Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ namo arihaMtANaM namo sidhdhANaM namo AyariyANaM namo uvajajhAyANaM namo lee savva sAhurNa eso paMca namukakAro salva pAvappaNAsaNo maMgalANaM ca savvasiM paDhamaM havaI maMgala
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinAgama prakAzana yojanA pa. pU. AcAryazrI ghAMsIlAlajI mahArAja sAheba kRta vyAkhyA sahita DVD No. 2 (Gujarati Edition) :: yojanAnA Ayojaka :: zrI caMdra pI. dozI - pIeca.DI. website : www.jainagam.com
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ SHRI BA BHAGA 1 SUTRA PART : 3 zrI bhagavatI sUtra : bhAga 3
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ jainAcArya-jainadharmadivAkara-pUjyazrI-ghAsIlAlajI-mahArAja viracitayA prameyacandrikAkhyayA vyAkhyayA samalaGkRtaM hindIgurjarabhASA'nuvAdasahitam zrI-bhagavatIsUtram BHAGVATI SUTRAM tRtIyo bhAgaH niyojaka:saMskRta-prAkRtajJa-jainAgamaniSNAta-priyavyAkhyAni___ paNDitamuni-zrIkanhaiyAlAlajI-mahArAjaH prakAzakaH rAjakoTanivAsi - zreSThizrI zAmajIbhAI - velajIbhAI vIrANI tathA kaDavIbAI vIrANI TUsTa-pradatta-dravyasAhAyyena a0 bhA0 zve0 sthA0 jainazAstrodvArasamitipramukhaH zreSThi-zrIzAntilAla-maGgaladAsabhAI-mahodayaH mu. rAjakoTa prathamA-AvRtti : vIra saMvata vikrama saMvat IsvIsana prati 1000 2489 2019 1963 mUlya rU. 25-00
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavAnuM : zrI a.bhA. 2. sthAnakavAsI jaina zAstroddhAra samiti The. gareDiyA kUvA reDa, grIna loja pAse, sara (saurASTra). Published by : Shri Akhil Bharat S. S. Jain Shastroddhara Samiti, Garedia Kuva Road, RAJKOT, ( Sanrashtra), W. Ry. India. ye nAma kecidiha naH prathayansyavajJAM, jAnanti te kimapi tAn prati naiSa ytnH| utpatsyate'sti mama ko'pi samAnadharmA, kAlo hyayaM niravadhirvipulA ca pRthvI // 1 // harigItacchandaH karate avajJA jo hamArI yatna nA unake liye / jo jAnate haiM tatva kucha phira yatna nA unake liye // janamegA mujhasA vyakti koI tattva isase pAyagA / hai kAlaniravadhi vipulapRthvI dhyAna meM yaha lAyagA // 1 // prathama AvRtti H prata 1000 vIra saMvata : 2489 vikrama saMvataH 2019 IsavIsana : 1963 : bhu: : bhudrasthAna : jayaMtilAla devacaMda mahetA jaya bhA 2 ta >> sa. gaDiyA kUvA reDa : rAjakoTa. zrI. bhagavatI sUtra : 3
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ svAdhyAya mATe khAsa sUcanA A sUtranA mUlapAThano svAdhyAya divasa ane rAtrinA prathama prahare tathA cothA prahare karAya che. (2) prAta:uSAkALa, sanyAkALa, madhyAhna, ane madhyarAtrimAM be-be ghaDI (48 miniTa) vaMcAya nahIM, sUryodayathI pahelAM 24 miniTa ane sUryodayathI pachI 24 miniTa ema be ghaDI sarvatra samajavuM. mAsika dharmavALAM strIthI vaMcAya nahIM temaja tenI sAme paNa vaMcAya nahIM. jyAM A strIo na hoya te oraDAmAM besIne vAMcI zakAya. (4) nIce lakhelA 32 asvAdhyAya prasaMge vaMcAya nahIM. (1) AkAza saMbaMdhI 10 asvAdhyAya kAla. (1) ulkApAta-moTA tArA khare tyAre 1 prahara (traNa kalAka svAdhyAya na thAya.) (2) digdAha-koI dizAmAM atizaya lAlavarNa hoya athavA koI dizAmAM moTI Aga lagI hoya to svAdhyAya na thAya. garjArava -vAdaLAMno bhayaMkara garjArava saMbhaLAya. gAjavIja ghaNI jaNAya to 2 prahara (cha kalAka) svAdhyAya na thAya. nirdhAta-AkAzamAM koI vyaMtarAdi devakRta ghoragarjanA thaI hoya, athavA vAdaLo sAthe vIjaLInA kaDAkA bole tyAre ATha prahara sudhI svAdhyAya nA thAya. (5) vidyuta--vijaLI camakavA para eka prahara svAdhyAya na thA. (6) cUpaka-zuklapakSanI ekama, bIja ane trIjanA divase saMdhyAnI prabhA ane caMdraprabhA maLe to tene cUpaka kahevAya. A pramANe cUpaka hoya tyAre rAtrimAM prathama 1 prahara svAdhyAya na karavo. (7) yakSAdIta-koI dizAmAM vIjaLI camakavA jevo je prakAza thAya tene yakSAdIpta kahevAya. tyAre svAdhyAya na karavo. (8) ghumika kRSNa-kAratakathI mahA mAsa sudhI dhUmADAnA raMganI je sUkSma jala jevI dhUmmasa paDe che tene dhUmikAkRSNa kahevAya che. tevI dhUmmasa hoya tyAre svAdhyAya na karavo. (9) mahikAzveta-zItakALamAM zvetavarNavALI sUkSma jalarUpI je dhummasa paDe che. te mahikAzveta che tyAre svAdhyAya na karavo. (10) rajauddaghAta-cAre dizAmAM pavanathI bahu dhULa uDe. ane sUrya DhaMkAI jAya. te rajauddAta kahevAya. tyAre svAdhyAya na karavo.
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) audArika zarIra saMbaMdhI 10 asvAdhyAya (11-12-13) hADakAM-mAMsa ane rUdhira A traNa vastu agnithI sarvathA baLI na jAya, pANIthI dhovAI na jAya ane sAme dekhAya to tyAre svAdhyAya na karavo. phUTeluM iMDu hoya to asvAdhyAya. (14) maLa-mUtra--sAme dekhAya, tenI durgadha Ave tyAM sudhI asvAdhyAya. (15) smazAna--A bhUminI cAre bAju 100/100 hAtha asvAdhyAya. (16) caMdragrahaNa-jyAre caMdragrahaNa thAya tyAre jaghanyathI 8 muhUrta ane utkRSTathI 12 muhUrta asvAdhyAya jANavo. (17) sUryagrahaNa--jyAre sUryagrahaNa thAya tyAre jaghanyathI 12 muhUrta ane utkRSTathI 16 muhUrta asvAdhyAya jANavo. (18) rAjavyagrata-najIkanI bhUmimAM rAjAonI paraspara laDAI thatI hoya tyAre, tathA laDAI zAnta thayA pachI 1 divasa-rAta sudhI svAdhyAya na karavo. (19) patana-koI moTA rAjAnuM athavA rASTrapuruSanuM mRtyu thAya to teno agnisaMskAra na thAya tyAM sudhI svAdhyAya karavo nahIM tathA navAnI nimaNuMka na thAya tyAM sudhI UMcA avAje svAdhyAya na karavo. (20) audArika zarIra-upAzrayanI aMdara athavA 100-100 hAtha sudhI bhUmi upara bahAra paMcendriyajIvanuM mRtazarIra paDyuM hoya to te nirjIva zarIra hoya tyAM sudhI svAdhyAya na karavo. (21thI 28) cAra mahotsava ane cAra pratipadA-ASADha pUrNimA, (bhUtamahotsava), Aso pUrNimA (indra mahotsava), kArtika pUrNimA (skaMdha mahotsava), caitrI pUrNimA (yakSamahotsava, A cAra mahotsavanI pUrNimAo tathA te cAra pachInI kRSNapakSanI cAra pratipadA (ekama) ema ATha divasa svAdhyAya na karavo. (29thI 30) prAtaHkAle ane sabhyAkALe dizAo lAlakalaranI rahe tyAM sudhI arthAta sUryodaya ane sUryAstanI pUrve ane pachI eka-eka ghaDI svAdhyAya na karavo. (31thI 32) madhya divasa ane madhya rAtrie AgaLa-pAchaLa eka-eka ghaDI ema be ghaDI svAdhyAya na karavo. uparokta asvAdhyAya mATenA niyamo mUlapAThanA asvAdhyAya mATe che. gujarAtI Adi bhASAMtara mATe A niyamo nathI. vinaya e ja dharmanuM mUla che. tethI AvA AvA vikaTa prasaMgomAM gurunI athavA vaDIlanI icchAne AjJAne ja vadhAre anusaravAno bhAva rAkhavo.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ svAdhyAya ke pramukha niyama (1) (3) isa sUtra ke mUla pATha kA svAdhyAya dina aura rAtrI ke prathama prahara tathA cauthe prahara meM kiyA jAtA hai| prAta: USA-kAla, sandhyAkAla, madhyAhna aura madhya rAtrI meM do-do ghaDI (48 miniTa) svAdhyAya nahIM karanA cAhie, sUryodaya se pahale 24 miniTa aura sUryodaya ke bAda 24 miniTa, isa prakAra do ghar3I sabhI jagaha samajhanA caahie| mAsika dharmavAlI striyoM ko svAdhyAya nahIM karanA cAhie, isI prakAra unake sAmane baiThakara bhI svAdhyAya nahIM karanA cAhie, jahA~ ye striyA~ na hoM usa sthAna yA kakSa meM baiThakara svAdhyAya kiyA jA sakatA hai| nIce likhe hue 32 asvAdhyAya-prasaMgo meM vA~canA nahIM cAhie(1) AkAza sambandhI 10 asvAdhyAyakAla (1) ulkApAta-bar3A tArA TUTe usa samaya 1 prahara (tIna ghaNTe) taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (2) digdAha--kisI dizA meM adhika lAla raMga ho athavA kisI dizA meM Aga lagI ho to svAdhyAya nahIM karanA cAhie / garjArava-bAdaloM kI bhayaMkara gaDagaDAhaTa kI AvAja sunAI detI ho, bijalI adhika hotI ho to 2 prahara (cha ghaNTe) taka svAdhyAya nahIM karanA caahie| nirghAta-AkAza meM koI vyantarAdi devakRta ghora garjanA huI ho athavA bAdaloM ke sAtha bijalI ke kaDAke kI AvAja ho taba ATha prahara taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / vidyuta--bijalI camakane para eka prahara taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie yUpaka-zukla pakSa kI prathamA, dvitIyA aura tRtIyA ke dino meM sandhyA kI prabhA aura candraprabhA kA milAna ho to use yUpaka kahA jAtA hai| isa prakAra yUpaka ho usa samaya rAtrI meM prathamA 1 prahara svAdhyAya nahIM karanA cAhie (8) yakSAdIpta--yadi kisI dizA meM bijalI camakane jaisA prakAza ho to use yakSAdIpta kahate haiM, usa samaya svAdhyAya nahIM karanA cAhie / dhUmikA kRSNa-kArtika se mAgha mAsa taka dhuMe ke raMga kI taraha sUkSma jala ke jaisI dhUmasa (koharA) par3atA hai use dhUmikA kRSNa kahA jAtA hai isa prakAra kI dhUmasa ho usa samaya svAdhyAya nahIM karanA cAhie /
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ (9) mahikAzveta-zItakAla meM zveta varNavAlI sUkSma jalarUpI jo dhUmasa par3atI hai vaha mahikAzveta kahalAtI hai, usa samaya svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (10) rajodghAta-cAroM dizAoM meM teja havA ke sAtha bahuta dhUla uDatI ho aura sUrya DhaMka gayA ho to rajodghAta kahalAtA hai, usa samaya svAdhyAya nahIM karanA caahie| (2) aitihAsika zarIra sambandhI 10 asvAdhyAya-- (11,12,13) hADa-mAMsa aura rudhira ye tIna vastue~ jaba-taka agni se sarvathA jala na jAe~, pAnI se dhula na jAe~ aura yadi sAmane dikhAI deM to svAdhyAya nahIM karanA cAhie / phUTA huA aNDA bhI ho to bhI asvAdhyAya hotA hai| (14) mala-mUtra--sAmane dikhAI hetA ho, usakI durgandha AtI ho taba-taka asvAdhyAya hotA hai| zmazAna--isa bhUmi ke cAroM tarapha 100-100 hAtha taka asvAdhyAya hotA (16) candragrahaNa-jaba candragrahaNa hotA hai taba jaghanya se 8 muhUrta aura utkRSTa se 12 muhUrta taka asvAdhyAya samajhanA cAhie / (17) sUryagrahaNa-jaba sUryagrahaNa ho taba jaghanya se 12 muhUrta aura utkRSTa se 16 muhUrta taka asvAdhyAya samajhanA cAhie / (18) rAjavyudgata-najadIka kI bhUmi para rAjAoM kI paraspara lar3AI calatI ho, usa samaya tathA lar3AI zAnta hone ke bAda eka dina-rAta taka svAdhyAya nahIM karanA caahie| patana-koI bar3e rAjA kA athavA rASTrapuruSa kA dehAnta huA ho to agnisaMskAra na ho taba taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie tathA usake sthAna para jaba taka dUsare vyakti kI naI niyukti na ho taba taka UMcI AvAja meM svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (20) audArika zarIra-upAzraya ke andara athavA 100-100 hAtha taka bhUmi para upAzraya ke bAhara bhI paJcendriya jIva kA mRta zarIra par3A ho to jaba taka vaha nirjIva zarI vahA~ par3A rahe taba taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (21 se 28) cAra mahotsava aura cAra pratipadA-ASAr3hI pUrNimA (bhUta mahotsava), Aso pUrNimA (indriya mahotsava), kArtika pUrNimA (skandha mahotsava), caitra pUrNimA (yakSa mahotsava) ina cAra mahotsavoM kI pUrNimAoM tathA usase pIche kI cAra, kRSNa pakSa kI cAra pratipadA (aikama) isa prakAra ATha dinoM taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie /
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ (29 se 30) prAta:kAla aura sandhyAkAla meM dizAe~ lAla raMga kI dikhAI deM ta taka arthAt sUryodaya aura sUryAsta ke pahale aura bAda meM eka-eka ghar3I svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (31 se 32) madhya divasa aura madhya rAtrI ke Age-pIche eka-eka ghar3I isa prakAra do ghar3I svAdhyAya nahIM karanA cAhie / uparokta asvAdhyAya sambandhI niyama mUla pATha ke asvAdhyAya hetu haiM, gujarAtI Adi bhASAntara hetu ye niyama nahIM hai / vinaya hI dharma kA mUla hai tathA aise vikaTa prasaMgoM meM gurU kI athavA bar3oM kI icchA evaM AjJAoM kA adhika pAlana karane kA bhAva rakhanA cAhie /
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ anu. zrI bhagavatIsUtra lAga 3 DI viSayAnubhA viSaya tIsarA zatazA pahelA 1 prathama zeDA saMkSipta viSaya vivara bhoDAnagarI meM vIra lagavAnDA samasarA 2 3 yabhara viSayameM dUsare gaeAghara agnibhUti DA prazna 4 gautama dve prati lagavAn DA uttara sAmAni varddhi he viSaya meM gautama DA prazna 7 6 sAmAni varddhiDe viSayameM lagavAnA uttara strayastriMzadeva Rddhi aura vidhurvA za nipA 8 agnibhUtiDA vAyubhUti prati yamarendra zrI Rddhi sva3pa prA varzana - agnibhUti prathanA lagavAn DA samarthana 10 jAtIndra RddhiviSayameM vAyubhUtiThA prazna 11 nAgarAmadhandrI Rddhi virvazAzati jAhi ni3pA 12 hevarAY zaDendra Rddhi hi prA ni3pA 14 13 tiSyanAma ke sAmAni deva DI Rddhi Ahi DA varzana tiSya anagAraDe viSayameM lagavAnA uttara zAnendraDI thirvA ni3pA 15 16 ruhatta janagAraDe sva3paDA ni3pA 17 sanatkumArahevaDI Rddhi jAhi ni3pA 18 IzAnendraDI hivya devaRddhi varzana 18 zAnendra pUrvabhavA vana 20 IzAnendra Rddhi prApti dvArA ni3pA 21 tAmralipta tApasa dvArA svIkRta prAbhAmiDI pravrabhyA DI mahattA hiDA ni3pA 22 tAmasIta pAhayopagamanasaMthAre prA ni3pA jatiyaMyArAbhdhAnImeM sthita hevAhiDI paristiti DA 23 zrI bhagavatI sUtra : 3 pAnA naM. niraparA 24 jatiyaMyArAbhdhAnI nivAsI hevoMne tAmasI tApaso prAlagata bhanaDara unake zarIraDI jimjanA sAhi prAvarzana nami ta suv 1 6 8 8 12 X L L L m u 2 3 2 8 1 V L 14 17 18 19 23 26 30 34 37 41 46 48 40 yaha 61 5 72
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ anu. viSaya 25 zAnendra zepa De sva3pa prA varzana 26 DzAnendra sthiti DA ni3pA 27 DzAnendra aura zaDendra De gamanAgamana sAhi DA ni3pA 28 sanatkumAra lavasiddhi hai Di jalavasiddhi sAhi viSayameM praznottara prA nipA dUsarA zA 28 dUsare zeDA saMkSipti viSayoM kA vivara 30 lagavAnA sabhavasarA aura yamarendra kA niraparA asuraDubhAra devoM hI utthAta DiyA prA varzana 31 32 yamarendra pUrvalava bhati pravrabhyA aura pAyopagamana saMthAre kA nizpa 33 zaDendra ke prati yabharendra hI utthAta DiyA prA ni3pA zaTuDe dvArA vana DA choDanA aura yabhara DA bhagavAna zAmeM jAne prA ni3pA 34 upa zaDendra viyAra jAhijA ni3pA u hevoM yugala prakSepratisaMharA zakti ke prathanapUrva uparaDI jora aura nIyeDI jora gamana zaktiA ni3pA 37 zaDendra aura yabharendra ke gati ke svarUpa kA ni3pA 38 mahAvIra svAmI ke prati yabharendra DA kSamA prArthanA sAhi DA nipA 3G suraDubhAraDe saudharmasyaparyanta urdhva gamana ke sva3pAega ani pA tIsarA zeDA prAraMbha 40 tIsare zeDA saMkSipta viSayoM prA vivara 41 DiyA De sva3paDA ni3pA 42 DiyA veghna sva3 prA nipA 43 bhuvoMDe je nAhi priyA prA ni3pAeA 44 45 prabhatta aura aprabhatta saMyatoDe sva3paDA prathana savA samudraNa - upayaya aura apayaya (ghaTajaTa) hone meM prA DA ni3pae zrI bhagavatI sUtra : 3 pAnA naM. 76 80 81 87 91 83 102 106 117 126 129 136 140 146 151 153 154 158 160 172 174
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ anu. viSaya cauthA zA 46 yaturtha uddeza prA viSaya ni3pA DiyA De vicitra prakAra ke jJAna vizeSa prAni3pA 47 48 vaiDiyavAyuprAya De sva3pa DA ni3pA 48 parieAbhi-jalAha bhedha De sva3 DA vana 40 bhavaDe parato'gamana ke svarUpa prAthana anagAra virvazA svarUpa prA ni3pAe 51 pAMthavA zA para pAMyave za aa saMkSipta viSaya prathana 43 viDurvazA vizeSavat vyatA DA ni3pA 54 jaliyogya aura jAliyogi5 ke svarUpa prA varzana chaThThA caya chaThe uheza ke viSayoM kA saMkSepa prAthana yaha mithyAdraSTi anagAra ke vizeSa viDurvazA De sva3pa DAni3pA 57 amAthi anagAra DI viDavUyA vizeSa prAvarzana yabhara se AtmarakSa' hevoMDI vizeSavatvyatA paTa zrI bhagavatI sUtra : 3 sAtavAM zA sAtave zeDA saMkSipta viSaya vivara 60 61 zatru sobhAhi soDapAsa De svarUpa prA ni3pae yamanAbha' so'pAla De sva3pa DA ni3pA 62 varuzanAbha loprayAsa ke sva3pa prA ni3pA 63 vaizrabhA nAma so'pAla De sva3 prAni3pA AThavA uddezA 64 AThave uddeza se viSayoM kA saMkSipta ni3pA hue laganapati jAhi hevoM dve sva3pa prA nipA pAnA naM. 188 243 176 177 182 185 188 192 188 207 212 213 218 224 227 227 237 247 252 253
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ anu. viSaya pAnA naM. navavAM zA 66 chandrayo De viSayoM kA ni3pArA zavAM deza 67 hevoM DI sabhA chA varzana cauthA zataka ke 1-8 udezaka 68 hevoM De vibhAna rAdhAnI AhilA ni3thA navavAM deza 68 nAraThoM sva3pa DA varzana zavAM deza 70 tezyAmoThe parizAbha hA ni3pArA ||sbhaat // zrI. bhagavatI sUtra : 3
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI akhila bhArata zvetAmbara sthAnakavAsI jaina zAstroddhAra samiti, gareDIyAkuvA rADa rAjakAra * dAtAonI nAmAvalI * zarUAta tA. 18-10-44 thI tA. 31-10-62 sudhImAM dAkhala thayela maimbarAnAM mubAraka nAmeA. zrI bhagavatI sUtra : 3 * lAipha membaranuM gAmavAra kakAvArI lasTa, * ( nAnI bheTanI rakamA ApanAranuM, tathA rUA. 250 thI ochI rakama bharanAranuM nAma A yAdImAM sAmela karela nathI. ) nananananana
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ nakhara nAma 1 zeTha zAMtilAla maMgaLadAsabhAi jANItA mIlamAlIka zeTha harakhacaMda kALIdAsabhAI vArIyA hA. zeTha lAlacaMdabhAi, nagInabhAi, vRjalAlabhAi ra AdyamukhIzrIo-23 ( ochAmAM echI rUA. 5000nI rakama ApanAra ) tathA vallabhadAsabhAi 3 koThArI jeca 4 ajarAmara hA. harageAviMdabhAi jecaMdabhAI 4 zeTha dhArazIbhAI jIvanabhAI 5 sva. pitAzrI chaganalAla zAmaladAsanA smaraNArthe hA. zrI bhAgIlAla chaganalAlabhAI bhAvasAra sva. zeTha dinezabhAInA smaraNArthe hA. zeTha kAMtilAla maNIlAla jezIgabhAi zeTha AtmArAma mANekalAla ha. zeTha cImanalAlabhAI zAMtilAlabhAI tathA pramukhabhAI zrI zAmajI velajI vIrANI ane zrI kaDavImAi vIrANI smAraka TrasTa hA. zeTha zAmajI velajI vIrANI zrI zAmajI velajI vIrANI ane zrI kaDavIbAi vIrANI smAraka TrasTa hA, mAtuzrI kaDavIbAi vIrANI 10 zeTha peAcAlAla pItAMbaradAsa 7 re gAma rUpiyA amadAvAda 15000 zrI bhagavatI sUtra : 3 6000 bhANavaDa rAjakoTa pa251 khArasI 5001 amadAvAda para51 amadAvAda 5000 amadAvAda 6001 rAjakoTa 5000 rAjakoTa 5000 amadAvAda 5251 amadAvAda 5001 11 zAha raMgajIbhAi mAhavalAla 12 zrI zAmajI velajI vIrANI ane zrI kaDavIbAI vIrANI smAraka TrasTa hA. zeTha dulabhajIbhAi zAmajIbhAi vIrANI rAjakATa 5000 13 zrI zAmajI velajI vIrANI ane zrI kaDavIbAi vIrANI smAraka TrasTa hA,zrImati maNIka varabena dulabhajI vIrANI rAjakATa 14 zrI zAmajI velajI vIrANI ane zrI kaDavIkhAi vIrANI smAraka TrasTa hA. zrI cheTAlAla zAmajI vIrANI 15 sva. mAtuzrInA smaraNArthe` hu. bhAvasAra bhAgIlAla chaganalAla ane kuTuMbIjanA rAjakoTa amadAvAda 5000 5000 5000
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 zeTha mIThIlAlajI jevatarAjajI lUNIyA caMDAvalavALA amadAvAda 5502 17 zeTha rAmajIbhAI zAmajI vIrANI ane samaratabena rAmajI vIrANI TrasTa rAjakoTa 5001 18 eka jaina gRhastha amadAvAda 5425 19 zeTha muLacaMdajI javAharalAlajI baraDIyA amadAvAda 5001 20 zeTha mukuMdacaMdajI bAlIyAnA smaraNArthe hA. zeTha mohanalAlajI bAlIyA (pAlIvALA) amadAvAda 5001 21 bA.bra. zrI vinedamuninA smaraNArthe. hA. zrI zAmajI velajI vIrANI ane zrI kaDavIbAI vIrANI smAraka TrasTa rAjakeTa 5000 22 zrI zAmajI velajI vIrANI ane zrI kaDavIbAI varANI smAraka TrasTa hA. zrI. kezavalAla vIrANI rAjakeTa 5000 23 zrImati maNIbAI vRjalAla pArekha cerITebala TrasTa phaMDa hA. pArekha vRjalAla durlabhajI rAjakeTa para51 noTa - ghATake paravALA zeTha mANekalAla e. mahetA taraphathI amadAvAdamAM pAlaDI basa sTenDa pAse pleTa naM. 250 vALI 298 . vAra jamIna samitine bheTa maLela che. ane jenuM rajIsTara tA. 23-3-60 nA roja thaI gayela che. murabbIzrIo -- 28 ( ochAmAM ochI rU. 1000 nI rakama ApanAra ) naMbara nAma gAma rUpiyA 1 vakIla jIvarAjabhAI vardhamAna koThArI hA. kahAnadAsabhAI tathA veNIlAlabhAI ke ThArI jetapura 3605 2 dezI prabhudAsa mULajIbhAI rAjakoTa 3504 3 mahetA gulAbacaMda pAnAcaMda rAjakeTa 328lA4 mahetA mANekalAla amulakharAya ghATakopara 3250 5 saMghavI pItAmbaradAsa gulAbacaMda jAmanagara 3101 6 lalubhAI goradhanadAsa cerITebala TrasTa ha. zeTha vADIlAla lalubhAI amadAvAda 2500 7 nAmadAra ThAkora sAheba lakhadhIrasiMhajI bahAdura morabI 2000 zrI bhagavatI sUtraH 3
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8 zeTha laheracaMda kuMvarajI hA. zeTha nyAlacaMda laheracaMda siddhapura 2000 9 zAha chaganalAla hemacaMda vasA hA. mehanalAlabhAI tathA metIlAlabhAI muMbaI 2000 10 zrI sthAnakavAsI jaina saMgha ha. zeTha candrakAMta vIkamacaMda merabI 1963 11 mahetA somacaMda tulasIdAsa tathA temanA dharmapatnI a.sau. maNIgIrI maganalAla ratalAma 2000 12 mahetA popaTalAla mAvajIbhAI jAmajodhapura 1502 13 dezI kapuracaMda amarazI hA. dalapatarAmabhAI jAmajodhapura 1002 14 bagaDIyA jagajIvanadAsa ratanazI dAmanagara 1002 15 zeTha mANekalAla bhANajIbhAI ribaMdara 1001 16 zrImAna caMdrasiMhajI sAheba mahetA (reve menejara) kalakattA 1001 17 mahetA semacaMda neNasIbhAI (karAMcIvALA) morabI 1001 18 zAha harilAla ane pacaMda khaMbhAta 1001 19 medI kezavalAla haricaMdra amadAvAda 1001 20 ke ThArI chabIladAsa harakhacaMda subaI 1000 21 kaThArI raMgIladAsa harakhacaMda bhAvanagara 1000 22 zAha premacaMda mANekacaMda tathA a. sau. samaratabena amadAvAda 1003 23 zeTha karamazI jeThAbhAI somaiyA hA. a. sau. sAkarabena muMbaI 1000 24 zeTha popaTalAla catrabhuja ke ThArI surendranagara 1001 25 zrI sthA, jene lIMmaDI saMpradAyanA kSamAguNa nidhi pUjya zrI lAdhAjI svAmInA ziSya prakhara paMDita ratna zrI uttamacaMdajI mahArAjanA smaraNArthe pUjya lAdhAjI svAmI pustakAlaya taraphathI ha. zeTha jezIMgabhAI pAcAlAla amadAvAda 1000 26 zrImati AzAbena haMsarAja surANa muMbaI 1001 27 zAha zAMtilAla mANekalAla amadAvAda 1001 28 zrIyuta vikumAra C/o mahetAbacaMda jaina dilahI 1001 zrI bhagavatI sUtraH 3
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ bA. bra. zrI vinodamuninuM saMkSipta jIvanacaritra A parama varAgI ane dayAnA puMja jevA puruSane janma vikrama saMvata 192 piTasudAna (AphrikA) mAM ke jyAM vIrANI kuTuMbane vyApAra Aja divasa sudhI cAlu che, tyAM thayo hate. zrI vinedakumAranA puNyavAna pitAzrInuM nAma zeThazrI durlabhajI zAmajI virANI ane mahA bhAgyavAna mAtuzrInuM nAma bena maNibena vIrANI bane asala vatana rAja keTa (saurASTra) che. bena maNibena dhArmika kriyAmAM pahelethI ja rucivALA hatA, paraMtu zrI vinodakumAra garbhamAM AvyA pachI vadhAre daDhadhamI ane priyadhamI banyA hatA. pUrva bhavanA saMskArathI zrI vinodakumAranuM lakSa dhArmika abhyAsa ane tyAga bhAva tarapha vadhAre hovA chatAM teozrIe nenomeTrIka sudhI abhyAsa karI vyavahArika keLavaNI lIdhelI ane vyApAranI peDhImAM kuzaLatA batAvelI teozrIe yunAiTeDa kiMgaDama, phrAnsa, belajIyama, helenDa, jarmanI, vIjhalenDa, temaja ITAlI, IjIpta vagere dezamAM pravAsa karela. sAM. 2009nA vaizAkha mAsa, sane 1953mAM laMDanamAM rANI elIjhAbethanA rAjyArohaNa prasaMge teozrI laMDana gayA hatA. kAzmIrano pravAsa paNa temaNe karela, deza paradeza pharavA chatAM paNa temaNe kaI vakhate paNa kaMdamULane AhAra vAparela nahIM. ugatI AvatI yuvAnImAM teozrIe duniyAnA ramaNIya sthaLo jevAM ke kAzmIra, IjIpta ane yuropanAM suMdara rathaLanI mulAkAta lIdhI hovA chatAMe teone ramaNIya sthaLe ke ramaNIya yuvatIonuM AkarSaNa thayuM nahIM. e enA pUrvabhavanA dhArmika saMskArane ja raMga hato ane e raMge ja temane te badhuM na gamyuM ane turata vatana pAchA pharyA ane sAdhu-sAdhvIjInAM darzana karavAne ThekaThekANe gayA ane temanA upadezane lAbha lIdhe ane vairAgyamAM ja mana lAgyuM. huMDa kAla avasarpiNanA A duSama nAmanA pAMcamA ArAnuM vicitra vAtAvaraNa joI temane kaMIka kSobha thatA ke turata ja tene khulAso meLavI letA ane tyAga bhAvamAM sthira rahetA. deza paradezamAM paNa sAmAyika, pratikramaNa, covihAra Adi paccakkhANa teo cUkyA nahIM. UMcI keTinI zaiyAne tyAga karI teo sUvA mATe mAtra eka zetaraMjI, eka esIkuM ane oDhavA mATe eka cAdara phakta vAparatA ane palaMga upara nahIM paNa bhUmi para ja zrI bhagavatI sUtraH 3
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ zayana karatA ane paheravA mATe eka khAdIne leMghe ane jhabhe vAparatA, koI vakhate kabaje paheratA bahu ThaMDI hoya te vakhate sAde garama koTa paherI letA ane muhapati, pAtharaNuM, rajoharaNa ane be cAra dhArmika pustakanI jhoLI sAthe rAkhatA saMDAsamAM nahIM paNa jaMgalamAM ekAMta jagyAmAM ghaNe bhAge zarIranI azuci dUra karavA jatA, hAlatAM cAlatAM, saMDAsa ane pezAba saMbaMdhImAM jIvadayAnI barAbara jatanA karatA. dezamAM ke paradezamAM jyAre temane koInI sAthe maLavAnuM thatuM tyAre temanI sAthe ahiMsAmaya jaina dharmanuM svarUpa prakaTa karyA vagara rahetA nahIM. dIkSArthIone jaladI dIkSA levAnI preraNA karatA ane ema ja kahetA ke jaMdagIne keI bharoso nathI. "saMvaSe gAriya mA junA AyuSya tUTatAM vAra lAgatI nathI, jIvana tUTayuM saMdhAtu nathI mATe dharmakaraNImAM samayamAtrane pramAda na kare jaIe. goMDala saMpradAyanA ghaNAkharA pU munivaro ane pU. mahAsatIjIone tathA beTAda saMpradAyanA pU. AcAryazrI mANekacaMdajI mahArAja ane dariyApurI saMpradAyanA zAMta-zAstrajJa pU. munizrI bhAyacaMdajI mahArAja, zramaNa saMghanA mukhya AcAryazrIjI AtmArAmajI mahArAja tapamaya jJAnanidhi zA ddhAraka bA. bra. pU. AcArya mahArAja zrI ghAsIlAjI mahArAja vagere aneka sAdhusAdhvIonA upadezane temaNe lAbha lIdhela. muMbaImAM saM, 2011 sAlamAM zrI dharmasihajI mahArAjanA saMpradAyanA paMDitaratna zrI lAlacaMdajI mahArAjane paricaya thayo. lAlacaMdajI mahArAja pita, saMsArapakSanA traNa putra ane be putrIo ema kula 6 balake AkhA kuTuMbe saMyama aMgIkAra karela, te jANI temane adbhUta tyAga bhAvanA pragaTa thaI ke je kadI kSaya pAmI nahIM. A pahelAM teo jyAre mAtA-pitAnI sAthe pUjya AcArya zrI mANekacaMdajI mahArAjanA darzane beTA gayelA tyAre temanA upadezanI je asara thaI te paNa mukhya asara pahelI hatI ane bIjI asara te pUjya lAlacaMdajI mahArAjanA sahakuTuMbanI dIkSA e hatI. A beu prasaMge pUrva bhavanI bAkI rahelI ArAdhanAne pUrI karavAnA nimittarUpa heIne vakhate vakhata teo mAtA-pitA pAse dIkSAnI AjJA mAgatA hatA ane tene javAba temanA pitAzrI taraphathI eka ja hatuM, "je haju vAra che samaya pAkavA dIo, jJAnAbhyAsa vadhAro, zrI bhagavatI sUtraH 3
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 45 sa. 2012nA aSADa zudI 15 thI zrI vinAkumAre goMDala sapradAyanA zAstrajJa pU. AcArya zrI puruSAttamajI mahArAja sAheba pAse verAvaLa cAturmAMsa daramyAna khAsa niyamita rIte dIkSAnI taiyArI karavA mATe temanI pAse jJAnAbhyAsa karyAM. tenI sAthe pU. AcArya zrI puruSAttamajI mahArAjanA saMsAra pakSanA kuTuMbI, dIkSAnA bhAvika zrI jasarAjabhAI paNa jJAnAbhyAsa karatA hatA. teoe tyAM evA nirNaya karelA ke AcArya zrI puruSAttamajI mahArAja pAse ApaNe bannee dIkSA levI, pahelAM vinedakumAre ane pachI zrI jasarAjabhAIe dIkSA levI, zrI jasarAjabhAInI dIkSA tithi pU. zrI puruSottamajI mahArAja sAhebe sa. 2013 nA jeTha zuda 5 ne seAmavAre mAMgarAla mukAme nakkI karI. zrI jasarAjabhAI vinAkumArane rAjakoTa maLyA. zrI vinAkumAre zrI jasarAjabhAInI yathAyeAgya sevA bajAvI, mAMgarela ravAnA karyAM ane pete nizcayapUrvaka dIkSA mATe AjJA mAgI paNa teonA pitAzrInI ekane eka vANI sAMbhaLI ne temane manamAM AghAta thayA ane dIkSA mATenA temaNe khInne rastA zeAdhI kADhayA. pUjyazrI lAlaca MdajI mahArAja ane temanA ziSyAnA paricaya muMbaimAM thayela hatA ane tyArabAda kei vakhata patravahevAra paNa thatA hatA. chellA patrathI temaNe jANela hatu', je pU. zrI lAlacaMdajI mahArAja, khIcana gAme pU. AcArya zrI sama malajI mahArAja sAheba pAse jJAnAbhyAsa arthe gayA che. peAtAne pitAzrInI AjJA (dIkSA mATe) maLe tema nathI ane dIkSA teA levI ja che AjJA vinA koi sAdhu munirAja dIkSA Apaze nahIM ane svayaMmameva dIkSA saurASTramAM laine AcArya zrI puruSAttamajI mahArAja pAse javAmAM ghaNAM vidhnA thAze, ema dhArIne teee dUra rAjasthAnamAM cAlyA javAnuM nakkI karyuM. rAja tA. 24-5-57 sa. 2013 nA vaizAkha vada 10 ne zukravAranA sAMjanA mAtuzrI sAthe chelluM jamaNa karyuM. bheAjana karI, mAtuzrI sAmAyikamAM besI gayA. te vakhate keAIne jANu karyAM vagara dIkSAnA vighnAmAMthI bacavA mATe ghara, kuTuMba, saurASTra, bhUmi ane gAMDala saMpradAyanA paNa tyAga karI te khIcana tarapha ravAnA thayA. zrI vinAdasuninA nivedana parathI mAlUma paDyuM ke tA. 24-557nA rAja rAtre ATha vAge gherathI nIkaLI, rAjakeTa jaMkazane jodhapuranI TikiTa lIdhI. tA. 25-5-57nA savAre 8 vAgye mahesANA pahoMcyA tyAM aDhI kalAka gADI paDI rahe che, te daramyAna gAmamAM jai ne leca karavA mATenA vALa rAkhI ne khAkInA kaDhAvI nAkhyA ane gADImAM besI gayA. mAravADa jaMkazana tathA zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ jodhapura jaMkazana thaIne tA. 26-5-17 nI vahelI savAre 8 vAgye phaledI pahoMcyA tyAMthI page cAlIne khIcana upAzrayamAM pahoMcyA ane upAzrayamAM birAjatA munivaronA darzana karyA vaMdaNA namaskAra karI sukhazAtA pUchI, bahAra nIkaLyAM ane pitAnA sAmAyikanA kapaDAM paheryA ane pachI pUjya zrI munivarenI sanmukha sAmAyika karavA beThA, temAM "vAva nigama guvAna suvi6 vivihe nA badale "nAva nI payvAmi tividaM tivi" bethA te zrI lAlacaMdajI mahArAje sAbhaLyuM ane teozrIe puchyuM ke "vinodakumAra ! tame A zuM kare che, tene javAba ApavAne badale "gagi rosini" bolI pATha pUro karyo ane pachI vinayapUrvaka be hAtha joDIne bolyA ke "sAheba! e te banI cUkayuM ane meM svayaMmeva dIkSA laI lIdhI, barAbara ja che ane temAM kAMI pheraphAra thaI zake tema nathI. A sivAya ApazrInI bIjI kaI paNa prakAranI AjJA hoya te pharamAve. te ja divase baporanA zAstrajJa pU. munizrI samarthamalajI mahArAja sAhebe zrI vinodakumAra munine pitAnI pAse bolAvyA ane samajAvyA ke " tame eka sArA khAnadAna kuTuMbanA vyakita che. tamArI A dIkSA aMgIkAra karavAnI rIta barAbara nathI kAraNa ke tamArA mAtA-pitAne A hakIkatathI duHkha thAya ane tethI mArI saMmati che ke rajoharaNanI DAMDI uparathI kapaDuM kADhI nAkhe jethI tame zrAvaka gaNAva ane jarUra paDe te zrAvakene sAtha laI zake, ema traNavAra pa. mahArAjazrIe samajAvelA paraMtu temaNe traNeya vakhata eka ja uttara Apelo ke je thayuM, te thayuM have mAre AgaLa zuM karavuM te pharamAve" zrI vinodamuninA zrI samarthamalajI jevA mahAmuninA praznanA javAba pachI khIcanane caturvidha saMgha vicAramAM paDI gayo ane munizrIo para saMsArIone kaI paNa prakArane A niSkAraNa humale na Ave te mATe zrI vinodamunine jaNAvavAmAM AvyuM ke "amArI salAmatI mATe tamAre jAhera nIvedana bahAra pADavAnI jarUra che" tyAre zrI. vinedamunie pitAnA hastAkSare nivedana zrI saMgha samakSa pragaTa karyuM, tene sAra nIce mujaba che mArA mAtA-pitA mahine vaza thaIne dIkSAnI AjJA Ape tema na hatuM ane "gasaMghe jIvida mA umAzag? ne AdhAre eka kSaNa paNa dIkSAthI vaMcita rahI zakuM tema nathI, ema mane lAgyuM. zrI lAlacaMdajI mahArAja sAheba-vageree mane mArI dIkSA mATe vicArI pachI karavAnuM kahela paraMtu mane zrI bhagavatI sUtraH 3
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ samaya mAtrane pramAda kare ThIka na lAge, tethI zrI arihaMta bhagavaMta tathA zrI siddha bhagavaMtanI sAkSIe mArA guru mahArAja samakSa pravajyane pATha bhaNIne mArA AtmAnA kalyANa mATe dIkSA aMgIkAra karI che. samAjane peTe khyAla na Ave ke mArI dIkSA kSaNika jussAthI agara gerasamajathI thaI che tethI tathA samAjamAM jainazAsananI prabhAvanA thAya te hetuthI mAre mAre vRtAMta pragaTa kare ucita che. uttarAdhyayanajI sutranA 19 mA adhyayana parathI mane lAgyuM ke manuSya jIvananuM kharUM kartavya mokSaphaLa ApanArI dIkSA ja che. chevaTa sudhI meM mArA bApujI pAse dIkSA mATe AjJA mAgI ane te vakhate paNa pahelAnI jema vAta uDAvI dIdhI ane anaMta upakArI evA mArA bApujI samakSa huM temane kaDaka bhASAmAM paNa kahI zakato na hato ane bIjI bAjuthI mane thayuM ke AyuSya azAzvata che ane AvA uttama kArya mATe mAre jarApaNuM pramAda kare ucita nathI. tethI meM vicArIne A pagaluM bharyuM che ane mane pUrNa vizvAsa che ke, zrI vIraprabhu mahAvIra svAmIne sakaLa saMgha mArA A kAryane anudaze ja "tathAstu" rAjakeTamAM zrI vinodakumAranA gayA pachI pAchaLathI khabara paDI ke vinoda kumAra kema dekhAtA nathI eTale tapAsa thavA mAMDI gAmamAM kayAMya patto na lAge eTale bahAragAma tAro karyA. kayAMyathI paNa sateSakAraka samAcAra sAMpaDayA nahIM. arthAta patto maLe ja nahIM. Ama vimAsaNanA pariNAme pitAzrIne be mahinA pahelAMnI eka vAtanI yAdI AvI. te e hatI ke te vakhate zrI vinodakumAre AjJA mAgelI ke "bApujI! ApanI AjJA hoya te A cAturmAsa khIcana ( rAjasthAna) jAuM kAraNa ke khIcanamAM pU. gurumahArAja zrI samarthamalajI mahArAja ke jeo siddhAMta vizArada che ane anekAMtavAdanA pUrA jANakAra che, teo tyAM birAjamAna che jeozrI pAse zAstrAbhyAsa karavA mATe pU zrI lAlacaMdajI mahArAja Adi ThANa 4 javAnA che. te mArI IcchA paNa tyAM temanI pAse javAnI che." A vAtacItanuM smaraNa pitAzrIne AvavA sAthe teoe paM. pUrNacaMdrajI dakane pitAnI pAse belAvyA ane vinedakumAra mATenI pitAnI ciMtA vyakata karI. paMDitajInuM A vAtane samarthana maLyuM. teozrIe jaNAvyuM ke thoDA samaya pUrva vidakumAre mArI pAse jANavA mAgyuM hatuM ke, khIcanamAM kevA prakAranI zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42 sagavaDa che ? Ama mArI sAthe paNa vArtAlApa thayeA hateA. bannene A pramANe ekamata thatAM pitAzrIe khIcana tAra karavA sUcanA karI. tA. rAja pRthvIrAjajI mAlu khIcana (rAjasthAna) upara tAra karyAM. 265-57nA tA. 28-5-57nA rAja javAba Avye ke zrI vinAibhAie khIcanamAM svayameva dIkSA grahaNa karI che. eTale temanA pitAzrIe rAvakhahAdurazrI ema. pI. sAheba, zrI. kezavalAlabhAi pArekha ane paDitajI pUrNacaMdrajI daka ema traNeyane zrI vinedakumArane pAchA teDI lAvavA mATe khIcana mekalyA tA 28-5pachanA rAja ravAnA thaI tA. 30-5-57 nA rAja savAre phlAdI sTezane paheAMcyA, elagADImAM te khIcana gayA ke jyAM sthivara munizrI zIrAmalajI mahArAja pUjya paMDitaratna zAstra vizArada zrI samaye malajI mahArAja Adi ThANA 8 tathA pUjya tapasvI mahArAja zrI lAlAcaMdajI mahArAja Adi ThANA 4 birAjatA hatA. kulle sAdhu-sAdhvInI saMkhyA aThThAvIsathI trIsanI hatI. pUchaparachanA javAkhamAM zrI vinAndamunie kezavalAlabhAI pArekhane kahyuM ke meM te dIkSA aMgIkAra karI lIdhI che. temAM kAMi pheraphAra thAya tema nathI tameA amArA vIrANI kuTuMbanA hiteSI che. ane jo sAcA hiteSI hai| tA mArA pU. mA ane bApujIne samajAvIne mArI have pachInI mATI dIkSAnI AjJA aThavADInI aMdara apAvI dyo eTalu ja nahI paNa "vi jIva karUM zAsana rasI " nI bhAvanAmAM ane Aja divasa sudhInA mArI uparanA upakAranA ma lAmAM Agamane anulakSIne mArI bhAvanA e hAya ja ane che ke, mArI dIkSA teonI dIkSAnuM nimitta bane ane mArA mAtA-pitA sadgatine sAdhe. arthAta mArI sAthe dIkSA lIe. zrI vinakumArane pAchA 31-5-57 nI 2AtrInA AvA deDha javAkhanA pariNAme te ja samaye lai javAnI bhAvanAne niSphaLatA sAMpaDI ane tA. ravAnA thai, tA. 2-6-57nA savAre mahA parISaharUpa kSetrane anulava karI, zrI vinAdrakumAranA pitAzrIne tamAma vAtathI vAkepha karyAM. cADA vakhatamAM lAdInA zrI saMghe pU. zrI lAlacaMdajI mahArAjane phledImAM cAmAsu karavAnI vinaMtI karI tenA asvIkAra thavAthI saMgha gamagIna banyA eTale niz ya pherayeA ane aSADha zuda 13 nA rAja khIcanathI vihAra karI klAdI AvyA. zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 49 dIkSA pachI aDhI mahinAne AMtare leAdI cAmAsA daramyAna zrI vinAdamunine hAjate javAnI sajJA thai ane te mATe javA taiyAra thayA eTale temanA gurue kahyuM ke bahu garamI che, jarAvAra cAlI jAva eTale zrI viAdasunie rajoharaNu vagerenI pratilekhanA karI te daramyAna na rAkI zakAya evI hAjata lAgI tethI pharI AjJA mAgatAM jaNAvyu ke mane hAjata bahu lAgI che tethI jAuM chuM, jaladI pAche phIza. kALanI gahana gatine duHkhanlR racanA racavI hatI. Aje ja hAjate ekalA javAne banAva hatA, hamezAM te badhA sAdhue sAthe maLIne dizAe jatA. hAjatathI mAkaLA thaI pAchA pharatA hatA, tyAM relve lAina upara e gAye AvI rahI hatI. khIjI bAjuthI Treina paNa AvI rahI hatI tenI vhisala lAgatAM chatAM paNa gAyA khasatI na hatI. zrI vineAdamuninuM hRdaya tharatharI uThayuM ane mahA anuka MpAe muninA hRdayamAM sthAna lIdhuM. hAthamAM rajoharaNa laya jAnanA jokhamanI paravA karyo vagara gAyAne bacAvavA gayA. gAyeAne teA khacAvI ja lIdhI. paraMtu A kriyAmAM chakAya jIvanI dayAnA sAdhanabhUta rajoharaNu ke je vinAmunine AtmAthI vadhAre pyArA hatA, te ve lAIna upara paDI gayA ane zrI vinAdamunie te pAche! saMpAdana karavAmAM jaDavAdane siddha karatAM rAkSasI enjinane jhapATe AvyA ane peAtAnuM balidAna ApyuM. arihuM 'ta....arihaMta...evA zabdo mukhamAMthI nIkaLyA ane zarIra tUTI paDayu. ramata pravAha chUTI paDA ane thADA ja vakhatamAM prANAMta thaI gayA. badhA leke kahevA lAgyA ke gaurakSAmAM munizrIe prANa ApyAM aMtima samaye munizrInA caherA para bhavya zAnti ja dekhAtI hatI. hamezAM teo je tarapha hAjate jatA hatA tarapha leAdIthI pAkaraNa tarapha javAnI relve lAina hatI. A lAina upara relve sattAvALAoe phATaka mUkela nathI ane tyAM rastA paNa che eTale pazuenI avarajavara hAya ja che ane vakhata vakhata tyAM DhArA relvenI haDapheTe caDI javAnA prasaMga bane che. phlAdI saMghe A durghaTanAnI khakhara rAjakeATa, TelIphezanathI ApyA. je vakhate TelIphAna AnyA. te vakhate vineAdamuninA pitAzrI mahAra gayA hatA ane mAtuzrI maNibena sAmAyika-pratikramaNamAM beThAM hatAM, mAtra eka nAkara ja gharamAM hatA ke jeNe TeliphAna uThAvyA pazu te kAMI TelIphenamAM hakIkata samajI zakayA nahI. ane sAcA samAcAra mADA maLyA. spezyala plenathI phaleAdI pahAMce te pahelAM agnisaMskAra thaI gayA. sUcanAne TelIphona zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ vo adhI kalAka moDA pahoMce. je sadeze samayasara pahoMcyA hAta tA mAtA-pitAne zrI vinAimuninA zarUpe paNa caherA jovAnA ane a Mtima darzananA prasaMga maLata. paraMtu aMtarAya karyuM tema manyu nahI. AthI pleinanA pegrAma paDatA mUkavAmAM Avye ane mAtA-pitA tA. 14-857 nA rAja Treina mAraphata leAdI pahoMcyAM, zrI durlabhajIbhAI ane maeine pUjya tapasvIzrI lAlacaMdajI mahArAja sAhebanA darzana karyAM. A prasaMge zrI lAlacaMdajI mahArAja sAhebe avasarane pichANIne ane konuM ekAeka aikaya karIne, zrI vinedamuninA mAtA-pitAnA sAMtvana athe upadeza zarU karyAM jenA TUMkAmAM sAra A pramANe che. " have teA e ratna cAlyuM gayu'! samAjane AzAdIpaka AlavAI gayA ! jhaTa UgIne AthamI gaye ! have e dIpa pharIthI AvI zake tema nathI" zrI viAdamuninA saMsArapakSanA mAtuzrI maNibenane munizrIe kahyu ke:-bena! bhAvi pramaLa che. A bAbatamAM mahApuruSoe paNa hAtha dheAI nAkhyA ane saune maraNane zaraNa thavuM paDe che. te pachI ApaNA jevA pAmara prANInuM zuM gajuM che? have teA zAka dUra karIne ApaNe emanA mRtyune Adarza joine mAtra dhIraja dharavAnI rahI. 15 pU. zrI samamalajI mahArAja sAhebane abhiprAya prAthamika temaja alpakALanA paricayathI mane zrI vinedamuninA viSe anubhava thaye, ke temanI dha*priyatA ane dharmAbhilASA TrimiMnA pemALurAtte' ne paricaya karAvatI hatI. prApta sAMsArika pracUra vabava tarapha temanI ruci dRSTigocara thatI na hatI. paraMtu te vItarAgavANInA sasathI viSayavisukha dha kAya mAM sadA tatpara ane tallIna dekhAtA hatA. khAsa paricayanA abhAve vairAgya paNu temanI dhArAthI temanI dharmonurAgitA tathA jIvanacaryAMthI kaThina krAya karavAmAM paNa gabharATanA sthAne sukhAnubhavanI vRtti lakSamAM AvatI hatI. zrI bhagavatI sUtra : 3 -
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vinodamuninA jIvananA be prazno upasithata thAya che tene khulAso karavAmAM Ave che. pra. 1. temaNe AjJA vagara svayaMmeva dIkSA kema lIdhI? uttara - pAMcamA ArAnAM bhadrA zeThANanA putra evaMtA (atimukata) kumArane tenI mAtuzrIe dIkSAnI AjJA ApavAnI taddana nA pADI eTale teNe svayameva dIkSA lIdhI. tyArabAda bhadrA zeThANIe pitAnA kumArane gurune soMpI dIdhA. te ja rAtre teNe bAramI bhIkhunI DimA aMgIkAra karI ane ziyALaNInA pariSahathI kALa karI nalInagulma vimAnamAM gayA tevI ja rIte zrI vinodakumAra svayaM dIkSita thayA. pra. 2. AvA vairAgI jIvane A bhayaMkara pariSaha kema Ave? uttara:- keTalAka carama zarIrI jIvane maraNAMtika upasarga Avela che. juo gajasukumAra muni, metAraja muni, kezala muni, kAraNa ke temanI sattAmAM hajAra bhavanAM karma devA joIe, tyAre temane ekadama mokSa javuM hatuM, te mAraNutika upasarga AvyA vagara eTalAM badhAM karma kevI rIte khape? bA. bra. zrI vinodamunine A pariSaha AvyuM, je uparathI ema anumAna thAya che ke te ekAvatArI jIva hoya. zrI vinodamuninuM vistRta jIvanacaritra judA pustakathI gujarAtI bhASA tathA hindI bhASAmAM chapAyela che temAMthI ahIM sAra rUpe saMkSepa karela che. zrI bhagavatI sUtraH 3
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ prathama deze kA saMkSipta viSaga vivaraNa bhagavatI sUtranA gujarAtI anuvAda trIjA zatakanA pahelA uddezaka trIjA zatakanA pahelA uddezakamAM AvatA viSayonuM saMkSipta varNana A pramANe che. meAkA nagarInA naMdanedyAnamAM mahAvIrasvAmInuM samavasaraNu, paSida gamana ane dharmAM kathAnuM zravaNa pariSadAnuM visarjana, agnibhUtinI pa pAsanA,vidhruva NA-rUpaparivartana karavAnI zakita, camarendra, trAyaaizaka, somAnika, agramahiSI vagerenI samRddhi tathA viSuvaNAnA svarUpanuM pratipAdana, agnibhUti ane vAyubhUtinA samAgama, agnibhUti dvArA pratipAdita camarendra Adi devAnI vipuNA, mahaddhi Adi viSayamAM vAyubhUtinA manamAM saMdeha ane mahAvIra prabhu dvArA te sa MdehanuM nivAraNa, agnibhUti pAse vAyubhUtinI kSamAyAcanA; agnibhUti, vAyubhUti ane mahAvIranuM milana, dakSiNA leAkAdhipatinA viSayamAM ane AdityanA (sUryanA) viSayamAM agnibhUtinA prazna, uttarA leAkAdhipati ane candranA viSayamAM agnibhUtine prazna, tathA tiSyakanI viSuNAnuM pratipAdana, agnibhUtinA vihAra, izAnendra kurUdattanI vikaNA, mahaddhi Adi viSe ane acyutadevalAka sudhInA devAnI mahaddhi Adi viSenA vAyubhUtinA mahAvIra prabhune prazno, mahAvIranA vihAra, rAjagRhamAM mahAvIra prabhunuM samavasaraNa, uttarA devendronuM Agamana devAnI Rddhi AdinuM dana ane tenuM saharaNa, devaddhi AdinA viSayamAM vAyubhUtinA prazna, kUTAkArazAlAnA dRSTAMta dvArA mahAvIra prabhue ApelA uttara, devaddhi AdinI prAptinA upAyanuM pratipAdana, izAnendranA pUrvajanma viSe kathana, maurya putra, khAlatapasvI tAmalI prANAmikI pravrajyA grahaNa karIne pAdApagamana anazana kare che, indrane mATe alicacAmAM devenuM saMmelana, khAlatapasvI tAmalIne alicacA rAjadhAnInuM Adhipatya svIkAravA mATe devAnI prAnA ane atizaya Agraha, tAmalI dvArA tenA asvIkAra, tIvra tapanA prabhAvathI tAmalI uttarAdhalAkAdhipati izAnendra rUpe janma pAme che, alicacAmAM A samAcAra jAya che. A khabara sAMbhaLIne krAdhe bharAyelA licacAnA nivAsIo dvArA tAmalInA zamanuM apamAna thAya che, izAnakapavAsI deve dvArA izAnendratAmalIne A apamAnanI khakhara paDe che-peAtAnA pUrvajanmanA zarIrane tiraskAra thavAthI kApAyamAna thayelA izAnendra dvArA alicacA rAjadhAnIne tejalezyA dvArA ALavAmAM Ave che, tyAMnA devAnI nAsa bhAga, malicacA nivAsI devedvArA izAnendra pAse samayAntanA, kSamAyAcanAnA svIkAra karIne izAnendra peAtAnI teolesyA pAchI kheMcI le che. izAnendranA AyuSyanuM pratipAdana, temanI siddhi, mukitasthala AdinuM pratipAdana. uttarA ane dakSiNAnA devendranA parasparanA milananuM tathA vAtacIta ane sahakA - kramanuM kathana, zakra ane izAnendra vacce vAdavivAda, sanakumAranuM smaraNu, sanakumAra dvArA temanA vivAdanuM nirAkaraNa, chevaTe sanatkumAranI bhavyatAnuM pratipAdana, " herisIkinaLA '' ityAdi gAthA, A trIjA zatakanA daza urdezaka che. temAMnA pahelA uddezakamAM "miI vinavyA? camarendranI vikuNA (vividharUpa dhAraNa karavAnI zakti)nuM varNana karyuM che 1. khIjA zrI bhagavatI sUtra : 3 1
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ udezakamAM camarendranA utpAtanuM varNana karyuM che. 2 trIjA udezakamAM "jiriA kAyika, AdhikaraNikI, prAaSikI, pAritAvAnikI; ane prANAtipAtikI,A pAMca kriyAonuM nirUpaNa karyuM che. 3. cothA udezakamAM "nA" deve vaikriya yAna karyuM," e vAta sAdhu jANe che kharo? A vAtanuM pratipAdana karyuM che. 4. pAMcamAM uddezakamAM ""i bAhyapudgalene grahaNa karIne athavA grahaNa karyA vinA zuM sAdhu vaikriyazakitathI strI Adi rUpa dhAraNa karavAne samartha che?" A vAtanuM varNana che. 6. cha udezamAM nara' viSe sAtamAmAM "rA'' sema Adi lekapAla viSe 7. AThamAmAM "dila" adhipati viSe 8. navamAmAM "0i" Indriye viSe 9 ane dasamAM udezakamAM "risA" amarendranI pariSada viSe varNana karyuM che 10. A rIte "tarathama ma Na kalA" trIjA zatakamAM daza udezaka che. bIjA zatakamAM astikAnuM svarUpa sAmAnya rUpe batAvyuM che. jo ke te zatakamAM dharmAstikAya. adharmAstikAya, AkAzastikAya, jIvAstikAya ane pagalAstikAya, e pAMce astikAnuM dravya, kSetra, kALa, bhAva ane guNanI draSTie saMkSipta varNana karavAmAM AvyuM che te paNa prakRtamAM upayogI hajAne kAraNe jIvAstikAyanA vAstavika svarUpane tenA vividha dharmonuM pratipAdana karIne samajAvavA mATe A trIjA zatakanI zarUAta karAya che "tevi #vi tevi hamaNAM mIyA nA nArI! ItyAdi mokAnagarI meM vIra bhagavAn kA samasaraNa sUtrArtha-(tejo vacce tei samagii) te kALe ane te samaye (thA nAma nathI hoghA) kA nAmanI nagarI hatI. ( vago) tenuM varNana caMpAnagarI pramANe karavuM. (tI movANa nArI variyA uttaraDuthape rimANa baMne nAme verU sthA) te mekA nagarInI bahAra IzAna khUNAmAM naMdana nAme citya hatuM. (vaLagA) caMpAnagarInA pUrNabhadra cItya jevuM ja tenuM varNana samajavuM. (tevi rit te samavi) te kALe ane te samaye (sAmasamosa) mahAvIra svAmI tyAM padhAryA. (pariNA khAI) pariSadA dharmakathA sAMbhaLavA gaI (pAyA paranA) dharmopadeza sAMbhaLIne sabhA visarjina thaI. (te ja tai samagui) te kALe ane te samaye (mAsa mAvo madArIrahma to caMvArA) zramaNa bhagavAna mahAvIranA bIjA ziSya ( mUThuM nAma gAjAre navamaLa ) agnibhUti nAme aNagAra hatA. teo gautama gotranA hatA. (sA ) temanA zarIranI UMcAI sAta hAtha hatI. (nAva pasgvAsamA) prabhunI zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ pArka pAsanA karIne temaNe (gvaM vAsI) mahAvIra prabhune A prakArane prazna pUchaye( i maMte! gari bakurAyA) he bhadanta! asura rAjA, asurendra camara ( gi) keTalI RddhivALe che? ( vedagy) keTalI yutivALe che ? (magva) keTalA baLavALo che? (madAna) keTalA yazavALe che? (vA mANo) keTalA sukhavALe che? (jemakumArI) keTalo prabhAvazALI che? (vAM mU vivA ) ane te keTalI vimurvaNu karI zake che? (jema!) he gautama! (2mAM gaNuM purAvA) asurendra ane asurarAja camara (mAgiv) ghaNI ja bhAre RddhivALe che. (nAva maMdAjumA) te ghaNI ja dutivALe, ghaNuM ja baLavALa, ghaNuM ja yazavALA, ghaNA ja sukhavALo ane ghaNA ja prabhAvavALe che. (se tatha mAvAcasAkSA, vANI sAmAjiyAdasI) te tyAM trIsa lAkha bhavanAvAnuM, cesaTha hajAra sAmAnika devenuM, (tAyIsA tAyIsA) ane tetrIza trAyazciMzaka devonuM Adhipatya(svAmIpaNuM) bhegave che. (nAra vidara) A rIte te tyAM rahe che. (gi mapi bova mahAgumAve) A rIte te mahA triddhithI laIne mahAprabhAva paryAnA vizeSaNa vALA (tirtha ra aaN nyU vivi7) te vimurvaNa karavAne mATe e samartha che ke (se badanAma kRti juvAone the ze krejha) je koI yuvAna puruSa ke yuvAna strIne hAthe pitAnA hAthathI pakaDavAne samartha hoya che, (24 vA nAma gajA uttAsiyA) jevI ke cakranI dharI cakane pitAnI sAthe rAkhavAne samartha hoya che (gvAva joyA! ramase gapuriMgapurAvA retriya samudhA modamAM) eja pramANe asurone rAjA ane asurendra amara kriyasamududhAtathI yukata hoya che. (saMgAruM no cArUM huM nirira) te pahelAM saMkhyAta yojanA paryanta pitAnA Atmapradezane daMDAkAra banAve che. (te vakhANa nA udALuM jema kaketana ratnathI mAMDIne rijharatna sudhInA 16 prakAranAM ratnonAM gaNAvAva po pariNA) yathAba.dara pudgalene choDI de che. tyAra bAda mahAku riyA) temanAM sArabhUta pudgalene grahaNa kare che- (gyArUA) grahaNa karIne (voraMva veva samughANai samo ) bIjI vAra paNa vaikiya samughAta kare che (samoDhafjA mUi no mA vakare gari asurarAyA kevalakappaM jaMbUdIvaM dIvaM bahUhi asurakumArehiM devehiM devIhi ya mAIui vikidi 3thavuM, saMtharuM, gavaDhavajAuM reze) he gautama! te asurarAja ane asurendra camara samuddaghAta karIne samasta jaMbUDhIpa nAmanA dvIpane asurakumAra dethI ane devIothI A kIrNa (vyApta) karavAne samartha che, vyatikIrNa (khIcakhIca bharavAne samartha che. upastIrNa (upara nIce vyApta AcchAdita) karavAne samartha che, saMstIrNa karavAne (talabhAra jagyA na rahe evI rIte bharI devAne) samathe che, pRSTa karavAne samartha che ane avagADhAvagADha karavAne (atizaya eka bIjAnA uparA uparI goThavAya evuM) karavAne paNa samartha che. (kura 2 NaM goyamA ! pabhU camare asuriMde asurarAyA tiriyamasaMkhejje dIvasamudde bahUrhi zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ amurakumArahiM devehiM devIhi ya AiNNe, vitikiNNe, uvasthaDe, saMthaDe, phuDe avanavA pattA ) vaLI he gautama! te asurarAja. asurendra camara samudughAta karIne A tiryaglekamAM asaMkhyAta dvIpa ane samudrone aneka asurakumAra de ane devIothI AkIrNa, vyatikIrNa, upastIrNa, saMstIrNa, pRSTa ane avagADhAvagADha karavAne zakitamAna che. (puNa no mA ! maraNa gaNuvisa gALo gayoyaaruuve visae-visayamette vuie-Noceva NaM saMpattIe vikuvisu vA vikuzvai vA vivisarU vA) he gautama! asurendra asurarAja camaranI zakitanI uparokta je vAta kahI che te phakata viSayanuM nirUpaNa karavA mATe ja kahI che te dvArA e batAvavAmAM AvyuM che ke tenAmAM e prakAranI zakita che; paraMtu teNe Aja sudhI kadI paNa e vikriyA pahelAM karI nathI, evI vikriyA te karato paNa nathI ane bhaviSyamAM kadI paNa evI vikiyA te karaze nahIMsU 1 dIkSArtha-"te kALe tevi samagui' te kALe ane te samaye eTale ke avasarpiNIkALanA cothA ArAmAM tathA te samaya jyAre pUre thavAnI taiyArImAM hatA tyAre- "kayA nAme nArI" mokA nAmanI eka nagarI "dosthA" hatI. "vaUgo" aupapatika sUtramAM jevuM caMpA nagarInuM varNana karyuM che, evuM ja tenuM varNana samajavuM. "tIre movANa nArI" te meka nagarInI "devA" bahAra "uttarayrasthine vimA" izAna koNamAM " pAme phag dosthA nandana nAmanuM eka caitya hatuM-eTale ke vyantarAyatana hatuM. "vo " aupapAtika sUtramAM pUrNabhadra caityanuM jevuM varNana Ave che, evuM ja tenuM varNana samajavuM. "te mATe temAM samA" te kALe ane te samaye "sAmI po? tyAM mahAvIra svAmI padhAryA. "pariNA niyA" prabhune vaMdaNuM karavAne mATe tathA dharmopadeza sAMbhaLavAne mATe pariSada nIkaLI ane bhagavAnanI pAse AvI "paheravA parisA dharmakathA sAMbhaLIne tathA prabhune vaMdaNa namaskAra karIne pariSada visarjana pAmI. sau potapotAne sthAne pAchA pharyA. tyAre bhagavAna mahAvIranA ziSya ane bIjA gaNadhara agnibhUtie camaranI vikrvaNa zakita (rUpa badalavAnI zakita) viSe je prazna pUchaye te sUtrakAra batAve che - te je tejuM samaje? te kALe ane te samaye "samarasa maLavo mahAvIrasya to aMtevA zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra svAmInA bIjA ziSya zrI agnibhUti nAmanA aNagAra hatA. "caMtevAsI" ne artha A pramANe che "atte guna gurANA vA vaNita zI cahya * gurunI pAse athavA gurunI AjJA pramANe vasavAnI jene Teva hoya tene aMtevAsI (ziSya) kahevAya che. "vidyamAnaM ari huM sa nari" jene ghara nathI te aNagAra kahevAya zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. agAra te upalakSaNa che. tethI e artha nIkaLe che ke je putra, patnI, dhana AdithI rahita che jeNe e badhAne tyAga karyo che. evA sAdhune aNagAra kahevAya che. agnibhUti aNagAranA zarIranI UMcAI " sai sAta hAtha pramANa hatI. teo magadhamAM AvelA gavara gAmanA rahevAsI hatA. teo gautama gotranA hatA. vasubhUti vipranA teo putra hatA. temanI mAtAnuM nAma pRthvI devI hatuM. temano janma kRttikA nakSatramAM thayuM hatuM. veda Adi 14 vidyAmAM teo pAraMgata hatA. teo vidvAnomAM agresara gaNAtA hatA. 46 varSanI umare temaNe mahAvIra prabhu pAse dIkSA lIdhI hatI. ane 74 varSanI umare rAjagRha nagaramAM jyAre mahAvIra svAmI virAjatA hatA tyAre temaNe mekSa prApta karyo hato. te gautama getrIya agnibhUtie "gAva payvANA vidhipUrvaka parya pAsanA karIne "ve vayAsI mahAvIra prabhune A pramANe pazna pUcho ahI nAva (paryanta) padathI nIcene sUtrapATha grahaNa karavAne che samasasaMtA saMThie vairarisahaNArAsaMghayaNe kaNagapulagaNighasapamhagore uggatave sadittatave tattatave ItyAdiSigo varnAjhire ItyAdi paryantasUtrapATha aupapAtika sUtranA uttarArdhanAM pahelA ane bIjA sUtramAM gautama svAmI viSe Apela che te ahIM grahaNa karo. kahevAnuM tAtparya e che ke agnibhUti aNagAra samacaturasa saMsthAna vALA hatA, vajaSabha nArA saMhanana vALA hatA. kaTI paththara para ghasavAthI vizuddha suvarNanI jevI vizuddha rekhA paDe che evI ja vizuddha kAMtithI teo yukata hatA kamaLanA kesarA je temane gaura varNa hatuM. teo ati ugra tapasyA karatA hatA temanuM tapa agninA jevuM atizaya jAjavalyamAna hatuM. je tapa karavAnuM kArya anya munijane atizaya kaThinamAnatA hatA evuM tapa teo karatA hatA. camara ke viSayameM dUsare gaNagharabhUti kA prazna vayAsI te agnibhUti aNagAre mahAvIra svAmIne nIce pramANe pUchyuM "camareNaM bhaMte ! asuriMde asurarAyA ke mahaDie, ke mahajjuIe, ke mahAbale, ke mahAjase, ke mahAsokkhe, ke mahAnubhAge, kevaiyaM ca NaM pabhU viuvittae ?" he bhadanta asurendra asuraja camaranI Rddhi kevI che eTale ke vimAna parivAra AdirUpa Rddhi kevI che tenA zarIranI tathA AbhUSaNadinI ghuti (prabhA) kevI che? tenuM baLa kevuM che? te kevI vizALa kIrti dharAve che? tenuM mahAsukha kevuM che te ke akalpanIya prabhAva dharAve che ane te pitAnI vikRrvaNA zakitathI keTalAM rUpa dhAraNa karavAne samartha che? zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ gautama ke prati bhagavAn kA uttara mahAvIra prabhu tene: A pramANe javAba Ape che jemAM he gautama! " mare of aff" te camara bhavanapati deva che ane dakSiNa dizAne indra che te asurene zAsaka che kAraNa ke te temanI vacce atizaya adharyathI zebhAyamAna lAge che. tethI ja te asurene rAjA che "mA " ghaNA ja moTA parivAra AdirUpa RddhithI cukata che, "nAra mANamAM ghaNI ja vRtithI yukta che, ghaNuM ja baLathI yukta che ? vizALa yazathI yukata che, mahAsukhathI ane atizaya prabhAvathI yukata che. "te je tastha" e te amara amaracaMcA rAjadhAnImAM "vaphatIyANa mavA vArasAsaksA" 34 caitrIsa lAkha bhavanAvA nuM ane "vaphasadI sAmALiya kAraNa" cesaTha hajAra sAmAnika devanuM Indra tulya samRddhivALA devanuM ane "tAyarasANa tAyA '' tetrIsa gurusthAnIya sahAya devenuM banAve vira" svAmitva bhagavato hoya che. ane te pitAnI IcchAnusAra pAMce IndriyenA sukho bhegave che. A kathana dvArA sUtrakAre camarane addabhuta samRddhithI yukata ane sukha saubhAgya zALI batAvyuM che "nAra vira mAM je "gAya" (paryanta) pada AvyuM che. e dvArA camaramAM rahelI bIjI viziSTatAonuM sUtrakAre pratipAdana karyuM che te viziSTatAo nIce pramANe che. ___"cauNhaM lokapAlANaM, paMcaNhaM aggamahisINaM, saparivArANaM, tiNhaM parisANaM, sattaNhaM aNiyANaM, sattaNhaM aNiyAhibaINaM, cauNhaM causaTThINaM Ayarakkha devasAhassINaM, aNNesiM ca bahaNaM camaracaMcArAyahANivatthabvANaM devANaM ya, devINaM ya AhevaccaM porevacaM sAmittaM bhaTTitaM, ANA-Isara-seNAvaJcaM kAremANe pAlemANe mahayAhayanaTTa-gIya-vAiya-taMtI-tala-tAla-tuDiyaghaNamuiMgapaDuppavAiyaraveNaM divvAiM bhogabhogAI bhuMjemANe" A pAThane artha A pramANe che. -soma yama varuNa ane vaizravaNa e cAra lokapAle upara parivAra sahita pAMca paTarANIo para traNa sabhAo para sAta senAe para sAta senAdhipati Upara, 2 lAkha 56 hajAra AtmarakSaka deve upara, tathA camara caMcAmAM rahelA anya deva devIo para adhipatya paurapatya puravartitva (agragAmitva, svAmitva bhatva-pAlakatva tathA AjJAnI pradhAnatAthI yukata senApatitva karate thake ane bIjA badhA dvArA jenI AjJAnuM pAlana karAya che e te camare tyAM aneka bhega bhagavate AnaMdamagna rahe che, vaLI tyAM nATaka, gIta, ane vAjItrAnAM zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAdanI sAthe sAthe vINA, karatALa, khaMjarI, ane ghana (megha) jevA avAja karatAM mRdaMganA avAja paNa saMbhaLAya che A karNapriya avAjo ane khIjA divya bhegAne bhAgavatA te camarendra AnaMdamagna rahe che. huve sUtrakAra camarendranI viSu NA zaktinA svarUpanuM ane tenA sAmarthyanu dRSTAMtA sahita varNana kare che, " evatiyaM ca NaM pabhU viuttie " se jahA nAmae juvatiM juvANe sthaLa darbhe phrenA" jevI rIte koi yuvAna kAi yuvatIneA hAtha pakaDIne potAnA AhupAzamAM levAne samartha hoya che " varasavA nAmitranA uttA niyA ' jevI rIte cakranI nAbhi ( madhyamAM rahenArU kASTa ) cakranA ArAone pakaDI rAkhavAne samartha hoya che, evI ja rIte te camarendra viNA karavAne eTalA samartha che ke te peAtAnI vaikriya zakitanA upayoga karIne ja budvIpa nAmanA dvIpane potAnA zarIramAMthI utpanna karelA devA ane devIethI bharI devAne samatha che kahevAnuM tAtpa e che ke jayAM bhaya heAya tyAM jevI rIte yuvatI yuvAnanA bAhupAzamAM saMlagna rahe che ane te tenI sAthe ja phare che - svataMtra rIte haratI phratI nathI, jevI rIte rathanA cakranI nAbhi sAthe aneka ArA saMlagna rahe che, eja pramANe vaikriya zakita dvArA nimita vividharUpe, e eka mULarUpane AdhAre ja rahe che. tenAthI alaga astittva dharAvI zakatA nathI - jo ke te mULarUpathI bhinna heAya evuM lAge che, paNa vAstavika dRSTie jotAM te te badhAnu kAraNa tA te eka mULarUpa ja hAya che. jevI rIte aneka pAtrAmAM ekaja caMdramAnA aneka pratibiMba dekhAya che paNa te badhA pratiSThi mAne ekaja caMdranA pratiSie mAnavAmAM Ave che, eja pramANe vaikriya zakita dvArA nirmita te rUponu paNa svataMtra astitva saMbhavI zakatu nathI jevI rIte cakranI nAbhine jaDelA ArA bhinna bhinna lAge che paNa te badhA nAbhi sAthe ja saMlagna rahe che, eja pramANe naiSkriya zakita dvArA nirmita rUpe paNa judAM judAM lAgatAM hAvAM chatAM temanu koi svataMtra astitva hAtu nathI, manuSya, deva ane paMcendriya tiyA~ca Adi potAnA zarIrane peAtAnI icchAnusAra nAnu meTu karyA kare che, te kriyAne vikriyA zarIra kahe che jIva keAi viziSTa kAryane mATe potAnA Atmapradezane zarIramAMthI bahAra kADhe che ane pachI temane saMkucita kare che e kriyAne samuddAta kahe che. vaikTizarIra nAmanA karmanA udayathI te samudghAtanI utpatti thAya che. tenI kALa sthiti eka antarmuhUta nI hoya che, " evAmeva goyamA ! camare asuriMde asurarAyA veubviyasamugdhAraNaM samohannai " huM gautama! asurarAja asurendra camara A prakAranA vaikriya samudghAtathI yukata hoya che eTale ke vaikriya samudghAta karIne te peAtAnA Atmapradezane zarIramAMthI bahAra kADhe che "saMvegnArUM bAyaLArUM vRMduM nisara" A rIte Atmapradezane zarIramAMthI bahAra kADhIne temane sakhyAta ceAjanA panta daMDAkAra rUpe paNimAve che. IMDAkArarUpe zrI bhagavatI sUtra : 3 7
