Book Title: Siddhachakra Varsh 04 - Pakshik From 1935 to 1936
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૨૩૧
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૨૨-૨-૧૯૩૬ શાસ્ત્રકારે મૈત્રી આદિ ચાર ભાવના માફક પાંચમી યોગ્ય છે. જ્યારે આ પ્રમાણે શાસ્ત્રકારોએ ઔષધ દ્વેષભાવના કહી નથી અને જેનશાસનને એ કોઈ તરીકે પ્રશસ્ત રાગ ગણી વિધેય જણાવ્યો હતો છતાં દિવસ પણ દ્વેષભાવના શોભે જ નહિ, અને દ્વેષભાવ તેને પણ બંધનું કારણ છે એમ માનવું જોઇએ તો ન શોભે તો પછી વધબંધન મારણાદિને કર્તવ્ય તરીકે પછી અપરાધી ઉપર દ્વેષ કરવાનું વિધેય નહિં છતાં ગણનાર મનુષ્ય તો સ્વએ પણ જૈનભાવનામાં આવી અને તેનું પ્રશસ્તપણું નહિ જણાવ્યા કે મનાવ્યા છતાં શકે જ કેમ ? ભગવાન્ શ્રી હેમચંદ્રસુરિજી તો સરાગ દશાને લીધે થઈ જાય તેને બંધનું કારણ ન
શર્મક નિરાશ તેવતા'નનિષ એમ કહી માને તે મનુષ્ય જેનશાસનને કેવું સમજતો હશે તે નિયપણે ઘાતકી કર્મો કરનાર તથા નિશંકપણે જ્ઞાની મહારાજ જાણી શકે. જો કે અપ્રશસ્ત રાગ દેવગુરુની નિંદા કરનાર જીવોમાં પણ માધ્યસ્થપણું
છતાં પણ તીવ્ર મંદ આદિ તેનાથી થતા કર્મબંધનમાં લાવવાનું જણાવી ચોખ્ખી રીતે શાસનના
ફેર પડે છે, તેવી રીતે અધર્મના ટ્રેષને લીધે અધર્મી અપરાધિઓમાં માધ્યસ્થપણું રાખવાની ફરજ છે.
ઉપર અનિવાર્ય સંયોગોથી દ્વેષ થાય તેમાં જરૂર બંધ એમ જણાવે છે. અર્થાત્ અપરાધિ ઉપર થતા વેષને
તેવો તીવ્ર નહિ થાય પણ જેમ રેવતી ઉપર થએલ
મહાશતકનો ક્રોધ અપરાધિપણાને લીધે હતો છતાં પ્રશસ્ત વૈષ તો કહી શકાય નહિ અને કોઈ પણ
તેને પ્રતિક્રમણાદિથી શોધનીયજ ગમ્યો હતો તેમાં શાસ્ત્રકારો તેવું વિધાન પણ કરતા નથી. જો કે સરાગ
અપરાધિ ઉપર થએલ સર્વથા પ્રતિક્રમણાદિથી દશા હોવાથી દેવ, ગુરુ, ધર્મના બહુમાનવાળા શોધનીયજ છે પણ અનુમોદનીય તો કોઇ પ્રકારે શાસનના અપરાધિઓ ઉપર દ્વેષ આવ્યા વિના રહ હોય કે ગણાયજ નહિ. નહિ અને તેવી અપરાધિઓને શિક્ષા કર્યા સિવાય રહે નહિ છતાંપણ શાસ્ત્રકારો જ્યારે વિધેય એવા આ આખા લેખનું તારણ આ પ્રમાણે આવે ભગવાન્ અરિહંતઆદિ વિષયના પ્રશસ્તરાગને પણ ૧ વીતરાગદશામાં પ્રવચનવત્સલતા ન હોય. કર્મનો બંધ કરાવનાર તરીકે માનવાનું જણાવે છે. ૨ વીતરાગદશાવાળો લબ્ધિ ફોરવે નહિ. અર્થાત્ આવી રીતે આવશ્યકવૃત્તિમાં શંકાસમાધાન ૩ મહારાજા વાલી સર્વથા રાગ દ્વેષ રહિત હોતા જણાવે છે.
તેથી લબ્ધિ ફોરવી. Tદ પ્રશતનામનયુકત , તસ્યાપિ ૪ વાલી મહારાજના કાર્યથી રાવણે લોહીની ઉલટી વર્ધાત્મવત્ શંકા કરે છે કે જ્યારે ભગવાન્ કરી પૃથ્વીને રડાવી અને પોતે ચીસ પાડી અને અરિહંતાદિક ઉપર રાગ થાય તે પ્રશસ્તરાગ છે તો પારિતાપનિકી ક્રિયા ઘણીજ થઈ હતી. પછી તે પ્રશસ્તનું નમાવવું તમોએ સામાન્ય રીત પ લબ્ધિવાળા જ વીતરાગદશામાં હોય તો લબ્ધિ રાગ માત્રને નમાવવો કહેલ હોવાથી આવી ગયું તો *
ફોરવેજ નહિ લબ્ધિને ફોરવવામાં રાગદ્વેષનીજ તે અયોગ્ય છે. આવી શંકાના સમાધાનમાં જણાવે
દશા હોય અને લબ્ધિ ફોરવ્યા પછી તેની છે કે એમ નહિ અર્થાત્ પ્રશસ્તરાગનું નમાવવું તે
આલોયણઆદિ કરે તોજ આરાધક થવાય. અયોગ્ય નથી, કારણ કે અપ્રશસ્ત રાગ જેમ કર્મ બંધાવનાર છે તેમ આ પ્રશસ્ત રાગ પણ કર્મન. ૬ શાસનના અપરાધિન પણ કરાતીશિક્ષા કર્મબંધનને બંધાવનાર જ છે માટે તે પ્રશસ્ત રાગનું પણ નમાવવું
; કારણ સર્વથા નથી એમ તો કહેવાયજ નહિ.
