Book Title: Agam 43 Mool 04 Uttaradhyayan Sutra Part 01
Author(s): Bhadrankarsuri
Publisher: Bhuvan Bhadrankar Sahitya Prachar Kendra
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005335/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thI utarAkhyo na rAtrI. biga-1 pu. gurudeva zrImada vijayalampiriarajI ma. nI. paMdaramI puNyatithi nimita ema beTa. che. AcArya bIjA jayavamatuM karIe to Ama Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthApanA-vIra saM. rapa00: gurudeva-sUripadArpaNa dina mA. su. 5 ApanA lAbhanI vAta che mATe jada baMdha, kupA, je avazya vAMco... turata meLave.. * jemA mananIya lekha, vArtAo ane zAsanasamAcAro. * "labdhi kRpA dara mAsanI pAMca tArIkhanA pragaTa thAya che. dara ake zrIyut "rAhInuM taA navuM stavana. kAvyakuMjamAM vividha kAvyakAronI kAvyaprasAdI. AbAla-vRddha saune saMtoSe evA navatara vAMcana vibhAgo. Ajeja rUA. 11-00 bharI be varSanuM lavAjama mokalI Ape. * hindI gujarAtI ane bhASAmAM pragaTa thAya che. * yAda rahe ke, "labdhi kRpA e kaI dhaMdhAdArI mAsika nathI. niHsvArthapaNe zAsanasevA e ja tenuM dhyeya che. eka gAmegAma enA nisvArtha zAsana premI ejanTonI noMdhaNI cAlu che. vadhu ne vadhu grAhako banAvI A zubha kAryane vegavaMta banAvaze. vizeSa vigata mATe nIcenA saranAme patravyavahAra karavA vinaMti zrI labdhi kRpA kAryAlaya (1) C/o. zrI jayaMtakumAra rAhI (mAnada taMtrI) The. zrIpAla phaleTa naM. 4, 10chAyA sAsAyaTI, cembara nAkA, muMbaI-1. (phAna-para6lpa8) (2) Co. vI. vI. verA (mAnada saMpAdaka) che. 60. kRSNappA nAyakana Tenka sTrITa, pahele mALe, tIrUpallI sTrITa, makAsa-1. phina-pI. pI.36407) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ wtAnA ja * zrI uttarAdhyayana sUtrano mahimA kA je kharekhara Asanna siddhivAlA, ratnatrayInA ArAdhaka ane graMthi-bhedavALI bhavyAtmAo che, te A chatrIza adhyayanone bhaNe che. je abhavya ane graMthine bheTa nahiM karanAra che, te anaMta saMsArI chete saMkilaSTa karmavALAe zrI uttarAdhyayana sUtranA paThanamAM abhavya-agya che. vigharahita je AmAnA AraMbhela A uttarAdhyayane mahAmuzkelIe samApta thAya che, te bhavya AtmA A uttarAdhyayanone meLave che. A pramANe pUrva RSio kahe che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ @6====06 (c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c) ( zrI vijayabhuvanatilakasUrIzvara jaina graMthamAlA mane ja ke ja, , - - - - =9== = labdhi-bhuvanatilakasUrIzvara sadagurUbhya namaH thI uttarAdhyayana sutra | bhAga - 1 ===9Na cha--= (saM. chAyA gujarAtI bhAvArtha sAthe) ==(r) = =9 -: bhAvAnuvAdaka :- pUjyapAd gacchAdhipati pU. AcAryadeveza zrImadvijayabhuvanatilakasUrIzvarajI ma. nA. paTTadhara pU. A. deva zrImadvijayabhadrakarasUrIzvarajI ma. (c) = ==== (c)(c)===(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c) =9 9 ==9 @== - sahAyako - 5. A. deva zrImadvijayabhadrakarasUrIzvarajI mahArAjanA sadupadezathI zrI jaina ve. mU pU. saMgha chANuM kRtajJAnapipAsu mahAnubhAvo rANIbenUra zrI jaina ve. mU. pU. saMgha bIjApura zrI jaina che. mU. 5. saMgha cikamaMgalura =(c)(c)==9R== Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : prakAzaka-prAptisthAna : [ sUcanAbhuvana-bhadrakara sAhitya pracAra kendra | prakAzaka sthaLe rUA. 1-pa ne vI. vI. verA | sTApa mekalavAthI pustaka 60, kRSNappA nAyakana sTrITa, | bheTa maLaze. madrAsa-00 001. vI. saM. : 2502 vi. saM. : 2032 labdhi saM. : 15 - ka - prAkhristhAna - labdhi-bhumI sAhitya sadana , libdhi prinTarsa A mu. chANI = | dhajAgarAvALI zerI, kaNabIvADa, ji. vaDedarA, (gujarAta) | bhAvanagara, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnavaMtA sahAyako 3000) zrI chANI jaina saMgha 1000) zrI khIjApura zve. mU. jaina saMgha 1000) zrI cikamaMgalura zve. mU. jaina saMdha cikamaMgalura chANI bIjApura 501) zA. bAlacandajI C/0. ratanacandajI DAyAjI rANIvennura 201) zA. sokalacandajI genamalajI 101 ) zA. panAlAlajI bhamaralAlajI 101) zA. cunIlAlajI prakAzakumAra 141) zA. panAlAlajI kesarImalajI 201) zA. punamacandajI cunilAlajI 101 ) zA. zrI apsarA TeksaTAIlsa 101 ) zA. zrI mIlana TeksaTAIlsa 101 ) zA. thAnamalajI cukarAjajI 101) zA. rupacandajI hindumalajI 101) zA. rAIcandajI hukamIcandajI 101 ) zA. mohanalAlajI ratanacandajI Jain Educationa International " For Personal and Private Use Only "" 33 27 29 39 "" " ukata mahAnubhAvee A pustaka prakAzanamAM lAbha laI zrutajJAnanI apUrva bhakita bajAvI che. jethI teete dhanyavAda ApIe chIkhe " --aaza Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vi Sa cA nukra maNi ke -- - 1 40 48 55 77 19 ... ha9. viSaya zrI vinayakRta adhyayana-1 zrI parISahAyanazrI caturaMgIya adhyayana-3 .. zrI pramAdApramAdAdhyayana-4 ... zrI akAmamaraNIyAdhyayana-pa .. zrI kSullakanigranthIyAdhyayanazrI urabrIyAdhyayana-7 zrI kapilIyAdhyayana-8 zrI nemipravrayodhyayana-9 :. zrI dhrumapatrakAdhyayana-10 zrI bahuzrutapUjAdhyayana-11 .* zrI harikezIyAdhyayana-12 * * zrI citrasaMbhUtAdhyayana-13 ... zrI ISakArIyAdhyayana-14 ..... . zrI sabhikSu adhyayana-15 ... zrI brahmacarya samAdhisthAnAdhyayana-16 zrI pApazramayAdhyana-17 ... " zrI saMyatA dhyayana-18 ... zrI mRgAputrIyAdhyayana-19 ... 120 134 148 173, 190 216 246 255 277 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM prakAzakIya nivedana chaMcha chachachachachachachachachachachachacha4 Aje ApanI samakSa "zrI uttarAdhyayana sUtra bhA. 1' (18, adhyayana) punarAvRttirUpe prakAzita karatAM atIya harSa thAya che. AjathI lagabhaga 10-12 varSa pahelAM amoe zrI uttarAdhyayana sUtrane be bhAga rUpe saM. chAyA gujarAtI bhAvArtha, sAthe 36 adhyayanathI saMpUrNa graMtha prakAzita karyo hato. sAdhu-sAdhvIone abhyAsa mATe A graMtha eTale upayogI banI gayo ke tenI nakala (eka hajAra) thoDA ja samayamAM khalAsa thaI gaI te paNa sAdhu-sAdhvIonI mAMgaNI eTalI badhI AvI ke jenA mATe jaladI bIjI AvRtti prakAzita karavAnI pharaja thaI paDI. A graMtha bukAkAre hovAthI vihAramAM paNa UMcakavA mATe ghaNuM sugamatA rahe che.......... ghaNA sAdhu AdinI paNa AvI ja rIte Avazyaka kriyAnAM sUtrone paNa bhAvArtha sAthe buka prakAzita karonI vinaMti AvI che. jene avasare sthAna ApavAnuM saMsthA vicArI rahI che....... Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 6 ) amArI saMsthAnA sadA utkarSane cAhatA parame pakArI bhadraprakRti parama pUjya AcArya deva zrImadavijayabhadra karasUrIdharajI mahArAja zrIe paNa A graMthanA banne bhAgAne pharIthI joI te sudhArA vadhAre karI Apela che. jethI teozrInA upakAranA zA varNana karIye...tee zrInI amI diSTa sadaiva saMsthA para vatI rahe, eja vanA sAthe aja karIye chIe......... pustaka prakAzana Adi kAryAMmAM sahayega anAra pUrva panyAsajI mahArAja puNyavijayajIgaNivarane paNa kema vIsarAya...teozrI sasthAnAM prakAzane pratye. AtmikabhAve suMdara sahakAra ApatA ja rahe che, teozrIne paNa vaMdanA karI AnaMda anubhavIye chIe... pustaka prakAzanamAM Arthika sahayeAgadAtA zrutapremI mahAnubhAve tathA zrutadharmarasIka saMghanI sa` ne Mdha letAM temanI zrutadhamaprati bhaktinI anumedanA karI AbhAra mAnIe chIe. je AvI rIte sabhyajJAnanI bhakti karatA rahI AtmAnI sAcI lakSmI kaivalyalakSmIne prApta kare pustakane jaldI zuddha ane svaccha rIte prakAzana karavAmAM zra labdhi prinTasa nI sevA A take kema bhUlAya. temanI mahenata vagara AvuM suMdara prakAzana na ja thAtuM....... aMtamAM sUtranA adhikArI sAdhu-sAdhvI ae adhyayanAne bhaNI bhaNAvI kanirA karI AtmakalyANa sAdhe, eja zubha prArthanA... Jain Educationa International For Personal and Private Use Only prakAzaka Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sasAranI sapATI upara chava anAdikALathI vividha svAMge| sane 33 nATakIyAnI jema nATaka karI rahyo che. kuma sUtradhAra che. jIvane te Adeza-IsArA karIne nAnAvidha nAca nacAvI rahyo che. pUrva upAdhyAya mahArAja zrI vItarAgadevanI stavanA karatAM muktakaMThe lalakAre che kekama nacAve timahI nAcata. anAdine nATAraMbha sauMsAranI ragabhUmi upara satata cAlyA kare che A jIva prabala puNyanA pratApe mAnavajanmane meLave che ane temAMya nAca teA nAcavA ja paDe che. mAnavanI buddhi jarA svastha thAya, zAztrAdhyayana ke zravaNathI buddhimAM saMskAra siMcAya ane svabhAvane dekhI parabhAvane parityAga karIne svaramaNatA meLave, te jIvane karmAnita nAca e thAya che ane bAhya raMga uDI jAya che. AthI te aMtamu kha bane che ane abhya taranA utthAnamAM DokIyuM kare che. pachI teAkagunhegAranI jema lAcAra bane che. katA jaMga tAtAM jIvAtmA karmo upara vijaya meLave che sAcA vijetA mane che. 66 prAk - vacana prANI mAtrane saMsAranivAsa e paravazatAne--parAkASThAtA dArUNa pAza che. saMsArane zAstrakAra mahArAntae sAgaranI, dAvAnaLanI ane kedakhAnAnI upamAo ape che, tema ja prANIone e bhayaMkara sthAnamAMthI mukta thavAnI preraNA Ape che. teozrI sasAranA dArUNa duHkha Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) dAvAnaLathI baLelA jIvone pUrNa zalatAbharyuM je kaI sthAna hoya, te te acala ane avyAbAdha ekamekSa ja che-ema pokArI pokArIne pradarzita kare che : saMsArasAgaramAM bUDatA prANIone taravAnuM sthira ane zAzvata sthala, mukti ja che-eya nizcita vidita kare che. saMsAra rUpI kedakhAnAmA-parataMtra dehamAM mAtra duHkha, duHkha ane duHkhane ja anubhavatA ane mAtra sukha, sukha ane sukhamaya sthAna mekSa ja che-evuM pratipAdana kare che. mAnavajanma meLavyo ane sAthe sAthe janma paNa jainadharmanA gharamAM puNyaprabhAve thayo. vaLI zrI jinazAsananI oLakha thaI, tema ja te pratye avicala zraddhA janmI ane pApasthAnakone parityAga karIne vratadhArI banavAnI subhAvanA-latA vikasI. vratagrahaNa karyA pachI saMyamI jIvanane puSTa karavAnuM, saMyamI jIvanane sArthaka banAvavAnuM ane saMyamI jIvananI ucca kakSAe pahoMcavAnuM rasAyaNa kahe ke prabala avalaMbana kaho te te svAdhyAya ja che. mAnavone jIvavA mATe jema pANI, prakAza ane pavananI AvazyakatA rahe che, tema saMsAratyAgI sayama-- dharane saMyamajIvanane jIvaMta ane manane ujajavala rAkhavA mATe AhAra kaho ke jaDIbuTTI kahe, te te AtmakalyANa sAdhanAra zrI vItarAgadevanI vANathI otapreta suzAstrone svAdhyAya ja AdhAra che. eka ukti che ke-"svAdhyAyIno cati jema vastra vagarane mAnava nagnATI jevo kahevAya che, tema svAdhyAyavihuNe yati-saMyamI paNa saMyamajIvanane badatara banAvI de che, patananA paMthe paravare che. IndrimAnA caMcala turaMganI lagAma, manamarkaTane vecchAnukUla vartAvavAnI zabalA, vacanabaLane niravadya ane puNya rUpa siddha banAvavAnuM yaMtra ane kAyAnI kaMpanIne bharacaka naphe meLavavAnI suMdara sIjhana je koI hoya, to zAstrakAre svAdhyAyane ja uttama ane anupama upAya rUpe darzAve che. manane kAMIne kAMI manana joIe chIe. pachI bhale ene Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ durbhAvanAnuM medAna maLe ke subhAvanAnuM suradrama maLe. mana durbhAvanAnA dudata dAvAnalamAM dagdha bane, eTale enI AjJAvatI pAMceya Indri kUdAkUda karI mUke che. vAsanAnA virATa vanamAM pAMceya Indriyo chuTI thayA pachI tevIza viSayonA vivaramAM te vilakSyA kare che. A te tephAna evuM jAme che ke-tene kAbu to dUra rahyo, paNa tenAthI jIva herAna-parezAna thaIne "pati na " athavA narakanI azucimAM jIva bIcAre sIdhe gabaDI ja paDe che. A jIvAtmAne je uvIkaraNa karavuM hoya, manane svavaza rAkhavuM hAya, pAMceya IndithI pedA thatI vAsanAne bALIne khAkha banAvavI hoya, te pratidina manane svAdhyAya-sudhAnA pAnathI tarabatara-taraboLa rAkhavuM e ja ucita che. zAstromAM pUrva maharSionA Ayu moDo varSonAM darzAvyAM che. rAjAo-mahArAjAo rAjyane tRNanI jema asAra samajIne tyAga karatA hatA, dhanADhayo aDhaLaka Rddhi-siddhine baLatA gharanI jema tyAga karIne saMyama-paMthanA pravAsI banatA hatA, ane svamAnelI sarva vyAhajanaka vastuone tarachoDIne ninya banatA hatA e Aje varSo paryata saMyamanuM zuddha pAlana karatA hatA. eTale dIrghakAla teonA pariNAmanI vizuddhi, mananI daDhatA ane bhAvollAsanI pavitratA mAtra svAdhyAya ja TakAvI rAkhato hato,-ema zAstrAbhyAsanA anubhavathI spaSTa jaNAya che. saMsAra taravAnI bhAvanAvALA bhavya jIvoe svAdhyAyane rasa lakhalUTa luMTavo ja joIe. atUTa bhAvanAthI saMyamasthirIkaraNa karavA mATe svAdhyAya-sudhAsAgaramAM magna-lIna rahevuM ja joIe. jema navaparaNita tarUNane navavadhUnuM saundarya -lAvaNya-vacanavilAsa rUpa ane raMga pratikSaNa cittabhUmi upara smaraNa thayA ja kare che, tema saMyama pALanAra pavitra tyAgI puruSanA hRdayapaTa upara zAstra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ). svAdhyAya, tenA viSayo, tenuM pariNAma ane ciMtvana pratikSaNa ramatuM rahevuM ja joIe. pariNAme te saMyamI niraticAra saMyamanuM pavitra pAlana karIne, karmavanane bALIne ane mekSAspadane jaladI meLavIne, AtyaMtika ane ekAMtika sukhano zAzvata bhokatA bane che. zrI sarvajJa bhagavaMtoe nirmala kevalajJAna dvArA vizvabharanA jaMtuone satya, paripUrNa ane anaMta jJAna darzAvyuM che, tema ja te jJAna zrI gaNadhara bhagavaMtoe svasmRtimAM aMkita karIne sUtra-Agama rUpe guMcyuM che. carama tIrthapati zrI mahAvIra bhagavAnanuM agAdha jJAna Aje je AgamomAM maLe che, te zrI gaNadhara bhagavAnoe parama kRpAthI zAstromAM yojeluM te ja che. zrI vItarAgadevanuM jJAna je koI paNa AgamamAM guMtheluM hoya, te sarva svAdhyAya yogya ja che. te jJAnanuM ciMtvana ane parizIlana AtmAne sthira-svabhAvI banAve ja che. AtmAnuM sAcuM darzana karAvavAne e samartha ja hoya che. sarva jIvone saralatAthI svAdhyAya gya ane rasabharapUra tema ja vairAgya, adhyAtma tathA tyAgathI taraboLa vartamAnakALamAM "zrI uttarAdhyayanasUtra" ghaNuM ja pracalita ane prasiddha che. zrI vIra bhagavaMtanA pavitra zAsanamAM navadIkSita saMyamIne jIvananI sthiratA, dRDhatA tathA rasamayatA athe zrI uttarAdhyayanasUtra ja prathama bhaNAvavAmAM AvatuM hatuM sUtradhyayananA nimittane meLavIne bhavyAtmAo aNIzuddha cAritranuM pAlana karI svazuddhi meLavatA hatA. zrI vIra prabhunI aMtima vANI rUpa A chatrIza adhyayanathI zobhita zrI uttarAdhyayanasUtra anekone svAdhyAyathI upakArajanaka banI rahyuM che. pratyeka adhyayanomAM AdhyAtmika jIvananI rasadhAra samA rasika ane badhotpAdaka aneka viSayonuM vizada vivecana che. mUla prAkRta bhASAmAM saMkalita che ane e satra upara aneka mahApuruSanI vidrogya aneka TIkAo racAyelI che. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 11 ). temAM vAdivetAla pU0 zrI zAntisUrijI mahArAjanI TIkA to sarvazreSTha sarva darzanenA jJAnanI sAthe jainadarzananuM daTIkaraNa karavA mATe amodya zastra jevI che. Ama te A grantha kathAnugamAM praviSTa che, paraMtu aneka rasabharyA viSayonI vANuM te pIrasI jAya che, e to enA adhyayanazIlone vidita ja che. "sAja samo to naOi" zrI jainazAsanamAM svAdhyAyane tapa kahyo che. svAdhyAya samAna anya tapa nathI. temAMya zrI uttarAdhyayanasUtrano svAdhyAya sarva mukhya che. tapta thayelA prANIgaNane A svAdhyAya zItala caMdana jevo anupama che. sarvArthasiddha vimAnane devone sAgaropamone kALa tattva-dravyAnuyeganA svAdhyAyamAM vyatIta thAya che. e devonuM sukha paNa sarvadevAdhikatama kaheluM che. enuM kAraNa svAdhyAyarasAnaMdanuM ja che. A granthane vartamAnamAMya AmAthI ane khapI sAdhu-sAdhvI mahArAje jIvanasAthI jevo mAnIne tene svAdhyAyamAM upayoga karI rahyA che. mUla granthane ja svAdhyAya tarIke karatAM arthavihInatA joIe tevo rasa nathI janmAvatI. e hetune lakSyamAM rAkhIne sArtha-mUla zrI uttarAdhyayanasUtra chapAvavAno zubhAzaya pedA thaye ane e svana, A grantha prathama bhAga tarIke pragaTa thatAM AkAra laI rahyuM che ema kema na manAya ? A svAdhyAya-ucita sArtha-mUla zrI uttarAdhyayanamUtra pragaTa thaI rahyuM che. AzA che ke-svAdhyAyarasika puNyAtmAo ene svAdhyAyamAM artha-jJAna sAthe upayoga karaze ane prakRti pravAsane sArthaka banAvaze ja. zAsanarakSaka, risArvabhauma, kavikulakirITa, pUra AcArya deva zrImad vijayalabdhisUrIzvarajI mahArAjAe, -vRddhAvasthAmAM pratidina AtmAne zama-prazama-zAnta-rasamAM taraboLa banAvavA mATe A ja zrI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) uttarAdhyayanasUtrane sva-svAdhyAyanu eka mukhya aMga banAvyuM hatuM, eTaluM ja nahi paNa A mUla sUtrane kaMThastha karyuM hatu ane divasa ke rAtrinA vibhAra vedanAvazanA avasare teozrIe peAtAnA AtmAne A ja sUtranA raTaNathI sthira prazAnta rAkhyA hatA,-ema anubhavasiddho jaNAvI rahyA che. eTale A granthanuM zubhAbhidhAna jyAre mukhathI nIkaLe che, tyAre e pUnyapuruSanuM smaraNa sahaja ja thaI Ave che. A granthane anuvAda gurjaragirAmAM pUrva paMnyAsajI zrI bhadra kara vijayajI gaNivare karyA che. teozrIe A granthanI zuddhi ane saralatA mATe khUba ja lakSya rAkhavA uparAnta vAcakeAne te samajavAmAM kilaSTatAnI najare tenI khAsa kALajI rAkhela che. A granthanI prastAvanA jo ke ahIM saMpUrNa thAya che, parantu anya ja evA che ke-enI prastAvanA mATe seAnA upara DhALa caDhA vavA jevuM che, chatAM paNa ziSTAcAra sacavAya e hetuthI TUMku graMthamedhana karavAmAM AvyuM che. A granthamudraNamAM je mahAzayAe jJAnabhakti arthe sadravyavyaya karIne peAtAnI udAratA dAkhavI che, te anumeAdanA pAtra che. Jain Educationa International atithi. ( prathamAvRttimAMthI ) For Personal and Private Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ azuddha AnupUrvI pADa AyAryA saMsarga yujAnd pasAya * zuddhi patra * zuddha AnupUrvI paDi AcAryAdi sasarga puJjyAd pasArya kuTukaH prAJjali grahaNa paNa cchannammi na syAt 15 vidhyApayet 15 12 13 kuTuka pAjjali grahaNaSaNA chinnAmmi tasyAt vidhyApayet pardA praNaSTa 15 nahIM pranaSTa pavAI paghAI 57 mRddhaH dhama dharma 61 gAmaDA gussayaM gADA NussuyaM ekarAtri mRSAvAdI zatAyuSi unmajjA paMDi ekarAtri mRSAvAdo zapAyuSi janmajjA paMDisa 78 81 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ azu mAvaM sakkI rAjarSi "" namIrAjarSi 39 medAM rAjarSi " 17 rAjarSi * ceu aharisahe ahaM bahumsu hari vIAI ghUjA hanyatha vayati karIjo bhrAtaro vipakA Jain Educationa International zu bhAvaM sakko rAjarSi " namirAjarSi 12 bhedAM rAjarSi 97 77 rAjarSiH rAjarSi "" 14 cau ahassire aha bahussue iri bIAI dhUyA hantha vayaMti karIe bhrAMtarau vipAka Xiao 88 ~ 88 100 103 105 106 75 107 109 111 112 114 117 123 135 137 140 148 153 157 160 168 168 175 176 For Personal and Private Use Only paMkita 8 4 22 8 15 20 20 8 19 19 13 10 20 11 8 4 12 17 ra 8 3 7 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 azuddha zuddha pRSTha pakita 177 179 hato risotarasa jJAtAyazca yA 184 189 186 ssiI tassa jJAtayazca haTha hato vaimAnika tassa saMjamaM raI vamAnika 188 tassA saMjabha 188 16 19ra hir 199 201 205 209 va, ga, bhikSamANA hava, pratisrota kini jiidie agRha rAma niggathassa dharbhAd sathava bhikSamANA: iva, pratikhoto kiJcit jiiMdie agRho roma nigyaM yassa 225 225 230 233 dharmAd 237 240 kiDU saMthavaM kiDaM vimUsaM 241 242 saMstava 243 vibhUsa saMsta sthAni DavajjhAehiM pAdhyAyaH sthAnAni TavajjhAehi pAdhyAyaH 247 247 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ azuddha TapAdhyAyAnAM zrUSA bIjAni ekandri apojjati vikRti: AcAya na massIti duA tattas paheSAcca pratikramAti isariaM parizcijja ANaThThA prasAda jyAra ksa tuDagre pakka natarA mahAvaM yAnamAM nigataH miyApute Jain Educationa International zuddha TapAdhyAyAnAM 16 zuzrUSA bIjAni ekendriya apodyati vistRta: AyAya te masmIti duo tatam paraSAca pratikramAbhi issariaM pariccicca aThTha prAsAda jyAre vikalesA tuDage pakva maiM tA: mahAvanaM dhyAnamAM Yes 248 248 248 248 249 2para 2para 257 257 259 265 266 208 203 274 178 178 181 196 197 198 paMkita For Personal and Private Use Only 7 10 15 18 15 1 19 13 12 17 18 20 18 15 2 22 15 19 1 19 4 "" 204 nirmata: 208 miyAputre 211 sUcanAH-zuddhipatrakanI zuddhie sudhArIne pachI ja gAthAo vAMcavI. 16 5 12 16 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vartamAnazAsananAyaka zrImanmahAvIrAya namaH sUri Atma-kamala-labdhi-bhuvanatilaka sadgurubhyo namaH zrI. uttarAdhyayanasUtra mUla-gAthA, saMskRta-chAyA, gujarAtI-bhAvArtha sahita zrI vinayazrutaadhyayana-1 saMjogA vippamukkassa, aNagArassa bhikkhuNo / viNaya pAukarissAmi, ANupuci suNeha me // 1 // saMyogAd vipramuktasya, anagArasya bhikSoH / vinaya prAduSkariSyAmi, AnupUrvI zRNuta me // 1 // dravya bhAvasaMgathI sarvathA rahita ane dravya bhAva gharathI rahita evA sAdhunA vinayane pragaTa karIza. kamasara mArA taraphathI kahevAtA vinayane tame sAMbhaLo ! (1) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtrA ANANiddesakare, gurunnmuvvaaykaare| iMgiyAgArasaMpaNNe, se viNIe tti vuccai // 2 // AjJA nirdezakaraH, gurUNAmupapAtakArakaH / iGgitAkArasampannaH, sa vinIta ityucyate // 2 // AcArya vigerenI AjJAnuM pAlana karanArA, gurunI pAse rahenArA, AMkhano IzAre Adi, dizAnuM avalokana Adi AkArarUpa ceSTAnA jJAtA je ziSya Adi hoya che. tene tIrtha 2 mAhi vinIta 4 cha. (2) ANA'Nidesakare, guruunnmnnuvvaaykaare| paDiNIe asaMbuddhe, aviNIe tti vuccai // 3 // AjJA'nirdezakaro, gurUNAmanupapAtakArakaH / pratyanIko'saMbuddhaH, avinIta ityucyate // 3 // gurunI AjJAnuM pAlana nahI karanArA, guranI pAse nahIM rahenArA, guruthI sadA pratikUla vartanArA, tatvanA ajJAtA, je ziSyAdi hoya che. tene tIrthakara Adi, avinIta cha. (3) jahA suNI pUikaNNI, nikkasijjai svyso| evaM dussIla paDiNIe muharI nikkasijjai // 4 // yathA zunI pUtikarNI, niSkAsyate srvtH| evaM duHzIlaH pratyanIkaH, mukharI niSkAsyate // 4 // jema saDelA kAnevALI kutarI saghaLA sthAnethI hAMkI vAmAM Ave che. tema zIta, pratisavI, pAyAsa, avinIta zikhyAdi kula-gaNu-saMgha vi. mAMthI bahiSkRta 42vAmAM mAve cha. (4) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . vinayazrutAdhyayana-1 [3] kaNakuMDaga caitANa, viTTha bhuMjai suuyro| evaM sIla caittANa, dussIle ramai mie // 5 // kaNakuNDaka tyaktvA khalu, viSTAM bhuGkte skrH| . evaM zIla tyaktvA khalu, duHzIle ramate mRgaH // 5 // jema bhuMDa, cekhA vi. nA uttama bhejanathI bharapUra thALane choDI viSTA khAya che tema avinIta, zIlane choDI durazIlamAM rame che. jema gItapremI haraNa zikArIno zikAra thAya che tema A avinIta, adhogatine nahIM jete avivaDI yA rAyAnu sevana 3re che. (5) suNiyA'bhAva sANassa, sUyarassa narassa ya / viNae Thavijja appANaM, icchaMto hiyamappaNo / / 6 // zrutvA'bhAva zUnyAH, skarasya narasya ca / vinaye sthApayed AtmAna', icchan hitamAtmanaH // 6 // kutarI, sUkararUpa daSTAMta ane dASTratikarUpa avinIta ziSyanA sarvathI hAMkI kADhavArUpa azobhana dazAne sAMbhaLI, sarvathA hiteSI ziSya, potAnA AtmAne vinayadharmamAM sthApita 42 se. (1) tamhA viNayamesijjA, sIla paaddlmejjo| buddhaputte niyAgaTThI na, nikasijjai kaNhuI // 7 // tasmAd vinayameSayet, zIla pratilabheta bataH / buddhaputro niyAgArthI na, niSkAsyate. kutazcit // 7 // tethI vinayadharmanuM pAlana karavuM. jethI zIladharmanI prApti thAya che. A zIlavALe, AcArya vi. ne putra je-gurukRpApAtra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [4] zrI uttarAdhyayanasUtrA banelo, mokSAthI vinIta, gacchAdithI bahiSkRta banatuM nathI. paraMtu sarvatra bhuNya 4 42rAya che. (7) nisaMte siyA'muharI, buddhANa aMtie syaa| aTThajuttANi sikkhijjA, niraTThANi u vajjae // 8 // nizAntaH syAt amukharaH buddhAnAma antike sadA / artha yuktAni zikSeta nirarthAni tu varjayet // 8 // upazAnta banI priyabhASI banavuM joIe, AyAryAdinI pAsethI sUtra-artharUpa jinAgamane abhyAsa kare joIe. nirarthaka-anya zAstrane abhyAsa na karavuM joIe, jethI vinayanI sAdhanA thAya che. (8) aNusAsio na kuSpijjA. khaMti sevija paMDie / khuDDehiM saha saMsagga, hAsa kIDaM ca vajae / / 9 / / anuziSTo na kupyet , kSAnti seveta paNDitaH / kSudraiH saha saMsarga, hAsa krIDAM ca varjayet // 9 // guruo dvArA kaThora vacanathI paNa zikSA meLavanAre, zikSA ApanArA upara ke na kare joIe. paNa buddhimAne te sahana karavAM, svacchaMdI-sudra, sAdhuonI sebata choDavI. tathA hAsya-kaDAno tyAga kare, jethI zikSaNanI sAdhanA sapAya che. (6) mA ya caNDAliya' kAsI, bahuyaM mA ya Alave / kAleNa ya ahijittA, tao jhAija egao // 10 // mA ca caNDAlIka kArSIda , bahuka mA ca Alapet / kAlena cAdhItya, tato dhyAyet ekakaH // 10 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinayazrutAdhyayana-1 [5] he ziSya! tame dha vi. thI belAyelA asatyavacanane kadI paNa chupAve nahI! paraMtu yathAkAla, adhyayana karI, zuddha pradezamAM ekalA, dhyAna-ciMtana kare ! A pramANe kartavyanI vidhi, akartavyano niSedha kahela che. (10) Ahana caNDAliya kaTu, na nihuvija kyaaivi| . kaDa' kaDetti bhAsejA, akaDa nA kaDetti ya // 11 // kadAcit caNDAlIka kRtvA, na nihanuvIta kdaacidpi| kRta kRtamiti bhASeta, akRta no kRtamiti ca // 11 // kadAca koI vi. thI belAyelA asatyavacanane kadI paNa chupAve nahI ! huM jUThuM nathI be ema na bole ! juThuM be chuM ema bele ! asatya na bolyA hoya to huM juThuM bolyo chuM ema na le. (11) . mA galiyasseva kasa, vayaNamicche puNo puNo kasa va daDumAinne, pAvarga parivajjae // 12 // mA galyazva iva kazAM, vacanam icchet punaH punaH / kazAm iva dRSTvA AkIrNaH pApaka parivarjayet // 12 / / jema avinIta ghoDe, cAbukanA prahAra sivAya pravRtti ke nivRtti karatuM nathI, tema suziSya pravRtti nivRttinI bAbatamAM vAraMvAra guruvacananI apekSA nahIM karavI. jema jAtavAna ghoDe cAbukane jotAMveMta avinayane choDe che tema vinIta ziSya, gurunA AkAra joI pAparUpa anuSThAna cheDI devuM. (12) aNAsavA thUlavayA kusIlA, mipi caNDa pakaraNti sIsA / cittANuyA lahu dakkhovaveyA, pasAyae te hu duraasyNpi||13|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [6] zrI uttarAdhyayana sUtrArtha anAzravAH sthUlavacasaH kuzIlAH mRdumapi caNDa' prakurvanti ziSyAH / cittAnugA laghu dAkSyopapetAH, prasAda yeyuH te hu durAzayamapi | 13 | guruvacanane nahIM mAnanArA, vicAryA vagara khelanArA svacchAcArI ziSyA, zAnta gurune kApavALA banAve che. gurunI AjJAmAM rahelA gurunI samAdhine cAhanArA hAIcatura hAI vilaMba vagara kArya karanArA ziSyAe kApavALA gurune pazu prasanna-zAnta 42vA lehaye. (13) nApuTTho vAgare kiMci, puTTho vA nAliyAM ve| kohaM asacaM kuvvijjA, dhArijjA piyamappiyaM // 14 // nASTI vyAgRNIyAt kiMcit pRSTovA nAlIka' vadet / krodham asatya kurvIta, dhArayeta priyamapriyam // 14 // gurunA pUchyA sIvAya kAMI khele nahIM. guru pUche te jUThThuM bele nahIM, pedA thayela kradhane dabAvI devA joie. niMdA ke stutivANA vayanabhAM rAga-dveSa na vo hame. (14) appA caiva dameyaco, appA hu khalu duddamo / appA danto sahI hoi, assi loe pasttha ya // 15 // AtmA eva damitavyaH AtmA huM khalu durdamaH / AtmA dAntaH sukhI bhavati, asmin loke paratra ca ||12|| AtmAnA-mananA rAga-dveSanA tyAgapUrvaka vijaya karavA bheDo prema Atmavizya huNDarache, manovikretA, parasoumAM subhI thAya che. (15) mAM, vara me appA daMtA, saMjameNa taveNa ya / mAha' parehiM dammaM to, baMdhaNehiM vahehi ya ||16|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinayazrutAdhyayana-1. [7] . ghara meM AtmA dAntaH saMyamena tapasA c| ... mA'ha parairda mita: bandhanaiH vadhaizca // 16 // saMyama, tapa dvArA mAre zarIra, manane vijaya karavo sarva zreSTha che. tema karavAthI huM bIjAo dvArA baMdhana, vadhethI humata na manI za. (11) paDiNIyaM ca buddhANa, vAyA aduva kammuNA / AvI vA jai vA rahasse, neva kujA kayAi vi // 17 // pratyanIka ca buddhAnAM, vAcA athavA karmaNA / AvirvA yadi vA rahasi, naiva kuryAt kdaacidpi|||17|| vacanathI ke karmathI jana samakSa ke ekAMtamAM kadI paNuM AcArya vi.nA prati pratikUla karaNa nahIM karavI joIe. (17) na pakkhao na purao, neva kiccANa piTThao / na muMje UruNA Uru, sayaNe no paDissuNe // 18 // na pakSatI na purato, naiva kRtyAnAM pRSThataH / / na yujjAdU UruNA Uru, zayane no pratizRNuyAt // 18 // vaMdanIya guru Adi prati paDakhe, AgaLa ke pAchaLa, sAthaLathI sAthaLa lagADIne na besavuM joIe. zayanAsanamAM sutAM ke beThAM javAba na ApavuM joIe. (18) neva palhatthiya kujjA, pakvapiMDa ca saMjae / pAe pasArie vAvi, na ciThe guruNatie // 19 // naiva paryastikAM kuryAt , pakSapiNDa ca saMyataH / pAdau pasAyaM vApi, na tiSThed gurUNAmantike // 19 / / .. sAdhu, guru mAhinA pAse 55 52 5 // na yaDhAve. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [8] zrI uttarAdhyayanasUtrArtha paDakhe, goThaNa vi. para be hAtha na lagAve. paga lAMbA na 42. arthAt vinayapUrva me 22 3 mese. (18) AyariehiM vAhitto, tusiNIo na kayAi vi / pasAyapehI niyAgaTThI, uvaciThe guru sayA // 20 // AcArya vyAhRtaH tRSNIko na kdaacidpi| prasAdaprekSI niyAgArthI, upatiSThet guru sadA // 20 // AcArya vi. jyAre belAve tyAre kadI paNa cupacApa na 2DI, zurunA prasAhana lenaa| . manI, mokSArthI ziSye, ma0eNu vaMdAmi vi. belatA, vinayapUrvaka AcAryAdi gurunI pAse haMmezAM javuM joIe. (20). AlavaMte lavaMte vA, na nisijja kayAi vi| caiUNa AsaNa dhIro, jao jatta paDissuNe // 21 // Alapati lapati vA, na niSIdet kdaacidpi| tyaktvA Asana dhIro, yatA yattat pratizRNuyAt // 21 // jyAre guru, ekavAra anekavAra koI kAma karavAnuM kahe te vakhate kadI paNa besI ke rahevuM, paraMtu Asana choDI buddhimAna-yatnavAna ziSya, gurunuM je kAMI hoya te kArya 42 madhye . (21) AsaNagao na pucchijjA, neva sejjAgao kayAivi / AgammukkuDuo sato, pucchijjA, paMjalI uDI // 22 // Asanagato na pRcchet, naiva zayyAgataH kadAcidapi / AgamyotkuTuka san, pRcchet prAjAlipuTaH / / 22 // - Asana ke zayyAmAM beThAM beThAM ke sutAM sutAM, sUtra vi.ne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinayabhRtAdhyayana-2 [4] prazna na kare. paraMtu gurunI pAse AvIne Asana upara besIne beThA vagara hAtha joDI vinayapUrvaka prazna kara.(2) evaM viNayajuttarasa, sutta atyaM ca tdubhy| pucchamANassa sIsassa, vAgarijja. jahAsuyaM // 23 // evaM vinaya yuktasya, sUtrama artha ca tadubhayam / pRcchataH ziSyasya, gRNIyAt yathAzrutam // 23 // pUrvokta prakArathI vinayavALA, sUtra, artha ke tadubhayane pUchanArA ziSyane guru saMpradAyathI prApta sUtra vi. ne guru mahArAje javAba Apavo joIe. (23) musa parihare mikkhU, na ya ohAraNiM ve| bhAsAdosa' parihare, mAya ca vajjae sayA // 24 // mRSAM parihared bhikSuH, na cAvadhAraNI vadet / bhASAdoSa' pariharet, mAyAM ca varjayet sadA // 24 // sAdhue sarvathA asatyane parihAra kare, nizcayAtmaka bhASA na bolavI, bhASAnA doSane tyAga kare, asatyanA 424bhUta mAyA vi. nu na 429. (24). na lavejja puTTho sAvajja, na niraTTha na mmmy| appaNaTThA paraTThA vA, ubhayassaMtareNa SA // 25 // na lapet pRSTaH sAvadha, na nirartha na marmagam / AtmArtha parArtha vA, ubhayasya antareNa vA // 25 // keI pUche te sAvadha vacana nahIM bolavuM, nirarthaka temaja marmavAcaka vacana na bolavuM tathA pitAnA, paranA ke ubhayanA nimitta prayogana 2 namosa. (25) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [70 . ] zrI uttarAdhyayana sUtrArtha samaresu agAresu, saMdhIsu ya mahApahe / ego egithie saddhi, neva ciTThe na saMlave // 26 // samareSu agAreSu, saMdhiSu ca mahApathe / eka: ekastriyA sArdha, naiva tiSThet na saMlapet // 26 // luhAranI kArDa vi. samasta nIca sthAneAmAM, e gharAnA aMtarALamAM, rAjamAgamAM, ekalA sAdhue, ekalI strInI sAthe ubhA na rahevuM tathA tenI sAthe khelavu' nahIM. (26) jaM me buddhA'NusAsaMti, sIeNa pharuseNa vA / mama lAbho ti pehAe, payao ta paDissuNe // 27 // yanmAM buddhA anuzAsati, zItena paruSeNa vA / mama lAbha iti prekSayA prayatastat pratizRNuyAt ||27|| je mane guru mahArAja, AlhAdaka ke kaThAra vacanathI zikSaNa Ape che, te mArA hitamAMja che. AvI viziSTa buddhi rAkhI prayatnavAna ziSye, te zikSAnA ravIkAra karavA leha me. (27) aNusAsaNamovAyaM, dukkaDassa ya coyaNa / hiyaM taM mannae pano, vessa hoi asAhuNo // 28 // ka anuzAsana maupAya, duSkRtasya ca codanam / hita tat manyate prAjJaH, dveSya bhavati asAdhoH ||28|| kAmala, kaThAra bhASaNayukta, gurunuM zikSAvAkaya, duSkRtanA nivAraNArthe karelI gurunI preraNAne, buddhimAna ziSya, hitakArI tarIke svIkAre che. paNa aniIta ziSya, mahitarI mAne che. ( 28 ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinayazrutAdhyayana-2 [11] hiyaM vigayabhayA buddhA, pharasa pi annusaasnn| vessa taM hAi mUDhANaM, khaMtisohikaraM payaM // 29 // hita vigatabhayA buddhAH, paruSamapi anuzAsanam / dveSya tat bhavati mUDhAlAM, zAntizodhikara padam // 29 // nirbhaya tattvajJAnI zi, gurunA kaThora zikSAvacanane paNa hita karanArUM mAne che. kSamA ane zuddhikAraka, jJAnAdi guNonA sthAnarUpa gurunuM te ja zikSAvacana, avivekI ziSya bhATa SarI mane cha. ( 28) AsaNe ubaciTThijA, aNucce akue thire / appuTThAI niraTThAI, nisIejappakukkue // 30 // Asane upatiSThet anucce akuce sthire| alpotthAyi nirutthAyI, niSIdet alpakaukucyaH // 30 // sarakhA pAyAvALA, nahIM hAlavAvALA, caTacaTa vi. zabda nahIM karatAM evA varSAkAlamAM pATa vi. rUpa tathA RtubaddhakAlamAM pAdapuMchanarUpa AsanathI nIcA AsanamAM besavuM joIe, paraMtu vAraMvAra ke kAraNa vagara na uThavuM. tathA DAtha, 5, bha, vi. nu azubha sayAsana na 42. (30) kAleNa nivakhame bhikkhU , kAleNa ya paDikkame / akAlaM ca vivajjitA, kAle kAlaM samAyare // 31 // kAlena niSkrAmed bhikSuH, kAlena ca pratikrAmet / .. akAla ca vivarNya, kAle kAla mamAcaret // 31 // - sAdhu, kAlamAM gocarI mATe jAya ane pAcho Ave. te-te kiyAnA asamayane cheDI, kAla vakhate te-te kAlamAM athita paDileDa vi. jiyAne 42. (31) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [12] zrI uttarAdhyayanasUtrAtha parivADIe na ciThejA, bhikkhU dattesaNaM cre| paDirUveNa esittA, miyaM kAleNa bhakkhae // 32 // paripATayAM na tiSThet, bhikSuH dattaSaNAM caret / pratirUpeNa eSitvA, mitaM kAlena bhakSayet // 32 // muni, jamatA lokonI paMgatamAM na ubhuM rahe, tathA ciraMtana muninA pratIkarUpa munivezanA dhAraNa karavApUrvaka arthAta grahaNaSaNanuM dhyAna rAkhI, zuddha gecarI lAvI AgamamAM kahela samayAnusAre parimita bhejana kare. (32) nAidUramaNAsanne nanesi ckkhuphaaso| ego ciThejja bhattaheM, laMdhiA taM nAikkame // 33 // nAtidUramanAsanne, nAnyeSAM ckssuHsprshtH| ekastiSThed bhaktArtha, ullaMghya taM nAtikAmet // 33 / / gocarI mATe gayela sAdhu, ghaNe dUra ke ati samipamAM, gRhasthanI najara paDe e rIte na ubho rahe. paraMtu ekale ekAMtamAM ubho rahe. pahelA bhikSA mATe gayela bhikSu jyAM sudhI bahAra na nIkaLe tyAM sudhI bhikSA mATe gRhasthanA gharamAM praveza na kare. (33) nAiucce na nIe vA, nAsaNNe naaiduuro| phAsuyaM parakaDaM piMDaM, paDigAhijja saMjae // 34 // nAtyucce na nIce vA, nAsanne nAtidUrataH / , prAsukaM parakRtaM piNDa, pratigRhNIyAt saMyataH // 34 // gharanI uparanI bhUmi upara caDI, ke bheMyarA vi.mAM rahI, tathA ati najIka ke atidUra rahI, sAdhu nirdoSa tathA gRhastha pitAnA nimitte banAvela AhAra na svIkAre. A grahaNeSaNanI vidhi jANavI. (34) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinayazrutAdhyayana-1 [1] appapANe'ppabIyammi, paDicchannAmmi saMvuDe / samayaM saMjae bhuMje, jayaM aparisADiyaM // 5 // alpaprANe'lpabIje, praticchanne saMvRtte / samakaM saMyato bhujjIta, yatamAno'parizATitam // 35 // sa, sthAvara rahita, upara AcchAdita, cAre bAjuthI sAdaDI, bhIMta vi. thI AvRtti sthAnamAM anya munionI sAthe caba caba Adi avAjane nahIM karate, hAtha ke mukhathI eka paNa annane kaNa nIce na paDe te rIte AhAra kare. A grahaNaSaNanI vidhi jANavI. (35) sukaDetti supakketti, succhinne suhaDe maDe / sunidie sulaTUThetti, sAvajjaM vajae muNI // 36 // sukRtamiti supakvamiti, succhinna suhRtaM mRtam / suniSThitaM sulaSTamiti, sAvadhaM varjayenmuniH // 36 // anna vi. sAruM banAvyuM che, ghebara vi. ghImAM sArI rIte pakavavAmAM AvyA che, zAka vi. sArA sudhAryA che, zAka vi. mAMthI kaDavAza Adi sArI rIte dUra karela che, lADavA vi.mAM sAruM ghI samAvyuM che, sarasa svAdiSTa rasoI banAvI che, AlhAdaka banAvI che, ItyAdi sAvadya vacanane muni, na mAle! (36) ramao paMDie sAsaM. hayaM bhadaM va vAho / bAlaM sammai sAsaMto, galiyassaM va vAhae // 37 // ramate paNDitAna zAsat, hayaM bhadramidha vAhakaH / bAlaM zrAmyati zAsat, galyazvamiva vAhakaH // 37 / / Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [14] zrI uttarAdhyayanasUtrArtha vinIta ziSyAne zikSaNa ApatAM guru khuza thAya che, dA.ta. jema kalyANakArI gheADAnA zikSaka gheADesvAra khuza thAya che. avinIta ziSyane zikSaNa ApatAM guru khinna bane che, dA.ta. jema avinIta gheADAnA zikSaka ghoDesvAra khinna thAya che. (37) khaDDyA me caveDA me, akosA ya vahA ya me / kaklANamaNusAsaMto, pAvadiThitti mannaI ||38|| marUM nA khaDDukA me capeTA me, AkrozAzca vadhAzca me / kalyANamanuzAsataM pApadRSTiriti manyate ||38|| TakAra, thaDa, kaThora vacanA, daMDAnA ghA vi. mane ja guru mahArAja Ape che. Ama avinIta ziSya, hitakArI zikSaNa ApanAra gurune pApa, buddhivALA tarIke mAne che. athavA kuziSya, guruvacanane khaDuka Adi rUpa mAne che. (38) putto me bhAyaNAitti, sAhU kaklANa mannaha / pAvadiTThi u appANaM, sAsaM dAseti manna || 39 // putro me bhrAtA jJAti ritiH, sAdhu kalyANaM manyate / pApadRSTistu AtmAnaM, zAsyamAnaM dAsa iti manyate // 39 // mane putra, bhAI, svajananI mAphka mAnI guru sArUM zikSaNa Ape che ema vinIta ziSya mAne che. jyAre avinIta-pApaSTi, A guru, zikSA ApatAM mane dAsa gaNe che ema mAne che. (39) '', na kopae AyarithaM, appANaM pi na kovae / buddhovaghAI nasiyA, na siyA tottagavesa // 40 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinayazratAdhyayana-1 [15] na kopayet AcAryam, AtmAnamapi na kopayet / buddhopaghAtI na syAt, tasyAt totra gaveSakaH // 40 // vinIta, AcArya vi. ne kepita na kare, zikSA letAM pote kepita na thAya, kadAca kedhAveza Ave te paNa AcArya vi. ne upaghAtI na thAya. jAtyAdi dUSaNagarbhita kyA , zumA zurune 49 vA vicAra sara na 42. (40) AyariyaM kuviya nacA, pattieNa psaaye| vijjhavija paMjalI uDo, vajae na puNuni ya // 41 // AcArya kupitaM jJAtvA, prItikena prsaadyet| vidhyApayet prAJjalipuTaH, vadet na punariti ca // 41 // AcArya vi. kupita thayA che ema jANyA bAda, prItipratItikAraka vAkyathI AcArya vi. ne prasanna kare. be hAtha jeDI, he svAmin ! have pachI AvI bhUla nahIM karuM ema mAkhI gurune zAMta 42. (41). dhammajjiyaM ca vavahAraM, buddhehAyariyaM sayA / tamAyaraMto vavahAraM, garahaM nAbhigacchai // 42 // dharmArjitazca vyavahAraH, buddhaiH Acarita: sadA / tamAcarana vyavahAraM, gardA nAbhigacchati // 42 // kSamA vi. dharma dvArA upArjita, tattvajJAnI dvArA sadAsevita, sAdhuvyavahArane AcaranAra sAdhu, "A avinIta che" evI niMdAne kadI pAmate nathI jethI gurunA kepane kAraNa nathI bhAtu. (42) manogayaM vakkagayaM, jANittAyariyassa u| taM parigijjha vAyAe, kammuNA upavAyae // 43 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [16] zrI uttarAdhyayanasUtrArtha manogataM vAkyagataM, jJAtvA AcAryasya tu / tat parigRhya vAcA, karmaNA upapAdayet // 43 // buddhidvArA pahelAM mana-vacana-kAyAgata, gurunA kAryane onii, durya 43 chu mema vAthI mAtI Arya 42. jethI gurunI sevA bajAvI kahevAya. (43) vio acoie nica, khippaM havai sucoie / jahovaiThaM sukayaM, kiccAI kuvvai sayA // 44 // vittaH anoditaH nitya, kSipraM bhavati sunoditaH / yathopadiSTaM sukRtaM, kRtyAni karoti sadA // 44 // vinayathI prasiddha ziSya, preraNA vagara ja dareka samaye gurukAmAM pravRtti kare che. je preraNuM thAya to tarata ja yAcita kArya bane che. gurunA upadeza mujaba, hamezAM sArI rIte Aye malave . (44) naccA namai mehAvI, loe kittI se jAyae / havai kiccANa saraNaM, bhUyANaM jagaI jahA / / 45 / / jJAtvA namati meghAvI, loke kIrtistasya jAyate / bhavati kRtyAnAM zaraNaM, bhUtAnAM jagatI yathA ||4|| je uparokta artha jANI te te kArya karavAmAM namra ughata, maryAdAvatIM thAya che tethI "Ano janma saphala che, "A saMsArasAgara tarI gayo" AvI kIrti lokamAM pragaTe che. jema pRthvI prANIonA AdhArabhUta che tema A puNya liyAmAnA sAdhAra mane cha. (45) pujA jassa pasIyaMti, saMbuddhA puppsNthuyaa| pasannA lAbhaissaMti, viulaM aTTiyaM suyam // 46 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinayazrutAdhyayana pUjyA yasya prasIdanti saMbuddhA pUrvasaMstutAH / prasannA lambhayiSyanti, vipula Arthika zrutam // 46 // je ziSyanA upara AcArya vi. pUjye prasanna thAya che. tene samyag tattvajJAnI, pUrva paricita, prasanna gurue, tAtkAlika zrutanA, para'parAe meAkSanA lAbha karAvanArA thAya che.(46) sa pujasatthe suviNIyasaMsae, magoruI ciTTha kammasaMpayA | tavo samAyAri samAhisaMbuDe, mahajjuI paMcavayAi pAliyA // 47 // sa pUjyazAstraH suvinItasaMzayaH manorucistiSThati karmasaMpadA / tapaHsamAcArI samAdhisaMvRtaH mahAdyutiH paJca vratAni pAlayitvA / / 47 / / 17 te ziSya, pUjyazAsravALA, sazayavagaranA, gurunA manane anusaranArA sAdhusamacArInI samRddhithI sapanna rahe che. tathA tapanuM AcaraNa ane samAdhithI saMvaravALe anI, pAMca mahAvratA pALI, meATI tapasteja mayI kAntivALA mane che (47) sa devagaMdhavyamaNussapUie, caittu dehaM malapaMkapU iyaM / siddhe vA havai sAsae, deve vA Jain Educationa International apparae mahiDdie - tti bemi / / 48 / / sa devagandharvamanuSyapUjitaH tyaktvA dehaM malapaGkapUtikam / ra siddho vA bhavati zAzvataH, devo vA alparajA maharddhika iti vImi // 48 // For Personal and Private Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe te vinIta ziSya, vaimAnika-jyAtiSI bhavanapati-vyaMtara vi.thI tathA rAjA vi, manuSyathI pUjita thayeleA, zukra zANitarUpa prathama kANujanya A audArika zarIrane cheDI zAzvata siddha bane che. jo siddha na bane te lakamAM maharSika vaimAnika deva ane che. 18 A pramANe vinayazruta nAmanuM adhyayana tIrthaM kara-gaNadhara vi. nA upadezathI meM tArI AgaLa kahyu'. ema sudharmAvAmI, jaMbusvAmIne kahe che. paheluM vinayazrutAdhyayana saMpUrNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI parISahAdhyayana-2 suaM me AusaM te bhagavaA evamakkhAyaM, iha khalu bAvIse parIsahA, samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM kAsaveNaM paveiA, je bhikkhU soccA baccA jiccA abhibhUya bhikkhAyariAe parivvayaMto puTTho Na vihaNejA // 1 // zrutaM me AyuSman ! tena bhagavatA evamAkhyAtaM, iha khalu dvAviMzatiH parISAhAH zramaNena bhagavatA mahAcIreNa kAzyapena praveditAH, yAn bhikSuH zrutvA jJAtvA jitvA abhibhUya bhikSAcaryAyAM parivrajan spRSTaH no vihanyeta // 1 // atha bhagavAna sudharmAsvAmI jaMbUsvAmIne kahe che ke, he . AyuSman ja khU ! te bhagavAna mahAvIrasvAmIe yamANu prakArathI je kahyu che te me' sAMbhaLyuM che ke, A jinapravacanamAM zramaNa bhagavAna mahAvIra kAzyapagotrIe khAvIza parISaheA upadezyA che. je parISahAne sAdhu, sAMbhaLIne, sArI rIte jANIne, vAravAra abhyAsathI paricita karIne, jItIne bhikSA mATe jatAM parISaheAthI hata-prahata na bane arthAt meAkSamA thI pAche na paDe. (1) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe momduMAHARu s uas kayare te khalu bAvIsaM parIsahA samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM kAsaveNaM paveiAje bhikkhU soccA gaccA jiccAabhibhaya mikkhAyariAe parivyayaMto puTTho No vihaNejA // 2 // ____ katare te khalu dvAviMzatiH pariSahAH zramaNena bhagavatA mahAvIreNa kAzyapena praveditAH yAn bhikSuH zrutvA jJAtvA jitvA abhibhUya bhikSAcaryAyAM parivrajan spRSTaH no vihanyeta // 2 // prazna-zramaNa bhagavAna mahAvIra kAzyapagetrIe darzAvelA je bAvIza parISahane bhikSu sAMbhaLI, jANa, paricita karI, jItIne bhikSA mATe jatAM pariSahethI AkAMta banele saMyamamArgathI calita na bane te pariSahonA nAma kayA 4yA cha ? (2) .. ime te khalu bAvIsaM parIsahA samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM kAsaveNaM paveiA, je bhikkhU seoccA naccA jiccA abhibhUya bhikkhAyariAe parivvayaMto puTTho nA vinihannejA // 3 // ime te khalu dvAviMzatiH parIbahAH zramaNena bhagavatA mahAvIreNa kAzyapena praveditAH, yAn bhikSuH zrutvA jJAtvA jitvA abhibhUya bhikSAcaryAyAM parivrajan spRSTo no vinihanyeta // 3 // uttara-je bAvaza parISaha, zramaNa bhagavAna mahAvIra kAzyapagetrIe darzAvyA che. te parISahone bhikSu sAMbhaLI, jANa, paricita karI, jItIne bhikSA mATe jatAM parISahethI pRSTa banela mokSamArgathI aSNuta bane. (3) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI parISahAdhyayana-2 1 taM jahA - digichAparIsa he 1, pivAsAparIsa he 2, sIaparIsa 3, usI parIsa 4, samasayaparIsa he 5, acelaparIsahe 6, araiparIsahe 7, itthIparIsahe 8, cariApa sahe 9, nisIhiApa sahe 10, sijAparIsahe 11, akkosaparIsahe 12, vahaparIsahe, 13, jAyaNAparIsa he 14, alAbhaparIsa he 15, trayies 16, aNaphAsaparIsa he 17, jalaparIsa 18, sakArapurakAraparIsahe, 19 panAparIsa he 20, amANaparIsahe 21, daMsaNaparIsa 22 // 4 // tad yathA - kSudhAparISahaH 1, pipAsAparIvahaH 2, zItaparISaeH 3, uSNaparISahaH 4, daMzamazakaparISahaH 5, acailaparISaeH 6, aratiparISahaH 7 strIpariSahaH 8, caryAparISadaH 9, naiSedhikaparIpahaH 10, zayyAparISahaH 11, AkrozaroveH 12, vadhaparIvahaH 13, yAcanAparISahaH 14, alAbhaparIhaH 15, rogaparISahaH 14, tRNasparzaparISahaH 17, jallaparISaH 18, satkArapuraskAraparISahaH 19, prajJAparIvahaH 20, ajJAnaparISahaH 21, darzanaparISahaH 22 // 4 // te A pramANe-(1) bhUkha parISaha (2) tRSA parISaha (3) zIta parISaDa (4) uSNu parISaDu (4) zamaza parISaDu (6) yesa parISaDa (7) marati parISaDa (8) strI parISahu (9) caryAM parISahu (10) naiSadhikI parISaddha (11) zayyA parISaDa (12) Aheza parISaddha (13) vadha parISaDu (14) yAyanA parISaDu (15) mahAla parISaDu (11) roga parISaDu (17) vadha parISaDu (18) bhala parISaDu (18) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe satkArapurarakAra parISaha (20) prajJA parISaha (ra1) ajJAna parISaha (22) darzana parISaha. (4) parIsahANaM pavibhattI, kAsaveNaM pveiaa| . taM me udAharissAmi, ANupuci suNeha me // 1 // parISahANAM pravibhaktiH kAzyapena praveditA / tAM bhavatAM udAhariSyAbhi, AnupUrvyA zRNuta me // 1 // atha-pUrvokta parISahene vibhAga, je bhagavAna mahAvIrasvAmI kAzyapagetrIe darzAvyA che, te vibhAgane he ziSya ! tamArI AgaLa huM kamasara banAvuM chuM, mATe tame sAMbhaLe. (1-49) digiMchA parigae dehe, tavassI bhikkhU thAmavaM / na chiMde na chiMdAvae, na pae na payAvae // 2 // kSudhAparigane dehe, tapasvI bhikSuH sthAmavAn / na chindyAt na chedayet, na pacet na pAcayet // 2 // artha-kSudhA samAna koI vedanA nathI, mATe pahelAM bhUkha parISahane kahe che ke, tapasvI, saMyamabalI muni, zarIramAM bhUkha lAgavA chatAMya, phala vi.ne pote na toDe ke teDAve tathA pite na pakAve ke pakAvaDAve tathA teDanAra ke pakAvanAranI na anumodanA kare. e pramANe na kharIde, kharIdAve ke kharIdanAranI na anumodanA kare. arthAt bhukhya sAdhu nava keTI zuddha ja AhArane svIkAre. (2-50) * kAlIpavvaMgasaMkAse, kise dhamaNisaMtae / mAyane asaNapANassa, adINamaNaso care // 3 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI parISahAdhyayana-2 zrIniMrA, rAka dhamanaraMtara mAtrajJaH azanapAnasya, adInamanAzcared // 3 // che. artha-kAkajaMghA nAmanI vanaspatinA parva jevA aMgavALA ata eva kRza zarIravALo, nathI vyAsa, AvI dazAvALa paNa azana-pAnanA pariNAmane jJAtA, cittanI AkulatA vagarana banI, sAdhu saMyamamArgamAM vicare. (3-51) tao puTTho pivAsAe, dogucchI ljsNje| sIodagaM na sevijjA, viaDassesaNaM care // 4 // tataH spRSTaH pipAsayA, jugupsI lajjA sNytH| zItodaka na seveta, vikRtasya eSaNAM caret // 4 // . a -bhUkha parISahanA bAda tarasathI gherAyele muni, anAcAra prati tiraskAravALA, saMyamamAM samyaga prayatnazIla, sacitta jalanuM sevana na kare, paraMtu agni vi.thI acitta banela jalanI gaveSaNa kare. (4-para) chinnAvAesu paMthesu, Aure supivAsie / parisukkamahAddINe, taM titikkhe parIsahaM // 5 // chinnApAteSu pathiSu, AturaH supipAsitaH / parizuSkamukhAdInaH, taM titikSeta parISaham // 5 // artha--jana vagaranA mArgomAM jatAM atyaMta Akula zarIravALe, atyaMta tarasyo, thuMka sukAvAthI sukA mukhavALe ane adIna bane tRSA parISahane sahana kare. (5-53) caraMtaM virayaM lUhaM, sIaM phusai egayA / nAivelaM muNI gacche, soccA NaM jiNasAsaNaM // 6 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtrA carantaM virataM rUkSaM, zItaM spRzati ekadA / nAtivela munirgacchet zrutvA khalu jinazAsanam // 6 // 24 " a-meAkSamAga mAM ke grAmAnugrAma vicaranAra, sarvavirativALA, lukhA zarIravALA munine, zItakAlamAM ThaMDI lAge tyAre jinAgamane sAMbhaLI ( jIva ane zarIra judAM che. vi ) svAdhyAya vi. samayanuM ullaMghana karI, zItabhayathI bIjA sthAnamAM na jAya. (6-54) na me nivAraNaM asthi, chavittANaM na vijjai / ahaM tu ariMga sevAmi, ii bhikkhU na citae // 7 // na me nivAraNa asti, chavitrANaM na vidyate / ahaM tu agni seve, iti bhikSurna cintayet // 7 // artha-DaDA pavana vi.thI bacAvI zake tevA makAna vi. nathI, zarIra upara oDhavA kabala, vastra vi. nathI, te huM phaeN'DI dUra karavA agni sevu, evA vicAra paNa bhikSu na kare. (7-55) usiNappariAveNaM, paridAheNa tajjie / dhiMsu vA pariAveNaM, sAyaM nA paridevae // 8 // uSNaparitApena, paridAhena nitaH 1 zrIkhe vA paritApena, lAta' nA leveta // 8 // paritApathI, parasevA a-garama retI vi.nA mela rUpa bahAranA tathA adaranA tararAthI thayela dAhathI grISma vi.mAM sUrya kiraNAe karela grISma atyaMta pIDita tathA tApathI pIDita muni, sukhanA prati * hA ! kayAre candra, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI parISahAdhyayana-2 25 caMdana vi. sukhanA hetue maLaze' vi. pralApa na kare. (8-36) uhAhi tatto mehAcI, siNANaM nA vi patthae / gAyaM nA parisiMcejA, na vIejjA ya appayaM ||9|| uSNAbhitaptaH medhAvI, snAnaM no api prArthayet / gAtra no pariSiJcet, na vIjayecca AtmAnam / / 9 / / artha-garamIthI pIDAyelA, maryAdAvatI