________________
શ પ્રતિ શાયં કુર્યાત. પ્રકરણ ૫ મું.
શઠં પ્રતિ શાઠયં કુર્યાત. હવે બીજે દિવસે ગંગદત્તે રાજાને અરજ કરી-બાજન! તમે સાક્ષી છતાં પ્રાપ્ત કરવા ગ્ય વસ્તુને કોણ નથી પામતું. પ્રિય મિત્રની આગળ પ્રાર્થના કરવી એ જેમ લજજાસ્પદ છે, તેમ લબ્ધ વસ્તુને પરિત્યાગ પણ જગતમાં દુર્લભ છે. ” ”
ગંગદત્તનાં એ મુજબનાં વચન સાંભળી શજ ધર્મદત્ત ઉપર રૂષ થયા છતા ધર્મદત્તને ઘેર આવવાની તૈયારી કરવા લાગ્યા. તેટલામાં ધર્મદત્તે આવીને વિનયવડે રાજાને અરજ કરી કે “હે દેવ! આપ મુજ ગરીબની રંક ઝુંપડીમાં પધારીને તેને પાવન કરે અને આને જોઈએ તે આપી મને કરજથી મુકત કરે.” - ધર્મદત્તની વિનયશીલ મૃદુ વાણું સાંભળીને રાજા શાંત થઈ પરિવાર સાથે તેને ઘેર ગયે. “ધર્મદાના ઘરમાંથી આ શયતાન ગંગદત બે હાથે શું ગ્રહણ કરશે?” એ જેવાના કેતુકી લેકે પણ રાજાની સાથે ધર્મદત્તને ઘેર ગયા.
હવે ધર્મર સિાની આગળ ઉતાવળે ઘેર આવીને પોતાની પત્નીને કહેવા લાગ્ય–“પ્રિયે! ઉઠ, સર્વે કાર્ય હમણાં છેડી દે. રાજા આપણે ઘેર આવે છે, માટે તેમને સારૂ ઉત્તમ આસન આપણું માળ ઉપર છે તે લાવ. જે આ નિસરણી રહી તે મૂકીને માળ ઉપર ચડી જા ને ઝટ તે સિંહાસન નીચે ઉતાર.”
સુરૂપ પણ પોતાની ઈચ્છા હવે જે સમય જાય છે તેટલામાં સિદ્ધ થશે, પછી તે પોતાના યાર ગંગદત્તની સાથે સ્વેચ્છાએ કીડા કરશે.” એવા વિચારમાં ખુશી થતી બમણા ઉત્સાહથી કાર્ય કરવા લાગી, અને તેણીએ નિસરણી લાવીને મૂકી. પછી તે તત્કાળ રાજા માટે સારું સુશોભિત સિંહાસન ઉતારવાને માળ ઉપર ચઢી ગઈ અને આ ઉતારૂં? આ ઉતારૂં? એમ-પતિને બતાવવા લાગી.” એટલામાં રૂદ્ધ એવા ધર્મને નાણે પિયા અપરાધી હોય તેમ
