Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ --00 - - 4-CANCom GD zrI ( caturthastutinirNayazaMkodhAra. aparanAma. caturthastutikuyukninirNayacchedanakuThAra. sakatarimaMtrajJAdanyAsapavitrIkRtabhAminAgAkhi lanAzrama gamaskArajanitarumatimatakAnanAsaktace tApadAnmattadigdakapAlavidArae.harayaH kriyAzu samupakArakAvakALacAyoH paramaguruzrIzrI100 zrIvijayarAjensamarijI talipyanyAyacakravatIpara parAnugazrIyutapaMmitamunidhanavijayajImahArAjavira citaH anuSTupavaram rAdhAntatatvavijJAya / vinayAdiguNAnvitaH // shNkocaaraajishegrnthopnimaajvilokytaam||1|| chAdI prasiddha karaNAra. zrI marudhara,mAlava,ane gurjarade zanA sAdharmI saMgha. // zrI amadAvAda // guniyanAmiTiMgasamadhilAjAnirAsaMhadAsaMgapyo saMvat 1946 sane 10e0 kimmata 4 rupaiyA NDIsimakAe sahaka svAdhina rAkhyAne BESMOOTHERS )
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. satya be temaja prastAvanA STaSTa bIjAthI te pRSTa trIjA sudhI jeTalo lekha lakhyo be te paNa asatya be, kemake saMvat 1940 nI sAlamAM jaMgamajuMga pradhAna jaTTAraka pa ramapujya prAcArya zrI vijayarAjeMDsUrijI zrI gujarAta dezanA zehera amadAvAdamAM prAtmArAmajInuM comAsu thavaM nakkI jANIne potAnA ziSya zrI dhanavijayajI sAdhe vicAra karayo ke AtmArAmajI nirApekSIne vidvAna saMjalAya be, mATe yApaNe tyAM jaie to paraspara siddhAMtonA vicArano apUrva advitIya lAna dhAya; ema vicArIne zrI kRgazInagarathI ekadama vihAra karI keTalAeka sAdhunA parivArathI zrI pramadAvAda comAsuM karyu, tyAre zrI paryuSaNa parva vItyA paDhI mahArAja sAhebane vaMdana karavAne arthe yApaNA mAlavA tathA mAravADa dezanA sAdharmI zrAvaka ekatra thayA, tyAre tyAM zrI yamadAvAdanA sAdharmI tathA zrI saMghanA zrAvakonA mukhathI vArttA sAMgalI ke AtmArAmajIne utsUtra jApa karavAno tathA bolIne pharI javAno kazo vicAra nathI, ne ahaMkAranuM pUtanuM be, te khame sArI peThe jANIe bIe, ne valI temane sthAnake eka vakhata mahArAja rAjeMDsUrijI padhArayA ne be traNa vAra muni dhanavijayajI malyA; paNa zrAtmArAmajI ekevAra mahArAja pAse yAvyA nahI, ane
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. je avalare malyA te avasare bIjI dezAvara saMbaMdhI prADatarikhe vArtA calAvI; paNa zAstra saMbaMdhI tathA thujhyo saMbaMdhI vArtA calAvI nahI, ane hamaNAM thoDA divasa madhye amadAvAdanA rahevAsI gokala nameda,nAgajI, dhane bIjA betraNa vANiyA sAthe prAtmArAmajIno paMmita amIcaMda, yA mANaso pAMjarApolanI zeTha jayasiMhanA. InI dharmazAlAmAM rAjeMisarinA ziSya dhanavijayajInI pAse jaIne nIce pramANe amIcaMda paMmite prazna pugyo, ane kahyu ke prA prazna yAtmArAmajInA hukamI purvavaM. 1 caturthastuti navInahe ke prAcInahe? aru kAraNa vAste he ke vinA kAraNe he? // 2 vetrAvaJcagarANaM ityAdi pATha navIna he ke prAcInahe? asa kAraNa vAste he ke vinA kAraNa he ? // __uparanA praznono uttara bApyo. te nIce mujaba // 1 // navInahe, kAraNa vaastehe.||shaa navInahe, kaarnnvaastehe.|| / uparanA praznono napara mujaba javAba prApI rAjeMDa sarijIe AtmArAmajIne pUbavA mATe pAMca prazna lakhyAM, tyAre pAnAcaMda hakamacaMde kayu ke A prazna nIce tamArI sahi karo, tyAre rAjeMsUrie kahyu ke AtmArAmajI sahi kare to huM karIza. paDI pAnAcaMde kahyu ke ame prAtmArAmajInI sahi karAvI aApIzaM, paDI rAjeMDsa.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. rijIe to prazna nIce sahi karI vivekasAgarajI sAthe AtmArAmajI pAse mokalyA, paNa hyAtmArAmajImAM macakUra praznano uttara devAnI zakti hotaMto tena sahi karata ! paNa sahi nahI karatAM moDhethIja javAba yApyo ke khAto khoTuM lakhyuM be, huM sahI karato nathI. patnI viveka sAgarajIe AtmArAmajIne kahyuM ke tame sahI nA karoto e kAgala pATha Apo, paDhI te kAgala leIne vivekasAgarajIe rAjeMDsUrijIne pATho Apyo, temAM lakhelAM prazna nIce mujaba be // 1 // jainatatvAdarzameM tInathui caityame karaNI likhIhe so ke sehe ? kyA muddA he ? // 2 // sadAya raMge kapaDA peraNA kahAM kahyAhe ? || 3 || kareminaMte pahelI aru pIche iriyA vahI so keseM? // 4 // navina zrAcArca kisakuM kahate ho ? aru prAcIna AcArya kisakuM kahate ho? ||5|| muhapattI vyAkhyAna ke avasara me kAna meM ghAlaNI ke nahI ? // upara lakhela prazna bIje divase rAjeMDsUrijIe potAnA ziSya dhanavijayajI sAthe nagarazevajI premAnAine tyAM pAvI kahyuM ke yA prazna AtmArAmajIne tyAM tamArI mAraphata mokalIne teno khulAso melavI Apo. tyAre nagarazeThe e prazna leI zrAtmArAmajI pAse mokalyAM, tyAre AtmArAmajIe javAba devAnI zakti na hovAthI te *
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. prazna pAThAM pAMjarApole bArobAra mokalyAM, paNa javAba thApyo nahI, macakura te prazna dhanavijayajIe nahIM letAM kahyu ke jyAMthI lAvyA ho tyAM lejAna, sipAznezne zeTha pAse gayo, zete pAnAM rAjeMsUrijI pAse bAhAranI vADIye mokalI dIdhAM, tyArapanI lokomA evo hakavAda cAlyo ke AtmArAmajInA paMmite AtmArAmajInA tara. phathI prazna pUDayAM, teno javAba muni dhanavijayajIe khu. tAsAbaMdhApyo; paNa vijayarAjeMsUrijIe je prazna lakhI AtmArAmajIne pUnAvyAM,teno javAba temaNe na thApyo,te hakavAdathI yAtmArAmajIe potAnuM mAna jraSTa thatuM jANI amadAvAda samAcAra nApAmAM caracApatra pAvyu. temAM napara kahelI kharevarI bInA banelI tene jUThI karavAne adhAdhuMdha khoTuM nIce pramANe ApAvyu, ke rAjeMDsUrijI atre comAsu rahyAne te traNathoyo kahevAna kahe je tethI keTalAka zrAvako malIne temano khulAso levAne gayA, ane sadarahuM bAbata te rAjeM'sUrine puDyuM ke tamI thoya bAbata sUtrapaMcAgIne anusAre munI AtmArAmajI. nI sAthe sanAmAM bezI caracA karo, tyAre tenue kahyu ke amAre sanAmAM besIne caracA karavI nathI: valI thoDI mudata upara te rAjeMDsUrie manakalpita prazna sakhI te praznano kAgala muni vivekasAgarajI sAthe AtmArAmajI
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. pAse mokalyo, temA khoTayo hatI tethI AtmArAmajIe javAba na Apyo paNa rAjeMsUrinuM kahevU sAcuM hoyato sanA karavAno ame baMdobasta karIzaM; A khabara thamane ATha divasamAM bApavI; evI khoTI bInA bapAvI bAhAra pADyAthI zrI pAMjarApole zeThajI zrIjayasiMhanAi hahi. siMhajInI dharmazAlAnA besanAra zrAvakoe jevI rIte bInA banI hatI tevI rIte nyAyadarzaka bApAdvAre pUrve navyA pramANe prasiha karI pAvyu ke dhanavijayajIe jevI rIte AtmArAmajInA savAlonA javAba ApyA tevIja te rAjeMisarijIe je savAlo mokalyA te pote le hasva dIrgha prAdi nUlo hatI to sudhArI nUna kADhI javAba laravI pADA ApavA hRtA paNa kAMitevI muddAnI jUna na batAM kharA javAba khullA Ape ane bAhAra paDe to potAnuM jJAna jagAi Ave, agara te javAba lakhavAnI zaktinathI e vinA bIjI khoTa muddAnI prAtmArAmajIne jAsana thai te amArA jAeyAmAM nathI, kemake jo bIjI khoTa te praznomAM nAsana thA hotato prathama nyAyadarzakamAM te prazna khalaM bolanAre upAvI prasikSa karayAM hatAM tyAre te nUlo lavIne tenA khulAsA lakhavA joitA hatA, paNa te lakhyA sivAya manakalpita rIte sADe raste je vicAra batAvyA De, te vidvAnonuladaNa na kahevAya, te
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 prastAvanA. mATe patradvArAe te jUlyo khullI pADavI joie. tathA paMcAMgI anusAre AtmArAmajInI sAthe sanAmAM besIne caracA karo evaM dhAtmArAmajInA taraphathI zrAvakoe kA paNa rAjeMsUrijIe nA kahI,e vAta paNa AMkhamAM raja pesavAnuM tekANuM nahI tyAM musala pesADavAnuM mohola karI labyu De,paNa vijayarAjeMsUrijI mahArAje bilakula sanAnI nA kahI nathI, paNa temanuM kaheQ evaM be ke prAtmArAmajIne bolIne badalavAno naya nathI, tethI prathama kAgala patrathI je bAbata nirNaya karavAnI hoya te sAru praznottara karavAM: tethI nirNaya na thAya to paDhI janara lasanAmAM jainadarzanI ane anyadarzanInA sArAsArA vidvAna sagrahasthonI karavI temAM javAba vasAla karatAM badhArnu vidvAnapaNuM ane paMmitAi jaNAAvaze; ema rAjeMDsUrijIno vicAra hato te khullo paDyAMbatAM have aAtmArAmajI taraphathI caracApatramA lakhebe ke sanA karavI hoya to nagarazeta vigerene rAjeMDsUri kahI baMdobasta karI khabara Ape. pAte kevA aghaTita vicAro ! je ke sanA karavAnuM prayatna pote karI pAlathI bIjAne kahe, e kevala potAnI badhI taraphanI hINazakti batAvI prApe . jo sanA karavI hoyato amane ko rIte harakata nathI mATe yogya sthale amuka sArA sArA grahastho
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. ane cAra nyAyI lokone rAkhI sanAmadhye nirNaya thavo joiye // evI rIte vijayarAjeMsUrijI ane AtmArAmajI ne paraspara thayelI bInA zrI amadAvAdanA zrAvakone moDhe sAMjalI temaja paraspara bApAM napAelA sarva prApa. NA mAlavA, mAravADanA zrAvakoe pratyakSa dInAM bane valI te parasparanA bApAM sarva dezAvaromAM prasiha thayAM. te bApAM vAMcatAM khullI rIte mAlama paDele ke vijayarAjeM surijIesanAnI nAkahI nathI ane caturthastutinirNaya prastAvanA pRSTha bIjAmA AtmArAmajI lakheDe, ke nagara zeke vaMmeme Akara zeThajIko kahagaye ke hama sanA nahI karegeM 'ityAdi sarva bInA asatya nakhe be, kemake amadAvAdamA anya darzanInA hiteca bApAmA banne tara. phanI banelI bInA anya darzanIyoe japAvI prasijhakarI, te bInAno sArAMsa dekhatAM AtmArAmajI taraphathI sanA karavAnuM baMdha paDyuM evaM siha thAyane, paNa rAjeMsUrijI taraphathI siha thatuM nathI; temaja praznomAM paNa kAMDa mUhAnI khoTa hatI nahI, to paNa caturthastuti nirNaya prastA vanA pRSTa trIjAmAM AtmArAmajI lakhe ke *praznapatra hI tare zujhalakhA hUyA nahithA* e vAkyamAM "ha" husva joie te dIrgha lakhyo *tathA* isa vAste zeThajIkoM de
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. dIyA e vAkyamA "dI" hrasva joete dIrghalakhI,ityAdi muhAnA be vAkyomA hrasva dIrghanI be khoTo , temaja yAkhA stutinirNayaM graMthamAM to nASAmAM seMkaDo khoTyo thamane (zrAvaka lokone) paNa nAsana thAyaDe, to saMskRta lakhavAmAM keTalIkhoTyo haze? te amekAMilakhI zakatA nathI:paNa yAtmArAmajIe zrI amadAvAdamAM sanAsamada zrI zatraMjayatIrthAdhirAja jemA rahelo evo sarvottama zrI soraThadeza tene anArya prarUpyo tyAre temanI paraMparAmAM rahelA temanA kAkAguru panyAsa ratnavijayajIe temane hitazidAne arthe AryAnAryadezajJApaka caracA patra ba. pAvI dezAvaromAM prasiha karayo. te hitazidAne khaMmana karavA AryadezadarpaNa banAnyo, temAM prAtmArAmajI tathA AtmArAmajInA ziSya zAMtivijaye khoTyo kADhI te keTalAka to vyAkaraNadvArAe vikalpa hatA, tenane azubha makhIne khoTo batAvI. ane pRSTa 16 ane paMkti unI zukSmiAM nigraMthAnAMvAnigraMthI e vAkyamAM "thI" isva. joDaetedIrghalakhI tathA pRSTa 16 paMkti 1e nI zadhimAMga vidhimAM'sAdayaMti eprazudhvAkyanI zuddhimAM ||maajsaa dayaMti ||e vAkyamAM "dhiM"mAM anusvAra na joie, ityA di keTaleka sthale azubhanI to zuddhikarI nahI bane khoTa batAvAne potAnA kAkAgurunI khoTI hIlaNA
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. karatAM emane lA nAvI to pUrvokta zuru praznone potAnI hInatA ghaTADavAne khoTA lakhe temAM to zaM zrAzcarya? paNa amoe jevI rIte sAmAnya prakAre khoTa dAvI tevI rIte muddAnI khoTa bApAdvAre te praznonI dazA vihota to vidvalanazumazu-panI kholanA kare ane moDhethI khoTAM kahyAM to te khoTa kahevAvAlAnA mukhamAMja praveza kare. e sujhajanano nyAya . tathA prastAvanA pRSTa trIjAmA saMghanA patranI nakkala lakhI teno paramArtha ema ne ke parasparanA bApA dezAvaromAM prasidhthayAM, panI dezAvaronA lokanA aMtaHkaraNamAM te bApAM vAMcatAM ema ThazyuMke rAjeMsUrijIjItyA, ane prAtmArAmajI hAsyA, tethI keTanAka dahADA panI mevADa dezamAM sAdaDI,rANakapura ane sivagaMjAdika sthAnothI AtmArAmajInI zrajhAnA zrAvako taraphathI patra aAvyA tenamAM evA lekha yAvyA ke amadAvAdamA sanA thai temAM rAjeMDsarijI phrItyA ane AtmArAmajI hAsyA, evI rItanA dezAvaronA patra vAMcIne AtmArAmajInA haiyAmAM potAnI mahatvatA ghaTavAnI ciMtA peThI, tethI nagarazeThajIne kaDaM ke * rAjeMisUrine jute kAgada likhake hamArI naMmI macAihe* tyAre nagarazevajI premAnAie zeTha jayasiMhanAi haThinAijInI bahAralI vADie jazne naparanI kAgala
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 prastAvanA. saMbaMdhI sarva hakIkata kahI, te sAMjalIne rAjeMDsUrijIe kahyuM ke motomArA sAdhunane paNa kAgalapatra - hasthine hAthe lakhaMvAM, lakhAvavA, tathA mokalavA, mokalAvAmAM doSa gaNie bIe, to grahasthine kAgalapatra lakhavA, lakhAvavA, mokalavAno to mAro vyavahAraja nathI, to evA rAgadvepanA kAgala lakhavA lakhAvavAno mo mahA prAyazcitta gaNie bIe, tethI e vAtamAM mo kazyuM jANatA nathI; evI ratinA yathArtha vacana zravaNa karI nagarazeThajInA hRdayarUpa sarovaramAMdhI yAtmArAmajIno phasAvelo nama rUpa mala vegalo thavAthI keTalAka saMghanA lokonA manamAM nizcaya thayuM je, jema zrAtmArAmajI potAnA cekhAune tathA grahasthone kA galapatra lakhI lakhAvI DAkamAM nAMkheDhe, tathA grahasthAne hAthe pohocADe be, tevI rItano vyavahAra rAjeMprasUrijIno tathA rAjeMDsUrijInA sAdhunano jAeyo nathI, tema sAMjalyo paNa nathI, tethI e badhuM tarakaTa AtmArAmajInI taraphanA zrAvakonuM tathA sAdhunaMnuM jaNAya be, paNa rAjeMpasUrijInA zrAvaka tathA sAdhunanI taraphanuM jalAtuM nathI; topaNApaNA zeheramA rahelA koi sAdhune dila gIrI hovI na joie, tethI AtmArAmajInI dilagIrI maTADavA nagarazeThe sanAcaturAithI kAgala upAvI pra
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. siha karayo be. tenI nakala AtmArAmajIe potAnA karelA graMthanI prastAvanAmAM lakhI ne tethI amo ihAM lakhatA nathI paNa te nakkala vAMcatAMja *rAjeMsari dha navijayajI yaha donu nagarazetake vamemeM Akara zeta jIkoM kaha gaye ke hama sanA nahIM kareMge* ityAdi rA. dhanapuranA zrAvaka nizrita AtmArAmajInuM lakhavU apakSapAti janone asatya nAsana ane amArI upara la khelI e kAgala saMbaMdhI binA satya nAsana thayA vinA rahaze nahI, kemake e kAgalamAM ema lakhyuMDe ke atre sanA thai nathI, to hAravA jItavAnI vAta bilakula khoTI. ema lavyuM, paNa zrI rAjeMDsUrijI dhanavijaya jI sanA karavAnI nA kahI gayA evaM lakhyuM nathI, jo tenae nA kahI hota to tyAMnA zeThiyA kAgalamAM lakhyA vinA raheta nahI; paNa nA kahyA vinA jUTha lakhavAno mahA prAyazcitta jANI joine to AtmArAmajI jevA punyaniru vinA koipaNa lakhe nahI, tethI sanA pramukha nA karavAnI binA jUThI lakhI, temaja pRSTa 5 mAthI te pRSTa 15 mA sudhI rAdhanapura saMbaMdhi tathA guru saMbaMdhI paNa jeTalI binA lakhIje te paNa prAye jUThIja haze, paNa te bAbatanI yathArtha ApaNane mAlama nathI mATe mahArAja sAhebajIne pUjyaM mAlama paDe, ema vicArIne saMvata
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 prastAvanA. 1945 nI sAlamA zrI vijaya rAjeMSsUrijIe zrI gurjaradezamAM zrI viramagAma zeheramAM comAsuM karayuM hatuM, tyAM zrI paryuSaNa parva vItyA paDhI me zrI mAlavA, mAravADa, pramukha dezanA zrAvako vAMdavA jenA thayA tyAre moe mahArAja sAhebane pubdhuM ke zrAtmArAmajI zrAnaMdavijayajI caturthastuninirNaya prastAvanA pRSTa 5 mAthI te pRSTa 9 sAtamA sudhI binA lakhebe, te satya ve ? ke satya be ? ane te binA kevI rIte banI te mane yathArthapaNe mAlama paDavI joie, tyAre mahArAja sAhebe karUM ke saMvat 1943 nI sAlamAM zrI tharAdathI pramo rAdhanapura gayA, tyAre zrI tapagancha kharataraga nApakSapAtI zrAvaka dharaNA kAlathI traNa thui karatA prAvelA, tathA zrI prAgamika gannA zrAvaka, dhanajI sAjInI taraphanA, tathA zrI pAyacaMda gahanA zravakoe traNa tathA vyAra thui bAbatanI vArttA calAvIne kartuM ke prApanA ziSya zrI dhanavijayajI yAvelA tyAre ihAMno vAsI nAme goDadAsa paNa dharmataga dharmopajIvI guNekarI roDIdAsa nAmano zrAvaka zrI dhanavijayajI sAdhe caracA karatAM mUMge paDyo, te dahADAthI prApanA Upara tathA AApanI pAse besanAra zrAvakonA Upara dveSa matsaranAva dharato ne ajJAtapaNAnA doSathI bahu niMdyAmAM varttIne karma
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. baMdha karele, te ApanI pAse Ave, ane tenA zunakarmonA udayathI ApanI pAse dharmacaracA karI ajJAtapaNAno doSa TAlI karmabaMdha na kare to ThIka, tyari ame kahyu ke sarva jIva pota potAnA karmane vaze jevI kriyA udaya yAve tevI kriyA kare, tenA napara ApaNe madhyasthanAve vartavU; paNa tenA upara rAgadveSa budhyei tenA avaguNa prakAzavA nahI, ane amArI pAse aAvaze to te jIvane karmabaMdha na thAya tevo upadeza karIzaM; evAmAM to cyAra pAMca divasa vItyA palI sAMjalyu ke goDIdAsajI ApanI pAsetopAvyA nahI,paNa gAma zrImAmalamAM aAtmArAmajI AvyA ne temane ane Apane paraspara caracA karAvavAne bolAvavA gayA le. tyAre amane jeNe vArtA karI te zrAvakone kahyaM ke goDIdAsajI aAtmArAmajIne vAMdavA gayA haze, paNa caracA karavA karAvavAnA nAvathI gayA samRjAtA nathI. jo amArAthI caravA karavA karAvavAno nAva hota to amane cetAvIne jAta, ane jo e jAvadhIja gayA haze to mAMmala gAma nikaTaja de, tethI aAtmArAmajI pAMca sAta divasamAM prAvaze. tyAre je haze te nAva mAlama paDi jaze. ema vicArIne amo tyAM mA sakalpa rahyA, to paNa AtmArAmajI tathA goDIdAsa vigere ekke AvyA nahI. tyAre amoe vicAsyaM ke jo
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 prastAvanA. ihAMnA saMghane tathA AtmArAmajI ane goDIdAsajI ne caracA karavA karAvavAnI hota to amane vinaMtI karata tathA samAcAra kaheta, paNa Aja sudhi vinaMtI paNa koie karI nahIM ane tyAMthI samAcAra paNa AvyA nahI, ane mAsakalpa pUro thayo tyAre amo rAdhanapurathI vihAra karIne zrIteravADe gayA, tyAM sAMjalyuM ke AtmArAmajI zrI saMkhezvarajI prAvyA . evAmAM to zrI rAdhanapuranA saMghano kAgala zrIteravADAnA saMghanA napara Avyo. te kAgala amArI rubaru vAMcIne zrI teravADAnA saMghe zrIrAdhanapuranA saMgha upara pAbo kAgala laravyo, te parasparanA kAgalonI nakkala tathA rAdhanapuranA saMghanA mUna kAgala amArI pAse be. te joDne satya asatyano nirNaya tame zrAvaka loka tamAre hAthe karIlyo. tyAre te parasparanA kAgala amoe mAravADa mAlavAnA zrAvakoe vAcatAM niradhAra karaco ke AtmArAmajI to prastAvanA patra 7 tathA mAmAM *nusa patrakA uttara pratyuttara asamaMjasa rIta se rAdhanapura nagarameM nahI AvanekI sUcanA karanevAlA nejadIyA ema lakhe, paNa zrI rAdhanapuranA saMghanA patra tathA zrI teravADAnA saMghanA patra zrI rAdhanapura gayA tenI nakkala jotAM tathA tennA uttara pratyuttara dekhatAM to rAdhanapuranA saMghano tathA prAtmArAmajIno caracA
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. 19 karavAno nAva asamaMjasa jAsana thAya be. kemake zrI zrI saMkhezvarajIthI zrI rAdhanapura zrAvatAM to pAMca pAMca gAu cAle, to traNa pyAra dahADA lAge, ne jo nA cAle to pAMca sAta dahADA lAge, paNa zrI rAdhanapuranA saMghe zrI teravADAnA saMghane lakhyuM ke vyAtmArAmajI to 14 tathA 15 dAhADe yatre arthAt zrI rAdhanapure prAvavAnA be, ane temanI sAthai paMmitajI arthAt nAmathI zrAvaka amIcaMdajI be te pratre prAvelA be, temanI sAthe caracA karavI hoya to patre vihAra karajyo. tyAre zrI rAjeMr3asUrijI vicArayuM je AtmArAmajI sAdhu nAma dharAve be, temane paNa bolIne badalavAnuM ThekA nathI, to grahasthine bolIne na badalavAno zyo jarUso ? mATe paraspara lakhAvaTa karI caracA karavI ThIkache. tyAre zrI teravADAnA saMdhe zrI rAdhanapurA saMgha upara pADho kAgaja lakhyo. tenI nakkala jema tema lakhIe bIe, zrI teravADAthI la saMgha samastanA praNAma vAMcajyo, jatare yahIM zrI devagurudharma pasAyI khemakuzala be ApanI khemakusala hamesA cAhIe, vizeSa vinatI ebe ke Aphno patra phAgAvada 12 no lakhe jo kAsIda sAthai Avyo te vAMcI samAcAra jANIne munIrAjajIne moe vinaMtI karI ne upara emanuM pharamAvavuM je lakhata thAze to khetarapha -
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 prastAvanA. rasana joge ApanA tarapha padhArakhaM thAze // lakhata nIce mujaba karavAnI vigata || zrI jinAyanamaH // karAra eka kasyo pistAlIsa yAgamanI je pUrvAcAryoMnI karelI paMcAMgI temAM je sAdhunI tathA zrAvakanI nitya karaNI utsarga mArgamAM karavI te sarve paMcAMgI mujaba karavI. emAM koI ganI mamatva rAkhavI nahI ane je paMcAMgImAM samAcArI kahI te paramANe rAjeMDsUri tathA AtmArAmajI tathA samasta rAdhanapurano saMgha cAle ne te samAcArI pA lanAraneja mAnavo evI rIte rAdhanapurano saMgha tathA be sAdhu lakhyo emAM je badale tene zrI tIrthaMkaranI prAMNa jAMgavAno doSa lAge, e lakhata sarve rAjI khusIthI lakhyo be // evI rIteM lakhata karI tenA nIce sarve saMghanI sahiyo karAvavI tathA zrAtmArAmajInI paNa sahI karAvavI, te lakhata karAvI hI mokasavaM, eTale rAjeMDsUri paNa sahI karaze e prabhANe traNa tathA vyAra thui bAvata tathA hareka samAcArI bAbata je paMcAMgImAM nIkalaze te sarvane kabUla be, e rIte lakhata karI mokalazo, to rAjeMDsUrijI jarUra khApane tyAM padhAraze. e zrI teravADAnA saMghano lekha sahita patra vAMcIne zrI rAdhanapuranA saMghe pATho asamaMjasa rIte juvAba vAlIne lakhyuM ke emAM kAMi lakhavA lakhAvavAnI jarUra
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. nathI, temane caracA karavAnI marajI hoya to prA tarapha vihAra karAvajyo,temanA lakhAvyAthI lakhazo tenouttara ame pharIthI lakhavAnA nathI, ityAdi parasparanA kAgala dekhavAthI jo rAdhanapuranA zrAvaka tathA AtmArAmajIne paraspara caracA karI nirNaya karavAnA nAva nahI, tethI pa. raspara lakhAvaTa karI nahI. ema apadapAtI vicAravaMta puruSonA hRdayamAM tazyAvinA raheze nahI, temaja amArA zrAvaka lokonA cittamAM paNa kharekhalaM tazyaM, ke A caturthastutinirNaya prastAvanAmAM jeTaluM laravyu , te gadhemAnA siMgamA jevaM sarva satya nAsana thAya , topaNa najIvono bhrama TAlavAne mahArAja zrI rAjeM'sarijIne punyu ke svAmInAtha, caturthastutinirNaya prastAvanAmAM AtmArAmajI bApanA AdilakheDe ke *inakoM jainamatake zAstrAnusAra sAdhu mAnanA yaha bAta sijha nahI hotIhe* te kema? tyAre mahArAja sAhebajIe kA ke e vAtana samAdhAna tathA AtmArAmajI kRta ayuktanirNaya graMthanu khaMmana zravaNa karavAnIcA hoya to amArI pAse napasaMpada grAhaka muni dhanavijayane vinaMtI karo. tyAre amo sarva sAdharmI zrAvaka zrI amadAvAda comAsu rahelA muni zrI dhanavijayajInI pAse ja vaMdanA namaskAra karI pubyuM ke svA
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. mInAtha, tamo konA ziSya bo? tyAre zra dhanavijayajIe Azcarya pAmIne pratyuttara dIdho ke ame paramapujyAcArya zrI vijayarAjeMsUriMjInA ziSya bIe paNa tame (zrAvaka loka) jANatA utAM aAja e prazna karayuM tenuM kAraNa zuM? tyAre amoe (zrAvakoe) kahyu ke zrI vijayarAjeM'sUrijI to Apane upasaMpada grAhaka kahe re,aneApa kahoDo ke ame temanA ziSya bIe tenaM kAraNa zaM? tyAre dhanavijayajIe kahyu ke zrI vijayarAjeMsUrijI kahe je te satya be, kAraNa ke ame zrImaMjhapAcale pAtasAha jahAMgIradatta mahA tapAbiruda dhAraka zrI vijayadevasUrijI ziSya nyAyacakravarti birudadhAraka mahopAdhyAya zrI kRznavijayajIgaNi taziSya paM0 zrI gaMgavijayajIgaNi taziSya paM0 zrI nA vavijayajIgaNi taziSya paM0 zrI mohanavijayajIgaNi taziSya paM0 zrI kastaravijayajIgaNi taziSya paM0 zrI lakSmIvijayajIgaNi tathApaM0 zrI caturAvajayajImANinA ziSya hatA; paNa pAnI pharI didA arthAt napasaMparda grahaNa karavAnuM kAraNa eDe ke koi tarehathI gajaguru paraMparAmAM zithilAcAra asaMyama pravRtti thai jAya, ane koI kriyAna-jhAra kare to avazyameva saMyamIgurunI pAse pAnI didA le. ema jainazAstromAM kahyu le tathA ca zrI jivAnuzAzanavRttau zrI devasUriniH proktaM
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. ttpaatthH|| yadipunargahoguruzcasarvathAnijaguNavikalo navati tatabhAgamoktavidhinAtyajanIyaH paraMkAlApekSyA yo'nyoviziSTatarastasyopasaMpadAhyAnapunaHsvataMtraiHsthAta vyamitihadayaM // asya nASA // jo gaha ane guru e banne sarvathA nijaguNe karrAne vikala hoya, to Agamokta vidhie karIne tyAgavA yogya be, paraMtu kAlanI apekSAye anya koI viziSTatara guNavAn saMyamI hoya, tenI samIpe cAritra napasaMpad arthAtpunardIdA grahaNa karavI, paraMtu upasaMpada lIdhAvinA svataMtra arthAt guruvinA rahevU nahI. e pATha jaNAvavAno amAre. tAtparyArtha eDe ke amArI gaDa paraMparAmAM to zithilAcArAdi pravRtti na thai, paNa mahopA. dhyAya zrI kRznavijayajIthI trIjI cothI paDhimAM guru paraMparAmAM prAye zithilAcArAdI pravRtti jAMNI aAgamAjhA naMgadoSa nivartana karavA gurugaDa pravRtti prAgama A. jhAe zukSa jAMNI paramapujAcArya zrI vijayarAjeMisari jI pAse upasaMpada grahaNa karI kriyA na-hAra karayo, tethI amo temanA ziSya bIe ema prattimAM kahiebIe, kAraNa ke jenI pAse napasaMpada grahaNa karI kriyAna-jhAra kare, temanAja te ziSya pravRttimA kahevAya, e aAgama pravRtti dekhAya je. te mATeja zrI vajasvAmIzAkhAyAM cAMDkule
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 prastAvanA. kauTikagaNe vahajo tapAgala birudadhAraka jaTTAraka zrI jagaJcaMisarijI mahArAje potAnI zithinAcAra pravRtti jANIne caitravAnagaDIya zrI devanagaNisaMyamInI samIpe cAritropasaMpada arthAt pharI dIdA lIdhI. e hetuthI ja zrI jagacaMsUrijImahArAjanA paramasaMvijJa zrI deveMdra sarijI ziSye zrI dharmaratnagraMthanI TIkAnI prazastimAM potAnA vRhajabIya zrI maNiratnasUrijInu nAma boDIne potAnA guru zrI jagacaM'sUrijIne zrI caitravAnagaDIya zrI devanagaNipujyanA ziSya lakhyA.te pAe ||krmshshcaitraabaalk, galchekavirAjarAjinanasIva zrI navanacaMda sUrirgururudiyAya prvrtejaaH||||tsyvineyH prazamai, kama diraM devanagANapujyaH zucisamayakanakanikaSo, banUva nUviditanUriguNaH // 5 // tatpAdepadmanuMgAH nissaMgAcaM gatuMgasaMvegAH saMjanitazubodhAH jagatijagacaMisarivarAH // 6 // teSAmunauvineyau zrImAn deveM'sUrirityAdyaH zrI vijayacaMisariditIyako'dvaitakIrtinaraH // 7 // svAnyaSo rupakArAya zrImaddeveMisariNA dharmaratnasya TIkeyaM, sukhabodhA vinirmame // 7 // ityAdi navanIta puruSonImAre paNa mAjhA pratipAlana karavAnI anilASA pravarne ne, parIkSaka zrAvaka prazna ||aatmaaraamjii AnaMdavijayajI to caturthastutinirNaya prastAvanA pRSTa tathA e mAmAM
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. thApanA guru AzrinakheDe, *ke prathama parigrahadhArI mahA vrata rahita yatithe,aru pI nIgraMthapaNA aMgIkAra karake paMcamahAvratarUpa saMyama grahaNa karA; paraMtu kisI saMyamI guruke pAsa cAritropa saMpat arthAt pherake didA lInI nahI aru pahale to inakA guru pramodavijayajI yatI the so to kula saMyamI nahI the yaha vAta mAravADake bahota zrAvaka ajItareMseM jAnatehe to phera asaMyatIke pAsa didA leke kriyA najhAra karaNA yaha jainamatake zAstroseM virukSa hai* ema lakheDe to prApe zrI vijayarAjeMDsarijInI gurugaha pravRtti Agama AjhAe zuM zukSa jANI aMgIkAra karI? tenI amane samajaNa pADavI joie // __ uttr|| he mahAnunAvo! AtmArAmajInuM lakhavU bolavU to jANIjoine vaMdhyAputranA lakhavA bolavA jevU ,kA. raNa ke emanA lakhavA pramANe to enae vartamAnakAlanA sarve yati zrapija mahAvrata rahita parigrahadhArI asaMyamI mAnyA,temaja vartamAnakAlamA je pIlA kapaDA peherI nA. mathI saMvegI tathA sAdhu nAma dharAve ne te paNa prathama koI ninnava tathA koI parigrahavaMta paMcamahAvrata rahita asaMyamI hatA, ane pAbalathI niLthapaNuM aMgIkAra karI paMcamahA vratarUpa saMyama grahaNa karI saMyamI thayA, paNa koI saMyamI
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 prastAvanA. gurunI pAse cAritropasaMpat arthAt pharI didA lidhI nahI tethI temane paNa jainamatanA sAdhu mAnavA na joie. ||puurvpdii zrAvaka praznaH // vartamAnakAlamAM zrIta pAgaDamAM tamArA guru zrI vijayarAjeMDsarijI tathA zrI nemasAgarajInA ziSya zrI ravIsAgarajI ane zrI buTerAyajI arthAt zrI bujhivijayajInA ziSya zrI bAtmArAmajI tathA zrI kharataraganjamAM zrI zivajIrAmajI ane mohanalAlajI pramukha niSparigrahI jeTalA sAdhu vicare be, tenamAM tamArA guru rAjeMisRrijI ane ravIsA garajInA gurU nemasAgarajI tathA zivajIrAmajI ane mohanalAlajI vinA sarve upasaMpada arthAt saMyamI gurunI pAse pharI dikSA grahaNa karIne vicare ne tathA te to mAnavA yogya. asya praznasyottaraH // he Arya! mohanalAlajI to AtmArAmajInA lakhavA pramANeprathama zrI kharataragahanA pariyaha dhArI mahAvrata rahita yati hatA, ane pAlathI nigraMthapaNuM aMgIkAra karI paMcamahAvrata rUpa sayaMma aMgI kAra karayu, paNa te mahApuruSa to potAnI pujA mAnatA vadhi karavAne pIlA kapaDA karI lokoktie "gaMgA gayA gaMgAdAsa ane jamunA gayA jamunAdAsa" arthAt tapaga. bunI pravRtti vizeSa dekhe tyAM tapagaDhIya thai temanI pra
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. vRtti kare, dhane kharataragaDanI pravRti vizeSa dekhe tyAM kharataragaDIya thai kharataragacanI pravRtti kare, mATe temanI to aparaMpAra thakala mAyA , tethI tamArA kahyA pramANe hoya to amo nA kahI zakatA nathI, paNa zivajIrAmajI to sAtvika dhyAnI puruSa saMnalAya , tenue pari. graha tyAgana karI ko pAse napasaMpada grahaNa karaghu saMnanAtI nathI, tenuM kAMi kAraNa haze, paNa liMga badalAvyo nathI, tethI vicAravaMta puruSa samakAya ne.temaja zrI tapA gahanA yati zrI mayAsAgarajI paNa parigraha tyAgana karI ko pAse upasaMpada grahaNa karI nathI, tenuM kAraNa ema saMnava thAya ,ke koi yati lokonI pATaparaMparA peDhImAM zithilAcArAdi pravRtti ghaNA kAlathI pravRtta thaine, ne konI pATaparaMparA peDhImAM thoDA kAlathI zithilAcArAdi pravRtti pravarttana thane, tethI zrI ravIsAgarajInA guru zrI nemasAgarajI tyAgI vairAgI hatA, tenue zrI ma. yAsAgarajInI peDhImAM thoDA kAlanI zithilAcAra pravRtti dekhI zrI mayAsAgarajIne parigraha tyAgana karAvI pote guru dhyArayA paNa jhAnabala thoDuMhatuM, tethI lokono parisaha asahana thavAthI liMga badalAvyo saMnavene, paraMta AtmArAmajI AnaMdavijayajI to vidvAnapaNAno ani mAna dhAraNa karI DhaMDhakamatamAMthI nIkalIne kuliMgapaeM
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 prastAvanA. dhAraNa karadhuM, paNa koi saMyamI guru dekhI temanI pAse upasaMpada arthAt navI dikSA lIdhI nahI, ane he prArya ! tame zrI buTerAyajInA ziSya thayA te mATe zrI buTerAyajI pAse upasaMpada grahaNa karI kaholo, teto tame bukasa vAvIne bIjojama karI sunyanI muThI naravAnI ichA karobo, kemake zrI buTerAyajI arthAt zrI buddhivijayajI to DhuMDhaka matamAMthI nIkalIne muhapattInI caracA banAvI, te bapAvIne zrAvakoe dezAvaromAM prasi -5 karI, temAM lakhebe ke * merI saradhA to zrI jasovija jIke sAtha ghI milehe jima upAdhyAyajI nAmamAtra tape kA kahalAtAthA tima merekobI nAma mAtra tape gakA kahilAyA joie, mene upAdhyAyajIke purAga karake loka vyavahAra mAtra samAcArI aMgIkAra karI. rAjanagara madhye sunnAgavije tathA maNivijaya pAse ga dhArIne hama 1 tathA mulacaMda 2 tathA vRddhicaMda seThAkI dharmazAla meM cale khAe, etA unake sAtha merA saMbaMdhathI mene karmajore pAMcamA kAlameM janma lIyA, virAga pila yAvyA, guru saMjoga na milyA te pApakA cadA * ityAdi buTerAyajInA vacana jotAM to zrI buTerAyajIe zrI ya - zovijayajI upAdhyAyajIne parokSapaNe jAvathI guru dhAraNa karI loka vyavahAra mAtra zrI tapAgacanI samA *
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. cArI aMgIkAra karI, paNa koi pAse napasaMpada arthAt pharI didA dhAraNa karI nahI, paNa kadAca koI kaheze ke zrI sonAgavijayajI tathA maNivijayajI pAse gaha dhAraNa karayo teja upasaMpada grahaNa karI samajavI, ema kahe te paNa mithyA , kAraNake sonAgavijayajI to jema zrI rUpavijayajIe rUpasI padmasInA nAmanI haM. miyo calAvI tema sonAgavijayajI paNa iMmiyo ca. lAvatA, tathA eka kANe rahetA ne koI kANe vihAra to temanomenAvinA thatoja nahI, ityAdi asaMjamapravRtti zrI gurjara, mAravADa dezanA sarva saMghamAM prasije, tema kAraNa vinA eka ThekANe rahevAnI tathA molI pramukhamA besavAnI ane parigrahAdi saMcaya asaMjamapravRtti lohAra (lavAra)nI polavAlA zrI maNivijayajInI paNa hatI, tethIja mukhapatti caracAnA ee mA TaSTamAM zrI buTerAyajI akhene ke *bAi didA lenevAlIthI te sAdhAMkI rupazye caDAyake pUjA karane lagI, prathama to rupazye caDAine ratnavijayajIkI pUjA karI, phera maNivijayajIne dhAge rupazye caDAine pUjA karI pIche mereko rupazye caDAvagolagi, tivAre nitavijayajI bolyA mahAre Age rupazye caDAvarokA kucha kAma nahI, hamAre rupajhyAkI khapa nahI, ima kahIne mane karadIne tivAre hamasave tahAM te kaThake
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. cale Aye pIche tinAne bAika didA deke saharame cale gaye,*e vAkyothI spaSTa mAlama paDe ke jo mehelAvAlA ratnavijayajI tathA savAranI polavAlA maNivijayajI parigrahano saMcaya nahotA rAkhatA to sAdhunaktikRta ayapUjAne buTerAyajI pramukha niSedha karata nahI, paNa maNivijayajI tathA ratnavijayajI saMcaya karatA hatA, tethI niSedha karI uThIne cAlatA thayA ethI e paNa sUcanA thA ke zrI buTerAyajI maNivijayajIne saMyamIgurujANIne napasaMpada grahaNa karI hota to potAnA gurunI evaDI moTI aAzAtanA karata nahI, ethI e nizcaya thayaM ke zrI buTerAyajIe to maNivijayajIne saMyamIguru dhArayA nahI, kemake maNivijayajI pramukha to svatamAnopeta zrI vIrapranuno svetAMbara jainaniMga boDIne pItAMbara arthAt pIlA kapaDA dhAraNa karatA hatA, ane zrI buTerAyajIno mata to zrI yazovijayajI upAdhyAyajIthI malato hato ane zrI yazovijayajI napAdhyAyajIe to zrI dazamattAdhikAra tavanamAM tathA kumatI kapaTasvAdhyAyamAM tathA napAdhyAyajInI paraMparAmAMthaelA zrI udayavijayajI vAcaka pramukha zrI hitazikSASaTtriMzakAmAM tathA zrI gaDAcAra vicArabola patraka graMthamA pIlA kapaDA dhAraNa karanArane kuliMgI ninnava asaMyatI kahyA be; te graMthanA pATha graMtha
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. gauravanA jayathI ihAM amo jaNAvatA nathI, koine jovA hoya to asmatkRta zrI stutinirNaya vinAkara jo zaMkA nivattena karavI. ihAM to eTaluMja prayojana ne ke zrI yazovijayajI upAdhyAyajInI zraddhA zrI buTerAyajIne jacelI (gamelI) hatI, tethIja zrI buTerAyajIe sarva saMvegI nAma dhArIne kuguru samajhI temano liMga tyAgana karI sveta kapaDA dhAraNa karI* abI jaina si take kahe mujaba koI sAdhu hamArI dekhaNemeM nahI pAyA ora hamAremebI tisa mujaba sAdhapaNA nahIhe tisse hamanI sAdhu nahIhe * ityAdi zrApUrvaka aMta. kAla sudhi zrI amadAvAdamAM zrI buTerAyajI rahyA te sarva zeThiyA pramukha tyAMnA saMghamAM prasiha ne to have vicAra karavo joie ke AtmArAmajInA gurune saMyamI guru malyA nahI ne tenumAM saMyamIpaNuM hatuM nahI to prA. smArAmajImAM saMyamIpaNuM ne saMyamI guru malyA evu vidAmasUjhajana to koI kahe nahIM, paNa kadAca ajJatAnA jorathI AtmArAmajI AnaMdavijayajIe jema zrI buTe. rAyajIne guru dhAraNa karayA tema zrI bujhivijayajIe nAmathI saMvegI zrI maNivijayajIne guru dhAsthA hoya to paNa jainamatanA zAstrAnusAra AtmArAmajIne sAdhu mAnavA e vArtA sidhthatI nathI, kemake yAtmArAmajI
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ hetusvAdhyAya pAdhyAyajIkRta 25e punaH zrI pravacanasAro zrI siisenasUrijIkRta jhAra vRtti 260 punaH zrIAvazyakacUrNi zrI pUrvadharAcArya kRta 261 zrI pAkSikasUtravRtti zrI pUrvAcAryakRta 262 zrI gaNAMgasUtravRtti tha zrI gaNadharadeva tathA nukrameNa zrI ajayadevasUrikRta 263 zrI jIvAnigamasUtravRtti zrI gaNadharadevarutazrI anukrameNa malayAgirIbAcAryajIkRta 264 zrIhIra prazna tapAgabAdhirAja zrI vi ayahIrasUrijIkRta 265 zrI ArAdhanA patAkA zrI harinaisUrijIkRta 266 zrI canusaraNapayanno zrI pUrvadharAcArya kRta 267 zrI paMcasUtrI sUtra zrI harinAcAryajIkRta 267 zrI napadezaratnAkara zrI pUrvAcAryakRta 26e zrI dhanapAlapaMcAzikA paMmitavarya zrI dhanapAla jIkRta 270 zrI upadeza prakaraNa zrI harinasarijI kRta 271 zrI suktAvalI graMtha zrI pUrvAcAryakRta 272 zrI mahAnizItha sUtra zrI gaNadharadevajIkRta 273 zrI vIrastuti zrI harinasarijIkRta
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274 zrI vIrastuti zrI pradyumnasUrijI kRta 275 zrI sicakrastuti zrI prAcInAcAryakRta 276 zrIM nomanAthastuti zrI prAcInAcAryakRta 277 zrI sUyagaDAMga niyukti caudapUrvadhara zrI nabAhu svAmIjIkRta 277 zrI sUyagaDAMga niyukti zrI pUrvAcAryajIkRta vRtti 27e zrI naminAthajI stavana zrI AnaMdaghanajI mahA rAjakRta -po
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutikuyuktinirNayacchedanakuThAraH // zrahaM namaH // zrI jinavIramIzvaravinuM trailokyaciMtAmaNi tattvajJAnanidhiM tamodinamaNiM zreyaH zriyAM ghumaNim naktyA vaMdita maMtramAnavagaNairdevAdhidevaM sadA vaMde nUri nimakatAM navajale potAyamAnaM param 1 vItarAgaM parityajya yonyadevamupAsate // kAmadhenuM tiraskRtya sa kharI dogdhi mUDhadhIH // 2 syAdvAdanidhiM vIraM praNipatyajagadgurum // zaMkaramahaM kurve caturthastutinirNaye // 3 ziSTA hi zAstrAdau kimapi prAripsitaparisamAptipratibaMdhaka duritanivarttanAyeSThadevatAnamaskArapUrvakameva maM galamupakramate tathAtrApyAsannopakAra kazAsanAdhIzvarazrIvIraparamezvaranamaskArAtmakaM trikaraNazuddhyA paramamaMgala mupanyastam / tathAca zrotRjanapravRttyarthamanidheya saMbaMdhaprayojanatritayamapi niyamAdvAcyamityAlocya caturthastutikuyukti nirNaya zaMkoddhAro nirUpyate / nirabhidheye. kAkadaMtaparigaNanamiva na sajja mukhyavRttyAnidheyatayA P
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 1 nAnAM pravRttiH tathA vAcyavAcakanAvasaMbaMdhastu nAmato vyakta eva prayojanaM cAtra duHkhamAdoSAnunAvAtkepAMcidurvidagdhopadezavipratAritAnAM nUyaH zaMkodayaH prAdurnavatIti tannirAsena tanmanonairmalyamAdhAtumayaM graMthaH praarbhyte| ___ sarvatIrthAdhirAjazrIzatrujayasaMbaMdhI zrIsaurASTradezane samasta prAcIna arvAcIna AcAryoeM sakala Arya deza ziromaNi kahyA batAM paNa vartamAnakAlamAM kAlanI apekSA karI saurASTradezane anAryanI apekSAe zrIzajayAdi tIrthone anArya kathana karanAra nAmathI yAtmArAmajI AnaMdavijayajI pratikramaNa caityavaMdanAmAM cyAra thui kahevAno paMtha calAnavAne tathA dRDha karavAne aAMkhanuM kAjala gAle ghasavU ehavI yuktie karI, caturthastuti nirNaya nAmano graMtha banAvyoDe, paNa te caturthastuti kuyukti nirNaya nAme karIne sArthaka thAyaDe, kAraNake, zrIjaina zAstrane anuyAyI nirNaya nathI, niHkevala zaMkAmohanI mithyAtvAvabodha vRkSanuM bIja.kemake devasipratikramaNanAbAdimAM ane rAipratikramaNanA aMtamA pUrvAcAryoeM sAmAnya prakAre arthAt jaghanya prakAre tathA caityagRhamAM naveprakAranI caityavaMdanA yathAzaktieM karavI kahIle. paNa pratikramaNamAM cyArathuie caityavaMdanA karavI,koi jainama
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 3 - tanA zAstramAM kahI nathI. topaNa khAtmArAmaji zrAnaMdavijayaji potAnI nunmattatAthI pRSTa 33 meM pravacanasAroddhArAdikamAM' pakkime ceihare" ityAdi gAthAe pratikamaNanA yAdyaMtameM sAmAnya jaghanya prakAre caityavaMdanA kahyAta paNa cyArathui e caityavaMdanA sthApana karebe paNa se sAkSiyoe karI pratikramaNamAM vyArathoyo siddha thatI nathI. te navyajIvone jJApana karavAne tathA AtmArAmA thAnaMda vijayajine pratikramaNa saMbaMdhI caturthastuti zaMkAMnonidhinA yAvarttathI nuddharavArUpa nRpakArane kharthe paMcAMgI pUrvaka pUrvAcAryAMnA racelA zAstrone anusAre zaMkodvAra karIeM bIe. praznaH - AtmArAmajI yAnaMdavijayajIto *pamikkamakI yAdyaMta me cyAra thuikI caityavaMdanA karanI kahI he* ehavaM lakheDhe to, tamo pakkimaNAmAM cyAra thoyUM siddha thatI 'nathI evaM kema lakhoTo ? - nattaraH- amArA zrAcArya rAjeMdrasUrIzvarajI tathA yamo pratikramaNanA yAdyaMta meM jaghanya prakAre caityavaMdanA karIeM bIeM. te tAM zrAtmArAmaji khAnaMdavijayaji pRSTha 2 jAmAM * rAjeMdrasUrIjI ru dhanavijayajI pratikrama ki yAdikI caityavaMdanameM tIna thui kahanekA paMtha calAyA hai tathA tIna thuikI thApanA karate he * eha lakhebe
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ y paricchedaH 1 te sarvathA khoTuM lakheDe. kAraNa ke moto pUrvokta prakAre pratikramaNanA yAdyaMtamAM caityavaMdana karIeM bIeM tathA jema AtmArAmajI cyAra thuinI thApanA ekAMte karele tema ekAMte tra thuinI thApanA karatA nathI. pUrvAcAryoMe je ThekAle traNa kahIbe, te ThekAle traNa karIeM bIeM. ane vyAra kahI be te ThekAle vyAra karIeM bIeM. khane moe jema AtmArAmajI zrI soratadezane anArya kahevAno tathA muhapatti vyAkhyAnavelAe bAMdhavI sArIbe, paNa kAraNathI bAMdhatA nathI ehavAM balanAM vacana bolI aniniveza mi dhyAtvanA nadaye, kevala jolA lokone phaMdamAM nAkhavAno paMtha calAvyove. tema me navo paMtha nathi calAvyo, kemake pUrve paNa zrIdharma koTikAdigaNa meM tathA zrAgamikAdi gaccha meM jinagRhamAMtrA thuie karI devavaMdana karatA thAvebe, temaja mo paNa svagacchamAM guruparaMparAe kahetA yAvyA. tathA paragacchamAM varttamAnakAlamA karatA paNa dekhIe bIe tema karAeM bIeM. mATe mAro navo paMtha calAvyo e lakhavaM mRSAnareluMDe. paNa varttamAnakAlamAM zrIsoradeza zatruMjayane kAlApekSAe svagaccha paragaccha meM koi anArya kahetA nathI paNa zrAtmArAmaji kahe. tethI thAtmArAmajie navo paMtha calAvyo ehavuM kahIe to cAle. momArI buddhithI navI vAta navAvI nathI to
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH paNa AtmArAmaji navo paMtha calAvyo evaM mRSAvacana lakheDe tema mo ihAM AtmArAmaji pakkimalAnA thAdyaMtamAM vyArathuie caityavaMdana karavuM lakheMbe te ThekANe, pratikramaNamAM cyArathuie caityavaMdana karavaM paMcAMgImAM nathI evaM lakhIeM bIeM te mRSAvacana nathI. kemake grAtmArAmajI kheDe eTaluMja nahI paNa lokone moDheM ehavuM kahe be ke, rAjeMdrasUrIja aru dhanavijayaji pratikramaNamAM caityavaMdana nahI mAnate haiM tathA saMvat 1940 nI sAlamA nyusapeparadvAre khAtmArAmajIne khaneM mAre carcA thai tyAre moe stutinirNaya vinAkaranAme graMtha banAvyo hato te graMthamAM pratikramaNanA yAdimAM sAmAnya prakAre caityavaMdanA tathA traNa stutie kari, nannaprakAre devagRhamAM caityavaMdanA ne pUjAdiviziSTa kAraNe caturthathuie devavaMdanA siddhAMta graMthonI sAkSisahita karavI lakhIne. te graMtha zrI vivekasAgarajie zrI dharAdadhI lakhAvine maMgAvyo te graMtha vivekasAgaraji pAsethI maMgAvIne AtmArAmajie zrAdyaMta sudhI joyAvatAM paNa, pratikramaNakI yAdimeM tIna thui kate ru tIna thuikI thApanA karatA he e sI zrAvako mukhaseM sunihe evaM jANatAM batAM lakhyuM tethI athavA saMvat 1940 nI sAlamAM zrAtmArAmajI e amadAvAda samAcAra bApAmAM vyAkhyAnake vyavasare
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 1 mohapatti bAMdhavI hama ani jAnatehe paNa koi kAraNase nahI bAMdhatehe ehevU bapAvyuM tyAre vidyAzAlAnI beThakanA zrAvakoe AtmArAmajine pUjyu, sAheba Apa mohapatti bAMdhavi rUmI jANoDo to bAMdhatA kema nathI?tyAre AtmArAmajie tene potAnA rAgi karavAne kAMke hama ihAMseM vihAra kare pIche bAMdhege. paNa haju sudhI bAMdhatA nathI te kAraNathI AtmArAmajinuM lakhavU judu ne bolavU judu ane cAlavU judu amane nAsana thayuM tethI yAtmArAmajI pratikramaNamAM cyArathui mAne evaM zrAvakone moDheM sAMjalyu tevaM amoe javyuM temAM to zo doSa, paNa AtmArAmajIne ekalI cothI thuinA mAnavAvAlA kahIe topaNa doSa nathI syAthIke traNa thuito amAre mAnavAnI lakhI. tyAre evaMne mAnavAnI to ekaja siddha thaI ||iti prshnottr|| atha AtmArAmaji AnaMdavijayaji AcaraNAthI cothI thui siddha kare. tathApi siddhAMtapaMcAMgI tathA gItArthAcaraNAe pratikramaNanA AdyaMtamA siddhathatI nathI pae devagRhamA traNa stutiye devavaMdana, siddhAMta paMcAMgI anusAre tathA pUjAdi viziSTa kAraNe cyAra stutiye devavaMdana, gItArtha AcaraNAe siddha thAya.tethI kiMcit AcaraNAnuM svarUpa lakhIeM DIeM. tihAM siddhAMta paMcAMgImAM"vyavahAra,kalpa,jIta,karaNI,yAcaraNA egaThA"
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkodvAraH eTale vyavahAra kaho kalpa kaho jIta kaho karaNI kaho caraNa kaho e ekArtha be, e vacanathI te yAcaraNA traNa prakAranI be. te kahete. prathama zrAgama yAcaraNA1 bIjI gacchAcaraNA trIjI gItArtha yAcaraNA3 temAM yAgamokta yAcAramAM pravarttatuM tene zrAgama yAcaraNA kahIeM. // yaduktam // navAMgavRttikAraka zrImadanayadevasUribhiH zrIzrAgamASTottarikAyAm // yataH // zrAgame // yAgamaM khAyaraMteNaM yattaNo hiyakaMkhiNo tinAhogurudhammo savve te bahumanniyA 7 // vyAkhyA // grAtmanaH svasya hitakaikSiNA hitakAminA yAgamaM yatpraNItasiddhAMtoktamAcAraM zrAcaratA yabhyupagacchatA janena tIrthanAthogururdhamrmAcAryaH dharmazca te sarvve bahumAnitAH gauravitAH / zrayaMnAvaH zrAtmahitaiSiNA yena zrIsiddhAMto bahumAnitastaduktaM sarvvamappaMgIkRtamityarthaH natu jamAlyAdivatsiddhatikadezopyapramANitostIti tenArhagurudharmA bahumAnatA eva yazcAgamapadamekamapi nAMgIkaroti sanivaktau samyaktvavikalo gaNapate // payamavi - sadahaMto sutaM micchadivIzro" // iti vacanAt // nAvArtha:- potAnA trAtmAnA hitavAMbakapuruSe - rihaMtaprarUpita siddhAMtokta zrAcArane yAcaraNa karatAM eTaje siddhAMtokta yAcAra aMgIkArakaratAM tIrthanAtha je ari
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 1 haMta, guruje dharmAcArya, dharmaje sarvajJaprarUpita, e sarvenu gaurava eTale bahumAMna kasyuM teNe sarvasiddhAMtokta sarvazrAcAra aMgIkArakarayo. paNa jamAlinipeThe siddhAMtano ekadezapaNa apramANa jene nathI,teNe arihaMtagurudharmAnuja bahumAnakaracuM. ane je Agamanu eka pada paNa aMgIkAra na kare te purupo nihavanI paMktineviSe samyaktvakarahitapaNe gaNAya // te sidvAMtameM kaDaMDe // sUtrokta eka pada paNa nahIM sadahe to, tene mithyAtva dRSTivAlo jAvo. // avataraNa ||je, aninivezika mithyAtva bomI jina Agamokta AcaraNA Acare,te prANI sarva tIrthakara pUrvA. cAryokta dharmanA bahamAna karavAvAlo jANavo. ane je prANI siddhAMtane na mAne meM, pota potAnA gacca mamatva kadAyahanA graMtha tathA pota potAnA gacchanI paraMparAnu bahumAna karI,zuddha siddhAMta paMcAMgInA varttavAvAlA puruSonuM apamAna kareDe; te prANIne, arhat tathA pUrvAcArya, ane dharma, e traNano jamAlinI peThe apamAna AzAtanAno karavAvAlo jANavo // napara laNyAno sAra e le je Agamokta AcAra Acaravo, tene bAgamokta paraMparAdhI AcaraNA kahIe, te Agama, zrI anuyogadvAra sUtramA traNa prakAre kahyADe. te pATha // sekiMtaM Agame 2 duvihe paNNattetaMjahA loiealonuttariea-sakiMtaM loie /
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH jaNNaMimaMaNNANiehiM milAdiThiehiM salaMdabuddhimai vigappiyaM taMjahA nArahaM rAmAyaNaM jAva cattAri veA sAMgovAMgA setaMloie. sekiMtaM lonattarie 2 jaNNaMimaM arihaMtehiM jagavaMtehiM nappaNNaNANadaMsAdharehiM tIyapacuppaNNamaNAgayajANaehiM tilukkavahi amahiyapUiehiM savaNNUhiM savvadarasIhiM paNIaduvAlasaMgaM gaNimigaM taMjahA AyAro jAvadiThivAo ahavA Agame tivihe paNNatte taMjahA suttAgame abAgame tadunayAgame ahavA Agame tivihe paNNate taMjahA attAgame aNaMtarAgame paraMparAgame titthagarANaM atthassa attAgame gaNaha. rANaM suttassa attAgame abassa aNaMtarAgame gaNaharasIsANaM suttassa aNaMtarAgame atthassa paraMparAgame teNaparaM suttassavi atthassavi goattAgame goaNaMtarAgame paraMparAgame // vyAkhyA // sekiMtaM AgamatyAdi gurupAraMparyeNAgaDatItyAMgamaH AsamaMtAdgamyate jhAyaMte jIvAdayaH padArthAH anenetivA AgamaH ayaMca dvidhAprajJaptastadyathA ||loiietyaadi // idaM cehaiva pUrva nAvazrutaM vicArayatA vyAkhyAtaM yAvatsettaM loie.sekiMtaM loguttarie Agametti ahavA Agame tivihe ityAdi tatra sUtrameva sUtrAgamastadanidheyazcArtha evArthAgamaH sUtrArthonayarUpastu tadunayAgamaH athavA anyena prakAreNAgamastrividhaH prajJaptastadyathA
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 1 AtmAgamaityAdi tatragurUpadezamaMtareNAtmana eva Agama zrAtmAgamo yathA tIrthakarANAmarthasyAtmAgamaH, svayameva kevalopalabdhI garAdharANAM tu sUtrasyAtmAgamaH svayamavagrathitatvAdarthasyAnaMtarAgamo'naMtarameva tiirthkraadaagttvaat|| ||nktNc // atthaM nAsai arahA suttaM gutthaMti gaNaharA ninaNamityAdi // gaNadharaziSyANAM jaMbUsvAmipranRtInAM sUtrasyAnaMtarAgamo'vyavadhAnena gaNadharAdeva zruteH, arthasya paraMparAgamaH gaNadhareNaiva vyavadhAnAttata navaM prajavAdInAM sUtrasyArthasya ca nAtmAgamo nAnaMtarAgamastallakSaNAyogAdapi tu paraMparAgama eva. arthaH-guruparaMparAe Ave tene vAgamakahIe a. thavA thA kahetAM sarvathAprakAre gamIyeM kahetAM jANIe jIvAdikapadArtha eNekarI tene AgamakahIe. te be prakAre prarUpyu tadyathA lokika ane lokottarika, tihAM Adineda kahele. sekiMtaM lAie ityAdi ihAM jema bhAvazruta kaDaM tema levU athavA Agamatrividha prarUpyuM teja kaheDe sUtraja je bAgama te sUtrAgama, ane tehay je anidheya je artha te arthajaje Agama te arthAgama.ane sUtra artha nanayarUpa te tadunayAgama. athavA valI thAmama trividha prarUpyu te kahe. gurupadeza vinA zrAtmAthIja je thA
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastuti nirNayazaMkoddhAraH gama te zrAtmAgama, yathA zrItIrthaMkarane arthanuM kathana te AtmAgamaja hoya, kema je svayameva kevalajJAnekarI sarva padArtha jANe. ne gaNadharane sUtranu jAMNapaNuM e khAtmAgamakahIe maje temaja sUtra guthyAM be mATe khane te gadharane arthanuM jJAna te anaMtarAgama kahIe arthanuMjJAna yAMtarArahita tIrthaMkarakanethI zrAvyaM e hanumATe. '' // te kaDe // tthaMAsaiarahA ityAdi // tathA zrIgaNadharanA ziSya zrIjaMbusvAmyAdikane sUtranuM jJAna te anaMtarAgamabe tehane sUtra, yAMtarA vinA gaNadhara - pAthI dhAvyaM. ne arthanuM jANapaNuM paraMparAgama jethI te artha gadhararUpa aMtarapAmI khAvyuMDe te nRparAMta zrI prajavAdikane sUtranuM jJAna ghane arthanuM jJAna te, nahI AtmAgama, nahI anaMtarAgama, kiMtu paraMparAgama kIhaeM // eTale e vacanekarI gaNadharajagavaMtanA ziSyathakI pI zrIpranavasvAmI kI mAMmIne yAvat zrIduppasahAcAryasudhI sarvasAdhune paMcamAyArAnA paryaMtasudhI sUtra zrIyAcArAMgAdika te sUtrathakI arthathakI paraMparAgama jAgavAM. te paraMparA yAgamokyAcArane yAcarakhaM te paraMparAgama zrAcaraNA jANavI. emaja zrIbhagavatIsUtramAM paNa traNaprakAranAM zrAgama kahyAM ve //
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 paricchedaH 1 // tepATha // sekiMtaM pamANe 2 canuvvihe paNNatte taMjahA paJcakave mA zrovame zrAgame jahA ayogaddAre tahA yavvaM pramANaM jAva teNaparaM sottAgame loprAMtarAgame paraMparAgame // vyAkhyA // zrAgamastudvidhA laukikalokottaranedAt, tridhA vA sUtrArthonayanedAt, anyathA vA tridhA zrAtmAgamAnaMtarAgamaparaMparAgamanedAt, tatrAtmAgamAdayo'rthataH krameNa jinagaNadharatacchiSyApekSayA draSTavyAH / sUtratastu gaNadharatacchiSyapraziSyApekSayeti / etasya prakaraNasya sImAM kurvvannAha // jAvetyAdi te paraMti gaNadhara ziSyANAM sUtratonaMtarA - gamorthatastu paraMparAgamaH tataH paraM praziSyANAmityarthaH // epAThano artha pUrve lakhyo tema jANavo, epUvokta pAThamA trividha zrAgama kahyAM tenI vyAkhyA vRttikAre zrI jagavatIvAMge pratyanIkasUtrAdhikAre evIrIte karIbe // tepATha // suNNaM naMte pamucca pucchA goyamA topamiNIyA paNNattA taMjahA suttapamiNIe pamilIe tadujaya miNIe / evaM ThANAMgepi / suyaMpamucca tatropamilIyA paNNattA taMjahA suttapamiNIe apamilIe tadunayapamiNIe // nunayorvyAkhyA // trayaH pratyanIkAH prajJaptAstadyathA sutrapratyanIko'rthapratya -
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkodvAraH 13 nIkastadunayapratyanIka ini anuvAdArthaH // vyAkhyAzrutaM sUtrAdi tatra sUtraM vyAkhyeyaM, arthastayAkhyAnaM niyuktyAdi tadunayametadvitayamiti // arthaH-sUtrane aMgIkArakarI henagavaMta keTalA pratyanIka prarUpyA? hegautama traNa pratyanIka prarUpyA te kahele. sUtrapratyanIka 1 arthapratyanIkara tadunayapratyanIka eanuvAdArtha have vyAkhyArthazruta te sUtrAdika, tihAM sUtra te vyAkhyAna karavAyogya tenA pratyanIka. thartha te, sUtranu vyAkhyAna niyuktyAdika tenA pratyanIka. tadunayate sUtra ne artha beinA pratyanIka. emaja gaNAMgavyAkhyA paNa jANavI ihAM vyAkhyAnakaravAjogya te sUtra zrIgaNAMgajImAM zrutajJAnAdhikAre ba prakAraceM kahyuje // ||tepaatth // suanANe duvihe pannatte taMjahA aMgapaviDhecava aMgabAhireceva aMgabAhire duvihe pannatte taMjahA zrAvassaeceva zrAvassavairitteceva Avassavairitte duvihe pannatte taMjahA kAlieceva nakAlieceva // vyAravyA // suyanANetyAdi // pravacanapuruSasyAGgAnIvADAni teSu praviSTaM tadabhyaMtaraM tatsvarUpamityarthaH taja gaNadharakRtam // nappanne,ityAdi mAtRkApadatrayapranavaM vA dhuvazrutaM vA AcArAdi yatpunaH sthavirakRtamAtRkApadatraya
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 pAracchedaH 1 vyatiriktavyAkaraNanibaddhamadhuvaM zrutaM cottarAdhyayanAdi tadaGabAhyamiti Ahaca gaNaharI therAikayaM AesA? sukkavAgaragovA dhuvaMra calavisesaNAoz aMgANaMgesuNANataMti // 1 aMgabAhItyAdi avazyaM karttavyamityAvazyaka sAmAyikAdiSaDidhaM Ahaca samaNeNasAvaeNaya avassakAyaMhavaijamhA aMtoahonisissaya tamhAzrAvassayaMnAmaMti // 1 // AvazyakAdyatiriktaM tato yadanyaditi AvassagavairittetyAdi yadiha divasanizAprathamapazcimapauruSIdaye eva paThyate tatkAlena nirvRttaM kAlikamuttarAdhyayanAdi yatpunaH kAlavelAvajai paThyate tadUrdhvaGkAlikAdityutkAlikaM dazavakAlikAdi // 23 // ___ arthaH-zrutajJAnanA be nedaDe ekaaMgapraviSTa 1 bIjo aMgabAhya 2 tihAM prathama pravacana puruSanAaMgani peThe aMganeviSe praviSTa abhyaMtarasvarUpa eTale zrutapuruSanA aMganaviSe aMganAvekarIrahyote cappanneivA ityAdi tripadI pAMmi gaNadhararacesAMdhruvazruta yAcArAMgAdika aMga tene aMgapraviSTa sUtra kahIeM. jovalI zrutasthaviranAM karelA mAtRkApada eTale tripadIrahita vyAkaraNanibaddha adhuvazruta te uttarAdhyayanAdi gaNaharatherAi gAthokta te aMgabAhira sUtrakahIe.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkodvAraH 15 teaMgabAhiranA beprakAra, Avazyaka 1 ghane bAvazyakavyatirikta 2 tihAM sAdhuzrAvakane sAmAyikAdi baprakAra, avazyakara, tenunAma Avazyaka sUtra kahIeM ane je AvazyakathI jUdosiddhAMta tene Avazyakavyatirikta sUtra kahIeM te yAvazyakavyatiriktanA be neda eka kAlika 1 bIjo natkAlika 2 tihAM kAlavelAe prathama behalI porasAyeMja naNAya nattarAdhyayanAdi tene kAlikasUtrakahIeM bIjAMkAlavelArahita jaNAya dazavaikAlikAdika te natkAlikasUtra kahIeM emaja zrInaMdIsUtramA samyakzrutAdhikAreM tathA zrIpAkhisUtramA sUtranatkIrttanA'dhikAre je je sUtra kahyAM te te sarve sUtrAgama kahIeM // tathAvalI vidhisUtra 1.ndyamasUtra 5 nayasUtra 3 varNakasUtra 4 natsargasUtra 5 apavAdasUtra 6 tadunayasUtra 7 tihAM prathama zrIdazavaikAlikanA paMcamaadhyayanamA kaDaM // saMpattenikkhukAlaMmi asaMnaMtoSamucina immeNakammajogeNaM nattapANaMgavesae 1 // ityAdika vidhisUtra kahIeM tathA zrInattarAdhyayananA dazamA adhyayane kahyu // dumapattayapaMmuyaejahA nivamairAigaNANamaccae evaMmaNuyANajIviyaM samayaMgoyamamApamAyae // ityAdika nayamasUtra kahIeM ane narakAdikaneviSe mAMsarudhirAdikavarNavi kahevAM yathA nattarAdhyayane mRgAputraadhyaya
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 1 namA tathA sUyagamAMganA narakavinattiadhyayanamA te paramArthe mAMsAdika nathI paNa jayasUtra yataH naraesumaM. saruhirAi vajaMpasiddhimitteNaM jayahenaiharateseiM vinavviyapAvonateyaM // ityAdika jayasUtra tathA navavAi jJAtAdharmakathA pramukhane viSe RdhitthamiyasamiddhA ityAdika prAye sUtra te varNaka sUtra valI zrIyAcArAMgAdikasUtrane viSe iccesiMbanhajIvanikAyANaMnevasayaMdamasamAraMnejA ityAdika tatsargasUtra jANavAM tathA bedagraMtha prAye apavAdasUtrane athavA nayAlanijhAninaNaMsahAyaM guNAhiyaMvAguNosamaMvA / ikovipAvAivivajayaMte vihrijkmmesusNjmaanno|| ityAdika apavAdasUtra jANavAM tathA jemA utsargane apavAdasAthe kahevAya te tadunayasUtra kahIMeM // ityAdiesAtaprakAranAM sUtra paNa sUtrAgama kahIeM pUrvokta sarvaprakAranA sUtramAthI koisUtra na mAne tene sUtrapratyanIka kahIeM // have arthAgamanu svarUpa likhIeDIe arthate sUtranu vyAkhyAna niyuktyAdika eTale zrIanuyogaddArasUtramA cyAraanuyogadvAra kahyAMDe upakrama 1 nideopa 2 anugama 3 ane naya 4 temAM trIjuM anugamanAmA anuyogadvAra tehamAM sUtrAnugama tathA niyuktianugama e be prakArano anugama kahyo tathAca tatsUtraM //
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 17 aNugame duvihe paNNane taMjahA suttANugamezra nijuttiyaNugametha // vyAkhyA // sUtrAnugamaH sUtravyAkhyAnamityarthaH, niyuktyanugamazca nitarAM yuktAH sUtreNa saha lolInAvena saMbaddhA niryuktA arthAsteSAM yuktiH sphuTarUpatApAdanamekasya yuktazabdasya lopAnniyukti masthApanAprakAraiH sUtravinajanetyarthastadrUpo'nugamastasyA vAnugamo vyAkhyAnaM niyuktyanugamaH // arthaH-atha anugama te zRM? uttara-anugama kahetAM sUtranAthartharnu anukramapaNe kahe, te anugama kahIeM athavA anugamIe vakhANIe sUtrane jeNekarI athavA ehuthI athavA ethakI te anugama kahIeM. te anugama benede prarUpyAM tadyathA sUtrAnugama ane niyuktyanugama tihAM sUtranuM anugama kahetAM vakhANavU te sUtrAnugama ane nikahetAM atize, yukta kahatAM sUtrasAthe lolInAvasaMbaMdhane pAmelA arthane niyukti kahIeM eartha. patre te niyuktanI je yukti kahetAM pragaTarUpapaNAnuM karavU ima ihAM eka yuktazabdano lopa thavAthI niyukti ehavI vyutpatti thaI. eTale niyukti kahetAM nAma sthApanAdikaprakArekarI sUtranuM vinajIne vakhANavU ityarthaH tadrUpa je anugama athavA teharnu
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 paricchedaH / je anugama kahetAM vakhANaq te niyuktyanugama kahIeM te niyuktianugama traNaprakAre kahyoDe. temaja nidepaniyuktianugama 1 'sUtrasparzakaniyuktianugama upodghAta niyuktianugama 3 etraNa anugamano artha zrIanuyogadvAra mUlasUtravRttithakI jANavo. graMthagauravanAnayathI nathI lakhyo. tathA zrInagavatIsUtramAM paNa traNaprakAre vyAkhyAna artha kahevo kahyo / ||tepaat ||sutttthokhlupddhmo bInanijjuttimIsananaNi taiyoyagiravaseso esavihohoiaNuyogo // 1 // // vyAkhyA // sUtrArthamAtrapratipAdanaparaH sUtrArtho'nuyoga iti gamyate khaluzabdastvevakArArthaH sacAvadhAraNa itye. taduktaM navati guruNA. sUtrArthamAtrAnidhAnalakSaNaH prathamonuyogaH kAryo, mAnUprAthamikavineyAnAM matimoha iti. dvitIyonuyogaH sUtrasyarzakaniyuktimizraH kArya ityevaMjUto jaNito jinAdiniH tRtIyazca tRtIyaH punaranuyogo niravazeSasya prasaktAnuprasaktasyArthasya kathanAt, eSonaMtaroktaH prakAratrayalakSaNo navati syAdvidhividhAnamanuyoge sUtrasyArthenAnurUpatayA yojanaladANe viSayanUta iti gaathaarthH|| arthaH-sUtranoarthamAtra eTale sUtranojasAmAnyaartha
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 1e pratipAdanatatpara eTale kahevAne tatpara te sUtrArthaanuyoga ebuMkahIeM khaluzabda evane arthe te ihAM avadhAraNane arthaDe te eyukAM ke gurue, sUtrArthamAtra anidhAnalakaNa emATe pahilo anuyogale eTalesUtranoja artha ehavenAme e pahiloanuyoga kahevo. prAthamikaziSyone matimoha ma thAna temATe ihAM bIjo anuyoga sUtrasparzakaniyuktimizrakaravo ehabuM jinAdike kaDaMDe. trIjovalI anuyoga sUtraarthaniyuktithI benaM prakAre nirvizepano eTale je prasaMga anuprasaMge malatoartha te sarvakahevAthI nirvizeSa ehave nAme trIjoanuyoga huve. eha anaMtarAktaprakAre traNalakSaNa huve. vidhividhAnaanuyogane viSe etAvatA sUtranA arthaneviSe anurUpapaNekarI yojanalahaNe viSayanata ehavo egaathaarthH|| // naavaarthH||egaathaamaaNtrnnprkaar-suutr-vyaakhyaan dekhAmadhuM temAM prathamasUtrano zabdArtha ziSyanedevo. jema namokahetAM namaskArathAo arihaMtANaM ke0 arihaMta rAgadveSarUpazatru haNyA mATe. te zabdArtha avalIrIte zrAvamyo tevAre bIjo kahetAM bIjIvAra arthakahe te nijjunimIsatho kahetAM niyuktisahita arthakahe. heziSya tearihaMtanA pyAra prakAra. nAma sthApanA dravya thane
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 1 jAvanedeM. yataH nAmajiNAjiNanAmA gvaNajiNApuNa jiNaMdapamimAo davvajiNAjiNajIvA nAvajiNAsama vasaraNabA // 1 // ityAdika ema bIjIvAra arthaAvamayo patre trIjIvAra pharI ejapadanodhartha nirvizeSakahetAM samastarIte kahe eTale saMgeprasaMge sarvakahe naigamAdinayapaNa zaktihoyato tenAM sAdhana kahe. udAharaNa je arihaMtane namaskAra- phala kahe. ityAdika eTale enAva je. prathama arthamAM TIkAcUrNI ane bIjAarthamAM niyukti tathA trIjAarthamAM nASyAvyuM eTale sUtranuM vyAkhyAna te niyukti 1 jASya 2 TIkA 3 anecUrNI 4 e cyArane arthAgamakahIeM. ane sUtrayarthatanayarUpa eTale sUtra te AcArAMgAdika arthate niyukti nASya TIkA cUrNI pramukha tene tadunayayAgamakahIeM. epUrvokta traNaprakAranA bAgamane ArAdhato jIva ArAdhaka thAya. // yaduktaM zrInagavatyaMge ||sennnNtmevscN nIsaMkaMje jiNehiMpaveiyaM haMtA goyamA tamevasacaM jAvajiNehiM paveiyaM // senUNaMnaMte evaMmaNaMdhAramANe evaMkaremANeevaMsaMvaremANe ANAe vArAhae navai haMtA goyamA evaMmaNaM dhAremANe jAvArAhaenavai // arthaH-zrIgautamasvAmI zrImahAvIrasvAmIne pUchele
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 21 je satya niHzaMka te kIyuM kahevU tivAre jagavaMta kaheDe hegautama. tehaja niHzaMka je zrIvItarAge kahyu. valI zrI gautamapUje. hesvAmin jejinavItarAge kahyaM tene mAnato AjhApAlato ArAdhaka hoya? tivAre jagavaMtakahe. hAM gautama emajakarato ArAdhaka hoya. eTale pUrvokta traNa prakAranAsUtramAMkahyoje yAcAra tadrUpaAcaraNA Acarato jIva saMsArasamudra tare. ane pUrvoktatraNaprakAranA sUtranI AcaraNA AjhA khaMme to jIva saMsAravadhAre temaja kA be zrIsamavAyAMgasUtravRttimAM. ||tepaatH // icneyaMduvAlasaMgaMgaNipImagaMatItekAle aNaMtAjIvA ANAevirAhitA cAuraMtasaMsArakaMtAraM agupariahiMsu // samavAyasUtre // idaM hi dvAdazAMgaM sUtrArthonayanedena trividhaM tatazcAiyA sUtrAjhyA'ninivezato'nyathApAgadiladANayA,atItakAle'naMtAjIvAzcaturaMtaM saMsArakaMtAraM nArakatiryagnarAmaravividhavRdajAladustaraM navATavIgahanamityarthaH, anuparAvRttivaMto jamAlivat, arthAjJatayA punaraninivezato'nyathAprarUpaNAdilada yA goSThAmAhilavat, unayAjhyA punaH paMcavidhAcAraparijhAnakaraNodyatagurvAdezAderanyathAkaraNalapayA gurupratyanIkadravyaliMgadhArakAnekazramaNavat, sUtrArthonayairvirA
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 1 dhyetyarthaH, athavA dravyadevakAlanAvApedamAgamoktAnuThAnamevAjJAtatayA tdkrnnenetyrthH|| // nASA // e dvAdazAMga sUtrArtha unayanedekarI traNa prakAranu. tenIAjhAtesUtrAjhA.te aninivezathakI anyathAkahevekarI gayAkAle anaMtAjIva caturaMtasaMsArakAMtAra naraka tiryaMca manuSya devatArUpa nAnAprakAranA vRdajAlekarI gahana duHkhe ulaMghAya ehavI saMsArarUpaaTavIneviSe jamAlinIpeThe vAraMvAra paribhramaNa karacA kare ne karaze. temaja ajinivezathakI arthAgama ArthAjhA eTale artha viparItapaNe nAvatA prarUpatA goSThAmAhilanIpeThe saMsAra paribhramaNa karayA kare.ne karaze unayaAjhA eTale sUtra. artha beUne viparItapaNe prarUpe. te paMcavidhavAcAra vizeSaprakAre jANIne pAlavAnaNI udyamavaMtathayA,paNa gurvAdikanA AdezathakI ulaTA viparIta karavAvAlA gurupratyanIka dravyaliMgadhAraka anekadravyasAdhunIpeThe saMsAraparibhramaNa karacAkare ne karazeM athavA dravyadevakAlanAvanI apedAe ajANapaNe AgamoktaanuSTAna akarave paNa saMsAramA paribhramaNa karayA kare ne karaze // naparalakhyAno nAvArtha eleke, sUtrAgama arthAgama tadunayAgama etraNe prakAranA Agama gaNadharAdikatpaNAthI sarva
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 23 sUtra jAvAM. te sUtra koiprANI mAneDhe, paNa jo sUtrano ekapada ekaprakSara athavA padano artha viparItapaNe sadahe to mithyAdRSTi jAvo. temaja kahyuMDe. pUjya zrIjinandragaNitsaMgrahaNIne viSe. // tathAca tatpAThaH // mithyAdRSTilakSaNamAha // payamakkharaMpiegaM jonaroceisuttaniddidhaM sesaMroyatovihu micchadiThImuvvo // vyAkhyA // sUtranirdiSTamekamapi padamakaraM vA yo na rocayati na svacetasi satyametaditi parie - mayati sa zeSaM sakalamapi dvAdazAMgArthamanirocayamAnopi mithyAdRSTirjJAtavyaH tasya jagavati jagadgurau pratyayanAzAt / atha kiM tatsUtraM yadgatasya padasyAvarasya caikasyApyarocanAnmithyAdRSTirbhavatIti sUtrasvarUpamAha. suttaMga hararaiyaM tahevapatteyabuddharaiyaMca suyakevali - pAraiyaM ninnadasapuvviNAraiyaM 1 // yadgAdharaiH sudharmasvAmipranRtinirviracitaM yacca pratyeka buddhairyacca zrutakebalinA caturdazapUrvadhAriNA yaccAninnadazapUrveNa paripUrNadazapUrvadhAriNA viracitaM tadetatsarvaM sUtramiti // nAvArtha : - mithyAdRSTinAM lakSaNa kahe // sUtramAM dekhA melu ekapala pada athavA akSara upalakSaNathI padano artha sarva jesUtramAM kahyuM te pada ra artha sAcobe
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 paricchedaH 1 ehavo potAnA cittameM na pariName ne bIjo samastapaNa dvAdazAMganoartha rocakamAna satya mAnatothako paNa mithyAdRSTi jANavo. tene nagavaMta jagadgurunapara, pratItinA nAzapaNAthakI. have kIyuM te sUtra! jemA rahelo pada tathA adara ekano paNa arocakapaNAthI mithyAdRSTi hoya tesUtranuM svarUpa kahele // ___ je gaNadhara sudharmasvAmipramukha eTale sudharmasvAmI jaMbUsvAmI pranavAdi gaNadharadeva, racaluM huve te siddhAMta jANavaM. ane jo pratyekabuddha eTale pratyayadekhI bodha pAmyA. nami karakaMmu pramukha teunAM racelA huve te paNa sUtra kahIe. valI je zrutakevalI eTale canadapUrvadhara teunu racenuM paNa sUtrakahIe. ane valI aninnadazapUrve karIne, eTale pUrAM, adhurAMnahI ehavAM saMpUrNadazapUrvadharanAM racelA te sarve sUtra jANavAM // eTale enAva, je sUtra 1 niyukti 2 nASya 3 cUrNI 4 TIkA epAMcaaMga gaNadharAdikonAM karelAM,je prANIyo yathArthapaNe na sahahe to te prANIyone mithyAdRSTi jinAjhA bAhira sUtrAgama arthAgama tadunayAgamanA pratyanIka. anaMtasaMsArI samajhavA // praznaH-naparalakhyApramANe to gaNadhara pratyekabuddha
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 25 caudapUrvadhara saMpUrNadazapUrvadhara, enI karelI paMcAMgI mAnavI sigha thai, to vartamAnakAlamAM paMcAMgIDe teto gaNadharAdi dazapUrvadharakRta nathI tene kema mAnoDo? uttara-helavya zrInaMdisUtramA svAmisaMbaMdha ciMtananAdhikAre zrIgaNadharAdika caudapUrvadhara pazcAnupUrvIe yAvat dazapUrvadharasUdhI, niyamathI nizcayasamyaktvadRSTi kahyAne. tevArapaDI saMpUrNadazapUrvadharathI pazcAnupUrvIe ninadazapUrvadharane nizcesamyagdRSTi najanAe kahyAle. paNa vyavahArasamyaktvanI najanA kahI nathI. tethI jinnadazapUrvadharathI yAvat ekapUrvadharasUdhI nizcayasamyaktvaAzrI to najanA paNa vyavahArasamyaktva AzrI niyamA samyagdRSTi kahIe.kemake pUrvanujhAna vyavahArasamyaktvavinA hoya nahI. te panI vyavahArasamyaktvanI paNa najanA ane nizcayasamyaktvanI paNa najanA jANavI.samyaktvaparikSAnAmA graMthane viSe tejama kaDaMDe je dazapUrvadharasUdhI to nizcayasamyaktva jANavaM. tevArepaDIto nizcayasamyaktvanI najanA jANavI. eTale ghaNA pUrvadhArIjIvoneto nizcayasamyakta hoya. koipUrvadhArIne nizcayathakI samyaktanahoya topaNa vyavahArathakI jihAM sUdhI samyaktvahoya tihAMsUdhI tehanA kriyAnuSThAnAdika zunavyavahAra dekhIne
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 paricchedaH 1 bIjAjIva pramANa kare. tathA satkArAdika kare te saphalaja jANavuM. tethI gaNadharadevakRta aMgapraviSTa mUlabhUtasUtra AcArAMgAdidvAdazAMga tevaMno ekadeza aMgIkAra karIne zrutasthaviranA racelA uttarAdhyayanAdi anaMgapraviSTa sUtra sarva samyak zruta jANavAM temaja zrutasthivaronAM karelA vRtticUrNyAdi vyAkhyAna paNa samyak zruta sadahavAM tathA ninnadazapUrvadharapazcAnupUrvIe yAvat ekapUrvadharanAM racelAM paNa, gaNadharAdikatanA anuyAyipaNAthI samyak zrutapaNeja dhAraNakaravAM. temaja paDhI pUrvadharakRtanA anuyAyi gItArthonAM racelA paNa, pUrvadharavat samyak zruta samajavAM. * tathA coktaM zrIzAMtisUrikRta dharmaratnaprakaraNavRttau // tatpAThaH // suttaM gaehiraraiyaM taheva patteyabuddharaiyaM ca suyakevaliyA raiyaM ninnadazapUvviNA raiyaM / ityeSAM ca nizvayasamyagdRSTitvena sadbhUtArthavAditvAdanyagrathitamapi tadanuyAyi pramANameva na punaH zeSamiti // artha:-sUtrasiddhAMta te kahIeM je, gaeAdharadevanuM racetuM hoya te siddhAMta jAvaM. tathA valI nami karakaMmu pramukha pratyekabuddhanu racyuM hoya te sUtra kahIeM, zrutakevalI cauda pUrvadhara tehanuM racyuM paNa sUtra, siddhAMta jAvaM. athavA yanni, pUrA adhUrA nahI, dazapUrva naNyo tehanuM racyuM paNa
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 17 sUtra, siddhAMta kahIeM. evaMne nizvayasamyagdRSTipaNe karIne yathArthavaktApaNAthI tene anuyAyI arthAt gaNadharAdi saMpUrNadazapUrvadharanAM racelAM siddhAMtone musAre bIjAghonAM guMthelAM arthAt racelAM paNa pramANaja hoya na pUnaH zeSaM eTale te pUrvokta pUrvadharone anuyAyI graMtharacanA na hoya to pramANa na thAya ititattvam // uparanakhyAnuM tAtparya ebe ke gaNadharakRta dvAdazAMgIne anusAre zrutasthivara caudapUrvadhara race. caudapUrvadharane - nusAre dazapUrvaghara race. dazapUrvadharane anuyAyi yAvat eka pUrvadhara, sUtra artha paMcAMgI race. te pUrvadharone anusAre, bahuzruta sarva gItArthonAM racelAM vRttyAdivyAkhyAna paNa samyak zrutapaNe samyagdRSTiyone aMgIkArakaravA jogya De. tathA vartamAnakAlamAM je sUtronI paMcAMgIDe te pUrva paMcAMgIne anusAre vartte. kAraNa ke ThAmazvarttamAnavRttyAdikamAM lakheDe ke, pUrvavRttyAdikaanusAre huM vRtti karu. athavA zrAvazyakavRttyAdika meM zrIharinadrAcAryapramukha lakheDe ke, eSAvi hi mUlaTIkAkAreNa naliyA / ityAdikavacanothI pUrvapaMcAMgIne anuyAyi varttamAnasUtronI paMcAMgIThe tene pUrvapaMcAMgItulya sarvagItArtha pramANa karatA zrAvyA. tathAhi temaja atIta varttamAnakAlanikaTavartti
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 paricchedaH 1 nyAyAcArya upAdhyAya zrIyazovijayajI paNa huMminA stavanameM pUrvoktalekhapramANe paMcAMgInI sthApanA kare // - ||te pATha // sUtraarthapahilobIjokahyo nijuttie remIsa niravizeSatrIjoaMgapaMcame emakahetuM jagadIsa sa0 // 16 // arthaH-sUtraarthapahilo ke0 prathamasUtrArtha Ape. eTale gurU, ziSyane jevAre arthApe tevAre prathamathI zabdArthamAtra Ape. tehamIrIte AvamyApalI, bIjokahe. nijuttIemIsa ka0 bIjIvAra tejasUtrane niyuktisahita ne nidepAsahita vyAkhyAnakarI zIkhave. niravazeSa trI. jo ka0 trIjIvAra artha AvamayA par3hI trijo samasta kahe. eTale trijIvAra saMge prasaMge dRSTAMta, hetu, naya, pramukha sarva kahe. eTale nASyaTIkA cUrNI, e trIjI vyAkhyAmAM samANAM. esUtra niyuktipramukha paMcAMgI mAMnavI dekhAmI aMgapaMcame ka0 zrInagavatI sUtramadhye ema kahe tuM jagadIsaka0 hejagadIza ema tuM kaheje // 16 // emapaMcAMgInI sthApanAkarIne epUrvokta paMcAMgI mAne te. neja prathamagAthAe zuddhasamakitI kahyADe. ||tepaatH // samakitasU*retehanejAgIe jemAne tUja ANa sUtratevAMcereyogavahIkarI krepNcaaNgaaNprmaannaas01||
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH e arthaH--teprANIne zuddhasamakita jANIe, je tamArI AjJA mAne. te mAjhA batAve. je prANI yogavahIne sUtra vAMce. tathA paMcAMgI pramANa kare. eTale sUtra niryu ktinASyaTIkA ane cUrNI emAM je kADe te sarva satya karI mAne // 1 // valI sAhararAja tathA devarAjanA pra. zrottara kAgalamAM paNa zrIyazovijayagaNinapAdhyAyajIe kAgalathI praznottaradIdhA. temAM paNa, paMcAMgIja mAnavI lakhIje. teadara ihAM ttaaNkiieddiie| havaNAM binapasaMdhAnanyAye devagiNIcamAzramaNa vAcanAnugatapaMcAMgI zuddha AlaMbatAM kisI nyUnatA nathI. evIrIte upara likhyA pramANe AjasUdhI sarvagItArtha, sUtrapaMcAMgI mAnatA AvyA. temaja amopaNa mAnIe bIe. ane e pUrvokta paMcAMgI sUtra artha unaya rUpa Agamale. tethI e paMcAMgImAM kahelA AcArane Acaravu tathA sadahavaM tene AgamAcaraNAkahIe. te zrAgamAcaraNAne je koi hatagrAhI, anaMtasaMsArI mithyAdRSThi durlanabodhI jIva, na mAne to tene jainasaMpradAyavAlA puruSo jainI kema karI kaheze arthAt naja kahe. anejo kadAca potAnA mukhathI jainInAma dharAvyo tozaM te jainI banIgayo - rthAt te jainI nathI. kemake, zrIvItarAganAvacana upara zradAhovAthIja jainI thaisake. anyathA na thaIsake.
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 1 // itipraznottarabAgamoktAcaraNAnigamanam // // iti caturthastutinirNaye zaMkoddhAre aparanAni caturthastutikuyuktinirNayacchedanakuThAre praznottaraAgamoktAcaraNAnidarzano nAma prathamaH paricchedaH // 1 // ||jijnyaasuprshn||tumo vyavahAra kalpa AcaraNA jIta, ekArthaAzrI AgamoktayAcAramA vartavU tene AgamAcaraNA kahobo paNa zrIjagavatIjImAM pAMcavyavahArakahyAle. temAMdhI hamaNAM eka jItavyavahAraja vartele. kemake, zrImadyazovijayanapAdhyAyajIe zrIsImadharasvAminI vinatirUpastavananI canadamIDhAlanI 7 mI gAthAe kayuMjeke, vyavahArapAMcenASIyA anukramejehapradhAna AjatotemAMjIta tetjiiehokemvigrnidaanaasaa07|| egAthAnA aniprAyathI to AjakAleM pAMcamo jItavyavahAraja varteDe to Agama zrutaz AjhA3 dhArapAca ecyAravyavahAra kihAMthI hoya !! to tamo, bIjA vyavahAra AjanA kAlamAM zyA AdhArathI mAnoDo? tathApaMcAMgIpramANakaroDo tema paMcAMgIkAranA karelA graMtha prakaraNa pramANakaroDo ke nathI karatA? uttara-hejijJAso tamArAMkarelA be praznano uttara
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH yamo sAtheja pIeM bIeM. 31 prathamato yAjanAkAlamAM ekalo jItavyavahAraja vartte e kahetuM to sarvathA mithyA paNa eka zrAgama vyavahAra vinA bIjA vyAravyavahAra to khAjanAkAlamAM paNa vartte. // tathA coktaM zrIsenaprabhe // // tatpAThaH // tathAgama 1 zrutA 2 jhA 3 dhAraNA 4 jIta 5 vyavahAreSvadhunA kiyaMto vyavahArA varttata iti prabhotrottaram zrAgamavyavahAraH sAMprataM nAstyeva zrutavyavahArastu saMpUrNa nAsti kiyAnvarttata iti zrutAdInAM catu vyavahArANAM sAMprataM vidyamAnatvamavasIyate tatrApi prAyazcittapradAnaM prAyo jItavyavahArAnusAreNa pravarttata iti arthaH - zrAgama 1 zrutaz prAjJA3 dhAraNA4 jIta5 epAMcavyavahArone viSe hamaNAM keTalA vyavahAra varttebe ? eno uttara zrIsenasUrijI kahebe ke, yAgamavyavahAra to saMprati vartamAnakAlamAM nathIja. valI zruta vyavahAra saMpUrNa nathI, paNa keTaloka vateMDe. tethI zrutAdika vyAravyavahAronuM hamaNAM vidyamAnapaNu jalAyaDe. tihAM paNa prAyazcittanuM devaM te bahulatAprakAre jItavyavahArane anusAre pravarte // ihAM e abhiprAyale ke, khAtoyaNAprAyazcittatryadhikAramAM jItavyavahAranuM mukhya
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH / paNuMDe tethIja zrImadyazovijayanapAdhyAyajIeM paNa, eja aniprAyathI AjanA kAlamAMjItavyavahArane mukhya kahyoDe. anyathA zrIsenasUrijI ane upAdhyAyajInA vacanamAM virodhapaNu thAya mATe pUrvAcAryonAM avirodhI vacanane AdhAre amo paNa vartamAnakAlamA cyAravyavahAra mAnIeM bIeM // itijijJAsuprathamapraznottaram // atha bIjo prazna graMthamAnavAno, temAM zrutadhara bahuzrutagaNivAcakAdizabdAnidheyAstathA pUrvagataM sUtramanyacca vineyAnvAcayaMtIti vAcakAH punH|| vAdIyakhamAsamaNe divAyaravAyagittiegaThA, puvvagayaMminasutte eesadApayati // 1 // ityAdikrameNa zrIvahatkalpanASya naMdivRtti kathAvalyAdigrathAktacihnApalAdatAHpUrvadharA jheyaaH|| bhAvArthaH-zrutadhara? bahuzruta gaNi3 vAcaka i. tyAdizabde upaladita eTale e zabdoekarI nanakhAtAM ke nAma jenAM te, athavA ziSyone pUrvagatasUtra prate tathA bIjAM paNa zAstra vaMcAve te vAcaka. valI vAdI 1 khamAsamaNa 2 divAkara 3 vAcaka 4 e ekArthanAma pUrvagata gItArthonA racelA sUtrAdikamAM pravarte // 1 // eTale epUrvoktazabdAnukrame zrIbRhatkalpanASya naMdyAdivRtti kathAvaliyAdi paMcAMgIgraMthomAM kahyA, cihakarInulakhAvyA
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 33 te.pUrvadharajANavA te pUrvoktacihnayukta zrInamAsvAtivAcaka kRta zrAvakaprApti, prazamarati, tattvArthAdika 500 pra. karaNagraMtha, tathApUrvagatadhAri saMghadAsavAcakaLaMta vasudeva hiMma paMcakalpapramukha, zrIjinanadragaNikSamAzramaNakRta jItakalpa kSetrasamAsa saMgrahaNi vizeSaNavatI mahAnASya vizeSAvazyakAdi. valI pUrvagatayoniprAnRtAdi. darzanazAstra dravyAnuyogarUpa saMmatyAdi zrIsiddhasenadivAkaramallavAdipramukhakata. ityAdi yAvat zrIdevardichamAzramaNanAM racalAM zrInaMdipramukhasUtra cUAdi, je je pUrvadharonAM karelA prakaraNagraMthAdika sarva samyagdRSTiyone paM. cAMgImujaba mAnavA yogya. tathA vAcakavaMzamAM thaelA AryanAgahasti naMdilapaNa pramukhanA ziSyonA karelA saMskRtazabda vyAkaraNa prArutazabda vyAkaraNa karmaprakRti zatakAdi karmagraMtha. ane valI pUrvadharapaMcAMgIthanuyAyi mUlapaMcAMgInA karttA pUrvazrutavyavacchedakAlane anaMtara vikrama saMvatsara 585 varSe devaMgata thaelA kalikAlasarvajJa zrIharinadrAcAryanA karelA dharmasaMhagraNi anekAMtajaya patAkA paMcavastuka upadezapada lagazuddhi lokatattvanirNaya yogabiMdu dharmabiMdu paMcAzaka pomazaka aSTaka ityAdika 1400 prakaraNamAhelA je vartamAnakAle hoya tepaNa sa. myagdRSTiyone yathArthapaNe pramANakaravA. kemake vartamAna
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 paricchedaH / paMcAMgAnAkartA / zrIanayadevAcAryapramukha tathA anyAcAryoe zrIpaMcAzakavRttyAdikamAM zrIharinadrasUrine pUvaMgata bahu graMtha pAraga gurUttamapaNe kahyAne. ||tepaatH||vRddhvyaakhyaanusaarenn vRttivakSye samAsataH paMcAzakAhuzAstrasya dharmazAstraziromaNeH // 1 // ihahi visphuranikhilAtizayatejodhAmani duHkhamAkAlavipula jalapaTalAvalupyamAnamahimani nitarAmanupalakSyIjUta pUrvagatAdibahutamagraMthasArthatAratArakAnikare pAragagaditA. gamAMbare paTutamabodhalocanastathA sugRhItanAmadheyo na. gavAn, zrIharinadrasUristathAvidhapuruSArthasiddhyarthinAmapaTudRSTInAmunnamitajijJAsAbuddhikaMdharANAmedaMyugInamAnavAnAtmanopalakSyamANAn vivaditArthasArthasAdhanasamarthAn, katipayapravacanArthatAratArakavizeSAnupadidarzayiSuH paMcAzadgAthAparimANatayA paMcAzakAnidhAnAni prakarapAni cikIrSurityAdi paMcAzakavRttau navAMgatikArazrIbanayadevasUrayaH / sUryaprakAzyaM ka nu mamalaM divaH khayotakaH kAsya vinAsanodyamI kadhIzagamyaMharinadrasadvacaH kvAdhIrahaM tatra vinAvanoyataH ||assttkvRttau // tabhASAvAci prakaraNacaturdazazatIsamamutuMgaprAsAdaparaMparA sUtraNekasUtradhArairaMgAdhavAridhinimajajaMtujAtasamucAraNa
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH pravahaNapradhAnadharmmapravahaNapravarttanakarNadhArairbhagavatIrthakarapravacanAvitathatattvaprabodhaprasUtapravaraprajJAprakAzatiraskRtasa 35 mastatIrthikacakrapravAdapracAraiH prastutaniratizayasyAdvAdavicAraiH zrIharindrasUribhiH // // pAThAM zrIzranayadevasUrI zrIjinezvarasUrI pramukha yAcAryoMe, nagavAn haribhadrasUrIne pUrvagatagraMthAMnA jANa kahyA. tethI pUrvadharavat enAM vacana paNa pUrvagItArtha jema pramANa karatA yAvyA, tema pramoSaNa pramANa karIe bIe. temaja mUlapaMcAMgIkAranA vacanane anusAre vartamAnapaMcAMgIkAranAM karelAM prakaraNa graMthAdika tathA ya nyakhAcAryAMnA karelA prakaraNAdika paNa siddhAMtapaMcAMgIne anusAre sarva pramANa karIe bIe. ihAM koi kahezye ke paMcAMgIne anusAre prakaraNAdika mAnavAM kihA~ kahyAMbe // uttaraH- zrIyazovijayanapAdhyAyajIkRta zrIsImaMdharasvAmInI vinati rUpa sADhAtraNa sogAthAnA stavananI navamIDhAlanI pAMcamIgAthAmAM. yAdizabdathI arthakAre paMcAMgAnusAre prakaraNacaritrAdika mAnavAM kahyAMDe // // tepAThaH // vRttyAdikA eNamAnatA sUtravirAdhedIna ji0 sUtrarathatadunayathakI pratyanIkakahyA tIna ji0 tuja 0 / 5 / arthaH- valIvRttyAdikake0 vRtticUrNInApane zra
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 5 nusAre prakaraNacaritrAdikane aNamAnatAthakA tedIna ke. nAvadayAkaravAyogya sUtranejavirAdhele. sUtranIja thAzAtanAkare. // shriismvaayaaNgsuutre|| tathA naMdisUtre kaDaM ||shraayrennN parittA vAyaNA saMkhijA aNunagadArA saMkhejA veDhA saMkhejA silogA saMkhejAna nijuttIyo saMkhejAtho pamivattIyo saMkhejAyo saMgharaNIyo ityA. dika kahyAMDe. temAne nahi tevAre sUtrane virAdhejaDe. valI 1 sUtrapratyanIka 2 arthapratyanIka 3 tadunayapratyanIka / e shriignnaaNgsuutrekhyaadde|| ytH||suyN pamucca tanu pamiNIyA pa020 suttapamipIe atthapamiNIe tadunayapamipIe e trijAgaMNAne cothe uddeze kahyuje. emaja jagavatIsUtranA thAumA zatakanA pAThamA uddezamAM kAMDe. to arthapratyanIka te niyuktyAdika je nathImAnatA, tene kahIye. te zivAya arthapratyanIka tathA tadunayapratyanIka te bIjAkone kahIye te batAvo // 5 // emajapUrvAcAryonA graMthomAM paNa ghaNe ThekANe lekha temaja pUrvoktavacanAnusAre siddhAMtapaMcAMgIyanuyAyi, sarvagItArthonAM karelA, prakaraNa caritrAdika, sarvagItArtha, mAnatAAvyA tema amopaNa mAnieDIe // itijijJAsudvitIyapraznottaram // samIkSakapraznaH-tumoto siddhAMtapaMcAMgIne anusAre
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 37 zranyaprakaraNAdika sarvamAnoDo paNa zrAtmArAmajIthA. naMdavijayajI caturthastutiniNaryanA 14emApRSTamAM *rAjeMdrasUrijIaru dhanavijayajI siddhAMtokI paMcAMgI mA. natehe paraMtu anyaprakarNAdi kubanI nahImAnatehe* evaM jUtaM lakheje to tene syuM saMsArasamudramA bamavAno naya nathI? tethI samaju thaine aNasamajU jevA banIne satyArthamAnavAvAlAgne paNa asatya kalaMkadei potAnI mahattA jagAve!!! tekAMiyAtmArAmajIna yAtmArAma paNuMnAsanathatuM nathI. uttara-hesujJa samIdako tamoto jagatnAjIvone karmavAdhIna jANIne bIjAyonA dUSaNagrahaNakaratA nathI. paNa jejIva, potAnAMdUSaNa dekheDe. tevaMne rUmA jANoDo. tathApi jema gadhemo pArakAkSetramA drAkhanA mAMmavAno bigAmakarato dekhI, sajanana hRdaya dUkhe tema uttamapuruSone paNa, asatyanASaNakaravAvAlA upara araja Aveja, tethI hesamIkSako tumopaNa AtmArAmajI thAnaMdavijayajInA asata lakhANa upara tumArAM pUrvoktavacana hitazikSA rUpale. paNa te hitazikSAvacana to, jehano uttama AtmArAmahoya tene hitakAri thAya. paraMtu yA jagatamAM karmonI vicitragati te zAstramA paNa saMnalAyaDe ke // kammANa vicittAM gi|| tevAste tumArI
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH / hitazikSA dhAravI to vegalI raho paNa jehano thAtmArAma matsUtrarUpa viSTAthI narelo hoya tehane yathArthanApaNarUpa jalavate nAvaM te to ghaNaM durlana De paNa, satyanApaNathI mukhazuddhakaravu paNa musakilale. tekAraNa zAstromeM kajhuMDe ke navyaprANAyone potAnA AtmArAmane utsatra asatyanASaNathI vizeSe bacAvavo ehavI zAstrokta hita zikSA jANatAM batAM paNa, jeprANI potAnA zrAtmArAmanI pUjA mAnatA AnaMda vijaya ityAdikanA lAnane arthe rUDhaloka pAsatthAdikanI anuvRttie utsUtranASaNa kare tene mUlazudviprakaraNamA zrIpradyumnasUrie durlanabodhI kahyA. tathA zrIvAvazyakanASyamAM te asatyanASInu mukhadekha paNa saMsAraddhinu kAraNa kayuMje. // tathAca tatpAThaH // parivArapUyahe pAsatyANaM ca ANuvittie jo na kahei vizuddhaM taM dullahabohiyaM jANa ||1||shraavshyknaassypi // je jigavayagutinne vayaNaM nAsaMti jeTha mannaMti sammadihINaM tahasaNaMpi saMsArabuddhi karaMti // 1 // epAThamAM potAno parivAra vadhAravAne arthe tathA lokomeM potAnI pUjAmAnatAvadhAravAneyarthe pAsatthAni anurattieM je prANI jinaprarUpita zuddha na prarUpe. eTale
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH siddhAMtapaMcAMgIpramANe yathArthamArga na kahe te prANIyone durlanabodhI jANavA. temaja AvazyakanASyamAMpaNa, kapuMDe.jejinavacana, jANIne asatyanASaNakare te jIvanu, darzana eTale samadRSTiyone tenu mukhadekha, paNa, saMsAra vRddhinu kAraNa thAya, ityAdika nAnAprakAranA pUrvokta graMtha jeprANIeM dekhyA hoya tathA te graMthonI zraddhA hoya to teprANI ehavAM asatyalakhANa na kare. paNa je, mu. khathI to kahe ame pUrvAcAryonA vacana sarva mAnIeM bIeM paNa koi kahevAvAlo male ke, pilAkapamA dhAraNakaravA tathA sAmAyika pratikramaNamAM kAraNavinA caturthastuti devavaMdanamAM kahevI valI sAmAyika uccAra vinA zrAvakane prathama IriyAvahI karavAno upadeza karavo. ityAdika kiyA AcAryanA lekhathI karoDo? tyAre prathamato balakarIne graMthonA kAraNika pAva dekhAmIne po. tAno mata dRDhakarI nolAjIvone jaramAve. kadAca te ulano avakAsa na male to kahe, emAM pUrvAcAryonA zuM lekha dekhavA le. eto amo amArI guruparaMparAthI karIeM bIeM.emavakapolakalpita matasthApanakare. teprANI asa. tyanASaNakarI, vIjAgaMne kalaMkarUpa asatya lakhANakare, temAMzuMbAzcaryaje. tevAstehesamIdo jagatmAM sarvajIva karmane bazaje. jema karma nacAve tema nAcene, tethI thA.
