Book Title: Siddhachakra Varsh 04 - Pakshik From 1935 to 1936
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૨૪૨
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૮-૩-૧૯૩૬
આગમ-રહસ્ય
દ્રવ્યનંદીરૂપી ત્રીજો ભેદ પૂર્વ નિરૂપણનો સંબંધ
સમજાવે છે. ભગવાન્ જિનેશ્વર મહારાજના ક્ષાયોપશમિકાદિ ભાવ ઉપર અવસર્પિણીના પરોપકારિપણાને અંગે શ્રમણ ભગવાન્ મહાવીર પ્રભાવનો અભાવ. મહારાજનું સામાન્યપણે ગૃહસ્થપણાને અંગેનું
અને તેથી જીવના ઔપશમિક, પરોપકારિપણું વિચારી ગયા પછી ભગવાન્ ક્ષાયોપથમિક કે ક્ષાયિક ભાવ ઉપર કોઇપણ જાતનો ઋષભદેવજીનું ગૃહસ્થપણાને અંગે પરોપકારિપણું પ્રભાવ અવસર્પિણી કાલનો પડતો નથી એમ સ્પષ્ટ વિચારતાં મુખ્યતાએ અગ્નિની વ્યવસ્થા તથા થાય છે અને તેથીજ અવસર્પિણીની શરૂઆતથી વિવાહધર્મને અંગે થએલું અને ગણાએલું લગભગ નવ કોડાકોડ સાગરોપમ સુધી જે પરોપકારિપણું વિચારી તેઓશ્રીના રાજાપણાને અંગે સમ્યગ્દર્શન, જ્ઞાન અને ચારિત્રની પ્રાપ્તિ, રક્ષણ, પરોપકારિપણાનો વિચાર શરૂ કરેલો છે, તેમાં રક્ષણના ઉપાયો અને તેની વૃદ્ધિ થતાં પરમદશાની મહારાજા નાભિજીના કુલકરપણા સુધી અવસર્પિણી પ્રાપ્તિ જે નહિ થએલી તે પણ ભગવાનું કાલના પ્રભાવે આયુષ્ય અને શરીર વિગેરેની હાનિ ઋષભદેવજીની વખતે થઈ તેમાં અવસર્પિણીનો અને વર્ણ, ગંધાદિની હાનિ જેમ સમયે સમયે થતી પ્રભાવ નડતો નથી. જાય છે તેમ તેમ પદાર્થનો પ્રભાવ પણ ઓછો થતો સર્વકાલે કેવલજ્ઞાનની સર્વદા સરખાવટ જાય છે.
છે તેમજ ભગવાન્ ઋષભદેવજી પછી રૂપરસાદિ ઉપર અવસર્પિણીનો પ્રભાવ શ્રમણ ભગવાન્ મહાવીર મહારાજા એક કોડાકોડ
(ધ્યાન રાખવાની જરૂર છે કે સાગરોપમ થયા, છતાં ભગવાન્ ઋષભદેવજીના અવસર્પિણી કાળનો પ્રભાવ મનુષ્યના આયુષ્ય અને કેવલજ્ઞાન અને શ્રમણ ભગવાન્ મહાવીર શરીરાદિની હાનિ કરવા સાથે પુદ્ગલોના વર્ણ, ગંધ મહારાજના કેવલજ્ઞાનમાં એક અંશ જેટલો પણ ફરક અને રસાદિની હાનિ કરનારો થાય છે, અને તેટલાજ નથી અને તેથીજ કેવલજ્ઞાન એકજ પ્રકારનું માત્રથી તે કાલને અવસર્પિણી કહેવામાં આવે છે, માનવામાં આવેલું છે, એટલે અવસર્પિણી કાલનો અને તેથી જ શાસ્ત્રકારો પણ યત્ર સમજે સમયે પ્રભાવ ક્ષાયિક એવા જો આત્માના કેવલજ્ઞાન રૂપી
પરસાલીનાં નિઃ સા નવી એમ અવસર્પિણી ગુણ પર પડ્યો હોત તો ભગવાન્ ઋષભદેવજીનું શબ્દની વ્યુત્પત્તિ કરતાં મુખ્યતાએ પુદગલના રૂપ, કેવલજ્ઞાન અને ભગવાન્ મહાવીર મહારાજનું રસાદિની અને ગૌણપણે તેના આધારેજ થતા અને કેવલજ્ઞાન અવસર્પિણી કાલના એક કોડાકોડ અનુભવાતા શરીર અને આયુષ્યાદિકની હાનિ સાગરોપમના આંતરાવાળું હોવાથી ઘણાજ ફરકવાળું જણાવે છે અર્થાત્ જીવ અને અજીવને આશ્રીને થતા થાત અને તેથી કેવલજ્ઞાનના પણ અવધિ આદિ ઔદયિક, પારિણામિક ભાવોની ઉપરજ તે જ્ઞાનની માફક અસંખ્યાતા ભેદો માનવા પડત, પણ અવસર્પિણી કાલનો પ્રભાવ પડે છે એમ સ્પષ્ટ તે કેવલજ્ઞાન એકજ પ્રકારનું છે એમ કહી શકાત
