Book Title: Siddhachakra Varsh 04 - Pakshik From 1935 to 1936
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૪૦૧
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૫-૬-૧૯૩૬ વાંદરાને દુર્બન બાંધે તો તે સીધોજ ભડકીને કાંઈનું તમે તે છોડવા પણ માંગતા નથી, અને દુર્બન વડે કાંઈ કરી બેસે અને એજ દુબન જો માણસોને આપો દૂરની વસ્તુ જોવાનો પણ તમારો મનોભાવ છે, પરંતુ તો તેઓ એનો સારો ઉપયોગ કરી લે છે. તો પછી ધારોકે દુબન પછી એકાદ મોટો પટ આડે આવે એમાં વાંદરાનો દોષ માનશો કે દુર્બનનો? કોઈપણ તો શું તમારું દુર્બન તમોને કામ આપી શકે ખરું? માણસ સહેલાઈથી કહી શકશે કે વાંદરો દુબીનનો જવાબ એજ મળશે કે નહિ ! દાટ વાળે છે એમાં દુર્બનનો વાંક નથીજ પરંતુ સંસ્કાર ટાળો. દૃષ્ટિનોજ દોષ રહેલો છે. એજ રીતે જે દુર્બનનું
દુર્બન પાસે રાખવાની તેનો પુરેપુરો ઉપયોગ મૂલ્ય સમજે છે તેવો વિવેકવાળો જૈનશાસન પામેલો
જ કરવાની અને તે દ્વારા દૂરની વસ્તુઓ જોવાની એ દુર્બનના ઉપયોગ વડે પોતે તરી જાય છે. જ્યારે
તે તમારામાં પુરેપુરી આકાંક્ષા હોય તે છતાં જો આડો ચંચળ પ્રકૃત્તિવાળા વિષયકષાયનાજ રસીયાઓ 1
* પટ આવતો હોય તો તમારો જીનેશ્વર પ્રવચન રૂપ જીનેશ્વરના પ્રવચનરૂપ દુબનનાર છિદ્રો શોધવા
દુર્બન તમારી પાસે હોય તેનો તમે પૂરેપૂરો ઉપયોગ માંડે છે ? અને જ્યારે તેમને જૈનપ્રવચનના કાંઈ
કરવાને ચહાતા હો અને તે દ્વારા તમે ભૂત, ભવિષ્ય, પણ છિદ્રો નથી મળતા ત્યારે તેઓ પોતાનાજ છિદ્રો
મોક્ષ નિગોદ આદિ જાણવા માંગવા હો, તે છતાં પ્રવચનને શીરે ઓઢાડી દેવાને તૈયાર થઈ જાય છે?
પણ જો ખરાબ સંસ્કાર રૂપી પડ વચ્ચે આવી જાય દુર્બન પછી પડદો આવે તો ?
તો તમારી ધારણા પૂરેપૂરી ફળી શકે નહિ. એ ખરાબ વિવેકવાળો આત્મા જેમ દુર્બનનું મૂલ્ય આંકી સંસ્કાર રૂપ પડ વચ્ચે ન આવે તે માટે શો માર્ગ શકે છે તેજ પ્રમાણે જેઓ આત્માર્થી છે, જેમને જીવ લેવો તે વિચારો. એને માટે શાસ્ત્રકારોએ એજ માર્ગ અને ભવનું સ્વરૂપ જાણવું છે, તેઓ તે આ દુર્બન બતાવ્યો છે કે (૧) આત્મા અનાદિનો છે (૨) કર્મ ઉપરવારી જવાનાજ જવાના ! દૂરની વસ્તુ જોવાની અનાદિના છે અને (૩) ભવસંયોગ પણ અનાદિનો આકાંક્ષાવાળાને દુર્બન હંમેશા રાખવું એ કર્તવ્ય છે, છે. એ સંસ્કારો ગળથુથીમાં દરેકને પાવાની જરૂર તેજ પ્રમાણે આત્મકલ્યાણની ઈચ્છાવાળાએ પ્રભુ છે. જેનામાં આ સંસ્કાર પડ્યા હશે તેને ખરાબ પ્રવચનરૂપી દુબન હમેશાં રાખવું એ, તેનું કર્તવ્ય સંસ્કાર પડવા પામશે જ નહિ અને તે બહુજ છે. હવે એ દુબન હંમેશાં પોતાની પાસે રાખવાની સુખપુર્વક એ દુર્બનને - જૈન પ્રવચનને વાપરી ભૂત, ભાવના ક્યારે ઉત્પન્ન થાય ? તેનો વિચાર કરો. ભવિષ્ય, મોક્ષ, નિગોદ આદિ જોઈ શકશે. પણ અને એ દુર્બન હોવા છતાં પણ તે નકામું ન થઈ સંસ્કારો પડવાથી કેવી રીતે ફાયદો થાય છે તે હવે પડે એવું ક્યારે બને? તે વિચારો. તેમે દુર્બન લઈને જોઈએ. છે તે દ્વારા બહાર જોતા હો, તમોને દુર્બન પ્રિય છે,
(સમાપ્ત)