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 paricchedaH 2 paNe bIjAnA dUSaNa levAthI zyaM prayojana. yApale to ApaNA zrAtmArAmanA dUSaNa vegalAkarI, siddhAMtapaMcAMgAnusAre, pUrvAcAryAMnA vacanapramANe, yathArtha nASaNa karavuM eja zreya // / itiprasaMgaprAptasamIkSapraznottaram // iti caturthastutinirNaye zaMkoddhAre aparanAmni caturtha stutikuyuktinirNayacchedana kuThAre prasaMga prApta jijJAsu tathA samIkSaka praznottaranidarzano nAma dvitIyaH pricchedH||2|| have gacchaparaMparAcaraNAnu kiMcit svarUpa likhIeM bIeM. tihAM gacThaparaMparA beprakAranI, ekanAvagacchaparaMparA bIjI dravyagaccha paraMparA. tihAM prathamanAvagacThaparaMparAnuM svarUpa. zrImahAnizIthamAM kahyuMbe, // tepATha // tIcaraNaM tAva tiyara titthe purA cAvanne samasaMghe seNaM gacche supaiTThie gacchesu piNaM sammadaMsaNa nANacArite paihie teya sammadaMsaNanAe carite paramapujAeM pujjayare parama sarannANaM saranne parama saJcAi saccayare tAiMca jatthAM gate // // tatraiva punaH pAThaH // jatthaya usanAdiNaM titthayarANaM suraMdamahiyANaM kama viSpamukkANaM khANaM na khilIjai sa gaccho tittha kare titthayare titthaMpuNa jANe goyamA saMgha saMghe Thie gacchatie nANadaMsaNacarite //
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 41 ||naassaa|| tIrthakarato prathama tIrthanA karaNahAra, tIrtha valI caturvidhazramaNa saMgha, sAdhu 1 sAdhvI 2 zrAvaka 3 zrAvikA 4 jegalaneviSe pratiSThita tegacna, gaccaneviSe valI, samyagdarzana 1 jJAna 2 cAritrapratiSThita te gaccha te samyagdarzana jJAnacAritra, paramapUjya ne paNa pUjanIka be. tathA parama zaraNyane paNa zaraNa karavAyogya. parama satyavaMtAne atize satya te jJAnAdikanI utkRSTa sevanADe je gaccane viSe tene gar3ha kahIe. tathA jihAM valI devatAnA iMdrane pUjanIka valI je AvakarmathI mukANA evA RSanadevazrAdedeine covIsa tIrthakaranI thANA khaMmana nakare tene gacca kahIe. tathA pUrvokta cyAratIrthanA karaNahArane tIrthakarakahIe. tIrtha. valI jANo hegautama caturvidhasaMgha. te caturvidhasaMghaneviSe gaccha sthita kahIe. gacchate jhAnadarzanacAritre sthita kahIe. tegacchanIparaMparAe vartavaM te nAvagacchaparaMparA kahIe. temaja navAMgattikAraka zrImadanayadevAcArye nAvatIrthanI AdinUta paraMparA zrIyAgamaaThottarImA dekhaamii|| // tepAta // sirivaHkSmANapaDhe goyamasAmIya paDhamapaTadharo tappahe sohammo paraMparAtitthanAvillo // 4 // // vyAkhyA // zrIvarddhamAnasvAmi paDhe zrIgautasvAmi
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ 45 paricchedaH 3 nAmA prathamapaTTadharaH banUva zrIgItamasvAmi paTTe sudharma svAmI prNpraanaavtiirthsyaadinuutH|| nASA // jJAnAdilakSmIvaMta vardhamAna svAmIne pATe gautamasvAmI nAmA prathamapaTTadhara te gautamasvAmIne pATe sudharmAsvAmI nAvaparaMparAtIrthanA AdibhUta thatAhavA ||4||hve jAvaparaMparAyo lkhaave|| ||gaathaa // adyattA je samaNA te savve asahamasIsAyo nAvaparaMparatitthaM vadRi savvaMpi tmhaayo||5|| vyaakhyaa|| adya prabhRti ye zramaNAH sAdhavaH pravanaite te sarve AryasudharmasvAmiziSyapraziSyarUpA nAvaparaMparAtIrtha pravartate sarvamapi tasmAt // 5 // ||naapaa // sarva paNa je sudharmAsvAmIthakI hamaNAM je sAdhu pravartene te sarve AryasudharmAsvAmInA ziSyapraziSyarUpa, eTale ziSyanA ziSya jAvaparaMparatIrthaDe. te pravale. eTale paMcAMgIpramANe zubhasAmAcArinA pravattA. vanArA niSkapaTI nirahaMkArI mUlottaraguNanA khapanA karaNahAra, te sarve je hamaNAM varte, te sudharmagaccIya sAdhu jANavA. ehaveM // dazAzrutaskaMdhanA pAThamA adhyayanamadhye kayuMje // tepAta // teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samayassa
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 5 nagavatho mahAvIrassa navagaNA ikkArasagAharA hotyAra se keNaTheNaM naMte evaM vuJcati samayassaNaM nagavathomahAvIrarasa navagaNA ikkArasagaNaharA hotthA samayassa jagavayo mahAvIrassa jiche iMdanUiyaNagAre goyamassa gotteNaM paMcasamasayAIvAei. masimae agginUiaNagAre goyamassagotteNaM paMcasamasayAI vAei. kaeIyase aNagAre vAcanaI goyamassagotteNaM paMcasamasayAI vA. ei. there aba viyatte jArahAyagoneNaM paMcasamasayAI vAei. there aUsuhamme aggivesAyaNagoneNaM paMcasamaesayAI vAei. there maMmiyaputte vAsiSThassagotteNaM achughAI samaNasayAiM vAei. there moriyaputte kAsavagoneNaM achAI samasayAI vAei. there akaMpie goyamassagotteNaM there ayalanAyA hAriyAyaNagotteNaM te dunnivi therA tini 2 samaNasayAiM vAiMti. there meyake there baUppanAse dunnivi therA kominnA gotteNaM tiniza samaesayAiM vAiMti. seteNaThaNaM ajo evaM vuJcati samaNassa nagavayomahAvIrassa navagaNA ikkArasagaNaharA honA 3 savveee samassa jagavao mahAvIrassa ikkArasa gaNaharA duvAlasaMgiNo carahasapugviNo sammatagaNipimagadhAragA rAyagihe nagare mAsieNaM natteNaM apANaeNaM kAlagayA jAva savvadukhappahINA there iMdabhUI there adyasuha
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ gy paricchedaH 3 mme siDiMgae mahAvIre pacchA dunnivi therA parinivvuyA je ime dyattAe samalA niggaMdhA viharaMti eevaM savve adyasuhammassa aNagArassa zrAvaccidyA yavasesA gaeharA niravaccA bunnA // 4 // // vyAkhyA // teAMkAlelaM ityAdito hutyattiparyaMtaM sugamaM 1 sekeNAmityAdito hotyatti yAvat tatra se keti he jadaMta tatkena prarthena yat zrIvIrasya navagaNA ekAdazagaNadharA iti anyeSAM tu jAvaiyA jassa gaNA tAvaiyA gaharA tassa iti prasiddhatvAt / iti ziSyeNa prazne kRte zrAcArya yAha 2 samaNassetyAdita ikkArasagaharA hotyattiparyaMtaM tatra kapitAcalabhrAtrorekaiva vAcanA jAtA. evaM metArya prajAsayorapIti yuktamuktaM navagaNA ekAdazagaNadharA iti / yasmAt ekavAcaniko yatisamudAyo gaNa iti, atra maMmika mauryaputrayorekamAtRkatvena bhrAtrorapi ninnagotrAnidhAnaM pRthagjanakApekSayA tatra maMmikasya pitA dhanadevo mauryaputrasya tu maurya iti niSiddhaM ca tatra deze ekasminpatyau mRte dvitIyapativaraNamiti vRddhAH 3 savve ee samaNassetyAdito niravaccA vucchinnattiparyaMtaM / tatra iMdrabhUtyAdayaH sarvvepi ete gaNadharA dvAdazAMginaH zrAcArAMgAdidRSTivAdAMtazrutavaMtaH svayaM tattatpraNayanAt / canaddasa puvviNotti catu
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastuti nirNayazaMkoddhAraH 45 IzapUrviNaH dvAdazAMgitve nakte caturdazapUrvitvaM zrAgatameva tathApi pUrvANAM prAdhAnyakhyApanArtha idaM vizeSaNaM, prAdhAnyaM ca pUrvANAM pUrva praNayanAt, mahApramANatvAt, anekavidyAmaMtramayatvAcca. ata eva sammattagaNipimagadhAragA iti gaNI nAvAcAryastasya piTakamiva ratnakaramaMkamiva gaNipiTakaM dvAdazAMgaM samastaM yahaNipiTakaM tasya dhArakAH rAjagRhe nagare prapAnakena mAsikena jateAMti nattena naktapratyAkhyAnena pAdopagamanAnazanena mokSaM gatAH tatra nava gaNadharA jagavati jIvatyeva sinhA iMdranRti sudharmANa tu jagavati nirvRtte nirvRttau / jezme ityAdi ye ime adyattAti adyatanakAle zramaNA niryathA viharaMti te sarve jagavataH sudharmaNaH prAvacidyA iti prapatyAni ziSya saMtAnajA ityarthaH pravazeSa gaNadharA nirapatyAH ziSyasaMtAna rahitAH sudharmasvAmini svasvagaNAnnisRjya zivaM gatAH // 4 // // nAvArthaH // tekAla tesamayane viSe zramaNanagavaMta zrImahAvIrane navaga ne agyAragaNadhara hotAhavA. sezabda te prathazabdArthavAcI eTale praznasUtra kahe. hejadaMta pUjya zyAmATe ? zramaNanagavaMta zrImahAvIradevanA nava ga ne yAra gaNa hotAhavA. ema kahoTho te, zyA prarthe ihAM praznakarttAno eprAzaya beke, je siddhAMte jeTalAga
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 3 4 6 hoya, teTalA gaNadhara hoya e vacanabe, ane zrImahAvIrane navagaNa ne pragyAragaNadhara kahyA te kema ? ehavaM ziSye praznakarayA tA~ prAcArya kahe. zramaNa bhagavaMtazrImahAvIrane jeSTha sarvamAMhe mA iMdrabhUti nAmA prAgAra te. hano gautamagotra pAMcoM sAdhune vAcanA cyApe 1 majhima te vacalyonAI agnibhUtinAmA prAgAra, tehano paNa gautamagotra te pAMcaze ziSyane vAcanA cyApe 2 kaNiyase katAM nAhanA jAI vAyubhUtinAmA aNagAra gautama gotrayaMta tepaNa pAMcazeM sAdhune vAcanA prApe 3 thivara prarya vyaktanAmA nAradvAjagotrIya pAMcoM zramAziSyane vAcanA A. 4 thivara prArya sudharmAsvAmI agnivezyAyanagotrI pAMcazeM sAdhune vAcanA yApe. 5 thivara mamita putranAmA vAsiSThagotrI sADhAtraNaroM ziSyane vAcanAcApe. 6 thivara mauryaputra tehanu kAzyapanAmA gotra sAdAtra E roM ziSyane vAcanA prApe. 7 thivara kaMpita gautama gotravaMta thivara calabhrAta hAritagotravaMta e pratyeke 2 e bethivara traNa 2 ziSyane vAcanA yApe. thivara tArya 10 ne thivara prajAsa 11 ebe thivarano kaumi - nyagotra te paNa traNaroM 2 zramAziSyane vAcanA yApe te kAraNa mATe he prArya ema kahyuMbe. zramaNanagavaMta zrI mahAvIrane navaga gyAragaNadhara hotA havA 3 ne
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 14 eTale ekavAcanikayAtisamudAya te gaDha kahIe jemATe akaMpitathacalabhrAtanI ekavAcanA, emametArya pranAsanI ekavAcanA. temATe navagaDakahyA. tathA maMmitamoriyaputra ne ekamAtA paNa gotraninna kahyaM te eTanAmATe je, benA pitA jujuyA. maMmitano pitA dhanadeva moriya putrano pitA mauryanAmeDe. mAtAbehunI ekaja vijayAdevI hatI jemATe te dezamA ekapatimaraNa pAmye a. varapati karavAnI prAcaraNA. ema vRkSavacana le. temATe ninnagotra kahyAM. 3 zramaNalagavaMtazrImahAvIranA agyAragaNadharo dvAdazAMgaracaNahAra ane caudapUrvI tathA dA dazAMgamAM caudapUrva mAyAM topaNa caudapUrvI vizeSaNa ninakaraghu te pUrvotuM pradhAnapaNu japatavavAnaprarthe tathA cauda pUrvIkRta sUtra te jinasarIkhAM jANavAM. tathA dvAdazAMgIno vicinnakAla nathI ane pUrvano tIrthe 2 villedakAlale temATe pUrvanI vizeSatA mATe caudapUrvIpada jinna kA athavA pUrva- pUrve kathanakasyuM tenuM kAraNa pradhAnapaNu khyApanakaravA vAste evizaSaNa kaDaM. te pradhAnapaNuM to mahApramANapaNe anekavidyAmaMtra temAM rahyAve. tethIjale. temATe saMpUrNa gaNipiTakanA dhAraka parikarma anuyogAdikekarI sarvAnarasannipAtI zrutajhAnanA dhaNI rAja gRhanagarepAnarahita mAsikanaktapratyAkhyAnekarI pAdopaga
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 paricchedaH 3 mananAme anazanagrahaNakarI kAnaprApta thayA. yAvat sarva ukhathI mukANA. eTale moda pAmyA thivaraiMdrajUtiane thivaraAryasudharmA ebahu zrImahAvIra par3I sichipAmyA ane navagaNadhara jagavaMta modapAmyAthI pahelA jagavaMta batAM mogayA. ane vartamAnakAlamA je zramanigraMtha jaratadetramadhye vidyamAnakAne vicarene te sarve pAMcamA je gaNadhara sudharmAsvAmI tehanA aNagAra apatyasaMtAnIya jANavA. avazeSa bAkInA sarva gaNadhara nirapatya ziSyasaMtati rahitale. sudharmasvAmIne potapotAno gaDha jalAvImogayA. eTale eka sudharmAsvAmino gaba rahyo te galanI paraMparAe vartavaM te nAvagala paraMparA khiie|| ||te jAvaparaMparAnAM lakSaNa zrIanayadevAcArya bhAgama agattarImAlakhe // ||tepaat // sutabakaraNa khanu paraMparAnAvana vi. yANidyA sirijaMbUsAmisissA AgamagathAna gahivAda // vyAkhyA // zubhasUtrArthakaraNataH na tu aniniviSTabuddhivaMtaH khalu nizcaye paraMparAnAvatIrtha tadvijAnIyAt zrIjaMbusvAmiziSyAH anye praziSyAH simAMtato gahI. tavyA iti // ||jaapaa|| zusUtrArthakaravAthI je aninivezika budhviAlA nathI tenane nizce paraMparAnAvatIrtha jANavA.
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 4e zrIjaMbUsvAmi ziSya praziSya siddhAMtathI grahaNa karavA. eTale sUtrate, jinagaNadhara tathA caudapUrvadhara, dazapUrvadhara, pratyekabujha, pramukha cyAra budhviMtonA 'karelA. arthate, niyukti, nASya, cUrNI, vRtti pramukha pUrvAcAryonI karelI paMcAMgI te pramANe zucha sUtrArthanA kahevAvAlA hoya. tathA tepramANe dravyadevakAlanAvapramukhavaDe karIne pote pravarte. ane parane pravartAvavAvAlA hoya te mahAtmA zrIjaMbUsvAminA ziSya praziSya jAvat pAMcamA pArAnA hamA sUdhI prANAyukta nAvatIrthavaMta jAgavA. eTale nAvagaDanI maryAdA pAlavAvAlA jANavA. temaja kajhuMDe zrImahAnizIthamAM pUrvoktagahamaryAdA zrIprasahayAcArya sUdhI pravartaze. ||sthaac tatpAThaH // se jayavaM kevazyaM kAlaM jAva ganjassaNaM merA palpaviyA kevazyaMkAlaM jAvaNaM gassa merA pAzvameyavA / goyamA jAvaNaM mahAyase mahAsatte mahANunAge uppasahe aNagAre tAvaNaM gaDamerA pannaviyA jAvaNaM mahAyase mahAsatte mahANunAge'ppasahe aNagAre tAvaNaM gaDamerA nAikkameyatvA // arthaH-aho nagavaMta te keTalA kAla jAvat gabanI maryAdA prarUpI. ane valI keTalAka kAla saMdhI
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 paricchedaH 3 jAvat te gaDanI maryAdA na ulaMghavI. tyAre nagavaMta kahe ne hegautama yAvat moTAjasanodhaNI moTA satvanodhaNI moTA nAgyaMno dhaNI prasahanAmAaNagAra, tihAMlage pUrvokta gajamaryAdA prarUpI. ane tyAM lage tegabanI maryAdA paNa na nalaMghavI // epUrve kahyA je pATha teno paramArtha ebeke, mahAnizItha tathAgabAcArapayannAdikamAM je gabanI maryAdA batAvI tepramANe yathAzaktie pravarne, tathA sudharmasvAmithI yAvat prasahazrAcAryasUdhI te maryAdAne nalaMghe nahI tene nAvagaha paraMpara AcaraNA kahIe. te AcaraNApramANe varca te navyajIvone kalyAganu kAraNale. ane tethI viparIta AcaraNAe vartavaM te dravyagabaparaMpara AcaraNA kahIe. te dravyaparaMparAnAM lakSaNa zrInavAMgavRttikAre evIrIte kahyAM // ||tepaat // loyANaM esa niI aUyapaUyagayAya mAyA davaparaMpararAvaNA kulakama neva milhissaM 10 mUDhANaMesavi cukaMtijiNuttavayaNamaggA hAraMtibohilAnaM bAyahinevajAti 11 davaparaMparavaMso saMjama cukANa savajIvANaM nAvaparaMparadhammo jiNaMdayAvAna supasijho 12 davaparaMpara, padyoaNe uggo siNeha,rAyeNaM kosaMbIiMmigAsutra, vayagabalaNA kAravina 13
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 51 devarikhamAsamaNa, jA paraMparA jAvana vivANemi siDhilAyAre vizrA daveNa paraMparA bahudhA 14 vesakaraMmaya tullehiM sovAgakaraMmasamANehiM datvaparaMparagahiyA niya niyagavANurAeNa 15 jaMjIyamasohikaraM pAsapamatta saMjayAINaM bhuehividhaayriyNntennjiiennvvhaaro|16| // vyAkhyA // lokAnAM eSA sthitiH / prapitAmahapramukhAgatA maryAdA sA dravyaparaMparA sthApanocyate kulakramAgatatvAt / naiva mokSyehamiti saMsAravyAmohamUDhAnAmeSA sthitiH kulakramAgatAM maryAdAM pAlayaMtaH bhrazyaMti yejinoktavacanamArgAt paribhraSTAH saMtaH te puruSAH bodhibIjaM hArayaMti te narA AtmahitaM naiva jAnaMti // dravyaparaMparAvaMzo yasmin kule jAtaH savaMzaH saptadazavidhasaMyamabhraSTAnAM sarvajIvAnAM jAvaparaMparAdharma ucyate / jineMdrAjhAtaH suprasidhaH arhadAjhA vinA dharmoM pyakiMcitkaraH / dravyaparaMparAtaH pradyotanarAjena urgaH sneharAgeNa kauzavyAM nagAmityarthaH mRgAvatyA rADyA sutavacanabalanAdinA kAritaH // devadimAzramaNaM yAvat nAvato paraMparAmahaM jAne yA punaH zithilAcAraiH sthApitA sA dravyaparaMparA bahudhA gaNanedAt / vezyAnUSaNa karamasadRzA aMto'sArA napari dRSTA tejasA jAtkArarUpA
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ 52 pAracchedaH 3 carmakArakarmakaramasadRzA jUritaracarmakhamayuktatvenAMtarSahizvAsAranUtA tathA tadvadravyaparaMparA gRhItA'sArA nija 2 gahAnusAreNa rAgeNa snehenAjhAvirAdhakAdidoSaSAhulyAtadravyaparaMparAzujhA tadvat // yajItamazujhakaraM pArzvasthapramattasaMyatAdinirapi bahanirappAcaritamapi na sa jItavyavahAro naeyate // ||naassaa // have dravyaparaMparAnI nakhANa kahe // pitA dAdA pamadAdAthI cAlI AvI je maryAdA te na melIe. kulakramAgatapaNAthI evI je lokonI sthiti saMsAravyAmoha tene dravyaparaMpara sthApanA kahIeM. eTale potAnI kulakramamaryAdApAle paNa zuru azubhanI kholanA na kare te lokasthiti dravyaparaMparA jANavI // 10 // have je kulakramAgata azujhaparaMparA na bome te mUDhapaNAnI sthitinuM phala batAve. mUryonI e pUrvokta kulakramAgatamayArdApAlatAthakA jinoktavacanamArgathI cUkele. eTale jinakevalInA vacanamArgathI vraSThathayAthakA, te puruSa bodhabIjasamyaktvaprate hAre. ane te puruSa prAtmAnA hitaprate nathI jANato. eTale je, pote jANato thako paNa zubha azubha vivecana vinA kulaparaMparA pAle paNa chome nahI tene, lohavANIyAnI peThe mahAmUrkha jANavo.
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH tehane bodhabIja pAmavu mahAkaviNale. kadAca pAmyu hoya topaNa hArI jaay.||11||hvedrvynaavprNpraa nalakhAve. saptadazavidhasaMyamathI vraSTa sarvajIvone, dravyaparaMparAvaMzaje. eTane je kulaneviSe janma tehane vaMza kahIeM. ane nAva paraMparadharma te jineMdrathAjJAthI nalIrIteM prasihale. arhat AjhA vinA dharmapaNa akiMcitkarale. eTale je zAstra viru6 potapotAnA kulakrama tathA gahamamatva kadAgrahamAM vase te dravyaparaMparAvaMzakahIeM. tehamAM vasatA jIvane saMsAranI vRddhithAya. paNa Atmasidina thAya. ane je jina vItarAganI AjJAe, tapa, japa, saMyama, anuSTAna, kriyA, sAmAcArI, karavI te zunAvaparaMparAdharma jA vo tethIja yAtmasidhthiAya, paNa vItarAganI AjJA vinA dravyaparaMparAe tapa japa saMyama kriyA sarva bAra napara lIpaNa samAna phogaTa jANavaM. // 12 // have dravya paraMparA dRSTAMte karI unakhAve // dravyaparaMparAthakI caMmapradyotanarAjApAse, sneharAgadekhAmine, kauzAMbInagarImeM mRgAvatirANIeM, sutavacanabalaNAdikeM urga eTale kIllo karAvyo. eTale koTasaUkarAvavA paraMparAeM iMTo maMgAvI te dravyaparaMparA jaannvii.||13|| have nAvaparaMparAnI sviti anedravyaparaMparAnI natpatti btaave.||devhiNgnniikssmaashrmnn jAvat nAvathakI paraMparAne hu vizeSe
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 paricchedaH 3 jANuna. te panI vali zithilAcAriyoeM sthApanakarI bahudhA ghaNAprakAranI gaDonA nedathI eTale sudharmAsvAmIthI te devagiNikSamAzramaNasUdhI bahudhAjAvaparaMparA cAlI tepalI zithilAcAriyonA pranAvathI ghaNI dravyaparaMparA rahi. tinAvaH // 14 // temaja kaDaMDe zrImahAnizIthamAM // tepAta ||se jayavaM kevaieNaM kAleNaM pahe kugurU. navIhati goyamA inya ajhaterasaehaM vAsasayA sAiregANaM samavaMtANaM parata navIsa se jayavaM keNaM aNaM goyama tatkAlaM jhIrasasAyagAravasaMgae samIkAra ahaMkAragjIe acaMto saMpavalaMtaboMdI ahamahaMti kayamANase amuNiya samayasapnAve gaNI navasuM eeNaM aTeNaM se jagavaM kiM savevi evaM vihe takvAlaM gaNInavAsu goyamA egaMteNaM no so|| epArAmadhye kAMika adhika 1250 varSapaDI jhigArava rasagArava sAtAgArava ahaMkAra mamakAra atyaMtakrodhAdikamAM dhamadhamyA, siddhAMtonA sadnAvane aNajANatA, ahaMpaNu manamemAnatA, gaNI gaDha bahudhA thAze. paNa ekAMte sarva nahI. bAkI nAvArtha upara lakhyA pramANe jANavo. have dravyaparaMparAne dRSTAMtasahita asAra nanakhAve . vezyAnA prAbhUSaNa karaMmaka sarIkhA aMtarame asAra. uparathIdekhAtA UnaphalATarUpa, tathA
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ | AA caturthastutiniNayaMzakoddhAraH carmakAra karmakaraMma sarIkhA bahucarmakhama yuktapaNe karIne, aMtarane bAhira asArabhUta. tathAvidhaketAM tenI peThe dravyaparaMparA aMgIkAra karanAra sArarahita pItapotAnA gabAnusAra rAge snehe karIne jinAjhA virAdhakAdi doSanI bahulatAthI te dravyaparaMparA azujANavI. pUrvadRSTAMtanI peThe eTale vezyAnAMje ghareNAM hoya te aMdarathI to kAMsA pItala trAMbAnAM khoTAM hoya paNa bAhirathI sonA rUpA motI sarIkhAM mahAtejasvI ja. NAya tema pAsahA nihnavAdika bAhirathI kriyAno AmaMbara karI sArA dekhAya, paNa aMtarathI gaDamamatve karI, tathA potAnI matikalpanAe karI asAra hoya. ane bIjo dRSTAMta. carmakAraka karmakaraMmaka aMtarabAhirathI asAra hoya. tema kuliMgI veSadhArI bAhirathI kriyArahita aMtarathI paNa rAgadeSekarI nija gaDa mamatva kadAgraha sthApanakarI munipazu dharAvI jinathAjhA virAdhe te bAhira aMtarathI asArajANavA // 15 // have je dravya paraMparAe rahyA pAsabApramukha tejanI karelI AcaraNA tathA telaMno vyavahAra te navyaprANIyone bAMjhavA yogya jAvo. te AgamanI sAkhe karIne kahe ||je jIta vyavahAra azujhakara pArzvastha pramattasaMyatAdikoe ghaNA
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ 56 paricchedaH 3 jaNAe paNa AcarayuM tehane jItavyavahAra na kahIe. eTale rAtre dIvApramukhakarAvavA. tathA moranApAMkhanAM cIrenAM jhamAsaMNa rAkhavAM. sAdamiyo bibAvavI. sAmazyAvAste gAmabAhira nabhuM rahe. tathA sAbue karI kapamA dhovavAM. tathA kesara kAthAdike karI rogAdi vinAkAraNe kapamA raMgavA. tathA arihaMta vinA anyadevanI bahamAnatA karAvavI. niraMtara ekaThekANe rahe,. vihAra na karavo. ityAdika je je azubha AcaraNA AtmAne malInatA kAraka, pAsabAdika svachaMdamatadhAriyoe, ghaNe jaNe matIne karI hoya topaNa, te azuddha AcaraNA sihAMta viparIta saMsAranI vRddhikaravAvAlI jAvI. paNa AgamameM je jItavyavahArakahyo te na jANavo. ||16||haaN dravyaparaMparAgAthAmeM je gazabdAvyo te sudharmasvAmI pranavasvAmI zayyaMnavAdikanI apekSAe e kathana nathI paNa gaDonA vinedakAraka matamamatvI paranavanI bIkathI aNamaratA gavasthApatA paraMparAthApI te AcaraNAmAMvatavaM tene dravyagannuparaMpara AcaraNA kahIe. te AcaraNA suvihitone AcaravAyogya na jaannvii.|| ||ti caturthastutinirNayazaMkojhAre'paranAni caturthastutikuyuktinirNayachedanakuThAre dravyanAvaganuparaMparAcaraNA nidarzano nAma tRtIyaH paricchedaH // 3 //
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 57 // have gItArthaparaMparathAcaraNAnu kiMcit svarUpa la. khIeDIe. tihAM bRhatkalpanASyAdikAgamamAM, jaghanya madhyamanatkRSThagItArtha kahyADe.tegItArtha jItavyavahAre thA. caraNA kare te jItanu laNa zrIgaNAMga tathA jagavatI sUtravRttimAM zrIanayadevasUrIprAcArye aAvIrIte kaDuMDe. ||tepaan|| tathA jItadravyakSetrakAlanAvapuruSapratiSevAnuvRttyA saMhananavRttyAdiparihANimavekSyayatprAyazcittadAnaM yo vA yatra gan sUtrAtiriktaH kAraNataH prAyazcittavyavahAre pravartitaM bahuniranyaizcAnuvartitaM taGItamiti // ___ arthaH-have jItavyavahAra kahe je aparAdhane pUrve sAdhu, ghaNe tape zuddhikaratA, te aparAdha upaje bate, sAM. pratakAle dravyAdi 4 pratisevA ciMtavI saMghayaNa dhRti balanI hAMNI jANI je yogya taMpano prakAra jaNAya te prAyazcitta devaM te jIta kahIe. athavA je prAyazcitta je AcAryane gabbe pradhiko nabo pravatyo ane ghaNA bIjA gItArthe te mAMnyo huve te jIta kahIe. ityAdika pAunA aniprAyathI muravyapaNe prAyAzcitta tapa pramukhameM Agama atirikta gItArtha AcaraNA kare paNa caityavaMdana yAvazyakAdikameM Agamaninna AcaraNA na kare. temaja spa. STapaNe kaDaM navAMgavRttikAraka zrImadajayadevasUrie bA. gamaaThottarimAM..
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ 57 paricchedaH 4 " te pATha ||gaathaa // saMghayaNabudhyibalaM tujaM nAnA suvihiyajaNANaM gIyabehiM ciNA tavAIkAlesu AyaraNA 17 ytH|| jaM jIyaM sohikaraM saMviggaparAyaNeNa daMteNaM zakkeNavi AyariyaM teNai jIeNa vavahAro 15 asaDheNasamAzyaM jaM kabaI keNaI asAvaUM na nivAriyamahohiM bahuguNamaNumedha,mAyariyaM 20 AvassayA karaNaM zvAmihAdasavihAyaraNaM cizvaMdaNapamilehaNaM saMvabarapavapavatihI 51 udayatihINaM tavaNA viNayAisusAhumAgaNAdANaM vavi kiM AyaraNA balabujhIkA vihADeI // 2 // - ||vyaakhyaa // saMghayaNaM tuI zrIyakavat, bujhistulA manobalaM trINi tuhAni jJAtvA, susAdhujanAnAM gItArthaiH hatA tapoviSaye asaM sAmarthya niSThAprApaNasAmarthya yanyunA nyUnakaraNaM athavA jinAjhApUrvakamAcaraMti pyssnnaavtprtikrmnnmessaadhaacrnnaa|| naktaMca vyavahAralASye // yat jItaM zakaraM saMviapareNa susAdhunA jiteMdriyeNa ekenApi kena, vAcaritaM "teNai" bahugItArna pratiSisa jItavyavahAro naeyate amUDhanAvenAnaninivezatvenAcaritaM yatra kutrApi, asAvadha niravadyaM na nivArItamanyagItAthairnirdoSatvAt. bahuguNAkIrNa dravyakSetrakAla nAvahAnyA sulanatayA'nu
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 5 mataM tItamityucyate // zrAvazyakAdikaraNaM // ihAmi jJAdidazavidhasamAcAri yatidharmAcaraNaM caityavaMdana, pratilekhanA saMvatsaraparvaNo'paraparvvatithirudayatithiH nAma sthApanA vinayAdikaM susAdhUnAM mAnadAnaM eteSu kRtyeSu kimAcaraNA zAstra saMmatatvAt bala buddhisaMghayaNAdinAmatra karttavye kA hAnistataH sarvairapi mAnyAnI // . // jASA || saMghayA tu zrIbhUlinadranAbAMdhava zrIyakanIpeThe buddhi mAsatUsa sAdhunIpeThe manobala suha zrInaMdiSeNaziSyanA pUrvaparyAyanI peThe e pUrvokta trA vAnAM tuccha jANIne susAdhune hitane arthe gItArthe grAdarI tapAdikAlane viSe yAcaraNA te siddhAMtokta tapa samApti karavAne sAmarthya jANI tryadhikAne nalo kare athavA jinAjJApUrvaka yAcare paryUSaNAparvapratikramaNamI peThe // eTale kAladoSe saMgheNa buddhibala hAMNIthakI ne in prAvyAM thakAM mAsa vyAramAsAdika mama na banI sake tethI mahApuruSoe dravya kSetra kAla nAva joI ba mAdika tapanI prAcaraNA karI athavA "aMtarAviyasakappaI" ityAdijinAjJApUrvaka jAdravAsudi paMcamIthI cothanAparyUSaNApratikramaNanI peThe AcaraNA karavI ene zrAcaraNAkahIeM // 18 // te pUrvoktaJcAcaraNA suvihita
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 4 ekagItArthe paNa aAcarIhoya to suvihitone Atmazudine arthe zrAdaravA jogya thAya te sikSAMtasAkhasahita batAve // yataH // kapuDe vyavahAralASyamAM je jItazujhikAraka saMvignaraMgame tatpara jiteMdriya susAdhueM ekeMpaNa AcaraNA karI. teNe jIteM vyavahAra pravarte. etalesaMsAranA jIru paramasaMvegavaMta gItArthe, gaDhasamudAyanA hitajaNI, ekagItArthe paNa prAcarI, te bahu gItArthe na niSedhI, te jItavyavahAra kahIeM. te suvihitane AdaravA yogya jANavI // 15 // ||hve AcaraNAnAM lakSaNa kahe // amUDhanAve ananinivezapaNe karIne samAcIrNa karaghu, jihAM tihAM paNa keNe niravadya, na nivAsyuM anyagItArthe nirdoSapaNAthI, ghaNAguNe AkIrNa dravya detra kAla nAva hAniyakI sunanapaNe karIne aMgIkAra karadhuM te prAcIrNa, jIta kahIeM. eTale azagItArthe AcaraNA karI hoya. valI jehane si-jhAMtakhamenahI ehavI nirdoSa, pAparahita, ane bIje gItArthe koeM khaMmina hoya,te zurUAcaraNA jANavI. // 20 // have balabujhinu jehamAM kAma na hoya valI sijhatamA jehanokhulAso hoya tathA niSedha na kastho hoya ehavA karttavyamAM gItArtha heraphera AcaraNA na kare te begAthAe karI karttavya kahele. AvazyakAdikana karavaM, zvAmiDAdidazavidhasamAcArI, dazavidhayatidharma
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 61 AcaraNa, caityavaMdanapamilehaNA, saMvariparvathI apara parvatithi, // 21 // udayatithiyonI sthApanA vinayAdika susAdhunane mAnadevU ityAdikRtyoneviSe bala buddhi saMghayaNAdikanIapedAe zaMzAcaraNA nathija kemaje eto zAstra saMmatipaNAthI sarvane mAnavA yogya je. eTale AvazyakapratikramaNAdikanuM karavaM. tathA zvAmiDAdi daza vidhasamAcArI samAcaravI. valI dazavidhayatidharma AcaravaM. ane caityavaMdana pamilehaNa saMvabaraparvanitithithI anyaparvatithi udayatithi sthApanA. vanI vinayAdikanu karavaM, susAdhunane bahumAnadevU,ityAdikarttavyomeM AcaraNA hoya nahI. ne hoya te sihAMtapaMcAMgInA pragaTapAThapaNAthI hoy.||2|| hAra mI1 emIgAthAmeM kaDaM jegItArtha, balabuddhi hAMnIjANIne jinaAjhApUrvaka paryuSaNApratikramaNanI peThe AcaraNAkare. e upalakSaNathI ukhamAdikAlapramukhanu pramANavicArIne sukhe saMjamanirvAhalaNI AgamamAMkaDaM te prAcAra herapherakarIne saMvijhagItArthe paMcAMgI anusAre prakaraNokta zrAcarI te AcaraNA paNa suvihitone pramANakaravA yogya. paNa je aviratidevAdika na vAMdavA tathA sijhAMtapaMcAMgI prakaraNAdikamAM kAraNe je kriyAkaravI kahI te vinAkAraNe kare. tathA caitya
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ 63 paricchedaH / gRhanI kriyA pratikramaNamAM kare. ane pratikramaNani kiyA caityagRhamAM kare. tathA potAno zithilAcAra poSavA jaNI apavAdanIkriyA utsargamAM prAcare. tathA kAraNa vinA pItAdika raMgelA kapamA perI liMganeda kare. ityAdi je bAgamamAM nA kahI te vastani AcaraNA Acare te AcaraNA suvihitadhAtmArthI navyajIvone pramANa karavA jogyanathI. AgamaniSedhapaNAthI temaja kAMDe. ||dhrmrtnprkrnnmaaN|| tepaatth|| maggobrAgamanAI ahavA saMviggabahujaNA ina unayANusAriNI jA sAmaggANusAriNI kiriyA mRgyate thanviSyate'nimatasthAnAvAptaye puruSairyaH sa mArgaH saca dravyanAvanedAvidhA dravyamArgo grAmAdernAvamArgo mukti purasya smygjnyaandrshncaaritrruupH| dAyopazamikajAvarUpo vA tenehAdhikAraH sa punaH kAraNe kAryopacArA dAgamanItiH sijhatanaNitAcAraH / athavA saMvignabahujanAcIparNamiti dvirUpo'vagaMtavyati tatrAgamo vItarAga vacanaM uktaMca Agamo hyAptavacanamAptaM doSadayAdviH vItarAgo'nRtaM vAkyaM na brUyA itvasaMnavAt // tasya nItirutsargApavAdarUpA zu-saMyamopAyaH sa mArgaH naktaMca yasmAt pravartakaM muvi nivartakaM cAMtarAtmano vacanam / dharmazcaitatsaMsthau maunIMdraM caitadidaM paramam
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutiniNayaMzakoddhAraH 63 // 1 // asminahRdayasthe sati hRdayasthastakSto munIMdra iti / hRdayasthite ca tasminniyamAtsarvArthasaMsijheriti tathAsaMviggA modAnilASiNo ye bahavo janA arthAdgItArthA itareSAM saMvegAyogAryadAcIparNamanuSThitaM kriyArUpaM iha ca saMviggagrahaNamasaMvinAnAM bahUnAmapyapramANatAM darzayati tadyavahAraH jaM jIyamasohikaraM pAsavapamattasaMjayAihiM bahuehiMvi AyariyaM na pamANaM suzcaraNANatti / bahujanagrahaNaMsaMvino'pyeko'nAnogAnavabodhAdinirvitathamapyAcarettataH sopi na pramANamityataH saMvinabahujanAcaritaM mArga ityata evAha najayAnusAriNI yAgamAbAdhayA saMvinavyavahArarUpA sA mArgAnusAriNI kriyota Aha Agama eva mArgovaktuM yukto bahujanAcIparNasya pu. narmArgakaraNamayuktaM zAstrAMtaravirodhAdAgamasya cApramANA patteH tathAhi bahujaNapavittimittaM khaMtehiM ihaloDaceva dhaMmo na uziyabo jeNa tahiM bahujaNapavittI // 1 tA ANANugayaM jaM taM cevaM buheNa hoi kAyavaM kimiha bahujapANeNaM haMdi nAsayaniNo bahuyA tathA jiUMmividyamANe ucie aNujiSpUyaNamajuttaM loyAharaNaMpi tahA payame nayavaM tavayAmi 1 Agamastu kevalinApi nApramANIkriyate yataH aho sanavaratto sayanANI javi giehe asuI taM kevalivi bhuMja apamANasuyaM nave
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 paricchedaH 4 harA kiMca yAgame satyapyAcaritasya pramANIkaraNe tasya laghutA sphuTaveti naitadevamasya sUtrasya zAstrAMtarANAM ca viSayavinAgAparijJAnAt tathAhi iha sUtre saMvignagItArthA AgamanirapedaM nAcaraMti kiM tarhi dosA jeNa niruzaMti jeNa khidyAMta putvakammAI so so mukhovAna rogAvabAsu samaNaMva ityAdyAgamavacanamanusmaraMto dravya devakAlanAvapuruSAdyau cityamAlocya,saMyamaddhikArye ca kiMcidAcarAMti taccAnyapi saMvignagItArthAH pramANayaMtIti sa maargo'nidhiiyte| navauccAritazAstrAMtarANi punarasaMvipragItArthAlokamasamaMjasapravRttamAzritya pravRttAnitataH ka thaM taiH saha virodhasaMnavastathAgamasyApi nApramANatApattirapi tu suSTutaraM pratiSThA yasmAdAgamopyAgamazrutAjhA dhA rANajIyanedAt paMcadhA vyavahAraH prarUpyate // ||yt uktaM // sthAnAMge paMcavihe vavahAre pannatte taMjahA aagmvvhaare| suyavavahAre ANAvavahAre3 dhaarnnaavvhaare| jIyavavahAree jItAcaritayozvAnarthAtaratvAdAcaritasya pramANatve sutarAmAgamasya pratiSThAsiddhiH ta. smAdAgamAvirukSmAcaritaM pramANamiti sthitaM ata e vedamAha annahaNiyaMpi sue kiMcI kAlAkAraNAvikhaM annamannaha ciya dIsA saMviggagIehiM 1 anyathA
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH prakArAMtareNa naNitamapyuktamapi zrute pAragatagaditAgame kiMcidvastu kAlAdikAraNApekSaM duHkhamAdi svarUpAlocanapUrvaka mAcI vyavahRtamanyathaiva ciyazabdasyAvadhAraNArthatvAt. dRzyate sAkSA'palabhyate saMvignagItArthairuktasvarUpairiti / kiMtadityAha kappANaM pAvara aggoyaracAna joliyA nirakA navaggahiya, kamAhaya, tuMbaya, muhadANa, dorAI 82 kalpAnAmAtmapramANAyAmasArddhadvihastavistarANAmAgamapratItAnAM prAvaraNaM parito veSTanaM pratItameva te hi kila kAraNavyatirekeNa nikAcaryAdau gachatA saMvRtAH kaMdhagatA eva voDhavyA ityAgamAcAraH / saMprati prAvriyaMte, aggoyarati yAvatAraH paridhAnavizeSaH sAdhujanapratItastasya tyAgaH, kaTI paTakasyAnyathA karaNaM, tathA kAlikA graMthidvayaniyaMtritapAtrabaMdharUpA tayA nikSA, zrAgamehi maNibaMdhapratyAsannaM pAtrabaMdhAMcaladvayaM muSTyA dhiyate, kUrparasamIpagamevavadhyata iti vyavasthA tathaupagrahika, kaTAhaka, tuMbaka, mukhadAnadavarakAdayaH suvihitA eva sAdhUnAmAcaritAH saMpratIti gamyate / tathA sikkigga, nikhivaNAI paghosavaNAi, tihiparAvatto joyA vihi, annattaM emAIvivihamannapi 83 sikkikkA, davarakaracito nAjanAdhAravizeSaH, tatra nideSaNaM baMdhana marthAtpAtrANAmAdizabdAt zuktipenapAtralepanAdi, tathAparyapaNAditithiparAvarttaH, 65
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ vividhamAyAtAyAM ziSyavamAdigrahaNena paricchedaH / paryuSaNAsAMvatsarikamAdizabdAccaturmAsakaparigrahastayostithiparAvartya tithyaMtarakaraNaM supratItametat tathA nojanavidhiranyatvaM yatijanaprasijhameva emAiti prArutazailyaivaMzabde vakAralopastata evamAdigrahaNena SIvanikAyAmapyadhItAyAM ziSya nabApya ityAdigItArthAnumataM vividhamanyadapyAcaritaM pramANInatamastItyavagaMtavyam / tathAca vyavahAranASyaM sabaparinnA, bakkAya saMjamo, pima, uttarakAe, ruke vasahe gove johe sAhI ya puskariNI / asyA ayamarthalezaH zastraparijhAdhyayane sUtrato'rthatazcAvagate nikSuruvApanIya ityaprameyapranAvapAramezvarapravacanamudrA jItaM, punaH SadAyasaMyamo dazavaikAlikacaturthAdhyayane SaTjIvanikAvye jhAte nikSuruvApyata iti tathA, pimaiMSaNAyAM pavitAyAmuttarAdhyayanAnyadhIyaMte sma saMprati tAnyadhItyAcAra uddizyate. pUrva kalpapAdapA lokasya zarIrasthitihetavo'nUvannidAnI shkaarkriiraadinirvyvhaarH| tathA vRSanAH pUrvamatulabalA dhavalaSanA banUvuH / saMprati dhUsarairapi loko vyavaharati / tathA gopAH karSakAzcakravatigRhapatiratnavattadina eva dhAnyaniSpAdakA Asana saM. prati tAhaganAvepItarakarSakailoMko nirvahati tathA pUrva yodhAH sahastrayodhAdayaH samanavan saMpratyalpabalaparAkramairapi rAjAnaH zatrUnAkramya rAjyamanupAlayaMti / tadvatsA
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 67 dhavopi jItavyavahAreNApi saMyamamArAdhayaMtItyupanayaH tathA zodhiH prAzcittaM SaemAsikyAmapyApattau jItavya vahAre dAdazakena nirUpitati puSkarieyopi proktanItyo hInA api lokopakArINyeveti dASTItikayojanA pUrvavat. evamanekadhA jInamupalabhyata iti athavA kiM bahunA jaM sabahA na sutte pamisihaM neya jIvavahaheka taM sarvapi pamANaM cArittadhaNANa naNiyaM ca // yattu sarvathA sa. rvaprakArainaiva sUtre sijhate pratiSi nivAritaM suratAsevanavat / uktaMca naya kiMci aNunnAyaM pamisihaMvAvi jiNavaridehiM mottuM mehuNAnAvaM na taM viNA rAgadosehiMti nApi jIvabadhaheturAdhAkarmagrahaNavat, tadanuSTAnaM sarvamapi pramANaM cAtrimeva dhanaM yeSAM te cAritradhanAnAM cAritriNAmAgamAnujJAtavAdbhaNitamuktaM ca pUrvAcAryeriti / yadbhaNitaM tadevAha / abalaMbi kaNa kacaM jaM kiMpi samAyarati gIyanhA thovAvarAhabahuguNa savesiM taM pamANaMtu 75 avalaMbyAzritya kArya saMyamopakAri yatkimapi samAcaraMti satataM sihAMtAnuyAyyAcaraMtyAsevaMte gItArthA vi. ditAgamatattvAH stokAparAdhamalyadopaM niSkAraNaparino. gatvena prAyazcittApatteH bahuguNaM guruglAnabAlapakAdInAmupaSTanena bahupakAraM mAtrakAdiparijogavat sarveSAmapi cAritriNAM tatpramANameva. tuzabdasyaivakArArthatvAdArya
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ 67 paricchedaH / rakSitasUrisamAcaritaM urbalikApuSpamitrasyaiva // tathA // atra kazcidevamAha / nanvevamAcarite yuSmAniH pramANI. kRte'smAkaM pitRpitAmahAdayo nAnAraM namithyAtvakriyA pravRttayo'bhUvan. tato'smAkamapi tathaiva pravartitumAcataM. ityatrocyate saumyamArgeNApi nIyamAnAnonmArgeNa gamaH yato'smAniH saMvinAcaritameva sthApitaM na sarvapUrvapuruSAcaritamityata evAha / jaM puNa pamAyarUvaM gurulAghavaciMtavirahiyaM savahaM suhasIlasamAinnaM cariniNo taM na sevaMti 76 yatyunarAcaritaM pramAdarUpaM saMyamabAdhakatvAn, ata eva gurulAghavaciMtAvirahitaM saguNamapaguNaM ceti paryAlocavarjitamata eva sabadhaM yatanAnAvAt sakhazIlA iha lokapratibajhAH zaThA mithyAlaMbane pradhAnAstarAcIrNa samAcaritaM cAritriNaH zucAritravaMtastanna sevaMte naanutisstthtaatti||||asyaivolnkhN darzayannAhajahasamesa mamattaM raaddhaaiNdhshujhnvhintaaii| nididhavasahitalI msuurgaaiinnprijogo||7|| yathetyupadarzane zrAdeSu zrAvakeSu mamatvaM mamatvasvIkAraM madIyoyaM zrAvaka iti gADhAyahaM grAme kule vA nagare vA deze mamatvanA"na kahiMvi kudyA" ityAgamaniSikSmapi kecit kurvati / tathA rADhayA zarIra zonAkAmyayA azuhopadhinatAdi kecana gRhaMti, tatrAzujhamudgamotyAdanAdidoSa'STaM, upadhirvastrapAtrAdirnakta
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 6 // mazanapAnakhAdyasvAdyAdi zrAdizabdAupAzrayagrahaNametAnyapyAgame'zukSAni nipihAnyeva yadevaM mArgaH / pima siyaM ca vacaM ca, canacaM pAyameva ya, akappiyaM na ibidyA pamigAhidya kappiyamiti // iha ca rADhAgrahaNaM puSTAlabanena nidAdamAdau paMcakaparihANyA kiMcidazukSmapi gRhRto na doSa iti jhApanArtha yato'nANi piMjhaniyuktI eso prAhAravihI jaha naNi satvanAvadaMsIhiM dhammAvassagajogA jeNamahAyati taM kudyA // 1 // tathAkAraNa pamisevA puNanAve aNAvapatti divA aNAitInAve so sahomakahenatti 1 tathA "nididhati" patralekhanenAcaMdrasAdikaM pradattAvasatigrhameSApi sAdhUnAmakalpanIyA anagAratvahAneH nanasaMsthApanAdau kAyabadha saMnavAt / tathAca pamyate / avikatti kaNajIve kottogharasaraNagutti saMtapyaM avikattiyAya taM taha pamiyAasaMjayANa pahe 1 etadhaNamapyekairAcaryate / tathA tUlI masUrakAdInAmapi parinoga: kaizcividhIyate tatra tanImasUrake pratIte aAdizabdAttUlikA sallakakAMsyatAmrapAtrAdInAM parigraha etAnyapi yatInAM na kalpaMta iti / atha prastutamupasaMharannAha / zcAI asamaMjasa maNegahAkhuDavidhyiM loebahuehi vi pAyariyaM na pamANaM suhacaraNANaM ityAyevaMprakAramasamaMjasaM vaktumapyanucitaM
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ 70 paricchedaH 1 ziSTAnAmanekadhAnekaprakAraM kSudrANAM tulasatvAnAM ceSTitamAcaritaM.loke liMgijane bahunirapyanekairapyAcIrNa na pramANaM nAlaMbanahetuH / zuzcaraNAnAM niSkalaMkacAritriNAM,apramANatA punaretasya sijhAMtaniSidatvAtsaMyamavirutvAdakAraNapravRttatvAcca / samyagAlocanIyeti / evamAnuSaMgikamanidhAya prastutopasaMhAramAha / gIyanapArataMtA, zyavihaM maggamayusaraMtassa nAvajastaM juttaM uppasahaM taM jana caraNaM nae gItArthapArataMtryAdAgamavidAiyetyuktanItyA dvividhamAgamanItyAgamAnugata-samAcAranedena dviprakAraM mArgamanusaratastadanusAreNa vyavaharataH sAdhoriti gamyate nAvayatitvaM susAdhutvaM yuktamucitaM vaktamiti shessH| kimityata aah| pasahAMtaM prasahanAmadheyAcAryaparyataM / yato yasmAcaraNaM cAritraM sijhate zrUyate itishessH| ayamaniprAyo yadi mArgAnusArikriyAkaraNasAraM yatamAnAzcAritriNo nAbhyupagamyate, tatastadanyeSAmanupalaMnAyavachinnaM cAritraM tayavajedAtIrtha cetyA. yAtaM, etacca pratyadInUtanavadbhAvinAvasvanAvajinanAthaprapItasikSAMtena saha virukSamiti na prekSApUrvakAriNaH pratipadyate / tathAca vyavahAranASyaM, sekiMciya Aeso dasaNanANehi vahae ticaM vobinnaM ca carittaM vayamANo nAriyA cataro 1 jo jaNa nadi dhamo naya sAmAzyaM
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 71 naceva ya vayAI so samaNasaMghavo kAyavo samaNa saMgheNa 1 ityAdyAgamaprAmANyAnmArgAnusArikriyAkAriNo nAva yataya iti sthitaM // epAThano jAvArtha zrImadyazovijayajIupAdhyAyajI kRta sADhAtraNa sogAthAnA stavananI 14 mI DhAlanI 4 thI gAthAthI 8 gAthAsUdhI koDe. tepATha sahita jAvArtha lakhIe bIe // mArgasamayanI thiti tathA saMvignabudhanI nIti e doanusAre kriyA je pAle hote na lahe nIti // sA0 4 // arthaH- have uparakahelA sAtanedamAMthI mArgAnusAraNI kriyA nAme prathamaneda vakhAroDe mArgakai 0 samayanI sthiti eTale AgamanI maryAdA. te yAgamakene kahIe // * * // uktaMca // yAgamo hyAptavacana mAptaM doSadayAdviDuH vItarAgonRtaM vAkyaM na brUyAdetvasaMbhavAt // te prAgamanI sthiti utsargApavAdarUpa. zuddhasaMyamano upAya te mArga kahIye athavA je saMvigrabudhanI nitike saMvigna je mokSAnilASI ne budha te gItArtha. ihAM bahupada adhikuM kahIe. sevAre ema kahevuM je saMvigna bahugItArthanI nIti ke0 je khAcaraNa kriyArUpa tene paNa mArga kahIye. e dAIke be artha mArganA kahyA. tevA mArgane anusAraNI je kriyA, yAgamanI prabAdhAye saMvigra vyavahArarUpa, 0 te
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH / mArgAnusAraNI kriyA kahIye. evI kiyA je pAle te nAtike saMsAranI bIka na lahe ke kadApi na pAMme. iti gaathaarthH|| have saMvinagItArthanI nIti enAM padabedakarIyebIe. saMvinapada kahyaM te asaMvignapaNuM TAlavAmATe kA to, te ghaNA asAvana manIne je AcasyaM hoya to paNa pramANa na thAya, yayavahAraH, jaM jIyamasohikaraM pAsabapamatta saMjayAhiM bahuehiM vidhAyariyaM na pamANaM suzcaraNANaM 1 / ihAM bahugItArthapada mUkyuM tenuM kAraNa eje, ekagItArthe AcasyuM hoya te kadAcit anAjoge anavabodhA. dikakAraNe viparItapaNe AcarayuM hoya te paNa pramANa na thAya. temATe bahugItArthapada mukyUM to, te bahugItArtha je Acare te avitatha hoya.ihAM koI prazna kareje, A. gamamArga kahevo te to yukta. paNa bahujanAcaraNa kahevU yukta nathI. kemake, ghaNAlokoye to laukikamArga A. carayo hoya, mATe Agama te to pramANa. paNa ghaNA lokona,AcaraNa pramANa nahI. valI Agama te jyeSThale. ane bahujanAcaraNa te anujyeSTha le. ane laukikamAM paNa jyeSThane mUkI anujyeSThanu pUjana yukta nathI. temaja A gamatokevalIpaNa apramANa na kare. yataH ahosucanatto suanANI javi giehai asuI taM kevaliAve bhuMjaI
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH. 3 apamANaM sujhaM navezahara // 1 // tathA AgamatAM jo AcaraNA pramANakarIe to, AgamanI laghutA thAya, have guru uttara kahe. je saMvigna gItArtha te, AgamanI apekSAvinA thAcareja nahI. tezaMAcare nahI. tathA zuMbAcare. te kahele. yataH dosA jeNaniruzaMti jeNa khidyati puvakammAiM so so mukovA rogAvavAsusamaeNaM ca 1 ityAdika Agamavacana saMjArI, dravya kSetra kAla jAva puruSAdika ucita joza, saMyamane vRddhikArIja yA. care, te bIjA savina gItArtha paNa aMgIkAra kare, te mArga kahIe. ane bIjA bahuloke AcarayuM teto asaMvighna agItArtha mATe apramANa. valI AcaraNA pramANa karatAM, bAgamato atyaMta pratiSTA.pAmele. zrIgaNAMgasU. tramA pAMca prakAranA vyavahAra prruupyaave.| // uktaMca // paMcavihe vavahAre paNate. taMjahA. bAga. mavivahAre suyavavahAre ANAvavahAre dhAraNAvavahAre jiyavavahAre ihAMjIta ane AcaraNA te beno ekaja arthaDe temATe AcaraNA mAni teNe atyaMtapaNe bAgama mAnyu, to Agamaavirodha je thAcaraNA te pramANajo. // 4 // - sUtrenaeyuM paNa anyathA juja bahuguNajANa saMvigna vibudhe bAcasyuM kAM dIse ho kAlAdi pramANa saa05||
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 4 arthaH- valI eja vAta kahete. sUtre naeyuM ke0 AgamaviSe kahyuMDe topaNa, anyathAke0 heraphera karIne bahuguNA ke0 temAM ghaNoguNa jANIne, saMvigna gI - tArthoke je khAcaraNa karayuM. tevI keTalIka vAto dIse be. paNa te guMjANI yAcasyuM. te kahebe je, kAlAdipramAe ke0 DaHkhamAdi kAlapramukhanu pramANa vicArIne zrAcaratuM // 5 // ay kalpanudharavu kolikA jAjane davaraka dAna tithi pajUsaNanI pAlaTI jojanavidhihoityAdi prmaann|| sA0 6 // arthaH- valI teja dekhAmeDe. kalpanu dharabuMke0 pUrve kalpa je kapako tene kAraNe naDhatA. tathA gocarI pramukhane viSe vAlIne khaMdhemUkI cAlatA. eyAgamano AcAra hato. ne have to gocarIpramukhanaviSe pAMgarIne jAvaM. tathA colapa pramukhapaema samajavAM. pUrve kuNIye rAkhatAhamaNAM kaMdore rAkhIyebIye. tathA pUrve pholikA ke 0 pholI muMThIye jAlI, graMthI kuMNIe kamI bAMdhatA. ane hamaNAM hAthamAM kAliye bIe. upalakSaNathI upayahika, kaTAsapuM, saMdhArIna, daMmAsAdika, levAM tathA tarapaNI pramukhaneviSe dorAdevA. ema sIkI dorAnI, kolInA zrAdhAravizeSa. ityAdika. valI pAtrelepadevA. tathA pajUsAnI tithI je pAMcama tenI cothakarI. upa
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 5 lakSaNathI comAsuM punamarnu TAlI caudazarnu kara. tathA jojanavidhi pramukha, zAstrokta vinA paNa Acarita pra. mAga. nojanavidhi te mAMmalIye besavU, vahecIdevaM, ityAdika // tathAca // vyavahAralASye // . sabapariNA bakAya saMyamo piMmanattarakAe ruke vasahe gove johe sAhI ya puskrinnii||1||eno lezathI artha kare. je pUrvaM zastraparijhAadhyayana sUtrArthe nANine, sAdhune nagamaNakaratA hatA. ane hamaNAM dazavaikAlikanuM co,adhyayana naNethake ugavaNA thAyave tathApUrve piMmeSaNAdhyayana naeyAMpalI uttarAdhyayana naNAvatA hatA hamaNAM vagarajaNe paNa naNAviye liye tihAM dRSTAMta kahe . pUrve kalpavRkSa hatAM, hamaNAM AMbApramukheM kAma cAle De. pUrve atulyabala dhavala vRSanna hatA, hamaNAM dhusareja kAmacAlele. pUrve gopaje karSaNI, te cakravarttine teja divase dhAnya nIpajAvI detAhatA. Aja tevinA paNa kAma cAle. tathA pUrve sahasrayodhI hatA, hamaNAM alpaparAkramI sunaTothI paNa zatruno parAjayakarI rAjya pAlele. tema sAdhu hamaNAM jItavyavahAre paNa saMyama pAlele. tathA SaTmAsanu prAyazcitta hoya tene hamaNAM pAMca upavAsa kahyAle. tathA pUrve mahoTI puSkaraNIna hatI. hamaNAM nAnI
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 4 ne tethI kAmacAle. ityAdika dRSTAMte jItavyavahAra paNa jANavo. athavA kiM bhunaa| jasabahA na sutte pamisihaM teya jIyavavahe nattaM sarvapi pamANaM cAritta dhaNANa na. NiyaM ca ||1||avlNbiknn kajaM jaM kiMci samAyaraMti gIyabA thovAvarAhabahuguNaM savorsa taM pmaannNtu||2|| ityAdika. jema thAryarahitajIye Acarathu, terbalikA puSyamitrajIye aMgIkAra karayu. temaja suvihIte jethA. carayuM, tene sarva kabUla kare. // 6 // vyavahArapAMcenApIyA anukramejehapradhAna pAjato temAMjIta tetajiyehokema vigaranidAna sA0 // 7 // arthaH-temATeja kaheDe je, pAMcavyavahAra kahyAve. temAM anukrame je pradhAna hoyate Adaravo. ||yktN // kativiheNaM naMte vavahAre pAhAte goyamA paMcavihe vavahAre paNate taMjahA Agame, sue, ANA,dhAraNA, jIe, jahA se taba aAgame siyA bAgameNaM vavahAraM paThavedyA 1 poya se taba bAgamasiyA jahA se taba sue siyaa| sueNaM vavahAraM padhvedhA 2 poya se taba sue siyA jahA se taba ANAsiyA bANAe vavahAraM pavvejA 3 poya se taba ANAsiyA jahA se taba dhAraNA siyA dhAraNAe vavahAraM pavvekA 5 Noya se
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 77 taba dhAraNA siyA jahA se taba jIe siyA jIeNaM vavahAraM padhvedyA 5cce tehiM paMcahiM vavahAraM padhvejA taM0 AgameNaM sueNaM ANAe dhAraNAe jIeNaM jahA jahA se bAgame sue ANA dhAraNA jIe tahA tahA vavahAraM pavvejA se kiM mAhu naMte AgamabaliyA samaNA nigaMthA zveyaM paMcavihaM vavahAraM jadAjadA jahiMjahiM tahA tahA tahiMtahiM agassitovassayaM samaM vavahAramANe niggaMthe ANAe ArAhae navA itinagavatIsUtre zataka Amme uddeze Ama AjatotepAMcavyavahArame jItavyavahAra mukhya // jItavyavahAreja kAmacAle tejItavyavahAra vigara nidAnake kopaNakAraNavinAM kema tyajiyeM eTale jIta vyavahAra je prAcAryabAMdhyo te pramANa // 7 // zrAvaka mamatva azujha valI upakaraNavasatiyAhAra sukhazIla jejanAcare nvidhriyehotecittlgaar||saa07 arthaH-have evI AcaraNA te apramANale. kemake siMjhAMtamAM nA kahI je, zrAvakanuM mamatva na kara. yataH gAmevA kulevA nagarevA desevA mamatvanAvaM nakahiMvi kudyA ityAdi, zrAvakanu mamatvakare te apramANa . tathA azubhamAna upagaraNa vasati thAhArapramukha
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 4 levAnI bAgamamAM nA kahI.ane jo lIyeto te thA. cAra apramANale. yataH Agame, piMmasiUMca va ca canabaM pAyameva ya akappiyaM na inDiA pamigAhedya kappiyaM ||1||iti upanadaNathI vastrapAtrAdika paNa ema jANavA. mATe, sukhazIlaloke je Acara'. eTale potAnA zarIranI zonAne arthe je Acarathu te apramANa. bAkI unihAdika kAraNe to kAM azulIye,topaNa nirdoSo. yataH // pimaniyuktau // eso thAhAravihi jaha jaNI sanAvadaMsIhiM dhammAvassagajogA jeNa na hAyati taM kudyA // 1 // tathA, kAraNapamisevA puNa nAve. zraNAsevaNatti divA,ANAitiznAve so sujhomukahe. utti // // ityAdivalI navavAisUtre "sujhasaNIe" evA anigraha muniyekaraghA, tethI jANIe bIe je, purva azurUpaNa koka kAraNe letAdIse. eapavAdato pramANa be. paNa sukhazInaloke je AcarayuM te cittamA lagAra paNa na dharIe eTale enAva je, prasahayAcArya lageto cAritra, sihAMtamA sanilIye bIe.ane je mArgAnusAriNI kriyA kahI terIte yalakaratA hoya tene cAritriyA na mAnIeto, ethI bIjA cAritriyA to dekhAtA nathI, tevAre cAritra vijedagayuM? ema tarayuM tote cAritra vinA tIrthapaNa vijedagaDe ema Tharaghu. emakaratAM to Agama
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastuti nirNayazaMkoddhAraH 7. viruddha thAyaDe // yataH vyavahArabhASye // jo nAi naci dhammo naya sAmAiyaM na cevaya vayAI / sosamaNa saMghaba kAyo samasaMgheNa // 1 // ityAdivacane to, mArgAnusArikriyAno karanAra te nAva sAdhube ema TharadhuM e prathama kriyAnAmA jedathayo // 8 // ihAM koi kaheze je, tumAto paMcAMgI pramANe yAca raNA pramANako to, kalpanu dharavu kolikA ityAdika, AcaraNA paMcAMgImAM nathI, teMne tumo kemapramANa karoge ? tehane kahIe hesaumya amo paMcAMgAnusAre prakaraNAdi yAcaraNA sarva pramANa karIebIe tethI e pUrvokta keTalIka yAcaraNA to paMcAMgI pramANeDe. ane keTIka paMcAMgI anusAra yAgamayaniSedha yAcaraNADhe te yApramANe kapamAnuM pAMgarakhaM. tathA koli hAthamAM kAlavI. tathA upagrAhaka upadhi saMthAriyApramukha rAkhavA. athavA tuMbApramukhane mukha karakuM. dorAdika devA. ane zIkI dorAnI pholinA zrAdhAravizeSa jojanavidhi, mAMmalIe besaj vecIdevaM ityAdika, paMcAMgI anusAra Agama niSedha yAcaraNA. kemake, mUlamArgeto paMcAMgImeM kapamApramukha upagaraNa svasvakAryanA upayogajaNI cAlyA. paNa kAladoSe, bala buddhi upayoga hAMNI
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80 paricchedaH 4 jANIne gItArthoe pAMgaravAdika heraphera AcaraNA karI teno paMcAMgImAM niSedha nathI, tathA colapaTaka AMTI tathA davarAdike rAkhavA. tathA pajUsaNanItithi je pAMcama, tenI cothakaravI, comAsuM punamanuTAlI caukzanu karavaM, damAsaNAdika rAkhavAM, valI pAtre lepa devA, i. tyAdika AcaraNA, zrItIrthodgAlIpayannAme tathA vRhakalpavRtti zrInizIthasUtra, tenIcUrNIpramukha paMcAMgImAM, pragaTa kahI. te pATha graMthagauravanA nayathI lakhyA nathI. paNa e sarva pAcaraNA paMcAMgI pramANe tathA paMcAMgI a. nusAra aniSedha AcaraNA jANavI. kAraNake, AgamamAM jeno niSedha na hoya,ane asAvadya azaTha gItArtha Acaritahoya te bAgama aniSedha AcaraNA kahIe te kahyaM // zrImadayazovijayajI upAdhyAyajIe savAso gAthAnAstavanamAM // ||tepaat // ||jehnaagmvaariin dIseazagyAcA. rore tehajabudhabahumAnina zrujhakahyovyavahArore ||tuj066 // vyAkhyA // jehavAgamake0 sijhatamAhe nathI vArayo azaThapariNAmIno AcAra dIse tehaja budhaba. huke ghaNApaMmite mAnyo zujha vyavahAra kahyo / // uktaMca // maggo bAgamaNiI thahavA saviggabahu
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNaya zaMkoddhAraH 8 1 jaNAInaM ujayAnusAriNIkA sAmaggAnusAriNi kiriyA // 1 // ityAdi tathA saveNa samAinnaM jaM kacara keI asAvaUM NivAriyamannehiM jaM bahumaNumeAmA yariyaM // 2 // tathA vattaNuM vattapavatto bahuso vyAsevina mahANeNa esoya jiyakappo paMcamaU NAma vavahAro // 3 // 66 // ihAM zrAgama niSedha yAcaraNA pramANa karavI kahI, paNa zrIgacAcArapayannA pramukhamAM, zrIvIrazAsanamAM zveta mAnopeta vastranotyAga karI, pItAdika eTale raMgelA vastra dhAraNa kare tene gamaryAdA bAhira kAbe // // tepATha // gAthA || jaba ya vAramiyANaM tattamigrA pAMca tahaya parinogo muttuM sukillavacaM kAmerA ta gami // 89 // TIkA // tathA yatra gacche vAra miyANaMti raktavastraNAM tattamiyAAMti nIlapItAdiraMjitavastrANAM ca parinogaH kriyate kiMkRtvetpAha mukkA parityajya kiM zuklavastraM yatiyogyAMbaramityarthaH tatra kAme ratiH kA ma ryAdA na kAcidapIti avi gAthAnaMdasI // 8 // arthaH- nagavaMta zrImahAvIrava- ImAnasvAmI gautama gaNadhara kahe. gautama gaNadhara jegamAM raktavastrone khane nIlA pIlA raMgitavastrone peherele eTale raMgelAM
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 paricchedaH 4 vastrajogave. zaM karIne te kahe ke, jatIne jogya vastra supetale, teto na pAMgare, ane raMgelA vastra pAMgare, te gabamAM, sImaryAdA. eTale tegaDa maryAdA rahita // valI sAdhIyoMnA adhikAramAM paNa lakhele // ___ gaNigoyama ajAnaviya sevA vivaGi sevae cittarUvANi na sA asA vizrAhiyA 112 TIkA // hegaNin gautama yA AryA nacitaM zvetavastraM vivaya' citrarUpANi vividhavarNAni vividhacitrANi vA, vastrANi sevate upalakSaNAtpAtradamAdyapi vicitrarUpaM sevate sA AryA navyAhRtA na kathiteti viSamAreti gAthAbaMdaH // 11 // arthaH-hegaNadhara gautama je sAdhvI jogyavastra supeta eTale dholAM vastra, tehane varjIne anekaprakAranAMbIjAM raMgelA vastra pehare. e kahevAthI pAtarAM dAMmApramukha upagaraNa raMgelA rAkhe to. te AryA meM kahI nathI. eTale je sAdhI pIlA pramukha vastra pAtarAM dAMmA raMgelA rAkhe to te sAdhI nathI, eha ajogyavezanI dharanArIne meM sAdhI kahI nathI. sAdhI to zvetavastra pehare tehaja je. // ___ emaja AvazyakAdikasUtramA aviratidevone vAMdavAnoniSedha tathA zithalavihArIpAsabAdike AcasyAM
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 73 niyatavAsAdika AlaMbana ityAdika AgamaniSedha grAcaraNA aMdhaparaMparAe cAlIbhAvI te suvihitone pramANa karavA jogya nathI. temaja kajhuMDe zrIyazovijayajInapAdhyAyajIe savAsogAthAnA stavanamAM // ||tepaatH // jehamAMnijamatikalpanA jehathInavinavapArore aMdhaparaMparAbAMdhinateha azudhyAcarore tuj||6 vyAravyA // jehamAM nijamatinI kalpanA ataeva jehathI navanopAra na pAmIe tathA je aMdhaparaMparAe bAMdhyo te azubha AcAra jANavo // // naktaMca // jahasamesu mamatta mityAdi zithilavi hArIeAcasyAM pAnabanajekRmAre niyatavAsAdikasAdhune tenavijANIerumAre tujha 67 // // vyAkhyA // zithilavihArI pAsabAdika, teNe niyatavAsAdika je kumAM AlaMbana AcasyAM, te sAdhune rUmA na jANIeM. yataH nIyAvAsavihAraM cezyanattiM ca adhiyAlAnaM vigaIsuapamibaI nnidosNcoyaabiNtii|| 1 ityAdika bAvazyake ehanA uttara sarva tihAM De. AlaMbana to kalpanA mAtra le. // uktaMca // AlaMbaNANa logo narina jIvassa a. jakakAme jaMjaM pAsa loe taMtaM aAnaMbaNaM kuNai 1 // 6 //
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ GH paricchedaH 4 naparalaravyAno sarAMza ene ke jIta prAcaraNAvyavahAra tIrthakara AjhAeM sUtraaviruparaMparAe prAvyute aAtmahitenunane, pramANakaravAM paNa, tIrthakarAjhAvinA sUtravirui jIta AcaraNA bahuzrutanI paNa karelI apramANa kahIje. // tathAcoktaM // zrIvyavahAra, nizItha, ghaniyukti, nASya, cUrNI, vRttiSa. // tatpAvaH // tibayare jagavaMte jagajIvaviyANae tiloegA jonakara pamANaM na so pamANaM suhaharANaM 1 // tibayarehi kayamiNaM gaNaharANaM tutehi sIsANaM tato paraMpareNaM AgayamiNa teNa jIyaMtu 2 // iha logaMmi akittI paranoe puggae dhuvA tesiM ANaM viNA jiNANaM je vavahAraM vavaharaMti 3 // iha logaMmi vikittI paraloe so gaIdhuvA tesiM bANAe jiNaMdANaM je vavahAraM vavaharaMti 4 prANA jiNaMdANaM nahubaliyatarATha prAyariyANA jiNANAe parinAvo evaM gaboaviNanaya 1 // zrInizIthacau~ atha zrInagha niryaktau coyagavayaNaM prANA prAyariyANaM ta khaMmiyA teNa sAhammiya kaUpanyayA e sucireNavi na gche||1|| tibayarANA coyaga diLaMto gAmanoiyanaravaNA jattugayanozya daMmieya gharadAra pavakae 2 ranno taNagharakaraNaM sacittakammaM ca gAmasAmisla dhuehapi makara viva
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 5 yineNuvanaya 3 jaha nara varuNo ANaM azkkamaMtA pamAyadoseNaM pAvaMti baMdhavaharoha biUyamaraNAvasANAI 4 taha jiNavarANa prANa prazkkama tApamAyadose pAvaMti ggapahe viNivAyasahassakomI 5 tibayaravayaNa karaNe prAyariyA kapae hoza, kudyA ginANagassana paDhamAliyajAvavahigamaNaM 6 jaztApAsabosanna kusIlaniehagANapi desiyaM karaNaM, carakaraNAnasA sapnAvaparammuhANaMca 7 kiM puNajayaNAkaraNu, juyANadaM tidiyAeNagutnANaM saMviggavihArINaM savapayatteNa kAyavaM // // arthaH-sakalajIvasvarUpataNA jAMNa trinuvananA guru jagatpUjya tIrthakaranIje prAjhA na mAne te bahuzrutanI prAcaraNA apramANa // 1 // tIrthakaranaM vacana gaNadhare kelyaM panI gaNadharavacana sthivare mAnyu. te vacana paraMparAeM anukrame AvyaM. te jItavyavahAra kahIe // 2 // jinanI aAjhAvinAje vyavahAra kare tehane ihalokezapIrti ane paraloke durgati huve. 3 ane je zrIvItarAgataNI AjhAeM karI vyavahArakare. tehane ihaloke kIrni ane paraloke nuttamagati huve. 4 e vyavahArasi-chAtanI bihaM gAthA taNo artha jANavo // zrIvItarAgataNI AjhApAgve prAcAryataNI AjhA
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 4 sabala nahI. ane jo paramezvaranI AjJApAkhe, AcArya taNI AjJA adhika mAnIeto, traNa doSa lAge. eka vItarAgataNI AjJAlopI tenu pApa. 1 ane ahaMkAra rupi doSa. 2 ane vinayanaMgarupi doSa 3 e zrInizIthanI gAthAno arthaH // ___ eka mAhAtmAne kSetra jovA gurue mokalyo mArge gilANa koI dITho tehanI sAra karavI ehavaM gurueM kaDaM tyAre ziSye paDa gurue debajovA mAhAtmAne mokalyo ane gilAMganI paricaryA karavA vicAle rahe to tehane gurunI AjJA taNo lopa huve. ema galanAM kAryakaratAM ghaNe kAle kSetre na pahuce. e ziSyanI pRhA napare gaNadhare uttara dIdho ke, paramezvaranI aAjhA ema . gilAMpanI sArakaravIja ane eparamezvaranu vacanalopI prAcAryanu vacanakare to te virAdhaka huve. ||haaN dRSTAMta // koika rAjA kaTake cAlyo, vATe gAma eka Avyo, gAmaloke rAjAne bAhira tRNAnA gharamA utAro dIdho. ane gAmanA ThAkorane dhavana citrAMmaNavAlAghare utAstho rAjA, te vAtajAMNI kopyo. gAmanA gakorane damayo. ane gAmanA lokone paNa daMmayA. tema rAjAme zrIvatirAga, gAmAkoraneThAMme AcArya, gAMmalokane
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkAddhAraH gaMme sAdhu sAdhI zrAvaka zrAvikA, svAmInI AjJAlopI jIva gati avatAranI sahasra komI pAme. ane jo svAmInI AjJA kare to, guruvAzAnuM phala pAMme, e zrInadhaniyukti gAthAmno artha jANavo, e vyavahAra nASyAdika pAThano e paramArthaDe ke, jinayAjhAyukta gaeNadharaparaMparAe aAvI AgamoktAcaraNA, tathA paMcAMgI anusAre sUtraaniSedha AcaraNA Acare, tene gItArtha AcaraNA kahIe. paNaje AcaraNAne sUtrAnaSedhe tathA paMcAMgImA je AcaraNAkaravAnI khulAvaTa hoya, tene niSedhI, bIjI AcaraNA bahuzruta eTale ghaNAnaNelA AcAryAdikanI karelI hoya, te gItArtha AcaraNA na kahavAya. kiMtu saTha AcaraNA kahevAya. te AcaraNA navanIrupuruSone pramANakaravAjogya na hoya. ||iti A. caraNAnirNaya // // iti caturthastutinirNayako bAre'paranAni caturtha stutikuyuktinirNayajedanakugare gItArthAcaraNAnidarzano nAma caturthaH paricchedaH // 4 // // eAcaraNA lakhavAnu mukhyaprayojana e De ke,prA. mArAmajI AnaMdavijayajIe caturthastutinirNayanA pRSTha e mAmAM, caityavaMdanamahAnASpokta AcaraNAnuM svarUpa
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ GG paricchedaH 5 naravyuM te AcaraNA je eka sUtra mAne, paNa paMcAMgI na mAne, athavA paMcAMgIanasAre prakaraNokta gItArthAcaraNA na mAne. tathA eka zakrastavakarIneja devagahamAM caityavaMdanAmAne. tehanI zidAnerthe zrIzAMtyAcAryajIe guruziSyaprabhottararUpeM, caityavaMdanAnA navaprakArAzri, yAcaraNAnasvarUpa lakheDe, paNa paMcAMginA mAnavAvAlA yAzri, tathA paMcAMgIyanusAre prakINokta navaprakAre, caityavaMdanA mAnavAvAlAne Azri e kathana nathI // // tathAca tatpAtaH // tIse karaNavihANaM nadya sutANusArana kiMpi saMviggAyaraNA kiMcI nanayaMpi taMna Nimo // 15 // pula sIso jayavaM sutto zyameva sAhina juttaM kiM vaMdaNAhigAre AyaraNAkIraisahAyA // 16 // dIsazsAmanneNaM buttaMsuttamivaMdavihANaM navazyAyaraNAma visesakaraNakamotassa // 17 // suyaNamettaMsutaM prAyaraNAnyagammaztayabo sIsAyariyakamehi nyNtesippsbaaii||17|| annaMca, aMgovaMgapaznaya neyAsuasAgarokhanuapAro kotastamuzmazaM parisopaMmicamANIvi // 16 // kiMnusuhakANajaNagaM jaMkammarakhayAvahaMaThANaM aM. gasamaddede naNiyaMciyataMjagnaziyaM // 20 // savayavAya malaM jvAlasaMgajanasamakAyaM rayaNAyaratullaM rakhanutAsavaM
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH e suMdaratami // 21 // voDinnemUlasue biMDapamANaMmisaMpa dharate AyaraNAnunaghara paramabosavakosu 22 jnniyNc| bahusuyakamANupattA AyaraNAdharaisuttavirahevi vikSAe vipaIce nadhAdisudiThIhi 23 jIviyapuvaMjIva jI. vissajeNadhammiyajaNami jIyaMtitepanannaI AyaraNA samayakusanehiM 24 tahmAanAyamUlA hiMsArahiyAsujhAjagaNIya sUriparaMparapattA suttavapamANamAyaraNA // 25 // ||vyaakhyaa|| te caityavaMdana karavAnA ninnaprakAra eTale jaghanyAdi navaprakAranA vidhineda keTalAka to sUtradhanusArathI jAeyA jAyaje. ane keTalAka saMvinagItArthonI AcaraNAthI jAeyA jAyaDe. ane keTalAkasUtra ane gItArtha AcaraNA becaMthI jAeyA jAya. e pUrvokta traNa prakArathI hu~ caityavaMdanAnu svarUpa khulu.||15||avtrnn| mAhAnizIthasUtramA caityavaMdanAnAM sUtra kahyAM. tathA rA. yapasepI, jIvAnigamAdika, sUtramA zakastavAdika namaskAre, caityavaMdanA kahI, sUtrAnusAra 1 ane zrIbRhatkalpa, vyavahAranASyAdikamAM jItAcAre pUrvadharoeM, madhyamotkRSTavidhieM, caityavaMdanA kahI. te gItArtha zrAcaraNA anusaare||2|| valI zrIpaMcamazrutakevalI zrIjadrabAhusvAmIkata vaMdanapayannokta caityavaMdanAvidhi anukrama. tathA
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 5 zrIharinadrasUrikata paMcAzakajImAM kahelA upanadArUpa traNaneda, tehanA svajAtIya bebe neda grahaNa karavAthI, caityavaMdanAnA navaneda te nanayAnusAra. // 3 // etraNa prakArathI AcArya caityavaMdanAnuM svarUpa kahe. // atha ziSyapraznagAthArthaH // ziSya pUje ke, he jagavan sUtranIvArtA eja kahevI yuktale. paNa tume vaMdanAnA adhikArameM AcaraNAnI sahAyatA kema lyoDo. 16 avataraNa // ziSyanA praznamAM paMcAMgI nirapekSa ekAMta sUtravArtA grahaNakaravAno aniprAyaDe. paNa paMcAMgIanusAre prakaraNoktagItArtha AcaraNA grahaNakaravAno aniprAya nathI. teabhiprAya jaNAvavA, AcArya ziSyane natara de. ___ gurU kaheDe heziSya sUtrameM caityavaMdanAvidhinA neda sAmAnyamAtra eTale saMkSepamAtrakarIne kahyAne. te caityavaMdanAnA je kramale te vizeSekarIne AcaraNAthI jAeyA jAyaje. 17 kemake sUtrajene te sUcanAmAtra. valI AcaraNAthI te sUtranA artha jAeyA jAya jema zilpazAstra paNa ziSya ane AcAryane krame karIne jAeyu jAya paNa potAnI mele jAeyu na jAya 1 ||be gAthAnu nenuM avataraNa //
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 51 mAhAnizIthAdikasUtramA caityavaMdanAvidhi. tathA tenA jaghanyAdi navaprakAranA neda, tathA te donA krama, saMdeSamAtrakarIne kahyAle. tethI te caityavaMdanAnA neda, vidhi, kramavizeSe AcaraNA, eTale jaMbUpranavAdika zrAcAryaparaMparAeM prAvI AcaraNA te paMcAMgI tathA paMcAMgI anusAre prakIrNakAdika AcaraNAe jANI jAya.kemake, sUtranAsUcanAmAtrapaNAthI, tenaMnA artha, vRttyAdika, paMcAMgIanusAre, prakIrNakAdikathI jAeyA jAya. jema zilpAdikazAstra nAva, AcAryanA dekhAmyA jAeyA jAya, tema caityavaMdanAmAM mudrA nyAsa pramukha paNa, "TIkA gurUNAM guru;" e vacanathI vRtyAdikaanusAre, gItArthAcaraNAeM, jAMeyA jAya. paNa svayameva na jAeyA jAya. temaja anyavArtAekarI, sUtrano nAva AcArya njrkhaave.||tthaa bIjIpaNa eka vArtA // aMgopAga prakIrNaka nedekarIne zrutasAgara je je te nizcayakarIne apAraDe. kuMNa te zrutasAgaranA madhyane arthAt zrutasAgaranA paramArthane jANI sake. potAnA prAtmAmeM cAhe jeTanu paMmitapaNu mAnato hoya topaNa ||1e // avataraNa // pote potAnA AtmAmeM atyaMtapaMmitapaNuM mAnato hoya topaNa vRttyAdika aMga vinA eTale paMcAMgI vinA zrutasamadranA tAtparyane na jAgIsake, have zuna anuSTAna hoya te AgamanAM aMga
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ e paricchedaH 5 hoya. tene prAcArya, bAgalI gAthAe darasAve. // kiMtu je anuSThAna zunadhyAnanAM janaka hoya. ane karmonA kSyakaravAvAlA hoya. te anuSTAna nizceja zAstranAM aMga be. zAstrarUpasamudranA vistArameMja kahyAM thakAM jAMNavAM. tevAste zAstrameM ema kaDaMDe. ||2||srvshunanussttaannaaN kahevAvAlAM dvAdazAMga. kemake, dvAdazAMga je je te, ralAkarasamudra. athavA ralonI khAMNi sarIkhAM ne. te vAste je zunaanuSTAna De te sarvavItarAganI AjhA hovAthI suMdara. te zrutaralAkarameM 21 mUlasUtronA vyavacchedeM,eTale vilcheda huvA. ane biMDamAtra vartamAnakAlameM dhAraNakarayAM batAM, arthAbiMumAtra mUlasUtrane rahethake, tesUtrathI sarva anuSTAnanu vidhAna kema jAMeyuM jAya. tevAste AcaraNAthIja sarvakartavyameM paramArtha jAeyo jaayje.||2||trnn gAthAno nenuM avataraNa // divasasaMbaMdhi prAyazcitta TAlavAnA kAyotsargAdika. tathA stutistavAdikekarI jaghanyAdika navaprakAranI caityavaMdanA. ityAdika karmakSya karavAvAlAM, zunadhyAnanAM janaka anuSTAna, te zAstranAM thaMga. eTale sUtramA na kahyAM hoya topaNa sUtramA kahelA ja jANavAM. kemake, sarvaniravadya anuSTAna karavAnI AjJA vItarAganI. ne te sarva niravadyaanuSTAna- kathanakaravAvAlAM sijhata. paNa devAdikane sAmAyaka
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastuti nirNayazaMkoddhAraH 3 pramukhamA namaskArapramukha karavuM tathA vIranA zAsanamAM pIlA pramukha vastrekarI liMgabheda karavo ityAdika sAvadya kriyAnAM kathana karavAvAlAM siddhAMta nathI. tethI pUrvokta zubhaanuSTAnanu kathana karavAvAlAM siddhAMta jANavA. te mUlasiddhAMta dvAdazAMgI, aDhArahajArAdi padapramANa vichedagayAM thakAM saMpratikAle pUrvazrutasamudranI apekSAe biMdumAtra rahyAMbe. te sUtrothI anuSTAnano vidhi, sAmAnyapaNAthI sarvaprakAre jAeyo na jAya, tethI jaMbaprajavAdikanI AcaraNAe zrAvelI zunapranaSTAnanI prAcaraNA, te gItArthoe, paMcAMgImAM tathA paMcAMgI nusAre prakaraNAdikamAM, kahelI be. tethI sarvakarttavyano paramArtha jAlyo jAyaDe. tethI teja yAcaraNAnu spaSTapaNu AcArya prAgalI gAthA meM dekhA mele. bahuzrutone kramakarIne je prAptathaI zrAcaraNA te yAcaraNA, sUcanA virahameM sarva anuSTAnavidhine dhAraNa karele, jema dIpakanA prakAzathI jalI dRSTivAlA purupone, koika ghaTAdika vastu dekhIne te vastu dIpakanA astathayA paDhI paNa svarUpathI bhUjAtI nathI. temaja zrAgamarUpa dIpakano astathaye paNa, yAgamokta vastu, prAcaraNAthI samyagdRSTi puruSo, yAcAryoMnI paraMparAthI jAMbe. tenu nAma jIta kahe. // 23 // avataraNa //
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ e4 paricchedaH 5 jema nanIdRSTivAlA purupe dIvADhatAM dekhI jevastu te vastune dIvo gae bate paNa bhUlatA nathI. tema bahuzruta puruSa paNaM prAgamavisarjana thae thake paNa AgamanI vArtA jUnatA nathI. jema zrIdevagiNidamAzramaNe, keTanoka pAgama visarjana thayAthakAM paNa,AgamanI vArtA bhUlyA nahI. te vArtA cUrNAdikamAM guMthI. te Agamokta bahuzruta paraMparAgata AcaraNA jANavI. te prAcaraNAthI satravirahe samyagdRSTipuruSone sarvaanuSTAna jAeyA jAya, te jIta kahevAya. ne jItaneja samayakuzala prAcaraNA kahe te prAganIgAthAmeM prAcArya spaSTapaNe jagAve // pUrvakAlamA dharmIjanomeM jIva to hato ane vartamAnakAlame jIveDe. valI AgAmIkAlameM jIvaze. jaina zAstrameM te jIta ne samayakuzala AcaraNA khe.||24|| tevAste jo ajJAtamUna hoya, eTale jehanI khabara na hoya ke, yA AcaraNA kiyA kAlameM kiye AcArye calAvI. tehane ajJAtamUla kahIe. ehavI ajhAtamUla prAcaraNA, hiMsArahita zunadhyAnanI jananI hoya ane prAcAryonI paraMparAe karIne prAptahoya, te pAcaraNAne sUtranI peThe pramANabhUta mAnavI joie // 25 // be gAthAnu nenuavataraNa // jIvyo jIve ne jIvaze, dharmI
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH . 55 janomeM, tehane jIta kahIe. eTale pUrvadharonA avasaramA je AcAra varttato hato te jIvyo kahIe. te pUrvadharoMno AcAra, pUrvadharAdike paMcAMgI tathA paMcAMgI anusAra prakaraNAdikamAM guMthyo, te vartamAnamAM varnele. tehane jIve ne kahIe. ane te paMcAMgIanusAre AgAmIkAle, zrI aprasahasUri yAvat pravartaze tehane jIvaze kahIe.te jIte karIne AcAranuM pravarttavaM, tehane jItAcaraNA kahIe. te anusAre hiMsArahita, zunadhyAnanI natpannakaravAvAlI, kiyAkAlameM kiyAghAcArye AcarI, ehavI khabara na hoya tehane ajJAtamUla AcaraNA khiie.|| jema zrIharinadrAcAryakRta paMcavastukokta pratikramaNa vidhimAM parve vaImAna trastatisadhI pratikramaNa sa. mApti karI, thomI velA gurupAse vizrAma karI, katA ne hamaNAM stavana svAdhyAya paryaMta pratikramaNanI samApti karI uThe. e AcaraNAnI khabaranathI ke, kiyAkAlameM kiyA AcArye calAvI. ehavI ajhAtamUla niravadya AcaraNA hoya, tehane sUtrapramANe pramANa karavI. iti naassygaathaavtrnnN|| sUtra aniSedha, niravadya AcaraNA, sUtramujaba aM. gIkAra karavI kahI, paNa gADhakAraNa vinA rAtre vihAra
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ e paricchedaH 5 karavo. tathA potAnA vAste raMdhAyelo AdhAkarmI AhAra jANIne logavavo athavA sAdhune comAsuMAvatA jAMNI, mukAma jagyA sAdhunimitte, gRhastha banAvI rAkhe, te vastImAM jAMNIne rahe valI avirati devAdikane namavA ane pUjAdi viziSTakAraNavinA caturthastutie devavaMdananu kara. je kANe AcAryAdike kriyAkaravAnI kahI be, te kANe na karavI ne viparItapaNe karavI. gADhakAraNa vinA liMga badaloM karavo. vasatie gRhasthe sAMmAM lAvelAM vastrapAtrAdika levAM, comAsuM rahe tihAMthI vihAra karatAM pAtra vastra levAM, ityAdika AgamaniSedha sAvadha AcaraNA pramANa na karavI. kemake, ehavI sAvadyAcaraNAne, gItArthopravartana kare nahI. ne jeAcaraNAno vidhiniSedha sUtramA na hoya ehavI, hiMsArahita niravadya AcaraNA, je paraMparAe ghaNA kAlathI pravarnelI hoya, te AcaraNAne, gItArtha niSedha paNa kare nahI. temaja kajhuMDe. zrIdharmaralaprakIrNamAM zrIzAMtyAcAryajIe. ||tepaa|| ||nnu sUtranaNitaM prarUpayatItyuktaM yatyunaH sUtrAnuktaM vicArapadaM lokAnAM tatra evyamAnAnAM gItArthAnAM kimucitamityAha // ||jNc na sutte vihiyaM naya pamisiiMjaNami cirarUDhaM samavigappiyadosA taMpi na
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH eu dUsati gIyabA ee // iha cazabdaHpunarartha iti yatpunararthajAtamanuSTAnaM vA naiva sUtre sijhate vihitaM karaNIyatvena noktaM caityavaMdanAvazyakAdivat naca pratiSi prANAti pAtAdivat athaca jane loke cirarUDhamajhAtAdinAvaM svamativikalpitadoSAtsvAniprAyasaMkalpitadUSaNAttadappA stAmAgamoktaM na dUSayati na yuktametaditi paraspanopa dizati saMsAradhinIravo gItArthA viditAgamatatvAH yataste evaM zrInagavatyuktaM paryAlocayaMti tathA hi| jeNaM maduyA aThaMvA hevA pasiNaMvA vAgaraNaMvA annAyaMvA adiThaMvA nassUyaMvA aparipAyaMvA bahujaNamase Aghave panaveza se nidase uvadaMse seNaM arahaMtANaM AsAyaNAe va barahaMta pahAttassa dhammassa AsAyaNAe vaha kevalINaM AsAyaNAe vaha kevalIparapattassa dhammassa aAsAyaNAe varadaMca gItArthAnAM ce. tasi sadA cakAsti tathAhi // saMviggA gIyatamA vi. hirasiyA puvasUriNo Asi tadUsiyamAyariyaM aNaisaI ko nivAre 1 saMvinA mamudavo modAnilASiNo gIyatamettipadekadeze padaprayogo yathA nImaseno nIma iti tato gItArthAH tamapi pratyaye gItArthatamA tinavaMtyati zayagItArthA iti nAvastatkAle bahutamAgamasadbhAvAt // tathA vidhI raso vidyate yeSAM vidhirasikA vidhibahumA
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 5 e ninaH saMvigratvAdeva pUrvasUrayazciraMtanamuninAyakA thAsannanUvan / tairadUSitamaniSiddhamAcaritaM sarvadhArmikaloka vyavahRtamanatizayI viziSTazrutatvAdavadhyAdyatizayavika laHko nivArayati pUrvapUrvatarottamAcAryAzAtanAnIrurna kazviditi // tathaitadapi gItArthAH paribhAvayati // isAhasameyaM jaM, tassuttaparUvaNA kavivAgA, jAete hi vididya, niddeso suttabacco 101 jvalajjvA jAnala pravezakArinarasAhasAdapyadhikamatisAhasametadvarttate yatsUtraprarUpaNA sUtranirapekSa dezanA kaTuvipAkAdAruNa phalA jAnAnairavabudhyamAnairapi dIyate vitIryate nirdezoni zvayaH sUtrabAhye jineMdrAgamAnukte'rtha vastuvicAre kimuktaM navati / jhAsie ikkeNa, mirIi DakasAgaraM patto jamina komAkomiM, sAgarasarinAmadheyANaM 1 ussuttamAyaraMto, baMdhai kaMmaM sucikkaNaM jIvo, saMsAraM ca vamRi mAyA mosaM ca kuiya 2 ummagga besaca magga nAsana, gUDhahi yayamAillo saDhasIlo ya sasallo, tiriyAnaM baMdhae jIvo 3 ummaggadesaNAe, caraNanAsati jivariMdANaM, vAvannadaM sapA khanu, nahulanA tArisA dahuM 4 ityAdyAgamavacanAni zrutvApi svAgrahagrahagrastacetaso yadanyathAnyathA vyAcakSate vidadhati ca tanmahAsAhasamevAnarvAk apArAsArasaMsA rapArAvArodara vivaranAvinUriGaH khanArAMgIkArAditigrAha
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH ee kimevamAgamArthamanavabudhyApi kopyanyathAvAdamAdriyate yata thAha // // dIsaMtiya damusiNage, niyamaie uttajutIhiM, vihipamisehapavattA cezyakiccesu rUDhesu 105 dRzyaMte ukhamArUpe vakrajamabahule kAle damasiNo mahAsAhasikA raudrAdapi javapizAcAdabibhyato'neke nija matiprayuktAnirAtmIyabuddhi vyApAritAniyuktinirupapatti nirvidhipratiSedhapravRttA ti kAsAMcikriyANAmAgamAnuktAnAmapi vidhau karaNe pravRttA anyAsAmAgamAniSiztayA ciraMtanajanAcaritAnAmapyavidhirayuktAparA na karttavyA dhArmikairityevaM pratiSedhe pravRttAH keSu caityakRteSu snAtrabiMbakAraNAdiSu rUDheSu pUrvapuruSaparaMparayA prasijheSu pUrvarUDhiravidhiH idAnI pravRttirvidhirityevaM vAdino'neke dRzyaMte mahAsAhasikA iti nanu teSAM svamatyA dharmArthinAM sarvayalena tathA pravRttirgItAthaiH zlAghanIyA navetyAha taM puNa visujhasajhA, suyasaMvAyaM viNA na saMsati avahIri kaNa navaraM, suyANurUvaM parUvati 10 3 // tAM punasteSAM pravRtti vizujhAgamabahumAnasArA zrajhA yeSAMte vizurU akSAH zrutasaMvAdaM vinA zrutanaNitamaMtareNa na zaMsati nAnumanyate / navaraM, kevalamavadhAryamadhyasthanAvanopekSya zrutAnurUpaM prarUpayaMti yathA sUtre naNitaM tathaiva vivadi pUNAmupadizaMtIti //
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 paricchedaH 5 ___ epAThamAM ziSye praznakasyuM je sUtramA kA, te to gItArtha prarUpaNa kare, paNa sUtramA na kahelA vicAra,lokoe pUDhe bate gItArthone zuM kahevu nacitaDe. tevAre guru kahete. jo valI prayojane thayenuM anuSTAna, athavA sijhAMtamA karavApaNe na kahyu, caityavaMdana AvazyakAdikanI peThe, ane niSedha paNa karayu nahI prANAtipAtAdikanI peThe, eTale caityavaMdanAmeM madrAdi vidhi tathA jaghanyAdika navaprakAra ehavIrIte karavA, eha pratipAdana paNa na karayuM hoya ane prANAtipAsAdika niSedhyaM tema niSedha paNa na karayuM hoya ehavAM anuSTAMna athavA lokomA ghaNA kAlanAM pravartelAM nirvadya ajJAtamUla anuSTAMna hoya te paNa svamati vikalpa doSathI gItArtha niSedhe nahIM to, Agamokta anuSTAMna to naja niSedhe. e anuSTAMna na karavAM eha parane napadeza na kare. kemake saMsAradhthiI jaya pAmelA AgamatatvanA jANa gItArtha, te ema zrInagavatI sutrokta AlocanA kare te kahele. je he maddaka artha, hetu, prazna prativacana, aNajAeyo, aNadIto, aNasAMnalyo, athavA vizeSe ajAeyo, ghaNAlokomeM kahe, prarUpe, dekhADe, nirdezakare, upadezakare, te arihaMtanI AzAtanAeM
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastuti nirNayazaMkoddhAraH varte. arihaMta prarUpitadharmanI prAzAtanAeM vartte. valI kevalinI yAtanAeM varte. kevalI prarUpita dharmanI prAzAtanAeM vartte. eTale je prANI ajJAtapaNAthI sUtrokta athavA sUtrapraniSedha prAcaraNAniSedhe te NI - rihaMtAdikanI AzA tanAno jAgI thAya. ehavaM gItA - rthonA cittamAM sadA vartte. tethI saMvina mohAbhilASI tatkAlika ghaNA prAgamanA sadbhAvadhI atizayavaMta gItArtha tathA saMvigrapaNAthI vidhinA bahumAnI eTale ati yAdaravaMta pUrvAcAryanikaTa thayelA temale na niSedhyo ehavo sarva dhammalokono nirvadya vyavahAra, tehane viziSTazruta pravadhyAditizaya rahita, pUrvapUrva uttama thAcAryoMnI AzAtanAnA nIru koNa varje. arthAt naja varje. eTale pUrva prAcAryoMnI nirvedya AcaraNAne uttarottara zrAcArya niSedhe nahI. tathA e paNa, gItArtha samastaprakAre jAve ke, jAjvalyamAna balatA nimAM pravezakAri puruSanA sAhasika paNAthI paNa, sUtranirapekSa dezanA devA vAlAnu sAhasika adhika vartte. kemake, kahai dAruNa phala jANato thako paNa, sUtrabAhya eTale jineMdra zrAgamamAM na kahelA vastuvicArane viSe nizve dezanA deve. ena e jAvaDe ke, ekavacana khoduM nASaNa karI, marIcI duHkhasAgarane pAmyo, ane komAkomI 'w'
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 paricchedaH 5 sAgarasUdhI, saMsArasamudramAM namyo. tathA utsUtrane zrAcarato jIva, jalIrIte cIkaNAMkarma bAMdhe. valI mAyA mRSAekarI saMsAra vadhAre. valI je prAMNI nanmArgano upadezakari mArgano nAzakare. guptahRdayI mAyAvI zatAcArI sasallI jIva, tiryacanu AyuSa bAMdhe. athavA nanmArga upadezakarI, jinezvara mAhArAjanA cAritrano nAzakare. ehavA vyApanna darzana eTale samyaktvajraSTa puruSonuM dekha paNa rUDuM nahI. ityAdika AgamanAM vacana sAMjalIne paNa, potAnA prAyaharUpI grahamAM grasta citta thayothako, anyathA kahe. eTale sUtraviparItaprarUpaNAkare. te prANI, nathI jehano pAra ehavA yAsaMsAra samudramAM, zrAgAmI ghaNA ukhanAra aMgIkAra karavAyI mahAsAhasikapaNuM aMgIkAra kare. ihAM ziSya kahe zuM bAgama arthano ajANa paNa, koI anyathA vAda aMgIkArakare? guru kahe. dIse. jakhamAkAlamA ghaNA vakrajama mahAsAhasika rudra bIhAmaNA nava pizAcathI nahIM maratAthakA aneka prANI, potAnI Atmika buddhi vyAparita yuktie karI, eTale potAnI matimAM Avyu te yuktie karIne vidhi pratiSedhamAM pravalA. eTale koI kriyA zrAgamamAM na kahI hoya topaNa te karavAne pravarne. ane
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNaya zaMkoddhAraH 103 bIjI yAgama niSedha kriyA prAcIna jane zrAcarelI paNa "vidhiyukta e na karavI dharmijanoe" ema nidha pravRttimAM pravartte ne / viSe / caityakArya strAMtra biMbakAraNAdi pUrvapuruSa paraMparAprasiddha rUDhineviSe eTale jina gRhamAM aneka biMba karAvavAM ne eka biMba moTu karI mU la nAyaka thApavA valI vividha prakAre pUjA snAtrAdi na chava karavAM devagRhamAM devavaMdana karavAM ityAdi pUrva puruSa paraMparAe karatA hoya te niSedhI anyathA kare ne bIjo te paramANe vidhikarato hoya tehane kahe. pUrvarUDhIto vidhi hamaNAnI pravartti vidhibe. ema kahIne pUrvAcAryoMnI maryAdA niSedha karAve ehavA mAhAsAhasika duHkhamA kAlamAM ghaNA dekhAyaDe. e guruno pratiuttara thayAM thakAM ziSya prazna karele . ke hesvAmin tedharmArthiyoni svamati vikalpitakriyA, sarvaprayale karIne, je pravartti te gItArthone prazaMsavA jogyale ke nathI ? tivAre gurukaDe. te svamata vikalponI pravartti prateM zrAgamanA pratyAdara karavAvAlA vizruzrAvaMta puruSo zrutamAM kahelIje pravartti, te vinA bIjI pravarttine na prazaM se. bahumAna kare. etalo vizeSa je, te pravarttine hRdayamAM avadhAraNakarI, madhyasthanAve dekhIne zruta pranurUpa etale siddhAMtathI malatI yathA sutramAM kaheli, tevIja rIte -
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 paricchedaH 6 padeza kare anyathA na kre||ti caityavaMdananASyAdiukta AcaraNA svarUpa // // iticaturthastutinirNayazaMko jhAre 'paranAni caturtha stutikuyuktinirNayachedanakuThAre caityavaMdanamahAnASyAyukta prAcaraNAnidarzano nAma paMcamaH parijedaH // 5 // prazna-sUtrokta AcaraNA zyA AdhArathI kaho bo. nattara-pUrvokta graMthone anusAre tathA caityavaMdanamahAnASyane anusAre. prazna-caityavaMdanamahAnASyamAMzuM kA. . uttara-caityavaMdanamahAnASyamA ema kaDaMDe // nami kaNa samaNasaMgha saMghAyAra samAsa buddhaM cezyavaMdA visayaM suttAyaraNANusAreNaM // 5 // jaavaarthH||shrmnnsNghprte namaskArakarIne caityavaMdanaviSayika saMghAcAra eTale caturvidha saMghano AcAra sUtradhAcaraNA anusAre karIne saMdepe kahuMdu // ihAM sUtrAcaraNAe caityavaMdanA kahI. prazna-caityavaMdanA arthAt devavaMdanA traNastutie karavI te AgamadhAcaraNAe ke, AgamaaniSedha AcaraNAe.. uttara-AgamadhAcaraNAe paNa ane bAgamaaniSedha AcaraNAe paNa .
