Siddhachakra Varsh 04 - Pakshik From 1935 to 1936

Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti

Page 380

શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૬-૪-૧૯૩૬
દાવીર સ્વામી . સમય અપેક્ષા રે અપેક્ષાએ છે અર્થાત્ સાધુ સાધ્વીઓના વિહારની મધુસાધ્વી વિહાર ને અપેક્ષા કથન અપેક્ષાએ આર્યક્ષેત્રની મર્યાદા ભગવાન મહાવીરે
જણાવેલ છે પણ આર્યક્ષેત્રની મયાદની અપેક્ષાએ
સાધુસાધ્વીયોના વિહારની મર્યાદા જણાવી છે, એમ ( उपो0 पृष्ठ ६ पंक्ति १९)
નહિ, એમ તેઓનું માનવું છે. હવે વાચકોને આ લખાણથી સાફ સમજાય છે કે શાસ્ત્રોમાં સમજવાની સુગમતા પડે એટલા માટે ટીકાનો પાઠ કહેલા આણંદશો જે સાડાપચીશ છે તેમાં અહીં રજુ કરી દઈએ. તે પાઠ આ પ્રમાણે છે. ભગવા-હાવીરમહારાજની વખતે થોડા જ દેશ * નિસ્થાનાં વા નિન્થીનાં વા પૂર્વ આર્ય તરીકે રહ્યા હતા. એમ કહેવાનું કારણ પણ શિ વીવ સંમાધાન -ઉતાવ તાવત તેઓ એમ જણાવે છે કે સાધુ સાધ્વીઓને વિહાર ક્ષેત્રમવથી વિધર્ત , ત ત્યાદ-ઉતાવત કરવા યોગ્ય આટલાક દેશો એટલે જે પોતે તાવિત #7 માર્ય ક્ષેત્ર, નો સે-તશે નિન્શી કૌશાંબી નગરીને દક્ષિણમાં લઈને તેની વચમાં જેટલા નિચ્છ વા ન્યતે અતઃ-વંવિધાત્ ક્ષેત્ર જણાવે છે તેટલાજ દેશો હતા, અને તેથીજ તેટલાજ વદિર્વિદ, તતઃ પરં-વહિષ યત્ર આર્ય હતા. વળી આર્યદેશદર્પણમાં જ જણાવે છે જ્ઞાનવર્શનવારિત્રાદિ ઉત્સર્પત્તિ-ઋતિમાસાના
તત્ર વિદર્તવ્ય सो कारण व्यक्त करके बतलाते है कि इस
સામાન્ય અર્થ :- સાધુ અથવા સાધ્વીયોને
પૂર્વ દિશામાં અંગમગધ દેશો સુધી વિહાર કરવો यमयमें इतनाही आर्यक्षेत्र है ( पृष्ठ ११ पंक्ति २०)
કલ્પ છે. આ પૂર્વે જણાવેલ ક્ષેત્રની મર્યાદા કરીને વળી ‘UTલ્લા વિષય તારૂ ને રેશ હૈ વૃતનાદી
' વિહાર કરવા કહ્યું છે, (શંકા કરે છે કે શા માટે सार्यक्षेत्र जानना, साधुसाध्वीयोंकों इतनाही विहार ।
(આટલાજ ક્ષેત્રમાં વિહાર કરવા કહ્યું છે, તેના ને યોગ્ય મૂમી હૈ, ડ્રસ લિયે રૂ વાવક્ષેત્રર્જા ઉત્તરમાં કહે છે કે જે માટે આ ઉપર જણાવ્યા મHI ૩ (મા ) તેં વાહિર-વિહાર ના પ્રમાણેજ આર્યક્ષેત્ર છે. (અર્થપત્તિથી પ્રાપ્ત થયેલ ના જે દૈ (પૃષ્ઠ ૨૩ પંm ૨૦) તેમજ વાતને સ્પષ્ટ કહે છે કે, તે સાધુસાધ્વીયોને આ પૂર્વે શ્રીમહાવીર સ્વામી વિવૃતમેં તને માર્ગ દ જણાવ્યા પ્રમાણેના આર્યક્ષેત્રની બહાર વિહાર કરવો દે (કૃષ્ટ રૂ૭) માર્ચશોશ્રીમમહાવીર સ્વામી કલ્પતો નથી આવી રીતે સાડી પચ્ચીસ દેશને અંગે, તે મૂત્ર થર કરને સમય રૂતનાદી પૂર્વો વિહારની છુટ અને બાકીના દેશો અનાર્ય હોવાથી चार दिशा तक आर्यक्षेत्र रह गया था ( पृष्ठ १४)' gr 6 M 9 નિષેધ જણાવવાથી આંધ્રુદ્રવિડાદિ દક્ષિણના અને
કકથી દેશના ઉત્તરનો અર્ધો ભાગ વગેરે વિહારને આ બધા લખાણ ઉપરથી સ્પષ્ટ માલમ પડશે અયોગ્ય જણાવવાથી સંપ્રતિ મહારાજના કે તેઓ ભગવાન્ મહાવીર મહારાજના વખતમાં અનાગતકાલની અપેક્ષાએ જણાવે છે કે, આ સાડી પચ્ચીસ દેશો આર્ય તરીકે નહોતા, તેમજ જે જણાવેલા સાડી પચ્ચીશ દેશની બહાર જ્યાં જ્ઞાન આ બૃહત્કલ્પના સૂત્રમાં જણાવેલ આર્યક્ષેત્રની દર્શન અને ચારિત્ર વૃદ્ધિ પામે ત્યાં વિહાર કરવો મર્યાદા છે તે સાધુ સાધ્વીના વિહારની યોગ્યતાની યોગ્ય જ છે. પૂર્વે જણાવેલ સૂત્ર તથા આ ઉપર