Book Title: Siddhachakra Varsh 04 - Pakshik From 1935 to 1936
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૨૩૪
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૨૨-૨-૧૯૩૬
ક્ષણે, દરેક પળે, અરે ! સમયના ઓછામાં ઓછા ગુણસ્થાનકનો સમજવાનો છે. આ પાંચ હસ્તાક્ષરો પરિણામે પણ કાર્ય કર્યાજ કરે છે. એવો કોઈપણ મધ્યમ સ્વરે બોલતાં જેટલો સમય જાય તેટલોજ સમય યા સમયનો કોઇ પણ ભાગ નથી કે જે વેળાએ સમય ચૌદમા ગુણસ્થાનકનો હોઈ એટલોજ કાળ આ સંસારના જીવો પ્રવૃત્તિશૂન્ય હોય ! ! આ જીવ પ્રવૃત્તિ વિનાનો હોય છે ! આપણો આ પ્રવૃત્તિ વિનાનો સમયજ નથી.
જીવ આ સંસારમાં અનાદિકાળથી ભટકે છે પરંતુ
તેને પ્રવૃત્તિ વિનાનો સમય અનાદિ કાળથી સદા સર્વદા આ સંસારનો પ્રત્યેક જીવ કાર્ય
આજ સુધીમાં કદી પણ પ્રાપ્ત થયોજ નથી. કર્યા જ કરે છે. તે સતત પ્રવૃત્તિમાં જોડાએલોજ રહે છે. જીવાત્માની આ સતત પ્રવૃત્તિ જોઇને એક શિષ્ય
આ જીવ આ સંસારમાં પાંચ પંદર પોતાના ગુરુને પ્રશ્ન કર્યો કે આ સંસારમાં સંસારી જિંદગીઓથીજ રખડતો નથી, તે હજારો વરસોથી જીવોને માટે પ્રવૃત્તિ વિનાનો સમય કયો ? ગુરુએ
રખડે છે એમ પણ નથી, પરંતુ તે અનાદિ કાળથી શિષ્યને જવાબ આપ્યો કે સંસારી જીવોને માટે
ભવભ્રમણ પર ચઢેલો છે. આ સઘળા ભવભ્રમણમાં પ્રવૃત્તિ વિનાનો એવો એક પણ સમય છેજ નહિ
તેને માટે એક પણ ક્ષણ એવી આવી ગઇ નથી કે જે ! ! કેવળી ભગવાનો કે જેઓ આ જગતને માટે
ક્ષણમાં તે પ્રવૃત્તિ વિનાનો રહ્યો હોય !આથીજ શ્રીમાનું
શાસ્ત્રકાર મહારાજાઓ સ્પષ્ટ રીતિએ એવું કહી ગયા આધારભૂત છે, આપણા બહુમાનને પાત્ર છે, અનંતાજ્ઞાનના સ્વામી છે, પરંતુ તેઓ સુધ્ધાં એક
છે કે આ જીવની પ્રવૃત્તિ પરિણામ નિપછી વિનાની
શૂન્ય હોય તેમ સ્વપે પણ માનશો નહિ ! આ ક્ષણને માટે પણ પ્રવૃત્તિ વિનાના નથીજ. બધા
જીવાત્મા સ્થળમાં જળમાં, હવામાં ગમે ત્યાં, ગમે ગુણસ્થાનકમાં ચૌદમું ગુણસ્થાનક એજ એવી
ત્યારે, ગમે તે સ્થિતિમાં અને ગમે તે સંયોગમાં દશામાત્ર છે કે જ્યાં પ્રવૃત્તિનો અભાવ છે, પરંતુ
* હંમેશાં પ્રવૃત્તિવાળોજ છે, માત્ર અયોગિગુણસ્થાનકમાં
છે એ ગુણસ્થાનકની હસ્તી કેટલીકેટલા સમયની છે
જ્યારે તે પ્રવેશે છે ત્યારે તે કર્મપ્રવૃત્તિથી શૂન્ય બને તેનો વિચાર કરજો. મધ્યમ સ્વરે પાંચ હસ્તાક્ષરો છે પરંત ઉપર જણાવી દીધું છે તેમ એ ગુણસ્થાનક બોલતાં જેટલો સમય પસાર થઇ જાય તેટલાજ માત્ર પાંચ હસ્તાક્ષરો મધ્યમ સ્વરે બોલી શકાય સમયને માટે આ ગુણસ્થાનક છે તેથી વધારે સમય એટલાજ સમય માટેનું છે. બીજા બધા ગુણસ્થાનકોમાં પુરતું ચૌદમું ગુણસ્થાનક નથી. અ, ઈ, ઉં, ઋ અને અને ખુદતેરમા ગુણસ્થાનકમાં પણ જીવ કર્મપ્રવૃત્તિમાં છે એ પાંચ હસ્વ સ્વરો છે એ પાંચે સ્વરો મધ્યમ જોડાએલો જ રહે છે. સ્વરે એટલે હૃસ્વ તરીકે બોલતાં જેટલો સમય જાય છે તેટલો જ સમય ચૌદમાં ગુણસ્થાનકનો છે. જો બધી જ ક્રિયાઓ ફળ આપે છે. દીર્ઘ સ્વર તરીકે અથવા ઉદાતપણે એ પાંચ સ્વરો વળી બીજી એક ધ્યાનમાં રાખવાની વાત એ બોલીએ તો તે બોલતાં જેટલો સમય લાગે છે તે છે કે આ જીવાત્માની આ સઘળી પ્રવૃત્તિઓ એવી સમય ચૌદમા ગુણસ્થાનકના સમયથી વધીજ જાય છે કે તે હંમેશાં ફળ આપે છે. નિષ્ફળ જાય એવી છે. અનુદાત સ્વરે બોલીએ તો પણ તે કાલ ચૌદમા આ જીવાત્માની એક પણ પ્રવૃત્તિ એક પણ કાળને ગુણસ્થાનકનો સાચો કાળ બતાવી શકાતો નથી. માત્ર માટે હોય એવું નથી. જીવાત્માની પ્રવૃત્તિ મધ્યમ સ્વરે આ પાંચ હસ્તાક્ષરો બોલીએ અને તે અનાદિકાળથીજ છે અને અનાદિકાળથીજ તેની એ બોલતાં જેટલો સમય જાય તેટલો જ સમય ચૌદમા પ્રવૃત્તિ ફળ દેવાવાળી છે. જીવની અનાદિકાળથી