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 pariNamelA te Atmapradeze uparathI nIce sudhI lAMbA rahe che ane temanI jADAi zarIranI kharAkhara hAya che. temanI sAthe ka`pradeza rahe che te samaye te daMDa judI judI jAtanA sArabhUta pudgalAne cAre taraphathI pUrNarUpe grahaNa kare che keAnAM pudgalene te grahaNa kare che. e sUtrakAra nIcenA sUtramAM batAve che taM rayaNANaM jAva rihANaM ahAcAyare teNe paritAde'" te kaMtanathI mAMDIne riSTha paryantanA 16 seLaprakAranA ratnAnAM asArabhUta pulanu parizATana kare che (cheADI de che) ane "dAmudame peleriyAvara temanAM sArabhUta pulAne grahaNa kare che ahI nAva (panta) padma dvArA nIcenA ratnAno sUtrapAThamAM samAveza karAyeA che vALuM vejiyALa che yivALuM masA hALa haMsagabhANaM pulayANaM sogaMdhiyANaM joirasANaM akANaM aMjayAgaM rayaNANaM jAyaruvANaM aMjanapulayANaM phaliyANaM " kahevAnuM tAtpaya e che ke uparAkata seALa prakAranA ratnAnA sArabhUta pudgalene grahaNa karIne te vaikriya samuddhAta kare che jo krIthI icchita rUpa khAnAvavAnI IcchA thAya te te khIjIvAra paNa vaikriya samuddAta kare che. eja vAta sutrakAra vaivi nevi samrudhALa samerU A sUtra dvArA darzAvI che " pabhrUNaM goyamA camare amuriMde asurarAyA kevalakappaM jaMbUdIva dIvaM bahuhi asurakumArehiM devehiM ya devIhi ya AiNaM vitikiNaM uvasthar3e saMthaDaM phuDaM vADhALAnuM pattA he gotama! te asurendra asurarAja camara eTale zaktizALI che ke A eka lAkha ceAjananI lakhAi paheALAIvALA jabudvIpane aneka asurakumAra devAthI ane devIethI AkI karI zake che (AcchAdita karI zake che-) vyatikI karI zake che (khIcAkhIca bharI zake che) upastINuM (upara nIce AcchAdita) karI zake che. saMstI karI zake che tala mUkavAnI jagyA na rahe eTale bharI zake che). pRSTa karI zake che atizaya gADhAvagADha karI zake che-uparA uparI gAThavIne saMpUrNa rUpe bharI dai zake che te camarendra potAnA vaikriya samudghAtathI utpanna karelA devA ane devIothI ekalA ja khUdvIpane ja bharavAne samatha che eTaluM ja nahui paNa te dhAre te peAtAnI vikuvaNu zakitathI nirmANa karela deveza ane devIethI tiya glekamAM AvelA anya dvIpone paNA bharI dai zake che e ja vAta sUtrakAre nIcenA sUtra dvArA prakaTa karI che-galuttara caNaM goyamA pabhU camare asuride asurarAyA tiriyamasaMkhejje dIvasamudde bahuhiM amarakumAradevehi devIhi ya AiNNe vitikiNNe uvatthaDe saMthaDe re vaLAvavADherana he gautama A prakaraNamAM camaredranI vaikiya kitanI vAta prakaTa karavAmAM AvI che te tenu sAmarthya batAvavA mATe je prakaTa karavAmAM mAvesa che No ceva NaM saMpattie vikuvvisu vA vikuvtra vA vikuvvissai vA,, teNe tenI A prakAranI vaikiya zaktinA upayAga pahelA kadI karyAM nathI hAlamAM karatA nathI ane bhaviSyamAM paNa karaze nahI. ahIM tA phakata eja matAvavAmAM AvyuM che ke potAnI vaikriya zakitathI zuM zuM karI zake che ! su. 1 5 ** zrI bhagavatI sUtra : 3 8
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAnikadevaddhi ke viSayameM gotama kA prazna na maM! ghare gamurAyA" sthAriyA sUtrArtha-(barU mete ! re ma purAvA digis nAva gvarU ja mU vivivaraNa) he bhadata ! je asurendra, asurarAja camara ATalI badhI Rddhi AdithI yukta che ane te ATalI badhI vaikeya zakitavALe che te (camarassa gaM bhaMte ! asuriMdassa asuraraNNo sAmANiyA devA ke mahaDiyA vAva jevAM 4 i + vivighag?) he bhadanta! te asurendra, asurarAya camaranA sAmAnika de keTalI Rddhi AdithI yukta che ane teo kevI vaikriyazakti dharAve che? TIkA- "vapha ma" ItyAdi. gautama svAmI mahAvIra prabhune prazna kare che ke "je asurendra asurarAja camara ATalo badhe RddhivALe che, ane te ATalI badhI vimurvaNa zakita dharAve che te tene sAmAnika deve keTalI Rddhi saMpanna che? teo keTalI vidhurvaNAzakitathI cukata che? ahIM "vAva (paryanta) padathI "manurUpa, mAvaje, mAna, madAra, mAjumA" pada grahaNa karAyAM che. kahevAnuM tAtparya e che ke-te asurendra amara ATalI badhI Rddhi, dhRti, baLa, yaza, sukha ane prabhAvavALo che, te tenA sAmAnika de keTalI Rddhi, dhRti, baLa, yaza, sukha ane prabhAvavALA che? je camarendra pitAnI vaikiya zaktithI banAvelA deva devIothI AkhA jaMbudvIpane tathA anya dvIpane paNa bharI daI zake che, te tenA sAmAnika deve temanI vaikriya zaktithI banAvelAM vividha rUpe dvArA dviIpe ane dviIpAntarene bharI devAnuM keTaluM sAmarthya dharAve che: sU. 2 | sAmAnikadevaddhi ke viSayameM bhagavAna kA uttara "goyamA camarassa asuriMdassa" ityAdi satrArtha-(joyamA) he gautama! (muzi pramu00 camaraH) asurendra asurarAja camaranA (sAmALiyA sevA) sAmAnika deve (mayA nA majumAmA) bahuja Rddhi, ghuti, baLa, yaza, sukha ane prabhAvavALAM che. (tevi tatha nA vALa bhavaNANaM, sANaM sANaM sAmANiyANaM, sANaM sANaM aggamahisANaM jAva divyAI mojamajAvuM muMnamALA viharati) teo tyAM pita pitAnAM bhavane upara, pita pitAnA sAmAnika deve upara tathA pota potAnI parANuo upara Adhipatya bhogave che ane divya kAmaga bhegavyA kare che. ( diyA Ta gva aaN mU vivi79) teo eTalI badhI RddhivALA che ane eTalI badhI vikrayA karavAne zakitamAna che ke (se nA nAma gurta guvAne dUra the jJA, varasa rAjAmI gayA kuttA riyA) jeTale eka yuvAna puruSa kaI yuvAna strIne hAtha pakaDIne potAnI tarapha kheMcavAne samartha hoya che, ane cakranI nAbhi zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ cakranA ArAone jakaDI rAkhavAne jeTalI samartha hoya che. (gvAne nAnA !) e ja pramANe, he gautama, (vanaspa mAsa puro ane sAmALiyatere vicAradhA samagurTTa) te asurendra asurarAja camaranA pratyeka sAmAnika deva vikiya samughAta karavAne samartha che. maLattA nA roja 23vitha samudhA samoDhaLa) samudraghAta karIne bIjI vakhata paNa te sAmAnika deva vaikiya samuddhAta kare che. (navamA ! marasa samudra muLa prajAne sAmAfya ) he gautama ! te asurendra asurarAja camArane pratyeka sAmAnika deva (gajhari ighuvaM dUruM mukumAra ira vIthiMga) vaikiya samudaghAta dvArA nirmita aneka asurakumAra deva ane devIothI samasta jabUdvIpane (bArUu, vitinii, 3thauM, saMghauM, uM, avaDhavamAdra, zattA mU) AkIrNa (AchAdita) vyatikarNa, upastIrNa, saMstIrNa, pRSTa ane avagAhita karavAne samartha che. (bakuttara nAma !) eTaluM ja nahIM paNa temanA musli gapurANo egamege sAmANiyadeve tiriyamasaMkhejje dIvasamudde bahUhiM asurakumArehi devehiM devIhiM ya AiNNe vitikipaNe uvatthaDe, saMthaDe, phuDe avagADhAvagADhe karettae pabhU) he gautama ! te asurendra asurarAja camaranA pratyeka sAmAnika deva tiryazlekanA asaMkhyAta dvIpa ane samudrone paNa aneka asurakumAra deva ane devIothI AkaNa" vyatikIrNa, upastIrNa, saMstIrNa, spaSTa ane avagAhita karavAne samartha che. (esa NaM goyamA ! camarassa asuriMdassa asuraraNNo egamesassa sAmANiyadevassa ayameyArUve visae, visayamette buie No ceva NaM saMpattIe bikubbisu vA vivaMti vA, vizvasaMti vA) he gautama! asurendra asurarAja camaranA pratyeka sAmAnika devanI vaiyi zakita batAvavAne mATe ja uparokata varNana karavAmAM AvyuM che. paNa temaNe AjasudhI kadI paNa evI vi kriyA karI nathI, vartamAna kALe paNa teo evI vikriyA karatA nathI ane bhaviSyamAM paNa karaze nahIM. sU. 3 ! 1 TIkAtha :- AgalA sUtramAM asurendra asurarAja camaranA sAmAnika de viSe gautama svAmIe pUchelA praznanane uttara A sUtramAM ApavAmAM AvyuM che - mahAvIra prabhu gautama svAmIne javAba Ape che ke Asurendra asurarAja camaranA sAmArnika deve "mA " mahA RddhivALA che. "nA (paryanta)" padathI ahIM nIcenAM pade grahaNa karavA joIe--"madA tijAra, mAvA, mAyarAsa, mAthA, mahAkukhAvA" te sAmAnika deve mahA dyutivALA, mahA baLavALA, mahA yazavALA, mahA sukhavALA ane mahA prabhAvazALI che. "te tatha nA sALa javA ? ItyAdi-te sAmAnika deve pita pitAnAM bhavana para, pita pitAnA sAmAnika deve para, pita pitAnI paTTarANIo para Adhipatya bhegave che ane divya bhege bhegave che. vAta padathI nIcene sUrapATha grahaNa karavAne che. "tiort pariNAM, nAnAma zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ '' '' anIkAnAm, saptAnAm anIkAdhipatInAm, AtmarakSakadevAnAM, anyeSAM ca bahUnAm camaracaMcA- rAjadhAnIvAstavyAnAm devAnAM ca devInAM ca adhipatyaM, purovartitvam, svAmitvaM, bhartRtvaM, AjJezvarasenApatyaM kArayantaH pAlayantaH " pahelAM sUtrano TIkAmAM A padonA artha ApyA che. te tyAMthI vAMcI levA. " ttva madiyA khAva ca ca mAM vittit vajjU " camarendranA dareka sAmAnika deva paNa candranA jevI ja Rddhi, dhRti, khaLa, yaza, sukha ane prabhAvavALA che. jeTalI vikulaNA zakita camara dharAve che eTalI ja vikaNu zakita camarA pratyeka sAbhAnika daiva paNa dharAve che. te sAmAnika devAnuM sAmarthya batAvavA mATe sUtrakAra nIcenuM dRSTAMta Apyu che-"menaddA nAma" ityAdi jevI rIte koi yuvAna kA yuvatInA hAtha pakaDIne peAtAnA mahupAzamAM khecI levAne samartha hoya che, jevI rIte cakranI nAbhi ArAone pakaDI rAkhavAne samartha hoya che, vAmela he gautama! camarassa amuriMdassa asuraraNNo " 44 ( '' 66 eja pramANe " zauyamA! asurendra asurarAja camarane 66 sAmANiyadeve 66 egamege ,, dareka sAmAnika deva vaiviyasamugdhALuM samo " vaikriya samuddAta dvArA peAtAnA AtmapradezeAne bahAra kADhavAne ane pharIthI tene sakucita karavAnI zakita dharAvatA hAya che. eka vAra samruddhAta karIne pharIthI khIjuM svarUpa anAvavAne mATe " veDabbiyasa mugdhAeNaM soLapha " te krIthI paNa vaikriya samudghAta kare che. ,, 66 samohaNittA " A rIte samudghAta karIne te sAmAnika deva " levAM navRtIya TIya samasta jabudvIpane ja "hiM samuddhamAei" aneka asurakumAra ane vi" devInA rUpethI AkI, vyatikI saMstI, upastINu sRSTa ane AvagAhita karavAne sama che (A zabdonAM apahelAsUtranI TIkAmAMApyAche) vrabhuttara nAM gAyanA !'" ityAdi eTalu ja nahIM paNa he gautama ! asurendra, asurarAja camaranA pratyeka sAmAnika deva potAnI vaikraya zakita dvArA vaikriya samudghAta karIne utpanna karelA aneka asurakumAra deve! ane devIethI tiglAkanA asa`khyAta dvIpa ane samudrone AkINu tikI, sastI, upastI, pRSTa ane avagAhita karavAne samartha che. A rIte e vAtanuM pratipAdana karAyuM che ke camarendranA jeTalI ja vaikriya zakita tenA sAmAnika devA paNa dharAve che. paraMtu huM gautama ! temaNe Aja sudhI evuM kadI karyuM nathI, vartamAnakALe paNa teo evuM karatAM nathI ane bhaviSyamAM paNa evuM karaze nahIM. A samagra kathananA hatu temanI zakita darzAvavAne ja che. A kathana dvArA temanI zaktinuM pradarzana mAtra karavAmAM AvyuM che. (s0 3) zrI bhagavatI sUtra : 3 11
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAyatriMzaka deva ke Rddhi aura viSurvaNA zakti kA nirUpaNa have sUtrakAra camarendranA trAyastrizaka devAnI Rddhi ane vikruNA zakitanuM varNana kare che--"naphaLa maMte ! samarasa 11 ityAdi. sUtrA-- (naphaLa mate !) huM badanta ! jo (samasta caritraNa amurarLo) masurendra asurarAja camaranA [sAmALiya tevA parva iisTrayA gAma paMcaLa padma vintittaC) sAmAnika deve A prakAranI mahARddhi AdithI yukata che ane ATalI badhI vaikriyazakita dharAve che te (samasta khaMmate ! gamUrttitA anuphaLo vAyattIsayA phelA che. maDiyA?) huM bhainta ! asurandra asurarAja camaranA trAyaspriMzaka vA keTalI mahA Rddhi AdithI yukta che? (sAyarIIsA nA sAmALiyA tadA khepannA) Rddhi ane viSu NA zakti viSe camarendranA sAmAnika devAnA varNana pramANe ja camaranA trAyastrizaka devAnuM varNana paNa samajavuM. (joyAna tadeva) lokapAleAnuM kathana paNa eja pramANe samajavuM. (mAM) vizeSatA e che ke (sarvanA rItrasamudA mALiyA) tee potAnI vaikriya zakitathI utpanna karelA aneka asurakumAra deva ane devIonAM rUpAthI tiglAkanA sakhyAta dvIpa ane samudrIne AcchAdita karI zake che. (vahiM gamuramAdi te iva iya gAze nAva vijratrimaMti) " tee aneka asarakumAra devA ane devIethI sakhyAta dvIpasamudrone bharI dai zake che" temanI vidhruNA zakita viSenuM A kathana temanuM sAmarthya prakAra karavA mATe ja lakhavAmAM AvyuM che. paNa temaNe evuM kadI karyuM" nathI, ene karaze paNa nahIM. (jaiNaM bhaMte ! camarassa asuriMdassa asuraraNNo logapAlA devA evaM mahiDDiyA bAya caDyuM dhamU vidyutti() he bhadanta ! asurendra asurarAja camaranA leAkapAlA jo ATalI badhI RddhivALA che ane ATalI badhI vaikriyazakita dharAve che te (camarasaNaM asuriMdara asuraraNNo aggamahisIo devIo ke mahir3iyAo jAtra vayaM ca aaN pacvitti) asurendra asurarAja camaranI paTTarANIe keTalI RddhiAdithI soMpanna che ? te kevI vaikiya zikata dharAve che ? (goyamA ! ) he gautama ! (camA aaN ari amurarLo bakhkhAMdItro mahiyAmo khAva mahAnumAna tro) asurendra asurarAja camarano paTTarANIe ghaNI ja mahA Rddhi, dhruti, yaza sukha ane prabhAvavALI che. (tADyo haiM tattva sALaM sALaM bhavaNANaM sANaM sANaM sAmANiyasAhassINaM, sAgaM sANaM mahattariyANaM, sANaM sANaM parimANaM jAva evaM mahiDiyAo - aNNaM jahA logapAlANaM aprisesNseva maMte ! seva maMtte! tti) teo tyAM pAta peAtAnAM vimAneA para, pAta peAtAnA sahasra sAmAnika deve para, pAta peAtAnI sahucarIrUpa mahattarikA devAe para ane zrI bhagavatI sUtra : 3 12
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ pita pitAnI pariSadA para Adhipatya bhegave che ane divya bhege bhegave che. teo mahA Rddhi adithI yukata che temanA viSenuM bAkInuM samasta kathana lekapolenAM kathana pramANe ja samajavuM. gautama svAmIe kahyuM "ApanuM kahevuM taddana sAcuM che temAM zaMkAne keI sthAna nathI." sU. 4 TakAthe-camaranA sAmAnika devenI addhi, vikrvaNa zakita Adi viSe mahAvIra svAmIne uttara sAMbhaLIne agnibhUti aNagAra camarendranA 33 trAyastrika devenI Rddhi, vidurvaNA zakita Adi jANavAne mATe mahAvIra prabhune prazno pUche che trAyazika deve camarendranA saMrakSaka deva che. praznabanagi aMte ' ityAdi. he bhadanta! jo asurendra asurarAja camaranA sAmAnika deve ATalI badhI mahAddhi AdithI tathA pUrvaka prakAranI vipharvaNa zakitathI yukata che, te tenA trAyAazaka devo kevI mahA Rddhi, aizvarya, prabhAva yaza ane sukhathI cukata che? tathA teo kevI vaikiya zakitavALA che? uttara-"jo mA ! tAkattAdhA nA mamALiyA tA joyA" he gautama! jevI rIte camarendranA sAmAnika devo apUrva divya aizvarya ane sukhasaMpattivALA che, evI ja rIte amarendranA 33 tetrIsa trAyastrizaka devo paNa apUrva divya adhaya ane sukhasaMpattivALA che jevI rIte camarendranA sAmAnika devo pitAnI vidurvaNu zakitathI nimite aneka asukumAra devo ane devIothI ja badhIpane tathA tiryakanA asaMkhyAtadvIpa samudrane bharI devAne samartha che, evI ja rIte amarendranA trAyasiMzaka devo paNa potAnI vikiya zakitathI pedA karelA aneka asurakumAra devo ane devIvaDe jabUdvIpane tathA tiryaakanA asaMkhyAta dvIpa samudrone bharI devAne samartha che tathA sema, yama, varUNa, ane vaizramaNa nAmanA je cAra lokapAla de che, teo paNa eja prakAranA vimAna parivAra AdirUpa atizaya mahAna ruddhi AdithI yukata che. paNa sAmAnika devo ane trAyazcizaka devo karatAM temanAmAM zI viziSTatA che te nIcenA sUtramAM batAvyuM che -o pAchA tava navare " saMjJA ItyAdi lekapAla deve potAnI vidurvaNa zakita dvArA nirmita aneka asura kumAra deva devIo vaDe saMkhyAta dvIpo ane samudrone bharavAne samartha che - asaMkhyAta dvIpa samudrane bharavAne samartha nathI A sUtramAM "Avara pada viziSTatA batAve che temanI vikvaNu zaktinuM upara je varNana ApavAmAM AvyuM te temanuM sAmarthya batAvavAne mATe ja ApyuM che. paNa kharekhara te temaNe kadI paNa A prakAranI vipharvaNa karI nathI, vartamAnamAM karatA nathI ane bhaviSyamAM karaze paNa nahiM eja vAta "nAra visaMti'' sUtra dvArA prakaTa karI che have camarendranI paTarANIonI addhi Adi tathA vipharvaNu zakti jANavA mATe agnibhUti aNagAra mahAvIra prabhune nIce prazna pUche che"garUi maMte ! mAnA" ItyAdi he bhadanta je camarendranA lekapAle ATalI badhI Rddhi AdithI yukata che ane ATalI badhI vimurvaNA zaktizALI che, te amarendranI paTTarANIonI Rddhi Adi tathA vikrvaNa zakita kevI che ? uttara-asurendra camaranI pAMca paTTarANuonAM nAma A pramANe che-kAlI, rAtrI, patnI, vidyuta ane meghA. te pAMce paTTarANuo divya samRddhivALI che, mahAprabhA zrI bhagavatI sUtra : 3 1 3
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ vazALI che. teo tyAM pota potAnA bhavaneA para, pota potAnAM eka hajAra sAmAnika devA para, pota peAtAnI sakhIrUpa mahattarikAe para ane pota potAnI pariSado para sarvoparI sattA bheAgave che ane divya bhega tathA upabhAga gaLyA kare che. teo evI vikaNA zakti dharAve che ke teo be vAra vaikriyasamuddAta karIne potAnA AtmapradezAne bahAra kADhIne aneka asurakumAra devA ane devIonuM nirmANu karIne te rUpe vaDe jakhUdvIpane tathA tiya`glAkanA sakhyAta dvIpasamudrone bharI zakavAne sama che. leAkapAlAnI jema ja tee paNa sakhyAta dvIpa samudrone bharI zakavAnuM sAmarthya dharAve che--asaMkhyAta 'dvIpasamudrone bharI zakavAnuM sAmA` camarendranI paTTarANIomAM paNa nathI. eja vAta sUtrakAre nIcenA sUtra dvArA prakaTa karI che--baLanA snepALa arisesa tti" kahevAnu tAtparya e che ke camaranI paTTarANIonI samRddhi Adi leAkapAle anusAra ja che. "he bhadanta ! ApanuM kahevuM yathArtha che. temAM za MkAne sthAna ja nathI," ema agnibhUti aNugAre kahyuM. // su 4 // agnibhUti kA vAyubhUti ke prati camarendra kI Rddhi ke svarUpa kA varNana "maLavuM kone hoyane !' ityAdi sUtrA--moe maLavuM noyame) pUkita zabdo uccArIne bhagavAnanA bIjA gaNadhara agnibhUtie (kumaLuM mAthuM mahAvIra caitra naEtta)zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdA karI namaskAra karyAM. vRttiA nasittA ) vaMdaNA namaskAra karIne ( jeNeva tacce goyame vAu ( I aNagAre teNeva uvAgacchara ) jyAM trIjA gaNadhara vAyubhUti aNugAra hato, tyAM gayA, (uvAcchattA) tyAM jaIne (taSa goyama vAyumAM aLagaO a yAsI) tyAM jaIne temaNe trIjA gaNudhara vAyubhUti aNugArane A pramANe kahyuM- (E ravajI nauyamA! camare ane asurarAyA evaM mahiDie taM caiva evaM savvaM avAgaraNaM NeyavvaM aparisesiyaM nAva aAmahilIAM nAva vattA samannA) he gautama ! e vAta nizcita che ke asurendra asurarAja camara ghaNI mahAna RddhivALA che. camarathI zarU karIne tenI zrI bhagavatI sUtra : 3 14
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ paTTarANIonI samRddhi, vipharvaNa zakita AdinuM samagra kathana agnibhUtie vAyubhUti aNagArane kahI batAvyuM - A badhuM vAyubhUtie pUchyuM na hatuM chatAM paNa agnibhUtie temane kahI saMbhaLAvyuM. (te 1 se taja nA vAyumaDu cAre) trIjA gaNadhara vAyubhUti aNagArane (voza joyasa jimayakSa rakSa) bIjA gaNadhara agnibhUti aNagAre (ganAvavamAnaH) kahelI (mANamAkSa) bhASelI, (TUDIETLAphsa) batAvelI ane (TdavenAi7) prarUpelI (bramarda dara) vAtamAM zraddhA thaI nahIM, (no IttArU) te vAtanI temane pratIti thaI nahIM, ( gy) temane te vAta ruci nahIM. (thama gavamAne, gAriyA, DAgha vade A rIte temanI vAta pratye azraddhALa, pratItirahita, ane rucirahita banelA teo pitAnI utthAna zakitathI uThayA. (udittA) tyAMthI uThIne (negera maLe mAve madArIre teneva vAcharu) jyAM zramaNa bhagavAna mahAvIra beThA hatA tyAM AvyA bAra nagiAramAM vayA) tyAM jaIne vidhipUrvaka mahAvIra bhagavAnanI paryuM pAsanA karIne temaNe temane A pramANe kahyuM- (pUrva ravaSNu maMte ! mama roje moja pUira gAgare marma cvamAphavara) he bhadanta ! bIjA gaNadhara agnibhUti aNagAre mane evuM kahyuM che (mAsa) evuMbhALyuM che evuM batAvyuM che ane (ra) evuM prarUpyuM che ke (gve vahuthamAM vAre tripurAmA madadI,nA mAjumA) he gautama! asurendra asurarAja camara ghaNI bhAre Rddhi, ghati,yaza,sukha,baLa ane prabhAvavALe che. (se NaM tattha cottIsAe bhavaNAvAsasayasahassANaM evaM taM ceva savvaM aparisesaM bhANiyavvaM jAva aggamahisINaM vattavyayA samattA se kahameyaM bhaMte evaM) ahIM 34trIsa lAkha bhavanAvAsenA AdhipatyathI laIne camaranI paTTarANuo paryantanuM samasta kathana sUtra 1 thI 4 pramANe kahevuM joIe. te he bhadanta! temanuM te kathana zuM satya che? A su. 5 TakAtha- "maLavuM vorane joine bIjA gaNadhara bhagavAna agnibhUtie "mane mana bAvIraM vaMdu namaMA" zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIne pAMce aMge namAvIne namaskAra karyA. "vaMDhiA namaMpittA" vaMdaNA namaskAra karIne "RLeva taje joje vADamUrNa gaLA" jyAM trIjA gaNadhara vAyubhUti aNagAra beThA hatA, tyAM "tera vAcharU' teo gayA. "vArikattA" tyAM jaIne temaNe "tanuM jora vAjama aTari gd vALI? te trIjA gautama vAyubhUti aNagArane A pramANe kahyuM- "gvaM vahu navamA ! he vAyubhUti ! "vAra gaNuf yamunAyA" asurendra asurarAja camara "gvaM mahig" ghaNIja bhAre ddhisaMpanna che. ahIM sUtra ekathI sUtra cAramAM AvatuM camarendrathI laIne amarendranI paTTarANuo sudhInuM je vakatavya AvyuM che te kahevuM joIe. trIjA gaNavAyubhUtine pUchayA vinA ja A vAta agnibhUtie temanI pAse prakaTa karI hatI tethI tene zrI bhagavatI sUtra : 3 15
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ apraSTa vyAkaraNa" kahela che. bIjA gaNadhara vAyubhUtie temane thamarendranI Rddhi, ghati, baLa, yaza, sukha ane prabhUAva viSe kahyuM. tenI vimurvaNA zakitaviSe paNa kahyuM. camarendranA sAmAnika deve, trAyastrizaka dave, lekapAle ane paTTarANuonA divya azva AdinI tathA temanI vidurvaNu zakitanI paNa vAta karI agnibhUti aNagAranI vAta vAyubhUtine gaLe utaratI nathI e batAvavA mATe sUtrakAre nIcenAM sUtroApyAM che. " of no vapUruM khAre" te trIjA gaNadhara gautamagAtrIya vAyubhUti aNagArane "calA jAmarasa jipUrUkSa grAhya" bIjA gaNadhara agnibhUtinA "gvamAphavaramALA" A prakAranA sAmAnya kathanamAM "mAranAra" vizeSa kathanamAM, "quiALAsa" vacanabheda athavA nAmAdinA bhedathI karAyelA kathanamAM, "gharamALa" daSTAMta AdidvArA karAyelI prarUpaNAmAM eTale ke "jamada no lagp camarAdinI Rddhi AdinA varNanarUpa viSayamAM zraddhA upajI nahIM. "no vattA agnibhUtie camarendranA viSe je vAta kahI te satya ja che evI pratIti temane thaI nahIM. "no puru' agnibhUtinI vAta temane gamI nahiM. tethI "gvama caNadAmA ) agnibhUtinI camarendra vizenI vAtamAM azraddhALu thaIne, "pattimAne" pratIti rahita thaine, "mAmAne" arucithI yukata banIne " udgha va >> vAyubhUti aNagAra temanI utthAna zakitathI uThayAM "tti keLava" ItyAdi uThIne jayAM zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI beThA hatA tyAM AvyAM "gAra pasgvAsamAne pUrva vANI" ahIM "gAva (paryata)" padathI nIceno pATha grahaNa karAya che. "vArichattA vai, namaMag, vaMtijJA, navA tyAM jaIne temaNe temane vaMdaNa namaskAra karyA. vaMdaNa namaskAra karIne parya pAsanA karatAM karatAM temaNe mahAvIra prabhune A pramANe pUchyuM "gva rava maMte !'' he bhadanta! "mama roje re gAyU nagAre na vAvava" ItyAdi bIjA gaNadhara gautama agnibhUti aNagAre mane A pramANe kahyuM che. A prakAre vizeSa rUpe kahyuM che, A pramANe batAvyuM che, A pramANe prarUpyuM che ke " vahu nAyamA" he gautama vAyubhUti aNagAra "are gari purAvA nI nAva mAjumA" asurendra, asurarAja camara bahu ja bhAre parivAra, vimAna Adi samRddhIvALe che, mahAvRtivALe che, mahAbaLa vALe che mahA yaza saMpanna che, mahA sukha saMpanna che ane ghaNe prabhAvazALI che " le che tattha cAttIsAe bhavaNAvAsasayasahassANaM, evaM ceva savva aparisesaM bhANiyavya vAva gAmadI vattAtrayA samUttA" te tyAM trIsa lAkha bhavanAvAsa para Adhipatya Adi bhegave che te tyAM aneka divya bhege bhegave che te eTalI badhI vikurvaNu zakita dharAve che ke vaikiya samuddhAta dvArA utpanna karelA anaMta deva devIo vaDe te jaMbudvIpane tathA tiryazlekanA dvIpa samudrone bharI daI zake che. A rIte camaranI paTTarANuonI samRddhi tathA vikurvaNA zakita sudhInA viSayamAM agnibhUtie kahelI badhI vAta vAyubhUti aNagAre mahAvIra prabhune kahI saMbhaLAvI A rIte camaranA sAmAnika deve, trAyazcizaka deve lokapAla ane paTTarANInI samRddhi, divya bhege, vaikriya zakita AdinuM varNana karIne vAyubhUtie mahAvIra prabhune pUchayuM "se na mare pava" he bhadanta agnibhUti aNagAranuM te kathana zuM satya che? A sU 5 / zrI bhagavatI sUtra : 3 1 6
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ agnibhUti ke kathana kA bhagavAn kA sarmathana mArUM mane maLavuM mahAvIre ' ityAdi. (jayA) he gautama Adi zramaNa nirgatha ! A pramANe saMbodhana karIne (samane maLavuM maTTAvIra) zramaNa bhagavAna mahAvIre te yamaM vAyumUrti gaLarr ga vavANI) trIjA gautama vAyubhUti aNagArane A pramANe kahayuM-je jogamA To joyo jApUrNa gaLAne tava jIvamArUkavaru) he gautama bIjA gaNadhara gautama agnibhUtie tamane A pramANe je sAmAnyarUpe kahayuM che, (mArU) vizeSa rUpe kahayuM che, (vour6) batAvyuM che ane (5 ) prarUpaNa karI che ke , vahu camare asuriMde asurarAyA mahiDDIe evaM taM cetra savvaM nAva aggamahisINaM vattAtrayA samratA) he gautama vAyubhUti asurendra asurarAja camara ghaNI bhAre samRddhivALe che, ItyAdi agramahiSIo (paTTarANIo) sudhInu samasta kathana dave gNa) satya che (aruM pi of tvanA vArUpavAna mANafma go jami umi ) he gautama huM paNa emaja kahuM chuM emaja vizeSa rUpe kahuM chuM emaja samajAvuM chuM ane e ja pramANe prarUpaNA karuM chuM ke (vAre mudde gamurAvA nAvamIikha no ceva virUgha namo mALiyo) asurendra asurarAja camara ghaNuM ja samRddhivALe che. ahIM bIjA sUtranuM samasta varNana karavuM joIe. (nAra gAdisa) paTTarANIonA prakaraNa sudhImAM AvatuM samRddhi vidurvaNa zakita AdinuM varNana ahIM grahaNa karavuM (raveoi parama) he gautama A vAta tadana sAcI che. seva bhaMte tti tacce goyame vAubhUI aNagAre samaNe bhagavamahAvIra vaMdai namasai) ApanuM kathana satya che, temAM koI saMdehane sthAna nathI" ema kahIne trIjA gautama vAyubhUti aNagAre zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdaNa namaskAra karyA tyAra bAda jeva re re ripUra mAre tene vArachaTTa teo jyAM bIjA gaNadhara agnibhUti maNagAra hatA tyAM gayA. (gvAcharA) tyAM jaIne temaNe roje goyame aggibhuiM aNagAraM dai namasai eyamaDhe sammaM viNaeNaM bhujjo bhujjo 2vAma) bIjA gautama agnibhUti aNagArane vaMdaNA namaskAra karyA ane temanI vAtamAM zraddhA na karavAne mATe lAgelA deSane mATe vinaya pUrvaka vAraMvAra kSamA mAgI. -6 .. TIkAtha- AgalA prakaraNamAM agnibhUti aNagAre kahela camarAdinI Rddhi AdinA viSayamAM vAyubhUtinA hRdayamAM jamelA sadehane samajIne bhagavAna mahAvIre agnibhUti aNagAranA kathanamAM rahelI satyatA prakaTa karIne vAyubhUti aNugAranA saMdeDanuM nivAraNa kevI rIte karyuM te A sUtramAM batAvyuM che. mahAvIra prabhue kahayuM ke agnibhUtie camarAdinI saddhi, vidurvaNa zakita AdinuM je varNana karyuM che te sAcuM che huM paNa camarAdinI aDaddhi Adi viSe tathA tenI paTTarANIo paryantanI Rddhi Adi viSe eja pramANe kahuM chuM e ja pramANe pratipAdana karuM chuM, e ja pramANe samajAvuM chuM ane e ja pramANe prarUpaNa karuM chuM. mahAvIra prabhunA te vacanenA Akha vacana gaNIne te vacanamAM vAyubhUtine zrI bhagavatI sUtra : 3 17
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ sa'pUrNa zraddhA upajI temanAM kathanane pramANabhUta mAnIne temaNe tene satya ane yathA mAnyuM. tyAra bAda mahAvIra prabhune vadaNA namaskAra karIne teo tyAMthI agnibhUti aNugAra pAsegayAM. tyAM jaIne temaNe temane va MdaNA namaskAra karyAM. ane temanA vacanamAM zraddA na mUkavAnA aparAdha mATe temaNe vinamra bhAvathI vAraMvAra temanI kSamA yAcI, 1 sU 6 bAlInda - ke Rddhi viSayaneM vAyubhUti kA prazna "tad nuM tattve zauyame vADamaruM baLaLAre " ityAdi sUtrA-tyAra bAda (se tattve goyame vAlapUrUM baLavAre) te trIjA gautama vAyubhUti aNugAra (royeLa goyameLa mUddeLAmAM baLavaranuM maMdi) bIjA gautama agnibhUti aNagAranI sAthe (nejeya samaLe mAtra mahAvIre) jyAM zramaNa bhagavAna mahAvIra virAjamAna hatA tyAM gayAM. (nAtra pannuvAsamAne va vayAsI) tyAM jaIne papAsanA pantanI samasta vidhi karIne temaNe A pramANe pUchyuM (naphaLa maMte mare asuriMde asurarAyA evaM mahiDIe jAna evatiyaM ca NaM pathU vikuzvittae he bhadanta je asurendra asurAja camara ATalI badhI mahA ruddhivALA ane ATalI adhI vidhruNA zaktivALA che. te (vahIjuM maMte roLiyAnoyaLayA maNDiI khAva jevAM A vayU vidyutti) 3 bhadanta vairAcanendra vairAcana rAja bali keTaDhI bhAre samRddhi AdithI yukata che? te kevI vikuzA zakti dharAve che? (zoyamA) 3 gautama ? pahALa varoLane yoyaLAyA masTrIk khAya mahAnu mAne) vairAcanendra vairecanarAja ali bahu ja bhAre samRddhi dhRti maLa sukha yaza ane prabhAvavALA che. (maiM huM tasya tIsArmavaLavAsasasasALa samrAj sAmALIyasAhasILuM) te tyAM trIsa lAkha bhavanAvAsonA tathA, sATha hajAra sAmAnika devAne svAmI che. (bhairuM nA samasta taddA jillavi zeyantra) bAkInuM badhuM varNana camaranA varNana pramANe ja samajavuM (navaraM- sAtinuM je huM navarIya mALiyavuM-nesaMtuM cetra niyasesa jJeyantra) vizeSatA eTalI ja che ke vairAcanendra ali tenI vikaNA zakitathI utpanna karelA rUpA vaDe samasta jamUdrIpa karatAM paNa adhika pradezane bharI zakavAne samartha che bAkInuM samasta kathana camarendra mujaba samajavuM (navaraM nAtaM jANiyantraM bhavaNehiM sAmANiehiM ya- setra bhaMte seva bhaMte ti tane joyame vAnamUrUM nAva vidArU) vizeSatA e che ke bhavanA ane sAmAnikamAM bhinnatA che. ApanuM kathana satya che, ApanI vAta yathA che, " ema kahIne trIjA zrI bhagavatI sUtra : 3 18
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ gaNadhara vAyubhUti aNagAre mahAvIra prabhune vaMdaNA namaskAra karyA. tyAra bAda teo temane sthAne gayA. e sU. 7 che TIkAtha- dakSiNa dizAnA svAmI asurakumArarAja camarAdinI samRddhi sukha, vikuNAzakita Adi viSe pUrepUrI mAhitI meLavIne- pitAnA saMdehanuM nivAraNa thayA pachI vAyubhUti aNugAra agnibhUti aNagAranI sAthe zramaNa bhagavAna mahAvIra pAse jAya che temane vaMdaNA namaskAra karIne payuM pAsanA pUrvaka nIce prazna pUche che. he bhadanta ! je asurarAja asurendra amara ATalI badhI Rddhi AdithI yukata che, je te ATalI badhI vipharvaNa zakitavALe che, te vairocanendra vacanarAja bali keTalI mahARddhi AdithI cukata che ? te keTalI vikuvaNa zakita dharAve che? sUtrapAThane artha saraLa hovAthI ahIM tenuM vivecana karyuM nathI vairecanendra padanI vyutpatti nIce pramANe che- vi viziSTa, rojana, dvIpana, prakAza jene viziSTa prakAza hoya che tene virecana kahe che. te virecanane ja virecana kahe che. dakSiNanA asurakumAra deve karatAM uttaranA asurakumAra deve vadhAre kAntivALA che temane je indra che tene vairocanendra kahe che tenuM nAma bali che bhagavAna mahAvIra kahe che vAyubhUti ! vairocanendra bali bali che bhagavAna mahAvIra kahe che, he vAyubhUti vairocanendra bali ghaNe bhAre RddhivALe che te ghaNA baLa vALo ghaNu yazavALe, ghaNI vRtivALA, ghaNuM sukhavALo ane ghaNe prabhAvazALI che tyAM te 30trIsa lAkha bhavanAvAze ane sAITha hajAra sAmAnika deve para Adhipatya bhegave che camaranI jema trAyazvizakide lokapAle paTarANIo senA senApati Adi samasta para tene adhikAra cAle che. te badhA para te saMpUrNa Adhipatya bhegave che A bali uttaranA asurakumAra devene Indra che dakSiNanA asurakumArarAja camara karatA balimAM rahelI vizeSatA nIce pramANe che - bali pitAnI vaikiya zakita dvArA nirmita pitAnA aneka rUpathI jabUdvIpa karatAM paNa adhika sthAnane bharI zakavAne samartha che. bAkInuM balinuM samasta varNana amarendra pramANe ja samajavuM paraMtu bhavane ane sAmAnika denA viSayamAM upara kahayAM mujaba vizeSatA samajavI A rIte vairecanendra balinI addhi vikuNa zakita AdinuM kathana sAMbhaLIne vAyubhUti aNagArane saMtoSa thaye temaNe kahayuM he bhadanta ApanI vAta taddana sAcI che temAM sahune sthAna ja nathI tyAra bAda bhagavAna mahAvIra ne vaMdaNA namaskAra karIne teo temane sthAne jaIne besI gayAM che sU 7 che nAgarAjadharaNendra kI Rddhi vidurvaNAzakti Adi kA nirUpaNa nAgarAja dharaNendranuM varNana maMte tti mA je jAyane? ItyAdi sUvAtha- (maMtti) "he bhadanta evuM kahIne bIjA gaNadhara agnibhUti aNagAre zrI bhagavatI sUtra : 3 1 9
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ zramaNa bhagavAna mahAvIrane "vaMda namaMsarU" vaMdaNa karI namaskAra karyA vaMdittA maMpittA vaMdaNA namaskAra karIne temaNe pUrva vAra temane A pramANe pUchayuM jarUche mane balI vairoyaNiMde vairoyaNarAyA evaM mahiDIe jAba evaiyaM ca NaM pabhU viuvdhinae he bhadanta ! je vairocanendra vairacanarAja bali ATalI bhAre Rddhi AdithI yukata che, te ATalI badhI vimurvaNa zakita dharAve che tevA maMte nAma mATenA mAravA he bhadanta nAgakumArendra nAgakumArarAja dharaNa "madig nAva vavaDyuM chai vmU vivaraNa kevI mahARddhi AdithI yukta che? te keTalI vaikriyazakitavALe che? joyA he gautama ! gharane nAmAjiM nAma jAvA moNa nAra che je tattha coyAlIsAe bhavaNAvAsamayasahassANaM chaNhaM sAmANiyasAhassINaM tAyattI sAe tAyattIsagANaM cauNhaM logapAlANaM chahaM aggamahisINaM saparivarANaM tiNhaM parisANaM sattaNhaM aNiyANaM sattaNhaM aNiyAhivaiNaM cauvvIsae aayrkkhdevAdI prasiM 2 nA vi nAgakumArendra nAgakumArarAja dharaNu ghaNI bhAre samRddhi AdithI yukta che te cAlIsa lAkha bhavanAvAsa para cha hajAra sAmAnika devepara, tetrIsa trAyazciMzaka para, traNacAra lekSAlepara, potapotAnA parivArathIyukata 6paTTarANIe para traNa sabhAe parasAta senAo para sAta senApatIo para ane covIsahajAra AtmarakSaka deve para Adhipatya bhegavate hoya che. te tyAM aneka divya bhego bhegave che. (evaDayaM ca NaM pabhU viuvittae se jahA nAmae juvaI juvANe jAva pabhra kevalakappaM jabUdIvaM dIvaM jAva tiriyaM saMkhejje dIvasamudde bahuhiM nAgakumArIhiM jAva viuvissaMti vA, sAmANiyA tAyattIsA logapAlA aggahisIo ya taheva jahA camarassa, evaM dharaNeNaM nAgakumArarAyA mahiDIe jAva evaiyaM jahA camare taddA para vi) jevI rIte ke yuvAna keI yuvatIne hAtha pakaDIne tene bAhupAzamAM jakaDI levAne samartha hoya che, evI ja rIte nAgakumAre dharaNe paNa potAnI vakriya zakita dvArA utpanna karelA aneka nAgakumAradeve ane nAgakumAra devIonA rUpathI samasta jaMbUdvIpane tathA tiryaglekanA saMkhyAta dvIpa samudrone bharI devAnuM sAmarthya dharAve che- paraMtu teNe evuM kadI karyuM nathI, te kadI evuM karatuM nathI ane bhaviSyamAM paNa te evuM karaze nahIM. nAgarAja dharaNendranA sAmAnika deve trAyazciMzaka deve kapAle ane paTarANIonI Rddhi AdinuM tathA vidurvaNa zakitanuM varNana paNa camaranA sAmAnika deva, trAyazciMzaka devo, lekapAle, ane paTarANIonI Rddhi tathA vidurvaNa zakitanA varNana pramANe ja samajavuM A rIte nAgakumAre rAjA dharaNa mahAkaddhi ghuti, bala yaza, sukha prabhAvathI yukata che te paNa amarendranA jevI vimurvaNA zakita dharAve che. paNa amarendra ane dharaNendranI vipharvaNA zakitamAM nIce pramANe taphAvata che. amarendra tenI vikrvaNa zakita dvArA nirmita rUpa dvArA tiryazlekanA asaMkhyAta dvIpa ane samudrone bharI daI zake che paNa nAgakumArendra dharaNu tiyakanA saMkhyAta dvIpa ane samudrone bharI daI zake che paraM nAva thayajmArA vALa saMtarA zrI bhagavatI sUtra : 3 2 0
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ jossiyA va navaraM dAhiNille sabve agnibhUI pucchara utarille sanve vAubhUI pucchara eja pramANe stanitakumAra vANumaMtara ane jayAtiSika devAnA viSayamAM paNa samajavuM vizeSatA e che ke samasta dakSiNa dizAnA indra viSe agnibhUti pUche che ane uttara dizAnA devo vize vAyubhUti mahAvIra prabhune pUche che. 5 sTA 66 TIkA- vairAcanendra khalirAjanI samRddhi AdinuM varNana mahAvIra svAmIne mukhethI sAMbhaLIne khojA gaNadhara vAyubhUti aNugAre nAgakumArendra dharaNanI samRddhi Adi jANavAnI IcchAthI vaMdA namaskArAdi karIne mahAvIra prabhune pUchyuM "matte" huM prale uttaradvizAdhipati vairAcanendra bali "vuM manDruiok' A prakAranI mahA samRddhi Adi thI yukata che, nAma caMcaLuM vasU" ane A prakAranI vikuNA zakitavALA che e vAta te ApanA mukhethI sAMbhaLI ahIM yAvat padathI pUrvakata samasta sUtrapATha grahaNa karavAnA che paNa have huM e jANavA mAgu chuM ke dharaNa nAmanA je nAgakumArendra che te " je TTuip " kevI mahARddhi AdithI yukta che. gAya jevaE jUnuM padma vittip ane te kevI vidhruva NuAzakita dharAve che? agnibhUti aNugAranA A prazna sAMbhaLIne zramaNa bhagavAna mahAvIre temane A pramANe javAba ApyA-- "zothamA " he gautama! baMdhane nuM nAma re nAgakumArAvA" dakSiNanikAya ne nAgakumArandra nAgakumAranA rAjA dharaNu "do" attizaya samRddhivALA che banAva me La tatha'" te atizaya vruti, yaza, sukha ane prabhAva saMpanna che te dakSiNa nikAya "coyANIsAh maLavAna sacadastA44cumAlIsa lAkha bhavanAvAse para, ,, dhruvasAmALiyamA ziAI'' 6 cha hajAra sAmAnika devA 52 sAyajJAsAC tAyattIsagALa 33tetrIsa gurusthAnIya trAyastrizakadevapara ''caka, jo pAchA A' 4 lepAle para sema cama varUNa ane vaizravaNu e cAra leAkapAle para chaThThuM saravALe baLadinInuM sakhI AdinA parivAra yukata 6 cha paTarANIe (allA, zakrA saterA saudAminI indra ane dhanavidyutA) para 'tirUM parasALaM'" traNa pariSado (bAhya Abhyantara ane madhya) para satta, LiyALa" sAta senAe para "sattaLuM gaLiyAvidyAM" sAta senApatie para, 'caNatrImAC Ayarava sAdasIna' cAvIza hajAra Atma rakSaka devA para annatti 2 bAya varU tathA khIjA devA para Adhipatya bhAgavatA hoya che te tyAM aneka divya bhAge bheAve che tathA tattvatiyaM ca La padma vittir me naTTA nAmad jIvAne nurUM " ityAdi kevI vikuNA karavAnuM sAmarthya dharAve che te nIcenA dRSTAMta dvArA samajAvyuM che jevI rIte koi yuvAna purUSa koi yuvatInA hAtha pakaDIne tene peAtAnA khAhupAzamAM samAvI le che ane tyAre te tenI sAthe evI salagna thai jAya che ke te banne maLIne eka ja vyakita jevA lAge che jevI rIte cakranI nAbhi ArAone pakaDI rAkhe che- jevI rIte cakranI nAbhi ArAothI yukata thaine eka vartuLAkAra rUpe dekhAya che-- evI ja rIte nAgakumArendra dharaNu paNa evI vidhruva NA zaktivALA che ke vaikriya samuddhAta dvArA nirmita aneka nAgakumAra devA ane devIonA rUpe dvArA AkhA ja khUdvIpane tathA tiya glAkanA sa MkhyAta dvIpAne tathA samudro zrI bhagavatI sUtra : 3 21
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ ne bharI daI zake che tirasa ne rIvasamude vaghu nAkumArI jiMbava vi~i ti " A sUtrapATha dvArA e batAvavAmAM AvyuM che ke dharaNendranI vidurvaNu zakita keTalI badhI che te batAvavAne mATe ja uparanuM varNana karyuM che paNa teNe pitAnI te prakAranI vimurvaNa zakitane prayoga bhUtakALamAM kadI karyo nathI, vartamAnamAM kadI karate nathI ane bhaviSyamAM kadI karaze paNa nahIM sAmANiyA devA tAyattIsA logapAlA aggamahisIo taheva jahA camarassa" dharaNendranA sAmAnika deva guru sthAnIya trAyazcizaka deve lokapAle ane agramahiSIo (paTTarANIo)nI Rddhi AdinuM varNana amaranA sAmAnika detrAyazcizakade lepAle. ane paTTarANuo pramANe ja samajavuM have A sUtrane upasaMhAra karatA sUtrakAra kahe che evaM dhareNeNaM nAgakubhArarAyA mahiDIe jAva evatiyaM jahA camare tahA dharaNe vi " A rIte amara ane dharaNanI Rddhi Adi tathA vimurvaNa zakita sarakhI che vatra pada temanI vimurvaNa zakitamAM nIce pramANe taphAvata che- ane rIva samude mALiya' amara tenI vikriyA zakitathI utpanna karelA deva ane devIe vaDe samasta jaMbudvIpane tathA tiryaAkanA asaMkhyAta dvIpa samudrone bharI devAnuM sAmarthya dharAve che paNa dharaNendra to tiyaMglekanA saMkhyAta dvIpa ane samudrone bharI zakavAne samartha che - asaMkhyAta dvIpe ane samudrone nahIM eja pramANe hari veNudeva, agni zikha velamba, suSa jayakAnta pUrNa ane amita e dakSiNanikAyanA indronI tathA uttaranikAyanA bali bhUtAnaMda harisaha vedArI agnimANava vaziSTa jalaprabha amita vAhana prabhaMjana ane mahAdeSa e IndronI samRddhi tathA vikurvaNA zakita AdinA viSayamAM paNa camara ane dharaNendra pramANe ja samajavuM e ja vAtavaM nA thAya3mArA A sUtrapATha dvArA samajAvavAmAM AvI che bhavanAvAsI devene eka bheda svanitakumAra che kahevAnuM tAtparya e che ke uparokata IndronI samRddhi tathA vikuvaNa zakita camara dharaNendra samAna ja che prajJApanA sUtramAM paNa eja vAta kahI che ke " ghare gharane taha veNudeva harikaMta aggisIhe ya puNNe jalakate vi ya abhiya bilaMve ya ghara " camara, dharaNa, veNudeva, harakata, agnizikha, pUrNa, jalakAMta amita velamba ane suSa. e dakSiNanikAyanA Indro tathA vayUiyAre veNuvA darisade aai mAnava, vari na gamavAdaLe DhaMga mAgha" bali bhUtAnaMda veNadArI harisaha, agnimANava, vaziSTa, jalaprabha, amitavAhana, prabhaMjana, ane mahAdeSa, e utaranikAyanA indro che ? vAtaronA vi" saparivAra vAnavyantarendra ane tiSka dena Indra paNa dharaNendra jevI ja samRddhi Adi dharAve che. vane mAvAnA tathA zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ '' 95 vividhaM bhavananagarAvAsarUpaM antaraM yeSAM te vyantarAH ,, vAnAzca te vyantarAH rUti vAnanvantarAH " vanamAM rahenArA devane vAnabhyantaro kahe che temanA bhavanAvAse vividha prakAranA hoya che. athavA citaM bantAM manuSyeyo cepAM te yantA; manuSya ane temanI vacce bheda heAtA nathI tethI temane byantara kahevAmAM Ave che. athavA- vividha pratarUM sAntAM, gudAntanuM jAnanAntarveSAM te vyastaT; temanuM nivAsasthAna parvata zukA AdirUpa hAya che. te vividha prakAranuM hAya che tethI temane vyantara kahe che te byantara devAnA ATha prakAra nIce pramANe che- pizAca, bhUta, yakSa, rAkSasa, kinnara, kiMpurUSa mahAraga ane gadha te dareka nyantaranA e indra hAya che (1) uttara nikAyanA indra (2) dakSiNa nikAyanA indra A rIte AThe nikAyanA maLIne nIce pramANe sALa Indra che (1) kAla, (ra) mahAkAla, (3) surUpa, (4) pratirUpa (5) pUrNa bhadra, (6) amara patimANibhadra (7) bhIma (8) mahAbhIma, (9) kinnara, (10) kipuruSa (11) satpurUSa, (12) mahApuruSa, (13) atikAya (14) mahAkAya, (15) gItarati ane (16) gItayaza, jyotizcakramAM rahelA devAne jyotiSka devA kahe che. sUrya, caMdra graha, nakSatra, ane tArA e badhAM viziSTa prakAranA jyAtiSka devA che. te paNa saparivAra dharaNendronA jevI samRddhi AdithI yukata che. trAnnuida(c)ApAnI yantarajyotisskaaH " vyantara ane jyotiSTha devAmAM trAyaskrizake| ane leAkapAleA hatA nathI. bhavanavAsI ane kalpavAsIomAM ja tee hAya che tethI yantara ane jayatiSka devAnI samRddhi AdinuM varNana karatI vakhate tyAM trAyastri zake ane lekapAlenuM varNana karavuM joie nahIM, paNa sAmAnika devA, AtmarakSaka deve! ane paTTarANInuM ja vaNu na karavuM joie te darekamAM 4 cAra hajAra sAmAnika devA ane 16 soLa hajAra AtmarakSaka devA hAya che te darekane cAra paTTarANIo hoya che ahIM e vAta dhyAnamAM rAkhavA jevI che ke darekanA dakSiNanikAyanA indra viSe ane sUrya viSe agnibhUti prazna pUche che ane uttara nikAyanA indra viSe ane candramA viSe vAyubhUtiprazno pUche che sUtrakAre eja vAta nIcenA sUtramAM prakaTa karI che." vAdiziSTe save nipUrva puSkara, uttara che savve vAubhUI pucchara tti - 8 // devarAja zakrendra Rddhi Adi kA nirUpaNa devarAja zakendra vaktavyatA ,, sUtrA- (maMttetti) " he bhadanta evuM sodhana karIne(maLavuM TrIe yame) bhagavAna bIjA gautamaagnibhUti aNugAra (sanaLa maLavuM madAvIra namasaT) zramaNa bhagadvAna mahAvIrane vadaNA namaskAra karyA (vRMvittA narmasittA) vadhaNA namaskAra karIne temaNe (vaM yAsI) temane A pramANe pUchyuM- naLa mate nesiye nosarAyA chuM mINa khAva ca ca padma vizvatta) he bhadanta jo jyAtiSendra jayeAtirAja ATalI badhI samRddhi AdithI yukata che, ane ATalI badhI vadhu.A zaktithI saMpanna che. te sajjaLa aMte viSe TevAyA che maNi khAva vacaM ca aaN padma vi'ttipa) he bhadana devendra devarAja zakendra keTalI mahA samRddhi AdithI yukata che ? te kevI vadhu NA zakatavALA che. zaucamA hai gautama sAM vaiviSe vecAyA maMdirIp gAya mAzumALe zakendra zakarAja devendra bhAra samRddhi caza zrI bhagavatI sUtra : 3 23
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ baLa kAnti sukha ane prabhAvathI yukata che. (se vakhANa vimAnavAnagarassaannN caurAsIe sAmANiyasAhamsINaM jAva cauNhaM caurAsINaM Ayarakkha sAhassINa garti nA virapha)te 32 lAkha vimAnAvAse para 84 coryAsI lAkha sAmAnika de para traNa lAkha chatrIsa hajAra AtmarakSaka deve para tathA anya deve para Adhipatya bhegave che te tyAM aneka divya bhego bhegave che (pUrva padi nAva va ra ja kam vijJavattA purva nava varaNa tava mALiyaaa) A rIte te devendra devarAja zakendra ghaNI bhAre raddhi AdithI saMpanna che camarendranA jevI ja vimurva zakita dharAve che (nava) paNa te banenI vidurvaNa zakitamAM nIceno taphAvata che (Dho je Ne baghuvIre rIre vasela tarava) zakendra tenI vikrvaNa zakitathI utpanna karelA rUpe vaDe be jaMbudvIpane bharI zake che paNa amarendra tenI vikuvarNa zakitathI utpanna karelA rUpa vaDe eka ja jaMbudvIpane bharI zake che bAkInuM badhu varNana amara pramANe samajavuM. (va m jevA sarasa sevisa hevarA rUAre vilaNa visaymettennN buie no ceva saMpattIe vikuvisu vA vikuvvai vA vikubbissai vA) he gautama ! devendra zukranI vimurvaNa zakitanI A je vAta karavAmAM AvI che te tenuM sAmarthya batAvavA mATe ja kahela che paNa A prakAranI vikrvaNA pahelAM teNe karI nathI ane bhaviSyamAM karaze paNa nahIM ke sU. 9 che TIkAtha -dharaNendra prakaraNamAM varNavyA pramANanI jyotiSika devenI samRddhi vikuvaNe AdinuM varNana sAMbhaLIne bIjA gaNadhara agnibhUtine kendranI samRddhi Adi jANavAnI abhilASA thAya che. " saMte ti" tethI" he bhadanta" evuM saMbodhana karIne teo mahAvIra prabhune vaMdaNa namaskAra kare che tyAra bAda teo vinayathI temane A pramANe pUche che- '' na mare " he bhadanta je " no rUparAvA ga madIpa bAra rU 4 i ~ vizvA jatiSarAja jatindra caMdra athavA sUrya ATalI badhI RddhivALA che ane ATalI badhI vikrvaNa zakita dharAve che te ' mane " he bhadanta " navA viMTe sevAyA madig gAve vArtha T TyU vitti pahelA devakanA svAmI, devarAja, devendra zake kevI ghaNI je bhAre samRddhivALo che ? te kevI vimurvaNa karavAne samartha che ? tyAre mahAvIra prabhue agnibhUtine A pramANe javAba Ape : saraLa viMTe levAyA madada " ityAdi he gautama agnibhUti devendra devAya zaka ghaNI ja bhAre samRddhi vALe che ahIM "thAvata " padathI nIcene sUtrapATha grahaNa karAya che. mahAzuti, madAva8 mAyarA mA te mahAghati, mahAbaLa, mahAyaza, mahAsukha ane zrI bhagavatI sUtra : 3 2 4
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAprabhAvazALI che te 3ra batrisalAkha vimAnavAne corAzI hajAra sAmAnika devane ane traNa lAkha chatrIsa hajAra AtmarakSaka devone adhipati che eja vAta"varasAda ItyAdi sUtrapATha dvArA prakaTa karavAmAM AvI che. ahIM AvelA " cAvata " padathI nIce sUtrapATha huNa karAya che vajAinAmAM parivAra ughaNuM ja pAchALa tiruM rasALaM sattAruM navA niyAviLa" zake parivAra sahita nI ATha paTTarANuo para, cAra lekapAle para, traNa pariSade para sAta senA para ane sAta senApati para zAsana bhogave che. "ahiM ja nA vira* A sUtrapAThI mAM AvatA yAvatu padathI nIce sUtrapATha grahaNa karAya che havAmAM mAre kurvan divyAn bhogabhogAn bhuMjAno" " g nA va zaMgha if u agvattA" te devarAja zakendra A prakAranI samRddhi Adi vALe che ane eTalI ja vikurvaNuM karavAne samartha che. vaphAM" padathI vimurvaNAnuM pramANa prakaTa thatuM nathI. tethI tenI vikarvaNAnuM pramANa nIcenA pade dvArA darzAvyuM che-" parva nava vArasa tAva mALavavuM" camarendra jeTalI vikarvaNa zaktithI yukta che eTalI vikrvaNa zakti kendra paNa dharAve che "ma" paraMtu " vaDhawje gaMdIre dI >> zakendra vaikriya samudaghAtathI utpanna karelA deva devIonAM rUpe vaDe be jaMbudvIpone bharI devAne samartha che, paNa camarendra eka jaMbudvIpane bharavAne samartha che. "gAreNaM te jea?? bAkInuM samasta varNana amarendra pramANe ja jANavuM zakendranA sAmarthyanI vAta tenI zakti batAvavAne mATe ja kahI che. kharekhara te te tenI A vidurvaNa zaktine kadI paNa upayoga karate nathI. eja vAta nIcenAM sUtro dvArA prakaTa thaI che-"g ii nIyamI sa rvisa devaraNo imeyArUve visae visayamette NaM buie no ceva Na saMpattIe vikubisu vA vivati vA vivasati vA " he gautama! uparokta samasta kathana devarAja, devendra, zakranI zakti batAvavAne mATe ja karAyuM che. teNe Aja sudhI kadI paNa te vikurvaNa zakitane pravega karyo nathI, vartamAna kALe karatuM nathI ane bhaviSyamAM paNa karaze nahIM. bhagavAne agnibhUti aNagAranA praznano A pramANe javAba Ape (9) zrI bhagavatI sUtra : 3 25.