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 105 prazna-AgamAcaraNAeM De to sUtrAgamadhAcaraNAe be ke arthAgama AcaraNAe . uttara-sUtrAgama ne arthAgama e bihUM AcaraNAeMje. prazna-sUtrAgama arthAgama ebihUM AcaraNAeM ne to pUrvadhara gItArthakat sUtrAgama arthAgama AcaraNAeMje ke bahuzruta gItArthakat sUtrAgama arthAgama AcaraNAeM De.. uttara-pUrvadhara gItArthakRta sUtrAgama arthAgama prAcaraNAeM paNa ane bahuzrutagItArthakata arthAgama AcaragAe paNa be. prazna-pUrvadhara gItArthakata sUtrAgama arthAgama tathA bahuzruta gItArthakRta arthAgamAcaraNAe caityavaMdanAmAM traNa stuti sine to, AtmArAmajI yAnaMdavijayajIe caturthastutinirNayagraMtha zyA arthe banAvyo. uttara-pUrvadhara gItArthakRta sUtrAgama arthAgama tathA bahuzrutagItArthakRta arthAgamanA pragaTa pAtathI caityavaMdanA trastutie karavI siha thAyaDe paNa jIva padapAtame tathA dRSTirAgame pajyo thako zuMzu asatyanASaNa na kare, arthAt kareja. tethI AtmArAmajI AnaMdavijayajIpaNa potAno baNAvelo jainatatvAdarza temAM caityavaMdanAmAM trastutikaravIlakhIne have rAdhanapuranA keTalAka
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 paricchedaH 5 padapAtI ailokonA kahevAthI potAnA mukhamAMdhI vamIne pAnu nakSaNa karavAne valI pUrvadhara bahuzruta zAstrakAroMnA lekha juga TharAvavAne svakapola kalpita kutarka kuyuktikarI potAnI mahanA vadhAravAne caturthastuti nirNaya graMtha banAvyo be. paNa paramArthe caturthastuti kuyukti nirNaya siha thAyaje. kemake, jainamatamAM tathA jainamatanA zAstromAM pUrvadharAdi apramattapramANa purupAnA banAvelA Agamane anusAre bIjAgraMtha prakaraNAdi pramANakaravAM kahyAMDe. tathA teja pUrvadharAdikanAM karelA sUtramA kahelA vidhinA vidhAnekarIne, modAnilApi puruSoMne laukika kRtyAdi phalanI apedA rahita jinapUjAdi karttavyapaNa sUtrokta vidhiyeja karavAM kahyAMDe zrIdarzanazuddhiprakaraNa sUtravRttimAM jinazAsanamAM divAkaratulya prAcArya zrI harinadrasUrijI zrIdevanadrasUrijI tathA zrIcaMdrapranasUri tathA vimatagaNIpramukha kAMje. tepAta // sutanaNieNa vihiNA gihiNA nivANa mincamANeNa loguttamANa pUyA nicaM ciya hoi kaayvaa|| sUtramapramattapramANapradhAnapuruSapraNIta Agama ucyte|| // yata naktaM // suttaM gaNahararazyaM taheva patteyaburazyaM tu suyakevaliNA razyaM aninnadasapuviNA razyaM 1 zeSaM
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 107 varvAcInapuruSapraNIta prakaraNAdi sUtraM na navati pramANatAM punaryAti tadarthAnukaraNAdeva tehi kathaMcitpramattatayA yahahayAvAdinopi navaMti tasminnaNitaH pratipAditaH sUtranaNitastena vidhinAvidhAnena gihiNA gRhasthena nirvA NaM modamincamANeneti prAkRtavazAdAnasu pratyayaHzcatAnilapatA lokottamAnAM sarvajaganchekharakanRtAnAM pUjA pUjanaM nityaM sarvadeva navati karttavyAvidhAnenetyarthaH idaH matra hRdayaM javajramaNanIruNA tacittimitA ziva sukhamanilaSatA jinapUjAdau pravarttamAnena laukikakatyA diphalanirapedavRtyaiva sUtroktavidhinaiva ca pravartitavyaM anyathA hi anilaSitArthAsaMsAdhakatvena niHphalatvaprasaMgAt nahIdamaMgIkarttavyaM yata tiirthkdnunaavaadevessttaarthsihinvissyti|| // yata naktaM // samapavittI savA, ANAvasaMtinavaphalA ceva, tibagarudesaNa vi,na tattanasAta dezA iti // gAthArthaH epAunotAtparyArtha uparatalyApramANe jAMvo tathA epAThamA AcArya pUrvadharAdikRta prAgamanuM pramANapaNu jaNAvyuMne teja pUrvadharAdikanA anukaraNa arthapramANe bIjA graMthaprakaraNAdikanupramANapaNu jaNAvyA batAM paNa AtmArAmajI AnaMdavijayajIe pUrvadharAdi
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 paricchedaH 6 konIsAkSIeM caturthastutiyApanakaravI to vegalI rahI paNa pUrvadharAdikanA banAvenA trastutinA keTalAka prAgamaguptaMrAkhIne tathA keTasAka natthApIne arvAcIna puruSapraNIta graMthonaM avaSTaMna leI pUrvadharAdikanI traNa stutinI AcaraNA natthApIne asaMbaha lakhANa karI caturthastutinirNaya graMtha banAvyo // tathA egraMthamAM je graMthonI sAdI dIdhI. te graMtha keTanAkato pUrvadharapaDI arvAcInakAlavarti gItArthonA kahelA ne ane keTalAka arvAcIna gaDavAsIyonA karelAbe paNa paMcAMgInA eke graMthamAM caturthastutinuM kathana nathI. ane bIjAgraMthomA pUjAdiviziSThakAraNe caturthastuti kahI te kuyuktikarIne pratikramaNanA AdiaMtamAM vinA kAraNe sthApana karI paNa te graMthomAM tevo lekha nathI valI je graMthonI sAdI dIdhI te graMthomAM DhUMDhiyAnI mAphaka potAne anukUlapaNAnAM vacana mAnyAM. paNa potAne pratikUlavacana na mAnyA. arthAt je kathanathI potAno mata sidhyAya te kathana je graMthamAM hoya te kathana to mAnavAM ne je graMthamAM potAnA matane tromavAvAlA kathana hoya te na mAnavAM to tegraMthone mAMnavA vAlA sujJajana kevIrIte kahIsake kemake je graMthanI sAdI dIdhI te graMthamA kahelI sarvavArtA mAnavAmAM Ave tyAre te graMthapramANa
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 10 // karayo kahevAya paNa je graMthanI sAdI dIdhI te mAMhelI potAnA manamAnI vAtato mAnavI paNa bIjI na mAnavI to te graMthapramANakasyo kema kahevAya apituM pramANa karayo naja kahevAya // prazna-AtmArAmajI zrAnaMdavijayajIye je graMthanI sAkha didhI te graMthamAhilA iyAM zyAM kathana nathI mA natA te darzAvavAM joeM // uttara-AtmArAmajI AnaMdavijayajI caturthastuti nirNayamA je je graMthonI sAdI dIdhI te te graMthonA je je kathana mAnatA nathI te te kathana graMthonA nAma sahita dAvIe bIe.
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - 110 paricchedaH 6 ||prthmcturthstutinirnnygrNthsNkhyaaanukr mAMka. dvitIyacaturthastutinirNayagraMthasaMkhyA mUlAMka AgalalikhyatepramANejANavU tthaahi|| 1 // 3 // zrImahAnizItha gAdharakRta sUtra. esUtramA vyArathuI kahI nathI ne caityavaMdanAnA je sUtra kahyAM te traNathuznA De te pramANe zrAtmArAmajI AnaMdavijayajI mAnatA nathI. ___2 // 12 // kalpanASya saMghadAsagaNikata. emAM jinagRhamAMtraNastutIye karI madhyama tathA madhyamanakRSTa devavaMdanA kahI te pramANe AtmArAmajI AnaMdavijayajI mAnatA nathI. 3 // 15 // vyavahAralASya saMghadAsagaNikata. __emAMtraNa thUeM utkRSTa tathA utkRSTaz devavaMdanA kahI te pramANe AtmArAmajI mAnatAnathI karatA paNa nathI. 4 // 17 // kalpasAmAnyacUrNi pUrvadharakRta. - - - - -
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - - - -- - - caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 111 emAMtraNa thueM devavaMdanA kahI te pramANe thAtmArAmajI mAnatA nathI. 5 // 17 // kalpavizeSacUrNi pUrvadharAcAryakata. emAM paNa traNa stuti kahI te pramANe prAtmArAmajI mAnatA nathI karatA paNa nathI. 6 // 15 // kalpavRhadbhASya pUrvadharAcAryakRta. emAM paNa traNa thueM devavaMdanA kahI te pramANe prAtmArAmajI mAnatA nathI ne karatA paNa nathI. 7 // 21 // vaMdanapazno0 zrutakevalI nadrabAhusvAmIkRta De. paNa AtmArAmajIne uttamapuruSonAM nAmaletAM lajA prApta thAya tethI nAma lakhatA nthii| emAM vidhiyukta traNa thUeM devavaMdanA kahI te pramANe AtmArAmajI mAnatA nathI. 7 ||41||paadiksuutr gaNadharAdiracita. emAM cothIthui nathI ne zrutadevIne AtmArAmajI samakitazalyojhAramAM vANIrUpe lakheDe paNa thukahetAM vANIrUpe mAnatA nathI devIrUpe mAne. - - - - - -
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - paricchedaH 6 e // 43 // vasudevahiMma pUrvadharakRta. emAdevagRhamAM devavaMdanA karavI kahIne te pramANe thAtmArAmajI mAnatA nathI ne karatA paNa nathI. 10 // 45 // AvazyakacUrNi pUrvadharakRta. emAM pratikramaNakarI jo caitya hoya to vAMdavA eTale dehare deva vAMdavA tathA sAmAyika letAM zrAvakane prathama kareminaMte tepale zariyAvahI kahI te pramANe AtmArAmajI mAnatA nathI. 11 // 46 // AvazyakakAyotsarganiyukti zrI nadrabAhusvAmikRta temAM. je gAthA nadrabAhusvAmikRta pratikramaNavidhinI ne teto AtmArAmajI "mAnatA nthii||ne anyakRta kepakagAthA mAne. 12 // 65 // Avazyakaniyukti zrInadrabAhu svAmi canadahapUrvadhara kRta .temAM cyArastutino adhikAra nathI ne parika canamAsi saMvanDarimAM devadevI nuvanadevIno kAyotsarga kahyoDe paNa stuti kahI nathI te pramANe -
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 113 AtmArAmajI karatA nathI ne mAnatA nathI. 13 // 66 // AvazyakasUtra sudharmasvAmikRta. ekAMte lavyuM te jutuM paNa zrutasthivirakRta paNa graMthomAM lakhele emAM cyAra tathA traNa stutino adhikAra nathI ane pratikramaNaparyaMta maMgala ne te traNa thuinujale paNa cyAranu nathI. 14 // 67 // sthAnAMgasUtra zrIsudharmAsvAmikRta. emAM traNa tathA cyArastutino adhikAra nathI ne devoMno varNavAda kahyoDe te nASaNa rUpeje thUnibaMdhanarUpe nathI ane thunibaMdhanarUpe hoya to caturvarNasaMgha guNavarNana nibaMdhanarUpa paNa thui karavI joeM te pramANe AtmArAmajI mAnatA nathI me karatA paNa nathI. | 15 // 70 // AvazyakacUrNi pUrvadharAcAryakRta. emAMpAcyArathazno adhikAra nathI ne parakI caThamAsI saMvabarImA kSetra nuvanadevIno kAyotsarga kahyone paNa stutikahI nathI te pramANe AtmArAmajI karatA nathI ne mAnatA paNa nathI - - -
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 6 16 // 71 // AvazyakasUtra gaNadharakRta. lakhyate juThu kemake graMthomAM zrutasthivarakRta paNa kaDe ehamAM paNa vyArastutino adhikAra nathI paNa lokoMne namAvavAne arthe nAma lakhyaMbe paNa sUtramAM kahyuM be tema AtmArAmajI karatA nathI ne mAnatA paNa nathI. 114 17 // 73 // pAkSikasUtra gaNadharakRta nathI zrutasthivira kRtale. emAM cyArathuino adhikAranathIne zrutAdhiSTA 'tRdevI bhagavatI pUjavA yogya jJAnAvaraNIya karmanI kSayakaravAvAlI te. jagavaMtanI vAMNInI stuti karIbe te pramANe zrAtmArAmajI mAnatA nathI. 18 // 78 // nizIthanASya saMghadAsagaNikRta. emAM cyArathuino adhikAra nathI ne vanadevatAno kAyotsarga mArga mUlyAM kAraNe karavo kahyoDhe te pramANe kAraNe devatAno kAyotsarga cyAtmArAmajI mAnatA nathI. 19 // 79 // nizIrthacUrNi jinadAsa gaNikRta.
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - - - - caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 115 emAM paNa dizAnAganeM ajAeyAM mArgAdi bhUlyAM gancarakA kAraNa vanadevatAno kAyotsarga karavo kahyoDe paNa cyArathujhno adhikAra nathI ne pratikramaNaparyaMta maMgala traNa thui kahIne pamilehaNA karavI kahIje te pramANe AtmArAmajI mAnatA nathI // e naparalikhyA eTalA graMthato gaNadhara tathA pUrvadharAdikRta emAM traNa thuzno adhikAraDe paNa cyArano nathI. 20 // 20 ||aavshykvRtti zrIharinadrasUrikRta. emAM pArigavaNiyA adhikAre trAthueM devavaMdana kaDaM paNa cyArathunu kozkANe kA nathI tathA pratikramaNanA aMtamA sAmAnya prakAre devavaMdana kayuMje ne eka prAcAryanA matamA pratikramaNa paryaMta traNa thuzmaMgala karIne pamilehaNA karavI kahI. te pramANe aAtmArAmajImAnatAnathI. 21||67||punH Avazyakatti zrIharinadrasUrIkR. emAM zrAvakane sAmAyaka letAM prathama karomi naMte padI riyAvahI karavI kahI tathA comAsI saMvabarImA khetradevI ane parakImA sidhAtara de - - ArT m - n . . - . . . .. " - - - -
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 paricchedaH 6 - vIno kAyotsarga karavo kahyone paNa thUzyoM karavI || kahI nathI te pramANe AtmArAmajI mAnatA nathI ne karatA paNa nathI. 22 // 76 // uttarAdhyayanavRtti zrIzAMtisUrIkRta. emAM pratikramaNa paryaMta maMgala prastuti kahIne kAla nivedana karacApalI caityahoya to jinagrahamAM deva vAMde e adhikArale paNa cyArathujhno adhi kAra nathI neM pIlApramukha raMgelA vastradhAraNakare tene nAMmasarIkhA kahyA te ceSTA AtmArAmajI prA. naMdavijayajI dhAraNa kareneM to e graMtha mAnyo kema kahIeM arthAt e paNa graMtha mAnatA nathI. 23 ||6||sthaanaaNg vRtti zrI anayadeva sUri kRta emAM cyArathuzno adhikAra nathI ne arihaMta 1 arihaMta prAptadharma 2 prAcArya napAdhyAya 3 cAturvarNasaMgha 4, atizayakarIne paryaMtane prAptathayA be tapa ane brahmacarya jehanA athavA udaya prApta thayAne tapa ane brahmacarya rUpa hetuthI devatAnA AyuSkAdi karma jene ehavA devatA // 5 // e pAMcanA nASaNarUpe avarNa vAda bole se ulanavo - - - - -
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 117 | dhiSaNAnu karma napArjana kare ane e pAMcanA guNavarNana kare to sulanabodhi hoya temAM arihaMtAdikanA guNavarNana to prasikSve ne devatAnA guNavarNana evIrIte ke devonu kevU zuna Azcarya kArI zIlabe ke viSayane vaza vimohita jenuM mana topaNa jinanuvaname apanarA devAMganAne sAthe hAsyAdika karatA nathI ityAdika nApaNa rUpe guNavarNana kare to sunanabodhipaNAnu karma upArjana kare paNa stutinibaMdha rUpe kayuM nathI jo varNavAda stutinibaMdhe hoya to avarNavAda paNa niMdAstuti nibaMdhe hovAM joeM tethI ekAMte cothI thui nibaMdhe ihAM guNavarNana kahyAM nathI ane ihAM jema vRttikAre devatAnA guNavarNana karavAM kahyAMDe tema yAtmArAmajI mAnatA nathI. 24 // 77 // anuyogadvAravRti hemacaMdrasUrikRta. emAM cyArathujhno adhikAra nathI ne zrutadevI te jinavANInA atulya prasAda anugrahe karIne je navyajIva je te anuyoganA jANakAra thAya te zrutadevIne namaskAra karuMlu ema kaDaM te pramANe AtmArAmajI mAnatA nathI // e vRttikAra zrI - - - -
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - - 117 paricchedaH 6 | harSapurIgaDhIya zrIanayadevasRrinA ziSya paNa devacaMdrasarinA ziSya hemacaMdrasari na jANavA // euparalakhyA graMtha te paMcAMgInADe enamAMtraNa thu kahI paNa cyArathui kahI nathI te AtmArAmajI AnaMdavijayajI mAnatA nathI. 25 // 42 // pAkSikasUtra ___nathI paNa pUrvAcArya kRtale. emAM devasaskiyaM esUtranI cUrNimA virati aM. gIkAra karaNakAlameM caityavaMdanAno napacArakarIne avazya yathAsaMnihita devatAnikaTa hoya te vAste devasaskiyaM ehavo pATha paDheDe arthAt vratAdika aMgIkAra karatAM nAMda samavasaraNa mAMme tyAre devatAnaMnA maMtrarUpastuti tathA caityavaMdanAmAMtraNa thueM devavAdi zAMtinAtha ArAdhanA pramukhamAM zAsanadeva tathA devadeva pramukhanA kAyotsargAdika upacArathI nikaTavarti devatA sAkSipaNuM aMgIkAra kareje ema kaDaM paNa pamikkamaNAmAM cothI thu tathA devatAno kAnasaga karavo cUrNimAM kahyo nathI ne pUjopacArAdiarthe kahyo te pramANe thA|tmArAmajI mAnatA nathI. - -
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 26 // 74 // pAkSikasUtrAvacUri. emAM cyArathuikahI nathI ne zrutAdhiSTAtR, jineMdravANIrUpa zrutadevInI thui AtmArAmajI prAnaMdavijayajI mAnatA nathI ne vyaMtarAdirUpe mAne. 11 e 27 // 4 // paMcAzaka zrIharindrasUrikRta. emAM jaghanya madhyama utkRSTa RNa prakAranI devavaMdanA kahI paNa cyAra thuinI kahI nathI ne devatAne dezIne tapa kara kahyuMDe te nolA lokone laukIka mithyAtva bomAvavA ne lokottara mArgano abhyAsa karAvavA kahyuMDe paNa sadbuddhi - vAlAne kahyuM nathI te pramANe AtmArAmajI mAnatA nathI. 28 // 25 // paMcavastu zrIharijadrasUrikRta. emA pratikramaNavidhi be tenA AdimAM cyAra thuieM devavaMdanA karavI lakhI nathI ne zrutadevAdi kano AcaraNAe kAyotsarga koLe te pratikamaNa paryaMta maMgala traNa thui kahyAM paDhI canamAsI saMvarI parakI gAthA sAkIe karI karavAM kahyAM
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 paricchedaH 6 - ne paNa thui karavI kahI nathI te pramANe AtmArAmajI mAnatA nathI. 2e // 63 // punaH paMcAzakamUla zrIharijadrasari kRta.ane vRtti zrIanayadevasUrIkRta. emAM cyArathuikahI nathI ne devatAne uddezIne tapakara, kAMje te nolAlokone laukikamithyAtva bomAvavAne aneM lokottaramArgano abhyAsa karAvavA kaDuMDe paNa sadbudhviAlAne kayuM nathI tathA vIrazAsanamA sAdhune sapeta mAnopeta kapaDAM paheravA kahyAMce te pramANe AtmArAmajI pramANa karatA nathI / e paMcAzakaTIkAkAra navAMgavRttinA karavAvAlA vikrama saM0 1135 tathA 3emAM mahApranAvika thayAve tenuM kathana AtmArAmajI AnaMdavijayajI mAnatA nathI. 30 // 7 // punaH paMcAzakavRtti zrIanayadeva sUrikRta emAM jaghanya madhyama utkRSTa vaMdanAmeM svajAti napalakSaNathI navaprakAranI devavaMdanA prastutie siha thAya. ane utkRSTacaityavaMdanA traNathunI praNidhAna pAvekarI kahI. ne cothIthui navIna - - -
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutiniNaryazaMkoddhAraH 1.21 kahI. tathA sAmAyika letAM zrAvakane prathama karemi tene paDhI IriyA vahI kahIDe, te pramANe AtmArAmajI mAnatA nathI // ||e uparalakhyA graMtha ke talAka pUrvadharanikaTakAlavartti tathA pUrvadhara nikaTakAlavartti pInA, AcArya athavA paMcAMgIkAranA karelA graMtha emAM je pramANe kahyuM te pramANe AtmArAmajI mAnatA nathI karatApaNanathI. 31 // 24 // lalita vistarA zrIharibhadrasUrIkRta. emAM jinagRhamAM pUjAdiviziSTakArale cyAra thui karavI kahI paNa pratikramaNanA yAdi - tamAMkaravI kahI nathI ne mAM nava adhikAra kAve te pramANe AtmArAmajI mAnatA nathI e graMtha virahazabdAMkita tathA yAkinImahattarAsUnu aMkitacinhe karI, upalakSitale tethI keTalAka graMthoM nA priyathI to vikramasaMvata 585 tathA vikrama saMvat 535 mAM thaelA haribhadrasUri si6thAya ne keTalI pahAvaliyoMnA abhiprAyathI vikramasaMvat 962 mAM thaelA haribhadrasUri siddha thAyaDe tattvato tattvavid jAMle zramAre to pUrva
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 paricchedaH 6 dharanA anukaraNa arthe karIne behu pramANa le par3I gItArtha.nirIhapaNe kahe te satya. - 32 // 5 // mahAnASya zAMtyAcAryakRta. 33 // 11 // punaHmahAnASya zAMtyAcArya kRta. 34 // 13 // punaHmahAnASya zAMtisUrikRta. 35 // 14 // punaHmahAnASya zAMtisUrikRta. / 36 // 27 // punaHmahAnASya zAMtisUrikRta. 37 // 47 // punaHvRhadbhASya zAMtisUri kRta. egraMthanAM nAmanI saMkhyA lokone ghaNAgraMtha jagAvavAne ba ThekAle lakhIne paNa graMthanI kRtinA aMtamAM zAMtyAcAryanu nAma nathI paNa itizrImAM "zrIzAMtyAcAryaviracitaM caityavaMdanamahAnASyaM saMpUrNamiti" // ehaq navyuMDe tethI tathA vAdivetA la pramukhacihna paNa lakhyAM nathI tethI nattarAdhyayana vRhadvRttinA karaNahAra sthirApadrIya gabaiMkamaMjhana AcArya vAdivetAla zrIzAMtisUrijIe caityavaMdana mahAnASyabaNAvyuM evaM ekAMtesithatuM nathI paNa amArAjoyA pramANe jainagraMthomAM bIjAzAMtyAcArya - - -
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ - caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 123 thayelA dekhavAmAM AvyA nathI tethI jo uttarAdhya| yana vRhadvRttikAraka siha hoya to paNa enASyamAM zrIharijadrasUri kRta paMcAzakamUla tathA zrI ajaya devasarikRta vRtti anusAre svajAtyopaladita nava prakAranI caityavaMdanA traNa thuie tathA pUjAdi vi. ziSTakAraNe cothIthuie vaMdanA kahI ne je ekAMta bRhatkalpanASyokta traNathuieja devavaMdanA mAMne ane vyavahAranASyokta devavaMdanA namAMne tathA pUjAdi viziSTakAraNe cothIthana mAMne tene anyathA vyAkhyAna karI samakAve // te pramANe AtmArAma jI mAnatA nathI ne jinagahamAM navaprakAranI vaM-. danA je vidhie karavI kahI te pramANe karatA paNa nathI. 30 // 2 // jIvAnuzAsana zrIdevasUrI kRta. 3e // 6 // jIvAnuzAsanavRtti zrIdevasUrikata. emAM modaarthe devatAnI pUjA kAyotsarga karavAM ayukta kahyAMDe ne vighnanivAraNA nimitte yukta kahyAMDe paNa jyArathueM caityavaMdanA kahI nathI ne nityakAyotsarga karavA kahyA te paNa pUjAdi - - - - - - - -
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 paricchedaH 6 - - - - viziSTa kAraNe karavA kadyAne te pramANe AtmArAmajI mAnatA nathI. 40 // 23 // yatidinacaryA zrIdevasUrikata. 41 // 27 // punaH yatidinacaryA zrIdevasUrikRta. e be graMtha ekaja emAM mUlamAM devasiyaprAyazcitta no kAyotsarga pamikamaNu gayAM pahelI karavo kahyo ne vyAkhyAkAreM par3e kahyone valI pamikamaNA niaAdidhatamA sAmAnya prakArejaghanya caityavaMdanA kahI ane mUlamA vidhipUrvaka pAMca zakrastave ji nagRhamA caityavaMdanA kahIje paNa cyAra thuieM kahI nathI ane vyAkhyAphAreM saMketanASAethui cyAra A dini traNathui vNdnaadiruup| ane cothI tIrthAdi anuzAsti rUpa tathA pravacana naktadevatAnI kahI tepaNajinagRhamAM kahIle paNa pratikramaNani AdivaM tamAM kahI nathI te pramANe AtmArAmajI mAnatA nathI e graMtha devasUrijIno karelole paNa corAsIha jArazlokapramANa syAhAda ralAkara graMthakartA vAdi devasari thayA teduMnI karelI yatidinacaryA ekAMte saMnavatI nathI keMmake e graMthani aMtakatimA "zrI
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 125 // devasUriNA naNitA uharitA" evaM lakheTe tathA itizrImAM suvihita ziromaNI devasUri racitA jakheDe paNa vAdi pramukha cihna lakhatA nathI tethI eka devasUrito sarvadevasUrinA ziSyarUpa zrI,birudadhAraka thayA valI devasari sarvadevasUrinA guru paNa thyaa||1||biijaa municaMdrasUrinA ziSya ane ajitadevasUrinA gurunAi syAhAdaralAkarakartA jayasiMhadeva rAjAnI sanAmAM kumudacaMdra digaMbarane jItavAvAlA vikramasaM0 12 sUdhi vartamAna vA. didevasari thayA trIjA zrIajitasiMhasUrine vAre kAnhamayogine sAdika vAdanA jItavAvAlA thayA 3 cothA zrIsenasUrinA ziSya devasUri thayA 4 pAMcamA zrIjinacaMdrasUriziSya kharataragabIya devasUAre thayA 5 epAMcenA ziSya paraMparAvAlA sArvasuvihitasiromaNi devasUri lakhele to caturthastuti nirNaya pRSTa 45 / 4 / mAM vAdipramukha cihanA nirNayakarathAvinA syAhAdaralAkara graMthanA kartAja vAdidevasarie yatidinacaryA banAvI ehavI rItanA AtmArAmajI AnaMdavijayajInA gappanA golAMdhI vidvAnonAM cittato na dAya - -
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 paricchedaH 6 paNa jamanAratiyonA citta nedAya kemaje te prazakya nathI tethI AtmArAmajI khAnaMdavijayajI - ne vidvAnanu nAma dharAvI ehavA eAdhama gappanA golA mAravA yukta nathI. 42 // e // upadezapadavRtti zrImunicaMdrasUrikRta mAM cyArathui kahI nathI. 43 // 10 // lalitavistarApaMjikA zrI municaMdrasUrikRta. emAM pUjAdi viziSTakArale jinagRhamAM cyAra thuikahI paNa pakkimaNAni yAditamAM kahI nathI te pramANe. AtmArAmajI mAnatA nathI. 44 // 1 // dharmarala deveMdrasUrikRta lakhyuM te jutuM be mUla zrI zAMti sUrikRtale ne TIkA deveMdrasUrikRtale. mAM cyArathui kahInathI ne mUlamAM yAgama paryAlocana hIja kriyA karavI kahIbe ne vRtikAre dahati 1 ahigamapagaM ityAdika potAnA karelA lagha devavaMdana jASyanI gAthAeM karI
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 127 | devavaMdana vidhi batAvi temAM jinagRhamAM pUjAdi viziSTa kAraNe napayoga devAne arthe cothI. thu kahI te pramANe AtmArAmajI mAnatA nathI. 45 // 36 // vRMdAruvRtti zrIdeveMdrasUrikatale. paNa AtmArAmajIne mAlama nahI hoya tethI nAma lakhyu nathI, e zrAvaka SamAvazyakanI TIkA be emAM pamikamaNAni AdivaMtamA sAmAnya prakAre jaghanya caityavaMdanA kahIle citane viSe ucitapravarti eTale jehane jogya je pravarti hoya te jaNAvAne arthe cothI thui kahI te devatAu~ne avirati paNAthI pratikramaNAdi pravarti karavIto saMnave nahI paNa pUjAdipravarti karavI saMnave tethI pUjAdi viziSTa kAraNe cothI thui kahIle kemake hamaNA pravarttimAM paNa pratikramaNanA Adi aMtamAM jAvaMti pramukha jAva jayavIyarAya kahetA nathI ne evRttimAM jayavIrAya sUdhI caityavaMdanA kahIje tethI devagRhamAM pUjAdi viziSTa kAraNe cothI thui kahI te pramANe AtmArAmajI A. naMdavijayajI mAnatA nathI. -
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 6 - - ___46 // 50 // laghunASyazrIdeveMdrasUrIkRta, emAM pUjAdiviziSTakAraNe codhI thui kahI te pramANe AtmArAmajI mAnatA nathI // dharmarala vRtti ? vRMdAravRtti 2 laghunASya3 e graMthanA karttA zrIdeveMdrasUri tapAgajamAM vikrama saMvat 13 mAM thA tennAkarelA zrAidinarutavRtti pramukhamA | jinagRhamAM traNa thueM tathA pUjAdi viziSTa kAraNeM vyArathueM caityavaMdanA kahI ne sAmAyika letAM zrAvakane prathama karemi naMte ne paDe riyAvahI karavI kahI te pramANe AtmArAmajI mAMnatA nathI. - - - 47 // 7 // pravacanasArochAra sUtravRtti zrInemi caMdrasUrikata mUla, zrI sijhasenasUri kata vRtti. - - - - 4 // 25 // punaHpravacanasArokSAra sUtram. 4e // 22 // punaHpravacanasArAjhAra sUtravRtti. 50 // 26 // punaHpravacanasArojhAra vRtti. ecyAre tekAMNe nAma lakhyAM paNa graMtha mUlane
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 12 vRtti, emAM mUlamAM tathAvRttimAM pUjAdi viziSTa kAra jinagRhamAM yothIthui zrAcaraNAe kahIbe netra thui sUdhI jinamaMdiramAM rahevuM te uparAMta kAraNa vinA varjya ne pratikramaNanA prAditamAM sAmAnya prakAre caityavaMdanA kahIbe paNa cyAra thueM kahI nathI zrutadevatA ne khetra devatAnA kAyotsarga vighnavidalana nimitte kahyAbe te pramANe zrAtmArAmajI mAnatA nathI ne egraMthani, vRttinA karttA vikrama saMvat 1272 mAM thayelA siddhasenasUrIbe paNa siisenadivAkara kahebe te na jAMNavA. 51 // 72 // zrAvazyakacUrNI vijayasiMha kRta. ema AtmArAmajI zrAnaMdavijayajIeM lokoMne naramAvavA lakhyuM te jutuMbe kema ke egraMthanuM nAma to zrApratikramaNacUrNi vimaka saM0 1903 mAM thayelA caMdragIya vijayasiMhAcAryakRta be emAM sAmAnyaprakAre eTale jaghanya prakAreM pakkimaNAnA AdimAM zrAvakane caityavaMdanA kahIMdeM paraNa cothI thui tathA zrutakSetradevInA kAyotsarga tathA thuikara vi kahi nathI neM pratikramaNaparyaMta maMgala traNathui
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 6 - - - kahI pamikkamaNu samApta karathu De te pramANe thA. smArAmajI AnaMdavijayajI mAnatA nathI. 52 // 51 // vaMdanakacUrNi pUrvadharakata e graMtha pUrvadharakata nathI paNa jasodevasU rikata. emAM pamikamaNAnA AdiaMtamA cyAra thueM caityavaMdanA kahI nathI jinagRhamA pUjAdi napacAreM cyArathu kahI tathA zrAvakane sAmAyika letAM prathama karomi te paDe riyAvahI ne vIranA sAdhu voMne sapeta mAnopeta kapaDA peravA kahyA le te pramANe yAtmArAmajI mAnatA nathI. ne karatA paNa nathI. 53 // 37 // yogazAstra hemacaMdrasUrikRta. emAM jinagRhamA pUjopacArAdiviziSTa kAraNe cyArathui kahI ne pratikramaNanA Adi aMtamAM sAmAnya jaghanya prakAre caityavaMdanA kahIje tathA zrAvakane sAmAyaka letAM prathama kareminaMte nepaDe zariyA vahIkaravI kahI te pramANe AtmArAmajI mAnatA nathI ne karatA paNa nathI e graMthakartA vikra0 - - - - - -
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ - caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 131 saMvat 1166 sUri padane 122e svarga prAptathayA. | 55 // 16 // saMghAcAranASyavRtti dharmaghoSasUrikata. emAM jinagRhamAM pUjAdi upacAre cyAra thu kahI ne pratikramaNanA thAdiaMtamA jaghanyaprakAre caityavaMdanA tathA khopadrava nivAravAne devatAnA kAyotsarga tathA jaghanyAdi navaprakAre traNathuie tathA cyAra thuie caityavaMdanA kahI te pramANe thAtmArAmajI mAnatA natho. 55 // 40 // saMghAcAravRtti dharmaghoSasUrIkRta. emAM kSudropadrava dUrakaravAne arthe tenA te te guNoni prazaMsA karIne te utsAha utpanna karavAne vAste vaiyAvRtya kara ityAdi vizeSaNa dvArA samadRSTi devatA tenu smaraNa napaDhehaNa karavAne tharthe athavA tene karavA jogya vaiyAvRttyAdi kRtyAmAM pramAdAdi karavAme zithala thayA devatAMnane pravRtti karavAne vAste pravacananI pranAvanAdi hita kA. yame preraNAarthe samadRSTi devatAgaMno kAyotsarga pUjAdi viziSTa kArye ucita pravRtti jagAvavAne
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 paricchedaH 6 kahyuMDe paNa pakkimaNAmAM karavuM kartuM nathI te pramANe AtmArAmajI mAnatA nathI egraMtha be Thi. kA lakhyoDhe paNa graMtha ekajabe ecaityavaMdana laghu jASya zrIdeveMdrasUrIkRta tenI TIkA egraMthakAra vikrama saMvat 1357 me thayAve. 56 // 75 // prArAdhanApatAkA. emAM vyArathui kahI nathI paNa je dRSTi devA mAtrathI jagavaMtanI khAjJAme raktapuruSone narasurani kadine zivapura rAjya de te devIne arthAt zrutAdhiSThAtRjineMdravAMNIne namaskAra karadhoDhe paNa vyaMtarAdi prakAre zrutadevine namaskAra karaco nathI te pramANe AtmArAmajI mAnatA nathI. 57 // 6 // vicArAmRtasaMgraha zrIkula maMmanasUrikRta emAM pUjopacArAdi kAraNe vaiyAvRtyakarAdikoMno kAyotsarga karavo samyagdRSTiyoMne anucita paNe mAMne tathA ekAMte sAdhune pratikramaNayaMtya maMgala pAThani peThe thui traja devavaMdanA mAneM - thavA kAyotsarga stava praNidhAnAdika na mAMne tejane samajAvavA vyavahAra jApyani sAkSithI zeSa cai
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 133 tyavaMdana sUtrApalakSNa jaNAvi traNa stuti stava | praNidhAnAdika sikarI lalitavistarAdrikanI zAdie caityavaMdana kAyotsarga cyAraneaMte stuti jinagRhamAM kAraNika dRSTAMtadeva si-6 karI paNa pamikkamaNAmAM kahI nathI tathA zrutatradevIno kAyotsarga pUrvadharakAle yAcaraNAe karavo kahyo paNa thui karavI kahI nathI valI padaikadeze pada samudAyopyuccAryaH tema vRttaikadeze vRtti samudAyoppuccAryaH enyAyathI zrAvakane sAmAyika letAM prathama kareminaMte paDe IriyAvahI karavI kahIje te pramANe AtmArAmajI AnaMdavijayajI mAnatA nthii|| ||e graMthakartA vikrama saMvat 1455 mAM thayAve. - - 50 // 30 // zrAividhi ralazekhara sUrikata. emAM nizrA anizrA kata caityamAMtraNa thueM caityavaMdanA kahI ne pUjAdi upacAreMjinagRhamAM cyArayuie paNa caityavaMdanA kahI tathA pratikramaNanA AdiaMtamAM jaghanyaprakAre caityavaMdanA kahI te pramANe AtmArAmajI thAnaMdavijayajI - - - -
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 6 134 mAMnatA nathI ne karatA paNa nathI / e graMthakAra vikrama saMvat 1517 mAM thaelAbe. 59 // 32 // yatidinacaryAbhAvadevasUrikRta. 60 // 33 // punaHyatidinacaryA jAvadevasUri0 61 // 34 // punaHyatidinacaryA jAvadevasUri0 ram graMtha ekaDe paNa nAma judA 2 lakhyAMbe emAM paMcAMga namaskAreM tathA zlokAdirUpa namaskAreM jaghanyA caityavaMdanA 1 bIjI sthApanArhatsUtra daMmakoeM karIne kara eTale 2 stutirUpa yugaleM karIne eTale arihaMtacezyANaM 1 savaloearihaMta vezyAeM esUtradaMka ne nAmastuti 1 zrutastutirUpa dhruva dhruva thui 2 bee karI eTale thuztraNe karI madhyamA athavA daMmaka zakrastava thui Avazyaka cUyukta traNathueM karIne madhyamAe madhyama caityavaMdanAnA neda kahyA temAM anya koi zrAcArya damaka zakrastavADhikapAca tathA thuiyugala eTale saMketa nASA ekarI thui vyArekarI madhyama caityavaMdanA mAMDe ne utkRSTa vidhipUrvaka pAMcazakrastave nirmita tathA zakrastavAdika dazaka pAMca jayavI
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ - caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 135 yarAya ityAdi praNidhAnAMta utakRSTa caityavaMdanA thAya anya AcArya bevAra caityavaMdanAe pravezatraNa, nikramaNa be, e pAMca zakrastave yukta utakRSTa caityavaMdanA mAMne erIteM traNa tathA cyAra thuie jinagRhamAM caityavaMdanA kahIle valI rAisamikkamaNanA vidhimAM sisAya kahIne nagavAnAdi cyAra vAMdavA | kahyA ne devasI pamikkamaNAmAM asamAya nuDDA | vaNikAyotsarga karI hA AvazyakanI muhapatti pamilehavI kahI te pramANe AtmArAmajI mA natA nathI ne karatA paNa nathI to e graMtha mAnyo kema kahevAya. | 6 // 55 // sAmAcArI anaMyadevasUrikRta. emAM zrAvakane sAmAyika letAM prathama sAmAyaka uccarI paDe IriyAvahI karavI kahI ne pra. tikramaNanA AyaMtamA sAmAnya eTale jaghanya prakAre caityavaMdanA karavI kahI tathA pratikramaNamAM zruta khetra devInA kAyotsarga kahyAle paNa thuzyoM tathA zAMtapramukha kahevAM kahyAM nathI ne samyaka uccaravAne avasare naMdividhi karatAM vAI - - - -
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136 paricchedaH 6 mAna traNa thuieM devavaMdanA karI si-istavane yaMte | sirisaMti 1 saMti 2 pavayaNa 3 javaNa 4 khetra. devI 5 veyAvaccagarAdi kAyotsarga thui naMdipUjA avasare kahyAMce te pramANe AtmArAmajI AnaMdavijayajI mAnatA nathI ne karatA paNa nathI. e samAcArI graMtha kartA ajayadevasUri rudrapalliyagaDamAM padmacaMdragaNInA ziSya vijayacaMdrasUri telaMnA ziSya anayadevasUri tathA guNacaMdrasUrinA ziSya tejagaDhamAM bIjA anayadevasUri thayA tesunA rAjyamAM athavA telaMeM, e samAcAragraMtha banAvyoDe paNa zrIjinezvarasUrijInA ziSya navAMgavRttikAraka zrImAnayadevasUrinA rAjyamAM tathA tevaMnI karelI esamAcArI nathI ne AtmArAmajI yAnaMdavijayajI caturthastutinirNaya pRSTa 107 mAM *zrIanayadevasUrine tathA tinake ziSyane devasi pamikkamaNekI thAdimeM cyArathuisa caityavaMdanA karani kahIhai jara zrutadevatA kSetradevatAkA kAyotsarga karanA tathAtinakithu karanI kahihai* i. tyAdika balanAM vacana lakhI jolA lokoMne jama ghAlavA jinavallanasUrinA guru navAMgatikAraka - -
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ - caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 137 zrIdhanayadevasUri upara lakhelA bale karI thApeThe| te dahi badale kapAsa jaNa karele paNa e samAcArInA kartA jinavallanasarinA guru navAMgattikAraka ejasamAcArinA aniprAyathI siha thatA nathI paNa jinavallanasarinA ziSya tenA ziSyanA ziSya rudrapallIyagaDI anayadevasUri tathA rudrapallIyagaDha saMjhA thapyA pani teramepATe guNacaMdrasUrinA ziSya kharataragaDanA 11pATiyAmAM tha. elA anayadevasUrinA rAjyame esamAcAri thazche paNa navAMgavRttikArakanA rAjyamAM tha nathI aneM jo navAMgavRttikArakanA rAjyamA thai tathA zrI. jinezvarasUrinA ziSya zrIyananadevasUrini banAveli e samAcAri AtmArAmajI dhAratAhoyato esamAcArimA je je vidhi kahyoDe te te vidhi pramANe yAtmArAmajIne vartavaM joie paNa te pra. mANe varttatA nathI to e graMtha mAnyakaraco kema kahevAya? - - - 63 // 57 // samAcArI devasuMdarasUri kRta. 64 // 56 // samAcArI somasuMdarasUri kRta.
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 137 paricchedaH 6 | egraMthakartA anukrame vikramasaM0 142 // 1457 mAM thyaa|| 65 // 57 // samAcArI narezvarasUri kRta. egraMthakartA yazodevasUrinA ziSya narezvarasUri thayADe paNa sudharmAtapAgaDhamAM nathI thayA kemake zrItapAgahamAM yazodevasurinA ziSyanA ziSya zrI mAnadevasUri thayAve paNa narezvarasUri nathI thayA etraNe samAcArImA jema pUrvali samAcArImA vidhividhAMna kahyoDe tema emAM paNa kahyoDe te pramANe AtmArAmajI yAnaMdavijayajI mAnatA nathI karatA paNa nathI, 66 // 35 // pratikramaNagarnahetu zrIjayacaMdrasUri viracita. emAM rAtripratikramaNavidhimAM sikAyakarI patre caturAdi, damAzramaNe deva guru vAMdi mAzramaNa pUrvaka rAipamikamaNuM gavaq kA De ne zakrastava pAveM saMdepa devavaMdana kaDaM tathA bezyAvasyakanA AdyatamAM maMgalIkane arthe caityavaMdana kartuM to paNa pradoSamukheM kAlavelA pratibaddha paNe karIne -
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 13e - vistArathI devavaMdana karavA saMnave nahI eTale sA. mAnyaprakAre devavaMdana karavU paNa vistAreM devavaMdana na karavU evaM kaDaM tathA zAyariya navazAyanI traNa gAthA zrAvakane kahevI kahIje ne zAMta paNa kahevI kahI nathI te pramANe AtmArAmajI prA. naMdavijayajI mAnatA paNa nathI ne karatA paNa nthii|| e graMyakartA vi0 saMvat 1506 mAM so. masuMdarasUrinA ziSya thayADe. 67 // 40 // vidhiprapA jinapranasUrikata. egraMtha kharataragaDIya jinapranasUrikata . emAM zrAvakane sAmAyika letAMprathama navakAra traNa sahita traNa vAra karominaMte kahI paDe riyAvahI karavI kahI ne khamAsamaNa beeM karI kaTAsaNaM saMdisAvaM paThaMbaNaM saMdisA enA Adeza levA kahyA je valI sAmAyaka pAratA iriyAvahI karavI kahI nathI ne jayavaM dasannanado ityAdi gAthAeM sAmAyaka pAravI kahI. paNa sAmAzya vayajuto ityAdi gAthAeM pAravi kahI nathI tathA pUjopacArAdi kAraNe cyAra thuie devavaMdana kahyu - - -
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 paricchedaH 6 be ne navaprakAre caityavaMdanA kahIle temAM pratikramanA yAdyaMteM deva vaMdana sAmAnya prakAre kahyuM be valI devasi pratikramaNamAM devasiya prAyacita kAyotsarga paDhe kSudropadrava umAvaraNIya kAyotsarga karI khamAsama ve dei sajhAya saMdisAvi navakAra traNa kahi pArzvanAtha prArAdhanAno vyAra logassano kAyotsargakari zeSa pratikramaNavidhi karavo kahyo be valI egraMthamAM prAtaH saMdhyA pratikramaNavidhi ne posaha upadhAna devapUjA dIkSA di je jevidhi vidhAna kahyo be te pramANe zrAtmArAmajI yAnaMda vijayajI mAnatA nathI ne karatA paNa nathI. 68 // 53 // bRhatkharatara samAcArI jinapatyAdi sUrikRta. mAM mahAvIrasvAminA SaTkalyANaka tathA zrAvakane sAmAyika letAM prathama kareniMtte trANavAra uccarI paDhe iriyAvahI karavI kahI be ne pratikrama nA zrAdyaMta caityavaMdana devagRhamAM karavAM kahyAMbe valI zAMti pratikramaNamAM kahevI kahI nathI ne
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ - caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 141 posaha pramukhanI je je samAcAri emAM kahI te pramANe AtmArAmajI AnaMdavijayajI mAnatA nathI ne karatA paNa nathI. 6e // 55 // pratikramaNasUtrakI laghutti tila kAcAryakRta. emAM guru sthApanAcAryane anAveM jaghanya madhyama caityavaMdanA karavI kahI ne, je azyA, e gAthA Agamika batAM anAgamika kahI tathA gurvAdi |saMnidhe zariyAvahI pamikkamI utakRSTa caityavaMdanA jayavIyarAya sudhI kahI te jinagrahamAM ucita pravRttine arthe cothI thui kahI ne jayavIyarAyanI gAthA beja kahI ne vAMdaNA dezlAkAreNa saMdisaha nagavan "devasiya pamikkamaNaM ThAemi" zvaM jo me devasina azyAro kana ityAdi" ThagavA pra. mukhavidhi ke vali zruta kSetra devatAnAM kAyotsarga thui athavA zAMta pramukha kahyAM nI te pramANe AtmArAmajI AnaMdavijayajI mAnatA nathI ne karatA paNa nathI. 70 // 5e // tilakAcAryakRta vidhiprayA. -
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 6 71 // 60 // samAcArI tilakAcArya kRta. ebe graMtha ekaja be emAM samyakkadezavirati yAropaNArtha naMdikaraNAvasare prathama traNa thuieM deva vAMdi paDhe zAMtinAtha ArAdhanArthe vaMdAvattiyAe kAyotsargakarI zrutadevI dvAdazAMgajinavANI zAsanadevI pramukha samasta vaiyAvaccakAraka devatAnaMne jhApana karavA tenuMni sAhine arthe kAyotsarga karI caturviMzatistava zrutastava kAyotsarga aMte thui be eTale traNa thuinA jomalA be ne bIjAkAyotsarganA aMtamAM thui 6 eTale zAMtinAyAdivathura ne be zratadevI dvAdazAMgIni kahevI kahI paNa ekAMte cyAra thai kahI nathI ne pratikramaNa gavatAM kumA0 ivA0 pamikkamalai gajaM zvaM kumA0 "savassavi rAjya ciMtiyanAsiyaM ciThiyaha maNivacaNikAyAiMmicAmikamaM" evi rIte pATha bojavo kahyobe ne rAi pakkimaNanA aMtamAM zakrastaveM pUrNAcaityavaMdanA kahIbe tathA devasi pratikramaNa samApti maMgala traNa thuinuM karI zakrastava stotra kahI ekakhana kammakhana0 kAyotsarga karI sijhAya karavI kahI be paNa de 142
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastuti nirNayazaMkoddhAraH 143 vasiya prAyazcittano kAyotsarga tathA zAMta kahevI kahI nathI te pramANe zrAtmArAmajI mAMnatA, nathI ne karatA paNa nathI // e graMthonA karttA laghuprAvazyakavRttinA tathA vRhaddazavikAlika vRttinA karttA zrAgamika gIya zrItilakAcArya hoya to te to devavaMdanamAM traNa thuija mAne tethI vidhiprapAdikamAM jinapUjAdi viziSTa kAraNe vaiyAaa rAdi devonA kAyotsarga lAvyAbe ne zrIcaMprasUrine paraMparAmAM thayela zrIzivapranasUrinA ziSya tilakAcArya hoya to tenuMnI pratikramaNAdi samAcAramAM paNa ghaNo hera phera be te pramANe AtmArAmajI varttatA hoya to e graMtha mAnya ka syA kahevAya anyathA potAnI manamAMnitI vAta mAMnyA mAnya karayA kema kahevAya // 72 // 62 // SamAvazyakavidhi pUrvAcAryakRta. e graMtha pUrvadhara nikaTavarti pUrvAcArya tathA prAcIna pUrvAcArya kRta nathI paNa varttamAna kAlathI pUrve thalA pUrvAcArya kRtale emAM devasipratikramAnA yAdimAM ne rAi pratikramaNanA aMtamAM zakastavAdike sAmAnyaprakAre eTale jaghanyaprakAre
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 6 caityavaMdanA kahIle paNa cyArathuieM kahI nathI te pramANeM AtmArAmajI khAnaMdavijayajI mAMnatA nathI neM karatA paNa nathI / 144 73 // 61 // pratikramaNahetugarjita svAdhyAya zrI maDapAdhyAya yazovijayajI gaNi kRta be. emAM sAmAyika vinA 12 adhikArathI devavaMdanA kahI te jinagRhamAM saMdhyApUjA avasare devavaMdana karI pamikama kare te yAni be tathA zruta khetra devatAnA kAyotsarga kahyA be. paNa thui kavI kahI nathI rAi pamikamaNAnA vidhimAM sijhAya karavI paDhe jagavAnAdi 4 khamAsamala kAbe ne pratikramaNanA aMtamAM pratikramaNa paryaMta maMgala traNa thuinu karI sAmAnya prakAre zastavanI caityavaMdanA kahIbe te pramANe AtmArA| majIprAnaMdavijayajI mAnatA nathI ne karatA paNa nathI. 74 // 49 // dharmasaMgraha mAnavijayajI upAdhyAya kRta be. emAM nizrAkRta anizrAkRta sarva caityamAM traNa
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 145 thueM devavaMdana kajhuMDe tathA jinagRhamAM dravyapUjA karI jaghanyAdi traNa nede caityavaMdanA kahI temAM kalpanASya vyavahAranASya gAthA Azrita traNa thueM tathA prakArAMtarathI cyAra thueM devavaMdanA kahI paNa ekAMte cyAra thueMja kahI nathI ne saMghAcAranASyani sammatithI navaprakArani caityavaMdanAno pATha prA dharmasaMgrahanA jIrNapustakamAM lakhAvaTa beja nahI paNa AtmArAmajI thAnaMdavijayajI svakapolakalpita cyAra thueM navaprakAratuM caityavaMdana thApavAne potAnA navA lakhAvelA pustakomA "saMghAcAravRttau caitagAthA vyAkhyA ne vRhadbhASya saMmatyA navadhA caityavaMdanA vyAkhyAtA" ityAdikathI yAvat "cezyaparivADimAisu" ihAM sUdhI navaprakAranA jaMtra sahita navarUpipisAcanA mAcAmAM pamavAne navabhramaNano naya avaguNIne patraee nIpRSTa bIjI nalI AThamIthI patra 100 nIpRSTara nalI trijI sUdhI potAnI paratamA navo pATha pradepa karayo tethI ema jaNAya ke yAtmArAmajI AnaMdavijayajIne aniniveza mithyAtvanA udayathI utsUtra prarUpaNa karavAnoane saMsA - -
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 6 146 rani vRddhi thavAno jaya na rahyo evAta siddha thAya be to have saUnalokone vicAra rAkhavo joie ke jAlIne ekaprakara kAno mAtra hera phera karavAdhI anaMta saMsAravRddhinuM kAraNa hoya to graMthamAM potAni manakalpanAe navo pATha banAvIne pUrva puru ponA karelA graMthoMmAM prakSepa karIne navo pATha lakhavo te kAma karavAthI je pApalAge tethI adhika pApa bIjA kiyA kAma karavAthI lAgatuM haze e kAma karavAne koi paNa navanIru puruSa potAnI sammatito naja de paraMtu kharA aMtaHkaraNathI pazcAttApa - karIne AtmArAmajI zrAnaMdavijayajIne ehavA sSTa kAmathI dUra karavAne arthe avazya satya - napadeza karavAne kema tatpara nahi hoya apitu tatpara hoyaja kaimake graMthomAM potAnI mutalabanA navA pAva anyakRta graMthamAM kSepa karavA evAta kAM saheja nathI e karavAthI te jIva jinavacana cApaka utsUtradoSathI anaMtasaMsArI thAyaDe to caMdra ne dakSANAvartta zaMkhathI ujvala je sarvadarzanameM ziromaNInUta zrI jainadharma ciMtAmaNirala pAMmIne potAnA khoTA prAyahane AdhIna thaI tene
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ - caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 147 vegaluM nAkhIne potAnA mana kalpita rUpa viSTAne nagavI hAthamAM dhAraNa kare tene dekhIne koNa navya jIvane te pAMmara jIva upara dayAno aMkUro utpanna na hoya arthAt nikaTa navasikSyione to avazya karuNA Avena ane jene je upara karuNA Ave tyAre te, te prate avazya upadeza paNa kare kemake kadAca jo urAgrahI animAMnI pratibodha pAMmi jAya to te jIvanuM kAma thai jAya ane bodha karavAvAlAne paNa moTA puNyopArjana | rUpa lAna thai jAya ehaq nagavAnanu kathana De // amane moTuM Azcarya thAya ke rAjanagara arthAt amadAvAda pramukhanA jhAnanaMmAromeM edharmasaMgrahanAM prAcIna pustako be temAM e pATha Deja nahIM to je puruSa potAnI manakalpita vAta jamAvavAne navo pATha graMthomAM prakSepa karatAM naya na pAMme paraMtu mu. laTAM evAM uSTa kAma karI AnaMda pAMme to tene anyapApa karavAme paNa zyo jaya hoya jema je prANI anyAyameM AnaMda mAne te prANIne nyAya vacana priya na lAge teMma AtmArAmajI thAnaMdavijayajIne paNa potAni mahattA vadhAravAne navA - - - - -
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 - - - - - paricchedaH 6 | pATha prakSepakaravAnI Adata priya lAgele te potA||nI pUrvenI DhaMDhakapaNAmeM anujava karelI ninavapagAnI kartavyatA tenI sUcanA kare kemake laukIkamAM kahele ke "tADha jAe rUe ne aAdata jAya mUe" paNa evI Adata navanIrU puruSone rAkhavI yukta nathI. 75 // 52 // dharmasaMgrahanA aMtargata gAthA pUrvA cAryakRta. emAM devasi pamikkamaNAnA AdimA sAmAnya paNe caityavaMdanA kahI ne zAMta kahevI paNa kahI nathI te pramANe prAtmArAmajI mAnatA nathI ne karatA paNa nthii|| e dharmasaMgrahagraMthanI svopar3a vRttinA karttA vikramasaMvata 1737 mAM zrI AnaMda sUra gaDamAM zrIzAMti vijayajInA ziSya zrImAnavijayajI upAdhyAya thayA paNa zrIhIrasUrijinA ziSyanA ziSya AtmArAmajI AnaMdavijayajI lakhe te asatya sakhANale. 76 // 70 // baMnnuvethu bapyanadRsUrikRta. 77 // 1 // nuvethui zojanamunikRta. - - -
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 14 ihAM prthm||aa||bppn laravyuM te khoTu paNa bappa nahi lakhavU jozae tathA estutiyoMpaNa AcAryoe traNane kAMNetraNa ane cyArane veMkANe cyAra kahevA sAru eka betraNa zlokanI thui"anaparaM thayaM" ityAdika vyavahAra nASyAdikanA vacanathI stuti stotrarUpe karI saMnave ne eTale jinapUjAdika vizi TakAraNa vinA traNa thueM anyathA cyArathuie devavaMdana arthe e stuti stotra rUpe jomalAM banAvyAM te jinagRhamAM kahevAM saMnave paNa sAmAyikAdikamAM kahevAM saMjavatAM nathI kemake sarva jainasihAMtomAM tathA prAcIna arvAcIna AcAryoMnA graMthomA adhastana guNasthAnaka varti avirati devatAnane "vaMdaNavattiyAe" epAunA nivarttana karavAthI vaMdana namaskAra kara niSedhyuMDe ne e pUrvokta stotra nAma nI cothI keTalIka thuzyomAM to potArnu parazarIranuM rakSaNa tathA sukha valI zatrunA samudAyano nAza karavo ityAdika yAcanA ane namaskAra tathA tedevano jaya bolavo ne potAnuM aizvaryAdika vadhAravA pramukha yAcanA karI tesAmAyikAdikamAM ehavI yAcanA karatAM vyavahAre sAvadya lAge tethI AcAryoe sarvagraMthomAM AcaraNAe cothI thu - - - -
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - 150 paricchedaH 6 jinapUjAdi avasare kahevI kahIle te pramANe kahevAne e stuti stotra thuiyoM sAdhAraNa rUpe banAvI saMnave te pramANe.AtmArAmajI AnaMdavijayajI mAMnatA nathI // e 1 nA aAMkano stutistotra graMtha tenA kartA zrIzonanamunine caturthastutinirNayaSTaSTa 173mAM zrIjinezvarasUrikAziSya navAMgara tikArakazrIannayadevasUrikA gurunAi // e lakhavU paNa AtmArAmajInuM ekAMte sithatuM nathI pusta kAMtarano lekhale paNa prabaMdhaciMtAmaNI tathA yAtma prabodhAdika graMthomAM zrIvaImAnasUri tathA zrI susthitAcArya ziSyaparaMparAme paNa thayA zonanAcArya lakhe dhane pranAvakacaritramA caMdragaDhIya zrImaheMdrasUrinA ziSya kahyAce // tethI navAMgavRttikArakanA gurunAI ekAMte saMnavatA nathI paDe bahuzruta nirIhapaNe kahe te pramANa. ___7 // 25 // punaH yatidinacaryA. e // 30 // punaH yatidinacaryA, evi, vinA nAmanIdinacaryAna le te keTalIka |to traNathuzyonI je ne keTalIka cyArathuzyonI - - - - - --
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 151 TIkama traNa tathA vyAra thui eke nathI ne enamA pakkimaNAnA yAditrtamAM jaghanya prakAre caityavadanA kahIle paNa vyAra thunI kahI nathI tathA keTalIkamAM zrutakSetradevInA kAyotsarga kA nathI ne kelIkamAM kAjasagga kahyA paNa thui kahI nathI te pramANe zrAtmArAmajI karatA paNa nathI ne mAnatA paNa nathI. 80 // 82 // zrutadevatAkithui zrIharinadrasUrikRta. e saMsAradAvAnu cothu vRttabe e saMsAradAvA stuti ekAMte thui nathI paNa stuti stotra rUpe be kemake zrI vyavahArajApyamAM eka be traNa zlokanI thui, tivAre pati stava kahyoDhe te kAraNathIja vartta - mAna paraMparAeM saMsAradAvA sijhAya pramukha stuti stotrAdikamAM pravartte tethI thuine avasare traNa thui kevAyAne stutistavane avasare pyAra paNa kevAle valI zrIharinadrasUrIijanA karelA trANa thuiyonAM jomAM paNa jJAna jaMmAgAromAM dekhavAmAM prAve te kAraNathI jinapUjAdi viziSTa kAraNe cyAra thui anyathA traNa thui kahevAne arthe e
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ 152 paricchedaH 6 jomAM baNAvyA saMjaveDhe paDe bahuzruta nirIha gItArtha kahe te pramANa e stutistotramAM navavirahavaraM e vAkyathI zrutadevi jinavAMNIno paNa saMbhava thAya be te pramANe khAtmArAmajI yAnaMda vijayajI mAMnatA nathI. 81 // 31 // samAcArIprAcInAcAryakRta. graMtha varttamAnakAlathI pUrve thayenA prAcInAcArya grahaNa karavA paNa pUrvadharakAlavartti tathA pUrva dharanikaTakAlavartti prAcInAcArya grahaNa na karavA kema ke evi vinA nAmanI samAcArIjaMme kiMhAMka traNa thuie caityavaMdanA lakhebe kihAMka pyAra thuieM jinagRhamAM caityavaMdanA lakheDe tema e uparalakhelI samAcAramAM pakkimalAnA yAditamAM jaghanya prakAre caityavaMdanA kahI paNa vyAra thuinI kahI nathI tathA zrutadevatAdikanA kAyotsarga kahyA be paNa thui kahI nathI te pramANe khAtmArAmajI yAnaMdavijayajI mAnatA nathI ne karatA paNa nathI. 82 // 44 // prAvazyakArthadIpikA zrIralazekhara sUrikRta.
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 153 emAM Avazyaka kAyotsarganiyukti pUrvadhara zru. tadhAriyonImAcaraNAeM cAturmAsi saMvatsari pratikramaNamAM devadevatAno kAyotsargaane pAdikaprati kramaNamA juvanadevatAno, tathA koika AcAryanA matathI cAturmAsIme paNa navanadevatAno kAyotsarga karavo kahyo paNa niraMtara karavo kahyo nathI ne thui to kahIja nathI tathA vajasvAmIeM agasaNa mAjhA kAraNe vanadevatAno kAyotsarga karayo, valI vRhadbhASya tathA lalitavistarAnI sAdithI vaiyAvRtyakara devatAno kAyotsarga tathA thui kahI te, teja graMthome pUjAdi viziSTakAraNe karavI kahI be vali moda arthe devatAgaMnIprArthanA bahumAna vA be ne iha lokArtha yadAdika ArAdhanA karavAme mithyAtva vRddhi prasaMga lakhyo te pramANe prAtmArAmajI karaphe AnaMdavijayajI mAnatA nathI je graMthamA pUrvadhara graMthanI sAdI didhI hoya te graMthamAM je kA hoya tevIrIte na mAne tene dIrghasaMsArI zivAya bIjaM syUM kahevAya. - - -
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 ho ke pradhAna kArya maha paricchedaH 6 prazna-e pUrvokta graMtha paMcAMgI vinAnA tame pramANa karoDo ke nathI. uttara-amo pradhAna naigamAdi naya vizArada zrImadaharinadrAcArya pramukha pUrvAcArya mahArAjanA vacanathI prarvadhara anukaraNa arthe sarvagraMtha pramANa karIe bIe ne nirvadya samAcArI vizeSa adhiki nali hoya tene dUSatA nathI paNa kartavyatAto pUrvadharAdi anuyAyi paraMparAe Apatti thAyabe kemake sarva graMthamAM kahelI je ninna / samAcArI te sarve avazya nAve karavI evA zAstramA adara dekhAtA nathI ane je pUrvadharAdi anuyAyi paraMparA Apatti na mAne tene to je graMthamA je samAcAri kahi hoya te sarve karavi joeN|tthaacoktN shriisenprshne|| // tatpAtaH // khAdyAH kathayaMtyasmAkaM pauSadhikAH rAtresturyayAme samubAya pauSadhamadhye sAmAyikaM kurvati tadakSANi ca pratikramaNasUtracUrNau saMti tena zrImatAM zrIpUjyAH sAmAyikaM kathaM na kArayaMtIti pra0 rAtripauSadhamadhye pazcAtyarAtrI sAmAyikakaraNamAzritya yAni cUrNyANi saMti tAni sAmAcArIvizeSeNa samarthanIyAni natu dUSaNIyAni tasyAH ziSTakatatvAt na cAtmanAM tadanadarzanena tatkarttavyatApattiH sarvepi samAcArIvize
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 155 pAH sarvairapi avazyaMnAvena vidheyA eveti zAstrAkSarAnupalaMnAditi kiMca kharatarapadIyANAM cUrNigataikavacanaM yuktimanna pratinAti tadgatasakalasAmAcAryAstairakaraNAt yadi ca teSAM cUrNaiH prAmANyameva tadA tadgatA sakalApi samAcArI taiH kathaM na vidhIyata iti bahu vaktavyamastItie nAvArthaH-kharataragaDavAlA kahe amAre poSAvAlA rAtrinA cothAporamAM navIne poSAmAM sAmAyika kare tenAM adara pratikramaNa cUrNImAM ne tethI tamArA zrIpUjya sAmAyika kema nathI karAvatA tipraznaH uttara-rAtripoSadhamadhye pAli rAtrine viSe sAmAyika karavAAzri je cUrNinA adara le te samAcArI vizeSe karIne samarthana karavA paNa dUSavA nahi tenA ziSTakRtya paNAthI paNa amAre te adara dekhave karIne tenA kartavyanI Apatti nathI thAtI sarva samAcArivizeSa saveM piNa avazyanAve karavIja evA zAstramA akSara aprAptapaNAthI ane kharatara padiyone cUrNi mAhelu eka vacana yuktivaMta nathI nAsana thatuM to te mAMDalI samasta samAcArI tene akaravAthI jo tenaMne cUrNipramANaja hoya to te mAMDalI sakala samAcArI te kema nathI karatA ityAdika ghaNI vaktavyatA De // e pAThanA anunA
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 paricchedaH 6 vathI se pUrvadharAdi paraMparA anuyAyi graMtha pramANa kare tene to kAM Rti nathI paNa je potAnA manakalpita pramAMNe graMtha mAMhenuM ekavacana to mAnavuM ne bIjAM te graMthanAM vacana na mAnavAM ehavo gAminA peraNAno nyAyato AtmArAmajI zavAya bIjA suijana to na kare ane kare to te paNa AtmArAmajI karaphe zrAnaMdavijayajInA anyAyAMnonidhinA yAvarttamAM paDIne mabakAM khAyAja kare emAM zakka nathI e pUrvokta 82 graMthoni zAkhAtmArAmaji zrAnaMdavijayajIeM caturtha stutinirNayamAM didhI tenuMmAM 21 / 22 paMcAMgInA graMtho be tenuMmAM cyAra thui tathA zrutakhetra devatAdikanI thuino adhikAra nathI paNa thuino keTalA kamAM adhikAra ne trANa graMtha paMcAMgIkarttAnAve temAM paNa vyArathui tathA zrutakhetradevatAdikanI thuno adhikAra nathI paNa cothI thui navIna kahI netra thui sthApana karIbe valI lalitavistarAne caityavaMdanamAhAnASya e ve graMtha paMcAMgIkarttAnA ekAMte siddha yatA nathI te mAM paNa pUjAdi viziSTa kAraNe cothI thui kahI e uparAMta bIjA // 36 // tathA37 graMthabe te keTalAka to gAMtara pUrvakAla nikaTavartti yAcAryonA karelA ne keTalAka gAMtaravartti yAcAryAMnA karelA be enamAM pUjAdi viziSTa kAraNe cothI thui karavI paNa
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 157 keTalAkamAM kahIle ne nizrA anizrA kRta caityomAMtraNa thai paNa kahIje ne keTalAkamAM zrata khetra devInA kA. yotsargaja kahyA paNa thui kahI nathI ne keTalAkamAM kAyotsarga thui eke paNa kahI nathI valI keTalAkamAM kAyotsarga thui be paNa karavAM kahyAMDe ema sarvAle 64 tathA 65 Azare graMthoni pUratI sAdI ne punaH punaH teja graMthonAM nAma lakhIne 72 graMthonAM nAma lakhyAM te anya prayojana tathA lokone ghaNA graMthanAM nAma batAvI naramAvavA lakhyAM saMnave paNa evaMthI ekAMte cothI thu siha thatI nathI ne traNa thui nabapatI nathI temATe navyajIvone AtmArAmajInA ekAMta lakhANa upara dRSTi dene vartavaM e zreya nathI potAnA bodhabIjanuM rahaNa karavAne madhyasthadRSTieM pUrvAcAryonA pUrvAparavacana pUrvadhara anuyAyi pramANa karI sAvadhanirvacanI kholanA karavI eja zreya. titatvam // ||ticturthstutinirnnyshNkojhaare 'paranAmni caturtha stutikuyuktinirNayachedanakuThAre sUtrAgama arthAgama tathA pUrvadharagItArthakata sUtrAgama arthAgama bahuzrutagItArthakRta arthAgamanAcaraNAyA tristutyA caityavaMdanApraznottare tathA caturthastutinirNayayokta graMtha,graMthakartamAnyanidarzano nAma SaSTaH paricchedaH // 6 //
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ ,A E paricchedaH 7 // pUrvapada // NathuidhI caityavaMdanA karavI kiyA zA mAM kahI // 1 // uttarapakSaH // supaMcAMgI vA gaNadhara pUrvadhara bahuzruta tathA sAmAnya bahuzrutonA karelA graMthomAM traNa dhueM caityavaMdanA karavI kahI te mAMhyelA keTalAka graMthonI sAhI pAThasahita lakhIe bIe. prathamagaNadharakRta zrImahAnizIthasUtramAM traNa thuinAM sUtra kahyAM ve paNa cyAra thuinAM kahyAM nathI. tepAThaH // senayavamiriyAvahiyamAhidyittANaM tanuM kimahidyA goyamA savAiyaM ceiyavaMdaNavihANaM evaraM Rai egamabattI sAe yAyaMbilehiM arahaMtacayaM egeNaM caNaM tihiM cchAyaMbilehiM canavIsacayaM egeNaM ba egeNaM caceNaM paNavIsAe AyaMbileNaM pAThAMtare - megaM paraM ca iti naci, pANacayaM egeNaM canaceNaM paMcahiM zrAyaMbilehiM. nojAvArtha kahebe ke upadhAna, na vahe tehanI kiriyA kucha nathI te mATe navakArano upadhAMna vahIne iriyAvahino upadhAMna vahe te vidhi kahi have gotamasvAmI pUDhe be he gavan iriyAvahI jANane paDhe syuM na. liI jagavAMna kahebe he gautama zakrastava yAdi lei
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 150 caityavaMdana vidhAMna naNavaM, te temaja, paNa eTalo vizeSa zakrastavano tapa eka ahama ne batrIsa Amata arihaMta stavate arihaMtacezyANaM ehano tapa ekacana eTale eka upavAsa traNa prAMbila karIne jaNavaM covisavaya kahiyeM logassa te egabaha eka upavAsa paMcavIsa AMbile karIne jaNa jhAnastava eTale pukaravaradI eka upavAsa pAMca AMbileM karIne naNaduM eTale namucaNaM 1 arihaMtacezyANaM logassa 3 pukaravaradI 4 e cyAra sUtra caityavaMdananA kahyAM tethI traNastuti anukrame thAyaje. emaja zrImAnadevasUri viracita upadhAna prakaraNamA paNa kayuM . tepAta // paMcanamukkArekila jvAlaMsatavoThahoinavahAeNaM avyAyAmAI egaMtahathammeaMte 1 evaMcianIsesaM iriAvahibAiMhoinavahANaM sakkalayaMmiama megaMbattIsAyAmA 2 arahaMtacezathae navahANamiNaM tuhoikAivaM egacevacanabaM tiniaAyaMbilANatahA 3 egaMciakIrabaThaM canasamegaMtuhokAyacaM paNuvisaMdhAyAMmA cavIsathayammi uvahANaM 4 egacevacanavaM paMcayAyaM bilANinANathae cizcaMdaNAisutte uvahANa miNaM vinnidi||5||
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 paricchedaH 6 nAvArtha e pAThano pUrvalI pare jANavo emAM paNa prathama zakrastava eTale namuvaNaM 1 bIjo arihaMtastava eTale arihaMtacezyANaM, trIjo canavIsavaya eTale nAmastava te logasa 3 cotho nANabaya eTale zrutastava pukaravaradI 4 ema traNa thuinAM sUtra anukrame kahyAM De paNa cothI thujhno veyAvaccagarANaM sUtra kahyu nathI. praznaH-traNa thuznA sUtrano anukrama kevIrIte thAyale uttaraH-prathama zakastava 1 tenamubuNaM, arihaMta stava te arihaMtacezyANaM kahI, kAyotsargakarI dhruva adhruva stuti kahe paDe caturviMzatistava 3 telogassa, sarva caityastava 4 tesavaloe arihaMtacezyANaM kahI kAyo tsarga karI dhruvaadhruva stuti kahe paDe zrutastavaH 5 te pukaravaradI suassanagavakahI kAyotsarga karI dhruva adhruva stuti kahe e pramANe traNa thuznAM sUtra jANavAM. praznaH-paMcAzakavRtti pramukhamAM to zakrastavAdika daMjhaka pAMca ane thui traNe karI caityavaMdanA kahI De ne yahAM to stava pAMca kahyAM te kema. __ uttaraH-stavane paryAyAMtarasaMjhAe damaka kevAyaje. praznaH-stavane paryAyAMtara saMjJAe damaka kihAM kayAM .
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 161 uttara-helavya kuvAme hoya to avAmAmAM Ave teMma sUtramA hoya to graMthamAM Ave tethI mUlasUtramA caityavaMdananA sUtrane stava tathA stuti kahine batAvyAMje ne graMthAmAM AcAryoe daMjhaka kahine batAvyAM tethI caityavaMdananAM sUtra stuti stavane paryAyAMtara saMjJAe damaka paNa kevAya. ___ prazna-pUrvadharoMnA koI graMthamAM stavane damaka kahI batAvyo be ke nahI? uttara-caturdaza pUrvadhara zrutakevalI zrInadrabAhusvAMmijI kRta vaMdana payannAme arihaMtastavane damaka kahI batAvyo ne tethI tulAdaMmanyAyeM karI AtanAstavane daMjhaka saMjhA gaNAya ne valI sUtra tathA pUrvAcAryonA graMthoMmAM daMjhaka nAma pATha athavA daMga iva daMmA saralA ityarthaH eTale daMmani paThe daMmate sarala pAunu kahatenuM nAma damaka, e vacanathI zakrastava 1 arihaMtastava 2 nAmastava 3 caityastava 4 zrutastava e e stavoMne sarala paNe sUtrapAThe bolavA teja sUtranyAye pAMca daMmaka saMnave De paDe bahuzruta nirIha paNe sUtranyAye kahe te pramANa. prazna-zrImahAnizIthamAM to caityavaMdanAnAM sUtra stava cyAra kahyA paNa "sabalAe arihaMtacezyAeM"
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ 162 paricchedaH 7 ne sUtra stava kahyo nathI to traNa thujhnA anukramamA e sUtra grahaNa keMma karAya! _ uttara-he nadra zrImahAnizathimAM arihaMta stava kahavAthI caityastava to Avyoja kemake arihaMtaceyANaM e pAThamAM caityazabda kahevAthI canavIsa vartamAna jinanuM kathana De ane savaloe arihaMtacezyAeM me samasta atIta anAgata vartamAna tathA viharamANa pratimA rUpa jina triloka pUjanIkanuM grahaNa le te bihu~ sthApanA rUpeM ekaja . ___yaktaM prAcAradinakaretatpAtaH ||arhcaityaanaaN kAyotsarga karomi teSAmArAdhanArthamityarthaHatra caityakathane jinAnAM caturviMzativartamAnAnAM kathanaM yatra ca savaloe arahaMtacezyANaM iti kathane samastAnAgatAtIta varttamAna viharamANa pratimArUpANAM jinAnAM trailokya mahitAnAM grahaNaM kAryamityAha vNdnnvttiyaae|| // nAvArthaH ||arhtcaityone ArAdhavAne arthe kAyotsarga karUMzahAM caitya kahevAthI jina canavIsa vartamAna nu kathana De "savaloe arihaMtacezyANaM" ekathanane virSe samasta anAgata atIta vartamAna viharamAnapratimA rUpa jina trilokapUjitoMrnu pUjA phala grahaNa arthe kahe / vaMdaNavAttayAe ityAdipATha //
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 163 ihAM arihaMta stavane caityastavano graMthakAre nelo artha kasyo te bihunuM sAdRzyapaNAthI eTale e aniprAya saMnaveneke zrIzrAvazyaka sUtramA sabaloe, e pATha kahyo be ne zrImahAnizIthamAM arihaMtastavane caityastava nelo lekhavyo be te arihaMtastavane caityastavane viSe "savaloe" e cyAra adara naparAMta pheraphAra nathI tethI pRthak kahyo nadhI paNa caityavaMdanAdi anukramamAM zrInadrabAhusvAmijI pramukha prAcArye pRthak stava kahyo je ema siddhAMta nyAye traNa thujhnA anukramamAM e stava grahaNa karAyaDe, prazna-savaloe arihaMtacejhyANaM ene stava kihAM kahyo. uttara-savaloe arihaMtacezyANaM ene stava zrIyAcAradinakarAdikamAM kahyo. __ ||tepaatth // caturviMzatistavakathane zastava? arhacaityastava z caturvizatistava 3 zrutastava 4 sihastava 5 sarvacaityastava 6 // __ e pAThamAM sihastava kahyoDe te dhruva adhruva stava stuti rUpe be tethI pratikramaNamAM kAyotsarga adhyayanamA stava kevAya ne caityavaMdanAmAM stava stuti rUpe kevAya be eTale dhruva stutinA devavaMdanamAM stutirUpe grahaNa ka
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 paricchedaH 6 rAya ne adhruva stutinA devavaMdanamA koika AcArya stavarUpe grahaNa kare tethI ihAM sikSAeMbujhANaM ene stava kahyoDe paNa prAye sarvacaityastavaDe te pAMcastava tathA pAMca damakamAM prAgamanyAyeM prAcAryoeM caturthastava grahaNa karatho kemake prAcAradinakarAdikamAM sarvastavane aMte siistuti eTale sikSANaMbujhANaM kahevI kahIje ||yktN praacaardinkre|| tatpAtaH // sarvastavaprAMte sarvasiddhidAyakAnAM sijhAnAMstutiranidhIyate paramArthena jagabaMdyA jagavaMtohatopi sijhA eva natu te svakAyena sarvadaiva viharaMti ata evocyaMte sisANaMbujhANaM ityAdi // ___ e pAThamAM sarvastavaneprAMteM e kahevAthI pAMca stavane beme sarvasiddhidAyaka sijhonI stuti kahevI kahI tethI e sijhaNaM bujhANaM jhaka "stava stuti rUpeDe" te vAste cotho sarvacaityastava kahI kAyotsarga pArI stuti kahI paMcama zrutastava kahe ema pAMcastava daMmakeM karI devavaMdanA sikSAMtomA pUrvAcAryonA kathanathI saMnaveDe paje gItArtha kahe te pramANa paNa cothI thujhno damaka stava zrImahAnizIthamAM kahelo dekhAto nathI. prazna-jema tharihaMtastavane caityastava jelo gaeyo
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 165 tema zrutastava ne siistava nelo gaNyAthI caturthastutino veyAvaccagarANaM pATha paNa nelo Avyo ema mAniyeM to zI hAnI . __uttara-he Arya je zRMga pUMba vinAnA pazu jevA manuSyane to pUrvadharAdi pUrvAcAryoMnA lekha vinA potAnI manakalpanAthI pATha nelo nelavyAMthI dIrghasaMsAra vinA bIjI hAMni nathI paNa vidvAna prAmANika puruSa toyAdhAra vinA potAnA manakalpita pAunelonelavAmeM saM. sAravRjhinu kAraNa jAMNI mahAanartharUpa hAMNI jANe tethI arihaMta caityastava ane sarvacaityastava to sAdRzya pAvadhI eka neto gaNAya paNa zrutastava sihastavano sAdRzya pATha nathI tethI nelo na gaNAya kemake vidhipU. rvaka vAcanAnuyoga upadhAna caityavaMdana sUtranA zrImahAnizItha sUtrAnusAre siha thAyaDe temAM zrutastava ne siistava nelo gaeyo nathI. ||yktN zrIyAcAradinakare // // ttpaatH|| atha zrutastavoSadhAnaM // naMdIthayaM pUrvavat prathame dine ekanaktaM dvitIye napavAsaMtRtIye ekanaktaM taNyaiva paMcAcAmlAH tadaMte gAthAdvayasya tRtadvayasyApi samakAlaM vAcanA tatra paMcAdhyayanAni adhyayanadvayaM gAthA dvayena tRtIyAdhyayanaM vasaMtatilakAvRttena caturthAdhyayanaM
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166 paricchedaH 7 zArdUlavikrImitavRttapUrvAna paMcamAdhyayanaM ta'ttarAIna iti zrutastavopadhAnaM iti SamupadhAnAni tathA siistave prathamagAthAtrayasyopadhAnaM vinaiva vAcanA zeSA gAthA Adhunikya iti // e pAThamAM upadhAnavidhimAM zrutastava ne siistava paNa nelo gaeyo nathI to caturthastutinu sUtra yAvaccagarANaM te nernu kema gaNAya arthAt naja gaNAya kemake egraMthamAM siistavanI prathama traNa gAthAto upadhAna vinA vAMcavI lakhI ne zeSa gAthA Adhunikya eTale navIna kahI to veyAvaccagarANaM to navIna kevAyaja. -- prazna-nupadhAnavidhi prakaraNamAM zrutastavane siha stava nelo gaeyoDe te kema? ___ nattara-napadhAnavidhi prakaraNa pUrvAcAryakRtamAM to zrutastava ne sidhvastava nelo gaeyo nathI ne ga nA napadhAna vidhi prakaraNa be temAM arihaMtastavane caitya. stavanA upadhAMnamA poSadha 1 tapa 2 vAcanAnA 3 sAdRsya pATha paNAthI ekaja lakheDe paNa zrutastava ne siha stavanA napadhAnamA poSadha tapa upavAsa vAcanA ninna 2 lakheDe te pratikramaNa zrutaskaMdhanA napadhAnanI apevAe lakheDe paNa caityavaMdana sUtranI apekSAe pUrvokta
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 167 nyAye lakhyAM nathI temaja svasvagaca saMbaMdhi upadhAnavidhi prakaraNAdikamAM lakheTe. te pATha // mahAnizIthAnusAreNa caityavaMdanasUtrasya vidhipUrva vAcanAnuyogau samyagdRSTeH siddhau sAmAyikAdyA vazyakasUtrasya vAcanAnuyogaH dezaviratestu mahAnizIthe vizeSa upadhAnavidhya nirdezAt tryanuyogadvArAdau naddezAdi nirdezAt naMdi, samavAyAMga, gaNAMgAdau, upadhAnanirdezAt paraMparAyAM vistAradarzanAcca tattu yAcArAMgAdi yogAdhikAre sAdhunAmiva yatra upadhAnavidhi vizeSo na nirddizyate tatrotsargataH zrAcAmnatrayaiH zrAdAnAmappudde sAdi samApyate iti nAvaH // epAThamA mahAnizIthane anusAre karIne caityavaMdana sUtra nA vidhipUrvaka vAcanA anuyoga samyagdRSTine siddha kahyAM neM sAmAyikAdika vyAvazyakasUtrano vAcanAnuyoga dezavi ratine zrImahAnizIthamAM vizeSa upadhAnavidhinA nirdeza pAthIneM anuyogadvArAdikamAM uddeza nirdeza paNAthI tathA naMdisUtra ThANAMgasUtrAdikamAM upadhAnanA nirdezadhI paraMparAe vistAra dekhavAthI yAcArAMgAdi yogAdhikArane viSe sAdhunI peThe jihAM upadhAnavidhino nirdeza na hoya tihAM utsargathI yAMbila traNe karIne zrAvakoneM uddezA
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168 paricchedaH 9 dikanI samAptikaravI kahI, e abhiprAyathI pratikramaNa eTale cyAvazyakanA upadhAnamAM siddhastavanu upadhAna saMnave paNa caityavaMdanasUtranA upadhAMnamAM sistava, na iva Ha virati samadRSTi tathA dezavirati zrAvaka behUne caityavaMdanasUtra upadhAMna saMnave ne yAvazyakanu upadhAna to e pAThanA abhiprAyathI dezaviratIneja saMnave tethIja zrImahAnizIthasUtramAM caityavaMdanasUtranA upadhAMnamAM siddhastavanAM upadhAna, na kahyAM ne zrAcAradinakaramAM siddhastavane upadhAna vinA vAMcatuM kahyuM valI svasvagasaMbaMdhI upadhAnavidhi prakaraNomAM zrutastava sida stava, nAmA baThA upadhAnamAM siddhastavanAM upadhAna kAM te pratikramaNa zrutaskaMdha prAzrisaMnave paNa caityavaMdanAmAM, e siddhastaMva stuti rUpeM grahaNa saMnaveDhe ne pratikramaNa zrutaskaMdhamAM stavastutirUpeM saMnave anyathA gItArthonAM paraspara virodhi vacana te virodha pAMme tema na karavuM, kahyuM be jinazAsanamAM thaMnanUta zrIharinadrAcAyeM paMcavastukamAM // taha varakANe avaM, tahA tahA tassa avagamo hoi zrAgamimAgame juttIgammaM tu jattIe 1 e vacanathI prAgamikayukti prAgamapramANathI tenI siddhithayAM tenA artha paNa pramANika paNu aMgIkAra
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 16e karavU eTale jema Agamavacana vighaTe nahI tevI yuktieM gItArthonA vacanano avagama artha pramANa karavo vidvajanazreya mAne je paNa Agamavacana vighaTe tevI yuktithI avagama arthanuM pramANa karavU vidaUna zreya mAnatA nathI. // upara lakhyAno sArArtha eDe ke svamata paramatamAM sarvavidaUna mUlazAstra upara AdhAra rAkheDe eTale svamata te jainamata temAM gaNadhara pUrvadharakata zAsranA A. dhArathI sarva AcArya zAstraracanA kareneM tathA telaMnI sAdIthI potAnA racelA graMthane samarthana karele paNa gaNadhara pUrvadharAdi sAhInA AdhAra vinA jainamatamAM graMtha prasAra thatA nathI temaja paramata te anyadarzana temAM mUla zAstraje veda tenA AdhArathI purANAdika racanA kare ane tecaMnI sAdIthI potAnA racelA graMthane samarthana kareDe paNa vedAMtanI sAdInA AdhAra vinA vedAMta mati, graMtharacanAne prasAra karatA nathI tathAvidha nyAya pramANe AtmArAmajI tarapha AmaMdavijayajI vartatA nathI kemake caturthastutinirNaya pRSTa 14 mAmA jakhe ne *aisecothuni harinadrasUrIjIke graMthakaraNeseM prathamahI pUrvadhoMkiyAcaraNAsecalatIthI kyoMkeharInadrasUrI kata lalitavistarAmecothIthuzkA pAThahe //
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 7 ___ e lakhavaM AtmArAmajInu mahAmithyAtva nareluM le kemake vicArAmRtasaMgraha yaMthameto zrIkulamamanasUrijIyeM ema lkhyu||shriiviirnirvaannaavrssshsre pUrvazrutaM vyavacchinnaM zrIharinadrasUristadanu paMcapaMcAzaharSeH divaM prAptAH tAthakaraNakAlAcAcaraNAyAH pUrvameva saMnavAt zrutadevatAdikAyotsargaH pUrvadharakAlepi saMnavati smeti // ||asyaarthH // jagavaMta zrImahAvIrasvAmIjInA nirvANathI hajAravarSavyatItahuvAM pUrvazrutano vyavaccheda thayo tivAra paDe 55varSavyatIta thayAM zrIharijadrasUrijI svarga prApta thayA te harinadrasUrijInA graMtha karaNakAla pelAMja thAcaraNA cAlatI hatI te vAste zrutadevatAdikanA kA. yotsargano saMnava pUrvadharoMnA kAlame paNa hato // tathAhi tatraiva // cAnammAsiyavarise ussaggo vittadevatAeSa parikayasiUsurAe, kariti caumAsie vege 1 Ava0 kAyoniryu cAnammAsiyasaMvahariesu savevi mUlaguNavattaraguNANaM AloyaNa dAUNa pamikkamaMti khittadevatAe anassaggaM kariti kei purA cAnammAsige sidyA devayAe kAnassaggaM kariti zrAva0 cAnammAsie ego uvassaga devatAe kAusagge kIrati saMva. barie khittadevayAevi kIrati asahina Ava0 cU0
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 171 tathA zrutadevatAyAzvAgame mahatIpratipattirdRzyate tathAhi suyadevatA yAsAyalAe sutadevatAjIe suyamahimigaM - tI asAyalA naca sA kiMcitkarI vA evamAdi yAva0 cU0 // e pAunA niprAyathI zrIkulamaMmanasUrieM pUrvadhara sAhIe zrutakSetra devatAno kAyotsarga pUrvadhara yAcaraNAe lakhyo paNa khetradevatAdikanI thui tathA veyAvaccagarANaM pramukhanI cothI thui pUrvadhara yAcaraNAe lakhI nathI tethI lalitavistarAme cothI thuino pATha De te gItArtha yAcaraNAeM saMnaveLe // yaktaM zrIpravacanasAro dAravRttau // iyaM stutizcaturthI gItArthAcaraNenaiva kriyate gItArthAcaraNaM tu mUla gaNadharanaNitamiva sarva vidheyameva sarvairapi mumukSuniriti // // asyanASA // e cothI thui gItArthaunI prAcaraNAthI karIeM bI. ne gItArthonI khAcaraNA be te mUla gaNadharonA kathana karayA samAna sarva mokSArthiyone sarva karavA yogya be // e pAThamAM gItArtha khAcaraNAe cothI thui kahI pa gaNadhara pUrvadhara yAcaraNAe na kahI jo gAdhara pUrvadharathI AcaraNAe cothI thui cAlatI hota to zrIkula
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 paricchedaH 7 maMmanasRrijIeM jemagaNadhara pUrvadharonI sAdIeM zrutakhetradevatAno kAyotsarga siha kasyo tema gaNadhara pUrvadhara yAcaraNAM sAdIe zrI pravacana sArojhAra vRttikAra zrI sijhasenasUrijI paNa cothI thuzno kAyotsarga tathA thui siha karata paNa gaNadhara pUrvadhara sAjhIeM, e cothI thui tathA cothI thujhno kAyotsarga siha nathI tethI je pUjAdi viziSTa kAraNe cothI thui na mAne tene samakAvavA zrIsiisenasUri mUla gaNadharanA kathana kasyA samAna gItArtha AcaraNA karavI yogya je ema kahI gItArtha AcaraNA sijhakarI paNa pUrvadharanA kathananI sAdI na batAvI ane zAstramA utkRSTa gItArtha pUrvadhara kahyAne tethI cothI thui jaghanya gItArtha AcaraNAe De kemake zrImahAnizIthamAM caityavaMdananAM sUtra traNathuznAM kahyA paNa veyAvaccagarANaM cothI thunuM sUtra karvA nathI tathA paMcAzaka vRttikAre cothI thui navIna kahI jo garAdhara pUrvadharonI AcaraNA hoya tene gItArtha navIna thAcaraNA kahe nahI tevAste vicAra karavo joie ke gAdhara pUrvadhara prAgamokta AcaraNAeM cAlyAM thAvyAM traNa thuznAM sUtra tathA traNa thuzno niSedha karavAvAlo mithyAtvano hetu dIrghasaMsArI vinAM bIjo zuM thA zake. prazna-pUrvadharokta AgamamA jema zakastavAdika cai
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 173 tyavaMdanAnAM sUtra traNa thunAM kahyAM tema pUrvaghara zrAgamokta tathA pUrvAcAryoMta traNa thui kiyA kiyA zAstramAM kahIle. uttara - he pUrNanadra prathamato " zakkachavAiceiyavaMdaNaM" ityAdi zrImAhAnizItha sUtra vacanathI tathA " nassaggo pAriyaMmi thui" iti niyukti vacanathI zakrastavAdi cai - tyadamaka kAyotsarga naMtara thui kahevI pUrvadharonA vacanathI thui siddha thAyale. E valI zrIyArAdhanApatAkA jagavatIsUtra 1 vaMdanapayanno 2 kalpanASya 3 vyavahArabhASya 4 kalpasAmAnya cUrNi 5 kalpavizeSacUrNi 6 kalpabRhadbhASya 9 zrAvaupakacUrNi yAvazyaka sUtra e kalpanApyavRtti 10 vyavahArabhASyavRtti 11 tathA nara piNa paMcAzakavRtti // ityAdi aneka zAstroM meM traNathuie caityavaMdanA karavI kahI ve e graMthAne ullaMghana karIne AtmArAmajI yAnaMdavijayajI thunI caityavaMdanA niSedha karele ane cyAra thunI caityavaMdanA karavAno ekAMte upadeza kare be, e evaMno mata jainamatanA zAstrI ne pUrvAcAryAMnI samAcAriyothI viru-6 be te vAste jainadharmApuruSone ejaMnI zraddhA na mAMnavI joieM kadAcit pUrvakAlameM -
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 paricchedaH 7 jAMNapaNAthI mAnavAmeM bhAvI hoya totraNa karaNatraNa yogathI vosarAvI pUrvadharonA vacana Upara zra-jhA rAkhavI joie kemake ekato jainaliMgano virodhI bIjo zrIza@jaya pramukha tIrthano virodhI trIjo jainazAstrano virodhI cotho caturvidha zrIsaMghano virodhI pAMcamo pUrvAcArya samAcArino virodhI ityAdi virodha karavA vAlo kivAre paNa saMsArasamudrathI tare nahI!!! jainaliMgano virodhI evIrIte thAya ke zrIvIrazAsananA sAdhavoMne zrIjainazAstra meM sapeta mAnopeta jIrNaprAya kapamAM dhAraNakaravAM kahyAMje ne pIlA pramukha kapamAM dhAraNa karavA vAlAne mahApranAvika sthirApadragaDhakamaMjhana prA. cArya zrIvAdivetAla zAMtisUrijIe uttarAdhyayananI "bahadattimAM vimbaka" eTaleneSa vigovavA vAlA thAdizabda nAMDaceSTAnA karavAvAlA kahyAne te pAThaH // atra ca dvitIyaM dvAraM liMgatti liMgyate gamyate anenAyaM vratIti liMgaM varSAkalpAdi rUpo veSastadadhikatyAya "acela" ityAdi prAgvadAkhyAtameva navaraM "mahAmuNitti" mahAmune pati ca "mahAyasatti" mahAyazasA liMge dvividhe acelakatayA vividhavastradhArakatayA ca dvineda iti sUtratrayArthaH //
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 175 "inchiyatti" iSTamanumataM pArzvatIrtharuvaImAnatIrtha ruGgyAmiti prakramo vaImAnavineyAnAM hi raktAdivastrAnujhAte vakrajamatvenavastraraMjanAdiSu pravRttiratinivArA syAditi na tena tadanujJAtaM pArthaziSyAstu na tatheti raktAdInAmapi tenAnujhAtamiti nAvaH kiMca pratyayArtha cAmI bAtina iti pratItinimittaM kasya lokasyAnyathA hi yathAnirucitaM veSamAdAya pUjAdinimittaM vimbakAdayopi vayaM vatina ityanidhIran tato vratiSvapi na lo. kasya vatina iti pratItiH syAt kiMtadevamityAha nAnA vidhavikalpanaM prakramAnnAnAprakAropakaraNaparikalpanaM nAnAvidhaM hi varSAkalpAdyupakaraNaM yathAdadyatiSveva saMnavatIti kathaM na tatpratyayahetuH syAttathA yAtrAsaMyamanirvAha stadartha vinA hi varSAkalpAdikaM ThaMSTayAdau saMyamabAdheva syAt / grahaNaM jJAnaM tadarthaM ca kathaMciJcittaviplavotpattAvapi gahAtu yathAhaM vratItyetadartha loke liMgasya veSadhAraNasya prayojanamiti pravarttanaM siMgaprayojanaM ||||athetyu panyAse " nave paznAutti" tuzabdasyaivaMkArArthatvAdbhinna kramatvAca navedeva pratijJAnaM pratijhAbhyupagamaH prakramApArzvavaImAnayoH pratijJAsvarUpamAha "moskassajhUyasAhaNatti" modasya sadbhUtAni ca tAni tAtvikatvAtsAdhanAni ca hetutvAt modasatasAdhanAni kAnItyAha
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 paricchedaH 9 jJAnaM ca yathAvadavabodho darzanaM ca tattvarucizvAritraM ca sarvatra sAvadyaviratireva ityavadhAraNe sa ca liMgasya muktisadbhUtaMsAdhanatAM "vyavaDhinnatti" jJAnAdyeva muktikAraNaM na tu liMgamiti zrUyate hi jaratAdInAM liMgaM vinApi kevalakonotpattinizcaya iti nizvayanaye vicArye vyava hAranaye tu liMgasyApi kathaM cinmuktisadbhUtahetuteSyata eva tadayamaniprAyo nizvaye tAvaliMga pratyAdriyata eva na vyavahAra evatU kahetunistadiccatIti tadbhedasya tattva to 'kiMcitkaratvAnna biSA vipratyayahetutA zeSaM spaSTamiti sUtrArthaH // nAvArthaH // valI ihAM bIja dvAraliMganube liMga te syuM ke, jAMlie jio karIne eTale e liMgekarIne jAMpIe je e vratIne tehane liMga kahIye eTale varSAkalpAdi rUpa veSa tehane adhikArakarIne kahe acela ityAdi - kano artha pUrve ko be paNa temAM eTalo vizeSa "mahAmuni mahAjasavaMta " teno liMga ve prakAre ekato acelaka paNe karIne bIju praneka prakAranA vastradhAravApaNe karIneM be ne ehamAM liMga te vastrAdika dhAravAnu kahyuM eTale zveta mAnopetavastradhAre te liMga mahAvIrasvAmInA sAdhunu be, aneka prakAranA bahumoMghA paMcavarNA vastra dhAre te liMga pArzvanAthajInA sAdhunuM be, khane mahAvIranA sAdhu
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastuti nirNayazaMkoddhAraH 177 jo raMgelAM tathA bahumoghAM vastrapahire to tehane kuliMgI kahIye ihAM koi kaheze jo raMgelAM vastrapahiravAthI kuliMga kaho to pArzvanAthasvAmInA sAdhu paNa kuliMgI thayA teha ne kahIye ema na bolavu tehuMne to pAMcavarNA pahiravAno jayAcArabe jehunA yAcArameM tathA prAjJAme cAle te kuliMga na kahieM mATe te kuliMga na hoya have je liMgamAM syuMbe tehano uttara vRttikAra kahe . je pUrve pArzvanAthasvAmInA sAdhuvoMne sacelapa ne varddhamAnasvAmInA sAdhuvoMne acela paNa mAnyu tIrthaMkaroe te vAMbita be eTale e mArga imaja joiyeM ehamAM zaMkA na karavI ne jo koi ima kahe ehamAM zuM be tene kahe jo adhikAra ima na mAniye ne varddhamAnasvAmInA celAnaMne raMgavAnI maryAda kahIye to varddhamAMnasvAmInA sAdhu vakrajama be te sadA raMgavAnuja karatA rahe e doSa pravartti miTAvI pratikaThiNa thAya te mATe ehuMne vastra raMgavuM sarvathA varjya. ane raMgeluM vastra dhArakuM paNa pUrve niSedha karadhuM be ne pArzvanAthajInA ziSya ehavA nathI mATe tehu~ne raMgelA vastranI zrAjJA thApI juprAjJapaNAthI e paramArtha De valI kahebe ke liMgamAM zuM be tehano paramArtha dekhAme ke liMgathI lokoMne pratIta upaje je e
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 paricchedaH / sAdhu De ane jo liMga na dekhAmiye to manamAM Ave tehavo veSa karIne pUjAne arthe nAMma pramukha paNa kahe je ame paNaM sAdhu bIe te mATe lokamAM e sAdhu De ehavI pratIti na thAya kemake aneka prakAranA vikalpa eTale nAnA prakAranA napagaraNanI kalpanA adhikArathI jANavAmAM Ave ke varSAkalpAdika napagaraNa sAkSAt sAdhuneja hoya eTale sveta mAnopeta kaMbalAdika upagaraNato yatineja hoya ane raMgelA pramukha upagaraNa nAmAdikone hoya ehavI pratIti kema na hoya eTale hoyaja e prayojana liMga dekhAmavAnu be tathA saMyamanirvAhane arthe vastrAdika rAkhe. na rAkheto dRSTi varSatAM saMyamane bAdhAja thAya tehane aMrthe liMga dhAre tathA ko vakhate citta cale to liMga dhArenuM hoya to jANe ke huM sAdhu thayoDhuM mATe akAryakima karuM eTalA kAraNa mATe liMgarnu rAkhavAnuM prayojana De eTale liMgadhAravAnu prayojana dekhAmadhu have koi nizcaya nayane avalaMbana karIne veSane niSedhe tehane kahe "thathetyupanyAse" ityAdikano nAvArtha ema De ke pArzvanAtha svAmI ane vaImAnasvAmI e behune e pratijJA te kahe be ke modanuM satya sAdhana nighenaye to jJAnadarzanacAritraja ne liMgane muktinUta sAdhanapaNuM nathI mAnatA kemake jJAnAdika ne tehIja modanu satya kAraNa De paNa
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 17e liMga moinuM kAraNa nathI kemake jaratAdikoMne liMga vinA kevalajJAna upajyu ema sAMjalIe bIe ema ni. zcayanayanA vicAramAMto liMganI kAM paNa jarUra nathI paNa ekAMta mAMnavAthI vyavahArano lopa thAya to zAsanocheda pApa lAge te mATe vyavahAra nayanA matamAM to liMgane paNa moda sadbhata kAraNapaNuMja ne eTale nizcemA to jJAnadarzanacAritraja modanA kAraNa paNa vyavahAre liMga paNa mokSad kAraNa le temaja nizcayanayane mate paNa eja aniprAya je je liMga pratye to Adaraja karavo paNa te Adara kevala vyavahArathIja nathI ivatA kemake tatvathI vyavahAra nizcayano neda vidvAnane vipratyayano hetu koI paNa thatoja nathI vastutAe e nayaapekSAe ekaja e jAvArtha spaSTa ne eTale mahAvIrasvAmie siMga kaDaM te ane pArzvanAthasvAmIe liMga kA te pota po. tAnA tIrthamAM modanuM kAraNa le mATe vIranA sAdhu jo nAnAprakAranA raMgelA tathA mUlyathI bahu moghAM vastra dhAraNa kare to nAmaliMga thAya ane kuliMga thAya ema jaNAvyuMDe tathA liMgamAM syuM ne tehakAraNa paNa jnnaavyu|| evIrIteM zrIzrAcArAMgasUtrI AcArAMgavRttiz zrIsUyagamAMgasUtra zrIsUyagamAMgavRtti zrInizIthasatra5 zrInizIthacUrNi zrIdhaniyuktimUla 7 zrIdhaniyuktiTIkA zrIzrAvazya
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 paricchedaH 7 kamiyuktimUlae zrIyAvazyakaniyuktivRttira0 zrIpaMcAzakamUna 11 zrIpaMcAzakaTIkA 12 zrIgaNAMgasUtra 13 zrIgANAMgasUtravRtti 14 zrIgaDAcArapayannAsUtra 15 zrIgabAcArapayannAvRtti16 piMmaniyuktimUna 17 miniyukti vRtti 17 zrInagavatIsUtra 1e zrInagavatIsUtravRtti 20 kalpasubodhikA zrIvinayavijayajI napAdhyAyakata1 zrI dazagaNAmUlaz zrIdazANAvRtti33 ityAdikagraMthoMmAM zrIvIranAzAsananA sAdhuvoMne sapeta mAMnopeta jIrNaprAya vastra dhAraNa karavAM kahyAMDe ane varSAkAla pramukha kAraNe dhovavAnu vidhAna kahyu De paNa raMgavAnu vidhAna kA nathI tathA zrInizIthasUtramA loda karka pramukha dravya, vastra pAtrane lagAvavAM kahyAM te zrInizIthacUrNimA madirApramukha ugaMdha TAlavAne kahyAMce paNa niraMtara gADhAgADhakAraNa vinA neSa badalAvavAne arthe kahyAM nathI ityAdika tarka vitarka samAdhAna sahita pUrvokta sUtra graMthonA pATha, nAvArtha sahita asmatkRta stutinirNayavinAkarathI jAMgavA ema pUrvokta aneka zAstranA aniprAyathI sapetavastra tyAgI pInAkapamA pramukha dhAraNakare tene jainaliMgano vi. rodhI jANavo. __ "zrIzatrujayapramukha tIrthano virodhI evI rIte thAya ke" // vRhatkalpanASya 1 vRtti 2 sikSAtasArasaMgraha3
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 171 dharmasaMgrahavRtti 4 ThANAMgasUtravRtti 5 pannavaNAsUtravRtti 6 lokaprakAza 7 AcAradinakara AvazyakavahAtti e zatrujayamAhAtmya 10 jaratASTapATacaritra 11 vIracaritra 12 munisuvratacaritra 13 pranAvakacaritra 14 zrI pAlacaritra 15 pAMvacaritra 16 zAMticaritra 17 za@jayakalpavRtti 18 saptatisthAnakagraMthavRtti 1 e jaMbudipa pannattisUtravRtti 20 nupadezamAlAvRtti 21 ityAdika aneka zAstromeM zrIzatrujayasaMbaMdhi soraThadezane Arya khetra kahyone paNa kAlaapekSAkarIne prAcIna arvAcIna koi AcAryai khetra apekSAe anAryakarvA nathI kemake khetraprapedAe Aryakhetrano anArya thAya nahIM ne anAthano Arya thAya nahI tema batAM kAla apedAe Arya khetrane khetra apekSAe anArya kathana karatAM, te khetramA rahelA tIrtha paNa anArya thAya kemake sikhetrAdika tIrtha paNa khetra kevAya mATe Aryakhetrane khetra apekSAeM anArya kevAvAlo prAMNI te khetramA rahelA zatrujayapramukhatIrthano virodhi thAya ||"jainshaastrmeN koDIzabda kromasaMkhyAno vAcaka ne koika prAcArya koDIzabdane eka kromavAcaka nathI mAnatA kiMtu saMjhAMtara mAMne te matAMtara,vAkya je je sthale joieM, te testhale AcAryoMe vAparayo be paNa jema AtmArAmajI yAnaMdavijayajI ca.