muni, snAnanI abhilASA na kare, potAnA zarIra upara thoDuM pANI chAMTI bhInuM na kare, vIMjaNA vi.thI jarA paNa havA na nAye. (8-17) puTThA ya samasaehi, sama eva mahAmuNI / nAgA saMgAmasIse vA, sUro abhihaNe paraM // 10 // spRSTazca daMzamazakaiH sama eva mahAmuniH / nAgaH saMgrAmazIrSe vA, zUro'bhihanyAt param // 10 // a-zatru-mitra pratye samAna cittavALA mahAmuni, DAMsa-macchara-jI-mAMkaDa vi.thI pIDita thavA chatAM yuddhanA mekhare parAkramI hAthInI mAphka krodha vi. zatru para vijaya bhejave. (10-18) na saMtase na vArejjA, mapi na paosae / uveha na haNe pANe, bhuMjaMte maMsaseoNiyaM // 11 // " na saMtraset na vArayet mano'pi na pradUSayet / upekSeta na hanyAta prANinaH, bhuJjAnAn mAMsazoNitam // 11 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasatra sAthe artha-muni, DAMsa vi.thI udvega na pAme, DAMsa vi.ne na haTAve, manane duSTa na kare, madhyastha bhAvathI jue. tethI ja mAMsa-lehane khAnArA jene na haze. (11-19) parijunehiM vatthehiM, hokvAmi tti acele| aduvA sacelae, hokkhaM iti bhikkhU na ciMtae // 12 // parijIrNairvasvaiH, bhaviSyAmi iti acelakaH / / athavA sacelako bhaviSyAmi, iti bhikSuH na cintayet // 12 // artha-junAM vastrothI alpa dina rahenAra hoI, huM celaka thaIza, e vicAra na kare. athavA jIrNa vastravALA mane joI, keI eka zrAvaka suMdara vastro Apaze eTale huM sacelaka thaIza, e vicAra na kare. (12-60) egayA acelao hoi, sacele Avi egyaa| eaM dhammahiaM naccA, nANI no paridevae // 13 // ekadA acelako bhavati, sacelazcApi ekadA / pata ghahita zAvI, zAnI no heta | zarU II arthaeka vakhate-jinakalpAdi avasthAmAM sarvathA vastranA abhAvathI ke junAM vastrathI acelaka thAya che. eka vakhate-sthavirakalpAdi avasthAmAM sacelaka paNa thAya che. A be avasthAmAM acelakatva tathA sacelakatva, dharmamAM upakAraka jANI, jJAnI koI paNa avasthAmAM viSAda na kare. (13-61) gAmANugAmaM rIaMtaM, aNagAraM akiMcaNaM / araI aNuppavise, taM titikkhe parIsahaM // 14 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - zrI parISahAdhyayana-2 grAmAnugrAmaM rIyamANaM anagAram akiJcanam / aratiH anupravizet , taM titikSeta parISaham // 14 // artha-grAmanugrAma vicaratA aparigrahI sAdhune je manamAM saMyamanI aruci pedA thAya. te A arati rUpa parISaha sahana karIne saMyamanI arucine manamAMthI haTAvavI. (14-62) araI piTTao kiccA. virae Ayarakkhie / dhammArAme nirArambhe, uvasaMte muNI care // 15 // ati kRtaH tva, vitta mAtmakSitaH imAme nirAma, parAsta muni che zapa che atha-virativALa, apadhyAna vi.thI AtmAne rakSaka, "A dharmamAM vinarUpa che -AvI rIte aratine tiraskAra karI dharmamAM rativALa bane, nirAraMbhI upazAMta banI muni tarIke dharmanA bagIcAmAM vicare. (15-63) saMgo esa maNussANaM, jAo logaMmi ithio / jassa eA pariNAyA, sukaDaM tassa sAmaNNaM // 16 // saMga eSa manuSyANAM, yA loke striyaH / yasya etAH parikSAtAH, sukRtaM tasya zrAmaNyam // 16 // artha-jema mAkhIone lema, lepa baMdhana che, tema jagatamAM manuSyane yuvatio lepa rUpa che. je sAdhue "A leka ke paralekamAM balavAna anarthanA hetu rUpa strIo che" ema jANe tene tyAga karyo che, te sAdhunuM zramaNapaNuM saphala che. (16-64) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 zrI uttarAdhyayana sUtra evamAdAya mehAvI, paMkabhUA u ithio / nA tAhiM viNihamejA. carejattagavesae // 17 // evamAdAya medhAvI, paGkabhUtAH striyaH / no tAbhirvinihanyAt, caredAtmagaveSakaH // 17 // artha-pUrve kahelI bAbatane buddhipUrvaka svIkArI, muktipaMthagAmI munione mATe vikara ke malinatAne hetu hei, "A strIo kAdava sarakhI che" e nizcaya karI, A strIo mAraphata saMyamajIvanavvasa dvArA AtmAnI hiMsAthI bace, AtmaciMtanaparAyaNa banI dharmAnuSThAnanuM sevana 42. (17-65) ega eva care lADhe, abhibhUa parIsahe / gAme vA nagare vAvi, nigame vA rAyahANie // 18 // eka eva caret lADhaH, abhibhUya parISahAn / grAme vA nagare vApi, nigame vA rAjadhAnyAm // 18 // e-zuddha AhArathI pitAne nirvAha karanAra muni, rAga vi.thI rahita banI, bhUkha vi. parISahane jItIne, gAma agara nagare, vepArI janane vAsa-nigamamAM, rAjadhAnI vi.mA apratimaddha vihA2 42. (18-16) asamAkA care bhikkhU, neva kujjA pariggahaM / asaMsatto gihatthehiM, aNikeo parivae // 19 // asamAnazcared bhikSuH, naiva kuryAt parigraham / asaMsakto gRhasthaiH, aniketaH parivrajet // 19 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 zrI parISahAdhyayana--2 adhara vi. ke tenI mUrchAthI rahita hAvAthI gRhasthAthI, aniyata vihAra vi.thI anya tIthIethI vilakSaNa sAdhu, gAma vi.mAM mamatA rUpa parigraha na kare; gRhasthAnI sAthe saMbaMdha vagaranA, ghara vagaranA cAre bAju vihAra kare. (1967) susANe sunnagAre vA, rukkhamUle va egageo / akukkuo nisIejjA, na ya vittAsae paraM // 20 // zmazAne zUnyAgAre vA, vRkSamUle vA ekakaH / akutkuco niSIdet na ca vitrAsayet param // 20 // artha- muni zmazAnamAM, sUnA gharamA, vRkSanI nIthe, dravyabhAvathI ekalA, duSTa ceSTA vagaranA banIne bese tathA manuSya vine laya na ulave. (20-68) tattha se cimANassa uvasaggAbhidhArae / saMkAbhIo na gacchejjA, uTThittA annamAsaNaM // 21 // tatra tasya tiSThataH, upasargAnabhidhArayet / zaGkAbhItaH na gacchet, utthAyAnyadAsanam // 21 // atha tyAM rahenAra sAdhu peAtAnA upara AvatA divyAdi upasargAne sahana kare, zakAtrasta khanI, uDI khIjA sthAnamAM nalaya. (21-18) uccAvayAhiM sijjAhiM, tavassI bhikkhU thAmavaM / nAivelaM vihannejjA, pAvadiTUThI vihannaI // 22 // uccAvacAbhiH zayyAbhiH, tapasvI bhikSuH sthAmavAn / nAtivelaM vihanyAt, pApadRSTivihanyate // 22 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayana sUtra a -upasargAdi sahana prati sAmarthyavALA, tapasvI muni, uMcA-nIcA sthAneA maLavA chatAM velAnuM ullaghana karI, ahIM huM zItAttuithI gherAyA chuM-ema vicArI bIjA sthAnamAM na jAya; kAraNa ke pApabuddhivALA uMcuM sthAna maLatA rAga tathA nIcu sthAna maLatAM dveSa nahIM karavAnI samatA rUpa maryAdAnuM ullaMghana kare che. arthAt muni samatApU ka zamyA parISahune sahana kare. (22-70) 30 pairikamuvassayaM laddhuM, kallA aduva pAvagaM / kimerAI karissara, evaM tattha hiyAsae // 23 // pratiriktamupAzrayaM labdhvA, kalyANaM athavA pApakam / kimekarAtra kariSyati, evaM tatrAdhyAsIta ||23|| athazrI vi.thI rahita sukhada ke duHkhada upAzraya meLavIne eka rAtri sudhI ke keTalIka rAtri sudhI rahenAra, samatApUrvaka harSoM ke kheda dhAraNa karyA sivAya te vasatimAM rahe. (23-71) akkosijja paro bhikkhUM, na tersi paDisaMjale / nazo doDa vALA, takhtA millU na saMgrahe rA Akrozet paro bhikSu, na tasmai pratisaMjvalet / sadazo arthAta vALAnAM, tasmAt mikSuna saMkhyaot ArakA atha jo koI pIjo, sAdhunuM kharAba vacanAthI apamAna kare, teA sAdhu tenA upara krodhavaLA tenA jevA na bane; kema ke te ajJAnI sarakhA bane che. tethI bhikSu javalita na ane. (24-72) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI parISahAdhyayana-2 31 sAccANaM pharusA bhAsA, dAruNA gAmakaMTayA | tusiNIo uvehejjA, na tAo maNasI kare ||25|| zrutvA khalu paruSA bhASAH, dAruNA grAmakaNTakAH / tUSNIkaH upekSeta, na tA manasi kuryAt // 25 // a atyaMta duHkhakArI, mavedhI kaThora vacanene sAMbhaLI, muni mauna dhArI tenI upekSA kare te vacanene manamAM avakAza na Ape, arthAt te khelanAra pratye dveSa na kare. (24-093) hao na saMjale bhikkhU, mapi na paosae / titikkhaM paramaM naccA, bhivakhudhammaM vicitae ||26|| hato na saMjvaled bhikSuH mano'pi na pradUSayet / titikSAM paramAM jJAtvA, bhikSudharmaM vicintayet // 26 // atha-lAkaDI vi.thI tADita thatAM krodhathI na dhamadhame, manane dveSavALuM na kare, kSamAne dharmanuM utkRSTa sAdhana tarIke jaNI kSamAmUlaka kSudharmanuM ciMtana kare (26-74) samapaM saMjayaM daMtaM, hA kavi katthaI / natthi jIvassa nAsoti, evaM pehejja saMe / / 27 / / zramaNaM saMyataM dAntaM hanyAt kospi kutracit / nAsti jIvasya nAza iti, evaM prekSeta saMyataH // 27 // artha-indriya-bhanovinetA, tapasvI, saMyabhIne le koI eka duSTa, kei gAma vi.mAM tADana kare, te sAdhue evI bhAvanA karavI ke, caitanyasvarUpI AtmAneA nAza nathI, paraMtu zarIranA ja nAza thAya che.' (27-75) 6 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe dukkaraM khalu bho niccaM, aNagArassa bhikkhuNA / sa se jAiaM hoi, natthi kiMci ajAiaM // 28 // tura' latu mo! nitya, nagaNya mikSoH / sarve tasya yAnita mati, nAsti iicat ayAcitamArA ahe japU ! cAkkasa anagArI bhikSune jIve tyAM sudhI AhAra-upakaraNa vi. samasta vastu yAcita ja hAya che, koi paNa cIja ayAcita nathI heAtI. ataeva nirupakArI munine vastunI yAcanA karavI kaThina heAI yAcanA paNa eka parISaha che. (28-76) 31 gogapavisa, pANI nA suppasArae / seo agAvAsotti, idda bhikkhU na citae ||29|| gocarAyapraviSTasya, pANiH no suprasArakaH / zreyAn agAravAsaH iti, iti bhikSurna cintayet // 29 // a-gAcarI vhAravA nIkaLelA munie 'huM gRhasthI upara kAMI upakAra karatA nathI, te tenI AgaLa hAtha kevI rIte prasArU`? enA karatAM gRhasthAzrama svIkAravA ucita che ' Ave! vicAra nahIM karave, kema ke gRhavAsa bahu sAvadya che. eTale gRhavAsa zreyaskara kevI rIte ? (29-77) paresu ghAsamesejjA, bhAyaNe pariniTThie / laddhe piMDe addhe vA, nANutappejja paMDie // 30 // pareSu grAsaM eSayat bhojane pariniSThite / " labdhe piNDe alabdhe vA, nAnutapyeta saMyataH // 30 // bhramaranI paddhatithI bhAjanavelAmAM AhAranI a Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI parISAdhyayana-2 gaveSaNa kare. aniSTa ke svalpa AhArane lAbha athavA mAsti yatai sAdhujhe pazcAttA5 na 42vo. (30-78) ajjevAhaM na labbhAmi, avi lAbho suve siA / jo evaM paDisaMcikkhe, alAbhA taM na tajjae // 31 // adyaivAhana labhe, api lAbhaH zvaH syAt / / ya evaM pratisamIkSate, alAbhasta na tarjayet // 31 // arthabhale Aje ja AhArane lAbha nathI thaye paNa AvatI kAle thaze, A pramANe je vicAre che tene alAbha pariSa saMtApita 42to nathI. (31-78) naccA uppaiyaM dukkhaM, veyaNAe duhaTTie / adINA ThAvae pAnaM, puTTho tatthA'hiyAsae // 32 // jJAtvA utpatita duHkha, vedanayA duHkhArtitaH / adInaH sthApayet prajJAM, spRSTastatra adhisaheta // 32 // artha-utpanna jvara vagere regavALe, vedanAthI pIDita thavA chatAMya dInatA vagarano banI, duHkhanA kAraNe calita thatI buddhine svakarmanuM ja A phala che, ema ciMtavI sthira banAve. AvI prajJAnI pratiSThAvALe regajanya duHkhane sahana 42. (32-80) tegiccha nAbhinaMdijjA, sNcikrvttgvese| eaMkhu tassa sAmanna, jaM na kujjA na kArae // 33 // cikitsAM nAbhinandet, satiSTheta AtmagaveSakaH / etat khu tasya zrAmaNyaM, yantra kuryAt na kArayet // 33 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 - - - - zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe artha-jinakadvipaka suninI apekSAe-cAritra rUpa AtmAnI, tenA virodhI- vinA rakSaNa dvArA gavaSaNuM karanAra rega pratikArarUpa cikitsA na kare, karAve ke anude, paraMtu samAdhipUrvaka raheA zramaNapaNe tene hoya che. sthAvarakavipaka munie te puSTa AlaMbanane dhyAnamAM rAkhI jayaNAthI cikitsA kare, karAve paNa che. (33-81) acelagassa lUhassa, saMjayassa tavassiNA / taNesu sayamANassa, hAjA gAyavirAhaNA // 34 // acelakassa rUkSasya, saMyatasya tpsvinH| tRNeSu zayAnasya, bhavati gAtravirAdhanA // 34 // atha-sukhAkRza zarIravALA tapasvI, darbha vageremAM sunAra ke besanAra, alaka sayatane zarIramAM tRNasparzajanya pIDAnA sahana dvArA tRNasparza parISahavijaya prApta thAya che. (34-82) Ayavassa nivAeNaM, aulA havai veyaNA / eaM naccA na sevaMti, taMtujaM taNatajiA // 35 // Atapasya nipAtena, atulA bhavati vedanA / evaM jJAtvA na sevante, tantuja tRNatarjitAH // 35 // artha-ghAsa-taDakAnA paDavAthI maTI vedanA thAya te paNa, karmakSayanA athI, darbha vagerethI pIDita muni, vastra-kaMbalane nahIM svIkArI, Atta dhyAnane nahIM karatAM tRNasparza pariSahane jIte che. (35-83) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI parISahAdhyayana-2 kiliNNagAe mehAvI, paMkeNa va raeNa vA / dhiMsu vA paritAvaNaM, sAyaM no paridevae // 36 // klinnagAtraH medhAvI, paGkena vA rajalA vA / grISme vA paritApena, sAta no parideveta // 36 // artha-snAnanA tyAgarUpa maryAdAvALe muni, grISma vageremAM tApathI paraseve ne parasevAthI palaLelA melathI vyApta zarIra banavA chatAM, "kevI rIte ke kyAre mela dUra thavAthI supa thaze' mevo prA5-visA5 / 42. (38-84) veejja nijjarApehI, AriyaM dhammaNuttaraM / jAva sarIrabheotti, jallaM kAeNa dhArae // 37 // vedayet nirjarApekSI, Arya dharma anuttaram / / yAvat zarIrabhedaH, iti jallaM kAyena dhArayet // 37 // artha-AtyaMtika karmakSayane abhilASI, zubha AcAramaya sarvottama zrutacAritrarUpa dharmane pAmele muni, dehanA avasAna sudhI zarIra dvArA melane dhArI tenA parISahane chate. (37-85) abhivAyaNamanbhuTThANa, sAmI kujjA nimaMtaNa / je tAI paDisevaMti, na tesiM pIhae muNI // 38 // abhivAdanamabhyutthAna, svAmI kuryAt nimantraNam / ye tAni pratisevante, na tebhyaH spRhayet muniH // 38 // artha-rAjA vagere vaMdana-stavana-abhyatthAna ke AhAra vagere mATenuM AmaMtraNa kare, te paNa muni bIjAonI mAphaka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 zrI uttarAdhyayanasatra sA abhivAdana vagerenI spRhA na kare arthAt satkAra vagerene vicAra manamAM na kare. (38-86, aNukkasAI appicche, annANesI alolue / rasesu nANugijjhijjA, nANutappeJja paSNavaM // 39 // aNukaSAyI alpecchaH, ajJAtaiSI alolupaH / raseSu nAnugRdhyet, nAnutapyet prajJAvAn // 39 // a-namaskAra vagere nahIM karanAra pratye krodha na kare athavA satkAra vagere thatAM. ahu kArI na bane, temaja te mATe mAyA ke temAM Asakti na kare; dhapakaraNanI ja mAtra icchAvALA, jAti vagerethI ajJAta banI AhAranA gaveSaka, rasanA rasamAM laMpaTatA vagarane banI, madhura vagere raseAnI AzA na seve tathA vivekavALI buddhinA dhaNI banele khIjAene satkArAtA joi pazcAttApa na kare. (3987) se aNUNaM mae puvvaM, kammANANaphalA kaDA jeNAhaM nAbhijANAmi, puTTho kei kehuI || 40 // aha pacchA uijjati, kammA'NANaphalA kaDA / evamAsAmi appANaM, NaccA kammavivAgayaM // 41 // atha nUnaM mayA pUrva, karmANi ajJAnaphalAni kRtAni / cenAda' nAminAnAmi, pRSTaH vaizvina mizcit // 40 || atha pazcAd udIryante, karmANi ajJAnaphalAni kRtAni / evamAzvAsayAtmAnaM jJAtvA karmavipAkakam // 41 // yugmam // atha cAkkasa me pahelAM jJAnaniMdA vagere kArAthI ajJAnalakajJAnAvaraNIya karmAM karyAM che, ke jethI keie Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI parISahAdhyayana-2 37. mane jIvAdi sugama vastune prazna karyo hovA chatAM huM jANI javAba ApI zakatA nathI. bAMdhelAM jJAnAvaraNIya karmo abAdhAkAla pachI dravya vagere nimittathI udayamAM Ave che-ajJAnarUpI phala Ape che, mATe tenA nAza mATe prayatna kare joIe, na ke viSAda. A pramANe karmone vicitra vipAka jANI AtmAne svastha kare, muMjhavaNamAM na muke arthAt jJAnAvaraNIya karmonA kSapazamathI utkRSTa jJAnasaMpattimAM garva na karo. (40-41) (88-89). niraTTa mi virao, mehuNAo susaMvaDo / jo sakkhaM nAbhijANAmi, dhammaM kallANa pAvagaM // 42 // nirarthaka ahaM virataH, maithunAt susaMvRtaH / yaH sAkSAt nAbhijAnAmi, dharma kalyANa pApakam // 42 // * artha-phegaTa huM brahmacArI, Indriya-mananA saMvaravALe bane chuM, kema ke huM sAkSAt rUpe vastusvabhAva zubhaazubhane jANI zakatuM nathI. A pramANene ajJAnatAgarbhita vicAra bhikSu na kare. (42-90) , . tavovahANamAdAya, paDimaM paDivajjao / parva pi viho ne, chama na niyaTTa | karU che tapaupadhAnamAdAya, pratimA pratipadyamAnasya / evamapi viharato me, chadma na nivartate // 43 // artha-bhadra, mahAbhadra vagere tapa, AgamanA ArAdhanarUpa AyaMbIla vagere upadhAna AcarI, abhigrahavizeSarUpa mAsikI vagere pratimAne svIkAra karanArane, viziSTa caryAthI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 apratibaMdharUpe vicaravA chatAM paNa na thAya, na kare. (43-91) zrI uttarAdhyayana sUtra sAthe jJAnAvaraNIya vagere ka dUra - A kaSTakriyAthI zuM ?' AveA sa'kalpa natthi nUNaM pare lAe, iDDhI vA vi tavassiNA / aduvA vaMciomhitti, ii bhikkhU na citae ||44 // nAsti nUnaM paro lokaH, RddhirvA'pi tapasvinaH / athavA vagnito'mIti, ti mithyumna vintayaMtra | RNa a -cAkkasa paraleAka nathI, athavA tapasvI evA mane tAmAhAtmyarUpa Rddhi nathI ke huM bhAgothI raMgAyA chu, evA sAdhu vicAra na kare. (44-92) abhU jiNA atthi jiNA, aduvA vi bhavissaI | musaM te eva mAhaMsu, ii bhikkhU na ciMtae // 45 // abhUvan jinAH santi jinA:, athavA'pi bhaviSyanti / mULa te yamATTu, ti mizruna cintayet // 6 // atha -kevalIe bhUtakAlamAM thayA che, vartamAnakAlamAM mahAvidehamAM che athavA bhaviSyakAlamAM bharata vageremAM thaze, evu' paNa te yathA vAdIe, pUrvyakta prakArathI asatya kahe che, evA vicAra bhikSu na kare; kema ke anumAna vagere pramANeAthI sarvajJanI siddhi siddha che. athavA kevalIee je paraleAka vagere kahyuM che, te asatya che eve! vicAra na kare. arthAt jina ke jinakathita vastu traikAlika satya che ema vicAre. (45-93) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI parISahAdhyayana-2 ee parIsahA savve, kAsaveNaM pabeiA / mir La vikhkhannA, puche LarU judAjadda ttiyemiA ete parISAH sarve, kAzyapena praveditAH / cAna mitrune vidvaita, pRSTa: na'pa mizcit jiddA iti bravImi // a--mA pUrvokta tamAma pariSaheA kAzyapageAtrI bhagavAna zrI mahAvIrasvAmIe kahela che. je A pariSA jANI, AvIzamAMthI koi eka pariSaddhathI bAdhita thayA chatAM, sAdhu game te deza-kAlamAM pariSaheAthI hAre nahIM, paraMtu tene jIte. A pramANe huM ja bhU! huM kahuM chuM (46-94) // zrIjI zrI parISahAdhyayana sapUrNa u Jain Educationa International - For Personal and Private Use Only 39 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 zrI caturaMgIya adhyayana-3 kavalanmamaaaaaaa cattAri paramaMgANi, dullahANIha jaMtuNA / mANusattaM suI saddhA, saMjamammi a vIriaM // 1 // catvAri paramAGgAni, durlabhAni iha jantoH / mAnuSatva kRti zraddhA, saMje 4 varcama ma ra artha-A saMsAramAM prANIne, dharmanA cAra mukhya kAraNe-jema ke "manuSyajanma, dharmanuM zravaNa, dharmanI zraddhA, *saMyamanA viSe sAmarthya, durlabha che. (1-95) samAvamA Na saMsAre, nANAguttAsu jAisu / kammA nANAvihA kaTu, puDho vissaMbhaA payA // 2 // samApannAH khalu saMsAre, nAnAgotrAsu jAtiSu / karmANi nAnAvidhAni kRtvA, pRthak vizvabhRtaH prajAH // 2 // atha-saMsAramAM, nAnAvidha nAmavALI kSatriya vagere jAtimAM janmela janasamUha, nAnAvidha karmo karI-karmAdhIna banI judA judA AkAzanA pratyeka pradezamAM janmAdi dvArA phare che. arthAt manuSyajanma meLavIne paNa pote karela karmanA prabhAvathI bIjI gatiomAM bhaTakanAra janasamUhane pharIthI manuSyajanma durlabha banI jAya che. (2-96) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI catura'gIya adhyayana-3 egayA devale esu, narapasuvi egayA / egayA AsuraM kArya, ahAkammehiM gaccha // 3 // ekadA devalokeSu narakeSvapi ekadA | vA Atura thAya, yathAmicchati 5 rU || a-puNyanA udayakAle saudharma vagere devalAkAmAM, pApanA udayanA kAlamAM ratnaprabhA vagere narakamAM, koI vakhata asuranikAyamAM karmAMnA anusAre, arthAt devalAkAnukUla saraga saMyama, narakagati-anukUla mahArabha, asura nikAyagati- anukUla bAlatapa vagere kriyAonA anusAre prANio, te te gatimAM jAya che. ( 3-97 ) 41 egayA khattio hoI, tao caMDAla bukaser / tao kIDa payaMge a, tao kuthu pivIliA ||4|| ekadA kSatriyo bhavati, tatazcaNDAlaH bukkalaH / tata: jhITa: patamya, tataH nyuH vipIjinhA || 4 |! artha-kadI jIva rAjA bane che, tyArabAda caMDAla, varNIntara sakara rUpe janmela thAya che. kadI kIDA pataMgIyu ane che. tyAMthI kadI kaMthavA, kIDI rUpe janme che. arthAt kramasara saghaLI uMca-nIca saMkINu jAtie tathA sakala tiryaMcanA bhedo ahIM samajavA. (4-98) evamAvaTTajeANIsu, pANiNo kammakivvisA / na nivijjati saMsAre, savvaTUTThesu va khattiA ||5|| evaM AvartayoniSu prANinaH karmakilviSAH / na nirvidyante saMsAre, sarvArtheSu iva kSatriyAH // 5 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayana sUtra sAthe artha-jema saghaLA suvarNa vagere vaibhava rAjAone bhegavavA chatAM kaMTALo upajatuM nathI, tema vimalarUpa corAzI lAkha jIvAyeniomAM kilaSTa karmathI adhama banelA jIvane vAraMvAra bhaTakavA chatAM, "A saMsArabhramaNathI kyAre chUTakAre thaze" e udvega jAgatuM nathI. babara che eTale ja saMsArakarmane kSaya karavA mATe je udyama karatA nathI. (5-9) kammasaMgehiM saMmUDhA, dukkhiA bahuveaNA / amANusAsu jANIsu, viNihammaMti pANigo // 6 // karmasaMgaiH saMmUDhAH, duHkhitA bahuvedanAH / amAnuSISu yoniSu, vinihanyante prANinaH // 6 // artha-karmanA saMbaMdhathI avivekI, duHkhavALA, ghaNI zArIrika pIDAvALA, naraka-tiryaca-Abhigika vagere devadurgati saMbaMdhI niomAM ja paDe che, paraMtu tenAthI ugarI zakatA nahIM hovAthI manuSyajanma durlabha che. (6-100) kammANaM tu pahANAe, ANupuTviM kayAi u / jIvA seohimaNuppattA, AyayaMti maNussayaM // 7 // karmaNAM tu prahANyA AnupUrvyA kadAcita / jIvAH zuddhimanuprAptAH, Adadate manuSyatAm // 7 // artha-narakagati vageremAM laI janAra anaMtAnubaMdhI vagere karmone kamathI nAza thavAthI, kadAcita kilaSTa karmothI vinAza rUpa zuddhine pAmelA je manuSyajanmane pAme che. (7-11) mANussaM viggahaM lar3e, suI dhammassa dullahA / jaM succA paDivajjaMti, tavaM khaMtimahiMsayaM // 8 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI caturaMgIya adhyayana-3 43 mAnuSyaM vigraha labdhvA, zrutidharmasya durlabhA / yaM zrutvA pratipadyante, tapaH zAnti ahiMsratAm // 8 // artha-manuSyanA zarIrane meLavavA chatAM Alasa vagere kAraNathI dharmanuM zravaNa durlabha che. je dharmane sAMbhaLI, bhavya tapa, krodha vagere kaSAyano vijaya, ahiMsA vagere vratane pAme che. (8-102) Ahacca savaNaM larbu, saddhA paramadullahA / seoccA neAuaM maggaM. bahave paribhassai // 9 // kadAcin zravaNa labdhvA, zraddhA paramadurlabhA / zrutvA naiyAyika mArga, bahavaH paribhrazyanti // 9 // artha-kadAca manuSyajanma, dharmanuM zravaNa thavA chatAM dharmarucirUpa zraddhA atyaMta durlabha che, kema ke nyAyasaMpanna, samyagadarzana vagere mekSamArgane sAMbhaLavA chatAM ghaNA jIvo mekSamArgathI paDI jAya che. (9-103) suI ca larbu saddhaM ca, vIriaM puNa dullahaM / bahave roamANAvi, nA ya gaM paDivajjae // 10 // zrutiM ca labdhvA zraddhAM ca, vIrya punardurlabham / bahavaH rocamAnA api, no ena pratipadyante // 10 // artha-manuSyajanma, dharmanuM zravaNa, dharmanI zraddhA thavA chatAM saMyamapAlanamAM virya vizeSa durlabha che, kema ke ghaNa, dharma zraddhAlu hovA chatAM cAritramehanIya karmanA udayathI zreNaka vagerenI mAphaka saMyamane svIkArI zakatA nathI. (10-104) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe mANusattammi AyAo, jo dhammaM succa sddhe| tavassI vIriaM laddha, saMvuDe NidhdhuNe rayaM // 11 // mAnuSatve AyAto, yo dharma zrutvA zraddhatte / tapasvI vIryaM labdhvA, saMvRtaH nidhunoti rajaH // 11 // a -manuSyanA zarIramAM Avela je jIva dharma ughamarUpa vIrya meLavI, AzravadvAne baMdha karanAre, baMdhAthela, ane baMdhAtA karmarUpa rajane sApha karI muktikamalAne pare cha. (11-105) sohI ujjuabhUassa, dhammo suddhassa ciTThai / nivvANaM paramaM jAi, ghayasittavya pAvae // 12 // zuddhiH RjubhUtasya, dharmaH zuddhasya tiSThati / nirvANa parama yAti, ghRtasikta iva pAvakaH // 12 // atha-manuSyajanma vigere meLavI mukti tarapha pragati karanAra sarala AtmAne kaSAyanI kAlimAnA nAzarUpa zuddhi hoya che, zuddha kSamAdi dharma nizcalarUpe rahe che. te AtmA ahIM ghIthI sIMcAyela agninI mAphaka tapastejathI jAvalyamAna banele, utkRSTa jIvanmuktirUpa nirvANane anubhava 4re che. (12-106) vigiMca kammuNo heDaM, jasaM saMciNu khatie / pADhavaM sarIraM hiccA, uDDhaM pakkamaI disaM // 13 // vivecaya karmaNaH hetuM, yazaH saMcinu kssaantyaa| pArthiva zarIra hitvA, UrdhA prakrAmati dizam // 13 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI caturaMgIya adhyayana-3 artha he ziSya! manuSyajanma vagerenA rekanAra karmanA heturUpa mithyAtva vagerene dUra karetathA kSamA vagerethI yazaskara saMyama ke vinayane puSTa kare! Ama karavAthI pArthiva-dArika zarIra cheDI apunaH AvRttirUpe urdhva dizA-makSa tarapha prasthAna kare che. (13-107) visAlisehiM sIlehiM, jakvA uttr-uttraa| mahAsukA va dipaMtA, mannaMtA apuNaccavaM // 14 // appiyA devakAmANaM, kaamruuvviuvinnaa|| uDDhaM kappesu ciTThati, puvvA vAsasayA bahU // 15 // jummam viNa zI rakSA uttarottara mahAzuklaiva dIpyamAnAH, manyamAnA apunazcyavam // 14 // arpitA devakAmebhyaH, nAmarUpavikurvANAH / urva kalpeSu tiSThanti, pUrvANi varSazatAti bahUni // 15 // yuman II artha-AgaLa AgaLa zreSTha, atyaMta ujajavalatAe caMdra-sUrya jevA prakAzatA, viziSTa kAma vagerenA prAptijanya sukha sAgaramAM DubelA ane lAMbI sthiti hoI manamAM tiryaMca AdimAM utpattinA abhAvane mAnatA, pUrvakRta puNya jANe, divya aMganA sparza vagere devabhegone samarpita karelA, IcchA pramANe rUpa vagere karavAnI zaktivALA deve, pita pitAnA cAritramehanIya karmakSapazamanA anusAre asamAna-bhinna bhinna vrata pAlanarUpa viziSTa anuSThAne dvArA kamasara saudharma vagere bAra devaka, navaraiveyaka, pAMca Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sA anuttara kalpAmAM sva-sva . AyuSyanI sthitinA anubhava kare che. (14-15) (108-109) 46 tattha ThiccA jahAThANaM, jakkhA Aukkhaye cuA / uti mANusa jANi, se dasaMge bhijAya // 16 // tatra sthitvA yathAsthAna, yakSA AyuHkSaye cyutAH / upayAnti mAnuSIM yoniM sa dazAGgo'bhijAyate // 16 // artha-saudharma vagere devalAkamAM sva-anuSThAnanA anusAre maLela indra vagere sthAnamAM rahI, deve AyuSyanA kSaya khAda tyAMthI cavIne manuSyajanmamAM Ave che. tyAM avaziSTa puNyanA anusAre daza jAtanA bhAganA upakaraNA meLave che. (16-110) vittaM vatyuM hiraNNaM ca pasavo dAsa - porusaM / cattAri kAmakhaMdhANi, tattha se uvavajjaI // 17 // kSetra vAstu hiraNyaM ca pazavo dAsapauruSeya' / catvAraH kAmaskandhAH, tatra sa upapadyate // 17 // a-kSetra, makAno, sAnu vagere dhAtuo, pazuo, nAkarA, catura'gI senA tathA zabda vagere manehura kAmabhoganA heturUpa pudgalasamudAya je kulamAM heAya te 1 kulamAM deva utpanna thAya che. (17-111) mittavaM nAivaM hAi, uccAgoe avaSNavaM / appAne maDhAvo, minA" mA vahe // 28 // mitravAn jJAtimAn bhavati, uccairgotrazca varNavAn / alpAtaGka mahAprajJaH abhijAtaH yazasvI balI // 18 // Jain Educationa International A For Personal and Private Use Only Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI caturaMgIya adhyayana-3 47 artha-mitravALA, svajanavALA 4 cA gotravALe, prazasta zarIranI kAntivALA, nirogI, mahAna pratibhAvALA vinIta, yazavI ane kArya karavAmAM sAmarthyavALA thAya che. A pramANe deva, daza agavALA manuSya ane che. (18-112) bhuccA mANussara bhae. appaDirUve ahAuyaM / putraM visuddha saddhamme, kevalaM bohibujhiyA // 19 // cauraMgaM dullahaM NaccA, saMjamaM paDivajjiyA / tavA yugamAMA, siddhe vak sAsattitremi||20|| yugmA bhuktvA mAnuSyakAn bhogAn, apratirUpaH yathAyuSkam / pUrvaM vizuddhasaddharmaH, kevala bodhiM buddhabA // 19 // caturaGga durlabha jJAtvA, saMyama pratipadya / tapasA dhutakarmAzaH siddho bhavati zAzvataH iti vrImi ! 20 !! sukSmam // a-AyuSya pramANe manuSyanA anupama-manahara zabda vagere bhAgo bhAgavIne, pUrvajanmamAM nidAna vagere vagaranA heAI samyag dha vALA, niSkaMlaka jinakathitatadhama prAptirUpa edhine anubhava karIne, pUrvokta manuSyatva vagere cAra aMgone durlabha jANI, sarvAM sAvadya viratirUpa sayama AcarI, bAhya-abhyatara tapathI sakala kanA aMzonA kSaya karI zAzvata siddha bane che. huM jabU! A pramANe huM kahu chu. (19-20) (113-114) 5 trIju zrI caturaMgIya adhyayana sapUrNa 5 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra Scho zrI pramAdApramAdAdhyayana-4 oggegregge segregueguesgegreguesreg eggegeveggeggegresyo regalo asaMkhayaM jIviya mA pamAyae, jarovaNIassa hu natthi taannN| evaM viAgAhi jaNe pamatte, kiM nu vihiMsA ajayA ghiti||1|| asaMskRtaM jIvitaM mA pramAdIH, jaropanItasya hu nAsti trANam / eta vijAnIhi janAH pramattAH, kiM nu vihiMsrA ayatAH grISyakti ? artha-A AyuSya, seMkaDo prayatnothI vadhArI ke tUTeluM te sAMdhI zakAtuM nathI. tethI cAra aMge meLavyA pachI pramAda na kare ! je pramAda karaze te pharIthI cAra aMge durlabha che. vaLI gharaDAne ghaDapaNa dUra karanAra zaraNa nathI athavA gharaDo dharma karI zakato nathI, mATe ghaDapaNa AvyA pahelAM dharma karavAmAM pramAda na kare. pramAdI, pApasthAnane sevanArA, vividha hiMsA karanArA che, duHkhasthAna naraka vagerenA mahemAna bane che. koI tene bacAvI zakatuM nathI, mATe dharmamAM pramAda na kare. (1-115) je pAvakamme hi dhaNaM maNUsA, samAyayaMtI amaI gahAya / pahAya te pAsapayaTTie nare, verANubaddhA narayaM uviti // 2 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI akAmamaraNIyAdhyayana-5 ye pApakarmabhiH dhanaM manuSyAH, samAdadate amatiM gRhItvA / prahAya te pAzapravRttAH narAH, vairAnubaddhAH narakaM upayAnti // 2 // artha--je manuSya dhananI mahattAne nirNaya karI pApakarmo karI dhana kamAya che, te strI pAzamAM baMdhAyelA purUSe dhanane cheDI, vairanI paraMparAvALA ratnaprabhA vagere narakanA prati prasthAna kare che. (2-116) teNe jahA saMdhimuhe gahIe, sa kammuNA kiccai paavkaarii| evaM payA pecca idaM calAe kaDANa kammANa na mukkhu atthi // 6 // steno yathA sandhimukhe gRhItaH, svakarmaNA kRtyate paapkaarii| evaM prajA pretya iha ca loke, kRtAnAM karmaNAMna mokSo'sti // 3 // arthajema pApa karanAra cera, khAtara pADatAM-cerI karatAM pakaDAI jatAM tene pakaDanArAe kApI-mArI nAkhe che. tema jIva, A leka-paralekamAM pote karela-karma ane e karmo karela vividha bAdhAothI pIDAya che, kema ke, karelA karmone bhegavyA sivAya chuTake nathI. (3-117) saMsAramAvaNa parassa aTThA, sAhAraNaM jaM ca karei kmm| kammassa te tassa u veakAle, na baMdhavA baMdhavayaM uviti // 4 // saMsAramApanaH parasya arthAya, sAdhAraNaM yacca karoti karma / karmaNaste tasya tu vedakAle, na bAndhavAH bAndhavatAM upayanti // 4 // artha-uMca-nIca javAnimAM bhramaNarUpa saMsArane pAmele jIva, putra, strI vagere bIjAo mATe athavA sva-para nimitte je khetI vagere karma kare che, paNa te karmanA udaya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa0 uttarAdhyayanasUtra sAthe kAlamAM svajane baMdhutA batalAvatA nathI. arthAt te kame te pitAne ekalAne ja bhegavavAM paDe che. (4-118) vitteNa tANaM na lame pamatto, imammi loe aduvA parattha / dIvappaNaThe va aNaMtamAhe, NeAuaMdaTumadadrumeva // 5 // vittena trANaM na labhate pramattaH, asmilUloke athavA paratra / dIpapraNaSTa iva anantamohaH, naiyAyikaM dRSTvA adRSTvaiva // 5 // artha-pramAdamAM phaselA jIvane A janmamAM ke parabhavamAM dhana, pite karela karmothI rakSaNa ApatuM nathI. jema dIvAnA bUjhAI javAthI joyelI vastu nahIM joyelI ja banI jAya che; tema mithyAjJAnarUpa ke dravyAdi-meharUpa anaMta-meha vALe, samyagadarzanAdirUpa mekSamArga meLavanAra chatAM nahIM meLavanAre ja banI jAya che. arthAt phakta dhana, svarakSaka nathI banatuM, eTaluM ja nahIM paNa muzkelIthI meLavela rakSaNa hetu samyagadarzana vagerene paNa vinAza kare che. (pa-119) suttesu AvI paDibuddhajIvI, na vIsase paDia aasupnne| ghorA muhuttAabalaM zarIraM, bhAraMDapakkhIva cr'pmtto||6|| supteSu cApi pratibuddhajIvI, na vizvaset paNDita aashuprjnyH| ghorA muhUrtA abalaM zarIraM, bhAraNDapakSIva caredapramattaH // 6 // arthaghaNuM leke dravyabhAvathI suSupta chatAM, vivekI jIva tyAM sudhI dravyabhAvathI jAgRtivALA rahe che ke-muhUrta, divasa vagere kAlavizeSe, niraMtara paNa prANapahArI hoI bhayaMkara che. vaLI mRtyudAyI muhUrta vagerene dUra karavAne ke Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pramAdApramAdAdhyayana-4 51 sahavAne zarIra asamartha che. mATe zIghra prajJAvALA paMDite, bahujananA AdarabhAvane pAmelA pramAdeA ana kArI nathI.' "ema mAnI pramAdezamAM vizvAsa na rAkhavA joie. vAstaja bhAra DapaMkhInI mAphaka apramatta banI vicaravu joIe (6-120) care payAI parimANo, jaM kiMci pAsaM iha mannamANo / lAbhaMtare jIvia bRhattA, pacchA parinnAya malAvadhaMsI // 7 // careta padAni parizaGkamAnaH, yat kiMcit pAza iha manyamAnaH / lAbhAntare jIvitaM bRMhayitvA pazcAt parijJAya malApadhvasI // 7 // a--je kAMI durdhyAna vagere pramAdasthAnane pAzanI mAphaka baMdha heturUpe mAnatA, sayamanI virAdhanAna e rIte munie cAlavu' joI e. samyagdarzana vagere guNAnA lAbha sudhI jIvananuM rakSaNa--savana karI, have viziSTa guNa nirA, dharmadhyAna vagere lAbha thavA azakaya che, ema jANI bhaktapratyAkhyAnapUrvaka sarvathA jIvananarapekSa thaI kamalaneA nAza karanAra thavuM joIe. (7-121) thAya '' chaMda nireheNa uvei mekkhaM, Ase jahA sikkhiavammadhArI / puvvAI vAsAI cara'pamatto, tamhA muNI khippamuvei mekkhaM // 8 // chanda nirodhena upaiti mokSaM, abhvA yathA zikSitavarmadhArI / pUrvANi varSANi caredapramattaH, tasmAd muniH kSipramupaiti mAm // 8 // a--jema gheADo keLavAyelA kavacadhArI vijetA ane che, tema muni gurupArataMtrya svIkArI, nirAgrahI manI niSAyI saMpUrNa saMyamadhArI heAi mAkSa pAme che. tethI svacchaMdatA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para uttarAdhyayanasUtra sAthe cheDI pramAda vagaranA AcaraNathI muni mukti meLave che. vAste he muni! pUrva varSo sudhI paNa apramatta banI vicaraje. (8-122) sa puvvamevaM na labhejja pacchA, esovamA sAsayavAiANaM / visIaI sIDhile Auammi, kAlAvaNIe sarIrassa bhee||9|| sa pUrva mevaM na labheta pazcAnU, eSopamA zAzvatavAdinAm / viSIdati zithile AyuSi, kAlopanIte zarIrasya bhede // 9 // atha- je pahelethI ja apramatta na hoya te aMtyakAle paNa pUrvanI jema apramAdane na pAmI zake. "ame pachIthI dharma karIzuM.'--AvI dhAraNA, kadAca nirupakrama AyuSyavALA hAI pitAne zAzvata tarIke mAnyatAvALAone yukta thAya, paNa pANInA parapoTA jevA AyuSyavALAe te uttarakAlamAM kheda pAme che. Atmapradezane choDanAra, AyuSya thAya ke mRtyunA AvyA pahelAM, zarIrathI chUTA thatAM pahelAM AtmAe pramAdane parihAra karavuM joIe. (-123) khippaM na sakei vivegameU, tamhA samuTThAya pahAya kAme / / sameccaleAgaM samayA mahesI, appANarakkhI va cr'ppmtto||10|| kSipraM na zaknoti vivekametuM, tasmAtU samutthAya prahAya kAmAn / sametya lokaM samatayA maharSiH, AtmarakSIva carApramattaH // 10 // artha-tatkAla sarva saMgatyAga ke kaSAyatyAgarUpa viveka pAmI zakatA nathI, mATe "huM pachIthI dharma karIza. -AvA AlasanA tyAgapUrvaka udyama karI, kAmane cheDI, prANI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pramAdApramAdAdhyayana-4 53 samUharUpa lokanA tarapha samadaSTi rAkhI, mekSAbhilASI banI, kugatigamana vagerethI AtmAne bacAvI, apramattapaNe pragati sAdhavI joIe. (10-124) muhaM muhaM mohaguNe jayaMtaM, aNegarUvA samaNaM caraMtaM / phAsA phasantI asamaMjasaMca,na tesu bhikkhu maNasA pausse // 11 // muhurmuhuH mohaguNAn jayantaM, anekarUpAH zramaNaM carantam / sparzAH spRzanti asamaMjasaM ca, - na teSu bhikSurmanasA pradviSyAt // 11 // artha--vAraMvAra mehaka zabda vagerene jItanAra saMyamamArgamAM vicaranAra muni, vividha prakAravALA pratikUla zabda vagere viSayanI upasthitimAM manathI paNa dveSa na kare, arthAt jema anukUla viSayamAM rAga na kare tema aniSTa vimAM dveSa na kare. (11-125) maM ca vALA , tawirmavi navuMjhA ravivajja kAhaM viNaijja mANaM, mAye pahas &ArA mandAzca sparzA bahulobhanIyAH, tathAprakAreSu mano na kuryAt / rakSet krodhaM vinayet mAnaM, mAthAM na seveta pradyAr mam rA artha_vivekIne avivekI banAvanAra, cittAkarSaka kemala sparza-madhura rasa vageremAM muni mana mUke nahIM tathA phodhane vAre, ahaMkArane dUra kare, mAyA na seve ane Asaktine cheDe. (12-126) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe je saMkhayA tuccha parappadhAI, te pijjadosANugayA parajjhA / ee ahammetti duguMchamANo, jI vAva sIme rima zA ye saMskRtAH tucchAH parapravAdinaH, te premadveSAnugatA paravazAH / ete adharmA iti jugupsamAnaH, kAi-kSed guNAn yAvat zarIrabhedaH iti bravImi // 13 // artha-je bAhya zuddhivALAo, tattvane nahIM jANanArA ane yatheccha belanArA hoI tuccha paratIrthike che, te anaMtAnubaMdhI rAga-dveSavALA jANavA. A, tathAvidha rAgazreSavALA, adharmanA hetu hoI adharma che ema tenA svarUpane samajI, teonI niMdAnA parihArapUrvaka, maraNa sudhI, jinaAgamamAM kahela jJAna-darzana-cAritra vagere guNonI abhilASA, muni kare. A pramANe he jabU! huM kahuM chuM. (13-127) che zuM zrI pramAdA pramAdAdhyayana saMpUrNa che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ shaaNtNgaa, shaaNtN huM zrI akAmamaraNIyAdhyayana-5 chaMcha chachachachachachachachachachachachachachachachachachache aNNavaMsi mahAhaMsi, ege tiSNe duruttare / tattha ege mahApanne, imaM paNhamudAhare // 1 // arNave mahaudhe, ekastIrNaH duruttre| tatra ekA mahAprajJaH, imaM praznam udAharat // 1 // artha-janmaparaMparAnA pravAhavALA, duHkhe utarI zakAya-dustara, samudra jevA apAra saMsAramAM, rAga vagere rahita ekale kAMThe AvI pahoMcele thAya che. ajoDa paraaizvaryavALA-kevalajJAnavALA paramAtmAe ekalAe, duruttara saMsAramAM, viziSTa sabhAmAM, A have pachI kahevAtA pUchavAyogya viSayanA praznanuM samAdhAna karela che. (1-128) saMtima ya duve ThANA, akkhAyA mrnnNtiyaa| akAmamaraNaM ceva, sakAmamaraNaM tahAM 2 // staH ime ca dve sthAne, AravyAte mAraNAntike / mamama vaiva, mamarAM tathA 2 artha-maraNa samaye thayela (mAraNAMtika) A be sthAne bhagavaMtoe kahela che. (1) akAmamaraNa, (2) sakAmamaraNa (2-129) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para uttarAdhyayanasUtra sAthe bAlANaM akAmaM tu, maraNaM asaI bhave / paMDiyANaM sakAmaM tu, ukkoseNa sadaM bhave // 3 // bAlAnAM akAmaM tu, maraNaM asakRd bhavet / paNDitAnAM sakAmaM tu, utkarSeNa sakRd bhavet // 3 // asat-asat viveka vagaranA khAla jIvAne akAmamaraNa vAra vAra thAya che. pa'Dita-cAritrayatAne sakAmamaraNa hoya che. utkRSTa rIte kaivalIne sakAmamaraNa eka vAra ane jadhanya apekSAe bAkInA cAritravAne sAta ke ATha vAra hAya che. (3-130) tatthimaM paDhamaM ThANaM, mahAvIreNa desiyaM / kAmagiddhe jahAbAle, bhisaM kUrAI kuvvaI || 4 | tadaM prathamaM sthAnaM, mahAvIreNa dezitam / kAmagRddho yathA bAlaH, bhRzaM krUrANi karoti // 4 // atyAM maraNanA be sthAno paikI A kahevAtu paheluM sthAna, carama tItha kara zrI mahAvIra prabhue kahyuM che keIcchAvALe ke viSayAsakta avivekI khAla jIva, atyaMta jIvahiMsA vagere krUra karyAM, zarIrakrinI zakti hoya te zaktithI kare che, azakti haiAya te manathI pazu taMdulamatsyanI mAphaka kare che. te krUra karyAM karI maravAnI IcchA vagara ja mare che. (4-131) je giddhe kAmabhoesu, ege kUDAya gacchai / na me diTUThe pare loe, cakkhudiTThA imA raI // 5 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI akAmamIyAdhyayana-pa yo gRddhaH kAmabhogeSu, ekaH kUTAya gacchati / ', na mayA dRSTaH paro lokaH, cakSurdaSTA iyaM ratiH // 5 // a--je kAmaleAgAmAM lapaTa kaI atyaMta kara karyuM karanAra, asatya bhASaNa vagere bhAva-kha'dhanamAM AvelA khele che ke- gata-AgAmI janmarUpa paraleAka me joyA nathI, viSayeAnI AnakArI meAja najare joyela che, te joyelAnA tyAga ane nahIM joyelAnI yAcanA karI mArI jAtane kema ThaMgu ?" (5-132) ' ', hatyAgayA ime kAmA, kAliyA je aNAgayA / kA jAi pare lAe, atthi vA natthi vA puNo // 6 // hastAgatA ime kAmAH, kAlikA ye anAgatAH / ko jAnAti paro lokaH, asti vA nAsti vA punaH // 1 // a--A pratyakSarUpe anubhavAtA svAdhIna hastagata thayela kAmabhAgeA che, paraMtu bhaviSyamAM thanArA kAmabhogA anizcita lAbhavALA che. koNa jANe paraleAka che ke nahi ? arthAt saMdehavALe paraleAka, hAye chate kANa pratyakSa kAmabhAgAne cheDI bhaviSyanA kAmabhoge mATe prayatna kare ? AvA kAmamaraNavALA mAla javAnA abhiprAya hAya che. (6-133) 1; jaNeNa saddhi hokkhAmi, ii bAle paga bhaI / kAmabhogANurAeNaM, kesaM saMpaDivajjaI // 7 // janena sArdhaM bhaviSyAmi, iti bAlaH pragalbhate / kAmabheAgAnurAgeNa, kleza saMtaparyaMte // 7 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 , uttarAdhyayanasUtra sAthe atha-"ghaNuM leke bhegAsakta che te huM paNa te ja raste cAlIza. " AvA abhiprAyavALa bAla jIva AvI dhIThAI dhAraNa kare che. asatya bolI svayaM naSTa thayela bIjAone nAza karanAra, kAmaganA pracaMDa anurAgathI A leka paralokamAM anaMta duone pAme che. (7-134) tao se daMDaM samArabhai, tasesu thAvaresu ya / aTThAe ya aNaTThAe, bhUyaggAmaM vihiMsaI // 8 // tataH sa daNDa samArabhate, traseSu sthAvareSu ca / arthAya ca anarthAya, bhUtagrAmaM vihinasti // 8 // artha-te bAla jIva, kAmabheganA tIvra anurAgathI dhI banele, beIndriya vagere trasa jIve, pRthvI vagere sthAvara jI pratye sArthaka-nirarthaka mana-vacana-kAyAthI duHkhadAyI azubha prAge kare che, eTaluM ja nahIM paraMtu prANuMsamudAyanI aneka prakAre hiMsA kare che. (8-135) hiMse bAle musAvAI, mAille pisuNe sddhe| bhuMjamANe suraM maMsaM, seyameyaMti mannai // 9 // hiMsraH bAlA mRSAvAdI, mAyAvI pizunaH zaThaH / mulAnaH surAM mAMd, zreca phiri ma ra | artha-vaLI A bAla jIva hiMsaka, mUrkha, asatyavAdI, kapaTI, bIjAnA doSone pragaTa karanAra, veSapalTo karI pitAne judA svarUpamAM darzAvanAra, dArUDI ane mAMsabhejI banI pAcho mAne che ke huM bahu sAruM karI rahyo chuM." -tevuM bele che. (9-136) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI akAmamaraNIyAdhyayana-5 paTa kAyasA vayasA matte, vitte giddhe ya itthisu / duhao malaM saMciNai, sisuNAguvva maTTiyaM // 10 // kAyena vacasA matto, vitte gRddhazca strISu / dvidhA malaM saMcinoti, zizunAga iva mRttikAm // 10 // atha-manavacana-kAyAthI madonmatta, dhana temaja strIjanamAM Asakta banI tIvra rAga-dveSathI ATha prakAranAM cIkaNuM karma bAMdhe che. je zizunAga, mATIne khAya che eTale aMdara mATIthI ane cIkaNuM zarIra hovAthI bahArathI paNa mATIthI ragadoLAyela hoya che tathA tenA upara sUryanA kiraNo paDavAthI mATI sukAtAM A janmamAM duHkhI thAya che. tema bAla jIva cIkaNuM karma bAMdhI aMte duHkhI thAya che. (10-137) tao puTTho AyaMkeNaM, gilANA paritappaI / pabhIA paralogassa, kammANuppehI appaNA // 11 // tata pRSNa matana, sTAnA rita prabhItaH paralokasya, karmAnuprekSI AtmanaH // 11 // atha-pApakarmone saMcaya karyA bAda jyAre bAla jIva, jIvaleNa zUla, visUcikA vagere rogathI gherAyele, mAM paDele kheda kare che. pite karelI hiMsA vagere ceSTAne vicAra karatAM paraphekathI atyaMta rele pastA kare che ke-"meM jarAya paNa zubha kArya nathI karyuM", haMmezAM pitAne amara mAnI kuceSTA karavAmAM bAkI nathI rAkhyuM, have paralokamAM mRtyu bAda kukarmonuM pariNAma bhogavavuM ja paDaze." (11-138) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarAdhyayanasUtra sAthe suyA me narae ThANA, asIlANaM ca jA gii| bAlANaM kUrakammANaM, pagADhA jattha veyaNA // 12 // zrutAni me narake sthAnAni, azIlAnAM ca yA gatiH / bAlAnAM krUrakarmaNAM, pragADhAH yatra vedanAH // 12 // artha-meM narakamAM kuMbhI, vaitaraNI vagere sthAne sAMbhaLyAM che; vaLI durAcArI jIvonI naraka vagere gati thAya che e paNa sAMbhaLyuM che; tathA je narakAdi gatimAM kura karmavALA ajJAnI jIvane utkRSTa zIta-uSNa vagere vedanA thAya che e paNa sAMbhaLyuM che tathAvidha kiyAvALA mArI tevI ja gati thaze ema paritApa kare che. (12-139) tatthAvavAiyaM ThANaM, jahA me tamaNussuyaM / ahAkammehiM gacchantA, so pacchA paritappai // 13 // tatraupapAtikaM sthAnaM, yathA me tadanuzrutam / yathAkarmabhirgacchan, sa pazcAt paritapyate // 13 // ' artha-te narakamAM aupapAtika janma hevAthI aMtarmuhUrta pachI tarata ja mahAvedanAne udaya cAlu thAya che. avirata vedanA palyopama-sAgaropama ke jeTaluM AyuSya heya tenA cheDA sudhI rahe che. ahIM akAlamRtyu nathI. AvuM AvuM guru pAsethI sAMbhaLeluM vicArato te bAla jIva, karmanA anusAra te prakAranA sthAnamAM jate pastA kare che keduSTakarmakArI mane dhikkAra ! have huM kamanazIba zuM karuM ?' (13-140) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI akAmamaraNuMvAdhyaya-pa jahA sAgaDio jANaM, samaM hiccA mahApahaM / visamaM maggamAiNNA, avakhe bhaggaMmi soyai // 14 // evaM dhammaM, viukkamma, ahamma pddivjjiyaa| bAle maccumuhaM patte, akkhe bhagge va soyai // 15 // yugmam // yathA zAkaTiko jAnan , samaM hitvA mahApatham / viSamaM mArgamavatIrNaH, akSe bhagne zocati // 14 // evaM dharma vyutkramya, adharma pratipadya / / bAlaH mRtyumukhaM prAptaH, akSe bhanna iva zocati // 15 // yugmam / / artha-jema gAmaDAvALo, kAMkarA vagere vagaranA samamArgane jANavA chatAM rAjamArgane choDI, khADA-TekarAvALA viSama mALe jAya che. te khADA vageremAM paDavAne kAraNe dharI tUTI jatAM zeka kare che ke-"mane dhikkAra che, kema ke jANIne huM kaSTa pAme chuM." tema gADA hAMkanAranI mAphaka sadAcAra rUpa dharmanuM ullaMghana karI hiMsA vagere adharmane svIkArI bAla jIva, mRtyumukhamAM Avele AyunI dharI tUTI jatAM gADAvALAnI mAphaka pastA kare che ke "hA zuM karyuM?" (14+15-140+141) . tao se maraNa tammi, bAle saMtassaI bhyaa| akAmamaraNa marai, dhutte vA kaliNA jie||16|| tataH sa maraNAnte, bAlaH saMtrasyati bhayAt / akAmamaraNena mriyate, dhUrta iba kalinA jitaH // 12 // artha--asAdhya roganI utpattimAM pastAvA bAda Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAyanasatra sAthe maraNane cheDo upasthita thatAM bAla jIva, narakagatimAM javAnA bhayathI Dare che. (16-142) eyaM akAmamaraNa, bAlANaM tu pveiy| pattA saMvamamara, vizALa suha me ?7 ne , etad akAmamaraNaM, bAlAnAM tu praveditam / itaH sakAmamaraNaM, paMDitAnAM zRNuta me // 17 // artha-A akAmamaraNa bAla ne hoya che, ema zrI tIrthakara vagere bhagavaMte kahela che. have pachI paMDitane sakAmamaraNa hoya che, A viSayane mArI pAsethI tame sAMbhaLe. (17-143) maraNaM pi sapuNNANaM, jahA me tamaNussayaM / vippasaNNa-magAghAyaM, saMjayANa busImA // 18 // maraNamapi sapuNyAnAM, yathA me yadanuzrutam / viprasannamanAghAta, saMyatAnAM vazyavatAm // 18 // artha-puNyazAlI, cAritradhArI ane IndriyavijetA jInuM maraNa paNa je pUrvokta paMDitamaraNa che, te vividha bhAvanA vagere prakArathI prasanna citta saMbaMdhI maraNa paNa viprasanna, tathA viziSTa yatanA hovAthI para prANIene pIDA nahIM hovAthI tathA vidhipUrvaka zarIranI lekhana karela hoI AtmAne AghAta nahIM hovAthI AghAta vagaranuM hoya che. (18-144) Na imaM savvesu bhikkhusu, na ima savvesu gaarisu| nANAsIlA agAratthA, visamasIlA ya bhikkhuNo // 19 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI akAmamaraNyAdhyayana-5 nedaM sarveSu bhikSuSu, nedaM sarveSu agAriSu / nAnAzIlA agArasthAH, viSamazIlAzca bhikSavaH // 19 // artha-A paMDitamaraNa, samasta sAdhuomAM ke samasta gRhamAM saMbhavatuM nathI, paraMtu keTalAka puNyazAlI bhAvasAdhuo tathA sarvaviratinA pariNAmavALA gRha ne saMbhave che. arthAt aneka prakAranA bhAMgAvALI dezavirati hevAthI nAnAzIla gRhastha kahevAya che. ane nidAna vagaranA, pUrNa zuddha cAritravALA sarva sAdhuo nathI hatA eTale viSama AcAravALA sAdhuo hoya che. ethI tamAmanuM ekasarakhuM maraNa nathI kahevAtuM. (19-14pa) saMti egehiM bhikkhUhi, gAratthA sNjmuttraa| bhAratvediya sa6i, sA saMgamuttara | 20 || santi ekebhyaH agArasthAH saMyamottarAH Tii sthamya% , sAdhava cattara | 20 || artha-kutIrthika bhikSuo karatAM samyagadarzanavALA dezaviratidhara gRha pradhAna che. saghaLAya samyagadaSTi dezaviratidhara karatAM saMpUrNa saMyamavALA sAdhuo uttama che. (20-146) cIrAjiNaM nagiNiNaM, jaDI saMghADI muDiNaM / eyAiM vina tAiMti, dussIlaM pariyAgayaM // 21 // cIrAjinaM nAgnyaM, jaTitvaM saMghATI muNDatvam / etAnyapi na trAyante, duHzIla paryAyAgatam // 21 // atha-vastro, mRga vagerenA carma, nagnapaNuM, jaTA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 uttarAdhyayanasUtra sAtha dhArIpaNuM, kaMthA, muMDana karAvavu vagere pAtapAtAnI prakriyA pramANe kalpelA bhikSunA veSA, bhikSupaNAnA paryAyane pAmela duSTa AcAravALAne naraka vagere durgatithI bacAvI zakatA nathI. (22-147) piMDolaevva dussIle, naragAo na muccaI / bhikkhA vA hitthe vA, suvvae kammaI divaM // 22 // piNDAvalago vA duHzIlaH, narakAt na mucyate / mikSAta vA inhastha vA, suvrata: jAta vizvam rA atha--bhikSAvRttithI nirvAha karanAra paNa duSTa AcaraNavALA narakagamanathI bacI zakate nathI. bhikSuka hAya ke gRhastha, paNa zuddha bhAvapUrvaka zIlapAlana rUpa vratane dhAraka suvratI devaleAkamAM jAya che. jo ke mukhya vRttithI tapAlana muktinuM kAraNa che, paNa jadhanyanI apekSAe devalAkanI prApti kahela che. (22-148) agAra sAmAiyaMgAI, saDUDhI kAraNa phAsae / pAsahaM duhao pakkhaM, egarAya na hAvae // 23 // agArI sAmAyikAGgAni zraddhI kAyena spRzati / pauSadhaM dvayorapi pakSayoH, ekarAtri na hApayet // 23 // " a-gRhasthanA samyaktva rUpa sAmAyikanA niHzaMkatA vagere, zrutarUpa sAmAyikanA kAlamAM anyayana vagere ane deza viratirUpa sAmAyikanA aNuvratA vagere aMgone zraddhAvALA mana-vacana-kAyAthI ArAdhe che. tathA banne pakSanI caudaza-punama vagere tithiomAM AhAra vagere rUpa pauSadha, phakata rAtanA paNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI akAmamaraNIyAdhyayana-5 na cheDe arthAt divasa ane rAtane kare; paNa vyAkulatAne lIdhe divasanA na banI zake te rAtrinA avazya pauSadha kare. (23-149) evaM sikkhAsamAvaNNe, gihavAse vi suvvae / muccaI chavipavAo, gacche jakkhasaleAgayaM // 24 // evaM zikSAsamApannaH, gRhavAse'pi suvrataH / mucyate chaviparvataH, gacchet yakSasalokatAm // 24 // artha A pramANe vrata rUpa zikSAthI yukta grahavAsamAM paNa suvratasaMpanna, audArika zarIrathI chUTI jaI vaimAnika deva thAya che. ahIM paMDitamaraNanA avasare bAlapaMDitamaraNa paNa kahela che. (24-150) , aha je saMvuDe bhikkhU, duNhamannayare siyA / savvadukkhappahiNe vA, deve vAvi mahiDUDhie // 25 // atha aH saMvRtaH mikSu, kanyataH cAt sarvaduHkhaprahINo vA, devo vA'pi mahaddhikaH // 25 // artha-je kaMI sarva AzraddhAne baMdha karanAra bhAvasAdhu, (1) pahelAM saMpUrNa duHkharahita-siddha bhagavAna bane che. ane saMhanana vagerenA abhAve siddha na bane te avazya (2) mahaddhika vaimAnika deva bane che. (25-151) uttarAI vimohAI, juimaMtANupuvvA / samAipNAiM jakkhehiM, AvAsAiM jasaMsiNo // 26 // uttarAH vimohAH, dyutimantaH anupUrvataH / mouH ca, AvArA azvina che rada che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na - - zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe artha uparavatI anuttaravimAna nAmavALA, alpa veda vagere mehanIya hovAthI vimeha, dIptimAna saudharma vagere kamathI utkRSTa vimeha vagere vizeSaNavALA devethI bharacaka AvAso che. jyAM puNyazleka yazasvI de vase che. (26-152) dIhAuyA iDDhimaMtA, samiddhA kaamruuvinnaa| ahuNokvannasaMkAsA, bhujjo accimAlippabhA // 28 // dIrghAyuSaH RddhimantaH, samiddhAH kAmarUpiNaH / adhunopapannasaMkAzAH, bhUyo'cirmAliprabhAH // 27 // artha-lAMbA AyuSyavALA, ratnAdi saMpattisaMpanna, atyaMta dIptimAna, IcchA pramANe rUpa banAvanArA ane anuttaramAM AyuSya paryata varNa--kAnti vagere samAna ja rahe che eTale tatkAla utpanna deva sarakhA ane ghaNu sUryonI sarakhI prabhAvALA de anuttara vimAnamAM hoya che. (27-153) tANi ThANANi gacchaMti, sikkhittA saMjamaM tavaM / . bhikkhAe vA gihatthe vA. je saMti parinivvuA // 28 // tAni sthAnAni gacchanti, zikSitvA saMyamaM tapaH / mikSA vA gRthA vA, satti parinirvatAra che 28 che atha-saMyama ane tapanuM ArAdhana karI, kaSAyanI Agane bUjhavI, parama zAMtarasane pAmanArA sAdhu ke gRhastha pUrvokta AvAsarUpa sthAnane pAme che. (28-154) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI akAmamaraNIyAyana-5 tersi saccA sapujjANaM, saMjayANaM busImao / na taMmaMti marate, sAvaMtA vaDukkubA | 20 || teSAM zrutvA satpUjyAnAM saMyatAnAM vazyavatAm / na santrasyanti maraNAnte, zIlavanto bahuzrutAH // 29 // aindra vagerenA pUjya, indriyAnA vijetA, saMyamadhArI pUrvokta svarUpavALA sAdhuonI pUrvokta sthAnanI prApti sAMbhaLI, maraNanA aMta Avye chate, cAritravaMta, AgamavacanazravaNathI zuddha buddhivALAe udvega pAmatA nathI. (29-155) 67 tuliA visesamAdAya dayAdhammassa khaMtie / vippasIejja mehAvI, tahAbhUSaNa appaNA // 30 // tolayitvA vizeSamAdAya, dayAdharmasya kSAntyA / viprasIdet medhAvI, tathAbhUtena AtmanA // 30 // a--mAlamaraNa ane paMDitamaraNanI parIkSA karIne, patimaraNanI ane dayAdhanI kSamApUrNAMka viziSTatA karI, maraNukAla pahelAM jema anAkula manavALeA hateA, tema aMtakAlamAM paNa tevA pAte anI maryAdAvI muni prasannatAne bhajanArA thAya. (30-156) tao kA abhippe, saDUDhI tAlisamaMtie / viNaijja lAmaharisaM, bheaM dehassa kaMkhae // 31 // tataH kAle abhiprete, zraddhI tAdRzamantike / vinayet romaharSa, bhedaM dehasya kAikSet // 31 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarAdhyayanasUtra sAthe artha-kaSAyanA upazama bAda jyAre ye kAma nathI ApatA, te vakhate Irala maraNakAla Avye chate, zraddhAvALe guruonI pAse maraNabhayathI pedA thayela mAMcane dUra kare. vaLI maraNanI IcchAthI dehanA vinAzanI IrachA na kare. (31-157) aha kAlammi saMpatte, AghAyAya samussayaM / sakAmamaraNaM marai, tihamapNayaraM muNi tti bemi // 32 // 3 za saMghANe, mAthAtIya samuhUma ! sakAmamaraNaM mriyate, trayANAmanyataraM muniriti bravImi // 32 // . ' artha-maraNakAla prApta thaye chate, atyaMtara kArpaNa ane bAhya audArika zarIrane saMlekhana vagere kamathI vinAza mATe 1 bhaktaparijJA, 2 IMginI, 3 pAdapepagamana rUpAe traNamAMthI game te eka sakAmamaraNe muni aMtima maraNa pAme che. (3ra-158) EarannNgaanaa? che pAMcamuM akAmamaraNIyAdhyayana saMpUrNa. che chachachachachachachachachachachachachachachachachachachachachachache Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kSullakanigraMthIyAdhyayana-6 jAvaMtavijjA purisA, savve te dukkhasaMbhavA / luppanti bahuseo mUDhA, saMsArami aNaMtae // 1 // yAvanto'vidyAH puruSAH, sarve te duHkhasambhavAH / lupyante bahuzo mUDhAH, saMsAre anantake // 1 // atha-tattvajJAna vagaranA jeTalAM puruSo che, te badhAya duHkhanI utpattivALA, viveka vagaranA anaMta saMsAramAM thaNa vAra daridratA vagerethI pIDita thAya che. (1-15) samikvaM paMDie tamhA, pAsajAipahe bahU / appaNA saccamesijjA, mittiM bhUesu kappae // 2 // samIkSya paNDitastasmAt, pAzajAtipathAn bahUn / AtmanA satyameSayet, bhaitrI bhUteSu kalpayet // 2 // atha-tethI ekendriya vagere jAtione ApanAra, ghaNuM strI vagere saMbaMdharUpI pAzenI AlecanA karI tattvajJAnI pitAnI marajIthI saMyamane dhAraNa kare ! ane pRthvIkAya vagere jIvamAtramAM mitratA kare. (2-160) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MUMBRELASAR uttarAdhyayanasUtra sAthe mAyA piA NhusA bhAyA, bhajjA puttA ya orsaa| nAlaM te mama tANAya, luppaMtassa sakamguNA // 3 // mAtA pitA snuSA bhrAtA, bhAryA putrAzca aursaaH| nAlaM te mama trANAya, lupyamAnasya svakarmaNA // 3 // matha:-svabhathI pItA bhane maataa-pitaa-putrvdhuubhAI-bhAryA-pitAnAthI pedA thayela putra vagere saMbaMdhIo bhayAvA samaya yatA nathI. (3-161) eamaTThaM sapehAe, pAse samiadaMsaNe / chiMda gehiM siNehaM ca, na kaMkhe putvasaMthavaM // 4 // etamartha svaprekSayA, pazyet samitadarzanaH / chindyAt gRddhiM snehaM ca, na kAkSet pUrva saMstavam // 4 // matha-sabhyagRSTi vi., pUrita arthAne sva. buddhimAM dhAraNa kare ! viSayenI Asakti ane neharAgane chedI de! pUrvanA saMbaMdhanuM smaraNa na kare ! kema ke-ahIM ke paralekamAM dukhanA TANe dharma sivAya ke rakSaka nathI. (4-162) gavAsaM maNikuMDalaM, pasavA dAsapArusa / savvameaM caittA NaM, kAmarUpI bhavissasi // 5 // gavAzvaM maNikuMDalaM, pazavo dAsapauruSam / sarvametat tyaktvA khalu, kAmarUpI bhaviSyasi // 5 // artha-gAya, gheDA, suvarNa vagerenA bhUSaNo, gheTA vagere pazudhana, nekara vagere purUSane samudAya. temaja pUrvota Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 zrI sulakanibbIyAdhyayana-6 saghaLuMya choDI, saMyama svIkArI tuM IcchA mujaba rUpa 42naare| vaimAni deva yaza. (5-193) thAvaraM jaMgamaM ceva, dhaNaM dhanaM uvakkharaM / paccamANassa kammehiM, nAlaM dukkhAo mAaNe // 6 // rathAvaraM jaGgamaM caiva, dhanaM dhAnyaM upaskaraH / pacyamAnasya karmabhiH, nAlaM duHkhAd mocane // 6 // artha-ghara vagere sthAvara, strI vagere jaMgama dhana-dhAnya rAcaracIluM vagere A badhuM karmathI pIDAtA jIvane duHkhathI ch||11| samartha tha nathI (6-194) ajjhatthaM savvao savvaM, dissaM pANe piAyae / na haNe pANiNo pANe, bhayaverAo uvarae // 7 // adhyAtma sarvataH sarva, dRSTvA prANAn priyAtmakAn / na hanyAt prANinaH prANAn, bhayavairAd uparataH // 7 // artha-mane gata, ISTasaMga vagere hetuothI thayela sukha vagere saghaLuM priya vagere svarUpe jANuM, sarvane potAnA prANe atyaMta priya hoya che. ema joI, avaira ane bhaya vagaranA munie prANionA prANa nahi haNavA jAIe. (7-165) AdANaM narayaM dissa, nAyaijja taNAmavi / .. dAguMchI appaNo pAe, dinnaM a~jijja bhoaNaM // 8 // AdAnaM narakaM dRSTvA, nAdadIta tRNamapi / jugupsI AtmanaH pAtre, dattaM bhuJjIta bhojanam // 8 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7ra uttarAdhyayanasUtra sAthe - - artha-dhana vagere parigrahane, narakanuM kAraNa heInaraka tarIke mAnI taNakhalAne paNa grahaNa na kare ! AhAra vagare dharmanI dhurA dhAraNa karavI muzkela che, ema mAnavAvALe pitAnA pAtramAM gRhasthoe vaherAvela bhejana kare. (8-166) ihamege u mannaMti, apaccakvAya pAvagaM / AcariaM vidittA NaM, savvadukkhA vimuccai // 9 // iha eke tu manyante, apratyAravyAya pApakam / AcArikaM vidittvA khalu, sarvaduHkhebhyo vimucyate // 9 // artha--A jagatamAM keTalAka jainetare mAne che ke-pitapatAnA AcAranA anuSThAnamAtranuM jJAna barobara karI, te jJAnamAtrathI jIva sarva duHkhathI mukta thAya che. (9-167) bhaNaMtA akaritA ya, baMdhamakkhipaiSNiNo / vAyAviriametteNaM, samAsAsaMti appayaM // 10 // : bhaNantaH akurvantazca, bandhamokSapratizinaH / . vAgvIryamAtreNa, samAzvAsayanti AtmAnam // 10 // artha-phakta jJAna ja muktinuM kAraNa che ema bolanAra ane muktinA upAyane amalI nahi karanArA, baMdhamekSa che-ema bolanArA ja che, paraMtu mekSanA kAraNabhUta paccakhANa-tapa-vrata vagerene uDAvanArA "jJAnathI ja ame muktimAM jaIzuM. "--ema phakta belIne AtmAne AzvAsana Ape che. (10-168) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kSullakanigranthIyAdhyayana-6 73 Na cittA tAyae bhAsA, kao vijjANusAsaNaM / visaSNA pAvakamme hiM, bAlA paMDiamANiNo // 11 // na citrA trAyate bhASA, kuto vidyAnuzAsanam / viSaNNAH pApakarmabhiH, bAlAH paNDitamAninaH // 11 // artha -nAnA prakAranI, vacana rUpa prAkRta-saMskRta vagere bhASA, pApothI bacAvanAra thatI nathI, te vicitra maMtrarUpa vidyAnuM zikSaNa te kayAMthI bacAvI zake? je bAle paMDitamAnIo hoya che, te jJAnanA gavathI anya jJAnIne Azraya nahi karanArA, pApakarmothI Akhare khedavaannaa thAya che. (11-198) je kei sarIre sattA, vaNe rUve a savvaso / maNasA kAyavakkeNaM, sabbe te dukkhasaMbhavA // 12 // ye kecit zarIre saktAH, vaNe rUpe ca srvshH| manasA kAyavAkyena, sarve te duHkhasambhavAH // 12 // artha-je kaI zarIranA viSe ane rUpa-raMga-sparza - zabda vagere viSayamAM sarvathA mana-vacana-kAyAthI Asakta hoya che, te sarve "jJAnathI mukti che"--ema belanArA saDI, parasobhA bhI thAya che. (12-170) AvaSNA dIhamaddhANaM, saMsAraMmi aNaMtae / tamhA savvadisaM passa, appamatto parivvae // 13 // ApannAH dIrghamadhvAnaM, saMsAre anantake / tasmAn sarvadizaH pazyan, apramattaH parivrajeH // 13 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe atha-A pramANe A mokSamArganA zatruo, anaMta saMsAramAM, lAMbA-anya anya bhavabhramaNarUpa mArgane pAmelA duHkhI thAya che. tethI pRthvIkAya vagere aDhAra bhedavALI bhAvadizAone jenAro banI, jema ekendriya vagerenI virAdhanA na thAya ane temAM janma na thAya, tevI rIte apramatta banI saMyamamArgamAM te suziSyatuM vicaraje ! (13-171) bahiA uDDhamAdAya, nAvakakhe kyaaivi| puvvakammakkhayaTThAe, imaM dehaM samuddhare // 14 // bahiH UrdhvamAdAya, nAvakAikSet kadAcidapi / pUrvakarmakSayArtha, imaM dehaM samuddharen / 14 // artha-saMsArathI para mokSanA uddezane nizcaya karI kadAcita paNa viSayavAMchA na kare ! pUrvakRta karmono kSaya mATe ucita AhAra vagerethI A dehanuM pAlana kare ! (14-172) vigiMca kammuNo heu, kAlakhI paridhae / mAyaM piMDassa pANassa, kaDaM labhrUNa bhakkhae // 15 // vivicya karmaNo hetuM, kAlakAkSI parivrajet / mAtrAM piNDasya pAnasya, kRtAM labdhvA bhakSayet // 15 // artha-kamanA upAdAna kAraNa mithyAtva vagerene tyAga karI, anuSThAnanA kAlanI IcchAvALe saMyamamAM vicare ! jeTalAthI saMyamane nirvAha thAya, teTale gRhasthAe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kSullakanigranthIyAdhyayana-6 pitAnA mATe karela AhAra-pANI meLavI anAsaktipUrvaka bhADA2 42 ! (15-173) sannihiM ca na kupijjA, levamAyAi sNje| pakkhI pattaM samAdAya, niravikkhA parivvae // 16 // sannidhiM ca na kuryAt ,lepamAtrayA saMyataH / pakSI patraM samAdAya, nirapekSaH parivrajetU // 16 // artha-sAdhu, pAtrAmAM lepa lAgela rahe teTaluM paNa bIje divase bhajana mATe AhAra vi.nI sthApanA na kare ! paMkhInI mAphaka pAtro, upakaraNa vagerenuM grahaNa karanAra apekSA karane sayamamA viyare. (16-174) esaNAsamio lajjU, gAme aniyao care / appamatso pamattehiM, piMDavAyaM gavesae // 17 // eSaNAsamitA lajjAluH grAme aniyatazcaret / / apramattaH pramattebhyaH, piNDapAtaM gaveSayet // 17 // atha-gocarInI zuddhimAM upagavALe saMyamI, grAma vageremAM kAyamI vAsa nahi karanAro vihAra kare ! tathA apramAdI banI gRhasthonA gharomAM bhikSAnI gaveSaNa kare. (17-175) evaM se udAhu aNuttaranANI, aNuttaradaMsI annuttrnaanndsnndhre| arahA NAyaputte bhagavaM vesAlie, viAhie tibemi||18|| ___ evaM sa udAhRtavAn, anuttarazAnI, anuttaradarzI, anuttarajJAnadarzanadharaH / Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 uttarAdhyayanasUtra sAthe arhan jJAtaputraH bhagavAn vaizAlikA, vyAravyAtA iti bravImi // 18 // artha-sarvajJa, sarvadazI, labdhinI apekSAe ekI sAthe sarvotkRSTa jJAna-darzanadhArI, tIrthakara vaizAlika bhagavAna siddhArthanaMdana te zrI vardhamAna jinezvarasvAmIe, A prakAre samavasaraNamAM dharmanuM kathana karela che; ema he jaMbU ! huM kahuM chuM. (18-176) che chaThuM zrI kSulakanigraMthIyAdhyayana saMpUrNa che chaMcha chachachachachachachachachachachachachachachachachachachachachuM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI urazrIyAdhyayana--7 jahAsssaM samuddista, koi pAsijja elayaM / oaNaM javasaM dijjA, pAsijjAvi sayaMgaNe // 1 // yathAssdezaM samuddizya, ko'pi poSayet eDakam / odanaM yavasaM dadyAt, poSayedapi svakAGgaNe // 1 // akoi eka bhArekI, jema mahemAnane uddezIne peAtAnA gharane AMgaNe gheTAne, khAdhelAmAMthI khAkI rahela bhAjana maga, aDada vagere dhAnya khavarAvIne poSe che. (1-177) tao se puTThe parivUDhe, jAyamee mahAdare / pILi viSe TreTTe, gAma_pavit||2|| tataH sa puSTaH parivRDhaH, jAtamedAH mahodaraH / zrIgitaH vipule tede, verAM pariAkRti // 2 // a-bhAta vagerenA bhAjanathI te gheTu', mAMsanI vRddhivALu-samatha-khUba carabIvALu -meTA peTavALuM khuzakhuzAla ane zarIra vizAla thavAthI jANe mahemAnanI IcchA karatu' hAya, tema leAkAthI kahevAya che. ( 2-178 ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 uttarAdhyayanasUtra sAthe - jAva na ie Aese, tAva jIvai se'duhi / aha pattaMmi Aese, sIsaM chittUNa bhujjai // 3 // yAvanna eti AdezaH, tAvajjIvati so'duHkhI / atha prApte Adeze, zirazchittvA bhujyate // 3 // artha-jyAM sudhI mahemAna ghera Avato nathI tyAM sudhI te gheTuM duHkha vagaranuM (athavA AgAmI duHkhathI duHkhI) jIve che. jyAre mahemAna ghera Ave che tyAre tenuM mastaka chedI, tenuM taiyAra kareluM mAMsa mahemAna sAthe dharanA bhAtipaDe gAya che. (3-178) jahA khalu se urabbhe, AesAe samIhie / evaM bAle ahammiTe, Ihae narayAuyaM // 4 // yathA khalu sa urabhraH, AdezAya samIhitaH / evaM bAlaH amiSThaH, Ihate narakAyuSkam // 4 // atha-jema pUrvokata svarUpavALe gheTo mahemAna mATe nirdhArita karAyele mahemAnane cAhe che, tevI rIte atyaMta adhama bAla jIva narakanA anukUla AcaraNa karI na24nA panane thAI cha. (4-180) hiMse bAle musAvAI, addhANaMmi vilovae / anna dattahare teNe, mAI kannu hare saDhA // 5 // itthI visayagiddhe a, mahAraMbhapariggahe / bhuMjamANe suraM maMsaM, parivaDhe paraM dame // 6 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI urabrIyAdhyayana-7 ayakakarabhAI a, tuMdille cialaahie| AuaM narae kaMkhe, jahAesaM ya elae // 7 // trimivirodhamAM hiMsraH bAlaH mRSAvAdA, adhvani vilApakaH / anyAdattaharastenaH, mAyI kannuharaH zaThaH // 5 // strI-viSayagRddhazca, mahArambhaparigrahaH / bhuAnaH surAM mAMsaM, parivRDhaH paraM damaH // 6 // ajakarkarabhojI ca, tundilo cittalohitaH / AyuSkaM narake kAMkSati, yathA''dezamiva eDakaH // 7 // mirajAm | atha-svabhAvathI hiMsaka, ajJAnI, asatyabhASI, mAmAM jatAM janane lUMTanArA, bIjAe nahi ApelI cIne coranAra, corI karIne jIvanAro cora, mAyAvALe, saghaLI vastuone haravA sAmarthyavALe huM chuM--evo vicAraka, vAMkA AcAravALe, strI ane viSayamAM Asakta, meTA AraMbha ane parigrahavALa, dArU ane mAMsane khAvAvALe, khUba tagaDo banelo, bIjAne damanAre, bakarAnA atyaMta pakAvela mAMsane khAnAra, phAMdavALe, lehInI vRddhivALe, jema pUrvokta gheTo jANe mahemAnane cAhe che, tema narogya karma karanAra heI jANe narakanA AyuSyane cAhe che. (5 thI 7, 181 thI 193) AsaNaM sayaNaM jANaM, vittaM kAme a bhuNjiaa| dussAhaDaM dhaNaM hiccA, bahu saMciNiA rayaM // 8 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe tao kammagurU jaMtU, pccuppnnpraaynne| aevba AgayAese, maraNaMtaMmi seAaI // 9 // yugmam / / AsanaM zayanaM yAnaM, vittaM kAmAn bhuktvA / duHsaMhRtaM dhanaM tyaktvA , bahu saMcitya rajaH // 8 // tataH karmagururjantuH, pratyutpannaparAyaNaH / ajavat Agate Adeze, maraNAnte zocati // 9 // yugmam / / matha-siMhAsana vi. sAsana, 5 vi. zayana, ratha vi. vAhana, senuM vi. dhana, zabda vi. kAmabhogone logavI, huNe legu du dhana, nu||2 vi.bhAM pAparIne, ATha prakAranuM karma upAIne, bhArekamI jIva, nAstika matanA anusAre paralekanirapekSa mAtra vartamAnamAM parAyaNa, jema gheTo mahemAna AvatAM zeka kare che, tema avasAnanA maksare / / 42 che. (8+8, 184+185) tao Au parikkhINe, cuA dehA vihiNsgaa| AsuriaM disaM bAlA, gacchaMti avasA tamaM // 10 // tataH AyuSi parikSINe, cyutA dehAtU vihiMsakAH / AsurI dizaM bAlAH, gacchanti avazAstamAm // 10 // artha_zeka karyA bAda vividha prakArothI prANi hiMsaka zarIrathI chUTo thayela bAla jIva, AyuSyane nAza thaye chate paravaza banele, aMdhakAravALI narakagatimAM jAya che. (10-186) jahA kAgaNie heDaM, sahassaM hArae naro / apatthaM aMbagaM bhuccA, rAyA rajjaM tu hArae // 11 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI urabrIyAdhyayana-7 yathA kAkiNyA hetoH sahasra hArayet nrH| apathya Amraka bhuktvA, rAjA rAjyaM tu hArayet / / 11 / / athajema eka rUpiyAnA eMzImA bhAga rUpa kAkiNane khAtara, eka hajAra sonAmahorene ajJAnI mANasa hArI jAya che tathA jema apathya kerIne khAI rAjA rAjyane hArI jAya che. (11-187) evaM mANussagA kAmA, devakAmANamaMtie / sahassaguNiA bhujjo, Au kAmA ya dibiaa||12|| evaM mAnuSyakAH kAmAH, devakAmAnAmantike / sahasraguNitAH bhUyaH, AyuHkAmAzca divyakAH / / 12 / / atha-A manuSyanA kAmo , devonA kAmonI AgaLa kAkiNI ane kerI jevA che. manuSyanA AyuSya ane bhogonI apekSAe anekvAra hajAranA guNAkAre guNelA-hajAraguNa divya kAmage che. arthAt hajAra senAmahora ane rAjya jevAM devalekanAM AyuSya ane kAmabhege che. (12-1898). aNegavAsAnauA, jA sA pannavao tthiii| jANi jIati dummehA, UNe vAsasayAue // 13 // anekavarSanayutAni, yA sA prajJAvataH sthitiH / yAni jIyante durmedhasaH, Une varSazapAyuSi // 13 // . artha-jJAnakriyAvibhUSita munine devalokamAM papama-sAgaropama sudhI sthiti ane sarvotkRSTa kAmaga hoya che. ajJAnIo ahIMnA svalpa AyuSya daramyAna Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe tuccha kAmagomAM lubdha banI, dharma nahi karavAthI divya sthiti ane kAmagone hArI jAya che. (13-189) jahA ya tinni vaNNiA, mUlaM cittaNa niggyaa| egottha lahaI lAbha, ego mUleNa Agao // 14 // ego mUlaMpi hArittA, Agao tattha vANio / vavahAre uvamA esA, evaM dhamme viANaha / / 15 / / yugmam / / yathA catrayo vANijA, mUlaM gRhItvA nirgatAH / poSatra mate grAma, go mUnAmataH | 24 che. eko mUlamapi hArayitvA, Agatastatra vANijaH / vyavahAre upamA eSA, evaM dharbha vijAnIta // 15 // yugmam // artha-jema traNa vepArIo, mUla dhana laIne vepAra mATe paradeza gayA. temAM pahelo je vyApArakalAmAM kuzala hate te khUba naphe meLavI, bIje vyApAramAM madhyama hato. te gharethI jeTaluM lAvelo teTaluM ja mUla dhana laI, trIjo jugAra vi.no vyasanI-pramAdI hato te mUla dhana hArI potAne ghera pAchA AvyA. (14+15, 190+191) mANusattaM bhave mUlaM, lAbho devagaI bhave / mUlaccheeNa jIvANaM, naragatirikkhattaNaM dhuvaM // 16 // mAnuSatvaM bhavet mUlaM, lAbho devagatirbhavet / mUlacchedena jIvAnAM, narakatiryaktvaM dhruvam // 16 // artha-tevI rIte jIvavyApArIne svargAdi uttarattara lAbhanuM kAraNa mUla dhana samAna manuSyapaNuM che. lAbhanA sthAnamAM devapaNAnI prApti samajavI tathA manuSya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A urazrIyAdhyayana-7 gatinA hAni rUpa mUlanA chenA sthAnamAM naraka-tiya cagatinI prApti samajavI. (16-192) duhao gaI bAlassa, AvaI vahamUlijA / devattaM mANusatta' ca, jaMjie lolayA saDhe // 17 // 23 dvidhA gatirbAlasya, ApaTU vadhamUlikA / devatva mAnuSatvaM ca yajjito lolatA zaThaH ||17|| a -Ala jIvane naraka ane tihu~carUpa e gati hAya che, tyAM gayelAne vadhu vi. Apattio hoya che, kema ke-mAMsa vi.mAM laMpaTa ane vizvAsu janane ThaganArA anI, deva ane manuSyapaNuM hArI jaI laMpaTatAthI narakagati ane zaThatAthI tiya cagati khAla jIva pAme che. (17-193) tao jie sai hoi, duviha duggar3a ge| dulahA tassa ummaggA, addhAe sucirAdavi // 18 // tato jitaH sadA bhavati, dvividhAM durgatiM gataH / durlabhA tasya janmajjA, addhAyAM sucirAdapi || 18 || a-deva ane manuSyapaNAnA abhAva thavAthI ane naraka ke tiya cagatimAM gayelA khAla jIva hamezAM hArelA ja thAya che, kAraNa ke-AgAmI ghaNA lAMbA kALamAM paNa naraka ke tiya cagati rUpa dutimAMthI tenuM nIkaLavuM du bha ane che. (18-194) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe evaM jia sapehAe, tuliA bAlaM ca paMDia / mUliaM te pavesaMti, mANusiM joNimiti je // 19 // eva jitaM saMprekSya, tolayitvA bAlaM ca paNDitam / maulika te pravizanti, mAnuSIM yeonimAyAnti ye // 19 / / atha-pUrvokta prakAravALA bAla jIvane joI, guNadeSano tathA bAla ane paMDitano vicAra karI, mUlavanarakSaka vepArI jevA ja manuSyAyuSya bAMdhIne manuSyagtimaa se che. ( 18-185) vemAyAhiM sikvAhi, je narA gihisundhyaa| uviti mANusa joNiM, kammasaccA hu pANiNo // 20 // vimAtrAbhiH zikSAbhiH, ye narA gRhisuvratAH / upayAnti mAnuSIM yoni, karmasatyAH khalu prANinaH // 20 // atha-je jIva, gRhasthI hovA chatAM sahurUSanA vratavALAo, vividha pariNAmavALuM bhadrakapaNuM, vinItapaNuM, dayAISyarahitapaNuM vi. zikSAothI manuSyanine pAme che, kema ke-avazya phaLa denAra karmavALA prANIo hoya cha. (20-186) jasiM tu viulA sikkhA, mUliaMte aithiaa| sIlavaMtA savisesA, adINA jaMti devayaM // 21 // yeSAM tu vipulA zikSA, maulika' te atikramya / zIlavantaH savizeSAH, adInA yAnti devatAm // 21 // atha-jeonI pAse vizAla grahaNa ane Asevana Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI urabhrIyAdhyayana-7 85 rUpa zikSA che, teo mUla dhana rUpa manuSyapaNuM ullaMghI, samyagUdaSTi vi. rUpa zIlavaMta ane uttarottara guNaprApti rUpa vizeSavALAo banI dInatA vagaranA devakane pAme che. (21-17) evamadINavaM mikkhaM, AgAriM ca viaanniaa| kahaM nu jicca me likkha, jiccamANo na saMvide // 22 // evamadainyavantaM bhikSu, agAriNaM ca vijJAya / / kathaM nu jeya IdRkSa, jIyamAneA na sa vitte // 22 / / atha-pUrvokta lAbhavALA, dInatA vagaranA gRhasthI ane sAdhune vizeSarUpe jANI, A devapaNuM vi. rUpa lAbha zA mATe ? zuM AvA lAbhane hArate jANato nathI ? jANe ja che. mATe e prayatna kare joIe ke jethI lAbha hArI na javAya. (22-198) jahA kusagge udaga, samuddeNa samaM miNe / evaM mANussagA kAmA, devakAmANa aMtie // 23 // yathA kuzAgre udaka, samudreNa samaM minuyAt / evaM mAnuSyakAH kAmAH, devakAmAnAmantike // 23 / / atha-jema koI jIva, dAbhanA agrabhAga upara rahela jalabiMdune samudranA jala sAthe sarakhAve che, tema ajJAnI jIva manuSyanA bhogenI sAthe devanA kAma bhogone sarakhAve che. (23-19) kusaggamittA ime kAmA, saMniruddhammi Aue / kassa heu purA kAu', jogakkhemaM na saMvide // 24 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .. . - - - - - - - - - - - - - - - - zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe kuzAgramAtrA ime kAmAH, sanniruddhe AyuSi / ke hetuM puraskRtya, yogakSema na saMvitte // 24 // atha-manuSyanA apAyuSyamAM bhege atyaMta a5 hAI dAbhanA agrabhAga upara rahela jalabiMdu jevA che ane divya kAmo samudra jala jevAM che, te kayA kAraNasara jIva, nahi prApta thayela dharmanI prApti rUpa gane tathA prApta thayela dharmanA pAlana rUpa kSemane jANate nathI ? arthAta bhegAsaktithI yoga-kSemane jANato nathI. (24-200) iha kAmA niassa, attaThe avarajjhaI / soccA neAuyaM maggaM, jauM bhujjo paribhassai // 25 // iha kAmAnivRttasya, AtmArthaH aparAdhyati / zrutvA naiyAyika mArga, yad bhUyaH paribhrazyati // 25 / / artha-manuSyapaNuM ke jainadharma maLavA chatAM kAma bhegathI nahi aTakanArane svarga vi. AtmAthI naSTa thAya che, kema ke-jIva ratnatrayI rUpa mekSamAga sAMbhaLavA ke meLavavA chatAM gurUkarmanA kAraNe AtmArthathI ke muktimAgathI paDe che. (25-ra01) iha kAmaniaTTassa, attaThe nAvarajjhaI / pUIdehaniroheNaM, bhave devetti me suaM // 26 // iha kAmanivRttasya, AtmArthaH nAparAdhyati / pUtidehanirodhena, bhavati devaH iti me zrutam / / 26 / / atha-manuSyapaNuM ke jainazAsana prApta thaye chate Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - zrI urabhrIyAdhyayana-7 je kAmagathI aTake che tene svarga vi. AtmArtha nAza thatuM nathI, kAraNa ke laghukarmI jIva dArika zarIra chUTI jatAM maraNa bAda vaimAnika deva athavA siddha bane che. A meM paramagurU bhagavAnathI sAMbhaLela che. (ra6-ra02) iDDhI juI jaso vaNNo, AuM suhamaNuttaraM / bhujjo jattha maNussesu, tattha se uvavajjaI // 27 // RddhiryutiryazovarNaH, AyuH sukhamanuttaram / bhUyo yatra manuSyeSu, tatra sa upapadyate / / 27 / / atha-sarvotkRSTa Rddhi-zarIrakAnti-prasiddhi-gaMbhIratA-gauratva vi. varNa-AyuSya ane ISTa viSanI prApti rUpa sukha je manuSyakulemAM hoya che, tyAM cyavane teo (dhamaSTha) janma le che. (27-203). bAlassa passa bAlataM, ahamma pddivjjiaa| ciccA dhammaM jahammiThe, naraesu uvavajjaI // 28 // bAlasya pazya bAlatvaM, adharma pratipadya ! tvaktvA dharma armiSThaH, narake upapadyate // 28 // artha-mUDhanuM ajJAnapaNuM juo ke viSayanI Asakti rUpa adharmane svIkArI tathA bheganA tyAgarUpa dharmane choDI, adhamaSTha, naraka vi. durgatimAM utpanna thAya che. (28-204) dhIrassa passa dhIrataM, svvdhmmaannuvttinno| ciccA adhammaM dhammiTUThe, devesu uvavajjai / / 29 / / Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe dhIrasya pazya dhIratvaM, sarvadharmAnuvartinaH / tyaktvA adharma dharmiSThaH, deveSu upapadyate // 29 // artha-paMDitanI dhIratA juo ke-kSamA vi. sarva dharmone anukUla AcaraNa karanAre, bhegAsakti rUpa adharmane cheDI, dhamaSa jIva, devaleke mAM utpanna thAya che. (ra-ra05) tuliA Na bAlabhAva, abAla' ceva paMDie / caiUNa bAlabhAvaM, abAla sevae muNi tibemi // 30 // tolayitvA bAlamAvaM, abAla caiva paNDitaH / tyattavA bAlabhAvaM, sevate muniriti bravImi // 30 // atha-pUrvokta tattvajJAnI muni, bAlapaNanI ane paMDitapaNAnI tulanA karI, bAlabhAvane choDI paMDitapaNAnuM sevana kare che. he jaMbU ! A pramANe huM kahuM chuM. (30-2016) che sAtamuM zrI urabrIyAdhyayana saMpUNa. . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kapilIyAdhyayana-8 adhuve asAsayammi, saMsArammi dukkhapaurAe / kiM nAma hojjata kammayaM, jeNA duggaIna gacchejjA // 1 // kachu mAtha, tAre tu surakSAgurA kiM nAma bhavet tat karmakaM, yenAha durgatiM na gaccheyam // 1 // atha--asthira, anitya, temaja ghaNu zArIrikamAnasika duHkhothI bharacaka saMsAramAM, je anuSThAnathI huM durgatigAmI na banuM evuM keI anuSThAna che ? (1-ra07) vijahittu puvvasaMjogaM, na siNeha kahiMci kunvijjA / asiNeha siNehakarehi, dosapaosehiM muccae bhikkhU // 2 // vihAya pUrvasaMyoga, na sneha kvacit kurvIta / asnehaH snehakareSu, doSapradoSairmucyate bhikSuH // 2 // . atha-mAtA vi. svajana ane dhananA saMbaMdhane cheDI, sAdhu, bAhya-atyaMtara parigrahamAM Asakti na kare! sneha karanArAo upara mamatA vagarane muni, mananA tApa vi. de tathA paralokamAM narakaprApti vi. pradethI mukta thAya che. (2-208) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe to nANadaMsaNasamaggo, hianisseasAe sabajIvANaM / tesi vimokkhaNaTThAe, bhAsai muNivaro vimayamohA // 3 // tataH jJAnadarzanasamagraH, hitaniHzreyasAya sarvajIvAnAm / teSAM vimokSaNArthAya, bhASate munivaroM vigatamohaH // 3 // artha-kevalajJAna-darzanathI yukta ane moharahita munivara bhagavAna kapila, sarva jIvonA tathA tatkAla paay| yozanA hitArI mokSa mATe 4 cha. (3-208 ) savvaM gaMtha kalahaM ca, vippajjahe tahAvihaM bhikkhU / savvesu kAmajAesu, pAsamANo na lippaI tAI // 4 // sarva granthaM kalahaM ca, viprajahyAt tathAvidhaM bhikSuH / sarveSu kAmajAteSu, pazyan na lipyate trAyI // 4 // arthakarmabaMdha karanArA saghaLAM parigraha-kaSAyane sAdhu cheDI de! zabda vi. viSayane deSadaSTithI jete, 4 thI mAtmarakSa muni paate| nathI. (4-210) bhogAmisadosavisanne, hiynisseasbuddhivivjjtthe| bAle ya maMdie muDhe, bajjhaI macchiA va khelammi // 5 // bhoMgAmiSadoSaviSaNNaH, hitaniHzreyasabuddhiviparyastaH / bAlazca mandaH mUDhaH, badhyate makSikeva khele // 5 // matha-mAgomA mesI, bhAkSanI muddhi paranI, ajJAnI, dharmakaraNa karavAmAM ALasu ane mohathI Akula manavALo jIva, kaphamAM mAkhInI jema karmathI lepAya che. (5-211) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -no zrI kapilIyAdhyayana-8 duppariccayA ime kAmA, no sujahA adhIrapurisehiM / aha saMti sudhayA sAhU, je tirati atara vaNiA vA // 6 // duSparityajA ime kAmAH, noM suhAnA adhIrapuruSaiH / atha santi suvratAH sAdhavaH, ye taranti ataraM vaNija iva ||6|| artha-muzkelIthI choDI zakAya evA kAmo kAyara purUthI sukhapUrvaka cheDI zakAya tema nathI, arthAt sArika purUSe te sukhethI cheDI zake che. jema vepArIo jahAja vi. sAdhanothI taravAne azakya evA samudrane tarI jAya che, tema niSkalaMka vrata vi. sAdhanothI taravAne saza4ya sevA sasArane tarI naya che. (1-212) samaNA mu ege vayamANA, pANavaha miyA ayANatA / maMdA niraya' gacchaMti, bAlA pAviyAhiM diTThIhiM // 7 // zramaNA: smaH eke vadantaH, prANavadhaM mRgA ajAnantaH / mandA nirayaM gacchanti, bAlAH pApikAbhiSTibhiH // 7 // atha-"ame zramaNe chIe.--ema keTalAka jainetara bhikSuo bele che, paraMtu mUDhatAnA kAraNe haraNanI mAphaka prANahiMsAne nahi jANutA, mithyAtvanA mahArogathI vyAkula banelA temaja viveka vagaranA bAlajIvo pApajanaka dRSTimAthI 24mA naya che. (7-213) nahu pANavahaM aNujANe, muccejja kyAi savvaduHkhANa / ___ evaM AriehiM akkhAya', jehiM imo sAhudhammo pnntto||8|| naiva prANavadhaM anujAnana , mucyeta kadAcit sarvaduHkhAnAm / evamAryai rAkhyAtaM yaH, ayaM sAdhudharmaH prajJaptaH / / 8 / / Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe atha-prANahiMsA vi. pApane karanAra, karAvanAra ke anumodanAra teo kaI paNa kALamAM sarva duHkhothI mukta thatA nathI. ahiMsA vi. dharmavALA zramaNo ja saMsArane tarI jAya che. Ama tIrthakara vi. Aryoe kathana karela che. kema ke-A A ja ahiMsA vi. dharmanI prarUpaNuM karanAra che. (8-214) pANe a nAivAejjA, se samie ti buccaI tAI / tao se pAvayaM kammaM, nijjAi udagaM va thalAo // 9 // prANAMzca nAtipAtayet, sa samita ityucyate traayii| tato'tha pApakaM karmaH, niryAti udakamiva sthalAt / / 9 / / ahiMsA vi.ne sarvathA nahi karanAra, karAvanAra ke anumodanAra jaina zramaNe ja pAMca samitithI yukta zajIvanikAyanA rakSaka hoya che. tethI ja jema uMcImajabuta jamIna uparathI pANI ekadama DhaLI jAya che, tema teomAMthI azubha karma nIkaLI jAya che. (-215) jaganissihiM bhUehiM, tasanAmehiM thAvarehiM c| . no tesimArame daMDaM, maNasA vayasA kAyasA ceva // 10 // jagannidhiteSu bhUteSu, prasanAmasu sthAvareSu ca / no teSu Arabheta daNDa, manasA vacasA kAyena caiva / / 10 / / artha -lokamAM rahela samasta prANIomAM vasanAmakarmanA udayavALA beIndriya vi. nI tathA pRthvIkAya vi. sthAvara jIvonI mana-vacana-kAyAthI hiMsA na kare ! (10-216) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kapilIyAdhyAyana-8 suddhesaNAo naccA Na, tattha Thavijja bhikkhU appaannN| jAyae ghAsamesijjA, rasagiddhe na siyA bhikkhAe // 11 // zuddhaSaNAH jJAtvA khalu, tatra sthApayed bhikSurAtmAnam / yAtrAyai grAsameSayet, rasagRddho na syAd bhikSAdaH // 11 // atha-sAdhu, saMyamanirvAha rUpa yAtrA mATe azuddha AhAranA tyAgapUrvaka zuddha AhAranuM ja grahaNa kare ! bhane rAga-deSanA tyApUrvI 4 mADA2 42 ! (11-217) paMtANi ceva sevijjA, sIyapiMDa puraannkummaas'| adu bukkasa pulAga vA, javaNaTThAe nisevae maMthu // 12 // prAntAni caiva seveta, zItapiNDa purANakulmASAn / . athavA bukkasaM pulAkaM vA, yApanArtha niSeveta manthum // 12 // atha-sAdhu, junA maga vi. zata AhAra rUpa athavA vAla vinA tuSa rUpa nIrasa padArthonuM bhojana kare. jinakalpika vi. muni je gacchanirgata che te to niyAmAM prAnta AhAra kare. paraMtu gacchI munine te jyAM sudhI zarIranirvAha thAya tyAM sudhI prAnta bhojana kare ane temAM je vAtaprakopa vi. Apatti Ave te sa2sa mADA2 55 42rI za cha. (12-228) je lakSaNa ca suviNa ca, aMgavijjaca je paujati / na hute samaNA vuccaMti, evaM AyariehiM akkhAya // 13 // ye lakSaNa ca svapnaM ca, aGgavidyAM ca ye prayuJjate / na hu te zramaNA ucyante, evamAcAryairAkhyAtam // 13 // atha-je sAdhuo, puSTa AlaMbana vagara sAmudrika Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe ke svapnazAstra, aMgaskuraNarUpa athavA OM hI vi. akSaronI sthApanA rUpa aMgavidyA vi. mithyA mRtane game te eka ke samastana prayoga kare che, te sAdhuo kahevAtA nathI-ema AcAryoe kahela che. (13-219) iha jIviaM aniamettA, pabhaTThA samAhijoehi // te kAmabhogarasagiddhA, uvavajjati Asure kAe // 14 // kavitamanisabdha, prAH samAdhi te kAmabhogarasagRddhAH, upapadyante Asure kAye // 14 // athaA janmamAM jIvanane tapa vi.thI niyaMtrita nahi karavAthI, zubha mana-vacana-kAyAnA vegathI atyaMta bhraSTa thayelA ane kAmago temaja rasamAM Asakta banelA, te lakSaNadi zAstrano durUpayega karanArA, kAMIka kaSTAnuSThAna karatA hovA chatAM saMyamavirAdhanAthI asuramAM ja pedA thAya che. (14-220) tatto'vi uvvaTTittA, saMsAraM bahuM aNu pariaDaMti / bahukammalevalittANaM, bohI hoI sudullaho tesiM // 15 // tato'pi uddhRtya, saMsAra bahu anu paryaTanti / bahukarmalepaliptAnAM, bodhirbhavati sudurlabhaH teSAm // 15|| artha-asura nikAyamAMthI cyavane teo, saMsAramAM ghaNuM kALa sudhI paryaTana karaze. vaLI ghaNuM kamaranA lepathI lepAyelA te jIvane badhinI prApti atyaMta durlabha thaI jAya che, mATe sAdhuoe uttaraguNanI virAdhanAthI bacavuM joIe. (15-221) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka zrI kapilIyAdhyayana-8 kasiNaMpi jo imaM loga, paDipuNNa dalejja ikkss| teNAvi se na saMtusse, iha duppUrae ime AyA // 16 // kRtsnamapi ya imaM loka, paripUrNa dadyAt ekasmai / tenApi sa na saMtuSyet, iti duSpUrako'yamAtmA // 16 / / atha-je surendra vi. dhana-dhAnyathI bharela sakala lekane potAnA bhaktane Ape, to paNa lobhI bhakta saMtuSTa na thAya! A AtmAnI anaMta AzAo pUrI zakAya ema nahi hovAthI A jIva dupUraka che. (16-222) jahA lAho tahA lohA, lAhA loho pavaDhai / do mAsakaya kajja, koDIe vi na nihi // 17 // yathA lAbho tathA lobho, lAbhAllobhaH prvrdhte| dvimASakRtaM kArtha, koTyApi na niSThitam // 17 // atha-jema jema dravyalAbha thAya tema tema dravyamUccha thAya che, kAraNa ke-lAbha lobhavRddhinuM kAraNa che. A viSayamAM kapila kevalI pote pitAnuM dRSTAMta Ape che ke-dAsIne saMtoSavA mATe be mAsA senAthI je kAma patavAnuM hatuM, te kAma eka karoDa sonAmahorothI paNa pUruM na thaI zakayuM. kema ke-abhilASAo vadhatI ja gaI (17-223) No rakkhasIsu gijjhijjA, gaMDavacchAsu'NegacittAsu / jAo purisaM palobhittA, khelaMti jahA vA dAsehiM // 18 // no rAkSasISu gRdhyeta, gaNDavakSaHsu anekacittAsu / : puruSa progya, rita kathA vA tAraiH || 18 mAM. atha-pInastana-vakSasthalavALI, caMcalapaNAe aneka cittavALI ane jJAna vi. bhAvajIvanane vinAza karanArI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 99 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe rAkSasI jevI strIonI abhilASA na karavI, kAraNa ke-te strIo AkarSaka, vizvAsajanaka, madhura-priya vacanothI kulIna purUSane lobhAvI aneka kIDAothI dAsanI mAphaka banAvI vilAsa kare che. (18-24) nArIsu no pagijjhijjA, itthI vipajahe anngaare| dhammaM ca pesalaM naccA, tattha Thavijja bhikkhU appANaM // 19 // nApu ne pravRtti, hiH vigata anaH ! dharmaca pezala jJAtvA, tatra sthApayed bhikSurAtmAnam // 19 // atha-sAdhu, strIonI tarapha anurAgano prAraMbha paNa na kare ! strIothI sarvathA dUra rahe! temaja ekAte hitakArI brahmacarya vi. rUpa dharmane ja ahIM ane paralokamAM atyaMta suMdara jANI temAM ja potAnA jIvane rAkhe ! (19-ra35) iti esa dhamme akvAe, kavileNa ca visuddhapanne / tarihiMti je kAhiMti, tehiM ArAhia duve loga tibemi // 20 // iti eSa dharma AkhyAtaH, kapilena ca vizuddhaprakSena / tariSyanti ye kariSyanti, rArAdhitau dvau lokau iti bravImi // 20 // atha-nirmala jJAnasaMpanna kapila kevalIe A pramANe pUrvokta munidharma kahela che. je manuSya A dharmanI ArAdhanA karaze teo saMsArasAgarane tarI jaze, temaja A janmamAM mahAjanapUjya banI paralokamAM svarga-makSa vi.nI prApti karanArA thaze. A pramANe he jaMbU! huM kahuM chuM. (20-226) che AThamuM zrI kapIlAdhyayana saMpUNa. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI namipratrajyAdhyayana-9 caUNa devalagAo, uvavaSNo mANusaMmi logammi / uvasaMta mohaNijjo, saraI porANia jAI // 1 // cyutvA devalokAt, upapanno mAnuSe loke / upazAntamohanIyaH, smarati paurANikIM jAtim ||1|| a-sAtamA devalAkathI cyavIne manuSyaleAkamAM utpanna thayela ane namAha uDDayanA abhAvathI samyakhavata nima rAjA jAtismaraNajJAna pAme che, arthAt gata4nbhnuN smaraNa 42 che. (1-227 ) jAI' saritu bhayava, sahasaMbuddho aNuttare dhamme / putta' Thavita rajje, abhiNikkhamaI namI rAyA // 2 // jAtiM smRtvA bhagavAn, svayaMsaMbuddho'nuttare dharme / putra sthApayitvA rAjye, abhiniSkrAmati namI rAjA || 2 || a-pUjamanuM smaraNa karI bhagavAna nimarAjA, sarvotkRSTa cAritradhama pratye svayaM pratibeAdha pAmI, putrane rAjyagAdI upara sthApana karI zrI bhAgavatI pravrajyA grahaNu 42 che. (2-228 ) 7 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . zrI uttarAdhyayanasUtra sAtha so devalogasarise, aMteuravaragao vare bhoe / cuMbittu namI rAyA, vuddo mAne riyare pha sa devaloka sadRzAn, antaH puravaragato varAn bhogAn / bhuktvA namI rAjA, buddho bhogAn parityajati ||3|| a -devalAkamAM rahela bheAgA jevA pradhAna bhAgeAne uttama aMtaHpuramAM rahelA, bhAgavI, viziSTa tattvajJAnI nima rAjA te bhAgonA parityAga kare che. (3-229 ) mihila' sapurajaNavayaM', balamoroha' ca parikSaNa savvaM / ciccA abhinivattoM, egaMtamahiDio bhayava ||4|| mithilAM sapurajanapadAM, balamavarodha ca parijana sarvam / tyaktvA abhiniSkrAntaH, ekAntamadhiSThitoM bhagavAn ||4|| a anya nagaro ane janapada sahita mithilA nagarI, catura'gI senA, antaHpura, parivAra arthAt sa saganA tyAga karI, dravyathI nirjana vana vi. rUpa ane bhAvathI huM ekalA ja chu, AvA nizcayarUpa ekAntamAM dIkSita thayela nima rAjiSa rahela che. ( 4-230 ) kolAhala saMbhUya, AsI mihilAi pavvayaMtammi | taiA rAyarisimmi, namimmi abhiNikkhamaMtammi // 5 // kolAhalakasambhUta N, AsIt mithilAyAM pravrajati / tadA rAjaba namo, abhiniSkrAmati // 5 // a-jyAre nAma rAjarSie pravrajyA grahaNa karI, tyAre mithilA nagarImAM saghaLe ThekANe vilApa, kakaLATa vi.nA kAlAhala macI gayA. ( pa-ra31 ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nemipravrajyAdhyayana - - - abbhuTThiyaM rAyarisiM, pbjjaatthaannmuttm| sakkI mAhaNarUveNa, ima vayaNamabbavI // 6 // abhyutthita rAjarSi, pravrajyAsthAnamuttamam / zako brAhmaNarUpeNa, idaM vacanamabravIt / / 6 / / artha-jJAna vi. guNonA AzrayarUpa uttama prajyArUpa sthAnamAM ArUDha thayela nami rAjarSine, brAhmaNaveze AvelA Indra mahArAje temanA mananI parIkSA karavAnI IcchAthI, 2mA pramANe vayana vAnI 23mAta 461. (6-232) kiM nu bho ajja mihilAe, kolAhalagasaMkulA / succaMti dAruNA saddA, pAsAesu gihesu a||7|| kiM nu bhoH ! adya mithilAyAM, kolaahlksNkulaa| zrUyante dAruNAH zabdAH, prAsAdeSu gRheSu ca / / 7 / / atha-he rAjarSi! Aje mithilA nagarImAM ghaNA kakaLATathI vyApta, hadayanA uddegane karanArA vilApa vi. zabdo, rAjamahelo, havelIo vi.mAM saghaLe ThekANe kema samAI 2hA cha ? (7-233) eamaTTha nisAmittA, heukaarnncoio| tao namI rAyarisI, deviMda iNamabbavI // 8 // etamartha nizamya, hetukAraNanoMditaH / tato namI rAjarSiH, devendramidamabravIt // 8 // atha -kelAhala vi.thI vyApta zabda saMbhaLAya che.e vAkyathI sUcita hetu ane kAraNathI abhiniSkramaNanA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 zrI uttarAdhyayanasUtra sA niSedha mATe preraNAne pAmela nima rASi, A pramANe indrine vA 3 ahevA sAMjyA ( 8-234 ) mihilAe ceie vacche, sIyacchAe maNorame / pattapuNpha phalovee, bahUNaM bahuguNe sayA // 9 // mithilAyAM catye vRkSaH, zItacchAyaH manoramaH / patrapuSpaphalopetaH, bahUnAM bahuguNaH sadA ||9|| amithilAnagarInA udyAnamAM zItala chAyAvALuM, pAMdaDAM-phUla-phaLavALuM, manArama nAmanuM ane phula vi.thI pakSI vine sahA atyaMta upara vRkSa che. ( 8-235) vAeNa hIramANammi, ceiammi maNorame / duhiA asaraNA attA, ee kaMdati bho ! khagA // 10 // ghAtena hIyamANe, catye manorame / duHkhitA azaraNA ArttA, ete krandanti bhoH ! khagAH // 10 // a-he brAhmaNa ! udyAnamAM rahela manArama vRkSa pracarDa AMdhInA jhapATAthI paDI javAthI, duHkhavALA, rakSaNa vagaranA ane pIDita thayelA A pakSIe karUNa kraMdana kare che, arthAt A tamAma lokA svArtha javAthI raDe che. temAM bhAI aminiSTumaNa hetu - araNa nathI. ( 10-236 ) eamaTTha nisAmittA, heukAraNacoio / tao nami rAyarisiM, deviMdo iNamabbavI // 11 // etamartha nizamya tato narmi rAjarSi, Jain Educationa International hetukAraNanoditaH / devendra idamabravIt // 11 // For Personal and Private Use Only Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI namipravrajyAdhyayana-2 101 a -A prakAranA spaSTa javAba sAMbhaLI, pUrvokta hetu-kAraNanA khaMDana karanAra javAbathI preraNAne pAmela devendra irIthI nabhi rSine pUche che. (11-237 ) esa aggI a vAU a, eaM ujjhai maMdiraM / bhayavaM aMteura teNaM, kIsa NaM nAvapevavaha / / 12 / / eSa agnizca vAyuzca etad dadyate mandiram / bhagavan ! antaHpuraM tena, kasmAt khalu nAva prekSase ||12|| a-he bhagavan! A agni ane vAyu che. A ApaNA rAjamahela maLI rahyo che ane tethI aMtaHpura khaLI rahyuM che, chatAM A badhA sAme Apa kema jotAM nathI ? ( 12-238 ) eamaTTha nisAmittA, heukAraNacoio | tao namI rAyarisI, devidaM iNamabbavI || 13|| etamarthaM nizamya hetukAraNanoditaH / tato namI rAjarSiH, devendra idamabravIt // 14 // aA viSayane sAMbhaLI, hetu-kAraNano pradarzanapUrvaka pUchAyela nima rAjiSa dhruvendrane have kahevAtA javAba Aye che. (13-238 ) suhaM vasAmo jIvAmo, jersimo natthi kiMcaNaM / mihilAe ujjhamANIe, na me ujjhai kiMcaNaM // 14 // sukhaM vasAmo jIvAmaH, yeSAM vayaM nAsti kiMcana / mithilAyAM dahyamAnAyAM na me dahyate kiMcana || 14 || Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAtha a-he indra ! ame sukhe rahIe chIe ane jIvIe chIe. kAI paravastu jarA paNa mArI nathI. 'huM pote mArA chu, mArU kAMI nathI.' arthAt aMtaHpura vi. mArU che ja nahi, ke jethI rakSayAgya ane ! ethI ja mithilA nagarI khaLavA chatAM emAMnuM jarA paNa mArU maLatu nathI. ( 14-240 ) 102 cataputtakalattassa, nivvAvArassa bhikkhuNo / pia Na vijjaI kiMci, appiapi Na vijjaI ||15|| tyaktaputrakalatrasya, nirvyApArasya bhikSAH / priya na vidyate kiMcit, apriyamapi na vidyate || 15 || a-srI, putra vi.nA tyAga karanAra, pApavyApAra mAtranA parihArI bhikSune keAi cIja priya ke apriya hAtI nathI, sakala vastumAM samabhAva hoya che. ( 15-241 ) bahu khu muNiNo bharda, aNagArassa bhikkhUNa | savvao vippamukkassa, egaMtamaNupassao // 16 // bahu khalu munerbhadra, anagArasya bhikSoH / savaMto vipramuddasya, pAntamanuvarataH // 6 // . a-bahAra ane aMdaranA parigraheA vi. vagaranA, huM ekalA ja chu-evA siddhAntane vaLagI rahenAra, temaja vagaranA, nirdoSa AhAra karanAra munine cokkasa ahIM ghaNuM sukha che. ( 16-242 ) ghara 3 kAmada nisAmittA, hetujArogo / tao nami rAyarisiM, deviMdo iNamabbavI // 17 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI namipravrajyAdhyayana-2 103 etamartha nizamya, hetukAraNanoditaH / .. tato nami rAjarSi, devendra idamabravIt // 17 // atha-A pUrvokta vAta sAMbhaLI, hetu-kAraNanI asiddhi jyAre nami rAjarSie pragaTa karI, tyAre Indra nabhi bine nAya bhu45 4 cha. ( 17-243) pAgAra kAraittA NaM, gopuraTTAlagANi a / omUlagasayagdhIo, tao gacchasi khattiyA // 18 // prAkAra kArayitvA khalu, gopurATTAlakAni ca / osUlaka zataghnIzca, tato gaccha kSatriya ! // 18 // - matha-Bal, bhuNya 42vAne, yuddha 42vAnA sthAnI, khAIe, topo vi. banAvarAvI, vyavasthita karIne he kSatriya! 