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ tiSyanAma ke sAmAnika deva kI Rddhi Adi kA varNana --tiSyaka nAmanA sAmAnika devanI samRddhi AdinuM varNana-- naLa mate sadde viva" ityAdi-- sUtrA-- (namaMte ! tevane levA saje dIpa nAva pravRtiya caLa padma vi'vatta) he bhadanta ! jo devarAja, devendra zakra ATalI badhI samRddhi AdIthI yukta che, ane jo te ATalI badhI vidhruNA zakita dharAve che te (a ravajI nAnuyiALa bannevAsI) pachI Apa devAnupriyanA ziSya (tisar nAma aLAO) tiSyaka nAmanA aNugAra (madde) je bhadra prakRtinA hatA. (bAva viLI") ane vinIta pantanA guNeAvALA hatA,chuTuM TreLiiSalaseLa to meLuM) je nira Mtara chaThThanA pAraNe chaThThana tapasyA vaDe (aghdhALuM mAve mALe) peAtAnA AtmAne bhAvita karatA hatA, ( varupuLA, gaDhasavajIrAnuM sAmAna yiAnuM pALittA mAsigApu saMbheLAdu battALa nrusittA jemaNe ATha varSa sudhI zrAmaNya paryAyanuM pAlana karyu hatu ane eka mAsanA satharA karIne sAThe bhakata anazana dvArAchedana karIne eka mAsanA sAThe TakanA bhAjananA upavAsadvArA tyAga karIne (bajopattivava Mte )AleAcanA tathA pratikramaNa karIne(samaditte) samAdhi pAmIne ( dAmAne kAja jinnA) jIvanalIlA saMkelavAnA samaya Avye tyAre kALa dharma pAmIne ( sombe pe ) saudharma devaleAkamAM( sarvatti vimAni ) potAnA vimAnamAM vavAyasamAj TaitrasaryALa zi ) phaivatRmaMtaripa ) daivaSya : ( deva vastrathI ) AcchAdita thaine aMgurusa garavelanapha mAmennAi bogAdaLa(C) azulanA asa`khyAtamAM bhAga pramANavALI avagAhanAmAM ( sAsa TreniMA vALo tettA trayamne) devarAja, devendra zakranA sAmAnika devarUpe utpanna thayela che. ( taLa te tIsapreve adruovavantamene samAje ) hajI hamaNAM ja utpanna thayele te tiSyaka deva (pAvA! pannattIr pAMttamAthuM ADrU ) tyAM pAMca prakAranI paryAptiethI paryApta avasthA pAmyA che(taM' te pAMca paryAptayA nIce pramANe che- ( bArapannazIpa ) AhAra paryApti, zarIra pajjattIe zarIra paryApta ( kRcinanIC ) indriya paryApti, ( bALavALaJattIr ) zvAsAcchavAsa pati, (mAsAmAGanazIpa ) bhASAmana paryApti A rIte upapAtasabhAnI devazayyAmAM zrI bhagavatI sUtra : 3 26
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ tiSNakadeva tyAM pAMca prakAranI paryAptie pAmIne paryApta avasthAthI yukata bane che (taeNaM taM tIsayaM devaM paMcavihAe pajjattie pajjattibhAvaM gayaM samANaM A rIte pAMce paryAptao meLavIne paryAptAvasthAmAM AvelA te tiSyakadevane sAmAbhicArisIvavavanayA TevA) sAmAnika samitinA deve (caDhAriyAdiyuM sana nirasAvatta mag narsTi Tu gag vinA vArviti] banne hAthanA daze nakhane joDIne eTale ke baMne hAthanI aMjali banAvIne tathA te aMjaline zira para mUkIne jaya vijayanA zabdoccAra pUrvaka abhinaMdana Ape che ane vAMdarA have vAsI abhinaMdana ApIne A pramANe kahe che. aho NaM devANuppiehiM divyA deviDDhI divyA devajuI divve mahAbale dinve mahAjase divve mahAsaukkhe divve devANubhAve laddhe patte abhisamaNNAgae jArisiyANaM devANuppiehiM divyA devaDDhI divyA devajjuI divve devANubhAve laddhe patte abhisamaNNAgae tArisiyANaM sakkeNa vi devideNa devaraNa divA viviThThI bAda misamauUTTyA) Apa devAnupriye divya deva samRddhi, divya devaghuti, divya mahAbaLa, divya mahAyaza, divya mahAsukha ane divya mahAprabhAva prApta karyo chetame temane tamAre AdhIna karyA che tame temane tamAre mATe bhegya banAvyAM che. jevA divya samRddhi divyavRti ane divya prabhAva Ape prApta karyo che Ape AdhIna karyA che. ane Apane mATe bhAgya banAvela che evI ja divya devasamRddhi Adi devarAja devendra zake paNa meLavI che. prApta karI che ane pitAne AdhIna karI che -- (nAriti yANa sakkeNaM devideNa devaraNNA divyA deviDDhI jAva abhisamaNNAgayA, tArisiyANaM devANuppiehiM vi divyA deviDDI jAva abhisamaNNAgayA se NaM bhaMte ! tIsae deve ke mahiDDhIe jAva kevaiyaM ca NaM pabhU vikuvittae tathA jevI divya deva samRddhi Adi devarAya devendra zake prApta karela che, evI ja deva samRddhi Adi Apa devAnuM priye paNa prApta karI che - he bhadata ! te tiSyakadeva kevI mahAna samRddhi AdithI yukata che ? te kevI viturvaNa zakita dharAve che ? sUra 10 | TIkArca-devarAya, devendra, zakranA sAmAnika deva tiSyanI samRddhi, vikavaNuM zakita Adi jANavAne mATe mahAvIra prabhune pUche che ke" nA mate !vaM dyo trei sevA kare " he bhadanta ! je devarAja, devendra cakra ATalI badhI samRddhi ghuti, yaza, bala, sukha ane prabhAvathI yukata che, " jAva traNe if yU viravattA " je te ATalI badhI vidurvaNA karavAne samartha che, te taNa maDhiI nAva va ra che vi"i he bhadanta zakendrane sAmAnika deva tibbaka kevI samRddhi AdithI yukata che te kevI vimurvaNu zrI bhagavatI sUtra : 3 2 7
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ zaktivALe che ? te tiSya ke kevI rIte zakendranA sAmAnika devanuM pada prApta karyuM te have sUtrakAra nIcenAM sUtre vaDe batAve che. ? tArA nAme ugAre " tiSyaka nAmanA aNagAra " levAnupriyA thavAnI " tasaNa nAma " tikhyaka nAmanA aNagAra revALukliyA vaMtevAsI" Apa devAnupriyanA ziSya hatA nAmadAra teo svabhAve popakArI hatA (ahIM bhadrane vana pratyaya lAgavAthI bhadraka zabda banyo. che bhadra eTale sarala ane sarala eTale paropakArazIla ] "vAva vigi " teo vinIta paryantanA guNothI yukata hatA eTale ke vinaya Arjava Adi guNothI yukata hatA ahIM " vAvata (kAva) * padathI nIceno sUtrapATha grahaNa karAya che - " pagai uvasaMte pagaipayaNukohamANamAyAlohe, miumaddavasaMpanne alINe madapa " have teo kevI tapasyA karatA hatAM te batAve che gamvivare dra che tame gappA mAre nA" teo niraMtara chane pAraNe chaThThanI tapasyA thI pitAnA AtmAne bhAvita karatA hatA " vadu pariyLArUM vacharADuM sAmAvariyA pa kaLattA " temane pUrA ATha varSanI zramaNya paryAyanuM pAlana karyuM hatuM eTale ke ATha varSa sudhI cAritra paryAyanI sArI rIte ArAdhanA karI hatI Akhare "mAriyA zAkha Maa kuttA " eka mAsano saMthAre karIne "rdi mAruM chettA" ane temAM sATha TANAnA bhajana na anazana (upavAsa)dvArA tyAga karIne eTale ke 30 trIsa divasanA upavAsa karIne "paraM goca pavite" ane pUrve karelA duSkRtyonI AlecanA tathA parikrama karIne, samAre, cittanI svasthatA pAmIne, "mAre 4 "i mRtyune samaya AvatA kALadharma pAmIne " saune che ? saudharma nAmanA devalekamAM sayaMti vikAsa potAnA vimAnamA "vavAmag" upapAta sabhAmAM "vasaLikna"i devazayyAma, "vasaMtari devadUSya vastrathI AcchAdita thaIne "yaMbhu caraMjUrU mAnattA" aMgulanA asaMkhyAtamAM bhAga pramANavALI "codaUTU" avagAhanAmAM, "seviMdra varado sAkSa sAmaLiyavattA devarAja, devendra zukranA sAmAnika devanI paryAye "vavo utpanna thAya che. avi ?" tyAra bAda "tiraMv" te tiSyakadeva "magovanno" tyAM eka aMtamuhUrtamAM "vaMvidag qjJA vaSamAM rajI" pAMce prakAranI paryAptiethI yukta thaIne paryAptAvasthA pAmyA che. AhArAdi gugalene grahaNa karavAnI ane tene AhArAdi rUpe pariNAvavAnI je AtmAnI vizeSa zakti che, te zakitane paryApti kahe che. te paryAsiyo pAMca hoya che. " taMgadA' jema ke (1) AhAra paryApti, (2) zarIra paryApta, (3) Indriya paryApti, (4) zvAsocchavAsa paryApti, ane (5) bhASAmanaH paryApti A pAMca prakAranI paryAptayothI saMpanna jIvane paryApta kahevAya che te paryAptayo pUrNa thavAne kALa eka atarmuhUrta kahyo che. sauthI pahelAM jIva zarIraparyAptane pUrNa kare che. A rIte pAMce paryAptayothI varyApta banelA te tiSyaka devanI pAse "sAmALiyagovAnA jevA sAmAnika pari zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ padanA deve "cArio temanA banne hAthane joDIne "sana -temanA bane hAthanA daze nakha eka bIjAne maLI jAya evI rIte baMnahiM ay aMjalirUpa banAvIne ane tenuM "sirasAra" zira para Avartana karIne temanI pAse AvyA tyAM AvIne "nagi vigagApane jaya he, Apane vijaya he," evA nAda sAthe "vaddhAti ? temaNe tene abhinaMdana ApyAM. zaMkA-siddhAMtamAM te cha prakAranI paryANiyo kahI che. te ahIM zA mATe pAMca prakAranI paryANiyo kahI che? uttara-paryAptio cha hoya che, te vAta sAcI che paNa devAmAM manaparyApti ane bhASAparyAptine eka ja baMdha hoya che, A daSTie tenA cha ne badale pAMca prakAra kahyA che. je zakti vaDe jIva AhAranA muddazlene grahaNa karIne temane khalabhAga rUpe tathA rasabhAga rUpe pariNumAve che, te zakitane AhAra paryApti kahe che. je zakitarUpa paryApti dvArA rasarUpe pariNamelAM AhAra rUpa pudgsane jIva potAnA zarIra rUpe pariNamA che, te pariNamelA AhAra puglene jIva je zakita dvArA Indriya rUpe pariNumAve che te paryApti ne zarIra paryApti kahe che. balarUpe zakitane Indriya paryApti kahe che. zakita dvArA jIva ucchavAsane vegya grahaNa karAyelA vagaNadalane ucchavAsa rUpe pariNayAvIne ane tenuM avalaMbana karIne temane ucchavAsane rUpe cheDe che, te paryAtine ucchavAsaparyApti kahe che. tene AnaprANa paryApti paNa kahe che. bhASAyogya gRhIta agdalAne-bhASA vagaNaenerjIva je zakti dvArA bhASA rUpe pariNumAve che ane temane choDe che, te paryAptine bhASA paryApta kahe che. manogya vargaNAone jenA dvArA grahaNa karIne jIva temane manarUpe pariNumAve che, te paryAptane manaH paryApti kahe che. jo ke A badhI paryApti puggala dravyamAMthI utpanna thayelI eka prakAranI zakita che, te paNa teo AtmAne uparokata kAryomAM sahAyaka banIne zarIrane nirvAha kare che. zArIrika vikAsa pramANe temane paNa vikAsa thAya che. kayAM kayAM jIvane keTalI paryApti hoya che te nIcenA vAkyamAM batAvyuM che. ekendriya jIne cAra paryApti heya che, vikalendriyone pAMca ane saMjJI jIne cha paryApti hoya che. uparokta pAMce paryAptithI paryApta banelA tiSyaka devanuM sAmAnika dee sanmAna karyuM " vAvittA " sanmAna karIne * p vAra ' temaNe temane A pramANe kahyuM- " tevANugis riM vinA vikI tridavA levabhu vize tevANumAve che tiSyaka ! Apa devAnupriye apUrva deva bhajana AdirUpa divya samRddhi apUrva kAntirUpa divya hRti, ati vizALa kIrti rUpa divya mahAyaza, sAtA vedanIya nA udayathI prApta thayela atizaya pramodarUpa divya mahAnubhAva 7 1 upArjita zrI bhagavatI sUtra : 3 29
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ karyA che, "" prApta karyA che-upArjita karIne temane tamAre AdhIna karI lIdhAM che. "masamavg[rig" ane tene bhegyarUpe ApanI samakSa khaDA paNa karI dIdhAM che. "jArisiyANaM devANuppiehiM divyA devir3I, divvA devANubhAve laddhe, patte, misamauring" Apa devAnupriye jevI A devabhavanAdi rUpa samRddhi, divya devakAgni, divya prabhAva AdirUpa badhuM prApta karyuM che, "tArasiyA telufenghiM pi triA pikI nA maNakaomv' evI ja divya devasamRddhi, A badhuM devarAja, devendra zake paNa upArjita karyuM che. prApta karyuM che ane pitAne adhIna karyuM che. tathA jevI rIte zakrenDe te samRddhi Adi samasta labdhi prApta karI che, evI ja rIte tame paNa te samRddhi Adi samasta labdhiyo prApta karI che. A rIte sAmAnika devAe tiSyakane kaheluM kathana pUruM thAya che. have agnibhUti aNagAra mahAvIra prabhune pUche che-he bhadanta ! sAmAnika denA uparokata kathanathI te tiSyaka deva ane zakrendranI samRddhi AdimAM taddana samAnatA jaNAya che te te banenI samRddhi AdinI samAnatAnuM kathana keTale aMze sAcuM che? tathA te viSyaka deva keTalI vikavaNA karavAne samartha che? daivI samRddhi Adine dhar" kahevAnuM kAraNa e che ke manuSya bhavane anta te maLI che. devabhavanamAM tenI prApti thavAthI mene "prApta' kahela che, ane bheganI apekSAe tene abhisamanvAgata (adhIna thayela) kahI che. je sU. 10 | tiSya anagAra ke viSayameM bhagavAna kA uttara noramA ! mav nAva mAmA" ItyAdi sUtrArtha-(zaucama !) he gItama! (di nAva mAmale) te tiSyaka ghaNI bhAre samRddhi, dhRti, baLa, yaza, sukha ane prabhAvavALe che. (se talya) tyAM te (sAkSa vimAnasa) pitAnA vimAnanuM, (ghaNuM sAmANisA ) cAha hajAra sAmAnika devenuM, (sAravAra madirIf) parivArathI yukta cAra paTTarANIonuM, (tiraM ghariNIui) traNa pariSadonuM, (sAduM vaLavA) sAta senAonuM (sAruM gaLarai) sAta senApatiyonuM, (jokasa AcaravaravAhI) seLa hajAra AtmarakSaka devanuM tathA (nepti zrI bhagavatI sUtra : 3 30
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ dUdha ve cANavALa) ane bIjA paNa aneka vaimAnika devenuM (tevIf 4) tathA deviyonuM (vAva virU) Adhipatya bhegave che ane tyAM aneka bhAgone upaga karato sukhapUrvaka rahe che. (ga manniAva tirtha = if w vidattA) A pramANe te ghaNuM bhAre Rddhi AdithI yukta che. te kevI vidurvANa karavAne samartha che te nIcenI upamA dvArA samajAvyuM che- ( je ghaNAM mag gurUM kuvAne dUraze, je jJA) jevI rIte keI yuvAna puruSa ke yuvatIne hAtha vaDe pakaDIne bAhupAzamAM levAne samartha hoya che, evo ja te vidurvaNa karavAne samartha che. (jaheca sakassa taheva jAva esa gaM goyamA ! tIsayassa ayameyAruve visaye visayamette buie No ceva saMpattIe vikubbisu vA, vikubbiMtu cA, vikubdi auMti) tiSyanI zakita zakendranA jeTalI ja che. he gautama! tiSyakanI vidurvaNa zakitanI A vAta tenI zakita batAvavAne mATe ja kahI che. paraMtu Aja sudhI teNe kadI paNa evI vimurvaNa karI nathI, vartamAnamAM karate paNa nathI ane bhaviSyamAM karaze paNa nahIM. | sU. 11 li TakAtha_tiSpaka nAmanA sAmAnika devanI samRddhi Adi jANavAnI jijJAsAthI pUchAyelA agnibhUti aNagAranA praznone javAba mahAvIra prabhu A pramANe Ape che- jevA ! he gautama agnibhUti! "dig? zakrendrane sAmAnika deva tiSyaka ghaNuM bhAre samRddhivALe che. ahIM AvatA "nAdALamA e padathI ema samajavAnuM che ke te mahAdyuti, mahAbaLa, mahAyaza, mahAsukha ane mahAprabhAvathI yukta che. " jo ta(r) te tyAM (dakSiNanikAyamAM) "sa rimALa pitAnA vimAna nanAM "vaphavjuM sAmAcisAdasImAM ityiAdi" cAra hajAra sAmAnika devenuM, parivArathI yukata cAra paTTarANIe, traNa pariSadanuM, sAta senAonuM, sAta senApationuM seLa hajAra AtmarakSaka devenuM, tathA bIjA aneka vimAnavAsI deva devIonuM Adhipatya, svAmItva, bhartRtva ane pAlana kare che. te tyAM aneka divya bhego bhegave che. A prakAranI mahA=ddhithI te yukata che. "bAra varSe ra mU vivittA te GT TIKU ItyAdi jevI rIte keI yuvAna puruSa ke yuvatIne hAthathI pakaDI laIne tene bAhupAzamAM samAvI le che tyAre te banne eka bIjA sAthe jevAM saMkaLAyelA lAge che, evI ja rIte te tiSyaka paNa aneka rUpa karavAnI zakitathI yukata hoya ema lAge che. naMdA kag" A sUtramAM je "nAma" zabda che te vAkyAlaMkAra rUpe vaparAya che. "amuka nAmadhArI purUSa" e tene artha thAya che. " samakSa ahera nAra ItyAdi" tiSyaka deva paNa devendra zakanA jevI ja vimurvaNA karI zake che. kahevAnuM tAtparya e che ke tiSyaka deva paNa vaikiya samudullAta dvArA aneka deva devIonAM rUpe banAvIne tenI madadathI be jaMbudvIpane bharI daI zake che. he gautama! tiSyaka devanI vikuvaNa zakitanuM A varNana tenI zakita batAvavA mATe ja karavAmAM AvyuM che. paNa teNe A prakAranI vikiyA bhUtakALamAM kadI karI nathI, vartAmAnakALe karato nathI ane bhaviSyamAM paNa karaze nahIM. eja vAta "vi ItyAdi" sUtrapATha dvArA prakaTa karI che. te sU. 11 / zrI bhagavatI sUtra : 3 31
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ tiSpaka sivAyanA kendranA sAmAnika devenI samRddhi AdanuM varNana jaiNaM bhaMte ! tIsae deve evaM mahiDIe" ityaadisUvAtha-agnibhUti aNagAra mahAvIra prabhune pUche che- (nA mate tIkag marI jAva trayaM ca if fmU vivipu) he bhadanta ! je tiSyaka deva ATalI mahAsamRddhi AdithI yukata che, ane je te ATalI badhI vikurvaNuzakita dharAve che, te (maMte ! paNa devara sesA sAmAya tevA je dig) he bhadanta ! devarAja, devendra zukranA bAkInA sAmAnika devo kevI samRddhivALA che? ItyAdi prazna AgalA sUtra pramANe ja samajI le. uttara- (tadeva sarva bAra ja mA ! sa rvisa vALo wArita sAmALiyarasa seksa royA vize visAre pu) he gautamAM devarAja, devendra zakanA pratyeka sAmAnika devonI samRddhi vikRvaNA AdinuM kathana paNa pahelAMnI jema ja samajavuM (tiSyaka deva pramANe ja samajavuM) temanI vikRNA zaktinuM nirUpaNa karavA mATe ja A vAta kahI che. teno veva v saMng vivihu vA, vitti vA, vivisaMti va) keIe Aja sudhI temanI A viSpharvaNa zakitane prayoga karyo nathI, vartamAnamAM karatA paNa nathI ane bhaviSyamAM karaze paNa nahIM (tAyattInA, rAjapATa, madira nA samarasa) trAyazcizaka devo lepAle ane paTTarANIonuM kathana amarendranA trAyazciMzake lekapola ane paTTarANIo, pramANe ja samajavuM. (nava) paraMtu (To vesTa che, laMpUrI zrI maui d reva) vizeSatA e che ke kendranA trAyazvika, lekapAle ane paTTarANIo vidurvaNa zaktithI utpanna karelAM rUpa vaDe be jabUdIne bharI zakavAne samartha che bAkInuM kathana baMnemAM sarakhuM ja che. (sevaM maMte ! seva maMte !tti Dhora re nA vida) tyAre bIjA gautama agnibhUtie kahyuM- "he bhadanta ! ApanuM kathana yathArtha che. ApanI vAta tadana sAcI che" ema kahIne vaMdaNuM namaskAra karIne teo temanA sthAne besI gayA che. sU12 TIkA- gautama getrIya bIjA gaNadhara agnibhUti mahAvIra prabhune, zakendranA tirthaka sivAyanA sAmAnika devenI samRddhi Adi viSe prazna pUche che ke "nA maMte ! tIsa seve mahI " he bhadanta ! je kendrane sAmAnika deva tiSyaka pUrvokata prakAranI ghaNuM bhAre samRddhi, ghaNuM bhAre kAnti, mahAbaLa, mahAyaza, mahAsukha ane mahAprabhAvathI yukata che, tathA "vapharSe 2 pa vicivattA vaikriya samudyAta dvArA nirmita aneka deva-deviyenAM rUpathI be jaMbudvIpane bharI devAne samartha che. tathA te tiSyaka deva pitAnA vimAna, sAmAnika deva, paTTarANI, pariSada, sainya, senApati, AtmarakSaka de, tathA bIjA vaijJAnika deva devi para Adhipatya bhegave che, te "sarasa mane rasa seva " devarAja, devendra zakanA "mavA zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmALiyAvA" je bAkInA sAmAnika deve che teo "ma " kevI mahAna samaddhi AdithI yukata che? mahAvIra prabhu teno A pramANe javAba Ape che "tara nA sa" tiSyaka devanA jevI ja samRddhi Adi tathA vikuvA zakti te pratyeka sAmAnika deva paNa dharAve che. paraMtu he gautama ! temaNe te vidurvaNAne bhUtakALamAM kadI paNa prayoga karyo nathI, vartamAna kALe paNa teo tene praveza karatA nathI ane bhaviSyamAM paNa tene prayAga karaze nahIM phakata temanI vipharvaNa zakita keTalI che te samajAvavAne mATe ja uparokata kathana karavAmAM AvyuM che. e ja vAta paNa noramA " thI laIne ' jevA saMpatti vizurivarSAti va ) sudhInA sUtrapAThAM prakaTa karI che. > tArInA ja DhoLAi rAmadALa deva mAsa ) zakendranA trAyazciMzaka deve lekapAla ane paTTarANunI samRddhi tathA vidurvaNa zakitanuM varNana camarendranA trAyastrizake lokapAle ane paTTarANuonI samRddhi, vikrvaNA AdinA varNana pramANe ja samajavuM. te varNana AgaLa AvI gayuM che. "nava " paNa te kathanamAM nIcenI vizeSatA ahIM samajavI. " tAva je jaMkUIre tIre gaoir << " camarendranA trAyastrizake vagere vaikiya samuddhAta dvArA utpanna karelA rUpethI eka ja jaMbudvIpane pUre pUro bharI zakavAne samartha che, paNa zakendra trAyazvizake, kapAle ane paTTarANIo vAkaya samuddhAta dvArA nimita rUpethI be jabUdvIpane pUre pUrA bharI zakavAne samartha che. bAkInuM samasta kathana camarendranA kathana pramANe ja samajavuM A rIte bhagavAne agnibhUtine samajAvyuM ke " zakendranA anya sAmAnika deva tathA trAyazcizaka AdinI samRddhi, vidurvaNa zakita Adi tiSyaka devanA jevAM ja che. A pramANe bhagavAnanA vacane sAMbhaLIne bIjA gautama vAyubhUti aNagAre kahayuM " sevaM mane sevaM mane ? he bhadanta ! ApanI vAta tadRna satya che. temAM zaMkAne mATe avakAza ja nathI. be vakhata " mane" kahIne agnibhUti aNagAre bhagavAna mahAvIranAM vacanamAM atizaya zraddhA tathA bhakitabhAva batAvyAM che. "tti se jo nA vidyArU Ama kahIne, vaMdaNu namaskAra karIne, saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karatA agnibhUti aNugAra pitAne sthAne jaine besI gayA. . sa. 12 che zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ IzAnendra kI vikurvaNA kA nirUpaNa IzAnendranI vivarNAnuM vana "mate tti maLavuM tattve goyane ItyAdi sutrA :-mahAvIra prabhune mukhe zakrendranI samRddhi AdinuM varNana sAMbhaLIne, vAyubhUti aNugAre audIcya izAnendranI samRddhi, vidhruNA AdinA viSayamAM je prazna pUchaye te A sUtramAM pragaTa karavAmAM Avela che. "(mate tti maLanuM tattve joyame cApU aLagAI)" he bhadanta !" evuM sa Mbedhana karIne trIjA gaNadhara vAyubhUti aNugAra ( sama" mA mahAvIra) zramaNa bhagavAna mahAvIrane (nAtra purUM cacAmI) vaMdA namaskAra karIne, vinayapU A pramANe prazna pUchyA- (naLuM aMte ) ! sakke deviMde devarAyA evaM mahiDIe jAva evaiyaM ca NaM pabhU vikuvvittae ) huM badanta ! jo devarAja, devendra zake ATalI badhI samRdhdhi AdithI yukata che. jo te ATalI badhI viSuvarNAM karavAne samartha che, te ( maMtte !) huM bhainta ! phlAne baM deviMde devarAyA ke mahiDDIe evaM taheba navaraM sAhie do kevalakappe baMdUrIne TIme vasesa taddeva) devarAja, devendra, IzAna kevI samRdhdhivALA che, ityAdi samasta prazna pahelAMnI jema ja pUchavAmAM Ave che. mahAvIra prabhu tene A pramANe javAba Ape che-"A viSayamAM saghaLuM vana zakrendranA varNana pramANe ja samajavuM. paNa temAM phkata ATalI ja vizeSatA che. zakrendra peAtAnA vaikriya zaktithI utpanna karelAM rUpe vaDe e jamUdrIpAne bharI zake che, paNa uttara dizAne, adhipati zAnendra peAtAnI vaikriya zaktithI utpanna karelAM rUpe vaDe e jamUddIpA karatAM paNa vadhAre jagyAne bharI zakavAne samartha che. bAkInuM saghaLuM kathana zakrendranA kathana pramANe ja che. !! su. 13 // TIkA - mahAvIra prabhunI pAsethI zakrendranI samRdhdhi AdinuM varNana sAMbhaLIne, vAyubhUti aNagAre uttara dizAnA adhipati izAnendranI samRddhi, zakti Adi jANavAnI jijJAsAthI mahAvIra prabhune pUchyuM- "maMte ttio maLatra ityAddhi" "ha bhadanta !" e pramANe sakhAdhana karIne, 'namaLa manava mahAvIra khAva va vayANI mana, vacana ane kAyAthI mahAvIra prabhunI pa`pAsanA karIne--ziSTAcAra pUrNAMka--vinamra bhAvathI, vAyubhUti aNugAre mahAvIra prabhune nIcenA prazna pUchaye. vAyubhUti aNugAra mahAvIra svAmInA trIjA gaNadhara hatA. ane temanuM gotra gautama hatuM. mATe temane "trIjA gautama kahyA che. ( pahelA gautama indrabhUti, bIjA gautama agnibhUti ane trIjA gautama vAyubhUti hatA) have temaNe zu pUchyuM te sUtrakAra nIcenA sUtra dvArA tAve - jahaNaM bhaMte ! sakke deviMde devarAyA ke mahiDIe jAva evaiyaM ca NaM padma viTAi, nALAM mate ! daivike sevAyA ke maThThiI" he hradanta ! zrI bhagavatI sUtra : 3 34
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ saudharma devalokane adhipati devendra, devarAja zakra je ATalI badhI samRddhi AdithI yukata che, ( ahIM cAvata padathI mahAti, mahAbaLa, mahAyaza, mahAsukha ane mahAprabhAva, grahaNa karavA joIe) ane te AgaLa varNavyA mujabanI vimurvaNA karavAne samartha che (te pitAnI vikurvaNa zakitathI utpanna karelA deva devI vaDe be jaMbudvipine bharI zakavAne samartha che), te he bhadanta ! uttarAdhipati, devarAja, devendra keTalI samRddhi AdithI yukata che? te kevI vikrvaNa zakitathI yukata che ? vAyubhUti aNagAranA praznano je javAba mahAvIra prabhue Ape, te sUtrakAra have samajAve che. "tapai" he gautama vAyubhUti ! pahelA zakrendranI samRddhi, vidurvaNazakita AdinA viSayamAM je kahyuM che, e ja pramANe IzAnendranI samRddhi, vidurvaNuM zakita AdinA viSayamAM paNa samajavuM "ivara pada dvArA baMnenI vimurvaNa zakitamAM je taphAvata che, te prakaTa karavAmAM AvyuM che. kahevAnuM tAtparya e che ke kendranA jeTalI vikuNA zakita te IzAnendra paNa dharAve che. paNa izAnendra tenA karatAM keTalI vizeSa vikaNA karI zake che. te sUtrakAre "va" padathI zarU thatA sUtrapAThamAM batAvyuM che. zaMkA-je IzAnendranI vidurvaNa zaktimAM zakrendranI vikrvaNa zakita karatAM vizeSatA hoya te "vaM tadeva pada dvArA te baMnenI vidurvaNamAM samAnatA zA mATe batAvI che? samAdhAna-te baMnenI mahAsamRddhi, mahAvRti, mahAbala, mahAyaza, mahAsukha ane mahAprabhAvamAM te samAnatA che. vikuvarNa zakitamAM paNa ghaNe aMze samAnatA che tethI e pramANenA kathanamAM asaMgatatAne prazna ja ubhuM thatuM nathI. have te vizeSatA nIcenAM sUtro dvArA sUtrakAre pragaTa karI che ___ "seNaM aTThAvIsAe vimANAvAsasayasahassANaM, asIIe sAmANiya sAdai nA vaparuM gaNIgAya sAdANI te IzAnendra 28 aThayAvIsa lAkha vimAnavAne adhipati che, 80 eMsI hajAra sAmAnika dene adhipati che ane traNa lAkha vIsa hajAra AtmarakSaka devone adhipati che. A pramANe kendra karatAM IzAnendramAM vizeSatA che. zakrendra dakSiNa dizAne adhipati che, izAne uttara dizAne adhipati che. tethI kendra karatAM IzAnendranI zakti vadhAre che. prajJApanA sUtramAM e ja vAta nIce pramANenA sUtrapAThamAM prakaTa karI che"tesinnN bahumajjhadesabhAe paMca vaDiMsagA paNNattA, aMka vaDisae phaliha vaDiMsae, jAtarUvavaDiMsae, majjhe ittha IsANavaDisae, teNaM caDiMsayA savvarayaNA zrI bhagavatI sUtra : 3 35
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ ' mayA jAva paDirUvA, ettha Na IsANANa pajjatA'pajjattANaM ThANA paNNattA, tisu vi logassa asa khejjaibhAge se jahA sohammadevANaM jAva viharati, IsANe astha deviMde devarAyA parivasati, mUlapANi, vasabhavAhaNe, uttara gavaI, aTThAvIsa vimANAvAsasaya sahassAhivaI, arayaMvaravatthadhare, se se jahA sakkarasa jAva pabhAsemANe, tattha aTThAvIsAra vimANavAsasya saharasANaM asItAe sAmANiyasAhassINaM, tAyattIsAe tAyattIsagANaM, caunhaM logapAlANaM, ahaM aggamahisINaM saparivArANaM, tinhaM parimANaM, sattaNhaM aNiyANaM, sattaNha aNIyAhivaINaM, unheM asItINa Ayarakkhadeva sAhasINaM, annesiMca bahUNaM IsANakapavAsINaM vaimANiyANaM savANa ya devINa ya Ahevacca, porevacca, vemALe lAya vidapha '' tti tenuM tAtparya nIce pramANe che--je sthaLe saudharma devalAka che, te sthaLanI samazreNImAM bIjI izAna devalAka che. te pUrvathI pazcima sudhI lAMbu ane uttarathI dakSiNu paryanta paheALu che. meru padegtanI uttara dizAmAM Avelu' te izAna devalAka pUrNa candramaDalanA AkAranuM che. temAM badhI jAtanAM sphaTika ratna vaDe anAvelAM 28aThayAvIsalAkhavimAne che. te dareka vimAna atizaya su Mdarache. tenI racanA paripUrNa (bilakula khAmI vinAnI) che. temAM nivAsa karanArA devAne mATe atyaMta sukhadAyI che. te pratyeka vimAna vana, upavana, krIDApatA ane ApikAe (vAva)thI yukata che. te vimAnAmAM sukhAddhinI atizayatA che. te vimAnAmAM badhA devA pAta potanA parivAra sahita, pota potAnI yogyatA pramANe vase che. IzAna devalAkanA madhya bhAgamAM UMcAM ane suMdara cAra atavasake-(zreSTha mahelA) che (1) aMkAvata...saka, (2) sphaTikAvata'saka, (3) ratnAvata saka ane (4) jAtarUpAvata`saka. te cArenI vacceA vacca sauthI UMcA, vizeSa racanAthI paripUrNa, zAntinA puja samAna IzAna nAmanA mahAvatasaka (ghaNA ja zreSTha mahela) Avela che. temAM izAna devalekamAM rahetA devone indra rahe che. prajJApanAsUtramAM paNa kahyuM che ke izAna devalAkanI kharAbara madhyamAM pAMca avata...sakA (zreSTha mahelA) che. izAnAvata...sakanI pUrNAMmAM aMkAvata...saka che, dakSiNamA sphaTikAvata'saka che, pazcimamAM ratnAvata saka che, ane uttaramAM jAtarUpAvatasaka che. te cAre mahAlaye (avata sake) save jAtinAM ratnAnAM banelAM che. te cArenI vacceA vacca badhI jAtanAM ratnAnA banelA izAnAvatasaka che. te avata saka prAsAdIya, danIya, abhirUpa ane pratirUpa che. tyAM paryApta ane aparyApta izAnakalpavAsI devonAM sthAnA che. te sthAnA leAkanA asaMkhyAtamAM bhAgamAM AvelAM che. khAkInuM vAvat vitti sudhInuM varNana saudharma pavAsI devonA jevuM ja che. tyAM IzAnendra rahe che. te tyAM divya bhAge bhAgavatA thakA potAnA samaya Anada ane ullAsathI pasAra kare che. te izAnendra tenAhAthamAM trizULarAkheche ane vRSabha (khaLada)para savArI kareche. uttarA lAkanA zrI bhagavatI sUtra : 3 36
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ adhipati che. 28 aThayAvIsa lAkha vimAnAvAse, 80 eMsI hajAra sAmAnika devo, 33 trAyazcizaka devo, cAra lokapAla (sema, yama, varuNa ane vaizramaNa), parivAra sahita ATha paTTarANi (kRSNa, kRSNarAjI, rAmA, rAmarakSitA, vasu, vasuguptA, vasumitrA ane vasuMdharA), traNa pariSade, sAta senAo, sAta senApati, traNa lAkha vIsa hajAra AtmarakSakadevo tathA IzAnaka95vAsI anyadevo ane devIo para Adhipatya, purovativa Adi karato thake te tyAM aneka divya bhege bhegave che ane pitAne samaya AnaMdathI vyatIta kare che. te nirmala divya vastro dhAraNa kare che. bAkInuM "yAra mAsamAne paryantanuM varNana kendranA jevuM ja samajavuM. narAM nAdi to cheja naMlAve Dha" IzAnendra pitAnI vipharvaNA zakitathI utpanna karelAM rUpa vaDe be jaMbudviIpa karatAM paNa vadhAre jagyAne bharI zakavAne samartha che, zandra be ja budvIpane ja bharI zakavAne samartha che. bAkInuM samasta varNana-rAjya vyavasthA, senA vibhAga AdinuM varNana-zakrendranuM je varNana AgaLa karyuM che te pramANe ja samajavuM ke sU, 13 che kurudatta anagAra ke svarUpanA nirUpaNa kurudattaputranuM vRttAMta svArtha-(rU aMte !) he bhadanta ! je (phrakAne pheSi sevA ) bIjA devakane Indra, devarAja devendra izAna (parva mahApa) AvI mahAna samaddhi AdithI yukata che, (nAva ivarU 2 [ mU vicitrA) ane ATalI badhI vimurvaNa zakita dharAve che, te (pUrva varlDa revALuvALuM daMtevAsI luhApure nAma rUma nA viray i am mviveof virg) Apa devAnupriyane kurudataputra nAmanA ziSya, ke je svabhAve bhadrika hatA ane vinIta paryantanA guNethI yukata hatA, je niraMtara aThamane pAraNe aThama karatA hatA, pAraNane divase (AyaMbilapariggaheNaM tavIkammeNaM uDUDhaM vAhAo pagijjJiya2 sUrAbhimuhe gAyovanabhUmig gAthAmAne) jeo AyaMbila karatA hatA, A rIte AkarAM zrI bhagavatI sUtra : 3 3 7
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ tapa karavAmAM jeo lIna rahetA hatA, tathA teo banne hAtha uMthA rAkhIne sUryanI sAme ubhA rahIne taDakAvALI bhUmimAM AtApanA letA hatA. vaiduSipune chammAte sAmAriyAnuM pALisA dvamAmiyAd maMtre) A rIte cha mAsa sudhI sAdhu paryAyanuM pAlanakarIne,155 daradivasanA saMthArAthI (attA grUttittA). mAtmAne yukata karIne, ( tInuM mattArUM baLabhaLAvuM vinnA) 15542 divasanA 30trIsa TANAM AhAra anazana dvArA parityAga karIne, (gauca nahi te) AleAcanA tathA pratikramaNa karIne, (saditte) mananI sthiratA (samAdhi) prApta karIne (ddAmAne vAruM vicA) mRtyunA samaya AvatA kALadharma pAmIne (sAne Lye sasitrimAsi) IzAna devalAkamAM, potAnA vimAnamAM (nA naiva tIsat vattavA mA maLevagariselA ttaputte) izAnendranA sAmAnika deva rUpe utpanna thayA che. bAkInuM temanuM varNana tiSyaka deva pramANe ja samajavuM. te te kurudatta putra kevI mahAna samRddhi AdithI yukata che? te kevI viSuva NA karavAne samartha che? TIkA izAnendranI samRddhi, viSuva NA AdinI vAta bhagavAna mahAvIranA sukhe zravaNu karIne, vAyubhUti aNugAra IzAnendranA sAmAjika deva kurudattaputranI samRddhi Adi jANavAnI jijJAsAthI temane nIcenA prazna puche che-"naphaLa maMte ! he bhadanta! jo "kRSine levAyA mALe paNaM madirI" devendra, devarAja izAna ATalI bhAre samRddhi AdithI yukta che (tenI samRddhi vagerenuM varNana AgaLa AvI gayuM che), "bAva varDsa 6 mAM pamU vivitta" ane te potAnI vikaNA zakita dvArA utpanna karelAM rUpo vaDe ja khUdrIpa tathA dvIpa samudrone bharI zakavAne samartha che (ahI 'cAvat'. dvArA zakendranA prakaraNamAM A prakAranA praznanA uttaramAM jaNAvelI samasta hakIkata grahaNa karavI), tA. izAnendrane sAmAnika deva kurudatta putra keTalI maharSiM (samRddhi) AdithI yukata che? te kevI vikuvA karavAne samatha che ? A prakAranA vAyubhUtinA praznanA Azaya che. te praznanuM vistRta spaSTIkaraNa tiSyakadevanA viSayamAM 12mAM sUtramAM karavAmAM AvelA spaSTIkaraNa pramANe samajavuM. have sUtrakAra e vAta samajAve che ke kurudattaputra kevI tapasyA karIne izAnendranA sAmAnika svarUpe utpanna thayA hatA. "chyuM vajI levA yALa aMtevAsI" ityAdi sUtrapATha dvArA te vAta sUtrakAre prakaTa karI che. kurudattaputra bhagavAna mahAvIra svAmInA ziSya hatA. "vAma" te bhadrika (saraLa) svabhAvanA ane vinIta pantanA guNevALA hatA. ahI. 'cAvata' padathI nIcenAM vizeSaNA grahaNa karAyAM che " gai uvasaMte pagaipayaNuko hamANamAyAlohe miumaddavasaMpanne aaliinnmacchu teo upazAnta vRttivALA hatA. krodha, mAna, mAyA, ane leAbharUpa cAre '' zrI bhagavatI sUtra : 3 38
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaSAye temanAmAM kSINa thayelA hatA. temanuM aMtaHkaraNa atizaya mArdavathI (mRdutA) yukata hatu. teo temanA gurujanAnI AjJAne anusaranAru ane bhadravruttivALA hatA. *gaDhamaM gaDhameLa rgALA vatte'" teo nira'tara aThThamane pAraNe aThThama karatA hatA. "vAr AvijazadAM to meLa" te pAraNAne divase AyakhilanI tapasyA karatA hatA. "tuvAddAtro niAiya TUmimudde AyAtrAsUmi gayAnemAne" teo taDakAvALI jagyAmAM sUryanI sAme ubhA rahIne, banne hAtha UMcA rAkhIne AtApanA letA hatA. "vadu hidukhe chaCAse" temaNe kharAkhara cha mAsa sudhI te tapanI satata ArAdhanA karI. sAmaLayAnuM pAvittA" A rIte cha mAsa sudhI zrAmaNya paryAyanuM pAlana karIne cAritra dharmanI ArAdhanA karIne mrutyunA samaya najadIka Avye tyAre " addhamAsiyAe saMlehaNAe attANaM jhusettA " 15 paMdara divasanesa thArA karIne AtmAnuM zeAdhana yu. eTale ke 15 divasa sudhI cAre prakAranA AhArane mana, vacana ane kAyAtho tyAga karyAM. A rIte 15 paMdara divasane saMthArA karIne'gAjoDyahi te" AlocanA tathA pratikramaNa dvArA "kSattei" cittanI svasthatA (samAdhi) prApta karIne, "mAse jAruM vizvA" mRtyuno avasara AvatA kALadharma pAmyA ane "sAne maLye sati vimALavi" IzAna kalpamAM petAnA vimAnamAM IzAnejUnA sAmAnika deva tarIke utpanna thayA. A viSayanuM varNana pUrva varNita tika devanA jevuM ja samajavuM. eja vAta nIcenA sUtrapATha dvArA prakaTa karI che"nA tIsad vAgavA mA satyena prosesA rUtta putte' kahevAnuM tAtpa e che ke kurudeva putra nAmanA izAnendranA sAmAnika deva devazayyAma, devadRSya (vastra)thI AcchAdita thaine aMgulanA asaMkhyAtamAM bhAgapramANa avagAhanAthI utpanna thayA che. tyAra bAda !hAra paryApti Adi pAMce paryAptiethI paryApta (yukata) thaine, divya zarIra pAmyA che. tyAM tee izAnendra jevI ja divya samRddhi, divyaghuti, divya prabhAva vagere bhagave che ! su. 14 5 "navAM sAtine phari sUtrA-( sesa taMtre ) A praznane samasta uttara A viSayamAM tiSyaka devanA viSayamAM kahyA pramANe ja samajavA. (ra) paNa temAM je vizeSatA che te nIce pramANe che - ( mAtine tope navRtIne TIne) pustattaputra temanI vikuNA zakitathI utpanna karelAM rUpA vaDe e ja mRDhIpa karatAM paNa vadhAre sthAnane bharI zakavAne samartha che. (a sAmALiya-sAthattAsa-apnamAMdanII) trAyasi zaka deve, lAkapAlA ane paTTarANIyAnA viSayamAM paNa ema ja samajavuM. (jJAna maLe gomA ! isANassa deviMdamsa devaraNo evaM egamegAe aggamahisIe devIe ameyAva visad vicaZtta vupa) he gautama ! devarAja devendra IzAnanA pratyeka sAmAnika devathI laine prIka paTTarANInA vivarNI zakitanuM A kzana temanuM sAma batAvavA mATe karavAmAM AvyuM che. ( socatra saMpattavidhinu vA, viza ivA, vivisaMti) paNa temaNe Aja sudhI evI vijraONA kadI karI nathI, vartamAnamAM karatA nathI ane bhaviSyamAM karaze paNa nahIM. zrI bhagavatI sUtra : 3 39
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ TIkArtha- vAyubhUti aNagAre, 14 caudamAM sUtramAM batAvyA pramANe, IzAnendranA sAmAnika deva kurudattaputra vagerenA viSayamAM je prazna pUchyuM che, tene uttara A sUtramAM ApavAmAM Ave che mahAvIra prabhu javAba Ape che ke he gautama! vAyubhUti ! pitAnI viziSTa tapasyAnA prabhAvathI devarAja izAnendranA sAmAnika deva tarIke utpanna thayelA kurudattaputranI samRddhi, vikuvarNa AdinuM varNana pUrvakathita tiSyaka devanA pramANe ja samajavuM. paNa te kathana karatA kurudattaputranA kathanamAM je vizeSatA che te "nA" pada dvArA batAvavAmAM AvI che. jJAtine se maMjUrI DhI IzAnendrano sAmAnika deva kurudatta putra, vaikriya samudyAtathI utpanna karelAM pitAnA aneka rUpa vaDe be jaMbUdvIpa karatAM paNa vadhAre jagyAne bharI zakavA samartha che. "vase tabAkInuM samasta kathana tiSyaka devanA kathana pramANe ja samajavuM- temAM bIjI koI paNa vizeSatA nathI. sAmAna - tArIsA - - zAmaNiI" kurudattaputranA jevI ja samRddhi tathA vikuvA zakita IzAnendranA bIjA sAmAnika deva, trAyasviMzaka de, lokapAla ane paTTarANIo paNa dharAve che. (sema, yama, varuNa ane kubera, e cAra lokapAle che ) "jAva esaNaM goyamA! IsANassa deviMdasta devaraNNo evaM egamegae cAlI rerI gAyiAre vikag vicare 3 thI laIne "vitriAMta vA"sudhInA sUrapAThamAM mahAvIra prabhue vAyubhUtine e samajAvyuM che ke IzAnendranI, kurudattaputranI, anya sAmAnika devonI, trAyasiMzaka devonI, lokapAlanI ane paTTarANIone vidurvaNa zakitanuM upareta varNana temanI zakitanuM nirUpaNa karavA mATe ja karavAmAM AvyuM che. teo eTalI vikrvaNuM karavAnI zakita avazya dharAve che, paNa temanI te zakitane praga teo kadI paNa karatA nathI. bhUtakALamAM kadI paNa temaNe evI vikuvaNa karI nathI, vartamAnakALamAM kadI paNa evI vikurvaNu karatA nathI ane bhaviSyamAM kadI paNa teo evI vikuvarNa karaze nahIM ahIM kei evI AzaMkA uThAve che ke - je teoe kadI evI vimurvaNuM karI nathI, teo kadI evI viburvaNa karatA nathI ane bhaviSyamAM karavAnA paNa nathI, te A kathana sArahIna ja samajavuM joIe ! te tenuM samAdhAna nIce pramANe che-teo vyavahAramAM temanI e vipharvaNA zakitano kadI paNa upayoga karatA nathI, chatAM temanAmAM evI zakita che ke teo dhAre te te vikuNA karI zakavAne samartha che. temAM temane koI muzkelI naDatI nathI. A kathanathI eTale ja sArAMza grahaNa karavAne che ke teonI zakitanA svarUpanuM pratipAdana karavA mATe ja A pramANe kahevAmAM AvyuM che. sUpA zrI bhagavatI sUtra : 3 4 0
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ sanakumAra devakI Rddhi Adi kA nirUpaNa "a vijmAre vi" ityAdi sUtrArtha ( saLaMmare vi) eja pramANe sanaskumAranA viSayamAM paNa samajavuM(nava) paNa sanaskumAranI vidurvaNamAM nIce pramANe vizeSatA che (vattA ziva sudhI rIte cattaraM 2 of nirizamasaMgane) te temanI vikaNA zakitathI nimita rUpa vaDe cAra jaMbudvIpane tathA tiryazlokanA asaMkhyAta dvIpasamudrane bharI zakavAne samartha che. (aa sAmALiya - tAva - THI4 yadi mAM je vasamude vizudati ) sanakumAranA sAmAnika deva, trAyaaiMzaka de, lokapAlo ane parivArathI yukta paTTarANInA viSayamAM paNa e ja pramANe samajavuM. eTale ke teo paNa temanI vikuvA zakitathI utpanna karelAM rUpe vaDe pUrepUrA cAra je budvIpane tathA tilokanA asaMkhyAta dvIpa samudrone bharI zake che. (saNaMkumArAo AraddhA uvarillA logapAlA samve vi asaMkhejje dIvasamudde vivaMta) sanaskumArathI laine uparanA samasta devo ane devIo asaMkhyAta dviIpa samudrone potAnA vaikriya rUpothI bharI zake che. (gha mA vi) mahendranA viSayamAM paNa ema ja jANavuM. (nava) paNa mahendranI vimurvaNa zakitamAM nIce pramANe vizeSatA che- (sArU viSe vattAri baMghavI ) te tenI vikuvarNa zakitathI utpanna karelA vividha rUpe vaDe cAra jaMbudvIpa karatAM paNa vadhAre jagyAne bharavAne samartha che. (vi vema vi) brahmalekanA viSayamAM paNa ema ja samajavuM. (navara) paNa tyAMnA devonI vikuvarNAzakitamAM nIce pramANe vizeSatA che- ( zivAje) te pitAnI vimuvarNa zakitathI nirmita vividha rUpa vaDe ATha jaMbudvIpone bharI zakavAne samartha che. (Ave te vi) e ja pramANe lAntakanA devo viSe paNa samajavuM (nava) paNa jyAM rahetA devonI vipurva zakitamAM e vizeSatA che ke (sApha vaLe) teo potAnI vikuvarNA dvArA nirmita rUpa vaDe ATha jaMbudvipa karatAM paNa vadhAre sthAnane bharI zake che. (mahAsukke solasakevalakappe, sahassAre sAirege solasa, evaM pANae vi, navara battIsaM kevalakappe, evaM accue vi, navaraM sAirege battIsaM kevalakappe, baMdhUkIre tIre ) mahAzukranA deva vimurvaNa zakitathI utpanna karelAM rUpe vaDe pUrA seLa jaMbudvIpo bharI zake che. sahasAra devakanA devo vikrvaNazakitadvArA nirmita vividha zrI bhagavatI sUtra : 3 41
