________________
ખીજાતી અસર છે એમ ખાતરીથી કહેવુ શકય નથી, કારણુ કે, તત્ત્વાર્થીનાં સૂત્રો અને ભાષ્યને ચેગ નથી પ્રાચીન એવા જૈન અંગ પ્રથાના વારસા મળેલા છે; તેમજ યોગસૂત્ર અને તેમના ભાષ્યને જૂની સાંખ્ય, ચાગ તેમજ બૌદ્ધ આદિ પરપરા આના વારસા મળેલા સ્પષ્ટ લાગે છે; તેમ છતાં તત્ત્વાર્થના ભાષ્યમાં એક સ્થળ એવુ છે કે, જે જૈન અંગ પ્રથામાં અત્યારે ઉપલબ્ધ નથી, અને યેાગસૂત્રના ભાષ્યમાં છે.
પહેલાં નિર્મિત થયેલું આયુષ એલ્લુ પણ થઈ શકે અર્થાત્ વચ્ચે તૂટી પણ જાય અને તૂટી ન પણ શકે, એવી ચર્ચા જૈન અંગ પ્રથામાં છે. પણ એ ચર્ચામાં આયુષ તૂટી શકવાના પક્ષની ઉપપત્તિ કરવા માટે ભીના કપડા અને સૂકા ઘાસને દાખલા અંગ ગ્રંથામાં નથી. તત્ત્વાર્થીના ભાષ્યમાં એ જ ચર્ચાને પ્રસગે એ બને દાખલા અપાયેલા છે, જે યેાગસૂત્રના ભાષ્યમાં પણ છે. આ દાખલામાં ખૂબી એ છે કે, અંતે ભાષ્યનું શાબ્દિક સાદૃશ્ય પણ ધણું છે. અહીં એક વિશેષતા છે અને તે એ કે, યોગસૂત્રના ભાષ્યમાં નહિ એવા ગણિતવિષયક ત્રીજો દાખલા તત્ત્વા સૂત્રના ભાષ્યમાં છે. અને ભાષ્યને પાઠ ક્રમશઃ આ પ્રમાણે છેઃ
१५
તત્ત્વાથ સૂત્ર
शेषा मनुष्यास्तिर्यग्योनिजाः सोपक्रमा निरुपक्रमाश्चा
પવાયુષ ડનપવ યુથ મન્તિ । . . . અવવર્તન શીઘ્રમન્તમુદૂતાં
...
મોપમોઃ ૩પ બોડપવતનનિમિત્તમ્ । . . . સંતગુતૃળાशिदहनवत् । यथा हि संहतस्य शुष्कस्यापि तृणराशेरवयवशः क्रमेण दह्यमानस्य चिरेण दाहो भवति तस्यैव शिथिलप्रकीर्णापचितस्य
सर्वतो युगपदादीपितस्य
6.
Jain Education International
.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
