Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 03
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रियदर्शिनी टीका अ १८ सगरचनकथा
जय सगरचक्रवर्निकथाभामीदयो-या नगर्यामिस्वाकुकुलभूपणो जितगवर्नाम नराधिपः, त+4 लघुभ्राता मुमित्र मा कुमारवामीत् युवराजः । आसीच । वार्षिजया नाम सफरगुणालडूता महिपी, मुमित्रस्य च यशोमती नाम । एकदा मुकोमल शरयाया गयाने उभे अपि महिप्यो चतुर्दश म्बनान् दृष्टवत्यौ । जितशत्रु म । विनया नाम्न्या पुनः प्रभूत तम्य नाम अजित इति दत्तम् । स हि . तीर्थकरी जात. मुमित्र युवराजपत्न्या यगोमत्या सगरनामा द्वितीयचक्रवर्ती प्रमृतः। सिनपक्ष चन्द्र र प्रबर्द्धमानो तो युवावस्था प्राप्तवन्तौ । मातापिठभ्या तयोविवाह. परित्याग करके (दयाए परिनिव्युग-दयया परिनिर्वृत्तः) सयम की आराधना से मुक्तिको प्राप्त किया हैं।
मगर चक्रवर्ती की कथा इस प्रकार है
अयोध्या नामक नगरी में इन्याकु कुल का भूपण स्वरूप एक जितशत्रु नामका नीतिमान् राजा था। इनका एक छोटा भाई जिसका नाम सुमित्र था राजा जितानकी रानीका नाम विजया था। यह सकल गुणों से युक्त थी। सुमित्र युवराजकी रानीका नाम यशोमति था। एक समय की बात है कि कोमल शय्यापर सोई हुई इन दोनों रानियों ने रात्रिके पिछले पहर में चौदह १४ स्वप्नोंको देखा । उन दृष्ट उत्तम स्वप्नों के अनुसार जितशत्रु राजाकी रानीके अजित नामका पुत्र तथा सुमित्र युवराजकी रानीके सगर नामना पुत्र हुआ अजित द्वितीय तीर्थकर और सगर द्वितीय चक्रवर्ती हुए। शुक्लपक्षके चद्रमा के परित्या उन दयाए परिनिव्वुए-दगया परिनिवृत्तः सयभनी माराधनाक्षी મુક્તિને પ્રાપ્ત કરેલ છે
સગર ચક્રવતીની કથા આ પ્રકારની છે–
અધા નગરી માં ઈફવાકુ કુળના ભૂષણ સ્વરૂપ એવા એક જીતશત્રુ નામે ના પાય કરતા હતા તેમને એક નાના ભાઈ હતા કે જેમનું નામ સુમિત્ર હતુ રાજા છતશત્રની રાણીનું નામ વિજ્યા હતુ તે સર્વ ગુણોથી યુક્ત હતી સુમિત્ર યુવરાજની રાણીનું નામ યશોમતી હતુ એક સમયની વાત છે કે, કમળ શિયા ઉપર સુતેવી બન્ને રાણીઓએ રાત્રિના પાછલા પહેરમાં ચૌદ સ્વપ્ના જોયા તે જોએલા સ્વપ્ન અનુસાર જીતશત્રુ રાજાની રાણીએ અછત નામના પુત્રને, તથા સુમિત્ર યુવરાજની રાણીએ સગર નામના પુત્રને જન્મ આપ્યો અજીત બીજા તીર્થકર અને સગર બીજા ચક્રવતી થયા શુકલપક્ષના ચદ્રમાની માફક આ બન્ને કુમારે કાળક્રમથી