Book Title: Ashtapahuda
Author(s): Kundkundacharya, Tarachand Manekchand Ravani
Publisher: Kanjiswami Smarak Trust Devlali
Catalog link: https://jainqq.org/explore/008210/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates zrImad bhagavAna kundakundAcAryadeva viracita aSTapAhuDa (gujarAtI bhASAnuvAda) bhASA vacanikAkAra paMDita zrI jayacandajI chAbaDI saMskRta gAthAnA gujarAtI harigIta chaMdanA racanAra paMDita zrI hiMmatalAla zAha - sonagaDha prastAvanA lekhaka Do. hukamacanda bhArila gujarAtI bhASAntarakAra tArAcaMda mANekacaMda ravANI prakAzaka: pUjya zrI kAnajIsvAmI smAraka TrasTa 173/175, muMbAdevI roDa, muMbaI - 4OO OOR Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Thanks & our Request This shastra has been kindly donated by Amritlalbhai V Haria, London, UK who has paid for it to be "electronised" and made available on the internet. We also acknowledge the kind permission of Pujya Shree Kanji Swami Samarak Trust, 173-175 Mumbadevi Road, Mumbai-400 002 to publish this shastra in electronic form. Our request to you: 1) We have taken great care to ensure this electronic version of the Gujarati Shree AshtPahud is a faithful copy of the paper version. However if you find any errors please inform us on rajesh@ AtmaDharma.com so that we can make this beautiful work even more accurate. 2) Keep checking the version number of the on-line shastra so that if corrections have been made you can replace your copy with the corrected one. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates sarva hakako prakAzakane AdhIna prAptIsthAna:pUjya zrI kAnajIsvAmI smAraka TrasTa kahAnanagara, lAma roDa, devalAlI pUjya zrI kAnajIsvAmI smAraka TrasTa 173/175, muMbAdevI roDa, muMbaI - 4OO OUR gujarAtI:prathama AvRtti : prata 1, OOO mudraNa: akhila baMsala, prinTomaeNTikasa, durgApurA, jayapura 302 (18 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates parama pUjya sadgurudevazrI kAnajIsvAmI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates -: prakAzakIya nivedana : zrI kuMdakuMdAcArya bhagavAnanA pAMca paramAgamomAM eka ja paramAgama evuM che jeno gujarAtI bhASAmAM anuvAda AjasudhI koIe karyo na hato. jyAre mu. zrI tArAcaMdabhAI 2vANIe amone eno gujarAtI anuvAda batAvyo ane ame te anuvAdanI cakAsaNI yogya abhyAsI vyaktio pAse karAvI eTale turataja te chapAvavAnuM TrasTa taraphathI nakkI karyuM. hiMdI bhASAmAM anuvAda to thayela che ja. paM. DaoN. hukamacaMdajI bhArillanI hiMdI aSTapAhuDanI prastAvanAno zrI tArAcaMdabhAIe paMDitajInI anumatIthI gujarAtImAM anuvAda paNa karyo che. potAnI 85 varSanI jaipha uMmare teoe keTalA khaMtathI A kAma karyuM che te ja temanI ruci kayAM kAma kare che te batAve che. pote chellAM 16 varSathI amerikA rahe che ane tyAM beThA AvuM suMdara kAma karI rahyA che je anukaraNiya che. aSTapAhuDa AcAryazrInuM eka evuM uttama zAstra che jene ApaNe caraNAnuyoganuM zAstra paNa kahI zakAya-munIrAja kevA hoya? munI kone kahevAya? munIpaNAmAM te bhUmikA saMbaMdhanI bhUlane kAraNe kevA gaMbhIra pariNAma bhogavavA paDe! e vAMcatA ane pariNAmano vicAra karatAM rUMvADA ubhA thaI jAya, vaLI AjanA sAdhuvargano te saMbaMdhI vicAra karatAM mana urdhvagna thaI jAya. pUjya zrI kAnajIsvAmI smAraka TrasTa 'aSTapAhuDa' gujarAtImAM chapAvI dhanyatA anubhave che. A pahelA divALI 52 ''samayasAra eka anuzIlana'' gujarAtImAM prasiddha karela. hAlamAM pUjya gurudevazrInA pravacano C.D. (Compact Disc) 52 utAravAnI pravRti cAle che. lokomAM tattvanI ruci dina pratidina vadhatI rahe tevI pravRti karatA rahevI e ja TrasTanI nIti rahI che. prastuta zAstranA anuvAda mATe zrI tArAcaMdabhAI ravANI tathA TAIpaseTIMga mATe zrI rAju tathA samIra pArekha-krIeTIva peja seTarsa tathA mudraNa mATe akhila baMsalano A TrasTa AbhArI che tathA prastuta pustakanI kiMmata ochI karavA mATe prakAzana khAte dAna ApanAra dAtAono amo AbhAra vyakta karIe chIe. kahAnanagara, lAma roDa, devalAlI TrasTa, pradhAna kAryAlaya: 173/175, muMbAdevI roDa, muMbaI-2 lI. pUjya zrI kAnajIsvAmI smAraka TrasTIgaNa Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates -: vacanakAkAranI prazasti : A prakAre zrI kundukunda AcAryakRta gAthAbaddha pAhuDa graMtha che. temAM ATha pAhuDa che. temanI A dezabhASAmaya vacanikA lakhI che. cha pAhuDanI to TIkA-TippaNi che. temAM TIkA to zrI zrutasAgara kRta che ane TippaNi pahelAM koI bIjAe lakhI che. temAM keTalIka gAthA tathA artha judA prakAre che. mArA vicAramAM beThA temano Azraya paNa lIdho che ane jevA artho mane pratibhAsita thayA tevA lakhyA che. liMgapAhuDa ane zIlapAhuDa-e banne pAhuDanA TIkA-TippaNi maLyA nathI tethI gAthAno artha jevo pratibhAsamAM Avyo tevo lakhyo che. zrI zrutasAgara kRta TIkA pATuDanI che, temAM graMthAtaranI sAkSI Adi kathana ghaNuM che te TIkAnI A vacanikA nathI. gAthAno artha mAtra vacanikAmAM lakhIne bhAvArthamAM mArI samajaNa (pratibhAsa)mAM AvyuM te anusAra artha lakhyo che. prAkRta, vyAkaraNa AdinuM jJAna mArAmAM vizeSa nathI. tethI koI sthaLe vyAkaraNathI tathA AgamathI zabda ane artha apabhraMza thayo hoya to buddhimAna paMDita mULa graMtha vicArIne zuddha karIne vAMce, mane alpabuddhi jANIne hAMsI na karazo, kSamA karazo. puruSono svabhAva uttama hoya che, doSa dekhIne kSamA ja kare che. ahIM koI kahe-tamArI buddhi alpa che to AvA mahAna graMthanI vacanikA zA mATe lakhI? tene kahevAnuM ke, A kALamAM mArAthI paNa maMdabuddhi ghaNA che, temane samajAvavA mATe lakhI che. AmAM samyagdarzanane daDha karavA mATe mukhyarUpathI varNana che. tethI alpabuddhi paNa vAMce, abhyAsa kare, arthane dhAraNa kare to temane jinamatanuM zraddhAna daDha thaze. A prayojana jANIne jevo artha samajaNamAM Avyo tevo lakhyo che, ane je ghaNA buddhivAna che teo mULa graMthane vAMcIne ja zraddhAna deDha karaze. mane koI khyAti, lAbha, pUjAnuM to prayojana che nahi. dharmAnurAgathI A vacanikA lakhI che. tethI buddhimAnoe kSamA ja karavI yogya che. A graMthanI gAthAnI saMkhyA A pramANe che : prathama darzana pAhuDanI gAthA 36, sUtrapAhuDanI gAthA 27, cAritrapAhuDanI gAthA 45, bodhapAhuDanI gAthA 62, bhAvapAhuDanI gAthA 165, mokSapAhuDanI gAthA 106, liMgapAhuDanI gAthA 22 ane zIlapAhuDanI gAthA 40- Ama ATheya pAhuDa maLIne gAthAnI kula saMkhyA 503 che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) * chappaya * jinadarzana nirgatharUpa tattvAratha dhArana, sUnara jinake vacana sAra cArita vrata pArana; bodha jainakA jAni AnakA sarana nivArana, bhAva AtmA buddha mAMni bhAvana ziva kArana. phuni mokSa karmakA nAza hai liMga sudhArana taji kunaya, dharI zIla svabhAva saMvAranAM ATha pAhuDakA phala sujayA 1aaaa * dohA * bhaI vacanikA yaha jahAM suno tAsa saMkSepa bhavya jIva saMgati bhalI meTe kukarama lepanA 2aa. jayapura pura suvasa vase tahAM rAja jagatezA tAke nyAya pratApa tai sukhI TuDhAra dezA 3aaaa jaina dharma jayavaMta jaga kichu jayapurameM lezA tAmadhi jinamaMdira ghaNe tinako bhalo niveza 4 tinimeM terApaMthako maMdira sundara evA dharmadhyAna tAm sadA jainI kare susevA paNa paMDita tinimeM bahuta hai meM bhI Ika jayacaMdA preryA sabake mana kyio karana vacanikA maMdA 6aaaa kundakunda munirAjakRta prAkRta gAthA sArA pAhuDa aSTa udAra lakhi karI vacanikA tArA chA IhAM jite paMDita hute tinimeM sodhI yehI akSara artha su vAMci paDhi nahiM rAkhyo saMdehA8iAA tauU kachu pramAdarTe buddhi maMda parabhAvI hInAdhika kachu artha hai sodho budha satabhAvo 9aaaa maMgalarUpa jinendra+ namaskAra mama hohu vipna Talai zubhabaMdha hai yaha kArana hai mohukA 10nA saMvatsara dasa ATha satasaThi vikrama rAyA mAsa bhAdrapada zukla tithi terasi pUrana thAyA 11aaaa iti vacanikAkAra prazasti jayatu jina zAsanam zubhamiti samAsa. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates -: bhUmikA : aneka AnaMdadhAma ati ramaNIya A pavitra bhAratIya vasuMdharAmAM svayaM ahiMsAtmaka tathA samabhAva karIne jItI che rAgadveSa pariNati jemaNe evA dharmAmRta poSaka agaNanIya RSigaNa gaNanIya bhagavat kundakundAcAryanuM zAsana sAkSAt tIrtheza pUjya zrI 1OO8 bhagavAna vardhamAna jinanI samAna ja Aje A kalikAla nAme paMcama kALamAM mAnyagaNanArUpa pariNata thaI rahyuM che ane temanI vANI sAkSAt tIrthakaranI samAna ja ApaNA mATe hitAvaha che. temanA viSayamAM tathA temanI sarvajJa paraMparAgata kRtinA viSayamAM jo koIne AkSepa-vikSepa karavAnA hoya to kevaLa agAdha jaLa-bhAtmaka mRgatRSNAnI samAna tene mATe haze. svAmI kundakunda jevA graMthakAra tathA temanA graMthamAM kayAMya paNa evo aMza nathI ke jemAM koIno AkSepa-vikSepa hoya, kemake temanI graMthazailI adhyAtma pradhAnatAthI mArgAnuzAsinI che. chatAM paNa ahIM sarvatra evA prakAranI gUMthaNI che ke koIpaNa pratipakSI tathA parIkSakane AdithI aMta sudhI kayAMya paNa evo aMza nahi maLe ke jemAM AkSepa-vikSepane sthAna hoya. tethI emane pradhAna tathA pUjya pramANe koTimAM bhagavAna mahAvIra tathA gautamagaNadhara jevA mAnyA che. kemake zAstranI zarUAtamAM zAstra vAMcanAra maMgalAcaraNamAM " "bhAvIna vIro, maMna nautamoLI maMtti ndrandra dyo naina dharmostu mAtra '' -A pATha haMmezA ja bole che. tethI jANavA maLe che ke svAmI kundakundrAcAryanuM Asana A digambara jaina samAjamAM keTaluM UMcuM che. teo AcArya mUlasaMghanA ghaNA ja prabhAvika AcArya manAya che. tethI ApaNo pradhAnavarga mUlasaMghanI sAthe kundukundAsnAyamAM Aje paNa potAne pragaTa karIne dhanya mAne che. vAstavamAM jovAmAM Ave to je kundakundAsnAyamAM che te ja mUlasaMgha che. chatAM paNa mUlasaMghanI asaliyata kayAM che e pragaTa karavA mATe kendrakunda AmnAyane mukhya gaNI che ane A ja hetuthI mUlasaMghanI sAthe je kundakundAsnAyane lakhavA-bolavAnI zailI che te yogya paNa che. kemake mUlasaMgha kundakundAsnAyamAM ja pradhAnatAthI mAnavAmAM Ave che, ane tenI prasiddhi digambarapramukha samAjamAM sarvatra ja che. mATe koIne vivAda ane saMdehane ahIM sthAna ja nathI. zrI zrutasAgara sUrie emanA pAhuDa graMthanI saMskRta TIkAmAM pratyeka pAhuDanA aMtamAM emanA pAMca nAma lakhyA che. je A prakAre che- " "zrI pAnaHi kundrandra vIrya vIvA vArthe nIvArya pRddhapRcchAvA nAma paM virAjitena'' tethI A jaNAya che ke tattvArthasUtranA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa ) vll kartA zrI umAsvAmI ane A eka ja vyakti hoya kemake tattvArtha-sUtra-mokSazAstranA daza adhyaayn| aMtama 59 // tattvArthasUtrakartAraM gRddhpicchoplkssitN| vande gaNIndra saMjJAtamumA svAmImunIzvara! A zlokamAM paNa vRddhapiccha evuM umAsvAmIne vizeSaNa ApyuM che. tethI tathA videhakSetramAM bhagavAna zrI 1008 sImaMdharasvAmI dvArA saMbodhita hovAnI kathAmAM paNa vRddhapicchano viSaya Ave che. tathA keTalAka vidvAno dvArA umAsvAmIjInI kathA paNa evI ja sAMbhaLavAmAM Ave che jevI ke vRddhapicchanA viSayamAM kundrakundrAcAryanI che. ane kundakundrAcArya sImaMdharasvAmIthI saMbodhita thayA hatA e viSayamAM paNa zrI zrutasAgarasUrie lakhyuM che kesImaMdharasvAmi jJAna sampodhita bhavyanane- tethI amane kAMIka saMdehu thAya che ke kadAca banne vyakti eka ja hoya. paraMtu jyAM sudhI koI majabUta pramANa na maLe tyAM sudhI ame saMdigdhAvasthAmAM rahevA sivAya bIjuM zuM karI zakIe! jo kayAMya kundakundanA nAmomAM umAsvAmI nAma paNa hota to pachI saMdehanuM paNa sthAna na raheta. paNa pharI eTaluM jarUra kahevAnuM che ke emano koIne koI guru-ziSyapaNAno saMbaMdha parasparamAM avazya haze. vRddhapiccha kundakunda hoya yA umAsvAmI hoya, bannenAM yazogAna A digambara jaina samAjamAM pUrNa rItithI ghaNI bhakti tathA zraddhAthI judA judA nAma dvArA gavAya che. tathA vRddhapiccha nAmathI paNa koI-koI graMthakartAe potAnI AMtarika bhakti pradarzita karI che. jema ke vAdirAjasUrie potAnA pArvacaritra graMthamAM sarva AcAryothI prathama gRddhapiccha svAmIne kevA apUrva zabdomAM guNAnuvAdapUrvaka namaskAra karyA che. atuccha guNasaMpAtaM gRddhapicchaM nato'smi tN| pakSI kurvaMti yaM bhavvA nirvANAyotpatiSNa vH||1|| "je mukhya-mukhya guNonA AzrayadAtA che tathA mokSa javAne icchuka uDavAvALA pakSIonI pAMkhanI jema jemano Azraya le che e vRddhapicchane huM namaskAra karuM chuM.' zrI kundakundrAcAryanA viSayamAM bhASA TIkAkAra paMDita jayacaMdrajI chAbaDA tathA pa. vRndAvana dAsajI vagere aneka vidvAnoe ghaNA ja abhyarthanIya (prArthanA karavArUpa) vAkyothI stutigAna karyuM che je atyAra sudhI evA ja rUpamAM pravAhita thaIne cAlatuM AvyuM che. te svAmIjInA alaukika pAMDitya tathA emanI pavitra AtmapariNatino ja prabhAva che. jAsake mukhAravindateM prakAza bhAsayanda syAdavAda jainavaina indu kundkundse| tAsake abhyAsateM vikAza bhedajJAna hota, mUDha so lakhe nahIM kubuddhi kundkundse|| dete haiM azIma zIsa mAya indu canda jAhi, moha-mAra-khaNDa mArataMDa kundkundse| vizuddhibuddhivRddhidA prasiddha RddhisiddhiddA hue na, haiM na, hohige, muniMda kundkundse|| -kavivara vRndAvanadAsajI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) VIII svAmI kundrakundAcArya janma dhAraNa karIne A bhAratabhUmine kayA samaye dhanya tathA pavitra karIe viSayano nizcitarUpathI AjasudhI koI vidvAne nirNaya karyo nathI. kemake keTalAye vidvAnoe mAtra aMdAjathI emane vikramanI pAMcamI ane keTalAye vidvAnoe trIjI zatAbdimAM thayAno nizcaya karyo che ane ghaNA vidvAnoe emanuM vikramanI prathama zatAbdimAM hovuM nizcita karyuM che ane A abhiprAya upara ja ghaNuM karIne pradhAna vidvAnono abhiprAya DhaLe che. saMbhava che ke A ja nizcitarUpamAM pariNAma hoya. paraMtu mAruM hRdaya emane vikramanI pahelI zatAbdithI paNa ghaNA vahelAM hovAnuM kabUla kare che. kAraNa ke svAmIjIe jeTalA graMtho racyA che te koImAM paNa dvAdazAnuprekSAnA aMte nAmamAtra sivAya potAno paricaya Apela nathI. paraMtu bodhapAhuDamAM aMte 61 naMbaranI A eka gAthA upalabdha che : saddaviyAro bhUo mAsAsuttesu jaM jiNe khiyN| so taha kahyiM NAyaM sIseNa ya bhdrbaahuss| __bodha pAhuDa gAthA 61 mane A gAthAno artha gAthAnI zabdaracanAthI evo paNa pratIta thAya che - naM je nine jinathI rudiyaM- kahevAyuM to te mAsa surenuM bhASAsUtrathI (bhASArUpa pariNata dvAdazAMga zAstrothI) saviyAro mUgo zabdavikArarUpa thayuM. zabda vikArarUpa pariNamyuM ) madvAdurasa. bhadrabAhunA siseLa ya ziSya taruM te pramANe gAye jANIne rudhiM kahyuM. je jinendradeve kahyuM che te ja dvAdazAMgamAM zabda vikArathI pariNata thayuM che ane bhadrabAhunA ziSya te ja prakAre jANyuM che tathA kahyuM che. A gAthAmAM je bhadrabAhunuM kathana AvyuM che te bhadrabAhu koNa che eno nirNaya karavA mATe enI pachInI 6ramI gAthAmAM A prakAre che. bArasa aMgaviyANaM caudasa puvaMga viula vitthrnnN| suyaNANi bhadrabAhU gamayaguru bhayavao jyo|| vothapAduhA drA dvAdaza aMganA jJAtA tathA cauda pUrvAganA vistArarUpamAM prasAra karavAvALA gamataguruzrutajJAnI bhagavAna bhadrabAhu jayavaMta raho. A banne gAthAone vAMcavAthI vAMcakone sArI rIte vidita thaze ke A bodhapAhuDanI gAthAo zrutakevaLI bhadrabAhunA ziSyanI kRti che. ane A aSTapAhuDa graMtha nirvivAda avasthAmAM kundakunda svAmIjIe banAvela che. tethI A siddha thAya che ke svAmI kundrakunda zrutakevaLI bhadrabAhunA ziSya hatA. AvI sthitimAM kundakundano samaya vikramathI ghaNo ghaNo AgaLano jaNAya che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates apAhuDa) IX paraMtu A gAthAno artha mAnyavara zrI zrutasAgara sUrie bIjI rIte karyo che ane tenA AdhAre jayapura nivAsI paM. jayacaMdrajI chAbaDAe paNa karyo che. tethI ame pUrNarUpamAM A nizcita lakhI zakatA nathI ke kundakunda AcAryano samaya vikrama zatAbdithI pahelAno haze, kemake zratasAgara sUrie je artha lakhyo che te koI vizeSa paTTAvalI vagerenA AdhArathI lakhyo haze; bIjuM teo eka prAmANika tathA pratibhAzALI vidvAna hatA. A kAraNathI emanA arthane amAnya TharAvAya e A tuccha lekhakanI zaktinI bahAra che. chatAM paNa mane te gAthAno je artha sUjhayo che te spaSTatAthI upara lakhI dIdho che. vidvAna vAcako eno samucita vicAra karI svAmIjInA samayanirNayanI UMDI zodhamAM UtarIne samAjanI eka khAsa truTine pUrI karaze. bhagavAna kundakundAcArye racelA graMthomAM 1) samayasAra, 2) pravacanasAra, 3) paMcAstikAya, 4) niyamasAra, 5) rayaNasAra, 6) aSTapAhuDa, 7) dvAdazAnuprekSA 8) mUlAcAra ane 9) dasa bhakti -A nava graMtho jovAmAM Ave che. ane A badhA graMtho chapAI paNa gayA che. aSTa pAhuDamAM par pAhuDanI saMskRta TIkA zrI zrutasAgarajI sUrinI che. te mANikacaMda digambara jaina graMthamAlAnA par prAbhRtAdi saMgrahamAM prakAzita thaI cUkI che. A aSTapAhuDa graMtha upara 5. jayacaMdrajI chAbaDA jayapura nivAsI kRta bIjI dezabhASAmaya vacanikA che. jemAM pa pAhuDa sudhI zrI zrutasAgarasUrinI TIkAno Azraya che ane bAkInA be pAhuDo para emaNe svataMtra vacanikA lakhI che. jemanuM varNana temaNe pote potAnI prazastimAM lakhyuM che ane te prazasti A graMthanA aMtamAM emanI ema ja rAkhI che. tethI vAcaka vizeSa jANakArI A viSayamAM karI zakaze. paMDita zrI jayacaMdrajI chAbaDA viSe A saMsthA taraphathI prakAzita "prameya ratnamAlA" tathA AtmamImAMsAnI bhUmikAmAM lakhI cUkayA chIe. tyAMthI vAcaka temanA saMbaMdhI kaMIka vizeSa paricaya karI zake che. teo 19 mI zatAbdinA eka pratibhAzALI vidvAna hatA. temano A digambara samAjamAM Aje paNa evo ja Adara rahyo che, jevo ke prasiddha vidvAna ToDaramalajIno thAya che. paMDita ToDaramalajIe TUMkA samayamAM pratibhAzALI alaukika buddhithI digambara jaina samAjanuM evuM kalyANa karyuM che ke jemanA phalasvarUpe emanA yazogAna Aja sudhI gavAI rahyA che. te ja prakAre ToDaramalajInA samakakSa 5. jayacaMdrajIno paNa samAja upara evo ja upakAra che. tethI samAjanI daSTimAM teo paNa mAnanIya che. paMDita jayacaMdrajInuM pAMDitya dareka viSayamAM apUrva ja hatuM-e emanI graMthastha kRtiothI vAcakone svayameva ja vidita thaI zake che. tathA teo nirapekSa paropakArarata evA vidvAna hatA ke jemanI barAbarInA te samaye jayapurabharamAM koIpaNa dharmanA evA koI vidvAna na hatA. tathA bhASA sarvArthasiddhinI prazasti vAMcavAthI jaNAze ke emanA putra naMdalAlajI paNa moTA vidvAna hatA. emanI preraNAthI tathA bhavya janonI vizeSa preraNAthI ja temaNe sarvArtha siddhi vagere graMthonI dezabhASAmaya vacanikA lakhI che. emanA viSe Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) x vRddha puruSo dvArA Aja sudhI paNa eka prasiddha kahevata sAMbhaLavAmAM Ave che ke eka samaya jayapura nagaramAM eka moTA anyadharmI vidvAna jayapuranagaranA vidvAnone zAstrArthamAM jItavAnI icchAthI Avela hatA. te vakhate te vidvAna sAthe zAstrArtha karavA mATe jayapura nivAsI koIpaNa vidvAna temanI sanmukha gayuM nahi, AvI hAlatamAM nagaranA vidvAnonI tathA nagaranI vidvatAnI apakIrti na thaI jAya e hetuthI tathA rAjyanI kIrti vAMcchaka nagaranA vidvAna paMca tathA rAjyakarmacArI varge paMDita jayacaMdrajI chAbaDA pAse AvIne savinaya vinati karI hatI ke A vidvAnane zAstrArthamAM Apa ja jItI zako tema cho, tethI A nagaranI pratiSThA ApanA para ja nirbhara che, mATe zAstrArtha karavAnA nimitte Apa padhAro. Apa nahi Avazo to nagaranI badanAmI thaze ke moTA moTA paMDitonI khANa jevA A vizALa nagarane eka paradezI vidvAna jItI gayo. A vAta sAMbhaLIne paMDita jayacaMdrajI chAbaDAe javAba Apyo ke huM to jaya-parAjayanI apekSAthI zAstrArtha karavA kayAMya jato nathI. tema chatAM Apa lokono evo ja Agraha che to mArA A putra naMdalAlane laI jAo. e emanI sAthe zAstrArtha karI zakaze. tenAthI rAjI thaIne sarva loka 5. naMdalAlajIne laI gayA ane 5. naMdalAlajIe zAstrArtha karI videzI vidvAnane parAjita karyo. tenA upakAravazathI rAjya tathA nagarapaMca taraphathI 5. naMdalAlajIne kaMIka ilkAba maLyo hato. tenA viSe 5. jayacaMdrajIe avazya kartavyamAM upakAra mAnI enA pratiphaLa svarUpa levAmAM Avazyaka kartavya tathA upakArane nIco pADavA samAna che'- evuM kahIne e padavIne pAchI ApI dIdhI hatI. A kathAnakathI sArI rIte jANavA maLe che ke Apa tathA ApanA putra keTalA moTA vidvAna hatA ane pote aihika AkAMkSAthI keTalA nirapekSa hatA. emanA pitAnuM nAma motIrAmajI hatuM. jAtinA khaMDelavAla zrAvaka hatA tathA chAbaDA gotramAM temano janma thayo hato. emanI uMmara 11 varSanI hatI te samayathI jaina dharma tarapha emanuM citta vizeSa AkarSAyuM tuM. teo terApaMthInA anuyAyI hatA tathA teo parakRta upakArane vizeSa mAnatA hatA. tethI emanAmAM kRtajJatA paNa bhArobhAra hatI. kemake paMDita baMzIdharajI, paMDita ToDaramalajI, paM. dolatarAmajI, tyAgI rAyamallajI, vratI mAyA rAmajI vagerenI kRtio tathA emanA upakArarUpa prazasti pote ghaNA ja suMdara zabdomAM karI che. pote gommasAra, labdhisAra, kSapaNAsAra, samayasAra, adhyAtmasAra, pravacanasAra, paMcAstikAya, rAjavArtika, zlokavArtika, aSTasahastrI, parIkSAmukha Adi mukhya mukhya aneka graMthonuM vAMcana tathA manana karyuM hatuM. jeno sarva khulAso bhASA sarvArtha siddhi vagerenI prazasti vAMcavAthI maLI rahe che. emaNe je je anuvAdarUpa kRti lakhI che temano khulAso ame prameyaratnamAlAnI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) XI bhUmikAmAM karyo che. sarvArthasiddhi bhASAvacanikA Adi samAna emaNe aSTapAhuDamAM paNa ghaNo ja bhavya prayAsa karyo che. emaNe ati kaThina graMthonA paNa sAdI hRdayagrAhI bhASAmAM anuvAda karI samAjanI eka ghaNI moTI truTine pUrI karI che. A kAraNathI emanA viSayamAM samAja ghaNo ja AbhArI hoya te yogya ja che. A pAhuDa graMtha yathAnAma tathA viSayamAM ATha vibhAgamAM vibhakta che. jemake darzanapAhuDamAM darzana viSayaka kathana, sUtra pAhuDamAM sUtra (zAstra) saMbaMdhI kathana ityAdi, paMDitajIe A graMthanI TIkAnI samAmi vikrama saMvata 1867 bhAdrapada sudI 13 nA roja karI che, ke je A graMthanI prazastimAM emaNe lakhyuM che saMvatsara daza ATha sata satasaThi vikramarAya, mAsa bhAdrapada zuklatithi terasi pUrana thAya. paMDitajInA graMthomAM Adi tathA aMtamAM maMgalAcaraNathI jaNAya che ke pote parama Astika hatAH deva, guru. zAstramAM pUrNa bhakti rAkhatA hatA. satya to A che AstikatA tathA bhakti che tyAM sarvenI upakArakaO buddhi paNa che. A vAta ApaNA paMDitajImAM hatI. tethI temanAmAM paNa evI buddhi tathA anya mAnya guNa hutA. mATe teo ApaNA tathA sarva samAjane mAnya che. have ApaNe AkAMkSA karIe ke teo zIdhra anaMta tathA akSaya sukhanA anaMta kAlanA bhogI thAo. A graMthanI bhUmikAnI sAthe ame vAcakonI sagavaDatA mATe gAthA tathA viSayasUci paNa ApI che. have amAruM aMtima nivedana che ke alpajJatAne kAraNe A bhUmikA tathA graMthasaMzodhanamAM amArI ghaNI truTio rahI gaI haze. to Apa sujJa sudhArIne amane kSamA karazo. muMbaI tA. 15-12-1923 IsavIsana. mAgasara sudI 8-1980 vikrama saMvata. vinIta rAmaprasAda jaina, muMbaI A graMthamAM prAkRta gAthAnI gujarAtI padhamAM harigIta chaMdamAM gAthAo paMDita zrI hiMmatalAla jeThAlAla zAhe racI che te badala temano AbhAra mAnuM chuM. aSTapAhuDano gujarAtI anuvAda tA. 25-10-84 nA dine korapasa-krIsTI- TekasAsa. yu. esa. e mAM saMpUrNa karyo. -tArAcaMda ravANI C/o kizana TI. ravANI 3 Heritage Valley Drive, SEWELL N.J.08080 U.S.A. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates -: prastAvanA : AcArya kundakunda ane aSTapAhuDa AcArya kundakunda | jina-adhyAtmanA pratiSThApaka AcArya kundakundanuM sthAna digambara jina-AcArya paraMparAmAM sarvopari che. be hajAra varSathI Aja sudhI satata digambara sAdhu potAne kundakundrAcAryanI paraMparAnA kahevAmAM gaurava anubhava karatA rahyA che. zAsmasabhAmAM gAdI para besIne pravacana karatI vakhate graMtha ane graMthakAranA nAmanI sAthosAtha A ullekha paNa jarUrI mAnavAmAM Ave che ke A graMtha paNa kundakunda AmnAyamAM racavAmAM Avela che. pravacananI zarUAta karatI vakhate uccAravAmAM AvatAM zabdo A prakAre che: "asya mUlagranthakartAra: zrI sarvajJadevAstaduttaragrantha kartAra: zrI gaNadharadevAH pratigaNadharadevASAM vacanAnusAramAsAdya zrI kundkundaamnaaye......vircitm| zrotAraH sAvadhAnatayA zugavastu'' uparanI paMktiyo uparAMta maMgalAcaraNa svarUpe je chaMda bolavAmAM Ave che, temAM paNa bhagavAna mahAvIra ane gautama gaNadharanI sAthe eka mAtra AcArya kundakundano ja samagra AcArya paraMparAmAM nAmollekhapUrvaka smaraNa karavAmAM Ave che. bAkI badhAne "Adi' zabdathI grahaNa karI levAmAM Ave che. A rIte ApaNe joIe ke je prakAre hAthInA pagalAmAM badhAnA pagalAMno samAveza thaI jAya che tevI rIte AcArya kundakundamAM samasta AcArya paraMparAno samAveza thaI jAya che. digambara paraMparAnA pravacanakAro dvArA pravacananA AraMbhamAM maMgalAcaraNasvarUpa nIce mujabano chaMda bolAya che, tenA zabdo A prakAre che: maMAnaM mAvAna vIro, maMtaM tamo Thi __ maMgalaM kundakundAdyo, jaina dharmostu mNgl|| | digambara jinamaMdiromAM birAjamAna lagabhaga pratyeka jinabiMba (jinapratimA ke jinamUrti) para kundakundAsnAyano ullekha jovAmAM Ave che. paraMparAvartI graMthakAroe potAnI je zraddhA sAthe smaraNa karyuM che tenAthI paNa A khyAla Ave che ke digambara paraMparAmAM kukundAcAryanuM nAma ajoDa che. potAnI mahimA batAvanArA zilAlekho paNa prApta che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) XIII keTalAka mahutvapUrNa zilAlekho A prakAre che kundapuSpanI zobhA dhAraNa karavAvALI jinanI kIrti dvArA dizAo zaNagArAI che, je cAraNo-cAraNa RddhidhArI mahAmunionA suMdara hastakalonA bhramara hatA ane jina pavitrAtmA e bharatakSetramAM zrutanI pratiSThA karI che te vibhu kundukunda A pRthvI para konA dvArA baMdha nathI ? ' ' "yatIzvara (zrIkundakunda svAmI) raja:sthAna pRthvItala choDIne cAra AMgaLa UMce gamana karatA hatA, jenAthI huM samajuM chuM ke teo aMtara ane bAhya rajathI atyaMta askRSTatA batAvatA hatA. (arthAt teo aMtaraMgamAM rAganA maLathI tathA bAhyamAM dhULathI aspaSTa hatA.)'' digambara jaina samAja kundakuMdAcAryadevanA nAma temaja kAma (mahimA)thI jeTalo paricita che eTalo emanA jIvanathI aparicita che. lokeSaNAthI dUra rahevAvALA jainAcAryonI A vizeSatA rahI che ke mahAnathI mahAna aitihAsika kAryo karavA chatAM paNa teo potAnA vyaktigata jIvana saMbaMdhI kayAMya koI ullekha karatA nathI. AcArya kundukunda paNa AmAM apavAda nathI. temaNe paNa potAnA saMbaMdhI kayAMya kaMIpaNa lakhyuM nathI. "dvAdazAnuprekSAmAM mAtra nAmano ullekha che. A ja prakAre mokSapAhuDamAM potAne dvAdazAMganA jJAtA tathA cauda pUrvanA vipUla prasAra karanAra zrutakevaLI bhadrabAhunA ziSya che ema lakhyuM che.'' AthI emanA jIvana saMbaMdhamAM bAhya sAdhano para AdhAra rAkhavo paDe che. bAhya AdhAramAM paNa emanA jIvana saMbaMdhI vizeSa sAmagrI prApta nathI. paraMparAgata graMthakAroe paNa Aja sudhI emano ullekha khUbaja zraddhA temaja bhaktipUrvaka karyo che. zilAlekhomAM paNa temanA nAmanA ullekho maLI Ave che. AvA ullekhothI paNa temanI mahAnatA upara prakAza paDe che to paNa enAthI emanA jIvana saMbaMdhI vizeSa mAhitI prApta thatI nathI. bAhya sAdhanonA rUpamAM prApta thatA aitihAsika lekho, prazastipatro, mUrtilekho, paraMparAgata janazrutio emaja paraMparAgata lekhakoe karelA ullekho para ja AdhAra dvArA, vidvAno dvArA lakhela AlocanA dvArA je jANakArI prApta che teno sAra-saMkSepa badho maLIne A prakAre che: AjathI lagabhaga be hajAra varSa pahelAM vikramanI pahelI zatAbdimAM konDakundapu (karNAkaTa)mAM janmelA kundrakunda akhila bhAratavarSIya khyAti ane diggaja AcArya hatA. ApanA mAtA-pitA koNa hatA ane temanA janmano samaya, emanuM zuM nAma rAkhyuM hatuM? -A to jANa nathI, paNa naMdisaMghamAM dIkSA dhAraNa karatI vakhate potAnuM nAma padmanadI rAkhavAmAM AvyuM hatuM. vikrama saMvata 49 mAM pote naMdisaMghanA pada para sthApita thayA ane muni padmanaMdI mAMthI AcArya padmanaMdI banyA. A uparAMta adhika sanmAnanA kAraNe nAma levAmAM saMkocavRtti Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) XIV bhAratIya samAjanI potAnI sAMskRtika vizeSatA rahelI che. mahApuruSonA gAmanA nAmothI upanAmothI saMbodhita karavAnuM valaNa paNa tenuM ja pariNAma che. kauDukundapuranA vAsI hovAthI potAne paNa kIkundapuranA AcAryanA arthamAM kaDakundAcArya kahevA lAgyA. je zruti madhuratAnI daSTithI kAlAMtare kundrakundAcArya banI gayA. jo ke "AcArya" pada che, to paNa te potAnA nAma sAthe evuM eka rUpa banI gayuM che ke jANe te nAmanI sAthe eka aMga jevuM thaI gayuM che. A saMdarbhamAM candragiri parvatanA zilAlekhomAM anekavAra joDAyelA nimnAMkita chaMda ullekhanIya che - ''zrImanmunIndrottamaratnavarNA zrI gautamAdyA bhvissnnaavste| tatrAmbudhau saptamahaddhi-yuktAstatsantatau nandigaNe bbhuut||3|| zrI padmanandItyanavadyanAmA hyAcArya shbdauttrkonnddkundH| dritIyamAsIdabhidhAnamudya ccritrsnyjaatsucaarnnddhi||4|| munIndromAM zreSTha prabhAvazALI mahAna gautamAdi ratnonA ratnAkara AcArya paraMparAmAM naMdigaNanA zreSTha caritranA dhaNI, cAraNa RddhidhArI padmanaMdI nAmanA munirAja thayA, jemanuM bIjuM nAma-AcArya zabda che aMtamAM jemanuM -evA kaDukunda hatuM. arthAt kundakundAcArya hatuM. uparanA chaMdomAM traNa biMdu atyaMta spaSTa che - 1) gautama gaNadharanA nAmathI pachI koI anyano ullekha na hoIne kundakundano ja ullekha che je digambara paraMparAmAM emanA sthAnane sUcita kare che. 2) temane cAraNa Rddhi prApta hatI. 3) temanuM padmanaMdI prathama nAma hatuM ane bIjuM nAma kundakundAcArya hatuM. "AcArya' zabda nAmano ja bhAga banI gayo hato, jo ke "kAvArya zabdottarapTandra:' padathI atyaMta spaSTa che. A paNa spaSTa che ke A nAma temanA AcAryapada para pratiSThita thayA bAda ja pracalita thayuM, paraMtu A nAma eTaluM badhuM pracalita thayuM ke mULa nAma paNa bhUlAI gayA jevuM thaI gayuM. uparanA kahelA nAmothI bhinna elAcArya, vakragrIvAcArya ane vRddhapicchAcAryane paNa temanA nAmo kahevAmAM Ave che. A saMdarbhamAM vijayanagaranA eka zilAlekhamAM eka zloka maLI Avyo che, je A prakAre che: "AcArya kundakundAyo vakragrIvo mhaamuniH| elAcAryo guddhapRccha iti tannAma pnycdhaa|| upara lakhelA badhA nAmomAM kundakundAcArya nAma ja sarvathI adhika prasiddha nAma che. jyAre emanuM mULanAma padmanaMdIne paNa ghaNA ochA loko jANe che. to pachI bAkInA nAmonI to vAta ja kayAM karavAnI rahI? Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) XV kundakunda jevA samartha AcAryanA bhAgyazALI guru koNa hatA? -A saMdarbhamAM aMtara sAkSInA rUpe bodhapAhuDanI je gAthAo TAMkavAmAM AvI che te A prakAre che 'sahaviyoro bhUo bhAsAsuttesu jaM jiNe khiye| so taha kahyei NAya soseNa ya, bhdrbaahuss||61|| bArasa aMgaviyANaM caudasa puvaMga diusa vitthrnnN| suyANANi bhadbAhU gamayaguru bhayatrovao jyo|| 62 / / "je jinendradeve kahyuM che te ja bhASAsUtromAM zabdavikArarUpathI pariNamita pAmyuM che. tene bhadrabAhunA ziSya tevuM ja jANyuM che ane evuM ja kahyuM che. bAra aMga ane cauda pUrvono vipula vistAra karavAvALA zrutajJAnI gamakaguru bhagavAna bhadrabAhu jayavaMta ho.' ' prathama 61mI gAthAmAM A vAta jo ke atyaMta spaSTa che ke bodhapAhuDanA kartA AcArya kundakunda bhadrabAhunA ziSya che, topaNa bIjI 6ramI gAthA jyAM ema batAvyuM che ke teo bhadrabAhu agiyAra aMga ane cauda pUrvenA jJAtA pAMcamA zrutakevaLI ja che, tyAM ema paNa jaNAvyuM che ke teo kundukundanA gamakaguru (paraMparAguru) che, sAkSAt guru nahi. A ja prakAranA bhAva samayasAranI prathama gAthAmAM paNa maLI Ave che. ke je A prakAre che: "vaMdittu savvasiddha dhruvamacalAmaNovamaM gadi ptte| vocchAmi samayapAduhamiLamo sulavanI maLataMAtA'' dhruva, acaLa ane anupama gatine pAmela sarva siddhone vaMdana karIne zrutakevaLI dvArA kahela samayaprAbhUtane kahIza.' A prakAre to temane bhagavAna mahAvIranA pAmela ziSya paNa kahI zakAya che kemake teo bhagavAna mahAvIranA zAsana paraMparAnA AcArya che. A saMdarbhamAM darzanasAranI nIcenI gAthA upara paNa dhyAna devuM joIe. "jai paumaMNadiNAho sImaMdhara saamidivvnnaannenn| Na vivohai to samaNA kahaM sumaggaM pyaannNti||'' jo sImaMdhara svAmI (mahAvidehamAM vidhamAna tIrthaMkaradeva) pAsethI meLavela divyajJAna dvArA zrI padmanaMdinAthe (zrIkundakundAcArya) upadeza Apela na hota to munijana sAcA mArgane kevI rIte prApta karata?' ' A gAthAnA AdhAra upara temane sImaMdhara bhagavAnanA ziSya zuM kahI zakAya? ahIM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) XVI savAla A vAtano nathI ke kyAM kyAMthI jJAna prApta thayuM hatuM, hakIkatamAM vAta e che ke temanA dikSAguru koNa hatA, ane temane AcAryapada konAthI meLavyuM hatuM? jayasenAcAryadave A graMthanI TIkAmAM temane kumAranaMdisiddhAMtadevanA ziSya batAvyA che ane naMdisaMghanI paTTAvalImAM jinacaMdranA ziSya batAvyA che. paraMtu A kumAranaMdI ane jinacaMdranuM nAma mAtra ja jaNAvyuM che. emanA saMbaMdhamAM paNa vizeSa jANakArI prApta thatI nathI. banI zake che ke AcArya kundakundanI samAna temanA dikSAgurunA paNa be nAma hoya. naMdisaMghamAM dIkSA letI vakhata bAlabrahmacArI nAnI uMmaranA hovAne kAraNe emanuM nAma kumAra naMdI rAkhavAmAM AvyuM hoya. tyArabAda paTTa para besADavAmAM Avela hoya e vakhate teo jinacaMdrAcAryanA nAmathI jANItA thayA hoya. paTTAvalImAM jinacaMdrano nAmollekha hovAthI A kAraNa paNa hoI zake che. paTTAvalImAM mAghanaMdI, jinacaMdra ane padmanaMdI (kundakunda) kamathI Ave che. naMdisaMghamAM naMdyanna (nandI che anta jemane) nAma hovuM sahaja pratIta thAya che. paMcAstikAyanI tAtparyavRtti nAmanI saMskRta TIkAnA AraMbhamAM samAgata jayasenAcAryanuM kathana mULathI A prakAre che: "atha zrI kumAranaMdisiddhAntadevaziSyaiH prasiddhakathA nyAyIna pUrvavidehaM gatyA vItarAga sarvajJa zrI simaMdhara svAmitIrthaMkara paramadeva duSTavA tanmukha kamalavinirgata divya vANI aNNAvA-dhAritapadArthAcchuddhAtmataccAdimArtha gRhIdvA punarapyAgataiH zrImakundakundAcAryadeve: padyanadyAdyaparAbhidherya ratnastattvabahitai ttvagauNamukhya prAtipatyadharmadhavA zivakumAra mahavarAjAdi saMkSepa ruciziSya pratibodhanArtha viracite paJyAstikAyapA mRtazAstrayathA krameNAdhikAra zuddhipUrvakaM tAtparyArtha vyAkhyAvaM kdhyti| zrI kumAranaMdisiddhAMtadevanA ziSya prasiddhakathAnyAyathI pUrvavideha jaIne vItarAga sarvajJa zrI sImaMdharasvAmI tIrthaMkara paramadevanA darzana karIne temanA mukhakamaLamAMthI nIkaLela divyadhvanine sAMbhaLI zuddhAtmAdi tattvonI sAthe padArthone avadhArIne-grahaNa karIne AvelA zrI padmanaMdI vagere jemanuM bIjuM nAma che te zrIkundakundAcAryadava dvArA aMta:tattva ane baddhitattvane gauNa ane mukhya prApta karIne temaja zivakumAra mahArAja vagere saMkSepa rucivALA ziSyone samajAvavA mATe racela paMcAstikAyaprAbhRta zAstramAM prakaraNo anusAra kamasara tAtparyanA arthonuM vyAkhyAna karavAmAM AvyuM che.' uparanA udAharaNamAM prasiddha kathAnyAyanA AdhArathI kundakundanA videgamananI carcA paNa karavAmAM AvI che. AthI khAtarI thAya che ke AcArya jayasenanA samaya (vikramanI bAramI zatAbdImAM) A kathA sArI peThe prasiddha hatI. vikramanI dasamI sadInA AcArya devasenanA darzanasAramAM AvelI gAthAmAM paNa Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) XVII kundakundrAcAryanI videgamananI carcA karavAmAM Avela che. darzanasAra nA aMtamAM lakhyuM che ke meM A darzanasAra graMtha pUrvAcAryonI gAthAonuM saMkalana karIne banAvyuM che. A sthitimAM A vAta atyaMta spaSTa che ke kundakundanA mahAvidehu gamananI carcA karavAvALI gAthA paNa dasamI zatAbdIthI bahu pahelAMnI hoI zake che. A saMdarbhamAM zrutasAgara sUrinuM nIce lakheluM kathana paNa joI javA jevuM che: zrI padmanandi kundakundAcArya vakragrIvAcArya gRddhapicchAcAryanAma paJca kavi rAjitena caturaMgalAkAzagamana rddhinA pUrva videha puNDarIkiNI nagara vandita sImandharAparanAma svaMyaprabha jinena tacchra ta jJAna saMbodhita bharata varSabhavyajIvena zrIjina candrasUri bhaTTAraka paTTAbharaNa bhUtana varutivAna sarvazena viracite pachAmRtaLe........... - zrI padmanaMdI, kundakundAcArya, vakragrIvAcArya, elAcArya ane vRddhapicchAcArya evA pAMca nAmadhArI, jamInathI cAra AMgaLa upara AkAzamAM cAlavAnI RddhidhArI; pUrva videhanI puNDarIkaNI nagarImAM virAjela sImaMdhara bIjuM nAma svayaMprabha tIrthakarathI prApta thayela jJAnathI bharatakSetranA bhavyajIvone upadeza karavAvALA zrI jinacaMdrasUri bhaTTArakanA paTTanA AbharaNa (zaNagAra) rUpa kalikAlasarvajJa (zrI kundakundAcAryadeva ) dvArA racelA paprAbhRta graMthamAM.'' upara lakhela kathanamAM kundakundanA pAMca nAma, pUrvavidehagamana, AkAzagamana ane jinacaMdrAcAryanA ziSya uparAMta temane kalikAla sarvajJa paNa kahela che. AcArya kundakundanA saMbaMdhamAM pracalita kathAonuM avalokana karI javuM paNa Avazyaka che. "jJAnaprabodha' mAM prApta kathAno sAra A prakAre cheH "mAlavadeza vArApura nagaramAM rAjA kumudacaMdra rAjya karatA hatA. emanI rANInuM nAma kumuda caMdrikA hatuM. temanA rAjyamAM kundazreSThI nAmanA eka vaNika rahetA hatA. temanI patnInuM nAma kundalatA hatuM. temane eka kundakunda nAmano putra paNa hato. bALakonI sAthe ramata karatAM te bALake eka divasa udhAnamAM beThelA jinacaMdra nAmanA munirAjanA darzana karavA mATe ane temanA upadeza sAMbhaLavA mATe gayA. tyAM aneka naranArIo sAthe temaNe paNa khUba ja dhyAnathI sAMbhaLyuM. agiyAra varSanA bALaka kuMdakuMda emanA upadezathI eTalA badhA prabhAvita thayA ke teNe emanI pAse dikSA paNa lIdhI. pratibhAzALI ziSya kuMdakuMdane jinacaMdrAcArye 33 varSanI umare temane AcArya padavI paNa ApI. bahu ja UMDANathI ciMtana karavA chatAM paNa koIka zeya AcArya kuMdakuMdane spaSTa rIte samajAtuM na hatuM. tenA ciMtanamAM magna kuMdakuMde videha kSetramAM jaI vidyamAna tirthaMkara sImaMdhara bhagavAnane namaskAra karyA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) xvIII tyAM sImaMdharabhagavAnanA mukhathI sahaja ja saddharmavRddhiraraMtu pragaTa thayuM. samovasaraNamAM hAjara rahelA zrotAone bahu ja Azcarya thayuM. namaskAra karavAvALA sivAya bIjAne AzirvAda apAI rahyA che? A prazna badhAnA hRdayamAM sahuja upasthita thaI rahyo hato. bhagavAnanI vANImAM samAdhAna AvyuM ke bharatakSetranA AcArya kuMdakuMdane A AzirvAda ApavAmAM Avela che. tyAM kuMdakuMdanA pUrvabhavanA be mitra cAraNaRddhi dhArI munirAja hAjara hatA. teo AcArya kuMdakuMdane bhagavAna pAse laI gayA. rastAmAM kuMdakuMdanuM morapiccha paDI gayuM. tyAre temaNe guddhapRcchIkAthI kAma calAvyuM. teo tyAM sAta divasa rahyA. bhagavAnanA darzana ane divya dhvaninA zravaNathI temanI zaMkAonuM samAdhAna thaI gayuM. kahevAya che ke pAchA pharatI vakhate teo koI graMtha paNa sAthe lAvela hatA paNa te mArgamAM ja paDI gayela. tirthonI yAtrA karatAM karatAM teo bharatakSetramAM AvI gayA. temano dharmopadeza sAMbhaLIne sAtaso strI-puruSoe dikSA grahaNa karI. keTaloka samaya vityAbAda giranAra pahADa upara zvetAMbaronI sAthe temane vivAda thayo, tyAre bAhmIdevIe svIkAra karyo ke digaMbara nigraMtha mArga ja sAco che. aMtamAM potAnA ziSya umAsvAmIne AcArya padavI pradAna karIne teo svargavAsI thaI gayA.'' eka kathA ""pUNyAzrava kathAkoSa'' mAM paNa Ave che eno sAra paNa A prakAre che "bharatakhaMDanA dakSiNadezamAM piDathanADU' nAmano pradeza che. A pradezamAM kurumaraI nAmanA gAmamAM karamaMDu nAmanA zrImaMta vaizya rahetA hatA. tenI patnInuM nAma zrImati hatuM. temane tyAM eka bharavADa raheto hato. ne temanA pazuone carAvavA laI javAnuM kAma karato hato. te bharavADanuM nAma mativaraNa hatuM. eka divasa jyAre te potAnA pazuone eka jaMgalamAM laI jaI rahyo hato tyAre teNe ghaNAM ja AzcaryathI joyuM ke AkhuM jaMgala dAvAgnithI baLIne bhasma thaI gayuM che paraMtu vacce keTalAka vRkSa lIlAchama che. tene tenuM kAraNa jANavAnI moTI utsukatA thaI. te e sthAna para gayo to tene jANavA maLyuM ke A koI munirAjanuM nivAsa sthAna che ane tyAM eka peTImAM AgamagraMtha rAkhelA che. te bhaNela gaNela na hato. teNe vicAryuM ke A AgamagraMthane kAraNe ja A sthAna AgathI bacI gayuM che. AthI te graMthane khUba ja AdarathI ghera laI Avyo. teNe A graMthane potAnA mAlikanA gharamAM eka pavitra sthAnapara AdarapUrvaka rAkhyo, ane dararoja tenI pUjA karavA lAgyo. keTalAka divaso pachI eka muni emanA ghera padhAryA. zeThe emane khUba ja bhaktipUrvaka AhAra Apyo. te ja samaye te bharavADe pelo AgamagraMtha A munine pradAna karyo. A dAnathI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) XIX muni khUba ja prasanna thayA ane temaNe banne jaNane AzirvAda Apyo ke A bharavADa zeThane ghera temanA putrarUpe janma leze. tyAM sudhI zeThane koI putra na hato. muninA AzirvAda anusAra te bharavADa zeThane ghera putra rUpe janma dhAraNa karyo. ane moTo thayA bAda te eka mahAna muni ane tattvajJAnI thayo. tenuM nAma kuMdakuMdAcArya hatuM.' tyArabAda pUrvavideha javAnI kathA paNa agAunI jema varNavelI che. Ane ja maLatI kathA ArAdhanA kathAkoSamAM paNa maLI Ave che. AcArya devasena, jayasena temaja bhaTTAraka zrutasAgara jevA diggaja AcAryo tema ja vidvAnonA hajAra varSa pahelAM prAcIna ullekho tema ja tenAthI paNa prAcIna pracalita kathAonI upekSA karavA yogya nathI. vivekasamata paNa kahI zakAya tema nathI. AthI upara karelA ullekho ane kathAonA AdhArathI A ni:saMkoca kahI zakAya che ke AcArya kuMdakuMda digambaraAcArya paraMparAnA cUDAmaNiratna samAna che. e vigata be hajAra varSomAM thayelA digambara AcAryo, saMto, AtmArthI vidvAno temaja AdhyAtmika sAdhakonA Adarza rahyA che. mArgadarzaka rahyA che. bhagavAna mahAvIra ane gautama gaNadharanI samAna prAtaHsmaraNIya rahyA che. kalikAla sarvajJanA rUpamAM smaraNa karavAmAM Ave che. temaNe e ja bhavamAM sadeha videhakSetramAM jaIne sImaMdhara ahaMta paramAtmAnA darzana karyA hatA. temanI divyadhvanIne sAkSAt zravaNa karI hatI, temaNe cAraNaRddhi prApta karI hatI. tethI to kavivara vandAvanadAsane kahevuM paDyuM ""huve hai, na do; muninda chuM se'' vitelA be hajAra varSomAM kuMdakuMda jevA pratibhAzALI, prabhAvazALI, peDhIo sudhI prakAza pAtharanArA samartha AcAryo na to thayA che ane paMcamakALanA aMtasudhI thavAnI saMbhAvanA paNa nathI'' bhagavAna mahAvIrathI prApta pramANika zruta paraMparAmAM AcArya kuMdakuMdanA advitIya pradAnanI samyaka jANakArIne mATe pUrvaparaMparAnuM siMhAvalokana atyaMta Avazyaka che. samayasAranA AbhASA TIkAkAra paMDita jayacaMdajI chAbaDA samayasAranI utpattino samaya batAvatAM lakhe che: "A zrI kuMdakuMdAcAryadave racela gAthAbaddha samayasAra nAmano graMtha che. tenI AtmakhyAti nAmanI zrI amRtacaMdrAcArya deve racelI TIkA che. A graMthanI utpattino saMbaMdha A prakAre che ke aMtima tirthaMkaradeva sarvajJa vItarAga paramabhaTTAraka zrI vardhamAna svAmInA nirvANa thayA bAda pAMca zrutakevaLI thayA temAM aMtima zrutakevaLI zrI bhadrahusvAmI thayA. tyAM sudhI to dvAdazAMga zAstranA prarUpaNathI vyavahAra-nizcayAtmaka mokSamArga yathArtha pravartato rahyo. tyArabAda kALadoSathI aMgonA jJAnanI bucchiti thatI gaI ane keTalAka muni zithilAcArI thayA, jemAM zvetAMbara thayAM, temaNe zithilAcArane poSaNa karavA mATe judA zAstro banAvyA, jemAM zithilAcAra poSaka aneka kathAo lakhIne potAno saMpradAya daDha banAvyo. A saMpradAya Aja sudhI prasiddha che. A sivAya je jinasutranI AjJAmAM rahyA temano AcAra yathAvat Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) XX rahyo. prarUpaNA paNa jema che tema rahI; teo digambara kahevAyA. A saMpradAya anusAra zrI vardhamAnasvAmInA nirvANa thayA bAda 683 varSa pachI bIjA bhadrahusvAmI thayA. temanI paripATImAM keTalAya varSo bAda muni thayA jemaNe siddhAMtonuM pratipAdana karyuM. eka dharasena nAmanA muni thayA temane agrAyaNIpUrvano pAMcamo vastu adhikAra temAM mahAkarma prakRti nAmanA cothA prAbhUtanuM jJAna hatuM. emaNe A prAbhUta bhUtabalI ane puSpadaMta nAmanA munione bhaNAvyA. e banne muniomAM AgAmI kALadoSathI buddhinI maMdatA jANIne te prAbhRtane anusarIne pakhaMDasutranI racanA karI pustakarUpamAM lakhIne tenuM pratipAdana karyuM. temanA pachI je muni (vIrasena) thayA emaNe te sutro vAMcIne vistArathI TIkA karIne dhavaLa, mahAdhavaLa, jayadhavaLa Adi siddhAMtonI racanA karI. temanA pachI temanI TIkAo vAMcIne zrInemicaMdra Adi AcAryoe gommadasAra, labdhisAra, kSapaNAsAra Adi zAstro bana A prakAre A prathama siddhAMtanI utpatti che. AmAM jIva ane karmanA saMyogathI utpanna thayelI AtmAnI saMsAraparyAyanA vistAranA guNasthAna mArgaNAsthAna Adi rUpamAM saMkSiNathI varNana che. A kathana to paryAyArthikanayane mukhya karIne che; A ja nayane azuddha dravyArthikanayA paNa kahe che, tathA Ane ja adhyAtma bhASAmAM azuddha nizcayanaya ane vyavahAranaya paNa kahe che. bhadrabAhusvAmInI paraMparAmAM ja bIjA guNadhara nAmanA muni thayA. temane jJAnapravAha pUrvanA dasamA vastu adhikAramAM trIjA pAhuDanuM jJAna hatuM. temanA A pAhuDane nAgahastI nAmanA munie vAMcyuM. teo banne munio yatinAyaka nAmanA munie vAMcIne tenI cUrNikA rUpe che hajAra sUtronA zAstranI racanA karI, tenI TIkA samRddharaNa nAmanA munie bAra hajAra sUtra pramANanI karI. A prakAre AcAryonI paraMparAthI kundrakundamuni te zAstronA jJAtA thayA. A rIte A dvitIya siddhAMtanI utpatti thaI. temAM jJAnane mukhya karI zuddha dravyArthikanayanuM kathana che. adhyAtma bhASAmAM AtmAno ja adhikAra hovAthI Ane zuddhanizcaya tathA paramArtha paNa kahe che. AmAM paryAyArthikanayane gauNa karIne vyavahAra kahIMne asatyArtha kahyo che. A jIvane jyAM sudhI paryAyabuddhi rahe che, tyAM sudhI saMsAra rahe che, jyAre te zuddhanayano upadeza pAmIne dravyabuddhi pAme che tathA potAnA AtmAne anAdi-anaMta, eka, sarva para dravyo tathA parabhAvonA nimittathI utpanna thatA potAnA bhAvothI bhinna jANe che ane potAnA zuddha svarUpano anubhava karI zuddhopayogamAM lIna thAya che tyAre te jIva karmono abhAva karI nirvANa (mokSa)ne prApta thAya che. A rIte A bIjA siddhAMtanI paraMparAmAM zuddhanayano upadeza karavAvALA paMcAstikAya, pravacanasAra, samayasAra, paramAtma prakAza Adi zAstro che; temAM samaya prAbhRta nAmanuM zAstra Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) xx prAkRta bhASAmaya gAthAbaddha che, tenI AtmakhyAti nAmanI saMskRta TIkA zrI amRtacaMdrAcArye karI che. kALadoSathI jIvonI buddhi maMda thaI rahI che, tenA nimittathI prAkRta-saMskRtanA jANavAvALA paNa viralA rahI gayA che, tathA guruonI paraMparAno upadeza paNa virala thaI gayo che; AthI meM mArI buddhi-anusAra anya graMthono abhyAsa karIne A graMthanI dezabhASAmaya vacanikAmAM anuvAda karavAno prAraMbha karyo che. je bhavyajIva A graMthanuM vAMcana karaze, abhyAsa karaze, sAMbhaLaze tathA enuM tAtparya hRdayamAM dhAraNa karaze, temane mithyAtvano abhAva thaze temane samyagdarzananI prApti thaze evo abhiprAya che, bIjI paMDitAI tathA mAna lobhAdino abhiprAya nathI. AmAM kayAMya buddhinI maMdatA tathA pramAdathI hInAdhika artha lakhAI gayo hoya to buddhimAna jJAnIjana muLagraMtha tapAsIne zuddha karIne vAMcana karazo, hAMsI karazo nahi, kemake sapuruSono svabhAva guNa-grahaNa karavAno ja hoya che-A mArI parokSa prArthanA che.'' A yuganA aMtima tIrthaMkara mahAvIranI acalaka paraMparAmAM AcArya kundakundanuM avataraNa evA samaye thayuM ke jyAre bhagavAna mahAvIranI acalaka paraMparAe tenA jevI talasparzI adhyAtma jANakArI temaja prakhara prazAsaka AcAryanI AvazyakatA savizeSa hatI. A samaya zvetAmbara matano AraMbhakALa ja hato. A samaya pArakhI jaI koI paNa prakAranI zithilatA bhagavAna mahAvIranA mULamArgane mATe ghAta karanArI siddha thaI zakatI hatI. bhagavAna mahAvIra paNa mULa digambara paraMparAnA sarvamAnya zreSTha AcArya hovAne nAte AcArya kukundanI samakSa sarvathI adhika mahatvapUrNa be uttaradAyitva hatA. eka to dvitIya zrutaskaMdharUpa paramAgama (adhyAtma-zAstra) ne lekhana svarUpamAM vyavasthita karavA ane bIjuM zithilAcAranI virUddha sazakta AMdolana calAvavuM temaja kaThora pagalAM levAM. banne ja uttaradAyitvone temaNe khUba ja caturAIthI nibhAvyA. prathama zrutaskaMdharUpa AgamanI racanA dharasenAcAryanA ziSya puSpadaMta ane bhUtabalidvArA thaI rahI hatI. dvitIya zrutaskaMdharUpa paramAgamanuM kSetra khAlI hatuM. muktimArganuM mULa to paramAgama ja che. AthI tenuM vyavasthita hovuM Avazyaka ja nahi anivArya hatuM. jene kundakunda jevA prakhara AcArya ja karI zake tema hatA. jinAgamamAM be prakAranA mULa naya banAvela che. nizcaya vyavahAra ane dravyArthikaparyAyArthika. samayasAra ane niyamasAramAM nizcaya-vyavahAranI mukhyatAthI temaja pravacanasAra ane paMcAstikAyamAM dravyArthika-paryAyArthikanI mukhyatAthI kathana karIne temaNe adhyAtma ane vastusvarUpa bannene bahuja sArI rIte spaSTa karI ApyuM che. temanA e mahAna graMtho AgAmI graMthakArone Aja sudhI Adarza rahyA che, mArgadarzaka rahyA che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) XXII aSTapAhuDamAM temanuM prazAsakarUpe darzana thayuM che. A graMthamAM temaNe zithilAcAranI virUddha kaThora bhASAmAM e paramasatyanuM uddaghATana karyuM che, jene jANyA vinA sAdhakone rakhaDapaTTIno avasara vadhu hato. A graMthamAM temaNe zvetAmbara matanuM je kaThoratAthI khullaMkhullA doSo batAvyA che tene joIne koI koI vAra evo vikalpa Ave che ke koI Ane vAMcIne ApaNA zvetAmbara bhAI temano abhyAsa karIne adhyAtmathI paNa dUra na thaI jAya. paraMtu A amAro bhrama che; kemake AcArya kundakundanA graMthone vAMcIne chellA be hajAra varSamAM jeTalA zvetAmbara bhAIoe digambara dharma svIkAra karyo che, eTalo bIjA koI anya dvArA nahi. kavivara paMDita banArasIdAsa temaja AdhyAtmika puruSa zrI kAnajIsvAmI AnA jANItA udAharaNa che. AdhyAtmika sapuruSa zrI kAnajI svAmI dvArA to kundakundanAM zAstronA mAdhyamathI lAkho zvetAmbara bhAIone paNa digambara dharma tarapha zraddhALu banAvyA che. jo kundakunda digambara paraMparAnA ziracchatra che temaja temanA graMtho digambara sAhityano anupama khajAno che; topaNa vartamAna digambara jaina samAja tenAthI aparicita jevo ja hato. digambara samAjanI sthitinuM sAcuM rUpa jANavA mATe paMDita kailAsacaMdrajI siddhAMtAcArya, vArANasImAM nIce lakheluM kathana vAMcavA yogya che. AjathI 50 varSa pahelAM sudhI zAstrasabhAmAM zAstra vAMcana pahelAM bhagavAna kundakundanuM nAma mAtra to levAtuM hatuM, paraMtu AcArya kundakundanA samayasAra Adi AdhyAtmanI carcA karavAvALA atyaMta viralA ja hatA, Aje paNa digambara jaina vidvAnomAM paNa samayasAranuM adhyayana karavAvALA viralA ja che, ApaNe svayaM samayasAra tyAre vAMcyuM, jyAre zrI kAnajI svAmInA kAraNe ja samayasAranI carcAno vistAra thayo; anyathA ApaNe paNa samayasArI kahIne brahmacArI zitalaprasAdajInI majAka uDAvyA karatA hatA. jo kAnajIsvAmIno udaya na thayo hota to digambara jaina samAjamAM paNa kundakundanA sAhityano pracAra na thayo hota.'' paramapUjya AcArya kundakundanI sAthe sAthe A yugamAM kundrakundane loka samudAya sudhI pahoMcADavAvALA pUjya gurudeva zrI kAnajIsvAmInA ApaNA jevA lAkho loko para anaMta upakAra che, jemaNe sAkSAt temanA mukhethI samayasAra Adi graMtho upara pravacano sAMbhaLyAM che ane samajamAM na Ave to ApaNI zaMkAonuM sahaja samAdhAna temanI pAsethI meLavyuM che. Aje teo ApaNI vacce nathI, paraMtu pistAlIsa varaso sudhI aTakayA vagara temaNe ApelA pravacanonI Tepo temaja pustakonA rUpamAM ApaNane Aje paNa upalabdha che. hAla e pravacano ja ApaNuM sarvasva che. pUjya gurudeva zrI kAnajIsvAmIe AcArya kundukunda racita paramAgamo para mAtra saraLa pravacana ja nathI karyA, paraMtu te paramAgamonA sastAM sulabha manojJa prakAzano paNa karAvyAM; tathA sonagaDha (jillo bhAvanagara-gujarAta) mAM zrI mahAvIra kundakunda paramAgama maMdiranuM nirmANa Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) XXIII karAvIne temAM ArasanI takatA para samayasAra, pravacanasAra, paMcAstikAya, niyamasAra saMskRta TIkA sahita tathA aSTapAhuDa kotarAvIne temane bhautika daSTie amara karAvyAM che. te paramAgama maMdira Aje eka darzanIya tIrtha banI gayuM che. pavitratA ane puNyano adabhuta saMgama A mahApuruSa (kAnajIsvAmI)nA mAtra pravacano ja nahi, paraMtu vyavasthita jIvana paNa adhyayana karavA lAyaka vastu che; emanuM adhyayana karavA lAyaka svataMtra rUpathI jarUrI che, te saMbaMdhI vistArano to ahIM saMbhava nathI ane te ucita paNa nathI. AcArya kundakunda dvArA racita prApta sAhitya A prakAre che: 1) samayasAra (samayapAhuDa), 2) pravacanasAra (pavayaNasAra), 3) niyamasAra (NiyamasAra), 4) paMcAstikAya saMgraha (paMcatyikAyasaMgraha), 5) aSTapAhuDa (aThapAhuDa) A uparAMta hAdazAnuprekSA (bArasa aNupkakSA) temaja dazalakSaNa bhakti paNa temanI kRtio manAya che. A prakAre rayaNasAra ane mulAcArane paNa kundakundrAcAryanI racanA manAya che. keTalAka loko to kurala kAvyane paNa temanI kRti mAne che. ullekhonA AdhAre kahI zakAya ke temaNe pakhaMDAgamanA prathama traNa khaMDo upara "parikarma' nAmanI TIkA lakhI hatI, paraMtu te Aje maLI zakatI nathI. aSTapAhuDamAM nIce lakhyA mujaba ATha pAhuDa saMgrahAyelA che. 1) daMsaNa pAhuDa, 2) sutta pAhuDa, 3) cArittapAhuDa, 4) bodha pAhuDa, 5) bhAva pAhuDa, 6) mokakha pAhuDa, 7) liMga pAhuDa, 8) zIla pAhuDa. samayasAra jina adhyAtmanuM pratiSThAvAna, advitiya mahAna zAstra che. pravacanasAra ane paMcAstikAya saMgrahuM paNa jaina darzanamAM pratipAdita vastuvyavasthAnuM viSad vivecana karavAvALo jinAgamano mULa graMtharAja che. A traNe graMtharAja paraMparAgata digambara jaina sAhityanA mULa AdhAra rUpa che. upara kahelA traNe graMthone nATakatrayI, prAbhRtAtrayI ane kundakundatrayI paNa kahevAmAM Ave che. upara kahelA traNe graMtharAjo para kundakundanA lagabhaga eka hajAra varSabAda ane AjathI eka hajAra varSa pahelA AcArya amRtacaMdradeve saMskRta bhASAmAM gaMbhIra TIkAo lakhI che. samayasAra, pravacanasAra ane paMcAstikAya para AcArya amRtacaMdra dvArA lakhAyelI TIkAomAM sArthaka nAma kramaza: ""AtmakhyAti'', "tatvapradIpikA'' ane "samayavyAkhyA' che. A traNe graMtho para AcArya amRtacaMdrathI lagabhaga traNaso varasa bAda thayelA AcArya jayasena dvArA lakhelI ""tAtparyavRtti'' nAmanI saraLa, subodha TIkAo paNa upalabdha che. niyamasAra para paramavairAgI munirAja zrI padmaprabhamaladhArIdeve vikramanI bAramI sadImAM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) XXIV saMskRta bhASAmAM tAtparyavRti'' nAmanI TIkA lakhelI, je vairAgyabhAva ane zAMtarasathI bharapura che. bhinna prakAranI addabhuta TIkA che. aSTapAhuDanA zarUAtanA cha pAhuDopara vikramanI soLamI sadImAM lakhelI bhaTTAraka zrutasAgara sUrInI saMskRta TIkA prApta thaI che, je par pAhuDa nAmathI prakAzita thayelI. papAhuDa koI svataMtra kRti nathI paraMtu aSTapAhuDanA zarUAtanA cha pAhuDa ja pAhuDa nAmathI jANI zakAya che. ahIM A badhA para vistRta carcA karavAno to samaya ja nathI ane Avazyaka paNa nathI. ahIM to have prastRta kRti aSTapAhuDamAM varNavelA viSayo para daSTipAta karavAno prasaMga lIdho che. aSTapAhuDa pAMcaso be gAthAomAM saMgrahAyela ane ATha pAhuDomAM vibhakta A aSTapAhuDa graMtha mULasaMghanA paTTAcArya kaThora prazAsaka AcArya kundrakundanI eka evI amarakRti che, je be hajAra varSothI lagAtAra zithila AcAranI virUddha sazakta avAja uThAvatI cAlI AvI rahI che ane enI upayogitA paMcamakALanA aMta sudhI banI raheze; kemake A avasarpiNIkALa che. temAM zithilAcAra to uttarotara vadhato ja jAya che. AthI AnI upayogitA paNa niraMtara vadhatI ja jAya che. Aja samRddhi ane suvidhAonA mohathI AvarAyelA zithilAcArI zrAvako ane samanvayanA nAma para badhI jagyAe jhukAvanArA netAo dvArA potAnI svArthasiddhi mATe sAdhuvargamAM vyApela aparimita zithilAcArane bharapura saMrakSaNa ApavAmAM AvI rahyuM che. pALIpoSIne majabuta karavAmAM rahyuM che; AthI AjanA saMdarbhamAM A pustakanI upayogItA zaMkA rahita che. itihAsa sAkSI Ape che ke digambara jaina samAjamAM vadhI rahela zithilAcAranI viruddhamAM jyAre jyAre paNa avAja bulaMda uThayo che tyAre tyAre AcArya kundakundanI A amarakRtine yAda karavAmAM Ave che. A graMthanI AvRttione zithilAcAraviruddha samAjane sAvadhAna karavAmAM Ave che. A graMthanI AvRttiono samAja upara apekSita prabhAva paNa paDe che. enA pariNAmasvarUpe samAjamAM zithilAcAranI viruddha eka vAtAvaraNa jAme che. to paNa vitI gayelA be hajAra varasomAM uttarottara hadabahAra zithilAcAra vadhyo che; to paNa Aje je kAMI maryAdA dekhAI rahI che temAM aSTapAhuDanuM sauthI vizeSa yogadAna che. aSTapAhuDa eka evo aMkuza che, je zithilAcAranA madonmatta gajarAjane ghaNo kharo kAbumAM rAkhe che, sarvavinAza karavA deto nathI. jo aSTapAhuDa nahIM hota to Aje ApaNe kayAM pahoMcI gayA hota-enI kalpanA karavI paNa du:khadAyaka pratita thAya che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa ) XXV AthI ema kahevAmAM paMca mAtra paNa saMkoca karavo joIe nahIM ke aSTapAhuDanI upayogitA niraMtara rahelI che ane paMcamakALanA aMta sudhI banI raheze. vitarAgI jinadharmanI nirmaLa dhArAnA avirata pravAhanA abhilASI AtmArthIjanoe svayaM to A kRtine gaMbhIratAthI adhyayana karavuM joIe, teno samucita pracAra ane prasAra paNa karavo joIe, jethI sAmAnya jana paNa zithilAcAranI viruddha sAvadhAna thaI zake. AmAM varNavelA viSaya-vastu saMkSepamAM A prakAre che- 1) darzana pAhuDa chatrIsa gAthAothI racAyela A pAhuDamAM maMgalAcaraNa uparAMta AraMbhathI ja samyagdarzananI mahimA batAvatAM AcAryadava lakhe che ke jinavaradeve kahyuM che ke dharmanuM mULa samyagdarzana che; AthI je jIva samyagdarzanathI rahita che te vaMdana karavA yogya nathI. bhalene teo aneka zAstronA jANakAra hoya, ugra tapa karatA hoya. karoDo varSa sudhI tapa karatAM rahyo hoya to paNa je samyagdarzanathI rahita che temane AtmAnI prApti thatI nathI. mokSanI prApti thatI nathI ArAdhanAthI rahita hovAne kAraNe saMsAramAM bhaTakatAM ja rahe che; paraMtu jemanA hRdayamAM samyakatva rUpI jaLano pravAha niraMtara vaheto rahe che, temane karmarUpI rajanuM AvaraNa lAgatuM nathI, temaNe pUrve bAMdhelA karmono paNa nAza thaI jAya che. je jIva samyagdarzana, jJAna, cAritra e traNethI paNa bhraSTa che, teo to bhraSTomAM paNa bhraSTa che; teo svayaM to nAzane prApta ja thAya che, potAnA anuyAyIono paNa nAza kare che. evA loko potAnA doSone chupAvavA mATe dharmAtmAone doSI batAvatA rahe che. je prakAre mULano nAza thavAthI temano parivAra-thaDa, DALI, pAna, puSpa ane phaLanI vRddhi thatI nathI; e ja prakAre samyagdarzanarUpI mULano nAza thavAthI saMyama vagerenI vRddhi thatI nathI. A ja kAraNa che ke jinendrabhagavAne samyagdarzanane dharmanuM mULa kahyuM che. je jIva pote to samyagdarzanathI bhraSTa che, paraMtu potAne saMyamI mAnIne samyagdaSTivALAne potAnA paga pUjavAnuM icche che; teo lulA ane muMgA thaze; arthAt teo nigodamAM jaze; jyAM teo cAlI pharI zakaze nahIM, ane bolI paNa zakaze nahIM; temane jJAnano lAbha atyaMta durlabha che. A prakAre je jIva lajjA, gArava ane bhayathI samyagdarzanarahita lokonA paga pUje che teo paNa temanA anumodaka hovAthI jJAnanI prApti karI zakaze nahIM. je prakAre samyagdarzanarahita vyakti vaMdanIya nathI te ja prakAre asaMyamI paNa vaMdanA karavAne lAyaka nathI. bhale teo bAhyamAM vastrAdino tyAga karI dIdho hoya to paNa jo samyagdarzana ane aMtaraMga saMyama na hoya to te vaMdanIya nathI; kemake deha vaMdanIya nathI, kULa vaMdanIya nathI, jAti vaMdanIya nathI; vaMdanIya to eka mAtra samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa guNa ja che; AthI ratnatraya vagaranAne jinamArgamAM vaMdana karavAne yogya kahyA nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa ) XXVI je prakAre guNavagaranAne vaMdanA ucita nathI te ja prakAre guNavAnonI paNa upekSA karavI te anucita che. AthI je vyakti samyagdarzana-jJAna-cAritravAna munirAjone paNa IrSAbhAvathI vaMdana karatA nathI te paNa samyagdaSTi dharmAtmA nathI. are bhAI ! je zakaya ho, karo; je zakaya na ho, na karo; paraMtu zraddhA to karavI ja joIe kemake kevaLI bhagavAne zraddhAne ja samyagdarzana kahyuM che. A samyagdarzana ratnatrayano sAra che mokSamahelanI prathama sIDI che. A samyagdarzanathI ja jJAna ane cAritra samyaka hoya che. A prakAre saMpUrNa darzanapAhuDa samyakatvanA mahimAthI ja bharapura che. A pAhuDamAM Avela nIcenI paMktio dhyAna devA yogya che. 1) dharmanuM mULa samyagdarzana che. 2) samyagdarzanathI rahita vyakti vaMdana karavAne yogya nathI. 3) je samyagdarzanathI bhraSTa che temane mokSa paNa maLato nathI. 4) samyagdarzana mokSa mahelanI prathama sIDI che. 5) je zakaya hoya te karo, je zakaya na hoya, na karo. paraMtu zraddhA to karo ja. 2) sutra pAhuDa satyAvIza gAthAono samAveza A pAhuDamAM ahaMto dvArA kahelA, gaNadhara devo dvArA saMgrahAyela, vItarAgI nagna digambara saMtonI paraMparAthI samAgata, suvyavasthita jinAgamane sutra kahIne sAdhuone temAM batAvela mArga para cAlavAnI preraNA ApI che; kemake je prakAre sutra (dorA) sahita soI khovAI jatI nathI te ja prakAre sutro (Agama)nA AdhAra para cAlavAvALA sAdhuo bhramita thatAM nathI, bhaTakatAM nathI. sutramAM kahela jIvAdi tatvArtho ane te saMbaMdhI heya upAdeya saMbaMdhI jJAna ne zraddhA ja samyagdarzana che. A ja kAraNa che ke sutra anusAra cAlavAvALA munio karmono nAza kare che. sutra anuzAsanathI bhraSTa sAdhu saMghapati ho, siMhavRttivALo ho, harihara samAna paNa kema na ho to paNa teo siddhi prApta karatAM nathI. saMsAramAM ja bhaTakatA rahe che. AthI sAdhuoe sUtra anusAra ja pravartana karavuM joIe. jinasutromAM traNa liMga (veSa) batAvyo che. temAM sarvazreSTha nagna digambara sAdhuono veSa che. bIjo utkRSTa zrAvakono veSa che ane trIjo ArthikAono veSa che. A sivAya bIjo koI veSa nathI, ke je dharmanI daSTie pUjya hoya! sAdhunA liMga (veSa)ne spaSTa karatAM AcArya kahe che: Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) XXVII "jaha jAyasya sariso tilatusamettaM Na gihadi etthesu| jaha leha appa bahuMya tatto puNa-jAi nnimmodm||18||'' jevuM bALaka janme che, sAdhunuM rUpa tevuM ja nagna hoya che. tene kamodaphotarAmAtra paNa parigraha hoto nathI. jo koI sAdhu thoDo paNa parigraha grahaNa kare che to te nizcita rUpathI nigodamAM jAya che.' vastra dhAraNa karela hoya to tIrthakarone paNa mokSa hoto nathI, to pachI anyanI to vAta ja kayAM rahI ? eka mAtra nagnatAja mArga che, bAkInA badhA unmArga che. strIone nagnatAno saMbhava nathI, AthI temane mukti paNa saMbhava nathI. temanI yoni, stana, nAbhi ane bagalamAM sUkSma trasajIvonI utpatti niraMtara hotI rahe che. mAsika dharmanI paNa AzaMkAthI teo niraMtara ciMtita rahe che tathA svabhAvathI ja zithila bhAvavALI hoya che, AthI temane utkRSTa sAdhutAno saMbhava nathI, to paNa teo pApavALAM nathI, kemake temane samyagdarzana, jJAna ane ekadeza cAritra hoI zake che. A prakAre saMpUrNa sUtra pAhuDamAM sUtromAM darzAvela sanmArga para cAlavAnI preraNA ApavAmAM AvI che. 3) cAritra pAhuDI 45 gAthAomAM vistarela A cAritra pAhuDamAM samyakatvAcaraNa cAritra ane saMyamAcaraNa cAritranA bhedathI cAritranA be bheda karavAmAM AvyA che ane kahevAmAM AvyuM che ke jinathI upadezeluM jJAna-darzana zuddha samyakatvAcaraNa cAritra che ane zuddha AcaraNa rUpa cAritra saMyamAcaraNa che. zaMkAdi ATha doSothI rahita, niHzaMkAdi ATha guNo (aMgo)thI sahita, tatvArthanA yathArtha svarUpane jANIne zraddhAna ane AcaraNa karavuM e ja samyakatvAcaraNa cAritra che. saMyamAcaraNa sAgAra ane anagAranA bhedathI be prakAranuM hoya che. agiyAra paDimAomAM vibhakta zrAvakanA saMyamane sAgAra saMyamAcaraNa cAritra kahe che. pAMca mahAvrata, pAMca samiti, traNa guti vagere utkRSTa saMyama nigraMtha munirAjone hoya che, te anagAra saMyamAcaraNa cAritra che. je vyakti samyakatvAcaraNa cAritrane dhAraNa karyA vinA saMyamAcaraNa cAritrane dhAraNa kare che, temane mokSanI prApti thatI nathI, samyakatvAcaraNa sahita saMyamAcaraNane dhAraNa karavAvALAone ja mokSanI prApti hoya che. upara kahelA samyakatvAcaraNa cAritra nirmala samyagdarzana-zAnathI juduM kaMI paNa nathI. AthI ahIM prakArotarathI e ja kahI gayA che ke vinA samyagdarzana-jJAnane mAtra bAhya kriyAkAMDarUpa cAritra dhAraNa karI levAthI kaMI thavAvALuM nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) XXVIII A prakAre A adhikAramAM samyagdarzana-jJAna sahita nirmaLa cAritra dhAraNa karavAnI preraNA karavAmAM AvI che. 4) bodha pAhuDa 6ra gAthAomAM vistarela ane Ayatana, caityagRha, jinapratimA Adi agiyAra sthAnomAM vibhakta A pAhuDamAM agiyAra sthAnonA mAdhyamathI eka prakArathI digambara dharma ane nigraMtha sAdhunuM svarUpa ja spaSTa karavAmAM AvyuM che. upara kahelA agiyAra sthAnono nizcaya-vyavahAranI saMdhipUrvaka samajAvavAmAM AvyuM che. A badhAno vyavahArika svarUpathI spaSTa karatAM kahevAyuM che ke nizcayathI nirdoSa nigraMtha sAdhu ja Ayatana che, caityagRha che, jina pratimA che, darzana che, jinabiMba che, jina mudrA che, jJAna che, deva che, tIrtha che, arahaMta che ane dIkSA che. 5) bhAva pAhuDa bhAvazuddhi upara vizeSa bhAra devAvALA ekaso pAMsaTha gAthAonA vistAramAM phelAyela A bhAvapAhuDano sAra AcArya kundrakunda ane emanA TIkAkAra' nAmanA graMthamAM suvyavasthita rUpathI Apela che, jeno saMkSipta sAra A pramANe che: bAhya parigrahano tyAga bhAvonI zuddhi mATe ja karavAmAM Avyo che, paraMtu rAgAdi aMtaraMga parigrahanA tyAga vinA bAhya tyAga niSphaLa che; kemake aMtaraMga bhAvazuddhi vinA karoDo varSo sudhI paNa bAhya tapa kare, to paNa siddhi maLatI nathI. AthI mokSamArganA sAdhakone sarva prathama bhAvane ja oLakhavA joIe. he Atmana ! te bhAvarahita nirgastha rUpa to anekavAra dhAraNa karyuM che, paraMtu bhAvaliMga vinA-zuddhAtmatatvanI bhAvanA vinA cAragatimAM bhramaNa karatAM anaMta dukha uThAvyA che. narakagatimAM zaradI, garamI, rahevAnA sthAnanA, tiryaMcagatimAM tApa, ThaMDI, vedanA, baMdhana, aMganuM chedAvuM vagere, manuSyagatimAM AvavAvALA mAnasika, zArIrika vagere, devagatimAM viyoga, halakI bhAvanA vagerenAM du:kha bhogavyA che. vizeSa keTaluM kahevuM, AtmabhAvanA vinA tuM mAtAnA garbhamAM mahA apavitra sthAnamAM saMkaDAIne rahyo. Aja sudhI te eTalI mAtAnuM dUdha pIdhuM che. jo tene ekaThuM karavAmAM Ave to sAgara bharAI jAya. tArA janma ane maraNathI duHkhI mAtAoe je AMsuo sAryA che tenAthI sAgara bharAya jAya. A prakAre te anaMta saMsAramAM eTalA badhA janma lIdhA che ke tenA vALa, nakha, nAla ane asthione ekaThAM kare to sumeru parvatathI paNa moTo DuMgara thaI jAya. he Atmana ! tuM AtmabhAva rahita thaIne traNalokamAM jaLa, thaLa, agni, pavana, giri, nadI, vRkSa, vana Adi sthaLomAM badhe sthaLe khUba du:kha sahita rahyo cho. sarva pugaLone vAraMvAra Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) XXIX bhakSaNa karyA to paNa tuM saMtuSTha thayo nathI. A prakAre tRSNAthI pIDA pAmIne traNalokanA samasta pANI pIMdhA to paNa tRSA zAMta na thaI. AthI have badhI vAtono vicAra kara. bhavabhramaNane samAsa karavAvALA ratnatrayanuM ciMtana kara. he dhIra! te anaMta bhavasAgaramAM anekavAra janma dhAraNa karIne aparimita zarIra dhAraNa karI ane choDayA che. temAM manuSyagatimAM viSa bhakSaNAdi ane tiryaMcagatimAM barapha paDavAthI zarIra TharI jatAM kumaraNane prApta karI mahAduHkha bhogavyA che. nigodamAM to eka aMtamuhUtamAM chAsaTha hajAra traNaso chatrIsavAra janma maraNa karyA che. he jIva! te ratnatrayanA abhAvathI duHkhamaya saMsAramAM anAdi kALathI bhramaNa karyuM che; AthI have tuM AtmAnuM zraddhAna, jJAna, ane AcaraNarUpa ratnatrayanI prApti kara, jethI tAruM maraNa kumaraNa na banatA sumaraNa banI jaze, ane turata ja zAzvata sukhane prApta kara. have AcArya bhAvarahita mAtra dravyaliMga dhAraNa karIne pAchaLathI utpanna thayela duHkhonuM varNana kare che. he munivara! traNa lokamAM koI evuM sthaLa bAkI rahyuM nathI ke jyAM te dravyaliMga dhAraNa karI janma maraNa karyA na hoya. koIpaNa pudgala evuM bAkI rahyuM nathI ke jene te grahaNa karIne choDayuM na hoya. topaNa tArI mukti thaI nahIM. AthI bhAvaliMga na hovAthI anaMtakALa sudhI janma-jarA AdithI dukhI thaIne du:khone bhogavato rahyo che. vizeSa zuM kahuM! A manuSyanA zarIramAM eka eka AMgaLamAM channa-channa roga hoya che to pachI saMpUrNa zarIranA rogonuM to kahevApaNuM zuM rahyuM? pUrvabhavomAM samasta rogone te bhogavyA che ane AgaLa paNa bhogavato rahIza. he muni ! tuM mAtAnA apavitra garbhamAM rahyo. tyAM mAtAnuM eThAM bhojanathI banelA rasarUpI AhAra grahaNa karyo, tyArabAda bALaka avasthAmAM ajJAnavaza apavitra sthAnamAM, apavitra vastumAM suto rahyo ane apavitra vastu khAdhI. he muni! A deharUpI ghara mAMsa, hADakAM, lohI, pitta AMtaraDAM lohIvagaranA aparipakava maLa, cAmaDI ane gaMdu lohI A badhI malina vastuothI zarIra pUrNa bhareluM che, jemAM tuM Asakta thaIne anaMtakALathI du:kha bhogavI rahyo che. samajaNathI AcAryadava kahe che ke he dhIra! je mAtra kuTuMbAdithI mukta thayo te mukta thayo nathI; kAraNake je Abhyatara vAsanAne choDIne bhAvothI mukta thAya che. tene ja mukta kahe cheevuM jANIne AMtarika vAsanA choDa. bhUtakALamAM aneka evA muni thayA che, jemaNe dehAdi parigraha choDIne nagnadazA dhAraNa karI paraMtu mAnAdika choDyA nahIM; AthI siddhi thaI nahIM. jyAre mAnarahita thayo tyAre mukti thaI. dravyaliMgI ugratapa karatAM chatAM aneka riddhio Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) XXX prApta karI le che, paraMtu krodhAdi utpanna thavAne kAraNe tenI te riddhio sva-paranAM vinAzanuM kAraNa bane che jema bAhu ane dIpAyana muni. bhAvazuddhi vinA agyAra aMganuM jJAna paNa nakAmuM che; kiMtu jo zAstronuM jJAna na hoya ane bhAvonI vizuddhatA hoya to AtmAno anubhava karIne mukti prApta kare che. jemake zivabhuti muni. uparanA udAharaNothI spaSTa thAya che ke bhAvarahita nagnatva akAryakArI che. bhAvasahita dravyaliMgamAM ja karmaprakRtinA samUhano nAza thAya che. huM ghara muni! A prakAre jANIne tAre AtmAnI ja bhAvanA karavI joIe. je muni zarIrAdi parigraha ane mAnakaSAyathI rahita thaIne AtmAmAM lIna thAya che te bhAvaliMgI che. bhAvaliMgI muni vicAra kare che ke huM paradravya ane parabhAvothI to mamatva choDuM chuM. mAro svabhAva mamatvarahita che AthI huM bIjA badhAM AlaMbanone choDIne AtmAnuM avalaMbana lauM chuM. jJAna, darzana, cAritra, pratyAkhyAna, saMvara, yoga-A badhA bhAvo aneka hovA chatAM paNa eka AtmAmAM ja che. saMjJA, saMkhyAdinA bhedathI ja tene judA judA kahevAmAM Ave che. huM to jJAna-darzana svarUpa zAzvata AtmA ja chuM; bAkInA badhA saMyogI padArtha paradravya che, mArAthI bhinna che. AthI he Atmana ! tuM jo cAra gatithI chUTIne zAzvata sukha meLavavA icchato hoya to bhAvothI zuddha thaIne atinirmaLa AtmAnuM ciMtana kara. je jIva AvuM kare che, te nirvANane prApta thAya che. jIva arasa, arUpa, agaMdha, avyakta, azabda, aliMgagrahaNa, anirdiSTha saMsthAna ane cetanA guNavALo che. caitanyamayI jJAna svabhAvI jIvanI bhAvanA karmakSayanuM kAraNa hoya che. bhAvano mahimA batAvatAM AcArya kahe che ke zrAvakapaNuM ane munipaNAnA kAraNarUpa bhAva ja che. bhAvasahita dravyaliMgathI ja karmono nAza thAya che. jo nagnatvathI ja kArya siddhi thatI hoya to nArakI, pazu vigere badhAM jIvasamuhane nagnatvanA kAraNathI mukti thavI joIe, paraMtu tevuM banatuM nathI, urdu teo mahAdukhI ja che. AthI A spaSTa che ke bhAvarahita nagnatvathI dukhonI prApti thAya che, saMsAranuM paribhramaNa cAlu rahe che. bAhyamAM nagnamuni cADIkhora, hAsya, bhASA Adi kAryomAM malina thaIne svayaM apayazane prApta thAya che, temaja vyavahAra dharmanI paNa hAMsI uDAve che; AthI AMtarIka bhAvadoSothI atyaMta zuddha banIne ja nigraMtha bAhyaliMga grahaNa karavuM joIe. bhAvarahita dravyaliMganI nirarthakatA batAvatAM AcArya kahe che ke je munimAM dharmano vAsa nathI, urdu doSono nivAsa che, te to IsuphaLanI samAna che, temAM na to mukti rUpI phaLa lAge che ane na ratnatrayarUpa zraddhAdika guNa paNa prApta thAya che. vizeSa zuM karyuM, teo to nagna hovA chatAM nAcavAvALA bhavaiyAnI samAna che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) XXXI AthI he Atmana ! pahelAM mithyAtvavAdI AMtarika doSone choDIne bhAvadoSothI atyaMta zuddha banIne bAhya nigraMthaliMga dhAraNa karavuM joIe. zuddhAtmAnI bhAvanAthI rahita munio dvArA karavAmAM AvelA bAhya parigrahano tyAga, parvatanI guphAomAM AvAsa, jJAna, adhyayana Adi badhI kriyAo nirarthaka che, AthI he muni! lokonA manoraMjana karavAvALA mAtra bAhyaveza ja dhAraNa na kara, indriyonI senAno nAza kara, viSayamAM na rama. mana rUpI vAMdarAne vazamAM rAkha, mithyAtva, kaSAya, ane nava nokaSAyone bhAvazuddhi pUrvaka choDa, deva-zAstra-guruno vinaya kara, jinazAstrone sArI rIte samajIne zuddhabhAvonI bhAvanA kara; jenAthI tArI sudhA-tRSA Adi vedanAthI rahita tribhuvana cUDAmaNI siddhatvanI prApti thaze. he muni! tuM bAvIsa parISahone sahana kara, bAra anuprekSAonI bhAvanA kara. bhAvazuddhine mATe navapadArtha, sAta tatva, cauda jIvasamAsa, cauda guNasthAna AdinI nAmalakSaNAdi pUrvaka bhAvanA kara; daza prakAranA abrahmacaryane choDIne navaprakAranA brahmacaryane pragaTa kara. A prakAre bhAvapUrvaka dravyaliMgImuni ja darzana, jJAna, cAritra, tapane prApta kare che, bhAvarahita dravyaliMgI to cAre gatiomAM anaMta du:khone bhogave che. he muni! tuM saMsArane asAra jANI kevaLajJAnanI prApti mATe nirmaLa samyagdarzana sahita dIkSA levAnI bhAvanA kara, bhAvothI zuddha banIne bAhyaliMga dhAraNa karI uttama guNone dhAraNa kara. jIva ajIva Asrava ane saMvara tattvanuM ciMtana kara, mana-vacana-kAyathI zuddha thaIne AtmAnuM ciMtana kara; kemake jyAM sudhI vicAraNIya jIvAdi tatvono vicAra nahIM kara, tyAM sudhI avinAzI padanI prApti nahIM thAya. he munivara ! pApa-puNya baMdhAdinuM kAraNa pariNAma ja che. mithyAtva, kaSAya, asaMyama ane yogarUpa bhAvothI pApano baMdha thAya che. mithyAtva rahita samyagdaSTi jIva pUNya bAMdhe che. AthI tuM evI bhAvanA kara ke huM jJAnAvaraNAdi ATha karmothI AvaraNavALo chuM. huM ene samAsa karIne nija svarUpane pragaTa karuM. vadhAre kahevAthI zuM? tuM to dararoja zIla ane uttara guNonuM bheda-prabhedo sahita ciMtana kara. he muni! dhyAnathI mokSa thAya che AthI tuM Arna-raudra dhyAnane choDIne dharma ane zukala dhyAnane dhAraNa kara. dravyaliMgIne dharma ane zukala dhyAna hotuM nathI AthI te saMsArarUpI vRkSone kApavAmAM samartha nathI. je munine manamAM rAgarUpa pavanathI rahita dharmarUpI dIpaka baLe che te ja AtmAne prakAzita kare che, te ja saMsArarUpI vRkSane dhyAna rUpI kuhADAthI kApe che. jJAnamAM ekAgra thavuM e ja dhyAna che. dhyAna dvArA karmarUpI vRkSa baLI jAya che. jenAthI saMsArarUpI aMkura utpanna thato nathI, AthI bhAvamuni to sukha prApta karI tIrthakara ane gaNadhara vagerenA padone prApta kare che. paNa dravyamuni dukhone ja bhogave che. AthI guNa-doSone jANIne tame bhAvasahita saMyamI bano. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) XXXII bhAvamuni vidyAdhara AdinI riddhio icchatA nathI. na to teo manuSya-deva vagerenA sukhonI paNa icchA karatAM nathI. te to icche che ke huM jaldIthI jaldI Atmahita karI lauM. he dhIra! je prakAre sAkara meLavela dudha pIvA chatAM sarpa jhera rahita thato nathI te prakAre abhavya jIva jinadharmane sAMbhaLavA chatAM potAnI kubuddhithI AvarAyelI buddhine choDato nathI. te mithyA dharmamAM joDAyelo raheto hovAthI mithyA dharmanuM ja pAlana kare che. ajJAnanuM tapa kare che jethI durgatine prApta thaI saMsAramAM ja bhramaNa karato rahe che; AthI tAre 363 pAMkhaDIono mArga choDIne jinadharmamAM mana lagAvavuM joIe. samyagdarzananA mahimAnuM varNana karatAM AcArya kahe che ke jevI rIte lokamAM prANarahita zarIrane "zaba' kahe che tevI rIte samyagdarzana rahita puruSa cAlatuM maDaduM che. maDaduM lokamAM apUjya hoya che, ane samyagdarzana rahita puruSa lokottara mArgamAM apUjya hoya che. muni ane zrAvakadharmomAM samyakatvanI ja vizeSatA che. je prakAre tArAonA samUhamAM caMdramA suzobhita hoya che, pazuomAM mRgarAja suzobhita hoya che te ja prakAre jinamArgamAM jinabhakti sahita nirmaLa samyagdarzanathI yukta tapa vratAdithI nirmaLa jinaliMga suzobhita hoya che. A prakAre samyakatvanA guNa ane mithyAtvanA doSo jANIne guNarUpI ratnonA sArarUpa mokSamahelanI pahelI sIDI samyagdarzanane bhAvapUrvaka dhAraNa karavI joIe. je prakAre kamaLa svabhAvathI ja pANIthI alipta rahe che te ja prakAre samyagdaSTi jIva paNa svabhAvathI ja viSaya-kaSAyothI alipta rahe che. AcAryadava kahe che ke bhAvasahita saMpUrNa zIlasaMyama Adi guNothI yukta che tene ja ApaNe muni kahIe chIe. mithyAtvathI malina cittavALA ghaNA doSonuM sthAnarUpa muniveSadhArI jIva to zrAvakane paNa yogya nathI. je indriyonuM damana ane kSamArUpI talavArathI kapAyarUpI prabaLa zatrune jIte che, cAritra rUpI khaDagathI pAparUpI thAMbhalAne kApe che, viSayarUpI viSanA phaLothI joDAyela moharUpI jhADa upara caDI mAyA rUpI velane jJAnarUpI zastrathI pUrNarUpathI kApe che; moha, mada, gAravathI rahita ane karuNAbhAvathI sahita che; te muni ja vAstavika dhIra-vIra che. te muni ja cakravartI, nArAyaNa, ardhacakrI, deva, gaNaghara, AdinA guNone ane cAraNariddhione prApta kare che, tathA saMpUrNa zuddhatA thavAthI ajara, amara, anupama, uttama, atula siddhasukhane paNa prApta kare che. bhAvapAhuDano upasaMhAra karatAM AcArya kahe che ke sarvajJa deve kahelA A bhAvapAhuDane je bhavyajIva sArI rIte vAMce che, sAMbhaLe che, ciMtana kare che, te avinAzI sukhanuM sthAna mokSane prApta kare che. A prakAre ApaNe joIe chIe ke bhAvapAhuDamAM bhAvaliMga sahita dravyaliMga dhAraNa karavAnI preraNA ApI che. prakAAMtarathI samyagdarzana sahita vrata dhAraNa karavAno upadeza Apela Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) XXXIII 6) mokSa pAhuDa ekaso cha gAthAomAM vistarela A pAhuDamAM AtmAnI anaMtasukhasvarUpa dazA mokSa tema ja tenI prAptinA upAyonuM nirUpaNa che. AnI zaruAtamAM ja AtmAnA bahirAtmA, aMtarAtmA ane paramAtmA-ema traNa bhedonuM nirupaNa karIne batAvavAmAM AvyuM che ke bahirAtmapaNuM AdaraNIya nathI, aMtarAtmapaNuM AdaraNIya che ane paramAtmapaNuM parama AdaraNIya che. AgaLa baMdha ane mokSanA kAraNonI carcA karatAM kahevAmAM AvyuM che ke parapadArthomAM Asakta AtmA baMdhanane prApta thAya che, ane parapadArthothI anAsakta AtmA muktine prApta kare che. A ja prakAre svadravyathI sArI gati ane paradravyathI durgati thAya che-ema jANIne huM Atma! svadravyamAM rati ane paradravyathI virati karo. AtmasvabhAvathI judA strI, putrAdika, dhana, dhAnyAdika vagere cetana-acetana padArtho padravya" che. ane tenAthI bhinna jJAnazarIrI avinAzI, nija bhagavAna Atma "svadravya' che. je muni paradravyathI parADamukha thaIne svadravyanuM dhyAna kare che teo nirvANane prApta thAya che. AthI je vyakti saMsArarUpI mahArNavathI pAra thavA icche che, temaNe potAnA zuddhaAtmAnuM dhyAna karavuM joIe. AtmArthI munirAja vicAre che ke huM konAthI kaIvAta karuM kemake je paNa A AMkhothI dekhAI rahyuM che te badhuM zarIrAdi to jaDa che, rUpI che, acetana che, kAMI samajatuM nathI ane cetana to svayaM jJAnasvarUpa che. je yogI vyavahAramAM sutelA che. te potAnA AtmAnA hitanA kAryamAM jAge che, ane je vyavahAramAM jAge che te potAnA kAryamAM sutelA che. A prakAre jANIne yogIjana samasta vyavahArane tyAgIne AtmAnuM ja dhyAna kare che. samyagdarzana, samyajJAna ane sammacAritranI paribhASA batAvatAM (vyAkhyA karatAM) AcAryadava kahe che ke je jANe, te jJAna; je dekhe, te darzana; ane pUrNa ane pApano tyAga te cAritra che; athavA tattvaci e samyagdarzana, tattvane grahaNa karavuM te samyajJAna ane puNya ane pApano tyAga karavo te samyaphacAritra che. tapa rahita jJAna ane jJAna rahita tapa-e banne akArya che. enAthI kAryanI siddhi thatI nathI, kAraNa ke mokSa to jJAnapUrvaka tapathI ja hoya che. dhyAna ja utkRSTa tapa che. paNa jJAnadhyAnathI bhraSTa koI sAdhu jana kahe che ke A samayamAM dhyAna hotuM nathI, paraMtu A barAbara nathI kAraNa ke Aja paNa samyagdarzana, jJAna, cAritranA ghaNI sAdhujana AtmAnuM dhyAna karIne lokAMtika devapadane prApta kare che ane tyAMthI caLIne AgAmI bhavamAM nirvANapadane prApta kare Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) XXXIV che, paNa jenI buddhi pApakarmathI mohita che teo jinendradeva tIrthaMkaranA veSane dhAraNa karIne paNa pApa kare che. teo pApI mokSamArgathI caLelA che. nizcayatapano abhiprAya A che ke je yogI potAnA AtmAmAM sArI rIte lIna thaI jAya che, te nirmaLa cAritrayogI avazya nirvANane prApta kare che. A prakAre munidharmanuM vistRta varNana karI zrAvaka dharmanI carcA karatAM sauthI prathama nirmaLa samyagdarzanane dhAraNa karavAnI preraNA kare che. kahe che ke vadhu kahevAthI zuM lAbha che? mAtra eTaluM jANI lo ke Aja sudhI bhUtakALamAM jeTalA siddha thayA che. ane bhaviSyakALamAM paNa jeTalA siddha thaze, te sarva samyagdarzananuM ja mAhAbhya che. AgaLa kahe che ke jemaNe sarvasiddhi karavAvALA samyakatvane svapnamAM paNa malina karyuM nathI teo ja dhanya che, teo ja kRtArtha che, teo ja zUravIra che ane teo ja paMDita che. aMtamAM mokSapAhuDano upasaMhAra karatAM AcArya kahe che ke badhAthI uttama padArtha potAno zuddha AtmA ja che, je A ja dehamAM rahI rahyo che. arhata Adi paMcaparameSThi paNa nijAbhAmAM ja rata che ane samyagdarzana-jJAna ane cAritra paNa A ja AtmAnI avasthAo che; AthI mane to eka AtmAnuM ja zaraNa che. A prakAre A adhikAramAM mokSa ane mokSamArganI carcA karatAM svadravyamAM ramaNatA karavAno upadeza Apela che, tathA tattvarucine samyagdarzana, tattvagrahaNane samyajJAna tevI rIte puNya ane pApanA nAzane samyakyAritra kahevAmAM Ave che. aMtamAM ekamAtra nija bhagavAna AtmAnAM ja zaraNamAM javAnI pavitra preraNA ApI che. A adhikAramAM AvelI keTalIka mahatvapUrNa paMktio A prakAre che : (1) AtmasvabhAvamAM sArI rIte ramaNa karanAra yogI nirvANano lAbha prApta kare che. (2) paradravyano Azraya karavAthI durgati pAme che ane svadravyano Azraya karavAthI sugati thAya che. (3) ATalA mATe mane eka AtmAnuM ja zaraNa che. (4) je yogI vyavahAramAM sutA che te potAnA svarUpanI sAdhanAnA kAmamAM jAgatA che ane je vyavahAramAM jAgatA che te potAnA kAmamAM sutA che. (5) vadhu kahevAthI zuM lAbha che, eTaluM samajI lo ke Aja sudhI je jIva siddha thayA che ane bhaviSyakALamAM thaze, te badhuM samyagdarzananuM ja mAhAbhya che. 7. liMga pAhuDa: bAvIsa gAthAomAM A liMga (veza) pAhuDamAM jinaliMganuM svarUpa spaSTa karatAM jinaliMga dhAraNa karavAvALAne potAnA AcaraNa ane bhAvonI saMbhALa levAmAM satarka rahevAnuM kahe che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) XXXV AraMbhamAM ja AcArya kahe che ke dharmAtmAnuM liMga (nagna digambara sAdhuno veza) to hoya che paraMtu, vezadhAraNa karI levA mAtrathI dharmanI prApti thaI jatI nathI. eTalA mATe che bhavyajIvo! bhAvarUpa dharmane oLakho. ekalA liMga (veza) thI ja kAMI thavAvALuM hotuM nathI. AgaLa jatAM aneka gAthAomAM bahuja kaThora zabdamAM kahyuM che ke pApathI mohita buddhi che jemanI, evA keTalAka loko jinaliMgane dhAraNa karIne tenI hAMsI uDAve che. nigraMthaliMga dhAraNa karIne paNa jo sAdhu parigrahano saMgrahu kare che, tenI rakSA kare che, tenuM ciMtavana kare che, teo nagna hovA chatAM paNa sAcA sAdhu nathI, ajJAnI che, pazu che. A prakAre nagnaveza dhAraNa karIne paNa je bhojanamAM vRddhi rAkhe che. AhAra meLavavAnA nimitte doDe che, jhagaDe che, IrSyA kare che manamAnI sUe che, doDavAnI rIte cAle che, uchaLe che ityAdi asat kriyAomAM pravRtta hoya che, teo muni to che ja nahIM, manuSya paNa nathI, pazu AgaLa jatAM pharI kahe che ke je muni dIkSArahita gRhasthomAM ane dakSita ziSyomAM ghaNo snehu rAkhe che. munione yogya kriyA ane guruonA vinayathI rahita hoya che te paNa sAdhu nathI paNa pazu che. je sAdhu mahilAono vizvAsa karIne tema ja temane vizvAsamAM laIne temAM pravarte che, tene bhaNAve che, pravRtti zIkhaDAve che, evA vezadhArI to pArthasthathI paNa halakaTa che, vinaSTa che; zramaNa nathI. A prakAranI pravRttiomAM paDelA vezadhArI munio ghaNA vidvAna hovA chatAM paNa, zAstronA jJAtA hovA chatAM paNa sAcA zramaNa che nahIM. aMtamAM AcArya kahe che ke A liMgapAhuDamAM vyakta karelA bhAvone jANIne je muni doSothI bacI sAcuM liMga dhAraNa kare che te mukti pAme che. 8. zIla pAhuDa: zIlapAhuDanA viSayavastu spaSTa karatAM zIlapAhuDanA aMtamAM vacanikAkAra paMDita jayacaMdajI chAbaDA lakhe che-"zIla nAma svabhAvanuM che. AtmAno svabhAva zuddha jJAna-darzanamaya cetanA svarUpa che, te anAdi karmonA saMyogathI vibhAvarUpe pariName che. enAthI vizeSa mithyAtva kaSAya Adi aneka che, temane rAga-dveSa-moha paNa kahe che, temanA bheda saMkSepathI corAsI lAkha kahyA che, vistArathI asaMkhya anaMta hoya che-emane kuzIla kahe che. emanA abhAva rUpa saMkSepathI corAsI lAkha uttara guNa che, temane zIla kahe che. A to sAmAnya padravyanI saMbaMdhanI apekSAe zIla-kuzIlano artha che, ane prasiddha vyavahAranI apekSAe strInA saMganI apekSAthI kuzIlanA aDhAra hajAra bheda kahyA che, temanA abhAvarUpa aDhAra hajAra zIlanA bheda che.'' vAstavamAM samyagdarzana-jJAna-cAritra ja zIla che, temanI ekatA ja mokSamArga che AthI zIlane spaSTa karatAM kahe che : Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) XXXVI NANaM carittahINaM liMgaggahaNaM ca snnvihuunnN| saMjamahoNo ya tavo jai carai NiratthayaM svv||5|| khANaM caritasuddhaM liMgaggahaNaM ca daMsaNavisuddhaM / saMjamasahido ya tavo thoo vi mahAphalo hoi||6|| cAritrahIna jJAna nirarthaka che, samyagdarzana rahita liMgagrahaNa arthAt nagna digambara dIkSA levI nirarthaka che, ane saMyama vinA tapa nirarthaka che. jo koI cAritra sahita jJAna dhAraNa kare che, samyagdarzana sahita liMga (veza) grahaNa kare che ane saMyama sahita tapazcaraNa kare che to alpanuM paNa mahAphaLa prApta kare che.'' AgaLa AcArya kahe che ke samyagdarzana sahita jJAna, cAritra, tapanuM AcaraNa karavAvALA munirAja nizcita rUpathI ja nirvANanI prApti kare che. jIvadayA, indriyonuM damana, satya, acaurya brahmacarya, saMtoSa, samyagdarzana, jJAna, tapa -A zIlano ja parivAra che. jhera khAvAthI to jIva ekavAra maraNa pAme che paraMtu viSayarUpa jhera (kuzIla) nA sevanathI anaMtavAra janma maraNa dhAraNa karavA paDe che. zIla vinA ekaluM jANI levA mAtrathI jo mokSa thato hota to dazapUrvonuM jJAna jene hatuM, evA rUdra naraka kema gayA? vadhu zuM kahevuM. ATaluM samajI levuM ke jJAna sahita zIla ja muktinuM kAraNa che. aMtamAM AcArya deva kahe che: jiNavayaNagahidasArA viSayavirattA tavodhaNA dhiiraa| sIlasalileNa pahadA te siddhAlayasuhaM jNti||38|| "jemaNe jinavacanono sAra grahaNa karI lIdho che ane je viSayothI virakta thaI gayA che, jemane tapa e ja saMpatti che ane je dhIra che tathA je zIlarUpI jalathI snAna karIne zuddha thayA che, te munirAja siddhAlayanA sukhone prApta kare che.'' A prakAre A adhikAramAM samyagdarzana-jJAnasahita zIlanI mahimA batAvI che, tene ja mokSanuM kAraNa batAvyuM che. A prakAre ApaNe joIe chIe ke saMpUrNa aSTapAhuDa zramaNomAM samAyelA athavA saMbhAvita zithilAcAranI virUddha eka samartha AcAryano baLavAna adhyAdeza che, jemAM samyagdarzana upara to badhAthI vizeSa bhAra Apyo che sAthamAM zramaNone saMyamAcaraNane niticAra pALavA paNa pUrato prakAza pAtharyo che. zramaNone pagale pagale satarka karI dIdhA che. samyagdarzanarahita saMyama dhAraNa karI levAthI paNa saMyamAcaraNamAM zithilatA anivArya AvI jAya che. samyagdarzana rahita zithila sAdhuo pote to saMsAra sAgaramAM DUbe che sAthosAtha Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates aSTapAhuDa) XXXVII anuyAyIone paNa laIne DUbe che tathA nirmaLa digambara jaina dharmane paNa kalaMkIta kare che, badanAma kare che. A prakAre te loko AtmadrohI hovAnI sAthosAtha dharmadrohI paNa che-A vAtanI khAtarI AcArya kundrakundane uMDANathI hatI A ja kAraNa che ke temaNe A prakAranI pravRttiono aSTapAhuDamAM ghaNI kaThoratAthI niSedha karyo che. AcArya kundakundanA ApaNe badhA anuyAyiyonuM A pavitra kartavya che ke emanI dvArA batAvelA mArga para ApaNe pote to svayaM cAlIzuM ja, paNa jagatane paNa emanA dvArA pratipAdita sanmArgano paricaya karAvIzuM, ane e raste cAlavAnI pavitra preraNA Ape-A ja maMgalakAmanAnI sAthe A upakramathI virAma lauM chuM. - DaoN. hukamacaMda bhArila, jayapura. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates http://www. AlmaDharma.com bhagavAna kuMdakuMdAcAryadeva vanamAM tADapatra upara zAstra lakhe che Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates -: anukramaNikA : krama pAnA naM. III IV VI viSaya | prakAzakIya nivedana vacanikAkAranI prazasti bhUmikA prastAvanA | 1) darzana pAhuDa | 2) sutra pAhuDa 3) cAritra pAhuDa 4) bodha pAhuDa | 5 ) bhAva pAhuDa 6) mokSa pAhuDa 7) liMga pAhuDa 8) zIla pAhuDa XII 1 thI 35 36 thI 6O 61 thI 88 89 thI 131 13ra thI 244 245 thI 317 318 thI 329 330 thI 3pa9 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 25 | 5 |_ Differences Sr. Page No. Line No. Printed 1 | 6 | 29 | tatvArthazraddhAna 2 | 69 | 6 | karato cako 80 yameva | 4 | 86 | 15 rAdika mela 101 2 | jJana' rahita 6 | 101 14 | te jJAna prApta 7 | 104 20 pApA karmarUpa 8 | 175 17 vagnAdithI rahita 9 || 197 23 | darza-cAritra 10 | 211. _17 ekadeza ja hI che. | 11 | 221 | 12 samyagdarzanI | 12 | - 233 20 ghaI gayuM che. 13 | 236 || 13 jomAM krodhAdi 14. 241 | Last | 1 avaciLadhAma [245 | 9 tenI dezabhASAmAM vacanikA chIe. 270 13 te sama jJAna che. 17 281 jaDA ja 289 2 | mu nitya 297 | 12 sunizvala che. 20 | [317 | 1 bhubha pariNAmo 21 | 337 | 22 viSayamAMhI vi kata Abhyantara siddhAnta baMne 25. mA 26 rUci 27 mahunta 28 ananta 29 30 lokAntika Corrected tattvArthazraddhAna karato thako svayameva rAgAdika mela jJAna" rahita te jJAnane prApta pApa karmarUpa vastrAdithI rahita darzana-cAritra ekadeza ja kahI che. samyagdarzananI thaI gayuM che. jemAM krodhAdi 1 avicaLa dhAma tenI dezabhASAmaya vacanikA lakhIe chIe. te samyajJAna che. 25) 16 | 18 | 19 | muni nitya sunizcala che. zubha pariNAmo viSayamAMhI virakta Abhyatara siddhAMta banne 22. 23. 24. madA ruci mahetA anaMta parantu paraMtu lokAMtika Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates che namaH siddhabhyA zrImad bhagavad kuMdakuMdAcAryadeva viracita aSTapAhuDa zrI paMDita jayacandrajI chAbaDA kRta hindI vicanikAno gujarAtI anuvAda FFFFFFFFFFFFFFFFFFF -1 darzana pAhuDa Bu Bu Bu FFFFFFFFFFFFFFFFFFF dohA zrImata vIrajineza ravi mithyAtma haratArA vighanaharana maMgalakarana baMdU vRSakaratAranA 1aaaaN vAnI baMdU hitakarI jinamukha-nabharte gAjiyA gaNadharagaNazrutabhU-jharI-bUda-varNapada sAji tA 2aa guru gautama baMdU suvidhi saMyama tapadhara aurA jinirta paMcamakAlameM baratyo jinamata dau2A 3aaaa kundakundamunirka nam kumatadhvAtahara bhAnA pAhuDa grantha race jinahiM prAkRta vacana mahAnA 4 tinimeM kaI prasiddha lakhi karUM sugama suvicAro dezavacanikAmaya likhuM bhavya-jIvahitadhArA para A prakAre maMgalapUrvaka pratijJA karI, zrI kundakundAcAryakRta prAkRta gAthAbaddha pAhuDa graMtha che temAMthI keTalAkanI dezabhASAmaya vacanikA lakhIe chIe. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates (aSTapAhuDI ahIM prayojana e che ke - A TuMDAvalsarpiNI kALamAM mokSamArganI anyathA prarUpaNA karanArA aneka mata pravarte che. vaLI A paMcamakALamAM kevaLI-zrutakevaLIno abhAva hovAthI jainamatamAM paNa jaDa-vakra jIvonA nimittathI paraMparA mArganuM ullaMghana karIne zvetAmbara Adi buddhikalpita mata utpanna thayA che, temanuM nirAkaraNa karIne yathArtha svarUpa sthApavA mATe digambara AmnAya mUlasaMghamAM AcAryo thayA. temaNe sarvajJanI paraMparAnA avyucchedarUpa prarUpaNAnA aneka grantha racyA che. temAM digambara saMpradAya mUlasaMgha nandiAmnAya sarasvatIgacchamAM zrI kundakunda muni thayA. temaNe pAhuDa grantho racyA. saMskRtabhASAmAM tene "prAkRta' kahe che ane te prAkRta gAthAbaddha che. kALadoSathI jIvonI buddhi maMda hoya che tethI teo (prAkRta gAthAono) artha samajI zakatA nathI. AthI dezabhASAmaya vacanikA hoya to sarve jIvo vAMcI zake, teno artha samajI zake; ane temanI zraddhA daDha bane-AvuM prayojana vicArIne A vacanikA lakhIe chIe. anya koI kirti, moTAI ke lAbha meLavavAnuM prayojana nathI. AthI he bhavya jIvo! Ane vAMcI, artha samajI, cittamAM dhAraNa karI yathArtha matanA bAhyaliMganI temaja tattvArthanI zraddhA daDha karavI. AmAM kaMIka buddhinI maMdatA tathA pramAdavaza anyathA artha lakhAya jAya to buddhimAna vizeSa mULa grantha joIne bhUla sudhArIne vAMcajo, ane mane alpabuddhi jANIne kSamA karajo. have ahIM prathama darzana pAhuDanI vacanikA lakhIe chIe : (dohA) vaMduM zrI arihaMtane mana vaca tana ekasAtha; mithyAbhAva nivArIne kare sudarzana jJAna. have granthakartA zrI kundakuMdAcArya granthanI zarUAtamAM granthanI utpati ane tenA jJAnanuM kAraNa ke guruparaMparAnA pravAhu ane maMgalanA hetuthI temane namaskAra kare che. kAUNa NamukkAraM jiNavarasahassa viddhmaannss| daMsaNamaggaM vocchAmi jahAkammaM smaasenn||1|| kRtvA namaskAraM jinavaravRSabhasya vrddhmaansy| darzanamArgaM vakSyAmi yathAkramaM smaasen||1|| ( harigIta) prAraMbhamAM karIne namana jinavaravRSabha mahAvIrane, saMkSepathI huM yathAkrame bhAkhIza darzanamArgane. 1 1. jinavaravRSabha = tIrthakara Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates darzanapAhuDa) 3 artha:- AcArya kahe che ke huM jinavara vRSabha evA je Adi tIrthaMkara zrI RSabhadeva tathA antima tIrthaMkara zrI vardhamAna, temane namaskAra karIne darzana arthAt matano (jainadarzanano ) je mArga che tene yathAnukrama saMkSepathI kahIza. bhAvArtha:- ahIM "jinavaravRSabha" vizeSaNa che, temAM je "jina" zabda che teno artha e che ke je karmazatrune jIte te jina. tyAM samyagdaSTi avratIthI mAMDIne karmanI guNazreNIrUpa nirjarA karanArA badhA jina che, temAM "vara' eTale zreSTha. A prakAre gaNadharAdi munione jinavara kahevAmAM Ave che. temAM "vRSabha" arthAt mukhya evA bhagavAna tIrthaMkara parama deva che. temAM prathama to zrI RSabhadeva thayA ane pAMcamA ArAnI zarUAta tathA cothA ArAnA aMtamAM tIrthakara zrI vardhamAna svAmI thayA. te sarva tIrthakara jinavaravRSabha kahevAyA; temane namaskAra karyA. tyAM "vardhamAna' evuM vizeSaNa badhAne mATe jANavuM; kemake badhA aMtaraMga temaja bAhyasaMpadAthI vardhamAna che. athavA jinavaravRSabha zabdathI to Adi tIrthakara zrI RSabhadeva ane vardhamAna zabdathI aMtima tIrthakara jANavA. A prakAre Adi ane antanA tIrthakarone namaskAra vaccenA tIrthakarone paNa sAmarthyathI namaskAra jANavA, tIrthakara sarvajJa vItarAgane to paramaguru kahe che; ane emanI paripATImAM cAlyA AvatA gautamAdi munione jinavara vizeSaNa ApyuM, temane aparaguru kahe che - A prakAre para ane apara guruono pravAhakama jANavo. teo zAstranI utpati tathA jJAnanuM kAraNa che. AthI granthanI zarUAtamAM temane namaskAra karyA. 1 have dharmanuM mULa darzana che, tethI je darzanathI rahita hoya temane vaMdana karavA nahi ema kahe che : daMsaNamUlo dhammo uvaiTTho jiNavarehiM sissaannN| taM souNa sakaNNe daMsaNahINo Na vNdivvo||2|| darzanamUlo dharmaH upadiSTa: jinavaraiH shissyaannaam| taM zrutvA svakarNe darzanahIno na vnditvyH||2|| re! dharma darzanamUla upadezyo jinoe ziSyane; te dharma nija karNI suNI darzanarahita nahi vaMdya che. 2 artha - jinavara je sarvajJadeva che temaNe gaNadharAdi ziSyone dharmano upadeza Apyo che. kevo upadeza Apyo che? ke darzana jenuM mULa che, mULa kyAM hoya che? ke-jevI rIte maMdirane pAyo ane vRkSane mULiyAM hoya che tevI rIte dharmanuM mULa samyagadarzana che. tethI AcArya 1. darzanamUla = samyagdarzana jenuM mULa che evo. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates (aSTapAhuDa upadeza Ape che ke he, sakarNa arthAt satpuruSo! sarvaze kahelA te darzanamULarUpa dharmane potAnA kAnothI sAMbhaLIne je darzanathI rahita che teo vaMdana yogya nathI. tethI darzanahInane vaMdana na karo. jemane darzana nathI tene dharma paNa nathI. kemake mULiyAM vinA vRkSane thaDa, zAkhA, puSpa, phaLa vagere kayAMthI hoya? te mATe A upadeza che ke jene dharma nathI tenAthI dharmanI prApti thaI zake nahIM to pachI dharmanA nimitte tene vaMdana zA mATe karIe ? ema jANavuM. have dharma tathA darzananuM svarUpa jANavuM joIe. graMthakAra te svarUpane saMkSepathI AgaLa to kaheze, tema chatAM keTalAka anya granthonA anusAra ahIM paNa lakhIe chIe. "dharma' zabdano artha e che ke-je AtmAne saMsArathI uddhArIne sukhasthAnamAM sthApita kare te dharma che. ane darzana eTale dekhavuM. (zraddhavuM) A rIte dharmanI mUrti dekhAya te darzana che tathA pragaTa rIte jemAMthI dharmanI prApti thAya evA matane darzana kahyuM che. lokamAM dharmanI ane darzananI mAnyatA sAmAnyarUpathI to badhAne che. paraMtu sarvajJa vinA yathArtha svarUpanuM jANapaNuM hoya zake nahIM. chatAM chadmastha ( alpajJa) prANI potAnI buddhithI aneka svarUponI kalpanA karI anyathA svarUpa sthApI temanI pravRtti kare che. jyAre jinamata sarvajJanI paraMparAthI pravarte che. eTale jinamatamAM yathArtha svarUpanuM nirUpaNa che. tyAM dharmane nizcaya ane vyavahAra-ema be prakAre sAdhyo che. tenI prarUpaNA cAra prakAre che. (1) vastusvabhAva, (2) uttama kSamAdika dasa prakAre, (3) samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa ane (4) jIvonI rakSArUpa evA cAra prakAra che. tyAM nizcayathI siddha karIe tyAre to badhAmAM eka ja prakAra che mATe vastusvabhAva kahetAM to jIva nAmanI vastunI paramArtharUpa darzana-jJAnapariNAmamayI cetanA che ane A cetanA sarva vikArarahita zuddha svabhAvarUpa pariName te ja jIvano dharma che. tathA uttama kSamAdika daza prakAra kahevAnuM tAtparya e che ke AtmA krodhAdi kaSAyarUpa na thatAM potAnA svabhAvamAM sthira thAya te ja dharma che. A pariNAma paNa zuddha cetanArUpa ja thayA. darzana-jJAna-caritra kahevAnuM tAtparya e che ke traNe eka jJAnacetanAnA ja pariNAma che. te ja jJAnasvabhAvarUpa dharma che ane jIvonI rakSAnuM tAtparya e che ke jIva krodhAdi kaSAyone vaza thaI potAnI ke paranI paryAyanA vinAzarUpa maraNa tathA duHkhanA saMkaleza pariNAma na kare. Avo potAno svabhAva ja dharma che. A rIte zuddha dravyArthikarUpa nizcayanayathI sAdhelo dharma eka ja prakAre che. vyavahAranaya paryAyAzrita che eTale bhedarUpa che, vyavahAranayathI vicAra karIe to jIvanA paryAyarUpa pariNAma aneka prakAranA che. AthI dharmanuM paNa aneka prakArathI varNana karyuM che tyAM (1) prayojanavaza eka dezanuM sarvadazathI kathana karavAmAM Ave te vyavahAra che. (2) anya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates darzanapAhuDa) 5 vastumAM anyanuM AropaNa anyanA nimittathI ane prayojanavaza karavAmAM Ave to te paNa vyavahAra che. tyAM vastusvabhAva kahevAnuM tAtparya to nirvikAra cetanAnA zuddha pariNAmane sAdhakarUpa (3)-maMdakaSAyarUpa zubha-pariNAma che, tathA je bAhya kriyAo che e sarvane vyavahAradharma kahevAmAM Ave che. tevI ja rIte ratnatrayanuM tAtparya svarUpanA bheda evA darzanajJAna-cAritra tathA emanAM kAraNa bAhya kriyAdika che, e badhAne vyavahAradharma kahevAmAM Ave che. te ja pramANe-(4) jIvonI dayA kahevAnuM tAtparya e che ke-krodhAdi maMdakapAya thavAthI potAnuM ke paranuM maraNa, duHkha, kaleza vagere na karavA. tenA sAdhakarUpa samasta bAhyakriyAdikane dharma kahevAmAM Ave che. A rIte sAdhavAmAM Ave tene jinamatamAM nizcaya-vyavahAranayathI sAdhavAmAM Avelo tene dharma kahela che. tyAM ekasvarUpa anekasvarUpa kahevAmAM syAdvAdathI virodha Avato nathI, kathaMcit vivekSAthI sarva pramANasiddha che. AvA dharmanuM mULa darzana karyuM che. eTalA mATe AvA dharmanI zraddhA, pratIti, ruci sahita AcaraNa karavuM e ja darzana che. e dharmanI mUrti che, tene jinamata (darzana) kahe che ane A ja dharmanuM mULa che. tathA AvA dharmanI prathama zraddhA, pratIti, ruci na hoya to dharmanuM AcaraNa paNa nathI hotuM, -jema vRkSanA mULiyAM vinA thaDa, DALIo vagere hotAM nathI. A pramANe darzanane dharmanuM mULa kahevuM yogya che. AvA darzananuM siddhAMta granthomAM jevuM varNana che te anusAra thoDuM lakhIe chIe. ahIM aMtaraMga samyagdarzana to jIvano bhAva che, te nizcaya dvArA upAdhi rahita zuddha jIvano sAkSAt anubhava thavo evo eka prakAra che. A anubhava anAdi kALathI mithyAdarzana nAmanA karmanA udayathI anyathA thaI rahyo che. Adi mithyASTine te mithyAtvanI traNa prakRtio sattAmAM hoya che-mithyAtva, samyumithyAtva ane samyaphaprakRti tathA tenI sAthe rahevAvALI anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA, lobhanA bhedathI cAra kaSAya nAmanI prakRtio che. A pramANe A sAta prakRtio ja samyagdarzanano ghAta karavAvALI che. tethI A sAteya prakRtino upazama thavAthI pahelAM to jIvane upazama samyakatva thAya che. A prakRtiono upazama thavAnA bAhya kAraNo sAmAnya rIte dravya, kSetra, kALa ane bhAva che. temAM dravyamAM to sAkSAt tIrthakaranA darzanAdi mukhya che. kSetramAM samavasaraNAdi mukhya che. kALamAM ardhapudgala parAvartana saMsArabhramaNa bAkI rahyuM hoya te tathA bhAvamAM adha:pravRttakaraNa Adika che. samyaktvanAM bAhya kAraNo vizeSarUpathI to aneka che. emAMthI keTalAkane to arihaMta bhagavAnanI pratimAnA darzana, keTalAkane jinendra bhagavAnanA kalyANaka AdinA mahimAnuM darzana, 1. sAdhakarUpa = sahacara heturUpa nimitta mAtra; aMtaraMga kArya hoya to bAhyamAM A prakArane nimitta kAraNa kahevAmAM Ave che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates (aSTapAhuDa keTalAkane jAti smaraNa, keTalAkane vedanAno anubhava, keTalAkane dharmazravaNa tathA keTalAkane devonI RddhinA darzana vagere bAhya kAraNo dvArA mithyAtva karmano upazama thavAthI upazama samyakatva thAya che. tema ja uparokta sAta prakRtiomAMthI cha prakRtiono to upazama ke kSaya thAya ane eka samyakatva prakRtino udaya thAya tyAre kSayopazama samyakatva thAya che. A prakRtinA udayathI kiMcita aticAra-maLa lAge che. tathA A sAta prakRtiono sattAmAMthI nAza thAya tyAre kSAyika samyakatva thAya che. A rIte upazamAdi thatAM jIvanA pariNAmabhedathI traNa prakAra thAya che. e pariNAma ati sUkSma hoya che, te kevaLajJAnagamya che, eTale A pravRtionA dravya pudgala-paramANuonA skaMdha che, te ati sUkSma che ane temanAmAM phaLa ApavAnI zaktirUpa anubhAga che, te ati sUkSma che te te chabasthane jJAnagamya nathI. temaja temanA upazama Adika thavAthI jIvanA pariNAma paNa samyakatvarUpa thAya che. te paNa ati sUkSma che, te paNa kevaLajJAnagamya che. tathApi jIvanA keTalAka pariNAma chamasthanA jJAnamAM jaNAvA yogya hoya che. te ene oLakhavAnA bAhya cihna che. temanI parIkSA karI nizcaya karavAno vyavahAra che; Ama na hoya to chadmastha vyavahArI jIvane khyatvano nizcaya thaze nahiM, ane tyAre AstikapaNAno abhAva siddha thaze, vyavahArano lopa thaze. e mahAna doSa Avaze. eTalA mATe bAhya cihnonI Agama, anumAna tathA svAnubhavathI parIkSA karIne nizcaya karavo joIe. A cihno karyA che te lakhIe chIe. mukhya cihna to upAdhirahita zuddha jJAnacetanA svarUpa AtmAnI anubhUti che. jo ke A anubhUti jJAnanuM vizeSa che, tathApi te samyakatva thavAthI thAya che. tethI tene bAhyacihna kahe che. jJAna to potAnuM potAne svasaMvedana rUpa che; teno-rAgAdi vikAra rahita zuddha jJAna mAtrano-potAne AsvAda thAya che ke ""je A zuddha jJAna che te huM chuM ane jJAnamAM je rAgAdi vikAra che te karmanA nimittathI utpanna thAya che, te mAruM svarUpa nathI'' A prakAre bhedajJAnathI jJAnamAtranA AsvAdanane jJAnanI anubhUti kahe che, te ja AtmAnI anubhUti che, tathA te ja zuddha nayano viSaya che. evI anubhUtithI zuddhanaya dvArA evuM paNa zraddhAna thAya che ke sarva karmajanita rAgAdika bhAvothI rahita anaMta catuSTaya mAruM svarUpa che, anya badhA bhAvo saMyogajanita che, AvI AtmAnI anubhUti te samyakatvanuM mukhya cihna che. A mithyAtva anaMtAnubandhInA abhAvathI samyakatva thAya che evuM te cihna che, e citane ja samyakatva kahevuM te vyavahAra che. tenI parIkSA sarvajJanA Agama, anumAna tathA svAnubhava pratyakSa pramANa, A pramANothI karavAmAM Ave che. Ane ja nizcaya tatvArthazraddhAna paNa kahe che. tyAM potAnI parIkSA to potAnA svasaMvedananI mukhyatAthI thAya che ane paranA aMtaraMgamAM hovAnI parIkSA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates darzanapAhuDa) paranA vacana ane kAyanI kriyAnI parIkSAthI thAya che. A vyavahAra che, paramArtha sarvajJa jANe che. vyavahArI jIvane sarvajJa paNa vyavahAranA Azrayano upadeza Apyo che. (noMdhaH- anubhUti jJAnaguNanI paryAya che, te zraddhAguNathI judI che. tethI jJAna dvArA zraddhAnano nirNaya karavo te vyavahAra che. tenuM nAma vyavahArI jIvane vyavahArano ja Azraya arthAt avalambana samajavuM). aneka loko kahe che ke-samyakatva to kevalIgamya che, tethI potAne samyakatva thayAno nizcaya thato nathI, tethI potAne samyagdaSTi na mAnavA. paraMtu A prakAre sarvathA ekAntathI kahevuM to mithyAdaSTi (mAnyatA) che; sarvathA Ama kahevAthI vyavahArano lopa thaze, sarva munizrAvakonI pravRtti mithyAtvarUpa siddha thaze, ane badhA potAne mithyASTi mAnaze to vyavahAra zeno raheze? AthI parIkSA karyA pachI evuM zraddhAna na rAkhavuM joIe ke huM mithyAdaSTi ja chuM. mithyAdaSTi to anyamatIne kahIe chIe ane tenA jevA pote paNa sAbita thaze. eTalA mATe sarvathA ekAnta pakSanuM grahaNa na karavuM. tathA tattvArtha zraddhAna to bAhya cihna che. tyAM jIva, ajIva, Asrava, baMdha, saMvara, nirjarA, mokSa evA sAta tattvArtha che, tathA temAM puNya ane pApa umeravAthI nava padArtha thAya che. temanI zraddhA arthAt jema sammukhatA, ruci arthAt tadrupa bhAva karavo tathA pratIti arthAta jema sarvajJa kahyAM che te pramANe ja grahaNa karavA ane temanA AcaraNarUpa kriyA-A prakAre zraddhAnAdika hovAM e samyakatvanuM bAhya cihna che. tathA prazama, saMvega, anukampA, Atiya paNa samyakatvanA bAhya cihna che. (tenI vyAkhyA nIce mujaba che:-). (1) prazama - anaMtAnubandhI krodhAdika kaSAyanA udayano abhAva te prazama che. tenA bAhya cihna jevA ke sarvathA ekAnta tattvArthanuM kathana karanArA anya matonuM zraddhAna, bAhyavezamAM satyArthapaNAnuM abhimAna karavuM, paryAyomAM ekAntane kAraNe AtmabuddhithI abhimAna tathA prIti karavI te anaMtAnubandhInuM kArya che-te jene na hoya tathA koIe potAnuM bUruM karyuM hoya to teno ghAta karavo Adi mithyASTinI jema vikAra-buddhi potAmAM utpanna na thAya, tathA te ema vicAra kare ke meM potAnA pariNAmothI je karma bAMdhyA hatA te ja bUruM karanAra che, anya to nimittamAtra che, -evI buddhi potAne utpanna thAya te maMda kaSAya che. tathA anaMtAnubandhI sivAyanI anya cAritramohanI prakRtionA udayathI AraMbhAdika kriyAmAM hiMsAdika thAya che, tene paNa sAruM na jANe, eTalA mATe tenAthI prazamano abhAva kahetA nathI. (2) saMvega - dharmamAM ane dharmanA phaLamAM parama utsAha varte te saMvega che. tathA sAdharmIo pratye anurAga ane parameSThimAM prIti te paNa saMvega ja che. dharmamAM tathA dharmanA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates (aSTapAhuDI phaLamAM AvA anurAgane abhilASA na kahevI joIe kemake abhilASA to ene kahevAya ke jethI Indriya-viSayomAM prema thAya. potAnA svarUpanI prAptimAM anurAgane abhilASA kahevAya nahi. (3) nirveda- A saMvegamAM ja nirvega paNa thayo samajavo. kemake potAnA svarUparUpa dharmanI prAptimAM anurAga thAya tyAre anyatra badhI abhilASAono tyAga thAya, sarva padravyothI vairAgya thAya temaja nirveda che. (4) anukampA- sarva prANIomAM upakAranI buddhi ane maitrIbhAva te anukampA che. tathA madhyasthabhAva thavAthI samyagdaSTine zalya nathI, koI pratye verabhAva hoto nathI. sukhaduHkha, jIvana-maraNa potAne bIjA dvArA ane bIjAne potAnA dvArA thavAnuM mAnato nathI. tathA bIjAmAM je anukammA che te potAmAM ja che, AthI bIjAnuM bUruM karavAno vicAra karaze to potAnA kapAyabhAvathI svayaM potAnuM ja bUruM thaze, bIjAnuM bUruM karavAno vicAra nahi kare to potAne kaSAyabhAva nahi thAya. AthI potAnI anukampA ja thaI. (5) AstikayaH- jIvAdi padArthomAM astitvabhAva te Astiya bhAva che. jIvAdi padArthonuM svarUpa sarvajJanA AgamathI jANIne temAM evI buddhi thAya ke jevuM sarvajJa kahyuM che tevuM ja A che, anyathA nathI, te Astikaya bhAva che. A pramANe A samyakatvanA bAhya cahina che. samyakatvanA ATha guNa che - saMvega, nirveda, niMdA, gaha, upazama, bhakti, vAtsalya ane anukampA. A badhA prazamAdi cAramAM ja AvI jAya che. saMvegamAM nirveda, vAtsalya ane bhakti e AvI gayA tathA prazamamAM niMdA ane ga AvI gayA. samyagdarzananA ATha aMga kahyA che. temane lakSaNa paNa kahe che ane guNa paNa. temanA nAma A pramANe che-niHzaMkti, ni:kAMkSita, nirvicikitsA, amUDhadaSTi, upagRhana, sthitikaraNa, vAtsalya ane prabhAvanA. (1) niHzaMkti - tyAM zaMkA saMzayane paNa kahe che ane bhayane paNa kahe che. tyAM dharmadravya, adharmadravya, kAlANudravya, paramANu ItyAdi to sUkSma vastu che tathA dvIpa, samudra, meru parvata Adi dUravatI padArtho che; tathA tIrthakara, cakravartI Adi nikaTavartI padArtha che; teo sarvajJanA AgamamAM jevAM kahela che tevA ja che ke nahi? athavA sarvajJadeve vastunuM svarUpa anekAntAtmaka kahyuM che te satya che ke asatya ? AvA saMdehane zaMkA kahe che. jene AvI zaMkA na hoya tene niHzaMkita aMga kahe che. tathA A je zaMkA thAya che te mithyAtvakarmanA udayathI (udayamAM joDAvAthI) thAya che, paramAM Atmabuddhi thavI te enuM kArya che. je paramAM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates darzanapAhuDa) Atmabuddhi che te paryAyabuddhi che ane paryAyabuddhi bhaya paNa utpanna kare che. bhayane paNa zaMkA kahe che, tenA sAta bheda che:- 1 Alokano bhaya, 2 paralokano bhaya, 3 mRtyuno bhaya, 4 arakSAno bhaya, 5 agutino gatino bhaya, naivedanAno bhaya ane 7 akasmAtano bhaya-jene A bhaya hoya tene mithyAtvakarmano udaya samajavo joIe; samyagdaSTi thayA pachI A bhaya hotA nathI. prazna- bhaya prakRtino udaya to AThamA guNasthAna sudhI che; tenA nimittathI samyagdaSTine bhaya thAya ja che, to pachI tene bhayano abhAva kevo? samAdhAnaH- jo ke samyagdaSTine cAritramohanA bhedarUpa bhayaprakRtinA udayathI bhaya hoya che to paNa tene nirbhaya ja kahe che, kemake tene karmanA udayanuM svAmitva nathI ane pAradravyanA kAraNe potAnA dravyasvabhAvano nAza mAnatA nathI. paryAyano svabhAva vinAzI mAne che tethI bhaya hovA chatAM paNa tene nirbhaya ja kahe che. bhaya lAgatAM teno upAya bhAgavuM ItyAdi kare che tyAM vartamAnamAM pIDA sahana na thavAthI teno IlAja (upacAra) kare che te nirbaLatAno doSa che. A pramANe samyagdaSTi saMdeha tathA bhaya rahita hovAthI tene niHzaMkita aMga hoya che. 1 (2) ni:kAMkSita - kAMkSA arthAt bhogonI IcchA-abhilASA. tyAM pUrvakALamAM bhogavelAM bhogonI vAMchA tathA te bhogonI mukhya kriyAmAM vAMchA tathA karma ane karmanA phaLanI vAMchA tathA mithyASTione bhogonI prApti joIne tene potAnA manamAM rUDI jANavI athavA je indriyone na ruce evA viSayomAM uga thavo-A bhogAbhilASAnAM cihno che. A bhogAbhilASA mithyAtvakarmanA udayathI thAya che, ane jene e na hoya te niHkAMkSita aMgayukta samyagdaSTi che. te samyagdaSTi jo ke zubhakriyA-vratAdika AcaraNa karatA hoya che, ane tenuM phaLa zubhakarmabaMdha che, paraMtu tenI paNa vAMchA karatA nathI. vratAdikane svarUpanuM sAdhaka jANI tenuM AcaraNa kare che, karmanA phaLanI vAMchA karatAM nathI. AvuM niHkAMkSita aMga che. 2 (3) nirvicikitsAH- potAmAM potAnA guNanI mahattAthI potAne zreSTha mAne ane bIjAne hInabuddhithI utaratA mAne tene vicikitsA kahe che. te jene na hoya tene nivicikitsA aMga sahita samyagdaSTi kahe che. enuM cihna e hoya che ke-jo koI puruSa pApanA udayathI duHkhI hoya, azAtAnA udayathI glAniyukta zarIra hoya to temAM glAnibuddhi karato nathI. evI buddhi nathI karato ke huM saMpadAvAna chuM, suMdara zarIravALo chuM, A dIna, raMka, mArI barAbarI nathI karI zakato. urdu evuM vicAre che ke prANIone karmodayathI aneka vicitra avasthAo thAya che; jyAre mAre evA karmano udaya Ave tyAre huM paNa evo ja thaI jAuM. AvA vicArathI nirvicikitsA aMga hoya che. 3. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 10 (aSTapAhuDa (4) amUDhadaSTi:- atattvamAM tattvapaNAnuM zraddhAna te mUDhadaSTi che. AvI mUDhadaSTi jene na hoya te amUDhadaSTi che. mithyASTio dvArA mithyAhatu tema ja mithyAdiSTAMtathI sAdhavAmAM AvelA padArtha samyagdaSTine prIti upajAvatA nathI tathA laukika rUDhi aneka prakAranI che te niHsAra che. niHsAra puruSo dvArA ja tenuM AcaraNa hoya che. te aniSTa phaLa ApanArI che, tema ja te niSphaLa che; jenuM phaLa bhUruM che tathA teno koI hetu nathI, koI artha nathI. je kaMI lokarUDhi paDI jAya che tene loko apanAvI le che; pachI tene choDavI kaThaNa thaI paDe che. AvI ghaNI lokarUDhi che. adevamAM devabuddhi, adharmamAM dharmabuddhi, agamAM gurubuddhi ityAdi devAdika mUDhatA che, te kalyANakArI nathI. sadoSa devane deva mAnavA tathA temanA nimitte hiMsAdi dvArA adharmane dharma mAnavo, tathA mithyA AcAravAna, zalyavAna, parigrahavAna samyakatva vrata rahitane guru mAnavA ityAdi mUDha daSTinuM cihna che. have deva, guru, dharma kevA hoya che temanuM svarUpa jANavuM joIe, te kahe che - rAgAdika doSa ane jJAnAvaraNAdika karma ja AvaraNa che, A banne jene nathI te deva che. tene kevaLajJAna, kevaLadarzana, anaMta sukha, anaMta vIrya-evA anaMta catuSTaya hoya che. sAmAnyarUpathI to deva eka ja che, ane vizeSarUpathI arihaMta, siddha evA be bheda che; tathA temanA nAma bhedathI bheda karavAmAM Ave to hajAro nAma che. tathA guNa bheda karavAmAM Ave to anaMta guNa che. paramaudArika dehamAM vidhamAna, ghAtiyA karma rahita, anaMta catuSTaya sahita, dharmano upadeza karavAvALA evA to arihaMta deva che. tathA pudgalamayI dehathI rahita, lokanA zikhara para virAjamAna, samyakatvAdi aSTaguNavALA, ATha karma rahita evA siddhadeva che. emanA aneka nAmo che:- arahaMta, jina, siddha, paramAtmA, mahAdeva, zaMkara, viSNu, brahmA, hari, buddha, sarvajJa, vItarAga, paramAtmA ityAdi artha sahita aneka nAma che; evuM devanuM svarUpa jANavuM. guno paNa arthathI vicAra karIe to arihaMtadeva ja che. kemake mokSamArgano upadeza karavAvALA arihaMta ja che; teo ja sAkSAt mokSamArganuM pravartana karAve che; tathA arihaMta pachI chamastha jJAnanA dhAraka temanuM ja nirjhanya digambararUpa dhAraNa karavAvALA muni che te guru che; kemake arihaMtanI samyagdarzana-jJAna-cAritranI ekadeza zuddhatA temanAmAM jovA maLe che ane te ja saMvara, nirjarA ane mokSanuM kAraNa che, ethI arihaMtanI jema je ekadeza rUpathI nirdoSa che te muni paNa guru che, mokSamArgano upadeza karavAvALA che. AvuM munipaNuM sAmAnyarUpathI eka prakAranuM che ane vizeSarUpathI te ja traNa prakAranuM che-AcArya, upAdhyAya, sAdhu. A prakAre A padavInI vizeSatA hovA chatAM paNa temanI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates darzanapAhuDa). 11 munipaNAnI kriyA samAna ja che; bAhya liMga paNa samAna ja che; pAMca mahAvrata, pAMca samiti, traNa guti AvA tera prakAranA cAritra paNa samAna ja che; tapa paNa zakti anusAra samAna ja che; sAmyabhAva paNa samAna che; mULaguNane uttaraguNa paNa samAna che; pariSahu-upasargonuM sahuna karavuM paNa samAna che; AhArAdinI vidhi paNa samAna che; caryA-sthAna-AsanAdi paNa samAna che; mokSamArganI sAdhanA samyakatva, jJAna, cAritra-paNa samAna che; dhyAtA, dhyAna ane dhyeyapaNuM paNa samAna che; jJAtA, jJAna ane zeyapaNuM paNa samAna che; cAra ArAdhanAnI ArAdhanA, krodhAdika kaSAyonuM jItavuM ityAdi munionI pravRtti che te badhI samAna che. vizeSa A che ke je AcArya che. teo anyane paMcAcAra grahaNa karAve che, tathA anyane doSa lAge to tene prAyazcitanI vidhi batAve che; dharmopadeza, dIkSA, zikSaNa Ape che AcArya guvaMdana yogya che. je upAdhyAya che te vAdita, vAgmitva, kavitva ane gamakatva A cAra vidhAomAM pravINa hoya che, temAM zAstrano abhyAsa mukhya kAraNa che. je svayaM zAstra vAMce che ane bIjAne bhaNAve che-AvA upAdhyAya guruvaMdana yogya che. temanA anya munivrata, mULaguNa, uttaraguNanI kriyA AcArya samAna ja hoya che. tathA sAdhu ratnatrayAtmaka mokSamArganI sAdhanA kare che te sAdhu che; temane dIkSA, zikSaNa, upadezAdi devAnI mukhyatA nathI; teo to potAnA svarUpanI sAdhanAmAM ja tatpara hoya che. jinAgamamAM jevI nircantha dimbaramuninI pravRtti kahI che tevI badhI pravRtti temane hoya che - AvA sAdhu vaMdana yogya che. anya liMgI-veSadhArI, vratAdikathI rahita, parigrahavALA, viSayomAM Asakta guru nAma dhAraNa kare che te vaMdana yogya nathI. A paMcamakALamAM jinamatamAM paNa vezadhAraNa karavAvALA thayA che. teo zvetAmbara, yApanIya saMgha, gopucchapiccha saMgha, ni: piccha saMgha, drAviDa saMgha Adi aneka che. A badhA vaMdana yogya nathI. mUla saMgha, nagna digambara, aThThAvIsa mULa guNonA dhAraka, dayAnA ane zaucanA upakaraNa evA, mayUrapiccha-kamaMDala dhAraNa karavAvALA, yathokta vidhithI AhAra karavAvALA guru vaMdana yogya che, kemake jyAre tIrthaMkaradeva dIkSA le che tyAre AvuM ja rUpa dhAraNa kare che, anya veSa dhAraNa karatA nathI; Ane ja jinadarzana kahe che. dharma tene kahe che ke je jIvane saMsAranA du:kharUpa nIca-padathI mokSanA sukharUpa Ucca padamAM laI jAya; -Avo dharma muni-zrAvakanA bhedathI darzana-jJAna-cAritrAtmaka ekadezasarvadazarUpa nizcaya-vyavahAra dvArA be prakAre kahela che; tenuM mULa samyagdarzana che; tenA vinA dharmanI utpatti thatI nathI. A prakAre deva-guru-dharmamAM tathA lokamAM yathArtha daSTi ane mUDhatA na hoya te amUDhadaSTi aMga che. 4 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 12 (aSTapAhuDa (5) upagRhana:- potAnA AtmAnI zaktine vadhAre te upabRhaNa aMga che. samyagdarzana-jJAna-cAritrane potAnA puruSArtha dvArA vadhAre e ja upabRhaNa che. Ane upagUThana paNa kahe che. teno evo artha jANavo joIe ke jinamArga svayaMsiddha che; temAM bALaka ke asamartha manuSyanA Azraye je nyUnatA hoya tene potAnI buddhithI gopavIne dUra kare te upagUhuna aMga che. 5 (6) sthitikaraNaH- je dharmathI paDI jAya tene daDha karavo te sthitikaraNa aMga che. svaye karmonA udayane vaza thaI kadAcit zraddhAthI tathA kriyA-AcArathI Tyuta thAya to potAne puruSArthapUrvaka pharI zraddhAmAM daDha kare, te ja prakAre anya koI dharmAtmA dharmathI Tyuta thato hoya to tene upadezAdika vaDe dharmamAM sthApita kare-te sthitikaraNa aMga che. (7) vAtsalya- arihaMta, siddha, temanI pratimA, caityAlaya, caturvidha saMgha ane zAstramAM dAstava hoya-jema zeThano nokara dAsa hoya che tema te vAtsalya aMga che. dharmanA sthAnako para upasargAdi Ave to temane potAnI zakti anusAra dUra kare, potAnI zaktine chupAve nahi:- A badhuM dharmamAM ati prema hoya tyAre bane che. 7 (8) prabhAvanA:- dharmano udyota-prakAza karavo te prabhAvanA aMga che. ratnatraya vaDe potAnA AtmAno udyota karavo tathA dAna, tapa, pUjA-vidhAna dvArA tema ja vidhA, atizayacamatkArAdi vaDe jinadharmano udhota karavo te prabhAvanA aMga che. 8 A prakAre A samyakatvanA ATha aMga che; jene A ATha aMga pragaTa hoya tene samyakatva che ema jANavuM joIe. prazna- jo A samyakatvanA cihno mithyAdaSTimAM paNa jovAmAM Ave to samyakramithyAno bheda kevI rIte pADavo? samAdhAnaH- jevA samyagdaSTinA cihno hoya che tevA mithyAtvIne to kadApi hotA nathI. chatAM paNa aparIkSakane samAna jaNAtA hoya to parIkSA karIne bheda jANI zakAya che. parIkSAmAM potAno svAnubhava mukhya che. sarvajJanA AgamamAM jevo AtmAno hovAnuM kahyuM che tevo potAne anubhava thayo hoya to tenAthI potAnI vANI-kAyAnI pravRtti paNa tadanusAra thAya che. te pravRtti anusAra anyanI paNa vANI-kAyAnI pravRtti oLakhAya che; A prakAre parIkSA karavAthI vibhAga thAya che. tathA A vyavahAra mArga che. AthI vyavahArI chadmastha jIvone potAnA jJAna anusAra pravRtti hoya che; yathArtha to sarvajJadeva jANe che. vyavahArIne sarvajJadeve vyavahArano ja Azraya batAvyo che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates darzanapAhuDa) 13 A antaraMga samyatvabhAvarUpa samyakatva che te ja samyagdarzana che. tathA bAhyadarzana, vrata, samiti, guNirUpa cAritra ane tapasahita aThThAvIsa mULaguNa sahita nagna digambara mudrA tenI mUrti che, tene jinadarzana kahe che. A prakAre dharmanuM mULa samyagdarzana jANIne je samyagdarzana rahita che temane vaMdana-pUjanano niSedha karyo che. -Avo A upadeza bhavya jIvoe aMgIkAra karavA yogya che. 2 have kahe che ke aMtaraMga samyagdarzana vinA bAhya cAritrathI nirvANa-mukti hotI nathI: daMsaNabhaTThA bhaTThA daMsaNabhaTThassa Natthi nnivvaannN| sijjhaMti cariyabhaTThA daMsaNabhaTThA Na sijhNti||3|| darzanabhraSTAH bhraSTAH darzanabhraSTasya nAsti nirvaannm| sidhyanti cAritra bhraSTAH darzanabhraSTAH na sidhynti||3|| dabhraSTa jIvo bhraSTa che, dabhraSTano nahi mokSa che; cAritrabhraSTa mukAya che, dabhraSTa nahi mukti lahe. 3 artha:- je puruSa darzanathI bhraSTa che te bhraSTa che; je darzanathI bhraSTa che temane nirvANa thato nathI; kemake A prasiddha che ke je cAritrathI bhraSTa che teo to siddhine prApta thAya che paraMtu je darzanabhraSTa che te siddhi prApta karI zakatA nathI. bhAvArtha:- je jinamatanI zraddhAthI bhraSTa che temane bhraSTa kahe che; ane je zraddhAthI bhraSTa nathI, kintu kadAcita karmanA udayathI cAritrabhraSTa thayA che temane bhraSTa kahetA nathI; kemake je darzanathI bhraSTa che temane nirvANanI prApti hotI nathI; je cAritrathI bhraSTa thAya che ane zraddhAmAM daDha rahe che temane to zIghra ja pharIthI cAritra grahaNa thAya che ane mokSa thAya che paNa darzanazraddhAthI bhraSTa hoya tene pharI cAritra grahaNa kaThina hoya che. AthI mokSanI prApti durlabha kahI che. jema-vRkSanI DALIo vagere kapAI jAya ane mULa sAjA hoya to DALIo vagere jaladIthI pharI ugI Avaze ane phaLo paNa besaze paraMtu mULa ukhaDI jAya to DALIo vagere kevI rIte thaze? tevI ja rIte dharmanuM mULa darzana jANavuM. 3 - have je samyagdarzanathI bhraSTa che ane zAstrone aneka prakArathI jANe che to paNa saMsAramAM bhaTake che;- evA jJAnathI paNa darzanane adhika kahe che: * svAbhAnubhUti jJAnaguNanI paryAya che. jJAna dvArA samyatvano nirNaya karavo tenuM nAma vyavahArInA vyavahArano Azraya samajavo, paraMtu bhedarUpa vyavahAranA AzrayathI vItarAga aMzarUpa dharma thaze evo artha kayAMya paNa samajavo nahi. 1. dabhraSTa = samyagdarzana rahita. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates (aSTapAhuDa sammattarayaNa jANaMtA bahuvihAiM stthaaii| ArAhaNAvirahiyA bhamaMti tattheva ttthev|| 4 / / samyaktvaratnabhraSTAH jAnaMto bahuvidhAni shaastraanni| ArAdhanA virahitAH bhramati tatraiva ttraiv||4|| samyakatvaratnavihIna jANe zAstra bahuvidhane bhale, paNa zUnya che ArAdhanAthI tethI tyAM ne tyAM bhame. 4 artha:- je puruSa samyakatvarUpa ratnathI bhraSTa che tathA aneka prakAranA zAstrone jANe che, tathApi te ArAdhanAthI rahita thayA thakA saMsAramAM ja bhramaNa kare che. be vAra (tyAM ne tyAM) kahIne bahu ja paribhramaNa batAvyuM che. bhAvArtha- je jinamatanI zraddhAthI bhraSTa che ane zabda, nyAya, chaMda, alaMkArAdi aneka prakAranA zAstrone jANe che to paNa samyagdarzana, jJAna, cAritra, kaparUpa ArAdhanA temane hotI nathI; tethI kumaraNathI cAra gatirUpa saMsAramAM ja bhramaNa kare che-mokSa prApta karI zakatA nathI; tethI samyakatva rahita jJAnane ArAdhanA nAma apAtuM nathI. have kahe che ke je tapa paNa kare che ane samyakatva rahita hoya che temane svarUpano lAbha hoto nathI: sammattavirahiyA NaM suTTa vi uggaM tavaM caraMtA nnN| Na lahaMti bohilAhaM avi vaasshsskoddiihiN|| 5 / / samyakatvavirahitA NaM suSTu api ugraM tapaH caraMto nnN| na labhante bodhilAbhaM api vrssshsrkottibhiH||5|| samyakatva viNa jIvo bhale tapa ugra surchA Acare, paNa lakSa koTi varSamAMya bodhilAbha nahIM lahe. 5 artha:- je puruSa samyakatvathI rahita che teo sukhu arthAt sArI rIte ugra tapanuM AcaraNa kare to paNa teo bodhi arthAt samyagdarzana-jJAna-cAritramaya je potAnuM svarUpa che teno lAbha prApta karatA nathI; teo hajAra-karoDa varSa sudhI tapa karatA rahe to paNa temane svarUpanI prApti thatI nathI. ahIM mULa gAthAmAM be jagyAe zabda che. te prAkRta bhASAmAM avyaya che, teno artha vAkayano alaMkAra che. bhAvArtha- samyakatva vinA hujAra-karoDa varSa tapa karavA chatAM paNa mokSamArganI prApti thatI nathI. ahIM hajAra-karoDa varSa kahevAnuM tAtparya eTalA ja varSo samajavAnuM nathI, paraMtu Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates darzanapAhuDa) 15 kALanI vipulatA batAvI che. tapa manuSya paryAyamAM ja hoya che ane manuSyakALa paNa thoDo che. tethI tapanA mATe ATalA varSo paNa ghaNA kahyAM che. 5 -Ama prathama jaNAvyA pramANe samyakatva vinA cAritra, tapane niSphaLa kahyuM che. have samyakatva sahita badhI pravRtio saphaLa che ema kahe che - sammattaNANadaMsaNabalavIriyavaDDhamANa je svve| kalikalusapAvarahiyA varaNANI hoMti airenn||6|| samyaktvajJAnadarzanabalavIrya varddhamAnAH ye srve| kalikaluSapAparahitAH varajJAninaH bhavaMti acirenn||6|| samyakatva-darzana-jJAna-baLa-vIrya aho ! vadhatA rahe, kalimalarahita je jIva, te va2jJAnane acire lahe. 6 artha:- je puruSo samyakatva, jJAna, darzana, baLa, vIryathI vardhamAna che tathA kalikaluSapApathI arthAt A paMcamakALanA malina pApathI rahita che te badhA alpakALamAM varajJAnI arthAt kevaLajJAnI thAya che. bhAvArtha:- A paMcama kALamAM jaDa-vaka jIvonA nimittathI yathArtha mArga apabhraMza thayo che. tenI vAsanAthI je jIvo rahita thayA che teo yathArtha jinamArganI zraddhArUpa samyakatva sahita jJAna-darzananA potAnA baLane chupAvyA vinA tathA potAnA vIrya arthAt zaktithI vardhamAna thayA thakA pravarte che. teo alpa kALamAM ja kevaLajJAnI thaIne mokSa prApta kare che. 6 have kahe che ke-samyakatvarUpI jaLano pravAha AtmAne karma raja coMTavA deto nathI. sammattasalilapavaho NiccaM hiyA e payaTTae jss| kammaM vAluyavaraNaM baMdhucciya NAsae tss||7|| samyaktvasalilapravAhaH nityaM hRdaye pravarttate ysy| karma vAlukAvaraNaM baddhamapi nazyati tsy||7|| samyakatvanIra pravAha jenA hRdayamAM nitye vahe, tasa baddhakarmo vAlukA-AvaraNa sama kSayane lahe. 7 artha - je puruSonA hRdayamAM samyakatvarUpI jaLano pravAha nirantara pravartamAna che tene karmarUpI raja-dhULanuM AvaraNa lAgatuM nathI, tathA pUrva kALamAM je karmabaMdha thayo hoya che te paNa nAza pAme che. bhAvArtha- samyakatva sahita puruSone (nirantara jJAna cetanAnA svAmItvarUpa pariNamana Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 16 (aSTapArTuDa che tethI) karmanA udayathI thayela rAgAdika bhAvonuM svAmItva hotuM nathI. AthI kaSAyonI tIvra, malinatAthI rahita ujvala pariNAma hoya che, tene jaLanI upamA ApI che. jema-jayAM nirantara jaLano pravAhu vaheto hoya che tyAM retI-veLu-raja coMTatI nathI, tevI rIte samyakatvI jIvo karmanA udayane bhogavatA hovA chatAM paNa karmathI lepAtA nathI. tathA bAhya vyavahAranI apekSAthI evuM paNa tAtparya jANavuM joIe ke jenA hRdayamAM nirantara samyatvarUpI jaLano pravAha vaheto hoya che te samyakatvI puruSo A kalikALa samabandhI vAsanA arthAt kudeva-kuzAstrakuguru ne namaskAra Adi aticArarUpa raja paNa lAgavA detA nathI, tathA tene mithyAtva sambandhI prakRtiono AgAmI bandha paNa thato nathI. 7 have kahe che ke je darzanabhraSTa che tathA jJAna-cAritrathI paNa bhraSTa che teo pote to bhraSTa che ja paraMtu bIjAone paNa bhraSTa kare che, A anartha che: je daMsaNesu bhaTThA NANe bhaTThA carittabhaTThA y| ede bhaTTha vi bhaTThA sesaM pi jaNaM vinnaasNti||8|| ye darzaneSu bhraSTAH jJAne bhraSTAH cAritrabhraSTA: c| ete bhraSTAt api bhraSTAH zeSaM api janaM vinaashyNti||8|| dabhraSTa, jJAne bhraSTane cAritramAM che bhraSTa je, te bhraSTathI paNa bhraSTa che ne nAza anya taNo kare. 8 artha:- je puruSo darzanamAM bhraSTa che tathA jJAna-cAritramAM paNa bhraSTa che te puruSo bhraSTamAM paNa vizeSa bhraSTa che. koI to darzana sahita che paraMtu jJAna-cAritra temane hotA nathI. tathA koI aMtaraMga darzanathI bhraSTa che to paNa jJAna-cAritranuM sArI rIte pAlana kare che; ane je darzana-jJAna-cAritra A traNethI bhraSTa che teo to atyaMta bhraSTa che; teo pote to bhraSTa che paraMtu bAkInA arthAt potAnA sivAya anya janone paNa bhraSTa kare che. bhAvArtha- ahIM sAmAnya vacana che ethI evo paNa Azaya sUcita kare che ke satyArtha zraddhAna-jJAna-cAritra to dUra ja rahyuM, je potAnA matanA zraddhA-jJAna-AcaraNathI paNa bhraSTa che teo to nirargaLa svecchAcArI che, teo svayaM bhraSTa che tevI ja rIte anya lokone upadezAdi dvArA bhraSTa kare che, tathA temanI pravRtti joIne loko svayameva bhraSTa thAya che; tethI AvA tIvra kaSAyI niSiddha che, temanI saMgati karavI paNa ucita nathI. 8 have kahe che ke AvA bhraSTa puruSo svayaM bhraSTa che, teo dharmAtmA puruSone doSa lagAvIne bhraSTa batAve che - Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates darzanapAhuDa) 17 jo kovi dhammasIlo sNjmtvnniymjoggunndhaarii| tassa ya dosa kahaMtA bhaggA bhaggAttaNaM diti||9|| yaH ko'pi dharmazIlaH saMyama tponiymyoggunndhaarii| tasya ca doSAn kathayaMta: bhagnA bhagnatvaM ddti||9|| je dharmazIla, saMyama-niyama-tapa-yoga-guNa dharanAra che, tenAya bhAkhI doSa, bhraSTa manuSya de bhraSTatane. 9 artha:- je puruSo dharmazIla arthAt potAnA svarUparUpa dharmane sAdhavAnAM jeno svabhAva che; saMyama arthAt Indriya-manano nigraha ane cha kAyanA jIvonI rakSA; tapa arthAt bAhyAMtara bhedanI apekSAthI bAra prakAranA tapa, niyama arthAt Avazyaka Adi nityakarma yoga arthAta samAdhi, dhyAna tathA varSARtu Adi kALayoga; guNa arthAt mULaguNa, uttara guNa-ene dhAraNa karavAvALA che tene keTalAka matabhraSTa jIvo doSonuM AropaNa lagAvIne kahe che ke-A bhraSTa che, doSayukta che, te pApAtmA jIvo svayaM bhraSTa che tethI potAnA abhimAnanI puSTi karavA mATe anya dharmAtmA puruSone bhraSTa paNAno AkSepa kare che. bhAvArtha- pApIone Avo ja svabhAva hoya che ke pote svayaM pApI che te pramANe dharmAtmAmAM doSa batAvIne potAnI samAna banAvavA icche che. AvA pApIonI saMgati karavI joIe nahi. 9 have kahe che ke-je darzanabhraSTa che te mULabhraSTa che, tene phaLanI prApti thatI nathI: jaha mUlammi viNaDhe dumassa parivAra Natthi privddddhii| taha jiNadaMsaNabhaTThA mUlaviNaTThA Na sijjhNti||10|| yathA mUle vinaSTe drumasya parivArasya nAsti privRddhiH| tathA jinadarzanabhraSTA: mUlavinaSTA: na siddhynti||10|| jayama mULanAze vRkSanA parivAranI vRddhi nahIM, jinadarzanAtmaka mULa hoya viniSTa to siddhi nahIM. 10 artha:- je pramANe vRkSanuM mULa nAza pAmavAthI teno parivAra arthAta thaDa, DALIo, pAMdaDAM, puSpo, phaLanI vRddhi thatI nathI. te ja pramANe je jina-darzanathI bhraSTa che-bAhyamAM to nagna digambara yathAjAtarUpa nigraMtha liMga, mULaguNanuM dhAraNa, mayUrapicchanI pIMchI tathA kamaMDaLa dhAraNa karavAM, yathAvidhi doSo TALIne UbhA UbhA zuddha AhAra levo vagere bAhya zuddha veSa dhAraNa kare che, tathA aMtaraMgamAM jIvAdi cha dravyo, nava padArtho, sAta tatvonuM yathArtha Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates (aSTapAhuDa zraddhAna ane bhedavijJAnathI AtmasvarUpanuM anubhavana-AvA darzana-matathI bAhya che te mULavinaSTa che, temane siddhi thatI nathI. teo mokSaphaLane prApta karatA nathI. 10 have kahe che ke jina darzana ja mULa mokSamArga che: jaha mUlAo khaMdho sAhAparivAra bahu guNo hoi| taha jiNadaMsaNa mUlo NihiTTho mokkhmggss||11|| yathA mUlAt skaMdhaH zAkhAparivAraH bahuguNaH bhvti| tathA jinadarzanaM mUlaM nirdiSTaM mokssmaargsy||11|| jyama mULa dvArA skaMdha ne zAkhAdi bahu guNa thAya che, tyama mokSapathanuM mULa jinadarzana kahyuM jinazAsane. 11 artha - je prakAre vRkSanA mULathI thaDa thAya che; thaDa kevuM hoya che ke jemane DALIo vagere parivAra sAthe ghaNAM guNa che. ahIM "guNa" zabda ghaNAMno vAcaka che; te prakAre gaNadhara devAdi jinadarzanane mokSamArganuM mULa kahyuM che. bhAvArtha- ahIM jinadarzana arthAta tIrthaMkara paramadeve je darzana grahaNa karyuM teno ja upadeza Apyo che te mUlasaMgha che, te aThThAvIsa mULaguNa sahita kahyo che. pAMca mahAvrata, pAMca samiti, cha Avazyaka, pAMca indriyone vazamAM rAkhavI, snAna na karavuM, bhUmiziyana, vastrAdino tyAga arthAta digambara mudrA, kezaloca karavo, e vakhata bhojana karavuM, UbhA UbhA AhAra levo, dAtaNa na karavuM-A aThThAvIsa mUlaguNa che. tathA chetAlIsa doSa TALIne AhAra karavo te eSaNA samitimAM AvI gayuM. IryA patha-nIce joIne cAlavuM te IryAsamitimAM AvI gayuM. tathA dayAnuM upakaraNa moranI pIMchI ane zaucanuM upakaraNa kamaMDaLa dhAraNa karavuM-evo bAhya veSa hoya che. tathA aMtaraMgamAM jIvAdimAM cha dravyo, paMcAstikAya, sAta tattva, nava padArthone yathokta jANIne zraddhA karavI ane bhedavijJAna dvArA potAnA AtmasvarUpanuM ciMtana karavuM. anubhava karavo- AvuM darzana athavA mata te mUlasaMghano che. AvuM jinadarzana che te mokSamArganuM mULa che; A mULathI mokSamArganI sarve pravRtti saphaLa thAya che. tathA je AnAthI bhraSTa thayA che te A paMcama kALanA doSathI jainAbhAsI thayA che te zvetAmbara, drAviDa, yApanIya, gopucchapiccha, nipiccha-pAMca saMgha thayA che; temaNe sUtrasiddhAMta apabhraMza karyA che. jemaNe bAhya veSane badalIne AcaraNane bagADyuM che te jinamatanA mUlasaMghathI bhraSTa che, temane mokSamArganI prApti nathI. mokSamArganI prApti mUlasaMghanA zraddhAna-jJAna-AcaraNathI ja che evo niyama jANavo. 11 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates darzanapAhuDa) 19 AgaLa kahe che ke je yathArtha darzanathI bhraSTa che ane darzananA dhAraNa karanArAothI potAno vinaya karAvavA icche che te durgati prApta kare che - je daMsaNesu bhaTThA pAe pADaMti dsnndhraannN| te hoMti lallamUA bohI puNa dullahA tesiN||12|| ve darzaneSu bhraSTAH pAdayoH pAtayaMti drshndhraan| te mayaMti 77mUT: vofdha: puna: kurtamAM teSAmanA 22 nA dabhraSTa je nija pAya pADe daSTinA dharanArane, te thAya mUMgA, khaMDabhASI, bodha durlabha temane. 12 artha - je puruSa darzanamAM bhraSTa che tathA anya je darzananA dhAraka che temane potAnA page paDAve che, namaskArAdi karAve che te parabhavamAM lUlA, mUMgA thAya che ane temane bodhi arthAt samyagdarzana-jJAna-cAritranI prApti durlabha hoya che. bhAvArtha:- je darzanabhraSTa che te mithyASTi che ane darzananA dhAraNa karanAra che te samyagdaSTi che. je mithyASTi hovA chatAM samyagdaSTio pAsethI namaskAra icche che te tIvra mithyAtvanA udaya sahita che. teo bIjA bhavamAM lUlA, mUMgA thAya che arthAt ekendriya thAya che, temane paga hotA nathI, teo paramArthathI lUlA, mUMgA che. A prakAre ekendriyasthAvara thaIne nigodamAM vAsa kare che. tyAM anaMta kALa rahe che; temane darzana-jJAna-cAritranI prApti durlabha hoya che; mithyAtvanuM phaLa nigoda ja kahyuM che. A paMcama kALamAM mithyAmatanA AcArya banIne loko pAsethI vinaya pUjAdi icche che, temane mATe ema jaNAya che ke traNa rAzino mAla pUro thayo che, have ekendriya thaIne nigodamAM vAsa karaze- A prakAre jANavAmAM Ave che. 12 AgaLa kahe che ke je darzanabhraSTa che temanI zaramathI paNa je page paDe che teo paNa temanA jevA ja che - je vi paDaMti ya tesiM jANaMtA ljjaagaarvbhyenn| tesiM pi Natthi bohI pAvaM aNumoyamANANaM / / 13 / / 1. mudrita saMskRta saTIka pratimAM A gAthAno pUrvArdha A prakAre che jeno A artha che keH- " " je darzanabhraSTa puruSa darzanadhArIonA caraNamAM jhukatA nathI''" "ne haMsaneSu maTTA pApa na paMtaMti saMju ghara '' uttarArdha samAna che. 2. khaMDabhANI = aspaSTa bhASAvALA; tUTaka bhASAvALA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates (aSTapAhuDa ye'pi patanti ca teSAM jAnaMtaH ljjaagaarvbhyen| teSAmapi nAsti bodhiH pApaM anumnymaanaanaam||13|| vaLI jANIne paNa temane gArava-zarama-bhayathI name, teneya bodha-abhAva che pApAnumodana hoIne. 13 artha - je puruSo darzana sahita che teo paNa je darzanabhraSTa che temane mithyASTi jANavA chatAM paNa temanA page paDe che, lajjA, bhaya, gAravathI temanA vinayAdi kare che temane paNa bodhi arthAt darzana-jJAna-cAritranI prApti nathI. kemake teo paNa mithyAtva ke je pApa che tenuM anumodana kare che. karavuM, karAvavuM ne anumodana karavuM tene samAna kahyA che. ahIM lajjA to A prakAre che ke ame koIno vinaya nahi karIe to loko kaheze ke A uddhata che, abhimAnI che, eTalA mATe amAre to badhAnuM sAcavavuM joIe. A prakAre lajjAthI darzanabhraSTanA paNa vinayAdika kare che. tathA bhaya A prakAre che ke A rAjyamAnya che ane maMtravidyAdinA sAmarthyavALo che emano vinaya nahi karIe to amArA upara kaMIka upadrava karaze; A prakAre bhayathI vinaya kare che. tathA gArava traNa prakAranA kahyA che; rasagArava, RddhigArava, zAtAgArava. tyAM rasa gArava evo che ke miSTa, iSTa, puSTa bhojanAdi maLatA rahe tyAre tenAthI pramAdI bane che; Rddhi gArava evo che ke kaMIka tapanA prabhAvAdithI RddhinI prApti thAya tenuM abhimAna AvI jAya che, tenAthI uddhata, pramAdI rahe che tathA zAtA gArava evo che ke zarIra nIrogI rahe, kaMI kalezanuM kAraNa na Ave, tyAre sukhIpaNuM AvI jAya che, tenAthI magna rahe che-ityAdi gAravabhAvanI mastIthI kharAkhoTAno vicAra karatA nathI tyAre darzana bhraSTano paNa vinaya karavA lAgI jAya che. AvAM badhAM nimittathI darzanabhraSTano vinaya kare to temAM mithyAtvanuM anumodana Ave che. tene sAruM jANe to pote paNa tenI samAna thayo. tyAre tene bodhi kema kahevAya ? ema jANavuM 13 duvihaM pi gaMthacAyaM tIsu vi joesu saMjamo tthaadi| NANammi karaNasuddhe ubbhasaNe daMsaNe hodi||14|| dvividhaH api granthatyAgaH triSu api yogeSu saMyamaH tisstthti| jJAna karaNazuddhe udbhabhojane darzanaM bhvti||14|| jyAM jJAna ne saMyama triyoge, ubhaya parigrahatyAga che, je zuddha sthitibhojana kare, darzana tadAzrita hoya che. 14 1 gArava = (rasa-Rdhi-zAtA saMbaMdhI) garva mastAI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates darzanapAhuDa) 21 artha:- jyAM bAhyAbhyatara bhedathI banne prakAranA parigrahano tyAga hoya ane manavacana-kAya evA traNe yogomAM saMyama hoya tathA kRta, kArita, anumodanA evA traNe karaNa jemAM zuddha hoya tevuM jJAna hoya tathA nirdoSa-jemAM kRta, kArita, anumodanA potAne na lAge evuM-UbhA rahI hAtha rUpI pAtramAM AhAra kare, AvuM jyAM hoya tene mUrtimaMta darzana hoya che. bhAvArtha- ahIM darzana arthAt mata che; tyAM bAhya veza zuddha jaNAya te darzana; te ja teno aMtaraMga bhAva batAve che. tyAM bAhya parigrahu arthAt dhanadhAnyAdika ane aMtaraMga parigraha mithyAtva-kapAyAdi, te jyAM na hoya, yathAjAta digambaramUrti hoya, tathA Indriyamanane vazamAM rAkhatA hoya, trasa, sthAvara jIvonI dayA pALatAM hoya, evA saMyamanuM mana-vacana-kAya dvArA zuddha pAlana karatA hoya ane jJAnamAM vikAra karavo, karAvavo anumodanA karavI evA traNa kAraNothI vikAra na hoya ane nirdoSa hAtharUpI pAtramAM UbhA rahI AhAra letA hoya A prakAre darzananI mUrti hoya te jinadevano mata che. te ja vaMdana-pUjanane yogya che, bIjA pAkhaMDa veSa vaMdana-pUjA yogya nathI. 14 AgaLa kahe che ke A samyagdarzanathI ja kalyANa-akalyANano nizcaya thAya che: sammattAdo NANaM NANAdo svvbhaavuvlddhii| uvaladdhapayatthe puNa seyAseyaM viyaannedi|| 15 / / samyaktvAt jJAnaM jJAnAt srvbhaavoplbdhiH| upalabdhapadArthe punaH zreyo'zreyo vijaanaati||15|| samyakatvathI sujJAna, jethI sarva bhAva jaNAya che, ne sau padArtho jANatAM azreya-zreya jaNAya che. 15 artha:- samyakatvathI to jJAna samyapha thAya che, tathA samyakajJAnathI sarva padArthonI upalabdhi arthAt prApti arthAt jANavAnuM thAya che. tathA padArthone jANavAthI zreya arthAt kalyANa ne azreya arthAt akalyANa A banne jANavAmAM Ave che. bhAvArtha- samyagdarzana vinA jJAnane mithyAjJAna kahyuM che. tethI samyagdarzana thayA pachI ja samyajJAna thAya che ane samyajJAnathI jIvAdi padArthonuM svarUpa yathArtha jANavAmAM Ave Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates (aSTapAhuDa che, tathA jyAre padArthonuM yathArtha svarUpa jANavAmAM Ave tyAre sAco-khoTo mArga jANavAmAM Ave che. A prakAre mArgane jANavAmAM paNa samyagdarzana ja mukhya che. 15 kalyANa-akalyANane jANavAthI zuM thAya che te have kahe che: seyoseyavidaNhU udbudadussIla sIlavaMto vi| sIlaphaleNabbhudayaM tatto puNa lahai NivvANaM / / 16 / / zreyo'zreyavettA uddhRtaduHzIla: shiilvaanpi| zIlaphalenAbhyudayaM tataH punaH labhate nirvaannm||16|| azreya-zreya sujANa choDI kuzIla dhAre zIlane, ne zIlaphaLathI hoya abhyadaya, pachI mukti lahe. 16 artha - kalyANa ane akalyANa mArgane jANavAvALA puruSa "udadhRtaduHzIlaH' arthAt jeNe mithyAtva svabhAvane uDADI dIdho che-evA hoya che; tathA "zIlavAnapi" arthAta samyakatva svabhAvayukta paNa hoya che tathA te samyaka svabhAvanA phaLathI vRddhine prApta thAya che, tIrthaMkarAdi pada prApta kare che, tathA vRddhi thayA pachI nirvANa prApta thAya che. bhAvArtha- sAcA-khoTA mArgane jANe tyAre anAdi saMsArathI mAMDIne je mithyAtvabhAvarUpa prakRti che te palaTIne samyaphasvabhAva svarUpa prakRti thAya che, te prakRtithI viziSTa puNya bAMdhe tyAre abhyadayarUpa tIrthaMkarAdinI padavI prApta karIne nirvANa pAme che. 1 have kahe che ke AvuM samyakatva jinavacanathI prApta thAya che, tethI te ja sarva duHkhono nAza kare che: jiNavayaNamosahamiNaM visayasuhavireyaNaM amidbhuudN| jaramaraNavAhiharaNaM khayakaraNaM savvadukkhANaM / / 17 / / jinavacanamauSadhamidaM vissysukhvirecnmmRtbhuutm| jarAmaraNavyAdhiharaNaMkSayakaraNaM mA 27 jinavacanarUpa davA viSayasukharecikA, amRtamayI, che vyAdhi-maraNa-jarAdiharaNI, sarva duHkha vinAzinI. 17 1 abhyadaya = tIrthakaratAdinI prApti Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates darzanapAhuDa) 23 artha:- A jinavacana che te auSadhi che, te kevI auSadhi che? ke indriyaviSayomAM je sukha mAnyuM che tenuM virecana arthAta dUra karavAvALAM che. tathA kevA che? amRtabhUta arthAt amRta samAna che ane tethI jarA maraNarUpa rogano, tathA sarva duHkhono kSaya karavAvALAM che. bhAvArtha- A saMsAramAM prANI viSaya sukhonuM sevana kare che. jenAthI karma baMdhAya che ane tethI janma-jarA-maraNarUpa rogothI pIDAya che; tyAM jinavacanarUpI auSadhi evI che ke je viSaya sukhothI aruci utpanna karI temanuM virecana kare che. jevI rIte bhAre AhArathI jyAre maLa vadhe che tyAre tAva Adi roga utpanna thAya che tyAre rogIne reca mATe haraDe Adi auSadi upakArI thAya che tevI ja rIte jinavacana upakArI thAya che. te viSayothI vairAgya thavAthI karmabaMdha thato nathI ane tyAre janma-jarA-maraNa roga thato nathI tathA saMsAranA duHkhano abhAva thAya che. A rIte jinavacanane amRta samAna mAnI aMgIkAra karavAM. 17 have jinavacanamAM darzananA liMga athavA veSa keTalA prakAranA kahyA che te kahe che: egaM jiNassa ruvaM vidiyaM ukkiTThasAvayANaM tu| avaraTThiyANa taiyaM cauttha puNa liMgadaMsaNaM nntthi||18|| ekaM jinasya rupaM dvitIyaM utkRSTa zrAvakANAM tu| avarasthitAnAM tRtIyaM caturthaM puna: liMgadarzanaM naasti||18|| che eka jinanuM rUpa, bIjuM zrAvakottama-liMga che, trIjuM kahyuM AryAdinuM, cothuM na koI kahela che. 18 artha:- darzanamAM eka to jinanuM svarUpa che; tyAM jevuM liMga jinadeve dhAraNa karyuM te ja liMga che; bIjuM utkRSTa zrAvakonuM liMga che ane trIjuM "avarasthita" arthAt jaghanya padamAM sthita evI ArthikAonuM liMga che. tathA cothuM liMga darzanamAM che ja nahi. bhAvArtha - jinamatamAM traNa liMga arthAta veSa kahela che. eka to te che ke je thayAjAtarUpa jinadeve dhAraNa karyo che; tathA bIjo agiyAramI pratimAnA dhAraka utkRSTa zrAvakano che ane trIjo strI ArthikA hoya teno che. enA sivAya cotho anya prakArano veSa jinamatamAM che nahi. je mAne che te mUlasaMghanI bahAra che. 18 1 jinanuM rUpa = jinanA rUpa samAna muninuM yathAjAtarUpa. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 24 (aSTapAhuDa have kahe che ke AvuM bAhya liMga hoya tene aMtaraMga zraddhAna paNa evuM ja hoya che ane te samyagdaSTi che: chaha davva Nava payatthA paMcatthI satta tacca nnihitttthaa| saddahai tANa ruvaM so saddiTThI munneyvyo|| 19 / / SaT dravyANi nava padArthAH paMcAstikAyAH saptatattvAni nirdssttiaani| zraddhAti teSAM rupe sa: sadadi: jJAtavya: $$aa paMcAstikAya, cha dravya ne nava artha, tattvo sAta che, zraddha svarUpo temanAM jANo sudRSTi tehane. 19 artha - cha dravya, nava padArtha, pAMca astikAya, sAta tattva-A jinavacanamAM kahyAM che. temanA svarUpanI je zraddhA kare tene samyagdaSTi jANavo. bhAvArtha - (jAti apekSAe cha dravyonAM nAma) jIva, pudgala, dharma, adharma, AkAza ane kALa-A to cha dravya che; tathA jIva, ajIva, Asrava, baMdha, saMvara, nirjarA, mokSa ane puNya, pApa-A nava tattva arthAt nava padArtha che. cha dravya kALa vinA paMcAstikAya che. puNapApa vinA nava padArtha sAta tatva che. emanuM saMkSipta svarUpa A prakAre che. jIva to cetanA svarUpa che ane cetanA darzana-jJAnamayI che; pudgala sparza, rasa, gaMdha, varNa, guNa sahita mUrtika che, tenA paramANu ane skaMdha be bheda che; skaMdhanA bheda zabda, baMdha, sUkSma, sthUla, saMsthAna, bheda, tama, chAyA, tApa, prakAza, ityAdi aneka prakAra che; dharmadravya, adharma dravya, AkAza dravya e eka-eka che, amUrtika che, niSkriya che. kAlANu asaMkhyAta dravya che. kALane choDIne pAMca dravyo bahu pradezI che, AthI astikAya pAMca che. kAla dravya bahu pradezI nathI tethI te astikAya nathI; ityAdika temanuM svarUpa tattvArtha sUtranI TIkAthI jANavuM. jIva padArtha eka che ane ajIva padArtha pAMca che; jIvane karmabandha yogya pudgalonuM AvavuM te Asrava che, karmonuM baMdhAvuM te baMdha che, AmravanuM aTakavuM te saMvara che, karmabaMdhanuM chUTI javuM te nirjarA che, saMpUrNa karmono nAza thavo te mokSa che, jIvone sukhanuM nimitta puNya che ane duHkhanuM nimitta pApa che; AvAM sAta tattva ane nava padArtha che. emanuM Agama anusAra svarUpa jANIne zraddhAna karavAvALA samyagdaSTi hoya che 19 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates darzanapAhuDa) 25 have vyavahAra ane nizcayanA bhedathI samyakatvanA be prakAra kahe che - jIvAdIsaddahaNaM sammattaM jiNavarehiM pnnnnttN| vavahArA Nicchayado appANaM havai sammattaM / / 20 / / jIvAdInAM zraddhAnaM samyaktatvaM jinavaraiH prjnyptm| vyavahArAt nizcayataH Atmaiva bhavati smyktvm||20|| jIvAdinA zraddhAnane samyakatva bhAkhyuM che jine; vyavahArathI, paNa nizcaye AtmA ja nija samyakatva che. 20 artha - jina bhagavAne jIva Adi padArthonA zraddhAnane vyavahAra samyakatva kahyuM che ane potAnA AtmAnA ja zraddhAnane nizcaya samyakatva kahyuM che. bhAvArtha:- tattvArthanuM zraddhAna vyavahArathI samyakatva che ane potAnA AtmasvarUpanA anubhava dvArA tenI zraddhA, pratIti, ruci, AcaraNa te nizcayathI samyakatva che. A samyakatva AtmAthI bhinna vastu nathI, AtmAnuM ja pariNAma che, te AtmA ja che. AvuM samyakatva ane AtmA eka ja vastu che. A nizcayano Azaya jANavo. 20 have kahe che ke- A samyagdarzana ja sarva guNomAM sAra che, tene dhAraNa karo: evaM jiNapaNNattaM daMsaNarayaNaM dhareha bhaavenn| sAraM guNarayaNattaya sovANaM paDhama mokkhss||21|| evaM jinapraNItaM darzanaratnaM dharata bhaaven| sAraM guNaratnatraye sopAnaM prathamaM mokSasya / / 21 / / e jinakathita darzanaratanane bhAvathI dhAro tame, guNa ratnatrayamAM sAra ne je prathama zivasopAna che. 21 artha:- AvuM AgaLa jaNAvyA pramANe jinezvara devanuM kahela darzana che, te guNomAM ane darzana-jJAna-cAritra e traNa ratnomAM sAra che-uttama che ane mokSa mandiramAM caDhavA mATe paheluM pagathiyuM che, AthI AcArya kahe che ke-huM bhavya jIvo! tame Ane aMtaraMga bhAvathI dhAraNa karo, bAhya kriyAdikathI dhAraNa karavuM te paramArtha nathI, aMtaraMganI rucithI dhAraNa karavuM te mokSanuM kAraNa che. 21 have kahe che ke je zraddhAna kare che tene ja samyakatva hoya che - Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates (aSTapAhuDa *jaM sakkai taM kIrai jaM ca Na sakkei taM ca sddhnnN| kevalijiNehiM bhaNiyaM saddahamANassa sammattaM / / 22 / / yat zaknoti tat kriyate yat ca na zaknuyAt tasya ca shrddhaanm| kevalijinaiH bhaNitaM zraddhAnasya smyktvm||22|| thaI je zake karavuM ane nava thaI zake te zraddhavuM; samyakatva zraddhAvaMtane sarvajJa jinadeve kahyuM. 22 artha - je karavAmAM samartha che te to kare ane je karavAmAM samartha nathI te zraddhAna kare; kemake kevaLI bhagavAne zraddhAna karavAvALAne samyakatva kahyuM che. bhAvArtha- ahIM Azaya evo che ke jo koI kahe che ke samyakatva thayA pachI to badhA padravya-saMsArane heya jANe che. jene heya jANe tene choDI munivrata dhAraNa karI cAritranuM pAlana kare tyAre samyakatvI manAya: AnA samAdhAna rUpa A gAthA che. jeNe badhA paradravyane ya jANIne nija svarUpane upAdeya jANuM, zraddhAna karyuM tyAre mithyAbhAva dUra thayo paraMtu jyAM sudhI (cAritramAM prabaLa doSa che tyAM sudhI) cAritra mohakarmano udaya prabaLa hoya che (ane) tyAM sudhI cAritra aMgIkAra karavAnuM sAmarthya hotuM nathI. jeTaluM sAmarthya che eTaluM te kare ane bAkInuM zraddhAna kare, A prakAre zraddhAna karavAvALAne ja bhagavAne samyakatva kahyuM che. have kahe che ke je AvA darzana-jJAna-cAritramAM sthita che teo vaMdana karavA yogya che: daMsaNaNANacaritte tavaviNaye nnicckaalsupstthaa| e de du vaMdaNIyA je guNavAdI guNadharANaM / / 23 / / darzanajJAnacAritre tapovinaye nityakAla suprsvsthaaH| ai te tu vandanIyA ye guNavAdinaH gunndhraannaam||23|| daMga, jJAna ne cAritra, tapa, vinaye sadAya suniSTha je, te jIva vadana yogya che - guNadhara taNA guNavAdI je. 23 artha- darzana-jJAna-cAritra, tapa tathA vinaya A sarvemAM je sArI rIte sthita che teo prazaMsanIya che, AdaraNIya che athavA sArI rIte svastha che, lIna che ane gaNadhara * niyamasAra gAthA 154 1. suniSTha = susthita. 2. guNadhara = guNanA dharanArA. 3. guNavAdI = guNane prakAzanArA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates darzanapAhuDa). -AcArya paNa temanA guNAnuvAda kare che. tethI teo vaMdana yogya che. bIjA je darzanAdikathI bhraSTa che ane guNavAnothI IrSAbhAva rAkhIne vinayarUpa pravartatA nathI teo vaMdana yogya nathI.23 have kahe che ke je yathAjAtarUpane joIne IrSAbhAvathI vaMdana karatA nathI teo mithyAdaSTi ja che: sahajuppaNNaM ruvaM dahra jo maNNae Na mcchrio| so saMjamapaDivaNNo micchAdaTThI havai eso|| 24 / / sahajotpannaM rupaM dRSTvA yaH manyate na mtsrii| sa:saMyamapratipanna: mithyAdi: mavati : 24 nA jyAM rUpa dekhI sAhajika, Adara nahIM matsara vaDe, saMyama taNo dhA2ka bhale te hoya paNa kudaSTi che. 24 artha:- je sahaja utpanna yathAkAta rUpane dekhIne mAnatA nathI, temano vinaya satkAraprIti karatA nathI ane IrSAbhAva kare che te saMyamapratipanna (saMyama dhAraNa karela che)-dIkSA grahaNa karI che to paNa pratyakSa mithyAdaSTi che. bhAvArtha- je yathAjAtarUpane joIne IrSAbhAvathI teno vinaya karatA nathI tethI ema mAnavuM paDe che ke emane A rUpanI zraddhA-ruci nathI. AvI zraddhA ruci vinA to mithyASTi ja hoya che. ahIM Azaya ema che ke-je zvetAmbara Adi thayA teo digambara rUpa pratye matsarabhAva rAkhe che ane temano vinaya karatA nathI temano niSedha che. 24 AgaLa Ane ja daDha kare che - amarANa vaMdiyANaM ruvaM daThUNa siilshiyaaNnn| je gArava karaMti ya sammattavivajjiyA hoti||25|| amaraiH vaMditAnAM rupaM dRSTavA shiilshitaanaam| ye gauravaM kurvanti ca samyakttvavivarjitAH bhvNti||25|| je amaravaMdita zIlayuta muniotaNu rUpa joIne, mithyAbhimAna kare are! te jIva daSTivihIna che. 25 artha:- devothI vaMdavA yogya zIla sahita jinezvaradevanA yathAjAtarUpa joIne je abhimAna kare che, vinayAdika karatA nathI teo samyakatvathI rahita che. 1. sAhajika = svAbhAvika; naisargika; yathAjAta. 2. matsara = IrSA, dveSa; gumAna. 3. amaravaMdita = devothI vaMdita Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates (aSTapAhuDa bhAvArtha:- je yathAjAtarUpane joIne-aNimAdika Rddhione dhAraka devo paNa jemanA caraNomAM DhaLI paDe che temane joIne-je IrSAbhAvathI namaskAra karatA nathI temanAmAM samyakatva kevuM? teo samyakatvathI rahita ja che. 25 have kahe che ke-asaMyamI vaMdana yogya nathI: assaMjadaM Na vande vatthavihINovi to Na vNdijj| doNNi vi hoMti samANA ego vi Na saMjado hodi|| 26 / / asaMyataM na vandeta vastravihIno'pi sa na vndyte| dvau api bhavataH samAnau eka: api na saMyataH bhvti||26 / / vaMdo na aNasaMyata, bhale ho nagna paNa nahi vaMdha te; banne samAnapaNuM dhare, ekake na saMyamavaMta che. 2 artha:- asaMyamIne namaskAra nahi karavA joIe. bhAvasaMyama na hoya ane bAhyamAM vastrarahita hoya te paNa vaMdana yogya nathI. kemake A banne ja saMyama rahita samAna che. teomAM ekapaNa saMyamI nathI. bhAvArtha- jeNe gRhasthano veSa dhAraNa karyo che te to asaMyamI che ja, paraMtu jeNe bAhyamAM nagnarUpa dhAraNa karyuM che ane aMtaraMgamAM bhAvasaMyama nathI to te paNa asaMyamI ja che. AthI A banne ja asaMyamI che. mATe banne ja vaMdana karavA yogya nathI. ahIM Azaya evo che ke arthAt evuM nahi mAnavuM joIe ke je AcArya yathAjAta rUpane darzana kahetA AvyA che te kevaLa nagna rUpa ja yathAjAtarUpa haze, kemake AcArya to bAhya abhyatara sarva parigraha rahita hoya tene yathAkAta rUpa kahe che. abhyatara bhAva saMyama vinA bAhya nagna hovAthI to kaMI saMyamI thavAtuM nathI ema jANavuM. ahIM koI pUche ke bAhya veza zuddha hoya nirdoSa AcAra pAlana karavAvALAnA abhyatara bhAvamAM kapaTa hoya to teno nirNaya kevI rIte thAya ? tathA sUkSmabhAva to kevaLIgamya che. mithyAtva hoya to teno nizcaya kevI rIte thAya? nizcaya vinA vaMdananI zuM rIta hoya? tenuM samAdhAnaH- evA kapaTano jyAM sudhI nizcaya na hoya tyAM sudhI AcAra zuddha dekhIne vaMdana kare temAM doSa nathI, ane kapaTano koI kAraNathI nizcaya thaI jAya tyAre vaMdana na kare. kevaLIgamya mithyAtvanI vyavahAramAM carcA nathI. chadmasthanA jJAnagamyanI carcA che. je potAnA jJAnano viSaya ja nathI teno bAdha ke nibaMdha karavAno vyavahAra nathI. sarvajJa bhagavAnanI paNa A ja AjJA che. vyavahArI jIvane vyavahAranuM ja zaraNa che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates darzanapAhuDa) 29 (noMdhaH- eka guNano bIjA AnuSaMgika (sahavartI) guNa dvArA nirNaya karavo te vyavahAra che. tenuM nAma vyavahArI jIvane vyavahAranuM zaraNa che.) ra6 have A ja arthane daDha karatAM kahe che: Na vi deho vaMdijjai Na vi ya kulo Na viya jaaisNjutto| ko vaMdami guNahINo Na hu savaNo Neva sAvao hoi||27|| nApi deho vaMdyate nApi ca kulaM nApi ca jaatisNyuktH| 'kaH vaMdyate guNahInaH na khalu zramaNa: naiva zrAvakaH bhvti||27|| nahi deha vaMdya na baMdha kula, nahi baMdha jana jAti thakI; guNahIna kayama vaMdAya? te sAdhu nathI, zrAvaka nathI. 27 artha:- dehane paNa vaMdatA nathI, kuLane paNa vaMdatA nathI tathA jAtine paNa vaMdatA nathI, kemake guNa rahita hoya tene koNa vade ? guNa vinA prakaTa muni nathI, zrAvaka paNa nathI. bhAvArtha- lokamAM paNa evo jAya che ke je guNahIna hoya che tene koI zreSTha mAnatuM nathI. deha svarUpamAna hoya to paNa zuM? kuLa UMcuM hoya to ye zuM? jAti UMcI hoya to ye zuM? kemake mokSamArgamAM to darzana-jJAna-cAritra guNa che, emanA vinA jAti, kuLa, rUpa vagere vaMdanIya nathI. emanAthI muni ke zrAvakapaNuM AvatuM nathI. muni-zrAvakapaNuM to samyagdarzana-jJAnacAritrathI hoya che. eTale ene dhAraNa karanAra che te ja vaMdana yogya che, jAti, kuLa Adi vaMdana yogya nathI. 27 have kahe che ke je tapa AdithI yukta che temane namaskAra karuM chuM - vaMdamitavasAvaNNA sIlaM ca guNaM ca baMbhaceraM c| siddhigamaNaM ca tesiM sammatteNa' suddhbhaavenn|| 28 / / vande tapaH zramaNAn zIlaM ca guNaM ca brahmacaryaM c| siddhigamanaM ca teSAM samyaktvena shuddhbhaaven|| 28 / / samyakatvasaMyuta zuddha bhAve vaMduM chuM munirAjane, tasa brahmacarya, suzIlane, guNane tathA 'zivagamanane. 28 1 'ma vadhe guNahInama' par pAhuDamAM pATha che. 2 'tava samaUT' chAyA-(tapa: samApannAta) 'tavarsa3UM[ tavasamA ' A traNa pATha mudrita 'Sa prAmRta' pustaka tathA tenI TippaNImAM che. 3 'samajona' evo pATha hovAthI pada bhaMga thato nathI. 4 zivagamana = mokSaprAti. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates GO (aSTapAhuDa artha:- AcArya kahe che ke je tapa sahita zravaNapaNuM dhAraNa kare che temane tathA temanA zIlane, temanA guNane tathA brahmacaryane huM samyakatva sahita zuddha bhAvathI namaskAra karuM chuM. kemake temanA te guNothI-samyakatva sahita zuddha bhAvathI-siddhi arthAt mokSa tarapha gamana hoya che. bhAvArtha:- pahelAM kahyuM ke zarIrAdi vaMdana yogya nathI, guNa vaMdana yogya che. have ahIM guNa sahitane vaMdana karyA che. tyAM je tapa dhAraNa karIne, gRhasthapaNuM choDIne muni thayA che temane samyaka zIla, guNa, brahmacarya sahita zuddhabhAvathI saMyukta hoya temane vaMdana karyA che. ahIM "zIla" zabdathI uttara guNa ane "guNa' zabdathI mULa guNa tathA "brahmacarya' zabdathI AtmasvarUpamAM magnatA samajavI joIe. 28 ahIM koI AzaMkA kare che-saMyamIne vaMdana yogya kahyA to samavasaraNAdi vibhUti sahita tIrthakara che teo vaMdana yogya che ke nahi? tenuM samAdhAna karavA mATe gAthA kahe che ke je tIrthakara paramadeva che teo samyakatva sahita tapanA mAhAbhyathI tIrthaMkara padavI pAme che te paNa vaMdana yogya cheH causaTThi camarasahio cautIsahi aisaehiM sNjutto| aNavarabahusattahio kmmkkhykaarnnnnimitto|| 29 / / catuHSaSTicamarasahitaH catustriMzadbhiratizayaiH sNyuktH| 'anavaratabahusattvahitaH karmakSayakAraNanimittaH / / 29 / / cosaTha camaca saMyukta ne cotrIsa atizaya yukta je bahu jIva hitakara satata, karmavinAzakAraNa-hetu che. 29 artha:- je cosaTha cAmara sahita che, cotrIsa atizaya sahita che, niraMtara ghaNA prANIonuM hita jemanAthI thAya che evA upadeza dAtA che, ane karmanA kSayanuM kAraNa che evA tIrthaMkara paramadeva che, teo vaMdana yogya che. bhAvArtha- ahIM cosaTha camAra, cotrIsa atizaya sahita e vizeSaNothI to tIrthaMkaranuM prabhuttva batAvyuM che ane prANIonuM hita karavuM tathA karmakSayanA kAraNa e vizeSaNathI anyano upakAra karanAra che ema batAvyuM che, A banne kAraNothI jagatamAM vaMdana-pUjana yogya che. mATe A rIte bhrama karavo nahi ke-tIrthakara kevI rIte pUjya che. A tIrthakara sarvajJa vItarAga 1. "pAyaravadusattadigo' (anuveravadusatvarita:) papAhuDamAM A pATha che. 2. 'nimitte' papAhuDamAM Avo pATha che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates darzanapAhuDa ) che. temanA samavasaraNAdi vibhUti racIne indrAdi bhaktajana mahimA kare che. emane kaMI prayojana nathI, pote digambaratvane dhAraNa karI aMtarIkSa birAje che ema jANavuM. 29 have mokSa zenAthI thAya che te kahe cheH NANeNa daMsaNeNa va taveNa cariyeNa saMjamaguNeNa / cauhiM pi samAjoge mokkho jiNasAsaNe diTTho / / 30 / / jJAnena darzanena ca tapasA cAritreNa saMyamaguNena / caturNAmapi samAyoge mokSaH jinazAsane dRSTaH / / 30 / / saMyama thakI, vA jJAna-darzana-ca2Na-tapa che cA2 je e cAra kerA yogathI, mukti kahI jinazAsane. 30 artha:- jJAna, darzana, tapa ane cAritrathI-A cAreno samAyoga thavAthI je saMyamaguNa hoya tenAthI jinazAsanamAM mokSa thavAnuM kahyuM che. have A jJAnAdine dine uttarotta2 sA25NuM kahe cheH gANaM Narassa sAro sAro vi Narassa hoi sammattaM / sammattAo caraNaM caraNAo hoi NivvANaM / / 31 / / jJAnaM narasya sAraH sAraH api narasya bhavati samyaktvam / samyaktvAt caraNaM caraNAt bhavati nirvANam / / 31 / / re ! jJAna na2ne sA2 che, samyaktva narane sAra che; samyaktvathI cAritra ne cAritrathI mukti lahe. 31 31 artha:- prathama to A puruSane mATe jJAna sAra che, kemake jJAnathI badhuM haiya-upAdeya jANavAmAM Ave che. pachI te puruSane mATe samyaktva nizcayathI sAra che, kemake samyaktva vinA jJAna mithyA nAma pAme che, samyaktvathI cAritra thAya che, kemake samyaktva vinA cAritra paNa mithyA ja che, cAritrathI nirvANa thAya che. bhAvArtha:- cAritrathI nirvANa hoya che ane cAritra jJAnapUrvaka satyArtha hoya che tathA jJAna samyaktvapUrvaka satyArtha hoya che. A prakAre vicAra karavAthI samyaktvane sArapaNuM AvyuM. mATe prathama te samyaktva sAra che, pachI jJAna-cAritra sAra che. pahelAM jJAnathI padArthone jANe che tethI pahelAM jJAna sAra che to paNa samyaktva vinA tenuM paNa sArapaNuM nathI ema jANavuM. have A ja arthane daDha kare cheH Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates (aSTapAhuDa NANammi daMsaNammi ya taveNa carieNa smmshienn| 'coNhaM pi samAjoge siddhA jIvA Na sndeho|| 32 / / jJAne darzane ca tapasA cAritreNa smyktvshiten| caturNAmapi samAyoge siddhA jIvA na sndehH|| 32 / / *daga-jJAnathI, samyakatvayuta cAritrathI ne ta5 thakI, -e cAranA yoge jIvI siddhi vare, zaMkA nathI. 32 artha - jJAna ane darzana thayA pachI samyakatva sahita tapa karIne cAritrapUrvaka A cAreyano samAyoga thavAthI jIva siddha thayA che, emAM saMdeha nathI bhAvArtha - pUrve je siddha thayA che te samyagdarzana-jJAna-cAritra ane tapa A cAreyano saMyogathI ja thayA che-A jinavacana che, AmAM saMdeha nathI. have kahe che ke lokamAM samyagdarzanarUpa ratna amUlya che te deva-dAnavothI pUjya che. kallANaparaMparayA lahaMti jIvA visuddhsmmttN| sammaiMsaNarayaNaM agdhedi surAsure loe||33|| kalyANaparaMparayA labhaMte jIvAH vishuddhsmyktvm| samyagdarzanaratnaM aya'te surAsure loke|| 33 / / kalyANa zreNI sAtha pAme jIva samakita zuddhane; sura-asura kerA lokamAM samyakatvaratna pujAya che. 33 artha:- jIva vizuddha samyakatvane kalyANanI paramparA sahita pAme che tethI samyagdarzana ratna che. te A sura-asurothI bharelA lokamAM pUjya che. bhAvArtha- vizuddha arthAt paccIsa maLadoSothI rahita niraticAra samyakatvathI kalyANanI paramparA arthAt tIrthaMkarapada pAme che. mATe ja A samyakatva ratna lokamAM badhA devo, dAnavo ane manuSyothI pUjya hoya che. tIrthaMkara prakRtinA baMdhanuM kAraNa soLa kAraNabhAvanA kahI che. temAM prathama darzanavizuddhi che te ja mukhya che. A ja vinayAdika paMdara bhAvanAonuM kAraNa che. eTale samyagdarzanane ja pradhAnapaNuM che. 33 1. pAThAntara :- voDuM 2. raMga-jJAna = darzana ane jJAna. 3. kalyANa zreNI = sukhonI paraMparA, vibhUtinI hAramALA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates darzanapAhuDa) 33 have kahe che ke je uttama gotra sahita manuSyapaNuM pAmIne samyakatvanI prAptithI mokSa prApta kare che e samyakatvanuM mAhAbhya cheH labhrUNa ya maNuyattaM sahiyaM taha uttameNa gottenn| lakhUNa ya sammataM akkhayasokkhaM ca lahadi mokkhaM c|| 34 / / labdhvA ca manujattvaM sahitaM tathA uttamena gotrenn| labdhvA ca samyaktvaM akSayasukhaM ca mokSaM c||34|| re! gotra uttamathI sahita manujatvane jIva pAmIne, saMprApta karI samyakatva, akSaya saukhya ne mukti lahe. 34 artha:- uttama gotra sahita manuSyapaNuM pratyakSa prApta karIne ane tyAM samyakatva prApta karI avinAzI sukharUpa kevaLajJAna prApta kare che, tathA te sukha sahita mokSa prApta kare che. bhAvArtha- A badhuM samyakatvanuM mAhAbhya che. 34 have prazna utpanna thAya che ke-je samyakatvanA prabhAvathI mokSa prApta kare che te tatkAla ja prApta kare che ke kaMIka avasthA-sthiratA paNa rahe che? tenA samAdhAnarUpa gAthA kahe che: viharadi jAva jiNiMdo sahasaTTha sulakkhaNehiM sNjutto| cautIsa aisayajudo sA paDimA thAvarA bhnniyaa|| 35 / / viharati yAvat jinendra: sahasrASTa lakSaNaiH sNyuktH| catustriMzadatizayayutaH sA pratimA sthAvarA bhnnitaa|| 35 / / cotrIsa atizayayukta, aSTa sahasra lakSaNadharapaNe jinacandra vihare jyAM lagI, te "biMba sthAvara ukta che. artha - kevaLajJAna pAmyA bAda jinendra bhagavAna jyAM sudhI A lokamAM AryakhaMDamAM vihAra kare che tyAM sudhI temanI te pratimA arthAt zarIra sahita pratibimba tene "sthAvara pratimA" A nAmathI kahe che. te jinendra kevA che? eka hajAra ATha lakSaNathI saMyukta che. tyAM zrIvRkSane prathama gaNIne ekaso ATha lakSaNa hoya che. tala, masane prathama laIne navaso vyaMjana hoya che. cotrIsa atizayomAM dasa to janmathI ja laIne utpanna thAya che - 1) niHsvedatA, 2) nirmaLatA, 3) jaitarudhiratA, 4) samacaturagna saMsthAna, 5) vajavRSabhanArAca 1 'avazvayovavuM tarIke mobhavuM ' pAThAntara. 2 saMskULa pAThAntara kR. 3 manuSatva = manuSya 4 aSTa sahasra = eka hajArane ATha 5 biMba = pratimA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 34 (aSTapAhuDa saMhanana, 6) surupatA, 7) sugaMdhatA, 8) sulakSaNatA, 9) atula vIrya, 10) hitamita vacanaAvA daza hoya che. cAra ghAtikarmono kSaya thatAM dasa hoya che - 1) zata yojana subhikSatA, 2) AkAzagamana, 3) prANIvadhano abhAva, 4) kavalAhArano abhAva, 5) upasargano abhAva, 6). caturmukhapaNuM, 7) sarvavidyA prabhutva, 8) chAyA rahitatva, 9) locananispaMdana rahitatva, ane 10) keza nakhavRddhirahitatva-AvA dasa hoya che. devo dvArA karelA cauda hoya che:- 1) sakalArdha mAgadhI bhASA, 2) sarvajIvamaitrIbhAva, 3) sarvaRtu phala-puSpa prAdurbhAva, 4) darpaNa samAna pRthvInuM hovuM, 5) maMda sugaMdha pavananuM vahevuM, 6) AkhA jagatamAM AnaMda hovo, 7) bhUmi niSphaTaka hovI, 8) devo dvArA gaMdhodakanI varSA thavI, 9) vihAra samaye caraNa kamala nIce devo dvArA suvarNamaya kamaLonI racanA thavI, 10) bhUmi dhAnya utpatti sahita thavI, 11) dizA-AkAza nirmaLa hovAM, 12) devonA AvAhananA zabdo thavAM, 13) dharmacakranuM AgaLa cAlavuM, ane 14) aSTa maMgala dravya hovA; AvAM cauda hoya che. badhAM maLIne cautrIsa atizayo thayA tathA ATha prAtihArya hoya che. temanA nAma:- 1) azokavRkSa, 2) puSpavRSTi, 3) divya dhvani, 4) cAmara, 5) siMhAsana, 6) chatra, ) mAmaDala, 8 ) dudubhivAhana- AvA ATha hoya che. AvA atizaya sahita anaMtajJAna, anaMtadarzana, anaMta sukha, anaMta vIrya sahita tIrthaMkara parama deva jyAM sudhI jIvone upadeza ApavA nimitte vihAra karatAM birAje che tyAM sudhI sthAvara pratimA kahevAya che. AvA sthAvara pratimA kahevAthI tIrthakarane kevaLajJAna thayA pachI temanuM sthiratva batAvyuM che ane dhAtu-pASANanI pratimA banAvI sthApanA karavI te eno ja vyavahAra che. have karmono nAza karIne mokSa prApta kare che ema kahe che - bArasavihatavajuttA kammaM khaviUNa vihibaleNa sN| vosaTTacattadehA NivvANamaNuttaraM pttaa|| 36 / / dvAdazavidhataSoyuktAH karmakSapayitvA vidhibalena sviiym| vyutsargatyaktadehA nirvANamanuttara prAptAH / / 36 / / 'dvAdaza tape saMyukta, nija karmo khapAvI vidhibaLe, *vyutsargathI tanane tajI, pAmyA anuttama mokSane. 36 1. dvAdaza = bAra, 2. vyutsargathI = (zarIra pratye) saMpUrNa upekSApUrvaka. 3. anuttama = sarvottama. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates darzanapAhuDa) 35 artha:- je bAra prakAranAM tapathI saMyukta thayA thakAM vidhinA baLathI potAnA karmone naSTa karI 'voTa vetta veT' arthAt jemaNe judo karIne choDI dIdho che deha evA thaIne teo anuttara arthAt have jenAthI AgaLa anya avasthA (janma) nathI evI nirvANa avasthAne prApta thAya che. bhAvArtha- je tapa dvArA kevaLajJAna prApta karI jyAM sudhI vihAra kare tyAM sudhI avasthAna rahe. pachI dravya, kSetra, kALa, bhAvanI sAmagrIrUpa vidhinA baLathI karmanaSTa karI vyutsargadvArA zarIrano tyAga karI nirvANane prApta kare che. ahIM Azaya ema che ke, jyAre nirvANa pAme che tyAre lokazikhara para jaIne virAje che. tyAM gamanamAM eka samaya lAge che. te vakhate jaMgama pratimA kahevAya che. AvA samyagdarzana-jJAna-cAritrathI mokSanI prApti thAya che. temAM samyagdarzana pradhAna che. A pAhuDamAM samyagdarzananA pradhAnapaNAnuM vyAkhyAna karyuM che. 3 savaiyA chanda mokSa upAya kahyo jinarAja ju samyagdarzana jJAna caritrA tAmadhi samyagdarzana mukhya bhaye nija bodha pharla sucaritrAnA je nara Agama jAni kare pahacAni yathAvata mitrA ghAti kSipAya ru kevala pAya aghAti hune lahi mokSa pavitrANA 1aaaa dohA nam deva guru dharmakuM, jina Agama mAniA jA prasAda pAyo amala, samyagdarzana jAnitA 2aaaa zrI kundakundasvAmI viracita aSTapAhuDamAM prathama darzana pAhuDanI paMDita jayacandrajI chAbaDA kRta dezabhASAmaya vacanikAno gujarAtI anuvAda samApta thayo. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates FFFFFFFFFFFFFFFFFFF -2sUtra pAhuDa FFFFFFFFFFFFFFFFFFF (dohA) vIra jinezva2ko namuM gautama gaNadhara lA2o kAla paMcamAM Adimai bhae sUtra karatAranA 1aaaa A prakAre maMgala karI zrI kundakundAcArya kRta prAkRtagAthAbaddha sUtrapAhuDanI dezabhASAmaya vacanikA lakhIe chIe: prathama ja zrI kundakundAcArya mahimAgarbhita sUtranuM svarUpa batAve che: arahaMtabhAsiyatthaM gaNaharadevehiM gaMthiyaM smm| suttatthamaggaNatthaM savaNA sAhaMti paramatthaM / / 1 / / arhabhdASitArthaM gaNadharadevaiH grathitaM samyak / sUtrArthamArgaNArtha zramaNAH sAdhyaMti prmaarthm||1|| ahaMtabhASita-arthamaya, gaNadharasuviracita sUtra che; "sUtrArthanA zodhana vaDe sAdhe zramaNa paramArthane. 1 artha - je gaNadharadevoe samyaka prakAre pUrvApara virodha rahita racanA karI te sUtra che. te sUtra kevuM che? sUtrano je kaMI artha che tene "mArgaNa arthAta" zodhavA-jANavAnuM jemAM prayojana che ane evA ja sUtra dvArA zramaNa (muni) paramArtha arthAt utkRSTa artha-prayojana je avinAzI mokSa che tene sAdhe che. ahIM gAthAmAM "sUtra" A prakAre vizeSya pada nathI kahyuM to paNa vizeSaNonA sAmarthyathI lIdhuM che. bhAvArtha- je arahaMta, sarvajJa dvArA kaheluM che tathA gaNadharadevoe akSara-pada-vAkayamaya gUMthyA che ane sUtranA arthane jANavAnuM ja jemAM artha-prayojana che evA sUtrathI muni paramArtha je mokSa tene sAdhe che. bIjA je akSapAda, jaimini, kapila, sugata vagere chadmastho dvArA racAyelAM kalpita sUtro che, tenAthI paramArthanI siddhi nathI. A prakAre Azaya jANavo. 1 1. sUtrArtha = sUtronA artha, 2. zodhana = zodhavuM-khojavuM te. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates sUtrapAhuDa) 37 have kahe che ke je A prakAre sUtrano artha AcAryonI paraMparAthI pravarte che tene jANIne mokSamArgane sAdhe che te bhavya che: suttammi jaM sudiTTha AiriyaparaMpareNa mggenn| NAUNa duviha suttaM vaTTadi sivamagge jo bhvvo||2|| sUtre yat sudRSTaM AcAryaparaMpareNa maargenn| jJAtvA dvividhaM sUtraM varttate zivamArge yaH bhavyaH / / 2 / / sUtre sudarzita jeha, te sUrigaNaparaMpara mArgathI jANI 'dvidhA, zivapaMtha varte jIva je te bhavya che. 2 artha- sarvajJa bhASita sUtramAM je kaMI sArI rIte kahyuM che tene AcAryonI paraMparArUpa mArgathI be prakAranA sUtrane zabdamaya ane arthamaya jANIne mokSamArgamAM pravarte che te bhavyajIva che, mokSa pAmavA yogya che. bhAvArtha:- ahIM koI kahe ke-arahaMta dvArA bhASita ane gaNadharadevoe gUMthelA sUtro to dvAdazAMgarUpa che. te to A kALamAM jovA maLatA nathI. tyAre paramArtharUpa mokSamArga ke sakhAya? enuM samAdhAna karavA mATe A gAthA che. -arahaMta bhASita, gaNadhararacita sUtromAM je upadeza che tene AcAryonI paraMparAthI jANe che, tene zabda ane artha dvArA jANIne je mokSamArgane sAdhe che te mokSa pAmavA yogya bhavya che. ahIM pharIne koI pUche ke-AcAryonI paramparA zuM che? anya granthomAM AcAryonI paramparA kahI che te nIce pramANe che: zrI vardhamAna tIrthakara sarvajJadeva pachI traNa kevaLajJAnI thayA :- 1 gautama, 2 sudharma, 3 jabbe. temanA pachI pAMca zrutakevaLI thayA :- teone dvAdazAMga sUtronuM jJAna hatuM. 1 viSNu, 2 naMdimitra, 3 aparAjita, 4 gauvardhana, 5 bhadrabAhu. temanA pachI dasapUrvanA jJAtA agiyAra thayA; 1 vizAkha, 2 prauSThila, 3 kSatriya, 4 jayasena, 5 nAgasena, 6 siddhArtha, 7 dhRtiSeNa, 8 vize 9 buddhila, 10 gaMgadeva, 11 dharmasena, temanA pachI agiyAra aMga (dhArI) pAMca AcAryo thayAH 1 nakSatra, 2 jayapAla, 3 pAMDu, 4 dhruvasena, 5 kaMsa. temanA pachI eka aMgadhArI cAra (AcArya) thayA. 1 subhadra, 2 yazobhadra, 3 bhadrabAhu, 4 lohAcArya. temanA pachI eka aMganA pUrNa jJAnIno bucchiti (abhAva) thaI, ane aMganA ekadeza arthanA jJAtA AcArye thayA. temanAmAMthI keTalAkanA nAma A pramANe che :- aThuMbali, mAdhanaMdi, dharasena, puSpadaMta, 1. sudarzita = sArI rIte darzAvavAmAM-kahevAmAM AveluM. 2. surigaNaparaMpara mArga = AcAryonI paraMparAmaya mArga. 3. dvidhA = (zabdathI ane arthathI-ema) be prakAre. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates (aSTapAhuDa bhUtabali, jinacandra, kundakunda, umAsvAmI, samatabhadra, zivakoTi, zivAyana, pUjyapAda, vIrasena, jinasena, nemicandra ityAdi. temanA pachI temanI paripArImAM je AcAryo thayA temanAthI arthano luccheda (abhAva) na thayo. AvI digambaronA saMpradAyamAM yathArtha prarUpaNA che. anya zvetAmbarAdika vaddhamAna svAmIthI paramparA meLave che te kalpi che. kemake bhadrabAhu svAmI pachI keTalAya muniavasthAmAM bhraSTa thayA. teo ardhaphAlaka kahevAyA. temanA sampradAyamAM zvetAmbara thayA. saMpradAyamAM devagaNa "(devaddhigaNI) '' nAmanA sAdhu thayo che. temaNe sUtro banAvyA che. temAM zithilAcArane puSTa karavA mATe kalpita kathA tathA kalpita AcaraNanuM kathana karyuM che te pramANabhUta nathI. paMcamakALamAM jainAbhAsIomAM zithilAcAranI adhikatA che te yogya che, A kAryamAM sAcA mokSamArganI viralatA che. eTale zithilA AcArIone sAco mokSamArga kyAMthI hoya? ema jANavuM. have ahIM keTaluMka dvAdazAMga sUtra tathA aMgabAhyazrutanuna varNana lakhI e chIetIrthakaranA mukhathI utpanna thayelI sarva bhASAmaya divyadhvani sAMbhaLIne cAra jJAna, saptaRddhinA dhAraka gaNadhara devoe akSara-padyamaya sUtraracanA karI. sUtra be prakArano che-1 aMga 2 aMgabAhya emA apunarUkta akSaronI saMkhyA 20 aMka pramANa che. e aMka eka ghATi ekaThI pramANa che. e aMka 184467440737/9551615 eTalA akSaro che. temanA pada karIe tyAre eka madhyapadanA akSara soLaso cautrIsa karoDa tyAMsI lAkha sAta hajAra AThaso aThayAsI kahyA che. ene (bArathI) bhAgavAthI ekasobAra karoDa tyAsI lAkha aThThAvana hajAra pAMca eTalA thAya. A pada bAra aMgarUpa sUtranA pada che ane bAkInA vIsa aMkomAM akSaro rahyA e aMgabAhya sUtra kahevAya che. e ATha karoDa eka lAkha ATha hajAra ekaso paMcotera akSara che. A akSaromAM cauda prakIrNakarUpa sUtranI racanA che. have A (dvAdazA) aMzarUpa sUtraracanAnA nAma ane padonI saMkhyA lakhI e chIe. (1) prathama aMga AcArAMga che. temAM munIzvaronA AcAronuM nirUpaNa che. tenA pada aDhArahajAra che. (2) bIjuM sUtrakRtAMga che. temAM jJAnanA vinaya Adika athavA dharmakriyAmAM svamanaparamatanI kriyAnA vizeSonuM nirUpaNa che. tenA pada chatrIsa hajAra che. (3) trIjuM sthAnAMga che. temAM padArthonA eka Adi sthAnonuM nirUpaNa che. jemake jIva sAmAnyarUpathI eka prakAra, vizeSarUpathI be prakAra traNa prakAra ityAdi evA sthAno kahyAM che. tenAM pada betAlIsa hajAra che. (4) cothuM samavAya aMga che. temAM jIvAdika cha dravyonA dravya, kSetra, kALa Adi dvArA varNana che. temanAM pada eka lAkha cosaTha hajAra che. (5) pAMcamuM vyAkhyAprajJapti aMga che. temAM jIvanA asti-nAsti Adi sAThahajAra prazna gaNadharadevoe tIrthakaranI pAse karyA temanuM varNana che. tenA pada be lAkha aThThAvIsa hajAra Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates sUtrapAhuDa) 39 che. (6) chaThuM jJAtRdharmakathA nAmanuM aMga che. temAM tIrthakaronI dharmakathA, jIvAdika padArthonA svabhAvanuM varNana tathA gaNadharanA praznonA uttaranuM varNana che. tenAM pada pAMcalAkha chappanahajAra che. (7) sAtamuM upAsakAdhyayana nAmanuM aMga che. temAM agiyArapaDiyA (pratimA ) Adi zrAyakanA AcAranuM varNana che. tenAM pada agiyAra lAkha sattarahajAra che. (8) AThamuM antakRtadazAMga nAmanuM aMga che. temAM eka-eka tIrthakaranA kALamAM dasa-dasa attakRta kevaLI thayA temanuM varNana che. tenA pada trevIsa lAkha aThThAvIsa hajAra che. (9) navamuM anuttaropapAdaka nAmanuM aMga che. temAM eka-eka tIrthakaranA kALamAM dasa-dasa mahAmuni ghora upasarga sahIne anuttara vimAnomAM utpanna thayA temanuM varNana che. tenAM pada bANulAkha cuMmAlIsa hajAra che. (10) dasamuM praznavyAkaraNa nAmanuM aMga che. temAM atita-anAgata (bhUta ane bhaviSyakALa) sambandhI zubha-azubhano koI prazna kare tenA yathArtha uttara kahevAnA upAyanuM varNana che. tathA AkSepaNI, vikSepaNI, saMvedanI, nirvedanI A cAra kathAonuM paNa A aMgamAM varNana che. tenAM pada trANu lAkha soLahajAra che. (11) agiyAramuM vipAkasUtra nAmanuM aMga che. temAM karmanA udayanAM tIvra-maMda anubhAganuM dravya, kSetra, kALa, bhAvanI apekSA sahita varNana che. temanAM padonI saMkhyAne johIdavAthI cAra karoDa paMdara lAkha be hajAra pada thAya che. (12) bAramuM daSTivAda nAmanuM aMga che, temAM mithyAdarzana saMbaMdhI traNaso tresaTha kuvAdonuM varNana che. tenAM pada bATha karoDa aDasaTha lAkha chappanahajAra pAMca che. A bAramA aMganAM pAMca adhikAra che. (1) parikarma, (2) sUtra, (3) prathamAnuyoga, (4) pUrvagata, (5) cUlikA. parikarmamAM gaNitanA karaNasUtra che. enA pAMca bheda che. (1) prathama caMdraprajJapti che, temAM candramAnA gamanAdika, parivAra, vRddhi-hAni, graha AdinuM varNana che, tenAM pada chatrIsa lAkha pAMca hajAra che. (2) bIjuM sUryaprajJayi che. temAM sUryanI Rddhi, parivAra, gamana AdinuM varNana che tenAM pada pAMca lAkha traNa hajAra che. 3) trIjuM jaMbUdvIpa prajJati che. temAM jambudvIpa saMbaMdhI merugiri kSetre, kulAcala AdinuM varNana che. tenAM pada traNa lAkha paccIsa hajAra che. 4) cothuM dvIpa-sAgara prajJati che. temAM dvIpasAgaranuM svarUpa tathA tyAM sthita jyotiSI, vyaMtara, bhavanavAsI devonA AvAsa tathA tyAM sthita jinamaMdironAM varNana che. tenAM pada bAvanalAkha chatrIsa hajAra che. 5) pAMcamuM vyAkhyA prajJAti che. temAM jIva, ajIva padArthonA pramANanuM varNana che. tenAM pada corAsI lAkha chatrIsa hajAra che. A pramANe parikarmanA pAMca bhedonAM pada joDavAthI eka karoDa ekayAsI lAkha pAMca hajAra thAya che. bAramAM aMgano bIjo bheda sUtra nAmano che. temAM mithyAdarzana sambandhI traNaso tresaTha kuvAdono pUrvapakSa laIne temane jIva padArtha para lagAvavA AdinuM varNana che. tenAM pada aThyAsI lAkha che. bAramAM aMgano trIjo bheda prathamAnuyoga che. temAM prathama jIvane upadezayogya tIrthaMkara Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 40 (aSTapAhuDI Adi tresaTha zalAkA puruSonuM varNana che. tenAM pada pAMca hajAra che. bAramAM aMgano cotho bheda pUrvagata che. tenAM cauda bheda che. 1) prathama utpAda nAmanuM pUrva che. temAM jIva Adi vastuonA utpAda, vyaya, dhrauvya Adi aneka dharmonI apekSAe bhedavarNana che. tenAM pada eka karoDa che. 2) bIjuM agrAyaNI nAmanuM pUrva che. temAM sAtaso sunaya, durnaya ane padravya, satatattva, nava padArthonuM varNana che. tenAM pada channe lAkha che. 3) trIjAM vIryAnuvAda nAmanuM pUrva che. temAM cha dravyonI zaktirUpa vIryanuM varNana che. tenA pada sattara lAkha che. 4) cothuM asti-nAsti pravAda nAmanuM pUrva che. temAM jIvAdika vastunuM svarUpa dravya, kSetra, kALa, bhAvanI apekSAe asti, pararUpa, dravya, kSetra, kALa, bhAvanI apekSAe nAsti Adi aneka dharmomAM vidhiniSedha karIne samabhaMga dvArA kathaMcita virodha maTADavA rUpa mukhya-gauNa karIne varNana che. tenAM pada sATha lAkha che. 5) pAMcamuM jJAnapravAda nAmanuM pUrva che. temAM jJAnanA bhedonuM svarUpa, saMkhyA, viSaya, phaLa AdinuM varNana che. tenAM pada eka karoDamAM eka ochAM che.-) chaThuM satyapravAda nAmanuM pUrva che. temAM satya, asatya Adi vacanonI aneka prakAranI pravRttinuM varNana che. tenAM pada eka karoDane cha che. 7) sAtamuM AtmapravAda nAmanuM pUrva che. temAM AtmA(jIva) padArthanA kartA, bhoktA Adi aneka dharmonuM nizcaya vyavahAranayanI apekSAe varNana che. tenAM pada chavvIsa karoDa che. 8) AThamuM karmapravAda nAmanuM pUrva che. temAM jJAnAvaraNa Adi ATha karmonA baMdha, satva, udaya, udIraNA AdinuM tathA kriyArUpa karmonuM varNana che. tenAM pada eka karoDa esI lAkha che. 9) navamuM pratyAkhyAna nAmanuM pUrva che. temAM pApanA tyAganuM aneka prakArathI varNana che. tenAM pada corAsI lAkha che. 10) dasamuM vidyAnuvAda nAmanuM pUrva che. temAM sAtaso kSudra vidyA ane pAMcaso mahA vidhAonuM svarUpa, sAdhana, maMtrAdika ane siddha thayela emanA phaLanuM varNana che. tathA aSTAMga nimitta jJAnanuM varNana che. tenAM pada eka karoDa dasa lAkha che. 11) agiyAramuM kalyANavAda nAmanuM pUrva che. temAM tIrthakara, cakravartI AdinA garbha Adi kalyANanA utsava tathA tenuM kAraNa poDaza bhAvanAdi, tapazcaraNAdika tathA candramAM, sUryAdikanA gamana vizeSa AdinuM varNana che. tenAM pada chavvIsa karoDa che. 12) bAramuM prANavAda nAmanuM pUrva che. temAM ATha prakAranA vaidhaka tathA bhUtAdikanI vyAdhine dUra karavAnA maMtrAdika tathA viSa dUra karavAnA upAya ane svarodaya AdinuM varNana che. tenA pada tera karoDa che. 13) teramuM kriyAvizAla nAmanuM pUrva che. temAM saMgItazAstra, chaMda, alaMkArAdika tathA coMsaTha kalA, garbhAdhAnAdi corAsI kriyA, samyagdarzana Adi ekaso ATha kriyA, deva vaMdanAdi paccIsa kriyA, nitya-naimittika kriyA ityAdinuM varNana che. tenAM pada nava karoDa che. 14) caudamuM triloka biMdusAra nAmanuM pUrva che. temAM traNa lokanuM svarUpa ane Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates sUtrapAhuDa) 41 bIjagaNitanuM tathA mokSanuM svarUpa tathA mokSanA kAraNabhUta kiyAnuM svarUpa ItyAdinuM varNana che. tenA pada bAra karoDa pacAsa lAkha che. AvA cauda pUve che. enA badhA pada maLIna pacANa karoDa pacAsa lAkha che. bAramAM aMgano pAMcamo bheda cUlikA che. enAM pAMca bheda che. tenA pada (darekanA) be karoDa nava lAkha nevyAsI hajAra baso che. teno 1) prathama bheda jalagatA cUlikAmAM jalanuM staMbhana karavuM, jalamAM cAlavuM, agnigatA cUlikAmAM agni staMbhana karavI, agnimAM praveza karavo, agninuM bhakSaNa karavuM ItyAdinA kAraNabhUta maMtra, taMtrAdikanI prarUpaNA che. tenAM pada be karoDa nava lAkha nevyAsI hajAra baso che. ATalAM ATalAM ja pada anya cAra cUlikAnA jANavAM. 2) bIjo bheda sthaLagatA cUlikA che. temAM meruparvata, bhUmi ItyAdimAM praveza karavo, zIdhra gamana karavuM ItyAdi kriyAnA kAraNarUpa maMtra, taMtra, tapazcaraNa AdinI prarUpaNA che. 3) trIjo bheda mAyAgatA cUlikA che, temAM mAyAmayI IndrajAla vikriyAnA kAraNabhUta maMtra, taMtra, tapazcaraNAdikanI prarUpaNA che. 4) cotho bheda rUpagatA cUlikA che. temAM siMha, hAthI, ghoDA, baLada, haraNa ItyAdi aneka prakAranA rUpa banAvI levAnA kAraNabhUta maMtra, taMtra, tapazcaraNa nI prarUpaNA che, tathA citrAma, kASThalapAdikanA lakSaNanuM varNana che. ane dhAtu rasAyaNanuM nirUpaNa che. 5) pAMcamo bheda AkAzagatA cUlikA che. temAM AkAzamAM gamanAdikanA kAraNabhUta maMtra, taMtra, taMtrAdikanI prarUpaNA che. AvuM bAramuM aMga che. A prakAre bAra aMga sUtro che. aMgabAhya zrutanA cauda prakIrNaka che. 1) prathama prakIrNaka sAmayika nAmanuM che. temAM nAma, sthApanA, dravya, kSetra, kALa, bhAvanA bhedathI cha prakAra ItyAdi sAmAyikanuM vizeSarUpathI varNana che. 2) bIjuM caturvizatistava nAmanuM prakIrNaka che. temAM covIsa tIrthakaronI mahimAnuM varNana che. 3) trIjuM vaMdanA nAmanuM prakIrNaka che. temAM eka tIrthakaranA Azraye vaMdanA stutinuM varNana che. 4)cothuM pratikramaNa nAmanuM prakIrNaka che. temAM sAta prakAranA pratikramaNanuM varNana che. 1) pAcamuM vaiyika nAmanuM prakIrNaka che. temAM pAMca prakAranA vinayanuM varNana che.-) chaThTha kRtikarma nAmanuM prakIrNaka che. temAM arihaMta AdinI vaMdanAnI kriyAnuM varNana che. 7) sAtamuM dazavaikAlika nAmanuM prakIrNaka che. temAM muninA AcAra, AhAranI zuddhatA AdinuM varNana che. 8) AThamuM uttarAdhyayana nAmanuM prakIrNaka che. temAM parISahaupasargane sahana karavAnA vidhAnanuM varNana che. 9) navamuM kalpavyavahAra nAmanuM prakIrNaka che. temAM munine yogya AcaraNa ane ayogya sevananA prAyazcitanuM varNana che. 10) dasamuM kalpAkalpa nAmanuM prakIrNaka che. temAM munine A yogya che, A ayogya che evA dravya, kSetra, kALa, bhAvanI apekSAe varNana che. 11) agiyAramuM mahAkalpa nAmanuM prakIrNaka che. temAM jinakalpI muninA pratimAyoga, trikAlayoganuM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 42 (aSTapAhuDa prarUpaNa che. tathA sthavira kalpI munionI pravRttinuM varNana che. 12) bAramuM puMDarIka nAmanuM prakIrNaka che. temAM cAra prakAranA devomAM utpanna thavAnA kAraNonuM varNana che. 13) teramuM mahApuMDarIka nAmanuM prakIrNaka che. temAM IndrAdika moTI RddhinA dhAraka devomAM utpanna thavAnA kAraNonuM prarUpaNa che. 14) caudamuM niSiddhikA nAmanuM prakIrNaka che. temAM aneka prakAranA doSonI zuddhatAnA nimitte prAyazcitonuM prarUpaNa che. A prAyazcitazAstra che. AnuM nAma nisitikA paNa che. A pramANe aMgabAhyazrata cauda prakAranA che. pUrvonI utpatti paryAyasamAsa jJAnathI mAMDIne pUrvajJAna paryata vIsa bheda che. tenuM vizeSa varNana-zruta jJAnanuM varNana-gommadasAra nAmanA graMthamAM vistArapUrvaka che tyAMthI jANavuM. 2 have kahe che ke je sUtramAM pravINa che te saMsArano nAza kare cheH 'suttaM hi jANamANo bhavassa bhavaNAsaNaM ca so kunndi| sUi jahA asuttA NAsadi sutte sahA No vi||3|| sUtre jJAyamAnaH bhavasya bhavanAzanaM ca saH kroti| sUcI yathA asUtrA nazyati sUtreNa saha naapi||3|| *sUtrajJa jIva kare vinaSTa bhavo taNA utpAdane, khovAya soya asUtra, soya sasUtra nahi khovAya che. 3 artha:- je puruSa sUtrane jANavAvALo che, pravINa che te saMsAramAM janma levAno nAza kare che. jema loDhAnI soya dorA vinAnI hoya to khovAI jAya che ane doro parovAyelI hoya to khovAI jatI nathI. A daSTAMta che. bhAvArtha- sUtranA jJAtA hoya te saMsArano nAza kare che. jema soya dorA sAthe hoya to dRSTigocara thaI maLI jAya, kyAreya khovAI jAya nahi ane dorA vinAnI soya hoya to dekhAya nahi ane khovAI jAya. A prakAre jANavuM. 3 have soyanAM daSTAMtanuM daSTAMta kahe che puriso vi jo sasutto Na viNAsai so gao vi sNsaare| saccedaNa paccakkhaM NAsadi taM so adissamANo vi||4|| puruSo'pi yaH sasUtraH na vinazyati sa gato'pi sNsaare| saccetanapratyakSeNa nAzayati taM sa: adRshymaano'pi||4|| 1. suttAi 2 sUtradi pAThAntara pAhuDa 2. sUtrajJa zAstrano jANanAra. 3. asUtra = dorA vinAnI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates sUtrapAhuDa) 43 AtmAya tema sasUtra nahi khovAya, ho bhavamAM bhale *adaSTa paNa te svAnubhavapratyakSathI bhavane haNe. 4 artha:- jema sUtra sahita soya khovAI jatI nathI tema je puruSa paNa saMsAramAM khovAI rahyo che, potAnuM svarUpa potAne daSTigocara nathI to paNa sUtra sahita hoya (sUtrano jJAtA hoya) to tene AtmA sattArUpa caitanya camatkAramayI svasaMvedanathI pratyakSa anubhavamAM Ave che. eTale khovAI jato nathI, nAza pAmato nathI. te je saMsAramAM khovAI gayo che te saMsArano nAza kare che. bhAvArtha- jo ke AtmA Indriya gocara nathI, to paNa sUtranA jJAtAne svasaMvedana pratyakSathI anubhavagocara che. te sUtrano jJAtA saMsArano nAza kare che. pote pragaTa thAya che. mATe soyanuM dRSTAMta yogya che. 4 have sUtramAM je artha kahyo che te kahIe chIe: suttatthaM jiNabhaNiyaM jIvAjIvAdibahuvihaM atthN| heyAheyaM ca tahA jo jANai so hu saTThiI / / 5 / / sUtrArthaM jinabhaNitaM jiivaajiivaadibhuvidhmrthm| heyAheyaM ca tathA yo jAnAti sa hi saddaSTiH / / 5 / / jinasUtramAM bhAkhela jIva-ajIva Adi padArthane heya-aNahayatva sahu jANe, sudaSTi teha che. 5 artha:- sUtrano artha jina sarvajJadeve kahyo che ane sUtramAM je artha che te jIva-ajIva Adi ghaNA prakAre che tathA heya arthAt tyAgavA yogya pagalAdika ane aheya arthAt tyAgavA yogya nahi AvA AtmAne je jANe che te pragaTa samyagdaSTi che. bhAvArtha- sarvajJabhASita sUtramAM jIvAdika nava padArtha ane temAM heya-upAdeya A rIte ghaNA prakArathI vyAkhyAna che, tene je jANe che te zraddhAvAna samyagdaSTi hoya che. 5 have kahe che ke jinabhASita sUtra vyavahAra-paramArtha rUpa be prakAre che tene jANIne yogIzvara zuddhabhAva karI sukha prApta kare che: 1. sasUtra = zAstrano jANanAra. 2. adepaNa = dekhAto nahi hovA chatAM ( arthAt IndriyothI nahi jaNAto hovA chatAM). Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 44 (aSTapAhuDa jaM suttaM jiNauttaM vavahAro taha ya jANa prmttho| taM jANiUNa joI lahai suhaM khavai malapuMjaM / / 6 / / yatsUtraM jinoktaM vyavahAraM tathA ca jJAnIhi prmaarthm| taM jJAtvA yogI labhate sukhaM kSipate mlpuNj||6|| jina-ukta che je sUtra te vyavahAra ne paramArtha che, te jANI yogI saukhyane pAme, dahe maLapuMjane. 6 artha:- je jinabhASita sUtra che te vyavahAra tathA paramArtharUpa che, tene jANIne yogIzvara sukha pAme che ane maLapuMja arthAt dravyakarma, bhAvakarma ane nokarmane tyAge che. bhAvArtha - jinasUtrone vyavahAra-paramArtharUpa yathArtha jANIne yogIzvara (muni) karmono nAza karI avinAzI sukharUpa mokSane prApta kare che. paramArtha (nizcaya) ane vyavahAra emanuM saMkSepa svarUpa A prakAre che ke :- jina AgamanI vyAkhyA cAra anuyogarUpa zAstromAM be prakArathI siddha che. eka AgamarUpa ane bIjI adhyAtmarUpa. tyAM sAmAnya-vizeSarUpathI badhA padArthonuM prarUpaNa kare te AgamarUpa che. paraMtu jyAM eka AtmAne ja Azraye nirUpaNa kare te adhyAtma che. ahamata ane hetamata evA paNa be prakAra che. tyAM sarvajJanI AjJAthI ja kevaLa pramANatA mAnavI te atuma che ane pramANa-na dvArA vastune nibaMdha siddha karIne mAnavI te hetuma che. A pramANe be prakArathI AgamamAM nizcaya-vyavahArathI vyAkhyAna che tethI viSe thoDuM lakhavAmAM Ave che. jyAre AgamarUpa badhA padArthonA vyAkhyAna upara lagAvavAmAM Ave tyAre to vastunuM svarUpa sAmAnya-vizeSarUpa anaMta dharmasvarUpa che te jJAnagamya che, temAM sAmAnyarUpa to nizcayanayano viSaya che ane vizeSarUpa jeTalAM che tene bhedarUpa karIne judAM judAM kahe te vyavahAranayano viSaya che. tene dravyaparyAya svarUpa paNa kahe che. je vastune vivakSita karIne siddha karavI hoya tenA dravya, kSetra, kALa, ane bhAvathI sAmAnya-vizeSarUpa je kAMI vastunuM sarvasva hoya te to nizcaya-vyavahArathI kahyuM che ne te pramANe sadhAya che. tathA te vastune koI anya vastunA saMyogarUpa jo avasthA hoya to tene te vasturUpa kahevI te paNa vyavahAra che. Ane upacAra paNa kahe che. tenuM udAharaNa A pramANe che:- jema eka vivakSita ghaTa nAmanI vastu upara lagAvIe tyAre jema ghaTanA dravya, kSetra, kALa ane bhAvarUpa sAmAnya-vizeSarUpa jeTaluM sarvasva che eTaluM kahyuM. tevI ja rIte nizcaya-vyavahArathI kahevuM te to nizcaya-vyavahAra che ane ghaTane koI anya vastuno lepa karIne ghaTa te ja ghaTane nAmathI kahevuM ane anya paTAdimAM ghaTanuM AropaNa karIne ghaTa kahevo te paNa vyavahAra che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates sUtrapAhuDa) 45 vyavahAranA be Azraya che, eka prayojana, bIjuM nimitta, prayojana sAdhavA mATe koI vastane ghaTa kahevI te to prayojana Azrita che ane koI anya vastunA nimittara avasthA thaI tene ghaTarUpa kahevI te nimitta Azrita che. A prakAre vivakSita sarva jIva-ajIva vastuo para lagAvavuM. eka AtmAne ja pradhAna karIne lagAvavuM te adhyAtma che. jIva sAmAnyane paNa AtmA kahe che. je jIva potAne badhA jIvothI judo anubhave tene paNa AtmA kahe che, jyAre potAne badhAthI bhinna anubhava karIne, potAnI upara nizcaya lagAve tyAre A pramANe je pote anAdi anaMta avinAzI badhA anya dravyothI bhinna eka sAmAnya-vizeSarUpa anaMta dharmAtmaka dravya-paryAyAtmaka jIva nAmanI zuddha vastu che, te kevI che: zuddha darzana-jJAnamayI cetanA svarUpa asAdhAraNa dharmasahita anaMta zaktino dhAraka che. temAM sAmAnya bheda cetanA anaMta zaktino samUhu dravya che. anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta sukha, anaMta vIrya e cetanAnA vizeSa che. te to guNa che ane agurulaghu guNadvArA pasthAnapatita hAnivRddhirUpa pariNamana karatA thakAM jIvanI trikAlAtmaka anaMta paryAyo che. A pramANe zaddha jIva nAmanI vastune sarvajJa joi tevI AgamamAM prasiddha che. te to eka abhedarUpa zuddha nizcayanayanA viSayabhUta jIva che. A daSTithI anubhava kare tyAre to evo che ane anaMta dharmomAM bhedarUpa koI eka dharmane laIne kahevuM te vyavahAra che. Atmavastune anAdithI ja pudgala karmano saMyoga che, enA nimittathI rAgadveSarUpa vikAranI utpatti thAya che. tene vibhAva pariNati kahe che tenAthI pharI AgAmI karmano baMdha thAya che. A rIte anAdi nimitta-naimittika bhAva dvArA caturgatirUpa saMsArabhramaNanI pravRtti thAya che. je gatine prApta thAya tevA ja nAmano jIva kahevAya che. tathA jevA rAgAdika bhAva hoya tevuM nAma kahevAya che. jyAre dravya, kSetra, kALa, bhAvanI bAhya aMtaraMga sAmagrInA nimittathI potAnAM zuddhasvarUpa zuddha nizcayanayanA viSayasvarUpa potAne jANIne zraddhA kare ane karma-saMyogathI tathA tenA nimittathI potAne bhAva thAya che temanuM yathArtha svarUpa jANe tyAre bheda jJAna thAya che, tyAre ja parabhAvothI virakti thAya che. pachI temane dUra karavAno upAya sarvajJanA AgamathI yathArtha samajIne tene aMgIkAra kare tyAre potAnA svabhAvamAM sthira thaI anaMta catuya pragaTa thAya che. badhAM karmono kSaya karIne lokazikhara para jaIne virAjamAna thaI jAya tyAre siddha ke mukta kahevAya che. A pramANe jeTalI saMsAranI avasthA ane A mukta avasthA A pramANe bhedarUpa AtmAnuM nirUpaNa che, te paNa vyavahAranayano viSaya che. ene adhyAtmazAstramAM abhUtArtha - asatyArtha nAmathI kahIne varNana karyuM che, kemake zuddha AtmAmAM saMyogajanita avasthA hoya to te asatyArtha ja che. koI zuddha vastuno to A svabhAva nathI, eTalA mATe asatya ja Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 46 (aSTapAhuDa che. je nimittathI avasthA thaI te paNa AtmAnA ja pariNAma che. je AtmAnA pariNAma che te AtmAmAM ja che mATe kathaMcit ene satya paNa kahevAya che. paraMtu jyAM sudhI bhedajJAna hotuM nathI tyAM sudhI ja A daSTi che. bhedajJAna thatAM jevuM che tevuM ja jANe che. je dravyarUpa pulakarma che te AtmAthI bhinna ja che. tenAthI zarIra Adino saMyoga che te AtmAthI pragaTapaNe bhinna che. temane AtmAnA kahe che te vyavahAra jANIto che ja, tene asatyArtha athavA upacAra kahe che. ahIM karmanA saMyogajanita bhAva che te badhA nimitta Azrita vyavahAranA viSayo che ane upadeza apekSAthI ene prayojanAzrita paNa kahe che. A prakAre nizcaya-vyavahArano saMkSepa che. samyagdarzana-jJAna-cAritrane mokSamArga kahyo tyAM ema samajavuM ke A traNe eka AtmAnA ja bhAva che. A prakAre te svarUpa AtmAno ja anubhava hoya te nizcaya mokSamArga che. AmAM paNa jyAM sudhI anubhavanI sAkSAt pUrNatA na hoya tyAM sudhI ekadezarUpa hoya che. tene kathaMcit sarvadazarUpa kahevuM te vyavahAra che. ane ekadeza nAmathI kahevuM te nizcaya che. darzana, jJAna, cAritrane bhedarUpa kahIne mokSamArga kahIe tathA tenA bAhya paradravya svarUpa dravya, kSetra, kALa, bhAva nimitta che temane darzana, jJAna, cAritranA nAmathI kahIe te vyavahAra che. deva, guru, zAstranI zraddhAne samyagdarzana kahe che. jIvAdi tattvonI zraddhAne samyagdarzana kahe che. zAstranA jJAna arthAt jIvAdika padArthonA jJAnane jJAna kahe che ItyAdi. pAMca mahAvrata, pAMca samiti, traNa guNirUpa pravRttine cAritra kahe che. bAra prakAranA tapane tapa kahe che. AvA bhedarUpa tathA paradravyanA AlambanarUpa pravRttio badhI adhyAtmazAstranI apekSA vyavahAra nAmathI kahevAya che. kemake vastunA eka dezane vastu kahevI te paNa vyavahAra che ane paradravyanA avalambanarUpa pravRttine te vastunA nAmathI kahevI te paNa vyavahAra che. adhyAtmazAstramAM A prakAre paNa varNana che ke vastu anaMta dharmarUpa che. AthI sAmAnyavizeSarUpathI tathA dravya-paryAyathI varNana kare che. tyAM dravyamAtra kahevuM tathA paryAyamAtra kahevuM e vyavahArano viSaya che. dravyano paNa tathA paryAyano paNa niSedha karI vacana agocara kahevuM e nizcayanayano viSaya che. dravyarUpa che te ja paryAyarUpa che A prakAre bannene pradhAna karIne kahevuM te pramANano viSaya che. AnuM udAharaNa A pramANe che-jema jIvane caitanyarUpa, nitya, eka, atirUpa ItyAdi abhedamAtra kahevuM te to dravyArthika nayano viSaya che. ane jJAna-darzanarUpa, anitya, aneka, nAstitvarUpa ItyAdi bhedarUpa kahevuM te paryAyArthikanayano viSaya che. banne ja prakAranI pradhAnatAnA niSedhamAtrathI vacana agocara kahevuM e nizcayanayano viSaya che, banne ja prakArane pradhAna karIne kahevuM te pramANano viSaya che. ItyAdi. A prakAre nizcaya-vyavahAranuM sAmAnya arthAt saMkSepa svarUpa che. tene jANIne jema Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates sUtrapAhuDa) 47 Agama-adhyAtmazAstramAM vizeSarUpathI varNana hoya tene sUkSmadaSTithI jANavuM. jinamata anekAnta svarUpa syAdvAda che ane nayonA Azraye kathana che. nayonA paraspara virodhane syAdvAda dUra kare che. AnA virodhanuM tathA avirodhanuM svarUpa sArI rIte jANavuM. yathArtha to guAmnAyathI ja hoya che. paraMtu gurunuM nimitta A kALamAM virala thaI gayuM che. eTale potAnA jJAnanuM baLa cAle tyAM sudhI vizeSarUpathI samajatA ja rahevuM. thoDuM jJAna pAmIne uddhata na thavuM. vartamAna kALamAM alpajJAnI bahu che tethI temanI pAsethI kaMIka abhyAsa karIne temanAmAM mahaMta banIne uddhata thaI javAthI mada AvI jAya che. tyAre jJAna thAkI jAya che ane vizeSa samajavAnI abhilASA rahetI nathI. tyAre viparIta thaIne yA-tallA-manamAnyuM kahevA lAgI jAya che. tethI anya jIvonuM zraddhAna viparIta thaI jAya che, tyAre potAne aparAdhano prasaMga Ave che. mATe zAstrane samudra jANIne alpajJarUpa ja potAno bhAva rAkhavo. jethI vizeSa samajavAnI abhilASA banI rahe. tethI jJAnanI vRddhi thAya che. alpajJAnIo vacce besIne mahaMta buddhi rAkhe tyAre pote prApta kareluM jJAna paNa nAza pAme che. A prakAre jANIne nizcayavyavahArarUpa AgamanI kathanapaddhatine samajI tenuM zraddhAna karIne yathAzakti AcaraNa karavuM. A kALamAM guru saMpradAya vinA mahaMta banavuM nahi. jinaAjJAno lopa karavo nahi. koI kahe che ame to parIkSA karIne jinamatane mAnIzuM teo bakavAsa kare che. svalpabuddhivALAnuM jJAna parIkSA karavA mATe yogya nathI. AjJAne pradhAna rAkhIne bane teTalI parIkSA karavAmAM doSa nathI. kevaLa parIkSAne ja pradhAna rAkhavAmAM jinamatathI Tyuta thaI javAya to moTo doSa Ave. mATe jene potAnA hita-ahita upara daSTi che teo to A prakAre jANo. ane jene alpajJAnIomAM mahaMta banI jaI potAnuM mAna, lAbha, baDAI, viSayakaSAya puSTa karavA hoya tenI vAta nathI. teo to je rIte potAnA viSaya-kaSAya puSTa thaze tevuM ja karaze. teone mokSamArgano upadeza lAgato nathI. viparIta buddhine upadeza zeno? A pramANe jANavuM joIe. 6 have kahe che ke je sUtranA artha-padathI bhraSTa che tene mithyAdaSTi jANavoH suttatthapayaviNaTTho micchAdiTThI hu so munneyvyo| kheDe vi Na kAyavvaM pANippattaM scelss||7|| sUtrArtha padavinaSTha: mithyAdRSTi: hi saH jJAtavyaH / khele'pi na kartavyaM pANipAtraM scelsy||7|| 1. pAnapAtre evo paNa pATha che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 48 (aSTapAhuDa 'sUtrArthapadathI bhraSTa che te jIva mithyAdaSTi che; karapAtra bhojana ramatamAMya na yogya hoya ke sacelane. 7 artha -jene sUtrano artha ane pada nAza pAmyA che te pragaTa mithyAdaSTi che. tethI je muni sacela che-vastra sahita che te "veke ' arthAt hAsya kutUhalamAM paNa pANipAtra arthAt hAtharUpI pAtramAM AhAradAna ApavuM nahi. bhAvArtha:sUtramAM muninuM rUpa nagna digambara kahyuM che. jene AvA sUtranA artha tathA akSararUpa pada nAza pAmyA che ane pote vastra dhAraNa karIne muni kahevaDAve che te jina AjJAthI bhraSTa thayela pragaTa mithyASTi che. tethI vastrasahitane hAsya kUtuhalathI paNa AhAradAna na ApavuM tathA A prakAre paNa artha thAya che ke AvA mithyASTi e hustarUpI pAtramAM AhAralevo yogya nathI. Avo veSa hAsya kUtuhalathI paNa dhAraNa karavo yogya nathI ke vastra sahita rahevuM ane hastapAtramAM bhojana karavuM. A prakAranI to ramatamAtra paNa karavI joIe nahi. 7 have kahe che ke jinasUtrathI bhraSTa hari-harAdika jevo hoya to paNa mokSa pAmato nathI: hariharatullo vi Naro, saggaM gacchei ei bhvkoddii| tai vi Na pAvai siddhiM saMsArattho puNo bhnnido||8|| hariharatulyo'pi naraH svargaM gacchati eti bhvkottiH| tathApi na prApnoti siddhiM saMsArasthaH punaH bhnnitH||8|| haritulya ho paNa svarga pAme, koTi koTi bhave bhame, paNa siddhi nava pAme, rahe saMsArasthita-Agama kahe. 8 artha - je manuSya sUtranA artha-padavI bhraSTa che te hari arthAt nArAyaNa, hara arthAt rUdra emanA samAna hoya, aneka RdhdhivALo hoya, to paNa siddhi arthAt mokSa pAmato nathI. je kadAcita dAna pUjAdi karIne puNya upajAvIne svarge cAlyo jAya to paNa tyAMthI cyavIne karoDo bhava dhAraNa karI saMsAramAM ja rahe che. A prakAre jinAgamamAM kahyuM che. bhAvArtha - zvetAmbarAdika A prakAre kahe che ke- gRhastha Adi vastra sahitane paNa mokSa hoya che A pramANe sUtramAM kahyuM che, teno A gAthAmAM niSedhano Azaya che ke- nArAyaNa ane rUdrAdi moTA sAmarthyanA dhAraNa karanAra che to paNa vastra sahita to mokSa pAmatA nathI. zvetAmbaro ekalpita sUtra banAvyA che. temAM A lakhyuM che te pramANabhUta nathI. te zvetAmbara jinasUtranA artha-padathI vyuta thaI gayA che, ema jANavuM joIe. 8 1 sUtrArtha sUtronA artho ane pado. 2 karapAtra bhojana hAtharUpI pAtramAM bhojana karavuM te. 2. sacela=vastra sahita. 3 hari=nArAyaNa Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates sUtrapAhuDa) 49 have kahe che ke - je jinasUtrathI zruta thaI gayA che te svacchaMdI thaIne pravartatA thakA mithyAdaSTi che: ukkiTThasIhacariyaM bahupariyammo ya garuyabhAro y| bo viharai sacchaMdaM pAvaM gacchaMdi hodi micchtN||9|| utkRSTa siMhacaritaH bahuparikarmA ca gurubhArazca / yaH viharati svacchaMdaM pApaM gacchati bhavati mithyaatvm||9|| svaccheda varte teha pAme pApane mithyAtvane, gurubhAradhara, utkRSTa sihacaritra, bahutapakara bhale. 9 artha- je muni thaIne utkRSTa siMhanI samAna nirbhaya thaI AcaraNa kare che ane ghaNAM parikarma arthAt tapazcaraNAdi kriyAvizeSothI yukta che tathA guruno bhAra arthAt moTA pada para AruDha che, saMghanA nAyaka kahevAya che. ane jinasUtrathI zruta thaIne svacchada pravarte che to te pApane ja prApta thAya che mithyAtvane pAme che. bhAvArtha- je dharmanuM nAyakapaNuM laIne guru banIne- nirbhaya thaI tapazcaraNAdikathI mahaMta kahevaDAvIne potAno saMpradAya calAve che, jina sUtrathI zruta thaIne svecchAcArI thaI pravarte che to te pApI mithyASTi ja che. enI saMgata paNa sArI nathI. 9 have kahe che ke- jinasUtramAM Avo mokSamArga kahyo che - NiccelapANipattaM uvai8 prmjinnvriNdehiN| ekko vi mokkhamaggo sesA ya amaggayA svve||10|| nizcelapANipAtraM upadiSTaM prmjinvrendraiH| eko'pi mokSamArgaH zeSAzca amArgA srve|| 10 / / "nizcala-karapAtratva paramajinendrathI upadaSTi te eka muktimArga che ne zeSa sarva amArga che. 10 artha:- je nizcala arthAt vastrarahita digambara mudrAsvarUpa ane pANipAtra arthAt hAtharUpI pAtramAM UbhA UbhA AhAra levo - A prakAre eka advitIya mokSamArgano tIrthakara paramadeva jinendra upadeza karyo che. te sivAya anya rIte te sarve amArga che. bhAvArtha:- je mRgacarma, vRkSanI chAlanA valkala, kapAsamAMthI banAvela vastra, dukUla, 'romavastra, zaNa ane ghAsanAM vastra ItyAdi rAkhIne potAne mokSamArgI mAne che tathA A 1 nizcalana karapAtratva=vastrarahitapaNuM hAtharUpI pAtramAM bhojana karavApaNuM 2. dukUla=bArIkaSa rezamI vastra; 3 roma vastra= unanAM vastra; rUMvATInA vastra. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 5 (aSTapAhuDI kALamAM jinasUtrathI zruta thaI gayA che temaNe potAnI IcchAthI aneka veSa calAvyA che. keTalAMka sapheda vastra, keTalAka lAla vastra, keTalAka pILA vastra, keTalAka zaNanA vastra, keTalAka ghAsanA vastra ane keTalAka romanA ( unanA) vastra Adi rAkhe che. tenAthI mokSamArga nathI kemake jinasUtramAM to eka nagna digambara svarUpa, pANipAtramAM bhojana karavuM A prakAre mokSamArga kahyo che anya sarva veSa mokSamArga nathI ane je mAne che te mithyASTi che. 10 have digambara mokSamArganI pravRtti kahe che: jo saMjamesu sahio AraMbhapariggahesu virovi| so hoi vaMdaNIo sasurAsuramANuse loe||11|| yaH saMyameSu sahitaH AraMbhaparigraheSu virataH api| sa: mavati vaMvanIya: sasurAsuramAnuSe to ?? ! je jIva saMyamayukta ne AraMbhaparigraha virata che, te deva-dAnava -mAnavonA lokatrayamAM baMdha che. 11 artha:- je digambara mudrA dhAraNa karanAra, muni Indriya-manane vaza karavAM che kAyAnA jIvonI dayA pALavI-A prakAre saMyama sahita hoya ane AraMbha arthAt gRhasthanA badhA AraMbhothI tathA bAhyaabhyatara parigrahathI virakta hoya ane temAM pravarte nahi tathA "api" zabdathI brahmacarya Adi guNothI yukta hoya te deva-dAnava sahita manuSya lokamAM vaMdanane yogya che. anya veSI parigraha-AraMbhAdi sahita pAMkhaDI (DhoMgI) vaMdana karavA yogya nathI. 11 have pharIne temanI pravRtine vizeSa kahe che: je bAvIsa parIsaha sahati sacIsaehiM sNjuttaa| te hoMdi vaMdaNIyA kmmkkhynnijjraasaahuu||12|| ye dvAviMzati parISahAn sahate zaktizataiH sNyuktaaH| te bhavaMti vaMdanIyAH karmakSaya nirjarA sAdhavaH / / 12 / / bAvIza pariSahane sahe che, zaktizata saMyukta je, te karmakSaya ne nirjarAmAM nipuNa munio baMdha che. 12 artha:-je sAdhu-muni potAnI seMkaDo zaktithI sahita thayA thakAM, kSudhA, tRSAdi bAvIza pariSaha sahana kare che ane karmonA kSayarUpa nirjarA karavAmAM pravINa che te sAdhu vaMdana yogya che. 1. pAThAMtara doti 2 zaktizata = seMkaDo zaktio. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates sUtrapAhuDa) 51 bhAvArtha:- je moTI zaktinA dhAraka sAdhu che te pariSaha sahe che. pariSaha AvatAM potAnA padathI vyuta thatA nathI temane karmonI nirjarA thAya che. te vaMdana karavA yogya che. have kahe che ke je digambara mudrA sivAya koI vastra dhAraNa kare, samyagdarzanajJAnathI yukta hoya te IcchAkAra karavA yogya che - abasesA je liMgI dasaNaNANeNa samma sNjuttaa| celeNa ya parigahiyA te bhaNiyA icchaNijjA y||13|| avazeSA ye liMginaH darzanajJAnena samyak sNyuktaa| celena ca parigRhItAH te bhaNitA icchAkAre yogyH||13|| "avazeSa liMgI jeha samyaka jJAna-darzanayukta che, ne vastra dhAre jeha, te che yogya IcchAkArane. 13 artha:- digambara mudrA sivAya je avazeSa liMga-veSa saMyukta hoya ane samyakatva sahita darzana-jJAnayukta che tathA vastrathI parigrahIta che -vastra dhAraNa kare che-te IcchAkAra karavA yogya che. bhAvArtha- je samyagdarzana-zAna sahita che ane utkRSTa zrAvakano veSa dhAraNa kare che; eka vastra mAtra parigraha rAkhe che te IcchAkAra karavA yogya che. mATe "icchAmi' A prakAre kahe che Ano artha e che ke- huM Apane IcchuM chuM, cAhuM chuM evo "IcchAmi " zabdano artha che. A prakArathI IcchAkAra karavAnuM jinasUtramAM kahyuM che. have IcchAkAra yogya zrAvakanuM svarUpa kahe che: icchAyAramahatthaM suttaThio jo hu chaMDae kmm| ThANe TThiyasammattaM paraloyasuhaMkaro hodi||14|| icchAkAramahArthaM sUtrasthitaH yaH sphuTaM tyajati krm| sthAne sthittasamyaktvaH paraloka sukhaMkaraH bhvti||14|| *sUtrastha samyagdaSTiyuta je jIva choDe karmane, IcchAmi " yogya padastha te paralokagata sukhane lahe. 14 1. avazeSa=bAkInA (arthAt muni sivAyanA). 2 sUtrastha= zAstrono jANanAra ane yathAzakti tadanusAra vartanAra. 3 "IcchAmi yogya=IcchAkArane yogya 4 padastha= pratimAdhArI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates para (aSTapAhuDa artha:- jepuruSa jinasUtramAM sthira thayo thako IcchAkAra zabdanA mahAna pradhAna arthane jANe che ane je zrAvakanI bhUmikArUpa pratimA sthAna- temAM sthiti karato thako samyakatva sahita varte che, AraMbha Adi kAryo choDe che te paralokamAM sukha prApta karavAvALo hoya che. bhAvArtha:- utkRSTa zrAvakane IcchAkAra karIe chIe. je IcchAkAranA pradhAna arthane jANe che ane sUtra anusAra samyakatva sahita AraMbhAdika choDIne utkRSTa zrAvaka che te paralokamAM svarganuM sukha pAme che. 14 have kahe che ke je IcchAkAranA pradhAna arthane jANato nathI ane anya dharmanuM AcaraNa kare che te siddhine pAmato nathI. aha puNa appA Nicchadi dhammAiM karei nnirvsesaaiN| taha viNa pAvadi siddhiM saMsArattho puNo bhnnido||15|| atha punaH AtmAnaM necchati dharmAn karoti nirveshssaan| tathApi na prApnoti siddhiM saMsArastha: puna: bhnnitH|| 15 / / paNa Atmane IcchayA vinA dharmo azeSa kare bhale, topaNa lahe nahi siddhine, bhavamAM bhame-Agama kahe. 15 artha:- "atha punaH" zabdano evo artha che ke A pahelAnI gAthAmAM kahyuM hatuM ke je IcchAkAranA pradhAna arthane jANe che te AcaraNa karIne svargasukha pAme che, te have pharI kahe che ke IcchAkArano pradhAna artha AtmAne cAhavo che potAnA svarUpanI ruci karavI e che. tene je ISTa mAnato nathI ane bIjA dharmanA samasta AcaraNa karato hoya to paNa siddhi arthAt mokSa pAmato nathI, ane tene saMsAramAM ja rahevAvALo kahyo che. bhAvArtha - IcchAkArano mukhya artha potAne cAhavo te che. tethI jene potAnA svarUpanI rucirUpa samyakatva nathI, tene muni-zrAvakanI AcaraNarUpa pravRtti mokSanuM kAraNa nathI. 15. have A ja arthane daDha karIne upadeza kare che: e e Na kAraNeNa ya taM appA sadRheha tivihenn| jeNa ya laheha mokkhaM taM jANijaha pyttenn||16|| etena kAraNena ca taM AtmAnaM zraddhatta trividhen| yena ca labhadhvaM mokSaM taM jAnIta prytnen||16|| Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates sUtrapAhuDa) 53 A kAraNe te AtmanI trividha tame zraddhA karo, te AtmAne jANo prayatna, muktine jethI varo. 16 artha - pahelAM kahyuM ke je AtmAne ISTa mAnato nathI tene siddhi nathI. A ja kAraNathI he bhavya jIvo! tame te AtmAnI zraddhA-zraddhAna karo, mana-vacana-kAyAthI svarUpamAM ruci karo, A kAraNathI mokSa pAmo ane jenAthI mokSa pAmIe tene prayatno dvArA sarva prakAranA udhama karI jANo (bhAvapAhuDa gAthA 87mAM paNa A vAta che.) bhAvArtha- jenAthI mokSa pAmIe tene ja jANavAno, tenuM ja zraddhAna karavAno A mukhya upadeza che. anya AMDabaranuM zuM prayojana che? A prakAre jANavuM. 16 have je jinasUtrane jANavAvALA muni che temanuM svarUpa pharI daDha karavA kahe che: vAlaggakoDimettaM parigahagahaNaM Na hoi saahuunnN| bhuMjei pANipatte diNNaNNaM ikktthaannmm|i / 17 / / bAlAgrakoTimAtraM parigrahagrahaNaM na bhavati saadhuunaam| bhuMjIta pANipAtre dattamanyena eksthaane||17|| re! hoya nahi bAlAjhanI aNImAtra parigraha sAdhune; karapAtramAM paradatta bhojana eka sthAna viSe kare. 17 artha:- vALanA agrabhAganI kaNI arthAta aNu mAtra paNa parigrahanuM grahaNa sAdhune hotuM nathI. ahIM AzaMkA che ke jo parigraha kaMIpaNa nathI to AhAra kevI rIte kare che? tenuM samAdhAna: AhIra kare che te mANipAtramAM kare che, te paNa anyanuM dIdheluM 'prAsuka anne mAtra che. te paNa ekaja sthAne le che, vAraMvAra letA nathI ane judA judA sthAnamAM letA nathI. bhAvArtha- je muni AhAra paNa bIjAno Apelo, prAsuka, yogya annamAtra, nirdoSa, divasamAM mAtra ekavAra, potAnA hAthamAM le che to anya parigraha zA mATe grahaNa kare ? arthAt grahaNa kare nahi. jinasUtramAM A prakAranA muni kahyA che. 17 have kahe che ke alpa parigrahu grahaNa kare temAM zuM doSa che? tenA doSa batAve che: 1 bAlAgra=vALanI Toca. 2 prAsuka anna= potAnA mATe taiyAra karela AhAra sAdhune khape nahi. prAsuka AhAra =sAdhune mATe rAMdhela AhAra na hoya te. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates jaha jAyarUvasariso tilatusamettaM Na gihadi hatthesu / jai lei appabahuyaM tatto puNa jAi Niggodam / / 18 / / yathAjAtarUpasadRza: tilatuSamAtraM na gRhNAti hastayoH / yadi lAti alpabahukaM tataH punaH yAti nigodam / / 18 / / janmyA pramANe rUpa, 'talatuSamAtra karamAM nava grahe, thoDuM ghaNuM paNa jo grahe to prAsa thAya nigodane. 