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ rUpe vadhu sALa jakhUdvIpa karatAM vadhu jagyAne bharI zake che. prANata devaleAkamAM paNa eja pramANe samajavuM. paNa tee temanI viSu NAthI utpanna karelAM rUpe vaDe 32 batrIsa jakhUddhopAne bharI zakavAne samartha che. acyuta devaleAkanA devo temanI vidhruNAzakitathI nirmita vividha rUpe vaDe 32 batrIsa jamUdrIpeA karatAM paNa vadhAre jagyAne bharI zakavAne samartha che. (mAM taM caitra) khAkInuM samasta kathana AgaLa kahyA pramANe samajavuM. ( sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte! ti tacce goyame vAyubhUI aNagAre samaNaM bhagavaM mahAvIra yaMtra, namasarU nAva vijJarU) bhagavAna mahAvIra svAmInAM mukhAravindathI A prakAranAM zabdo sAMbhaLIne trIjA gaNadhara vAyubhUtie temane kahyuM- "hu bhadanta! Ape pratipAdita karela hakIkata taddana sAcI che. ApanI vAta yA che. temAM zaMkAne sthAna ja nathI." tyArabAda bhagavAna mahAvIrane vaMdA namaskAra karIne tee temanI jagyAe besI gayA. (taLuM samane mayaM mahAvIre gannA moyAo nayarIo naMdaNAo ceiyAoM paDinikkhamai, paDinikkhamittA vahiyA baLavidA, vidara ) tyAra bAda koi eka divase mekAnagarInA nandana caityamAMthI nIkaLIne, mahAvIra prabhu tenI khahAranA pradezAmAM vicaravA lAgyA. jyo TIkA izAnendra AphrinI samRddhi, viSuvaNA vagerenuM pratipAdana karyAM pachI, bhagavAna mahAvIra prabhu, trIjA gautama vAyubhUti aNugAra pAse sanakumAra Adi devAnI samRddhi, vikuNA vagerenuM varNana kare che. yUM samArevi" sanatyumAranA viSayamAM paNa ema ja (zAnendra mujaba) samajavuM. A uparathI vAyubhUtie nIce pramANe prazna pUchayeA haze, te sUcita thAya che-- " saLaMdhumAre jaMmaMte! viTavAyA che DDiI jevayaM cALe mU vividh ?" huM bhAnta ! devarAja, devendra sanatkumAra kevI mahAna samRddhi AdithI yukta che ? te kevI vidhruNA karavAne sama che? "goyamA ! saNakumAreNaM deviMde devarAyA mahiDIe se va vArasa vimANAvAmasayasAhassINaM, bAvattarIe sAmANiyasAhassINaM tti jAva caunhaM baavzarIo AcaravavavevalAdaR\"he gautama! devendra, devarAja sanatkumAra ghaNI bhAre samRddhivALA che. te khAra lAkha vimAnA, 72 betera hajAra sAmAnika devA, ane 288000 belAkha aThayAsI hajAra AtmarakSaka devA para Adhipatya Adi bhAgavatA thakA divya bhAgeAnA upabhoga kare che. ItyAdi samasta kathana AgaLa mujakha samajavuM, navaraM paNa pahelAMnA kathanamAM je vizeSatA te nIce pramANe samajavI. 'sAri levalante maMjUrAve vAle" sanakumAra temanI viNA zakitathI utpanna karelAM vividha rUpo vaDe pure purA cAra ja khUddApAne bharI zakavAne sama che. tathA AgaLa varNavelA devA karatAM temanAmAM keTalu vadhu sAmarthya che te sUtrakAre nIcenA 46 15 zrI bhagavatI sUtra : 3 42
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUtradvArA batAvyuM che- e duttara ra timitte " te tiryazkekanA asaMkhyAta dvIpa samudrone pitAnAM vaikriya rUpe vaDe bharI zakavAne samartha che, eja prakAranI zakti temanA sAmAnika deva AdimAM paNa che, e vAta nIcenA sUtra dvArA prakaTa karI che- "rva sAmAjIka, tAvattA, copAisa jevI rIte sanakumAra temanI kriya zaktithI nirmita vaikriyarUpa vaDe asaMkhyAta dvIpa samudrone bharI zake che, evI rIte temanA sAmAnika de, trAyazcizaka de, kapAle ane agamahiSIo (paTTarANIo) paNa vaikriyarUpe vaDe asaMkhyAta dvipasamudrone bharI zakavAne samartha che. "Higbaro gAradvA" sanaskumArathI laine "phariNA temanI uparanA badhAM "je gapALa kapAle " ma ne tIvasa" asaMkhyAta dvIpa samudrone temanI vidurvaNAzakti dvArA nirmita vaikriya rUpothI bharI daI zake che. jo ke sanakumAra devalekamAM deviyenI utpatti thatI nathI, kAraNa ke siddhAMtamAM evuM lakhyuM che ke bIjA devaleka sudhI ja deviyenI utpatti thAya che. te paNa saudharma devalokamAM utpanna thayelI devi ke jemanI sthiti eka samaya adhikavALA papamathI laIne dasa parama sudhInI hoya che ane jemaNe hajI sudhI koInI paNa sAthe saMbaMdha joDe nathI- eTale ke koI paNa devanI hajI sudhI je aganA banI na hoya evI deviyene ja sanaskumAra deve upabhega kare che. e ja AzayanuM sUcana karavA mATe "rAma " padano prayoga karyo che. "gvaM nAvi mahendra devalokanA devanA viSayamAM paNa ema ja samajavuM. "mahendra pada mAhendra devalokamAM rahetA devenuM vAcaka che ane "vaM nahiM ." sUtra dvArA nIcenI gAthA sUcita karavAmAM AvI che- "vIsa gaDhALInA vArasa gadara sacasaphA AraNe baMbhaloyA vimANasaMkhA bhave esA, pannAsaM catta chanceva sahassA laMtaka musaddo, sagavaDa sAthagirtid mAradutho " pahelA saudharma devalekamAM 3ra batrIsa lAkha. IzAna devalekamAM 28 aThayAvIza lAkha, sanaskumAra devalokamAM 12 bAra lAkha, mahendra devalokamAM 8 ATha lAkha ane brahmAlekamAM cAra lAkha, vimAna che. lAntakamAM pacAsa hajAra, mahAzukamAM cAlIza hajAra, sahastAramAM cha hajAra vimAna che. navamAM Anata ane dezamAM prANata devalekamAM 400 cAraso vimAna che AraNa acuta devalekamAM 300 traNaso vimAna che. "caurAsII asIi bAsttarI sattarIya saTThI ya pannA cattAlIsA tIsA vIsAkSA " A gAthA dareka devalokamAM keTalA sAmAnika devo che, te batAve che-pahelA devalokanA svAmI zakedranA 8000 cerAsI hajAra sAmAnika devo che. bIjA devalekanA svAmI IzAnendranA 80000 eMzI hajAra sAmAnika devo che trIjA devakanA svAmI sanakumAranA 72000 tera hajAra sAmAnika devo che cethA pAMcamAM ane chaE devakanA svAmInA anukame 70000 sItera hajAra 60000 sATha hajAra ane 50000 pacAsa hajAra sAmAnika devo che sAtamA, AThamAM ane navamAM devakanA svAmInA anukrame 40000 cAlIsa hajAra 30000 trIsa hajAra ane 20000 vIsa hajAra sAmAnika devo che dasamAM devakanA svAmInA paNa 20000 vIsahajAra sAmAnika devo che agiyAramAM tathA bAramAM devalokanA svAmInA 10000 dasa hajAra sAmAnika devo che mahendra kalpavAsI devonI samRddhi AdinuM varNana IzAnendra zrI bhagavatI sUtra : 3 4 3
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ pramANe ja samajavuM che ke sAmAnika devo trAyazcizake lokapAlA agra mahiSIo uparanA Adhipatya, svAmItva AdinuM varNana IzAnendra jevuM ja che, te paNa mAhendrakalpanA IndranA vidurvaNAzakitamAM je vizeSatA che te "navara pada dvArA prakaTa karI che, te vizeSatA nIce pramANe che- "rAta rAtri sqvI che mahendraka9pano Indra potAnI vikrvaNa zakitathI vaikriya samughAta karIne vividha rUpanuM nirmANa karIne, te rU vaDe cAra saMpUrNa jabUdIpa karatAM paNa vadhAre jagyAne bharI zakavAne samartha che. pUrva saMmo vi brahAlIka kalpanA indra viSe paNa ema ja samajavuM. te paNa IzAnendranA jevI ja samRddhi vagerathI yukata che. te paNa tenA sAmAnika deva Ada para Adhipatya bhegave che. paNa tenI vimurvaNa zakitamAM je vizeSatA che te nIce pramANe che- "garava " brakane Indra tathA tenA sAmAnika Adi deva vimurvaNu zakitathI nimite vividha rUpa vaDe pUrA ATha jaMbudvIpa jeTalA sthAnane bharI zakavAne samartha che. "g saMta zi" lAntaka devalekina indra tathA tenA sAmAnika Adi deva paNa eTaluM ja samRddhizALI che. te lAntaka devakane indra tenA sAmAnika Adi deve para Adhipatya, svAmItva Adi bhagavate thake, aneka divya bhege bhegavyA kare che. brahmalekanA Indra karatA lAntakanA IndranI vikRvaNa zakitamAM je vizeSatA che te nIcenA sUtramAM prakaTa karI che"nA sAta ga jevo lAntaka devalokana Indra tathA tenA sAmAnika Adi deve temanI vimurvaNu zakitathI nirmita rUpe vaDe ATha jaMbudvIpa karatAM paNa vadhAre jagyAne bharI zakavAne samartha che. " mAre satra che " mahAzuka devakanA Indra tathA tenA sAmAnika Adi deve paNa eTalA ja samRddhizALI che. te mahAzukane Indra tenA sAmAnika Adi deve para Adhipatya Adi bhegave che. te tyAM divya bhege bhegave che tathA prabhunA kalyANaka AdimAM Avate jato rahe che. te tenI vimurvaNa zaktithI nirmita vividha rUpe vaDe soLa jaMbUDhIpa jeTalA sthAnane bharI zakavAne samartha che. tenA sAmAnika Adika deve paNa tene jeTalI ja vikuNa zakita dharAve che. "gi sarasa sahasAra devakane Indra paNa eTale ja samRddhizALI che. te paNa AgaLa varNavelA IndronI jema ja tenA sAmAnika Adi devo para Adhipatya bhegave che. paNa tenI vimurvaNu zakitamAM nIce pramANe vizeSatA che- "navAM sAtti je to traNa jaje sahasAra devalokana Indra tenI vimurvaNa zakitathI utpanna karelAM vividha vaikriya rUpe vaDe seLa jaMbUdvIpa karatAM paNa vadhAre jagyAne bharI zakavAne samartha che. tenA sAmAnika Adi devanA viSayamAM paNa ema ja samajavuM. zrI bhagavatI sUtra : 3 44
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ 66 "E vALa! vi" praNata kalpanA iMndranI samRddhi AdinA viSayamAM paNa ema ja samajavuM. "navara vattosaM devajI paNa te tenI vikaNA tithI nimita rUpA vaDe 3ra khatrIsa jabuddhIpA jeTalI jagyAne bharI zake che. "mannur va E" acyuta devalAkanA indra AdinI samRddhinuM varNana AgaLa mujakha samajavA paNu temanI viSuvA zakitamAM nIce pramANe vizeSatA che-- sAtirege battIsaM kevalakappe kAMvRtIne rIte" teo temanI vikuNA zakitathI nimita vividha vaikriya rUpe vaDe khatrIza ja khUdvIpa karatAM paNa vadhAre jagyAne bharI zakavAne samartha che. acyuta kalpavAsI devAnI vikaNA zakti sauthI vadhAre che. " gaLuM bAkInu samasta kathana AgaLa mujaba samajavuM. zakrendrathI zaru karIne acyuta sudhInA dasa devendromAMnA pAMca dakSiNA leAkAdhipati devendro viSe agnibhUtie mahAvIra prabhune prazno pUchyA che, ane izAnAdi pAMca uttarA leAkAdhipati devendro viSe vAyubhUti gaNadhare prazno pUchayA che, te kAraNe zakra, IzAna, sanakuma ra, mAhendra, brahma, lAntaka, mahAzukra, saDasara, prANana ane acyuta kalpavAsI devAnI samRddhi, kAnti, khaLa, caza, sukha, prabhAva vageremAM pUrvAMkata devo sAthe samAnatA khatAvI che, paNa temanI vidhruNA zakitamAM uttarAttara vadhArA matAnyeA che. A rIte zakrAdinI samRddhi, vikuNA AdinuM pravacana mahAvIra prabhunA mukhAravindathI zravaNu karIne vAyubhUti aNugAra atyaMta harSa pAmyA. mahAvIra prabhunI vAta pramANabhUta hovAne kAraNe temaNe tenI vAraMvAra anumendvanA karI e ja vAta sUtrakAre nIcenAM sUtra dvArA prakaTa karI che. "sevaM bhaMte ! sevaM bhaMte ti tacce goyame vAyubhUI aNagAre samaNaM bhagava mahAvIraM vaMdai namasara jAva viharai " "he prabhu Ape A viSayanuM je pratipAdana karyuM che te yathA che. ApanI vAta taddana sAcI che. temAM zaMkAne kANu sthAna nathI." AvA zabdo vaDe temaNe mahAvIra prabhunA vacananI anumAdanA karI ane temAM peAtAnI zraddhA vyakata karI. tyAra pachI temaNe zramaNu bhagavAna mahAvIrane vadhruNA karI, namaskAra karyAM. vaMdA namaskAra karIne, saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karatA, peAtAne sthAne besI gayA A prakaraNamAM dakSiNA leAkAdhipati devendronI anaeN uttarAdha vaikAdhipati devendronI viSuvA zakitanuM nirUpaNa karavAmAM AvyuM che. temAM vaikriya svarUpane samajAvavAne mATe devendra dvArA prakAzita peAtAnA vaikriya rUpa karavAnA sAmarthyanuM tathA tejalezyAnA sAmarthyanuM pratipAdana karavA mATe sutrakAra A sUtra kahe che- "tarAM samaLe mAtra mahAvIne gayA jyArUM moyAgo nayarIgo maMLAgo veo finavama" tyAra bAda koi eka samaye zravaNu bhagavAna mahAvIre meAkA nagarInA nandana caityamAMthI vihAra karyA 'dunimittA' tyAMthI nIkaLIne "vahiyA naLavanAra virU" tee bahAranA pradezAmAM vicaravA lAgyA. // su 16 5 zrI bhagavatI sUtra : 3 A rIte saMcetra 1 45
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ IzAnendra kI divya deva Rddhi kAvarNana izAMtendranI drivya devaRddhi seLa thANemAM seLa samaI" ityAdi jevAM sUtrA- (teLa jANeLa teLa samaLuM) te kALe ane te samaye (rAviSe nAma nayare rosthA) rAjagRha nAme nagara hatuM (ro) tenuM vana caMpAnagarI jevuM samajavuM. (jJAna parikSA vanusarlR ) tyAM bhagavAna mahAvIra padhAryA. "pariSada nIkaLI". tyAMthI bhagavAnanI pa pAsanA karIne piraSada pAchI phrI" sudhInuM varNana grahaNa karavuM. ( teLuM jAjevuM tevuM samaLa) te kALe ane te samaye (ttine levAthA) devarAja, devade (khe) izAna ke jeNe (krUpALI) hAthamAM trizULa dhAraNa karyuM hatuM, (dAda) vRSabha para jeNe savArI karatI hatI (uttara jovAvi) uttarAdhanA je leAkAdhipati hatA, ( aThThAvIsanimALA-samAdhi ) 28 aThAvIsalAkha vimAnanA je adhipati hatA, (atyaMta vacaSara) AkAzanA nimaLa vastro dhAraNa karyAM hatAM, ( trAjavAma= ) mALAothI yukata sugaDha jenA mAthA para zobhatA hatA, ( navahemanA cittacaMcaLuM lavinnidhimALaOM) nUtana suvaNaeN thI nimi`ta suMdara, vicitra ane caMcaLa kuMDaLAnA DAlana jenA ane gAla caLakI rahyA hatA, (nAva siAtronoamALe) ise dizAone je prakAzita karatA hatA (vamAtte mAne) peAtAnI prabhAthI dase dizAone je dedIpsamAna karatA hatA, (jJALe bve) je izAna devalAkanA (sALattisad vimALe) IzAnAvata'saka vimAnamAM (gadeva rAyaseLa ) rAjaprasenIya upAMgamAM vadhu vyA pramANe(khAva vijyaM vaivi)i divya devaRddhinA upabhAga karatA hatA, te IzAnendra (nAva gAmetra visi pAkamU tAmetra vinni dinap) je dizAmAMthI prakaTa thaye hatA te dizAmAM adRzya thaI gayA. (maMte! ttimaLavuM joyame samaLe maLavuM mahAvIra caipha narmadapha thaM vayAsI) tyAre he bhadanta! evuM saMbadhana karIne bhagavAna gautame zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdA karI namaskAra karyAM. pachI temaNe temane A pramANe prazna pUchayA (maddo N maMte ! phsAne viSe levAyA maMdirar)hai badanta! devarAja, devendra IzAna ATalI badhI mahAna RddhivALA che! (vALata La mate A vizrA deviTTIrdi gayA anuvidyA ?) he bhadanta! izAnendranI te mahAna devaddhi (deva samRddhi) kayAM gai, kayAM samAI gaI ? (auyamA ! sarIra nA !) he gautamAM tenI te devaddhi tenA zarIramAM ja samAi gai. (me meLaDheLa vaM ghugharU sarIra thayA?) he bhadanta! Apa zA kAraNe evuM kaheA che ke IzAnendranI vyi devaddhi tenA zarIramAM ja samAi gai che? (cauthanA! se nA nAmad kAgAramAhAsiyA, duhao lanA guttA guttaduvArA, NivAyA NivAyagaMbhIrA, tIseNaM kUDAgArasAlAe vyuiMto mALiyo) he gautama! dhAro ke eka kUTAkArazAlA (zikharanA AkAranuM ghara) che. te banne taraphthI lIMpelI hAya, gupta hAya, gupta dvAravALI hAya, temAM havA jaI zakatI na hoya. evI havA vinAnI kUTAkArazAlAnuM dRSTAMta ApavAthI A vAta samajAvI zakAya. zrI bhagavatI sUtra : 3 4 6
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ . TIkA- "tenuM dADheLa teneM sama " mahAvIra prabhunA zAsana kALe rAzide nAma re dosthA" rAjagRha nAme nagara hatuM. vRo? aupapA tika sUtramAM caMpAnagarInuM jevuM vaNa na karyuM che, evuMja tenuM varNana samajavuM. bhagavAna mahAvIra te rAjagRDu nagaramAM padhAryAM. tyAMnA lAke dharmAMdeza sAMbhaLavA gayA. vadaNA namaskAra karI pariSada pAchI pharI tyAM sudhInuM varNana ahIM grahaNa karavuM. bhagavAna mahAvIra prabhune vaMdaNA karavAne mATe izAnendra tyAM AvyeA-- e ja vAta sUtrakAre nIcenA sUtrapATha dvArA prakaTa karI che. "tenuM vADheLa tenuM samaLa mAne teviTa vAva' ityAdi HH navIna te kALe ane te samaye, devendra devarAja izAna mahAvIra prabhunAM daCna karavA mATe Avyo. "tUTavALa" teNe tenA hAthamAM trizula dhAraNa karyuM hatuM, "saphavALe"tenuM vAhana vRSabhanuM hatu: "uttara ko"i te uttarA lAkanA adhipati hatA baDhAvIvimaLAvAsasayasasvAdiSa'28 aThayAvIzalAkha vimAnAne te adhipati hatA. arthavavastha "nirmALa AkAzanAM jevAM svaccha vastro teNe dhAraNa karyAM hatAM. "trAjayamAbhramanuM" teNe mAthA upara paherelA mugaTa mALAethI yukata hatA " nava hemacArucittacaMcalakuMDalavilihijja mANagaMDe " suvaNumAMthI anAvelAM suMdara vicitra kuDaLonA DAlanathI tenA banne gAla cAlatA hatA, '"nAya ligo'peAtAnI kAnti vaDe te dase dizAone prakAzita karatA hatA. "vamAsemALe" tenI prabhAthI dase dizA dedIpyamAna banatI hatI. evA te izAnendra ''maLe' izAna devalAkanA "sALahiMsa" IzAnAvata...saka nAmanA vimAna mAM besIne prabhune vaMdaNA karavA AvyA. phena vaseLa " rAjapraznanIya (rAjapradezIya sUtramAM) sUbhadevanuM jevuM vana karavAmAM Avyu che, evuMja IzAnendra nuM varNana ahI karavuM joie. "nAra vizcaMdnevigna" paryanta te varNana grahaNa karavuM joie. ahIM je nA (vAva7)" pada AvyuM che tethI nIcene sUtrapATha grahaNu karAyo che-- "duittra temannurUM, vizvamAM sevAnumAA hisA423, risAdattA khaNeNaM jAe egabhUe, taraNaM IsANe deviMde devarAyA samaNaM bhagavaM mahAvIraM caitra namasarU vittA namitA biyardhAravAmaMdui tti" A prakaraNane huMka sArAMza nIce pramANe che--sudharmA sabhAmAM IzAna nAmanA siMhAsana para 80000 e'sI hajAra sAmAnika devA, cAra leAkapAaA, parivAra sahita ATha paTTarANIe, sAta senA, sAta senApatie, traNa lAkha vIsa hajAra AtmarakSaka devA ane anya deva daiviyAnI ', 66 zrI bhagavatI sUtra : 3 47
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAthe rahetA IzAnendra aneka divya bhegA bhegavatA thakA AnaMda ane ullAsapUrvaka samaya vyatIta kare che. tenA cittane Anada ApavAne mATe bherI, mRdaMga ane jhAlaranA nAda sAthe divya saMgIta, tAMDavanRtya, nATaka vagere cAlI rahyA che. tyAre avadhijJAnathI teNe joyu` ke bhagavAna maDAvIra svAmI rAjagRha nagaramAM padhAryAM che. avidhajJAna dvArA rAjagRha nagaramAM mahAvIra prabhunAM dana karavAthI IzAnendrane ghaNA ja ha thAya che- e ja vakhate te potAne AsanethI uThe che ane je dizAmAM prabhu virAjamAna hatA te dizAmAM sAta AThe kama AgaLa vadhIne anne hAtha joDIne temane namaskAra kare che. namaskAra karatI vakhate tenA banne hAthane teNe evI rIte joDayA ke dase AMgaLiyenA nakha arasaparasa maLI gayA. ane hAthanI aMjali padmakAza samAna manI gai. tene mastaka para jamaNI taraphathI DAkhI tarapha traNa vAra pheravIne teNe prabhune namaskAra karyA A rIte namaskAra karIne teNe potAnA AbhiyAgika devAne peAtAnI pAse melAvyA. ane temane kahyuM- he deva ! tame rAjagRha nagaramAM jaIne tyAM virAjatA mahAvIra prabhune namaskAra karo. tyAra khAda tyAMnI yejana pramANabhUmine kharAkhara sApha karo. ane bhUmine sApha karIne mane tenI khakhara Ape"- indranI AjJAnusAra karIne temaNe izAnendrane samAcAra ApyA. A khabara maLatAM ja IzAnendra tenA senA senApatiyAne AjJA ApI ke tame A izAnAvata...saka vimAnamAM ghaTanAda pUrNAMka evI jAherAta karo ke izAnendra rAjagRha nagaramAM virAjatA mahAvIra prabhunAM dana karavA mATe jAya che. teA tame sau tamArI saghaLI RddhithI yukata manI IzAnendra pAse hAjara thAva. A ghASaNA sAMbhaLIne bhagavAnanAM dana karavAnI utkaMThAvALA aneka devA indranI pAse AvyA. te badhA devAnI sAthe. eka lAkha cejana pramANu vimAnamAM besIne izAnendra tyAMthI ravAnA thayA, tyAMthI te na MdIzvara nAmanA AThamA dvIpamAM AvyA. tyAMthI vimAnane saMkucita karIne, rAjagRha nagaramAM jyAM bhagavAnanuM samavasaraNa hatuM tyAM IzAnendra ANye. vimAnane cAra a'gula upara AkAza pradezamAM chADIne te bhagavAnanI pAse gayA. tyAM jaIne banne hAthanI aMjali banAvIne mastaka para jamaNI taraphathI DAbI tarapha traNa vAra pheravIne teNe bhagavAnane vaDhaNA karI. tyAra khAda bhagavAnanA mukhAravindrathI dharmAMpadeza sAMbhaLIne teNe bhagavAnane nIcepramANe vinati karI. he prabhu! Apa sarvajJa che. Apa badhu jANA che, ane Apa kha joi zakeA che. tethI saMsAranA kAI paNa bhAva tamArI jANu bahAra nathI. huM gautamAdi sacine amArI dvizya nATayakalA batAvavA mAguM chuM. Ama kahIne teNe tyAM eka divya maMDapanI racanA karI. tenI vacce maNipIThikA manAvI. te maNipIThikA upara siMhAsana banAvyuM. tyAra khAda bhagavAnane vaMdA karIne izAnendra te ciMhAsana para besI gayA. sihAsana para besIne teNe tenA jamaNA hAthamAMthI 108 ekasesa smATaeN devakumAra ane DAkhA hAthamAMthI 108 ekasesa ATha devakumArIe bahAra kADhI, tyAra bAda aneka prakAranA vAjiMtrAnA madhura dhvani sAthe manuSyanA manane khuza karanAra 32 prakAranAM nATakAne abhinaya karavAmAM AvyA. eTale ke teNe gautama Adi maharSione 32 prakAranA nATako batAvyA. A rIte potAnI vikuNA zakitathI divya devaddhinuM pradarzana karIne teNe peAtAnI divya devaddhi ne antarhuita karIne (sameTI laIne) izAnendra asalI svarUpamAM AvI jAya che tyAra Ada mahAvIra prabhune vadaNA namaskAra karIne te potAnA parivAra sahita tyAMthI vidAya le che, tyAre gautamanA AzcayanA pAra rahetA nathI. temanA meDhAmAMthI A zabdo nIkaLI paDe che gatA ??? he bhadanta! devendra IzAnanI zrI bhagavatI sUtra : 3 48
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahaddhi kayAM samAI gaI ? "gAva hirSa pAmUI tAra vihiM hA" hi bhadanta ! izAnendra je dizAmAMthI prakaTa thaye hate e ja dizAmAM adrazya thaI gayehe bhagavAna! tenI mahaddhi karyAM cAlI gaI? kayAM samAI gaI ? tyAre bhagavAna gautama svAmIne javAba Ape che ke "navamA !" he gautama! IzAnendranI te divya devaddhi tenA zarIramAM ja samAI gaI. teNe hamaNuM je Rddhi batAvI hatI te vaikriya kriyA dvArA prakaTa karI hatI, have teNe vaikriya kriyAnuM saMharaNa karI lIdhuM che. tethI eka kSaNamAM ja tenI te divya Rddhi sa hata thaI che. eTale ke je zarIramAMthI vaikiya kriyA dvArA te utpanna thaI hatI, eja zarIramAM te pAchI cAlI gaI che. tyAre vAyubhUti aNagAra mahAvIra prabhune pUche che ke "je LaLa parva gurU javA?he bhadanta! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke IzAnendranI te divya devaddhi tenA zarIramAM ja samAI gaI che. vAyubhUtinA praznano javAba ApavA mATe mahAvIra prabhu temane eka daSTAMta Ape che-"se nAnAnajI hAjarAchA vivA'' parvatanA zikharanA AkAranI eka zAlA hAya- eTale ke koI evuM ghara hoya ke jenI banAvaTa keI parvatanA zikhara jevI hoya. te gharane banne taraphathI gAra karelI hoya, "juttA" surakSita hoya, tenuM dvAra baMdha hAya, pavana paNa temAM pravezI zakatA na hoya, evI kuTAkAra zAlAnuM daSTAMta ahIM lAgU pADI zakAya A daSTAMtane bhAvArtha nIce mujaba che parvatanA zikharanA AkAranuM upara varNavelA guNavALuM eka makAna che tenI cAre tarapha mANase ubhA che ativRSTi, jhaMjhAvAta AdithI bacavAne mATe te mANase jevI rIte te kUTAkArazAlAmAM anahiMta (adazya) thaI jAya che, e ja pramANe izAnendra vidurvaNu zakitathI utpanna karelI vyi devaddhine paNa pratisaM haraNa dvArA tenA zarIranI aMdara ja samAvI dIdhI che sUi 17 IzAnendra ke pUrvabhavakA varNana IzAnendranA pUrvabhavanuM varNanakA nuM maM! seviM " ityAdi savAtha-nAne La ma ! temAM sevA sA davA vikRta vivA ag6, dvire sevAmAM viI ?) he bhadanta! devendra, devarAja izAne te divya devaddhi, divya devaghuti, divya devAnubhAva kayA kAraNe meLavyuM che? (jiuri v) kayA kAraNe prApta karyA che ? (jiurn gAmamawA ?) kayA kAraNe abhimanyA zrI bhagavatI sUtra : 3 49
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ gata- bhogyarUpe prApta karela che tevA savAri pUravama) teo pUrvabhavamAM koNa hatA ? (vi pAmag vA? temanuM nAma zuM hatuM ? (ji no vA ?) temanuM gotra karyuM hatuM ? (yAMti nAma si vA) kayA gAmamAM, (4thI vA) kayA nagaramAM (nAva saMniyaMti vA) ke (ahIM kyA saMniveza paryantanA vikalpa grahaNa karavAnA che) kayA saMnivezamAM teo rahetA hatA ? kivA paDyA, zivA , viA moghA, vi ziT) temaNe zuM zravaNa karIne, zuM joIne, zuM khAIne, zuM karIne (fje mAryArA) kevuM AcaraNa AcarIne, (vAkya vA taphAvasa vA samApta vA, mANavA caMtiU) tathA kayA tathArUpadhArI zramaNa athavA mAhaNanI pAse (Ama mArji) eka paNa Arya (pabi) dhArmika (huvA) sapravacana (to) sAMbhaLIne (nisama) tene hRdayamAM barAbara utArIne rviAM varaWIT phrelAneof) devendra, devarAja IzAne (aa vidyA viThThI) te divya devaddhi Adi (nAra mamamanArA) prApta karela che ? kahevAnuM tAtparya e che ke IzAnendra tenA pUrvabhavamAM evuM karyuM eka paNa Arya ane dhArmika vacana ke zramaNa ke mAhaNanI pAse sAMbhaLyuM hatI ke jethI te IzAna devakane Indra banyA che ane teNe ATalI badhI samRddhi prApta karI che ? sU. 18 che IzAnendra ke Rddhi kI prApti ke kAraNa kA nirUpaNa vaM viSNu bhayamA' ityAdi sUtrArtha - (ravaTu vanA!) he gautama! tenuM kAraNa sAMbhaLa. (teof zA je te samagor) te kALe ane te samaye (va jAMbUvI rIte mArI vAre sAmajitta nAma nathI dothA) A jaMbudvIpamAM Avela bhAratavarSamAM tAmralimI nAme nagarI hatI. (aurao) caMpAnagara jevuM ja tenuM varNana samajavuM. (tastha it tAmaDhiI nArIy) te tAmraliptI nagarImAM tAmi nA marApure ghoghA) tAmilI nAmane eka gAthApati gRhastha raheto hato. te mIyane putra hato. (gaNe phitte bAra vahUnA vArimUT) te mIya putra tAmilI dhanADhaya ane kAnimAna hatuM. aneka mANasethI paNa te gaLe jAya te na hato. (tayi tassa moriyaputtasma tAmalittassa gAhAvaissa annayA kayAI puvAttAvarattakAlasamayaMmi kuTuMba jAgariyaM jAgaramANassa imeyArUve ajjhasthie jAva samuppajjitthA) eka vakhata evuM banyuM ke te mauryaputra tAmilIne kuTumba sAthe jAgaraNa karatAM, rAtrinA chelA pahere A prakArane AdhyAtmika, manogaMta saMka9pa utpana thayo- (atthitA me purA porANANaM, suciNNANaM, suparikatANaM, subhANaM, kallANaM, zALa, vAtmA DhAvittivize ) mArA dvArA pUrve karavAmAM AvelA prAcIna sArI rIte acirelAM, suparAkramayukata, zubha ane kalyANarUpa kRta kamene kalyANarUpa prabhAva hajI cAlI rahyo che. naLAE f f, yuvAne ja zrI bhagavatI sUtra : 3 5 0
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ trizula dhA--Laze-caLa-maLi--mottiya - saMva - vijaLavAisathaLa saMtasAra sAyapnenuM kava ra mimi) tethI mAre tyAM hiraNyanA tathA suvarNanA vadhArA thayA kare che, dhana ane dhAnyanA vadhArA thayA kare che, putrA vadhatA jAya che, gAya, khaLada Adi pazuenI saMkhyA paNa vadhI rahI che, eja rIte mAre tyAM dhana, kanaka, cAMdI, maNi, meAtI, zaMkha, candrakAnta Adi maNiye, paravALAM vagere atizaya mUlyavAna dhananI vRddhi thaI rahI che. (tA fr | purA jorALALa muniALa mAtra tALuM ammAnuM vaMtasovayaM vedamAne vidArma) A rIte pUrvapArjita zubha karmAMnAM udayathI mArA para lakSmIdevI AdinI kRpA thai che. te zu pUrvakrata suMdara rIte AcarelAM, ane zubhavipAkavALA te zubhakarmAMnA vinAzanI upekSA karavI te ceAgya che! kahevAnuM tAtparya e che ke atyAre maLelA sukhavaibhavathI saMteASa pAmIne bhaviSyanA sukha pratye udAsInatA rAkhavI te mane zaiAlatuM nathI. (tuM nAva tAva bhadraM hiraNeNaM vAma, jAva aI aIva abhivAmi, jAva ca NaM me mitt-naainiyajJa-saMdhi-riyaLo kADhA, variyALA, sarAreDa, sanmAne, TALa maMtra phevacaM cepa viLa pannuvAsa) tethI jyAM sudhI mAre tyAM hiraNya, suvarNa, dhana, dhAnya AdinI vRddhi thai rahI che, jyAM sudhI mAre tyAM sAMsArika vaibhavanI vRddhi thai rahI che, jyAM sudhI mArA mitrA, jJAtijanA, kuTu khIe ane parijanA (Azrite) mArA Adara satkAra kare che, mane svAmInA rUpe svIkArIne ane satkAre che ane mAruM sanmAna kare che, ane mane kalyANarUpa, maMgaLarUpa, devarUpa ane jJAnAgAra mAnIne vinayapUrvaka mArI sevA kare che, (tAvatA ne serca ratnuM pAkaQmAyA caLIt nAtha nahaMte) tyAM sudhImAM ja huM mArA AtmAnuM kalyANa karI zakuM te kevuM sAruM! tethI A rAtrI pUrI thatAM ja kAle sUryadaya thatAM ja (sacameda dArumayaM paDiggahaM karettA, biulaM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM ubakkhaDA vettA mittaNAiniyagasayaNa saMbaMdhipariyaNaM JAmaMtettA ) mArI jAte ja kAThenA (lAkaDa;nAM) pAtrAM banAvarAvIza, tathA meDhA pramANamAM khAna, pAna Adi cAre prakAranA AhAra taiyAra karAvIne mitro, jJAtijanA, svajana, parijana vagere saune nimaMtraNa ApIza. (OM mirALA, LiyA, saMdhiriyA vijeAM basaLavaLa vAmasAme vasyAM mahAtkAra j sArettA) te taiyAra karavAmAM AvelA vipula khAna, pAna, khAdima ane svAdimathI tathA vastrothI, sugaMdhI dravyothI, ane alaMkArothI Ama Mtrita mitrA, jJAtijanA, svajana ane parijananA satkAra karIza. (sanmAnettA) temanuM sanmAna karIza. sanmAna karIne ( takSetra mALALiyA saMdhi (caLA puro neTuM putta pururvavettA) mitro, jJAtijano, svajane ane pirajane samakSa mArA jyeSTha putrane kuTubarakSAnI javAmaDhArI soMpIza (tuM mittaLA--eSi yAM neputraM ca puchattA) pachI te mitra, jJAtijanA, svajane, parijane ane jyeSTha putranI rajA laine sayameva dArumayaM jo zrI bhagavatI sUtra : 3 - 51
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ in TdAya) mArI jAte ja kASTha racita pAtrone grahaNa karIne ( mAtrA mAthe muMDe karAvIne) [ MI[H[ nTv gvagutta]"prANAmikIpratrajayA aMgIkAra karIza. (qvarUNa ni ca iaaN samAne phu yAdava mA mikviAmi). pravajayA aMgIkAra karyA pachI huM A prakArane abhigraha dhAraNa karIza- [ jaLa che kAvavA cha jhare baLavivattao aof) jIvana paryanta huM niraMtara chaThThane pAraNe chaThThanI tapasyA karIza, tathA (36 vAghA pariNiya parikSA mUramiudA gAvAvamUgi gALAnALA vidatta bane hAtha uMcA rAkhIne sUryanI sAme ubhuM rahIne taDakAvALI bhUmimAM AtApanA lIdhA karIza. (chAsa vi ca aaN ArA mANAtrAmanI prAdittA) chaThThanA pAraNAne divase AtApanA levAnI jagyAethI nIce utarIne (sAva sAthe ghahida jAya) mArA pitAnA hAthamAM kASTharacita pAtro laIne tAmajinI nArI] tAzralipta nagarImAM (u, nIra, miAruM gharayvAirasa umaravAriyAi gahirA) UMca, nIca, ane madhyama gharasamUhamAM bhikSA prApta karavA mATe bhramaNa karIza. (kutara pAttA) mAtra zuddha bhAta ja vaherIza. (taM titattaravu 3vi junavAnA) te bhAtane 21 vakhata pANIthI dhoIza. A rIte 21 ekavIsa vAra pANIthI dhoyelA (tamAM pUcha gAdAra yAtti) te bhAtane tyAra bAda AhAra karIza (ttijadu puvaM kaMpera) A prakArane saMkalpa temaNe karyo. | (saMdittA ja pAkamAi nA= najare) A pramANe saMkalpa karyA pachI jyAre rAtrI pUrI thaI ane sUryane udaya thaye tyAre (sava rAmacaM vijaya 6) temaNe jAte ja kASThanAM pAtra taiyAra karyA. (tti) pAtra taiyAra karyA pachI [ viruM gaNAvAvarUNArU vavavavara ] temaNe moTA pramANamAM anna, pAna, khAdya sAmagrIo taiyAra karAvI. A rIte cAre prakAranA AhAra taiyAra karAvIne (udA) temaNe snAna karyuM. viDhim] balikarma karyuM, [ joze baMnaWAchitta ] kautuka, maMgaLa ane prAyazcittanI vidhi paNupatAvI. jiddha pasAruM maMgaThThADuM vasthArUM vAridig ] tyAra bAda pavitra sthAnamAM praveza karatI vakhate paheravAyegya mAMgalika vastro temaNe paheryA [agudaghAmAjiyArI] tathA halakA vajananA paNa ghaNA kImati AbhUSaNe vaDe zarIrane zaNagAryuM mizaT TAi moyaTHvaMti zudAsaLavAnag] tyAra bAda teo bhejanakhaMDamAM jaIne eka suMdara Asana para besI gayA. [ tALa mittALiyAkALa - siMdhigamLa saddhi) jyAre temanA mitra, jJAtijane, svajane ane parijane tyAM AvI gayA tyAre te saunI sAthe besIne niM vitaruM gaNavi nA vAra nA mAmAne vINApamAne parimANamAne, parimuMne bALa vijas] teNe te anna, pAna, khAdya, ane svAghane cAkhyAM, vizeSa rucipUrvaka khAdhAM, Agraha karIne ekabIjAne jamADayAM, A rIte te cAre prakAranA AhAre tAmilI pite janme ane zrI bhagavatI sUtra : 3 5 2
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ teNe tenA mitrone jamADayA. [nimiyamuttarANa vi ra ja samAje cAvaMte] jamyA pachI tarata ja teNe kogaLA karyA vinA, tamAmRg] bane hAtha dhayA, meM haiyuM, bhejana karatI vakhate vastro para paDelAM bhejana AdinA DAgha sApha karyA, A rIte te atizaya zuciyukta banyA. [saM pitta 17 parigha viSai aar pALa rApharSa sAruSa gvadhAre sAre] tyAra bAda paNa je mitro, jJAtijane, svajane, parijana AvyA, temane paNa khAna, pAna, khAdya, svAdane AhAra karAma ane phUla, vastra, sugaMdhI dravya, mALAo ane alaMkArathI temane satkAra karyo, [sanA rU] ane sanmAna karyuM. [taraphera mattA vAva vALaH Tgo dagi rTuM kAve ] satkAra sanmAna karyA pachI te mitro, jJAtijane, kuTuMbIo ane parijano samakSa pitAnA sauthI moTA putrane kuTuMbanI javAbadArI saMpavAmAM AvI pittA mirADa gADha variyaot ytta vApuratyAra bAda teNe mitro, jJAtijane, svajane, parijane ane jyeSTha putra pAse dIkSA levAnI rajA mAgI. [gapurijItA, de mA pAnAmAM gvanA junagr] rajA laIne mAthe muMDe karAvIne teNe prANamikI dIkSA aMgIkAra karI. digarU vi 2 of samAje 5 ja midaM miniug] dIkSA aMgIkAra karIne tarata ja temaNe evo abhigraha dhAraNa karyo ke- jipUra che bArajjiivaae chaTheM chaTeNaM jAva AhArittae tti kaTTa ima eyArUvaM abhiggaha mining] huM jIvanaparyaMta niraMtara chaThThane pAraNe chaThTha karIza. pAraNane divasa UMca, nIca ane madhyama varasamudAyamAMthI vahorI lAvelA bhAtane pANIthI 21 vAra dhoIne tene AhAra karIza. [gamiAdittA] A prakArane abhigraha dhAraNa karIne teo [chaThaM chaTeNaM aNikvitteNaM tavokasmeNaM u bAhAo pagijjhiya pagijjhiya sraamimude mAyAvanig mAyAne vidA] chaThThane pAraNe chaThThanI tapasyA niraMtara karavA lAgyA. ane bane hAtha UMcA rAkhIne sUryanI sAme meM rAkhIne teo taDakAvALI bhUmimAM AtApana levA lAgyA. di# vi che pati gAthAamI gharAha jyAre chaThThanI tapasyAnA pAraNAno divasa Avate tyAre teo AtApanA bhUmimAMthI nIce utaratA ane [ tavodittA ] utarIne [sayameva dArumayaM paDiggahaM gahAya tAmalittIe nayarIe uccanIcamajjJimakulAI varasapurA, umaravArikAi gaya] pitAnA hAthamAM kASTharacita pAtro laI tAmralimInagarInA UMca, nIca ane madhyama varasamudAyamAM gecarIne mATe bhramaNa karatA. [aDittA suddhoyaNaM paDiggAhai, tisattakkhutto udaeNaM pakkhAlei, tao pacchA mAdA cAre teo bhikSamAM mAtra zuddha bhAta ja grahaNa karatA. te bhAtane teo 21 vAra pANIthI dhetA. tyAra bAda ja teno AhAra karatA. TIkAtha- "IzAnendra divya devaddhi Adi kevI rIte prApta karyA, evA vAyubhUti gaNadharanA prInane javAba mahAvIra prabhu A pramANe Ape che zrI bhagavatI sUtra : 3 53
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ je pa4 wiaa he gautamagotrIya vAyubhUti ! IzAnendra te divya devaddhi Adi nIce darzAvelA kAraNe prApta karela che i jAnuM te samagi? te kALe ane te samaye "deva gaMdIre tIre jabUdvIpa nAmanA madhya dviIpamAM mAra vAle" bharatakSetranA baMga dezamAM "tA4ittI nAja nI dothA" tAmraliptI nAmanI nagarI hatI. "HUTgo papAtika sUtramAM jevuM caMpAnagarInuM varNana karyuM che, evuM ja te nagarInuM varNana samajavuM. tatha pa tAmaTi nathI te tAbraliptI nagarImAM "tAmathI orijare 18Ara dothA mauryakuLamAM janmele tAmalI nAmane gAthApati (vipula kuTuMba ane dhanasaMpattine svAmI) rahete hato. te "za ghaNo ja dhanADhaya hato, 'ttine ghaNe pratApI hatuM ane "valAsa 3 parimUja cAri ghoghA aneka loke vaDe paNa aparAjita hate - ghaNuM lekre bhegA thAya te paNa tene parAjaya ApI zakatA nahIM ahIM je jAta jANaa 7 padane prayoga thayo che, te vaDe nIce sUtrapATha grahaNa karAyo che- " vithiomviSa4mavAraMvALa-bALavAghaUT-- bahujaNabahujAyarUva-rayae, Aogapaoga saMpautte, vicchaDDiya-viulabhattapANe, vAdAsAnonadirathamUy ? A sUtrapAThane artha upAsakadazAMgasUtranA pahelA adhyayananA trIjA sUrAmAM AnaMda gAthApatinA prakaraNamAM agArasaMjIvanI TIkAmAM Apela che. to tyAMthI vAMcI le. "vahunArasa thAya A satrapATha dvArA tAmalIne prabhAva batAvyuM che. aneka loke maLIne paNa tene vALa vAMke karI zakatA nahIM. "zare sitte paribhra A traNa vizeSaNe dvArA tAmaline dIpaka sAthe sarakhAvI zakAya. jevI rIte vATa, tela ane tethI yukata dIvAne kaI surakSita (pavana na naDe eva) sthAnamAM rAkhyuM hoya te te tene prakAza ApyA kare che, evI rIte tela ane vATarUpI dhanADhayatAthI, ane udAratA gaMbhIratA AdirUpa jyoti [(dIptithI yukata te tAlima, surakSita nivRta sthAnarUpa sadAcAra, maryAdApAlana Adi guNo vaDe, ghaNA leke sAme paNa aparAjita rahete hate - tenA guNothI camakate raheto hato. "tAta nariyttara tAjhirarasa dArAra" te mauryaputra, gAthApati tAmaliptInA manamAM "annA javA" ke eka samaye "gvarattAvAttAmaNi" "pUrvarAtra aparaNAtra kALasamaye" eTale ke rAtrinA chelA pahere "vanAra kuTuMba jAgaraNa karatI veLAe "kuvAre maLyathi nAva saMpattisthA A prakArane AdhyAtmika vicAra AvyA. te vicAra AtmAmAM utpanna thayeluM hatuM mATe tene AdhyAtmika kahyo che. ahIM "" padathI nIceno sUtrapATha grahaNa karAve che- "gathig, ciMtA, gis, thig. mAgha saMje tenA AtmAmAM je vicAra utpanna thayuM hatuM te mAtra aMkuranI jema utpanna thaye hatuM. tethI te vicArane AdhyAtmika kahyo che. tyArabAda vAraMvAra te vicAra smaraNapaTa para taravaravA lAgyA. mATe tene citita vizeSaNa lagADayuM che. "prAtaHkALa thatAM ja dIkSA laIza", evI evI ka95nAthI yukata hovAthI tene kalpita vizeSaNa lagADayuM che. "ema karavAmAM ja mArUM zreya che", A rIte ISTarUpavALe hevAthI tene prArthita vizeSaNa lagADayuM che. haju sudhI A vicAra ke.InI pAse prakaTa karyA nathI- manamAM ja rahelo che-tethI tene mATe mane gata vizeSaNa makaryuM che. have tene je vicAra AvyuM te sUtrakAra prakaTa kare che - zrI bhagavatI sUtra : 3 54
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ __ "atthitA me purA purANANaM suvicAgaNANaM suparivaMkatANaM, subhANaM, kallAr[, gim mA zAstravittivize" pUrvabhavamAM sArI rIte dIdhelAM dAna tathA pUrva bhavamAM karelA zubhakarmanA tapa vagerenA phaLanA vipAka (pariNAma) rUpe A kalyANakArI, AnaMdadAya phaLa prApta thayuM che. ane je zubha karmanA udayathI mAre tyAM "dioLa vakRmi cAMdI vadhatI ja jAya che - mArI pAse ghaNI cAMdI che ane temAM hajI paNa vadhAre thayA ja kare che, "gaomi vakRSi" mArA bhaMDAra suvarNathI bharapUra che. ane hajI paNa temAM suvarNane vadhAre thayA kare che, dhaovmAM rama" mAre tyAM gaNima, dharima, meya ane paridayarUpa cAra prakAranuM dhana vadhatuM ja jAya che, "gutur aim mAre tyAM anAja vadhatuM ja jAya che. "pu6i ifma saMtAnanI paNa vRddhi thaI rahI che, "murdi " ane gAya, bheMsa Adi pazuonI paNa vRddhi thaI rahI che. e ja pramANe "virUddha ghaTknngrynn-mnni-mottiy-sNkh-silppvaal-rtn- rayaNa - saMtasArasAvaejjeNaM gAra samimi ." mAre tyAM dhana, kanaka (suvaNa), ratna, maNi, metI, zaMkha, zilA, pravAla, rakata ratna, ane satkAravALA sthApateya (sArarUpa dravya samudAya) vageremAM vipula pramANamAM vadhAro thaI rahyo che. vipula eTale meTA pramANamAM. ahIM dareka zabda sAthe tene prayoga karavAno che. dhana zabdathI gaNima (senAmahora) Adi sikakA grahaNa karavA. kanaka eTale enuM. ratna eTale kaketana Adi ratna, maNi eTale candrakAnta Adi maNi, maukitaka eTale sAcAM motI, zaMkha eTale dakSiNAvartI Adi zaMkha, zilApravAla eTale mUMgA (paravALAM) athavA zubha lakSaNovALA pASANu vizeSane mATe zilA zabdane prayoga karyo che ane pravAla eTale paravALAM. padmarAga Adi maNine rakataratna kahela che. "satkAra eTale suMdara sArayukta "sthApateya' eTale dravya samudAya. A rIte mAre tyAM, mArA pUrvakRta kamene pariNAme samasta sAMsArika samRddhimAM vadhAre thaI rahI che tyAre eTalAthI ja saMtoSa mAnIne besI rahevuM te zuM mAre mATe yogya che? A pramANe besI rahevAthI te mArAM puNyakarmono kSaya thaI jaze ane eka e divasa paNa Avaze ke jyAre A badhAM sukha ane vaibhave mArI pAsethI cAlyAM jaze. te A rIte besI rahevAmAM DahApaNa nathI. atyAre jyAre mAre tyAM puNyakarmane pratApe sukha samRddhinI cheLe UDI rahI che, tyAre ja mAre mArA bhAvi sukhane vicAra karavo joie- te pratye udAsIna na banavuM joIe. e ja vAta sUtrakAre nIcenA sUtrapATha dvArA prakaTa karI che- zrI bhagavatI sUtra : 3 55.