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 paricchedaH 7 turthastutinirNaya prastAvanA pRSTa 12 mAmAM zrIhIrasUrijIne potAnApUrvAcAryaaMgIkArakarIne telaMnI budhiyalpa jAMNI potAnI buddhi adhika mAMnIne jainatatvAdarza pariccheda 7 me patra 303mAM cakravartipramukhanIsenA tathA zatrujayatIrthamAM jihAM muni moda gayA tihAM pAMca koDI,zatasahasrAdika, zabda sarvatra ThekANe saMjJAMtara zabda vAparaco tema pUrvAcAryoe tathA arvAcIna zrAcAryoe saMjJAMtara zabda sarvaThekANe vAparayo nathI pratyuta zrIza. jayamahAtmya pramukhamA zrIzatrujayane upare jihAM muni moda gayA he tyAM koTyAdisaMkhyAvAcizabdomAM zatasahasrane lAkhasaMjJA zataladane koTisaMjJA pUrvAcAryoe lakhIne paNa matAMtaravAkye saMjJAMtara saMjJA kahI nathI "tathAhi shriihiirprshne"| tathA zrIzajayasyopari paMcapAMmavaiH samaM sAdhUnAM viMzatikoTayaH sijhA iti zrIzatrujaya mahAtmyAdau prokta masti sA koTirvizatirUpA zataladarUpAvati, atra zataladarUpA koTiravasIyate natu viMzatirUpati bodhyaM // 4 // nAvArthaH ||shriishtrujyne Upare pAMcapAMmavasAthe vIsa komI sAdhu sijhA ehavaM zatrujayamahAtmyAdikamAM kaDaM ne te koDI vIsa rUpe saMjJAMtara gaNavI ke saMkhyAsaMjhAe
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 183 so lAkharUpe gAvI e prazna zrIvibharSi gaNino teno uttara zrItapAgacanAyakeM zrIhIrasUrijIeM dIdho ke ihAM so lAkhanI ekakoDi jalAyaDe paNa vIsarUpeM na jAMgavI have sujanoMne vicAra karavo joie ke evIrIte pUrva puruSoMnA khulAsAne ullaMghI svakapola kalpanAe pUrvAcArya sammati vinA jainazAstramAM virodhanAva jaNAvavA vAlo jainazAstrAno virodhIkema na thAya arthAt thAyaja neM je jainazAstrAno virodhI hoya te caturvidha saMghano virodhI hoyaja kemake caturvidhasaMghame pravacana rahyuMDe mATe // " tathA pUrvadharapUrvAcAryasamAcArIno virodhI evIrItethAyaDheke" // zrIzrAvasyakavRhadvRtti 1 zrAvaka dharmaprakaraNa 2 zrAvasyaka laghuvRtti 3 yAvasyaka cUrNi 4 paMcAzakavRtti 5 navapadapra karaNavivaraNa zrIyazodevaupAdhyAyakRta 6 navapadaprakaraNa vRtti saMva 1070 mAM thayelA zrIdevagupta sUrikRta 7 zrAvaka pratikramaNacUrNi saM 1983mAM thayelA caMdragIya zrIsiMhAcAryakRta paMcAzakacUrNi yazodevasUrikRta e yogazAstravRtti zrImAcAryakRta 10 kathAkoza zrIvarddhamAnasUrikRta 11 zrAdinakRtasUtra 12 zrAi dinakRtavRtti zrItapAgacchAdhirAja zrIdeveMdrasUrikRta 13 ityAdika - neka zAstra meM zrAvakoneM sAmAyika letAM prathama karemi te paDhe iriyAvahI kahIbe tathA eka to zrIbhadrabAhu
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 paricchedaH 7 svAmI caturdaza pUrvadhara bIjA zrIsaMghadAsagaNi pUrvadhara trIjA zrIdevagiNi pUrvadhara cothA zrI harinadrasUri // 140 0 / 1440 / 1444 // graMthonA karttA pAMcamA zrI jayadevasUri navAMgavRttikAraka ityAdi zrAcAryoMnAM graMthomAM traNa thue karI caityavaMdanA kahIbe valI traNa traNa thuiyoMnAM joDAM zrIharinadrasUri pradyumnasUripramukhanAM karelA temAM prathama adhikRta arihaMta thui bIjI sarva jinathui trIjI jJAnanI evIrItanAM traNa thuiyoMnAM joDAM ghaNAMka dekhavAmAM yAveLe e pUrvoktapuruSa guruparaMparAthI sarve traNa dhui mAnatA hatA jo traNa thui na mAnatA ehavuM kahIe to te puruSa syAvAste traNa thuinI racanA kare ne graMthomAM pratipAdana kare tathA vAdivetAla zrIzAMtisUrijIe uttarAdhyayana sUtranIvRttimAM traNa thui kaMhI tathA zrI jagaccaMdrasUrI mahAprajAvika kriyAzithila munisamudAyane jAMNI, guruzrAjJAeM caitragatIya vairAgyarasaika samudra zrIdevanadropAdhyAyanI sahAyatA aMgIkAra karIne kiyA dArakarttA zrIzrAghATapurame batrIsa digaMbarAcAryoMne rAMNAnI sanAme vivAdame jItyA tapAbiruda dhAraka tevaMnAM ziSya paramavairAgyavaMta zrIdeveMdrasUrikRta zrAvaka dinakRtyasUtravRttimAM nizrAkRta nizrAkRta cai - tyamAMtraNa dhuie caityavaMdanA kahIbe tathA vRhadracaikamaMmana
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 1 E A zrIcaturviMzatidaMmakastavanA karttA zrIgajasAgarajI nRpAdhyAyajInA guru zrIdhavala caMdra upAdhyAyajIkRta pratikramaNa garnahetumAM jinagRhamAM traNa thuieM devavAMdI pratikramaNa zravasare jaghanya caityavaMdanA karI pakkimaNuM kara kahyuMDe paNa cyAra thui kahI nathI tathA zrIralazekharasUrijIe tathA zrImadyazovijayajIupAdhyAyajIe tathA zrImAnavijayajI upAdhyAyajIe tathA zrIjinavallanasUrinA ziSya jinadattasUrie tathA suvihita devasUrinA ziSya zrInemicaMdrasUrie tathA zrIsidasenasUrie tathA zrIkulamaMmanasUrie tathA zrIsomasuMdarasUrie tathA zrIdharma ghoSasUrie kramI zrAddhavidhimA pratimAzatakamAM dharma saMgrahamAM saMdehadolAvali mUla vRttimAM pravacanasAro-ra mUlavRttimAM vicArAmRtasaMgrahamAM laMghunApya pravacUrimAM nizrAcpranizrAkRta sarvacaityoMmAM traNa thui kahevI kahI beM ityAdika bIjA paNa aneka prAcAryoMe traNa thui kahevI kahI. e sarva zrAcAryAMnI guruparaMparA ane ziSyaparaMparAdhI hajAro prAcAryoeM traNathui mAnya karIbe tevAste yamone moTuM prAzvarya utpanna thAyale ke puNyodaye DhuMDhakapaNAnuM kuliMga sevana muMkI valI AtmArAmajIne nasmagrahanI vakratAne joge pApano udaya kihAMthI jAgyo ke pAluM
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 paricchedaH 7 kutsitaliMga dharIne hajAroM pUrvadhara pUrvAcAryothI viruda valI jinANA ruci caturvidhazrIsaMghathI viruddha paMtha calAvI tathA jainazAstra jainatIrthanI virujha parUpaNA karI daza dRSTAMte urjana evo manuSyano nava pAmelA no. lA prANIyo je potAnA AtmAne tAravA dharmanI rucie karI taraNa tAraNa paramaguru jANI dharmadezanA sAMjalavAne Ave temane rUDhImArganI paraMparAnuM eka bAnu batAvI pUrvadhara pUrvAcAryonA vacanane ullaMghI viparIta zrajhA ka rAvI potAnA AtmAne mabovavAnI bIka na rAkhatAMzaraNe AvenA hajAro jIvoMnA nAvaprANano nAza nirarthaka ahaMkArane lIdhe karAvI urgati zivAya kevI nIci gati pAMmavAnI zvA haze te hUM kAM lakhizakato nathI paNa potAno ahaMkAra bomIne jema potA, tara thAya ne zaraNe AvelA jIvonuM tAra, thAya tevo upadeza nathI karatA tethI AtmArAmajI AnaMdavijayajInuM sI rIte kalyANa thaze ne zaraNe AvelA jIvonI zI gati thaze // have Agala gaNadharAdi pUrvadhara pUrvAcAryoeM caityavaMdanAmAM vaImAna traNa thuie devavaMdana kaDaM te de. vavaMdana stuti stavekarIne thAya mATe prathama stuti stavanAM lakSaNa sahita vaImAnastutino vicAra tathA keTanAka pUrvokta graMthonA pATha lakhIe bIe, te vAMcavAthI
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH navyajIva madhyasthadRSTiyoMne jagAva thaze ke AtmArAmajI AnaMdavijayajI thuino ekAMte niSedha kare te pUrvadhara pUrvAcAryAMnA kathanathI tathA pravarttanathI moTo - nyAya kare // prathamastutistavanu lakSaNa jJAnanAskara prAcArya zrImalayagirijI kRta vyavahAravRtti khaMma 2 mAM kabe. 187 // tepAThaH // ekazlokA dvizlokA trizlokA vA stu tirbhavati parazvatuH zlokAdikaH stavaH // arthaH eka betra zlokanI thui thAya vyArazlokAdi stava kahIe // tathA thirApadraganlaikamaMmana vAdivaitAla zrI zAMtpAcArya kRta uttarAdhyayana vRhaTattimAM paNa stuti stavanuM lakSaNa kahyuMDe. // tepAThaH // tatra stavA deveMdrastavAdayaH stutaya ekAdi saptazlokAMtAH yata uktaM ega huga ti silogA thuina annesiM jAva huMti satteva deviMdacavamAi te paraM tayA hoMti ti // artha-ya thui maMgale karIne jagavAMna jIva zuM utpanna kare train kahe bodhilAna utpanna kare tihAM stava deveM drAstavAdika stutiyo eka zlokathI lei sAta zloka paryaMta jemATe kahyuMDe eka be traNa zlokanI thui bIjA kei cyA
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ 00 paricchedaH 7 cArya tehune mate sAta zloka paryaMta thuthAya tivAre par3I deveMdra stava Adi lei stava hoya // emaja zrIuttarAdhyayana avacUrImAM // ||tepaatH|| tatra stavA deveMdrastavAdayaH stutaya ekAdi sapta zlokAMtA stato iMTe stutistavAH stuteH ktyaMtatvAprAganipAte prAptepi sUtre prAkRtatvAvyatyayanirdezaH // ehano artha pUrve likhyo ne temaja, emAM paNa eka be traNa zloka tathA sAta zlokanI thui khii|| tathA uttarAdhyayana laghuTIkAmAM paNa eka betraNa zlokanI thui kahI. . // tepaatH||stvaa deveMdrastavAdayaH ekAdisaptazlokAMtA yata uktaM ega uga ti silogA thujhna ityAdi. ____ e pAThano artha pUrve lakhyo temaja jANavo ehamAM paNa traNa thui ||tthaa uttarAdhyayana vRttira zahajArI teno // pAThaH // stavA deveMdrastavAdayaH stutayaH ekAdi saptazlokAMtA yata naktaM ega uga ti silogAna thuna thannasiM jAva satteva ityaadi| __e pAno artha piNa pUrve likhyo ne timaja // ehamAM paNa eka betraNa zlokanI thui kahIje // tathA uttarAdhyayanaTIkA tapAgaDIya zrInAvavijayajI napA
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 17 dhyAya kRtamAM paNa ekAdi saptazlokAMta thui kahI. // tepAThaH // stavA deveMdrastavAdyAH stutayaH ekAdi saptazlokAMtAH tatazca stavAzca stutayazca stutistavAH stutizabdasya idaMtatvAtpUrvanipAtaH ityAdi. ___ ehano artha paNa pUrve lakhyo temaja // // epUrvokta graMthonA pAThamAM je stavastutinAM lakSaNa kahyA temAMstava te zakastavAdika ane thui te samudita pAThe eka betraNa zlokanI tathA sAta zlokanI kahI. te nAMmastuti 1 zrutastuti 5 sijhastuti 3 e traNa sUtra stuti, tathA eka zloka 1 be zloka patraNa zlokanI, athavA pada adara svarekarIne vaImAna thui saMsAradAvA pramukha tathA pratikramaNa samApti thui namostu vaImAnAya vizAlalocanadalaM te paDe traNa cUli kAthui paNa pUrvokta paMcAMgI graMthoMnAM aniprAyathI jAMNavI temaja zrIyAvazyakacUrNAmAM caturviMzatistava e. Tale logassa? zrutastava eTale purakaravaradI za sihastava eTale sijhAeM bujhANaM 3 e traNa stavane zrIkAyotsarga niyukticUrNImAM stuti kahI. te paatthH||aprimie eM kAle e nassArayacaM taMca namo arihaMtANaM ti naNittA pAre paDA thui jehiM maM
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 paricchedaH / tivaM zmAe ussappiNIe desiyaM nANaM dasaNaM carita ssa ya navaeso toseM mahaienattIe bahumANana saMdhavo kAyabo eeNaM kAraNeNaM kAnasaggANaMtaraM canavIsavana ityAdi tathA namokkAreNaM pAre tana nANA yAravisudhi nimittaM ca suyanANeNaM muskasAhaNANi sAhiti ti kA tassa nagavana parA nattIe tapparUvagaM namokkArapuvarga thui kittaNaM kare taM jahA "purakaravaradIvajhe" ityAdi tathA namokkAreNaM pAreI evaM carittadaMsasuyadhammaazyAravi sohiMkAragA kAusaggA kAyavAzyANiM daMsaNasuyadhammANaM saMpannaM phalaM jahiM pattaM tesiM bahumAna parAe nattIe maMgala nimittaM ca bhuko thuiM jaNa sijhAeM bujhANaM gAhA ityAdi Ava0 cU0 arthaH // aparimAekAle karIne kAmassagga pAravo namo arihaMtANaM kahIne par3e thui kahevI jeNe e tIrthae ussappiNImA dekhAmadhuM jJAna darzana cAritrano upadeza tehuno De mATe moTI nakti bahumAnathI saMstavana karavo ekAraNe kALasaggane anaMtara canavIsabo ityAdi tathA navakArekarI kAThasagga pArI paDe jhAnAcAra vizudine arthe zrutajJAnekarIne mokSasAdhanAdika sAdhiye ema jANI te zrutanagavaMtanI paramanaktie karIne tehanI pra. rUpaka namaskAra pUrvaka thu kIrtana kare te jima "puskara
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 101 - varadIvame" ityAdi tathA navakAra kahI kAjasagga pAre ema cAritra tathA darzana ne zrutadharmmanA zraticAra visodhinA karanArA eTale cAritra darzana jJAMnanA ticAranI zuddhinA karanArA traNa kA sagga karavA te karIne hive darzana zruta dharmanu prApta thayuM je phala tehane pAMmyA je puruSa tenuM bahumAna paramanaktie karI valI maMgalane kharthe thui kahe "siddhANaM bujhAeM gAthA" ityA vika // e pAThamAM nAmastava 1 zrutastava 2 siddhastava 3 ne thui kahI tethI keTalAka yAcArya estutitrikaneM zAsvatI thui mAMnI dhruvathuznA devavaMdana kahebe chAne keTalAka dhruva dhruva thunAM mAMnavAvAlA yAcArya logassa pramukha traNa sUtra thuI, ne eka zlokikAdi varddhamAnaM cUlikA thuie, dhruva dhruva devavaMdanA mAMneDe te eka zlokikAdi varddhamAna thuino vicAra, vicArAmRta saMgrahamAM zrIkulamaMmanasUrijIe zrIzrAvazyaka caryAdikanI sAkIe evirIte koDe. pAThaH // tAnya thuina egasilogAdi varutiyAna payArakarAdihiM vAsareNa vA varUM teNa timi jANi kaNaM tato pAcasiyaM kariti prajAtAvazyake tupacA tini thutI appasadehiM taheva jayaMti jahA gharako iliyAdIsaMtAna chiMti kAlaM vaMdittA nivediti jai ceiyANi
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 7 192 yahi to vadaMti yAva0 cU0 402 yAvassayakAnAM jiNovahaM guruvaeseA timi thutI pamilehA kAlassa vihI imo taba // 1 // zrAvazyake, nizIthe, vyavahAreca, atra cUrNiH, jihiM gaeNaharAeM navadihaM tato paraMparae jAva mhaM guruvaeseA khAgataM taM kAna yAvassagaM ye timi yatina kariti grahavA egA egasilogiyA bitiyA bisilogiyA tatiyA tisilogiyA tesiM samatIe kAlavelApa mile haNavihI imA kAyavA yAvacU 0 nizItha na 10 cUrNauca jirohiM navadiThaM gaharANaM gurUvaeseti mhaMtrAyariya navajhAehiM jahA navadiThaM timi thutIna paDhamA ega silogiyA bitiyA bisilogiyA / tatiyA tisilogiyA vyavacU0 20 pratikramaNaparisamAptau jJAnadarzanacAritrArthaM stutitraye datte sati eteSAM mukhavastra kAdInAM pratyupekSaNA samAtyanaMtaraM yathA sUrya tyeSa pratyupekSaNAkAlavibhAga iti gha vR 50 iha yAstrizlokikAdyAH stutayo yAzva padArAdiniH vardhamAnasvareNa vA jAnIyA uktAH saMti tAnAmagrAhaM kvAppAgamacUrNivRttyAdau na dRzyaMte paramAcArya paraMparAgataM namo'stuvarddhamAnAyetyAdi vizAla locanetyAdi saMsAradAvetyAdi ca pRththak stutitrayaM pavAkSaravRddhaM varddhamAnasvareNa jAyate iti yaca tibayare
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 13 nagavaMte ityAdi stutitrayaM kenacidbhaeyate tatpadAkSAbhyAmapi vaImAnaM nAstIti zeyamiti, iti vaImAna stutitrayavicAraH // ||naavaarthH // te thujhyo eka zlokAdika vaImAna athavA pada adara svare karIne vaImAna traNa kahIne prAdoSika kAlagrahaNa kare, pranAtanA Avazyakane viSe valI ema kaDaM pacarakANa karI pavitraNa thuzyo alpa zabde karIne kahe jema garolI pramukha hiMsaka jIva kave nahI paDe vAMdine kAlanivedana kare ane jo caitya hoya to vAMde ema AvazyakacarNimAM ane aAvazyake karIne jineMdra upadezita guruupadeze karIne traNa thui kahIne pa. milehaNA kari kAlagrahaNa kare ema.Avazyaka, nizItha, vyavahAra cUrNimAM, AvazyakakarIne tIrthakare gaNadharone upadezyo tyAra paDhI paraMparAe jAvat amArA gurunA napadeze karIne Avyo aAvazyakakarIne anya trAthuzyo kare athavA eka thui eka zlokanI bIjI be zlokanI trIjI traNa zlokanI senI samAptikAlavelAe pamilehaNAvidhi karavo, AvazyakacU nizItha u 15 cUrNimAM valI tIrthakare gaNadharane kA tyAra paDhI amArA AcArya upAdhyAye jema kayuM tema guru upadeze traNa thujhyo prathama eka zlokanI bIjI be zlokanI trIjI
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 paricchedaH 7 aur zlokanI karIe bIe. vyava cU0 80 7 pratikrasamAtine viSe jJAnadarzanacAritrane arthe thui traNa kahyAta mukhastrikAdika pahilehaNA saMpUrNa thayA paDhI sUryanage, e pahilehaNA kAlano vibhAga jAlavo. muMgha 0 vR0ihAM Na zlokAdika thuiyo je kahI te pada akSarA - dike varddhamAna tathA varddhamAnasvare karIne kahevI kahIle paNa tenaMnu nAma grahaNa koi Agama cUrNi vRttyAdikamAM dekhAtu nathI paNa prAcArya paraMparAe grAvelAM " namostuvarddhamAnAya vizAlalocanadalaM saMsAradAvA" ityAdika jUdi zthui traenA, pada ra vRddhie vardhamAnasvare karIne kahIe bIeM ne "jetiyare jagavaMte" ityAdika RNa thuiyo keika kahe te pada are, karIne paNa varddhamAna na jAMgavI. saMpUrNava ImAna thui traNano vicAra || prazna - e pAThamAM to pratikramaNasamAptimAM varddhamAna thui kahI paNa caityavaMdanAmAM kahI nathI. uttara - he mahAnubhAva ? je prANine kamalAno roga thayo hoya te prANIne zaMkha jevI ujvala vastune patA pIlI dekhe to anya vastune to pIlI dekheja tema je puruSane svamatAgraha roga thayo hoya te to sAkSAt zrIkevalInagavaMtanA mukhathI sAMjalIne paNa potAnA DurAgrahane bome
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 155 nahIM to, zAstranuM kathana to tene kyAMthI nAsana thAya arthAt naja thAya paNa je mata kadAgraha rahita apadapAtI madhyastha dRSTivaMta puruSone to pUrvadharaanuyAyizAstramA sAmAnye vacana hoya to paNa vizeSe nAsana thAya to pUrvadharonA vizeSa vacana to kema nAsana na thAya arthAt thAyaja paNa jema sUrya sarvatra prakAza karI sarvanAM netra vikAza kare paNa ghuyamanAM netra vikAza na thAya to, sUryano zo doSa tema pUrvadharonA khulAsA karelA pATha paNa konI najaramAM na Ave to zAstrano zo dopa tenA karmanoja doSa paraMtu pUrvadharonA kathana karelA pAThamAMthI kevi rItano pATha kevirIte grahaNa karavo ane kevirIte samajavo te to madhyastha dRSTikapara AdhAra rahe. De tethI madhyastha dRSTie vicAra karIe to pUrvoktapAThamAM pratikramaNa samAptimAMtraNa vaImAna thui kahI temaja caityavaMdanAmAM paNa jANavI kemake anavacinha paraMparAe pUrvadharonA vacanane AdhAre caityavaMdanAmA pUrvaparaMparAe traNa vaImAna thui karatA AvyA tethIja aAdhunika pU. rvakAla varti zrIsenasUrijI paNa caityavaMdanAmAM. vardhamAna traNa thui lakheDe. tepAtaH // athapaM0 satyasaunAgyaga0 kRtaprazne caitaDataraM yathA utkRSThacaityavaMdanavidhAvuttarottaraM stutayo varga
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 paricchedaH 7 hA vidhIyate na tvalpA ti ruDhiH satyAsatyA veti pra0 ullaSTacaityavaMdanavidhAvuttarottaraM stutayaH prAyo varSe vRkSA evaM vidheyA iti paraMparA varttate'nena rUDhiH satyai vAvasIyate paraMparAmUlaM tu namostu vaImAnAyetyasyAdhikAre tAa thuna egasilogAdivati Ana payatrakarAdihiM vA sareNa vA vadaMteNa tinni nANikapami tyAdyAvazyakacUryadaradarzanamiti saMnAvyata iti // asyArthaH natkRSTacaityavaMdanAvidhimAM nuttarottara eTale ekathI bIjI, bIjIthI trIjI, thuzyo varNekarIne vadhatI kahIebIe paNa alpa eTale nabI nahI e rUDhI satya keM asatya evI rIte zrIsatyasonAgyagaNie prazna kasyo teno uttara zrItapAgabanAyaka zrIsenasUrIjIe evo dIdho ke caityavaMdanA vidhine viSe uttarottara thuzyo bahulatAe varNe karIne vRkSahIja kahevI, evI paraMparA vaDe teNe karIne vardhamAna thunI rUDhiH satyaja jaNAya ne paraMparAmUlato namostu vaImAnAya e adhikArane avasare thujhyo eka zlokAdika vaImAnapada adAdika athavA svare vardhamAna traNa kahIne ityAdika Avazyaka cUrNinA adara dekhavAthI saMnaveDe // ihAM pratikramaNa samApti traNa thui dRSTAMte caityavaMdanAmAM vardhamAna thuza
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 157 kahevI kahI temaja zrIaMgacUliyAsUtramA paNa devavaMdanamA vaImAnathuI kahevI kahI. ||te pATha // amugasuyakhaMdhazraMganadesAvaNiyaM vA naM. dikamAvaNiyaM vAsanikivaM kareha evaM deve vaMdAveha tana vatiyAhiM thuihiM deve vaMdiya bArasAvattaM vaMdaNaM de "thasyArthaH" aMga udesAvaNane kAje athavA naMdikamA vaNane kAje he jagavana vAsanidepa karo emaja deva vaMdAvo, ema kahIne vadhatI eTale vaImAna thui vaDe karI devavAMdIne dvAdazAvata vaMdaNA de, naMdikaDhAvaNIno sattAvIsa zvAsozvAsano kAsagga kare // e pUrvokta pAThamAM vaImAna thuie caityavaMdanA kahI temaja zrIvRhatkalpa nASyAdika pUrvadhara pUrvAcAryonA graMthomAMtraNa thuie caityavaMdanA kahI te pATha anukrame navyajIvone jJApana karavAne lakhIebIe // prathamahatkalpanASya. ||paatthH|| nissakaDamanissakake vAvi cee sohiM thui tini velaMba cezyANi nAtaM ikvikayA vAvi // 1 // // gAthArthaH // eka nizrAkRta caitya tene kahie ke gabanA pratibaMdhathI banyo jemake e amArAgabano derAsara ne bIjo anizrAkRta caitya te tenA upara koI gabano pratibaMdha nathI e sarva jinagRhamAMtraNa thui kahevI
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1ena paricchedaH 7 ane jo sarvajinagRhamA traNa thujhnI caityavaMdanA karatAM ghaNo kAla lAgato jAMNe ane jinagRha eTale derAsara ghaNAM hoya to ekeka jinagRhamA ekeka thunI caityavaMdanA kare // e kalpanASyanA mUla pAThamAMtraNa thuznI caityavaMdanA sarvacaityamAM karavI kahI temaja vRhatkalpa nASyavRttimAM paNa traNa thuznI caityavaMdanA kahIle. ||te paatH||ath caityavaMdanavidhimAha nisskmeti|| // vyAkhyA // nizrAkRte gaDapratibake anizrAkRte ca tadviparIte ca caitye sarvatra tistraH stutayo dIyaMte atha praticaityaM stutitraye dIyabhAne velAyA atikramo navati jayAMsi vA tatra caityAni tato velAMcaityAni vA jJAtvA praticaityamekaikApi stutirdAtavyoti. asyArthaH // nizrAkRta kahIe ekaganjapratibaddha caityamAMvalI anizrA kata je pUrve kahyo tethI viparIta eTane je caityamAM badhAi gabanA pratiSTAdika kare ityAdi sarvacaityamAMtraNa stuti kahevI jo praticaityamAMstuti traNa kahevAthI sisAyAdika velA ullaMghana thAya athavA baha caitya tyAM je tyAre velA avasara jANIne caityadIpa eka eka paNa stuti kahevI / emaja kalpacUrNimAM paNa traNa thuznI caityavaMdanA kahIje.
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 18 ||te paatthH|| pavigaNaM ceyavaMdaNe samosaraNaya vidhi jaNati NissakaDagAdhAcanakkaM kaM // ihAM cUrNikAre "paviThANaM cezyavaMdaNe" ityAdika cyAragAthAe karI caitya vaMdanA traNathunI kahI paNa gAthAta sugama le tethI vyAkhyAkarI nahIM tethI pUrvadharapU cAryone vAre paNa traNa thuieja caityavaMdanA hatI paNa cyAra thunI nahI kemake zrIvyavahAranASyamAMtraNa thuinI utakRSTa caityavaMdanA uparAMta kAraNa vinA jinagRha mAM rahe sAdhune vayu 3 // ||tepaatH|| uzigaMdhaparissAvI taNurapyesa ehANayA jvAhAna vaho ceva, to ciThati na ceie 1 tinIvAka. ejAva butItotisalo iyA tAvataprANAyaM kAraNaM mipareNAvi // arthaH-e zarIra urgadhI vALu le malanuM narelu De emAM sarvatra mata svave evaM tethI ene snAna karAvIe toepaNa uMce nIcethI vAyu emAMdhI nIkalele te mATe sAdhuvo ne caityamA ghaNIvAra rahevU nahi 1 ane jo darzana kAje jAya to traNa zlokanI trIjI thoya kahe tyAM sUdhI rahevAnI AjJA caityamAM ne kAraNe adhika paNa rahe 5 emAM jAva zabdathI traNa stutie madhyama tathA utkRSTa
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 paricchedaH 7 praNidhAna paryaMta devavaMdana kare tyAM sUdhI rahevU kaDaM te mATe caityavaMdanAmAMtraNa thule e vyavahArajASyanI gAthAno artha. valI vyavahAranASyanI TIkAmAM paNa traNa thui kahI. teno paatthH|| eSA tanuH nApitApiranigaMdhaprasveda parizrAviNI tathA dvividho vAyuryathodhio vAyuvaho nirgama nancAsanizvAsanirgamazca tena kAraNena caitye cetyAyatane sAdhavo na tiSThaMti athavA zrutastavAnaMtaraMtitraH stutayaH trizlokikAH zlokatrayapramANA yAvatkarSate tAvatatra caityAyatane sthAnamanujJAtaM kAraNena kAraNavazAtpareNApyavasthAnamanujJAtamiti // arthaH-mumine caityamAM kyA sUdhI rahe te kahele. sAdhunane caitye jAvaM paNa e zarIrane zvA hoya teTaluM snAna karAvo toya paNa ugaMdha parasevAdikato emAMthI nikalatAMja raheDe valI uMcAnIcAthI vAyu emAMdhI sadA vaheDe e kAraNe eTale aAzAtanAnA nayathI sAdhu caityamAM na rahe athavA raheto "puskaravaradIva" kahIne trIjI thu traNa zlokanI kahe tyAM sudhI rahevAnI AjhA ne ane jo ko zAMti snAtra pramukha kAraNa hoya to adhika paNa rahe e pAThano tAtparyArtha e be ke caityagRhamA sAdhu ma
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 201 ryAdA uparAMta na rahe. te maryAdA eDe ke caityavaMdanAmAM zakrastavAdi anaMtara pahelI eka zlokanI,bIjI be zlokanI, trIjI zrutastava eTale jJAnastavane anaMtara traNa zlokanIthui kahe tyAM sudhIjinagRhamA rahevAnI bAjhAbe tathA nASyagAthAmAM vA zabda padAMtara sUcaka . tethI caityavaMdanAnA aMtamAM eTale trIjI thui traNa zlokanI kahyA palI zakastavAdikane anaMtara jo traNa thui traNa zloka parimANa praNidhAnane arthe pratikramaNane anaMtara maMgalArtha stuti traNapAnI peThe kahe, tyAMsudhI jinamaMdiramA rahevAnI AjhA , eTale saMpUrNa caityavaMdanA kasyA panI vinAkAraNe sAdhu jinade, rAsaramAM na rahe. ___ have padapAtarahita jinamatarasikone vicArakaravo joie ke pUrvokta pUrvadhara pUrvAcAryAMnA vacanapramANe je koijainamati nAmadharAvi caityavaMdanAmA traNathupramANa na kare tene mithyAdRSTi hovAme koNa navya zaMkA kare arthAt naja kare, tathA vRhatkalpa AvazyakanASyAdi zAstromAM mRtakasAdhune paragyA paDI paNa traNa thunI caityavaMdanA kahI be, te zAstronA pATha aije tyAM prathama sAdhu kAla kare. tyAre teja pUrvokta vardhamAna traNa thuzyoM caityamA hIyamAna kahe evaM AvazyakaniyuktimA canada pUrvadhara zrInadrabAhusvAmIe kAMje.
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 paricchedaH 7 tepATha gAthA-AyaMmi cezyaharaM gaMtUNa cezyAI vaMdidyA ajiajaya tinni thUI parihAyatitva kati 27 artha-tyAMcI zrAvI dere jazne caityavAMdavAM, panI ajisaMto kahevo. traNa thU hIyamAna kahevI. tathA kalpavRhadbhASyamA traNa thui nizcaya karavI kahI. tepATha-cezyagharUvassa evA prAgammussaggagurusamIvaMmi avahivigiMcaNiyAe saMtinimittaMcathatotaba 1 parihAyamANIyAna tinnithuinahavaMtiniyameNaM ajiyasaMtilagamAzyAnakamasotahiMneu. artha-caityaghare vA upAzrayamA AvIne gurusamIpe zravidhi pariThAvaNiyAno kAyotsarga karavo, ane zAMti nimitta stotra kahevU 1. parihayimAna traNa thui niyame karIne hoya. ajitazAMti stavAdika kramathI tyAM jAMNavAM tathA valI vRhatkalpacUrNimAM paNa traNa thui hIya. mAna kahI . te pATha-sAhuNo cezyaghare vA navassae vA diyA hoghA jaz cezyaghare to parihAyaMtIhiM thU hi cezyAI baMdittA Ayariya sagAse riyAvAha pamikkaminaM avihiparivAvaNiyAe kAnasaggaM kareMta tAhe maMgalasaMti nimittaM ityAdi.
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 203 // zrasyArtha // sAdhu de zamAM tathA upAzrayamAM hoya to paNa hIyamAna thuie karIne caityavAdIne zrAcAryane pAse yAvI iriyAvahI karIne vidhiparaThavAMno kAna - sagga kare. maMgalane arthe stavana kahe, ihAM paNa traNa thui parihIyamAna // valI vizeSacUrNimAM paNa traNa thuinuM karavuM kahyuMDe. te pATha-tana yAgamma cezyagharaM gati ceiyANaM vaMdittA saMtinimittaM zrajitasaMtithana parikamikai tinni thuina parihAyaMtIna kamiti tanuM yAgaMtu zravihi pariaraNayA kA ssagaM kIrai 7 // asyArtha // tyApI pravIne de' re jaI caitya cAMdIne zAMtIne arthe ajitazAtistavana kahe, traNathuiyo hIyamAna kahe. pI yAvIne vidhiparitavAno kAusagga kare, emAM paNa traNa thuibe " tinnithuina " e pAThamAM prasiibe tathA cyAvazyakavRhadvRttimAM paNa zrI hari - drAcArya thui hIyamAna lakheDe. // te pATha - tato gamma ceie ganuMti cezyANi vaMdittA zaMtinimittaM yajiyasaMtivana pariyaddika tinni vAthuina parihAryatIna kadyati. // prasyArthaH // tyAMcI AAvIne de're jAya caitya vAMdIne
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 7 204 saMtinimatte jisaMto kahe, athavA traNa thui varddhamAna kahI, te hRyimAna kahe. emAM paNa traNa thui kahI. tathA tryAvazyakalaghuvRttimAM paNa traNa thuino adhikAra te pATha -- tatazcaityagRhe yAgatya caityAnI vaMditvA zAMtinimittaM zAMtistavaM paThitvAM stutizva hIyamAnA napitvA 1 prAcAryoMtike prAgatya pravidhipAriSTApanikI kAyotsargaH kAryaH // artha - pI caityaghare yAvine eTale de' re yAvI caitya vAMdine zAMtine arthe zAMtistava nagIne stuti hIyamAna kahIne eTale vardhamAna karatA hatA te hIyamAna kahevI paDhI yAcaryanI pAse yAvI yavidhipAriThAvaNIno kA - usagga kare, emA hIyamAna kahevAthI trijI thuI pehelI kavI emabe, tathA zrAvazyakA'vacUrI temAM paNa caityamAM traNa thui kahI. te pATha - tata zrAgamya caityagRhe viparyastaMdevA vaMditvAcAryapArzva vidhi pAriSTApanikAyAH kAyotsargaH kriyate // artha - pI khAvIne de re avalAdeva vAMdIne eTale trIjI thui pahelI kahe ema viparIta deva vAMdIne thAcAryapAse yAvi vidhiparatvAno kAThasagga kare, emAM
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 205 paNa traNa thui viparIta kahIje. emaja bIjI paNa zravacUrI be, temAM paNa emajale. tathA zrAvazyakadIpikAmAM paNa traNa thui hIyamAna kahavI kahIle. tepAta-tatraiva sthaMmile kriyamANenabAnAdayo doSAH syuH tatogrAmamAgamya caityaM gatvA navA zAMtyai tIrthama jitazAMtistavo guNyaH tinni vA thuna parihAyaMtIna kamichati tato gurupArzvametyAvidhipAristhApanikAyAH kAyotsargaH kAryaH saptaviMzatiH unhAsAH eSa vRkSasaMpradAyaH AcaraNA punaH ummabarayaharaNeNaM kiragamaNAgamaNaM Alodya tato riyAvahiyA pamikamidyatana cezyA vNdittetyaadi| artha-tyAMja sthaMmile kAnasagga karatAM thakAM mRtaka nagAvavA pramukha doSa thAya, temATe gAmamAM AvIne dere caitya namIne ajitazAMtistava kahevo. traNa thui hIyamAna kahevI. par3I gurupAse AvIne avidhiparigavavAno kAmasagga karavo. sattAvIsa zvAsozvAsano ema vRkSasaM. pradAya . AcaraNAe valI naI rajoharaNe karI nizce gamaNAgamaNa thAlozye,paDI riyAvahI pamikamie panI caitya vAMdIne ityAdi AcaraNA le. havaNAM to cyArathuInI yAcaraNA , te pUrvoktagraMthathI viru. tathA vi.
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 7 krama saM0 1440mAM jJAnasAgarasUrijI thayA te paNa thAvazyaka avacUrimAM traNa thuinA viparyaya devavaMdana kahele. tepATha-nahA tatraiva sthamilopAMte kAyotsargona kriyate ubAnAdidoSasaMnavAt tata Agamya caityagRhe viparyastaM devAnvaMditvAcAryapAi~'vidhipAriSThApanikAyAH kAyotsargaH kriyate 26 daM gAthAdayaM anyakRtamavyArakhyAtaM ceti // ||asyaa arthH|| je jagAe mRtaka vosarAvyo tyAMja kAsagga najIka na karavo mRtaka unuthavAno doSa saMnave mATe tyAMthI AvIne dere viparyaye caityavaMdana kara, eMTane sadA traNathui vaImAna kahetA hatA te hIyamAna kahevI, paDI AcArya kane prAvI avidhiparatvavAno kAnasagga karavo "Ayami"ezmIprane prAyaraNA" e be gAthA kSepaka mATe ame artha nathI kIdho. ema sAhazatakagraMthamAM paNa hIyamAna thui kahI, tathA sAIzatakanInASAmAM paNa hIyamAna khii||ityaadik anekazAstromAM mRtakasAdhu paratavavAnA adhikAramA zAMtinimitte eTale upasargaharavAne traNa thui varSamAnane ThekANe hIyamAna traNa thui karavI kahI paNa cyArathuina kahI jo pUrvadhara pUrvAcAryonA vArAmA cyAra thuza hota to
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 207 vighna vighAtane arthe jema hamaNAM AtmArAmajI thA. naMdavijayajinI paraMparAmAMsAdhu kAla kasyA par3I pahelAM avalA traNa thuinA deva vAMdI par3I sulaTA cyArathuinA deva vAMde, tema pUrvadhara pUrvAcAryonA lekha nathI, tethI cothI thunI AcaraNA devavaMdanamAM pAbalathI thai saMnave. be, tathA AtmArAmajI AnaMdavijayajI caturthastutini. rNaya pRSTa 114 mAM aMcanagaDhanA matanuM zaraNuM lele te paNa ayukta be, evaM lakhIne poteja aMcalagabanA matanu zaraNa lei aMcalamatanI zatapadInAme graMthanI sAdIe pRSTa 3zmAmAM *kalpavizeSacUrNi kalpavRhadbhASya aru AvazyakavRttime jo he tisame to tIna thuiseM caityavaMdanA karanI kahIhI nahIM he // evaM lakhele, te niHsaMdeha zaraNAgatavaDalane badale kRtaghnapaNuM sUcanA kare * de, jema koI prANI koinuzaraNuM leipotAnuM kArya siddha karI je prANinA zaraNAthI potAnuM kArya sijha thayuM teja prANinA avarNavAda bole to te prANi kevo nattama kahevAya tevI uttamatA AtmArAmaji dhAraNakarI caturtha stutinirNaya pRSTa 20 mIla 15 mIthI TaSTa 30 mAnI nana 5 mI sudhI pATha lakhe // tepATha zatapadIgraMthano , paNa kalpanASya kalpa cUrNi pramukhano nathI; kemake "kalpavizeSacUrNi kalpaba
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ 207 paricchedaH 7 hadbhASyAvazyakavRttikadbhiranyathA vyAkhyAtaM yata caityavaMdanAnaMtaramajitazAMtistavo naNanIyo nocettadA tasya sthAne'nyadapi hIyamAnastutitrayaM naNanIyamiti" // e pATha AvazyakAdizAstromAM nathI, paNa zatapadIkAre traNa sUtra stutisijhakaravAne anyathA vyAkhyAna jaNAvyu, tepAThano AyaMta zrAzayapAuDomIne aAtmArAmajI AnaMdavijayaji te pAThamAMthI banakarIne kevala kalpasAmAnyacUrNi pramukhanA pATha lakhI traNa thui niSedhakaravAne zatapadI graMthano pATha lakheDe, paNa te pAunA aniprAyathI cothI thui niSedha thAya. paNa traNa thu niSedha thatI nathI tathAca; tatpATha-nanu caityavaMdanAM kurvadbhiH saMsAradAvAnala dAhanIramityAdikAH stutayaH kiMnanaeyaMte ucyate iha tAvadAgame sAdhUnAM caityavaMdanA vidhirayaM tathAhi "pavi. hANa cezyavaMdaNe samosaraNeya vihiM naNai nissakamamanissakamegAhA" atra hi stutitrayamevoktaM tadyadi "logassuboyAgare pukaravaradIvajhe" sijhaNaM bujhANamityevaM rUpaM stutitrayaM zAsvataM kRtrimastutayazca naeyate tadA stutisaptakaM padaM vA syAt athaca tritayameva vidheyatayoktaM atha caturvizatistavAdInAM stutitvamasijhamiti cettadapi
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 205 na yataH kAyotsarga nikticUrNo etattrayasyApi stutitva manihitameva tathAhi zraparimieNaM kAjeNaM nassAreyavaM taM ca namoyarihaMtANaMti naNittA pArei pacA thuI jehiM imaM ticaM imAe ussappiNIe desiyaM nANaM daMsaNaM carittassa ya javaeso tesiM mahaie nattIe bahumAna saMvo kAyavo eevaM kAraNaM kAvasaggAAMtaraMcanavasana ityAdi tathA namokkAreNaM pAre tana nANAyAravizuddhi nimittaM ca suyanANeNaM murakasAhANi sAhidyaMti ti kA tassa jagava parAe jantIe tapparUvagaM namokAra - puvagaM thukittAM karei taMjahA purakaravaradIveityAdi tathA namokkAreNaM pArei evaM carittadaMsaNasuyadhammaprazyAravisohiM kAraggakA sagA kAyadyA iyANiM daMsaNasugaMdha mmANaM saMpannaM phalaM jahiM pattaM tesiM bahumAna parAe jattIe maMgalanimittaM ca dyo thui nAi siddhANaM bujhAeMNaM gAhA ityAdi yAva0 cU0 tathA pAriya udyoyagare thui kamiti iti SamAvazyakavRttau pAkSikakAyotsarge tathA Thika yasAmAiyAdivasAiyAraciMtAkayanassaggA namo kkAreNa pAraNAkayaca vIsaccayathui nisannapabhilehiyamuha pattI ityAdinA pAcikacUrNAvapi caturviMzatistavaH stutitvenoktaH tasmAdetadeva zAzvataM stutitrayamanidhAtavya miti sthitaM, u // yadyevaM cezyagharuvassae vAhAyaMtIna 27
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21 paricchedaH 7 tana thuI tinni sAravaNaMvasahIe kare savaM vasahipAlo 1 avihiM pariThavaNAe kAusaggoTha gurusamIvammi maMgalasaMtinimittaM thantana ajiyasaMtiNaM 1 te sAhuNo cezyaghare vA uvassae vA ThyiA hudyA tAhe jai cezya ghare to parihAyaMtIhiM thuIhiM cezyANaM vaMdituM thAyariya sagAse riyAvahiyaM pamikkami avahipArichAvaNIyAe kAsaggo kIrai tAhe maMgalapaDaI tana annevi dobae hAyaMte kamiti uvassaevi evaM ceva cezyavaMdaNavacaMti kalpacaturthoddezakasAmAnyacUrNo. ||yktN // stutinAM hIyamAnatvaM tatkathaM caturviMzati stavAdi stutInAM zAzvatatvAt ghaTata iti ucyate ghaTata evaM pratikramaNasamAptistutitrayadRSTAMtAt tathA hi tAnya thujhna egasilogAti vajhatiyAna payayakarAhiM vA sareNa vA vadaMteNa tiNi naNikaNaM tana pAusiyaM kareti Ava0 cU0 tato yadA tatra pratikramaNastutinAM svareNa pravaImAnatvamuktaM tathAtrApi svareNa hIyamAnatvaM kriyamANaM ko nivArayati kiM caitadeva hIyamAnatvaM kalpa vizeSacUrNi kalpavRhadbhASyAvazyakavRttikadbhiranyathA vyArakhyAtaM tahata caityavaMdanAnaMtaramajitazAMtistavo laNanIyo nocettadA tasya sthAne'nyadapi hIyamAnaM stutitrayaM jaNanIyamiti tathAhi cezyagharagAhA cezyaghara gaIti
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 511 cezyAI vaMdittA saMtinimittaM ajiyasaMtibaka pariyahiva tinni vA thutIna parihAryatIta kamdhiti tana zrAgaMtu AyariyasagAse avihipariThAvaNiyAe kAnassaggo kIra kalpavizeSacU0 u 4 tathA cezyagharUvassae vA prAgammussagagurusamIvaMmi avihiM vigiMcaNiyAe saMtinimittaM cathato taba 1 parihAyamANIyAu tinni thu uhavaMti niyameNaM ajiyasaMtibagamAzyAna kamaso tahineTha kalpavRhadbhASye tathA savAnaThANAI dosA havAMte tabeva kAnasaggaMmi AgammussayaM gurusagAse avihIe usaggo koI naNecA tajeva kimiti kAnassaggo na kIra nanna uThANA dosA havaMti tana ya Agama cezyagharaM gaDaMti cezyANi vaMdittA saMtinimittaM ajiya saMtibayapaDhati tihiNa vA thujhnu parihAyamANina kamichati taba AgaMtuM thAyariyasagAse avihivigicaNiyAe kAsaggokIra // Ava0 0 // tasmAnna kiMcidetadvi pratipAdanAt kathamekastutitvamityucyate etadgAthAtrayasya samaditasyaiva pAThAta kAyotsargAnaMtaraM ca samaditasyaiva nAnAca ekastutitvamiti yathAzrutastavasyAdyagAthayA tIrthakRtastute rUpakatrayeNa ca zrutastuteH pratipAdanAt caturNAmapi rUpakANAmekastutitvamiti iti kRtrima stutiniSedhavicAraH //
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 7 arthaH-koI prazna kare ke caityavaMdanAkaratAMthakAM tumo saMsAradAvAdikanI thuzyoM kema nathI kahetA tehane uttara kahe. hA prathamazrAgamamA sAdhuvone caityavaMdanA vidhi, ene tehaja kahele caityavAMdavAmAM tathA samosaraNamAM vidhi kahe nissakama egAthAmAM traiNaja thuikahI tote thuzlogassa tathA "pukaravaradI"ane "sijhAbudANaM" ehavI trastutinuM trika zAsvatuM teja kahevAya aneM kRtrima thuzyo kahiyeM to thui sAta athavA na thAya ane sijhAMtamAM to trikaja vidhi karavApaNe kahyo 2 ane ko kaheze je canavIsabAdikoMne stutipaNu asima eto stava ne eyU~ kahe te paNa ayukta je je mATe kA. usagganiyukticUrNimA e trikane paNa thuipaNu kajhuMja ne te kahejeH aparimANakAne karIne kAnasaggapAravo namoarihaMtANaM kahIne paDe thui kahevI jeNe jJAnadarzana cAritrano upadezarUpa thAtIrtha thAutsarpaNImA dekhAmadhuM tenI moTI nakti bahumAnathI saMstavana karavu ekAraNe kAThasaggane dhanaMtara caLavIsabo ityAdi tathA navakAreM karI kAnasagga pArI panI jJAnAcAravizujhine arthe zrutajJAne karIne mokSasAdhanAdika sAdhiye ema jANIne zrutanagavaMtanI paramanaktie karIne teno prarUpaka namaskArapUrvaka thu kIrtana kare te jima "purakaravaradIva"
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 213 ityAdi tathA navakArakahI kAnasaga pAre ema cAritra tathA darzana ane zrutadharmanA aticAra vizodhinA karanArA eTale cAritradarzanazAnanA aticAranI zujhinA karanArA traNa kAnasagga karavA te karIne have darzanazruta dharmanuM prAptathayaM phala tehane pAmyA tenno bahamAnaparamajaktieM karI maMgalane arthe valI thui kahe "sijhAeM bujhANaM gAthA" ityAdika aAvazyakacUrNinopATha tenonAvArtha kahyo tathA kAsagga pArI "logassa udyoyagare"thu kahe eSamAvazyakattimAM logassa ne thui kahI pAkSika pratikramaNanA kAThasaggamA sAmAyaka karIne tathA prakAre rahyA divasanA aticAra ciMtavIne kAnasagga namaskAreM karI pArIneM kahe covIsastava, nAmAM thui eTale logassa kahe paDhI besIne muhapattI pamilehIne ityAdika pAkSika cUrNimAM paNa logassane thuzpaNe karIneM kahyo temATe eja zAsvatIthunuM trika kahe, ema siha thayuM. have ihAM koI kaheze ke je tamo ema kahoDo to kalpanA cothA uddezAnI sAmAnyacUrNimA te sAdhu caityaghare athavA upAzraye rahyA hoya tevAre jo caityaghare to pari hAyamAna thue caityavAdine AcAryapAse iriyAvahI pamikamIne avidhipArigavaNInokAusagakaretyArapatI
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 paricchedaH 7 maMgalane zrarthe bIjAM ve stava hIyamAna kahe upAzraye paNa emaja caityavaMdana vinA vidhi jANavo ema kahyuMDe emAM thui hIyamAna kahI to e hIyamAnapaNu logassapramukha thuyone viSe kema male e thoiyo zAsvatapaNAthI hIyamAna ke ghaTe ema kahe tene kahe hIyamAnapAM ghaTeja be pakkima samAptimAM je stutitraraNa kahe te dRSTAMtathI teja kahe tethuna eka zlokAdika vadhatIyo athavA pada - darAdike athavA svarekarIne vadhatI traNa thuiyo kahIne paDhI prAdoSika kAla kare eTale bIjaM kArya mAMmalAdika kare AvazyakacUrNimAM kahebe temATe jo tyAM pratikramA thuiyonuM svarekarI vardhamAnapAM kahyuM tema ihAM paNa svare karIne hIyamAna paNuM karatAM thakA ne koNa varjele vallI e hIyamAnapaNuM kalpavizeSacUrNi tathA kalpavRhadvAyAne yAvazyakavRttikAroe anyathA paNe vakhAeyuMDe je ema caityavaMdanane anaMtara ajitazAMtistava kahavu nahI to tyAre tene ThekANe bIjI paNa hIyamAna stuti traNa kahevI emabe teja kahe " cezyaghara gAhA eTale caityaghare jAI caityane vAMdine zAMtine parthe ajitazAMti stavana kahe athavA traNa thuina hIyamAna kahe tyArapaDhI yAvIne prAcArya pAse vidhipariThAvIno kA saraga kare e kalpavizeSacUrNinA cothA - ""
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 515 dezAmAle tathA caityaghare tathA upAzraye prAvIne kAnasagga kare gurune pAse avidhiparichAvaNIno zAMtine. nimitta tyAM parihIyamAna traNa thui nizcaya hoya ajitazAMti stavapramukha anukrame tevAre te kare e kalpavRhadbhASyamAM De tathA save natthApanAdika doSa hoya eTale mRtakanano thAya ityAdika doSa tyAM kAsaga karavAmAM mATenapAzrae AvIne gurune pAse avidhipArichAvaNIno kA nasagga kare koI kaheze ke tyAM kAnasagga kema na kare te mATe kahe.uThANAdidoSa hoya te mATe prAvIne caityaghare jAzcaityavAdine zAMtine arthe ajitazAMtistavakahe ane traNa thuzna te hIyamAna kahe tyAMthI zrAvIne AcAryapAse avidhipArichAvaNIyAno kAnasaga kare e zrAvazyaka vRttimA temATe ekAMza viparIta nathI tethI eja traNa thui zAzvatI hIyamAna kahe tyAre koi kaheze ene eka thu paNuM kema saMnave te kaheje e traNagAthA sihANaMnI ekIja kahevAthI valI kAusaggane anaMtara gAja kahevAthI eka thui paNube jema zrutastavane zrAdyagAthAe karI tIrthakara thu anetraNa rUpakekarIne zrutathunA pratipAdanathI eTale kahevAthI cyAre paNa rUpakoTheM eka thuzpaguMDe eTale byAra samudita thui ekaje // . epAThamAM katrima thujhno niSedha je te katrima thuna
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ 516 paricchedaH 7 mAne tenA matamAMtraNa sUtra thuinIja caityavaMdanA mAne tethI eja zatapadIgraMthanA 15mA prazrottaramAM ||aagme yatinAM stutitrayeNaiva caityavaMdanoktA ||e kahevAthI sAdhane traNa thuieja caityavaMdanA kahI to cothI thui to e graMthanA aniprAyathI sUtra niSedhathai tathA mRtakasAdhunA parata vAvAlA sAdhu caityagharamAM prathama pari hIyamAna traNa thuithI caityavaMdanA karIne prAcAryane samiperiyAvahi pani kvamine avidhipAriThAvaNiyAno kAyotsarga kare tevArapar3I mNglpn|| tevArapanI anyata api bestavahIya mAna kahe eTale maMgalazAMtinimite ajitazAMtipramukha stavana kahe e kalpasAmAnyacUrNinA kathanamA prathama traNa thuzthI hIyamAna caityavaMdanA karIne avidhipArihAvaNiyAno kAyotsarga karayAM par3I maMgalazAMtinimitte ajitazAMtipramukha stavana kahavAM kahyAMdhane kalpavizeSa cUrNi tathA kalpahatnANyAvazyakavRttimA prathama zAMti nimitte ajitazAMtistavana kahI par3I hIyamAna traNa thui tathA avidhipArighAvaNiyAno kAyotsarga karavo kahyo eanyathAvyAkhyAna saMnave paNa bRhatkalpacUrNi tathA AvazyakavRttikAranA tinni vA thujhyo e vAkyamA vA zabdagrahaNakaravAthI caityavaMdanAne anaMtara ajitazAMti stavana kahevo bhane ajitazAMtistavana na kahe to te
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 517 ajitazAMtinA sthAnamA anyataH hIyamAna traNa thukahevI evaM anyathA vyAkhyAna zatapadIkAranuM svIkArakareluM saMnava thatuM nathI kemake kalpabRhatnASyamAM to ajita zAMtistavAdika kramathI parihIyamAna traNa thui niyame karIne kahevI kahI paNa vA zabdagrahaNakasyo nathI tethI vRhatkalpacUrNImAM tathA AvazyakavRttimAM vA zabda le te avadhAraNa arthe u eTale mRtakasAdhunA paratavAvAlA sAdhu caityagharamA jAya tyAM caityavaMdanA karIne zAMtine nimitta ajitazAMti stavana kahe ne nizcetraNa thuihIyamAna kahe tevArapaDI AcAryasamIpe prAvIne avidhi pAriThAvaNiyAno kAyotsarga kare ema vAzabdano avadhAraNa artha grahaNakaracAthI bRhatkalpanASyanu kathana milAna thAya anyathA na thAya // mATe kalpasAmAnya cUrNimA je sthAnake traNa hIyamAna thui kahI te sthA. nake ajisazAMti stavana kahevaM ne paDI hIyamAna traNa thui kahevI anyathA te sthAnake svare karIne hIyamAna traNa sUtra thui kahevI ne paDI ajitazAMtistavana kahevU e aniprAyathI zatapadIkAra kalpavizeSacUrNi pramukhanu anyathA vyAkhyAna sUcana karathu saMnaveDe. paNa vAzabda grahaNa karIne AtmArAmajIe anyathAvyAkhyAna kasyuM se si-tathI malatuM saMlavatu nathI kemake vRhatkalpavR
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 paricchedaH 7 ttikAre kalpavizeSacUrNino pATha vRttimAM lakhyoDhe temA tinni thuiyo evo pATha lakhyoDhe paNa tinni vAthuiyo evo pATha vAzabda grahaNakarIne lakhyo nathI tathA koi junI pratomAM paNa vAzabda dekhAto nathI tethI prajitAMti stavana kahetuM zrathavA thui kahevI evaM anyathA vyAkhyAna yAtmArAmajI lakhe te satya be ne kadAca vAzabdano pakSAMtara grahaNakarI zatapadIkAranuM anyathA vyAkhyAna siddhAMtathI malatu svIkAra kareluM saMnave topala kalpavizeSacUrNi kalpavRhadbhASya ne zrAvazyakavRttimAM traNa thuthI caityavaMdanA karavI kahI nathI evaM prAtmArAmajInuM lakhavaM kasturIne badale koyalA carbaNakaravA jevaM saMnavele kemake anyathA vyAkhyAnamAM zrajitazAMti stavana kaho athavA traNa hIyamAna thuikaho evaM vAzadano pakSAMtara artha grahaNakaravAthI sidhthAya be paNa thui naja kahevI ne cothI thui kahevI evaM si6 dhatuM nathI tevAste jo koi kuyuktikarIne e pUrvoktazAstronA pATha dekhADI nolAjIvAne tradhunI caityavaMdanA bohrat ekAMte cothIthui sthApana kare to tene niHsaMdeha utsUtraprarUpaka zivAya zuM kahetuM joie tathA jema pUrvadharonA graMthomAM traNa thunI caityavaMdanA kahI tema pUrvadharavarttamAnakAlavarttI tathA pUrvadharanikaTakAlavarttI tathA
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 21e pUrvadhara pazcAtkAlavartI athavA vartamAnakAla pUrvavartI zrAcAryonA graMthomAM paNa traNathuznI caityavaMdanA kahIle te pATha lakhIeDIe prathama kalikAlasarva 1444 graMthakartA mahApranAvika zrIharinadrasAramahArAje tathA devanadrasUrijIe zrIdarzanazujhivRttimAM adhikArikata anadhikArikata vidhikata jAtamUla thaelI sarva jina pratimA pUjana adhikAre traNathuznI caityavaMdanA kahI. te pATha-aSTavidhajinapratimAyAH pUjA kartavyetyuktaM sA ca kiM svanAvA navatItyAha gurukAriyAe keI anne sayakAriyAe teveti vihikAriyAe anne, pami mAe pRyaNavihANaM 25 vyAkhyAtatra guruvo mAtapitrAdayastaiH kAritA niSyAditA iti kecana pratipAdayaMti anye punaH svakAri tAyAstat pUjAvidhAna bruvaMte vidhikAritAyAH anye pratimAyAHpUjanavidhAnaM pUjA kartavye tyadhyAhAraH iti sA mAnyane nAnAmatajanamAnasobA vikalpAH pradarzitAH nAvArthastvayaM adhikArikatA vAnadhikArIkatA vA vidhi kRtA vA jAtamUlobA vA yAkAcit jinapratimA sAsarvApi vivekavatAM pUjanIyAyaH kazcidanadhi kArakagatA numodana saMnavastatra jinavacanameva pramANaM.
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 7 ||yktN // sIlehamakhaphalae iyArecoititaMtumAIsu anijotisavittisu annivaaphetdiisNtaa||1||nisskmmnisskmevaavi ceesavvahiMthu tinni velaMvacazyANaMca nAuekvikkiyAvAvi 2 itigtaarthaaH|| nASA-zrAvaprakAranI jinapratimAnI pUjA karavI evaM karvA mATe te pUjA kevI hoya te kahe je gurukAriyAe, gAthAno artha ema ke koika to ema kahele ke mAtApitAdike karAvelI jinapratimA pUjavI ane bIjA ema kahe ke potAnI karAvelI pratimA pUjavI keTalAeka vidhie karAvelI pratimA pUjavI ema sAmAnye karIne lokanAM mananA thaelA vikalpa dekhAmyA paNa nAvArtha ihAM ema ke adhikArIe karAvelI pratimA tathA anadhikArI eTale bIje koie karAvelI athavA vidhie karelI athavA jAtamUla thaelI eTane jematema thaelI marajIbhAve evI koi paNa jinapratimA te sarve paNa vivekI loke pUjavI ihAM je koi ema kahe ke adhikAramA e nathI mATe eno anumodanano doSa saMnave ema kahe tene kahIe zahAM ema na vicAra kemake jinavacana teja pramANa je mATe nASyakAra ema kahe ke asaMvijJacaityamAMje pratimA tenA napara jo jAlAdika hoya to tyAM pUjArA pramukhane sAdhu le te ema kahe are tame
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 221 ema malInatA zuM rAkhoTo evaM karavAthI tamArI khAjivikA kema cAlaze kemake jema maMkhalI citrAmaNanAM pATIyAM te melAM rAkhe to tene koi paNa na pUje khane jo najalAM rAkhe to loka badhAe paNa tene pUje ema tamo paNa vAraMvAra pUjavAdike karI jo derAmAM najaluM rAkhazo to bahuloka pUjA satkAra tamAro karaze ema kahe ne jo te pUjArA devanI yAjivIkA vRti pote khAtA hoya ne kahyuM na mAne to tene niLaMbIne kahe je pApina ekato tame derAnI jivIkA khAnuMDho bIjuM derAM paNa nathI pUjatA ema kahe bate paNa te jAlAdika dUra nakare to prannavRttie koi na dekhe tema sAdhu poteja jAlAM dUra kare ema sAmAnye caityanuM kartuM be tathA nizrAkRta nizrAkRta banne caityamAM traNa stuti kahevI ane jo avasara na hoya to badhAe caityamAM eka eka thuie caityavaMdanA karavI ema prAgamanuM kayuM mAnI vidhi - vidhi kRta pramukha caitya sarva vAMdavAM // tathA zrIpravacanasArochAra mUla vRttimAM zrInemicaMdrasUri tathA zrIsi-5senasUrijie pUrvadhara anuyAyi traNathunI caityavaMdanA kahI tepATha zrAgala prastAva upara lakhAze tathA zrI dinakara mUlamAM paNa pUrvadhara anuyAyI traNa thuinI caityavaMdanA kahI.