18 (aSTapAhuDa artha:- muni yathAjAtarUpa che, jema janma thatAM bALaka nagnarUpa hoya che tevI ja rIte nagnarUpa digambaramudrAnA dhAraka che. te potAnA hAthathI talatuSa mAtra kAMI paNa grahaNa karatA nathI. ane jo kaMI thoDuM ghaNuM le, grahaNa kare to te muni grahaNa karavAthI nigodamAM jAya che. bhAvArtha:- yathAjAtarUpa digambara nigranthane muni kahe che. te A pramANe rahIne kaMI paNa parigraha rAkhe to jANo ke emanAmAM jinasUtranI zraddhA nathI, mithyAdaSTi che. ne mithyAtvanuM phaLa nigoda ja che. kadAcit kaMI tapazcaraNAdika kare to tenAthI zubhakarma bAMdhI svargAdika pAme topaNa pharI ekendriya thaIne saMsAramAM ja bhramaNa kare che. ahIM prazna che ke -munine zarIra che, AhAra kare che, kamaMDala-pIMchI-pustaka rAkhe che, to ahIM talatuSa mAtra paNa rAkhavAnuM kahyuM nathI te kevI rIte? tenuM samAdhAna A che ke- mithyAtva sahita rAgabhAvathI apanAvIne potAnA viSayakaSAya puSTa karavA mATe rAkhe tene parigraha kahe che. A nimitte kaMI thoDuM-ghaNuM rAkhavAno niSedha karyo che. ane mAtra saMyamanA nimittano to sarvathA niSedha nathI. zarIra to AyuSya paryaMta choDavA Icche topaNa chUTatuM nathI, enuM to mamatva ja chUTe che, tethI teno to niSedha karyo ja che. jyAMsudhI zarIra che tyAMsudhI AhAra na kare to sAmarthya ja na rahe to saMyama na sadhAya. tethI kaMIka yogya AhAra vidhipUrvaka zarIra pratye rAga rahita thaIne, laIne zarIrane TakAvI rAkhI saMyama sAdhe che. kamaMDala bAhya zaucanuM upakaraNa-sAdhana che. jo te na rAkhe to maLa-mUtranI azucithI paMcaparameSThInI bhakti-vaMdanA kevI rIte kare? ane lokaniMdA thAya. pIMchI dayAnuM upakaraNa che. jo te na rAkhe to jIvasahita bhUmi AdinI pratilekhanA (svacchatA ) zenAthI kare? pustaka jJAnanuM upakaraNa che. jo te na rAkhe to paThanapAThana kevI rIte thAya? A upakaraNonuM rAkhavuM paNa mamatvapUrvaka nathI, tenA pratye rAgabhAva nathI. AhAra, vihAra, paThana-pAThananI kriyAyukta 1 talatuSamAtra=talanA photarA jeTaluM paNa. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates sUtrapAhuDa) 55 (muni) jyAMsudhI rahe tyAM sudhI kevaLajJAna paNa utpanna thatuM nathI. A badhI kriyAone choDI daI, zarIranuM mamatva paNa sarvathA choDI daI dhyAnAvasthAmAM UbhA rahe ane potAnA svarUpamAM lIna thAya tyAre parama nircantha avasthA thAya che ne tyAre zreNIne prApta thayela munirAjane kevaLajJAna utpanna thAya che. anya kriyA sahita hoya tyAMsudhI kevaLajJAna utpanna thatuM nathI. A prakAre nircanthapaNuM tene mokSamArga jinasUtramAM kahyo che. zvetAmbara kahe che ke, bhavasthiti pUrI thayethI badhI avasthAomAM kevaLajJAna utpanna thAya che. to Ama kahevuM mithyA che. jinasUtranuM A vacana nathI. zvetAmbaroe kalpita sUtro banAvyA che temAM A lakhyuM haze. vaLI ahIM zvetAmbara kahe che ke, je tame kahyuM te utsargamArga che. apavAda mArgamAM vastrAdika upakaraNa rAkhavAnuM kahyuM che. jema tame dharmopakaraNa kahyA tevI rIte vastrAdika paNa dharmopakaraNa che. jema sudhAnI bAdhA AhArathI maTADIne saMyama sAdhe che. tema ja ThaMDI AdinI bAdhA vastrathI maTADIne saMyama sAdhe che. temAM vizeSa-taphAvata zuM che? temane kahe che ke, AmAM to moTA doSa Ave che. koI kahe ke, kAmavikAra utpanna thAya tyAre strIsevana kare to emAM zuM vizeSa che? mATe, A prakAre kahevuM yogya nathI. sudhAnI bAdhA to AhArathI maTADavI yogya che AhAra vinA deha azakta banI jAya che tathA chUTI jAya to ApaghAtano doSa Ave che. paraMtu ThaMDI AdinI bAdhA to alpa che A to jJAnAbhyAsa AdinA sAdhanathI maTI jAya che. apavAdamArga kahyo che te to jemAM munipada rahe tevI kriyA kare to apavAdamArga che. paraMtu je parigrahathI tathA je kriyAthI munipada bhraSTa thaIne gRhasthanI samAna banI jAya te to apavAdamArga nathI. digmabaramudrA dhAraNa karI kamaMDala, pIMchI sahita AhAra-vihAra, upadezAdikamAM pravarte te apavAdamArga che. ane badhI pravRttio choDI daI dhyAnastha banI zuddhopayogamAM lIna thaI jAya tene utsargamArga kahyo che. A prakAre munipada potAthI saghAtuM na jANI zithilAcAranuM poSaNa zA mATe karavuM? munipadanuM sAmarthya na hoya to zrAvaka dharmanuM ja pAlana karavuM. paraMparAe tenAthI siddhi thaI jaze. jinasUtranI yathArtha zraddhA rAkhavAthI siddhi che. tenA vinA anya kriyA badhI ja saMsAramArga che, mokSamArga nathI. A pramANe jANavuM 18 have AnuM ja samarthana kare che: jasma pariggahagahaNaM appaM bahuyaM ca havai liNgss| so garahiu jiNavayaNe parigaharahio nniraayaaro||19|| yasya parigrahagrahaNaM alpaM bahukaM ca bhavati liNgsy| sa gIH jinavacane parigraha rahitaH nirAgAraH / / 19 / / Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 56 (aSTapAhuDa re! hoya bahu vA alpa parigraha sAdhune jenA mate, te niMdha che; jinavacanamAM muni niSparigraha hoya che. 19 artha:- jenA matamAM lIMga arthAt veSamAM parigrahanuM alpa ke bahu grahaNa karavAnuM kahyuM che te mata tathA tenA zraddhAvAna puruSa garvita-niMdAyogya che. kemake jinavacanamAM parigraha rahita ja nirAgAra che, nirdoSa muni che. e pramANe kahyuM che. bhAvArtha:- zvetAmbarAdikanA kalpita sUtromAM munine alpake bahu parigrahanuM grahaNa kahyuM che. te siddhAMta tathA tenA zraddhAnI niMdha che. jinavacanamAM parigraha rahitane ja nirdoSa muni kahyA che. 19 have kahe che ke jinavacanamAM AvA muni vaMdanayogya kahyA che: paMcamahavvayajutto tihiM guttihiM jo sa saMjado hoii| NiggaMthamokkhamaggo so hodi hu vaMdaNijjo y||20|| paMcamahAvratayuktaH tisRbhiH guptibhiH yaH sa saMyato bhvti| niyamokSamArga: sa mavati di vandranIya: vA 20 traNa guti, paMcamahAvate je yukta, saMyata teha che; nircantha muktimArga che te; te kharekhara baMdha che. 20 artha:- je muni pAMca mahAvrata yukta ane traNa guti saMyukta hoya te saMyata-saMyamI che ane nigraMtha mokSamArgI che tathA te ja pragaTa nizcayathI vaMdana yogya che. bhAvArtha:- ahiMsA, satya, asteya, brahmacarya ane aparigraha A pAMca mahAvrata sahita hoya ane mana, vacana, kAyarUpa traNa guti sahita hoya te saMyamI che, te nirgastha svarUpa che, te ja vaMdana yogya che. je koI alpa ke bahu parigraha rAkhe te mahAvratI saMyamI nathI, te mokSamArgI nathI ane gRhastha samAna paNa nathI. 20 have kahe che ke pUrvokta eka veSa to munino kahyo. have bIjA veSa utkRSTa zrAvakano A prakAre kahyo che: duiyaM ca utta liMgaM ukkiTuM avarasAvayANaM c| bhikkhaM bhamei patte samidI bhAseNa monnenn|| 21 / / dvitIyaM coktaM liMgaM utkRSTaM avarazrAvakANAM c| bhikSAM bhramati pAtre samiti bhASayA maunen|| 21 / / Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates sUtrapAhuDa) pa7 bIjuM kahyuM che liMga uttama zrAvakonuM zAsane; te vAkasamiti vA maunayukta sapAtra bhikSATana kare. 21 artha- dvitIya liMga arthAt bIjo veSa utkRSTa zrAvakano che je gRhastha nathI. A prakAre utkRSTa zrAvakano (veSa) kahyo che te utkRSTa zrAvaka agiyAramI paDimAnA dhAraka che. te bhramaNa karIne bhikSA dvArA bhojana kare ane patte arthAt pAtramAM bhojana kare tathA hAthamAM kare ane samitirUpa pravartatA thakA bhASAsamitirUpa bole athavA mauna rahe. bhAvArtha:- eka to muninuM yathAkAta rUpa kahyuM ane bIjuM A utkRSTa zrAvakanuM kahyuM. te agiyAramI pratimAnA dhAraNa karanAra utkRSTa zrAvaka che. te eka vastra tathA kopIna mAtra dhAraNa kare che ane bhikSAbhojana kare che. pAtramAM paNa bhojana kare che ane karapAtramAM paNa bhojana kare che. samitirUpa vacana paNa kahe che athavA mauna rahe che. A rIte bIjo veSa che. 21 have trIjuM liMga strInuM kahe che: liMgaM itthINa havadi bhuMjai piMDaM sueykaalmmi| ajjiya vi ekkavatthA vatthAvaraNeNa bhuNjedi||22|| liMgaM strINAM bhavati bhuMkte piMDaM sveka kaale| AryA api ekavastrA vastrAvaraNena bhuNkte||22|| che liMga eka strIo taNuM, 'ekAzanI te hoya che; AcArya eka ghare vasana, vastrAvRtA bhojana kare. 22 artha:- strIonuM liMga A prakAre che:- te eka vAra bhojana kare, vAraMvAra bhojana na kare, ArthikA hoya to paNa eka vastra dhAraNa kare ane bhojana karatI vakhate paNa vastranA AvaraNa sahita kare, nagna hoya nahi. bhAvArtha:- strI ArthikA paNa hoya ane yullikA paNa hoya. teo banne bhojana to divasamAM eka ja vAra kare. ArthikA hoya te eka vastra dhAraNakarIne ja bhojana kare, nagna hoya nahi. A pramANe trIjuM strInuM liMga kahyuM rara have kahe che ke vastra dhAraNa karanArane mokSa nathI. nagnapaNuM ja mokSamArga che - 1. vAksamiti= vacanasamiti 2 ekAzanI= ekavakhata bhojana karanAra. 3 vasana = vastra. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 58 (aSTapAhuDa Na vi sijjhadi vatthadharo jiNasAsaNe jaDa vihoDa titthyro| Naggo vimokkhamaggo sesA ummaggayA savve / / 23 / / nApi sidhyati vastradhara: jinazAsane yadyapi bhavati tiirthNkrH| nagnaH vimokSamArga: zeSA unmArgakAH srve|| 23 / / nahi vastradhara siddhi lahe, te hoya tIrthaMkara bhale; basa nagna muktimArga che, bAkI badhA unmArga che. 23 artha - jinazAsanamAM A rIte kahyuM che ke, vastra dhAraNa karanAra sIjhatA nathI, mokSa pAmatA nathI. jo tIrthakara hoya topaNa jyAM sudhI gRhastha rahe tyAMsudhI mokSa pAmatA nathI. dIkSA laIne digambararUpa dhAraNa kare tyAre ja mokSa pAme che. kemake nagnatA ja mokSamArga che. bAkInA badhA liMga unmArga che. bhAvArtha:- zvetAmbarAdi, vastra dhAraNa karanArane paNa mokSa thavAnuM kahe che te mithyA che. te jinamata nathI ra3. have strIone dIkSA nathI tenuM kAraNa kahe che: liMgammi ya itthINaM thaNaMtare nnaahikkkhdesesu| bhaNio suhumo kAo tAsiM kaha hoi pvjjaa|| 24 / / liMge ca strINAM stanAMtare naabhikkssdeshessu| bhaNitaH sUkSmaH kAyaH tAsAM kathaM bhavati prvrjyaa|| 24 / / strIne stanonI pAsa, kale, yonimAM nAbhi viSe, bAhu sUkSma jIva kahela che; kayama hoya dIkSA temane? 24. artha - strIone liMga arthAt yonimAM, stanAMtara arthAt banne stanonA madhyapradezamAM tathA kakSa arthAt banne bagalamAM, nAbhimAM sUkSmakAya arthAt daSTine agocara jIva kahyA che. tethI A pramANe strIone pravrajyA arthAt dIkSA kema hoya ? bhAvArtha- strIonI yoni, stana, bagala, nAbhimAM paMcendriya (sUkSma) jIvonI utpatti niraMtara kahI che. temane mahAvratarUpa dIkSA kevI rIte hoya? mahAvrata kahela che te upacArathI kahyA che, paramArthathI nahi. strI potAnA sAmarthyanI hada sudhI pahoMcIne vrata dhAraNa kare che. A apekSAe upacArathI mahAvrata kahyA che. 24 kahe che ke jo strI paNa darzanathI zuddha hoya to pAparahita che, bhalI che: jai daMsaNeNa suddhA uttA maggeNa sAvi sNjuttaa| dhoraM cariya carittaM itthIsu Na 'pavvayA bhnniyaa||25|| Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates sUtrapAhuDa) 59 yadi darzanena zuddhA uktA mArgeNa sApi sNyuktaa| dhoraM caritvA cAritraM strISu na pApakA bhnnitaa|| 25 / / jo hoya darzana zuddha to teneya mArgayutA kahI; cho caraNa ghora care chatAM strIne nathI dIkSA kahI. 25. artha- strIomAM je strI darzana arthAt yathArtha jinamatanI zraddhAthI zuddha che tepaNa mArgasaMyukta kahI che, je ghora cAritra, tIvra tapazcaraNAdika AcaraNathI pAparahita hoya che, tethI tene pApayukta kahetA nathI. bhAvArtha- strIomAM je strI samyakatva sahita hoya ane tapazcaraNa kare to pAparahita thaI svargane prApta kare mATe te prazaMsA yogya che, paraMtu strIparyAyathI mokSa nathI. 25. have kahe che ke strIone dhyAnanI siddhi paNa nathIH cittAsohi Na tesiM DhillaM bhAvaM tahA shaavenn| vijjadi mAsA tesiM itthIsu Na saMkayA jhaannaa|| 26 / / cittAzodhi na teSAM zithilaH bhAvaH tathA svbhaaven| vidyate mAsA teSAM strISu na zaMkayA dhyaanm|| 26 / / manazuddhi pUrI na nArIne, pariNAma zithila svabhAvathI, vaLI hoya mAsika dharma, strIne dhyAna nahi nizaMkathI. 26 artha - te strIone cittanI zuddhatA nathI. tevIja rIte svabhAvathI ja temanA bhAva DhIlA hoya che, pariNAma zithila hoya che, ane temane dara mAse RtustrAva thavAnI zaMkA rahe che. tethI strIone dhyAna nathI. bhAvArtha- citta zuddha hoya, daDha pariNAma hoya, koI prakAranI zaMkA na hoya tyAre dhyAna hoya che. paNa strIone traNeya kAraNa nathI to dhyAna kevI rIte thAya? dhyAna vinA kevaLajJAna kevI rIte utpanna thAya? ane kevaLajJAna vinA mokSa nathI. zvetAmbarAdika mokSa kahe che te mithyA che. ra6 have sUtra prAbhUtane samApta kare che tyAM sAmAnyapaNe sukhanuM kAraNa kahe che : gAheNa appagAhA samuddasalile sacela atthenn| icchA jAhu NiyattA tAha NiyattAiM svvdukkhaaii|| 27 / / grAhyeNa alpagrAhyAH samudrasalile svcelaarthen| icchA yebhyaH nivRttAH teSAM nivRttAni srvduHkhaani||27|| 1 pAThAntara = pAvayA. 2 mArgayutA = mArgathI saMyukta. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates (aSTapAhuDa paTa zuddhimAtra samudrajalavat grAhya paNa alpa ja grahe, icchA nivartI jemane, duHkha sau nivaryA temane. 27 artha - je muni grAhya arthAt grahaNa karavA yogya vastu-AhAra AdikathI to alpagrAhya che, thoDo grahaNa kare che, jema koI puruSa ghaNA pANIthI bharelA samudramAMthI potAnuM vastra dhovA mATe, vastra dhovA pUratuM thoDuM pANI le che tema. je munionI icchA nivRtta thaI gaI hoya che. temanA badhA du:kha nivRtta thaI gayA che. bhAvArtha- jagatamAM A vAta prasiddha che ke jemane saMtoSa che te sukhI che. A nyAyathI A paNa siddha thayuM ke je munione icchAnI nivRtti thaI gaI che, temane saMsAranA viSayasaMbaMdhI icchA kiMcitmAtra paNa nathI, dehathI paNa virakta che; mATe parama saMtoSI che ane AhAra Adi kaMI grahaNa yogya che temAMthI paNa thoDuM ja grahaNa kare che. tethI teo parama saMtoSI che, teo parama sukhI che. A jinasUtranI zraddhAnuM phaLa che. anya sUtramAM yathArtha nivRttinuM prarUpaNa nathI eTale kalyANanA sukhanI icchAvALAne jinasUtra niraMtara sevana karavA yogya che. 27 A rIte sUtrapAhuDa pUrNa karyuM. chappaya jinavarakI dhvani meghadhvanisama mukhamaiM garaje, gaNadharake zruti bhUmi varaSi akSara pada sarajai; sakala tattvapa2kAsa kare jagatApa nivAre, heya aheya vidhAna loka nIke mana dhAre vidhi puNyapApa arU lokakI muni zrAvaka Acarana phuniA kari sva-para bheda nirNaya sakala karma nAzi ziva lahata muninA 1aaaa dohA vartamAna jinake vacana varateM paMcamakAlA bhavya pAya zivamaga lahai namuM tAsa guNamAla nA 2aaaa zrI kundakunda svAmI viracita sUtrapAhuDanI paMDita jayacaMdajI chAbaDA kRta dezabhASA vacanikAno gujarAtI anuvAda samApta thayo. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates FFFFFFFFFFFFFFFFFFF -3 cAritra pAhuDa FFFFFFFFFFFFFFFFFFF dohA vItarAga sarvajJa jina vaMduM mana vaca kAyA cArita dharma vakhAniyo sAMco mokSa upAyanA 1aaaa kundakunda munirAja kRta cArita pAhuDa grathI prAkRta gAthAbaMdhakI karUM vacanikA paMtha mArA A pramANe maMgalapUrvaka pratijJA karI have prAkRtagAthAbaddha cAritra pAhuDanI dezabhASAmaya vacanikA lakhIe chIe. tyAM zrI kundukundAcArya prathama ja maMgala mATe iSTadevane namaskAra karI cAritra pAhuDa kahevAnI pratijJA kare che : savvaNhu savvadaMsI NimmohA vIyarAya prmetttthii| vaMdittu tijagavaMdA arahaMtA bhavvajIvehiM / / 1 / / NANaM daMsaNa sammaM cArittaM sohikAraNaM tesiN| mokkhArAhaNaheuM cArittaM pAhuDaM vocche // 2 / / yugmm| sarvajJAn sarvadarzinaH nirmohAn vItarAgAn prmesstthinH| vaMditvA trijagadvaMditAn arhataH bhavyajIvaiH / / 1 / / jJAnaM darzanaM samyak cAritraM zuddhikAraNaM tessaam| mokSArAdhanahetuM cAritraM prAbhRtaM vakSye // 2 / / yugmm| sarvajJa che, parameSThI che, nirmoha ne vItarAga che, te trijJavaMdita, bhavyapUjita atone vaMdIne; 1 bhAkhIza huM cAritraprAbhUta mokSane ArAdhavA, je hetu che sujJAna-daMga-cAritra kerI zuddhimAM. 2 artha:- AcArya kahe che ke, huM arihaMta parameSThIne namaskAra karI cAritra pAhuDa kahIza. arihaMta parameSThI kevA che? "arahaMta' evA prAkRta akSaranI apekSAthI to evo artha thAya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates (aSTapAhuDa che ke-akAra Adi akSarathI to "ari' arthAt mohakarma, rakAra Adi akSaranI apekSAthI "raja' arthAt jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa karma, te ja rakArathI 'rahasya" arthAt aMtarAyakarma, A prakAre cAra ghAti karmone haNavA-ghAtavA jemane thayuM te arihaMta che. saMskRtanI apekSA "ahaM" evA pUjAnA arthamAM dhAtu che teno artha "arvat' evo nipaje tyAre pUjA yogya hoya tene arhat kahe che. te bhavya jIvothI pUjya che. tathA parameSThI kahevAthI parama iSTa arthAt utkRSTa pUjya hoya tene parameSThI kahevAya che. athavA parama je utkRSTa padamAM tiSTha (-sthita rahe) te parameSThI che. A prakAre indrAdikathI pUjya arihaMta parameSThI che. sarvajJa che, -traNe lokAloka svarUpa carAcara padArthone pratyakSa jANe che te sarvajJa che. sarvadarzI arthAta sarva padArthone dekhanArA che. nirmohI che-mohanIya nAmanA karmanI mukhyaprakati mithyAtva che tenAthI rahita che. vItarAga che, -jeno vizeSarUpa rAga dUra thaI gayo che te vItarAga che. temanA cAritra mohanIya karmanA udayathI (udayavaza) thAya evA rAgadveSa paNa nathI. trijagata vaMdha che, -traNe jagatanA prANI tathA temanA svAmI indra, dharaNendra, cakravartIothI vaMdha che. A prakAre arihaMta padane vizeSya karIne ane anya padone vizeSaNa karI artha karyo che. sarvajJa padane mukhya (vizeSya) karIne anya padone vizeSaNa banAvI A rIte paNa artha thAya che. tyAM arihaMta bhavyajIvothI pUjya che A prakAre vizeSaNa thAya che. cAritra kevuM che? samyagdarzana, samyajJAna, samyakracAritra A traNa AtmAnA pariNAma che. tenI zuddhatAnuM kAraNa che. cAritra aMgIkAra thatAM samyagdarzanAdi pariNAma nirdoSa thAya che. vaLI cAritra kevuM che? mokSanI ArAdhanAnuM kAraNa che A prakAre cAritra che. tenuM pAhuDa arthAt (prAbhRta) graMthane kahIza. A pramANe AcArya maMgalapUrvaka pratijJA karI che. 1-2 have samyagdarzanAdi traNa bhAvonuM svarUpa kahe che: jaM jANai taM NANaM jaM pecchai taM ca daMsaNaM bhnniyN| NANassa picchiyassa ya samavaNNA hoi cArittaM / / 3 / / yajjAnAti tat jJAnaM yat pazyati tacca darzanaM bhnnitm| jJAnasya darzanasya ca samApannAt bhavati caaritrm||3|| je jANavuM te jJAna, dekhe teha darzana ukta che; ne jJAna-darzananA samAyoge sucArita hoya che. 3 artha - je jANe che te jJAna che, je dekhe che te darzana che ema kahyuM che. jJAna ane darzananA samAyogathI cAritra thAya che. 1 sucArita = samyaphacAritra. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates cAritrapAhuDa) bhAvArtha:- jANe te to jJAna ane dekhe-zraddhAna thAya te darzana tathA banne ekarUpa thaIne sthira thAya te cAritra che. 3 have kahe che ke jIvanA je traNa bhAva che tenI zuddhatA mATe cAritranA be prakAra kahyA ee tiNNi vi bhAvA havaMti jIvassa akkhyaameyaa| tiNhaM pi sohaNatthe jiNabhaNiyaM duviha caarittN|| 4 / / ete trayo'pi bhAvAH bhavaMti jIvasya akSayAH ameyaaH| trayANAmapi zodhanArthaM jinabhaNitaM dvividhaM cAritraM / / 4 / / A bhAva traNa AtmA taNA avinAza tema ameya che; e bhAvatrayanI zuddhi arthe dvividha caraNa cinokta che. 4 artha - je jJAna Adi traNa jIvanA bhAva kahyA e akSaya ane anaMta che. temanI zuddhi mATe jinadeve be prakAranuM cAritra kahyuM che. bhAvArtha:- jANavuM, dekhavuM ane AcaraNa karavuM e traNa jIvanA bhAva akSaya anaMta che. akSaya arthAt jeno nAza nathI, ameya arthAt anaMta jeno pAra nathI. badhA lokAlokane jANavAvALuM jJAna che, A prakAre ja darzana che; A prakAre ja cAritra che. chatAM paNa dhAtikarmanA nimittathI jJAna-darzana-cAritra azuddha che. mATe jinadeve temane zuddha karavA mATe cAritra (AcaraNa) be prakAre kahyuM che. 4 have be prakAranuM cAritra kahyuM che te kahe che: jiNaNANadiTThisuddhaM paDhamaM sammatta caraNa caarittN| vidiyaM saMjamacaraNaM jiNaNANasadesiyaM taM pi|| 5 / / jinajJAnadRSTizuddhaM prathamaM samyaktva caraNa caaritrm| dvitIyaM saMyamacaraNaM jinajJAnasaMdezitaM tdpi|| 5 / / samyakatvacaraNa che prathama, jinajJAnadarzanazuddha je; bIjuM carita saMyamacaraNa, jinazAnabhASita teya che. 5 artha:- prathama to samyakatvanA AcaraNasvarUpa cAritra che, te jinadevanA jJAna 2 ameya = amApa. samAyoga = saMyoga Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 64 (aSTapAhuDa darzana-zraddhAnathI kareluM zuddha che. bIjuM saMyamanA AcaraNasvarUpa cAritra che. tepaNa jinadevanA jJAnathI batAveluM zuddha che. bhAvArtha:- cAritra be prakAranuM kahyuM che. prathama (1) to samyakatvanuM AcaraNa kahyuM. sarvajJanA AgamamAM tattvArthanuM svarUpa kahyuM che tene yathArtha jANavuM, zraddhA karavI ane zaMkA Adi aticAra maLa doSa kahelA che teno parihAra karI (dUra karI) zuddha karavA tathA tenA niHzaMkita vagere guNo pragaTa thavA te samyakatvAcaraNa cAritra che ane (2) je mahAvrata vagere aMgIkAra karI sarvajJanA AgamamAM kahyuM che tevuM saMyamanuM AcaraNa karavuM temaja tenA aticAra Adi doSone dUra karavA te saMyamAcaraNa cAritra che. A prakAre saMkSepamAM svarUpa kahyuM. 5 have samyakatvacaraNa cAritranA maLadoSono parihAra karI AcaraNa karavAnuM kahe che - evaM ciya NAUNa ya savve micchattadosa sNkaai| parihara sammattamalA jiNabhaNiyA tivihjoenn||6|| evaM caivajJAtvA ca sarvAn mithyAtvadoSAn shNkaadiin| parihara samyaktvamalAn jinabhaNitAn trividhyogen||6|| Ima jANIne choDo trividha yoge sakaLa zaMkAdine, -mithyAtvamaya doSo tathA samyakatvamaLa jina-uktane. 6 artha:- prathama AgaLa kahyA pramANe samyakatvAcaraNa cAritrane jANIne mithyAtva karmanA udayathI zaMkA Adi doSa samyatvane azuddha karavAvALA maLe che ema jinadeve kahyuM che. temane mana, vacana ane kAyanA traNe yogothI choDavA. bhAvArtha- zaMkAdi doSa samyakatvano maLa che. tene tyAgavAthI samyakatvAcaraNa cAritra zuddha thAya che. mATe teno tyAga karavAno upadeza jinadeve karyo che. te doSa kayA che te kahe che :(1) jinavacanamAM vastunuM svarUpa kahyuM che temAM saMzaya karavo te zaMkA doSa che. te zaMkA thavAthI sAta bhayanA nimittathI svarUpathI calita thaI jAya te paNa zaMkA che. (2) bhogonI abhilASA te kAMkSA doSa che. te thavAthI bhogo mATe svarUpathI bhraSTa thaI jAya che. (3) vastunA svarUpamAM arthAt dharmamAM glAni karavI te jugupsAdoSa che. te thavAthI dharmAtmA puruSone pUrvakarmanA udayathI bAhya malinatA joIne jinamatathI calita thaI jAya che. (4) deva, guru, dharma tathA laukika kAryomAM mUDhatA arthAt yathArtha svarUpane na jANavuM te mUDhadaSTi doSa che. te thavAthI anya laukika janoe mAnelA sarAgI deva, hiMsAdharma, sagraMtha guru tathA lokoe vicAra karyA vinA mAnelA aneka kriyAkAMDathI vaibhavAdikanI prApti mATe pravRtti karavAthI yathArtha matathI bhraSTa thaI jAya che. (5) dharmAtmA puruSomAM karmanA udayathI koI doSa utpanna thayelo dekhe to temanI avajJA karavI te anupagUThana doSa che. te thavAthI dharmathI chUTI jAya che. (6) dharmAtmA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates cAritrapAhuDa) 65 puruSone karmanA udayanA vazathI dharmathI calita thatA dekhIne temanI sthiratA na karavI te asthitikaraNa doSa che. te thavAthI ema jaNAya che ke tene dharmamAM anurAga nathI ane anurAga na hovo te samyakatvano doSa che. (7) dharmAtmA puruSothI vizeSa prIti na karavI te avAtsalya doSa che. te thavAthI samyakatvano abhAva pragaTapaNe sUcavAya che. (8) dharmanuM mAhAbhya zakti anusAra pragaTa na karavuM tene aprabhAvanA doSa kahe che. tema thavAthI jaNAya che ke tene dharmanA mAhAbhyanI zraddhA pragaTa thaI nathI. -A pramANe samyakatvanA ATha doSa mithyAtvanA udayathI thAya che. jyAM te tIvra hoya tyAM to mithyAtva prakRtino udaya batAve che, samyakatvano abhAva batAve che. ane jyAM kaMIka maMda aticArarUpa hoya to samyakatva prakRtinAmaka mithyAtva prakRtinA udayathI hoya che. tyAM kSAyopathamika samyakatvano sadbhAva hoya che, paramArthathI vicAre to aticAra tyAgavA yogya ja che. A doSo thatAM anya doSa paNa pragaTe che. temAM traNa prakAranI mUDhatA che : (1) devamUDhatA, (2) pAkhaMDamUDhatA ane (3) lokamUDhatA. (1) koI varadAnanI icchAthI sarAgI devonI upAsanA karavI, pASANAdimAM temanI sthApanA karIne pUjA karavI te devamUDhatA che. (2) DhoMgI gurumAM mUDhatA-parigraha, AraMbha, hiMsAdi sahita pAkhaMDI (DhoMgI) veSadhArIono AdarasatkAra karavo te pAkhaMDa mUDhatA che. (3) lokamaDhatA-anya matavALAnA upadezathI tathA svayaM vinAvicAryuM koI pravRtti karavA lAgI jAya te lokamUDhatA che. jemake sUryane artha Apavo; grahaNa vakhate snAna karavuM, saMkrAntimAM dAna ApavuM, agnino satkAra karavo, ghara, kUvo pUjavo; gAyanA pUMchaDAne namaskAra karavA; gAyanuM mUtra pIvuM; ratna, ghoDAdi vAhana, pRthvI, vRkSa, zastra, parvata vagerenI sevA-pUjA karavI: nadI-samudra Adine tIrtha mAnI temAM snAna karavuM uparathI paDavuM; agnipraveza karavo vagere jANavA. 5* pavata cha anAyatana che-kudeva, kuguru, kuzAstra ane emanAM bhakto AvA anAyatana che. temane dharmasthAna mAnIne manathI temanI prazaMsA karavI, vacanathI temane vakhANavA, zarIrathI temane vaMdana karavA, te dharmanA sthAna nathI, mATe tene anAyatana kahe che. (1) jAti, (2) lAbha, (3) kuLa, (4) rUpa, (5) ta5, (6) baLa (7) vidyA ane (8) aizvarya-temano garva karavo e ATha mada che. jAti mAtApakSa che, lAbha dhanAdika karmanA udayane Azrita che, kuLa pitApakSa che. rUpa karmodaya Azrita che, tapa potAnA svarUpane sAdhavAnuM sAdhana che, baLa karmodaya Azrita che, vidhA karmanA kSayopazama Azrita che, aizvarya karmodaya Azrita che.-A badhAmAM garva zuM karavo? paradravyanA nimittathI thavAvALAno garva karavo e samyakatvano abhAva batAve che athavA samyakatvane malina kare che. A pramANe A paccIsa samyakatvanA maLa doSa che, temano tyAga karavAthI samyakatva zuddha thAya che. te samyakatvAcaraNa cAritranuM aMga che. 6 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates (aSTapAhuDa have zaMkAdi doSa dUra thatAM samyakatvanA ATha aMga pragaTa thAya che te kahe che: NissaMkiya NikkaMkhiya NivvidigiMchA amUDhadiTThi y| uvagRhaNa ThidikaraNaM vacchalla pahAvaNA ya te atttth||7|| nizaMkitaM niHkAMkSitaM nirvicikitsA amUDhadRSTI c| upagUhanaM sthitIkaraNaM vAtsalyaM prabhAvanA ca te assttau||7|| niHzaMkatA, niHkAMkSa, nirvikitsa, avimUDhatva ne upagUhana, thiti, vAtsalyabhAva, prabhAvanA-guNa aSTa che. 7 artha - (1) niHzaMkita, (2) niHkAMkSita, (3) nirvicikitsA, (4) amUDhadaSTi, (5) upagUhana, (6) sthitikaraNa, (7) vAtsalya ane (8) prabhAvanA-A ATha aMga che. bhAvArtha:- A ATha aMga AgaLa kahelA zaMkAdi doSonA abhAvathI pragaTa thAya che. temanAM udAharaNa purANomAM che. temanI kathAthI jANavA. (1) niHzaMktimAM aMjana coranuM udAharaNa che. teNe jinavacanamAM zaMkA na karI. nirbhaya banIne zIkAnA badhA baMdha (dorI) kApIne maMtra siddha karyo. (2) niHkAMkSitamAM sItA, anaMtamatI, sutArA vagerenA udAharaNo che. jemaNe bhogane arthe dharma na choDyo. (3) nirvicikitsamAM udayana rAjAnuM udAharaNa che. jeNe muninuM zarIra apavitra joIne paNa glAni na karI. (4) amUDha daSTimAM revatIrANInuM udAharaNa che, tene vidyAdhare aneka mahimA dekhADI topaNa zraddhAthI zithila na thaI. (5) upagUnamAM jinendrabhakta zeThanuM udAharaNa che. brahmacArIno veSa dhAraNa karI corI chatranI cotrI karI. topaNa teNe brahmacaryapadanI niMdA thatI jANIne te corano doSa chupAvyo. (6) sthitikaraNamAM vArirSaNanuM udAharaNa che. jeNe puSpadaMta brAhmaNane munipadathI zithila thayelo jANIne daDha karyo. (7) vAtsalyamAM viSNukumAra muninuM udAharaNa che. jemaNe akaMpanAcArya Adi munionA upasarganuM nivAraNa karyuM. (8) prabhAvanAmAM vrajakumAra muninuM udAharaNa che. jemaNe vidyAdharanI sahAya meLavIne dharmanI prabhAvanA karI-AvA ATha aMga pragaTa thavAthI samyakatvAcaraNa cAritra thAya che. jema zarIrane hAtha, paga vagere hoya che tevI ja rIte A samyakatvanAM ATha aMga che. A na hoya to vikalAMga hoya che. have kahe che ke A prakAre pahelAM samyakatvAcaraNa cAritra hoya che - taM ceva guNavisuddhaM jiNasammattaM sumukkhtthaannaae| jaM carai NANajuttaM paDhamaM smmtcrnncaarittN|| 8 / / Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates cAritrapAhuDa ) 60 taccaiva guNavizuddhaM jinasamyaktvaM sumoksssthaanaay| tat carati jJAnayuktaM prathamaM samyaktva crnncaaritrm||8|| te aSTaguNasuvizuddha jinasamyakatvane-"zivahetune AcaravuM jJAna sameta, te samyakatvacaraNa caritra che. 8 artha:- te jinasamyakatva arthAta arihaMta jinadevanI zraddhA niHzaMkita Adi ATha guNothI vizuddha hoya, tathA tenA yathArtha jJAna sahita AcaraNa kare te prathama samyakatvAcaraNa cAritra che. te mokSasthAna mATe hoya che. bhAvArtha- sarvajJa bhASita tattvArthanI niHzaMkita Adi guNa sahita ne paccIsa maLadoSa rahita, zraddhA je jJAnavAna kare che tene samyakatvAcaraNa cAritra hoya che. A mokSanI prAptine mATe hoya che. kemake mokSamArgamAM pahelAM samyagdarzana karyuM che. mATe mokSamArgamAM mukhya A ja che.88 have kahe che ke je A rIte samyakatvAcaraNa cAritrane aMgIkAra karI saMyamAcaraNa cAritrane aMgIkAra kare to zIghra ja nirvANane prApta kare che: sammatacaraNasuddhA saMjama caraNassa jai va supsiddhaa| NANI amUDhadiTThI acire pAvaMti NivvANaM / / 9 / / samyaktvacaraNavizuddhAH saMyamacaraNasya yadi vA suprsiddhaaH| jJAninaH amUDhadRSTayaH aciraM prApnuvaMti nirvANam / / 9 / / samyakatvacaraNavizuddhane niSpannasaMyamacaraNa je; nirvANane acire vare avimUDha dRSTi jJAnIo. 9 artha:- je jJAnI hoIne amUDhadaSTi thaIne samyakatvacaraNa cAritrathI zuddha thAya che ane jo saMyamAcaraNa cAritrathI samyaka prakAre zuddha thAya to zIdhra ja nirvANa pAme che. bhAvArtha:- je padArthonA yathArtha jJAnathI mUDha dRSTi rahita vizuddha samyagdaSTi thaI sammacAritrasvarUpa saMyamanuM AcaraNa kare to zIghra ja mokSa pAme. saMyama aMgIkAra karyA pachI svarUpanA sAdhanarUpa ekAgratA sahita dharmadhyAnanA baLathI sAtizaya apramatta guNasthAnarUpa thaI zreNI caDhI, aMtarmuhUrtamAM kevaLajJAna utpanna karI, aghAti karmano nAza karI, mokSa prApta kare che. A samyakatvAcaraNa cAritranuM ja mAhAbhya che. 9 1 aSTaguNasuvizuddha = AThaguNothI nirmaLa. 2 zivahetu = mokSanuM kAraNa. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates (aSTapAhuDa have kahe che ke je samyakatvanA AcaraNathI bhraSTa che ane saMyamanuM AcaraNa kare che to paNa mokSa pAmatA nathI: sammattacaraNabhaTThA saMjamacaraNaM caraMti je vi nnraa| aNNANaNANamaDhA taha vi Na pAvaMti nnivvaannN||10|| samyaktvacaraNabhraSTA: saMyamacaraNaM caranti ye'pi nraaH| ajJAnajJAnamUDhAHtathA'pi na prApnuvaMti nirvaannm||10|| samyakatvacaraNavihIna cho saMyamacaraNa jana Acare, topaNa lahe nahi muktine ajJAnajJAnavimUDha e. 10 artha:- je puruSa samyakatvAcaraNa cAritrathI bhraSTa che ane saMyamanuM AcaraNa kare che paNa te ajJAnathI mUDhadaSTi thayA thakA nirvANa pAmatA nathI. bhAvArtha:- samyakatvAcaraNa cAritra vinA saMyamAcaraNa cAritra nirvANanuM kAraNa nathI. kemake samyajJAna vinA to jJAna mithyA kahevAya che. tethI A pramANe samyakatva vinA cAritrane paNa mithyApaNuM Ave che. 10 have prazna utpanna thAya che ke A prakAre samyakatvAcaraNa cAritranAM cihna kayA che? jenAthI e jANI zakAya. tenA uttararUpa gAthAmAM samyakatvanuM cihna kahe che: vicchallaM viNaeNa ya aNakaMpAe sudANa dcchaae| maggaguNasaMsaNAe avagRhaNa rakkhaNAe y||11|| e e hiM lakkhaNehiM ya lakkhijjai ajjavehiM bhaavehiN| jIvo ArAhato jiNasammattaM amohenn|| 12 / / vAtsalyaM vinayena ca anukaMpayA sudAna dkssyaa| mArgaguNazaMsanathA upagUhanaM rakSaNena c||11|| etaiH lakSaNaiH ca lakSyate ArjavaiH bhaavaiH| jIva: ArAdhayan jinasamyaktvaM amohen||12|| 1 ajJAnajJAnavimUDha = ajJAnatattva ane jJAnatattvano bheda nahi jANanArA. 2 mArgaguNastavanA = nigraMtha mArganA guNanI prazaMsA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates cAritrapAhuDa) 69 vAtsalya-vinaya thakI, sudAne dakSa anukaMpA thakI, vaLI mArgaguNastavanA thakI, upagUhana ne sthitikaraNathI. 11 -A lakSaNothI tema 'ArjavabhAvathI lakSAya che, vaNamoha jinasamyakatvane ArAdhanAro jIva je. 12 artha - jinadevanI zraddhA te samyakatva tene moha arthAt mithyAtvarahita ArAdhanA karato thako jIva A lakSaNothI arthAt cihnothI oLakhavAmAM Ave che-(1) prathama to dharmAtmA puruSo pratye jene vAtsalyabhAva hoya, jevI rIte tatkAlanI prasUtivAna gAyane potAnA vAcharU pratye prema hoya che tevI prIti dharmAtmA pratye hoya, eka to A cihna che. (2) samyakatvAdi guNothI je adhika hoya temanA pratye vinaya ane satkArAdi jene adhika hoya evo vinaya e paNa eka cihna che. (3) jene duHkhI prANI joIne karUNAbhAvasvarUpa anukaMpA utpanna thAya, A paNa eka cihna che. anukaMpA kevI hoya? tene anurUpa dAnathI yogya hoya, nigraMtha svarUpa mokSamArganI prazaMsA sahita hoya, -A paNa eka cihna che. (4) je mArganI prazaMsA na karatA hoya to ema jANo ke A mArganI daDha zraddhA nathI. dharmAtmA puruSane karmanA udayathI doSa utpanna thAya to tenI prasiddhi na kare, upagUna bhAva hoya, A eka cihna che. (5) dharmAtmAne mArgathI Tyuta thatA jANI temane pharI sthira kare. AvuM nAmanuM cihna che. tene sthitikaraNa paNa kahe che. AvA badhAM cihnone satyArtha karavAvALo eka ArjavabhAva che. kemake niSkapaTa pariNAmathI A badhA cihno pragaTa thAya che, satyArtha thAya che. ATalAM lakSaNothI samyagdaSTine jANI zakAya che. bhAvArtha:- mithyAtvakarmanA abhAvathI jIvono nijabhAva samyatvabhAva pragaTa thAya che, chadmasthane jJAna gocara nathI ane tenAM bAhya cihna samyagdaSTine pragaTa hoya che. tenAthI samyakatva thayuM jANI zakAya che. je vAtsalya Adi bhAva kahyA te potAne to potAnA anubhavagocara hoya che, ane bIjAne tenI vacana, kAyAnI kriyAthI jANavAmAM Ave che. tenI parIkSA jevI rIte potAne kriyAvizeSathI thAya che tevI rIte anyanI paNa kriyAvizeSathI thAya che. A rIte vyavahAra che. jo AvuM na hoya to samyakatva vyavahAramArgano lopa thaI jAya. mATe vyavahArI prANIone vyavahArano ja Azraya kahyo che, paramArthane sarvajJa jANe che. 11-12. 1 ArjavabhAva = saraLapariNAma. 2 lakSAya = oLakhAya. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates (aSTapAhuDa have kahe che ke jo AvAM kAraNo sahita hoya to samyakatvane choDe che: ucchAhabhAvaNAsaMpasaMsasevA kudaMsaNe sddhaa| aNNANamohamagge kuvvaMto jahadi jiNasammaM / / 13 / / utsAha bhAvanA zaMprazaMsAsevA kudarzane shrddhaa| ajJAnamohamArge kurvan jahAti jinsmyktvm||13|| ajJAnamoha5the kumatamAM bhAvanA, utsAha ne, zraddhA, stavana, sevA kare che, te taje samyakatvane. 13 artha:- kudarzana arthAt naiyAyika, vaizeSika, sAMkhyamata, mImAMsakamata, vedAMtamata, bauddhamata, cArvAkamata, zUnyavAdanAmAMmata, temanA veza ane temaNe kahelAM padArtha tathA zvetAmbarAdika jainAbhAsate badhAmAM zraddhA, utsAha, bhAvanA, prazaMsA ane tenI upAsanA tathA sevA je puruSa kare che te jinamatanI zraddhArUpa samyakatvane choDa che. te kudarzana, ajJAna ane mithyAtvano mArga bhAvArtha- anAdi kALathI mithyAtvakarmanA udayathI A jIva saMsAramAM bhramaNa kare che. tene koI bhAgyanA udayathI jinamArganI zraddhA thaI hoya ane mithyAmatanA prasaMgathI mithyAmatamAM koI kAraNathI utsAha, bhAvanA, prazaMsA, sevA, zraddhA utpanna thaI jAya to samyakatvano abhAva thaI jAya; kemake jinamata sivAya anya matomAM chadmastha ajJAnIo dvArA prarUpita mithyA padArtha tathA mithyA pravRttirUpa mArga che, tenI zraddhA thAya tyAre jinamatanI zraddhA jatI rahe. mATe mithyASTiono saMsarga ja karavo nahi. A prakAre bhAvArtha jANavo. 13 have kahe che ke je A ja utsAha, bhAvanAdika kahyA te sudarzanamAM hoya to te jinamatanI zraddhArUpa samyakatvane choDato nathI: ucchAhabhAvaNAsaMpasaMsasevA sudaMsaNe sddhaa| Na jahadi jiNasammattaM kuvvaMto nnaannmggenn|| 14 / / utsAhabhAvanA zaMprazaMsasevAH sudarzane shrddhaaN| na jahAti jinasamyaktvaM kurvan jnyaanmaargenn|| 14 / / sadarzane utsAha, zraddhA, bhAvanA, sevA ane stuti jJAnamArgathI je kare, choDe na jinasamyakatvane. 14 artha:- sudarzana arthAt samyagdarzana-jJAna-cAritra svarUpa samyamArga temAM utsAhabhAvanA arthAt grahaNa karavAno utsAha karI vAraMvAra cittvanarUpa bhAva ane prazaMsA arthAt Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates cAritrapAhuDa ) 71 mana-vacana-kAyAthI sAruM jANIne stuti karavI, sevA arthAt upAsanA-pUjanAdi karavA ane zraddhA karavI. A prakAre jJAnamArgane yathArtha jANato je puruSa che te jinamatanI zraddhArUpa samyakatvane choDato nathI. bhAvArtha - jinamatamAM utsAha-bhAvanA, prazaMsA, sevA, zraddhA jene hoya che te samyakatvathI yuta thato nathI. 14 have ajJAna, mithyAtva, kucAritra tyAgavAno upadeza Ape che: aNNAMNaM micchattaM vajjaha NANe visuddhsmmtte| aha mohaM sAraMbhaM parihara dhamme ahiNsaae||15|| ajJAnaM mithyAtvaM vajaya jJAne vishuddhsmyktve| atha mohaM sAraMbhaM parihara dharme ahiNsaayaam||15|| ajJAna ne mithyAtva taja, lahI jJAna, samakita zuddhane; vaLI moha taja sAraMbha tuM, lahIne ahiMsAdharmane. 15 artha:- AcArya kahe che ke, he bhavya! tuM jJAna thatAM ajJAnano tyAga kara, vizuddha samyakatva thatAM mithyAtvano tyAga kara ane ahiMsA lakSaNa dharma thatAM AraMbha sahita mohane parihara. bhAvArtha- samyagdarzana, jJAna, cAritranI prApti thatAM pharIne mithyAdarzana, jJAna, cAritramAM pravarte nahi e prakAre upadeza che. 15 have pharI upadeza kare che: pavvajja saMgacAe payaTTa sutave susaMjame bhaave| hoi suvisuddhajhANaM Nimmohe viiyraaytte|| 16 / / pravrajyAyAM saMgatyAge pravartasva sutapasi susaMyame bhaave| bhavati suvizuddhadhyAnaM nirmohe viitraagtve|| 16 / / niHsaMga kahI dIkSA, pravarta susaMyama, sattapa viSe; nirmoha vItarAgata hotAM dhyAna nirmaLa hoya che. 16 artha - he bhavya! tuM saMga arthAt parigrahano tyAga jemAM hoya evI dIkSA grahaNa karI ane sArI rIte saMyama svabhAvarUpa thaIne samyaphaprakAre tapamAM pravartana kara. jethI tene moha rahita vItarAgapaNuM thavAthI nirmaLa dharma-zukaladhyAna thAya. 1 sAraMbha = AraMbhayukta. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 72 (aSTapAhuDa bhAvArtha:- nigraMtha thaI dIkSA laI saMyamabhAvathI sArI rIte tapamAM pravartana kare, tyAre saMsArano moha dUra thaI vItarAgapaNuM prApta thAya. pachI nirmaLa dharmadhyAna ane zukaladhyAna thAya che. A pramANe dhyAnathI kevaLajJAna utpanna karI mokSa prApta thAya che. eTale A prakAre upadeza che. 16 have kahe che ke, A jIva ajJAna ane mithyAtvanA doSathI mithyAmArgamAM pravartana kare che: micchAdaMsaNamagge maliNe aNNANamohadosehiM / vajjhaMti mUDhajIvA 'micchattAbuddhiudaeNa / / 17 / / mithyAdarzanamArge maline ajJAnamohadoSaiH / vadhyante mUDhajIvAH mithyaatvaabuddhyudyen|| 17 / / je vartatA `ajJAnamohamale malina mithyAmate, te mUDhajIva mithyAtva ne matidoSathI baMdhAya che. 17 artha:- je mUDha jIva che te ajJAna ane moha arthAt mithyAtvanA doSothI malina evA mithyAdarzana arthAt kumata mArga temAM mithyAtva ane abuddhi arthAt ajJAnanA udayathI pravRtta che. bhAvArtha:- A mUDha jIva mithyAtva ane ajJAnanA udayathI mithyAmArgamAM pravarte che. mATe mithyAtva-ajJAnano nAza karavo ema upadeza che. 17 have kahe che ke samyagdarzana-jJAna zraddhAnathI cAritrano doSa dUra thAya cheH sammadaMsaNa passadi jANadi NANeNa davvapajjAyA / sammeNa ya sadRhadi ya pariharadi carittaje dose / / 18 / / samyagdarzanena pazyati jAnAti jJAnena dravyaparyAyAn / samyaktvena ca zradRdhAti ca pariharati cAritrajAn doSAn / / 18 / / dekhe darazathI, jJAnathI jANe da2va-paryAyane, samyaktvathI zraddhA kare, cAritradoSo 5rihare. 18. artha:- A AtmA samyagdarzanathI to sattAmAtra vastune dekhe che, samyagnAnathI dravya ane paryAyone jANe che, samyaktvathI dravya-paryAya svarUpa sattAvAna vastunuM zraddhAna kare che ane A prakAre dekhavuM-jANavuM tathA zraddhavuM hoya tyAre cAritra arthAt AcaraNamAM utpanna thatAM doSone choDe che. 1 pAThAntara. micchattA buddhiyoseLa 2 ajJAnamomale ajJAna ane mohanA doSa vaDe malina Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates cAritrapAhuDa) 73 bhAvArtha:- vastu dravya-paryAyAmaka sattAsvarUpa che. tethI jevuM che tevuM jue, jANe ane zraddhAna kare tyAre AcaraNa zuddha thAya evo sarvajJanA AgamathI vastuno nizcaya karIne AcaraNa karavuM. vastu che te dravya-paryAya svarUpa che. dravyanuM lakSaNa sattA che tathA guNa-paryAyavAnane dravya kahe che. paryAya be prakAranI che, sahavartI ane kramavartI. sahavartIne guNa kahe che ane kramavartIne paryAya kahe che. dravya sAmAnyarUpathI eka che topaNa vizeSarUpathI cha che-jIva, pudgala, dharma, adharma, AkAza ane kALa. jIvane darzana-jJAnamayI cetanA to guNa che ane acakSu Adi darzana, mati Adi jJAna tathA krodha, mAna, mAyA, lobha Adi tathA nara, nArakAdi vibhAvaparyAya che. svabhAvaparyAya agurulaghu guNadvArA hAnivRddhinuM pariNamana che. pudgala dravyanA sparza, rasa, gaMdha, varNarUpa mUrtapaNuM to guNa che ane sparza, rasa, gaMdha, varNanuM bhedarUpa pariNamana tathA aNuthI skaMdharUpa thavuM tathA zabda, baMdha AdirUpa thavuM ityAdi paryAya che. dharma, adharma dravyane gati hetutva ane sthiti hetutva to guNa che ane A guNa dvArA jIva ane pudgalane gati ane sthiti hoya che. te paryAya che ane agurulaghu guNadvArA hAni-vRddhinuM pariNamana thAya che. te svabhAva paryAya che. AkAzano avagAhana guNa che. ane jIva-pudgala Adine tenA nimittathI pradezabhedanI kalpanA karIe te paryAya che tathA hAni-vRddhinuM pariNamana te svabhAvaparyAya che. kALadravyano vartanA to guNa che. ane jIva-pudgalAdine tenA nimittathI samaya AdinI kalpanA te paryAya che. tene vyavahAra kALa paNa kahe che. tathA hAni-vRddhinuM pariNamana te svabhAvaparyAya che. ityAdi temanuM svarUpa jinAgamathI jANIne dekhavuM, jANavuM, zraddhAna karavuM, tethI cAritra zuddha thAya che. jJAna, zraddhAna, vinA AcaraNa zuddha hotuM nathI, Ama jANavuM. 18 have kahe che ke A samyagdarzana-jJAna-cAritra traNa bhAva moharahita jIvane hoya che. tenuM AcaraNa karato thako zIdhra mokSa pAme che: ee tiNNi vi bhAvA havaMti jIvassa mohrhiyss| NiyaguNamArAhaMto acireNa ya kamma prihri||19|| e te trayo'pi bhAvAH bhavaMti jIvasya mohrhitsy| nijaguNamArAdhayan acireNa ca karma prihrti||19|| Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 74 (aSTapAhuDa re! hoya che bhAvo traNe A, mohavirahita jIvane; nija AtmaguNa ArAdhato te karmane acire taje. 19 artha:- A pUrvokta samyagdarzana,-jJAna,-cAritra traNa bhAva che, te nizcayathI moha arthAt mithyAtvarahita jIvane ja hoya che. tyAre A jIva potAnA nijaguNa je zuddha darzanajJAnamayI cetanA tenI ArAdhanA karato thako alpa kALamAM karmano nAza kare che. bhAvArtha:- nijaguNanA dhyAnathI zIghra ja kevaLajJAna utpanna karI mokSa pAme che. 19 have samyakatvAcaraNa cAritranA kathanane saMkoce che - saMkhijjamasaMkhijjaguNaM ca saMsArimerumattA' nnN| sammattamaNucaraMtA kareMti dukkhakkhayaM dhiiraa||20|| saMkhyeyAmasaMkhyeyaguNAM saMsArimerumAtrA nnN| samyaktvamanucaraMtaH kurvanti duHkhakSayaM dhiiraaH||20|| saMsArasImita nirjarA aNasaMkhya-saMkhyaguNI kare, samyakatva AcaranAra dhIrA duHkhanA kSayane kare. 20 artha:- samyakatvanuM AcaraNa karatAM karatAM dhIra puruSo saMkhyAtaguNI tathA asaMkhyAtaguNI karmonI nirjarA kare che. ane karmonA udayathI thayela saMsAranAM duHkhono nAza kare che. karma kevAM che? saMsArIjIvone merU arthAt maryAdA mAtra che ane siddha thayA pachI karma nathI. bhAvArtha- A samyakatvanuM AcaraNa thayA pachI prathama kALamAM to guNa zreNI nirjarA hoya che. te asaMkhyAtanA guNAkArarUpa che. pachI jyAM sudhI saMyamanuM AcaraNa nathI hotuM tyAM sudhI guNazreNI nirjarA thatI nathI. tyAM saMkhyAtanA guNAkArarUpa hoya che. mATe saMkhyAtaguNa ane asaMkhyAtaguNaA pramANe banne vacana kahyAM che. karma to saMsAra avasthA che. temAM du:khanuM kAraNa mohakarma che. temAM mithyAtva karma pradhAna che. samyakatva thayA pachI mithyAtvano to abhAva ja thayo. ane cAritra mohu duHkhanuM kAraNa che te paNa jyAMsudhI che tyAMsudhI tenI nirjarA kare che. A rIte anukramathI duHkhano kSaya thAya che. saMyamAcaraNa thayA bAda sarve duHkhono kSaya thaze ja. samyakatvanuM mAhAbhya A prakAre che ke, samyakatvAcaraNa thavAthI saMyamAcaraNa paNa zIghra ja thAya che. mATe samyakatvane mokSamArgamAM pradhAna jANIne tenuM ja varNana pahelAM karyuM che. 20 1 acire = alpa kALamAM. 2 "saMsArimerUmattA' 'sAsarimerumittA' A zabda saTIka saMskRta pratimAM 'sarSavmerumAtrA' A prakAre che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates cAritrapAThuDa ) have saMyamAcaraNa cAritra kahe che: che.22 dubihaM saMjamacaraNaM sAyAraM taha have NirAyAraM / sAyAraM saggaMthe pariggahA rahiya khalu NirAyAraM / / 21 / / dvividhaM saMyamacaraNaM sAgAraM tathA bhavet nirAgAraM / sAgAraM sagranthe parigrahAdrahite khalu nirAgAram / / 21 / / sAgAra-aNa-AgAra ema dvibheda saMyamaca2Na che; sAgAra che `sagraMtha, aNa-AgAra parigraharahita che. 21 artha:- saMyamAcaraNa cAritra be prakAranuM che. sAgAra ane nirAgAra. sAgAra to parigraha sahita zrAvakane hoya che ane nirAgAra parigraharahita munine hoya che. A nizcaya che. 21 have sAgAra saMyamAcaraNa kahe che: daMsaNa vaya sAmAiya posaha sacitta rAyabhatte ya / baMbhAraMbha pariggaha aNumaNa uddiTTha desavirado ya / / 22 / / darzanaM vrataM sAmAyikaM proSadhaM sacittaM rAtribhuktizva / brahma AraMbhaH parigrahaH anumatiH uddiSTa dezaviratazva / / 22 / / darzana, vrataM sAmAyika, proSadha, sacita, nizibhaktine, vaLI brahma ne AraMbha Adika dezaviratisthAna che. 22 artha:- darzana, vrata, sAmAyika ane proSadha AdinuM nAma ekadeza che ane bIjA nAma A kahyAM che, : proSadhopavAsa, sacittatyAga, rAtribhojanatyAga, brahmacarya, AraMbhatyAga, parigrahatyAga, anumatityAga ane uddiSTatyAga A pramANe agiyAra prakAre dezavirata che. bhAvArtha:- A sAgAra saMyamAcaraNanA agiyAra sthAna che tene pratimA paNa kahe have A sthAnomAM saMyamanuM AcaraNa kevI rIte hoya che te kahe che: paMceva NuvvayAiM guNavvayAiM havaMti taha tiNNi / sikkhAvaya cattAri ya saMjamacaraNaM ca sAyAraM / / 23 / / paMcaiva aNuvratAni guNavratAni bhavaMti tathA trINi / zikSAvratAni catvAri saMyamacaraNaM ca saagaarm|| 23 / / rAtribhojanatyAga. 75 1 pAThAntara :- sAMthaeN 2 nizibhukti Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 76 (aSTapAhuDI aNuvrata kahyAM che pAMca ne traNa guNavrato nirdiSTa che, zikSAvrato che cAra;-e saMyamacaraNa sAgAra che. 23 artha:- pAMca aNuvrata, traNa guNavrata ane cAra zikSAvrata-A pramANe bAra prakAranuM saMyamAcaraNa cAritra che. je sAgAra che, te graMtha sahita zrAvakane hoya che tethI sAgAra kahyuM che. prazna:- A bAra prakAra to vratanA kahyAM ane AgaLa gAthAmAM agiyAra nAma kahyAM, temAM prathama darzana nAma kahyuM. temAM e vrata kevI rIte hoya che? samAdhAna:- aNuvrata evuM nAma kiMcit vratanuM che. te pAMca aNuvratomAMthI kiMcit ahIM paNa hoya che. mATe darzanapratimAnA dhAraka paNa aNuvratI ja che. tenuM nAma darzana ja kahyuM. ahIM A prakAre jANavuM ke emAM kevaLa samyakatva ja hoya che ane avratI che, aNuvrata nathI. enA aNuvrata aticAra sahita hoya che tethI vatI nAma na kahyuM. bIjI pratimAmAM aNuvrata aticAra rahita pALe che tethI temane vrata nAma kahyuM che. ahIM samyakatvanA aticAra TALe che, samyakatva ja pradhAna che eTale darzana pratimA nAma kahyuM che. anya graMthomAM AnuM svarUpa e prakAre kahyuM che ke je ATha mULaguNanuM pAlana kare, sAta vyasanane tyAge, jene aticAra rahita zuddha samyakatva hoya te darzana pratimA dhAraka che. pAMca udambaraphaLa ane madha, mAMsa, madha A ATheno tyAga kare te ATha mULa guNa che. koI graMthamAM A prakAre kahyuM che ke pAMca aNuvrata pALe, madha, mAMsa ane madhano tyAga kare te ATha mULa guNa che. paraMtu AmAM virodha nathI, vicakSA bheda che. pAMca udambaraphaLa ane trasa makArano tyAga kahevAthI je vastuomAM sAkSAt traNa jIva dekhAtA hoya te badhI vastuonuM bhakSaNa na kare. devAdikanA nimitta tathA auSadhAdikanA nimitta ityAdi kAraNothI dekhAtA trasajIvono ghAta na kare evo Azaya che. AmAM to ahiMsA aNuvrata AvyuM. sAta vyasanonA tyAgamAM jUTha, corI ane parastrIno tyAga Avyo. ne anya vyasanonAM tyAgamAM anyAya, paradhana, parastrInuM grahaNa nathI. tethI temAM atilobhanA tyAgathI parigraha ghaTADavAnuM AvyuM. A rIte pAMca aNuvrata Ave che. tenAM (vratAdi pratimAnA) aticAra TaLatAM nathI tethI aNuvratI nAma tene apAtuM nathI. tema chatAM A prakArathI darzana pratimAno dhAraka paNa aNuvratI che. mATe dezaviratamAM sAgAra saMyamAcaraNa-cAritramAM-temane paNa gaNyA che. 23 have pAMca aNuvratanuM svarUpa kahe che - thUle tasakAyavahe thUle moSe adattathUle y| parihAro paramahilA pariggahAraMbhaparimANaM / / 24 / / 1 'sattadhUne ' nA sthAne saMskRta chAyAmAM 'titivadhUne', "paramahilA" nA sthAne 'paramapijhma' evo pATha che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates cAritrapAhuDa) 77 sthUle trasakAyavadhe sthUlAyAM mRNAyAM adattasthUle c| parihAraH paramahilAyAM prigrhaarNbhprimaannm|| 24 / / tyAM sthUla trasahiMsA-asatya-adattanA, paranArInA parihArane, AraMbhaparigrahamAnane aNuvrata kahyAM. 24 artha:- sthaLa trasakAyano ghAta, sthULa mRSA arthAt asatya, dhULa adattA arthAt bIjAnuM dIdhA vinAnuM dhana, para mahilA arthAt parastrI-A sarvano to parihAra arthAt tyAga ane parigraha tathA AraMbhanuM parimANa-ema pAMca aNuvrata che. bhAvArtha- ahIM sthULa kahevAno evo artha jANavo ke jemAM potAnuM mRtyu thAyabIjAnuM mRtyu thAya, potAnuM ghara bagaDa, bIjAnuM ghara bagaDe, rAjAnA daMDane yogya thAya, paMcanA daMDane yogya thAya, A pramANe moTA anyAyarUpa pApakArya jANavA. A pramANe sthULa pApa rAjAdikanA bhayathI na kare te vrata nathI. tene tIvra kaSAyanA nimittathI tIvra karmabaMdhanuM nimitta jANIne svayameva na karavAnA bhAvarUpa tyAga hoya te vrata che. temanA agiyAra sthAnaka kahyAM che. temAM upara upara tyAga vadhato jAya che. tenI utkRSTatA sudhI evo che ke je kAryomAM trasa jIvonI bAdhA pahoMcatI hoya e prakAranA badhAM kArya chUTI jAya che. tethI sAmAnya evuM nAma kahyuM che ke trasahiMsAno tyAgI dezavratI hoya che. AnuM vizeSa kathana anya granthomAMthI jANavuM.24 have traNa guNavrata kahe che - disividisimANa paDhamaM aNatthaMdRiMDassa vajjaNaM bidiyN| bhogopabhogaparimA iyameva guNavvayA tinnnni|| 25 / / digvidigmAnaM prathamaM anarthadaNDasya varjanaM dvitiiym| bhogopabhogaparimANaM imAnyeva guNavratAni trINi / / 25 / / dizavidizagati-parimANa hoya, anarthadaMDa parityaje, bhogopabhoga taNuM kare parimANa, -guNavrata traNya che. 25 artha - dizA-vidizAmAM gamananuM parimANa te prathama guNavrata che, anartha daMDano tyAga bIjuM guNavrata che ane bhoga-upabhoganuM parimANa trIjuM guNavrata che-A rIte A traNa guNavrata bhAvArtha- ahIM guNa zabda to upakArano vAcaka che. e aNuvratone upakAra kare che. dizA-vidizA arthAt pUrva Adi dizA-vidizAmAM gamana karavAnI maryAdA kare. anartha Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 78 (aSTapAhuDa daMDa arthAt je kAryomAM potAnuM prayojana na sadhAya e prakAranA pApa kAryo na kare. ahIM koI pUcha-prayojana vagara to koIpaNa jIva kArya karatuM nathI. kaMIka prayojana vicArIne ja kare che. to pachI anarthadaMDa kayAM rahyo? enuM samAdhAna-samyagdaSTi zrAvaka hoya te prayojana potAnA padane yogya vicAra kare che. pada yogya sivAyanuM sarva anartha che. pApI puruSonA to badhAM ja pApa prayojanavALAM che, temanI to vAta ja zuM! bhoga kahevAthI bhojanAdika ane upabhoga kahevAthI strI, vastra, AbhUSaNa, vAhanAdika tenuM parimANa kare-Ama jANavuM. 25 have cAra zikSAvrata kahe che: sAmAiyaM ca paDhamaM bidiyaM ca taheva posahaM bhnniyN| taiyaM ca atihipujjaM cauttha sallehaNA aNte|| 26 / / sAmAikaM ca prathamaM dvitIyaM ca tathaiva proSadhaH bhnnitH| tRtIyaM ca atithipUjA caturthaM sallekhanA ante|| 26 / / sAmAyikaM, vrata proSadha, atithi taNI pUjA ane aMte kare sallekhanA-zikSAvrato e cAra che. 26 artha:- sAmAyika to paheluM zikSAvrata che tevI ja rIte bIjuM propadhavrata che. trIjuM atithipUjA che ane cothuM anyasamaye saMllekhanA vrata che. bhAvArtha:- ahIM zikSA zabdano evo artha sUcita che ke AgAmI munivratanI zikSA AmAM che. jyAre muni thaze tyAre A prakAre rahevuM paDaze. sAmAyika kahevAthI to rAgadveSano tyAga karIne badhI gRhAraMbha saMbaMdhI kriyAothI nivRtti thaIne ekAnta sthAnamAM besI jaI prabhAta, madhyAhna ane sAMjanA amUka kALanI maryAdA bAMdhIne potAnA svarUpanuM ciMtavana tathA pacaparameThInI bhaktinA pATha vAcavA, temanI vedanA karavI ityAdi vidhAna karavA te sAmAyika che. A pramANe proSadha arthAta AThama, caudasanA parvomAM pratijJA laIne dharmakAryomAM pravartavuM te proSadha che. atithi arthAt munionI pUjA karavI, temane AhAradAna ApavuM te atithipUjana che. aMta samayamAM kAyA ane kaSAyane kRza karI samAdhi maraNa karavuM te aMta saMllekhanA che. A pramANe cAra zikSAvrata che. prazna:- tattvArthasUtramAM traNa guNavratamAM dezavrata kahyuM ane bhogapabhoga parimANane zikSAvratamAM kahyuM tathA saMllekhanAne juduM kahyuM che. te kevI rIte? samAdhAna:- A vivakSA bheda che. ahIM dezavrata diggatamAM garbhita che ane saMllekhanAne zikSAvratamAM kahyuM che. temAM kaMI virodha nathI. ra6 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates cAritrapAhuDa) 79 have kahe che ke saMyamAcaraNa cAritramAM zrAvaka dharma kahyo. have yatidharma kahe che: evaM sAvayadhammaM saMjamacaraNaM udesiyaM sylN| suddhaM saMjamacaraNaM jaidhammaM NikkalaM vocche|| 27 / / evaM zrAvakadharmaM saMyamacaraNaM upadezitaM sklm| zuddhaM saMyamacaraNaM yatidharma niSphalaM vkssye|| 27 / / zrAvakadharamarUpa dezasaMyamacaraNa bhAkhyuM e rIte; yatidharma-Atmaka pUrNa saMyamacaraNa zuddha kahuM have. 27 artha:- evuM eTale A prakAre zrAvakadharmasvarUpa saMyamAcaraNa to kahyuM. te kevuM che? sakala arthAt kalA sahita che. eka dezane kalA kahe che. have yatidharmanA dharmasvarUpa saMyamAcaraNa che tene kahIza evI AcArya pratijJA karI che. yatidharma kevo che? zuddha che, nirdoSa che, jemAM pApAcaraNano leza nathI. nikala arthAt kalAthI niHkAnta che, saMpUrNa che. zrAvakadharmanI jema ekadeza nathI. ra7 have yatidharmanI sAmagrI kahe che: paMceMdiyasaMvaraNaM paMca vayA pNcviNskiriyaasu| paMca samidi taya guttI saMjamacaraNaM nniraayaarN|| 28 / / paMceMdriyasaMvaraNaM paMca vratA: pNcviNshtikriyaasu| paMca samitayaH tisraH guptayaH saMyamacaraNaM niraagaarm||28|| paMcendrisaMva2, pAMca vrata paccIzakriyAsaMbaddha che, vaLI pAMca samiti, trigupti-aNa-AgAra saMyamacaraNa che. 28 artha:- pAMca indriyono saMvara, pAMca vrata ke te paccIsa kriyAno sadbhAva thatAM thAya che, tathA samiti ane traNa gupti-e rIte nirAgAra saMyamAcaraNa cAritra hoya che. 28 have pAMca indriyonA saMvaranuM svarUpa kahe che amaNuNNe ya maNuNNe sajIvadavve ajIvadavve y| Na karedi rAyadose paMceMdiyasaMvaro bhnnio|| 29 / / amanojJe ca manojJe sajIvadravye ajIvadravye c| na karoti rAgadveSau paMcendriyasaMvaraH bhnnitH|| 29 / / Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates (aSTapAhuDa sumanojJa ne amanoza jIva-ajItadravyone viSe karavA na rAgavirodha te paMcendriyaMvara ukta che. 29. artha:- amanojJa tathA manojJa evA padArthamAM jene loko potAnA mAne evA sajIva dravyo-strI putrAdika ane ajIva dravyo-dhana dhAnya Adi sarve pudgala dravyo AdimAM rAgadveSa na kare tene pAMca indriyono saMvara kahyo che. bhAvArtha- indriyagocara sajIva-ajIva dravya che. te indriyonA grahaNamAM Ave che. temAM A prANI koIne ISTa mAnI rAga kare che ane koIne aniSTa mAnI draSa kare che. AvA rAgadveSa muni karatA nathI. temane saMyamAcaraNa cAritra hoya che. 29 have pAMca vratonuM svarUpa kahe che: hiMsAviraI ahiMsA asaccaviraI adattaviraI y| turiyaM ababhaviraI paMcama saMgammi viraI y||30|| hiMsAviratirahiMsA asatyaviratiH adttvirtishv| turyaM abrahmaviratiH paMcama saMge viratiH c|| 30 / / hiMsAvirAma, asatya tema adAthI viramaNa ane abrahmaviramaNa, saMgaviramaNa - che mahAvrata pAMca e. 30 artha - prathama to hiMsAthI virati ahiMsA che, bIjuM asatyavirati che, trIjuM adattavirati che, cothuM abrahmavirati che, ane pAMcamuM parigraha virati che. bhAvArtha:- A pAMce pApono sarvathA tyAga je hoya che te pAMca mahAvrata che. 3) have tene mahAvrata kema kahe che te kahe che: sAhati jaM mahallA AyariyaM jaM mhllpuvvehiN| jaM ca mahallANi tado mahavvayA ittahe yaaiN||31|| sAdhayaMti yanmahAMta: AcaritaM yat mhtpuurvaiH| yacca mahanti tataH mahAvratAni etasmAddhetoH taani||31|| moTA puruSa sAthe, pUrava moTA janoe AcaryA, svayameva vaLI moTAM ja che, tethI mahAvrata te karyA. 31 1 rAgavirodha = rAgadveSa. 2 'maLayA DutteyAruM' nI jagyAe 'maviyADuM tAruM ' joIe. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates cAritrapAhuDa) artha:- mahullA arthAt mahaMta puruSa jenI sAdhanA kare che, AcaraNa kare che ane pahelAM paNa mahaMta puruSoe jenuM AcaraNa karyuM che, tathA A vrato pote ja mahAna che, kemake AmAM pApano leza nathI AvA e pAMca mahAvrata che. bhAvArtha- jenuM moTA puruSo AcaraNa kare ane pote nirdoSa ja hoya te mahAna kahevAya che. A prakAre A pAMca vratone mahAvratanI saMjJA maLI che. 31 have A pAMca vratonI paccIsa bhAvanA kahe che. temAMthI prathama ja ahiMsAvratanI pAMca bhAvanA kahe che: vayaguttI maNaguttI iriyAsamidI sudaannnnikkhevo| avaloyabhoyaNAe ahiMsae bhAvaNA hoti||32|| vacoguptiH manoguptiH IryAsamitiH sudaannikssepH| avalokyabhojanena ahiMsAyA bhAvanA bhvNti|| 32 / / mana-vacanagupti, gamanasamiti, sudAnanikSepaNa ane avalokIne bhojana-ahiMsA bhAvanA e pAMca che. 32. artha - vacanagupti ane manogupti evI be to guptio, IryAsamiti, sArI rIte kamaMDala vagerenuM grahaNa-nikSepa e AdAna-nikSepaNA samiti ane sArI rIte joIne vidhipUrvaka zuddha bhojana karavuM e eSaNAsamiti. -A prakAre e pAMca ahiMsA mahAvratanI bhAvanA che. bhAvArtha:- vAraMvAra teno ja abhyAsa karavo tenuM nAma bhAvanA che. pravRtti-nivRttimAM hiMsA lAge che, teno niraMtara yatna rAkhe tyAre ahiMsAvratanuM pAlana thAya. mATe ahIM yogonI nivRtti karavI hoya to sArI rIte guptirUpa karavI ane pravRtti karavI hoya to samitirUpa karavI. A rIte niraMtara abhyAsa karavAthI ahiMsA mahAvrata daDha rahe che. AvA ja AzayathI tene bhAvanA kahe che. 3ra have satya mahAvratanI bhAvanA kahe che - kohabhayahAsalohA mohA vivarIya bhAvaNA cev| vidiyassa bhAvaNAe e paMcaiva ya tahA hoNti||33|| krodha bhaya hAsya lobha mohA viparItabhAvanAH ca ev| dvitIyasya bhAvanA imA paMceva ca tathA bhvNti||33|| Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates (aSTapAhuDa je krodha, bhaya ne hAsya temaja lobha-moha-kubhAva che, tenA 'viparyayabhAva te che bhAvanA bIjA vrata. 33 artha:- krodha, bhaya, hAsya, lobha ane moha tenAthI viparIta arthAt teno abhAva hoya te bIjA vratanI satya mahAvratanI bhAvanA che. bhAvArtha- asatya vacananI pravRtti krodhathI, bhayathI, hAsyathI, lobhathI ane paradravyanA moharUpa mithyAtvathI thAya che. teno tyAga karavAthI satya mahAvrata deDha rahe che. tattvArthasUtramAM pAMcamI bhAvanA anuvIcI bhASaNa kahI che, to eno artha e che ke jinasUtra anusAra vacana bole ane ahIM mohano abhAva kahyo te mithyAtvanA nimittathI sUtra virUddha bole che. mithyAtvano abhAva thatAM sUtra virUddha bolavAnuM banatuM nathI. anuvIcI bhASaNano paNa A ja artha thayo, temAM arthabheda nathI. 33 have acaurya mahAvratanI bhAvanA kahe che - suNNAyAraNivAso vimociyAvAsa jana parodhaM c| esaNasuddhisauttaM saahmmiisNvisNvaado|| 34 / / zUnyAgAranivAsaH vimocittAvAsaH yat parodhaM c| eSaNAzuddhisahitaM saadhrmismvisNvaadH||34|| sUnA agara to tyakta sthAne vAsa, pa2-uparodhanA, AhAra eSaNazuddhiyuta, sAdharmI saha vikhavAdanA. 34 artha - zUnyAgAra arthAt giri, guphA, vRkSa-bakhola AdimAM nivAsa karavo, vimocita-AvAsa arthAt jene lokoe koIpaNa kAraNathI choDI dIdho hoya. evA gRhugrAmAdikamAM nivAsa karavo, paroparodha arthAt jyAM bIjAne avarodha na thAya e rIte rahevuM, tathA vasatikAdimAM rahI bIjAne rokavA nahi, eSaNA zuddhi arthAt AhAra zuddha levo ane sAdharmIothI vikhavAda na karavo. A pAMca bhAvanA trIjA mahAvratanI che. bhAvArtha- vasatikAmAM rahevuM ane AhAra levo e be pravRttio munione avazya hoya che. lokamAM emanA nimitte adattanuM AdAna hoya che. munioe evA sthAna para rahevuM joIe ke jyAM adattano doSa na lAge ane AhAra paNa evI rIte levo ke jemAM adattano doSa na lAge. tathA bannenI pravRttimAM sAdharmI AdithI vikhavAda utpanna na thAya. A prakAre A pAMca bhAvanA kahI che. tenA pAlanathI acaurya mahAvrata daDha rahe che. 34 1 viparyayabhAva = viparIta bhAva. 2 pAThAntara :- vimocitAvAsA 3 pa2-uparodhanA = bIjAne naDatara thAya ema na rahevuM te. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates cAritrapAhuDa) 83 have brahmacarya mahAvratanI bhAvanA kahe che: mhilaaloynnpuvvrisrnnsNsttvshivikhaahiN| puTThiyarasehiM virao bhAvaNa paMcAvi turiymmi|| 35 / / mahilA lokana pUrvarati smaraNasaMsakta vstivikthaabhiH| pauSTikarasaiH virataH bhAvanAH paMcApi turye|| 35 / / mahilAnirIkSaNa-pUrvaratismRti-nikaTavAsa, 'triyAkathA, pauSTika rasothI virati-te vrata turyanI che bhAvanA. 35 artha - strIonuM avalokana arthAt rAgabhAva sahita dekhavuM, pUrvakALamAM bhogavelA bhogonuM smaraNa karavuM, strIothI saMsakta vasatikAmAM rahevuM, strIonI kathAvArtA karavI, pauSTika rasonuM sevana karavuM. A pAMcethI vikAra utpanna thAya che. tethI AnAthI virakta rahevuM. A pAMca brahmacarya mahAvratanI bhAvanA che. bhAvArtha- kAmavikAranA nimittathI brahmacaryavratano bhaMga thAya che. mATe strIone rAgabhAvathI dekhavuM ityAdi nimitto kahyA, tenAthI virakta rahevuM, prasaMgamAM AvavuM nahi. tenAthI brahmacarya mahAvrata daDha rahe che. 35 have pAMca aparigraha mahAvratanI bhAvanA kahe che - apariggaha samaNuNNesu sddprisrsruuvgNdhesu| rAyaddosAINaM parihAro bhAvaNA hoti|| 36 / / aparigrahe samanojJeSu shbdsprshrsruupgNdhessu| rAgadveSAdInAM parihAro bhAvanAH bhavanti / / 36 / / manahara-amanahara sparza-rasa-rUpa-gaMdha temaja zabdamAM, karavA na rAgavirodha, vrata paMcama taNI e bhAvanA. 36 artha:- zabda, sparza, rasa, rUpa, gaMdha A pAMca indriyonA viSaya samanojJa arthAt manane sArA lAgavAvALA ane amanojJa arthAt manane kharAba lAgavAvALA hoya che. tethI A bannemAM ja rAga-dveSa Adi na karavo e parigratyAga vratanI pAMca bhAvanA che. bhAvArtha - pAMca indriyonA viSaya sparza, rasa, gaMdha, varNa zabda che. temAM iSTa-aniSTa buddhirUpa rAga-dveSa na kare tyAre ja aparigraha vrata daDha rahe che. tethI A pAMca bhAvanA aparigraha mahAvratanI kahevAmAM Ave che. 36 1 triyAkathA = strIkathA. 2 surya = caturtha. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates (aSTapAhuDa have pAMca samitio kahe che: iriyA bhAsA esaNa jA sA AdANa ce va nnikkhevo| 'saMjamasohiNimittaM khaMti jiNA paMca smidiio|| 37 / / IryA bhASA eSaNA yA sA AdAnaM caiva nikssepH| saMyamazodhinimittaM khyAnti jinAH paMca smitiiH|| 37 / / IryA, subhASA, eSaNA, AdAna ne nikSepa-e saMyama taNI zuddhi nimitte samiti pAMca jino kahe. 37 artha - IrSA, bhASA, eSaNA, AdAna-nikSepaNa ane pratiSThApanA-A pAMca samitio saMyamanI zuddhatA mATenA kAraNo che. Ama jinadeva kahe che. bhAvArtha:- muni pAMca mahAvratarUpa saMyamanuM sAdhana kare che. te saMyamanI zuddhatA mATe pAMca samitirUpe pravarte che. tethI tenuM nAma sArthaka che. "sa" arthAt samyaka prakAra, "Iti' arthAt pravRtti jemAM hoya te samiti che. (muni) cAlatI vakhate cAra hAtha pramANa pRthvIne dekhIne cAlatA hoya che. jyAre bole tyAre hitamitarUpa vacana bole che. AhAra le tyAre chetAlIsa doSa, batrIsa aMtarAya TALIne cauda maladoSa rahita zuddha AhAra le che. dharmopakaraNa upADe tyAre paNa saMbhALapUrvaka le che. evI ja rIte kaMI kSepaNa kare to yatnapUrvaka kare che. A prakAre niSpamAda varte tyAre saMyamanuM zuddha pAlana thAya che. eTale pAMca samitirUpa pravRtti kahI che. A saMyamAcaraNa cAritranI pravRtti kahI. 37 have AcArya nizcaya cAritrane manamAM dhAraNa karIne jJAnanuM svarUpa kahe che: bhavvajaNabohaNatthaM jiNamagge jiNavarehi jaha bhnniyN| NANaM NANasarUvaM appANaM taM viyaannehi|| 38 / / bhavyajana bodhanArthaM jinamArge jinavaraiH yathA bhnnitN| jJAnaM jJAnasvarUpaM AtmAnaM taM vijaaniihi|| 38 / / re! bhavyajanabodhArtha jinamArge kahyuM jina je rIte, te rIte jANo jJAna ne jJAnAtma AtmAne tame. 38 artha - jinamArgamAM jinezvaradeve bhavyajIvone saMbodhavA mATe je jJAna ane jJAnanuM svarUpa kahyuM che te jJAnasvarUpa AtmA che tene he bhavya jIva! tuM jANa. 1 pAThAMtara = saMnasophiLimitte 2 bhavyajanabodhArtha = bhavyajanone bodhavA mATe. 3 jJAnAtma = jJAnasvarUpa. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates cAritrapAhuDa) 85 bhAvArtha- jJAna ane jJAnanA svarUpane anya matavALA aneka prakArathI kahe che tevuM jJAna ane tenuM svarUpa nathI. je sarvajJa vItarAgadeva bhASita jJAna ane jJAnanuM svarUpa che te ja nibaMdha satyArtha che ane jJAna che te ja AtmA che, tathA AtmAnuM svarUpa che. tene jANIne temAM sthiratAbhAva kare, paradravyo pratye rAga-dveSa na kare te ja nizcaya cAritra che. mATe pUrve kahyA pramANe mahAvratAdinI pravRtti karIne A jJAnasvarUpa AtmAmAM lIna thavuM evo upadeza che. 38 have kahe che ke je A prakAre jJAnathI evuM jANe che te samyajJAnI cheH jIvAjIvavibhattI jo jANai so havei snnnnaannii| rAyAdidosarahio jiNasAsaNe 'mokkhmggotti|| 39 / / jIvAjIvavibhaktiM yaH jAnAti sa bhavet sjjnyaanH| rAgAdidoSarahitaH jinazAsane mokSamArga iti|| 39 / / je jANato jIva-ajIvanA suvibhAgane, sajJAnI te rAgAdivirahita thAya che-jinazAsane zivamArga che. 39 artha:- je puruSa jIva ane ajIvanA bhedane jANe che te samyajJAnI thAya ne rAgAdi doSothI rahita thAya che. A prakAre jina zAsanamAM mokSamArga che. bhAvArtha- je jIva-ajIva padArthanuM svarUpa bhedarUpa jANIne sva-parano bheda jANe che te samyajJAnI thAya che ne paradravyothI rAgadveSa choDavAthI jJAnamAM sthiratA thatAM nizcaya samyaphacAritra thAya che. te ja jinamatamAM mokSamArganuM svarUpa kahyuM che. anya matavALAoe aneka prakAranI kalpanA karIne kahyuM che te mokSamArga nathI. 39 have A prakAre mokSamArga jANIne zraddhA sahita temAM pravRrte che te zIdhra ja mokSa prApta kare che ema kahe che: daMsaNaNANacarittaM tiNNi vi jANeha prmsddhaae| jaM jANiUNa joI aireNa lahaMti NivvANaM / / 40 / / darzanajJAnacaritraM trINyapi jAnIhi prmshrddhyaa| yat jJAtvA yogina: acireNa labhaMte nirvaannm|| 40 / / daga, jJAna ne cAritra-traNa jANo parama zraddhA vaDe, je jANIne yogIjano nirvANane acire vare. 40 artha:- he bhavya ! tuM darzana, jJAna, cAritra A traNene parama zraddhAthI jANa. jene jANIne yogI muni thoDA ja samayamAM nirvANane prApta kare che. 1 pAThAntara = momAnti Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates (aSTapAhuDI bhAvArtha- samyagdarzana, jJAna, cAritra trayAtmaka mokSamArga che. tene zraddhApUrvaka jANavAno upadeza che. kemake tene jANavAthI munione mokSanI prApti thAya che. 40 - have kahe che ke A prakAre nizcaya cAritrarUpa jJAnanuM svarUpa kahyuM. je tene prApta kare che te zivarUpa maMdiramAM nivAsa karavA yogya thAya che: 'pAUNa NANasalilaM nnimmlsuvishuddhbhaavsNjuttaa| hoMti sivAlayavAsI tihuvaNacUDAmaNI siddhaa|| 41 / / prApya jJAnasalilaM nirmala suvishuddhbhaavsNyuktaaH| bhavaMti zivAlayavAsinaH tribhuvanacUDAmaNayaH siddhaaH|| 41 / / je jJAnajaLa pIne lahe suvizuddha nirmaLa pariNati. zivadhAmavAsI siddha thAya-trilokanA cUDAmaNi. 41 artha:- je puruSa A jinabhASita jJAnarUpa jaLane prApta karIne potAnA nirmaLa vizuddha bhAvamaya sArI rIte thAya che te puruSa traNabhuvana cuDAmaNi ane zivAlaya arthAt mokSarUpI maMdiramAM nivAsa karavAvALA siddha parameSThI thAya che. bhAvArtha- jema jaLathI snAna karIne zuddha thaI uttama puruSa mahelamAM nivAsa kare che tema A jJAna jaLa samAna che. AtmAne rAgAdika mela lAgavAthI malinatA thAya che. tethI A jJAnarUpa jaLathI rAgAdika maLane dhoIne je potAnA AtmAne zuddha kare che te muktirUpa mahelamAM rahIne AnaMda bhogave che. temane traNa lokanA ziromaNi siddha kahe che. 41 have kahe che ke je jJAnaguNathI rahita che te iSTa vastune pAmatA nathI. mATe guNadoSane jANavA mATe jJAnane sArI rIte jANavuM joIe: NANaguNehiM vihINA Na lahaMte te suicchiyaM laah| iya gAuM guNadosaM taM saNNANaM viyaannehi|| 42 / / jJAnaguNaiH vihInA na labhante te sviSTaM lAbhaM / iti jJAtvA guNa doSau tat sadjJAnaM vijaaniihi||42|| je jJAnaguNathI rahita, te pAme na lAbha su-iSTane; guNadoSa jANI e rIte, sajJAnane jANo tame. 42 artha:- jJAnaguNathI hIna puruSa potAnI icchita vastunA lAbhane prApta karato nathI. Ama jANIne he bhavya ! tuM pUrvokta samyajJAnane guNadoSa jANavA mATe jANa. bhAvArtha- jJAna vinA guNadoSanuM jJAna thatuM nathI. tyAre potAnI iSTa ane aniSTa 1 pAThAntara :- || 2 pAThAntara :- jItyA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates cAritrapAhuDa ) vastune jANato nathI. tethI iSTa vastuno lAbha pAmato nathI. eTale samyajJAnathI ja guNa-doSa jANI zakAya che. kemake samyajJAna vinA zya-upAdeya vastuonuM jANavuM banI zakatuM nathI ane heya-upAdeyane jANyA vinA samyaka cAritra thatuM nathI. mATe jJAnane ja cAritrathI pradhAna kahyuM che.42 have kahe che ke je samyajJAna sahita cAritra dhAraNa kare che te alpa kALamAM ja anupama sukha pAme che - cArittasamArUDho appAsu paraM Na Ihae nnaannii| pAvai aireNa suhaM aNovamaM jANa nnicchydo|| 43 / / cAritrasamArUDha Atmani' paraM na Ihate jnyaanii| prApnoti acireNa sukhaM anupamaM jAnIhi nishvytH|| 43 / / jJAnI caritrArUDha thaI nija AtmamAM pa2 nava cahe, acire lahe zivasaukhya anupama ema jANo nizcaye. 43 artha - je puruSa jJAnI che ane cAritra sahita che te potAnA AtmAmAM paradravyanI icchA karatA nathI, paradravyamAM rAga-dveSa-moha karatA nathI. te jJAnI jenI upamA nathI evAM avinAzI mokSasukhane pAme che. je bhavya ! tuM nizcayathI A pramANe jANa. ahIM jJAnI thaI heyaupAdeyane jANI, saMyamI banI pAradravyane potAmAM meLavatA nathI te parama sukha pAme che ema batAvyuM che. 43 have iSTa cAritranA kathanane saMkoca che: evaM saMkheveNa ya bhaNiyaM NANeNa viiyraaenn| sammattasaMjamAsayaduNhaM pi udesiyaM caraNaM / / 44 / / evaM saMkSepeNa ca bhaNitaM jJAnena viitraagenn| samyaktvasaMyamAzrayadvayorapi uddezitaM crnnm|| 44 / / vItarAgadeve jJAnathI samyakatva-saMyama-Azraye je caraNa bhAkhyuM te kahyuM saMkSepathI ahIM A rIte. 44 artha:- evuM arthAt evA pUrvokta prakAre saMkSepathI zrI vItarAgadeve jJAna dvArA je kahyuM e prakAre samyakatva ane saMyama A bannenA Azraye samyakatvacaraNasvarUpa ane saMyama caraNasvarUpa ema be prakArathI cAritrano upadeza karyo che. Ama AcArya cAritranA kathanane saMkSeparUpathI kahI saMkoca karyo che. 44 - saMskRta pratimAM Atmani nI jagyA 1 saMskRta pratimAM 'nAtmani' nI jagyAe 'nAtma:' zrutasAgarI saMskRta TIkA mudrita pratamAM TIkAmAM artha paNa 'nAtma:' no ja karyo che. de. pRSTha 54. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates have A cAritra pAhuDa bhAvavAno upadeza ane enuM phaLa kahe cheH bhAveha bhAvasuddhaM phuDu raiyaM caraNapAhuDaM ceva / lahu caugai caiUNaM aireNa'puNabbhavA hoI / / 45 / / bhAvayata bhAvazuddhaM sphuTaM racitaM caraNaprAbhRtaM caiva / laghu caturgatI: vyaktvA acireNa apunarbhavAH bhavata / / 45 / / bhAvo vimaLa bhAve ca2NaprAkRta suviracita spaSTa je, choDI caturgati zIghra pAmo mokSa zAzvatane tame. 45 artha:- ahIM AcArya kahe che ke, he bhavya jIvo! A caraNa arthAt cAritra pAhuDa ame spaSTa pragaTa karIne batAvyuM che. tame tene potAnA zuddha bhAvathI bhAvo. potAnA bhAvomAM vAraMvAra abhyAsa karo. tethI zIghra ja cAra gatione choDIne apunarbhava je mokSa te tamane thaze-pharIne saMsAramAM janma nahi pAmo. bhAvArtha:- A cAritra pAhuDane vAMco, bhaNo, dhA2Na karo, vAraMvAra bhAvo, abhyAsa karo-A upadeza che. tethI cAritranA svarUpane jANIne, dhAraNa karavAnI ruci thaze. tame teno aMgIkAra karazo tyAre cAra gatirUpa saMsAranA du:khathI rahita thaI nirvANane prApta thazo. pharI saMsAramAM janma dhAraNa nahi karavo paDe. mATe je kalyANane cAhe che te A pramANe karo. 45 chappaya cArita doya prakA2 deva jinava2ne bhAkhyA, samakita saMyama ca2Na jJAna pUrava tisa rAkhyA. je na2 sa2dhAvAna yAhi dhArai vidhi setI, nizcaya ara vyavahA2 rIti AgamameM jetI. jaba jagadhaMdhA saba meTikai nija svarUpameM thira rahai, taba aSTa karmarUM nAzike avinAzI zivakuM lahai. 1 (aSTapAhuDa AvA samyaktvAcaraNa cAritra ane saMyamAcaraNa cAritra-be prakAranA cAritranuM svarUpa A pAhuDamAM kahyuM. dohA jinabhASita cAritrakuM je pAlai: munirAja, tinike ca2Na namuM sadA pAuM tini sukhasAja. 2 ItizrI kundakuntAcArya svAmI viracita cAritra pAhuDanI paMDita jayacaMdrajI chAbaDA kRta dezabhASAmaya vanikA samApta. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates FFFFFFFFFFFFFFFFFFF -4bodha pAhuDa FFFFFFFFFFFFFFFFFFF (dohA) deva jinezvara sarvaguru, vaMduM mana-vaca-kAya, jA prasAda bhavi bodha le, pArle jIva nikAya. 1 A pramANe maMgalAcaraNa dvArA zrI kundakundAcAryakRta prAkRta gAthAbaddha bodhaprAbhRtanI dezabhASAmaya vacanikA lakhIe chIe. tyAM prathama ja AcArya graMtha racavAnI maMgalapUrvaka pratijJA kare che: bahasatthaatthajANe sNjmsmmttsuddhtvcrnne| baMdittA Ayarie kasAyamalavajjide suddhe / / 1 / / sayalajaNabohaNatthaM jiNamagge jiNavarehi jaha bhnniyN| vocchAmi samAseNa 'chakkAcasuhaMkaraM sunnh||2|| bahuzAstrArthajJApakAn sNymsmyktvshuddhtpshcrnnaan| vanditvA AcAryAn kaSAyamalavarjitAn shuddhaan||1|| sakalajanabodhanArthaM jinamArge jinavaraiH yathA bhnnitm| vakSyAmi samAsena SaTkAya sukhaMkaraM shrRnnu||2|| yugmm|| zAstrArtha bahu jANe sukSmasaMyamavimaLa tapa Acare, varjitakaSAya, vizuddha che, te sUrigaNane vaMdIne; 1 paddhayasukhakara kathana karUM saMkSepathI suNajo tame, je sarvajanabodhArtha jinamArge kahyuM che jinavare. 2 artha:- AcArya kahe che ke-huM AcAryonA samUhane namaskAra karI chakAyanA jIvone sukha karavAvALA jinamArgamAM jinadeve jevuM kahyuM che tevuM jemAM samasta lokanA hitanuM ja prayojana che evo graMtha saMkSepamAM kahIza. tene he bhavya jIvo! tame sAMbhaLo. 1 chapAyela saMskRta TIkAvALI pratamAM '' chavAyariyaMvara'' evo pATha che 2 sudagasaMyamavimaLa tapa = samyagdarzana ne saMyamathI zuddha evuM tapa. 3 varjitakaSAya = kaSAyarahita. 4 sUrigaNa = AcAryono samUha Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 90 (aSTapAhuDa je AcAryone vaMdana karyA te AcAryo kevA che? ghaNAM zAstronA arthane jANavAvALA che. tathA kevA che? jemanuM tapazcaraNa samyakatva ane saMyamathI zuddha che. tathA kevA che? kaSAyarUpa maLathI rahita che tethI zuddha che. bhAvArtha- ahIM AcAryone vaMdana karyA temanA vizeSaNothI jANavAmAM Ave che kegaNadharAdikathI laIne potAnA guru paryatane vaMdana karyA che. ane graMtha racavAnI pratijJA karI tenA vizeSaNothI jANavAmAM Ave che ke je bodhapAhuDa graMtha racaze te lokone dharmamArgamAM sAvadhAna karI, kumArga choDAvI, ahiMsAdharmano upadeza karaze. 1-2 have A bodhapAhuDamAM agiyAra sthAna ekaThAM karyA che tenAM nAmo kahe che: AyadaNaM cediharaM jiNapaDimA daMsaNaM ca jinnbiNbN| bhaNiyaM suvIyarAyaM jiNamudrA NANamAdatthaM / / 3 / / arahateNa sudilu jaM devaM titthamiha ya arhNtN| pAvajjaguNavisuddhA iya NAyavvA jhaakmso||4|| AyatanaM caityagRhaM jinapratimA darzanaM ca jinbiNbm| bhaNitaM suvItarAgaM jinamudrA jJAnamAtmArtha / / 3 / / arhatA suddaSTaM yaH devaH tIrthamiha ca arhn| pravrajyA guNavizuddhA iti jJAtavyAH ythaakrmshH|| 4 / / je Ayatana ne caityagRha, pratimA tathA darzana ane vItarAga jinanuM biMba, jinamudrA, svahetuka jJAna je, 3. ahaMtadezita deva, tema ja tIrtha, vaLI ahata ne 'guNazuddha pravajyA yathAkramazaH ahIM jJAtavya che. 4 artha:- 1Ayatana, racaityagRha, ujinapratimA, 4darzana, pajinabiMba. jinabiMba kevuM che? sarva prakAre vItarAga che. 6 jinamudrA-rAgasahita hotI nathI. 7 jJAna. jJAnapada kevuM che? arthAt jemAM artha prayojana AtmA ja che. A rIte sAta to A nizcayasthAna vItarAga deve kahyA tene yathAanukramathI jANavA ane 8deva, 9tIrtha, 10arihaMta tathA 11guNathI vizuddha pravrajyA (dIkSA) A cAra je arihaMta bhagavAne kahyA che tevA ja A graMthamAM jANavA. AvI rIte A agiyAra sthAna thayAM. 3-4 1 ''nAtmazuM '' saMskRtamAM pAThAntara che. 2 atadezita = arhata bhagavAne kahela. 3 guNazuddhapravajyA = guNathI zuddha evI dIkSA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bodhapAhuDa) bhAvArtha:- ahIM Azaya A pramANe jANavo joIe ke dharmamArgamAM kALa-doSathI aneka mata thaI gayA che tathA jainamatamAM paNa bheda thaI gayA che, temAM "Ayatana' AdimAM viparyaya (viparIta paNuM ) AvI gayuM che. temanuM paramArthabhUta sAcuM svarUpa to loko jANatA nathI ane dharmanA lobhI thaIne jevI bAhya pravRtti dekhe che temAM ja pravartavA lAgI jAya che. temane saMbodhavA mATe A bodhapAhuDanI racanA karI che. temAM Ayatana Adi agiyAra sthAnonuMparamArthabhUta sAcuM svarUpa jevuM sarvazadeve kahyuM che tevuM kaheze. anukramathI jevA nAma kahyAM che tevA ja anukramathI temanuM vyAkhyAna karaze. te jANavA yogya che. 3-4 (1) have prathama ja je "Ayatana' kahyuM tenuM nirUpaNa kare che: maNavayaNakAyadavvA AyattA' jassa indiyA visyaa| AyadaNaM jiNamagge NiddiTuM saMjayaM rUvaM / / 5 / / mano vacana kAya dravyANi AyattAH yasya aindriyAH vissyaaH| AyatanaM jinamArge nirdiSTaM saMyataM ruupm||5|| *Ayatta che mana-vacana-kAyA indriviSayo jehane, te saMyamInuM rUpa bhADuM Ayatana jinazAsane. 5 artha:- jinamArgamAM saMyama sahita munirUpa che tene "Ayatana' kahyuM che. kevuM che munirUpa? jene mana-vacana-kAya dravyarUpa che te, tathA pAMca indriyonAM sparza, rasa, gaMdha, varNa, zabda A viSayo che te AyattA arthAt AdhIna che-vazIbhUta che. temane (mana-vacana-kAya ane pAMca indriyonA viSayo) saMyamI muni AdhIna nathI. teo munine AdhIna-vazIbhUta che evA saMyamI che te "Ayatana' che. 5 have pharI kahe che: mayarAyadosa moho koho loho ya jassa aayttaa| paMcamahavvayadhArI AyadaNaM maharisI bhaNiyaM / / 6 / / ma: rA: pheSa: drodha: noma: carcA mAyA: paMcamahAvratadhArI AyatanaM maharSayo bhnnitaaH||6|| Ayatta jasa mada-krodha-lobha-vimoha-rAga-virodha che, RSivarya paMcamahAvratI te Ayatana nirdiSTa che. 6 artha:- je munine mada, rAga, dveSa, moha, krodha, lobha ane cakArathI mAyA Adi 1 saMskRta pratimAM 'gAsattA' pATha che. jenuM saMskRta 'kAsaT:' che. 2 Ayatta = AdhIna; vazIbhUta. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 92 (aSTapAhuDa badhA "AyattA" arthAt nigrahane prApta thayA che ane pAMca mahAvrata-je ahiMsA, satya, asteya (acaurya) brahmacarya tathA aparigraha (parigrahano tyAga)-emane dhAraNa karanAra che evA mahAmuni RSirAjane "Ayatana' kahe che. bhAvArtha:- pahelAnI gAthAmAM to bAhya svarUpa kahyuM hatuM. ahIM bAhya-abhyatara banne prakArathI saMyamI hoya te "Ayatana" che-ema jANavuM. 6 have pharI kahe che: siddhaM jassa sadatthaM visuddhajhANassa nnaannjuttss| siddhAyadaNaM siddhaM muNivaravasahassa muNidatthaM / / 7 / / siddhaM yasya sadarthaM vizuddhadhyAnasya jnyaanyuktsy| siddhAyatanaM siddhaM munivaravRSabhasya munitaarthm||7|| suvizuddhadhyAnI, jJAnayuta, jene susiddha sadartha che, munivaravRSabha te maLarahita siddhAyatana viditArtha che. 7 artha:- je munine sadartha arthAt samIcIna artha je "zuddha AtmA' te siddha thaI gayo hoya te "siddhAyatana" che. kevA che muni? jemane vizuddha dhyAna che--dharmadhyAnane sAdhIne zukaladhyAnane prApta thaI gayA che, jJAna sahita che-kevaLajJAnane prApta thaI gayA che. ghAtikarmarUpa maLathI rahita che, tethI muniomAM "vRSabha" arthAt pradhAna che, jemaNe samasta padArtha jANI lIdhAM che. A prakAre munipradhAnane "siddhAyatana" kahe che. bhAvArtha:- A rIte traNa gAthAmAM "Ayatana' nuM svarUpa kahyuM. pahelI gAthAmAM to saMyamInuM sAmAnya bAhyarUpa mukhyatAthI kahyuM. bIjI gAthAmAM aMtaraMga-bAhya. bannenI zuddhatArUpa RddhidhArI muni RSIzvara kahyA. ane A trIjI gAthAmAM kevaLajJAnI ke je muniomAM pradhAna che temane "siddhAyatana' kahyA che. ahIM A prakAre jANavuM ke je "Ayatana" arthAt jemAM vase, nivAsa kare tene Ayatana kahe che. tethI dharmapaddhatimAM je dharmAtmA puruSane Azraya karavA yogya hoya te "dharmAyatana" che. A pramANe muni ja dharmanA Ayatana che, bIjAM koI veSadhArI, pAkhaMDI, viSaya-kaSAyomAM Asakta, parigrahadhArI dharmanA Ayatana nathI. tathA jainamatamAM paNa je sUtra virUddha pravarte che te paNa Ayatana" nathI. te badhA "anAyatana" che. bauddhamatamAM pAMca indriya, temanA pAMca viSayo, eka mana, eka dharmAyatana zarIra evA bAra "Ayatana' kahyA che. te kalpita che. tethI ahIM jevuM "Ayatana' kahyuM che tevuM ja mAnavuM, dharmAtmAe teno ja Azraya karavo. anyanI stuti, prazaMsA, vinayAdika na karavAM. A bodha pAhuDa graMtha racanAno Azaya 1 sadartha = sat artha. 2 viditArtha = je samasta padArthone jANe che evuM. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bodhapAhuDa) 93 che. tathA jemAM AvA nircantha munio vase che te kSetrane paNa Ayatana' kahe che, te vyavahAra (2) have "caityagRha' nuM nirUpaNa kare che: buddhaM jaM bohaMto appANaM cedayAiM aNNaM c| paMcamahavvaya suddhaM NANamayaM jANa cedihrN||8|| buddhaM yat bodhayan AtmAnaM caityAni anyat c| paMcamahAvratazuddhaM jJAnamayaM jAnIhi caitygRhm||8|| svAtmA-parAmA-anyane je jANatAM jJAna ja rahe, che caityagRha, te jJAnamUrti, zuddha paMcamahAvrata. 8 artha - je muni "buddha' arthAt jJAnamayI AtmA tene jANato hoya, anya jIvone caitya' arthAt cetanAsvarUpa jANato hoya tathA pote jJAnamayI hoya ane pAMca mahAvratothI zuddha hoya-nirmala hoya te munine he bhavya ! tuM "caityagRha" jANa. bhAvArtha- jenAmAM sva-paranuM jANavAvALuM niSpApa, nirmaLa evuM caitya arthAta cetanA svarUpa AtmA vase te caityagRha che. ne AvuM caityagRha saMyamI muni che. anya pASANa AdinAM maMdirane "caityagRha" kahevuM te vyavahAra che. 8 have pharI kahe che - ceiya baMdhaM mokkhaM dukkhaM sukkhaM ca appayaM tss| ceiharaM jiNamagge chakkAryAhayaMkaraM bhaNiyaM / / 9 / / caityaM baMdhaM mokSaM duHkhaM sukhaM ca AtmakaM tsy| caityagRhaM jinamArge SaDkAyahitaMkaraM bhnnitm||9|| cetana-svayaM, sukha-duHkha-baMdhana-mokSa jene alpa che, SaTTAyahitakara teha bhAkhyuM caityagRha jinazAsane. 9 artha:- jene baMdha ane mokSa, sukha ane du:kha hoya te AtmAne "caitya' kahe che. arthAt A cihno jenA svarUpamAM hoya tene "caitya' kahe che. kemake je cetanA svarUpa hoya tene baMdha, mokSa, sukha, duHkha saMbhave che. A prakAre caityanuM je gRha hoya te "caityagRhu' che. jinamArgamAM A prakAre "caityagRha" chakAyanA hita karavAvALA hoya che, te A prakAranA "muni' che. pAMca sthAvara ane trasamAM vikalatraya ane asaMjJI paMcendriya sudhI kevaLa rakSA ja karavA yogya che. 1 alpa = gauNa. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 94 (aSTapArTuDa tethI temanI rakSA karavAno upadeza kare che. tathA teo temano ghAta karatA nathI. A ja temanuM hita che ane saMjJI paMcendriya jIva che temanI paNa rakSA kare che, rakSAno upadeza paNa kare che. tathA temane saMsArathI nivRttirUpa mokSa prApta karavAno upadeza kare che. A prakAre munirAjane caityagRha' kahe che. bhAvArtha - laukika jana caityagRhanuM svarUpa anyathA aneka prakAre mAne che. temane sAvadhAna karyA che ke, jinasUtramAM cha kAya jIvonuM hita karavAvALA jJAnamayI saMyamI muni che te caityagRha" che. bIjAne "caityagRha" kahevuM mAnavuM vyavahAra che. A prakAre "caityagRha' nuM svarUpa kahyuM. 9 (3) have "jinapratimA' nuM nirUpaNa kare che: saparA jaMgamadehA daMsaNaNANeNa suddhcrnnaannN| NiggaMthavIyarAyA jiNamagge erisA pddimaa||10|| svaparA jaMgamadehA darzanajJAnena shuddhcrnnaanaam| nirgrantha vItarAgA jinamArge IddazI prtimaa||10|| daga-jJAna-nirmaLa caraNadharanI bhinna jaMgama kAya je, nircatha ne vItarAga, te pratimA kahI jinazAsane. 10. artha:- jemanuM cAritra darzana-zAnathI zuddha-nirmaLa che temano sva-parA arthAt potAno ane parano cAlato-pharato deha che te jinamArgamAM "jaMgama pratimA " che. athavA sva-parA arthAt AtmAthI "para" eTale ke bhinna che evo deha che. te kevo che? jenuM nircantha svarUpa che, kaMI paNa parigraha aMzamAtra nathI evI digambara mudrA che, jenuM vItarAga svarUpa che, koI paNa vastuthI rAga-dveSa-moha nathI, jinamArgamAM AvI "pratimA' kahI che. jenA darzana-zAnathI nirmaLa cAritra pamAya che. A prakAre munionI guru-ziSya apekSAthI potAno ane parano cAlato pharato deha nirjhantha vItarAga mudrA svarUpa che te jinamArgamAM "pratimA che. anya kalpita che. ane dhAtupASANa AdithI banAvelI digambara mudrAsvarUpane 'pratimA' kahe che te vyavahAra che. te paNa tenI bAhya AkRti to tevI ja hoya ne te vyavahAramAM mAnya che. 10 have pharI kahe che: jaM caradi suddhacaraNaM jANai picchei suddhsmmttN| sA hoI vaMdaNIyA NiggaMthA saMjadA pddimaa||11|| yaH carati zuddhacaraNaM jAnAti pazyati shuddhsmyktvm| sA bhavati vaMdanIyA nirgranthA saMyatA prtimaa||11|| Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bodhapAhuDa) 95 jANe-jue nirmaLa sudaga sahu, caraNa nirmaLa Acare, te vaMdanIya nircantha-saMtarUpa pratimA jANaje. 11 artha:- je zuddha AcaraNanuM sevana kare che tathA samyajJAnathI yathArtha vastune jANe che ane samyagdarzanathI potAnA svarUpane dekhe che-A prakAre zuddha samyakatva jenAmAM hoya evI nircantha saMyama svarUpa "pratimA' che te vaMdana karavA yogya che. bhAvArtha- jANavAvALA, dekhavAvALA, zuddha samyakatva-zuddha cAritrasvarUpa nigraMtha saMyamasahita-A prakAre muninuM svarUpa che te ja "pratimA' che. te ja vaMdana karavA yogya che; anya kalpita vaMdana karavA yogya nathI. ane tevA ja rUpasadaza dhAtu-pASANanI pratimAM hoya to te vyavahArathI vaMdana yogya che. 11 have pharI kahe che: dasaNaaNaMtaNANaM aNaMtavIriya aNaMtasukkhA y| sAsayasukkha adehA mukkA kammaTThabaMdhehiM / / 12 / / niruvamamacalamakhohA NimmiviyA jaMgameNa ruuvenn| siddhaTThANammi ThiyA vosarapaDimA dhuvA siddhaa||13|| darzanAnantajJAnaM anantavIryAH anaMtasukhAH c| zAzvatasukhA adehA muktAH krmaassttkbNdhaiH||12|| nirupamA acalA akSobhAH nirmApitA jaMgamena ruupenn| siddhasthAne sthitAH vyutsargapratimA dhruvAH siddhaaH||13|| *niHsIma darzana-jJAna ne sukha-vIrya varte jemane, zAzvata sukhI, azarIrane karmASTabaMdhavimukta je, 12. akSobha-nirUpama-acala-dhruva, utpanna jaMgama rUpathI, te siddha siddhisthAnasthita, vyutsargapratimA jANavI. 13 artha - je anaMtadarzana, anaMtajJAna, anaMtavIrya ane anaMtasukha sahita che; zAzvata avinAzI sukhasvarUpa che; ade che-karma-nokarmarUpa pudagalamayI dehu jemane nathI; aSTakarmanA baMdhanathI rahita che; upamA rahita che-jenI upamA ApI zakAya evI lokamAM vastu nathI; acaLa che-pradezonuM halana-calana jemane nathI; akSobha che jemanA upayogamAM kaMI kSobha nathI, nizcala che; jaMgamarUpe nirmApita che; karmathI saMpUrNa mukta thayA bAda eka 1 sudaga = samyagdarzana. ra ni:sIma = anaMta. 3 vyutsargapratimA = kAyotsargamaya pratimA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 96 (aSTapAhuDI samaya mAtra gamanarUpa hoya che, tethI jaMgamarUpathI nirmApita che; siddhasthAna je lokano agrabhAga che temAM sthita che. mATe vyutsarga arthAt kAya rahita che-jevo pUrva zarIramAM AkAra hato tevo ja pradezono AkAra-carama zarIrathI kaMIka ochuM che; dhruva che-saMsArathI mukta thAya (te ja samaye) eka samaya mAtra gamana karI lokanA agra bhAgamAM pahoMcIne sthira thaI jAya che. pachI calAcala thatA nathI. evI pratimA' siddha bhagavAna che. bhAvArtha- AgaLanI be gAthAomAM to "jaMgama pratimA' saMyamI munionI deha sahita kahI. have A be gAthAomAM "thira pratimA' siddhonI kahI. A prakAre "jaMgama-sthAvara pratimA' nuM svarUpa kahyuM. anya koI bIjI jAtanI bahu prakArathI kalpanA kare che, te pratimA vaMdana karavA yogya nathI. prazna:- A to paramArtha svarUpa kahyuM ane bAhya vyavahAramAM pASANAdikanI pratimAne vaMdana kare che te kevI rIte? samAdhAnaH- bAhya vyavahAramAM matAMtaranA bhedathI aneka rIte pratimAnI pravRtti che. ahIM paramArthane pradhAna karI kahyuM che ane jyAM vyavahAra che tyAM jevuM pratimAnuM paramArtha svarUpa hoya tene ja sUcita kare te nibaMdha che. jevo paramArtharUpa AkAra kahyo tevA ja AkArarUpa vyavahAra hoya to te vyavahAra paNa prazasta che. vyavahArI jIvone paNa vaMdana karavA yogya che. syAdvAda nyAyathI siddha karavAmAM Avela paramArtha ane vyavahAramAM virodha nathI. 12-13 A prakAre "jinapratimA' nuM svarUpa kahyuM. (4) have 'darzana' nuM svarUpa kahe che: daMsei mokkhamaggaM sammattaM saMjamaM sudhammaM c| NiggaMdhaM NANamayaM jiNamagge daMsaNaM bhaNiyaM / / 14 / / darzayati mokSamArgaM samyaktvaM saMyamaM sudharmaM c| nirgrathaM jJAnamayaM jinamArge darzanaM bhnnitm||14|| darzAvatuM saMyama-sudaga-saddharmarUpa, nigraMtha ne jJAnAtma muktimArga, te darzana karyuM jinazAsane. 14 artha - je mokSamArgane dekhADe che te "darzana' che. mokSamArga kevo che? samyakatva arthAta tattvArtha zraddhAna lakSaNa samyakatva svarUpa che; saMyama arthAta cAritra-pAMca mahAvrata, 1 jJAnAtma = jJAnamaya. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bodhapAhuDa) pAMca samiti, traNa gupti evA tera prakAranA cAritrarUpa che; sudharma arthAt uttama kSamAdika daza lakSaNa dharmarUpa che; nigraMtharUpa che-bAhya abhyatara parigraha rahita che; jJAnamayI che-jIva-ajIvAdi padArthone jANavAvALo che. ahIM "nigraMtha " ane "jJAnamayI" e be vizeSaNa "darzana" nA paNa hoya che. kemake "darzana' che to-tenI te bAhya mUrti to nigraMtha che ane aMtaraMga jJAnamayI che. A prakAre muninA rUpane jinamArgamAM "darzana' kahyuM che tathA A prakAranA rUpanA zraddhAnarUpa samyakatvasvarUpane 'darzana' kahe che. bhAvArtha- paramArtharUpa "aMtaraMga darzana' to samyakatva che. ane "bAhya" tenI mUrti jJAnasahita grahaNa karela nigraMtharUpa che. A prakAre muninuM rUpa che te "darzana' che. kemake matanI mUrtine "darzana' kahevuM lokamAM prasiddha che. have pharI kahe che: jaha phullaM gaMdhamayaM bhavadi hu khIraM sa dhiyamayaM caavi| taha daMsaNaM hi sammaM NANamayaM hoi rUvatthaM / / 15 / / yathA puSpaM gaMdhamayaM bhavati sphuTa kSIraM tat ghRtamayaM caapi| tathA darzanaM hi samyak jJAnamayaM bhavati ruupsthm||15|| jyam phUla hoya sugaMdhamaya ne dUdha dhRtamaya hoya che, rUpastha darzana hoya samyajJAnamaya evI rIte. 15 artha - jema phUla gaMdhamayI che, dUdha vRtamayI che tevI ja rIte "darzana" arthAt jinamatamAM samyakatva che. kevuM che "darzana'? aMtaraMga to jJAnamayI che ane bAhya rUpastha che-muni tathA utkRSTa zrAvaka, ajiMkAnuM rUpa che. bhAvArtha- "darzana" eTale mata e prasiddha che. ahIM jinadarzanamAM muni, zrAvaka ane ArthikAno jevo bAhya veSa kahyo che te "darzana' jANavuM ane enI zraddhA te "aMtaraMga darzana' jANavuM. A banne ja jJAnamayI che, yathArtha tattvArthanA jANavArUpa samyakatva temAM maLI Ave che. tethI phUlamAM gaMdhanuM ane dUdhamAM ghInuM dAMta yukta che. A prakAre 'darzana" nuM rUpa kahyuM. anya matamAM tathA kALadoSathI jinamatamAM jainAbhAsI veSA vALA aneka prakAre judI rIte kahe che, je kalyANarUpa nathI, saMsAranuM kAraNa che. 15 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 98 (aSTapAhuDI (5) have "jinabiMba' nuM nirUpaNa kare che: jiNabiMbaM NANamayaM saMjamasuddhaM suvIyarAyaM c| jaM dei dikkhasikkhA kammakkhayakAraNe suddhaa|| 16 / / jinabiMbaM jJAnamayaM saMyamazuddhaM suvItarAgaM c| yat dadAti dIkSAzikSe karmakSayakAraNe zuddhe / / 16 / / jinabiMba che, je jJAnamaya, vItarAga, saMyamazuddha che, dIkSA tathA zikSA karamakSamahetu Ape zuddha je. 16 artha:- "jinabiMba' kevuM che? jJAnamayI che, saMyamathI zuddha che, atizaya vaDe vItarAga che, karmanA kSayanuM kAraNa che ane zuddha che-A prakAranI dIkSA ane zikSA Ape che. bhAvArtha- je "jina" arthAt arihaMta sarvajJanuM pratibiMba kahevAya che, temanI jagyAe temanA jevA ja mAnavAyogya hoya evA AcArya che. teo dIkSA arthAt vratanuM grahaNa ane zikSA arthAt vratanuM vidhAna batAvavuM e banne bhavya jIvone Ape che. tethI (1) prathama to te AcArya jJAnamaya hoya, jinasUtranuM temane jJAna hoya, jJAna vinA yathArtha dIkSA-zikSA kevI rIte hoya? ane (2) pote saMyamathI zuddha hoya, jo A prakAre na hoya to anyane paNa saMyamathI zuddha na karAvI zake. (3) atizaya arthAt vizeSapaNe vItarAga na hoya ne kaSAya sahita hoya to teo dIkSA, zikSA yathArtha daI zakatA nathI. mATe A prakAre AcAryane jinanuM pratibiMba' jANavuM. 16 have pharI kahe che: tassa ya karaha paNAmaM savvaM pujjaM ca viNaya vcchllN| jassa ya daMsaNa NANaM atthi dhuvaM ceynnaabhaavo||17|| tasya ca kuruta praNAmaM sarvAM pUjAM ca vinayaM vaatslym| yasya ca darzanaMjJAnaM asti dhruvaM cetnaabhaavH||17|| tenI karo pUjA, vinaya-vAtsalya-praNamana tehane, jene sunizcita jJAna, darzana, cetanA pariNAma che. 17 artha - A prakAre pUrvokta "jinabiMba' ne praNAma karo ane sarva prakAre pUjA karo, vinaya karo, vAtsalya karo. kemake temane dhruva arthAt nizcayathI darzana-zAna jovAmAM Ave che ane cetanAbhAva che. bhAvArthadarzana-jJAnamayI cetanAbhAva sahita "jinabiMba AcArya che. temane praNAma Adika karavAM. ahIM paramArtha pradhAna kahyo che. jaDa pratibiMbanI gauNatA che. 17 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bodhapAhuDa) 99 have pharI kahe che: tavavayaguNehiM suddho jANadi picchei suddhsmmttN| arahantamudda esA dAyArI dikkhasikkhA y||18|| tapovrataguNaiH zuddhaH jAnAti pazyati shuddhsmyktvm| arhanmudrA eSA dAtrI dIkSAzikSANAM c|| 18 / / tapavrataguNothI zuddha, nirmaLa sudaga saha jANe-jue, dIkSA-suzikSAdAyinI atimudrA teha che. 18 artha:- je tapa, vrata ane guNa arthAta uttaraguNothI zuddha hoya, samyajJAnathI padArthone yathArtha jANatA hoya, samyagdarzanathI padArthone dekhatA hoya tethI jemane zuddha samyakatva che-e pramANe "jinabiMba' AcArya che. te ja dIkSA-zikSAnI devAvALI arihaMtanI mudrA che. bhAvArtha- A prakAre "jinabiMba' che te jinamudrA ja che. A pramANe "jinabiMba' nuM svarUpa kahyuM che. 18 (6) have "jinamudrA' nuM svarUpa kahe cheH daDhasaMjamamudrAe indiyamudrA ksaaydiddhmudraa| mudrA iha NANAe jiNamudrA erisA bhnniyaa||19|| dRDhasaMyamamudrayA indriyamudrA kssaaydRddhmudraa| mudrA iha jJAnena jinamudrA IdRzI bhnnitaa|| 19 / / indriya-kaSAyanirodhamaya mudrA sudraDha saMyamamayI, -A ukta mudrA jJAnathI niSpanna, jinamudrA kahI. 19 artha:- daDha arthAt vaja jevo caLAvavA chatAM paNa na caLe evo saMyama eTale ke indriya-manane vaza karavAM, paTajIvanikAyanI rakSA karavI A prakAre saMyamarUpa mudrAthI to pAMca indriyone viSayomAM pravartAvavI nahi, paNa teno nigrahu karavo-A indriyamudrA che, ane A prakAre saMyamadvArA ja jemAM kaSAyonI pravRtti nathI evI kaSAyadaDha mudrA che, tathA jJAnane svarUpamAM lagAvavuM-A prakAre jJAnadvArA sarva bAhyamudrA zuddha thAya che. Ama jinazAsanamAM AvI jinamudrA" hoya che. bhAvArtha:- (1) je saMyamasahita hoya, (2) jemanI indriyo vazamAM hoya, (3) jemane kaSAyonI pravRtti na thatI hoya ane (4) jeo jJAnane svarUpamAM lagAvatA hoya evA muni hoya te ja "jinamudrA" che. 19 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 1OO (aSTapAhuDa (7) have "jJAna" nuM nirUpaNa kare che: saMjamasaMjuttassa ya sujhANajoyassa mokkhmggss| NANeNa lahadi lakkhaM tamhA NANaM ca NAyavvaM / / 20 / / saMyamasaMyuktasya ca sudhyAnayogyasya mokssmaargsy| jJAnena labhate lakSaM tasmAt jJAnaM ca jnyaatvym||20|| saMyamasahita sadhyAnayogya vimuktipathanA lakSyane, pAmI zake che jJAnathI jIva, tethI te jJAtavya che. 20 artha - saMyamathI saMyukta ane dhyAnane yogya-A prakAre je mokSamArga che tenuM lakSya arthAt lakSa karavA yogya-jANavA yogya nizAna je potAnuM nijasvarUpa che te "jJAna" dvArA pAmI zakAya che. tethI A prakAranA lakSyane jANavA mATe "jJAna" ne jANavuM. bhAvArtha- saMyama aMgIkAra karI dhyAna kare ane AtmAnA svarUpane ja jANe to mokSamArganI siddhi nathI. mATe "jJAna" nuM svarUpa jANavuM joIe. tene jANavAthI sarva siddhi che. 2) have tene ja dRSTAMta dvArA daDha kare che: jaha Navi lahadi hu lakkhaM rahio kaMDassa vejjhcvihiinno| taha Navi lakkhadi lakkhaM aNNANI mokkhmggss||21|| tathA nApi labhate sphuTaM lakSaM rahitaH kAMDasya vedhakavihInaH / tathA nApi lakSayati lakSaM ajJAnI mokssmaargsy||21|| zara-anna *-ajANa jema kare na prApta nizAnane, ajJAnI tema kare na lakSita mokSapathanA lakSyane. 21 artha - jema vedhavAvALo vedhaka ke je bANathI rahita evo puruSa che te-kAMDa arthAt dhanuSanA (dhanurvidyAnA) abhyAsathI rahita hoya to lakSya arthAt nizAnane pAmI zakato nathI. tevI ja rIte "jJAna" thI rahita ajJAnI che te darzana-jJAna-cAritrarUpa je mokSamArga che tenuM lakSya arthAt svalakSaNathI jANavA yogya je paramAtmAnuM svarUpa tene prApta karI zakato nathI. 1 'sudhyAnayorI' no saMskRta TIkA pratimAM "zreSTha dhyAna sahita" Avo paNa artha che. 2 'vedha'-'vaidhya' pAThAntara che. 3 zara-ajJa = bANavidhAno ajANa. 4 vedhya-ajANa = nizAna saMbaMdhI ajANa. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bodhapAhuDa ) 1/1 bhAvArtha- dhanuSadhArI dhanuSanA abhyAsathI rahita ane "vedhaka' je bANa tenAthI rahita hoya to nizAnane pAmI zakato nathI. tevI ja rIte "jJAna" rahita ajJAnI mokSamArganuM nizAna je paramAtmAnuM svarUpa che tene oLakhe nahi to mokSamArganI siddhi thatI nathI. tethI "jJAna" ne jANavuM joIe. paramAtmArUpa nizAna "jJAna" rUpa bANa dvArA sAdhavuM yogya che. 21 have kahe che ke A prakAre jJAna-vinaya saMyukta puruSa hoya te ja mokSane prApta kare che - NANaM purisassa havadi lahadi supuriso vi vinnysNjutto| NANeNa lahadi lakkhaM lakkhaMto mokkhmggss||22|| jJAnaM puruSasya bhavati labhate supuruSo'pi vinysNyuktH| jJAnena labhate lakSyaM lakSayan mokssmaargsy|| 22 / / re! jJAna narane thAya che; te, sujana tema vinItane; te jJAnathI karI lakSa, pAme mokSapathanA lakSyane. 22 artha:- "jJAna" puruSane thAya che ane je puruSa vinaya saMyukta hoya te ja "jJAna" ne prApta kare che. jyAre te jJAnane prApta kare che tyAre te jJAna dvArA ja mokSamArganuM lakSya je paramAtmAnuM svarUpa che tene lakSato-dekhato-dhyAna karato thako prApta kare che. bhAvArtha - "jJAna" puruSane thAya che ane puruSa vinayavAna hoya to "jJAna" ne prApta kare che. te "jJAna" dvArA ja zuddha AtmAnuM svarUpa jANI zakAya che. mATe vizeSa jJAnIonA vinaya dvArA "jJAna" nI prApti karavI. kemake potAnA zuddha svarUpane jANIne mokSa prApta karI zakAya che. ahIM, je vinaya rahita hoya, yathArtha sUtrapadathI DagI gayo hoya-bhraSTa thaI gayo hoya teno niSedha jANavo. 22 have Ane daDha kare che: maidhaNuhaM jassa thiraM sudaguNa bANA suasthi rynnttN| paramattha baddhalakkho Navi cukkadi mokkhmggss||23|| matidhanuryasya sthiraM zrutaM guNaH bANAH susaMti ratnatrayaM / paramArthabaddhalakSyaH nApi skhalati mokssmaargsy||23|| mati cA5 thira, zruta dorI, jene ratnatraya zubha bANa che, paramArtha jenuM lakSya che, te mokSamArge nava cUke. 23 1 cApa = dhanuSya. 2 zubha = sArUM. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 1/2 (aSTapAhuDa je munine matijJAnarUpa dhanuSa sthira hoya, zrutajJAnarUpa guNa arthAt pratyaMcA (dorI) hoya, ratnatrayarUpa uttama bANa hoya ane paramArthasvarUpa nija zuddhAtmasvarUpanA saMbaMdharUpa lakSya hoya te muni mokSamArgane cUkatA nathI. bhAvArtha- dhanuSanI badhI sAmagrI yathAvat maLe tyAre nizAna (lakSya) cUkAtuM nathI. tevI ja rIte munine mokSamArganI yathAvata sAmagrI maLe tyAre mokSamArgathI bhraSTa thatA nathI. tenA sAdhanathI mokSa prApta kare che. A "jJAna" nuM mAhAmya che. mATe jinAgama anusAra satyArtha jJAnIono vinaya karI "jJAna" nuM sAdhana karavuM. 23 A pramANe "jJAna" nuM nirUpaNa karyuM. (8) have "deva'nuM svarUpa kahe che: so devo jo atthaM dhamma kAmaM sudei NANaM c| so dei jassa atthi hu attho dhammo ya pvvmjjaa|| 24 / / sa: teva: : artha gharma vAmaM suvAti jJAnuM vA sa: hevAti yasya sti tu kartha: gharma: 2 pravrakhyA 24 te deva, je surIte dharama ne artha, kAma, sujJAna de; te vastu de che te ja, jene dharma-dIkSA-artha che. 24 artha:- "deva" temane kahe che je artha arthAt dhana, dharma, kAma arthAt icchAno viSaya evo bhoga ane mokSanuM kAraNa evuM jJAna-A cArene Ape. ahIM nyAya evo che ke je vastu jenI pAse hoya te Ape ane jenI pAse je vastu na hoya te kevI rIte Ape? A nyAyathI artha, dharma, svargAdinA bhoga ane mokSasukhanuM kAraNa pravrajyA arthAt dIkSA jemane che temane deva" jANavA. 24 have dharmAdinuM svarUpa kahe che ke jene jANavAthI devAdinuM svarUpa jANavAmAM Ave che: dhammo dayAvisuddho pavvajjA svvsNgpricttaa| devo vavagayamoho udayakaro bhavvajIvANaM / / 25 / / dharmaH dayAvizuddhaH pravrajyA srvsNgprityktaa| devaH vyapagatamoha: udayakara: bhvyjiivaanaam|| 25 / / te dharma jeha dayAvimaLa, dIkSA parigrahamukta je, te deva je nirmoha che ne udaya bhavya taNo kare. 25 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bodhapAhuDa) 103 artha:- je dayAthI vizuddha che te dharma che, je sarva parigrahathI rahita che te pravajyA che, jeno moha naSTa thaI gayo che te "deva' che-te bhavya jIvonA udayane karavAvALA che. bhAvArtha:- lokamAM A prasiddha che ke dharma, artha, kAma ane mokSa-e cAra puruSanAM prayojana che. temanA mATe puruSa koInI vaMdanA kare che, pUjA kare che ane A nyAya che ke jenI pAse je vastu hoya te bIjAne Ape na hoya to kayAMthI lAve ? mATe A cAra puruSArtha jinadevamAM jovAmAM Ave che. dharma to temanAmAM dayArUpe jovAmAM Ave che. tene sAdhIne teo tIrthakara thaI gayA. tyAre dhananI ane saMsAranA bhogonI prApti thaI gaI; loka pUjya banI gayA. ane tIrthakaranA parama padamAM dIkSA laIne, badhA mohathI rahita thaIne, paramArtha svarUpa Atmika dharmane sAdhI, mokSasukha prApta karI lIdhuM. AvA tIrthakara jina che, te ja "deva" che. ajJAnI loko jene deva mAne che tene dharma, artha, kAma, mokSa nathI. kemake keTalAka hiMsaka che keTalAka viSayAsakta che-mohI che temane dharma kevo? jemane artha ane kAmanI vAMchA hoya che temane artha ane kAma kevA? janma-maraNa sahita che temane mokSa kevo? A rIte sAcA "deva" to jinadeva ja che. teo ja bhavya jIvonA manoratha pUrNa kare che, anya sarve kalpita deva che. 25 A pramANe "deva nuM svarUpa kahyuM. (9) have "tIrtha 'nuM svarUpa kahe che: vayasammattavisuddhe paMceMdiyasaMjade nniraavekkhe| NhAeu muNI titthe, dikkhaasikkhaasunnhaannenn|| 26 / / vratasamyaktva vizuddha paMcedriyasaMyate nirpeksse| snAtu muniH tIrthe diikssaashikssaasusnaanen|| 26 / / vrata-sudaganirmaLa, indriyasaMyamayuktane nirapekSa je, te tIrthamAM dIkSA-suzikSArUpa snAna karo, mune ! 26 artha - vrata, samyakatvathI vizuddha ane pAMca indriyothI saMyata arthAt saMvara sahita tathA nirapekSa arthAt khyAti, lAbha, pUjAdikanI-A lokanA phaLanI tathA paralokamAM svargAdikanA bhogonI-apekSAthI rahita evA AtmasvarUpa "tIrtha' mAM dIkSA-zikSArUpa snAnathI pavitra thAo. 1. nirapekSa = abhilASArahita. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 1/4 (aSTapAhuDa have pharI kahe che - jaM NimmalaM sudhamma sammattaM saMjamaM tavaM nnaannN| taM titthaM jiNamagge havei jadi sNtibhaavenn|| 27 / / yat nirmalaM sudharmaM , samyaktvaM saMyamaM tapaH jnyaanm| tat tIrthaM jinamArge bhavati yadi shaantbhaaven|| 27 / / nirmaLa sudarzana-tapacaraNa-saddharma-saMyama-jJAnane, jo zAntabhAve yukta to, tIratha kahyuM jinazAsane. 27 artha - jinamArgamAM te "tIrtha che je nirmaLa uttama kSamAdika dharma tathA tattvArthazraddhAna lakSaNa zaMkAdi maLarahita nirmaLa samyakatva tathA indriya-manane vazamAM karavA, pakAyanA jIvonI rakSA karavI-A prakAre je nirmaLa saMyama tathA anazana, avamaudarya, vRttiparisaMkhyAna, rasaparityAga, vivikta zayyAsana, kAyakaleza-evA bAhya cha prakAranA tapa ane prAyazcitta, vinaya, vaiyAvRtya, svAdhyAya, vyutsarga, dhyAna-AvA ja prakAranA aMtaraMga tapa-A pramANe bAra prakAranA nirmaLa tapa ane jIva-ajIva Adi padArthonuM yathArtha jJAna e "tIrtha" che. te paNa jo zAMtabhAva sahita hoya, kaSAyabhAva na hoya to nirmaLa "tIrtha" che. kemake jo te krodhAdibhAva sahita hoya to malinatA hoya, nirmaLatA na rahe. bhAvArtha - jinamArgamAM to A prakAre "tIrtha' kahyuM che. loko sAgara, nadIone tIrtha mAnIne temAM snAna karIne pavitra thavA icche che. tenAthI zarIrano bAhya maLa thoDo Utare che paraMtu zarIranI aMdarano dhAtu-upadhAturUpa antarmaLa tenAthI Utarato nathI. tathA jJAnAvaraNa Adi karmarUpa maLa ane ajJAna-rAga-dveSa-moTu Adi bhAvakarmarUpa maLa ke je AtmAno aMtarmaLa che te-to tenAthI jarA paNa Utarato nathI. ulaTuM hiMsAdikathI pApa karmarUpa maLa lAge che. tethI sAgara-nadI Adine tIrtha mAnavA e bhrama che. jenAthI tarAya te "tIrtha" che-A prakAre jinamArgamAM kahyuM che. tene ja saMsAra samudrathI tAravAvALuM jANavuM. 27 A prakAre "tIrtha nuM svarUpa kahyuM. (10) have "arihaMta' nuM svarUpa kahe che: NAme ThavaNe hi ya saMdavve bhAve hi sgunnpjjaayaa| cauNAgadi saMpadimeM bhAvA bhAvaMti arahaMtaM / / 28 / / nAmni saMsthApanAyAM hi ca saMdravye bhAve ca saguNaparyAyAH / cyavanamAgatiH saMpat ime bhAvA bhAvayaMti arhntm|| 28 / / "abhidhAna-sthApana-dravya bhAve, svIya guNaparyAyathI, ahaMta jANI zakAya che Agati-cyavana-saMpattithI. 