Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 03
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
३३७
प्रियदर्शिनी टीका अ १८ करकण्डराजकथा स्णायपतलोत्तगशृद्गस्तारण्यमासादितवान् । तथाभूत त वृषभ नृपोऽन्यैपभैः महायो पयत् । परन्तु न कोऽपि त जेतु शक्तिमान् जात । अथ राजा कराडू राज्यकर्मव्यापृतोऽप्रकाशाभावात्कतिचिद् वर्षाणि गोकुले न गतः। एसदा लल्यावकाशो राजा गोकुले गतवान् । तत्र स जराजीर्णशरीर पतितदशन हीन चल कारे सपीड्यमान कृशाङ्गमेक पभ विलोपितवान् । ततो राजा गोपाल पृष्टवान-स महागलो पली: याऽऽस्ते ? गोपाल पाह-देव ! अय जरातरी सभः स एव । गोपाठबचन निशम्य शुभाशयम यासीनो नृपो विचारमारोत या कि कुछ कहते नहीं बनता था। तीक्ष्ण अत्रभागवाले दोनों अंग उसके गोल एव ऊँचे थे। जन राजा इस चैलो दूसरे नैलोके साथ लउवाता तो इमके सामने एक भी बैल नहीं ठहरता था। राज्यकर्म म न्याप्त होनेकी वजह से कहते है कि राजा को स्तिनेक वर्षोंतक उस गोशाला का निरीक्षण करने का समय नहीं मिला। एक दिन किसी भी तरह से समय निकालकर जव राजाने उस गोगाला का निरीक्षण किया तो उसकी दृष्टि एक ऐसे बल पर पडी जो जरा से जर्जरित शरीर होकर दातो से विहीन मुखवाला बना हुआ था। शक्ति का अश जिस मे लेश भी नहीं था। कौए जिमको परेशान कर रहे थे। शरीर एकदम जिसका कृश हो गया या-हड्डियो का ढाचा ही जिसमे अवशेष या। इसको देखकर राजा को उस पहिले के बलिष्ठ चैलकी स्मृति हो आई-सो उसने गोवाल से पूछा वह पहिले का बलिष्ट बैल कहा है। राजाको प्रत्युत्तर देते हुए उसने कहा देव । यही तो वह चल है। गवाल के वचन सुनकर शुभाशयवती राजाने विचार જણાતી હતી તેના શીંગ લાબા ગોળ અને ઉચા હતા જ્યારે રાજ એ બળદને બીજા બળદની સાથે લડાવો ત્યારે તેની સામે એક પણ બળદ ટકી શકતે નહી રાજ્યકાર્યમાં ખૂબ જ ગુથાયેલ હોવાના કારણે રાજાને કેટલાક વર્ષો સુધી ગૌશાળાનું નિરીક્ષણ કરવાનો સમય મળ્યો નહી એક દિવસે ગમે તે રીતે સમય મેળવીને જ્યારે રાજાએ ગૌશાળાનું નિરીક્ષણ કર્યું ત્યારે તેની દૃષ્ટિ એક એવા બળદ ઉપર પડી કે, જે વૃદ્ધાવસ્થાને કારણે જર્જરિત બની ગયેલ હતો અને તેના દાત પણ પડી ગયા હતા, શક્તિને સમૂળગો અભાવ જણાતું હતું, જમાઈઓ જેના ઉપર
કબથ જામી પડી હતી, શરીર સાવ કૃશ બની ગયું હતું, ફકત હાડકાને માળખે જ દેખાતું હતું તેને જોઈને પહેલાના બલિઇ બળદની સ્મૃતિ રાજાને થઈ આવી જેથી તેણે ગોવાળને પૂછ્યું કે, અગાઉ બલિષ્ટ બળદ કયા છે? રાજાને પ્રત્યુત્તર આપતા તે ગાવળે કહ્યું કે, દેવ ! આ એજ બળદ છે વાળના આ