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ "taM kiM ahaM purAporANANaM suciNNANaM jAba kaDANaM kammANaM egNtsovaravAM mAne vidA?i te tAmalipta e vicAra kare che ke pUrvabhavamAM dAnAdi rUpe AcarelAM zubhakramane phaLa rUpe mane sAMsArika sukha ApanArA padArthonI prApti thaI che. zuM eTalAthI ja saMtoSa pAmIne temano vinAza mArI AMkhethI ja je? eTale ke mane ATalA badhAM sukhanI prApti thaI che, e mAre mATe puratAM che" A vicAra karIne bhAvi sukhanI prApti pratye udAsIna thavuM te yaMgya na gaNAya. "nAva tAva to jyAM sudhI mAre tyAM "diom ki nAva gavara gamini ' ityAdi hiraNya (cAMdI)ne vadhAre thaI rahayA che. suvarNane vadhAre thaI rahaye che, dhana, dhAnya, maNi, ratna Adi uparokata saghaLI cIjone vadhAre thaI rahe che - te dareka adhikane adhika pramANamAM vadhI rahayAM che, ane jyAM sudhI mArA mitro, jJAtijane, nijajane (samAna gotravALA leke, kuTuMbIo), saMbaMdhIjana (mAtRpakSanAM sagAM) ane parijane (dAsa-dAsI) mAre Adara kare che, "parivALA mArI AjJA mAne che, "sApha ubhA thaine, praNAma Adi dvArA mAre satkAra kare che "Hpha mane vividha vastuo bheTa ApIne mArU sanmAna kare che, " [, maMjaruM, tevAM, jeru viNA pabuvA ane mane kalyANuM svarUpa, maMgaLarUpa, dharmadeva jevA jJAnavAna jANIne vinaya pUrvaka mArI patyuM pAsanA kare che "tAvatA che te tyAM sudhImAM tene tyAga karIne saMsAra choDavAmAM ja mArUM kalyANa che. "januM prAkamAvA tathag" kAla prAtaHkAla thatAM ja "nAra te sUryodaya thayA pachI turata ja " sAmeva tAramAM pavana jarA?' mArI jAte ja kASThanAM pAtro taiyAra karAvIza, tathA "vi gaNA vA vA sAmaM uttaravettA" vipula pramANamAM anna, pAna khAdya ane svAdya AhAra raMdhAvIne " pittaLars fthAna paMcapIparIyAM ? mitro, jJAtijane, kuTuMbIo, saMbaMdhIo ane parijanene "zAmaMttA AmaMtrIne te pittaLiyA-saMvavigha " te mitro, jJAtijano, kuTuMbIo, saMbaMdhIo ane parijanone "vikavi? te vipula "gAnA vADaja zAne? bhejana Adi dvArA tathA "vasthaidhamAruM vastra, sugaMdhi dravya, mALAo ane alaMkAro vaDe satkAra karIza. "sakrAntA kSatti temane satkAra karIne " tane pittaLAvivadhaviUTw gyo ) te mitrAdi jananI samakSa "puraM kuTuM" mArA jayeSTha putrane kuTuMbanI javAbadArI soMpI daIza. "i fmattArUriyAvara netutta gAputA" tyArabAda te mitro, jJAtijane, kuTuMbIo, saMbaMdhIo, parijana ane jayeSTha putranI rajA laIne zrI bhagavatI sUtra : 3 5 6
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ "savameva rAmacaM vinanuM gAya" mArI jAteja kASThanirmita pAtrone grahaNa karIne "muMke vijJA'" mAthe mUDA karAvIne vALAmakzrRjanAt padmattA" prANAmikI pravajyA (prANAmikI pravajyAnuM svarUtra have pachInA adhyayanamAM samajAvavAmAM Avaze) aMgIkAra karIza ( vaLa samAje A rIte dIkSA laIne "E U" A prakAranA mizanuM miniCiAmi'' abhigraha dhAraNa karIza-(abhigraha eTale amuka prakArane niyama) huvenA sUtramAM e vAta prakaTa karavAmAM AvI che ke temaNe kevA abhigraha karavAnA nizcaya karyAM. "kappar3a me jAvajjIvAe chaTTha chaDDeNaM aNikkhitteNaM tavokkammeNaM ubAhAo parijhiya pagijjhiya sugabhimuhassa AyAvaNabhUmIe AyA vamANassa vitti" dIkSA laine jIvana pUruM thAya tyAM sudhI huM nira Mtara chaThane pAraNe chaTha karIza. (chaThTha eTale e upavAsa) A rIte chaThanI tapasyA daramiyAna huM banne hAtha UMcA rAkhIne sUryanI sAme AtApana (taDakAvALI) bhUmimAM besIne AtApanA laiza. vaLI temaNe manamAM eve! paNa nizcaya kayo ke "iTasa vi. caLavALuMtti bAvAvnnbhuumiio paccoruhitA sayameva dArumayaM paDiggahaM gahAya tAmalittIe nayarIe uccanIya majjhimAI kulAI gharasamudANassa bhikkhAyariyAe aDittA sudhdhodaNaM paDigAhittA taM tisattakkhutto udapaNaM pakkhAlettA tao pacchA AhAra Aharittae " chaThanA pAraNAne divase AtApanA levAnI bhUmi parathI utarIne mArA peAtAnA hAthamAM ja kAnimita pAtrA laine tAmraliptI nagarImAM bhikSA prApti mATe bramaN karIza. tyAM nIca, ucca ane madhyama gRha samudAyamAM pharIne phakata zuddha bhAta ja vahArI lAvIza--bIjo kAi paNa padAtha vaheArIza nahI. te zuddha bhAtane nirdoSa garama pANIthI acitta jaLathI 21 vAra dheAiza. tyAra bAda te bhAtanA mArA AhA ramAM upayoga karIza. 'tti du saMpere'" temaNe e prakAranA saMkalpa karyAM. "taMttejJi" evA saMkalpa karIne ruM pADaqmApa nAr najate" jayAre rAtri pUrI thai ane prAtaHkALa thayo ane sUrya tenA tejathI prakAzavA lAgyo tyAre "vAra maLyuM pattiyi" temane kASThanAM pAtra "repha ' banAvarAvyAM. "'i' pAtro anAvarAvIne " viruM asaLavAvAma sAmaM" temaNe azana, pAna, khAdya ane svAda e cAre prakAranA AhArI moTA pramANamAM raMdhAvyAM. upavaDAvettA cAre prakAranAM AhAra taiyAra karAvIne "1" temaNe snAna karyu". "cajimme" kAgaDA Aphri pakSIone caNane mATe dANA nAkhyA. " cauDayamaMgalAyacchinne ' duHsvapna AdinA doSanA nivAraNane mATe mazanuM tilaka karyuM, bhAta dahIM AdinA upayoga karyAM. A rIte badhAM prAtaHkarmo patAvIne "muddAnesArUM" temaNe sabhAmAM jatI vakhate paheravA yogya, zuddha "enArUM vasthA" maMgaLasUcaka vacce "navadam" ghaNI sArI rIte paheryAM. kapaDAM dhAraNa karIne temaNe apbhaarmhgghaabhrnnaalNkiysIre" vajanamAM halakAM paNa atizaya mUlyavAna evAM hIrA meAtI AdinA AbhUSaNA zarIre dhAraNa karyAM. A pramANe sajAvaTa karIne te tAmalI " moyaLavechApa mAthA maMdatti'' bhAjana levAnA samaya thayA tyAre lejanakhaMDamAM AvyuM tyAM te eka "muhAsaLavaLI sukhAsana para besI gayeA. "to" tyAra khAda tyAM AvelA temanA '' 11 '' 46 zrI bhagavatI sUtra : 3 57
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ "mittaNAi - Niyaga-sayaNa-saMbaMdhiparijaNeNaM saddhiM taM viulaM asaNapANa -khAima sAmatrAmAmAne" mitro, jJAtijane, sagAM saMbaMdhIe ane parijanA sAthe besIne, pahelAM taiyAra karAvI rAkhelA cAre prakAranA AhArane sArI rIte cAkhyA, vIsACALe" tyAra bAda dharAIne te bhejana Arogyu, "moCmALo" eka bIjAne Agraha karI karIne jamADayA. "momAne virU A rIte badhAnI sAthe besIne temaNe Ana MdathI bhojana karyuM. "nimiya cunnutarA-5 viyAM samALe" bhejana karyAM pachI eja vakhate saunI sAthe besavAne sthAne AvIne "bAyate" temaNe Acamana karyuO- mAM dhAvA mATe kogaLA karyA. "rovavuM' jamatI vakhate kapaDAM para dALa, zAka AdinA je DAgha paDayA hatA te sAtlR karyAM. A rIte " pamannumUSu 15 taddana svaccha banIne "amitte nAtra parNayAM maLavALavAmasAmapurvAvasthagaMdhamaThThAhAreLa sApha sanmAne" teNe tenA mitro, jJAtijanA, sagAMsaMbaMdhIo ane jinene azana, pAna, khAdha ane svAdya AhArAnA vipula jaththAthI, vastrothI, sugaMdhi drabyAthI, mALAethI ane AbhUSaNeAthI satkAra karyAM, temanuM sanmAna karyuM. " tameva pittaLanAriyaLana puro nekapurNa kuTuthe sAthe " te mitro, jJAtijanA, sagAMsa MbadhIe ane parajane samakSa temaNe temanA jyeSTha putrane kuTu khanI javAbadArI soMpI dIdhI. tyArabAda "tuM mittaLArU nAma ciLa neTa putta va" temaNe te mitro, jJAtijanA, sagAsaMbadhIo, parijanA ane jyeSTha putrane "bApujI'' pUchyuM ( dIkSA levA mATe temanI rajA mAgI ) "putrikannA' temane pUchIne teNe mAthe mUDo karAvye, muMke vitta" ane suDita thaine "nALAmAC_anAr vnma" prANamikI pravajyA (dIkSA) aMgIkAra karI. " "jnma vi ya aaN samAne pravajyA dhAraNa karIne turata ja temaNe du nyAya miAda minni' nIce darzAvyA pramANe abhigraha dhAraNa karyAM "varU me . nAvanIvAr cheTuM TaLe nAva gAntta' huM jIvanaparyaMnta niraMtara chaThThane pAraNe chaThe karIza." tyAMthI zarU karIne "zuddha pANIthI ekavIsa vakhata dhAyelA bhAta vaDe chaThanuM pAraNuM karIza" tyAM sudhInuM tamAma vakatavya ahIM grahaNa karavuM. eTale ke AtApanA bhUmimAM AtApanA levAnI, pAraNAne divase tAmralimI nagarInA ucca, nIca ane madhyamakuLa samudAyanI bhikSAcaryAMnI, bhAta ja vaheAravAnI vagere vAta ahIM yAvat' padathI grahaNa karavI joie. tti kaTTu imaM eyArUvaM amina, minarU" A rIte e prakAranA abhigraha temaNe jIvana paryanta dhAraNa karI lIdhA. minindrittA" evA abhigraha dhAraNa karIne "nAjhIvANa chaTThachaTTaNaM aNikkhiteNaM tavokammeNaM uDa bAhAo pagijjhiya pagijjhiya jUmi re" temaNe mRtyu paryaMnta nira Mtara chaThThane pAraNe chaThanI tapasyA karavA mAMDI. zrI bhagavatI sUtra : 3 58
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ kASTha pAtra laine A tapasyA daramiyAna tee banne hAtha uMcA rAkhIne, sUnI tarapha mukha rAkhIne AvAvaLamUmijJAAnemAne virU, taDakAvALI bhUmimAM AtApanA letA hatA. "Tasa vi ya nuM vALayaMti prAyAvaLamUmIbo vacoda'' chaThanA pAraNAne divase teo AtApanA bhUmiparathI nIce utaratA hatA. codittA" tyAMthI utarIne "yameva rAmaya dinanuM gAya'' peAtAnA hAthamAM ja "tAmajittINa nathI" tAmraliptI nagarImAM "canIyajJamArUM chUTArUM varsamuddAsa" uMca, nIca ane madhyama kuLamAM - gRhasamudAnI "mitravAryAyAdha bhikSA prApti arthe anurU" karatA hatA. muddoyAM himAda" te zuddha bhAta ja vaheAratA hatA. nimattavavutto karphLa cavAje" te bhAtane 21 vakhata zuddha acitta pANIthI dhAtA hatA "tao pacchA AhAraM Aharei " tyAra bAda teo te bhAtaneA AhAramAM upayega karatA. A rIte A sUtramAM prajita tAmalInI tapasyA AdinuM sUtrakAre varNana karyu che. !! su 19 5 1 tAmalIe aMgIkAra karelI prANAmikI pratrajayAnA svarUpanuM nIcenA sutramAM sUtrakAra nirUpaNa karyu che-- . tAmralisa tApasa dvArA svIkRta prAmAmika kI pravajyA kI mahattAdi kA nirUpaNa "ne. de haMmaMte maM yu' ityAdi sUtrA (se meLaDhe juM maMte traM vughaDa vALAmApavruSnA ?) bhanta ! tAmralipte lIdhelI pratrajyAne 'prANAmI pravrajyA zA mATe kahI che? (goyamA !) he gautama ! (vALAmAC nuM parJAdpannaC samAne na nasya pAsarUM pharavA, vA, AvA, niyaM cA, nesamAM vA, anna trA, joyiM cA, rAyamA, khAtra sathavArUM vA, ghA thA, mALa vA, vALa vA, uc vA pAsara, hatha naLAnuM deha) prANAmI dIkSA jeNe aMgIkAra karI hAya che, tene mATe evA niyama khatAnye che ke te jene dekhe tene teNe vinaya pUrvaka praNAma karavA joie, Indra, skaMda, rudra, ziva, vaizramaNa, (kubera) AryA, mahiSAsuranuM mardana karanArI caMDikA, rAjA, sArthavAha, kAgaDA, kUtara, athavA cAMDAla, je kAine dekhe tene te atizaya vinaya pUrvIka praNAma kare che kAI UMcI vyakitane - pUjyazreSTha vyakitane dekhe te te atizaya vinayapUrvaka tene praNAma kare che. kahevAnuM tAtparya e che ke prANAmI dIkSA grahaNa karanAra vyakitanI e kja thaI paDe che ke te jene dekhe- bhale te deva traiNinI vyakita hAya, ke manuSya zreNinI vyakita hoya ke pazuzreNinI hAya, uttama hAya ke nIca hoya, game te zreNinI hAya paNa tene AdarabhAvathI praNAma karavA joie. nIca vyakitane nIce rUpe ane Ucca vyakitane UMce rUpe praNAma karavAnI vAta nIcenA sUtra dvArA prakaTa urI che - nIthaM pAsai nIyaMpaNAmaM karei paNAmaM jaM jahA pAsar3a taM tahA zrI bhagavatI sUtra : 3 - 59
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ kare se terAM gAyamA! vaM yucara vaLAmA vantraptA) jo te nIca vyakitane jove che te tene nIca rUpe praNAma kare che. kahevAnuM tAtpa e che ke darekane cAgyatA anusAra te praNAma kare che. huM gautama! te kAraNe meM te dIkSAne 'prANAmika pratrajyA' kahI che. TIkA - praNAmikI pratrajyAnuM svarUpa samajavA mATe vAyuzruti aNugAra mahAvIra prabhune pUche che ke "te jaLadruLamaMte! E vughaDa vALAmA vajranA?'' tApraliptI je dIkSA aMgIkAra karI te dIkSAne Ape 'prANAmikI dIkSA zA mATe kahI che ? evuM nAma ApavA pAchaLano hetu zA che ? vAyubhUtinA e praznanA uttara mahAvIra prabhu nIce pramANe Ape che. noyamA!'' he gautama gotrIya vAyubhUti! tenuM kAraNu nIce pramANe che- "vALAmAchu N vaktraSnA 116 samAje nAM bac pAsa" "mALAmAM gati gamyAmrUtti kALAmina' A vyutpatti pramANe prANAnikI pratrajyA praNatmapradhAna hoya che-te tratrajayAmAM pramANunuM mahattva ghaNu ja hAya che. "na natha pAsa" te prakAranI pravrajyA grahaNa karanAra sAdhu jene jayAM dekhe che tyAM praNAma kare che. bhale te T vA vaMTyA' indra hoya ke skaMda hAya, "duM thA sivuM nA" rudrAvatAravALA zaMkara hAya ke kalyANakArI rUpAntaravALA ziva hAya, "resamAM trA" vaizramaNa (kubera) hoya. "arM 71 AryAM haiAya- prazAntarUpavALI durgA (pAvatI) hAya ke "noijiriya'" mahiSAsuranuM mardana karanArI caMDikA hoya, vArtha va" rAjA hoya ke "satyavAda " sA`vAha hAya, paNa te saune temanI yogyatA anusAra praNAma kare che. ahI vAva" padathI nIcenA sUtrapATha grahaNu karavA joie 'sAM vA tavara nA mAniye vA jhoniyana meEi vA' zvarane dekhe ke talavarane dekhe, mAMDavakane dekhe ke kuTubIne dekhe ke zeThane dekhe te te temane temanI yogyatA pramANe praNAma kare che. jAnuM vA sALaM vApALa vALa kAgaDAne, zvAnane athavA kUtarAne dekhe, tA paNa te praNAma kare che. (pANu gAmaThI zabda che. te cAMDAlane mATe vaparAya che) uccuM vA pAsa' jo te kAI UMcI koTinA manuSyane dekhe che tenuM vadhAma re" tene atizaya vinaya pUrNAMka praNAma kare che. " nIcaMpAsarUM nIyapaLAmaM re, " jo te kei nIcI kreDiTanI vyaktine dekhe che te tene nIce rUpe praNAma kare che. e ja vAtane upasaMhAra karatA sUtrAra Ahe he jaM jahA pAsai taM tahA paNAmaM kareI se teNadveNaM goyamA ! ityAdi A prakAranI pravrayAdhArI sAdhu jene je rUpe dekhe che tene te rUpe praNAma kare che. pUyApUjaya svabhAvanI yAgyatA anusAra te dareka puruSa ane pazune praNAma kare che athavA upara nIce kAi paNa sthaLe te jaina dekhe che, tene tyA praNAma kare che. he gautama! te kAraNe meM tAmraliptanI pravajyAna prANAmikI pratrajyA kahIche. Asu.ra0nA 46 zrI bhagavatI sUtra : 3 6 0
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ tAmalIkRta pAThapopagamana saMthAre kA nirUpaNa tapa re tArI mArApure" ItyAdi- sUtrArtha- (taf) prANumikI pravajyA lIdhA pachI re tArI moriyag te moye kuletpanna tAmalI (te rALa vijeof pi, psi vAItavAif) te udAra, vipula, pradatta ane pragRhIta bAlatapaH karmathI (zukravAre gAra dhanaLasaMta nA vAva hotha) sUkAI gaye, tenuM zarIra lUkhuM sUkuM banI gayuM. te eTale badhe dubaLa thaI gayuM ke tenA zarIranI badhI naso dekhAvA mAMDI. (taeNaM tassa tomalittassa bAlatavassissa annayA kayAI puvvarattAvarattakAlasamayasi aNicajAgariyaM jAgaramANassa imeyArUve ajjhasthie, ciMtie jAva samugiyA) eka divasa evuM banyuM ke te rAtrinA pAchalA bhAgamAM zarIra A dinI anityatA saMbaMdhI vicAre caDI gayo. tyAre te bolatapasvI tAmalInA manamAM A prakArane AdhyAtmika, citita, kalpita, mane gata vicAra uddabhavyo. te vicAra tenA AtmAmAM upayo hatuM tethI te vicAra mATe AdhyAtmika vizeSaNa yogya che. te vicAra tenA manamAM vAraMvAra AvavA lAge tethI tene mATe cintita vizeSaNa vaparAyuM che. "#gu, sthig, maLaza" e traNa vizeSaNe ahI "cAvata padathI grahaNa karAyAM che. tenuM tAtparya e che ke A prakArane AdhyAtmika, citita, kalpita, prArthita ane mane vicAra tene Avyo (gajuM nevi - ei viDaje nAva 3 ) A udAra, vipula, udarA (34 uttai - jumai tamef) udAtta, uttama ane mahAprabhAvazALI tapasyAthI (guja nAva dhamAlaMtay nAI) mAruM zarIra sUkAi gayuM che, ane zarIra eTaluM badhuM dubaLuM paDI gayuM che ke badhI nase bahAra dekhAvA lAgI che. (taM thi nAme - dALa, jame vaDhe, vAri, kurivAparavAje) te jayAM sudhI mArAmAM uthAna baLa, karma, vIrya ane purUSakAra parAkramane saddabhAva che tAvatA tyAM sudhImAM(te) nIce darzAvyA pramANe pAdapapagamana saMthAre karavAmAM ja mArU zreya lAge che (78) kAle (nAra nare) prAtaHkALa thatAM ja sUryodaya thatAM ja ( tAmajii nAraNa) huM tAmralisI nagarImAM jaIza. (dvidA ma ) tyAM pUrve jeyalA puruSane, (kAra zrI bhagavatI sUtra : 3 61
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ ya) (viziSTa dharmane dhAraNa karanAra) puruSane, ( nidAthe ) gRhastha puruSane, (kuzvAha 5) pUrva paricita puruSane, (saMgutha) pAchaLathI jenI sAthe paricaya thayo che evI vyakitane, (pujhAyasaMnAtha) tathA samakAlina pravajayAdhArI vyakitaone (bApudattA) pUchIza - pAdapi gamana saMthAre grahaNa karavAnI mArI IcchA temanI pAse vyakata karIza. (tAmatti nagara mAM mavi nirachattA) tyAra bAda tAmraliptI nagarInI vaccethI nIkaLIne (T jIyA mArI vAjaf) pAdukAo, kunDikA Adi upakaraNe, ( tA ra te pavittA) tathA kASThanirmita pAtrone ekAnta sthAne mUkIne (tAjittI nArIne uttarapurasthi ritimAI) tAmraliptI nagarInA IzAnakeNamAM (nivarthei maMdaruM mA4ihitthaa saMlehaNA-jUmaNA jUsiyamsa bhatapANapaDiyAikkhiyassa pAovagayassa #AruM gAvavamAnasa vigi ) rekhAthI kSetra pramANanI maryAdA AlekhIne saMllekhanA tapa (saMthAra() dvArA AtmAnI zuddhi karIza. cAre prakAranA AhArane parityAga karIne, pApa gamana saMthAro karIne huM bilakula niSkriya banI jaIza. tyAre mAruM mota jaladI Ave evI IcchA paNa karIza nahI. (uttara pUrva laM) temaNe A prakArane saMkalpa karyo. (dittA) saMkalpa karIne (14 nA nAte nAva ) jyAre prAtaHkALa thaye, jyAre sUryodaya thaye tyAre temaNe pUrve karelA saMkalpa pramANe tAmralipta nagarImAM jaine pUrvadaSTa, pUrva bhASita, pUrva paricita Adi uparokata saghaLI vyakitayone pUchIne potAnA nirNayanI vAta karIne) tAmralisI nagarInI madhyamAMthI pasAra thaIne pitAnI pAdukAo, kamaMDaLa ane kAchanimita pAtrane ekAnta jagyAe mUkI dIdhA. tyAra bAda uparokata saMkalpa pramANe cAre prakAranA AhArano tyAga karIne temaNe pApa gamana saMthAro karyo. TIkArtha-bAlatapasvI tAmaline IzAnendranuM pada kevI rIte prApta thayuM te batAvavAne mATe tenI dUnA pAraNe chaThThanI tapasyA AdinI vAta AgaLa AvI gaI. A prakaraNamAM teNe karelA pAdapapagamana saMthArAnuM varNana sUtrakAre karyuM che (tawor)niyamapUrvaka prANamikI pravajayA aMgIkAra karyA pachI je tAmathI noriyA pUrvokta guNethI yukata e te mauryakuletpanna tAmali "te gorA" te udAra pradhAna, "vije" ghaNu kALathI cAlatuM hovAthI vipula, " " ghaNA prayanathI " g gi" jenuM anuSThAna karavAmAM AvatuM hatuM evA "vAto mi" bAlataH karmane sevanathI " " bilakula sUkAi gayA sUvave? taddana akSa (lUkhA gAtrAvALA) thaI gayA, "gAva dhamafming kAju kAri dothA temanA zarIranI eke eka nasa bahAra dekhAvA lAgI. temanA zarIramAM rakata, mAMsa Adi nahIM rahevAthI zarIra eTaluM badhuM durbaLa thaI gayuM ke temanI naso dekhAvA lAgI ahIM je "nAve (paryanta)" zabda AvyuM che tethI nIce sUtrapATha grahaNa karAve che. "bhukkhe, nimmaMse, nirasoNie, kiDi kiDiyAbhUe, advicammAvaNaddhe kise" zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ zarIramAM rasa nahIM rahevAne kAraNe te sUkAI gayuM. snigdhatAne abhAve te rUkSa thaI gayuM temaNe AhAyane tyAga karyo hovAthI te duSkALa pIDita vyaktinA zarIra jevuM thaI gayuM. AhAra vinA mAMsanuM baMdhAraNa thatuM nathI, tethI te mAMsazanya zarIra taddana durbaLa lAgavA mAMDayuM. zarIramAM rakata paNa nahIM rahevAthI te zarIra hADa cAmanA mALakhA jevuM banI gayuM. uThatA, besatA ane cAlatA temanA hADakAMnA sAMdhAo ghasAvAthI "kaTa-kaTa" zabda thavA lAgyA. A rIte ekalA hADapiMjara para lAgelI cAmaDIvALuM te zarIra taddana dubaLuM ane nirbaLa lAgavA mAMDyuM. "tapa" ugra tapasyAne kAraNe jyAre temanI zArIrika sthiti ATalI badhI nabaLI paDI gaI tyAre "tasa tAmaNirasa vAtarisa" te bAlAparavI tAmaline "mavA javA" ke eka samaye kudarattAvAra kAraNi" rAtrinA madhyabhAge jyAre te "bAzanAriyuM bAramA deha Adi padArthonI anityatAne vicAra karI rahyA hatA tyAre "vAre A prakArano "gathig" ityAdi. AdhyAtmika, ciMtita, kapita, prArthita ane mane gata vicAra AvyuM te saMkalpanuM udbhavasthAna AtmA hevAthI tene AdhyAtmika kahyo che, temanA manamAM vAraMvAra te sakalpa AvavA lAge tethI tene cintita kahyo che "kalpita, prArthita ane mane ta" A vizeSa lagADavAnuM kAraNa sUtrArthamAM ApyuM che. have tenA cittamAM kaye saMka95 umaLe te sUtrakAre nIcenAM sUtramAM batAvyuM che-"gvaM rahu marda e gorA" huM A udAra, "vizvamAM vipula, "jJAtra 3m" ane uda2 (unnata) tapathI taddana sUkAI gaye chuM. ahIM "bhAva" padathI nIcene sUtrapATha grahaNa karAya che- risarIuni, vi, savoi, TTTaneo, uiidhane, mA " sazrIka (zebhAyukta), prayatna sAdhya (pramAda rahita), atizaya Adara bhAvathI aMgIkAra karela, nairujyakAraka (nIrogInA dAyaka), kalyANakAraka, prazasya, maMgaLakArI, "soi vizuddha satvazALI, uttaii uttama, "madAjumAne" mahA prabhAvazALI, tapanA sevanathI mAruM zarIra " sUkave" sUkAI gayuM che, rUkSa thaI gayuM che. kahevAnuM tAtparya e che ke tAmali atizaya kaThina tapanI ArAdhanA karI rahyA hatA. AvI tapasyA karanAra jIvane pitAnA zarIra para mamatva rahetuM nathI. A tapanI ArAdhanA karavA pAchaLa kaI sAMsArika sukhaprAptinI bhAvanAnuM baLa phema karatuM na hatuM paNa mekSaprAptinI ucca bhAvanAthI tenuM ArAdhAna karAtuM hatuM. kaThina tapanI ArAdhanAthI potAnA zarIrane taddana nabaLuM paDeluM joIne tAmali vicAra kare che ke mAruM zarIra sUkAI gayuM che. badhAM aMga rUkSa banI gayAM che. temAM mAMsa ane rakta te nAmanA paNa rahyA nathI, rakta tathA mAMsane abhAve zarIranI nase zrI bhagavatI sUtra : 3 6 3
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ dekhAvA lAgI che. mArUM zarIra hADacAmanA mALakhAM jevuM thai gayuM che. tA asthime navarALe jayAM sudhI mArAmAM jAte ja uThavAnI zakita che, "meM" haravA pharavAnI zakita che, 'vRtte' zArIrika sAmarthya che, 'vIEi'. AtmakhaLa che, 'pustikAraprkkme * pauruSAbhimAna sAmarthya che, utthAna Adi uparokata zakitayeyanI utpatti vIryAntarAya karmonA kSaya ane kSayApazamathI thAya che) (tAvatA' tyAM sudhI me setha' tene nIce darzAvyA pramANe upayoga karI levAmAM ja mArUM zreya che have temaNe te utthAnAdi katayeAnA ze| upayoga karI levAnA saMkalpa karyAM te sUtrakAra batAve che 'chuM' AvatI kAle 'nAva nahaMta' rAtri pUrI thaine jyAre prAta:kALa thaze--jayAre sUryodaya thaze tyAre 'tAjittIr nathI huM tAmralimI nagarImAM jaiza. vidyA madreya ' tyAM rahetA mArA pUrva paricIta lokone tathA jemanI sAthe vAtacIta karavAnI oLakhANa hatI evA leAkAne, ' vAsaMhagheya ' tathA pASaMDastha leAkAne ( dharmavizeSanA dhArakane) tathA 'nityeya' gRhasthAne, ' punnasaMgatid ; pravrajyA grahaNa karyAM pahelAMnA mArAM mAtA, pitA Aphri sagAM saMbaMdhIene vatttA saMgatIrtha" jenI sAthe pAchaLathI saMbadha thayA che evAM sAsu, sasarA Adine, tathA 6. vAya saMgatiSThAn' samakAlina dIkSAparyAyavALA sAdhuone "AvruddhinA'' pUchIne (temanI salAha laIne) " tAmajinnIm nacarIt mA mallezuM ? tAmraliptI nagarInI vacceA vaccethI 'nicchittA' nIkaLIne 'vAhanai' pAdukAe, 'RsimATIyA' kamaMDaLa Adi upakaraNAne tathA "Ama 7 pattizayi" nirmita pAtrane "vRtttatte hinnA' kAI ekAnta sthAne mUkI daiza. tyAramAda "tAhittI narIk uttarapurathime vittibhaae 17 tAmraliptI nagarInA IzAnakANamAM " yatiSa maMnuM mAhidittA ' kSetranuM pramANa nakakI karatI rekhA dorIne-rekhAnI madadathI kSetranI maryAdA AlekhIne "maMtredaLA grUpanA nRsiyaAE" kAyA ane kaSAyAne pAtaLA karanArI salekhanArUpa tapasyAnuM ArAdhana karIza, '"mattavALa diyA vavacasI A tapasyA daramiyAna huM cAre prakAranA AhAranA tyAga karIza. ane "pAovAyasya jANuM avavavamAgalsa vitti" pAdApagamana sathA aMgIkAra karIza. pAdapApagamana eTale vRkSanA jevuM khanI javAnI kriyA. je sathAAmAM, saMcAra karanAra sAdhu patita (paDelA) vRkSanA samAna nizceSTa banIne AtmadhyAnamAM magna rahe che, te sacArAne pApe pagamana sathArI kahe che. pAdapa (vRkSa) x uSa (samAna) = pAdapApa. zrI bhagavatI sUtra : 3 6 4
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ je saMthArAmAM jIva chedita vRkSanA jevuM banI jAya che, te saMthArAne "pAdapiyagamana saMthAre" kahe che. A prakAranA saMthArAmAM saMthAre karanAra sAdhu cAre prakAranA AhArane tyAga kare che. ane vRkSanI jema nicetana banIne samAdhistha banI rahe che. pAdapapagamananI vyutpatti nIce pramANe che"paadpsyev upagamanam-upagamaH abhyupagamaH svIkAraH patanasya yatra tat paadvajana' kahevAnuM tAtparya e che ke jyAre vRkSane kApavAmAM Ave tyAre te sama sthAnamAM paDe ke viSama sthAnamAM paDe-te je sthitimAM paDe che eja sthitimAM paDayuM rahe che. e ja pramANe A prakArane saMthAre dhAraNa karanAra sAdhu mRtyuparyata eka ja prakArane Asane ubhe rahe che. te Asana anukULa hoya ke pratikuLa hoya paNa teNe e ja Asane ubhA rahevuM paDe che. vizeSatA eTalI ja che ke je rIte chedita vRkSa para prayogathI khasI zake che e ja pramANe pApa gamana saMthAre karanAra sAdhu paNa para pragathI kaMpita thAya che. kahyuM paNa che ke " pAovagamaNaM bhANiyaM sama visame pAyabo jahA paDito / navaraM parappaoggA kaMpejja jahA cala taruvya // pAdapapagamana saMthArAnA be prakAra che-(1) nirdhArima (2) anihArima niharima pAdapepagamana saMthArA upAzrayamAM karAya che ane anirima pAdapiyagamana saMthAre aTavI (vana)mAM karAya che. tAmalie aniharima pAdapigamana saMthAra karavAne saMkalpa karyo. vaLI teNe e saMkalpa karyo ke te saMthAro dhAraNa karIne huM matanI AkAMkSA karIza nahIM. A prakArane AdhyAtmika Adi vizeSaNethI yukta saMkalpa tAmalie karyo. A prakArane saMkalpa karyA pachI "za nA ghare nAgapura jyAre rAtri pUrI thai, jyAre sUryodaya thaye, tyAre teNe jene jene pachavAno saMkalpa karyo hato te saune pUchyuM-tyAra bAda tAmraliptI nagarInA lagabhaga madhyanA mArgathI pasAra thaIne te bahAra nIkaLI gayA. "jAva gg? teNe tenI pAdukAo, kamaMDaLa, kASThAnirmita pAtra Adine keI ekAnta sthAnamAM mUkI dIdhAM. tyAra bAda te tAmraliptI nagarInA IzAnakeNamAM AvelA keI sthAnamAM gaye. tyAM sthAnanI maryAdA darzAvatI rakhA derIne, (nivanika maMDala AlekhIne) cAre prakAranA AhArane tyAga karIne teNe pAdapapagamana saMthAre aMgIkAra karyo. (sU. 21) balicaMcArAjadhAnImeM sthita devAdi kI paristhiti kA nirUpaNa "teof i tei samago rivaMvA" ityAdi sUtrArtha- tevi jAnuM te samavi) te kALe ane te samaye (ddhiAMjA) asurendranI balicaMcA (rAjA) nAmanI rAjadhAnI (vA gagvA vASi hotha) indra ane pureDitathI rahita hatI. (tAM te vaDhicaMgA ya ivazya vA vAre gaNunA devAya tevo) te samaye te balicaMcA nagarImAM rahetA aneka asurakumAra che ane devIoe (tArTi vADhatarita goMiA sAmati) zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ avadhijJAnathI te bAlatapasvI tAmilane joyo. (gATmavi sadAti) tene joIne temaNe eka bIjAne bolAvyA. (gaviAkALuM sattA parva vAla) eka bIjAne bolAvIne (badhAe bhegA maLIne) A pramANe kahyuM- ( ravaSNu tevAiULiyA ! aujavaMnA vAyadA calA gapu diva) he devAnupriye ! hAlamAM ApaNuM A balicaMcA rAjadhAnI indra ane purohitathI rahita che. (ga 2 { vevANuvicAra rAdhA, phuvAdiyA, hAthI jJA) he devAnupriye! ApaNe sau Indrane AdhIna rahenArA chIe, IndranA AdhAre ApaNuM jIvana che, ane ApaNuM saghaLAM kAryo IndranI AjJA anusAra thayA kare che. (e = vAjapA ! tamathI vAtavI ). A je bolatapasvI tAmalI che te (tAjhira nArI vahivA) takhraliptI nagarInI bahAra (uttarakutyine simAje) izAnakeNamAM nidaramiMda gAjhitti) nirvartAnika maMDala AlekhIne-sthAnanI maryAdA darzAvatI rekhA derIne ( khUNA pUri) saMlekhanAnuM pAlana karI rahyA che. ane (marApadi vAriravA vAgavAnari MvAje) cAre prakAranA AhArano tyAga karIne pAdapipagamana saMthAre dhAraNa karela che. (taM sece vahu ga6 sevAviyA ! tAmaNi bAlatavassi balicaMcAe rAyahANIe ThiyaM pakarAvettae ttika? aNNamaNNassa aMtig vana vibhUti) te he devAnupriye ! ApaNuM zreya temAM ja che ke ApaNe sau maLIne balicaMcA rAjadhAnImAM IndrarUpe utpanna thavAnuM niyANuM tenI pAse baMdhAvIye. aMdara aMdara vicAronI Apa le karIne te asurakumAree te prakArane pAke nizcaya karI lIdhuM ( viMnA dALa mAM nijAti) A prakArane saMkalpa karIne teo badhAM balicaMcA rAjadhAnInA vaccenA mArgathI nIkaLyA. tyAMthI nIkaLIne teo (neva siMhe tuurga tene suvATchatti) jyAM kendra nAmane utpAta parvata hato tyAM AvyA. (uvAda) tyAM AvIne temaNe ( veriyasAI ) vaikriya samughAtathI (sanoti) temanI jAtane mukta karI. (nAra uttarAdinAruM ravA vinaMti) uttara vijhiyarUpanI vidurvaNu karI (tAi rUdhirANa turiyAi ) vidurvaNA karIne teo utkRSTa, tvarita, (vastrApu) capala, (vAMkAi gai checA saudA, sipAi 3yANa viA TevAi) caMDa. jayazIla, nipuNa, siMha jevI baliSTha, zIdhra, uddadhUta ane divya devagati dvArA (tithei pravejhALuM rIvaramuddA) tiryakanA asaMkhyAta dvIpasonI (na maf) barAbara vacce thaIne ( je baMdhUke dIce jeNeva bhArahe vAse jeNeba tAmalittI nayarI jeNeva tAmalI moriyaputte tenetra kavAchati) jaMbudvIpanA bhAratavarSamAM AvelI tAmraliptI nagarInI pAse jyAM mayapatra tAmali pAdapapagamana saMthAre karI rahyA hatA, tyAM AvyA. (teva kavArijIttA tAmati vADhatarikSaNa kaLi sarjava ) tyAM AvIne bolatapasvI tAmalinI upara cAre dizAomAM ane saghaLI upadizAomAM rahIne (viDya sevi vizva TeagchuM, vuiM vAjumari) divyaM devasamRddhithI, yukta, divya devaghutithI yukta, divya devaprabhAvathI yukta, divya devaprabhAvathI yukta zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ (viSya vasavirda navi sati ) evAM 32 prakAranAM divya nATake temaNe batAvyAM, tyAra bAda (tAruM vAtarikSa) te bAlatapasvI tAmalinI (utaravut gAyA pAuii #tti) traNavAra pradakSiNA karI, (vayaMti) tene vaMdaNA karI, (namati) namaskAra karyA (aa vApI) vaMdaNA namaskAra karIne te asurakumAra devoe temane A pramANe kahyuM (pUrva raju vALukiyA ! sa varjiA dAvahaannii vasthavvayA bahave asurakumAra devA ya devIo ya devANuppiyaM vaMdAo) he devAnupriya ! ame balicaMcA rAjadhAnImAM rahenArA aneka asurakumAra de ane devIo Apa mahAzayane vaMdaNA karIye chIe, nasako) namaskAra karIye chIe, [nA ghagvANAno] ame ApanI sevA karIye chIe. [aThThA hevALiyA UMcA caNA jillA purA] he devAnupriya! amArI balicaMca rAjadhAnI hAlamAM indra ane purohita vinAnI che. [ga vi ja ja hevALiyA phaMdA iMdrAdiyA, vAdaLa jJA] he devAnupriya ! ame sau indrane AdhIna rahenArA chIe, indranI AjJAnusAra kArya karanArA chIe. tiM tame je vAsturivA! varjivI rAyadALA gAdA] to he devAnupriya! Apa balicaMcA rAjadhAnIne Adara karo, [ifthALaTE] Apa tenuM Adhipatya svIkAre. [mumar]Apa balicaMcAnuM Adhipatya svIkAravAne manamAM nizcaya kare. [gavaMda, nirA pAda] be prakArane nizcaya karIne te padanI prApti mATe niyANa bAMdhe, [ diggi v ] Apa balicaMcA rAjadhAnInA Indra banavAne sAkalpa kare. [ ago tame mAre kAlaM kiccA balicaMga rAyahANIe unavajjisaha taeNaM tubbhe amhaM iMdA bhavissaha] jo tame amArA kahevA pramANe karaze te mRtyune avasara AvatA kALadharma pAmIne balicaMcA rAjadhAnImAM utpanna thaze. tyAM utpanna thaIne Apa amArA Idra banaze. [ta tame ahiM kSaddhi amArA Indra banIne, Apa amArI sAthe vicAruM maunamogADuM cuMbana vidakSig] divya bhego bhegavaze. kArya-A prakaraNamAM sUtrakAre e batAvyuM che ke jyAre bAlatapasvI tAmali pAdapipagamana saMthArAnuM anuSThAna karI rahyA hatA tyAre balicaMcA rAjadhAnImAM rahenArA asurakumAra deve temanI pAse AvIne balicaMcAnuM Adhipatya svIkAravA temane prArthanA kare che. te jAheoi te samavi" te kALe ane te samaye eTale ke jyAre tAmalie pAdapapagamana saMthAro karyo te kALe, ane teo te saMthArAnI ArAdhanA karI rahyA hatA te samaye--"jinA rAjA asurakumAra devenI balicaMcA rAjadhAnI "ff" IndrarUpa adhipati vinAnI hatI ane te kAraNe te "gapurivA pure hitathI paNa rahita hatI. Indrane abhAve temAM purehita paNa na hatuM. te balicaMcA rAjadhAnInA aneka asurakumAra de ane devIoe te bAlatapasvI tAmaline go1i gAmoni ?? pitApitAnA avadhijJAnathI joyA. gaUTH" tyAre zrI bhagavatI sUtra : 3 6 7
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ temaNe eka bIjAne khelavyA. sadAvattAnuM vAsI" elAvIne temaNe ApasamAM A pramANe vAtacIta karI hai devAnupriyA! khalica'cA rAjadhAnI hAlamAM vi'' indri vinAnI che ane purodiyA" purahitathI paNa rahita che. " gadde ya A rUdrAdhIna " ane ApaNe te indrane adhIna rahenArA chIe, "kriyA'' indrane Azraye rahenArA chIe, rUMdhI nA'' ApaNA samasta kA indranI AjJA anusAra thayA kare che. te nIce darzAvyA pramANe karavAmAM ja ApaNuM zreya che. tA*lisI nagarInI bahAra, IzAnakANumAM nivanika maMDaLa AlekhIne (sthAnanI maryAdA darzAvatI rekhA derIne), cAre prakAranA AhAranA jIvanaparyaMnta tyAga karIne, pAdapepagamana sA~thArI karI rahelA khAlatapasvI maurya putra tAmila pAse jaine alicacA rAjadhAnInA indranuM pada svIkAravAne mATe ApaNe temane vinavavA joie. ApaNe temanI pAse licacAnA indra khanavAnuM niyANu baMdhAvavuM joie. eja vAta "ta sarva vastu daMtevAviyA ! ityAdi' sUtro dvArA sUtrakAre prakaTa karI che. khalatapasvI tAmali pAse alicacA rAjadhAnInuM Adhipatya meLavavAnA saMkalpa karAvavAnA tathA balicacAnA indrAsananI prApti mATe niyANuM khaMdhAvavAne suavasara ApaNe mATe prApta thayA che. e avasarane lAbha uThAvavAmAM ja ApaNuM zreya che. ''tti thaka'" uparokata vicAra karIne " alpajJaLasa aMti" pazcimati " temaNe [ aMdaro aMdara maMtraNA karIne te pramANe karavAnA niya karyAM. have sUtrakAra e batAve che ke mAlatapasvI tAmaline licacA rAjadhAnInuM Adhipatya levAnuM samajAvavA mATe temaNe zuM karyuM --te prakAranA niNya karIne te asurakumAra devA ane deviyA licaMcA rAjadhAnInA mA marlRLA kharAbara madhyamAthI nIkaLyA ane nava sUryAnane uSNAya ? jyAM samakendra nAmanA utpAda paryaMta hatA. teneva uvAgacchati " " tyAM gayA. "DavAchittA tyAM jaIne temaNe "netriya samuggAhaLa sodaLati" vaikriya samuddhAta karyAM, nAva uttaravengiyA'nnA viti' ane uttara vaikriya rUpAnI vidhruNA karI. eTale ke peAtAnI icchAnusAra rUponuM nirmANu karavAne mATe bIjI vAra samuddhAta dvArA vaikriyarUpA banAvavAne mATe vik NuAkitane upayoga karyAM. A prakAre vidhruNA karIne te * tAe > nIce darzAvyA pramANenI 'valikA, utkarSa yukata deva gatithI tAmalinI pAse AvyA. have te utkRSTa deva gatinA vizeSaNe nIce ApavAmAM AvyAM che--te devagati tvarita, capala, caMDa, zrI bhagavatI sUtra : 3 6 8
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ trei puNAga " jyAM samakendra nAmane utpAda parvata hate "satra 3vAchati" tyAM gayA. "vAchattA tyAM jaIne temaNe " venA sakukhyAgi modaimtikriya samughAta karyo, "gAtra 3ttavicAruM gADuM vivRtti ane uttara vaikriya rUpanI vikuNA karI. eTale ke potAnI IrachAnusAra rUpanuM nirmANa karavAne mATe bIjI vAra samuddhAta dvArA vaikiyarUpe banAvavAne mATe vimurvaNAzakitane upaga karyo. A prakAre vidurvaNA karIne teo tANa) nIce darzAvyA pramANenI vidA utkarSa yukata deva gatithI tAmalinI pAse AvyA. have te utkRSTa deva gatinA vizeSaNo nIce ApavAmAM AvyAM che-te devagati tvarita, capala, caMDa, jyazAlinI, nipuNa, sihatulya, zIdhra, udadhRta ane divya hatI kahevAnuM tAtparya e che ke te devagati svAbhAvika zIvratA (jhaDapa)thI yukata na hatI paNa tAmaline maLavA mATe teo adhIra banelA hovAne kAraNe hatI. keI kadAca evI zaMkA uThAve ke te prakAranI gatimAM hArdika capalatA paNa saMbhavI zake, to te zaMkAnA nivAraNa mATe sUtrakAra kahe che ke te capalatA-mAnasika capalatA na hatI paNa kAyika capalatA hatI. e kAraNe ja te caMDa (ugra) hatI. te ugra hovAthI anya gati upara jaya meLavanArI hatI. upAyamAM pravRtta karanArI hovAthI te gatine nipuNa kahI che. zramathI rahita hovAne kAraNe te gatine siMhanI gati samAna kahI che. vegIlI A gatithI cAlatAM cAlatAM temanAM vastro uDatAM hatAM, athavA te gati darpavALI hatI te kAraNe tene uddadhUta kahI che ane te apUrva hevAne kAraNe divya hatI. A prakAranI divya gatithI tiryakanA aneka dvIpasamudronI vaccethI pasAra thaine "jene varI re DhIne jyAM bUdvIpa nAmane dvIpa hatA, "ora mAravAmAM" temAM jyAM bharatakSetra hatuM, "jene tAmattiI nathI" ane temAM jyAM pralimI nagarI hatI, "reva tArI morADu jyAM maurya vaMzanA bAlatapasvI tAmali pAipagamana saMthAro karI rahyA hatA, "tena sa chati" tyAM te sau asurakumAra de ane devi AvyA. "gvArijIrA temanI pAse AvIne te sau "rAtriAsa vAratakSapta "i te bolatapasvI tAmalinI upara " a" pUrva pazcima, uttara ane dakSiNa dizAomAM ane "rati"i IzAna, agni naiRtya ane vAyavya keNumAM ubhA rahI gayA A sUtramAM AvelA "kavi padano artha sapakSa thAya che ane "sapakSa padathI cAre mukhya dizAo grahaNa karavAmAM AvI che. "mariyama padathI cAre khUNA grahaNa karAyA che. "dizA" cAre dizA ane cAre khUNAmAM upara rahya rahyuM, temaNe pahelAM rthei vivuiM, viyaM sevanuM viziSTa vimAna parivAra Adipa divya devaddhithI yukata, zArIrika kAnti ane AbhUSaNAdinI prArUpa divya devadyuti ane mahAprabhAvathI yukata "vi vattevi nava7 32 prakAranI divya nATayakalA temane batAvI " vANittA divya nATayakalA batAvIne temaNe "tAruM vAtavaraNa" bAlatapasvI tAmaline " utaravu traNavAra "rAyA pANavi ti' vidhipUrvaka vaMdaNA namaskAra karyA. tenI vidhi nIce pramANe che. pahelA bane hAtha joDIne aMjali banAvavAmAM Ave che. pachI jamaNA kAnanA mULa zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAsethI zarU karIne kapALa parathI cakrAkAre traNa vAra tene ghumAvavAmAM Ave che, ane tyArabAda tene kapALa upara sthira rAkhavAmAM Ave che. A rIte temaNe vidhipUrvaka tAmaline vaMdaNa karI. vaMdaNAmAM guNa gAvAmAM Ave che. temaNe A pramANe temanA guNenI prazaMsA karI-he mahAnubhAva! he mahAtapasvI! AvI ugra tapasyA karIne manuSya jIvana saphaLa karanAra Apane dhanyavAda ghaTe che." " namakSatti ?? temaNe tene namaskAra karyA. namaskAra karatI vakhate namratApUrvaka pAMca aMgo jhukAvIne namavAmAM Ave che. A pramANe vaMdaNa namaskAra karIne temaNe te bAlatapasvI tAmaline "g nAnI A pramANe kahyuM "gva vavAAi he devAnupriya! he mahAnubhAva! "vahaM divA kAyadA thayA?? ame balicaMcA rAjadhAnInA nivAsI " bahave asurakumArA devA ya devIoM ya devANuppiyaM vaMdAmo namasAmo" aneka asurakumAra de ane devi ApI devAnupriyane vaMdaNu karIye chIe, namaskAra karIe chIe, " bAra pakaguvAhA" vaMdaNA namaskAra karIne ame sau ApanI papAsanA karIe chIe. have teo temanI paryuM pAsanA karavAnuM kAraNa kahe che- "gaThThA vALupiyA ItyAdi " he devAnupriya! atyAre amArI balicaMcA rAjadhAnI Indra ane purehita vinAnI che. "pa i vALuvA suMvALA vAdiyA, rUMvAdaLajJa" he devAnupriya ! ame sau Indrane AdhIna ane indrane AdhAre rahenArA chIe. amArAM saghaLAM kAryo IndranI AjJA pramANe ja thayAM kare che. "teM tumeLa vALuSiA ! te he devAnupriya! Apa "vaciMgA tathALa Aers * balicaMcA rAjadhAnInuM Adhipatya svIkAra-te padane Adara kare, "rivAja te mATe manamAM barAbara vicAra kare, "muna sArI rIte tenuM maraNa karo "ga caMda" tenI prApti mATe saMkalpa kare, "nivAraM vaja" Apa evuM niyANa bAMdhe ke Apane balicaMcAnA IndranuM pada maLe. dipAvuM re' Apa sthiti prakalpa kare- balicaMcA rAjadhAnImAM utpana thavAne nizcaya kare. "g A pramANe karavAthI-balicaMcAnA Indra banavAnuM niyANuM karavAthI (nidAna baMdha bAMdhavAthI) "1" Apa " kALa pAmavAno avasara Avaze tyAre ja nizA" kALa karIne "vasTivaMta rAvaLag" balicaMcA rAjadhAnImAM "vanisaMda" utpanna thaze. "tayur " tyAM utpanna thaIne " " Apa huM mArA amArA indra banaze. "taNa mahiM addhi triADuM motamArUM muMnamA vidi amArA Indra banIne Apa amArI sAthe divya kAmabhege bhegavaze. e sU. 22 che zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ " taraNaM se tAmalI ityAdi sUtrA-(tamAM se tAmajI vARtavaNI) jyAre te khAlatapasvI tAmalIne ( tehiM balicaMcA rAyahANivatthavvehiM bahUhiM asurakumArehiM devehiM devIhiM ya evaM yutte samAne) te khalicacA rAjadhAnImAM rahenArA aneka asurakumAra devA ane devioe A pramANe kahyuM tyAre (yamaDha no bApha) teNe temanI vAtanA Adara na karyAM, (tutaLISa viTTa) te te temanA AtmapariNAmamAM dRDhatApUrvaka sthira rahyAM temane kai paNa javAba ApyA nahI. (taLa te vAMcA rAyALi vacanayA bahave asurakumArA devAya devIo ya tAmali moriyaputtaM doccapi taccapi vidhutto gAyAdiLayAdaLuM tti) tyAre te khalicacA rAjadhAnImAM rahenAsa aneka asurakumAra devA ane daiviyAe te sau kuleAtpanna tAmalInI khIjI vakhata paNa cA rAjadhAnInA indranuM pada svIkAravAne mATe ApaNe temane vinavavA joie. ApaNe temanI pAse alicacAnA indra khanavAnuM nicANu baMdhAvavuM joie. eja vAta "te sarva vastu gamyuM tevAviyA ! ityAdi' sUtro dvArA sUtrakAre prakaTa karI che. AlatapasvI tAmali pAse alicacA rAjadhAnInuM Adhipatya meLavavAnA saMkalpa karAvavAnA tathA alicacAnA indrAsananI prApti mATe niyANuM khaMdhAvavAne suavasara ApaNe mATe prApta thayA che. e avasaranA lAbha uThAvavAmAM ja ApaNu zreya che. "tti sa~du''uparokata vicAra karIne agAsa aMti! pattiyuEti " temaNe aMdara aMdara maMtraNA karIne te pramANe karavAnA niNaeNya karyAM. have sUtrakAra e khatAve che ke mAlatapasvI tAmaline balicacA rAjadhAnInuM Adhipatya levAnuM samajAvavA mATe temaNe zuM karyuM --te prakAranA niNya karIne te asurakumAra devA ane vice alicaMcA rAjadhAnInA "mA maLa' barAbara madhyamAthI nIkaLyA ane teneva temanI vAtane svIkAra na karyAM, tyAre te jyAMthI AvyA hatA tyAM cAlyA gayA. ( teNaM kAleNaM teNaM samae NaM IsANe kappe aNiMde apurohiye yAtri hotthA ) te kALe ane te samaya izAnakalpa (bIjuM devalAka) paNa indra ane purAhita vinAnuM hatu. (taraNa se tAmalI bAlatavassI bahupaDipuNAI sahavAsa saharasAI pariyAgaM pAuNittA do mAsiyAe saMlehaNAe attANaM jhUsittA, sabvIsa bhattasayaM aNasaNAe chedittA kAlamAse kAlaM kiccA IsANe kappe IsANavarDisa vimANe ubavAya sabhAe devasayaNijjaMsi devadUtarie aMgulassa asaMkhejjabhAgametIe ogahaNAe mAne viSe vidhAjhamamAMsa phsAne ciMttApa thavAne) te mAlatapasvI tAmalIe pUrAM 60000 varSoM sudhI tApasa paryAyanuM pAlana karyuM. tyArabAda e mAsa paryAnta saMthAro karIne potAnA AtmAnI zuddhi karI. be mAsanA sthArA daramiyAna temaNe cAre prakAranA AhArane parityAga karyAM hatA. A rIta 60 divasanA anazana dvArA 120 TANAMnA bhAjananA parityAga karIne, kALanA avasara AvatA kALadhama pAmIne, te izAna devalAkamAM, izAnAvata...saka vimAnamAM, upapAta sabhAmAM, deva zrI bhagavatI sUtra : 3 "" 71
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ zaomAM devadUSya (deva vastrothI sajaja thaIne utpanna thayA. te samaye temanI avagAhanA aMgulanA asaMkhyAtamAM bhAga pramANa hatI. jyAre teo tyAM utpanna thayA tyAre izAnaka95mAM devendrane viraha hato-IzAnaka9pa Indra vinAnuM hatuM. tyAM teo IzAnedranI paryAye utpanna thayA. (zraduLavAne tai se kSAne pannAi rAyA) navIna utpanna thayelA te devendra, devarAya IzAne (vidA vattA jamAvaM Tag) tyAM pitAnI pAMce paryAsiyA pUrNa karI. (gA) te pAMca paryAptiyonAM nAma nIce pramANe che-(gAdAraputtiA gAtra mAtAnaupatti) AharaparyApti Indriya paryApti, zarIra paryApta, bhASA paryApti ane manaHparyApti. te pAMce paryAptayo pUrNa karIne teo paryApta banyA. ! sU. 23 TakAtha-balicaMcA rAjadhAnInA asurakumAra deva devIyoe balicaMcAnuM IndrAsana svIkAravA mATe bAlatapasvI tAmalIne vAraMvAra vinaMtI karI paNa temaNe temane javAba paNa na Apyo, temanI vAta pratye dhyAna paNa na ApyuM, temanI vAtane Adara na karyo. teo te AtmadhyAnamAM lIna rahyA. tyAre jemanI vAtane tAmasI dvArA Adara thayo nathI, svIkAra thayo nathI, evA te asurakumAra de ane deviyo nirAza thaIne, je dizAmAMthI AvyA hatA, te dizAmAM pAchAM pharyA. tyAra bAda ugra tapanA prabhAvathI mAre ItyAdi kALano avasara AvatA kALa karIne tAmalI izAnadevalekamAM IzAnekanI paryAye utpanna thayA. sUtrArtha saraLa che. pAMca paryAptiyonuM svarUpa A uddezakanA 10mA prakaraNamAM (tiSakanA prakaraNamAM) samajAvyuM che. e sU. 23 | balicaMcArAjadhAnI ke nivAsI devone tAmalI tApasako kAlagata jAnakara unake zarIrakI biDambanA Adi kA varNana bAlatapasvI tAmalInA mRtyunI vAta sAMbhaLIne balicaMcA rAjadhAnInA devee zuM karyuM te sUtrakAre A 24mAM sUtramAM batAvyuM che "tA te vaDhivA pAyA'' ItyAdi. sUtrArtha:-(ta baM) tyAra bAda (te vaDhicaMpA dALavaDyA vadare asurakumArA devA ya devIo ya tAmali bAlatavassI kAlagayaM jAnittA) te balicaMcA rAjadhAnImAM rahenArA aneka asurakumAra deva ane devie te bAlatapasvI tAmalInA mRtyu pAmyAna tathA (phalA ) IzAna devakamAM (drirAju 3ni gusattA) IzAnendranI paryAye utpanna thayAnI vAta jANI. (gApura zrI bhagavatI sUtra : 3 7 2
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7 duniyA) te vAta jANIne temanA krodhane pAra na rahyo, (DikriyA) teo raudra rUpa dhAraNa karIne (mirjhAmasemALa rcicA cALI) krodharUpI javAlAthI jalatA--dAMta kacakacAvatA, alicacA rAjadhAnInA (mA' moLa) barAbara madhyamArgethI (ni--chaMti) upaDayA (tAr rvAzrvayAr nAtha teneya mAphe trAse jene sAmakhristI navI nenena tAmahilla vAhatayasisa sarIra) AgaLa varNa vyA mujaanI utkRSTa Adi vizeSaNAvALI devatithI tee ja khUdvIpamAM AvelA bhAratavarSanI tAlimI nagarI pAse jayAM khAlatapasvI tAmalInuM mRtazarIra paDayuM hatu. (tenetra vAchaMti) tyAM paheAMcyA. tyAM jaine temaNe (vAme pAr dhruveLa vayaMti) tAmalInA zakhanA DAbA pagane dorI vaDe khAMdhyA. (tiSaputo mudde kuMtti) tyAra bAda tee tenA mukhamAM traNavAra thUkayA. [tAmAMruttIrnacarIph siMdhADana-tina-calA vara caummuha, mahApa Aka vikaTThi karemANA mahayA mahayA saddeNaM ugghosemANA ugyotemALA aaN thayAsI] tyAra bAda temaNe tAmalInA zabane tAmraliptI nagarInA zrRMgATakA, trikA, catuSkA, catvara, rAjamA adi mArgo para Ama tema khUba DhasaDayuM. zakhane Amatema DhasaDatA DhasaDatA temaNe ghaNuM mATe avAje nIce pramANe gheSaNA vAraMvAra karI- dALa mo! e tAmaNI vAtavaraNI sayiMihane pALAmA putranAQ_qlT ?] huM tAmraliptI nagarInA nivAsIe ! dekho ! daMbha kapaDha Adi bhAvAthI lokone chetaravA mATe potAnI jAte ja sAdhunA veSa sajI prANAmikI dIkSA a'gIkAra karanAra tAmalInA kevo prabhAva paDe che! cittaLa sevAne re IsA deviMde devarAyA tti kaTTu tAmalissa bAlatavassissa sarIrayaM hIlaMti ] zu pAtAnA daMbhI sAdhuveSathI te izAnadevaleAkane indra banI zakavAne samartha che ? Ama kahIne temaNe khAlatapasvI tAmalInA zarIranI nitsanA (tiraskAra) karI, [nivRtti] niMdA karI, [visati] te tenA para khaDuta khijAyA- temaNe mADhuM macakADIne tenuM apamAna karyuM, [ ti] lekenI samakSa tenI gA~ karI, [bavamannati] avahelanA karI, [ta ti] AMgaLI cIMdhI cIMdhIne tenI bhanA karI, [tANe ti] lAkaDI AdithI mAra mAryAM, [vitti] tenI bahu ja burI dazA karI [pannaeti] ucakI ucakIne tene vAraMvAra nIce pachADayuM [gArDe vistArati] temanI icchA pramANe tene Ama tema DhasaDayuM [ dichettA khAva vivuiMjarattA aMte prati] A rIte tenI hilanA Adi dvArA ghaNIja khurA dazA karIne temaNe tene kaI ekAnta jagyAe pheMkI dIdhuM. [nAmetra vitti pANa'yA tAmetra vitti pahiyA] tyAra bAda teo jyAMthI AvyA hatA tyAM (malicacAmAM) pAchA pharyAM, [ari se IsAkappavAsI bahave vemANiyA devA ya devIo ya blivacArAyaDhALiyakSanA vadi apramAda tene tevIrdi tha] tyAra bAda izAnakanivAsI aneka devA ane daiviyAe, khalicacA rAjadhAnInA asurakumAra devA ane deviyA dvArA [tAmajipta vAtavastipta sarIyaM] khAla tapasvI tAmalInA zarIrane [phinnimALa nitignamALa nA A viddhi zrImALa vAsaMti] tiraskRta thatuM zrI bhagavatI sUtra : 3 73
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ niMdAtu vAvata Amatema DhasaDAtuM joyuM. [vifsattA] te joine [trApurA kAra mimisenAnA neva ne viMTe TevAyA teva uvAjaMtiA teo kodhanI lAlacoLa thaI gayA. raudrarUpa dhAraNa karIne, krodhathI dAMta kacakacAvatA teo jyAM devendra devarAja IzAna virAjamAna hatA tyAM AvyA. tyAM jaIne temaNe vipafrdayN dasanahaM sirasAvattayaM matthae aMjaliM kaTu jaeNaM vijaeNaM baddhAti evaM ravAna] temanA hAthanI aMjali joDI namaskAra karavA mATe baMne hAthane evI rIte jeDayA ke baMne hAthanI dase AMgaLInAM nakho eka bIjA sAthe maLI gayA. A rIte aMjalibaddha hAthane mastaka paryanta UMcA karIne temaNe izAnendrane namaskAra karyA, ane "Apane jaya he, Apane vijaya he" evA zabdoccArapUrvaka tAmalInA jIva IndranuM sanmAna karyuM, tyAra bAda temaNe temane A pramANe kahyuM- [gve vahu levAnnuppiyaa ! balicacArAyahANi vatthavvayAe bahave asurakumAra devAya devIoya] he devAnupriya ! balicaMcA rAjadhAnImAM rahenArA aneka asurakumAra de ane deviyAe rivAjugig #ArA bALa] ApI devAnupriya kAladharma pAmIne phrijAne phurattApu unna pAsattA] izAna ka95mAM devendranI paryAye utpanna thayA che te jANIne, vidatta bAra ane iti] krodhathI lAlacoLa thaIne, ApanA pUrvabhavane mRta zarIranuM bhAre apamAna karIne, tene ekAnta jagyAe pheMkI dIdhuM che. ahIM tAmalInA zabanI temaNe je durdazA karI tenuM samasta varNana grahaNa karavuM joIe. tyAra bAda gAra vihaM pAmyA tAvanirSi dayA] teo je dizAmAMthI AvyA hatA te dizAmAM pAchAM cAlyA gayA che. TIkArtha_"tapa" bAlatapasvI tAmalI jyAre marIne izAnendra rUpe IzAnakalpamAM utpanna thayA tyAre "te vaDhicArA hALavavA ityAdi te balicaMcA rAjadhAnInA rahevAsI aneka asurakumAra deva ane devie bAlatapasvI tAmalInA mRtyunI vAta tathA te marIne IzAna devalokamAM devendranI paryAye utpanna thayAnI vAta jANI. "sArA " te vAta jANIne teo "AzuruTa' thaI gayAkrodhane kAraNe temanI buddhi bhramita thaI gaI- teo mAnasika samatulA gumAvI beThA hoThanuM kaMpana' Adi krodhanA cihane temanA mukha para spaSTa dekhAvA lAgyA. "viya" teone manamAM kepane udaya thaye che, e vAtanI pratIti temanI sAme jonArane thavA lAgI " vAyA temaNe raudrarUpa dhAraNa karyuM "minimALA' krodharUpI agnithI temanI mukhAkRti dedIpyamAna thaI gaI. teo dAMta kacakacAvIne tathA pitAnA dAMta nIce haTha karaDIne pitAne krodha prakaTa karavA lAgyA. A prakAre atizaya dhathI yukata thayelA te asurakumAra deva ane devaya "vicAravA mAMmAM niti ' balIcaMcA rAjadhAnInI barAbara vacce AvelA mArgethI AgaLa vadhyA. "tAjI viyANa tyAMthI nIkaLatI vakhate temanI gati vilakSaNa, utkRSTa, tvarita, capala, caMDa, zAlinI, nipuNa, siMhatulya zIgha, udhUta ane divya hatI. A prakAranI divya gatithI tiryazlokanA asaMkhya dvIpasamudrone pAra karIne zrI bhagavatI sUtra : 3 74
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ ' '' 66 neLeya maMjUrIne TrIne" te jyAM jaMbudvIpa nAmanA dvIpa te, " negeva mAduM vAse" temAM jayA bhAratavaSa hatA, " neLe, tAhitI nathI" bhAratavarSomAM jyAM tAmraliptI nagarI hatI, tteneva vAtaslima tAmajipta sarIraghu' tAmaliptI nagarI pAse jyAM khAlatapasvI tAmalInuM mRta zarIra paDyuM hatu " tenevavAna-tti " tyAM AvyA. tyAM AvIne temaNe tAmalInA zakhaneA "vAme vAd suMvaLa aMdha" DAbA paga doraDA vaDe khAMdhyo. "yaMtrittA" khAMdhIne tivrutto mudde udyuti '' te tenA moMmA traNa vAra thUkayA tyAra, khAda "tAhirIpa nAyarI" tAliptI nagarInA "siMdhAna--tiA-232-cara23mu -bAya hemu " ziMgaDAnA AkAranA mArgomAM, traNa mArgo bhegA thatA hoya evA sthAnamAM, cAkamAM, cAra mArga maLatA hoya evA sthAnamAM, aneka mAga maLatA hAya evA sthAnamAM, rAjamArgApara ane sAmAnya mArgo para te tAmalInA zabane ''mA viDi varamALA" Ama tema DhasaDayuM. A rIte tene mArgApara DhasaDatI vakhate "mA mA sapheAM" ahuja moTA avAjathI vAraMvAra 'udyotemALA traM vAsI gheSaNA karIne A pramANe kahyuM sAM mau ! meM tAmaNI vAtanastrI sacaMdriyacize, vALAmAjnna dvvarUpa " he tAmraliptI nagarInA ni E vAsiyA ! dekhA to kharAM ! dabha ane paDhathI leke ne ThagavAne mATe peAtAnI jAte ja sAdhuno veSa dhAraNa karIne prANAmikI pravrajyA lenAra A bicArA tAmalInA kevA hAla thayA che ! teNe vairAgyane kAraNe sAdhune veSa grahaNa karyo nathI paNa dazathI leAkeAne DhagavA mATe A veSa grahaNa karyo che tathA phesa + mALe je mAne vi haivAyA 'zuM izAna devalAkanA indra banavAnuM tenuM sAmarthya che ? zuM tenI dubhI dIkSAnA prabhAvathI te IzAnendranuM pada prApta karI zake tema che ? tyAM indra manavA mATe tA nirdoSa rIte dIkSA paryAyanuM pAlana thavuM joie. pazutAmalIe e rIte dIkSA pALI nathI, tA te kevI rIte izAnendra anI zake? ''ttiku" uparokta ghASaNA karIne te asurakumArIe te khAlatapasvI tAmalInA zabanI bhatsa nA (tiraskAra) karo " aMti 1 tenA janma, karyAM ane ma`ne khUlAM pADIne tenI khUba avajJA karI. nivrutti nindA karI kaThora zabdono prayoga karIne tathA kheATA AkSepo mUkIne tenA anAdara karyo. - vitti " temaNe tenA pratyenA temanA roSa hAya :tathA mukhanI vikRta ceSTA dvArA prakaTa karyAM. " jayaMti " lokonI samakSa temaNe tenI gaNA (niMdA) karI, " avananaMti " avahelanA karI, "tati" '' AMgaLI cIMdhI cIMdhIne tenI bhatsamAM (tiraskAra) karI,tAjertti" lAkaDI AdithI tene khUba phaTakAryAM," vikeMti " tenI ghaNI bhAre du zA karI, aMketi' dareka prakAre tenuM apamAna karyuM", " bAda vigiti " ane te mRtadehane temanI icchAnusAra Ama tema game tyAM DhasaDayA. "dIlettA nAyaba vichuiM rettA" A rIte hAlanA (avajJA) thI laIne jamIna para AkaNu vikaNuM (DhasaDavAnI kriyA) pantanI krimAe dvArA tenuM apamAna karIne "rSAMte pati" temaNe te mRtazarIrane ekAMta jagyAe lai jaine pheMkI dRSTane te asurakumAra devA ane deviyo 'nAmetravitti pA'sUyA sAme vinnittiyA'jyAMthI AvyA hatA tyAM pAchA cAlyA gayA. taLa te sALa jaLavAsI thaine vemALiyA levA ya tevImo ya ityAdi" zrI bhagavatI sUtra : 3 75