28 1 saMskRta pratimAM 'saMpavima' pATha che. 2 'samuLagunIyA' A padane chAyAmAM 'svAparyAyA: saMskRta pratimAM che. 3 abhidhAna = nAma. 4 svIya = potAnA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bodhapAhuDa) 105 artha:- nAma, sthApanA, dravya, bhAva-A cAra bhAva arthAta padArtha che ne "arihaMta "ne batAve che ane "saguNaparyAyAH" arthAt arihaMtanA guNaparyAyo sahita cauNA arthAt cyavana ane Agati tathA saMpadA-AvA A bhAva "arihaMta" ne batAve che. bhAvArtha:- "arihaMta' zabdathI jo ke sAmAnya apekSA je kevaLajJAnI hoya teo badhA ja "arihaMta' che. to paNa ahIM tIrthaMkarapadanI mukhyatAthI kathana kare che. eTale nAmAdikathI batAvavAnuM kahyuM che. lokavyavahAramAM nAma AdinI pravRtti A prakAre che ke je vastunuM je nAma hoya tevA guNa na hoya tene nAmanikSepa kahe che. je vastuno jevo AkAra hoya te AkAranI kASTha-pASANAdikanI mUrti banAvI teno saMkalpa kare tene sthApanA kahe che. je vastunI pahelAnI avasthA hoya tene ja pachInI avasthAmAM mukhya karIne kahyuM tene dravya kahe che. vartamAnamAM je avasthA hoya tene bhAva kahe che. A rIte cAra nikSepanI pravRtti che. tenuM kathana zAstramAM paNa lokone samajAvavA mATe karyuM che. te nikSepa vidhAna dvArA nAma, sthApanA, dravya ane bhAva na samajavA. paNa nAmane nAma samajavuM, sthApanAne sthApanA samajavI, dravyane dravya samajavuM, bhAvane bhAva samajavo nahIMtara to vyabhicAra nAmano doSa Ave che. tene dUra karavA mATe ne lokone yathArtha samajAvavA zAstramAM kathana che. paraMtu ahIM evuM nikSepanuM kathana na samajavuM. ahIM to nizcayanayanI pradhAnatAthI kathana che. tethI jevuM arihantanuM nAma che tevA ja guNa sahita nAma jANavuM, jevI temanI deha sahita mUrti che te ja sthApanA jANavI, jevuM temanuM dravya che tevuM dravya jANavuM ane jevA temanA bhAva che tevo ja bhAva jANavo. 28 A prakAranuM ja kathana have kare che. temAM prathama ja nAmane mukhya karIne kahe che: dasaNa aNaMta NANe mokkho nntttthttttkmmbNdhenn| NiruvamaguNamAruDho arahaMto eriso hoi|| 29 / / darzanaM anaMtaM jJAnaM mokSa: nssttaassttkrmbNdhen| nirUpamaguNamArUDha: arhan IdRzo bhvti|| 29 / / niHsIma darzana-zAna che, vasubaMdhalayathI mokSa che, nirUpama guNe ArUDha che-ahaMta AvA hoya che. 29 artha:- jene darzana ane jJAna-e to anaMta che-ghAtikarmanA nAzathI badhA jJaya padArthonuM dekhavuM-jANavuM che, ATha karmono baMdhano nAza hovAthI mokSa che. ahIM satvanI (sattAnI) ane udayanI vivakSA na levI, kevaLIne ATheya karmanuM baMdhana nathI. jo ke sAtA vedanIyano mAtra AsravarUpa baMdha siddhAMtamAM kahyo che to paNa sthiti-anubhAgarUpa baMdha nathI. 1 saTIka saMskRta pratimAM 'rane anaMta jJAne' avo satpamI aMta pATha che. 2 vasu = ATha. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 1/6 (aSTapAhuDa tethI abaMdha jevA ja che. A pramANe AThaya karmabaMdhanA abhAvanI apekSAe bhAvamokSa kahevAya ane upamArahita guNothI ArUDha che-sahita che.-A prakAranA guNo chadmastha avasthAmAM kayAya paNa che nahIM. tethI jenAmAM upamA rahita guNo che evA "arihaMta" hoya che. bhAvArtha:- kevaLa nAma mAtra ja arihaMta hoya tene "arihaMta' kahetA nathI. AvA prakAranA guNo sahita hoya tene nAma "arihaMta' kahe che. 29 have pharI kahe che - jaravAhijammamaraNaM caugaigamaNaM ca puNNapAvaM c| haMtUNa dosakamme huu NANamayaM ca arhNto||30|| jarAvyAdhijanma maraNaM caturgatigamanaM puNyapApaM c| hatvA doSakarmANi bhUtaH jnyaanmyshvaarhn||30|| je puNya-pA5, jarA-janama-vyAdhi-maraNa, gatibhramaNane vaLI doSakarma haNI thayA jJAnAtma, te ahaMta che. 30. artha:- jarA-vRddhAvasthA, vyAdhi-roga, janma, maraNa, cAra gatiomAM bhramaNa, puSya, pApAdi doSone utpanna karavAvALA karmo, temano nAza karIne kevaLajJAnamayI "arihaMta' thayA hoya te "arihaMta' che. bhAvArtha:- pahelAnI gAthAmAM to guNonA saddabhAvathI "arihaMta-nAma' kahyuM. ane A gAthAmAM doSonA abhAvathI "arihaMta-nAma" kahyuM. rAga, dveSa, mada, moha, arati, ciMtA, bhaya, nidrA. viSAda, kheda ane vismaya-A agiyAra doSa to ghAtikarmanA udayathI thAya che, ane kSudhA tRSA, janma, jarA, maraNa, roga ane svada-e sAta doSa aghAti karmonA udayathI thAya che. A gAthAmAM jarA, roga, janma, maraNa ane cAra gatiomAM bhramaNano abhAva kahevAthI to aghAtikarmathI thayela doSono abhAva jANavo. kemake aghAtikarmamAM A doSone karavAvALI pApa prakRtionA udayano arihaMtane abhAva che. ane rAga-dveSAdika doSono ghAtikarmanA kSayathI abhAva che. prazna:- arihaMtane maraNano ane puNyano abhAva kahyo paNa mokSa gamana thavuM e "maraNa" arahaMtane che ane puNya prakRtiono udaya jovAmAM Ave che, to temano abhAva kevI rIte che? samAdhAna:- ahIM, maraNa thaIne pharI saMsAramAM janma thAya e prakAranA maraNanI apekSAe kathana che. A prakAranuM maraNa arihaMtane nathI. tevI rIte je puNyaprakRtino udaya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bodhapAhuDa ) pApaprakRtine sApekSa kare e prakAre puNyanA udayano abhAva jANavo athavA baMdha apekSAe puNyano paNa baMdha nathI. sAtAvedanIya baMdhAya te sthiti-anubhAga vinA abaMdhatulya ja che. prazna:- kevaLIne azAtAvedanIyano udaya paNa siddhAMtamAM kahyo che, tenI pravRti kevI rIte che? Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates utta2:- temane azAtAno atyaMta maMda-bilakula maMda-anubhAga udaya che ane zAtAno ati tIvra anubhAga udaya che. tene lIdhe azAtA kaMIpaNa bAhya kArya karavAmAM samartha nathI. sUkSma udaya daIne kharI jAya che tathA saMkramaNarUpa thaIne zAtArUpa thaI jAya che. A prakAre jANavuM. A pramANe anaMta catuSTya sahita sarvadoSa rahita sarvajJa vItarAga hoya temane nAmathI ' arihaMta ' kahe che. 30 have sthApanA dvArA 'arihaMta 'nuM varNana kare cheH k guNaThANamaggaNehiM ya pajjattIpANajIvaThANehiM / ThAvaNa paMcavihehiM paNayavvA arahapurisassa / / 31 / / guNasthAnamArgaNAbhiH ca pryaaptipraannjiivsthaanaiH| sthApanA paMcavidhaiH praNetavyA arhatpuruSasya / / 31 / / che sthApanA advaitanI kartavya pAMca prakArathI, -'guNa, mArgaNA, paryApti tema ja prANane jIvasthAnathI. 31 artha:- guNasthAna, mArgaNAsthAna, paryApti, prANa ane jIvasthAna A pAMca prakArathI 'arihaMta ' puruSanI sthApanA prApta karavI athavA temane praNAma karavA joIe. 1 ' guNa 107 bhAvArtha:- sthApanA nikSepamAM kASTha-pASANAdikamAM saMkalpa karavAnuM kahyuM che, te ahIM mukhya nathI. ahIM nizcayanI pradhAnatAthI kathana che. ahIM guNasthAnAdikathI ' arihaMta 'nuM sthApana kaheluM che. 31 have vizeSa kahe che: teraha guNaThANe sajoikevaliya hoi arahaMto / cautIsa aisayaguNA hoMti hu tassaTTha paDihArA / / 32 / / trayodaze guNasthAne sayogakevalikaH bhavati arhan / catustriMzat atizayaguNA bhavaMti sphuTaM tasyASTaprAtihAryA / / 32 / / guNasthAna Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 1/8 (aSTapArTuDa at sayogIkevaLIjina terame guNasthAna che; cotrIza atizayayukta ne vasu prAtihAryasameta che. 32 artha:- guNasthAna cauda kahyA che, temAM sayogakevaLI arthAt teramuM guNasthAna che. temAM yoganI pravRtti tathA kevaLajJAna sahita sayogakevaLI, "arihaMta' hoya che. temane cotrIza atizaya ane ATha prAtihArya hoya che. Ama guNasthAna dvArA sthApanA "arihaMta' kahevAya che. bhAvArtha:- ahIM cotrIza atizaya ane ATha prAtihArya kahevAthI samavasaraNamAM virAjamAna tathA vihAra karatA arihaMta che, ane yoga kahevAthI vihAranI pravRtti ane vacananI pravRtti siddha thAya che. kevaLI kahevAthI kevaLajJAna dvArA sarva tattvonuM jANavuM siddha thAya che. cotrIza atizaya A prakAre che-janmathI pragaTa thavAvALA dasa-(1) maLamUtrano abhAva, (2) parasevAno abhAva, (3) sapheda lohI hovuM, (4) samacaturagna saMsthAna, (5) vajavRSabhanArAca sahanana, (6) suMdara rUpa, (7) sugaMdhI zarIra, (8) zubha lakSaNo hovAM, (9) anaMta baLa, (10) madhura vacana-A prakAranA dasa (atizaya janmathI) hoya che. kevaLajJAna pragaTa thatAM dasa atizaya hoya che:- (1) upasargano abhAva, (2) adayAno abhAva (dayA ), (3) zarIranA paDachAyAno abhAva, (4) caturmukhathI darzana, ( 5 ) save vidhAonuM svAmItva, (6) netronA palakArAno abhAva, (7) so yojanamAM duSkALano abhAva, (8) AkAzagamana, (9) kavaLAhArano abhAva, (10) nakha-kezonA vadhavAno abhAva-AvAM daza (atizaya kevaLajJAna utpanna thatAM) hoya che. cauda atizaya devakRta hoya che:- (1) sakalAddhamAgadhI bhASA, (2) sarvajIvomAM maitrIbhAva, (3) sarva RtuonA phaLa-phUla phaLavAM, (4) darpaNa samAna bhUmi, (5) kaMTaka rahita bhUmi, (6) maMda-sugaMdhI pavana, (7) sarvane AnaMda hoya, (8) gaMdhodaka vRSTi, (9) paganI nIce kamaLa racanA, (10) sarva dhAnyanI utpatti, (11) dase dizAo nirmaLa hovI, (12) devo dvArA AAna zabda, (13) dharmacakranuM AgaLa-AgaLa cAlavuM, (14) aSTa maMgaLa dravyonuM AgaLa cAlavuM. aSTa maMgaLa dravyonAM nAmaH- (1) chatra, (2) dhvajA, (3) darpaNa, (4) kaLaza, (5) cAmara, (6) bhaMgAra (jhArI), (7) tAla (sthApanA) ane (8) svastika (sAthiyo) arthAt supratIcchaka-AvAM ATha (maMgaLa dravyo) hoya che. A rIte cotrIza atizayanA nAma kahyAM. ATha prAtihArya hoya che, temanAM nAma A pramANe che: (1) azoka vRkSa, (2) puSpa vRSTi, (3) divya dhvani, (4) cAmara, (5) siMhAsana, (6) bhAmaMDaLa. (7) daMdubhi vAjiMtra ane (8) chatra. -Ama ATha (prAtihArya) hoya che. A pramANe guNasthAnadvArA "arihaMta'nuM sthApana kahyuM. 3ra Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bodhapAhuDa) 1/9 have "mArgaNA" dvArA (arihaMtanI sthApanA) kahe che: gai iMdiyaM ca kAe joe vee kasAya NANe y| saMjama daMsaNa lesA bhaviyA sammatta saNNi aahaare|| 33 / / gatau indriye ca kAye yoge vede kaSAye jJAne c| sayama darzane lezyAyAM bhavyatve samyaktve saMjJini aahaare||33|| gati-indri-kAye, yoga-veda-kaSAya-saMyama-jJAnamAM, daga-bhavya-lezyA-saMjJI-samakita-A' ramAM e sthApavA. 33 artha - (1) gati, (2) indriya, (3) kAya, (4) yoga, (5) veda, (6) kapAya, (7) jJAna, (8) saMyama, (9) darzana, (10) vezyA, (11) bhavyatva, (12) samyakatva, (13) saMjJI ane (14) AhAra-A prakAre cauda mArgaNA hoya che. arihaMta sayoga kevaLIne teramuM guNasthAna che. temAM mArgaNA lagAve che. "gati" -cAra gatimAM manuSyagati che, "indriya " jAti pAMcamAM paMcendriya jAti che, "kAya'-cha kAyamAM trasakAya che, "yoga'-paMdara yogamAM manoyoga to satya ane anubhaya e prakAre che ane e ja prakAranA vacanayoga ba tathA kAyayoga audArika e prakAre pAMca yoga che. jyAre samudraghAta kare. tyAre audArika mizra ane kArmANa e be maLIne sAta yoga hoya che. veda'-traNa vedamAM traNeno abhAva che; "kaSAya'-pacIsa kaSAyamAM badhAno ja abhAva che: "jJAna"--ATha jJAnamAM eka kevaLajJAna che; "saMyama'-sAta saMyamamAM eka yathAkhyAta che; "darzana'-cAra darzanamAM eka kevaLadarzana che; "lezyA'-cha lazyAmAM eka zukala lezyA che je yoganimitta che; "bhavya" be bhedamAM eka bhavya che : "samyakatva '-cha samyakatvamAM kSAyika samyakatva che; "saMgI" be bhedamAM eka saMzI che-te dravyathI che, bhAvathI kSayopazamarUpa bhAva manano abhAva che; "AhAraka AhAraka-anAhAraka e bemAM AhAraka che-te paNa nokarmavargaNAnI apekSAe che, kintu kavaLAhAra nathI. ane samuddAta kare to anAhAraka paNa che. A prakAre banne che. A pramANe mArgaNA apekSA e "arihaMta' nuM sthApana jANavuM. 33 have "paryApti' dvArA (arihaMtanI sthApanA) kahe che: AhAro ya sarIro iMdiyamaNa ANapANabhAsA y| pajjattiguNasamiddho uttamadevo havai arho|| 34 / / AhAra: ca zarIraM indriyamanaAnaprANabhASAH c| paryApti guNasamRddhaH uttamadevaH bhavati arhn||34 / / AhAra, kAyA, indri, zvAsocchavAsa, bhASA, mana taNI, ahaMta uttama deva che samRddha SaT paryAptithI. 34 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 11) (aSTapAhuDa artha:- (1) AhAra, (2) zarIra, (3) indriya, (4) mana, (5) AnaprANa arthAt zvAsocchavAsa ane (6) bhASA-A prakAre cha paryApti che. A paryAptiguNa dvArA samRddha arthAt yukta uttama deva "arihaMta" che. bhAvArtha:- paryAptinuM svarUpa A rIte che:- je jIva eka anya paryAyane choDIne anya paryAyamAM jAya tyAre vigrahagatimAM vacce utkRSTa traNa samaya rahe, pachI saMjJI paMcendriyamAM utpanna thAya. tyAM traNa jAtinI vargaNAne grahaNa kare-AhAravargaNA, bhASAvargaNA, manovargaNA. A prakAre grahaNa karIne "AhAra' jAtinI vargaNAthI te AhAra, zarIra, indriya, zvAsocchavAsa-A pramANe cAra paryApti aMtarmuhUrta kALamAM pUrNa kare. tyAra bAda bhASA jAti ane manojAtinI vargaNAthI aMtarmuhUrtamAM ja bhASA ne mana paryApta pUrNa kare. A rIte chaye paryApti aMtarmuhUrtamAM pUrNa kare che. tyArabAda AyuSya pUruM thAya tyAMsudhI paryApta ja kahevAya che ane nokarma vargaNAne grahaNa karatA ja rahe che. ahIM AhAra eTale kavaLAhAra na jANavo. A pramANe teramA guNasthAnamAM paNa arihaMtane paryApti pUrNa ja che. A prakAre paryApti dvArA arihaMtanI sthApanA che. 34 have prANa dvArA (arihaMtanI sthApanA) kahI che paMca vi iMdiyapANA maNavayakAeNa tiNNi blpaannaa| ANappANappANA AugapANeNa hoMti daha paannaa|| 35 / / paMcApi iMdriyaprANAH manovacanakAyaiH trayo blpraannaaH| AnaprANaprANA: AyuSkaprANena bhavaMti dshpraannaaH|| 35 / / indriyaprANo pAMca, traNa baLaprANa mana-vaca-kAyanA, be Ayu-zvAsocchavAsa prANo, prANa e dasa hoya tyAM. 35 artha - pAMca indriyaprANa, mana-vacana-kAyanA traNa baLaprANa, eka zvAsocchavAsa prANa ane eka AyuprANa-e dasa prANa che. bhAvArtha:- A prakAre dasa prANa kahyA temAM teramA guNasthAnamAM bhAvaindriya ane bhAvamananI kSayopazamabhAvarUpa pravRtti nathI. A apekSAthI to kAyabaLa, vacanabaLa, zvAsocchavAsa ane Ayu-e cAra prANa hoya che ane dravya apekSAthI daseya prANa che. A rIte prANa dvArA arihaMtanuM sthApana che. 35 have jIvasthAna dvArA (arihaMtanI sthApanA) kahe che - Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates poSA) 111 maNuyabhave paMciMdiya jIvaTThANesu hoi cudsme| ede guNagaNajutto guNamAruDho havai arho||36 / / manujabhave paMcendriyaH jIvasthAneSu bhavati cturdshe| etadguNagaNayuktaH guNamArUDho bhavati arhn|| 36 / / mAnavabhave paMcendri tethI caudame jIvasthAna che; pUrvo'ta gugayuta, 'gu'-m||30 zrI. saIta che. 35 artha:- manuSyabhavamAM paMcendriya nAmanA caudamA jIvasthAna arthAta jIvasamAsa temAM ATalA guNonA samUhavALA teramA guNasthAnane prApta arihaMta hoya che. bhAvArtha:- 05samAsa. yauha yA cha:- (1-2) Dendriya sUkSma-62-2; (3) - chandriya, (4) tendriya (5) yondriya sevA visatraya-3; (6-7) yendriya asshii-sNjnyaa2, -Ama sAta thayA. e paryApta ane aparyAptanA bhedathI cauda thayA. emAM caudamusaMjJI paMcendriya jIvasthAna arihaMtanuM che. gAthAmAM saMjJInuM nAma na lIdhuM ane manuSyabhavanuM nAma lIdhuM to manuSya saMjJI ja hoya che, asaMjJI nathI hotA. mATe manuSya kahevAthI saMjJI ja jANavA joIe. 6 -A prakAre jIvasthAnadvArA "sthApanA arihaMta' nuM varNana karyuM. have dravyanI mukhyatAthI "arihaMta' nuM nirUpaNa kare che: jaravAhidukkharahiyaM AhAraNihAravajjiyaM vimlN| siMhANa khela seo Natthi duguMchA ya doso y|| 37 / / dasa pANA pajjatI aTThasahassA ya lakkhaNA bhnniyaa| gokhIrasaMkhadhavalaM maMsaM rUhiraM ca svvNge||38 / / erisaguNehiM savvaM aisayavaMtaM suprimlaamoyN| orAliyaM ca kAyaM NAyavvaM arhpurisss|| 39 / / jarAvyAdhiduHkharahitaH AhAranIhAra varjitaH vimlH| siMhANa: khela: svedaH nAsti durgandhaH ca doSa: c|| 37 / / daza prANAH paryAptayaH aSTasahasrANi ca lakSaNAni bhnnitaani| gokSIrazaMkhadhavalaM mAMsaM rudhiraM ca srvaaNge||38 / / Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 11ra. (aSTapAhuDI IdRzaguNaiH sarvaH atizayavAna suprimlaamodH| audArikazca kAyaH arhatpuruSasya jnyaatvyH|| 39 / / vaNavyAdhi-duHkha-jarA, AhAra-nihAra varjita, vimaLa che, ajugupsitA, vaNanAsikAmaLa-zleSma-sveda, adoSa che. 37 dasa prANa, SaT paryApti, aSTa-sahasra lakSaNa yukta che, sarvAga gokSIra-zaMkhatulya sudhavala mAMsa rUdhira che; 38 -AvA guNe sarvAga atizayavaMta, parimala vhekatI, audArikI kAyA aho! ahaMnduruSanI jANavI. 39 artha:- arihaMta puruSanI audArika kAyA A pramANe jANavI : jarA, vyAdhi ane roga e saMbaMdhI du:kha temAM hotuM nathI; AhAra-nihArathI rahita hoya che; vimaLa arthAt maLamUtra rahita hoya che; siMhANa arthAt zleSma (kapha ), khela arthAt ghUMka, parasevo ane durgadha kahetAM jugupsA, glAni ke durgadhAdi doSa temAM hotAM nathI. 37 temAM dasa prANa che. te dravyaprANa che, pUrNa paryApti che, eka hajAra ATha lakSaNa che ane gokSIra arthAt kapUra athavA caMdana tathA zaMkha jevuM temAM sarvAga sapheda rUdhira ane mAMsa hoya che. 38 A pramANenA guNovALo saMpUrNa dehu atizaya sahita nirmaLa che. tathA Amoda arthAt je sugaMdhavALo che. -Avo audArika dehu arihaMta puruSane hoya che. 39 bhAvArtha- ahIM dravyanikSepa na samajavuM. AtmAthI judA ja dehanI mukhyatAthI 'dravya arahaMta' nuM varNana che. 37-38-39. A rIte "dravya arahaMta' nuM varNana karyuM. have bhAvanI pradhAnatAthI (arihaMtanuM) varNana kare che - mayarAyadosarahio kasAyamalavajjio va suvisuddho| cittapariNAmarahido kevalabhAve munneyvvo|| 40 / / madarAgadoSarahitaH kaSAyamalavarjitaH ca suvishuddhH| cittapariNAmarahitaH kevalabhAve jnyaatvyaaH|| 40 / / 1 ajuguptitA =jenA pratye jugupsA na thAya evI. 2 vaNanAsikAmaLa-zlekha-sveda = nAkanA melathI, kaphathI ne parasevAthI rahita. 3 sudhavala = ghoLuM. 4 parimala = sugaMdha Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bodhapAhuDa ) 113 madarAgadveSavihIna, tyaktakaSAyamaLa suvizuddha che, manapariNamanaparimukta, kevaLabhAvasthita ahaMta che. 40 artha - kevaLajJAna arthAt kevaLajJAnarUpa ja eka bhAva thatAM arihaMta hoya che ema jANavuM. mada arthAt mAnakaSAyathI thato garva ane rAga, dveSa arthAt kaSAyonA tIvra udayathI thavAvALA prIti ane aprItirUpa pariNAma-tenAthI rahita che. paccIsa kapAyarUpa maLanuM dravyakarma tathA tenA udayathI thatA bhAvamaLa-tenAthI rahita che. mATe atyaMta vizuddha che-nirmaLa che. cittapariNAma arthAt mananA pariNamanarUpa vikalpathI rahita che. jJAnAvaraNa karmanA kSayopazamarUpa manano vikalpa nathI. -A rIte kevaLa eka jJAnarUpa vItarAgasvarUpa "bhAvaarihaMta' jANavA. 40 have bhAvanuM ja vizeSa kahe che: sammaiMsaNi passadi jANadi NANeNa dvvpjjaayaa| sammattaguNavisuddho bhAvo arahassa nnaayvvo|| 41 / / samyagdarzanena pazyati jAnAti jJAnena drvypryaayaan| samyaktvaguNavizuddha: bhAvaH arhataH jnyaatvyH|| 41 / / dekhe darazathI, jJAnathI jANe darava-paryAyane, samyakatvaguNasuvizuddha che, ahaMtano A bhAva che. 41 artha:- "bhAva arihaMta" samyagdarzanathI to potAne tathA sarvane sattAmAtra dekhe che- A pramANe jene kevaLadarzana che; jJAnathI sarva dravya paryAyone jANe che-A pramANe jene kevaLajJAna che; tathA jenAmAM samyakatvaguNathI vizuddha kSAyika samyakatva jovAmAM Ave che. A rIte arihaMtano bhAva jANavo. bhAvArtha- arihaMtapaNuM ghAtiyAkarmanA nAzathI hoya che. mohakarmanA nAzathI samyakatva ane kaSAyanA abhAvathI parama vItarAgatA-sarvaprakAre nirmaLatA thAya che. jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa karmanA nAzathI anaMtadarzana-anaMtajJAna pragaTa thAya che. tenAthI sarva dravya-paryAyone eka samayamAM pratyakSa dekhe che, ane jANe che. dravya cha che. temAM jIvadravyanI saMkhyA anaMtAnaMta che, pudgala dravya tenAthI anaMtAnaMtagaNA che, AkAzadravya eka che-te anaMtAnaMta pradeza che. tenI vacce (asaMkhyAta pradezomAM) sarva jIva-pudgala sthita che. eka dharmadravya, eka adharmadravya 1 vyaktakaSAyamaLa = kaSAyamaLatarahita 2 kevaLa = ekalo; nirbheLa; zuddha. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 114 (aSTapAhuDa e banne asaMkhyAtapradezI che. tenAthI AkAzanA loka ane aloka evA vibhAga che. A lokamAM ja kALadravyanA asaMkhyAta kALANu sthita che. A sarva dravyone pariNAmarUpa paryAya che. te (paryAya) eka-eka dravyanI anaMtAnaMta che. temane kALadravyanAM pariNAma nimitta che. tenA nimittathI kramarUpa thatAM samayAdika vyavahArakALa kahevAya che. tenI gaNanAthI atIta, anAgata, vartamAna dravyonI paryAyo anaMtAnaMta che. A sarva dravyaparyAyone arihaMtanuM darzana-jJAna eka samayamAM dekhe ane jANe che. mATe arihaMtane sarvadarzI-sarvajJa kahe che. bhAvArtha- A prakAre arihaMtanuM nirUpaNa cauda gAthAomAM karyuM. prathama gAthAmAM nAma, sthApanA, dravya, bhAva, guNa, paryAya sahita cyavana, Agati, saMpatti e bhAvo arihaMtane batAve che. te badhuMja vyAkhyAna nAmAdi kathanamAM AvI gayuM. teno saMkSepamAM bhAvArtha lakhIe chIe. garbhakalyANaka - prathama garbha kalyANaka hoya che. garbhamAM AvavAne cha mahinA pahelAM indrano mokalela kubera je rAjAnI rANInA garbhamAM tIrthakara AvavAnA hoya tenA nagaranI zobhA kare che. ratnamayI suvarNamayI maMdira race che. nagarane koTa, khAI, daravAjA, suMdara vana, upavananI racanA kare che. suMdara poSAkavALA naranArI nagaramAM vasAve che. nitya rAjamaMdira para ratnonI varSA thatI rahe che. tIrthakarano jIva jyAre mAtAnA garbhamAM Ave che tyAre mAtAne soLa svapnA Ave che. rUcakavaradvIpamAM rahevAvALI devAMganAo mAtAnI nitya sevA kare che. janmakalyANaka:A pramANe nava mahinA pUrA thatAM prabhuno traNa jJAna ane dasa atizayasahita janma thAya che. tyAre traNe lokamAM AnaMdamaya kSobha thAya che, devonA vagara vagADya vAjAM vAge che, indranuM Asana kaMpavA lAge che ane tyAre indra prabhuno janma thayo che ema jANIne svargathI airAvata hAthI upara besIne Ave che. badhA cAra prakAranA deva-devIo ekaThAM maLIne Ave che. zacI (indrANI) mAtA pAse jaIne guptarUpathI prabhune laI Ave che. indra harSa pAmIne hajAra netrothI prabhune dekhe che. pachI sodharma indra bALaka zarIrI bhagavAnane potAnA khoLAmAM laIne airAvata hAthI para caDhIne merU parvata upara jAya che. IzAna indra chatra dhAraNa kare che, sanakumAra, ne mahendra indra cAmara DhoLe che merUnAM pAMDakavananI pAMDakazilA para siMhAsana upara prabhune virAjamAna kare che. sarva devo kSIrasamudrathI eka hajAra ATha kaLazomAM jaLa lAvIne, deva-devAMganA gIta-nRtyavAjiMtra vagADI, atyaMta utsAhu sahita prabhunA mastaka para kaLaza DhoLIne janmakalyANakano abhiSeka kare che. tyArabAda zrRMgAra, vastra, AbhUSaNa paherAvIne mAtAnA mahelamAM lAvIne mAtAne soMpe che ne indrAdika deva potapotAnA sthAna para cAlyA jAya che. kubare sevA mATe rahe tyAra pachI kumAra-avasthA tathA rAjya-avasthA bhogave che. temAM manovAMchita bhoga Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bodhapAhuDa) 115 bhogavI pachI kaMIka vairAgyanuM kAraNa pAmatAM saMsAra-deha-bhogothI virakta thaI jAya che. tyAre lokAMtika deva AvIne vairAgya vadhAranArI prabhunI stuti kare che. ta5kalyANaka- pachI indra AvIne tapakalyANaka ujave che. pAlakhImAM besADI moTA utsavathI vanamAM laI jAya che. tyAM prabhu pavitra zilA upara besI paMcamuSTithI loca karI pAMca mahAvrata aMgIkAra kare che. samasta parigrahano tyAgakarI digambararUpa dhAraNa karI dhyAna dhare che. te ja samaye mana:paryAya jJAna upaje che. kevaLajJAnakalyANaka- pachI keTaloka samaya vyatIta thayA bAda tapanA baLathI ghAtikarmanI 47 prakRti ne aghAti karmanI 16 prakRti A prakAre 63 prakRtino sattAmAMthI nAza karI kevaLajJAna upajAvI anaMta catuTyarUpa thaIne sudhAdika aDhAra doSothI rahita arihaMta thAya che. pharI indra AvIne samavasaraNanI racanA kare che. te AgamamAM kahyA pramANe aneka zobhAsahita maNi-suvarNamayI koTa, khAI, vedI, cAre dizAomAM cAra daravAjA, mAnastaMbha, nATyazALA, vana Adi rUpa aneka racanA kare che. tenI madhye sabhAmaMDapamAM bAra sabhA hoya che, temAM muni, Arthika, zrAvaka, zrAvikA, deva, devI, tiryaMca bese che. prabhunA aneka atizaya pragaTa thAya che. sabhAmaMDapanI madhyamAM traNa pITha upara gaMdhakuTinI vacce siMhAsana para na kamalAsana upara prabhu aMtarIkSa birAje che. ane ATha prAtihArya yukta hoya che. vANI khare che. tene sAMbhaLIne gaNadhara dvAdazAMga zAstra race che Avo kevaLa kalyANakano utsava indra kare che, pachI prabhu vihAra kare che, teno moTo utsava deva kare che. nirvANa kalyANaka- keTalAka samaya pachI AyuSyanA thoDA divaso bAkI rahetA yoganirodha karI aghAtikarmano nAza karI mokSa padhAre che. tyArabAda zarIrano saMskAra karI indra utsava sahita "nirvANa kalyANaka" mahotsava kare che. A prakAre tIrthaMkara paMcakalyANakanI pUjA prApta karI arihaMta thaI nirvANa prApta thAya che ema jANavuM. 41 (11) have "pravajyA" nuM nirUpaNa kare che. tene dIkSA (paNa) kahe che. prathama ja dIkSAne yogya sthAna vizeSane tathA dIkSA sahita muni jyAM birAje che tenuM svarUpa kahe che suNNahare taruhiDhe ujjANe taha masANavAse vaa| giriguha girisihare vA bhImavaNe ahava vasite vaa|| 42 / / 'savasAsattaM titthaM vacacaidAlattayaM ca vuttehiN| jiNabhavaNaM aha vejjhaM jiNamagge jiNavarA viti||43|| 1 saMskRtapratimAM savasA' 'satuM' evA be pada karyA che. jenuM saMskRta svavaza 'sattva' lakhyuM che. 2 "vaphAnatta' enAM paNa be ja pada karyA che 'vava:' caityAnA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 116 (aSTapAhuDa paMcamahavvayajuttA paMciMdiyasaMjayA nniraavekkhaa| sajjhAyajhANajuttA muNivaravasahA nniicchnti|| 44 / / zUnyagRhe tarumUle udyAne tathA zmasAnavAse vaa| giriguhAyAM girizikhare vA, bhImavane athavA vasatau vaa|| 42 / / svavazAsaktaM tIrthaM vacazcaityAlayatrikaM ca uktaiH| jinabhavanaM atha vedhyaM jinamArge jinavarA vidnti|| 43 / / paMcamahAvratayuktAH paMcendriyasaMyatAH nirpekssaaH| svAdhyAyadhyAnayuktAH munivaravRSabhAH niicchnti|| 44 / / muni zUnyagRha, tarUtala vase, udhAna vA samazAnamAM, 'girikaMdare, girizikhara para, vikarALa vana vA vasatimAM. 42 nijavaza zramaNanA vAsa, tIratha, zAstra caityAlaya ane jinabhavana muninAM lakSya che-jinavara kahe jinazAsane. 43 paMcendriyasaMyamavaMta, paMcamahAvratI, nirapekSa ne svAdhyAya-dhyAne yukta munivaravRSabha icche temane 44 artha:- sUnuM ghara, vRkSanuM mULa, bakhola, ughAnavana smazAnabhUmi, parvatanI guphA, parvatanuM zikhara, bhayAnaka vana ane dharmasthAna-temAM dIkSA sahita muni rahe che. A (munine rahevA mATe ) dIkSAyogya sthAna che. svavaza Asakta arthAta potAne vaza muniothI Asakta je kSetra temAM muni rahe. jyAMthI (muni) mokSa padhAryA hoya tevuM to tIrthasthAna che. ane vaca, caitya, Alaya-A prakAre traNa pahelAM kahevAmAM AvyA che. arthAt Ayatana Adika paramArtharUpa saMyamI muni, arihaMta, siddha svarUpa temanA nAmano akSararUpa maMtra tathA temanI AjJArUpa vANIne "vaca kahe che tathA temanA AkArarUpa dhAtu-pASANanI pratimAnA sthApanane "caitya kahe che ane te pratimA tathA akSara maMtra vANI jemAM sthApita karavAmAM Ave che tene Alaya-maMdira kahe che yaMtra yA pustakarUpa evAM vacana, caitya tathA Alaya-e traNa che. athavA jinabhavana arthAt akRtrima caityAlayamaMdira. A prakAre AyatanAdika temanI samAna ja emano vyavahAra tene jinamArgamAM jinavaradeva vedhya" arthAta dIkSA sahita munione dhyAna karavA yogya, ciMtana karavA yogya kahe che. 1 udhAna = bagIco. 2 girikaMdara = parvatanI guphA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bodhapAhuDa) 117 je munivRSabha arthAt muniomAM pradhAna che temaNe kahelA zUnya gRhAdika tathA tIrtha, nAmamaMtra, sthApanarUpa mUrti ane temanuM Alaya-maMdira, pustaka, ane akRtrima jinamaMdira temane mchaMti' arthAta nizcayathI ISTa kare che. sanAM ghara AdimAM rahe che ane tIrtha AdinuM dhyAna-ciMtana kare che, tathA bIjAone tyAM dIkSA Ape che. ahIM 'Niicchati" nuM pAThAntara Naicchati" A prakAre paNa che. teno kAkokitadvArA to A prakAre artha thAya che ke "je zuM iSTa nathI karatA? arthAt kare ja che." eka TippaNImAM evo artha ryo che ke AvA zUnya gRhAdika tathA tIrthAdikane svavaza Asakta arthAt svecchAcArI-bhraSTAcArIo dvArA Asakta hoya (yukta hoya) to te munipradhAna ISTa na kare, tyAM na rahe. kevA che e munipradhAna? pAMca mahAvrata saMyukta che, pAMca indriyone sArI rIte jItavAvALA che, nirapekSa che-koI prakAranI vAMcchAthI muni nathI thayA, svAdhyAya ane dhyAnayukta che-koI to zAstra bhaNe che ane bhaNAve che, koI dharmazukaladhyAna kare che. bhAvArtha- ahIM dIkSAyogya sthAna tathA dIkSA sahita dIkSA ApavAvALA muninuM tathA temanA ciMtana yogya vyavahAranuM svarUpa kahyuM che. 42-43-44 have "pravrajyA" nuM svarUpa kahe che: gihagaMthamohamukkA bAvIsaparIsahA jiykssaayaa| pAvAraMbhavimukkA pavvajjA erisA bhnniyaa|| 45 / / gahagraMthamohamaktA dvaviMzatiparISahA jitkssaayaa| pApAraMbhavimuktA pravrajyA IdRzI bhnnitaa|| 45 / / guhu-graMtha-mohavimukta che, pariSahajayI, akaSAya che, che mukta pApAraMbhathI, -dIkSA kahI AvI jine. 45 artha:- gRha (ghara) ane graMtha (parigraha)-A bannethI muni to moha, mamatva, iSTaaniSTa buddhithI rahita ja che. jemAM bAvIza parISahone sahana karavA paDe che, kaSAyone jIte che ane pAparUpa AraMbhathI rahita che-A prakAranI pravrajyA jinezvaradeve kahI che. bhAvArtha:- jaina dIkSAmAM kaMI paNa parigraha nathI, sarva saMsArano moha nathI, (paNa ) jemAM bAvIza parISahonuM sahevuM ane kaSAyone jItavuM hoya che ane pApanA AraMbhano abhAva hoya che-A prakAranI dIkSA anya matamAM nathI. 45 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 118 (aSTapAhuDI have pharI kahe che - dhaNadhaNNavatthadANaM hiraNNasayaNAsaNAi chttaaii| kuddANaviraharahiyA pavvajjA erisA bhnniyaa|| 46 / / dhanadhAnyavastradAnaM hiraNyazayanAsanAdi chtraadi| kudAnaviraharahitA pravrajyA IdRzI bhnnitaa|| 46 / / dhana-dhAnya-paTa, kaMcana-rajata, Asana-zayana, chatrAdinAM sarve kudAna vihIna che, -dIkSA kahI AvI jine. 46 artha:- dhana, dhAnya, vastra, -temanuM dAna, sonuM rUpa Adi, tathA zayyA, -Asana Adi zabdathI chatra, cAmara Adika ane kSetra AdinA kudAnothI rahita pravrajyA kahI che. bhAvArtha- koI anyamatI A prakAranI pravrajyA kahe che - gAya, dhana, dhAnya, vastra, sonuM, rUpuM (cAMdI), zayana, Asana, chatra, cAmara ane bhUmi (jamIna) AdinuM dAna karavuM te pravajyA che. teno A gAthAmAM niSedha ryo che. pravrajyA to nigraMtha svarUpa che. je dhana, dhAnya Adi rAkhIne dAna kare tene pravrajyA zenI? A to gRhasthanuM karma che. gRhasthane paNa A vastuonA dAnathI vizeSa puNya to thatuM nathI, kemake pApa ghaNuM che ane puNya alpa che. te ghaNuM pApa kArya to gRhasthane karavAmAM lAbha nathI. jemAM ghaNo lAbha hoya te ja kAma karavuM yogya che. dIkSA to A vastuothI rahita ja che. 46 have pharI kahe che: sattUmitte ya samA pasaMsaNiMdA alddhilddhismaa| taNakaNae samabhAvA pavvajjA erisA bhnniyaa|| 47 / / zatrau mitre ca samA prshNsaanindaa'lbdhilbdhismaa| tRNe kanake samabhAvA pravrajyA IdRzI bhnnitaa|| 47 / / niMdA-prazaMsA, zatru-mitra, alabdhine labdhi viSe, tRNa-kaMcane samabhAva che, -dIkSA kahI AvI jine. 47 artha:- jemAM zatru-mitramAM, prazaMsA-niMdAmAM, lAbha-alAbhamAM, ane tRNa-kaMcanamAM samabhAva che-A prakAre pravajyA kahI che. 1 paTa = vastra. 2 kaMcana-rajata = sonuM-rUpuM. 3 labdhi = lAbha. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bodhapAhuDa ) 119 bhAvArtha- jaina dIkSAmAM rAgadveSano abhAva che, zatru-mitra, niMdA-prazaMsA, lAbhaalAbha ane tRNa-kaMcanamAM samabhAva che. jaina munionI dIkSA A prakAranI ja hoya che. 47 have pharI kahe che: uttamamajjhimagehe dAridde Isare nniraavekkhaa| savvattha gihidapiMDA pavvajjA erisA bhnniyaa|| 48 / / uttamamadhyamagehe daridre Izvare nirpekssaa| sarvatra gRhitapiMDA pravrajyA IdRzI bhnnitaa|| 48 / / nirdhana-sadhana ne ucca-madhyama sadana anapekSitapaNe sarvatra piMDa grahAya che, -dIkSA kahI AvI jine. 48 artha:- uttama gehu arthAt zobhA sahita rAjabhavanAdimAM ane madhyama geha arthAt jemAM apekSA nathI-zobhA rahita sAmAnya lokonA ghara temAM tathA daridra-dhanavAna temAM nirapekSa arthAt icchA rahita che, badhIja yogya jagyAethI AhAra grahaNa karavAmAM Ave che-A prakAre pravrajyA kahI che. bhAvArtha:- muni dIkSA sahita hoya che ane AhAra levA jAya che tyAre A prakAre vicAra karatA nathI ke moTA ghare javuM athavA nAnA ghare athavA daridrIne ghare ke dhanavAnane ghare javuM. A prakAre vAMchArahita nirdoSa AhAranI yogyatA hoya tyAM sarva jagyAethI yogya AhAra laI le che. A prakAre dIkSA che. 48 have pharI kahe che: NiggaMthA NissaMgA NimmANAsA arAya nnihosaa| Nimmama NirahaMkArA pavvajjA erisA bhnniyaa|| 49 / / nirgrathA niHsaMgA nirmAnAzA arAgA nidvessaa| nirmamA nirahaMkArA pravrajyA IdRzI bhnnitaa|| 49 / / nircetha ne niHsaMga, 'nirmAnAza, nirahaMkAra che, nirmama, arAga, adveSa che, -dIkSA kahI AvI jine. 49 artha - pravrajyA kevI che? nigraMthasvarUpa che, parigrahathI rahita che, niHsaMga arthAt jemAM strI Adi paradravyano saMga-milApa nathI, jemAM nirmAnA arthAt mAnakaSAya paNa nathI, - 1 sadana = ghara. 2 piMDa = AhAra. 3 nirmAnAza = mAna ane AzArahita. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 12) (aSTapAhuDI mada rahita che, jemAM AzA nathI, -saMsAra bhoganI AzAthI rahita che, jemAM arAga arthAt rAgano abhAva che-saMsAra-dehu-bhogothI prIti nathI, nirleSA arthAta koIthI dveSa nathI, nirmamAM arthAt koIthI mamatvabhAva nathI, nirahaMkArA arthAt ahaMkAra rahita che-je kaMI karmano udaya hoya che te ja thAya che A prakAre jANavAthI paradravyamAM kartutvano ahaMkAra raheto nathI. ane potAnA svarUpanuM ja temAM sAdhana che-A pramANe pravajyA kahI che. bhAvArtha- ajamatI veSa dhAraNa karIne tene ja mAtra dIkSA mAne che te dIkSA nathI. jaina dIkSA A pramANe kahI che. 49 have pharI kahe che: NiNNehA NillohA NimmohA NivviyAra nnikklusaa| Nibbhaya NirAsabhAvA pavvajjA erisA bhnniyaa|| 50 / / niHsnehA nirlobhA nirmohA nirvikArA niHklussaa| nirbhayA nirAzabhAvA pravrajyA IdRzI bhnnitaa|| 50 / / niH sneha, nirbhaya, nirvikAra, akaluSa ne nirmoha che, AzArahita, nirlobha che, -dIkSA kahI AvI jine. 50 artha - pravajyA AvI kahI che-niHsnehA arthAta jemAM koI pratye sneha nathI, jemAM padravyathI rAgAdirUpa saciNa bhAva" nathI ? jemAM nirlobhA arthAt kAMI paradravya levAnI vAMcchA nathI, jemAM nirmohA arthAt koI paradravyathI moha nathI, -bhUlathI paNa paradravyamAM Atmabuddhi thatI nathI. nirvikArA arthAt bAhya abhyatara vikArathI rahita che-jemAM bAhya zarIranI ceSTA tathA vastrAbhUSaNAdino tathA aMga-upAMgano vikAra nathI, jemAM aMtaraMga kAmakrodhAdino vikAra nathI. niHkaluSA arthAt malinabhAva rahita che-AtmAne kaSAya malina kare che, mATe kaSAya jemAM nathI. nirbhayA arthAt jemAM koI prakArano bhaya nathI, -potAnA svarUpane avinAzI jANe tene kono bhaya hoya? jemAM nirAzAbhAva arthAt koI prakAranI paradravyanI AzAno bhAva nathI. AzA to koI vastunI prApti na hoya temAM lAgI rahe che. paraMtu jyAM padravyane potAnuM jANyuM ja nathI ane potAnA svarUpanI prApti thaI gaI tyAre kaMI prApta karavAnuM bAkI na rahyuM. pachI konI AzA hoya ? pravrajyA A prakAre kahI che. bhAvArtha- jaina dIkSA AvI che. anya matamAM sva-para dravyanuM bhedajJAna nathI. temane AvI dIkSA kyAMthI hoya? 50 1 saciNa = hAtha, camaco, kaDachI Adi dvArA bhojana sAmagrI ApavI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bodhapAhuDa) 121 have dIkSAnuM bAhyasvarUpa kahe che: jahajAyarUvasarisA avalaMbiyabhuya NirAuhA sNtaa| parakiyaNilayaNivAsA pavvajjA erisA bhnniyaa|| 51 / / yathAjAtarUpasadRzI avalaMbitabhajA nirAyadhA shaaNtaa| parakRtanilayanivAsA pravrajyA IdRzI bhnnitaa|| 51 / / jamyA pramANe rUpa, laMbitabhuja, 'nirAyudha, zAMta che, pa2kRta nilayamAM vAsa che, -dIkSA kahI AvI jine. 21 artha - kevI che pravajyA? yathAjAtarUpa sadezI arthAt janma thatAM ja bALakanuM jevuM nagnarUpa hoya che tevuM ja nagnarUpa AmAM hoya che. avalaMbita bhujA arthAt jemAM bhujA nIce laTakAvela hoya che, jemAM moTA bhAge kAyotsargamAM UbhA rahevAnuM hoya che. nirAyudhA arthAt AyudhathI rahita hoya che. zAMtA arthAt jemAM aMga-upAMganA vikArarahita zAMta mudrA hoya che. parakRta nilayanivAsA arthAt jemAM bIjAe banAveluM nilaya (makAna) je vastikA Adi-temAM nivAsa hoya che. jemAM potAthI kRta, kArita, anumodanA, tathA mana, vacana, kAyA dvArA doSa nA lAgyo hoya evI bIjAnI banAvelI vastikA temAM rahevAnuM hoya che. AvI pravrajyA kahI che. bhAvArtha:- (keTalAka ) anyamatI loko bAhyamAM vastrAdika rAkhe che, keTalAka Ayudha rAkhe che, keTalAka sukha mATe Asana calAcala rAkhe che, keTalAka upAzraya Adi rahevA mATe nivAsa banAvIne temAM rahe che ane potAne dIkSA sahita mAne che. tene vezamAtra che. jaina dIkSA to jevI upara kahI tevI ja che. 51 have pharI kahe che: uvasamakhamadamajuttA sarIrasaMkAra vajjiyA rukkhaa| mayarAyadosarahiyA pavvajjA erisA bhnniyaa|| 52 / / upazamakSamadamayuktA zarIra saMskAra varjitA ruukssaa| madarAgadoSarahitA pravrajyA IdRzI bhnnitaa|| 52 / / upazama-kSamA-damayukta, tanasaMskAravarjita "rUkSa che, mada-rAga-dveSavihIna che, -dIkSA kahI AvI jine. pa2 1 laMbitabhuja = nIce laTakatA hAthavALI, 2 nirAyudha = zastrarahita 3 nilaya = raheThANa. 4 dama = indriyanigraha. 5 rUkSa = telamani rahita. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 122 (aSTapAhuDa artha:- kevI che pravajyA? upazama kSama damayuktA arthAt upazama to mohakarmanA udayanA abhAvarUpa zAMta pariNAma ane kSamA arthAt krodhanA abhAvarUpa uttama kSamA tathA dama arthAt indriyonA viSayomAM nahi pravarta A bhAvothI yukta che. zarIra saMskAra varjitA arthAt snAnAdi dvArA zarIrane sajAvavuM AnAthI rahita che. jemAM rUkSa arthAt tela AdinuM mAliza zarIrane nathI. mada, rAga, dvaSa rahita che. A rIte pravajyA kahI che. bhAvArtha:- anyamatanA vepI krodhAdirUpa pariName che, zarIrane sajAvIne suMdara rAkhe che, indriyonA viSayonuM sevana kare che, ane potAne dIkSA sahita mAne che. te to gRhastha samAna che. atIta (yati) kahevaDAvIne ulaTA mithyAtvane daDha kare che. jaina dIkSA A prakAre che te ja satyArtha che. Ane aMgIkAra kare che te ja sAcA atIta-yati che. pa2 have pharI kahe che: vivarIyamUDhabhAvA paNaTThakammaTTha nntttthmicchttaa| sammattaguNavisuddhA pavvajjA erisA bhnniyaa|| 53 / / viparItamUDhabhAvA praNaSTakarmASTA nssttmithyaatvaa| samyaktvaguNavizuddhA pravrajyA IdRzI bhnnitaa|| 53 / / jyAM mUDhatA-mithyAtva nahi, jyAM karma aSTa vinaSTa che, samyakatvaguNathI zuddha che, -dIkSA kahI AvI jine. pa3 artha - kevI che pravajyA? ke jeno mUDhabhAva, ajJAnabhAva viparIta thayo che arthAt dUra thaI gayo che. anyamatI AtmAnA svarUpane sarvathA ekAMtathI aneka prakAre bhinnabhinna kahIne vAda kare che temane AtmAnA svarUpamAM mUDhabhAva che. jaina munione anekAMtathI siddha kareluM yathArtha jJAna che tethI temane mUDhabhAva nathI. jemAM mithyAtva pranaSTa thayA che, jainadIkSAmAM atattvArtha zraddhAnarUpa mithyAtvano abhAva che. mATe samyakatvanAmaka guNadvArA vizuddha che, nirmaLa che, samyakatva sahita dIkSAmAM doSa raheto nathI. A prakAre pravajyA kahI che. 53 have pharI kahe che: jiNamagge pavvajjA chahasaMhaNaNesu bhaNiya nniggNthaa| bhAvaMti bhavvapurisA kammakkhayakAraNe bhnniyaa|| 54 / / jinamArge pravrajyA SaTsaMhananeSu bhaNitA nigrNthaa| bhAvayaMti bhavyapuruSAH karmakSayakAraNe bhnnitaa|| 54 / / Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bodhapAhuDa) 123 nircatha dIkSA che kahI Sa saMhananamAM jinavare; bhavi puruSa bhAve tene; te karmakSayano hetu che. 54 artha - jinamArgamAM cha sahunanavALA jIvane prajyA hovAnuM kahyuM che. te nigraMtha svarUpa che, sarva parigrahathI rahita yathAkAta svarUpa che. bhavya puruSa ja A dIkSAnI bhAvanA kare che. A prakAranI pravrajyA karmakSayanuM kAraNa kahI che. bhAvArtha- vaja RSabhanArAca Adi cha prakAre saMhanA zarIranA kahyA che. te sarvamAM ja dIkSA hovAnuM kahyuM che. je bhavya puruSa che teo karmakSayanuM kAraNa jANIne tene aMgIkAra karo. daDha saMhanana vajaRSabha Adi che temane ja dIkSA hoya ane asaMtRpATika sahunanamAM dIkSA na hoya evuM nathI. A prakAre nigraMtharUpa dIkSA to asaMprAptAsRpATikA saMhananamAM paNa hoya che. 54 have pharI kahe che: tilatusamattaNimittasama bAhiraggaMthasaMgaho nntthi| pavvajja havai esA jaha bhaNiyA svvdrsiihiN|| 55 / / tilatuSamAtranimittasama: bAhyagraMthasaMgrahaH naasti| pravrajyA bhavati eSA yathA bhaNitA sarvadarzibhiH / / 55 / / talatuSapramANa na bAhya parigraha, rAga tatsama che nahIM; -AvI pravrajyA hoya che sarvajJajinadeve kahI. 55 artha:- je pravrajyAmAM talanA photarA mAtranA saMgrahanuM kAraNa A pramANe bhAvarUpa icchA arthAt aMtaraMga parigraha ane te talanA photarA mAtra bAhya parigrahano saMgraha nathI ho to A prakAranI pravrajyA, je prakAranI sarvajJadeve kahI che te che, anya prakAre pravrajyA nathI evo niyama jANavo joIe. zvetAmbara Adi kahe che ke apavAda mArgamAM vastrAdikano saMgraha sAdhune kahyo che, te sarvajJanA sUtramAM to kahyuM nathI. temaNe kalpitasUtra banAvyA che temAM kahyuM che te kALadoSa che. 55 have pharI kahe che: uvasaggaparisahasahA NijjaNadese hi Nicca atthi| sila kaTThe bhUmitale savve Aruhai svvtth|| 56 / / 1 cher3a = pAThAntara Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 124 (aSTapAhuDa upasargaparISahasahA nirjanadeze hi nityaM tisstthti| zilAyAM kASThe bhUmitale sarvANi Arohati srvtr|| 56 / / upasarga-pariSaha muni sahe, nirjana sthaLe nitya rahe, sarvatra kASTha, zilA ane bhUtala upara sthiti te kare. pa6 artha:- upasarga athavA deva, manuSya, tiryaMca ane acetanakRta upadrava ane pariSaha arthAt daiva-karmayogathI AvelA bAvIsa parISahone samabhAvathI sahevA. A prakAre pravrajyA sahita muni che. teo jyAM anyajana rahetA nathI evA nirjana vana Adi pradezomAM sadA rahe che. tyAMpaNa zIlAtala, kASTha ane bhUmitala upara rahe che, A badhA pradezomAM bese che, sUve che. sarvatra" kahevAthI vanamAM rahe ane thoDo kALa nagaramAM rahe to AvA ja sthAna para rahe. bhAvArtha:- jainadIkSAvALA muni upasarga parISahamAM samabhAva rAkhe che. ane jyAM sUve che, bese che tyAM nirjana pradezamAM zilA, kASTha, bhUmi upara ja bese che, sUve che. ema nahi ke anyamatanA veSanI jema svacchedI, pramAdI rahe. A prakAre jANavuM joIe. pa6 have vizeSa kahe cheH pasumahilasaMDhasaMgaM kusIlasaMgaM Na kuNai vikhaao| sajjhAyajhANajuttA pavvajjA erisA bhnniyaa|| 57 / / pazumahilASaMDhasaMga kuzIlasaMgaM na karoti vikthaaH| svAdhyAyadhyAnayuktA pravazyA IdRzI bhnnitaa|| 57 / / strI-paMDha-pazu-duHzIlano nahi saMga, nahi vikathA kare, svAdhyAya-dhyAne yukta che, dIkSA kahI AvI jine. pa7 artha - je pravrajyAmAM pazu-tiryaMca, mahilA (strI), paMDha (napuMsaka) emano saMga tathA kuzIla (vyabhicArI) puruSono saMga karatA nathI, strIkathA, rAjakathA, bhojanakathA ane cora ityAdinI kathA je vikathA che te karatA nathI. to zuM kare che? svAdhyAya arthAt zAstrajinavacanonuM paThana-pAThana ane dhyAna arthAt dharma-zukla dhyAna AnAthI yukta rahe che. A prakAre pravajyA jinadeve kahI che. bhAvArtha- jinadIkSA laIne kusaMgati kare, vikathAdi kare ane pramAdI rahe to dIkSAno abhAva thaI jAya. mATe kusaMgati niSiddha che. anya veSanI jema A veSa nathI. A mokSamArga che, anya saMsAramArga che. pa7 1 paMDha = napuMsaka 2 du:zIla = kuzIlajano Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bodhapAhuDa) 125 have pharI vizeSa kahe che : tavavayaguNehiM suddhA saMjamasammattaguNavisuddhA y| suddhA guNehiM suddhA pavvajjA erisA bhnniyaa||58 / / tapovrataguNaiH zuddhA saMyamasamyaktvaguNavizuddhA c| zuddhA guNaiH zuddhA pravrajyA IdazI bhnnitaaH|| 58 / / tapavrataguNothI zuddha, saMyama-sudaMgaguNasuvizuddha che, che guNavizuddha, sunirmaLA dIkSA kahI AvI jine. 58 artha - jinadeve pravajyA A prakAre kahI che ke tapa arthAt bAhya-abhyatara bAra prakAranAM tapa tathA vrata arthAt pAMca mahAvrata ane guNa arthAt tenA bhedarUpa uttaraguNothI zuddha che. "saMyama " arthAt Indriya manano nirodha, chakAyanA jIvonI rakSA ne samyakatva arthAt tattvArtha zraddhAna lakSaNa nizcaya-vyavahArarUpa samyagdarzana, tathA tenA "guNa" arthAt mULaguNothI zuddha aticAra rahita nirmaLa che ane je pravrajyAnA guNa kahyA tenAthI zuddha che, veSa mAtra ja nathI. A prakAre zuddha pravrajyA kahevAya che. A guNo vinA pravrajyA zuddha che nahIM. bhAvArtha- tapa, vrata, samyakatva A badhA sahita ane jemAM tenAM mULa guNa ane aticAronI zuddhi hoya che A prakAre dIkSA zuddha che. anyavAdI tathA zvetAmbarAdi cAhe game te kahetA hoya paNa te dIkSA zuddha nathI. 58 have pravajyAnA kathanane saMkoce che - evaM 'AyattaNaguNapajjaMttA bahuvisuddha smmtte| NiggaMthe jiNamagge saMkheveNaM jahAravAdaM / / 59 / / evaM AyatanaguNaparyAptA bhuvishuddhsmyktve| nipaeNthe jinamArge saMkSepeNa ythaakhyaatm|| 59 / / saMkSepamAM AyatanathI dIkSAMta bhAva ahIM kahyA, jyama zuddha samyagdarazayuta nigraMtha janapatha varNavyA. 19 artha:- A prakAre pahelAM kahI gayA te prakArathI Ayatana arthAta dIkSAnuM sthAna je nigraMtha muni tenAM jeTalAM guNo che tenAthI pajjatA arthAt paripUrNa tathA anya paNa je ghaNAM guNo dIkSAmAM hovA joIe te badhA guNo jemAM hoya e prakAranI pravrajyA 1 pAThAntara :- gAyattaLa gugapalvanaMtA 2 saMskRtasaTIka pratimAM 'nAyatana' enuM saMskRta 'nAtmatva' A prakAre che. 3 dIkSAMta = pravajyA sudhInA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 126 (aSTapAhuDI jinamArgamAM prasiddha che. A ja prakAre saMkSepathI kahI che. kevo che jinamArga? jemAM vizuddha samyakatva che, jemAM aticAra rahita samyakatva jovAmAM Ave che, ane nigraMtha rUpa che arthAt jemAM bAhya-aMtaraMga parigraha nathI. bhAvArtha- A pramANe pUrvokta pravrajyA nirmaLa samyakatva sahita nigraMtharUpa jinamArgamAM kahI che. anya naiyAyika vaizeSika, sAMkhya, vedAnta, mImAMsaka, pAtaMjali ane bauddha Adika matamAM nathI. kALadoSathI jainamatathI bhraSTa thaI gayA ane jaina kahevaDAve che A prakAranA zvetAmbara AdikomAM paNa nathI. 59 -A prakAre pravrajyAnA svarUpanuM varNana karyuM. have bodha pAhuDane saMkocatA AcArya kahe che: ruvatthaM suddhatthaM jiNamagge jiNavarehiM jaha bhnniyN| bhavvajaNabohaNatthaM chakkAya hiyaMkaraM uttaM / / 60 / / rUpasthaM zuddhayarthaM jinamArge jinavaraiH yathA bhnnitm| bhavyajana bodhanArthaM SaTkAyahitaMkaraM uktm||60|| rUpastha suvizuddhArtha varNana jinapathe jyama jina karyuM, tyama bhavyajanabodhana aratha SaSkrayahitakara ahIM kahyuM. 60 artha:- jemAM aMtaraMga bhAvarUpa artha zuddha che ane evuM ja rUpastha arthAt bAhyasvarUpa mokSamArga jevo jinamArgamAM jinadeve kahela che tevo chakAyanA jIvonuM hita karavAvALo mArga bhavya jIvone saMbodhavA mATe kahyo che. A rIte AcArya potAno abhiprAya pragaTa ryo che. bhAvArtha:- A bodha pAhuDamAM "Ayatana" AdithI laIne "pravrajyA sudhInA agiyAra sthAna kahyA che. emanuM bAhya ane aMtaraMga svarUpa jevuM jinadeve jinamArgamAM kahela che tevuM ja kahyuM che. kevuM cheA svarUpa?-cha kAyanA jIvonuM hita karavAvALuM che. jemAM ekendriya Adi asaMjJI sudhInA jIvonI rakSAno adhikAra che. saMjJI paMcendriya jIvonI rakSA paNa karAve che ane mokSamArgano upadeza ApIne saMsAranuM du:kha maTADI mokSane prApta karAve che. A prakArano mArga (-upAya) bhavyajIvone saMbodhavA mATe kahyo che. jagatanA jIvo anAdithI laIne mithyAmArgamAM pravartana karI saMsAramAM bhramaNa kare che. tethI duHkha dUra karavA mATe "Ayatana" Adi dharmanA sthAnarUpa agiyAra sthAnano Azraya le che. ajJAnI jIva A sthAnane anyathA svarUpe sthApIne temAMthI sukha meLavavA cAhe che. paNa te yathArtha (svarUpe sthApyA) vinA 1 suvizuddhArtha = jemAM zuddha svarUpa kaheluM che evuM; tAttvika. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bodhapAhuDa ) 127 sukha kayAMthI maLe? mATe AcArye dayALu banIne jevuM sarvajJa kahyuM che tevuM ja Ayatana AdinuM svarUpa saMkSepathI yathArtha kahyuM che. Ane vAMco, dhAraNa karo ane tenI zraddhA karo. tathA tene anusAra tadraya pravRtti karo. A pramANe karavAthI vartamAnamAM sukhI thAo ane AgAmI kALamAM saMsAranA duHkhothI chUTI paramAnaMda svarUpa mokSane prApta karo. A prakAre AcAryanA kahevAno abhiprAya che. ahIM koI pUche ke-A bodhapAhuDamAM vyavahAra dharmanI pravRttinA agiyAra sthAna kahyA. tenuM vizeSaNa karyuM ke-te chakAyanA jIvonuM hita karavAvALA che. anyamatI temane anyathA sthApita karI pravRtti kare che te hiMsArUpa che ane jIvonuM hita karavAvALA nathI. Aja agiyAra sthAna saMyamI muni ane arihaMta, siddhanA ja kahyA che. teo to cha kAyanA jIvonuM hita karavAvALA ja che, tethI pUjya che. A to satya che, ane teo jyAM rahe che e AkAzanA pradezarUpa kSetra tathA parvatanI guphA-vanAdika tathA akRtrima caityAlaya e svayameva banelA che. temane paNa prayojana ane nimitte vicArI upacAramAtrathI cha kAyanA jIvonuM hita karavAvALA kahyA to temAM virodha nathI. kemake e pradeza jaDa che, te buddhipUrvaka koInuM bUruM-bhaluM karatA nathI. tathA jaDane sukha-duHkha Adi phaLano anubhava nathI. mATe te paNa vyavahArathI pUjya che. kemake arihaMtAdika jyAM rahe che te kSetra, nivAsa Adi prazasta che. tethI te arahaMtAdinA AzrayathI te kSetrAdika paNa pUjya che. prazna - paraMtu gRhastha jinamaMdira banAve, vastikA, pratimA banAve ane pratiSThA pUjA kare temAM to cha kAyanA jIvonI virAdhanA thAya che. mATe A upadeza ane pravRttinI bAhulyatA-kevI rIte che? AnuM samAdhAna A prakAre che ke-gRhastha arihaMta siddha, munionA upAsaka che. teo jyAM sAkSAt hoya tyAM to temanI vaMdanA, pUjA kare ja che, jyAM teo sAkSAt na hoya tyAM parokSa saMkalpa karI vaMdanA, pUjana kare che. tathA temanuM rahevAnuM kSetra tathA teo mukta pAmyA te kSetramAM tathA akRtrima caityAlayamAM temano saMkalpa karI vaMdanA ane pUjana kare che. A anurAga vizeSa sUcita thAya che. vaLI temanI mudrA, pratimA tadAkAra banAve ane temanuM maMdira banAvI pratiSThA karI sthApita kare tathA nitya pUjana kare temAM atyaMta anurAga sUcita thAya che. A anurAgathI viziSTa puNyabaMdha thAya che. ane te maMdiramAM chakAya jIvonI hitanI rakSAno upadeza thato hoya che tathA niraMtara sAMbhaLavAvALA ane dhAraNa karavAvALAne ahiMsA dharmanI zraddhA daDha thAya che. tathA temanI tadAkAra pratimA jovAvALAne zAMta bhAva thAya che. dhyAnanI mudrAnuM svarUpa jANavAmAM Ave che ane vItarAga dharmathI anurAga vizeSa thavAthI puNyabaMdha thAya che. tethI temane paNa chakAyanA jIvonAM hita karavAvALA upacArathI kahevAya che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 128 (aSTapAhuDa jinamaMdira, vastikA, pratimA banAvavAmAM tathA pUjA-pratiSThA karavAmAM AraMbha thAya che. temAM kaMIka hiMsA paNa thAya che. Avo AraMbha to gRhasthanuM kArya che. temAM gRhasthane alpa pApa kahyuM che. paNa ghaNuM kahyuM che. kemake guhasthanA padamAM nyAyakArya karIne nyAyapUrvaka dhana upArjana karavuM, rahevA mATe makAna baMdhAvavuM, vivAdika karavA ane yatnapUrvaka AraMbha karI AhArAdika svayaM banAvavA tathA bhojana karavuM ityAdika kAryomAM jo ke hiMsA thAya che to paNa gRhasthane enuM mahApApa kahevAmAM AvatuM nathI. gRhasthane to mahApApa mithyAtvanuM sevana karavuM, anyAya, corI AdithI dhana upArjana karavuM, trasajIvone mArIne mAMsa Adi abhakSya khAvuM ane parastrI sevana karavI e mahApApa che. gRhasthAcAra choDIne muni thAya tyAre gRhanA nyAyakArya paNa muni mATe anyAya ja che. munine paNa AhAra AdinI pravRttimAM kaMIka hiMsA thAya che tethI munine hiMsaka kahevAmAM AvatA nathI. tevI ja rIte gRhasthane nyAyapUrvaka potAnA padane yogya AraMbhanA kAryomAM alpa pApa ja kahevAmAM Ave che. tethI jinamaMdira, vastikA ane pUjA-pratiSThAnA kAryomAM AraMbhanuM alpa pApa che. mokSamArgamAM pravartavAvALAothI ati anurAga hoya che ane temanI prabhAvanA kare che, temane AhAra-dAnAdika Ape che. ane temanA vaiyAvRtyAdi kare che. A samyakatvanA aMgo che ane mahAna puNyanA kAraNo che. mATe gRhastha sadAya karavA yogya che. ane gRhastha thaIne A kArya na kare to jaNAya che ke Ane dharmAnurAga vizeSa nathI. prazna:- gRhasthone jenA vinA cAle nahi e prakAranuM kArya to karavuM ja paDe. paNa dharmapaddhatimAM AraMbhanuM kArya karIne pApa zA mATe vadhAre ? sAmAyika, pratikramaNa, proSadha Adi karIne puNya na upajAve ? temane kahe che ke-jo tame A prakAre kaho to tamArA pariNAma to A jAtinA nathI. kevaLa bAhyakriyA mAtrathI ja puNya samajo cho. paraMtu bAhyamAM bahu AraMbhI parigrahanuM mana sAmAyika, pratikramaNa Adi nirAraMbha kAryomAM vizeSarUpathI lAgatuM nathI e anubhavagamya che. tene potAnA bhAvono anubhava nathI. kevaLa bAhya sAmAyikAdi nirAraMbha kAryano veSa dhAraNa karIne beso to kAMI viziSTa puNya nathI. zarIrAdi bAhya vastu to jaDa che, kevaLa jaDanI kriyAnuM phaLa to AtmAne maLatuM nathI. potAnA bhAva jeTalA aMze bAhya kriyAmAM lAge teTalA aMze zubhAzubha phaLa potAne maLe che. A prakAre viziSTa puNya to bhAvonA anusAra che. AraMbhI parigrahInA bhAva to pUjA, pratiSThAdika adhika AraMbhamAM ja vizeSa anurAga sahita lAge che. je gRhastha AcAranA adhika AraMbhathI virakta thaze to tene tyAgIne potAnuM pada vadhAraze. jyAre gRhasthAcArano adhika AraMbha choDaze tyAre te pramANe dharmapravRttino adhika Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bodhapAhuDa) 129 AraMbha paNa pada anusAra ghaTADaze. muni thaze tyAre AraMbha zA mATe kare? mATe tyAre to sarvathA AraMbha nahi kare tethI mithyASTi ke je bAhya buddhi che te bAhya kArya mAtrane ja-puNya-pApane ja-mokSamArga samaje che. temano upadeza sAMbhaLIne pote ajJAnI na thavuM joIe. pUNya-pApanA baMdhamAM zubhAzubha bhAva ja pradhAna che. ane puNya-pApa rahita mokSamArga che. temAM samyagdarzanAdikarUpa Atma-pariNAma pradhAna che. (heyabuddhi sahita) dharmAnurAga mokSamArganuM sahakArI che ane (AMzika vItarAga bhAva sahita) dharmAnurAganA tIvramaMdanA bheda ghaNA che, tethI potAnA bhAvone yathArtha oLakhIne potAnI padavI, sAmarthya oLakhI, -samajIne zraddhA-jJAna ane temAM pravRtti karavI potAnuM bhaluM-bUruM potAnA bhAvone AdhIna che, bAhya paradravya to nimittamAtra che. upAdAna kAraNa hoya to nimitta paNa sahakArI hoya che ane upAdAna na hoya to nimitta kaMIpaNa karatuM nathI. A prakAre A bodhaprAbhRtano Azaya jANavo joIe. Ane sArI rIte samajIne "Ayatana" Adika jema kahyA che tevA ane teno bAhya vyavahAra paNa tevo ja tathA caityagRha, pratimA, jinabiMba, jinamudrA Adi dhAtupASANAdikano paNa vyavahAra tevo ja jANIne zraddhA ane pravRtti karavI. anyamatI aneka prakAre svarUpa bagADIne pravRtti kare che. temanI buddhi kalpita jANIne upAsanA karavI nahi. A dravyavyavahAranuM prarUpaNa pravrajyAnA sthAnamAM zarUthI bIjI gAthAmAM biMbana, caityAlayatrika ane jinabhavana e paNa munione dhyAna karavAyogya che-A prakAre kahyuM che. to, gRhastha jyAre tenI pravRtti kare che tyAre to munione dhyAna karavA yogya thAya che. mATe je jinamaMdira, pratimA, pUjA, pratiSThA Adino sarvathA niSedha karavAvALA che te sarvathA ekAntInI jevA mithyAdaSTi che temanI saMgati karavI nahi. (mUlAcAra pR. 492, adhyAya 10 gAthA 96 mAM kahyuM che ke ""zraddhAbhraSTonA saMparka karatAM gRhamAM praveza karavo sAro che. kemake vivAhamAM mithyAtva nahi thAya. paraMtu AvA gaNa to sarva doSonA samuha che temAM mithyAtvAdi doSa utpanna thAya che. mATe tenAthI alaga rahevuM ja sAruM che'' Avo upadeza che.) have AcArya, A bodha pAhuDanuM kathana potAnI buddhi kalpita nathI, paraMtu pUrvAcAryonA anusAra kahyuM che ema kahe che - saddavicAro hUo bhAsAsuttesu jaM jiNe khiyN| so taha kahyiM NAyaM sIseNa ya bhddbaahuss|| 61 / / zabdavikAro bhUtaH bhASAsUtreSu yajjinena kthitm| tat tathA kathitaM jJAtaM ziSyeNa ca bhdrbaahoH|| 61 / / 1 gAthA ramAM biMbanI jagyAe "vaca" evo pATha che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 1GO (aSTapAhuDa jinakathana bhASAsUtramaya zAbdika-vikArarUpe thayuM; te jANyuM ziSya bhadrabAhu taNA ane ema ja kahyuM. 61 artha:- zabdanA vikArathI upajela A prakAre akSararUpe pariNamela bhASAsUtromAM jinadeve kahyuM te ja zravaNamAM akSararUpa AvyuM ane jevuM jinadeve kahyuM tevuM ja paraMparAthI bhadrabAhu nAmanA pAMcamAM zrutakevaLIe jANyuM ane potAnA ziSya vizAkhAcArya Adine kahyuM. te temaNe jANyuM. te ja artharUpa vizAkhAcAryanI paraMparAthI cAlyu AvyuM. te ja artha AcArya kahe che. ame kahyuM che te amArI buddhithI kalpita karIne kahyuM nathI. Ama abhiprAya che. 61 have bhadrabAhu svAmInI stutirUpa vacana kahe che - bArasaaMgaviyANaM cudspuvvNgviulvitthrnnN| suyaNANi bhaddabAhU gamayagurU bhayavao jyu|| 62 / / dvAdazAMgavijJAna: caturdazapUrvAMga vipulvistrnnH| zrutajJAnibhadrabAhuH gamakaguru: bhagavAn jytu||62|| jaya bodha dvAdaza aMgano, caudazapUrava-vistArano, jaya ho zrutaMvara bhadrabAhu gamataguru bhagavAnano. 6ra artha:- bhadrabAhu nAmanA AcArya che te jayavaMta ho. kevA che? jemane bAra aMgonuM vizeSa jJAna che. jemano cauda pUrvono vizALa vistAra che tethI teo zrutajJAnI che. pUrNa bhAvajJAna sahita akSarAtmaka zrutajJAna temane hatuM. "gamakaguru che. je stranA arthane jANIne te ja prakAre vAkayArtha kare temane "gamaka' kahe che. temanA paNa guruomAM pradhAna che, bhagavAna chesUra-asUrothI pUjya che. teo jayavaMta ho. A prakAre kahevAmAM temane stutirUpa namaskAra sucita che. "jayati' dhAtu sarvotkRSTa arthamAM che. te sarvotkRSTa kahevAthI namaskAra ja Ave che. bhAvArtha- bhadrabAhu svAmI pAMcamAM zrutakevaLI thayA. temanI paraMparAthI zAstrano artha jANIne A bodha pAhuDa graMtha racAyo che. tethI temane aMtima maMgaLa mATe AcArye stutirUpa namaskAra karyA che. A prakAre bodha pAhuDa graMtha samApta ryo che. 6ra 1 jasa = jemane 2 caudaza = cauda 3 zratadhara = zrutajJAnI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bodhapAhuDa) 131 chappaya prathama Ayatana dutiya caityagRha tIjI pratimA darzana ara jinabiMba' chaTho jinamudrA yatimAnA jJAna sAtamuM deva AThamuM navamuM tIrathadeg/ dasamuM hai arahaMta gyAramuM dIkSA zrIpatha nA Ima paramAratha munirUpa sati anvabheSa saba niMdha hai vyavahAra dhAtupASANamaya AkRti InikI vaMdha haiA 1aaaa dohA bhayo vIra jinabodha yahu, gautamagaNadhara dhAriA varatAyo paMcamaguru', namuM hinahiM mada kAritA 2aa iti zrI kundakundasvAmI viracita bodha pAhuDanI jayapura nivAsI paMDita jayacandra chAbaDAkRta dezabhASAmaya vacanikA samApta. 1 paMcamaguru = pAMcamAM zrutakevaLI bhadrabAhusvAmI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates FFFFFFFFFFFFFFFFFFF -pabhAva pAhuDa FFFFFFFFFFFFFFFFFFF have bhAvapAhuDanI vacanikA lakhIe chIe. (dohA) paramAtamaE vaMdikari zuddhabhAvakaratArA karUM bhAvapAhuDataNI dezavacanikA sArA 1aaaa A pramANe maMgaLapUrvaka pratijJA karIne zrI kundakunda AcAryakRta bhAvapAhuDa graMthanI gAthAonI dezabhASAmaya vacanikA lakhIe chIe. prathama AcArya iSTane namaskArarUpa maMgaLa karIne grantha karavAnI pratijJAnuM sUtra kahe che: NamiUNa jiNavariMde NarasurabhavaNiMdavaMdie siddhe| vocchAmi bhAvapAhuDamayasese saMjade sirsaa||1|| namaskRtya jinavarendrAn narasurabhavanendravaMditAn siddhaan| vakSyAmi bhAyaprAbhRtamavazeSAn saMyatAn shirsaa||1|| sura-asura-narapativaMda jinavara-indrane, zrI siddhane, muni zeSane zirasA namI kahuM bhAvaprAbhUta-zAstrane. 1 artha:- AcArya kahe che ke huM bhAvapAhuDa nAmano graMtha kahIza. prathama zuM karIne? jinavarendra arthAt tIrthaMkara parama deva tathA siddha arthAta ATha karmono nAza karI siddhapadane prApta thayA che te ane avazeSa saMyata arthAt AcArya, upAdhyAya ane sarva sAdhu-A prakAre paMca parameSThIne mastakathI vaMdanA karIne kahIza, kevA che paMcaparameSThI ? nara arthAt manuSya, sura arthAt svargavAsI deva, bhavanendra arthAt pAtAlavAsI deva tathA emanA indro dvArA vaMdana karavAne yogya bhAvArtha - AcArya "bhAvapAhuDa' grantha banAve che te bhAvapradhAna paMcaparameSThI che, temane zarUAtamAM namaskAra yogya che, kemake jinavarendra te A prakAre che:- jina arthAt guNazreNI nirjarAyukta. AvA avirata samyagdaSTi AdimAM vara arthAt zreSTha evA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 133 gaNadharAdikomAM indra tIrthaMkara paramadeva che. te guNazreNI nirjarA zuddha bhAvathI ja thAya che. te tIrthakara bhAvanA phaLane prApta thayA, ghAtikarmano nAza karI kevaLajJAnane prApta karyuM. tema ja sarva karmono nAza karI parama zaddha bhAvane prApta karI siddha thayA. AcArya. upAdhyAya zaddha bhAvanA eka dezane prApta karI pUrNatAne svayaM sAdhe che tathA anyane zuddhabhAvanI dIkSA-zikSA Ape che. A ja prakAre sAdhu che te paNa zuddhabhAvane svayaM sAdhe che ane zuddhabhAvanI ja mahimAthI traNa lokanA prANIo dvArA pUjavA yogya, vaMdanA yogya kahyA che. AthI "bhAvapAhuDa" nI AdimAM emane namaskAra yogya che. mastaka dvArA namaskAra karavAmAM badhAM aMga AvI gayAM. kemake mastaka sarva aMgomAM uttama che. svarya namaskAra karyA tyAre potAnA bhAvapUrvaka ja thayA tyAre "manavacana-kAya" traNe AvI gayA. A rIte jANavuM joIe. 1 have kahe che ke liMga dravya ane bhAvanA bhedathI be prakAre che. temAM bhAvaliMga paramArtha bhAvo hi paDhamaliMga Na davvaliMgaM ca jANa prmtthN| bhAvo kAraNa bhUdo guNadosANaM jiNA 'benti||2|| bhAvaH hi prathamaliMgaM na dravyaliMga ca jAnIhi prmaarthm| bhAvo kAraNabhUta: guNadoSANAM jinA 'bruvnti||2|| che bhAva parathama liMga, dravamaya liMga nahi paramArtha che; guNadoSanuM kAraNa kahyo che bhAvane zrI jinavare. 2 artha:- bhAva prathama liMga che, AthI he bhavya! tuM dravya liMga che tene paramArtharUpa nA jANa, kemake guNa ane doSonAM kAraNabhUta bhAva ja che, A prakAre jina bhagavAna kahe che. bhAvArtha - guNa je svarga ane mokSanuM hovuM ane doSa arthAt narakAdika saMsAranuM hovuM tenuM kAraNa bhagavAne bhAvone ja kahyA che, kemake kAraNa kAryanI pahelAM hoya che. ahIM munizrAvakanA dravyaliMganA pahelAM bhAvaliMga arthAt samyagdarzanAdi nirmaLa bhAva hoya to sAcA muni-zrAvaka thAya che. AthI bhAvaliMga ja mukhya che. mukhya che te ja paramArtha che. AthI dravyaliMgane paramArtha na jANavuM, A prakAre upadeza kyuM che. ahIM koI prazna kare :- bhAvanuM svarUpa zuM che? enuM samAdhAna :- bhAvanuM svarUpa to AcArya AgaLa kaheze to paNa ahIM kaMIka kahIe chIe-A lokamAM cha dravya che. emAM jIvapudgalanuM vartana pragaTa jovAmAM Ave che. jIva cetanAsvarUpa che ane pudgala sparza, 1 pAThAntara :- vinti. 2 pAThAntara :- vidanti. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 134 (aSTapAhuDa 2sa, gaMdha ane varNa svarUpa jaDa che. emanI avasthAthI avasthAMtararUpa thavuM evA pariNAmane 'bhAva' kahe che. jIvano svabhAva-pariNAmarUpa bhAva to darzana-jJAna che ane puddagala karmanA nimittathI jJAnamAM moha-rAga-dveSa thayo te vibhAva bhAva che. puddagalanA sparzathI spardhAntara, rasathI 2sAMtara ityAdi guNathI guNAMtara thavo te svabhAva-bhAva che ane 52mANuthI skaMdha thavo tathA skaMdhathI anya skaMdha thavo ane jIvanA bhAvanA nimittathI karmarUpa thavuM te 'vibhAva-bhAva ' che. A prakAre temanA paraspara nimitta-naimittika bhAva thAya che. puddagala to jaDa che. enA naimittika bhAvathI kaMI sukha du:kha vagere thatuM nathI. ane jIva cetana che. enA nimittathI bhAva thAya che-enAthI sukha duHkha vagere thAya che. tethI jIvane svabhAva-bhAvarUpa rahevAno ane naimittikabhAvarUpa na pravartavAno upadeza che. jIvane pudgalakarmanA saMyogathI dehAdika dravyano saMbaMdha che. A bAhya rUpane 'dravya' kahe che, ane 'bhAva' thI dravyanI pravRtti thAya che. A prakAre dravyanI pravRtti thAya che. A rIte dravya-bhAvanuM svarUpa jANIne svabhAvamAM pravarte, vibhAvamAM na pravarte tene paramAnanda sukha thAya che; ane vibhAva rAga dveSa moharUpa pravarte tene saMsAra saMbaMdhI du:kha thAya che. dravyarUpa puddagalano vibhAva che, A saMbaMdhI jIvane duHkha sukha thatuM nathI. tethI bhAva ja pradhAna che. AvuM na hoya to kevaLI bhagavAnane paNa sAMsArika sukhaduHkhanI prApti thAya paraMtu AvuM thatuM nathI. A rIte jIvano jJAna darzana to svabhAva che ane rAga-dveSa-moha te vibhAva che ane puddagalanA sparzAdika ane skandhAdika svabhAva-vibhAva che. temAM jIvanA hita-ahita bhAva mukhya che, puddagaladravya saMbaMdha mukhya nathI. bAhya dravya nimitta mAtra che, upAdAna vinA nimitta kaMI karatuM nathI. A to sAmAnyarUpathI svabhAvanuM svarUpa che ane tenuM ja vizeSa samyagdarzana, jJAna, cAritra to jIvano svabhAva-bhAva che, temAM samyagdarzana bhAva pradhAna che. tenA vinA badhI bAhya kriyA mithyAdarzana-jJAna-cAritra che, e vibhAva che ane saMsAranuM kAraNa che, A prakAre jANavuM joIe. 2 have kahe che ke bAhya dravya nimittamAtra che. 'eno abhAva' jIvanA bhAvanI vizuddhatAnuM nimitta jANIne bAhya dravyano tyAga kare che: 1 viphaLa = bhAvavisuddhiNimittaM bAhiragaMthassa kIrae caao| bAhiracAo vihalo abbhaMtaragaMthajuttassa // 3 // bhAvavizuddhinimittaM bAhyagraMthasya kriyate tyAgaH / bAhyatyAga: viphalaH abhyantaragraMthayuktastha // 3 // re ! bhAvazuddhinimitta bAhira-graMtha tyAga karAya che; che `viphaLa bAhira-tyAga AMtara-graMthathI saMyuktane. 3 atyaMtara parigraha. niSphaLa. 2 AMtara-graMtha = Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 135 artha:- bAhyaparigrahano tyAga bhAvonI vizuddhine mATe karavAmAM Ave che, paraMtu abhyatara parigraha rAgAdika che. rAgAdikathI yuktane bAhya parigrahano tyAga niSphaLa che. bhAvArtha- aMtaraMga bhAva vinA bAhya tyAgAdikanI pravRtti niSphaLa che, A prasiddha have kahe che ke karoDo bhavomAM tapa kare to paNa bhAva vinA zuddhi nathI. bhAvarahio Na sijjhai jai vi tavaM carai koddikoddiio| jammaMtarAi bahuso laMbiyahattho gliyvttho||4|| bhAvarahitaH na siddhayati yadyapi tapazcarati kottikottii| janmAntarANi bahuzaH laMbitahastaH glitvstrH|| 4 / / cho koTikoTi bhavo viSe nirvastra laMbitakara rahI puSkaLa kare tapa, toya bhAvavihInane siddhi nahIM. 4 artha:- jo koI janmAMtaro sudhI kroDAkoDi varaso sudhI hAtha lAMbA laTakAvIne, vastrAdikano tyAga karIne tapazcaraNa kare to paNa bhAva rahitane siddhi thatI nathI. bhAvArtha:- bhAvamAM mithyAdarzana, mithyAjJAna, mithyAcAritrarUpa vibhAva rahita samyagdarzana-jJAna-cAritrasvarUpa svabhAvamAM pravRtti na hoya to koTi koTi bhava sudhI kAyotsargapUrvaka nagnamudrA dhAraNa karI tapazcaryA kare to paNa muktinI prApti thatI nathI, A rIte bhAvomAM samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa bhAva mukhya che, ane temAM paNa samyagdarzana mukhyache kemake tenA vinA jJAna-cAritra mithyA kahyuM che. A pramANe jANavuM joIe. have A ja arthane daDha kare che: pariNAmammi azuddhe gaMthe muJcei bAhire ya jii| bAhiragaMthaccAo bhAvavihUNassa kiM kunni||5|| pariNAme azuddha granthAn muJcati bAhyAn ca ydi| bAhyagranthatyAgaH bhAvavihInasya kiM kroti||5|| pariNAma hoya azuddha ne jo bAhya graMtha parityaje, to zuM kare e bAhyano parityAga bhAvavihInane ? 5 1 laMbita kara = nIce laTakAvelA hAthavALA-kAyotsargamudrA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 136 (aSTapAhuDa artha:- jo muni thaIne pariNAma azuddha hoIne bAhya parigrahane choDe to bAhya parigrahano tyAga te bhAvarahita munine zuM kare? arthAt kaMIpaNa lAbha karato nathI. bhAvArtha:- je bAhya parigraha choDIne muni banI jAya ane pariNAma parigraharUpa azuddha hoya, atyaMtara parigrahu na choDe to bAhyatyAga kaMI kalyANarUpa phaLa ApI zakatA nathI. samyagdarzanAdi bhAva vinA karma nirjarArUpa kArya thatuM nathI. 5 pUrvanI gAthAthI AmAM e vizeSatA che ke jo munipada paNa le ane pariNAma ujvala na rahe, AtmajJAnanI bhAvanA na rahe to karma kapAtAM nathI. have upadeza kare che ke bhAvane paramArtha jANIne tene ja aMgIkAra karoH jANahi bhAvaM paDhamaM kiM te liMgeNa bhaavrhienn| paMpiMya sivapuripaMthaM jiNauvai8 pyttenn||6|| jAnIhi bhAvaM prathamaM kiM te liMgena bhaavrhiten| pathika zivapurI paMthA: jinopadiSTaH prytnen||6|| che bhAva parathama, bhAvarahita liMgathI zuM kArya che? he pathika! zivanagarI taNo patha yatnaprApya kahyo jine. 6 artha:- he zivapurInA pathika ! prathama bhAvane jANa. bhAvarahita liMgathI tane zuM prayojana che? zivapurIno paMtha jinabhagavaMtoe prayatna sAdhya kahyo che. bhAvArtha:- paramArthathI jinezvaradeve mokSamArga samyagdarzana-jJAna-cAritra-AtmabhAva svarUpa kahyo che. tethI tene ja paramArtha jANIne sarva udyamathI aMgIkAra karo. kevaLa dravyamAtra liMgathI zuM sAdhya che? A pramANe upadeza che. 6 have kahe che ke dravyaliMga Adi te ghaNA dhAraNa karyA paraMtu tenAthI kaMI paNa siddhi thaI nahIM: bhAvarahieNa sapurisa aNAikAlaM annNtsNsaare| gahiujjhiyAI vahuso baahirnniggNthruuvaaii||7|| bhAvarahitena satpuruSa! anAdikAlaM anNtsNsaare| gRhItojjhitAni bahuzaH bAhyanigraMtha ruupaanni||7|| sapuruSa! kALa anAdithI niHsIma A saMsAramAM bahu vAra bhAva vinA bahirniceMtharUpa grahyAM-tajyAM. 7 1 yatna = prayatna (zuddhabhAvarUpa) udhama. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 137 artha:- he sanduruSa! anAdi kALathI laIne A anaMta saMsAramAM te bhAvarahita nigraMtharUpa ghaNIvAra grahaNa karyA ane choDyAM. bhAvArtha- bhAva je nizcaya samyagdarzana-jJAna-cAritra temanA vinA bAhya nigraMtharUpa draliMga saMsAramAM anaMta kALathI laIne ghaNIvAra dhAraNa karyA ane choDyAM to paNa kaMI siddhi na thaI. cAre gatiomAM bhramaNa ja karato rahyo. 7 te ja kahe che: bhIsaNaNarayagaIe tiriyagaIe kudevmnnugie| patto si tivvadukkhaM bhAvahi jiNabhAvaNA jIvaH / / 8 / / bhISaNa naraka gatau tiryaggatau kudeva manuSya gtyoH| prApto'si tIvraduHkhaM bhAvaya jinabhAvanA jIvaH / / 8 / / bhISaNa naraka, tiryaMca tema kudeva-mAnavajanmamAM, teM jIva,! tIvra du:kho sahyAM; tuM bhAva re !jinabhAvanA 8 artha - he jIva! teM bhISaNa (bhayaMkara) narakagati tathA tiryaMca gatimAM ane kudevakumanuSyagatimAM tIvra duHkha prApta karyA che. eTale have tuM jinabhAvanA arthAt zuddha AtmatattvanI bhAvanA bhAva. tethI tArUM saMsAra bhramaNa maTI jaze. bhAvArtha:- AtmAnI bhAvanA vinA cAra gatinA duHkha anAdi kALathI saMsAramAM pAmyo. tethI have he jIva! tuM jinezvaradevanuM zaraNa le ane zuddha svarUpanI bhAvanArUpa vAraMvAra abhyAsa karI tethI saMsAranA bhramaNathI rahita mokSane prApta karIza. A upadeza che. 8 have cAra gatinAM duHkhone vizeSarUpathI kahe che. pahelAM narakagatinAM duHkho kahe che: sattasu NarayAvAse dAruNa bhImAiM ashnniiyaaii| bhuttAI suirakAlaM duHkaravAI NiraMtaraM sahiyaM / / 9 / / 'saptasu narakAvAseSu dAruNabhISaNAni ashniiyaani| bhuktAni sucirakAlaM duHkhAni niraMtaraM soDhAni / / 9 / / bhISaNa sutIvra asahya du:kho sapta narakAvAsamAM bahu dIrgha kALapramANa te vedhAM, achinnapaNe sahyAM. 9 1 mudrita saMskRta pratimAM 'saptasu naravAse' evo pATha che. 2 mudrita saMskRta pratimAM 'svadita' evo pATha che. 'sadiya' enI chAyAmAM. 3 achinna = satata; niraMtara Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 138 (aSTapAhuDI artha:- he jIva! te sAta narakabhUmionA naraka AvAsa-bilomAM dArUNa arthAt tIvra tathA bhayAnaka ane asahya-sahyA na jAya evA prakAranAM-duHkho bahu dIrgha kALa sudhI niraMtara ja bhogavyAM ane sahyAM. bhAvArtha:- narakanI pRthvI sAta che. temAM bila bahu che. temAM dasa hajAra varSathI laIne tathA eka sAgarathI laIne tetrIsa sAgara sudhI AyuSya che. jyAM AyuSyaparyata ati tIvra duHkha A jIve anatakALathI sahuna karato Avyo che. 9 have tiryaMca gatinA duHkho kahe che: khaNaNuttAvaNavAlaNa veyaNaviccheyaNANirohaM c| patto si bhAvarahio tiriyagaIe ciraM kAlaM / / 10 / / khananottApanajvAlana vedanavicchedanAnirodhaM c| prApto'si bhAvarahitaH tiryaggatau ciraM kAlaM / / 10 / / re! khanana-uttApana-prajAlana-'vIjana-cheda-degnirodhanAM cirakALa pAmyo duHkha bhAvavihIna tuM tiryaMcamAM. 10 artha - he jIva! teM tiryaMcagatimAM khanana, uttApana, jvalana, vedana, lucchedana, nirodhana ityAdi duHkha samyagdarzana Adi bhAva rahita thaIne ghaNA kALa paryata prApta karyA. bhAvArtha- A jIve samyagdarzanAdi bhAva vinA tiryaMca gatimAM dIrghakALa sudhI du:kha bhogavyuM. pRthvIkAyamAM kodALI AdithI khodAvavA dvArA du:kha prApta karyuM. jaLakAyamAM agnithI tapAvavA ane DhoLAvavA ityAdi dvArA duHkha prApta karyuM. agnikAyamAM saLagAvavA ThAravavA Adi dvArA duHkha prApta karyuM. vAyu kAyamAM jorathI ke dhImethI cAlavA, phATavA Adi dvArA duHkha prApta karyA. vanaspatikAyamAM chedAvuM bhedAvuM raMdhAvuM Adi dvArA duHkha prApta karyA. vikalatrayamAM bIjAthI aTakAvavuM, alpa AyuthI maravuM ityAdi dvArA duHkha prApta karyA. paMcendriya pazu, pakSI, jalacara AdimAM paraspara ghAta tathA manuSyAdi dvArA vedanA, sudhA, tRSA, rokavuM, vadha, baMdhana ityAdi dvArA duHkha pAmyo. A pramANe tiryaMcagatimAM asaMkhyAta anaMtakALa sudhI duHkha pAmyo.* 1 mudrita saMskRta pratimAM 'veya' enuM saMskRta 'baMnena' che. 2 khanana = khodavAnI kriyA 3 prajAlana = prajALavAnI kriyA. 4 uttApana = tapAvavAnI kriyA, 5 vIjana = paMkhAthI pavana nAkhavAnI kriyA, 6 chedana = kApavAnI kriyA. 7 nirodha = baMdhanamAM rAkhavAnI kriyA. * dehAdimAM yA bAhya saMyogothI duHkha nathI paraMtu potAnI bhUlarUpa mithyAtva rAgAdi doSathI ja duHkha thAya che. ahIM nimitta dvArA upAdAnanI yogyatAnuM jJAna karAvavA mATe A upacarita vyavahAranayathI kathana che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 139 have manuSyagatinA du:khone kahe che: AgaMtuka mANasiyaM sahajaM sArIriyaM ca cttaari| dukkhAI maNuyajamme patto si aNaMtayaM kaalN|| 11 / / AgaMtukaM mAnasikaM sahajaM zArIrikaM ca ctvaari| duHkhAni manujajanmani prApto'si anantakaM kAlaM / / 11 / / te sahaja, kAyika, mAnasika, AgaMtu-cAra prakAranAM du:kho lahyAM ni:sIma kALa manuSya karo janmamAM. 11 artha - he jIva! te manuSyagatimAM anaMtakALa sudhI AgaMtuka arthAt akasmAta vIjaLI Adi paDavAthI, mAnasika arthAt manamAM ja hovAvALA viSayonI vAMchAnuM hovuM ane tadanusAra na maLavuM, sahaja arthAt mAtA, pitAdi dvArA sahajathI ja utpanna thavuM eTale ke rAga-dveSAdikathI vastune iSTa-aniSTa mAnavAthI du:kha thavuM tathA zArIrika arthAt vyAdhi-rogAdika temaja pArakAthI chedana, bhedana AdithI thayela duHkha-A cAra prakAranA ane A cArathI laIne aneka prakAranAM du:kha pAmyo. 11 have devagatinAM duHkho kahe che: suraNilayesu suraccharavi oyakAle ya mANasaM tivvaM / saMpatto si mahAjasa du:khaM suhbhaavnnaarhio||12|| suranilayeSu surApsarAviyogakAle ca mAnasaM tiivrm| saMprApto'si mahAyaza! duHkhaM shubhbhaavnaarhitH||12|| sura-apsarAnA virahakALe he mahAyaza ! svargamAM zubhabhAvanAvirahitapaNe te tIvra mAnasa duHkha sahyAM. 12 artha - he mahAyaza! te suranilayeSu arthAt devalokamAM surAsarAnA arthAt priya deva ane priya apsarAnA viyogakALe tenA viyoga saMbaMdhI duHkha tathA indrAdika moTA RddhidhArIone joIne potAne hIna-tuccha mAnIne mAnasika tIvra duHkhone zubhabhAvanAthI rahita thaIne prApta karyA che. bhAvArtha- ahIM "mahAyaza" evuM saMbodhana karyuM. teno Azaya e che ke je muni nigraMtha liMga dhAraNa kare ane dravyaliMgI muninI samasta kriyA kare. paraMtu AtmAnuM svarUpa 1 AgaMtu = AgaMtuka, bahArathI AvI paDela. 2 zubhabhAvanA = sArI bhAvanA arthAta zuddha pariNati. 3 mAnasa = mAnasika Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 14) (aSTapAhuDa zuddha upayoga sanmukha na hoya tene pradhAnatAthI upadeza che ke muni thayo te to moTuM kArya karyuM, tAro yaza lokamAM prasiddha thayo, paraMtu bhalI bhAvanA arthAt zuddhAtmatatvanA abhyAsa vinA tapazcaraNAdi karIne svargamAM deva paNa thayo to tyAM paNa viSayono lobhI thaIne mAnasika duHkhathI ja taptAyamAna thayo. 12 have zubha bhAvanAthI rahita azubha bhAvanAnuM nirUpaNa kare che kaMdappa mAiyAo paMca vi asuhAdi bhAvaNAI y| bhAUNa davvaliMgI pahINadevo dive jaao||13|| kAMdItyAdI: paMcApi azubhAdibhAvanAH c| bhAvayitvA dravyaliMgI prahINadevaH divi jaatH||13|| tuM svargaloke hIna deva thayo, daravaliMgIpaNe kAMdarpo-Adika pAMca bUrI bhAvanAne bhAvIne. 13 artha - he jIva! tuM dravyaliMgI muni thaIne kAMdarpa Adi pAMca azubha bhAvanA bhAvIne prahINadeva arthAta nIca deva thaIne svargamAM utpanna thayo. bhAvArtha- kAMdarpa, kilviSikI, saMmohI, dAnavI ane abhiyogikI-A pAMca azubha bhAvanA che. nigraMtha muni thaIne samyabhAvanA vinA A azubha bhAvanAo bhAvI tyAre kilpiSa Adi nIca deva thaIne mAnasika duHkhane prApta thayo che. 13 AgaLa dravyaliMgI pArthastha Adi thAya che tene kahe che: pAsatthabhAvaNAo aNAikAlaM anneyvaaraao| bhAuNa duhaM patto ku bhAvaNA bhAva biiehiN||14|| pArzvasthabhAvanAH anAdikAlaM anekvaaraan| bhAvayitvA duHkhaM prAptaH kubhAvanA bhAva biijaiH|| 14 / / bahu vAra kALa anAdithI pArzvastha-Adika bhAvanA, te bhAvIne durbhAvanAtmaka bIjathI du:kho lahyAM. 14 artha:- he jIva! tuM pArvastha bhAvanA anaMtavAra bhAvIne anAdi kALathI duHkhane prApta thayo. zA kAraNe duHkha pAmyo? kubhAvanA arthAta khoTI bhAvanA, teno bhAva-te ja thayuM duHkhanuM bIja, tenAthI duHkha pAmyo. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 141 bhAvArtha:- je muni kahevaDAve ane vastikA bAMdhIne AjIvikA calAve tene pArvastha veSadhArI kahe che. je kaSAyI banIne vratAdithI bhraSTa thAya, saMghano avinaya kare-A prakAranA veSadhArIne kuzIla kahe che. je vaidhaka, jyotiSavidyA, maMtrathI AjIvikA calAve, rAjAdinA sevaka thAya-A prakAranA veSadhArIne saMsakta kahe che. je jinasUtrathI pratikULa, cAritrathI bhraSTa, ALasu-AvA prakAranA veSadhArIne "avasagna' kahe che. guruno Azraya choDIne ekAkI svacchede pravarte, jina AjJAno lopa kare-evA veSadhArIne mRgacArI kahe che. enI bhAvanA bhAve te duHkhane ja prApta thAya che. 14 evo deva thaIne mAnasika du:kha pAmyo ema kahe che: devANa guNa vihaI iDDhI mAhappa bahuvihaM dttuN| hoUNa hINadevo patto bahu mANasaM dukkhaM / / 15 / / devAnAM guNAn vibhUtI: RddhI: mAhAtmyaM bahuvidhaM dRssttvaa| bhUtvA hInadevaH prAptaH bahu mAnasaM duHkhm||15|| re! hIna deva thaI tuM pAmyo tIvra mAnasa du:khane, devo taNA guNa vibhava, Rddhi, mahAbhya bahuvidha dekhIne. 15 artha- he jIva! tuM hIna deva thaIne anya mA RddhivALA devonA guNo, vibhUti ane RddhinA aneka prakAranA mAhAbhyane joIne tIvra mAnasika duHkho pAmyo. bhAvArtha- svargamAM UtaratI kakSAno deva thaIne moTA RddhidhArI devanI aNimAdi guNonI vibhUti jue tathA devAMganA Adino moTo parivAra jue ane AjJA, aizvarya AdinuM mAhAmya jue tyAre manamAM A prakAre vicAre ke huM puNyarahita chuM, teo moTA puNyavAna che, temanI AvI vibhUti mAhAbhya-Rddhi che. AvA prakAre vicAra karavAthI tIvra mAnasika duHkha thAya che. 15 have kahe che ke azubha bhAvanAthI nIca deva thaIne AvuM duHkha pAme che ema kahIne A kathanane saMkoce che - cauvihavikahAsatto mayamatto asuhbhaavpyddttho| hoUNa kudevattaM patto si anneyvaaraao|| 16 / / caturvidhavikathAsakta: madamatta: ashubhbhaavprkttaarthH| bhUtvA kudevatvaM prAptaH asi anekvaaraan|| 16 / / Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 142 (aSTapAhuDa madamasta ne Asakta cAra prakAranI vikathA mahIM, "bahuzaH kudevatva lAdhuM te, azubha bhAve pariNamI. 16 artha:- he jIva! tuM cAra prakAranI vikathAmAM Asakta banIne madathI matta ane jene azubha bhAvanAnuM ja pragaTa prayojana che evA prakArano thaIne aneka vAra kudevapaNAne pAmyo. bhAvArtha- strIkathI, bhojanakathA, dezakathA ane rAjakathA-A cAra vikathAomAM Asakta thaIne tyAM pariNAmane lagAvI tathA jAti Adi ATha madomAM unmatta thaI evI azubha bhAvanAnuM ja prayojana dhAraNa karI anekavAra nIca devapaNAne prApta thaI tyAM mAnasika du:kha pAmyo. ahIM A vizeSa jANavA jevuM che ke vikathAdikathI to nIca deva paNa nathI thato. paraMtu ahIM munine upadeza che ke AvuM munipada dhAraNa karI kaMIka tapazcaraNAdika paNa kare ane muni veSamAM vikathAdimAM racyopacyo rahe tyAre nIca devapaNuM pAme che-A prakAre jANavuM. 16 have kahe che ke AvI kudevayoni pAmIne tyAMthI cavIne je manuSya-tiryaMca thayo tyAM garbhamAM Ave tenI A prakAre vyavasthA che. asuIbIhatthehi ya kalimalabahulAhi gbbhvshiihi| vasio si ciraM kAlaM aNeyajaNaNIya munnivyr||17|| azucibIbhatsAsu ya kalimalabahulAsu grbhvstissu| uSito'si ciraM kAlaM anekajananInAM muniprvr!||17|| he munipravara! tuM cira vasyo bahu jananInA garbhopaNe nikRSTamaLabharapUra, azuci, bIbhatsa garbhAzaya viSe. 17 artha:- he munipravara! tuM kudevayonithI cyavIne aneka mAtAonA garbhanI vasatimAM ghaNo kALa rahyo. kevI che te vasati? azuci arthAt apavitra che, bIbhatsa che ane temAM kalimaLa ghaNo che arthAt pAparUpa malina maLanI adhikatA che. bhAvArtha:- ahIM munipravara evuM saMbodhana che, te mukhyapaNe munione upadeza che. je munipada laI muniomAM mukhya kahevaDAve ane zuddhAtmarUpa nizcaya cAritrasammukha na hoya tene kahe che ke, bAhya dravyaliMga ghaNIvAra dhAraNa karIne paNa cAra gatiomAM ja bhramaNa karyuM. deva paNa thayo to tyAMthI cyavIne A prakAranA malina garbhavAsamAM Avyo, tyAM paNa aneka vAra rahyo. 17 1 bahuza = aneka vAra. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 143 have pharI kahe che ke A prakAranA garbhavAsathI nIkaLIne janma laI aneka mAtAnuM dUdha pIdhuM pIo si thaNacchIraM aNaMtajammaMtarAi jnnnniinnN| aNNANNANa mahAjasa sAyarasalilAdu ahiyyrN||18|| pIpto'si stanakSIraM anaMtajanmAMtarANi jnniinaam| anyAsAmanyAsAM mahAyaza! sAgarasalilAt adhiktrm||18|| janmo anaMta viSe are! jananI anerI anerInuM stanadUdha teM pIdhuM mahAyaza!udadhijaLathI ati ghaNuM. 18 artha:- he mahAyaza! teM pUrvokta garbhavAsamAM anya-anya janmamAM anya-anya mAtAnA stananuM dUdha te samudranA jaLathI paNa atizaya adhika pIdhuM che. bhAvArtha:- janma-janmamAM anya-anya mAtAnAM stananuM dUdha eTaluM pIdhuM che ke tene ekaThuM kare to samudranA jaLathI paNa atizaya adhika thaI jAya. ahIM atizayano artha anaMtagaNo jANavo. kemake anaMta kALanuM ekatra kareluM dUdha anaMtagaNuM thaI jAya che. 18 have pharI kahe che ke janma laIne maraNa pAmyo tyAre mAtAnA raDavAthI AMsuonuM pANI paNa eTaluM thayuM - tuha maraNe dukzyeNaM aNNaNNANaM anneyjnnnniinnN| ruNNANa NayaNaNIraM sAyarasalilAdu ahiyyrN|| 19 / / tava maraNe duHkhena anyAsAmanyAsAM anekjnniinaam| ruditAnAM nayananIraM sAgarasalilAt adhiktrm||19|| tuja maraNathI duHkhArta bahu jananI anerI anerInAM nayano thakI jaLa je vahyAM te udadhijaLathI ati ghaNAM. 19 artha:- he mune ! tuM mAtAnA garbhamAM rahI janma laIne mRtyu pAmyo, te tArA maraNathI anya-anya janmamAM anya-anya mAtAnA rUdanathI nayanonAM nIra ekatra karIe to samudranA jaLathI paNa atizaya adhika arthAta anaMtagaNuM thaI jAya. 19 1 udadhijaLa = samudranuM pANI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 144 (aSTapAhuDa have pharI kahe che ke saMsAramAM jeTalA janma lIdhA temAM vALa, nakha, nALa kapAyA tene ekaThAM karIe to merathI paNa adhika Dhagalo thaI jAya: bhayasAyare aNaMte chiNNujjhiya kesnnhrnnaaltttthii| puMjai jai ko vi jae hayadi ya girisamadhiyA raasii||20|| bhavasAgare anante chinnojjhitAni keshnkhrnaalaasthiini| puJjayati yadi ko'pi devaH bhavati ca girisamAdhika: raashiH||20|| niHsIma bhavamAM vyakta tuja nakha-nALa-asthi-kezane sura koI ekatrita kare to giriadhika rAzi bane. 20 artha - he mune ! A anaMta saMsArasAgaramAM janma lIdho temAM vALa, nakha, nALa ane asthi kapAyAM, tUTyAM temane jo koI deva ekaThAM karI Dhagalo kare to merUparvatathI paNa adhika Dhagalo thaI jAya-anaMtagaNo thaI jAya. 20 have kahe che ke he Atma! tuM jala-sthaLa Adi sthAnomAM badhI jagyAe rahyo che: jalathalasihipavaNaMvaragirisaridaritaruvaNAi svttth| vasio si ciraM kAlaM tihuvaNamajjhe annppyso||21|| jalasthalazikhipavanAMbaragirisariharItaruvanAdiSu srvtr| uSito'si ciraM kAlaM tribhuvanamadhye anaatmvshH||21|| jala-thala-anala-pavane, nadInagiri-Abha-vana-vRkSAdimAM vaNa AtmavazatA cira vasyo sarvatra tuM traNa bhuvanamAM. 21 artha - he jIva! tuM jaLamAM, thala arthAt bhUmimAM, zikhi arthAt agnimAM, pavanamAM, aMbara arthAt AkAzamAM, giri arthAt parvatamAM, sarit arthAt nadImAM, darI arthAt parvatanI guphAmAM, tarU arthAt vRkSomAM, vanomAM ane adhika zuM kahevuM! sarva sthAnomAM traNe lokamAManAtmavaza arthAt parAdhIna thaIne ghaNA kALa sudhI rahyo arthAta nivAsa karyo. bhAvArtha- nija zuddhAtmAnI bhAvanA vinA karmane AdhIna thaIne traNe lokamAM sarva duHkha sahita sarvatra nivAsa karyo. ra1. 1 giri adhika rAzi = parvatathI paNa vadhu moTo Dhagalo. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 145 have pharI kahe che ke he jIva! te A lokamAM sarva pulanuM bhakSaNa karyuM che to paNa tuM tupta thayo nahi: gasiyAI puggalAiM bhuvaNodaravattiyAiM svvaaiN| patto si to Na titiM 'puNaruttaM tAiM bhujNto|| 22 / / grasitAH pudgalAH bhuvanodaravartinaH srve| prApto'si tanna tRptiM punaruktAna tAna bhuNjaanH|| 22 / / bhakSaNa karyA te lokavartI pudgalone sarvane, pharI pharI karyA bhakSaNa chatAM pAmyo nahIM tuM tRptine. 22 artha- he jIva! te A lokanA peTALamAM pudagalono skaMdha jeTalo jaNAya che te badhAne bhakSaNa ryo ane temane punarUkta arthAt pharI pharI bhogavyAM chatAM tane tRpti thaI nahi. 22 pharI kahe che: tihuvaNasalilaM sayalaM pIyaM tiNhAe pIDieNa tume| to vi Na taNhAcheo jAo ciMteha bhvmhnnN|| 23 / / tribhuvanasalilaM sakalaM pItaM tRSNAyA pIDitena tvyaa| tadapi na tRSNAchedaH jAtaH cintaya bhvmthnm||23|| pIDita tuSAthI te pIdhA che sarva tribhuvananIrane, topaNa tRSA chedAI nA; ciMtava are ! bhavachedane. 23 artha - he jIva! te A lokamAM tarasanI pIDAthI traNe lokanuM badhuM jaLa pIdhuM to paNa tRSAno nAza na thayo, arthAt tArI tarasa chIpI nahi. tethI tuM A saMsAranuM mathana arthAt tArA saMsArano nAza thAya e prakAre nizcaya ratnatrayanuM ciMtana kara. bhAvArtha- saMsAramAM koIpaNa rIte tRpti-saMtoSa nathI. jevI rIte potAnA saMsArano abhAva thAya evI rIte ciMtana karavuM, arthAta nizcaya samyagdarzana, jJAna, cAritrane dhAraNa karavAM, sevana karavAM-A upadeza che. 23 1 mudrita saMskRta pratimAM 'punaruva' pATha che jenuM saMskRtamAM 'punarUpa' chAyA che. ra tribhuvananIra = traNalokanuM badhuM pANI. 3 bhavacheda = bhavano nAza. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 146 (aSTapAhuDa have irI he cha: gahiujjhiyAiM muNivara kalevarAI tume anneyaaii| tANaM Natthi pamANaM aNaMta bhavasAyare dhiir|| 24 / / gRhItojjhitAni munivara kaleyarANi tvayA anekaani| teSAM nAsti pramANaM anantabhavasAgare dhiir!|| 24 / / hudhIra ! I munivara ! Aai-choDyo zarIra bhane teM, tenuM nathI parimANa kaMI niHsIma bhavasAgara viSe. 24 artha:- he munivara! he dhIra! te A anaMta bhavasAgaramAM aneka kalevara arthAt zarIra dhAraNa karyA ane choDyAM, temanuM kaMI parimANa nathI. bhAvArtha:- he munipradhAna! tuM A zarIrathI kaMIka sneha karavA cAhatA ho to A saMsAramAM eTalAM zarIra choDyAM ane grahaNa karyA ke temanuM kaMI parimANa paNa karI zakAya nahi.24 have kahe che ke je paryAya sthira nathI, Ayukarmane AdhIna che te aneka prakArathI kSINa thAya cha: visveynnrttkkhybhystthgghnnsNkilesenn| AhArussAsANaM NirohaNA khijjae aauu|| 25 / / himajalaNa salila guruvrpvvytruruhnnpddnnbhNgehiN| rasavijjajoyadhAraNa aNayapasaMgehiM vivihehiN|| 26 / / iya tiriyamaNuya jamme suiraM uvavajjiUNa bhuvaarN| avamiccumahAdukkhaM tivvaM patto si taM mitt||27|| viSavedanA raktakSaya bhayazastragrahaNa sNkleshaiH| AhArocchvAsAnAM nirodhanAt kSIyate aayu|| 25 / / himajvalanasalila gurutara parvatataru rohnnptnbhnggaiH| rasavidyAyogadhAraNAnaya prasaMgai: vividhaiH / / 26 / / iti tiryagmanuSyajanmani suciraM utpadya bhuvaarm| apamRtyu mahAduHkhaM tIvra prApto'si tvaM mitra ? / / 27 / / Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 147 "viSa-vedanAthI, raktakSaya-bhaya-zastrathI, saMklezathI, AyuSyano kSaya thAya che AhAra-zvAsanirodhathI. 25 hima-agni-jaLathI, ucca-parvata vRkSarohaNapatanathI, anyAya-2savijJAna-yogapradhAraNAdi prasaMgathI. 26 he mitra! e rIta janmIne cirakALa nara-tiryaMcamAM, bahu vAra tuM pAmyo mahadu:kha AkarAM apamRtyunAM. 27 artha:- viSa bhakSaNathI, vedanAnI pIDAnA nimittathI, rakta arthAt lohInA kSayathI, bhayathI, zastranA ghAthI, saMkleza pariNAmathI, AhAra tathA zvAsanA aTakAvathI-A kAraNothI Ayuno kSaya thAya che. hima arthAt ThaMDI paDavAthI, agnithI, pANIthI, UMcA parvata para caDhatAM paDI javAthI, UMcA vRkSa para caDhatAM paDI javAthI, zarIranA hADakAM bhAMgI javAthI, rasa athavA pArA AdinI vidyA jANI tene meLavIne khAvAthI, anyAyI kArya-corI, vyabhicAra Adina nimittathI, - rIte aneka prakAranA kAraNothI Ayuno nAza thaIne kumaraNa thAya che. tethI kahe che ke he mitra! A pramANe tiryaMca ane manuSya janmamAM ghaNIvAra ghaNo samaya janma laIne apamRtyu arthAt kumaraNa saMbaMdhI tIvra mahA duHkhane prApta thayo. bhAvArtha- A lokamAM prANInuM AyuSya (jyAM sopakrama Ayu bAMdhyuM hoya tenA niyama anusAra) tiryaMca ane manuSya paryAyamAM aneka kAraNothI cheda (nAza) pAme che tethI kumaraNa thAya che. eTale mRtyu samaye tIvra duHkha thAya che tathA khoTA pariNAmothI mRtyu pAmIne pharI durgatimAM ja paDe che. A pramANe A jIva saMsAramAM mahA duHkha pAme che. mATe AcArya dayALu thaIne vAraMvAra mArga batAve che ane saMsArathI mukta thavAno upadeza Ape che. Ama jANavuM joIe. 25.26.27. have nigodanAM duHkhanuM varNana kare che: chattIsa tiNNi sayA chAvaTThisahassavAra mrnnaanni| atomuhuttamamajjhe patto si nigoyvaasmmi||28|| SaTtriMzata trINi zatAni SaTSaSTi shsrvaarmrnnaani| antarmuhUrtamadhye prApto'si nikotvaase|| 28 / / 1 viSa-vedanAthI = jhera khAvAthI tathA pIDAthI. 2 AhAra-thAsanirodha = AhArano ane zvAsano nirodha. 3 uccaparvatavRkSarohaNapatanathI = UMcA parvata ane vRkSa para caDatAM paDI javAthI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 148 (aSTapAhuDa chAsaTha hajAra trizata adhika chatrIza teM maraNo karyA aMtarmuhUrta pramANa kALa viSe nigodanivAsamAM. 28 artha - he Atman ! tuM nigodanAM vAsamAM eka aMtarmuhUrtamAM chAsaThahajAra traNaso chatrIsavAra maraNane prApta thayo che. bhAvArtha- nigodamAM eka vyAsanA aDhAramAM bhAgapramANe AyuSya hoya che. tyAM eka muhUrtamAM 3773 zvAsocchavAsa gaNAya che. temAM chatrIsaso paccAsI zvAsocchavAsa ane eka zvAsanA trIjA bhAganA chAMsaTha hajAra traNaso chatrIsavAra nigodamAM janma maraNa thAya che. tenuM duHkha A prANI samyagdarzanabhAva pAmyA vinA mithyAtvanA udayathI vazIbhUta thaIne sahe che. arthAt aMtarmuhUrtamAM chAsaThahajAra traNaso chatrIsa vAra janma-maraNa kahyA, te eka muhUrtamAM aThyAsI zvAsa ochA e prakAre aMtamuhUrtamAM jANavuM joIe. 28 (vizeSArtha:- gAthAmAM Avela "niroya vArasanmi' zabdanI saMskRta chAyAmAM 'nijotA vAse' che. nigoda zabda ekendriya vanaspati kAyika jIvonA sAdhAraNa bhedamAM rUDha che. jyAre nikota" zabda pAMceya IndriyonA samUrjhana janmathI utpanna thavAvALA labdhaparyAptaka jIvone mATe prayukta thAya che. tethI ahIM je 66336 vAra maraNanI saMkhyA che te pAMceya indriyone saMmilita samajavI joIe. A ja aMtarmuhUrtanA janma maraNamAM kSudra bhavanuM vizeSa kahe che: viyaliMdae asIdI saTThI cAlIsameva jaanneh| paMciMdiya cauvIsaM khuddbhvNtomuhuttss||29|| vikaleMdriyANAmazIti paSTiM catvAriMzatameva jaaniihi| paMcendriyANAM caturviMzati kSudrabhavAn antarmuhUrtasya / / 29 / / re! jANa eMzI sATha cAlIza zudra bhava vikalaiMdrinA, aMtarmuhUrta kSudrabhava covIza paMcendriya taNA. 29 artha - A aMtarmuhUrtanA bhavomAM be indriyanA kSudra bhava esI, triindriyanA sATha, cauIndriyanA cAlIsa ane paMcendriyanA covIsa-A prakAre he Atman ! tuM kSudra bhava jANa. bhAvArtha - kSudra bhava anya zAstromAM A prakAre gayA che. pRthvI, apa, teja, vAyu ane sAdhAraNa nigodanA sUkSma bAdarathI dasa ane sapratiSThita vanaspati eka-A prakAre agiyAra sthAnonAM bhava to eka-ekanA chahajAra vAra, tenA chAMsaThahajAra ekaso batrIsa thayA. ane A gAthAmAM kahyA te bhava be indriya AdinA baso cAra-Ama 66336 eka aMtarmuhUrtamAM kSudra bhava kahyA che. 29 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 149 have kahe che ke he Atman ! te A dIrgha saMsAramAM pUrve jaNAvyA pramANe samyagdarzanAdi ratnatrayanI prApti vinA bhramaNa karyuM. mATe have ratnatraya dhAraNa kara: rayaNattaye aladdhe evaM bhamio si diihsNsaare| iya jiNavarehiM bhaNiyaM taM rayaNattaya smaayrh||30|| ratnatraye alabdhe evaM bhramito'si diirghsNsaare| iti jinavarairbhaNitaM tat ratnatrayaM smaacr||30|| vaNa ratnatrayaprApti tuM e rIta dIrthasaMsAre bhamyo, bhAnuM jinoe Ama; tethI ratnatrayane Acaro. 30 artha - he jIva! tuM samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa ratnatrayane pAmyo nahi tethI A dIrghakALathI-anAdi saMsAramAM pahelAM kahyA pramANe bhramaNa karyuM. A rIte jANIne have tuM te ratnatrayanuM AcaraNa kara. A pramANe jinezvaradeve kahyuM che. bhAvArtha:- nizcaya ratnatraya pAmyA vinA A jIva mithyAtvanA udayathI saMsAramAM bhramaNa kare che. tethI ratnatrayanA AcaraNano upadeza che. 3) have ziSya pUche che ke te ratnatraya kevA che? tenuM samAdhAna kare che ke ratnatraya A prakAre che: appA appammi rao sammAiTThI havei phuDu jiivo| jANai taM saNNANaM caradihaM cAritta maggo tti||31|| AtmA Atmani rataH samyagdRSTi: bhavati sphuTaM jiivH| jAnAti tat saMjJAnaM caratIha cAritraM mArga iti||31|| nija AtmamAM rata jIva je te pragaTa samyagdaSTi che, 'taddhodha che sujJAna, tyAM caravuM caraNa che; -mArga e. 31 artha - je AtmA, AtmAmAM rata thaIne yathArtha rUpano anubhava karI tadrupa thaIne zraddhAna kare te pragaTa samyagdaSTi thAya che te AtmAne jANavo samyajJAna che ane te AtmAmAM AcaraNa karIne rAga-dveSarUpa na pariNamavuM samyaka cAritra che. A pramANe A nizcaya ratnatraya che-mokSamArga che. 1 tabodha = tenuM jJAna; nija AtmAne jANavuM te. 2 caraNa = sammacAritra. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 15O (aSTapAhuDa bhAvArtha:- AtmAnuM zraddhAna-jJAna-AcaraNa nizcaya ratnatraya che ane bAhyamAM eno vyavahAra-jIva-ajIva Adi tattvone zraddhAna, tathA jANavuM ane paradravya-parabhAvano tyAga karavo. A rIte nizcaya-vyavahAra svarUpa ratnatraya mokSano mArga che. tyAM nizcaya to mukhya che, enA vinA vyavahAra saMsArasvarUpa ja che. vyavahAra che te nizcayanA sAdhanasvarUpa che, tenA vinA nizcayanI prApti nathI ane nizcayanI prApti thaI gayA pachI vyavahAra kAMI nathI-A prakAre jANavuM joIe. 31* saMsAramAM A jIve janma-maraNa karyA te kumaraNa che. have sumaraNano upadeza kare che: aNNe kumaraNamaraNaM aNeyajammatarAI mario si| bhAvahi sumaraNamaraNaM jaramaraNaviNAsaNaM jiiv!|| 32 / / anyasmin kumaraNamaraNaM anekajanmAntareSu mRtaH asi| bhAvaya sumaraNamaraNaM janmamaraNavinAzanaM jiiv!|| 32 / / he jIva! kumaraNa maraNathI tuM maryo aneka bhavo viSe; tuM bhAva sumaraNamaraNane jara-maraNanA haranArane. 32 artha - he jIva! A saMsAramAM aneka janmAMtaromAM anya kumaraNa maraNa jevA hoya che tevA tuM maryo. have tuM je maraNathI janma-maraNano nAza thaI jAya e prakAranuM smaraNa bhAva arthAta samAdhi-maraNanI bhAvanA bhAva. bhAvArtha- anya zAstromAM maraNanA saMkSepathI sattara prakAra kahyA che. te A rIte che:1 AvIcikA maraNa, 2 taddabhava maraNa, 3 avadhi maraNa, 4 AdyAnta maraNa, 5 bAla maraNa, 6 paMDita maraNa, 7 Asanma maraNa, 8 bAlapaMDita maraNa, 9 sazalya maraNa, 10 palAya maraNa, 11 vazArUM maraNa, 12 viprANasa maraNa, 13 gRdhrapRSTha maraNa, 14 bhaktapratyAkhyAna maraNa, 15 iMginI maraNa, 16 prAyopagamana maraNa ane 17 kevali maraNa. A pramANe sattara che. emanuM svarUpa A pramANe che : (1) Ayukarmano udaya samaye samaye ghaTe che te samaya samaya maraNa che, te "AvIcikA maraNa' che. (2) vartamAna paryAyano abhAva "tadbhava maraNa" che. (3) jema maraNa vartamAna paryAyanuM hoya che tema ja bhaviSyanI paryAyanuM paNa thaze te avadhi maraNa" che. tenA be bheda che : jevo prakRti, sthiti, anubhAga vartamAnano udaya * noMdha:- ahIM ema na samajavuM ke prathama vyavahAra hoya ane pachI nizcaya hoya. paraMtu bhUmikA anusAra prAraMbhathI ja nizcayavyavahAra sAthe hoya che. "nimitta vinA" zAstramAM je artha kahyo che tenAthI virUddha nimitta na hoya ema samajavuM. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 151 Avyo tevoja bhaviSyanI (AgaLanI) paryAyano udaya Ave te (1) "sarvAvadhi maraNa" che ane eka deza baMdha udaya thAya te (2) "dezAvadhi maraNa ' kahevAya che. (4) vartamAna paryAyanI sthiti Adi jevo udaya hato tevo AgaLanI paryAyano sarvataH athavA dezataH baMdha-udaya na thAya te "AdhAnta maraNa" che. (5) pAMcamuM "bAla maraNa' che. A pAMca prakAranAM che-(1) avyaktabAla, (2) vyavahArabAla, (3) jJAnabAla, (4) darzanabAla ane (5) cAritrabAla (1) je dharma, artha, kAma-A kAryone na jANe tathA jenuM zarIra emanA AcaraNane mATe samartha na hoya te avyakta bAla" che. (2) je lokanA ane zAstranA vyavahArane na jANe tathA bALaka avasthA hoya te vyavahAra bAla" che. (3) vastunA yathArtha jJAnarahita "jJAna bAla" che. (4) tattvazraddhAna rahita mithyAdaSTi "darzana bAla" che. ane (5) cAritrarahita prANI "cAritra bAla" che. emanuM mRtyu te "bAla maraNa" che. ahIM mukhyatve darzana bAlanuM ja grahaNa che. kemake samyagdaSTine anya bAlyapaNuM hovA chatAM paNa darzana-paMDitatAnA sabhAvathI paMDita maraNamAM ja gaNAya che. darzanabAlanuM maraNa saMkSepathI be prakAranuM kahyuM che. (A) icchApravRtta ane (B) anicchApravRtta, (A) agnithI, dhUmADAthI, zastrathI, jherathI, pANIthI, parvatanI Toca parathI paDavAthI, ati ThaMDI-garamInI bAdhAnA kAraNe, baMdhanathI, bhUkha ane tarasa rokavAthI, jIbha kheMcI kADhavAthI ane virUddha AhAra karavAthI bAla (ajJAnI) icchApUrvaka mRtyu pAme te "icchA pravRtta' che tathA (B) jIvavAnI icchAvALo hoya ane mRtyu pAme te "anicchA pravRtta' che. (6) "paMDitamaraNa" cAra prakAranA che-(1) vyavahAra paMDita, (2) samyakatva paMDita, (3) jJAnapaMDita, (4) cAritrapaMDita, (1) lokazAstranA vyavahAramAM pravINa hoya te "vyavahAra paMDita" che. (2) samyakatva sahita hoya te "samyakatva paMDita" che. (3) samyajJAna sahita hoya te "jJAna paMDita" che. (4) samyakracAritra sahita hoya te "cAritra paMDita che. ahIM darzana, jJAna, cAritrasahita paMDitanuM grahaNa che, kemake vyavahArapaMDita mithyAdaSTi bAla maraNamAM AvI gayA. 6 (7) mokSamArgamAM pravartavAvALA sAdhu saMghathI chUTA hoya tene Asana kahe che. AmAM pArvastha, svacchaMda, kuzIla, saMsakta paNa levA. AvA pAMca prakAranA bhraSTa sAdhuonuM maraNa "Asanna maraNa" che. (8) samyagdaSTi zrAvakanuM maraNa "bAla paMDita maraNa che. (9) "sazalma maraNa" be prakAranA che-mithyAdarzana. mAyA. nidAna e traNa zalya to "bhAva zalya" che ne pAMca sthAvara tathA trasamAM asaMjJI e "dravya zalya" sahita che. A prakAre sazalya maraNa" che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 152 (aSTapAhuDI (10) je prazasta kriyAmAM ALasu hoya, vratAdikamAM zaktine chupAve, dhyAnAdikathI dUra bhAge-A prakAranuM maraNa "palAya maraNa" che. (11) "vazArUM maraNa" cAra prakAranA che-te Arta-raudra dhyAnasahita maraNa che. (1) pAMca indriyonA viSayomAM rAga-dveSa sahita maraNa "indriya vazArUM maraNa" che. (2) zAtAazAtAnI vedanA sahita mare te "vedanAvazA maraNa" che. (3) krodha, mAna, mAyA, lobha kapAyanA vazathI mRtyu pAme te "kaSAyavazArUM maraNa" che. (4) hAsya, vinoda kaSAyanA vazathI mRtyu pAme te "nokaSAyavasArUM maraNa" che. (12) je potAnA vrata, kriyA, cAritramAM upasarga Ave te sahana na thaI zake ane bhraSTa thavAno bhaya Ave tyAre azakta banIne anna-pANIno tyAga karI mRtyu pAme te viprANasa maraNa" che. (13) zastragrahaNa karIne mRtyu pAme to "gRdhrapRSTha maraNa" che. (14) anukramathI annapANIno yathAvidhi tyAga karIne mRtyu pAme te bhaktapratyAkhyAna maraNa" che. (15) sanyAsa grahaNa kare ane bIjA pAse vaiyAvRtta karAve te "iMginI maraNa" che. (16) prAyopagamana sanyAsa grahaNa kare ane koI pAse vaiyAvRtta na karAve tathA pote potAthI paNa na kare, arthAt pratimA yoga rahe te "prAyopagamana maraNa" che. (17) kevaLI mukti prApta kare te "kevaLI maraNa' che. A prakAre sattara prakAra kahyA. emanuM saMkSepa A pramANe che. maraNa pAMca prakAranA che(1) paMDitapaMDita, (2) paMDita, (3) bAlapaMDita, (4) bAla, (5) bAlabAla, (1) je na-cAritranA atizaya sahita hoya te paDataDita che ane (2) emanI prakarSatA jemane nathI te paMDita che. (3) samyagdaSTi zrAvaka te bAla paMDita (4) pahelA cAra prakAranA paMDita kahela emanAmAMthI eka paNa bhAva jenAmAM na hoya te bAla che. ane (pa) je badhAthI nyUna hoya te bAlabAlA che. emAM paMDitapaMDita maraNa, paMDita maraNa ane bAlapaMDita maraNa e traNa prazasta sumaraNa kahevAya che. anya rIte hoya to te kumaraNa che. A pramANe je ekadeza samyagdarzana-jJAna-cAritra sahita mRtyu pAme te sumaraNa che. A prakAre sumaraNa karavAno upadeza che. 3ra have A jIva saMsAramAM bhramaNa kare che, te bhramaNanA parAvartananuM svarUpa manamAM dhAraNa karI nirUpaNa kare che. prathama ja sAmAnyarUpathI lokanA pradezonI apekSAthI kahe che - Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 153 so Natthi davvasavaNo paramANupamANamettao nnilo| jattha Na jAo Na mao tiyaloyapamANio svvo|| 33 / / saH nAsti dravyazramaNa: prmaannuprmaannmaatronilyH| yatra na jAta: na mRta: trilokapramANaka: srvH|| 33 / / traNa lokamAM paramANu sarakhuM sthAna koI rahyuM nathI, jyAM dravyazramaNa thayela jIva maryo nathI, janmyo nathI. 33 artha - A jIva dravyaliMganuM dhAraka munipaNuM pAmIne paNa je traNa loka pramANa sarva sthAna che temAM eka paramANu parimANa eka pradeza mAtra paNa evuM sthAna nathI ke jyAM teNe janma-maraNa karyA na hoya. bhAvArtha- dravyaliMga dhAraNa karIne paNa A jIve sarva lokamAM anaMtavAra janma ane maraNa karyA paraMtu evo koI pradeza bAkI rahyo nathI ke jemAM teNe janma ane maraNa na karyA hoya. A prakAre bhAvaliMga vinA dravyaliMgathI mokSanI (-nija paramAtmadazAnI) prApti thaI nathI ema jANavuM. 33 have A ja arthane daDha karavA mATe bhAvaliMgane mukhya karIne kahe che: kAlamaNaMtaM jIvo jammajarAmaraNapIDio dukkhN| jiNaliMgeNa vi patto prNpraabhaavrhienn||34|| kAlamanaMtaM jIvaH janmajarAmaraNapIDitaH duHkhm| jinaliMgena api prAptaH prmpraabhaavrhiten|| 34 / / jIva jani-jarA-mRtatapta kALa anaMta pAmyo du:khane, jinaliMgane paNa dhArI pAraMparyabhAvavihInane. 34 artha:- A jIva A saMsAramAM jemAM paraMparA bhAvaliMga na hovAthI anaMta kALa paryata janma-jarA-maraNathI pIDita vartato thako duHkha ja pAmyo. bhAvArtha- dravyaliMga dhAraNa karyuM ane temAM paraMparAe paNa bhAvaliMganI prApti na thaI ethI munipaNuM niSphaLa gayuM, mokSanI prApti na thaI, saMsAramAM ja bhramaNa karyA karyuM. 1 jani-jarA-mRtatapta = janma, jarA ane maraNathI pIDita vartato thayo. 2 pAraMparya bhAvavihIna = paraMparAgata bhAvaliMgathI rahita AcAryonI paraMparAthI cAlyA AvatA bhAvaliMga rahita. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 154 (aSTapAhuDa ahIM Azaya A prakAre che ke dravyaliMga che te bhAvaliMganuM sAdhana che. paraMtu "kALalabdhi-zuddhAtmAnI sanmukha pariNAma-svasaMvedana jJAnanI prApti vinA dravyaliMga dhAraNa karavA chatAM paNa bhAvaliMganI prApti thatI nathI. tethI dravyaliMga (munipaNuM ) niSphaLa jAya che. A pramANe mokSamArgamAM pradhAna bhAvaliMga ja che. ahIM koI kahe ke A pramANe che to munipaNuM pahelAM zA mATe dhAraNa kare? tene kahe che ke A rIte mAne to vyavahArano lopa thAya che. mATe A prakAre mAnavuM ke dravyaliMga pahelAM dhAraNa karavuM paraMtu Ama na jANavuM ke AnAthI siddhi che. bhAvaliMgane mukhya mAnIne tenI sanmukha upayoga rAkhavo, dravyaliMgane yatnapUrvaka sAdhavuM, A prakAranuM zraddhAna sArUM che. 34 have pudgala dravyane mukhya karIne bhramaNa kahe cheH paDidesasamayapuggala Auga prinnaamnnaamkaalttuN| gahiujjhiyAI bahuso aNaMtabhavasAyare jiiv|| 35 / / pratidezasamayapudgalAyuH prinnaamnaamkaalsthm| gRhItojjhitAni bahuzaH anantabhavasAgare jIvaH / / 35 / / pratideza-pugala-kALa-AyuSa-nAma-pariNAmastha te bahuzaH zarIra grahyAM-tajyAM ni:sIma bhavasAgara viSe. 35 artha:- A jIve A anaMta apAra bhavasamudramAM lokAkAzanA jeTalA pradezo che teTalA samaye samaye ane paryAyanA AyupramANa kALa ane potAnuM jevuM yoga kaSAyanuM pariNamana svarUpa pariNAma ane jevI gati-jAti Adi nAmakarmanA udayathI thayela nAma ane kALa jevA ke utsarpiNI-avasarpiNI temAM pudgalanA paramANurUpa skaMdha temane bahu ja vAra-anaMtavAra grahaNa karyA ane choDyAM. bhAvArtha- bhAvaliMga vinA lokamAM jeTalA pudgala skaMdha che te sarvane ja grahaNa karyA ane choDyAM topaNa mukti na thaI. 35 1 kALalabdhi = sva samaya-nija svarUpa pariNAmanI prApti (AmAvalokana gA. 9). 2 kALalabdhino artha svakALanI prApti che. 3 " "yAya nIva: gAma bhASaya: nAri labdhirUpamadhyAtma bhASayA zuddhAtmAbhimukhaM pariNAmarUpaM svasaMvedanajJAnaM labhate.. ... artha:- jyAre AjIva Agama bhASAthI kALAdi labdhine prApta kare che tathA adhyAtmabhASAthI zuddhAtmAnI sanmukha pariNAma svasaMvedana jJAnane prApta kare che.'' (paMcAstikAya gAthA 150-51 jayasenAcArya TIkA) 4 vizeSa mATe juo mokSamArga prakAzaka a-9, 5 bahuza : anekavAra. 6 pAThAntara:- nIvo. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 155 have kSetrane pradhAna karIne kahe che: teyAlA tiNNi sayA rajjUNaM loyakhetta primaannN| muttUNaTTha paesA jatthaNa duruDhullio jiiyo|| 36 / / tricatvAriMzat trINi zatAni rajjUnAM lokakSetra primaannN| muktvA'STau pradezAn yatra na bhramitaH jiivH|| 36 / / traNazata-adhika cALIza-traNa rajupramita A lokamAM tajI ATha koI pradezanA, paribhramita nahi A jIva jyAM. 36 artha:- A loka traNaso tetAlIsa rAjU parimANa kSetramAM che. tenI vacce merUparvatanI nIce gAyanA stananA AkAre ATha pradeza che temane choDIne ekaya pradeza evo nathI rahyo ke jyAM A jIva jabhyo ane maryo na hoya. bhAvArtha:- "TurUTullio" A prakAre prAkRtamAM bhramaNa arthanA dhAtuno Adeza che, ane kSetra parAvartanamAM merUnI nIce ATha pradeza lokanI madhyamAM che temane choDI jIva potAnA pradezonA madhyadeza upaje che. tyAMthI kSetra parAvartanano prAraMbha karavAmAM Ave che. tethI temane pharIne bhramaNamAM gaNatAM nathI. 