Book Title: Siddhachakra Varsh 04 - Pakshik From 1935 to 1936
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૨૯૦
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૬-૪-૧૯૩૬
.
આગમ-રહસ્ય દ્રવ્યનંદીરૂપી ત્રીજો ભેદ
તીર્થકર ભગવાનને રાજ્યસદ્ધિ હોવી જ સંભાળ રાખનારા પણ મનુષ્યો જોઈએ, છતાં એ જોઈએ
દુષ્ટોના દમનમાં તેટલી ઋદ્ધિની જરૂર ન હોય, એમ - ઈદ્રમહારાજાએ કેવળ ભગવાન ગણીએ તોપણ શિષ્ટોના પોષણમાં ઋદ્ધિની ઘણીજ
ઋષભદેવજીનો રાજ્યાભિષેક કર્યો એટલુંજ નહિ. જરૂરીઆત રહે. પણ શ્રીપર્યુષણાકલ્પસૂત્રોમાં ભગવાન છત્રાદિમાગથી રાજ્ય નહિ તેમ રાજા પણ ભદ્રબાહુસ્વામીજી જેમ તીર્થકરોનું રાજન્ય વિગેરે નહિ કુલોમાં આવવું જણાવીને પણ રાજ્યશ્રીને કરવા અને વાસ્તવિક રીતે તો રાજાશબ્દજ સામાન્ય રીતે પાળવાવાળાં તે કુલો હોવાં જોઈએ, તેમજ છત્રાદિકરૂપી રાજ્યચિહ્નોના ઋદ્ધિને નહિ લાગતાં કલિકાલસર્વજ્ઞ હેમચંદ્રસૂરિજીના કરેલા વીતરાગસ્તોત્ર રાજ્યને લાયકની મહાઋદ્ધિને અંગેજ લાગુ કરી પ્રમાણે દરેક તીર્થકરો નરેન્દ્રશ્રી એટલે રાજલક્ષ્મીને શકાય, કેમકે નાટકમાં રાજાનો વેષ ભજવનારા અનુભવવાળા હોવા જોઈએ એ નિયમને નાટકીઆઓ પણ છત્રાદિક ચિન્હો તો ધારણ કરેજ અનુસરીને રાજ્યાભિષેકની સાથે રાજ્યઋદ્ધિની છે, અને તેથી જો છત્રાદિકચિન્હોથી રાજા કહેવામાં જરૂરીઆત ઈદ્ર મહારાજે ગણી હોય તે સ્વાભાવિક આવે તો સાચા રાજા અને નાટકીઆ રાજામાં જ છે.
કાંઈપણ ફરક રહે નહિ. શિષ્ટના પોષણ માટે અદ્ધિ -
ઈંદ્રમહારાજ રાજ્યઋદ્ધિ કેમ આપે છે - | દુષ્ટોના શિક્ષણને અંગે અને શિષ્ટોના વળી એ પણ ધ્યાનમાં રાખવાનું છે કે તીર્થકર પોષણને અંગે સાર્થક ગણાતું રાજ્ય મળે તો પણ મહારાજાઓ એટલા બધા પ્રબળપુણ્યના ઉદયવાળા તે સત્પષોનું પોષણ કરવા સિવાય સાર્થક બની હોય છે કે જેના પ્રભાવે ઈદ્રમહારાજ સરખાઓ પણ શકેજ નહિ, દુષ્ટોના શિક્ષણને માટે ઋદ્ધિની તીર્થકર મહારાજની ગર્ભથી આરંભીને સર્વ આવશ્યકતા ન હોય એમ માનીએ, જોકે તેમ સર્વથા અવસ્થાઓમાં જેમ જેમ ઉત્તમતા જગતમાં જાહેર માની શકાય તેમ તો નથી જ, કારણકે દુષ્ટોને ખોળવા થાય તેવી રીતે સર્વ પ્રકારે ઉદ્યમો કરે છે. ધ્યાન માટે મનુષ્યો જોઈએ, દુષ્ટોના દુષ્ટપણાનો નિશ્ચય રાખવાની જરૂર છે કે જેમ જગતમાં લાભાંતરાયના કરવા માટે પણ મનુષ્યો જોઈએ, દુષ્ટોને શિક્ષણ ક્ષયોપશમવાળા મનુષ્યને દાન આપવાની કે વસ્તુ કરનારા પણ મનુષ્યો જોઈએ, તેમજ અત્યંત દુષ્ટોને દેશની દરેકને બુદ્ધિ થાય છે, તેવી જ રીતે પૂર્વભવમાં દીર્ધકાળ સુધી અપરાધ નહિ કરવાની હાલતમાં વીસેસ્થાનકની કે એકાદિ ન્યૂન સ્થાનકની આરાધના રાખવા અને કરેલા અપરાધની શિક્ષા જે થાય તેની