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyArabAda IzAna kalpavAsI te aneka vaimAnika deva ane devie avadhijJAnathI e badhuM joyuM. balicaMcA nivAsI aneka asurakumAra dee ane devoe bAlatapasvI tAmalInA zarIranI je nirbharsanA, avajJA AdithI laIne DhasaDavA paryantanI je durdazA karI hatI te joI. ahIM cAvata' padathI "vizvamAna, ImAna, gAmanyamAna, tamAna; tApamAna; viivadhyamAna, pagamAna A pUrvokta zabda grahaNa karAyA che. devendra izAnanA pUrvabhavanA mRta zarIranI asukumAra de ane deviyA dvArA AvI durdazA thaelI joIne, IzAna ka95 nivAsI devAnA kedhane pAra na rahyo "gAjarattA teo krodhathI lAlaceLa thaI gayA. temaNe raudrarUpa dhAraNa karyuM. dharUpI agnithI dedIpyamAna mukhAkRtivALA te IzAnaka5 nivAsI deve dAMta kacakacAvIne tathA dAMtanIce haTha karaDIne temane gusso prakaTa karavA lAgyA. "keLe viMre varAyA sAthe tene vArSAiti" A vAtanI IzAnendrane khabara ApavAne mATe teo jyAM devendra devarAya IzAna birAjatA hatA tyAM gayA. "gvAchittA tyAM jaIne temaNe "rayAdamAM sana sirasAvatta maratha thaMna Tu bane hAthanI aMjali banAvIne tene mastaka para ghumAvIne nagu vinagi" "Apane jaya he, Apano vijaya he," evA zabdoccAra pUrvaka "vaddhAti" IzAnendranuM sanmAna karyuM. " vattAsanmAna karIne "va vavANI" temaNe izAnendrane A pramANe kahyuM vahu sevA"fo!" he devAnupriya! "brijavArAnadALi vathatrA - balicaMcA rAjadhAnImAM nivAsa karanArA "va tenA vImo " aneka asurakumAra devo ane deviyAe "vAnig #Astra nALiA " ApI devAnupriyane kALadharma pAmIne "kAle je izAna devalekamAM "V" indranI paryAya banne utpanna thayelA joine "bApattA IzAnendra ke kopaka svarUpakAvarNana "agi sAthe vire varAyA" ItyAdi... satrArtha (tayi viMTe levAyA che) te devendra, devarAya IzAne (tesiM IsANakappavAsINaM bahUNaM vemANiyANaM devANa ya devINa ya aMtie eyma socA niSNa) te IzAnaka9pamAM rahenArA aneka vaimAnika devo ane deviyene mukhe te vAta sAMbhaLI ane teNe te vAtane vicAra karyo. te vAta sAMbhaLIne tathA te vAtane vicAra karIne (bApu) tene krodhAgni bhabhUkI uThaze, teNe raudrarUpa dhAraNa karyuM (nAra miyama senA) krodhAvezathI dAMta kacakacAvate te (tava sALajhArA) tyAMja devazayyA para besI rahyo. (tijhiyaM mahiM nihAje sAdu) ane kapALamAM traNa rekhAo paDe evI rIte bhrakuTi caDAvIne (vaviMcArAyafi ga NapaviMa parihiM samamiv6) teNe balicaMcA rAjadhAnInI nIcenI bAjumAM, cAre zrI bhagavatI sUtra : 3 76
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ dizAomAM ane cAre khuNAomAM najara nAkhI. (gof a varjivA dALa IsANeNaM devideNaM devaranA ahe sapakkhi sapaDidisiM samabhiloiyA samANI) A rIte jyAre devendra devarAja IzAne krodhAvezathI jyAre balicaMcA rAjadhAnInI nIce, cAre dizAe tathA cAre khUNe joyuM tyAre ( te vizvamAM phuTayA ) te balicaMcA rAjadhAnI, IzAnendranA tejolesyAne divya prabhAvathI eja samaye aMgArA jevI banI gaI (mumuda pUT) tuSAgni (cekhAnA tarAM athavA anAjanuM bhUruM saLagAvavAthI pragaTatA agni) jevI thaI gaI. (chArAmUyA) rAkha jevI thaI gaI. (tattarehu nyUyA) tata tAvaDA jevI thaI gaI. (tarA) sAkSAt agni jevI thaI gaI (magAyA ) ekadhArI jyoti samAna thaI gaI. (tapp te vaDhiyArathadAjivsthvyyaa bahabe asurakumAra devA ya devIo ya taM balicacA rAyahANi iNgaachaMdamULa nAva samagIrUbhUyaM vAsaMti) te balicaMthA rAjadhAnImAM vasanArA aneka asurakumAra devo ane devie jyAre te balicaMcA rAjadhAnIne aMgArA jevI, tuSAgni jevI, rAkha jevI, tapta tAvaDA jevI, pratyakSa agni jevI ekadhArI ti samAna joI tyAre (grFsattA mIrA tathA) teo sau DarI gayA. te agnithI trAsI gayA, (musiyA) bhayane kAraNe temanI zvAsocchavAsanI gati vadhI gaI () udvigna thaI gayA, (saMnAma savya amaMtA AdhAri teo cAre tarapha bhayathI gherAI gayA. tethI teo comera bhAgavA lAgyA. (ridhAati ) doDA daMDa karavA lAgyA, (prannamama zAyaM samatujemA vidaMti) ane bhayane kAraNe eka bIjAne vaLagI paDayA. (tawAM te jivaMcAvahAivaLavA vada garakAra revA ja re ja tai ri sevAiri gvAM zALA ) tyAre te balicaMcA rAjadhAnImAM rahetA aneka asurakumAra devo ane deviyAe jAyuM ke devendra devarAja IzAna temanA para kopAyamAna thAya che. (mArUM kilsavALo taM divyaM deviDa divyaM devajjuiyaM divvaM devANubhAgaM, divvaM teyalessaM asahamANA savve sapakkhi sapaDidisiM ThicA karayalapariggahiyaM dasanaI sirasAvattayaM nathai caMOMi du nagi vinagi dvAti) devendra devarAja IzAnanIte divya devaddhi, divya devAti, divya devaprabhAta ane divya tejalezyA teo sahana karI zakyA nahIM. teo badhAM devendra, devarAja IzAnanI sAme. cAre dizAomAM tathA cAre khUNAmAM ubhA thaI gayAM. te vakhate temaNe temanA hAtha joDIne evI rIte, aMjali banAvI ke dase nakha eka bIjA sAthe maLI jAya. te aMjaline mastaka para rAkhIne temaNe IzAnendrane namaskAra karyA. "Apane jaya he, Apane vijaya he ! evA jayaghoSathI temaNe IzAnendranuM sanmAna karyuM ane (ga vayAsI) A pramANe kahyuM - (do je tevANugighiM riDyA vina gAva misamAjavA) he devAnupriya! Ape je divya devaddhi, devaghuti, divyaprabhAva prApta karyA che, (taM dvivALa vALupiyA viDyA vinA , pattA, milamauriyA) meLavyA che, abhimanyAgata karyA che, te divya devaddhi Adi ame Aje amArI AMkhathI joyA che. zrI bhagavatI sUtra : 3 77
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ (ta sAmemo levAnuLiyA ! svamaMtu levAnuppiyA!) tA ame ApanI kSamA mAgIye chIe, hai devAnupriya ! Apa amArA doSanI kSamA Ape. (vamaMtu hiMdu vaivALupiyA) he devAnupriya ! Apa kSamA devAne yeAgya che. amane kSamAne pAtra gaNI Apa amArA aparAdha mApha karo. (nArUM sukho bruno E LayA "tiSTa yamayuM samaM viLa mukko munno vAme ti) have ame kadI paNa evuM nahI karIye. A pramANe kahIne temaNe potAnA aparAdhAnI vAraMvAra vinayapUrNAMka kSamA mAgI (taraNa se IsANe deviMde devarAyA tehiM balicacArAyahANivatthavehiM bahuhiM asurakumArehiM devehiM devIhiMya eyama sammaM viNaNaM bhujjo bhujo khAmie samALe te vidhvaM phevigna bAva teyajevuM siAraklR) A rIte khalicacA rAjadhAnI nivAsI aneka asurakumAra devA ane devIoe peAtAnA aparAdhanI atizaya vinaya ane namratApUrvaka jyAre devendra devarAja izAna pAse kSamA mAgI, tyAre temaNe temanI divyaphrenaddhi Adine tathA teolesyAne pAchI kheMcI lIdhI. eTale ke temaNe temanA aparAdha mApha karyAM, ane je tejoleyAthI te trAsI gayA hatA, te tejalezyA pAchI kheMcI lIdhI. (tamarUM 6aaN goyamA ! te mahiSanArAyaDhALa vatthavvayA bahave asurakumArA devA ya devIoya IsANaM devidaM devarAyaM ADhati, khAva va vAsaMti) he gautama ! tyArathI zarU karIne licacA rAjadhAnInivAsI aneka asurakumAra devA ane viye devarAja izAnendrane Adara Ape che ane temanI upAsanA kare che. (phesaLasa Tenisa sevaLo ALAvatrAya cacAnirdese vidyutti) tyArathI teo devendra devarAja izAnanI AjJA, vacana ane nirdezane uthAmatA nathI. tee temanI sevA zuzruSA karavAne tathA AjJA anusaravAne tatpara rahe che ( evaM khalu goyamA ! IsANeNaM deviMdeNaM devaraNNA sA divvA deviTTI jAba aminamAyA ) hai gautama ! A prakAre devendra devarAja izAne A divya devasamRddhi AdinI prApti karI che. G TIkA" "tAM mAne vile levAyA ityAdi" jayAre izAnanivAsI aneka devA ane daiviyAnI "tiSa" pAsethI (eTale ke temane mukhe) devendra devarAja IzAne jyAre A vAta jANI (temanA pUrvabhavanA mRta zarIranI asurakumAra dvArA karAyelI durdazAnI vAta jyAre temaNe jANI) tyAre " socA nittama " te vAta sAMbhaLIne tathA te viSe manamAM vicAra karIne "gAnu te" temanA krodhane pAra na ravo. nAva minimamemALA" atyaMta krodhAvezane lIdhe temanA hoTha kapalA lAgyA, tee dAMta kacakacAvavA lAgyA. ahIM "nAva" padathI vita, rajita' padyAna sa Mgraha thayA che. have krodhAvezamAM IzAnendre zu karyuM te sUtrakAra khatAve che '" tattvapa sacaLikanavANa tihiyaM mittiniyAne sAdachu" tyAMja potAnI zaiyyA para beThAM beThAM temaNe evI te brUkuTi caDAvI ke temanA lalATa para traNa rekhAe upasI AvI. (A sUtra dvArA temane atizaya dhAveza prakaTa karyAM che) A rIte temaNe zrI bhagavatI sUtra : 3 78
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ "raMvA rAghA" krodhAvezabharI dakiTathI balicaMcA rAjadhAnI "ga" ke je temanA nivAsasthAnanI nIcenI bAjue AvelI hatI, "vi paritiSThi samamiThANag" tenI cAre dizAomAM tathA cAre vidizAomAM izAnAdi cAre khUNAmAM najara nAkhI (tejalezyA choDI che temanI mAdhAvezabharI daSTi balicaMcA rAjadhAnI para paDatAM te balicaMcanA tathA temAM nivAsa karanAra asurakumArAdinA zA hAla thayAta nIcenAM sUtramAM batAvyuM che- teja dimAveo" temanA te divyaprabhAvathItemanI uSNa tejolezyAnA prabhAvathI balicaMcA rAjadhAnI " mA" saLagatA kAThanA jevI athavA tapAvelA leDhAne geLA jevI banI gaI, bAjaradALA ) taSAni jevI rIte bhUsAne saLagAvavAthI dhIme dhIme saLagyA kare che evI rIte dhIme dhIme saLagavA lAgI. " icinmA ? kaI kaI pradezamAM te te baLIne rAkha jevI thaI gaI. sattAvAru tapAvelA tAvaDA jevI tenI dazA thaI-tapAvelA. tAvaDAne sparza karanAra jema dAjhI jAya che tema tyAM nivAsa karanArAo dAjhavA lAgyA. "nA" te atizaya tejasvI agni jevI banI gaI. "manoraMgUra'' A rIte te agninA pUMja jevI banI gaI. taf jivaMcArAyagrLavatha vayA jyAre balicaMca rAjadhAnInI uparokata dazA thai tyAre tyAMnA nivAsI asurakumAra de ane deviyenI kevI hAlata thai te sUtrakAra nIcenAM sUtro dvArA prakaTa kare che-"pavitta jyAre temaNe be lacaMcA rAjadhAnInI uparokta saLagatA kASTha, tuSAgni, tapAvelA tAvaDA Adi jevI tata hAlata joi tyAre teo "pIDA? bhayabhIta thaI gayA, "tAra trAsathI AkuLavyAkuLa thaI gayA, "a" udvigna (cintAtura) banI gayA. "saMgamA " ane temanA roma romamAM bhayano saMcAra thayA. "navA sattA ridhatti" gabharATane kAraNe teo badhAM cAre tarapha deDA deDa karavA lAgyA. "zabanamasajAvaM sArajenA ditti ? bhayane kAraNe teo eka bIjAnAM zarIrane vaLagI gayA. tayu vajIvaMcAyaarLanabhAvavA jyAre balicaMca rAjadhAnImAM rahenArA asurakumAra deva devInI uparokata hAlata thaI tyAre "mANe vuiM levA varavize bALA1 temane bhAna thayuM ke devendra devarAja IzAna temanA para atizaya ke pAyamAna thayo che. A prakAranuM bhAna thatA "phesAsa vitaraNa sevA 4 viSe vivuiM, vizva revannurUM, vuiM vAjumA, vizva temAM izAnadevalokanA devendra devarAjanI divya devaddhi, anupama divya devakAnti, vilakSaNa devaprabhAva ane divya tejalezyAne "gasadamaJT" sahana karI zakavAne asamartha evA te asurakumAree temanI pAse kevI rIte kSamA yAcI te nIcenAM sUtromAM batAvyuM che"je #vi sAhitriraM dizA" te sau asurakumAra devo ane devie IzAkendranI cAre dizAo tathA cAre vidizAomAM ( khuNAomAM ) ubhA thaIne "jayaparidipe ItyAdi bane hAthanA dase nakha ApasamAM maLI jAya e pramANe bane hAtha joDIne mastaka paryanta UMce laI jaIne te aMjali baddha hAthanA Avartana pUrvaka temane vaMdaNu namaskAra karI temanuM sanmAna karyuM. " bavi trigf vaddhAnaMti ? Apane jaya he, Apane vijaya he, evA jayaghoSethI temanuM sanmAna karyuM. tyAra bAda "parva viyANI " temaNe IzAnendrane A pramANe kahyuM "vizvanA viDuiM bAra mamatAmayA" he devAnupriya! Ape je divya samRddhi, divya devaghuti, divya devaprabhAva ane divya teje lezyA prApta karI che, upArjita zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 66 ,, karI che ane Apane mATe upaleAgya banAvI che, te divya devaddhi Adi jovAnI takra Aje amane maLI gaI che-- amane ApanI divya tejolezyAnA Aje anubhava thayA taM khAmemo devANupiyA che. ApanA divya prabhAvathI prabhAvita thaIne 1 ame ApanI pAse amArA aparAdha mATe kSamA mAgIe chIe, "varaMtu tevA vaya ' he devAnupriya ! Apa amane kSamA karo. khAmaMtu marihaMtu NaM devANupiyA " he devAnupriya ! ame ApanI kSamAne pAtra chIe. 'nArUM mukhomunno vaMcAC' have ame svapnamAM paNa e prakArane (ApanuM apamAna, avahelanA Adi) aparAdha nahI karIye. "tti du" A pramANe kahIne " camaka saLaMvALuM " pUrvI kata aparAdhAnI kSamAne mATe 'samAM vipaLa munno brukano vAme ti" temaNe bahu ja sArI rIte, vinayapUrvaka vAraMvAra temanI kSamA mAgI. "taLa mALe vile levAyA ityAdi " yAre alicacA rAjadhAnImAM rahetA aneka asurakumAra devoe upara kahyA pramANe vinayapUrvaka vAraMvAra kSamA mAgI tyAre devendra devarAja izAne temane kSamA ApI temaNe peAtAnI divya devaddhi AdinuM tathA tejolezyAnuM saharaNa karI lIdhuM ( pAchI kheMcI lIdhI). "tamiracAM goyamA! te vahipAyAvityanA ityAdi" he gautama ! te divasathI malicacA rAjadhAnInivAsI asurakumAra devo ane deviyA zAnendranA Adara kare che, pa`pAsanA (sevA) kare che, temanI AjJAnuM pAlana kare che, temanAM vacanane uthAmatA nathI ane temanA nirdeza pramANe cAle che. "bALA-jIvavAya-vacaLa nivRtta" ne artha A pramANe che- "tamAre A kAma karavuM ja paDaze, A prakAranA je Adeza karAya tene AjJA kahe che. uvavAya (upapAta) eTale sevA zuzraSA abhiyagapUrvakanA Adezane vacana kahe che. pUchAyelA viSayanA niyata uttararUpa nirdeza haiAya che. he gautama! izAnendra upara kahyu te prakAra (ugra tapasyA pAdApagamana saMthAre AphrinA prabhAvathI) te divya devaddhi Arki prApta karyAM che. sU. 2pA ** 46 "" dd IzAnendra sthiti kA nirUpaNa humALaH mate vitaraNa taivaLo' pratyAdi sutrA (kRzAstra maMte ! phevilsa sevaro vayaM Aha diphe paLattA ?) he bhadanta ! izAna devaleAkanA devendra devarAja izAnanI sthiti (te paryAyamAM rahevAna kALa) keDhalAM varSoMnI kahI che ? (poyamA ! sapharanArUM to sALoSanArUM rphei vaLa(7) he gautama ! izAnendranI te paryAyamAM rahevAnI sthiti kALa maryAdA e sAgaropamathI pazu adhika samayanI kahI che-(sAnejuM maMtte ! vaivine temAyA tAo tenopo gADavaLa jJAna ziAhida travidapha ? ) he bhadanta ! devendra devarAja izAna e devaleAkamAMthI Ayune kSaya karIne kayAM jaze ? (zaucamA ! mahAviSedevAme sinnidhi, nAva gataM hrAphaeNi) he gautama ! te mahAvideha kSetramAM janma leze tyAMthI marIne siddhagati pAmaze. ane samastaduHkhAnA aMta lAvI deze. TIkA-sUtrArtha saraLa hAvAthI tenA para vadhu vivecana karavAnI jarUra rahetI nathI ! sU0 26 !! zrI bhagavatI sUtra : 3 80
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ IzAnendra aura zakrendrake gamanAgamana Adi kA nirUpaNa "sarasa maMte!" ityAdi- sUtrArtha--(AraNa je aMte! rikSa seva vimAdita) he bhadata ! devendra devarAja zakanAM vimAne karatAM (phulANa viNa vALo vinALANi vAyarA, rAnavatAva ?) devendra devarAja IzAnanAM vimAne zuM thoDA uccatara che? zuM zeDA vadhu unnata che? (phulALarasa vA virakta sevALo vinA Nehito sakkassa deviMdassa devaragNo vimANA IsiM NIyayarA ceva IsiM ninnnntharA jevo ke devendra devarAja IzAnanAM vimAne karatAM zakendranA vimAno thoDA pramANAmAM nIcAM che? zuM te thoDI nIcI keTinAM che? (daMtA joyA ! savaveksa te re sarva ) he gautama! zakendranA vimAno karatAM IzAnendranAM vimAne thoDI vadhu UMcAI e che, tathA kaMIka vadhAre unnata che. tathA IzAnendranAM vimAne karatAM zIndranA vimAne cheDe nIce sthAne che, ane tenA karatAM zeDA nIcAM che. (te uide !) bhadanta! Apa zA kAraNe evuM kahe che? (joyA! te garA nAmag fche siyA dese ucce, dese unnaye, dese NIe, dese NiNNe se teNaTeNaM goyamA ! sarasa selsi vALo bAra siM nizvAyara jeva) he gautama! jevI rIte keI hAthanI hathelIne eka bhAga UMce hoya che- eka bhAga unnata hoya che, tathA eka bhAga nIce hoya che ane keI eka bhAga nignetara (vadhAre nIce) hoya che, evI ja rIte vimAne viSe paNa samajavuM e kAraNe devendra izAna devendra zukranA vimAne viSe uparata kathana karAyuM che. (pabhUNaM bhaMte ! sakke deviMde devarAyA IsANassa deviMdassa devaraNNo aMtiyaM vAvavattapa?) he bhadanta! zuM devendra devarAja zaka devendra devarAja IzAnanI pAse AvI zake che? (daMtA mU) hA, AvI zake che. (aaN maM! ji gAyanA pagya hAthamANe mU?) he bharatadevendra devarAja zake je IzAnendra pAse jaI zake che, te IzAnendra be lAve tyAre jaI zake che ke vagara bolAvye jaI zake che? (yamA! mAmAne ghama, na gaNAyamane uma) he gautama! jyAre IzAnendra zakenane bolAve tyAre te IzAnendra pAse AvI zake che, vagara belAbe AvI zakato nathI. Ave tyAre te tene Adara kare che, anAdara karate nathI.(mU mete ! "IsANe devide devarAyA sakkassa deviMdassa devaraNNo aMtiyaM pAubhavittae) zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ he bhadanta! devendra devarAja IzAna, devendra devarAja zakanI pAse jaI zake che? (haMtA mU) hA, jaI zake che. (te i mare! mArAthamAne ? mAtAmA ) he bhado! zabda bolAve tyAre ja IzAnendra tenI pAse jaI zake che? ke vagara bolAvyuM paNa jaI zake che? (jayamA ! mADhIyA vi 15 gaLAkAyamane vi ) he gautama! belAve tyAre paNa jai zake che ane vinA belAbe paNa jaI zake che. paNa tene mATe e niyama nathI ke te tyAM pahoMcatA tene ( zakendrane ) Adara ja kare. Adara kare paNa khare ane na paNa kare. (pabhUNaM bhaMte ! sakke deviMda devarAyA IsANaM deviMdaM devarAyaM sapakkhi spddivirsi samiu?) he bhadanta devendra devarAja zAka devendra devarAja IzAnanI cAre tarapha ane cAre khuNe joI zakavAne samartha che kharo? (vA mApa tA vi gAsTAvA ne davA) he gautama! pAse AvavAnA viSayamAM je prakAranA be sUtrapAThI kahevAmAM AvyA che evAM ja be sUtrapATho "joI zakavAnA viSayamAM paNa jANavA. (pabhUNaM bhaMte ! sakke deviMde devarAyA IsANeNaM devideNaM devaraNNA saddhi AlA pA cA vA ripa?) he bhadanta ! devendra devarAja zaka, devendra devarAja IzAna sAthe vAtacIta karI zake che? (daMtA joyA ! jayU dAvAdamA ) hA, gautama! zakendra IzAnendra sAthe vAtacIta karI zake che- pAse AvavA viSe jevuM kathana karAyuM che, evuM ja kathana A viSayamAM paNa samajavuM. (gathii mate ! teNaM sajINAnA vivAghai sevAmAM jijJAsuM vaLajhAruM guiti ?) he bhadanta!te bane devendro devarAne (IzAnendra ane kendrane) paraspara karavA gya kAryo hoya che kharAM? haMtA madhi) he gautama! temaNe paraspara karavA yogya kAryo hoya che. (te mi: thA ti?) he bhadanta ! ApasamAM karavA pigya kAryo karatI vakhate teonI ApasamAM vAtacIta karavAnI paddhati kevI hoya che! (joyA tA reva nuM sa devide devarAyA IsAmassa deviMdassa devaraNNo aMtiyaM pAunbhavai, IsANe vA deviMde devarAyA sakkasa deviMdassa aMtiyaM pAubbhavai iti bho ! sakkA ! deviMdA ! devarAyA ! dAhiNa logAhivaI ? iti bho ? IsANA ? devidA ? devarAyA ? uttaraGkalogAhibaI ? iti bho ? iti bho ti te aNNamaNNassa kiccAI krjikanA pazumamALA vidAMti) he gautama ! jyAre devendra devarAja zakrane kaI kArya hoya che tyAre te devendra devarAja izAnanI pAse Ave che jyAre devarAja devendra IzAnane keI kArya hoya che tyAre te devarAja devendra zakanI pAse Ave che. te vakhate teo A rIte eka bIjAne saMbodhIne pita pitAnAM kAryo karatAM rahe che- "he dakSi lekAdhanA svAmI, devendra, devarAja zakra" "he uttaralekArdhanA adhipati, devendra, devarAja IzAna !" TIkArya-A sUtramAM sUtrakAre IzAnendra ane kendranA vimAnanI UMcAI, te banenAM saMbaMdhe AdinuM nirUpaNa karyuM che. vAyubhUti aNagAra zahendra ane IzAnendranAM vimAnanI UMcAI Adi viSe jANavAnI jijJAsAthI bhagavAna mahAvIrane A pramANe zrI bhagavatI sutra : 3
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 prazna che che-"matte ? saparasa mAM Trevisa sevaLo trimAsneciMto zALaC viTama phevaraLo vimALA Itti unnayA ceva unnayatarA jeva ? he bhadanta ! devendra devarAja zakanAM vimAne che te vimAna karatAM, devendra devarAja izAnanAM vimAne pramANamAM thADA uccatara (vadhAre UMcAM) che ? tathA ceAbhA, rUpa, guNu AdinI apekSAe, zakrendranA vimAnA karatAM izAnendranA vimAnA zu thADAM unnatatara (vadhAre unnata) che? athavA uccatva ane unnatatva viSe je prazna pUchAye che, te praznane A rIte paNa samajAvI zakAya ke zakrendranAM je vimAnavAse che te vimAnavAseA karatAM zu izAnendranAM vimAnavAseA vadhAre UMcAM che ? tathA zakrendranA vimAnAvAseAnI pITha karatAM zuM izAnendranAM vimAnAvAseAnI pITha vadhAre unnata che? A rIte prAsAdeAnI apekSAe uccatva ane prAsAdapIThanI apekSAe unnatatva samajavuM joIe. " F eTale kaika nyUna. A prakAranA prazna udbhavavAnu kAraNa nIce pramANe che-- anya zAstromAM saudhama ane izAnakalpanA vimAnAnI UMcAi 500-500 ceAjananAM kahI che. A kathana mujaba te te ane devale-kanAM vimAnAnI UMcAi sarakhI che. eja vAtane anulakSIne vAyubhUti gaNadhara mahAvIra prabhune A prakAranA prazna pUche che- "huM bhagavAna! e banne devalAkanA vimAnenI UMcApa tadna sarakhI che, ke temAM saheja paNa nyUnatA athavA adhikatA che? tyAre bhagavAna mahAvIra temane samajAve che ke zAstromAM bannenI UMcAI sarakhI hAvAnI je vAta kahI che te sAmAnya dRSTie kahrI che. kharekhara te te banne devaleAkanA vimAnAnI UMcAimAM thoDo taphAvata che. saudhama devaleAkanAM karatAM izAna devavekanAM vimAnA bahu thoDA pramANamAM UMcAM che--UMcAimAM vadhAre pramANamAM taphAvata nathI. tathA saudhama devalAkanAM vimAnA karatAM izAna devaleAkanAM vimAne zelA AdimAM paiDAM caDiyAtAM nathI. anya zakA--samaya sukhoLa gAmaOyu Dhauti vimALA tti ' zAstromAM evuM kahyuM che ke zarUAtanA e devaleAkeAmAM (saudhama ane izAna devaleAkamAM) vimAne 500 ceAjana UMcAM che." tyAre ahI IzAnadevalAkanAM vimAnAne saudhama devalAkanAM vimAnA karatAM gheADAM uccatara kahevAmAM AvyAM che. A banne kathanamAM zuM virAdhAbhAsa lAgatA nathI? uttara-saudhama ane IzAna kalpanA vimAnAnI UMcAi je 500 yeAjananI kahI che te sthUla nyAyanI apekSAe kahI che sUkSma nyAyanI daSTie e pramANe kathana karAyuM nathI. eTale ema samajavuM joIe ke eka karatAM bIjAnI UMcAI 45 AMgaLa vadhAre hAya tA tenuM varNana ahI karavAmAM Avyu nathI. te kAraNe ja mane devaleAkanA vimAnAnI UMcAi 500 ceAjana hAvAnuM te kathana tarIke grahaNa karavuM joIe. paNa A kathana thoDI viziSTatA darzAvatu hAvAthI tene viziSTa thana tarIke grahaNa karAvu joie. A rIte te kathanamAM virodhAbhAsa rahetA nathI. nAyubhUti aNugAra khInne prazna nIce pramANe pUche che-" phezALastra cA phevilsa phevaLo zrI bhagavatI sUtra : 3 83
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 vimANe hiMto " huM bhaTTA! devendra devarAja izAnanA vimAnA karatAM pramANadinI apekSAe 'sAta rnisa TevaLo vimALa' devendra devarAja zakranAM vimAne "rttiLIyayA ??" zu thoDA pramANamAM nIcatara (tenA karatAM nIcAM ) che! zuM thoDAM nimnatara (tenA karatA nIcI keTinA) che ? uttara--''daMtAnoyamA ? ityAdi" hA, gautama ! izAnendranAM vimAne karatAM zakrendranAM vimAnA pramANa AdimAM kaMika utaratI koTinAM che-- izAnandranAM vimAne kaMika UMcI keATinAM che. prazna--''ne LaLa'' he bhadanta! Apa zA kAraNe evuM kaheA che ? eTale ke zakrendranA vimAnA karatAM izAnendranA vimAne saheja UMcAM che, evu Apa zA kAraNe kahe che! uttara--se nAnAmaC yache teme " hai gautama ! jevI rIte hathelInA kaI bhAga "indre ziyA" UMcA hoya che, "se lagna" koi bhAga unnata heAya che, "se ii" koi bhAga nIceA hoya che ane "Trese niz2e" koi bhAga nimna (nata-namelA) heAya che, evI ja rIte saudhama ane izAnakalpanA vimAnA viSe paNa samajavuM. tekeLa zauyamA ? ityAdi he gautama ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke zakrendranA vimAnA karatAM izAnendranAM vimAnA thADA pramANamAM uccatara ane unnatat che. zakrendranA vimAnA zAnendranAM vimAnA karatAM gheADA pramANamAM nIcatara ane utaratI ATinAM che. prazna- "paNa bhaMte / deviMde devarAyA sakke IsANassa deviMdassa devaraNo aitiya vAiki" he bhaddanta ! devendra devarAja zukra, devendra devarAja izAnanI pAse prakruTa thavAne (pAse javAne) zuM sama che ? uttara--"daMtA mU" hA, te tenI pAse javAne sama che. prazna - " se NaM bhaMte / kiM ADhAyamANe pabhU aNADhAyamANe pabhU ? " he bhadanta! IzAnendra jyAre khelAve tyAre te tenI pAse jai zake che, ke vagara meAlAvye tenI pAse jaI zake che. uttara-bADhAyamAne nayU gaLADhAyamAne no vasU" he gautama ! jyAre zAnendra tene khelAve tyAre ja zakrendra teno pAse jai zake che. vagara khelAvye te izAnendra pAse jai zakatA nathI. A uttaranuM tAtparya e che ke zakrendra karatAM zAnendranA darajajo UMce che. tethI izAnendra khelAve tyAre ja zakrendra tenI pAse jaI zake che- khelAve nahI te te tyAM javAne asamartha che. prazna- "pabhU gaM bhaMte / isANe devide devarAyA sakkasa deviMdassa devaraNNo zrI bhagavatI sUtra : 3 84
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ gaMti pAmavattA?" he bhadanta! zuM zakendra devarAja izAna zakendra devarAja zaka pAse prakaTa thavAne (javAne) samartha che? - uttara-"daMtA nAma?" hA, gautama! zakendra devarAja IzAna zakendranI pAse jaI zake che. pra-" vi mate . mAdAmAne gha ghADhAyamA vadhU" he bhadanta izAnendrane kendra bolAve tyAre te tenI pAse jaI zake che, ke vinA belAbe paNa jaI zake che? uttara--"nIyama gADhacamANe vi yU, gaLAvAyanA vi yU' he gatama! IzAnendrane kendra bolAve to paNa te tenI pAse jaI zake che, ane vinA bolAvyuM paNa jaI zake che. tenuM kAraNa e che ke zakendra dakSiNArdha lokAdhipati che ane IzAna uttarArdhakAdhipati che. tethI IzAnendrane kendra karatAM caDiyAta gAye che. ___-"pabhU NaM bhaMte ! sakke deviMde devarAyA IsANaM deviMdaM devarAyaM saMpavi sAhiirSa samorUra? he bhadanta! devendra devarAja zaka, devendra devarAja izAnane sArI rIte joI zake che? " vivi" eTale cAre dizAonA cAre khUNethI, ane "tAraMva" eTale cAre dizAethI A banne zabda kriyAvizeSaNa tarIke ahIM vaparAyA che. te kriyAvizeSaNane pravega karavAnuM tAtparya e che ke "zuM zabU badhI taraphathI-cAre taraphathI-IzAnendrane sArI rIte joI zake che ?" uttara-"nA vADajamavA tadA ro vi zAstrAva thA" prAdurbhAvanA (prakaTa thavAnI kriyA) viSe AgaLa je be AlApake ( prattararUpa sUtro) AvyAM che, e ja pramANe A praznano uttara paNa samajavo. kahevAnuM tAtparya e che ke je devendra zaka devendra IzAnane maLavA jevA) mAgato hoya te AmaMtraNa pUrvaka ja maLI zake che. eTale ke devendra zukra je devendra IzAnane maLavA mAge te pahelAM te tene maLavAne samaya mAgIne ja maLI zake che. sUcanA athavA khabara ApyA vinA maLI zakate nathI. paNa izAnendrane mATe evo koi niyama nathI. IzAnendra to sUcanA ApyA vagara paNa zakrendrane maLI zake che. jyAre tene mana thAya tyAre te zakrendrane maLI zake che. prakana "mane ! sava seviMde tevarAyA" he bhadanta! zuM zakendra devarAja zakra "sAne vaLAM varALa saddhi" zakendra devarAja izAnanI sAthe "mArA vI. saMskAraM vA sattA mai?' jyAre cAhe tyAre vArtAlApa karI zake che? eka vAra vAtacIta karavI tenuM nAma "saMlApa" (saMvAda) che. uttara-daMtA joyamA!' hA, gautama! "dAvA30mavaIT" prAdurbhAva (prakaTa thavAnI kriyA) viSe je pramANe kahyuM che te pramANe A viSayamAM paNa samajavuM eTale ke je IzAnendra belAve te ja zakrendra tenI sAthe vArtAlApa karI zake che. paNa zakrendra lAve ke na bolAve, te paNa IzAne dra tenI sAthe vArtAlApa karI zake che. "asthi NaM bhaMte ! tesiM sakkIsANANaM deviMdANaM devarAINaM kiccAI krnnijhADuM sApati ?" ahIM "mariya" pada avyayarUpe vaparAyuM che. ane tene artha "vidyamAna thAya che. "asthi pada kRtyAdinuM vizeSaNa che "thi" pada vibhakita pratirUpaka avyaya che. te kAraNe kRtyAdikamAM bahuvacanAntatA hovA chatAM paNa te banemAM eka vacana bahuvacananI apekSAe vizeSyavizeSaNa bhAvano abhAva jaNAte nathI. kadAca koI evI zaMkA uThAve ke "sthi" padane "dizA" nA vizeSaNa zrI bhagavatI sUtra : 3 85
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ tarIke kevI rIte vAparI zakAya? vizeSaNa ane vizeSyanAM vacana ane vibhakita samAna hoya che. ahIM te vizeSaNa eka vacanamAM ane vizeSya bahuvacanamAM che. to "thi" ne "ka" nAM vizeSaNarUpe vAparavAmAM vyAkaraNadoSa lAgavAne saMbhava che. te tenuM samAdhAna nIce pramANe che-"gathi'' pada vibhakitapratirUpaka avyaya tarIke ahIM vaparAyuM che. tethI temAM kRtyAdikanA vizeSaNa tarIkenA upayogane abhAva prakaTa thatuM nathI. "jigADuM? eTale projana ane "jaLanADu" eTale karavA yogya kArya kahevAnuM tAtparya e che ke zakrendra ane IzAnendrane arasparasa karavA egya keI kAryo hoya che kharAM? jema ApaNe kArya athavA prayajana sAdhavA mATe eka bIjAne sahakAra sAdhIe chIe evI rIte kaI prajana sAdhavA mATe te bane indro eka bIjAne sahakAra sAdhe che kharAM? zuM teo eka bIjAnA kAryamAM madadarUpa thAya che? uttara "daMtA gathi " hA, gautama! kAryo ane prajanane kAraNe teo eka bIjA pAse jatA-AvatA rahe che. prazna-bese damitAMi pareti " he bhadanta! jyAre te bane indro eka bIjAnI sahAyatAthI kAryo karatA haze ane eka bIjAnAM prajane sAdhatAM haze, tyAre teo eka bIjA sAthe kevA zabdone prayoga karatA haze ? uttara "jo mA ! tAre va" he gautama! jyAre kendrane IzAnendra pAse jaIne tenI sahAyatAthI karavA yogya kaI kArya ke prayojana udabhave tyAre "re vire tevA sava' devendra devarAja zaka " tevo " devendra devarAja IzAnanI "saMta" pAse "pAmavA prakaTa thAya che, ane jyAre devendra devarAja IzAnane koI kArya agara prayojana udbhave che tyAre "seviMde devAyA che" teo "rvisa senLo jazna vaMtartha pAmavarU" devendra devarAja zanI pAse prakaTa thAya che. tyAre temanI vacce A rIte vAtacItanI zarUAta thAya che"mo vAdaLora?" "he dakSiNArdhakAdhipati " " sevaM " "devendra" revarAvA" devarAja" "vaphA" 'zaka " A prakAranuM saMbodhana karIne IzAnendra zakkasAthe vAtacIta kare che. ane jyAre zakrendrane IzAnendra sAthe vAtacIta karavAne prasaMga Ave che tyAre te nIce pramANe saba dhana kare che-"mA uttarogAdavarU! vikA! TevAyA kALA !" "he uttarArdhakAdhipati, devendra, devarAja IzAna!" ti ma ta mo" A rIte teo vAtacIta zarUM karatI vakhate eka bIjAne saMbodhana kare che. A rIte "gaouTuur@" parasparanA "cA" projana ane "jALajhADuM" kAryone "vg mAmAnA virAMti" teo eka bIjAnA anubhavonA viSayarUpa kare che. sU0 27 . zrI bhagavatI sUtra : 3 8 6
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ riza matte / rUarH | TIkAtha-(gathi maMte ! te siM sIsAnA TeAi varApu vivAdA samAri ?) he bhadaMta ! devendra devarAja zake ane devendra devarAja IzAna vacce kadI paNa vivAda utpanna thAya che khare? (ta ga0i) hA, gautama te banne vacce vivAda utpanna thAya che. (se jaInALi pari ?) tyAre teo zuM kare che? (aa jeva NaM te sakkIsANA deviMdA devarAyANo saNaMkumAraM deviMdaM devarAyaM maNasI kareMti) he gautama ! tyAre kendra ane IzAnendra manamAM devendra devarAja sanaskumAranuM smaraNa kare che (taeNaM se saNaMkumAre deviMde devarAyA tehiM sakkIsANehiM devidehiM devarAIhiM maNasIkae samANe khippAmeva sakkIsANANaM deviMdANaM devarAiNaM aMtiyaM paaumag) jyAre A rIte bane devendra (zakendra ane IzAnendra) dvArA devendra devarAja sanakumAranuM smaraNa karAya che, tyAre teo turata ja zakrendra ane IzAnendra pAse prakaTa thAya che. ( = @ gALA-3 -ALAnA vidyAri) teo je pramANe kahe che, je aMjJA kare che, je nirNaya kare che, ke je nirdeza kare che tene svIkArI le che. teo temanI AjJAne mAthe caDAve che, kAraNa ke teo temane pUjya ane sevA karavAne yogya mAne che. temanAmAM eTalI zakti che ke teo temanI pAse pitAnI AjJAnuM pAlana karAvI zake che tathA je viSayamAM temane prazna pUchAye hoya te viSe teo je niyata uttara Ape ke je artha darzAve te arthottara rUpa nirdezanuM te bane pAlana kare che. kahevAnuM tAtparya e che ke sanakumAra je AjJA Ape che tene teo bane mAnya kare che. " A kAma tamAre karavuM ja paDaze, " A prakArane Adeza karavo tenuM nAma AjJA che. upapAta eTale sevA. ajJApUrvaka AdezanuM nAma vacana che. pUchAyelA kAryane viSayanA niyata uttarane nirdeza kahe che. e sUtra 28 che sanaskumAra bhavasiddhi hai ki abhavasiddhi Adi svaSayameM praznottara kA nirUpaNa kaoini maM!" ItyAdi. sutrArtha-(Hi+Are paf maM: viMTe tenA mitrasiddhi mAsiddhi?) he bhadanta! devendra devarAja sanaskumAra bhavasiddhika che, ke avasiddhika che ? (samaDhiI, micchAddiI) samyaka dRSTi che ke mithyAdRSTi che? (tti saMsAra garasaMsA ) teo alapa saMsAravALA che ke anaMta saMsAravALA che? (Ama zrI bhagavatI sUtra : 3 87
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ yodipa, dujImodip ) te sulsa edhivALA che ke durlabha edhivALA che ? (WRITE vidaC )ArAdhaka che ke virAdhaka che ? ( ne ame) carama bhavavALA che? ke acarama bhavavALA che?(auyamA)he gautama! (maLamAre vite tevAyA mavasiddhi) devendra devarAja sanatkumAra lavasiddhika che(no gama siddhi) abhavasiddhika nathI. (kuM saviTTI, ttisaMsAram, mumodi, bArAdar, me vasaE neyAM) eja pramANe teo samyak dRSTi che, alpa sa MsAravALA che, sulabha edhivALA che, ArAdhaka che ane carama bhavavALA che. e saghaLI prazasta khAkhatAthI teo yukata che, (se daLa mate! vaMdyucara ?) he bhAnta ! Apa zA kAraNe evuM kaheA che! ke sailendra sanatkumAra uparAMta saghaLA prazasta guNAvALA che ? ( jovamA !) he gautama ! (sakumAre devide devarAyA bahUNaM samaNANaM bahUNaM samaNINaM, vahUNaM sAvayANaM bahUNaM sAviyANaM oiyakAmae, suhakAmae, patthakAmae ANukaMpie; nisseyasie, diyanu nippurvAsa, nijJeyAmaNa ) devendra devarAja sanatyumAra aneka zramaNeAnA, zramaNiyAnA (sAdhvIonA) zrAvakAnA ane zrAvikAonA hitaiSI (hita icchanArA) che, sukhAbhilASI che, pathyakAmuka ( du:kha na paDe evI abhilASAvALA ) che, anuka'pAvALA che ane temanI mukitanA abhilASI che, tathA samasta jIvAnuM sukha IcchanArA che. te tekeLa noyamA ! saLaMmALa masiddhi nAya garrAma ) hai gautama ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke sanatkumAra bhavasiddhikathI laIne uparokata caramabhavavALA patanA guNAvALA che, tee abhavasiddhika, acaramabhavavALA Adi aprazasta guNAvALA nathI. (sAMnAmAM aMte ! vaiviyarsa phevaro va rUpa tuM r3ei vaLattA) he bhainta! devendra devarAja sanakumAranI keTalI sthiti (AyuSya kALa) kahela che? (goyamA) he gautama (sattasagotramAbiTirpha cha(IT) sanatkumAranI sthiti sAta sAgaropamanI kahI che. (seLa aMte / sAthI te joLAo mAravAM nAma di khidira) he bhavanta ! te devalekamAMthI AyuSyakALa pUro thatAM cyavIne teo kayAM utpanna thaze ? (poyamA !) he gautama ! (mavivede vAse sinnidira- nAtra gaMta raddipha) mahAvideha kSetramAM manuSya paryAyamAM chelle bhava karIne siddhapada pAmaze. ane samasta duHkhanA aMta lAvaze. (sevaM maMte sevaM maMte ) huM badantu! ApanI vAta sAcI che- ApanI vAtamAM zaMkAne sthAna nathI, e pramANe kahIne gautama peAtAne sthAne besI gayA 1 (TIFIo) gAthAe--chaTThaTamamAso amAro vAsArU baDha mAsA | tIsagakurudattANaM tavabhattapariNNapariyAo || tiSyaka zramaNe chanI tapasyA ane ekamAsanAM anazana karyAM hatAM. kurudatta zramaNe akramanI tapasyA ane ardhAmAsanAM anazana karyAM hatAM tiSyaka zramaNe ATha varSonI zramaNa paryAya pALI hatI ane kurudatte cha mAsanI sAdhu paryAya pALI hatI. e adhA viSayanuM kathana tathA (uccaca vimANANaM pAunbhavapecchaNA ya saMlAve, kiJci vivAduppattI saNakumAre ya bhaviyannaM) zrI bhagavatI sUtra : 3 88
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ vimAnAnI UMcAI, zakrendra ane izAnendranuM eka khIjA pAse gamana, eka bIjA vacce vArtAlApa, kAryAM, vivAdanI utpatti, sanakumAra dvArA temanA vivAdanu samAdhAna, tathA sanatkumAranI bhavyatA AdinuM kathana paNa A uddezakamAM karavAmAM AvyuM che. ( mocA sammattA ) A rIte " meAkA prakaraNa" samApta thayuM. (sUrphathasad 14mo karelo sanmatto) ane A rIte trIjA zatakanA prathama uddezaka pUrNa thayA. TIkA-gautama pUche che--'maLamAre huM aMte / vira haivAyA ityAdi he bhadanta ! devendra devarAja sanatkumAra bhavasiddhika che ke abhavasiddhika che ? te praznanA bhAvA A pramANe che- eka ja bhavamAM mekSa prApta karanArane bhavasiddhika kahyuM che. aneka bhavA karIne mekSa pAmanArane abhavasiddhika kahe che. eTale ke devendra sanatkumAra eka ja bhava karIne meAkSa pAmaze ke aneka bhava karIne mekSa pAmaze? khIjo prazna A pramANe pUche che-- "sanatyumAra samyak dRSTi che ke mithyASTi che?" jIvAdika tattva para jete nirdeSizraddhA hoya che evA jIvane sabhyaSTi kahe che; tethI viparIta zraddhAvALA jIvane mithyArdaSTi kahe che. kahevAnA bhAvArtha e che ke sanatkrumAra jIvAdika tattva para saMpUrNa zraddhA rAkhe che ke nathI rAkhatA ? trIjo praznana " vIttasaMsAraC gaLataHHTC ? "sanatkumAra parimita saMsAravALA che ke anaMta sa sAraka che?" jeNe potAnA saMsAra parimita karyAM haiAya evA jIvane "parItasaMsAra" kahe che. evA jIvane saMsAra dIrgha hAtA nathI paNu alpa hoya che. jenA saMsAra anaMta hAya che te jIvane anaMta saMsAraka kahe che. cAthA prazna-murumodip tuSTamodi" "sanakumAra sulabhakhAdhika che ke dula bhameAdhika che!" jene jaina dharmanI prApti janmAntaramAM sulabha hoya che evA jIvane sulabhameAdhika r3e che, ane jene janmAntaramAM tenI prApti durlabha che evA jIvane durlabhameAdhika kahe che. pAMcamA prazna A pramANe che-'ArAhaC-vijJa\" sanakumAra ArAdhaka che ke virAdhaka che! dharmanuM sArI rIte pAlana karanArane ArAdhaka kahe che, ane pAlana nahIM karanArane virAdhaka kahe che. chaThTho prazna-'meM garnAme " jene eka ja bhava mAkI hAya tene 'carama ' kahe che, paNa aneka bhava karavAnA mAkI hoya evA jIvane 'acarama' kahe che. sanakumAra eka ja manuSya bhava karIne mekSe jaze aneka bhavA karIne mekSe jaze ! uparanA cha praznanene javAba mahAvIra prabhu A pramANe Ape che-"noyamAM !" he gautama ! "saLamAre vile levAyA' devendra devarAja sanatyumara "masiddhik no pramasiddhi' bhavasidhdhika che, abhavasidhdhika nathI. kAraNa ke indranA bhava pUro karyAM pachI teo manuSya bhava prApta karIne te bhavamAM ja mekSe jaze. mekSa prApta karavA mATe temane aneka bhatra karavA paDaze nahIM. teo mithyAdaSTi nathI paNu samyakdaSTi che. " no anaMtasaMsAraC ' teo anaMta saMsArI nathI paNu " vA 66 ,, zrI bhagavatI sUtra : 3 89
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMsAra" parimita sasAravALA che. " no tudipa " te dula bhamedhika nathI paNa 'mujama vaidip" sulabha eSika che. "novijJA'dejJarAjI" te virAdhaka nathI paNa ArAdhaka ja che "no garvAneAme teo acarama nathI paNa carama ja che. "satyaM nayana" A rIte sanakumAramAM badhA prazasta guNA ja che ema jANavuM, "no bAta" temanAmAM abhavasiddhiki Adi aprazasta guNuA nathI. 66 66 ,, ' "se keLa aMte ! vaM ghugharU | " gautama pUche che, " he bhadanta ! Apa zA kAraNe evuM kahA che ke sanatkumAra bhavasiddhika Adi prazasta guNethI yukta che ? tyAre mahAvIra prabhu A pramANe javAba Ape che--zothamA !" he gautama ! saLamAre vile varAyA " devendra devarAja sanatkumAra bahUNaM samaNANaM, vaLa samaLILuM ? aneka zramA (sAdhu) ane zramaNiyA (sAdhvIo)nuM, vaLa sAcavALuM vaLa sAviyALa ' aneka zrAvako ane zrAvikAonuM " kriyahrAmap hita cAhanArA che. ahIM sukha ApanArI vastune hita padathI grahaNa karavAmAM AvI che. "muddAma" " temane Ana MdarUpa sukhanI prApti thAya, te prakAranI kAmanAvALA che, 46 patthakAmae " teo temanA paththakAmuka che--eTale ke te sadA duHkhathI mukta rahe evI abhilASAvALA che, trALu viz " teo karuNAnA sAgara hAvAthI temanA para anuka MpA rAkhanArA che, "niAsi" temane mokSa prApta thAya, evI abhilASA rAkhanArA che, " niyamunissettAmaC 'te saune hitarUpa sukhanI prApti thAya evI kAmanAvALA che. "se tekeLa noyamA ! saLaM(r)mArAM masiddhi! nAna Lau azmi" he gautama ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke sanakumAra bhavasiddhikathI laine carama pantanA prazasta guNlRAvALA che, abhavasiddhikathI laine acarama pantanA aprazasta guNeAvALA nathI. 'carama' zabdane atha A pramANe che--AkharI bhava jene prApta thayA che tene caramabhavasa panna kahe che. athavA cAlU bhava ja jenA AkharI lava che tene caramabhavavALA kahe che. athavA jene eka AkharI bhava karavA paDaze tene carama bhAvavALA kahe che. sanatkumAra indranuM AyuSya pUruM karIne manuSyabhava pAmIne mekSa prApta karavAnA che. tethI temane caramabhava sAMpanna kahyA che. have gautama aNugAra mahAvIra prabhune sanakumAranI sthiti Adi viSe praznA puche che 66 97 prazna-- sakumArassa NaM bhaMte / deviMdassa devaraNo ke vaiyaM kAlaM ThiI paNNattA ? he bhadanta ! trIjA devalAkanA adhipati devendra devarAja sanakumAranI sthiti keTalA kALanI che-tyAM temane rahevAnI samaya maryAdA keTalI che? tathA se haiM AvaLa nA niMdi " tee tyAMnA temane AyuSya kALa pUrNa karIne, trIjA devale kamAMthI AvIne gatimAM janma leze? zrI bhagavatI sUtra : 3 90
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ devabhavanA kAraNarUpa karmonI nirjarA thavI tenuM nAma bhavakSaya che, ane AyukarmanI sthitinuM vedana karavuM tenuM nAma sthiti kSaya che. uttara-"noramA " he gautama! temanI sthiti sAta sAgaropamanI kahI che. teo tyAMthI avIne "nA ivAse sidi" mahAvideha kSetramAM manuSyagatimAM utpanna thaIne siddhapada pAmaze "nAra saMta g? teo samasta karmone kSaya karIne kRtakRtya thaI jaze ane samasta duHkhanA aMtakartA thaze. " te! se aMte A pade dvArA vAyubhUti gaNadhara bhagavAnanA kathanamAM pitAnI apAra zraddhA prakaTa kare che. teo kahe che, "he bhadanta ! ApanI vAta taddana satya che. ApanI vAta yathArtha che. temAM zaMkAne sthAna ja nathI." A uddezakane aMte ApelI "jIka chaka ityAdi be gAthAo dvArA sUtrakAre A uddezakane upasaMhAra karatAM temAM je viSayanuM pratipAdana thayuM che te viSayane ullekha karyo che. banne gAthAno artha mULa sUtrArthamAM samajAvavAmAM AvyuM che. A uddezakamAM vidurvaNa zaktinuM svarUpa batAvyuM che. mekA nAmanI nagarImAM A uddezakanuM kathana bhagavAna mahAvIra prabhune zrImukhe thayuM hatuM. te kAraNe A udezakanuM nAma "mekA" rAkhyuM che. A pramANe trIjA zatakane pahele uddezaka samApta the. | itizrI jainAcArya jainadharma divAkara pUjyazrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta bhAgavatI satranI priyadarzanI vyAkhyAnA bIjA zatakano pahelo uddezaka samApta 3-1 dUsare udeze kA saMkSisi viSayoM kA vivaraNa trIjA zatakane bIjo udazaka- have sUtrakAra trIjA zatakanA bIjA udezakanI zarUAta kare che. temAM je je viSayenuM nirUpaNa karavAmAM AvyuM che, te te viSayanuM saMkSipta varNana nIce pramANe che rAjagRha nagaramAM mahAvIra prabhunuM gamana, pariSadanuM dharmopadeza zravaNa, tyAra bAda gautamanA mahAvIra prabhune asurakumAranA AvAso viSe prakane "asurakumAre kayAM rahe che? uttara- teo ratnaprabhA pRthvInA eka lAkha eMzI hajAra jI pramANa piDanA madhya bhAgamAM rahe che. teo nIce vAlukAprabhA nAmanI naraka sudhI jAya che evuM pratipAdana ane teo sAtamI naraka sudhI jaI zakavAnuM sAmarthya dharAve che, e bhagavAna dvArA uttara teo potAnA pUrvabhavanA duzmanane pIDavA mATe, zrI bhagavatI sUtra : 3 1.
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane pUrvabhavanA mitrAne sukha ApavA mATe trIjI naraka sudhI gamana kare che. asurakumArA tirachA nandIzvara dvIpa sudhI jAya che, ane asaMkhyAta dvIpa sudhI javAnuM sAmarthya te dharAve che. te zA kAraNe tiglAkamAM jAya che? anta prabhunA janma, dIkSA, kevalajJAnApAda ane meAkSa, eTalA kalyANakA mATe te tyAM jAya che. jo ke asurakumArA saudhama devalAka sudhInI UMcAie jAya che, paNa acyuta devalAka sudhI javAne teo samatha che. saudhama devaleAka sudhI temanA gamananuM kAraNa temanI vaccenuM zAzvata vera che. tyAM jaine asurakumAro dvArA laghurAdinI cArI karAya che ane devA temanA te aparAdha mATe temane zArIrika zikSA kare che evuM kathana asura ane devAMganA rUpa apsarAonA arasparasanA vyavahAranuM kathana. anata utsarpiNI ane anaMta avasarpiNI kALa samApta thatAM asuranuM urdhvagamana thAya che, evuM kathana jevI rIte zakhara, khakhkhara, DhaMkaNa, bhutuya, paNDa, pulinda vagere kirAta jAtinA anA du, parikhA, padegta, kandarA Adi viSama pradezeAne sahAre avasainya Adi caturaMgI senA para AkramaNa karavAne TevAyelA hAya che, evI ja rIte asurakumAre paNa arhata, sidhdha ane jaina muniyAne sahAre valAkamAM gamana karavAne abhyasta hoya che mahuDriMka asurAnuM ja urjaMgamana thAya che. prasa MgopAta urdhvagamanane nimitte thamarendranI kathAnA prastAva pUrvabhavamAM ja mUThThIpamAM bhAratavarSanA viMdhyAcala parvatanI taLeTImA vesela nagaramAM pUraNa nAmanA gahastha rUpe camarendrane janma, zula AdhyAtmika vicAra pUrNAMka dAnAmA nAmanI pravrayA aMgIkAra karavAnuM kathana, cAra khAnAMvALA kASTha pAtramAM bhikSAthI prApta karela azana, pAna AdinA cAra vibhAga karI nAkhatA. temAMthI traNa bhAga yikA, kAgaDA, kUtarA, mAchalAM, kAcakhA Adine arpaNu ane bAkInA eka bhAganA peAtAnA AhAra mATe upayega, A prakAranI pUraNanI ugra tapasyAnuM A uddezakamAM varNana karyu che. tyAra bAda teNe karelA pAdapepagamana nAmanA anazananuM varNana, jyAre mahAvIra svAmIne dIkSA aMgIkAra karyAMne 11 agIyAra va pasAra thaI gayAM hatAM ane chadmastha avasthAmAM susumArapura pAse dhyAna dharI rahyA hatA tyAre pUraNanuM temanI samakSa Agamana. camaracacA rAjadhAnI indrathI rahita hAya che, khAlatapasvI pUNunI khAra varSanI oNMgra tapasyA, anta eka mAsaneA sathA eka mAsanA upavAsa ugra ugra tapanA prabhAvathI camaracacA rAjadhAnImAM camarendra rUpe tenA janma saudharma devalAka sudhInA pradezanuM tenA dvArA avaleAkana saudharma devalAkanA adhipati zakranA vilAsa Adi joine camarendranA hRdayamAM irSAnI utpatti-te kAraNe zakane gALo daIne tenuM apamAna karyuM. zakrane parAjaya ApavA mATe irSALu camarendranuM chadmastha mahAvIrane zaraNe AvavAnuM kathana A uddezakamAM Ave che. temane Azraya maLavAthI camara ekale ja parighA, Ayudha Adi zastro laIne zakrendra sAthe laDavA javAnuM sAhasa kare che, ravAnA thatAM pahelAM camara dvArA vaikriya zarIronuM nirmANa karAyuM, upara gamana karatA camaranA utpAtAthI trAselA vAnabhyantara devAnI nAsabhAga. AtiSka deve candra, sUrya, ahA ane tArAonuM vibhAgIkaraNa thayAnuM kathana, AtmarakSaka devA palAyana thaI gayA. A rIte camaranuM zaka pAse Agamana-zakanA dvAra para IndrakIlane mAra mAryAM, zakrAzrita zrI bhagavatI sUtra : 3 - 92
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ de bhayabhIta thayA-zakrendrano camarendra para prakopa thaye-pariNAme amara nAsIne mahAvIrane zaraNe Avyo. zakra camarendra para vajana prahAra karIne A pramANe vicAra kare che. mahAvIranI kRpAdRSTi camara para che, evuM avadhijJAna dvArA jANIne indrane vajA choDavA mATe pazcAttApa thAya che. IndranuM vajanI pAchaLa gamana, mahAvIra prabhuthI cAra AMgaLa dUra rahyuM tyAre Indra dvArA vA grahaNa karAya che-zakendra dvArA mahAvIra prabhune vaMdaNa namaskAra ane kSamAyAcanA. mahAvIra prabhunA prabhAvathI amarendranI rakSA. prakSipta pudagalene anusaraNa dvArA grahaNa karavA viSenA gautamanA praznanane uttarapulanI gati vize vicAre-zaka, camara ane vAnI gati zaktinuM kathana. temanI eka bIjA sAthe sarakhAmaNI, kAlamAna, camarane zekazokanA kAraNa viSe camaranA revano prana-camaranA mahAvIra prabhu pratyenA bhakitabhAvanuM pradarzana-uddezakane aMte camarendranI sthiti (AyukALa) nuM nirUpaNa bhagavAna kA samavasaraNa aura camarendra kA nirUpaNa "te je te samag" ityAdisUtrArtha-(te ja te samagi) te kALe ane te samaye ( T de nAma nAre thaT) rAjaJha nAme nagara hatu. (vAva jarA vanyAsa) mahAvIra prabhune dharmopadeza sAMbhaLIne pariSade temanI payapAsanA karI, ane pariSadanuM visarjana thayuM, tyAM sudhInuM vakatavya ahIM grahaNa karavuM. (jo jAi te samav ramare gari gaNAvANA) te kALe ane te samaye asurarAja asurendra camara (nAvArAjadALag) camacaMcA rAjadhAnImAM (samarg mudAju) sudhamAM sabhAmAM (maraMta siMhAsaMvira) amara nAmanA siMhAsana para beThe hate (vAsadI sAmAjika saMsIThuM nAva navadaM 3ttA) cosaTha lAkha sAmAnika deve tenI sabhAmAM beThA hatA. tyaMthI zarU karIne "nATayavidhi batAvIne (bAvahirSi pApampa tAmaviihaM hA!) je dizAmAMthI pragaTa thayA hatA te dizAmAM pAchAM pharI gayAM. " sudhInuM vaktavya grahaNa karavuM (ahIM mahAvIra prabhunA samavasaraNamAM camarendra AdinA AgamananuM varNana AgaLa mujaba samajavuM.) tyArabAda (mete ! tti majAvaM no samai maLavuM mahAvIre caMdra namaMNA) "he bhadanta !" evuM saMbodhana karIne, bhagavAna gautame zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdaNA karI, namaskAra karyA. (gvaM tvacA) ane A pramANe prazna pUchaye(asthinnN bhaMte ! imIse rayaNappabhAe ahe asurakumArA devA parivasaMti) he bhadanta ! zuM asurakumAra re ratnaprabhA pRthvInI nIce rahe che? (noramA ! La he sama) he gautama ! e vAta sAcI nathI (gvaMgara ga sattApurI, zrI bhagavatI sUtra : 3 93
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ sodaHT qkSa) e ja pramANe sAtamI pRthvI (naraka) paryantanI kaI paNa pRthvInI nIce asurakumAra deve rahetA nathI. saudharma devakathI laIne keIpaNa devalakanI nIce paNa teo rahetA nathI. (gathi je maMte ! sikvanmArA putrathI sade yamunA tevA parivati) he bhadanta ! zuM asurakumAra de cheSa~AkSArA pRthvInI nIce rahe che ? ( kuLade sama) he gautama ! e vAta paNa barAbara nathI. (divAdi aMte ! garamA sevA vinaMti ?) te he bhadanta ! asurakumAra de kayAM rahe che? (nonA !) he gautama! mIre rayANamAgha putraviie asIuttarajoyaNasayasahassabAhallAe - evaM asurakumAra devavattavbayA) eka lAkha eMsI hajAra yojana pramANavALI A ratnaprabhA pRthvInI madhyamAM asukumAra de rahe che. ahIM asurakumArenuM samasta varNana karavuM joie. (nAva - kaa mojamopAruM muMbaFALo vidati) teo divya bhege bhegave che ane AnaMdathI pitAne samaya vyatIta kare che, tyAM sudhInuM kathana ahIM thavuM joIe. (gathirt mete ! amukumAra vAghai ga jAtiviSag ?) he bhadanta ! teo temanA sthAnanI nIce javAne samartha che kharA? (daMtA ma0) he gautama ! te asurakumAra deve temanA sthAnathI nIce jaI zakavAne samartha che. (vArtha = " papU te gamukumAra vALuM gare gati vikag vowtte !) he bhadanta ! asurakumAra devo temanA sthAnathI keTale nIce jaI zake che? (1mA ! nAva ca sattamAgha purI) he gautama ! teo sAtamI pRthvI sudhI nIce jai zake che. paNa temanuM sAmarthya batAvavAne mATe ja A kathana karAyuM che. teo dhAre te sAtamI pRthvI sudhI nIce jaI zakavAnuM sAmarthya dharAve che. paNu Aja sudhI teo tyAM sudhI gayA nathI, jatA nathI ane jaze paNa nahIM. temanI zakti batAvavAnA hetuthI ja uparokata vAta kahevAmAM AvI che. (ta tuka hiM kathA naminnati 1) teo nIce trIjI pRthvI sudhI ja bhUtakALamAM gayA che, vartamAnamAM jAya che ane bhaviSyamAM jaze. (jiM jJAthe je te ! zremA tevA taraM kiM javA jAta !) he bhadanta ! asurakumAra re zA kAraNe trIjI pRthvI sudhI jatA hatA, jAya che ane javAna paNa che. (traNe kALe teonuM tyAM zA kAraNe gamana thAya che !) (pubbaveriyassa vA veyaNA udIraNayAe, puvvasaMgaissa vA vedaNa utsAmaNayAe evaM khallu asurakumArA devA tacca puDhaviM gayA ya gamissaMti ya) he gautama ! pitAnA pUrvabhavanA zatrune du:kha devAne mATe tathA pUrva bhavanA mitrane sukha devAne mATe asurakumAra devo trIjI pRthvI (naraka) sudhI bhUtakALamAM jatA hatA, vartamAnamAM jAya che ane bhaviSyamAM paNa jaze. (mathi aMte ! garamALa vALa utariyAvi rou? ?) he bhadana ! asurakumAra te potAnA sthAnathI tirachAM javAne samartha che kharA? (daMtA gathi) he gautama ! pitAnA sthAnathI tirachI dizAmAM javAne tene samartha che- revaDa ja te ! a mArA zrI bhagavatI sUtra : 3 94
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ ati at TETags guur ?) he bhadanta ! asurakumAra deve temanA sthAnathI keTalA tirachAM javAne samartha che ? (goyamA / jAtra asaMkhejjA dIvasamuddA naMdissaravaraM dIvaM gayAya gamissaMti ya) he gautama re asaMkhyAta dvIpasamudro sudhI tirachI dizAmAM javAne teo samartha che. paNa teo Aja sudhI kadI paNa tyAM sudhI gayA nathI, jatA nathI ane jaze paNa nahIM. A te temanI zakita batAvavA mATe ja kahevAmAM AvyuM che. teo naMdIzvara dviIpa sudhI ja gayA che. jAya che ane jaze. traNe kALamAM A pramANe ja banyA kare che. kiM patniyaM NaM bhaMte / asurakumArA devA naMdissaravaraM dIvaM gayA ya gami kSatti !) he bhadanta ! zA kAraNe asurakumAra de naMdIzvara dvIpa sudhI jatA hatA, vartamAnamAM jAya che ane bhaviSyamAM jaze? (jovA ! je je daMtA bhagavaMtA eesiNaM jammaNa mahesu vA nikkhamaNa mahesu vA pANuppAyamahimAsu vA parinivvANa mahimAmu vA evaM khalu asurakumAra devA naMdissara varaM dIvaM gayA ya gamisAMti ya) he gautama ! ahaM tenA janmotsavamAM, dIkSA utsavamAM ane jJAnotsavamAM (kevaLa jJAnanI prApti samayanA utsavamAM) hAjarI ApavA mATe asurakumAra re naMdIzvara dvIpa sudhI jatA hatA, jAya che ane jaze. - prA(gathi aMte | amukunA vALa 3 vasaMv!) he bhadanta ! zuM asurakumAra UalekamAM gati karI zakavAne samartha che? uttara-(daMtA gariSa) hA, asurakumAra Urdhva lekamAM paNa gati karI zake che. prazna-(vArtha iaaN te ! gamukumArA vALa 3 ja vizag !) he bhadanta! asurakumAra deva UrvakamAM keTale UMce jaI zake che ? uttara -(nomA ! bAra maracu ) teo acuta ka95 sudhI jaI zake che (dame vALuM javA ja jamiti ) paNa kharekhara te teo saudharmakalpa sudhI ja gayA che, jAya che ane jaze. ayyata ka95 sudhI teo jaI zakavAne samartha che, e vAta te temanuM sAmarthya batAvavA mATe ja kahelI che. prazna- 4 ciM ja jevA rohamma #vi nA 2 zanitti !) he bhadanta ! asurakumAra ke zA kAraNe saudharma devaloka sudhI gayA hatA, jAya che, ane bhaviSyamAM paNa jaze? uttara-(joyA ! haM f sevA mavA cAkuvaMdhe te sevA vi bvemANA pariyAremANA, vA Ayarakkhadeve vittAseti, ahAlahusagAI rayaNAI Tda ya cAmA tamaMta gavati ) he gautama ! te devo sAthe temane bhavapratyayika vairAnubaMdha (pUrvabhavonI duzmanAvaTa) hoya che. tethI teo vaikriyarUpa dhAraNa karIne bIjA devonI devi sAthe bhega bhegavavAnI icchAthI tyAM jAya che ane AtmarakSaka devone herAna kare che ane mUlyavAna paNa halakA vajananA ratnane uThAvI laine pitAnI jAte ja koI nirjana sthAnamAM bhAgI jAya che. prazna -(thi mare ! haM sevA dusArUM sAruM!) bhadanta ! zu te deve pAse temanA pitAnAM, yacita, nAnAM nAnAM, bahumUlya ratna paNa hoya che? uttara- (daMtA gathi) hA hoya che. prazna -(se kamAu jatti) jyAre te asurakumAre rane laIne bhAge zrI bhagavatI sUtra : 3 95.