36 (juo:- gomaTTa jIva kAMDa gAthA pa60 pRSTha ra66, mUlAcAra a. 9 gAthA 14 pR. 428.). have A jIva zarIra sahita utpanna thAya che ane maraNa pAme che, te zarIramAM roga thAya che temanI saMkhyA gaNAve che: ekkekkaMguli bAhI chaNNavadI hoMti jANa mnnuyaannN| avasese ya sarIre royA bhaNa kittiyA bhnniyaa||37|| ekaikAMgulau vyAdhayaH SaNNayatiH bhavaMti jAnIhi mnussyaanaaN| avazeSe ca zarIre rogA: bhaNa kiyanta: bhnnitaaH|| 37 / / pratyeka aMgula chanuM jANo roga mAnava dehamAM; to keTalA rogo, kaho, A akhila deha viSe, bhalA! 37 artha - A manuSyanA zarIramAM eka-eka AMgaLI jeTalI jagyAmAM channe channa roga hoya che tyAre kaho ke bAkInA samasta zarIramAM keTalA roga haze? 37 have kahe che ke jIva! te rogonuM duHkha te sahyuM che: Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 156 (aSTapAhuDa te royA vi ya sayalA sahyiA te paravaseNa puvvbhve| evaM sahasi mahAjasa kiM vA bahuehiM lviehiN|| 38 / / te rogA api ca sakalAH soDhAstvayA paravazeNa puurvbhve| evaM sahase mhaayshH| kiM vA bahubhiH lpitaiH|| 38 / / e roga paNa saghaLA sahyA te pUrvabhavamAM paravaze; tuM sahI rahyo che Ama, yazadha2; adhika zuM kahIe tane? 38. artha- he mahAyaza! he mune! te pUrvokta sarva rogone pUrva bhavomAM to paravaza sahyAM che, e pramANe pharI paNa sahana karaze. vadhu kahevAthI zuM? bhAvArtha:- A jIva parAdhIna thaIne sarva duHkha sahe che. paraMtu jo jJAnabhAvanA kare to duHkha AvatAM tenAthI AkuLa-vyAkuLa na thAya. A pramANe svavaza sahana kare to karmano nAza karIne mukta thaI jAya. A pramANe jANavuM joIe. 38 have kahe che ke apavitra garbhavAsamAM paNa rahyo - pittNtmuttphephskaalijjyruhirkhriskimijaale| uyare vasio si ciraM NavadasamAsehiM pttehiN|| 39 / / pittaaNtrmuutrphephsykRdrudhirkhriskRmijaale| udare uSito'si ciraM navadazamAsaiH praapteH|| 39 / / maLa-mUtra-zoNita-pitta-karama, baroLa, yakRta, AMtra jyAM tyAM mAsa nava-daza tuM vasyo bahu vAra jananI-udaramAM 39 artha:- he mune! tuM A prakAranA malina apavitra udaramAM nava mAsa ke daza mAsa rahyo. kevuM che udara? jemAM pitta ane AMtaraDAthI vIMTaLAyeluM, mUtranuM sravaNa, phephasa arthAt lohI vinA meda phUlI jAya, kALajuM, lohI, apakava maLathI bhaLeluM lohI, zleSma ane kRmijALa arthAt laTa Adi jIvono samUhu-e badhuM maLI Ave che. A rIte strInA udaramAM ghaNIvAra rahyo. 39 pharI A vAta kahe che - 1 zoNita = lohI. 2 karama = kRmi. 3 yakRta = kalejuM. 4 AMtra = AMtaraDAM. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 157 diyasaMgaTThiyamasaNaM AhAriya mAyabhutta mnnnnaaNte| chadikharisANa majjhe jaDhare vasio si jnnnniie|| 40 / / dvijasaMgasthitamazanaM AhRtya maatRbhuktmnnaante| chardikharisayormadhye jaThare uSito'si jnnyaaH|| 40 / / jananI taNuM cAvela ne khAdhela eThuM khAIne, tuM jananI kerA jaTharamAM vamanAdimadhya vasyo are ! 40 artha:- he jIva! tuM jananI (mAtA) nA garbhamAM rahyo, tyAM mAtA ane pitAnA bhogane aMte chardi ( vamana) nuM anna, kharisa ( rUdhirathI maLelA apakavamaLa) nI vacce rahyo. kevI rIte rahyo? mAtAnA dAMtathI cavAyelA ane e dAMtone coTeluM eThuM bhojana mAtAnA jamyA pachI je peTamAM gayuM enA rasa rUpI AhArathI rahyo. 4) have kahe che ke garbhamAMthI nIkaLyA pachI A pramANe bALapaNa bhogavyuM - sisukAle ya ayANe asUImajjhammi lolio si tumN| asuI asiyA bahuso muNivara baalttpttenn|| 41 / / zizukAle ca ajJAne azucimadhye lolito'si tvm| azuciH azitA bahuza: munivara! baaltvpraapten|| 41 / / tuM azucimAM lo ghaNuM zizukALamAM aNasamajamAM, munivara ! azuci ArogI che bahu vAra teM bAlatvamAM. 41 artha:- he munivara ! tuM bacapaNamAM ajJAna avasthAmAM azuci (apavitra) sthAnomAM azucinI vacce sUto che ane ghaNI vAra azuci vastu khAdhI che. bALapaNa pAmIne A prakAranI ceSTAo karI che. bhAvArtha- ahIM "munivara' e prakAre saMbodhana che te pahelAMnI jema jANavuM. bAhya AcaraNa sahita muni hoya tene ahIM mukhyapaNe upadeza che ke bAhya AcaraNa karyuM te to moTuM kArya karyuM, paraMtu bhAvo vinA te niSphaLa che. mATe bhAvanI sanmukha rahevuM, bhAvo vinA ja A apavitra sthAna maLyAM che. 41 have kahe che ke A deha A pramANe che teno vicAra karo - Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 158 (aSTapAhuDI maMsaTThisukkasoNiyapittaMtasavattakuNimaduggaMdhaM / kharisavasApUya 'rivabbhisa bhariyaM ciMtehi dehuddN|| 42 / / mAMsAsthizukra shronnitpittaaNtrsryvtkunnimdurgndhm| kharisavasApUyakilviSabharitaM cintaya dehkuttm|| 42 / / *pala-pitta-zoNita-AMtrathI durgadha zaba sama jyAM sUve, ciMtava tuM pIpa-vasAdi-azuci bharela kAyAkuMbhane. 42 artha - he mune ! tuM deharUpI ghaTane A prakAre vicAra. kevo che deha ghaTa? mAMsa, hADa, zuka (vIrya), zraNita (rUdhira), pitta (uSNa vikAra), ane AMtaraDAM vagere dvArA tatkAla zaba jevI dha Ave che tathA kharisa (rUdhirathI maLelo apakava maLa), vasA (meda), pU5 (parU) ane carabI-A badhI malina vastuothI pUruM bhareluM che. A rIte deharUpa ghaTano vicAra karo. bhAvArtha- A jIva to pavitra che, zuddha jJAnamaya che, ane A deha A prakAre che. emAM rahevuM ayogya che ema batAvyuM che. 42 have kahe che ke je kuTuMbathI chUTayo te chuTavApaNuM nathI, bhAvathI chUTelAne ja chUTyo kahe bhAvavimutto mutto Na ya mutto bNdhvaaimittenn| iya bhAviUNa ujjhasu gaMdhaM abbhaMtaraM dhiir|| 43 / / bhAvavimukta: muktaH na ca mukta: baaNdhvaadimitrenn| iti bhAvayityA ujjhaya granthamAbhyaMntaraM dhiir!|| 43 / / re! bhAvamukta vimukta che, svajanAdimukta na mukta che, Ima bhAvIne he dhIra! tuM parityAga AMtaragraMthane. 43 artha - je muni bhAvothI mukta thayela che tene mukta kahe che ane bAMdhava Adi kuTuMba tathA mitra AdithI mukta thayA temane mukta thayA kahetA nathI. AthI huM dhIra muni! tuM A prakAre jANIne atyaMtara vAsanAne choDa. bhAvArtha- je bAhya bAMdhava-kuTuMba tathA mitro emane choDIne nirgastha thayo ane 1 pAThAntara - 'vibhira''. 2 pala = mAMsa. 3 pIpa-vasAdi = parU, carabI vagere. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 159 abhyatara mamatvabhAvarUpa vAsanA tathA iSTa-aniSTamAM rAgadveSa vAsanA na chUTI to tene nirjhantha kahetA nathI. atyaMtara vAsanA chUTe tyAre nircantha muni thAya che. mATe A upadeza che ke atyaMtara mithyAtva kaSAya choDI bhAvamuni banavuM joIe. 43 have kahe che ke je pahelAM muni thayA temaNe bhAvazuddhi vinA siddhi meLavI nathI. temanuM udAharaNa mAtra nAma kahe che. prathama ja bAhubalInuM udAharaNa kahe che: dehAdivattasaMgo mANakasAeNa kalusio dhiir| attAvaNeNa jAdo bAhubalI kittiyaM kAlaM / / 44 / / dehAdityaktasaMgaH mAnakaSAyena kaluSitaH dhiir| AtApanena jAta: bAhubalI kiyantaM kaalm|| 44 / / dehAdi saMga tajyo aho paNa malina mAnakaSAyathI AtApanA karatA rahyA bAhubala muni kyAM lagI ? 44 artha - juo, zrI RSabhadevanA putra bAhubalI dehAdika parigraha choDI nirgastha muni banyA to paNa mAna kaSAyathI kaluSa pariNAmarUpa thaIne keTaloka samaya AtApana yoga dhAraNa karI sthira banI gayA. chatAM paNa siddhi pAmyA nahi. bhAvArtha- bAhubalI sAthe bharata cakravartIe virodha karI yuddhano AraMbha ryo. bharatanuM apamAna thayuM. tyArabAda bAhubalI virakta banI nirgastha muni banI gayA. paraMtu kaMIka mAnakaSAyanI kaluSatA rahI gaI, ke bhAratanI bhUmi para huM kevI rIte rahuM? tyAre kAyotsarga yogathI eka varSa sudhI UbhA rahyA. paraMtu kevaLajJAna prApta na thayuM. pAchaLathI kaluSatA maTI tyAre kevaLajJAna utpanna thayuM. mATe kahe che ke AvA mahAna puruSa ghaNI zaktinA dhArakane paNa bhAvazuddhi vinA siddhi prApta na thaI tyAre anyanI to vAta ja zI? tethI bhAvone zuddha karavA joIe. e upadeza che. 44 have madhupiMgala muninuM udAharaNa kahe che: mahupiMgo NAma muNI dehaahaaraadicttvaavaaro| savaNattaNaM Na patto NiyANamitteNa bhviynnuy|| 45 / / madhupiMgo nAma muniH dehaahaaraadityktvyaapaarH| zramaNatvaM na prAptaH nidAnamAtreNa bhvynut!|| 45 / / Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 16) (aSTapAhuDI tana-bhojanAdi pravRttinA tajanAra muni madhupiMgale, he bhavyanta ! nidAnathI ja lahyuM nahIM zramaNatvane. 45 artha - madhupiMgala nAmanA muni kevA thayA? deha AhArAdinI pravRtti choDI, paNa nidAnamAtrathI bhAvamunipaNAne prApta thayA nahIM. tene bhavyajIvothI namana yogya muni! tuM jo. bhAvArtha:- madhupiMgala nAmanA muninI kathA purANamAM che teno saMkSepa A pramANe che :A bharatakSetranA suramya dezamAM podanApuranA rAjA tRNapiMgalano putra madhupiMgala hato. te cAraNa yugalanagaranA rAjA suyodhananI putrI sulatAnA svayaMvaramAM Avyo hato. tyAM sAkatApurInA rAjA sagara AvyA hatA. sagaranA maMtrIe madhupiMgalane kapaTathI navuM sAmudrika zAstra banAvI doSa batAvyo ke AnA netra piMgaLA (mAMjarAve che. je kanyA Ane paraNaze tenuM mRtyu thaze. tyAre kanyAe sagaranA gaLAmAM varamALA paherAvI dIdhI, madhupiMgalanI pasaMdagI na karI. tyAre madhupiMgale vairAgya pAmI dIkSA laI lIdhI. pachI kAraNa pAmI sagaranA maMtrInuM kapaTa jANI krodhathI nidAna karyuM ke mArA tapanuM phaLa A ho "AgalA janmamAM sagaranA kuLane nirmULa karUM'. tyArabAda madhupiMgala marIne mahAkAlAsura nAmano asura deva thayo. tyAre sagarane maMtrI sahita mAravAno upAya vicAravA lAgyo. tene kSIrakadamba brAhmaNano putra pApI parvata maLyo, tyAre parvatane pazuonI hiMsArUpa yajJano sahAyaka bana evuM kahyuM. parvate sagara rAjAne yajJano upadeza karIne kahyuM ke tuM yajJa karAvuM huM sahAyaka banIza. tyAre parvate sagara pAse yajJa karAvI pazu homyAM. te pApathI sagara sAtamA naraka gayo paraMtu kAlAsura sahAyaka banI yajJa karavAvALAone (mAyAthI) svarge jatA batAvyA. AvA madhupiMgala nAmanA munie nidAnathI mahAkAlAsura banIne mahApApanuM upArjana karyuM mATe AcArya kahe che ke muni banI gayA pachI paNa bhAva bagaDI jAya to siddhi prApta thatI nathI. AnI kathA purANamAM vistArathI kahelI che. 45 have vaziSTha muninuM udAharaNa kahe che: aNNaM ca vasiTThamuNI patto dukkhaM nniyaanndosenn| so Natthi vAsaThANo jattha Na DhuruDhullio jiivo|| 46 / / anyazca vasiSThamuniH prAptaH dukhaM nidaandossenn| tannAsti vAsasthAnaM yatra na bhramita: jiiv!|| 46 / / 1 bhavyanta = bhavya jIvo jenI prazaMsA kare che evA; bhavya jIvo vaDe jene namavAmAM Ave che evA. 2 zramaNatvane = bhAvamunipaNAne. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 161 bIjAya sAdhu vasiSTha pAmyA duHkhane nidAnathI; evuM nathI ko sthAna ke je sthAna jIva bhamyo nathI. 46 artha- anya eka bIjA vaziSTha nAmanA muni nidAnanA doSathI duHkha pAmyA. mATe lokamAM evuM koI rahevAnuM sthAna nathI ke jemAM A jIva janma-maraNa sahita bhramaNane prApta thayo na hoya. bhAvArtha- vaziSTha muninI kathA A pramANe che:- gaMgA ane gaMdhavatI banne nadIono jyAM saMgama thAya che tyAM jaThara kauzika nAmanA tApasInI pallI (jhUMpaDI) hatI. tyAM eka vaziSTha nAmanA tapasvI paMcAgnithI tapa karatA hatA. tyAM guNabhadra-vIrabhadra nAmanA be cAraNamuni AvyA. temaNe vaziSTha tapasvIne kahyuM ke tuM ajJAna tapa kare che, emAM jIvonI hiMsA thAya che. tyAre tapasvIe pratyakSa hiMsA dekhIne vairAgya pAmI jaina dIkSA laI lIdhI. mAsopavAsa sahita AtApanayoga sthApita ryo. te tapanA mAhAbhyathI sAta vyaMtara devoe AvIne kahyuM, "amane AjJA Apo te ame karIe.' tyAre vaziSTha kahyuM, "atyAre to mAre kaMI prayojana nathI, janmAMtaramAM tamane yAda karIza". pachI vaziSTha mathurApurImAM AvIne mAsopavAsa sahita AtApana yoga sthApita ryo. tene mathurApurInA rAjA ugrasene joIne bhaktivaza evo vicAra ryo ke huM emane pAraNuM karAvIza. nagaramAM jAherAta karAvI dIdhI ke A munine huM pAraNuM karAvavAno chuM, tethI bIjA koI AhAra na de. pachI pAraNAne divase muni nagaramAM AvyA tyAM agnino upadrava joIne aMtarAya jANI muni pAchA pharI gayA. pharI mAsopavAsa karyA pAraNAne divase nagaramAM AvyA. tyAre hAthIno upadrava joI, aMtarAya jANI muni pAchA pharI gayA. pharIne mAsopavAsa karyA. pAraNAne divase pharIne nagaramAM AvyA. tyAre rAjA jarAsiMghano patra Avela tenA nimittathI rAjAnuM mana vyagra hatuM. tethI muninuM yathocita paDagAhana karyuM najara, tyAre aMtarAya mAnIne muni pAchA vanamAM jatA hatA tyAre lokonAM vacana sAMbhaLyAM ke "rAjA munine AhAra Ape nahi ane bIjA devAvALAone manAI karI che" AvA lokonAM vacana sAMbhaLI rAjA upara krodha Avyo ane nidAna karyuM ke A rAjAne tyAM putrarUpe janmIne rAjAno nigraha karI huM rAja karUM. A tapanuM mAruM A phaLa ho. A rIte nidAna karI mRtyu pAmyo. rAjA ugrasenanI rANI padmAvatInA garbhamAM Avyo. navamAsa pUrA thaye janma lIdho tyAre tenI dUra daSTi joIne, tene kAMsAnI peTImAM rAkhI vRtAntanA lekha sAthe yamunA nadImAM padharAvI dIdho. kauzAmbIpuramAM maMdodarI nAmanI dalAlI (dArU vecanArI) e tene laI putrabuddhithI pAlana karyuM ne. kaMsa nAma rAkhyuM. jyAre te moTo thayo to bALakonI sAthe ramatI vakhate badhAne duHkha ApavA lAgyo. tyAre maMdodarIe jhaghaDAthI kaMTALIne duHkhathI tene kADhI mUkyo. pachI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 16ra (aSTapAhuDa A kaMsa zauryapura gayo. tyAM vasudeva rAjAno sevaka banIne rahyo. pachI jarAsaMgha pratinArAyaNano patra Avyo ke je podanApuranA rAjA siMharathane bAMdhI lAve tene aradhuM rAja ApIza ane tenI rI putrIno vivAha karAvIza. tyAre vasadeva tyAM kaMsa sahita jaIne yuddha karI siMharathane bAMdhI lIdho ane jarAsaMghane soMpI dIdho, pachI jarAsaMghe jIvaMyazA putrI sahita aradhuM rAjya ApyuM, tyAre vasudeve kahyuM-siMharathane kaMsa bAMdhIne lAvyo che, tene Apo. tyAre jarAsaMgha tenuM kULa jANavA maMdodarIne bolAvI kuLano nizcaya karI jIvaMyazA putrI sAthe tenA lagna karAvyA. tyAre kaMse mathurAnuM rAja jItI laI pitA ugrasena rAjAne ane padmAvatI mAtAne baMdIkhAnAmAM pUrI dIdhA. pAchaLathI te kRSNanArAyaNathI mRtyune prApta thayo. emanI kathA vistArapUrvaka uttarapurANAdithI jANavI. A pramANe vasiSTha munie nidAnathI siddhi prApta na karI. mATe bhAvaliMgathI ja siddhi che-46 have kahe che ke bhAvarahita jIva corAsI lAkha yoniomAM bhramaNa kare che: so Natthi tappaeso caurAsI lakkha jonnivaasmmi| bhAvavirao vi savaNo jattha Na Dhurudallio jiiv|| 47 / / saH nAsti taM pradeza: cturshiitilkssyonivaase| bhAvavirata: api zramaNa: yatra na bhramitaH jiivH|| 47 / / evo na koI pradeza lakha corAzI yoninivAsamAM, re! bhAvavirahita zramaNa paNa paribhramaNane pAmyo na jyAM. 47 artha:- A saMsAramAM corAsI lAkha yoni nivAsamAM evo koI pradeza nathI ke jemAM A jIve dravyaliMgI muni thaIne paNa bhAvarahita raheto thako bhramaNa na karyuM hoya. bhAvArtha:- dravyaliMga dhAraNa karI nircantha muni banI zuddha svarUpanA anubhavarUpa bhAva vinA A jIva corAsI lAkha yoniomAM bhramaNa ja karatAM evuM koI sthAna bAkI nathI rAkhyuM ke jyAM teNe janma-maraNa karyA na hoya. AgaLa corAsI lAkha yoninA bheda kahe che:- pRthvI, apa, teja, vAyu, nityanigoda ane itara nigoda-A darekanI to sAta-sAta lAkha yoni che. badhA maLIne betAlIsa lAkha yoni thaI. vanaspatinI dasa lAkha yoni che. be indriya, triindriya ane cauindriyanI be be lAkha yoni che. paMcendriya tiryaMcanI cAra lAkha yoni, devanI cAra lAkha yoni, nArakInI cAra lAkha yoni ane manuSyanI cauda lAkha yoni che. A prakAre corAsI lAkha yoni che. A jIvonA utpanna thavAnA sthAna che. 47 have kahe che ke dravyamAtrathI liMgI thavAtuM nathI, bhAvathI thavAya che Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 163 bhAveNa hoi liMgI Na hu liMgI hoi dvvmittenn| tamhA kuNijja bhAvaM kiM kIrai dvvliNgenn|| 48 / / bhAvena bhavati liMgI na hi bhavati liMgI drvymaatrenn|| tasmAt kuryA: bhAvaM kiM kriyate drvyliNgen|| 48 / / che bhAvathI liMgI, na liMgI dravyaliMgathI hoya che; tethI dharo re! bhAvane, dravyaliMgathI zuM sAdhya che? 48 artha:- liMgI hoya che te bhAvaliMgathI ja hoya che, dravyaliMgathI liMgI (muni) thavAtuM nathI e to pragaTa che. mATe bhAvaliMga ja dhAraNa karavuM. dravyaliMgathI zuM siddha thAya che? bhAvArtha- AcArya kahe che ke AthI vadhAre zuM kahevuM? bhAvaliMga vinA muni (liMgI) nAma ja hotuM nathI. kemake e to pragaTa che ke bhAva zuddha na dekhe tyAre loko ja kahe che ke zAno muni che? kapaTI che. dravyaliMgathI kaMI siddhi nathI. tethI bhAvaliMga ja dhAraNa karavA yogya che. 48 have A vAtane daDha karavA mATe dravyaliMga dhAraNa karanArane ulaTo upadrava thayo tenuM udAharaNa kahe che: daMDayaNayaraM sayalaM Dahio abhaMtareNa dosenn| jiNaliMgeNa vi bAhU paDio so raurave nnre|| 49 / / daNDaka nagaraM sakalaM dagdhvA abhyantareNa dossenn| jinasiMkonA vIdu: patita: sa: raurave naravhepA 41 daMDakanagara karI dagdha saghaLuM doSa atyaMtara vaDe, jinaliMgathI paNa bAhu e UpajyA naraka raurava viSe. 49 artha - juo, bAhu nAmanA muni bAhya jinaliMga sahita hatA to paNa atyaMtara doSathI samasta daMDaka nAmanA nagarane Aga lagADI ane saptama pRthvInA raurava nAmanA bilamAM paDyo. bhAvArtha:- dravyaliMga dhAraNa karI kaMIka tapa kare tethI thoDuM sAmarthya vadhe tyAre nAnuM evuM kAraNa maLatAM krodhathI potAne ane bIjAne upadrava kare. tethI dravyaliMga bhAva sahita dhAraNa karavuM ja zreSTha che. jyAre kevaLa dravyaliMga to upadravanuM kAraNa thAya che. tenuM udAharaNa bAhumuninuM batAvyuM che. tenI kathA AvI che: dakSiNa dizAmAM kuMbhakArakaTaka nagaramAM ThaMDaka nAmanA rAjA hatA. tene bAlaka nAme maMtrI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 164 (aSTapAhuDa ho. tyAM abhanaMdana Adi pAMcaso muni AvyAM temAM eka khaMDaka nAme muni hatA. temaNe bAlaka nAmanA maMtrIne vAdavivAdamAM jItI lIdho. tyAre maMtrIe krodha karIne eka bhAMDane munino veSa karAvIne rAjAnI rANI suvratAnI sAthe kriIDA karato rAjAne batAvyo ane kahyuM ke juo! rAjAne evI bhakti che je potAnI strI paNa digambarane kriIDA karavA mATe ApI de che. tyAre rAjAe digambaro para krodha karIne pAMcaso munione ghANImAM pIlAvyA. te munio upasarga sahIne parama samAdhithI mukti pAmyA. pharI te nagaramAM bAhu nAmanA eka muni AvyA. temane lokoe manA karI ke ahIMno rAjA dura che mATe Apa nagaramAM praveza na karo. pahelAM pAcaso munione ghANImAM pIlAvI dIdhA che, te ApanA paNa evA ja hAla karaze. tyAre lokonA vacanothI bAhumunine krodha utpanna thayo. azubha taijasa samudraghAtathI rAjAne maMtrI sahita ane samasta nagarane bhasma karI nAkhyuM. rAjA ane maMtrI sAtamAM narakamAM raurava nAmanA bilamAM paDyA. tyAM bAhumuni paNa marIne raurava bilamAM paDyo. A rIte dravyaliMgamAM bhAvanA doSathI upadrava thAya che. mATe bhAvaliMgano pradhAna upadeza che. 49 have A ja artha upara dIpAyana muninuM udAharaNa kahe che: avaro vi davvasavaNo dNsnnvrnnaanncrnnptthbhttttho| dIvAvaNo tti NAmo aNaMtasaMsArio jaao|| 50 / / aparaH api dravyazramaNa: darzanavarajJAna crnnprbhrssttH| dIpAyana iti nAma anantasAMsArikaH jaatH|| 50 / / vaLI e rIte bIjA daravasAdhu kIpAyana nAmanA varajJAnadarzanacaraNabhraSTa, anaMta saMsArI thayA. 50 artha:- AcArya kahe che ke jema AgaLa bAhumuni kahyA tevA ja bIjA dvIpAyana nAmanA dravyazramaNa samyagdarzana, jJAna, cAritrathI bhraSTa thaIne anaMta saMsArI thayo. bhAvArtha - pUrvanI jema AnI kathA saMkSepathI A prakAre che:- navamA balabhadra zrI nemInAtha tIrthakarane pUchayuM ke, he svAmin! A dvArikApurI samudramAM che tenI sthiti keTalA samaya sudhI che? tyAre bhagavAne kahyuM ke rohiNInA bhAIne (tArA mAmA ) dvIpAyana bAra varSa pachI dArUnA nimittathI krodha karIne A dvArakA purIne saLagAvaze. bhagavAnanA AvA vacana sAMbhaLI nizcaya karI dIpAyana dIkSA laIne pUrva dezamAM cAlyA gayA. bAra varSa vyatIta karavA mATe tapa karavuM zarU karyuM, ane balabhadra nArAyaNe dvArikAmAM dArUbaMdhInI jAherAta karAvI dI dArUnA vAsaNo tathA tenI sAmagrI dArU banAvavAvALAoe bahAra parvatomAM pheMkI dIdhI. tyAre vAsaNonI madirA tathA madhanI sAmagrI pANInA khAbociyAmAM phelAI gaI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 165 tyArabAda bAra varSa vItelA jANIne dvIpAyana dvArikA AvI nagara bahAra AtApana yoga dhAraNa karI sthita thayA. bhagavAnanA vacananI pratIti na rAkhI. pAchaLathI zaM kriDA karatAM-karatAM tarasyA thayAM tethI kuMDomAM pANI jANIne pI gayA. te madhanA nimittathI kumAro unmatta banI gayA. tyAM dvIpAyana munine UbhelA joI kahevA lAgyA-"A dvArikAne bhasma karavAvALo hIpAyana che" A prakAre kahIne tene pattharAdithI mAravA lAgyA. tyAre dviIpAyana jamIna upara paDI gayA. tene krodha utpanna thayo. tenA nimittathI dvArikA saLagI jaIne bhasma banI gaI. A prakAre dIpAyana bhAvazuddhi vinA anaMta saMsArI thayo. 5) have bhAvazuddhi sahita je muni thayA temaNe siddhi meLavI tenuM udAharaNa Ape che: bhAvasamaNo ya dhIro juvaIjaNaveDhio visudhdhmii| NAmeNa sivakumAro parIttasaMsArio jaaho|| 51 / / bhAvazramaNazca dhIra: yuvatijanaveSTitaH vishuddhmtiH| nAmanA zivakumAraH parityaktasAMsArika: jaatH|| 51 / / bahuyuvatijanaveSTitara chatAM paNa dhIra zuddhamati ahA ! e bhAvasAdhu zivakumAra 'parItasaMsArI thayA. 51 artha - zivakumAra nAmanA bhAvazramaNa strIjanothI vIMTaLAyelA hovA chatAM paNa vizuddha buddhinA dhAraka, dhairyavAna saMsArane tyAgavAvALA thayA. bhAvArtha- zivakumAre bhAvanI zuddhatAthI brahmasvargamAM vidyummAlI deva thaIne tyAMthI cyavI jaMbUsvAmI kevaLI thaI mokSa prApta ryo. temanI kathA A prakAre che: A jambudvIpanA pUrva videhamAM puSkalAvatI dezanA vItazokapuramAM mahApadma rAjAnI vanamAlA rANIne zivakumAra nAme putra janmyo. te eka divasa mitro sahita vanakrIDA karIne nagaramAM AvI rahyo hato, tyAre teNe mArgamAM lokone pUjAnI sAmagrI laIne jatAM joyAM. teNe mitrane pUchayuM. : A kayAM jaI rahyA che?' mitre kahyuM-e, sAgaradatta nAmanA RddhidhArI munine pUjavA mATe vanamAM jaI rahyA che. tyAre zivakumAre muninI pAse jaIne potAno pUrvabhava sAMbhaLI saMsArathI vairAgya pAmI dIkSA laI lIdhI. ane daDhadhara nAmanA zrAvakane ghera prAsuka AhAra lIdho. tyAra bAda strIonI najIka asidhArAvrata evuM parama brahmacarya pALatAM bAra varSa sudhI tapa karI aMtamAM sanyAsamaraNa karIne brahmakalpamAM vidhummAlI deva thayA. tyAMthI cyavIne jabUkumAra thayA. ne dIkSA laI kevaLajJAna pAmIne mokSe gayA. A prakAre zivakumAra bhAvamunie mokSa prApta ryo. tenI vistAra sahita kathA jabUcaritramAM che, tyAMthI jANavI. A prakAre bhAvaliMga pradhAna che. 51 1 veSTita = viMTaLAyelA. 2 parItasaMsArI = parimita saMsAravALA: alpasaMsArI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 166 (aSTapAhuDa have zAstra paNa vAMce paraMtu samyagdarzanAdi rUpa bhAva vizuddha na hoya to siddhi meLavI zakatA nathI. tenuM udAharaNa abhavyasenanuM kahe che - kevalijiNapaNattaM eyAdasaaMga sylsuynnaannN| paDhio abhavvaseNo Na bhAvasavaNattaNaM ptto|| 52 / / kevalijinaprajJaptaM ekAdazAMgaM sklshrutjnyaanm| paThitaH abhavyasenaH na bhAvazramaNatvaM praaptH|| 52 / / jinavarakathita 'ekAdazAMgamayI sakala zrutajJAnane bhaNavA chatAMya abhavyasena na prApta bhAvamunitane. pa2 artha - abhavyasena nAmanA dravyaliMgI munie kevaLI bhagavAne upadezelAM agiyAra aMganuM vAMcana karyuM ane agiyAra aMgane pUrNa zrutajJAna paNa kahe che. kAraNa ke ATaluM vAMcelAne arthanI apekSAthI pUrNa zrutajJAna paNa thaI jAya che. abhavyasene eTaluM vAMcana karyuM chatAM paNa bhAvazramaNapaNAne pAmI zakayo nahIM. bhAvArtha- ahIM evo Azaya che ke koI jANaze ke bAhyakriyA mAtrathI to siddhi nathI paraMtu zAstravAMcanathI to siddhi che? to A prakAre mAnavuM paNa satya nathI. kemake zAstro vAMcavA mAtrathI paNa siddhi nathI. abhavyasena dravyaliMgI muni paNa thayA ane agiyAra aMga paNa bhaNyA to paNa jinavacananI pratIti na thaI. tethI bhAvaliMga pAmyA nahi. abhavyasenanI kathA purANomAM prasiddha che tyAMthI jANavI. para have zAstra bhaNyA vinA zivabhUti munie tuSa-mApa ( photarAM ane aDada) ne gokhatAM ja bhAvanI vizuddhi pAmI mokSa prApta ryo tenuM udAharaNa kahe che: tusamAsaM ghosaMto bhAvavisuddho mahANubhAvo y| NAmeNa ya sivabhUI kevalaNANI phuDa jaao|| 53 / / tuSamAMSa ghoSayan bhAvavizuddhaH mahAnubhAvazca / nAmnA ca zivabhUtiH kevalajJAnI sphuTaM jaatH|| 53 / / zivabhUtinAmaka bhAvazuddha mahAnubhAva munivarA 'tuSamASa padane gokhatA pAmyA pragaTa sarvajJatA. pa3 artha:- AcArya kahe che ke zivabhUti munie zAstra vAMcelA na hatA. paraMtu tuSa 1 ekAdazAMga = agiyAra aMga. 2 tuSamASa = photarAM ane aDada. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) mASa (photarAM ane aDada) evA zabdo raTatAM raTatAM bhAvonI vizuddhithI mahAnubhAva thaIne kevaLajJAna pAmyA-A pragaTa che. bhAvArtha:- koI jANaze ke zAstra vAMcavAthI siddhi che. to A prakAre paNa nathI. zivabhUti muni tuSa-mASa evA zabda mAtranuM raTaNa karavAthI ja bhAvonI vizuddhatAthI kevaLajJAna pAmyA. emanI kathA A pramANe che-koI zivabhUti nAmanA muni hatA. temaNe gurUnI pAse zAstraabhyAsa ryo paNa dhAraNA na thaI. tyAre gurue A zabda bhaNAvyo ke 'mA rUSa mA tuSa' tethI A zabdane gokhavA lAgyA. Ano artha A che ke roSa na karo, toSa na karo arthAt rAgadveSa na karavAthI sarva siddhi che. pachI to A paNa yAda na rahyuM, tyAre 'tuSamASa' evo pATha gokhavA lAgyA. banne padonA rUkA2 ane tukAra bhUlI gayA ane 'tuSamASa' A pramANe yAda rahI gayuM tathA tene gokhatA rahI vicAravA lAgyA. tyAre koI eka strI aDadanI dALa dhoI rahI hatI. tene koIe pUchyuM ke 'zuM karI rahI che?' teNe kahyuM-'tuSa ane mApa judA judA karI rahI chuM'. tyAre A sAMbhaLIne munie 'tuSamApa ' zabdano bhAvArtha ema jANyo ke A zarIra tuSa (photarAM ) che ane A AtmA mApa (aDadanI dALa) che. banne bhinnabhinna che. A rIte bhAva jANIne AtmAno anubhava karavA lAgyA, citmAtra zuddha AtmAne jANIne temAM lIna thayA. tyAre ghAtikarmano nAza karI kevaLajJAna prApta karyuM. A prakAre bhAvonI vizuddhatAthI siddhi prApta thaI evuM jANIne bhAva zuddha karavA A upadeza che. 53 have A ja arthane sAmAnya rUpathI kahe cheH 1 bAhira bhAveNa hoi Naggo bAhiraliMgeNa kiM ca NaggeNa / kammapayaDINa NiyaraM NAsai bhAveNa davveNa / / 54 / / = bAhya. 167 bhAvena bhavati nagnaH bahirliMgena kiM ca nagnena / karmaprakRtInAM nikaraM nAzayati bhAvena dravyeNa / / 54 / / nagnatva to che bhAvathI; zuM nagna 'bAhi-liMgathI ? re! nAza karmasamUha kero hoya bhAvathI dravyathI. 54 artha:- bhAvathI nagna thavAya che, bAhya nagnaliMgathI zuM kArya thAya? arthAt kAMI thatuM nathI. kemake bhAvasahita dravyaliMgathI karmaprakRtinA samUhano nAza thAya che. bhAvArtha:- AtmAne karmaprakRtinA nAzathI nirjarA tathA mokSa thAya te kArya che. A Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 168 (aSTapAhuDa kArya dravyaliMgathI thatuM nathI. bhAvasahita dravyaliMga thavAthI karmanI nirjarAnuM kArya thAya che. kevaLa dravyaliMgathI to thatuM nathI. mATe bhAvasahita dravyaliMga dhAraNa karavAno A upadeza che. 54 have A arthane daDha kare che: NaggattaNaM akajjaM bhAvaNarahiyaM jiNehiM pnnnnttN| iya NAUNa ya NiyyaM bhAvijjahi appayaM dhiir|| 55 / / nagnatvaM akAryaM bhAvarahitaM jinai: prjnyptm| iti jJAtvA nityaM bhAvaye: AtmAnaM dhiir!|| 55 / / nagnatva bhAvavihIna bhAkhyuM akArya deva jinezvare, -Ima jANIne he dhIra! nitye bhAva tuM nija Atmane. 25 artha- bhAvarahita nagnatva akArya che, kaMI kAryakArI nathI, evuM jina bhagavAne kahyuM che. A pramANe jANIne huM dhIra! he vairyavAna mune ! niraMtara-nitya AtmAnI ja bhAvanA kara. bhAvArtha- AtmAnI bhAvanA vinA kevaLa nagnatva kaMI kAryasAdhaka nathI. mATe cidAnaMda svarUpa AtmAnI ja bhAvanA niraMtara karavI. AtmAnI bhAvanA sahita nagnatva saphaLa thAya che. 55 have ziSya pUche che ke bhAvaliMgane pradhAna karI nirUpaNa karyuM che to te bhAvaliMga kevuM che? tenuM samAdhAna karavA mATe bhAvaliMganuM nirUpaNa kare che: dehAdisaMgarahio mANakasAehiM sylprictto| appA appammi rao sa bhAvaliMgI have saahuu|| 56 / / dehAdisaMgarahitaH mAnakaSAyaiH sakalaparityaktaH / AtmA Atmani rataH sa bhAvaliMgI bhavet sAdhu / / 56 / / dehAdi saMga vihIna che, varSA sakaLa mAnAdi che, AtmA viSe rata Atma che, te bhAvaliMgI zramaNa che. pa6 artha - bhAvaliMgI sAdhu AvA hoya che :- dehAdika parigrahothI rahita hoya che, tathA mAnakaSAyathI rahita hoya che ane AtmAmAM lIna rahe che. te ja AtmA bhAvaliMgI che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 169 bhAvArtha- AtmAnA svAbhAvika pariNAmane bhAva kahe che. te rUpa liMga (cihna), lakSaNa tathA rUpa hoya te bhAvaliMga che. AtmA amUrtika cetanArUpa che, tenuM pariNAma darzana-jJAna che. temAM karmanA nimittathI (parano Azraya karavAthI) bAhya to zarIrAdika mUrtika padArthano saMbaMdha che ane aMtaraMga mithyAtva ane rAgadveSa Adi kaSAyonA bhAva che. mATe kahe che ke bAhya to dehAdika parigrahathI rahita ane aMtaraMga rAgAdika pariNAmamAM ahaMkArarUpa mAnakaSAya, parabhAvomAM potApaNuM mAnavuM-e bhAvathI rahita thAya ane potAnA darzana-jJAnarUpa cetanA bhAvamAM lIna thAya te bhAvaliMga che. jene A prakAranA bhAva hoya te bhAvaliMgI sAdhu che. 56 have A arthane spaSTa kare che: mamattiM parivajjAmi nnimmmttimuvtttthido| AlaMbaNaM ca me AdA avasesAI vosre|| 57 / / mamatvaM parivarjAmi nirmmtvmupsthitH| AlaMbanaM ca me AtmA avazeSAni vyutsRjaami|| 57 / / parivajuM chuM mamatva, nirmama bhAvamAM sthita huM rahuM avalaMbuM chuM muja Atmane, avazeSa sarva huM pariharR. 57 artha:- bhAvaliMgI muninA bhAva A prakAre hoya che - huM paradravya ane parabhAvothI mamatva (potAnA mAnavA) ne choDuM chuM ane mAro nijabhAva mamatva rahita che tene aMgIkAra karI temAM sthita thAuM chuM. have mane AtmAnuM ja avalaMbana che. bIjA badhA parabhAvone choDuM chuM. bhAvArtha- sarva paradravyonuM AlaMbana choDIne potAnA AtmasvarUpamAM sthira thAya evuM 'bhAvaliMga" che. pa7 have kahe che ke, jJAna, darzana, saMyama, tyAga, saMvara ane yoga-A bhAva bhAvaliMgI munine hoya che. e aneka che to paNa AtmA ja che, mATe tenAthI paNa abhedano anubhava kare AdA khu majjha NANe AdA me daMsaNe caritte y| AdA paccakkhANe AdA me saMvare joge|| 58 / / AtmA khalu mama jJAne AtmA me darzane caritre c| AtmA pratyAkhyAne AtmA me saMvare yoge|| 58 / / Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 17 (aSTapAhuDa muja jJAnamAM AtmA khare, darzana-caritamAM AtamA, pacakhANamAM AtmA ja, saMvara-yogamAM paNa AtamA. 28 artha - bhAvaliMgI muni vicAre che ke mane "jJAna" bhAva pragaTa che. emAM AtmAnI ja bhAvanA che. "jJAna" koI judI vastu nathI. "jJAna" che te AtmA ja che. A rIte ja "darzanamAM paNa AtmA ja che. jJAnamAM sthira thavuM te "cAritra' che. temAM paNa AtmA ja che. "pratyAkhyAna' (zuddha nizcayanayanA viSayabhUta svadravyanA AlaMbananA baLathI) AgAmI paradravyane saMbaMdha choDavAno che. A bhAvamAM paNa AtmA ja che, jJAnarUpa rahevuM ane pAradravyanA bhAvarUpa na pariNamavuM te "saMvara" che. A bhAvamAM paNa mAro AtmA ja che ane "yoga" no artha ekAgra citanarUpa samAdhi-dhyAna che. A bhAvamAM paNa mAro AtmA ja che. bhAvArtha - jJAnAdika kaMI bhinna padArtha to nathI, AtmAnA ja bhAva che. saMjJA, saMkhyA, lakSaNa ane prayojananA bhedathI bhinna kahevAya che. tyAM abhedadaSTithI juo to A sarve bhAva AtmA ja che. tethI bhAvaliMgI munine abheda anubhavamAM vikalpa nathI. mATe nirvikalpa anubhavathI siddhi che. Ama jANIne A pramANe kare che. 58 have A ja arthane daDha karIne kahe che - anuSTrapa zloka ego me sassado appA nnaanndNsnnlkkhnno| sesA me bAhirA bhAvA savve sNjoglkkhnnaa|| 59 / / eka: me zAzvata: AtmA jnyaandrshnlkssnnH| zeSA: me vAhyA: mAvA: sarve saMyo nakSaTI: phUA mAro suzAzvata eka darzanajJAnalakSaNa jIva che; bAkI badhA saMyogalakSaNa bhAva mujathI bAhya che. pa9 artha:- bhAvaliMgI muni vicAre che ke-jJAna-darzana lakSaNarUpa ane zAzvata arthAt nitya evo AtmA che te ja eka mAro che. zeSa (bAkInA) bhAva che te mArAthI bAhya che. te badhA ja saMyogasvarUpa che, paradravya che. bhAvArtha- jJAna-darzana svarUpa nitya eka AtmA che, te to mAruM rUpa che, eka svarUpa che ane anya paradravya che te mArAthI bAhya che. sarve saMyogasvarUpa che, bhinna che. A bhAvanA bhAvaliMgI munine hoya che. 59 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 171 have kahe che ke je mokSanI icchA rAkhe che te A prakAre AtmAnI bhAvanA kare: bhAveha bhavasuddhaM appA suvizuddhaNimmalaM cev| lahu caugai caiuNaM jai icchaha sAsayaM sukkhaM / / 60 / / bhAvaya bhAvazuddhaM AtmAnaM suvizuddhanirmalaM caiv| laghu caturgati cyutvA yadi icchasi zAzvataM saukhym||60|| tuM zuddha bhAve bhAva re! suvizuddha nirmaLa Atmane, jo zIghra caugatimukta thaI icche suzAzvata saukhyane. 60 artha - he munijano! jo cAra gatirUpa saMsArathI chUTIne zIdhra zAzvata sukharUpa mokSa tame icchatA ho to jevI rIte thAya tevI rIte bhAvathI zuddha thaIne atizaya vizuddha nirmaLa AtmAne bhAvo. bhAvArtha- jo saMsArathI nivRtta thaIne mokSa icchatA ho to dravyakarma, bhAvakarma ane nokarmathI rahita zuddha AtmAne bhAvo-e pramANe upadeza che. 60 have kahe che ke je AtmAne bhAve te enA svabhAvane jANIne ja bhAve, ane te ja mokSa pAme cheH jo jIvo bhAvaMto jIva sahAvaM subhaavsNjutto| so jaramaraNaviNAsaM kuNai phuDaM lahai NivvANaM / / 61 / / yaH jIva: bhAvayan jIvasvabhAvaM subhaavsNyuktH| sa: jarAmaraNavinAzaM karoti sphuTaM labhate nirvaannm|| 61 / / je jIva jIvasvabhAvane bhAve, subhAve pariName, *jara-maraNano karI nAza te nizcaya lahe nirvANane. 61 artha:- je bhavya puruSa jIvane bhAvato, sArA bhAvathI yukta thaIne, jIvanA svabhAvane jANIne bhAve, te jarA maraNano vinAza karI pragaTa nirvANane pAme che. bhAvArtha:- "jIva" e nAma to lokamAM prasiddha che, paraMtu eno svabhAva kevo che? e pramANenuM yathArtha jJAna lokone nathI ane matAMtaranA doSathI jIvanuM svarUpa viparIta mAnI rahyA che. jIvanuM yathArtha svarUpa jANIne bhAvanA kare che te saMsArathI nivRtta thaIne mokSa prApta kare che. 61 1 subhAva = sAro bhAva arthAt zuddhabhAva. 2 ja2 = jarA, vRddhAvasthA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 17ra (aSTapAhuDa have jIvanuM svarUpa sarvazadeve kahyuM che te kahe che: jIvo jiNapaNNatto NANasahAo ya ceynnaashio| so jIvo NAyavvo kmmkkhykrnnnnimmitto|| 62 / / jIva: jinaprajJaptaH jJAnasvabhAvaH ca cetnaashitH| sa: nIva: jJAtavya: maikSayaranimitta: drA che jIva jJAnasvabhAva ne caitanyayuta-bhAkhyuM jine; e jIva che jJAtavya karmavinAzakaraNanimitta je. 62 artha:- jina sarvajJadeve jIvanuM svarUpa A prakAre kahyuM che-jIva che te cetanA sahita che ane jJAnasvabhAva che. A pramANe jIvanI bhAvanA karavI. je karmanA kSayanuM nimitte jANavuM joIe. bhAvArtha- jIvanuM "cetanAsahita" vizeSaNa kahevAthI to cArvAka jIvane cetanA sahita mAnatA nathI tenuM nirAkaraNa thayuM "jJAnasvabhAva' vizeSaNathI sAMkhyamatavALA jJAnane pradhAna dharma ane jIvane udAsIna nitya cetanArUpa mAne che tenuM nirAkaraNa thayuM, ane taiyAyiko guNagaNInA bheda mAnIne jJAnane sadA bhinna mAne che tenuM nirAkaraNa thayuM. AvA jIvanA svarUpane bhAvavuM, te karmanA kSayanuM nimitta thAya che. anya prakAra mithyAbhAva che. 6ra have kahe che ke je puruSa jIvanuM astitva mAne che te siddha-mukta-paramAtmadazAne pAme cheH jesiM jIvasahAvo Natthi abhAvo ya savvahA ttth| te hoMti bhiNNadehAH siddhA vcigoyrmdiidaa|| 63 / / yeSAM jIvasvabhAvaH nAsti abhAvaH ca sarvathA ttr| te mavatti fmannavedI: siddhA: vorAvAtItA: 63 aa sat " hoya jIvasvabhAva ne - "asa" saravathA jemane, te dehavirahita vacanaviSayAtIta siddhapaNuM lahe. 63 artha:- je bhavya jIvone jIva nAmano padArtha saddabhAvarUpa (astitvarUpa) che ane sarvathA abhAvarUpa nathI, te bhavya jIva dehathI bhinna tathA vacanathI agocara siddha thAya che. bhAvArtha- jIva dravya-paryAya svarUpa che. kathaMcita ati svarUpa che, kathaMcit nAsti svarUpa che. paryAya anitya che. A jIvane karmanA nimittathI manuSya, tiryaMca, deva ane nAraka 1 karmavinAzakaraNanimitta = karmano kSaya karavAnuM nimitta. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 173 paryAya thAya che. teno kadAcit abhAva joIne jIvano sarvathA abhAva mAne che. tene sambodhana karavA mATe evuM kahyuM che ke jIvano dravyadISTathI nitya svabhAva che. jeo paryAyano abhAva thavAthI jIvano sarvathA abhAva mAnatA nathI te dehathI bhinna thaIne siddha-paramAtmA thAya che te siddha vacanagocara nathI. je dehane nAza pAmelo dekhIne jIvano sarvathA nAza mAne che te mithyASTi che. te siddha paramAtmA kevI rIte banI zake ? arthAt siddha paramAtmA thatA nathI. 63 have kahe che ke jIvanuM je svarUpa vacana agocara che ane anubhavagamya che te A prakAre arasamaruvamagaMdhaM avvattaM cednnaagunnmsii| jANa aliMgaggahaNaM jIvamaNiddiTThasaMThANaM / / 64 / / arasamarUpamagaMdhaM avyaktaM cetanAguNaM ashbdm| jAnIhi aliMgagrahaNaM jIvaM anirdiSTa sNsthaanm|| 64 / / jIva cetanAguNa, arasarUpa, agadhazabda, avyakta che, vaLI liMgagrahaNavihIna che, saMsthAna bhAkhyuM na tehane. 64 artha:- he bhavya ! tuM jIvanuM svarUpa A prakAre jANa. kevo che? arasa arthAt khATA, mIThA, kaDavA, tUrA ane khArA e pAMca prakAranA rasathI rahita che. kALA, pILA, lAla, sapheda ane lIlA-A pAMca prakAranA rUpathI rahita che. sugaMdha ne durgadha e be prakAranI gaMdhathI rahita che. avyakta arthAt indriyothI gocara-vyakta nathI. cetanAguNavALo che. azabda arthAt zabda rahita che. aliMgagrahaNa arthAt jenuM koI cihna indriyo dvArA grahaNamAM AvatuM nathI evo che anirdiSTa saMsthAna arthAt teno corasa goLa Adi koI AkAra kahI zakAya tevo nathI-A prakAre jIva jANo. bhAvArtha:- rasa, rUpa, gaMdha, varNa, zabda e to pudgalanA guNa che. tenA niSedharUpa jIva kahyo; avyakta, aliMgagrahaNa, anirdiSTa saMsthAna kahyo. A pramANe e paNa pudgalanA svabhAvanI apekSAthI niSadharUpa ja jIva kahyo. ane cetanA guNa kahyo te A jIvano vidhirUpa ( astitvarUpa) guNa kahyo. niSedha apekSAe to vacanane agocara jANavo. ane vidhi apekSAe svasaMvedana gocara jANavo. A rIte, jIvanuM svarUpa jANIne anubhavagocara karavo. A gAthA samayasAramAM 49, pravacanasAramAM 172, niyamasAramAM 46, paMcAstikAyamAM 127, dhavalaTIkA pu. 3 pRSTha 2, laghu dravyasaMgraha gAthA 5 vageremAM paNa che. tenuM vyAkhyAna TIkAkAre vizeSa kahyuM che te tyAMthI jANavuM. 64 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 174 (aSTapAhuDI jIvano svabhAva jJAnasvarUpa bhAvavo ema kahyuM. have te jJAna keTalA prakAranuM bhAvavuM te kahe che: bhAvahi paMcapayAraM NANaM aNNANaNAsaNaM sigdhaM / bhAvaNabhAviyasahio divasivasuhabhAyaNo hoi|| 65 / / bhAvaya paMcaprakAraM jJAnaM ajJAna nAzanaM shiighrm| bhAvanA bhAvitasahitaH divazivasukhabhAjanaM bhvti||65|| tuM bhAva jhaTa ajJAnanAzana jJAna paMcaprakA2 re! e bhAvanApariNata aga-zivasaukhyanuM bhAjana bane. 65 artha - he bhavya jana! tuM A jJAna pAMca prakArathI bhAva. kevuM che. A jJAna? ajJAnano nAza karavAvALuM che. kevo thaIne bhAva? bhAvanAthI bhAvelo je bhAva te sahita bhAva, zIdhrabhAva. tethI tuM diva (svarga) ane ziva (mokSa) ne pAtra thaIza. bhAvArtha:- jo ke jJAna jANavAnA svabhAvathI to eka prakAranuM che to paNa karmanA kSayopazama ane kSayanI apekSAthI pAMca prakAranuM che. temAM mithyAtvabhAvanI apekSA ane avadhi e traNa mithyAjJAna kahevAya che. AthI mithyAjJAnano abhAva karavA mATe mati. zrata, avadhi, mana:paryAya ane kevaLajJAna svarUpa pAMca prakAranuM samyajJAna jANIne tene bhAvavAM. paramArtha vicArathI jJAna eka ja prakAranuM che. A jJAnanI bhAvanA svarga-mokSanI dAtA che. 65 have kahe che ke vAMcana ane sAMbhaLavuM paNa bhAva vinA phaLadAyI nathIH paDhieNa vi kiM kIrai kiM vA suNieNa bhaavrhienn| bhAvo kAraNa bhUddo sAyAraNayAra bhuudaannN|| 66 / / paThitenApi kiM kriyate kiM vA zrutena bhaavrhiten| mAva: vaIRLamUta: sAIIIIIImUtAnAmA, duddA re! paThana tema ja zravaNa bhAvavihInathI zuM sadhAya che? 'sAgAra-aNagAratvanA kAraNasvarUpe bhAva che. 66 artha:- bhAvarahita vAMcavA-sAMbhaLavAthI zuM thAya? arthAt kaMIpaNa kAryakArI nathI. mATe zrAvakatva ane munitvanA kAraNabhUta bhAva ja che. 1 svaraga-zivasaukhya = svarga ane mokSanAM sukha. 2 sAgAra-aNagAratva = zrAvakapaNuM ane munipaNuM. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 175 bhAvArtha- mokSamArgamAM ekadeza, sarvadaza vratonI pravRttirUpa zrAvakapaNuM ane munipaNuM che. te bannenAM kAraNabhUta nizcaya samyagdarzanAdika bhAva che. bhAva vinA vratakriyAnI kathanI kaMI kAryakArI nathI. tethI evo upadeza che ke bhAva vinA vAMcavA-sAMbhaLavA AdithI zuM thAya? kevaLa khedamAtra che. mATe bhAvahita je kare te saphaLa che. ahIM evo Azaya che ke koI jANe kevAMcavuM-sAMbhaLavuM ja jJAna che to e prakAre nathI. vAMcIne ane sAMbhaLIne potAne jJAnasvarUpa jANIne anubhava kare tyAre bhAva jANI zakAya che. eTale vAraMvAra bhAvanAthI bhAva lagADavAthI ja siddhi che. 66 have kahe che ke jo bAhya nagnapaNAthI siddhi thatI hoya to nagna to badhA ja hoya che: davveNa sayala NaggA NArayatiriyA ya sylsNghaayaa| pariNAmeNa asuddhA Na bhAvasavaNattaNaM pttaa||67|| dravyeNa sakalA nagnA: nArakatiryaMcazca sklsNghaataaH| pariNAmena azuddhA: na bhAvazramaNatvaM praaptaaH|| 67 / / che nagna to tiryaMca-nAraka sarva jIvo dravyathI; pariNAma che nahi zuddha jyAM tyAM bhAvazramaNapaNuM nathI. 67 artha- dravyathI bAhyamAM to badhA prANI nagna hoya che. nArakI jIva ane tiryaMca jIva to niratara vastrAdithI rahita nagna ja rahe che. "sakalasaMdhAtuM" kahevAthI anya manuSya Adi paNa kAraNa pAmIne nagna thAya che to paNa pariNAmothI azuddha che. tethI bhAvazramaNapaNAne prApta thatAM nathI. bhAvArtha- jo nagna rahevAthI ja muniliMga hoya to nArakI ane tiryaMca Adi sarva jIvasamUha nagna rahe che te badhA muni TharyA. tethI munipaNuM to bhAva zuddha thayA pachI ja hoya che. azuddhabhAva hoya tyAre dravyathI nagna paNa hoya to bhAvamunipaNuM pAmatA nathI. 67 have A ja arthane daDha karavA mATe kevaLa nagnapaNAnI niSphaLatA dekhADe che: Naggo pAvai dukkhaM Naggo saMsArasAyare bhmi| Naggo Na labhate bohiM jiNabhAvaNavajjio suuduurN|| 68 / / nagnaH prApnoti duHkhaM nagnaH saMsArasAgare bhrmti| nagnaH na labhate bodhiM jinabhAvanAvarjitaH sucirN|| 68 / / Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 176 (aSTapAhuDa te nagna pAme duHkhane, te nagna cira bhavamAM bhame, te nagna bodhi lahe nahIM, jinabhAvanA nahi jehane. 68 artha:- nagna sadA duHkha pAme che, nagna sadA saMsArasamudramAM bhramaNa kare che ane nagna bodhi arthAt samyagdarzana, jJAna cAritrarUpa svAnubhava pAmato nathI. kevo che te nagna? jinabhAvanAthI rahita che. bhAvArtha - "jinabhAvanA" -je samyagdarzana-bhAvanA tenAthI rahita je jIva che te nagna rahe to paNa bodhi-je samyagdarzana jJAna cAritrasvarUpa mokSamArga che tene pAmato nathI. tethI saMsAra-samudramAM bhramaNa karato rahIne saMsAramAM duHkha ja pAme che tathA vartamAnamAM paNa je puruSa nagna rahe che te du:kha ja pAme che. sukha to bhAvamuni nagna hoya te ja pAme che. 68 have A ja arthane daDha karavA mATe kahe che ke je dravyanagna thaIne muni kahevaDAve te apayaza pAme che: ayasANa bhAyaNeNa ya kiM te NaggeNa paavmlinnenn| pesuNNahAsamaccharamAyAbahuleNa svnnenn|| 69 / / ayazasAM bhAjanena ca kiM te nagnena paapmlinen| paizUnyahAsa matsaramAyAbahulena shrmnnen|| 69 / / zuM sAdhya tAre ayazabhAjana pApayuta nagnatvathI, -bahu hAsya-matsara-pizunatA-mAyAbharyA zramaNatvathI ? 69 artha - he mune ! tAre AvA namrapaNAthI tathA munipaNAthI zuM sAdhya che? te kevA che? paizUnya' arthAt bIjAnA doSa kahevAno svabhAva, "hAsya' arthAt bIjAnI hAMsI majAka karavI, matsara" arthAt potAnI barAbaravALAthI IrSA rAkhIne bIjAone hulakA dekhADavAnI buddhi, "mAyA" arthAta kaTila pariNAma-e bhAvo temAM puSkaLa pramANamAM maLI Ave che. tethI pApathI malina che ane ayaza arthAt apakIrtinA bhAjana che. bhAvArtha- paizUnya Adi pApothI malina evA nagna-svarUpa munipaNAthI zuM sAdhya che? ulaTuM apakIrti pAmIne vyavahAradharmanI hAMsI karAvavAvALA thAya che. mATe bhAvaliMgI banavuM yogya che. -A upadeza che. 69 have A prakAre bhAvaliMgI banavAno upadeza kare che - Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 177 payaDahiM jiNavaraliMga abhiNtrbhaavdosprisuddho| bhAvamaleNa ya jIvo bAhirasaMgammi myliyi|| 70 / / prakaTya jinavaraliMgaM abhyantarabhAvadoSaparizuddhaH / bhAvamalena ca jIvaH bAhyasaMge mlinyti|| 70 / / thaI zuddha AMtara-bhAva maLaviNa, pragaTa kara jinaliMgane; jIva bhAvamaLathI malina bAhira-saMgamAM malinita bane. 70 artha:- he Atman ! tuM atyaMtara bhAvadoSothI (rahita) atyaMta zuddha evuM jinavaraliMga arthAt bAhya nigraMthaliMga pragaTa kara bhAvazuddhi vinA dravyaliMga bagaDI jaze. kemake bhAvamalina jIva bAhya parigrahamAM malina thAya che. bhAvArtha- jo bhAvathI zuddha banI draliMga dhAraNa kare to bhraSTa na thAya ane bhAvamalina hoya to bAhya parigrahanI saMgatithI dravyaliMga paNa bagADe. mATe pradhAnapaNe bhAvaliMgano ja upadeza che. vizuddha bhAvo vinA bAhyaveSa dhAraNa karavo yogya nathI. 70 have kahe che ke je bhAvarahita nagnamuni che te hAsyanuM sthAna che: dhammammi NippavAso dosAvAso ya ucchuphullsmo| NipphalaNigguNayAro NaDasavaNo nnggruuvenn|| 71 / / dharme nipravAsaH doSAvAsaH ca ikssupusspsmH| niSphalanirguNakAra: naTazramaNa: ngnruupenn|| 71 / / nagnatvadhara paNa dharmamAM nahi vAsa, doSAvAsa che, te 'Izu phUlasamAna niSphaLa-nirguNI, naTazramaNa che. 71 artha- dharma arthAt potAno svabhAva tathA dasa lakSaNasvarUpamAM jeno vAsa nathI te jIva doSonuM ghara che. athavA jemAM doSa che te zeraDInA phUla samAna che-jene na to kaMI phaLa lAge che ke na to kaMI enAmAM sugaMdha che. tethI AvA muni to nagnapaNuM dhAraNa karIne naTazramaNa arthAt nAcavAvALA bhAMDanA veSa samAna che. bhAvArtha- jene dharmanI ruci nathI tenAmAM krodhAdika doSa ja hoya che. jo te digambararUpa dhAraNa kare to te muni zeraDInA phUlanI jema nirguNa ane niSphaLa che. evA munine mokSarUpI phaLa lAgatAM nathI. samyajJAnAdika guNa jenAmAM nathI te nagna hoya to paNa bhAMDa jevo veSadhArI 1 aMtara-bhAvamaLaviNa = abhyatara bhAvamalinatA rahita. 2 malinita = malina. 3 doSAvAsa = doSonuM ghara. 4 IsuphUla = zeraDInAM phUla. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 178 (aSTapAhuDa dekhAya che. bhAMDa paNa nAce tyAre zrRMgArAdika karIne nAce to zobhA pAme, nagna thaIne nAce tyAre hAsyane pAme, evI ja rIte kevaLa dravyanagna hAsyanuM sthAna che. 71 - have A ja arthanA samarthanarUpa kahe che ke dravyaliMgI jevI bodhi-samAdhi jinamArgamAM kahI che tevI pAmato nathI: je rAyasaMgajuttA jinnbhaavnnrhiydvvnniggNthaa| Na lahaMti te samAhiM bohiM jiNasAsaNe vimle||72|| ye rAgasaMgayuktAH jinbhaavnaarhitdrvynigrNthaaH| na labhaMte te samAdhiM bodhiM jinazAsane vimle|| 72 / / je rAgayuta jinabhAvanAvirahita-daravanigraMtha che, pAme na bodhi-samAdhine te vimaLa jinazAsana viSe. 72 artha:- je muni rAga arthAt aMtaramAM paradravyathI prIti te thayo saMga arthAt parigraha tenAthI yukta che ane jinabhAvanA arthAt zuddha svarUpanI bhAvanAthI rahita che te dravyanigraMtha che, to paNa nirmaLa jinazAsanamAM samAdhi arthAt dharmazukala dhyAna ane bodhi arthAt samyagdarzanajJAna-cAritra svarUpa mokSamArgane pAmato nathI. bhAvArtha:- dravyaliMgI aMtarano rAga choDato nathI ane paramAtmAnuM dhyAna karato nathI to mokSamArga kevI rIte pAme? tathA kevI rIte samAdhimaraNa pAme? have kahe che ke pahelAM mithyAtva Adika doSo tyajIne bhAvathI nagna thAya, pachI dravyamuni bane-A mArga che: bhAveNa hoi Naggo micchattAI ya dosa ciuunnN| pacchA davveNa muNI payaDadi liMgaM jinnaannaae|| 73 / / bhAvena bhavati nagnaH mithyAtvAdIn ca doSAn tyktvaa| pazcAt dravyeNamuniH prakaTyati liMgaM jinaajnyyaa||73|| mithyAtva Adika doSa choDI nagna bhAva thakI bane, pachI dravyathI muniliMga dhAre jIva jina-AjJA vaDe. 73 artha - pahelAM mithyAtva Adi doSo choDe ane bhAvathI aMtaraMga nagna thAya; ekarUpa zuddha AtmAnuM zraddhAna, jJAna, AcaraNa kare pachI muni jinaAjJAthI dravyathI bAhyaliMga pragaTa kare. -A mArga che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 179 bhAvArtha - bhAvanI zuddhi thayA vinA pahelAM ja digambararUpa dhAraNa karI le to pAchaLathI bhAva bagaDe to bhraSTa thaI jAya ane bhraSTa thaIne paNa muni kahevarAve to mArganI hAMsI karAve. mATe jinaAjJA evI che ke bhAva zuddha karIne bAhyamunipaNuM pragaTa karo. 73 have kahe che ke zuddhabhAva ja svarga-mokSanuM kAraNa che, malina bhAva saMsAranuM kAraNa che bhAvo vi divvasivasukkhabhAyaNo bhAvavajjio svnno| kammamalamaliNacitto tiriyAlayabhAyaNo paavo||74 / / bhAva: api divyazivasokhyabhAjanaM bhAvavarjitaH shrmnnH| karmamalamalinacittaH tiryaMgAlayabhAjanaM paapH|| 74 / / che bhAva divazivasaukhyabhAjana; bhAvavarjita zramaNa je pApI karakamaLamalinamana, tiryaMcagatinuM pAtra che. 74 artha:- "bhAva" ja svarga-mokSanuM kAraNa che, ane bhAvarahita zramaNa pApasvarUpa che, tiryaMcagatinuM sthAna che tathA karmamaLathI malina cittavALo che. bhAvArtha:- bhAvathI zuddha che te to svarga-mokSane pAtra che ane bhAvathI malina che te tiryaMcagatimAM jAya che. 74 have pharI bhAvonA phaLanuM mAhAmya kahe che: khayarAmaramaNuyakaraMjalimAlAhiM ca saMthuyA viulaa| cakkahararAyalacchI labbhai bohI subhaavenn|| 75 / / khacarAmaramanuja karAMjalimAlAbhizva saMstutA vipulaa| cakradhararAjalakSmI: labhyate bodhi: subhaaven||75|| nara amara-vidhAdhara vaDe saMstuta karAMjalipaMktithI cakrI-vizALavibhUti bodhi prApta thAya degsubhAvathI. 75 1 divazivasaukhyabhAjana = svarga ane mokSanAM sukhanuM bhAjana. 2 karamamaLamalinamana = karmamaLathI malina manavALo. 3 amara = deva. 4 saMstuta = jenI sArI rIte prazaMsA karavAmAM Ave che evI. 5 karAMjalipaMkti = hAthanI aMjalinI (arthAta joDelA be hAthanI) hAramALA. 6 cakrI-vizALavibhUti = cakravartInI ghaNI moTI Rddhi. 7 subhAvathI = sArA bhAvathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 18O (aSTapAhuDa artha:- "subhAva' arthAt zuddhabhAvathI maMdakaSAyarUpa vizuddha bhAvathI cakravartI Adi rAjAonI vipula arthAt puSkaLa lakSmI prApta kare che. te kevI che? khacara (vidhAdhara), amara (deva) ane manuSya-emanI aMjalimAlA (hAthonI aMjali) nI paMktithI sastuta (namaskArapUrvaka stuti karavA yogya) che ane te kevaLa lakSmI ja prApta karato nathI, kintu bodhi (ratnatrayAtmaka mokSamArga) paNa pAme che. bhAvArtha- vizuddha bhAvonuM AvuM mAhAbhya che. 75 have bhAvonA bheda kahe che: bhAvaM tivihapayAraM suhAsuhaM suddhameva NAyavvaM / asuhaM ca aTTaraudaM suha dhammaM jinnvriNdehiN|| 76 / / bhAvaH trividhaprakAra: zubho'zubha: zuddha eva jJAtavyaH / azubhazca ArtaraudraM zubhaH dharmyaM jinvrendraiH|| 76 / / zubha, azubha temaja zuddha-traNa vidha bhAva jinaprajJapta che; tyAM "azubha' 'Arata-raudra ne "zubha' dharma che-bhAkhyuM jine. 76 artha - jinavaradeve bhAva traNa prakAranA kahyA che. (1) zubha, (2) azubha ane (3) zuddha. Arta ane raudra e azubha dhyAna che tathA dharmadhyAna zubha che. 76 suddhaM suddhasahAvaM appA appammi taM ca NAyavvaM / idi jiNavarehiM bhaNiyaM jaM seyaM taM smaayrh|| 77 / / zuddhaH zuddhasvabhAvaH AtmA Atmani saH ca jnyaatvyH| iti jinavaraiH bhaNitaM yaH zreyAn taM smaacr|| 77 / / AtmA vizuddha svabhAva Atma mahIM rahe te "zuddha che; -A jinavare bhAkhela che; je zreya, Acara tehane. 77 artha:- "zuddha" che te potAno zuddha svabhAva potAnAmAM ja che. A prakAre jinavaradeve kahyuM che. te jANIne emAM je kalyANarUpa hoya tene aMgIkAra karo. bhAvArtha- bhagavAne bhAva traNa prakAranA kahyA che : (1) zubha, (2) azubha ane (3) zuddha. azubha to Arta ane raudra dhyAna che. teo to ati malina che, tyAjya ja che. dharmadhyAna zubha che. A prakAre A kathaMcit upAdeya che. tethI maMdakaSAyarUpa vizuddha bhAvanI 1 Arata-raudra = Arta ane raudra. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 181 prApti thAya che. zuddha bhAva che te sarvathA upAdeya che, kemake e AtmAnuM svarUpa ja che. A rIte heya upAdeya jANIne tyAga ane grahaNa karavA joIe. mATe ema kahyuM che ke je kalyANakArI hoya te aMgIkAra karavuM. A jinadevano upadeza che. 77 have kahe che ke jinazAsananuM A prakAre mAhAtma che: payaliyamANakasAo payaliyamicchatta mohsmcitto| pAvai tihuvaNasAraM bohI jiNasAsaNe jiivo||78|| pragalitamAnakaSAyaH prglitmithyaatvmohsmcittH| Apnoti tribhuvanasAraM bodhiM jinazAsane jiivH|| 78 / / che malitamAnakaSAya, moha vinaSTa thaI samacitta che, te jIva 'tribhuvanasAra bodhi lahe jinezvarazAsane. 78 artha:- A jIva "pragalitamAna kaSAya" arthAt jeno mAnakaSAya prakarSatAthI gaLI gayo che, koIpaNa paradravyathI ahaMkArarUpa garva karato nathI ane jene mithyAtvanA udayarUpa moha paNa naSTa thaI gayo che, tethI 'samacitta" che. paradravyamAM mamakArarUpa mithyAtva ane ISTa aniSTabuddhirUpa rAga-dveSa jene nathI te jinazAsanamAM traNe bhuvanamAM sAra evA bodhi arthAt ratnatrayAtmaka mokSamArgane pAme che. bhAvArtha - mithyAtvabhAva ane kapAyabhAvanuM svarUpa anya matomAM yathArtha nathI. A kathana A vItarAgarUpa jinamatamAM ja che. mATe A jIva mithyAtva-kaSAyanA abhAvarUpa mokSamArga traNa lokamAM sAra evA jinamatanA sevanathI pAme che, anyatra nathI. 78 have kahe che ke jinazAsanamAM AvA muni ja tIrthaMkara prakRti bAMdhe che: visayaviratto samaNo chaddasavarakAraNAiM bhaauunn| titthayaraNAmakammaM baMdhai aireNa kaalenn|| 79 / / visayaviraktaH zramaNaH SoDazavarakAraNAni bhaavyitvaa| tIrthaMkaranAmakarma, badhnAti acireNa kaalen|| 79 / / viSaye virata muni soLa uttama kAraNone bhAvIne, bAMdhe *acira kALe karama tIrthaMkaratva-sunAmane. 79 artha- jenuM citta indriyonA viSayothI virakta che evo zramaNa arthAt muni che te solaha kAraNa bhAvanA bhAvIne tIrthakara nAma-prakRtine thoDA ja samayamAM bAMdhI le che. 1 malitamAnakaSAya = jeno mAnakaSAya naSTa thayo che evo. 2 samacitta = jenuM citta samabhAvavALuM che evo. 3 tribhuvanasAra = traNa lokamAM sArabhUta. 4 acirakALe = alpa kALe. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 182 (aSTapAhuDa bhAvArtha- A bhAvanuM mAhAbhya che. (sarvajJa vItarAge kahela tattvajJAna sahitasvasammukhatA sahita) viSayothI virakta bhAvavALo thaIne solahu kAraNa bhAvanA bhAve to jeno aciMtya che mahimA evI traNa lokamAM pUjya "tIrthakara' nAma prakRtine bAMdhe che ane tene bhogavIne mokSa prApta kare che. e solahu kAraNa bhAvanAnA nAma A pramANe che:- (1) darzana vizuddhi, (2) vinayasaMpannatA, (3) zilavratadhva naticAra, (4) abhISNajJAnopayoga, (5) saMvega, (6) zaktitasyAga, (7) zaktitastapa, (8) sAdhusamAdhi, (9) vaiyAvRtyakaraNa, (10) adabhakti. (11) AcAryabhakti. (12) bahuzrutabhakti, (13) pravacanabhakti, (14) AvazyakAparihANi, (15) sanmArgaprabhAvanA, ane (16) pravacanavAtsalya. A rIte soLa bhAvanA che. temanuM vizeSa svarUpa tattvArthasUtranI TIkAmAMthI jANavuM. temAM samyagdarzana mukhya che. A na hoya ane paMdara bhAvanAno vyavahAra hoya to te kAryakArI nathI ane A hoya to paMdara bhAvanAnuM kArya e ja karI le, A pramANe jANavuM joIe. 79 have bhAvanI vizuddhatAnuM nimitta AcaraNa kahe che : bArasavihatavayaraNaM terasakiriyAu bhAva tivihenn| dharahi maNamattaduriyaM NANaMkusaeNa munnipvr|| 80 / / dvAdazavidhatapazcaraNaM trayodaza kriyAH bhAvaya trividhen| dhara manomattaduritaM jJAnAMkuzena muniprvr!|| 80 / / tuM bhAva bAra-prakAra tapa ne tera kiriyA traNavidhe, vaza rAkha mana-gaja mattane munipravara! jJAnAMkuza vaDe. 80 artha:- he munivara! muniomAM zreSTha! tuM bAra prakAranA tapanuM AcaraNa kara, ane tera prakAranI kriyA mana-vacana-kAyAthI bhAva tathA jJAnarUpa aMkuzathI manarUpI madamAtA hAthIne potAnA vazamAM rAkha. bhAvArtha- A manarUpa hAthI ghaNo madonmatta che. te tapazcaraNa kriyAdika sahita jJAnarUpa aMkuzathI ja vazamAM rahe che. e bAra vratanAM nAmo nIce mujaba che:- (1) anazana, (2) avamaudarya, (3) vRtti-parisaMkhyAna, (4) rasaparityAga, (5) vivikta zayyAsana ane (6) kAyakalezae cha prakAranA bAhyatA che. ane (1) prAyazcitta, (2) vinaya, (3) vaiyAvRtya, (4) svAdhyAya, (5) vyutsarga ane (6) dhyAna. -A cha prakAranA abhyatara tapa che. tenuM svarUpa tatvArthasUtranI TIkAthI jANavuM joIe. tera kriyAo A prakAre che :- paMca parameSThIne 1 traNa vidhe = traNa prakAre arthAt mana-vacana-kAyAthI. 2 mana-gaja mattane = manarUpI madamAtA hAthIne. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 183 namaskAra e pAMca kriyA, cha Avazyaka kriyA, niSidhikA kriyA ane AsikAkriyA AvA bhAva zuddha thavAnA kAraNo kahyA. 80 have dravya-bhAvarUpa sAmAnyarUpathI jinaliMganuM svarUpa kahe che: paMcavihacelacAyaM khidisayaNa duvihasaMjamaM bhikkhuu| bhAvaM bhAviyapuvvaM jiNaliMgaM NimmalaM suddhaM / / 81 / / paMcavidhacelatyAgaM kSitizayanaM dvividha saMyama bhikssu| bhAvabhAvayitvA pUrvaM jinaliMgaM nirmalaM shuddhm|| 81 / / bhUzayana, bhikSA, dvividha saMyama, paMcavidha-padatyAga che, che bhAva bhAvita pUrva, te jinaliMga nirmaLa zuddha che. 81 artha - nirmaLa zuddha jinakiMga A prakAre che. jyAM pAMca prakAranA vastrano tyAga che, bhUmi para zayana che, be prakArano saMyama che, bhikSA mAgIne bhojana karavAnuM che, bhAvitapUrva arthAt pUrve zuddha AtmAnuM svarUpa paradravyathI bhinna samyagdarzana-jJAna-cAritramaya thayuM hoya teno vAraMvAra bhAvanAthI anubhava kare-A rIte jemAM bhAva che evA nirmaLa arthAt bAhyamaLa rahita zuddha arthAt aMtarmaLarahita jinaliMga che. bhAvArtha- ahIM liMga dravya-bhAvathI be prakAranuM che. dravya to bAhyatyAga apekSA che, jemAM pAMca prakAranA vastrano tyAga che. te pAMca prakAra AvA che:- (1) aMDaja arthAt rezamathI baneluM (2) boDuja-arthAt kapAsamAMthI baneluM (3) romaja-arthAt UnathI baneluM (4) valkalaja arthAt vRkSanI chAlamAMthI baneluM. ane (5) carmaja-arthAt mRga AdikanA cAmaDAmAMthI baneluM-A rIte pAMca prakAra kahyA, tethI ema na mAnavuM ke AnA sivAya bIjuM vastra grAhya cheA to upalakSaNa mAtra kahyA che. mATe badhA ja vastramAtrano tyAga jANavo. 1 niSidhikA = jinamaMdiramAM praveza karatAM ja gRhastho yA vyaMtarAdi devo koI upasthita che evuM mAnIne AjJArtha "ni:sahI" zabda traNavAra bolavAmAM Ave che. athavA samyagdarzana, jJAna, cAritramAM sthira rahevuM "ni:sahI' che. 2 AsikA = dharmasthAnathI bahAra nIkaLatI vakhate vinayathI vidAyanI AjJA mAgavAnA arthamAM AsikA' zabda bolavo. athavA pApakriyAthI mana pAchuM vALavuM "AsikA' che. 3 bhUyana = bhUmi para sUvuM te. 4 paMcavidha-padatyAga = pAMca prakAranAM vastrano tyAga. 5 che bhAva bhAvita pUrva = jyAM bhAva (zuddhabhAva) pUrve bhAvavAmAM Avyo hoya che, jyAM pahelAM yathocita zuddhabhAvarUpa pariNamana thayuM hoya che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 184 (aSTapAhuDa bhUmi para sUvuM, besavuM, emAM kASTha, lAkaDuM, ghAsa, tRNa paNa gaNI levuM. indriya ane manane vazamAM rAkhavuM tathA cha kAyanA jIvonI rakSA karavI. -A rIte be prakArano saMyama che. bhikSAbhojana karavuM ke jemAM kuta, kArita, anumodanAno doSa na lAge. chetAlIsa doSa TaLe ane batrIsa aMtarAya TaLe-evI vidhi anusAra AhAra kare. A pramANe to bAhyaliMga che ane pahelAM kahyuM tevuM to "bhAvaliMga che. A rIte be prakAranA zuddha jinaliMga kahyA che. zvetAmbarAdika anya prakAre kahe che te jinaliMga nathI. 81 have jinadharmano mahimA kahe che: jaha rayaNANaM pavaraM vajjaM jaha tarugaNANa gosiirN| taha dhammANaM pavaraM jiNadhammaM bhAvibhavamahaNaM / / 82 / / yathA ratnAnAM pravaraM vajaM yathA tarugaNAnAM goshiirm| tathA dharmANAM pravaraM jinadharmaM bhaavibhvmthnm|| 82 / / ratno viSe jyama zreSTha hIraka, tarUgaNe gozIrSa che, jinadharma bhAvibhavamathana tyama zreSTha che dharmo viSe. 82 artha:- jema ratnomAM pravara (zreSTha) uttama vaja (hIrA ) che ane jema tarUgaNa (moTA vRkSo)mAM uttama gosIra (bAvana caMdana) che, tevI rIte dharmomAM uttama bhAvibhavamathana (bhAvi bhavono haNanAra) jinadharma che, tenAthI mokSa thAya che. bhAvArtha- dharma" evuM sAmAnya nAma to lokamAM prasiddha che ane loko aneka prakArathI kriyAkAMDAdikane dharma jANIne sevana kare che, paraMtu parIkSA karatAM mokSanI prApti karAvanAra to jinadharma ja che, bIjA badhA saMsAranA kAraNa che. te kriyAkAMDAdika saMsAramAM ja rAkhe che. kadAcita saMsAranA bhogonI prApti karAve che to paNa pharIne bhogomAMja lIna thAya che tyAre ekendriyAdi paryAya pAme che tathA naraka pAme che. AvA anya dharmo nAmamAtra che. mATe uttama jinadharma ja jANavo. 82 have ziSya pUche che ke jinadharmane uttama kahyo to dharmanuM zuM svarUpa che? enuM svarUpa kahe che ke "dharma' A prakAre che: pUyAdisu vayasahiyaM puNNaM hi jiNehiM sAsaNe bhnniyN| mohakkhohavihINo pariNAmo appaNo dhmmo|| 83 / / 1 hIraka = hIro. 2 gozIrSa = bAvanacaMdana. 3 bhAvibhavamathana = bhAvi bhavone haNanAra. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 185 pUjAdiSu vratasahitaM puNyaM hi jinaiH zAsane bhnnitm| modRkSomavidIna: pariNAma: mAna: : 8rU aa pUjAdimAM vratamAM jinoe puNya bhAkhyuM zAsane; che dharma bhAkhyo mokSobhavihIna nija pariNAmane. 83 artha - jinazAsanamAM jinendradeve A prakAre kahyuM che ke-pUjA AdikamAM ane vrata sahita hovuM e to puNya ja che ane mohanA kSobhathI rahita je AtmAnA pariNAma te dharma che. bhAvArtha:- laukika jana tathA anyamatI kahe che ke pUjA Adika zubhakriyA ane vratakriyAsahita che te jinadharma che, paraMtu evuM nathI. jinamatamAM jina bhagavAne A prakAre kahyuM che ke-pUjA AdikamAM ane vrata sahita hovuM te to "puNya che. temAM pUjA ane Adika zabdathI bhakti, vaMdanA, vaiyAvRtya vagere samajavAM. A to deva-guru-zAstra mATe hoya che ane upavAsa Adika vrata che te zubhakriyA che. temAM AtmAnA rAgasahita zubha pariNAma che, tenAthI puNyakarma thAya che. mATe tene puNya kahe che. tenuM phaLa svargAdika bhogonI prApti che. mohanA kSobhathI rahita AtmAnA pariNAmane dharma samajavo. mithyAtva to atattvArtha zraddhAna che. krodha-mAna-arati-zoka-bhaya-jugupsA-A cha draSaprakRti che ane mAyA, lobha, hAsya tathA rati-A cAra tathA puruSa, strI temaja napuMsaka-e traNa vikAra evI sAta prakRti rAgarUpa che. temanA nimittathI AtmAno jJAna-darzanasvabhAva vikAra sahita, kSobharUpa, calAcala ne vyAkuLa thAya che. mATe A vikArothI rahita thAya tyAre zuddha darzana-jJAnarUpa nizcaya thAyate AtmAno "dharma' che. A dharmathI AtmAnA AgAmI karmano Asrava aTakIne saMvara thAya che ane pahelAM bAMdhelAM karmonI nirjarA thAya che. saMpUrNa nirjarA thaI jAya tyAre mokSa thAya che. (zubhathI) ekadeza mohanA kSobhanI hAni thAya che, mATe zubha pariNAmane paNa upacArathI dharma kahe che ane je kevaLa zubha pariNAmane ja dharma mAnIne saMtoSa pAme che tene dharmanI prApti thatI nathI. A jinamatano upadeza che. 83 have kahe che ke je puNane ja dharma jANIne zraddhAna kare che tene kevaLa bhoganuM nimitta che, karmakSayanuM nimitta nathI: saddahRdi ya pattedi ya rocedi ya taha puNo vi phaasedi| puNNaM bhoyaNimittaM Na hu so kammakkhayaNimittaM / / 84 / / zraddhAti ca pratyeti ca rocate ca tathA punarapi spRshti| puNyaM bhoganimittaM na hi tat krmkssynimittm|| 84 / / Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 186 (aSTapAhuDa paratIta, ruci, zraddhAna ne sparzana kare che puNyanuM te bhoga keruM nimitta che, na nimitta karmakSaya taNuM. 84 artha:- je puruSa puNyane dharma jANIne zraddhAna kare che, pratIti kare che, ruci kare che ane sparza kare che temane "puNya' bhoganuM nimitta che. tenAthI svargAdika bhoga prApta thAya che paNa te puNya karmanA kSayanuM nimitta thatuM nathI. -A pragaTa jANavuM joIe. bhAvArtha:- zubhakriyArUpa puNyane dharma jANI tenuM zraddhAna, jJAna, AcaraNa kare che tene puNyakarmano baMdha thAya che, tenAthI svargAdinA bhogonI prApti thAya che paNa tenAthI karmanA kSayarUpa saMvara-nirjarA-mokSa thatAM nathI. 84 have kahe che ke je AtmAnA svabhAvarUpa dharma che te ja mokSanuM kAraNa che evo niyama appA appammi rao rAyAdisu syldosprictto| saMsArataraNahedU dhammo tti jiNehiM nniddittuN|| 85 / / AtmA Atmani rataH rAgAdiSu skldossprityktH| saMsArataraNahetu: dharma iti jinaiH nirdissttm|| 85 / / rAgAdi doSa samasta choDI AtamA nijarata rahe 'bhavataraNa kAraNa dharma che te-ema jinadevo kahe. 85 artha - jo AmA samasta rAgAdika doSothI rahita thaIne AtmAmAM ja rata thaI jAya to AvA dharmane jinezvaradeve saMsAra-samudrathI taravAnuM kAraNa kahyuM che. bhAvArtha- je pahelAM kahyuM hatuM ke mohanA kSobhathI rahita AtmAnA pariNAma che te dharma che to evA dharma ja saMsArathI pAra karanAra mokSanuM kAraNa bhagavAne kahyuM che. A niyama che. 85 have A ja arthane daDha karavA mATe kahe che ke je AtmAne iSTa nathI karato ane samasta puNyanuM AcaraNa kare che to paNa siddhi pAmato nathI: aha puNa appA Nicchadi puNNAI karedi nnirvsesaaiN| taha viNa pAvadi siddhiM saMsArattho puNo bhnnido||86 / / atha punaH AtmAnaM necchati puNyAni karoti nirvshessaani| tathApi na prApnoti siddhiM saMsArastha: puna: bhnnitH|| 86 / / 1 bhavataraNa kAraNa = saMsArane tarI javAnA kAraNabhUta. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 187 paNa Atmane icchayA vinA puNyo azeSa kare bhale, topaNa lahe nahi siddhine, bhavamAM bhame-Agama kahe. 86 artha- athavA je puruSa AtmAne iSTa karato nathI, tenuM svarUpa jANato nathI, aMgIkAra karato nathI ane sarva prakAranA samasta puNya kare che to paNa siddhi (mokSa) pAmato nathI paraMtu te puruSa saMsAramAM ja bhramaNa kare che. bhAvArtha:- Atmika dharma dhAraNa karyA vinA sarva prakAranA puNyanuM AcaraNa kare to paNa mokSa thato nathI, saMsAramAM ja rahe che. kadAcit svargAdika bhoga pAme to tyAM bhogomAM Asakta thaIne rahe, tyAMthI cyavIne ekendriyAdika thaIne saMsAramAM ja bhramaNa kare che. 86 have A kAraNathI AtmAnuM ja zraddhAna karo, prayatnapUrvaka jANo, mokSa prApta karo evo upadeza kare che: eeNa kAraNeNa ya taM appA saddaheha tivihenn| jeNa ya laheha mokkhaM taM jANijjaha pyttenn|| 87 / / etena kAraNena ca taM AtmAnaM zraddhatta trividhen| yena ca labhadhvaM mokSaM taM jAnIta prytnen|| 87 / / A kAraNe te AtmanI trividhe tame zraddhA karo, te AtmAne jANo prayatna, muktine jethI varo. 87 artha:- pahelAM kahyuM hatuM ke AtmAno dharma to mokSa che te ja kAraNathI kahe che ke he bhavya jIvo! tame e AtmAne prayatnapUrvaka sarva prakAranA udyama karIne yathArtha jANo, te AtmAnuM zraddhAna karo, pratIti karo, AcaraNa karo. mana-vacana-kAyAthI evuM karo ke jethI mokSa pAmo. bhAvArtha:- jene jANavAthI ane jenuM zraddhAna karavAthI mokSa pamAya tene ja jANavAthI ane tenuM ja zraddhAna karavAthI te mokSa prApti karAve che. mATe AtmAne jANavAnuM kArya sarva prakAranA udhamapUrvaka karavuM joIe. tethI ja mokSanI prApti thAya che. tethI bhavyajIvone Aja upadeza che. 87 have kahe che ke bAhya hiMsAdika kriyA vinA ja azuddha bhAvathI taMdulamatsya jevo jIva paNa sAtamI narake gayo tyAre anya moTA jIvonI to zuM vAta ? : Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 188 (aSTapAhuDa maccho vi sAlisittho asuddhabhAvo gao mhaannryN| iya NAuM appANaM bhAvaha jiNabhAvaNaM Nicca / / 88 / / matsyaH api zAlisiktha: azuddhabhAva: gataH mhaanrkm| iti jJAtvA AtmAnaM bhAvaya jinabhAvanAM nitym||88|| avizuddha bhAve matsya taMdula paNa gayo mahA narakamAM, tethI nijAbhA jANI nitya tuM bhAva re! jinabhAvanA. 88 artha:- he bhavya jIva! tuM dekha, zAlisikatha (taMdula nAmano masya) te paNa azuddha bhAva svarUpa thaIne mahAnaraka ( sAtamInaraka) mAM gayo. mATe tane upadeza ApIe chIe ke potAnA AtmAne jANavAne mATe niraMtara jinabhAvanA kara. bhAvArtha- azuddha bhAvonA mAhAbhyathI taMdulamasya jevo nAno jIva paNa sAtamI narakamAM gayo to anya moTA jIvo kema narakamAM na jAya? tethI bhAva zuddha karavAno upadeza che. bhAva zuddha thavAthI potAnA ane bIjAnA svarUpane jANavAnuM bane che. potAnA ane bIjAnA svarUpanuM jJAna jinadevanI AjJAnI bhAvanA niraMtara bhAvavAthI thAya che. mATe jinadevanI AjJAnI bhAvanA niraMtara karavI yogya che. taMdula matsyanI kathA AvI che :- kAkaMdIpurInA rAjA surasena hatA. te mAMsabhakSI banI gayA. ane atyaMta lolupI, niraMtara mAMsa khAvAnI icchA rAkhatA hatA. tene "pitRpriya' nAmano rasoyo hato. te aneka jIvonuM mAMsa haMmezA khavaDAvato hato. tene sarpa DasI gayo tethI marIne svayaMbhUramaNa samudramAM moTo maccha thayo. rAjA surasena paNa marIne tyAM ja te mahAmacchanA kAnamAM taMdula maccha thayo. tyAM mahAmacchanA mukhamAM aneka jIva Ave ane bahAra nIkaLI jAya tyAre taMdula maccha temane joIne vicAra kare ke A mahAmaccha abhAgiyo che, je mukhamAM AvelA jIvone khAto nathI. jo mAruM zarIra ATaluM moTuM hota to A samudranA badhA jIvone khAI jAta. AvA bhAvonA pApathI jIvone khAdhA vagara ja sAtamI narakamAM gayo ane mahAmaccha to khAvAvALo hato tethI te to narakamAM jAya ja jAya. mATe azuddha bhAvasahita bAhya pApa kare te narakanuM kAraNa che ja, paraMtu bAhya hiMsAdika pApa karyA vinA kevaLa azuddha bhAva paNa tenI jevA ja che. tethI bhAvomAM azubha dhyAna choDIne zubha dhyAna karavuM yogya che. ahIM evuM paNa jANavuM ke je pahelAM rAjya pAmyo huto te, pahelAM puNya karyuM hatuM tenuM phaLa hatuM. pachI kubhAva thayA tyAre narake gayo. mATe AtmajJAna vinA kevaLa puNya ja mokSanuM sAdhana nathI. 88 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 189 have kahe che ke bhAva vagaranAne bAhya parigrahanA tyAgAdika sarve niprayojana che : bAhirasaMgaccAo girisaridarikaMdarAi aavaaso| sayalo NANajjhayaNo Niratthao bhAvarahiyANaM / / 89 / / bAhyasaMgatyAgaH girisariddarIkaMdarAdau aavaasH| sakalaM jJAnAdhyayanaM nirarthakaM bhAvarahitAnAm / / 89 / / re! bAhyaparigrahatyAga, parvata-kaMdarAdinivAsane jJAnAdhyayana saghaLuM nirarthaka bhAvavirahita zramaNane. 89 artha:- je puruSa bhAvarahita che, zuddha AtmAnI bhAvanAthI rahita che ane bAhya AcaraNathI saMtuSTa che, teno bAhya parigrahano tyAga nirarthaka che. giri (parvata), darI (parvatanI guphA), sarita (nadInI pAse), kaMdara (parvatanA pANIthI cIrAyeluM sthAna) ityAdi sthAnomAM rahevuM nirarthaka che. dhyAna karavuM, Asana dvArA manane rokavuM, adhyayana (vAMcana) e badhuM nirarthaka bhAvArtha- bAhya kriyAnuM phaLa AtmajJAna sahita hoya to saphaLa che, anyathA badhuM nirarthaka che. puNyanuM phaLa hoya topaNa saMsAranuM ja kAraNa che, mokSaphaLa nathI. 89 have upadeza kare che ke bhAvazuddhi mATe indriyAdine vaza karo, bhAvazuddhi vinA bAhyavezano ADaMbara na karo : bhaMjasu indiyaseNaM bhaMjasu maNamakkaDaM pyttenn| mA jaNaraMjaNakaraNaM bAhiravayavesa taM kunnsu|| 90 / / bhaMgdhi indriyasenAM bhaMgdhi manomarkaTaM prytnen| mA janaraMjanakaraNaM bahivrataveSa tvNkaarssiiH|| 90 / / tuM indrisenA toDa manamarkaTa tuM vaza kara yatnathI, nahi kara tuM janaraMjanakaraNa bahiraMga-vratavezI banI. 90 artha - he mune ! tuM indriyonI senAno nAza kara-viSayomAM na rama, manarUpI markaTane prayatnapUrvaka khUba udhama karIne vaza kara-vazIbhUta kara paNa bAhyavratano veSa lokone khuza karavA mATe dhAraNa na kara. bhAvArtha:- munino bAhya veSa lokone raMjana karavAvALo che. tethI A upadeza che 1 manamarkaTa = manarUpI mAMkaDuM; manarUpI vAMdaruM. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 19 (aSTapAhuDa ke lokaraMjanathI kaMI paramArtha siddha thato nathI. mATe indriyo ane manane vazamAM rAkhavA mATe bAhya yatna kare to zreSTha che. indriyo ane manane vazamAM rAkhyA vinA kevaLa lokaraMjana mATe veSa dhAraNa karavAthI kaMI paramArtha siddha thato nathI. 9) have pharI upadeza kahe che: NavaNokasAyavaggaM micchattaM cayasu bhaavsuddhaae| ceiyapavayaNaguruNaM karehi bhattiM jinnaannaae|| 91 / / navanokaSAyavarga mithyAtvaM tyaja bhaavshuddhyaa| caityapravacanaguruNAM kuru bhaktiM jinaajnyyaa|| 91 / / mithyAtva ne nava nokaSAya tuM choDa bhAvavizuddhithI; kara bhakti jina-AjJAnusAra tuM caitya-pravacana-guru taNI. 91 artha:- he mune ! tuM hAsya, rati, arati, zoka, bhaya, jugupsA, strIveda, puruSaveda, napuMsakaveda e nava nokaSAyano samuhu tathA mithyAtva-ene bhAvazuddhi dvArA choDa ane jinaAjJAthI caitya, pravacana ane guru emanI bhakti kara. 91 have pharI kahe che: titthayara bhAsiyatthaM gaNaharadevehiM gaMthiyaM smm| bhAvahi aNudiNu atulaM visuddha bhAveNa suyaNANaM / / 92 / / tIrthaMkarabhASitArthaM gaNadharadevaiH grathitaM samyak / bhAvaya anudinaM atulaM vizuddhabhAvena shrutjnyaanm||92|| "tIrthezabhASita-arthamaya, gaNadhara suviracita jeha che, pratidina tuM bhAva vizuddhabhAve te atula zrutajJAnane. 92 artha - he mune ! tuM je zrutajJAnane tIrthakara bhagavAnane kahyuM che ane gaNadharadevoe gUMthI arthAt zAstrarUpa racanA karI che tene samyaka rIte bhAva zuddha karI niraMtara bhAvanA kara. kevuM che e zrutajJAna? atula che-enI barAbarI karI zake evuM anya matanuM kaheluM zrutajJAna nathI. 92 AvuM karavAthI zuM thAya che? te kahe che: 1 tIrthazabhASita = tIrthakara deve kahela. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 191 'pIUNa NANasalilaM nnimmhtisddaahsosummukkaa| hoMti sivAlayavAsI tihuvaNacUDAmaNI siddhaa|| 93 / / pItvA jJAnasalilaM nirmthytRssaadaahshossonmuktaa| bhavaMti zivAlayavAsinaH tribhuvana cUDAmaNayaH siddhaaH|| 93 / / jIva jJAnajaLa pI, tIvratRSNAdAhazoSa thakI chUTI, zivadhAmavAsI siddha thAya-trilokanA cUDAmaNi. 93 artha - pUrvokta prakAre bhAvazuddha karavAthI jJAnarUpI jaLa pIne siddha thAya che. kevA che siddha? nirmadhya arthAt mathyA na jAya (?) evA tRSA, dAha ane zoSathI rahita che, A prakAre siddha thAya che. jJAnarUpI jaLa pIvAnuM A phaLa che. siddha zivAlaya arthAt muktirUpI mahelamAM rahevAvALA che. lokanA zikhara upara jemano vAsa che. tethI kevA che? traNabhuvananA cUDAmaNi che, -mukuTamaNi che tathA traNabhuvanamAM je sukha nathI evA paramAnaMda avinAzI sukhane teo bhogave che. A pramANe teo traNabhuvananA mukuTamaNi che. bhAvArtha- zuddhabhAva karI jJAnarUpI jaLa pIvAthI tRSNA, dAha, zoSa maTI jAya che. tethI evuM kahyuM che ke paramAnaMdarUpa siddha hoya che. 93 have bhAvazuddhi mATe pharI upadeza kare che - dasa dasa do suparIsaha sahahi muNI sayalakAla kaaenn| sutteNa appamatto saMjamaghAdaM pmottuunn||94 / / daza daza dvau suparISahAn sahasva mune! sakalakAlaM kaayen| sUtreNa apramattaH saMyamaghAtaM prmucy|| 94 / / bAvIza pariSaha sarva kALa saho mune ! kAyA vaDe, apramatta rahI, sUtronusAra, nivArI saMyamaghAtane. 94 artha - he mune ! tuM dasa-dasa-be arthAt bAvIza je supariSaha arthAt atizaya karIne sahevA yogyane sUtraNa arthAt jevAM jinavacanamAM kahyAM che tevI rItithI nipramAdI thaIne saMyamano ghAta dUra karIne tArI kAyAthI sadA kALa niraMtara sahana kara. bhAvArtha- jethI saMyamamAM harakta na Ave ane pramAdanuM nivAraNa thAya tevA muni niraMtara sudhA, tRSA Adi bAvIsa pariSahu sahana kare. tene sahana karavAnuM prayojana sUtramAM 1 pAThAntara = pAuNa. 2 pAThAntara = prApya. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 192 (aSTapAhuDI evuM kahyuM che ke tene (pariSahane) sahana karavAthI karmanI nirjarA thAya che ane saMyamanA mArgathI chUTI javAtuM nathI, pariNAma deDha thAya che. 94 have kahe che ke je pariSaha sahavAmAM daDha hoya che te upasarga AvavA chatAM paNa daDha rahe che, Tyuta thatA nathI tenuM dRSTAMta kahe che: jaha pattharo Na bhijjai pariTThio diihkaalmudenn| taha sAhU vi Na bhijjai uvsggpriishehiNto||95|| yathA prastara: na bhidyate paristhitaH dIrghakAla mudken| tathA sAdhurapi na bhidyate upasarga priisshebhyH|| 95 / / paththara rahyo cira pANImAM bhedAya nahi pANI vaDe, tyama sAdhu paNa bhedAya nahi upasarga ne parISaha vaDe. 95 artha:- jema paththara jaLamAM ghaNA kALa sudhI rahevA chatAM paNa bhedAto nathI tevI ja rIte sAdhu upasarga-parISahothI bhedAtA nathI. bhAvArtha - paththara evA kaThora hoya che ke te ghaNA samaya sudhI pANImAM rahe to paNa temAM pANI pravezI zakatuM nathI. tevI ja rIte sAdhunA pariNAma paNa evA daDha hoya che ke upasarga-parISahu AvavA chatAM paNa saMyamanA pariNAmathI cuta thatA nathI ane pahelAM kahyuM tema saMyamano ghAta na thAya tema parISahu sahe. jo kadAcit saMyamano ghAta thato jANe to paNa jema ghAta na thAya tema kare. 95 have parISaha Ave tyAre bhAva zuddha rahe evo upAya kahe che: bhAvahi aNuvekkhAo avare paNavIsabhAvaNA bhaavi| bhAvarahieNa kiM puNa bAhiraliMgeNa kAyavvaM / / 96 / / bhAvaya anuprekSAH aparAH paMcaviMzatibhAvanAH bhaavy| bhAvarahitena kiM punaH bAhyaliMgena krttvym|| 96 / / tuM bhAva dvAdaza bhAvanA, vaLI bhAvanA paccIzane; zuM che prayojana bhAvavirahita bAhyaliMga thakI are ! 96 artha - he mune! tuM anuprekSA arthAt anitya Adi bAra anuprekSA che temanI bhAvanA bhAva, ane apara arthAt adha pAMca mahAvratonI paccIsa bhAvanA kahI che temanI bhAvanA kara. bhAva rahita je bAhyaliMga che tenAthI zuM kAma che? arthAt kaMI paNa nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 193 bhAvArtha- kaSTa Ave tyAre bAra anuprekSAonuM citana karavuM yogya che. emanA nAma A pramANe che:- (1) anitya, (2) azaraNa, (3) saMsAra, (4) ekatva, (5) anyatva, (6) azuciva, (7) Agnava, (8) saMvara, (9) nirjarA, (10) loka, (11) bodhidurlabha, ane (12) dharma. temanI ane pAMca mahAvratanI paccIza bhAvanAone bhAvavI e moTo upAya che. temanuM vAraMvAra ciMtana karavAthI kaSTamAM pariNAma bagaDatA nathI, mATe A upadeza. 96 have pharI bhAva zuddha rAkhavA mATe jJAnano abhyAsa karavAnuM kahe che: savvavirao vi bhAvahi Nava ya payatthAI satta tccaaii| jIvasamAsAiM muNI cudsgunntthaannnnaamaaii|| 97 / / sarva varitaH api bhAvaya nava padArthAn sapta tttvaani| jIvasamAsAn mune! cturdshgunnsthaannaamaani|| 97 / / pUraNavirata paNa bhAva tuM nava artha, tattvo sAtane, muni ! bhAva jIvasamAsane, guNasthAna bhAva tuM caudane. 97 artha - he mune ! tuM sarva parigrAdikathI virakta thaI gayo che, mahAvrata sahita cho to paNa bhAvavizuddhine mATe nava padArtha, sAta tattva, cauda jIvasamAsa ane cauda guNasthAna-temanAM nAma, lakSaNa, bheda ityAdinI bhAvanA bhAva. bhAvArtha - padArthonA svarUpanuM ciMtana karavuM e bhAvazuddhino moTo upAya che, mATe A upadeza che. temanAM nAma tathA svarUpa anya granthomAMthI jANavA. 97 have bhAvazuddhine mATe anya upAya kahe che : NavavihabaMbhaM payaDahi abbhaM dasavihaM nnmottuunn| mehUNasaNNAsatto bhamio si bhavaNNave bhiime|| 98 / / navavidhabrahmacaryaM prakaTya abrahma dazavidhaM prmucy| maithunasaMjJAsaktaH bhramito'si bhavArNave bhiime|| 98 / / abrahma dazavidha TALI tuM pragaTAva navavidha brahmane; re! mithunasaMjJAsakta teM karyuM bhramaNa bhIma bhavArNave. 98 artha - he jIva! tuM pahelAM dasa prakAranAM abrahma che tene choDIne nava prakAranuM brahmacarya 1 pUraNavirata = pUrNavirata; sarvavirata. 2 mithunasaMjJAsakta = maithunasaMjJAmAM Asakta. 3 bhImabhavArNava = bhayaMkara saMsArasamudra. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 194 (aSTapAhuDa che tene pragaTa kara, bhAvomAM pratyakSa kara. A upadeza eTalA mATe Apyo che ke tuM maithunasaMjJAje kAmasevananI abhilASA-temAM Asakta thaIne azuddha bhAvothI A bhIma (bhayAnaka ) saMsArarUpI samudramAM bhramaNa karato rahyo. bhAvArtha:- A prANI maithunasaMjJAmAM Asakta thaIne gRhasthapaNAdika aneka upAyothI strIsevanAdika azuddha bhAvomAM azubha kAryomAM pravarte che, tethI A bhayAnaka saMsArasamudramAM bhramaNa kare che. mATe A upadeza che ke-dasa prakAranA abrahma choDIne nava prakAranuM brahmacarya aMgIkAra karo. dasa prakAranuM abrahma A pramANe che :- (1) prathama to strInuM ri (2) pachI dekhavAnI ciMtA karavI, (3) pachI nizvAsa nAkhavo, (4) pachI jvara thavo, (5) pachI dAha thavo, (6) pachI kAmanI ruci thavI (7) pachI mUcha AvavI, (8) pachI unmAda thavo, (9) pachI jIvavAno saMdehu thavo, ane (10) pachI maraNa thavuM. -AvA dasa prakAranA abrahma che. nava prakAranuM brahmacarya A prakAre che :- nava kAraNothI brahmacarya bagaDe che. tenAM nAma A prakAre che :- (1) strIsevana karavAnI abhilASA, (2) strInA aMgone sparzana, (3) puSTa rasanuM sevana, (4) strIthI saMsakta (sparzita) vastu-zapyA AdinuM sevana, (5) strInuM mukha, netra Adine dekhavuM, (6) strIno satkAra-puraskAra karavo, (7) pahelAM karela strI sevanane yAda karavuM, (8) AgAmI strI sevananI abhilASA karavI ane (9) manavAMchita iSTa viSayonuM sevana karavuM- AvA nava prakAra che. teno tyAga karavo te nava bhedarUpa brahmacaryanuM pAlana karavuM-e paNa nava prakAra che. Ama karavuM te paNa bhAva zuddha karavAno upAya che. 98 have kahe che ke je bhAva sahita muni che te ArAdhanAnA catune pAme che. bhAva vinA te paNa saMsAramAM bhramaNa kare che: bhAvasahido ya muNiNo pAvai ArAhaNAca ukkaM c| bhAva rahido ya muNivara bhamai ciraM diihsNsaare|| 99 / / bhAvasahitazca muninaH prApnoti ArAdhanAcatuSkaM c| bhAvarahitazca munivara! bhramati ciraM dIrgha sNsaare|| 99 / / bhAve sahita munivara lahe ArAdhanA caturaMgane; bhAve rahita to he zramaNa ! cira dIrthasaMsAre bhame. 99 artha - he munivara! je bhAvasahita che te darzana-jJAna-cAritra-tapa evI ArAdhanAnA catuSTayane pAme che, te muniomAM pradhAna che ane je bhAvarahita muni che te ghaNA lAMbAkALa sudhI dIrthasaMsAramAM bhramaNa kare che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 195 bhAvArtha:- nizcaya samyakatvanuM-zuddha AtmAnuM-anubhUtirUpa zraddhAna te bhAva che. AvA bhAva sahita hoya tene cAra ArAdhanA hoya che. tenuM phaLa arahaMta-siddhapada che ane AvA bhAvathI rahita hoya tene ArAdhanA hotI nathI, tenuM phaLa saMsAranuM bhramaNa che. evuM jANIne bhAva zuddha karavo e upadeza che. 99 have bhAvonA ja phaLane vizeSarUpathI kahe che - pAvaMti bhAvasavaNA kallANa paraMparAI sokkhaaii| dukkhAI davvasavaNA Naratiriyakudeva jonniie|| 100 / / pApnuvaMti bhAvazramaNAH kalyANaparaMparAH saukhyaani| duHkhAni dravyazramaNA: nrtirykkudevyonau|| 100 / / re! bhAvamuni kalyANakonI zreNiyuta saukhyo lahe; ne dravyamuni tiryaMca-manuja-kudevamAM du:kho sahe. 1OO artha:- je bhAvabhramaNa che-bhAvamuni che. teo jemAM kalyANanI paraMparA che evA sukhone pAme che ane je dravyazramaNa che te tiryaMca, manuSya ke kudeva yonimAM duHkhone prApta thAya bhAvArtha- bhAvamuni samyagdarzana sahita che. teo to solaha kAraNa bhAvanA bhAvIne garbha, janma, tapa, jJAna, ne nirvANa-e paMcakalyANako sahita tIrthaMkarapada pAmIne mokSa prApta kare che ane je samyagdarzana rahita dravyamuni che te tiryaMca, manuSya ke kudeva yoni pAme che. A bhAvanA vizeSathI phaLanuM vizeSa che. 1OO have kahe che ke azuddha bhAvathI azuddha ja AhAra ryo, tethI durgati ja pAmyo : chAyAladosadUsiyamasaNaM gasiuM asuddha bhaavenn| patto si mahAvasaNaM tiriyagaIe annppvso|| 101 / / SaTcatvAriMzadoSadUSitamazanaM grasitaM ashuddhbhaaven| prAptaH asi mahAvyasanaM tiryaggatau anaatmvshH|| 101 / / avizuddha bhAve doSa chaMtALIsa sahu grahI azanane, tiryaMcagati madhye tuM pAmyo duHkha bahu paravazapaNe. 101 artha:- he mune ! te azuddha bhAvathI chetALIsa doSothI dUSita azuddha azana (AhAra) khAdhuM, tethI tiryaMcagatimAM parAdhIna thaIne mahAna kaSTa prApta karyuM. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 196 (aSTapAhuDa bhAvArtha:- muni chetAlIsa doSa rahita zuddha AhAra kare che, batrIsa aMtarAya TALe che, cauda maLadoSa rahita AhAra kare che. tethI je muni thaIne sadoSa AhAra kare che tenAthI jaNAya che ke tenA bhAva ja zuddha nathI. tene A upadeza che ke huM mune! te doSa sahita azuddha AhAra ryo tethI tiryaMcagatimAM pahelAM bhramaNa karyuM ane kaSTa sahyuM. mATe bhAva-zuddha karIne zuddha AhAra kara, jethI pharIne bhramaNa karavuM na paDe. chetAlIsa doSamAMthI soLa to uddagama doSa che, te AhAra banavAnA che, je zrAvakane Azrita che; soLa utpAdana doSa che, te munine Azrita che; dasa doSa eSaNAnA che, te AhArane Azrita che ane cAra pramANa AdikanA che. temanA nAma tatha svarUpa 'mULAcAra', 'AcAra sAra" graMthathI jANavA. 101 have pharI kahe che: saccittabhattapANaM giddhI dappeNa'dhI pbhuttuunn| patto si tivvadukkhaM aNAikAleNa taM ciNt||102 / / sacittabhaktapAnaM gRddhyA darpaNa adhI: prbhujy| prApto'si tIvraduHkhaM anAdikAlena tvaM cinty|| 102 / / tuM vicAra re! -te duHkha tIvra lahyAM anAdi kALathI, karI azana-pAna sacittanAM ajJAna-gRddhi-darpathI? 102 artha - he jIva! tuM durbuddhi (ajJAnI) thaIne aticAra sahita tathA ati garva (uddhatapaNA) thI sacitta bhojana tathA pAna-jIvasahita AhArapANI-laIne anAdi kALathI tIvra duHkha pAmyo eno vicAra kara-ciMtana kara. bhAvArtha- munine upadeza kare che ke anAdi kALathI jyAMsudhI ajJAnI rahyo-jIvanuM svarUpa jANyuM nahi-tyAMsudhI sacitta (jIvasahita) AhAra-pANI karIne saMsAramAM tIvra narakAdinAM duHkha pAmyo. have muni thaIne bhAva zuddha karI sacitta AhAra-pANI na kara, nahIM to pharI pahelAnI jema du:kha pAmIza. 102 have pharI kahe cheH kaMdaM mUlaM bIvaM puppha pattAdi kiMci sccittN| asiUNa mANagavvaM bhamio si annNtsNsaare|| 103 / / kaMdaM mUlaM bIjaM puSpaM patrAdi kiMcit scittm| azitvA mAnagarve bhramitaH asi anaMta sNsaare|| 103 / / 1 darpa = uddhatAI; garva. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 197 kaMI kaMda-mUlo, patra-puSpo, bIja Adi sacittane tuM mAna-madathI khAIne bhaTakayo anaMta bhavArNave. 103 artha:- kaMda-sUraNa. Adi; bIja-caNA Adi annAdika; mULa-Adu, mULo, gAjara vagere; puSpa-phUla, patranAgaravela vagere-tene Adi karIne je kaMI paNa sacitta vastu hatI tene varga karIne temanuM bhakSaNa karyuM. tethI he jIva ! te anaMta saMsAramAM bhramaNa karyuM. bhAvArtha- kaMdamULa Adi sacitta anaMta jIvonI jAya che tathA anya bIjAdika vanaspati sacitta che-enuM bhakSaNa karyuM. prathama to mAna karIne-ame tapasvI chIe, amAre gharabAra nathI, vananA puSpa-phaLAdi khAIne tapasyA karIe chIe evA mithyASTi tapasvI thaIne mAna karIne-khAdhuM tathA garvathI uddhata thaIne doSa mAnyo nahIM, svacchaMdI banI sarvabhakSI thayo. evA A kaMdAdikane khAIne A jIve saMsAramAM bhramaNa karyuM. have muni thaIne tenuM bhakSaNa na kara ema upadeza che. anya matanA tapasvI kaMdamULAdika phaLaphUla khAIne potAne mahaMta mAne che, temano niSedha che. 103 have vinaya Adino upadeza kare che. pahelAM vinayanuM varNana che: viNayaM paMcapayAraM pAlahi mnnvynnkaayjoenn| aviNayaNarA suvihiyaM tatto muttiM na paavNti|| 104 / / vinayaH paMcaprakAraM pAlaya mnovcnkaayyogen| avinatanarAH suvihitAM tato muktiM na praapnuvNti||104 / / re! vinaya pAMca prakArano tuM pALa mana-vacanutana vaDe; nara hoya je avinIta te pAme na suvihita muktine. 104 artha:- he mune ! je kAraNathI avinayI manuSya uccaprakAranI muktine pAmatA nathI arthAta abhyadaya tIrthaMkarAdi sahita mukti pAmatA nathI. tethI ame upadeza karIe chIe kevaMdanA, (hAtha joDavA), caraNomAM paDavuM, AvatAnI sAthe UbhA thavuM, sAme javuM ane anukULa vacana kahevA-A pAMca prakAro vinaya che athavA jJAna, darzanacAritra, tapa ane temane dhAraNa karanAra puruSano vinaya karavo-evA pAMca prakAranA vinayanuM tuM mana-vacana-kAya-traNe yogothI pAlana kara. bhAvArtha - vinaya vinA mukti nathI. tethI vinayano upadeza che. vinayamAM ghaNA guNo che, jJAnanI prApti thAya che, mAnakaSAyano nAza thAya che. ziSTAcAranuM pAlana che ane kalahanuM nivAraNa che. ityAdi vinayanA guNo jANavA mATe je samyagdarzanAdithI mahAna che temano vinaya karo e upadeza che ane je vinaya vinA jinamArgathI bhraSTa thayA, vastrAdika sahita je mokSamArga mAnavA lAgyA temano niSedha che. 104 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 198 (aSTapAhuDa have bhaktirUpa vaiyAvRtyano upadeza kare che: NiyasattIe mahAjasa bhattIrAeNa nnicckaalmmi| taM kuNa jiNa bhatti paraM vijjAvaccaM dasaviyappaM / / 105 / / nijazaktyA mhaayshH| bhaktirAgeNa nitykaale| tvaM kurU jina bhakti paraM vaiyAvRtyaM dshviklpm|| 105 / / tuM he mahAyaza ! bhaktirAga vaDe svazaktipramANamAM jinabhaktirata 'dazabheda vaiyAvRjyane Acara sadA. 105 artha:- he mahAyaza! he mune ! jinabhaktimAM tatpara thaIne bhaktinA rAgapUrvaka te dasa bhedarUpa vaiyAvRtyane sadAkALa tuM potAnI zakti anusAra kara. "vaiyAvRtya" -bIjAne kaSTa Ave tyAre tenI sevAcAkarI karavI tene kahe che. tenA dasa bheda che-(1) AcArya, (2) upAdhyAya, (3) tapasvI, (4) zaikSya, (5) glAna, (6) gaNa, (7) kuLa, (8) saMgha, (9) sAdhu ane (10) manojJa-A dasa bheda muninA che. temanI vaiyAvRtya kare che tethI dasa bheda kahyA che. 105 have potAnA doSane gurunI pAse kahevo-evI gano upadeza kare che: jaM kiMciM kayaM dosaM maNavayakAehiM asuhbhaavenn| taM garahi gurusayAse gArava mAyaM ca mottuunn|| 106 / / yaH kazcit kRtaH doSaH manovacaH kAyaiH azubha bhaaven| taM gaha~ gurusakAze gAravaM mAyAM ca muktvA / / 106 / / teM azubha bhAve mana-vaca-tanathI rco kaMI doSa je, kara gaNA gurunI samIpe garva-mAyA choDIne. 106 artha - he mune ! je kaMI mana-vacana-kAyadvArA azubhabhAvothI pratijJAmAM doSa lAgyo hoya tene gurunI pAse potAnuM gaurava (mahaMtapaNAno garva) choDIne ane mAyA (kapaTa) choDIne mana-vacana-kAyane saraLa karIne gaha kara arthAt vacana dvArA prakAzita kara. bhAvArtha- potAne koI doSa lAgyo hoya ane niSkapaTa thaIne gurune kahe to te doSa nivRtta thaI jAya. jo pote zalyavAna rahe to munipadamAM e moTo doSa che. tethI potAno doSa chupAvavo nahi, jevo hoya tevo saraLa buddhithI guruonI pAse kahe to doSa maTe-A 1 dazabheda = dazavidha Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 199 upadeza che. kALanA nimittathI munipadathI bhraSTa thayA pachI guruonI pAse prAyazcita lIdhuM nahIM, tyAre viparIta thaIne alaga saMpradAya banAvI lIdho, Ama viparyaya thayo. 106 have kSamAno upadeza kahe che - dujjavayaNacaDakkaM NiThurakaDuyaM sahati sppurisaa| kammamalaNAsaNaTuM bhAveNa ya NimmamA svnnaa|| 107 / / durjanavacanacapeTAM niSThurakaTukaM sahante stpurussaaH| karmamalanAzanArthaM bhAvena ca nirmamAH zramaNAH / / 107 / / durjana taNI niSphara-kaTuka vacanorUpI thappaDa sahe sapuruSa nirmamabhAvayuta-muni karmamaLalayahetue. 107 artha:- puruSa muni che, teo durjananA vacanarUpa capeTane-je niSphara (kaThora), dayA rahita ane kaTuka (sAMbhaLatAM ja kAnomAM tIkSNa zULa samAna lAge) evI capeTa che tene-sahana kare che, teo zAmATe sahe che? karmono nAza thavA mATe sahe che. pahelAM azubha karma bAMdhyAM hatAM tenA nimittathI durjane kaThora vacana kahyAM, pote sAMbhaLyA. tene upazama pariNAmathI pote sahyA tyAre azubha karma udayamAM AvI kharI gayA. AvA tIkSNa vacano sahevAthI karmano nAza thAya te muni sanduruSa kevAM che? potAnA bhAvathI vacanAdikathI nirmamatva che-vacanathI tathA mAnakaSAyathI ane dehAdikathI mamatva nathI. mamatva hoya to durvacana sahyAM na jAya. teo ema na jANe ke eNe mane durvacana kahyAM. tethI mamatvanA abhAvathI durvacana sahana kare che. mATe muni thaIne koI upara krodha na karavo e upadeza che. laukikamAM paNa je moTA puruSo che teo durvacana sAMbhaLIne krodha karatA nathI, to munine sahevuM ucita ja che. je krodha kare che te kahevAnA tapasvI che, sAcA tapasvI nathI. 107 have kSamAnuM phaLa kahe che: pAvaM khavai asesaM khamAe paDimaMDio ca munnipvro| khevara amaraNarANaM pasaMsaNIo dhuvaM hoi|| 108 / / pApaM kSipati azeSa kSamayA parimaMDita ca muniprvrH| khecarAmaranarANAM prazaMsanIyaM dhruvaM bhvti|| 108 / / 1 karmamaLalayahetae = karmamaLano nAza karavA mATe. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 2OO (aSTapAhuDI munipravara parimaMDita kSamAthI pApa niHzeSe dahe, nara-amara-vidhAdhara taNA stutipAtra che nizcitapaNe. 108 artha - je munipravara (muniomAM zreSTha-pradhAna) krodhanA abhAvarUpa kSamAthI yukta che te muni samasta pApono kSaya kare che ane vidhAdhara deva, manuSyo dvArA prazaMsA karavA yogya nizcayathI hoya che. bhAvArtha:- kSamA guNa mukhya pradhAna che. tethI badhAnI stuti pAmavA yogya puruSa thAya che. je muni che temane uttama kSamA hoya che. teo to sarva manuSya deva, vidhAdharonA stutipAtra hoya ja che ane temanAM sarva pApono kSaya thAya ja che. mATe kSamA karavI yogya che evo upadeza che. krodhI badhAnI niMdAne pAtra thAya che, tethI krodhane choDavo uttama che. 108 have AvA kSamAguNane jANIne kSamA karavI ane krodha choDavo ema kahe che: iya NAUNa khamAguNa khamehi tiviheNa sayala jiivaannN| cirasaMciyakohasihiM varakhamasalileNa siNceh|| 109 / / iti jJAtvA kSamAguNa! kSamasva trividhena skljiivaan| cirasaMcita krodha zikhinaM vara kSamAsalilena siNc|| 109 / / tethI kSamAguNadhara ! kSamA kara jIva saune traNa vidhe; uttama kSamA jaLa sIMca tuM cirakALanA krodhAgnine. 109 artha:- he kSamAguNa mune ! (jene kSamAguNa che evA munine saMbodhana che.) Iti arthAt pahelAM jaNAvyA pramANe kSamAguNane jANa ane sarva jIvo para mana-vacana-kAyathI kSamA kara tathA ghaNA kALathI saMcita krodharUpI agnine kSamArUpI jaLathI sIMca arthAt zamana kara. bhAvArtha - krodharUpI agni puruSanA sArA guNone bALanArI che, ane parajIvono ghAta karavAvALI che, tethI tene kSamArUpI jaLathI bujhAvo. anya prakArathI e agni bujhAtI nathI ane kSamAguNa sarva guNomAM mukhya che. mATe A upadeza che ke krodhane choDIne kSamA grahaNa karavI. 109 have dIkSAkALa AdinI bhAvanAno upadeza kare che: 1 parimaMDita kSamAthI = kSamAthI sarvataH zobhita. ra traNavidhe = traNa prakAre arthAta mana-vacana-kAyAthI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 2O1 dikkhAkAlAIyaM bhAvahi aviyaardsnnvisuddho| uttama bohiNimittaM asArasArANi munniuunn|| 110 / / dIkSAkAlAdikaM bhAvaya avikaardrshnvishuddhH| uttamabodhinimittaM asArasArANi jnyaatvaa|| 110 / / suvizuddhadarzanadharapaNe varabodhi kerA hetue ciMtava tuM dIkSAkALa-Adika, jANI sAra-asArane. 110 artha:- he mune ! tuM saMsArane asAra jANIne uttama bodhi arthAt samyagdarzana-jJAnacAritranI prAptinA nimitte avikAra arthAt doSa rahita nirmaLa samyagdarzana sahita thaIne dIkSAkALa AdikanI bhAvanA bhAva ! bhAvArtha - dIkSA le che tyAre saMsAra ane (zarIra) bhogane (mukhyatAthI) asAra jANIne atyaMta vairAgya utpanna thAya che tevI ja rIte tenA Adi zabdathI rogotpatti, maraNakALAdika jANavA. te samayamAM jevA bhAva thAya che tevA bhAvathI saMsArane asAra jANIne vizuddha samyagdarzana sahita thaIne uttama bodhi-jenAthI kevaLajJAna utpanna thAya te mATe dIkSAkALAdikanI niraMtara bhAvanA karavI yogya che evo upadeza che. 110 (niraMtara smaraNamAM rAkhavuM-zuM? samyagdarzana-jJAna-cAritranI vRddhinA hetue he muni! dIkSA samayanI apUrva utsAhamaya tIvra virakta dazAne koI rogotpattinA samayanI ugra jJAnavairAgya saMpattine koI duHkhanA avasara para jAgelI udAsInatAnI bhAvanAne, koI upadeza tathA tattvavicAranA dhanya avasare jAgelI pavitra aMtaHbhAvanAne smaraNamAM rAkhaje niraMtara svasammukha jJAtApaNAnI dhIraja arthe smaraNamAM rAkhaje, bhUlIza nahIM.) (A gAthAno vizeSa bhAvArtha che.). have bhAvaliMga zuddha karIne dravyaliMga sevanano upadeza kare che: sevahi cauvihaliMgaM abbhNtrliNgsuddhimaavnnnno| bAhiraliMgamakajjaM hoi phuDaM bhAvarahiyANaM / / 111 / / sevasya caturvidhaliMgaM abhyNtrliNgshuddhimaapnnH| bAhyaliMgamakAryaM bhavati sphuTaM bhaavrhitaanaam|| 111 / / 1 varabodhi kerA hetue = uttama bodhinimitte; uttama samyagdarzana-jJAna-cAritra arthe. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 202 (aSTapAhuDa karI prApta AMtaraliMgazuddhi seva cauvidha liMgane; che bAhyaliMga akArya bhAvavihInane nizcitapaNe. 111 artha:- he munivara ! tuM atyaMtara liMganI zuddhi arthAt zuddhatAne prApta thaIne cAra prakAranA bAhyaliMganuM sevana kara, kemake je bhAvarahita thAya che tene pragaTapaNe bAhyaliMga akArya che arthAt kAryakArI nathI. bhAvArtha- je bhAvanI zuddhatAthI rahita che, jemane potAnA AtmAnA yathArtha zraddhAna, - jJAna, -AcaraNa nathI tene bAhya liMga kaMI kAryakArI nathI, kAraNa maLatAM tatkALa bagaDI jAya che. mATe A upadeza che ke pahelAM bhAvanI zuddhi karI draliMga dhAraNa karo. A dravyaliMga cAra prakAranuM kahyuM che, tenI sUcanA A prakAre che (1) mastakanA, (2) dADhInA, (3) mUchonA kezano loca karavo, traNa cihna to A thayA ane (4) nIcenA keza rAkhavA; athavA (1) vastrano tyAga, (2) vALano loca karavo, (3) zarIrano snAnAdithI saMskAra na karavo, ane (4) pratilekhana mayUrapiccha rAkhavuM, -AvA paNa cAra prakAranAM bAhyaliMga kahyAM che. Ama sarva bAhya vastrAdikathI rahita nagna rahevuM-AvuM nagnarUpa bhAvavizuddhi vinA hAsya sthAna che ane kaMI uttama phaLa paNa ApatuM nathI. 111 have kahe che ke bhAva bagaDavAnAM kAraNa cAra saMjJA che, tenAthI saMsAra bhramaNa thAya che, te batAve che: AhArabhayapariggahamehuNa saNNAhi mohio si tumN| bhamio saMsAravaNe aNAikAlaM annppvso||112|| AhArabhayaparigraha maithuna saMjJAbhiH mohitaH asi tvm| bhramitaH saMsAravane anAdikAlaM anAtmavazaH / / 112 / / AhAra-bhaya-parigraha-mithuna saMjJA thakI mohitapaNe tuM paravaze bhaTakayo anAdi kALathI vikAnane. 112 artha:- he mune! teM AhAra, bhaya, maithuna ane parigraha-A cAra saMjJAothI moTu pAmIne anAdi kALathI parAdhIna banI saMsArarUpI vanamAM bhramaNa karyuM. bhAvArtha- "saMjJA' nAma vAMchA (AkAMkSA) jAgatI rahevI (arthAt thatI rahevI) te che. te vAMchA AhAranI hoya, bhayanI hoya, maithunanI hoya ane parigrahanI hoya ke je jIvane 1 AMtara = atyaMtara 2 bhavakAnane = saMsArarUpI vanamAM. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 203 niraMtara thatI rahe che. te janmAMtarathI cAlI Ave che, pharI janma thatAM ja tatkAla pragaTa thAya che. tenA nimittathI jIva karmono baMdha karI saMsAravanamAM bhramaNa kare che. tethI munione upadeza che ke have A saMjJAno abhAva karo. 112 have kahe che ke bAhya-uttara guNanI pravRtti paNa bhAva zuddha karIne karavI : bAhirasayaNattAvaNatarumUlAINi uttrgunnaanni| pAlahi bhAvavizuddho pUyAlAhaM Na iihNto|| 113 / / bahiH zayanAtApanatarumUlAdIn uttrgunnaan| pAlaya bhAvavizuddhaH pUjA lAbhaM na iihmaanH|| 113 / / 'tarUmUla, AtApana, bahi: zayanAdi uttaraguNane tuM zuddha bhAve pALa, pUjAlAbhathI niHspRha5Ne. 113 artha - he munivara ! tuM bhAvathI vizuddha banIne pUjA-lAbhAdikane icchayA vinA bAhya zayana AtApana, vRkSamULayoga dhAraNa karavA ityAdi uttara guNonuM pAlana kara. bhAvArtha - ziyALAmAM bahAra khullA medAnamAM sUvuM-besavuM, grISmakALamAM parvatanA zikhara para sUrya sanmukha besI AtApana yoga dharavo, varSARtumAM vRkSa nIce besI yoga dhAraNa karavo ke, jyAM varasAdanAM TIpAM vRkSa uparathI TapakIne zarIra para paDe. AmAM kaMIka prAsukano paNa saMkalpa che ane harakata ghaNI che. e badhA sahita uttara guNa che tenuM pAlana paNa bhAva zuddha karIne karavuM. jo bhAvazuddhi vinA kare to tatkAla pariNAma bagaDa ane phaLa kaMI na maLe mATe bhAvazuddhi karIne karavAno upadeza che. paNa ema na jANavuM ke Ane bAhyamAM karavAno niSedha kare che. paraMtu temane paNa karavuM ane bhAva paNa zuddha karavA e Azaya che. kevaLa pUjA-lAbha Adi mATe ke potAnI moTAI batAvavA mATe kare to kaMI phaLanI prApti nathI. 114 have tattvanI bhAvanA karavAno upadeza kare che - bhAvahi paDhamaM taccaM badiyaM tadiyaM cautthaM pNcmyN| tiyaraNasuddho appaM aNAiNihaNaM tivaggaharaM / / 114 / / bhAvaya prathamaM tattvaM dvitIyaM tRtIyaM caturthaM pNcmkm| trikaraNazuddhaH AtmAnaM anAdinidhanaM trivrghrm|| 114 / / 1 tarUmUla = varSAkALe vRkSanIce sthiti karavI te. 2 bahiHzayana = zIta kALe bahAra sUvuM te. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 2/4 (aSTapAhuDa tuM bhAva prathama, dvitiya, trIjA, turya, paMcama tattvane, *AdaMta rahita trivargahara jIvane, 'trikaraNa vizuddhie. 114 artha:- he mune! tuM prathama je jIvatattva tenuM ciMtana kara, bIjuM ajIvatattvanuM ciMtana kara, trIjuM Asrava tattvanuM ciMtana kara, cothuM baMdhatattvanuM ciMtana kara, pAMcamuM saMvaratattvanuM ciMtana kara ane trikaraNa arthAt mana, -vacana, kAya, kRta, -kArita, -anumodanAthI zuddha thaIne AtmasvarUpanuM ciMtana kara, ke je AtmA anAdi-anaMta che ane trivarga arthAt dharma, artha tathA kAma-temane haravAvALo che. bhAvArtha:- prathama, jIvatattvanI bhAvanA sAmAnya jIva darzana-jJAnamayI cetanA svarUpa che, tenI bhAvanA karavI. pachI Avo huM chuM e prakAre AtmatattvanI bhAvanA karavI. bIjuM, ajIva tattva che te sAmAnya acetana-jaDa che. te pAMca bhedarUpa-pudgala, dharma, adharma, AkAza, ane kALa che temano vicAra karavo. pachI bhAvanA karavI ke A che te huM nathI. trIjuM, Asravatattva che. te jIva-pudgalano saMyogajanita bhAva che, emAM anAdi karmasaMbaMdhathI jIvanA bhAva (bhAva Asrava ) to rAga-dveSa-moha che, ane ajIva pudgalanA bhAva to karmanA udayarUpa mithyAtva, avirata, kaSAya ane yoga dravyAsrava che. temanI bhAvanA karavI ke e (-asaddabhUta vyavahAranayanI apekSAe) mane thAya che, (azuddha nizcayanayathI) rAga-dveSa-moha mArA che, temanAthI karmono baMdha thAya che ane tenAthI saMsAra thAya che. tethI temanA kartA na thavuM- (svamAM potAnA jJAtA rahevuM ). cothuM baMdhatattva che, te huM rAga dveSa moharUpa pariNamana karuM chuM. te to mArI cetanAno vibhAva che, tenAthI je baMdhAya che te pudgala che. karma pudgala che, karma pudgala jJAnAvaraNa Adi ATha prakAranA thaIne baMdhAya che. te svabhAva-prakRti, sthiti, anubhAga ane pradezarUpa-ema cAra prakAre baMdhAya che. te mArA vibhAva tathA pudgala karma-sarve heya che, saMsAranuM kAraNa che mAre rAga dvaSa moharUpa thavuM nathI.-A prakAre bhAvanA karavI. pAMcamuM saMvaratattva che. je rAga dveSa moharUpa jIvanA vibhAva che tenuM na hovuM ane darzana-jJAnarUpa cetanAbhAva sthira thavo te "saMvara' che te potAno bhAva che ane tenAthI ja pudgala karma janita bhramaNa maTe che. A rIte A pAMca tattvonI bhAvanA karavAmAM AtmatattvanI bhAvanA mukhya che. tenAthI karmanI nirjarA thaIne mokSa thAya che. AtmAno bhAva anukramathI zuddha thavo te to nirjarAtattva thayuM ane sarva karmono abhAva thavo te mokSatattva thayuM. A prakAre sAta tattvonI bhAvanA 1 turya = caturtha. 2 AdhaMtarahita = anAdi-anaMta. 3 trivargahara = dharma-artha-kAmano nAza karanAra arthAt apavargane-mokSane-utpanna karanAra. 4 trikaraNavizuddhie = traNa karaNanI zuddhipUrvaka; zuddha manavacana-kAyAthI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 205 karavI. mATe ja AtmatattvanuM vizleSaNa karyuM ke Atmatattva kevuM che? -dharma, artha, kAma-A trivargano abhAva kare che. tenI bhAvanAthI trivargathI bhinna je cotho puruSArtha mokSa che te thAya che. A AtmA jJAna-darzanamayI cetanAsvarUpa anAdi-anaMta che, tenI Adi paNa nathI ane nidhana (nAza) paNa nathI. "bhAvanA' eTale vAraMvAra abhyAsa karavo; ciMtana karavuM te che. te mana-vacana-kAyAthI pote kare tathA bIjAne karAve ane karavAvALAne sArUM mAne-evuM trikaraNa zuddha karIne bhAvanA karavI. mAyA-mithyA-nidAna zalya na rAkhavA ane khyAti, lAbha, pUjAno Azaya na rAkhavo. A prakArathI tattvanI bhAvanA karavAthI bhAva zuddha thAya che. strI Adi padArtha upara bhedajJAnInA vicAra AnuM udAharaNa A prakAre che ke, jyAre strI Adi indriya gocara thAya (dekhAya) tyAre tenA viSayamAM tattvavicAra karavo ke A strI che te zuM che? jIva nAmanA tattvanI paryAya che. tenuM zarIra che te to pudgala tattvanI paryAya che. te hAva-bhAva-ceSTA kare che. temAM A jIvane vikAra thayo te Asrava tattva che ane bAhya ceSTA pudgalanI che A vikArathI A strInA AtmAne karmano baMdha thAya che. A vikAra tene na hoya to Asrava ke baMdha ene na thAya. kadAcit huM paNa tene dekhIne vikArarUpa pariNamana karuM to mane paNa Asrava ne baMdha thAya. tethI mAre vikArarUpa na thavuM te saMvaratattva che. banI zake to kaMIka upadeza ApIne teno vikAra dUra karUM (evo vikalpa te rAga che ). te rAga paNa karavA yogya nathI-sva sanmukha jJAtApaNAmAM dhairya rAkhavuM yogya che. A prakAre tattvanI bhAvanAthI potAnA bhAva azuddha thatA nathI. mATe je daSTigocara padArtha hoya tenAmAM A pramANe tattvanI bhAvanA rAkhavI. A tattvanI bhAvanAno upadeza che. 114 have kahe che ke AvA tattvanI bhAvanA jyAM sudhI na thAya tyAM sudhI mokSa nathIH jAva Na bhAvai taccaM jAva Na ciMtei ciNtnniithaaiN| tAva Na pAvai jIvo zraramaraNavivajjiyaM ThANaM / / 115 / / yAvanna bhAvayati tattvaM yAvanna ciMtayati ciNtniiyaani| tAvanna prApnoti jIva: jarAmaraNavivarjitaM sthaanm|| 115 / / bhAve na jyAM lagI tattva, jyAM lagI ciMtanIya na ciMtave, jIva tyAM lagI pAme nahIM jara-maraNavarjita sthAnane. 115 artha - he mune! jyAM sudhI te jIvAdi tattvone bhAvato nathI ane ciMtana karavAyogyanuM ciMtana karato nathI tyAM sudhI jarA ane maraNathI rahita mokSasthAnane pAmato nathI. 1 ciMtanIya = ciMtavavAyogya. 2 jara = jarA; ghaDapaNa; vRddhAvasthA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 206 | (aSTapAhuDa bhAvArtha- tattvanI bhAvanA to pahelAM kahI. te ciMtana karavA yogya dharma-zukaladhyAnanA viSayabhuta je dhyeya vastu-potAnA zuddha darzana-jJAnamayI cetanAbhAva ane evuM ja arahaMta, siddha parameSThInuM svarUpa nivRtta tenuM ciMtana jyAM sudhI A AtmAne na hoya tyAM sudhI saMsArathI thavAtuM nathI tethI tattvanI bhAvanA ane zuddha svarUpanA dhyAnano upAya niraMtara rAkhavo e ja upadeza che. 115 have kahe che ke pApa-puNyanA ane baMdha-mokSanA kAraNa pariNAma ja che: pAvaM havai asesaM puNNamasesaM ca havai prinnaamaa| pariNAmAdo baMdho mukkho jiNasAsaNe dittttho|| 116 / / pApaM bhavati azeSaM puNyamazeSaM ca bhavati prinnaamaat| pariNAmaviMdha: mokSa: jinazAsane daE: 226 / re ! pA5 saghaLuM, puNya saghaLuM, thAya che pariNAmathI; pariNAmathI che baMdha tema ja mokSa jinazAsanamahIM. 