5chIthI ra DAya tatat. ( 18-244 ) eamaTTha nisAmittA, heukAraNacoio / tao namI rAyarisI, deviMda iNamabbavI / / 19 / / etamartha nizamya, hetukAraNanoditaH ! tato namI rAjarSiH, devendramidamabravIt / / 19 / / atha-A vAtane sAMbhaLI, hetu-kAraNapUrvaka IndranI preraNAne pAmela nami rAjarSi nIce mujaba javAba Ape cha. (18-245) saddhaca nagara kiccA, tava saMvaramaggala / khaMtiniUNa pAgAraM, tigutta duppadhaMsaga // 20 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe dhaNu parakama kiccA, jIvaM ca hariaM syaa| dhiIca keaNa kiccA, sacceNa plimNthe||21|yugmm / / chAM 4 nA kuvA, tA: saMvararAmA ) kSAnitanigiAra, trigupta sututharSa ra0) dhanuH parAkrama kRtvA, jIvAM ca IyaryA sadA / dhRtiM ca ketana kRtvA,satyena paribadhnIyAt // 21 // yummm|| atha-tatvacirUpa zraddhAne nagara ane prathama vi.ne mukhya daravAjo tathA AzravanidhirUpa saMvarane sAMkaLekamADa, kSamArUpa samartha killAne ane temAM managupti vi. traNa guptirUpa aTTAlaka-khAIo-topo banAvI, jIvanA vIllAsarUpa parAkrama nAmanuM dhanuSya, ane emAM Iryosamiti vi. samitirUpa derI tathA dharma nAmanI dhanuSyanA madhyamAM lAkaDAnI mUka banAvIne, tene satyarUpa derAthI bAMdhavI joIe. (20-21, 246247) tavanArAyajutteNa', bhittaNa kammakaMcu / muNI vigaDhasaMgAmo, bhavAo parimuccaI // 22 // taponArAcayuktena, bhittvA karmakaJcukam / munivigatasaMgrAmo, bhavAt parimucyate // 22 // artha-tapanA bANathI yukta parAkrama rUpI dhanuSyavaDe karmanA kaMcukAbara)ne bhedI, muni, saMgrAmavijetA banI saMsArathI mukta bane che. (rara-ra48) eamaTTha nisAmittA, heukAraNacoio / tao namI rAyarisI, deviMdoM iNamabbavI // 23 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI namipratrajyAdhyayana-Ta etamartha nizamya hetukAraNanoditaH / tata namI rAjarSi devendra idamabravIt // 23 // " a A pUrvokta kathana sAMbhaLI, hetu-kAraNanI asiddhithI prerita thayela devendra, nami rAjiSane nIcenA viSaya pUche che. (23-245 ) pAsAe kAraittA NaM, vaddhamANagihANi / cAlaggapoiAo a, tao gacchasi khattiA ! ||24|| prAsAdAn kArayitvA khalu vardhamAnagRhANi ca / bAlAgrapotikAzca tato gaccha kSatriya ! // 24 // 105 a-prAsAdAne ane vAstuzAstra mujaba vadhu mAna gRhAne tathA samasta viziSTa racanAvALA gharone anAvarAvI, he kSatriya ! pachIyI niSTha bharale. (24-250 ) eamaTTha' nisAmittA, heukAraNacor3ao / tao namI rAyarisI, deviMdaM iNamabbavI ||25|| patamartha nizamya hetukAraNanoditaH / tato namI rAjarSiH, devendra idamabravIt // 25 // a-A pramANe indre kahela sAMbhaLI, hetu-kAraNathI prerita thayela nami rAjarSi, indrane nIce jaNAvela javAba Aye che. (25-251 ) Jain Educationa International saMsayaM khalu so kuNai, jo magge kuNaI ghara / jattheva gaMtumicchijjA, tattha kubbijja sAsayaM // 26 // saMzayaM khalu sa kurute, yo mArge kurute gRham / yatraiva gantumicchet, tatra kurvIta svAzrayam || 26 || For Personal and Private Use Only Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe atha-gamananA saMzayavALe mArgamAM ghara kare che. gamananA nizcayavALe te nathI karato. jyAM javAnI IcchA hoya tyAM ja jaI te Azraya kare che. amAre muktipadamAM javAnI IcchA che, mATe dunyavI ghara na banAvatAM muktidhAmarUpa Azraya banAvavA ane pravRttizIla chIe. (26-2para) eamaTTha nisAmittA, heukaarnncoijo| tao namI rAyarisI, deviMdo iNamabbavI // 27 // tamartha nirAgya, detuLanovita: tato namI rAjarSi, devendra idamabravIt // 27 // artha-A pramANe nami rAjarSie kahela sAMbhaLI, hetu-kAraNathI prerita thayela devendra nIce jaNAvela bAbatane pUche che. (27-253) Amose lomahAre a, gaThibhee a tkkre| nagarassa khemaM kAUNa, tao gacchasi khattiA ! // 28 // AmoSAn lomahArAMzca, granthimedAMzca taskarAn / nAca kSema kRtvA, tata cha kSatriya ! ra8. artha-dhanavaMtane mArIne ke mAryA vagara corI karanArA corene, khIssAkAtarUone ane haMmezAM corIno dhaMdhe karanArAone bahAra kADhI mUkIne, nagaranuM kSema karIne, pachIthI tame he kSatriya! abhiniSkramaNa karaje, kema keA tamAre rAjadharma che. (28-254) eamaTTha nisAmittA, heukaarnncoioN| tao namI rAyarisI, deviMda iNamabbavI // 29 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nemipravrAdhyayana-2 107. etamartha nizamya, hetukAraNanoditaH / tato namI rAjarSiH, devendra idamabravIt // 29 // artha A pramANe devendra kahela sAMbhaLI, hetukAraNathI prerita thayela nami rAjarSi nIce darzAvela javAba Ape che. (2255) asaI tu maNussehiM, micchAdaMDo pjujje| akAriNottha bajhaMti, muccaI kArago jaNo // 30 // asakRt tu manuSyaiH, mithyAdaNDa: prayujyate / akAriNo'tra badhyante, mucyate kArako janaH // 30 // artha-aneka vAra je aparAdha vagaranA hoya teonA upara paNa ajJAna vi.thI manuSya daMDa kare che. ethI A lokamAM cerI vi. nahi karanArAo beDI vi.thI jakaDAya che ane corI vi. karanArAo chUTI jAya che. A jJAnanI azakayatAne lIdhe aparAdhIne daMDa nahi ane niraparAdhIne daMDa karanAra rAjA, rAjadharmavALo ane nagaranuM kuzaLa karanAre kevI rIte kahevAya ? (30-256) eamaTTha nisAmittA, heukaarnncoio| tao nami rAyarisiM, deviMdo iNamabbavI // 31 // etamartha nizamya, hetukAraNanoditaH / tato nami rAjarSi, devendra idamabravIt // 31 // atha-A vAtane sAMbhaLI, hetu-kAraNathI prerita thayela kendra, rAganI parIkSA karyA bAda TheSanA abhAvanI parIkSA mATe nIce mujaba nami rAjarSine pUche che. (31-257) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 je kei patthivA tubbhaM, na namaMti narAhivA ! vaze te vaddattA LuM, to pati vRttikA ! zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe zA ye kecit pArthivAstubhyaM, nAnamanti narAdhipa ! | vaze tAn sthApayitvA va to macchara kSatriya ! ||rUrata -je keTalAka rAjAe namatA nathI teone vaza karIne, pachI huM kSatriya ! tame jajo. arthAt je sama rAjA hAya che te nahIM namatA rAjAone namAve che. Apa tA samartha che. ( 32-58 ) izramadda' niyAmittA, DheDALarogo / tao namI rAyarisI, deviMda iNamabbavI ||33|| etamartha nizamya haitukAraNanIditaH | sato namI rASi, kailendra' vamatrathIta rU! a-A pUrvokta ane sAMbhaLI, hetu-kAraNathI prerita thayela nami rAjarSi devendrane nIce darzAvela kahe che. ( 33-259 ) jo sahassaM sahassANaM, saMgAme dujjae jiNe / egaM jiNijja appANaM, esa se paramo jao // 34 // ye sahasraM sahasrANAM saMgrAme durjaye jayet / E nayeddAtmAnaM, paNa tasya pAmo gayaH || pho || a-je duya saMgrAmamAM daza lAkha sulaTAne jIte che, te jo viSaya-kaSAyamAM pravRtta ati duje ya evA eka AtmAne jIte, te te vijetAne daza lAkha subhaTonA vijaya karatAM parama viSaya che. ( 34-260 ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nemipravrAdhyayana-2 108 - appaNAmeva jujjhAhi, kiM te jujjheNa bjjho| appaNAmevamappANa, jaittA suhamehae // 35 // Atmanaiva yudhyasva, kiM te yudhdhena bAhyataH / Atmanaiva AtmAnaM, jitvA sukhamedhate // 35 // atha-he Atman ! anAcArapravRtta AtmAnI sAthe ja yuddha kara ! bAhya rAjAonI sAthe laDavAthI tene ze lAbha che? A pramANe anAcArapravRtta AtmAne jItI levAthI muktisukha rUpa ekAtika sukhane muni pAme che. (35-261) paMciMdiANi koha, mANa mAya taheva lobhaMca / dujjaya ceva appANa, sabamappe jie ji // 36 // paJcendriyANi krodhaH, mAno mAyA tathaiva lobhazca / durjayazcaiva AtmA, sarvamAtmani jite jitam / / 36 / / ___patha-pAMyandriyo, Adha-bhAna-bhAyA-soma, hulya mana, mithyAtva vi. saghaLuMya, je AtmA eka chatAya te sarva jItAyeluM ja che. vAsteja huM bAhya zatruonI pekSA 4zane mAtmAnA yama pravRttizAsa chu. (31-212) eamaTTa nisAmittA, heukaarnncoio| tao narmi rAyarisiM, deviMdo iNamabbavI // 37 // etamartha nizamya, hetukaarnnnoditH| tato narmi rAjarSi, devendraH idamabravIt / / 37 / / artha-A pUrvokta vAta sAMbhaLI, hetu-kAraNathI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe prerita thayela Indra, nami rAjarSinA rAga ane dveSanA abhAvanA nizcaya karI, jinadhamanI sthiratAnI parIkSA mATe nIce mujaba nima rAjiSane pUche che. ( 37-263) jar3attA viule janne, bhottA samaNamAhaNe | mukhmA mujbA ya nidA ya, to pati vRttiyA rUA yAjayitvA vipulAn yajJAn, bhojayitvA zramaNabrAhmaNAn / dattvA bhuttavA ca iSTvA ca tato gaccha kSatriya ! ||38|| 7 a-huM kSatriya ! moTA yA karAvI, zAkatha vi. zramaNA-brAhmaNeAne jamADI, brAhmaNa vi.ne dakSiNAmAM gAya vi.nuM dAna ApI, maneAhara zabda vi.ne bhAgavI ane svayaM yajJA karI, pachI Apa dIkSA lejo. (38-264 ) maDha niyAmittA, DheDAra pogo / tao namI rAyarisI, deviMda iNamabbavI ||39|| etamarthaM nizamya hetukAraNanoditaH / tatau namI rASiH, thenka' mantrathIta || 22 || aA pUrvokta viSaya sAMbhaLI, hetu-kAraNathI prerita thayela nami rAjarSi devendrane nIce mujaba javAkha Ape che. ( 3~265) jo sahassa' saharasANa, mAse mAse gavaM dae / tassAvi saMjamo seo, aditassAvi kiMcaNa // 40 // yaH sahasraM sahasrANAM mAse mAse gavAM dadyAt / tasyApi saMyamaH zreyAn adadato'pi kiMcana ||40|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI namipratrajyAdhyayana 111 a-je kAI dara mahine daza lAkha gAyAnuM dAna kare che teA paNa, tenA karatAM kAMI paNa nahIM ApavA chatAM hiMsA vi. pApAnA parihAra rUpa saMyama, atyaMta prazasya-sarva zreSThe che. (40~266 ) eamaTTha nisAmittA, heukAraNacoio / tao narmi rAyarisiM, deviMdo iNamabbavI ||41 // patamarthaM nizamya hetukAraNanoditaH / tato nami rAjJaSi, vendra: marIta ll // a-A pUrvokta bInA sAMbhaLI, hetu-kAraNathI prerita thayelA jainadharmanI dRDhatAnA nizcaya karI, vratanI dRDhatAnI parIkSA mATe Indra nami rAjarSine have nIcenI bAbata pUche che. ( 41-267 ) mosama vattA La', gana' pratyezi gAma / deva potabo, mAhimanuyAdiva ! jarA ghorAzramaM tyaktvA khalu, anya prArthayasi Azramam / ihaiva pauSadharataH, bhava manujJAdhiva ! || 72 || a-atyaMta duSkara hoI ghAra Azrama-gRhasthAzramane ADI, dIkSArUpI khIjA AzramanI zA mATe IcchA rAkhA che ? he rAjan ! ahIMja gRhasthAzramamAM rahI aSTamI vi. tithiomAM pauSadhavratadhArI ane ! (42-268) eamaTha nisAmittA, heukAraNacoo | to namI garamI, vaivid. rAmanavI jA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe patamartha nirALa, tuvarAti : tato nami rAjarSi devendra idamabravIt // 43 // atha-A pUrvokta vAta sAMbhaLI, hetu-kAraNathI prerita thayela nami rAjarSi Indrane nIce mujaba javAba Ape che. (43-269) mAse mAse u jo bAlo, kusaggeNaM tu bhuNje| na so suakkhAyadhammassa, kalaM agghaha sIlasiM // 44 // mAse mAse tu yo bAlaH, kuzAgreNa tu bhuGkte / na sa svAkhyAtadharmasya, kalAmarhati SoDazIm // 44 // artha-je koI avivekI, eka eka mAsamAM dAbhanA agrabhAga jeTale AhAra kare che tevA prakArane ghera tapasvI, tIrthaMkarapraNIta sarvasAvadyatyAga rUpa muni dharmanA selamAM bhAga sarakho paNa na thAya! jethI prabhue mukhyatayA munivamI kahela che, nahi ke gRhasthAzrama! tethI dIkSArUpa Azrama zreyaskara che. (44-ra70) eamaTTha nisAmittA, heukaarnncoio| tao nami rAyarisiM, deviMdo iNamabbavI // 45 / / patama nirAgya, detuvALanovitaH tato namiM rAjarSi, devendraH idamabravIt // 45|| atha-A pUrvokta javAba sAMbhaLI, hetu-kAraNathI prerita banela Indra nIrAgatAnI parIkSA mATe nami rAjarSine nIcenI bAbata pUche che. (5-271) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nemipravrajyAdhyayana-2 113 hiraNNa suvaNNa maNimottaM, kaMsa dUsaca vaahnn| kosa va vaDhAvaittANa, tao gacchasi khattiA // 46 // hiraNya suvarNa maNimukta, kAMsya duSyaca vAhanam / koSa ca vardhayitvA khalu, tato gaccha kSatriya ! // 46 // atha-De kSatriya ! gha r3I ghaDe sonu, chndrnIla vi. maNio, motIo, kAMsAnA vAsaNo vi. dRSya vastra vi, vastra, ratha vi. vAhano ane bhaMDAra vi. saghaLAyane qdhArIne pachI ne ! (46-272 ) eamaTTha nisAmittA, heukaarnncoio| tao namI rAyarisI, deviMda iNamabbavI // 47 // etamarthaM nizamya, hetukAraNanoditaH / tato nami rAjarSiH, devendra idamabravIt // 17 // artha-A pUrvokta bAbata sAMbhaLI, hetu-kAraNathI prerita thayela nami rAjarSi zakendrane nIce jaNAvela javAba mApe cha. (47-273) suvaNNarUppassa upavyayA bhave, siA hu kelAsasamA asNkhyaa| narassa luddhamsa na tehi kiMci, icchA duAgAsasamA agNtiaa||48|| suvarNarUpyasya tu parvatA bhaveyuH, syAt hu kailAsasamA asaMkhyakAH / narasya lubdhasya na taH kiMcit , icchA hu AkAzasamA anantikA // 48 // atha-senA-rUpAnA merUparvata jevaDA asaMkhyAtA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 114 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe parvate kadAca maLI jAya, te paNa tRSNAtura manuSyane thoDe paNa sateSa thato nathI, kAraNa ke-IcchA AkAza jeTalI manAta cha. (48-274) puDhavI sAlI javA ceva, hiraNa pasumimsaha / paDipuNNa nAlamegassa, ii vijjA tava care // 49 // pRthvI zAlayaH yayAzcaiva, hiraNya pazubhiH saha / pratipUrNa nAlamekasya, iti viditvA tapazcaret // 49 // matha-sUbhi, ale in2 vi. garanI nati, 45 vi. dhAnya, senuM vi. ane gAya vi. pazudhananI sAthe saghaLuMya eka jaMtune IcchApUrti mATe sadA zaktimAna thatuM nathI. A pramANe jANIne anazana vi. bAra prakAranA tapanuM mAya55 42 se. (48-275) eamaTTha nisAmittA, heukAraNacoio / tao nami rAyarisiM, deviMdo iNamabbavI // 50 // etamartha nizamya, hetukAraNanoditaH / tato narmi rAjarSi, devendraH idamabravIt // 20 // atha-A pUrvokta javAba sAMbhaLI, hetu-kAraNathI prerita thayela devendra nami rAjarSine nIce jaNAvela viSaya pUche che. (50-276) accheragamanbhudae, bhoe cayasi patthivA / asate kAme patthesi, saMkappeNa vihanasi ! // 51 // AzcaryamadbhutakAna , bhogAn tyajasi pArthiva ! / asataH kAmAn prArthayasi, saMkalpena vihanyase / / 51 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nemipravrajyAdhyayana atha-AzcaryanI vAta che ke he rAjan ! Apa vidyamAna AzcaryarUpa bhegone choDI avidyamAna svarga vi.ne kAmane cAho che ! aprApta bhegenA saMkalpaanaMta IcchAthI hata-prahata banI rahyA che, Apa vivekI hovAthI prApta bhegone aprApta bhegenI IcchAthI na cheDe ! (51-277). eamaTTha nisAmittA, heukAraNacoio / tao namI rAyarisI, deviMda iNamabbavI // 52 // etamartha nizamya, hetukAraNanoditaH / tato namI rAjarSiH, devendra idamabravIt // 22 // artha-A pUrvokta bInA sAMbhaLI, hetu-kAraNathI prerita banela nami rAjarSi, devendrane nIce jaNAvela javAba Ape che. (pa-ra78 ) sallaM kAmA, visa kAmA, kAmA AsIvisAvamA / kAme patthayamANA ya, akAmA jati duggaI // 53 / / zalyakAmA viSa kAmAH, kAmA AzIviSopamAH / kAmAn prArthayamAnAca, akAmA yAnti durgatim / / 3 / / artha-pratikSaNa pIDAkArI evA zabda vi. kAma zalya jevA che, temaja (dharma) jIvananAzakanI apekSAe jhera ane sApa jevA che. kAmagonI cAhanA karanAra che, bhego nahi maLavA ke bhegavavA chatAM kAmanAthI ja parabhavamAM naraka vi. dugatimAM jAya che. (pa3-279) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe ahe vayai koheNa', mANeNa ahamA gii| mAyA gai paDigyAo, lohAo duhao bhaya // 54 // adho vrajati krodhena, mAnena adhamA gtiH| mAyayA gatipratighAto, lobhAdubhayatA bhayam // 54|| artha-kadhathI narakagati, mAnathI nIcagati, mAyAthI sugatine nAza ane lobhathI A loka-paralekano bhaya thAya che. arthAt kAmagonI kAmanAthI krodha vi. thAya che, to tethI duti bha nahI ? (54-280) avaujjhiUNa mAhaNarUva, viurUviUNa iNdtt| vaMdai abhitthuNato, imAhiM mahurAhiM vaggUhiM // 55 // apohya brAhmaNarUpa, vikRtya indratvama / vandate abhiSTuvan , imAbhirmadhurAbhiH vAgbhiH // 25 // arthahave devendra, brAhmaNarUpane choDI, IdrarUpa banAvI, A nIce kahevAtI manohara vANIthI stuti karato namaH42 42 che. (55-281) aho te nijjio koho, aho te mANo praajio| aho te nirakiyA mAyA, aho! te loho vsiiko||56|| aho! tvayA nirjitaH krodhaH, aho te mAnaH praajitH| aho te nirAkRtA mAyA, aho te lobhI vazIkRtaH // 26 // artha-Azcarya che ke tame kedhane jItI lIdhe, mAnane harAvI dIdhe, mAyAnuM nirAkaraNa karyuM ane lobha pAtAne mAdhIna che. (56-282) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI namipravajyAdhyayana-2 aho ! te ajjava sAhu, aho te sAhu madava / aho te uttamA khaMtI, aho te mutti uttamA // 57 // aho! te Arjava sAdhu, aho! te sAdhu mArdavam / aho! te uttamA kSAntiH, aho! te muktiruttamA ||57 // matha-mI, vI sa2sa mApanI sarasatA cha ! aDI, ApanI namratA apUrva che! aho, ApanI kSamA alaukika cha! mAta, maapn| satoSa asAdhA25 cha ! (57-283) ihaM'si uttamo bhaMte!, peccA hohisi uttmo| loguttamuttama ThANa, siddhiM gacchasi nIrao // 58 // iha asi uttamo bhadanta !, pazcAt, bhaviSyasi utamaH! lokottamottama sthAna, siddhiM gacchasi nIrajAH // 58 // atha- pUjyaApa uttama guNasaMpanna hoI A lokamAM uttama che ane paralokamAM uttama banazo. ahIM kamarahita banIne lokanA uttamottama sthAnarUpa muktimAM za. (58-284) evaM abhitthuNaMto, rAyarisiM uttamAi saddhAe / payAhiNa kuNato, puNo puNo vaMdae sakko // 59 // evamabhiSTuvana , rAjarSi uttamayA zraddhayA / pradakSiNAM kurvan , punaH punarvandate zakraH / / 59|| atha- A pramANe pUrvokta stuti karate zakrendra, nami rAjarSine uttama zraddhAthI pradakSiNuM dete vAraMvAra praNAma 42 cha. (58-285) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - 118 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe to vaMdiUNa pAe, cakkaM-kusa-lakhaNe munnivrss| AgAseNuppaio, laliacabalakuMDalakirIDI // 6 // tato vanditvA pAdau, cakrAGkuzalakSaNau munivarasya / AkAzenotpatita:, lalitacapalakuNDalakirITI / / 60 / / artha-tyAra bAda nami rAjarSi-munivaranA cakaaMkuzanA lakSaNavaMtA caraNomAM vaMdanA karIne, vilAsavALA hovAthI lalita tathA caMcala hovAthI capala kuMDalavALe ane mukuTadhArI Indra, AkAzamAge-devaleka bhaNe ravAnA thaI gayA. (10-286) namI namei appANa', sakkhaM sakkeNa coio| caiUNa geha vaidehI, sAmanne pajjubaDio // 6 // namirnamayati AtmAna', sAkSAt zakreNa noditH| tyaktvA geha videhI, zrAmaNye paryupasthitaH // 61 / / artha-nami rAjarSinI pratyakSa thaIne I stuti karavA chatAM, videha dezanA adhIzvara nami rAjarSi, gavita nahi banatAM AtmAne sva-svarUpa prati namAvanAra bane che. teo rAjadhAnIne tyAga karI saMyamanI sAdhanAmAM ujamALa thayA, paraMtu IndranI preraNAthI dharmathI khasyA naDI. (11-287) evaM kariti saMbuddhA, paMDiA pviakvnnaa| viNiaTuMti bhogesu, jahA se namI rAyarisI ttibemi / / 62 // evaM kurvanti saMvuddhAH, paNDitAH pravicakSaNAH / vinivartante bhogeSu, yathA sa namI rAjarSiH iti bravImi / / 6 / / Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI namipravajyAdhyayana atha-A pramANe jema nami rAjarSi, svadharmamAM nizcalatAvALA thayA, tema tattvajJAnI, gItArtha, abhyAsanA atizayathI kriyAmAM niSNAta bIjA munie paNa bhegothI virAma pAmanArA thAya che. A pramANe he jaMbU! huM kahuM chuM. (62-288) che navamuM zrI namipravajyAdhyayana saMpUNa, che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI drumapatrakAdhyayana-10 dumapatta paMDurae jahA, nivaDai rAigaNANa accae / evaM maNuyANa jIviaM samayaM goama ! mA pamAyae || 1 || drumapatraka pANDuraka' yathA, nipatati rAtrigaNAnAmatyaye / patra' manujJAnAM nIti', samaya' gautama ! mA pramAyeH / || a -jema vRkSanu pAna, zvetavarNI-paripatra banI vRkSa uparathI tUTIne nIce kharI paDe che, tema rAtri-divaseAnA samUha| vyatIta thatAM, sthiti khalAsa thatAM ke adhyavasAya vi.thI karAyela upakramathI manuSyAnu jIvana (jokhana) nATaka samApta thAya che. mATe he gautama ! dharma sAdhanamAM eka samayanA pramAda paNa akaraNIya che. (1-289) kusagge jaha osa biMdue, thova cihna laMbamANae / evaM maNuANa jIviyaM, samayaM goyama ! mA pamAyae // 2 // kuzAgre yathA avazyAyabindukaH, stoka tiSThati lambamAnakaH / va' manunAnAM nIvita', samaya' gautama ! mA pramAZ: / / 2 / / ajema dAbhanI aNI upara paDelu jhAkaLanuM biMdu thoDA samaya sudhI rahe che, tema manuSyAnuM AyuSya alpa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kamapatrakAdhyayana-10 121. kAlIna che. mATe he gautama! eka samaya paNa dharmasAdhanAmAM pramAda karavo nahIM. (2-20). ii ittariammi Aue, jIviae bahupaccavAyae / vihuNAhi raya purekaDaM, samaya goyama ! mA pamAyae // 3 // iti itvare AyuSi, jIvitake bahupratyapAyake / vidhunIhi rajaH purAkRta', samaya gautama ! mA pramAdayeH // 3 // atha-A pramANe vRkSapatranI jema ke jalabiMdanI jema ghaNuM pratyapAyavALuM nirUpakama ke sepakama manuSpAyuSya, a9pakAlIna-anitya jANa pUrvakRta karmarUpI rajane dUra karavI joIe. mATe he gautama! eka samaya paNa pramAda na karaze. (3-291). dullahe khalu mANuse bhave, cirakAleNa vi savvapANiNaM / gADhA ya vivAga kammuNoM, samaya goyama ! mA pamAyae // 4 // durlabhaH khalu mAnuSo bhavaH, cirakAlenApi sarvaprANinAm / mAtA pitA karmaLAM, sama gautama ! mA pramANe pAchA artha-puNyazUnya sarva jIvone lAMbA gALe paNa pharIthI manuSyajanma pAmavo durlabha che, kema ke-naragativighAtaka prakRtirUpa karmonA udane vinAza karavo azakya che. tethI he gautama! eka samayanA pramAdane avakAza na Api ! (4-292) puDhavIkAyamaigao, ukkosa jIvo u saMvase / kAla' saMkhAIaM, samaya goyama ! mA pamAyae / 5 / / Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 zrI uttarAdhyayanasUtra sA jIvoM u saMvase / goyama ! mA pamAyae // 6 // AukAyama gao, ukkosa kAla' saMkhAIya, samaya te ukAyama gao, ukkosa jIvo u saMvase / kAla sakhAIa', samaya goyama ! mA vAkkAyama gao, ukkosa jIvo kAla' sa'khAia', samaya goyama ! mA pamAyae // 8 // - caturbhiH kalApakam // utkarSato jIvastu saMvaset / pRthivIkAya matigata kAla saMkhyAtIta', samaya gautama ! mA apkAyamatigataH, utkarSato jIvastu kAla saMkhyAtIta, samaya gautama ! mA tejaskAyamatigataH, utkarSato jIvastu kAla saMkhyAtIta, samaya gautama ! mA vAyukAyamatigataH, utkarSato jIvastu saMvaset / kAla saMkhyAtIta, samaya gautama ! mA pramAdayeH || 8|| - caturbhiHkalApakam || pamAyae ||7|| usebase / Jain Educationa International pramAdayeH ||5|| artha-pRthvIhAya, apThAya agnihAya tebha vaayukAyamAM gayela jIva, utkaSaeNthI asaMkhyAta utsarpiNI avasarpiNIrUpa kAla paryaMta rahe che. A cAranI ATalI utkRSTi svakAyasthiti che. mATe he gautama ! eka samayane paNa pramAda karaze. nahIM. ( 5 thI 8, 23 thI 296 ) For Personal and Private Use Only saMvaset / pramAdayeH ||6 // saMvaset / pramAdayeH ||7|| vaNassaikAyamaigao, ukkosa jIvo u saMvase / kAlamarNata duraMta, samaya goyama ! mA pamAya // 9 // Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 127 zrI mapatrakAdhyayana-10 banaspatikAyamatigataH, utkarSato jIvastu saMvaset / kAlamananta duranta, samaya gautama! mA pramAdayeH / / 9 // artha-sAdhAraNa vanaspatikAyamAM gayela jIva, anaMta utsarpiNa-avasarpiNarUpa anaMtakAla sudhI rahe che. vaLI A anaMta duraMta che; tema ja A jI atyaMta alpa caiitanyavALA hAI tyAMthI nIkaLelAne paNa prAya: viziSTa manuSya vi. bhava durlabha thAya che. mATe he gautama! eka samayanA 54 prabhAha 423naDI. (6-287) beiMdiyakAyamaigao, ukkosa jIvo u saMvase / kAla saMkhijjasanniya, samaya goyama! mA pamAyae / / 10 // teiMdiyakAyamaigao, ukkosa jIyo u saMvase / kAla saMkhijjasanniya', samaya goyama ! mA pamAyae / / 11 / / ceuridiyakAyamaigao, ukkosa jIyo u sNvse| kAla saMkhijjasanniya, samaya goyama! mA pmaaye||12|| -tribhirvizeSakam / / dvIndriyakAyamatigataH, utkarSato jIvastu saMvaset / kAla saMkhyeyasaMjJita, samaya gautama! mA pramAdayeH // 10 // trIndriyakAyamatigataH, utkarSatoM jIvastu saMvaset / kAla saMkhyeyasaMjJita, samaya gautama ! mA pramAdaroH // 11 // caturindriyakAyamatigataH, utkarSato jIvastu saMvaset / kAla saMkhyeyasaMjJita, samaya gautama ! mA pramAdaye: // 12 // -tribhirvizeSakam // matha- me ndriyavANA (25zana-2sanA), vAya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 zrI uttarAdhyayanasUtra sA indriyavALA ( pahelA be, ghrANa ) ane cAra indriyavALA ( pahelA traNa, AMkha ) kAyamAM gayela jIva, sakhyAta hajAra varUpa saMkhyAtA kAla sudhI utkaSathI rahe che. mATe he gautama ! eka samayaneya pramAda AvavA deze nahIM. ( 10 thI 12, 28 thI 300 ) paMcidiyakAyama gao, ukkosa jIvo u vase / sattabhramavALe, samaya goyama! mA pamAya I?za paJcendriya kAyamatigataH, utkarSato jIvastu saMvaset / saptASTabhavagrahaNAni, samayaM gautama! mA pramAdayeH ||13|| atha-pAMca indriyavALA ( uparanA cAra, ka ) tiya cAnI ane manuSyAnI kAyamAM gayela jIva, saMkhyAta AyuSyamAM sAta ane asaMkhyAta AyuSyamAM AThameA-ema sAta ke ATha bhava sudhI utkaSathI rahe che. mATe he gautama ! eka samayane! pramAda karavA jevA nathI. ( 13-301 ) ', ', deve neose agao, ukkosa jIvo u saMvase / viSTha mavALe, samaya goyama! mA pamAya phY|| devAn nairayikAnatigataH, utkarSa to jIvastu saMvaset / mathapradaLa', samarca' gautama! mA pramAA: ||drSTA a-devagati ane narakagatimAM gayela jIva, vadhAremAM vadhAre eka bhava sudhI rahe che. mATe he gautama ! eka samayane paNa pramAda karIza nahIM. ( 14-302 ) evaM bhavasaMsAre, saMsarai suhAsuhehiM kammehiM / jIvo pamAyabahulo, samaya goyama ! mA pamAya // 15 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 125 zrI kumapatrakAdhyayana-10 evaM bhavasaMsAre, saMsaranti zubhAzubhaiH krmbhiH| / jIvaH pramAdabahula:, samaya gautama! mA pramAdayeH // 15 // atha-A pramANe tiryaMca vi. jamarUpI saMsAramAM, pRthvIkAya vi. bhavanA heturUpa zubhAzubha karmothI jIva paryaTana kare che. jIva, pramAdanI pracuratAvALe hevAthI karmo bAMdhe che ane saMsArapravAsI bane che. mATe he gautama! eka samaya pramAda paNa vajanIya che. (15-303) ladhdhUNavi mANusattaNa, Ariatta puNaravi dullh| bahave dassuA milakkhuA, samayaM goym| mA pmaaye||16|| rudavAofpa mAnuSa, mArcasvaM punarapi tuma { vAcaka sTechA , mAM tamAma pramANe taddA atha-kadAca manuSyajanmanI prApti thavA chatAM, magadha vi. AryadezamAM utpattirUpa AryapaNuM maLavuM ghaNuM durlabha che, kema ke dharmAdharma-bhakSyAbharyA vinA jJAna-viveka vagaranA pazu samAna anArya dezamAM manuSyajanma meLavyA pachI, kaI paNa dharmapurUSArtha sAdhI zakato nathI. arthAt cora ane mleccha tarIke prakhyAta thAya che. mATe he gautama! eka samayano paNa pramAda karIza nahIM. (16-304) ladhdhUNavi AriattaNa, ahINapaMciMdiayA hu dullhaa| vigaliMdiayA hu dIsaI, samaya goyama ! mA pamAyae // 17 // labdhvA'pi Aryatva', ahInapaJcendriyatA hu durlbhaa| vikalendriyatA hu dRzyate, samaya gautama! mA pramAdayeH // 17 // atha-A pramANe Arya paNuM maLavA chatAM, kaI paNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe jAtanA deSa vagaranI paripUrNa pAMceya IndriyanI prApti dulabha ja che, kAraNa ke-janma thayA pachI paNa roga vi.nA kAraNe manuSyamAM IndriyanI vikalatA dekhAya che. mATe he gautama! eka samayaneya pramAda karIza nahIM. (17-305) ahINapaMcadiattaM pi se lahe, uttamadhammasuI u dullahA / kutithinisevae jaNe, samaya goyama ! mA pamAyae // 18 // ahInapaJcandriyatAmapi sa labheta, sattamapatistuH surrama | kutIthiniSevako janaH, samaya gautama ! mA pramAdayeH / / 18 / / ' artha-mahA puNya paMcendriyanI paTutA prANIne prApta thavA chatAM, tattvazravaNarUpa uttama dharmanuM zravaNa durlabha ja che, kema-ke kutIrthika-kugurUnI sevAmAM sadAparAyaNa janatAne jainadharmanA tanuM zravaNa durlabha bane che. mATe he gautama! eka samayane paNa pramAda karIza nahIM. (18-306) ladhdhUNavi uttama suI, saddahaNA puNarapi dullhaa| micchattanisevae jaNe, samaya goyama ! mA pamAyae // 19 / / sukagsfe 3ttamAM rti, zraddhA punarapi TurjamAM ! mithyAtvaniSevako janaH, samaya gautama ! mA prmaadyeH||19|| artha-uttama dharmanuM zravaNa thavA chatAM tattvacirUpa zraddhA durlabha che, kema ke-anAdi bhavane abhyAsa ane karmanI gurUtAthI prAyaH mithyAtvamAM pravRtti hoI, jana, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kumapatrakAdhyayana-10 atattvane tatva tarIke mAne che. tethI he gautama ! eka smyne| prmaa| Deya14 cha. ( 18-307 ) dhammapi hu saddahaMtayA, dullahayA, kAraNa phaasyaa| iha kAmaguNesu mucchiA , samayaM goyama / mA pamAyae / // 20 // dharmama pi hu zraddadhato'pi, durlabhakAH kAyena sprshkaaH| iha kAmaguNeSu mUcchitAH, samaya gautama!mA prmaadyeH||20|| artha- dharmanI zraddhA karavAvALA chatAM, te dharmanI sAdhanA karanArA durlabha hoya che, kAraNa ke-teo A jagatamAM zabda vi. viSayAsaktimAM gaLADuba DUbelA hovAthI dharma sAmagrI maLavA chatAM dharma ArAdhatA nathI. mATe he gautama! eka samayanA pramAdanuM paNa avalaMbana saza naDI. (20-308) parijUraite sarIraya, kesA pAMDurayA havaMti te| se soabale a hAyaI, samaya goyama! mA pamAyae // 21 // parijarai te sarIraya, kesA pAMDurayA havaMti te / se cakkhubale ahAyaI, samaya goyama! mA pamAyae // 22 // parijUrai te sarIraya, kesA pAMDurayA havaMti te| se ghANabale a hAyaI, samaya goyama! mA pamAyae // 23 // parijarai te sarIraya', kesA pAMDurayA havaMti te| se jibbhavale ahAyaI, samaya goyama ! mA pamAyae // 24 // parijUrai te sarIraya', kesA pAMDurayA havaMti te| se phAsabale a hAyaI, samaya goyama! mA pamAyae // 25 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe parijUrai te sarIsya, sesA pAMDurayA havaMti te / se savvabale a hAyaI, samaya goyama! mA pamAyae // 26 // -paibhiHkulakam // parijIryati te zarIraka', kezAH pANDurakA bhavanti te / tat zrotrabalaca hIyate, samaya gautama ! mA pramAdayaH // 21 // parijIryati te zarIraka, kezAH pANDurakA bhavanti te| tat cakSurbalaca hIyate, samaya' gautama ! mA pramAdaroH // 22 / / parijIrthati te zarIraka', kezAH pANDurakA bhavanti te| tad ghANabala ca hIyate, samaya gautama ! mA pramAdayaH // 23 // parijIryati te zarIraka', kezAH pANDurakA bhavanti te| tad jihvAbalaM ca hIyate, samaya gautama ! mA pramAdayeH // 24 // parijIryati te zarIraka, kezAH pANDurakA bhavanti te / tat sparzabala' ca hIyate, samaya gautama ! mA pramAdayeH // 25 // parijIryati te zarIraka, kezAH pANDurakA bhavanti te / tat sarvabala' ca hIyate, samaya gautama ! mA pramAdayeH // 26 // -SabhiHkulakam / / artha-he gautama! hArUM zarIra vRddhAvasthAthI jarjarita thatuM jAya che. te pahelAM janamana-nayanane haranArA-atyaMta bhramara jevA kALA hArA vALa hatA, te uMmara thavAthI sapheda thavA mAMDyA che. te kAraNathI kAnanuM bela, AMkhanuM bala, nAsikAnuM bala, jIbhanuM bala ane sparzendriyanuM bala; arthAt sAMbhaLavAnI, jevAnI, suMghavAnI, cAkhavAnI ane aDakavAnI zakti tathA hAtha-paga vi. avayavonI pitapotAnA vyApAranI zakti jarAnA kAraNe naSTa thatI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kumapatrakAdhyayana-10 129 jAya che. mATe Indriya vi.nI vidyamAna zakti hoya chate gharmArAdhanamAM eka samayane paNa pramAda karazo nahi. (21 thI 26, 309 thI 314). AIgaMDa visaIA, AyaMkA vivihA phusaMti te / vivaDai viddhaMsai te sarIraya, samaya goyama ! mA pamAyae // 27 // aratiNDa visUcikA, AtaGkAH vividhAH spRzanti te| vighaTate vidhvasyati te zarIraka, samaya' gautama ! waa pramAH zaraNA atha-vAta vi.thI pedA thayela cittanA ugarUpa arati, gaDagumaDa virUpa gaMDu roga, viziSTa ajIrNarUpa visUcikA roga, tatkALa mRtyu karanArA mAthAnA zULa vi. rega temaja bIjA vividha re hArA zarIrane aDake che, jethI zarIra zaktihIna bane che ane AgaLa jatAM Akhare zarIra jIvarahita banI nIce paDI jAya che. mATe jyAM sudhI jarA ke roganuM AkramaNa nathI thayuM, te pahelAM zarIra dvArA dharmArAdhanamAM he gautama ! eka samayane paNa pramAda karaze nahIM. jo ke zrI gautamasvAmInA zarIramAM jarA ke rega saMbhavita nathI, chatAM temanI nizrAmAM rahela samasta ziSyonA pratibaMdha mATenuM A kathana samajavuM. (ra7-315) vocchida siNehamappaNo, kumu sArai vA paanniy| se savvasiNehavajjie, samaya goyama ! mA pamAyae // 28 // vyucchindhi snehamAtmanaH, kumuda zArada vA pAnIyam / atha sarvasnehavarjitaH, samaya gautama! mA pramAdayeH / / 28|| artha-he gautama ! mArA viSe rahela nehane tuM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - 130 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe parityAga kara! jema caMdravikAsI kamala (kumuda) pahelAM jalamagna chatAM sarakAlanA jalane cheDI uMce rahe che, tema tuM paNa mArA snehane cheDI vItarAga bana! mATe te vItarAgatA khAtara eka samayano paNa pramAda karIza nahIM. (28-316). ciccA dhaNaca bhAri, pavvaIo hi si anngaari| mA vaMta puNovi Avie, samaya goyama! mA pmaaye||29|| tyaktvA khalu dhana' ca bhAryA , pravrajito hi asi anagAritAm / mA vAnta punarapi ApibeH, samaye gautama! mA pramAH ra1 / atha-catuSpada vi.rUpa dhana ane bhAryAne choDI munipaNane pAmanAra tuM banyo che. have vamana-tyAga karela sAMsArika viSayenA sevana tarapha manane vaLavA devAnuM nathI. mATe he gautama! eka samayane pramAda akaraNIya che. (29-317) avaujjhia mittabaMdhava, viula' ceva dhaNohasaMcayaM / mA ta bii gavesae, samaya goyama ! mA pamAyae // 30 // apohya mitrabAndhava, vipula caiva dhanaughasaMcayam / mA tad dvitIya gaveSaya, samaya gautama ! mA pramAdayeH // 30 // artha-mitre, bAMdha, kanaka vi. samudAyanA bhaMDAra vi. padArthono tyAga karI, have pachI bIjA mitra vi.nI IcchA kare nahIM, kema ke pharIthI tenI IcchA karavI te te vamana kareluM khAvA barAbara che. mATe he gautama ! svIkRta Jain Educationa International national For Personal and Private Use Only Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kamapatrakAdhyayana-10 131 zrAmaNyanA pAlanamAM eka samayane pramAda karaze nahIM. (30-318) na hu jiNe ajja dissaI, bahumae dissaI maggadesie / saMpai neAue pahe, samaya gauyama! mA pamAyae // 31 // naiva jino'dya dRzyate, bahumataH dRzyate mArgadezitaH / samprati naiyAyike pathi, samaya gautama! mA pramAdayeH // 31 // atha-jo ke hAlamAM zrI arihaMtadeva vidyamAna nathI, chatAM teozrIe kahele bahumata-jJAnAdirUpa mekSamArga dekhAya che, ane A mAga sarvajJa sivAya asaMbhavita che. A pramANe sunizcita manavALA bhaviSyamAM thanArA bhavya pramAda na kare ! mATe hamaNAM huM chuM to nyAyayukta mokSamArgamAM he gautama! kevalajJAnanI utpattinA saMzayane choDI eka samayano pramAda na karIza. (31-319) avasohia kaMTagApaha, oinno'si paha mahAlaya / gacchasi magga visohiA, samaya goyama ! mA pmaaye||32|| avazodhya kaNTakapatha, avatIrNo'si panthAnaM mahAlayam / nati mA vijaya, sama" zautama ! mA pramAH rUrI artha-jainetara darzanarUpa bhAvakaMTakathI Akula mArgane parihAra karI, samyagdarzana vi. bhAvamArgamAM tame praveza karela che, eTaluM ja nahIM paNa te mArgane nizcaya karI AgaLa pragati karI rahyA che. mATe A cAlatI satata sAdhanAmAM he gautama ! eka samayane pramAda karaze nahIM. (3ra-3ra0) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe abale jahA bhAravAhae, mA magge visme'vgaahiaa| pacchA pacchANutAvae, samaya goyama! mA pamAyae // 33 // abalo yathA bhAravAhakaH, mA mArga viSamamavagAhya / pazcAt pazcAdanupAtakaH, samaya gautama! mA pramAdayeH // 33 // atha-jema bala vagarane ane bhAra vahana karanAra, viSama bhAgamAM praveza karIne, lIdhelA bhArano tyAga karanAre pAchaLathI pazcAttApa kare che, tema tuM paNa "mAdAdhIna thaIne saMyamarUpa bhArane parityAga karI pAchaLathI pazcAttApa karavAno vakhata na AvavA daIza. tethI he gautama ! eka sbhyne| prabhA4 4rIza naDI. ( 33-321) tinno hu si aNNava maha, kiM puNa ciTThasi tiirmaago?| abhitura pAraMgamittae, samaya goyama ! mA pamAyae // 34 // tINa evAsi arNava mahAnta', kiM punastiSThasi tIramAgataH / abhitvarasva pAra gantu', samaya gautama ! mA pramAdayeH // 34 // artha-sAgara jevA moTA saMsArane te tuM lagabhaga tarI gayA che. tIrane prApta karyAbAda ArAdhanAmAM udAsInatA bhajavI ucita nathI, paNa muktipada pAmavA mATe tvarA karavI yukta che. tethI he gautama ! eka samayane pramA 42v| yuTata nathI. (34-322) akalevaraseNimussiA, siddhiM goama! logcchsi| khemaca siva aNuttara, samaya goyama! mA pamAyae // 35 // akalevarazreNiM ucchritya, siddhiM gautama! loka gacchasi / kSema ca zivamaNuttara, samaya gautama! mA pramAdayeH // 35 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI qamapatrakAdhyayana-10 137 a -azarIrI-siddha banavAnI uttarAttara zubha adhyavasAyarUpa kSepakazreNIne, uttarAttara sayamasthAnanI prApti dvArA prApta karI, he gautama ! sadA abhaya-samasta upadravarahita-sarvotkRSTa siddhi nAmanA lAkane tuM pAmIza. mATe he gautama! eka samayanA pramAda karIza nahIM. (35-323) budhdhe parinibbuDe dhare, gAma gae nagare va saMjae / saMtimaggaM ca vRhae, samaya goyama ! mA pasAya || 36 || buddhaH parinirvRtazcare, grAme gato nagare vA saMyataH / yuddha: rAntimAna = pratyeH, samaya' gautama! mAM pramAZH ||ddA a -heya vi. vibhAganA jJAtA, karSAyanI agni zAMta thavAthI zItIbhUta banIne, gAma vi.mAM rAga vagaranA rahI sayamanu sevana karo ! sacamI anelA vyaMjanAne upadeza ApI muktimArganI tame vRddhi karA! mATe huM gautama ! eka samayanA pramAda karazeA nahi. ( 36-3ra4 ) buddhasya nisamma bhAsia', sukahiyamaTTapadovaso hiyauM / rAgaM dosaM ca chiMdi siddhiM gaI gae bhayavaM goyame tivemi |37| buddhasya nizamya bhASita, sukathitamarthapadopazobhitam / rAga dveSa = chivA, siddhiM gatiM gato bhagavAn gautama iti bravImi ||37|| -kevalajJAnI bhagavAna zrI vardhamAnasvAmInI dRSTAnta-upamA vi.thI bharacaka ane apradhAna padAthI alaMkRta vANI sAMbhaLIne tathA rAga-dveSane cheDhIne, prathama gaNudharabhagavAna zrI gautamasvAmI siddhigatimAM padhAryA. A pramANe huM jabU! huM kahuM chuM. ( 37-325 ) / / zatru zrI kumapatrakAdhyayana sapUrNa 5 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bahuzrutapUjAdhyayana-11 ja saMjogA vippamukkassa, aNagArassa bhikkhuNo / AyAra pAukkarissAmi, ANupubi suNeha me // 1 // saMyogAd vipramuktasya, anagArasya bhikssoH| AcAra prAduSkariSyAmi, AnupUrvI zRNuta me // 1 // atha-sarvathA saMgathI rahita anagAra sAdhunA bahuzruta pUjArUpa ucita vidhi-AcArane kamasara huM pragaTa karIza. A mArI pAsethI pragaTa thatA AcArane dhyAnathI sAMbhaLo ! (1-3ra6) je Avi hoi nivijje, thaddhe luddhe aNiggahe / abhikkhaNa ullavaI, aviNie abahussue // 2 // yazcApi bhavati nividyaH, stabdhoM lubdhaH anigrahaH / abhIkSNamullapati, avinItaH abahuzzataH // 2 // atha-sabhyazAstranA jJAna vagarane, ahaMkArI, rasa vi. viSayomAM Asakta, indriya-mananA nigraha vagarane, vAravAra zAstramaryAdA bahAra jema-tema belanAra ane vinaya vagarano abahuzruta kahevAya che. (2-3ra7) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI bahuzrutapUjAdhyayana-11 135 aha paMcahiM ThANehiM jehiM, sikkhA na labbhai / thaMbhA kohA pamAeNa, rogeNA''lassaeNa ya // 3 // atha paJcabhiH sthAnaH, zikSA na labhyate / stambhAtkrodhAt pramAdena, rogeNA''lasyakena ca // 3 // 25-malibhAna, adha, bhaya vi. prabhAthI, 4 vi. rogathI, utsAhana abhAvarUpa AlasathI, arthAt A pAMceya prakArothI je abahuzruta, grahaNa-AsevanarUpa zikSA meLavI zakatA nathI, tethI teone abahuzrutapaNuM prApta thAya che, (3-328). aha ahahiM ThANehi, sikkhAsIletti buccai / ahassire sayAdaMte, Na ya mammamudAhare // 4 // NAsIle Na visIle; Na siA ailolue| akkohaNe sacarae, sikvAsIletti buccai / / 5 / / yugmam / / athASTAbhiH sthAnaH, zikSAzIla ityucyate / ahasitA sadA dAnto, na ca maudAharet ||4|| nAzIlo na vizIloM, na syAdatilolupaH / akrodhanaH satyarataH, zikSAzIla ityucyate // 5 // yugmam // artha-have ATha prakArathI jina vi.thI zikSAzIla bahuzruta kahevAya che, te A pramANe samajavAM. (1) nimitta hoya ke nahIM paraMtu je hasato ja nathI. (2) haMmezAM chandriya-manana niyaDa 42naa2|, (3) bhIlanI apamAna tathA marmanuM uccAraNa nahIM karanAra, (4) sarvathA zIla rana nADI, (5) matiyArAthI masina brata ||2nii, (6) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe satyata 2sa paTatA vrne|, (7) kSamAvANI, ane. (8) satya vacanamAM Asakta. A ATha guNavALe zikSAzIla vAya che. (4+ 5, 328 + 330) aha cauddasahiM ThANehiM, vaTTamANo u saMjae / aviNIe vucai so u, nivyANa ca na gacchai // 6 // abhikSaNa kohI bhavai, pabaMdha ca pakuvai / mittijjamANo vamai, su laghRNa majjai // 7 // avi pAvaparikkhevI, avi mittesu kuppai / suppiyassAvi mittassa, rahe bhAsai pAvaga // 8 // paiNNavAI. duhile, thaddhe luddhe aniggahe / asaMvibhAgI aviyatte, aviNIetti vuccaI // 9 // -caturbhiHkalApakam // atha caturdazasu sthAneSu, vartamAnastu saMyataH / avinIta ucyate sa tu, nirvANa ca na gacchati // 6 // abhIkSNa krodhI bhavati, prabandha' ca prakaroti / mitrAyamANo vamati, zruta labdhvA mAdyati // 7 // api pApaparikSepI, api mitrebhyaH kupyati / supriyasyApi mitrasya, rahasi bhASate pApakam // 8 // pratijJAvAdI druhilaH, stabdhaH lubdhaH anigrahaH / asaMvibhAgI aprItikaH, avinIta ityucyate / / 9 // -caturbhiH kalApakama / / atha-have pachI kahevAtA cauda sthAnamAM vartata Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bahuzrutapUjA dhyeyana-11 137 muni avinIta kahevAya che ane te avinIta muni nirvANapadane pAmI zakatA nathI. (1) kAraNa hoya ke nahi paraMtu vAraMvAra krodha karanArA, (2) aneka sAMtvanA maLavA chatAM kepane avicchina rAkhanArA, (3) pahelAM mitratA AMdhI pAchaLathI teADI nAkhanArA, (4) AgamajJAna meLavavA chatAM jJAnathI abhimAna karanArA, (5) AcArya vi. nA drio zeAdhI niMdA karanAza, (6) mitrajana upara paNu kApa karanArA, (7) atyaMta vallabha paNa mitranI samakSa priya khele ane parokSamAM A virAdhaka che-aticAra sevanAra che-ema tenA doSane pragaTa karanArA, (8) A Ama ja che e pramANenA ekAMtavAdarUpa pratijJAthI khelanArA athavA saMbaMdha vagaranu khelanArA, (9) mitranuM paNa apumAna karanArA, (10) 'huM tapasvI chu" ityAdi ahu kAravALA, (11) bhAjanamAM atyaMta rasavALA, (12) viSayAne gulAma, (13) atyaMta AsaktinA kAraNe manahara AhAra vi. meLavI khIjAne thADu' paNa nahIM ApanArA, ane (14) dana ane saMbhASaNa dvArA saune aLakhAmaNA anelA, A pUrvokta cauda doSavALA avinIta muni kahevAya che, ( 6 thI 9, 331 thI 334 ) aha' panarasahi ThANehiM, suviNIpatti vuccaI | nIAvatI acavale, amAI akuhale ||10|| appa ca ahikkhivar3a, pabandhaM ca na kuvvai / mittijjamANo bhayai, suaM laddhuM na majjai // 11 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 138 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe na ya pAvaparikkhevI, na ya mittesu kuppaI / appiassAvi mittassa, rahe kallANa * bhAsai // 12 // kalahaDamaravajjae, buddhe a abhijAie / hirima paDisalINe, suviNIetti vuccai // 13 // -caturbhiHkalApakam // atha paJcadazabhiH sthAnaH, suvinIta ityucyate / nIcavartI acapalA, amAyI akutUhalaH // 10 // alpa ca adhikSipati, prabandha ca na karoti / mitrAyamANo bhajati, zruta labdhvA na mAdyati // 11 // na ca pApaparikSepI, na ca mitrebhyaH kupyati / apriyasyApi mitrasya, rahasi kalyANa bhASate / / 12 / / kalahaDamaravarjakaH, buddhazca abhijAtigaH / hrImAn pratisaMlInaH, suvinIta ityucyate // 13 // -caturbhiHkalApakam / / artha -have suvinIta muninA paMdara sthAno kahevAya che te A pramANe. (1) gurUjana prati namra vRttivALe, (2) gati, sthAna, lASA bhane sAvanI sapekSAye 25- . satA varanA, (3) manAGa2 mADA2 vi. bhagavA chatai gurUjanane nahIM ThaganAre, (4) kautuka vi. jevAnI tatparatA paarne|, (5) chn| 55 ti29412 nahIM 42nAre, (6) kepane kAyama nahIM rAkhanAre, (7) mitra vagere upakArInA upakArane nahIM bhUlanAra arthAt pratyupakAra vALe paNa apakAra nahIM karanAre, (8) AgamajJAna meLavI tenAthI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 129 zrI bahuzrutapUjAdhyayana-10 abhimAna nahIM karanA, (9) AcArya vi.nA chidro nahIM jenAra, (10) aparAdhI evA mitro upara paNa kedha nahIM karanAra, (11) mitra tarIke svIkArela mitra seMkaDe apakAra kare, to paNa tenA eka paNa karelA upakArane yAda karI pakSamAM tene doSa nahIM belanAre, (12) jIbhAjoDI ane hAthe hAthathI mArAmArIrUpa yuddhane vanAra, (13) jAtivAna baLadanI mAphaka upADelA bhAranA nirvAhapUrvaka kulInatAvALA, (14) lajajAzIla arthAt mana malina thavA chatAM akArya nahIM karanAre, ane (15) gurUnI ke bIjAnI pAse rahenAra, eTale ke-kArya sivAya jyAM-tyAM nahi janAre. A uparanA guNothI alaMkRta muni suvinIta kahevAya che. (10 thI 13, 315 thI 318) vase gurukule nicca, jogatra uvaha(Nava / piaMkare piaMbAI, se sikkha ladhumarihaI // 14 // vaset gurukule nitya, yogavAnupadhAnavAn / priyaMkaraH priya bAdI, sa zikSA labdhumarhati // 14 // atha -haMmezAM vAvAjajIva sudhI gurUnI AjJAmAM je rahenAra, te vinIta muni, dhamanA vyApAravALo, aMga vi.nA adhyayanamAM AyaMbIla vi. tArUpa upadhAnavALA, apriya karanAra pratye priya karanAra ane apriya belanAra pratye priya bolanAra, zAstrArthanuM grahaNa tathA tenI ArAdhanArUpa AsevanarUpa zikSApAtra bane che; bIje nahIM. (14-319) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe jahA saMkhammi payaM nihiya, duhao vi viraayi| evaM bahussue bhikkhU, dhammo kittI tahA suyaM // 15 // yathA zakhe payo nihita, dvidhApi virAjate / evauM bahuzrute bhikSI, dharmaH kIrtistathA zrutam // 15 // artha-jema zaMkhamAM raheluM dUdha pitAnI tatA ane zaMkhanI ujavalatAema baMne prakAre suMdara zobhe che arthAt zaMkha dUdha malina, khATuM tathA nIce paDavA jevuM thatuM nathI, tema vinIta bahuzruta munimAM munidharma- kIrti-jinAgama barAbara viziSTa zobhe che arthAt bahuzrutastha dharmAdi, malina, viparIta ke hAnivALA thatAM nathI. (15-320) jahA se kaMboANa', Ainne kaMthae siA / Ase javeNa pavare, evaM bhavai bahumsue // 16 // yathA sa kambojAnAmAkIrNaH, kanthakaH syAt / azvoM javena pravaraH, evaM bhavati bahuzrutaH // 16 // artha-jema kaMboja dezanA ghoDAomAM guNa-jAtivAna kaMthaka nAmano ghoDo pradhAnarUpe prasiddha che, je veganI apekSAe pradhAna azva hoya che, tema bahuzruta muni sa48 sAdhuyAmA pradhAna gAya che. ( 16-321) jahA''iNNasamArUDhe, sUre daDhaparakkame / ubhao naMdighoseNa, evaM bhavai bahumsue // 17 // yathA''kIrNasamArUDhaH, zUro dRddhpraakrmH| ubhayato nandighoSeNa, evaM bhavati bahuzrutaH // 17 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bahuzrutapUjA dhyayana-11 141 a-jema pradhAna gheADA upara samArUDha thayela cAho, raDha parAkramathI tathA DAbI ane jamaNI bAjue khAra prakAranA vAjiMtronA nAdathI zAbhe che, tema bahuzruta, jinAgamarUpe azva upara ArUDha thayela tathA rAta-divasa svAdhyAyarUpa nAdathI, abhimAnI paravAdIone jovA chatAM parAjita na thatAM, nIDara banela, tenA prati jaya karavAmAM samartha thAya che. ( 17-322 ) jahA kareNuparikinne, kujare sahihAyaNe / balavaMte apasihae, evaM bhavai bahussu // 18 // yathA kareNuparikIrNa, kuJjaraH SaSTihAyanaH / balavAnapratihataH, eva bhavati bahuzrutaH ||18|| ', a -jema hAthINIothI parivarela sAITha varSane hAthI, balavAna ane madonmata bIjA hAthIethI ajita rahe che, tema vividha buddhi-vidyAothI alaMkRta bahuzruta muni, sthira mativALA hAi khalavAna ane paravADhIothI apratihata hAya che. ( 18-3ra3) jahA se tikkhasaMge, jAyakajadhe virAya / vasa jUhAhivas, evaM bhavai bahussue ||19|| yathA sa tIkSNazRGgo, jAtaskandho virAjate / vRSamAM cUMthAdhipati:, va" mati druzrutaH || a-jema tIkSNa ziMgaDAvALA ane kAMdhavALA vRSabha cUMthAdhipati tarIke dIpe che, tema Jain Educationa International For Personal and Private Use Only khalIjI bahuzruta, Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe parapakSanA khaMDananI apekSAe tIrNa, sva-para zAstrarUpI zaMgothI zobhita, ga7 vi. gurUnA kAyarUpa dhurA dhAraNa karavAmAM dhuraMdhara ane sAdhu vi.ne samudAyarUpa cUthanA adhipatirUpa AcArya banIne zebhe che. ( 19-3ra4 ) __ jahA se tikkhadADhe, udagge duppaha sae / sIhe miANa pavare, eva bhavai bahussue // 20 // yathA sa tIkSNadaSTraH, udanoM duSpragharSakaH / fsa mRgALA pravara , mati vadutaH | 20 | artha -jema tIkSaNa dADhavALo ane utkaTa vanarAja kesarIsiMha, bIjAonA parAbhavathI azakya banela jagalI jaMtuono AgevAna thAya che, tema bahuzruta, parapakSanA bhedaka hoI tINa dADhA samAna tathA nigama vi. nA ane pratibhA vi. guNonI utkaTatAthI paravAdIothI ajeya hoya che, eTaluM ja nahIM paraMtu mRga samAna anya tIrthikomAM parama zreSTha ja gaNAya che. (20-3rapa ) jahA se vAsudeve, saMkhacakkagadAdhare / appaDihayabale johe, evaM bhavai bahumsue // 21 // yathA sa vAsudevaH, zaGkhacakragadAdharaH / apratihatabalA yodhaH, evaM bhavati bahuzrutaH // 21 // artha-jema vAsudeva, pAMcajanya zaMkha, sudarzana cakra tathA kaumodikI gadAne dhAraNa karanAra ane akhalita sAmarthyavALo hoya che, tema bahuzruta muni, svAbhAvika Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bahuzrutapUjAdhyayana-11 pratibhAnA alavALA ane bIjI bAju za kha-cakra-gA samAna sabhyajJAna-darzana-cAritrathI alaMkRta banela cAddho, kavarIne jItavA samartha ane che, ( 21-3ra6 ) jahA se cAuraMte, cakkavaTTI mahir3iDhae / caudasarayaNA hivaI, evaM bhavai bahussue || 22 | yathA sa cAturanta, cakravartI maharddhikaH / caturyAratnAdhipati:, ' ati vattuzrutaH zarirA a-jema hAthI-ghoDA-ratha-manuSyarUpa catura'gI senAthI zatrunA vinAzarUpa atane karanAra, SaT kha DavALA bharatanA adhipati cakravartI, dibya lakSmIvALA,' cauda ratnAnA adhipati hAya che; tema dAna vi. cAra prakAranA dharmAthI kazatrunA aMta karanAra, Ama auSadhi vi mATI RddhivALA, cauda ratnA samAna cauka pUrvenA adhipati bahuzruta muni hoya che. ( rara-3ra7 ) jahA se saharasakkhe, vajrapANI puraMdare / savaLe taivAhivarDa, va mavarU vahummud ArA yathA sa sahasrAkSoM, vajrapANiH purandaraH / rAjo devAdhipati, cha mati vattuzrutaH zArarU|| 143 ajema zakendra, hajAra AMkhavALA, hAthamAM vajrane dhAraNa karavAvALA, asurAnA nagaranA nAzaka ane devAnA adhipati hoya che; tema bahuzruta, sakala atizayAnA bhaMDAra zrutajJAnathI jANe che: prazasta lakSaNavaMtA hAI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 zrI uttarAdhyayanasUtra sA hAthamAM vAnA cihnavALA, du:khe tapI zakAya evA ghAra tapanA anuSThAnathI kRza zarIravALA ane utkRSTa kriyAonI viziSTa zaktivaDe zaka jevA, dhamanI dRDhatAnA kAraNe sureAthI pUjita thatA hovAthI surapati kahevAya che. ( 23-328 ) jahA se timiravirddhase, uttiTThate divAyare / jalate iva teeNa, evaM bhavai bahussue ||24|| mArA yathA sa timira vidhvaMsaH, uttiSThan divAkaraH / jvalanniva tejasa, evaM bhavati bahuzrutaH ||24|| a -jema aMdhakAravinAzaka ugatA sUrya, tejathI jAjvalyamAna hAya che, tema mahuzruta, ajJAnarUpa adhakAranA vinAzaka ane sa yamasthAnAmAM zuddha-zuddhatama tri. adhyavasAyeAthI caDhatA tapatejathI jAjvalyamAna zAbhe che. (24-329) jahA se uDuvaI caMde, NakkhattaparivArie | paDipunne punamAsIe, evaM bhavai bahussu ||25| yathA sa uDupatizcandro, nakSatraparivAritaH / pratipUrNa: paugamAyAma, tra' mati vahuzrutaH // 2 // a-jema punamane caMdra, nakSatrothI parivarelA, nakSatronA pita ane sakala kalAthI khIlelA hoya che, tema bahuzruta muni, nakSatra samAna sAdhuone pati ane sAdhuothI parivarelA sakala kalAothI yukta hoI pUrNa hAya che. (25-330 ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bahuzrutapUjA dhyayana-11 jahA se sAmAiANa, koDAgAre surakkhie / NANAdhanapaDipuNe, evaM bhavai bahussue ||26|| yathA sa sAmAjikAnAM koSThAgAraH surakSitaH / nAnAdhAnyapratipUrNa, patra eva bhavati bahuzrutaH ||26|| a-jema samUhamAM rahenArA leAkeAne! kAThAra, surakSita thayela nAnAvidha dhAnyAthI bharela hoya che; tema bahuzruta, gacchavAsIone upayAgI anekavidha aMga vi. bhedavALA viziSTa zrutajJAnAthI bharela sathA surakSita hoya che. (29-331 ) 145 - jahA sA dumANa pavarA, jaMbU NAma sudaMsaNA / aNADhiarasa devarasa, evaM bhavai bahumsue ||27| yathA sa drumANAM prabarA jambUrnAma sudarzanA / anAdRtasya devasya, eva bhavati bahuzrutaH ||27|| a-jema sudanA nAmanuM ja "vRkSa, amRta phulavALuM ane jabUdvipanA adhipati anAdata nAmanA vyaMtara devathI adhiSThita hAI sava vRkSomAM uttama che; tema bahuzruta, amRta phUla samAna zrutathI yukta, devAne paNa pUjya ane zeSa vRkSasadeza sarva sAdhuomAM pravara che. ( 27-33ra ) jahA sA naINa pavarA, salilA sAgaraMgamA / zIA nIlavaMta pavahA, evaM bhavai bahussue // 28 // yathA sA nadInAM pravarA, salilA sAgaraMgamA / zItA nIlavatpravahA, evaM bhavati bahuzrutaH ||28|| 10 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sA -jema nadIemAM zreSTha nadI, kSudra nadInI mAphka adhavacce khalAsa na thatAM sAgarane maLe che ( dA. ta. zItA nAmanI nadIM merUnA uttare nIlavaMta vadhara parvatamAMthI pravAhabaMdha nIkaLI samudrane maLe che. ); tema bahuzruta, nadI samAna anya muniomAM zreSTha, nirmyula jalasadeza zrutajJAnasaMpanna ane nIlavaMta paryaMta sarakhA uccatama phulamAM janmela sAgara sarakhI muktimAM pahoMce che. ( 28-333 ) 46 jahA se nagANa pavare, sumaha maMdare girI / nANosahipakhalie, evaM bhavai bahussu // 29 // yathA sA nagAnAM pravaraH, sumahAn mandaro giriH / nAnauSadhiprajvalitaH, eva bhavati bahuzrutaH ||29|| a-jema pavatAmAM uttama, atyaMta moTA ane aneka mahimAvaMta vanaspatithI utkRSTa dIptimAna merUparyaMta hAya che; tema paryaMta samAna anya sAdhuonI apekSAe zreSTha, zrutanA mahimAthI atyaMta sthira ane aMdhakAramAM prakAzanA kAraNabhUta Amau Sadhi vi. labdhiothI yukta bahuzruta munIzvara heAya che. ( 29-334 ) jahA se sayaMbhuramaNe, udahI akkhaodae / nALAyaLapattijIne, v' mavarU vattubhu ArUnI yathA sa svayambhUramaNodadhirakSayodakaH / nAnAranapratipU:, patra' mati vatuzrutaH |||| a-jema svayaMbhUramaNu samudra, avinAzI jalavALA tathA marakata vi. anekavidha ratnAthI paripUrNa hAya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 zrI bahuzrutapUjAdhyayana-1 che; tema avinAzI samyagajJAnarUpI jalavALA ane nAnAvidha atizayarUpI ratnothI yukta bahuzruta mahAtmA hoya che. (30-335) samuddagaMbhIra samA durAsayA, acakiA keNaI dupphNsyaa| suassa puSNA viulassa tAiNo, khavitta kammaM gaimuttamaM gyaa|31|| samudragAmbhIryasamA durAzrayA, mAtA tenA isuug zrutena pUrNA vipulena trAyiNaH, kSapayitvA karma gatimuttamAM gatAH // 31 // atha-samudranI jema gaMbhIra, parISaha ke paravAdI vi. koIthI nahi DaranArA, sadA ajeya ane vistIrNa AgamathI pUrNa bahuzruta, sva-pararakSaka, jJAnAvaraNa vi. karmone khapAvI muktirUpI uttama gatine pAmyA che, pAme che ane pAmaze. (31-336) tamhA suamahiTThijjA, uttamaTThagavesae / jeNappANaM para ceva, siddhiM saMpAuNijjAsi tibemi||32|| tasmAt shrutmdhitissttheduttmaarthgvesskH|| yenAtmAna' paraM cava, siddhi samprApayet iti bravImi // 32 / / artha-bahuzrutanA AvA guNo che. AthI mekSArthIe adhyayana vi. dvArA Agamane Azraya kare joIe; ane AvI rItie Agamano Azraya karavAthI pite mekSane pAme che ane bIjAne paNa mokSa pamADe che, ema jabU! huM kahuM chuM. (3ra-337) che agIyAramuM zrI bahutapUjAdhyayana saMpUrNa che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI harizIyAdhyayana-12 sovAgakulasaMbhUo, guNuttaradharo muNI / hariesabalo nAma, AsI bhikkhU jiiMdio // 1 // zvapAkakulasaMbhUto, guNottaradharo muniH / harikezabalo nAma, AsId bhikSurjitendriyaH // 1 // artha-caMDAla vaMzamAM utpanna thayela, utkRSTa jJAna vi. guNone dhAraNa karanAra ane jitendriya, harikezabela nAbhAnA sAdhu utA. (1-338) hariesaNabhAsAe, uccAre samiIsu a / jao AyANa Nikkheve, saMjao susamAhio // 2 // maNagutto vayagutto, kAyagutto jiiMdio / mikvaTThA baMbhaijjammi, jannavADamuvaDio // 3 // yugmam / / IthaiSaNAbhASoccArasamitiSu ca / yata AdAnanikSepe, saMyataH susamAhitaH // 2 // manogupto vacauguptaH, kAyagupto jitendriyaH / / bhikSArtha brahmajye, yajJapATa upasthitaH // 3 // yugmam // atha-samyak pravRttirUpa