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 paricchedaH 9 pATha - jhigaMdhamalassAvI tapurappesa ehAlayA aho vA vaho ceva, to ciraMti na ceie 48 tinnivAkamajAve thuinatisiloiyA tAvataJca punnAyaM kAraNeparevi 4 - arthaH- caitya mAMjavaM tyAre prATha pumano mukhakosa bAMvo kemake e zarIra durgadhI be bahudhoie topaNa emAMthI mala kare uMco nIco vAyu vahe mATe caityamAM rahevuM nahI jo rahe to zrutastava ne anaMtara trIjI stuti traNa zlokanI kahe tyAM sudhI prAjJA be kAraNe adhika paNa rahe // tathA paramavairAgyarasika zrIdevanadragurunA ziSya zrI jagacaMdrasUri kriyAna-dhAranA karttA tapasvI rANAnI sanAmA tetrIsa 33paNakAcAryoMne vAdamAM jItyA tapAviruda dhAraka tenA ziSya zvetAMbarAcArya zrIdeveMdrasUrie paNa zrAdinakaravRttimAM pUrvadhara anuyAyI traNa thunI caityavaMdanA kahI // pATha - caitye eva sAdhavaH kiM na tiSTaMtItyAzaMkA vyavahArajASyagAthAninnirasyannAha jaivina0 // yadyapi caktikRtamAyatanAdi jagavatAM nAdhAkarmma tathApi tadvajayadbhiH khalu nizcayena jaktirjinAnAM kRtA navati idaM tu lokepi dRSTAMtAttadeva darzayati 46 vaMdIstAnIyAyA
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 223 stIrthakarapratimAyAnaktinimittamAyatanaM sAdhavaH pravizaMti natu tatraiva tiSTaMti 47 kuta ityAha "uzigaMdhapari0" "tinivAkama0 " eSA tanuH nApitApi uranigaMdhaprasvedaparizrAviNI tathA dvidhA vAyupatho'dhovAyunirgamananabAsaniH zvAsanirgamazca tena kAraNena caitye caityA yatane sAdhavo na tiSThati athavA zrutastavAnaMtaraM tistra stuti strizlokikAH zlokatrayapramANA yAvata karSati tAvattatra caityAyatane 'vasthAnama'nujJAtaM kAraNena kAraNa vazAt pareNApya'vasthAnama'nujJAtamiti "kiMtasela sihare" ityAdya'pi bahuzrutAcIrNatvAdavirukSmeva caturthI paryuSaNAcaraNavaditi // arthaH-caityamAMja sAdhu kema na rahe evI zaMkAne vyavahAranASyanI gAthAoe karIne zaMkAnivarttana karatA kahe jo paNa natikata caitya sAdhuvone AdhAkarmI nathI topaNate varjanArAne eTane caityamAM narahe tene nizcaya jinavaronI naktikarI hoya eTale jinanakti thAya e valI lokamAM paNa dRSTAMtathIja dekhAme ne vaMdIsthAnI tIrthakarapratimA tenI naktine arthe sAdhu caitye jAya paNa tyAMja na bese eTale rahe nahIM zAmATe na rahe te kahe le ke ezarIra snAna karelu hoya topaNa gaMdha parasevo to emAMthI phareja tathA be prakArano vAyu emAMthI vahe ekato
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 pariccheda: 9 adho vAyu bIjo zvAsozvAsa vAyue nIkale te kAraNe caityamA sAdhuLe te na rahe grane jo rahe to zrutastavane anaMtara trIjI thui traNa zlokanI eTale zloka traNa pramANa yAvat kahe tyAMsudhI tyAM caityamAM rahevAnuM kAMbe kAraNavaze adhika paNa rahevuM kahyuMDe tathA e kahevAthI "nati sela sihare" ityAdika gAthA paNa bahuzrute yAcI karI te paNAthI e kahevI viruddha nathIja, caturthI paryuSaNAnI peThe || temaja tapAgacanAyaka zrIsomasuMdarasUrita zrAdinakRtyAvacUrimAM traNa thunI caitya. vaMdanA kahI // te pATha - kuta ityAha 'jhigaMdhamala0 ' " tinnivAkaI0 " eSA tanu strApitApi ranigaMdhaprasvedaparizrAviNI tathA dvidhA vAyupatho'dhovAyunirgamana ullAsaniH zvAsanirgamazca tena kAraNena caitye caityAyatane sAdhavo na tiSThati athavA zrutastavAnaMtaraM tisrastutistrizlokikAH zlokatrayapramANA yAvatkarSati tAvattatra caityAyatane 'va - sthAnamanujJAtaM kAraNena kAraNavazAt pareNApyavasthAnamanujJAtamiti "nati sela sihare" ityAdyapi bahuzrutAcItvAdavirumeva // arthaH- e zarIra snAna karAvye sate paNa ranigaMdha parasevo kare evaM be tathA be vAyunA mArga te adhovAyu
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 125 valI zvAsozvAsavAyu nIkalI rahyA be te mATe de rAmAM sAdhu na rahe athavA zrutastavane anaMtara trIjI bhui traNa zlokanI eTale zloka traNa pramANanI jyAM sudhI kahIe tyAM sudhI caityamA rahevAnuM karttuM be kAraNe adhika paNa rahe kayuM be "tisenasihare" ityAdi paNa bahuzrutAcIrNa paMmito yAcaradhuM te kahevAno virodha nathI e "siddhANaM bujhAeM" mAM je be gAthA be te kahevAnI thAcaraNAve // tathA zrImaDapAdhyAya zrIyazovijayajIe pratimAg2atakanI TIkAmAM paNa traNathunI caityavaMdanA kahIle. tepATha na caivamavidhirutAmapi pUjayatastadanumatidvAreNAjJAnaMgalakSaNadoSopapattirAgamaprAmANyAttathAhi zrI kalpanAye " nissakamamanissakame" ityAdi 1 nizrAkRte pratibade'nizrAkRte ca tadviparite caitye sarvatra tisraH stutayo dIyate'traprati caityaM stutitraye dIyamAne velAyA atikramo navati nUyAMsi vA caityAnitatovelAM caityAni vA jJAtvA praticaityamekaikApi stutirdAtavyeti // arthaH- avidhikatacaitya pUjavAM ema kahebAthI anu modanAdvAre karI zrAjJAnaMgadoSa thAyaDe evaM na bolavu kemake yAgamamAM kahetuM te te mATe temaja kahebe zrI kalpanASyamAM nizrAkRta yanizrAkRta madhA caityomAM tra 25
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 paricchedaH 7 thuithI deva vAMdavA tathA avasara na hoya to eka eka thuidhI paNa badhAM caitya vAMdavAM emAM paNa badhA caityamAM traNa thui kahevI kahI emaja pratimAzatakanI laghuTIkAmAM paNa traNa thunI caityavaMdanA kahIDe // tathA zrAividhinITIkA zrIratnazekharasUri kRtamAM nizrAkRta zra nizrAkRta caityamAM pUrvadhara anuyAyI traNa thunI caityavaMdanA kahI // tepATha - tathAhi zrIkalpanASye nissakame tyAdi nizrAkRte pratibade'nizrAkRte ca tadviparite caitye sarvatra tisraH stutayo dIyaMte yatha prati caityaM stutitraye dIyamAne velAyA'tikramo navati nUyAMsi vA tatra cai - tyAni tato velAM caityAni vA jJAtvA praticaityamekaikApi stutirdAtavyA emAM paNa trA thuI eno artha enI jApAmAM zrAgala lakhyuMbe te pramANe jANavuM 36 // atha zrAdavidhinI nASAmAM trANa thube // // tepATha // zrIkalpanApyane viSe kahyuM be nizrAnuM karela nizrA vinAnuM karela evAM je caitya tene viSe sarva dard stutitra devI velA ghaNI thAya to valI caitya jANIne ekekI thui paNa kahevI 1 nizrAkRta caitya te zuM ga pratibaddha ganAM baMdhAelAM anizrAkRta te valI
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 157 gaDavinAnA je caitya tene viSe sarva kANe traNa thuna devI have dere deretraNa 5 thui kahe te thake vAra ghaNIja thAya athavA tyAM ghaNAM de'rAMje tyAre velAne derAM jANIne de'rA derA prate ekekI paNa thui devI // tathA dharmasaMgraha prakaraNa zrIhIravijayasUrijinA ziSyanA ziSya zrIvijayatilakasUri tenA ziSyanA ziSya zrIzAMtivijayagaNi tenA ziSya zrImAnavijayajI upAdhyAyajI kRtamA paNa pUrvadhara anuyAyi sarva pratimA avizeSa pUjAdhikA ramAMtraNa thuznI caityavaMdanA kahI // te pATha-pratimAzca vividhAstatpUjAvidhau samyaktaprakaraNe ityuktaM 'gurukAridhAI keI anne sayakAriyAI taM biti vihikAriAIanne pamimAe pUaNavihANaM'1 vyAkhyA-guruvo mAtRpitRpitAmahAdayastaiH kAritAyAH kecidanye svayaMkAritAyA vidhikAritAyAstvanye pratimAyAstatpUrvAnihitaM pUjAvidhAnaM bruvaMti kartavyamitizeSaH avasthitapadastu gurvAdikRtatatvasyAnupayogi tvAnmamatvAgraharahitena sarvapratimA avizeSeNa pUjanIyAH nacaivamavidhikRtAmapi pUjayatastadanumatidvAreNAjhA jaMgalakSaNadoSApatti rAgamaprAmANyAt tathAhi zrIkalpa bRhadbhASye 'nissakamamanissako ceie sabahi thui tinni
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 7 velaMba cejhyANi anAsaM ikkikkiyA vAvi' 1 nizrAkRte gaha pratibajhe'nizrAkRte tadviparite caitye sarvatra tistraH stutayo dIyate artha praticaityaM stuti traye dIyamAne velAyA atikramo navati nUyAMsi vA tatra caityAni tato velAM caityAni ca jJAtvA praticaityame kaikApistutirdAtavyA // nASA-valI pratimA nAnAprakAranI tenI pUjA vidhi samyaktaprakaraNamA ema kA ne gAthAno artha guru je mAtA pitA dAdA pramukha tekae karAvelI pratimA pUjavI ema kahele ke potAnI karAvelI te pUjavI ema kahe keza vidhie karelI tenI pUjA karavI ema kahe paNa ihAM e sarva padanuM kAMi paNa kAraNa nathI mATe mamatva kadAgraha rahita sarvapratimA sadRza jANIne pUjavI ihAM ema paNa na jANavU je avidhikarelI pratimA pUjavAthI tekanI anumodanAdvAre karI mAjhAnaMga rUpa doSa lAge ema na samajavU kemake AgamamAM sarva pUjavI ema jaNAya De mATe AgamapramANathI tejayAgama dekhADe zrIkalpavRhadbhASyamAM nizrAkRta je gahano karAvelo anizrAkRta tethI viparIta eTale saMghano karAvelo e sarvacaityamA thui traNa karI caityavAMdavAM ane caityacaityadIta traNa thui kahevAno avasara na hoya tathA
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 22e caitya baha hoya to avasarajANIne sarvacaityamA ekathuithI caityavaMdanA karavI enASyakAranu vacana De mATe sarva prakAranAM caitya pUjavAM vAMdavAM // tathA zrIjinavallanasUri saMtAnIya kRta saMdehadolAvalimA jeTalA kAlasudhI caityavaMdanA kare teTalAkAlasUdhI natsargathI sAdhusthAtavyAdhikAramA paNatraNa thuzthI caityavaMdanA kahI. tepATha-atratvArAdhyaM caityaM tasya cociteyaMsthitiryAvatA kAlena caityavaMdanA kriyate tAvanmAtramevotsargatazcaitye sAdhuniH sthAtavyaM nAdhikaM snAnAdikaraNe tu snAnAdi yAvat // ___ yauktaM-tinnivA kamaI jAva thuina tisiloiyA tAva taba aNunAyaM kAraNena pareNa veti // ___tathA zrIrAjanagarapAMjarApolamAM zeTha haThIsiMha kesarisiMhajinA dharmaThapAzrayamA zeThajayasiMhalAi hatIsiMhajInA jJAnanaMmAramA jinapratimAsthApanahuMminA graMthamAMtraNathunI caityavaMdanA kahI te adara jema le tema TAMkIe bIe. // thayathuzmaMgaleNaM naMte ki jaNa // thaya kahetAM stavana thu kahetAM 3thui te thui bIjI sthApanA jinanI huve eTaleisIu nAva je sthApanAjine thA
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH / gala thaya thue karI devavAMde tene zAnadarzanacAritra bodhilAna upaje ||pr purnu||ityaadikanekpuurvaarthoyonaa graMthomAM pUrvadharaanuyAyI traNathunI caityavaMdanA kahIle tethI jANavU joie ke evA evA moTApuruSonAM vacana jo kotubabuddhipuruSa na mAne to jevA tevA tujhabuddhi vAlAnAM vacana mAnavAvAlAthI valI adhika mUrkha maNi ne kahevo joe // ||puurvpd|| zrIbRhatkalpanASyapramukha pUrvokta pUrvadhara tathA pUrvadhara anuyAyI graMthomAM traNathunI caityavaMdanA kahI teto sAmAnyavidhie sAdhune uddezIne kahI paNa vizeSavidhie tathA sAdhuzrAvakane uddezIne kahI nathI to sAmAnyavidhithI vizeSavidhi karavU kema ghaTamAna thAya. ___ uttara-hesamyakyanApedI sAmAnya je tyAM vizeSa rahenuM be ne vizeSa je tyAM sAmAnya rahenuM be e nyAyathI bRhatkalpanASyapramukhagraMthomAM sAmAnyavizeSavidhi beTha rahelA ane sarvakriyA anuSTAna zAstromAMkayAM lete sAdhune uddezAneja kahyAMDe. // yajktaM // vRMdAravRttyAdau sarvamapyanuSThAnaM sAdhumuddizya kriyate // evacanathI sAdhune anuyAyI sarva anuSTAna zrAva
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 231 kane paNa jAvAM te caityavaMdanAdi anuSThAnanI vidhi pUrve paNa samyaktvadhArI mAnatA hatA vartamAnakAlamAM mAneDhe prAgAmikAlamAM mAnaze paNa mithyAdRSTito kadApi mane nahI te vAste samyagdRSTi jIvAne traNathuino niSedha ne ekAMte cothIthuino yAgraharUpa kadAgraha deva te yogya kemake pUrvadhara tathA pUrvadhara anuyAyigraMthomAM sAmAnyaprakAre caityavaMdanAvidhimA trA thui kahI be paNa cothIthui kahI nathI temaja pUrvadhara tathA pUrvadharaanuyAyigraMthomAM vizeSaprakAre caityavaMdanAvidhi koDhe te mAM paNa traNa thui kahIle paNa cothI thui kahI nathI te vizeSavidhinA pATha anukrame lakhIe bIe syAM prathama zrIrAjanagara arthAt madAvAdamAMpAMjarApola madhye zevahatIsiMha ke sarisiMhajInAM dharmapAzrayamAM zeTha jayasiMhanAi hatIsiMhajinA jJAnajaMmAgAramAM pUrvadhara tathA pUrvAcAryakRta vikrama saMvat 14sonI zAlanIlakhelI zrIrAdhanApatAkA jagavatIsUtramAM sAdhuzrAvaka becane uddezIne vizeSaprakAre traNathunI caityavaMdanA kahIle. te pATha - gIyaccAraNa gurUNaM pAse cihna vaMdalAi dArehiM praNasaNavihiM pataMjai khavago saMveganariyaMgo // 45 // bhImaM aNorapAraM navajajahiM uttaraM kaleca guru
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 paricchedaH 7 pAyajuyaM namidaM kayaMjalI vinave khvgo|| 46 dhArAhaNApavahaNaM sahita niyAmaehiM purohiM jayavaM navanava mahaM uruttaraM tarina mijAmi // 47 kAranAmayajalahI vAyagavasanA naNAMta khavagamuNiM nivigdhamuttama]sAhehi lahuM mahAnAga // 47 dhannosi tumaM suMdara erisana jassa nibanajA saMsAra'skamahaNaM cittuM prArAhaNapamAgaM // 4e tA dehAisu suvihiya mA pamibaMdhaM kahaMvi kuvidyA asaNavihiM pavadhasu cizvaMdaNaviyamaNAIya // 50 khaMti naNiya khavago lie parikhitu tassa unhAhaM pami. cAragehi yasamaM saMgheNaya saMpAhAritA ||1ah nidhAmaya guruNo sammaM nAkapaaNasaNAvasaraM nattaparinAkAra kAraMti sNghpnyckN||52 to khavago jiganAhe ArAhaNa. nAyage tihiM thuhiM vadA nivigdhavaM harisavasuninnaromaM caa||53th sAvagovi sammaM sAvagadhamma samuUmemANo arAhaNaM pataMja zmeNa vihiNA khaviyadeho // 54 kA cezyapUyaM jahavihavaM pUinacanaviha saMgha uciya jagovayAraM kAlaM ca kuDaMbasubattaM // 55 khAAmatusayarAvagga niyadavaM Thaviya navasu khittesu aNusAsiyaputtAI sammANiya purajaNaM sayanaM // 56 saMthArayapavadhaM saMpamivAcitu aNasaNAnimuho sAhuba tihiM thuhi sagaggAro jiNavare vaMde // 57 jazapuNa sayaNanisehAi kAraNA caraNamoha
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 233 udayA vA, pacasiyaputtAINaM, saMdesaM vA khilkaamo||57 saMthAragapatvadhaM maya pamivadhezmaraNakAlevi to aNasaNaM kuto desajaI vA avirana vA // 5e jiNaMpamimAeM satarasa neyaM pUyaM karittu sattIe namUtaNUvittANaM asaeNaM thuNekaNaM // 60 vAmaM jANunaM ciya dAhiNajANu nihittu dharaNiyale tiravutto mujhaNaM phAsiya dharANieto jAle // 61 dasanahamaMjalimAro vikaNa sakabaeNa ji. pAnAhe vaMda namuvaNaM jA saMpattANaM ticaM teNaM // 6 // caityavaMdanadAraM 14 nAvArtha-gItArthagurune pAse caityavaMdanAdi dvAre karIne aNasaNa vidhiprayuMje eTale kare aNasaNakaranAro paka saMvegamAM narenuM be aMga jenuM ehavo 5 nayAnaka pAranathI jeno evo navasamudra urakhe taravAmAM zrAve evaM jAMNIne gurunA pagajugala namIne hAtha jomI pavavinave 46 ArAdhanApravahaNe caDhyo hu~ niryAmaka pujyavate he jagavaMta navArNavataravo ukkara le tene taravo vAMbu DhuM47 karuNAamRtanA samudra evA vAcakavRSana kahe pakane nirvighnapaNe nuttamArthasAdho he mahAnAga tatkAlaDhila na karo // dhanya tane hesuMdara evo tamAro nizcaya thayo saMsArakane maMthanakaranArI ArAdhanA patAkA grahaNakaravAno tAro anilASa jalo be
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 paricchedaH etAtparya jANavuM prAkRtatvAlliMgavyatyaH // 4 // he suvihita temATe dehAdikano pratibaMdha koi prakAre paNa mAM karazo eTale dehAdikano pratibaMdha koi prakAre mata karo caityavaMdana vikaTanAdi eTale pragaTasuMdara vizAladamakAdi vidhie caityavaMdanAdi karIne saNavidhi aMgIkAra karo 50 rUpaka kahe huM emaja vAM ema kahIne rahanA gurvAdi teno cAha parakhIne paricAraka pUrve kahyA tenI sAthe eTale // 48 veyAvaccanA karanArAnI sAthai saMdhe karIne sahita saMpradhArIne patI aNasAno avasara prakAre jANIne janapari nAkaranArAne saMghapratyakSa eTale cAvo kare 52 pIpaka jete ArAdhanAnAyaka jinanAthane thue karIne vAMde nirvighnatAne arthe eTale thui sudhI caityavaMdana kare te rUpaka kevoDhe ke harSavaze vikasvaramAna kavelAM be roma jenAM evo 53 tema zrAvaka paNa jale prakAre zrAvakadharmane jamato thako yArAdhanA kare evidhie zarIrane khapAve 54 caitya pUjAkarIne yathAvinave vyAraprakAranA saMghane pUjIne 3citajanano upakAra karIne kuTuMbane susthita kare // 55 khamAvIne sanavargane potAnu dravya navadetre sthApIne putrAdika ne zikhAmaprApIne sarvanagaralokane sanmAnine 56 saMthArapravajyAyaMgIkAra karIne yAsAsanmukha
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazakoddhAraH 35 thayothako sAdhunIpeThe traNa thue karIne caityavAMde gargalole svara jeno evo 57 jo valI saGananu niSedhAdika kAraNa hoya tathA cAritramohano udaya hoya athavA paradeza gaelA putrAdikane saMdezo kahevAmavo hoya 57 to saMthAraka pravrajyAne maraNakAle paNa na grahaNa kare ne aNasaNa karato thako dezaviratipaNu tathA aviratipaNu dhAraNa kare ee jinapratimAnI sattaranedI pUjA yathAzaktie karIne naItanukarI eTale unothaine ekaso bATa kAvyekarI stavanA karIne 60 mAboDhIMcaNa u~co karIne jamaNo DhIMcaNa pRthvIe sthApana karIne traNavAra mastakane pRthvi tale zramAmIne 61 dazanakhanegAkarI aMjali ma. stake caDhAvIne zakrastavakarIne jinanAthane vAMde 'namu. buNaM' 'jAva saMpattANaM' e aMta sudhI ema caityavaMdana dvAra nAmA canadamo dAra vkhaaeyo|| tathA zrI avaMti thIrapura rAjanagara pramukhazrIsaMghanA jJAnanaMmAgAromA caturdaza pUrvadhara paMcamazrutakevalI zrInadrabAhusvAmI kRta vaMdanapayanno temAM paNa sAdhu zrAvakane naddezIne nallaSTa traNa thuznI caityavaMdanA kahI // tepATha-davAnAve samo kare NicaM jiNaMdapamimANaM purana viccA nAva pUtrA sAhuva saMsujhA 3 mahuradhulimakalitraM saMpattA muka jAva jedha jiNA ThavaNAvaM
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 paricchedaH 7 daNaheka nAvavisudhisu iha gahiyA 17 kAraNa unakArya arihaMtacezya damasaMpaDha vadaNayAi phala nassagge puNa ho jiNamuddA 1e cattAri aMgulAI, pAna puro hINa paDimo jaba vibAre jiNamuddA uvagaLaM aNuzANaM 20 nagaNavIsadosavaUM zANaharudavimukkasasANaM viggosagge ticA ahassAsAjahoNaM 21 pUraNamuyAreNaM egosudhakareNa saMthutti egasilogiyaahavA varmRtimUlanAhassa 22 ninaNovamAikitti sajhuaguNAsujealaMyArA, lali akareNapaeNa sareNavaNasAthutti 23 annesuNaMti save egamaNAnasaggamasaMmi sAyaMtidhammasukaM tassavdharaM tivAege 24 nAmabayaM ca panhA kamaisamaggasuvannAkalina sabaloearihaMta ceIyANaMcasamaggaM vi 25 tanasargakiccA bittIyA bisilogiyAyazhathutti napazyahavAvA mANAisavajiNaMdANaM 26 puSva'ttaMkayavihiNA karmRtisuttathavaMcasaMvigA suassalagavaMtANaM tassaggatinasuNasaMthutti 27 tattiyAahavAvara mANAsilogiyAyasuhavaNA kammANanikAra; mahayAsadeNaghosaMti 27 vicApuvavihiNA sakkalayaMkahajAvapaNihANaM muttAsuttimuddA dhareisuhajogasaMpannA 2e nAvArthaH-zrAvaka je te dravyano anAvasate jineMdra pratimAne Agala bezIne sAdhunIpeThe saMzuma thaI nitya
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 137 nAvapUjA kare 3 madhura svarekarIne askhalitapaNe yAvat jina moda pAmyA tyAM sudhI zakrastava nae. kAraNake zahAM sthApanA jinavaMdanakAraNe eTale vAMdavAne arthe nAvavizudi grahaNa karI 17 temATe kalakAyakarIne eTale nano thaIne 'arihaMtacezyANaM' edaMjhakanaNIne vaMdanAdikaphalaneyarthe jinamudrAekAnasaggakare 15 tejinamudrAnusvarUpakahe ke kAnasaga karatI vakhata bepaganA AgalanAga cyArathAMgula poholA rAkhe ne pAulathI anukrame hIna eTale cyArayAMgulathI nabA aMtaravAlo vistAre rAkhe tene jinamudrAkahIe kemaje upayogane arthe eanuSThAna 20 vijJa eTale nipuNapuruSajete jadhanyapaNe aAvazvAsobA samAna kAnasaggamAM rahIne meMgaNIzadoSavarjine AtaraudradhyAnano tyAgakarIne dharmazukla dhyAnane dhyAya 21 namoarihaMtANaM kahI kAsagapArIne zuzcakSarekarI eka nalI thui ekazloke karIne athavA anavadhatI mUlanAthanI thu kahe 22 tethu nipuNa napamAdike sahita kIrti tathA batAguNonu jemAM alaMkAre sahita varNana evI tathA suMdara akSarapadekarI svarekarI vardhamAna evI te thui jANavI 23 ekajaNakahe ne bIjA kAusaggamA rahelA sarva ekAgramanekarIne sAMnane dharmazukladhyAnanedhare athavA keTalAka tethuino artha
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 paricchedaH 7 citavanakare 24 paDhe nAmastavakahetAM logassa kahe samastasArAya darekarIne askhalitapadekarIne paDhI " sabaloearihaMtaceyANaM" epATha samastakahe jAvatvaM daNavatIyAe tyAM paryaMta 25 tyArepanI kAnasaggakarIne bIjI be zlokanI ihAM NavI athavA varddhamAnAdi sarva jineMdranI thui kahevI 26 saMvigra pUrvokta vidhiekarIne sUtra stava kahe eTale "purakaravaradeM kahe " ne zrutanagavatana kA sagamArahI saMstavekarI stutikare 27 athavA trIjI vardhamAnAdaranI traNazlokanI sArakhevarNAkSara jemAM evI karmanirjarAneyarthe moTAzabdekarine kahevI 28 pUrvavidhikarI bezine zakrastava kahe gunayoganeprAptathayAutA muktAzuktimudrAdhAraNakarIne yAvat praNidhAnapAThaparyata eTale jayavIyarA tyAM paryaMta caityavaMdanA kare 20 B eprakAre zrImadrabAhusvAmipramukha pUrvadhara pUrvAcAryoMnA graMthomAM pragaTapATha dekhavAthI samadRSTi yapakSapAti puruSa to nizvaya potAnA hRdayamAM zocakareke pUrvadhAriyonA vakhatamAM traNa thunI caityavaMdanA cAlatI hatI to have pUrvadhAriyonI khAcaraNAno niSedha karIekAMte cothIthuina caraNA karavI e mahAnarthanuM mUlabe tathApUrvadhara pUrvAcAryonI traNathue karI caityavaMdanAnI AcaraNA niSedha karavAvAlA ne ekAMte cothi thunI yAcaraNA
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 535 karavAvAlA AtmArAmajI pramukha potAnA manamAM ema nahI zocatA haze ke amArA jevA tuDabudhviAlA thakne pUrvadhAriyonI yAcaraNAno niSedhakarIne kevigatImAM jazzuM ! tathA pUrvadharanikaTakAlavI tathA pazcAtkAla vartI AcAryonA graMthomAM paNa vizeSaprakAre caityavaMdanA traNathunI karavI kahI // tyAM prathama zrIsthaMnanatIrtha pragaTakartA navAMgavRttikAraka mahApranAvika zrIanayadeva sUri kRta paMcAzakavRttimAM pUrvadhara anuyAyi vyavahAra nASya sAhie traNathuzthI caityavaMdanAnI siddhi, pUrvapada uttaraparakarIne sArIpeThe nizcitakarI. te pATha-iha kecinmanyate zakrastava mAtrameva vaMdanaM zrAvakasya yuktaM jIvAnigamAdiSu tanmAtrasyaiva tastha vijayadevAdiniH kRtatvena pratipAditatvAttathAhi jIvAjIgame vijayadevena rAjapraznakRte sarikAjadevena jaMbuddIpa prajJaptyAM zakreNa jJAtAdharma kathAyAM ca draupadyA zakrastava mAtra maSThottaravRttazatapAganvitaM vaMdanaM kRtamiti zrUyate tatasta dAcarita pramAeyAttadadhikatarasyaM ca gaNadharAdi kRtasUtre ananidhAnAnna zakrastavAtiriktaM tadastIti atrocyate yatamAcaritaprAmANyAditi tadayuktaM yato yadidaM jIvAnigamAdisUtraM tadvijayadevAdicaritAnuvAda mAtrameveti na tato'dhikRtavaMdanAchedaH kartuM zakyasteSAM
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ 240 paricchedaH 7 hyaviratatvAtpramattatvAcca tAvadeva tadyuktaM. tadanyeSAM punara pramAdavizeSavatAM vizeSanaktimatAM tadadhikatvepi na doSaH yadi punarAcaritamavatavya pravRttiH kAryA tadA bahunyadapi karttavyaM syAdvidheyatayAMgIkRtamapi ca varjanIyaM syAtathAhi vijayadevAdinirdhArazAkhAzAlanaMjikAdehalI staMnamaMjhapamadhyagatazAstradapITha siMhAsanapuSkarieyAdi pUjitaM tathA jaratena parivrAjakaveSadhArI marIciMvadito cAturbadhAya cakramudgI naginI pravrajaMtI jogArtha vidhRtAdraupadyA paMcanAro vihitAH pradozinA ca rAjJA satrAgArANi kAritAnItyevamanyenApi sarvametadvidheyaM syAmakRtyamevatadIyamAlaMbanIyamiti cedevaMtarhi vijayadevAdiniH sikSpratimAsnapanaM svakIyapuSkaraNIjalena kRtamitIMdrANAM jinajanmAniSekastenaiva vidheyaH syAnna punarnAnAvidhatIrthodakamRttikAkaSAyAdinirvi jayadevAdI nAM vA puSkaraNIjalena tannocitaM syAdi rainyathA jina janmasnAnasya kRtatvAdiMdrANAM vA nirvANamaUnaMhIrodakenaivana vidheyaM syAUnmaniHkramaNamaUnayostIrthodakAdi nistaireva kRtatvAttathA zakrastavapAgocitavAmajAnonya stadakSiNajAnoreva ca vidheyaH syAdiMdrAdinistathA tasya kRtatvAnna punaH paryaMkAsanasthasyAnazanapratipattikAle meghakumArasyeva tathA taMuraSTASTamaMgalakAni kRtAni de
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastuti nirNayazaMkoddhAraH vaistathaiva baliranyenApi vidheyaH syAnna punarvicitranamtyAdinireva mArAtri kalavaNAvatAreNa jalAvatAraNAdyapi na vidheyaM syAdidrAdinirvihitatvena jIvAbhigamAdiSvanani hitatvAditi yacoktaMtadadhikatarasya tasyAnanidhAnAditi tadayuktaM " tithi vAkaI jAva thuina tisiloieityAdi" vyavahArabhASya vacana zravaNAtsAdhvapecayAtaditi cennaivaM sAdhu zrAvaka yo darzanazuH karttavyatvAddarzanazuddhinimittatvAcca vaMdanasya tathA saMvegAdikAraNatvAdaza samAcaritatvA gItalaNasyehoyapadyamAnatvAccaityavaMdana nASyakArAdini retatkaraNAsya samarthitatvAcca tadadhikataramapi tannAyuktaM naca vAcyaM jASyakArAdivacanAnyapramANAni tadapramANye sathA gamAnavabodhaprasaMgAdAvazyakAnujJAte ca caityavaMdanasthAnu jJAtatvAdAvazyakAMtaHpAtitvAcaityavaMdana sUtrasyetyalaM prasaMgeneti gAthArthaH // 24 1 artha- hAM koI mAne ke ekazakrastavamAtraja vaMdanA zrAvakane yogya. jIvAjIgamasUtrAdikomAM zakrastavamAtraja vaMdana vijayadevAdike karavApaNe karIne pratipAdana karavApaNAthI. temaja kaheDe. jIvAnigamamAM vijayadeve rAyapaseNimAM sUryAnadeve jaMbUdvIpapannattimAMzakeMdre, jJAtAmAM draupadIe, zakrastavamAtra, ekasoyAvavRttapATha sahita, vaMdanakarayuM, sAMgalIe bIe. temATe tenA yAca 31
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 paricchedaH 7 ritapramANapaNAthI tethI adhikatarano gaNadharAdike karelA sUtrAM kaDaM nathI tethI nathI zakrastavathI adhika te caityavaMdana, eTale zakrastava kahevo eTaluMja caityavaMdana De adhika nathI evaM kahe tene ihAM kahele ke, je tameM kA sUtra, prAcaraNApramANathI. eTakhaMja caityavaMdana te kahe ayukta kemake je jIvAnigamAdisUtra te vijayadeva caritAnuvAdamAtraja . te adhikAraprApta vaMdananu beda karavA samartha nathI. kemake tene aviratapaNAthI valI pramAdapaNAthI teTaluMja yukta. te vinA bIjA apramAdI vizeSanaktivaMtone tethI adhika karavAmAM paNa doSa nathI. ane jo prAcaritane bAlaMbanakarIne pravRtti karavI te vAre to bahu bIjuM kartavya paNa karavU pama ane aMgIkAra kareluM koI karttavya te bomavU pamaze temaja dekhAme be. vijayadevAdikoe dvArazAkhA 1 zAlanaMjikA pUtalI 2 dehalI 3 thAMno 4 maMjhapamadhyagatanAga 5 zastra pada 7 pITha - siMhAsana e puSkaraNI vAva 10 ityAdika pUjyAM te pUjavAM pamaze. tathA jarate marIci parivAjakane vAMdyo 1 nAine badhakaravA cakra mUkyuM 2 potAnI bahenane dIkSAletIne jogArthe rAkhI. 3 draupadIe pAMcanaratAra karacA. pradezie dAnazAlA karAvI to eTalAM paNa karavA yogya thaze. ane jo kahezo ke, dharmakAryaja levAM,
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 243 saMsAranAM na levAM. teja AlaMbana yogya. ema tamAru kahe to vijayadevAdikoe sipratimAne. snAna potAnIpuSkaraNIvAvyanAjalekarIne karAvyuM to, bIjA iMdrone jinajanmAniSeka te jalekarIneja karAvayu hoya paNa ihAM nAnAprakAranA tIrthodakamRttikA kaSAyAdi naMSadhIe karayu.ane vijayadevAdikoe paNa puSkaraNyA dijale kasyuM tenajoie. ane iMdre jinajanmAdisnAna bIjIrIte karAvyuM te najAie. puSkaraNIjaneja karAvyu joie.ane iMdrAdike nirvANa,maUna,dIrodakeja karAvyu te karavAyogya na hoya,ane drAdiketo janmanikramaNanaM snAna tIrthodakAdikeja karAvyuMDe, tethI tathA zakastava pATha, aMcita mAboDhIMcaNa uMco, jamaNo nUmie sthApana karI, karavo thaze. kemake, iMdrAdikanu temaja karavApaNu be tethI paNa paryakAsane rahelo asaNaavasaramAMmegha kumAranI peThe karavo nahI thAya, tathA coravAe karI ATha ATha maMgala te devatAnae kasyA, temaja bali ityAdika paNa bIjA karavA yogya nahithAya.valI aneka natyAdike karIne bhArati, lUNa, natAravekarIne jalAvatAraNAdika paNa karavAM na thaze. iMdrAdikoe karavApaNe karIne jivAnigamAdikamAM kahyAM nathI te hetumATe tamAre e sarva karavAM ayukta thaze, valI tamoe zakrastavathI adhikatara cai
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 paricchedaH 7 tyavaMdanA zAstramAMkaravI kahI nathI ema kahyu te prayukta be. kemake " tinni vA kai" eTale traNa thui caityamAM kavI kahI e vyavahArajApyanuM vacanasAMnalavAthI; yAgamamAM zakrastavathI adhikavidhibe. ne jo tamo kahezo eto sAdhunI apekSAe kahyobe, e paNa na kaho. sAdhune zrAvaka darzanazuchinu karttavya papuDhe. tethI vaMdanane darzanazuchinuM kAraNa be tathA saMvegAdi kAraNapaeM be tathA zaTha eTale gotArthe samAcaritapaNAthI jItala enu ihAM aMgIkArapaNa be. tethI caityavaMdananASyakArAdike e vaMdanane kAraNapa kahyuMDe tethI te jIvAnigamAdi ke kahelAthI adhika vaMdananuM prayuktapaNu nathI. eTale adhikakara paNa yogya valI ema paNa na bolavaM. je jASyakArAdikanAM vacana pramANa nathI. kemake tenAM vacana pramANaye sarvaprakAre zrAgamano bodha na thAya e prasaM gadhI bodhipathAya ne caityavaMdananuM valI zrAvazyaka zrAjJAmAM anujJApaNuM be tethI valI zrAvazyakanA aMtaHpAtipaNAthI caityavaMdanasUtranuM jJApanaDe. mATe pramANa karavu, bahu prasaMga kahevekarIne sara. e gAthArthaH // 50 // e paMcAzakavRttikAra zrIzranayadevAcAryanuM pAMmityapa Ajasudhi sarvajainamati sAdhu zrAvaka svagaca para
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 245 mAM prasida eyAcArye hajAro graMthanI racanA karI . temAM koi paNa graMthamAM koi zaMkita vAta dekhavAmAM yAvatI nathI sarvazaMkAnnu samAdhAnakarIne. pUrvadharazranuyAyI racanA karI. e prAcAryanA racelA graMtha vAMcavAthI ja zaMkA karavAvAlA vAdI prativAdIyonA mada dUra tha jAya. e vArtA koi paNa samajavAna jainIthI nAmaMjUra thatI nathI to zakrastavathI adhika caityavaMdanA nahi mAnavAvAlA pUrvapadIne sAdhu zrAvaka becane darzanazuchinuM kartavyapaNu batAvI. zakrastavathI adhikacaityavaMdanA vyavahArajAyanI gAthAe sikarelI traNathunI saMpUrNa caityavaMdanA, koNasamadRSTi nAmaMjUrakare. arthAt samadRSTito nAmaMjUra nakare, mithyAdRSTi kare, tenI nA nahI. tathA nyAya sarasvatIbirudadhAraka zrImadupAdhyAya zrIyazovijayajIzodhita zrIvijayAnaMda sUriziSya paMmitazrIzAMtivijayagaNicaraNasevimahopAdhyAya zrImAnavijayagaNi viracita svopajJadharmasaMgrahavRttimAM bahukAla yAyatanacaityasthitidoSAdhikAramAM vaImAna traNathuithI madhyama tathA utkRSTa caityavaMdanA kahIle. pATha - bahukAlaM hi caityAyatanevasthitirdoSAyayata uktaM sAdhUnuddizya vyavahArabhASye javi na yAhAkammaM jattikayaM taha vivaddhikhaM tehiM nattI khaju hoi kayA
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ 246 paricchedaH 7 jiNANa loevi dilaMtu 1 baMdhittA kAsavana vayaNaM ahapumasukSpottIe pabivamuvAsae khalu vittinimittaM nayA IvA 2 pArthivasthAnIyAyAstIrthakarapratimAyA naktinimittaM caityAyatanaM sAdhavaH pravizaMti natu tatraiva tiSThati iti tadRttiH kuta ityAha ujhiMgaMdhaparissAvI tagurapyesanhANiyA hAvAnapaho ceva teNa taMti na ceie 3 tinni vA kahaI jAva thuina tisinoiyA tAva taba maNuNAyaM kAraNaM pareNavi 4 tistraH stutayaH kAyotsargAnaMtaraM yA dIyaMte tA yAvatkarSati jaNatItyarthaH kiMviziSTAH tatrAha trizlokikAH, trayaH zlokAH baMdo vizeSa rUpA AdhikyenayAsutAstathA sihANaM bujhANamityekaH zloko, jo devANavi, iti dvitIyaH ekkovi namo kAro, ititRtIyaH tAvatkAlameva tatra jinamaMdire'nujhAtamavasthAnaM yatInAM kAraNena punardharmazravaNAdyarthamupasthitanavikajanopakArAdinA paratopi caityavaMdanAyA agratopi yatInAmavasthAnamanujJAtaM zeSakAle sAdhUnAM jinAzAtanAdinayAnnAnujhAtamavasthAnaM tIrthakaragaNadharAdijistato vratinirapyevamAzAtanAH parihiyaMte gRhasthaistu sutarAM pariharaNIyA iti punastatraiva jIrNapustikAyAM 'zkkovi namukkAroti' tRtIyopari pryaaypaatH|| etayo vArthaH sAdhavazcaityagRhe na tiSThati athavA caityavaMdanAM
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 247 tyazakrastavAdyanaMtaraM tisraH stutayaH zlokatrayapramANAH pradhAnArthaM yAvatkarSaiti pratikramaNAnaMtaraM maMgalArtha stutitrayapAThavat. tAvacaityagRhe sAdhUnAmanujJAtaM niHkAraNaM na parataH siddhAdizlokatrayamAtrAMtapAThe tu saMpUrNavaMdanAnAva eva prasati zlokatrayapAThAnaMtaraM caityagRhe'vasthAnAnanujJAtena praNidhAnA'sadbhAvAt naNitaM cAgamevaMdanAMte praNidhAnaM yathA 'vaMda namaMsai' iti sUtravRttI vaMdate tAH pratimAzcaityavaMdana vidhinA prasi-dena namaskaroti. pazcApraNidhAnAdiyogeneti tisrAH stutayo'tra praNidhAnarUpAH jJeyAH sarvathA paribhAvyaM yatra pUrvAparavirodhe pravacanagAMbhIryamutkAninivezamiti saMghAcAravRttAviti // * jASA -- bahukAlasudhI caityamAM rahetuM te doSanaNija nizve je mATe kahyuMDe. sAdhUne uddezIne eTale sAdhUne adhikAre vyavahArabhASyamAM jopaNa caitya prAdhAkarmi nathI kemake ktikRta topaNa te caityamAM sAdhUne narehavaM kemake, jinarAjanI nizcekarIne nakti karI hoya mATe laukikadRSTAMta kahe, te dRSTAMta emabe ke, hajAma eTale ghAMyajo te rAjAnI hajAmata karavAjAya tevAre potAne mukhe yAta pumano mukhakoza bAMdhIne paDhI te rAjAnI upAsanA eTale hajAmata nizve kare, yAjivikAnerthe
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 7 jayAdika rAkhe. tema ihAM paNa edRSTAMta jANavU ke, rAjAne kANe tIrthaMkarapratimA tenI jaktine arthe derAmAM sAdhu jAya paNa tyAMja na rahe. zA mATe tyAM na rahe te kahe be ke, e zarIrane marajIyAve teTalo snAnakarAvo topaNa emAMthI ranigaMdha parasevo phare. tathA adho vAta te azvAta naIvAta te zvAsozvAsa e bee zarIramAMthI vahe. te mATe sAdhu derAmAM na rahe. rahe to AzAtanA lAge. ane jo rahe to traNa thuzyo kAnasaggane anaMtara eTale kAnasagga pArIne jaNiye tyAM sudhI te thuina kevI ke traNa zlokanI le. tyAM kahe traNa zloka pramANanI traNa zloka baMdovizeSarUpa adhika paNe karIne jene viSele tathA 'sijhA bujhANaM' e eka zloka. bIjo 'jodevANa videvo.' trijo 'ekkovinamukkAro.' e traNa zlokakahe tyAM sudhI eTale eTalo kAla tyAM jina. maMdiramA rahevAnoja tirone dekhADyo eTale traNa thui kahe tyAM sudhI jina maMdiramA rahavAnI AjhAle. ane valI kAraNe adhika paNa rahevAnuM kA. te kAraNa dekhA mele ke navikaloka dharmasAMjalavAdikane arthe bese to upagArAdika jANI, adhika paNa jatiyone rahevAnI AjhAle.ane ekAraNa vinA sAdhunane jina AzAtanA dikanA nayathakI tIrtha karagaNadharAdike AjJA nathI prA
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 24 pI mATe sAdhu paNa ema prAzAtanA TAlebe to, gRhastho ne to avazya najIrIte zrAzAtanA varjavIja emAM zuM adhikate. * jhigaMdha. e ve gAthAno nAvArtha e ve sAdhu je be te caityamAM na rahe. athavA caityavaMdanane yaMte zakrastavAdi kahane najIka thuiyo zlokatrApramANanI evI pra vidhAnane zrarthe jyAM sudhI paDhe, jema pakkimaNAne aMte maMgalane parthe Nathui paDhe tema, ihAM paNa paDhe tyAM sudhI caityagRhamAM sAdhune rahevAnuM kahyuMDe. kAraNavinA adhika na rahetuM ne jo koi logassa 1 puskaravaradI 2 sibudA 3 e traja thui evo artha kahe tene kahe be ke sinhAvibujhAe traNa zlokasudhIja pATha kahevo. temAMto saMpUrNavaMdanAno yannAva eTale saMpUrNavaMdanA na thAya. ane unayakAle to caityamAM saMpUrNa vaMdanA kahe to tenAnAvano prasaMgathayo. kemake, traNazlokanA pATha paDhI caityamAM na rahevuM e AjJA teNe karIne praNidhAnano sadbhAvathayo tethI e artha kema ghaTe ne yAgamama to ema kahyuM beke, vaMdanAne te praNidhAna, jema vaMda namaMsa e sUtranI vRttimAM, vAMde te pratimAnune, caityavaMdanavidhie karIne, prasiddha namaskAra kare paDhI praNidhAnAdika yogekarIne, eka kahevAzrI trANastutiyo ihAM praNi 32
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250 paricchedaH 7 dhAna rUpa jANavI. eTale traNa thui kahIne praNidhAnanI traNa gAthAna kahevI. tyAre saMpUrNa caityavaMdanA thAya. e sama. staprakAre vicAra.sikSANaM bujhANaM e traNa gAthA kahe tyAM sudhIja rahevAnI aAjhA nathI paNa adhika rahevAnI AjhA ne tethI ihAM aniniveza eTale kadAgraha mUkIne.pravaca nanuM gAMnIryapaNuM ne tethI pUrvApara virodha TAlI sarvathAprakAre vicAravaM. kemake zhAM traNa thui Agata praNidhAnanI traNa thuina mAniyeto, praNidhAnaprAgamamAM kahyaM te vacana kema manAya. mATe saMpUrNa vaMdanA praNidhAna paryaMta traNazlokasudhI jANavI. ihAM kAyotsarga anaMtara eTale jJAnastavanA kAyo tsarga anaMtara trIjIthuztraNa zlokanI baMdavizeSarUpemA dhikya karIne kahI. te pahelI arihaMtacaitya nizrita eka zlokanI, bIjI sarvacaityanizrita be zlokanI, trIjI zrutanizrita traNazlonI; athavA pada adAdike AvazyakacUryukta vaImAnathui jANavI. tathA sikSANaMbuANaM tenI traNazloke thui kahI te koka AcArya zrutastava kAyotsargane anaMtara trIjI cUlikAstuti kahIne simA pAMbu-hANaM kahI par3I bezIne zakrastava jAvaMtipramukhastotra praNidhAnaparyaMta devavaMdana kareDe, te apekSAe kahIje. te pATha prasaMge AgalalakhAze. tathA dharmasaMgrahanI junI
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 251 pratamA ekkovi namukkAro iti tRtIya e vAkyanI Upara paryAya pATha, saMghAcAravRttino, temAM sijhAdizlokatraNa sudhI, kei caityavaMdanA mAne. tenA nirAkaraNaneprarthe yA. vatzabdathI zakrastavAdistotra praNidhAnaparyaMta utkRSTa caityavaMdanA thAya. eTale traNa dhruva zradhruva thui kahI. zakrastava jinamunivaMdana stotraprArthanA praNidhAnaparyaMta traNa thusahita utkRSTacaityavaMdanAsudhI, natsarge sAdhu caityamAM rahe. kAraNe adhikapaNe rahe. eparamArthagraMthakAre jaNAvyo be. have vicArakaravojoie ke-pUrvoktapUrvadhara tathA pUrvadhara anuyAyipUrvAcAryonA graMthomAM vizeSaprakAre vidhipUrvaka caityavaMdanAno pragaTapATha dekhIne jo koI traNa thuinI caityavaMdanAno niSedha kare tene jainamatanI zrajhArahita zivAya bIjA kiyAzabdekarI bolAvavo ne evA evA moTA moTA mahAzAstronA pragaTapAta je topaNa yAtmArAmajA AnaMdavijayajIne dekhavAmAM AvatA nathI e karmanI viSamagati le to have bIjuMzuM kahe ? * iti caturthastutinirNayazaMkojhAre'paranAni caturthastutikuyuktinirNayajedanakuThAre pUrvadharapUrvadharA'nuyAyikata tristuticaityavaMdanAnidarzano nAma saptamaH paricchedaH // 7 // prazna-jaghanyamadhyamautkRSTatraNanedanI caityavaMdanA ta
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ 252 paricchedaH 7 thA navaprakAranI caityavaMdanA paMcAMgimA pUrvadhara tathA pUrva-. dharaanuyAyigraMthomAM kahInathI. te tame kema mAnobo? ___ uttara-hepUrvAparavicArayajJa "kuvAmAM hoya te havAmAmAM Ave" temapaMcAMgI tathA pUrvadharonA graMthomAM sAmAnyavacane vidhi hoya to, vizeSavacane karI anyagraMthakAra pUrvadharaanuyAyi khulAso kare, paNa sAmAnye vidhi na hoya to "grAmaMnAstikutaHsImA" e nyAyathI anya graMthakAra vizeSavidhino khulAso kyAthI kare. mATe jaghanyamadhyamanatkRSTanede traNathuznI caityavaMdanA koikANe jaghanyanede, koikANe madhyamanede ane koiThekANe naskRSTanede, paMcAMgImAM pUrvadhare darzAvI. te pramANe pUrvadhara vartamAnakAlavarti tathA pazcAtkAlavarti, AcAryoe jaghanyamadhyamautkRSTatraNanedanI tathA navanedanI caityavaM. danAnI saMkalanAkarI, te darzAvIe bIe. prathamarAyapaseNi jIvAnigamAdisUtrothI jaghanyamadhyamanatkRSTanede caityavaMdanA sidhyAyo. tepATha-dhUyaM dAnaNaM jiNavarANaM asayaMvisuI gaMthajuttehiM apuNaruttehiM mahAvittehiM saMthUNa sattaThapayAI paccosakkaizvAmaM jANuaMce dAhiNaM jANu dharaNitalaMsi tikaTTha tikhutto mujhANaM dharaNitalaMsi Nivometti isa
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 253 pannUe Nama isiM paJcue emittA karayalapariggahiyaM sirasAvattaM mabae aMjalikaTu evaM vayAsI emobuNaM arahaMtANaM jAva saMpattANaMda mNs|| nAvArtha-jinavarajaNI dhUpadei, eTale sarvadravya pUjAvi dhikarIne atizuha eTale doSarahita jenA zabdonI tathA arthanI racanA evAM tathApunaruktivagere doSarahita sArayukta artharacanAsahita moTA vRttanA devalasipranAvaganita suMdarastotravate stutikare. stutikarIne panI sAta ATha pagalAM uparAMThA nasare nasarIne eTale pADAM pagalAM nare narIne mAbo DhIMcaNa thomo u~co rAkhe jamaNo DhIcaNa nUmItalane vipe sthApe.traNa velA mustaka nUmitale lagAme. lagAmIne kAMika mustaka naeNcuM kare. cuM karIne beTha hAthe prAvatapradadANArUpa mustake aMjali karIne ema bole. arahaMtanaNI namaskAra thAna. jAvat ThANaM saMpattANaM pATha tyAM lage namothuNaM kahIvAMde namaskAra kare.e pAThamAM aTha sayaM vizuI e pAThathI tathA "namucaNaM" "jAva saMpattANaM" e pAthI jaghanyacaityavaMdanA darzAvI temaja kapu. saMghAcArAdi graMthAMtaromAM namoarihaMtANaM ityAdi eka zlokarUpe karIne tathA jAtinirdezathI bahunamaskAre karIne athavA praNipAta eTale namubuNaM
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 paricchedaH 7 damake karIne, jaghanyacaityavaMdanA thAya. ane vaMdai namasaie pAtathI, natkRSTa caityavaMdanA darzAvI, temaja kAMDe. zrImalayagirijIkRta rAyapaseNipramukhanI vRttimAM vAMde te pratimAnane prasijha caityavaMdanavidhie karIne panI namaskAra kare. praNidhAnAdiyoge karIne evacanathI jyAM praNidhAna tyAM utkRSTa caityavaMdanA jANavI. ane "AcaMtayograhaNe madhyamapigrahaNIyaM" enyAyathI madhyamA caityavaMdanA paNa sUtrasiha jANavI. yajaktaM // zrIparvadharAcAryaruta vaMdanakaprakaraNe nakosAvihi esA navayAreNaya jahAsaMgahiyA masima a ganeyA aiyA suttANusAreNa 34 ihAM jaghanya tathA utkRSTa caityavaMdanAnA madhyame madhyamA caityavaMdanAnA anekaneda darzAvyA tethI traNathuzthI navaprakAranI caityavaMdanA paNa paMcAMgIthI sijha thAyaje. tathA rAyapaseNi pramukha siddhAMtomA pUrvoktanyAyathI,jaghanya,madhyama, natkRSTa nede sAmAnya prakAre caityavaMdanA kahI. temaja zrInadra bAhusvAmIkRta pUjApayannAmAM cattArigAhAhiM cezyavaMdaNa sakabava gAhajutto ya ityAdi traNa gAthA jaghanyacaityavaMdanA ane nissakamamanissakama e gAthA zrIkalpajApyokta teno pUrve artha laravyote. temAM sarvajinacaityamAM traNa thui kahevI kahI. te madhyama caityavaMdanA tathA pUrve
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 255 arthapATha sahita lakhAi AvelI, zrIvyavahAranASyanI gAthAmAM, tini vA kaha thue vAkyathI traera thu praNidhAnaparyaMta utkRSTa caityavaMdanA e pUrvoktatraNe caityavaMdanAnI ekatra saMkalanA zrInadrabAhusvAmIkRta vaMdana payannAmAM be, erIte vizeSa prakAre, pUrvadharakRta graMthomAM jaghanyamadhyama natkRSTa traNajedanI caityavaMdanAne anusAre pUrvadhara vartamAnakAlavarti jinazAsanananomaNi zveta pahAcArya zrIharinadrasUrijI paNa zrI paMcAzaka prakaraNamA jaghanya madhyama utkRSTa traNanedanI caityavaMdanA lakhe je. te prakaraNanI TIkA karttA suvihitaziromaNi navAMgavRtti. kAraka zrImatyanayadevasUrijI vaMdana paMcAzakamA jaghanya 1 madhyama 5 utkRSTa 3 caityavaMdanA traNa thuzthI lakhe . te pATha-pavakAraNajahannA daMDagathuijubAnamani mANeyA saMpunnAnakkosA vihiNA khanuvaMdaNA tivihA 1 vyAkhyA-navakAramAha // ||nmskaarenn siha maruyamaNiMdiyamakkiyamaNavadhamanuyaMvIraM paNamAmi sayalatihuyaNa manvayacUmAmaNi sirasetyAdi pAThapUrvakanamaskriyA lakSaNena karaNajUtena kriyamANA jaghanyA svalpA pAkriyayoralpatvAtvaMdanA navatIti gamyaM. mutkarSAditrinedamityuktvApi yaUpanyAyAH prathamAnidhAnaM tadAdizabda sya prakArArthatvAnna'STaM. tathA daMDakacA rahaMtacezyANamityA.
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 paricchedaH 7 di stutizca pratItA tayoryugalaM yugmamettaeva vA yugalaM daMjhakastutiyugalamiha ca prAkRtatvena prathamaika vacanasya tRtIyaikavacanasya vAlopo dRSTavyo madhyamAjaghanyotkRSTA pAkriyayostathAvidhatvAdetaca vyAkhyAnamimAM kalpanApyagAthAmupajIvya kuvati // tadyathA // // nissakamama nissakamevAvi cee savahiM thui tiNi venaMbaceIyANi vi nAvaM ikvikkiyA vAvi // ||yto daMmakAvasAne ekA stutirdIyate itidaMjhakastutirUpaM yugalaM nvti|anytvaahuH damakaiH zakrastavAdiniH paMcaniH stutiyugalena ca samayanASayA stuticatuSThayena ca rUDhena madhyamA jJeyA bodhavyA / tathA saMpUrNA / paripUrNA sA ca prasidamakaiH paMcaniH stutitrayeNa praNidhAnapAThana ca navati / caturtha stutiH kilArvAcIneti kimityAha / natkRSyatetyutkarSA utkRSTA idaM ca vyAkhyAnameketi tiNi vA kami jAva thazna tisilogeyA tAva taba aNuNAyaM kAraNeNa pareNa vItyetAMkalpanASyagAthA paNihANaM muttasuttIe itivacana mAzritya kurvati / aparetvAhuH / paMcazakrastavapAThopetA sNpuurnneti| vidhinA paMcavidhAnigamapradakSiNAtrayapUjAdi lakSaNena vidhAnena khalukyAlaMkAre avadhAraNe vA tatprayogaM ca darzayiSyAmaH / vaMdanA caityavaMdanA trividhA triniHprakAraireva navatIti.
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 257 asya nAvArthaH -- namaskAra simaruya ityAdi pAThapUrvaka, namaskAra lakSaNa, karaNanUtakarIne kriyamANa namaskAra, jaghanyavaMdanA, hoya. pAThakriyAnA alpapaNAthI, utkRSTAditraNaneda evaM kahIne paNa prathama jaghanyanuM kathana karadhuM te yAdi zabdano prakArArtha hovAthI puSTa nathI. e jaghanya caityavaMdanA tathA daMmaka arihaMtaceiyANaM ityAdi valI thube te prasidhabe. te bejanuM yugala jomanuM prathavA teja daMmakastutinu jomaluM te daMmakastuti yugala kahevAya ihAM prAkRtabhASA hovekarIne, prathamAvinaktinA ekavacana athavA tRtiyA vibhaktinA eka vacanano lopa jANavo. e madhyamapATha kriyA nA hovAthI madhyama caityavaMdanA, e vyAkhyAna, e kalpanApyanI gAthAne aMgIkAra karI karebe, te kahete. nizrAkRta pranizrAkRta sarva jinamaMdiramAM traNa thunI caityavaMdanA karavI jo sarva jinacaityomAM traNa thuinI caityavaMdanA karatAM ghaNo kAla lAgaze ema jagAya ne jinacaitya ghaNAM hoya tyAre eka eka jinacaityamAM ekeka thunI caityavaMdanA kare. ehetuthI damakanA avasAnamAM eka eka stutidijIe te daMgaka stutirUpa yugalathAya anya ema kahe. daMmaka, zakrastavAdika pAMcakarIne ane stutiyugalakarI saMketanASA karIne stuticyAra ruDhIe karIne jo caityavaMdanA kare te 33
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ 257 paricchedaH 7 madhyamacaityavaMdanA jANavI 2 tathA saMpUrNa eTale paripUrNa vaMdanA to prasiha damaka pAMca ane stutitraNe karIne valI praNidhAna pAte karIne thAya ne. cothI thu nizce navIna. kema navIna. te kaDe atizaya utkarSate utkRSTA kahIe. e vyAkhyAna ko AcArya traNa stuti traNa zlokanI zloka traNa pramANe jyAM sudhI caityavaMdanA karIe tyAM sudhI jinacaityamAM sAdhune rahevAnI AjJA be. ane kAraNa hoya to uparAMta paNa rahe. ityAdi vyAkhyAna A kalpanASyanI gAthA " paNihANamuttasuttie" eTale praNidhAna jayavIyarAya e pATha natkRSTa caityavaMdanAne aMtemuktAsuktimudrAe kahevo. evacana A. zrine kare . aparathAcArya ema kahele ke-paMcazakrastava pATha sahita saMpUNe vidhikarIne paMcavidha anigama traNa pradakSiNA pUjAdilakSaNa vidhAna karIne, utkRSTa caityavaMdanA thAyale. khalu zabda vAkyAlaMkAramA je. athavA avadhAraNamAM be, teno prayoga Agala dekhAmIzu. evI rIte caityavaMdanA traNaprakAre thAya . e pAThamAM kalpanASyagAthAnA anusArathI damakanA avasAnamA traNa thuiekarI madhyama caityavaMdanAnuM vyAkhyAna pUjyapUrvAcArya karele. tathA damaka pAMca ane thui traNa ane praNidhAnapATha sahita utkRSTa caityavaMdanAnuM
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkoddhAraH 250 vyAkhyAna pUjya pUrvAcArya kare . ane aparAcArya utkRSThavaMdanAnA vyAkhyAnamAM paMcazakrastava ane pAMca anigama traNa pradakSiNA pUjAdi saMyukta utkRSTacaityavaMdanA naM vyAkhyAna kare. e traNa vyAkhyAna to pUrvadhara pUrvAcAryanI sAdIe TIkAkAra sikare . ane anya koika to, damakapAMca ane thui cyAra rUDhIe karIne madhyama caityavaMdanAna vyAkhyAna kareje. te tathA zabdekarI madhyamacaityavaMdanAno pUrva prakAra traNa thujhno TIkAkAra, sUcanakarI ane cothIthui nizcayathI navIna kahIne, uttaraprakAramA grahaNa na karI ane vyavahAranASya ne kalpa nASyanuM pramANa dene, traNa thuzthI natkRSTa caityavaMdanA siha karI. ||puurvpdH // anyetvAhuH // eTale anya koikanA vyAkhyAnamAM to, sikSAMtanASAe karIne stutiyugala arthAt cyArastutirUDhakarIne madhyama caityavaMdanAnu svarUpa kaDaMDe to, tamo saMketa bhASAe karIne yugalazabde thui cyAra kema kahobo? uttara-hesaumya jainazAstromAM caritAnuvAde, tathA vidhivAde, pUrvAcAryoe yugalazabdano artha yugma tathA dvitvasaMkhyAvAci lakhyo. tathA coktaM zrIharinadrasUriniH AvazyakavRttau pAriNAmikI buddhyAdhikAre suMdarInaMdaka
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko jhAraH 473 // ucyte|| zrutavAsitamatestatsvarUpajhasya tasya te nAva kalpanayA pratyadA zveti kathaM na saahiti||tthaa sAdhavo munayaste sAtizayajJAnavaMta itare vA viratipratipatti samayasamIpavartinaH sAkSiNo yatra tatsAdhusAdikaM tathA devatA javanapatyAdayaste jinanavanAdhiSTAyinastiryaga lokasaMcAramavo vA viratipratipattikramanAvinazcaityavaMdanAdyupacArAtsamIpamupagatAH svasthAnasthAyI kathaMciddIpa samuzana prati prayuktAvadhayaH sAdiyo yatra tadevasAdikaM ||ydaah cuurnnikaarH|| virapaDivattikAle cizvaMdaNAgovayAreNaavassamahAsaMnihIyA devyaasnnihaannNjv|| atodevasaskiyanaNiyaM ahavA navaNavaNajoivemANiyA devA sANabA ceva ahApavannovahiNA dIvaM dIvapadyavehiM samudaM samudapadyavehiM bahavenArayatiriyamaNudeveyavi vihanAvasaMpanattepencamANAsAhuM pipANAzvAya viraiMpaDivadyamANaM peDati visesatiriyajanagAdiyArAna disi vidisi vidisAsu sNcrNttti|tthaatmaa svajIvaH sa svasaMviditapratyadaviratipariNAmapariNataH sAdI yatra tadAtmasAdikaM iha ca sasAkSyaM kRtamanuSTAnamatyaMtahaDhaM jAyata zate sAdiNaH pratipAditAH pRthak te'pi pratItamevai tadyata sAdiko vyavahAro nizcalo navatIti // ||naavaarthH // e pacakANa arihaMtAdika pAMcanI
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ 454 parichedaH 13 sAdIe thAya; te pAMca kayA kayA e kahe je. 1 arihaMta eTane jemaNe badhA jAva pratyada dIgaDe tevA tIrthaMkara nagavAn sAdI be. temAM ka pratyaya vidhAna arthavAcI be, tethI "arhatasAdika" thayu. have ahaMtasAdikaM (pratyAkhyAnaM) e kriyAvizeSaNa , evaM bIje ThekANe paNa jANavU. have A devanA tathA bIjA devanA tIrthaMkaro uttama kevanajhAnarUpI pradhAna cakSuvaDe te paccakANa karatA mane jue be tethIesAdI je ema kahIebIe. 2 eja rIte bIjA siha nagavAna sAdI be, te pratyada atIMdriya jJAna gocara De, tethI temanuM sAdIpaNuM kahIe bIe; temanA divya jhAnavaDe temaNe paNa badhA nAva pratyada dI , tethI sihanagavAna paNa sAdIrupa be. ihAM koI aAzaMkA karele ke bejaNAnane pratyadalAveM lokamAM sAdi vyavahAranI ruDhIle ne ahiyAM paJcakhANa karanArane to siha pratyada nathI, kAraNa ke te atIdriya jhAnagocara ,to tena te paJcarakANa karanAranA sAdI zI rIte kahevAya ? te AzaMkA dUra karavAne kahe je ke zrutathI vAsita thaenI buddhivAlA ane sinu svarUpa jANanAra evA paJcakANa karanArane jAvanI kalpanAvaDe siha nagavAna pratyakSa jevAja ne tethI tena sAdI kema na thaI zake? sAdI thAyaja.
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko jhAraH 45 3 valI trIjA sAdhu sAhI, te atizaya jJAnavaMta sAdhu munirAjo tathA bIjA munirAjo je didA pratipattinI vakhate najIka hoya tena sAdI le. 4 cothA devatA sAkSI, te navanapati vigere jena jinamaMdiranA adhiSTAyaka devo athavA lokamAM saMcaravAvAlA devo te, tathA didA prAptinI vakhate a. nukrame karAtAM caityavaMdana vigere upacArathI najIka prA. velA devo, eTale didA levAne avasare samavasaraNa vidhi anasAre zrI paMcAzakAdi samavasaraNa thAhAna maMtropacArathI tathA te avasare jinapUjA karIne caityavaMdanA avasare samaSTI devonI guNavarNanAmatmaka stuti kahe je te vigere napacArathI yAvelA devo, athavA potAne sthAne rahyA batAM paNa koIpaNa rIte dvIpasamuzene avadhi jhAnathI jotA devo te devasAdI kahIe. valI cUmikAra paNa emaja kahejeH-virati pratipattikAle caityavaMdanAdi napacAre karIne avazya najIkarahelA devatA saMnidhAna hoya tethI devasaskiyaMkaDaM; athavA navanapati vANavyaMtara, jyotiSi ane vaimAnika devatA, potAne sthAne rahyAja yathA prayujita avadhijhAne karIne dvIpa,dIpaparyavaprati,samujhasamujhaparyavaprati ghaNA nArakI, tiryaMca, manaSya devAdikonA vividha nAvasaMprayukta dekhatA thakA
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ 406 parichedaH 13 sAdhune paNa prANAtipAta virati pratipadyamAnAne dekhe; vizeSe tiryak juMnakadeva divase tathA rAtre dizi vidizine viSe saMcare, temanI sAkSI te devasAdI. " 5 pAMcamI AtmasAkSI te e ke khAtmA eTale potAno jIva jeNe potAnA kharA svarUpane nalakhIne virati pariNAme pariNamyo be te khAtmA jemAM sAkSI be te AtmasAkSI kahIe // upara lakhyA pramANe pAMca sAkSI thAne yA lokane viSe pATalI sAkSI samacha karetuM anuSTAna atyaMta dRDha thAyaDe tethI sAkSI pratipAdana karacA, te paNa jUdA jUdA pratipAdana karacA. e uparathI ema.vara ke sasAdika vyavahAra nizcala thAyale. - e pAThamAM devasAdi kAraNe cothI thui sahita traNa thuinI caityavaMdanA kahI. temaja vikrama saMvata 1162 mAM jayasiMhadeva nRpa rAjye zrImaddevasUrijIkRta jIvAnuzAsanavRttimAM upava vinAzana arthe sAdhUne kSetra de - aari kAyotsarga ne zrAvakane vighna vighAtana kAraNe samadRSTi devadevInI pUjA dRDha karIbe. // te pAThaH // tahabaMna saMtimAiNa kezvAriMtipayalAIyaM tanneja siriharijada sUrioNumayamuttaMca // 909 // // vyAkhyA // tatheti vAdAMtaranaNanArthobrahmazAMtyAdinAmaM bikAdipUrvavat yAdizabdAdabikAdigrahaH kepyeke
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 47 vArayati pUjanAdikamAdigrahaNAceSaetadaucityAdiyA. tatatpUjAdiniSedhakaraNaM neti niSedhe yato yasmAt zrI harinAsUraiH sijhAMtAdivRttikarturanumatamanISTaM tatpUjAdividhAnaM naktaM ca naNitaM ca paMcAzake iti gAthArthaH // // tadevAha // sAhammiyAyaee mahaTThiyAsammadiSNiojeNa enociyaciyaMkhanu eesiNshvpuuyaaii||prtiitaarthaaH // 20 // na kevalaM zrAvakA eteSAmitraM kurvati yatayopi kAyotsargAdikameteSAM kuvatItyAha // vigyavighAyaNahernu jazNovikuNaMtihaMdinassaggaM // khitnaaiidevyaae| suyakevaliNAjannaNiyaM // 1001 // vyaakhyaa|| vighnavighAtanahetorupazvavinAzArtha yata. yopi sAdhavopi na kevalaM zrAvakAdaya ityapi zabdArthaH kurvati vidadhati haMdIti komalAmaMtraNe utsarga kAyotsarga devAdidevatAyA AdizabdAdbhavanadevatAdiparigrahaH zrutakevalinA caturdazapUrvadhAriNA yato yasmAdbhajANitaM gadi tamiti gAthArthaH ||tdevaah|| cAummAsiyavarise nassaggokhinadevatAeya parikayasedyasurAe kariticanamAsievege // 1002 // gatArthA // 3 // nanu yadi caturmAsakA. diSu naNitamidaM kimiti sAMprataM nityaM kriyata ityaah|| saMpainicaMkIrai saMnizAnAvanavisijhAna // veyAvacca garANaM zcAvibahuyakAlA // 1003 //
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ ena parijedaH 13 vyaakhyaa|| sAMpratamadhunA nityaM pratidivasaM kriyate vidhIyate kasmAtsAnnidhyAnAvatastasya karaNAdiziSTAdatizAyino vaiyAvRttyakarANAM pratItAnAmityAdyapi na kevalaM kAyotsargAdItya'pItyarthaH AdigrahaNAsaMtikarANAmityAdidRzyaM pranUtakAlAt bahoranehasatigAthArthaH // 3 // // 1003 // caMsthite kiMkarttavyamityAha / vigyavi ghAyaNahe ceIhararakaNAyanicaMpi // kudyApUyAIyaM eyAgaMdhammavaMkiMca // 1004 // // vyAkhyA // vighnavighAtanahetorupasargAnavArakatvena yAtmana iti zeSaH caityagRharadaNAca devanavanapAlanAt nityamapi sarvadA na kevalamekadetyapi zabdArthaH kuryAdi dadhyAt pUjAdikamAdizabdAtkAyotsargAdiprakAraH eteSAM brahmazAMtyAdinAM dharmavAn dhAmmikaHayamaniprAyo yadi modArthameteSAM pUjAdi kriyate tato'STa, vighnAdivAraNArtha va'STaM, taditi kiMcetyabhyuccaya iti gAthArthaH // // // 10 // abhyuccayamevAha // mittaguNajuyANaM nivAiyAkaritipUyAIzahaloyakaesammatta guNajayAnanagamUDhA // 1005 // * vyAkhyA // mithyAtvaguNayutAnAM prathamaguNasthAna vartinAM nRpAdInAM narezvarAdInAM kurvati pUjAdi abhyarcanaM namaskArAdi ihalokakate manuSyajanmopakArArtha
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko jhAraH ee samyaktvasaMyutAnAM darzanasahitAnAM brahmazAMtyAdInAmiti zeSaH na puna na~va mUDhA ajhAnina iti gAthArthaH // ||naassaa // tathA zabda vAdAMtara kahevAne arthe be. brahma zAMtyAdikanAMmakAra pUrvanI peThe prAdi zabdathI aMbikAdi grahaNa karavAM; keTalAeka emanI pUjAdikano niSedha kare ,Adizabda grahaNa karavAthI zeSa temane - cita grahaNa karavA, temanI pUjA niSedha karavI yogya nathI, kemake sihAMtAdika vRttinA kartA zrI harinAsUrijI mahArAjane brahma zAMtyAdikanI pUjA ucita kRta sammata ne tethIzrI paMcAzakajImAM temanAM pUjAdi vidhAna kahyAMDe. iti gAthArthaH // e01 // teja kahe , e brahma zAMtyAdika deva te samyag dRSThi ne, mahA zahivaMta be, sAdharmI De, te vAste emanI pUjAdi ucita kRtya zrAvakone karavAM e gAthA prasijhArtha // kevala zrAvaka emanI pUjAdi kare, ema na samajavU, kiMtu yati sAdhupaNa emanA kAyotsarga kare , teja kahe // vighnavighAtana te upava vinAza karavAne arthe yati sAdhu paNa kSetra devatAdikanA kAyotsarga kare , Adi zabdathI juvana devatAdikanuM grahaNa karate vAste kevala zrAvakAdikaja emanAM ucita kRtya kare je ema na samajavaM apitu sAdhu paNa kAyotsarga kare . e api zabdano artha , kemake
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ 500 paricchedaH 13 pUrvokta kAyotsarga karavA, e kathana zrutakevalI zrInabAhusvAmIe kAMDe, e gAthArtha je. // 1001 // teja kahe be, cAturmAsImAM,sAMvatsarImA kSetra devatAno kAyotsarga karavo, koika AcArya cAturmAsImAM paNa navanadevatAno kAyotsarga kare . e gAthArtha De // 1002 // ihAM koI prazna karele ke, jo cAturmAsyAdikamAM deva devatAdikanA kAyotsarga zrI jabAha svAmIjIe kahyAne to valI vartamAna kAlamAM nitya kAyotsarga kema karoDo? e prabhano uttara kahe ||aadhuniik kAlamAM nitya pratidivasa je kSetra devatAdikano kAyotsarga kareDe, tenuM kAraNa e be ke vartamAnakAlamAM te devatAnanA sAnidhyanA anAvathI arthAt pUrvakAlamAM vighna yAvyAM thakAM yadA kadA ekavAra kAyotsarga karavAthI te devatA napazvanAzanAdi kArya karatA hatA, ane adhunA kAlamAM kAla doSathI vighna AvyAM thakAM yadA kadA kAyotsarga karavAthI te deva sAnidhya karatA nathI, te vAste napazva Avyo jANI te divasathI mAMDIne upava vinAza thAya tyAM sUdhI nitya pratidina kAyotsarga dvArA jAgRta karayA thakA te deva sAnidhya karele. te vAste nitya kAyotsarga kare te nitya kAyotsarganA karavAthI viziSTa atizayavaMta vaiyAvRttyakarAdi deva je ne tejAgRta thAyale upava zrAvyAM
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 501 niHkevala vaiyAvRttya karavAvAlA devatAnanAja kAyotsarga nathI karatA, kiMtu Adi zabdanA grahaNathI zAMti karANaM ityAdika paNa grahaNa karavA, tathA pranata kAlAt arthAt bahu divasa kAyotsarga kasyAthI sAMpratakAlamAM napazvano nAza thAya te vAste vighna saMnava thayAM pUrvokta devatAnA nitya kAyotsarga karene e gAthArtha // 1003 // evI rIte sthita siha thayAM zuM karavU te kahe // vighna vighAtanane vAste prAtmAne upasarga nivAraNa hovAthI ane jinagRhanI rakSA karavAthI valI devanavananI pAlanA karavAthI,nitya e devatAnanI pUjA karavI joie. Adi zabdathI temanA kAyotsarga pUjA avasare karavA joie. kone karavA joie? dhArmika janone; ihAM e abhiprAya De ke, modane arthe e pUrvokta devatAnanI pUjA tathA kAyotsargAdi kare to ayukta ne, paraMtu vighna nivAraNAdikane nimitte kare to kAMza ayukta nathI; upazva pravRtti nivAraNa hovAthI tathA ucita pravRttine arthe pUjA tathA pUjA avasare kAyotsarga karavA yuktaja , kiMca zabda abhyuccayArthamAM ne e gAthArthaH ||1004||abhyucy zeSa kahevA yogya je rAne, te kaDe // mithyAtva guNa sahita prathama guNasthAnamAM varttavAvAlA narezvara je rAjAdika temane pajA praNAma rupa namaskArAdika kare le te
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ 502 parijedaH 13 yA lokanA prayojanane arthe kareThe, paraMtu samyakta sahita samyag dRSTi brahma zAMtyAdika devatAnanI pUjA praNAma kAyotsargAdi je kare , te kAM mUDha ajJAnI karatA nathI e gAthArthaH // 1005 // ___epAThamAM Azaya evo saMnavene ke pUrvakAne pAdika cAnammAsI ne saMvancarInA devasika pratikramaNanA aMta nAgamA aAjhA nimitta tathA koI vighnAdika kA. raNa saMnava thaye, sAdhu deva devI pramukhano kAyotsarga karatA ane sAMprata kAlamAM aAjhA nimitte to teja pAdika pramukha divasamAM detra nuvana devInA kAyotsarga karavA, paNa vighnopazAminI pUjA pratiSThAdikAraNe tathA vighna vinAza kAraNe to je dahADAthI pUjA pratiSThAdikano AraMna thAya, tathA napazvAdikano saMnava thAya, te dahADAthI niraMtara detradevI pramukhanA paNa kAyotsarga sAdhubone karavA; ane zrAvakajanane topUrvakAlamAM tathA sAMpratakAlamAM pUjAdi viziSTa kAraNe tathA vighna vinAza kAraNe samadRSTi devatAnanI pUjA pUrvakAlamAM karatA tema sAMprata kAlamAM paNa karavI. ya'ktaM caturdazapUrvadhara zrI nabAhusvAmIjI kRta pUjAprakIrNe // gAthA // sammadi deivapUyA saDhokIraisaMghahetaNA uvadatvavAraNakaGa puNo jiNabiMbapazvAya // 5 //
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 503 ||jaavaarthH // saMghane kAje upava vAravAne arthe,tathA valI jina biMbapratiSThAmAM upavAdi vAravAne arthe, samadRSTI devanI pUjA zrAvaka kare; tathA valI jIvA nuzAsananA pUrvokta pAThamAM zrI devasUrijIe kA ke, paMcAzakajImAM brahmazAMtyAdikanI pUjAnA vidhAna kahyA be, te paNa pratiSThA paMcAzakamAM zrI harija sUrijIe pratiSTA avasare kahyA be, paNa pratikramaNamAM kAryotsargAdi karavA kahyA nathI; ne zrI paMcAzakajInA yogapIsamA paMcAzakanA pAThamAM rohiNI aMbikA pramukha deviyonA ArAdhana arthe tapa pramukha kahyAne te nolA lokone asata abhyAsa goDAvI sata abhyAsamA prava vivAne kAraNe eTale laukIka mithyAtva pravRtti goDA vI lokottara pravRttino abhyAsa karAvavA kahyA be paNa modArthe kahyA nthii|| ||tthaacttpaatthH // kiMca ayoviyabicitto tahA tahAdevayANinae mujaNANahi khalu rohiNImAImugoyavo // 24 // vyAkhyA anyadapi asti vidyate citraM vicitraM tapa ti gamyate tathA tathA tena tena prakAreNa lokarUDhena devatAniyogena devatodezena mugdhajanAnAmavyutpannabujhilokAnAM hitaM khalu pathyameva viSayAbhyAsarUpatvAt rohiNyAdi devatoddezena yattazohieyAdi muNe
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ 504 parinjedaH 13 yavotti jJAtavyaM pulliMgatA ca sarvatra prArUtatvAditi gAthArthaH // devatA eva darzayannAha // rohiNiaMbAtahamada puNiyAsavasaMpayAsokA suyasaMtisurAkAlI sikAiyAtahAceva // 24 // vyAkhyA // rohiNI 1 aMbA 2 tathA madapueiyakA 3 savasaMpayAsokatti / sarvasaMpat 5 sarvasaukhyAcetyarthaH // suyasaMtisuritti 6 zrutadevatA 7 zAMtidevatAcetyarthaH // suyadevayasaMtisurA iti vA pAgantaraM vyaktaM 7 ca kAlI e sihAyikA ityetA navadevatA stathA caiveti samuccayArthe saMvAzyA caivatti pAThAntaramiti gAthArthaH // tataH kimityAha // emAdevayAna paDuccaavanassaggAna jecittA // pANAdesapasikSA tesavecevahoitavo // 25 // vyaakhyaa|evmaadidevtaaHprtiityaitdaaraadhnaayetyrthH avanassaggatti apavasanAni avajoSaNAni vA tuHpUraNe ye citrA nAnAdezaprasijhAste sarve caiva navaMti tapati sphuTamiti tatra rohiNItapo rohiNInadanadinopavAsaH saptamAsAdhikasaptavarSANi yAvattatra ca vAsupUjyajinapratimApratiSThA pUjA ca vidheyeti tathAMbAtapaH paMcasa paMcamISvakAzanAdi vidheyaM neminAthAMbikApUjA ceti tathA zrutadevatAtapa ekAdazaSvekAdazISUpavAso mauna vrataM zrutadevatApUjA ceti zeSANi tu rUDhito'vaseyAnIti
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko hAraH 505 gAthArthaH // atha kathaM devatoddezena vidhIyamAnaM yathoktaM tapaH syAdityAzaMkyAha ||jbksaaynniroho baMnaMjiNa. pUyaNaMaNasAMca sosabocevatavo visesanamughaloyaMmi // 26 // // vyAkhyA // yatra tapasi kaSAyanirodho brahma jinapajanamiti vyaktaM anazanaM ca nojanatyAgaH sotti tatsarvaM navati tapovizeSato mugdhalAke mugdhaloko hi tathA prathamatayA pravRttaH sannabhyAsAtkarmadayoddezenApi pravartate na pUnarAdita eva tadartha pravartituM zaknoti mugdha. tvAdeveti sabujhyastu modArthameva vihitamiti buddhayaiva vA tapsyati // yadAha modAyaiva tu ghaTate viziSTamatiruttamaH puruSa iti modArthaghaTanAcAgamavidhinaivAlaMbanAMtara syAnAnogahetutvAditi gAthArthaH ||n cedaM devatoddezena tapaHsarvathA niSphalamauhikaphalameva vA caraNahetutvAdapIti caraNahetutvamasya drshnnaah|| evaMpaDivattie ettomaggANusA rinAvA caraNaMvihiyaMbahave pattAjIvAmahAnAgA // 2 // // vyAkhyA // evamityuktAnAM sAdharmikadevatAnAM kuzalAnuSThAneSu nirupasargatvAdi hetunA pratipattyA taporU. popacAreNa tathA ti uktarUpAtkaSAyAdinirodhapradhAnAttapasaH pAgaMtareNa evamuktakaraNena mArgAnusArinAvAt sipithAnukUlAdhyavasAyAcaraNaM cAritraM vihitamAptopadiSTaM bahavaH pranUtAH prAptA adhigatA jIvAH sakhA
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ 506 paricchedaH 13 mahAnAgA mahAnunAvA iti gAthArthaH ||tthaa|| savaMgasuMdaraMtaha NirujasihoparamanUsaNoceva // prAyajaNaNaso. hagga kapparukhotahaNAvi // 20 // paDhintavoviseso aNe hivitehiMtehiMsajehiM maggapaDivattiheka haMdiviNeyANuguNeNaM // 29 // ||vyaakhyaa // sarvAMgAni suMdarANi yatasta povizeSAtsa sarvAMgasuMdarastatheti samuccaye // rujAnAM rogANAM anAvo nIrujaM tadevazikhevazikhA pradhAnaM phalaM tayA yatrAsau nIrujazikhA tathA paramAeyuttamAni nUSaNAnyAnaraNAni yatosau paramanUSaNaM caiveti samuccaye tathA zrAyatimAgAmikAle'nISTaphalaM janayati karotiyo'sAvAyatijanakastathA saunAgyasya sunagatAyAHsaMpAdane kalpavRkSazva yaHsa saunAgyakalpavRkSastatheti samuccaye a. nyo'pyaparopi uktatapovizeSAtkimityAha ||ptito'dhii tastapovizeSastaponedo'nyairapi graMthakoresteSu teSu zAstreSunAnAyaMtheSvityarthaH nanvayaM paThitopi sAniSvaMgatvAnna mu. ktimArga ityAzaMkyAha // mArgapratipattihetuH zivapathAzrayaNakAraNaM yazca tatpratihetaHsamArga evopacArAtkathamidamiti ceDacyate // haMdItyupadarzane vineyAnuguNyena zikaNIyasatvAnurUpeNa navaMti hi kecitte vinayA ye sA jiSvaMgAnuSThAnapravRttAH saMto niraniSvaMgamanuSThAnaM lanaMta itigaathaadyaarthH||
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastuti nirNayazaMko dvAraH 607 // asya nApArthaH // nya prakAre eTale pUrvokta ta panA svarUpathI anya tarehanA paNa vicitra prakAranA tapa be, te te prakAre lokarUDhIe karIne devatAne naddezIne nolA vyutpanna buddhivAlA lokone tapaviSayAbhyAsa rUpa prakRti hovAthI te hitakAraka pathya vA sukhadAyI be. rohiNI yAdi devInane uddezIne je tapa karebe te rohilI yadi tapa jANavA // e gAthAno arthaH // have te devatAja dekhADatA thakA graMthakAra kahebe 1 rohiNI 2 aMbA 3 tathA madapuSyikA 4 sarvasaMpat sarva saukhyA ityAdi 5 zrutadevatA 6 zAMtidevatA 7 kAlI 8 si-chAyakA e e nava devIyo be e gAthArthaH // ityAdi devatA prAzrita temanI cyArAdhanAne vAste pavasana eTale upavAsAdi vicitra nAnA dezaprasiddha te sarva tapa hoya be; temAM te rohiNI tapa rohiNI nakSatranA dinamAM upavAsa kare, evI rIte sAta varSa sAta mAsAdhika tapa kare, ne zrI vAsupUjya tirthaMkara jagavaMtanI pratimAnI pratiSThA ne pUjA kare // iti rohiNI tapa // 1 // tathA khaMbA tapaH // pAMca paMcamImAM ekAzaNAdika karavA, ane zrI nemanAthajInI tathA aMbikA jinayatiNInI pUjA kare // 2 // tathA zruta devatAno tapa // gyAra ekAdazInamAM upavAsa maunavrata kare yane zruta devatAnI pUjA kare;
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ parijedaH 13 zeSa tapa vidhi rUDhIthI jANavI; e gAthArtha De // atha devatAne uddezIne yathokta vidhIyamAna tapa kema thAya evI AzaMkA karIne kahele ke ||je tapamAM kaSAyano nirodha hoya,brahmacaryapAlana jinapUjana hoya, ane anazana kahe. tAM nojanano tyAga hoya, te sarva tapavizeSa eTale e sarva tapa nolA lokomAM hoya be; kemake nolA loka prathama evA tapamA pravRtta thayA thakA abhyAsanA balathI palI karmakSya karavA vAste paNa tapa karavAmAM pravRtta thAya be. paraMtu prathamathIja karmakSya karavA vAste nonA hovA. thI pravRtta thatA nathI. ane je sadbudhviAlA ne te to mokne artheja sarva anuSThAna karavAM evI buddhie karIne tapa kare, arthAt karma daya karavAneja tapa kare, paNa saMsAra prAzaMsAe devatA uddezAne tapa na kare // yadAha // uttama puruSonI je mati ne te modArthamAMja ghaTene ane mokSArthanI je ghaTanA te Agama vidhie karIneja ne, kemake Agama vidhi vinA je prAlaMbana le te sarva anAjoga hetu eTale ajANa hetu // e gAthArtha // e pUrvokta kathanathI ema na jANavU ke devatAone uddezIne je tapa karavA te nolA lokone sarvathA niHphala , athavA yA lokanuMja phala de, kiMtu cAritrano paNa hetu de.have e tapa cAritrano hetu kevI rIte ne te dekhADe je // ema
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutiniNayazaM ko hAraH 50 ukta sAdharmika devatAnanA kuzala anuSThAnamAM nirupasargAdi hetue karIne pratipatti eTa le tapa rUpa upacAre karIne tathA e uktarUpa kapAyAdinirodharUpI pradhAna tapathI pAgaMtare karIne ema ukta kahevA pramANe karavAthI mArgAnusArI eTale siha paMthanA anukUla adhyavasAyathI "caraNaM cAritraM" prAptanu kathana kareluM cAritra bahu mahAnu nAva jIvone pUrvakAlamA prApta thayu be;e gAthArtha jAvo. tathA sarvAMga suMdara thAyaje tapavizeSathI, te sarvAMga suMdara tapa kahevAya. tathA zabdale te samuccayArthamAM . tathA je "rujANAM" kahetAM rogano anAva thavo te nIruja kahevAya teja zikhAnI peThe zikhA pradhAna phane karIne jyAM The te nIrujazikhAtapa kahevAya, tathA parabhottama jUSaNa thA jaraNa hoya jethI te paramanapaNatapa jANavo; caiva samucayArthamAM ne. tathA je aAgAmikAlamAM manavAMbita phalanI siddhikare tathA sunagapaNe karIne kalpavRknI peThe saMpAdana kare te saunAgyakalpavRdatapa kahevAya; tathA zabda samuccaya arthamAM . ukta tapathI tathA anya prakAranA tapavizeSathI jhuM phala thAya te kahe . anya graMthakAre paNa nAnA prakAranA graMthomAM kahyA je tapanA vizeSa neda tenAM phala te te zAstromAM kahyAMbe, ihAM prazna karele ke e je tapa kahyA te paNa vAMDA sahita hovAthI mukti mArgamA
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ 510 parichedaH 13 nathI, evI para AzaMkAno uttara kahe. e pUrvokta tapa je be te mArgAnusArIpaNu prApta thavAnuM kAraNa be; eTale vAMDA sahita tapa karavAthI najIvane mArgAnusArIpaNuM prApta thAya ne mArgAnusArIpaNu be mo mArga prAptinuM kAraNa be, ne je mokSa mArga prAtinuM kAraNa be te upacArathI mokSamArgaja kahevAya be: te vA sahita tapa mArgAnusArIpaNAnuM kAraNa zAthI kahevAyave, haMdi zabdale te upadarzana arthe be, eTale pUrvokta vArttA nalakhAvavAne arthe be. koika ziSya vAMbA sahita anuSTAnamAM pravRtta thayA thakA vinayAdi guNa zIkhavAthI jIvane anurUpa thavAthI " niraniSvaMga " arthAt vA rahita anuSThAna prApta thAya be e be gAthAno arthaH // e pAThamA jolA jIvAne pUrvokta devatAnunA tapa pramukha karavA kA te mArgAnusArI pravRtimAM pravarttAvI laukIka mithyAtva boDAvavAne kahyAve, paNa sadbudivAlA prAIne karavA kahyA nathI topaNa caturtha stuti ni - rNaya pRSTa 138 mAM * tatvavettAyokojI pUrvoktadevatAyoMkA tapAdikaranAniSedhanahI karAhe, kiMtuisalokake artha na karanA paraMtu moke vAste kare to niSedha nahI // ityAdi pUrvApara viruddha grAtmArAmajI yAnaMda vijayajInuM lakhavaM tadana satya kemake caturtha stuti nirNaya STaSTa 148
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkocAraH. 511 mA poteja lakhe le ke je kara motake arthe na pUrvokta devatAyoMkI pUjAdi kare jaba to ayukta he paraMtu vighna nivAraNAdika ke nimitta kare to kuvanI ayukta nahI he ema lakhIne valI caturtha stuti nirNaya TaSTa 137 mAM nakheDe *tathA nole zrAvakoM konIpUrvokta devatAyoMkA tapa karanA yahanI modamArgahI kahAhe* e rIte kANe ThekANe asaMbaha lakhANa kareThe, paNa navya jIvonevicAra karavo joie ke jaina matamAM sUrya samAna zrI harina sUrijIkRta paMcAzaka mUlamAM ane navAMga vRttikAraka zrI anayadeva sarijI kRta paMcAzaka TIkAmAM nolA lokone mArgani ruci karAvavAne rohiNI aMbikA pramukha devinane uddezIne tapakaravA tathA temanI pUjA karavI kahI be, ne te tapa pramukha napacArathI moda mArga kahyo te vAMbA rahita anuSThAna thavAnu kAraNa,tethI kahyoDe,paNa vAMgAsahita anuSThAna karavU te moda mArga kahyo nathI. tathA tattva vettAnaeto prathamathIja prAgama vidhi prAlaMbana karIne vAMDA rahitaja tapa pramukha anuSThAna karavAM kahyAM, paNa vAMDA sahita karavAM kahyAM nathI; ane pUrvokta devatAnanA tapa pramukha De te vAMDA sahitaja hoya, paNa vAMDA vinA hoya nahIM, te mATeja pUrvokta jIvAnuzAsanamAM zrI devasUrijIe tatvavettA puruSone pUrvokta devatAnane uddezIne pu.
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ 515 paricchedaH 13 jAdi anuSThAna mokSArthe karavAM te puSTa kahyAM ne vighna nivAraNAdi kAraNe karavAM te ThIka kahyAM; tathA temaja zrI ratnazekharasarijIe paNa zrI zrAipratikramaNadIpikAmAM vighna nirAkaraNa arthe pUrvokta devatAnanI prArthanA bahumAnAdi karavAM kahyA , paNa mokSArthe kahyAM nathI te pAThaH // nanu devAdiSu prArthanAbahumAnAdikaraNe kathaM na samyaktvamAlinyaM ucyate na hi te modaM dAsyaMtIti prA. yaMte bahumanyate vA kiMtu dharma dhyAnakaraNe aMtarAyaM nirAkurvatIti naivaM kazcidoSaH pUrvazrutadhararepyAcIrNatvA dAgamoktatvAcca naktaM cAvazyakacUrNI zrI vajasvAmicaritre // taba yaanAse annAgirItaMgayAtaca devayAe kAnassaggo kansAvigranayiA aNuggahatti ANunAyamiti // nAvArthaH // ihAM koI vAdI tarka kare le ke devAdikone viSe prArthanA bahumAnAdi karavAthI samyakta malIna kema na thAya? apitu thAyaja. teno uttara artha dIpikAkAra kahe je ke, te devatA amane moda deze te vAste te devatAnunI prArthanA bahumAna amo karatA nathI.kiMtudharma dhyAna karavAmAM vighna vegalAM karele, te mATe prArthanA karie bIe te vAste vighna nivarttana karavAne devatAnane bahumAnAdi karavAmAM dopa nathI. kemake pUrva zrutadhAriyoe paNa vighna nivarttanAdi kAraNe evaM AcaraNa karathuLe ane bAga
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 513 mamAM ema kaheluM , temaja zrI Avazyaka cUmimAM zrI vajasvAmInA caritramA kaDaM ke zrI vajasvAmI sAthe aNasaNa grAhaka sAdhunane devatAno upasarga thayo tethI zrI vajjasvAmI anya parvata napara gayA,tyAM devatAno kAyotsarga karayo.te devI jAgRta thamane kahevA lAgI ke, tame mArA upara moToanugraha karayo,ema kahIne AjJA dIdhI. ||e artha dIpikAno pATha ihAM lakhyo je te pArathI pUrva pATha tathA uttara pAuno paramArtha pUrve zaMkA samAdhAna sahita lakhyo ne te graMtha gauravanA jayathI lagyo nathI, paNa caturtha stuti nirNaya pRSTa 138 mAM vaMditAsUtramA sammadichIdevA ditusmaahiNcbohiNc|| yaha pATha to tatvavettA zrAvakakoMnI prAyeM nitya paThanameM AtA hai. isa vAste pUrvokta devatAyoMkA tapa pUjana kAyotsarga aru thakahanI, jAnakAra zrAvakoMko karanI cAhiye, yaha siha huA ||em AtmArAmajI AnaMdavijayajI bala karIne lakheTe paNa // sammadihI devAdi pAuthI vighna nirAkaraNAdi kAraNa vinAtatvavettA jANakAra zrAvakone devAdikane uddezIne tapAdi yAvatthui karavIsithatI nathI kemake // sammadiThIdevA ditusmaahiNcbohiNc|| e pAThamAM to samAdhi kahI e cittanuM svasthapaNuM, ane bodhi te paralokamAM jina dharmanI prApti eTale huM paranavamAM 65
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ 514 parijedaH 13 zrAvakanA gharamAM zAnadarzana saMyukta jo dAsa paNa thAna to sArUM, paNa mithyA mohamativAlorAjAcakravarti paNa mAM thAna, ityAdi paraloka nAvanAe samyag dRSTi devonI pAse zrAvaka jana samAdhi bodhi mAgeje; paNa caturtha stutimAM prAye ThAma nAma iha lokArtha pujanIka AzAe devAdikanI pAse jAcanA kare , tema karatA nathI tethI tatvavettAnane arthAt jANa zrAvakone pUjA pratiSTAdi tathA vighna nirAkaraNAdi kAraNa vinA pU. vokta devatAnanA tapa, pUjana, kAyotsarga ane thui karavAM, jaina siddhAMta nyAye sithatAM nathI; kemake zrI jagavatIjIpramukha zrIgaNadharakata sUtromAM tathA zrI Avazyaka niyukti pramukha pUrvadharAcAryonA karelA AgamamAM "asahidha devA" ityAdi vacanathI cAranikAyanA devatAno sahAya levo tathA vAMdavA pUjavA niSedhyA De; tadanuyAyi pUrvadhara pazcAtkAla varti vahuzruta AcAryonA graMthomAM paNa // vaMdaNavattiyAe ityAdi na paThyate teSAmaviratatvAt // ityAdi vacanathI pUrvokta samyaga dRSTi devatAne paNa vAMdavA pUjavA niSedhyA De, ne cothI thuzmAM to te pUrvokta devatAnane vAMdavA pUjavA tathA tenanI sahAya yAcanA pramukha kahyAMDe. ||prshn|| e pUrvokta devatAnI sAhAyya levI, tathA te
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 515 mane namaskAra karavo cothI thuzmAM kyA kyA kahyo ? ||uttr|| bIja pramukha tithIyonI cothIthuzmAM tathA anya thuzyomA bahu ThekANe kahyo be. // te paatthH|| gajagAminIkAmina kamalasukAmalacIra cakesarIkesarIsarasasugaMdhasarIrakarajoDIbIjeDaMpraNumutasapAya emalabdhivijayakahepUromanorathamAya tthaa||rmuu makaratIcaraNenenaradevIdiserUpAlIjI nAmacakkesarIsAni dhakArIsahusaMghanIrakhavAlIjI vighnakoDahareekapalamA je seveenApAyajI nyvijynenaannvijyniisaanidhkrjyomorimaayjii|| ||ityaadik aneka thuzyomA devI nane sahAya vaMdana pUjana pramukha kahyAMce te keTanAMka nakhie. ||puurvpdH|| labdhivijaya tathA jANavijaya pramukha koI apanapayogI puruSoe evI thuzyo karI tethI jhuM pUrvokta devatAnanAM vaMdana pUjanAdika siha thAya? apitu nathAya. paNa pUrvAcAryonI karelI cothI thuzmAM to vaMdana pUjanA di sahAya levI kahI nathI te tamo kema mAnatA nathI? // uttarapada // Ama rAjA gvAliyaranA tenA prati bodhaka zrI bappanaTisUri mahApranAvaka thayA temano janma vikrama saMvat 702 mAMthayo , temaNe ekeka tIrthakaranA nAmathI tathA saMbaMdhI prathama thui, bIjI sarva tIrthakaronI,
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ 516 paricchedaH 13 trIjI zrutajJAnanI,evI rIte covItarI botera thui racIne ane cothI zrutadevI vidyAdevI pramukhanI 24 thui racI De temAM sarvatra vaMdana pUjana sahAya pramukha grahaNa kasyAM , tathA saMsArAvasthAmAM zrI dhanapAlapaMmitanA sagA nAisaMvat 102e mAM thayenA zrI zonanAcArya mahAmani thayA,temaNe zrI bappanaTTisarijInI peThe covItarI votera thujhyo racI De ane cothI zrutadevI mAnasI pramukhanI 24 thui racI De te covIze thujhyomAM anukramathI zruta devatA, mAnasI, vajazRMkhalA, rohiNI, kAlI, gaMdhArI, mahAmAnasI, vajAMkuzI, jvalanAyujhA, mAnavI, mahAkAlI,zrIzAMtidevI,rohiNI,acyutA,prApti, brahmazAMtiyada, puruSadattA, cakradharA, kapardiyada, gaurI, kAli, aMbA, vairoTyA, aMbikA, emanI thujhyomAM vaMdana pramukha karI zatrunAza pramukha sahAyatA vAMdI te pUrvokta devatAnanI stavanA karIne,temanA pATha graMthagauravatAnA nayathI larakhyA nathI. tathApi te covIsa thuzyono nAva rakSaNa pramukha sahAyyAdikano jema le tema anukrame jaNAvie lie| tyAM prathama thuzmA je kamanane viSe bhramarAnanI paMkti su. gaMdha yukta parAgarnu sevana karatI havI, te kamalane viSe svakIya caraNa sthApana karanArI zruta devatA tamArUM rahANa karo // 1 // thu bIjImAM mAnasInAme devI sukhane Apo
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 517 // // thui trIjImAM vajazRMkhalAdevIne (AnamaH) kahetAM nirahaMkArapaNe vaMdana thaanaa||th cothImAM rohiNI nAme adhiSTAyaka devIne (namaH) kahetAM vaMdana kara // // thui pAMcamImAM kAlinAmAdevI (mAM) kahetAM mane pravatAt kahetAM rahANa kro||5|| thui baThImAM gaMdhArinAme devInA vaja 1 mRsata Ayudho atyaMta jaya zIla // 6 // sAtamImAM mAnasI devI tuM naktonuM radaNa kara ||||thui prAtamImAM vajAMkuzinAme devI prANiyonA tanu rakSaNa mATe 'prayatna' kahetAM udyoga kara // 7 // thui navamImAM jvananAyudhanAme devI navyane 'ka' kahetAM surakhane pApo // // tha6 dazamImAM mAnavI nAme devI te jaya pAmo // 10 // thui agyAramImAM mahAkAlI devI utkRSTapaNe jayavaMta rahe ne // 11 // thui bAramImAM zAMtidevI nAme devI jagatane viSe tu je 'damA' kahetAM napazama teno lAna, athavA damA kahetAM pRthvI teno lAna utpanna karo // 12 // thui teramImAM 'rohiNI' nAme devI te a. tyaMta utkRSTapaNe najanazIla evI eTale najana karavA yogya le ||13||th caudamImAM acyatA nAme devI 'ka' kahetAM sukhane dizatu kahetAM samarpaNa karo // 14 // pannaramImAM prAptI nAme devI te 'vaH' kahetAM tamArAlA nane kro||1||thui sonamImAM brahmazAMtika nAmA yada
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ 518 parichedaH 13 'ina' kahetAM vege karIne 'zaM' kahetAM sukhane karo // 16 // thui sattaramImAM puruSadattAnAme devI tAro prasAda mane sanAne viSe manavAMbita phalano utpanna karanAro thA // 17 // thui DhAramImAM cakradharA devI "mude" kahetAM harSa ne mATe thA // 18 // thui nagIsamamAM kapardInAme yaha mArA hRdayane viSe ramaNa karo // 195 // thui vIsamImAM gaurInAmedevI "tava" kahetAM tArA nAza karanArA je zatru tene te " nazyatu " kahetAM nAza karo // 20 // thui ekavIsamamAM kAlInAmAdevI te "vaH" kahetAM tamArA "vipakSa" kahetAM zatrunA samudAyane "dalayatu" kahetAM nAza karo // 21 // thui bAvIsamImAM aMbAnAme devI 'naH ' kahetAM mAre mATe, vAraMvAra aizvaryano vistAra karo // 22 // thui tevIsamImAM vairuTyAnAmaka devI "tvAM" kahetAM tane " trAsAt " kahetAM saMsAra rUpa jayazrI " trAyatAM" kahetAM raNa karo // 23 // thui canvIsamImAM he aMbAnAmaka devI tuM pratyaMta pradhAna navya prANiyone "ava" kahetAM rakSaNa kara // 24 // evI rIte pUrvAcAryoe ema cothI thuimAM namaskArAdi kahyA be to labdhivijayajI nAgavijayajI praNaupayogI thayA tema tamArA kahevA pramANe pUrvokta pUrvAcArya paNa upayogI thayA, kemake te puruSa paNa pUrvAcAryo
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 515 nI paraMparA pramANe varttatA hatA, paNa svakapolakalpita manomati AtmArAmajI AnaMdavijayajI jevA tathA tamArA jevA yadAtadvA bolavAvAlA te pUrvAcArya tathA pUrva puruSa nahotA, kemake te pUrvAcArya tathA pUrva puruSo to mahA uttama upayogI vicakSaNa hatA, paNa tamArA jevA maMdamati nahotA; tethI koi buddhivAn puruSa tamArA sarakhAne aNanapayogI kahe to cAle, paNa te mahApuruSone aNa napayogI kahevAne to tamArA sarakhA dIrgha saMsArI adhamAdhama gativAlAnanIja jIna cAle,kemake pUrvAcArya tathA pUrva puruSa to tamArA jema sAmAyaka pratikramaNamAM cauthI thui kahetA nahotA tema sAmAyika pratikramaNamAM tamArA sarakhAne kahevAne arthe paNa tema mahApuruSoe cothI thu na banAvI nathI. te mahApuruSoe to "egbiitiisinogaa| thuzmanaparaMthayaM" ityAdi pUrvadhara puruSonA vacanane anusAre purvokta zojana stuti pramukha stutiyo stotrarUpe banAvI be te traNane kANe traNa thui, ane pUjA pratiSThAdi kA. raNe tathA vighnopazamAdi kAraNe cothI thui kahevAne ba. nAvI , paNa pUrvokta kAraNa vinA pUrvAcAryoe cothI thu kahevAne banAvI nathI. te mATe pUrvokta kAraNe cothI thui amo mAnIe bIe; paNa yAtmArAmajI AnaMdavijayajI pUrvadhara tathA pUrvAcAryonI paraMparAe cAlatI prAvI
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ parijedaH 13 traNa thanI caityavaMdanAne nabApIne pratikramaNa sAmAyikamAM kAraNa vinA cothI thui sthApana kare, tema amo sthApana karatA nathI. ||prshn|| kAraNa vinA pUrvokta devatAnane namaskArAdi karatAM mithyAtva lAge; kemake pUrvokta devatAnane jaina si. jhAMtomA avatI apaJcaskANI kahyA ne ne avratI apacakhANIne zrI jJAtAjI pramukha siddhAMtomAM vAMdavA pUjavA niSedha karayA , to Agama niSedha pUrvokta devatAnane kAraNe paNa namaskArAdi karatAM mithyAtva kema nalAge ? nattara // he navya "guNA'hiyaMvaMde" evA jaina sihAMtotA vacanathI avratI apaJcakANIne vAMdavA pUjavAthI mithyAtva lAge; paNa avratI apaJcakANI deva be prakAranA jaina siddhAMtomAM kahyA . eka samyagdRSTI bIjA mithyAtva dRSTI;tyAM jina yada yakSiNI pramukha tathA pUrvokta brahma zAMtyAdika pravacana jakta devatA te sarve samyagdRSTI le ane gogo AsapAla pAdaradevatA devadevatA pramukha sarve prAye mithyAdRSTI deva ne tyAM mithyA dRSTi devatAnane to iha lokArthe tathA paralokArthe kAraNe akAraNe vAMdavA pUjavA mAnavAthI mithyAtva lAgeja, ane samyagdRSTi devatAnane saMghAdi kArya kAraNa vinA iha lokArthe vAMdavA pUjavA mAnavAthI mithyAtva prasaMga doSa lAge. tathA coktaM zrI
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko-dvAraH 521 tapAgacchanAyaka zrI hIravijayasUrizvarajI ziSya zrImaho pAdhyAya zrI kIrttivijayajIkRta tajJiSyamahopAdhyAya zrI vinayavijayajI saMzodhita zrIvicAratnAkare tatpAThaH // // atha lokottara mithyAtvasvarUpaM likhyate // loko tara devagataM paratIrthika saMgRhItajinabiMbArcanAdi sapratyaya zrIzAMtinAthapArzvanAthAdipratimAnAmihalokArthaM yAtropa yAcitAdi mAnanAdi ca / lokottaragurugataM ca lokottaraliMge Su pArzvasthAdiSu gurutvabuddhyA vaMdanAdi gurustUpAdAvaihikaphalArtha yAtropayAcitAdi ca nanu yathA vaidyAdayo vyAdhipratIkArAdyarthe dhanaJojanavasanAdinA bahu manyaMte tathA saprabhAvayakayaciyAdInAmapyaihikalaukika phalArthaM pUjopayAcitAdau ko doSaH mithyAtvaM hi tadAsyAdyadi mokSapradoyamiti buddhyArAdhyeta yadAhuH || deve devabuddhiryA / gurudhIragurau ca yA // dharme dharmabuddhizca / mithyAtvaMdviparyayAt // zrUyate ca / vizru chadRDhasamyaktA rAvaNakRSNa zreNikAjayakumArAdayo'pi zatrujayaputraprAtyAdyaihikakAryArthaM vidyAdevatAdyArAdhanaM kRtavaMta iti tatazvehalokArthaM yA dhArAdhane'pi kiM nAma mithyAtvaM satyaM tattvavRttyA zradevasya devasvabuddhyArAdhanameva mithyAtvaM tathApi yacAdyArAdhanamihalokArthamapi zrAvake varjanIyameva prasaMgAdyanekadoSasaMbhavAt prAyo hi jIvAmaMdamugdhavakrabudhyaH saMprati ca 96
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ parichedaH 13 522 viziSyate hyevaM vimRzaMti yadyanena vizuisamyaktena mahAtmanA yakSAdyArAdhanaM vidhIyate / tadA nUnamayamapi devo mokSapradatayA samyagArAdhya ityAdi paraMparayA mithyAtvavRddhisthirIkaraNAdiprasaMgastathA caihikaphalArthamapi yadAdyArestore pretyabodhaH prApyaM syAktaM ca // yannesiMsa - nANaM mittaMjojaNe mUDhappA | sotelanimitteyaM nalahaibohiMjaNAnihiyaM // rAvaNakRSNAdinizcatatsamayehadharmasyetaradharmebhyotizAyitayA sarvapratItatvenApavAdapade ya di vidyArAdhanAdi kRtaM tadApi tadAlaMbanagrahaNaM nocitaM // yataH / jANidyamididhI jeparAlaMvaNAiMghipyaMti // jepuNasammadidhI tesiMpuNocaDhaipayaDIe // 1 // iti zrI zrA-pratikramaNasUtravRttau saMkAkaMkhAvigicetigAthAyAM // // jAvArthanASA // atha lokottara mithyAtva svarUpa lakhIe bIe | lokottara devagata mithyAtva te anya tIrthI grahaNa karayA jina biMba pUjavA, tathA sapratyaya zrI zAMtinAtha pArzvanAtha yadi pratimAnunI iha lokane arthe AzAe yAtrA mAnatAdi karavI te lokottara devagatamithyAtva kahI // 1 // yane pArzvasthAdika lokottara liMgane viSe gurutvabuddhie karIne vaMdana namaskArAdi karavAM tathA prA lokanA phalane arthe guru thUna pramukhanI yAtrAdi mAnatA karacI te lokottara guru gata mithyAtva
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH. 523 khiie|||||| ihAM vAdI prazna karele ke jema vaidyAdikane vyAdhi pratikArAdika arthe eTale napadhAdi kAraNa mATe dhana nojana vastrAdike karIne bahumAna kare, tema samakita dhArI pranAvavaMta yada yadiNyAdikane paNaihaloka phalane arthe pUje jAce temAM zo doSa? mithyAtva to modanA denArA e be, e bujhie pArAdhe to thAya; kAne ke, adevamAM deva buddhi eTale je deva nathI tene deva mAne, kugurune guru mAne, adharmane valI dharma bujhie mAne,tyAre mithyAtva be. vali sAMjalIe gIe ke, nirmala je dRDha samakitavaMta rAvaNa kRSNa zroNika ajaya kumArAdika, te paNa zatrune jItavA putrAdikaprAptiAdiiha loka kAryane arthe vidyA devatAdikonuMArAdhana kasyuM, to iha loka kAryane arthe yAdadika ArAdhana karavAmAM zuM mithyAtva The? evaM kahe tene AcArya kahe , tuM kahe te satya be; tatvabujhie vicAra karIe tyAre to adevane devabujhie mAnie teja mi thyAtva; topaNa zrAvakone iha lokane arthe yadAdikanuM thArAdhanakaraQ varjabuMja, kAraNa ke tethIprasaMgAdika aneka doSano saMnava be, kemake hamaNAMnA kAlamA prAye ghaNA jIvanolA vakra budhviAlA.te ema vicAre je,Anirmala dRDha samakitavaMta mahAtmA paNa yadAdika anya devane thA. rAdhe ne to, nizce e deva paNa moda aApatA haze, te mATe
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ 514 parijedaH 13 ApaNe jalI rIte bArAdhavA; ema paraMparAe mithyAtvanI vRddhi tathA mithyAtva sthirIkaraNAdika prasaMga thAya, e pratyakSa dekhIe lie. iha lokanA phalane arthe ArAdhe tenuM phala kahe , tathA iha lokanA phalane arthe paNa yadAdika aArAdhanArAne paNa paralokamAM samakita pAmavaMDakara thAya: je mATe kA ke bIjA jIvone je mUrkha mithyAtva upajAve, te prANI mUrkha AtmA te nimitta vaDe karIne samakita nahI pAme, evaM kevalI nagavaMte kayuM De. valI dRDha samakitavaMta rAvaNa kRSNAdike vidyAdika thA. rAdhana karayAM, te samaye bIjA dharma thakI arihaMtanA dharmarnu atizayapaNuM sarva prasipaNe karIne hatuM; temaNe jo koI apavAdapade eTale.kAraNe vidyA bArAdhana karI tevA te. manuM paNa AlaMbana kara te yogya nathI, je mATe kAM ke, je paDatAM bAlaMbana kare te mithyAdRSTi jANavA. bane je samakita dRSTi ne temane valI caDhati prakRti jA. NavI // e pATha zrAipratikramaNasUtravRttimA saMkA kaMkhA vigihA egAthAnI vyAkhyAmAM .e pAThamAM yada yadiNInA sAdhAraNa aArAdhanathI mithyAtva prasaMga doSa kahyo, paNa te samyagdRSTI yada yakSiNI jANavAM: kemake graMtha. kAre lokottara mithyAtvane adhikAre pUrvokta pATha lakhyo be, tethI laukika yada yakSiNI saMnava na thAya, ne pUjA
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 525 pratiSThAdi saMghAdi kArya vinA aArAdhana pramukha karavAthI mithyAtva prasaMga doSa saMnava thAya; anyathA na thAya; ke. make pUjA pratiSThAdi saMghAdi kArya kAraNamAM to mithyA dRSTI devatAnanAM paNa pUjA pramukha bahumAna karavAmAM mithyAtva prasaMga doSa pUrvAcAryoe kahyo nathI, to samyagdRSTI devatAnanAM pUjA pramukha kRtya karavAmAM mithyAtva prasaMga doSano avakAza hoyaja kyAthI ? kemake jainazAsana nanomaNi zvetapaTTAcArya zrI harinasUrijIe tathA jainasUtrArthakumudavikAzakacaMDikAcaM navAMgavRttikAraka zrImad ajayadevasarijIe anukramathI zrI paMcAzaka sUtravRttimA pUjA pratiSThAdi avasare pUrvokta devatAnanA pU. jAdi bahamAna karavAM, ema pUrvapaka uttarapada karIne pratiSThAdi aba sare samyak prakAre sthApana karaghu ne.. - te paatthH|| tathA disidevayAe.pUyA save siMtahaya logapAlAeM bAsaraNakameNa savesiMcevadevANaM // 1 // // vyAkhyA // digdevatAdInAmiAdInAM pUjArcanaM sarveSAM samastAnAM tathA ceti samuccaye lokapAlAnAM so. mayamavaruNakuba rANA zakrasaMbaMdhinA pUodidikSu krama vyavasthitAnAM krameNaiva tu khaDga 1 daMma 2 pAza 3 gadA 4 hastAnAmiAte avasaraNakrameNa samavasaraNanyAyena dvitIyaprakaraNAmatenAnye pare sUrayaH sarveSAM caiva samastA
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ 526 parichedaH 13 nAmeva devAnAM surANAM pUjA kAryetyAhuriti zeSaH iti gAthArthaH / / atha kimeSAmasaMyatAnAM pUjAdi kriyata ityAha // // jamahiMgayabiMbasAmI savesiMcavaanudayaheka tAtassapazvA etesiMpUyAzaviruI // 1 // // vyAkhyA // yadyasmAdadhikatabiMbasvAmI jinapatirityarthaH sarveSAmeva samastAnAmapIjJAdidevAnAmabhyudaya hetuH kalyANanimittattasmAt tasyAdhistabiMbasvAminaH pratiSThAyAM teSAM dikdevatAdInAM pUjAdi pUjAsatkArapra. nRti kriyamANamaviruI saMgatameveti gAthArthaH // 7 // tthaa|| sAhammiyAyaee mahimiyAsammatiSNiojeNa etociyaciyaMkhalu etesiesapayAI // 20 // vyAkhyA // sAdhamikAH samAnadhArmikA Ahe tattvAtteSAmete digdevatAdayastathA maharSikA mahezvarA stathA mithyAdRzo'pi sAdharmikA vyato javaMtItyAha samyagdRSThayaH samyagdarzanadharA yena kAraNena ettocciyatti ata eva kAraNatrayAdevocitaM khalu saMgatameveti etaSAM digdevatAdInAmatra pratiSThAvasare pUjAdi pUjAsatkArapranRtIti gAthArthaH ba. nAvArtha nASA // iMjJadika daza digpAla tathA ca zabda samuccayarthe jee anukrame pUrvAdi vizAnamA rahelA khaDga 1 daMma 2 pAza 3 gadA 4 anukrame jemanA hastamAM
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko dvAraH 557 be evA zakreMDa saMbaMdhi soma 1 yama 2 varuNa 3 kubera 4 lokapAlanI anukrame dvitIya prakaraNavarNita samavasara nyAye karIne samastanI pUjA karavI, eTale samavasara enA nyAya pramANe samyag dRSTi devatAnaMnI pUjA karavI, khane bIjA prAcArya zeSa samasta devatAnuMnI pUjA karavI kahe be, eTale samyag dRSThi tathA mithyAdRSTi sarvenI pUjA karavI. e gAthArtha be // atha pUrvapadaH // pUrvokta asaMyati devatAnuMnI pUjA zA mATe karavI evI AzaMkA vegalI karavAne prAcArya kahebe ke, je kAraNathI adhikRtabiMbanA svAmI zrI tIrthaMkara te iMDrAdika deva sarvene paNa kalyANanA karanAra be; te vAste adhikRtasvAmInA biMba tenI pratiSThAmAM te digdevatAdikAnAM pUjA satkAra pramukha karavAM saMgata yogya be, e gAthAno prarthaH // tathA valI pUrvokta devatAnuMnI pUjA zA mATe karavI te kahebe || edigdevatAdi be te bArhatyagAnA samAna dharmathI sAdhArmika be tathA mahardika eTale mahA RddhimAna be, ane valI midhyAdRSTi paNa vyathI sAdharmI ekaja kAma karanArA hoya che, te vya sAdharmI kahevAya be. samyag dRSTIdevo je kArale karIne samyag darzana dhAraNa kare te vAste tema kahevAya be. e pUrvokta traNa kAraNathIja pratiSThA avasare e dizi
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ 57 paricchedaH 13 devatAdikonAM pUjA sarakAra pramukha ucita kRsya ka. ravAM nizce saMgata eTale yogyaja . e pAThamAM samyag dRSTI devatAnanAM pUjA satkArAdi karavA kayAM, te to sArmikapaNAnA kAraNathI kahyAM; ane mithyA dRSTI devatAnAM pUjA satkArAdi kahyAM, te 'vya sAdharmika kAraNathI kahyAM; paNa mithyA prasaMga doSa na kahyo, mATe pajA pratiSThA tathA vighnopazamAdi kArya kAraNamAM samyag dRSTi devatAunu vaMdana pUjana satkAra sanmAnAdi karavAmAM mithyAtva na lAge; temaja amadAvAdamAM pAMjarApolanA dharmaThapAzrayamAM zeTha jayasiMhanAI haThIsiMhajInA jJAna naMmAramA pUrvAcArya kRta pravacanasArojhAra bAlAvabodha be, temAM paNa pUrvokta kAraNa samadRSTi devatAnane ArAdhavA kahyA be, paNa vinA kAraNe kahyA nathI. te bAlA. vabovanI nASA jematemaja ihAM lakhIe biie|| veyAvaJca garANaM saMtigarANaM sammadichIsamAhegarAeM karomi kAssaggaM // 1 // arthaH zrI vItarAganA zAsananI naktinA karanAra gomukha yadAdi cauvIsa, tathA cakrezvarIdevI pramukha cauvIsa te zAsananA devatA be, te sAnidhya karo,sarva saMghane zAMtinA karaNahAra samyag dRSThi samAdhi te mananuM sukha tehanA karaNahAra tenane arthe kAnassagga karuDhuMe samyag
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 52e dRSTi sura smaraNAdhikAra 12 mo. ihAM vaMdaNavattiyAe na kahieje mATe devatA aviratipaNAthakI vAMdavA pUjavA yogya nathI, te mATe annabasasIeNaM kahIe. zahAM keTalAeka ema kahele ke devatAno kAnassagga kare to mithyAtva lAge, te jatu, jeha mATe zrI harinasarI kRta lalita vistarAvRtti madhye tathA zrI hemAcAryakRta yogazAstranI vRtti tathA AvazyakacUrNimAM devatAno kAnassagga karavo pragaTa kahyo . manoramA zrAvikA sUdarzana zeThane sUline saMkaTa paDe, tathA sunAe caMpAnagarInI pola ughADavAne avasare devatAno kAThassagga kIdho sAnalIe bIe, tehanagIsamyagdRSTine devatAnano kAmassagga karatAM doSa nahIM, samakitadhArIekAraNe devatAprArAdhavA. ejAvArtha jANavo // " ihAM samyagdRSTi devatAnane vAMdavA pUjavA niSedhyA ne pUrvokta stuti stotrarUpa zojana stuti pramukhamAM vAMdavA pUjavA kahyA, teno e paramArtha ne ke stutiyo be prakAranI zrI siisenadAtriMzikAmAM kahI. ||te paatthH|| stuti dvidhA praNAmarUpA asAdhAraNa guNarUpAca tatra praNAmarUpA sAmarthyagamyA asAdhAraNa guNAtkIrcanarUpA ca dvidhA svArthasaMpadanidhAyanI parArthasaMpadanidhAyinI ca // e pAThamAM praNAma rUpa stuti kahI tyAM praNAma na.