116 artha - pApa-puNya ane baMdha-mokSanuM kAraNa jIvanA pariNAmane ja kahyuM che. jIvane mithyAtva, viSaya-kaSAya, azubha lezyArUpa tIvra pariNAma thatA hoya che tenAthI to pApAsravaNo baMdha thAya che. parameSThInI bhakti, jIvo para dayA ityAdika maMda kaSAya zubha lezyarUpa pariNAma thAya che tenAthI puNyAgrahano baMdha thAya che. zuddha pariNAma rahita vibhAvarUpa pariNAmathI baMdha thAya che. zuddha bhAvanI sanmukha rahevuM, tene anukULa zubha pariNAma rAkhavA, ane azubha pariNAma sarvathA dUra karavA-A upadeza che. 116 have puNya-pApano baMdha je bhAvothI thAya che tene kahe che. pahelAM pApa baMdhanA pariNAmane kahe che: micchatta taha kasAyAsaMjamajogehiM asuhlesehiN| baMdhai asuhaM kammaM jiNavayaNaparammuho jiivo|| 117 / / mithyAtvaM tathA kaSAyAsaMyamayogai: azubhalezyaiH / badhnati azubhaM karma jinavacanaparAGmukhaH jiivH|| 117 / / "mithyA-kaSAya-avirati-yoga azubhalezyAvitavaDe jinavacaparAbhukha AtamA bAMdhe azubharUpa karmane. 117 artha:- mithyAtva, kaSAya, asaMyama ane yoga ke jenAmAM azubha lezyA jovAmAM 1 mithyA = mithyAtva. 2 azubhalezyAnvita = azubhalezyAyukta; azubhalezyavALA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 207 Ave che te A prakAranA bhAvothI A jIva jinavacanathI parADamukha thAya che ne te azubha karma bAMdhe che, te pApa ja bAMdhe che. bhAvArtha:- "mithyAtvabhAva" -tattvArthanI zraddhA rahita pariNAma che. "kaSAya - krodhAdika che. "asaMyama -paradravyanA grahaNarUpa che, tyAgarUpa bhAva nathI. A prakAre indriyonA viSayo pratye prIti ane jIvonI virAdhanA sahita bhAva che. "yoga' mana-vacana-kAyAnA nimittathI AtmapradezonuM parispaMdana che. A bhAvo jyAre tIvra kaSAya sahita kRSNa, nIla, ane kApota e azubha lezyArUpa hoya tyAre A jIvane pApakarmano baMdha thAya che. pApa baMdha karavAvALo jIva kevo che? tene jinavacanomAM zraddhA nathI. A vizeSaNano Azaya e che ke anyamatanA zraddhAnIne jo kadAcit zubhalezyAnA nimittathI puNyano paNa baMdha hoya to tene pApamAM ja gaNe che. je jinaAjJAmAM pravarte che tene kadAcit pApa paNa baMdhAya to te puSyajIvonI ja paMktimAM gaNAya che. mithyASTine pApI jIvomAM mAnyA che ane samyagdaSTine puNyavAna jIvomAM mAnyA che. A prakAre pApa baMdhanuM kAraNa kahyuM. 117 have AnAthI ulaTA jIva che te puNya bAMdhe che ema kahe che: tavvivarIo baMdhai suhakammaM bhaavsuddhibhaavnnnno| duvihapayAraM baMdhai saMkhepeNeva vajjariyaM / / 118 / / tadviparItaH badhnAti zubhakarma bhaavshuddhimaapnnH| dvividhaprakAraM badhnAti saMkSepeNaiva kthitm|| 118 / / viparIta tethI bhAvazuddhiprApta bAMdhe zubhane; -e rIte bAMdhe azubha-zubha; saMkSepathI ja kahela che. 118 artha:- te pUrvokta jinavacananA zraddhAnI mithyAtva rahita samyagdaSTi jIva zubhakarma bAMdhe che ke jeNe bhAvomAM vizuddhi prApta karI che. Ama banne prakAranA jIva zubhAzubha karma bAMdhe che. A saMkSepathI jinabhagavAne kahyuM che. bhAvArthapahelAM kahyuM hatuM ke jinavacanathI vimukha mithyAtva sahita jIva che tenAthI viparIta jina AjJAnA zraddhAnI samyagdaSTi jIva vizuddha bhAvane prApta karIne zubhakarma bAMdhe che kemake tenA samyakatvanA mAhAbhyathI evo ujvala bhAva che ke jenAthI mithyAtvanI sAthe baMdhAvAvALI pApaprakRtiono abhAva che. kadAcit kaMI pApaprakRti baMdhAI hoya to teno anubhAga maMda thAya che thoDA tIvra pApaphaLanuM dAtA banatuM nathI. tethI samyagdaSTi zubha karmaneja bAMdhavAvALA che. A prakAre zubha-azubha karmanA baMdhanuM vidhAna saMkSepathI sarvajJadeve kahyuM che, te jANavuM joIe. 118 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 208 (aSTapAhuDa have kahe che ke he mune! tuM AvI bhAvanA karaH NANAvaraNAdIhiM ya aTThahiM kammehiM beDhio ya ahN| DahiUNa iNhiM payaDami anntnnaannaaigunncittaaN|| 119 / / jJAnAvaraNAdibhiH ca aSTabhiH karmabhiH veSTitazca ahN| dagdhvA idAnIM prakaTayAmi anantajJAnAdiguNa cetnaaN|| 119 / / *veSTita chuM huM jJAnAvaraNakarmAdi karmASTaka vaDe; bALI, huM pragaTAvuM amitajJAnAdiguNavedana have. 119 artha - he munivara ! tuM evI bhAvanA kara ke huM jJAnAvaraNAdi ATha karmothI gherAyelo chuM, tethI temane bhasma karIne anaMta jJAnAdi guNa-nijasvarUpa cetanAne-pragaTa karuM. | bhAvArtha - potAne karmothI DhaMkAyelo mAne ane temanAthI anaMta jJAnAdi guNa DhaMkAyelA mAne tyAre te karmono nAza karavAno vicAra kare. tethI karmonA baMdhanI ane temanA abhAvanI bhAvanA karavAno upadeza che. karmono abhAva zuddha svarUpanA dhyAnathI thAya che mATe tene ja karavAno upadeza che. karma ATha che (1) jJAnAvaraNa, (2) darzanAvaraNa, (3) mohanIya, (4) aMtarAya, -A cAra ghAtiyA karma che. temanI prakRti suDatAlIsa che kevaLa jJAnAvaraNathI anaMta jJAna DhaMkAyeluM che, kevaLa darzanAvaraNathI anaMta darzana AcchAdita che, mohanIyathI anaMta sukha pragaTa thatuM nathI ane aMtarAyathI anaMtavIrya pragaTa thatuM nathI. mATe temano nAza karo. cAra aghAti karma che tenAthI avyAbAdha, agurulaghu, sUkSmatA ane avagAhunA-e guNo (no nirmaLa paryAya ) pragaTa thato nathI, A aghAti karmonI prakRti ekasoeka che. ghAtikarmono nAza thavAthI aghAtikarmono svayameva abhAva thaI jAya che, A prakAre jANavuM joIe. 119 have A karmono nAza karavA mATe aneka prakArano upadeza tene saMkSepathI kahe che: sIlasahassaTThArasa caurAsIguNagaNANa lkkhaaii| bhAvahi aNudiNu NihilaM asappa lAveNa kiM bhunnaa||120|| zIlasahasrASTAdaza caturazItiguNagaNAnAM lkssaanni| bhAvaya anudinaM nikhilaM asatpralApena kiM bhunaa|| 120 / / corAzI lAkha guNo, aDhAra hajAra bhedo zIlanA, -saghaLuMya pratidina bhAva; bahu pralapana nirarthathI zuM bhalA? 120 1 veSTita = gherAyelo; AcchAditaH rUkAvaTa pAmelo, 2 amita = anaMta. 3 nirartha = nirarthaka; jenAthI koI artha sare nahi evA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 209 artha:- zIla aDhAra hajAra bhedarUpa che ane uttara guNa corAsI lAkha che. AcArya kahe che ke huM mune ! aneka jUThA pralAparUpa nirarthaka vacanothI zuM? A sarve zIla ane uttaraguNone tuM niraMtara bhAva, temanI bhAvanA, ciMtana, abhyAsa niraMtara rAkha, jevI rIte tenI prApti thAya tema ja kara. bhAvArtha:- AtmA-jIva nAmanI vastu anaMta dharmasvarUpa che, saMkSepathI tenI be pariNati che, eka svAbhAvika ane bIjI vibhAvarUpa. temAM svAbhAvika to zuddha darzanazAnamayI cetanA pariNAma che ane vibhAva pariNAma karmanA nimittathI che. teo pradhAnarUpathI to moha karmanA nimittathI thAya che. saMkSepathI mithyAtva-rAga dveSa che, temanA vistArathI aneka bheda che. anya karmonA udayathI vibhAva bhAva thAya che temAM paurUSa pradhAna nathI, tethI upadeza apekSAe te gauNa che A prakAre zIla ane uttara guNa svabhAva-vibhAva pariNatinA bhedathI bhedarUpa karIne kahyA che. zIlanI prarUpaNA be prakAranI che - eka to svadravya-padravyanA vibhAganI apekSAe che ane bIjI strInA saMsarganI apekSAe che. paradravyano saMsarga mana vacana ane kAyAthI ane kRta, kArita, anumodanAthI na karavo. temane paraspara guNavAthI nava bheda thAya che. AhAra, bhaya, maithuna ane parigra-e cAra saMjJA che, tenAthI paradravyano saMsarga thAya che tenuM na hovuM, AvA nava bhedone cAra saMjJAothI guNavAthI chatrIsa thAya che. pAMca indriyonA nimittathI viSayono saMsarga thAya che, temanI pravRttinA abhAvarUpa pAMca indriyothI chatrIsane guNavAthI ekaso eMsI thAya che. pRthvI, jaLa, teja, vAyu, pratyaka, sAdhAraNa e to ekendriya ane beindriya, traNaindriya, cauindriya, paMcendriya-AvA daza bheda rUpa jIvonA saMsarga, emanI hiMsArUpa pravartanAthI pariNAma vibhAvarUpa thAya che te karavuM nahi. AvA ekaso eMsI bhedone dasathI guNavAthI aDhAraso thAya che. krodhAdika kaSAya ane asaMyama pariNAmathI paradravya saMbaMdhI vibhAva pariNAma thAya che. temanA abhAvarUpa daza lakSaNa dharma che tenAthI guNAkAra karavAthI aDhAra hajAra thAya che. AvA paradravyanA saMsargarUpa kuzIlanA abhAvarUpa zIlanA aDhAra hajAra bheda che. temane pALavAthI parama brahmacarya thAya che brahma (AtmA) mAM pravartavuM ane ramavuM tene brahmacarya kahe che. strInA saMsarganI apekSAe A prakAra che :- strI be prakAranI che. acetana strI-kASTha, pASANa, lepa (citrakAma ) e traNa, emano mana ane kAyathI ema be prakArathI saMsarga thAya che. ahIM vacana nathI ethI bethI guNavAthI ja thAya che. kRta, kArita, anumodanAthI guNavAthI aDhAra thAya che. pAMca indriyothI guNavAthI nevuM thAya che. dravya ane bhAvathI guNavAthI ekaso esI thAya che. krodha, mAna, mAyA ane lobha e cAra kaSAyothI guNavAthI sAtaso vIsa thAya che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 210 | (aSTapAhuDa cetana strI-devI, manuSyiNI, tiryaMcaNI evI traNa. e traNene mana, vacana, kAyathI guNavAthI nava thAya che. emane kRta, kArita, anumodanAthI guNavAthI sattAvIsa thAya che. emane pAMca indriyothI guNavAthI ekaso pAMtrIsa thAya che. emane dravya ane bhAva-e bethI guNavAthI baso sIttera thAya che. emane cAra saMjJA-(AhAra, bhaya, maithuna ane parigraha) thI guNavAthI ekahajAra esI thAya che. emane anaMtAnubaMdhI, apratyAkhyAnAvaraNa, pratyAkhyAnAvaraNa, saMjvalana ne krodha, mAna, mAyA, lobha-A soLa kaSAyothI guNavAthI sattara hajAra baso esI thAya che. temAM acetana strInA sAtaso vIsa umeravAthI aDhAra hajAra thAya che. AvA strInA saMsargathI vikAra pariNAma thAya che, te kuzIla che. tenA abhAvarUpa pariNAma zIla che, tene paNa "brahmacarya" saMjJA che. * ave dravya, * acetana: strI kASThapASANa citrAma 3 4 kRta, kArita indriyo anumodanA 5 3 4 5 4 krodha, mAna mAyA, lobha kAya 2 x bhAva 2 4 = 720 anaMtAnubaMdhI apratyAkhyAnAvaraNa pratyAkhyAnAvaraNa mana vacana indriyo 5 dravya bhAva * cetanaH devI strI manuSmiNI tiryaciNI 3 X kRta kArita anumodanA 3 4 AhAra bhaya, maithuna parigrahu 4 x krodha mAna, mAyA lobha kAya saMjvalana 4 x 3 4 5 X 2 x = 17280 18OOO corAsI lAkha uttaraguNa A pramANe che AtmAnA vibhAva pariNAmone bAhya kAraNonI apekSAthI je bheda thAya che. temanA abhAvarUpa A gaNonA bheda che. te vibhAvonA nA bhedonI gaNanA saMkSepathI AvI che:- (1) hiMsA, (2) amRta, (3) teya, (4) maithuna, (pa) parigraha, (6) krodha, (7) mAna, (8) mAyA, (9) lobha, (10) bhaya, (11) jugupsA, (12) arati, (13) zoka, (14) manodukhatva, (15) vacanadukhatva, (16 ) kAyadukhatva, (17) mithyAtva, (18) pramAda, (19) paizUnya, (20) ajJAna ane (21) indriyono anugraha-AvA ekavIsa doSa che. emane atikrama, vyatikrama, aticAra, anAcAra evAM cArethI guNavAthI corAsI thAya che. pRthvI, apa, teja, vAyu, pratyeka ne sAdhAraNa-e sthAvara ekendriya jIva che ane vikala traNa, paMcendriya eka-evA jIvonA dasa bheda, emanA paraspara AraMbhathI ghAta thAya che. temane paraspara guNavAthI ekaso thAya che. temane AgaLanA corAsIthI guNavAthI corAsIso thAya che. temane dasa zIla-virAdhanAthI guNavAthI corAsI hajAra thAya che. zIla-virAdhanAnA dasa nAma A pramANe che-(1) strIsaMsarga, (2) puSTarasabhojana, (3) gaMdhamAlyanuM grahaNa, (4) suMdara zayanAsananuM grahaNa, (5) zaNagAra (bhUSaNa)nuM maMDana, (6) gItavAditrano prasaMga, Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 211 (7) dhananuM saMprayojana, (8) kuzIlano saMsarga, (9) rAjasevA, ane (10) rAtrisaMcaraNa-A dasa "zIla virAdhanA' che. tenI AlocanAnA dasa doSa che. guruonI pAse jaI lAgelA doSonI AlocanA saraLa banIne na kare ne kaMIka zalya rAkhe, tenA dasa bheda karyA che. tene guNavAthI ATha lAkha cAlIsa hajAra thAya che. AlocanAdi prAyazcittanA dasa bheda che. tenAthI guNavAthI corAsI lAkha thAya che. A badhA doSonA bheda che, temanA abhAvathI guNa thAya che. temanI bhAvanA rAkhe, ciMtana ane abhyAsa rAkhe, temanI saMpUrNa prApti karavAno upAya rAkhe. A prakAre temanI bhAvanAno upadeza che. AcArya kahe che ke vAraMvAra aneka vacanonA pralApathI to kAMI sAdhya nathI je kaMI AtmAnA bhAvanI pravRttinA vyavahAranA bheda che temanI "guNa' saMjJA che, temanI bhAvanA rAkhavI. ahIM eTaluM vizeSa jANavuM ke guNasthAna cauda kahyA che te paripATIthI guNa-doSono vicAra che. mithyAtva, sAsAdana ane mizra-e traNemAM to vibhAva pariNati ja che, emAM to guNano vicAra ja nathI. avirata, dezavirata AdimAM zIlaguNano ekadeza Ave che. aviratamAM mithyAtva-anaMtAnubaMdhI kaSAyanA abhAvarUpa guNanA ekadeza-samyakatva ane tIvra rAgadveSanA abhAvarUpa guNa Ave che, ane dezaviratamAM kAMIka vratanA ekadeza guNa Ave che. pramattama mahAvratarUpa sAmAyika cAritrano ekadeza guNa Ave che. kemake pApa saMbaMdhI rAgadveSa to tyAM nathI, paraMtu dharmasaMbaMdhI rAga che ane sAmAyika' rAga-dveSanA abhAvanuM nAma che. tethI sAmAyikane ekadeza ja kahI che. ahI svarUpanI sanmukha thavAmAM kriyAkAMDanA saMbaMdhathI pramAda che, tethI "pramatta" nAma ApyuM che. apramattamAM svarUpa sAdhanAmAM to pramAda nathI, paraMtu kaMIka svarUpanI sAdhanAno rAga vyakta che, mATe ahIM paNa sAmAyikane ekadeza ja kahI che. apUrvakaraNane anivRttikaraNamAM rAga vyakta nathI, avyakta kaSAyano saddabhAva che, tethI sAmAyika cAritranI pUrNatA kahI. sUkSma sAparAyamAM avyakta kaSAya paNa sUkSma rahI gayo, tethI enuM nAma sUkSma sAparAya" rAkhyuM. upazAMta moha ne kSINamohamAM kaSAyano abhAva ja che, tethI jevuM AtmAnuM moDu-vikAra rahita zuddha svarUpa hatuM tevo anubhava thayo, tethI "yathA khyAta cAritra" nAma rAkhyuM. A pramANe mohakarmanA abhAvanI apekSAe to ahIM ja uttara guNonI pUrNatA kahevAmAM AvI che paraMtu AtmAnuM svarUpa anaMta jJAnAdi svarUpa che te vAtikarmano nAza thavAthI anaMta jJAnAdi pragaTa thAya che tyAre "sayoga kevaLI" kahe che, temAM paNa thoDI yogonI pravRtti che ane "ayogIkevaLI caudamuM guNasthAna che, temAM yoganI pravRtti maTI jaI AtmA avasthita thaI jAya che, tyAre corAsI lAkha uttaraguNonI pUrNatA thaI ema kahevAya che. A pramANe guNasthAnonI apekSAe uttaraguNonI pravRtti vicAravA yogya che. A bAhya apekSAe bheda che, aMtaraMga apekSAe vicAra karavAmAM Ave to saMkhyAta, asaMkhyAta, anaMta bheda thAya che. A rIte jANavuM joIe. 120 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 212 (aSTapAhuDa have bhedonA vikalpathI rahita thaIne dhyAna karavAno upadeza kare che - jhAyahi dhammaM sukkaM aTTa raudaM ca jhANa muttuunn| ruddaTTa jhAiyAiM imeNa jIveNa cirakAlaM / / 121 / / dhyAya dhana' zuklaM ArtaM raudraM ca dhyAnaM muktvaa| raudrAteM dhyAte anena jIvena cirkaalm||121|| dhyA dharma temaja zuklane, tajI Arta tema ja raudrane; cirakALa dhyAyAM Arta tema ja raudra dhyAno A jIve. 121 artha:- he mune ! tuM Arta-raudra dhyAnane choDa ane dharma-zukla-dhyAna che tene ja kara, kemake raudra ane ArtadhyAna to A jIve anAdi kALathI ghaNA samaya sudhI karyA che. bhAvArtha- Arta-raudradhyAna azubha che, saMsAranuM kAraNa che. A banne dhyAna to jIvane vinA upadeze ja anAdithI hoya che, tethI temane choDavAno upadeza che. dharma-zukladhyAna svargamokSanuM kAraNa che. temanuM kyAreya dhyAna karyuM nathI, mATe temanuM dhyAna karavAno upadeza che. dhyAnanuM svarUpa 'pAgracittAnirodha' kahyuM che. dharmadhyAnamAM to dharmAnurAgano saddabhAva che. te dharmanAmokSamArganA-kAraNamAM rAgasahita "ekAgra ciMtAnirodha" hoya che. tethI zubharAganA nimittathI puNyabaMdha paNa thAya che ane te vizuddha bhAvanA nimittathI pApakarmanI nirjarA paNa thAya che. zukladhyAnamAM AThamAM, navamA, dasamA guNasthAnamAM to avyakta rAga che. tyAM anubhavaapekSAthI upayoga ujvaLa che, tethI "zukala" nAma rAkhyuM che, ane enAthI uparanA guNasthAnomAM rAga-kapAyano abhAva ja che, tethI sarvathA ja upayoga ujvala che. tyAM zukladhyAna yukta ja che. eTalI vadhu vizeSatA che ke upayoganA ekAgrapaNArUpa dhya aMtarmuhUrtanI kahI che. te apekSAthI teramA-caudamAM guNasthAnamAM dhyAnano upacAra che ane yogakriyAnA sthaMbhananI apekSAthI dhyAna kahyuM che. A zukladhyAna karmanI nirjarA karIne jIvane mokSa prApta karAve che. -evo dhyAnano upadeza jANavo. 121 have kahe che ke A dhyAna bhAvaliMgI munione mokSa apAve che: je ke vi davvasavaNA iMdiyasuhaAulA Na chiNdNti| chiMdaMti bhAvasavaNA jhANakuDhArehiM bhavarukkhaM / / 122 / / ye ke'pi dravyazramaNA IndriyasukhAkulAH na chiNdnti| chiMdanti bhAvazramaNAH dhyAnakuThAraiH bhvvRkssm||122 / / dravya zramaNa indriyasukhAkula hoIne chede nahIM; bhavavRkSa chede bhAjazramaNo dhyAnarUpa kuThArathI. 122 1 kuThAra = kuhADo. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 213 artha - keTalAka dravyaliMgI zramaNa che, teo to indriyasukhamAM vyAkuLa che, temane A dharma-zukla dhyAna hotuM nathI. teo to saMsArarUpI vRkSane kApavAmAM samartha nathI ane je bhAvaliMgI zramaNa che teo dhyAnarUpI kuhADAthI saMsArarUpI vRkSane kApe che. bhAvArtha:- je muni dravyaliMga to dhAraNa kare che, paraMtu tene paramArtha sukhano anubhava thayo nathI. tethI A loka-paralokamAM indriyonA sukhane ja cAhe che. tapazcaraNAdika paNa A ja abhilASAthI kare che. tene dharma-zukla-dhyAna kayAMthI hoya? arthAt hotuM nathI. jemaNe paramArtha sukhano AsvAda lIdho che temane indriyasukha duHkha ja che ema spaSTa jaNAya che. mATe paramArtha sukhano upAya dharma-zukladhyAna che, te dhyAna karIne teo saMsArano abhAva kare che. mATe bhAvaliMgI thaIne dhyAnano abhyAsa karavo joIe. 122. have A ja arthane daSTAMta dvArA daDha kare che - jaha dIvo gabbhahare mAruyabAhAvivajjio jli| taha rAyANilarahio jhANapaIyo vi pjjli|| 123 / / yathA dIpa: garbhagRhe mArutabAdhAvivarjitaH jvlti| tathA rAgAnilarahitaH dhyAnapradIpaH api prjvlti|| 123 / / jyama garbhagRhamAM pavananI bAdhA rahita dIpaka jaLa, te rIta rAgAnilavivarjita dhyAnadIpaka paNa jaLe. 123 artha - jema dIpaka garbhagRha arthAt jyAM pavanano saMcAra hoto nathI evA makAnanI aMdaranA bhAgamAM pavanathI bAdhA rahita nizcala thaIne baLe che (prakAze che, tevI ja rIte aMtaraMga manamAM rAgarUpI pavanathI rahita dhyAnarUpI dIpaka paNa prakAze che, ekAgra thaIne sthira thAya che, AtmarUpane prakAzita kare che. bhAvArtha- pahelAM kahyuM hatuM ke je indriya sukhathI vyAkuLa che temane zubha dhyAna hotuM nathI. tene A dIpakanuM daSTAMta kahyuM che jyAM indriyonA sukhamAM rAga che te to pavana thayo ne jene vidyamAna che. tene dhyAnarUpI dIpaka kevI rIte bAdhA vinA prakAza kare? arthAt na kare. ane jemane A rAgarUpI pavana bAdhA na kare, temane dhyAnarUpI dIpaka nizcala rahe che. 123 have kahe che ke-dhyAnamAM je paramArtha dhyeya-zuddha AtmAnuM svarUpa che te svarUpanI ArAdhanAmAM nAyaka (mukhya) paMcaparameSThI che temanuM dhyAna karavAno upadeza kare che - 1 garbhagahu = makAnanI aMdarano bhAga. ra rAgAnilavivarjita = rAgarUpI pavana rahita Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 214 (aSTapAhuDa jhAyahi paMca vi gurave mNglcusrnnloypriyrie| Narasurakheyaramahie ArAhaNaNAyage viire|| 124 / / dhyAya paMca api gurun maMgalacatuH shrnnlokprikritaan| narasurakhecaramahitAn ArAdhanAnAyakAn viiraan|| 124 / / dhyA paMca gurune, zaraNa-maMgala-loka uttama jeha che, ArAdhanA nAyaka 'amara-nara-khaca2 pUjita, vIra che. 124 artha:- he mune ! tuM pAMca guru arthAt paMcaparameSThInuM dhyAna kara. ahIM "api" zabda zuddhAtma svarUpanA dhyAnane sUcave che. paMcaparameSThI kevA che? maMgala arthAt pApanA nAzaka athavA sukhadAyaka che ane cauzaraNa arthAt cAra zaraNa che tathA "loka" arthAt lokanA prANIothI arahaMta siddha, sAdhu ane kevaLI praNIta dharma-e parikarita arthAt paritArita che-yukta (sahita) che. nara-sura-vidhAdhara sahita pUjya che tethI te "lokottama' kahevAya che. ArAdhanAnA nAyaka che, vIra che, karmone jItanAra subhaTa che ane viziSTa lakSmIne pote prApta che tathA bIjAne Ape che. A prakAre pAMca parama gurunuM dhyAna kara. bhAvArtha:- ahIM paMca parameSThInuM dhyAna karavAnuM kahyuM che, te dhyAnamAM vipnane dUra karavAvALA cAra maMgala svarUpa kahyA che te e ja che. "cAra zaraNa" ane "cAra lokamAM uttama' kahyA che te paNa emane ja kahyA che. emanA sivAya prANIone anya zaraNa ke rakSA karavAvALuM koI paNa nathI. ane lokamAM uttama paNa teo ja che. ArAdhanA-darzana-jJAna-cAritra-tapa -e cAra che. tenA nAyaka (svAmI) paNa teo ja che. karmone jItavAvALA paNa teo ja che, tethI dhyAna karavAvALA mATe temanuM dhyAna zreSTha che. zuddha svarUpanI prApti temanA ja dhyAnathI thAya che. mATe A upadeza che. 124 - have dhyAna che te "jJAnamAM ekAgra hovuMema kahyuM che tethI jJAnano anubhava karavAno upadeza kare che: NANamaya vimalasIyalasalilaM pAUNa bhaviya bhaavenn| vAhijaramaraNaveyaNaDAhavimukkA sivA hoti||125 / / jJAnamayavimala zItala salilaM prApya bhavyAH bhaaven| vyAdhijarAmaraNavedanAdAhavimuktAH zivAH bhvnti||125 / / 1 amara-nara-khacarapUjita = devo-manuSyo ane vidhAdharothI pUjita. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 215 jJAnAtma nirmaLa nIra zItaLa prApta karIne bhAvathI *bhavi thAya che jara-maraNa-vyAdhidArjita, 'zivamayI. 125 artha - bhavyajIva jJAnamayI nirmaLa zItaLa jaLane samyakatvabhAva sahita pIne vyAdhisvarUpa jarA-maraNanI vedanA (pIDA) ne bhasma karIne mukta arthAt saMsArathI rahita ziva" arthAta paramAnaMda sukharUpa thAya che. bhAvArtha- jevI rIte nirmaLa ane zItaLa pANI pIvAthI pittanA dAharUpa vyAdhi maTIne zAtA thAya che tevI ja rIte A jJAna che te jyAre rAgAdika maLathI rahita nirmaLa ane AkuLatA rahita zAMta bhAvarUpa thAya che tyAre tenI bhAvanA karI ruci-zraddhA-pratItithI pIe. - tenAthI tanmaya thAya to jarA-maraNarUpa dAha-vedanA maTI jAya che ane saMsArathI nivRtta thaIne sukharUpa thAya che. tethI bhavyajIvone upadeza che ke jJAnamAM lIna thAo. 125 have kahe che ke A dhyAnarUpa agnithI saMsAranA bIjarUpa AThe karma ekavAra baLI jAya pachI pharI saMsAra thato nathI A karmabIja bhAvamunine baLI jAya che: jaha bIyammi ya daDDhe Na vi rohai aMkuro ya mahi viiddhe| taha kammabIyadaDDhe bhavaMkuro bhAvasavaNANaM / / 126 / / yathA bIje ca dagdhe nApi rohati aMkurazca mhiipiitthe| tathA karma bIjadagdhe bhavAMkura: bhaavshrmnnaanaam||126 / / jyama bIja hotAM dagdha, aMkura bhUtaLe Uge nahIM, tyama karma bIja baLe bhavAMkura bhAvazramaNone nahIM. 126 artha - jevI rIte pRthvI paranuM bIja baLI javAthI temAMthI aMkura phUTatAM nathI tevI rIte ja bhAvaliMgI zramaNane saMsAranA karmarUpI bIja baLI gayA pachI saMsArarUpI aMkUra pharI UgatA nathI. bhAvArtha:- saMsAranuM mULa jJAnAvaraNAdi ATha karma che. A karma bhAvazramaNane dhyAnarUpa agnithI bhasma thaI jAya che. tethI pharI saMsArarUpa aMkUra kayAMthI phUTe? mATe bhAvabhramaNa thaIne dharma-zukla dhyAnathI karmono nAza karavA yogya che, A upadeza che. koI sarvathA ekAMtI bIjI rIte kahe ke-karma anAdi che, eno aMta paNa nathI to teno paNa A niSedha che. bIja anAdi che, paNa eka vAra baLI jAya to pachI pharI UgatA nathI. e rIte A paNa jANavuM. 126 1 bhAvathI = zuddhabhAvathI. 2 bhavi = bhavya jIvo. 3 jara-maraNa-vyAdhidAtvarjita = jarA-maraNa-roga saMbaMdhI baLatarAthI mukta. 4 zivamayI = AtyaMtika saukhyamaya arthAta siddha. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 216 (aSTapAhuDa have saMkSepathI upadeza kare che: bhAvasavaNo vi pAvai sukkhAiM duhAI davvasavaNo y| iya NAuM guNadose bhAveNa saMjudo hoi||127|| bhAvazramaNaH api prApnoti sukhAni duHkhAni dravyazramaNazca / iti jJAtvA guNadoSAn bhAvena ca saMyutaH bhv||127|| re! bhAvazramaNa sukho lahe ne dravyamuni duHkho lahe; tuM bhAvathI saMyukta thA, guNadoSa jANI e rIte. 127 artha:- bhAvazramaNa to sukhone pAme che ane dravya zramaNa duHkho pAme che. A prakAre guNa-doSone jANIne he jIva! tuM bhAva sahita saMyamI bana. bhAvArtha:- samyagdarzana sahita bhAva zramaNa thavAya che. te saMsArano abhAva karIne sukha pAme che ane mithyAtva sahita dravya zramaNa veSamAtra hoya che. te saMsArano abhAva karI zakato nathI tethI duHkha pAme che. mATe upadeza kare che ke bannenAM guNa-dveSa jANIne bhAva saMyamI banavuM yogya che. A badhA upadezano sAra che. 127 have pharI paNa Ano ja upadeza artharUpa saMkSepathI kahe che: titthayaragaNaharAI abbhudayaparaMparAI sokkhaaii| pAvaMti bhAvasahiyA saMkhevi jiNehiM vajjariyaM / / 128 / / tIrthaMkaragaNadharAdIni abhyudayaparaMparANi saukhyaani| prApnuvaMti bhAvazramaNAH saMkSepeNa jinaiH bhnnitm|| 128 / / "tIrtheza-gaNanAthAdigata abhyadayayuta saukhyo taNI, prApti kare che bhAvamuni;-bhAkhyuM jine saMkSepathI. 128 artha - je bhAvasahita muni che te abhyadaya sahita tIrthaMkara-gaNadhara Adi padavInA sukho pAme che-A saMkSepathI kahyuM che. bhAvArtha:- tIrthakara, gaNadhara, cakravartI Adi padonuM sukha ghaNA abhyadaya sahita hoya che, temane bhAvasahita samyagdaSTi muni pAme che. A sarva upadeza saMkSepathI kahyo che. tethI bhAvasati muni thavuM yogya che. 128 1 tIrtheza - gaNanAthAdigata = tIrthaMkara-gaNadharAdi saMbaMdhI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 217 have AcArya kahe che ke je bhAvazramaNa che temane dhanya che, temane amArA namaskAra hoH te dhaNNA tANa Namo daMsaNavaraNANacaraNa suddhaannN| bhAvasahiyANa NiccaM tiviheNa paNaTThamAyANaM / / 129 / / te dhanyAH tebhya namaH drshnvrjnyaancrnnshuddhebhyH| bhAvasahitebhyaH nityaM trividhena praNaSTamAyebhyaH / / 129 / / te che sudhanya, 'tridhA sadaiva namaskaraNa ho temane, je 'bhAvayuta, dagajJAnacaraNavizuddha, mAyA mukta che. 129 artha:- AcArya kahe che ke je muni samyagdarzana, zreSTha (viziSTa) jJAna ane nirdoSa cAritra enAthI zuddha che tethI bhAva sahita che ane nAza pAmI gaI che mAyA arthAt kapaTa pariNAma jemanA teo dhanya che. temane amArA mana-vacana-kAyAthI sadA namaskAra ho. bhAvArtha- bhAvaliMgIomAM je darzana-jJAna-cAritrathI zuddha che temanA pratye AcAryane bhakti pragaTa thaI che, tethI temane dhanya kahIne namaskAra karyA che te yogya che. jemane mokSamArgamAM anurAga che teo jemanAmAM mokSamArganI pravRttimAM mukhyatA dekhAya temane namaskAra kare ja kare. 129 have kahe che je bhAvazramaNa che teo devAdikanI Rddhi joIne moha pAmatA nathIH iDDimatulaM viuviya kinnnnrkiNpurisamrkhyrehiN| tehiM viNa jAi mohaM jiNa bhAvaNa bhAvio dhiiro|| 130 / / RddhimatulAM vikurvandiH kiNnrkiNpurussaamrkhcraiH| tairapi na yAti mohaM jinabhAvanA bhAvitaH dhiirH|| 130 / / *khecara-surAdika cikriyAthI Rddhi atula kare bhale, jinabhAvanA pariNata sudhIra lahe na tyAM paNa mohane. 130 artha - jinabhAvanA (samyakatvabhAvanA) thI vAsita jIva kinnara, jiMpuruSa deva, kalpavAsI deva ane vidhAdhara emanAthI vikriyArUpa vistAra pAmelI atula RddhiothI moTuM pAmatA nathI. kema ke samyagdaSTi jIva kevA che? dhIra che daDhabuddhi che arthAta niHzaMkita aMganA dhAraka che. 1 tridhA = traNa prakAre arthAt mana-vacana-kAyAthI. 2 bhAvayukta = zuddha bhAva sahita. 3 saMskRta mudrita pratimAM 'vitA' pATha che. 4 khecara-surAdika = vidhAdhara, deva vi. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 218 (aSTapAhuDa bhAvArtha:- jemanuM jinasamyaktva daDha che temane saMsAranI Rddhi tRNavat che. ne 52mArtha sukhanI ja bhAvanA che. tethI temane vinAzIka RddhinI vAMchA kema hoya ? 130 have AnuM ja samarthana che ke evI Rddhi paNa cAhatA nathI to anya sAMsArika sukhanI zI vAta? kiM puNa gacchai mohaM NarasurasukkhANa appasArANaM / jANato passaMto ciMtaMto mokkha muNidhavalo / / 131 / / kiM punaH gacchati mohaM narasurasukhAnAM alpsaaraannaam| jAnan pazyan ciMtayan mokSaM munidhavalaH / / 131 / / to deva-na2nAM tuccha sukha pratye lahe zuM mohane, muniprava2 je jANe, `jue ne ciMtave che mokSane ? 131 artha:- samyagdaSTi jIva pUrvokta prakAranI paNa Rddhine icchatA nathI to muni dhavala arthAt munipradhAna che te anya je manuSya-devonAM sukha-bhogAdika ke jemAM alpa sAra che temAM zA mATe moha pAme ? kevA che munidhavala? mokSane jANe che, tenA ja tarapha daSTi che ne tenuM ja ciMtana karatA hoya che. bhAvArtha:- je munipradhAna che temanI bhAvanA mokSanA sukhomAM che. te deva vidhAdharonI phelAyelI moTI moTI vikriyA-RddhimAM paNa lAlasA karatA nathI to kiMcit mAtra vinAzIka je manuSya, devonA bhogAdikanA sukha temAM vAMchA kevI rIte kare? arthAt na ja kare. 131 have upadeza kare che ke jyAMsudhI jarA Adika na Ave tyAMsudhI potAnuM hita sAdhI lo: uttharai jA Na jarao royaggI jA Na Dahai dehauDiM / indiya balaM Na viyalai tAva tumaM kuNahi appahiyaM / / 132 / / Akramate yAvanna jarA rogAgniryAvanna dahati dehakuTIm / indriyabalaM na vigalati tAvat tvaM kuru Atmahitam / / 132 / / re 'Akrame na jarA, vaigadAgni dahe na rtanakuTi jyAM lagI, baLa indriyonuM nava ghaTe, karI le tuM nijahita tyAM lagI. 132 = 1 jue = dekhe; zraddhe. 2 Arme = AkramaNa kare; hallo kare; gherI vaLe; pakaDe. 3 gadAgni = rogarUpI agni. 4 tanakuTi = kAyArUpI jhUMpaDI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 219 artha:- he mune! jyAM sudhI tane jarA na Ave tathA jyAM sudhI rogarUpI agni tArI deharUpI jhUMpaDIne bhasma na kare ane jyAM sudhI indriyonuM baLa na ghaTe tyAM sudhImAM potAnuM hita karI le. bhAvArtha- vRddhAvasthAmAM deha rogothI jarjarita thaI jAya che ne indriyo kSINa thaI jAya che tyAre asamartha thaIne A lokanA kArya-uThavA-besavAnuM kArya--paNa karI zakato nathI tyAre paraloka saMbaMdhI tapazcaraNAdika tathA jJAnAbhyAsa ane svarUpanA anubhavAdi kArya kayAMthI kare ? tethI A upadeza che ke jyAM sudhI sAmarthya che tyAMsudhImAM potAnA hitarUpa kArya karI lo. 13ra have ahiMsA dharmanA upadezanuM varNana kare che - chajjIva chaDAyadaNaM NiccaM mnnvynnkaayjoehiN| kuru daya parihara muNivara bhAvi apuvvaM mahAsattaM / / 133 / / SaTjIvAn SaDAyatanAnAM nityaM mnoccnkaayyogaiH| kuru dayAM parihara munivara bhAvaya apUrva mhaastvm|| 133 / / cha anAyatana taja, kara dayA SajIvanI trividha sadA, mahAsattane tuM bhAva re! *apUravapaNe he munivara ! 133. artha:- he munivara ! tuM chakAyanA jIvo para dayA kara ane cha anAyatanone mana, vacana, kAyAnA yogathI choDa tathA apUrva-je pahelAM thayuM na hatuM evA-mahAsattva arthAt sarve jIvomAM vyApaka mahAsattva cetanA bhAvane bhAva. bhAvArtha- anAdi kALathI jIvanuM svarUpa-cetanAsvarUpa-jANyuM na hatuM tethI jIvonI hiMsA karI. tethI A upadeza che ke have jIvAtmAnuM svarUpa jANIne chakAyanA jIvo para dayA kara. anAdithI ja AptanuM, AgamanuM, padArthanuM ane emanI sevA karavAvALAonuM svarUpa jANuM nathI mATe anApta Adi cha anAyatana-je mokSamArganA sthAna nathI temane-sArA samajIne sevana karyuM. eTale A upadeza de che ke anAyatanane choDa jIvanA svarUpanA upadezaka e bannene te pahelAM jANAM nathI, ane bhAvanA karI nathI. mATe have temanI bhAvanA kara-A prakAre upadeza 1 chApelI saMskRta pratamAM 'mahAsatta' evuM saMbodhana pada che jenuM saMskRta chAyA 'mahAsa' che. 2 mudrita saMskRta pratamAM 'Sa nIvaSahAyatanAnAM' evuM pada karyuM che. 3 trividha = mana-vacana-kAyAthI. 4 apUravapaNe = apUrvapaNe. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 220 (aSTapAhuDa anAyatana viSe vizeSa khulAso karatAM kahe che ke kudeva, kuguru, kuzAstra tathA e traNenI sevA-bhakti karanArA e dharmonA Ayatana eTale sthAna nathI mATe anAyatana kahyAM che. je rAgI, dveSI, kAma, krodha, lobhI, zastra, strI Adi sahita devo che temanAmAM samyaka dharma nathI. tethI kudeva che, te anAyatana che. pAMca indriyonA viSayonA lolupI, parigrahamAM Asakta, AraMbha karanArA, veSadhArI te guru nathI, dharma rahita che tethI te anAyatana che. hiMsAnA AraMbhanI preraNA karanAra rAga dveSAdi doSone vadhAranAra, sarvathA ekAMta prarUpaNA karanAra zAstro te kuzAstra dharmarahita che, tethI te anAyatana che. devI, kSetrapALa Adi devone vaMdana karanAra, mAnyatA mAnanAra kudevanA bhakta che tethI te anAyatana che. kugurune sevanAra, bhakti karanArA dharmathI rahita che, te kugurunA bhakta che tethI te anAyatana che. mithyAzAstrane bhaNanArA tenI sevA bhakti karanAra ekAMtI, dharmanAM sthAna nathI te kuzAstra che tethI te kuzAstranA bhakta anAyatana che. A prakAre kudeva, kuguru, kuzAstra ane tenI sevAbhakti karanArA kubhakto e chaemAM dharma nathI. tethI anAyatana hovAthI teno tyAga kartavya che. tethI samyagdarzananI vizuddhi thAya che. 133 cha anAyatana taja, kara dayA SajIvanI dvividha sadA, mahAsattvane tuM bhAva re! apuravapaNe he munivarA. bhAvapAhuDa-133 artha:- he apUrva pariNAmanA dhAraka mahAsatva munivara ! tame mana vacana kAyAthI sadA chakAya jIvanI rakSA karo. temaja pApanAM cha sthAnaka-anAyatana che teno tyAga karo tathA pUrve kadI bhAvI nathI evI apUrva potAnA caitanyasvarUpa sahujAtmAnI bhAvanA bhAvo. bhAvArtha- kudeva, kuguru, kuzAstra tathA e traNenI sevA bhakti karanArA e dharmanA Ayatana eTale sthAna nathI, mATe anAyatana kahyAM che. (1) je rAgI, dveSI, kAma, krodha, lobhI, zastra, strI Adi sahita devo che temanAmAM samyaka dharma nathI tethI kudeva che mATe anAyatana kahyAM che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 221 (2) pAMca indriyonA viSayonA lolupI, parigrahamAM Asakta, AraMbha karanArA, veSadhArI te guru nathI. tethI kudeva che, ne anAyatana che. (3) hiMsAnA AraMbhanI preraNA karanAra, rAgadveSAdi doSone vadhAranAra, sarvathA ekAMta prarUpaNA karanAra zAstro te kuzAstra dharmarahita che, tethI anAyatana che. (4) devI, kSetrapALa Adi devone vaMdana karanAra, mAnyatA mAnanAra anAyatana che. te kudevanA bhakta che. (5) kugurune sevanArA, bhakti karanArA dharmathI rahita che te kugurunA bhakta che tethI te anAyatana che. (6) mithyAzAstrane bhaNanArA, tenI sevA bhakti karanArA, ekAMtI, dharmanAM sthAna nathI tethI te kuzAstranA bhakta che tethI anAyatana che. A prakAre kudeva, kuguru, kuzAstra ane kudeva, kuguru ane kuzAstranI sevA bhakti karanArA e chaye kubhaktomAM dharma nathI. tethI anAyatana hovAthI teno tyAga kartavya che. tethI samyagdarzananI vizuddhi thAya che. (bhAvapAhuDa gAthA 133 no artha ane bhAvArtha) have kahe che ke jIvanuM tathA upadeza karavAvALAnuM svarUpa jANyA vinA sarve jIvonA prANono AhAra Dya-A prakAre dekhADe che: dasavihapANAhAro aNaMtabhavasAyare bhmNtenn| bhoyasuhakAraNahU~ kado ya tiviheNa sayala jIvANaM / / 134 / / dazavidhaprANAhAraH ananta bhavasAyare bhrmtaa| bhogasukhakAraNArthaM kRtazca trividhena sakalajIvAnAM / / 134 / / bhamatAM amita bhavasAgare, te bhogasukhanA hetue, sahu jIva-dazavidhaprANano AhAra kIdho traNa vidhe. 134 artha:- he mune! te anaMta bhavasAgaramAM bhramaNa karatAM karatAM sakala sasa, sthAvara jIvonA daza prakAranA prANono AhAra bhogasukhanA mATe mana, vacana, kAyAthI ryo. bhAvArtha- anAdi kALathI jinamatanA upadeza vinA ajJAnI thaIne te traNa-sthAvara jIvonA prANono AhAra ryo. tethI have jIvonuM svarUpa jANIne jIvonI dayA pALa, bhogaabhilASa choDa. A upadeza che. 134 1 amita = anaMta Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 222 (aSTapAhuDa pharI kahe che ke AvA prANIonI hiMsAthI saMsAramAM bhramaNa karI duHkha pAmyo pANivahehi mahAjasa curaasiilkkhjonnimjjhmmi| uppajaMta maraMto patto si NiraMtaraM dukkhaM / / 135 / / prANivadhaiH mahAyazaH! cturshiitilkssyonimdhye| utpadyamAnaH kSiyamANaH prApto'si niraMtaraM duHkhm|| 135 / / prANIvadhothI he mahAyaza ! yoni lakha corAzImAM, utpattinAM ne maraNanAM du:kho niraMtara tai lahyAM. 135 artha:- mune ! he mahAyaza! tuM prANIonA ghAtathI corAsI lAkha yonionI madhyamAM utpanna thayo thako ane marato thako niraMtara duHkha pAmyo. bhAvArtha - jinamatanA upadeza vinA, jIvonI hiMsAthI A jIva corAsI lAkha yonionI madhyamAM utpanna thAya che. ane mare che. hiMsAthI karmabaMdha thAya che. karmabaMdhanA udayathI utpatti-maraNarUpa saMsAra thAya che. have te dayAno ja upadeza kare che: jIvANamathayadANaM dehi muNI paannibhuuysttaannN| kallANasuhaNimittaM paraMparA tivihsuddhiie|| 136 / / jIvAnAmabhayadAnaM dehi mune praannibhuutsttvaanaam| kalyANasukhanimittaM paraMparayA trividha shuddhyaa|| 136 / / tuM bhUta-prANI-sattva-jIvane trividha zuddhi vaDe muni, de abhaya, je kalyANa saukhya nimitta pAraMparyathI. 136 artha - he mune! jIvone ane prANI-bhUta-sattvone potAnA paraMparAthI kalyANa ane sukha thAya te mATe mana-vacana-kAyAnI zuddhatAthI abhayadAna de. bhAvArtha:- "jIva" paMcendriyone kahe che. "prANI vikalatrayane (be indriya-traNa indriya-caturindriyane) kahe che. "bhUta" vanaspatine kahe che ane "sattva" pRthvI, am (pANI), teja ane vAyune kahe che. A sarve jIvone potAnA samAna jANIne abhayadAna devAno upadeza che. tethI zubha pravRtiono baMdha thavAthI abhyadayanuM sukha thAya che-paraMparAthI tIrthaMkara pada pAmIne mokSa pAme che. -A upadeza che. 1 abhaya = abhayadAna 2 kalyANa = tIrthakaronA kalyANaka 3 pAraMparyathI = paraMparAe Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 223 have A jIva pa anAyatananA prasaMgathI mithyAtvathI saMsAramAM bhramaNa kare che enuM svarUpa kahe che. pahelAM mithyAtvanA bhedo kahe che - asiyasaya kiriyavAI akkiriyANaM ca hoi culsiidii| sattaTThI aNNANI veNaiyA hoMti bttiisaa|| 137 / / azIvizataM kriyAvAdinAmakriyamANaM ca bhavati cturshiitiH| saptaSaSTirajJAninAM vainayikAnAM bhavati dvaatrisht||137|| zata-eMzI kirivAdInA, corAzI tethI vipakSanA", batrIza saDasaTha bheda che vaiyika ne ajJAnInA. 137 artha - ekasoeMzI kriyAvAdInA bhedo che ane coryAsI akriyAvAdIonA bheda che. ajJAnI saDasaTha bhedarUpa che ane vinayavAdI batrIsa che. bhAvArtha:- vastunuM svarUpa anaMtadharma svarUpa sarvajJa kahyuM che. te pramANa ane nayathI satyArtha siddha thAya che. jeonA matamAM sarvajJa nathI-tathA sarvajJanA svarUpano yathArtharUpathI nizcaya karI tenuM zraddhAna karyuM nathI evA anyavAdIoe vastuno eka dharma grahaNa karI teno pakSapAta ryo ke ame A prakAre mAnyuM che te ema ja che, anya prakAre nathI. A pramANe vidhi-niSedha karIne eka-eka dharmanA pakSapAtI banI gayA. temanA saMkSepathI traNaso tresaTha bheda thaI gayA. kriyAvAdI- pharavuM, besavuM, UbhA rahevuM, khAvuM, pIvuM, sUvuM, utpanna thavuM, nAza pAmavo, dekhavuM, jANavuM, karavuM, bhogavavuM, bhUlavuM, yAda karavuM, prIti karavI, harSa karavo, viSAda karavo, dveSa karavo, jIvavuM, maravuM-A badhI kriyAo che. jIvAdi padArthone A badhI kriyAo joIne koIe amuka kriyAno pakSa ryo to koIe bIjI kriyAno pakSa ryo. Ama paraspara kriyAnA vivAdathI bheda thayA. saMkSepathI AvI ekasoeMzI kriyAonA bhedanuM nirUpaNa karyuM che, vistAra karavAthI te ghaNuM vadhI jAya tema che. akriyAvAdI - keTalAka akriyAvAdI che. teo jIvAdi padArthomAM kriyAno abhAva mAnIne aMdaroaMdara vivAda kare che. keTalAka kahe che ke jIva jANato nathI koI kahe che ke jIva kaMI karato nathI, koI kahe che ke bhogavato nathI, koI kahe che ke utpanna thato nathI. koI kahe che ke nAza pAmato nathI, koI kahe che ke gamana karato nathI, koI kahe che ke Ubho raheto nathI, ityAdi kriyAnA abhAvanA pakSapAtathI sarvathA ekAMtI thAya che. temanA saMkSepathI corAsI bheda 1 tethI vipakSanA = akriyAvAdInA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 224 (aSTapAhuDI ajJAnavAdIH- keTalA ajJAnavAdI che. temAM keTalAka to sarvajJano abhAva mAne che. koI kahe che ke jIva asti che e koNa jANe? koI kahe che ke jIva nAsti che e koNa jANe? koI kahe che ke jIva nitya che e koNa jANe ? koI kahe che ke jIva anitya che e koNa jANe? ityAdi saMzaya-viparyaya-adhyavasAyarUpa thaIne vivAda kare che. temanA saMkSepathI aDasaTha bheda che. vinayavAdI:- keTalAka vinayavAdI che. temAMthI koI kahe che; devAdinA vinayathI siddhi che. koI kahe che ke gurunA vinayathI siddhi che. koI kahe che ke mAtAnA vinayathI tathA koI kahe che ke pitAnA vinayathI siddhi che, koI kahe che ke rAjAnA vinayathI siddhi che, koI kahe che ke sarvanA vinayathI siddhi che ityAdi vivAda kare che temanA saMkSepathI batrIsa bheda che. A prakAre sarvathA ekAMtavAdIonA traNaso tresaTha bheda saMkSepathI che. vistAra karavAthI ghaNA thaI jAya che. temAM koI IzvaravAdI che. koI kALavAdI che, koI svabhAvavAdI che, koI vinayavAdI che, koI AtmavAdI che. temanuM svarUpa gommasAra Adi graMthomAMthI jANavuM. AvA mithyAtvanA bheda che. 137 have kahe che ke abhavya jIva potAnI prakRtine choDato nathI (tethI) tenuM mithyAtva maTatuM nathI: Na muyai payaDi abhavvo suTTa vi AyaNNiUNa jinndhmm| guDaduddhaM pi pitA Na paNNayA NivvisA hoti|| 138 / / na muMcati prakRtimabhavyaH suSTu api AkarNya jindhrmm| guDadugdhamapi pibaMtaH na pannagAH nirviSAH bhvNti||138 / / surIte suNI jinadharma paNa prakRti abhavya nahIM taje, sAkara sahita kSIrapAnathI paNa sarpa nahi nirviSa bane. 138 artha:- abhavya jIva sArI rIte jinadharmane sAMbhaLIne paNa potAnI mithyAtva prakRtine choDato nathI. ahIM daSTAMta che ke sAkara sahita dUdhane pItA rahIne paNa sApa viSa rahita thato nathI. bhAvArtha- je kAraNa maLavA chatAM paNa chUTatA nathI tene "prakRti" ke "svabhAva' kahe che. abhavyano A svabhAva che ke jemAM anekAMta tattvasvarUpa che evo vItarAga vijJAnasvarUpa jinadharma ke je mithyAtvane maTADavAvALo che, tenuM sArI rIte svarUpa sAMbhaLIne paNa teno mithyAtva svarUpa bhAva badalato nathI. A vastunuM svarUpa che, koInuM kareluM nathI. ahIM upadeza apekSAthI A prakAre jANavuM ke abhavyarUpa prakRti to sarvajJa gamya che, topaNa abhavyanI prakRtinI samAna potAnI prakRti na rAkhavI. mithyAtvane choDavuM e upadeza che. 138 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 225 have A ja arthane daDha kare che - micchattachaNNadiTThI duddhIe dummaehiM dosehiN| dhammaM jiNapaNNattaM abhavvajIvo Na rocedi|| 139 / / mithyAtvachannadRSTi: durdhiyA durmataiH dossaiH| dharma jinaprajJaptaM abhavyajIvaH na rocyti|| 139 / / *durbaddhi-durmatadoSathI 'mithyAtvaAvRttadaga rahe, AtmA abhavya jinaMdra zApita dharmanI ruci nava kare. 139 artha:- durmata-je sarvathA ekAMtI mata temanAthI prarUpita anyamata, te ja thayo doSa. tenA dvArA potAnI durbuddhithI (mithyAtvathI) DhaMkAI gaI che buddhi jenI evo abhavya jIva che. tene jinapraNIta dharma rUcato nathI, te tenI zraddhA karato nathI, temAM ruci karato nathI. bhAvArtha- mithyAtvanA upadezathI potAnI durbuddhi dvArA je mithyAdaSTi che tene jinadharma rUcato nathI. tyAre jJAta thAya che ke e abhavya jIvano bhAva che. yathArtha abhavya jIvane to sarvajJa jANe che. paraMtu A abhavya jIvanuM cihna che, tenAthI parIkSA dvArA jANI zakAya che. 139 have kahe che ke AvA mithyAtvanA nimittathI jIva durgatine pAtra thAya che kucchiyadhammammi rao kucchiyapAsaMDi bhatti sNjutto| kucchiyatavaM kuNaMto kucchiyagaibhAyaNo hoi||140|| kutsita dharme rataH kutsitapASaMDi bhakti sNyuktH| kutsitatapaH kurvan kutsitagati bhAjanaM bhvti||140|| kutsita dharama-rata, bhakti je pAkhaMDI kutsitanI kare, kutsita kare ta5, teha kutsita gati taNuM bhAjana bane. 140 artha:- AcArya kahe che ke je kutsita (siMdha) mithyAtva dharmamAM rata (lIna) che, je pAkhaMDI niMdha vepIonI bhakti kare che, je niMdha mithyAdharma pALe che, mithyASTionI bhakti kare che ane mithyA-ajJAna tapa kare che, te durgatine ja pAme che. tethI mithyAtva choDavuM e ja upadeza che. 140 1 durbuddhi-durmatadoSathI = durbuddhine lIdhe tathA kumata-anurUpa doSone lIdhe. 2 mithyAtvaAvRtadaga = mithyAtvathI AcchAdita daSTivALo. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 226 (aSTapAhuDa have Aja arthane daDha karatAM ema kahe che ke AvA mithyAtvathI mohita jIva saMsAramAM bhramaNa kare che: iya micchattAvAse kuNayakusatthehiM mohio jiivo| bhamio aNAikAlaM saMsAre dhIra ciNtehi|| 141 / / iti mithyAtvAvAse kunayazAstraiH mohitaH jIvaH / bhramitaH anAdikAlaM saMsAre dhIra! cinty||141|| he dhIra! ciMtava-jIva A mohita kunaya-du:zAstrathI, ' mithyAtvagharasaMsAramAM rakhaDyo anAdi kALathI. 141 artha - Iti arthAt pahelAM kahyA mujaba mithyAtvanuM AvAsa (sthAna) -A mithyASTiono saMsAra, temAM kunaya-sarvathA ekAMta te sahita kuzAstra tenAthI mohita (behoza) thayelo A jIva anAdi kALathI laIne saMsAramAM bhramaNa karI rahyo che. ema huM dhIra mune ! tuM vicAra kara. bhAvArtha- AcArya kahe che ke pUrvokta traNaso tresaTha kuvAdIothI sarvathA ekAMtapakSarUpa kunaya dvArA racAyelAM zAstrothI moha pAmIne A jIva saMsAramAM anAdi kALathI bhramaNa karI rahyo che. tethI huM dhIra mune ! have evA kuvAdIonI saMgati paNa na kara-A upadeza che. 141 have kahe che ke pUrvokta traNaso tresaTha pAkhaMDIono mArga choDI jinamArgamAM mana lagADo - pAsaMDI tiNNi sayA tisaTThi bheyA umagga muttuunn| ruMbhahi maNu jiNamagge asappalAveNa kiM bhunnaa|| 142 / / pAkhaNDinaH trINi zatAni triSaSTi bhedA: unmArga muktvaa| runddhi manaH jinamArge asatpralApena kiM bhunaa||142|| unmArgane choDI trizata-tesaThapramita pAkhaMDInA, jinamArgamAM mana roka; bahu pralapana nirarthathI zuM bhalA? 142 artha:- he jIva! traNaso tresaTha pAkhaMDIonA mArgane choDIne jinamArgamAM potAnA manane joDo-roko. A saMkSepa che. anya nirarthaka pralAparUpa kahevAthI zuM? 1 mithyAtvaghara = (1) mithyAtvanuM ghara evA, athavA 2 mithyAtva jenuM ghara che evA 3 nirartha = nirarthaka : vyartha. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 227 bhAvArtha- A prakAre mithyAtvanuM varNana karyuM. AcArya kahe che ke ghaNA nirarthaka vacanAlApathI zuM? ATaluM ja TUMkANamAM kahIe chIe ke traNaso tresaTha kuvAdI pAkhaMDIo kahyA temano mArga choDIne jinamArgamAM manane joDo, anyatra na javA do. ahIM eTaluM vizeSa jANavuM ke-kALadoSathI A paMcamakALamAM aneka pakSapAtathI mata-matAMtara thaI gayA che. temane paNa mithyA jANIne temano saMga na karo. sarvathA ekAMtano pakSapAta choDIne anekAMtarUpa jina vacananuM zaraNa lo. 142 have samyagdarzananuM nirUpaNa kare che. pahelAM kahe che ke "samyagdarzana rahita prANI cAlato mRtaka '' cheH jIvavimukta: zavaH darzanamuktazca bhavati clshvH| va: no apUchyuM: novottare vanazava: 24rU / javivimukko sabao daMsaNamukko ya hoi clsbo| sabao loyaapujjo louttarayammi clsbo||143|| jIvamukta zaba kahevAya "cala zaba" jANa darzanamuktane; zaba loka mAMhI apUjya, cala zaba hoya lokottara viSe. 143 artha - lokamAM jIvarahita zarIrane zaba kahe che-mRtaka arthAt maDaduM kahe che. tevI ja rIte samyagdarzana rahita puruSa cAlatuM-pharatuM maDaduM che. mRtaka to lokamAM apUjya che. agnithI saLagAvI devAmAM Ave che athavA jamInamAM dATI devAmAM Ave che ane "darzanarahita cAlatuM mRtaka" lokottara je muni-samyagdaSTi che temanAmAM apUjya che. teo tene vaMdanAdi karatA nathI. muniveSa dhAraNa karelo hoya to paNa tene saMghanI bahAra rAkhe che athavA paralokamAM niMdhagati pAmIne apUjya thAya che. bhAvArtha- samyagdarzana vinAno puruSa mRtatulya che. 143 have samyakatvanuM mahAnapaNuM kahe che: jaha tArayANa caMdo mayarAo mayaulANa svvaannN| ahio taha sammatto risisAvayaduvihadhammANaM / / 144 / / yathA tArakANAM candraH mRgarAja: mRgakulAnAM srvessaam| adhikaH tathA samyaktvaM RSizrAvakadvividha dhrmaannaam||144 / / 1 cala zaba = hAlatuM-cAlatuM maDaduM. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 228 (aSTapAhuDI jyama caMdra tArAgaNa viSe, mRgarAja sau 'mRgakula viSe, tyama adhika che samyakatva RSizrAvaka-dvividha dharmo viSe. 144 artha:- jema tArAonA samUhamAM caMdramA moTo che ane mRgakula arthAt pazuonA samUhamAM mRgarAja ( siMha) mahAna che, tevI rIte RSi (muni) ane zrAvaka-A be prakAranA dharmomAM samyakatva che te mahAna che. bhAvArtha- vyavahAradharmanI jeTalI pravRttio che temAM samyakatva mahAna che. enA vinA saghaLo saMsAramArga baMdhanuM kAraNa che. 144 pharI kahe che: jaha phaNirAo sohai phaNamaNimANikkakiraNa vipphurio| taha vimala daMsaNadharo jiNabhattI pavayaNe jiivo||145|| yathA phaNirAjaH zobhate phaNamaNi mANikyakiraNa visphuritH| tathA vimaladarzanadhara: jinabhaktiH pravacane jiivH|| 145 / / nAgendra zobhe pheNamaNimANikaya kiraNe camakato, te rIta zobhe zAsane jinabhakta darzananirmaLo. 145 artha:- jema phaNirAja (dharaNendra) ke jene hajAra pheNa che temAM lAgelA maNionI vacce mANeka tenA kiraNothI dedIpyamAna-zobhA pAme che tevI rIte nirmaLa samyagdarzananA dhAraka jIva jinabhakti sahita che ne tethI pravacanamAM arthAt mokSamArganA prarUpaNamAM zobhA pAme che. bhAvArtha- samyakatva sahita jIvanI jina-pravacanamAM ghaNI mahAnatA che. jyAM-tyAM sarva jagyAe zAstromAM samyakatvanI ja mukhyatA kahI che. 145 have samyagdarzana sahita liMga che teno mahimA kahe che: jaha tArAyaNasahiyaM sasaharabiMba khamaMDale vimle| bhAviya tavavayavimalaM jiNaliMgaM daMsaNavisuddhaM / / 146 / / yathA tArAgaNasahitaM zazadharabiMbaM khamaMDale vimle| bhAvataM tapovratavimalaM jinaliMgaM darzana vishuddhm||146 / / 1 mRgarAja = siMhuM 2 mRgakula = pazusamUhu. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 229 zazibiMba tArakavRMda saha nirmaLa nabhe zobhe ghaNuM, tyama zobhatuM tapavatavimaLa jinaliMga darzana nirmaLuM. 146 artha:- jema nirmaLa AkAzamaMDaLamAM tArAonA samUha sahita caMdramAnuM biMba zobhA pAme che tevI rIte jinazAsanamAM darzanathI vizuddha ane bhAvita tapa ane vratothI nirmaLa jinaliMga zobhA pAme che. bhAvArtha:- jinaliMga arthAt nigraMtha muniveSa jo ke vrata-tapa sahita nirmaLa che topaNa samyagdarzana-jJAna vinA zobhA pAmato nathI, tenA hovAthI ja atyaMta zobhAyamAna thAya che. 146 have kahe che ke AvuM jANIne darzanaratnane dhAraNa karo evo upadeza kare che: iya NAuM guNadosaM dasaNarayaNaM ghareha bhaavenn| sAraM guNarayaNANaM sovANaM paDhama mokkhassa / / 147 / / iti jJAtvA guNadoSaM darzanaratnaM dhrtbhaaven| sAraM guNaratnAnAM sopAnaM prathamaM moksssy||147|| Ima jANIne guNadoSa dhAro bhAvathI dararatnane, je sAra guNaratno viSe ne prathama zivasopAna che. 147 artha:- he mune! tuM iti arthAt pUrvokta prakAre samyakatvanA guNa ane mithyAtvanA doSone jANIne samyakatvarUpI ratnane bhAvapUrvaka dhAraNa kara. A guNarUpI ratnomAM sAra che ane mokSarUpI maMdiranuM paheluM pagathiyuM che, arthAta caDhavA mATe pahelI sIDI che. bhAvArtha- jeTalA paNa vyavahAra mokSamArganA aMga che (gRhasthanA dAna-pUjAdika ane muninA mahAvrata-zIla-saMyamAdika) te badhAmAM sAra samyagdarzana che. AnAthI sarve saphaLa che. mATe mithyAtvane choDIne samyagdarzana dhAraNa karo-A mukhya upadeza che. 147 have kahe che ke samyagdarzana kone thAya che? je jIva padArthanA svarUpane jANIne tenI bhAvanA kare tathA tenuM zraddhAna karIne potAne jIvapadArtha jANI anubhava dvArA pratIti kare tene samyagdarzana thAya che. tethI have A jIva padArtha kevo che tenuM svarUpa kahe che - kattA bhoi amutto sarIramitto aNAiNihaNo y| daMsaNaNANuvaogo NiddiTTho jinnvriNdehiN|| 148 / / kartA bhoktA amUrtaH zarIramAtraH anAdinidhanaH c| pharzanajJAnopayo 1: nirvi: jinavarendraHA 248 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 23 | (aSTapAhuDa kartA tathA bhoktA, anAdi-anaMta, dehapramANa ne, vaNamUrti, dagajJAnopayogI jIva bhAkhyo jinavare. 148 artha:- "jIva' nAmaka padArtha che. te kevo che? kartA che, bhoktA che, amUrtika che, zarIrapramANa che, anAdinidhana che ane darzana-jJAna upayogavALo che. A prakAre jinavarendra sarvajJadeva vItarAge kahyuM che. bhAvArtha- ahIM jIva nAmanA padArthane cha vizeSaNa kahyA che temano Azaya Avo che ke (2) (1) "ka" kahyo te nizcayanayathI to potAnA azuddha bhAvono ajJAna avasthAmAM pote ja kartA che. tathA vyavahAranayathI jJAnAvaraNAdi pudgalakarmono kartA che ane zuddha nayathI potAnA zuddha bhAvono kartA che. "bhoktA' kahyo te nizcayanayathI to potAnA jJAna-darzanamaya cetanAbhAvano bhoktA che ane vyavahAranayathI pudgala karmanuM phaLa je sukha-duHkha Adi teno bhoktA che. amUrtika' kahyo te nizcayathI to sparza, rasa, gaMdha, varNa ane zabda e pudgalanA guNaparyAya che tenAthI rahita amUrtika che. ane vyavahArathI jyAMsudhI pudgalakarmathI baMdhAyelo che tyAMsudhI mUrtika' paNa kahevAya che. (4) zarIraparimANa " kahyo te nizcayathI to asaMkhyAta pradezI loka parimANa che, paraMtu saMkoca-vistAra zaktithI zarIrathI kiMcitanyUna pradezapramANa AkAramAM rahe che. (5) "anAdinidhana' kahyo te paryAyadaSTithI jotAM to te janme che ane mRtyu pAme che, to paNa dravyadRSTithI jovAmAM Ave to anAdi-anaMta sadA nitya avinAzI che. (6) darzana-jJAna upayoga sahita kahyo. te dekhavA-jANavArUpa upayogasvarUpa-cetanArUpa che. A vizeSaNothI bhinnamatavALA judA prakAre sarvathA ekAMtarUpa mAne che temano niSedha paNa jANavo joIe. "kartA' vizeSaNathI to sAMkhyamatI sarvathA akartA mAne che teno niSedha che. bhoktA' vizeSaNathI bauddhamatavALA kSaNika mAnIne kahe che ke karmano karavAvALo to judo che ane bhogavavAvALo judo che teno niSedha che. je jIva karma kare che te ja jIva tenuM phaLa bhogave che. A kathanathI boddhamatavALAnA kahevAno niSedha che. "amUrtika' kahevAthI mImAMsaka Adi A zarIrasahita mUrti mUrtika ja mAne che. temano niSadha che. 'zarIrapramANa' kahevAthI yAyika, vazeSika, vedAMtI Adi sarvathA sarvavyApaka mAne che teno niSedha che "anAdi nidhana" kahevAthI 1 vaNamUrti = amUrta; arUpI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 231 bauddhamati sarvathA kSaNasthAyI mAne che teno niSedha che. "darzana-jJAna upayogasahita" kahevAthI sAMkhyamatI jJAna rahita cetanA mAtra mAne che naiyAyika, vaizeSika guNaguNIno sarvathA bheda mAnIne jJAnane ane jIvane sarvathA bheda mAne che; bauddhamatano eka bheda "vijJAnAtavAdI" jJAna mAtra ja mAne che ane vedAMtI jJAnanuM kAMI nirUpaNa ja karatA nathI-A badhAno niSedha che. A pramANe sarvajJanuM kaheluM jIvanuM svarUpa jANIne potAne evo mAnIne zraddhA, ruci, pratIti karavI joIe. jIva kahevAthI ajIva padArtha paNa jANI zakAya che. ajIva na hoya to jIva nAma kayAMthI hota? tethI ajIvanuM svarUpa kahyuM che tevuM ja tenuM zraddhAna Agama anusAra karavuM. A prakAre ajIva padArthanuM svarUpa jANIne ane A bannenA saMyogathI anya Asrava, baMdha, saMvara, nirjarA ane mokSa-e bhAvonI pravRtti hoya che. temanuM Agama anusAra svarUpa jANIne zraddhAna karavAthI samyagdarzananI prApti thAya che. -A pramANe jANavuM joIe. 148 have kahe che ke A jIva "jJAna-darzana upayogamayI" che, paraMtu anAdi paudgalika karmanA saMyogathI tene jJAna-darzananI pUrNatA thatI nathI. tethI alpa jJAna darzana anubhavamAM Ave che ane temAM paNa ajJAnanA nimittathI iSTa-aniSTa buddhirUpa rAga-dveSa-moha bhAva dvArA jJAnadarzanamAM kalupatArUpa sukha-du:khAdika bhAva anubhavamAM Ave che. A jIva nija bhAvanArUpa samyagdarzanane prApta thAya che tyAre jJAna-darzana-sukha-vIryanA ghAtaka karmono nAza kare che ema darzAve che - daMsaNaNANAvaraNaM mohaNiyaM aMtarAiyaM kmm| NiTThavai bhaviya jIvo sammaM jinnbhaavnnaajutto|| 149 / / darzana jJAnAvaraNaM mohanIyaM antarAyakaM krm| niSThApayati bhavyajIvAH samyak jinabhAvanAyuktaH / / 149 / / "dagajJAnaAvRti, moha temaja aMtarAyaka karmane samyapaNe jinabhAvanAthI bhavya AtmA kSaya kare. 149 artha:- sabhyaprakAre jina bhAvanAvALA bhavya jIva che. te jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, mohanIya ane aMtarAya-A cAra ghAtiyA karmonuM niSThApana kare che arthAt saMpUrNa abhAva kare bhAvArtha:- darzanano ghAtaka darzanAvaraNa karma che, jJAnano ghAtaka jJAnAvaraNa karma che, 1 dagajJAnaAvRti = darzanAvaraNa ne jJAnAvaraNa Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 23ra (aSTapAhuDa sukhano ghAtaka mohanIya karma che ane vIryano ghAtaka aMtarAya karma che, A sarveno nAza koNa kare che? samyaka prakAre jinabhAvanA bhAvIne arthAta jinaAjJA mAnIne jIva-ajIva Adi tattvono yathArtha nizcaya karI zraddhAvAna thayo hoya te jIva kare che. mATe jinaAjJA mAnIne yathArtha zraddhAna karo-A upadeza che. 149 have kahe che ke A ghAtiyA karmono nAza thatAM "anaMta catuSTaya' pragaTa thAya che balasokkhaNANadaMsaNa cattAri vi pAyaDA guNA hoti| NaDhe ghAiyaukke loyAloyaM pyaasedi|| 150 / / bala saukhya jJAnadarzanAni catvAro'pi prkttaagunnaabhvNti| naSTe ghAticatuSke lokAlokaM prkaashyti|| 150 / / caughAtinAze jJAna-darzana-saukhya-baLa cAre guNo "prAkaTya pAme jIvane, parakAza lokAlokano. 150 artha:- pUrvokta cAra ghAtiyA karmono nAza thavAthI anaMta jJAna-darzana-sukha ane baLa (vIrya) -e cAra guNa pragaTa thAya che. jyAre jIvanA A guNonI pUrNa nirmaLa dazA pragaTa thAya che tyAre lokAlokane prakAzita kare che. bhAvArtha- ghAtiyA karmono nAza thavAthI anaMta darzana, anaMta jJAna, anaMta sukha ane anaMta vIrya-A anaMta caturya pragaTa thAya che. anaMta darzana-jJAnathI cha dravyothI bharelA A lokamAM anaMtAnaMta jIvone, temanAthI paNa anaMtAnaMtaguNA pugalone tathA dharma-adharma-AkAzae traNa dravya ane asaMkhyAta kAlANuM-A sarve dravyonI atIta, anAgata ane vartamAnakALa saMbaMdhI anaMta paryAyone bhinnabhinna eka samayamAM spaSTa dekhe che ane jANe che. anaMta sukhathI atyaMta tRptirUpa che ane anaMta zakti dvArA koI paNa nimittathI avasthA palaTatI (badalatI) nathI. AvA anaMta catuTyarUpa jIvano nijasvabhAva pragaTa thAya che. mATe jIvanA svarUpanuM evA paramArthathI zraddhAna karavuM te ja samyagdarzana che. 150 have, jemane anaMta caturya pragaTa thAya che temane paramAtmA kahe che temanA aneka nAma che temAMthI keTalAka pragaTa karI kahe che - NANI siva parameTThI savvaNhU viNhU caumuho buddho| appo vi ya paramappo kammavimukko ya hoi phuddN|| 151 / / 1 prAkaya = pragaTapaNuM. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 233 jJAnI zivaH parameSThI sarvajJaH viSNuH caturmukhaH buddhH| AtmA api ca paramAtmA karmavimuktaH ca bhavati sphuttm|| 151 / / te jJAnI, ziva, parameSThI che, viSNu, caturmukha, buddha che, AtmA tathA paramAtamA, sarvajJa, karmavimukta che. 151 artha:- paramAtmA jJAnI che, ziva che, parameSThI che, sarvajJa che, viSNu che, caturmukha brahmA che. baddha che. AtmA che. paramAtmA che ane karma rahita che ema spaSTa jANo. bhAvArtha - "jJAnI" kahevAthI sAMkhyamatI jJAna rahita udAsIna caitanya mAtra mAne che teno niSedha che. "ziva' che arthAt sarva kalyANothI paripUrNa che. jema sAMkhyamatI, naiyAyika ane vaizeSika mAne che tema nathI. "parameSThI" che arthAt parama (utkRSTa) padamAM sthita che athavA utkRSTa iSTatva svabhAva che. jema anyamatI keTalAka potAnuM iSTa kaMI mAnIne tene parameSThI kahe che tema nathI. "sarvajJa che arthAt sarva lokAlokane jANe che anya keTalAka koI eka prakaraNa saMbaMdhI badhI vAta jANatA hoya tene paNa sarvajJa kahe che ema nathI. "viSNu" che arthAt jenuM jJAna sarva jJayomAM vyApaka che. anyamatI vedAMtI Adi kahe che ke badhA padArthomAM pote che, to evuM nathI. "caturmukha" kahevAthI kevaLI arahaMtanA samavasaraNamAM cAra mukha cAre dizAomAM dekhAya che evo atizaya che, tethI caturmukha kahevAya che anyamatI brahmAne caturmukha kahe che evA brahmA koI nathI. "buddha' che arthAt sarvanA jJAtA che. bauddhamatI kSaNikane buddha kahe che tema nathI. AtmA" che. te potAnA svabhAvamAM ja niraMtara pravarte che. anyamatI vedAMtI sarvamAM pravartatA evA AtmAne mAne che tema nathI. "paramAtmA' che arthAt AtmAnuM pUrNarUpa anaMta caturya temane pragaTa thaI gayuM che tethI paramAtmA che. karma eTale AtmAnA svabhAvanA ghAtaka ghAtiyA karmathI rahita thai gayA che tethI karmavimukta" che. athavA kAMI karavA jevuM kArya na rahyuM tethI paNa karmavimukta che. sAMkhyamatI, naiyAyika sadA sarvadA karma rahita mAne che tema nathI.-A pramANe paramAtmAnA sArthaka nAma che. anyamatI potAnA iSTanuM nAma eka ja kahe che. temanA sarvathA ekAMtika abhiprAya dvArA artha bagaDe che, mATe yathArtha nathI. arahaMtanA A nAmo naya vivekSAthI satyArtha che evuM jANo. 151 have AcArya kahe che ke evA deva mane uttama bodhi Ape: Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 234 (aSTapAhuDa iva ghAikammamukko aTThArahadosavajjio sylo| tihuvaNabhavaNapadIvI deu mamaM uttamaM bohiN|| 152 / / iti ghAtikarmamuktaH aSTAdazadoSavarjitaH sklH| tribhuvanabhavanapradIpaH dadAtu mahyaM uttamAM bodhim|| 152 / / caughAtikarmavimukta, doSa aDhAra rahita, sadeha e 'tribhuvanabhavananA dIpa jinavara bodhi do uttama mane. 152 artha:- A pramANe ghAtiyA karmothI rahita, sudhA, tRSA Adi pUrvokta aDhAra doSothI rahita, sakala (zarIra sahita) ane traNa bhuvanarUpI bhavanane prakAzita karavA mATe prakRSTa dIpaka tulya deva che. te mane uttama bodhi (samyagdarzana-jJAna-cAritra)nI prApti karAve-A prakAre AcArye prArthanA karI che. bhAvArtha- ahIM bAkInuM to pUrvokta prakAre jANavuM, paraMtu "sakala' vizeSaNano A Azaya che ke-mokSamArganI pravRtti karavAno je upadeza che te vacananA pravartana vinA thato nathI ane vacananI pravRtti zarIra vinA thatI nathI. tethI arahaMtane Ayu karmanA udayathI zarIra sahita avasthAna (sthiti) rahe che, ane susvara Adi nAmakarmanA udayathI vacananI pravRtti thAya che. A rIte aneka jIvonA kalyANa karavAvALo upadeza thato rahe che. anyamatione AvI sthitivALA paramAtmAno saMbhava nathI. mATe upadezanI pravRtti banatI nathI. tethI mokSamArgano upadeza paNa banato nathI-A prakAre jANavuM joIe. 15ra - have kahe che ke je AvA arahaMta jinezvaranA caraNomAM namaskAra kare che te saMsAranI janmarUpI vela kApI nAkhe che: jiNavaracaraNaMburuhaM NamaMti je prmbhttiraaenn| te jammavellimUlaM khaNaMti vrbhaavstthenn|| 153 / / jinavaracaraNAMburuhaM namaMtiye prmbhktiraagenn| te janmavallImUlaM khanaMti vrbhaavshstrenn|| 153 / / je paramabhaktirAgathI jinava25dAMbujane name, te janmavelImULane vara bhAvazastra vaDe 2khaNe. 153 artha:- je puruSa parama bhakti-anurAgathI jinavaranA caraNa kamaLone namaskAra kare 1 tribhuvana bhavananA dIpa = traNa lokarUpI gharanA dIpaka arthAt dIvArUpa. 2 vara = uttama 3 khaNe = khode che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 235 che te zreSTha bhAvarUpa "zastra' thI janma arthAt saMsArarUpI velanAM mULa je mithyAtva Adi karma, teno nAza karI nAkhe che (khodI nAkhe che) bhAvArtha - potAnI zraddhA-ruci-pratItithI je jinezvaradevane namaskAra kare che-temanA satyArtha svarUpa sarvajJa vItarAgIpaNAne jANIne bhaktinA anurAgathI namaskAra kare che tyAre jaNAya che ke A samyagdarzana prAptinuM cihna che. tethI mAluma paDe che ke emanA mithyAtvano nAza thaI gayo. have AgAmI saMsAranI vRddhi temane thaze nahi-A prakAre jaNAvyuM che. 153 have kahe che ke je jina samyakatva prApta puruSa che te to AgAmI karmathI lepAtA nathI: jaha salileNa Na lippai kamaliNipattaM shaavpyddiie| taha bhAveNa Na lippai kasAyavisaehiM sppuriso|| 154 / / yathA salilena na lipyate kamalinIpatraM svbhaavprkRtyaa| tathA bhAvena na lipyate kaSAyaviSayaiH stpurussH|| 154 / / jyama kamalinInA patrane nahi salilalepa svabhAvathI, tyama satparuSane lepa viSayakaSAyano nahi bhAvathI. 154 artha - jema kamaLanA pAna potAnA svabhAvathI ja jalathI lapAtA nathI tevI rIte samyagdaSTi sanduruSa potAnA bhAvathI ja krodhAdika kaSAya ane indriyonA viSayothI lisa thatA nathI. bhAvArtha- samyagdaSTi puruSane mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI kaSAyano to sarvathA abhAva che ja ane anya kaSAyono paNa yathA saMbhava abhAva che. mithyAtva ane anaMtAnubaMdhInA abhAvathI evo bhAva thAya che ke je paradravyamAtranI kartutvabuddhi to nathI, paraMtu zeSa kaSAyonA udayathI kAMIka rAga-dveSa thAya che tene karmanA udayanA nimittathI thayela jANe che. tethI temAM paNa kartutvabuddhi nathI, to paNa te bhAvone roga samAna thayela jANIne tene sArA samajatA nathI. A prakAre potAnA bhAvothI ja kaSAya-viSayomAM prIti-buddhi nathI. mATe tenAthI lipta thatA nathI, jalakamalavat nirlepa rahe che. AthI temane AgAmI karmano baMdha thato nathI, saMsAranI vRddhi thatI nathI evo Azaya che. 154 have AcArya kahe che ke je pUrvokta bhAva sahita samyagdaSTi sanduruSa che te ja sakala zIla-saMyamAdi guNothI saMyukta che, bIjA nathI: 1 salila = pANI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 236 (aSTapAhuDa te cciya bhaNAmi haM je sayalakalA siilsNjmgunnehiN| bahudosANAvAso sumaliNacitto Na sAvayasamo so||155 / / tAneva ca bhaNAmi ye sklklaashiilsNymgunnaiH| bahudoSANAmAvAsaH sumalina cittaH na zrAvakasamaH sH|| 155 / / kahuM te ja muni je zIlasaMyamaguNa-samastakaLA-dhare, je malinamana bahudoSaghara, te to na zrAvakatulya che. 155 artha:- pUrvokta bhAva sahita samyagdaSTi puruSa che ane zIla-saMyama guNothI sakala kalA arthAt saMpUrNa kalAvAna hoya che temane ja ame muni kahIe chIe. je samyagdaSTi nathI, malina citta sahita mithyASTi che ane ghaNAM doSonuM ghara che te to veSa dhAraNa kare che to paNa zrAvakanI samAna paNa nathI. bhAvArtha:- je samyagdaSTi che ane zIla (-uttara guNa) tathA saMyama (mULaguNa) sahita che te muni che. je mithyASTi che arthAt jenuM citta mithyAtvathI malina che ane jemAM krodhAdi vikArarUpa ghaNA doSo jovAmAM Ave che te to munino veSa dhAraNa kare che to paNa zrAvakanI samAna paNa nathI. zrAvaka samyakdaSTi hoya ane gRhasthAcAranA pApa sahita hoya to paNa temanI barAbara te kevaLa veSamAtra dhAraNa karavAvALA muni nathI.-evuM AcArye kahyuM che. 155. have kahe che ke samyagdaSTi thaIne jemaNe kapAyarUpa subhaTo jItyA che te ja dhIra-vIra cheH te dhIra vIra purisA khamadamakhaggeNa vipphuraM tenn| dujjayapabala baluddhara kasAyabhaDa NijjiyA jehiN|| 156 / / te dhIra vIra puruSAH kSamAdamakhaDgeNa visphurtaa| durjayaprabalabaloddhatakaSAyabhaTA: nirjitA yaiH|| 156 / / te dhIravIra naro, kSamAdama- taNakhage jemaNe, jItyA sudurjaya-ugrabaLa-madamatta-subhaTa-kaSAyane. 156 artha - je puruSone kSamA ane indriyonuM damana che te temanuM vistRrita arthAt sajAveluM ne malinatA rahita ula tIkSNa khaDyuM che tenAthI jemane jItavA kaThina che evA durjaya, 1 malinamana = malina cittavALo. 2 kSamAdama-tIkSyakhaDage = kSamA(prazama ) ane jiteMdriyatArUpI tIkSNa taravArathI. 3 subhaTa = yoddhA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 237 prabaLa tathA baLathI uddhata evA kapAyarUpa subhaTone jItyA che te ja dhIra-vIra subhaTa che. anya saMgrAmAdikamAM jItavAvALA to kahevAnA ja subhaTa che. bhAvArtha- yuddhamAM jItavAvALA zUravIra to lokamAM ghaNA che, paraMtu kaSAyone jItavAvALA viralA che. te munipradhAna che ane te ja zuravIromAM mukhya che. je samyagdaSTi thaIne kaSAyone jItIne cAritravAna thAya che te mokSa pAme che. evo Azaya che. 156 have kahe che ke je pote darzana-jJAna-cAritrarUpa hoya che te anyane paNa te rUpa kare che, temane dhanya che - dhaNNA te bhagavaMtA dNsnnnnaannggpvrhtthehiN| visayamayaraharapaDiyA bhaviyA uttAriyA jehiN|| 157 / / te dhanyAH bhagavaMtaH drshnjnyaanaagrprvrhstaiH| viSayamakaradharapatitAH bhavyAH uttAritAH yaiH|| 157 / / che dhanya te bhagavaMta, darzana jJAna-uttama kara vaDe, je pA2 karatA 'viSayamakarAka25tita bhavi jIvane. 157 artha- je satparuSoe viSayarUpa makarAra (samudra) mAM paDelA bhavya jIvone darzana ane jJAnarUpI banne mukhya hAthothI pAra utArI dIdhA, te munipradhAna bhagavAna indrAdikathI pUjya jJAnI dhanya che.. bhAvArtha- A saMsAra-samudrathI pote taryA ane bIjAone tArI de te munione dhanya che. dhanAdika sAmagrI sahitane dhanya" kahe che, paNa te to kahevA mAtra dhanya che. 157 have pharI AvA muniono mahimA kare che. mAyAvelli asesA mohamahAtaruvarammi aaruuddhaa| visayavisapupphaphulliya luNaMti muNi nnaannstthehiN|| 158 / / mAyAvallI azeSAM mohamahAtaruvare aaruuddhaam| viSayaviSapuSpapuSpitAM lunaMti munayaH jnyaanshstraiH|| 158 / / muni jJAnazastra chedatA saMpUrNa mAyAvelane -bahu viSaya-viSapuSpa khIlI, 'ArUDha mohamahAdrume. 158 1 darzanazAna-uttamakara = darzana ane jJAnarUpa (be) uttama hAtha. 2 viSayamakarAkara = viSayorUpI samudra (magaronuM sthAna ). 3 bhavi = bhavya. 4 ArUDhamohamahAdrame = moharUpI mahAvRkSa para caDelI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 238 (aSTapAhuDI artha:- mAyA (kapaTa) rUpI vela je moharUpI mahA vRkSa para caDhelI che tathA viSayarUpI viSanA phUlothI phUlI rahI che tene muni jJAnarUpI zastrathI samastapaNe (saMpUrNapaNe ) kApI nAkhe che arthAta niHzeSa karI de che. bhAvArtha - A mAyA kaSAya gUDha che. eno vistAra paNa ghaNo che, -munio sudhI phelAya che. tethI je muni jJAnathI tene kApI nAkhe che te ja sAcA muni che, te ja mokSa pAme che. 158 have pharI te munionuM sAmarthya kahe che. mohamayagAravehiM ya mukkA je krunnbhaavsNjuttaa| te savvaduriyakhaMbhaM haNaMti cArittakhaggeNa / / 159 / / mohamadagAravaiH ca muktAH ye krunnbhaavsNyuktaaH| te sarvaduritastaMbhaM ghnaMti caaritrkhddgen|| 159 / / mada-moha-gAravamukta ne je yukta karUNAbhAvathI, saghaLA duritarUpa thaMbhane 'ghAte caraNa-ta2vA2thI. 159 artha:- je muni mo-mada-gAravathI rahita che ane karUNAbhAva sahita che te ja cAritrarUpI khagathI pAparUpI staMbhane haNe che arthAt mULamAMthI kApI nAkhe che. bhAvArtha- paradravya pratyenA mamatvabhAvane "moha" kahe che. "mada' jAti Adi paradravyanA saMbaMdhathI garva thavAne "mada' kahe che. "gArava" traNa prakAranA che :- (1) Rddhi gArava, (2) zAta gArava ane (3) rasagArava. je kaMI tapobaLathI potAnuM mahaMtapaNe lokomAM hoya teno potAne mada Ave, temAM harSa mAne te "RddhigArava' che. potAnA zarIramAM rogAdika utpanna na thAya to sukha mAne tathA pramAdayukta thaIne potAnuM moTApaNuM mAne te "zAta gArava" che. jo miSTa-puSTa rasamaya AhArAdika maLe to tenA nimittathI pramatta thaIne zayanAdika kare te rasagArava' che. muni A prakAranA gAravathI to rahita che ane para jIvonI karUNAthI sahita che. evuM nathI ke parajIvothI moTuM mamatva nathI tethI nirbhaya banIne tene mAre che, paraMtu jyAM sudhI rAga aMza rahe che tyAMsudhI para jIvonI karUNA ja kare che-upakAra buddhi rahe che. A prakAre jJAnI muni pApa je azubhakarma teno cAritranA baLathI nAza kare che. 159 have kahe che ke je A prakAre mULaguNa ane uttaraguNothI yukta muni che te jinamatamAM zobhA pAme che: 1 durita = duSkarma, pApa. 2 ghAte = nAza kare. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 239 guNagaNamaNimAlAe jiNamayagayaNe nnisaayrmunniNdo| tArAvalipariyario puNNimaiMduvva pvnnphe|| 160 / / guNagaNa maNimAlayA jinamatagagane nishaakrmuniiNdrH| tArAvalIparikaritaH pUrNimenduriva pavanapathaM / / 160 / / tArAvalI saha je rIte pUrNendu zobhe AbhamAM, guNavaMdamaNimALA sahita municaMdra jinamata gaganamAM. 160 artha:- jema pavana-patha (AkAza)mAM tArAonI paMktinA parivArathI viMTaLAyela pUrNimAno caMdra zobhA pAme che, tema ja jinamatarUpa AkAzamAM guNonA samUharUpa maNIonI mALAthI munIndrarUpa caMdramA zobhA pAme che. bhAvArtha- aThThAvIsa mULaguNa, dazalakSaNadharma, traNa gupti ane corAzI lAkha uttaraguNonI mALA sahita muni jinamatamAM caMdramAM samAna zobhA pAme che. AvA muni anya matamAM nathI. 160 have kahe che ke jemane A prakAre vizuddha bhAva hoya che te puruSa tIrthaMkara Adi padanA sukho pAme che: ckkhrraamkesvsurvrjinnnnhraaisokkhaaii| cAraNamuNiriddhIo visuddha bhAvA NarA pttaa|| 161 / / cakradhararAmakezavasuravarajinagaNadharAdi saukhyaani| cAraNamunyajhai; vizuddhabhAvA narAH praaptaaH|| 161 / / "cadeza-kezava-rAma-jina-gaNI-suravarAdika-saukhyane, cAraNamunIMdrasuddhine 'suvizuddhabhAva naro lahe. 161 artha - vizuddha bhAvavALA AvA nara muni che te cakradhara (cakravartI cha khaMDanA rAjendra), rAma (balabhadra ), kezava (nArAyaNa-ardhacakrI), suravara (devonA indra), jina (tIrthakara paMcakalyANaka sahita, traNalokanA pUjyapada) temaja gaNadhara (cAra jJAna ane sAta RddhinA dhAraka muni) emanAM sukhone tathA cAraNamuni (jemane AkAzagAminI Adi Rddhio jovAmAM Ave che) nI Rddhione pAme che. 1 cakraza-kezava-rAma-jina-gaNI suravarAdika-saukhyane = cakravartI, nArAyaNa, balabhadra, tIrthakara, gaNadhara, devendra vagerenAM sukhane. 2 suvizuddhabhAva = zuddha bhAvavALA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 240 (aSTapAhuDI bhAvArtha:- pahelAM AvA nirmaLa bhAvonA dhAraka puruSa thayA. teo A prakAranA padonA sukhone pAmyA. have je AvA thaze te paNa pAmaze ema jANo. 161 have kahe che ke mokSanuM sukha paNa teo ja pAme cheH sivamajarAmaraliMgamaNovamamuttamaM prmvimlmtulN| pattA varasiddhisuhaM jiNabhAvaNabhAviyA jiivaa|| 162 / / zivamajarAmaliMgaM anupamamuttamaM prmvimlmtulm| prApto varasiddhisukhaM jinabhAvanAbhAvitA jiivaaH|| 162 / / jinabhAvanApariNata jIvo varasiddhi sukha anupama lahe, ziva, atula, uttama, parama nirmaLa, ajara-amara svarUpa je. 162 artha:- je jinabhAvanAthI pariNata jIva che te ja siddhi arthAt mokSanA sukhane pAme che. kevuM che siddhi sukha? "ziva' che arthAt kalyANarUpa che-koIpaNa prakAre upadrava sahita nathI, ajarAmara liMga" che, arthAt jenuM cihna jarA ane mRtyu-e bannethI rahita che. "anupama' che arthAt jene saMsAranA koI sukhanI upamA maLatI nathI. uttama' arthAt sarvottama che. "parama" arthAt sarvotkRSTa che. "mahArNa' che arthAt mahAna artha-pUjya, prazaMsAne yogya che. "vimala' che arthAt karmanA maLa tathA rAgAdika maLathI rahita che. "atula" che arthAt enI barAbara saMsAranuM koI sukha nathI-AvA sukhane jinabhakta pAme che, anyano bhakta pAmato nathI. 163 have AcArya prArthanA kare che ke AvA siddha sukhane prApta thayela siddha bhagavAna mane bhAvonI zuddhatA Apo - te me tihuvaNamahiyA siddhA suddhA NiraMjaNA nnicyaa| diMtu varabhAvasuddhiM daMsaNa NANe caritte y|| 163 / / te me tribhuvanamahitAH siddhAH suddhAH niraMjanAH nityaaH| dadatu varabhAvazuddhiM darzane jJAne cAritre c|| 163 / / bhagavaMta siddho-trijaga pUjita, nitya, zuddha, niraMjanA, -vara bhAvazuddhi do mane daga, jJAna ne cAritramAM. 163 artha:- siddha bhagavAna mane darzana-jJAna ane cAritramAM zreSTha-uttama bhAvanI zuddhatA Apo. kevA che siddha bhagavAna? traNa bhuvanathI pUjya che, zuddha che arthAt dravya karma ane nokarmarUpa maLathI rahita che, niraMjana che arthAt rAgAdi karmathI rahita che-jemane karmanI utpatti nathI, nitya che arthAt prApta svabhAvano pharI nAza thavAno nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa ) bhAvArtha:- AcArye zuddhabhAvanuM phaLa siddha avasthAnI ane nizcayathI je A phaLane prApta thayela siddha che temane A prArthanA karI che ke zuddhabhAvanI pUrNatA amane thAva. 163 have 'bhAva' nA kathanane saMkoce cheH kiM jaMpieNa bahuNA attho dhammo ya kAmamokkho ya / aNNe vi ya vAvArA bhAvammi pariThThiyA savve / / 164 / / kiM jalpitena bahunA arthaH dharmaH ca kAmamokSaH ca / anye api ca vyApArA: bhAve paristhitAH sarve / / 164 / / bahu kathana zuM karavuM ? are ! dharmArtha kAmavimokSa ne bIjAya bahu vyApAra, te sau bhAva mAMhI rahela che. 164 artha:- AcArya kahe che ke bahu kahevAthI zuM? dharma, artha, kAma, mokSa ane anya je kAMI vyApAra che te badho ja zuddha bhAvamAM samastarUpathI sthita che. bhAvArtha:- puruSanA cAra prayojana mukhya che. dharma, artha, kAma, mokSa. anya paNa je kaMI maMtra-sAdhanAdika vyApAra che te AtmAnA zuddha caitanya pariNAmasvarUpa bhAvamAM sthita che. zuddha bhAvathI badhuM siddha che-A prakAre saMkSepathI kahyuM te jANo. adhika zuM kahevuM ? 164 have A bhAva pAhuDane pUrNa karatAM Ane vAMcavAno, sAMbhaLavAno ane bhAvanA (ciMtana ) karavAno upadeza kare cheH iya bhAvapAhuDabhiNaM savvaMbuddhehi desiyaM sammaM / jo paDhai suNai bhAvai so pAvai avicalaM ThANaM / / 165 / / 241 iti bhAvaprAbhRtamidaM sarva buddhaiH dezitaM samyak / yaH paThati zrRNoti bhAvayati saH prApnoti avicalaM sthAnam / / 965 / / e rIta sarvaze kathita A bhAvaprAbhUta-zAstranAM supaThana-suzravaNa-subhAvanAthI vAsa `avicaLa dhAmamAM, 165 artha:- A prakAre A bhAvapAhuDano sarvabuddha-sarvajJadeve upadeza Apyo che. A zAstrane je bhavyajIva samyaprakAre vAMce che, sAMbhaLe che ane enuM ciMtana kare che te zAzvata sukhanuM sthAna evA mokSane pAme che. 1 avicaLa dhAma = siddhapada, mokSa. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 242 (aSTapAhuDa bhAvArtha:- A bhAvapAhuDa graMtha sarvajJanI paraMparAthI artha laIne AcArya kahyo che. tethI sarvajJano ja upadeza che. kevaLa chamasthano ja kahela nathI. mATe AcArya potAnuM kartutva mukhya karIne kahyuM nathI. A zAstra vAMcavA ane sAMbhaLavAnuM phaLa mokSa kahyuM che te yukta ja che. zuddhabhAvathI mokSa thAya che ane tene vAMcavAthI zuddhabhAva thAya che. (noMdha:- ahIM svAzrayI nizcayamAM zuddhatA kare to nimittamAM zAstra vAMcanAdi vyavahArathI nimitta kAraNa-paraMparA kAraNa-kahevAya. anupacAra-nizcaya vinA upacAra-vyavahAra kevo ?) A prakAre A zAstranuM vAMcana, zravaNa, dhAraNA ane bhAvanA karavI e paraMparA mokSanuM kAraNa che. tethI huM bhavyajIvo! A bhAvapAhuDane vAMco, sAMbhaLo, saMbhaLAvo, bhAvo ane niraMtara abhyAsa karo, jethI bhAvanI zuddhi thAya ane samyagdarzana, jJAna, cAritranI pUrNatAne pAmI mokSa prApta karo. tathA tyAM paramAnaMdarUpa zAzvata sukha bhogavo. 165 A pramANe zrI kundakundrAcArye bhAvapAhuDa graMtha pUrNa Dya. A graMthano saMkSepa A pramANe che. jIva nAmanI vastuno eka asAdhAraNa zuddha avinAzI cetanAsvabhAva che. tenI zuddha ne azuddha be pariNati che. zuddha darzana-jJAnopayogarUpa pariNamana zuddha pariNati che ane tene zuddhabhAva kahe che. karmanA nimittathI rAga-dveSa mohAdika vibhAvarUpa pariNamavuM te "azuddhapariNati' che ne tene azuddha bhAva kahe che. karmanuM nimitta anAdithI che, tethI azuddha bhAvarUpe anAdithI ja pariNamana karI rahyo che. A azuddhabhAvathI zubha-azubha karmano baMdha thAya che. A baMdhanA udayathI pharI zubha ke azubhabhAvarUpa (azaddhabhAvarUpa) pariNamana thAya che. A rIte anAdithI paraMparA cAlI Ave che. jyAre iSTa devAdikanI bhakti, jIvonI dayA, upakAra ne maMdakaSAyarUpa pariNamana kare che tyAre to zubhakarmano baMdha thAya che. tenA nimittathI devAdika paryAya pAmIne kaMIka sukhI thAya che. jyAre tIvra viSayakaSAyanA pariNAmarUpa pariNamana kare che tyAre pApano baMdha thAya che. tenA udayathI narakAdi paryAya pAmIne duHkhI thAya che. A prakAre saMsAramAM azuddha bhAvathI anAdi kALathI A jIva bhramaNa kare che. jyAre koI kALa evo Ave ke jemAM jinezvaradeva sarvajJa vItarAganA upadezanI prApti thAya ane tenuM zraddhAna, ruci, pratIti, AcaraNa kare tyAre sva ane paranuM bhedajJAna karIne zuddha-azuddha Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhAvapAhuDa) 243 bhAvanuM svarUpa jANIne potAnA hita-ahitanuM zraddhAna ruci, pratIti AcaraNa thAya tyAre zuddha darzana-zAnamathI zuddha cetanA pariNamanane hita jANe, tenuM phaLa saMsAranI nivRtti che tene jANe ane azuddhabhAvanuM phaLa saMsAra che, tene jANe, tyAre zuddhabhAvanA grahaNano ane azubhabhAvanA tyAgano upAya kare. upAyanuM svarUpa jevuM sarvajJa vItarAganA AgamamAM kahyuM che tevuM kare. tenuM svarUpa nizcaya-vyavahArAtmaka samyagdarzana-jJAna-cAritra svarUpa mokSamArga kahyo che. zuddhasvarUpanA zraddhAna, -jJAna, -cAritrane "nizcaya' kahyo che ane jinadeva sarvajJa vItarAga tathA tenA vacana ane te vacano anusAra pravartavAvALA muni-zrAvaka temanI bhakti, vaMdanA, vinaya, vaiyAvRtya karavA te "vyavahAra" che. kemake A mokSamArgamAM pravartAvavA mATe upakArI che. upakArIno upakAra mAnavo e nyAya che, upakAra lopavo e anyAya che. svarUpanuM sAdhana ahiMsA Adi mahAvrata tathA ratnatrayarUpa pravRtti, samiti, guptirUpa pravartavuM ane temAM doSa lAge to potAnI niMdA-gaUdika karavI, guruoe ApeluM prAyazcita levuM, zakti anusAra tapa karavuM, pariSahu sahevAM, dazalakSaNa dharmamAM pravartavuM-ityAdi zuddhAtmAne anukULa kriyArUpa pravartavuM. temAM kaMIka rAgano aMza rahe che tyAMsudhI zubhakarmano baMdha hoya che, topaNa te mukhya nathI kemake temAM pravartavAvALAnI zubhakarmanA phaLanI icchA hotI nathI, tethI abaMdhatulya che-ityAdi Agamokta pravRtti vyavahAra mokSamArga che. temAM pravRttirUpa pariNAma che topaNa nivRttipradhAna che. mATe nizcaya mokSamArgamAM virodha nathI. A prakAre nizcaya-vyavahAra svarUpa mokSamArgano saMkSepa che. Ane ja zuddhabhAva kahyo che. temAM paNa samyagdarzanane mukhya kahyuM che, kemake samyagdarzana vinA saghaLo vyavahAra mokSanuM kAraNa nathI ane samyagdarzananA vyavahAramAM jinadevanI bhakti mukhya che. A samyagdarzanane batAvanArUM mukhya cihna che. tethI jinabhakti niraMtara karavI ane jinaAjJA mAnIne AgamamAM jaNAvyA pramANe pravartavuM e zrIguruno upadeza che. anya-jina AjJA sivAya-saghaLA kumArga che, temano saMga choDavo. A prakAre karavAthI AtmakalyANa thAya che. 1 zuddhabhAvanuM nirUpaNa be prakArathI karyuM che jevI rIte mokSamArga be nathI paraMtu tenuM nirUpaNa be prakArathI che, tevI ja rIte zuddhabhAvane jyAM be prakArano kahyo che tyAM nizcayanayathI ane vyavahAranayathI kahyo che ema samajavuM joIe. nizcaya samyagdarzanAdi che tene ja vyavahAra mAnya che ane tene ja niraticAra vyavahAra ratnatrayAdimAM vyavahArathI "zuddhatva" athavA "zuddha saMprayogatva" no Aropa Ave che. jene vyavahAramAM "zuddhabhAva' kahyo che. tene ja nizcaya apekSAe azuddha kahyo che-virUddha kahyo che, paraMtu vyavahAranayathI vyavahAra virUddha nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 244 (aSTapAhuDa *75ya* jIva sadA cidabhAva eka avinAzI dhaarai| karma nimitakU pAya azuddhabhAvani vistaarai|| karma zubhAzubha bAMdhi udai bharamai sNsaarai| pAvai duHkha anaMta cyAri gatimeM Duli saarai|| sarvajJadezanA pAyakai tajai bhAva mithyAtva jb| nijazuddhabhAva dhari karmahari lahai mokSa bharamai na tb|| * dohA * maMgalamaya paramAtamA, zuddhabhAva avikaar| namUM pAya pAUM svapada, jAcUM yahai kraar||2|| A pramANe zrI kundakundasvAmI viracita bhAvapAhuDanI jayapura nivAsI paMDitazrI jayacaMdrajI chAbaDA kRta dezabhASAmaya vacanikAno gujarAtI anuvAda samApta . pI bhAva pAhuDanI saMskRta gAthAno padhamAM anuvAda paMDitazrI himmatalAla jeThAlAla zAhano che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates OM nama: siddhabhya: FFFFFFFFFFFFFFFFFFF -6mokSa pAhuDa FFFFFFFFFFFFFFFFFFF have mokSapAhuDanI vacanikA lakhIe chIe. prathama ja maMgaLa mATe siddhone namaskAra kare che: (dohA) aSTa karmako nAza kari zuddha aSTa guNa paay| bhaye siddha nija dhyaante namUM mokSa sukhdaay||1|| A pramANe maMgala mATe siddhone namaskAra karI zrI kundakunda AcAryakRta "mokSapAhuDa" graMtha ke je prAkRta gAthAbaddha che. tenI dezabhASAmaya vacanikA lakhIe chIe. prathama ja AcArya maMgala mATe paramAtmAne namaskAra kare che: NANamayaM appANaM uvaladdhaM jeNa jhddiykmmenn| caiUNa ya paradavvaM Namo Namo tassa devss||1|| jJAnamaya AtmA upalabdhaH yena kssritkrmnnaa| tyaktA ca paradravyaM namo namastasmai devaay||1|| karIne 'kSapaNa karmo taNuM, paradravya pariharI jemaNe jJAnAtma AtmA prApta kIdho, namuM namuM te devane. 1 artha:- AcArya kahe che ke jemaNe paradravya choDavAthI dravyakarma, bhAvakarma ane no karma kharI gayA che evA thaIne nirmaLa jJAnamayI AtmAne prApta karI lIdho che-A prakAranA devane amArA namaskAra ho-namaskAra ho. be vAra kahevAmAM atizaya premabhAva batAvyo che. bhAvArtha- A mokSapAhuDano prAraMbha che. ahIM jemaNe samasta paradravyone choDI karmano abhAva karIne kevaLajJAnAnaMdasvarUpa mokSapadane prApta karI lIdhuM che te devane maMgaLa arthe namaskAra 1 kSapaNa = kSaya. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 246 (aSTapAhuDI karyA che te yogya che. jyAM jevuM prakaraNa tyAM tenI yogyatA. ahIM bhAva-mokSa to arihaMtane che ane dravya-bhAva banne prakAranA mokSa siddha parameSThIne che. tethI bannene namaskAra jANo. 1 have A prakAre namaskAra karI graMtha karavAnI pratijJA kare che - NamiUNa ya taM devaM aNaMtavaraNANadaMsaNaM suddhaM / vocchaM paramappANaM paramapayaM parama joINaM / / 2 / / natvA ca taM devaM anaMtavarajJAnadarzanaM shuddhm| vakSye paramAtmAnaM paramapadaM prmyoginaam||2|| te devane namI amita-va-dagajJAnadharane zuddhane, kahuM paramapada-paramAtamA prakaraNa paramayogIndrane. 2 artha:- AcArya kahe che ke te pUrvokta devane namaskAra karI, paramAtmA ke je utkRSTa zuddha AtmA che tene, parama yogIzvara je utkRSTa yogya dhyAnanA karavAvALA munirAjone mATe kahIza. kevA che pUrvokta deva? jemaNe anaMta ane zreSTha jJAna-darzana prApta karyuM che, vizuddha che, kamaLathI rahita che ane jenuM pada parama utkRSTa che. bhAvArtha:- A graMthamAM mokSa je kAraNathI prApta thAya ane jevuM mokSapada che tenuM varNana karaze. tethI te rIte, tenI ja pratijJA karI che. yogIzvarone mATe kaheze, eno Azaya e che ke evA mokSapadane zuddha paramAtmAnA dhyAna dvArA prApta karAya che. te dhyAnanI yogyatA yogIzvarone ja mukhyatAthI prApta thatI jovAmAM Ave che, gRhasthone A dhyAna mukhya nathI. 2 have kahe che ke je paramAtmAne kahevAnI pratijJA karI che tene yogI-dhyAnI muni jANIne tenuM dhyAna karIne parama padane prApta kare che: jaM jANiUNa joI joattho joiUNa annvryN| avvAbAhamaNaMtaM aNovamaM lahai NivvANaM / / 3 / / yat jJAtvA yogI yogasthaH draSTvA anvrtm| avyAbAdhamanaMtaM anupamaM labhate nirvaannm||3|| je jANIne yogastha yogI, satata dekhI jehane, upamAvihIna anaMta avyAbAdha zivapadane lahe. artha:- have kahe che ke paramAtmAne jANIne yogI (muni) yoga (dhyAna) mAM sthira 1 amita-vara = anaMta ane pradhAna. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 247 thaIne niraMtara te paramAtmAne anubhavagocara karIne nirvANa (mokSa) ne prApta thAya che. nirvANa kevuM che? avyAbAdha che-jyAM koI prakAranI bAdhA nathI. 'anaMta' -jeno nAza nathI. anupama " che-jene koInI upamA lAgu paDatI nathI. bhAvArtha:- AcArya kahe che ke AvA paramAtmAne AgaLa kahIzuM ke jemanuM dhyAna karIne muni niraMtara anubhava karIne kevaLajJAna prApta karI nirvANane prApta kare che. ahIM A tAtparya che ke paramAtmAnA dhyAnathI mokSa pamAya che. 3 have paramAtmA kevA che te batAvavA mATe AtmA traNa prakAranA varNave che - tipayAro so appA paramaMtara bAhiro hu dehiinnN| tattha paro jhAijjai aMto vAeNa caivi bhirppaa||4|| triprakAra: sa AtmA paramanta: bahi: sphaTaM dehinaam| tatra paraM dhyAyate antarupAyena tyaja bhiraatmaanm||4|| te AtamA che parama-aMtara-bahira traNadhA dehImAM; 'aMtara-upAye paramane dhyAo, tajo bahirAtamAM. 4 artha:- te AtmA prANIone traNa prakArano hoya che. (1) aMtarAtmA, (2) bahirAtmA ane (3) paramAtmA. aMtara AtmAnA upAya dvArA, bahirAbhapaNuM choDIne paramAtmAnuM dhyAna karavuM joIe. bhAvArtha:- bahirAtmapaNAne choDI daI aMtarAtmArUpa thaIne paramAtmAnuM dhyAna karavuM joIe, tenAthI mokSa pamAya che. 4 have traNa prakAranA AtmAnuM svarUpa batAve che: akkhANi bAhirappA antarappA hu appsNkppo| kammakalaMkavimukko paramappA bhaNNae devo||5|| akSANi bahirAtmA antarAtmA sphuTaM aatmsNklpH| karmakalaMka vimukta: paramAtmA bhaNyate devH||5|| 1 parama-aMtara-bahira traNadhA = paramAtmA, aMtarAtmA ane bahirAtmA-ema traNa prakAre. 2 aMtaraupAye = aMtarAtmArUpa sAdhanathI; aMtarAtmArUpa je pariNAma te pariNAmarUpa sAdhanathI. 3 paramane = paramAtmAne. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 248 (aSTapAhuDa che akSadhI bahirAtma, Atamabuddhi aMtara-AtamA, je mukta karmakalaMkathI te deva che pa2mAtamA. 5 artha:- akSa arthAt sparzana Adi indriyo te to bAhya AtmA che, kemake indriyothI sparza Adi viSayonuM jJAna thAya che. tethI to loko kahe che ke AvI je indriyo che te ja AtmA che A prakAre indriyone bAhya AtmA kahe che. aMtarAtmA che te aMtaraMgamAM AtmAno pragaTa anubhavagocara saMkalpa che. zarIra ane indriyothI bhinna mana dvArA dekhavA-jANavAvALo che te huM chuM-A prakAre jene svasaMvedanagocara saMkalpa che te ja aMtarAtmA che. tathA karma je dravyakarmajJAnAvaraNAdika tathA bhAvakarma-je rAgadveSa-mohAdika ane nokarma-je zarIrAdika-kalaMka-maLa temanAthI rahita-vimukta anaMta jJAnAdika guNasahita che te ja paramAtmA che, te ja deva che. anyane deva kahevA te to upacAra che. bhAvArtha:- bAhya AtmA to indriyone kahyo tathA aMtarAtmA-dehamAM sthitane dekhavAjANavAnuM jenAthI thAya che evA mana dvArA saMkalpa che tene ane paramAtmA-karmakalaMkathI rahita che tene kahyo. ahIM ema batAvyuM che ke A jIva jyAMsudhI bAhya zarIrAdikane ja AtmA jANe che tyAM sudhI to te bahirAmAM che. saMsArI che. jyAre A ja jIva aMtaraMgamAM AtmAne jANe che tyAre te samyagdaSTi thAya che. tyAre te aMtarAtmA che. ane A jIva jyAre paramAtmAnA dhyAnathI karmakalaMkathI rahita thAya che tyAre pahelAM to kevalajJAna prApta karIne arahaMta thAya che, pachI siddhapada prApta kare che-A bannene ja paramAtmA kahe che. arahaMta to bhAvakalaMka rahita che ane siddha dravya ane bhAvarUpa banne prakAranA kalaMkathI rahita che-A pramANe jANo. 5 have te paramAtmAnA vizeSaNa dvArA temanuM svarUpa kahe che: malarahio kalacatto aNiMdio kevalo visuddhppaa| parameTThI paramajiNo sivaMkaro sAsao siddho||6|| malarahitaH kalatyaktaH anidriya kevala: vishuddhaatmaa| parameSThI paramajina: zivaMkara: zAzvataH siddhH||6|| te che vizuddhAtmA, anindriya, maLarahita tanamukta che, parameSThI, kevaLa, paramajina, zAzvata, zivaMkara siddha che. 6 artha - paramAtmA AvA che:- "maLarahita-dravyakarma-bhAvakarmarUpa maLathI rahita che; 'kalakta'-zarIra rahita che; "anindriya" -indriya rahita che athavA koI prakAranI niMdA 1 akSadhI = indriyabuddhi; "indriyo te ja AtmA che' evI buddhivALo. 2 zivaMkara = sukhakara, kalyANakara. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 249 yukta nathI :- sarva prakArathI prazaMsAyogya che; "kevala"--kevaLajJAnamayI che; "vizuddhAtmA' -jenA AtmAnuM svarUpa vizeSarUpathI zuddha che-jJAnamAM zayono AkAra jhaLake che to paNa te zeyonA AkArarUpa thatA nathI. ane na temanAthI rAgadveSa che; "parameSThI "--parama padamAM sthita che; paramajina'-sakaLa karmone jItI lIdhA che; "zivakara'-bhavya jIvone parama maMgala tathA mokSanA kartA che; "zAzvatA -avinAzI che; "siddha'-potAnA svarUpanI siddhi karIne nirvANane prApta thayA bhAvArtha:- AvA paramAtmA che. je AvA paramAtmAnuM dhyAna kare che te evA ja thaI jAya che. 6 have paNa Avo ja upadeza kare che: Aruhavi antarappA bahirappA chaMDiuNa tivihenn| jhAijjai paramappA uvai8 jinnvriNdehiN||7|| Aruhya aMtarAtmAnaM bahirAtmAnaM tyaktvA trividhen| dhyAyate paramAtmA upadiSTaM jinvraindraiH||7|| thaI aMtarAtmArUDha, bahirAtmA tajIne traNavidhe, 'dhyAtavya che paramAtamA-jinavaravRSabha-upadeza che. 7 artha- bahirAmapaNAne mana-vacana-kAyAthI choDI daIne, aMtarAtmAno Azraya laI paramAtmAnuM dhyAna karo-A jinavarendra tIrthaMkara paramadeve upadeza Apyo che. bhAvArtha- paramAtmAnuM dhyAna karavAno upadeza mukhyapaNe kahyo che. tenAthI ja mokSa pamAya che. 7 have bahirAtmAnI pravRtti kahe che: bahiratthe phuriyamaNo iMdiyadAreNa nniysruuvco| NiyadehaM appANaM ajjhavasadi muddhditttthiio||8|| bahirarthe sphuritamanAH indriyadvAreNa niddhsvruupcyutH| nijadehaM AtmAnaM adhyavasyati muuddhdrssttistu||8|| bAhyArtha pratye skuritamAna, svabhraSTa indriyadvArathI, nija deha adhyavasita kare AtmApaNe jIva mUDhadhI. 8 1 aMtarAtmArUDha = aMtarAtmAmAM ArUDha; aMtarAtmArUpe pariNata. 2 dhyAtavya = dhyAvAyogya dhyAna karavA yogya. 3 bAhyartha = bahAranA padArtho. 4 spharitamAna = skurAyamAna (tatpara) manavALo. 5 svabhraSTa indriyadvArathI = indriyodvArA AtmasvarUpathI cuta. 6 adhyavasita kare = mAne. 7 jIvamUDhadhA = mUDha buddhivALo jIva; mUDhabuddhi = arthAt bahirAtmA jIva. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 25O (aSTapAhuDa artha:- mUDhadaSTi ajJAnI mohI mithyAdRSTi che te bAhya padArtha-dhana-dhAnya-kuTuMba Adi iSTa padArthomAM skurita (tatpara) manavALo che. tathA indriyo dvArA potAnA AtmasvarUpathI cuta che ane indriyone ja AtmA jANe che. Avo thayo thako potAnA dehane ja AtmA jANe che, nizcaya kare che-A prakAre mithyASTi bahirAtmA che. bhAvArtha- AvA bahirAbhAnA bhAva che tene choDavA. 8 have kahe che ke mithyAdaSTi potAnA dehanI samAna bIjAnA dehane dekhIne tene bIjAno AtmA mAne che. NiyadehasaricchaM picchiUNa paraviggahaM pyttenn| acceyaNaM pi gahiyaM jhAijjai parama bhaavenn||9|| nijadehasadRzaM draSTavA paravigrahaM prytnen| acetanaM api gRhItaM dhyAyate parama bhaaven||9|| nijadeha sama paradeha dekhI mUDha tyAM udhama kare, rate che acetana toya mAne tene AtmApaNe. 9 artha - mithyASTi puruSa potAnA deha samAna bIjAnA dehane joIne, e deha acetana che to paNa, mithyAbhAvathI AtmabhAva dvArA ghaNo prayatna karIne, tene parano AtmA ja mAne che, arthAt samaje che. bhAvArtha- bahirAmAM mithyAdaSTine mithyAtvakarmanA udayathI (udayane vaza thavAthI) mithyAbhAva che, mATe te potAnA dehane AtmA jANe che, tevI ja rIte parano deha acetana che to paNa tene parano AtmA mAne che. (arthAt parane paNa dehAtma buddhithI mAnI rahyo che ane evA ja mithyAbhAva sahita dhyAna kare che.) ane temAM ghaNo prayatna kare che. mATe AvA bhAvane choDavo e ja tAtparya che. 9 have kahe che ke AvI ja mAnyatAthI bIjA manuSyAdimAM mohanI pravRtti thAya che - saparajjhavasAeNaM dehesu ya avididtthmppaannN| suyadArAIvisae maNuyANaM vaiDhaNa moho||10|| svaparAdhyavasAyena deheSu ca aviditaarthmaatmaanm| sutadArAdiviSaye manujAnAM varddhate mohH||10|| * sariEUR pAThAMtara "sarisaM' 1 te = parano deha. 2 AtmApaNe = paranA AtmA tarIke Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 251 vastu svarUpa jANyA vinA "dahe sva-adhyavasAyathI ajJAnI janane moha phAle putradArAdika mahIM. 10 artha:- A prakAre dehamAM sva-paranA adhyavasAyathI (nizcaya dvArA) manuSyomAM putrapatnI Adika jIvomAM-mohanI pravRtti kare che. kevA che manuSya?-jemaNe padArthanuM svarUpa ( arthAta AtmA) jANyuM nathI evA che. bIjo artha:- (A prakAre dehamAM sva-paranA adhyavasAya (nizcaya) dvArA je manuSyoe padArthanuM svarUpa jANyuM nathI temane putra-patnI Adika jIvomAM mohanI pravRtti hoya che bhASA parivartanakAre A artha lakhyo che.) bhAvArtha:- je manuSyoe jIva-ajIva padArthonuM svarUpa yathArtha jANyuM nathI temane dehamAM sva-para adhyavasAya che. potAnA dehane ja potAno AtmA jANe che ane paranA dehane parano AtmA jANe che. temane putra-strI Adi kuTuMbIomAM moha (mamatva) thAya che. jyAre te jIvaajIvanA svarUpane jANe tyAre dehane ajIva mAne, AtmAne amUrtika caitanya jANe potAnA AtmAne potAno mAne ane paranA AtmAne para jANe, tyAre paramAM mamatva thatuM nathI. tethI jIvAdika padArthonuM svarUpa sArI rIte jANIne moha karavo nahi ema batAvyuM che. 10 have kahe che ke mohakarmanA udayathI (udayamAM joDAvAthI) mithyA jJAna ane mithyA bhAva thAya che. tenAthI AgAmI bhavamAM paNa A manuSya dehane icche che - micchANANesu rao micchAbhAveNa bhAvio sto| mohodaeNa puNaravi aMgaM saM maNNae mnnuo|| 11 / / mithyAjJAneSu rataH mithyA bhAvena bhAvitaH sn| mohodayena punarapi aMgaM manyate mnujH||11|| rahI lIna mithyAjJAnamAM, mithyAtvabhAve pariNamI, te deha mAne "huM" paNe pharIneya mohodaya thakI. 11 artha- A manuSya mohakarmanA udayathI ( udayane vaza thaIne) mithyAjJAna dvArA mithyAbhAvane bhAvIne pharI AgAmI janmamAM A aMga (deha) ne sAruM samajIne icche che. 1 dehe sva-adhyavasAyathI = "deha teja AtmA che' evA mithyA abhiprAyathI. 2 pharIneya = AgAmI bhavamAM paNa. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 252 (aSTapAhuDa bhAvArtha:- mohakarmanI prakRti evA mithyAtvanA udayathI ( udayane vaza thavAthI) jJAna paNa mithyA thAya che-padravyane potAnuM jANe che ane te mithyAtva dvArA ja mithyA zraddhAna thAya che. tenAthI niraMtara para dravyamAM A bhAvanA rahe che ke, A mane sadA prApta thAya. tethI A jIva AgAmI dehane sAro jANIne cAhe che. 11 have kahe che ke je muni dehamAM nirapekSa che-dehane cAhato nathI-temAM mamatva karato nathI te nirvANane pAme che - jo dehe Niravekkho NiiMdo Nimmamo nniraarNbho| AdasahAve surao joI so lahai NivvANaM / / 12 / / yaH dehe nirapekSaH nirdvandaH nirmamaH niraarNbhH| AtmasvabhAve surataH yogI sa labhate nirvaannm||12|| nirlenDa, nirmama, dehamAM nirapekSa, muktAraMbha je, je lIna AtmasvabhAvamAM, te yogI pAme mokSane. 12 artha:- je yogI dhyAnI muni dehamAM "nirapekSa' che arthAt dehane cAhatA nathI-udAsIna che; "nirva' che-rAgadveSarUpa iSTa-aniSTa mAnyatAthI rahita che; "nirmamatva' che-dehAdikamAM "A mArUM" evI buddhithI rahita che; "nirAraMbha" che-A zarIra mATe tathA anya laukika prayojana mATe AraMbhathI rahita che ane AtmasvabhAvamAM rata che, -lIna che, -niraMtara svabhAvanI bhAvanA sahita che te muni nirvANane prApta kare che. bhAvArtha:- je bahirAbhAnA bhAvane choDI daI aMtarAtmA banIne paramAtmAmAM lIna thAya che te mokSa prApta kare che. A upadeza batAvyo che. 12 have baMdha ane mokSanA kAraNanA saMkSipta rUpa AgamanuM vacana kahe che: paradavvarao bajjhadi virao muccei vivihkmmehiN| eso jiNauvadeso samAsado bNdhmukkhss||13|| paradravyarata: badhyate virata: mucyate vividhkrmbhiH| US: ninopaveza: sanAta: vaMdhamokSasthAA 2rU aa padravyarata baMdhAya 'virata mukAya vidhavidha karmathI; -A, baMdhamokSa viSe jinezvaradezanA saMkSepathI. 13 1 muktAraMbha = nirAraMbha; AraMbha rahita. 2 virata = paradravyathI viramela; paradravyathI virAma pAmela. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 253 artha:- je jIva paradravyamAM rata che-rAgI che te to aneka prakAranA karmothI baMdhAya chekarmono baMdha kare che ane je paradravyathI virata che-rAgI nathI te aneka prakAranA karmothI chUTe cheA baMdhano ane mokSano saMkSepamAM jinadevano upadeza che. bhAvArtha- baMdha-mokSanA kAraNanI kathanI aneka prakArathI che, teno A saMkSepa che ke je padravyathI rAgabhAva kare te baMdhanuM kAraNa ane virAgabhAva kare te mokSanuM kAraNa che. A prakAre saMkSepathI jinendrano upadeza che. 13 have kahe che ke je svadravyamAM rata che te samyagdaSTi thAya che ane karmono nAza kare che: saddavvarao savaNo sammAiTThI havei nniymenn| sammattapariNado uNa khavei dutttthtttthkmmaaiN||14|| svadravyarataH zramaNaH samyagdRSTi bhavati niymen| samyaktvapariNataH punaH kSapayati dussttaassttkrmaanni||14|| re! niyamathI nijadravyarata sAdhu sudRSTi hoya che, samyakatvapariNata vartato duSTAkTa karmo kSaya kare. 14 artha:- je muni svadravya arthAt potAnA AtmAmAM rata che-ci sahita che te niyamathI samyagdaSTi che, ane te ja samyakatvabhAvarUpa pariNamana karatAM thakAM duSTa ATha karmono kSaya-nAza kare che. bhAvArtha- A paNa karmanA nAza karavAnA kAraNanuM saMkSepamAM kathana che. je potAnA svarUpanI zraddhA, ci, pratItine AcaraNathI yukta che te niyamathI samyagdaSTi che. A samyakatvabhAvathI pariNamana karatA thakA muni ATha karmono nAza karIne nirvANa prApta kare che. 14 have kahe che ke je paradravyamAM rata che te mithyASTi thaI karmo bAMdhe che: jo puNa paravavvarao micchAdiTThI havei so saahuu| micchattapariNado puNa bajjhadi dutttthtttthkmmehiN||15|| yaH punaH paradravyarataH mithyAdRSTi: bhavati saH saadhuH| mithyAtvapariNataH punaH badhyate duSTASTa krmbhiH|| 15 / / 1 dukhASTa karmo = duSTa ATha karmo, kharAba evA ATha karmo. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 254 (aSTapAhuDa padravyamAM rata sAdhu to mithyAdarazayuta hoya che, mithyAtvapariNata vartato bAMdhe karama duSTAnTane. 15 artha:- punaH arthAt pharI je sAdhu paradravyamAM rata che-rAgI che te mithyASTi hoya che ane te mithyAtvabhAvarUpa pariNamana karato thako duSTa ATha karmothI baMdhAya che. bhAvArtha:- A baMdhanA kAraNanuM saMkSepa che. ahIM "sAdhu" kahIne evuM jaNAvyuM che ke koI bAhya parigraha choDI daI nigraMtha muni thaI jAya to paNa mithyAdaSTi hovAthI saMsAranuM du:kha devAvALA ATha karmothI baMdhAya che. 15 have kahe che ke paradravyathI ja durgati thAya che ane svadravyathI ja sugati thAya che: paradavvAdo duggai sadvvAdo hu suI hoi| iya NAUNa sadavve kuNai raI viraha iyrmmi||16|| paradravyAt durgatiH svadravyAt sphuTaM sugatiH bhvti| iti jJAtvA svadravye kuruta ratiM viratiM itrsmin||16|| paradravyathI durgati, khare sugati svadravyathI thAya che; -e jANI, nijadravya ramo, paradravyathI viramo tame. 16 artha - paradravyathI durgati thAya che ane svadravyathI sugati thAya che-A spaSTa (pragaTa) jANo. AthI huM bhavya jIvo! tame A prakAre jANIne svadravyamAM rati karo ane anya je padravya che tenAthI virati karo. bhAvArtha- lokamAM paNa A rIti che ke potAnA dravyathI rati karIne potAne je - bhogave che te to sukha pAme che, tenA para kAMI Apatti AvatI nathI. ane paradravyathI prIti karIne icchAnusAra bhogave to tene duHkha thAya che, Apatti uThAvavI paDe che. tethI AcArya saMkSepamAM upadeza Apyo che ke potAnA AtmasvabhAvamAM rati karo, tenAthI sugati che. svargAdika paNa tenAthI ja thAya che ane mokSa paNa tenAthI ja thAya che. ane paradravyathI prIti na karo. tenAthI durgati thAya che, -saMsAramAM bhramaNa thAya che. ahIM koI kahe ke svadravyamAM lIna thavAthI mokSa thAya che ane sugati-durgati to padravyanI prItithI thAya che? tene kahe che ke A satya che, paraMtu ahIM A AzayathI kahyuM che ke jo paradravyathI virakta thAya ne svadravyamAM lIna thayA tyAre vizaddhatA ghaNI thAya che. te vizuddhatAnA nimittathI zubha karma paNa baMdhAya che ane jyAre atyaMta vizuddhatA thAya che tyAre karmonI nirjarA thaIne mokSa thAya che. tethI sugati-durgati thavAnuM kahyuM che te yukta che. A prakAre jANavuM joIe. 16 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa ) have ziSya pUche che ke 52dravya kevuM che? teno uttara AcArya kahe che: AdasahAvAdaNNaM saccittAcittamissiyaM havadi / taM paradavvaM bhaNiyaM avitatthaM savvadarisIhiM / / 17 / / AtmasvabhAvAdanyat saccittAcittamizritaM bhavati / tat paradravyaM bhaNitaM avitatthaM srvdrshibhiH||17|| 'AtmasvabhAvetara sacitta, acitta, temaja mizra je, te jANavuM 52dravya-sarvaze kahyuM avitathapaNe. 17 artha:- AtmasvabhAvathI anya sacitta to strI, putrAdika jIva sahita vastu che tathA acitta to dhana, dhAnya, hIrA, suvarNAdika acetana vastu ane mizra to AbhUSaNAdi sahita manuSya tathA kuTuMba sahita gRhAdika che. A badhA paradravya che. A prakAre jeNe jIvAdika padArthonuM svarUpa jANyuM nathI tene samajAvavA mATe sarvadarzI sarvajJa bhagavAne kahyuM che athavA 'avitasthaM' arthAt satyArtha kahyuM che. bhAvArtha:- potAnA jJAnasvarUpa AtmA sivAya anya cetana-acetana-mizra vastu che te badhIja paradravya che. A prakAre ajJAnIne samajAvavA mATe sarvajJadeve kahyuM che. 17 have kahe che ke AtmasvabhAvane svadravya kahyuM te A prakAre che: dukammarahiyaM aNovamaM NANaviggahaM suddhaM jiNehiM kahiyaM appANaM havadi duSTASTakarmarahitaM anupamaM jJAnavigrahaM nityam / zuddhaM jinaiH bhaNitaM AtmA bhavati svadravyam / / 18 / / duSTASTakarmavihIna, anupama, jJAnavigraha, nitya ne, je zuddha bhAkhyo jinavare, te AtamA svadravya che. 18 artha:- saMsAranAM du:kha ApavAvALA jJAnAvaraNAdika duSTa ATha karmothI rahita che jene koInI upamA ApI zakAya nahi evo anupama che, jenuM jJAna e ja zarIra che, jeno nAza nathI evo avinAzI-nitya che ane zuddha arthAt vikAra rahita che te kevalajJAnamayI AtmA jina bhagavAna sarvaze kahyo che, te ja svadravya che. 1 AtmasvabhAvetara = jJAnarUpa zarIravALo. nniccN| saddavvaM / / 18 / / bhAvArtha:- jJAnAnaMdamaya, amUrtika, jJAnamUrti potAno AtmA che. te ja eka svadravya che, anya badhA-cetana, acetana, mizra-52dravya che. 18 = 255 AtmasvabhAvathI anya. 2 avitathapaNe = satyapaNe; yathArthapaNe. 3 jJAnavigraha Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates have kahe che ke je AvA nijadravyanuM dhyAna kare che te nirvANa pAme cheH je jhAyaMti sadavyaM paradavva parammuhA du sucaritA / te jiNavarANa magge aNulaggA lahahiM ye dhyAyaMti svadravyaM paradravyaM parAGmukhAstu te jinavarANAM mArge anulagnA : labhate NivyANaM / / 19 / / paravimukha thaI nija dravya je dhyAve sucAritrIpaNe, jinadevanA mAraga mahIM rasaMlagna te zivapada lahe. 19 artha:- je muni padravyathI parAbhukha thaIne svadravyanuM-nija AtmadravyanuM dhyAna kare che te pragaTa sucaritrA arthAt nirdoSa cAritrayukta thaIne jinavara tIrthaMkaronA mArganuM anulagna (- anusaMdhAna, anusaraNa ) karIne nirvANa prApta kare che. 1 saMlagna sucaritrAH / nirvANam / / 19 / / bhAvArtha:- 5dravyano tyAga karI je potAnA svarUpanuM dhyAna kare che te nizcaya cAritrarUpa thaIne jinamArgamAM lAge che. te mokSane prApta kare che. 19 (aSTapAhuDa have kahe che ke jinamArgamAM lAgelA yogI zuddhAtmAnuM dhyAna karI mokSane prApta kare che to zuM tenAthI svarga prApta thaI zakatuM nathI ? avazya prApta karI zake cheH = jiNavaramaeNa joI jhANe jhAei suddhamappANaM / jeNa lahai NivvANaM Na lahaikiM tiNa suraloyaM / / 20 / / jinavaramatena yogI dhyAne dhyAyati zuddhamAtmAnam / yena labhate nirvANaM na labhate kiM tena suralokam / / 20 / / jinadevamata-anusAra dhyAve yogI nijazuddhAtmane ! jethI lahe nirvANa, to zuM nava lahe `sa2lokane ? 20 artha:- yogI-dhyAnI muni che. te jinavara bhagavAnanA matathI zuddha AtmAne dhyAnamAM dhyAve che, tethI nirvANane prApta kare che. to tenAthI zuM svargaloka prApta na thaI zake? avazya ja prApta thaI zake che. bhAvArtha:- koI jANatuM haze ke jinamArgamAM lAgI jaIne AtmAnuM dhyAna kare che te mokSane prApta kare che paraMtu svarga temanAthI prApta thaI zakatuM nathI. tene kahe che ke jinamArgamAM pravartavAvALA zuddha AtmAnuM dhyAna karI mokSa prApta kare che to tenAthI svargaloka zuM kaThina che? te to tenA mArgamAM ja che. 20 lAgela; vaLagela; joDAyela. 2 suraloka = devaloka; svarga. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 257 have A arthane daSTAMta dvArA daDha kare che - jo jAi joyaNasayaM diyaheNekke Na levi gurubhaarN| so kiM kosaddhaM pi hu Na sakkae jAu bhuvnncle||21|| yaH yAti yojanazataM divasenaikena lAtvA gurubhaarm| sa kiM kozArddhamapi sphuTaM na zaknoti yAtuM bhuvntle||21|| bahu bhAra laI dina ekamAM je gamana so yojana kare, te vyaktithI krozArdha paNa nava jaI zakAya zuM bhUtaLe? 