IryA-bhASA-eSaNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI harIkezIyAdhyayana-12 AdAnanikSepa-uccAraprazravaNa vi. parijhApanikA nAmaka pAMca samitiomAM jayaNavALe, saMyamayukta, sArI samAdhivALa, mana-vacana-kAyAnA azubha vyApAranI nivRttirUpa guptivALe ane IndriyavijetA te muni, gocarI vahoravA mATe brAhmaNa dvArA jyAM yajJa thaI rahyA che evA yajJamaMDapamAM AvyA. (2+3, 339340) ta pAsiUNamejjata, taveNa parisosi / paMtovahiuvagaraNa, upahasati aNAriA // 4 // tauM dRSTvA AyAnta, tapasA parizoSitam / prAntopadhyupakaraNa, upahasanti anAryAH // 4 // artha-cha vi, tapathI kRza banela, jIrNa ane malina heI asAra, temaja, vastra, pAtra virUpa aughike padhi ane daMDa vi. aupagrahika upakaraNavALA, te harikezabale munine AvatA joIne aziSTa brAhmaNe hase che. (4-341) jAImayapaDitthaddhA, hiMsagA ajiiMdiA / sarvamALio vAhA, vAtrI |1 | abrahmacAriNo bAlA, ida ghacanamabruvan / / 5 / / artha--ame brAhmaNa chIe. "--evA jAtimadathI matta banelA, prANIonA prANane lUMTanArA, Indriyone nahi jItanArA, mithuna sevanArA ane bAlakrIDA jevA agnihoma vi. yajJomAM pravRtti hovAthI bAla evA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - pa0 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe brAhmaNe, AvatA munine joIne ane hasIne nIce jaNAvela vacana belyA. (pa-34ra) kayare Agacchai dittarUve, kAle vigarAle phokanAse / omacelae paMsupisAyabhUe, saMkarasaM pariharia kNtthe||6|| katara Agacchati dIptarUpaH, kAlo vikarAlaH phoknaasH| avamacelakaH pAMzupizAcabhUtaH, ____ saGkaradRSya paridhRtya kaNThe ||6|| atha-bIbhatsa AkAravALA, kALA rUpavALA, bhayaMkara, beDeLa nAkavALA, adhama vastravALA, zarIra upara dhULa uDavAthI athavA asaMskArathI lAMbA dADhI-nakha-remavALA bhUta jevA dekhAvavALA ane ukaraDA upara nAkhela vastra jevA asAra-nirUpAgI-melA vane pitAnA gaLe dhAraNa karela harikezabala munine dUrathI AvatA joIne, te brAhmaNe bole che ke-"A keNa AvI rahela che ? (6-343) kayare tuma ia adaMsaNijje, ___ kA eva AsA ihamAgaosi / omacelagA! paMsu pisAyabhUA!, gaccha salAhikimihaDiosi // 7 // katarastvamityadarzanIyaH, . kayA vA AzayA ihAgato'si / avamacelaka ! pAMzupizAcabhUta !, gaccha skhala kimiha sthito'si // 7 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIharI kezIyAyana-12 51 a-te brAhmaNA ekadama pAse AvelA ukta munine kahe che ke-pUrvokta prakArathI adanIya tame kANu che ? kI AzAthI A yajJama'DapamAM tame Avela che ? are, melA vastravALA ane dhULathI kharaDAela pizAca jevA zarIravALA tuM ahIMthI cAlyA jA! jaldI amArI najarathI dUra haTI jA! zA mATe ahIM ubhA che? ( 7-344) kkhA tarhi taMdurukkhacAsI, aNuka pao tassa mahAmunissa / pacchAyaittA niyaMgaM sarIraM, imAI' cayaNAI udAharitthA ||8|| yakSastatra tindukavRkSavAsI, anukampakaH tasya mahAmuneH / pracchAdya nijaka zarIra, imAni vacanAni udAharat ||8|| a A prakAre tiraskAra thavA chatAM zAMtipUrvaka jyAre kAMI javAba nathI ApatA, tyAre harikezakhala muninI sAnnidhyamAM rahenAra tindukavRkSavAsI temane parama bhakta yakSa, muninA zarIramAM praveza karIne nIce jaNAvela vacane brAhmaNone kahe che. ( 8-345 ) samaNo ahaM saMjao bhayArI, virao dhaNapayaNapariggahAo / parapavittassa u bhikkhakAle, annamsa aDDA ihamAgao mhi || 9 || zramaNo'ha' sayato brahmacArI, virato dhanapacanaparigrahAt / parapravRttasya tu bhikSAkAle, annasya arthAya ihAgato'smi || 9 || -dhana, AhArapAka, drAdi mUrchAthI nivRtta, brahmacArI ane pApavyApAra mAtrathI sArI rItie aTakela Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 zrI uttarAdhyayanasUtra sA huM sAdhu chuM. bhikSAnA kAlamAM mArA mATe nahiM, paraMtu bIjA mATe taiyAra karavAmAM Avela bhojana levA mATe A cannamaMDapamAM huM AveleA chuM. (9-346) viarijjai khajjai bhojjar3a a, anna' pabhUa mavayANamea / jANAha me jAyaNajIviNaMti, sesAvasesa' lahaU tavassI // 10 // '' vitIryate khAdyate bhujyate ca, anna prabhUta' bhavatAmetat / jAnIta mAM yAcanajIvinamiti, zeSAvazeSaM labhatAM tapastrI // 10 // a -Apa leAkeAnI A, ghebara vagere leAjanasAmagrI vadhu pramANanI che. temAMthI tame TvIna vigerene Ape| che ane tame paNa jamA che : tathA tame paNa nizcitarUpathI samajajo ke huM yAcanAthI prApta thayela bhAjanathI nirvAha calAvuM chuM? vitaraNa ane khAdhA mAda acelA aMtaprAMta bhAjananA dAnanA lAbha mane ApI tame puNyanA lAbha uThAveA ! (10-347 ) ukkhaDa' bhoaNa mAhaNANa, attahia siddhamihegapakakha / nahu vaya' erisamannapANa', dAhAmu tubbha' kimihaM Thio asi / 11 / rUpAMta' maunana' brAnanamyaH, AtmArthika siddhamihaikapakSam / na tu vayamIdRzamannapAna, dAsyAmastubhyaM kimiha sthito'si // 11 // a -yakSanA kathana bAda brAhmaNA javAba Ape che ketaiyAra karavAmAM Avela azana-pAnAdika bhAjana brAhmaNAne peAtAnA mATe ja che, arthAt pote ja jame paNa bIjAne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI harIkezIyAdhyayana-12 153 ApI zake nahi; kema ke-A bhajana eka brAhmaNarUpa pakSanuM thayela che. AthI ame A bhejana zudra evA tane na ja ApI zakIe, mATe tuM ahIM kema ubhe che? (11-348) thalesu vIAI veveti kAsayA, taheva ninnesu a aassaae| eAe saddhAe dalAhi majha, ArAhae punnamiNa khukhitta / / 12 / / sthaleSu bIjAni vapanti karSakAH, tathaiva nimneSu ca aashNsyaa| etayA zraddhayA datta, mahyamArAdhayetpuNya mida khalu kSetram / / 12 / / artha-jema kheDute, je ghaNI vRSTi thaze te uMcA bhAgamAM ane cheDI vRSTi thaze te nIcA bhAgomAM phalanI prApti thaze -AvI IcchAthI ane sthaLe maga vi. bIja vAve che tema te brAhmaNe! A kheDutanI IchA samAna zraddhAthI mane AhAra vi. Apa ! mane Apela bhajana mApane puNya prApta 4211nA2 thaze 1. ( 12-34) khittANi amhaM viiANi loe, jahiM pakinnA viruhaMti punnnnaa| je mAhaNA jAivijjovaveA, tAiMtu khittAI supeslaaii||13|| kSetrANi asmAka viditAni loke, yatra prakIrNAt vihanti puNyAni / ye brAhmaNAH jAtividhopetAstAni, .. tu kSetrANi supezalAni // 13 / / Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sA a -A jagatamAM kSetra sarakhA pAtro kANu che ane kayA pAtromAM azana vagere ApavAthI puNyanI prApti thAya che te ame jANIe chIe. je brAhmaNatva jAtirUpa jAti ane cauda vidyAsthAnarUpa vidyAthI yukta brAhmaNeA ja che te puNyakSetro che, paraMtu tamArA jevA zudra jAtivALA ane vidyA vagaranA puNyakSetro nathI. e pramANe brAhmaNeA melyA. ( 13-350 ) 154 koho amANo a vaho a jesiM, mosaM adatta' ca pariggaho a / te mAhaNA jAivijjAviNA, tAIM tu khettAI supAvagAI || 14 || krodhazca mAnazca vadhazca yeSAM mRSA adatta ca parigrahazca / te brAhmaNAH jAtividyAvihInAstAni, tu kSetrANi supAvAni || a -have yakSa kahe che ke-jeonI pAse krA, mAna, mAyA, lAbha, hiMsA, juDa, cArI, mathuna ane parigraha che, evA te brAhmaNo jAti vagaranA ane vidyAvihIna che tathA te brAhmaNurUpa kSetro atyaMta pAparUpa che. (14--351) tubbhettha bho bhAraharA girANaM, aTThauM na jANAha ahijja vee / uccAvacAI muNiNo caraMti, tAI tu khettAI supesalAI' // 15 // yUyamass bhoH ! bhAradharA girAmarthaM na jAnIthAdhItya vedAn / uccAvacAni munayazcaranti tAni tu kSetrANi supezalAni ||15|| " a--vALI AgaLa yakSa kahe che ke--vedono abhyAsa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .. . . . -- zrI harIkezIyAdhyayana-1ra - 1papa karavA chatAM tenA vAstavika arthane jANatA nahi hovAthI tame mAtra veda-vANanA bhArane ja dhAraNa karanArA che. je munio SaDUjIvanikAya jIvonI rakSaNAthe vividha gharemAM bhikSA mATe paryaTana kare che, te ja vedanA sAcA arthane jANe che ane tethI ja te munirUpa kSetro atyaMta puNyajanaka che. (15-35ra) uvajjhAyANa paDikUlabhAsI, pabhAsase kiM nu sagAsi amhN| avi eaMviNassa-u aNNapANa', nayaNaMdAhAmu tuma niyNtthaa|16| adhyApakAnAM pratikUlabhASI, prabhASase kiM nu sakAze'smAkam / apyetad vinazyatu annapAna, __na ca khalu dAsyAmo tubhyaM nirgrantha ! // 16 // atha-A pramANe adhyApakanA vacananuM khaMDana thatuM joI, temanA chAtro kahe che ke-amArA adhyApakonI sAme tame virUddha kema bolo che? tethI tamane dhikkAra che. amArI samakSa amArA adhyApakonuM apamAna ame kema sahana karI zakIe? bhale amAruM A annapAna kharAba thaI jAya. he nirgatha! tamane A annapAna jarA paNa ApIzuM nahi, kema ke tame amArA gurUnA zatru cho. (16-3pa3) samiIhiM majjha susamAhiassa, guttIhiM guttassa jiiiNdiass| jai me na dAhittha ahesaNija, kimajja janmANa labhittha lAbham // 17 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 zrI uttaradhyayanasUtra sAthe samitibhirmahyaM susamAhitAya, guffmarthatAnikriyA che yadi me na dAsyatha athaiSaNIya, mica yAnAM Dhaca DhAma 27 artha-have yakSa javAba Ape che ke Isamiti vagere pAMca samitiothI sArI rItie samAdhisaMpanna. manogupti vagere traNa guptiothI yukta ane jitendriya evA mane, nirdoSa AhArane je kAraNe ApavAno InkAra karI rahyA che, te kAraNathI A vakhate yajJane puNya prAptirUpa lAbha tame zuM pAmI zakaze kharA ke? (17-354) ke ittha khattA uvajoiA vA, ajjhAvayA vA saha khNddiehiN| ekhudaMDeNa phaleNa haMtA, kaMThammi cittaNa khalejja joNaM // 18 // Dax kSatra 3paDyotiSa thI, sApa vA nag afiH ! evaM khalu daNDena phalena hatvA, , kaNThe gRhItvA skhalayeyurya khalu / / 18 / / atha-have adhyApaka paDakAra kare che ke-keI A yajJamaMDapamAM kSatriya jAtinA purU, agninI pAse rahenAra havana karanArA purUSo athavA chAtrothI parivarelA adhyApako che? kSatriya ke chAtronI sAthe maLIne keI adhyApaka, A nircatha sAdhune lAkaDI vagere daMDathI, bIlaphale athavA kuNIothI ke mU DrIothI mArIne tema ja gaLacI pakaDIne A yajJamaMDapamAMthI bahAra-dUra dhakelI mUke ! (18-355) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI harIkezIyAdhyayana-12 157 ajjhAvayANa vayaNa suNittA, uddhAiA tattha bahU kumaaraa| daMDehiM vettahiM kasehiM ceva, samAgayA ta isiM tAlayaMti // 19 / / adhyApakAnAM vacana zrutvA, uddhAvitAstatra bahavaH kumArAH / daNDairvetraiH . kazAbhizcava, samAgatAstamRSi tADayanti // 19 // artha-adhyApakanA AvA vacanane sAMbhaLI chAtra vagere ghaNA kumAre jorathI deDakyA, ane "aho ! A ThIka ramakaDuM AvyuM che? - ema mAnI daMDAo, netaranI seTIo ane cAbukanA keraDAothI te munine pAse AvIne mAra bhAre che. (18-356) raNo tahiM kosaliassa dhUjA, bhaddatti nAmeNa annidiaNgii| tapAsiA saMjaya hammamANa, kuddhe kumAre parinivvavei // 20 // rAjJastatra kausalikasya duhitA, bhadreti nAmnA aninditAGgI / tauM dRSTvA saMyata hanyamAna', ___ kraddhAn kumArAn parinirvApayati / / 20 / / artha-te yajJazAlAmAM kauzalika rAjAnI viziSTa saundaryavaMtI bhadrA nAmanI putrI, saMyamadhara munine kumAre vaDe mAra marAtA joIne, kepita thayela kumArene zAMta 42 che. (20-357) devAmiogeNa nioieNa', dinnAsu raNNA maNasA na jhaayaa| nariMdadeviMdabhivaMdieNa, jeNAmi vaMtA isiNA sa eso // 21 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe devAbhiyogena niyojitena, dattAsmi rAjJA manasA na dhyAtA / narendradevendrAbhivanditena, yenAsmi vAntA RSiNA sa eSaH // 21 // artha-te kumArane zAMta karatAM tathA muninA prabhAva ane ni:spRhatAnI prazaMsA karatAM bhadrA kahe ke devanA balAtkArane vaza banelA kauzalika rAjAe (mArA pitAe) mane pahelAM je munirAjane Apela hatI, paraMtu jemaNe mane manathI paNa IcchI nathI, te A ja munirAja che. narendra-devendravaMdita A munirAje mAre tyAga karela che. tenA upara tame je kadarthanA AraMbhI che te jarAya ucita nathI. (21-358). eso hu so uggatavo mahappA, viDyio saMDo mArI ! jo me tayA nicchai dijjamANiM, piuNA saya kosalieNa rannA // 22 // eSa khalu sa ugratapA mahAtmA, jitendriyaH sayato brahmacArI / yo mAM tadA necchati dIyamAnAM, ' triA hara kosTina nAjJA pArarA atha-A te ja ugra tapasvI-mahAtmA-jitendriyasaMyamadhArI ane brahmacArI che, ke jemaNe te vakhate svayaM kauzalika rAjAvaDe arpaNa karAtI evI mArI IcchA sarakhI paNa karI nahotI. (22-359) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI harIkezIyAdhyayana-12 159 mahAjaso esa mahANubhAgo, ghoravvao ghoraparakkamo a| mA eahIlaha ahIlaNijja, mA save te me digArarA mahAyazA eSa mahAnubhAgo, ghoravrato ghoraparAkramazca / maina hIlayatAhIlanIyaM, mA sarvAn tejasA bhavato nirdhAkSIt / 23 / atha-mahA yazasvI A muni, atizaya aciMtya zaktivALA, dudhara mahAvratane dhAraNa karanAra temaja kaSAya vagere zatruonA jaya prati bhayaMkara sAmarthyavALA che, jethI tame AvA sanmAnanIya muninI hilanA kare nahi! jo tame teone hilanA karI rUSTa banAvaze, te te muni temanA tapatejathI tamone bALI mUkaze, mATe tadarthanA karavI cheDI de ! (23-360) eyAI tIse vayaNAI succA, pattIi bhadAi subhaasiaaii| isissa veAvaDiaTThayAe, jakkhA kumAre vinivArayati // 24 // etAni tasyAH vacanAni zrutvA, patnyA bhadrAyAH subhASitAni / / RServaiyAvRttyArtha, yakSA kumArAn vinivArayanti // 24 // atha-rudradeva purohitanI bhAryA bhadrAnA ( rAjaputrI) sArI rItie kahevAyelA pUrvokta vacanane sAMbhaLI, RSirAjanI vaiyAvRtya mATe yakSe, upadrava karatA kumArane aTakAve che. (24-361) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 zrI uttarAdhyayanasUtra sA te ghorarUvA for aMtalikkhe, asurA tahiM taM jaNa tAlayaMti / te bhinnadehe ruhira vamaMte, pAsita bhaddA iNamAhu bhujjo ||25|| te ghorarUpA sthitA antarikSe, asurAstatra ta jana' tADayanti tAn bhinnadehAn rudhira mato. thamato, dRSTyA bhadredamAhurbhUyaH ||25|| te a-have te bhayaMkara AkAradhArI yakSo AkAzamAM rahevA chatAM, te yajJamaiMDapamAM munirAja upara upadrava karanAra janane mAre che. cakSonA prahArothI kumArAnA zarIranuM vidAraNa thayuM ane leAhI vamatA kumArAne joI bhadrA, nIce jaNAvela vacanane pharIthI kahe che. (25-362) Jain Educationa International giriM nahiM khaNaha, aya tehi khAya | nAyataMtra pArlRi dAna, ne mivavu bavamA~ rA giriM nakhaiH khanatha, ayo dantaiH khAdatha | jAtatejasaM pAdaiH hanyatha, ye bhikSumavamanyadhve ||26|| a-je lokoe A muninI hilanA karI che, teo samajI le ke-tame lokoe parvatane nakhA vatI khADavA jevu, lADhAne dAMtAthI cAvavA jevu ane jAjvalyamAna agnine pageAthI lAta mAravA jevuM kRtya karela che; arthAt sAdhunu* apamAna ana phUla ApanAra ane emAM zakA nathI. ( 26-363 ) For Personal and Private Use Only Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 161 - zrI harIkezIyAdhyayana-12 AsIviso uggatavo mahesI, ghorAo ghoraparakammo / agaNiM va pakhaMda payaMgaseNA, je bhikkhu bhattakAle vaheha / 27 / AzIviSa ugratapA maharSiH, ghoravrato ghoraparAkramazca / agnimiva praskandatha pataGgasenA, ye bhikSu bhaktakAle vidhyatha / 27 / atha-A munirAja zApa ane anugraha karavAmAM samartha AzIviSa labdhivALA che, kema ke-teo ugra tapasvI, ghara mahAvratI ane ghora parAkramI che. AvA tapatejavALA munine tame lokee janaveLAe AhAradAna na karatAM mAra mAryo che, jethI tamee agnimAM paDatI pataMgIyAenI zreNI ekadama vinAzane neMtare tema vinAza notaryo che, ema kahevuM e atizayoktibharyuM nathI. (27-364) sIseNa evaM saraNa uveha, samAgayA savvajaNeNa tubbhe| jai icchaha jIvi vA dhaNa vA, loapi eso kuvioM ddhejjaa||28|| zIrSeNa eta zaraNa upeta, __ samAgatAH sarvajanena yUyam / cIta jJAvita yA para vA, sTorAmagi us futa ta ra8 atha- jo tame tamArA jIvana athavA dhananI salAmatI IcchatA ho, te tamArUM kartavya e che ke-ahIM maLelA tame badhA sarva janene sAthe laI, mastaka jhukAvI A muni Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 zrI uttarAdhyayanasUtra sAtha rAjanI zaraNAgati svIkArA! jo tame zaraNu nahi svIkAro, teA A kupita muni, jagatane paNa bhasmasAt kare tevA zaktizALI che, e samajo. (28-365 ) avaheDia piTTa sauttamaMge, pasAriAbAhu akammaciTThe / nibbheritacche ruhiraM vamaMte, UDhaMmuhe niggaya jIhanette ||29|| te pAsiA khaMDia kahabhUe, vibhaNNo visaNNo aha mAhaNo so| isi pasAdeti sabhAriAo, hIlaM ca niMdaM ca khamAha bhaMte ! ||30|| vumam // avaheThitapRSThasaduttamAGgAH, prasAritAnyakSINi rudhira vamataH, prasAritabAhukarma ceSTAH / urdhvamukhAn nirgatajihvAnetrAn ||29|| tAn dRSTvA khaNDikAn kASThabhUtAna, vimanA viSaNNaH atha brAhmaNaH saH / RrSi prasAdayati sabhAryAko, DhIlAM ca nivAM ca kSamadhya makn! rU||sukSmam || Jain Educationa International a-jemanI pITha tathA sArA mAthAe nIce namI gayela che, agnimAM lAkaDAM heAmavA vage2erUpa kriyA vagaranA jemanA hAtheA phelAelA paDelAM che, jemanI AMkhe phATa-phATa thaI rahI che, je leAhI vamatA temaja uMcA mukhavALA che ane jemanI jIbha ane AMkheA mahAra nIkaLI paDI che; AvA mada hAlatavALA te brAhmaNAne tathA lAkaDA jevA atyaMta nizceSTa chAtrone joine, A For Personal and Private Use Only Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI harIkezIyAdhyayana-12 kevI rItie sAjA thaze-evI ciMtAmAM DUbela te adhyApaka, A badhuM joyA pachI potAnI patnI bhadrAnI sAthe rUdradeva purohita, munine prasanna karavA lAgyA ane kahevA lAgyA ke-he bhagavAna! saziSya amArA taraphathI ApanI avajJA, deSa pragaTa karavArUpa niMdA, tADana vi. je thayela che, tenI huM mAphI mAguM chuM. Apa tenI kSamA kare! mAphI Ape ! (2@30, 366 thI 367) bAlehiM mUDhehiM AyANaehiM, ja hIlIA tassa khamAha bhaMte / mahappasAyA isiNo havaMti, na hu muNI kovaparA havaMti // 31 // vaH mUH ajJAnaddhi, yat hIlitAH tat kSamadhvaM bhadanta ! / mahAprasAdA RSayo bhavanti, na khalu munayaH kopaparA bhavanti // 31 // artha-vaLI he muni! bAlya avasthAnA kAraNe temaja kaSAyanA udayathI bhAna bhUlelA ane hitAhitanA viveka vagaranA A mArA chAtroe ApanI khUba hilanA karela che. prabho ! Apa teone kSamA Ape ! kema ke-A chokarAe mUDha hoI sajajanone kepa yogya nathI, paraMtu dayApAtra che. vaLI RSio haMmezAM zatru, aparAdhI ane apamAnIe upara kRpAvaMta hoya che. teo kadi paNa kApavaMta thatA nathI. (31-368). puci ca iNDiM ca aNAgayaM ca, - magoso na je thi zo ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe jakkhA hu veAvaDI karenti, takSA du paNa niyA mArA rUA. pUrva cedAnI cAnAgate ca, yakSAH khalu vaiyAvRttyaM kurvanti, tamAkuM pate nitAH kumAra: rUrA artha-munirAje jaNAvyuM ke- purahita ! pahelAM mArA manamAM jarA paNa duSa hato nahIM, hamaNAM nathI ane bhaviSyamAM thaze nahIM. to tamane prazna thaze ke-A chAtronI AvI sthiti kema thaI? te Ano khulAse e che ke-je yakSalake mArI sevAmAM che, te sevaka yakSee mArI hilanA karanAra tamArA chAtrone zikSA karela che. emAM mAre dveSa kAraNabhUta nathI. (3ra-369) atthaM ca dhammaM ca viANamANA, tubbhe Navi kuppaha bhuuipnnnnaa| tubbhaM tu pAe saraNa uvemA, samAgayA savvajaNeNa amhe // 33 // artha ca dharma ca vijAnanto, yUyaM nApi kupyatha bhUtiprajJAH / yuSmAkaM tu pAdau zaraNaM upemaH, samAnatA: sarvAna vayama rUrUA. atha-have munizrInA guNothI AkarSAelA adhyApaka vi. kahe che ke-zAstronA rahasya, kSamA vi. ane sAdhudharmane vizeSathI jANanArA Apa kadI kepa karo ja nahIM. sarva maMgala, vRddhi ane sarva jIvasaMrakSaNathI viziSTa Apa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI harIkezIyAdhyayana-12 165 buddhisaMpanna che, tethI ame adhAM bhegA thaelA sa janAnI sAthe Apa pUjyanA caraNakamalanuM zaraNa svIkArIe chIe. ( 33-370 ) acce te mahAbhAga !, na te kiMci na accimo / munAhi mAhima kara, nALAthaMgaLayaMnutra rUA arcayAmaH tvAM mahAbhAga !, na tava kiJcinna arcayAmaH / muya rAlimaya dUra', nAnASyaanasaMyutam ||rUNA artha-De mahAbhAga! ame ApanI pUjA karIe chIe, ApanI caraNa%0lI vi. je kAMI che te amAre saghaLuM pUjya che-apUjanIya nathI, temaja A yajJamaMDapamAMthI nAnA vyaMjanarUpa dahIM vi.thI saMyukta cAkhAnuM bhAjana grahaNa karIne Apa AhAra kare ! ( 34-371 ) ' imaM ca me asthi pabhUamannaM, ta' bhRMjasU amhamaNuggahaThThA / bADhaMti paDicchara bhattapANaM, mAsassa u pAraNae mahappA ! |35| ida' ca mamAssti prabhRtamannaM, tad bhuGkSva asmAkamanugrahArtham / bADhamiti pratIcchati bhaktapAna, mAsasyaiva pAraNaka mahAtmA ||35|| arthI-A pratyakSa dekhAtA mArA mAlapUDA vi. ghaNA bhAjanane amArA upara kRpA karIne Apa grahaNu karI vAparo ! A prakAranI tenI bhakti-vinati joI, te mahAtmAe, mAsakhamaNunA pAraNAnA divase 'bhale ema Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe he-ema kahIne, dravyAdithI zuddha AhArane purahita pAsethI svIkAra karyo. ( 35-37ra) tahi gaMdhodayapupphavAsa, divvA tahiM vasuhArA ya vutttthaa| pahayAo duMduhIo surehiM, AgAse aho dANaMca ghuThaM // 36 // tatra gandhodakapuSpavarSa, divyA tatra vasudhArA ca vRssttaa| prahatA dundubhayaH suraiH, AkAze aho dAna' ca ghuSTam // 36 // artha-jyAre munizrIe vaheryuM, te samaye yamaMDapamAM devoe sugaMdhIdAra jala ane puSpane varasAda varasAvyA ane zreSTha sonaiyAnI dhArAbaMdha vRSTi karI, tema ja dunie bajAvI ane AkAzamAM "aho dAna-ahe dAnanI upaNuM karI. (36-373). sakkha khu dIsai tavoviseso, na dIsaI jAivisesu koii| sovAgaputta hariesa sAhu, jasserisA iDhi mahANubhAgA // 37 // sAkSAdeva dRzyate tapovizeSaH, na dRzyate jAtivizeSaH ko'pi / zvapAkaputra harikezasAdhu, yasyedRzI RddhirmahAnubhAgA // 37 // artha-te joIne Azcaryacakita banelA brAhmaNe paNa A pramANe bole che ke-kharekhara sAkSAt tapanuM mAhAsya ja dekhAya che, paraMtu jAtinuM thoDuM paNa mAhAmya dekhAtuM nathI; kAraNa kecaMDAla putra harikeza sAdhune tame AMkho kholI juo, ke je muninI pAse devasAnidhyarUpI atyaMta mAhAmyavALI Rddhi che. (37-374) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI hari kezIyAdhyayana-12 167 '' kiM mAhaNA joI samArabhaMtA, udaeNa sohiM bahiA vimggh| OM mahA bAhiria' visohiM, na taM sudiTTha' kusalA vayaMti ||38|| ji mADhanAH jyotika samA mamALA, udakena zodhiM bAhyAM vimArgayatha / yad mArgayatha bAhyAM vizuddhi, na tat purRSTa rAjA vanti || rUTa 1 a -agninA Arabha karI yajJane karanArA he brAhmaNA ! zuM tame phakta jala ArA bAhya viSNuddhinI IcchA karI rahyA che? jo hA, teA te jhIMka nathI; kema ke-tattvajJAnI purUSo mAtra zarIranI zuddhirUpa Adya zuddhine mAkSadAyaka-Atmika zuddhikAraka kahetA nathI. ( 38-375 ) kusa ca va taNakaTTamariMga, sAyaM ca pAya udaya phusaMtA / pANAI bhUAI viheDayaMtA, bhujjovi maMdA pakareha pAva // 39 // kuza ca yUpa' tRNakASThamagni, Jain Educationa International sAyaM ca prAtarudaka spRzantaH / prANino bhUtAn viheThamAnAH, videjhamAnA:, bhUyo'pi mandA prakurutha pApam ||39|| aTTha, yajJastaMbha, vIra vi. tRNu, lAkaDAM ane agninA sacaya karanArA, temaja prabhAte ane sadhyAkAle snAna vi. kriyA karanArA, eindriya jIvA, pRthvI-ap tejas-vanaspatikAya vi. jIvAnI hiMsA karavA dvArA mUrkhatAvALA tame utkRSTa pApakama bhegu' kareA che. ( 3 376 ) For Personal and Private Use Only Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe kahaM care bhikkhu vayaM jayAmo, pAvAI kammAI paNolayAmo / akkhAhi No saMjaya jakkhapUhuA, kahaM suiTTha kusalA vayati // 40 // tha vAmo mikSo ! thaya yajJAmAM, pApAni karmANi praNudAmaH / AkhyAhi no saMyata yakSapUjita !, kathaM sviSTaM kuzalA vadanti ||40|| a -he bhagavAn ! Apa kaheA ke-ame kevI rItie yajJa mATe pravRtti tathA yajJane karIne ?, ke jethI pApa karmone dUra karI zakIe. huM yakSapUjita !, sacamadhara ! ame je yajJa prAraMbhyA te teA Ape doSita darzAvyo, tA . amAne khIjA kAi yajJanA upadeza Ape ! tattvajJAne puNyayajJa je sArI rItie iSTa che, te kRpA karI darzAvA ! ( 40-377) chajjIvakAe asamArabhaMtA, mosa' adattaM ca asevamANA / pariggaha' itthio mANamAya, ea pariSNAya caraMti daMtA // 41 // SaDjIva kAyAna samArabhamANA, mRSAM adattaM cAsevamAnA / papri' thriyo mAnamAyAM, tattvavijJAya caranti dvAntA; karNA a-pRthvIkAya vi. SaDUjIvanikAyanI ahiMsAnu pAlana karanArA tema ja asatya ane cArIne nahIM AcaranArA, mUrchArUpa parigrahane, strIone, mAnava. cAra kaSAyAne arthAt A saghaLAyane jJaparijJAthI A pApanu' bIja che-ema jANI, pratyAkhyAnaparijJAthI cheDIne jitendriya purUSa yajJamAM pravRtti kare che; arthAt tattvajJa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI harI kezIyAdhyayana-1ra purUSa ahiMsAdi pradhAna yajJamAM pravRtti karavI ema Icche che. (4-378) susaMvuDA pacarhi saMvarehiM, iha jIvi annvkhmaannaa| cosaTTakAyA suicattadehA, mahAjaya jayai jagaNasiddha // 42 // susaMvRtAH paJcabhiH saMvaraiH, iha jIvitamanavakAMkSantaH / vyutsRSTakAyAH zucityaktadehAH, mahAjayaM yajanti yajJazreSTham / 42 / artha-prANAtipAta viramaNa vi. paMca mahAvratarUpa saMvarathI AzravadvAne sthagita karanArA, A janma ke paralokamAM asaMyamI jIvanane nahIM IcchanArA, pariSaha ane upasargone sahana karanArA hoI sarvathA kAyAne choDanArA tathA niraticAra mahAvratanA pAlaka hoI parama pavitra ane kAyAnA saMskArane choDanArA, karmarUpI zatruonA parAjayarUpa mahAya jyAM che, evA yajJane sAdhupurUSe kare che. AthI Apa loke zreSTha yajJane karo, ke jethI pApakarmono jadI vidhvaMsa thAya! (kara-379 ) ke te joI kiMva te joiThANa', kA te suA kiM va te kaarisNg| ehA ya te kayarA saMti bhikkhU, kayareNa homeNa huNAsi joI // 43 // hiM te tiH ? jiM ja te zoti thAna ?, kAste sraco kiM vA te karISAGgam / pathAya te katarA phAritafmA !, katareNa homena juhoSi jyotiH // 43 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe atha-Ape je zreSTha yajJa darzAvyo, te kaho keApanA yajJano agni ke che ?, agnikuMDa kevo che ?, dhI vi. nAkhavAnA sAdhanarUpa kaDachI vi. kevA che ?, agnine pradIpta karavAnA sAdhanarUpa sukA chANanA TukaDAnA sthAne keNa che?, jethI agni prajavalita thAya che te idhanasvarUpa keNu che ?, pApanA upazamamAM hetu-adhyayanapaddhatirUpa zAntinA sthAnamAM keNa che? ane je vaDe agnine tarpaNa karavAmAM Ave che te AhutionA sthAnamAM kyI vastu che ? (43-380). tavo joI jIvo joiThANaM, jogA suA sarIra kArisaMgaM / kamme ehA saMjamajogasaMtI, homaM huNAmi isiNaM pasatthaM // 44 // tapo jyotirjIvoM jyotiH sthAna, conA suraH rAja karavAnuM ! jarma ghaNA saMcamanAda zAntiH, mena guma tharLAM irAtam IIkako artha-bA ane atyaMtararUpa be bhedavALo tapa ahIM agnisthAne che, kema ke-te kamarUpI bhAvakASThone bALe che. agnine AdhAra jIva che, kema ke tapane Azraya jIva che. mana-vacana-kAyAnA ge sucAnA sthAne che, kema ke-A yoga dvArA ghIne sthAnarUpa zubha vyApAra, ke je taparUpI agnine pradIpana karavAmAM hetu che. chANAnA sthAne zarIra che, kema ke-zarIrathI tapa sAdhya bane che. kASThanA sthAnamAM karma che, kema ke-tapathI te bhasmIbhUta Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI hari kezIyAdhyayana-12 171 thAya che. zAntinA sthAne sayamavyApAro che, kema ke-tethI sarva jIvAnA upadrava-bhaya dUra karI zakAya che. ahiMsAnA kAraNe vivekathI praza Msata RSi saMbaMdhI sabhyacAritrarUpa heAma-AhutithI viziSTa yajJane huM karuM chuM. ( 44-381 ) ke te harae ke a te saMtititthe, kahiMsi hAo va rayaM jahAsi / akkhAhi No saMjayajakkhapUhuA, rUcchAmu nA matro pAse 10 kaste hUdo ? kiM ca te zAntyai tIrtha ?, kasmin snAtaH vA AcakSva nA saMyataya kSapUjita !, icchAmo jJAtuM bhavataH ra6: jJAtti dha sakAze ||45 || a yajJanI vidhi ane svarUpa sAMbhaLI, brAhmaNA snAnanA svarUpane pUche che ke he munivara ! ApanA mate jalAzaya kayuM che ?, pApApazama mATe kayuM tItha che ?, athavA kyA sthAnamAM snAna karI pavitra banelA Apa dhULa jevA karmAMnA tyAga karI che ? he cakSapUjita saMyaMta ! ApanI pAsethI A sarva jANavA sArU ame icchIe chIe, mATe Apa kRpA karI ameAne kahA ! ( 45-382 ) dhamme hara caMbhe saMtititthe, Jain Educationa International aNAle attapasannalese / jahiMsi hAo vimalA visuddho, musItimUlo vagAmi zasa phAA For Personal and Private Use Only Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 dharmaH hRdaH brahma zAntitIrtha, anAvile Atmaprasanna lezyam / yasmin snAto vimalo vizuddhaH, suzItIbhUto prajahAmi doSam ||46 || a-ahiMsA virUpa dharma e jalAzaya che. - zAntitIrtha sthAna e brahmacarya che. A adhikRta dudazAMtitIrthaM atyaMta nirmala hAI, AtmAnI prasanna-prazasta pItapadma-zuklamAMthI koI ekalezyAvALu che. A tIrthamAM snAna karI bhAvamala vagaranA-kalaka vagaranA anI, rAga vi.nA praca'Da tApathI mukta thaI, ka" nAmanA doSane sarvathA huM che|Du' chu. (46-383 ) ea' siNANa' kusalehiM diTTha, zrI uttarAdhyayanasUtra sAtha mahAsiNANa' isiNa pasatthaM / jahiMsi NAyA vimalA vizuddhA, pat snAna rAmeMTa, mahArisI uttamaThANa' pattattibemi ||47 // Jain Educationa International mahAsnAna RSINAM prazasta / yena snAtA vimalA vizuddhA, maharSayaH uttamasthAna prAptA iti bravImi ||47 || : a -A pUrvokta snAna tattvarAe joela chekahela che. A ja mahAsnAna sakalamalApahArI hoI maharSionI praza'sAne pAme che. A snAnathI vimalavizuddha anelA maharSie muktirUpa uttama sthAnamAM gayA che. A pramANe huM jaMbU ! huM kahuM chuM, ( 47-384) 5 khArasuM zrI hira kezIyAdhyayana sapUrNa, For Personal and Private Use Only Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI citrasa'bhUtAdhyayana--13 ', jAI parAjio khalu, kAsi niANa tu hatthiNa puraMmi / culaNI baMbhadatto, uvavanno paramagummAo // 1 // jAtiparAjitaH khalu, akArSInnidAna tuH hastinApure | cunyAM brahmadatta, utpannaH padmagulmAt // 1 // 1 : a-pUrva bhavamAM cAMDAla jAtithI parAjita thayela saMbhUta munie, hastinApuramAM vaMdanAnA samaye cakravartInI paTarANInA vALanA sparzajanita sukhanA anubhavanA kAraNe, mArA tapanu' jo koI phaLa hAya, teA * huM AvatA bhavamAM cakravartI anu. '-Avu niyANuM khAMdhI maraNu sAdhyuM. saMbhUta muni, nalinIgulma vimAnamAM divya sukhA bhAgavI, tyAMthI cavI, brahmarAjAnI patnI . culanI rANInI kukhe brahmadatta nAme putra rUpe avataryA. (1-385 ) kaMpille saMbhUo citto, puNa jAo purimatAlaMmi / siTThikulami visAle, dhammaM soUNa pavvaIo // 2 // kAmpIlye sambhUtazcitra:, punarjAtaH purimatAle / zreSThivuNe vizAle, dharma dhruvA pravruttitaH // 2 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe atha-kAMpItya nAmanA nagaramAM pUrvabhavanA saMbhUta nAmavALo brahmadatta nAma ane citrane jIva, purimatAla nagaramAM putra-pautrAdithI vizAla dhanasAra zeThanA ghare guNasAra nAme putrarUpe utpanna thayo. guNasAre bharayuvAnImAM tathAvidha AcAryanI pAse dharma sAMbhaLI dikSAne svIkArI. (2-386) : kaMpillaMmi a Nayare, samAgayA dovi cittsNbhuuaa| suhaduvakhaphalavivAga, kahati te ikkamikkassa // 3 // kAmpIlye ca nagare, samAgatau dvAvapi citrsmbhuutau| suvatuDhavighA', thayatatI vAkya rU / atha kapilya nagaramAM citrano jIva munirAja ane saMbhUtane jIva brahmadatta cakavartI e bane maLyA. pUrvabhavanA nAmathI citra ane saMbhUta, arasaparasa puNya ane pApakarmane anubhavarUpa sukha-duHkhaphalanA vipAkane kahe che. (3-387) cakkavaTTI mahiDDhIo, baMbhadatto mhaayso| bhAyara bahumANeNa, ima vayaNamabbavI // 4 // caktavartI mahaddhiko, brahmadatto mahAyazAH / prAtara' vahumAna, 6 vavanamAvata | cha || atha-mahaddhika-mahA yazasvI brahmadatta cakravartI, pUrvabhavanA moTA bhAI munine premapUrvaka nIce jaNAvela vigata kahe che. (4-388) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI citrabhUtAdhyayana-13 175 Asimo bhAyarA dovi, annmnnvsaannugaa| annamannamaNurattA, annamannahiesiNo // 5 // AvAM bhrAtaro dvAvapi, anyonyvshaanugau| anyonyamanuraktau, anyonya hitaiSiNau / / 5 / / artha-he muni! huM ane tame bane pUrvabhavamAM paraspara sagA bhAI paraspara ekabIjAne AdhIna, paraspara parama premavaMta ane paraspara zubhAbhilASAvALA hatA, arthAt ApaNuM baMnenuM citta eka sarakhuM hatuM. (pa-389) dAsA dasaNNe Asi, miA kAliMjare nge| haMsA mayaMgatIrAe, sovAgA kAsibhUmie // 6 // devA ya devalogammi, Asi amhe mhiddhiyaa| imA No chaTThiA jAI, annamanneNa jA viNA // 7 // yugmam // dAsau dazANe abhUva, mRgau kAliMjare nge| haMsau mRtagaGgAtIre, zvapAko kAzIbhUmau // 6 // devau ca devaloke, abhUva AvAM mhddhikau| iyaM AvayoH SaSTikA jAtiH, anyonyena yA vinA // 7 // yugmam // artha-pahelAM dazANa dezamAM ApaNe baMne dAsa, pachI kAliMjara nAmanA parvatamAM haraNa, pachI mRtagaMgA tIre haMsa, pachI kAzI dezamAM cAMDAla ane pachI saudharma devalokamAM mahaddhika deva thayA hatA. tyAra pachI A ApaNuM bhnene| sanma 52252 saya varanA thye| cha. (6+7, 3.0+381) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe * kammA niANappagaDA, tume rAya! viciNtiaa| tesiM phalavivAgeNa, vippaogamuvAgayA // 8 // karmANi nidAnaprakRtAni, tvayA rAjan ! vicintitAni / teSAM phalavipAkastena, viprayogamupAgatau // 8 // artha-he rAjan! tame saMbhUta muninA bhavamAM viSayAbhilASAthI niyANuM karI, tenA heturUpa ArtadhyAna karI karmo bAMdhyA. te bAMdhela karmonA phalarUpa vipakAthI mApo mana vibhuTA 57yA chIsa. (8-32) sacasoappagaDA, kammA mae purA kaDA / te ajja paribhuMjAmo, kiM nu cittovi se thaa||9|| satyazaucaprakaTAni, karmANi mayA purAkRtAni / tAnyadya paribhuMje, kiM nu citro'pi tAni tathA // 9 // artha-he muni! satya ane niSkapaTa anuSThAnathI prakaTa zubhAnuSThAno je meM pahelAM karela che, tethI Aje cakravartInuM sukha huM bhegavuM chuM. citra nAmavALA Apa te te sukha bhogavatAM nathI, kema ke-Apa bhikSuka che. to zuM mArI sAthe pedA karelAM ApanA zubha karmo niSphaLa gayAM ? (8-363) savva suciNNa saphala narANa', kaDANa kammANa na mukkhu atthi| atthehi kAmehi ya uttamehiM, AyA mama puNNaphalovavee // 10 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI citrasaMbhUtAdhyayana-13 sarva sucIrNa saphala narANAM, kRtebhyo karmabhyo na mokSo'sti / arthe samaya uttama, ___ AtmA mama puNyaphalopapetaH // 10 // artha-sArI rItie AcareluM saghaLuM tapa vi. anuSThAna, manuSya vi. sakala prANIone phalajanaka avazya thAya che. karelAM karmono chUTakAre bhagavyA sivAya hAI zakato nathI. pradhAna dravyo ane pradhAna zabda vi. kAmabhagothI yukta mAre AtmA paNa puNyaphalasaMpanna hate. (10-394). jANAsi saMbhUa mahANubhAga, mahiDDhi punnnnphlovve| cittapi jANAhi taheva rAya, iiDI juI tassavi a ppabhUA // 11 // jAnAsi sambhUta ! mahAnubhAga', maharddhika puNyaphalopapetam / RddhiryutiH tasyApi ca prabhUtA // 11 // artha-he saMbhUta ! je tuM tArI jAtane sAtizaya saMpattisaMpanna ane cakravatI padanI prAptithI puNyaphalayukta mAne che, tema he rAjan ! pUrva janmanA citra nAmavALA evA mArI pAse paNa puNyaphalasaMpanna saMpadA ane dIpti gRhasthAvasthAmAM hatI-ema tuM samajaje ! (11-395) 12 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe mahattharUvA vayaNappabhUA, gAhANugIA narasaMgamajjhe / ja bhikkhuNA sIlaguNopaveA, ihajjayaMte samaNomhi jAo // 12 // mahArtharUpA vacanAprabhUtA, gAthAnugItA narasaImadhye / yAM bhikSavo zIlaguNopapetA, iha yatante zramaNosmi jaato||12|| arthaje AvI Rddhi hatI te sAdhu kema banyA? tenA javAbamAM kahe che ke-bahu arthagaMbhIra ane svalpa akSaravALI dharmanuM kathana karanArI sUtrarUpa gAthA, arthAta zrotAone anukUla kahevAela dharmadezanA janasamudAyanI vacce sAMbhaLI, jema munio cAritra ane jJAnathI saMpanna banelA jinapravacanamAM prayatnazIla bane che, tema huM paNa dharmadezanA sAMbhaLI jJAnagati vairAgyavALo zramaNa banyuM chuM. (12-396). uccodae mahukake a baMbhe, phveiA AvasahA ya rammA / imaM gihaM cittadhaNappabhUaM, pasAhi. pNcaalgunnovveaN||13|| uccodayo madhuH karkaH ca brahmA, pravitA kAvasathAca jA ! ida gRha citraMdhanaprabhUta', prarASi pAragupata rUA. atha-have cakI pitAnI saMpatti dvArA munine AmaMtraNa ApatAM kahe che ke-udaya, madhu, karka, madhya, brahmA-A pAMca prAsAdo ane bIjAM paNa ramaNIya bhavane che. vaLI ghaNuM citro ane maNi, mANeka vi. dhanathI bharacaka mAre spezIala rAjamahAlaya che ane te kALamAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 179 - zrI citrabhUtAdhyayana-13 pAMcAla dezanI ati samRddha zreSTha vastuo hatI tenAthI te ati suzobhita che. te prAsAdane-mahelane Apa yatheccha mogavA ! ( 13-3-7) nahiM gIehi a vAiehiM, nArIjaNAI privaaryto| bhuMjAhi bhogAiM imAI bhikkhU, mama roai pacajjA hu dukkhaM / 14 / nRtyairgItaizca vAditraiH, nArIjanAn parivArayan / / bhuMzva mogAnimAn bhikSoM!, mahyaM rocate pravrajyA hu duHkham // 14 // matha-De sAdhe! nRtyo-bhAta-patrinI sAthe nArIvargane sva-parivAra banAvI A pratyakSa bhegone bhogavo ! mane A dIkSA duHkharUpa ja dekhAya che, mATe Apa saharSa smaa2| mAmatrAne svI421. ( 14-348) ta puvaneheNa kayANurAga', narAhiva kAmaguNesu giddha / dhammassio tarasa hiANupehi, citto ima vynnmudaahritthaa||15|| tapUrvasnehena kRtAnurAga', narAdhipaM kAmaguNeSu gRddham / dharmAzritastasya hitAnuprekSI, citraH idaM vacanamudAhRtavAn / 15) atha-pUrvabhavanA nehathI potAnA tarapha anurAgI banela viSayAsakta brahmadatta cakravartIne, te cakravatInA hitaiSI, dharmArUDha banela citranA jIvarUpa muni, nIce 4Aveda upazavAyane 4 che. (15-388) savvaM vilavi gI, saba naTTa viddNbi| savve AhAraNA bhArA, savve kAmA duhAvahA // 16 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe sarva vilapita gIta', sarvaM nRtya viDambitam / sarvANyAbharaNAni bhArAH, sarve kAmA duHkhAvahAH // 16 // atha-he cakavatI ! A saghaLuMya gIta amAre mana vilApa rUdana sarakhuM che, saghaLuMya nRtya viDaMbanA sarakhuM che tathA saghaLAM AbharaNe bhArabhUta tema ja saghaLAM kAma narakahetu hoI duHkhadAyaka che. (16-420) bAlAbhirAmesu duhAvahesu, nata suha kAmaguNesu rAya / virattakAmANa tavodhaNANa jauMbhikkhuNa sIlaguNe rayANaM // 17 // bAlAbhirAmeSu duHkhAvaheSu, na tatsukha kAmaguNeSu rAjan / viraktakAmAnAMtapodhanAnAM, yad bhikSUNAM zIlaguNe ratAnAm / 17 / atha-ajJAnI ane cittamAM AnaMda ApanAra, arthAt AraMbhe je madhura ane pariNAme je kheda ApanAra duHkhadAyI manohara zabda vi. bhogavAtA viSayamAM paNa rAjan ! sukha nathI paNa sukhAbhAsa che; kema ke-vAstavika sukhazAnti je kAmavirakta sAdhuone zIlaguNanI mastImAM che, tene anaMta aMza paNa kAmagamAM nathI. (17-401) nariMda jAI ahamA narANa, sovAgajAI duhao gyaann| jahiM vayaM savva jaNassa vesA, vasIa sovAganivesaNesu // 18 // narendra ! jAtiradhamA narANAM, zvapAkajAti dvayorgatayoH / yasyAM AvAMsarvajanasya dveSyau, avasAva zvapAkanivezaneSu // 18 // artha-he narendra! manuSyomAM cAMDAla jAti adhama jAti che. jyAre ApaNe te jAtimAM janmyA, tyAre sarva janene aprItika-niMdya tarIke rahyA hatA. (18-402) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mitrasabhUtAdhyayana- 13 tIse a jAI u pAviAe, vucchA mu sovAganivesaNesu / savvarasa logassa durguchaNijjA, iha tu kammAI purekaDAI // 19 // tasyAM ca jAtau tu pApikAyAM, uSitAvAvai xxpAkanivezaneSu / sarvasya lokasya jugupsanIyau, asmin tu karmANi purAkRtAni ||19|| a-te cAMDAla jAtimAM-cAMDAlanA dharAmAM rahelAM saghaLAM leAkeAnI hilanA-ghaNAnA pAtra banyA hatA. hamaNAM A cAlu janmamAM pUrve karela zubha anuSThAnarUpa karmonA unnaya hoI zubha jAti vinA anubhava thaI rahyo che, te pharIthI viSayAsaktimAM vyAkula na khanatAM zubha karmonI ubhANI puravI leye. ( 18-403 ) so dANisi rAya mahANubhAgo, Jain Educationa International mahiiDhio puNNaphalovaveo / 181 catu bhogAI asAsayAI", AyANaheU abhinikkhamAhi ||20|| sa idAnIM rAjA mahAnubhAgoM, maharddhikaH puNyaphalIpapetaH / tyaktvA bhogAnazAzvatAn, AdAnahetorabhiniSkAma ||20|| a-he cakravartI ! je saMbhUta muni pahelAM hatA, te tuM hamaNAM mahAnubhAga, maharSiMka puNyalasapanna che. te sAdhutAnA pracaMDa prabhAva te tA joI lIdheA che, teA For Personal and Private Use Only Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 182 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe vinazvara bhegone tyAga karI sarva cAritradharmane pAlana 421 // bhATe zrI lAgavatI dIkSA ghA29 42 ! (20-404) iha jIvIe rAya asAsayaMmi, dhaNi tu puNNAI akuvvamANo / se soai maccumuhovaNIe, dhamma akAUNa parammi loe // 21 // iha jIvite rAjannazAzvate, atizayena tu puNyAni akurvANaH / sa zocati mRtyumukhopanItaH, __ dharmamakRtvA parasmizca loke // 21 // atha--ahIM manuSyanuM AyuSya atizaya asthira che. vaLI jyAM puNya kartavya che, tyAM zubha kiyAne nahIM karanAre jIva, mRtyumukhamAM praveza karanAra, dharma karyA sivAya naraka vi. paralokamAM gayelo zazIrAjAnI mAphaka asahya vedanAthI A banela pazcAttApa kare che ke meM manuSyajanmamAM puNya karyuM nahIM paNa ghera pApa karyuM-ghaNuM pApa karyuM." (21-405) jaheha sIho va mi gahAya, maccU nara nei du aMtakAle / na tassa mAyA va piA va bhAyA, ___ kAlaMmi tammi saharA bhavaMti // 22 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - - - zrI citrabhUtAdhyayana-13 yatheha siMho vA mRgauM gRhItvA, mRtyuH nara nayati hu antakAle / na tasya mAtA vA pitA vA bhrAtA, tamirjaradharA mavati rirA artha-jema A duniyAmAM siha, mRgane pakaDIne paralokamAM pahoMcADe che, tema aMtakALe manuSyane mRtyu paralokamAM pahoMcADe che. te vakhate mAtA, pitA, bhAI vi. svajanavarga maranArane mRtyuthI bacAvI zakatA nathI, arthAt potAnA jIvanano aMza ApI jIvatA banAvI zakatA nathI. (22-406) na tassa dukkha vibhayaMti nAio, na mittavaggA na suA na bNdhvaa| ikko saya paccaNuhoi dukvaM, kattArameva aNujAi kamma // 23 // na tasya duHkha vibhajante jJAtayo, __ na mitravargAH na sutAH na bAndhavAH / ve: pratyenumati du:', kartArameva anuyAti karma // 23 / / artha-maratI vakhate maranAra vyaktine tatkAla prApta thayela zArIrika ane mAnasika duHkhane, dUrastha svajanavarga, mitravarga, putra ane baMdhuvarga vaheMcI zakatA nathI arthAt dUra karavAmAM samartha thatA nathI, paraMtu ekalo pote ja duHkhane anubhave che, kema ke-karma kartAnI ja pAchaLa ke sAthe jAya che. (23-07) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe ciccA dupaya' ca cauppayaM ca, vitta giha dhaNa dhanna ca svv| sakammappabIo avaso payAi, para bhava sundaraM pAvarga vA // 24 // tyaktvA dvipadaM ca catuSpada ca, kSetraM gRhaM dhana dhAnya ca sarvam / svakarmAtmadvitIyaH avazo prayAti, . para bhava sundara pApaka vA // 24 // atha-strI vi. be pagavALAne, cAra pagavALA hAthI vi.ne, kSetrane, gharane, dhanane, dhAnyane-mema sajAyane choDIne, kaparAdhIna banelo svakarmAnusAra svarga vi. suMdara paralekamAM athavA naraka vi. kharAba paralokamAM jIva ekalo jaya che. (24-408) ta ikkaga tuccha zarIraMga se, ciIgaya dahia u pAvageNa / bhajjA ya puttovi a nAyao vA, dAyAramanna aNusaMkamati // 25 // tadekaka tucchazarIraka tasya, citigata dagdhvA tu pAbakena / bhAryA ca putro'pi ca jJAtAyazca, dAtAramanyamanusaMkrAmati // 25 // atha-te maranAre choDelA ekalA nirjIva zarIraneshmne yitAmA rAbhI, masithI pANIne, strI, putra, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI citrasa'bhUtAdhyayana-13 185 svajanava vi. pAtAnA svArtha sAdhaka bIjA mANasone Azraya le che. maranArane thADA divasa pachI bhUlI jAya che. ( 25-409) uvanijjai jIviamappamAya, vaNNaM jarA harai narassa rAya / paMcAlarAyA vayaNaM suNAhi mA kAsi kammAI mahAlayAI ||26|| upanIyate jIvitamapramAda, varNaM jarA harati narasya rAjan / pAJcAlarAjA ! vacana zrRNu, mA kArSIH karmANi mahAlayAni ||26|| a-he rAjana ! tathAvidha karmA, A cAlu jIvanane pramAda vagara samaye samaye maraNarUpa AvIcimaraNa dvArA mRtyunI najIka laI jAya che. vaLI manuSyanA maneAhara kAntirUpa lAvaNyane vRddhAvasthA naSTa kare che, teA huM pAMcAla rAjA ! mAruM hitakara vacana sAMbhaLe! ke-tame khUba moTA pacendriya jIveAnI hiMsA vi. pApakarmo karazeA nahi. (26-410) ahaMpi jANAmi jaheha sAhU, ja' me tuma' sAhasi vakamea' / bhogA ime saMgakarA havaMti, je duccayA ajjo ! amhArise hi |27| ', ahamapi jAnAmi yatheha sAdho !, yanme tvaM sAdhayasi vacaH etat / bhogA ime saGgakarA bhavanti, Jain Educationa International the TucanA gAya'! garamATo: rA a-De sAdhu ! Ape mane je A upadezarUpa vacana kahyuM te huM paNu samajuM chuM, paraMtu A pratyakSa bhAgA mAha-mamatAnA utpAdaka hAI, huM A ! amArA jevAthI te cheADI zakAya tema nathI. ( 27-411 ) For Personal and Private Use Only Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe hatthiNapuraMmi cittA, daTTaNa naravaI mhiiddhia| kAmabhogesu giddheNa, niANamasuhaM kaDa / / 28 / / tassa me appaDikaMtassa, ima eArisa phala / jANamANevija dhammaM, kAmabhogesu mucchio||29|| yugmam / / hastinApure citra !, dRSTvA narapatiM mahardikam / kAmabhogeSu gRdhena, nidAnamazubha kRtam // 28 // tasmAt mamApratikrAntasya, ida etAdRzaphalam / jAnannapi yaddharbha, kAmabhogeSu mUcchito // 29 / / yugmam / / artha-he pUrvabhavanA citra muni ! hastinApuramAM sanatkumAra cothA cakravartIne mahaddhika joIne, kAmabhegAsakta meM pApAnubaMdhI pAparUpa niyANuM bAMdhyuM, te samaye tame mane vAryo paNa huM samajIne pAchA haThayA nahIM. jema ke- huM dhamanA jJAnavALo hovA chatAM kAmabhoganI Asakti-mastImAM mastAna banyo chuM tenuM A pariNAma che. ( 28+28, 412+413) nAgo jahA paMkajalAvasaSNo, daTuM thala' nAbhisamei tiir| evaM vayaM kAmaguNesu giTTA, na bhikkhuNo mggmnnubbyaamo||30|| nAgo yathA paGkajalAvasanno. dRSTvA sthala nAbhisameti tIram / evaM vaya kAmaguNeSu gRddhA, ___na bhikSormArga manuvrajAmaH / / 30 / / artha-jema jalathI bharelA kicaDamAM DUbelo hAthI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mammaune zrI citrasaMbhUtAdhyayana-13 187 sthaLa jevA chatAM kinAre AvavAmAM asamartha hoya che, tema kAmagane raMgarAgamAM masta banelA ame sAdhu mArganuM anusa25 na 42 zahIya. (30-414 ) accei kAlo taraMti rAIjo, nayAvi bhogA purisANa niccaa| uvicca bhogA purisa cayaMti, - duma jahA khINaphala va pakkhI // 31 // atyeti kAlastvarante rAtrayoM, na cApi bhogA puruSANAM nityAH / upetya bhogAH puruSaM tyajanti, druma yathA kSINaphala vA pakSiNaH // 31 // artha-AyuSyane kALa vItye jAya che, temaja rAtri ane divase vegathI cAlyA jAya che. vaLI purUSane prApta thayela bhego zAzvatakAlIna nathI, kema ke-jema phala vagaranA vRkSane paMkhIo choDI de che, tema puNyazUnya purUSane mAgI ch| he cha. ( 31-415) jai tasi bhoge caiDa asatto, ajjAI kammAI karehi raay| dhammaDio savvapayANukaMpI, to hohisi devo io viundhI // 32 // yadi tvamasi bhogAMstyaktumazaktaH, AryANi karmANi kuru rAjan / dharme sthitaH sarvaprajAnukampI, tataH bhaviSyasi deva ito ve kriyI // 32 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe atha-je tame bhegatyAga karavA azakta che, te he rAjana ! ziSTa janane ucita kAryo kare ! samyaga daSTi vi.nA AcArarUpa gRhastha dharmamAM rahI sarva prANIo upara dayAvALA bane! eTale A pachInA bhAvamAM tame vekiyazarIradhArI vamAnika deva banaze. (3ra-416) na tujjha bhoge caiUNa buddhI, nikori zAmaparA | moha kao ittio viSpalAvo, macchAmi sAthe zAmatiyori parUNA na tava bhogAn tyaktu buddhiH, gRddho'si ArambhaparigraheSu / mogha kRta etAvAn vipralApo, gacchAmi rAjan ! AmaMtrito'si // 33 // atha-bhego ane anArya kAryone choDavA mATe tamArI buddhi ja thatI nathI tathA pApavyApAra ane sacittAcitta vastu svIkAravAmAM tame atyaMta Asakta che. atyAra sudhI tamane samajAvavA sArU karela prayatna niSphaLa gayela che. te he rAjana! tamane jaNAvuM chuM ke huM have jAuM chuM. (33-417) paMcAlarAyAvi a baMbhadatto, sAhussa tassA vayaNaM akaau| aNuttare bhujiya kAmabhoge, aNuttare so narae paviTTho // 34 // pAJcAlarAjo'pi ca brahmadattaH, sAdhAstasya vacanamakRtvA / anuttarAna bhuktvA kAmabhogAn , anuttare sa narake praviSTaH / / 34|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI citrasaMbhUtAthayana-13 189 artha-tyAra bAda pAMcAlarAjA vataMdulanI mAphaka nahIM bhedAyele, bhAreka hAI te muninuM vacana nahIM pALIne, sarvottama kAmagone bhegavIne, sakala narakamAM zreSTha sAtamI narakanA apratiSThAna nArakAvAsamAM te nArakI tarIke utpanna thayA. (34-418) citto vi kAmehiM virattakAmo, udattacArittatavo mhesii| aNuttara saMjama pAlaittA, aNuttara siddhigaI gayattibemi // 35 // citro'pi kAmebhyo viraktakAmo, 3ttavAritratA mArSi ! anuttara saMyama pAlayitvA, anuttarAM siddhiM gatiM gataH iti bravImi // 35 // arthavaLI citramaharSi paNa kAmabhogonI abhilASAthI rahita banI, pradhAna sarvaviratirUpa cAritra ane bAra prakAranA tApavALA thayela sarvottama saMyamanuM pAlana karI, sarva lekAkAza upara rahela siddhi nAmanI gatimAM pahoMcyA. A pramANe he jabU! huM kahuM chuM. (35-19) - teramuM zrI citrasaMbhUtAdhyayana saMpUrNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / zrI purIyAdhyayana-14 devA bhavittANa pure bhavami, keI cuA egvimaannvaasii| pure purANe isuAra nAme, khAe samiddhe suraloaramme // 1 // sakammaseseNa purAkaeNa, kulesudaggesu a te pmuuaa| niviNNasaMsArabhayA jahAya, jiNiMdamagga saraNa pavaNNA // 2 // pumattamAgamma kumAra dovi, purohio tassa jasA ya pttii| visAlakittI a tahesuAro, rAIttha devI kamalAvaI a||3|| -trimirvizeSakam / / devA bhUtvA pUrvabhave, kecit cyutAH ekvimaanvaasinH| pure purANe iSukAranAmni, khyAte samRddhe suralokaramye // 1 // svakarmazeSeNa purAkRtena, kuleSu udagreSu ca te prsuutaaH| nirviNNAHsaMsArabhayAt tyaktvA, jinendramArga zaraNaM prpnnaaH||2|| puruSatvamAgamya kumAraudvAvapi, purohito tasya yazA ca ptnii| vizAlakIrtizca tatheSukAro, rAjA'tra devI kamalAvatI ca / / 3 / / -tribhirvizeSakam / / atha-pUrvabhavamAM eka nalinI guma nAmanA vimAnamAM rahenArA keTalAka de thaIne, tyAMthI cyavIne, junA ISakArI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ISakArIyAdhyayana-14 191 nAmaka samRddha suraloka samAna ramaNIya nagaramAM, pUve karela ane bAkI rahela potAnA puNyaprakRtirUpa karmathI uMcA kulamAM janma dhAraNa karanArA, saMsArabhayathI uga pAmI ane bhega vi. cheDI zrI jinendramArganuM zaraNa svIkAranArA. thayA. temAM purUSapaNuM pAmanAra bae kumArAvasthAmAM ane bhRgu nAmanA purohita, tenI patnI yazA tathA vizAla kIrtivALA ISakAra rAjA, temanI paTTarANuM kamalAvatI, e sarvee zrI jinendrabhAga svIkAryo (1 thI 3, 4ra0 thI rara) jAijarAmaccubhayAbhibhUA, barhi vihaaraabhinnivitttthcittaa| saMsAracakkassa vimokravaNaTUThA, daTThaNa te kAmaguNe virttaa||4|| piaputtagA doSNivi mAhaNassa, sakammasIlassa purohiass| sarinu porANia tattha jAI, tahA suciNNa tavasaMjamaM ca // 5 // yuma | jAtijarAmRtyubhayAbhibhUtau, bahirvihArAbhiniviSTacittam / saMsAracakrasya vimokSaNArtha, dRSTvA kAmaguNe viraktau // 4 // priyaputrako dvAvapi mAhanasya, strakarmazIlasya purohitasya / smRtvA paurANikI tatra jAti, tathA sucIrNa tapaH saMyamaM ca // 5 // - - atha-janma-jarA-mRtyunA bhayathI DarelA ane muktimAM baddhAgraha cittavALA te baMne kumAre, sAdhuone joI saMsAracakramAMthI chUTavA mATe zabda vi. viSaye pratye vairAgI banelA, te ISakArapuramAM yajJa vi.nA anuSThAnamAM parAyaNa-zAMtikarma karanAra bhRgu nAmanA purehitanA priya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe putra, pUrvabhava saMbaMdhI pitAnI jAtane tathA ArAdhela tapasaMyamane yAda karI viSayavAsanAthI virakta banyA. (4+5, kara3ra4) te kAmabhogesu asajjamANA, mANussaesuje Avi divvA / mokkhAbhikaMkhI abhijAyasaDDhA, tAyaM ubAgamma ime idAhu // 6 // tau kAmabhogeSu asajantI, mAnuSyakeSu ye cApi divyA / mokSAmili 3fmanAtI, vAtamupAgamyedamudAharatAm // 6 // artha-purehitanA A baMne kumAre, manuSyanA ane divya kAmagomAM rasa vagaranA, mekSAbhilASI ane utpanna tatvanI rUcivALA, pitAnA pitAzrInI pAse AvI temane nIce jaNAvela vacana kahe che. (6-425) asAsaya daTumima vihAra, bahu aMtarAya na ya diihmaauN| tamhA gihaMsI na rai labhAmo, AmaMtayAmo carisAmu moNaM // 7 // azvatta rA phui fahAra, bahavaH antarAyA na ca dIrghamAyuH / tasmAd gRhe na ratiM labhAvahe, AmaMtrayAvaH cariSyAvo maunam // 7 // atha-A pratyakSa anubhavAtI manuSyapaNAnI sthiti, anitya, ghaNuM rega vi. aMtarAvALI tathA dIrgha AyuSya vagaranI jeIne, he tAta! ame gRhasthAvAsamAM zAMti meLavI zakatA nathI, tethI ApanI maMjurI joIe. ApanI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zrIyAdhyayana-14 193 AjJA maLatAM ja ame saMyamane svIkAra karavAnA chIe. (7-426) aha tAyao tattha muNINa tesiM, tavassa vAdhAyakara vyaasi| ima vayaM vedavido vayaMti, jahA na hoI asuANa logo||8|| atha tAtakaH tatra munyoH tayoH, tapasaH vyAghAtakara' avAdIt / imAM vAcAM vedavido vadanti, .. yathA na bhavati asutAnAM lokaH // 8 // artha-A vakhate munibhAvane pAmanAra baMne kumAranA pitA, tapa ane tamAma dharmAnuSThAnane vyAghAta pahoMcADanArU vacana bolyA ke-he putro ! vedanA vettAo kahe che 3-'putra varanA 53SonI parama gati nathI.' (8-427) ahijja vee parivissa vippe, putte pariThThappa gihaMsi jaayaa| bhuccANa bhoe saha itthiAhiM, AraNagA hoha muNI pasatthA // 9 // adhItya vedAn pariveSya viprAn, putrAn pariSThApya gRhe jaatii| bhuttavA bhogAn saha strIbhiH, AraNyako bhavata munI prazastau // 9 // atha-he putro ! tame baMne vedanuM adhyayana karI, brAhmaNone jamADI, putrone gRhasthAzramamAM tayAra karI teone bhAra seMpI, temaja strIonI sAthe bhegone bhegavI, prazasta 2029yavAsI tApasavratadhArI manana ! (8-428) soaggiNA AyaguNiMdhaNeNa, mohAnilA pjjlnnaahienn| saMtattabhAva paritappamANa, lAlappamANa bahuhA bahu ca // 10 // 13 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe purohia taM kamaso'NurNitaM, nimaMtayaMtaM sa ca sue dhaNeNa / jahakama' kAmaguNehiM ceva, kumAragA te pasamikkha vaka N // 11 // yugmam // zaterfier AtmaguNendhanena, mohAnilAt prajvalanAdhikena / santaptabhAvaM paritapyamAnaM, lAlapyamAnaM bahudhA bahuM ca // 10 // purohita' ta' krameNAnunayanta, nimaMtrayanta ca sutau dhanena / yathAkramaM kAmaguNaizcava, kumArakau tau prasamIkSya vAkyam // 11 // yugmam // a -anAdikAlanA sahacArI rAga vi. iMdhanavALA, mAharUpI vAyuthI adhika jalanAra, putraviyeAganI kalpanAjanya zAkAgnithI saMtapta aMta:karaNavALA, ethI ja cAreya bAjIthI dAjhelA, aneka vAra ghaNA vacaneAne belanAra, putrone manAvanAra temaja dhanathI ane yathAkrama bhAge vi. dvArA rIjhavanArA potAnA pitA purAhitane arthAt mAhApIna mativALA pitAne joI, banne kumArA nIce jaNAvela bayana De che. (10+11, 428+430 ) A ahIA na havaMti tANa, bhuttA diA niMti tamaMtameNa / jAyA ya puttA na hati tANaM, ko nAma te aNumannijja eaM // 12 // vedA adhItA na bhavanti trANa, bhojitA dvijA nayanti tamastamAyAM khalu 1 jAtAca putrA na bhavanti trANa, ko nAma ? te anumanyeta etat // 12 // a-vedAnu adhyayana mAtra durgatipatanathI khacAvI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pukArIyAdhyayana-14 185 zakatuM nathI. kumArga prarUpaka pazuvadha vi. karanAra brAhmaNone pAtrabuddhithI ApeluM bhejana tamastamAM narakamAM laI jAya che. narakAdimAM paDatA prANIonuM saMrakSaNa pedA thayelA putro karI zakatA nathI. te keNa vivekI purUSa A pUrvokta vedAdhyayana vi.ne satyarUpe svIkArI zake? (12-432) khaNamittasukkhA bahukAladukkhA, pagAmadukkhA anigaamsukkhaa| saMsAramokkhassa vipakkhabhuA, khANI aNatthANa u kaambhogaa||13|| kSaNamAtrasaukhyA bahukAladuHkhAH, prakAmaduHkhI anikaamsaukhyaa| saMsAramokSasya vipakSabhUtAH, khAniranarthAnAM tu kAmabhogAH // 13 // artha-kSaNa mAtra sukha denArA, bahu kALa sudhI naraka vi. gatiomAM duHkha denAra, tuccha sukha ApanArA paraMtu atyaMta-anaMtaduraMta duHkha ApanArA ane saMsAramAMthI mukta banavA mATe rekanArA-zatrubhUta, anarthonI khANarUpa kAmaga cha. (13-432) parivvayaMte aniattakAme, aho arAo paritappamANe / annappamatte dhaNamesamANe, pappoti maccu purise jara y||14|| parivrajana anivRttakAma:, ' ahni ca rAtrau paritapyamAnaH / anyapramatto dhanameSayan, prApnoti mRtyu puruSo jarAM ca // 14 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe artha-viSayabhoganI tRSNAnI tRpti vagarane, viSayasukhanA lAbha sArU jyAM-tyAM bhaTakate, rAta-divasa tenI prApti mATe cAreya bAjuthI ciMtAnI AgathI saLagata, svajananA kAryamAM Asakta cittavALe tathA vividha upAthI dhananI eSaNa karanAra purUSa, jarA ane mRtyune pAme che. (14-433) imaM ca me atthi imaM ca natthi, te vimeva sarSamALa, pharA hRtti huM pAcho? | idaM ca me asti ida ca nAsti, je kRtya damAma ? te pavayaM trATathamA, harAH harantIti kathaM pramAdaH / / 15 / / artha-A dhAnya vi. mArAM che, A rUpuM vi. mArAM nathI, A ghara vi. kAma karavAnAM che ane A AraMbhela vepAra vi. kAryo karavAnA nathI-A pramANe phegaTa bakavAda karanAra te purUSane, divasa ane rAta, A bhavamAMthI upADI bIjA, bhavamAM laI jAya che, mATe zuM dharmamAM pramAda kare? (15-444) dhaNaM pabhUaM saha itthiAhiM, sayaNA tahA kAmaguNA pagAmA / tavaM kae tappavi jassa loo, taM savva sAhINamiheva tubbhaM // 16 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kSukArIyAdhyayana-14 dhanaM prabhUtaM saha strIbhiH, svananA tathA jAmA: prAmAH 1 tapaH kRte tapyate yasya lokaH, tatsarvaM svAdhInamihaiva yuvayoH ||16|| a-je dhana vi.nA kAje leAka, kAnuSThAnarUpa tapane kare che, te saghaLuM tamArA baMnenI pAse A gharamAM bhareluM che. jema ke-ghaNu' dhana, strIo, svajana varga, maneAhara zabda vi. viSaye che. teA kaheA beTA ! tameA kI vastu meLavavA tapasyAmAM udyamI banI rahyA che. ? (16-435) dhaNeNa kiM dhammadhurAhigAre, sayaNeNa vA kAmaguNehiM cetra / samaNA bhavissAmu guNohadhArI, Jain Educationa International dhasena di ? dharmadhurAfurt, svajanena vA kAmaguNaizcaiva / ', bahiM vihArA abhigamma bhikkha ||17|| zramaNau bhaviSyAvoM guNaudhadhAriNau, 197 afefhArau abhigamya bhikSAm ||17|| a-sAttvika radharA dharmane ja vahana kare che, mATe dharmarUpI dhurAnA prastAvamAM dhana, svajane athavA zabda vi. viSayAnu kAMI prayAjana nathI. AdhI ame bane kSamA vi. guNasamUhane dhAraNa karanArA, apratibaddha vihAra karanArA ane nirdoSa bhikSAnA Azraya karanArA zramaNa munie banIzuM, ( 17-436 ) For Personal and Private Use Only Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe jahA ya aggI araNI asaMto, khIre ghayaM tillamahA tilesu / evameva jAyA sariraMmi sattA, saMmucchaI nAsai nAvaciThe // 18 // yathA ca agniH araNAvasana, kSIre ghRta tailamatha tilessu| evameva jAtau ! zarIre satvAH, ___ sammUrcchanti nazyanti nAvatiSThante // 18 // artha-he putra! jema agni araNinA lAkaDAmAM pahelAMthI nathI hotuM, paraMtu ragaDavAthI tyAM utpanna thAya che. jema dUdhamAM ghI ane talamAM tela utpanna thAya che, eja pramANe zarIramAM pUrva avidyamAna che paNa utpanna thAya che tathA vAdaLAMnA samudAyanI mAphaka vinAza pAme che. zarIrano nAza thavAthI AtmAno (paryAyathI) nAza thAya che. (18-437) no iMdiagijjho amuttabhAvA, amuttabhAvAvi a hoi nico| ajjhatthahekaeNniao'ssa baMdho, saMsAraheuMca vayati baMdha // 19 // no nikAda: amUrtamAyALuM, amUrtabhAvAdapi ca bhavati nityaH / adhyAtmahetuH niyato'sya bandhaH, - saMtAtuM 2 varita uSa 2l artha-A AtmArUpI nahi hovAthI indriyagrAhya nathI, paNa amUrtabhAva hovAthI AkAzanI mAphaka nitya che. jema amUrta evA AkAzane mUrta evA ghaTa vi.nI sAthe saMbaMdha thAya che, tema Atmastha mithyAtva vinA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ISakArIyAdhyayana-14 199 kAraNethI AtmAne karmonI sAthe sagAsaMbaMdha niyata thAya che, e ja saMsArane mukhya hetu che. (19438) jahA vayaM dhammamayANamANA, pAvaM purA kammamakAsi mohA / urabbhamANA parirakkhiaMtA, taM neva bhujjovi smaayraamo||20|| yathA vayaM dharmamajAnanto, pApaM purA karmAkA mohAt / aparuddhayamAnA parirakSyamANA, tat naiva bhUyo'pi samAcarAmaH // 20 // artha-jema ame baMnee pahelAM samyagadarzana vi. rUpa dharmane nahIM jANavAthI ane tattvane nahIM jANavArUpa mehathI pApahetu karmAnuSThAna karyuM. gharamAMthI nIkaLavAnuM nahIM pAmanArA ane nokaranI rakSA nIce rahelA ame, have vastu svarUpanuM jJAna thavAthI munionA darzana vi. nahIM karavAnuM pApakarma karavAnA nathI. (20-439) abbhAyaMmi logaMmi, sabao parivArie / amohAhiM paDatIhiM, gihaMsi va raI labhe // 21 // abhyAhate loke, sarvataH privaarite| amoghAbhiH patantIbhiH, gRhe ga ratiM labhAvahe // 21 // artha-jema mRgabaMdhanI rU5 vAgarAthI gherAyela haraNa, amogha bANathI zikArI vaDe haNAyela AnaMda pAmI zakato nathI, tema cAreya bAjuthI paDatI zastrasamAna ameghAothI gherAyela ane pIDitalokamAM gRhavAsamAM ame baMne AnaMda pAmI zakatA nathI. (21-440) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 zrI uttarAdhyayanasUtra sA ke abbhAhao loo, keNa vA parivArito / kA vA amohA buttA, jAyA ciMtAparo humi // 22 // kena abhyAhato lokaH ?, kena vA parivAritaH ?, kA vA amoghA uktAH ?, jAtau ! cintAparaH bhavAmi ||22|| a-zikArI sarakhA kAnAthI gherAyela leAka che ? athavA vAgurAnA sthAnamAM kANu che ? ameAdha praharaNa jevA keNu che ? he putro! A praznonA tame javAba Ape!! huM te bhaguvA utsu chu . ( 22-441 ) parivArio / viANaha // 23 // maccuNabhAhao loo, jarAe amohA rayaNIvuttA, evaM tAya mRtyunAbhyAhato lokaH, jarayA parivAritaH / amoghA rajanya uktAH, evaM tAta ! vijAnIta ||23|| artha-zikArI samAna mRtyuthI pIDita leAka, jAlanA sthAnamAM jarA avasthA ane amAgha zastranA sthAnamAM rAtri-divasa che, kema ke-rAta-divasarUpI zasrAnA ghAthI prANIonA nAza thatA rahe che. he tAta ! A praznonA uttaro Apa samale. ( 23-442 ) jA jA vacca rayaNI, na sA paDiniattaha | ahamma kuNamANassa ahalA jaMti rAio ||24|| , yA yA vrajati rajanI, na sA pratinivarttate / adharma kurvato, aphalA yAnti rAtrayaH ||24|| a-je je rAtrie ane divase jAya che, te te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pukArIyAdhyayana-14 201 pharIthI pAchA AvatA nathI. adharmanuM AcaraNa karanAra prANIonA te rAtri-divase niSphaLa jAya che. adharmanu kAraNa gRhavAsa che, mATe tenA tyAga zreyaskara che. (24-443) jA jA vacca rayaNI, na sA paDiniattara | dhammaM ca kuNamANassa, sahalA jaMti rAio ||25|| yA yA vrajati rajanI, na sA pratinivarttate / dharmaM ca kurvANasya, saphalA yAnti rAtrayaH ||25|| -je je rAtri-divase jAya che, te te krIthI pAchA AvatA nathI. dharmanuM AcaraNa karanAra prANIonA te rAtri-divasA saphala che, mATe amArA janma sala karavA sArU ame vrata-dikSA svIkArIzuM. ( 25-444 ) emao saMvasittANaM, duhao sammattasaMjuA / pacchA jAyA gamissAmo, bhikkhamANA kulekule ||26|| ekataH samuSya, dvaye samyaktvasaMyutAH / pazcAt jAtau ! gamiSyAmo bhikSamANA kule kule ||26|| a-eka sthAnamAM sAthe rahIne, huM ane tame te eTale ApaNe traNa jaNAMe samyaphatva sahita zrAvakadharmanu pahelAM pAlana karI, pachIthI dvIkSA laIne ghare ghare bhikSA grahaNa karanArA vi. kramathI vihAra karanArA thaizu' (26-445) jassatthi maccuNA sakkha, jassa vatthi palAyaNa / jo jANe na marissAmi, so hu kaMkhe suesiA ||27|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe yasyAsti mRtyunA sakhyaM, yasya vAsti palAyanama / .. yo jAnAti na mariSyAmi, sa eva kAMkSati zvaH syAt // 27 // atha-jenI mRtyunI sAthe dostI che, je mRtyuthI bIje nAsI zake che tathA je ema jANe che ke- "huM marIza nahIM, te ja prANa A kArya AvatI kAle karIza-ema Icache ke bolI zake; paraMtu jyAM e zakyatA nathI tyAM mulatvI rAkhyAnA mAThAM phaLa che-ema vicArI, kAle karavAnuM Aje kare ane Aje karavAnuM hamaNAM karo. (ra7-446) ajjeva dhamma paDivajjayAmo, jahiM pavaNNA na puNabbhavAmo / aNAgayaM neva ya asthi kiMci, saddhA khamaM Ne viNaitta rAga // 28 // adyaiva dharma pratipadyAmahe, ya prapannA na punaH bhaviSyAmaH / anAgata naiva cAsti kiJcat , zraddhA kSaH no thanAra 28. atha-to Aje ja ame zrI bhAgavatI dIkSA svIkArIzuM.' dIkSAne pAmelA ame have pharIthI janma vi. vibhAva paryAne anubhava nahIM karIe. vaLI A saMsAramAM suMdara viSayasukha vi. kaI vastu aprApta nathI, kema ke-jIe saMsAranA sava padArtho anaMtI vAra meLavela che. AthI svajanasaMbaMdhI neharAgane tyAga karIne ane dharmAnuSThAna karavA samartha zraddhA vate che. (28-447) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ISakArIyAdhyayana-14 203 pahINaputtassa hu natthi vAso, vAsiTThi mikvAyariAi kaalo| sAhAhiM ruvarakho lahaI samAhiM, chinnAhiM sAhAhiM tameva khANu // 29 // prahINaputrasya huH nAsti vAsaH, vAsiSThi! bhikSAcaryAyAH kAlaH / zAkhAbhivRkSo labhate samAdhi, chinnAbhiH zAkhAbhistameva sthANum // 29 // atha-baMne putro vagara mAre ghare rahevuM ThIka nathI. he vAziSTi ! vaziSTa gotramAM u5ne ! dIkSAne kAla vate che, kemake-zAkhAothI vRkSe samAdhi pAme che. jema chedAyelI zAkhAothI te ja vRkSane loka ThuMDuM kahe che, tema mAre paNa A chokarAo samAdhinA hetuo che. tenA vagara huM paNa // // chu. ( 28-448 ) paMkkhA vihUNovva jaheha pakkhI, miccavvihaNovva raNe nriNdo| vivannasAro vaNiovva poe, pahINaputtomhi tahA ahaMpi // 30 // pakSavihInI vA yatheha pakSI, bhRtyavihIno vA raNe nrendro| vipannasAro vaNigiva pote, prahINaputro'smi tathAhamapi // 30 // atha-vaLI jema A lekamAM pAMkha vagarane paMkhI, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 zrI uttarAyayanasUtra sAthe nokara vagarane raNamAM rAjA ane jahAja tUTI gayA pachI senu vi. dravya vagarane vANI-vepArI, duHkha pAmI viSAda pAme che, tema putra vagarane huM du:khI banI kheda pAmuM chuM. (30-49) saMsaMmiA kAmaguNA ime te, saMpiMDiA aggarasappabhUA / bhuMjAmu tA kAmaguNe pagAma, pacchA gamissAmi pahANamagga // 31 // susambhRtAH kAmaguNA ime te, kihitA: sarasA: kampata che bhuJjIvahi tat kAmaguNAn prakAma, pazcAd gamiSyAvaH pradhAnamArgam // 31 // atha-ApanA gharamAM A pratyakSa dekhAtA paMcendriya sukhada padArtho khUba khUba bharyA paDela che. vaLI te saghaLAM eka ja sthAnamAM bhegAM karI rAkhela che tathA madhura rasa vi.thI saMpanna arthAt zRMgArarasanA uttejaka che. te alpa nahIM paraMtu pracura mAtrAmAM che. AthI A kAmagane Apa yatheccha bhega! jyAre vRddhAvasthA Avaze tyAre saMyamane svIkArIzuM. (31-420) bhuttA rasA bhoi ! jahAi Ne vao, na jIviaTThAe jahAmi bhoe / lAbha alAbhaca suha ca dukkha, saMvikkhamANo carissAmi monn||32|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI IpukArIyAdhyayana-14 muddAH rattA mati! hraddAti no thayaH, na jIvitArthaM prajahAmi bhogAn / lAbhamaprabha va sukha va duHkha, saMvIkSamANaH cariSyAmi maunam ||32|| -he bhavaMta! brAhmaNI ! madhura ke zRMgArarasa ane kAmabhogo me' khUba bheAgavI lIdhela che, jethI bAkInI jIvAnI ke jIvana alAsa na thAya te pahelAM ame dIkSA laIe te yukta che. bhavAMtaramAM bhAgarUpa asaMyama jIvanane khAtara huM A bhAgeAnA tyAga karatA nathI, paraMtu lAbhAlAbha-sukha-du:kha vi.mAM samatAbhAvane dhAraNa karatA hu saMyama svIkArIza. ( 3ra-451 ) mA hu tuma soariANa saMbhare, juSNovva haMso paDiso agAmI / bhuMjAhi bhogAI mae samANaM, mA hu sva' sodaryANAM smArSIH, Jain Educationa International dukkha khu bhikkhAyariA vihAro ||33|| jIrNo hava haMsaH pratizratigAmI / bhuMkSva bhogAn mayA samAnaM, 5 duHsameSa mikSAparyAM vidyAra: mApheza a-jema nadInA pravAhamAM pratiSphaLa pravAhe vahetA buDhDho huMsa, ati kaSTanA AraMbha karavA chatAM azakta anelA pAchaLathI anukULa pravAhamAM dADe che, tema tame paNa vratabhArane vahana karavAmAM asamartha banazeA, temaja svajanA For Personal and Private Use Only Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe ane bhegone pAchA yAda karaze. AthI huM kahuM chuM kemArI sAthe bhegone bhegA ! juo ke-bhikSA mATe pharavuM ane eka gAmathI bIjA gAme vihAra kare vi. aneka prakAranuM duHkha che, tethI pahelAM vicAra kare ane pachI pagaluM bhare (33-4para) jahA ya bhoi ! taNuaM bhuaMgamA, nimmoaNiM hecca palei mutto / emee AyA payahaMti bhoe, te'ha kaha nANugamissamiko // 34 // yathA ca bhavati ! tanujAM bhujaGgamoM, nirmocanIM hitvA payati muktaH / evametau jAtau prajahItaH bhogAn, tau ahaM 6 nAganufmaMAnselaH ? rUdA atha-he brAhmaNI! jema sApa potAnA zarIra uparanI kAMcaLI choDI mukta banI pharato rahe che ane kAMcaLIne pharIthI paNa jo te nathI, tema A ApaNuM baMne putro bhegene jyAre choDI rahyA che te huM paNa temanI sAthe dIkSA kema grahaNa na karUM? mAre ekalAne gharamAM rahevAthI zuM ? huM avazya dIkSA laIza ane te pALIza, temaja saMsAramAM pAcho AvavAne nathI ja. (34-453) chidittu jAla abalaM va rohiA, machA vaddI vImA pI . dhorejjasIlA tavasA udArA, dhIrA hu bhikkhAyariaM caraMti // 35 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI IpukArIyAdhyayana-14 fear jAlamabalamitra rohitA, matsyAH yathA kAmaguNAn prahAya 1 dhaureyAH zIlAstapasA udArAH, dhIrAH hu bhikSAcaryAM caranti ||35|| a-he brAhmaNI ! jema rahita jAtinA mAchalAMe junI yA navI jALane chedIne sukhapUrvaka vicare che, tema jAla samAna suMdara viSayabhAgAne cheADI, dhuraMdhara vRSabhanI mAphka upADela bhArane vahana karavArUpa zIlasapanna, anazana vi. tapathI zreSTha banela dhIra purUSo dIkSAne svIkAre che, tema huM paNa temanI mAphaka sarcama grahaNa karIza. ( 35-454) nabhe va koMcA samaikamaMtA, tatANi jAlANi dalittu haMsA / paliti puttA ya paIa majjha, Jain Educationa International nabhasIva kovAH samatikrAmantaH, tatAni jAlAni dalitvA haMsA : / pariyanti putrau ca patizca mama, tAnada' tha' nAnunamiSyAmyA ||ddA 207 teha kaha nAzugamissa mikA // 36 // a-jema krauMca pa`khIe ane 'sA vistRta jALAnu chedana karI te te pradezAnu ullaMghana karatA AkAzamAM svataMtra uDe che, tema mArA be putro ane pati vistRta jALa sarakhI viSayAsaktine tyAgI, AkAza samAna nile pa sacamamAga mAM te te sayamasthAnanu' pAlana karavA jAyache; For Personal and Private Use Only Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 zrI uttaradhyayanasUtra sAthe te huM ekalI temanA saMyamamArganuM kema anusaraNa na karUM? arthAt teonI sAthe huM paNa prayA grahaNa karIza. (39-455) purohita sasu sadAra, succA'bhiNikkhamma pahAya bhoe / kuDuMbasAra viuluttama ta, gaya abhikkhaM samuvAya devI // 37 // purohita ta sasuta' sadAraM, zrutvA'bhiniSkramya prahAya bhogAn / kuTumbasAra vipulottama taM, ___ rAjAnamabhIkSaNa samuvAca devI // 37 // arthagharamAMthI nIkaLI, bhegone choDI, putro ane priyA sahita pravajyA grahaNa karanAra purohita che-ema sAMbhaLI, te purohite choDela uttama ane puSkaLa dhana-dhAnya vi. grahaNa karatA rAjAne kamalAvatI nAmanI rANI sArI zatithe samAtaaal alll. ( 37-456) vaMtAsI puriso rAya, na so hoI psNsio| mAhaNeNa pariccatta, dhaNa AyAumicchasi // 38 // dhAntAzI puruSo rAjan !, na sa bhavati prshNsitH| mAhanena parityaktaM, dhanamAdAtumicchasi ! // 38 // patha:- 24n ! vamana reta-tyata paratuna saasvanAra purUSa buddhimAnathI prazaMsApAtra thato nathI. brAhmaNe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI IpukArIyAdhyayana-14 209 cheDela dhanagrahaNanI Apa IcchA kare che, mATe Apa vAMtAzI aneA che. Apa jevAone vAMtAzI anavuM e ucita nathI. ( 38-457 ) savva nA nara tattva, santra' vAva dhaLa maLe savvaMpi te apajjataM, neva tANAya taM tava // 39 // sarvaM jagadyadi tava, sarvaM vA'pi dhanaM bhavet / sarvamapi te'paryAptaM naiva trANAya tattava ||39|| " a-vaLI saghaLuM jagat athavA sakala dhana jo Apane AdhIna thAya, te paNa ApanI IcchA pUravA mATe te zaktimAna thatuM nathI, kema ke-AzA ana ta che. temaja janma-maraNu vi.nA vinAzarUpa rakSaNa mATe te saghaLu jagat ane dhana sama nathI. ( 39-458 ) marihasi rAya jayA tayA vA, maNorame kAmaguNe pahAya / ikko hu dhammo naradevatANaM, na vijjai anamiha kiMcI ||40|| mariSyasi rAjan ! yadA tadA vA, manoramAn kAmabhogAn prajahAya / eka eva dharmo naradevatrANa N, Jain Educationa International na vidyate anyat iheha kizcit ||40|| a-he rAjan ! jyAre-tyAre kAI paNa samaye maneAhara kAmabhAgeAne cheADI Apa avazya maravAnA ja che. ApanI sAthe kAMI paNa Avaze nahIM. nara ane devane 14 For Personal and Private Use Only Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe rakSaNa karanAra ekaja dharma che. A gharma sivAya bIjuM zi bha25 samaye 264 nathI. (40-458) nAha rame pakviNi paMjare vA, saMtANachinnA carissAmi monn| akiMcaNA ujjukaDA nirAmisA, pariggahArambhaniatta dosA // 41 // nA'haM rame pakSiNI paJjare vA, santAnachinnA cariSyAmi maunam / akiJcanA RjukRtA nirAbhiSA, parigrahArambhanivRttadoSA / / 41 // artha-jema paMkhI pAMjarAmAM sukhane anubhava karatuM nathI, tema huM paNa jarA vi. upadravothI bharela bhavarUpI pAMjarAmAM sukhane anubhava karatI nathI. nehaparaMparAnI zaMkhalAne teDI, parigrahathI rahita thaI, AcaraNamAM saralatA rAkhI, viSayavAsanAhIna banI, temaja parigraha ane AraMbharUpI dethI aTakIne huM munipaNuM AcarIza. (41-460). davaggiNA jahAraNNe, DajjhamANesu jaMtusu / anne sattA pamoaMti, rAgaddosavasaMgayA // 42 // davAgninA yathA'raNye, dahyamAneSu jantuSu / anye sattvAH pramodante, rAgadveSavazaGgatAH / / 42 / / atha-jema vanamAM dAvAnaLa dvArA baLI rahelA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ISukArIyAdhyayana-14 ja'tuone joine, rAga-dveSathI vazIbhUta banelA avivekI prANIo khuza thAya che. ( 42-461 ) evameva vayaM mUDhA, kAmabhogesu mucchiA / dajjhamANa na bujjhAmo, rAmadosaggiNA jaga // 43 // evameva vayaM mUDhAH, kAmabhogeSu mUcchitAH / rdhamAna 7 yudhyAmaDhe, rAgadveSAgninA sat ||Li a-evI rItie ame mehavaza sAyelA ane kAmabhogAmAM Asakta anelA, rAga-YSAgnithI maLI rahelA prANIsamudAyarUpa jagatane jANI zakatA nathI; tethI ame paNa bhAgAne tyAga nahIM karavAthI ajJAnIe ja chIe. ( 43-462 ) bhoge bhuccA vamittA ya, lahubhUyavihAriNo / AmodamANA gacchaMti, diyA kAmakamA iva // 44 // bhogAn bhuktvA vAntvA ca laghubhUtavihAriNaH / AmodamAnAH gacchanti dvijA kAmakramAH iva ||44|| " a-pUrvakALamAM bhAgeAne bhAgavI ane uttarakALamAM te bhAgAne cheADI, vAyunI mAphaka apratibaddhavihArI banelA, tathAvidha anuSThAnathI havALA banI vivakSita sthAnamAM vicare che. jema paMkhIe jyAM jyAM rUci thAya tyAM tyAM rSita banI kre, tema munie paNa mamatA vagara jyAM jyAM sayamanirvAha thAya tyAM tyAM vicare che. ( 44-463 ) ime a baddhA phaMdaMti, mama hatthajjumAgayA / vayaM ca sattA kAmesu bhavissAmo jahA ime // 45 // Jain Educationa International . For Personal and Private Use Only Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 . . zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe ime ca baddhAH spandante, mama hasta Arya ! AgatAH / vayaM ca saktAH kAmeSu, bhaviSyAmo yatheme // 45 // atha-A pratyakSa dekhAtAM viSaye ghaNA ghaNA upAjethI surakSita banAvavA chatAM sva-svabhAve asthira che. vaLI ApanA hastamAM te prApta thayA chatAM, he Arya ! sadAkALa te ApanA hAthamAM rahetA nathI, paraMtu te viSayamAM mohanA kAraNe aMdha banelA, tene bhegavanArA ApaNe paNa te badhuM choDI eka divasa upaDI javAnA chIe; mATe purohitanI mAphaka ApaNe paNa teno tyAga karIzuM ema rANIe rAjAne kahyuM. (45-464) - sAmisa kulala' dissa, bajjhamANa nirAmisa / Amisa' sacamujjhittA, viharissAmo nirAmisA // 46 // sAmiSa kulala dRSTvA, bAdhyamAna nirAmiSam / AbhiSa sarvamujjhitvA, vihariSyAmo nirAmiSAH // 46 // atha-mAMsane grahaNa karanArA gIdha agara samaDIne bIjAM paMkhIothI pIDAtA joI ane mAMsa vagaranA te gIdha agara samaDIne joI, AsaktinA heturUpa dhana-dhAnyAdi saghaLuM AmiSa sarakhuM choDIne ame nisaMga apratibaddhavihArI banIzuM. (46-465) giddhovame u naccA Na', kAme saMsAravaDDhaNe / urago suvaNNApAse vA, saMkamANo taNu care // 47 // gRdhropamAna tuH jJAtvA khalu, kAmAn saMsAravarddhanAn / uragaH suparNapArve iva, zaGkamAnastanu careH // 47 // Jain Educationa International anal For Personal and Private Use Only Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI iSakArIyAdhyayana-14 213 artha--bhavanI vRddhi karanArA viSayenI abhilASAvALA janane, mAMsavALA gIdha sarakhA jANIne, garUDanI pAse bhayagrasta zarIravALA sApanI mAphaka yatanApUrvaka yiAmAM pravRtti kare ! jevI rItie garUDa samAna viSayethI bAdhA na pahoMce tevI rItie prayatnazIla bane ! (47-466) nAgo vva baMdhaNa chittA, appaNoM vasaI vae / evaM patthaM mahArAya', isuAretti me suyaM // 48 // nAga iva bandhana chittyA, Atmano vasatiM vraja / etat pathya mahArAja ! iSukAra ! iti mayA zrutam // 48 // artha-jema hAthI baMdhanarUpa deraDAMne teDI pitAnA sthAnarUpa viMdhyAcalanI aTavImAM jAya che, tema kamarUpI baMdhanane chedI zuddha jIvarUpa AtmAnA AzrayarUpa muktimAM tame gamana kare! he ISakAra mahArAja ! je je meM Apane hitakArI vacano kahyA che, te tamAma meM sAdhuonI pAsethI sAMbhaLela che. (48-467) caittA viula rajja', kAmabhoge a duccae / nivvisayA nirAmisA, ninnehA nippariggahA // 49 / / tyaktvA vipula rAjya, kAmabhogAMzca dustyajAn / nirviSayau nirAmiSauM, niHsnehau niHparigrahau 49|| atha-dukhe choDI zakAya evA kAmane ane vipula rAjyane choDI, viSayarahita, Asaktirahita, mamatArahita ane mUcha rahita te baMne thayA. (49-468) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe samma dhamma viANittA, cicA kAmaguNe vare / tavaM pagijjha jahakvAya, ghoraM ghoraparakkamA // 50 // samyag dharma vijJAya, tyaktvA kAmaguNAn varAn / tapaH pragRhya yathAkhyAta, ghora ghoraH parAkramaH // 50 // atha-sarvottama kAmone choDI, zrutacAritrarUpa samyagadharmane jANuM, anazana vi. tapano svIkAra karI, jema zrI jinavAe kahela che tevA ati duSkara ane karmazatrune jaya tarapha ghera parAkramavALA saMyamane svIkAranAra te mana thayA. (50-416) eva te kamaso buddhA, sabve dhammaparAyaNA / jammamaccubhaoviggA, dukkhassaMtagavesiNo // 51 // evaM tAni kramazaH buddhAni, sarvANi dharmaparAyaNAni / janmamRtyubhayodvignAni, duHkhasyAntagaveSakAni // 51 // artha-A prakAre pUrvokta saghaLAM chae cha jI kamasara jJAnI banelA ane janma-maraNanA bhayathI kaMTALelA, sarvathA du:kha mAtrano aMta kema thAya-e vAtanI gaveSaNAmAM sayadIna thayA. (51-470) sAsaNe vigayamohANa, pubdhi bhaavnnbhaaviaa| acireNeva kAleNa, dukkhassaMtamuvAgayA // 52 // zAsane vigatamohAnAM, pUrva bhAvanAbhAvitAni / acireNaiva kAlena, duHkhasyAntamupAgatAni // 52 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - - - zrI pukArIyAdhyayana-14 215 atha-pahelAM anya janmamAM dharmAbhyAsarUpa bhAvanAthI raMgAyelA chae jI, zrI arihaMtadevanA zAsanamAM sthira banI thoDA ja samayamAM mekSe gayA. (para-471) rAyA ya saha devie, mAhaNo a purohio / mAhaNIdAragA cetra, samve te parinivvuDatti bemi // 53 // rAjA ca saha devyA, mAhanazca purohitaH / mAhanI dArako caiva, ___sarvANi tAni parinirvRtAni iti bravImi // 53 // atha-rAjA ISakAra, temanI kamalAvatI rANI, bhUga purohita, temanI patnI yazA brAhmaNa tathA temanA baMne putro-A sarve jI mekSamAM gayA arthAt siddha paramAtmA huM banI gayA, ema he jaMbU ! huM kahuM chuM. (53-472). che caudamuM zrI ISakArIyAdhyayana saMpUrNa che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sabhikSu adhyayana-15 moNa carissAmi samecca dhammaM, sahie ujjukaDe niANacchinne / saMthavaM jahijja akAmakAme, aNNAesI parivvae sabhikkhU // 1 // maunacariSyAmi sametya dharma, sahito RjukRto nidAnachinnaH / saMstava jahyAdakAmakAmaH, ajJAtaSI parivrajet sa bhikSuH // 1 // athazramaNapaNAnuM huM pAlana karIza"--evA abhiprAyathI zrutacAritrarUpa dharmane pAmIne anya munionI sAthe viSaya vi.nI AsiktarUpa niyANAne cheDI, mAtA vi.nI sAthe paricayane tyAga kare ! temaja kAmanI abhilASA vagarano banI, "huM tapasvI chuM" vi. jaNAvyA sivAya AhAra vi.nI gaveSaNa karanAre aniyatavihArI manI viyare, te 4 bhikSu che. (1-473) rAovarayaM carijja lADhe, virae veaviyA Ayarakkhie / Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sabhikSu adhyayana-15 paNe abhibhUya savvadaMsI, rAgoparata caret lADhaH, je kahivi namucchiesa bhikkhU // 2 // virato vedavidAtmarakSitaH / prAjJaH misUtra saryAM, yaH kasmiMzcit mUcchitaH sa bhikSuH // 2 // a-samyag anuSThAnavALA hAI pradhAna thaI, asaMyamathI aTakI, AtmAnuM durgAMtithI rakSaNa karanArA, samyaktva vi. lAbhAne TakAvI rAkhanAra, haiya-upAdeyanA jJAnavALA, AgamavedI, parISaha ane upasargAne jItIne, sakala prANIva ne AtmAnI mAphaka jonArA ane kAi paNa vastumAM mUrcchAva nahIM rAkhanArA sAdhu, nirAgI anI vihAra kare! ( 2-474 ) akosa vaha' vittu dhIre, muNI care lADhe niccamAyagutte / anvaggamaNe asaMpahiTThe, jo kasiNa' ahiAsae sabhikkhU ||3|| AkrozavadhaM viditvA dhIraH, Jain Educationa International munizcaret lADhaH nityamAtmaguptaH / avyagramanaH asamprahRSTaH, 217 yaH kRtsnamadhyAste sa bhikSuH // 3 // atha-asa yamasthAnAthI AtmAne acAvanAra, mananI vyagratA vagaranA, AkreAzadAna vi.mAM AnaMda vagaranA, Adeza ane vadha-e svakRta karmanuM phaLa che'-ema jANI akSAbhya banelA muni, saghaLAM Akreza ane vadhane samatAthI sahana kare che. (3-475 ) For Personal and Private Use Only Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 paMtaM sayaNAsaNa bhattA, anvaggamaNe asaMpaTTei, sIunheM vivi ca daMsamasagaM / prAntaM zayanAsana bhattavA, zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe jo kasiNa ahiAsae sa bhikkhU ||4|| avyagramanaH asamprahRSTaH, zItoSNa' vividha ca daMzamazakam | yaH kRtsnamadhyAste sa bhikSuH ||4|| artha-asAra zayana ane Asana vinu sevana karI, zIta ane uSNa tathA vividha DAMsa, macchara meLavIne mananI vyagratA vagaranA khanI, DAMsa vi.thI rahita sthAnanA lAbhathI prasannacitta thatA nathI tathA samasta zayanAdi parISahune ? saDana ure, te linu che. (4-476 ) Jain Educationa International No sakiamicchaI na pUaM, no via vaMdaNaga kao pasaMsa / se saMjae suvvae tabassI, sahie Ayagavesaesa bhikkhU ||5|| no satkRtamicchati na pUjAM, no pi ca vaMdanaka kutaH prazaMsAm | sa saMyataH suvrataH tapasvI, sahitaH AtmagaveSakaH sa bhikSuH ||5| artha- satkAra - pUla-vahana vi. thADatA nathI, te svaguNagAnarUpa praza'sAne te kayAMthI cAhe ? na ja Icche. For Personal and Private Use Only Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sabhikSu adhyayana-15 sadanuSThAna pratye sArI cetanAvALe, paMcamahAvratadhArI, prazasta tapasvI, temaja samyagujJAna-kriyA sahita je AtmAnI kamalanA nAzanI zuddhinI IcchA karanAre, te bhikSu che. (5-477) jeNa puNa jahAi jIvi, moha vA kasiga niacchai naranAriM / pajahe sayA tavassI, na ya koUhala' uvei sa bhikkhU // 6 // yena punaH jahAti jIvita, moha vA kRtsna niyacchati naranAriM / prajahyAt sadA tapasvI, __na ca kutUhala upaiti sa bhikSuH // 6 // artha-je nimitta dvArA saMyamajIvanane choDe che athavA kaSAya-nokaSAya vi.rUpa saghaLAM mehanIyakarma bAMdhe che, te nimittarUpa nara-nArIno haMmezAM je tapasvI che te tyAga kare! je abhuktabhegI hoya te strI vi. viSayavALA kutUhalabhAvane na pAme ane je bhuktabhegI hoya te strI vi.na202mAyane na pAme, te sAdhu cha. (1-478) chinna saraM bhomamaMtalikkha, suviNa lkkhnndNddvtthuvijj| aMgaviAraM sarassavijaya',jo vijjAhiM jIvaI sa bhikkhU // 7 // chinna svara' bhaumamAntarikSa', svapna' lakSaNa daNDavAstuvidyAm / aGgavikAraH svarasya vijayaH, yaH vidyAbhina jIvati sa bhikSuH // 7 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - 220 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe artha-vastra vi.nA chedanaviSaya zubhAzubha nirUpaka vidyA te china, svara svarUpane kahenArI vidyA, bhUkaMpa vi. lakSaNarUpa bhaumazAstra, gaMdhavanagara virUpa AkAzIya vidyA, svamazAstra, strI vi.ne lakSaNarUpa zAstra, daMDasvarUpa kathanarUpa zAstra, prAsAda vi. lakSaNa kahenAra vAstuzAstra, mastakakuraNa vi. zubhAzubha kathanarUpa aMgavikAra vidyA tathA durgA vinA zabdarUpa vidyA; AvI je vidyAothI AjIvikA na calAve, te sAdhu kahevAya che. (7-479) maMtaM mUlaM vivihaM vijjacitaM, ( vamavirezamanisipAchuM ! Aure saraNaM tigicchattaM ca, taM pariNAya parivvae sa bhikkhU // 8 // maMtraM mUlaM vividhAM vaidyacintAM, vamanavirecanadhUmanetrasnAnam / Ature smaraNaM cikitsataM ca, tatparijJAya parivrajet sa bhikSuH // 8 // atha-34kArathI mAMDI svAhA paryata maMtrane, sahadevI vi. mUlikArUpa zAsa, nAnA prakAranI auSadhI vinA vyApArarUpa ciMtA, vamanazuddhirUpa virecana, manazila vi.rapa dhUma, netrasaMskArakarUpa aMjana vi. saMtAna vi. mATe maMtraSadhIthI abhiSeka, regavALI avasthAmAM hA-mA vi. rUpe smaraNa karavuM ane rogapratikArArthe cikitsA karavI; A , manazila vi. 11 aMjana maMtrauSadhIthI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sabhikSu adhyayana-15 rA save pariNAthI jANI ane pratyAkhyAnaparijJAthI cheDI 2 sayamamArgamA viyare cha, te 24 sAdhu cha. (8-480) khattiyagaNauggarAyaputtA, mAhaNa bhoi a vivihA ya sippiNare / no tesiM vayai salogapU, taM pariNNAya parivvae sa bhikkhU // 9 // kSatrIyagaNorAjaputrAH, mAhanAH bhogikA: vividhAzca zilpinaH / no teSAM vadati zlokapUjAM, tasparijJAya parivrajet sa bhikSuH // 9 // patha:-kSatriyo, ma vi. sabhU35 gaNe, mAra24 vi. zrI, sabhA, prAhANe, rAta vi. lobhIne, vividha zipIe je hoya che, teonI bAbatamAM "A sArA che-Ano satkAra-puraskAra kare.' vi. je bela nathI, temanI zloka(kIrti)pUjAne sAvadya jANuM tene choDI sayamamArgamA 2 viyare che, te muni cha. (8-481) gihiNo je panvaieNadiTThA, - apavvaieNa va saMthuA havijjA / tesiM ihaloiaphalaTThA, jo saMthava' na karei sa bhikkhU // 10 // gRhiNo ye pravrajitena dRSTA, apravrajitena vA saMstutAH bhveyuH| taiH ihalaukikaphalArtha, yaH saMstava na karoti sa bhikSuH // 10 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe artha-je gRhastha, dIkSita banela sAdhu dvArA jevAcela ane paricita thayela hoya athavA dIkSA pahelAMnA kALamAM paricita thayela hoya, te gRhastha jananI sAthe vastra vi. A lokanA lAbhanI khAtara je paricaya rAkhato nathI, te muni che. (10-482) sayaNAsaNapANabhoaNa', viviha' khAimasAima paresiM / adae paDisehie niaMThe, je tattha na padasaI sa bhikkhU // 11 // zayanAsanapAnabhojana, vividha visarAIva ja adadadbhiH pratiSiddhaH nirgranthaH, yaH tatra na praduSyati sa bhikSuH / / 11 / / atha-zayana-Asana-pAna-bhajana-vividha khajura vi. khAdima, lavIMga vi. svAdima Adi vastuone nahIM ApanAra gRhasthoe kahI dIdhuM hoya ke-he sAdhu! bhikSArthe amArA ghare AvatAM nahIM ane je bhUlecUke Avazo to huM kAMI ApIza nahIM."--A pramANe manAI karI hoya, chatAMya je muni nahi ApanAra upara dveSabhAva rAkhato nathI, te sAdhu che, (11-483) jakiMci AhArapANa', vivihaM khAimasAimaM paresiM laddhaM / jotaM tiviheNa nANukaMpe, maNavayakAyasusaMvuDe sa bhikkhU // 12 // yatkiJcidAhArapAna, vivirSa vizvArika davA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 zrI sabhikSu adhyayana-15 yaH tena trividhena nAnukampate, manavApuraMvRtaH sa milsaH rA artha--azana-pAna-khAdima-svAdima vi. je kaMI vastuo gRhasthAthI meLavIne je sAdhu, mana-vacana-kAyAthI bAla, bImAra vi. sAdhuone ANela AhArathI sevA karato nathI te sAdhu nathI, paraMtu mana-vacana-kAyAnA saMvaravALo muni, ANela AhArathI sevA-vaiyAvacca kare che te muni che. (12-484). AyAmagaM ceva javodaNaM ca, sI sovIra javodagaca / no hIlae piMDa nIrasatu, paMtakulANi parivvae sa bhikkhU // 13 // AyAmaka cava yavaudanaca, zIta' sauvIra' yavodaka ca / no hIlayet piNDa nIrasaM tu, kAnta TAuna paridrata sa milsaH +rA artha-osAmaNa, javanuM bhajana, zItala bhajana, kAMjI, javanuM dhAvaNa-pANI vi.nI "A aniSTa vastunIrasa AhAra che'-ema mAnI niMdA nahIM karavI joIe. ethI ja je daridronA gharamAM paNa bhikSArthe jAya te bhikSu che. (13-485) saddA vivihA bhavaMti loe, divvA mANussA tahA tiricchA / .. bhAmA bhayabheravA urAlA, jo soccA na bihijjai sa bhikkhU // 14 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 zrA uttarAdhyayanasUtra sAthe ivA jiviSar: mavati ,i divyA mAnuSyakA stathA tairazcAH / bhImA bhayabhairavAH udArAH, yaH zrutyA na bibheti sa bhikSuH // 14 // artha-parIkSA ane daiSa vi.nA hetuthI karAtA aneka prakAranA zabdo lokamAM thAya che, jema ke-devamanuSya-tiryaMca saMbaMdhI raudra temaja mahA bhatpAdaka moTA zabdone sAMbhaLI dharmadhyAnathI je calita thatuM nathI, te sAdhu che. (14-486) vAya viviha' samicca loe, sahi lAgu ja viSA - paNNe abhibhUa savvadaMsI, uvasaMte aviheDae sa bhikkhU // 15 / / thA vividha sameja , sahita rAjujatA ja vivAra prajJa samimUtha sarvajJa, atha-lokamAM darzanAMtara abhiprAyarUpa vividha vAdane parijJAthI hAnikAraka jANI, pratyAkhyAnaparijJAthI choDI, jJAna-kriyAnI, jinavacananI ke munionI sAthe rahelo saMyamasaMpanna, zAstranA rahasyane pAmela AtmAvALe, prAjJa, pariSaha sahiSNu, sarva AtmAne svatulya jenAre, kaSAya vagarane ane keAIne bAdhA nahIM pahoMcADanAra je hoya, te muni che. (15-487). Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 225 zrI sabhikSu adhyayana-15 asippajIvi agihe amite, jiidie savvao vipamukke / aNukkasAI lahuappabhakkhI, ciccAgiha egacaresa bhikkhU // 16 // azilpajIvI agRha amitraH, fkAziH sarvataH vimura | aNukaSAyI laghvalpabhakSI, tyAM gR6 ghAra: milsaH +aa. iti bravImi || artha-citra vi. vijJAna dvArA jIvananirvAha nahIM karanAra, ghara vagarano, mitra-zatru vinAno, IndriyavijetA, sarvasaMgarahita, svalpa kaSAyavALe, niHsAra ane svalpa bhajana karanAre, dravya-bhAva gharane cheDI, rAga-dveSa vagarane ane ekalo vicaranAre je hoya, te muni che. A pramANe he jabU! huM kahuM chuM. (16-488) | paMdaramuM zrI sabhikSu adhyayana saMpUNa. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI brahmacarya samAdhisthAnAdhyayana-16 suyaM me Ausa'! teNa bhagavayA evamakkhAyaM - iha khalu thererhi bhagavanterhi dasa baMbhaverasamAhiDANA paNNatA / je bhikkhU soccA nisamma saMjamabahule saMvarabahule samAhibahule gutta gutidie guttabhayArI sayA apamate viharejjA // 1 // zrutaM mayA AyuSman ! tena bhagavatA evamAkhyAtam - iha khalu sthavirairbhagavadbhiH daza brahmacaryasamAdhisthAnAni prajJaptAni / yAni bhikSuH zrutvA nizamya saMyamabahulaH sa'varabahulaH samAdhibahula: guptaH guptabrahmacArI sadA apramattaH viharet ||1|| a -zrI sudharmAsvAmI, zrI jakhUsvAmI pratye kahe che ke-he AyuSman ! te traNa lekamAM prasiddha jJAtaputra tIrthaMkara zrI mahAvIra bhagavAne AgaLa upara kahevAtA prakArathI kahyuM, te meM sAMbhaLyuM che ke A pravacanamAM nizcayathI sthavira bhagavaMtAe brahmacaryanA samAdhisthAnA daza prarUpelAM che. te sthAnA sAMbhaLIne bhikSu, saMyamanI bahulatAvALA, saMvaranI pracuratAvANI, samAdhinI pracuratAvANI, Rbhu guptivANI, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI brahmacaryasamAdhisthAnAdhyayana-16 IndriyavijetA, akhaMDa brahmacaryadhAraka ane pramAda vagarane sanI bhezA bhokSamA mAM viyare ! (1-488) kayare khalu te therehiM bhagavaMtehiM dasa baMbhacerasamAhiTThANA paNNattA? je bhikkhU soccA nisamma saMjamabahule saMvarabahule samAhibahule gutte gurtidie guttabaMbhayArI sayA appamatte viharejA // 2 // katarANi khalu tAni sthavirbhagavadbhiH daza brahmacarya samAdhisthAnAni prajJaptAni ? yAni bhikSuH zrutvA nizamya saMyamabahulaH saMvarabahulaH samAdhibahulaH guptaH guptabrahmacArI sadA apramattaH viharet / / 2 / / atha- zrI aMbUsvAmI, zrI sudharmAsvAmInA vacana sAMbhaLI, emane pUche che ke-sthavira bhagavaMtoe brahmacaryanAM je daza samAdhisthAne kahela che te kayAM che ?, keTalAM che?, ke je sAMbhaLIne tathA hRdayamAM dhAraNa karIne sAdhu, saMyamaphus, sava2pahusa, samAdhimahusa, gupta, guptendriya, guptbrahmacArI ane sadA pramAda vagarane banI mokSamArgamAM viyare ! (2-480) ime khalu te therehiM bhagavaMtehiM dasa baMbhacerasamAhiTThANA paNNattA, je bhikkhU soccA nisamma saMjamabahule saMvarabahule samAhibahule gutte gutidie guttabaMbhayArI sayA appamatte viharejjA // 3 // imAni khalu tAni sthavirairbhagavadbhiH daza brahmacarya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - 228 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe samAdhisthAnAni prajJaptAni, yAni bhikSuH zrutvA nizamya saMyamabahulaH saMvarabahulaH samAdhibahulaH guptaH guptendriyaH guptabrahmacArI sadA apramattaH viharet // 3 // atha-he jabU! sthavira bhagavaMte brahmacaryanA A daza samAdhisthAne prarUpelAM che. je sthAno sAdhu sAMbhaLI, hRdayamAM dhArI, saMyamabahula, saMvarabahula, samAdhibahula, gupta, gussendriya, gupta brahmacArI ane sadA apramatta sanI bhAkSamAgaviDArI mane! (3-461) jahA vivittAI sayaNAsaNAI sevijjA se niggNthe| noitthI pasupaMDagasattAI sayaNAsaNAI sevitA havai, se niggNthe| takahamiti ce AyariyAha-niggaMthassa khalu itthI pasupaMDaga saMsattAI sayaNAsaNAI sevamANarasa baMbhayArIssa baMbhadhare saMkA vA kaMkhA vA vitigicchA vA samuppajijjA, bheya vA labhejjA, ummAya vA pAuNijjA, dIhakAliya vA rogAyaMka havejjA, kevalipaNNattAo vA dhammAo bhaMsejjA, tamhA no itthIpasupaMDaga saMsattAI sayaNAsaNAI sevitA havai se niggaMthe // 4 // tadyathA-viviktAni zayanAsanAni seveta sa nirgranthaH / no strIpazupaNDakasaMsaktAni zayanAsanAni sevitA bhavati, sa nigrnthH| tatkathamiti cedAcArya Aha-nirgranthasya khalu strIpazupaNDakasaMsaktAni zayanAsanAni sevamAnasya brahmacAriNo brahmacarya zaGkA vA kAGkSA vA vicikitsA vA samutpadyeta bheda vA labheta, unmAda vA prApnuyAt , dIrghakAlika vA rogAtakaM bhavet, kevaliprajJaptAda vA dharmAda Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 229 zrI brahmacaryasamAdhisthAnAdhyayana-16 bhraMset / tasmAt no strIpazupaNDakasaMsaktAni zayanAsanAni sevitA bhavati, sa nirgranthaH // 4 // artha-he jaMbU! te daza samAdhisthAne kamasara jaNAvatAM, temAM paheluM sthAna A mujaba che ke-strI-pazunapuMsaka rahita zayana ane AsananuM sAdhu sevana kare! strI-pazu-napuMsaka sahita zayana ane AsananuM sevana karanAra muni thato nathI tenuM zuM kAraNa? A praznottaramAM AcAryazrI kahe che ke-strI-pazu-napuMsaka sahita zayana-AsananuM sevana karanAra brahmacArI nigraMtha, brahmacaryanA viSayamAM maithunanA deSanI zaMkA, strIsevananI abhilASA, brahmacaryanA phalamAM saMdeha ane cAritrathI patanarUpa bhedane pAmanAro thAya, cittavikSeparUpa umAda pAme, dIrghakAlika roga ane zIghaghAtI hRdayazULa vi. upadravavALo thAya athavA kevalIkathita dharmathI patita thAya; tethI sAdhue strI-pazu-napuMsaka saMbaMdhI zayana, Asana vi.nuM sevana na karavuM ane tenuM sevana nahIM karanAre muni thAya che. (4-92) No itthINa kathaM kahettA havai se niggNthe| ta kahamiti / ce AyariyAha-niggaMthassa khalu itthINa kaha kahemANassa baMbhayArissa baMbhacere saMkA vA kaMkhA vA vitigicchA vA samuppajjijjA, bheya vA labhejjA, ummAya vA pAuNijjA dIhakAliya vA rogAyaka havejja, kevalipanattAo dhammAo vA bhaMsijjA, tamhA no itthINa kahIM kahejjA // 5 // no strINAM kathAM kathayitA bhavati, sa nirgranthaH / Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe tatkathamiti cedAcArya Aha-nirgranthasya khalu strINAM kathAM kathayato brahmacAriNo brahmacarye zaGkA vA kAGkSA vA fafeferer vA samutpadyeta, bheda' vA labheta, unmAda vA prApnuyAt, dIrghakAlika vA rogAtaGkaM bhavet, kevaliprajJaptAd dharmAd vA bhraMseta / tasmAt no strINAM kathAM kathayet ||5|| a-have bIjuM samAdhisthAna kahe che ke-je strIonI kathA kahetA nathI te mune che. te zA mATe ? tenA praznottaramAM AcArya zrI kahe che ke-strI sabadhI-strIonI AgaLa kathA karanAra brahmacArI sAdhu, brahmacaryanA viSayamAM zakA, abhilASA ane lasadeha pAmanAre, temaja bhedane meLavanArA, unmAdavALA, dIrghakAlika rAgavALA ane tathA kevalIkathita dharmathI bhraSTa thAya, mATe strIonI kathAne muni uDe nahIM. ( 5-483 ) No itthIhiM saddhiM sannisijjAgae viharittA havai, se niggaMthe / ta kahamiti ce AyariyAha - niggaMthassa khalu itthasiddhiM sannisijjAgayassa baMbhacArissa baMbhacere saMkA vAkakhA vA vitimicchA vA samuppajjijA, bheyaM vA labhejjA, ummAya' vA pAuNijjA, dIhakAliya vA rogAya~ka' havejjA, kevalipaNNattAoM dhammAo vA bhaMsijjA, tamhA khalu no farithe itthasiddhiM sannisijjAe viharijjA // 6 // no strIbhiH sArddhaM sanniSadyAgato viharttA bhavati, sa nirgranthaH / tatkathamiti cedAcArya Aha-nirgranthasya khalu Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI brahmacarya samAdhisthAnAdhyayana-16 23. strIbhiH sAI sanniSadyAgatasya brahmacAriNo brahmacarye zaGkA yA kAGkSA vA vicikitsA vA samutpadyeta, bheda' vA labheta, unmAda vA prApnuyAt, dIrghakAlika vA rogAtakaM bhavet / kevaliprajJaptAd dharmAd vA bhaMseta / tasmAt khalu na nirgranthaH strIbhiH sAI sanniSadyAgato viharet // 6 // atha -have trIjuM samAdhisthAna kahe che ke je strIonI sAthe eka Asana upara besatuM nathI te nigraMtha che. te kema? tenA javAbamAM AcAryazrI kahe che kestrIonI sAthe eka Asana upara besanAra brahmacArI muni, brahmacaryanA viSayamAM pUrvokta zaMkA-abhilASAphalasaMdeha-bheda-umAda-dIrghakAlika rogavALe bane che ane kevalIkathita dharmathI sarakI jAya che, mATe strIonI sAthe eka Asana upara nahi besanAro je hoya te sAco sAdhu cha. (1-484) ___No itthINa iMdiyAI maNoharAI manoramAI aloettA NijjhAittA havai, se niggNthe| ta kahamiti ce AyariyAhaniggaMthassa khalu itthINa iMdiyAImaNoharAI manoramAI AloyamANassa nijjhAemANassa baMbhayArissa baMbhacere saMkA vA kaMkhA vA vitigicchA vA samuppajjijA, bheya vA labhejjA, ummAya vA pAuNijjA, dIhakAliya vA rogAyaMka havejjA, kevalipannattAo dhammAo vA bhsejaa| tamhA khalu No NiggaMthe itthINa iMdiyAI manoharAI manoramAI aloejjA NijjhAijjA // 7 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra3ra zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe ___no strINAM indriyANi manoharANi manoramANi AlokayitA nidhyAtA bhavati, sa nirgrnthH| tatkathamiti cedAcArya Aha-nirgranthasya khalu strINAM indriyANi manoharANi manoramANi Alokayato nidhyAyato brahmacAriNo brahmacarthe zaGkA vA kAGkSA vA vicikitsA vA samutpadyeta, bhedaMvA labheta, unmAda vA prApnuyAt , dIrvakAlika vA rogAtaGgaM bhavet, kevaliprajJaptAd dharmAda vA bhraMset / tasmAt khalu no nigranthaH strINAM indriyANi manoharANi manoramANi Alokayet nidhyAyet // 7 // artha-cothuM sthAna batAve che ke-je strIonI manahara-AkarSaka-manorama tathA AhlAdakAraka indriyenuM darzana, smaraNa tathA ciMtana karatuM nathI te muni che. te kema? tenA javAbarUpe AcAryazrI kahe che ke-A cokakasa hakIkata che ke strIonI manahara ane manorama indriyenuM darzana tathA ciMtana karanAra brahmacArI nigraMtha, brahmacaryanA viSayamA pUrvarita zamalitASA, saDa, meda, mAha, dIrghakAlika rogAtaMkavALo banI, aMte kevalI praNIta dharmathI bhraSTa thAya che mATe strIonI manahara-manorama Indriyone nahIM jonAre ane tenuM ciMtana nahIM karanAra hoya te 4 sAdhu che. (7-485) No itthINa kuDDataraMsi vA dUsaMtaraMsi vA bhittitaraMsi vA kUiyasavA rujhyasaddavA gIyasaha vA hasiyasada' vA thaNiyasada' vA kaMdiyasaha vA vilaviyasavA suNittA bhavai, se niggNthe| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI brahmacaryasamAdhisthAnAdhyayana-16 233 ta' kahamiti ce AyariyAha-niggathassa khalu itthINa kuDDataresi vA dUsaMtarasi vA bhititarasi vA kUiyasada vA rujhyasadaM yA gIyasada vA hasiyasaI vA thaNiyasaI vA kaMdiyasadda vA vilaviyasaha vA suNamANassa baMbhayArissa baMbhacere saMkA vA kAMkhA vA vitigicchA vA samupajijjA, bheyaM vA labhejjA, ummAya vA pAuNijjA, dihakAliya vA rogAyaka havejjA, kevalipannatAo dhammAo vA bhaMsejjA / tamhA khalu niggaMtha No itthINa kuDatarasi vA dUsataraMsi vA bhittitaraMsi vA kuiyasa vA ruiyasada vA gIyasadaM vA hasiyasada vA thaNiyasaI vA vilaviyasaI vA suNamANo viharejjA // 8 // no strINAM kuDyAntare vA dRSyAntare vA bhityantare vA kUjitazabda vA ruditazabda vA gItazabda vA hasitazabda vA stanitazabdaM vA kranditazabda vA vilapitazabda vA zrotA bhavati, sa nirgrnthH| tatkathamiti cedAcArya Aha-nirgranthasya khalu strINAM kuDyAntare cA dRSyAntare vA bhittyantare vA kUjitazabda vA ruditazabda vA gItazabda vA hasitazabda vA stanitazabda vA kranditazabda vA vilapitazabda vA zrRNvato brahmacAriNo brahmacarya zaGkA vA kAGgA vA vicikitsA vA samutpadyeta, bheda vA labheta, unmAda vA prApnuyAt, dIrghakAlika vA rogAtaGka bhavet / kevaliprajJaptAda dharmAd vA bhraMset / tasmAt khalu nirgranthaH no strINAM kuDyAntare vA dUSyAntare vA bhittyantare vA kUjitazabda vA ruditazabda vA gItazabda vA hasitazabda vA stanitazabda vA kranditazabda vA vilapitazabda vA zrRNvan viharet // 8 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe artha-pAMcamuM sthAna kahe che ke-pASANanI bhIMtarUpa kucanA