Book Title: Siddhachakra Varsh 04 - Pakshik From 1935 to 1936
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૪૩૫
શ્રી સિદ્ધચક્ર
- જુલાઈ ૧૯૩૬ આચારાંગનિર્યુક્તિકાર ભગવાન્ ભદ્રબાહુસ્વામીજી શ્રીવિમલવાહન જે પ્રથમ કુલકર હતા તેઓના કાલથી પણ સ્પષ્ટપણે જણાવે છે કે ઈમર્સના અર્થાત્ જ શિક્ષણીય અને શિક્ષક એવા બે વિભાગ તો થયેલા ભગવાન્ શ્રી ઋષબદેવજીના જન્મ ખેલાં કે તેમના જ હતા, પણ તે શિક્ષા માત્ર વાચિક હોવાને લીધે રાજયકાલ હેલાં એક જ મનુષ્યજાતિ હતી. જો કે શિક્ષકને પોતાના સમુદાયની જરૂર ન્હોતી, અને એકી સર્વપણ જાતિભેદને માનવાવાળાં દર્શનો આ વાતમાં વખતે એક જ કુલકર થતા હતા તેથી જાતિભેદને એક જ મત છે કે હેલાં એક જ મનુષ્યજાતિ હતી. અવકાશ હોતો, પણ ભગવાન્ શ્રી ઋષભદેવજીના બ્રહ્માદિથી ચારે પ્રકારના વર્ષોની ઉત્પત્તિ રાજ્યાભિષેકના કાલથી કાયિકશિક્ષા અમલમાં માનનારા મતે તો હેલાં જગત્ પરમેશ્વર મનાયેલા હેલવાનો વખત આવ્યો તેથી બીજી જાતિની ઉત્પત્તિ બ્રહ્માજ હતા અને બ્રહ્માને તેવી રીતે વર્ણોત્પત્તિ થઈ એમ માનવું પડ્યું અને નિર્યુક્તિકાર મહારાજ માનનારા મનુષ્યરૂપ માનતા નથી, માટે તેવી સ્પષ્ટ શબ્દોમાં જણાવે છે કે ગુપત્તી તો યા વર્ણોત્પત્તિ માનનારાઓના મતે વર્ણોત્પત્તિની હેલાં ૩૫મેઅર્થાત્ ભગવાન્ શ્રી ઋષભદેવજીની રાજ્યની મનુષ્યો જ હતા નહિ તો પછી ચારવર્ણોની ઉત્પત્તિ ઉત્પત્તિથી ભગવાન્ શ્રી ઋષભદેવજીના હાથે બે જાતિ થવા પહેલાં એક જ મનુષ્યજાતિ હતી એમ માનવું થઈ. ટુંકા શબ્દોમાં એમ કહી શકીયે કે એક રાજ્ય પોતાના સિદ્ધાંતથી વિરૂદ્ધ હોવા સાથે ગામ વિના કરનારો વર્ગ અને બીજો તે સિવાયનો વર્ગ એમ સીમાડાની હયાતી જેવું છે. હાય તેમ હોય, પણ મનુષ્યજાતના બે વર્ગો થયા. આ શ્રીનિર્યુક્તિકારના પ્રથમ મનુષ્યની એક જ જાતિ હતી એમ તો કબુલ વચનથી એ પણ સ્પષ્ટ થઈ ગયું કે ભગવાનું બધાને છે, પણ મનુષ્યજાત એક જ હતી તેવું તેઓ શ્રી ઋષભદેવજીને એકલાને જ રાજ્યાભિષેક થયો એ જ માની શકે કે જેઓ બ્રહ્માના મુખઆદિથી ખરું, પણ એ એકલાને જ અંગે જાતિભેદ મનાય બ્રાહ્મણાદિની ઉત્પત્તિ ન માનતાં જુદા જુદા વર્ગોની ન હતા, કેમકે એમના એકલાને અંગે જાતિ જુદી પડી, ઉત્પત્તિથી પ્રથમ ઘણા મનુષ્યો વિદ્યમાન હતા અને એમ કહી શકાય જ નહિ. અર્થાત્ એક રાજા અને તેમાં જાતિભેદ હોતો એમ માનતા હોય. વળી શેષ પ્રજાવર્ગ એમ બે ભાગ થઈને જ જાતિભેદ થયો બ્રહ્માના મુખઆદિથી ચાર વર્ણની અસંભવિત એવી હતી એમ નહિ, પણ રાજ્ય કરનારો આખો વર્ગ અને પણ ઉત્પત્તિ માનનારાઓને વUffમ સર્વ એવું બાકીનો બીજો વર્ગ, એ બે પ્રકારના ભેદથી બે કહેવાનો હક્ક રહેતો જ નથી. જેમ એક જ હોય તો જાતિઓ થઈ હતી અને આ જ કારણથી શ્રીચૂર્ણિકાર જયેષ્ઠ, મધ્યમ કે કનિષ્ટપણાનો વ્યપદેશ મુશ્કેલ પડે મહારાજ જાતિભેદના અધિકારમાં જે રાજા એમ તેમ એક જ પરમેશ્વર હોય પછી આ સર્વે એક વર્ષનું શબ્દ ન વાપરતાં ને સિયા એમ સ્પષ્ટ શબ્દ પ્રથમ હતું એમ કહી શકાય જ નહિ.વાચકોને ઉપરના વાપરી રાજાને એક તરીકે નહિ ગણતાં રાજા અને લખાણથી સાફ જણાયું હશે કે જૈનશાસ્ત્રના નિયમ તેને આશ્રિત રહેલાનો જ વર્ગ થઈ જાતિભેદ થયો પ્રમાણે ભગવાન્ શ્રી ઋષભદેવજીનો રાજ્યાભિષેક એમ સ્પષ્ટપણે જણાવે છે. હોતો થયો ત્યાં સુધી સર્વ મનુષ્યની એક જ જાતિ જાતિભેદ કરવાની ફરજ પડી છતાં હેલી હતી, પણ ભગવાન્ શ્રી ઋષભદેવજીના રાજ્યારોહણ કઈ જાતિ થઈ. પછી જ મનુષ્યોમાં બે જાતિ થઈ. એક શિક્ષણીયવર્ગ
ઉપર જોઈ ગયા તે પ્રમાણે જાતિભેદ થવાની અને બીજે શિક્ષકવર્ગ. જો કે આગળ જણાવ્યા પ્રમાણે
આવશ્યકતા થઈ અને તેથી જાતિભેદ કરવો પડ્યો.