21 artha - je puruSa bhAre vajana laIne eka divasamAM so yojana cAlI zake te A pRthvItala upara aDadho gAu na cAlI zake? A pragaTa-spaSTa jANo. bhAvArtha:- je puruSa bhAre vajana laIne eka divasamAM so yojana cAlI zake tene artho gAu cAlavuM to atyaMta sugama che. AvI ja rIte jinamArgamAM mokSa pAmanArane svarga pAmavuM to atyaMta sugama che. 21 have A ja arthanuM bIjuM daSTAMta kahe che: jo koDie Na jippai suhaDo saMgAmaehiM svvehiN| so kiM jippai ikkiM NareNa saMgAmae suhddo||22|| yaH koTyA na jIyate subhaTa: saMgrAmakaiH srvaiH| sa kiM jIyate ekena nareNa saMgrAme subhttH||22|| je subhaTa hoya ajeya koTi narothI-sainika sarvathI, te vIra subhaTa jitAya zuM saMgrAmamAM nara ekathI ? 22 artha:- je koI subhaTa saMgrAmamAM badhA laDavAvALA sAthe karoDo manuSyone paNa sugamatAthI jIte che te subhaTa eka manuSyane zuM na jIte? avazya ja jIte. bhAvArtha- je jinamArgamAM pravarte che te karmano nAza kare ja. to zuM svargane rokavAvALA eka pApakarmano nAza na kare? avazya kare ja. 22 have kahe che ke svarga to tapathI (zubharAgarUpI tapa dvArA) badhA ja prApta karI zake che. paraMtu dhyAnanA yogathI svarga prApta kare che te e ja dhyAnanA yogathI mokSa paNa prApta kare che: 1 kozAI = ardha kosa; ardho gAu. 2 ajeya = na jItI zakAya evo. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 258 (aSTapAhuDa saggaM taveNa savvo vi pAvae tahiM vi jhaannjoenn| jo pAvai so pAvai paraloe sAsayaM sokkhaM / / 23 / / svargaM tapasA sarvaH api prApnoti kintu dhyaanyogen| yaH prApnoti saH prApnoti paraloke zAzvataM saukhym||23|| tapathI lahe suraloka sau, paNa dhyAnayoge je lahe te AtamAM paralokamAM pAme suzAzvata saukhyane. 23 artha - zubharAgarUpI tapa dvArA svarga to badhA ja pAme che, tathApi je dhyAnanA yogathI svarga pAme che te ja dhyAnanA yogathI paralokamAM zAzvata sukhane prApta kare che. bhAvArtha-kAma-klezAdika tapa to badhA ja matavALA kare che, te sarva tapasvI maMda kaSAyanA nimittathI svargane prApta kare che. paraMtu je dhyAna dvArA svarga prApta kare che te jinamArgamAM kahela dhyAnanA yogathI paralokane ke jemAM zAzvata sukha che evA nirvANane prApta kare che. 23 have dhyAnanA yogathI mokSa prApta kare che tene daSTAMta-daSTAMta dvArA daDha kare che: aisohaNajoeNa suddhaM hemaM havei jaha taha y| kAlAIladdhIe appA paramappao hvdi||24|| atizobhanayogena zuddhaM hemaM bhavati yathA tathA c| kAlAdilabdhyA AtmA paramAtmA bhvti||24|| jyama zuddhatA pAme suvarNa atIva zobhana yogathI, AtmA ane paramAtamAM tyama kALa-Adika labdhithI. 24 artha:- jema suvarNapatthara bhaThThImAM agnithI tapAvatAM zuddha suvarNa bane che tevI ja rIte kALa Adi labdhi pAkatAM dravya, kSetra, kALa ane bhAvarUpa sAmagrInI prAptithI A AtmA ke je karmanA saMyogathI azuddha che te ja paramAtmA banI jAya che. bhAvArtha sugama che. 24 have kahe che ke saMsAramAM vrata-tapathI svarga maLe che. te vrata-tapa sArAM che, paraMtu avratAdikathI narakAdi gati thAya che te avratAdika zreSTha nathIH vara vaya tavehi saggo mA dukkhaM hou Nirai iyrehiN| chAyA tavaTThiyANaM paDivAlaMtANa guru bheyaM / / 25 / / 1 atIta zobhana = ati sArA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 259 varaM vratatapobhiH svarga: mA duHkhaM bhavatu narake itraiH| chAyA tapasthitAnAM pratipAlayatAM guru bhedaH / / 25 / / "diva-kIka vratatapathI, na ho du:kha ItarathI narakAdike; chAMye ane taDake pratIkSAkaraNamAM bahu bheda che. 25 artha - vrata ane tapathI svarga maLe che te zreSTha che. paraMtu avrata ane atapathI prANIne naraka gatimAM duHkha thAya te icchavA yogya nathI. chAyA ane taDakAmAM besavAvALAne virUddha kAraNothI moTo bheda dekhAya che. bhAvArtha:- jema chAyAnuM kAraNa to vRkSAdika che, tenI chAyAmAM je bese te sukha pAme che ane garamInuM kAraNa surya ke agni Adi che. tenA nimittathI garamI lAge che. je tenI pAse bese che te duHkha pAme che. A prakAre bannemAM moTo taphAvata che. A pramANe je vrata tapanuM AcaraNa kare che svarganA sukha prApta kare che ane je vrata-tapanuM AcaraNa karatA nathI, paNa viSaya-kaSAyanuM sevana kare che te narakanuM duHkha prApta kare che. A rIte A bannemAM moTo bheda che. tethI ahIM kahevAno A Azaya che ke jyAM sudhI nirvANa na thAya (mokSa prApta na thAya) tyAM sudhI vrata-tapa AdikamAM pravartavuM zreSTha che, jenAthI sAMsArika sukhanI prApti thAya che ane nirvANanI sAdhanAmAM paNa sahakArI che. viSaya-kapAyAdikanI pravRttinuM phaLa to kevaLa narakAdikanuM duHkha che. te duHkhanA kAraNonuM sevana karavuM e to moTI bhUla che-A pramANe jANavuM joIe. 25 have kahe che ke, saMsAramAM rahe tyAM sudhI vrata-tapa pALavA zreSTha kahyAM; paraMtu je saMsAramAMthI bahAra nIkaLavA icche che te AtmAnuM dhyAna kare. jo icchai Nissari, saMsAra mahaNNavAu ruNdaao| kammiMdhaNANa DahaNaM so jhAyai appayaM suddhaM / / 26 / / yaH icchati niHsattuM saMsAramahArNavAt rudraat| karmendhanAnAM dahanaM saH dhyAyati AtmAnAM shuddhm||26|| *saMsAra-arNava rudrathI niHsaraNa Icche jIva je, dhyAve karama-Injana taNA dahanAra nija zuddhAtmane. 26 1 diva-ThIkavratatapathI = (avrata ane atapathI narakAdi du:kha prApta thAya tenA karatAM) vratatapathI svarga prApta thAya te mukAbale sAruM che. 2 ItarathI = bIjAthI (arthAt avrata ane atapathI). 3 pratIkSA karaNamAM = rAha jovAmAM. 4 saMsAra-arNavarUdrathI = bhayaMkara saMsArasamudrathI. 5 ni:saraNa = bahAra nIkaLavuM te. 6 karama-baMdhana taNA dahanAra = karmarUpI iMdhaNAne bALI nAkhanAra. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 26O (aSTapAhuDa artha:- je jIva rUdra arthAt moTA vistArarUpa saMsArarUpI samudra temAMthI bahAra nIkaLavA icche che te jIva karmarUpI iMdhanane bALanAra zuddha AtmAnuM dhyAna kare che. bhAvArtha:- nirvANanI prApti karmano nAza thAya tyAre thAya che. ane karmano nAza zuddhAtmAnA dhyAnathI thAya che. tethI saMsArathI nIkaLIne je mokSa icche che te zuddha AtmAnuM ke je karmamaLathI rahita anaMta caturya sahita nija AtmasvarUpa paramAtmA che tenuM dhyAna kare che. mokSano upAya AnA sivAya bIjo koI nathI. ra6 have AtmAnuM dhyAna karavAnI vidhi batAve che - savve kasAya mottuM gaarvmyraaydosvaamohN| loya vavahAravirado appA jhAeha jhaannttho||27|| sarvAn kaSAyAn muktvA gAravamadarAgadoSa vyaamohm| lokavyavahAravirataH AtmAnaM dhyAyati dhyaansthH||27|| saghaLA kaSAyo 'moharAga virodha-mada-gArava tajI, dhyAnastha dhyAne Atmane, vyavahAra laukikathI chUTI. 27 artha - muni sarva kaSAyone choDI daI tathA gArava, mada, rAga, dveSa ane moha temane choDIne, lokavyavahArathI virakta thaIne, dhyAnamAM sthira thaI AtmAnuM dhyAna kare che. bhAvArtha- muni AtmAnuM dhyAna AvI rIte kare : prathama to krodha, mAna, mAyA, lobha-A sarva kaSAyone choDe, gArava choDe, mada-jAti AdinA bhedathI ATha prakAranA che tene choDa, rAga-dveSa choDa ane loka vyavahAra-je saMghamAM rahevAmAM paraspara vinayAcAra, vaiyAvRtya, dharmopadeza, vAMcana karavuM, bhaNAvavuM ityAdine paNa choDIne dhyAnamAM sthira thaI jAya. A prakAre AtmAnuM dhyAna kare. ahIM koI prazna kare ke sarva kaSAyone choDavAnuM kahyuM temAM to sarva gAra-mAdAdika AvI gayA. to pharI temane bhinna bhinna kema kahyAM? tenuM samAdhAna A pramANe che ke A sarve kaSAyomAM to garbhita che, paraMtu vizeSarUpathI batAvavA mATe judA judA kahyA che. kaSAyanI pravRtti A prakAre che je potAnA mATe aniSTa che tenAthI krodha kare, bIjAne nIcA mAnIne mAna kare, koI kArya nimitte kapaTa kare, AhArAdikamAM lobha kare. 1 moha rAga virodha = moha rAga dveSa. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) ra61 gArava-rasa gArava, Rddhi gArava ne sAtA gArava-ema traNa prakAranA che. te jo ke mAnakaSAyamAM garbhita che topaNa temAM pramAdanI bahulatA hovAthI bhinnarUpe kahyAM che. zabda gArava eTale huM kevo suMdara varNoccAra karuM chuM? mAro kevo sacira, madhura dhvani, vyAkhyAnanI zobhAmAM anahUdavRddhi kare che; A bicArA bIjA vaktAone mArA jevI vastRtvakaLA nathI, ema gaNI abhimAna karavuM te zabda gArava che. mArA jevI ziSyAdinI vizALa sAmagrI bIjAone nathI evuM abhimAna kare te RddhigArava che. huM tyAgI chatAM indra sukha, cakravartInuM sukha ke tIrthakara jevuM sukha bhogavuM chuM. A bicArA bIjA tyAgIone tevuM sukha nathI; ema sAtAnuM abhimAna te sAtA gArava che. jAti te mAtAno vaMza, kuLa te pitAno vaMza, te uttama hovAnuM abhimAna te jAti mada tathA kuLa mada che. tevI ja rIte lAbha, rUpa, tapa, bala, vidhA ne aizvarya teno mada e ATha mada kahyAM che. te na kare. rAga-dveSa prIti-aprItine kahe che koIthI prema karavo ne koIthI aprIti karavI-A prakAre lakSaNanA bhedathI kahyuM. paramAM mamatva te moTuM che. saMsAranuM mamatva to munine che ja nahi, paraMtu dharmAnurAgathI ziSyAdimAM mamatva che te paNa tajavA yogya che. A prakAre bheda vivakSAthI bhinnabhinna kahyA che. e badhA dhyAnanA nAza karavAvALA ghAtakabhAva che. temane choDyA vinA dhyAna thatuM nathI. tethI jevI rIte dhyAnamAM sthiratA rahe tema kare. 27 have Ane ja vizeSarUpathI kahe che: micchattaM aNNANaM pAvaM puNNaM caevi tivihenn| moNavvaeNa joi joyattho joyae appaa||28|| mithyAtvaM ajJAnaM pApaM puNyaM tyaktvA trividhen| maunavratena yogI yogasthaH dyotayati aatmaanm||28|| trividhe tajI mithyAtvane, ajJAnane, agha-puNyane, yogastha yogI, maunavratasaMpanna dhyAne AtmAne. 28 artha:- yogI-dhyAnI muni che te mithyAtva, ajJAna ne pApa-puNya temane mana-vacanakAyathI choDIne maunavrata dvArA dhyAnamAM sthira thaIne AtmAnuM dhyAna kare che. 1 adha-puNyane = pApane tathA puNyane. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ra6ra (aSTapAhuDa bhAvArtha:- keTalAya anyamatI yogI dhyAnI kahevAya che. tethI jainaliMgI paNa koI dravyaliMgane dhAraNa karavAthI dhyAnI mAnavAmAM Ave to tenA niSedha mATe A pramANe kahyuM che kemithyAtva ane ajJAnane choDI AtmAnA svarUpane yathArtha jANIne samyak zraddhAna jeNe karyuM nathI tene mithyAtva-ajJAna to lAgeluM ja che tyAre dhyAna zenuM hoya ? tathA puNya-pApa banne baMdhanasvarUpa che. temAM prIti-aprIti rahe che. jyAM sudhI mokSanuM svarUpa paNa jANyuM nathI tyAMsudhI dhyAna zenuM hoya ? ane (samyak prakAre svarUpagupta svaastimAM sthira thaIne) mana-vacananI pravRtti choDI daI mauna na kare to ekAgratA kevI rIte thAya? tethI mithyAtva, ajJAna, puNya, pApane mana-vacana-kAyanI pravRtti choDavAne ja dhyAnamAM yogya kahI che. A prakAre AtmAnuM dhyAna karavAthI mokSa thAya che. 28 have dhyAna karavAvALA mauna ghAraNa karIne rahe che, te kyo vicAra karIne mauna rahe che te kahe cheH jaM mayA dissade rUvaM taM Na jANAdi jAgaM dissade Neva tamhA jhaMpemi 2 na dazyamAna savvahA / keNahaM / / 29 / / yat mayA dRzyate rUpaM tat na jAnAti sarvathA / jJAyakaM dRzyate na tat tasmAt jalpAmi kena aham / / 29 / / artha:- je rUpane huM dekhuM chuM te rUpa mUrtika vastu che, jaDa che, acetana che, sarva prakArathI te kaMIpaNa jANatuM nathI. ane huM zAyaka chuM, amUrtika chuM, A to jaDa-acetana che, te sarva prakArathI kAMI paNa jANatuM nathI. tethI huM konI sAthe boluM? = dekhAya mujane rUpa je te jANatuM nahi sarvathA, ne jANanAra `na dazyamAna; huM boluM konI sAthamAM ? 29 bhAvArtha:- jo bIjuM koI vAta karavAvALuM hoya to paraspara bolavAno saMbhava che. paraMtu AtmA to amUrtika che, e kaMI vacana bolato nathI. ane je rUpI puddagala che te acetana che te koIne jANatuM nathI-dekhatuM nathI. tethI dhyAna karavAvALA muni kahe (vicAre) che ke-huM konI sAthe vAta karUM? eTalA mATe mAre mauna che. 29 have kahe che ke A prakAre dhyAna karavAthI sarve karmonA Asavano nirodha karIne saMcita karmono nAza kare cheH dekhAto nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 263 savvAsavaNiroheNa kammaM khavadi sNcidN| joyattho jANae joI jiNadeveNa bhAsiyaM / / 30 / / sarvAsravanirodhena karma kSapayati sNcitm| yogastha: jAnAti yogI jinadevena bhaassitm||30|| Asava samasta nirodhIne kSaya pUrvakarma taNo kare, jJAtA ja basa rahI jAya che yogastha yogI;jina kahe. 30 artha:- yogastha eTale dhyAnamAM sthira thayela yogI muni sarva karmanA Asravano nirodha karIne, saMvarayukta thaIne pUrve bAMdhelA karmo je saMcayarUpa che temano kSaya kare che. A prakAre jinadeve kahyuM che te jANo. bhAvArtha- dhyAnathI karmano Asrava rokAya che. tethI AgAmI baMdha thato nathI ane pUrve saMcita karelA karmonI nirjarA thAya che. tyAre kevaLajJAna pragaTAvI samasta lokAlokanA jJAtAdekhA sarvajJa-sarvadarzI paramAtmA bane che. A AtmAnA dhyAnanuM mAhAbhya che. 30 have kahe che ke je vyavahAramAM tatpara che tene A dhyAna hotuM nathI - jo sutto vyavahAre so joI jaggae skjjmmi| jo jaggadi vavahAre so sutto appaNo kjje|| 31 / / yaH suptaH vyavahAre saH yogI jAgarti svkaarye| ya: jAgarti vyavahAre sa: suptaH AtmanaH kaarye|| 31 / / yogI sUtA vyavahAramAM te jAgatA nijakAryamAM; je jAgatA vyavahAramAM te sukha AtamakAryamAM. 31 artha:- je yogI dhyAnamuni vyavahAramAM sUtA che, te potAnA svarUpanA kAryamAM jAge che ane je vyavahAramAM jAge che te potAnA AtmAnA kAryamAM sUtA che. bhAvArtha- munine saMsArI vyavahAra to kaMI che nahIM ane jo kAMI hoya to muni kevA? te to pAkhaMDI che. dharmano vyavahAra-saMghamAM rahevuM, mahAvratAdi pALavA AvA vyavahAramAM paNa tatpara hotA nathI. sarve pravRttionI nivRtti karIne dhyAna kare che te vyavahAramAM sUtA che ema kahevAya che. ane potAnA AtmasvarUpamAM lIna thaIne dekhe che. -jANe che te potAnA AtmakAryamAM jAgatA-sAvadhAna che. paraMtu jeo vyavahAramAM tatpara che, -sAvadhAna che, -svarUpanI daSTi nathI te vyavahAramAM jAge che ema kahevAya che. 31 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 264 (aSTapAhuDI have ema kahe che ke yogI pUrvokta kathanane jANIne vyavahArane choDI AtmakArya kare che: iya jANiUNa joI vavahAraM cayai savvahA savvaM / jhAyai paramappANaM jaha bhaNiyaM jinnvriNdehiN|| 32 / / iti jJAtvA yogI vyavahAraM tyajati sarvathA srvm| dhyAyati paramAtmAnaM yathA bhaNitaM jinvrendraiH|| 32 / / Ima jANI yogI sarvathA choDe sakaLa vyavahArane, paramAtmAne dhyAne yathA upadiSTa jinadevo vaDe. 32 artha:- A prakAre pUrvokta kathanane jANI yogI-dhyAnI muni che te sarva vyavahArane sarva prakArathI choDI de che; ane paramAtmAnuM dhyAna kare che-jevuM jinavarendra tIrthakara sarvazadeve kahyuM che tevuM ja paramAtmAnuM dhyAna kare che. bhAvArtha- sarvathA sarva vyavahArane choDavAnuM kahyuM, teno Azaya A prakAre che kelokavyavahAra tathA dharmavyavahAra badhuM ja choDe tyAre dhyAna thAya che. tethI jema jinadeve kahyuM che tevI rIte paramAtmAnuM dhyAna karavuM. anyamatI paramAtmAnuM svarUpa aneka prakArathI anyathA kahe che ne tenA dhyAnano paNa judI judI rIte upadeza kare che teno niSedha karyo che. jinadeve paramAtmAnuM tathA dhyAnanuM svarUpa kahyuM che te satyArtha che. pramANabhUta che. tevuM ja je yogIzvara kare che te ja nirvANanI prApti kare che. 32 have jinadeve jevI dhyAna-adhyayananI pravRtti kahI che tevo ja upadeza kare che: paMcamahavvayajutto paMcasu samidIsu tIsu guttiisu| rayaNattayasaMjutto jhANajjhayaNaM sayA kunnh||33|| paMcamahAvratayukta: paMcasu samitiSu tisRSu guptissu| ratnatrayasaMyukta: dhyAnAdhyayanaM sadA kuru||33|| tuM paMcasamita trigupta ne saMyukta paMcamahAvrate, 'ratnatrayI saMyutapaNe kara nitya *dhyAnAdhyayanane. 33 1 paMcasamita = pAMca samitithI yukta (vartato thako ). 2 trigupta = traNa gupti sahita (vartato thako ). 3 ratnatrayIsaMyutapaNe = ratnatraya saMyuktapaNe. 4 dhyAnAdhyayana = dhyAna tathA adhyayana; dhyAna tathA zAstrAbhyAsa. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) ra65 artha:- AcArya kahe che ke pAMca mahAvrata sahita vartatA thakA tathA pAMca samiti ane traNa gupti sahita vartatA thakA ane samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpI ratnatraya sahita vartatA thakA evA he muni jano! tame dhyAna ane adhyayana-zAstrono abhyAsa sadA karo. bhAvArtha- ahiMsA, satya, asteya, brahmacarya, parigrahatyAga-A pAMca mahAvrata; IryA, bhASA, eSaNA, AdAnanikSepaNa, pratiSThApana-e pAMca samiti ane mana, vacana, kAyanA nigraharUpa traNa gupti-A tera prakAranuM cAritra jinadeve kahyuM che. tenAthI yukta vartatA thakA ane nizcaya vyavahArarUpa samyagdarzana-jJAna-cAritra kahela che tenAthI yukta thaIne dhyAna ane adhyayana karavAno upadeza che. temAM paNa mukhya to dhyAna ja che ane jo emAM mana na lAge to zAstranA abhyAsamAM mana lagADavuM. A paNa dhyAna tulya ja che. kemake zAstramAM paramAtmAnA svarUpano nirNaya che te A dhyAnanuM ja aMga che. 33. have kahe che ke je ratnatrayanI ArAdhanA kare che te jIva ArAdhaka ja che rayaNattayamArAhaM jIvo ArAhao munneyvvo| ArAhaNAvihaNaM tassa phalaM kevalaM gaannN||34|| ratnatrayamArAdhayana jIva: ArAdhaka: jnyaatvyH| ArAdhanAvidhAnaM tasya phalaM kevalaM jnyaanm||34|| ratnatrayI ArAdhanAro jIva ArAdhaka kahyo; ArAdhanAnuM vidhAna kevalajJAnaphaLadAyaka aho ! 34 artha:- ratnatraya-samyagdarzana-jJAna-cAritranI ArAdhanA karanAra jIvane ArAdhaka jANavo ane ArAdhanAnA vidhAnanuM phaLa kevaLajJAna che. bhAvArtha:- je samyagdarzana-jJAna-cAritranI ArAdhanA kare che te kevalajJAnane prApta kare che te jinamArgamAM prasiddha che. 34 have kahe che ke zuddhAtmA che te kevalajJAna che ane kevalajJAna che te zuddhAtmA che: siddho suddho AdA savvaNhU savvaloyadarisI y| so jiNavarehiM bhaNio jANa tumaM kevalaM NANaM / / 35 / / siddhaH zuddhaH AtmA sarvajJaH sarvalokadarzI c| sa: ninava2: maLata: nAnAdi - jeva<< jJAnA rUpha / Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 266 (aSTapAhuDa che siddha, AtmA zuddha che sarvajJAnIdarzI che, tuM jANe re! jinavarakathita A jIva kevaLajJAna che. 35 artha:- AtmA jinavara sarvajJadeve evo kahyo che. te kevo che? "siddha" che- koIthI utpanna thayo nathI. svayaMsiddha che; "zaddha" che-karmamaLathI rahita che; "sarvajJa" che. sarva lokAlokane jANe che. ane "sarvadarzI" che-sarva loka-alokane dekhe che. -A prakAre AtmA che. to tuM tene ja kevalajJAna jANa athavA te kevalajJAnane ja AtmA jANa. AtmAmAM ane jJAnamAM kAMI pradezabheda nathI. guNa-guNI bheda che te gauNa che. A ArAdhanAnuM phaLa je pahelAM kahyuM te kevaLajJAna ja che. 3pa have kahe che ke je yogI jinadevanA matathI ratnatrayanI ArAdhanA kare che te AtmAnuM dhyAna kare che: rayaNattayaM pi joI ArAhai jo hu jinnvrmenn| so jhAyadi appANaM pariharai paraM Na sNdeho||36 / / ratnatrayamapi yogI ArAdhayati yaH sphuTaM jinvrmten| sa: dhyAyati AtmAnaM pariharati paraM na sndehH||36 / / je yogI ArAdhe ratanatraya pragaTa jinavaramArgathI, te Atmane dhyAve ane pa2 parihare;-zaMkA nathI. 36 artha:- je yogI-dhyAnI muni jinezvara devanA matanI AjJAthI ratnatraya-samyagdarzanajJAna-cAritranI nizcayathI ArAdhanA kare che te pragaTarUpathI AtmAnuM ja dhyAna kare che, kemake ratnatraya AtmAno guNa che ane guNa-guNImAM bheda nathI. ratnatrayanI ArAdhanA che te AtmAnI ja ArAdhanA che. te ja paradravyane choDe che emAM sadehu nathI. bhAvArtha- sugama che. gha6 pahelAM pUchayuM hatuM ke AtmAmAM ratnatraya kevI rIte che? teno uttara have AcArya kahe jaM jANai taM NANaM jaM picchai taM ca daMsaNaM NeyaM / taM cArittaM bhaNiyaM parihAro puNNapAvANaM / / 37 / / yat jAnAti tat jJAnaM yatpazyati tacca darzanaM jnyeym| tat cAritraM bhaNitaM parihAraH punnypaapaanaam||37|| Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 267 je jANavuM te jJAna, dekhe teha darzana jANavuM, je pApa tema ja puNyano parihAra te cArita kahyuM, 37. artha:- je jANe che te jJAna che, je dekhe che te darzana che ane je puNya tathA pApane parihAre che te cAritra che-A prakAre jANavuM joIe bhAvArtha:- ahIM jANavAvALuM, dekhavAvALuM ane tyAgavAvALuM jJAna darzana, cAritra kahyuM. A to guNInA guNa che, ane (guNa) kartA thatA nathI. tethI jANavA, dekhavA, tyAgavAnI kriyAno kartA AtmA che. mATe A traNe AtmA ja che. guNa-guNImAM koI pradeza bheda hotA nathI. A prakAre ratnatraya che te AtmA ja che e rIte jANavuM. 37 have A ja arthane bIjA prakArathI kahe che: taccaruI sammattaM taccaggahaNaM havai snnnnaannN| cArittaM parihAro parUviyaM jinnvriNdehiN||38|| tattvaruciH samyaktvaM tattvagrahaNaM ca bhavati sNjnyaanm| cAritraM parihAra: prajalpitaM jinvrendraiH||38|| che tattvaruci, tattvataNuM grahaNa sajJAna che, parihAra te cAritra che; jinavaravRSabha nirdiSTa che. 38 artha - tattvaci samyakatva che, tattvanuM grahaNa samyajJAna che. ane parihAra-tyAga cAritra che. A prakAre jinavarendra tIrthakara sarvajJadeve kahyuM che. bhAvArtha- jIva, ajIva, Agnava, baMdha, saMvara, nirjarA ne mokSa-A tattvonuM zraddhAnaruci-pratIti te samyagdarzana che, temane ja jANavuM te samyajJAna che ane paradravyanA parihAra saMbaMdhI kriyAnI nivRtti te cAritra che. A prakAre jinezvaradeve kahyuM che. temane nizcayavyavahAranayathI Agama anusAra sAdhavuM. 38 have samyagdarzanane mukhya karIne kahe che: daMsaNasuddho suddho daMsaNasuddho lahei nnivvaannN| daMsaNavihINapuriso Na lahai taM icchiyaM laahN|| 39 / / darzanazuddhaH zuddhaH darzanazuddhaH labhate nirvaannm| darzanavihIna puruSaH na labhate taM iSTaM laabhm||39 / / 1 grahaNa = samajaNa; jANavuM te; jJAna. 2 sajJAna = samyajJAna. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 268 (aSTapAhuDI 'dagazuddha AtmA zuddha che, dagazuddha te mukti lahe, darzanarahita je puruSa te pAme na icchita lAbhane. 39 artha:- je puruSa darzanathI zuddha che te ja zuddha che. kemake jenuM darzana zuddha che te ja nirvANane pAme che ane je puruSa samyagdarzanathI rahita che te puruSa icchita lAbha arthAt mokSane prApta karI zakato nathI. bhAvArtha - lokamAM prasiddha che ke koI puruSa koI vastune icche ane tenI rucipratIti-zraddhA na hoya to tenI prApti thatI nathI. tethI samyagdarzana ja nirvANa prAptimAM mukhya che. 39 have kahe che ke AvA samyagdarzanane grahaNa karavAno upadeza sArarUpa che, tene je mAne che te samyakatva che: iya uvaesaM sAraM jaramaraNaharaM khu maNNae jaM tu| taM sammattaM bhaNiyaM savaNANaM sAvayANaM pi||40|| iti upadezaM sAraM jarA maraNa haraM sphuTaM manyate yttu| tat samyaktvaM bhaNitaM zramaNAnAM shraavkaannaampi||40|| ja2maraNahara A sArabhUta upadeza zraddhe spaSTa je, samyakatva bhAkhyuM tehane, ho zramaNa ke zrAvaka bhale. 40 artha:- A prakAre samyagdarzana-jJAna-cAritrano upadeza che te sArarUpa che, te jarA, maraNa, roga, janmAdi sarva du:khane haranAra che. tene je mAne-zraddhA kare te ja samyakatva che. te munio ane zrAvako-sarvane mATe kahyo che. mATe samyakatvapUrvaka jJAna-cAritrane dhAraNa karo. bhAvArtha:- jIvanA jeTalA bhAvo che te sarvamAM samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa ratnatrayanA bhAvo sarvottama sArarUpa che, te ja jIvane hitarUpa che. temAM paNa samyagdarzana pradhAna che. jenA vinA jJAna ane cAritra mithyA kahevAya che. mATe samyagdarzanane mukhya jANI sauthI prathama tene aMgIkAra karo e upadeza muni tema ja zrAvaka-sarvane che. 40 have samyajJAnanuM svarUpa kahe che: 1 dagazuddha = darzanazuddha. 2 jamaraNahura = jarA ane maraNano nAzaka. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 269 jIvAjIvavihattI joI jANei jinnvrmenn| taM saNNANaM bhaNiyaM aviyatthaM svvdrsiihiN|| 41 / / jIvAjIvavibhakti yogI jAnAti jinvrmten| tata saMjJAnaM bhaNitaM avitathaM sarvadarzibhiH / / 41 / / jIva-ajIva kero bheda jANe yogI jinavaramArgathI, sarvajJadeve tene sajJAna bhAkhyuM tathyathI. 41 artha:- je yogI-muni jIva-ajIva padArthanA bheda jinaMdra bhagavAnanA mata anusAra jANe che tene sarvajJadeve yathArtharUpe samyajJAna kahyuM che. mATe te ja satyArtha che. anya chabasthanuM kahela satyArtha nathI-asatyArtha che. sarvajJanuM kahela ja satyArtha che. bhAvArtha:- sarvajJadeve jIva, pudgala, dharma, adharma, AkAza ane kALa-e jAti apekSAthI cha dravya kahyA che. (saMkhyA apekSAthI anaMta anaMtAnaMta, eka eka, eka ane asaMkhya che.) temAM jIvane darzana-jJAnamayI cetanA svarUpa kahe che. jIva haMmezA amUrtika-arUpI che. arthAta sparza, rasa, gaMdha, varNa ne zabda rahita che. pudagala, dharma, adharma, AkAza ane kAla -A pAMca dravyone ajIva kahe che-te acetana che, jaDa che, temAM pudgala sparza, rasa, gaMdha, varNa ne zabda sahita mUrtika (rUpI) che, indriyagocara che. anya cAra amUrtika che. AkAza, dharma, adharma ane kAla-e cAra to jevA che tevA ja rahe che. jIva ane pudgalane anAdi saMbaMdha che. chadmasthane indriyagocara pudgalaskaMdha che, temane grahaNa karIne jIva rAga-dveSa-moharUpa pariNamana kare che. zarIrAdine potAnuM mAne che tathA iSTaaniSTa mAnIne rAgadveSarUpa thAya che. tethI pudagala navIna karmarUpa thaIne baMdhane prApta thAya che. -A nimitta-naimittika bhAva che. A prakAre A jIva ajJAnI thaIne jIva-pudagalanA bhedane na jANatAM mithyAjJAnI thAya che. mATe AcArya kahe che ke jinadevanA matathI jIva-ajIvano bheda jANIne samyagdarzananuM svarUpa jANavuM. A rIte jinadeve kahyuM te ja satyArtha che. pramANa-naya dvArA evuM ja siddha thAya che. jinadeva sarvajJa sarva vastune pratyakSa dekhIne kahyuM che. anyamatI chabastha che. teoe potAnI buddhimAM AvyuM evuM ja kalpanA karIne kahyuM che. te pramANasiddha nathI. temAM keTalAka vedAMtI eka brahma mAtra kahe che, bIjAM kAMI vastubhUta nathI, - mAyArUpa avastu che ema mAne che. keTalAka naiyAyika ne vaizeSika jIvane sarvathA nitya sarvagata kahe che, jIvane ane jJAnaguNane sarvathA bhedarUpa mAne che ane anya kAryamAtra che - 1 tathyathI = satyapaNe; avitathapaNe. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 27) (aSTapAhuDI temane izvara kare che-e pramANe mAne che. keTalAka sAMkhyamatI puruSane udAsIna caitanyasvarUpa mAnIne sarvathA akartA mAne che, jJAnane pradhAnapaNe dharma mAne che. keTalAka bauddhamatI sarva vastune kSaNika mAne che, sarvathA anitya mAne che. teomAM paNa aneka matabheda che. keTalAka vijJAnamAtra tattva mAne che, keTalAka sarvathA zUnya mAne che ne koI anya prakAre mAne che. mImAMsaka karmakAMDa mAtra ja tattva mAne che, jIvane aNu mAtra mAne che topaNa kaMI paramArtha nitya vastu nathI ityAdi mAne che. cArvAkamatI jIvane tattva mAnatA nathI, paMcabhUtothI jIvanI utpatti mAne che. ityAdi buddhikalpita tattva mAnIne paraspara vivAda kare che te yukta ja che vastunuM pUrNa rUpa dekhAtuM nathI tyAre jema AMdhaLAo hAthIno vivAda kare che tema vivAda ja hoya che. mATe jinadeva sarvajJa je vastunuM pUrNarUpa joyuM che te ja kahyuM che. A pramANa ane naya dvArA anekAMtarUpa siddha thAya che. temanI carcA hetuvAdanA jainanA nyAyazAstromAMthI jANI zakAya che. tethI A upadeza che ke jinamatamAM jIvAjIvanuM svarUpa satyArtha kahyuM che. tene jANavuM te samyajJAna che. A prakAre jANIne jinadevanI AjJA mAnI samyajJAna aMgIkAra karavuM. tenAthI ja samyaka cAritranI prApti thAya che ema jANavuM. 41 have samyakracAritranuM svarUpa kahe che - jaM jANiUNa joI parihAraM kuNai punnnnpaavaannN| taM cArittaM bhaNiyaM aviyappa kmmrhiehiN|| 42 / / yat jJAtvA yogI parihAraM karoti punnypaapaanaam| tat cAritraM bhaNitaM avikalpaM krmrhitaiH||42|| te jANI yogI parihare che pApa tema ja puNyane, cAritra te avikalpa bhAkhyuM karmarahita jinezvare. 42 artha- yogI-dhyAnI muni te purvokta jIvAjIvane bhedarUpa satyArtha jANIne puNya tathA pApa e banneno parihAra kare che, -tyAga kare che te cAritra che. je nirvikalpa che arthAt pravRttirUpa kriyAnA vikalpothI rahita che. te cAritra ne ghAtikarmothI rahita evA sarvajJadeve kahyuM che. bhAvArtha - cAritra nizcaya-vyavahAranA bhedathI be bhedarUpa che. mahAvata samiti-guptinA bhedathI kahyuM che te vyavahAra che. temAM pravRttirUpa kriyA zubhakarma rUpa baMdha kare che ane A kriyAomAM jeTalA aMze nivRtti che ( arthAt te ja samaye svAzrayarUpa Azika nizcaya vItarAgabhAva che) tenuM phaLa baMdha nathI, tenuM phaLa karmanI ekadeza nirjarA che. sarve karmothI rahita potAnA AtmasvarUpamAM lIna thavuM te nizcaya cAritra che. tenuM phaLa karmono nAza ja che. A 1 avikalpa = nirvikalpa; vikalpa rahita. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 271 (cAritra) puNya-pApanA parihArarUpa nirvikalpa che. pApano to tyAga munine hoya che ja ane puNyano tyAga A prakAre che - zubhakriyAnuM phaLa puNyakarmano baMdha che, tenI vAMchA hotI nathI. baMdhanA nAzano upAya te nirvikalpa nizcaya cAritrano mukhya udyama che. A prakAre ahIM nirvikalpa arthAt puNya-pApathI rahita evuM nizcayacAritra kahyuM che. caudamA guNasthAnanA aMta samaye pUrNa cAritra hoya che. te caudame guNasthAne pahoMcatA ja mokSa thAya che evo siddhAMta che. 42 have kahe che ke A prakAre ratnatraya sahita thaIne tapa-saMyama ne samiti pALIne zuddhAtmAnuM dhyAna karavAvALA muni nirvANane prApta kare che: jo rayaNattayajutto kuNai tavaM saMjado ssttiie| so pAvai paramapayaM jhAyaMto appayaM suddhaM / / 43 / / yaH ratnatrayayukta: karoti tapa: saMyataH svshktyaa| saH prApnoti paramapadaM dhyAyan AtmAnaM shuddhm||43|| ratnatrayIyuta saMyamI nijazaktitaH tapane kare, zuddhAtmane dhyAto thako 'utkRSTa padane te vare. 43 artha:- je muni ratnatrayasahita thaIne saMyamI banI potAnI zakti anusAra tapa kare che te zuddha AtmAnuM dhyAna karatAM karatAM paramapada arthAta nirvANa prApta kare che. bhAvArtha- je muni saMyamI, pAMca mahAvrata, pAMca samiti-traNa gupti A tera prakAranA cAritrane-je pravRttirUpa vyavahAra cAritra saMyama che tene dhAraNa karIne ane pUrvokta prakAre nizcaya cAritrathI yukta thaIne potAnI zakti anusAra upavAsa, kAyaklezAdi bAhya tapa kare che te muni aMtaraMga tapa-dhyAna dvArA zuddha AtmAmAM ekAgra citta karIne dhyAna karatAM karatAM nirvANane prApta kare che. 43 (noMdhaH- je chaThThA guNasthAnane yogya svAzrayarUpa nizcayaratnatraya sahita che tenA ja vyavahAra saMyama-vratAdika vyavahAra cAritra manAya che.) have kahe che ke dhyAnI AvI rIte paramAtmAnuM dhyAna kare che - tihi tiNNi dharavi NiccaM tiyarahio taha tieNa priryrio| dodosavippamukko paramappA jhAyae joii||44|| tribhiH trIn dhRtvA nityaM trikarahita: tathA trikeNa prirkritH| dvi doSavipramuktaH paramAtmAnaM dhyAyate yogii||44|| 1 nijazaktita: = potAnI zaktipramANe. 2 utkRSTapada = parama pada (arthAt mukti). Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates `traNathI dha2I traNa, nitya naitrikavirahitapaNe "trikayutapaNe, rahI "doSayugala vimukta dhyAve yogI nija 52mAtmane. 44 artha:- 'tribhi ':-mana-vacana-kAyAthI, ' trIna' varSA-zIta-grISma-e traNa Rtu kALa yogane dhAraNa karI, 'trikarahitaH' mAyA, -mithyA, nidAna-e traNa zalyathI rahita thaIne, 'trikeNa parikaritaH ' darzana, -jJAna, -cAritrathI sahita thaIne ane 'dvidoSavipramuktaH' be doSa arthAt rAga-dveSathI rahita thaI yogI-dhyAnI muni che te 52mAtmA arthAt sarva karma rahita zuddha paramAtmAnuM dhyAna kare che. bhAvArtha:- mana-vacana-kAyAthI, traNa RtukALayoga dhAraNa karI paramAtmAnuM dhyAna kare. A prakAre kaSTamAM daDha rahe tyAre jANa thAya che ke munine dhyAnanI siddhi che. kaSTa Ave tyAre calAyamAna thaI jAya to dhyAnanI siddhi kevI ? koI prakAranuM cittamAM zalya rahevAthI citta ekAgra thatuM nathI tyAre dhyAna kevI rIte thAya? tethI zalya rahita kahyuM. zraddhA, jJAna, AcaraNa yathArtha na hoya tyAre dhyAna kevuM? tethI darzana-jJAna-cAritra maMDita kahyuM. ane rAgadveSa-iSTaaniSTa buddhi rahe tyAre dhyAna kevI rIte bane? mATe paramAtmAnuM dhyAna kare te u52 kahelA doSothI rahita thaIne kare e tAtparya che. 44 have kahe che ke je A prakAre thAya che te uttama sukha pAme che: mayamAyakoharahio loheNa vivajjio ya jo jiivo| NimmalasahAvajutto so pAvai uttamaM sokkhaM / / 45 / / (aSTapAhuDa madamAyAkrodharahitaH lobhena vivarjitazca yaH jIvaH / nirmalasvabhAvayuktaH saH prApnoti uttamaM saukhyam / / 45 / / je jIva mAyA-krodha-mada parivarjIne, tajI lobhane, nirmaLa svabhAve pariName, te saukhya uttamane lahe. 45 artha:- je jIva mada, mAyA, krodha tenAthI rahita hoya ane lobhathI vizeSarUpathI rahita hoya te jIva nirmaLa vizuddha svabhAvavAna thaI uttama sukha prApta kare che. bhAvArtha:- lokamAM paNa evuM che ke je mada arthAt ati abhimAnI ane mAyA-kapaTa tathA krodha tenAthI rahita hoya tema ja lobhathI vizeSa rahita hoya te sukha pAme che. 1 traNathI = traNa vaDe ( arthAt mana-vacana-kAyAthI) 2 dhI traNa = traNane dhAraNa karIne (arthAt varSA kALayoga, zItakALa yoga tathA grISmakALayogane dhAraNa karIne) 3 trika virahitapaNe = traNathI (arthAt zalyatrayathI ) rahitapaNe 4 trikayutapaNe traNathI saMyuktapaNe ( arthAt ratnatrayathI sahitapaNe ) 5 doSayugalavimukta be doSothI rahita (arthAt rAga-dveSathI rahita ) Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 273 tIvra kaSAyI ati AkuLatAyukta thaIne niraMtara duHkhI rahe che. tethI A ja rIti mokSamArgamAM paNa jANo. je krodha, mAna, mAyA, lobha-e cAra kaSAyothI rahita thAya che tyAre nirmala bhAva thAya che ane tyAre ja yathAkhyAta cAritra pAmIne uttama sukha prApta kare che. 45 have kahe che ke je viSaya kaSAyomAM Asakta che, paramAtmAnI bhAvanAthI rahita che ne raudra pariNAmI che te jinamatathI parAphamukha che. mATe te mokSanA sukho prApta karI zakatAM nathI. visayakasAehi judo ruddo prmppbhaavrhiymnno| so Na lahai siddhisuhaM jiNamuddaparammuho jiivo||46 / / viSayakaSAyaiH yukta: rudra: prmaatmbhaavrhitmnaaH| saH na labhate siddhisukhaM jinamudrAparAGmukha: jIvaH / / 46 / / paramAtmabhAvanahIna rUdra, kaSAyaviSaye yukta je, te jIva 'jinamudrAvimukha pAme nahIM zivasaukhyane. 46 artha:- je jIva viSaya-kapAya yukta che, raudra pariNAmI che, hiMsAdika viSaya kapAyAdika pApomAM harSasahita pravRtti kare che ane jenuM citta paramAtmAnI bhAvanAthI rahita che evo jIva jinamudrAthI parAmukha che. te siddhi sukhane prApta karI zakato nathI. bhAvArtha - jinamatamAM evo upadeza che ke je jIva hiMsAdika pApothI virakta hoya, viSaya-kaSAyomAM Asakta na hoya ane paramAtmAnuM svarUpa jANIne tenI bhAvanA sahita hoya che te mokSane prApta karI zake che. AvI jinamatanI nigraMtha mudrAthI je parAmukha che tene mokSa kema hoya? te to saMsAramAM ja bhramaNa kare che. ahIM rUdranuM vizeSaNa ApyuM che. teno Azaya evo paNa che ke rUdra agiyAra hoya che. teo viSaya-kaSAyomAM Asakta banIne jinamudrAthI bhraSTa hoya che. temano mokSa thato nathI. temanI kathA purANomAMthI jANavI. 46 have kahe che ke jinamudrAthI mokSa thAya che, paraMtu A mudrA je jIvone rUcatI nathI te saMsAramAM ja rahe che - jiNamudaM siddhisuhaM havei NiyameNa jinnvruddittuN| siviNe vi Na ruccai puNa jIvA acchaMti bhvghnne||47|| jinamudrA siddhisukhaM bhavati niyamena jinvroddissttaa| svapne'pi na rocate puna: jIvAH tiSThati bhvghne||47|| 1 paramAtmabhAvanahIna = paramAtmabhAvanA rahita; nija paramAtmatattvanI bhAvanAthI rahita. 2 rUdra = raudra pariNAmavALo. 3 jinamudrAvimukha = jinasaMdeza yathAjAta munirUpathI parAbhukha. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 274 (aSTapAhuDa jinavaravRSabha-upadiSTa jinamudrA ja zivasukha niyamathI, te nava rUce svapnaya jene, te rahe bhagavana mahIM. 47 artha - jinabhagavAna dvArA kahevAyelI jinamudrA che te ja siddhisukha che-mukti sukha ja che. A kAraNamAM kAryano upacAra jANavo. jinamudrA mokSanuM kAraNa che ane mokSasukha enuM kArya che. evI jinamudrA jinabhagavAne jevI kahI che tevI ja che. to evI jinamudrA je jIvane sAkSAt to dUra ja rahI, paNa svapnamAMya kadAcit rUcatI nathI-enuM svapna Ave to paNa enI avajJA Ave che to te jIva saMsArarUpI ghora vanamAM rahe che, mokSa sukhane prApta karI zakato nathI. bhAvArtha - jinadeve kahelI jinamudrA nizcayathI mokSasukhanuM kAraNa che, te mokSarUpa ja che. kemake jinamudrA dhAraNa karanAra nigraMthamuni vartamAnamAM paNa svAdhIna sukha bhogave che ane pAchaLathI mokSasukhane prApta kare che. je jIvane A rUcatI nathI te mokSane pAmato nathI, saMsAramAM ja rahe che. 47 have kahe che ke je paramAtmAnuM dhyAna kare che te yogI lobha rahita thaIne navIna karmano Asrava karatA nathI: paramappaya jhAyaMto joi muccei mldlohenn| NAdiyadi NavaM kammaM NiddiTuM jinnvriNdehiN|| 48 / / paramAtmAnaM dhyAyan yogI mucyate mldlobhen| nAdriyate navaM karma nirdiSTaM jinvrendraiH||48|| paramAtmAne dhyAtAM zramaNa maLajanaka lobha thakI chUTe, nUtana karama nahi Asave-jinadevathI nirdiSTa che. 48 artha- je yogI-dhyAnI paramAtmAnuM dhyAna karato rahe che te maLadAyaka lobhakaSAyathI chUTe che. tene lobha maLa lAgato nathI. tethI ja navIna karmano Asrava thato nathI. A jinavarendra tIrthakara sarvajJadeve kahyuM che. bhAvArtha- muni paNa hoya ane AgAmI janmasaMbaMdhI lobha pAmIne nidAna kare tene paramAtmAnuM dhyAna thatuM nathI. tethI je paramAtmAnuM dhyAna kare tene Aloka-paraloka saMbaMdhI paradravyano kaMIpaNa lobha hoto nathI. tethI tene navIna karmano Asrava thato nathI ema jinadeve kahyuM che. A lobhakaSAya evo che ke dasamAM guNasthAna sudhI sUkSmalobha avyakta rahIne AtmAne dUSita kare che mATe tene dUra karavo ja iSTa che. athavA jyAM sudhI mokSanI icchArUpa lobha rahe che tyAMsudhI mokSa thato nathI. tethI lobhano atyaMta niSedha che. 48 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 275 have kahe che ke je zramaNa nirlobhI thaIne daDha samyakatva-jJAna cAritravAna thaIne paramAtmAnuM dhyAna kare che te paramapadane pAme che: hoUNa diDhacaritto diDhasammatteNa bhaaviymiio| jhAyaMto appANaM paramapayaM pAvae joii|| 49 / / bhUtvA dRDhacaritraH dRDhasamyaktvena bhaavitmtiH| dhyAyannAtmAnaM paramapadaM prApnoti yogii||49 / / pariNata sudaDha-samyakatvarUpa, lahI sudaDha-cAritrane, nija Atmane dhyAtAM thakAM yogI parama padane lahe. 49 artha:- pUrvokta prakAre jenI mati daDha samyakatvathI bhAvita che evA yogI-dhyAnI muni daDha cAritravAna thaIne AtmAnuM dhyAna karatAM karatAM parama pada arthAt paramAtmapadane prApta kare che. bhAvArtha- samyagdarzana-jJAna-cAritramAM daDha thaIne pariSaha AvavA chatAM paNa calAyamAna na thAya-A prakAre AtmAnuM dhyAna kare che te parama pada prApta kare che evuM tAtparya che. 49 have darzana-jJAna-cAritrathI nirvANa thAya che evuM kahetA AvyA che te darzana-jJAna to jIvanuM svarUpa che te jANuM, paraMtu cAritra zuM che? evI AzaMkAno uttara kahe che - caraNaM havai sadhammo dhamme so havai appsmbhaavo| so rAgarosarahio jIvassa aNaNNa prinnaamo||50|| caraNaM bhavati svadharmaH dharma: saH bhavati aatmsmbhaavH| sa: RTISoSarahita: nIvasya ananyapariNAma: 60nA cAritra te nija dharma che ne dharma nija samabhAva che, 'te jIvanA vaNa rAga roSa ananyamaya pariNAma che. 50 artha:- svadharma arthAt AtmAno dharma che te caraNa arthAt cAritra che. dharma che te AtmasamabhAva che-sarve jIvomAM samAna bhAva che. je potAno dharma che te ja sarva jIvomAM che athavA sarva jIvone potAnI samAna mAnavA che. ane je AtmasvabhAvathI (svAzrayadvArA) rAgadveSa rahita che. koIthI iSTa-aniSTa buddhi nathI evuM jenuM cAritra che te jIvanA jevAM darzanajJAna che tevA ja tenA ananya pariNAma che, jIvano ja bhAva che. 1 te = nija samabhAva. 2 vaNa rAga roSa = rAgadveSa rahita. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 276 (aSTapAhuDa bhAvArtha:- cAritra che te jJAnamAM rAgadveSa rahita nirAkuLatArUpa sthiratAbhAva che. te jIvano ja abhedarUpa pariNAma che, koI anya vastu nathI. 50 have jIvanA pariNAmanI svacchatAne daSTAMtapUrvaka batAve che: jaha phalihamaNi visuddho paradavvajuho havei aNNaM so| taha rAgAdivijutto jIvo havadi hu annnnnnviho|| 51 / / yathA sphaTikamaNiH vizuddhaH paradravyayutaH bhavatyanyaH sH| tathA rAgAdiviyukta: jIvaH bhavati sphuttmnyaanyvidhH|| 51 / / nirmaLa sphaTika pAradravyasaMge anyarUpe thAya che, tyama jIva che nIrAga paNa acAnyarUpe pariName. pa1 artha:- jema sphaTikamaNi vizuddha che-nirmaLa che, ujvaLa che te paradravya-je pILAM, lAla, lIlAM puSpAdika tenA saMgathI anya jevo dekhAya che, -pILAdi raMgavALo dekhAya che, tevI ja rIte jIva vizuddha che, -svaccha svabhAvI che. paraMtu te (anitya paryAyamAM potAnI bhUlathI svathI zruta thAya che to) rAga-dveSAdika bhAvomAM joDAtAM anya-anya prakAre thayelo dekhAya che. -e pragaTa che. bhAvArtha- ahIM ema jANavuM ke je rAgAdi vikAra che te pudagalanAM che ane te jIvanA jJAnamAM AvIne jhaLake che tyAre tenAthI joDAIne e pramANe jANe che ke A bhAva mArA ja che. jyAM sudhI tenuM bhedajJAna thatuM nathI tyAMsudhI jIva anya-anya prakAre anubhavamAM Ave che. ahIM sphaTikamaNinuM daSTAMta che. tene anya puSpAdika dravyano saMga thAya che tyAre anyarUpe dekhAya che. A prakAre jIvanA svaccha bhAvanI vicitratA jANavI. 51 have kahe che ke jyAMsudhI munine (mAtra cAritra doSamAM) rAgadveSano aMza hoya che tyAMsudhI samyagdarzana dhAraNa karatA hovA chatAM AvA hoya che: devagurummi ya bhatto sAhammiyasaMjadesu annurtto| sammattamuvvahaMto jhANara o hodi joI so||52|| deve gurau ca bhakta: sAdharmike ca saMyateSu anurktH| samyaktvamudvahan dhyAnarataH bhavati yogI sH||52|| je deva-gurunA bhakta ne sahadharmImuni-anurakta che, *samyakatvanA vahunAra yogI dhyAnamAM rata hoya che. pa2 1 anurakta = anurAgavALA vAtsalyavALA. 2 samyakatvanA vahunAra = samyakatvane dhArI rAkhanAra; samyakatva pariNatie pariNamyA karanAra 3 rata = rativALA: prItivALA; rucivALA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa ) artha:- je yogI-dhyAnI muni samyakatvane dhAraNa kare che ane jyAM sudhI yathAkhyAta cAritrane prApta thatA nathI tyAMsudhI arihaMta, siddhadevamAM ane zikSA-dIkSA ApanAra gurumAM te bhaktivAna hoya che-tenI bhakti vinayasahita hoya che ane anya saMyamI muni, potAnI jema dharmavALA hoya che temanAmAM prItivALA hoya che-anurAga sahita hoya che, te ja muni dhyAnamAM prItivAna hoya che. vaLI muni thaI ne deva-guru-sAdharmIomAM bhakti ane anurAgavALA na hoya to tene dhyAnamAM rucivALA kahetA nathI. kemake dhyAnavALAne dhyAnavAnathI ruci-prIti hoya che. dhyAnavALA na game tyAre jANavuM ke tene dhyAna paNa rUcatuM nathI. A pramANe jANavuM. para have kahe che ke je dhyAna samyajJAnIne thAya che te ja tapa karIne karmano kSaya kare che: uggataveNaNNANI jaM kammaM khavadi bhavahi bahuehiM / taM NANI tihi gutto khavei aMtomuhutteNa / / 53 / / ugratapasA'jJAnI yat karma kSapayati bhavairbahukaiH / tajjJAnI tribhiH guptaH kSapayati antarmuhUrtena / / 53 / / tapa ugrathI ajJAnI je karmo khapAve bahu bhave, jJAnI je 'triguptika te karama aMtarmuhUrte kSaya kare. 53. artha:- samyaktva rahita ajJAnI muni ugra tapazcaryAo vaDe karoDo janmomAM jeTalAM karmono kSaya kare che teTalAM karmono nAza samyajJAnI AtmabhAvanA sahita mana, vacana ane kAyAnI traNa gupti vaDe aMtarmuhUrtamAM kare che. 277 bhAvArtha:- je jJAnanuM sAmarthya che te ugra tapanuM paNa sAmarthya nathI. tenuM kAraNa e che ke-ajJAnI muni aneka kaSTo sahIne ugra tapa karato thako muni teTalAM karmono nAza aMtarmuhUrtamAM karI nAkhe che, A jJAnanuM sAmarthya che. 53 have kahe che ke je iSTa vastunA saMbaMdhathI paradravyamAM rAga-dveSa kare che te, te bhAvathI ajJAnI thAya che, jJAnInuM tenAthI ulaTuM cheH 1 triguptika = traNa guptivaMta. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 278 (aSTapAhuDa suhajoeNa subhAvaM paradavve kuNai rAgado saahu| so teNa du aNNANI NANI etto du vivriio||54|| zubha yogena subhAvaM paradravye karoti rAgataH saadhuH| saHtena tu ajJAnI jJAnI etasmAttu vipriitH||54 / / "zubha anya dravya rAgathI muni jo kare rucibhAvane, to teha che ajJAnI, ne viparIta tethI jJAnI che. 54. artha:- zubhayoga arthAta potAne iSTavastunA saMyogathI paradravyamAM subhAva arthAt pratibhAva kare che te pragaTa rAga-dveSa che. iSTa vastumAM rAga thayo tyAre aniSTa vastumAM dveSabhAva thAya ja che. A prakAre je muni rAga-dveSa kare che te, te kAraNathI rAgI-dveSI-ajJAnI che ane je enAthI viparIta arthAt ulaTA che-paradravyamAM rAgadveSa karatA nathI te jJAnI che. bhAvArtha:- jJAnI samyagdaSTi munine paradravyamAM rAga-dveSa nathI. kemake rAga-dveSa ene kahe che ke je paradravyane sarvathA iSTa mAnIne rAga kare che temaja aniSTa mAnIne dveSa kare che. paraMtu samyajJAnI paradravyamAM iSTa-aniSTanI kalpanA ja karatA nathI, to pachI rAgadveSa kema thAya? cAritra mohanA udayavaza thavAthI kaMIka dharmarAga thAya che tene paNa roga jANe che, bhaluM samajatA nathI. pachI anyathI kema rAga thAya? paradravyathI rAga-dveSa kare che te to ajJAnI che ema jANo. 54 have kahe che ke jema paradravyamAM rAgabhAva thAya che tema mokSanA nimitte paNa rAga thAya to te rAga paNa AsravanuM kAraNa che tene paNa jJAnI karatA nathI: Asavahedu ya tahA bhAvaM mokkhassa kAraNaM hvdi| so teNa du aNNANI AdasahAvA du vivriio||55|| Asravahetuzca tathA bhAvaH mokSasya kAraNaM bhvti| sa: tena tu ajJAnI AtmasvabhAvAttu vipriitH|| 55 / / Asaravahetu bhAva te zivahetu che tenA mate, tethI ja te che ajJa, AtmasvabhAvathI viparIta che. 55 artha:- jema paradravya pratyenA rAgane karmabaMdhanuM kAraNa pUrve kahyuM, tevo ja rAgabhAva jo mokSanA nimitte hoya to AgnavanuM ja kAraNa che, -karmano ja baMdha kare che. A kAraNe je 1 zubha anya dravya = (zubha bhAvanA nimittabhUta) prazasta pAradravyo pratye. 2 cibhAva = "A sArUM che, hitakara che' ema ekAkArapaNe prItibhAva. 3 ajJa = ajJAnI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa ) mokSane 5dravyanI jema iSTa mAnI tevA ja rAgabhAva kare che to te jIva-muni paNa ajJAnI che, kemake te AtmasvabhAvathI viparIta che-teNe AtmasvabhAvane jANyo nathI. bhAvArtha:- mokSa to sarva karmothI rahita potAno ja svabhAva che. potAne sarva karmothI rahita thavAnuM che. tethI A paNa rAgabhAva jJAnIne thato nathI. jo cAritramohanA udayarUpa rAga hoya to te rAgane paNa baMdhanuM kAraNa jANIne roganI jema choDavA icche to te jJAnI che ja. ane jo A rAgabhAvane bhalo samajIne pote kare che to te ajJAnI che. AtmAno svabhAva sarve rAgAdikothI rahita che ema teNe jANyuM nathI. A prakAre rAgabhAvane mokSanuM kAraNa ane sArUM samajIne kare che teno niSedha che. 55 have kahe che ke je karmamAtrathI ja siddhi mAne che teNe AtmasvabhAvane jANyo nathI, te ajJAnI che, jinamatathI pratikULa che: jo kamma jAdamaio sahAvaNANassa khaMDadUsayaro / so teNa du aNNANI jiNasAsaNadUsago bhaNido / / 56 / / yaH karma jAtamatika: svabhAvajJAnasya khaMDadUSaNakara: saH tena tu ajJAnI jinazAsanadUSakaH bhnnitH|| 56 / / 'karmajamatika je 'khaMDadUSaNakara svabhAvikazAnamAM, te jIvane ajJAnI, jinazAsana taNA dUSaka kahyA. pa6. 279 artha:- jenuM jJAna karmathI utpanna thayuM che tevo puruSa svabhAva jJAna je kevaLajJAna che tene khaMDarUpa dUSaNa devAvALo che. indriya jJAna khaMDa khaMDarUpa che, potapotAnA viSayane jANe che, teTalA ja jJAnane je mAne che tethI evI mAnyatAvALA ajJAnI sarvajJa bhASita jinamatane dUSaNa ApanArA thAya che. (potAmAM mahAdoSa utpanna kare che.) = bhAvArtha:- mImAMsaka matavALA karmavAdI che, sarvajJane mAnatA nathI. indriya jJAnamAtra ja jJAna che ema mAne che, kevaLajJAnane mAnatA nathI-temano ahIM niSedha karyo che. kemake jinamatamAM AtmAno svabhAva sarvane jANavAvALA kevaLajJAnasvarUpa kahyo che. paraMtu karmanA nimittathI AvaraNarUpa thaIne indriyo dvArA kSayopazamanA nimittathI khaMDarUpa thaI khaMDa-khaMDa (eka eka) viSayone jANe che. ( potAnA baLathI ) karmono nAza thavAthI kevaLajJAna pragaTa thAya che tyAre AtmA sarvajJa thAya che. A prakAre mImAMsaka matavALA mAnatA nathI. tethI 1 karmajamatika karmathI utpanna thayelI buddhivALA; karmanimittaka vaibhAvika buddhivALA (jIva). 3 khaMDadUSaNaka 2 svabhAvika jJAnamAM svabhAvajJAnane khaMDakhaMDarUpa karIne dUSita ka2nA2 (arthAt tene khaMDakhaMDarUpa mAnIne dUSaNa lagADanAra). 3 jinazAsana taNA dUSaka jina zAsanane dUSita karanAra arthAt dUSaNa lagADanAra. = Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 28) (aSTapAhuDI te ajJAnI che-jinamatathI pratikULa che. karmamAtramAM ja tenI buddhi cAlI rahI che. AvuM je koI bIjA mAne che te evA ja jANavA. pa6 have kahe che ke je jJAna-cAritra rahita hoya ane tapa samyakatva rahita hoya tathA anya kriyA paNa bhAvapUrvaka na hoya to A prakAre kevaLa liMga-veSa mAtrathI ja zuM sukha che? arthAt kaMIpaNa nathI: NANaM carittahINaM daMsaNahINaM tavehiM aNNesu bhAvarahiyaM liMgaggahaNeNa kiM saMjuttaM / sokkhaM / / 57 / / jJAnaM cAritrahInaM darzanahInaM tapobhiH sNyuktm| anyeSu bhAvarahitaM liMgagrahaNena kiM saukhym||57|| jyAM jJAna caritavihIna che, tapayukta paNa dagahIna che, vaLI anya kAryo 'bhAvahIna, te liMgathI sukha zuM are? pa7 artha - jyAM jJAna cAritrarahita che, tapayukta che, paraMtu samyagdarzana rahita che; temaja Avazyaka Adi kriyAo paNa che paraMtu temAM paNa zuddha bhAva nathI. A prakAre lIMga-veSa grahaNa karavAthI zuM sukha che? bhAvArtha- koI muni veSamAtrathI to muni thayo ane zAstra paNa vAMce che tene kahe che ka-zAstra vAMcIne jJAna to meLavyuM paraMtu nizcaya cAritra je zuddha AtmAnA anubhavarUpa tathA bAhya cAritra nirdoSa na karyuM tathA tapano kaleza ghaNo karyo, paNa samyakatva bhAvanA na thaI ane Avazyaka Adi bAhya kriyA karI, paraMtu bhAva zuddha na thayA to evA bAhya veSa mAtrathI to kaleza ja thayo. kAMI zAMta bhAvarUpa sukha to maLyuM nahi ane A munileSa paralokanA sukhamAM paNa kAraNa na thayo. tethI samyakatvapUrvaka veSa ( jinabiMga ) dhAraNa karavo uttama che. pa7 have sAMkhyamatI Adino niSedha kare che: acceyaNaM pi cedA jo maNNai so havei annnnaannii| so puNa NANI bhaNio jo maNNai ceyaNe cedaa||58 / / acetanepi cetanaM yaH manyate saH bhavati ajnyaanii| sa: puna: jJAna maLata: 4: manyate vetane vetanamA68AA 1 raMgahIna = samyagdarzana rahita. 2 anya kAryo = bIjI (AvazyakAdi) kriyAo. 3 bhAvahIna = zuddha bhAva rahita. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 281 che ajJa, jehu acetane cetaka taNI zraddhA dhare; je cetane cetaka taNI zraddhA dhare, te jJAnI che. 58 artha - je acetanamAM cetana mAne che te ajJAnI che ane cetanamAMja cetana mAne che tene jJAnI kahe che. bhAvArtha- sAMkhyamatI ema kahe che ke puruSa to udAsIna cetanAsvarUpa nitya che ane A jJAna che te mukhya dharma che. temanA matamAM puruSane udAsIna cetanAsvarUpa mAnyo che, tethI jJAna vinA to te jaDa ja thayo. jJAna vinA cetana kevI rIte hoya? jJAnane mukhya dharma mAne che ane mukhyane jaDa mAnyo tyAre acetanamAM cetanA mAnI tyAre ajJAnI ja thayo. naiyAyika, vaizeSika matavALA guNa-guNIno sarvathA bheda mAne che. tyAre temaNe cetanA guNane jIvathI bhinna mAnyo ne tethI jIva to acetana ja rahyo. A prakAre acetanamAM cetanapaNuM mAnyuM. bhUtavAdI cArvAka-bhUta, pRthvI AdikathI cetanatAnI utpatti mAne che. bhUta to jaDa che, temAM cetanatA kevI rIte Upaje? ityAdika anya paNa keTalAya mAne che te badhA ajJAnI che. mATe cetanamAM ja cetana mAne te jJAnI che. A jinamata che. 58 have kahe che ke tapa rahita jJAna ane jJAna rahita tapa-e banne ja akArya che; bannenA saMyukta thavAthI ja nirvANa che: tavarahiyaM jaM NANaM NANavijutto tavo vi akyttho| tamhA NANataveNaM saMjutto lahai NivvANaM / / 59 / / taporahitaM yat jJAnaM jJAnaviyuktaM tapaH api akRtaarthm| tasmAt jJAnatapasA saMyukta: labhate nirvaannm||5|| tapathI rahita je jJAna, jJAnavihIna ta5 akRtArtha che, te kAraNe jIva jJAnatapasaMyukta zivapadane lahe. 59 artha - je jJAna taparahita che ane je tapa che te paNa jJAnarahita che to banne ja asaphaLa che. mATe jJAna-tapa saMyukta hoya to ja nirvANane prApta kare che. bhAvArtha- anyamatI sAMkhya Adika jJAnacarcA to ghaNI kare che ane kahe che ke jJAnathI ja mukti che ane tapa karatAM nathI. viSaya-kaSAyone mukhya dharma mAnI svacchede pravarte 1 ajJa = ajJAnI. 2 cetaka = cetanAra; cayitA; AtmA. 3 akRtArtha = prayojana siddha na kare evuM; asaphaLa. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 282 (aSTapAhuDa che. keTalAka jJAnane niSphaLa mAnIne tene yathArtha jANatA nathI, ene tapa-kaleza AdikathI siddhi mAnIne tapa karavAmAM tatpara rahe che. AcArya kahe che ke A banne ajJAnI ja che. je jJAna sahita tapa kare che te jJAnI che, te ja mokSane prApta kare che. A anekAMta svarUpa jinamatano upadeza che. pa9 have A ja arthane udAharaNathI daDha kare che: dhuvasiddhI titthayaro cauNANajuddo karei tvcrnnN| NAUNa dhuvaM kujjA tavacaraNaM NANajutto vi||60|| dhruvasiddhistIrthaMkaraH caturjJAnayutaH karoti tpshcrnnm| jJAtvAdhruvaM kuryAt tapazcaraNaM jJAnayuktaH api||60|| dhruvasiddhi zrI tIrtheza jJAnacatuSkayuta tapane kare, e jANI nizcita jJAnayuta jIveya tapa kartavya che. 60 artha:- AcArya kahe che ke-juo, jene niyamathI mokSa thavAno che ane je cAra jJAnamati, zruta, avadhi ane mana:paryaya enAthI yukta che evA tIrthaMkara paNa tapazcaraNa kare che. A prakAre nizcayathI jANIne jJAnayukta hovA chatAM paNa tapa karavuM yogya che. (tapa = muni; samyagdarzana-jJAna-cAritranI ekatAne tapa kahyuM che.) | bhAvArtha- tIrthakara mati-zruta-avadhi-A traNa jJAna sahita to janma le che ane dIkSA letAM ja mana:paryaya jJAna utpanna thaI jAya che. emane mokSa niyamathI hoya che, to paNa tapa kare che. tethI evuM jANIne jJAna hovA chatAM paNa tapa karavAmAM tatpara rahevuM. jJAnamAtrathI ja mukti mAnavI nahi. 6) have je bAhyaliMga sahita che ane atyaMtara liMga rahita che te svarUpa AcaraNa cAritrathI bhraSTa thaI mokSamArgano vinAza karavAvALA che. A prakAre sAmAnyarUpathI kahe che: bahiraliMgeNa juho abbhaMtaraliMga rahiya priymmo| so sagacaritta bhaTTho mokkhapahavipAsago saahu||61|| 1 dhruvasiddhi = jemanI siddhi (te ja bhave) nizcita che evA. 2 jJAnacatuSkayuta = cAra jJAna sahita. 3 nizcita = nakkI; avazya. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 283 bAhyaliMgena yutaH abhyaMtaraliMga rahita prikrrmaa| sa: svavAritra%E: mokSapathavinAzava: sAdhu: nA ddazA je bAhyaliMge yukta, AMtaraliMga rahita kriyA kare, te akacaritathI bhraSTa, zivamAragavinAzaka zramaNa che. 61 artha:- je jIva bAhyaliMga (nagna mudrA) sahita che ane atyaMtara liMga je paradravyothI sarva rAgAdika mamatvabhAvathI rahita evA AtmAnubhavathI rahita che to te svakacAritra arthAt potAnA AtmasvarUpanA AcaraNa-cAritrathI bhraSTa che. parikarma arthAt bAhyamAM nagnatA, brahmacaryAdi zarIra saMskArathI parivartanavAna dravyaliMgI hovA chatAM paNa te svacAritrathI bhraSTa hovAthI mokSamArgano vinAza karavAvALo che. (tethI muni-sAdhue zuddhabhAvane jANIne nija zuddhabuddha eka svabhAvI AtmatattvamAM nitya bhAvanA (ekAgratA) karavI joIe.) bhAvArtha:- A saMkSepathI kahyuM samajavuM ke je bAhyaliMga-veSa sahita che ane atyaMtara arthAt bhAvaliMga rahita che te svarUpa AcaraNa cAritrathI bhraSTa thayelo mokSamArgano nAza karavAvALo che. 61 have kahe che ke je sukhathI bhAvita jJAna che te duHkha AvavAthI naSTa thAya che. tethI tapazcaraNa sahita jJAnane bhAvavuM - suheNa bhAvidaM NANaM duhe jAde vinnssdi| tamhAM jahAbalaM joI appA dukkhehi bhaave||62|| sukhena bhAvitaM jJAnaM duHkhe jAte vinshyti| tasmAt yathA balaM yogI AtmAnaM duHkhaiH bhaavyet||62|| "sukhasaMga bhAvita jJAna to duHkhakALamAM laya thAya che, tethI yathA baLa "duHkhasaha bhAvo zramaNa nija AtmAne. 62 artha:- sukhathI bhAvavAmAM AveluM jJAna che te upasarga-pariSahAdi AvatAM, -duHkha utpanna thatAM ja nAza pAme che. tethI evo upadeza che ke je yogI-dhyAnI muni che te tapazcaraNAdi kaSTa (du:kha) sahita AtmAne bhAve. (arthAt bAhyamAM jarApaNa anukULa-pratikULa na mAnatAM nija AtmAmAM ja ekAgratArUpI bhAvanA karavI. jethI Atmazakti ane Atmika AnaMdanuM pracUra saMvedana vadhatuM ja rahe che.). * akacArita = cAritra. 1 sukhasaMga = sukhasahita; zAtAnA yogamAM. 2 bhAvita = bhAvavAmAM AveluM. 3 duHkhakALamAM = upasargAdi duHkha AvI paDatAM. 4 yathAbaLa = zakti pramANe 5 du:khasahu = kAyaklezAdi sahita. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 284 (aSTapAhuDI bhAvArtha- tapazcaraNanuM kaSTa aMgIkAra karIne jJAnanI bhAvanA bhAve to pariSahu AvatAM jJAna bhAvanAthI khasI na javAya. tethI zakti anusAra duHkha sAthe jJAnane bhAvavuM. ekalA sukhamAMja bhAvatAM duHkha AvI paDe tyAre vyAkuLa thaI jAya ne jJAna bhAvanA na rahe. mATe A upadeza che. 6ra have kahe che ke AhAra, Asana, nidrA temane jItIne AtmAnuM dhyAna karavuM : AhArAsaNaNiddAjayaM ca jhAyavyo NiyaaNNA kAUNa jinnvrmenn| NAUNaM gurupsaaenn||3|| AhArAsana nidrAjayaM ca kRtvA jinvrmten| dhyAtavyaH nijAtmA jJAtvA guruprsaaden|| 63 / / Asana-azana-nidrAtaNo karI vijaya, jinavaramArgathI, dhyAtavya che nija AtamA, jANI zrI guruparasAdathI. 63 artha- sarvajJanA mArgane anusarIne AhAra, Asana ane nidrAne jItI zrI gurukRpAthI AtmAne jANIne nija AtmAnuM dhyAna karavuM. bhAvArtha:- AhAra, Asana, nidrAne jItIne AtmAnuM dhyAna karavAnuM to anya matavALA paNa kahe che. paraMtu emanuM vidhAna yathArtha nathI. tethI AcArya kahe che ke jevuM jinamatamAM kahyuM che tevA vidhAnane zrI gurunA prasAdathI jANIne dhyAna karavuM saphaLa che. jevuM jainasiddhAMtamAM AtmAnuM svarUpa tathA dhyAnanuM svarUpa ane AhAra, Asana ane nidrA temane jItavAnuM vidhAna kahela che te prakAre jANIne temAM pravartavuM. 63 have, AtmAnuM dhyAna karavuM tema kahyuM, to te AtmA kevo che te kahe che: appA carittavaMto daMsaNaNANeNa saMjudo appaa| so jhAyavvo NiccaM NAUNaM gurupsaaenn||64|| AtmA cAritravAn darzanajJAnena saMyutaH aatmaa| saH dhyAtavyaH nityaM jJAtvA guruprsaaden||64|| che AtamA saMyukta darzana-jJAnathI, cAritrathI; nitye aho ! dhyAtavya te, jANI zrI guruparasAdathI. 64 1 Asana-azana-nidrA = Asanano, AhArano ane UMghano. 2 zrI guruparasAdathI = guruprasAdathI; gurukRpAthI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 285 artha:- AtmA cAritravAna tathA darzana-jJAna-sahita che-evo AtmA gunA prasAdathI jANIne tenuM nitya dhyAna karavuM. bhAvArtha:- AtmAnuM rUpa darzana-jJAna-cAritramayI che. tenuM rUpa jaina guruonI kRpAthI jANI zakAya che. anya matavALA potAnI buddhinI kalpanAthI jevuM-tevuM mAnIne dhyAna kare che. temane yathArtha siddhi nathI. tethI jinamata anusAra dhyAna karavuM evo upadeza che. 64 - have kahe che ke AtmAne jANavo, bhAvavo ane viSayothI virakta thavuM e uttarottara durlabha hovAthI duHkhathI (daDhatara puruSArthathI) prApta thAya che - dukkhe Najjai appA appA NAUNa bhAvaNA dukkhN| bhAviya sahAvapuriso visayesu viraccae dukkhaM / / 65 / / duHkhena jJAyate AtmA AtmAnaM jJAtvA bhAvanA duHkhm| bhAvita svabhAvapuruSa: viSayeSu virajyati duHkhm||65|| jIva jANavo duSkara prathama, pachI bhAvanA duSkara are ! *bhAvita nijAbhasvabhAvane duSkara viSayavairAgya che. 65 artha:- prathama to AtmAnuM jANavuM thAya che te du:khathI jANavAmAM Ave che, pachI AtmAne jANIne tenI bhAvanA karavI-pharI pharI anubhava karavo te du:khathI (ugra puruSArthathI) thAya che. kadAcita bhAvanA paNa koI prakAre thaI jAya to jeNe jinabhAvanA bhAvI che tevA puruSane viSayothI viraktI mahAduHkhathI (apUrva puruSArthathI) thAya che. bhAvArtha:- AtmAne jANavo, bhAvavo ane viSayothI virakta thavuM evo yoga uttarottara maLavo ati durlabha che. tethI A upadeza che ke Avo suyoga maLatAM pramAdI thavuM nahi. 65 have kahe che ke jyAM sudhI manuSya viSayomAM pravarte che tyAM sudhI AtmajJAna thatuM nathI: tAma Na Najjai appA visaesa Naro pavaTTae jaam| visae virattacitto joI jANei appaannN||66|| tAvanna jJAyate AtmA viSayeSu naraH pravartate yaavt| viSaye viraktacitta: yogI jAnAti aatmaanm||66|| 1 bhAvanA = AtmAne bhAvavo te; AtmasvabhAvanuM bhAvana karavuM te. 2 bhAvita nijAbhasvabhAvane = jeNe nijAbhasvabhAvane bhAvyo che te jIvane; jeNe nija AtmasvabhAvanuM bhAvana prApta karyuM che te jIvane. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 286 (aSTapAhuDa AtmA jaNAya na, jyAM lagI viSaye pravartana na2 kare; *viSaye viraktamanaska yogI jANatA nija AtmAne. 66 artha- jyAM sudhI manuSya indriyonA viSayomAM manane joDaluM rAkhe che tyAM sudhI AtmAne jANato nathI. tethI viSayothI virakta cittavALA yogI-dhyAti muni ja AtmAne jANe che. bhAvArtha- jIvanA svabhAvanA upayoganI evI svacchatA che ke te jevA zeya padArthamAM joDAya che tevo ja thaI jAya che. tethI AcArya kahe che ke jyAM sudhI viSayomAM citta rahe che tyAMsudhI te viSayarUpa rahe che, AtmAno anubhava thato nathI. mATe yogI muni A pramANe vicAra karI viSayothI virakta thaI AtmAmAM upayoga lagAve tyAre AtmAne jANe, anubhava kare. tethI viSayothI virakta thavuM e upadeza che. 66 have A ja arthane daDha kare che ke AtmAne jANIne paNa bhAvanA vinA saMsAramAM ja rahe che: appA NAUNa NarA keI / sbbhaavbhaavpbbhtttthaa| hiMDaMti cAuraMgaM visaesu vimohiyA muuddhaa||67|| AtmAnaM jJAtvA narAH kecita sdbhaavbhaavprbhrssttaaH| hiNDante cAturaMgaM viSayeSu vimohitAH muuddhaaH|| 67 / / nara koI, Atama jANI, Atama bhAvanA pravyutapaNe 'caturaMga saMsAre bhame viSaye vimohita mUDha e. 67 artha - keTalAka manuSya AtmAne jANIne paNa potAnA svabhAvanI bhAvanAthI atyaMta bhraSTa thayA thakA viSayomAM mohita thaIne ajJAnI, mUrkha banIne cAra gatirUpa saMsAramAM bhramaNa kare che. bhAvArtha- prathama kahyuM hatuM ke AtmAne jANavo, bhAvavo ane viSayothI virakta thavuMA uttarottara durlabha jaNAya che. pUrve viSayomAM Asakta thaI AtmAne jANato nathI evuM kahyuM, have ahIM Ama kahyuM ke AtmAne jANIne paNa viSayothI vazIbhUta thaIne bhAvanA (anubhUti) kare nahi to saMsAranI cAra gatimAM ja bhramaNa kare che. mATe AtmAne jANIne viSayothI virakta thavuM e upadeza che. 67 1 viSaye viraktamanaska = jemanuM mana viSayomAM virakta che evA viSayo pratye virakta cittavALA. 2 caturaMgasaMsAre = caturgati saMsAramAM. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 287 have kahe che ke je viSayothI virakta thaIne AtmAne jANIne bhAve che te saMsArane choDa che: je puNa visayavirattA appA NAUNa bhaavnnaashiyaa| chaMDaMti cAuraMgaM tavaguNajuttA Na sNdeho||68|| ye punaH viSayaviraktAH AtmAnaM jJAtvA bhaavnaashitaaH| tyati cAturaMgaM tapoguNayuktAH na saMdehaH / / 68 / / paNa viSayamAMhI virakta, Atama jANI bhAvanayukta je, 'ni:zaMka te tapaguNasahita choDe caturgati bhramaNane. 68 artha:- pharI je puruSa-muni viSayothI virakta thaI AtmAne jANIne bhAve che, vAraMvAra bhAvanA dvArA anubhava kare che te tapa arthAt bAra prakAre tapa ane mULaguNa-uttaraguNothI yukta thaIne saMsArane choDa che, mokSa pAme che. bhAvArtha- viSayothI virakta thaIne AtmAne jANI bhAvanA karavI. tethI saMsArathI chUTIne mokSa prApta thaze-e upadeza che. 68 have kahe che ke jo paradravyamAM leza mAtra paNa rAga hoya to te puruSa ajJAnI che, potAnuM svarUpa teNe jANyuM nathI: paramANupamANaM vA paradavve radi havedi mohaado| so mUDho aNNANI AdasahAvassa vivriio||69|| paramANupramANaM vA paradravye ratirbhavati mohaat| saH mUDhaH ajJAnI AtmasvabhAvAt vipriitH||69|| padravyamAM aNumAtra paNa rati hoya jene mohathI, te mUDha che, ajJAnI che, viparIta AtmasvabhAvathI. 69 artha:- je puruSane paradravyamAM paramANu pramANa-lezamAtra mohathI rati arthAt rAga-prIti hoya to te puruSa mUDha che, ajJAnI che, AtmasvabhAvathI viparIta che. bhAvArtha - bhedavijJAna thayA bAda jIva-ajIvane bhinna jANe tyAre paradravyane potAnA na jANe, tyAre tenAthI (kartutva buddhithI-svAmItvanI bhAvanAthI) rAga paNa hoto nathI. jo rAga hoya to jANo ke teNe sva-parano bheda jANyo nathI, ajJAnI che, AtmasvabhAvathI 1 bhAvanayukta = AtmabhAvanAthI yukta (AtmAnubhUtithI yukta). 2 niHzaMka = cokkasa khAtarIthI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 288 (aSTapAhuDa pratikuLa che. ane jJAnI thayA pachI cAritra mohano udaya rahe che tyAMsudhI kaMIka rAga rahe che tene karmajanya aparAdha mAne che, te rAga pratye rAga nathI. tethI virakta ja che. mATe jJAnI paradravyathI rAgI kahevAtA nathI. A pramANe jANavuM. 69 have A arthane saMkSepathI kahe che: appA jhAyaMtANaM daMsaNasuddhINa diDha critaannN| hodi dhuvaM NivvANaM visaesu viratta cittaannN|| 70 / / AtmAnaM dhyAyatAM darzanazuddhInAM dRddhcaaritraannaam| bhavati dhruvaM nirvANaM viSayeSu virakta cittaanaam|| 70 / / je Atmane dhyAve sudarzanazuddha, daDhacAritra che, viSaye viraktamanaska te zivapada lahe nizcitapaNe. 70 artha:- pUrvokta prakAre jemanuM mana viSayothI virakta che, je AtmAnuM dhyAna karatA rahe che, jemane bAhya-abhyatara darzananI zuddhatA che ane jemane deDha cAritra che, temane nizcayathI nirvANa thAya che. bhAvArtha- pahelAM kahyuM hatuM ke je viSayothI virakta hoya, AtmAnuM svarUpa jANIne AtmAnI bhAvanA kare che te saMsArathI chUTe che. A ja arthane saMkSepathI kahyo che ke-je indriyonA viSayothI virakta thaIne bAhya-abhyatara darzananI zuddhatAthI daDha cAritra pALe che temane niyamathI nirvANanI prApti thAya che. indriyonA viSayomAM Asakti sarva anarthonuM mULa che. mATe tenAthI virakta thayA pachI upayoga AtmAmAM lAge tyAre kAryasiddhi thAya che. 70 have kahe che ke je paradravyamAM rAga che te saMsAranuM kAraNa che, tethI yogIzvara AtmAnI bhAvanA kare che: jeNa rAgo pare davve saMsArassa hi kaarnnN| teNAvi joiNo NiccaM kujjA appe samAyaNaM / / 71 / / yena rAga: pare dravye saMsArasya hi kaarnnm| tenApi yogI nityaM kuryAt Atmani svbhaavnaam||71|| padravya pratye rAga to saMsArakAraNa che khare; tethI zramaNa nitye karo nijabhAvanA svAtmA viSe. 71. 1 sudarzana zuddha = samyagdarzana zuddha, darzanazuddhivALA. 2 daDha cAritra = daDhacAritrayukta. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 289 artha:- je koI kAraNe paradravyamAM rAga che te saMsAranuM ja kAraNa che. mATe yogIzvara muni nitya AtmAmAM ja bhAvanA kare che. bhAvArtha:- koI evI AzaMkA kare che ke-paradravyamAM rAga karavAthI zuM thAya che? paradravya che te para ja che. potAno rAga je samaye thayo te kALe che, pachI maTI jAya che. tene upadeza Ama Apyo che ke-paradravyathI rAga karavAthI paradravya potAnI sAthe lAgI jAya che e prasiddha che ane potAnA rAganA saMskAra daDha thAya che tyAre paraloka sudhI paNa sAthe cAlyA Ave che. A to yuktisiddha che. ane jinAgamamAM rAgathI karmabaMdha kahyo che. teno udaya anya janmanuM kAraNa che. A prakAre paradravyamAM rAgathI saMsAra thAya che. tethI yogIzvaramuni paradravyathI rAga choDIne AtmAmAM niratara bhAvanA rAkhe che. 71 have kahe che ke AvA samabhAvathI cAritra thAya che - jiMdAe ya pasaMsAe dukkhe ya suhaesu y| sattuNaM ceva baMdhUNaM cArittaM smbhaavdo||72|| niMdAyAM ca prazaMsAyAM du:khe ca sukheSu c| zatrUNAM caiva baMdhUnAM cAritraM smbhaavtH||72|| niMdA-prazaMsAne viSe, du:kho tathA saukhyo viSe, zatru tathA mitro viSe 'samatAthI cArita hoya che. 72 artha:- niMdA-prazaMsAmAM, duHkha-sukhamAM ane zatru-baMdhu-mitramAM samabhAva-je samatA pariNAma-rAgadveSa rahita bhAve thAya-te cAritra che. bhAvArtha - cAritra AtmAno svabhAva che. karmanA nimitte paradravyamAM iSTa-aniSTa buddhi thAya che. te ISTa-aniSTa buddhinA abhAvathI jJAnamAM ja upayoga sthira rahe tene zuddhopayoga kahe che, te ja cAritra che. tethI niMdA-prazaMsA, duHkha-sukha, zatru-mitramAM samabhAva buddhi rahe che. niMdA-prazaMsAdinA dvidhAbhAva mohakarmanA udayanuM pariNAma che. tenA abhAvathI zuddha-upayogarUpa cAritra che. 7ra have kahe che ke keTalAya murkha evuM kahe che ke atyAre paMcama kALa che tethI AtmadhyAnano kALa nathI, teno niSedha kare che - 1 samatA = samabhAva; sAmya pariNAma. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 29O (aSTapAhuDa cariyAvariyA vada samidivajjiyA suddhbhaavpbbhtttthaa| kei jaMpati NarA Na hu kAlo jhaannjoyss||73 / / caryAvRtAH vratasamitivarjitAH shuddhbhaavprbhrssttaaH| kecit jalpaMti narAH na sphuTaM kAlaH dhyaanyogsy||73|| 'AvRtacaraNa, vratasamitivarjita, zuddhabhAvavihIna je, te koI nara jalpa are!"nahi dhyAnano A kALa che." 73 artha - keTalAka manuSya evA che ke carcA arthAt AcAryakriyA AvaraNa sahita checAritra mohano udaya prabaLa hovAthI carcA pragaTa thatI nathI. tethI ja vrata-samitithI rahita hoya che. ane mithyA abhiprAyane kAraNe zuddhabhAvathI atyaMta bhraSTa hoya che. -teo kahe che ke vartamAnamAM paMcamakALa che A kALa pragaTa dhyAna-yogano nathI. 73 te prANI kevA che te have kahe che: sammattaNANarahio abhavya jIvo hu mokkhprimukko| sasArasuhe surado Na hu kAlo bhaNai jhaannss||74|| samyaktvajJAnarahitaH abhavyajIvaH sphuTaM mokssprimuktH| saMsArasukhe surataH na sphuTaM kAla: bhaNati dhyaansy||74|| samyakatvavihIna, zivaparimukta jIva abhavya je, te surata bhavasukhamAM kahe-"nahi dhyAnano A kALa che." 74 artha - pUrvokta dhyAnano abhAva kahenAra jIva samyakatva tathA jJAnathI rahita che, abhavya che. ne tethIja mokSathI rahita che ane saMsAranAM indriyasukhone sArAM jANIne temAM rata che-Asakta che. mATe kahe che ke hamaNA dhyAnano kALa nathI. bhAvArtha- jene indriyonuM sukha ja vahAluM lAge che ane jIva-ajIva padArthanA zraddhAna-zAnathI rahita che te A prakAre kahe che ke vartamAna dhyAnano kALa nathI. tethI jaNAya che ke A prakAre kahevAvALA abhavya che, temano mokSa nahi thAya. 74 je evuM mAne che-kahe che ke vartamAna dhyAnano kALa nathI to teNe pAMca mahAvrata pAMca samiti ne traNa guptinuM svarUpa paNa jANyuM nathI: 1 AvRtacaraNa = jemanuM cAritra avarAyeluM che evA. 2 jalpa = bakavAda kare che; babaDa che; kahe che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 291 paMcasu mahavvedesu ya paMcasu samidIsu tIsu guttiisu| jo mUDho aNNANI Na hu kAlo bhaNai jhaannss||75 / / paMcasu mahAvrateSu ca paMcasu samitiSu tisRSu guptisu| yaH mUDha: ajJAnI na sphuTaM kAla: bhaNiti dhyaansy||75|| traNa gupti, paMca samiti, paMca mahAvrate je mUDha che, te mUDha ajJa kahe are! -"nahi dhyAnano A kALa che. " 75 artha:- je pAMca mahAvrata, pAMca samiti, ne traNa gupti temAM mUDha che, ajJAnI che, arthAt temanuM svarUpa jANatA nathI ane cAritramohanA tIvra udayathI tene pALI zakatA nathI te A prakAre kahe che ke atyAre dhyAnano kALa nathI. 75 have kahe che ke atyAre A paMcama kALamAM dharma dhyAna thAya che ema mAnato nathI te ajJAnI che: bharahe dussamakAle dhammajjhANaM havei saahuss| taM appasahAvaThide Na hu maNNai so vi annnnaannii||76 / / bharate duHSamakAle dharmadhyAnaM bhavati saadhoH| tadAtma svabhAvasthite na hi manyate so'pi ajnyaanii||76 / / bharate duSamakALeya dharmadhyAna munine hoya che; te hoya che 3Atmasthane; mAne na te ajJAnI che. 76 artha:- A bharatakSetramAM duHSamakALa-paMcama kALamAM sAdhu-munine dharmadhyAna thAya che. A dharmadhyAna AtmasvabhAvamAM sthita che tevA munine thAya che. je AvuM mAnatA nathI te ajJAnI che, tene dharmadhyAnanA svarUpanuM jJAna nathI. bhAvArtha- jinasUtromAM A bharatakSetre paMcama kALamAM AtmabhAvanAmAM sthita munine dharmadhyAna kahyuM che. je AvuM mAnatA nathI te ajJAnI che, tene dharmadhyAnanA svarUpanuM jJAna nathI. 76 have kahe che ke je A kALamAM paNa ratnatrayanA dhAraka muni hoya che te svargalokamAM lokAMtika pada, indrapada prApta karIne tyAMthI cyavIne mokSe jAya che. A prakAre jinasUtramAM kahyuM che: 1 ajJa = ajJAnI. 2 duHSamakALa = paMcamakALa. 3 Atmastha = AtmasvabhAvamAM sthita. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 292 (aSTapAhuDa ajja vi tirayaNasuddhA appA jhAevi lahahiM iNdttN| loyaMtiyadevattaM tattha cuA NivvudiM jNti|| 77 / / adya api triratnazuddhA AtmAnaM dhyAtvA labhaMte indrtvm| laukAntika devatvaM tataH cyutvA nirvRtiM yaaNti|| 77 / / Aje ya vimalatriratna, nijane dhyAI indrapaNuM lahe, vA deva laukAMtika bane, tyAMthI cyavI siddhi vare. 77 artha - vartamAna A paMcamakALamAM paNa je muni samyagdarzana-jJAna-cAritranI zuddhatA sahita hoya che teo AtmAnuM dhyAna karI indrapada athavA laukAMtika devapadane prApta kare che ane tyAMthI cyavIne nirvANane prApta thAya che. bhAvArtha:- koI kahe che ke atyAre A paMcamakALamAM jinasUtramAM mokSa thavAnuM kahyuM nathI. tethI dhyAna karavuM e niSphaLa-kheda che. tene kahe che ke he bhAI ! mokSe javAno niSedha karyo che ane zukala dhyAnano paNa niSedha karyo che, paraMtu dharmadhyAnano niSedha to karyo nathI. vartamAnamAM paNa je muni ratnatrayathI zuddha thaIne dharmadhyAnamAM lIna thaIne AtmAnuM dhyAna kare che te muni svargamAM indrapadane prApta thAya che athavA laukAntika deva eka bhavAvatArI che. temAM jaIne utpanna thAya che. tyAMthI cyavIne manuSya thaI mokSapadane prApta kare che. A prakAre dharmadhyAnathI paraMparA mokSa thAya che tyAre sarvathA niSedha kema kaho cho? je niSedha kahe che te ajJAnI-mithyAdaSTi che. temane viSaya-kaSAyomAM svacchede rahevuM che tethI A prakAre kahe che. 77 have kahe che ke je A kALamAM dhyAnano abhAva mAne che ane pahelAM munilIMga grahaNa karI lIdhuM tene have gauNa karIne pApamAM pravRtti kare che te mokSamArgathI cuta che:- je pAvamohiyamaI liMgaM ghettuNa jinnvriNdaannN| pAvaM kuNaMti pAvA te cattA mokkhmggmmi||78|| ye pApamohitamatayaH liMgaM gRhItvA jinvrendraannaam| pApaM kurvanti pApAH te tyaktvA mokssmaarge||78|| je pApamohita buddhio grahI jinavaronA liMgane pApo kare che, pApIo te mokSamArge daityata che. 78 1 vimalatiratna = zuddharatnatraya. 2 pApamohita buddhio = jemanI buddhi pA5 mohita che evA jIvo. 3 tyakta = tajAyelA; asvIkRta; nahi svIkArayelA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 293 artha- jemanI buddhi pApakarmathI mohita che teo jinavarendra tIrthakaranuM liMga grahaNa karIne paNa pApa kare che teo pApI mokSamArgathI Tyuta che. bhAvArtha- jemaNe pahelAM nircathaliMga dhAraNa karI lIdhuM ane pAchaLathI evI pApabuddhi utpanna thaI gaI ke-have dhyAnano kALa to che nahi tethI zA mATe prayatna karavo? evo vicAra karI pApamAM pravRtti karavA lAgI jAya che teo pApI che, temane mokSamArga nathI. 78 (A kALamAM dharmadhyAna (zukaladhyAna) koIne hotuM nathI, paraMtu bhadradhyAna (vratabhakti-dAna-pUjAdikanA zubhabhAva) hoya che. AthI ja nirjarA ane paraMparA mokSa mAnyo che. ane A prakAre 7mA guNasthAna sudhI bhadradhyAna ane pachIthI ja dharmadhyAna mAnavAvALAo ja zrI. devasenAcAryakRta "ArAdhanAsAra" nAma daIne eka nakalI graMtha banAvyo che, teno uttara kekaDI nivAsI paM. zrImilApacaMdajI kaTAriyAe "jainaniMbadha ratnamAlA' pRSTha 47 thI 60 mAM Apyo che ke A kALamAM dharmadhyAna guNasthAna 4 thI 7 sudhI AgamamAM kahela che. AdhAra sUtrajInI TIkAo zrI rAjadhArtika, zlokavArtika, sarvArtha siddhi Adi.). have kahe che ke je mokSamArgathI Tyuta che te kevA che? : je paMcacelasattA gaMthaggAhI ya jaaynnaasiilaa| AdhAkammammi rayA te cattA mokkhmggmmi||79|| ye paMcacelasaktAH graMthagrAhiNaH yaacnaashiilaaH| adhaH karmaNi ratAH te tyaktAH mokssmaarge||79 / / je paMcavastrAsakta, parigrahadhArI yAcanazIla che, che lIna AdhAkarmamAM, te mokSamArge tyakta che. 79 artha - pAMca prakAranA cela arthAt vastromAM Asakta che, aMDaja (rezamI), kapAsaja (sutarAu), valkala (jhADanI chAla), carmaja (cAmaDAMnA) ane romaja (unanAM)-A prakAranA vastromAMthI koI eka jAtanA vastra dhAraNa kare che vaLI graMthagrAhI arthAt parigrahane dhAraNa kare che, yAcanAzIla arthAta mAgavAnI vRtti jeno svabhAva che ane adhaHkarma arthAta pApakarmamAM rata che, sadoSa AhAra kare che te mokSamArgathI cuta che. bhAvArtha:- ahIM Azaya evo che ke pahelAM to nigraMtha digaMbara muni banI gayA 1 paMcavaznAsakta = paMcavidha vastromAMAsakta (arthAt rezamI, sutarAu, garama vagere pAMca prakAranA vastro dhAraNa karanArA) 2 yAcanazIla = yAcanA svabhAvavALA (arthAta mAgIne-mAgaNI karIneAhArAdi lenArA) 3 lIna AdhAkarmamAM = adha:karmamAM rata (arthAt adha:karmarUpa doSavALo AhAra lenArA.) Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 294 (aSTapAhuDa hatA. pAchaLathI kALadoSano vicAra karIne cAritra pALavAmAM asamartha banI nigraMtha veSathI bhraSTa thaIne vastrAdi dhAraNa karI lIdhA, parigraha rAkhavA lAgyA, yAcanA karavA lAgyA ne adha:karmauzika AhAra karavA lAgyA. A badhAno niSedha che. tethI te mokSamArgathI Tyuta che. pahelAM bhadrabAhu svAmI sudhI badhA nigraMtha digaMbara muni hatA. pAchaLathI duSkALanA vakhatamAM bhraSTa thaIne je ardhaphAlaka kahevAyA temAMthI zvetAmbara thayA. temaNe A veSane puSTa karavA mATe sUtro banAvyA. temAMthI keTalAke kalpita AcaraNa tathA temanI sAdhaka kathAo lakhI. e sivAya anya paNa keTalAya veSa badalyA. A prakAre kALadoSathI bhraSTa lokono saMpradAya cAlI rahyo che. te mokSamArga nathI e pramANe ahIM batAvyuM che. tethI A bhraSTa lokone joIne Avo paNa mokSamArga che evuM zraddhAna na karavuM. 79 have kahe che ke mokSamArgI to AvA muni che: NiggaMthamohamukkA bAvIsaparIsahA jiyksaayaa| pAvAraMbhavimukkA te gahyiA mokkhmggmmi||80|| nigraMthAH mohamuktAH dvAviMzatiparISahAH jitkssaayaaH| pApAraMbhavimuktAH te gRhItAH mokssmaarge||8|| nirmoha, vijitakaSAya, bAvIza-pariSahI, nigraMtha che, che mukta pApAraMbhathI, te mokSamArge gRhIta che. 80 artha:- je muni nigraMtha che, parigraha rahita che, moha rahita che, jene koIpaNa paradravyathI mamatvabhAva nathI, je bAvIza pariSahone sahana kare che, jemaNe krodhAdi kaSAyo jItI lIdhA che ane pApAraMbhathI rahita che, -gRhasthane karavA yogya AraMbhAdika pApomAM pravartatA nathI evA muniono mokSamArgamAM svIkAra karyo che-mAnyA che. (ratnakAMDa zrAvakAcAramAM zrI samatabhadrAcArye paNa kahyuM che ke- ''viSayAsavizAtIto nirArambho'parigraha: jJAnadhyAnataporaktastapasvI sa prshstte|| 10 / / ' bhAvArtha- muni che te laukika karo ane kAryothI rahita che. jinezvare bAhya-atyaMtara parigrahathI rahita nagna digambararUpa jevo mokSamArga kahyo che tevI ja rIte pravarte che te mokSamArgI che, anya mokSamArgI nathI. 80 1 bAvIza pariSahI = bAvIza pariSahone sahunArA. 2 gRhIta = grahavAmAM AvelA svIkAravAmAM AvelA svIkRta; aMgIkRta. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 295. have pharI mokSamArgInI pravRtti kahe che: uddhaddhamajjhaloye keI majjhaM Na ahymegaagii| iya bhAvaNAe joI pAvaMti hu sAsayaM sokkhaM / / 81 / / urdhvAdhomadhyaloke kecit mama na ahkmekaakii| iti bhAvanayA yoginaH prApnuvaMti sphuTaM zAzvataM saukhym||81|| chuM ekalo huM, koI paNa mArAM nathI loka traye, -e bhAvanAthI yogIo pAme suzAzvata saukhyane. 81 artha - muni evI bhAvanA kare che Urdhvaloka, madhyaloka, adholoka A traNe lokomAM mAruM koI paNa nathI, huM ekAkI AtmA chuM. AvI bhAvanAthI yogI muni pragaTarUpathI zAzvata sukhane prApta kare che. bhAvArtha- muni evI bhAvanA kare ke trilokamAM jIva ekAkI che, teno saMbaMdhI bIjo koI nathI. A paramArtharUpa etvabhAvanA che. je munine AvI bhAvanA niraMtara rahe che te ja mokSamArgI che. je veSa dhAraNa karIne paNa laukika janothI lAlana-pAlananI apekSA rAkhe che te mokSamArgI nathI. 81 have pharI kahe che: devaguruNaM bhattA NivveyaparaMparA viciNtitaa| jhANarayA sucaritA te gahyiA mokkhmggmmi||82|| devaguruNAM bhakta: nirveda paraMparAM vicintyntH| dhyAnaratAH sucaritrAH te gRhItAH mokssmaarge||82|| je deva-gurunA bhakta che, 'nirvedazreNI ciMtave, je dhyAnarata, sucaritra che, te mokSamArge gRhIta che. 82 artha- je muni deva-gurunA bhakta che, nirveda arthAt saMsAra-deha-bhogothI virAgatAnI paraMparAnuM ciMtana kare che, dhyAnamAM rata che-rakta che-tatpara che ane jemane sAruM-uttama cAritra che temane mokSamArgamAM grahaNa karyA che. bhAvArtha- jemaNe mokSamArga prApta karyo che evA arahaMta sarvajJa vItarAga deva 1 nirvedazreNI = vairAgyanI paraMparA vairAgyabhAvanAonI hAramALA. 2 sucaritra = sArA cAritravALA; satyAritrayukta. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 296 (aSTapAhuDa ane temanuM anusaraNa karanAra moTA muni, dIkSA-zikSA denArA guru, temanI bhakti sahita hoya che, saMsAra-deha-bhogothI vairAgya pAmIne muni thayA che, -tevI ja jemane vairAgyabhAvanA che, AtmAnubhavarUpa zuddha upayogarUpa ekAgratArUpI dhyAnamAM tatpara che ane jemane vrata, samiti, guptirUpa nizcaya-vyavahAratmaka samyakyAritra hoya che te ja muni mokSamArgI che, anya vepI mokSamArgI nathI. 8ra have ema kahe che ke-nizcayanayathI dhyAna A prakAre karavuM - NicchayaNayassa evaM appA appammi appaNe surdo| so hodi hu sacaritto joI so lahai nnivvaannN|| 83 / / nizvayanayasya evaM AtmA Atmani Atmane surtH| saH bhavati sphuTaM sucaritra: yogI saH labhate nirvaannm||83|| nizcayana-jyAM AtamA AtmArtha AtmAmAM rame, te yogI che sucaritrasaMyuta; te lahe nirvANane. 83 artha:- AcArya kahe che ke, nizcayanayano evo abhiprAya che ke je AtmA AtmAne mATe AtmAmAM lIna thaI jAya che, te yogI dhyAnI muni pragaTa nizcaya cAritravALA hoIne caitanyamUrti sahajAnmasvarUpanA dhyAnathI sAkSAt mokSane pAme che. bhAvArtha- nizcayanayanuM svarUpa evuM che ke eka dravyanI avasthA jevI hoya tevI kahe. AtmAnI be avasthA che-eka to ajJAna avasthA ane bIjI jJAna avasthA. jyAM sudhI ajJAna avasthA rahe che tyAMsudhI to baMdha paryAyane AtmArUpe jANeya che ke-huM manuSya chuM, huM pazu chuM, huM krodhI chuM, huM mAnI chuM, huM mAyAvI chuM, huM puNyavAna-dhanavAna chuM, huM nirdhana-daridrI chuM, huM rAjA chuM, huM raMka chuM, huM muni chuM, huM zrAvaka chuM-ityAdi paryAyomAM potApaNuM mAne che, -A paryAyomAM lIna rahe che tyAre mithyASTi che, ajJAnI che tenuM phaLa saMsAra che tene bhogave che. jyAre jinamatanA prasAdathI jIva-ajIva padArthonuM jJAna thAya che. tyAre sva-parano bheda jANIne jJAnI thAya che, tyAre A prakAre jANe che ke huM zuddha darzanajJAnamayI cetanA svarUpa chuM, anya mAruM kAMI paNa nathI. jyAre bhAvaliMgI nigraMtha munipadanI prApti kare che tyAre A AtmA AtmAmAM ja, potAnA ja dvArA, potAne ja mATe, vizeSa lIna thAya che ane tyAre nizcaya samyakracAritrasvarUpa thaIne potAnuM ja dhyAna kare che tathA tyAre ja (sAkSAt mokSamArgamAM ArUDha thaI ) samyajJAnI thAya che. tenuM phaLa nirvANa che. A prakAre jANavuM 83. 1 AtmArtha = AtmA arthe; AtmA mATe. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 297 (noMdha:- pravacanasAra gAthA 241-242 mAM je sAtamAM guNasthAnamAM AgamajJAna, tattvArthazraddhAna, saMyamapaNuM ane nizcaya AtmajJAnamAM ekI sAthe ArUDhane AtmajJAna kahyuM che te kathananI apekSA ahIM che. (mukhya-gauNa samajI levuM ) ) have A ja arthane daDha karavA kahe che: purisAyAro appA joI vrnnaanndNsnnsmggo| jo jhAyadi so joI pAvaharo havadi nnibNdo||84|| puruSAkAra AtmA yogI vrjnyaandrshnsmgrH| yaH dhyAyati sa: yogI pApaharaH bhavati nirdvdvH||84|| che yogI puruSAkAra, jIva varajJAnadarzanapUrNa che; dhyAnAra yogI pApanAzaka 'ThaMdravirahita hoya che. 84 artha:- dhyAnane yogya A AtmA kevo che? puruSAkAra che, yogI che jene mana-vacanakAyAnA yogano nirodha che, sunizcala che ane "vara' arthAt zreSTha samyakarUpa jJAna-darzanathI samagra-paripUrNa che-jene kevaLajJAna-darzana prApta che. A prakAranA AtmAne je yogI-dhyAnI muni dhyAve che te muni-dhyAnI pApa haranAra che, nirlaMda che-rAga-dveSAdi vikalpothI rahita che. bhAvArtha:- je arihaMtarUpa zuddha AtmAnuM dhyAna kare che tenA pUrva karmono nAza thAya che ane vartamAnamAM rAgadveSa rahita thAya che. tyAre AgAmI karmone bAMdhatA nathI. 84 A prakAre munione pravartavA mATe kahyuM. have zrAvakone kevI rIte pravartavuM te kahe che: evaM jiNehi kahiyaM savaNANaM sAvayANaM puNa sunnsu| saMsAraviNAsayaraM siddhiyaraM kAraNaM paramaM / / 85 / / evaM jinaiH kathitaM zramaNAnAM zrAvakANAM punaH shrRnnut| saMsAravinAzakAraM siddhikaraM kAraNaM paramaM / / 85 / / zramaNArtha jina-upadeza bhAkhyo, zrAvakArtha suNo have, saMsAranuM haranAra "ziva-karanAra kAraNa parama e. 85 1 puruSAkAra = puruSanA AkAre. 2 varajJAnadarzanapUrNa = (svabhAve) uttama jJAnadarzanathI paripUrNa. 3 dhyAnAra = evA jIvane-AtmAne-je dhyAve che te. 4 iMdravirahita = niaddhaH (rAgadveSAdi) vaMdvathI rahita. 5 ziva-karanAra = mokSanuM karanAra; siddhi kara. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 298 (aSTapAhuDa artha:- pUrvokta prakAre upadeza to zramaNa-munione jinadeve kahyo che. have zrAvakone saMsArano vinAza karavAvALo ne siddhi arthAt mokSa ApanAro utkRSTa kAraNa che evo upadeza Ape che te sAMbhaLo. bhAvArtha- pahelAM kahyuM te to munione mATe kaheluM ane have AgaLa kahe che te zrAvako mATe che. te evuM kaheze ke jethI saMsArano vinAza thAya ane mokSanI prApti thAya. 85 have zrAvakoe pahelAM zuM karavuM te kahe che: grahiUNa ya sammattaM suNimmalaM suragirIva nnikkNpN| taM jhANe jhAijjai sAvaya dukkhkkhytttthaae||86|| gRhItvA ca samyaktvaM sunirmalaM suragireriva nisskNpm| tat dhyAne dhyAyate zrAvaka! duHkhakSayArthe / / 86 / / grahI merUparvata-sama akaMpa sunirmaLA samyakatvane, he zrAvako ! du:khanAza arthe dhyAnamAM dhyAtavya te. 86 artha - prathama to zrAvakoe sunirmaLa arthAt sArI rIte nirmaLa ane merUvat niSkapaacaLa tathA caLa-malina-agADha duSaNa rahita atyaMta nizcaLa evA samyakatvane grahaNa karIne du:khano kSaya karavA mATe tenuM arthAt samyagdarzananuM (samyagdarzananA viSayanuM) dhyAnamAM dhyAna karavuM. bhAvArtha:- zrAvaka pahelAM to niraticAra nizcaLa samyakatvane grahaNa karIne tenuM dhyAna kare. A samyakatvanI bhAvanAthI gRhasthanA gRhakArya saMbaMdhI AkuLatA, kSobha, duHkha hoya che te maTI jAya che. kAryanA bagaDavA-sudharavA kALe vastunA svarUpano vicAra Ave to duHkha maTI jAya che. samyagdaSTine A prakAre vicAra Ave che ke vastunuM svarUpa sarvajJa jevuM jANyuM che tevuM ja niraMtara pariName che, -tema ja thAya che. temAM iSTa-aniSTa mAnI duHkhI-sukhI thavuM niSphaLa che. AvA vicArathI du:kha maTe che. A pratyakSa anubhavagocara che, tethI samyakatvanuM dhyAna karavA kahyuM che. 86 have samyakatvanA dhyAnano ja mahimA kahe che: sammattaM jo jhAyai sammAiTThI havei so jiivo| sammatta pariNado uNa khavei dutttthtttthkmmaanni||87|| samyaktvaM yaH dhyAyati samyagdRSTi: bhavati saH jiivH| samyaktva pariNata: puna: kSapayati duSTASTa krmaanni||87|| Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 299 samyakatvane je jIva dhyAve te sudRSTi hoya che, samyakatvapariNata vartato duSTASTakarmo kSaya kare. 87 artha:- je jIva samyakatvanuM dhyAna kare che te jIva samyagdaSTi che. vaLI te samyakatvarUpa pariNamato thako je duSTa ATha karmo che teno kSaya kare che. bhAvArtha:- samyakatvanuM dhyAna A prakAre che-je pahelAM samyakatva na thayuM hoya to paNa tenA svarUpane jANIne tenuM dhyAna kare to te samyagdaSTi thaI jAya che. vaLI samyakatva prApta thaye jIvanA pariNAma evA hoya che ke saMsAranA kAraNarUpa je duSTa ATha karmo teno kSaya thAya che. samyakatva thatAM ja karmonI guNazreNI nirjarA thavA lAge che, anukrame muni thAya tyAre cAritra ane zukaladhyAna tenA sahakArI thaI jAya che ne tyAre sarva karmono nAza thaI jAya che. 87 have Ane saMkSepathI kahe che: kiM bahuNA bhaNieNaM je siddhA NaravarA gae kaale| sijjhihahi je vi bhaviyA taM jANaha sammamAhappaM / / 88 / / kiM bahunA bhaNitena ye siddhAH naravarAH gate kaale| setsyaMti ye'pi bhavyAH tajjAnIta smyktvmaahaatmym||88|| bahu kathanathI zuM? naravaro 'gata kALa je siddhayA aho ! je siddhaze bhavyo have, samyakatvamahimA jANavo. 88 artha:- AcArya kahe che ke ghaNuM kahevAthI zuM sAdhya che? je utama puruSo bhUtakALamAM siddha thaI gayA ane bhaviSyamAM siddha thaze te A samyakatvanuM ja mAhAbhya jANo. bhAvArtha:- A samyakatvanuM evuM mAhAbhya che ke ATha karmono nAza karI bhUtakALamAM je muktiprApta siddha thayA che tathA bhaviSyamAM je siddha thaze teo A samyakatvathI ja thayA che ane thaze, tethI AcArya kahe che ke vizeSa zuM kahevuM? saMkSepamAM samajo ke muktinuM pradhAna kAraNa A samyakatva ja che. ema na jANo ke gRhasthane zuM dharma hoya? A samyakatvadharma evo che ke je dharmanA sarva aMgone saphaLa kare che. 88 have kahe che ke, je niraMtara samyakatvanuM pAlana kare che temane dhanya che: 1 naravaro = uttama puraSo. 2 gatakALa = bhUtakALamAM pUrve. 3 siddhayA = siddhathayA; mokSa pAmyA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates GOO (aSTapAhuDa te dhaNNA sukayatthA te sUrA te vi paMDiyA mnnuyaa| sammattaM siddhiyaraM siviNe vi Na mailiyaM jehiN|| 89 / / te dhanyAH sukRtArthAH te zUrAH te'pi paMDitA mnujaaH| samyaktvaM siddhikaraM svapne'pi na malinitaM yaiH|| 89 / / nara dhanya ne, sukRtArtha te, paMDita ane zUravIra te, svapnaya malina karyuM na jeNe 'siddhikara samyakatvane. 89 artha:- je puruSo mukti karanAra samyakatvane svapnaya malina karyuM nathI-aticAra lAgavA dIdho nathI te puruSo dhanya che. te ja kharekhara kRtArtha che, te ja zUravIra che ane te ja paMDita che. bhAvArtha- lokamAM keTalAka dAnAdika kare tene dhanya kahe che, vivAhAdika, yajJAdika kare tene kRtArtha mAne che, yuddhamAMthI pAchA na phare tene zUravIra kahe che ne ghaNAM zAstro vAMce tene paMDita kahe che. A badhuM kathanamAtra che. mokSanuM kAraNa je samyakatva tene je malina na kareniraticAra pAlana kare te dhanya che. te ja katArtha che. te ja zaravIra che. te ja paMDita manuSya che. tenA (samyakatva ) vinA manuSya pazu samAna che. A prakAre samyakatvanuM mAhAmya kahyuM che. 89 have ziSya pUche che ke samyakatva kevuM che? tenuM samAdhAna karavA mATe A samyakatvanA bAhya cihna batAve che: hiMsArahie dhamme aTThArahadosavajjie deve| NiggaMthe pavvayaNe saddahaNaM hoi sammattaM / / 90 / / hiMsArahite dharma aSTAdazadoSavarjite deve| nirgrathe pravacane zraddhAnaM bhavati smyktvm||90|| 'hiMsAsuvirahita dharma, doSa aDhAra varjita devanuM, nigraMtha pravacana keruM je zraddhAna te samakita kahyuM. 90 artha- hiMsA rahita dharma, aDhAra doSa rahita deva, nigraMtha pravacana arthAt mArga tathA guru-temAM zraddhAna thatAM samyakatva thAya che. bhAvArtha- laukika jana tathA anya matavALA jIvonI hiMsAthI dharma mAne che ane 1 sukRtArtha = jemaNe prayojanane sArI rIte siddha karyuM che evA; sukRta kRtya. 2 siddhikara = siddhi karanAra; mokSa karanAra. 3 hiMsAsuvirahita = hiMsA rahita. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 301 jinamatamAM ahiMsAne dharma kahyo che, tenuM ja zraddhAna kare, anyanI zraddhA na kare te samyagdaSTi che. laukika anya matavALA mAne che te badhA devo sudhAdi tathA rAgadveSAdi doSothI saMyukta che. mATe vItarAga sarvajJa ahaMta deva sarvadoSothI rahita che. temane deva mAne, zraddhA kare te ja samyagdaSTi che. ahIM aDhAra doSa kahyA te pradhAnatAnI apekSAthI kahela che. temane upalakSaNarUpa jANavA. temanI samAna anya paNa lakSaNo jANI levA. nigraMtha pravacana arthAt mokSamArga te ja mokSamArga che, anyaliMgathI anyamatavALA zvetAmbarAdika jainAbhAsa mokSamAne che te mokSamArga nathI. AvuM zraddhAna kare te samyagdaSTi che ema jANavuM. 90 have A ja arthane daDha kare che: jahajAyarUvarUvaM susaMjayaM savvasaMga pricttN| liMgaM Na parAvekkhaM jo maNNai vassa sammattaM / / 91 / / yathAjAtarUparUpaM susaMyataM srvsNgprityktvm| liMgaM na parApekSaM yaH manyate tasya smyktvm||91|| samyakatva tene, je mAne liMga paranirapekSane, rUpe yathAjAtakasusaMyata, sarvasaMgavimuktane. 91 artha:- mokSamArganuM lIMga kevuM che? ke yathAjAtarUpa to jenuM rUpa che, jemAM bAhya parigraha-vastrAdika kiMcit mAtra nathI, susaMyata arthAt samyakaprakAre indriyono nigraha ane jIvonI dayA jemAM jovAmAM Ave che evo saMyama che, sarvasaMga arthAt badhA ja parigraha tathA badhA laukika janonI saMgatathI rahita che ane jemAM paranI kaMI paNa apekSA nathI, -mokSanA prayojana sivAya anya prayojananI apekSA nathI-evo mokSamArgano liMga mAne-zraddhAna kare te jIvane samyakatva hoya che. bhAvArtha - mokSamArgamAM evuM ja liMga che, anya aneka veSa che teo mokSamArgamAM nathI. evuM zraddhAna kare tene samyakatva hoya che. ahIM, "paranI apekSA nathI', -evuM kahIne ema batAvyuM che ke evuM nigraMthanuM rUpa paNa jo koI anya AzayathI dhAraNa kare to te veSa mokSamArga nathI kevaLa mokSanI ja apekSA jemAM hoya tene mAne te samyagdaSTi che ema jANavuM. 91 1 liMgaparanirapekSane = parathI nirapekSa evA (aMtarabAhya) liMgane; parane nahi avalaMbanArA evA liMgane. 2. rUpayathAjAtaka = (AMtaraliMga-apekSAe) yathAniSpanna-sahaja-svAbhAvika-nirUpAdhika rUpavALA; jamyA pramANe rUpavALA. 3 susaMyata = sArI rIte saMyataH susaMyamayukta. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 302 | (aSTapAhuDa have mithyASTinuM cihna kahe che: kucchiyadevaM dhammaM kucchiyaliMgaM ca baMdae jo du| lajjAbhayagAravado micchAdiTThI have so hu||92|| kutsitadevaM dharmaM kutsitaliMgaM ca vandate yaH tu| lajjAbhayagAravata: mithyAdRSTi: bhavet saH sphuttm||92|| je deva kutsita, dharma kutsita, liMga kutsita vaMdatA, bhaya, zarama vA gArava thakI, te jIva che mithyAtvamAM. 92 artha:- je kSudhA ane rAgadveSAdi doSothI duSita hoya te kutsita deva che, je hiMsAdi doSothI sahita hoya te kutsita dharma che ne je parigrAdi sahita hoya te kutsita liMga che. je temane vaMdanA kare che, pUjA kare che te to pragaTa mithyAdaSTi che. bhAvArtha- ahIM vizeSa kahe che ke je temane (kudeva-kudharma-kuliMgane) sArA-hitakArI mAnI vaMdanA kare che, pUjA kare che te to pragaTa mithyAdaSTi che. paraMtu je lajjA, bhaya, gArava-e kAraNothI paNa vaMdanA, pUjA kare che te paNa pragaTa mithyASTi che. lajjA A rIte che ke, loko temanI vaMdanA pUjA kare che ne ame nahIM karIe to loko zuM kaheze? A lokamAM amArI pratiSThA raheze nahi evI lajjAthI paNa vaMdanA-pUjA kare te mithyASTi che, bhaya A rIte che ke rAjA Adi temane mAne Ape che, ne ame nahi ApIe to amArI upara upadrava AvI paDaze. AvA bhayathI paNa vaMdanA-pUjA kare te mithyASTi che. gArava A rIte che ke ame moTA chIe mahaMta puruSa chIe, badhAnuM sanmAna karIe chIe-AvA kAryothI ja amArI moTAI che-A rIte gAravathI vaMdanA-pUjA kare te mithyAdaSTi che. A prakAre mithyASTinA lakSaNa kahyA. 92 have A ja arthane daDha karavA kahe che: saparAvekkhaM liMgaM rAI devaM asaMjayaM vNde| maNNai micchAdiTThI Na hu maNNai suddhsmmtto|| 93 / / svaparApekSaM liMgaM rAgiNaM devaM asaMyataM vnde| mAnayati mithyAdRSTi: na sphuTaM mAnayati suddha smyktii|| 93 / / vaMdana asaMyata, rakta devo, liMga degsaparApekSane, e mAnya hoya kudaSTine, nahi zuddha samyagdaSTine. 93 1 kutsita = niMdita; kharAba; adhama. 2 2kta = rAgI. 3 saparApekSa = paranI apekSAvALA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 303 artha - saparApekSaliMga arthAt pote kaMIka laukika prayojana manamAM dhAraNa karIne veSa le te sthApekSa che ane koI paranI apekSAthI veSa dhAraNa kare-koI Agrahu tathA rAjAdikanA bhayathI dhAraNa kare te parApekSa che. rAgI deva (jene strI Adino rAga jovAmAM Ave che ) ane saMyama rahitane vaMdanA kare, mAne, zraddhAna kare te mithyAdaSTi che. samyagdaSTi tevI zraddhA, pUjA, vaMdanA karatA nathI. bhAvArtha:- upara kahyuM tenAthI mithyAdaSTine prIti, bhakti utpanna thAya che. je niraticAra samyagdaSTi che te temane mAnatA nathI. 93 sammAiTThI sAvaya dhammaM jiNadevadesiyaM kunndi| vivarIyaM kuvvaMto micchAdiTThI munneyvvo||94|| samyagdRSTi: zrAvaka: dharmaM jinadeva dezitaM kroti| viparItaM kurvan mithyAdRSTi: jnyaatvyH|| 94 / / samyakatvayuta zrAvaka kare jinadevadezita dharmane; viparIta tethI je kare, kudaSTi te jJAtavya che. 94 artha - jinadevathI upadezita dharmanuM pAlana kare che te samyagdaSTi zrAvaka che ane je anyamatanA upadezita dharmanuM pAlana kare che tene mithyASTi jANavA. bhAvArtha- A prakAre kahevAthI ahIM koI tarka kare che-A to potAno mata puSTa karavA pakSapAtavALI vAtakahI. tene uttara Ape che ke evuM nathI. jenAthI sarva jIvonuM hita thAya te dharma che. evA ahiMsArUpa dharmanuM jinadeve ja nirUpaNa karyuM che, anya matamAM evA dharmanuM nirUpaNa nathI. A pramANe jANavuM. 94 have kahe che ke je mithyASTi jIva che te saMsAramAM duHkha sahita bhramaNa kare che - micchAdiTThi jo so saMsAre saMsarei suhrhio| jammajaramaraNapaure dukkhasahassAule jiivo|| 95 / / mithyAdafi: 5: : saMsAre saMsati suvarahita.. janmajarAmaraNapracure duHkhasahasrAkula: jiivH||95|| kudaSTi che, te sukhavihIna paribhrame saMsAramAM, jara-janma-maraNa pracuratA, du:khagaNasahasra bharyA jihAM. 95 artha:- je jIva mithyASTi che te janma, jarA, maraNathI pracura ane hajAro duHkhothI bharelA A saMsAramAM sukha rahita duHkhI thaIne bhramaNa kare che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 304 (aSTapAhuDa bhAvArtha:- mithyAbhAvanuM phaLa saMsAramAM bhramaNa karavAnuM ja che. A saMsAra janma, jarA, maraNa Adi hajAro duHkhothI bharelo che. A duHkhone mithyAdaSTi jIva A saMsAramAM bhramaNa karato rahIne bhogave che. ahIM (saMsAramAM) duHkha to anaMta che, paNa hajAro kahevAthI prasiddha apekSA adhikatA batAvI che. 95 have samyakatva-mithyAtvabhAvanA kathanane saMkoce che samma guNa miccha doso maNeNa paribhAviUNa taM kunnsu| jaM te maNassa rUccai kiM bahuNA palavieNaM tu|| 96 / / samyaktve guNa mithyAtve doSaH manasA paribhAvya tat kuru| yat te manase rocate kiM bahunA pralapitena tu||96 / / "samyakatva guNa, mithyAtva doSa" tuM ema mana suvicArIne, kara te tane je mana rUce; bahu kathana zuM karavuM are? 96. artha:- he bhavya ! pUrvokta prakAre samyakatvanA guNanI ne mithyAtvanA doSonI potAnA manathI vicAraNA karI ane je potAne rUca-priya lAge te kara. bahu pralAparUpa kahevAthI zuM sAdhya che?--A prakAre AcAryadave upadeza Apyo che. bhAvArtha:- AcArya kahe che ke bahu kahevAthI zuM? samyakatva-mithyAtvanA guNadoSo agAu kahelAM te jANIne manamAM je game-rUce te karo. ahIM upadezano Azaya evo che kemithyAtvane choDo ne samyakatvane grahaNa karo. tethI saMsAranAM duHkha meTIne mokSa prApta karo. 96 have kahe che ke jo mithyAtvabhAva nahi choDo to bAhya veSathI kaMI lAbha nathI: bAhirasaMgavimukko Na vi mukko micchabhAva nniggNtho| kiM tasya ThANamauNaM Na vi jANAdi appasamabhAvaM / / 97 / / bahi: saMgavimukta: nApi muktaH mithyAbhAvena nigrNthH| kiM tasya sthAnamaunaM na api jAnAti AtmasamabhAvaM / / 97 / / nircatha, bAhya asaMga, paNa nahi tyata mithyAbhAva jyAM, jANe na te samabhAva nija; zuM sthAna-mauna kare tihAM? 97 artha:- jeNe bAhya parigraha rahita ane mithyAbhAva sahita nigraMtha veSa dhAraNa kya 1 sthAna = nizcaLapaNe UbhA rahevuM te; UbhAM UbhAM kAyotsarga sthita rahevuM te; ekaAsane nizcaLa rahevuM te. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa ) che te parigraha rahita nathI. tene ThANa arthAt UbhA rahIne kAyotsarga karavAthI zuM lAbha che? ane mauna dhAraNa karavAthI zuM maLavAnuM che? kemake AtmAno samabhAva je vItarAga pariNAma tene to jANato nathI. bhAvArtha:- AtmAnA zuddha svabhAvane jANavAthI samyagdaSTi thavAya che. je mithyAbhAva sahita parigraha choDIne nigraMtha paNa thaI gayo che, ne kAyotsarga karavo, mauna dhAraNa karavuM ityAdi bAhya kriyAo paNa kare che to tenI e kriyA mokSamArgamAM prasaMzanIya nathI. kemake samyaktva vinA bAhya kriyAnuM phaLa saMsAra ja che. 97 have AzaMkA utpanna thAya che ke, samyaktva vinA bAhya liMga niSphaLa kahyuM. to je bAhyaliMga-mULaguNa bagADe tene samyaktva rahe ke nahi? tenuM samAdhAna kare cheH mUlaguNaM chilUNa ya bAhirakammaM karei jo sAhU / so Na lahai siddhisuhaM jiNaliMga virAhago NiyaTaM / / 98 / / mUlaguNaM chitvA ca bAhyakarma karoti yaH sAdhuH / saH na labhate siddhisukhaM jiNaliMga virAdhaka: niyataM / / 98 / / 1 nizcaye je mULaguNane chedIne muni bAhyakarmo Acare, pAme na zivasukha nizcaye jina kathita-liMga-virAdhane. 98 artha:- je muni nigraMtha thaIne 28 mUlaguNone chedIne kAyotsargAdi bAhya kriyA kare che temokSasukhane pAmato nathI. kAraNa ke Avo muni jinaliMgano virAdhaka che. 305 bhAvArtha:- jina AjJA evI che ke samyaktvasahita mULa guNa dhAraNa karI je sAdhu kriyA kare che te dhanya che. mUlaguNa 28 kahyA che :- mahAvrata 5, samiti 5, indriyono nirodha 5, Avazya 6, bhUmizayana 1, snAnano tyAga 1, vastrano tyAga 1, kezaloca 1, eka vA2 bhojana 1, UbhA UbhA bhojana 1, daMtadhovanano tyAga 1, -A prakAre 28 mUlaguNa che. temanI virAdhanA karIne kAyotsarga, mauna, tapa, dhyAna, adhyayana kare to te kriyAothI mukti thatI nathI. je A prakAre zraddhAna kare ke amAre samyaktva to che ja, bAhya mUlaguNa bagaDe to bagaDavA do, ame mokSamArgI chIe ja to AvI zraddhAthI to jinaAjJA bhaMga thavAthI samyaktvano paNa bhaMga thAya che. tethI mokSa kevI rIte thAya ? ane (tIvra kaSAyavAna thaI jAya to) karmanA prabaLa udayathI cAritrabhraSTa thAya. ane jo jinaAjJA anusAra zraddhA rahe to samyaktva rahe che. paraMtu mUlaguNa vinA kevaLa samyaktvathI ja mukti nathI ane samyaktva vinA kevaLa kriyAthI ja mukti nathI ema jANavuM. nakkI 2 jina-kathita-liMga-virAdhane = jina kathita liMganI virAdhanA karato hovAthI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 306 (aSTapAhuDa prazna:- munine snAnano tyAga kahyo ane ame sAMbhaLyuM che ke jo cAMDAla Adino sparza thaI jAya to daMDa snAna kare che? samAdhAnaH- jema gRhastha snAna kare che evuM snAna karavAno tyAga che. kema ke temAM hiMsAnI adhikatA che. muninuM snAna evuM che ke kamaMDaLamAM prAsuka jaLa rahetuM hoya che temAMthI maMtra bolIne mastaka para dhArAmAtra kare che ane te divase upavAsa kare che. to AvuM snAna to nAmamAtra snAna che. ahIM maMtra ane tapasnAna mukhya che. jaLasnAna mukhya nathI. e prakAre jANavuM. 98 have kahe che ke AtmasvabhAvathI viparIta bAhya kriyAkarma che te zuM kare? mokSamArgamAM to kaMI paNa kAryakArI nathI: kiM kAhidi bahikammaM kiM kAhidi bahuvihaM ca khavaNaM tu| kiM kAhidi AdAvaM AdasahAvassa vivriido||99 / / kiM kariSyati bahiH karma kiM kariSyati bahuvidhaM ca kSamaNaM tu| kiM kariSyati AtApa: AtmasvabhAvAt vipriitH||99 / / bahiraMga karmo zuM kare? upavAsa bahuvidha zuM kare? re! zuM kare AtApanA? AtmasvabhAvavirUddha je. 99 artha:- AtmasvabhAvathI viparIta-pratikULa bAhyakarma je kriyAkAMDa te zuM karaze? mokSanuM kAryato kiMcitmAtra nahIM kare. aneka prakAranA kSamaNa arthAt upavAsAdi bAhyatapa paNa zuM karaze? kAMIpaNa karaze nahIM. AtApana yoga Adi kAyakaleza paNa zuM karaze? kAIpaNa karaze nahIM. bhAvArtha- bAhyakriyAkarma zarIra Azrita che ane zarIra jaDa che, AtmA cetana che. jaDanI kriyA to cetanane kaMI phaLa ApatI nathI. jevI rIte cetanAno bhAva jeTalo kriyAmAM maLe che enuM phaLa cetanane maLe che. cetanano azubha upayoga maLe tyAre azubha karma baMdhAya ane bha upayoga maLe tyAre zubha karma baMdhAya che. ane jyAre zubha-azubha bannethI rahita upayoga thAya che tyAre karma baMdhAtA nathI, pahelAM baMdhAyela karmonI nirjarA karIne mokSa kare che. A prakAre cetanA upayoga anusAra phaLa Ape che. tethI ema kahyuM che ke bAhyakriyAkarmathI to kaMI mokSa thato nathI, zuddha upayoga thavAthI mokSa thAya che. mATe darzana, -jJAna upayogono vikAra maTIne zuddha jJAna cetanAno abhyAsa karavo te mokSano upAya che. 99 have A ja arthane pharI vizeSarUpathI kahe che: Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 307 jadi paDhadi bahu sudANi ya jadi kAhidi bahuvihaM ca caarittN| taM bAlasudaM caraNaM havei appassa vivriid|| 100 / / yadi paThati bahuzrutAni ca yadi kariSyati bahuvidhaM ca caaritrN| tat bAlazrutaM caraNaM bhavati AtmanaH vipriitm||100|| puSkaLa bhaNe zrutane bhale, cAritra bahuvidha Acare, che bAlazruta ne bALacArita, AtmathI viparIta je. 100 artha:- je AtmasvabhAvathI viparIta bAhya bahu prakAranAM zAstrone bhaNaze, tathA bahu prakAranAM cAritranuM AcaraNa karaze to te sarvaja bALazruta ane bALacAritra che, ajJAnInI kriyA che. kemake agiyAra aMga ane navapUrva paryata to abhavya jIva paNa bhaNe che ane bAhya mULaguNarUpa cAritra paNa pALe che, chatAM te mokSane yogya nathI ema jANavuM. 100 have kahe che ke Avo sAdhu mokSa pAme che: veraggaparo sAhu paradavvaparammuho ya jo hodi| saMsArasuhaviratto sagasuddha suhasu annurtto|| 101 / / guNagaNavihUsiyaMgo heyopAdeyaNicchido saahuu| jhANajjhayaNe surado so pAvai uttamaM ThANaM / / 102 / / vairAgyapara: sAdhuH paradravyaparAGmukhazca yaH bhvti| saMsArasukhavirakta: svakazuddhasukheSu anurktH|| 101 / / guNagaNavibhUSitAMga: heyopAdeyanizcitaH saadhuH| dhyAnAdhyayane surataH saH prApnoti uttamaM sthaanm|| 102 / / je sAdhu che vairAgyapara ne vimukha padravyo viSe, bhavasukhavirakta, svakIyazuddha sukho viSe anurakta je. 101 *Adeyaheya-sunizcayI, guNagaNavibhUSita-aMga che, dhyAnAdhyayanarata jeha, te muni sthAna uttamane lahe, 102 artha:- je sAdhu vairAgyamAM tatpara che, saMsAranA sukhothI udAsIna che AtmAnAM 1 Adeyaya-sunizciyI = heya-upAdeya tattvanA yogya nizcayapUrvaka 2 guNagaNavibhUSita = guNonA samUhathI vibhUSita Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 38 (aSTapAhuDa zuddha sukhomAM anurakta che, paradravyothI parAmukha che, vairAgyabhAva thatAM ja paradravyano tyAga karI tenAthI udAsIna thAya che, saMsAra saMbaMdhI indriyonA viSayonuM sukha-duHkharUpa jANI tenAthI virakta thAya che, potAnA Atmika zuddha nirAkuLa zAMtasvabhAvarUpa jJAnAnaMdamAM anurakta che, lIna che tene vAraMvAra evI ja bhAvanA rahe che. jenA AtmapradezarUpa aMga guNonA guNathI vibhUSita che, jeNe mULaguNa-uttaraguNothI AtmAne alaMkRta-zobhAyamAna ryo che, jene heya upAdeya tattvono nizcaya thaI gayo che-nija Atmadravya upAdeya che ane anya padravyonA nimittathI thayela potAnA vikArabhAva-e badhuM ya che-Avo jene nizcaya hoya te sAdhu thaI AtmasvabhAvanI sAdhanAmAM sArI rIte tatpara hoya, dharma-zukala dhyAna ane adhyAtmazAstronuM adhyayana karI jJAnanI bhAvanAmAM tatpara hoya-sArI rIte rata hoya, evA sAdhu uttama sthAna je lokazikhara para siddhakSetra tathA mithyAtvAdi cauda guNasthAnothI dUra zuddhasvabhAvarUpa mokSa-sthAnane prApta kare che. bhAvArtha:- evA sAdhu uttama sthAna je mokSa che tenI prApti kare che. arthAta je sAdhu vairAgyamAM tatpara thaI pahelAM saMsAra-deha-bhogothI virakta thaIne muni thaI ne te ja bhAvanAyukta hoya, tathA paradravyothI parAphamukha hoya. jevo vairAgya thayo tevo ja paradravyano tyAga karI tenAthI parAmukha rahe, saMsArasaMbaMdhI indriyaviSayomAM sukhAbhAsa lAge che tenAthI virakta hoI potAnA Atmika zuddha arthAt kaSAyonA kSobhathI rahita nirAkuLa zAMtabhAvarUpa jJAnAnaMdamAM anurakta-lIna thaI vAraMvAra tenI ja bhAvanA rahe. 101-102. have AcArya kahe che ke sarvathI uttama padArtha zuddha AtmA che te A dehamAM ja vasI rahyo che tene jANo - NaviehiM jaM Navijjai jhAijjai jhAiehiM annvryN| thuvvaMtehiM thuNijjai dehatthaM kiM pi taM munnh|| 103 / / nataiH yat namyate dhyAyate dhyAtaiH anvrtm| stUyamAnaiH stUyate dehasthaM kimapi tat jaaniit||103|| praName praNata jana, 'dhyAta jana dhyAve niraMtara jehane, tuM jANa tatva tanastha te, je 'stavanaprApta jano stave. 