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ 530 parijedaH 13 maskAra ekArtha be, te jaina graMthomAM pAMca prakAranA kahyA De 1 matsara, zna ya, 3 sneha, 4 prajutA, 5 jakti // e pAMca praNAmamAMthI prathamanA cyAra namaskAra to samyag dRSTi mithyAdRSTI besane prAye saMsAra hetue karavAM saMnave, ne sneha prajatA ne nakti etraNa namaskAra prAye samyaga dRSTIne dharma hetueja karavA saMjave; temAM pAMcamo vaMdanapratyAyarUpa nakti namaskAra to sarvaviratI pramukhaneja saM. nave, ne praNAma pratyayinakti namaskAra dezaviratI avi. ratI samyag dRSTIne paraspara karavo saMnave, tethI pUrvokta stuti stotra rUpa cothI thuzmAM samadRSTI devatAnane Azri namaskAra zabda prAcAryoe vApasyADe, te sarve praNAmarUpe jANavA; tathA zrI javAhusvAmIjI canadapUrvadharakRta pratiSThA kalpa tathA zrI harinasUrijIkRta pratiSThA kalpa tathA zrI syAmAcAryajI pramukha kRta pratiSThAkalpomAM namaH zabda tathA svAhA zabda pUjA vAcI kahyA be, tethI pUrvokta cothI thuzyo pUjA pratiSThAdi kAraNeja kahevI saMnava thAyaje. ihAM kozyAtmArAmajI AnaMdavijayajIsarakhA kaheze ke caturtha stuti pUrve to kAraNe karatA, paNa saMprati keTalAka kAlathI paraMparAe vinA kAraNe karatA yAvyA tema karavI joie, tene kahIye ke, he nai! pUrve jema kAraNe karatA tema saMprati paNa keTalAka kAlathI paraMparAe kAraNeja ka
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 531 ratA AveDe, yauktaM zrI tapAgaDAdhirAja zrI hIravija. yasari ziSyarUta gurutatvapradIpe tathA ca // ttpaatthH|| caturthI stutiH purApi kAraNe katA saM. pratyapi kAraNe kriyamANatvAdAcAryaparaMparAyAtA c|| // nAvArthaH // cothI thui pUrve paNa kAraNe karI ane vartamAnamAM paNa kAraNe karatAM thakAM AcArya paraMparAe prAvI // e pAThamAM paraMparAe paNa cothI thui kAraNe kahevI kahI to, amArUM kahe, e ke mahA gaMjIra prA. zayavAlA ane samujevI budhviAlA pUrvAcAryoe je zAstronI racanA karI be te zAstrakAronA lekhane jUnA TharAvavAne vAste kutarka karavAvAlA kutarkI koTyAvadhi kutarka kare, to paNa te mahA puruSonA askhalita vacanano koipaNa kutarkI tuncha mativAlA lokothI parAnava thai zake nahIM, kiMta parAnava karavAvAlo poteja potAnI mele skhalanapaNuM pAme De, kemake pUrvAcAryonA zAstranI apekSA boDIne potAnI kuyuktiyothI ruDhI paraMparA calAvavAne udyama karavAnI vAMDA rAkheDe, teno bola asamaMjasa mRonA TolAmAM to zvA mAphaka kadAca pramANa thaijAya, paNa vivekI janonI prAgala to atyaMta ni. steja thai jAya. paNa jUto koI kAle sAco thAya nahI. // tathA samakitasAranuM khaMmna samakita salyohAranAmA
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ 532 parichedaH 13 AtmArAmajI khAnaMdavijayajIe banAvyuM, temAM pote potAnA hAthathI zAsana devatAnunI pUjA pramukha nakti yAgAri samyag dRSTi zrAvakone karavI lAkha to egArI samyag dRSTI zrAvakone to prarthAt niSedha thai. neAgAri samyag dRSTI zrAvaka paNa samyakta ucaratAM je je kAraNanA yAgAra rAkhebe, tete kAraNa apavAda kAraNe seve be, paNa utsarge sevatA nathI; to AAgAri zrAvakane paNa kAraNe zAsana devatA pramukhanI nakti karavI arthAt si tha ne kAraNe zAsanadevatA pramukhanI jakti karavI si-6 thai to cothI thui paNa apavAda kAraNe karavI arthAt siddha thai. kemake DhuMDhakamati jeThamalajI viracita samakitasAra jAga 1 pRSTha 32 mAmAM lakhebe ke, " valI e sAba to sUtra madhye be, je kAryavizeSe lokIkapade samadRSTIne zrAvakane anya deva mAnavA paDebe nete kaze je "saija" zrAvaka devatAnI sAdya na vAMDe, to tame kahoge je covIsa tIrthaMkaranA covIsa jada covIsa jahiNI rakSA kare be. valI zAsana devatA sahAya kare be, temanI thuiyo paDikkamaNAmAM tame kahobo, cAra tIrtha sahAya na vAMbe, to e jada jakSiNI kehanI rakSA karatAM hosI valI zetruMjA upara cakkesarI mAtAne kIma pujoDho" //
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazako zAraH 533 e jetamalajI DhuDhiyAnA lekhanu khaMmana karatA samakita salyohArapRSTha 54 mAM AtmArAmajIe evI rIte pratyuttara lekha lakhyo be ke "jeThADhaMDhake lakhyuM ne ke samyakta dRSTI anya devane pUjene" te mithyA , kAraNake anyadevane zrAvaka pUje nahI; mithyA dRSTI hoya te pUje ane zrAvake gurumahArAjanA mukhe uprAgAra sahita samyakta ya te zAsana devatA pramukha samakita dRSTinI nakti kare , te sAdharmInA saMbaMdhe karIne kare ,tene anyadeva kahevAtA nathI; valI je koi samyag dRSTi ko paNa anya devane mAnaze te devatA kAMto samyag dRSTi haze athavA to koI napazya karavAvAlA haze, tene mATe zrAvakane "devAnInageNaM" AgAra De, paraM tuMgoyA nagarInA zrAvakone zuMkaSTa AvI paDyuM hatuM je anya devane pUjyA? jeTho mUDhamati kahe je ke "gotra devapUjyA" te kIyA pAThano artha de. gotradevatA koi paNa zrAvake pUjyA hoya to sUtra pATha dekhADo, kAraNake anyadevane zrAvaka pUje na hI" // e beTha lekha samakita sAra tathA samakita salyoAramA jema le tema lakhyA . have buddhivaMtAne vicAra joie ke, AtmArAmajI AnaMdavijayajI cothI tha karavAnuM apavAda kAraNa potAne hAthe jaNAvIne have vinA kAraNe sthApanA kare be, te jema koi manuSya eka
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ 534 parijedaH 13 vakhata julu bole ne ane te dupAvavA vAste tene vAraMvAra jutu bolavU paDe je tema phakata pratikramaNamA cothI thui sthApavA mATe yadvAtadA manamAM Ave tema vAraMvAra lakhatAM jama jeThamalajIDhuMDhake "kayabalikammA"no artha pheravatAM saMsAra vadhI javAno kAM paNa mara khAdho nathI, tema AtmArAmajI AnaMdavijayajIe paNa pUrvadhara tathA pUrvAcAryonuM vacana ullaMghana karatAM saMsAra vRddhi thavAno kiMcitmAtra paNajhararAkhyo nathI;paNa sadbuddhivAna puruSoe yathArtha jANavU joie ke pUrvokta aneka jaina zAstronA lekhathI pUjA pratiSThAdi kAraNe samyagdRSTI devatAnanA kAyotsarga karavA, ane temanI thui kahevI. ebe kathanamAM koi paNa jainadharmIne zaMkA rahi zakatI hoya ke pUjA pratiSThAdi kAraNe samyagdRSTi devatAnA kAyotsarga jainamatanA zAstronAM karavA kahyA be ke nathI kahyA, to e pUrvokta zAstronA pAthI nice siha thAya be, ke pratikamaNanA AdyaMtamAM unnaya kAla jinagRhamAMtraNa thuie devavaMdana ane pUjA pratiSTAdi kAraNe gItArtha prAcarapAe cothI thui sahita traNa thuie sAdhusAdhvI zrAvaka zrAvikAne avazyameva devavaMdana karavU // iti caturtha stati nirNaya zaMko jhAre aparanAgnicatartha stuti kuyuktinirNaya chedanakugare gItArthAcaraNayA pUjA
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 535 pratiSThAdivighnopazamAdikAraNe caturthastutikathananidarzano nAma trayodazaHparicchedaH // 13 // atha caturdazaH paricchedaH ||puurvpdH|| pravrajyAvidhimeM aura pratiSThAdividhimeM to tuma pUrvoktadevatAyoMkA kAyotsarga aru thui kahanI mAnate ho paraMtu pratikramaNameM kyoM nahIM mAnate ho tathA zrutadevatA devadevatAkA kAyotsarga aru tinaki thujhyo kahanI kyoM nahI mAnate ho // ||nuttrH|| he pUrva padin tamArA beTha praznano uttara eka sAtheja ApIe jIe ke pratikramaNanA AyaMte pUjA pratiSThAdi kAraNa vinA jinagRhamAM nannaya kAla traNa thui e caityavaMdana arthAt devavaMdana karI sAdhu zrAvaka pratikramaNa kare, ityAdi sarva vAta zaMkA samAdhAna pUrvaka aneka zAstronI sAdIthI napara lakhI AvyA jIe, tathApi zrI gaNadharamahArAjakRta sUtromAM tathA pUrvadharAcA yakRta graMthomAM athavA pUrvadharavartamAnakAlavarti tathA pU. rvadharanikaTakAlavarti bane pUrvadharapazcAtkAlavarti zrAcAryonA graMthomA pratikramaNa AyaMta vidhimAM pAdika cA. turmAsika sAMvatsarika saMbaMdhI devasI pratikramaNanA ava
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ parijedaH 14 sAnamAM devajuvana devInA AjJA nimitta kAyotsarga vinA koI ThekANe pUrvokta devatonanA kAyotsarga pramukha karavA kahyA nathI; te keTalAka graMthonA pATha paMcAMgI pU. rvaka javya jIvone jJApana karavAne anukrame lakhie bIe. tihAM prathama zrI uttarAdhyayana mUnasUtramA sAmAnya prakAre devasIrAinI vidhi kahI / ||te paatthH|| pAsavaguccArabhUmiMca paDilehiUjayaMjaI kAnassaggaMtanakudyA savaDakavimokaNaM // 30 // desijaM. caazyAraM ciMtiUaNuputvaso nANedaMsaNeceva caritamitahevaya // 3 // pAriakAussaggo vaMdittANata guruM desi. aMtuazyAraM AloUjahakkamaM // 40 // paDikkamittunissallo vaMdittANataguruM kAnassaggaMtanakuTA savaDakavimokaNaM // 41 // pArithakAnassaggo vaMdittANatagurUM thuzmaMgalaMkALaM kAlaMsaMpaDilehae // 42 // // saMkSipta nAvArthaH // sthaMmilamAtrAnI nUmi paDilahine eTale 24 mAmalAM karIne AvI gurusAjhAe devasInA aticAra AlovavAno sarva kha maTADanAro kAnassagga kare temAM devasInA aticAra anukrame vicAre, te aticAra zenA te kahe; jJAnadarzana cAritramA lAgyA te, temaja par3I kAussaga pArIne gurune vAMdIne, divasanA aticAra anukrame bAlove, paDhI nizalya thayo paDikAmine,
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 537 gurune vAMdIne sarva uHkha TAle ehavo kAnassaga kare,panI kAnassagga pArI gurune vAMdIne stutimaMgala karIne kAla pratilekhaNA kare, eTale saJcAya karavAno avasara dekhe|| ||e pAThamA pratikramaNanI AdimAM cothI thui sahita traNa thuznI caityavaMdanA aneaMtamAM kSetra devI pramukhano kAyotsarga kahyo nthii|| tathA thirApagaDhakamamanavAdI vetAla zrIzAMtyAcAryakRta zrInattarAdhyayanavRhadRttimAM paNa devasIpratikramaNanI vizeSa vidhi kahIje. ||te pAThaH // kAyotsarga tataH prazravaNAdinUmipra. tilekhanAdanaMtaraM kuryAt sarva'HkhavimokSaNaM tathA cAsyakarmApacayahetutvAt uktaM hi "kAlassaggojahamuThi yassanatiaMgamaMgA tahanidaMtisuvihiyA avihaMkamma. saMghAyaM" tatra ca sthito yat kuryAttadAha desiyaMtiprAkRtavAhakAralope devasikaM caH pUraNe aticAramatikrama ciMtayezyAyedaNuputvaso itianupUrvyA krameNa prajAtamukhavastrikApratyupekSaNAto yAvadayameva kAyotsarga naktaM hi // "gosemuhaNaMtagAi bAlodesieyaazyAre savesamANayittA hiyaedoseThavidyAha" // kiM viSayamaticAraM ciMtaye dityAha jhAne jJAnaviSayamevaM darzane caiva cAritre tathaiva ca pAritaH samApitakAyotsargoM yena sa tathA vaMditvA prastAvAdvAdazAvarttavaMdanena tata ityaticAraciMtanAdanaMtaraM
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ 538 parichedaH 14 gurumAcAryAdi desiyatiprAgvaddevasikaM tuH pUraNe praticA ramAlocayet prakAzayet guruNAmeva yathAkramamAlocanAse vanAnyatarAnulomya kramAnatikrameNa || pratikramya pratIpa maparAdhasthAnebhyo nivRttya pratikramaNaM ca manasA jAvavizudito vAcA tatsUtrapAThataH kAyenotamAMgena manA dito nillo mAyAdizalyarahitaH sUcakatvAt sUtrasya vaMdanapUrvakaM mayitvA ca vaMditvA dvAdazAvarttavaMdanena tata ityuktavidheranaMtaraM gurumAcAryAdikaM kAyotsargaM darzanacArizrutajJAnazuddhinimittaM vyutsargatrayalakSaNaM jAtau caikava canaM tato guruvaMdanAnaMtaraM kuryAtsarvaduHkhavimokSaNaM pAriye - tyAdi pUrvA vyAkhyAtameva stutimaMgalaM ca siistavarUpaM kRtvA pAThAMtaraM vA siddhANasaMthava kiccati sugamaM kAlamA gamapratItaM saMpaDile hietti saMpratyupekSate kArthaH pratijAgartti upalakSaNatvAdgRhNAti ca etatazva vidhirAgamAdavaseyaH // saMkSepanAvArthaH // thaMmila mAtrAnI cUmI dekhIne 24 maMgala karIne sarva duHkhanA nAzano karanAro evo kAjassagga kare te kAjassaggamAM jJAna darzana cAritranA aticAra ciMtave; e prathama kAnassagga pratikramaNa ThagavyA pabino be paDhI covIsaco vAMdaraNA dei paDikkamaNasUtra kahI gurune vAMdIne pranukrame traNa kAnassaraNa karI siddhANaM buddha kahe. panI kAla grahaNa kare. te vidhi yAgamathI jA
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkocAraH 535 NavI. e pAThamAM paNa devasI pratikramaNanA thAdimAM cothI thui sahita traNa thuznI caityavaMdanA tathA aMtamAM zrutadevI devadevatAdikano kAyotsarga kahyo nathI // tathA usarAdhyayana laghuvRtti // paatthH|| tanati tataHprazravaNAdinUmipratilekhanAnaMta raMpratikramya niHzalyomAyAdizalyarahitasUcakatvAt sUtrasyavaMdanakapUrvakaM kamayitvA vaMditvA tato guruM kAyotsarga cAritradarzanazAnazujhinimittaM vyutsargatrayalakSaNaM jAto caikavacanaM thuzmaMgalaM ca kAraNamitistutimagalaMstuti trayarUpaM kRtvA kAlaM saMpratyupekSyate korthaH pratijAgarti upalakSaNatvAd gRhaNAti ca // // arthaH // mAmalA 24 karIzalya rahita kAnassaggapArI gurune vAMdI paDikkamaNuM karI anukrame cAritra darzana zrutanA traNa kAnassagga karI, traNa thui rUpa maMgala karIne eTane sijhonI traNa thui kahIne kAla grahaNa kare // e sAmAnya vidhinA pAThamAM paNa devasI pratikramaNanA AdimAM cothI sahita caityavaMdanA kahI nathI, ne aMtamAM zrutadevI pramukhanA kAyotsarga karavA kahyA nathI // tathA uttarAdhyayanaanyavRtti paatH||ttHprshrvnnnuumi pratilekhanAnaMtaraM kAyotsarga sarvaUHkhavimodaNaM kuryAt desiyaMtRtti prAkRtatvAdakAralo
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ 540 parivedaH 14 paH devasikamaticAramAlocayet aNupuvasotti bAnupU. aa krameNa pranAtamukhavastrikApratyupekSaNAto yAvadayamevo tsargaH / tataH pratikramya niHzalyo mAyAdizalyarahitaH sUcakatvAt sUtrasya vaMdanakapUrvakaMdAmayitvA dvAdazAvartena vaMditvA catato guruMkAyotsarga cAritradarzanajhAnazujhinimi taM vyutsargatrayalakSaNaM jAtI caikavacanaM tataH kAyotsarga pArayitvA vaMditvA ca tato guruM thutimaMgalaMca kAkaNaMti stutisihastavarUpamiti havRttau stutimaMgalaMstutitrayarUpaM kRtvA kAlaM saMpratyupekSate korthaH pratijAgarti upalada NatvAt gRhNAti ca // 4 // __ arthaH // mAmalA 24 karI divasa saMbaMdhi aticArano kAnassagga karI jAvat aticAra Alove eTale prajAte paDilehaNanI muhapatti paDilehI tyAra paDhI kAnassaggamAM je aticAra lAgyA hoya te bAlove panI paDikkamaNu karI zalya rahita vAMdaNAM dei khAmine dvAdazAvartavaMdanA de paThI jJAna darzana cAritranIzudhine arthe kAmassagga traNa karI pArI gurune vAMde, paDI stutimaMgala stuti traNa si. honI kahIne kAla grahaNa kare.emAM paNa devasI pratikrama panA AdyamAM cothI thui sahita traNa thunI caityavaMdanA karavI kahI nathI ne aMtamAM zrutaketradevatAdikanI thura kahevI kahI nthii| tathA uttarAdhyayanAvacUrikA
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 541 ||paatthH|| evaM saptaviMzatisthamile pratyupekSaNAnaMtaraM Adityostameti zvaM vizeSato dinarutyamuktvA saMprati tatraiva rAtrikatyamAha kAyotsarga tataHprazravaNAdinUmipratilekha nAnaMtaraM sarvadhaHkhavimokSaNaM ityAdi yAvat vaMdanakapUrvakaM mayitvA vaMditvA tata naktavidheranugurukAyotsarga cAritradarzanazrutajJAnazuddhyartha vyutsargatrayarUpaM jAtAvekavacanaM ttoguruvNdnaadnukuryaat||1||puurvaaiivyaakhyaatmevstutimNglN ca siistavarUpaM stutitrayeNa kRtvA kAlaM pratyupedate // ||sNkssipt naavaarthH|| sattAvIsa sthaMmila paDilehI kA. nassaga kare devasI aticAra ciMtave, yAvat gurune vAMdIne khamAvIne valI vAMdIne cAritra darzana jhAnanA traNa kAnassagga karI gurune vAMdIne stuti traNa rupa maMgala kare, paThI kAla grahaNa kare iti sNkocitpaatthaarthH|| ihAM paNa devasI pratikramaNanA AdyamAM cothI thui sahita traya thuinI caityavaMdanA nathI ne aMtamAM zrutadevadevIno kAyotsarga kahyo nathI // emaja zrI tapAgalIyamahopAdhyAya zrI nAvavijayajIkRta uttarAdhyayana TIkAmAM paNa devasipratikramaNanA AyaMtamAM cothI thui sahita traNa thuznI caityavaMdanA tathA zrutadevadevInA kAyotsarga tathA thui kahevI kahI nathI. tathA vali temaja zrI kharataraga
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ 542 paricchedaH 14 bIya upAdhyAya zrI lakSmIvallanajIkRta zrI uttarAdhyayana vRttimAM paNa pUrvokta pramANa devasIpratikramaNanI AdimAM cothI thui sahita traNa thuznI caityavaMdanA kahI nathI, ne aMtamAM zrutadevadevInA kAyotsarganI thui kahI nathI; tathA cauda pUrvadhara zruta kevalI zrInabAhusvAmIjIkRta Avazyaka niyukti ___ // pAtaH // tepuNasasUriecciya pAsavaNucArakAlanUmIna pehittAabamae taMtussaggasaeThANe // 1 // jAde vasIyaMDaguNaM ciMtegurUahiMgaciThaM bahuvAvArAzyare e gaguNaMtAviciMtaMti // 2 // pavazyANaMcaciThaM nAUNagurubahuM bahu.vihIyaMkAleNataucieNaM paarejhythovcitthovi||3||nmukaarcnviisg kizkammAloyaNaMpaDikkamaNaM kizkamma urAlozya uppaDikaMteyanassaggo // 4 // esacaritussaggo dasaNasujhIyatazyahoi suyanANassacanbo sikSANaMthuiyakikammaM // 5 // sukayaMtrANattivA loekAkaNasukaya kizkammA vaDhatitiyAthuna guruthugahaNekaetinni // 6 // // arthaH // valI te sAdhu sUrya batAM tallA mAtrAnAM mAmalAM karIne eTale nUmI sodhine rahe, evAmAM sUrya asta thaye prAvI pratikramaNa gavI sAmAyika kahI kAnassaggamAM rahe. IhAM vyAghAtAdikanI gAthAna boDine pATha lakhyo De, jyAM sUdhi devasI aticAra guru ahiMmaka te
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko dvAraH 543 vyApAra nahI karatA thakA bamaNIvAra ciMtave eTalI vakhatamAM bahu vyApAra jemane ehavA sAdhu yaticAra ekavAra ciMtave athavA sAdhunanI ceSTA ke0 vyApAra prate guru bahu prakAre jANIne eTale temane gaucaryAdi bahu prakAranA vyApAra ke 0 camaNAdika kArya jANIne gurune ceSTA alpa ve topaNa temane ucita kAle karI kAussagga pAre, namo arihaMtANaM karIne logassa kahe vAMdaNAM de panI paDikmaNA sUtra kahI vAMdaNAM deine je koi nUlamAM - praticAra rahyA hoya, teno kAussagga kare, e cAritrano kA - nassagga bIjo, darzana zuddhino trIjo, zruta jJAnano cotho karIne siddhonI stuti karI vAMdaNAM de zAmATe ke jJema pradhAnAdikane rAjA kArya jalAvyAM thakAM te pradhAnAdika rAjAne praNAma karIne te kArya karI pADhA yAvIne praNAma karI kahe, tema ihAM paNa jANavu pachi vardhamAna traNa thui kahe // e pAThamAM paNa cothi thui sahita caityavaMdanA tathA zrutakSetradevatAnA kAyotsarga pramukha kahyA nathI tathA zrI harina sUrijIkRta AvazyakavRhadvRtti // // pAThaH // te puNasasUriyAe gAhA e vyA0 te punaH kAyotsargakarttAraH sAdhavaH sasUrya eva divase prazravaNoccAraNa kAlabhUmiM pratyupekSya dvAdazaprazravaNanUmayaH prAlayaparijogAMta SaT SaDbahirevamuccAranUmayopi dvAdazapramANaM cAsAM
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ 544 parijedaH 14 tiryag jaghanyena hastamAtramadhazcatvAryagulyAnyacetanamut ruSTatastu sthamitaM dvAdazayojanamAnaM na ca tenAdhikAraH titrastu kAlanUmayaH kAlamaMjhalArakhyA yAvaccainamanyaM ca zramaNayAgaM kurvaMti kAlavelAyAM tAvatprAyazAstamupayA tyevasavitA tatazca arthamietyussaggaMsahANati uktama nyathA yasya yadeva vyApAraparisamAptinavati sa tadeva sAmAyikaM kRtvA tiSTatIti gAthArthaH ayaM ca vidhiH ke nacitkAraNAMtare gurorvyAghAte sati yadi puNa gAhA // 10 // vyA0 yadi punarnivyAghAta eva sarveSAmAvazyakaM pratikrama NaMtataH kurvatisarvepisahaiva guruNA saDhAikahaNavAghAyattA epahAguruvaMtittinigadasijhamitigAthArthaH ||10||ydaac pazcAdguravastiSTaMti tdaasesaangaahaa||11||vyaann zeSAHsAghavaH yathAzakti zaktyanurUpayohiyAvaMtaM kAlaMsthAtuMsamarthaH ApuDittAtuguruvaMtisaThANesAmAyika kAkaNakinimittaM sutnabasaraNahenasUtrArtha smaraNahetuAyarieThiyaMmi devasiyAMmadhAyariepuranatie tassasAmAjhyAvasANe devasiyaM azyAraMciMtati annanatijAheAyarinasAmAzyaMkaTa tAhetevitahatiyAcevasAmAzyasuttamaNupehaMtigurUNAsahapa hA devasiyaMtigAthArthaH zeSAstuyathAzaktirityuktaM yasya kA. yotsargeNasthAtuzaktireva nAsti sakiMkuryAditi tajataM vidhimanidhitsurAha johudhana gaahaaH||1vyaa yaHkazcitsA
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkokSAraH 545 dhurnavedasamarthaH kAyotsargeNasthAtuM sa kiMnUta ityAha bAlo vRkSaHglAnaparitatotiparizrAMto guruvaigAvRttyakaraNAdinA asAvapi kathAdinI rahitaHsandhyAyetsUtrArtha jAguruvaMti yAvatgaravastiSTaMti kaayotsrgmitigaathaarthH||1shaapraacaary sthite devasiphamityuktaM tajataM vidhimanidhitsurAha ujAdeva siyaMgAhA 13 vyA nigadasijhA navaraM ceSTAvyApArarUpA vagaMtavyApavazyANaMcaceThagAhA 14 namokAracaThavisagA. hA 15 vyA0 namokkArettikAnassaggasamattIe namokkAreNapAti namoarihatANaMti cavIsagati puNojehizmaMtibaMdesiyaM tesitibakarANaM nusanAiNaMcanavIsabaeNa ukittaNaMkaroti logassoyagaretinaNiyahoki tIkammatutatovaMdinakAmAguruMsaMmAsayaMpaDilehitAnavavi. saMti tatomuhaNaMtagaMpaDilehiyasasIsovarIyaMkAyaMpamaja tipamaGitA pareNaMtikaraNaparisa-iMkiyakammakaretI vaMdaNa gamityarthaH uktaMca pAloyaNavAgaraNassa pUjaNepUyaNAe sajhAe avarAheagurUNaM viNa-mUlaMcavaMdaNagamityAdi pAloyaNaMti evaMcavAMdettA nahAyojayakaragAhayaranaharaNa zrAvaNayakAyA puvaMparAciMtiedose jahArANiyAesaM. jayatnAsAe jahAgurUso tahApavaimANasaMvegAmAyAma yavippamukkAappaNovisudinimittamAlAeti naktaMca viNa eNaviNaviyamUlaM gaMtRNAyariyapAyamUlaMmi jANAviUsu 16
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ 546 paricchedaH 14 vihina jhappaannNthprNc||1|| kayapAvovimaNuso zrA loiyAnaMda gurutagAse hoiarega nahuna uhAreannA kvanAravaho // // tathA ThappannANuppannA mAyAaNumaggani haMtavA AloyaNaniMdaNa garahaNAnapuNottiyAvitiyaM // 2 // tassayapAyacittaM jamaggavinagurUnavAsaMti taMtahaaNu cariyavaM apvnpsNgniienn||4|| paDikamANatiprA. lonaNadeze garuNApaDidinnapAyabittA tosAmAzyaiputvagaM samanAvegainaNayapaDikkamati // 5 // samamuvanattApadaM padeNapaDikkamaNaMkamaMti praNavalapasaMganIyA apanAe NapuNanadAharaNaM tilahAragakappaDagotti kittikammati tanapraDikkamittA khAmaNAnimittaM paDikkamaNaniveyaNa vaMdati tanayAyariyamAdI paDikkamaNabamevadaMsemANAkhA metti naktaMca AyAreyanavazAe sIselAhammiekulagaNeza jemekekasAyA savetiviheNakhAmami // 22 // sabassa samayasaMvasta nagavaaMjanikarIyasIse sabaMkhamAvazttA khamAmisavassaahayapi // 23 // savaslajIvarAsissa nAvanadhammani hiyaniyacitto sabaMkhamAvazttA khamAmisa vastaahayapi // 24 // ityAdiDarAloyappaDikateyakA ussaggo.tta evaMkhAmettA AyariyamAitagharAloiyaMvA hodyA duppaDikaMtavAhodyA aNAnogAdiNAkAraNeNaM tatopuNovikayasAmAjhyAcarittavisohaNabamevakAnassamgaM
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 547 karetitigAthArthaH // esagAhA // vyAkhyA caritussa ggoticarittAya.ravisahinimittonaNiyaMhoMtiayaMcapaMcA sussAsaparimANoM tatoNamokAreNapArettAvisuzcaritnade siyANaMdasaNavisujhinimittaesanAmukittaNakareMti cAri navisohiyamiyANIMdasaNaMvisohidyazatikaTu taMpuNanAma kittaNamevaMkaroti logassadyoyagaretyAdi ayaM caturviMza tistavazcaturviMzatistave padeNa vyAkhyAta iti neha punarvyA khyAyate // caturviMzatistavaM cAnidhAya darzanavizudi nimittameva kAyotsarga cikIrSavaHpanaridaM satraM paThati saba loeparihaMtacejhyANaM karemikAssaggamityAdi annabanasa sieNamityAdiparvavat yAvadosirAmIti eyaMcasuttaMpaDhi tApaNavisussAsaparimANaMkAnassaggaMkareti dasaNasuchie taznahoitti tRtIyatvaMcAsyAticArAlocanaviSayaprathamakA yotsargApekSyati tatonamokkAreNapAritAsuyanANaparibu minimittaMazyAravisohaNabaMcasuyadhammassanagavatoparA enattIe tapparUvaganamokkAraputvagaMthaipaDhati taMjahA puskara varadIvaDhe dhAyasaMmeyajaMbadIveya naraheravayavidehe dhammAga renamaMsAmi ityAdi suyassanagavanakaremikAussaggaM vaMda gavattiyAe ityAdi prAgvat yAvadosirAmi eyaMsutaMpaDhi ttApaNavisussAsamevakAnassaggaMkaroti prAhacasuyanANassa canotti tatonamokkAreNapArittAvisujhacaraNadasaNasuyA
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ 547 paricchedaH 14 tiyArAmaMgalanimittaMcaraNadaMsaNasayadesagANaMsikSANaMthati kati naNiyaMca sijhANathuetisAceyaMstutiH sikSANaM bujhANamityAdi etAstistrastutayo niyamenocyate kecida nyA api paThati na ca tatra niyamaH kitikammati puNo saMmAsayaMpaDilehiyanavavisaMti mahapottiyApaDilahiyaMti sasIsovariyaMkAyaMpamaGittA AyariyassavaMdaNaMkareti gA thArthaH thAha kiMnimittamidaMvaMdanamityucyate sukayaMgAhA 27 vyA0 sukayaANattipicaloekAnaNaMtijahAranAma gusAANanigAepesiyApaNAmaMkAkaNagacaMti taMcasukayaM kAUNapuNopaNAmapuvagaNivezaMti evaMsAhuNovigurusamAhi gavaMdaNaputvagaMcarittAdivisohikAkaraNapuNosukayakitika mmAsaMtoguruponivedetinagavaMkayaMtaMpesaNaMAyavisohikA raMti vaMdaNaMkAkaNapuNonakkaDayAbAyariyAnimuhA viyara iyaMjaliuDAciThaMti jAvaguruthazahaNaMkaretI tatopaDA samatAepar3hamathuertikati vipatti tAnthuttInavaDhaM titinnikaLaMti Aha ca valRtiyAthutI guruthugahaNaka etittigAthArthaH // 27 // tatopAnasikattavaMkaroti evaM tAvadevasiyaMgayaM // 3 // ||sNkssep nAvArthaH // mAmalAM karIne sUrya astaMgata thate je je sAdhu pota potAnA kAryathI nivartyA te te nAvIne sAmAyika kare,jo guru ko kAmamAM hoya to kA.
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 54e nassagga karIartha vicAre;guru sAthe par3I kAnassaggapArIlogassa kahI muhapatnI paDijehi vAMdaNAMde, AloipaDikamaNa sUtra kahe,pari AcAryAdikane vAMdine khamAve panI kareminaMte cAritra zuddhi kAyotsarga pacAsa zvAsozvAsa nokAnaslaggapArI par3I logassakahI darzanazuddhi nimitte 25 zvAsozvAsano kAnassagga karIpurakaravaradI kahI zruta zumjhinimitte 25zvAsozvAsanokAnassagga karI sisANaM bahANaM kaho muhapatti paDilehI guruvaMdana eTale vAMdaNA de aMte vaImAna thui kahe.ihAM sarvavidhi sUtra artha sa. hita lakhoDe te bahu ne te AdI aMta saMdepArthathI lakhI be // e pAThamAM devasI pratikramaNanA AdyaMtamAM cothI thuisahita caityavaMdanA tathA zrutadeva devatAdi kAyotsarga kahyA nathI, tathA temaja pUrvadharAcAryaruta zrI Avazyaka cUrNIno pATha ne temAM paNa pratikramaNanA AdyatamAM cothI tha sahita caityavaMdanA tathA zruta devadevatAnAM kAyosarga thui karavAM kahyAM nathI, paNa graMtha gauravanA jayathI te pATha lavyo nthii||tthaa Avazyakaniyukti mUla tathA vRhavRttimAM kAlagrahaNAdhikAre paNa devasI pratikramaNanI vidhi kahI . ||te pAtaH // ahapuNagAhA 53 // vyA0 atyanaM tare sUrathacamANaMtarameva zrAvassayaMkareti punarvizeSaNe'
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ 550 parivedaH 14 vihamAvaslagakaraNaMvisese nivAghAzmaMvAghAzmaMcajadini vAghAyaM tatosatvegarusahiyaMtrAvassayaMkareti grahagarusamesa dhammaMkaheztoyAvassagassasAhahiM sahakaraNijassavAghAna navati jamivAkAletaMkaraNiyaMtasetassavAghAnA ta toguruniseUdharoyapanjAcarittAzyArajANaNA nassaggaM karihiti // sesA-jahAsattiMgAhA 54 vyA0 sesAsAhu gurugrApucitA gurutApassamaggana AsannadUre ahArAya NiyAejassaThANaM taM tassANaM tabapaDikkamaMtANaMmaMThavaNA :: guruMpavAtAyaMto maNagaMtuMsavANeAyati jevAmatote aNaMtarasavaNaMgatuMsagayaMti jedAhiNotraNaMtaraMavasateNaMgaM tugayati taMcapraNAgayaMtAyaMti suttanadharaNahenaM tanapabAme vAyaMtA kareminaMtesAmAzyamittisattaMkaddeti pahAjAhegu rusAmAzyaMkarettA bosirAmiti naNittAtiyAnassaggaMtA hepuvaThiyAdevasiyA atiyAraMciMtetianenaNati jAgaru sAmAzyaMkareti sesaMkaMTajohocalaMgAhA 55 vyA0 pari ssaMtopAhuNagAdi sovisasAyazANaparo avajAhegurU taMti tAhetevibAlAdiyAgayaMti eeNavihiNAbAvassayaM tugAhA 56 vyA0 jirohiMgaNaharANaMnavatatoparaMparA eNaMjAva amhaMguruvaeseNaM AgayaMtaMkAcaMannAtinithui nakareti ahavAegAegAsesogiyA bitiyAsinogiyA tatiyAtisilogiyA tesisamattIekAlapaDilehaNavihI
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazekAhAraH 551 mAkAyabA // 12 // // nAvArthaH // sarya astaMgata thayA panI prAvazyaka kare te be prakAre eka to vyAghAta eTale guru koine napadeza karatA hoya tyAre garunI sAthe paDikamaNu navavAno vyAghAta le kemake je kAle je karavU ghaTe te te kAle na thAya te vyAghAta kahIye;bIjo nirvyAghAta te gurunI sAthe paDikkamaNu navavaM temAM je niyAghAta hoya tyAre to badhAe sAdhu gurunI sAthe paDikkamae tAve; vyAghAta hoya to guru ane guruno vaiyAvaccI e be paThI ThAve bIjA badhA garu pahelAM thApanA mAMDIne ThAve, te evA bese ke kone ADa na paDe, tevI rIte bezI gurune pUbIne gurunA najIka tathA dUra besI paDikkamaNu ThAve, paDhI kareminaMtesAmAzyaM ityAdi kahI kAThassagga gAve,temAM devasInA aticAra ciMtave tathA sutranA artha vicAre, jyAM sUdhI guru sAmAyikAdi kAnassagga na pAre tyAM sadhI kAnasaggamA rahe ne aticAra ciMtave. bIjA AcArya ema kahe ke jo vyA. ghAta hoya tyAre badhA kAnassagga karI sUtrArtha ciMtave; jyAre guru sAmAyikAdi naccAre tyAre te paNa sAmAyikAdi ThAvIne kAmassagga kare bIjA pAhuNA tathA bAlAdika paNa gurunI sAthe gAve, ema e vidhie Avazyaka karIne tIrthaMkare gaNadharone kahyu, panI
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ 552 paricchedaH 14 paraMparAthI yAvat pramArA gurune upadeze karI prAvyo te karIne bIjI thuI kariye bIye; athavA eka zlokanI pehenI, be nokanI bIjI, traNa zlokanI trIjI, te samApta thA pI kAlapratilekhanA te vidhi ema be // e pAThAM devasI pratikramaNanI vidhi sAmAyikathI te vaImAna traNa stuti paryaMta be; paNa AdimAM cothI thui sahita traNa thunA devavaMdana tathA zruta kSetra devatAnA kAyotsarga stuti kahyAM nathI; temaja pUrvadharAcAryakRta yAvazyaka cUrNa tathA nizItha cUrNi vyavahAra sUtra vRtti cyAvazyakAvacUrI zrAvazyaka dIpikAdikamAM // prahapurAgAhA // jai purAnivAghAna ityAdi gAthAe karI pUrvota sAdRzya pAThe karI devasI pratikramaNanI vidhimAMkhAdyaMta cothI thu sahita caityavaMdanA tathA zruta kSetra devatAnA kAyotsargAdikathana karayA nathI / ityAdi pUrvokta aneka paMcAMgAMnA graMthomAM sAmAnya vizeSe devasi pratikramaNavidhinuM kathana karayuM ve paNa yAdimAM sAmAnya vizeSa vidhie caityavaMdanA kahI nathI, te pUrvaghara tathA pUrvadhara nikaTa kAlavartti zrAcAryoMne vAre jinagRhamAM caityavaMdana karI pratikramaNa karatA, tethI devasi pratikramagAnA yAdyaMtamAM caityavaMdanano tathA pAkSikacAturmAsika sAMvatsarika pratikramaNa vinA kSetra devI bhuvanadevIno
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkA jhAraH 553 kAyotsarga tathA thuinu kathana nathI, temaja pUrvadhara tathA pUrvadhara nikaTa kAlavarti AcAryone vAre rAipaDikkamaNu karIne jina caityamAM caityavaMdana karatA tethI rApratikramaNavidhimAM paNa caityavaMdanAnuM kathana nathI te pATha anukrame lakhie bIe // tyAM prathama zrI uttarAdhyayana mUlasUtramA rApratikramaNavidhi. paatthH|| gaathaa|| porisIecananAe vaMdikaNatanagurUM paDikkamittAkAlassa kAlaMtupaDilehae // 45 // Agae kAyavussagge sabakavimukaNe kAussaggaMta kudyA sabaukavimukaNaM // 45 // rAzcaazyAraM ciMtijaa guputvaso nANaMmidaMsamizra carittaMmitavaMmitha // 46 // pAriakAnassaggo vaMdittANataguruM rAzvetuazyAraM bAloijajahakkama // 4 // paDikkamittunisallo vaMdittA gataguruM kAnassaggaMtakudyA savaDakavimukaNaM // 4 // kiMtavaMpaDivajAmi evaMta viciMtae kAnassaggaMtupAritA vaMdazta gurUM // 4e // pArizrakAnassaggo vaMdittANatana guruM tavaMsaMpaDivajittA karijasijhANasaMthavaM // 5 // ||arthH // pAgalI.be ghaDI rAtri rahe tyAre gurune vAMdIne vairAtrika kAla grahaNa kare paDI paDikkamaNu gavIne kAnassagga kare,sarva uHkha nivartana kare evA te kAnassagga mAM rAtrinA aticAra jhAna darzana cAritra tapamA jAgyA 70
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 14 554 anukrame love, paDhI kAnassagga pArine gurune vAdaNAM dene rAInA aticAra anukrame Alove, paDhI nizzavyathayothako pakkime patnI gurune vAMdine kAnassagga kare te kAussagmAMzuM tapa karizuM evaM ciMtave panI kA ussagga pArI gurune vAMdine je tapa ciMtavyuM hoya te aMgIkAra kare, paDhI sidhonI stavanA kare // e pAThamAM rAtri pratikramaNanA aMtamAM cothI thui sahita caityavaMdanA kahI nayI // tathA thirApaGgacaikamaMkana vAdivetAlazrIzAMtyAcAryajIkRta utarAdhyayanavRttimAM rAtripratikramaNavidhi. // pAThaH // porisIeca pnAe sese vaMdito guru paDi kkamitukAlassa kAlaMtupaDinehae // atrApivyAkhyA tathaiva pAThayepi ca caturtha praharavizeSakRtyAnidhAnaprasaMgena punaH praharatrayakRtyAM nidhAnamiti maMtavyaM va Agate prApte kAyavyutsarge ityupacArAt kAyavyutsarga samaye sarvvaDuHkhA nAMvimokSaNamarthAt kAyotsargadvAreNayasmin sa tathA tasmin zeSaMprAgvadyaceha sarvaduHkhavimokSaNa vizeSaNaM punarucyate tadasyAtyaMtanirgharA hetutvakhyApanArthatathehakA yotsargagrahaNena cAritradarzane zrutajJAnavizudhyarthaMkAyotsarga trayaMgRhyate tatra ca tRtIyerAtriko aticArazciMtyate yata uktaM ecapaDhamocArite daMsaNasu-dIyabIyana hoI suyalA pAssayata varaM ciMte tacca zmaMta enisA iyAraMtirAtri
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko-dvAraH aaa koticArazca yathAyadvipayazvaciMtanIyastathAha rAtraunavaMrAtrikaM caH pUraNeaticAraM ciMtiyet aNupuvasutti AnupUrvyA krameNajJAne darzane cAritretapasicazabdAdvIryeca zeSakAyotsa rgeSucaturviMzatistavaH pratItazciMtyatayA sAdhAraNazcetinoktaH // // // tatazvapAritetyAdisUtradvaya vyAkhyAtameva kAya tsargasthitazvakiM kuryAdityAha kimiti kiMrUpaM taponamaskA rasahitAdipratipadye hamevaMtatrAviciMtayet varddhamAnohinaga vAn SaNmAsaMyAvannirazanAvihRtavAn tatkimahamapinirazanaH zaknomyetAvatprakAlaMsthAtumutaneti evaMpaMcamAsAdya piyAvannamaskArasahitaM yAvatparijAvaye'ktaMhi ciMtecari menakiMtavaMDhammAsAdekadiNAdIhANijAporisonAmAvAla tarAIspaSTaMetaktArthAnuvAdataH sAmAcArIzeSamAha pAri etyAdiprAgvat navaraM tapo yathAzakti ciMtitamupavAsAdisapra tipadyAMgIkRtyakuryAt siddhAnAM saMstavaMstutitrayarUpaM tadanu yatra caityAni saMti tatra tadvaMdanaM vidheyaM tathAcAha jASyakAraH vaMdituniveyaMtI kAlaMtoceiyAija aci tovaMdaMtIkAlaM jahAyatulenaM paDikkamaNaM itisA trayodazasUtrArthaH u. // saMkSipta nAvArthaH // rAtrinA cothA praharanA avasare eTale Avazyakano avasara Ave tyAre AvazyakamAM cAritra darzana jJAnanI zuddhine artha kAjassagga kare tyAM trIjA kAjassaggamAM rAtrinA yaticAra ciMtavIne kAva
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ 556 parijedaH 14 ssagga pArIye,prathamanA bekAnassaggamA eka eka logassa kahiye paDhI gurune vAMdi paDikkamIne jema pUrve kartuM tema jANavU, paNa eTaluM vizeSa ke tapa jevI zakti hoya te, vicArI napavAsAdika aMgIkAra karIne traNa thui rUpa sijhonI stavanA kare panI jyAM caitya he tyAM temane vAMde emaja nASyakAra kahe . vAMdine kAla nivedana kare. jo caitya hoyato vAMde // e pAThamAM pratikramaNa karI jo caitya hoyato vAMdavA eTale jina caityamAM caityavaMdanA kahI paNa rApratikramaNanA aMtamAM cothI thu sahita caityavaMdanA kahI nthii||tthaa uttarAdhyayana suutrnaa||2emaa|| thadhyayananI vRttimAM paNa jyAM najIka caitya hoya tyAM caityavaMdanA karavI kahI be. te paatth|| atraMcottaraguNapratyAkhyAnAMtarnunamaskArasahitAditagrahaNAnaMtaraMca yatrasannihitAnicaityAni tatratadvaMdanaMvidheyamityuktaMprAktaccanastutistavamaMgalavineti tadAha // __arthaH-ihAMuttara guNa paJcakANa aMtargata navakArasI pramukha aMgIkAra karIne paThI jyAM najIka caitya le tyAM temanu vaMdana karavU evaM pUrve kahyaM ne te caityavaMdana stuti stavamaMgala vinA na hoya mATe te kahe // e pAThamAM paNa pratikramaNa karIne nikaTa caitya hoya
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 557 tyAM caityavaMdanA karavI kahI,paNa pratikramaNamAM codhI thui sahita caityavaMdanA karavI kahI nathI // // tathA uttarAdhyayana laghu vRtti pAThaH // tana Avassa yaMkaNaMtimadhyamaprakramApedaMca kAlatrayagrahaNamuktamanyathAA nmArgatayotkarSeNacatvArojaghanyenatrayakAlAH apavAdatazco karSaNadaujaghanyenaikopyanujJAtaeva // // yataH naktaM // kAlacanakkanakosaeNa jahannanattihotibodhavA // bIyapayaMtuSgaMtU mAyAmayavippamukkANaM // patra ca tu zabdAdekasyAnujhA tathA cUrNikAra evaM amAyAviNotinnidovAageehaMtassaekkonavati AgaekAya vosago savvadokavimokaNaM // kAnassaggaMtanaMkadyA sava uskavimokhaNaM // 4 // aAgateprAptakAyotsvargesamayezeSa prAgvat yacceha kAyotsargasya sarvaHkavimokaNaMpunarucyate tadasyAtyaMtanirjarAhetutvakhyApanArthaM // yamuktaM // kAnassa ggejahamati yassanayaMtithaMgamaMgAI zyaniMdaMtimuNivarA yavihaMkammasaMghAyaM // tathehakAyotsargasyasarvaGaHkhagrahaNena cAritradarzanazAnazuddhyarthaM kAyotsargatrayaMgRhyate // tatraiva tR tIyerAtriko'ticArazciMtyate tathAcAha rAzyatuyAyaM // ciMtiyaaNuputvaso nANamidaMsamizra carittamitahevaya46 pAriyakAnassaggo vaMdittANataguruM rAzyaMtuazyAraM thAlozcajahakkama // 7 // paDikkamittunisallo vaMdittANatana
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ 557 parinjedaH 14 guruM kAnassaggaMta kudyA sabakavimukaNaM // 4 // kiMtavaMpaDivadyAmi evaMtabaviciMtae kAnassaggaMtupAritA vaMdizyatanaguruM // 4 // pAriyakAnassaggo vaMdittANatana guruM tavasaMpaDivadhittA kareghasikSANasaMthavaM // 50 // rAtrau navarAtrikaM caHpuraNeaticAraMciMtayet prANupuvasottiAnupUrvyAkameNajhAnedarzanecAritretapasicazabdAvIryeca zeSa kAyotsargeSustavaciMtavanaMpratItamitinoktaM tatazvapAriya sUtratrayaMpratItamevatRtIyasUtrottarArdoktArthAnuvAdasAmAcArI zeSamAha // pArietyAdi prAgvannavaraMtapoyathAzakticiMtitaM pratipadyakuryAt sijhAnAMsaMstavaMstutitrayarUpaMtadanucayatra caityAni tatratadvaMdanaMvidheyaM // ||sNdiptaarthH|| sijhonu stava traNa thui rUpa karIne jyAM caitya hoya tyA temane vAMdavA ihAM paNa caityamAMja caityavaMdana karavu kaDaM // tathA nattarAdhyayana laghu vRtti adhyayana emAnI, temAM paNa pATha upara larakhyA pramANe jANavo. tathA uttarAdhyayana avacUrImAM paNa caityamAMja caityavaMdanA kahI . ||te pATha // sijhAnAMsaMstavaMstutitrayarUpaMtadanuyatra caityAnisaMtitaMcatavaMdanaMvidheyaM // arthaH-sijhonIstavanA rUpa traNa thui kahIne panI jyAMcaitya hoya tyAM temanuM vaMdana kara, emAM paNa paDikkama
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 55e NAmAM caityavaMdana nthii|| tathA e mA adhyayananI avacUrIno pATha ||nmskaar sahitAdi tagrahaNAnaMtaraM ca yatrasaMnihitAni caityAni tatra tavaMdanaM vidheyamityuktaM prAk // arthaH-navakArasI pramukha tapa grahaNa karIne anaMtara jyAM caitya hoya tyAM temane vAMdavAM evaM pUrve kaDaM je // emAM paNa caityamAMja caitya vAMdavA khyaa|| tathA nAva vijayopAdhyAyajI kata uttarAdhyayana TIkA ||paatth|| yatra caityAni saMti tatra vaMdanaM vidheyaM / emAM paNa jyAM caitya hoya tyAM temane vAMdavAM ema kaDaM // tathA teja e mA adhyayana vRttino pATha // pratyAkhyAnaM ca kRtvA caityasadbhAve tadvaMdanaM kaary| arthaH-paJcakANa karIne caitya hoya to tene vaMdana karavaM // e pUrvokta pAThamAM pratikramaNanA aMtamAM jinagRhamAM caityavaMdanA kahI paNa cothI thui sahita caityavaMdanA pratikramaNamAM kahI nthii|| tathA zrI AvazyakacUrNimAM rAipaDikkamaNAne aMte caityamAMja caityavaMdana kaDaM ve // te pATha // dANiMpanAte kAvidhI paDhamaMsAmAzyaMkAtUNaM carittavisodhinimittaMkAussaggobitiucaThavIsabayaMkadvitUNadaMsavisohikAra. ko tatinasutaNAvisohinimittaM tabarAzyAtiyArociM
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ parichedaH 14 tathAyutIcyavasAya prAra-chajAvaimotatti kA ssa gotti pAeM kiM evamuttaMgosa haMsatassa paDhamepaNuvIsA bitI evipaNuvIsA tattiecipamANaM tavAyarinaJprappalo yativAraMciMtetUnassAreti jeThApaThitAsavevi tato caMdagaM tatoyAnoyaNA tatopaDikkamaNaM tatopuravi vaMdaNagaM khAmaNaM tatosAmAiyAAMtaraM kAussaggo tatopacca kANaM guNadhAraNANimittaM tacaciteti kamhiniyogeNi utto guruhitotArisaMta vasaMpaDivadyissAmi sAhuNAyakiraciMtetavaM bammAsakhamAMjAva kare milakaredyA egadiva sela kAgaM karetu jAvapaMcamAsaMpaMca / va / 3 / 2 / 1 / zra6 mAsocacaM yAyaMbilaM / evaMegaThANaM egAsAM purima zivIyaporusINamokArotti pradyattaNagAnayakirakallaM jogaDhIkAtavA evaMvIriyAyAroNavirAdhitojavati yappAyaNigdhADitojavati jaMsamalokAtuM hiMda ekareti tho jAMti evaMciMtetavaM kima paccarakAtavaM jadiprAvastayamAdiyAjogANAM sakketi saMdharaNAMkAtuMto nattaThaMcava sati prasakke topurimaThThAyaMvilegahAya sakke to nivIyaM - sakke toporusimAdivinAsAgrahaJcanatinaba Mcavasa baghnattipramiccAdivinAsA nassAritAsaMthavaMkAtuMpabAvaMdittApaDivadyattisavve hiMviNa mokkAraittehiM samagaMThe tavaM evaMse se suvipaccarakA supacAtimithu tInappasadehiM 560
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 561 tahevanaNaMti jadhAgharakoiliyAdIsaMtANanaMDiMti kAlaM vaMdittAnivedaMti jadicezyANi abitovaMdasi thutiyavasANe cevapaDihaNA muhaNaMtagAdi sNdishpddilehemi| bahuvelAya ityAdi // ||sNdiptaarthH||hmnnaaNprnaate paDikkamaNAnI zI vidhi te kahe ; prathama sAmAyika kahine cAritravizuddhi nimitte kAmassagga, bIjo logassa kahIne daMsaNa vizujhine arthe kAnassagga, trIjo zrutajhAna zujhino kAmassagga temAM rAtrinA aticAra ciMtave. e kAnassagganu pramANa zuM te kahe .prathama kAnassagganA paccIsa zvAsozvAsa, bIjAnA paNa paccIsa zvAsozvAsa, trIjAnuM pramANa nathI; emAM tha. ticAra ciMtavI sikSANaM thu kahI par3I vAMde, panI prA. loyaNa kare paDI paDikkamaNu panI khAmaNAM paDhI sAmAyika kahI ka naslagga par3I te kAussaggamA tapa ciMtve,jAvat umAsI tapathI mAMDI sAmarthya hoya tedhAre.kAussaggapArI ne logassa kahIne gurune vAMdine sarva sAdhunavakAra pUrvaka sarva sAthe unnAtha paJcakANa karI panI traNa thui tha. lpa zabdathI jaga jema ghara koliyAdi jIva na na kAla vAMdi nivedana kare jo caitya hoya to prathama vAMde, nahI to thunA aMtamAM muhapatti pramukha paDilehaNa karI bahu, vela kare // e pAThamAM paNa caitya hoya to vAMde. nahIM to
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ 562 parijedaH 14 muhapatti paDilehaNa kare te mATe caityamAMja caityavaMdana le paDikkamaNAmAM nthii|| tathA Avazyaka vRhadvRttimAM rAtri pratikramaNa vidhi // paatthH|| yANirAzyaM tabimAvihIpaDhamaMciyasAmAzyaM kaDhikaNacarittavisujhinimittaMpaNuvIsussAsamittaM kAnassaggaMkaroti tatonamokkAreNapAritA daMsaNavisujhinimittaM canavIsavayaMpaDhaMti paNuvIsussAsa parimANamevakAlassaggaMkareti ebavinamokAreNapAritA suyanANavisuddhi nimittaM suyanANabayaMkadvaMti kAnassaggaMca tatsuchinimittaM kareti tabayapAdosiyathuzmAzyaM adhikayakAnassaggapadyasamajhyAraMciMteti Aha kiMnimittaMpaDhamakAnassagge eva. naciMtetiucyate nidAmattonasaragAhA vyA0 nidAmatto nihAninananasaraznasaMjarati sudhyazyAraMmAyaghaTTarAMnone aMdhayArevaMdaMtayANaMkiMtikaraNadosAvAaMdhayAre adaMsa. eNanamaMdasajhAvAnavaMdati eeNakAraNeNagosepacUseAdIe tiNikAnassaggAnavaMti napuNapAnasiejahAekkottitaba paDhamocarittadaMsAsudhyibIyanahoi suyanANassatattina navaraMciMte tabazmaMtazenisAzyAraMciMtatti vyAkhyA taevAyamavayava tatociMtekaNaazyAraM namokkAreNapAritA sikSANaMthuIkAkaNapuvanaNieNavihiNAvaMdittA Alo. etitatosAmAzyaputvayaMpaDikaMmatitatovaMdaNaputvayaMkhAmeti
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkA jhAraH 563 tatosAmAzyaputvayaMkAnassaggaMkareti tabaciMtayaMti kimiyaninageniThattAvayaMguruhitotArisaMtavaMpavadyAmo jAriseNa tassahANInanavai tatociMtezyammAsakhamaNaMkaramonasakkAmo egadivaseNanaNayaM tahAvinasakkAmoevaMjAvapaMcamAsA 5 tatocattAri / tatotini 3 tanadonni 2 tatoegattiya 1 tatoakSmAsaMjAvacanacaM AyaMbilaM egahANayaM purimaLanivigattiya namukkArasahiyaM ceti uktaM ca carime kiMtavaMkAhitti carimekAnassagge ummAsAdegRNahANIjAva porisInamoyAre evaMjaMsamabokAvaM tamasaDhanAvIhiyae kareMtipaDAvaMdittAgurusaskiyaM pavadhati sakkeyanamokkAraittA samagaMgati vosirAti nisIyaMtiya evaMporisamAdIsu vinAsA tatotinithu jahApavaMnavaramappasadagadauti jahA gharakoilAdisattAnanati tatodevevaMdati tatobahuvelaMsaMdisAveMti tatorayaharaNaMpaDilehatipuNonahiyaMsaMdisAvaMta paDisehatiatanavasahi paDihiyakAlaMnivedoMta annenatithuisamaNaMtaraMkAsaNiveti ityAdi / ||sNkssiptaarthH|| jema carNinA pAuno artha kahyo temaja le paNa traNa thui pUrve kahI temaja rAi paDikkamapAmAM samajavI paNa eTalu vizeSa ke laMce sAde karIne na bolavU ke jethI garolI pramukha jIva ute; par3I deva vAMdavA paDI bahuveta saMdisAhu kahevU paDhI yo par3i
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ 564 parijedaH 14 sehavo valI upadhi saMdisAhu kahI paDilehavI par3I vastI paDilehave kAla nivedana kare. bIjA AcArya ema kahe ketraNa thukne anaMtare kAla nivedana kare, paDI deva vaaNde|| epAThamA sAmAnye devavaMdana kahyA paNa cothI thu sahita devavaMdana kahyA nthii|| tathA navaniyukti mUla tathA vRtti // paatthH|| etenayaNAesA aMdhAre naggaeviyaNAdIse muharayaNasejacole kappatigaugapaTTathui sUro 36 ete sarve evaM anAdezAH asatyapakSyApakataHaMdhAre ujate vihINadIse aMdhakAre ujatepi sUrye rekhA na dRzyaMte tasmAdasatyakoyaM zeSaM padatrayaM sAMdhakAratvAdUSitameva iSTavyaM tatkasyAM punarvelAyAM pratyupekSaNA kartavyA ityata Aha // muharayaNisebacole kappatigaDagapaTTathuisUro mukhatimukhavastrikAraya iti rajoharaNaM NisedyAraLaharaNassanaparitanapaTTo coletti colapaTTakaH kappatigati ekakarNikaH dvausUtrikau upaTTatti saMstArakopaTTaH uttarapaTTakazca thutitti pratikramaNasamAptI jhAnadarzanacAritrArtha stutitraye datte sati eteSAM mukhavastrikAdInAM pratyupekSaNAsamAtyanaMtaraM yathA sUrya najabatyeva pratyupekSNAkAla iti // ||naavaarthH // aMdhArAmAM sUrya nage paNa rekhA na demAya. mATe rekhA dekhAvAno pada te paNa asatya ane
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 565 traNa pada to aMdhakAra mATe dRSitaja de, to have kiye avasare paDilehaNa karavI te kahe . muhapatti 1 gho 5 naghAnA naparano paTTa 3 colapaTTo 4 satranA be vastra 6 nananaM vastra 7 saMthArapaTTo u uttarapaTTo e eTanA navavAMnAM paDikkamaNa saMpUrNa thaye eTale jhAna darzana cAritrane arthe thai traNa kahIne paThI paDinehavAM te paDilehatAM kAla jAya. ane navavAnAMnA paDilahaNa panI sUrya kage e avasara paDilehaNano be emAM vaImAna stuti anaMtara paDilehaNa muhapatti paDilehavI kahI // paNa cothI thui sahita caityavaMdanA kahI nthii|| ___ tathA caturdaza pUrvadhara zrutakevalI zrI nabAhusvAmI kRta payannAmAM Avazyaka eTale pratikramaNa karIne jina maMdiramA caityavaMdanA karavI kahI be ||te pAtaH // zrAvassayaMkAkaNaM gosesuhajogazANasaMjutto pehaMtonUnAgaM gabimAjiNaharegehe // 5 // kayAvassayaMsAha jaicizyA.Na abitAgose NiyamAvaMdiyavANi pahilehozvavaMdie 6 ||naassaa ||prnaate Avazyaka karIne guna yoga dhyAna saMyukta nUmi nAgane dekhato thako zrAvaka jinagRhe jAya // 5 // sAdhu paNa prajAtano Avazyaka karIne jo caitlA hoya to nizce vAMde ne na vAMde to prAyazcitta pAme // 6 // e pAThamAM Avazyaka karIne jina caityamAMtraNa thuznI
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ 566 paricchedaH 14 caityayaMdanA kahI, paNa pratikramaNamAM cothI thui sahita caityavaMdanA kahI nthii|| tathA pUrvadhara vartamAna kAla varti jinazAsana pranAvaka ziromaNi zrI harinAsUrijI kRta zrI paMcavastuka graMthamAM paNa devasi pratikramaNanA AdyamAM cothI thui sAheta caityavaMdanA kahI nathI, tathA zrutadevI devadevInA kAyotsarga pramukha pratikramaNamAM kahyA nathI // te paatthH|| // gAthA // emevayapAsavaNe bArasacanavIsaiMtuhitA kA. lassayatinninave ahasUroanamuvayA ||1||shv panavaMmI gInagaDaMmighosaNaMkuNa sasAyAzvatattANa jANapaThAsusAhUNaM // 2 // kAlogoyaracariyA thaMmillAvabapatta paDilehA saMnarahasoyasAhU jassavajaMkiMciNuvauttaM // 3 // jaipuganivAghAna AvAsaMtokaraMtisovi sAikahaNavAghAya yaashpnddaaguruvNti||dhaa sesAjahAsatiM ApuDittA. tisaThANe suttavasaraNaherTa AyarieThiyaMmidevasiyaM ||5||johukaaasmbo bAlovuhovavAhinavAvi soyAvassayajutto anciyAnidhara pehiM // 6 // ebanakayasAmaiyA puzviguruNoyatayavasANaMmi azyAraMciMtaMti teNevasamaMnatitti ||7||aayrinsaamaashyN karatAhetahAThiyAtevi tAheaNupehaMtI garuNAsahapaJjAdevasiyaM // / jAdevasiyaMDaguNaM ciMteguruyahimaciThaM bahuvAvArAzyare
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko jhAraH 567 egaguNaMtAviciMtiti // e|| mahaNaMtayapaDinehaNa mAI. caMtabajeazyArA kaMTakamagguvamAe dharaMtitezava carittaMmi // 10 // saMvegasamAvannA visujhacittAcarittapariNAmA cArittasohaNA panhAkakueMtiteeyaM // 11 // namukkAra canabIsaga kizkammAloyapaDikkamaNaM kikammarAtozya uppaDikaMteyanassaggo // 12 // sUyAgAhA // nassaggasamatIe navakAreNamahattenapAraMti canavIsagattidaMma panchAkadvatiuvanattA // 13 // saMmAsaMpaDilehiya navavisiyatananapAvarimuhaputtiM paDilehipamadhiya kAyaMsavevinavanattA // 1 // kizkambhavaMdaNayaM parezaviNayeNatopanajaMti sabappagArasuI jahanaNiyaMvIyarAgehiM // 15 // AloyaNavA garaNassa puDaNepUyaNaMmisAe avarAheyaguruna viNayamUtaMcavaMdaNyaM // 16 // vaMditutanapalA ajhAvaNayAjahakameNaMtu unayakaradhariyaliMgA teghAloyaMtinavanattA // 1 // pariciMtiezyAre suhumeviyanAvanavinaviggA ayappa. sujhihekaM visujhnAvAjananaNiyaM // 17 // viSayeNaviNayamUne gaMtUNAyariyapAyamUmi jANAvijAsuvihina jaha appANaMtahaparaMpi // 15 // kayapAvovimaNUsopAlozya niMdigurusagAse hoiaregalahuna nahariyanaruvanAravaho // 20 // uppaNihiyajogehiM basapAvaMtujonatijogo su. ppaNihita kare vidyaztatassasesapi // 1 // jojatto
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ 56 parijedaH 14 ppadya vAhIsovakieNateNeva khayamekammavAhI viNavaramevamuNeyavaM // // nappaNAnuppannA mAyAaNumaggana nihaMtavA AloyaNaniMdaNagara haNAiMNapuNoyabitiyaMca // 23 // tassayapAyacittaM jamaggAvikagurunavasati taMtaha aNucariyavaM agavanapasaMganIe // 24 // AloinaNa dose gurunapaDivannapAyabittA sAmAzyapavaMtiyaM kaDhAte tanupaDikkamaNaM // 25 // taMpuraNapayaMpaeNaM sunajohiMvadhaNiya muvamattA daMsamasagAikAe agaNaMtAdhitibalasameyA 26 parikaDhikaNapachA kizkammaMkAkaNavarikhAmaMti AyariyAIsave nAveNasaejahAnaNiyaM // 27 // AyariyanavazAe sIsesAhammiekulagaNeya jemekayAphasAyA savetiviheNa khAmemI // 2 // sabassasamasaMghassa jagavarnuaMjalikarIyasIse sakhamAztA khamAmisabassapAhiyapi // 2 // savassajIvarAsissa jAvadhammanihiyaniyacitto savaM rakhamAvazttA khamAmisavassaahayaMpi // 30 // evaMviha parINAmA nAveNaMnavaritabAyariyaM khAmaMtisavasAhU vaya. jetthoannhaaje||31|| AyariyanavazAe kAna sesa. gANakAyacaM nupparivADikaraNe dosaasmmNthaakrnne||3|| jA'carimottitAhoi khAmaNaMtIriepaDikkamaNe prANAM puNatinhaM gurussacadevasiyaM // 33 // dhiIsaMghayaNAINaM merAhANiyaMcajANinaMtherA sehaagragIpramANaM uvaNAA.
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkA-jhAraH 56 iNakappassa // 34 // asaDheNasamAinaM jaMkabazkeNa asAvaUM nanivAriyamannehiM bahuaNumayameyamAyariyaM35 viyANapaJcakANa saearayaNAhiyAvinakareti mazille ekarati socevayatesiekare // 35 // khAmeMtuta evaM karaM tisavinavaramaNavaUM tesiMmiurAlozya uppaDikaMteya nassaggo // 36 // jIvopamAyabahulo tanAvaNanAvinaya saMsAre tabavisaMnArivekara suhmosotennnssggo||3|| coehadievaM nassaggaMmivisahoiaNavalo nannAtaka yakaraNe kAyaNavabAjietammi // 37 // tabaviyajotana vihu jippazzyareNaNayasadAkaraNaM sacovisAhujogo jaM khanutappaJcaNInatti // 35 // esacarittussaggo daMsaNasu hIetazyanuhoi suyanANassacaThano sijhAeMthuikizkamma // 40 // succAgAhA sAmAzyaputvagaMtaM kariMticArittasohA enimittaM piyadhammavaUnIrU paNAsussAsagapamANaM ||41||nssaasaaritnnvihinnaa suzcarittAthayaMpakaQttA kaTThatitanacezya vaMdaNadaMmaMtanassaggaM // 42 // daMsaNasuddhi nimittaM karaMtipaNavIsagaMpamANeNaM nassArikagavihiNA katisuyajayaMtAhe // 43 // suyanANussussaggaM karaMtipa NavIsagaMpamANeNaM suttazyAravisohaNa NimittaihapArina vihiNA // 44 // caraNaMsArodasaNa nANAyAgaMtutassaNi bayana sAraMmiyajayavaM sujhIpaDANupubIe // 45 // sukSa kara
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ parijedaH 14 sayalAiyArA sijhANathayaMpaDhatitopannA puvanaNieNavi hiNA kizkammaditiguruNoTha // 46 // sukayaMtrANattiM piva loekAkaNasukayakiikammA vaDhatiyAthuna guruthu gahaNekaetini ||47||thushmNgsNmigurunnaa nacariesesa gAthubiMti citita thovaM kAlaMgurUpAyamUlami // 7 // itivacanAt. // arthaH // saMdepe nIce pramANe ne. mAMjhalAM karIne vyAghAta na hoya to guru sAthe ane vyAdhAta hoya to gurunI AjhA lene kareminaMte yAvat kAnassagga kare temAM artha ciMtave, guruvAve tyAre jJAna darzana cAritramA je aticAra lAgyA te ciMtave, par3I logassa kahe, muhapatti paDilehe, vAMdaNA de divasanA aticAra Alogne gurudatta prAyazcittapaDivakine maMgalapUrvaka pratikramaNa sUtra jaNe, panI vAMdine anuniha ityAdika kahIne AcA dika sarvane khamAve parI cAritrAcAra zajhine arthe paccAsa zvAsozvAsano kAnassagga kare, te kAnassagga pArI logassa kahI darzana aticAra zujhine arthe paccIsa zvAsozvAsano kAnassagga pArIne zrutastava kahe, paDI jhAnAcAra zuhine arthe pacIsa zvAsozvAsano kAuslaga kare panI sijhA bujhANaM kahe par3I muhapatti paDilehIne vAMdaNAM de vardhamAna thui pahelI guru kahe paThI sarva
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 571 sAdhu kahe par3I thoDo kAla guru caraNe bese; emAM paNa AdimAM cothI thui sahita caityavaMdanA nathI ne aMtamAM zruta kSetra devIno kAyotsarga tathA thui kahI nthii.||20|| ||prshnH|| epUrvokta paMcAMgInA graMthomAM tathA paMcAMgI karttAnA graMthomAM rAtri pratikramaNanA aMtamAM to jina caityamAM caityavaMdanA kahI paNa devasIpratikramaNanA AghamAM to caityavaMdanA kahIja nathI: tethI saMdhyAnA jina caitya vAMdavA siha thatA nathI. // uttaraH // he mahAnAgya pranAtanA jina caityamAM caityavaMdanA siithai to saMdhyAnI to arthAt sithaija kemake zrI mahAnizIthasUtramA trikAla jinacaitya vAMdavAM kahyAM ne. // te pAtaH ||jojo devANuppiyA tae adyappanaie jAvaLIvaMtikAliyaMaNudiNaMaNuttAvamegaggassacitteNaM ceie vaMdeyave iNameveso maNuyattAna asuzya sAsaya kha. NanaMgurA u sAraM titantra puvaehe tAva udagapANaM na kAyavaM jAva ceie sAhUNavaMdie tahA masaNe tAva asaNakiriyaM na kAyavaM jAva ceie Na vaMdie tahA avaraehe ceva tahA na kAyavvaM jahA avaMdiehiM ceehiM No sadyAyAlama kamedyA. ||naavaarthH|| no devANupriyA zarIra azAsvatuM le.
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ 572 parijedaH 14 emAM sAra eTalo je traNa kAla caitya vAMdavAno niyama karavo, pranAte caitya vAMdyA vinA mukhe jala paNa na ghAlavU. madhyAne caitya vAMdyA vinA nojana na karavU,sAMke caitya vAM dyA vinA zayyAmAM na besa tathA zrI mahAnizItha sUtramA trikAla caitya na vAMde to prAyazcitta kayuM . ___te pAThaH // suhadyavasAe thayathuIhiM Na tikAliyaM ceie vaMdedyA tassaNaM egAe vArAe khavaNaM pAyabittaM navasevA. ||arthH // zunAdhyavasAye thaya thui vaDe karI traNa kAla caitya na vAMde tene eka vAra na vAMdavAno upavAsa devo // tathA zrI vyavahAra nASyavRttimA pratikramaNanA aAyatamAM caitya vAMdavA spaSTa kahyA be. // te pAThaH // tathA ye caityanuvanasthitA vaikAlikaM pratikramya akate Avazyaka pranAte ca kRte aAvazyake caityAni na vaMdaMte teSAmapi mAsalaghu. ||arthH|| je caityamA rahyA sAdhu eTale caitya najIka rahelA sAdhu vikAlika paDikkamIne eTale mAmalA pramukha karIne Avazyaka karayAM pahelAM caitya na vAMde, tathA pranAte Avazyaka karayA par3I caitya na vAMde to laghumAsI prAyazcitta yAve. ||prshnH|| nava prakAranI caityavaMdanAmAMthI pratikrama
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko jhAraH 573 NanA AdyatamAM keTalA prakAranI caityavaMdanA karavI jaina siddhAMtomAM kahI ? // nattaraH // nava prakAranI caityavaMdanAmAMthI utkaSTAnA traNa nedamAMthI unaya kAla yathAzakti jina gRhamAM koI paNa prakAranI caityavaMdanA karI pratikramaNanA aA. yaMtamAM sAmAnya prakAre eTale jaghanyotkRSTa caityavaMdanA karavI jaina zAstromAM kahI , te keTalAeka jaina zAstronA pATha lakhIe biie|| tyAM prathama zrI mahAnizItha sUtrane anusAre zrI zrAividhipramukha graMthomAMsAta varakhata caityavaMdanA karavI kahI . te paatthH||praatHprtikrmnnaavsaane prathamA caityavaMdanA gocarIsamaye caityopayogArtha dvitIyA caityavaMdanA nojana samaye tRtIyA varimapratyAkhyAnAnaMtaraM caturthI saMdhyAprati kramaNA dau paMcamI svApavelAyAM SaSTI pratibodhe saptamI sA mAnyato yaterahorAtramadhye saptavelA jaghanyatopi caityavaMdanA kAryevAnyathAticArasaMnavAt mahAnizIthe prAyazcittanA nAt // tathA zrI pravacanasArojhAramAM paNa sAta prakAranI caityavaMdanA kahI je. ||te pAThaH // paDikkamaNe cehare, joyaNasamayaMmi tahayasaMvaraNe; paDikkamaNa suyaNa paDiboha, kAliya sattahA jANo // 2 // paDikkamanagihiNovihu, sattaviha paMcahA
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ 574 paricchedaH 14 nayarassa; hoi jahanneNa puNo, tIsuvisaMjAsujhya tivihaM // e3 // atravRttiHsAdhUnAM saptavArAn ahorAtramadhyena vati caityavaMdana gRhiNaH zrAvakasya punazcaityavaMdanaM prAkRta tvAlluptaprathamaikavacanAntametat / tisraHpaMcasaptavArAiti / tatra sAdhUnAmahorAtramadhye kathaM tatsaptavArA navaMtItyAha pddikkmnnetyaadi| prAnAtikapratikramaNaparyaMta tatazcaitya gRhe tadanu nojanasamaye tathA ceti samuccayenojanAnaMtaraM ca saMvaraNe saMvaraNanimittaM pratyAkhyAnaM hi pUrvameva caityavaM dane kRte vidhIyate tathA saMdhyAyAM pratikramaNaprAraMne tathA svApasamaye tathA nijJamocanarUpapratibodhakAlikaM ca saptadhA caityavaMdanaM navati yte||tinirdeshaadekvcnN yatI nAmityarthaH gRhiNaH kathaM sapta paMca tisro vArAMzcaityavaMdana mityAha paDikkamana ityAdi dvisaMdhyaM pratikAmato gRhastha syApi yateriva saptavelaM caityavaMdanaM navati yaHpunaHpratika maNaM na vidhatte tasya paMcavalaM jaghanyena tisRSvapi saMdhyAsu. // unnayo vArthaH // sAdhunane eka ahorAtramA sAta vAra caityavaMdanA karavI ane zrAvakone traNavAra pAMcavAra ane sAta vAra karavI temAMprathama sAdhunane eka ahorAtrimA sAta vAra caityavaMdanA karavI te kahe . eka prajAtanA pratikramaNanA aMtamAM // 1 // bIjI gocari samaye caitya napayogane arthe ||2||triijii jojana samaye
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 575 ' // 3 // cothI nojana karathA par3I // 4 // pAMcamI saMdhyA pratikramaNanA prAraMjamAM // 5 // baThI rAtresuvAnA samaye // 6 // sAtamI rAte sUi uThyA panI // 7 // e sAdhunane jaghanyathI sAta velA caityavaMdanA karavI. anyathA aticAra saMnavathI zrI mahAnizIthamAMprAyazcita kaDuMbe. ane zrAvakato je nanaya kAla pratikramaNa kare tene to sAdhunI peThe sAta vAra caityavaMdanA karavI, ane je paDikkamaNuM na kare te pAMcavAra caityavaMdanA kare ane jaghanyathI jaghanya traNavArato kre||e banne pAThamAM pratikramaNanA prAyaMtamAM sAmAnya prakAre eTale jaghanya utkRSTa caityavaMdanA kahI le // temaja zrI dharmaratnaprakaraNavRtti 1 zrAidina kRtavRtti 2 vRMdAravRtti 3 dharmasaMgraha 4 pUrvAcAryakRta samAcArI 5 zrIpradyumnasUrijIkRta samAcArI 6 zrI devasUrijIkRta dinacaryA 7 kharataravRhatsamAcArI zrIsoma suMdarasUrikRta samAcArI e tathA zrI nAvadevasUrikRta ya. tidinacaryA 10 laghucaityavaMdananASyavRtti 11 ityAdi zrI devanAcAryakRta darzanazudhi vRtti pramukha aneka jaina zAstromAM pratikramaNanA AyaMtamA sAmAnya prakAre jaghanyanatkRSTa caityavaMdanA kahI be, paNa cothI thui sahita traNa thuznI caityavaMdanA stotra praNidhAna sahita kahI nathI; paNa AtmArAmajI thAnaMdavijayajI caturtha stuti nirNaya
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ 576 parichedaH 14 pRSTa 33 mAthI STaSTa 34 mA sUdhI sAta caityavaMdanAzrI zrI pravacana sArodAra vRtino pATha lakhI pRSTa 35 mAmAM jApAne te lakhe be ke, isa pATha me paDikkamaNekI zrAdyaMtameM cAra thukI caityavaMdanA karanI kahI he * e lekha pUrvAcAryoMnA vacanathI viruddha be kemake zrI pravacana sArodAra vRtti pramukha jaina zAstromAM to sAtavAra caityavaMdanA kahI temAM pratikramaNanA yAdyaMtanI caityavaMdanA Na tathA cAra thunI karavI kahI nathI niHkevala caityavaMdanA kahI be. te jaghanya tathA jaghanyanatkRSTaja saMnave be, kemake jainazAstramAM sAta vAra tathA nava vAra caityavaMdanA ahorAtramAM karavI kahI De, temAM sAta vAranI caityavaMdanAmAMthI pAMcavAranI tathA va vAranI caityavaMdanA to jaghanyanatkRSTa jedanI karavI kahI te navavAranI caityavaMdanAmAMthI trikAla jinacaityanI vaMdanA yathAzakti nava danI karavI kahI be ne zeSa cyAra vAranI jaghanyotkRSTa nedanI karavI kahI ve / tyAM prathama zrI bAhu svAmIkRta payannAnI gAthA pUrve lakhI AvyA bIe temAM jina derAsaramAM ujaya kAla utkRSTa vaMdanA kahIne divasamAM pAMcavAra tathA kAraNavaze jaghanyA caityavaMdanA kahI te jinagRhamAM prAtaH saMdhyA caityavaMdanA be ane zeSa pAMca caityavaMdamAMnA te gocarIvelA jina caityanA 1 nojana sa
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko jhAraH 577 mayanI ra jojana kasyA paThI 3 rAtre suvAne samaye 4 sUtA ubhyA par3I 5 evaM sAtavAra caityavaMdanAmAMthI pratha. manI be prakAranI yathAzaktie nave prakAranI hoya ne zeSa pAMca jaghanya tathA jaghanyautkRSTa hoya // tathA prakArAMtare zrIpravacanasArojhArAdikamAMsAtavAranI caityavaMdanA kahI, temAM ekavAra jina gRhanI caityavaMdanA to yathAzaktie mahAnASyAdikamAM nave prakAranI karavI kahI be,ane zeSa vAranI caityavaMdanA suvihita zrI devasUrijI kRta dinacaryAmAM tathA zrI kAlikAcArya saMtAniya zrI jAvadevasUrijIkRta dinacaryA pramukha graMthomAM jaghanyotkRSTa karavI kahI De, te pATha anukrame lakhie bIe tyAM pranAtanA pra. tikramaNanA aMtamA prathama caityavaMdanA jaghanyotkRSTha kahI . ||te pAThaH // annusigiti|| zvA moesiTiityu. vA upaviSTaHsan tistrastutIHparati vizAla locanadala mityAdi kathaM nRtAstutIHvaImAnAH jinezvara vaMdanaM devavaMdanaM kArya // 1 // tathA trIjI nojana samayanI jaghanyo tkRSTa kahI . te paatthH|| tatra pAtrakAni muktvA jaktAdyarthaM jinA nnamatizakrastavaMpattItyarthaH // 3 // tathA jojanane aMte paNa jaghanyautkRSTa caityavaMdanA kahI be.
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ 570 parijedaH 14 ||te pAThaH // tathA kRtanojano yatirIyA~ pratika mati tadanu zakastavaM paThati caityavaMdanAM krotiityrthH||4|| tathA saMdhyAnA pratikramaNanA AdimAM paNa jaghanyotka STa caityavaMdanA kahI ne. te pAThaH // jinavaMdanaM karoti caityavaMdanaM kRtvA devavaMdanaM karoti devavaMdanaM kRtvA guruvadanaM karoti yathA nagavannahamityAdi catuHkSmAzramaNAni dattvA gurunamanaM karoti zvAmikhamAsamaNo ityAyuktvA devasiapaDikka maNetA ityAdi // 5 // tathA rAtrimA suvAne avasare paNa jaghanyotkRSTa caityavaMdanA kahI be. te paatthH|| canakkasAyanamaskAraM kathayitvA zakasta vaM pati evaMparipUrNAcaityavaMdanAM kRtvA ityAdi ||6||tthaa sUtA uThayA paDhInIcaityavaMdanA paNa jaghanyanatkRSTa kahI je. . te pAThaH // kusumiNamassaggotti kutsitasvapnadRSTa svapnanivAraNArtha kAyotsarga karoti logassacatvArikA yotsargeciMtyaH prakaTalogassa tataHdamAzramaNaMdattvA sakka bayati namaskArakathanAnaMtaraM zakrastavapaThanaM karoti e pUrvo kaba caityavaMdanA jaghanyotkRSTa ane bIjI nava nedamAMthI yathAzakti jina caityamAM jazne karavAnI evaM sAta caitya baMdanA kahI. temaja zrI jinavallanasUrijI saMtAniya phiro jazA bAdazAhanA pratibodhaka zrI jinapranasUrijI kRta
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko-hAraH 5 ula vidhiprapAmAM sAdhu zrAvakane ahorAtra madhye nava velA caityavaMdanA karavI kahI be. // te pAThaH // navavelA uttiM paDibohiM paDikkamale ravi uda devapUjAe cezyaharenoya ekAlepaJcarakANe sajhA devapUyAe paDikkama suvaNeti navavArAna cInaMdaNA gihINaM ravi udaya maNa pUyAkAle muttuM sAhUNaM satta vArA gihINaM appaDikkamaMtANaM satta paMcavAvArA tisu vA saMjJAsu timi vArati. // nAvArthaH // nava velA caityavaMdanA karavI te kahe be: sUtA navI jAge te paDiboha kahIye te velA caityavaMdanA karavI, ethI enuM nAma upacAre paDiboha kahIye ema sarvatra jANavuM 1 bIjI paDikkamaNAmAM ztrIjI sUryadaye 3 cothI devapUjAmAM 8 pAMcamI caityamAM 5 bI jojana kAlanA paJcarakA mAM 6 sAtamI saMdhyA vakhate devapUjAmAM 7 zrAmI paDikkamaNAmAM navamI sUvAnI vakhate e navavAra caityavaMdanA gRhasthane khane ravi udaya ne astaMgata pUjAkAla be mUkI sAdhunane sAte velA, gRhastha paDikkamapuM na kare to sAta ane ujaya saMdhyA pUjAvinA pAMca velA, traNa saMdhyAe kare to traNa vAra paNa hoya // tathA pratikramaNamA sAmAnya vidhie caityavaMdanA saMve paNa vizeSa vidhie na saMnave // e pAThamAM ravicadaya velA G
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ 570 parijedaH 14 tathA astaMgata velA sAdhune caityamAM kAraNavinA javAya nahI, te mATe caityavaMdanA varajI te vistAre caityavaMdanAnA kAraNathI arthAt ravi udaya ane astaMgata velAe jaina sihAMtomA pratikramaNano zrAdyaMta kahyo De, ne pratikramaNanA AdyaMtamA pUrvokta graMthonA nyAyathI jaghanyotkRSTa caityavaMdanA siha thAya De, tethI sAdhune sAtavAra caityavaMdanA kahI ne zrAvakane mahAnASyAdikamAM pUjA avasare vistAre caityavaMdanA karavI kahI , tethI vidhi prapAkAre prAtaHsaMdhyA caityavaMdanAmAM pUjAzabda grahaNa karayo ne // tathA zrI devasUrijIkRta dinacaryAmAM ahorAtra sAtavAranI caityavaMdanAmAMthI trikAla jina caityanI vaMdanA bIjI caityavaMdanA madhye gaNI . ||te pAtaH // paMDikkamaNe 1 cehare 2, noaNasama yami 3 tahayasaMvaraNe 4; paDikkamaNa 5 suaNa 6,paDiboha kAlizaM sattahAjaNo // 6 // // vyAkhyA ||yteHjghnytopi saptavetA caityavaMdanA kAryaiva tatra prAtaHpratikramaNe 1 dvitIyA caityagRhe 2 eSA ca trikAlacaityavaMdanA prAtaHmadhye saMdhyAkAle ca vaMdaneno cyate yatInAmapi divasamadhye trisaMdhyaM caityavaMdanAyA tu tatvAt caityavaMdanAM kRtvA noktavyaM 3 eSA madhyAhnacaitya vaMdanA gaeyate saMvaraNapratyAkhyAnAnaMtaraM devAn vaMdeta 5
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko jhAraH 571 saMdhyApratikramaNe 5 suzraNatti saMstArakavelAyAM pauruSI pAunA'vasare 5 paDibohati pratibodho prAtaHsamaye jAga ritA'naMtaraM kriyAkaraNasamaye 7 eSA pratibodhakAlikI caityavaMdanA eSA saptadhA caityavaMdanA sAdhoritigAthArthaH // 6 // e pAThamAM zrI mahAnizIthokta traNakAlanI caityavaMdanA bIjI caityavaMdanA madhye gaNI De tethI jina caityanI caityavaMdanA yathAzaktie sarvatra kANe nava prakAra nI jANavI ne zeSa pratikramaNanI AyaMta pramukha caityavaM. danA jaghanya tathA jaghanyotkRSTa caityavaMdanA jANavI. // prazna ||saatvelaanii caityavaMdanAmA pratikramaNanA AdyaMtanI caityavaMdanA sAmAnya prakAre kyA kahI? // uttaraH // pUrvAcAryakRta aneka graMthomAM kahI ne te graMthonA keTalAeka dAkhalA lakhIe biie||tyaaN prathamazrI amadAvAdamAM pAMjarApolamadhye zeTha hachIsiMha kezarIsiMhajInA dharma upAzrayamAM zeTha jayasiMhalAI haThIsiMhajI. nA jJAnamAramA pUrvAcAryaruta SaDAvazyaka bAlAvabodhanI jUnI pratamAM sAtavelAnI caityavaMdanA madhye pratikramaNa nIbAyaMta caityavaMdanA sAta prakAre eTale jaghanya prakAre kahI te bAlAvabodhanI nASA jema De tema lakhIe biie|| "atha caityavaMdanAdhikAra prArabhyate // sAdhu mAhAtmAne sAta vAra caityavaMdanAkaravI dinaprati karavI te kima kusu
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 parichedaH 14 mila sumi kAussagga karI caityavaMdana karavuM 1 rAipa DikkamaNAne behaDe puruSane vizAla locana strIne saMsAra dAvAnI triNi thoi 2 deharAsare 3 paccarakANa pAratAM 8 AhAra kIdhA pUMti 5 devasipaDikkamaNAne dhuri 6 saMthArA porasinaNatAM 9 ima sAdhune sadaiva sAtavAra caityavaMdana hune zrAvakane sAta tathA pAMca huI jaghanyato triNi hui te kima udaya asta paDikkamaNAM be 2 sUtAnaThyAM paDhI behalI ne sUyavAnI dhUralI paDhI 3 saMthArAporasani tA trikAla devapUjAI karavI tehanI triNi 3 evaMsAta 9 ekavAra paDikkamaNuM kare pAMca 5 bevAra paDikkamaNuM kare 6 trikAla deva pUjAyeMja kare tehani triNa huI jo trikAla deva pUjA na thAI to trikAla caityavaMdana kare evaMtriNi // " tathA zrI jJAnavimalasUrijIkRta laghunApyatraya bAlAva bodhamAM paNa sAtavelAnI caityavaMdanAmAM pratikramaNanA yAdyaMtamAM sAmAnya prakAre caityavaMdanA kahI be te bAlAvabodhanI jASA jema be tema lakhie bIe // " paDikkamale 1 cezya 2 jimala 3 carima 4 paDikkama 5 suyA 6 paDibohe 7 ciivaMdajaiNosattanavelA ahoratte // 59 // have caityavaMdananuM dvAra kahe te prajAtika pratikramaNe vizAla locana rUpa 1 caityagRhe jagavaMta yAgaliM 2 jimaya patrakAparatAM 3 carima prahAra karayAM paDhI va saMdhyA pra
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkA jhAraH 573 tikramaNa namostuvaImAnAdi 5 zayana saMthArAporisI jaNAvatAM 6 paDibohekeNsUtAM naThI kusumaNAdi kAnassa gganaMtara kriyAvelAI 7 evaM sAta caityavaMdanA yatine a. horAtri madhye huiMbehaM kAliM paDikamatAM gRhasthane 7 vAra huI ane eka paDikkamaNa karatAM gRhasthanee vAra huiMane paDikkamaNa nathI karatA ehavA gRhasthane trikAla deva pUjAvasare triNavAra caityavaMdanA jaghanyathI hui eTale caityavaMdanAdvAra 23 muM thyuN||" tathA zrI vibudhavimalasUrikRta bArahajAra zrI samyaktaparidA nAmAgraMthamAM paNa sAtavAranI caityavaMdanAmAM pratikramaNanI Adyatani caityavaMdanA sAmAnya prakAre eTale jaghanya prakAre kahI le te pATha sahita bAlAvabodha likhIe jiie||"saadhu tathA zrAvakane dinaprate natkRSTuM 7 vAra caityavaMdana kara samyaktaM nirmalane kAje // tthaahi|| paDikkamaNe 1 ceIya jimaNa carima paDikamaNa 5 sUyaNa 6 paDibohe ||ciyvNdnnhijynno / satavelAahoratte // 1 // pranAtakAne vizAla locanarUpa caityavaMdana kara eha prathama 1 cezya ke zrI tIrthaMkara nagavaMtane dehare jaIne nitya caityavaMdana karavU te jogavAI nahoya to IzAMnakUNe zrI sImaMdharasvAmI sanmukhe caityavaM. dana karavaMzajimaNa ke0 paJcakANa pAratIvelAe caityavaMdana karIne sakSAya karIne pacakhANa pAravU panI AhAra sevo
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ AES paricchedaH 14 3 carima ke bAhAra lene patI caityavaMdana karIne pANI pIvuM 4 paDikkamaNa ke saMdhyAe paDikkamaNuM karatAM tathA namostuva ImAnAya eha bihuM eka paDikkamaNAnuM caityavaMdana gaNa 5 sUyA ke0 porasI rAtrinI velAe caukasAya je kahe te bahu caityavaMdana paDibohi ke0 pAbalI rAtre jAgI kusmA smaNo kA ssagga karIne caityavaMdana jaga ciMtAmaNAdikanuM kahetuM e sAtamuM 9 ecaityavaMdana jaiyo ke 0 yatine sAdhune ahorAtramAM karavuM je samyagdRSTi jIva zrAvaka jaghanya traNakAle pUjA kare traNakAla caityavaMdana kare, ekavAra paDikkamaNuM kare te 5 vAra caityavaMdana kare, je beTaMka paDikkama kare tene 9 vAra caityavaMdana thAya // " tathA pUrvAcAryonA graMthomAM pratikramaNanA vidhimAM paNa pratikramaNanA zrAdyaMtamAM sAmAnya prakAre eTale jaghanyo tuSTa caityavaMdanA kahI be te keTalAeka pATha navyajIvAne jJApana karavAne likhie bIe // prathama suvihita zrI devasUrijI kRta yatidinacaryA // // pAThaH // gAthA // jiAvaMdaNamunimaNaM sAmAi avakA ssaggo devasi zrAraM aNukammasoica ciMtejA // 29 // jinavaMdanaM karoti caityavaMdanaM kRtvA devavaMdanaM karoti devavaMdanaM kRtvA guruvaMdanaM karoti yathA jagavannahamityAdi // e pAThamAM pratikramaNanA prAraMbhamAM
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko kSAraH 585 jaghanyotkRSTa caityavaMdanA kahI le paNa jyAra thunI kahI nthii|| tathA zrI apahilapurapATaNa nagare phophasavADe jamAgAre vartamAnakAle pUrvavartiprAcInAcAryakRta sAmAcArIyonAM pustaka le temAM paNa pratikramaNanA prAyaMtamAM sAmAnya prakAre caityavaMdanA kahI be. // te paatthH|| jiNamuNivaMdaNaazyA russaggoputti vaMdaNAloe suttevaMdaNakhAmaNa vNdnncrnnaashnssggo||4|| ukoazakkikA suakhinassaggaputtivaMdaNae // thuti anamubattaM panDitussaggusamAna // 5 // ||naavaarthH // jinavaMdana eTale jaghanyotkRSTa caityavaMdanA munivaMdana eTale nagavAnAdi cyAra khamAsamaNa bane paDikkamaNu mAyA paThI aticAra ciMtana kAyotsarga karI logassa kahI muhapattI paDilehI vAMdaNAM de paThI devasIya bAloyaNa pramukha pAloyaNA karI pratikramaNa sUtra kahe; palI vAMdaNAM deza khamAvI valI vAMdaNAM khAmaNa karI cAritrAdi kAyotsarga kare prathama 2 ne panI thakeka loga ssanA paThI zrutadevadevInA kAyotsarga karI muhapattI paDilehI traNa thuikahI namubuNaM Adi devasi prAyazcitano kAyotsarga karI sasAya kare // e pAThamAM AdimAM jaghanya caityavaMdanA kahI ne aMtamAM zrutadevadevatAnIthui kahI nathI ane kAyotsarga kahyA teno paramArtha 15 mA
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ parijedaH 14 paricchedathI jaannvo.||punrpi aNahilapurapaTTananagare pho. phalavADAnAMmAgAre kAlikAcAryasaMtAnIyajAvadevasUriviracita yatidinacaryAyAM ||ath devasikapratikramaNasya svarUpaM nirUpayati // cezyavaMdaNanayavaM sUrinavasAyamuNi khamaNA savassavisAmAzya devsiyaiiyaarnssggo|3|| vyAkhyA // tatrAdau caityavaMdanaM arihaMta cejhyANamityAdi pazcAcatvAri damAzramaNAni nagavAnasarinapAdhyAyamuni ityAdi rUpANi // evI rIte pATaNanagaranA phophaliyA vADAnA naMmAramA vartamAnathI pUrvakAlavani pUrvAcAryakRta samAcArI ane yatidinacaryAmA pratikramaNanA AdimAM jaghanyotkRSTa caityavaMdanA kahI le paNa cyAra thuzthI caityavaMdanA kahI nthii|| tathA vRMdAruvRttipAtapratikramaNa vidhizca yogazAstrarattyaMtargatAbhyaH ciraMtanAcAryapraNItAbhyo gaathaabhyo'vseyH|| paMcavihAyAravisachinAmihasA husAvagovAvi paDikkamaNaMsahaguruNA guruvirahekuNazakko vi // 1 // vaMdittucezyAiM dAtuMcaurAiekhamAsamaNe // nUminihiasiro sylaaipraarmiddokddNde||5|| e vRMdArutti AvakanA paDAvazyakanI TIkAmAM paNa pratikramaNanA AdimAM jaghanyotkRSTa caityavaMdanA kahI be paNa jyAra thuznI caityavaMdanA kahI nathI // tathA zrI hemacaM sarijIkRta zrI yogazAstramA ciraMtanapUrvAcAryoMnI racI
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayako hAraH 587 gAthAe karIne pratikramaNanI vidhi lakhelI be temAM devasikapratikramaNanIyAdimAM jaghanyotkRSTa caityavaMdanA kahI be paNa vyAra thui karavI kahI nathI. evI rIte zrAchavi; dhimAM paNa pATha lakhyo be // tathA vikrama saMvat 1363 nI sAlamAM thayelA zrI jinadattasUrisaMtAnIya tilaka zrI jina siMhasUri ziSya zrI jinaprasUrijI kRta vidhiprapAmAM pratikramaNanA zrAdimAM jaghanyotkRSTa caityavaMdanA kahI be. // te pAThaH // pucholiMgiyA paDikkamaNa sAmAyArI puNaesA sAvanu guruhisamaM ikkovA jAvaMti ceAItigA hA Daga thotpalihAvadyaM ceiyAIvaMdinu canarAI khamA samohiM prAyariyAivaMdiya jUnihiyasiro savassavideva siyaiccAI daMgeNa salAiyAra minukkaDaMdAnaM // // nAvArthaH // pUrve je sAmAnya prakAre pratikramaNanI samAcArI kahIM hatI te e be ke zrAvaka potAnA gurunI sAthai tathA ekalo jAvaMti cezyAI 1 jAvaMti kevisAhu 2 ebe gAthA ne stotrapraNidhAna vane zakrastava paryaMta caityavaMdanA karIne vyAra kSamAzramaNa karIne zrAcAyAdikone vAMdIne bhUmi upara mastaka lagADIne " saGghassa vi devasiya " ityAdi daMmakathI samasta yaticAronA mi kRta de ||e pAThamAM jAvaMti pramukha stotrapraNidhAna vane caityavaMdanA kahI te zakrastava paryaMta jaghanyotkRSTa
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ 500 paricchedaH 14 caityavaMdanA jANavI. kemake jaghanyotkRSTa caityavaMdanA be prakAranI jaina graMthomAM kahI be, eka to namaskAra zakrastava jAvaMti pramukhastotra praNidhAna sahita bIjI jAvaMti pramukha stotrapraNidhAna rahita namaskAra zakrastava paryaMta 2 e be jaghanyotkRSTa caityavaMdanAmAM jojana samayanI 1 jojana paDhInI 2 suvAnA samayanI 3 sUtA uThayA paDhInI 4 e cyAra caityavaMdanA to jAvaMti pramukha stotrapravidhAnasahita jaghanyotkRSTa caityavaMdanA hoya // yaTuktaM zrI. pradyumna sUrikRta sAmAcAryAm // gAthA // tanuyairiyAcei = vaMdi sakkacaya jAvaMtipayaM paNihANaMjAva evaM joyaNa saMvarasaya paDibohati // 46 // // jAvArthaH // yAra paDhI iriyAvahI karI caityavaMdana eTale namaskAra kaho zakrastava jAvaMAMti pramukha yAvat praNidhAna kahe ema jojanasaMvara sayana paDiboha eTale sUtA uThacA paDhI pUrvoktavidhi pramANe caityavaMdanA karavI // eTale stotrapraNidhAna sahita pUrve prathama kahelI jaghanyotkRSTanAmA caityavaMdanA karavI; ane pratikramaNanA yAdyaM tamAM jAvaMti pramukha stotra praNidhAnarahita zakrastava paryata caityavaMdanA karavI. ane pUrve kahelI bIjI jAvaMti pramukha stotra praNidhAnarahita zakrastava paryaMta caityavaMdanA pratikramaNanA zrAdyaMtamAM karavI; e vidhiprapAnA: pAThano
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkAhAraH 57 aniprAya de. paNa AtmArAmajI AnaMdavijayajI caturthastutinirNaya pRSTa 7 mAM vidhiprapAnA pAnI nApAne aMte lakhe ke // * isa vidhimeM paDikkamaNekI AdimeM cAra thuiseM caityavaMdanA karanI kahI he // e lakhavaM ni kevala natsUtra ne kemake vidhiprapAnA pAThamAM to cyAra thunA araja nathI to pratikramaNanI AdimAM cyAra thui karavAnuM lakhavU AtmArAmajIna AkAzaphUla jevU asithayuM // tathA zrI mAnavijayajI napAdhyAyajIkRta dharmasaMgraha graMthamAM paNa pratikramaNavidhinA pAThamAM jagha-- nyotkRSTa caityavaMdanA kahI be. // te pAThaH // pUrvAcAryapraNItAHgAthAH // paMcaviM hAyAravisudhi henamihasAhusAvagovAvi paDikkamaNaMsahagu ruNA guruvirakuNajhakovi // 1 // vaMdittucezyAI dAnaMca narAiekhamAsamaNe nUnihibasirosayalA zyAremihADa kddNde||2|| e pAThamAM devasipratikramaNanI AdimA jaghanyotkRSTa caityavaMdanA kahI be, paNa jyAra thunI kahI nthii|| tathA vRhatkharatara gabanI samAcArImAM paNa jaya-- nyotkRSTa caityavaMdanA kahI ... ||te pAThaH // putronigiyA paDikkamaNasamAyArIpuNa esA sAvaguruhisamaM kovAjAvaMticezyAtigAhA // ugathuttipaNihANavayaM cezyAivaMdittucanarAza khamAsamaNe
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ ee parijedaH 14 hiMAyariyAI baMdiya nUnihiyasirosavassa devasiyazcA idaMmgeNa saya nAzyAraminbokaDaM // e pAnI bhASA jema vidhiprapAnA pAnI ame eja paricchedamAM nyAya pUrvaka napara karI AvyA bIe tema jANavI. e pAThamAM paNa pra. tikramaNanI AdimAM jaghanyotkRSTa caityavaMdanA kahI be, paNa cyAra thanI caityavaMdanA karavI kahI nathI // tathA apahilapurapATanA phophaliyAvADAnA naMmAramAMrupallIyagaDI zrIanayadevasarijIkRta samAcArImA prati. kramaNanA AyaMtamA jaghanyotkRSTa caityavaMdanA lakhI be. // te pAtaH // pravrajitena conayakAlaM pratikramaNaM vidheyamatastAdedhiH sa ca sAdhuzrAvakayorekaeveti zrAvaka samAcAryA pRthaka noktaH tatra rAtrikasya yathA iriyAkusumiNasaggo jiNamuNivaMdarAtahevasadyAna sabassavisakacana tiniyanassaggakAyacA // 1 // caraNedaMsapanANe dusabogadyotayataIbhaIyArA // pottIvaMdaNaghAloya suttaMvaMdaNa yakhAmaNayaM // 2 // vaMdaNamusamgozva ciMtaekiMgrahaMtavaMkAhaM ammAsAdegadimA hANijAporisinamovA // 3 // muhapottIvaMdaNa paJcakA aNusahitahathuitinni jievaMda NabahuvetA paDileharAipaDikkamaNaM // 4 // athadevasi kasya // jiNamuNivaMdaNayazyArussaggopottivaMdaNAloe sunavaMdaNakhAmaNa vaMdanatinnevanassaggA // 1 // caraNedaMsa
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko kSAraH 51 NanA gdhoyAdoliekkaekkAya suyakhettadevanassaggo po ttiyavaMdaNathuIthutnaM // 2 // tathA zrI tilakAcAryakRta vi. dhiprapAmAM paNa pratikramaNanA AyaMtamA jaghanyotSTa caityavaMdanA kahI ne. te pAThaH // atha sAdhu dinacaryAvidhiH // ihasAdhavaH pAzcAtyarAtrighATikAcatuSTayasamaye paMcaparameSTinama skAraM pavaMtaH samudAya "kiM me kaDaM kiM ca me" kiccame saMkaM sakkaNiyaM samAyasamikiMme paropAsaI kiMca athavA kiMcAhaMvaliyanavivadyayAmi // 1 // ityAdi viciMtyA pathikI pratikramya caityavaMdanAM kRtvA samudAyena kusvapna svapnakAyotsarga gurun vaMditvA yathAjyaSTaM sAdhuvaMdanaMzrAvakA gAM tu mitho vAMdananaganaM tataH kSaNaM thAdezAdAnenasvA dhyAyaMvidhAyatataH mA0 inca paDiMkamaNa nAvaM damA sabassavirAzya uciMtiyAnAsiyaM uciThiyaha maNi vacaNi kAiMmihAmi pukkaDaM zakrastavanaNanaM tata dhAritrazudhyarthaM kareminaMte kAThassaggaM nadhoyaciMtaNaM na punarAdAveva aticAraciMtanaM niMjJapramAdena smRtivaikalya saMnavAt tato darzanazudhyarthaM logassa udyoyagare udyoya ciMtaNaM jhAnazudhyarthaM puskaravara nassaggo acaskuvisa joguvo siriyana ityAdyaticAraciMtanaM zrAvakANAM tu nANaMmi daMsamIti gAthASTakaciMtanaM tatomaMgalArtha si
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ eeza paricchedaH 14 jhANaMbukSANamiti stutInAM naNanaM muhapattIpehaNaM vaMdaNayaM napavizya pratikramaNasUtranaNanaM anunnimi ArAhaNAe panANittA vaMdaNayaM khAmaNayaM yadipaMcAdyAH sAdhavo navaMti tadA trayANAM takriyatAM tatra rAtrike devasike pAdikAdi satkasaMbasamAptidAmaNeSu damAyatAraH sakalaM dAmaNa kasUtraM naNaMti damaNIyAstu parapattiyaM padAt avihiNA sAriyA vAriyA cojhyA paDicoiyA mageNa vAyAe kA ega vA mihAmipukkaDaM itinnnNti| atha vaMdaNaputvaM umAsiyA ciMtaNacaM AyariyanavazAe nassaggA bammAsiya ciMtaNaMkariUpaJcakANaM jAvaudyoyanaNittA muhapattIpaDilehavaMdaNayaM paJcakANaM zvAmoaNusahi vizAlaloca nadalaM0 iti stutitrayananaM zakrastavaH // pUrNa caityavaMdanA // tilakAcAryakRta vidhiprpaamaaN|| saMpUrNAcaityavaMdanA astotrA tato gurun vaMditvA yathAjyeSThaM sAdhuvaMdanaM damA ilA paDikkamaNa gayahaM vaM damA savassavi devasiyaM ityAdi e pAThamAM rApratikramaNanA aMtamAM zakrastava kahyAM pUrNa caityavaMdanA kahIne devasipratikramaNanI AdimAM stotra praNidhAna rahita saMpUrNa caityavaMdanA kahI te pUrvokta nyAyathI jaghanyotkRSTa caityavaMdanA jaannvii|| paNa cyAra thuznI na jANavI tathA zrI rAjadhanapura arthAt zrI rAdhanapuranA naMmAramA vartamAnakAla pUrvavarti pUrvA
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkA-dvAraH 5e3 cAryakRta SaDAvazyakavidhi nAmA graMthamAM paNa pratikramaNanA yadyaMtamAM jaghanyotkRSTa caityavaMdanA kahI De. * // te pAThaH // paMcavihAyAravisuddhi hetumihasAhusAva govAvi // paDikkamAMsahaguruNA guruvirahe kuNA ikovi // 1 // vaMditucezyAI dAuMcaurAiekhamAsamale nRnihi yasirosayalA iyAramicokaDaMdeza ityAdi // 2 // e SaDAka zyaka graMthamAM pAThamAM devasika pratikramaNanA grAdimAM jaghanyotkRSTa caityavaMdanA kahI temaja rAi pratikramaNanA aMtamAM paNa jaghanyotkRSTa caityavaMdanA kahIje. // te pAThaH ilAmo susaDiMti navavisI paDhai tinnithui // mInasaNaMsakka vayAitocezevaMde // e|| iti rAtripratikramaNe paDAvazyakAni // e pAThamAM mRDa zabde traNa va ImAna thui kahI ne paDhI zakrastavaja be cyAdimAM jene evI caityavaMdanA karavI eTale jaghanyotkRSTa caityavaMdanA karavI kahI. yadyapi upara lakhelA sarva zAkhomAM pratikramaNanA AdyaMtamAM jaghanyotkRSTa caityavaMdanA kahI be, topa caturthastutinirNaya pRSTa 107 mAmAM AtmArAmajI khAnaMda vijayajI lakhe be ke // * hama Upara jitane zAstroMkI sAhIseM devasIpaDikkamakA vidhi likha Ahai tina sarva graMthoMme rAjyaDikkamake aMtameM cAra thuise caityavaMdanA karanI kahI hai // e sarva lavakuM mithyA 75
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ Arhts` parijedaH 14 le kemake jeTalA graMthonI sAdiAtmArAmajIe dIdhI le te graMthosahita bamaNA tramaNA graMthonI sAdi amo lakhI pAvyA bIe, temAM ko zAstrokta vidhimAM "devevaMda" kozmA "arihaMtacezyANaM" ityAdi ane koikamAM "sakkabayAI" valI ko ThekANe "zakrastavaH pUrNAcaityavaMdanA" ane bahu zAstromAM " jimuNivaMdaNa" ityAdi sAmAnya nAmathI caityavaMdanA karavI kahI , te pratikramaNanA AyaMtanI jaghanyotkRSTa caityavaMdanA sAmAnyathI karavI kahIne, temAM sarva prAcAryono eka mata ; paNako ThekANe vistArathI cyAra thunIkaravIkahI nathI. ihAM koI kaheze ke aAvazyakahavRttimA rApratikamayAnA aMtamAM vaImAna traNa thui kahyA palI "devevaMda" evo pATha tethI vistAre vaMdana karavaM sUcana thAya ne ema kahe tenI nyUnatAbujhiTAlavAne e uttara De ke "de. vevaMda" e sAdhAraNa vacanathI vistAre devavaMdana kaDaM grahaNa na thAya, kemake suvihita zrI devasUrijIkRta yatidinacaryAmAM jaghanyautkaSTa caityavaMdanAne devavaMdanA kahIle. ||te pAThaH // mucaznapANaM sammaMjinAhavaMdaNaM kuNa solasasilogamAeM jahannakuNaisazAyaM // 3 // vyaakhyaa||shiro lalATaM nUmi pramAya' tato naktasaMnRtaja lanRtapAtrakANi ca tasyAM nUmau mukkA svasthacittaH san
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastuti nirNayazaMko-chAraH 505 samyakprakAreNa jinanAthavaMdanaM karoti devavaMdanaM karoti tataH jaghanyataH SoDazazlokamAnaM jaghanya topi svAdhyAyaM karotIti gAthArthaH poDaza zlokAnAha dhammomaMgalamukkiThaM ityAdi paMca gAthAmayaM prathamamadhyayanaM tathaikAdazagAthAmayaM kahannakudyAsAmannamityAdi dvitIyamadhyayanaM evaM SoDaza zlokamAna jaghanyataH svAdhyAyaM karotItyarthaH // 34 // e pAThamAM nojana karavAnA samayamAM devavaMdana karIne sajhAya karavI kahI te devavaMdanA pUrvAcAryAMnA graMthomAM jaghanyotkRSTa kahI, tema svagIya paragatIya sarva sAdhusamudAyamAM varttamAnakAlamAM paNa kare be, paNa vistAre vaMdanA karatA nathI; tethI " tinnithuiyo " tathA "canarothuina" ityAdi vAkya graMthomAM hoya to vistAre devavaMdana grahaNa thAya, paNa " devevaMda" ityAdi sAmAnya vacanathI ekAMte vistAre grahaNa na thAya // pUrvapacaH zrI maDapAdhyAya zrI yazovijayagaNijIye pratikramaNa hetugarjitavidhi lakhI he tisakA pATha likhate hai | paDhamahigAre vaMDa nAvaji sarure // bIjedavajiNaMda trIjere, trIjere igacezyaThavaNA jiNore // 1 // cothenAmajinatihuyaNa uvaNAjinAnamuMre paMcametamavaMDare vaMDare viharamAnajina kevalIre // 2 // sattamayadhikAresuyanANaMvaMdiyere mIthusi chANanavame re navamere iti vivIranIre // 3 // dasamena jayaMtethui
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ ee6 . parivedaH 14 valiyagyAramere cAradhAgdazadoyavaMdore vaMdore zrI aSTA padajinakahyAre // 4 // bAramesamyagdRSTisuranIsamaraNAre ebAraadhikAra nAvore jAvore devvaaNdtaaNjvijnaare||5|| isa uparake pAtameM devasipaDikkamaNA karatAM prathama bArA adhikAra sahita caityavaMdanA karanI kahI he tisame cothA kAyotsargaveyAvaccagarANaMkA karaNA tisakI thui kahanI kahI hai. ||uttr pradaH // he saumya e pAThano tamane yathArtha tAtparyArtha mAlama nathI tethI tema pratikramaNanI AdimAM cyArathuicyAra thui unmatta bake temabako bo,paNa uparanA pAThano tAtparyArtha e ke vikrama saMvat 1505 nIzAlamAM thayelA zrIjayacaMsUrijIe pratikramaNagarnahetu banAvyo, te uparathI prAye zramiupAdhyAya zrI yazovijayajIe pratikramaNagarnahetusvAdhyAya prAye zrAvakane uddezIne banA. vI ; e svAdhyAyamAM jevI rIte zrI jayacaMsUrijIe pratikramaNagarnahetumAM devavaMdana karavA kahyA be, tevI rIte upAdhyAyajIe paNa devavaMdana karI pratikramaNa kara, ethaniprAyathI pratikramaNahetunA prasaMga prAptithI vistAre devavaMdana kahyA be; paNa je graMtha naparathI upAdhyAyajIe pratikramaNagarnahetusvAdhyAya banAvI ne teja graMthamAM pratikramaNanA prAdyatamA vistAre devavaMdana niSedhyA ne.
