Book Title: Siddhachakra Varsh 04 - Pakshik From 1935 to 1936
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૧૮૭
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૨૪-૧-૧૯૩૬
પ્રશ્નકાર:ચતુર્વિધ સંઘ,
#માધાનકાર: શ્વકaછાત્ર વાછંગત આગમોધ્ધારક, ત્રિીસાગરાનંદસૂરીશ્વરજી મ.
'કલાપી
'
s
**
*
*
*
%
*
*
દ ખાઇશ્વર છે
કાવવા
4. : : ૩૪ હજાર કલાકાર
**
પ્રશ્ન ૭૭૯ - ઉપકાર કરવાનું ક્ષયોપશમ અને પ્રશ્ન ૭૮૦ - દ્રવ્ય ઉપકાર કે ભાવ ઉપકાર અથવા ક્ષયથી થાય કે ઉદયથી થાય ?
તે ઔદયિક ઉપકાર કે ક્ષાયિક, લાયોપથમિક સમાધાન - શિલ્પનિરૂપણ આદિ ઉપકારો પણના ઉપકાર અનાદિ હોય કે સાદિ હોય ? અનન્ત હોય ઉદયથી થાય છે. આચાર્ય શ્રી હરિભદ્ર સરિજી કે સાંત હોય ? જણાવે છે કે :
સમાધાન - બન્ને પ્રકારના ઉપકારો આદિવાળા અને વં વિવાદિત તથા શિલ્પનિરૂપો | અંતવાળા હોય, પારિણામિક ભાવ જે જીવપણું રોષો દુત્તમં પુષમિલ્વમેવ વિપm III વિગેરે છે, તે શિવાય ઔદયિક કે બીજો ભાવ અર્થાત્ પુત્રોને રાજ્યો બેંચી આપવાની માકક અનાદિ હોયજ નહિ, જો કે મતિ અજ્ઞાન વિગેરે વિવાહક્રિયા વિગેરેમાં તથા શિલ્પ-શિલ્પકર્માદિ
લાયોપથમિક ભાવ છતાં અનાદિ કહેવાય છે, પણ નિરૂપણમાં પણ દોષ નથી, પરંતુ પુણ્યનો ભોગવટો
પ્રવાહની અપેક્ષાએ અનાદિ છે, અને એવી રીતે એની રીતે થાય છે.
પરોપકારના કારણરૂપ ઉત્તમ પુણ્ય તો પ્રવાહથી પણ આ ઉપરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે તે પરોપકાર પુણ્યના
અનાદિ હોય નહિ, તથા ક્ષાયોપથમિક ભાવરૂપ વિપાકરૂપ હોવાથી ઔદયિક છે, અને દાનાદિરૂપ
* ઉપકાર તો સાદિ સાન્તજ હોય. જો કે દાનાદિ પરોપકાર તો દાનાદિ અંતરાયના ક્ષય અને
* લબ્ધિઓ ક્ષાયિક ભાવની પણ હોય છે અને લાયોપશમથી થતો હોવાથી ક્ષાયિક અને ક્ષાયોપથમિક
ક્ષાયિકભાવ અનાદિનો ન હોય છતાં સાદિ અનન્ત કહેવાય એટલે પરોપકાર ભગવાન્ તીર્થકર જેવા
ભાગે હોય છે પણ પૂજ્યપાદ હરિભદ્રસુરિ જેવા
સમર્થ ટીકાકારો પણ દાનાદિના ક્ષાયિક ભાવને ઔદયિક પણ હોય અને દાનાદિરૂપ પરોપકાર ) 'સાયિક અને ક્ષાયોપથમિક પણ હોય.
* ક્ષાયિકપણું છતાં સાદિ અનંત નહિ માનતાં સાદિ