aMtarAlamAM, vastranirmita paDadAnA aMtarAlamAM ane pAkI IMTa vi.thI banAvela bhIMtanA aMtarAlamAM rahIne, strIonA suratakAlanA zabdo, praNayakalahajaya rUdananA zabdo, paMcama rAga vi.thI prAraMbhela saMgItanA zabdo, hAsya sahita zabdo, bhega samayanA aspaSTa zabdo, ucca svare raDAtA zabdo ane vilApanA zabdone je sAMbhaLato nathI te sAdhu che. te kema ? tenA praznottaramAM AcArya zrI pharamAve che ke kRjita zabda, rUdita zabda, gIta zabda, hasita zabda, svanita zabda, kaMdita zabda, ane vilapita zabdane, sAMbhaLanAra brahmacArI muninA brahmacarya viSayamAM muni, pUrvokta zaMkA, abhilASA, phalasaMdeha, bheda, unmAda ane dIrghakAlika rogAtaMkavALo banI, aMte kevalIkathita dharmathI khasI jAya che. AthI cakkasapaNe sAdhue kUdyanA, dUSyanA ane bhIMtanA AMtare rahIne, kRjita-rUdita-gItahasita-stanita kaMdita ane vilapita zabdane nahIM sAMbhaLo muni mokSamArgamAM vicare che. (8-496) ko itthINaM puncaraya vA puvvakIliya vA aNusarittA havai, se niggthe| taM kahamiti ce AyariyAha-niggaithassa khalu itthINaM puvvarayaM pubakIliyaM aNusaramANassa baMbhayArissa visare saMjA vAra vA viiiAchI vA samuninnA, meyaM vA labhejjA, ummAya vA pAuNijjA dIhakAliya vA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI brahmA samAdhisthAnAdhyayana-16 235 rogAyaka' havejA, kevalipannatAo dhammAo vA bhsejaa| tamhA khalu no niggaMthe itthINa puvvakIliya aNusarekhA || 9 || " no khIbhiH pUrvarataM vA pUrvakrIDita vA anusmarttA bhavati, sa nirgranthaH / tatkathamiti cedAcArya Aha-nirgranthasya khalu strIbhiH pUrvarata' pUrvakrIDita anusmarato brahmacAriNo zaGkAvA kADhUna vA vicikitsA vA samutpadyeta, bheda' vA labheta, unmAda vA prApnuyAt, dIrghakAlika vA rogAtaGka' bhavet, kevalajJaptA dharmAd bhraMset / tasmAt khalu nirgranthaH no strIbhiH pUrvarata' pUrvakrIDitamanusmaret ||9|| a-have chaThThuM sthAna kahe che ke-pUrvakALamAMgRhasthajIvanamAM strIonI sAthe bhAgavela bhAgeAnuM je smaraNa karatA nathI te nigraMtha che. Ama kema ? tenA javAbarUpe AcAryazrI kahe che ke-pUrvakALamAM strIonI sAthe bhAgavela bhAgAtuM je smaraNa karanAra brahmacArI nirga "tha, brahmacarya nA viSayamA zA, AaMkSA, isasa heDa, leha, unmAda bhane dIrgha kAlika rAgAta'kavALA anI, Akhare keTalIkathita dharmathI patita anI jAya che; mATe nizcayathI pUrvakALamAM strIonI sAthai rela DIDAnu' smarasya nirbhatha na re ! ( 8-487 ) gopI' AhAra' AhArettA havai, se niggaMthe / ta' kahamiti ce AyariyAha - niggaMthassa khalu paNI pANabhoaNa AhAremANassa bhayArissa baMbhacere saMkA vA kaMkhA vA vitigicchA vA samupajjijjA, bheya vA labhejjA, ummAya vA pAuNiJjA, dIhakA liyaM vA rogAyaka' havejA, kevalipannattAo Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 zrI uttarAdhyayanasUtra sAtha dhammAo vA sejA / tamhA khalu No nimgaMthe paNIya AhAra' AhArejA ||10 // no praNItamAhAramAhArayitA bhavati, sa nirgranthaH / tatkathamiti cedAcArya Aha-nirgranthasya khalu praNIta pANabhojanamAhArayato brahmacAriNoM brahmacarthe zaGkA vA kADUna vA vicikitsA vA samutpadyeta, bhedaM vA labheta, unmAda vA prApnuyAt, dIrghakAlika vA rogAtaGkaM bhavet, kevaliprajJaptAda dharmAd vA set / tasmAt khalu no nirgranthaH praNItamAhAramAharet || 10 // a-sAtamuM sthAna jaNAve che ke-je thI vi. snigdha padArthothI bharacaka AhArane vAparatA nathI te muni che. ema kema ? AnA pratyuttararUpe AcArya zrI kahe che kesnigdha bhAjana karanAra brahmacArI sAdhu, brahmacaryanA viSayabhAMza-aMkSA- isasa heDa -leha - unmAda ne diirghkAlika rAgAta kavALA banI, aMte kevalIkathita dharmathI bhraSTa thaI jAya che; mATe nizcaya sAdhu snigdha AhAranuM bhobhana are nahIM ! ( 10-468 ) No amAyA pANabhoga' AharettA havai, se niggaMthe / takamiti ce AyariyAha - niggaMthassa khalu amAyAe pANabhoNa' AhAremANassa baMbhayArista baMbhacere saMkA vA kakhA vA vitimicchA vA samuppajjijjA, bheya' vA labhejjA, ummAya vA pAupijjA, dIhakAliya vA rogAyaMka' havejjA, kevali - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI brahmacaryasamAdhisthAnAdhyayana-16 ra37 paNNattAo dhammAo vA bhNsejjaa| tamhA khalu No NiggaMthe aimAyAe pANabhoaNa bhujejjA // 11 // no atimAtrayA pAnabhojanamAhArayitA bhavati, sa nirgranthaH / tatkathamiti cedAcArya Aha-nirgranthasya khalu atimAtrayA pAnabhojanamAhArayato brahmacAriNo brahmacarya zaGkA vA kAGkSA vA vicikitsA vA samutpadyeta, bheda vA labheta, unmAda vA prApnuyAt, dIrghakAlika vA rogAtakaM bhavet , kevaliprajJaptAdU dharmAda vA bhraMseta / tasmAt khalu no nimrantho'timAtrayA pAnabhojana bhuJjIta / / 11 // atha-AThamuM sthAna jaNAve che ke mApanuM ullaMghana karI pAnajanane je vAparato nathI te sAdhu che. Ama kema ? tenA javAbamAM AcAryazrI kahe che ke-mAtrAnuM ulaMghana karI pAna jana karanAra brahmacArI muni, brahmacaryanA viSayamai Al-zikSA-saha--3mAha sane hI. kAlika gAtaMkavALo banI kevalI praNIta dharmathI paDI jAya che; tethI mAtrAtimAtra pAnajanane AhAra sAdhu kare naDA ! (11-486) No vibhUsANuvAI havai, se nniggNthe| ta' kahamiti ce AyariyAha-vibhUsAvattie vibhUsiya sarIre itthijaNassa abhilasaNijje havai, taoNa tassa itthijaNeNa abhilasijjamANassa baMbhacArissa baMbhacere saMkA vA kaMkhA vA vitigicchA vA samuppajjijjA, bheya vA labhejA, ummAya vA pAuNijjA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe dIhakAliya vA rogAyaka havejjA, kevalipapattAo dhammAovA bhNsejjaa| tamhA khalu No NiggaMthe vibhUsANuvAI siyaa||12|| - no vibhUSAnupAtI bhavati sa nirgrnthH| tatkathamiti cedAcArya Aha-vibhUSAvartikaH vibhUSitazarIraH strIjanasya abhilaSaNIyo bhavati / tataH khalu tasya strIjanena abhilaSyamANasya brahmacAriNo brahmacarya zaGkA vA kAGkSA vA vicikitsA vA samutpadyeta, bheda vA labheta, unmAda vA prApnuyAt, dIrghakAlika vA rogAtakaM bhavet, kevaliprajJaptAda dharmAd vA bhraMset / tasmAt khalu no nirgranthaH vibhUSAnupAtI syAt / / 12 / / atha-navamuM sthAna jaNAve che ke-zarIranI zobhAnA sAdhano dvArA je zarIrane saMskAra karatA nathI te sAdhu che. ema kema ? te pratyuttaramAM AcArya zrI kahe che ke-zarIranI zobhA karanAra ane snAna vi.thI suzobhita zarIra banAvanAra strIjanathI IcchanIya bane che, tethI strIjanathI abhilaSaNaya banela te brahmacArI ninya, brahmacaryanA viSayamAM zaMkAkAMkSA-phalasaMdeha-bheda-umAda ane dIrghakAlika rogAtaMkavALe banI kevalIkathita dharmathI bhraSTa bane che; jethI nizcayathI sAdhu vibhUSA karanAre bane nahIM. (12-500) No sadarUvarasagaMdhaphAsANuvAI havai, se nniggNthe| ta kahamiti ce AyariyAha-niggaMthassa khalu sadarUvarasagaMdhaphAsANuvAissa baMbhayArissa baMbhacere saMkA vA kaMkhA vA vitigicchA vA samuppajjijjA, bheya vA lbhejaa| ummAya vA pAuNijA, dIhakAliya vA rogAyaMka havejA, kevalipaNNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI brahmacarya samAdhisthAnAdhyayana-16 239 tAo dhammAo vA bhasejjA / tamhA khalu niggaMthe no sadarUvarasagaMdhaphAsANuvAI havejA / dasame baMmacerasamA hiTThANe havai / / 13 / / no zabdarUparasagaMdhasparzAnupAtI bhavati, sa nirgranthaH / tatkathamiti cedAcArya Aha-nirgranthasya khalu zabdarUpa - rasagandhasparzAnupAtino brahmacAriNoM brahmacarye zaMkA vA kAjha vA vicikitsA vA samutpadyeta, bheda' vA labheta, unmAdaM vA prApnuyAt, dIrghakAlika vA rogAtaGka bhavet, kevaliprajJaptAd dharmAd vA bhraMseta / tasmAt khalu no nirgranthaH zabdarUparasagandhasparzAnupAtI bhavet / dazama' brahmacaryasamAdhisthAna' bhavati // 13 // adazamuM sthAna jaNAve che ke-je strIonA maneAhara zabda-rUpa rasa-gaMdha ane spardhAmAM Asakta thatA nathI te sAdhu che. Ama kema ? te pratyuttaramAM AcArya zrI kahe che ke-strIonA maneAhara zabda AdimAM Asakta brahmayArI bhuni, prArthanA viSayabhAM za-zaMkSA-isasa heddbheda-unmAda ane dIrghakAlika rogAta kavALA banI chevaTe kevalIkathita dhama thI bhraSTa thAya che; tethI nizcayathI nigraMtha strIAnA zabda AdimAM Asakta ane nahIM. ( 13-501 ) have pUrvokta viSA zleAkeAmAM jaNAve che. jaM vivittamaNAinna, rahiyaM thIjaNeNa ya / baMbhacerassa rakkhaTThA, AlayaM tu niseva // 1 // yo viviktaH anAkIrNaH, rahita strIjanena ca / brahmacaryasya rakSArthamAlaya' tu niSevate // 1 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 a-ekAntarUpa ane vasatimAM je brahmacaryanI ( 1-502 ) . zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe srIjana vi.thI rahita rakSAthe rahe che, te sAdhu che. maNapalhAyajaNaNi, kAmarAgavivaNi / babhacerarao bhikkhu, thIkaha tu vivaJjae ||2|| manaH prahalAdajananIM, kAmarAgavivarddhanIm / brahmacaryarato bhikSuH khIkathAM tu vivarjayet // 2 // a-brahmacaryanA pAlanamAM parAyaNa muni, cittane prasanna karanArI ane kAmarAganI vizeSathI vRddhi karanArI strI saMbadhI kathAnA parityAga kare! (2-503 ) sama' ca sathaba thIhiM, saMkaha ca abhikkhaNaM / bhacerarao bhikkhU, Niccaso parivajjae || 3 || sama' ca saMstava strIbhiH, saMkathAM ca abhIkSNam / brahmacaryarato bhikSu nityazaH parivarjayet // 3 // , a -brahmacarya pAlanamAM lIna sAdhu, strIonI sAthe paricaya, eka Asana upara besavAne temaja srIjana je sthale esela hAya te sthAne be ghaDI pahelAM besavAnA ane vAravAra rAgapUrvaka vAtacIta karavAnA satata tyAga kare ! (3-408) Jain Educationa International pehiya / aMgapacca gaDhANa', cArullaviya baMbhacerarao thINa, cakkhugejjha vivaJjae ||4|| aGgapratyaGgasaMsthAna, cArullapitaprekSitam / brahmacaryarataH strINAM, cakSurgrAhyaM vivarjayet // 4 // For Personal and Private Use Only Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI brahmacaryasamAdhisthAnAdhyayana-16 241 atha-brahmacaryarata muni, strIonA suMdara mastaka vi, aMge temaja vakSasthaLa vi. upAMganA AkAra, suMdaraviziSTa-baeNga vacana karanAra mukha tathA kaTAkSapUrvaka jonAra netra arthAt rAgathI jevAtA strIonA AkAra, hAvabhAva mukha, netra vi.nuM darzana cheDI de! (4-505) kUiyaM ruiya gIya', hasiya thaNiya kaMdiyaM / baMbhacerarao thINa, soyagijha vivajae // 5 // kUjita rudita gIta, hasita stanita kranditam / brahmacaryarataH strINAM, zrotragrAhya vivarjayet // 5 // artha-brahmacarya pAlanamAM dakSa bhikSu, kuSya vi. AMtarAmAM rahIne zravaNendriyanA viSayarUpa strI saMbaMdhI kUjitarUdita-gIta-hasita-svanita ane kaMdita (pUrve artha karela) zabdono tyAga kare ! (pa-pa06) hA vuiM chuM , saMsApattAniyA thA baMbhacerarao thINa, kayAivi nANucite // 6 // hAsa krIDAM ratiM darpa, sahasA'vatrAsitAni ca / brahmacaryarataH strINAM, kadAcidapi nAnucintayet // 6 // artha-brahmacaryaparAyaNa ni, strIonI sAthe pUrvakALamAM karela hAsya-krIDA-prIti ane ahaMkAra, avaLI banela strIne ekadama trAsa pahoMcADanAra potAnA taraphathI AcarAyela svamUrchAvasthAsUcaka AMkhamicAmaNuM vi. ceSTAene kadI paNa yAda na kare! (6-507) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rakara - - - zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe paNIya bhattapANa tu, khippa myvivddddhnn| baMbhacerarao bhikkhU , Nicaso parivajjae // 7 // praNIta bhaktapAna tu, kSipraM madavivarddhanam / brahmacaryarato bhikSuH, nityazaH parivarjayet ||7|| atha-brahmacaryAsakta muni, zIgha kAmavAsanAne jAgRta karanAra snigdha AhAra-pANI vi.no sarvadA tyAga kare! (-pa08). dhammaladdha miya kAle, jattattha pnnihaannv| nAimatta tu bhujejjA, baMbhacerarao sayA // 8 // dharma pitta zAse, cAtrAtha* ghafdhAravAnA nAtimAtra tu bhuJjIta, brahmacaryarataH sadA / / 8 / / artha-cittanI samAdhivALe -brahmacaryapAlanamAM tatpara muni, sAdhunA AcAra anusAre meLavela tathA saMyamanirvAha khAtara zAstravihita kALe haMmezAM parimita AhArane Arege, paraMtu tenI mAtrAnuM ullaMghana karI AhArane kare nahIM. (8-509) vibhUsa parivajjejjA, sriirprimNddnn| baMbhacerarao bhikkhU, siMgAratthana dhArae // 9 // rimUja rivata, zarIraparimAnDanA brahmacaryaratau bhikSuH, zRGgarArthe na dhArayet // 9 // atha-brahmacarya pAlanamAM lIna sAdhu, ati utkRSTa vastraparidhAnarUpa vibhUSAne cheDe tathA zRMgAra mATe zarIranI zebhArUpa vALa vinA saMskArane dhAraNa na kare! (~-510) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - zrI brahmacaryasamAdhisthAnAdhyayana-16 saTTai rUve ya gaMdhe ya, rase phAse taheva y| paMcavihe kAmaguNe, Niccaso parivajjae // 10 // zabdAna rUpANi ca gandhAMzca, rasAn sparzAstathaiva ca / paJcavidhAn kAmaguNAn , nityazaH parivarjayet // 10 // atha-brahmacarya pAlanamAM rata muni, pAMca prakAranA bhanADa2 144-35-2sa-1-25235 bhaguNano manu20I na mAnato, tene tyaa|| 42. ( 10-511) Alao thIjaNAipNo, thIkahA ca manoramA / saMthavo ceva nArINa, tAsiM iMdiyadarisaNa // 11 // kUiya ruiya gIya, hasiya bhuttAsiyANi y| paNIya bhattapANa' ca, aimAya pANabhoyaNa // 12 // gattabhUsaNamiTTha ca, kAmabhogA ya dujjayA / narassa'ttagavesissa, visa tAlauDa jahA // 13 // -tribhivizeSakam // AlayaH strIjanAkIrNaH, strIkathA ca mnormaa| saMsta zcaiva nArINAM, tAsAmindriyadarzanam // 11 // kUjita rudita gIta, hasita bhuktasmRtAni ca / praNIta bhaktapAna ca, atimAtra pAnabhojanam // 12 // gAtrabhUSaNamiSTa ca, kAmabhogAzca durjayAH / narasyAtmagaveSiNo, viSa tAlapuTayathA // 13 / / -tribhirvizeSakam / / atha-strI-pazu-napuMsakavALI vasati, mane hara strIkathA, strI sAthe paricaya, strIonI indriyanuM darzana, kUjita Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe rUdita-gIta-hasita zabdanuM zravaNu, bhAgavela bhAgeAnuM smaraNu, snigdha AhAra-pANI AreAgavA, pramANa uparAnta AhAra levA, strIone ISTakAraka zarIrane suzobhita karavuM ane duya kAmabheAgA, mAkSArthI AtmA mATe drazyabhAva jIvananA nAza karanAra hAI tAlapuTa jhera jevA mahA bhayaMkara che. (11 thI 13, 51ra thI pa14) 244 dujaye kAmabhoge ya, Niccaso parivajjae / saMkaTThANANi savvANi, vajjejjA paNihANava // 14 // durjayAn kAmabhogAMzca nityazaH parivarjayet / rASTrAsthAni sarvALi, vartayet pravidhAnavAnuM ||o|| . a -praNidhAnavALA sAdhu, duya kAmabhegAnA sadA tyAga kare! tathA zaMkA vi.nA janaka, srIjana vi. sahita daza sthAnAne cheDI de! nahIMtara jinAjJAbhaMga vi. DhASA pedA thAya! ( 14-515 ) dhammArAme care bhikkhU, dhIima' dhammasArahI / yamanesamAhila / / dhammArAmarae te, dharmArAme caredra bhikSuH dhRtimAn dharmasArathiH / dharmArAmaratoM dvAntaH, brahmacaryasamAhitaH // 15 // adhaiya mUrti, dharma sArathi, dharmAMnA udyAnamAM vicaranArA, indriya-mananA vijetA ane brahmacarya-samAdhisaMpanna banI, muni, zrutacAritrarUpa dharmodyAnamAM vihAra karanArA ane ! (15-516 ) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI brahmacaryasamAdhisthAnAdhyayana-16 245 devadAnavagaMdhavyA, jkrvrkkhskinraa| baMbhayArI namasaMti, dukara je karaMti te // 16 // devadAnavagandharvAH, yakSarAkSasakinnarAH / brahmacAriNo namasyanti, duSkara kurvanti tAn // 16 / / artha-jeo duSkara brahmacaryanuM pAlana kare che, teone vaimAnika-jyotiSI de, bhavanapatinikAyanA deva tathA gaMdharva-yakSa vi. vyaMtara-vAnabhaMtaranA deva arthAt samasta deva namaskAra kare che. (16-pa17) esa dhamme dhuve Nicce, sAsae jiNadesie / siddhA sijhaMti cANeNa, sijjhissaMti tahAvaretti bemi // 17 // gs dhama dhruvo nirA, zAzvata niAitaHA. siddhAH sidhyanti cAnena, setsyanti tathA'pare iti brviimi|17| a-A cAluM adhyayanamAM zrI jinadevakathita brahmacarya nAmano dharma, dhruva-nitya-zAzvata che, kema ke--A dharmArAdhanathI bhUtakALamAM bhavya jIva siddha thayA che, vartamAnamAM siddha thAya che ane bhaviSyamAM siddha thaze; ema he jabU! huM tane kahuM chuM. (1-518) solam zrI brahmacaryasamAdhisthAnAdhyayana saMpUrNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pApagnamaNIyAdhyayana-17 je kei u pavvaie niyaMThe, dhamma suNittA viNayovavaNNe / sudullaha lahiu bohilAma', vihareja pacchA ya jahAsuha'tu // 1 // yaH kazcittu pravrajito nirgrantho, dharmaM zrutvA vinayopapannaH / sudurlabha labdhvA bodhilAbha', viharet pazcAcca yathAsukha tu / / 1 / / atha-kaI eka mumukSu dharmanuM zravaNa karI, atyaMta durlabha dhilAbha meLavI ane vinIta banI dIkSita thayela sAdhu, dIkSA bAda nidrA vi.nI paravazatAthI zIyAla vRttivALo-sukhazIlI banI zithilAcArI bane che, te pApabhramaNa DevAya che. (1-518) sejjA daDhA pAuraNa meM asthi, ___ uppajai bhottu taheva pAuM / jANAmi ja vaTTai Ausutti, kiM nAma kAhAmi sueNa bhaMte ! // 2 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pApazramaNIyAdhyayana-17 zayyA dRDhA prAvaraNaM me'sti, upapadyate bhoktuM tathaiva pAtum / jAnAmi yadvartate, AyuSmanniti, kiM nAma ariSyAmi zrutena bhadanta ! ||2 // a-jyAre gurU AgamanA abhyAsa mATe preraNA kare che, tyAre pApazramaNu zuM athavA kevu khele che ? sUtrakAra te kahe che ke-he AyuSman gurUmahArAja ! mArI pAse vasati vi. dRDha che, kAmaLI vi. upakaraNA dRDha che ane khAvA-pIvAnu paryApta mAtrAmAM maLI jAya che, je jIva vi. tattva te hu lAgu cha; to he bhagavAn ! have AgamazAstra bhaNIne mAre mIjI' zuM kAma che? (2-para0) je kei pavcaie, niddAsIle pagAmaso / bhoccA peccA sudda suara, pAvasamaNeti vaccar3a || 3 || yaH kazcit pravrajitaH, nidrAzIlaH prakAmazaH | bhuktavA pItvA, sukhaM svapiti, pApazramaNaH ityucyate || 3 || 247 , a--je kAI dIkSita sAdhu, atyaMta azana vi. ane dha vi. manamAnI rItie vAparIne, nidrA nAmanA pramAdamAM paDI sukhapUrvaka suI rahe che, te pApazramaNa kahevAya che. (3-429) AyariyaDavajjhAehiM, surya viSayaM ca gaahie| te caiva khiMsaI bAle, pAvasamaNeti vaccai ||4|| AcAryopAdhyAyaH, zruta' vinaya ca pragrAhitaH / tAneva khisati bAlaH, pApazramaNaH ityucyate ||4|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe artha-jyAre AcArya ane upAdhyAye, zAstra bhaNavAnI ane vinaya-sevA bAbatanuM zikSaNa Apela hoya, tyAre je ajJAnI sAdhu AcArya vi.nI niMdA kare che, te sAdhu pApazramaNa kahevAya che. (4parara) jAyariyauvajjhAyANa, samma na paDitappae / appaDipUyae thaddhe, pAvasamaNetti vuccai / / 5 / / AcAryopAdhyAyAnAM, samyag na paritRpyati / apratipUjakaH stabdhaH, pApazramaNaH ityucyate // 5 // artha-je sAdhu, AcArya vi. gurUjananI zAstrokta rItie sevA-zruSA karI teone prasanna karatuM nathI ane upakArI gurUjanane pratyupakAra karato nathI tathA ahaMkAramAM masta bane che, te pApabhramaNa kahevAya che. (pa-para3) sammamANe pANANi, vIyANi hariyANI ya / asaMjae saMjayamannamANoM, pAvasamaNetti vuccai // 6 // saMmardayan prANAn , vIjAni haritAni ca / asaMyataH saMyata manyamAnaH, pApazramaNaH ityucyate // 6 // artha-beIndri vi. trasa jIne, DAMgara vi. bIjone, durvA vi. lIlI vanaspatine arthAt sarva ekandri jIvone caraNa vi.thI pIDA pahoMcADanAra, saMyamabhAvathI vajita banI rahela hoya, tema chatAM paNa pote potAne saMyata mAnI rahela hoya, te sAdhu pApabhramaNa kahevAya che. (6-para4). saMthAraM phalaga pIDhaM, nisija pAyakaMbala / appamajiyamArahai, pAvasamaNetti vuccai // 7 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pApamaNIyAdhyayana-17 saMstAraka phalaka pITha, niSadyAM pAdakambalam / apramAya'mArohati, pApazramaNaH ityucyate // 7 // atha-je sAdhu, zayana-Asana-pATa-bajeTha-svAdhyAyabhUmi-pAdakaMbala-unanA ke sUtranA vastrane, rajoharaNa vi.thI pramAryA ke joyA vagara tenA upara bese che ke vApare che, te pApabhramaNa kahevAya che. (7-525) davadavassa carai, pamatte ya abhikravaNa / ullaMghaNe ya caMDe ya, pAvasamaNetti vuccai // 8 // druta drutauM carati, pramattazcAbhIkSNam / ullaGghanazca caNDazca, pApazramaNa: ityucyate ||8|| artha-je sAdhu, jadI jadI cAle che, vAraMvAra kriyAmAM pramAdI bane che, sAdhumaryAdAnuM ullaMghana kare che tathA samajAvanAra sAme krodha kare che, te pApazramaNa kahevAya che. (8-para6) paDilehei pamatte, avaujjhai pAyakambala' / paDilehaNA aNAutte, pAvasamaNetti vuccaI / / 9 / / pratilekhayati pramattaH, apojjati pAtrakambalam / pratilekhanA'nAyuktaH, pApazramaNaH ityucyate // 9 // atha-je sAdhu, pramAdI banI vastra-pAtra vi.nI pratilekhana kare che, temAM barobara upaga rAkhate nathI tathA pAtra-kaMbala vi. upAdhine jyAM-tyAM choDI daI saMbhALa rAkhato nathI, te pApazramaNa kahevAya che. (9-para7) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe paDilehei pamatte se, jaM kiM ci hu NisAmiyA / guruparibhAe NiccaM, pAvasamaNetti buccai // 10 // pratilekhayati pramattaH saH, yat kiMcit khalu nizamya / guruparibhAvako nitya', pApazramaNaH ityucyate // 10 // artha-je sAdhu, ahIMtahIMnI vAta sAMbhaLate rahIne vastra- pAtra vi.nI pratilekhana kare che tathA te pramAdI banelo ane haMmezAM gurUnI AzAtanA karate rahe che, te pApazramaNa 4vAya che. (10-528) bahumAyI pamuharI,thaddhe luddhe aNiggahe / asaMvibhAgI aciyatte, pAvasamaNetti vuccai // 11 // bahumAyI pramukharaH, stabdhI lubdhaH anigrahaH / . asaMvibhAgI aprItikaraH, pApazramaNaH ityucyate / / 11 / / artha-je sAdhu, pracura mAyAvALo, vadhAre bakavAda karanAre, ahaMkArI, lobhI, Indriyone vazamAM nahIM rAkhanaro, plAna vi. sAdhunI sevA nahIM karanAra ane gurU pratye sadbhAva nahIM rAkhanAro hoya, te pApazramaNa kahevAya che. (11-528) vivAyaM ca udIrei, adhamme atapaNNahA / buggahe kalahe rate, pAvasamaNetti buccai // 12 // vivAda ca udIrayati, adharmA'ptaprajJAhA / vyudgrahe kalahe raktaH, pApazramaNaH ityucyate // 12 // atha-je sAdhu, zAMta thayela kajIyAne pragaTa kare Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 251. zrI pApathamaNIyAdhyayana-17 che, dazavidha sAdhudharmathI rahita, sadharUpa hoI svaparahitakArI buddhine kutarkothI naSTa kare che tathA hAthI vi.nA yuddhamAM tathA vacananA kalahamAM tatpara rahe che, te pApazramaNa kahevAya che. (12-530) athirAsaNe kukkuie, jattha tattha nisIyai / AsaNammi aNAutte, pAvasamaNetti vuccai // 13 // asthirAsanaH kaukucikaH, yatra tatra niSIdati / Asane anAyuktaH, pApazramaNaH ityucyate // 13 // artha-je sAdhu, AsananI sthiratA vagarano ane bhAMDaceSTA karanAre jyAM-tyAM bese che, temaja AsananA viSayamAM upayoga vagarano bane che, te pApabhramaNa kahevAya che. (13-531) sarakkhapAo suyai, sejjana paDilehai / saMthArae aNAutto, pAvasamaNeti, vuccai // 14 // sarajaskapAdaH svapiti, zayyAM na pratilekhayati / saMstArake anAyuktaH, pApazramaNaH ityucyate // 14 / / artha -je sAdhu, sacitta dhULa vi.thI bharelA pagavALe suI jAya che, vasatinI pratilekhanA karatA nathI ane saMthArAnA viSayamAM upayoga vagarano bane che, te pApabhramaNa kahevAya che. (14-pa3ra ) duddhadahA vigaIo, AhArei abhikkhnn| arae ya tavokamme, pAvasamaNetti vuccai // 15 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe dugdhadadhinI vikRtiH, AhArayati abhIkSaNam / aratazca tapaHkarmaNi, pApazramaNaH ityucyate // 15 // athaje sAdhu, vinA kAraNe vAraMvAra dUdha, dahIM vi. saghaLI vigaIone vApare che, eTaluM ja nahIM paNa anazana vi. tapamAM tatpara banato nathI, te pApabhramaNa kahevAya che. (15-pa33) atyaMtammi ya sUrammi, AhArei abhikkhagaM / coio paDicoei, pAvasamaNetti vuccai // 16 // astAnte ca sUrya, AhArayati abhIkSNam / noditaH pratinodayati, pApazramaNaH ityucyate // 16 // atha-je sAdhu, sUryAsta sudhI vAraMvAra vizeSa kAraNa sivAya AhAra vAparyA kare che, jyAre jJAna-kriyAnI bAbatamAM gurU vi.thI preraNuM thAya tyAre gurUonI sAthe vivAda karavA lAgI jAya che, te pApabhramaNa kahevAya che.(16-pa34) AyariyapariccAi, parapAsaMDa' sevae / / gANaM gaNie dubbhUe, pAvasamaNetti vuccaI // 17 // AcAryaparityAgI, parapASaNDa' sevate / gANaGgaNiko durbhUtaH, pApazramaNaH ityucyate // 17 // atha-je sAdhu, AcAryanA parityAga kare che, zrI jinekta dharma choDI bIjA dharmane Acare che, svagaNagacchane cheDI bIjA gaNamAM jAya che ane durAcArI hoI ati niMdanIya bane che, te pApazramaNa kahevAya che. (17-535) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pApamaNIyAdhyayana-17 253 sayaM geha pariccana, paragehaMsi vAvare / nimireNa ya vavaharai, pAvasamaNetti vuccai // 18 // svaka geha parityajya, paragehe vyApRNoti / nimittena ca vyavaharati, pApazramaNaH ityucyate // 18 // atha-je sAdhu, pitAnA gharabArane tyAga karI ane sAdhupaNuM svIkArI, gRhasthanA ghare AhArAthI banI gRhasthanuM kArya kare che, vaLI zubhAzubha kathanarUpa nimittathI vyApAra are che, te pA5zrama 4DevAya che. ( 18-538) saMnAipiMDa jemei, nicchaI sAmudANiya / gihinisijjaca vAhei, pAvasamaNetti vuccai // 19 // svajJAtipiNDa jemati, necchati sAmudAnikam / gRhiniSadyAM ca vAhayati, pApazramaNaH ityucyate / / 19 / / artha-je sAdhu, pitAnA baMdhu vi. jJAtie Apela AhArane vApare che, aneka gharothI ANelI bhikSAne Icchato nathI ane gRhasthAnA palaMga vi. besavAnA ke suvAnA saadhn| 52 mese che, te .5zrama 4vAya che. (18-537) eyArise paMcakusIlasaMvuDe, rUbaMdhare muNivarANahi chime| eyaMsiloe visameva garAhie, na se iha neva parattha loe // 20 // etAdRzaH paJcakuzIlAsaMvRttaH, rUpadharo munivarANAmadhastanaH / asmit loke viSamiva gahiMtaH, - na sa iha na paratra loke / / 20 / / matha-pUrvAta 2135vAjo sAdhu, pAvastha-ma Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe sana-kuzIla-saMsakta-vathAUdarUpa pAMca avaMdanIya kuzIla, sAdhuonI mAphaka AzravadvAne nahIM rokanAre, mAtra muniveSadhArI ane uttama munionI apekSAe atyaMta halakI keTine, A lokamAM jheranI mAphaka niMdanIya bane che. tenA baMne bhava bagaDI jAya che, kema ke ahIM te zrI caturvidha saMghathI anAdaraNIya ane paralokamAM zrutacAritrane virAdhaka thavAthI svaga vi.nA sukhathI vaMcita bane che. (20-pa38) je vajjae ee sayA u dAse, se suvbae hoi muNINa majjhe / ayaMsi lAe amayaMva pUie, ArAie logamiNaM tahA paraM tibemi // 21 // yaH varjayati etAn sadA tu doSAn, ___ sa suvrato bhavati munInAM madhye / asminloke amRtamiva pUjitaH, ArAdhayati lokamimaM tathA paraM iti bravImi // 21 // artha- je sAdhu, pUrvokta jJAnAticAra vi. doSono parihAra haMmezAM kare che, te muniomAM prazasta mahAvratadhArI kahevAya che; eTaluM ja nahIM paraMtu te A lekamAM amRtanI mAphaka zrI caturvidha saMghathI pUjApAtra bane, Alekane ane paralokane ArAdhanA dvArA saphala banAve che. A pramANe he jaMbU ! huM kahuM chuM. (21-pa39) sattaramuM zrI pApazramaNIyAdhyayana saMpUrNa che Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI saMyatAdhyayana-18 kaMpille nayare rAyA, udiNNabalavAhaNe / nAmeNa saMjae nAma, miggava uvaniggae // 1 // kAmpilye nagare rAjA, udIrNa balavAhanam / nAmnA saMjayoM nAma, mRgavyAmupanirgata: // 1 // artha-vizAla senA ane vAhanasaMpanna saMjaya nAmane prasiddha rAjA kAMpilya nagarImAM rAjya karato hato, te eka vakhate zikAra khelavA mATe nagaranI bahAra nIkaLyo. (1-540) hayANIe gayANIe, rahANIe taheva ya / pAyattANIe mahayA, savvao parivArie // 2 // mie chubhittA hayagao, kaMpillujANakesare / bhIe saMte mie tattha, vahei rasamucchie // 3 // yugmam / / hayAnIkena gajAnIkena, rathAnIkena tathaiva ca / pAdAtAnIkena mahatA, sarvataH parivAritaH / / 2 / / mRgAn kSiptvA hayagataH, kAmpIlyodyAnakezare / bhItAn zrAntAna mitAn tatra, hanti rasamUcchita: // 3 // yugmam // atha-te rAjA, pitAnI vizAla azvasenA-hastisenA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra6 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe rathasenA ane pAyadaLa senAthI parivRtta thaIne, mRgamAMsanA AsvAdamAM lupa bane, ghoDesvAra banI, kAMpilya nagaranA kezara nAmanA udyAnamAM pahoMcI, mRgene kSebhavALA banAvI, bhayabhIta tathA AjubAju doDavAthI khinna banelA keTalAMka mRgone rAjAe zikAra karavA mAMDyo. (2+3, 54154ra) aha kesaraMmi ujANe, aNagAre tavodhaNe / sajjhAyajhANasaMjune, dhammajjhANa' jhiyAyai // 4 // aphovamaMDavaMsi, jhAyai khaviAsave / tassAgae mie pAsa, vahei se narAhive // 5 // yugmam / / atha kesarodyAne, anagArastapodhanaH / svAdhyAyadhyAnasaMsaktoM, dharmadhyAna' dhyAyati // 4 // aphovamaNDape dhyAyati, kSapitAzravaH / tasyAgatAn mRgAn pArzva, hanti sa narAdhipaH / / 5 / / artha-jyAre rAjA mRgone zikAra karavA mAMDyo, tyAre A kezara nAmanA udyAnamAM svAdhyAyadhyAnasaMyukta-taparUpI dhanavALA eka munirAja dharmadhyAna nAmanuM dhyAna karI rahyA hatA. vRkSa vi.thI vyApta nAgaravela vi.nA maMDapamAM AzAne dUra karanAra ane dhyAna karanAra te gardabhAli munirAjanI pAse te haraNo deDI AvyA, chatAM te mRgono rAjAe zikAra karyo. (45, 543+544) aha Asagao rAyA, khippamAgamma so tahiM / hae mie u pAsittA, aNagAra tattha pAsaI // 6 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI saMyatAdhyayana-18, 2pa7 atha azvagato rAjA, kSipramAgamya sa tasmin / hatAn mRgAneva daSTvavA, anagAra tatra pazyati // 6 // atha-tyArabAda ghoDesvAra banele rAjA, te maMDapamAM tarata ja AvIne zikAranA bhega banelA haraNone jovA mAMDyo. A ja samaye tyAM beThelA eka ahiMsAmUrti bhunine te gume che. (1-545) aha rAyA tattha saMbhaMto, aNagAro maNAaho / mae u maMdapuNNeNa, rahagiddheNa ghaNNuNA // 7 // Asa visajjaittANa, aNagArassa so nivaa| viNaeNa' vaMdae pAe, bhayava ettha me khame // 8 // aha moNeNa so bhayava, aNagAro jhaannmssio| rAyANa na paDimaMtei, tao rAyA bhayaduA // 9 // saMjao ahamassIti, bhayava vAharAhi me| kuddhe teeNa aNagAre, dahija narakoDio // 10 // // caturbhikalApakam / / atha rAjA tatra sambhrAntaH, anagAro manAgAhataH / mayA tu mandapuNyena, rasagRddhena ghAtukena // 7 // azva visRjya khalu, anagArasya sa nRpH| vinayena vandate pAdau, bhagavan ! atra me kSamasva / / 8 / / atha maunena sa bhagavAn, anagAro dhyaanmaashritH| rAjAna na pratimantrayati, tato rAjA bhayadrutaH / / 9 / / saJjayo'hamasmIti, bhagavan ! sambhASaya me / kruddhastejasA'nagAro, dahennarakoTIH // 10 // .. . // caturbhiHkalApakam / / Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe atha-have rAjA, tyAM munidarzana thayA bAda, "are! rasAsakta-kamanasIba meM A munirAjane cheDI IjA karI che-ema jANuM, bhayabhIta banI, ghoDe mUkI, te rAjA munirAjanA caraNamAM savinaya vaMdanA karI che ke- he bhagavan! mArA A aparAdhanI mane mAphI Ape!' jyAre dhyAnastha bhagavAna-munipravara kAMI javAba ApatA nathI, tyAre "A kopAyamAna thayela muni zuM karaze te khabara paDatI nathI." -ema vicArI, vadhAre bhayagrasta banI, rAjA pitAne pari caya Ape che ke- sAheba! huM saMjaya nAmane rAjA chuM, mATe he bhagavan! mane javAba Ape ! kema ke-kedhita munirAja tejathI koDe manuSyone bALI zake che, ethI mAruM mana bhayAkAnta thaI rahyuM che mATe prabho ! mane belA ane nirbhaya banAve ! (7 thI 10, 546 thI 549) abhao patthivA tubha, abhayadAyA bhavAhi / aNice jIvalogaMmi, kiM hiMsAe pasajasi ? // 11 // jayA saba pariccajja, gaMtavvamavasassa te ! / aNice jIvalogaMmi, kiM rajjami pasajjasi ? // 12 // jIvi ceva rUva ca, vijjusaMpAyacaMcala' / jattha ta mujhasI rAya, peccatya nAvabujjhase // 13 // dArANi a suA ceva, mittA ya tahA baMdhavA / jIvatamaNujIvaMti, maya nANuvvayaMti a||14|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI saMyatAdhyayana-18 niharaMti maya puttA, piara paramakkhiA / piaro'vi tahAputte, baMdhU rAya tava care // 15 // tao teNajjie davve, dAre a parirakkhie / kIlaMtanne narA rAyaM, haTTatuTThA alaMkiA // 16 // teNAvi jaMkaya kama, suha vA jai vA'suha / kammuNA teNa saMjutto, gacchai u paraM bhava // 17 // // saptabhiHkulakam // abhaya pArthiva ! tava, abhayadAtA bhava ca / anitye jIvaloke, kiM hiMsAyAM prasajasi ? // 11 // sadA sarva parityajya, gantavyamavazasya te / anitye jIvaloke, kiM rAjye prasajjasi ? // 12 // jIvitaM caiva rUpa ca, vidyutsampAtacaJcalam / yatra tvaM muhyasi rAjan !, pretyArtha nAvabudhyate // 13 // dArAzca sutAzcaiva, mitrANi ca tathA bAndhavAH / jIvaMtamanujIvanti, mRta nAnuvrajantyapi // 14 // niharanti mRta putrAH, pitara paramaduHkhitAH / pitaro'pi tathA putrAn , bandhUn rAjaMstapazcareH / / 15 / / tattas tenA'rjite dravye, dArAMzca parirakSitAn / krIDantyanye narA rAjan !, hRSTatuSTA alaMkRtAH // 16 // tenA'pi yatkRta, zubhaM vA yadi vA azubham / karmaNA tena saMyuktaH, gacchati tu paraMbhavam // 17 // // saptabhiHkulakam // atha-rAjAnI A prArthanA sAMbhaLIne munirAje kahyuM ke-he rAjan ! mArA taraphathI tane abhayadAna che. tane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe kaI paNa bALanAra nathI, temaja tane jema mRtyune bhaya che tema sarva prANIone mRtyubhaya samAna che, mATe sakala jIne tuM abhayadAna ApanAra thA! A anitya jIvalokamAM kema tuM hiMsAkarmamAM parAyaNa thAya che ? tAre naraka hetu rUpa A hiMsA karavI ucita nathI. jyAre bhaMDAra, aMta:pura vi. saghaLuMya choDIne bhavAMtaramAM javAnuM nakkI che, tyAre parataMtra evo tuM zA mATe anitya jIvalekamAM ane anitya rAjyamAM Asakti kare che? vaLI joto khare ke-A jIvana ane A rUpa vijaLInA camakArA jevuM phAnI che, mATe jIvana ane rUpamAM mehamugdha banI he rAjana ! paralekanA kAryane kema bhUle che ? vaLI juo ke-saMsAra ke svArthI che ke-A strIo, putro, mitro ane bAMdhave jIvatA naranA sAthIdAra che, paNa maranAranI pAchaLa te kaI jatuM nathI. he rAjana! joI le ke-saMsAranI gajabanAka asAratA. parama duHkhI thayelA hovA chatAM putro marelA pitA-pitAnA zabane gharamAMthI bahAra kADhe che, temaja pitA vi. paNa marelA putra vi. ne ane baMdhuo marelA baMdhu vi.ne gharamAMthI bahAra kADhe che. AvI saMsAranI sthiti jANI tame tamArA jIvanane dhanya banAvavA mATe saMyamane grahaNa kare! he rAjan ! dhana upArjana karanAra vyaktinA mRtyu bAda, teNe arjita karela dhana ane surakSita karela strIjanane prApta karI bIjI vyakti moja mANe che, temaja bahArathI romAMcita banI aMdarathI ghaNe khuza thayele te zarIrane zaNagArI ThAThamAThathI lahera uDAve che. AvI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - zrI saMyatAdhyayana-18 bhavanI sthiti che te tame tapane tapa ! he rAjana ! te maranAra vyaktie je zubha ke azubha karma karela hoya te tenI sAthe bhavAMtaramAM jAya che, paraMtu dhana vi. sAthe laIne kaI jIva paralokamAM jato nathI. je zubhAzubha karma ja sAthe janAra che, te zubhakarma heturUpa tapa-saMcamane ja tame mAya! ( 11 thI 17, 550 zrI 556) / souNa tassa soM dhamma, aNagArassa aMtie / mahayA saMveganivve, samAvaNNo narAhivo // 18 // saMjao cai rajja, NikkhaMto jiNasAsaNe / gaddabhAlissa bhagavao, aNagArassa aMtie // 19 // ciccA raTaM pavaie, khattie paribhAsaI / jahA te dIsai rUba, pasanna te tahA maNo // 20 // ki nAme ? kiM gotte ?, kassaTThAe va maahnne?| kahaM paDiarasI buddhe?, kahaM viNIetti vuccasI? // 21 // ||ctubhiHklaapkm // zrutvA tasya sa dharma, anagArasyAntike / mahat saMveganirveda', samApanno narAdhipaH // 18 // saMjayastyaktvA rAjya, niSkrAntaH jinazAsane / gaIbhAlebhagavato'nagArasyA'ntike // 19 // tyaktvA rASTra pravrajita:, kSatriyaH paribhASate / yathA te dRzyate rUpa, prasanna te tathA manaH // 20 // kiM nAmA ? kiM gotraH1, kasmai arthAya vA mAhanaH ? kathaM praticarasi buddhAn ?, kathaM vinIta ityucyase ? / / 21 / / // caturbhiHkalApakam / / Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe atha-te munirAjanI pAsethI dharmane sAMbhaLI meTA saMvega ane vairAgyavALo saMjaya rAjA thayo. rAjyane tyAga karIne zrI jinazAsanamAM gardabhAli muni-bhagavAna pAse te rAjA dIkSA grahaNa karanAre banyA ! A pramANe dIkSAne dhAraNa karI saMjaya muni gItArtha banI gayA ane sAdhusamAcArInuM suMdara pAlana karatAM te eka nagarImAM padhAryA. pUrvabhavamAM je vaimAnika deva hato, te cavIne te nagarImAM kSatriyakulamAM rAjA thayelo, paraMtu koI paNa nimittathI te jAtismaraNavALe banatAM vairAgI banI temaNe dikSA grahaNa karI. vihAra karatA kSatriya muni saMjaya munine joI, temanI parIkSA mATe kahe che ke-jevuM ApanuM prasannarUpa che tevuM ja mana paNa prasanna vartatuM lAge che, te ApanuM nAma ane getra zuM che ?, kyA uddezathI Apa zramaNa banyA cho ?, kyA prakArathI AcArya vi.nI Ape sevA karI? tathA Apa kevI rItie AcArya vinIta kahevAyA? (18 thI 21, papa7 thI pa60) saMjayo nAma nAmeNaM, tahA gotteNa goamo / mArI mamAyarivA, viSAvALavArA rirA saJjayonAma nAmnA, tathA gotreNa gautamaH / gaIbhAlayo mamA''cAryAH, vidyAcaraNapAragAH // 52 / / atha-huM saMjaya nAmavALo ane gautama gotravALe chuM, temaja jJAna ane cAritramAM pAraMgata gardabhAli nAmanA mArA AcArya che. A AcAryazrIe mane jIva Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI saMyatAdhyayana-10 hiMsAthI aTakAvI, sadupadeza ApI muktirUpI phala darzAvyuM che. te mukti mATe huM dIkSita bane chuM. te gurUbhagavaMtanA upadeza pramANe gurUnI sevA karanAre ane AcArone pALanAro hovAthI huM vinIta banyo chuM. (rara-pa61) kiriaM akiriaM viNaaM, aNNANaM ca mhaamunnii!| eehiM cauhiM ThANe hiM, meaNNe kiM pabhAsati ? // 23 // kriyA akriyA vinayaH, ajJAna ca mahAmune ! / taiH catufma sthAne , meca phri mane paraNA artha-yiAvAdIo, AtmA che-ema mAnanArA hovA chatAM sarvavyApI, kartArUpI vi. ekAMtavAdamAM paDelA che. AtmA nathI"-ema mAnanArA akiyAvAdIo, sarva jIvarAzine namaskAra karavAthI ja karmakSaya mAnanArA vinayavAdie ane kaSTathI ja muktine mAnanAra ajJAnavAdIo kriyAakriyA-vinaya ane ajJAnarUpa cAra sthAnothI vastutattvane jaNAve che, te mithyA-aikAntika-asabhASaNa che. (23-pa6ra) ii pAukare buddhe, nAyae parinivvuDe / vijjAcaraNa saMpanne, sacce saccaparakkame // 24 // iti prAdurakArSIt buddhaH, jJAtakaH parinirvRtaH / vighAgharANapura, satya: satyaparAkramaH garakA atharkaSAyanI Aga zAMta thaI javAthI sarvathA zIta thayela, kSAcika jJAna-cAritrasaMpanna, tattvajJAnI, satyavAdI, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 | zrI uttarAdhyayana sutra sAthe anaMtavIrya jJAtaputra zrI mahAvIra prabhue ja "A kiyAvAdI vi. ekAMtavAdIo asatya bele che. vi. pUrvokta svarUpa darzAvela che. (24-pa63) paDaMti narae ghore, je narA pAvakAriNo / divva ca gaI gacchanti, carittA dhammamAri // 25 // vanita ghare, re : TigrrLaH | divyAM ca gatiM gacchanti, caritvA dharmamAryam // 25 // atha-je kiyAvAdI vi. jI asat prarUpaNArUpI pApa kare che, te pApI jI ghara narakamAM paDe che. je puNyavaMta cha sa...rUpaNarUpI uttama dhama kare che, te sarvagatipradhAna siddhigati athavA devagatimAM jAya che; mATe asatnarUpaNAne cheDI he saMjaya muni ! tamAre satkarUpaNaparAyaNa banavuM joIe. (25-pa64) mAyAbuiameaMtu, musAbhAsA nirathiA / saMjamamANo vi ahaM, vasAmi hariAmi a // 26 // mALA pata6 tu, kRSamaSa nirarthA. saMyacchanneva ahaM, vasAmi Ire ca // 26 // artha -kiyAvAdIoe je pUrve kahela che te saghaLuM mAyApUrvakanuM kathana che tathA teonI juThI vANI, vAstavikaartha vagaranI che. AthI huM kiyAvAdIo vi.nI vANI zravaNa vi.thI sarvathA dUra rahIne ja svasthAnamAM rahuM chuM ane gocarI vinA kAraNe bahAra jAuM chuM. (26-565) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI saMyatAdhyayana-18 265 - - sabve te vii majjha, micchAdiTThI annaariaa| vijjamANe pare loe, samma jANAmi appaya // 27 // sarve te viditA mama, mithyAdRSTaya: anAryAH / vidyamAne paraloke, samyag jAnAmyAtmAnam // 27 // artha-saghaLAM kiyAvAdIo vi.ne, meM pazuhiMsA vi. anArya kArya karanArA heI anArya ane mithyAdraSTi tarIke jANI lIdhA che, kema ke bIjA bhavamAMthI AvelA te AtmAene huM jANuM chuM; arthAt paraloka ane AtmAnuM samyagujJAna hovAthI meM ekAMtavAdIone jANyA che, eTale temaNe Desa vArnu zravaNa vi. ma4rI sIdheTa cha. (27-561) ahamAsi mahApANe, juima varisasaovame / jA sA pAlI mahApAlI, divA varisasaovamA // 28 // se cue baMbhaloAo, mANussaM bhvmaago| appaNo aparesiM ca, AuM jANe jahA tahA // 29 // // yugmam // ahamAsa mahAprANe, dyutimAn gharSazatopamaH / yA sA pAli mahApAlI, divyA varSazatopamA // 28 // tataH cyuto brahmalokAd, mAnuSya bhavamAgataH / Atmanazca pareSAJca, AyurjAnAmi yathAtathA // 29 // // yugmam // artha-jema ahIM hamaNuM so varSanA AyuSyavALe manuSya pUrNa AyuSyavALe kahevAya che, tema huM gata bhavamAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe brahmaloka vimAnamAM kAntimAna pUrNa AyuSyavALe hato. devalokamAM pAlI eTale patyapramANa ane mahApAlI eTale sAgaropama pramANa sthiti hoya che, je pUrNa sthiti kahevAya che, brahmalokanI pUrNa sthiti pUrNa thayA bAda, tyAMthI racavIne huM manuSyabhavamAM Avelo chuM. Ama huM jAtisamaraNathI jANuM chuM tathA mArUM ane bIjAnuM paNa AyuSya jevuM che tevuM huM jANuM chuM. (2829, pa6pa68) nANAruI ca chaMda' ca, parivajija sajae / aNaTThA je a savyatyA, ii vijjAmaNu saMcare // 30 // nAnAruciM ca chandazva, parivarjayet saMyataH / . anarthAH ye ca sarvatra, iti vidyAM anusaJcareH // 30 // atha-he saMjaya ! AtmAe aneka prakAranI arthAt kriyAvAdI vinA mataviSayaka IcchAne temaja svamatikalpita abhiprAyane parityAga kare tathA sarvatra anartha vyApArane parityAga kare! A prakAranI samyagajJAnarUpa vidyAnuM lakSya karIne samyapha saMyamamArgamAM vicaravuM joIe. (30-pa69) paDikkamAmi pasiNANaM, paramaMtehiM vA puNo / aho uThie ahorAyaM, ii vijjA tavaM care // 31 // pratikramAti praznebhyaH, paramantrebhyo vA punaH / aho utthito ahorAtra, iti vidvAn tapaH careH // 31 // artha-zubhAzubhasUcaka aMguSTa prazna vi. praznothI tathA gRhasthonA te te kAryanA AlecanarUpa maMtrothI huM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI saMyatAdhyayana-18 sarvadA nivRtta thayela chuM. je saMyama pratye utthAnavALe che, te aho ! dharmanA pratye udyamazIla che. A pramANe pUrvekta haMmezAM jANanAre tapanuM ja AcaraNa kare, paNa prazna vi.nuM AcaraNa na kare! (31-570). ja' ca me pucchasI kAle, samma suddheNa ceasA / tAI pAukare buddhe, tanANa' jiNasAsaNe // 32 // yacca me pRcchasi kAle, samyak zuddhena cetsaa| tat prAduSkRtavAn buddhaH, tajjJAna jinazAsane // 32 / / artha--tame mane je kAla viSayane prazna sArI rItie zuddha AzayathI kare che. te tene javAba e che kekAlano viSaya sarvajJa prabhu zrI mahAvIradeve prakaTa karela che. ethI ja kAla viSayanuM jJAna zrI jinazAsanamAM ja che, paNa bIjA buddha vi.nA zAsanamAM nathI, mATe te viSayanA jijJAsue zrI jinazAsanamAM ja prayatna karavo joIe. je huM zrI jinazAsananI sevAthI te viSayane jANuM chuM, tema tame paNa jANaze. (3ra-pa71). kiria ca roae dhIro, akiria privjjie| diDhie didvisaMpanne, dhamma cara suduccara // 33 / / kriyAM ca rocayet dhIraH, akriyAM parivarjayet / artha-pairyazAlI munie, "jIva vi. che ItyAdirUpa athavA sadanuSThAnarUpa kiyAnI rUci karavI ane bIjAne karAvavI joIe, "AtamA nathI ityAdirUpa akriyAnuM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 268 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe varjana karavuM-karAvavuM joie ane samyagadarzana sahita jJAnasapanna banI atyaMta kaSTathI sAdhya kriyAnuM AcaraNa karavuM joIe. AthI tamA paNa samyagdarzana-jJAnavALA banI sughdhara kriyAne kare ! ( 33-pa7ra ) ea puSNapayaM soccA, atthadhammo sohia / bharahoM vi bhArahaM vAsa, cicA kAmAI pavvae ||34|| etat puNyapadaM zrutvA, artha dharmopazobhitam / marato'tti mAratuM varSa, cavastyA AmAMtha pravruttisaH ||ii have saMjaya munine mahApurUSonA dhyAntothI sthira karavA mATe kahe che. aA pUrvokta, svargApava vi. a ane tenA upAyarUpa zrutadharma vi.thI upaAAbhita tathA puNyahetu hAi puNya evA zabdasaMda rUpa padane sAMbhaLI, prathama cakravatI bharata mahArAjAe bhAratavarUpa bharatakSetrane ane sarva kAmabhAgeAnA tyAga karI zrI bhAgavatI pravrajyA svIkArI hatI. (34-573 ) sagarAvi sAgaraMtaM, bharahavAsa narAhivo / iraria kevalaM hiccA, dayAe parinicchue // 35 // sagaro'pi sAgarAntaM bharatavarSaM narAdhipaH / aizvaryaJca kevalaM hitvA dayayA parinirvRtaH ||35|| apUrva vi. traNa dizAmAM samudra sudhInuM ane uttara dizAmAM himavarSAMta paMtanuM bharatakSetranu` sAmrAjya, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - zrI saMyatAdhyayana-18 bIjA cakravartI sagara mahArAjA cheDIne tathA saMyamasAmrAjya saMpUrNa sAdhIne muktinagaramAM pahoMcyA. (35-pa74) caittA bhAraha vAsaM, cakkavaTTI mahiDDhIo / pavvajjamabbhuvagao, maghava nAma mahAyaso // 36 // tyaktvA bhArata varSa, cakravartI mahaddhikaH / pravrajyAmabhyugataH, maghavaH nAma mahAyazAH // 36 // atha-mahA yazasvI mahaddhika maghava nAmanA trIjA cakravartI, bharatakSetranI SaTuM khaMDanI Rddhino tyAga karI prabanyAne svI442nA2 cyA. (31-575) saNaMkumAro maNussido, cakkavaTTI mahiDUDhIo / putta rajje ThavittA NaM, sovi rAyA taba care // 37 // sanatkumAro manuSyendraH, cakravartI mahaddhikaH / putra rAjye sthApayitvA khalu, so'pi rAjA tapo'carat / / 37 / / atha-manuSyanA Indra mahaddhika sanakumAra cakavatIe, pitAnA putrane rAjyagAdI upara sthApita karI yAritranI sunyA335 sAdhanA 4rI tI. (37-576) caittA bhAraha vAsaM, cakavaTTI mhiddddiio| saMtI saMtIkaro loe, patto gaimaNuttara // 38 // tyaktvA bhArata varSa, cakravartI mahaddhikaH / zAntiH zAntikaro loke, prApto gatimanuttarAm // 38 // atha-lekamAM zAMti karanArA mahardika pAMcamA cakravatI ane selamA tIrthaMkara zrI zAntinAtha prabhue, SaTuM khaMDanI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 270 zrI uttarAyayanasUtra sAthe Rddhine parityAga karI sarvotkRSTa siddhirUpa paMcama gati prApta 421. (38-577) ikkhAgarAyavasabho, kunyU nAma narAhiyo / vikkhAyakittI bhayavaM, patto gaimaNuttaraM // 39 // ikSvAkurAjavRSabhaH, kunthurnAma narAdhipaH / vikhyAtakItirbhagavAna, prApto gatimanuttarAm / / 39 / / artha-IvAku vaMzanA rAjAomAM zreSTha zrI kuMthunAtha nAmanA chaThA cakravatI ane prasiddha kIrtisaMpanna sattaramAM tIrthakara tarIke bhagavAna banI, sarvotkRSTa siddhigati meLavanaa2 cyA. ( 3-578) sAgaraMta caittANaM, bharaha naravarIsaro / arovi arayaMpatto gaimaNuttaraM // 4 // sAgarAnta tyaktvA khalu, bhArata' naravarezvaraH / aro'pi arajasprAptaH, prApto gatamanuttarAm // 40 / / atha-manuSyonA adhipati ara nAmanA sAtamA cakavatI paNa virAgyane prApta karI sAgarAta bharata kSetrane nizcayathI parityAga karIne, aDhAramA tIrthakara tarIke bhagavAna manI sarvotkRSTa siddhiti bhejanA2 thayA. (40-578 ) caittA bhArahavAsa', cakkavaTTI mahiDDhIo / caittA uttame bhoe, mahApaumo tavaM care // 41 // tyaktvA bhArata varSa, cakravartI maharddhikaH / tyaktvA uttamAn bhogAn, mahApadmastapo'carat / / 4 / / artha-cauda ratna ane nava nidhi Adi mahA RddhinA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - zrI saMyatAdhyayana-18 271 adhipati mahApadma nAmanA AThamA cakavata, bhAratavarSa ane uttama bhegone parityAga karIne nirmala tapa vi.nI ArAdhanA karI mokSamAM padhAryA. (41-580) egachatta pasAhittA, mahiM maannnisuurnno| hariseNo maNussido, patto gaimaNuttaraM // 42 // eka chatra prasAdhya, mahIM mAnanisUraNaH / Lio manuSya, prAto ati manuttarAma kara ! atha-abhimAnI zatruonA ahaMkAranuM mardana karanAra manuSyandra hariSaNa nAmanA dazamA cakavata, pRthvInuM ekachatrI sAmrAjya bhegavI, vairAgI banI, teno tyAga karI sarvotkRSTa siddhigatine meLavanAra thayA. (-581) annioM rAya sahasse hiM, supariccAi dama cre|| jaya nAmo jiNakvAya, patto gaimaNuttaraM // 43 // anvito rAjasahasraiH, suparityAgI damamacarat / jayanAmA jinAkhyAta, prApto gatimanuttarAm / / 43 // artha-hajAra rAjAonI sAthe rAjaya-putra-strI vi.no tyAga karanAra jaya nAmanA cakravatI, zrI bhAgavatI pravajyAne AdarI ane tenuM niraticArapaNe pAlana karI sarvotkRSTa gati-siddhigati pAmanAra banyA. (43-582) dasaNNarajjamuI, caittA Na muNI care / dasaNNabhaddo nikkhato, sakkha sakkeNa coio // 44 // dazArNarAjya mudita, tyaktvA khalu muniracarat / rAmazno niSNAta, sAkSAta phALa nahitara TakA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra72 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe atha-sAkSAt zakendra dvArA adhika saMpatti batAvI dharma tarapha prerita karavAmAM AvelA dazANabhadra nAmanA rAjA, samRddhizAlI dazArNa dezanA rAjyane tyAga karI, dIkSita banI ane apratibaddhapaNe vicarI muktivihArI manyA . (44-583) namI namehi appANa', sakkha sakkeNa coio| caiUNa geha' vaidehI, sAmaNNe pajjavaDio // 45 // namirnamayati AtmAna, sAkSAta zakreNa noditaH / / tyaktvA geha vaidehaH, zrAmaNye paryupasthitaH // 45|| atha-videha dezamAM utpanna thayelA nami nAmanA rAjA, gharano tyAga karI sAdhudharmanA pAlanamAM parAyaNa banyA hatA. jo ke temanI sAkSAt brAhmaNanuM rUpa dharIne I jJAnacarcAmAM parIkSA karI hatI, to paNa temaNe potAnA AtmAne nyAyamArgamAM je sthApita karyo tethI ja teo 4bhaDita thayA utA. (45-584) karakaMDu kaliMgesu, paMcAlesu a dummuho| namirAyA videhesu, gaMdhAresu a naggaI // 46 // ee nariMdavasahA, nikvatA jiNasAsaNe / putte rajje uveUNa, sAmaNNe pajjuvaThiyA // 47 // yugmam // karakaNDUH kaliGgeSu, paJcAleSu ca dvimukhaH / namI rAjA videheSu, gandhAreSu ca naggatiH // 46 // ete narendravRSabhA, niSkrAntA jinazAsane / putrAn rAjye sthApayitvA, zrAmaNye paryupasthitAH // 17 // ||yugmm // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI saMyatAdhyayana-18 273 atha-kaliMga dezamAM karakuMDra nAmanA, paMcAla dezamAM dvimukha nAmanA, videha dezamAM nami nAmanA ane gaMdhAra dezamAM nagagati nAmanA cAra uttama rAjAoe, potapotAnA putrone rAjyagAdI seMpIne, zrI jinazAsanamAM dIkSA aMgIkAra karI caritranI ArAdhanAthI muktipada prApta karyuM, arthAt A cAra rAjAo pratyekabuddho banI siddha banyA. (46+47, 585586) socIrarAyavasaho, caittANa muNIcare / uddAyaNopavaio, patto gaimaNuttaraM // 48 // sauvIrarAjavRSabhaH, tyaktavA munizcaret / udAyanaH pravrajitaH, prApto gatimanuttarAm / / 48 / / artha-savIra dezanA sarvottama rAjA udAyane saghaLA rAjyano tyAga karI, jana zramaNapaNAnuM pAlana karI sarvotkRSTa gatirUpa siddhigati prApta karI. (48-587). taheva kAsIrAyA, seosaccaparakkame / kAmabhoge pariccajja, pahaNe kammamahAvaNaM // 49 // tathaiva kAzirAjaH, zreyaHsatyaparAkramaH / kAmabhogAn parityajya, prahatavAn kama mahAvanam // 49 / / atha-pUrvokta rAjAonI mAphaka zreyaskara saMyamamAM parAkramI kAzI dezanA adhipati naMdana nAmanA sAtamA baladeve, prApta samasta kAmono sarvathA parityAga karI dIkSA svIkArI, temaja ati gahana karmarUpI mahA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe vanano nAza karI akhaMDAnaMdarUpa muktipada prApta karyuM, (48-588) taheva vijayo rAyA, ANaThAkitti pvve| rajjatu guNasamiddha, payahittu mahAyaso // 50 // tathaiva vijayo rAjA, anaSTakIrtiH prAvrAjIt / rAjya tu guNasamRddha, prahAya mahAyazAH // 50 // artha-tevI rItie cAreya bAjuthI apakIrti vagaranA-mahA yazasvI vijaya nAmanA bIjA baladeve, guNasaMpanna, rAjyane tyAga karI ane niraticAra grAmayanuM pAlana 42rI mutisthAna meNavyuM. (50-588 ) taheva uggatava kiccA, anvakkhitteNa ceasaa| mahabbalo rAyarisI, AdAya sirasA sirI // 51 // tathaiva ugra tapaH kRtvA, abyAkSiptena cetsaa| mahAbalo rAjarSiH, AdAya zirasA zriyam // 51 // atha-tevI ja rItie vyAkSepa vagaranA cittathI mahAbala nAmanA rAjarSi, pracaMDa saMyamano svIkAra karI, jIvananirapekSa banI, temaja saMyamarUpa bhAvalakSmInI sAdhanA karI trIjA bhavamAM mikSalakSmI pAmanAra banyA. (51-590) kaha dhIre aheUhiM, ummattovva mahiM cre| ee visesamAdAya, sUrA daDhaparakkamA // 52 // katha' dhIro'hetubhiH, unmatta iva mahIM careda / ete vizeSamAdAya, zUrA dRDhaparAkramA // 52 // artha-kevI rItie dhIra purUSa, unmattanI mAphaka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - zrI saMyatAdhyayana-17 ane khoTI yuktio dvArA tane apalApa karI-nirarthaka bakato rahI pRthvI upara vihAra karI zake ? arthAt evI rItie te pRthvIvihAra karI zakatuM nathI. jema pUrvokta bharata vi. mahArAjAoe mithyAdarzana karatAM zrI jinazAsananI viziSTatA svIkArI, daDha parAkramIoe A zrI jinazAsananA zaraNe jaI ane sAdhanA karI muktipada hAMsala karyuM tema he muni! vizeSajJa dhIra banI, tamAre. paNa A ja zrI jinazAsanamAM cittane nizcala karI sAdhanA karavI, jethI jhaTa muktipada maLe ! (para-pa1 ) accaMtaniANakhamA, saccA me bhAsiA vii| atarisu taraMtege, tarissaMti aNAgayA // 53 // atyanta nidAnakSamA, satyA me bhASitA vAk / atArSuH taranti eke, tariSyantyanAgatA // 53 / / athazrI jinazAsana zaraNuyogya che.