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ che tyAre vaimAnika deve temane kaI paNa prakAranI sajA kare che ke nahIM? uttara-(to te pUchAyaM pati ) gautama ! te asurakumAra devene ratno cArI javAnA kAraNe zArIrika sajA sahana karavI paDe che. prazna- (mULe aMte ! paNa mAre tevA tatha javA nA tArki arajIhiM addhi vijJAchuM mojamArUM muMnamALA virittA !) he bhadanta ! te asurakumAra deve zuM tyAM jatAnI sAthe ja tyAMnI devAMganAo sAthe divya bhege bhogavavAne samartha che? uttara-() sukhada samaje ) he gautamane A prakAranuM kRtya teo tyAM jatAnI sAthe ja karI zakatA nathI. (je te to pahinivari) paNa jyAre teo pAchAM pharatAM hoya che ane ( hittizattittA phuda pAchati) jyAre pAchAM pharIne pitAne sthAne AvI jAya che tyAre (goi tArA gacchanA gaDhati te apsarAenI je IcchA thAya te teo temane Adara kare che (rijAti) ane temane potAnA svAmI tarIke gaNe che. (mULa te garamA tevA tAhiM maracharif hiM vivAruM mAmInAruM cuMbamAja, vidariNa) A prakAranA saMgamAM ja te asukkumAra deve te apsarAo sAthe divya bhego bhegavI zake che. eka sAo accharAbhI no ADhAyaMti, no pariyANaMti, No NaM pabhU te asurakumArAdevA tAhi ahiM saddhi vivAruM mAmAnA muMnamA viditta paNa jo te apsarAe temane Adara na kare, temane temanA svAmI tarIke na svIkAre che te asurakumAra deve temanI sAthe divya bhege bhegavI zakatA nathI. [gi ravajI jozanA ! makara mArA sevA sadakarmo ja navA ja jamiti ] he gautama ! te kAraNe asurakumAra de saudharma kalpa sudhI jatA hatA, jAya che ane bhaviSyamAM paNa jaze. TIkAthe-trIjA zatakanA pahelA uddezakamAM sUtrakAre amarendra vagere devenI vidurvaNa zaktinuM nirUpaNa karyuM che. have asurakumAra devanI gatizakitanuM tathA camarendranA utpAtanuM nirUpaNa sUtrakAra A bIjA uddezakamAM kare che bIjA uddezakanuM paheluM sutra "tef of te samagif" ItyAdi che. te kALe ane te samaye rAjagRha nAme nagara hatuM. "nAra parikSA vAda' A sUtramAM AvatA "yAvata " [nAra] padathI nIcene sUtrapATha grahaNa karI mahAvIra prabhunuM rAjagRha nagaramAM Agamana tyAMnA lokenuM mahAvIra prabhune dharmopadeza sAMbhaLavA mATe gamanavaMdaNA namaskAra karIne dharmopadeza sAMbhaLIne pariSadanuM visarjana." ityAdi samasta kathana AgaLa mujaba samajavuM. "te ja te zari? te kALe ane te samaye-bhagavAnanuM rAjagRha nagaramAM Agamana thayuM tyAre "gaI anurAvA asurena, asurarAja camara, pitAnI camacaMcA nAmanI rAjadhAnImAM sudhamAM zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ sabhAmAM camara nAmanA sihAsana para beThA hatA. teNe avidhajJAnathI jANyu ke mahAvIra prabhu rAjagRha nagaramAM padhAryAM che. tyAre te tenA cAsaTha hajAra sAmAnika devA, cAra lekapAle, 33 trAyazrizaka devA, AtmarakSaka devA ane agrasahiSiyA (paTTarANIo) sAthe bhagavAnane vaMdA karavA Avye tyAM AvatAnI sAthe ja teNe vividha nATacakaLA khatAvI. vaMdaNA namaskAra karIne camarendra vagere sau je dizAmAMthI AvyA hatA te dizAmAM pAchAM cAlyA gayA. eja vAta ahIM 'nAva (cAva"" pada dvArA grahaNa karavAmAM AvI che. camarendra vagere gayA pachI gautama svAmI asurakumArAnA AvAsa vagere viSe mahAvIra prabhune prazna pUche che. e vAta sUtrakAra have prakaTa kare che-- "maMte !" he bhadanta ! evuM sa Mbodhana karIne "locane !" bhagavAna gautame "samAM maLavuM mahAvIra caMdraka 1 zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdaNA karI-temanA guNAnI stuti karI. tyAra bAda AThe aMgAne namAvIne temaNe bhagavAna mahAvIrane "namaMti" namaskAra karyAM. " vaMcittA namittaTM ' vaMThThaNA namaskAra karIne a cAsI" A pramANe praznA pUchayA- 17 prazna -'mIse cALamAN putrIp gurU" he bhadanta ! zuM A ratnaprabhA pRthvInI (pahelI narakanI) nIce "amutramArA phevA vinaMti" te asurakramAra devA vase che? tyAre mahAvIra prabhue A pramANe javAkha ApyA--no phaLaduM samadre nA, evuM nathI--teo ratnaprabhA pRthvInI nIce rahetA nathI. traMbAva gadde sattamAr putrI" ane tee bIjI, trIjI, ceAthI, pAMcamo, chaThThI ke sAtamI narakanI nIce pazu rahetA nathI tathA saummasa vama gadde nA te asurakumAra devA saudha devalAkathI laine khAramAM devaaAkanI nIce paNa rahetA nathI, nava greveyakAnI nIce paNa rahetA nathI, pAMca anuttara vimAnAnI nIce paNa rahetA nathI. prazna--jo asurakumAra devo sAte narakenI nIce rahetA nathI, khAre devaleAkanI nIce rahetA nathI, nave greveyakAnI nIce rahetA nathI. pAMce anuttara vimAnAnI nIce rahetA nathI te| zu N te "asthiLe maMte ! sivvumArA! ghuvIr mane vasaMti?"" iSaprAgbhArA pRthvInI nIce siddhazilAnI nIce--rahe che ? te huM tyAre mahAvIra prabhu javAba Ape che-"o phaLake samaDhe" he gautama! A artha paNa samatha nathI. eTale ke teo siddhazilAnI nIce paNa rahetA nathI. prazna----se di vALa maMte ! amarakumAra levA vinaMti ? " prabhu ! evuM kayuM prasiddha sthAna che ke jyAM asurakumAra devo vase che ? uttara- poyamA ! " he gautama ! " rUmItte thaLamAdpuDhIp '' A ratnaprabhA pRthvI ke je " basIgottara noyaLasayasa navAdahAr " eka lAkha ezI hajAra yeAjananA vistAranI che, tenI vaccenA bhAgamAM asurakumAra devA rahe che. E anukramA vavajJayA ' asurakumAra devAnA raheThANuMAnuM varNana nIce pramANe samajavuM, " pUchyuM nauyaLasadanuM boLAdittA gheTA cena nauyaLasalluM vaktettaa majjhe aTThahattare joyaNasyasahasse etthaNaM asurakumArANaM devANaM causaTThi " 64 zrI bhagavatI sUtra : 3 97
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAvAsAyanasa mavaMtati garavAM" A sUtrapAThano bhAvArtha nIce pramANe che-eka lAkha eMzI hajAra jana pramANa ratnaprabhA pRthvI che. tenA uparanA 1 hajAra yojana pramANa bhAgane tathA nIcenA 1 hajAra jana pramANa bhAgane cheDI daIne bAkIne je eka lAkha aThotera hajAra yojana pramANa bhAga che, te bhAgamAM asurakumAra devenA cesaTha lAkha bhavanAvAsa AvelA che, evuM jinendra deve kahyuM che. bhavanapatinA dasa bheda che. tethI temanA AvAsenA paNa dasa bheda che. je pahele AvAsa che tene "asurakumArAvAsa" kaho che. te AvA dakSiNa ane uttara dikSAgamAM AvelA che. dakSiNa dikSAgane adhipati camarendra che ane uttara dikSAne adhipati balIndra che. amarendranI rAjadhAnInuM nAma amaracaMcA che. te rAjadhAnImAM asurakumArenA 34 cotrIsa lAkha AvAse che. balIndranI rAjadhAnI balicaMcA che. temAM 30 trIsa lAkha asurakumArAvAse che. A banne rAjadhAnInA AvAsane saravALe 64 cosaThalAkha thAya che. bhavatAvAsanuM varNana prajJApanA sUtramAM karavAmAM AvyuM che. te tyAMthI vAMcI levuM. te prakAranA bhAvanAvAsamAM rahetA asurakumAra deve divya bhege bhegave che ane " niti'? pitAne samaya sukhacenathI vyatIta kare che. have gautama svAmI mahAvIra prabhune, asurakumAranI nIce, UMce ane tirachI gati karavAnI zakti viSe nIce pramANe prazna pUche che- - "sthaLa maMte ! ItyAdi " he bhado! zuM A asurakumAre alekamAM gamana karavAne samartha che? daMtA " he gautama! asurakumAra de potAnA sthAnathI nIce jaI zakavAnI zakita avazya dharAve che. tyAre gautama svAmI bIjo prazna pUche che-"vaphAM 4 of yU te asurakumAra jevA ya tiviSag ?he prabhe ! asurakumAra devI temanA sthAnathI kayAM sudhI nIce jaI zake che tyAre mahAvIra prabhu javAba Ape che- "joya! bAra ga sattamA diva " he gautama! te asurakumAra de nIce sAtamI pRthvI sudhI sAtamI naraka sudhI-javAne samartha che, paNa teo tyAM sudhI bhUtakALamAM kadI gayA nathI, vartamAnamAM jatA nathI ane bhaviSyamAM jaze paNa nahIM. temanuM sAmarthya batAvavAne mATe ja uparokata kathana karyuM che. "tavaM purva thI ya mamiti " paraMtu teo kharekhara te trIjI pRthvI sudhI bhUtakALamAM gayA hatA, vata mAnamAM jAya che ane kSaviSyamAM paNa trIjI pRthvI sudhI ja jaze. mahAvIra prabhunA zrImukhe Avo javAba sAMbhaLIne gautama svAmI mahAvIraprabhune nIcene prazna pUche che--" imtti6 if maM! cakaranArA ta puThThavaM navA ja niiti " he prabho ! asurakumAra deve A kAraNe trIjI pRthvI sudhI bhUtakALamAM jatA hatA, vartamAnamAM jAya che ane bhaviSyamAM paNa javAnA che eTale ke trIjI naraka sudhI traNe kALamAM teo jAya che, tenI pAchaLa zuM kAraNa raheluM che? teo tyAM zA mATe jAya che? tyAre tenuM kAraNa batAvavA mATe mahAvIra prabhu nIce pramANe javAba Ape che- "goyamA ! pubaveriyassa cA veyaNa udIraNayAe punasaMgaissa vA veyaNa uka sAmaNayAe evaM khalu asurakumArA devA tacca puDhavi gayA ya gamissaMti " zrI bhagavatI sUtra : 3 -
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ he gautama ! pitAnA pUrva bhavanA zatruone duHkha devAne mATe, tathA pUrva paricita mitrane sukha zAMti devAne mATe asurakumAra de trIjI pRthvI sudhI bhUtakALamAM jatA hatA, vartamAnakALamAM paNa jAya che ane bhaviSyamAM paNa jaze. have asurakumAranI tirachIgatinI zakti jANavA mATe gautama svAmI nIce prazna pUche che-"pasthiof maMte ! '' he bhadanta ! "bahumArA jevA vividha viSag vor?" asurakumAra devonI tiya gati (tirachI gati) vize zuM kahyuM che? eTale ke zuM asurakumAra deve temanA sthAnathI tirachI dizAmAM gati karavAne samartha che? mahAvIra prabhu tene javAba Ape che-"huM " he gautama! asukumAra tirachI dizAmAM javAne paNa samartha che. bhagavAnane mukhe A javAba sAMbhaLIne tenuM pramANa jANavAne mATe gautama svAmI A pramANe prazna pUche che-"dAM maMte ! gayumarALa levA tirSi aravisA gutte ?" he bhadanta! asurakumAra devo kayAM sudhI tiryagnamana karavAne samartha che? eTale ke kyAM sudhI tirachI dizAmAM jaI zake che? tene javAba mahAvIra prabhu A pramANe Ape che-"jovA ! nA praveza tIvAdA * he gautama ! je teo dhAre te asaMkhyAta dvIpasamudro sudhI tiyazamana karI zake che. paNa teo Aja sudhI kadI paNa tyAM sudhI gayA nathI, vartamAnamAM paNa tyAM sudhI jatA nathI ane bhaviSyamAM paNa tyAM sudhI javAnA nathI temanuM tirachI gatinuM sAmarthya batAvavA mATe ja A kathana karyuM che. ahIM je vAvaNa (bAra) 1 pada AvyuM che tenA dvArA " varlsa baMghIpamADyuM ItyAdi" sUtrapATha grahaNa karAya che. eTale ke teo jaMbudvIpathI laine maMdiranA karI jayA ja aniSaMti ja naMdIzvara dvIpa sudhIja tirachI gati karatA hatA, kare che ane bhaviSyamAM paNa naMdIzvara sudhI ja jaze. have temanI naMdIzvara dvIpa sudhI gati zA kAraNe thAya che, te jANavA mATe gautama svAmI mahAvIra prabhune nIcene prazna pUche che " nirca i maMte ! ItyAdi " he bhadanta ! asurakumAra zA kAraNe naMdIzvara dvIpa sudhI gayA hatA, jAya che ane jaze? teo zA mATe tyAM jatA haze? tyAre mahAvIra prabhu nIce pramANe javAba Ape che-"TocanA ! he gautama ! te je ahaMtA mAvaMtA paufari " A je ahaMta bhagavAna che, temanA "naHTmaka vAjha janma mahotsavamAM, "niravamaUH an " dIkSA mahesavamAM "TUMyadinakuvA kevaLajJAna utpattinA mahotsavamAM rinivAbamadinA ja ane nirvANa mahotsavamAM "gapuramAvA naMtisavIre javA mikSatti mAM bhAga levA mATe asurakumAra de naMdIzvara dvIpa sudhI gayA hatA, jAya che, ane jaze. zrI bhagavatI sUtra : 3 99
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ have gautama svAmI asurakumAronA UrdhvagamananA viSayamAM mahAvIra prabhune nIcenA prazna pUche che- "sthi matte ! samujmArA vevAIi raNag ?" he bhadanta ! asurakumAranI UrdhvagatinA viSayamAM kaMi kahyuM che kharuM? eTale ke zuM asurakumAre Urdhvagamana karavAnuM sAmarthya dharAve che? "daMtA gathi he gautama ! teo Urdhvagamana karI zakavAne zakitamAna che. pra"na-"va ra aaN ItyAdi" he bhadanta ! asurakumAra deve Urdhva lekamAM kayAM sudhI jaI zake che? mahAvIra prabhu tene khulAso A pramANe kare che- " mA! he gautama ! "nAradag he gautama! asurakumAra deve bAramAM azruta nAmanA devaloka sudhI Urva lekamAM jaI zake che. paNa kharekhara te AjasudhI kadI paNa teo acuta devaleka sudhI gayA nathI, vartamAnamAM jatA paNa nathI ane bhaviSyamAM jaze paNa nahI. "teo ayyata ka95 sudhI jAya che." A kathana te temanuM sAma batAvavA mATe ja karyuM che. je teo dhAre te tyAM sudhI jaI zakavAne samartha che. tyAre teo kayAM sudhI UrvalokamAM jAya che ? "phorma kuLa vadhuM jANA mikSatti ja asurakumAra deve bhUtakALanA saudharma devaleka sudhI gayA hatA, vartamAnamAM tyAM sudhI jAya che, ane bhaviSyamAM paNa saudharma kapa sudhI ja jaze. A pramANe bhagavAnanuM kathana sAMbhaLIne temanuM tyAM sudhI gamana karavAnuM kAraNa jANavAnI jijJAsAthI gautamasvAmI nIce prazna pUche che-" kiM parivuM ja mara! sahunA sevA nA aSA 2 niyaMti ? he bhadanta ! asurakumAra de zA kAraNe saudharma devaleka sudhI jatA hatA, jAya che ane bhaviSyamAM paNa jaze? zA kAraNe teo tyAM jAya che? gautama svAmInA praznanane mahAvIra prabhu nIce pramANe javAba Ape che-"o mA ! he gautama ! "sesi sevA" te asurakumAra devane te devakanA de sAthe "mavaparAjIva bhavaprayika vairAnubaMdha hoya che. sApa ane neLiyA vacce janmathI ja jevI duzmanAvaTa hoya che evI kAyamI duzmanAvaTane vairAnubaMdha kahe che. A virAnubaMdhanuM kAraNa bhava che. tethI te vairAnubaMdhane bhavapratyayika vairAnubaMdha kahyo che. A jAtanuM vera bhAva paraMparAthI cAlyuM AvatuM hoya che. A rIte bhavapratyayika vairAnubaMdha hovAne kAraNe te asurakumAra de vidAmA kAdhAvezamAM AvIne vikvaNu zakitadvArA nAnAM meTAM rUpa dhAraNa karIne "ravAmA " bIjA devanI devAMganAo sAthe bhoga bhogavavAnI icchAthI "AkAjale " vaimAnika AtmarakSaka devene "vijJA?i trAsa Ape che. zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ *aAjadulArUM" " ane yathAcita, halakAM vajanavALAM temanAM bahu mUlyavAna caLava ratnAne "gaDhA" upADI lakhane AbhAe * peAtAnI jAte ja egaMtamaMta 3) kAi ekAnta (nina) pradezamAM "avAmaMtti " bhAgI jAya che. huve gautama svAmI mahAvIra prabhune prazna pUche che-"tesi veyALa" te vaimAnika devo pAse "bAhadusa gArUM sthaLArUM sthi?" zuM yathAcita, halakAM vajananA, bahumUlya ratnA hoya che ? daMtA sthi" hA, avazya hoya che. "se miyaLa reMtti " he bhadanta ! jyAre te asurakumAra devA vaimAnika devAnAM ratnA cArIne ekAMta sthAnamAM bhAgI jAya che tyAre vaimAnikA zu kare che ? teo temane zikSA kare che ke temanI pAsethI te ratnA meLavI le che? te zA upAya kare che? uttara--'to ne pA hArya vRti" ratnanI cArI thayA pachI te vaimAnika devI te asurakumAra devone zArIrika zikSA kare che. vaimAnikA dvArA karavAmAM AvelI te zArIrika zikSA temane ochAmAM echA eka muhUrta paryanta ane vadhAremAM vadhAre cha mAsa paryanta zArIrika pIDA pedA kare che. praznana--vamULa maMtte ! ityAdi" he bhadanta ! te asurakumAra devA tatha" tyAM AyA cetra samALA' jatAnI sAthe ja tArdi ahi~" vaimAnika devonI deviyAnI (apsarAonI) sAthe " tritrAnuM mokhamorU ? divya, bhogavavA yogya bhAgene cuMnamALA vittat pazyU ?" bhagavavAne zaktimAna che kharA ? 66 uttara--no phaLake samaDhe " he gautama ! evuM khanatu nathI eTale ke tyAM jatA veta ja asurakumAre vaimAnika devonI devAMganA sAthe bhAge bhagavAne samartha nathI. . " paNa " to iinayati che jyAre teo te saudhama kalpamAMthI pAchA pharatA hoya che. vinittitA mAgaaitti' ane pAchAM pharIne pAtAne sthAne jatAM hAya che tyAre "naphaLa tAbo acchAo bAyaMti" jo te devAMganAe temanA Adara kare, "yAAMti" ane temane peAtAnA svAmI rUpe svIkAra kare te " te anurajImAra tevA " te asurakumAra devo tArdi bahiM sahi~" te vamAnika devonI apsarAo sAthe " vinnArUM moLamoEjjunamALA vitatie pabhU " divya, bhagavavA yogya bhAgonA upabhoga karavAne sama khanI zake che paNa jora julamathI te tema karI zakatA nathI. " baLa tAbo ajIrAbo ' jo te apsarAo no gADhaaMtima temane AdaranI dRSTithI jove nahIM, 'nau pa-i cALaMti " ane temane svAmI tarIke svIkAre nahIM te " te anuraNanAra tevA ' te asurakumAra devo d gacchAoisaddhi" te apsarAonI sAthe "tiArUM" dibya, "mozamogA" bhegavavA ceNya bhAganA "no nuM sunamALA vitti' upaleAga karI zakatA nathI. A rIte asurakumAra devonA saudhama devaleAka sudhI gamananuM kAraNu batAvIne mahAvIra prabhu kahe che ke "vaM vaghu gAyamAM ! amarakumAra devA sauramaMDaLe gayA ya ganisyaMti " huM. gautama ! te kAraNe asurakumAra devo saudharmI kalpamAM jatA hatA, jAya che ane bhaviSyamAM paNa jaze. // sU. 1 // '' zrI bhagavatI sUtra : 3 101
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ arakumAra- * = kSayAkAvarNana asurakumAra devAnI utpAta krizAnuM varNana-~~ cAma+ maMte ! ' ityAdi " sutrA :--(varUpa dAstAM mate ! amukumArA phevA chaThThuM sayaMti ?) he bhadanta ! keTalA samaya pasAra thayA pachI asurakumAra devA U`lAkamAM jAya che! (nAva sohamma vuM yA 5mikSati 6) ke jethI teo Urdhva leka paryaMnta gayA che ane jaze evuM kathana sAkhita thaI jAya che? (gaucamA !) hai gautama ! (anaMtAdi kALIrdi gaLatadivasaqLIdi samAMtar'anaMta utsarpiNI ane anaMta avarpiNI kALa vyatIta thayA pachI (joyacheyasU samAve sammupannarU) lekamAM Azcaya utpanna karanArA (ne O amuLamA tevA sa yaMti) asurakumAra devAne ughna lekamAM gamana karavAnA. ( some jve) saudharma devaleka paryaMnta javAnA prasaMga udbhave che. ( nissAra baMdha maMte! asurakumArA devA u upayaMti bAya saubhbho o ? ) 3 bhaddanta ! thenA Azraya laIne asurakumAro saudha kapa sudhI jAya che ? (zauyamA !) he gautama ! se nAnAmaC savarApha vA, va5rApha vA, saMkaLAvA, susucArU vA, pazrcAd vA> jevI rIte zakhara jAtinA loko, mara jAtinA leke TaNa jAtinA leAkA,bhutuyajAtinA le ke praznakajAtinA leAkA(jitAD vA)ane pulinda jAtinA loko (n maruM rA vA) eka gADha jaMgalanA athavA (rUM vA) khAinA, (tu" at) durgIne, (riyA) guphAnA (vistatraM vA) viSama sthAnane vRkSo ane khADAethI yukata sthAnanA, (vyaM vA)athavA paryaMtane (sApu) Azraya laine (mumareMjIva gAmavaruM vA) ghaNA aLavAna azvadaLanA, athavA gajadaLanA, (nomAM nA pazuvanuM vA) pAyadaLa ceAddhAonA athavA dhanuriyAnI senAnA ( bALavRtti) parAjaya karavAnI hiMmata karI zake che,(vAmeva) eja pramANe (anuttumArA vi tevA ) asurakumAra devA pazu (thaeN viMne nA bahitanephaLiyA baLavAre nA mAniyaLo nismAr) ata bhagavAna, aNugAra athavA bhAvitAtmA sAdhuonI sahAyathI avazya (3 uyaMti nAma some i) ulAkamAM saudha kalpa paryaMnta jaI zake che. zrI bhagavatI sUtra : 3 102
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ (sa vi i matte ! garImA sevA 3thati) he bhadanta ! zuM badhA asurakumAra deve UMce gamana karI zake che? (vAva sodo nag?) ane saudharma kaha5 sudhI jaI zake che? (jo phaLa sama) nA, evuM banatuM nathI. (dizA if kumAre tevA 3 3yaMti, nAva noTTo gt) paNa mahaddhika asurakumAra deva ja uddhakamAM saudharmaka95 sudhI jaI zake che. (gNa vi NaM bhaMte ! camare asuriMde asurakumAra rAyA uDDa uppaiya puci jAva sohammo q ?) he bhadanta ! zuM asurendra asurakumAra rAja camara pahelAM kaI paNa kALe uSya mAM saudharmakalpa paryanta gaye che khare? (hRtA jovA!) he gautama! hA, te saudharmakalpa paryanta upara gaye che. ( je aMta! vare ga mura marAyA mag, manu, nAva # vida?) he bhadanta! asurendra asurarAya camara kevI mahAddhivALe che? kevI mahA kutivALe che ? tenI te raddhi kyAM adazya thaI gaI? uttara-he gautama ! ahIM paNa pUrvokata kUTakArazAlAnA udAharaNa pramANe ja banyuM che, ema samajavuM. TIkartha-AgalA prakaraNamAM asurakumAra denA urvagamananI je vAta kahI che tenA anusaMdhAnamAM ahIM temanA urvaloka gamanakALanI avadhinA viSayamAM gautama svAmI mahAvIra prabhune prazna pUche che "vaphA jA# of maje? '' ityAdi "maMti! he bhadanta ! "jevaDA nAjhira" keTale kALa pasAra thayA pachI "makumAra tevA asurakumAra deva "vAri" udghalekamAM jAya che, "nAva to varSa navA ja niravaMti " ke jethI "teo saudharma kalpa sudhI jatA hatA, jAya che ane jaze" e kathana siddha thAya che? kahevAnuM tAtparya nIce pramANe che-"asurakumAra de urvalokamAM saudharmaka sudhI jatA hatA, jAya che ane jaze," evuM je kathana thayuM che tene anulakSIne gautama svAmI pUche che ke asurakumAra de keTalA kALa pachI urdhvalekamAM-saudharma kalpa paryanta-jAya che? ahIM je "jAvara pada AvyuM che tenA dvArA AgalA prakaraNamAM Avate nIcene bhAvArtha grahaNa karavAne che-"pUrvabhava pratyayika vairAnubaMdha-te kAraNe vaikriya zarIranuM nirmANa-vaimAnika devane trAsa halakA vajananA bahumUlya rane cerIne ekAnta pradezamAM gamana-tyAMthI pitAne sthAne Agamana." A kathana ahIM grahaNa karavAmAM AvyuM che. have gautamanA praznane je javAba mahAvIra prabhu Ape che te nIce darzAvyuM che "jo mA !" he gautama ! "aiArSei lakSaSi huM anaMta gavA isaritA" jyAre anaMta utsarpiNI kALa zrI bhagavatI sUtra : 3 103
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane anaMta avasarpiNI kALa vyatIta thaI jAya che tyAre "roca che" " lekamAM Azcarya utpanna karanAre " imAre ? A prasaMga uddabhave che. kaye AzcaryakAraka prasaMga uddabhave che, te nIce varNavyuM che-"garamA tenA 3 vaghati lAva to je asurakumAra de urva lekamAM jAya che. teo tyAM saudharma kaha5 sudhI gamana kare che, A prakArane Azcaryajanaka prasaMga utpanna thAya che. 10 keDA keDI sAgaropama kALane eka utsarpiNI kALa kahe che. evA eka, be, rANa Adi saMkhyAta utsarpiNI kALa nahIM paNa anaMta utsarpiNI kALa pasAra thAya tyAre ane e ja pramANe anaMta avasarpiNI kALa vyatIta thAya tyAre uparyukta Azcaryajanaka banAva bane che. avasarpiNI kALa paNa 10 keDIkeDI sAgaropamanA pramANavALa hoya che. asurakumAra de udghalekamAM keInI sahAyatAthI jAya che ke vinA Azraye jAya che te jANavA mATe gautama svAmI mahAvIra prabhune pUche che - " nirasApa bhaMte ! amurakumArA devA uDU uppayaMti jAva sohammo kappo ?" hi bhadanta ! azrumAra deve kAno Azraya laIne udghalekamAM saudharma devaleka sudhI jAya che eTale ke konI sahAyathI-kene pitAnA rakSaka mAnIne-tyAM sudhI jAya che? mahAvIra prabhu A praznanane javAba eka udAharaNathI Ape che-"se nA nAma sava vA jevI rIte zabara jAtinA anArya leke "valAda vA ? athavA jaMgalamAM rahetA barnara jAtinA anAce, "sAru vAge athavA TaMkaNara jAtinA anAye (bhIla leke), "munApha rA" athavA bhuttayajAtinA anAye (kirAtaleke) athavA "gbdAvAda nA prazrana leke, athavA " ghiMsA vArA athavA pulinda jAtinA anAye (A cha judI judI anArya jAte che) " mAM eka ke I meTA voi vA, vaDuM vA, va, vA, viNa vA, pA~ vA jaMgalane athavA khAIne athavA kilAne athavA guphAne, athavA vRkSAdinA samUhathI yukata UMcI nIcI ghATIvALA pradezane athavA parvatane "niSNA" Azraya laIne (te sthAnomAM zaraNuM laIne) "kumajhumatti" atizaya vizALa "gAvaDha ghA" azvadaLa athavA "dRthivaDhavA" gajadaLa athavA "nIrava ghA" pAyadaLa yoddhAo, athavA payva vA dhanurdhArI sainyane "bApati jItavAnI himmata karI zake chetemanA upara AkramaNa karavAnI himmata karI zake che-"ame temane parAjaya ApazuM e vicAra karatA hoya che, evI ja rIte "gvAva gaFramAra vi7 asurakumAra deve paNa "ToLA" AkAzamAM uMce uDavAne mATe "carite vA'' ahaMta bhagavAnuM athavA "carita jevA vA'' ahaMtanAM raunuM chadmastha tIrthakaronuM zrI bhagavatI sUtra : 3 104
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ gaLavAre nA, 66 1 aNugArenuM athavA mardAnA gaLo " bhAvitAtmA sAdhuonuM "nizmA" zaraNu laIne hU~ upayaMti" UMce, gamana kare che, "nAtra sodastrI jo 21 ane saudha devaleka sudhI jAya che. teo peAtAnA pUrvabhavanA duzmanAne duHkhI karavA mATe tyAM jAya che. te vaikriya zarIronuM nirmANu karIne saudhama 45 sudhI jAya che tyAMnA AtmarakSaka devane tame herAna kare che, ane temanA vajanamAM halakAM paNa ati mUlyavALAM ratnAne cArI laine kai ekAnta sthAnamAM saMtAI jAya te. ane tyAMthI jyAre teo temanA sthAne pAchAM pharatA hAya che tyAre te AtmarakSaka devAnI apsarAe jo temane Adara satkAra kare, ane jo temane svAmI tarIke svIkAre, tA teo temanI sAthe dvivya kAmalege bhAgave che. badhA asurakumAra devA uleAkamAM jai zakeche ke kai kAi asurakumAre ja jai zake che, te jANavAnI jijJAsAthI gautama svAmI mahAvIra prabhune nIcenA prazna pUche che- "save vika" mate !" anurakramA, revA" huM bhaddanta ! sa` asurakumAra devA "tUM 31yaMti'" urdhvale:kamAM bA sodamodo saudhama` devaleAka panta jaSa zake che ? ahIM paNa '"nAva" padathI uparyuM`kata samasta kathana grahaNa karAyu che. uttara--Lo phaLadre samadre" A arthAM samaM nathI. badhA asurakumAra devA saudhama" kalpa panta jatA nathI. paraMtu " mA thALa anumAnA revA nAva sohammo jovI kRti" mahaddhika asurakumAra devA ja ulAkamAM saudharmo dhruvaleka paryanta jAya che. - "mare asuriMde asurakumArarAyA uDU uppaiyaputri jAva sohammo jo ?" he bhadanta ! asurendra asurakumArarAja camara kadI paNa urdhvalAkamAM saudhama kalpa sudhI gayA che ke nathI gayA? tenA uttara mahAvIra prabhu A pramANe Ape che"daMtA geyanA !" hA, gautama ! camarendra uva lekamAM saudharmAMkalpa sudhI gayA hatA. have gautama svAmI mahAvIra prabhune e pUche che ke je mahARddhi ane mahAti sAthe camarendra ahIM prakaTa thayeA hatA te mahARddhi ane mahAvruti kayAM cAlI gaI. "aho NaM bhaMte ! camare amuriMde asurakumArarAyA mahiDie mahajjuie jAna pivikA" huM lainta ! asurendra asurarAja camara mahA samRddhi mahAdyuti AdithI yukta che. tenI te mahaddhi ane mahAdyuti kayAM samAi gai ? kyAM adRzya thaI gaI. uttara hai gautama ! A tamAma viSaya trIjA zatakanA prathama uddezAmAM izAnendranA prakaraNamAM kUTAkArazAlAnA dRSTAMta dvArA samajAvavAmAM AvyuM che. ahIM paNa e pramANe ja samajavuM. ahIM je "nAva (thAvat)" pada mUkayuM che te dvArA sUtrakAre nIcenI vAta prakaTa karI che - asurendra camara mahAvIra prabhunI pAse vaMdA karavA Avyo. tyAre teNe prabhunI samakSa 32 prakAranI nATacakalA batAvI, ane peAtAnI viziSTa samRddhi paNa khAvI. 3ra prakAranAM nATaka khatAvIne vaNA namaskAra karIne te pAtAne sthAne cAlyA gayA ! sU. rA zrI bhagavatI sUtra : 3 105
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ amarendrake pUrvabhava jAti pravrajyA aura pAdapopagamana saMthAre kA nirUpaNa have sUtrakAra amarendranA pUrvabhava, jAti pratrajyA ane pAdapepagamana saMthArAnuM varNana kare che - "mA~ ma?i' ityAdi suvArtha - (2mAM aMte ! pu i sA vi vikI te ceva jAva kiNNA laddhA, kiNNA pattA, kiNNA abhisamaNNA gayA ?) che bhadanta! asurendra asurarAja camare A divya devasamRddhi Adi kevI rIte meLavyA che? kevI rIte prApta karyA che? kevI rIte pitAne AdhIna banAvyA che? (gvaM vahu mA!) he gautama! camarendranA pUrvabhavanuM vRttAnta nIce pramANe che - (te ja te samag va zaMkUvIve tIre mAre vAre biMjhagiri pAyamUle bemele saMnivese hotthA vaNNao tattha NaM bebhele saMnivese nAma jAdava divasa6) te kALe ane te samaye, A jaMbudvIpamAM AvelA bhArata varSamAM vidhyAcaLa parvatanI taleTImAM bebhela nAmanuM eka gAma hatuM. tenuM varNana caMpA nagarI pramANe samajavuM. te bebhela nagaramAM pUraNa nAme eka gAthApati (grahastha) rahetA hatA te (gaNe Tri) ghaNe dhanADhaya ane prabhAvazALI hate. (tAjhirarasa vattAvA taddA necavA) tAmralima (tAmalI tapasvInA varNana pramANe ja pUraNanuM varNana paNa samajavuM, (navara) paraMtu tAmalInA varNana karatAM pUraNanA varNanamAM ATalo taphAvata samaja. (varapurNacaMtAmAM pariddhiAMjanA) pUraNe pratrajyA aMgIkAra karatI vakhate cAra khAnAvALuM kASThapAtra banAvarAvyuM hatuM. (jAva vipulaM asaNaM pANaM khAimaM jAva sayameva caupuDayaM dArumayaM paDiggahiyaM gAya muMke mArA pApAmAi vajA pUvarUpa vi ja ghai samAja) teNe paNa cAre prakAranA vipula azana, pAna, khAdya ane svAdya AhAre taiyAra karAvIne svajana Adine jamADayA hatA. tyAra bAda pitAnI jAte ja cAra khAnAvALuM pAtra lIdhuM, mAthe muMDe karAvyo ane "dAnAmA" nAmanI pratrajyA aMgIkAra karI. (reva gAva) pratrajyA laIne teNe paNa pUrvavarNita kAmalInA jevI ja tapasyA karI. AtApanA bhUmimAM AtApanA levAnuM vagere kathana ahIM grahaNa karavuM joIe. (gAyAvaUpUmimAM comA ) pAraNAne divase pUraNa paNa AtApanA bhUmi parathI nIce utarIne (sAra rAmavuM vahi joya) pitAnI jAte ja kASThanimita pAtrane laIne (menTa saMsa) te bebhela nagaramAM (3canI mahimAruM hArUM gharasapurANasa umaravAvAi mahetA) ucca, nIca ane madhyama carasamudAyamAM gaucarInA mATe bhramaNa karatA - eTale bhikSA prAptinI je vidhi batAvI che te pramANe teo bhikSA zrI bhagavatI sUtra : 3 106
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ prApta karatA (traM me vakrame pu2e 13 vrU me te paMce paciALa cha(6) bhikSA prAptimAM je maLe tenA A pramANe cAra vibhAga karavAnA temaNe sakalpa karyAM hatA - je vastu mArA pAtranA pahelA khAnAmAM paDaze te huM rAhagIra (musApharI) ne a`Na karIza. (name roSe judA 13 vvarUpe te vALanuAcALa (5) khIjA khAnAmAM je vastu maLaze te hu kAgaDA ane kUtarAone arpaNa karIza. (na maiM tanne purar 13 para me tuM maOTamALa rUtta) trIjA khAnAmAM je khAdya padArthoM paDaze te huM mAchalAM ane kAcabAene apa' karIza (kAM me pattha purUpa paNDapha me varU taM avaLA gAdArettam tti caM saMpere) tathA mArA pAtranA ceAthA khAnAmAM je vastu paDaze tene mArA AhAranA upayogamAM laiza. A pramANenA nizcaya karIne jyAre ( mAyALu sthaLaur taMtra nivasersa bAva na paDatye pusat vakapha tuM gaLA bahAra bArepha) khIje divase rAtrI nirmyula prakAzavALI banI tyAre arthAt prAtaHkALa thaye| tyAre pahelAMnA kahyA pramANenA tamAma pAThe prahaNa karavA. yAvat je ceAthA khAnAmAM AhAraNIya vastu paDaze tenAja AhAra karIza. ema nizcaya karIne te pramANe te AhAra karavA lAgyA. (taLa se pUrne vAhatavallI) tyAra bAda te khAla tapasvI pUraNa(tejuM gorATeAM) te udAra, (vika chef)vipula, (yajJeLa) pradatta, (rmendiU) pragRhIta (vAja to meLa) bAlatapasyAnA prabhAvathI (teM ema nAva temejana saMninesanna maLe moLa niSNajIrU) pUrNita khAlatapasvI tAmalI jevA thaI gayA. te bebhela nagaranI vaccethI nIkaLyeA". tyAM sudhInuM samasta varNana AlatapasvI tAmalI pramANe ja grahaNa karavuM. (vAkaya hiyamArIne havagaranuM vaNapu karya TrAya hi diya tamate Dhepha) ane teNe tenuM kamaMDaLa, paganI banne pAvaDIe ane cAra khAnAMvALA kASTha pAtrane ekAnta jagyAmAM mUkI dIdhuM (jemejInna saMnivessa dANapuratthime disIbhAge addha niyattaNiyamaMDale Ahi lihittA maMjeLA baLA ti) tyAra bAda besela nagaranA agnikANamAM a nitanika maDala (ardha kuMDALuM) dArIne teNe saMthArA dhAraNa karyAM. (mattavALanahiyA raviNa pADavAmAM nii) ane cAre prakAranA AhAranA tyAga karyAM. TIkA--amarendre divya devaddhi Adi kevI rIte prApta karyAM, tenuM sUtrakAre A sUtramAM pratipAdana karyuM" che. gautama svAmI mahAvIra prabhune pUche che ke "matte ! mareAM atenuM anumArarAyA'' he bhadanta ! asurakumArInA indra ane asurakumArAnA rAjA camare "jJA vighnA teviThThI ityAdi" A dRiSya devaddhi Adi kevI rIte meLavyA, kevI rIte prApta karyAM ane kevI rIte peAtAne AdhIna karIne pAtAne mATe bhAgya khanAvyA che? kahevAne bhAvAI evA cheke camarendrane tenA pu` bhavanA kevA tapaka nA prabhAvathI A divya devaddhi, divya dyuti, divya prabhAva AdinI prApti thaI che ? tyAre mahAvIra prabhu temane A pramANe javAba Ape che - "E ravajI nAyamAM 123 gautama ! huM tane te viSe je samajAvuM chuM te sAMbhaLa - "tenuM jAheLa tejuM samar+Y zrI bhagavatI sUtra : 3 107
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ te kALe ane te samaye "va baMdhUkI " A jaMbudvIpa nAmanA pahelA dvIpamAM xx bhAratavarSa nAme eka kSetra che. temAM "jiMgiri gAya" vidhyAcala nAmano parvata che. te parvatanI taLeTImAM "mero nA saMnijere ho " ebhale nAmanuM eka saMniveza hatuM. jyAM sadAgaranI vastI vadhu hoya evA nagarane saMniveza kahe che. "vaLagI aupapAtika sUtramAM caMpA nagarInuM jevuM varNana karyuM che evuM ja tenuM varNana samajavuM. "caMpAnagarI" zabda nArI jAtino hovAthI tenAM vizeSaNa vizeSya jevAM ja eTale ke nArI jAtinAM che. paNa bebhela nagara nara jAtimAM hovAthI tenAM vizeSaNe narajAtinAM samajavA. bebhelanuM varNana karatI vakhate e vAta dhyAnamAM rAkhavI. eja vAta TIkAkAre nIcenA phakarAdvArA prakaTa karI che-"&iAvyaracanaranArIvAva gAri varSanaM vortha "tastha ume saMnive? te bebhela nagaramAM "pUrane nAnuM bAphavarSe parivaNa pUraNa nAme gRhastha rahete hati. te "pattei ' te ghaNe dhanADhaya ane tejasvI (prabhAvazALI) hate. nahIM tAjhisa vattavayA tA necaDyA tAmalInuM jevuM varNana AgaLa karavAmAM AvyuM che evuM ja pUraNanuM varNana paNa samajavuM. jevI rIte tAmalIne ardha rAtrinA samaye nidrA AvI nahIM tyAre tenA manamAM AdhyAtmika, citita, kalipata, mane gata saMka95 upa hato tevI rIte A pUraNane paNa eja prakArano saMkalpa udbhavyo hate pUraNa gAthApatine te saMka95 pahelAM aMkuranI mAphaka AtmAmAM prakaTa thaye hatuM, tethI tene AdhyAtmika kahyo che. pahelAM tenA aMtaHkaraNamAM je vicAra uddabha, te vicAra vAraMvAra tenA manamAM AvavA lAgyuM. mATe tene te vicArane cihnita kahyo che. A vicArane pariNAme ja te pravrajyA aMgIkAra karavAne prerAye hate. te kAraNe palavita thayelA aMkuranI jema tenA te vicArane kalpita kaho che. pratrajyA grahaNa karavAmAM ja mArUM hita raheluM che, A rIte te vicAra svIkRta thavAne kAraNe tene mATe ISTa banI gaye. mATe tene prArthita vizeSaNa lagADayuM che. hajI sudhI te vicAra teNe keInI pAse prakaTa karyo na hata-e vicAra tenA manamAM majabUta thayo hato mATe tene te vicArane mane gata vizeSaNa lagADayuM che. A rIta AdhyAtmika, citita, kalpita, prArthita ane manogata saMkalpa tenA manamAM utpanna thaye ane anta te vicAra phalita thayelA aMkuranI jema saphaLa thayo. tAmasI bAlatapasvInI jema ja pUraNe paNa vicAra karyo ke meM pUrvabhavamAM je zubha karmo karyA hatAM te zubha karmonA udayane pariNAme ja mAre tyAM dhana, dhAnya, putra, senuM, cAMdI, maNi ratna Adi vipula pramANamAM che ane temanI vRddhi thaI rahI che te mArAM te zubhakarmone pUrepUre kSaya thaI jAya tyAM sudhI hAtha joDIne besI rahevuM te mAre mATe egya nathI. mAre mArA AgAmI bhavanA sukhane paNa vicAra kare jaIe. kAle prAtaHkALa thatAM ja mAre prANAmAM pravrajyA grahaNa karavI joIe. tAmalIne prANAmA pravrajyA grahaNa karavAne je vicAra AvyuM hatuM evo ja vicAra pUraNa gAthA patine paNa thayuM. "navara' paNa tAlI ane pUraNa gAthA pathinA vicAramAM ATaluM ja aMtara hatuM-tAmalIne je kASThapAtra taiyAra karAvyuM tene traNa khAnA karAvyAM hatAM, paNa pUraNe je kASThapAtra taiyAra karAvyuM tene cAra khAnAM karAvyAM hatAM. pUraNe paNa nIce pramANe saMkalpa karyo hato "nags rAmAM vijaya zA" cAra khAnAvALuM kASThapAtra taiyAra karAvIne "gAra vipurNa rasa jA savA sArU vipula pramANamAM azana. pAna, khAdya ane svAgha AhAre taiyAra karAvIne, huM svajane, mitro, sagAM zrI bhagavatI sUtra : 3 108
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMbaMdhIo ane parijanAne melAvIza ane cAre prakAranA vipula AhArathI temane jamADIza, jamADayA pachI pAna, vastra, sugaMdhI dravye mALAe ane alaMkArothI temanA satkAra karIza. tyAra bAda te saunI samakSa mAna jyeSTha putrane kuTu khanI javAbadArI sAMpIza tyArakhAi te saunI AjJA laine gharapuyaM rAmanuM hingaDhiya cAra khAnAMvAsA te kASThapAtrane "tameya gAya" mArI jAte ja grahaNa karIne muMkemavijJA'" mAthe mUDo karAvIne vALamANe vajjanAr vrU' dAnAmA pratrajyA aMgIkAra karIza. 'jvarUpa tri samALe tuM zveta" pratrajyA laIne huM paNa khAlatapasvI tAmalInI jema ja dIkSAparyAyanuM pAlana karIza. ahI je "nAva" pada Avyu che tenA dvArA "DAM cAnuM madathI zarU karIne "jIMdusta vica La vaLatti" sudhInA sUtrapATha grahaNu karavAne che. te sUtrapATha sArAMza nIce pramANe che. '' 99 ' pUraNe manamAM eve pazu saMkalpa karyAM ke pravrajyA laine huM, jIvanaparyanta niraMtara chaMdane pAraNe chaThThuMnI tapasyA karIza. taDakAvALI bhUmimAM anne hAtha uMcA karIne, sU'nI sAme ubhA rahIne AtApanA laiza ane chaThThuMnA pAraNAne divase " bacAvaLabhUmitro " AtApanA bhUmithI " paumittA " nIce utarIne " sayameva cappuyaM dArumayaM paDiggahiyaM gahAya jAte ja cAra khAnAMvALA kApAtrane laine vemenTe saMniveze ' besela nAmanA nagaramAM ujjainIyamahimA ucca, nIca ane madhya 'chuTAruM' kuLamAM 'vasamuvALaA gRhasamUdAyAnI 'minavAyariyAC 'bhikSA prAptine mATe bhramaNu karIza, A rIte ' aTettA ' zikSAprApti mATe zaheramAM bhramaNu karatA 6 me 18me kulace ja ' mAza bhikSApAtranA pahelA khAnAmAM je khAdya padArthanI prApti thaze, te vaMthe padayALa' te huM pathikAne (musAphIne) 'ttaC vaLa' arpaNa karIza--huM pahelA khAnAmAM paDelI vastune mArA upayAgamAM nahIM lauM. maiM meM roSe puttu paNa' tathA je AhArane ce.gya vastunI A pAtranA bIjA khAnAmAM prApti thaze te meddAmuLamULa rA' te huM kAgaDA ane kUtarAone arpaNa karIza tene paNa mArA AhAra mATe vAparIza nahI'. 'naM meM tattve purar pasa, papha me tuM majjAimAnuM SA mArA bhikSApAtranA trIjA khAnAmAM mane je AhArane yogya padArthanI prApti thaze, te huM mAchalAM, kAcamA Adi jaLacara jIvane arpaNa karIza-tene paNa huM mArA AhAra tarIke upayoga nahI karUM. 'na me vacce puha! paNapha me vha avaLA bAretta tathA mArA bhikSApAtranA ceAthA khAnAmAM mane je bhikSA maLaze tene huM mArA AhArane mATe upayogamAM laIza. 'ttijju' A prakAranA vicAra karIne 'OM' khIje divase 'vAraLamArcaLIye'rAtri pUrI thaIne jyAre prAtaHkALa thayA tyAre tuM jeva niravasesaM jAva jaM cautthe puDae paDai taM apaNA AhAraM AhAreha' gAthApatie tAmalInI jema ja madhu karyuM. ahIM ceAthA khAnAmAM je bhikSA maLaze, tene huM mArA AhArane mATe upayegamAM laIza" tyAM sudhInuM samasta kathana grahaNu karavAnuM che. kahevAnuM tAtpa e che ke teNe rAtre je vicAra karyAM hatA te vicArane prAta:kALe pUrepUrA amalamAM mUkayA sUryoMdaya thatAM ja lAkaDAnuM eka cAra khAnAvALu pAtra taiyAra karAvyuM. cAre prakAranA AhAra meTA pramANamAM taiyAra karAvyA. tenA saghaLA svajano, mitrA, sagA saMbaMdhIo ane parajanAne jamavAnuM AmaMtraNa ApyuM. temane zu zrI bhagavatI sUtra : 3 109
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ jamADIne vastra, phUla, alaMkAra Ar3hithI temane satkAra karyAM tyAra khAda temanI samakSa ja temanA jyeSTha putrane kuTuMbanI javAbadArI soMpI dIdhI. tyAra bAda te saunI AjJA laIne teNe "ThThANAmAM pratrajayA" aMgIkAra karI lIdhI. cAra khAnAvALuM kAopAtra hAthamAM laine, mAthe mUDA karAvIne te cAlI nIkaLyeA. pratrajyA lIdhA pahelAM teNe je je abhigraha dhAryAM hatA te te abhigrahAnuM te kharAkhara pAlana karatA-chaThThuMne pAraNe niraMtara chaThThuM, AtApanA bhUmimAM AtApanA, chaThThuMne pAraNe bhikSA prApti mATe UMca, nIca ane madhyama kuLa samudAyamAM bhramaNa ane ceAthA khAnAmAM paDelA annane ja AhAra tarIke upacAga-khAkInAM traNe khAnAmAM annanuM uparokta paddhatithI dAna A prakAranA tenA abhigrahanuM te saMpUrNu pAlana karatA. taE se ne vAtaparastrI' te khAlatapasvI pUraNa tenlR mora che" vikalle te udAra, vipula, 'yajJeLa' prayatna pUrvaka jenI te ArAdhanA karatA hatA, 'haLa' pragRhIta-sArI rIte jenI ArAdhanA thatI hatI, evI 'tattvImena' tapasyAnA prabhAvathI 'tuM cetra nA tAmaNInA jevA ja niLa thaI gayA. tenuM zarIra sUkAi gayuM. tenA zarIramAM mAMsa ane leAhI na rahevAthI hADacAmanA mALakhA jevuM tenuM zarIra thai gayuM. ane tenI naseA paNa bahAra dekhAvA lAgI. teNe zarIra AdinI anityatAnA vicAra karyAM. tenA manamAM vicAra Avye ke jyAM sudhI mAza zarIramAM utthAna, khala Adi che tyAM sudhImAM mAre pApe pagamana saMthArA dhAraNa karavA joie. potAnA e AdhyAtmika vicAra teNe pUrva paricita vyakitaye, mitrA ane dAnAmA pratrajyAnA sAthIdArA pAse prakaTa karyAM, temanI sAthe vicAra vinimaya karIne 'vemejala maMnivettAta' lela nagaranI 'mukhya madhyena' kharAkhara vaccethI 'ni(r)$ te nIkaLyeA. nAutha, niyamAphIyAM tyAMthI nIkaLIne teNe tenI pAvaDI, kama'DaLa Adi upakaraNA, tathA 23junAM tAmayaM hiddeiyaM cAra khAnAvALA kASThapAtrane 'tamate' ekAnta jagyAe 'Ca' mUkI dIdhAM tyAra bAda 'jemejIsTsa ityAdi' mezela nagaranA agni khUNAmAM adha nitanika maMDaLa dorIne-kSetramaryAdA darzAvatuM kuMDALuM dorIne-ane tenI pratilekhanA karIne 'mahedaLA sUttaLA vrUtti' kAyA ane kaSAyene kRza karanAra salekhanAne prItipUrvaka dhAraNa karI lIdho, "mattavALadiyA vivaNI ane cAra prakAranA AhAranA tyAga karIne 'vA'tramanuM nivatte' temaNe pAdapepagamana nAmanA sathArA karyAM. // sU. 3 5 zrI bhagavatI sUtra : 3 110
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ zakendrake prati camarendrakI utpAta kriyAkA nirUpaNa te je te samag" ityAdi sUvAtha (te je te samag) te kALe ane te samaye, (joyA !) he gautama! (ba) huM (chamithAirasa ghAsavAghariyA) chadmasthAvasthAmAM hatuM, ane dIkSA lIdhAne 11 varSa pasAra thaI gayAM hatAM (chaTTa jI Livive tALa saMgamoi tavA mAmA) niraMtara chaTThane pAraNe jhanUnI tapasthAthI ane saMyamathI AtmAne bhAvita karate thake huM (gvALuputra gharamANe) tIrthaMkara paramparA pramANe cAlatuM hatuM. (jAmAnugAma tUjhamA) eka gAmathI bIje gAma vihAra karatA karatA hova jmAkure nAre nene govavAre jJAne jene govarapAre) jyAM susumArapura nagara hatuM, jyAM azekavana nAmane udyAna hate jyAM azokanuM zreSTha vRkSa hatuM, putravINa zo) jyAM pRthvI zilA paTTaka hatuM, (toya havAima) tyAM huM AvI pahoMcyo. (uvAcharA) tyAM jaIne (gavarapAyarasa da) me azokavRkSanI nIce (gDhavIsIyaMsa) pRthvI zilA paTTaka para ubhA rahIne (mAma rAjagrAma) amanuM tapa dhAraNa karyuM. (ho vi pApa lAda) tyAre meM banne pagane eka bIjA sAthe joDI dIdhA hatA (vAriyALa) mArA banne hAtha nIce laTakatA hatA ( jAtivihindI) eka ja pudagala upara draSTi nizcala karI hatI, (nimisaLavaLa)mArI AMkho animeSa (palakArAthI rahita) hatI, (urmi marry Ivoi) zarIranI AgaLanI bAjue nameluM hatuM (gALadipa hiM, viruM jujhuiM) zarIranA saghaLAM avaya nizcala hatAM ane samasta indriye gupta hatI. (grFiaaN mArAM upakattA vahaifma) A rIte meM eka rAtrinA pramANavALI mahApratimA aMgIkAra karI. TIkAI-bAla tapasvI pUraNa camacaMcA rAjadhAnImAM Indra tarIke kevI rIte utpanna thAya che, te vAta gautamane samajAvavA mATe pahelAM te pitAnI chadmasthAvasthAne eka prasaMga kahe che-(noramA !) he gautama! (teof If te samaur) atyAre je prasaMganI vAta kahI rahyo chuM te prasaMga banyA tyAre, (6 chAkamarathaaiAsa gvA vAsariyApu) huM chavAstha avasthAmAM hatuM ane meM pratrajyA lIdhAne 11 varSa vyatIta thaI gayAM hatAM. ane te samaye huM (chacha gAva) niraMtara chadrane pAraNe chaThThanA ( ta me) tapakarmathI (haMga) tathA saMyamathI Indriya saMyama ane prANi saMyamathI ane (tavaNA) tapasyAthI (kapALa mAmA) AtmAne bhAvita karato zrI bhagavatI sUtra : 3 111
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ (gaggva rAmA ) tIrthakara paramparA anusAra vicarate hate. (jApAjInAmuM tUjhamALa) A rIte pagapALA eka gAmathI bIje gAma vihAra karatAM karatAM (pova kuMkumakure nAra) jyAM susumArapura nAmanuM nagara hatuM tyAM huM jaI pahae. (uora traNa varSa 3 ) te nagaramAM Avela azoka vanakhaMDa nAmanA udyAnamAM (neva gocavApare) jyAM zreSTha azoka vRkSa hatuM, (neva puSasiTApazo) te azoka vRkSanI nIce jyAM pRthvIzilA paTTaka hatuM (taLAva upAcharfma) tyAM huM game (upArijIttA) tyAM jaIne (gaNo varaSAthavasa deda) azoka vRkSanI nIce (gDhavIvidyaNa) AvelA pRthvIzilA paduka para huM (gamamAM pariNAma) a6ma (traNa upavAsa)nI tapasyA karIne ubho rahyo. (to vi paNa sAda) meM mArA banne pagane eka bIjAnI pAse rAkhIne (vaghAriyALo) banne hAtha laTakatA rAkhIne (UTUnivikRddhidI misa ) animeSa najare eka pudgalanI tarapha nizcala daSTi rAkhIne (simAjanA zaTE) zarIrane saheja AgaLanI bAju jhukatuM rAkhIne (gadyApafrufe paf) samasta avayavone nizcala rAkhIne (sarihiMgu) samasta indriyonI pravRtti thaMbhAvI daIne-guptendriya banIne (grFArU madadana)eka rAtrinI maryAdAvALI 12mI bhikSupratimAnI (uvasaMpanerA vivi) ArAdhanA karavA mAMDI. | sUra 4 - (te che te samaja) ItyAdi- sutrArtha-(te jALa te samag) te kALe ane te samaye (jamAvavA vAyadA) camacaMcA nAmanI rAjadhAnI (ArA purodiyA cAra dRothA) Indra ane purohita vinAnI hatI. (taNa pUra varjitavarasa) te bAlatapasvI pUraNa (vadu pagiujruM suvAvAsAkuM) barAbara bAra varSa sudhI (variyA pALA ) dAnAmAM pravrajyA paryAyanuM pAlana karIne (mAyA!) eka mAsanA (sApa ghA kUttA) saMthArAthI pitAnA AtmAnuM jodhana karIne (ddhi mattArUMgaLasaTNa charita) eka mAsanA upavAsa dvArA sATha TaMkanA AhArane parityAga karIne(trima jAjia) mRtyune avasara AvatA kALadharma pAmIne (maravANa rAyaphALag) camacaMcA rAjadhAnInI (kaarNamA) upapAta sabhAmAM (Ava hRAA kAne) IndranI paryAye utpanna thaye. (ta gamu gamurAyA ramase gazvane paMcANa pannag isjharamAve ) A rIte IndranI paryAye utpanna thayelA te asurendra asurarAja camare pAMca prakAranI paryApti prApta karI ane te paryAptaka dazAthI yukata zrI bhagavatI sUtra : 3 11 2
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ bane (taMnA) te pAMca paryApti nIce pramANe che (mAikanI nAva mAsa kapatta) AhAra paryAptithI zarU karIne bhASAparyApti ane manaparyApti sudhInI pAMce paryAptithI A pramANe paryAptiyanI prAptithI paryApta banelA te camare (3 valasAi godi sAmarU) pitAnA avadhijJAnathI svAbhAvika rIte ja UMce joyuM (nAra sodo ) saudharma devaleka sudhI teNe avadhijJAnathI joyuM (tatha) teNe te saudharma devalekamAM ( viruM TevAye madha pAsA sAra sa vajJALa purAM pAsa) devendra, devarAja, maghavA (megha para kAbU rAkhanAra), pAkazAsUna (jenI AjJA baLavAnamAM baLavAna zatrupara paNa cAle che), zatakatuM, sahasAsa, vajApANi (hAthamAM vAvALA), puraMdara, (asura AdinAM nagarane vinAzaka zakane joyo. (vArads disAo ujjovemANa pabhAsemANaM sohamme kappe, sohamme vaDisae vimANe, samitI pati nA rivA monamobArUM muMbanA pANa)te samaye zakrendra pitAnA tejanI cAre dizAone dedIpyamAna tathA prabhAyukata karI rahyo hato. ane sIdharmakalpamAM saudharmAvata saka nAmanA vimAnamAM zarka nAmanA siMhAsana para besIne divya bhege bhegavate hato. tene upara kahyA pramANenI hAlatamAM joine camarendranA manamAM (rUvAre) A prakArano (sthig) AdhyAtmika, (ciMti) cintita, (thig) prArthita (mapory) mane gata (saMje sapuSagnisthA) saMkalpa utpanna thayo-(vesa g cAthiyAthag) A koNa che ke jene maravAnI IcchA thaI che,! (huvaMtapaMtarava) jenAM lakSaNo bilakula kharAba che, (hiri giri parivagi ) je lajA ane zobhAthI rahita che. ( dIyogvAda ) jene janma puNyahIna caudazane divase thayo che, (baM mamaM sunA payAvA vivA, sevakIpa) mArI pAse A prakAranI divya devaddhi hovA chatAM, tenA viSe vAjumAve che je mAmaur) tathA meM divya devaprabhAva labdha, prApta ane samanvAgata karyA chatAM paNa (upa) je mArA karatAM UMce sthAne (gagphuNa rivAuM mojamogADuM cuMbamAje vi) rahIne zAntithI te divya bhegone bhegavI rahyo che ? ane e rIte AnaMdamagna banelo che? ( pha) amarenDe e pramANe vicAra karyo. (saMpatti) evo vicAra karIne (sAmAziva parivavanA tene sApha) teNe sAmAnika pariSadAmAM utpanna thayelA devene bolAvyA eTale ke sAmAnika devone bolAvyA. (pUrva vavANI) ane temane A pramANe kahyuM-(vAviyA !) he devAnupriyo! [patyapasthiya gAva zuM mAne che paNa viphA) mane e te batAve ke A motanI IcachAvALe [pAvatI divya bhegane bhagavanAra koNa che? tihAM te sAmALiyaparisovavA tevA vamaLa gaNuriNdennN asuraraNNA evaMvuttA samANA haTTa tuTTha jAva hayahiyayA krtlpriggvuiM vana sirasAvA malyA yaMga4i ] jyAre asurendra asurarAja camara dvArA sAmAnika devene A pramANe pUchavAmAM AvyuM tyAre temanA hRdayamAM harSa ane saMtoSa thayo. temanuM hRdaya AnaMdathI nAcI uThayuM. banne hAthanA dase nakha eka bIjAne sparza zrI bhagavatI sUtra : 3 11 3