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 597 // te pAtaH // tadanu ca "ilAmo aNusahiti" naNitvopavizya stutitrayAdipAThapUrva caityAni vaMdate yata uktaM zvAmoaNusahitti jaNiyanavavisiSapaDhatinni thui minasadeNaMsaka byNnceiievNde||1||unyorpyaavshy kayorAdyateSu mAMgalyAtha caityavaMdaneSvadhikRteSvapi yadaha muMkhe pradoSe ca vistarato devavaMdanaM tadvizeSamAMgalyArtha kAlavetApratibadhtvena na saMnAvyate anyathA ca yathAgamaM kAraNamabhyUhya idaM ca pratikramaNaM maMdazabdenaiva kuryAt rAtrAvuccaiH svareNa zabdakAzitahuMkArakhaMkArAderapi niSe dhAt anyathA tatkaraNena jAgaritehagodhAdijIvairmadi kopavAdyAraMjaH prAtivezmikaisvisvAraMnaH pravatyeta tathA ca paraMparayA nirarthakamanekA doSAHpravarttitA nveyH|| naavaarthH|| prAtaHkAlanAM paJcakAMNa karIne panI i. bAmoaNusahiM kahI besItraNa thuAde pATha pUrvaka caityone vAMde te kevI rIte tekahe jAmoaNusaniNI besIne mRDazabde karIne traNa thui kahe par3I zakastave caitya vAMde // 1 // bena paNa AvazyakanA eTale rAi devasi pratikramaNanA pAyaMtane viSe maMgala arthe caityavaMdana aMgIkAra karayAM to paNa jo divasa rAtrinA mukhane viSe vizeSa maMgalane arthe kAlavelA pratibajhapaNe karIne vistArathI devavaMdana karavAM te saMnavatAMnathI, anyathA valI je prakAre
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ eesa . paricchedaH 14 bAgamamAM kAraNa kahyAMDe te kAraNa aMgIkAra karIne eTale rAtrine viSe laMce svare karIne zabdakhAMsI huMkAra kArAdika paNa AgamamAM niSedhavAthI e pratikramaNa maMda zabdeja kara; nahI to valI te te pUrvokta kArya karave karIne garoli pramukha jIva jAgRta thayAM thakAMmAkhiyonA napavAdika prAraMjamA pravarte,athavA prajAtanA kRtya karavAvAlA loka nija nija prAraMjanA kAryamAM pravarne tathA valI ekathI bIjo, bIjAthI trIjo, evIrIte paraMparAe karIne nirarthaka aneka doSapravartipaNuM thAya // e pAThamAM pratikramaNanA AyaMtamAM vistAre devavaMdana niSedhyA // tethI zrImapAdhyAya zrI yazovijayajIe paNa garnahetusvAdhyAyamAM rAtripratikramaNane aMte "zcA moaNusahIM" kahIM "tigathuzthavacizvaMdaNasuhamAre" // ca0 // e vacanathI sAmAnya prakAre devavaMdanA kahI paNa vistAre devavaMdanA kahI nathI. ane saMdhyAnA pratikramaNanI aAdimAM bAre adhikAra sahita vistAre devavaMdanA kahI te pUrvokta mahAnASyAdika aneka zAstromAM zrAvakane trikAla pUjA avasare vistAre devavaMdanA kahI ne, tethI saMdhyAnI pUjA avasare zrAvakane deva vAMdatAM bAra adhikAra nAvavA pratipAdana karayA saMnave , paNa pratikramaNamAM bAra adhikAra sahita devavaMdanA. karavI
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkokSAraH . paNa evaM upAdhyAyajInuM kathana nathI; kemake upAdhyAyajIno zodhelo zrI dharmasaMgraha teno pATha pUrva lakhi yAvyA lie temAM sAMUnA sUryamamalano aI nAga dIgaM pehelA zrAvaka jinapUjAne anaMtara pratikramaNa kare ema kaDaM be, temaja napAdhyAyajI pote paNa garnahetusvAdhyAyamAM // a radhanibummaraviguru sUtrakahekAlapUrore divasanorAtinojAMpIe dasapaDilehaNathIsUrore // 6 shru0|| e gAthAmAM sUrya maMjhalano aInAga dekhAtAM pratikramaNa sUtra kahe te deva. si pratikramaNano kAla batAvyo, ne daza paDilehaNa karatAM sUrya nage te rAtri pratikramaNano kAla kahyo, tethI pratikramaNanA AdyaMtamA sAmAnya vidhieja devavaMdana karavA saMnave, paNa vizeSa vidhie devavaMdana karavA na saMnave. valI zrI vRhatkharataragaca samAcArImA temaja kA. ||te pAtaH nanayorapyAvazyakayorAdyateSu maMgalArtha ya dAhamakhe pradoSe ca vistarato devavaMdanaM tadvizeSamaMgalArtha kAlavelA pratibazvena na saMbhAvyate anyathA vA kAraNa yathAgamaM jJeyaM // e pAThano nAvArtha pUrvanI peThe jANavo. emAM paNa vistAre devavaMdana niSedhyA // tathA suvihita ziromaNi zrI pradyumnasUrijIkRta samAcArImAM paNa prati kramaNanA AyaMtamA jaghanyotkRSTa caityavaMdanA kahI le paNa vistAre kahI nathI.
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ 600 parichedaH 14 // te pAThaH // nibAdhAesave guruNA sahasaGghavaMtikahama vi vAghAepucitA yAvarasaMtevigavati ||67||vaaghaanN guruNaM vA samAiyANamuvaesAihatAva aosutnacaM kAussaggaThi yaaciNte3||68||johukaaprsmco bAlobuDhovavAhisaMjutto sonyAvassayasamae aAiNikarApehi // 6 // prahaguruga yaievaM tayAimAvihisAhusaheiriyA ivAcezyavaMdA sa kacayaMcanavadayaM // 70 // iAmicakAraM devasiyaMtAnaMcaya karaNaM sAmAiyAmi gamitassutAraMjAnnacaM // 71 // ThAyaikAjassaggaM ciMtaiyArajAvagosAnu jAtItevihu save jahakkameNaMjanuvRttaM // 72 // jAdevasiDuguNaM ciMte guru zrahiMmanaciThaM bahuvAvArAiyare egaguNaM tAvaciMtaMti // 73 // muhAMtaya paDilehaNa mAjhyaMta je azyArA kaMTaka vagguva mAe dharatidivase carittAMma // 74 // saMvegasamAvannA visunda cittAcarittapariNAmA cAritavisohAcaM pacAcanakulaM tite eyaM // 75 // namukkAreNapAritA caDavisaccayaMtana muhapo tipaDilehA jAyAipaeNavIsa mavi // 76 // kiJcAnavanuMgasaMjuttaM citrAdosaMcakikai ki kammayaicchA kAriNajana vaMdidyA // 77 // AloyaNapravasAha vAgaraNassa pucaNApUyami sajhAe varAheca gurunaviSayamUlaMcavaMdaNayaM // 78 // vaMda aMtaravayaNaM tacaivaviNyavayaNaivAmi ivAkAriNA hAhA janyavaMdaNa jiNaM pucA // 79 // vaMdi sutanaM puchA zradAtha
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 601 vaNayAjahakkameNaMtu nanayakaradhariyaliMgA tebAloyaMtiuva nuttaa||0||laamipddikkmitrN ThANekkamaNepamuhaazyArA visallamaNeNasave ciNtshytsskllaannN||7||avraahaannN kahaNaM gurudattatavaMtahakAraihahava baMsavanaNiyA eva kaarkremicttaari||7||yaaloynndNmriypgaamspnaay jAvakikammA zvAmichakAra manunnimianaMtaravaMdaNa yN||3||milaakaarogurunnN saMtosovAannapaMcatisattA khA mikaasvevigaahaannusaartndyaa||||aaayriynvshaae sIsesAhammiekulagaNeya jemekayAkasAyA savetiviheNa kaamemi||7||svsssmnnsNghss nagavanaaMjalikarIya sIsesavaMrakhamAvazttA khmaamisbssahyNpi||6||svss jIvarAsissa jAvanadhammanihiyaniyacitto savaMkhamAva ttA khmaamisvssthhyNpi||7||kaaNmittut evaM karAMti salvevinavaramaNavA tesiMkiMviSaNA loiyaMtayaNanassa go||||saamaashypuvNvaa tAmiyatassuttarijAvaanna ca rittasohaNaheTha nssggopnnaastthssaasN||nnaadsnnsuddhi nimittaM logassasabaloearihaMta baMdaNayanabaMvA paNavI sussaastthssggNge||paaritnaasuprnnaanne azyArasohaNa basuyavayaM kavaMdaNavattiya annabajAvanassaggaM // 1 // paNavIsagaMpamANaM nassArittAsujhaazyArA sihANavayaM paDhaMti puttipaDilehakizkammae janaesacarittussaggo
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ 602 parijedaH 14 dasaNasuhietaiyanuhoi suyanANassacanabo sikSANathujhe kishkmme3||kuuNkiccaarnno kahaMtipaNAmakAkaNakiMjJa yraathvinniveynnbNkikmmaamunneyvaa||evddhNtiyaa thuna thuzmaMgalaMmiguruNAnacarie sesAtithubiti sakkala yaMcanavaMdaNyaM // 5 // iti // devasipratikramaNavidhi // e pAThamAM AdyamAM cothI thusahita caityavaMdanA kahI nathI ane aMtamAM zrutadevI devadevIno kAyotsarga tathA thui karavI kahI nathI // atha rAtripratikramaNavidhiH // iriyAcezyavaMdaNa pattipaDilehasaMthAravihiMca naNikaNadha mmasANaM mNtNsrjhmhaasujhaae6|| taiejAmeniMdA muko jaNinajiNaMdavIreNa tanariyaMkusumiNaM kAnassaggaMcaTha ghoaNge|| cezyavaMdaNacaTharo khamAsamaNaMtahevasasAna satvasavisakabasAmAzyaMcanassaggaepaNavIsussAsaM citra pAritAnyoagaraMtopaDhai arihaMtavaMdaNavatti anna bassaggacaMdesu ||e||paarittaasuttthyN vaMdarAanabajAvatha iyArA ciMtaznassagge vivriypmaaypsNgnnN||10||sikss thayaMmuhapoti kikammaMghAloyaNadaMvA saMthArAloyaNayaM puvuttavihiMpaDikkamaNaM // 11 // vaMdaNakhAmaNakhAmaNa vaMdaNa AyariyAjhaMgahAtiniNaNaM zvAmiThAmitassusa annabu ssaggamarzami // 10 // kiMtavaMpaDivajAmi bammAsijahasa ttie pArittAcagavIsavaya muhaNaMtayakizkammA // 13 //
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 603 vaimANathukiccA sakkalayaMcacaurovA vaMdaNajazyaMcezyaM aphaapddilehnnaa||14||muhpttiryhrnnNcolpddhecti hizaya vanAINaMcadaMmaMvA jaavsuurovinggii||10|| ||e pAThamAM rAipaDikkamaNAnA aMtamAM jaghanyotkRSTa caityavaMdanA karI, sUrya uge tyAM sudhI daza paDilehaNA karavI kahI paNa cothIthui sahita vistAre caityavaMdanA nakahI tathA zrI caturvizati damakastavanA kartA zrI gajasAgarajI upAdhyAyajInA guru zrI mahopAdhyAya zrI dhavalacaMjI gaNikRta pratikramaNagarnahetumAM to caityamAMja vistAre cai: tyavaMdanA karI pratikramaNa karavU kA be. ||te pAtaH // tatra devavaMdanaM cailye kRtvAvazyakaM karoti devavaMdanasyApyAvazyakatvAttasyAyaM vidhiH yogamujha yA zakrastavaM paThitvA arihaMtacezyANaM tato jinamuzyA kAyotsarga mUlanAyakasya vaImAnastutinamaskAreNa pArayitvA paThati jinamuzyA ityanena sthApanArhadvaMdanaM vidhAya pazcAnnAmastavaM paThitvA savaloeyAvadappANaMvosi rAmi stutizcAtra sarvacaityAnAM ityanena nAmanidepo vaMditaH tato jhAnastavaM tasyApi kAyotsargastutirapi tasya tataH zakrastavAdi kecidanaMtaraM sihastavaM pati tannasijhate tataH praNidhAnamityAdi. arthaH // tyAM devavaMdana dehare karIne prAvazyaka kare
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ 604 parijedaH 14 deva vaMdananu pae avazyapaNuM mATe; tenI e vidhiH jogamujJAe zakrastava jaNIne arihaMtacezyAeM panI jinamuzae kAnassaga karI mUlanAyakanI vaImAna thu kahe eTane jinamuzaesthApanAarihaMta vAMdyA vAMdine lo gassa kahI savaloe kahI yAvat appANaMvosirAmi hAM sarva caityonI stuti kahe eTale nAmanidepo vAMdyopar3I jhAnastava kAnassagga jJAnanI thui kahevI par3I zakrastavAdi kahiye. koi lokato ihAM sihastava kahe je te mahAnizIthAdika sUtromAM nathI // paDI praNidhAna eTale pratikramaNa maMgalapAThanI peThetraNa zlokarUpa praNidhAna kahe eTale caityavaMdana vidhi caityamAM karI paDikkamaj kare emAM paNa traNa thui kahIle // 35 // ||e pAThamAM jinagRhamAM devavaMdana karI Avazyaka karavU kA, mATe e heturUpa kAlakarAlanAskare to pratikramaNanA AdinI cothI thui sahita tamArI vistAre caityavaMdanArUpa aMnonidhinA kAdavana zoSaNa karI nAMkhyu to pratikramaNa garnahetvAdika svAdhyAyAdikamAM devaguru na mana karI sakala kriyA karavI te saphala thAya; mATe dvAdaza adhikAre devavaMdana karI cyAra khamAsamaro guru vAMdi pratikramaNa gave ityAdi sAmAnya vacanano avaSTaMjalezpratikramaNanA yaMtamAM vistAre devavaMdana sthApana
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 605 karavu yukta nathI, kemake pUrvokta aneka jainagraMthomAM jinacaityamAMja vistAre caityavaMdanA kahIje; ane vistAre caityavaMdanAne aMte yathocita kriyA karatAM to lalitavista rAvRtti pramukha graMthomA sAmAnyeja caityavaMdanA karI AcAryAdika guru vAMdavA kahyA ne. ||te pAThaH // evaMvidhAnaphalapraNidhAnaparyaMte caityavaMdanaM tadanvAcAryAdInanivaMdya yathocitaM karoti kurvativA, ||naavaarthH // ema pUrvokta vidhi zujaphala praNidhAnanA aMtamAM caityavaMdana karI paThI AcAryAdikane samasta prakAre vAMdI yathocita kriyA eka kare, athavA ghaNA kare; eTale devagRhamAM praNidhAna paryaMta vistAre caityavaMdanA karI yathocita kriyA karavAne avasare sAmAnya prakAre caityavaMdana karI guravAdikane vAMdi'yathocita kriyA kre|| ityAdika jaina graMthoMnA aniprAyathI zrImapAdhyAya yazovijayajI pramukha pUrva puruSoe pratikramaNa hetuga - dikamAM vistAre devavaMdana kahyAMbe, te jinagRhamAM vistAre devavaMdana karI pratikramaNAdi kriyA karavAnA avasare jaghanyotkRSTa caityavaMdanA karI pratikramaNa karavaM te yAtri kathana saMnave , anyathA jo pratikramaNamAM vistAre devavaMdana, kathana mAnie to pratikramaNamAM niyata kAyotsarga kahyA te pramANathI adhika thAya, yaktaM // zrI saM
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ parinjedaH 14 ghAcAravRttI. // tatpAtaH // tassaggamANatiekaviMzadvAraM vyAcirakhyAsurgAthApUrvAImAha // "irinassaggappamANaM paNuvIsu ssAsaaThasesesu" ryApathikyAH kAyotsargasya pramANaM karaNakAlAvadhiH paMcaviMzatiruvAsAH caityAdi viSayaga manAzyaticAravizodhakatvAttathA cAgamaH // jattepAsa yaNA saNeyaarihaMtasamaNasidyAsu // uccArapAsavaNe paNu vIsaMsRtinasAsA // tathAnASye // paNavIsaMgasAsA iri yAvahiyAinassaggetti // te caturvizatistavanacaMdesunimma sayarA ityaMtena paMcaviMzatipadaiH pUryate pAyasamAnasAsA tivacanAt tatazca namaskAreNa pArayitvA saMpUrNazcaturviMza tistavaM paMgyata iti vRkSA evaM cAsya daivasikapratikrama tvAdyanAvasteSAM divasAyaticAravizodhakatvAditazcaturgu pAdyabAsAdimAnatvAniyatakAyotsargatvAdasya tvaniyata tvAttathA cArSa // sAyaMsayaMgosaI tinnevasayAhavaMtiparavaM mi paMcasayacAnammAse asahassaMcavArisie // 1 // cattArido'vAlasa vIsaMcattAyahotinadhoyA // desiyarAi yapakiya cAumAseyavariseya desiyarAzyacAnammAse tahe vavariseya eesuTuMtiniyayA ussggaaaniyyaasesaa|| zeSAgamanAdi // 2 // viSayAvicAraNIyaM bahvatra sUkSmadhi yeti tathASTau ukhAsA azeSeSu caityavaMdanAkAyotsargeSu kA
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkA jhAraH 607 samAnamiti ydaagmH|| avayanasAsA paThavaNapaDikka maNamAIna cAtrAminagRhItA iti vAcyaM AdizabdAt diptatvAt upanyasthagAthA sUtropaladaNatvAt anyatrApi cAgame evaMvidhasUtrAdanuktArthasiH naktaM ca // gosemuhaNaM tagAItyAdi // atramukhavastrikAmAtrokteH AdizabdAche SopakaraNAdiparigraho'vasIyate suprasihatvAt pratidiva sopayogAccananedenokta iti zhobbAsamAnamidaM na puna dhyeyaniyamaH yathApariNAmena hi tatsthApanezaguNatatvAni vA sthAnavArthAlaMbanAni vA chAtmIyadoSapratipado vA prativiziSTamadhyeya dhyAnaM hi vivekotpattikAraNamityalaM prasaMgena. ||arthH||kaanssggnaa pramANano ekavIsamojhAra kahevAnI ilA karatA gAthApUrvAI kahe je "irivaM" eTa le IriyAvahInA kAnassaggarnu pramANa eTale kAlamaryAdA te 25 paccIsa zvAsozvAsanI be, kemake caityAdiviSayI javA prAvavAnA aticAranuM vizodhakapaNuMDe tethI; temaja AgamamAM kaDaM . ke nAta pANI zayana Asana ane arihaMta zramaNa sidyAne viSe ullomAtru paritva, eTasAmAM 55 uDAsano kAyotsarga hoya. tema nASyamAM 'paNa kahe le ke, paccIsa nabAsano iriyAvahI kAnassagga te logassanA caMdesanimmalayarA sadhI paccIsa pade karI
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ 607 parivedaH 14 pada jeTalA nasAsa e vacanathI puro thAya tyAra paDI na. maskAra karI pArIne saMpUrNa logassa kahe ema 16 kahe .ema kahevAthI ko pratikramaNa kAnassagga mAMni le te mATe kahe be; e vyAkhyAna karavAthI e kAyotsargano devasika paDikkamaNAdikamAM anAva meM kemake te devasI pramukhamAM to divasAdikamAM aticAra lAgyA temanuM vizodhakapaNuM be, tethI temanuM mAMna cogaNA nazvAsAdikana tethI, tathA valI paDikkamaNAnA kAmassagga niyata De tethI, ane iriyAvahi pramukhano je kAnassagga te valI aniyata ne tethI; have niyata aniyatano temaja valI ArSa eTale bAgama dekhADe je ke devasInA kAnassagganu pramANa 100 zvAsozvAsana, rAtrinuM pramANa 50 zvAsozvAsanaM, parakImAMtraNase 300 zvAsozvAsa, comAsamiAM pAMcase 500nuzvAsa,ane ekahajArayAta saMvaharI paDikkamaNAmAMra 007 usAsa.have logassanuM pramANa kahe be, rAi devasImAM be ane cyAra logassa, parakImA 15 logassa, comAsImAM 20 logassa, ane saMvabarI paDikamaNAmAM cAlIsa logassa valI eka navakAra hoya. have nizce niraMtara je kAnassagganuM pramANa te kahe devasI 1 rAi 2 parakI 3 canamAsI / ane saMvabarI 5 eTa-' lAmAM to jeTalA kahyA teTalAja zvAsozvAsanA kAna
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkA-jhAraH 605 ssaga hoya nA adhikA hoya nahI, mATe e niyata kAnassagga jAMNavA. zeSa sarva aniyata jAMNavA tena hoya na hoya, ane naga adhikA paNa hoya, mATe gamanAdi viSaya aniyata jANavA. e bahu sUkSmabajhie vicAra tathA aATha zvAsozvAsana caityavaMdanAnA kAyo tsarganuM kAlamAna kA, kAraNa ke AgamamAM Aja nazvAsa paThavaNa paDikkamaNAdikamAM kahyAne. have ko kahe ke e AgamamAM to caityano nathI kahyo tene kahe je tuM kahe De ke ecaityanA nazvAsa ihAM nathI grahaNa karayA evaM tuMma kahe prAdi zabdathI caityanA paNa prAkSipta tethI sthApita gAthA sUtranA napalakSaNathI jANavU. mATe bIjI jagAe paNa bAgamamAM evA prakAranAzabdathI nahIM kahelA arthanIsidhi thAya je. te bIjA rahelA napagaraNa pramukha parigrahaNa jANiye bIe; kemake prasipaNAthI ane nitya napayogI ne tethI neda karI kahyA nahIM AdizabdathI emaja valI kahe ne jemake "gosemuhaNaMtagAI" ityAdi thA tekANe mAtra muhapattija kahI temAM yAdizabdathI bIjAM upagaraNano parigraha paNa jANavo, e napa karaNa ati prasiha dhane pratidivasa upayogamA Ave be mATe temane judAM judAM kahI batAvyAM nathI, eja pra'mANe ahiyAM ubAsamAna paNa jANavU paNa dhyeyano
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ 610. parijedaH 14 niyama nathI kAraNake te yathApariNAme sthApanA IzanA guNatatvanuM ciMtavana kare; athavA sthAnavarNa arthanuM avalaMbana kare tathA potAnA doSanA pratipada (guNa) ciMtana kare ityAdi prativiziSTamAM jeno vivekotpatti nizkAraNa hoya te dhyAna kare, prasaMga vadhArave karIne sarayuM. ||e pAThamAM devasikAdika pratikramaNamA niyata kAyotsargAdi kahyA paNa caityavaMdanAnA kAyotsarga pratikramaNamAM kahyA nahI, tethI vistAre caityavaMdanA jinagR. hamAMja karavI siha thAya ; paNa pratikramaNamAM karavI sithatI nathI // tathA valI ihAM koI kaheze je prati. kramaNagarnahetumAM to vistAre devavaMdana lakhIne pratikramaNa vidhi sakhe to pratikramaNamAM paNa vistAre devavaMdanA karavI sijha thai, enI uttara ebe ke pUrvAcAryonA karelA garnahetu mAM to vistAre devavaMdanA lakhI nathI ane A dhunikagarnahetu gaznA judA 2 temAM keTalAkamAM to sAmAnya prakAre caityavaMdanA lakhI ,ne keTalAkamAM jinagRhamA vistAre devavaMdana karI pratikramaNa karaI, te mATe prasaMga prApta vistAre caityavaMdanA vidhie lakhI saMnave // jema"jalaM vastragAlitameva peyaM nAgAlitamapi"eTale jala galine pIvA yogya ne paNa aNagalekhana pIq e vAkyamAM vizeSaNa vidhi niSedhyo vizeSaNamupasaMkrAma e nyAyanA
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 611 bale karIne jala galavAnoja upadeza trasajIva rakSyArthe karaco, paNa jalapAna tathA jala jIva virAdhanAno upadeza nathI; tema jinagRhamA vistAre vidhi karIne tathA pratikramaNa avasare sAmAnya vidhie caityavaMdanA vinA paDikkamaNuM nahI, paNa paDikkamaNAmAM caityavaMdanA na jAMNavI; tathA jyAM sAmAnya tathA vizeSa vidhi hoya tyAM sAmAnya zAstrathI vizeSa zAstra balavAna hoya e nyAyathI vizeSa vidhimAM jenuM vizeSapaNuM kaDaM hoya, te grahaNa kara; temaja AgamamAM kaDaM be. ||te pAThaH kAmIsagharaMgagana thulapazyAsihodavyA yaNaneyaNakaraNa nadiThakaDaMpisenuMjeti // 1 // nizItha nASyena 15 etacUNryekadezo yathA jaMcanadiThakaDaMtaMka DasAmAinavinuMja evaMsosavAviraznaNahava etena kAra aina tassaekappaidAnati // asya nAvArtho'nyatraivamuktaM sAmAyikaM ceha nojanagaNanena pauSadhikasyaivAvasAtavyaM yatta tathA nRtasyApi sAmAyikasya nAvastavatvena vyapadezaH tat vyavahArataH saMyatAnuktAtimAtreNAvasAtavyaH nirava yatvAt tadapi zramaNakalpasyaiva zramaNopAsakasya satvAt yadAgamaH sAmAzyamikaesamaNozvasAvahavaijamhatti ||shriishraav0ni0||at eva kRtasAmAyikaH zramaNopA sakopi zramaNavat kusumAdinirji pUjAM na karoti
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ 612 parichedaH 14 pratyAkhyAna karaNakArApaNAraMjasya sacittasparzasyApyakalpa tvAt zramaNakalpanaMgApattezva tathAtve ca jinAjhollaMghanena pUjAyA zrapyanarthahetutvaM syAt jJAnAdInAM trayANAmapi virAdhakatvAt yadAgamaH prANAnciyacaraNaM tapuMgejeAM kiMnanaggati prANaMca kaMto kassAe sAkurAisesaM // 1 // upadezapade // // nAvArtha: // ihAM cUrNinA pAThamA sAmAnyavidhie sAmAyikamAM jojana karavuM zrAvakane kahyuM paNa pauSadhanuM nAma na kahyuM, to paNa graMthakAroe pauSadhanI sAmAyikamAM zrAvakane jojana karavuM svikAra karayuM ne " samaNo iva sAvana havai jamhA " e pAThamAM zrAvakane jineM pUjAno niSedha na karayo, paNa sAdhuvat kalpa cAre niSedha karaco; tema ihAM paNa graMthakArAdi saptavidha caityavaMdanAmAM tathA caityavaMdanAvidhimA athavA garnahetvAdika pratikramaNa vidhimA devavaMdana tathA caturtha pravacana nakka devatA stuti lakhe be, te prasaMga prApta vidhie lakhe be, paNa pUrvokta nyAye svasva prasaMge jAMNavI; temaja vidhiprapAdi graMthomAM lakhe be. // te pAThaH // tanuMhArAyaNiyAesAhU vaMdittA tahA devasiya paDikkamaNamA raMnaMti jahAcejhyavaMdaNAAMtaraM prada nibuDiesUrie sAmAiyasuttaMkarhati sAvayANapurAvAvAra
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 613 bAhulleNaabamievipaDikkamaMti tahAsAhuNorayaNIcarama jAmejAgariyasattaghnavakAreNanANiya iriyaMpaDikkamiya ku sumiNassamiNussagge udyoyacanakkaMgitayasakkabaeNa ce ievaMdiyamuhapotiMpaDilehiyakhamAsaNa uNasamAyaMsaMdi sAviyanavakArasAmAzyaMcatirakutto kaDhiyaprahArAyaNi yAesAhUvaMdiyasasAyaM kAlaMkAlepaDikkamaNANaMtaraM. muhapo tIrayaharaNanisidhAgacAlapaTTagakappatigasaMthAruttarapaTTesa paDilehiesu jahAsUropa tahAvilaMtulittA rAi yaMpaDikkamaMti tahAcezyavaMdaNANaMtaraM sAhuNokhamAsama gaDageNabahuvelasaMdisAvami bahuvelaMkaremiti jANittA prAyariyAI vaMdati sAvayApuNabahuvelaMnasaMdisAvimi bahuvelaMkaremittinaNittA AyariyAIvaMdati sAviyApuNa bahuvelaMnasaMdisAvimi // ||naavaarthH // emAM paNa caityavaMdanAnaMtara yaI ni. bUDita sUrye pratikramaNa tAI sAmAyika sUtra kahe e devAsa pratikramaNa kAla kahyo, ane rAtri pratikramaNAnaMtara 10 paDisehaNA kare sUrya udaya thAya e prAnAtika pratikrama Na kAla kahyA par3I caityavaMdana karI bahuvelasaMdisAve kA paNa pratikramaNa kAlamA caityavaMdanA na kahI, tethI A graMthano aniprAya keTaloka yAvazyaka cUrNIkArAdikathI malato jaNAya , kemake AvazyakacUrNIkArAdi
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ 614 parijedaH 14 ka kahe De ke jo nikaTa caitya hoya to caityavAMde, nahIM to paDilehaNA kare tathA vAcanAMtare eka zakrastave karI ne, paNa jaghanya caityavaMdanA kahI, tethI pratikramaNamAMDA yaMta namaskAra zakrastave karI sAmAnya caityavaMdanA saMjave paNa vizeSa caityavaMdanA to caityamAMja saMnave kAraNa ke "jazcezyANi,ajitanvaMdiyA" e vacanathI sarva graMtho mAM prAye caityamAMja caityavaMdanA lakhe // mATe zrImadyazovijayajI upAdhyAyajIe paNa garnahetusvAdhyAyamAM bAra adhikAra sahita vistAra devavaMdanA kahI le te paNa jinagRhasaMbaMdhi jAMNavI, paNa pratikramaNa saMbaMdhi na jAMNavI; kemake upara lakhelAM bahu zAstromAM vistArathI ni raMtara jinagRhamAM vraNa thui pUrvaka tathA pUjApratiSThAdi kAraNe caturthastuti sahita traNa thui pUrvaka caityavaMdanA karavI kahI be, ane pratikramaNanA AdyatamAM jaghanyot kRSTa caityavaMdanA karavI kahI le sarva AcAryono ekaja mata be; tethI sujhajana navanIru puruSone to zAstranI sUcanA mAtrathI bodha thai jAya ne to jyAre bahu graMthonA lekha dekhe tyAre to tenane kiMcitmAtra paNa kadAgraha raheto nathI; te vAste ame bahu namratA pUrvaka AtmArAmajI prAnaMdavijayajIne kahIe bIe ke zrImadyazovijayajI upAdhyAyajInA kathana pramANe varttavAnI ihA hoya to
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko jhAraH 615 prathama to tame // sUtra viruhaje yAcare / kareavidhinA caalaare||te khyonividdmithyaamtii| boleupadezamAlAre // 1 // e vacanane pramANa karI paThI zrI pratimAzatakamAM upAdhyAyajIe zrIkalpanASyasiddhAMtanI sAdIe traNa thuznI caityavaMdanA kahI tene aMgIkAra karo ane tyAra paThI napAdhyAyajIno zodhelo dharmasaMgraha temAM zrAvakane sAmAyika netAM prathama kareminaMte eTale prathama sAmAyi ka nacarI panI riyAvahI kahevI kahI le tenI yathArtha pra rUpaNA karo tathA coktaM zrI dharmasaMgrahe. // tatpAtaH // AvazyakasUtramapi sAmAyidhanAma sAvakajogaparivaUNaM ziravAjogapaDisevaNaMcetti ta trAyamAvazyakacUmi paMcAzakacUrNiyogazAstravRttyAyukto vidhiryathA zrAvakaH sAmAyikakartA dvidhA navati zadhimAnanRdhikazca yo'sAvanRddhikaH sa caturdA sthAneSu sAmA yikaM karoti jinagRhe sAdhvaMtike poSadhazAlAyAM svagRhe vA yatra vA vizrAmyati nirvyApAro vA Aste tatra ca yadA sAdhusamIpe karoti tadAyaM vidhiH yadi kasmAcidapi jayaM nAsti kenacidvivAdo nAsti kaNaM vA na dhArayati mAnattat katAkarSaNApakarSaNanimittasaMktazaH tadA sva gRhe'pi sAmAyikaM kRtvA yo zodhayan sAvadyA bhASAM pariharan kASTaleSTrAdinA yadi kArya tadA tatsvAminamanu
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ 616 parijedaH 14 jhApya pratilikhya pramAyaM ca gRhNan khelasiMghANakAdI zvAviceyan vivecayaMzca sthaMminaM pratyavekSya pramRjya paMca samitisamitastriguptiguptaH sAdhvAzrayaM gatvA sAdhUnnama skRtya sAmAyikaM karoti tatsUtraM yathA kareminaMtesAmAi aM sAvadhaMjogaMpaJcakAmi jAvasAhUpadhuvAsAmi vihaM tiviheNaM maNeNaM vAyAe kAeNaM nakaromi nakAravemi ta ssanaMtepaDikkamAmi niMdAmigarihAmi appANaMvosirAmi tti // evaM kRtasAmAyika IrSyApathikyAH pratikrAmati pazcAdAgamanamAlocya yathAjyeSTamAcAryAdInvaMdate punara pi guruM vaMditvA pratyupekSitAsane niviSTaH zRNoti patati pabati vA evaM caityanavanepi iSTavyaM yadA tu poSadhazAlA yAM svagRhe vA sAmAyikaM gRhItvA tatraivAste tadAgamanaM nAsti yastu rAjAdimaharDikaH sagaMdhasiMdhuraskaMdhAdhirUDhazva tracAmarAdirAjyAlaMkato hAstikAvIyapAdAtikarathakA dyA parikarito jerInAMkAranaritAMbaratalo baMdivaMdako lAhalAkulIkRtanajastalo'nekasAmaMtamamalezvarAhamahami kAsaprekSyamANapAdakamanaH paurajanaiH sazrajhamaMgulyopa daryamAno manorathairupasTazyamAnasteSAmevAMjalibaMdhAna tAjAMjalipAtAn ziraHpraNAmAnanumodamAnaH aho dhanyo dharmo ya evaMvidhairupasevyate itiprArutajanairapi zlAdhyamAno'kRtasAmAyika eva jinAlayaM sAdhuvasati
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 617 vAgachati tatra gato rAjakakudAni batracAmaropAnanmuku TakhaGgarUpANi pariharati AvazyakacUrNau tu manamana avaNe kuMmanANiNAmamadaMcapupphataMbolapAvAragamAdi vosirazatti naNitaM jinArcanaM sAdhuvaMdanaM vA karoti yadi tvasau kRtasAmAyika eva gajettadA gajAzvAdiniradhikara NaM syAttaca na yujyate kartuM tathA sAmAyikena pAdAbhyAme va gaMtavyaM taccAnucitaM nUpatInAM Agatasya ca yadyasau zrA vakastadA na kopyabhyubAnAdi karoti atha yathA najaka stadA pUjA katA stu itipUrvamevAsanaM muMcati AcAryazca pUrvamevobitA Asate mAnanAnAnubAnarUtA doSA nUva niti AgatazcAsau sAmAyikaM karotIti pUrvavat : ||e pAThamAM kathana karelI samAcArI tathA jainamatathI viru je ekAMte cothI thui sthApana karI trae thunI niSedharUpa prarUpaNAthI keTalAka nolA javya jI. vone vyugrAhI kasyA be, temane pAlA sAmAyika letAM prathama sAmAyika uccarI par3I iriyAvahI kahevI, tathA pUrvadharapUrvAcAryono traNa thujhno mata De, tene yathArtha kahIne satyAsatya samajAvo ane natsUtra prarUpaNAno mithyADaSkRta Apo, to avazya tamAro manuSya janma saphala thaze, nahI to jinavacanathI viruSTha cAlavAthI koNa jANe kevI kevI avasthA yA saMsAramA nogavavI
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ 617 parijedaH 15 paDaze, te jJAnI mahArAja jANe; ane potAnA kyo pazama pramANe ApaNe paNa jAMNiye bIe to budhviMta ne ghaNuM zuM kahevU! iti caturthastutinirNaya zaMkojhAre aparanAni caturthastutikuyuktinirNayajedanakuThAre pUrvadharapUrvAcAryasamma tyAt pratikramaNAyaMtagocare vistAre caityavaMdanA niSedha pUrvaka jaghanyollaSTA caityavaMdanA nidarzanonAma caturdaza parichedaH // 14 // // atha paMcadaza parichedaH // praznaH // zrutadevatA devadevatA tathA nuvanadevatAnA kAyotsarga pUrvAcArya pratikramaNamA karatA yAvyA te tame kema karatA nathI? ___ uttrH|| pAdika cAturmAsika sAMvatsarika saMbaMdhi devasI pratikramaNanA atamAM zruta kSetra devatA nuvanadevatAnA kAyotsarga jema pUrvAcArya karatA yAvyAtemaja ame paNa karIe bIe, paNa kAraNa vinA niraMtara karatA nathI. prshnH|| zrutadevatAne namaskAra tathA teno kAyotsarga zA mATe karoDo? uttaraH // zrutadevatAno namaskAra tathA teno kAyo
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko jhAraH 61e tsarga vANIne ArAdhavAne arthe karIe bIe. praznaH // zrutadevatAne vANIrUpe ArAdhana karogo ke devatA rUpe ArAdhana karoDo? / uttrH|| zruta devatAne kAraNa vinA vANIrUpe ArAdhana karIe bIe, anekAraNe devatA rUpe paNa ArAdhana karIe bIe. praznaH // zruta devatAne vANI rUpe namaskAra tathA tenuM ArAdhana kara, kyAM kaDaMDe ? uttrH|| zrI nagavatI sUtra zataka 15 mAnI prA. dimAM " namosuyadevayAe nagavaIe" evo pATha , teno artha ema ke namaskAra thAna zrutadevatA nagavatIne, e pAThamAM zrI gaNadharadeve zrutadevatAne. namaskAra karayo te zrI jinavANIne karayo saMnave,paNa devatAne karayo saM. nato nathI,kemake zrI gaNadharadevane cyAre nikAyanA devatA namaskAra kare evaM jaina siddhAMtomAM kaDaM paNa zrI gaNadharadeva cyAra nikAyanA devatAne name evaM koipaNa jaina sihatamAM kaDaM nathI,tathA zrI nisItha sUtranI AdimAM "namosuyadevayAe" evo pATha,teno artha zrI amadAvAda pAMjarApolanA naMmAramA jIraNa bahu varSonuM pustaka ne, temAM jevI rIte lakhyu tevI rIte lakhIe bIe // namo suydevyaae||
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ 620 paricchedaH 15 arthaH // namaskAra ho sU0 zruta je dvAdazAMgI rUpa arihaMtanA pravacana tene te zrutanA iSTa devatAne namaH skAra kIdhAM maMgalIkano artha hoya, te ihAM zrutano iSTha devatA arihaMtane namaskAra hovo, ane arihaMta si-kSne namaskAra karele te naNI te zruta arihaMta tIrthakarone na maskAra ho, athavA gaNadhara deva sUtranA guMthaNahAra tehane namaskAra ho // ityAdi bIjA paNa sUtromAM jinavANI rUpa zrutadevatAne zrI gaNadharAdike namaskAra kasyoDe,paNa devatArUpe namaskAra karayo nathI tathA zrI Avazyaka cUrNImAM zrutadevatA eTane jinavANInI aAzAtanA varajI De. se pAThaH // suyadevayAe AsAyaNAetti // suyadevayA jIe suyamahiThiyaMtIeyAsAyaNA nAbasA akiMcitka riivaaevmaadi|| arthaH // zrutadevI jaNe zruta adhiSThita betenI prAzAtanA ema je zrutadevI nathI, to zuM karanArI, ema kahe to AzAtanA; tathA ca zrI Avazyaka vRhadvRttau // tatpAtaH // zrutadevatAyA yAzAtanA kriyA prAgvat pAzAtanA tu zrutadevatA sA navidyate kiMcitkarI vA na hyanadhiSTito maunIH khalvAgamaH atosAvasti na cAkiMcitkarI tAmAkhaMbya prazastamanasaH karmakSyadarzanAt.
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkA jhAraH 61 arthaH // zrutadevInI aAzAtanA karavAthI aticAra kriyA pUrvanI peThe jANavI, zrutadevInI AzAtanA kema lAge te kaheDe, zrutadevatA jagavaMtanI je vANI te nathI, beto zuM karele ? ehanI zI samarthA De, ema kahe tene ema kahIye ke tIrthakarano aAgama tenizce adhiSTiAyaka vinA nathI, eTale e zrutadevI jineMnI vANI mahA samarthane, e kAMza nathI karatI ema paNa na jANavaM, kemake je navya prANI ene zuna manathI bAlaMbana karIne dhAre . tenA karmakSya thAya; e pAThamAM zrutadevInA prAlaMbanathI karmano kSya darzAvyo tethI natsarge jinavANInAja saMnava thAya temaja zrI aArAdhanApatAkAmA kaDaMDe. te pAThaH // jAdiThidANamitteNa deIpaNaINanarasurasamihiM sivapararakaMzANA ryaanndeviitaainmo|| artha // je dRSTi devAmAtre karIne prANAmAM rakta evA praNIta puruSone nara suranI jhavitrApe,ane modanuM rAjya Ape, te zrutadevIne namaskAra thAna ||1||e pAThamAM narasurasamRddhi ane modanI ApanArI zrutadevI kahI, te jinavANI rUpa zrutadevI jANavI. anyathA anyadevadevI prANIyonA nAgyodaya vinA kazaM prApavAne samartha nathI, to nara sura samRddhi tathA modanaM rAja devAne samartha kyAMthI hoya? apitu nahIMja hoya, paNa ihAM koI kaheze
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ 622 parijedaH 15 ke zrutadevI te vyaMtarAdiprakAra sarasvatInAmA devI tenA kAyotsarga pramukha dhyAnasmaraNa karavAthI jhAnAvI kamano zyopazama thayAM jJAnanI prApti thAya, te jhAnathI koIka prANiyone moda thAya, mATe vyaMtarAdiprakAra zrutadevInA kAyotsarga pramukha paNa pratikramaNAdikamAMkaravA yukta , tene kahie ke he mahAnunAva ! kathaMcitprakAre ema hoya topaNa pratikramaNAdi vyavahAra kriyAmAM kAraNa vinA grahaNa na thAya, kemake zrI malayagirIjI yAcAryA di katAvazyaka vRhaddhRtyAdikamAM brAhmI pramukha vanaspa tInA sevanathI paNa jhAnAvarNI karmano kSayopazama kahyo be, tethI paNa jJAnaprApti thAya ne ane te jJAnathI paNa koIka prANIne moda thAyabe, to tamArA kathanathI to brAhmIpramukha vanaspatInA paNa kAyotsarga pramukha pratikramaNAdikriyAmAM karavA siha thayA, te pramANe svagaDa tathA paraganjamAM koi paNa karatA nathI, tethI vyaMtarAdi prakAra zrutadevInA ArAdhanathI moda thAya evo jinazAsanano vyavahAra nathI,paNa jinavANI rUpa zrutadevInA bArAdhanathI moda thAya eja jinamatano vyavahAra de, te mATe jo kojinavANIrUpa zrutadevIno kAyotsarga tathA stuti niSedha karIne vyaMtarAdiprakAra zrutadevInA kAyosarga pratikramaNapramukhamAM sthApana kare , te jinamatanA
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko-hAraH 653 jJAnarUpa netrothI rahIta be, ema jArAvaM, tathA jinavANI rUpa zrutadevInI jainagraMthomAM ghaNI pratipatti dekhAya be; tathA hi zrIutarAdhyayanavRhadvRttau . // tatpAThaH // yatprabhAvAdavApyaMte, padArthAH kalpanA vinA sA devI saMcidenaH stAdastu kalpalatopamAM // 1 // arthaH // jenA pranApathI padArthe kalpanA rahita pAmIye eTale bahu vicAra vinAja rUDA artha pAmiye te devI mone saMcidanIho eTale jJAnanI denArI thAna, te kevI ke kalpalatAnI nRpamAne grasta karI be jeliye eTale kalpalatAno te vANI yAgala zomAla be ? evIe pAThAM paNa || devI zabde jinavANija saMnave. tathAyAvazyaka vRhadvRtti // pAThaH // praNipatyajinavare vIraM zrutadevatAM gurun sAdhUna ityAdi // arthaH // tathA // jinavareMD zrImahAvIrane tathA zruta devatAne tathA gurune namaskAra karIne yAvazyakasUtranI vRtti racu tuM, temaja zrI anuyogadvAravRttimAM paNa zrutadevIne namaskAra karayo be. // te pAThaH // yasyAH prasAdamatulaM saMprApya javaMti javya jananivahAH pranuyogavedinastAM prayataH zruta devatAM vaMde // 1 // artha || jenocyatula prasAda pAmIne navyajananA sa
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ 624 parijedaH 15 mUha te anuyoga eTale satrArtha jANanAra hoya, te zrutadevatAne yatnathI vAM tathA zrIvizeSAvazyakavRttI. tatpAtaH // yasyAH prasAdaparivarddhitazudhabodhAH pAraM vati sudhiyaH zrutatoyarAzeH // sAnugrahA mayi samI hitasidhyestu sarvazAsanaratA zrutadevatA sau // artha // jenA prasAdathI vadhyo zubodha jemane evA subuddhijana zrutajalanidhithI pAra pAme, te mAharI samihita eTane vAMbita sidhine arthe anugrahasahita thAna, A zrutadevatA kevI ne ke sarvAnA zAsanamAM rakta e. Tane kevalinA mArgamA pravartAvavAmAM rakta evI, tathA paMcasaMgraha TIkAmAM malayagirI prAcArya zrutadevIno artha ema kare . te paatthH|| zrutadvAdazAMgaM tadpA devI zrutadevI tasyA prsaadtH|| arthH|| zruta te bAraaMga te rUpa je devI te zrutadevI, tenA prasAdathI e prakaraNa racyu. emAM zrutarUpa devI tene zrutadevI kahI te dvAdazAMga rUpa devI // tathA // upacAre vANIno paNa artha saMnave tethIjANIe gIe ke zrRtadevI jagavaMtanI vANI paNa ekAMte zrutaneja zrutadevI mAne, vANIne zrutadevI na mAne, tene pAkSikasUtra vRttikAra praznapUrvaka jineM vANIrUpa zrutAdhiSThAtR devatAne
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 625 dRDha kare . // te pATha // suyagAhA // zrutamahatpravacanaM zrutAdhi TAtRdevatA zrutadevatA saMnavati ca zrutAdhiSTAtRdevatA yauktaM kalpanASye // sabaMcalakaNoveyaM samahatidevatA suttaMcalakaNAveyaM jeNasavaNunAsiyaMti // jagavatI pUjya tamA jhAnAvaraNIyakarmasaMghAtaM jJAnaghnakarmanivahaM teSAM prANinAM patu dayaM nayatu satatamanavarataM yeSAM kimityAha zrutamevAtigaMbhIratayA atizayaratnapraca ratayA sAgaraH samuH zrutasAgaraH tasminnaktirbahumAno vinayazca samastIti gamyate nanu zrutarUpadevatAyA ukta rUpavijJApanA yuktA zrutanakteH karmadayakAraNatvena supratitatvAt zrutAdhiSTAtRdevatAyAstu vyaMtarAdiprakArAyA na yuktA tasyAH parakarmadapaNe'samarthatvAditi tatra zrutAdhiSTAtrI devatA gocarazunapraNidhAnasyApi smartuH karmadayahetutvenAnihitatvAt tauktaM // suyadevayAejIe saMnaraNaM kammarUyakaraMjaNiyaM nabitti akayakarIva eva mAsAyaNAtIe kiM cehedameva vyAkhyAnaM kartumucitaM yeSAM satataM zrutasAgare jaktisteSAM zrutAdhiSTAtRdevatA jhAnAvarapIya karmasaMghAtaM rUpayaviti vAkyArthopapatteH vyAkhyAnAMtare tu zrutarUpadevatA zrute naktimatAM karmarUpayatviti samyagnopapadyate zrutastuteHprAga bahuzo'nihitatvAcceti ta 76
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ 626 parijedaH 15 smAtprasthitamidamahatpAdikIzrutadevateha gRhyata iti // nAvArtha // zruta je arihaMtanuM pravacana te zrutanI adhiSTAtA devatA te zrutadevatA saMnave ne, kalpanASyamAM paNa temaja kahyuje; sarva zuna ladANa sahita padArthane devatA samadhiSThita je je mATe sarvajJa nASita sUtra paNa sarva zuna lakSaNa sahita je tethI devatAdhiSTita je // tathA kevI zrutadevatA, jagavatI eTale adhika pUjya te zruta devI, jemAMjhAnAdika bahu ratna narelAM mahAgaMjIra evoM zruta samuha tenI je nakti bahumAna vinaya tene viSe je prANiyonA aMtaHkaraNa temanA karma samUhano nAza karo. e tAtparyaH ihAM koI prazna karele ke zrutarUpa devatAne je vinaMti karavI kahI te yuktale kemake zrutanI nakti te karmakSya kAraNapaNe karI prasiha tethI, ane zrutAdhiTAtA devatA to vyaMtarAdi prakAranA , teNe karI e pUrvokta vijJapti karavI yukta nathI, kemake tenuM to paranAM karma kya karavAmAM asamarthapaNuM, tethI tyAM kaheThe ke smaraNa karatAne zrutAdhiSTAtA devatA viSe zuna praNidhAna ne te paNa karmakSya kAraNapaNe karIne kahyAne, teja kahe zrutadevatA je tenuM saMnAra, eTane yAda kara, te karma dayakAraka kA, paNa e kAMDa karanAra nathI, ema kahe to tenI AzAtanA kahI tathAihAM eja vyAkhyAna karavUna
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 627 cita je je niraMtara zrutasamucne viSe naktivaMta temanAM zruta adhiSTAyikA devatA jJAnAvaraNIya karma samUhane kya karo. e vAkyArtha thAyaDe vyAkhyAnAMtaramAM zrutarUpa devatA te zrutane viSe naktivaMtonAM karmano nAza karo, e artha to rUDo pratipAdana thato nathI, kemake zrutanI stuti viSe to pUrve bahu prakAre kahyo, te kAraNa mATe ema sijha thayuM ke arihaMta pAdIka zruta devatA te ihAM grahaNa karavA. yahAM TIkAkAre prAmakArakane kA ke tame zruta jakti karmakya kAraNapaNe karIne zrutarUpa devatA evo vyAkhyAnAMtara mAMnazo to zrutane viSe naktivaMtonA karma khapAvo, e arthanI samyak utapatti na thAya. kemake zruta stuti pUrve bahu karI . mATe arhatpAdikI zruta devatA grahaNa karavI eTale arhatpathI prApta thai evI jinavANI rUpa zrutAdhiSTAtA eTale zruta vyApaka devatA yahAM grahaNa karavI paNa zrutarUpa devatA tathA vyaMtarAdi prakAranI grahaNa na karavI, kemake zruta te arhat pravacana tene viSe adhiSTAtR eTale vyApaka tene zrutAdhiSTAtrI devatA kahIe. te jinavANI te viSayi zuna praNidhAnano paNa smaraNa karanArane karmakSya hetupaNe karIne iSTa siddhi thAyaDemahAnizItha sUtramA temaja kajhuMDe, upasaMta sarvanAve
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ 627 parivedaH 15 karIne rAga rati arati varjita ekacitte prA zrutadevI vidyA caityAlayamAM jape to sarvaUHkha haNI parama nivRtti eTale modakArI hoya.te zrutadevI te jinevANIja jAevI kemake jinavANIne zrutadevI AgamamAM kahI. te pATha // akaramattAhiNaM jaMcapaDhiLaNaprayAgamAM NavitekhamamatavaM jiNavayaNaMviNiggiyAvANi ||e gAthAnI TIkAmAM vANIneja zrutadevI kahI be, ihAM koI kahaze ke TIkAkAranoto vyaMtarAdi prakAranI zrutadevIthApavAno abhiprAya saMnave be,paNa vANino saMnavato nathI, tene kahie ke tatvadRSTie vicAravaM ke praznakAranuM zrutarUpa devatAnu sthApana anevyaMtarAdi prakAranA zrutadevatAnonabApana e thaniprAya jaNAvIne vAkyArtha upapattie karI zrutarUpa devatAnu khamaNa ane vyAkhyAnAMtare karIne ahat pAdikI zrutAdhiSTAtR devatA eTale jinevANI rUpa zrutadevInu TIkAkAre sthApana karaghu paNa vyaMtarAdi prakAranu sthApana ekAMte na karayu,kema ke vyaMtarAdiprakAranI zrutadevatA bIjAnanA karma khapAvavAnaNi samartha na hoya paNa zrutarUpa devatA karma khapAvavAnapI samartha hoya, e praznakArakano abhiprAya jAMNine TIkAkAre jinevANI rUpa zrutadevAnu sthApana karI praznakArakanA banne aniprAya khaMmana karacA saMnave , paNa vyaMtarAdi prakAranu sthApana
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkA-jhAraH 62e nathI saMnavatu, kemake AvazyakamAM. devANaM prAsAyaNAe devINaM aAsAyaNAe" e pAThamAM deva devI saMbaMdhI bAzAtanAnA aticAra kahI cUkyA ane valI suyadevI thAsAyaNAe e kahevAnu zuM kAraNa ? koI kaheze ke e vANInI adhiSTAtA , to kahiye ke bIjA paNa zAsananA adhiSTAtA ghAzAtanAto badhAyanI na karavI, eka adhiSTAtAne jUdo pADiye to bIjAne paNa jUdA pA. DavA paDe, mATe ihAM vANIja zrutAdhiSTAtrI Tharaze, tenI AzAtanAne mATe jUdo aticAra ve ane je vyaMtaradevI be tenoto aticAra devANaMthA0 devINaM yA e pAThamAM aticAra jANavo anyathA ninna pADavAthI to veyAvacagarANaM AsAyaNAe ema paNa joiye; tathA upacAre vyaMtarAdi prakAranI zrutadevI grahaNa karie to paNa stuti namaskAra to jinavANInAja sidhthAya; jema tIrtha zabde zrInagavatIjImAM caturvidha saMgha kahyo paNa AdhArAdheyanAva saMbaMdhe karI kaMthacit anede caturvidha saMghane namaskAra te zratane namaskAra jANavo, zrute karIneja te saMghane namaskaraNIya paNAthI ema ihAM paNa zrutAdhiSTAta vyaMtarAdika prakArani vijJapti paNa jinevANIneja jANavI; par3I bahuzruta nirIhapaNe karI kahe te pramANa. pUrvapadAyAvazyaka havRttimAM to zrutadevInI A
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ 630 paricchedaH 15 zAtanA varajavI evo sAdhAraNa artha De paNa zrutadevI te jinavANI ke vyaMtarAdi prakAranI koI anya devIle ema spaSTa niradhAra vinA zrunadevI te jinavANI ke ema kaho bo te tamArI manakalpanAe kahobo ke pUrva puruSonA lekhanA AdhArathI kahoge? ||nttr // pUrva puruSonA lekhanA zrAdhArathI zrutadevIne jinavANI kahIe bIe. tathAhiM zrIsenaprazne // __ // tatpAtaH // tathAzrIhrIpranRtidevyazcaturviMzatijina yakSiNyaH paTpaMcAzadikkumAryaH sarasvatIzrutadevIzAsana devItvetyetAsAMmadhyekAnavanapatinikAyavAsinyaH kAzca vyaMtaranikAyavAsinyati sAraMvyatyAprasAdyamitipra0 zrIhIpratipadevyonavanapatinikAyAMtargatA timalaya girikatavRhatketravicAraTIkAyAmiti tathAcaturviMzati jinayadieyastuvyaMtaranikAyAMtargatAH eva saMjAvyate yata naktaM saMgrahaNIsUtre vaMtarapuNyavihA pisAyanUyAtahA jakhetyAdi tathA SaTpaMcAzadikkumAryastuzrIaAvazyaka cUrNI SaTpaMcAzadikkumArINAM izvirNane bahUhiM vAMNa maMtarehiM devehiM devihiM sahi saMparibuDA ityAyuktAnusAre Na vyaMtarnikAyAMtargatAjhAyaMta iti tathA zAsana devI tu jinayahieyeva nApareti tathA sarasvatI zrutadevI tu paryA tAMtaramiti jJAyate paraM kutrApi tathAyurmAnanikAyA
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 631 dina dRzyata iti // e pAtamA tapAgaca nAyaka zrI senasUrijIe praznottara karayo ke sarasvatI ane zrutadevI e be paryAyAMtara nAma jaNAya De, paraMtu tenAM AyunAM pramANa tathA nikAyAdi jainazAstromAM koI kANe dekhAtAM nathI,e aniprAyathI 1 zrutadevI kaho tathA sarasvatI kaho, ityAdi aneka paryAya nAma jinavANInAMja saMnave be, anyathA jo vyaMtarAdinikAyamAM zrutadevI hoya to tenA AyurmAna tathA nikAyAdika paNa zAstromAM darzAvyA joie tathA zrI amadAvAdamAM pAMjarApolanA jhAnanaMmAramA prAcInAcArya kRta sAdhu pratikramaNa sUtrastabaka jIraNa pustakamAM zrutadeva tIrthakara gaNadharAdikane kahyAle; te jematema adara TAMkie bIe, suyadevayANaM aAsAyaNIe. arthaH // suya0 zrutadeva tIrthakara tathA gaNadharAdika tehanI aAzAtanA karI hue teH // tathA dhIravimalajI ziSya nayavimalajI arthAt jJAnavimala sarijIkata yati pratikramaNa sUtrastabakamAM zrutadevIne jInavANI kahI. tat nASA pAThaH // suyadevayAe praasaaynnaae|| arthaH // zrutadevatA vItarAganI vANI pAMtrIsa vANI guNayukta hatI to kema pAkhaMmI pratibodhAtA nathI ityA dirUpa tathA zrutadevI zAsanAdhiSTAyakAnI tathA zrI
Page #429
--------------------------------------------------------------------------
________________ 632 parijedaH 15 jhAnavimanasUrijI kRta pAkSikasUtra vRhadvati bAlAva bodhamAM paNa zrutadeva te jinavANI tIkhI be, paNa graMtha gauravanA nayI te bAlAvabodhanI nASA lakhI nthii|| ||puurvpdH // jinavANine zrutadevI koI graMthamAM kahI hoya to zrutadevIne jinavANI kahevAya anyathA na kahevAya // ||nuttrpdH // upadezAmAlA sUtravRtti tathA stabaka bAlAvabodhamAM jinavANIne zrutadevI spaSTapaNe kahIje. . te pATha anukrame lakhIe bIe tyAM prathama upadezamAlAvRtti // pAThaH // akaramattAhINaM jaMciyapaDhiyaMcayAmANeNaM taMkhamanamAnasavaM jiNavayaNaviNiggayAvANI // 545 // ___ // vyAkhyA // akarotti aNimAtrayA'thavAhInaM nUnaM upaladANAdAdhikaMvA atra graMthe yakiMcinmayApatitaM nANitaM kIdRzenamayAajAnataMtaMzabdenatathInAdhikAkSaratvAdiSaNaM mamasaMbaMdhi sarva samayaM matAM jinavayaNe tijinavadanAt jinamukhAvinirgatAnisRtAetAdRzIvANI zrutadevI ekAgracittenanavyaiH zrotavyA // 545 // ___ arthH|| are karIne athavA mAtrAe karIne nabo athavA upalahAthI adhiko yA graMthamAM jo kiMcismAtra meM naeyo, kevoka hu~ajANApaNAthI taM zabde ka
Page #430
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 633 rIne te hInAdhika adAdika uSaNa mArA saMbaMdhI khamo, jina mukhathI nIkalelI evI vANI te zrutadevI ekAya citte karI navya jIvoe zravaNa karavI // 545 // e pAThamAM jinavANIne zrutadevI kahI, temaja prAcI. nAcAryakRtastabaka lASA. paatH|| akaramattAhINaM jaMciapaDhiaMdhayAmANeNaM taMkhama mazasavaM jiNavayaNaviNiggayAvAMNI // 44 // akarake0 adAre athavA mattAke0 mAtrAe karIne hINaMke0 hina adhikuM athavA nahuM jaMciyake. je kAMDa vanI paDhIaMke kAMhoya ayANamANeNake ajANapaNe zrI upadezamAlAmAM take te khamanuke khamo sAMsaho masake mAharUM savaMke0 sagha e luNa jiNavayaNake0 jina vItarAganA mukhathakI viNiggayAke0 nIkalI evI je vAMNIke vAMgI shrutdevtaate||4aatthaa AtmArAmajI AnaMdAvajayajIe zrI satyavijayajI panyAsanepotAnIpaTTa paraMparAyamAM mAMnyA , temanA ziSya zrI vRddhivijayajIe zrI upadezamAlA padArthamAM pragaTa jinavANIne zrutadevI kathana karIne, te pATha jematema lakhie gae ||akr mattAhINaM jaMciyapaDhiaMayANamANeNaM taMkhamanamalasavaM jiNavayaNaviNiggayAvANI // 44 // ||akrke0 prakAre karIne athavA masAke0 mAtrekarIne hINaMke0 hina a.
Page #431
--------------------------------------------------------------------------
________________ 634 parijedaH 15 dhikuM athavA na jaMciyake je kAMza valI paDhiaMke0 kahinahoe ayANamANeNaMke ajANapaNe e zrI upadezamAlAmAMhe taMke0 te khamanake khamo sAMsaho manake mAharu savaMke0 sagha e kuMNa jiNavayaNake0 jina vItarAganA mukha thakI viNiggayAke0 nIkalI ehavI je vANI ke0 vANI zrutadevatA te ||shriimdyshovijy vA caka satprasAdAni SyAditoyamatimaMdajanasyahetoH sazrIkasatyavijayAhvagaNIMmukhyaziSyaNajhivijayana padArthaguMphaH // 1 // have jANavaM joie ke prAtmArAmajI prAnaMdavijayajInI guruparaMparA vAlA to jinavANIne zrutadevI mAMnatA yAvyA te vacata pheravI zrutadevIne vyaMtararUpe mAMnI temanAM vacana jUtAM mAnavAM tyAre to guru paNa jUnA siha thayA, ane jo AtmArAmajI AnaMdavijayajInA guruvAdika jUnA hatA to emanI to zI gatI thaze? tathA caturthastutinirNaya dRsstt||153||15||tthaa TaSTa // 11 // 172 // mAM zrutadevIno artha jinavANI tajIne AvazyakasUtra pramukhanA pATha likhyADe ne vyaMtarAdi prakAra zrutadevInA kAyotsarga tathA tenI thui pramukha pratikramaNa mAM karavAno aniprAya jaNAvyo , te ekAMte potAnA pUrvApara virukSa vacananI nizAnI jaNAvI saMnave , kema
Page #432
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkA jhAraH 635 ke "namo sukhadevayAe" e pAThano artha AtmArAmajI yAnaMdavijayajIe samakitasalyohAra pRSTa 77 mAM evI rIte lakhyo ne te pATha pUrvaka artha jema le tema lakhie bIe // namosudevayAe // e sUtre karIne gaNadharadeve jinavANIne namaskAra karayo ne // e rIte potAne hAye zrutadevIno artha jinavANI lakhIne have jokhA lokone bhramajAlamA phasAvavA pUrvokta kUDA lekha larakhyA ne, te potAnI mUrkhatArUpa vidvatAne pragaTa karI te navyajIva apakSapAti janone ciMtana karavA yogya, tathA zrI hari naisarijIe stuti stotrarUpe saMsAradAvAnI stutistavanA karI De temAM AmUnAloladhUnI ityAdi cothI thui racI le tepaNa jinavANIrUpa zrutadevatAnI ne kema ke temAM // navavirahavaraMdehimedevisAraM // e vAkye karI devInI pAse saMsArano viraha eTale vijoga arthAt modanI jAcanA karI be, te jinavANIrUpa zrutAdhiSTAta zrutadevatA vinA bIjI vyaMtarAdi prakAra zrutadevI mokSadAtA jainasihAMtomAM kahI nathI tethI, zrI harinAsUrijIe jinavANIrUpa zrutadevatA pAse mokSa mAgI De paNa vyaMtarAdi prakAra zrutadevatA pAse moda mAgI saMnavatI nathI, thane amaladalakamalAgAranUminivAse tathA varakama lakare ityAdi vizeSaNa te napamArUpe eTale tirthaMkara.
Page #433
--------------------------------------------------------------------------
________________ 636 parichedaH 15 nA mukharUpa kamalanA gharamA vAsale je vANIrUpa zrutade vIno ityAdi vRtti paraMparAnunave te sarva nRpamArUpa vizeSaNAnA artha saMnave be, tathA zrIbhagavatIsUtramAM jema jinavANInaMnAma zrutadevI pratipAdana karayuMbe tema prA cInAcAryakRtavAGmayASTha kamAM jinavANInuM vAgezvarI nAma pratipAdana karadhuM be. tathAcatatpAThaH // jinAdezajAtAjineMAvikhyAtA vizu-prabunanA lokamAtA. durAcAraDuranaiharAzaMkarANI namodevivAgezvarIjainavANI // 1 // sudhAdharmasaMsAdhanIdha karmazAlA mudhAtApani rnAzanImeghamAlA mahAmohavidhvaMsanImodAnI namo0 // 2 // prakhedazAkhAvitAni lASA kathA saMskRtAprAvRtAdezanApA cidAnaMdanUpAlakI rAjadhAnI namode0 // 3 // samAdhAnarUpa anUpA buDA nmanekAMtadhAsyAdvAdAMkamuDA tridhAsaptadhAdvAdazAMgIvakhA nI namo // 4 // prakopAyamAnAkhadaMnAyalonA zrutajJAna rUpImatijJAnazonA mahApAvanAnAvanAjavyamAnI namo de // 5 // atItA jItA sadAnirvikArA viSevATikAkhama nIkhaDgadhArA purApApavichedakartrIkRpAnI namode0 // 6 // agAdhAabAdhAniraMdhAnirAsA anaMtAyanAdIzvarIkarma nAzA nizaMkAniraMkAcidakAjavAnI namode0 // 7 // azokAmudokAvivekIvidhAnI jagaUMtumitrAvicitrA 0
Page #434
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 637 vasAnI samastAvalokAnirastAnidAnI namode0 // 7 // iti vAmayASTakaM // ||e aSTakamAM jema jinavANInu paryAyAMtara nAma vAgezvarI pratipAdana karayuM tema saMsAradAvA pramukha stuti stotrAdikamAM devI, jagavatI, sarasvatI, zAradA, brahmANI, brahmasutA pramukha jeje paryAyAMtara nAme karI jainazAstromAM namaskArAdi karayA be, te sarve jinavANIneja saMnave, paNa vyaMtarAdi prakAra devI devatAne saMnavatAnathI; kemake Avazyaka vRtyAdikamAM guNAhiyaM vaMde ||ettle guNAdhikane vaMdana karavU kA be, paNa nyUna guNavAlAne kaDaM nathI, tosuvihita galakriyAnA dhorI zrI harinasarijI te bahAguNANAnA dhaNI te pAMcamA guNagANAvAlAne namaskAra na kare to cothe guNagANe rahyA devI devatAne namaskArAdika kema kare ? te budhviMtone vicAravu zreyabe, kimadhika lekhnn.|| prshnH|| zrI tIrthakaradeva paNa samavasaraNamAM besatAM namotibassa e vacane karI caturvidha saMghane namaskAra kare to samadRSTi deva devI paNa caturvidha saMghane aMtata be, e apedAe tIrthakara deva paNa samadRSTi devatAnane namaskAra kare , to bIjA sAdhvAdika kare temAM to zo doSa ?
Page #435
--------------------------------------------------------------------------
________________ 637 parijedaH 15 ___ uttara // zrI tIrthakaradeva namotibassa e zabdavaDe karIne zrutajhAnane namaskAra karane, zA mATe ke namaskAra De te iSTadevane thAya ane tIrthakarAne zrutabe te sijhonI pere iSTadeva be. tathA coktaM zrI nagavatIsUtravRttau // ttpaatthH|| namosuyassatti // namaskArostuzrutAya dvAdazAMgI rupAyAhatpravacanAya nanviSTadevatAnamaskAromaGgalArthonavatinacazrutamiSTadevateti kathamayamaMgalArthati 1 atrocyate zrutAmaSTadevataivAhatAM namaskaraNIyatvAtsi vannamaskurvatica zrutamahatonamastIrthAyatinaNanAt tIthaMcazrutaM saMsArasAgarottAraNAsAdhAraNatvAt tadAdhAratvenaivaca saMghasyatIrthazabdAnidheyatvAt tathAsikAnapimaMgalArthamahatonamaskurvatyeva kAkaNanamokkAraM sikSANayama niggaraMtusogiehe iti vacanAditi // arthaH // namaskAra thAna zruta te dvAdazAMgIrUpa arhat pravacanane ihAM koI kahe ke iSTadevatAno namaskAra maMgala arthe hoya ane zruta to iSTadeva nathI, te mATe kema e zrutadeva maMgalArtha thAya? eno uttara zruta teja iSTadeva be, zyA mATe ke arihaMtone paNa e namaskAra jogya paNAmATe sijhanA namaskAranI peThe zrutane tIrthaMkara name be, namastIrthAya e kahevAthI tIrtha zabde ihAM zrutagrahaNa karavU, kemake saMsAra samuz tAravA asAdhAraNa paNA
Page #436
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko dvAraH 630 mATe valI te zrutanA prAdhArapaNe karIneja saMghanuM tIrtha evaM nAma te kAraNa mATe eTale caturvidha saMghamAM zruta raghuMbe, tethI saMghane tIrtha kahI bolAvyuM, tathA siddho te paNa maMgalane arthe arihaMta be. te namaskAra kareja be, kAUpana mokkAraM ityAdi niryUktikAranuM vacana be, je namaskAra siddhone karIne pranigraha jagavAn grahaNa kare mATe siddha iSTave te zrutapaNa iSTa be, tethI maMgalArthaka jAvo, eyarthamAM tozrutaneja namaskAra De, sAdhu sAdhavI zrAvaka zrAvikAne to kahyo nathI, jo khAdhAranA upacAre namaskAra siddha karIe to pUrvokta sarva AcAyanAM vacana virodhI dhAya, niyUktikAra je asaMz2atI na vaMdiyA kahebe, te paNa virodha pAme mATe saMgha zabdamAM paNa guNAdhika thApIne namIe paNa nyUnaguNIne namavAthI to sarva vyavahAra asamaMjasa thAyale. guru ziSyane vAMde, sAdhu sAdhavI te zrAvaka zrAvikAne vAMde, ema thAya to sarva sUtrI viparItatA thai jAya, mATe vicArakhaM jo isake tane tIrtha kahIvAMde ejavAta niryUktikAra yA vazyakamA likhekhe || "gAthA || ticapaNA maMkAnaM kahe isAhAra sa deNaM savesiMsanIyaM joyAnIhAriNAjayavaM // 45 // tapuviyA rahayA pUiyapUyAyaviSayakamaMca kayakiJco vijahakahaM kaheinama etahA ticaM // 46 // " e be gAthAnumA
Page #437
--------------------------------------------------------------------------
________________ 640 paricchedaH 15 sUtraneja tIrtha kaDaMDe, enI vRtti zrI harinAsUrijInI karelI temAM pATha ema, tibapaNAmaM gAhA // 45 // vyA0 namastIrthAyetyanidhAyapraNAmaMcakRtvA kathayati sAdhAraNena pratipattimaMgIkRtyazabdena keSAM sAdhAraNenetyAha sarveSA mamaranaratirazcAMsaMjhinAM kiM viziSTena yojananirhAriNA yojanavyApinA jagavAnityetajktaM navati nagavato dhvanirazeSasamavasaraNasthasaMjhinirjizAsitArthapratipattinibaMdhanaM navati jagavataH sAtizayatvAditi // ___ gAthArthaH 45 // Aha kRtakRtyo jagavAn kimiti tIrthapraNAmaM karotItyucyate tappUviyAgAhA // 46 // vyAsa tIrthazrutajhAnaM tatpUrvikA arhatA tIrthakartA tadabhyAsaprA ptA pUjitena pUjA pUjitapUjA sAca kRtAsyaM navati loka zvapUjitapUjakatvAcagavatApyatatpUjitamiti pravRtteH tathA vinayaMkarma ca vakSyamANa vainayikadharmamUlaM kRtaM navati athavA kRtakRtyo pi yathA kathAMkathayati namati tathA tIrthamiti Ahaivamapi dharmakathanaM kRtakRtasyA yuktameva na tIrthakaranAmagotrakarma vipAkatvAtaMtaM ca kahavedidya tItyAdi gAthArthaH // 46 // nAvArthaH // namaskAra thAna tIrthanaNI ema kahI praNAma karIne deva manuSya sAMI tiryaMca pramukha sarvane sAdhAraNa eTale samajavAmAM Ave evI eka yojanamA
Page #438
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkA-dAraH 641 vyAptamAna jagavaMta vANI kahe, ihAM ema kahyuM je jagavA nanI dhvanI sarva samavasaraNamAM rahyA evA saMjJi jIvoe vAMcA artha tene prAptinI kAraNanUta thAya, kAraNake bhagavAnanA evA atizaya be; ihAM koI prazna kare be ke sarvakArya karI rahyA evA jagavAna zyA mATe tIrthane name be? tene uttara tIrthanAma zruta jJAnanuM be te zrutajJAnapUrvaka parihaMta tIrthakarttA tenA ( zrutajJAnanA) abhyAsathI tIrthaMkara yA eTale pUrvezrutajJAna pAmyA paDhI te zrutajJAne karI kriyAkalApa karavAthI tIrthaMkara thayA e zrutano upagAra jANI zrutajJAnane name be; valI tIrthaMkara jenI pUjA kare te lokamAM pUjita ve eva jaNAvavAne pA. nama skAra pravRtti be, tathA vinayamUla dharma kasyo thAya eTale vinaya jaNAvyo; athavA je kRtakRtya thayA te paNa kathA kahe, zrutane name, to bIjAnae to avazya ema karavuM; ihAM koI valI prazna kare ke ema dharma kahevo te paNa kRtakRtyane na joiye ? tene uttara ebeje ema na bolavuM, kemake e bhagavAnane hAlamAM tIrthaMkara nAmagotra karmano vipAkamA dharmakathA kahe; ne ema na mAnazyo to te tIrthaMkara nAmakarmano vipAka kema bUTaiye e niryUktinu vacana be. e pAThamAM to tIrthazabde zrutane namaskAra be sAdhu sAdhavI zrAvaka zrAvikAnuM kathana nathI 2 tathA dIpikA * 81
Page #439
--------------------------------------------------------------------------
________________ 641 paricchedaH 15 mAM paNa emaja be. te pAThaH // ticanamoticassetyuktvA praNAmaM kRtvA'I mAgadhagirA sarvasaMjJinAM sAdhAraNazabdena yojananirdhAri er yojanavyApinA kathayatvi 0 // // 46 // kiMtIrthaMnamatI tyAha tappuvie tIrthaM pravacanaM tatparvikArhatA pUjitena pUjA'sya kRtA syAt lokasya pUjitapUjakatvAt loke vinaya mUladharma sthApanAya vinaya karma ca kRtaM syAt yadvA kRtakRtyo'pi praturyathAdharmakathAM tathA tIrthamapi namati ||47||e kathanamAM paNa pUrva jevuMja kathana be, paNa saMdepArtha kahe, namotibassa ema praNAma karI ImAgadhi ASAmA sarva saMjJI jIvone sAdhAraNa zabde karI yojana vyApaka vANI kahe paNa tIrthane zyA mATe name te kahe be. pravacana jAevAthI arhat thayA tenI pUjA karIthAya loka pUjitane pUjebe, mATe vinayamUla dharma sthApana karaco eTale vinaya batAvyo, ityAdi emAM paNa tIrtha nAma zrutanuM be. // 3 // tathA guNAdhika vinA vAMdavAnI pravRtti paNa japAtI nathI kemake eja prAvazyakamAM kevalI pramukha paNa samavasaraNamAM guNAdhika vAMdavAnI pratipattI jalAvIbe, eTale je paraSadAmAM bese te kevalI traNa pradakSiNA karI tIrthakarane vAMde, pI tIrtha zabde gaeAdharapada guNAdhikatene vAMde, paDhI gaNadhara pAula bese paNa bIjA sAdhu
Page #440
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtha stutinirNayazaMko-cAraH 643 sAdhavI tIrtha zabdathI caturvarNa saMghamAM be topaNa guNAdhika vinA temane vAMde nahI, to avirati deva devyAdikane vAMdavAno vyavahAra dharma saMbaMdhamAM kyAMthI saMnave ? tathA ca // tatpAThaH // kevaliNotikaraNa jiNaMticapaNA maMcamagarnu tassamaNamAIvinamaM tAvayaMAMtisaghANa saThANaM // 34 // enI TIkA pATha || kevaligAhA // 34 // vyA0 kevalinastriguNaM triH pradakSiNIkRtya jinatIrthakaraMtIrthapraNAmaMca kRtvA mArgatastasyatIrthasyagaNadharasyAnipIdaMtItikriyAdhyAhAraH mANamAItti manaH paryavajJAnino'pi jagavaMtamanivaMdya tirthaM kevalinazca punaH kevaliSTaSThato niSIdaMtIti AdizabdAt niratizayasaMyatA api tIrthaMkarAdInanivaMdya manaH paryyAyaH jJAninAM pRSThato niSIdaMti tathA vaimAnikadevyApi tIrthaMkarAdInanivaMya sAdhupRSThataH tiSTaMti na niSIdaMtI ityAdi // eno jAvArtha e be ke je samavasara mAM 12 paraSadA bese tyAre kevalI traNa pradakSiNA karIne tIrthaMkarane name, paDhI tIrthane praNAma karIne gaNadharanI pAla bese, bIjA manaHparyava jJAnanA dharanArA te nagavaMtane vAMdI tIrtha kevalIyone namIne kevalInI puMThe bese; yAdizabdathI atizayavaMta sAdhu paNa tIrthaMkarAdikane vAMdI manaH paryavajJAnIyonI puMThe bese, e rItithI jA
Page #441
--------------------------------------------------------------------------
________________ 644 paricchedaH 15 fat ke guNAdhikane vAMdavAno vyavahAra be; ihAM tI zabda gaNadharavAcI paNa be, tyAM koi kaheze ke kevalIthI adhika gaNadhara kema? tene kahIye ke gaNadhara padavI mATe adhika be; paNa tIrthaMkare namaskAra je tIrthane karayo teto TIkAkAre khulAsAthI zrutanoja lakhyo be, ne nagavatI mAM saMghane tIrtha kahaDhe paNa tyAM tIrthaMkara na me evaM kartuM nathI. te pATha // tinaM ticetikareti // 1 // goyamA arahAtAvaNiyamaMticaMgareti ticepucAnavamAispesama saMghe taMjahA samaNAsamaNInusAvagAsAviyAna pavayAM tepavayaNaM pAvayaNIpavayaNaM go0 rahAtAvaNiyamaM pAvayaNI pavayagaMpuNaDavAla saMgegaNipiDage taM0 prAyAro jAvadidhivAna vRttiH ticaMnaMteityAdi tIrthaMsaMgharUpaMnadaMtati caMti tIrthazabdavAcyanata tIrthakarastIrthaM tIrthazabdavAcyaM itipraznaH yatrottaraM hantIrthakarastAvattIrthapravarttayitA na tu tIrthaM tIrthaM punaH cAnavaspAispesa maNasaMgheti catvArova yatra sa caturvaH sa cAsAvAkIrNazca kramAdiguNai varvyAptazcaturvarNAkIrNaH kvacit caDavaNe samaNasaMgheti paThyate tacca vyaktameveti uktAnusAryecAha pavayanaM tei tyAdi prakarSeNocyate'nidheyamaneneti pravacanamAgamastata nadaMta pravacanaM pravacanazabdavAcyaM kA kvAdhyetavyaM nataprava canIpravacanapraNatAjinaH pravacanaMdIrghatAcaprAkRtatvAt //
Page #442
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko jhAraH 645 e pAThano paramArtha eDe je gautamasvAmIe pugdhaM ke he jagavAna! tIrtha saMgharUpa te tIrthazabdano vAcaka ke tIrthaMkara tIrthazabda vAcaka be? ema pUre uttara prApyo je arihaMta ne te to tIrthanA pravarttAvanArA ne ane tIrtha to kamAdi guNe vyApta evo caturvarNa saMgha rUpa De tene caturvarNAkIrNa kahIye koiThekANe "canavahasamaNasaMghe"evo pATha teno paNa artha sugama eTale cyAra varNa sAdhu // 1 // sAdhavI // 2 // zrAvaka // 3 // zrAvikA // 4 // e tIrtha ne tIrthaMkara kartA le te tIrtha nathI, e praznottaramA tIrthazabde caturvidha saMgha kahyo, temA pravacana rahayuMDe mATe pravacanano praznapUche be ke he jagavan pravacana te pravacana be, ke prAvacanI te pravacana prarUpanAro pravacana je? e prazna teno uttara. he gautama! arihaMta to nizce pravacananA prarUpaka De te pravacana nathI. pravacana to valI bAra aMgagaNI karaMmiyo AcArAM gAdika te pravacana . // e pAtamA prathama praznottaramA tIrthazabde caturvidha saMgha kahyo, bane lagatoja pravacanano praznottara kahyo be te yA dhArAdheya nAvasaMbaMdhe karI caturvidha saMghane tIrtha kahyo saMnave ,tethIjaAvazyaka vRttyAdikamAM pravacana te zrutajJAna tathA pravacananA kA prathama gaNadharane tIrtha zabde karI tIrtha grahaNa karayAne, mATe tiirthshbde||1|| shrutjhaan||2||
Page #443
--------------------------------------------------------------------------
________________ 646 parijedaH 15 prathama gaNadhara ||3||ane caturvidha saMgha etraNe artha jANavA, paNa zrItIrthaMkara deva to tIrthazabde zrutajhAnane parama napagArI guNAdhika jANIne namaskAra kare, ane sAmAnya kevalI te tIrthaMkarane tathA tIrtha zabde karI prathama ga dharane pravacananA prarUpaka tathA pravacananA kartA e a. pedAe guNAdhika jANI namaskAra kare ane yAvat niratizayavaMtasAdhu te sAtizayavaMta sAdhune guNAdhika jANI tIrthazabde namaskAra kare, paNa guNahInane namaskAra kare nahIM; ane caturvidha saMghane namaskAra de te paNa zrutaneja je kemake zrutanAgrAdheyathIja catarvidha saMghane tIrtha kahyo De tethI namoloe savasAhuNaM e pAThamAM ziSya guru namaskAravat tIrtha zabde karI caturvidha saMghane samudAyavAcI namaskAra saMjave ne, paNa jUdA jUdA nAma pADI namaskAra saMnavato nathI; ane jo jUdA 1 nAma pADI namaskArano saMnava karIe to sAdhu zrAvakane name ane zrAvaka sAdhune name e vyavahAra jinazAsanamAM dekhAto nathI. teno lopa thAya kema ke mahAvratanI dhAraNa karanArI sadRza guNagaNe rahI sAdhvIjIne paNa sAdhu namatA nathI, to hIna guNa sthAnake rahyA zrAvakAdikane kema name? ane hInaguNasthAnake rahyA zrAvakAdikane na name to avatI guNasthAnake rahyA devadevIne to nameja kema? arthAt naja
Page #444
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkodAraH 647 name, tathA koI tIrthazabdathI samakitIne namaskAra tIrthaM kara kare ema kahe be, te to niHkevala utsUtra prarUpaka be kemake siddha tathA zrutajJAna ebene tIrthaMkara namaskAra kare ema to jaina siddhAMtomAM lekhaDe paNa ebe sivAya bIjA sAdhu sAdhvI zrAvaka zrAvikA devadevI pramukhane tIrthaMkara namaskAra kare evo to koi jainasiddhAMtamAM lekha nathI. mATe tIrthazabde karI caturvidha saMghane tIrthaMkara namatA nathI te ati guNasthAnake rahyA devIdevAne sAdhu sAdhvI paNa namatA nathI ne vAMdeto zrI nizIthapramukha jaina siddhAMtomAM asaMyatine vAMdavAno mahAdoSa prAyazcita lakhyo. ityanaMvistareNa // praznaH // pUrvokta devatAnne kAraNa vinA vaMdana pramukha no mahAdoSa lakhobo to tame kSetradevatAdikano kAyotsargaiyA mATe karobo ? uttaraH // kAraNa vinA zrAjJA nimitte karIe bIe, paNa sahAya nimitte karatA nathI, tathA zrI harina sUrijIe paMcavastuka graMthamAM zrAcaraNAthI zrutadevatA kSetradevatAdikano kAyotsarga karavo kahyo be, te pramANe mopaNa karIe bIe, tathA ca. tatpAThaH // thui maMgalaMmiguruNA caccariesesesagAthuIbiMti // cititanuthovaM kAlaMgurupAya mUlammi // 50 ||vyaa 0
Page #445
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 parijedaH 15 khyA // stustimaMgale guruNA AcAryeNa uccArite sati tataH zepAH sAdhavaH stutibruvate dadatItyarthaH tiSTanti tataH pratikrAMtAnaMtaraM stokaM kAlaM ketyAha gurupAdamUle prAcA. yAMtike iti gAthArthaH prayojanamAha // pamheThamerasAya gananuppheDihavaievaM AyaraNasukhadevaya maainnNhoinssggo||1||ttr vismRtaM smaraNaM navati vinayazca pheTito nAmatIto navatyeva upakAryAsevanena etAvatpratikramaNaM yAcaraNAt zrutadevatAdinAM navati kAyotsargaH atr|| AdizabdAt devanavanadevatAparigrahaH iti gAthArthaH // ___ e pAThamAM pratikramaNaM karayA paThI AcaraNAthI zruta devatAdikano kAyotsarga karavo kahyo, te zruta smRddhi tathA avagraha yAcanarUpa AjhAno , paNa sahAyano nathI. te kAyotsarga karaNarUpa AcaraNA pUrvadhArAyonA samayamAM paNa pAdika cAturmAsika saMvatsarika saMbaMdhI devasika pratikramaNamA pravarttatI hatI. te pATha prayojana pUrvaka anukrame lakhie giie|| temAM prathama to zrI prA. iyaka sUtranI niyUkti TIkA ane cUrNI dIpikA pramukhanA pramANa lakhie bIe. tatra Avazyaka niyukti gAthA // cAumAsidhavarise tussaggokhittadevayAena parikAsiUsurAe kariMticAnamAsievego // 33 // e gAthA naassykaarnii|| TIkA 22
Page #446
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkA- hAraH 649 hajArImAM sarva mUlaguputtara guNANaM zrAloyaNa dAUMNa paDikkamaMti khettadevayA eyanassaggaM kareMti ke puNacAnamAsie siddhAdevayA vikAjassaggaMkareti // tathA Avazyaka cUrNimAM pATha be, te ema be // mUlauttaraguNAyacyAloetavaM tApaDikkamidyati cAnumAsieegouvasaggadevatAekAna kIrati saMvariekhettadevayA evikIrati tathA Ava iyaka dIpikAmAM pATha // zratha nASyaM // cADacAturmAsikevA pike kSetra devatAyAH kAyotsargaH kAryo'vagrahAnumatiyAca narUpaH saptaviMzatyudAsaH pAkSike zayyAsuryAH kAyotsa rgaH kAryaH eke prAcAryA zrAturmAsikepi zayyAMsuryutsargaM kurvati // 24 // arthaH // mUlaguNA uttaraguNa AloyaNa karI paDikkame paDhI comAsimAM ne saMvarimAM kSetradevIno kA - ssaga kare, devanI AjJA levA mATe arthAt avagraha anumati yAcanarUpa kAussagga kare dhane parikamAM zadyA surI eTale bhuvanadevatAno kAussagga kare, koi prAcArya canamAsimAM paNa siyyAsurIno kAussagga kare be. // e pUrvokta sarva pAThamAM pAktika cAturmAsika sAMvatsarika pratikramaNanA aMtanAgamAM kSetra devatA juvana devatAnA kAyotsarga avagraha anumati yAcana nimitte pragaTapaNe karavA kahyA be, topaNa grAtmArAmajI prAnaMdavijayajI 82
Page #447
--------------------------------------------------------------------------
________________ 650 parijedaH 15 caturthastutinirNaya pRSTa 152 mAM nitya pratidina sahAyyanimitte kSetra juvana devatAnA kAyotsarga pramukha sthApana kare je; e paNa emanI asatya kalpanA . paNa sAdepa kalpanA nathI, kema ke nitya pratidinanI mAjhA koI pUrvadharonA graMthamA dekhAtI nathI,ane paMcavastvAdika graMthomAM devasika pratikramaNa vidhinA aMtamA lakheDe, te parika comAsI saMvaharI pratikramaNa paNa devasika pratikramaNa vinA na hoya, te mATe pAravI vigere saMpUrNa karavAnA devasi pratikramaNamAM lakhe, paNa nityanA devasi pratikramaNamAM nahI. jo nitya pratidina karavA arthe paMcavastukano lekha hota to, devasika pratikramaNanI vidhi saMpUrNa thayA palI "bAyaraNAe sUyadevamAiNaMusaggo" ityAdipAThane lagatI pAdika pramukha deva devatAdi kAyotsarga pratipAdaka "caThamAsievarise hoikhitadevayAusaggo"ityAdi pUrvadhara kata gAthAnopramANa na lakhata, ane jo pUrvadharakata gAthAno pramANa jakhyo to tethI emaja siha thAya be ke paMcavastukAre paNa pAkSika pramukhamAMja kSetra devatAdikanA kAyotsarga pratipAdana karayA be, anyathA nitya pratidina pratipAdana karayAM pUrvadharonA vacana vighaTamAna thAya, ne prAjhAnaMga doSa prApta thAya tathA ni yUktimA "uniyahuMticarite daMsaNanANeahoizaktiko sutra
Page #448
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 651 khettadevayAe thuzyatepaMcamaMgalayaM" e gAthA koI TIkA cUrNimAM Deja nahI, tethI koiye pradepa karIne, paNa niyUMktikAra kRta nathI, evaM yAvazyaka dIpikAmAM lakheDe. te pATha // tathA vRtticUAdi dRSTAkkAthAdarza gAthAdRzyate unniyaTuMticaritte ityAdi cAritrazodhaye dvau nadyotatakaraustaH darzanajhAnayorekaika udyotakaraH syAt zrutakSetradevatayoH stuteraMte paMcamaMgalaM namaskAro naeyaH paraM uttarArthiH sijhate mayA na jhAto'sti stutizabdo devyA urghaTa iva // arthaH // vRtti cUAdikomAM to meM thA gAthA dIThI nathI, paNa koIka pustakamAM lakhene ke cAritra zodhavA tharthe beloggassano kAnassagga, darzana jhAnane arthe eke ka logassano kAnassagga thAya, zruta detra devInI thu nA aMtamAM navakAra kahevo paNa e gAthAnA aMtanAbe pada de, teno artha siddhAMtamAM ame jAeyo nathI, kemake devInI thui kahevI urghaTa . // eTale siddhAMta yuktie saMnavati nathI;ihAM devyAdikonI stuti urghaTa kahI te mATe coyI thui paNa pUjAupacArAdi kAraNavinA kemasaMnave? te budhviMtone vicAravaM. // tathA caturthastuti nirNaya pRSTa 160 mAM AtmArAmajI AnaMdavijayajIe prAvazyakasU tranuM nAma lakhI pATha lakhyo , te pATha Avazyaka sUtrano
Page #449
--------------------------------------------------------------------------
________________ 652 parijedaH 15 nathI, paNa saMvat 113 nI sAlamAM thayelA zrI caMDagaDIya zrI vijayasiMhAcAryakRta zrAipratikramaNa cUrNino pAune, te zrAipratikramaNa cUrNimAM devasI pratikramaNanI vidhi zrAvakane adhikAra karI sarva lakhI , paNa te vidhimAM zrutadeva devatAnA kAyotsarga tathA thui lakhI nathI, tethI zrAvakone to pUrvAcAryonA samayamAM zrutadeva devatAnA kAyotsarga karavA saMnavatAja nathI; jo saMnavatA hota to cUrNikAra likhata, paNa te lavyA nahI. tathAca // tatpAThaH // ihapuNasAvagapaDikkamohigAro ta. basAvago caInaNagharavAsavAsagaM kAkadhammazANasuThiyaMkhaNamegaMmaNaM caIharevA posahasAlAevA sAhumUlevA gihegadesevA sAmAIyaMvihiNAkAnaNaM paDikkamaNagaI taba paDhamaMcee sAhUyavaMdiyapugosAmAzyAmagaMkahikaMNyAloyaNadaMmagAvasANe divasAzyAraciMtaNAkAnassaggaMgaI pAritAcanavIsambayaMkaDa muhaNatayaMpaDilehiyaM vaMdaraNayaMdeI ta bAloyaNAdaMmagaMpaDhaI tayaMteguruNadiNAjhyAre niveztAamugaMpabittaMbAlAyeNAe bAloedhasuttimiDA ukaDaMnaNa saMmAsagaMpamAdhittA nvvitthopNcmNglNuccaare| sAmAidaMmagaMAloyaNadaMmagaMcapaDhikaNa tanupaDikkamaNasutaM askaliyAIguNasaMyut uccAreI tayaNaMtaraMjvAla
Page #450
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 653 sAvattavaMdaNaekhAmaNaMkare pugovaMdaNayaMdAUsAmAzyasutta pucamAloyaNAdaMmagaM aNukaTTaI cAritnAzyAravisohInimittaM paMcAsahasAsapamANaMkAnassaggaMThAi canavIsavayaM suyacayaMcapaDhadaMsaNasuyanANAzyAravisohinimittaM paNa vIsAsussaggaMgAkaNasicvayaMpaDhai muhaNaMtayaMpaDileha samattivaMdaNaMkALaM ilAmoaNusahinaNitAnivitonUmI kayajANuvApavaTTaNAna tibAhivathuznatinnimaMgalakaTTa tnsmttpddikkmnnonv|| arthaH // ihAM valI zrAvaka paDikkamaNa kare te adhi. kAra ne, tyAM zrAvaka gharavAsa kAma boDI karIne dharma dhyAnamArahelodaNa ekamane caityamAM tathA posahazAlAmAM tathA sAdhU kane athavA gharanA eka dezamAM sAmAyika vidhi karIne paDikkamaNa nAve, tyAM cyAra khamAsamaNa deza eTane caitya sAdhune vAMdine paDhI paDikkamaNa gazne kareminaMte kahe zvAmiThAmi kAnassaggaM kahI tassuttarI annaba aticAra ciMtavavA kAussagga gave, kAussagga pArIne logassa kahe muhapatti paDilehI vAMdagA de panI zvAmi devasIyaM bAlo kahI gurune aticAra kahI amuko prAyazcitta grahaNa kare, divasanA aDhAra pApasthA nAdi bAlo mihAmi ukaDaM de saMmAsaga paDilehI pUMjI besI paMcamaMgala navakAra kahe sAmAyika kahe i.
