Book Title: Siddhachakra Varsh 04 - Pakshik From 1935 to 1936
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
૧૫૩
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૮-૧-૧૯૩૬ જણાવેલા પ્રમાણે ઘરોની તૈયારી સંવચ્છરીને માટે વિચારવામાં આવે તો પણ સ્પષ્ટ માલમ પડે કે એ ઉપયોગ છે કે અવસ્થાનને માટે ઉપયોગી છે? પર્યુષણા અવસ્થાન અંગે જ છે, કેમકે સંવછરીને ચોમાસીને દિવસે જ પર્યષણા કરવી તે અંગ ઝાડના નિર્દેશ કરવાની જરૂર પડે નહિ. ઉત્સર્ગ
ગૃહિજ્ઞાત નિયત અવસ્થાનની સંવર્ચ્યુરી વળી તે વીસ દિવસ સહિત મહિનાની જુદી પણ હોય પર્યુષણા એ આપવાદિક છે કે સર્ગિક છે તેનો કદાચ એમ કહેવામાં આવે કે વીસ દિવસ વિચાર કરવાની જરૂર છે, કેમકે જે તે પર્યુષણા સહિત મહિના ગયા પછી જે પર્યુષણા કરવાનો ઔત્સર્ગિક માનવામાં આવે તો આષાઢી ચોમાસીને નિયમ છે તે માત્ર ગૃહસ્થોને રહેવાનો નિશ્ચય દહાડે જ પર્યુષણા કરવી એવો નિશીથચૂર્ણિ વિગેરેનો જણાવવા પૂરતો છે, અને તેથી આષાઢની ચોમાસીના સ્પષ્ટ લખ ખોટો ઠરાવવો પડે અને જો તે કલ્પસૂત્રનો દિવસથી માંડીને કોઇપણ પર્વમાં પર્યુષણા કરી હોય પર્યુષણનો લેખ આપવાદિક છે એમ માનવામાં આવે તો તે માત્ર સાધુને જાણ પૂરતી જ હોય, પણ તો તે અપવાદ કેવળ મહિના સહિત વીસ દિવસનો ગૃહસ્થોને અંગે તો અનિશ્ચિતપણું જ હોય, પણ વીસ જ છે ઓછાવત્તા દિવસનો પણ ખરો ? જ દિવસ સહિત મહિનો ગયા પછી તો સાધુઓએ ચાહે નિશીથસૂત્ર વિગેરેમાં જણાવ્યા મુજબ પાંચ પાંચ તે પૂર્વે પર્યુષણા તરીકે ગણાય, અને તે ગૃહિજ્ઞાત દિવસના પર્વે પર્યુષણા કરવાની વાત ધ્યાનમાં પર્યુષણાને દિવસે એટલે વીસ દિવસ સહિત મહિનો લેવામાં આવે તો માલમ પડશે કે નવપર્વ સામાન્ય ગયા પછી સંવચ્છરી કરાય. આવું કહેવાવાળાએ પદરૂપ છે એટલે અપવાદોત્સર્ગ ગણાય અને આ ધ્યાનમાં રાખવાનું છે કે જે વખતે જૈની ટીપણાં દશમું પર્વ તો અપવાદાપવાદ તરીકે ગણાય અને ચાલતાં હતાં, તે વખતે યુગના મધ્યમાં પોષ અને સંવછરીરૂપ પર્યુષણા એવી રીતે અનિયમિત હોઇ યુગના અંતમાં આષાઢ જ વધતા હતા, અને તે શકે જ નહિ. વળી એ પણ ધ્યાનમાં રાખવાનું છે વધેલાં માસવાળા વર્ષમાં આષાઢ ચોમાસી પછી કે અપવાદાપવાદની છેલ્લી પયુષણા જણાવતાં પણ માત્ર વીસ દિવસે જ ગૃહિજ્ઞાતપર્યુષણા કરવાનો શાસ્ત્રકારો તે છેલ્લી અપવાદાપવાદની તિથિને નહિ સ્પષ્ટ લેખ છે. તો શું આષાઢ ચોમાસી પછી વીસ ઓળંગવાને માટે એટલા સુધી જણાવે છે કે દિવસે ગૃહિજ્ઞાતપર્યુષણાને દિવસે સંવચ્છરી કરવી યોગ્ય સ્થાન ન મળે તો વૃક્ષ નીચે પણ પર્યુષણા કરી એમ માની શકાશે ? દેવાનું જણાવ્યું એ હકીકત જો અક્કલથી
(અનુસંધાન માટે જુઓ પેજ-૨૭૩)
