________________
૨૬૪ }
સ્થાનાંગસૂત્ર
[ વ્યાખ્યાન
કૂળતા કરે તે ભૂલવી, પ્રતિકૂળતા ધ્યાનમાં આવે તે। ખિસ્સું ખાલી થયું જાણવું. કાસ, ભાટ ચારણેાની બિરુદાવલિ તરફ ધ્યાન આપતા નથી. તેમ તાય સંપ ધ્યેય તરીકે હાય, તે બન્ને સ ́પના કારણા-મન, વચન, કાયાના કારણેા મેળવે તે દુર્લક્ષ રાખવુ નેઇએ. આવા લાખમાં કેટલા મળે ? બીજે પ્રતિકૂળતા કરે તા પણુ તે જમે કરે નહિ, એટલે તેની દરકાર ન કરે, પણ ભૂલી જા. ચેાપડના જો નહિ, આત્માના જજો. ભીન્નને અંગે માધાતપ્રત્તિ થાય નહિ. એટલે બીજો કરે તે વચમાં પડે નહિ. આ બે દાખડીમાં છે. બાતકપ્રવૃત્તિ કરતા નથી, તે જમે માંડતા નથી. જેને ત્યાં વધારે જો તે દેવાળિખે. જજાના ભારે હુમેલા તે દેવાળિમા ર બોળે અપકાર કરે તે ધ્યાનમાં લાવવું નિહ, બોજાએ કરેલા અપકારને ધારી રાખવા તે જમેની રકમ. બીજાને પકાર કર્યા પ્રવ્રુત્તિ ન થાય. બીજાએ અપકારની પ્રવૃત્તિ કરો હેાય તા દુર્લક્ષ કરવું એ ખીજું લક્ષણ છે.
કમ રાજાએ આપેલી મુદ્દત પૂરી થાય ત્યાં એ બધું મૂકી દેવાનુ ૧ અન્યને વ્યાશ્વાત કરનારી પ્રવૃત્તિ મન, વચન, કાયાથી ન ચાય. ૨ બીન્દે કરે તેના તરફ મન, વચન, કાયાથી કુશ્ન કરે અને ૩ બીજાને ફાયદા થવાના વખત જવા ન દે. જયારે અમ ચાય ત્યારે સંપ થાય. વજ્ર કરે તેટલું કરે ભાીનુ સાસુને પેતાને સમેટવુ પડે. એ કરતી નથી તે! હું કેમ કરું એમ માને તેા જુદા રહેવુ પડે. પેાતાથી ઉડાઉ થવાય નહિ. નાનાભાઇને એ ત્યારે પતે જાય, કમાને લાવે ત્યારે મોટા ભાઈ થાય. બે ત્રણૢ શરત લાખમાંથી કેટલા માને ? ત્રણ શરતને અમલ કાણે કર્યું ? ત્રણ શૂરતા પળાય તે! સપ્ત થયા વિના રહે નહિ. સંપ શૂખ્ત દુનિયામાં ધર્ણો વહાલા, બધા પાકારે પણુ છે સંપના કારણેાને, તેના અમલ વિચારીએ તા ખબર પડે. શાસન શબ્દ સડે થઈ ગયેસે છે. સ્નાત્રપૂજામાં • વિ જીવ કરું શાસનરસી ' છે, તેથી સહેલે થઈ ગયા છે. નિ ચ
9