Page #451
--------------------------------------------------------------------------
________________ 654 paricchedaH 15 bAmi paDi panI paDikkamaNa sUtra askhalita kahe, panI bArasAvatta vAMdaNA de agni khamAvIne valI vAMdaNA de paThI sAmAyika svAmiThAmi yanna cAritra aticAra zodhavA paccAsa zvAsozvAsa kAThassagga pArI logassa sabaloe paJcIsa zvAsozvAsa kAnassagga pArI pukaravaradI vaMdaNa anava paccIsa zvAsozvAsa kAnassagga pArI sijhA bujhANaM kahI muhapatti pa. DilehI vAMdaNA de zvAmI aNusaThiM kahI nUmI upara goDA thApI namostu vaImAnAya e vaImAna traNa thui kahe, tyAre paDikkamaeM samApta thAya ||e paDikkamaNAnI vidhimAM zruta deva devInI thui kAnassagga nathI. tethI ema jANiye bIe, esacaritta0 e gAthA niyuktimA saMvat 12 bAra pahelI tathA palI saMpradAya nedathI mamatanAve koie pradepa karI haze tethI pUrvAcAryonA graMthomAM devasInI vidhimAM zruta devadevIno kAnassagga pratipAdana karayo nathI, e aniprAya jaNAvavA dIpikA kAre paNa urghaTa kahI paNa parakI comAsI saMvabarI e thAcaraNAe sAdhune kSetra devIno kAmassagga mAjhAne arthe karavo saMnave be; paNa stuti kahevI na saMnave, kemake parvAcAryonA graMthomA AcaraNAe devadevI pramukhano kAyAtsarga pratipAdana be, paNa stutino pratipAdana nayI,
Page #452
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 655 kAraNa ke zrutadevIno kAyotsarga zruta samRdi nimitte jinavANI ArAdhaka puruSa prAcaraNAe niraMtara kAyotsarga kare to aTake nahI, paraMtu devadevAdikano kAyotsarga AcaraNAe , te pUrvAcAryonA graMthonA aniprAyathI sAdhune avagraha yAcana nimitte ne, ane avagraha yAcana karI panI avagraha dAtAni stuti karavI, tethI agIyAramo utpAdanA doSa saMnava thAya De, temaja graMthAMtaramAM kA be. te pATha // khittAvagAhako khittasUrIsaMthavakaraMtANaM saahnnvshidosouyyaayeegaarsmo||16||tthaaarvaacin kAlavarti nyAya sarasvati biruda dhAraka mahopAdhyAya zrI yazovijayajI paNa pratikramaNa garnahetu svAdhyAya mAMpUrvoktanyAyane anipAe avagraha yAcana nimitte detra devAdikano kAyotsarga lakheDe, paNa stuti lakhatA nathI. te pATha // tIrthAdhipavIravaMdanaraivatamamanazrInemitila sAra ca0 aSTApadanatikarIyasuyadevayAkAnassagganavakAra ca0 devadevatAkAnassaggazmakaro avagrahayAcanaheta ca0 pNcmNglkhiipNjismaasgmuhptiivNdnhetc|||| ihAM koI kaheze je kAussagga kahyo, tyAM stuti tovIja jema pAhuNAne roTalAnu kahuM to zAka to AvyuMja, tene kahIe ke he devANu priya! TuMDhiyA paNa kahele ke muhapatti bAM
Page #453
--------------------------------------------------------------------------
________________ 656 paricchedaH 15 dhavI kahI to doro paNa nego Avyo evI DhuMDhiyAnunI peThe kuz2ukti karavI jukta nathI, kemake pravacanasAro dvArAdika vRttimAM pragaTa kSetra devAdikanI stuti kahIbe, upane upAdhyAyajI pramukhe yavagraha yAcana nimitte kSetra devIno kAyotsargaja pratipAdana karayo, paNa stuti pratipAdana na karI, to zuM ! te mahApuruSAne pravacanasArAdi graMtha jovAmAM yAvyA nahI hoya ? tethI ema lakhyuM ? paNa ema na samajavuM; kemake je upayogI gItArtha graMthonA pUrvApara virodha TAlIneja graMthamAM lakhe, kemake pravacanasArAdi graMtha vRtyAdikamAMja lakhebe ke "sarva vighna nirdalana nimittaM devadevatAyAH kAyotsargaH kAryaH eka namaskAra ciMtanaM kRtvA tadIyastuti pareNa vA dIyamAnAM zRNoti" nAvArthaM sarva vighnavinAza karavAne kSetra devatAno kAyotsarga karavo, eka navakAra ciMtana karIne tenI stuti kahevI, tathA sAMjalavI temaja jIvAnuzAsana vRttimAM paNa upava vinAzana arthe sAdhune kSetra devIno kAyotsarga ne zrAvakane vighnavighAtana kAraNe samyagdRSTi devadevInI pUjA dRDha karebe, te pATha pA upara lakhI yA vyAbIe, mATe pravacanasArAdivRttikAre paNa sarva vighna vinAza karavAne detra devIno kAyotsarga stuti pratipA dana karI te niraMtara dharmAdi kAryamAM vighna saMnave nahI, paNa zAMti pUjApratiSThAdi viziSTa kAraNe snAtrakArakone
Page #454
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko jhAraH 657 pratikramaNanA aMtavinAgamA kSetra devIno kAyotsarga stuti kahevI, te abhiprAyathI TIkAkAre stuti pratipAdana karI saMnave be; ane jo ema saMnavamAna na karie to pUrvAcArya tathA upAdhyAyajI pramukhanAM vacana virodha pAme kAraNa ke pUrvAcArya tathA upAdhyAyajI pramukhe to avagraha yAcana nimitteja detradevI pramukhano kAyotsarga kahyo paNa stuti na kahI, ane pravacana sArokSArAdi vRttikAre vighnavinAza nimitte kSetra devIno kAyotsarga ane stuti kahi, emaparaspara gItArthAnAM vacana virodha pAme paNa gItArthInAM vacana prAye paraspara virodha hoya nahI, mATe sAdhune to vihArAdi kAraNe tathA parika canamAsI saMvabarInA aMtanAgamA devadevI pramukhano kAyotsarga avagraha yAcana nimitte saMnave,ane zrAvakane pratiSThAdi viziSTa kAraNe vighnavinAzane arthe tridevIno kAyotsarga stuti sahita karavo saMnave; kemake kAraNe cathurvidha saMghane paNa devAdikane prazasta bali devo AvazyakacUrNIadhya02 mAM kahathu de.|| tepAta pasabadevabaleyaappasabadevabaleyapasanadevababeDabbajiyapUsamittapamuheNasaMgheNadevayAebalinimittaMkAna ssaggokato appasanadevabane bagalamahisapurisamAdihiMcamiyAtINaMruddadevayANaMjAgAkIraMti //
Page #455
--------------------------------------------------------------------------
________________ 657 parijedaH 15 e pAThano nAvArtha sugama be, paNa tAtparya e je ke kAraNe paNa samagdRSTi prazasta bali ye paNa mithyAdRSTiyonI peThe aprazasta bAla na de, mATe kAraNe devadeva pramukhane prazasta bali devo saMnave, paNa vinA kAraNe na saMnave; par3I to nirApekSa paNe sikSAMtavettA kahe te sty.|| pUrvapadaH // jekara pratidina devadevatA aura zrutadevatAkA kAyotsarga karaneseM mithyAtva kiMvA pApa lagatA he, to phera pAdahI cAturmAsI aru sAMvatsarI rUpa mahA. parvo ke dinomeM tathA pravajyAvidhi aru pratiSThA vidhimeM pUrvokta devatAyoMkA kAyotsarga karanese nI mahA mithyAtva aura mahApApa tumakoM laganA cAhiye? ___ uttara padaH // pUrvadhara tathA pUrvAcAryanA graMthomAM padI cAturmAsI sAMvatsarI rUpamahAparvonA divasomAMtathA pra. bajyA pratiSThAdi vidhimAM pUrvokta devatAyonA kAyotsarga karavA kahyA be, paNa pratidina karavA kahyA nathI te sarve vArtA zaMkA samAdhAna pUrvaka aneka zAstronI sAdIthI amo upara lakhI prAvyA lie, temaja te pUrvadharAdikanI thAjhA pramANe karie jIe, tethI mahAmithyAtva tathA mahApApa amane to lAgatuM nathI, paNa tamaneja lAge je, kemake pUrvadhara pUrvAcAryonI aAjhA to pUrvokta kAraNa vinA pratidinanI nathI; ne tame to AzA jaMga karIne
Page #456
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko jhAraH 659 pratidina pUrvokta devatAnanA kAyotsarga karoDo to tame vicAro ke anya koika dina ekavAra paNa pUrvadharAdi. kanI AjhA naMgano doSa anaMta saMsAra vRjhino jaina zAstromAM kahyo , to nitya pratidina avazyameva a. rihaMtAdikanI aAjhA khaMmana kare to te mithyAdRSTi mahA adhama ajJAnI kahevo joie, eTaluM to tame paNa jANatA hazo.evArttAno jo tame tAdRza vicAra pUrvaka khyAla rAkhazo to padI pramukha mahAparva tathA pUrvokta kAraNa vinA nitya pratidina pUrvokta devatAnanA kAyotsarga karavA te bahu ayogya , ema aApa ApaNA prAtmAthI samajI jazo, amAre paNa samajAvavAnI jarUra paDaze nahI. // tathA dazapUrvadhara zrIvajasvAmIjIe detra devatAno kAyotsarga kasyo evo lekha zrI AvazyakacUrNimAM be, te pATha para lakhi AvyA bIe, temAM koI mugdhajIva ema kahe ke zrI vajasvAmIjIto atizaya yukta hatA te mATe tenaneto ekaja vAra kAyotsarga karavAthI devadevI pratyada thaine aAjhA deza gai hatI, ane hamaNAM to pA. dika pramukha mahAparvAdikamAM nitya kare to paNa kSetradevI pratyakSa thatI nathI te mATe nitya pratidina kAyo. tsarga karavo yukta ne teno nattara akhie bIe ke zrI vajasvAmIjI to atizayayukta hatA tethI kSetradevI pragaTa thaI
Page #457
--------------------------------------------------------------------------
________________ paricchedaH 15 thAjhA de gaI ne hamaNA tevo atizaya nathI tethI kSetradevI pragaTa thatI nathI, te kAraNathIja padI pramukha mahAparvomAM nitya AjhAnimitne kSetradevatA pramukhano kA. yotsarga pUrvAcArya pratipAdana kare, paNa pratidina pratipAdana karatA nathI. valI zrI vajasvAmIjIe paNa ekajavAra kAyotsarga karayo hato paraMtu pratidina kAyotsarga na karoM,te mATe zrI vajasvAmIjIthI adhikAikarI pAkSika pramukha mahAparvAdikanA nitya kAyotsarga niSedha karInitya pratidina sthApana kare tene mahAmuomAM ziromaNi jA. Navo,anepAdika pramukhamAM pUrvokta kAraNe devadevatAdikanA kAyotsarga karIe bIe te vArtA Avazzaka ni!. kti pramukha aneka jainagraMthonI sAdIthI karie bIe. temanA pATha amo upara lakhi aAvyA bIe to zrutajhAnI ma. hApuruSonA vacana jo na mAne to te ajJajIvane samajAvavAne arthe[zrI mahAvideha devathI kevalajhAnI Avaze? mATe yamo bahu dilagIrIthI lakhie jIe ke tame pUrvadhara pUrvAcAryonA vacana unnApIne navInavI manamAnI pAcaraNA karavAnI cAhanA rAkhobo ke nitya pratidina pratikramaNamAM kAraNavinA devatAnanI sAhAyya levAne arthe kAyotsarga karavA ane temanI thuzyo karavI te kiyA pUrvadharAdikanAzAstramA evo lekha dekhIne karobo?
Page #458
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 661 valI kiyA zAstramA evo pAta lakhyone ke sAmAyika pratikramaNamAM putra kalatrAdikanI yAcanA tathA vairI dalana nimitne samadRSTi devatAnA tathA devadevatA pramukhanA kAyotsarga karatAM ane tenunI thui karatAM pApa nathI lAgatuM te amane batAvI dyo?|| iti zrI caturthastutinirNayazaMkojhAre aparanAni caturthastuti kuyukti nirNayacchedana kuThAre zrutasmRchi vA devAvagrahAjhA nimitta pAdi pramukha divase zruta kSetra devatAdi kAyotsarga nidarzano nAma pNcdshHpricchedH||15|| atha zrI poDazaH prichedH|| pUrvapadaH // samyagdRSTi vaiyAvRttyAdi karanevAle devatAyoMkA kAyotsarga karanA aura cothI thaimeM tinakI stuti karaNI tisse jIva sunanabodhI honeke yogya mahA zunakarma upArjana karatAhai, aura tinakI niMdA karaneseM jIva urlanabodhI hone yogya mahApApa karma upArjana karatAhai; asApATha zrI ThANAMgajI sUtrameM hai. // __||uttrpdH // e pUrvokta pUrvapadInu lakhavaM sarva mithyA kemake zrI vANAMgajI sUtramA to devonA avarNa
Page #459
--------------------------------------------------------------------------
________________ 662 parijedaH 16 vAda bolavAthI ulanabodhi karma upArjana kare, ane va. parNavAda bolavAthI sulanabodhi karma upArjana kare, ema kA paNa samyagdRSTi vaiyAvRttyAdi karavAvAlA devatA nanA kAyotsarga karavAthI ane cothI thuzmA temanI stuti karavAthI sunanabodhi karma napArjana kare tathA pUrvokta kRtya na karavAthI jhanabodhi mahAkarma upArjana kare ema kardA nathI; te pATha navyajIvone jJApana karavAne likhie bIe // paMcahitANehiM jIvADallanabodhihiyattAe kammaM pagati taM0 arahaMtANamavannavadamANearahaMtapannatta ssadhammassaavannavadamANe prAyariyanavazAyANamavannavada mANe cAvaNassasaMghaslapravannavadamANe vivaktavabaMnace rANaMdevANaMavannavadamANe paMcahinANehiM jIvAsunanabo hiyattAe kammaMpagati taM0 arahaMtAgavannavadamANe jAvavi vktvbNnceraannNdevaannNvvymaanne|| // vyAkhyA // paMcahItyAdi sugamaM navaraM utanA bo dhirjinadharmo yasya sa tathA tadbhAvastattA tayA urlanabo. dhikatayA tasyaiva vA karma mohanIyAdi prakurvati banaMti arhatAmavarNamazlAghAM vadan yathA navIdharahaMtatIjAMNa tokIsanuMjaenoepAhuDiyaM navajIvasamavasaraNAdirUpA e // 1 // emAjiNAna avaSNonacatenAnUvaMstatpra NIta pravacanopAlabdhernApi nogAnunavanAdidoSo'vazyave
Page #460
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkA-jhAraH 663 yasA tasya tIrthaMkaranAmAdikarmaNazca nirjaraNopAyatvA nasya tathA vItarAgatvena samavasaraNAdiSu pratibaMdhAnA vAditi tathA arhatyAptasya dharmasya zrutacAritrarUpasya prAkRtanApAnibametat tathA kiM cAritreNa dAnameva zreya ityAdikamavarNaM vadan uttaraM cAtraprAkatanASAtvaM zrutasya na uSTaM bAlAdInAM sukhAdhyeyatvenopakAritvAttathA cAritramevazreyonirvANasyAnaMtarahetutvAditi prAcAryoM pAdhyAyAnAmavarNaM vadan yathA bAloyamityAdi na ca bAlatvAdidoSo bujhyAdinirvaitvAditi tathA catvAro varNAH prakArAH zrAmaNAdayo yasminsa tathA saeva svArthikAeivadhAnAcAturvaNyastasya saMghasyAvarNaM vadana yathA ko'yaM saMgho yaH samavAyabalena pazusaMgha zvAmArgamapi mArgIkarotIti na caitatsAdhujhAnAMdiguNasamudAyAtmaka tvAt tasya tena ca mArgasyaiva mArgIkaraNAditi tathA vipakkaM supariniSTitaM prakarSaparyaMtamupagatamityarthaH tapazca brahmacarya ca navAMtare yeSAM vipakkaM vA udayAgataM tapo brahmacarya tahetukaM devAyukAdikaM karma yeSAM te tathA avavidanna saMtyeva devAH kadAcanApyanupalabhyamAnatvAt kiMvA taiH viTairiva kAmAsaktamanoniravirataistathAnimeSeraceSTaizva mriyamANairiva pravacanakAryAnupayogInizcetyAdikaM ihottaraM saMti devAstakatAnugrahopaghAtAdidarzanAtkAmAsaktatA ca
Page #461
--------------------------------------------------------------------------
________________ 664 parijedaH 16 mohasAtakarmodayAdityAdi anihitaM ca eupasihImohaNiyasAyaveyaNiyakammanadayAkAmapavattIviraIkammodaya nviyntesiN||1||annimisdevshaavaaniccetthaannuttraanky kiccaakaalaannunaavaatilaayNpiprnnbkuvNtitti"||||tthaa arhatAM varNavAdo yathA"jiyarAgadosamohA sabaeNUtiyasa nAhakayapUyA acaMtasavvavayaNAsivagaigamaNAjayaMtijiNA ||1||arhtprnniitdhrmvrnno yathA "vabupayAsaNasUroaisaya rayaNANasAyarojayai savajaha savajayajIvabaMdhUrebaMdhutaviho vijiNadhammo // // " AcAryavarNavAdo yathA"tesinamote siMnamojAveNapuNovisicevanamoaNUvakayaparahiyarayA jenANaMdetinavANaM // 3 // " caturvarNa zramasaMghavarNo yathA "eyamipUzyaMmInalitayaMjaNApUzyahoinuvaNevipUNiyonaguNIsaMghAnaanno // 1 // " devavarNavAdo yathA devA ahosIlavisayavisamohiyAvijiganavaNeabarasAhipisamaMhAsAIjeNanakaratitti // - artha // pAMca sthAnake eTale pAMca prakAre karI jIva urkhanabodhipaNueTale mahAkaSTekarIne je jainadharmanuM pAmavaM te rUpa mohanIyAdika karma bAMdhe.tAtparya e ke jainadharma jIvane manavo kaThaNa tadpa karma e pAMca prakAre bAMdhe te kahe , arihaMtonA avarNavAda eTale akIrtI bolato thako jIva ursanabodhi karma bAMdhe, kemake jinanagavaMtanI
Page #462
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko kSAraH 665 aprazaMsA karavAthI tene jinarAja prarUpita dharma na male evaM karma bAMdhe, te aprasaMzAnuM bolaq te emaThe te kaheDe, ke jeprANI ema kahe ke arihaMta veja nahI? ne ne to kema jANIne noga nogave be? prAjata eTale devAdike lAvelo samavasaraNAdika rUpa jogave , ityAdi jinano avarNa vAda le te bolato thako utanabodhi karma bAMdhe, paNa te ema nathI jANato ke temanA prarUpelA pravacana daThiAmAM AveDe,to vaktA vinA vacana na hoya mATe jo e pravacana be, to enAvaktA arihaMta paNa ,aneje noganogavavAno no doSa kahe te paNa nathI, kemake avazyavedya eTale vedavA jogya tIrthaMkaranAmAdikarma tenuM jogavate. temane nirjarAnuM kAraNa de, tathA vItarAgapaNe karIne samavasaraNAdikamAM besavAno temane pratibaMdha nathI. eTale rAgAdi rahita mATe pratibaMdha hoya nahI, tethI e doSa paNa nathI; mATe avarNavAda bolanArou nabodhi karma bAMdhe e prthm||1||tthaa arihaMta prarUpyo zruta cAritrarUpa dharma teno avarNavAda bolato thako utanabodhipaNAnaM karma bAMdhe, te avarNavAda emake, e sUtra prAkata nApAmAM kema karayAM? saMskRta bhASAmAM karayAM joie ema bole, tathA cAritra pAlavA karatAM dAna devaM teja nahu~ , i. tyAdika avarNavAda bolato thako te mUrkha ema nathI
Page #463
--------------------------------------------------------------------------
________________ 666 parichedaH 16 jANato je eno uttara ihAM emaje ke bAlakAdikone sukhe nagave karIne upagArIpaNu tethI prAkRta nASApaNe sUtra bAMdhavAno doSa nathI, tathA moinu anuttara kAraNa eTale teja nave tathA thoDA kAlamAMja moda Ape, te hetupaNAthI cAritraja zreSTa kalyANakArI ne, ema jANe nahI,ane avarNavAda bolato thako karma bAMdhe ebI // 2 // tathA prAcArya napAdhyAyonA avarNavAda bolato thako unabodhipaNAnuM karma bAMdhe te avarNavAda ema, dveSathI kahe ke e zAno AcArya? bokaro ne kAM jANato nathI, ityAdi; paNa eno uttara jANato nathI je buddhyAdike - jhipaNu ne tethI bAlapaNAdikano doSa nathI, mATe avarNa vAda na bolavo etriijuN||||tthaa cyAra ne varNa eTale prakAra te jene viSe te cAturvarNya kahie, eTale sAdhu sAdhavI zrAvaka zrAvikA cyAra varNarUpa saMgha temano avarNavAda bolato thako urlanabodhipaNAnaM karma bAMdhe te avarNavAda ema ke koI mUrakha ema bole je bahujaNAno samudAya malI pazu saMghanI peThe mArga nathI tene mArga jevo kare e zAno saMgha ? ema bole te sAro nahI, kemake te saMgha jhAnAdika guNano samudAyarUpa de, tethI tene saMgha kahyoDe. teNe to mArganI peTheja mArga kasyoDe tethI teno avarNa vAda na bolavo; bole te jhnabodhIpaNAnuM karma kare e
Page #464
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH cotho // // tathA vipakkaM ke saMpUrNa nalI rIte atizaye karIne paryaMtane prApta thayo tapa ane brahmacarya navAMtaramA jemanA athavA vipakka eTale udaya AvyAM be tapa ane brahmacarya tenA kAraNathI devatAnA AyuSAdika karma jemane evA deva temano avarNavAda bolato urlanabodhIpapArnu karma kare, devono avarNavAda te ema le ke kevAre e paNa dIvAmAM AvatA nathI, tethI devatA beja nahI athavA to te paNa viTapuruSanI peThe arthAt atyaMta kAmI puruSanI pere kAma sevavAmAM jemanuM mana Asakta rahe, eTale jama nIca mANasa kAmamAM rakta rahe tema te rahe to te zyA kAmanA le? tathA te deva avirati be, kApaNa tyAga karatA nathI, temanI yAMkho mIcAtI nathI, te mATe kAMipaNa ceSThAe karIne rahita hovAthI maraNa thaenA puruSa sarakhA be; valI pravacananA kAryamAM paNa upayoga nathI karatA, eTale jainazAsananA koI kAmamAM paNa A vatA nathI, evA devatAnae karIne guM! ityAdika devonA avarNavAda dveSathI bole te ursanabodhi karma upArjana kare, te mUrakha ihAM uttara jANato nathI je deva , temano karelo anugraha ane upaghAta ityAdi dekhavAthI, eTale jaktIthI lokonuM nalu kare, ane rUThA hAni kare. e dekha vAthI deva ane kAmanogamAM aAsakta ne teto mo.
Page #465
--------------------------------------------------------------------------
________________ 667 paricchedaH 15 hanIkarma ane zAtAvedanIno udaya ne te karmanA udayathI maithunamAM Asakta : ane avirati karmanA udayathI virati paNa temane nathI, ane devanavano svajAva e ne tethI te AMkho TamaTamAvatA nathI, ane aNuttarAdika deva ne te kRtakRtya thayA tethI temane ceSTA nathI, eTane kAMipaNa kArya temane karavu rahyaM nathI mATe ceSTA zaM kare? ane tIrthanI pranAvanA nathI karatA te kAla doSa , paNa anyatrajagyAe kare paNa ne ema jANavaM, paNa avarNavAda na bolavo. e pAcamuM unnbodhipgu||5||e pAMca kAraNe jIva urjanabodhipaNAnuM karma utpanna kare ane eja pAMca kAraNa viparIta hoya to sulanabodhipaNuM hoya te kahe je; pAMca tekANe pAMca prakAre jIva salanabodhipaNAnuM karma utpanna kare te kahe, arihaMtano varNavAda bolato thako sulanabodhipaNAnuM karma napArjana kare te arihaMtano varNavAda te ema, rAga, dveSa, moha jenae jItyA evA kevalI sarvajJa, iMDe karI pUjA te jemanI eTale deveM pUjita evA, ane valI kevA ke atyaMta satyavacana bolanArA, jemanu kevAre paNa jUtuM vacana hoya nahIM evA, valI moda gati janArA evA,jina je arihaMta te jayavaMtA pravoM,ema kahe te arihaMtano varNavAda // 1 // tathA arihaMte prarUpyA dharmano varNavAda bolanAro sulanabodhipaNAnuM karma utpa
Page #466
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastuti nirNaya zaMkA-dAraH 66 e na kare te varNavAda ema be je, arihaMte prarUpyo te dharma kevo ke vastu eTale padArtha prakAzavA sUrya be, ane atizaya ratnano sAgara ve sarva jagajIvano baMdhu, ve prakArano paNa jinadharma te jayavaMto vartto // 2 // zrAcAryano varNavAda bolanAro sujanavodhipaNAnuM karma kare te varNavAda ema be te prAcAryane namo, jAve karane valI temane ja namo, te prAcArya kevA be ke bIjAnA koI upakAranI cAhyanA vinA paNa paranA hita karavAmAM raktabe, navyAne je jJAna cyApebe ema kahe te varNavAda // 3 // tathA saMghano varNavAda bolanAro jIva sulanabodhi karma napArjana kare; te varNavAda ema, e saMghane pUjyAM kAM evo koi rahyo nathI je pUjyAvinA rahyo hoya; e saMgha kevobe ke traNa javanamAM pUjavA yogya be, ne e saMghathI bIjo vo guNI koi nathI jemAM te saMghathI adhika guNa hoya, ema bolavaM te saMghano varNavAda be // 4 // tathA devano va vAda bolanAro sujana bodhipAnuM karma kare te varNavAda emake, devono graho AcAra tathA svanAva kevo be! ke viSayonA viSayamAM mujhyA be to paNa jinarAjanA caityane viSe barA devAMganAnunI sAdhe paNa hAsyAdika nathI karatA ema devano varNavAda bole // 5 // e pAMca prakAre sulana bodhiparaNAnuM karma kare // e pAThamAM vivakkata
Page #467
--------------------------------------------------------------------------
________________ 670 paricchedaH 15 baMjarA devA e vizeSaNa jUDa pADavAthI tathA arihaMtAdika varNavAda tulyapaNAthI samagradRSTidevonoja varNavAda saMve be, kemake jIvita paryaMta tapa brahmacarya - vAMtare svikRta karacA paNa virAdhyA nahI temaja pUrvokta vizeSaNa yabhiprAyathI mahopAdhyAya zrI yazovijayajI kRtahuMDInA tavanamAM tathA artha karttA paNa samagdRSTi devatAnoja varNavAda lakheDe, tathA vipakkakahie nadayamAM yAvyAM tapa brahmacarya tenA hetu devAyuSkAdi karma jemane, TIkAkAranA paryAyArthathI sAdhAraNa devono varNavAda paNa saMve kema ke samaSTi mithyAdRSTi bena devAne pUrvakRta tapa brahmacaryAdi hetu prAyuSkAdi karma udaye yAvyAM be te jogave be. e abhiprAyathI prAye mithyAdRSTi devono paNa varNavAda karavo saMjave, kemake zrI jIvAbhigamAdi sUtra vRttyAdikamAM samyagdRSTi vyatirikta devonA pUrva sukRta varNavAda paNa bolyA be. te pAThaH // tabahavevarasayaNAsAvisidhasaMgasaM viyA paM0 samAja sokhAie garUya bUraNavaNItatUlaphAsA matayA savarayaNAmayAzraccAjAvapaDirUvA taca bahavevANa maMtarAdevAdevInya prAsayaMtisayaMti ciThaMtiNisIyaMtituyahaM tiramaMtijalatikIlatimohatipurAporAlA suciNAAMsu parikatAeM sunA ekallA eka mA kammA ekallA phalavi
Page #468
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 671 tivisesaMpaJcaNuptavamANAviharaMti // ___ vyAkhyA // tatra eteSu utpAtaparvatAdigatahaMsAsanAdiSu yAvannAnArUpasaMsthAnasaMsthitapTathvIzilApaTTakeSu miti pUrvavat bahavovANamaMtarAdevAdevyazca yathA sukha mAsate zerate dIrghakAyaprasAraNena vate na tu nizaM kuvaMti teSu devayonikatayA nijJayA anAvAt tiSTaMti nurdhvasthAnena vartate niSIdati upavizati tuyati iti tvagvarttanaM kurvati vAmapArzvataH parAvRttya dakSiNa pArzvenA vatiSThati dakSiNapArzvatovAparAvRtya vAmapArzvanAvatiSThati ramaMte ratimAvaghnati lalaMti mana IpsitaM yathA navati tathA vartate iti nAvaH krIDati yathA sukhamitastato gamanavinodena gItanRtyAdivinodena vA tiSTaMti mohaMti maithunasevAM kurvati ityevaM purAporANANamityAdi purA pUrva prAgnave zati nAvaH katAnAM karmaNAmitiyogaH ata eva paurANAnAM sucIrNAnAM sucaritAnAM iha sucaritajanitaM karmApi kArye kAraNopacArAt sucaritamiti vivaditaM tatoyaM nAvArthaH viziSTatathAvidhadharmAnuSThAnaviSayA pramAdakaraNadAtyAdisucaritAnAmiti tathA suparAkrAMtA. nAM atrApi kAraNe kAryopacArAt suparAkrAMtajanitAni suparAkrAMtAni ityuktaM navati sakalasatvamaitrIsatyanASaNa paravyAnapahArasuzIlAdirUpasuparAkramajanitA nAmiti
Page #469
--------------------------------------------------------------------------
________________ 671 paricchedaH 16 ata eva zunAnA zunaphalAnAM iha kiMcidaguna phalamapi iMDiyamativiparyAsAt zubhaphalamAnAti tatastAtvikazu natvapratipattyarthamasyaiva paryAyazabdamAha kalyANAnAM tatva vRtyA tathAvidhaviziSTaphaladAyinAM athavA kalyANAnAma narthopamakAriNAM kalyANaM kalyANarUpaM phalavipAkaM pacapramANApratyeka manunavaMto viharati yAsate // nAvArthaH // tyAM e utpAta parvatAdikamAM rahelA haMsAsanAdika yAvat nAnA prakAranA rUpane khAkAre rahyA pRthavI silApaTTa tene viSe eTale haMsAsanAdika pRthavI silApaTTakonI upara ghaNA vANamaMtara deva devIbe, te yathA sukhe besebe, sUbe, kAyAne lAMbI karIne paNa nidA karatA nathI, keke devayonInA svanAvadhI temane jhino a nAva hoya tethI, tathA unA rahI temanA upara bese, mAbe jamaNe pasavADe sUe, rame, AnaMda kare, jevI ilA hoya tema varte, krIDA karatA yathAsukhe rahAparahA phare, gItAdi vinodekarI rahe, maithuna sevanA kare, evA prakAranA pUrvalA navamAM karayAM karma temanAM phala; e mATeja pUrve jalAM yAcaraNa karayAM karma eTale nalAM tevA prakAranAM dharmanAM anuSThAna temAM apramAda karave karI kamAdika rAkhave karIne dharmAnuSThAna kasyAM teno tathA jale prakAre parAkrama karayAM eTale sarva jIvo upara mitrA,
Page #470
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko kSAraH 673 satya bolavaM, parAyudhana na levaM, zIla nahu~ pAlavaM ityAdika parAkrama karayAM tenuM phala nogave , e mATeja jalA phalono eTane ihAM kiMcit mAtra azuna phala paNa iMkhyi matinA viparItapaNAthI zuna phala jevU jANavAmA Ave, paNa te azuna be; te mATe pAramArthika eTale sAcuM zunapaNu kahevAne paryAya zabda eTale ekArtha vAcaka zabda kahe. kalyANa paNAnI vRttie karIne tevA prakAranA vizeSa rUDA phaladAyI karmano athavA kalyANa eTale anarthanA napazama karanArAM te karmonuM kalyANarUpa phala eTale vipAka te pratyeke jogavatA vicare meM, te deva ihAM koka haze sUtravRtyAdikamAM to samadRSTi mithyAdRSTino vivaro na pADyo, mATe ekalA mithyAdRSTinAja varNavAda kema saMnave? tene kahie ke virAdhaka saMmadRSTyAdi vAyavyatarAdikamAM kapaje paNa ArAdhaka samadRSTyAdi na Upaje, tethI ihA mithyAdRSTi vANavyaMtara devonI pUrva surUtanI zlAghA saMnave , temaja hIrapraznamAM mahopAdhyAya zrI kalyANavijayagaNikat bahA praznottaramAM kaDaMDe. te pATha // aparaMca jaMbUdvIpaprajJaptI // jIvAnigameca jagatIvarNanAdhikAre purApurANANaMsucimANaMsuparikatA e sunANaMkallAgANaM kamANaMkammAzaMphalavisesaM pacca gupravamANAviharaMtipatravANamaMtarAdevAyadevInativizeSyaM
Page #471
--------------------------------------------------------------------------
________________ 674 paricchedaH 16 saMbadhyate tathAcAtrayatpurAtanaMrutpaMzlAghitaMvarttate tatkimArA dhakasamyakdRSTyAdisatkamutAnyasatkamiti // 6 // etatpra prativaca pATha tathA jaMbUdvIpaprajJaptau jIvAnigame ca jagatIvarNanAdhikAre vyaMtaradevadevInAM yatpurApurAyANaM sucipANamityAdinAprAktana sukRtaprazaMsanaMtadArAdhakasamya kadRSTyAdivyatiriktAnAmevAvasIyate // 6 // ema pUrvokka prakAre mithyAdRSTi devono varNavAda bolavo paNa avarNavAda varjavo, te mArgAnusAri dharmakArya yAzrayine varNavAda jAMNavo paNa mithyAdRSTi tathA tenunA dharmakRtya yAzri na jAMNavo, kemake varNavAda, zlAghA, prazaMsA, e ekArtha tethI mithyAdRSTinI prazaMsAmAM to jyAgamamAM aticAra pratipAdana karo to mithyAdRSTinA varNavAdamAM sullana bodhipa kyAMthI thAya? mATe te pUrvokta pAThanA aniprAyI mukhyapaNe samadRSTi tathA mArgAnusAri devonA varNavAda nave paNa bIjAnA na saMjave, ihAM koi kaheze ke e pAThathI caturthastutikAraNavinA kahevI siddha thAyaDe kema ke samadRSTi devonA varNavAda kare to sullanabodhi karma upArjana kare evaM kahayuM tethI caturthastuti paNa samadRSTi devonA varNavAdanIja be tene kahie e pAThathI caturthastuti kAraNa vinA siddha thatI nathI, kAraNa ke caturthastuti ekAMte guNavarNavanIja nathI; pUrvokta graMthomAM svakRtyomAM
Page #472
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko-cAraH 675 upayogadAnArtha tathA vighnavinAzanArtha tathA tadviSayika guNavarNanAtmaka vaiyAvRtyakara devonI stuti kahI be tethI svakRta pUjAdi upacAra tathA kSupaDvAdi nivAraNa kAraNe caturthastuti kahevI siddha thAyaDe, paNa pUjAdi kAraNavinA kahevI siddha thatI nathI; ane guNavarNana be te ekAMte zlokAdi stuti rUpeja nathI nASaNarUpe pADhe, jema koi rihaMtAdikanA cyavarNavAda bolato hoya tene arihaMtAdikanA guNavarNava bolI samajAve, tathA vyAkhyAnAdi avasare jeno varNavAda ghyAve to teno avarNavAda TAlI varNavAda kare, jema devono yAzcaryakArI kevo yAcAra be, je viSayamAM zrAsakta be to paNa jinadbhuvanamAM hAsyAdika saMsArI kriyA karatA nathI. ema samadRSTi devonI prazaMsA karavI temaja mithyAdRSTi devonA mArgAnusAri dharmakRtyanI prazaMsA karavI te devavarNavAda kahie. tathA graMthAMtaramAM je anumodanIya te niyamA prazaMsanIya, ne je prazaMsanIya te najanAe anumodanIya; jema tIrthaMkarAdi prazaMsA prazastapaNAthI prazaMsanIya, anumodanIya, jaya paNa hoya ne mithyAdRSTinI prazaMsA te prazaM sanIya paraM na anumodanIya jinAjJA bAhyadharmapaNAthI tenI prazaMsA aticAra rUpa, paNa prayojana vizeSe kadAcit koinI prazaMsA samadRSTine karavI paDe paNa pra
Page #473
--------------------------------------------------------------------------
________________ parijedaH 16 zastapaNAthI anumodanIya na hoya athavA prazastapaNAthI samyaktAnimukha tathA mArgAnuyAyi kRtya mithyAha pTinAM paNa prazaMsanIya anumodanIya kahyAM . te pATha // jiNajammAikasava karaNaMtahamaharisINa pAraNae jiNasAsaNaMminallIe pamuhaMdevANaaNumae // 30 // tiriANadesavirajJa paGatArAhaNaMcayaNumoe sammadaMsaNalapnaM aNumannenArayANaMpi // 30 // sesANaM jIvANaMdAgaruittaMsahAvaviNiattaM tahapayaNukasAyattaM pa rovagArittanavattaM // 31 // dakinnadayAluttaM piyanAsittA vivihaguNanivahaM sivamaggakAraNaMjaM taMsabaMaNumayama sa // 311 // iyaparakayasukayANaM bahUNamaNumoaNAka yAevaM ahaniyasucariyaniyaraM saremisaMvegaraMgeNaM // 31 // emAzyamaMpiya jiNavaravayaNANusArijaMsukaDaM kaya kAriyaaNumoamahayaMtaMsavamaNumoe // 313 // ityArA dhanApatAkAyAM // eno artha jinazAsanane viSe nakti karIne tIrthaMkaranA janma mahotsava, mahARSIzvaranA pAragAnA mahotsava pramukha devatA kare te anumo.tiryacanI dezavirati paryaMtArAdhana tathA nArakIne samyaktvano lAna anumoDatuM. bIjA jIvanuM dAna rucipaNuM svanAve vinItapaNuM, alpakaSAyipaNuM, paropakAripaNuM, navyapaNuM, dAkSiNatA, dayAlupaguM, priyanASipaNuM, ityAdika vividha
Page #474
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko dvAraH 677 guNanA samUha mokSamArganuM kAraNa te sadhanuM mujane anu moda ho. evIrIte paranAM kIdhAMghaNAM je sukRta tenI anumodanA kIdhI athavA potAnAM kIdhAM sukRtano samUha te saMvegaraMge karIne saMnArutuM; ityAdika anya paNa jinavacana neanusAra je puNyakaraNI karI karAvI ne anumodI hoya te saghalI anumotuM // 1 // tathA havAsavaMciya vIyarAya vayaNANusArijaMsukkaDaMkAlattayevitivihaM pu momotayaM savaM // 57 // iti catuHzaraNa prakIrNAke // eno artha saghalo vItarAga vacanane anusAre je sukRta jinajavana biMba karAvavAM tenI pratiSThA pustaka likhAvavAM tIrthayAtrA saMgha vAtsalya jinazAsana prajAvanA jJAnAdikanuM upaSTaMna dharmasAMnidhya kamA mAIva saMvegAdi rUpa mithyAdRSTi saMbaMdhi paNa mArgAnusAri dharma kAryakAlane viSe mana vacana ane kAyAe karIne kara karAvyaM anumAyuM hoya te saghanuM anumoDhuM // 2 // tathA moe misavesiMprarahaMtANaM ThANaM savesiMsi - siddhanAvaM evaMsavesiMiMdANaM savesiMjIvA maggasA haNajo geho na me esA sumolAsammaMvihipuviyA // iti paMcasUtra ke prathama sUtre // eno artha saghalA arihaMtanuM anuSThAna dharmakathAdi saghalAe sidhanuM siddhapaNuM pravyAvAdhAdi rUpa ityAdi
Page #475
--------------------------------------------------------------------------
________________ 67 paricchedaH 16 tathA saghalAe jIvanA mArga sAdhanayoga sAmAnye kuzala vyApAra te prate anumAuM; mithyAdRSTinA paNa guNasthAnakanI anumodanA samyag vidhi pUrvaka zAstrane anusAre ho // 3 // tathA paMcamanizAvadadhikataronautakazcarakapari vrAjakAdidharmastasyamithyAtvatamonRtvopatAdRkdamAzameM priyadamanasarvajIvAnukaMpApariNAmanavanirvedAdirUpAdhikyodyotakatvAt etArAdhakAstAmalizaSyAdayo bahu zrukSpariNAmAH pratipAditAzcAgamepitinapadezaratnAkare. eno artha svetapaMcamInI rAtrinIpere adhikatara nadyota ka caraka parivrAjakAdikano dharma ne, je mATe te dharmane mithyAtva rUpa aMdhakAre vyApavApaNu thae thake paNa tathA vidha damA upazama yidamana sarva jIvadayA pariNAma navanirvedAdirUpa adhika nadyotakapaNA thakI e dharmanA aArAdhaka tAmaliSIzvara pramukha ghaNA zukSpariNAmavaM ta sijhAMtaneviSe kahyADe, // // tathA pAvaMtijasaMthasamaM jasAvi vayarohiMjehiMparasamayA tuhasamayamahobahiNo temaMdAbijanissaMdA // 41 // iti dhanapAla pNcaashikaayaaN|| ___ eno artha visaMsthalapaNe paranA sikSAMta caMda sUrya grahaNAdika rUpa jeNe vacane karIne yaza pAme De, te va. canamaMda stoka prakAzaka tAharA sihAMtarUpa mahAsamunnA biMnano rasa // 5 // tathA savappavAyamUlaM jvAlasaMgaMjana
Page #476
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkA- dvAraH 67 samaskAyaM rayaNAyara tullaM khalu taM savaMsudaraM tammi // 1 // iti zrI harinasUri kRtopadezaprakaraNe // eno artha saghalAe pravAdanuM mUla baudha naiyAyika sAM khyAdi darzananuM yadi kAraNa te koNa dvAdazAMga kaM, siisenadivAkarAdike eTalA mATe ratnAkarane tulya kIrodadhi pramukha samur3anA sarakhuM khalu nizve te mATe saghanuM je kAM pravAdAMtarane viSe suMdara dekhAya te dvAdazAMgI mAMhilaM jAvaM. tenI avajJA kare to tIrthaMkaranI avajJA thAya // 5 // tathA mithyAdRzopihivaraMkRtamArddavAye samyag zopinavaraM kRtamatsarAye teme cakAyApizukAH phalazA linojyA navyAH sitApratibakA na himInanakSyAH // 1 // iti suktAvalI graMthe // eno artha saralasvanAvI mithyAdRSTIe jalA, paNa matsaravaMta samyagdRSTIe jalA nahI; jema kAlAe sUDalA jalA je mATe phalazAli khAya, paNa najalAMe bagalAM jalAM nahI, je mATe mAMbalAM khAya // 7 // tathA nayasAra, dhanazreSThi, saMgamAdika mithyAtvinuM paNa dAna ghaNA graMthane viSe anumo dekhAya be, // 8 // tathA tIrthaMkaranA pArayAne viSe ne sAtizaya sAdhunA pAraNAne viSe paMcadivyanI velAe ahodAnaM mahodAnaM e udghopaNApUrvaka abhinava zreSTha pramukhanAM dAna devatAe
Page #477
--------------------------------------------------------------------------
________________ 680 paricchedaH 16 zAstra viSe anumodyAM dekhAya be // 9 // ihAM pUrve kahelA graMthomAM mArgAnusAri kRtya anumodyAM te mana vacana kAyA kRtakArita anumodana viSayika yAtmotsAharUpa anumodanA te prazasaMnIya paNe paNa jAMgavI, kemake je AtmazAdiki te anumodanA ne parasAdika te prazaMsA graMthAMtaromAM kahI be tethI je anumodaniya kRtya te prazaMsanIyapaNe paNa hoya mATe varNavAda samadRSTi tathA mithyAdRSTino adhikAra prApta bhASaNarUpe aneka prakAre be, te kArathI caturthastutieja devAdikano varNavAda siddhathato nathI kAraNa ke caturthastutinI yAcaraNA pUrve paNa varNavAdano pAThato yAgama prasiddha bekhane pUrvAcAryavAre yAgama graMthonA abhiprAyathI traNa stutie deva vaMdana karatA evaM siM thAyabe to ithaM! pUrvAcAryAdika vAre devono varNavAda notA karatA ? tathA caturthastuti na karttA tethI zuM sarva nabodhi thayA ? e yukti kAMi jA sana thatI nathI kemake pUrvAcArya vAre adhikAra prApta tathA nAvArUpe devAdikano varNavAda karatA, paNa caturtha stutirUpe notA karatA; tethI ekAMte caturthastutieja devAdikano varNavAda saMbhavato nathI. tathA arihaMtAdikano vavAda be, te svacprAzrayi be, ne devAdikano varNavAda be te temanA kRtya zrayi be, tethI jyAMthI caturthastu
Page #478
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko jhAraH 671 tinI AcaraNA AcAryoMe karI, tyAMcI pUjopacArAdikamAM svasta napayoga dAnArtha guNa varNanAtmaka stuti ane zAMti pUjA pratiSThAdi kAryamAM vighna vinAza napayoga dAna guNa varNana stutie karI devAdikanA varNavAda pUrvokta graMthonA aniprAyathI saMnava thAya , paNa pUrvokta kAraNa vinA saMbhava thatA nathI, ihAM vanI koi kaheze je samadRSTi devonA varNavAdamAM sumanabodhipaNuM thAya to pUjAdi kAlasamaya varjine devonA varNavAda karavAmAM kAMi doSa prApta thAya nahIM, te mATe akAraNe paNa kara. vAmAM doSa nathI, tene kahie ke he devANuppiyA! caityavaM. danAdi Avazyaka kRtyamAM arihaMtAdikanAja guNa varNana De topaNa mahAnisItha sUtranA sAtamA adhyayanamAMkAlavelA samaya nalaMdhine pravidhie caityavaMdanAdi karavAmAM doSa pratipAdana karayo be. te paatth|| senayavaM kayareteAvassage goyamANaM cizvaM daNAdanasenayavaMkamhAgrAvassage asazpamAyadoseNaM kA lAikkamiezvA velAikkamiezvA samayAikkAmaezvAtha povanatapamatehiMvA avihIesamaguchievANoNaM jahutayA laMvihIesammaMaNuchiezvAasaMpaThiezvA viLapahiezvA akaezvA pamAezvA kevazyaM pAyacitamuvaisadhAgAyamA jeke nirakuvAnikuNIvA saMjayavirayapaDihayapaccakAya .
Page #479
--------------------------------------------------------------------------
________________ 682 parichedaH 16 pAvakammedirakA diyAviyAppaniIna aNudiyahaMjAvIvA niggaheNaM suvisaccejatininareja hutavihIesutacca maNusaramA ye annamANasemegAggacitetagAyamapusa suhadya vasAethaya thuI hiMgatikAliyaMce evaMdedyA tassaegA evArAekhavaNaM pAyaccitaMnavasedyAbIyA ebevaMtajhyAevaDhA vihIece iyAIvaMdetAnapAraMciyaMjanayavihIe cejJyAevaMdemAlo tryannesiMsa iMjai // arthaH atha praznAraMga he jagavaMta! kiyA te Avazyaka ? ema gautamasvAmI prazna pUDhayAM thakAM jagavaMta kahe he gautama ! caityavaMdanAdika, tyAre gautama kahe he nagavaMta ! kiyA yAvazyakamAM bahu pramAda dope karI, athavA Avazyaka kAla ulaMghave karI, valI velA tathA samaya ulaMghave karI, ane anAupayoga pramAde karI, vyavidhi karave karI, nathI yathokta kAla vidhi karI jale prakAre anumita athavA ', saMpraSTitakhAjJA rahita tathA aNakarave, pramAda thaye, eTale pramAde kare, avidhie kare, avasara vinA kare, na kare to tene keTaM prAyazcitta kahevuM ? jagavaMta kahe, he gautama ! je koi sAdhu tathA sAdhavI saMjata eTale jatanA vaMta tathA virativaMta eTale tyAgI etAvatA pratihata pra tyAkhyAna pApa karma je hoya eTale pApanuM paccarakANa karI tyAga karo, evA didA divasathI lei niraMtara jAvajIva
Page #480
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko dvAraH 683 nigraha karI nalI naktinA samuhe karI jevI vidhi kahI tevI vidhie karIne sUtrArtha smaraNa karato thako bIje kAM paNa mana nahIM karato thako ekAgracitte tene viSe mana zuddha pradhyavasAya eTale zuna cine stavastuti vaDe karI eTale zakrastava ne stuti logassa pramukhe karI traNa kAla caitya na vAMde to tene ekavAra caitya praNavAMdave u. pavAsanuM prAyazcitta kahetuM // 1 // bIjIvAra praNavAMdave beda // 2 // trIjIvAra caitya praNavAMdave navI dikSA // 3 // ne pravidhie caityavAMdave to pAraMcita daMga // 4 // kAraNa ke vidhi caitya vAMdato thako bIjAne zraddhA eTapratita kare, kemake koi nae ema jANe ke jema tema caitya vAMdavA, vidhi avidhie zuM ! evo teno nAva tha jAya, to tene khANAnaMganI zraddhA thAya to mithyAtvamAM paDe mATe e prAyazcitta be // ihAM kAlAtikrAMta eTale prAtAdikAla nallaMghIne tathA velAtikrAMta eTale maryAdA eTale caityavaMdanAdi kriyAnI maryAdA je ThekANe kahI te ThekANe na kare, anyatra ThekANe kare; athavA samaya eTale siddhAMta athavA yAcAra athavA aMgIkAra eTale siddhAM tamAM je caityavaMdanAdi kriyA kAraNavinA caityamAM karavAnI kahI be te bIje ThekANe kare, vA aMgikRta yAcAra ulaMghe eTale siddhAMtamAM je caityavaMdanAdi kriyAno thA a
Page #481
--------------------------------------------------------------------------
________________ 684 parichedaH 16 cAra aMgIkAra karo be te ullaMghe, tathA pramAdanA doSathI pravidhi eTale vidhi viparIta kare, to prAyazcitta pAMme. ihAM parihaMtAdikanA guNavarNanamAM paNa kAlavelA samaya laMghine doSa pratipAdana karayo to devAdikanA varNavAda vinA avasare karavAmAM doSa kema na hoya ? arthAt hoyaja jema maMtrAdi vidhAnamAM devAnA varNavAda hoya be paNa kAlavelA samayokta kare to phaladAyI thAya ne viparIta kare to mahAdoSa kAraka thAya te mATe devAdi - kano varNavAda paNa je avasare karavAno hoya teja - vasare karavo zreya be. anaM atiprasaMgena. varNavAda rUpa aMtyamaMgala praznottara samApta // tathA zlokAdi stutirUpa guNavarNana karave karIneja sullanabodhI karma upArjana kare to zrI ThANAMgasUtranA pAThamA AcArya tathA catuvidha zramaNa saMghanA paNa varNavAda bolavA kahyA be tethI zrAcArya tathA caturvidhasaMghanI paNa zlokanibaMdhanarUpe devavaMdanamAM stuti karavI joie, te pramANe svagaccha tathA paragamAM koi paNa karato nathI to te zuM AcArya tathA caturvidhasaMghanA guNavarNavanA ghAtaka tathA durlanabodhi kahevAya ? pitu naja kahevAya. kemake guNavarNava te ekAMte zlokAdistuti nibaMdhanarUpe nathI nASaNarUpe paNa be, kAraNa ke pUrvAcAryAMne vAre pUjApratiSThAdi kAraNavi
Page #482
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkA-dAraH 685 nA arihaMtacaitya eTale mUlanAyaka nizrita tathA sarvaloka caityanizrita zrutajJAna nizrita anukrame traNatraNa thuinA joDApaNa pATaNa pramukhanA naMmAromAM pUrvAcAryoMnA karelA ghaNA dekhavAmAM Ave te sarva thuiyo nA joDA to graMtha gauravanA jayathI ihAM lakhatA nathI; to paNa keTalA ekatra thuiyAMnA joDA zrI harinaisUrijI tathA sudharma ta pAgaccAdhirAja zrI pradyumnasUrijI pramukha svagIya paragIya prAcAryAMnA karelA navya jIva nirApe kI jIvone jJApana karavAne lakhIe bIe; tyAM prathama zrI pahillapura pATanagare phophalavADA pramukha nAMmAgAre prAcInAcArya kRta paDAvazyaka vidhinA jIrNa pustakamAM jina caityavaMdana vidhimA zrI harinairijIkRta saMsAra dAvAnI traNa thue karIneja caityavaMdanA lakhIne, te jo koine jovI hoya to te parata paNa mArI pAse be, te joine zaMkA nivarttana karavI tathA viraha zabdAMkita zrI mahAvIra svAmI saMbaMdhanI zrI harinasUrijI kRtatraNa thuiyo lakhie bIe // ||viirNdaa maMdaMjagajIvaNAhaM, dittasu ciMsuhasaMpavAhaM, itiggijAlAvalivArIvAhaM, mAmiva viciNAhaM // 1 // saMsArasAravaNevarajANatullA, DukammamahokirasaMtimallA; deviMda pupavarAsayalAji gAMdA, mittadhaMtaharaNe jagatidizAMdA || 2 || niggaMdhAcaraNa
Page #483
--------------------------------------------------------------------------
________________ 688 paricchedaH 16 pUrvAcAryanI yAcaraNA bedIne potAnI manamAnI yAcaraNA sthApana kare te jamAlinI pere nAzane prAptamAna thAya. evaM kathana zrI sUyagaDAMga sUtranI niryuktimAM zrI bAhusvAmI kAMbe. te pAThaH // zrAyariyaparaMparae JprAgayaMjoya behabuddhie kove beyavAI jamAlinAsaMsanAsehI // 1 // vRttiH prA cAryAH zrIsudharmasvAmijaMbUnAmapranavAryarakSitAdyAH teSAMpA raMparyapraNAlikAtena tryAgataMyadvAkhyAnasUtrAniprAyaH tadyathA vyavahAranayAbhiprAyeAkriyamANamapikRtaMnavati yassrukutakadhyAtamAnaso mithyAtvopahatadRSTitayA Theka budhyAnipuNa budhyA kuzAgrIyazemukhIzemukoha mitikRtvAkopayati payati anyathA tamartha sarvapraNItamapivyAcaSTe kRtaM kRtamitye buyAt vakticanahimRtpiMma kriyAkAle evaghaToniSpadyate karmaguNavyapadezanA manupalabdheH saevaccekavAdInipuNohamityevaMvAdI paMmitAnimAnIjamAlinAvAjamAlinihnava vat sarvajJamatavikopa kovinaMkSyatitrpraraghadaghaTI nyAyenasaMsAracakravAle baMjramiSyatIti natvAsaujAnAtivarAkoyathAyaM lokoghaTArthaH kriyAmRzvananAdyAghaTamevopacaratitAsAMcaki yANAMkriyAkAlaniSTAkAla yoreka kAlatvAtkriyamANamevakRtaMnavatidRzyatecAyaMvyavahArolA ke tadyathA // yathaivadeva dattenirgate kanyakubjaM devadattogataitivyapadezaH tathAdAruNi
Page #484
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 60e vidyamAneprasthakoyamitivyapadezaH ityAdi // ___ e pAThamAM AcArya zabde zrI sudharmAsvAmI tathA jaMbusvAmI pranavasRri pramukha kahyA temanI pranAlikA eTale paraMparAe karIne AvelA sUtra vyAkhyAnopanakitAcaraNA tene nachedana kare te jamAlinI peThe samyaktvano vinAza pAme ema kaDaM. tathApi aAtmArAmajI AnaMdavijayajI caturthastuti nirNaya pRSTa // 174 tathA 175 mAM zrI sUyagaDAMganiyuktinI gAthA lakhIne je artha lakheDe te vRttikAranA aniprAya mujaba artha nathI tethI potAnA karelA arthathI poteja jamAlinI peThe nAzane prAptamAna thAyaDe, kemake vRttikArakat.arthanA aniprAyathI to gaNadhara pUrvadharAdika AcAryonI paraMparAe AvelI AcaraNA arthAt zrI nabAhusvAmIjI pramukha pUrvadhara pUrvAcAryonI karelItraNa thuznIyAcaraNA bedIne ekAMte cothI thui sthApana kare te jamAlinI peThe samyaktvano nAza karI anaMta saMsAra vadhAre e aniprAya sUcana thAyaDe // tathA vanI caturthastuti nirNaya pRSTa 14e tathA 175 mAM AtmArAmajI AnaMdavijayajI lakheDe ke zrI anayadevasUrijIne zrI sthAnAMgasUtrakI vRtti meM zrutajJAnakI prAptike sAta aMga kahehai // 1 // sUtra // 2 // niyukti // 3 // nASya // 4 // cUrNi // 5 // vRtti
Page #485
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6e parichedaH 16 // 6 // prNpraayH|| // ananava ||ityaadi lekha zrI sthAnAMgasUtra vRttimAM to prAye jaNAto nathI paNa zrI yAnaMdaghanajIkRta cauvIsImAM zrI naminAthajInI stavanAmAM samayapuruSanA aMga kahyAM temAMarthakAre siddhAMta puruSanA ba aMga grahaNa karayAM le. te pATha // cUrAnASyasUtraniyukti vRttiparaMparadhanuna vare samayapuruSanAMaMgakahyAMe je deteDaranavare ||sstt0|||| artha // ahomArIzukSkSA paramezvaranuM nattamAMgarUpa jaina-saMbaMdhita samayapuruSa tenAMga aMga // 1 // pUrvadharakata buTakapadanI vyAkhyA te cUrNi // 2 // nASyate sUtroktArtha // 3 // sUtrate gaNadharAdikata sUtravacanamAtra // // pUrvadhArIkRta niyuktivcn.||5||vRti te TIkA niraMtaravyAkhyA ||6||prNprdhnunvte gurusaMpradAyathI ananava ke yathArtha smRtithI ninna tAtkAlika jJAne e rIte samaya ke sijhAMtarUpa puruSatva dharmavaMtanA e pUrvokta cUrNanASyAdi aMga tene je prANI paranavanI bIkane avagaNI ni. narya thako unjedIne mamatvarUparase hInAdhika nASe te prANI urabuhI athavA ranava ke puSTanavagAmI jANavo // // e pAThamA pUrvadharAdika guru saMpradAyathI prAvelI yathArtha smatine paraMparA analava paMcAMgImAM kahyo, te paraMparA anunave AvelIje paraMparA te zrutajJAnaprAptinu
Page #486
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 61 aMga paNa galAMtara matakalpita paraMparA te zrutajhAnatuM aMga nathI bane jo galAMtara matakalpita paraMparAne thAsmArAmajI AnaMdavijayajI kadApi zrutajhAnatuM aMga mAnatA hoya to DhaMDhakamatI paNa potAnA purvajonI ka. lpenI paraMparAne pUrvAcAryonI paraMparA mAne ne teno ena e tyAga karo pitAMbara mata dhAraNa kasyo te emanA lakhavA pramANe to zrutajhAna prAptinaM aMga tyAgana karo viparItAMga dhAraNa karayuM ema siha thayu; tathA zrI tapagaha kharatara gabAdikanA pUrvAcAryonI paraMparAmAM zrutajJAna prAptinuM aMga mAlama na paDyuM tethI svetAMbara pramukha jainAliMganI AcaraNA mUkIne pitAMbara pramukha kaligarnu AcaraNa karayuM te zuM zrujhAnanA aMgarnu bArAdhana karaghu kahevAya ? apitu naja kahevAya; kemake pUrva puruSoe to pUrvadharAdi kata paMcAMgImAM kathana karelA paraMparAnunava pramukha siddhAMta puruSanA aMgane de tene uranavya arthAt anaMta saMsArI kahyAle; mATe yAtmArAmajI yAnaM davijayajI potAno yAtmojhAra karavAnI jijJAsA karavAvAlA hoya to pUrvadhara pUrvAcAryonI paraMparAe zrAvelI traNa thui nabApana rUpa kadAgraha tathA pUjApratiSTAdi kAraNavinA sAmAyika pratikramaNAdikamAM cothIthui sthApanarUpa aAgraha joDIne zurUsyAhAda jainazainI aM.
Page #487
--------------------------------------------------------------------------
________________ 692 paricchedaH16 gIkAra karI potAnA vA parAyA dopane dopabhane gaNone guNa jANIne guNonuM grahaNa ane doSanuM tyAgana karI sajanatA nAvathI yathArtha pUrvadhara pUrvAcAryonI paraMparA aMgIkAra karI pUrvokta sarva orakhone vAMcIne zubha prarUpaka thai vicaraze to emanuM kalyANa turata thai jaze kimadhika lekhenabujhimaryeSu // itizrI caturthastuti nirNaya zaMko hAre aparanAni catarthastuti kuyukti nirNayadanakuThAre arihaMtAdiguNa varNana tathA zrutAMganidarzano nAma poddshHprijedH||16|| . // atha graMthasamApti vijnyaapnaa|| 0 yA graMthanI nAvanArUpa tatvavyApAravelI sumatArUpa phujhaDe jenA hRdayamAM praphullita thai haze, te prANI pUrvadharAdikanA upadezarUpa amRta phalane prAsvAdana karI kumati kadAgraharUpa aMdhaparaMpara AcaraNAnuM nirAkaraNa karaze, ane jene kadAgraha thakI ghaNo garva vadhyo, ne svakalpita jhAnane aMze karI nazkajIvone jeNe AMdhalA kasyA evA jaDaprANI A graMthane dekhI pamitA. inI kharajekarI viTaMbanA pAmaze, kemake kadAgrahI mANa sanuM citta pancara jebuMde, jema pacaramAM pANI de nahI,
Page #488
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko kSAraH e3 tema jinavANIrUpa rasa te kadAgrahI mANasamA praveza kare nahI tethI tenA cittarUpa vRdamAM zubha bodharUpa pU. vadharAdi AcaraNA grahaNa karavAno aMkura pragaTe nahIM, to temAM sihAMtabodha graMthano zo vAMka? tathA je paMcamahA vrata pAlyAM, ugratapa kIdhAM, nadyame karI betAlIsa doSa rahita AhAra sIdho, tema batAM paNa ninhavAdika mukti rUpa phalane na pAmyA te aparAdha sarva kadAgrahanoja be, tethI asatrUpa kadAgrahane vegalo karIne pUrvaghara pUrvAcAryonA uktagraMthonA sArane svahRdayamAM aMkita karIne temaja AyaMtaparyaMta A graMthane vAcana sAthe ekAgracitte sadamA dhAraNa karIne je koI zubha mArga gaveSaka navyaprANI niSpakSapAti samyakadRSTithI brAMti rahita paNe vicAra karaze to pUjApratiSTAdi kAraNe AcaraNa karelo arvAcIna cothI thujhno mata tathA pUrvadhara pUrvAcAryono prAcaraNa karelo traNa thuzno mata satya ane caturthastuti nirNayokta jina bAjhAthI viparIta mata asatya ne ema nirNaya thaze, mATe aho navyajIvo saMsAranA duHkhanA dayanA napAyarUpa je rUDhuM tatva, jeno koI vAra nAzaja thavAno nathI, ane paramAnaMdano jyAM aikyanAvaDe, evA mopadane sAdhana karavAnI ihA hoya to azuHkSa devaguru dharmanu sevana tyAgana karIne zukSde
Page #489
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6e4 parijedaH 16 vaguru dharmane lakhIne aMgIkAra karavAno nadyama karavo eja zujhamArga gaveSaka prANInatemaja samyaktvAnilASI prANIyonuM mukhya lakSaNa be, paNa cittamAM daMna rAkhI; potAno khoTo pada te kharo jANI, asatyAsatyano vi cAra na karavo, athavA to vicAra karI satyanI malakhANa thavAthI potAno grahaNa karelo pada asatya jANyA batAM tene boDavo nahI,ane satyapadane grahaNa karavo nahI, e lakSaNa samakita prApti karavAnI natkaMThAvAlA jIvo nuM nathI: mATe tevI rIte na karatAM dareka navyaprANIyoe satya mArga dhAraNa karavA prApedita tharbu // AgraMtha ame phakata vAdavivAda ane virodha ghaTADavAne arthe tathAzubha budhthiI apadapAtI samyakdRSTI paMmita puruSone satyA. satya nirNaya mATe karayo be, paNa haTha urAgraha irSyA dveSa baddhi vadhAravA karaco nathI, temaja amAre kAMpakapAta thI koi napara dveSabuddhi paNa nathI mATe vAMcanAra dareka javya prANIe prA graMtha nirapekSapaNe lakSamA le saupayoga karavoja zreya //
Page #490
--------------------------------------------------------------------------
________________ 655 caturthastutinirNayazaMkojhAraH - // atha zrI guru prazastiH // zreyaHstomamahAnidhinatasurAdhIzAdhimAlizrita, zreNIbakSmayUkhamAlimaNinirdIrAjitaMrAjitam ; mAdyahAdikarIMkarkazaravavrAdhamAnodyama, shriimtpNcmukhiiyviiryvinvaiHshriiviimaanNnumH||1|| tasya prauDhaparAkramasya ca vinorekAdazaivAnavan svaM cAprasahaM sudharmaNi gaNaM dattvaiva modaM gatAH; sarve te nirapatyakA juvi yatastatsaMtatiH sthAsyatI tyevaM vIravacaHpratApataraNistIrthaM pravartiSyati // 2 // niHsaMganiHspRhaparapranutAvitAnaiH, . prodbhUtamAnaguNinaM munitAguNodhaiH; yAvatsudharmagaNanRjAnatASTapaDheM, nigraMthabIrudamuzaMti gaNasya sujhAH // 3 // susthitena sahitena supratibujhakena vizadena sUriNA; koTimaMtrajapanAdupArjitaM, tasya nAma tu sudharmakoTikam paTTake'tra navame tathAvidhe, taJcaturdazaparaMparAvadhi; sarvato varasudharmakoTikaM, // 3 //
Page #491
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 7 // 6e6 parijedaH 16 gahanAmaviditaM tadA banau jAtaHpaMcadaze tithAviva tataHpaTTe pranAnAsura, prAleyAMzunino vacAzunikaraurdamamalaM dyotayan; nAnA caMti pratApatapanaHsUriHsadAzcaryakat, tannAmnApi sudharmacaMtiyutsujhAH samAcadate // 6 // cUDAmaNerjagati sarvajiteMzyeiSu, paTTe tu SoDaza ihAryasamaMtajajJat; sUrezcaturthamiti nAma vane nivAsAt , prajJAHsudharmavanavAsi tadAmanAMta sarvadevanatapAdapaMkajaH, sarvadevanaranAthanAthitaH; sarvadevavapuSi nispRhastataH, sarvadeva iti sUrirADanUt paTTake'rkaguNitatrike 36 tato, 'kAri sUripadavI mahAvaTe; tenaganugatapaMcamAhvayaM, zrIsudharmavaTagaDa ityanUt // catuzcatvAriMze vijayini mahApaTTanivahe, jaganzayo'nRtprabalavaravidyo gaNadharaH; sadA cAmlA'mlAno pyudayapurarAjasya sadAsi, vijigye vAdInzananucaturazItyUhakalayA // 10 // // 7 //
Page #492
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMko dhAraH ad. tapastejovanhau zalanasamanAvaM gatavatA, pratisparddhAvArthoM pramuditahRdA tatkRitinRtA; tapogo'tu viditamiti tannAma vidadhe, sudharmAdiprodyaguNAmiha tu SaSThaM tadajavat // 11 // vijayadevamunIzvaco'mRtaM, sadasi cAru nipIya jyahAMgiraH; nRpavaraH pradadau kila maMrupAcalagato mudito'sya mahAnidhAm iti SaSTitame tu paTTake, sasudharmAdimahAtaponidhAm; gaNa eSa dadhanvipakSiNo, vigaNayya prathito'tha medinIm paryAyAMtaranAggo, dviSaSTitamapaTTake; kalAnRitlamanava, tasmAtkSIrAbdhisaMninAt // 14 // sakalagunasamIkSaNaikadachaH, sa vijayaratna iti prasidasUriH; nijaparanigamAgamajharatnaM, tadadhijaM pravadaMti yaM mahAMtaH kumAprakarSAtprathitaM kumAyAM, kSamAdhareSu hitadazi kam; kSamAnidhaM ratnamanUtato'kSA, // 12 // // 13 // // 15 //
Page #493
--------------------------------------------------------------------------
________________ // 1 // parijedaH 16 'kSamAdidoSakSyakAri sAkSAt // 16 // svacchaganchehyatu nagavativijayademasUriHsa sAkSA, citrAMvallIMcaciMtAmaNimamaragavIspayansvairguNaudhaiH tatpaTTenalpatejAnuvidivividitodevavaMdyo dayAlu, rnaamnaadeveNsuuriHshucitrsttaahaarshujhiprsidiH|1| kalyANAnidha uditastadIyapaTTe, kalyANAcala zva satsahastrarazmiH kalyANAnyakhilajagajanedadhanyo, 'kalyANAMdhamaniharaMstamaH sa sUriH tataHpramodo na hi kasya citte, pramodasUripranUtodaye'smin hRdipramododayaqArizIlo, nyAyapramodArthavicArasAraH jAtaHkriyAzuHkyupakArakazrI, rAjeM'sUridijarAjarAjaH; tadIyapaDhe'khilazarmahahe, virAjate saMprati tasya rAjyam atha ca tatra sudharmamahAtapA, birudi devasamAyasUrirADH vijayapUrvakadarzitavikramaH, para zvAryamarocirajU vi // 21 // // 1 // // 30 //
Page #494
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturthastutinirNayazaMkojhAraH 6ee taviSyonUnyAyacakravartibirudadhArakaH; zrImahopAdhyAyakRSNavijayogaNanAyakaH // 2 // dhanavijayagaNiHparaMparAyAM, samanavadasyakuvAdikAlarAtriH prathamakathitarAjarAjasUre, rdadhaupasaMpadameSa yAnatosmi // 23 // gdym|| zrImajJajensUrerdhavalitayazaso mahAmunI zvarasya rAjhAntaniSNAtabujhihatAjhAnasantateraMntevAsinA vinayAdizAlinA gurumatAntaHpAtinA dhanavijayena nA nAyagaNinA mayA kuvAdivAstamnanamantrArAdhanena zrI saMghAnumodanapurassaraM caturthastutikuyuktinirNayajedanakuga ranAmakassandarno nirmAyi // yathAunaganArINAmakAro na zonate tathonmAdapravRttAnAM syAMdAdevAgazonanetisarva thonmAdastyAjya eva navatIti vimarzanIyaM sudhiiniH|| WHATSWAAWAATASWASTI REATRITI itizrInyAyacakravarti paraMparAnugasaM - - vijhapadIya paM0 zrIdhanavijayagaNivi - racitaH caturthastutinirNayazaMkojhAra - aparanAmacaturthastutikuyuktinirNaya- bedanakuThAragraMthaHsamApto'yam // TELMMARRINARY 2008 AAAA 216 PIRAHIMinimAragAragAramaIRSTIN VIP:RANUL
Page #495
--------------------------------------------------------------------------
Page #496
--------------------------------------------------------------------------
________________ // zrIthaha // atha zrI caturthastutikuyuktinirNayachedanakugarA paraparyAya caturthastuti nirNaya zaMkodhArasya zughA'zudhapatraM. zurU. pRSTAGka. nalI azujha. dyumaNim syAhAdanidhi thAcAryoaiM yomaNim syAhAdasyanidhi thAcAryoMe thura thuI Jammar rrrrrrrrrrr m Eenama niHkevala yAdimAM pUrvAcAryoeM yathAzaktieM ko sAdiyoe cyArathoyo paMcAMgI 11 karIeMTIeM | thoyUM 3 16 uttaraH niSkevala yAdImA pUrvAcAryoMe yathAzaktIe koI sAdiyoMe cyArathuzyo paJcAGgI karIe bIe thuzyo uttaram
Page #497
--------------------------------------------------------------------------
________________ rr mr or mr m wwwwwww.31517135. 20 pratikramaNeki |prtikrmnnukii 20 AdikI AdIkI 3 20 thui | 20 patha pantha thuzkI thuIkI karatehe karatehaiM thuznI thuInI karIeMDIeM karIe jIe dekhIe dekhie | karIeMgIeM karIe bIe nareluMDe narelU koI budhthiI buddhIthI eTarbuja eTalUMja nahIM mAnateheM nahIM mAnatehaiM | thA thaI graMtha grantha AdimA yAdImA viveka sAgarAja viveka sAgarajI sAgaraji sAgarajI BPMMAD 220 ko sudhI sUdhI bAdameM 17 dhAdimeM 5 / 17 | thu
Page #498
--------------------------------------------------------------------------
________________ A 19 | zrAvako ke 17 sunihe 6 1 prati 1 | koi 1 jAnate haiM 6 6 6 6 6 WD 6 9 6 6 6 20 siddhAMta 21 paMcAMgI 6 kahIeM 11 siddhAMtoktaM 13 zrI siddhAMta 14 taDakaM 9 14 ityarthaH 6 2 nahI bAMdhatehe 5 rAgi 6 | cArathui 12 thuzto 13 15 thui 15 siddhAMta paMcAMgI 16 prAdyaMtamAM 17 siddhAMta paMcAMgI 20 kiMcit 20 lakhIeMTIeM zrAvakoM ke sunI hai yahI koI jAnateM haiM nahIM bAMdhate haiM rAgI cArathuI thuIto na thuI siddhAnta paJcAGgI zrAdyantamAM siddhAnta paJcAGgI kiJcit lakhIebIe siddhAnta paJcAGgI kahIe siddhAntokta zrIsiddhAnta taktam ityarthaH
Page #499
--------------------------------------------------------------------------
________________ s 14 s s s s s s s T kapara kaz2a s apyaMgItaH thapyaGgIkRta 16 nAMgIkaroti nAGgI karoti ninhavapaMktI ninhavapaGo gaepate gaeyate arihaMta rihanta sijhAMtokta siddhAntokta aMgIkAra aGgIkAra tIrthanAya tIrthanAtha napara | evaM 11 13 kIhaeM kahie cAryasudhI cAryasUcI paryaMtasudhI paryantasudhI 12 pUvokta pUrvokta sutrapratyanIko sUtrapratyanIko sUpratyanIka sUtrapratyanIka 14 aMgapaviceva aGapaviteceva tadabhyaMtara tadabhyantara karIeM kahIe kahIeM kahIe 15 5 kahIeM kahIe kAlikasUtrakAeM kAlikasUtra kahie 15 e kahieM 22 | kahIe
Page #500
--------------------------------------------------------------------------
________________ kahIe kahIe kahIe 15 10 samyakzrutAdhikAreM samyakzrutAdhikAre 15 13 kahIeM kahIe 17 kahIeM 20 kahIeM kahIe 13 kahIeM kahIe 14 ko sUtra koIsUtra kahIeM tatsUtraM tatsUtram | uttara uttaram kahIeM kahIeM kahIe kahIeM kahIe kahIeM kahIe kahIeM kahIe mA niyuktithI niyuktIthI kahIeM ! kahIe 15 kahIeM kahIe zrInagavatyaMge zrInagavatyar3e 1 niHzaMka 2 niHzaMka 10 te pAThaH te pATha 15 caturaMtaM caturantaM 13 kaha nizzaGka nizzaGka
Page #501
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21 21 BY Y zm z b RY or o MY 23 BY B 23 MY 24 24 28. 24 r 15 | saMsArakaMtAraM 20 liMga prArthAjJA R 16 kara 20 3 | upara 3 pratIti racanuM 16 prANIyo 24 17 prANIyone gAdharAdit gaNadharAdikartRtvathI paNAthI 1 koi prANI 18 mithyAdRSTinAM 20 sAcoLe 25 thai 25 17 16 16 kahIeM 18 kahIeM 17 1 kahIeM 26 18 1 huMkinA 18 7 guru 1 15 koi 1 20 upara saMsArakantAraM liGga arthAjJA karaze koi pUrvadhArI koIprANI mithyAdRSTInA sAMcobe Upara pratItI racenuM prANiyo prANiyone thaI koI pUrvadhArI kahIe kahIe kahIe humInA guru koI Upara
Page #502
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21 thaisake tha Isake ApIeMgIeM yApIeDIe napAdhyAyajIeM napAdhyAyajIe mAnIeMnAeM mAnievIe | dharmasaMhayANi dharmasaMgrahaNi 33 20 kale kAle | te pAThaH vipulajalapaTala vipulaadapaTala pAragagaditAgamAM pAragatagaditAgamA mbara e stathA tayA te pATha bare IT In mo 3 mAnatehe 4 nahImAnatehe 7 kalaMkadeza te kAMza 15 napara napara hitakAri n m m mAnatehaiM nahIM mAnate haiM kalaGkade te kAMI kapara kapara hitakArI gatI | ghaNu prANiyone saMsAra-dInu m m | gati ghaNaM m m 5 prANIyone 37 | 12 | saMsAravRdhinu
Page #503
--------------------------------------------------------------------------
________________ mr m or mr m mmm Wwwwwwwwwwww 37 20 anuvRttieM anuttie prANIyone prANiyone | saMsAradinu saMsAravRddhInu mAnIeMTIeM mAniejIe koI koI pilA kapamA pIlA kapaDA 17 | karIeMTIeM karIebIe | likhieMDIeM likhIebIe ji jeTha 1e cauhasapaviNo canadasapuviNo 43 nAradAyagotte nAradAyagotte 43. 10 avutAI ghagaI payaMta paryanta 45 3 pUrva pUrva ratnakaramaMka ratnakaraMgaka kauminya kauNDinya saMtAnIya saMtAna atAttarI yottarI 16 aniniviSTabu aniniviSTabudhvi kSviMtaH sathAca tathAca 51 16 | kauzavyAM kauzAmbyAM 52 5 rappAcarita |rpyaacrit 5 - Aa Gam Cccumuwa eeeeee 13
Page #504
--------------------------------------------------------------------------
________________ e EEEE6555555E menIeM menIe 10 kahIeM kahIe 4 kahIeM kahIe kahIeM kahIeM vRddhithAya vRhI thAya | sAmAcArI samAcArI 17 mRgAvatirANIeM mRgAvatIrANIe | paraMparAeM paramparAe | zithilAcAryoeM zithilAcAryoe napara Upara ghareNA gehaNA navyaprANIyone navyaprANiyone 14 | yanyunAnyUnakara yanyUnAnyUnakaraNa nivArIta saMghayaNAdinA mAnyAnI kahIeM kahIeM nathija 61 20 na 63 1 stadato / 13 pramANApatteH nivArita saMghayaNAdInA mAnyAni kahIe kahIe nathIja sakSito prAmANyApatteH
Page #505
--------------------------------------------------------------------------
________________ ww w ww 64 66 67 6 7 www Www 67 67 12 cAtrimeva 13 jJAtavAdbhaNita 13 pUrvAcAryariti 67 67 2 mAsikyA ir w 13 | dhArANa dhAraNA 1 caturmAsakaparigraha cAturmAsikaparigraha 2 prAzcitta 68 14 lakha 3 proktanItyo 5 jina 68 6 e 71 10 21 motyAdanAdi 20 khuDavidhiya 16 |nitike 7 13 koi ' 8 joi sAMvegra 73 73 73 1 c qU vd vd 20 buddhi 8 1 14 vastraNAM 8 1 15 | kRtvetpAha 20 kAMi 7 kAMi 6 koi 6 tumAto prAyazcitta proktanItyA jita cAritrameva jJAtatvAdbhaNita pUrvAcAryairiti SAemAsikyA lekha motpAdanAdi ciDiya nItike koI joI saMvigna kAMI kAMI Xin He Shi www koI tumoto buddhi aarti kRtvetyAha
Page #506
--------------------------------------------------------------------------
________________ 83 84 84 84 84 ShA ShA 8 6 8 6 87 GG pH pH p 92 15 | jANIeM 12 saTha 5 navaprakArayAzri E 6 paMrcAginA GG 7 yAzri GG 8 yAzri 13 kahunuM 16 kahIsUtrAnusAra 17 pUrvadharoeM 18 vidhieM 1 1 de qv 1 naparasarAMza 2 zrAjJAeM 7 cUrNIvRttiSu 16 zrInizIthaca 14 paraMparAeM prajJAeM 4 rUpidoSa 7 koi dITho 17 13 | gurU 5 paraMparAeM 11 caraNAeM 8 sutravirahe 5 tadappAstA jANIe UparasArAMza yAjJAe cUrNivRttiSu zrInizIthacUrNo paramparAe prAjJAe rUpadopa koI dITho zaTha navaprakAracyA zrI paMcAGgInA AzrI yAzrI kahu~buM kahIte sUtrAnusAra pUrvadharoe vidhIe guru paramparAe yAcaraNAe sUtravirahe tadapyAstA
Page #507
--------------------------------------------------------------------------
________________ u 12 idAnIM 0 0 0 0 0 eeeeee e 6 paraspa parasya nagavattyuktaM jagavatyuktam manatizayI manatizayi 10 jAnAne vijAnadi idAnI pravRtti pravRttim anuSThAMna anuSThAna 100 anuSThAMna dhanuSThAna 100 14 anuSThAMna anuSTAna AzAtanAeM AzAtanAe~ yAzAtanAeM yAzAtanAe~ thAzAtanAeM AzAtanAe~ 101 prAzAtanAeM aAzAtanAe~ 102 ko 103 rUDhI 103 mAhAsAhasika | mahAsAhasika sutramA | sUtramA 105 aAcaraNAeM AcaraNAe~ 105 11 caityavaMdanAmAM caityavaMdanamA 107 6 jagokharakajutAnAM jagandhikharabhUtAnAm 107 . c c | e gabavAsIyo gaDavAsiyo 110 e stutIyekarI stutiyekarI ' w ' koI rUdi / 0 D DD 102 Upara
Page #508
--------------------------------------------------------------------------
________________ thue~ 110 13 thueM 13 thUeM 114 17 | nizIrthapUrNi 115 | upara 115 11 koI ThekANe 115 thUi maMgala 116 thUzyoM 11 // kahIeM 11e cyAra thu 119 laukIka 11 yAdimA 119 cyAra thueM no | nizIthacUrNi rUpara koI kANe thuI maGgala thuzyoM kahIe cAra thuzyoM laukika thAdImA cArayue~ Res 110 cyArayu cArathaiyoM 120 codhI cothIthuI 11 upara taraNyA Upara lakhyA 11 vArti varti vartI cArayu | cAra thujhyo cothIthu cothI thuI 7 pamikamaNAni | paDikkamaNAnI 124 | anuzAsti anuzAsti 154 15 pratikramaNani pratikramaNanI Recon Re vartI 114
Page #509
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 124 | 17 | debasari 125 2 ziromaNI 125 gurunAI 125 sUdhi devasUri yogine 125 devasarI ziromaNi gurulAI sUdhI devasUrI yogIne sarve 125 125 sArva 126 10 thu tha thuzyoM 126 126 126 127 pta 127 thaI nahIM nahI pamikamaNAni / paDikkamaNAnI pravarti pravarti pravartI 127 pravartI 127 pravartI 127 thu 127 pravarti 127 thu thui 12 thu 120 / 7 thueM 157 DON oyoy "
Page #510
--------------------------------------------------------------------------
________________ | cAra thue~ thAdImAM karavIkahI 12 // 12e 130 131 . 12 cAra thueM 12e dhAdimAM 17 thui karavi kahi thu cyAra thueM 130 cyAra thui zepazva 135 cyAra thu zrutadevine nASyani sAdithI sAdie cyArane vRttakadeze thueM yAdime thuisa tinakithu kahihai in Error m m - a wwe m cAra thue~ cAra thuI kSuzepazva cAra thuI zrutadevIne nASyanI sAdIthI. sAdIe cArane vRtyaikadeze thue yAdIme thuIse tinakIthuI kahIhai thaIne thaI nathI m m m nururur in in m m 8 thazle | thai nathI in 137 11 | tha thaI
Page #511
--------------------------------------------------------------------------
________________ 137 sarini d s 22. 130 | samAcAri vidhAMna 1 vaMTana pAratA thAyateM thu 139 140 sUrinI samAcArI vidhAna vandana pAratAM yAdyante thuI tha vidhiprapA 141 141 141 142 16 vidhiprayA thueM thue~ E 1 zone pramukha C & B 142 143 | pramusva | sAdine thu dvAdazAMgIni vyAra thu thuija nikaTavarti yAtri 1 thueM sAdIne thuI | dvAdazAGgInI cAra thujhe thuIja nikaTavartI pAzrI 143 144 145 145 145 146 a enam thueMja thue~ja navarUpi ko navarUpI koI nahIM nahi
Page #512
--------------------------------------------------------------------------
________________ 147 5 / upara 148 1 ninava 148 4 laukIka 148 5 zrAdimAM 13 145 6 jana 21 graMthomA 14 150 7 gurujAi 150 9 ciMtAmaNi 151 3 thunI 151 6 | thuz 151 2 paraMparAeM 151 3 zrutadevi 152 11 thuieM 152 12 upara 152 16 thui 153 2 yAcaraNAeM 153 cha thui 153 153 e 7 svAmIeM sAtthithI 153 10 thui 153 | 16 Uraphe 153 15 didhI 154 12 joieM Upara ninhava laukika yAdimAM jina graMthomAM gurunAI cintAmaNi thuInI thuI paramparAe~ zrutadevI thuie~ Upara thuI nAcaraNAe~ thuI svAmIe sAkSIthI thuI raphe dIdhI joie
Page #513
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarve dIdhI thuI 154 17 | pazcAttyarAtrau / | pAzcAtyarAtrau 155 caNaiH cUyAH 155 rAtrinA rAtrInA 155 10. | pAlirAtrine pADalIrAtrIne 155 nahI 155 15 sarva 156 didhI 157 / 10 thu 157 napara kapara 157 20 nirNayayokta nirNayokta 157 traNathuzthI traNathaIthI . thueM uttaraH nuttara zrutastavaH zrutastava 160 17 | uttaraH nattara 10 svAmijI svAmIjI 161 | 20 sUtrastava sUtratathAstava 162 2 nizathimA nizIthamA 166 14 sidhvastava sikSstava 16e | pramANa pramANa 16e napara 16e 6 upara Upara 1705 | prAptAH prAptaH 157 60 Upara
Page #514
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 e 2 | mahimidayaM 14 | thui 5 kevala jhonotpa ttini 187 2 kahIye 177 2 koi 17g thaya / 178 5 kalpana | 178 koDa gu 3 kAM 185 5 cyArathui 185 10 prAcAryoeM 186 5 prANIyo 186 17 pUrvAcAryAeM 187 11 vRhadhRtimAM te pAThaH 187 13 188 pAThaH 188 11 pAThaH 190 14 thui 171 171 176 15 edi 17 192 2 103 194 10 te pAThaH tithi zrAvazyakeM 7 koi mahiThiyaM thuI kevalajJAnotpatiri tiniH kahiye koI zrayA kalpanA koI kAM cArathuI prAcAryoe~ prANiyo pUrvAcAryoMe~ vRhadvRttimAM te pATha pATha pATha thuI te pATha tiSpi grAvazya koI
Page #515
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1ee pAThaH 202 202 154 | 16 | prANine prANIne 14 | kamalAno kAmalAno 195 konI koInI 195 | kevi kevI 195 kevi rIte kevI rIte te pAThaH te pATha 1ee tinIvA titrivA 200 pATha 200 tAvatatra tAvattatra parihIyamAna zAti zAnti 204 hayimAna hIyamAna 204 11 yAcaryanI prAcAryanI 207 16 | prANi 1010 stutinA stutInAm 210 | stutinA stutInAm 210 koI koI vyAkhyA vyAkhyA 1e mAtapitrAdayaH mAtApitrAdayaH 1e niSyAditA | niSpAditA vidhAna vidhAnaM 21e sAmAnyena koka koIka prANI 219 15 sAmAnyane
Page #516
--------------------------------------------------------------------------
________________ napara nirasya yAvat 9 ta 234 238 W 220 15 | koza | koI 220 1enapara Upara 21 3 pATIyAM pATiyAM 21 Upara 222 niraspa yAvata 233 pava paka ko koI 235 11 ethvi pRthvI 236 tanasagga tamrosagga pukaravardai puskaravardi 23e tastha tasya zAstra zastra 241 yapadyamAna papadyamAna 243 jAie joe 45 245 5 prativAdIyonA prativAdiyonA 24e 1 | eka kahevAthI e kahevAthI 251 vAkyanI vAkyanA 251 atmArAmejA AtmArAmajI 253 11 mastaka 253 | 12 mustake mastake 254 17 | gAthAo gAthAe 240 ko koI mustaka
Page #517
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 | 15 caityavaMdanA 255 2 kada 256 caityavaMdanA kahI kama stathA aam Ac7 - am Frur rur rur rur or or or rrrrrrrrr or or or or r r or D DD D - - urus | 15 logeyA rAjane napara zalano vaMnAno koI 266 6 pUrvapakSinA niHkevala mustaka 26e 3 kahetehe 26e gardananI 265 17 | koza jaMva pratIyatte 273 e catya zAdIyothI 12 cAra thu 272 cothithui 272 15 koI logayA rAjAne Upara zabda vaMdanAno koI pUrvapInA niSkevala mastake kahatehai gahananA koI jaMca pratIyate caitya 200 sAdiyA~thI cAra thuI cothI thuI | koI
Page #518
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25 25 206 pRSTa | ruDhI rUDhI 205 / 1 yAnaMdaviyajI / yAnaMdavijayajI | paTTana paThana napara Upara cothA cothI 206 thuja thuIja pRSTa saMdhyAtrayaitpartha : saMdhyAtrayamityarthaH zae3 zakrastavaH zakrastavaH ze jayacan qug rUDhI ruDhI 27 strAtra snAtra zae sugaMdhivastanA sugandhivastunA zta 17 natAMjaliH "toMjaliH ze 17 kujitapANidvaya kRjitapANidaya zvana snAna snAtra zena zucini ee 6 culukai zaee varSavRSTi 304 ruDhi rUDhI 304 ruDhi 304 12 / cAre 12 dhutvA dhRtvA 1 // zucIni culukaiH varSavRSTiM rUDhI vAre
Page #519
--------------------------------------------------------------------------
________________ rUDhI janI tha thaI vidhIto rUDhI 304 | 14 | ruDhI 306 e junI 306 / 20 |vidhito 207 5 rUDhi hUvA upara ko mudizya ruDhicAlane 307 307 no huvAM Upara koI muddizya rUDhI cAlale w 8 . no no no thaI pravarti te pravartanA pravartipravartanA te to 310 313 314 315 317 | saMpadI pravADImAnI vadanA saMpadA pravAmImAMmAnI vaMdanA paDhamaM 317 | parama bujha bujhA 31e 31 // karyA 322 sudhI 325 karayosato 325 | bepaNa 326 / 11 zidArUpi karayA sUdhI karayA to le e paNa zidArUpI
Page #520
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25 326 D | kaDDhaI kaDDha saMviggA karaNikaM nAMkhyo vandanAnte ) in D in It D D in In kurvate my in DY rr in n m my in m 326 / 15 kaI 15 kara 327 2 saMvigjA ___G karaNiyaM 32 14 nAMravyAM 3 vandanAtya 4 katthaMta sAdhunA nAraMtara | pakSapAti darzama pavAMdika tihANi varNavIjethI paripATimA vidhAna 337 15 ko | niHprayojana 352 21 konI 345 17 koie 21 aAdhunIka 350 6 sirSI 350 GbAza n m m mom Prur m in m sAdhUnA nirantara padapAtI darzana parvAdika. tibANi varNavIjejethI paripATImAM vimA koI niSprayojana koInI koIe yAdhunika sijharSi bAMza m m
Page #521
--------------------------------------------------------------------------
________________ 363 sAdhotim catuSpathaM preSayatAta vIranirvANa phUlano harina kasyAthI saMvegiyo damaka pati 30 351 | 15 | sAdhutim 354 | 3 catuHpathaM 354 preSayatAt viranirvANe 364 6 phalanoM 364 | jahIrana 367 | 12 karyAthI 367 | 14 saMvegIyo 36e 17 daMDaka 370 12 pattI | 16 ekaeva 371 a parati 7 dRSTinAM 373 6 naktinA sa 5 mAnasIka 37e 7 apAvAda 5 yorisIe SamaMgI 31 | apacAda mate 373 | 10 | saMjAta 374 17 | cazabdo 373 374 378 ekAmeva paThanti dRSTInAm naktInA sarve mAnasika apavAda porisIe SaDjaGgI apavAda 300 sd llh llh meta saMjAte cazabdo
Page #522
--------------------------------------------------------------------------
________________ 27 305 | tyapakAyA 35 cAmISam 305 prAgvatbajAvA 376 mukha 38 14 natsargA 3e apapAde 31 7 cAruke 352 20 pradidaNayet 34 5 zArAtrikA 356 anyeapi 376 stutI 36 15 | rUpakAra 377 sabhyakta 400 praNipAta jyA cUNi | nadhikArItvA gRhasthi gAtharthaH pramANe 10catyai 406 | 17 stavAdinAM 407 1 nirmAtAH tyapkAyA cAmIpAm prAgvatlAvA nUkha natsarga apavAde cArake pradakSiNayet prArArtikA anyAyapi stutIH rupakAra samyakta praNipAta 400 jyAM 401 402 403 zou caNi nadhikAritvA gRhasthI gAthArthaH pramANa caitya stavAdInAM nirmitA
Page #523
--------------------------------------------------------------------------
________________ 407 407 407 q n d 413 4 13 28 2 damakanirmAtA 3 praNidhAnAntAH 5 | zakrasvavAH 14 gAthAyA 8 sacAya pavatI 413 8 mItyAdi 413 15 arhata 414 7 sambaMdhInAM 415 17 jeyarihaMte 417 11 soga 4 18 41 4 19 420 420 420 20 nemimuni 421 1 nemivai 421 2 mallIsita 421 2 padmana 421 10 yathArucI 422 8 nAzyokto 11 yahorasaM 6 samuha 11 cAnuzreSThi 16 vaMde 17 viMzatiMstavo kanirmitA praNidhAnAntA zakrastavAH gAthAyAm sacAyaM paThati mityAdi arhanta sambaMdhinAm je rihanta ne arihante loga horattaM samUha nAnuzreSThI cande viMzatistavo nemimunI nami mallIpranU nIlapadmaja yathAruci dvApyokto
Page #524
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 23 4 14 427 418 431 431 433 4 34 437 450 e saMpannA 9 | prANadhAnaM 3 magara 21 saMninUtAH 15 | adhikAratayA kAMka karAta 4 pUjAdIka smAraNAdi 16 dikSApratipatti 2 '' 451 21 | laghunAdhya 464 6 siddhAntavA 464 15 IryA 465 2 IryA 465 5 arihaMtastavau 11 IrSyA 4 65 465 17 IrSyA 466 19 nIkalelA 4 66 17 koi 4 67 11 niHkevala 468 20 paMthIyonI 469 2. DuHkarma 471 7 vitarAga praNidhAnaM nagara sannanUtAH adhikAritayA kihAMka karata pUjAdika smaraNAdi dIkSApratipatti saMpunnA laghunASya siddhAntenavA ryA iryA arihaMtastavaH iryA ryA nikalelA koI dinakevala paMthiyonI DuSkarma vItarAga
Page #525
--------------------------------------------------------------------------
________________ .. . tamArI koIkoI kAMI uttaram tepATha prAdIthI tepATha sutA daay' 12 kAMI 473 | 16 cUrNI 477 12 tamAri 477 15 koiko kAMza mc 1 uttaraH 401 tepAtaH prAdithI 473 tepAtaH 44 3 stutA mcm 4 bujhANaM 44 | kAMDa vratI 46 yatIyone 46 13 cothithui mthth pratyanika 4e jaNittAnaM 4e 4 samAcArIyo e | sAdi 4e| tepAtaH 4e 11 arhata 4e pRthakte 4e5 | didA pae | didA 12 vRtI thatiyone cothIthuI pratyanIka naNittAtaM samAcAriyo sAdI tepATha arhanta pRthaktve | dIdA dIkSA
Page #526
--------------------------------------------------------------------------
________________ 496 12 | devasAi naNitaM q d m 15 UG 13 zAntyAdinAM | 500 yAdhunIka 11 sAnidhyanA 500 500 16 sAnidhya 500 19 sAnidhya 503 12 laukIka 507 7 arthaH 507 11 gAthArthaH 500 17 niHphala 510 12 | arthaH 510 14 pravRtimAM 510 14 laukIka 512 6 pAThaH 514 2 vartti 515 515 4 / pAThaH 51 31 ' 2 tithIyonI sAmAyaka 520 16 gogo 521 1 sUrizvara 511 3 vicAratrAkare 521 15 vizruddha devasAcI gaNitaM zAMtyAdInAM Adhunika sAMnidhyanA sAnnidhya sAnnidhya laukika artha gAthArtha niSphala artha pravRttImAM laukika pATha varttI tithiyA~nI pATha sAmAyika gogA sUrIzvara vicAraratnAkare vizu-cha
Page #527
--------------------------------------------------------------------------
________________ | yadAdika pATha - artha sUtIne C sRline w 523 | 13 | yAdadika 525 14 pAThaH 527 arthaH 527 52e 17 pAThaH 530 pratyAyerUpa 532 lakhi 535 lokIka 535 tinaki 535 uttaraH 536 pAThaH 537 | AdimA 537 53 cothIsahita 541 13 trArupa 542 AdimA 542 21 sUdhi 544 sAghavaH 545 navedasamarthaH 545 547 | carittAya 547 mityadi 551 6 kahIye & pAtaH pATha pratyayirUpa sakhI lokika tinakI uttaram pATha AdImAM pATha cothIthaIsahita traNarUpa yAdImA sUdhI sAdhavaH navedasamarthaH unbA carittAyA mityAdi kahiye nanhA 15matyA5
Page #528
--------------------------------------------------------------------------
________________ 551 14 sutranA 552 6 | AdimAM 554 nirdharA 555 2 ciMtiyet anG sUtranA prAdImA nirjarA cintayet pAri rAtrInA tanaM azyAraM dRzyate pATha AdimAM thuI uttaram pAna pATha uttaram pATha carima pATha niSkevala vaMdanAmAM pATha 555 pAri 555 17 rAtrinA 556 tarnutaM arAyaM 564 dRzyate 566 pAThaH 571 yAdimAM 5711 571 uttaraH pAThaH 572 pAThaH uttaraH 573 pAThaH varima 1e pAtaH 576 niHkevala 576 vaMdamAMnA 577 / 14 pAtaH 57e / | sasA thu 571 573 573 573 D saMzA
Page #529
--------------------------------------------------------------------------
________________ pATha uttaram dhikAraH traNa 501 572 572 r r r r 57 34 500 13 pAThaH 51 | uttaraH | dhikAra triNi triNi sAmAcArIyo pAThaH 7 prAdimAM | pAThaH | pUvokta 50e | ni kevala 5nae viraku ee. | dhAdimAM pae pAThaH pAThaH 593 5e3 AdimA 5e3 napara 5eva | sAdi 5e6 napara 56 5e6 e yAdimAM 5e6 10 uparatA sAmAcAriyo pATha prAdImA pATha pUrvokta niSkevala virahaka AdImA pAna pAna pATha AdImAM Upara sAdI Upara tame ee1 pAtaH sh m m tema prAdImA kaparalA
Page #530
--------------------------------------------------------------------------
________________ 35 597 A - A 8 KE sa 600 601 pATha mabhyAm aneke yAdImA r pATha 1 602 1 pAThaH mabhyUhya anekA AdimAM pAThaH pAtaH 5 sapnAya gahA | pAThaH vidhiH G koI aAdinI | sthApata pAThaH pAna sasAya gAhA pATha vidhi koI yAdInI sthApana pATha prAzrI prAdhi REA pATha pAta pAThaH | 15 | pAThaH leSTrAdinA 617 | sammattyAt 6177 caturdaza 61 e paMcadaza 617 | 13 uttaraH 617 / 15 uttaraH loSTAdinA sammateH caturdazaH paMcadazaH uttaram nuttaram
Page #531
--------------------------------------------------------------------------
________________ 61 619 6 17 61. 620 6 11 611 621 622 e da 612 15 koi 197 koi 612 uttaraH uttaraH AdimAM 17 | yAdimAM 12 pAThaH 36 5 kahI ye 12 pAThaH 19 prANIyonA 623 kalpanA 623 19 pAThaH 624 10 kevalinA 6 24 13 pAThaH 625 5 savaNu 625 12 pratitatvAt 616 11 tAtparyaH 626 11 koi 626 20 kAMi 618 7 koi 618 618 vANino 19 | jAMNine uttaram uttaram prAdImAM yAdImAM pATha kahiye pATha prANiyonA di koI koI kalpanAm pATha kevalInA pATha savvaSNu pratItatvAt tAtparya koI kAMI koI vANIno jANIne
Page #532
--------------------------------------------------------------------------
________________ s koI s race emaEMEn s 62 16 / kaMthacit kathaMcit pae 1e naja neja 630 3 | zrutadevi zrutadevI 630 10 devIvetyetAsAM | devItyetAsAm 630 20 paryAtAntara | paryAyAntara koza 631 prAsAyapIe aAsAyagAe 631 | teH jInavANI jinavANI lIkhI lakhIne 632 jinavaNine | jinavANIne 4 koI koI upadezA upadeza zrayAmAge " zrayAmApo | aSaNaM dUSaNam uSaNa dUSaNa ko | yAnaMdAvajaya thAnandavijaya 7 niSyAdito niSpAdito vidvatA vidvattA mAgI mAMgI 1emAgI mAMgI 640 11 | tIrthakartA tIrthakA s khh dr mdt s . sy To en koI mo to in to mr mr wYY n m 17
Page #533
--------------------------------------------------------------------------
________________ 640 | karma 2 saMjJi 631 641 1e niyuktinu pAThaH Prer cc M Mmm karma saMjhI niyuktinu pATha mAgadhI kahiye nagavan kahiye koI rrrrrrrror mAgadhi 644 kahIye 645 '2. nagavAn 645 6 kahIye 6 ko 647 1 ko 2 niHkevala ko | uttaraH devatAdinAM dhArIyo zrAzyaka 647 niyUkti 650 | koI parika 15 niSkevala koI uttaram devatAdInAM dhAriyo Avazyaka niyukti koI 650 parakI koI 651 koza 651 17 coyI cothI 651 thui 652 3 pratikramaNapratikramaNa
Page #534
--------------------------------------------------------------------------
________________ nathI 650 sarve 660 660 khn 3e 654 | 21 / kAyAtsarga | kAyotsarga 654 / 1 nayI 655 10 | nayyA nappA 655 10 arvAcina arvAcIna 15 save 657 | cAyonI cAryonI 657 pUvokta pUrvokta muomAM mUkhomAM 660 | 11 Avazzaka yAvazyaka upara Upara 7 zrutasmRddhi zrutasamRddhi zrAmaNAdayo zramaNAdayo eivadhAnA eivadhAnA devAyukAdika' devAyuSkAdikaM nimeSai nirnimeSai yogInI yogini sabavayaNA saJcavayaNA jogavAnono jogavAnotuM urlabodhi ulanabodhi samudAyamalI samudAyabalekarIne mIcAtI micAtI 667 15 koI koI 670 4 | svista svIkRta kh kh kh kh xmrn urrrrrur ur mr memedy khy khy S khy khy
Page #535
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 21 upara 672 674 khu dii 5 mes can 5 | vizeSaNa pani vizeSaNanA ani prAya prAya zunAnAzuna zunAzuna samakAriyAM zamakAriNa kapara vacapATha vacaHpATha | vinDa bbin prazasanIya prazaMsanIya thAramazAkSika bAramazAdI parazAkSika parazAdI anumodaniya anumodanIya | viyA didA dIdA didA dIdA 11 apratita apratIta aMgikRta thakIkata dittaM jinastuti jinastutiH sAveri sovIra strazai sTeza svAMta svAMtA buDatAM brUDatAM 20 | guruvaH diyA m mmmcn Gaaa ditta w 22 " " 2 w w w w 12 w w guravaH
Page #536
--------------------------------------------------------------------------
________________ Meena 60 41 G, naMgarnago |naMganaMgo $ c 1 svapAraH stvapAraH nemukhAM | nirmalA lakSmIH lakSmIm raivata revate 107 12 guNoghaiH guNodhaiH zRNukRtaH laghukRta' dIrghaHzatu dIrghastu 14 yAtopadA yAtorthapadAm vigAhya avagAha 20 pramANIka prAmANika pAThaH pATha c c yadvAkhyAnaM yavyAkhyAnaM 608 yatu 687 kuzagrIya kuzAgrIya 608 zemukhIzemuko | zemuSIko 678 uSayati dUSayati 688 dezanA dezAnA 60 araghadaghaTI gharaghaTTaghaTI 68 nasvAsau navasau 680 mRzvana mRtkhana 678 kanya 6e / 12 vRti vRtti 78 yastu kAnya
Page #537
--------------------------------------------------------------------------
________________ ta karI 42 6e| 20 | paMcAMgAmA paMcAMgImA 6e01 mananave anunave 60 690 karA karI 61 11 pitAmbara pItAmbara 691 11 kuliganu kuliMganu 61 zrutAnanAM 6e| bujhimavaryeSu 6e| | 13 karA 6e3 pUrvaghara pUrvadhara 6e 3 prANIyonu prANiyonu 605 mahAnidhiH mahAnidhi 655 vinavaiH vinavaM 655 1e dhamakATa dharmakoTi 6e5 6 yut kAMI koI ane thuI vigere dIrghAta zabda, agara keTalAeka prAcIna zabda evA De ke, je bolacAlamA AveDe. tenI sudhAraNA bAhiyAM karavAnI jarUra jaNAtI nathI. mATe keTaleka ThekANe temane tema rAkhyAne. yat
Page #538
--------------------------------------------------------------------------
________________ jAhera khabara. A pustaka bapAvI prasidha karavAmAM zrI ratalAma, jAlora, Ahora, rAjagaDha, zIvargajanI gavaNI, khImela, kUzalA, nimADA, ane kUgazI vigaire nagaranivAsI zrAvakoe ghaNoja Azraya prApyore; te ghaNuM stutipAtra be. __ yA graMtha zrI amadAvAda madhye pAMjarA polamAM zA. lakhamIcaMda jeThAnAne tyAMthI malaze.