Book Title: Siddhachakra Varsh 04 - Pakshik From 1935 to 1936
Author(s): Ashoksagarsuri
Publisher: Siddhachakra Masik Punarmudran Samiti
View full book text
________________
८४
શ્રી સિદ્ધચક્ર
તા. ૨૬-૧૧-૧૯૩૫
*
પ્રશ્નકારઃ ચતુર્વિધ સંઘ,
માધાનકાર: મકદારત્ર ઘાટૅગત આગમોહ્યા શ્રીસાગરાનંદસૂરીશ્વરજી મ.
:
24H1NIO
* *
*
પ્રશ્ન ૭૭૬ સામાન્યરીતે જૈનજનતામાં કહેવાય છે પંચાંગો છપાવનારા મૂલ ટિપણામાં પર્વતિથિનો ક્ષય કે બીજ, પાંચમ, આઠમ, અગીયારસ, ચૌદશ, હોય તો તેને સ્થાને પૂર્વની તિથિનો ક્ષય કરી પવન અમાવાસ્યા અને પૂર્ણિમા જે પર્વતિથિઓ તરીકે જે તિથિઓને અખંડિત રાખે છે. ગણાય છે તેનો ક્ષય હોય નહિ એ હકીકત શું સત્ય છે? પ્રશ્ન ૭૭૭-જે તિથિમાં સૂર્યનો ઉદય થાય તે તિથિને સમાધાન-જયોતિષ્કરંડક, સૂર્યપ્રજ્ઞપ્તિ અને પ્રમાણ કરવી એમ જે શાસ્ત્ર અને લોકોકિત બંનેથી લોકપ્રકાશઆદિ શાસ્ત્રોને જાણનારો મનુષ્ય એમ કહી સંમત છે તેનું એકમઆદિ તિથિએ સૂર્યોદય છતાં શકે નહિ કે જૈનશાસ્ત્ર પ્રમાણે બીજઆદિ પર્વતિથિનો તેને બીજ આદિપણે માનવાથી પ્રમાણિકપણું કેમ ક્ષય હોય નહિ, કેમકે તેમાં અવમરાત્રિ એટલે રહેશે? ઘટવાવાળી તિથિઓ બીજ, પાંચમ વિગેરે ગણાવી સમાધાન-જે તિથિમાં સૂર્યોદય થાય તે તિથિ પ્રમાણ છે. વળી જો પર્વતિથિનો ક્ષય ન થતો હોય તો ક્ષયે ગણવી એ શાસ્ત્રવચન ને લોકોકિત તિથિના અલ્પબહુ પૂર્વાતિથિ: સાર્થ એવો શ્રી ઉમાસ્વાતિજીની પ્રઘોષ ભોગવટા માટે તેમજ પ્રથમતિથિમાં તે પર્વની તિથિના પણ હોત નહિ, માટે જૈનજ્યોતિષના હિસાબ પ્રમાણે પ્રવેશની આરાધતા નહિ ગણવા માટે છે, અર્થાત્ પર્વતિથિનો ક્ષયજ ન હોય એમ કહેવાય નહિ, પણ બીજ આદિને દિવસે સૂર્યોદય પછી બીજ ઘડી બે ઘડી આરાધના કરવા માટે નિયત થએલ બીજઆદિ હોય અને પછી અઠ્ઠાવન ઓગણસાઠ ઘડી ત્રીજ વગેરે તિથિઓનો ક્ષય હોય તો આરાધના કરનારાઓએ હોય છતાં બીજની તિથિ વિગેરેમાં સૂર્યોદય થયો માટે તે તે આરાધવા લાયક બીજ આંદો ભોગવટો તે આખી તિથિ બીજ આદિ તરીકે ગણાય.વળી એકમ પોતાના પહેલાની એકમ આદિ તિથિમાં થતો હોવાથી વગેરેની તિથિ એ એકમ વગેરેની તિથિ માત્ર ઘડી એકમ આદિ તિથિને દિવસે બીજઆદિ પર્વતિથિનું બે ઘડી હોય અને બીજ વગેરે અાવન ઓગણસાઠ આરાધનાકાર્ય કરાય માટે આરાધનાની અપેક્ષાએ ઘડી હોય તો પણ તેને એકમ તરીકેજ ગણાય, આટલા પર્વતિથિનો ક્ષય ન હોય એમ કહેવું વ્યાજબી ગણી માટેજ જે તિથિમાં સૂર્યોદય થાય તેજ તિથિ વ્રત, શકાય, ને તેથીજ આરાધનાની અપેક્ષાએ ભીતિયાં પચ્ચકખાણ વગેરેમાં પ્રમાણભૂત ગણાય એમ
