Book Title: Siddhachakra Varsh 04 - Pakshik From 1935 to 1936
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૪૫૩
શ્રી સિદ્ધચક્ર
જુલાઈ ૧૯૩૬ અવસ્થાન અને સંવચ્છરીના કર્તવ્યની સાંવત્સરિક પ્રતિક્રમણ નિયમિત હોવાથી જ ભિન્નતા
નિયમિત રીતે થઈ શકે. અને અવસ્થાનલક્ષણ વળી એ પણ ધ્યાનમાં રાખવાનું છે કે
: 0 2 પર્યુષણાને ત્યાં લેવામાં આવે તો તે અવસ્થાન નિયમિત અવસ્થાનલક્ષણપર્યુષણાને અંગે જ્યારે પાંચ
જ અનિયમિત હોવાને લીધે તે અવસ્થાનપર્યુષણા દિવસનો જ કર્તવ્યક્રમ અને પ્રભાવ છે. અર્થાત અનિયમિત થાય અને દેવતાઓને પર્યુષણાને અંગે પૂર્ણતિથિથી પૂર્ણતિથિની વચ્ચે જ પર્યુષણાનો સંબંધ અટ્ટાઈમહોત્સવ કરવાનું નિયમિત રહે નહિ. અર્થાત્ શાસ્ત્રકારોએ જણાવ્યો છે. એટલે તેનો ક્રમ અને તેનું તે દેવતાઓએ નંદીશ્વરદ્વીપમાં કરાતો અને કાર્ય પાંચ દિવસનું છે અને તેને શાસ્ત્રકારો પણ જો વિદ્યાધરોએ નંદીશ્વરમાં કે પોતાના સ્થાનમાં અને જગો પર તેમના ચં પંચરત્તિ નિરૂએમ કહી મનુષ્યોએ પોતપોતાના સ્થાનમાં પર્યુષણામાં કરાતો નિયમિત અવસ્થાનરૂપ પર્યુષણાના પાંચ દિવસ અષ્ટાહ્નિકા મહોત્સવ તે સંવત્સરી રૂપી પર્યુષણા પહેલાંથી પર્યુષણા કલ્પના કથનનો નિયમ દેખાડવા નિયમિત હોવાથી તેને ઉદ્દેશીને અને આઠ દિવસનો ધારાએ પાંચ દિવસનો જ મહિમા અને કાર્ય જણાવે છે. જ થાય છે. પાંચ દિવસથી વધારે દિવસ સુધી કલ્પનું સાંવત્સરિકપર્યુષણાનાં ચેત્યપરિપાટી આદિ વાંચન ચલાવવું તે શાસ્ત્રાજ્ઞા વ્હાર છે. કર્તવ્યોની ભિન્નતા
આ પ્રસંગે એ પણ જણાવવું જરૂરી છે કે આ ઉપરથી પાંચ દિવસના માહાત્મવાળી પાંચદિવસમાં જેઓ કલ્પસૂત્રનું વાંચન કરે છે તેઓ અવસ્થાન લક્ષણ પર્યુષણા અને આઠ દિવસના જ શાસ્ત્રકારની આજ્ઞાને અનુસરતા છે. મૂળવિધાને માહામ્યવાળી સાંવત્સરિકલક્ષણ પર્યુષણા બંને કે ઉત્તરવિધાને કોઈ પણ શાસ્ત્રમાં કોઈ પણ જગોપર પૃથક પૃથક ઉપદેશવાળી અને કાર્યવાળી છે. માટે પાંચદિવસથી અધિક દિવસ કલ્પસૂત્રવાંચનને માટે નિયમિત અવસ્થાનલક્ષણ પર્યુષણાના જણાવેલા નથી, માટે પાંચ દિવસથી વધારે દિવસ અનિયમિતપણાને અંગે સાંવત્સરિક પર્યુષણા સુધી કલ્પસૂત્રનું વાંચન ચલાવવા વાળાઓ અનિયમિત ન થાય તે સહેજે સમજાશે. ચાલુ શાસ્ત્રકારની મુખ્ય આજ્ઞા તથા આચરણાને અનુસરતા સાંવત્સરિકપર્યુષણ પર્વને અંગે જેમ અટ્ટમ અને નથી, પણ માત્ર સ્વચ્છંદપણે આચરણ કરે છે, આવી અધિકરણનો સર્વથા ત્યાગ કરવા માટે સાંવત્સરિક રીતે નિયત અવસ્થાનલક્ષણ પર્યુષણાનું માહાભ્ય પર્ય
પર્યુષણનું જરુરી કર્તવ્ય પણું છે, તેવી જ રીતે એ અને કાર્યક્રમ પાંચ દિવસના છે. ૨.
સાંવત્સરિકપર્વને દિવસે ચૈત્યપરિપાટીનું એટલે જે સંવચ્છરીને અંગે પર્યુષણાક્રમ આઠ દિવસનો.
જે સ્થાનમાં જે જે સાધુઓ રહ્યા હોય. તે તે સ્થાનમાં
ગચ્છઅપ્રતિબદ્ધ કે ગચ્છપ્રતિબદ્ધ એવા સર્વ ચૈત્યોનાં ત્યારે સાંવત્સરિકપ્રતિક્રમણવાળી પર્યુષણાનો દર્શન કરવાં, એ પણ સાંવત્સરિકનું જરૂરી કર્તવ્ય મહિમા તથા કાર્યક્રમ આઠ દિવસ છે. કેમકે ખુદ સર્વશ્રમણસંઘને અંગ છે, આજ કારણથી અધિકરણની જીવાભિગમસૂત્રમાં નંદીશ્વરદ્વીપના અધિકારમાં શાંતિના અધિકારમાં સર્વ ચૈત્યોના દર્શન કરવાના દેવતાઓ નંદીશ્વરદ્વીપે નિયમિત પર્યુષણાનો અઠ્ઠાઈ અધિકારને પણ એક સ્થાન તરીકે ગણ્યો છે, તેમજ મહોચ્છવ કરે છે, તે અષ્ટાદ્ધિકામહોચ્છવ કાલિકાલ સર્વજ્ઞ ભગવાન હેમચંદ્રસૂરિજી મહારાજ
હોય.
