Book Title: Siddhachakra Varsh 04 - Pakshik From 1935 to 1936
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
४४
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૨૭-૧૦-૧૯૩૫ ચંચળતા કેવી રીતે ટળે ?
સ્વપ્રનો ફળાદેશ અક્ષરે અક્ષર કેવો સત્ય છે તેની હવે આ પરિસ્થિતિનો બચાવ શું છે તે જુઓ. આપણી ખાતરી થાય છે ! આ બધો ચંચળવૃત્તિનો પ્રભાવ છે પરંતુ એ પ્રવૃત્તિ અને પદ્ધતિ ચંચળવૃત્તિ સ્થિર કેવી રીતે થાય તેની કોઈપણ શોધ
સ્વપ્નમાં બીજું એ દૃષ્ય જણાય છે કે કરવાની તસ્દી લેતું નથી. પૈર્ય હોય, ધીરતાથી
વાંદરાઓ કે જે ચંચળવૃત્તિના છે તેઓ બીજાઓને બીજાનું કથન સાંભળવાની વૃત્તિ હોય, સાધુઓનો
અડપલાં કરે છે એનો ફળાદેશ એ છે કે કહેવાતા સદુપદેશ શાંતિથી સંભાળવા જેટલી ધીરજ હોય તો
જૈન આચાર્યો પણ બીજા ધર્મમાં રહેલાઓને તેનું પરિણામ એવું આવી શકે કે જેથી ચંચળતાનો અંત આવે છે ! પરંતુ પહેલી વાત તો એ છે કે
| વિપર્યાસ-વિપરીત કરી નાંખશે ! જૈનશાસનમાં આજે કોઈને ઉપદેશ સાંભળવાનો જ અવકાશ નથી.
* શાસ્ત્રોથી નહિ કહેવાએલાં એવાં સમકિતોનો સ્વીકાર જો કોઈને સાંભળવાનો અવકાશ હોય તો તે
થએલો છે. તેઓ ચોથમલનું સમકિત, છોગમલનું સાંભળેલું ત્યાંને ત્યાં જ મકી જાય છે. જીવનમાં સમકિત એવું કહે છે. એ જ પ્રમાણે આ પતિતપાવન ઉતારતાજ નથી એટલે એવાઓના ઉપદેશશ્રવણનું જૈનશાસનમાં પણ એવા આચાર્યાદિક થશે કે જેઓ કાંઈ મૂલ્ય નિષ્પન્ન થતું નથી. પૈર્યવાન હોય તો તે બીજા દેશનોમાં રહેલા ભવ્યાભવ્યજીવોના વિપર્યાસ પોતાની સ્તુતિ અથવા નિંદા પણ ચંચળ પરિણામે કરી નાખશ. શાસ્ત્ર આ એક સામાન્ય લક્ષણ વર્ણવ્યું સાંભળે છે અથવા તેમ ન થાય તો નિંદા કે પ્રશંસા છે પરંતુ તે તમને જણાવતાં, તેની સાથે જ બીજી એકપણ સાંભળતા જ નથી અને સાંભળવાનો સમય એક મહત્વની વાત તમોને સ્મરણમાં રખાવવાની આવીને જ પહોંચે છે. અનાયાસે ઉત્પન્ન થાય છે જરૂર છે. બધા જ આચાર્યાદિકો એવા થશે અથવા તો પોતાની સ્તુતિ કિવા નિંદા સાંભળતી વખતે ધૈર્ય એવા છે એમ માની લેવાનું નથી જ. કોઈ કોઈ રાખે છે. આજના જનસમદાયનું માનસ આથી ઉલટું એવા પણ થશે કે જેઓ ધર્મમાં અને ધર્મના કાર્યોમાં જ ઉપર દર્શાવ્યું તે પ્રમાણેનું ચંચળ છે, અને જ દઢ ઉદ્યોગવાળા હશે અને અપ્રમાદપણે ચિંચળતા એકલા શ્રાવક શ્રાવિકોમાં જ હશે એમ શાસનસેવા એજ તેમનું ધ્યેય પણ હશે, છતાં ઉપરનું ન માનશો. એજ ચંચળતાથી આચાર્યાદિ પણ જે લક્ષણ કહ્યું છે તે સામાન્યપણે સમજવાનું છે. ઘેરાએલા હશે. દુઃષમાકાળ ચાલતો હોવાથી શાસ્ત્રકારોએ તો “જિનપન્નાં તત્ત' એવું સ્પષ્ટ રીતે સંઘથણની ખામી હોવાની જ અને તેથી શાસનના કહ્યું છે. શાસ્ત્રકારોએ ચોથમલસમકિત એમ કહ્યું માલિક આચાર્ય ભગવાનો પણ તે વ્રતમાં પ્રમાદવાળા જ નથી, છતાં સ્થાનકવાસી સંપ્રદાય ચોથમલસમકિત થવાના જ થવાના ! સ્વપ્રમાં વાંદરો દેખાયો તેનો સ્વીકારે છે ! શાસ્ત્રોના શબ્દ શબ્દને વફાદાર આ રીતે ફળાદેશ છે. જેમ વાંદો ચંચળ છે તેજ રહેવાનો જૈન સાધુનો ધર્મ છે. જૈનશાસનો રક્ષણહાર પ્રમાણે જનતા પણ ચંચળ પ્રકૃતિવાળી-ચંચળ તે જૈન સાધુ છે. આટલું છતાં જૈન સાધુ થઈને શાસ્ત્ર પ્રભાવશાળી થશે અને તેમના જીવનમાં પણ ન કહેલા શાસ્ત્રના અર્થો કરવા, એ તો મહાભયાનક ચંચળતાની જ છાપ જણાશે. આજે પ્રત્યક્ષ રીતે પાપ છે, એટલું જ નહિ પણ ચારિત્ર અંગીકારતી આપણા આ પરિણામ જોઈ રહ્યા છીએ એટલે આ વખતે શાસનને વફાદાર રહેવાની પ્રતિજ્ઞાનો પણ