--AvI satya vANI je meM kahI che, te atyaMta rItie kamalanI zuddhimAM samartha che. vaLI A vANune aMgIkAra karIne, bhUtakALamAM bhavya saMsArasAgaranA pArane pAmyA che, hamaNAM paNa kALanI ke kSetrAntaranI apekSAe teo pAra pAmI rahyA che ane bhaviSyamAM paNa te bhAgyazAlI bhavya pAra pAmaze. (5352) kaha dhIre aheUhiM, attANa pariAvase / savvasaMgaviNimukke, siddho havai nIraetti bemi // 54 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 zrI uttarAdhyayanasUtra sAthe kathaM dhIro'hetubhiH, mArA pravAsanuM sarvasaGgavinimuktaH, siddho bhavati nIrajA iti bravImi // 24 // artha-je prajJAzAlI dhIra AtmA che, te kriyA vi. vAdIoe kalpita kuhetuothI pite pitAne kevI rItie vAsita karI zake ? arthAta kadI paNa vAsita karI zake nahIM. AthI A AtmA, dravyanI apekSAe dhana-svajana vi.nA saMgathI, bhAvanI apekSAe mithyAtvasvarUpI kriyA vi. vAdathI rahita, arthAt sarva saMgathI rahita banI-kama2hita banI siddha paramAtmA bane che. A pramANe kSatriya munie hitepadeza ApI vihAra karyo ane saMjaya muni paNa te bedhane hRdayastha karI, lAMbA kALa sudhI vicarI, kevalI thaI siddha bhagavAna banyA. A pramANe he jabU! tane zrI mahAvIra prabhu pAsethI sAMbhaLeluM kahuM chuM -ema zrI sudharmAsvAmI kahI rahyA che. (54-5lDa) che aDhAramuM zrI satAdhyayana saMpUNa. F zrI uttarAdhyayana sUtra-bhA. 1 samApta kara Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. zrI mRgAputrIyAdhyayana-19 che suggIve nayare ramme, kANaNujjANasohie / rAyA balabhadotti, miyA tassaggamahisI // 1 // sugrIbre nagare ramye, kAnanodyAnazobhite / rAjA balabhadra iti, mRgA tasyApramahiSI // 1 // artha-meTA moTA vRkSanA AdhArabhUta vanarAjIthI ane kIDAvarUpI udyAnethI suzobhita, sugrIva nAmanA ramaNIya nagaramAM balabhadra rAjA ane mUgA nAmanI tenI paTTarANI cha. (1-564) tesiM putte balasirI, miyAputtetti vissue / __ ammApiUhiM daie, juvarAyA damIsare // 2 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayana sUtra sAthe tayoH putro balazrImaMgAputra iti vizrutaH / asthApigocito, yuvAno mIththa. 2 artha-babalazrI" evA mA-bApe pADela nAmavALo, lekamAM "mRgAputra" tarIke prasiddha, mA-bApane ghaNo vahAle ane yuvarAja, bhaviSyamAM munIzvara thanAre te baMnene putra che. (2-55). nandaNe sou pAsAe, kIlae saha itthIhi / devo doguMdago ceva, nicca muditamANaso // 3 // nandanaH sa tu prAsAde, krIDati saha strIbhiH / levo gujAva, niyamuvimAnasa pa re artha-te mRgAputra lakSaNavate heI samRddhijanaka rAjamahAlayamAM strIvarganI sAthe gaMdaka devanI jema (nitya bhegaparAyaNa trAyazviza jAtinA deva "deguMdaka" kahevAya che.) niraMtara prasanna manavALe banI haMmezA AnaMda-kaDA kare che. (3-596) maNirayaNakuTTimatale, pAsAyAloyaNe Thio / Aloei nagarassa, caukkatiyacaccare // 4 // maNiratnakuTTimatale, prAsAdAlokane sthitH| Alokate nagarasya, catuSkatrikacatvarANi // 4 // artha-caMdrakAnta vagere maNiethI ane kaketana vagere ratnathI maMDita kuTima (gharanI patthara vagerethI bAMdhelI bhUmi-pharasabaMdha jamIna) talavALA prasAdanA gavAkSamAM (gekha-jharUkhAmAM) ubhA rahelA te mRgAputra, nagaranA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mRgAputrIyAdhyayana-19 179 cakalA-cauTA-cekane ane traNa ke ghaNA rastA bhegA thAya tevA sthAnAne ne kahA cha. (4-587) aha tattha aicchaMta, pAsaI samaNasaMjayaM / tavaniyamasaMjamadharaM, sIlaDUDhaM guNaAgaraM // 5 // atha tatrAtikAmantaM, pazyati zramaNasaMyatam / taponiyamasaMyamadharaM, zIlADhyaM guNAkaram // 5 // artha-tyAra bAda traNa-cAra-ghaNuM rastAvALA sthAnamAM 32tai, te bhRgAputra, ta5-niyama-saMyamAnA thA24, zasasa panna, jJAnAdi guNanA Akara (khANa) evA zramaNasaMyata rUpa jaina bhunine tujhe che. (5-568) taM pehaI miyAputte, diTThIe aNimisAi u / kahiM mannerisaM rUvaM, diTThapuvvaM mae purA // 6 // taM pazyati mRgAputro, dRSTrayA'nimeSayA tu / ka manye IdRzaM rUpaM, dRSTapUrva mayA purA // 6 // artha-jyAra mRgAputra te munine AMkha mIMcyA sivAya eka daSTithI joI rahyo che, tyAre teNe vicAryuM ke'maa 35 meM pUrvamamA yAMya heme che.' (-58) sAhussa darisaNe tassa, ajjhavasANammi sohaNe / : mohaMgayassa, saMtassa jAtIsaraNaM samuppannaM // 7 // sAdhodarzane tasya, adhyavasAne zobhane / mohaMgatasya sato, jAtismaraNaM samutpannam // 7 // atha-te sAdhunA viziSTa darzanamAM suMdara pariNAma Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 zrI uttarAdhyayana sutra sAthe thatai, 4yAya mA meM naye cha.'-mekA thitana35 bhuvaNamAM mUkAyelA te mRgAputrane jAtismaraNajJAna utpanna thayu. (7-600) jAtIsaraNe samuppanne, miyAputte mahiDDhie / saraha poroNi jAI, sAmaNNaM ca purA kayaM // 8 // jAtismaraNe samutpanne, mRgAputro mahaddhikaH / smarati paurANikI jAti, zrAmaNyaM ca purAkRtam // 8 // atha-jAtismaraNa rUpa jJAnane pAmele mahaddhika mRgAputra, pUrvabhavane yAda kare che ane pahelAM pALela zramaNapaarnu bha25 42 cha. (8-101) visaesu arajjantA, rajanto saMjamaMmi ya / ammApiyaraM uvAgamma, imaM vayaNamabbavI // 9 // viSayeSvarajan, rajansaMyame c| ambApitarAvupAgamyedaM vacanamabravIt // 9 // artha viSayanA viSe rAgabhAva nahi karate ane saMyamamAM anurAga karate mRgAputra, pitAnA mA-bApanI pAse mAvAne nAya 4AtuM vayana mAdhyA. (8-102) suyANi me paMcamahavvayANi, naraesu dukkhaM ca tirikkhajoNisu / niviNakAmA mi mahaNNavAo, __ aNujANaha paccaissAmi ammA // 10 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mRgAputrIyAdhyayana-19 181 zrutAni mayA paJcamahAvratAni, narakeSu duHkhaM ca tirya gyAniSu / niviNNakAmo'smi mahArNavAdanujAnIta pravrajiSyAmyambe ! // 10 // artha-he mA-bApa ! meM viziSTa jJAnathI pUrvabhavamAM pAMca mahAvratA sAMbhaLyAM-jANyAM-anubhavyAM che, temaja narakamAM, tiryaMca nimAM tathA deva-manuSyamAM je duHkha che te paNa sAMbhaLyuM-jAyuM anubhavyuM che. AthI mahAbhayaMkara saMsArasAgaramAMthI vaiSayika sukhabhegenI jarA paNa kAmanA mArA dilamAM rahI nathI, mATe huM sakala dukhanA vaMsa khAtara zrI paramezvarI pravajyA grahaNa karIza. (10-603) ammatAya ! mae bhogA, bhuttA visaphalovamA / pacchA kaDDayavivAgA, aNubaMdhaduhAvahA // 11 // azbatAtau ! mayA bhogA, bhuktA viSaphalopamAH / pazcAtkaTukavipAkA, anubandhaduHkhAvahAH // 11 // artha-he mAta-pitA! bhagavyA pachI kaTraka phala denA, niraMtara duHkhada ane viSavRkSane phala jevA bhoge meM khUba bheLavI lIdhelA che, jethI kaI paNa vakhata have bhego bhegavavAnI vAta karavI nahi. (11-604) imaM sarIraM aNiccaM, asuI asuisaMbhavaM / asAsayAvAsamiNaM, dukkhakkesANa bhAyaNaM // 12 // zarIramanityamazucyazucisambhavam / rAzyatAvANAmeruM, TuvAlerAnAM mananam ArA, artha -vaLI A zarIra svabhAvathI ja apavitra che, kema ke-te apavitra zuka-zeNitathI ja pedA thayeluM che. A rU Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 zrI uttarAdhyayana sutra sAthe zarIramAM jIvanuM avasthAna azAzvata-anitya che. A zarIra duHkhanA hetu, phalezarUpa javara vagere regenuM pAtra che. (12-605). asAsae sarIraMmi, raI noklabhAmahaM / pacchA purA va caiyavve, pheNabubbuyasannibhe // 13 // azkare je, pti no mevuM pazcAtpurA vA tyaktavye, phenabubudasannibhe // 13 // artha-pachI ke (bhuktabhagavALI avasthA) pahelAM (bhuktabhega vagaranI avasthA) cheDavAne megya, pANInA parapoTA jevA arthAt kaI paNa avasthAmAM mRtyunuM Agamana zakya che, evA prakAranA anitya zarIramAM huM rAga dhAraNa karatuM nathI. (13-606) mANusatte asArammi, vAhIrogANa Alae / jarAmaraNapatthaMmi, khaNaMpi na smAmahaM // 14 // mAnuSatve'sAre, vyAdhirogAnAmAlaye / jarAmaraNagraste, kSaNamapi, na rame'ham // 14 // artha--agAdha pIDAnA hetu koDha vagere vyAdhionA ane jvara vagere regenA ghara rUpa temaja jarA ane maraNathI grasta, asAra evA manuSya jIvanamAM kSaNa vAra paNa huM ramaNatA -rAga karatA nathI. (14-607). . jamma dukkhaM jarA dukkhaM, rogAya maraNANi ya / aho dukkho hu saMsAro, jattha kIsanti jaMtuNo // 15 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mRgAputrIyAdhyayana-19 janma duHkhaM jarA duHkhaM, rogAzca maraNAni ca / aho! duHkhaM tu saMsAro, yatra klizyanti jantavaH // 15 // artha-janma duHkha rU5, jarA duHkharUpa ane rege tathA maraNe duHkha rUpa che. aho ! Akheya saMsAra duHkhahetu hoI duHkha rUpa che. jyAM ja janmAdithI duHkhI thAya che. (15-108) .. khittaM vatyuM hiraNNaM ca, puttadAraM ca baMdhavA / caittANa imaM dehaM, gaMtavvamavasassa me // 16 // kSetraM vAstu hiraNyaM ca, putradArAMzca bAndhavAn / tyaktvA nu idaM dehaM, gantavyamavazasya me // 16 // artha-je saMsAramAM kSetra, ghara, dukAna vagere vAstu, temaja strI, putra, baMdhu vagerene tathA A dehane paNa chevaTe cheDI avazya mATe javAnuM ja che, te temAM vaLI meha za! ! (16-108) jaha kiMpAgaphalANaM, pariNAmo na suNdro| . evaM bhuttANa bhogANaM, pariNAmo na suMdaro // 17 // yathA kimpAkaphalAnAM, pariNAmo na sundaraH / . evaM bhuktAnAM bhogAnAM, pariNAmo na sundaraH // 17 // atha-jema kipAka vRkSanA khAdhelA phalenuM pariNAma suMdara nathI, tema bhegavela bhegenuM pariNAma paNa suMdara nathI. (17-610) .. addhANaM jo mahaMtaM tu, apAhejjo pavajjaI / - gacchaMto so duhI hoi, chuhAtohAi pIDio // 18 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 zrI uttarAdhyayana sUtra sAthe ___ evaM dhammaM akAUNaM, jo gacchai paraM bhavaM / gacchato so duhI hoi, vAhirogehi pIDio // 19 // // yugmam / / adhvAna yo mahAntaM, tvapAtheyaH prapadyate / gacchan sa duHkhI bhavati, kSudhA tRSA ca pIDitaH // 18 // evaM dharmamakRtvA, yo gacchati para bhavam / / gacchan, sa duHkhI bhavati, vyAdhirogaiH pIDitaH // 19 // // yugmam // artha-jema bhAtA vagarane musAphara meTA mArganI musApharI karate bhUkha-tarasathI pIDita banele atyaMta duHkhI thAya che, tema ahIM dharma vagarane jyAre paralokamAM jAya che tyAre vyAdhi Adi rogathI pIDita banele atyaMta bhI thAya che. (18+18-111+612) addhANa jo mahaMtaM tu, sapAhejjo patrajaI / gacchaMto so suhI hoi, hAtahAvivajjio // 20 // evaM dhammapi kAUNaM, jo gacchai paraM bhavaM / gacchaMto so suhI hoi, appakamme aveyaNe // 21 // adhvAna yo mahAntaM tu, sapAtheyaH prapadyate / gacchan sa sukhI bhavati, kSudhAtRSNAvivarjitaH // 20 // evaM dharmamapi kRtvA, yo gacchati paraM bhavaM / gacchan sa sukhI bhavati, alpakarmA'vedanaH // 21 // // yugmam // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mRgAputrIyAdhyayana-19 185 artha-jema bhAtAvALe musAphara meTA mArganI musApharI kare che tyAre bhUkha ane tarasathI nizcita banela atyaMta sukhI thAya che, tema dharma-puNyazALI jIva jyAre paralekamAM jAya che tyAre te alpa-laghukamI AtmA, dharma- dhanavALe hevAthI duHkhano anubhava na karatAM sukhane anubhava kare che. (20+21-613+614) jahA gehe palitami, tassa gehassa jo pahU / sArabhaMDANi nIroi, asAraM avaujjhai // 22 // evaM loe palittaMmi, jarAe maraNeNa ya / appANaM tAraissAmi, tumbhehiM aNumannio // 23 // _| guman || yathA gRhe pradIpte, tasya gRhasya yaH prabhuH / sArabhANDAni niSkAzyAsAramapohati rA evaM loke pradIpte, jarayA maraNena ca / AtmAnaM tArayiSyAmi, yuSmAbhiranumataH // 23 // artha-jema ghara saLagya cha, gharane mAlika mahAkIMmatI vastra vagerene bahAra kADhe che ane a5 kIMmatanA padArthane cheDe che, tema jarA ane maraNathI saLagatA saMsAramAM mahAkIMmatI vastu samAna AtmAne huM ApanI anumati maLatAM avazya tArIza ane kAmaga vagere asAra padArthone tyAga karIza. (22+23-615-16) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 zrI uttarAdhyayana sUtra sA taM vinti ammApiyaro, sAmaNaM putta ! duccaraM / guNANaM tu sahassANi, dhAreyavvAiM bhikkhuNA ||24|| taM brUtaH ambApitarau zrAmaNyaM putra ! duzvaraM / guNAnAM tu sahasrANi, dhArayitavyAni bhikSuNA ||24|| have tenA mA-bApe ApelA javAba vIsa zleAkAthI kahe che. artha-te bhRgAputrane tenA bhAjapa uhe che - putra ! * zramaNupaNAnuM pAlana ghaNu' kaparU che, kema ke-tyAM sAdhunA upakAraka zIlanA aMgarUpa guNA hajArA pramANanA ke prakAranA dhAraNa 42vA paDe che. (24-117) samayA savvabhUesu, sattamittesu vA jage / pANAivAyaviraI, jAvajjIvAya dukkaraM ||25|| samatA sarvabhUteSu zatrumitreSu vA jagati / prANAtipAtaviratiH, yAvajjIvaM duSkaram // 25 // arthatyAM jagata upara, zatru-mitra upara ke sa prANIe upara rAga-dveSanA tyAga dvArA samatA rUpa sAmAyika dhAravuM paDe che ane jIvanaparyaMta ahiMsAnuM mahAvrata ke ne hupura che te pAvu paDe che. (25-118) duSkara niccakAlappamatreNaM, musAvAyavivajjaNaM / bhAsiyanvaM hiyaM saccaM, niccAuneNa dukkaraM ||26|| nityakAlApramattena, mRSAvAdavivarjanam / bhASitavyaM hitaM satyaM nityAyuktena duSkaram ||26|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - - - - zrI mRgAputrIyAdhyayana-19 187 atha-haMmezAM jAgRta banI mRSAvAdane tyAga karavAne che. sadA upayogI banI hitakArI satya bhASaNa karavuM ati duSkara che. (26-619) daMtasohaNamAissa adattassa vivajjaNaM / aNavajjesaNijjassa, giNhaNA avi dukkaraM / / 27 // dantazodhanAderadattasya vivarjanam / anavadyaiSaNIyasya, grahaNamapi duSkaram // 27 // artha-bIjI vastu te dUra rahI, paNa nAnI sarakhI daMtazodhanI vagerenI carIne paNa tyAga karavAnuM che. bIjAe ApelI paNa je te vastu niSpApa-zuddha hoya te ja levAnI hoya che. mATe trIjA mahAvratanuM pAlana duSkara che. (27-620) viraI abaMbhacerassa, kAmabhogarasannuNA / uggaM mahavvayaM bambha, dhAreyavyaM sudukkaraM // 28 // viratirabrahmacarya sya, kAmabhogarasajJena / ugraM mahAvrata brahma, dhartavyaM suduSkaram // 28 // artha-kAmabhoganA rasanA jANakAra tArAthI (kadAca mAne ke-kAmalegane rasathI ajJAtane IcchA na thAya paNa tArAthI) abrahmanI virati rU5 ghera brahmacarya nAmanA mahAvratanuM pAlana ati duSkara thaze. (28-621) dhaNadhannapesavaggesu, pariggahavivajjaNaM / savArambhapariccAo, nimmamattaM sudukkaraM // 29 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 188 zrI uttarAdhyayana sUtra sAthe dhanadhAnyapreSyavargeSu, parigrahavivarjanam / sarvArambhaparityAgo, nirmamatvaM suduSkaram // 29 // artha-dhana-dhAnya-karavarganA svIkAra rUpa parigrahane tyAga, dravyanA upArjana mATenA saghaLA AraMbha-vyApArane tyAga arthAt mamatAne abhAva ati duSkara che. (29-622) caubihe vi AhAre, rAIbhoyaNavajjaNA / sannihI saMcao ceva, vajjeyavvA sudukkaraM // 30 // caturvidhe'pyAhAre, raatribhojnvrjnaa| sannidhisaMcayazcaiva, varjitavyassudussahaH // 30 // artha-caturvidha AhAranA viSayamAM paNa rAtribhojanane sarvathA tyAga, temaja ucita kAlane atikama karI ghI vagerenI sthApanA rUpa saMnidhi saMcayane tyAga ati duSkara che. (30-123) chuhA taNhA ya sIuNhaM, desamasagA ya veyagA / akkosA dukkhasijjA ya, taNaphAsA jallameva y||31|| tAlaNA tajjaNA ceva vahabaMdhaparIsahA / dukkhaM bhikkhAyariyA, jAyaNA ya alAbhayA // 32 // ||yugmm // kSudhA tRSNA ca zItoSNaM, daMzamazakavedanAH / AkrozA duHkhazayyA ca, tRNasparzI mala eva ca // 31 // tADanA tarjanA caiva, vadhabandhapariSahau / duHkhaM bhikSAcaryA, yAcanA cAlAbhatA // 32 // ||yugmm // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mRgAputrIyAdhyayana-19 189 abhUkha, tarasa, zIteSNu, DAMza-macchara, Akroza, duHkhakArI zamyA, tRNusparza, mala, tADanA, tanA, vadha, baMdha vagerenA du:kha rUpa pariSahe; bhikSAcaryAM, yAcanA, alAbha vagerenA duHkha rUpa paNa pariSahA sahuvA ati duSkara che. (31+32-624+625) kAvoyA jA imA vittI, kesaloo adAruNo / dukkhaM bambhavvayaM ghoraM dhAreu amahappaNo // 33 // kApotI yeyaM vRttiH, kezalocazca dAruNaH / duHkhaM brahmavataM o, dhannumamaddAtmanaH // 32 // artha-jema kabutaro kaNu vagerenA grahaNamAM huMmezA zakita thai pravarte che, tema munigaNa geAcarInA dASAthI DaratA ja bhikSA vageremAM pravarte che. AvI je kApAtI vRtti ane vALanA leAca bhayaMkara che tathA dhAra-dura brahmacarya nuM dhAraNa karavuM amahAtmA evA tArA mATe ghaNuM kaThina che (33-626) suhoo tumaM puttA, sukumAlo sumajio | na duI padma tuma puttA!, sAmaLamaLupahiyA || sukhocitastvaM putra !, sukumAlassumajjitaH / na marvAsa pramuI putra!, zrAmathamanucitum ||rUkA atelamAlIsa vagerethI snAna karanAra ane sakala alakArothI alaMkRta heAvAthI kemalatAvALA tu sukhane yeAgya che. zramaNupaNAnuM pAlana karavA mATe he putra! tuM sama nathI. (34-627) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 zrI uttarAdhyayana sUtra sAthe jAvajjIvamavissAmo, guNANaM tu mahanbharo / guruo lohabhAravya, jo putto! hoi duvbaho // 35 // yAvajjIvamavizrAmo, guNAnAM tu mahAbharaH / guruko lohamAra iva, yaH putra ! bharvAta durvahaH // 35 // artha-he putra! jAvajajIva sudhI niraMtara, bhAre siMhaleDhAnA bhAranI mAphaka ane dukhe karI vahI zakAya e muniguNane moTo bhAra tAre vahana karavo paDaze. (35-628) AgAse gaMgasouvva, paDisouvya duttro| bAhAhiM sAgaro ceva, tariyavvo ya guNodahI // 36 / / AkAze gaMgAsrota iva, pratizrota iva dustaraH / bAhubhyAM ca sAgara iva, taritavyo guNodadhiH // 36 // artha-leka rUDhithI AkAzIya gaMgAsatanI mAphaka zeSa nadI vageremAM ulaTo jalapravAha jema dustara che ane be bAhuthI sAgara jema dustara che, tema jJAnAdi guNene sAgara tara dustara che. (31-128) vAluyAkavale ceva, nirassAe u saMjame / asidhArAgamaNaM ceva, dukkaraM cariu tavo // 3 // vAlukAkavala iva ca, nirAsvAdastu sNymH| asidhArAgamanamiva ca, duSkaraM carituM tapaH // 37 // artha-retInA keLIyAnI mAphaka (viSayAsaktone nirasatAne hetu hoI) saMyama, rasa vagarane che. talavAranI dhAra upara cAlavAnI mAphaka cAritranuM AcaraNa duSkara che. (37-630) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mRgAputrIyAdhyayana-19 18 ahIvegantadiTThIe, caritte puna ! dukkare / javA lohamayA ceva cAveyavvA sudukkaraM // 38 // ahIvaikAntadRSTyA, cAritraM putra ! duSkaraM / yavA lohamayA eva, carvayitavyAssuduSkarAH // 38 // artha-ananya dRSTithI sApanI mAphaka Indriya-mana dujeya havAthI buddhithI upalakSita cAritra duSkara che. leDhAnA sapane yAravAnI mA4 yAritra mati hu542 cha. (38-131) jahA aggisihA dittA, pAu hoi sudukkarA / taha dukkaraM kareu je, tAruNNe samaNattaNaM // 39 / / yathAgnizikhA dIptA, pAtuM bhavati suduSkarA / tathA duSkaraM kartuM, tAruNye zramaNatvam // 39 // artha-jema dIptimAna agnivAlAnuM pAna karavuM manuSyathI duSkara thAya che, tema tarUNAvasthAmAM zramaNapaNAnuM pAdana 427 me mati du42 thAya che (38-672) jahA dukkhaM bhareuje, hoi vAyassa kutthalo / tahA dukkhaM kareu je, koveNaM samaNattaNaM // 40 // yathA dukha bhartu, bhavati vAyunA kotthalaH / tathA duSkara kartu, klIbena zramaNatvam // 4 // artha-jema vastra vagerene banAvela kethaLo vAyuthI bhAre muzkela che, tema niHsava purUSathI zramaNapaNAnuM pAlana 427 me mati bhuta cha. (40-133) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayana sUtra sA jahA tulAe toleu, dukkaro maMda girI | taho nihuanI saMkaM, dukkaraM samaNattaNaM // 41 // 192 yathA tulayA tolayituM, duSkaro mandaro giriH / tathA nibhRtaM niHzaMkaM, duSkaraM zramaNatvam // 41 // artha-jema kAMTAthI-trAjavAthI merUparyaMtane teAlave muzkela che, tema nizcala ane zarIranirapekSa banI zramaNupaNu pAjavu me hupura che. ( 41-634 ) jahA bhuyAhiM tariu, dukkaro rayaNAyaro | tahA aNuva saMte, dukkaro damasAgaro ||42|| yathA bhujAbhyAM tarituM, duSkaro ratnAkaraH / tathAnupazAntena, duSkaro damasAgaraH // 42 // a -jema bhujAethI samudra taravA ati kaThina che, tema utkaTa kaSAyavALA purUSathI upazamanA samudra rUpa sayama yAjavo me hu052 che. (42 - 135) 1 bhuMja mANussara bhoe, paMcalakkhaNa tumaM / bhuttabhogI tao jAyA, pacchA dhammaM carissasi ||43|| bhuGkSva mAnuSyakAn bhogAn paJcalakSaNakAMstvam / bhuktabhogI tato jAta ! pazcAddhamaM careH 118311 a-he putra! A bhAgayogya vayamAM prathama pAMca viSayAnA svarUpavALA manuSya sabaMdhI bhegAne tu bhAgavI, bhuktabhAgI banyA khAda pachI vRddhAvasthAmAM cAritrama ne yAjane ! (43-636) ne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mRgAputrIyAdhyayana-19 193 so vitammApiaro, evameyaM jahAphuDaM / iha loe nippivAsassa, nasthi kiMcivi dukkaraM // 44 // saH bUte ammApitarau !, evametadyathAsphuTam / ihaloke niSpipAsitasya, nAsti kiMcidapi duSkaram // 44 // have mRgAputra 13 gAthAothI mA-bApane nAma mAye che. artha-te mRgAputra kahe che ke-he mA-bApa ! tamoe dIkSAnI dukaratAnuM je varNana karyuM te spaSTa rItie sAcuM che, te paNa A lekamAM nispRha mahApurUSane ati kaSTakArI paNa anuSThAna karavuM jarA paNa duSkara nathI (44-637) sArIramANasA ceva, veyaNA u aNaMtaso / mae soDhAo bhImAo, asaI dukkhabhayANi ya // 45 / / zArIramAnasyazcaiva, vedanA tu anaMtazaH / mayA soDhA bhImA, asakRdduHkhabhayAni ca // 45 // artha-he mA-bApa ! zarIra ane mana saMbaMdhI bhayaMkara vedanAo narakAdimAM anaMtI vAra sahana karelI che. vaLI vAraMvAra duHkhakAraka bhaye paNa sahana karelA che. (45-638) jarAmaraNakaMtAre, cAurate bhayAgare / mae soDhANi mImAI, jammAI maraNANi ya // 46 // jarAmaraNakAntAre, caturante bhayAkare / mayA soDhAni bhImAni, janmAni maraNAni ca // 46 // artha-janma ane maraNathI ati gahana hovAthI mahA 19 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 zrI uttarAdhyayana sutra sAthe bhayaMkara araNya jevA, bhayanI khANa rUpa cAra gati rUpa saMsAramAM meM anaMtI vAra janma ane maraNe sahana karelA che. (46-639) jahA ihaM agaNI ulho, itto gantaguNo tahiM / naraesu veyaNA uNhA, assAyA veiyA mae // 47 // yathehAgniruSNo, ito'naMtaguNasteSu / narakeSu vedanoSNA'sAtA veditA mayA // 47 // artha-jema ahIM agni garama che, tenA karatAM anaMta guNI (je narakamAM utpanna thaye temAM je ke ahIM bAdara agnine abhAva hovAthI pRthvIne tathAvidha sparza samaja.) ane duHkha rUpa uSNatAnA anubhava rUpe vedanAo meM anubhavelI che. (7-640) jahA ihaM imaM sIyaM, itto gantaguNaM tahiM / naraesu veyaNA sIyA, assAyA veDyA mae // 48 // yathehedaM zItamito'naMtaguNaM teSu / narakeSu vedanA zItA'sAtA veditA mayA // 48 // - artha-jema ahIM ThaMDI che, tenA karatAM anaMta guNI te narakamAM duHkharUpa ThInA anubhava rUpe vedanAo meM sahana karelI che. (48641) kaMdaMto kaMdukumbhIsu, uDDhapAo ahosiro / huyAsaNe jalantammi, pakkapuvvo aNaMtaso // 49 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mRgAputrIyAdhyayana-19 - krandan .. kandukumbhISUrdhvapAdo'dhaHzirAH / hutAzane jvalati, pakvapUrvo'nantazaH // 49 // artha-leDhA vagerenI pAkabhAjana vizeSa rUpa kaMdukuMbhaemAM kaMdana karate ane devamAyAthI banAvela jalatI mAgamA mana tI pAra pahelA 54Ayo t| (48-642) mahAdavaggisaMkAse, marummi vara-vAlue / kalaMbavAluyAe u, daDDhapuvvo aNaMtaso // 50 // mahAdavAgnisaGkAze, marau vajravAluke / kadambavAlukAyAM tu, dagdhapUrvo'naMtazaH // 20 // artha-mahAdAvAnala samAna ane marUdezanI sthalI pradezanI retInA DhagalA samAna vajevAlukAvALI nadInI kerI paDelI retALa jamInamAM tathA kadaMbavAlukAvALI nadInI retALa bhInamA manatI? 59 57 hato. ( 50-643) rasaMto kaMdukumbhIsu, uDUDhaM baddho abandhavo / karavattakarakayAIhiM, chinnapubyo aNaMtaso // 51 // rasankandukumbhIrgha, baddho'bAndhavaH / karapatrakrakacAdibhizchinnapUrvo'naMtazaH // 51 // matha- bhImA yeso 27to to. ye vRkSanI zAkha vageremAM baMdhAyelo huM zaraNa hate. viziSTa 42vatothI anatI pAra paDekhai pAyo to. (51-144) aitikkhakaNTagAiNNe, tuMge siMbalipAyave / ..kheviyaM pAsabaddhaNaM, kaDDhokaDDhAhiM dukkaraM // 52 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI uttarAdhyayana sUtra sAthe atitIkSNakaMTakAkINe, tujhe zAlmalipAdape / khinnaM pAzabadhdhena, karSApakarSaNairduSkaram // 52 // artha--atyaMta tIkSNa kAMTAothI vyApta uMcA zAmalI vRkSa upara, pAzathI baMdhAyela mArA vaDe, paramAdhAmIoe karela AkarSaNa-prakarSaNa dvArA dusaha duHkha-khedane anubhava 42raay| chato. (52-645) mahAjaMtesu ucchvA , Arasanto subheravaM / pIliomi sakamme hiM, pAvakammo aNaMtaso // 53 // mahAyaMtreSvikSurivArasansubhairavam / pIDitosmi svakarmabhiH, pApakarmA'naMtazaH // 53 // artha-mahAyaMtramAM zeraDInI mAphaka pIlAtAM, pApakarma karanAra huM svakarmothI anaMtI vAra mahA bhayaMkara aisa pADato hune anubhavato to. (53-649). kUvaMto kolasuNaehiM, sAme haiM sabalehi ya / pADio phAlia chinno, vipphuranto agaso // 54 // kUjankolazunakaizzyAmaizzzavalaizca / / pAtitaH sphATitaH chinnaH, visphurannanekazaH // 54 // artha-raDatAM evA mane bhUMDa-zvAnarUpadhArI zyAma ane zaMbala nAmanA paramAdhAmIoe bhUmi para paTaka, jUnA vastranI mAphaka mane phADa ane aneka vAra Amatema 52tA bhane yI nAcyo hato. (54-147) asIhiM ayasivaNNehiM, bhallIhiM paTTisehi ya / chinno bhinno vibhinnoya, uvavanno pAvakammuNA // 55 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mRgAputrIyAdhyayana-19 asibhiratasIvarNairbhallIbhiH paTTizaizca / chinno bhinno vibhinnazca utpannaH pApakarmaNA ||25|| 197 " atha "atasInA phUla jevI kALI talavArethI, bhAlA AthI ane kharapalIethI pApakamathI narakamAM utpanna thayelA mane cIrI nAkhyA-phADI nAkhyA tathA mArA sUkSma TUkaDe TUkaDA karI nAkhyA hatA. (15-648) avaso loharahe jutto, jalante samilAjue / coio tuttajutterhi, rujjho vA jaha pADio // 56 // avazo loharathe yojito, jvalati samilAyute / coditastotrayoktre, rAjjha iva yathA pAtitaH // 56 // a-parataMtra heAvAthI huM lAkhaDanA ratha-gADAmAM joDAyele, javAlAvALA gADAmAM dhuMsarI-'sarInI khATIjotarA vagerethI yukta banelA ane parANA-cAbuka vagerethI prerita thayelA hatA : athavA rAjhanI mAphaka lAkaDI vagerethI pITIne mane pADayA hatA-kUTayA hatA. (56-649) huyAsaNe jalaMtaMmi, ciyAsu mahiso viva / daDDho pakko ya avaso, pAcakamme hi pAvio // 57 // hutAzane jvalati citAsu mahiSa iva / rUcaH padmazcAvarA, pApamaMmi: pravittaH zA atha-paramAdhAmIee banAvela citAe mAM saLagAvela AgamAM pADAnI mAphaka pApakamAMthI narakamAM AvelA parata evA mane bhasmasAt anAbyA ane pakALyA hatA (57-650) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 zrI uttarAdhyayana sUtra sAtha, balA saMDAsatuMDe hi, lohatuMDehi pavikhahi / vilutto vilavanto'haM, DhaGkagiddhehiM'NaMtaso // 58 // balAtsaMdaMzatuNDaiohatuNDaiH pakSibhiH / vistute vinna, saMtazaH 18 artha-balAtkArathI sANasAnA AkAranA mukhavALA ane leDhAnA mukhavALA Dhaka-gRdhra paMkhIoe anaMtI vAra (ahIM paMkhIo vaikriya samajavA, kema ke-tyAM tiryace nathI.) raDatA evA mane pIMkhI nAkhe chedI nAkhyuM hatuM. (58-651) tahAkilaMto dhAvato, patto veyaraNiM naI / jalaM pAhaM ti ciMtato, khuradhArAhi vivAio // 59 // tRSNayA klAmyan dhAvan, prApto vaitaraNI nadIm / jalaM pAsyAmIti cintayan, kSuradhArAbhivyApAditaH / / 59 / / artha- huM pANInuM pAna karIza."--evuM vicArIne, tRSAtura banele deDate doDate huM jyAre vaitaraNI nadImAM AvyuM, tyAre mane charAnI dhArathI mAryo hate. (59-652) uNhAmitatto saMpatto, asipattaM mahAva / asipattehi paDatehiM, chinnapuvyo aNegaso // 60 // uSNAbhitaptaH saMprApto'sipatraM mahAvanam / atipauH pataMmi, chinnapUrvA : 6 artha-vAvAlukA vagerenA tApathI tapele huM jyAre bagenI mAphaka bhedanAra patrovALA mahAvanamAM AvyuM, tyAre nIce paDatA asipatrothI aneka vAra pahelAM cheTA hate. (60-653) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mRgAputrIyAyana-19 muggarerhi musuMDhIhiM, sUlehiM mUsalehi ya / gayAsaM bhaggagattehi, pattaM dukkhaM anaMtaso // 69 // mudgarairmudibhiH, gatAHbhagnagAtrai prAptaM 199 zUlairmuzalaizca / duHkhamanaMtazaH // 61 // artha-dhana-bhagaddaNa-bhogarI-goja sohanA zrIsAthI cukta lAkaDAnI banelI suSudrI (zastravizeSa)-trizULa-kuzaLa vagerethI rakSaNanI AzA vagaranA, gAtrabhaMgavALA hu' ana'tI cAra huA yAbhyo huto. (61-654) khurehiM tikkhadhArAhiM, churiyAhiM kappaNIhi ya / kapio phAlio chinno, ukkitto ya aNegaso // 62 // kSurikAbhiH kalpanIbhizva | | kSuraistIkSNadhAraiH kalpitaH sphAlitacchinna, utkRttazcAnekazaH ||62 || atha kAtarAthI vaanI mAphaka mane kAryAM, tIkSNa dhAravALA charAethI mane chelyA ane charIethI mane aneka vAra vAMge thI hato. (62-655) avaso ahaM / pAsehi kUDajAlehi, mio vA vAhio baddharuddho vA bahuso ceva vivAio // 63 // ivAvazo'ham / pAzaiH kUTajAlaiH, mRga vAhito baddho ruddhazca, bahuzacaiva vyApAditaH ||63 || Jain Educationa International artha - Dara vagerene gAMdhavAnA sAdhanA-pAza, laja, phrAMsA AdithI mRganI mAphaka parataMtra evA mane chetarI, doraDAothI madhyA, rAyA ane aneka vAra hata-prahata Y=ryo huto. (63-656) For Personal and Private Use Only Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 zrI uttarAdhyayana sUtra sAthe galehiM magarajAlehi, maccho vA avaso ahaM / ullio phAlio gahio, mArioya aNaMtaso // 64 // galairmakarajAlaiH, matsya ivAvazo'ham / ullikhitaH pATito gRhIto, mAritazcAnantazaH // 64 // arthamAchalAM pakaDavAnA AMkaDAothI ane jALethI masyanI mAphaka pahelAM mane AMkaDAothI vecyo ane magara rUpI paramAdhAmIoe mane pakaDaye. vaLI teoe banAvela jALathI mane bAMdhyuM ane badhAe mAryo. (64-657) vidaMsaehiM jAlehiM, lippAhi sauNo viva / gahio laggo ya baddho ya, mArio ya annNtso||65|| vidaMzakairjAlerlepyAbhiH, zakuniriva / vRddIta sTatigra vaya, mAritAnI do artha-tathAvidha baMdhana rUpa yena-sIMcANo-bAjapakSI vagerethI paMkhInI mAphaka pakaDAyela ane vajalepa Adi lepathI sagavALe banele huM badhAthI maro hato (65-658) kuhADaparasumAihiM, vaDUDhaIhiM dumo viva / kuTTio phAlio chinno, tacchiyo ya annNtso||66|| kuThAraparkhAdikaiveddhakibhirduma iva / dita kSAditani, takSitazrAnA diddA artha-parazu, kuhADe vagerethI suthAra jema vRkSane prahAra kare, chede, phADe ke chele, tema huM anaMtI vAra kapAye, chedA, phaDA ane chelA hato. (66-659) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mRgAputrIcAdhyayana-19 caveDamuTThimAIhiM, kumArehi ayaM viva / tADio kuTTio bhinno, cuNio ya aNaMtaso // 67 // capeTAmuSTryAdibhiH, kumArairaya iva / tADitaH kuTTito bhinnabhUNitazcAnantazaH // 67 // artha luhArI jema ghana vagerethI leADhAne phUTe, mAre, chede ane TUMkyA kare; tema lapaDAka-muThThI AdithI mane mAryAM, phUTace, chedyo ane mArA nAnA nAnA TUkaDA karyAM hatA. (17-110) 201 tattAIM tambalohAI, tauAI sIsagANi ya / pAio kalakalaMtAI, ArasaMto subhekhaM // 68 // taptAni tAmralohAni, trapUNi zIzakAni ca / kalakalantAnyArasansubhairavam // 68 // pAyitaH artha - tathAvesa tAMbhu, boDhuM sIsu vagerenA grmaagarama kalakala zabda karatA pravAhI rasA, bhayaMkara sItkAra karatA evA mane pIvaDAvavAmAM AvyA hatA. (68-661) tuhapiyAI maMsAI, khaMDAI sulagANi ya / khAvio mi sasAI, aggivaSNAI pogaso // 69 // tava priyANi mAMsAni khaMDAni sollakAni ca / khAdito'smi svamAMsAni, agnivarNAnyanekazaH // 69 // " a-kema, tane mAMsa-khaDa rUpa agnimAM pAkelu mAMsa priya hatu ne ?-ema yAda karAvIne mArA zarIramAMthI kADhI-kApI, uSNu hAvAthI agnivarNa vALu mArUM mAMsa mane mane! vAra vaDAvavAmAM yAnyu hetu ( 18-112 ) * Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 zrI uttarAdhyayana sUtra sAthe - - tuhaM piyA surA sIhU, merao ya mahaNi ya / pajjio mi jalantIo, vasAo ruhirANi ya // 70 // tava priyA surA sIdhu, bhaireyaM ca madhUni ca / . pAyito'smi jvalantIH, vasA rudhirANi ca // 70 / / matha-bha, tane su21, sIdhu, bhaireya bhane madhu (3nA prA2vizeSa!) cyA tune ?-mema yA hevAvIne grmaagarama meda-carabI-lehI Adi mane pIvaDAvavAmAM AvyuM hetu (70-193) niccaM bhIeNa tattheNa, duhieNa vahieNa ya / paramA duhasaMbaddhA, yaNA veDyA me|| 71 / / nityaM bhItena trastena, duHkhitena vyathitena ca / paramA duHkhasambaddhA, vedanA veditA mayA // 71 // atha-haMmezAM utpanna bhayavALA ane trAsavALA, utpanna vividha duHkhanA samUhavALA ane tharatharatA saghaLA zarIravALA meM dukhasaMbaMdhavALI parama vedanAe sahelI cha. (71-664) tivvaM caNDappagADhAo ghorAo aidusshaa| mahabbhayAo bhImAo, naraesu veiyA mae // 72 // tIvracaNDapragADhA, ghorA atidusshaaH| mahAbhayA bhImA, narakeSu veditA mayA // 72 / / artha-rasanI apekSAe tIvra, utkaTa, meTI sthiti vALI, raudra, atidusaha, mahAbhayaMkara ane sAMbhaLyA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mRgAputrIyAyana-19 203 AduM paNa bhaya ApanArI vedanAe meM narakeTamAM sahuna karelI che. (72-665) naritA mAjIne joi, tAyA! rasanti methaLA itto anaMtaguNiyA, naraesu dukkhaveyaNA // 73 // yAdRzyoM mAnuSe loke tAta ! dRzyante vedanAH / ite 'nantaguNitA, narakeSu duHstavanAH rUA a-pitAjI ! manuSyalAkamAM je prakAranI-jevI vedanAe dekha:ya che, tenA karatAM ana`taguNI duHkharUpa vedanAe narakAmAM che. (73-666) savvabhavesu assAyA, veyaNA veiyA mae / nimisantaramittapi, jaM sAyA natthi veyaNA // 74 // sarvabhaveSvasAtA, vedanA veditA mayA / nimeSAntaramAtramapi yatsAtA nAsti vedanA // 74 // atha-nimeSamAtranA AMtarA vagara arthAt nira'tara sarva bhavAmAM duHkhane anubhava che paNa sukhane anubhava nathI. ahIM vaiyika sukha paNa irSyA Adi aneka du: kheAthI gherAyela hAI ane kaTuka vipAka denAra hAi duHkharUpa che-ema samajavu'. AvI vyathAneA anubhanna karanAra evA mane dIkSA kema duSkara thAya ? arthAt na ja thAya. mATe mAre dIkSA levAnI ja che. (74-667) | vita'mmAviyA, inTe putta! thA / navaraM puNa sAmaNNe, dukkhaM nippaDikammayA // 75 // || Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 zrI uttarAdhyayana sUtra sAthe taM bUto'mbApitarau, chandena putra! pravraja / navaraM punaH zrAmaNye, duHkhaM niSpratikarmatA // 5 // artha-mRgAputrane pitAnA mA-bApa kahe che ke-beTA! je tArI dIkSAnI IcchA che, te yathAruci dIkSA leje. paraMtu eka vAta barAbara yAnamAM leze ke-sAdhupaNAmAM rega AdinI upattimAM jyAre upacAra-pratikAra nahi thAya, tyAre tamane duHkha thaze ne ? (75-668) so vita'mmApiyaro, evameyaM jahA phuDaM / paDikammaM ko kuNaI, araNNe migapakkhINaM // 76 // sa te'mbApitarau, evametadyathAsphuTam / pratikarma kaH karotyaraNye mRgapakSiNAm // 76 // artha-te mRgAputra, mA-bApane javAba Ape che kehe mA-bApa ! tamee je rega AdinI cikitsA rUpa pratikAra duHkha rU5 che-ema je kahyuM te barAbara che. paraMtu vicAre ke-vanamAM mRgapakSionI cikitsA keNa kare che? teo paNa jIve che ane vicAre che AthI raMganuM duHkharUpapaNuM nakAmuM che. (76-669) egabhUo araNNe vA, jahA u caraI migo| evaM dhammaM carissAmi, saMjameNa taveNa ya // 77 / / ekabhUto'raNye vA, yathA tu carati mRgaH / evaM dharma cariSyAmi, saMyamena tapasA ca // 7 // artha-avImAM jema ekale mRga phare che, tema saMyama Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mRgAputrIyAdhyayana-10 205 ane tapanI sAdhanApUrvaka dharmanuM huM pAlana karIza, ja. (77-670) jahA migassa AyaMko, mahArapNammi jAyaI / acchataM rukkhamUlaMmi, ko NaM tAhe tigicchaI / / 78 // yadA mRgasyAtaMko, mahAraNye jAyate / tiSThantaM vRkSamUle, ka enaM tadA cikItsati ? // 7 // artha-jyAre mahAna jaMgalamAM haraNane roga thAya che , te vRkSanA mUlamAM rahetA mRgane tyAre koNa cikitsA karI ni20I manAye ? / nahi. (78-171) ko vA se osahaM dei ?, ko vA se pucchaI suhaM ? / ko se bhattaM va pANaM vA ?, Aharitu paNAmaI // 79 // ko vA'smai auSadhaM dadAti?, ko vA'sya pRcchati sukhaM ? / ko vA'sya bhaktaM vA pAna vA ?, AhRtya praNAmayet ? // 79 // artha-koNa te bImAra mRgane auSadha Ape che, keNa kuzala prazna kare che? ane ke ghAsa vagere bhejanapaa avIna mApe cha ? (78-672) jayA ya se suhI hoi, tayA gacchai goyaraM / bhattapANassa aTTAe, vallarANi sarANi ya // 8 // yadA ca sa sukhI bhavati, tadA gacchati gocaram / bhaktapAnasyArthAya, vallarANi sarAMsi ca / / 8 / / artha-jyAre te ApameLe rega vagarane sukhI thAya che. tyAre bhejana-pAna mATe vano ane sarovaramAM bhramaNa 42 cha. (80-173) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 zrI uttarAdhyayana sUtra sAthe khAittA pANiyaM pAuM, ballarehi sarehi ya / migacAriyaM caritANa. gacchaI migacAriyaM // 81 // khAditvA pAnIyaM pItvA, vallarebhyatsarobhyazca / mRgacaryA . caritvA, gacchati mRgacaryAm // 81 // artha-vanamAM potAnA bhakSyanuM bhajana karI, sarovaramAM pANInuM pAna karI ane Ama-tema phalaMga-phAla mAravA rUpa mRgacaryAnuM AcaraNa karI, svecchAthI besavAM vagere ceSTA rUpa caryAvALI AzrayabhUmine pAme che. (81-674) evaM samuTThie mikkhU , evameva aNegae / migacAriyaM carittANa uDDhe pakkamaI disi // 82 // evaM samutthito bhikSurevamevAnekagaH / mRAra cariara paiAmati rinda rA atha-A pramANe mRganI mAphaka saMyamAnuSThAnamAM prayatnazIla banele sAdhu tathAvidha reganI utpatti thavA chatAMya cikitsA sanmukha thatuM nathI. A pramANe eka ja vRkSatalamAM jema haraNa rahetuM nathI, tema muni paNa aniyata sthAna hovAthI aneka sthAnamAM rahe che. te muni cikitsA nahi karAvavA vagere rUpa mRgacaryAnuM AcaraNa karI, samasta karmone sarvathA nAza karI sarvopari sthAna rUpa siddhigatimAM zAzvata sthAyI bane che. (82-675) jahA bhie ega aNegacArI, aNegavAse dhuvagoyare y| evaM muNI goyariyaM paviDhe, no hIlae no viya khiNsijjaa||83|| Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mRgAputrIyAdhyayana-19 207 - - - yathA mRgaH ekaH anekacAryanekavAso dhruvagocarazca / evammunigaucaryA praviSTo, na hIlayennApi ca khisayet // 86 // artha-jema haraNa, ekale-aneka ThekANe pharanAre. pharatAM-pharatAM je ghAsa-pAchuM maLe tene vApare che, tema muni eka-eka jagyAe vAsa nahi karanAre, gocarI daramiyAna je kAMI anna Adi maLe tenI helanA karyA sivAya AhArapANIne grahaNa karanAre ane ahAra vagerenI prApti na thAya te sva-paranI niMdA nahi karanAre bane che. (83-676) migacAriyaM carissAmi, evaM puttA jahAsuhaM / ammApiUhiM gunnAo, jahAi uvahiM tao // 84 // mRgacayA~ cariSyAmyevaM putra! yathAsukham / vApAmiranuNAto, gadAyuudha tataH 84 artha-A pramANe mRgacaryAnuM huM pAlana karIza-ema jyAre mRgAputre kahyuM, tyAre tenA mA-bApe jaNAvyuM ke-cheTA tane jema sukha upaje tema tuM karI zake che-amArI anu. mati che. A pramANe anujJA pAmele mRgAputra upadhirUpa parigraha-saMsArane cheDavA taiyAra thAya che.(84-977) migacAriyaM carirasAmi, savvaduvakhavimuvakhaNiM / tumbhehiM abmaNunnAo, gaccha putta ! jahAsuhaM / / 85 // mRgacaryA cariSyAmi, sarvaduHkhavimekSiNIm / yuvAmyAmabhyanujJAto gaccha putra! yathAsukham // 86 // artha-tamArI rajA maLatA, sarva duHkhamAMthI cheDAvanArI huM mRgacaryAne svIkArIza. tyAre mA-bApe javAba Apyo Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RAUpron - 208 zrI uttarAdhyayana sUtra sAthe ke beTA ! jema sukha upaje tema tema mRgacaryAne svIkAraje. (85-678) evaM so ammApiyara, aNumANittANa bahuvihaM / mamattaM chidaI tAhe, mahAnAgunca kaMcuyaM // 86 // evaM sa ambApitarAvanumAnya bahuvidham / mamatvaM chinatti tadA, mahAnAga itra kaJcukam // 86 // atha-A pramANe te mRgAputra, mA-bApanI rajA meLavI, mahAnAga jema kAMcaLIne pheMkI de che, tema anAdi bhavenI abhyAsavALI ghaNA prakAranI mamatAne cheDe che. (86-678) iDDhI vittaM ca mitte ya, puttadAraM ca naayo| reNuyaM va paDe laggaM, niddhaNittANa niggao // 87 // RddhiM vittaM ca mitrANi ca, putradArAMzca jJAtIn / reNubhiva paTe lagnaM, nirdRya nigataH // 8 // artha-jema vastra upara lAgelI dhULane pheMkI devAmAM Ave che, tema ghoDA-DAthI vagere Rddhi, dhana, bhitrI, putra, strIo ane svajanene cheDI, gharamAMthI nIkaLI mRgAputra hIkSita thAya che. (87-680) paMcamahavvayajutto, paMcasamio tiguttiguttoy| sabhitarabAhirie, tavovahANaMmi ujjuo / / 88 // paJcamahAvratayuktaH, paJcasamitaH triguptiguptazca / sAbhyantaravAhye, tapaupadhAna udyuktaH // 88 // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mRgAputrIyAdhyayana-19 208 atha-Ama te mRgAputra, pAMca mahAvrata, pAMca samiti ane traNa guptiethI yukta anelA bAhyAbhyaMtara tapamAM ane zrutArAdhanA rUpa upadhAnamAM udyamavata thayA. (88-681) nimmamo nirahaMkAro nissaMgo cattagArakho / samo ya savvabhUesu, tasesu thAvaresu ya // 89 // lAbhAlAbhe suhe dukkhe, jIvie maraNe tahA / samo niMdApasaMsAsu, tahA mANAvamANao / / 90 / / gAravesuM kasAesuM daMDasallabhaesa ya / niyatto hAsaseAgAo, aniyANo abaMdhaNo // 91 // // tribhirvizeSakam // nirmamo nirahaMkAro, nissaMgastyaktagauravaH / samazca sarvabhUteSu, traseSu sthAvareSu ca // 89 // lAbhAlAbhayossukhe duHkhe, jIvite maraNe tathA / samo nindAprazaMsayostathA mAnApamAnayoH ||10|| gauravebhyaH kaSAyebhyo, daNDazalyabhayebhyazca / nivRtto hAsyazokAbhyAmanidAno'bandhanaH // 91 // // tribhirvizeSakam // artha - bhamatA vagaranA, nirabhimAnI, niHsaMga, gauravanA tyAgI ( Rddhi-rasa - zAtAnA abhibhAnanA tyAgI ), zrama ane sthAvara rUpa sarva jIvAmAM rava-samAnatAdazI, tema ja lAbha ke alAbha, sukha ke duHkha, jIvana ke maraNa, niMdA ke prazaMsA, mAna ke apamAnamAM rAga-dveSanA abhAva rUpe samatAvALA, gaurava, uSAyo, ( mazula vyApAranA) iMDenA trayu leha, bhAyA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 zrI uttarAdhyayana sUtra sAthe Adi traNa zalye ane hAsya-gAkathI aTakelA, dunyavI pudgala sa`badhI IcchA rUpa niyANuA vagaranA ane rAga Adi khaMdhana vagaranA te mRgAputra banyA. ( 89 thI 91682 thI 684) aNissio ihaM loe, paraloe aNissito | vAsIcaMdaNakappo ya, asaNe aNasaNe tahA // 92 // anizrita iha loke, vAsIcandanakalpazvAzane'nazane paraloke'nizritaH / tathA ArA artha-A leAkanA phaLa ke paraleAkanA phaLanI nizrAeapekSAe tapanuM anuSDAna nahi karanArA, vAMsalA sarakhA niMdaka purUSa ane ca'dana sarakhA stuti karanAra purUSa upara samadarzI tathA AhAra ApanAra ke niDe ApanAra purUSa upara AzIrvAda ane zApa-ema bannethI raData samabhAvavALA te mRgAputra muni anyA. (92-685) 1 appasaha dArehiM savvao ajjhappajjhANajoge hiM, pasatthe aprazastebhyo dvArebhyassarvataH pihitAzravaH / pihiyAsave | damasAsaNe // 93 // Jain Educationa International adhyAtmadhyAnayogaiH, a -kama upAnanA upAyabhUta hiMsA Adi aprazasta dvArAthI saCthA nivRtta, tethI ja karmInA Agamanane rokanAra, AtmA viSe zubha dhyAnavyApAra rUpa dhyAnayeAgeAthI prazasta, upazama ane jinAgama rUpa zAsananA sAdhaka te muni thayA. (93-686) mRgAputra prAstro mAAsanaH 5ryA For Personal and Private Use Only Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mRgAputrIyAdhyayana-19 211 evaM nANeNa caraNeNa, daMsaNeNa taveNa ya / bhAvaNAhi ya suddhAhi, sammaM bhAvittu appayaM // 94 // bahuyANi u vAsANi, saamnnnnmnnupaaliyaa| mAsieNa u bhatteNa, siddhi patto aNuttaraM // 95 // // yugmam // evaM jJAnena caraNena, darzanena tapasA ca / bhAvanAbhizca zuddhAbhiH, samyagbhAvayitvA''tmAnam / / 94 // bahukAni tu varSANi, zrAmaNyamanupAlya / mAsikena tu bhaktena, siddhi prApto'nuttarAm // 15 // // yugmam // artha-A pramANe jJAna-cAritra-darzana-tapathI zuddha (niyANA vagaranI) vrata viSayaka ke anityatva Adi bhAvanAethI AtmAne sArI rItie tanmaya banAvI, ghaNA varSo sudhI zramaNapaNAnuM pAlana karI ane bhaktapratyAkhyAna rUpa eka mAsanuM anazana karI zrI mRgAputra maharSi anuttarasiddhigtine pAbhyA. (84+65-687+988) evaM karanti saMbuddhA, paNDiyA pviyvkhnnaa| . viNiaTTanti bhogesu, bhiyAputte jahA risI // 96 // evaM karanti saMbuddhA, paNDitA pravicakSaNAH / vinivartante bhogebhyo, mRgAputro yatharSiH // 96 // artha-A pramANe zrI mRgAputra maharSinuM udAharaNa laI, saMbuddha, paMDita ane pravicakSaNe uttama pravRtti kare cha tathA logothI nivRtta bhane che. (86-688) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 zrI uttarAyana sUtra sAthe mahappabhAvassa mahAjasassa, miyAi putassa nisamma bhAsiyaM / tavappahANaM cariyaM ca uttama, gaippahANaM ca tilogavissutaM // 97 // viyANiyA dukvavivaDDhaNaM dhaNa, mamattadhaM ca mahAbhayAvahaM / suhAvahaM dhammadhuraM aNuttaraM, dhAreja niyANaguNAvahaM mhNttibemi||98|| mahAprabhAvasya mahAyazaso, mRgAputrasya nizamya bhASitam / tapaH pradhAnaM caritraM cottamaM, pradhAnagatiM ca trilokavizrutAm / / 97 / / vijJAya duHkhavivardhanaM dhanaM, mamatvabandhaM ca mahAbhayAvaham / : sukhAvahAM dharmadhurAmanuttarAM, dhArayata nirvANaguNAvahAM mhtiim||28|| tti vAma I guman | atha-mahAprabhAvasaMpanna ane mahAyazasvI zrI mRgAputranuM saMsAranI asAratAnuM tathA dukhapracuratAnuM jJApaka vacana, tapapradhAna uttama cAritra ane traNa lekamAM prasiddha siddhigati rUpa pradhAna gati sAMbhaLI; temaja duHkhanI vRddhi karanArUM dhana, svajana vagere viSayaka mamatAne pAza, ke je mahAbhayaMkara che ane tenAthI ja A leka ke paralokanA bhaye meLavAya che ema jANuM, he bhavya ! anaMta jJAna-darzana Adi nirvANa guNane karanArI, sukhane ApanArI, utkRSTa ane amita mahimAthI bharapUra maTI dharmadhurAne dhAraNa kare! A pramANe he jaMbU! huM kahuM chuM. (97-98-690+691) ogaNIsamuM zrI mRgAputrIyAdhyayana saMpUrNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vijayabhuvanatilakasUrIzvara jaina graMthamAlA chANInA hAla prApya prakAzane Avazyaka kaNikA | tattva nyAya vibhAkara bhA.1-2 tapAdhanonI batrIzI bhuvanabaMdha cAra gati bajAra (padya) chANazatakam zatrujya guNajana (hiMdI) kasoTI navapada ArAdhana vidhi (guja.) arihaMta ArAdhanA (hiMdI) lalitavistarA bhAga 1-2 bhuvana kAvyakeli (saM.). Atma nidarzana vividha bhASAmAM navakAra maMtra dazavaikAlikA sutra uttarAdhyayana sutra bhAga 1-2 aMtarikSa tIrtha mAhAsya (saM.) bhagavad bhakita labdhisUrIzvara mRtyukSaNa kAvya(saM.)|| tattva nyAya vibhAkara TIkAnuM gujarAtI bhASAMtara (presamAM) ' -: prAptisthAna :bhuvana-bhadrakara sAhitya prakAzana vI. vI. vorA C/o. 60,kRSNappA nAyakana sTrITa, madrAsa-680001 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jamIna levAI gaI che, tIrthodhdhAra cAlu che mATe ja zrI sAvatthI (zrAvastI) mahAtIrtha mahimA - trIjA tIrthakara zrI saMbhavanAthaprabhunA cyavana-janmadIkSA kevaLajJAna kalyANakathI pavitra 2 zrI zAMtinAthaprabhu Adie padhArIne. 7 zrI munisuvratasvAminA samayamAM khaMdhaRSinA pa00 ziSyoe mokSa prApta karIne. 7 mahAvIra svAmIe cAturmAsa sAthe aneka prakAranA tapa karIne ane ane kone dIkSA ApI anekavAra samavasamaraNa thayela. prabhue anekavAra ahIM padhArI A tIrthabhUmine pAvana karela. * sAdhvIzrI priyadarzanAzrIjIe sarva sAdhu-sAdhvIjIne pratibodhita karIne prabhu mahAvIranI sevAmAM mokalela, phakta jamAvI vipratipana rahela. , gozALAe prabhu mahAvIra upara tejalezyA ahiyA mUkela. tejalezyAnA kAraNe samavasaraNamAM sunakSatra ane sarvAnubhUti bane munivare svargavAsI banela. * bhagavAna zrI pArzvanAthanA saMtAnIya kezakumAra zramaNa ane gautama gaNadharanA zAstrArtha milana atre thayela ane pAMcamA mahAvratano svIkAra karela. uddhAra:-A paramapAvana kalyANabhUmi khaMDerabhUmi ane vicchinna avasthAmAM rahe te pratyeka dharmapremI mATe duHkhanI vAta che. te mATe pU. AcAryadeva zrImad vijayabhadrakarasurIzvarajI ma. sA. nI nizrAmAM tIrthodhdhAra karAvavAno nirNaya laIne kamaTinI sthApanA karela. vinaMtitIrthabhUmi para bhavya jinamaMdira-dharmazALA-bhojanazALA Adi banAvavAno nirNaya thayela che, te A tIrthabhUminA jirNodhdhAramAM dAnavIrane dila kholIne dAna ApavA vinaMti che. sAdhAraNa khAtA mATe mahinAvAra kharca paNa svIkArAya che, ane teozrInuM nAma borDa upara raheze. eka mahinAnA rU. 25) mANekacaMda betAlI-madAsa devacaMda mIzrImala-beMglara.. (pramukha) (upapramukha) surendrasiMha ThA-AgrA ke. himanalAlajI (vyavasthApaka) (khajAnacI) kaThArI lakSmIcaMda beMglora madada mekalavAnuM sthaLa - zrI sAvathI jaina zvetAmbara tIrthoddhAraka kamITi - saMdhavI che. hiMmatamalajI- baMgArapeTa (jI. DohAra ) (karNATaka) Jain Educationa International For Personal and Private Use Only deine benzerg Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka6 zratajJAna-mahimA paNa banAvanI jANa thatA jAnamAM te bIzA, ne A thino kayIna ane rasulI na mAne che. zreyA che. ane samavAnI nA pAnA thavA mI karavAno Jain Educationa International For Personal and Private Use Only