103 artha:- he bhavya jIvo! tame A dehamAM sthita evo koNa che zuM che, tene jANo. 1 praNatajana = bIjAo vaDe jemane praNamavAmAM Ave che te jano. 2 dhyAtajana = bIjAo vaDe jemane dhyAvAmAM Ave che te jano. 3 tanastha = dehastha; zarIramAM rahela. 4 stavanaprApta jano = bIjAo vaDe jemane stavavAmAM Ave che te jano. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa ) 39 te loka dvArA namanayogya indrAdika che temanA vaDe paNa vaMdanIya-dhyAvavA yogya che. tathA stuti karavA yogya je tIrthaMkarAdi che temanA vaDa paNa stuti yogya che. -evo kAMIka che te A dehamAM sthita che, tene yathArtha jANo. bhAvArtha- zuddha paramAtmA che te haju sudhI karmathI AcchAdita che, to paNa bhedajJAnI tIrthakarAdi paNa A dehamAM ja rahevAnuM dhyAna karIne mokSa prApta kare che. tethI evuM kahe che kelokamAM namana karavA yogya indrAdika che ane dhyAna karavA yogya tIrthaMkarAdika che tathA stuti karavA yogya paNa tIrthaMkarAdika che. teo paNa jene namaskAra kare che. jenuM dhyAna kare che. stati kare che evA kaMIka vacanathI agocara bhedajJAnIone anubhavagocara paramAtmA vastu che. tenuM svarUpa jANo; tene namaskAra karo; tenuM dhyAna karo; bahAra zA mATe zodho cho ? A prakAre upadeza che. 103 have AcArya kahe che ke je arahaMtAdika paMcaparameSThI che te paNa AtmAmAM ja che. tethI AtmA ja zaraNa che: aruhA siddhAyariyA ujjhAyA sAhu paMca prmetthii| te vi hu ciTThahi Ade tamhA AdA hu me saraNaM / / 104 / / arhantaH siddhA AcAryA upAdhyAyAH sAdhavaH paMca prmessttinH| te api sphuTaM tiSThanti Atmani tasmAdAtmA sphuTaM me zaraNaM / / 104 / / ahaMta-siddhAcArya-adhyApaka-zramaNa-parameSTI je, pAMceya che AtmA mahIM; AtmA zaraNa mAruM khare. 104 artha - ahaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhu-e pAMceya parameSThI che. teo paNa AtmAmAM ja sthita che, AtmAnI avasthA che. tethI mArA AtmAnuM ja zaraNa che. A prakAre AcArya abhedanaya pradhAna karIne kahyuM che. bhAvArtha - e pAMce pada AtmAnA ja che. jyAre AtmA ghAtikarmano nAza kare che tyAre arihaMtapada pAme che. te ja AtmA aghAti karmono nAza karI nirvANane prApta kare che tyAre siddhapada kahevAya che. jyAre zikSA-dIkSA ApavAvALA muni hoya che tene AcArya kahe che. adhyayana ane upadezamAM tatpara munine upAdhyAya kahe che ane jyAre ratnatrayasvarUpa mokSamArganI kevaLa sAdhanA kare tyAre sAdhu kahevAya che. A prakAre pAMce pada AtmAmAM ja che. tethI AcArya vicAra kare che ke je A dehamAM AtmA sthita che te jo ke (svayaM) karmanA AvaraNa sahita che to paNa pAMce padane yogya che. enA ja zuddha svarUpanuM dhyAna karavuM te Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 31) (aSTapAhuDa pAMca padonuM dhyAna che. AthI mAre A AtmAnuM ja zaraNa che, evI bhAvanA karI che ane paMca parameSThInA dhyAnarUpa aMtamaMgala batAvyuM che. 104 have kahe che ke je samAdhimaraNamAM cAra ArAdhanAnI ArAdhanA kahI che te paNa AtmAnI ja ceSTA che. tethI AtmA ja mArUM zaraNa cheH sammattaM saNNANaM saccArittaM hi sattavaM caiv| cauro ciTThahi Ade tamhA AdA hu me saraNaM / / 105 / / samyaktvaM saijhAnaM saccAritraM hi sattapaH caiv| cattvAraH tiSThati Atmani tasmAdAtmA sphuTaM me zaraNaM / / 105 / / samyakatva, samyajJAna, satyAritra, sattapa caraNa je, cAreya che AtmA mahIM; AtmA zaraNa mAruM khare. 105 artha:- samyagdarzana, samyajJAna, samyakracArita ane sat tapa e cAra ArAdhanA AtmAmAM sthita che, arthAt AtmAnI ja avasthA che. mATe AtmA ja mArUM zaraNa che, gati che, maMgaLa che. bhAvArtha- nizcayavyavahArAtmaka tattvArtha zraddhAnarUpa AtmapariNAma te samyagdarzana che. saMzaya, vimoha, vibhramathI rahita ne nizcayavyavahAra vaDe nija svarUpanuM yathArtha jJAna te samyajJAna che. samyajJAnathI tattvArthane jANI rAga-dveSAdithI rahita pariNAma thavA te sammacAritra che ane potAnI zakti anusAra samyajJAnapUrvaka kaSTa sahita svarUpane sAdhavuM te samyaktapa che. A rIte A cAreya pariNAma AtmAnA che. mATe AcArya kahe che ke mAre AtmAnuM ja zaraNa che. tenI bhAvanAmAM A cAreya AvI jAya che. aMta saMlekhanAmAM cAra ArAdhanAnuM ArAdhana karavAnuM kahyuM che. samyagdarzana-jJAnacAritra-tapa A cAreyanA udhota, udhavana, nirvahaNa, sAdhana ane vistaraNa-evI pAMca prakAre ArAdhanA karavAnI kahI che. te AtmAne bhAvavAmAM (AtmAnI bhAvanA-ekAgratA karavAmAM) cAreya AvI gayAM. AvI rIte aMta saMlakhanAnI bhAvanA AmAM ja AvI gaI ema jANavuM, tathA AtmA ja parama magalarUpa che ema paNa jaNAvyuM che. 105 have A mokSa pAhuDa graMtha pUrNa karatAM tene vAMcavA, sAMbhaLavA ane bhAvavAnuM phaLa kahe Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 311 evaM jiNapaNNattaM mokkhassa ya pAhuDaM subhttiie| je paDhai suNai bhAvai so pAvai sAsayaM sokkhaM / / 106 / / evaM jinaprajJaptaM mokSasya ca prAbhRtaM subhktyaa| yaH paThati zrRNoti bhAvayati saH prApnoti zAzvataM saukhyaM / / 106 / / A jinanirUpita mokSaprAbhUta zAstrane sadbhaktie, je paThana-zravaNa kare ane bhAve, lahe sukha nityane. 106 artha:- A prakAre jinabhagavAne kaheluM mokSa pAhuDa nAmanuM A zAstra je jIva atyaMta bhaktipUrvaka bhaNe, sAMbhaLe tathA vAraMvAra ciMtavana kare te jIva zAzvata sukha-nitya atIndriya jJAnAnaMdamaya sukhane-pAme che. bhAvArtha:- mokSa pAhuDamAM mokSa ane mokSanA kAraNanuM svarUpa kahyuM che. je mokSanA kAraNanuM svarUpa anya prakAre mAne che teno niSedha ryo che. tethI A graMthane vAMcavA, sAMbhaLavAthI tenA yathArtha svarUpanuM jJAna-zraddhAna-AcaraNa thAya che. tenA dhyAnathI karmano nAza thAya che ane AtmAnI vAraMvAra bhAvanA karavAthI temAM daDha thatAM ekAgra dhyAnanuM sAmarthya pragaTa thAya che. te dhyAnathI karmano nAza thatAM zAzvata sukharUpa mokSanI prApti thAya che. tethI A graMthanA paThana, zravaNa ane niraMtara bhAvanA karavAM evo Azaya che. 106 A prakAre zrI. kuMdakundrAcArya deve A mokSapAhuDa graMtha saMpUrNa ryo. A graMthano saMkSepa A prakAre che ke- A jIva zuddha darzana-jJAnamayI cetanAsvarUpa che. to paNa anAdithI ja pudgala karmanA saMyogathI ajJAna, mithyAtva ane rAgadveSAdika vibhAvarUpa pariName che. tethI navIna karmabaMdhanA saMtAnathI saMsAramAM bhramaNa kare che. siddhAMtamAM jIvanI pravRttinA sAmAnyarUpathI cauda guNasthAna nirUpaNa karyA che. temAM mithyAtvanA udayathI mithyAtva guNasthAna thAya che. mithyAtvanI sahakAriNI anaMtAnubaMdhI kaSAya che. kevaLa tenA udayathI sAsAdana guNasthAna thAya che, ane samyakatva mithyAtva bannenA milanarUpa mizra prakRtinA udayathI mizraguNasthAna thAya che. A traNa guNasthAnomAM to AtmabhAvanAno abhAva ja che. jyAre *kALalabdhinA nimittathI jIvAjIva padArthonuM jJAna-zraddhAna thavAthI samyakatva thAya che tyAre A jIvane potAnuM ane paranuM, hita-ahitanuM tathA heya-upAdeyanuM jANavuM thAya che. tyAre AtmAnI bhAvanA thAya che. tyAre avirata nAmanuM cothuM guNasthAna thAya che. * svasammukhatArUpa nija pariNAmanI prAptinuM nAma ja upAdhanarUpa nizcaya kALalabdhi che. te thAya to te samaye bAhya dravya-kSetra-kALAdi ucita sAmagrI nimitta hoya che-te upacAra kAraNa kahevAya che. anyathA upacAra paNa kahevAtuM nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 312 (aSTapArTuDa jyAre ekadeza paradravyathI nivRttipariNAma thAya che tyAre je ekadeza cAritrarUpa pAMcamuM guNasthAna thAya che tene zrAvakapada kahe che. sarvadeza paradravyathI nivRttirUpa pariNAma thAya tyAre sakala cAritrarUpa cha guNasthAna hoya che. AmAM kaMIka saMjvalana cAritramohanA tIvra udayathI svarUpane sAdhavAmAM pramAda thAya che, tethI tenuM nAma pramatta kahyuM che. ahIMthI laIne uparanA guNasthAnavALAone sAdhu kahe che. jyAre saMjvalana cAritramohano maMda udaya thAya che tyAre pramAdano abhAva thaIne svarUpanI sAdhanAmAM ghaNo udhama thAya che. tyAre enuM nAma apramatta evuM sAtamuM guNasthAna thAya che. AmAM dharmadhyAnanI pUrNatA che. jyAre A guNasthAnamAM svarUpamAM lIna thAya tyAre sAtizaya apramatta avasthA thAya che ane zreNIno prAraMbha kare che tyAre AnAthI upara cAritramohanA avyakta udayarUpa apUrvakaraNa, anivRttikaraNa ne sUkSma sAMparAya nAma dhAraka e traNa guNasthAna thAya che. cothA guNasthAnathI mAMDIne dasamA guNasthAna-sUkSma sAparAya sudhI karmanI nirjarA vizeSarUpathI guNazreNIrUpa thAya che. tenAthI uparanI zreNImAM mohakarmanA abhAvarUpa agiyAramuM ne bAramuM upazAMta kapAya ne kSINakaSAya guNasthAna thAya che. AnA pachI zeSa traNa ghAtiyA karmono nAza karIne anaMta catuSTaya pragaTa thaIne arahaMta thAya che. A sayogI kevaLI jina nAmanuM guNasthAna che. ahIM yoganI pravRtti hoya che. pachI yogono nirodha karI ayogI kevaLI jina nAmanuM caudamuM guNasthAna thAya che. ahIM avAtiyA karmono paNa nAza karavA mAMDatAM ja anaMtara samayamAM nirvANapadane prApta thAya che. ahIM saMsAranA abhAvathI mokSa nAma pAme che. A prakAre sarva karmonA abhAvarUpa mokSa thAya che. tenuM kAraNa samyagdarzana-jJAna-cAritra kahyuM. temanI pravRtti cothA guNasthAnathI samyakatva pragaTa thavAthI ekadeza hoya che. ahIMthI mAMDIne AgaLa jema jema karmono abhAva thato jAya che tema tema samyagdarzana AdinI pravRtti vadhatI jAya che ane jema jema temanI pravRtti vadhe che tema tema karmono abhAva thavA mAMDe che. jyAre ghAtikarmono abhAva thAya che tyAre temAM guNasthAnamAM arahaMta thaIne jIvanamukta kahevAya che. caudamA guNasthAnanA aMtamAM ratnatrayanI pUrNatA thAya che. tethI aghAti karmono paNa nAza thaIne abhAva thAya che tyAre sAkSAt mokSa pAmIne siddha kahevAya che. A prakAre mokSanuM ane mokSanA kAraNanuM svarUpa jinaAgamathI jANIne ane samyagdarzana-jJAna-cAritrane mokSanuM kAraNa kahe che temane nizcaya-vyavahArarUpa yathArtha jANI sevana karavuM. tapa paNa mokSanuM kAraNa che. tene paNa cAritramAM ataMbhUta karI trayAtmaka ja kahyuM che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 313 A prakAre A kAraNothI prathama to te ja bhave ja mokSa thAya che. jyAMsudhI kAraNanI pUrNatA thatI nathI te pahelAM kadAcit AyukarmanI pUrNatA thaI jAya to svargamAM deva thAya che. tyAM paNa A ja vAMchA rahe che. A zubha *upayogano aparAdha che. ahIMthI cyavIne manuSya thaIza tyAre samyagdarzana Adi mokSamArganuM sevana karI mokSa prApta karIza-evI bhAvanA rahe che, tyAre tyAMthI cyavIne mokSa prApta kare che. hAla A paMcamakALamAM dravya, kSetra, kALa, bhAvanI sAmagrInuM nimitta nathI, tethI tadbhava mokSa nathI. to paNa jo ratnatrayanuM zuddhatApUrvaka pAlana kare to ahIMthI devaparyAya pAmIne pachI manuSya thaIne mokSa pAme che. mATe A upadeza che ke jema bane tema ratnatrayanI prAptino upAya karavo. AmAM paNa samyagdarzana pradhAna che, teno upAya to avazya karavo joIe. tethI jinaAgamane samajIne samyakatvano upAya avazya karavA yogya che. A pramANe A graMthano saMkSepa jANo. * "puruSArtha siddhi upAya" zloka naM. 220 ratnatrayarUpa dharma che te nirvANanuM ja kAraNa che ane te vakhate puNyano Asrava thAya che te aparAdha zubhaupayogano che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 314 (aSTapAhuDa chappaya samyagdarzana zAna caraNa zivakaraNa jAnuM, te nizcaya vyavahArarUpa nIkai lIkha mAnU sevo nizadina bhaktibhAva dhari nijabala sArU, jina AjJA sira dhAri anyamata taji adhakArUA. Isa mAnuSabhavaE pAyake anya cArita mati dharo, bhavijIvanirdU upadeza yaha gahikari zivapada saMcaroNA 1aaaa dohA vaMdU maMgalarUpa je ara maMgala karanAra paMca parama guru pada kamala graMtha aMta hatikA2AA 2aaaa ahIM koI prazna kare ke-graMthomAM jyAM-tyAM paMca NamokArano mahimA ghaNo lakhyo che, maMgalakAryamAM vidanane dUra karavA mATe tene mukhya kahyo che ane AmAM paMca parameSThIne namaskAra che te to paMcaparameSThInI mukhyatA thaI. paMca parameSThIne parama guru kahyA emAM A ja maMtranI mahimA tathA maMgalarUpapaNuM ane tenAthI vipnanuM nivAraNa, paMca parameSThInuM pradhAnapaNuM ane gupaNuM tathA namaskAra karavAnuM yogyapaNuM kevI rIte che te kaho. tenA samAdhAnarUpe thoDuM lakhIe chIe :- prathama to paMca NamokAra maMtra che. tenA pAMtrIsa akSara che. e maMtranA bIjAkSara che, tathA temano yoga sarva maMtrothI pradhAna che. A akSaromAM guAmnAyathI zuddha uccAraNa thAya tathA sAdhana yathArtha hoya tyAre A akSaro kAryamAM vipnane dUra karavAmAM kAraNa che, tethI maMgalarUpa che, "maM"' arthAt pApane gALe tene maMgala kahe che. tathA ""maMga'' arthAt sukhane lAge-Ape tene maMgala kahe che. tethI banne kArya thAya che. uccAraNathI vipna TaLe che, arthano vicAra karavAthI sukha thAya che. mATe Ane maMtramAM mukhya kahyo che. A prakAre to maMtrano Azraya mahimA che. paMcaparameSThIne AmAM namaskAra che. te paMcaparameSThI arahaMta, siddha AcArya, upAdhyAya ane sAdhu-e che. temanuM svarUpa to graMthomAM prasiddha che, to paNa thoDuM lakhIe chIe. A anAdinidhana akRtrima sarvajJanI paraMparAthI siddha AgamamAM kahyuM che ke, Avo padravyasvarUpa loka che. temAM jIvadravya anaMtAnaMta che ane pudgaladravya enAthI anaMtAnaMtaguNA che. dharmadravya, adharmadravya ne AkAzadravya eka-eka-eka che ane kALadravya asaMkhyAta che. jIva to darzana-jJAnamayI cetanAsvarUpa che. ajIva pAMca che. te cetanArahita jaDa che. dharma, Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 315 adharma, AkAza ane kALa A cAra dravyo to evA che tevA ja rahe che. temanAmAM vikAra pariNati nathI. jIva-pudgala dravyane paraspara nimitta-naimittika bhAvathI vibhAva pariNati che. emAM paNa pudgala to jaDa che tene vibhAva pariNatinAM duHkha-sukhanuM saMvedana nathI. ane jIva cetana che, tene sukha-duHkhanuM saMvedana che. jIva anaMtAnaMta che. temanAmAM keTalAya to saMsArI che ne keTalAya saMsArathI nivRtta thaIne siddha thaI cUkyA che. saMsArI jIvomAM keTalAya to abhavya che tathA abhavyanI samAna che. A banne jAtinA jIvo saMsArathI kayAreya nivRtta thatAM nathI. temano saMsAra anAdinidhana che. keTalAya bhavya che. teo saMsArathI nivRtta thaIne siddha thAya che. A prakAre jIvonI vyavasthA che. have temanA saMsAranI utpatti kevI rIte che te kahe che: jIvone jJAnAvaraNAdi ATha karmono anAdibaMdharUpa paryAya che. A baMdhanA udayanA nimittathI jIva rAga-dveSa-mohAdi vibhAga pariNatirUpa pariName che. A vibhAva pariNatinA nimittathI navIna karmabaMdha thAya che. A prakAre temanI saMtAnaparaMparAthI jIvane caturgatirUpa saMsAranI pravRtti thAya che. A saMsAramAM cAra gatiomAM aneka prakAre sukha-duHkharUpa thaIne bhramaNa kare che. tyAre koI kALa evo Ave-jyAre mukta thavAnuM najIka hoya-tyAre sarvajJanA upadezanuM nimitta pAmIne potAnA svarUpane ane karmabaMdhanA svarUpane temaja potAnA aMtaraMga vibhAvanA svarUpane jANIne temanuM bhedajJAna thAya tyAre paradravyane saMsAranuM nimitta jANIne temanAthI virakta thAya ane potAnA svarUpanA anubhavanuM sAdhana kare-darzana-jJAnarUpa svabhAvamAM sthira thavAnuM sAdhana kare. tyAre tene bAhya sAdhanarUpa hiMsAdi pAMca pAponA tyAgarUpa nigraMthapada, -sarva parigrahanA tyAgarUpa nigraMtha digaMbaramudrA-dhAraNa karI pAMca mahAvrata, pAMca samitirUpa ne traNaguptirUpa pravarte tyAre sarva jIvo para dayA karavAvALA sAdhu kahevAya che. temAM traNa pada hoya che-je pote sAdhu thaIne anyane sAdhupadanI zikSA-dIkSA Ape te AcArya kahevAya che. sAdhu thaIne jinasutrane vAMce ane bhaNAve te upAdhyAya kahevAya che. je potAnA svarUpane sAdhavAmAM rahe te sAdhu kahevAya che. je sAdhu thaI je potAnA svarUpanA sAdhananA dhyAnanA baLathI cAra ghAtiyA karmono nAza karI kevaLajJAna, kevaLadarzana, anaMta sukha ane anaMta vIryane prApta thAya te arahaMta kahevAya che. tyAre tIrthakara tathA sAmAnya kevaLI-jina indrAdikathI pUjya thAya che. temanI vANI khare che jethI sarva jIvono upakAra thAya che. ahiMsA dharmano upadeza thAya che, sarva jIvonI rakSA karAve che, yathArtha padArthonuM svarUpa batAvIne mokSamArga darzAve che-A prakAre arahaMtapada hoya che. ane je cAra aghAtiyA karmono paNa nAza karI sarva karmothI rahita thaI jAya che te siddha kahevAya che. A prakAre A pAMca pada . e anya tamAma jIvothI mahAna che, tethI paMca parameSThI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 316 (aSTapAhuDI kahevAya che. temanA nAma tathA svarUpanuM darzana, smaraNa, dhyAna, pUjana, namaskArathI anya jIvone zubha pariNAma thAya che. tethI pApano nAza thAya che-vartamAna viSnano vilaya thAya che. AgAmI puNyano baMdha thAya che. tethI svargAdika zubhagati pAme che. temanI AjJAnusAra pravartavAthI paraMparA e saMsArathI nivRtti paNa thAya che. mATe e pAMca parameSThI sarve jIvonA upakArI parama guru che, sarve saMsArI jIvothI pUjya che. temanA sivAya anya saMsArI jIva rAga-dveSa-mohAdi vikArothI malina che, te pUjya nathI. tene mahAnapaNuM, gurupaNuM, pUjyapaNuM nathI. pote ja karmone vaza malina che tyAre anyanA pApa temanAthI kevI rIte kapAya? A rIte jinamatamAM A pAMca parameSThInuM mahAnapaNuM prasiddha che ane nyAyanA baLathI paNa evuM ja siddha thAya che. kemake je saMsAranA bhramaNathI rahita hoya teo ja anyanA saMsAranuM bhramaNa maTADavAnuM kAraNa thAya che. jemake jenI pAse dhanAdika vastu hoya te ja bIjAne dhanAdika Ape. ane pote daridrI hoya to anyanI daridratA kevI rIte maTADa? A prakAre jANavuM. jemane saMsAranA vigna-du:kha maTADavA hoya ane saMsArabhramaNanA duHkharUpa janma-maraNathI rahita thavuM hoya teo arahaMtAdika paMcaparameSThIno nAmamaMtra japo temanA svarUpanuM darzana, smaraNa, dhyAna karo. tethI zubha pariNAma thaIne pApano nAza thAya che, sarve vipno TaLe che, paraMparAthI saMsAranuM bhramaNa maTe che, kamono nAza thaIne muktinI prApti thAya che-evo jinamatano upadeza che. mATe bhavya jIvone aMgIkAra karavA yogya che. ahIM koI prazna kare ke- anya matamAM brahmA, viSNu, ziva Adika iSTa deva mAne che. temanAM paNa vidgo TaLatAM jovAmAM Ave che. tathA temanA matamAM rAjAdi moTA-moTA puruSo jovAmAM Ave che. temanAM paNa te iSTa vignAdikane maTADavAvALA che. e ja prakAre tamArA paNa kaho cho. ema kema kaho cho ke A paMcaparameSThI ja mahAna che, anya nathI? tene kahe che ke he bhAI ! jIvone du:kha to saMsArabhramaNanuM che ane saMsArabhramaNanuM kAraNa rAga-dveSa-mohAdika pariNAma che. tathA rAgAdika vartamAnamAM AkuLatAmayI duHkhasvarUpa che, tethI e brahmAdika iSTadeva kahyA teo to rAgAdika tathA kAma-krodhAdi yukta che. ajJAna tapanA phaLathI keTalAya jIvo sarva lokamAM camatkAra sahita rAjAdika moTA pada pAme che. tene loko moTA mAnIne brahmAdikane bhagavAna kahevA lAgI jAya che ane kahe che ke A paramezvara brahmAno avatAra che. to evuM mAnavAthI to kaMI mokSamArgI tathA mokSarUpa thavAtuM nathI, saMsArI ja rahevAya evA ja anya deva sarva padavALA jANavA. teo pote ja rAgAdikathI du:kharUpa che, janma-maraNa sahita che. teo bIjAnA saMsAranuM du:kha kevI rIte maTADaze? temanA matamAM vipnanuM TaLavuM ane rAjAdika moTA puruSa hovAnuM kahevAya che. tyAM te jIvoe pahelAM kaMIka Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates mokSapAhuDa) 317 zubha karma bAMdhyA hatA tenuM phaLa che. pUrva janmamAM kaMIka zubha pariNAma karyA hatAM tethI puNyakarma bAMdhyuM hatuM tenA udayathI kaMIka vighna TaLe che, ane rAjAdika pada pAme che. te to pahelAM kaMIka ajJAna tapa karyuM che tenuM phaLa che. A to puNya-pAparUpa saMsAranI ceSTA che, AmAM kaMI moTAI nathI. moTAI to te che ke jemAM saMsAranuM bhramaNa maTe. te to A vItarAga vijJAna bhAvothI ja maTaze. A vItarAga vijJAna bhAva sahita paMcaparameSThI che teo ja saMsArabhramaNanuM duHkha maTADavAmAM kAraNa che. vartamAnamAM kaMIka pUrvanA zubhakarmanA udayathI puNyano camatkAra dekhIne tathA pApanuM du:kha joIne bhramamAM paDavuM nahi. puNya-pApa banne saMsAra che, temanAthI rahita mokSa che. tethI saMsArathI chUTIne mokSa thAya evo upAya karavo. vartamAnanuM paNa vipna jema paMcaparameSThInA nAma, maMtra, dhyAna, darzana, smaraNathI maTaze tevuM ja anyanA nAmAdikathI maTaze nahi. kemake A paMcaparameSThI ja zAMtirUpa che, kevaLa zubha pariNAmonAM ja kAraNa che. anya iSTanA rUpa to raudrarUpa che. tenAM darzana, smaraNa to rAgAdika tathA bhayAdikanuM kAraNa che. temanAthI to zubha pariNAma thatuM jovAmAM AvatuM nathI. koIne kadAcit kaMIka dharmAnurAganA vize zubha pariNAma hoya to te tenAthI thayuM. kahevAya nahi. te prANInA svAbhAvika dharmAnurAgane vaze thayuM che. mATe atizayavAna zubha pariNAmanuM kAraNa to zAMtirUpa paMca parameSThInuM ja rUpa che. tethI temanuM ja ArAdhana karavuM, vRthA mithyA yukti sAMbhaLIne bhramamAM paDavuM nahi ema jANavuM. itizrI kundakundasvAmI viracita mokSapAhuDanI jayapura nivAsI jayacaMdrajI chAbaDA kRta dezabhASAmaya vacanikAnA hindI bhASAnuvAda parathI gujarAtI anuvAda samApta. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates FFFFFFFFFFFFFFFFFFF liMga pAhuDa FFFFFFFFFFFFFFFFFFF have liMgapAhuDanI vacanikA lakhIe chIe: doha: jina mudrA dhAraka munI nija svarUpaE dhyAyA karmanAzi zivasukha liyo vaMduM tina ke pAMya nA 1aaaaN A prakAre maMgaLa mATe je munioe ziva sukha prApta karyuM che temane namaskAra karIne zrI kundakundAcAryakRta prAkRta gAthAbaddha liMgapAhuDa" nAmanA graMthanI dezabhASAmaya vacanikA lakhIe chIe. prathama ja AcArya maMgala mATe iSTane namaskAra karI graMtha racavAnI pratijJA kare che - kAUNa NamokAraM arahaMtANaM taheva siddhaannN| vocchAmi samaNaliMga pAhuDasatthaM smaasenn||1|| kRtvA namaskAraM arhatAM tathaiva siddhaanaam| vakSyAmi zramaNaliMgaM prAbhRtazAstraM smaasen||1|| karIne namana bhagavaMta zrI ahaMtane, zrI siddhane, bhAkhIza huM saMkSepathI muniliMga prAbhRta zAstrane. 1 artha:- AcArya kahe che ke huM arahaMtone tema ja siddha bhagavaMtone namaskAra karI jemAM zramaNaliMganuM nirUpaNa che evuM liMgapAhuDa zAstra kahIza. bhAvArtha- A kALamAM muninuM liMga jevuM jinadeve kahyuM che temAM viparyaya thaI gayo che, teno niSedha karavA mATe A liMganirUpaka zAstra AcArye racyuM che. tenI AdimAM, ghAtikarmono nAza karI anaMta catuSTaya prApta karIne arahaMta thayA. temaNe yathArtharUpathI zramaNano mArga pravartAvyo ane liMgane sAdhI siddha thayA. A prakAre arihaMta-siddhone namaskAra karI graMtha racavAnI pratijJA karI che. 1 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates liMgapAhuDa) 319 have kahe che ke je liMga-bAhya veSa che te aMtaraMga dharma sahita kAryakArI che: dhammeNa hoi liMgaM liMgamatteNa dhmmsNpttii| jANehi bhAva dhammaM kiM te liMgaNa kaayvvo||2|| dharmeNa bhavati liMgaM na liMgamAtreNa dhrmsNpraaptiH| jAnIhi bhAvadharmaM kiM te liMgena krtvym||2|| hoye dharamathI liMga, dharma na liMgamAtrathI hoya che; re! bhAvadharma tuM jANa, tAre liMgathI zuM kArya che? 2. artha:- dharmasahita to liMga hoya che, paraMtu liMga mAtrathI ja dharmanI prApti thatI nathI. tethI he bhavya jIva! tuM bhAvarUpa dharmane jANa ane kevaLa liMgathI tAruM zuM kArya thAya che? arthAt kAMI thatuM nathI. bhAvArtha- ahIM ema jANo ke:- liMga evuM citranuM nAma che. te bAhyaveSa dhAraNa karavo muninuM cihna che. AvuM cihna jo aMtaraMga vItarAga svarUpa dharma hoya to te sahita A cita satyArtha che. A vItarAga svarUpa AtmAnA dharma vinA bAhyaveSa mAtrathI dharmanI saMpattisamyakatva prApti nathI. tethI upadeza Apyo che ke aMtaraMga bhAvadharma rAgadveSa rahita AtmAnA zuddha jJAna-darzanarUpa svabhAvadharma che, tene he bhavya! tu jANa. A bAhya liMga-veSamAtrathI zuM kAma che? kaMIpaNa nahi. ahIM ema paNa jANavuM ke jinamatamAM liMga traNa kahyA che. eka to muninuM yathAjanma nagna digaMbara liMga bIjuM utkRSTa zrAvakanuM, ne trIjAM ArthikAnuM A traNe liMgone dhAraNa karI bhraSTa thaIne je kukriyA kare che teno niSedha che. anya matanA keTalAya veSa che. temane paNa dhAraNa karIne je kukriyA kare che te paNa niMdAne pAtra che. tethI veSa dhAraNa karIne kukriyA nahi karavI ema batAvyuM che. 2 have kahe che ke je jinaliMga nigraMtha digaMbararUpane grahaNa karIne kukiyA karI hAMsI karAve che te jIva pApa buddhi che: jo pAvamohidamahI liMgaM ghettUNa jinnvriNdaannN| uvahasadi liMgibhAvaM liMgimmiya NArado liNgii||3|| yaH pApamohitamatiH liMgaM gRhItvA jinevrndraannaam| upahasati liMgibhAvaM liMgiSu nArada: liNgii||3|| je pApa mohita buddhi, jinavaraliMga dharI, liMgitvane upahaMsata karato, te 'vighAte *liMgIonA liMgane. 3 1 pApamohitabuddhi = jenI buddhi pApamohita che evo puruSa. 2 liMgitane upahAsita karato = liMgIpaNAno upahAsa kare che; liMgIbhAvanI mazkarI kare che; munipaNAnI majAka kare che. 3 vighAta = ghAta kare che; naSTa kare che; hAni pahoMcADe che. 4 liMgIo = munio; sAdhuo; zramaNo. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 32) (aSTapAhuDI artha:- je jinavarendra arthAt tIrthaMkaradevanA liMga-nagna digaMbararUpane grahaNa karI liMgIpaNAnA bhAvano upahAsa kare che hAsya mAtra samaje che te liMgI arthAt vepI jenI buddhi pApathI mohita che te nArada jevo che. A gAthAnA cothA padanuM pAThAtara AvuM che. 'timAM MAri triAne ' Ano artha - A liMgI anya je koI liMgonA dhAraka che tenA liMgone paNa naSTa kare che, ane badhA ja liMgI AvA hoya che ema jinaliMgane ja lajAve che mATe jinendra liMgane lajAvavuM te yogya nathI. bhAvArtha - liMgadhArI thaIne paNa pApabuddhithI kaMIka kukriyA kare tyAre liMgIpaNAne hAMsImAtra samaje che, kaMI kAryakArI samajatA nathI. liMgIpaNuM to bhAvazuddhithI zobhA pAme che. jyAre bhAva bagaDe tyAre bAhya kriyA karavA lAgI jAya te vakhate teNe liMgane lajAvyuM ane anya liMgIonA liMgane paNa kalaMka lagADayuM. loko kahevA lAge ke liMgI AvA ja hoya che athavA jevo nAradano veSa che temAM te potAnI icchAnusAra svacchede pravarte che tevI ja rIte A veSI TharyA. tethI AcArya evA AzayathI kahyuM che ke jinendranA nigraMtha veSane lajAvavo yogya nathI. 3 have liMga dhAraNa karIne kukriyA kare tene pragaTa kahe che: Naccadi gAyadi tAvaM vAyaM vAedi liNgruvenn| so pAvamohida madI tirikkha joNI Na so smnno||4|| nRtyati gAyati tAvat vAdyaM vAdayati liNgrupenn| saH pApamohitamatiH tiryagyoniH na saH shrmnnH|| 4 / / je liMga dhArI nRtya, gAyana, vAdhavAdanane kare, te pApamohita buddhi che tiryaMgyoni, na zramaNa che. 4 artha:- je liMga dhAraNa karIne, munino veSa dhAraNa karIne nRtya kare che, gAya che, vAjiMtra vagADe che te pApathI mohita buddhivALo che, tiryaMca yoni che, pazu che, te zramaNa nathI. bhAvArtha - liMga dhAraNa karIne bhAva bagADIne nAcavuM, gAvuM, vAjiMtra vagADavuM ityAdi kriyAo kare che te pApabuddhio che, pazu che, ajJAnI che, manuSya nathI, manuSya hoya to sAdhupaNuM rAkhe. jema nArada veSadhArI nAce che, gAya che, vagADe che tevI ja rIte A paNa veSI thayone uttama veSane lajAvyo. tethI liMga dhAraNa karIne AvuM thavuM yogya nathI. 4 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates liMgapAhuDa) 3ra1 sammUhadi rakkhedi ya aTTaM jhAedi bhupyttenn| so pAva mohida madI tirikkhajoNI Na so smnno||5|| samUhayati rakSati ca ArtaM dhyAyati bhuprytnen| sa: pApamohitamatiH tiryagyoni na saH shrmnnH||5|| je saMgrahe, raze, bahu zramapUrva, dhyAve Artane, te pApamohitabuddhi che tiryaMcayoni, na zramaNa che. 5 artha:- je nigraMtha liMga dhAraNa karIne parigrahano saMgraha kare che, athavA tenI vAMcchA, ciMtavana, mamatva kare che, te parigrahanI rakSA kare che, tene mATe ja prayatna karyA kare che ne tene mATe ArtadhyAna niraMtara dhyAve che, te pApathI mohita buddhivALo che, tiryaMcayoni che, pazu che, ajJAnI che, zramaNa to nathI ja, zramaNapaNAne bagADe che evuM jANavuM. 5 have pharI kahe che - kalaha vAdaM jUvA NiccaM bahumANAgavvio liNgii| vaccadi NarayaM pAo karamANo liNgruvenn||6|| kalahaM vAdaM dyUtaM nityaM bahumAnagarvitaH liNgii| vrajati narakaM pApa: kurvANa: liNgirupenn||6|| 'dhUta je rame, bahumAna-garvita vAda-kalaha sadA kare, liMgIrUpe karato thako pApI narakagAmI bane. 6 artha:- je liMgI bahu mAnakaSAyathI garviSTha banI niraMtara kalahu kare che, vAda kare che, jugAra rame che te pApI narakane prApta thAya che. ane pApathI ema ja karato rahe che. bhAvArtha - jo gRhasthAvasthAmAM AvI kriyA kare to tene A Thapako nathI, kemake kadAcit gRhastha to upadezanuM nimitta pAmIne kukriyA karato aTakI jAya to narake na jAya, paraMtu liMga dhAraNa karI te rUpa kukriyA kare che tene upadeza paNa lAgato nathI. tethI te narakane ja pAtra thAya che. have pharI kahe che: 1 bahuzramapUrva = bahuzramapUrvaka; ghaNA prayatnathI. 2 Arta = ArtadhyAna. 3 dhuta = jugAra Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 322 (aSTapAhuDa pAo pahadaMbhAvo sevadi ya abaMbhu liNgiruvenn| so pAvamohidamadI hiMDadi sNsaarkNtaare||7|| pApopahatabhAvaH sevate ca abrahma liNgirupenn| saH pApamohitamatiH hiMDate sNsaarkaaNtaare||7|| je pApa-upahatabhAva seve liMgamAM abrahmane, te pApamohita buddhine paribhramaNa saMskRtikAnane. 7 artha:- pApathI jeno AtmabhAva haNAyelo che evo puruSa je munino veSa dhArIne paNa abrahmanuM sevana kare che te pApathI mohita buddhivALo liMgI saMsArarUpI kAMtAra-vanamAM bhramyA kare che. bhAvArtha - pahelAM to liMga dhAraNa karyuM ane pAchaLathI evA pApa-pariNAma thayA ke vyabhicAranuM sevana karavA lAgyo. tenI pApabuddhine zuM kahevuM? tene saMsAramAM rakhaDavAnuM kema na hoya? jene amRta paNa jhera rUpe pariName tene roga maTavAnI AzA kayAMthI hoya? evuM ja AnuM thayuM. tevAnA saMsAranuM kapAvuM kaThaNa che. 7 have pharI kahe che: dasaNaNANacaritte upahANe jai Na liNgruvenn| aTTa jhAyadi jhANaM aNaMta saMsArio hodi||8|| darzanajJAna cAritrANi upadhAnAni yadi na liNgrupenn| ArtaM dhyAyAti dhyAnaM anaMtasaMsArikaH bhvti||8|| jyAM liMga rUpe jJAnadarzana caraNanuM dhAraNa nahIM, ne dhyAna dhyAve Arta, teha anaMta saMsArI muni. 8 artha:- jo liMgarUpa dhAraNa karIne darzana-jJAna-cAritrane upadhAnarUpa (dhAraNa) karyA nahIM ane ArtadhyAne dhyAve che to Avo liMgI anaMta saMsArI hoya che. bhAvArtha- liMga dhArIne darzana-jJAna-cAritranuM sevana karavAnuM hatuM te to karyuM nahi, ane gRha, kuTuMba, parigraha Adi viSayone choDyA hatA, tenI pharIne ciMtA karI, ArtadhyAna karavA lAgyo. te anaMta saMsArI kema na thAya? AnuM tAtparya e che ke samyagdarzanAdirUpa bhAva to pahelAM thayA nahi ane koI kAraNathI liMga dhAraNa karI lIdhu, enuM pariNAma zuM Ave? pahelAM bhAvazuddhi karIne pachI liMga dhAraNa karavuM yogya che. 8 1 pApa upata bhAva = pApathI jeno bhAva haNAyelo che evo puruSa. 2 saMskRtikAnane = saMsArarUpI vanamAM. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates liMgapAhuDa) 3ra3 have kahe che ke jo bhAvazuddhi vinA gRhasthapada choDe to A pravRtti thAya che: jo joDedi vivAhaM kisikammavaNijjajIvadyAdaM c| vaccadi NarayaM pAo karamANo liNgiruvenn||9|| yaH yojayati vivAhaM kRSikarmavANijyajIvaghAtaM c| vrajati narakaM pApaH kurvANa: liNgirupenn||9|| joDe vivAha, kare kRSi-vyApAra-jIvavighAta je, liMgIrUpe karato thako pApI narakagAmI bane. 9 artha- je gRhasthone paraspara vivAhasaMbaMdha joDI Ape che, sagapaNa karAve che, kRSikarmakhetIvADInuM kheDUtanuM kArya, vANijya vyApAra arthAt vaizyanuM kArya ane jIvAta arthAt vaidhakarma mATe jIvaghAta karavo athavA mAchImAra Adi kArya kare-AvAM kAryo kare te liMgarUpa dhAraNa karIne, AvAM pApakArya karato thako te pApI, narakane prApta thAya che. bhAvArtha - gRhasthapada tyAgIne zubhabhAva vinA lIMgI thayo hato. tene bhAvanI vAsanA maTI nahi tethI lIMgIrUpa dhAraNa karIne gRhasthanA kArya karavA lAgyo. pote vivAha karato nathI, to paNa gRhasthonA saMbaMdha karAvI lagna karAve che. tathA khetI, vyApAra, jIvahiMsA pote kare che ane gRhasthone karAve che. te pApI thaIne narake jAya che. Avo veSa dhAraNa karavA karatAM to gRhastha ja rahyo hota to sAruM hatuM. padanuM pApa to na lAgata! tethI Avo veSa dhAraNa karavo ucita nathI. A upadeza che. 9 have pharI kahe che: corANa lAurANa ya juddha vivAdaM ca tivvkmmehiN| jaMteNa divvamANo gacchadi liMgI nnryvaasN||10|| caurANAM lAparANAM ca yuddhaM vivAdaM ca tiivrkrmbhiH| yaMtreNa dIvyamAnaH gacchati liMgI nrkyaasN||10|| coro-labADone laDAve, tIvra pariNAmo kare, copATa-Adika je rame, liMgI naraka gAmI bane. 10 artha- je muniliMga dhAraNa karIne paNa coromAM, jUTha bolanAra labADomAM vivAda ke yuddha karAve; jemAM tIvra kaSAyo upaje tevAM tIvra karmo vaDe tathA zataraMja, pAsA, copATa Adi ramavA vaDa te pApa karmo karI narakamAM jAya che. ''nA3rA'' nuM pAThAMtara "rAunA'' che. tyAM 'rAvala" arthAt rAjakArya karanArAmAM yuddha-vivAda karAve che ema jANavuM. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 324 (aSTapAhuDa bhAvArtha- liMga dhAraNa karIne AvuM kArya kare te to naraka ja pAme che. emAM saMzaya nathI. 10 have kahe che ke je liMga dhAraNa karIne liMgane yogya kArya karavA chatAM du:khI rahe che, e kAryono Adara karato nathI te paNa narakamAM jAya che: dasaNaNANacaritte tvsNjmnniymnnicckmmmmi| pIDayadi vaTTamANo pAvadi liMgI nnryvaasN|| 11 / / darzanajJAnacAritreSu tapaH saMyamaniyama nitykrmsu| pIDayate vartamAnaH prApnoti liMgI nrkvaasm||11|| daza jJAna caraNa, nityakarma, tapaniyamasaMyama viSe, je vartato pIDA kare, liMgI narakagAmI bane. 11 artha:- je liMga dhAraNa karI vivazatAthI A kriyAo karato thako duHkhI thAya che te liMgI narakAsa pAme che. te kriyAo kaI che? ke prathama to darzana, jJAna, cAritra, vyavahArathI ane nizcayathI dhAraNa karavA; tapa-anazanAdika bAra prakAranAM zakti anusAra karavA; saMyamaindriyo ane manane vaza karavA tathA jIvonI rakSA karavI; niyama-nitya kAMIka tyAga karavo ane nityakarma-AvazyakAdi kriyAo niyata samaye karavI-A liMgane yogya kriyAo che. A kriyAo karato thako jo duHkhI thAya che, to narake jAya che. bhAvArtha:- " "mAtama dita hetu virA-jJAna, so narve mApavo khAna'' munipada = mokSamArga, tene to te kaSTadAtA mAne che, tethI te mithyA rucivAnuM che. liMga dhAraNa karIne A kAryo karavAnA hatA. teno to anAdara kare ane pramAda seve tathA liMgane yogya kAra anubhave tyAre jANo ke teNe bhAvazuddhipUrvaka liMga grahaNa karyuM nathI ane bhAva bagaDavAthI to tenuM phaLa narakavAsa ja hoya che, e prakAre jANavuM. 11 have kahe che ke je bhojanamAM paNa rasalolupI hoya che te paNa liMgane lajAve che: kaMdappAiya vaTTai karamANo bhoyaNesu rasagiddhiM / mAyI liMgavivAI tirikkhajoNI Na so smnno||12|| kaMdarpAdiSu vartate kuvArNa: bhojaneSu rsgRddhim| mAyAvI liMgavyavAyI tiryagyoniH na saH shrmnnH||12|| je bhojane rasagRddhi karato vartato kAmAdike, mAyAvI liMga vinAzI te tiryaMcayoni, na zramaNa che. 12 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates liMgapAhuDa). 325 artha - je muniliMga dhAraNa karIne paNa bhojanamAM rasanI gRddhi arthAt ati Asakti rAkhe che te kaMdarpa-AdimAM varte che, tene kAmasevananI icchA tathA pramAda, nidrA vagere ati mAtrAmAM vadhI jAya che. tyAre liMgabhavAyI arthAt vyabhicArI thAya che. mAyAvI arthAt kAmasevana mATe aneka kapaTa karavAnuM vicAre che, je Avo hoya che te tiryaMcayoni che, pazutulya che, manuSya nathI, tethI zramaNa paNa nathI. bhAvArtha:- gRhasthapaNuM choDIne muniveSa laI AhAramAM lolupatA karavA lAge to gRhasthapaNAmAM aneka rasIlAM bhojana maLatA hatA. temane zA mATe choDyA? tethI jaNAya che ke Atma bhAvanAnA rasane oLakhyo ja nathI. mATe viSayasukhanI ja cAhunA rahI, tethI bhojananA rasanI sAthe anya paNa viSayonI cAhanA thAya che. tyAre vyabhicAra AdimAM pravartatA karI liMgane lajAve che. AvA liMgathI to gRhasthapada ja zreSTha che ema jANavuM. 12 have pharI Ane ja vizeSarUpathI kahe che: dhAvadi piMDaNimittaM kalahaM kAuNa bhuJjade piNddN| avaraparuI saMto jiNamaggi Na hoi so smnno||13|| dhAvati piMDanimittaM kalahaM kRtvA bhuMkte piNddm| aparaprarupI san jinamAgI na bhavati sa: shrmnnH||13|| piMDArtha je doDe ane karI kalaha bhojana je kare, IrSA kare che anyanI, jinamArgano nahi zramaNa te. 13 artha:- je liMgadhArI piMDa eTale AhAra nimitte doDe che, AhAra nimitte kalaha karIne AhAra le che-khAya che ane tenA nimitte paraspara anyanI IrSA kare che te zramaNa jinamArgI nathI. bhAvArtha:- A kALamAM jinaliMgathI bhraSTa thaIne pahelAM ardhaphAlaka thayA, pachI temAMthI zvetAMbarAdika saMgha thayo. temaNe zithilAcAra puSTa karI liMganI pravRtti bagADI, teno ahIM niSedha che. temanAmAM atyAre paNa aneka evA jovAmAM Ave che ke je AhAra mATe jaladI doDe che tene IryApathanI khabara nathI ane gRhasthane gherathI lAvIne AhAra be cAra jaNa sAthe besIne khAya che, temAM vaheMcavAmAM sarasa, nIrasa Ave tyAre paraspara jhaghaDo kare che ane tenA nimitte paraspara IrSA kare che. A prakAranI pravRtti kare tyAre zramaNa zA mATe thayA? teo jinamArgI to che nahIM, kaLikALanA veSadhArI che. temane sAdhu mAne che te paNa ajJAnI che. 13 1 piMDArtha = AhAra arthe bhojana prApti mATe. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 3ra6 (aSTapAhuDa have pharI kahe che - giNhadi adattadANaM paraNiMdA vi ya prokkhduusehiN| jiNaliMga dhAraMto coreNa va hoi so smnno||14|| gRhaNAti adattadAnaM pariniMdAmapi ca prokssduussnnaiH| nivaliMka ghAyana caureLeva bhavati sa: zrama": To 24 / ahadattanuM jyAM grahaNa, je asamakSa paraniMdA kare, jinaliMga dhAraka ho chatAM te zramaNa cora samAna che. 14 artha:- je ApyA vagaranuM dAna le che ane parokSa paranA duSaNonI niMdA kare che te jinaliMgane dhAraNa karato hovA chatAM paNa cora samAna zramaNa che. bhAvArtha:- je jinaliMga dhAraNa karI, dIdhA vinA AhAra vagere grahaNa kare che, bIjAne devAnI icchA nathI paraMtu kaMIka bhaya Adi utpanna karIne levuM tathA Adara vinA levuM, chupAIne kArya karavuM-A to coranuM kArya che. A veSa dhAraNa karIne evuM karavA lAge tyAre cora ja Tharyo. tethI AvA veSI thavuM yogya nathI. 14 have kahe che ke je liMga dhAraNa karIne Ama pravarte che te zramaNa nathI: uppaDadi paDadi dhAvadi puDhavI o khaNadi liNgruvenn| iriyAvaha dhAraMto tirikkhajoNI Na so smnno||15|| utpatati patati dhAvati pRthivI khanati liNgrupenn| IryApathaM dhArayan tiryagyoni: na sa shrmnnH|| 15 / / *liMgAtma IryAsamitino dhAraka chatAM kUde, paDe, doDe, ukhADe bhoMya, te tiryaMcayoni, na zramaNa che. 15 artha:- je muniliMga dhAraNa karI IryApatha-joIne cAlavAnuM hatuM temAM joIne cAle nahi, doDa, kUdakA mArIne uchaLe, paDI jAya, pharI uThIne doDe, vaLI jamInane khode, cAlatA evA paga pachADa ke jethI jamIna ukhaDI jAya; A prakAre cAle te tiryaMcayoni che, pazu che, ajJAnI che, manuSya nathI. 15 have kahe che ke vanaspati vagere sthAvara jIvonI hiMsAthI karma-baMdha thAya che, tene na gaNakAratAM svacchaMdI banIne pravarte che te zramaNa nathI: 1. aNadatta = adatta; aNadIdhela; nahi devAmAM Avela. 2. asamakSa = parokSapaNe; apratyakSapaNe; asamIpapaNe; chAnI rIte. 3 liMgAtma = liMga rUpa; muniliMga svarUpa. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates liMgapAhuDa) 3ra7 baMdho Nirao saMto sassaM khaMDedi taha ya vasuhaM pi| chiMdahi tarugaNa bahuso tirikkhajoNI Na so smnno|| 16 / / baMdhaM nIrajAH san sasyaM khaMDayati tathA ca sudhaampi| fchanatti tA duza: tiryoni: na sa: zrama: 7 86 . je avagaNIne baMdha, khAMDe dhAnya, khode pRthvIne, bahu vRkSa chede jeha, te tiryaMcayoni, na zramaNa che. 16 artha:- je muniliMga dhAraNa karIne vanaspati AdinI hiMsAthI baMdha thAya che tene doSa na mAnIne-baMdhane na gaNakAratAM sasya arthAt anAjane khAMDe che ane tevI ja rIte jamInane khode che tathA vAraMvAra tarUgaNa arthAt vRkSonA samUhane chede che-evA liMgI tiryaMcayoni che, pazu che, ajJAnI che, zramaNa nathI. bhAvArtha:- vanaspati Adi sthAvara jIva jinasUtramAM kahyA che ane tenI hiMsAthI karma baMdha thavAnuM paNa kahyuM che. tene doSa na mAnatAM ulaTuM kahe che ke emAM zo doSa che? emAM zo baMdha che? A prakAre mAnIne tathA vaidha karmAdikane nimitte auSadhAdikane, dhAnyane, pRthvIne tathA vanaspatine khAMDa che, khode che, chede che te ajJAnI pazu che liMga dhAraNa karIne zramaNa kahevaDAve che paNa te zramaNa nathI. 16 have kahe che ke je liMga dhAraNa karIne strIothI rAga kare che ane bIjAne doSa Ape che te zramaNa nathI: rAgaM karedi NiccaM mahilAvaggaM paraM ca duusedi| dasaNaNANavihINo tirikkhajoNI Na so smnno||17|| rAgaM karoti nityaM mahilAvargaM para ca duussyti| darzanajJAnavihInaH tiryagayoniH na sa: shrmnnH||17|| strIvarga para nita rAga karato, doSa de che anyane, dagajJAnathI je zUnya, te tiryaMcayoni, na zramaNa che. 17 artha:- je muniliMga dhAraNa karIne strIonA samUha pratye niraMtara rAga-prIti kare che, tathA anya je nirdoSa che temane doSita kahe che. evA jJAna-darzana vagaranA liMgI veSadhArI tiryaMcayoni che, pazu samAna ajJAnI che, zramaNa nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 328 (aSTapAhuDa bhAvArtha:- liMga dhAraNa karavAvALAne samyagdarzana-jJAna hoya che ane 5dravyothI rAgadveSa nahi karavAvALAne cAritra hoya che. tyAM je strIsamUhathI to rAga-prIti kare che ane bIjAne doSa lagADIne dveSa kare che tathA vyabhicArI jevo svabhAva che tene darzana-jJAna kevuM ? ane cAritra kevuM ? liMga dhAraNa karIne liMgane yogya AcaraNa karavAnuM hatuM te karyuM nahi tyAre te ajJAnI pazu samAna ja che. zramaNa kahevaDAve che to pote mithyAdaSTi che ane bIjAne paNa mithyAdaSTi karavAvALo che. tevAno saMga karavo paNa ucita nathI. 17 have pharI kahe cheH pavvajjahINagahiNaM NehaM sIsammi baTTade bahuso / AyAraviNayahINo tirikkhajoNI Na so samaNo / / 18 / / pravrajyAhInagRhiNi snehaM ziSye vartate bahuzaH / AcAravinayahInaH tiryagayoniH na saH zramaNaH / / 18 / / dIkSavihIna gRhastha ne ziSye dhare bahu sneha je, AcAra-vinayavihIna, te tiryaMcayoni, na zramaNa che. 18 artha:- je liMgI 'pravrajyAhina' arthAt dIkSA rahita gRhastho ane ziSyo u52 ghaNo sneha rAkhe che ane muninA je AcAra arthAt kriyA ane guruonA vinayathI rahita hoya che. te tiryaMcayoni che, pazu che, ajJAnI che, zramaNa nathI. bhAvArtha:- gRhasthothI to vAraMvAra lAlana-pAlana rAkhe ane ziSyothI bahu sneha rAkhe tathA muninI Avazyaka Adi pravRtti kAMI kare nahi ne gurune pratikULa rahe, vinayAdika na kare evA liMgI pazusamAna che, tene sAdhu kahetA nathI. 18 have kahe che ke je liMga dhAraNa karIne pUrvokta prakAre pravarte che te zramaNa nathI evuM saMkSepamAM kahe che: evaM sahio muNivara saMjadamajjhammi vaTTade NiccaM / bahulaM pi jANamANo bhAvaviNaTTho Na so samaNo / / 19 / / evaM sahitaH munivara ! saMyatamadhye varttate nityam / bahulamapi jAnan bhAvavinaSTaH na saH zramaNaH / / 19 / / Ima vartanA2o saMyatonI madhya nitya rahe bhale, ne hoya 'bahuzruta, toya 'bhAvavinaSTa che, nahi zramaNa che. 19 1. bahuzruta = ghaNA zAstrono jANanAra; vidvAna. 2. bhAvinaSTa bhAvathI (darzana jJAna cAritrathI ) rahita. = bhAvabhraSTa; bhAva zUnya; zuddha Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates liMgapAhuDa) 329 artha - he munivara ! upara kahI tevI pravRttimAM vartato liMgadhArI muni saMyamI munionI madhyamAM raheto hoya ane ghaNAM zAstrono jANakAra hoya, chatAM bhAvothI naSTa che, zramaNa nathI. bhAvArtha- AvA upara kahelA liMgI je haMmezA munionI vacce rahetA hoya, ghaNA zAstro jANatA hoya to paNa bhAva arthAt zuddha darzana-jJAna-cAritrarUpa pariNAmathI rahita che tethI muni nathI, bhraSTa che, anya munionA bhAva bagADanAra che. 19 have pharI kahe che ke je strIono saMsarga ghaNo rAkhe che te paNa zramaNa nathI - dasaNaNANa caritte mahilAvaggammi dedi viisho| pAsattha vi hu NiyaTTho bhAvaviNaTTho Na so smnno||20|| darzanajJAna cAritrANi mahilAvarge dadAti vishvstH| pArzvasthAvAne rUc vinaE: bhAvavinaE: na sa: zrama": To 20 | strIvargamAM vizvasta de che jJAna-darzana-caraNa je, pArzvasthathI paNa hIna bhAvaniSTa che, nahi zramaNa che. 20 artha:- je liMgadhArI strIonA samUhamAM temano vizvAsa karI ane temanAmAM vizvAsa upajAvI darzana-jJAna-cAritra Ape che, temane samyakatva batAve che, bhaNavA-bhaNAvavA rUpa jJAna Ape che, dIkSA Ape che, pravRtti zIkhavADe che, A rIte vizvAsa upajAvI temanI vacce pravarte che-Avo liMgI to pArthasthathI paNa niSkRSTa che-pragaTa bhAvathI vinaSTa che, zramaNa nathI. bhAvArtha - liMga dhAraNa karIne strIomAM vizvAsa upajAvIne temane niraMtara paThanapAThana karAvavuM, lAlana-pAlana rAkhavuM, tene jANo ke tenA bhAva khoTA che. pArthastha to bhraSTa munine kahe che, tenAthI paNa A nikRSTa che, AvAne sAdhu kahetA nathI. 20 have pharI kahe cheH pucchalighari jo bhuJjai NiccaM saMthuNadi posae piNddN| pAvadi bAlasahAvaM bhAvaviNaTTho Na so smnno||21|| puMzcalI gRhe yaH bhuMkte nityaM saMstauti puSNAti piNddN| prApnoti bAlasvabhAvaM bhAvavinaSTa: na sa: shrmnnH|| 21 / / asatIgRhe bhojana, kare stuti nitya, poSe piMDa je, ajJAnabhAve yukta bhAvavinaSTa che, nahi zramaNa che. 21 1. vizvasta = 1) vizvAsupaNe arthAt arthAt (strIvargano) vizvAsa karIne nirbhaya paNe 2. asatI gRhe = vyabhicAriNI strInA ghare. 3. kare stuti nitya = hameMzA tenI prazaMsA kare che. 4. piMDa = zarIra. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 33) (aSTapArTuDa artha:- je liMgIdhArI paMthalI arthAt vyabhicAriNI strInA ghare bhojana le che, AhAra kare che ane nitya tenI prazaMsA kare che ke A moTI dharmAtmA che, tenI sAdhuomAM ghaNI bhakti che.-A prakAre haMmezA tenI prazaMsA kare che, A pramANe zarIrane poSe che. AvA liMgI bALasvabhAvane pAme che, ajJAnI che, bhAvathI vinaSTa che, te zramaNa nathI. bhAvArtha:- je liMga dhAraNa karIne vyabhicAriNIno AhAra khAIne zarIrane poSe che, tenI nitya prazaMsA kare che tyAre jANo ke A paNa vyabhicArI che, ajJAnI che, tene lajjA paNa AvatI nathI. A prakAre bhAvathI bhraSTa che, munita bhAva nathI. tyAre muni kevo? 21 have A liMga pAhuDane saMpUrNa kare che ane kahe che ke je dharmanuM yathArtharUpathI pAlana kare che te uttama sukha pAme che - iya liMgapAhuDamiNaM savvaMbuddhehiM desiyaM dhmm| pAlei kaTThasahiyaM so gAhadi uttama ThANaM / / 22 / / iti liMgaprAbhRtamidaM sarvaM buddhaiH dezitaM dhrmm| pAlayati kaSTasahitaM sa: gAhate uttama sthaanm|| 22 / / evI rIte sarvaze kathita A liMgaprAbhRta jANIne, je dharma pALe kaSTa saha, te sthAna uttamane lahe. 22 artha:- A prakAre A liMgapAhuDa zAstrano sarva jJAnI gaNadharAdie upadeza Apyo che tene jANIne je muni dharmane prayatnapUrvaka ghaNA kaSTa sAthe pALe che, rakSA kare che te uttama sthAna je mokSa tene pAme che. bhAvArtha:- A muninuM liMga che te ghaNA puNyanA udayathI prApta thAya che. tene prApta karIne paNa pharI khoTA kAraNo meLavIne tene bagADe che to jANo ke A moTo durbhAgI che. ciMtAmaNi ratna pAmIne koDInA badalAmAM naSTa kare che. tethI AcArye upadeza Apya pada pAmIne tenI mahAyatnapUrvaka rakSA karavI. kusaMgati karIne bagADazo to jema pahelAM saMsAramAM bhramaNa karato hato tevI ja rIte pharI saMsAramAM anaMtakALa sudhI bhramaNa karavuM paDaze. jo yatnapUrvaka munitvanuM pAlana karazo to zIghra ja mokSa prApta thaze. tethI jene mokSanI icchA hoya te muni-dharmane prApta karIne yatnapUrvaka pAlana kare, pariSahu-upasarga Ave to paNa calAyamAna na thavuM. A sarvajJadevano upadeza che. 22 1. kaSTa sahu = kaSTa sahita prayatna pUrvaka. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates liMgapAhuDa ) A prakAre A liMga pAhuDa graMtha pUrNa karyo. teno saMkSepa A pramANe che ke, A paMcamakALamAM jinaliMga dhAraNa karIne pharI duSkALanA nimittathI bhraSTa thayA, veSa bagADI dIdho te ardhaphAlaka kahevAyA. temAMthI pachI zvetAmbara thayA, temAMthI yApanIya thayA, ityAdi thaIne zithilaAcArane puSTa karI zAstro racI svacchaMdI banI gayA. temAMthI keTalAya bilakula niMdha pravRtti karavA lAgyA. temano niSedha karavA mATe tathA badhAne satya upadeza ApavA mATe A graMtha che. A graMthane samajIne zraddhAna karavuM. A prakAre niMgha AcaraNavALAne sAdhu-mokSamArgI na mAnavA, temanI vaMdanA ane pUjA na karavI e upadeza che. chappaya liMga munIko dhAri pApa jo bhAva bigADe vahu niMdAkuM pAya Apako ahita viArai tArUM pUjai thuvai vaMdanA ve bhItaise hoI sAthi kare ju koI duragatikuM leI / / Isase je sAMce muni bhaye bhAva zuddhima~ thira rahe| tini upadezyA mAraga lage te sAMce jJAnI kahe||1|| dohA AMtara bAhya ju zuddha jinamudrAyUM dhAri bhaye siddha AnaMdamaya baMdUka joga saMvAri||2|| Iti zrI kundakuntAcArya svAmI viracita zrI liMgapAhuDa zAstranI jayapura nivAsI paMDita jayacaMdrajI chAbaDA kRta dezabhASAmaya vacanikA samApta. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com 331 Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Wan 5 Wan -6 zIla pAhuDa 5 Wan Wan 5555555555555555555 have zIlapAhuDa graMthanI dezabhASAmaya vanikA lakhIe chIe. * dohA * bhava kI prakRti nivArikai, pragaTa kiye nija bhAva Tve a2haMta ju siddha phuni, vaMThUtini dharI cAva||1|| A prakAre iSTane namaskArarUpa maMgala karIne zIlapAhuDa nAmano graMtha zrI kundakundAcAryadeva kRta prAkRta gAthAbaddhanI dezabhASAmaya vanikA lakhIe chIe. prathama zrI kundakundrAcArya deva graMthanI AdimAM iSTadevane namaskArarUpa maMgala karIne graMtha karavAnI pratijJA kare che: vIraM visAlaNayaNaM rattuppalakomalassamappAyaM / tiviheNa paNamiUNaM sIlaguNANaM Nisomeha // 1 // vIraM vizAlanayanaM raktotpalakomalasamapAdam / trividhena praNamya zIlaguNAn nishaabhyaami|| 1 // vistIrNa locana, raktakajakomala-supada zrI vI2ne trividhe ka2Ine vaMdanA, huM varNavuM zIlaguNane 1 artha:- AcArya kahe che ke, huM vI2 arthAt aMtima tIrthaMkara zrI vardhamAnasvAmI 52ma bhaTTArakane mana-vacana-kAyathI namaskAra karIne zIla arthAt nija bhAvarUpa prakRti tenA guNone athavA zIla tathA samyagdarzanAdi guNone kahIza, kevA che vardhamAnasvAmI ? 'vizALa nayana ' che, temane bAhyamAM to padArthone jovA mATe netra vizALa che-vistIrNa che, suMdara che ne aMtaraMgamAM kevaLadarzana-kevaLajJAnarUpa netra samasta padArthone jovAvALA che-teo kevA che ? 'raktotpalakomalasamapAdaM' arthAt temanA caraNa raktakamala samAna komaLa che, evAM anyane nathI. tethI badhAya vaDe prazaMsanIya che-pUjavA yogya che. 1 vistIrNa locana 1) vizALa netravALA; 2) vistRta darzanajJAnavALA. 2 2ktajakomala-supada lAla kamaLa jevAM komaLa jemanAM supada (suMdara caraNo athavA rAgadveSa rahita vacano ) che evA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com = Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates zIlapAhuDa) 333 teno bIjo artha ema paNa thAya che ke "rakta" eTale rAgarUpa AtmAnA bhAva, tene utpala" eTale dura karavAmAM. "komaLa' eTale kaThoratAdi doSa rahita tathA "sama' eTale rAgadveSa rahita, "pAda" eTale vANInAM pada jemanAM che, arthAt jenAM vacana komaLa, hita, mita, madhura, rAgadveSa rahita pravarte che, tenAthI sarvanuM kalyANa thAya che. bhAvArtha:- A prakAre zrI vardhamAna svAmIne namaskArarUpa maMgaLa karIne AcArya zIla pAhuDa graMtha karavAnI pratijJA karI che. 1 have zIlanuM rUpa tathA tethI (jJAna) guNa thAya che te kahe che: sIlassa ya NANassa ya Natthi viroho budhehiM nniddittttho| Navari ya sIleNa viNA visayA NANaM vinnaasNti||2|| zIlasya ca jJAnasya ca nAsti virodho budhaiH nirdissttH| kevalaM ca zIlena vinA viSayAH jJAnaM vinaashyNti||2|| na virodha bhAkhyo jJAnIoe zIlane ne jJAnane; viSayo kare che naSTa kevaLa zIlavirahita jJAnane. 2 artha - zIlano ane jJAnano jJAnIoe virodha kahyo nathI. evuM nathI ke jyAM zIla hoya tyAM jJAna na hoya ane jJAna hoya tyAM zIla na hoya. ahIM vizeSa kahe che ke-zIla vinA viSaya arthAta indriyonA viSaya che te jJAnano nAza kare che-jJAnane mithyAtva rAga-draSamaya ajJAnarUpa kare che. bhAvArtha- ahIM ema jANavuM ke zIla eTale svabhAva ke prakRti prasiddha che. AtmAno sAmAnyarUpathI jJAna svabhAva che. A jJAna svabhAvamAM anAdi karmasaMyogathI (-parano saMga karavAnI pravRtithI) mithyAtva-rAga-dveSarUpa pariNAma thAya che. tethI jJAnasvabhAva prakRti kuzIla rUpe pariName che. tethI saMsAramAM janma-maraNa UbhA thAya che. arthAt kuzIla ke ajJAnabhAvathI ja saMsAra utpanna thayo che. A prakRtine ajJAnarUpa kahe che, A kuzIla-prakRtithIsaMsAra avasthAmAM potApaNuM mAne che. tathA para dravyomAM iSTa-aniSTa buddhi kare che. A prakRti palaTAya tyAre mithyAtvano abhAva kahevAya, tyAra pachI saMsAra paryAyamAM potApaNuM mAnato nathI. ane para dravyomAM iSTa-aniSTa buddhi thatI nathI. A bhAvanI pUrNatA na thAya tyAM sudhI cAritra mohanA udayathI ( udayamAM Avela karmomAM joDAvAthI) kaMIka rAga-dveSakaSAya pariNAma utpanna thAya che temane karmano udaya jANe, te bhAvone tyAgavA yogya jANe, tyAgavA icche evI prakRti thAya tyAre samyagdarzanarUpa bhAva kahe che. A samyagdarzana Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 334 (aSTapAhuDI bhAvathI jJAna paNa samyaka nAma pAme che. tathA bhUmikA anusAra cAritranI pravRtti thAya che. jeTalA aMze rAga-dveSa ghaTe che teTalA aMze cAritra kahevAya che. A prakRtine suzIla kahevAya che. A pramANe suzIla-kuzIla zabdano sAmAnya artha che. sAmAnyarUpathI vicAre to jJAna ja kuzIla che ane jJAna ja suzIla che. tethI gAthAmAM kahyuM che ke jJAnane ane zIlane virodha nathI. jyAre saMsAra prakRti palaTIne mokSa sanmukha prakRti thAya tyAre suzIla kahevAya che. tethI jJAnamAM ane zIlamAM vizeSa kahyo nathI. jo jJAnamAM suzIla na Ave to jJAnane indriyonA viSayo nAza kare che jJAnane ajJAna kare che tyAre kuzIla nAza pAme che. ahIM koI prazna kare ke-gAthAmAM jJAna-ajJAnanA tathA suzIla-kuzIlanA nAma to kahyAM nathI, jJAna ane zIla eTaluM ja kahyuM che. enuM samAdhAna:- pahelAM gAthAmAM evI pratijJA karI che ke huM zIlanA guNone kahIza. tethI A prakAre jANavAmAM Ave che ke AvA AcAryanA AzayamAM suzIlane ja kahevAnuM prayojana che. suzIlane ja zIla nAmathI kahe che, zIla rahitane kuzIla kahe che. ahIM guNa zabda upakAravAcaka levo, tathA vizeSa vAcaka paNa levo. zIlathI upakAra thAya che tathA zIlanA vizeSa guNa che te paNa kaheze. A prakAre jJAnamAM jo zIla na Ave to kuzIla thAya che. indriyonA viSayomAM Asakti thAya tyAre te (zIla) jJAna nAma prApta karatuM nathI ema jANavuM. vyavahAramAM zIlano artha strIsaMsargano tyAga karavAno paNa che. tethI viSaya sevanano ja niSedha che. paradravya mAtrano saMsarga choDavo, AtmAmAM lIna thavuM te parama brahmacarya che. A prakAre A zIlanuM ja nAmAMtara jANavuM. 2 have kahe che ke jJAna hovA chatAM paNa jJAnanI bhAvanA karavI ane viSayothI virakta thavuM kaThaNa che (durlabha che.): dukkhe Najjadi NANaM NANaM NAUNa bhAvaNA dukkhN| bhAviyamaI va jIvo disayesu virajjae dukkhaM / / 3 / / duHkheneyate jJAnaM jJAnaM jJAtvA bhAvanA duHkhm| bhAvitamatizca jIvaH viSayeSu virajyati dukkhm||3|| duSkara jaNAvuM jJAnanuM, pachI bhAvanA duSkara are ! vaLI bhAvanAyuta jIvane duSkara viSayavairAgya che. 3 artha - prathama to jJAnanI prApti thavI duSkara che. kadAcita jJAna paNa prApta kare to Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates zIlapAhuDa) 33pa tene jANIne tenI bhAvanA karavI, -vAraMvAra anubhava karavo te du:khathI (daDhatara samyaka puruSArthathI) thAya che. vaLI kadAcit jJAnanI bhAvanA sahita koI jIva thaI jAya to paNa viSayo ne duHkhathI tyAge che. bhAvArtha:- jJAna prApta karavuM, pachI tenI bhAvanA karavI, pachI viSayono tyAga karavoe uttarottara duSkara che ane viSayono tyAga karyA vinA prakRti badalAtI nathI. tethI pahelAM ema kahyuM ke viSaya jJAnane bagADe che, mATe viSayone tyAgavA e ja suzIla che. 3 have kahe che ke A jIva jyAM sudhI viSayomAM pravarte che tyAM sudhI jJAnane jANato nathI. ane jJAnane jANyA vinA viSayothI virakta thAya to paNa karmono kSaya karato nathI: tAva Na jANadi NANaM visayabalo jAva vaTTae jiivo| visae virattametto Na khavei purAiyaM kmm|| 4 / / tAvat na jAnAti jJAnaM viSayabala: yAvat varttate jiivH| viSaye virakta mAtraH na kSipate purAtanaM krm||4|| jANe na AtmA jJAnane, varte viSayavaza jyAM lagI; nahi 'kSapaNa pUrava karmanuM kevaLa viSayavairAgyathI. 4 artha:- jyAM sudhI A jIva viSayabaLa arthAt viSayone vaza rahe che tyAM sudhI jJAnane jANato nathI ane jJAnane jANyA vinA kevaLa viSayothI virakta thavA mAtrathI ja pahelAM bAMdhelA karmono nAza thato nathI. bhAvArtha- jIvano upayoga kramavartI che ane svastha (svacchatva) svabhAva che. tethI jevo jJayane jANe che tevo te vakhate temAM tanmaya thaIne varte che. tethI jyAM sudhI viSayomAM Asakta thaIne varte che tyAM sudhI jJAnano anubhava thato nathI, iSTa-aniSTa bhAva ja rahe che ane jJAnano anubhava thayA vinA kadAcita viSayone tyAge to vartamAna viSayone to choDa, paraMtu pUrve karma bAMdheluM hatuM teno to jJAnano anubhava thayA vinA kSaya thato nathI. pUrva karmanA baMdhano nAza karavAmAM (svasammukha) jJAnanuM ja sAmarthya che. mATe jJAna sahita thaIne viSaya tyAgavA zreSTha che. viSayono tyAga karI jJAnanI bhAvanA karavI e ja suzIla che. 4 have jJAnano, liMgagrahaNano tathA tapano anukrama kahe che: 1. kSapaNa = kSaya karavo te; nAza karavo te. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 336 (aSTapAhuDa NANaM carittahINaM liMgaggahaNaM ca daMsaNa vihuunnN| saMjama hINo ya tavo jai carai NiratthayaM savvaM / / 5 / / jJAnaM cAritrahInaM liMgagrahaNaM ca drshnvihiinN| saMyamahInaM ca tapaH yadi carati nirarthaMkaM srvm||5|| je jJAna caraNa vihIna, dhAraNa liMganuM dagahIna je, tapacaraNa je saMyama suvirahita, te badhuMya nirartha che. 5 artha:- jJAna jo cAritra rahita hoya to te nirarthaka che ane liMga grahaNa jo darzana rahita hoya to te paNa nirarthaka che tathA saMyamarahita tapa paNa nirarthaka che. A prakAre AvA AcaraNa kare to te sarva nirarthaka che. bhAvArtha:- heya-upAdeyanuM jJAna to hoya ane tyAga-grahaNa na kare to jJAna niSphaLa che yathArtha zraddhAna vinA dIkSA laI le to te paNa niSphaLa che, (svAnubhUtinA baLa dvArA) Indriyone vazamAM rAkhavIne jIvonI dayA pALavI te saMyama che. enA vinA kaMI tapa kare to ahiMsAdikathI te viparIta hoya to tapa paNa niSphaLa che. A prakArathI tenuM AcaraNa niSphaLa thAya che. 5 have kahe che ke AvuM karIne thoDuM paNa kare to ghaNuM phaLa Ape che NANaM carittasuddhaM liMgaggahaNaM ca daMsaNavisuddhaM / saMjamasahido ya tavo thoo vi mahAphalo hoi||6|| jJAnaM cAritrasuddhaM liMgagrahaNaM ca darzana vishuddhm| saMyamasahitaM ca tapaH stokamapi mahAphalaM bhvti||6|| je jJAna caraNavizuddha, dhAraNa liMganuM dagazuddha je, ta5 je sasaMyama, te bhale thoDuM, mahAphaLayukta che. 6 artha:- jJAna cAritrathI zuddha liMganuM grahaNa, darzanathI zuddha tathA saMyama sahita ta5 - AvuM thoDuM paNa AcaraNa kare to mAphaLarUpa thAya che. bhAvArtha- jJAna thoDuM paNa hoya, chatAM AcaraNa zuddha kare to moTuM phaLa Ape che. tevI ja rIte samyagdarzana sahita munipaNuM grahaNa kare to uttama phaLa Ape che. jemake samyagdarzana sahita zrAvaka ja hoya to te zreSTha che ane samyagdarzana vinAno munino veSa hoya to paNa 1. nirartha = nirarthaka niSphaLa. 2. dagazuddha = samyagdarzana vaDe zuddha. 3. sasaMyama = saMyama sahita. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates zIlapAhuDa) 337 te zreSTha nathI. indriya saMyama, prANasaMyama sahita upavAsadikanuM tapa thoDuM paNa kare to moTuM phaLa Ape che ane viSayAbhilASa tathA dayA rahita ghaNA kaSTa sahita tapa kare to paNa phaLa ApatuM nathI. ema jANavuM. 6 have kahe che ke jo koI jJAnane jANIne viSayAsakta rahe che te saMsAramAM ja bhramaNa kare che: NANaM NAUNa NarA keI visayAi bhAva sNsttaa| hiMDaMti cAduragadi visaesu vimohiyA muuddhaa||7|| jJAnaM jJAtvA narAH kecit viSayAdibhAva sNsktaaH| hiMDate cartugatiM viSayeSu vimohitA muuddhaaH||7|| nara koI jANI jJAnane, Asakta rahI viSayAdike, bhaTake caturgatimAM are ! viSaye vimohita mUDha e. 7 artha - koI mUDha-mohI puruSa jJAnane jANIne paNa viSayomAM AsaktibhAvathI caturgatirUpa saMsAramAM bhamyA kare che. kemake viSayothI vimohita thatAM pharI saMsAra prApta karaze. temAM paNa viSaya-kaSAyonA ja saMskAra che. bhAvArtha:- jJAna prApta karIne viSaya-kaSAya choDavA e sAruM che nahi to jJAna paNa ajJAna jevuM ja che. 7 have kahe che ke jyAre jJAna prApta karIne A prakAre kare to saMsAra kapAyaH je puNa visayavirattA NANaM NAUNa bhaavnnaashidaa| chiMdaMti cAduragadiM tavaguNajuttA Na sNdeho||8|| ye punaH viSayaviraktAH jJAnaM jJAtvA bhaavnaashitaaH| chindanti caturgatiM tapoguNa yuktA: na sNdehH||8|| paNa viSayamAMhI virakta, jANI jJAna, bhAvanayukta je, niHzaMka te tapa guNa sahita chede caturgatibhramaNane. 8 artha:- je jJAnane jANIne viSayothI virakta thaI jJAnanI vAraMvAra anubhavarUpa bhAvanA sahita varte che te tapa tathA guNa arthAt mULaguNa ane uttaraguNayukta thaIne cAragati rUpa saMsArane chede che, nAza kare che emAM saMdeha nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 338 (aSTapAhuDa bhAvArtha:- jJAna prApta karIne viSayakaSAya choDIne jJAnanI bhAvanA kare, mULaguNa-uttara guNa grahaNa karI tapa kare te saMsArano abhAva karIne muktirUpa nirmaLa dazAne prApta thAya che. A zIla sahita jJAna rUpa mArga che. 8 have A prakAre zIlasahita jJAnathI jIva zuddha thAya che tenuM daSTAMta kahe cheH jaha kaMcaNaM visuddhaM dhammaiyaM khddiylvnnlevenn| taha jIvo vi visuddhaM NANavisalileNa vimlenn||9|| yathA kAMcanaM vizuddhaM dhamat khttikaalvnnlepen| tathA jIvo'pi vizuddhaH jJAnavisalilena vimlen||9|| dhamatAM lavaNa-khaDI lepapUrvaka kanaka nirmaLa thAya che, tyama jIva paNa suvizuddha jJAnasalilathI nirmaLa bane che. 9 artha- jema sonuM navasArI ane mIThAnA lepathI vizuddha-nirmaLa kAMti sahita thAya che tevI rIte jIva paNa viSaya-kaSAyonA maLathI rahita nirmaLa jJAnarUpa jaLathI prakSAlita thaIne karmarahita vizuddha thAya che. bhAvArtha- jJAna AtmAno mukhya guNa che. te mithyAtva ane viSaya-kaSAyAdithI malina thayelo che. tethI mithyAtva ane viSayarUpa maLane dUra karIne tenI bhAvanA kare, tenuM ekAgratAthI dhyAna kare, to karmono nAza karI jIva anaMta catuSTaya prApta karI mukta thaIne zuddhAtmA thAya che. ahIM suvarNanuM daSTAMta che te jANavuM. 9 have kahe che ke je jJAna pAmIne viSayAsakta thAya che te jJAnano doSa nathI paNa te kupuruSano doSa che: NANassa Natthi doso kuppurisANaM vi mNdbuddhiinnN| je NANagavvidA hoUNaM visaesu rjjNti||10|| jJAnasya nAsti doSa: kApuruSasyApi mNdbuddheH| ye jJAnagarvitA: bhUtvA viSayeSu rjjnti||10|| je jJAnathI garvita banI viSayo mahIM rAce jano, te jJAnano nahi doSa, doSa kupuruSa maMdamati taNo. 10 1 jJAnasalila = jJAnajaLa; jJAnarUpI nIra. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates zIlapAhuDa) 339 artha:- je puruSa jJAnano garva karIne jJAnamadathI viSayomAM rAce che te A jJAnano doSa nathI, paNa maMdabuddhi kupuruSa che teno doSa che. bhAvArtha - koI jANe ke jJAnathI ghaNA padArthone jANe tyAre viSayomAM raMjAyamAna thAya che te A jJAnano doSa che. ahIM AcArya kahe che ke evuM na mAno jJAna prApta karIne viSayomAM Asakta thAya che te A jJAnano doSa nathI A puruSa maMdabuddhi che ane kupuruSa che teno doSa che, puruSanuM honahAra kharAba hoya tyAre buddhi bagaDI jAya che. pharI jJAnane prApta karI tenA madamAM masta banI viSayakaSAyomAM Asakta banI jAya che, to A doSa-aparAdha kupuruSano che, jJAnano nathI jJAnanuM kArya to vastune jevI che tevI jaNAvI devI te che. pachI pravartavuM te puruSanuM kArya che. A prakAre jANavuM joIe. 10 have kahe che ke puruSane A prakAre nirvANa thAya che: NANeNa daMsaNeNa ya taveNa carieNa smmshienn| hohadi pariNivvANaM jIvAnAM carita suddhANaM / / 11 / / jJAnena darzanena ca tapasA cAritreNa smyktvshiten| bhaviSyati parinirvANaM jIvAnAM caaritrshuddhaanaam||11|| samyakatvasaMyuta jJAna darzana, tapa ane cAritrathI, cAritrazuddha jIvo kare upalabdhi parinirvANanI. 11 artha:- samyakatva sahita jJAna, darzana, cAritra ane tapanuM AcaraNa kare tyAre cAritrathI zuddha jIvone mokSanI prApti thAya che. bhAvArtha- samyakatva sahita jJAna, darzana, tapanuM AcaraNa kare tyAre cAritra zuddha thaIne rAga-dveSAdi vibhAva maTI jAya tyAre nirvANa prApta thAya che, A mArga che. 11 (tapa = zuddhopayoga rUpa munipaNuM. A hoya to 12 prakAre vyavahAranA bheda che.) have Ane ja zIlanI mukhyatA dvArA niyamathI nirvANa kahe che: sIlaM rakkhaMtANaM dasaNasuddhANa diddhcrittaannN| atthi dhuvaM NivvANaM visaesu viratta cittANaM / / 12 / / zIlaM rakSatAM darzanazuddhAnAM dRddhcaaritraannaam| asti dhruvaM nirvANaM viSayeSu virktcittaanaam||12|| 1. parinirvANa = mokSa. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 34) (aSTapAhuDI je zIlane rakSa, sudarzana zuddha daDha cAritra je, je viSayamAMhI viraktamana, nizcita lahe nivArNane. 12 artha- je puruSonA citta viSayothI virakta che. zIlanI rakSA kare che, darzanathI zuddha che ane jemanuM cAritra deDha che evA puruSone dhruva arthAt nizcayathI-niyamathI nirvANa thAya che. bhAvArtha- viSaya-vAsanAthI rahita thavuM e ja zIlanI rakSA che. A prakArathI je zIlanI rakSA kare che temanuM ja samyagdarzana zuddha hoya che-ane cAritra aticAra rahita zuddha -daDha hoya che. evA puruSone niyamathI nivArNa hoya che. je viSayomAM Asakta che temanuM zIla bagaDe che tyAre darzana zuddha na rahetAM cAritra zithila thaI jAya che ane tyAre nirvANa paNa thatuM nathI. A prakAre nirvANamArgamAM zIla ja pradhAna che. 12 have kahe che ke kadAcita koI viSayathI virakta na thayo ane mArga' viSayothI virakta thavArUpa ja kahe che tene mArganI prApti thAya paNa che. paraMtu je viSaya sevanane ja "mArga" kahe to tenuM jJAna paNa nirarthaka che: visaesu mohidANaM kahyiM maggaM pi itttthdrisiinnN| ummaggaM darisINaM NANaM pi NiratthayaM tesiN||13|| viSayeSu mohitAnAM kathito mArgo'pi issttdrshinaaN| unmArga darzinAM jJAnamapi nirarthakaM tessaam||13|| che iSTadardI mArgamAM, ho viSayamAM mohita bhale; unmArgadarzI jIvanuM je jJAna te ya nirartha che. 13 artha:- je puruSa iSTa mArgane darzAvanAra jJAnI che ane viSayothI vimohita che to paNa tene mArganI prApti kahI che. paraMtu je unmArgane darzAvanArA che temane mArganI to prApti nathI, paNa temanuM jJAna paNa nirarthaka che. bhAvArtha:- pUrve kahyuM hatuM ke jJAnane ane zIlane virodha nathI. temAM ATaluM vizeSa jANavuM ke jJAna hoya ane te viSayAsakta hoya to jJAna bagaDe tethI zIla rahe nahi. have ahIM ema kahyuM ke jJAna prApta karIne kadAcit cAritramohanA udayathI (-udayavaza) viSayo na chUTe tyAM sudhI to temAM vimohita rahe, paNa mArganI prarUpaNA to viSayonA tyAgarUpa ja kare to tene mArganI prApti thAya paNa che. paraMtu je mArgane ja kumArgarUpa prarUpe, viSaya sevanane sumArgarUpa batAve to tenI to jJAna prApti paNa nirarthaka ja che. jJAna prApta karIne paNa mithyAmArganI prarUpaNA kare to te jJAna zAnuM? te jJAna mithyAjJAna che. 1. viraktamana = virakta manavALA. 2. iSTadarzI = iSTane dekhanAra; hitane zraddhanAra; sanmArganI zraddhAvALA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates zIlapADa) 341 ahIM Azaya ema che ke samyakatva sahita avirata samyagdaSTi to sArA che, kemake te samyagdaSTi kumArganI prarUpaNA kare nahIM. potAne (cAritradoSathI) cAritramohano udaya prabaLa hoya sudhI viSayo chuTatA nathI, tethI avirata che. paraMtu je samyagdaSTi na hoya tevAne paNa jJAna ghaNuM hoya, kaMIka AcaraNa paNa kare, viSayo paNa choDe chatAM jo te kumArganuM prarUpaNa kare to te sAro nathI. tenA jJAna ane viSaya tyAga nirarthaka che e pramANe jANavuM. 13 have kahe che ke je unmArgane prarUpaNa karavAvALA kumata-kuzAstranI prazaMsA kare che te ghaNAM zAstra jANe che to paNa zIlavatajJAnathI rahita che. tene ArAdhanA nathI: kumayakusudapasaMsA jANaMtA bahuvihAI stthaaii| zIlavadaNANa rahidA Na hu te ArAdhayA hoti||14|| kumatakuzrutaprazaMsakAH jAnaMto bahuvidhAni shaastraanni| zIlavratajJAnarahitA na sphuTaM te ArAdhakA bhvNti||14|| *durmata-kuzAstra prazaMsako jANe vividha zAstro bhale, vrata-zIla-jJAnavihIna che tethI na ArAdhaka khare. 14 artha:- je ghaNAM prakAranAM zAstrone jANe che tathA kumata-kuzrutanI prazaMsA karanAra che. teo zIla-vrata ane jJAna rahita che. tenA ArAdhaka nathI. bhAvArtha- kumata ane kuzAstramAM rAga hovAthI prIti che tethI tenI prazaMsA kare che, e to mithyAtvanuM cihna che. jyAM mithyAtva che tyAM jJAna paNa mithyA che ane viSaya-kaSAyothI rahita hoya tene zIla kahe che. te paNa tene nathI. vrata paNa tene nathI. kadAcit koI vratAcaraNa kare che to paNa mithyA cAritrarUpa hoya che tethI darzana-jJAna-cAritranI ArAdhanAvALo nathI, mithyAdaSTi che. 14 have kahe che ke jo rUpa-suMdarAdika sAmagrI prApta kare ane zIla rahita hoya to teno manuSya janma nirarthaka cheH ruvasirigavvidANaM juvvnnlaavnnnnktiklidaannN| sIlaguNavajjidANaM NiratthayaM mANusaM jmm||15|| rupazrIgarvitAnAM yauvnlaavnnykaaNtiklitaanaam| zIla guNavarjitAnAM nirarthakaM mAnuSaM jnm||15|| 1. durmata = kumata. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 342 Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ho rUpazrI garvita, bhale lAvaNya yauvana kAnti ho, mAnava janma che niSprayojana zIlaguNavarjita taNo. 15 artha:- je manuSya yuvAvasthAmAM che, ghaNAne priya lAge evA lAvaNya-suMdara rUpa sahita che. zarIranI kAMti-prabhAvathI zobhe che, evA suMdara rUpa, lakSmI, saMpadA Adi vaDe garvita madonmatta rahe che paraMtu te jo zIla tathA samakita Adi guNathI rahita hoya to teno manuSya janma nirarthaka che. bhAvArtha:- manuSya janma prApta karIne zIla rahita che, viSayomAM Asakta rahe che, samyagdarzana-jJAna-cAritra guNothI rahita che ane yauvana avasthAmAM zarIranI lAvaNyatA, kAMtirUpa (suMdara ) dhana, saMpadA prApta karIne tenA garvathI madonmatta rahe che to teNe manuSya janma niSphaLa khoyo. manuSya janmamAM samyagdarzanAdikane aMgIkAra karavA ane zIla, saMyama pALavA yogya hatA te to aMgIkAra karyA nahi tyAre te niSphaLa ja gayo. evuM paNa batAvyuM che ke pahelI gAthAmAM kumata-kuzAstranI prazaMsA karavAvALAnuM jJAna nirarthaka kahyuM hatuM. tevI ja rIte ahIM rUpAdikano mada kare to e paNa mithyAtvanuM cihna che. je mada kare tene mithyAdaSTi ja jANavo tathA lakSmI, rUpa, yauvana, kAMtivAna hoya ane zIlarahita vyabhicArI hoya to tenI lokamAM niMdA ja thAya che. 15 have kahe che ke ghaNAM zAstronuM jJAna hovA chatAM paNa zIla ja uttama cheH vAyaraNa chaMda visesiyvvhaarnnaaystthesu| vedeUNa sudesu ya tesu suyaM uttama zIlaM / / 16 / / (aSTapAhuDa vyAkaraNachando vaishessikvyvhaarnyaayshaastressu| viditvA zruteSu ca teSu zrutaM uttamaM zIlam / / 16 / / vyAkaraNa, chaMdo, nyAya, vaizeSika vyavahArAdinAM, zAstro taNuM ho jJAna topaNa zIla uttama sarvamAM, 16 artha:- vyAkaraNa, chaMda, vaizeSika vyavahAra, nyAyazAstra Adi tathA zruta eTale jinAgama-e sarvane jANe chatAM jo zIla hoya to uttama che. bhAvArtha:- vyAkaraNAdi zAstro jANe ane jinAgamane paNa jANe to paNa sarvamAM uttama to zIla ja che. zAstronuM jJAna hoya chatAM viSayomAM jo Asakta che to zAstronuM jANavuM vRthA che, uttama nathI. 16 have kahe che ke je zIlaguNathI sahita che te devone paNa priya cheH Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates zIlapAhuDa) 343 sIlaguNamaMDidANaM devA bhaviyANa vallahA hoti| sudapArayapaurA NaM dussIlA appilA loe||17|| zIlaguNamaMDitAnAM devA bhavyAnAM vallabhA bhvNti|| zrutapAraga pracurAH NaM duHzIlA alpakAH loke||17|| re! zIlaguNamaMDita bhavikanA deva vallabha hoya che; loke kuzIla jano, bhale zrutapAragata ho, tuccha che. 17 artha:- je bhavya prANI zIla ane samyagdarzanAdi guNo athavA zIlarUpa guNa vaDe vibhUSita che tene deva paNa vallabha thAya che tenI sevA karavAvALA sahAyaka hoya che. tathA zrutamAM pAraMgata-agiyAra aMganA abhyAsI ghaNA che, paNa temAM keTalAka zIlaguNa rahita che ne duHzIla che, viSaya kaSAyomAM Asakta che to te lokamAM alpakA eTale nyUna che. te manuSyane paNa priya hotA nathI, to deva sahAyaka kayAMthI hoya? bhAvArtha:- ghaNAM zAstro jANe, paNa viSayAsakta hoya tene koNa sahAyaka thAya? cora ane aparAdhIne lokamAM koI madada karatuM nathI. paraMtu zIlaguNa dhAraNa karela hoya ane jJAna thoDuM hoya to paNa upakArI deva madada kare che, to manuSya to sahAyaka thAya ja ne! zIlaguNavAna badhAne priya hoya che. 17 have kahe che ke jene zIla che, suzIla che temanuM manuSya bhavamAM jIvavuM saphaLa che, sArthaka savve vi ya parihINA rupaviruvA vi paDidasuvayA vi| sIlaM jesu susIlaM sujIvidaM mANusaM tesiN|| 18 / / sarve'pi ca parihInAH rupavirupA api patita svyso'pi| zIlaM yeSu suzIlaM sujIvidaM mAnuSyaM tessaam||18|| sauthI bhale ho hIna, rUpavirUpa, yauvanabhraSTa ho, 'mAnuSya tenuM che *sujIvita, zIla jenuM suzIla ho. 18 artha:- je sarva manuSyomAM hIna che, kuLa AdimAM saMpattithI nyUna-halako che, rUpamAM kurUpa che-suMdara rUpavALA nathI, "patitasuvayasaH' arthAt avasthAthI suMdara nathI-vRddha thaI gayA che. paraMtu jenAmAM zIla-suzIla che, svabhAva uttama che, kaSAyAdikanI tIvra Asakti nathI temanuM manuSyapaNuM sujIvita che, jIvavuM saphaLa che. 1. hIna = hINA; (arthAta kuLAdi bAhya saMpattinI apekSAe halakA) 2. rUpavirUpa = rUpe virUpa; rUpa apekSAe kurUpa. 3. mAnuSya = manuSyapaNuM; manuSyajIvana. 4. sujIvita = sArI rIti jIvAyeluM; prazaMsanIyapaNe-saphaLapaNe jIvavAmAM AveluM. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 344 (aSTapAhuDa bhAvArtha:- lokamAM sarva sAmagrIthI je hINA che paraMtu svabhAva uttama che, viSayakapAyomAM Asakta nathI to te uttama ja che. temano manuSyabhava saphaLa che. temanuM jIvana prazaMsAne lAyaka che. 18 have kahe che ke jeTalAM paNa sArAM kArya che te badhAM zIlano parivAra che: jIvadayA dama saccaM acoriyaM baMbhacera sNtose| sammaiMsaNa NANaM taoya sIlassa privaaro|| 19 / / jIvadayA damaH satyaM acaurya brahmacarya sNtossau| samyagdarzana jJAna tapazya zIlasya parivAraH / / 19 / / prANIdayA, dama, satya, brahma acaurya ne saMtuSTatA, samyakatva, jJAna tapazcaraNa che zIlanA parivAramAM. 19 artha:- ahiMsArUpa jIvonI dayA, indriyonuM damana-saMyama, satya, acaurya, brahmacarya, saMtoSa, samyagdarzana, jJAna, tapa-e sarva zIlano parivAra che. bhAvArtha- zIla svabhAvanuM tathA prakRtinuM nAma prasiddha che. mithyAtva sahita kapAyarUpa jJAnanI pariNati to durazIla che-kuzIla che. tene saMsAra prakRti kahe che. A prakRti palaTe ane samyaka prakRti thAya te suzIla che. tene mokSa sanmukha prakRti kahe che. AvA suzIlane "jIvadayAdika' gAthAmAM kahela te badhA tenA ja parivAra che. kemake saMsAraprakRti palaTe tyAre saMsAra-dehathI vairAgya thAya ane mokSathI anurAga thAya tyAre ja samyagdarzanAdika pariNAma thAya, pachI jeTalI prakRti hoya te badhI mokSanI sanmukha thAya. A ja suzIla che. jenA saMsArano aMta Ave che tene AvI prakRti hoya che. A prakRti na thAya tyAM sudhI saMsArabhramaNa ja che ema jANavuM. 19 have zIla ja tapa Adi che evo zIlano mahimA kahe che: sIlaM tavo visuddhaM daMsaNasuddhI ya NANa suddhiiy| sIlaM visayANa arI sIlaM mokkhassa sovANaM / / 20 / / zIlaM tapaH vizuddha darzanazuddhizca jJAna zuddhizca / zIlaM viSayANAmariH zIlaM mokSasya sopaanm||20|| che zIla te tapa zuddha, te daga zuddhi, jJAnavizuddhi che, che zIla ari viSayo taNo ne zIla zIva sopAna che. 20 1 ari = verI; zatru. 2 zIvasopAna = mokSanuM pagathiyuM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates zIlapAhuDa ) artha:- zIla che te ja vizuddha nirmaLa tapa che. zIla che te ja darzananI zuddhatA che, zIla che te ja jJAnanI zuddhatA che. zIla che te ja viSayono zatru che tathA zIla che te ja mokSanuM sopAna-sIDI che. bhAvArtha:- jIva, ajIva padArthonuM jJAna karI tenAthI mithyAtva ane kaSAyano abhAva karavo e suzIla che. te AtmAno jJAna svabhAva che. te saMsAra prakRti maTIne mokSa sanmukha prakRti hoya tyAre A zIlanA ja tapAdika badhA nAma che. nirmaLa tapa, zuddha darzana-jJAna, viSaya kaSAyano abhAva, mokSanI sIDI-e sarva eka zIlanA ja nAma-artha che. AvA zIlanA mAhAtmayanuM varNana karyuM che. A kevaLa mahimA ja nathI paNa A badhA bhAvone zIlanI sAthe avinAbhAva saMbaMdha batAvyo che. 20 have kahe che ke viSayarUpa viSa mahA prabaLa cheH jaha visayaluddha visado taha thAvarajaMgamANa ghorANaM / savvesiM piviNAsadi visayavisaM dAruNaM hoI / / 21 / / yathA viSaya lubdhaH viSadaH tathA sthAvara jaMgamAn ghorAn / sarvAn api vinAzayati viSayavisaM dAruNaM bhvti|| 21 / / viSa gho2 jaMgama-sthAvonuM naSTa karatuM sarvane, paNa 'viSayalubdhataNuM vighAtaka viSayaviSa ati raudra che. 21 345 artha:- jema viSayasevanarUpI viSe viSayalubdha jIvone viSa ApanAra che tevI rIte ghora-tIvra sthAvara-jaMgama-badhA ja viSa prANIono vinAza kare che, to paNa A badhA viSomAM viSayanuM viSa utkRSTa che, tIvra che. bhAvArtha:- jevI rIte hAthI, mIna (mAchalI), bhramara, paMtagiyA Adi jIvo viSayomAM lubdha thaIne-viSayone tAbe thaIne nAza pAme che tevI ja rIte sthAvaranuM viSa-viSamoharA somala Adi ne jaMgamanuM viSa sarpa ghoharA AdinuM viSa-A viSothI paNa prANI marI jAya che. paraMtu badhA viSomAM viSayanuM viSa ati tIvra che. 21 have AnuM ja samarthana karavA mATe viSayonA viSanuM tIvrapaNuM batAve che ke viSanI vedanAthI to ekavAra mRtyu thAya che ane viSayonA viSathI saMsAramAM bhramaNa karato rahe cheH1 viSayalubdha taNuM vighAtaka viSayalubdha jIvono ghAta karanAruM; (arthAt atyaMta bUruM karanAruM). Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 346 (aSTapAhuDa vAri ekkammi ya jamme marijja visaveyaNAhado jiivo| visayavisaparihayA NaM bhamaMti sNsaarkNtaare|| 22 / / vAre ekasmin janmani gacchet viSavedanAhataH jIvaH / viSayaviSaparihatA bhramaMti sNsaarkaaNtaare|| 22 / / viSavedanAhata jIva eka ja vAra pAme maraNane, paNa viSayaviSahata jIva to saMsArakAMtAre bhame. 22 artha - viSanI vedanAthI naSTa jIva to eka janmamAM ja mare che. paraMtu viSayarUpa viSamAM naSTa jIva atizayatAthI vAraMvAra saMsArarUpI vanamAM bhramaNa kare che. (puNyanI ane rAganI ruci te ja viSaya buddhi che.) bhAvArtha- anya sarpAdikanA viSathI viSayonuM viSa prabaLa che. tenI AsaktithI evAM karmabaMdha thAya che ke tethI ghaNA janma-maraNa thAya che. 22 have kahe che ke viSayonI AsaktithI caturgatimAM du:kha ja pAme cheH Naraesu veyaNAo tirikkhae mANavesu dukkhaaii| devesu vi dohaggaM lahaMti visayAsiyA jiivaa|| 23 / / narakeSu vedanAH tiryakSu mAnuSeSu duHkhaani| deveSu api daurbhAgyaM labhaMte viSayAsaktA jIvAH / / 23 / / bahu vedanA narako viSe, duHkho manuja-tiryaMcamAM, deveya durbhagatA lahe viSayAvalaMbI AtamA. 23 artha - indriyonA viSayomAM Asakta rahenArA jIvo narakamAM atyaMta vedanA vede che. tiryaMca gati ane manuSya gatimAM bahu duHkha bhogave che ane devagatimAM utpanna thAya to tyAM paNa durbhAgyapaNAne pAme-nIca deva thAya, A prakAre cAre gatiomAM duHkha ja pAme che. bhAvArtha:- indriya viSayomAM Asakta jIvone kayAMya paNa sukha nathI. paralokamAM naraka Adi gatimAM to duHkha pAme ja che, paraMtu A lokamAM paNa viSayonuM sevana karavAmAM Apatti ane kaSTa Ave ja che. tathA viSaya sevanamAM AkuLatA e duHkha ja che. A jIva bhramathI sukha mAne che. satyArtha jJAnI to virakta ja hoya che. 23 1 saMsAra kAMtArasaMsArarUpI moTA bhayaMkara vanamAM. 2 durbhagatA = durbhAgya. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates zIlapADa) 347 have kahe che ke viSayone choDavAthI kaMIpaNa hAni nathI: tasadhammatabaleNa ya jaha davvaM Na hi NarANa gcchedi| tavasIlamaMta kusalI khavaMti visayaM visa va khalaM / / 24 / / tuSadhamabalena ca yathA dravyaM na hi narANAM gcchti| tapa: zInamaMtaH kuzanA: fkSAMte viSaya viSama vattA 24TI 'tuSa dUra karatAM je rIte kaMI dravya naranuM na jAya che, tapa zIlavaMta sukuzala khaLamAphaka, viSayaviSane taje. 24 artha - jevI rIte dhAnyamAMthI photarAne upaNIne dUra karavAthI, uDADI devAthI manuSyanuM kaMI dravya (anAja) jatuM nathI tevI ja rIte tapasvI ane zIlavAna je puruSo che te viSayone khalanI jema kSepe che -dUra pheMkI de che. bhAvArtha:- je jJAnI tapa, zIla sahita che temane indriyonA viSayo khalanI jevA che. jema zeraDIno rasa kADhI lIdhA pachI kUcA cUsAIne nIrasa thaI jAya che tyAre te pheMkI devA yogya tevI ja rIte viSayone jANavuM. rasa hato te to jJAnIoe jANI lIdho. pachI viSayo to kUcA samAna rahyA, tene tyAgavAthI zuM nukasAna che? arthAt kaMI paNa nathI. e jJAnIone dhanya che je viSayone zeyamAtra jANIne Asakta thatA nathI. je Asakta thAya che te to ajJAnI ja che. kemake viSaya to jaDa padArtha che. sukha to temane jANavAthI jJAnamAM ja hatuM. ajJAnIe Asakta thaIne viSayomAM sukha mAnyuM. jema kUtaro sUkA hADakAne cAve che tyAre hADakAnI dhAra mukhanA tALavAmAM bhoMkAya che tethI tALavuM phATI jAya che ne temAMthI lohI vahevA lAge che tyAre ajJAnI kUtaro jANe che ke A rasa hADakAmAMthI nIkaLe che. ane e hADakAne vAraMvAra cAvIne sukha mAne che. tevI ja rIte ajJAnI viSayomAM sukha mAnIne vAraMvAra bhogave che. paraMtu jJAnIoe potAnA jJAnamAM ja sukha jANuM che, temane viSayone tyAgavAmAM duHkha thatuM nathI. ema jANavuM. 24 have kahe che ke koI prANI zarIranA badhA avayavo suMdara prApta kare che to paNa sarva saMjogomAM zIla ja uttama che: 1 tuSa dUra karatAM = dhAnyamAMthI photarAM vagere kacaro kADhI nAkhatAM. 2 dravya = vastu (arthAta dhAnya) 3 sukuzala = kuzaLa arthAta pravINa puruSa. 4 khaLa = vastuno rasa kasa vinAno nakAmo bhAga-kacaro; satva kADhI letA. bAkI rahetA kUcA. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates u48 (aSTapAhuDa vaTTesu ya khaMDesu ya bhaddesu ya visAle su aNgesu| aMgesu ya pappesu ya savvesu ya uttamaM zIlaM / / 25 / / vRtteSu ca khaMDeSu ca bhadreSu ca vizAleSu aNgessu| aMgeSu ca prApteSu ca sarveSu ca uttamaM zIlaM / / 25 / / che bhadra, goLa, vizALa ne khaMDAtma aMga zarIramAM, te sarva hoya sukhAsa to paNa zIla uttama sarvamAM. 25 artha:- prANInA dehamAM koI aMga to vRtta arthAt goLa, sughaTTa, prazaMsAyogya hoya che; koI aMga khaMDa arthAt ardha goLa sadeza prazaMsAyogya hoya che; koI aMga bhadra arthAt saraLasIdhuM prazaMsAyogya hoya che; koI aMga vizALa arthAt pahoLuM prazaMsAyogya hoya che A prakAre badhAM ja aMgo yathAsthAne suMdaratA pAmatA hoIne paNa badhA aMgomAM A zIla nAmanuM aMga ja uttama che. A na hoya to badhA ja aMgo zobhA pAmatA nathI-A prasiddha che. bhAvArtha:- lokamAM prANI sarvAga suMdara hoya, paraMtu kuzIla hoya to badhA loko dvArA niMdApAtra hoya che. A prakAre lokamAM paNa zIlanI ja zobhA che to mokSamAM paNa zIlane ja mukhya kahyuM che. jeTalA samyagdarzanAdika mokSanA aMgo che te zIlano ja parivAra che evuM pahelAM ja kahI AvyAM chIe. 25 have kahe che ke je kubuddhithI mUDha thaI gayA che teo viSayomAM Asakta che, kuzIla che, saMsAramAM ja bhramaNa kare che - puriseNa vi sahiyAe kusamayamUDhehi visylolehiN| saMsAre bhamidavyaM arayagharaTeM va bhuudehiN|| 26 / / puriSeNApi sahitena kusamayamUDhaiH vissylaulaiH| saMsAre bhramitavyaM arahaTagharaTeM iva bhuutaiH|| 26 / / durmatavimohita viSayalubdha jano Itarajana sAthamAM, 'araghaTTikAnA cakra jema paribhrame saMsAramAM. 26 artha:- je kusamaya eTale kumatithI mUDha temaja ajJAnI che teo ja viSayomAM lolupIAsakta che, teo reMTanA ghaDAnI jema saMsAramAM bhramaNa kare che, temanI sAthe anya puruSone paNa duHkha sahita saMsAramAM bhramaNa hoya che. 1 araghaTTikA = rahuMTa. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates zIlapAhuDa) 349 bhAvArtha - kumati viSayAsakta mithyAdaSTi pote to viSayone sArA mAnIne sevana kare che, keTalAka kumati evA paNa che je suMdara viSayasevana karavAthI brahma prasanna thAya che A to brahmAnaMda che ema kahe che. A paramezvaranI moTI bhakti che evuM kahIne atyaMta Asakta thaIne sevana kare che, temaja evo upadeza bIjAone ApIne viSayomAM lagADe che. te pote to reMTanA cakranI jema saMsAra kare ja che-aneka prakAranAM duHkha bhogave che, paraMtu anya puruSone paNa temAM lagAvIne bhramaNa karAve che. tethI A viSayasevana duHkhane mATe che-duHkhanuM ja kAraNa che evuM jANIne kumationI saMgati na karavI, viSayAsaktapaNuM choDavuM. tethI suzIlapaNuM hoya che. 26 puruSa have kahe che ke je karmanI gAMTha viSayasevana karIne pote to bAMdhI che tene tapazcaraNAdi karIne pote ja kApe che - Adehi kammagaMThI jA baddhA visyraagrNgehiN| taM chindanti kayatthA tvsNjmsiilygunnenn|| 27 / / Atmani karmagranthiH yA baddhA vissyraagraagaiH| tAM chindanti kRtArthAH tapaH saMyamazIla guNe n|| 27 / / je karmagraMthi viSaya rAge baddha che AtmA viSe, tapacaraNa-saMyama-zIlathI sukRtArtha chede tehane. 27 artha:- je jIve viSayomAM raMga-rAga eTale AsaktinA daDha raMgathI pote ja karmanI gAMTha bAMdhI che, tene kRtArtha puruSa (uttama puruSa) tapa, saMyama, zIla dvArA prApta puNyathI chede che, khole bhAvArtha- je koI pote gAMTha karIne bAMdhe tene kholavAnI vidhi paNa pote ja jANe. jema sonI Adi kArIgara AbhUSaNa-ghareNAM AdinA sAMghAnA TAMkAnuM evuM jhAraNa kare ke sAMdho adazya thaI jAya tyAre te sAMdhAnA TAMkAnuM jhAraNa karavAvALo ja oLakhI jaIne khole, tevI ja rIte AtmAne pote ja rAgAdika bhAvothI karmanI gAMTha bAMdhI che tene pote ja bhedavijJAna karIne rAgAdikane ane potAne je bheda che te sAMdhAne oLakhIne tapa, saMyama, zIlarUpa bhAvarUpa zastrothI te karmabaMdhanI gAMTha kApe che. evuM jANIne je kRtArtha puruSa che te potAnuM prayojana sAdhI le che. teo A zIlaguNane aMgIkAra karIne AtmAne karmathI bhinna kare che. A puruSArtha puruSonuM kArya che. 27 have je zIla dvArA AtmA zobhA pAme che tene daSTAMta dvArA batAve che: Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 3pa0 (aSTapAhuDa udadhI va radaNabharido tvvinnyNsiildaannrynnaannN| soheMto ya sasIlo NivvANamaNuttaraM ptto|| 28 / / udadhiriva ratnabhRtaH tpovinyshiildaanrtnaanaam| zobhate ca sazIlaH nirvANamanuttaraM praaptH|| 28 / / tapa-dAna-zIla-suvinaya-ratnasamUha sahu jaladhi samo, sohata jIva sazIla pAme zreSTha zivapadane aho ! 28 artha:- jema samudra ratnothI bharelo che to paNa jaLathI zobhA pAme che tevI ja rIte A AtmA tapa-vinaya-zIla-dAna A ratnomAM zIla sahita zobhA pAme che, kemake zIlavAna thayA teNe anuttara arthAta tethI AgaLa kazuM nathI evA nirvANapadane prApta karyuM che. bhAvArtha - jema samudramAM ghaNAM ratno che to paNa jaLathI ja samudra nAmane pAme che temaja AtmA anyaguNa sahita hoya to paNa zIlathI ja nirvANapadane prApta kare che. 28 have je zIlavAna puruSa che teo ja mokSane prApta kare che e pragaTa karIne dekhADe che: suNahANa gaddahANa ya govasumahilANa dIsade mokkho| je sodhaMti cautthaM picchijjaMtA jaNehi svvehiN|| 29 / / zunAM gardabhAnAM ca gopazumahilAnAM dRzyate mokssH| ye zodhayaMti caturthaM dRzyatAM janaiH sarvaiH / / 29 / / dekhAya che zuM mokSa strI-pazu-gAya-gardabha-zvAnano? je 'turyane sAthe lahe che mokSa; dekhe sau jano. 29 artha:- AcArya kahe che ke sarva jano! thAna, gadheDAM, gAya Adi pazuono ke strIoemAMthI koIno mokSa thato juo cho? te to jovAmAM Avato nathI. mokSa to dharma, artha, kAma ane mokSa e cAra puruSArthamAMthI cotho puruSArtha che. tene je sodhe che-gote che teno ja mokSa thato jovAmAM Ave che. 1 sohata = sohato; zobhato. 2 jIva sazIla = zIla sahita jIva; zIlavAna jIva. 3 turyane = caturthane (arthAt mokSarUpa cothA puruSArthane). Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates zIlapAhuDa) 351 bhAvArtha- dharma, artha, kAma, mokSa-e cAra puruSanA ja prayojana kahyA che. A prasiddha che, tethI temanuM nAma puruSArtha che evuM prasiddha che temAM cotho puruSArtha mokSa che. tene puruSa ja sodhe che. bIjAM zvAna, gardabha, baLada, pazu ke strI-temane mokSanuM sodhavuM prasiddha nathI. jo hoya to mokSano puruSArtha evuM nAma kema hoya? ahIM Azaya evo che ke mokSa zIlathI thAya che. je zvAna, gardabha Adi che te to ajJAnI che, kuzIla che, temano svabhAva prakRti ja evI che ke te palaTIne mokSa pAmavA yogya tathA tene sodhavA yogya nathI. tethI puruSane mokSanuM sAdhana zIlane jANIne aMgIkAra karavuM. samyagdarzanAdi che te zIlanA parivAra pahelAM ja kahelA che. A prakAre jANavuM joIe. 29 have kahe che ke zIla vinA mAtra jJAnathI ja mokSa nathI. tenuM udAharaNa Ape che: jai visayalolaehiM NANIhi havvijja sAhido mokkho| to so saccaiputto dasapuvvIovikiM gado NarayaM / / 30 / / yadi viSayalolaiH jJAnibhiH bhavet sAdhitaH mokssH| varhi saH sAtyakiputraH dazapUrvika: kiM gataH narakaM / / 30 / / jo mokSa sAdhita hota viSayavilubdha jJAnadharo vaDe, dazapUrvadhara paNa sAtyakicuta kema pAmata naraka ne ? 30 artha:- je viSayomAM lola arthAt lolupa-Asakta che ane jJAna sahita che evA jJAnIoe jo mokSa sAdhyo hoya to, daza pUrvano jANanAra rUdra narakamAM kema gayo? bhAvArtha- mAtra zuSka jJAnathI ja mokSa koIe sAdhyo-ema kahIe to daza pUrvano pAThI rUdra narakamAM kema gayo? tethI zIla vinAnuM ekaluM zuSka jJAna sAva nirarthaka che. rUdra kuzIlanuM sevana karavAvALo thayo. munipadathI bhraSTa thaIne kuzIlanuM sevana karyuM, tethI narakamAM gayo. A kathA purANomAM prasiddha che. 3) have kahe che ke zIla vagara jJAnathI ja bhAvanI zuddhatA thatI nathI: jai NANeNa visohI sIleNa viNA buhehiM nniddittttho| dasapuviyarasa bhAvo ya Na kiM puNu Nimmalo jaado||31|| 1 viSayavilabdha = viSayalubdha; viSayonA lolupa. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upara (aSTapAhuDa yadi jJAnena vizuddha: zIlena vinA budhairnirdissttH| zapUrvivarasya bhAva: 7 7 vi puna: nirmana: nAta: rUAA jo zIla viNa basa jJAnathI kahI hoya zuddhi jJAnIe, dazapUrvadharano bhAva kema thayo nahIM nirmaLa are? 31 artha:- jo zIla vinA jJAnamAtrathI zuddha thAya ema jJAnIo kahetA hoya to dazapUrvane jANanAra rUdranA bhAva zuddha kema na thayA? tethI ema jaNAya che ke bhAva nirmaLa zIlathI ja thAya bhAvArtha- ekaluM jJAna to zeyane jaNAve che, paNa mithyAtva ke kaSAyane TALe nahi, tethI jJAna viparIta thaI jAya che. tethI mithyAtva ane kaSAyanuM maTavuM ja zIla che. e rIte zIla vinA mAtra jJAnathI ja mokSanI siddhi thatI nathI. zIla vinA munipaNuM laI le to paNa bhraSTa thaI jAya che. mATe zIlane ja pradhAna jANavuM. 31 have kahe che ke jo narakamAM paNa zIla thaI jAya ane viSayothI virakta banI jAya to tyAMthI tIrthaMkarapadane prApta thAya che: jAe visayaviratto so gamayadi NarayaveyaNA puraa| tA lehadi aruhapayaM bhnniyNjinnvddddhmaannenn|| 32 / / yaH viSayaviraktaH saH gamayati narakavedanAH prcuraaH| tat labhate arhatAdaM bhaNitaM jinvrddhmaanev|| 32 / / *viSaye virakta kare susaha ati-ugra nArakavedanA, ne pAmatA ahaMtapada :- vIre kahyuM jinamArgamAM. 32 artha- je jIva viSayothI virakta che te narakanI bhAre vedanAne paNa haLavI karI de che, tyAM paNa bhAre duHkha thatuM nathI. tathA tyAMthI nIkaLIne arihaMta padane pAme che ema vardhamAna bhagavAne kahyuM che. bhAvArtha - jina siddhAMtamAM ema kahyuM che ke-jIva trIjI narakamAMthI nIkaLIne tIrthaMkara thAya che te paNa zIlanuM ja mAhAbhya che. tyAM samyakatva sahita thaI viSayothI virakta banI 1. viSaya virakta = viSayavirakta jIvo. 2. susaha = sahelAIthI sahana thAya evI (arthAt haLavI). Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates zIlapAhuDa) 353 zubhabhAvanA bhAve to narakanI vedanA paNa haLavI thaI jAya che. tathA tyAMthI nIkaLI tIrthaMkarapada prApta karIne mokSa pAme che. A mAhIbhya zIlanuM ja jANo. siddhAMtamAM A prakAre kahyuM che ke samyagdaSTine jJAna ane vairAgyanI zakti niyamathI hoya che. te vairAgyazakti che te ja zIlano eka deza che e prakAre jANavuM. 3ra have A kathanane saMkoce che: evaM bahuppayAraM jiNehi paccakkhaNANa drsiihiN| sIleNa ya mokkhapayaM akkhAtIdaM ya loynnaannehiN||33|| evaM bahuprakAraM jinaiH pratyakSa jnyaandrshibhiH| zIlena ca mokSapadaM akSAtItaM ca lokjnyaanaiH|| 33 / / "atyakSa-zivapada prApti Ama ghaNA prakAre zIlathI pratyakSa darzanazAnadhara lokaza jinadeve kahI. 33 artha:- evuM arthAt pUrvokta prakAra tathA anya prakAre (ghaNA prakAre ) jemane pratyakSa jJAna-darzana jovAmAM Ave che, jemane lokAlokanuM jJAna che evA jinadeve kahyuM che ke zIlathI akSAtIta-jemAM indriya rahita-atIndriya jJAna sukha che evuM mokSapada hoya che. bhAvArtha:- sarvajJadeve A prakAre kahyuM che ke-zIlathI atIndriya jJAna-sukharUpa mokSapada prApta thAya che. tethI he, bhavya jIvo! A zIlane aMgIkAra karo-evA upadezano Azaya sUcita thAya che. vadhuM kayAM sudhI kahIe! ATaluM ja ghaNA prakArathI jANo. 33 have kahe che ke zIlathI nirvANa thAya che tenuM ghaNA prakArathI varNana che te kevI rIte? te kahe che - sammattaNANa daMsaNa tavavIrayi pNcyaarmppaannN| jalaNo vi pavaNa sahido Dahati porAyaNaM kmm|| 34 / / samyaktvajJAnadarzanatapovIryapaMcAcArAH aatmnaam| jvalano'pi pavanasahitaH dahati purAtanaM krm|| 34 / / samyakatva-darzana-jJAna-tapa-vIryAcaraNa AtmA viSe, pavane sahita pAvaka samAna, dahe *purAtana karmane. 34 1. atyakSa = atIndriya; indriyAtIta. 2. pAvaka = agni. 3. dahe = bALe. 4. purAtana = jUnAM. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 354 (aSTapAhuDa artha - samyakatva-jJAna-darzana-tapa ane vIrya e pAMca AcAra che. te AtmAno Azraya pAmIne purAtana karmone evI rIte bALI nAkhe che ke jevI rIte pavana sahita agni jUnAM sUkAM lAkaDAMne bALI nAkhe che. bhAvArtha- samyakatva Adi pAMca AcAra e agni sthAne che ane AtmAno saikAlika zuddha svabhAva jene zIla kahIe chIe. te pavana sthAne che. pAMca AcAra rUpa agni pavana samAna zIlanI sahAya pAmIne, sarva karmo bALI nAkhI, AtmAne zuddha kare che. A prakAre zIla ja pradhAna che. pAMca AcAromAM cAritra kahyuM che ne ahIM samyakatva kahevAmAM cAritra ja jANavuM, virodha na jANavo. 34 have kahe che ke AvA aSTa karmone jemaNe bhasma karI nAkhyA che teo siddha thayA che: NiddaDDha aTThakammA visayavirattA jididiyA dhiiraa| tavaviNayazIlasahidA siddhA siddhiM gadiM pttaa|| 35 / / nirdagdhASTakarmANa: viSayaviraktA jiteMdriyA dhiiraaH| tapovinayazIla sahitAH siddhAH siddhiM gatiM prAptAH / / 35 / / 'vijitendri viSaya virakta thaI, dharIne vinaya-tapa-zIlane, *dhIrA dahI vasu karma, zIvagati prApta siddha prabhu bane. 35 artha:- je puruSoe indriyone jItI lIdhI che, jeo viSayothI virakta che, vairyavAna che-parISaha Adi upasarga AvatAM calAyamAna thatAM nathI, vinaya-tapa-zIla sahita che teo aSTakarmone dUra karIne siddhagati-mokSane prApta thayA che, teo siddha kahevAya che. bhAvArtha:- ahIM paNa jitendriya ane viSaya viraktatA e vizeSaNo zIlanI ja mukhyatA batAve che. 35 have kahe che ke je lAvaNya ane zIla sahita che te munio prazaMsAne yogya thAya che: lAvaNNasIla kusalo jammamahIruhojassa svnnss| so sIlo sa mahappA bhamijja guNavittharaM bhvie|| 36 / / lAvaNyazIlakuzalaH janmamahI ruhaH yasya shrmnnsy| sa: zIlaH sa mahAtmA bhrameta guNavistAra: bhvye|| 36 / / 1. vijitendri = indriyone jItI lenAra. 2. dhIrA = dhIra puraSa. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates zIlapAhuDa) 355 je zramaNa karuM janmataru lAvaNya-zIla samRddha che, te zIladha2 che, che mahAtmA lokamAM guNa vistare. 36 artha:- je munine janmarUpa vRkSa lAvaNya arthAt anyane priya lAge che evuM sarvAga suMdara che tathA mana-vacana-kAyanI ceSTA suMdara che ane zIla arthAt aMtaraMga mithyAtva viSaya riA svabhAva che-A bannemAM nipuNa-pravINa hoya te muni zIlavAna che, mahAtmA che. temanA guNono vistAra lokamAM bhame che-phelAya che. bhAvArtha- AvA muninA guNa lokamAM vistArane prApta hoya che-sarva lokamAM prazaMsA yogya hoya che. ahIM paNa zIlano ja mahimA jANavo, ane vRkSanuM svarUpa kahyuM che ke jevI rIte vRkSanI zAkhA, phUla, patra, phaLa Adi suMdara hoya ane chAyAdi vaDe sarva lokano rAgadveSa rahita samAna upakAra kare, te vRkSano mahimA sarve loko kare che tevI rIte muni paNa evA ja hoya to badhA loko dvArA mahimA karavA lAyaka thAya che. 36 have kahe che ke je AvA muni hoya te jinamArgamAM ratnatrayanI prApti rUpa bodhine prApta thAya che: NANaM jhANaM jogo daMsaNasuddhIya viiryaayttN| sammattadaMsaNeNa ya lahaMti jiNasAsaNe bohiN|| 37 / / jJAnaM dhyAnaM yogaH darzana zuddhizca viiryaayttaaH| samyaktvadarzanena ca labhante jinazAsane bodhiM / / 37 / / daMga zuddhi, jJAna, samAdhi dhyAna svazakti-Azrita hoya che, samyakatvathI jIvo lahe che "bodhine jinazAsane. 37 artha:- jJAna, dhyAna, yoga, darzananI zuddhatA e to vIryane AdhIna che ane samyagdarzanathI jinazAsanamAM bodhine prApta kare che-ratnatrayanI prApti thAya che. bhAvArtha- padArthone vizeSarUpathI jANavuM te jJAnanuM svarUpamAM ekAgracitta thavuM te dhyAna; samAdhistha thavuM te yoga; tathA niraticAra zuddha samyagdarzana-e guNo vIrya (zakti)ne AdhIna che. arthAt vIrya zakti pramANe dhAraNa karavA joIe. paraMtu samyagdarzanathI-bodhi-ratnatrayanI prApti thAya che. ratnatrayathI vizeSa dhyAnAdika paNa yathAzakti hoya che ane tethI zakti paNa vadhe che. AvuM kahevAmAM paNa zIlanuM mAhAbhya jANavuM. ratnatraya che te ja AtmAno svabhAva che, tene zIla paNa kahe che. 37 1. bodhi = ratnatrayapariNati. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 3pa6 (aSTapAhuDa have kahe che ke A prApti jinavacanathI thAya che jiNavacaNagahidasArA visayavirattA tAvodhaNA dhiiraa| sIla salileNa NhAdA te siddhAlaya suhaM jNti||38 / / jinavacanagRhItasArA viSayaviraktAH tapodhanA dhiiraaH| zIla salilena snAtAH te siddhAlaya sukhaM yaaNti||38 / / jinavacanano grahI sAra, viSayavirakta dhIra tapodhano, karI snAna zIlasalilathI, sukha siddhinuM pAme aho ! 38 artha - jemaNe jinavacanothI sArane grahaNa karI lIdho che te viSayothI virakta thaI gayA che, jemane tapa e ja dhana che tathA dhIra che-evA muni zIlarUpI jaLathI snAna karIne zuddha thayA, teo siddhAlaya je siddhone rahevAnuM sthAna che tenA sukhone prApta thAya che. bhAvArtha- je jinavacana dvArA vastunA yathArtha svarUpane jANIne teno sAra-je potAnA zuddha svarUpanI prApti-tene grahaNa kare che. teo indriya viSayothI virakta thaIne tapa dhAraNa kare che-muni thAya che. dhIra, vIra banIne pariSa-upasarga Ave to paNa calAyamAna thatA nathI tyAre zIla, je svarUpanI prAptinI pUrNatArUpa coryAsIlAkha uttara guNanI pUrNatA te thayuM nirmaLa jaLa, tenAthI snAna karIne sarva karma maLane dhoIne siddha thayA. te mokSamaMdiramAM rahIne tyAM paramAnaMda, avinAzI, atIndriya, avyAbAdha sukhane bhogave che. A zIlanuM mAhAtmaya che. AvuM zIla jinavacanathI prApta thAya che. jinAgamano niraMtara abhyAsa karavo uttama che. 38 have aMta samayamAM saMllekhanA kahI che. temAM darzana, jJAna, cAritra, tapa-A cAranI ArAdhanAno upadeza che. e paNa zIlathI ja pragaTa thAya che. tene pragaTa karIne kahe che: savvaguNa khINakammA suhadukkhavivajjidA mnnvisuddhaa| papphoDiyakammaravA havaMti aaraahnnaapyddaa|| 39 / / sarvaguNakSINakarmANa: sukhaduHkhavivarjitAH mnovishuddhH| prasphoTitakarmarajasaH bhavaMti aaraadhnaaprkttaaH|| 39 / / *ArAdhanApariNata sarava guNathI kare kRza karmane, sukhadu:kha rahita 'manazuddha te pe karamarUpa dhULane. 39 1. zIla salIla = zIlarUpI jaLa. 2. ArAdhanA pariNata = ArAdhanA rUpe pariNamelA puruSo. 3. kuza = nabaLAM; pAtaLAM; kSINa. 4. mana zuddha = zuddha manavALA (arthAt zuddha pariNativALA). Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates zIlapAhuDa) 357 artha- sarva guNa-je mULa guNa tathA uttara guNa tenAthI jemAM karma kSINa thaI gayAM che, je sukhaduHkhathI rahita che, jemAM mana vizuddha che ane jemAM karmarUpa rajane uDADI dIdhI che evI ArAdhanA pragaTa thAya che. bhAvArtha:- pahelAM to samyagdarzana sahita mULaguNa-uttara guNo dvArA karmonI nirjarA thavAthI karmanI sthiti, anubhAga kSINa thAya che. pachI viSayo dvArA je kaMI sukhaduHkha thatuM hatuM tenAthI rahita thAya che. pachI dhyAnamAM sthita thaI zreNI caDhe tyAre upayoga vizuddha thAya; kaSAyono udaya avyakta hoya tyAre duHkha sukhanI vedanA maTe, pachI mana vizuddha thaIne kSayopazama jJAna dvArA kaMIka zeyathI zeyAMtara thavAno vikalpa hoya che, te maTIne ekatvavitarka-avicAra nAmanuM zukala dhyAna bAramA guNasthAnanA aMtamAM hoya che. -A manano vikalpa maTADIne vizuddha thavuM che. pachI ghAti karmono nAza thaIne anaMta catuSTaya pragaTa thAya che, tene karmarajanuM uDavuM kahe che. A prakAre ArAdhanAnI saMpUrNatA pragaTa karavAnI che. je carama zarIrI che temane to A prakAre ArAdhanA pragaTa thaIne muktinI prApti thAya che. anyane ArAdhanAno ekadeza hoya che. aMtamAM tene ArAdhanA vaDe svarga prApta thAya che. tyAM sAgaro paryata sukha bhogavIne, tyAMthI cyavIne manuSyano janma laI, ArAdhanAne saMpUrNa karI mokSa prApta kare che. A jinavacananuM ane zIlanuM mAhAbhya che. 39 have A graMthane pUrNa kare che tyAM ema kahe che ke jJAnathI sarvasiddhi che:- A sarva jana prasiddha che te jJAna AvuM hoya tema kahe che: arahante suhabhattI sammattaM daMsaNeNa suvisuddhaM / sIlaM visayavirAgo NANaM puNakerisaM bhaNiyaM / / 40 / / arhati zubhabhaktiH samyaktvaM darzanena suvizuddhaM / zIlaM viSayavirAgaH jJAnaM punaH kIdRzaM bhaNitaM / / 40 / / ahaMtamAM zubha bhakti zraddhA zuddhiyuta samyakatva che, ne zIla viSaya virAgatA che; jJAna bIjuM kayuM have? 40 artha:- arahaMtamAM zubha bhakti hovI te samyakatva che. te kevuM che? samyagdarzanathI vizuddha che, tatvArthonuM nizcaya-vyavahArasvarUpa zraddhAna ane bAhya jinamudrA-nagna digambararUpanuM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 358 (aSTapAhuDa dhAraNa tathA tenuM zraddhAna-evA darzanathI vizuddha aticAra rahita nirmaLa che. -evuM to arihaMta bhaktirUpa samyakatva che. viSayothI virakta thavuM zIla che ane jJAna paNa te ja che tathA tethI bhinna jJAna kevuM kahyuM che! samyakatva, zIla vinA to jJAna mithyAjJAnarUpa ajJAna che. bhAvArtha- sarva matomAM A vAta prasiddha che ke jJAnathI sarva siddhi che ane jJAna zAstrothI thAya che. AcArya kahe che ke ame to jJAna tene ja kahIe chIe ke je samyatva ne zIla sahita ja hoya. Ama. jinAgamamAM kahyuM che. tenAthI bhinna jJAna kevuM che? -tenAthI bhinna jJAnane to ame jJAna kahetA nathI. tenA vinA to te ajJAna ja che. samyakatva tathA zIla to jinAgamathI thAya che. tyAM jenA vaDe samyakatva, zIla thayA ne tenI bhakti na hoya to samyakatva kema kahevAya ? jenA vacana dvArA A prApta karavAmAM Ave che tenI bhakti hoya tyAre jANIe ke Ane zraddhA thaI ne jyAre samyakatva thAya tyAre viSayothI virakta thAya ja thAya. jo virakta nA hoya to saMsAra ne mokSanuM svarUpa zuM jANuM? A prakAre samyakatva zIla thavAthI jJAna samyajJAna nAma pAme che. A prakAre A samyakatva zIlanA saMbaMdhathI jJAnano tathA zAstrano mahimA che. AvuM A jinagama che ke je saMsArathI nivRtti karIne mokSa prApta karAvavAvALuM che, te jayavaMta ho. A samyakatva sahita jJAnano mahimA che te ja aMta maMgaLa jANavuM. 40 A prakAre zrI kuMdakuMda AcArya kRta zIlapAhuDa graMtha samApta thayo. Ano saMkSepa to kahetA AvyA chIe ke-zIla nAma svabhAvanuM che. AtmAno svabhAva zuddha jJAna-darzanamayI cetanA svarUpa che. te anAdi karmanA saMyogathI vibhAvarUpa pariName che. tenA vizeSa mithyAtva, kaSAya Adi aneka che. temane rAga-dveSa-moha paNa kahe che. temanA bheda saMkSepathI coryAsI lAkha karyA che. vistArathI asaMkhyAta, anaMta thAya che. temane kuzIla kahevAya che. temanA abhAvarUpa saMkSepathI coryAsI lAkha uttara guNa che. temane zIla kahe che. A to sAmAnya paradravyanA saMbaMdhanI apekSAthI zIla-kuzIlano artha che, ane prasiddha vyavahAranI apekSAe strInA saMganI apekSAthI kuzIlanA aDhAra hajAra bheda kahyAM che temanA abhAvathI zIlanA aDhAra hajAra bheda che, temane jinAgamathI jANIne pALavAM. lokamAM paNa zIlano mahimA prasiddha che. je pALe che te svarga-mokSanuM sukha pAme che. temane amArA namaskAra che. teo amane paNa zIlanI prApti karAvo e ja prArthanA che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 002: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates zIlapAhuDa) 359 * chappaya * Ana vastu ke saMga rAci jinabhAva bhaMga kari; varatai tAhi kuzIlabhAva bhAkhe kuraMga dhari! tAhi tajai munirAya pApa nija zuddharUpa jala; dhoya karmayaja hoya siddhi pAvai sukha avicalA yaha nizcaya zIla subrahmamaya vyavahAra tiyata ja namA jo pAle sabavidhi tini namuM pAuM jina bhava na janama meM 1aaaa * dohA * namuM paMcapada brahmamaya maMgalarUpa anUpA uttama zaraNa sadA lahuM phiri na paDuM bhavakUpA 2aaaa iti zrI kundakunda svAmI praNIta zIla pAhuDanI jayapura nivAsI paM. jayacaMdrajI chAbaDA kRta dezabhASAmaya vacanikA samApta. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com