________________
ચેપનમ્
સ્થાનાંગસૂત્ર
[ ૩૦૭ મહારાજ કઢાવે. પ્રશ્ન સૂચક છે. કોર્ટમાં ચોરી કરી હોય તેને સૂચક પ્રશ્નો. તે વસ્તુ જે મૂકેલી હતી તે કયાં હતી? ગઈ તેની ફીકર નથી. તે આપી કેને? મારી માને આપી છે. તેની માફક ધાર્યો ઉત્તર કઢાવવા સુચક પ્રશ્ન કર્યો. “રાણી થવું છે કે દાસી?” આ પ્રશ્ન કહેવાય? વર વરવાને માટે આવેલી કુંવરીને રાણી થવું હેય. રવને પણ દાસી થવું ન ગમે, રાણી ઉત્તર મેઢેથી કઢાવે છે. એ ધારેલો ઉત્તર કઢાવ છે, એ ઉત્તર કયી બાજુ લઈ જવાય છે? રાણી થવું હોય તો ભગવાન નેમનાથજી પાસે દીક્ષા લિધા વિના બીજો રસ્તો નથી. રાણી થવું છે એ વચન કઢાવીને જાળમાં પકડે છે, રાણીને નામે વચન જાળ પાથરે છે, માટે તું તે દાસી થવું છે એમ કહેજે. એ મનુષ્ય કેટલો કુટુંબમાં અકારો થયેલો હશે ! તું કહેજે, મારે દાસી થવું છે. કુંવરીએ દાસી થવું છે કહી દીધું. ત્યાં કૃષ્ણ મહારાજ શોચે છે, “ડોસી મર્યોને અય નથી પણ જમ પેધો થવાને ભય છે’ માટે ધાયી ઉત્તર લાવવા માટે હવે શું કરવું ? વીરા સાળવીને પરાક્રમી કરાવે છે. ત્યાં પરાક્રમ કર્યાથી? પારકાના પરાક્રમો પોક મેલવાવાળા. હવે એને પાકમાં ઠરાવે શી રીતે? તેને પૂછયું સવારથી અત્યાર સુધીમાં શું શું કર્યું? ઊઠો (૧) કાંછને ઘડો હતો તેમાં માં ભરાઈ ગયેલી, કુતૂહલ થયું, હાથ મ. હાથ ઉઠાવી લીધે, માંખી ઊડી ગઈ. (૨) જંગલે ગયે. નોકનાં પાણી આડે પગ મેલીને આગળ ગયો, (૩) બેરડી આગળ ઝાડે. બેઠેલે ત્યાં કચડ કોરાણે બેડલે, ત્યાં તેને પથરે વાગી ગયા. ત્યાંથી સીધે અહીં આવ્યો. આમાં સારું કે બહાદુરીનું કઈ કામ છે ? સભા વચ્ચે સંમતિ લેવી. દાસીપણું કહ્યું છે તેનું પર્યવસાન કયાં લાવવું છે? આ છોકરી દાસી થવા માગે છે માટે આપણે ક્ષત્રિયને ન દેવી જોઈએ.
બોલે સાચું પણ હોય લુચ્ચો ચક્રથી બસ ઊખડી ગઈ, મેલા પાણીથી વહેવા લાગી. લાલ