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ evI rIte bane hAtha joDIne, aMjaline mastaka para rAkhIne [vi vikag vAti temaNe te camarendrane jayanAde vaDe vadhAvyo. tyArabAda te sAmAnika devoe tene gi TyAnI A pramANe kahyuM-fra i vALuvA ! sa seviMTe levAyA nA vida] he devAnupriya ! e to devendra devarAja zake che. teo divya bhegane bhegavatA Ana dathI temane samaya vyatIta karI rahyA che, TIkAI-"te he te mag" te kALe ane te samaye "mararaMvA rAdA' camacaMcA rAjadhAnI (asurakumAranI rAjadhAnI) "Maa magodiyA yA dorathA' indra ane purAhitathI rahita hatI taNa te pUro vAtavastI" tyAra bAda te bAlatapasvI pUraNe vahipurU duvAsavAsarUM pUrA bAra varSa sudhI riyA dAnAmAM pravajyA paryAyanuM "nA" pAlana karIne maNiyA sApa eka mAsanA saMthArAthI "gA nUttA pitAnA AtmAnI zuddhi karI, " mAruM vAsaNa AphittA pAdapayagamana saMthArA daramiyAna temaNe trIsa divasanA anazana dvArA 60 TANAnA bhejanane parityAga kayo hato. A rIte trIsa divasanA upavAsa karIne TimANe jAOM zivA" kALane avasara AvatA kALa karIne vAraMvAra rAyA' teo camacaMcA rAjadhAnImAM 'havAyasamANa upapAta sabhAmAM gAva DuM udaghaov IndranI paryAye utpanna thayA. ahIM je "jAvata' pada AvyuM che tethI A sUtrapATha grahaNa karAyo che tevAri revadUtAi saMyuksa - khejabhAgamettIe ogAhaNAe camaracaMcAe deviMdavirahakAlasamayaMsi camare tti' eTale ke te devazayyAmAM utpanna thayA. tapa re vAre masuri apAyA camarendranI paryAye utpanna thayela be asurendra asurarAja camara "magovAne eja samaye "paMca vidA' pAMca prakAranI " gg paryAptio prApta karIne "panAmAvaMcha paryAptaka boliMga te pAMca paryAptio nIce pramANe che-"sAhAranI bAra mAsamApana (1) AhAra paryApti (2) zarIra paryApti (3) Indriya paryApti (4) zvAsocchavAsa paryApti (5) bhASAmana paryApti. tapa vAre ghare purAyA A rIte te asurendra asurarAja camara "paMvidAI pana" pAMca prakAranI paryAptiothI " samAraMbha samAne paryAptaka banyo. A rIte paryApta dazA pAmatAnI sAthe ja " vIsarI goMiA gAmavg teNe svAbhAvika rIte ja avadhijJAnathI UMce jevA mAMDyuM. teNe kayAM sudhI uce najara nAkhI te batAvavAne mATe surakAra kahe che. nAra sojo je teNe avadhijJAnathI saudharma devaleka sudhI daSTi nAkhI. tyAM teNe zuM joyuM, te nIcenA sUtramAM batAvyuM che-rvisuM devAze tevI paNa tyAM teNe devendra devarAja zakrane joyo. zakrendra mATe nIcenAM vizeSaNe vAparyA che. athavA je zakendrane adhIna megha che, " sApa baLavAnamAM baLavAna zatru para paNa jenuM zAsana cAle che. sAthe kArtika zeThanA bhavamAM jemaNe zramaNe pAsaka paMcama pratimArUpa paDimAonuM se vAra ArAdhana karyuM hatuM, "satsava' jene eka hajapanetra che-indranA 500 maMtrI che. te saunAM netra IndranA kAryamAM madadarUpa bane che. tethI aupacArika rIte temanAM netrane paNa IndranAM netra gaNyAM che. te kAraNe kendrane sahasrAkSa kala che. "nA" jenA hAthamAM vaja che, pura asura AdinA nagarone je vidAraka zrI bhagavatI sUtra : 3 114
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ (nAza karanAre) che. "nAva savisA phoremA je pUrva pazcima uttara, dakSiNa, IzAna, agni, naitya, vAyavya, uparanI ane nIcenI e dase dizAone pitAnA tejathI prakAzita "vmAmA ane prabhAthI yukta karI rahyo che, evA zakendrane teNe (camarendra) "da vaje sauhaMsA vimAne ItyAdi saudharmakalpamAM, saudharmAvalaMsaka vimAnamAM zaka nAmanA siMhAsana para "vAva AiruM mAmInAruM muMnamA pAsa; divya bhegano upabhega karate joyo. "nAva sarisAyo" mAM je banAva' pada vaparAyuM che tethI nIce sUtrapATha grahaNa karAyo che-vAra mAdivii, battIsa vimANasayasahassAhivaI, erAvaNavAhaNaM, muriMdaM arayaMbaravatthadharaM, gADhacamAsTamathuM namannittaraMvahii inamAja thI laIne vizva tenA vicAra racavA sudhIne pATha grahaNa karAyo che. A padene artha nIce pramANe che - zake dakSiNAdhakane adhipati che, te 32 lAkha vimAnene svAmI che, airAvata hAthI tenuM vahana che, devene te sarvopari zAsaka che, AkAzanA jevAM zreSTha vastrone te sadA dhAraNa kare che, te hamezAM mALAovALA mukuTane mastaka para dhAraNa kare che, jANe ke navAM ja banAvyAM hoya evAM suvarNa nirmita citra vicitra caMcaLa kuMDaLethI jenA ane gAla camakI rahyA che, ItyAdi vizeSaNothI yukata kendrane camarendra joyo "thi tenA phicayA jephayA' pitAnA divya tejathI ane divya tejezyAthI dase dizAone te dedIpyamAna karI rahyo hato. tathA "nAva dvivyAruM manamogAruM' mAM AvelA banAva parathI nIcene bhAvArtha grahaNa karAyo che-"3ra lAkha vimAnAvAsonuM, 84 hajAra sAmAnika devenuM, gurusthAnIya 33 trAyazcizaka devenuM, samAdika cAra lokapAlonuM, sAta senAonuM, sAta senApatiyonuM, 3 lAkha 36 hajAra AtmarakSaka devAnuM, saparivAra ATha paTTarANIonuM, [padmA, zivA, sevA, aMjU, amalA, apsarA, navamikA ane hiNI e ATha paTTarANuonuM ] tathA bIjA paNa ghaNA deva devIonuM adhipatitva, paurapatya, svAmitva, bhatRtva, ane piSakatva karatA zakrendrane teNe joyo. kahevAnuM tAtparya e che ke uparokta vizeSaNavALA kendrane teNe pitAnA karatAM UMce sthAne joyo. "sirA' A rIte pitAnA mastaka para bane caraNe rAkhIne beThelA te zakrendrane joIne pitAnA karatA UMce sthAne rahelA kendrane joIne tenuM abhimAna ghavAyuM. tethI phA" tene nIce pramANe "gathiItyAdi' AdhyAtmika [Atmagata], citita [cintanane viSaya banela, prArthita, kalpita, manogata mAnasika saMkalpa utpanna thayo-amarendrane zo vicAra thayo te nIcenAM sUtramAM batAvyuM che ka La gNa are! A keNa che ke jene "prAthiya sthig maravAnI IcchA thaI che? "asthira OiU" eTale "aprAti prArthaka" eTale ke aniSTa mRtyunI abhilASA karanAre mRtyu keIne gamatuM nathI. mATe tene aprArthita anicchita] kahyuM che. evA tane cAhanArane "aprAti prArthaka kahe che. 'turaMtapasTaravo jenAM samasta lakSaNe duSpariNAmavALAM ane azubha che. phiri siri parivani' je hI-lajajA ane zrI bhAthI rahita che, "dInagovarase mane ema lAge che ke tene janma puNya hIna caudaze thayo lAge che. caudazanA janmane puNyarUpa mAnavAmAM Avyo che. keI bhAgyazALInA janma divase ja te caudaza pUrNa hoya che. paNa ahIM te zakrendrane hIna caudaze janmelo mAnyo che-pUrNa caudaze nahIM. athavA je kRSNapakSanI caudaze janme che tene cAturdarzika (caudaziyo) kahe che. tathA zrI bhagavatI sUtra : 3 115
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenuM puNya nyUna che tene hInapuNya kahe che. A rIte hInapuNyavALA cAturdazikane 'hInapuNyacAtu zika' kahe che kAraNa ke puNyazALI jIva tA zukalapakSanI caudaze janma le che. jo te uparakata vizeSaNeAvALA na hAta te mArA mastaka paga rAkhIne divya bhAgAne bhAgavavAnI hiMmata ja zAnI karata ! vaLI te vicAra kare che ke OM neM mama ityAdni' meM paNa evI ja divya devaddhi prApta karI che ane te devaddhi adine mAre adhIna banAvI che ane tene mAre mATe bhAgya banAvI che. meM paNa divya devavruti divya devakhaLa ane divya devaprabhAva prApta karelA che, ane atyAre huM tene upabhAga paNa karI rahyo chuM. A pramANe huM puNya paristhiti pAmyo chuM chatAM paNa adbhu'niHzaMka banIne-niyamanIne 'kavi' mArA mastaka para banne pagane rAkhIne dvivyalAge bhAgavavAnI hiMmata karanArA te keNu che ? E saMvedde' camarendra upara pramANe vicAra kayo. 'saMpendrittA' evA vicAra karIne 'sAmAyisiovANa tene sAthe teNe sAmAnika pariSadamAM utpanna thayelA eTale ke sAmAnika devAne kheAlAvyA ane temane 'vaM vAsI' A pramANe kahyu - 'asthiya sthirnA zruMnamALe trirapha ' hai devANupriyo ! mArAthI UMce sthAne rahIne A prakAranA bhegone bhegavanArA te kANu che ? mArA Atmagauravane haNutA tene zarama paNa nathI AvatI? mane teA ema lAge che ke tenA A badhAM lakSaNA sArAM nathI. tene maravAnI icchA thaI lAge che! vagere samasta kathana ahIM 'nAva' padathI grahaNa karAya che, taLuM te sAmALiyaparizoSavantA levA' sAmAnika pariSadAmAM utpanna thayelA te samAnika devA e 'muratAM amuLA amareLa x yuttA samALA' jyAre Asurendra asurarAja camarane A pramANe kahetA sAMbhaLyo tyAre 'dattakA teo ghaNeA harSa ane saMtoSa pAmyA. 'ciyA" temanuM hRdaya AnaMdathI nAcI uThayuM. kahevAnuM tAtpa e che ke peAtAnA svamInA uparokata svamAna bharyAM zabdo sAMbhaLIne svAmInI vIratAthI tee mugdha banI gayA camarendranA AvA gauravayukata vacanAe temanAM hRdayone tenI tarapha AkarSyA. ahIM 'vAvat' padathI 'darzanavisarvatcA' padma grahaNa karAyu che, A rIte jemanAM hRdayamAM harSoMnA ubhare Avyo che evA te sAmAnika devAe zu karyuM te nIcenA sUtrapATha dvArA prakaTa karyu che. 'caDiyuM DhasanAM nimAvatta' masjId aMhi ane hAthanI AMgaLIonA dase nakha eka bIjAne sparze evI rIte banne hAthane joDIne, ane hAthanI aMjaline jamaNI taraphathI DAbI tarapha mastaka uparathI ghumAvIne 'nAM vinaphLa dvAti temaNe jayanAdothI camarendrane vadhAvyo, tyAra bAda "E yAsI temaNe tene A pramANe kahyuM-'ma La vevALiyA ! sare viye temAyA nAya vidvati'he devAnupriya ! e tA devendra devarAja za che. ahIM AnaMda karI rahyo che," tyAM sudhInuM samasta kathana 'nava' padathI grahaNa karAyuM che, eTale ke sAmAnika, trAyagnizaka Adi devA para adhipatya bhAgavata evA te zakrendra tyAM divya lAgA bhAgavI rahyo che. A prakAranA javAba sAmAnikoe camarendrane ApyuM ! sU. pa L zrI bhagavatI sUtra : 3 116
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ "tAM te sama" ityAdi satrA (taLuM viMne amurAyAse camatte) jyAre asurendra, asurarAja camare (tetti sAmALiyarisovavasavALuM phevALa baMtti) sAmAnika pariSadamAM utpanna thayelA te sAmAnika devAnI (camAM saucA) e vAta sAMbhaLI (nisamma) ane tenA para pUre pUrA vicAra karyAM tyAre (Amutte) te eka dama kraMdhAvezamAM AvI gayA (dve) tene ghaNA rASa caDayo, (dhruvid) te kopAyamAna thayA, (caMDiki) ane pracaMDa krodhamAM AvI gayelA teNe (misamisemALe) dAMta kacakacAvIne tathA dAMta nIce hoTha dabAvIne (te sALiyarvAsovavanto tene vaM yAsI) sAmAnika pariSadAmAM utpanna thayelA te sAmAnika devene A pramANe kahyuM-(gaLe vahu mo ! save vive levAyA, ane ravajI mo ! te camare garvile amurAyA) hai devAnupriye! devendra devarAja zak bhinna che, ane asurendra asurarAja camara bhinna che. (mahipa vattu mo! se sava devile levAyA, Dripa ravajI mo! te care baraphe bapurAyA !) he deva ! devendra devarAja zakra mahaddhika che ane devendra devarAja camara tenAthI ochI RddhivALA che. kahevAnA bhAvArtha e che ke devendra devarAja zarka mArA karatAM vadhAre RddhivALA che, te vAta huM jANuM chu. (i) chatAM paNa (avALuyiA) he devAnupriyo! (sayamaMtra) huM pete ja (ketrinuM sevayaM sarja) devendra devArAja zakane(prakhyAtAAC phAmi) temanI gheAbhAthI bhraSTa karavA icchuM chuM. (ttiduM) e pramANe kahIne (mitte) camarendra ghaNA garama thai gayo kedhAyamAna thayo (viLajjUC nAr cArjane phosyA) tathA asvAbhAvika garamIthI yukata thayo-tene kApAgni prajavalita thayo (taLa te amane ati gamurAne morphi pataMgarU) tyAra bAda te asurendra asurarAja camare avadhijJAnane upayoga karyAM. (mAM audiLA gAmo66) ane teNe adhijJAnathI mane (mahAvIra prabhune joyo (rUmeyAhave bASir nAna samuAisthA) mane joine tenA manamAM A prakArane AdhyAtmika, cintita, kalpita, prAthiMta, maneAgata saMkalpa utpanna thayo. (E vastu samaNaM bhagavaM mahAvIre jaMbUdIve dIve bhArahe vAse sukumArapure nagare asoyavarasaM De ujjANe asogavara pAyavassa ahe puDhavisilApaTTayaMsi aTThamabhattaM pagivhittA egrAya mAttama maMkhittAnuM virU) ke zramaNa bhagavAna mahAvIra, jamUdrIpa nAmanA dvIpanA bharatakSetramAM, (bhAratavamAM) susumArapura nagaranA azAkavanakha`Da udyAnamAM zreSTha azAkavRkSanI nIce zilApaTTaka upara ajhamanI tapasyA karIne eka rAtri pramANavALI bhikSu pratimAnI ArAdhanA karI rahyA che. TIkA-jyAre sAmAnika devee zakrendranI devaddhi tathA bhogavilAsa AdinI vAta camarendrane kahI tyAre camarendre zuM kahyu te sUtrakAre A sUtramAM atAvyuM che zrI bhagavatI sUtra : 3 117
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'te karine amurAyA samane' asurendra asurarAya camare tenuM sAmaLiya vasovannAI' sAmAnika pariSadamAM utpanna thayelA te sAmAnika deve 'ti" pAsethI 'camaz" zakendranuM upara kahyA pramANenuM vRttAnta jyAre 'sorA' sAMlakhyuM ane 'nisamma'tene potAnA hRdayamAM kharAkhara nizcita karyu tyAre bAmutte' eja samaye tene krodha caDayo. te krodhanA cihno tenI mukhAkRti ane nayanAmAM spaSTa dekhAvA lAgyA (TTu) tene roSa caDayo, (kutri) te kopAyamAna thayo, '[Dipi' tenA aMge aMgamAM pracAMDa kepa vyApI gayo. 'mizinisemALe" kradhathI teNe dAMta kacakacAvavA mAMDayA, sAmAnika pariSadAmAM utpanna thayelA devane sa MbadhIne teNe A pramANe kahyuM- 'kRSine vAyA maLe mo !'lajI ane !' he deve! devendra devarAja zakra paNa bhinna che. ane 'murNi anurAvA camare mo! go' asurendra asurarAja camara paNa bhinna che. kahevAnuM tAtparya e che ke mArA karatAM zakendra adhika sAmarthya vALA che, e vAta huM jANuM chuM. "te same vid levAyA mitra vajra' huM devA! te devendra devarAya zake mahARddhivALA che. 'samare bI? amurAyA Iipa ravajI' ane devendra devarAja camara tenA karatAM ochI RddhivALA che, te vAta paNa huM samajuM chuM chatAM paNa 'vaivAyiA! he devAnupriyo! tuM sava ganmAtA(jLa phacchAmi' tenI gheAbhAthI bhraSTa karavA icchu chuM. kahevAnuM tAtparya e che ke huM jANuM chuM ke zakra devaleAkanA devAnA rAjA ane indra che, ane huM, tenA jeTaluM sAmarthya dharAvatA nathI. te ghaNI bhAre samRddhinA svAmI che, paNa huM alpa samRddhino dhaNI chuM. chatAM paNa huM tene vAta vAtamAM parAsta karI zakuM chuM. mArI sAme tenI zI visAta che ? ttijju" A prakAranI mAnyatAthI prerAIne te carendra 'uttine ziLamU nAr vidausthA AdhAvezathI saMtapta thai gayo ane asvAbhAvika rASathI agni jevA anI gayo. tenA kApAgni prajavalita thai uThayo 'taLo se' A rIte kApAgnithI yukta banela te 'barDA re catturarAya' asurendra asurarAja camare 'fduM saMna' tenA adhijJAnanA upayoga karyA 'mAM baudiLA amArU' ane avidhajJAnathI mane joyA. tyAre meyAve gAsthir nAna samuAiyA' tene A prakArane AdhyAtmika, cintita, kalpita, prAciMta, maneAgata vicAra utpanna thayo. tene karyo vicAra Avyo, te mahAvIra prabhu gautama svAmI pAse prakaTa kare che--nuM vadhu samane ityAdi' zramaNa bhagavAna mahAvIra, A ja khUdrIpa nAmanA dvIpamAM AvelA bhAratava mAM--bharatakSetramAM susumArapura nAmanA nagaramAM, azeAvanakhaMDa nAmanA udyAnamAM, zreSTha aze|kavRkSanI nIce paDelI zilApara aThThama ( traNa upavAsa )nI tapasyA dhAraNa karIne jJA' eka rAtrinA pramANavALI 'mAhima' mahApratimAnuM abhigraha rUpa 12mI bhikSu pratimAnuM) 'saMvegnijJAAM nirar ArAdhana karI rahela che. pra su. 6 // zrI bhagavatI sUtra : 3 118
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ te sevaM vahu ' ityAdi- sUtrArtha--(d) te ( vahu che) nIce pramANe karavAmAM ja mArUM zreya raheluM che. eTale ke zukrane parAsta karavAnI A sArI taka mane maLI che. (sama mA mahAvIra sa seviTuM tevA saMketa gaNAttA) zramaNa bhagavAna mahAvIrane Azraya laIne, devendra devarAja zakene huM jAte ja parAsta karavA jauM, emAM ja mArUM zreya che. (tti gvuM saMde) A prakAranI mAnyatAthI prerAIne teNe upara kahyA pramANeno saMkalpa karyo. (sadittA) e prakArano vicAra karIne te (jijJAo gamUra) pitAnI devazayyAmAMthI uThayA. (ga ) uThIne (aaN paripha) teNe devadUSya devavastro paridhAna karyA. (ugravAsamAI kuristhama. je hAreof niru) tyArabAda te upapAta sabhAnA pUrva dvArethI nIkaLe. ane (jene sama kuma kera roSa vada tera phaLadajI) tyAMthI nIkaLIne jyAM sudharmA sabhA hatI, tenI aMdara jyAM cAra khaMDavALuM zastrAgAra hatuM, tyAM te gaye. (vArikA) tyAM jaIne teNe (tridA parApura) parigha nAmanuM hathiyAra lIdhuM. (je gI) tyAra bAda te ekale ja (keIne paNa sAthe lIdhA vinA) (ciLamAyAya) te parIgha ratnane laIne (mA cari. vahemane) te kedhAvezamAM AvIne ( vamaravaMjANa vALa majuM mana IiTEcha4) camacaMcA rAjadhAnInI vacce vaccamAMthI pasAra thayo. ( zirachatta) tyAMthI nIkaLIne (netra tiracha uvAcA -teNe kALajI ) te tigichaphUTa nAmanA upapataparvata para gaye kuvALachittA tyAM jaIne (nAva doDyuM veviyasamui sIjarU ) teNe be vAra vaikriya samughAta karIne pitAnA Atma pradezane mULa zarIra choDayA vinA bahAra kADhayA. ( uDanAruM nA kavi viveka vizvapha) ane saMkhyAta ejana pramANunA uttara kriyarUpathI te yukata thaye (tANa UMAidApu gAya ne juvati ghags veva vaMti tene uparacha) tyAra bAda te devI, utkRSTa Adi Adi vizeSaNovALI gatithI, jyAM pRthvI zilApaTTaka hatuM ane te zilAyaduka para jyAM huM bAramI bhikSu pratimAnuM ArAdhana karI rahyA hatA, tyAM AvyA. (3jachittA) mArI pAse AvIne teNe (tivRtto gAyA pAdioi ) mArI traNavAra pradakSiNA karI, (trAva vaoNpittA) mane vaMdaNu namaskAra karIne teNe zrI bhagavatI sUtra : 3 119
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ga vadhAro] A pramANe kahyuM- rUchApa i maMte ! tame nirANa marma deviMda devarAyaM sayameva accAsAittae ti kaTTa uttarapurasthimaM disImAgaM avakamai] hi bhadanta ! huM ApanI nizrAthI (zrayathI mArI jAte ja, devendra devarAya zakane tenI bhAthI bhraSTa karavA mAguM chuM. A pramANe kahIne te IzAnakeNamAM cAlyo gayo. tyAM jaIne teNe veviyasamughA sodArU] vaikriya samudaghAta dvArA Atmapradezane bahAra kADhayA. nAva to iveladinazAmaLaguj sig] bIjI vAra vaikriya samuddaghAta karIne teNe Atmapradezane samavahata karyA-eTale ke teNe bIjI vAra paNa vaikriya samughAta karyo. A pramANe vaikiya samughAta karIne teNe [ gi mahaM ghora ghorAgAraM bhImaM bhImAgAraM AmuraM bhayANIyaM gaMbhIraM uttAsaNaya kAla satta mAnavamAM bocAsa jAvo vAvarU] eka ghaNuM virATa zarIra banAvyuM. tenuM te zarIra gherarUpa (vikarALa)DatuM ghera AkAravALuM hatuM bhImarUpa (bhayaM. kara) hatuM ane bhIma AkAravALuM hatuM, bhAsvara (dIpta) hatuM, bhayAnaka hatuM, gaMbhIra hatuM, trAsajanaka hatuM,kAlarAtrinI madhyarAtri samAna ane aDadanA DhagalA jevuM kRSNavarNanuM hatuM, ane eka lAkha ejananA vistAravALuM hatuM, [ viSatriA ] A prakAranA vaikriya zarIranuM nirmANa karIne [ gaLyo, vaDa, THE 1 te pitAnA hAtha pachADavA lAge, kudavA lAgyuM ane meghanA jevI garjanA karavA lAgyo, [ sithe jo] gheDAnI jema haguhaNavA lAgyo, [hatyiguruvaM hAthInA je cItkAra karavA lAgyo vidhArtha re] deDatA rathanA jevI ghaNaghaNATI karavA lAgya, vidA je) jethI jamIna para paga pachADavA lAgyo, khUimiTAM Dha ] jamIna upara hAtha paTakIne jamIna para AzAta karavA lAgya, (lIpaTuM na3) sihanA jevI garjanA karavA lAge, ( 3 6) UMce uchaLavA lAge, [2 ] nIce pachADa khAvA lAge, (ttiva chA) raMgabhUmimAM malanI jema teNe tripadInuM chedana karyuM, (vAraMpUNa ) DAbA hAthane UMco uThAvIne lahiyasiLa judALa 1 vinichidaM vije) jamaNA hAthanI tarjanathI ane aMguThAnA nakhathI te tenA mukhanI viDaMbanA karavA lAgyuM. (mA mA saLa 444 #g ) bahu ja UMce avAje te kolAhala karavA lAgyo. (je evI sjidarApamAyA ja) A rIte krodhAgnine vaza thayele te camarendra ekale ja--keIne paNa pitAnI sAthe lIdhA vinA pitAnA parigharatna nAmanA zastrane dhAraNa karIne rezAna mg) upara AkAzamAM uDavA lAgyuM. ( ramatte je . - mA pura) A rIte uDatA teNe alekamAM khaLabhaLATa macAvI dIdhe, dharAtalane kaMpAvI dIdhuM, (gAte i siriyo) tirthakane jANe ke tenI tarapha kheMcI lIdhe, (mAne caMvataruM) jANe ke teNe AkAzane pheDI nAkhyuM, (cara sd, jastha vinuyA) AkAzamAM kaI kaI jagyAe te gaLye, kaI kaI jagyAe te vijaLInI jema camakayo, (sthA nA vAsaNA) kaI kaI sthaLe dhULane varasAda varasAvyo, (mg tala paramA) ane kaI thaLe teNe zrI bhagavatI sUtra : 3 1 20
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ gaDha aMdhakAra karI nAkhyo. A rIte utpAta macAvatA te uparanI dizAmAM AgaLa vadhyo. (vALamaMtaretene vijJAsamAne) tenA mArgamAM AvatA vAnabhyantara devAne teNe trAsa pahAMcADayo, (novik tene muddA vimayamAi)jyotiSI devAne be vibhAgamAM vibhakata karI nAkhyA, (bAyavavuMtene viTAyamAne) teNe AtmarakSaka devAne nasADI mUkayA, (jidacaLa aMgataosi viyaTTamAne) parigharatnane te AkAzamAM cakrAkAre pheravavA lAgyo. (viyaTanAne) A rIte tene pheravatA pheravatA (trikamAyamAne cittanmAyamAne) ane camakAvatA camakAvatA, (tAju triSTAt nA niyamamAMvenAAM TInasamu vALa mA mALa cIyarAyamAe beva odameM jve) utkRSTa gatithI uDatA uDatA, tigyAkanA asaMkhyAta dvIpasamudronI vaccethI pasAra thaine te saudhama kalpa sudhI AvI paheAMcyo (jJeLeSa sohamnarjisa vimAne) temAM jyAM saudharmAvata...saka vimAna hatuM (ttejek umA) tyAM te pu) te vimAnamAM jyAM saudharma sabhA hatI, (teNe pahoMcyo. ( pAya pamavecANa ) tyAM jaIne teNe tenA eka paga padmavara vedikA upara mUkyo. (n pAye samAp munnAr heDa) bIjo paga sudharmAM sabhA para mUkayA. ( rhAdacaLeLa maLyA mA sameLa tivrutto zrIruM beMkaTez) tyAra bAda moTethI bUma kharADA pADIne teNe tenA parighanaratnathI indrakIla para traNa vakhata phaTakA mAryAM ane ( vayAsI) A pramANe kahyu (Li mosalevine vAcA) are? e devendra devarAja zakra kayAM che ? (hiM mo satta viSe varAyA) are! te devendra devarAja zakra kayAM che (dinuM tAgao cakAsIn sAmALiya sAztrIgo) tenA 84000 sAmAnika devA kayAM che? (nAtra hiMI tAmo vattA parAmIDuMgo bAyaravadevanA strItro tenA 336000 (cAra cA*sI hajAra) AtmarakSaka deve kayAM che? (vRddhinuM tAgo aneLo acchAodIgo) tenI karoDA apsarAe kayAM che? (manna phrAni, anna vadaimi, nagna mamaM pravasAmo gacchAmo vasamuvaLamaMtu) Aja huM te saunI hatyA karavAnA chuM-Aje ja te saunA huM vadha karavAnA chuM ke je apsarAo mAre adhIna nathI, te sau atyAre ja mAre AdhIna thai jAya. (ttijja haiM gaLika atyaMta baLiyuM, anuma, zramajILuM amaLAnaM, saM. viraM nissarapha) A pramANe kahIne te care phrIthI aniSTa, akAnta, apriya, azubha, amane!-asuMdara, manane nahIM rucanArA ane kaThAra vacaneA bAlavA mAMDayAM. TIkA--ta meca vaju me' zakrendrane tenI gheAbhAthI bhraSTa karavAne A zubha avasara mane prApta thayo che," evA saMbaMdha joDavAne mATe tameya ravajI ne cacAsAntar ahIM A zabdasamUhanA atha sAthe grahaNa karAvA joIe. have sUtrakAra e batAve che ke camarendrane evA kayo zubha avasara maLyo hateA-mumAM maLaye mahAvIrUM nIsA' zramaNa bhagavAna mahAvIranI nizrAthI--temanA Azraya laIne viMTa hevAyuM' devendra devarAja zakranI 'AHIR' atyAzAtanA karavAne mATe-apamAnita karavAne mATe--tene zAlAthI bhraSTa karavAne mATe 'satyameva'ekalAja gamana karavAmAM zrI bhagavatI sUtra : 3 121
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ me tera ravajI" mArI bhalAi che eTale ke mahAvIra bhagavAnanA Azraya laInA zakrendrane apamAnita karavAnA A sarasa mArke Aje mane maLyo che. camare manamAM evA vicAra karyAM tenuM kAraNa e hatuM ke te samajateA hateA ke mahAna puruSane Azraya levAthI game tevA muzkela prayatnamAM paNa saphaLatA maLe che. tti dhu NaM saMpehe' A prakAranA vicArathI prerAIne bhagavAna mahAvIranA Azraya laIne te kAma karavAne teNe saMkalpa karyAM. 'saMnduittA' A prakAraneA saMkalpa karIne 'sarvAMgannAo barmudde te devazayyA parathI uThayA. ammudrittA vapUrNa phre' uThIne teNe devadRSya (vasa) paridhAna karyuM. 'ttei' devadRSya dhAraNa karIne vAyasamASTa upapAta sabhAnA pusthimilkeLa tArAM nirarphe pUnA daravAjethI te bahAra nIkaLye. tyAMthI nIkaLIne 'negeva mummA samA' jyAM sudharmA nAmanI sabhA hatI, negeT cauLAde paLahome te sabhAmAM jyAM catuSpAla nAmanuM zastrAgAra hatuM teneva vAcharU' tyAM te gaye... 'utrAddhittA" tyAM jaIne teNe ciLa" parigharatna nAmanuM asra *pAmusapha' uThAvyu. 'ne zrI" jo ke te ghaNA moTA piravAravALA hatA tA paNu teNe temAMthI keAinI paNa sahAya lIdhI nahIM, 'bavI teNe te vakhate kASTha eka bALakane paNa sAthe lIdhuM na hatuM, A rIte eklA ane kAi paNa sAthIdAra vinAnA te parigharatna nAmanuM zastra hAthamAM laIne 'mA ani parI' (anyanI unnati) sahana na thavAne kAraNe utpanna thayelA krAyane vaDhAne' dhAraNa karIne--eTale ke atizaya kredhAvezamAM AvIne te camacaMvALu rAyavALI' camaracacA rAjadhAnInA mA majJeLa' madhya bhAgamAM 'LijJairU' thaIne nIkaLI paDayA. tyAMthI nIkaLIne neneva' je jagyAe 'ii-" tigicchakUTa nAmane 'savpAyantra uSapAta paryaMta AvelA hatA teneva trApajI' tyAM te jaI paheAMcyA. utrAcchittA tyAM jaine nAvaTouvivekayisamugdhALuM samodArU' "teNe khIjI vAra vaikriya samudghAta karyo" tyAM sudhInuM samasta kathana grahaNa karavuM ahIM je "nIva (pa'nta)" padma AvyuM che tenA dvArA e vAta batAvavAmAM AvI che ke teNe pahelI vAra samuddAta karIne AtmapradezAmAM rahelA jINuM sthUla pudgalenuM saharajI Adi karyuM hatuM. tyArakhAda teNe khIjI vAra vaikriya samudghAta karyAM. te samrud dhAta dvArA teNe icchita rUpAnuM nirmANu karyuM . vennArUM boLA' icchitarUpanuM nirmANa karIne teNe te rUpane asaMkhyAta ceAjananuM banAvyuM. A rIte bIjI vakhata vaikriya samudghAta karIne uttara vaikriya rUpa manAvyA pahelAM teNe AtmapradezeAnI daMDa * zrI bhagavatI sUtra : 3 122
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ Adi rUpe racanA karI hatI. samuddhAtane viSaya AgaLanA prakaraNamAM spaSTa samajAvavAmAM AvyuM che. tethI ahIM tenuM vadhAre viSe vivecana karyuM nathI. have sUtrakAra e batAve che ke asaMkhyAta yojanapramANu vaikriyarUpanuM nirmANa karIne teNe zuM karyuM. tyAra bAda utkRSTa, tvarita Adi vizeSaNavALI devagatithI "nAra ne puSiNijhApaTTA negera ma gati tene rUvAjI susumArapura nagaranA udyAnamAM, azokavRkSa nIcenI je zilApara huM bAramI bhikSa pratimAnI ArAdhanA karato hato, tyAM te mArI pAse Avyo (kahevAnuM tAtparya e che ke amara ghaNuM teja gatithI mahAvIra prabhu pAse pahoMcyo. te vakhate mahAvIra bhagavAna aphUmanuM vrata karIne bAramI bhikSu pratimAnuM tyAM ArAdhana karatA hatA). mArI pAse AvIne teNe "mamaM tirADu gAyAdi pAdivi ' traNa vAra mArI pradakSiNA karI nAva na baMhittA ane vaMdaNA namaskAra karIne "raM vAsI' A pramANe kahyuM ahIM "bA" padathI ziva masta narsTi zrI yaMtra namasarU, caMdrittA ? A pAThane samAveza karavAmAM AvyuM che. camare mahAvIra prabhu pAse zuM nivedana karyuM te sUtrakAra prakaTa kare che- rUchAma mate" he bhadanta ! "tumuM nIrANa' ApanI nizrAthI Apane Azraya laIne hiM tevA satra devendra devarAya zakane 'sAmeva' huM ekale hAthe ja gannApAttagtenI bhAthI bhraSTa karavAnI-tene parAsta karavAnI IcchA rAkhuM chuM. kahevAnuM tAtparya e che ke mahAvIra prabhune Azraya laIne-bIjA keinI paNa madada vinA, te ekale ja kendrane apamAnita karavAnI IcchA rAkhato hato. "di ? A pramANe kahIne te "uttarapuOiK TriI mA gavama' izAna keNamAM cAlyo game tyAM jaIne "sevikA saupada? teNe vaikriya samudaghAta karyo. sojittA eka vakhata vaikriya samuddaghAta karyA pachI "jAva to ?" bIjIvAra paNa teNe "vizaggg* pitAnI jAtane vaikriyasamudraghAtathI " paNa yukta karI. ahIM (paryanta) padathI nIce sUtrapATha grahaNa kare che- "have huM joyaNAI daMDaM nissarai, taM rayaNANaM jAva riThANe ahAvAyare poggaLe prisaaTerU, dAdudukhe che gharagArU A sUtrapAThamAM AvatAM zabdone artha AgaLa AvI gayuM che. have sUtrakAra e batAve che ke teNe aikriya samudraghAta dvArA kevA rUpanI racanA karI "g it? teNe eka ghaNuM virATa zarIranuM nirmANa karyuM. sUtrakAra nIcenAM vizeSa dvArA te vaikriya zarIranuM varNana kare che "o te vikarALa hatuM, "vAra te vikarALa AkAranuM hatuM, mIte bhImarUpa (bhayaMkara) hatuM, "mInAra tene AkAra bhayaMkara hatuM. tenI AkRti bhayAjanaka hatI kAraNa ke te vikarALa hatuM. zrI bhagavatI sUtra : 3 1 2 3
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAdhuraM te bhAsvara dIpta hatuM, "mavALate bhayAnaka hatuM, "mI. te vikarNa avayavarUpa hovAthI gaMbhIra hatuM, "vattAsIra te atyaMta trAsajanaka hatuMtene yAda karavAthI manamAM Dara lAge evuM hatuM, "vRttanAparisaMkrA" te kALa rAtrinI madhyarAtrinA jevuM tathA aDadanA DhagalA jevuM atizaya zyAmavarNanuM hatuM. voisarasAdaslIvaMte eka lAkha ejananI laMbAIvALuM hatuM. evA "madAvali virATa zarIranuM teNe "vika vaikriya samudraghAta dvArA nirmANa karyuM. "vikatrinA" evA virATa svarUpanuM nirmANa karIne gabbo teNe banane hAtha vaDe tenI banne bhujAo para thApaTa lagAvI. jevI rIte malalaleke kustI karatI vakhate temanA bane hAtha vaDe bane bhujAo para thApaTe lagAve che, evI rIte teNe paNa banne hAtha vaDe tenI banne bhujAo para thApaTe lagAve; "vA; te uparanI bAju uchaLavA lAge, meghanA jevI garjanA karI, " Ni te gheDAnI jema haNaha, thipupurAM varU te hAthInA jevo cItkAra karavA lAgyo "ghaTUTI che; ' deDate ratha jevI ghaNaghaNATI kare che evI ghaNaghaNuTI te karavA lAge. "gvata je teNe banne pagane jorathI jamIna para paTakavA mAMDayA "khUna vAM kacchathag? teNe tenA hAtha jamIna upara pachADavA mAMDayA, hiMdanA nag teNe siMhanA jevI garjanA karI. 'cho' te UMce uchaLe. "pUchI UcethI nIce kudaye, "utAvI cha jema mahala raMgabhUmimAM tripadInuM chedana kare che tema teNe tripadInuM chedana karyuM. "vA mAM je teNe DAbA hAthane UMce karyo, sthapasiLI jamaNA hAthanI tarjanI ane "gaMdALA vi" aMguThAnA nakha vaDe " riripu ni tenA tirachA karelA mukhanI viDaMbaNu karI. jyAre mANasane kedha caDe che tyAre te moTuM maraDIne jamaNa hAthano aMguThe haDapacI para ane tarjanIne uparanA hoTha para rAkhe che. camare paNa evuM ja karyuM. "nayA mA vALa sApha" ane jora jorathI bUma barADA pADIne teNe bhAre kelAhala macAvI mUkya, ane te ekaleja, "gavIpa keIne paNa sAthe lIdhA vinA, "chidALamA aa aa parigharatna zastrane dhAraNa karIne 'udAya " AkAzamAM UMce uDavA lAgyA. uDatI vakhate tenI tIvra gatithI "rImaMte je goho alokamAM khaLabhaLATa macI gaye, " je ruM ja vv dharAtala kaMpI uThayuM, " zrA te tiricaya" tilaka te jANe ke kheMcAI ja gaye eNrahyuM che jANe ke AkAzane te teNe cIrI ja nAkhyuM. aleka, tiryaMgleka ane AkAzanI uparokata dazA karanArA teNe "rg TEM? kaI kaI sthaLe meghanA jevI garjanA karI. "tArA vikagyaMse? kaI kaI sthaLe vijaLInA je camakAro karyo, "vArathI vAraMvAranA kaI kaI sthaLe varasAda varasAvyA, 'jaratha raghuvaM mAne keI keka jagyAe dhULanA geTegeTa uDADayA, "tya sAthe umaLe? kaI kaI jagyAe teNa gADa aMdhakAra pedA karyo. A rIte utpAta karate te AgaLa vadhe. tene mArgamAM "vA re virANamAne teNe vAtavyantara devene herAna karyA, "re tu vimathALe" jayotiSI devAne--candra, sUrya, graha, nakSatra Adi tejasvarUpa zrI bhagavatI sUtra : 3 1 24
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ devene teNe be bhAgamAM vaheMcI nAkhyA, "gAgAle re tripurAmA" ane AtmarakSaka devene nasADI mUkyA. A rIte "yaMta AkAzamAM utpAta macAvate "jiyAM vikramAra mApanA ane tenA parigharatnane cakrAkAre ghumAvata ane camakAvate te "sANa jida nag" tenI te utkRSTa gatithI "nAra ririyamannA tirthaMgsakanA asaMkhyAta "IvaNapurA marksa mAM vIvImAne dvIpasamudronI vaccethI pasAra thaIne AgaLane AgaLa uDavA lAgyo. "jevIme je A rIte uDato uDate te jyAM saudharma devaloka hatuM, "keLavaNaje hiMsA vimA? temAM paNa jyAM saudharmAvalaMsaka vimAna hatuM, "deva pu SamA' temAM je jagyAe sudhamAM sabhA hatI tea gchA ? tyAM pahoMcI gayA. tyAM jaIne teNe zuM karyuM te sUtrakAra batAve che " jA kamAi za" teNe eka paga pavaravedikA upara ane gs vAghe sudAi samAI bIje sudharmAsabhAmAM mUko tyAra bAda "madavA de atizaya jethI huMkAra karIne "sTivi tivRtta cuMTaNI mATe teNe tenA parigharatna nAmanA zastrathI IndrakIla para traNavAra phaTakA lagAvyA. (zakradhvajane IndrakIla kahe che. athavA daravAjAnA ane kamADanA AgaLiyAne paNa indrakala kahe che. mAvirA pa vANI? A pramANe IkIla para phaTakA lagAvIne teNe A pramANe kahyuM-ri vi mo ! tere jevA so ? are ! devendra devarAja zake kayAM che tAro jANItAbAdathI?tenA 8-4000 esasI hajAra sAmAnika de kayAM che ? " vANi rAma rAma rahIyo mAthA sadasago?" tene cAra coryAsI hajAra eTale ke 336000 AtmarakSaka deve kayAM che? ahIM "vAva (paryata) padathI zakanA 3ka trAyazcizaka deve, cAra lokapAle, saparivAra paTTarANIo vagerenA viSayamAM paNa A prakAranA prazno samajI levA. dif tAro gogo roNo tenI aneka karoDa asarAe kayAM che? tene je deva maLyA haze tene saMbodhIne teNe A pramANe prazno pUchayA. sana daUTI huM Aje te saune mArI nAkhavAne chuM, "zana tare atyAre ja huM temane vadhu karavAne chuM. "zara mapaMcavAyo vara cho te je apsarAo mAre adhIna nathI teo atyAre ja savAra mAre adhIna thaI jAya-mane temanA svAmI tarIke svIkArI le. "tti A prakAre teNe teM biThuM mata gathiM, yajumAM, gagoi, JkA, jahAM ja nisiru" adhama, aniSTa, akamanIya (asuMdara), apriya, azubha, amaneza, amRdula, arucikara ane kaThora zabda bolavA mAMDayA. kahevAnuM tAtparya e che ke zakranA saudharma devalokamAM jaine camare upara mujabane utpAta macAvyA . sU0 7 . zrI bhagavatI sUtra : 3 1 25
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ zakSaka dvArA ja kA choDanA aura camara kA bhagavAna ke zaraNa meM Ane kA - nirUpaNa tapi se sAMje ItyAdi sUvAtha- (ta se ja rvire tevA ) devendra, devarAja zake, ( mAruM bAra gamanaM sahutha purva jahAM ni savA niNAma) tenA te aniSTathI laIne acikara parvatanA vizeSaNavALAM, pUrve kadI paNa na sAMbhaLavAmAM AvyA hoya evA kaThora zabdane sAMbhaLIne ane tene sArI rIte manamAM utArIne (gA ) eja samaye atizaya ke pAyamAna thaye. (nimittemA ) bdhathI dhuMvAM phUvAM thaIne teNe (tiji mi6i nikA kAda mAM ahiM gapuranAM vaM vAlI) kapALamAM traNa karacaliyo paDe evI rIte bhrakuTi caDAvIne devendra devarAja camakane A pramANe paDakAryo-(6 mo vana ! traphulliA ! gapuraraayaa ! apatthiyAtthiyA ! jAva hINapuNNacAuddasA ! ajja na bhavasi, 7 di te mujathI ripu tava sIdAsajIvana va) are e asurendra, asurarAja camara! tane maravAnI IcchA thaI lAge che. mane lAge che ke tuM hInapuNya cAturdarzika che. yAda rAkha, Aja tArI khera nathI-Aja tuM bacavAne nathI. A pramANe kahIne teNe pitAnA uttama siMhAsana para beThA beThA ja vrajane hAthamAM uThAvyuM. (taM jalaMtaM, phuDataM, taDataDataM, ukAsahassAI viNimuyamANaM, jAlAsahassAI pamuMcamANaM, iMgAlasahassAI pavikkhiramANaM2 phuliMgajAlAmAlasahassehiM ckkhuvikSetra vivighAgha va pa mai) ane teNe javalaMta, zabdAyamAna, taDataDa avAja karatuM, hajAre ulkAone cheDanArUM, agninI hajAra vALAo varasAvanArU, hajAre aMgArAne vAraMvAra veranAruM, hajAre taNakhAonI mALAothI AMkhane AMjI nAkhanAruM, (ducAgarivaMta) agninA teja karatAM paNa vadhAre tejathI pradIpta, 'baLavene sarvAtizAyI (sarvathI adhika) vegavALA, ( yuvaNamA) vikasita palAzapuSpanA samAna lAla varNavALA, (mamAM mayaMjara) atyaMta bhayajanaka ane bhayaMkara, (vaDa) vajane (gaNi gaNuor TETV nisara) asurendra, asurarAja camarane mAravAne mATe choDayuM. (vvi je gare gAyA te bApa mayaMvara ghanamamag6 mAtrathama ) tyAre te asurendra asurarAja camare te javalaMtathI bhayaMkara paryantanA vizeSaNathI yukata te vajane pitAnI tarapha AvatuM joyuM. (sA) te vajane pitAnI tarapha AvatuM joIne (ziyAra fiNA) teNe tenI banne AMkho mIMcI dIdhI ane tyAMthI bhAgI javAne vicAra karyo. (liyA)ne A pramANe paNa artha karI zakAya-"vajane joIne e zuM che e zrI bhagavatI sUtra : 3 1 26
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ vicAra karyo") (vivArittA ) hajI te tyAMthI nAsI javAne te vicAra ja karI rahyo hato, (deva) eja samaye (saMmaFT[vidag) tenA mastaka parano mugaTa tUTI gaye. eTale ke jyAre te tyAMthI pAchA pharavA lAge tyAre tenuM mukha tenA sthAna tarapha nIcuM namavAthI tene mugaTa tUTI gaye. (kAruMdaramane) tenA hAthanAM AbhUSaNe nIcenI bAju laTakavA lAgyAM (unA gaNire) banne paga UMcA ane zira nIcu rahI gayuM. ( javaravALAnAM viva ttiLiwthamA) tenI bane bagalamAMthI jANe ke parase chUTavA lAge. A prakAranI jenI durdazA thaI che e te camarendra (tANa vibhANa) pitAnI utkRSTa devagatithI (vAva virAmanA rIvApurA mAM mane vIvImAne) tiryakanA asaMkhya dvIpa samudronI vaccethI uDato uDate ane temane pAra karate karate (jene baMghuvIre vAva jene movara pAthare te mane gaMti tene lavAcharuM) jyAM jaMbUdvIpa hatuM, "jAvatuM jyAM azekavRkSa nIce huM (mahAvIra prabhu) bhikSu pratimAnI ArAdhanA karatuM hatuM, tyAM te AvyuM. he gautama ! (mI mayAAre) te samaye te bhayabhIta hate. bhayane kAraNe tene kaMTha gadgada svaravALe banyo hato. (mAd saraNaM iti vayamANe mamaM doNhaM vi pAyANaM aMtaraMsi jhattivegeNaM samovaDie) "he bhagavAna ! mane ApanuM zaraNa he," ema kahIne te ghaNu vegathI mArA banne paga vacce AvIne paDI gayAM. TakAtha--camare jyAre uparokata utpAta macAvyo tyAre zakrendra zuM karyuM te sUtrakAra kahe che- 'tA je sa sevA " devendra devarAja zake, sa nir nA gamamaM? camarendranA te aniSTathI laIne amanejha sudhInAM vizeSaNavALa (gagga j) ane pUrve kadI paNa sAMbhaLavAmAM na AvyA hoya evAM kaThora vacane (4) sAMbhaLyA ane "nizA tenA para dhyAnapUrvaka vicAra karyo. tyAre "cApu" eja vakhate te ghaNe ke pAyamAna thaye. ahIM "nA padathI akAnta, apriya, azubha, arucikara, Adi vANInAM vizeSa prahaNa karAyAM che. nAva mAmalemAne te dhathI dhUMApUMA thaI gayuM. teNe dAMta kacakacAvyA ane dAMta nIce hoTha karaDayA. ahIM "mAvata' padatho ", vig, kivi " pada grahaNa karAyAM che "tithi traNa rekhAothI yukata "mihiM bhrakuTi nihALe sAda kapALe caDAvIne eTale ke kapAzathI bhrakuTi caDAvIne bhrakuTi caDAvatI vakhate tenA kapALamAM traNa rekhAo spaSTa dekhAtI hatI, te kathana dvArA tene atizaya krodha batAvavAnuM sUtrakArano Azaya che. A rIte bhrakuTi caDAvIne "mAM rahuM pharavA paraM vArI teNe asurendra, asurarAja camarane A pramANe kahyuM- mane ! saritA gujarAta ramata are e asurendra asurarAja camAra ! gathii sthi" mane te ema lAge che ke meteja tane ahIM mokale che! tuM maravAnI IcchAthI ja ahIM AvyuM lAge che. mane ema lAge zrI bhagavatI sUtra : 3 1 27
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ che ke tuM tArA mukhathI ja tArA motane nimaMtrI rahyo che. "huM ahaMkAra sUcaka uddagAra vAcaka che. "nA diguLAvadAmane lAge che ke tAre janma hinapuNya kALIcaudaze thayuM che. ahIM "nAra padathI "turaMtaiAsTaravo, difift mrivagi " A pade grahaNa karavAmAM AvyA che, "maNi tuM yAda rAkha! Aja tAruM astitva rahevAnuM nathI. tuM mAre hAthe avazya maravAnuM ja che. " nadi te amatha " tArA bhAgyamAM have saheja paNa sukha lakhyuM nathI. "tti ema kahIne "tava tyAMja (saudharmakalpamAM) "zIdAsavarA pitAnA zreSTha Asana para beThAM beThAM " vAyu teNe pitAnuM vaja uThAvyuM, "TRIEsattA tene uThAvIne "ramAra gamusi murajI vAgha niri asurendra asurarAja camarane vadha karavAne mATe cheDayuM, have sUtrakAra te vajAnuM varNana kare che- karaMta dIpyamAna, " huM zabdAyamAna, "tatahatuM " taDa taDa avAjavALuM, "#rdakSAruM vAkumAre hajAro ulakAone veranAruM, "nArANadakSAruM khaMjanA hajAre javALAo choDanAre paMjAtradA vivivaramA hajAro aMgArAne vAra vAra vikheranArUM "jigADhiAnAmadadari hajAre agnikanI mALAothI hajAre taNakhAnA samudAyathI vanitAhidI didhA AMkhane AMjI nAkhanArUM ane dRSTine nAza karanAruM, " jugAraviNaMta agninA jevA tejathI jAjavalyamAna, "gaphaLa jemAM sauthI vadhAre vegavALuM, " kurANamA" vikasita palAzanA puSpa samAna lAla varNanuM, "adama bhayAnaka, evuM vajI zake, devendra devarAja camarane haNavA mATe choDayuM "ago te kari ityAdi te dedIpyamAna Adi vizeSaNothI yukta vajane pitAnI tarapha AvatuM joIne devendra devarAja camare "zivA vidAI bhayabhIta thaIne tyAMthI pitAne sthAne bhAgI javAne vicAra karyo. "jis athavA te vajane jaIne teNe tenI AMkha baMdha karI dIdhI. A artha paNa karI zakAya. "zivayittA vidArA je teNe AMkha baMdha karIne tyAMthI nAsI javAne vicAra karyo, "taheva" eja kSaNe " saMmaHSvihag " tenA mAthAne mugaTa tUTI gaye, sAvAmirane nIcenI bAjue mukha karIne pitAne sthAne jatI vakhate tenA hAthanAM AbhUSaNe nIce laTakavA lAgyo, eTale ke bhayathI tenuM lehI eTaluM badhuM sUkAi gayuM ane zarIra evuM kRza banI gayuM ke hAthamAM paherelAM AbhUSaNe nIce laTakavA lAgyA. " gaNire bane paga UMce rahI gayA ane zira nIce rahI gayuM. jevI rIte ke mANasa kaI jhADanI DALIe uMdho laTake te tenA paga UMce ane mAthuM nIce rahe che ane teNe paherelAM AbhUSaNe nIcenI bAjue laTakavA lAge che, evI rIte saudharma ka95thI nIcenI bAjue javAne mATe uDatA camaranA paga addhara ane mastaka nIce rahI gayuM ane tenA AbhUSaNe nIcenI bAjue laTakavA lAgyAM. "base upara vinimsa - nA je ke devone vaikriya zarIra hovAne kAraNe parasevo vaLatuM nathI, te paNa tenI zrI bhagavatI sUtra : 3 1 28
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ " ' bhayabhIta hAlata prakaTa karavA mATe evuM kahyuM che ke tenI khagalamAMthI jANe ke parasevo chUTavA lAgyA. A prakAranI bhayakara paristhitimAM mUkAyelA camara tAp vijkathA' tenI utkRSTa gatithI 'nAva tiniyamasaMveggALa' TIvalamuddALa magna moLa vIrecamAIr ' tirachAM asaMkhyAta yAjana panta phelAyelA dvIpasamudronI vaccethI uDatA uDatA tteneva pUrIne nAva neneya aNorapAyane jyAM jemUddIpa hatA, temAM jyAM bharatakSetra hatuM, temAM susumArapura nagaranA aAkavana khaMDa nAmanA udyAnamAM Avela je azokavRkSa nIce huM (mahAvIra prabhu) tapasyA karatA hatA, tyAM mArI pAse 'teLeSa navA jIrU te Agye. tyAM AvIne mIrbhayabhIta anelA teNe 'mayarasane bhayathI gadgada kaMThe bhayane kAraNe kaMi paNa kahevAne asama evA camare huM maLavuM sarakhuM ATalA ja zabdo uccAryA--" huM bhagavAna ! mane ApanuM zaraNu hai| " 'yuvamAne' A pramANe belatA te 'mamaM ovi pAvALuM' mArA anne paganI 'baMtasi' vacce vRtti vege samIhindu' zIvratAthI, vegapUrNAMka AvIne paDaye. aa sU, 8 & ' ' .. zakrendra ke vicAra Adi kA nirUpaNa 'agoi afg' Scule-- sUtrA--(taI) tyAra bAda-vajA choDayA pachI (tesa TreciMsa TrevarLo) devendra devarAja zakane ( meyAne asthi ) A prakAranA AdhyAtmika ( nAva samrusthijJA) Adi vizeSaNavALA saMkalpa utpanna thayA ke (no vajI varSe amare ane tramurAyA) asurendra asurarAja camara ATale badhe zaktizALI nathI, (no ravajI samaz2e amare te amurAyA) asurendra asurarAja camara ATale adhA samarthya nathI. (no ravajI vimarzvamarasa gaisa amuLo avaLo niSNAt OMOM havvattA bAva sohammo jo) Asurendra asurarAja camara potAnI zrI bhagavatI sUtra : 3 129
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithI saudharma devalAka sudhI AvavAne samartha nathI. ([[stha diMtarlRALi vA, aNagAre vA bhAviyappaNo NIsAe uDDa uppayae jAva sohammo kappo ) paNa jo te ahu tanuM, a`ta caityanuM athavA kei bhAvitAtmA aNugAranuM zaraNu svIkAre to te saudha kapa sudhI pahAMcavAne samartha khanI zake che. ( tuM mahuvA vajI taddAvALuM rikatA" maLavaMtALuMgaLA ya acAsAyA") te me tenA [camaranA] upara vA cheDayuM e ghaNA duHkhanA prasaMga banyo che. A rIte tA mArA dvArA e ahu tabhagavAnanI athavA bhAvitAtmA aNugAranI AzAtanA thaze. (ttirTTa) A prakAranA vicAra karIne teNe ( moDhuM paraMJarU) avadhijJAnanA upayoga karyAM. (bodiLA mamaM mo) ane avidhajJAnathI mane joyo. ( ! ! ajjo ! hato ahamaMsi ta kaTTu tAe ukiTThAe jAva divtrAe devagaIe vajjassa vIhi aNu ddhamAnuM) mane joIne-mArI nizrAthI camare uparokata utpAta karyAM te jANIne teNe vicAra karyAM, "are re ! have mArU AvI banyu," evA vicAra karIne te tenI utkRSTa, dvivya devagatithI vajrane pAchuM kheMcI levA mATe vajranI pAchaLa paDaye . (tivimamAMlejhAnuM rIvasamuddALa mAM moLuM) tirachA aneka dvIpasamudronI vacce thaine uDatA uDatA (nAra eLeva goLavAthane tenetra mama baMtti teNeSa unnAjIrU) jyAM zekavRkSa nIce huM hatA tyAM te mArI pAse AvI paheAMcyA. (mamaM ca gujamasaMvatta varna pahisArarU) tyAM AvIne teNe mArAthI cAra ja AMgaLa dUra rahelA evA te vajrane pakaDI lIdhuM. (vIyArUM me geyamA ! mudivALa movItyA) he gautama! jayAre zake tenI muThThIthI vajrane pakaDayuM tyAre muThI vALatI vakhate evA jorathI vAyu chUTaye ke mArA kezanA agrabhAga kaMpI gayA, (aNaM te sakke deviMde devarAyA vajjaM parisAharittA mamaM tikkhutto AyAhiNaM vAdaLa reDa, caMdra namasarU vaM yAsI vajrane pakaDI lIdhA pachI, devendra devarAja zake mArI traNavAra pradakSiNA karI tyAra bAda teNe mane vaDhDhA namaskAra karyAM ane vaRRNA namaskAra karIne teNe mane A pramANe kahyu (OM vanu maMte ! garuM turvya nIsApu amareLa garimAM amurALA sayameva cacAsA) huM bhAnta ! asurendra, asurarAja camare Apane Azraya laIne mane apamAnita karavAnA prayatna karyAM che. (tAM maghu niAM samALeLa samarasa gariAEgamuLo vaDhAv snne nisake) tyAre krAdhAvezamAM AvIne asurendra asurarAja camaranI hatyA karavAne mATe meM vajra cheDyuM hatuM, (taLa) tyAra bAda (mAM) mane (meyAve gAyita nAva samupriyA ) eve AdhyAtmika, (yAt) maneAgata vicAra thayo ke (no vaju papU amare bartine gamAyA tadeva nA ochuM paDe nAmi) asurendra asurarAja camara ATalA badhA zikatazALI nathI. saudha kapa sudhI AvavAnI tenI peAtAnI te zakita nathI ja. te atyaMta bhagavAna AdinA Azraya laIne ja saudhama devalAkamAM AvI zakayo haze, evA vicAra karIne meM mArA adhijJAnane upayeAga karyAM. tyAre (letrAvita srodhiA gAmoma) Apa devAnupriyane joyA. (dA! haiM| ! ane ! zrI bhagavatI sUtra : 3 d 130
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ hatomhi tikaTTha tAe ukiTAe jAva jeNeva devANuppie-teNeva uvAgacchAmi) tyAre mane bhAna thayuM ke "arere ! mAruM AvI banyuM," e vicAra karIne te vajane pakaDavA mATe, huM utkRSTa, divya devagatithI uDIne (pAvara) Apa devAnupriyanI pAse Avyo. (revAbugiyA vadhumAM varSo pariNAma) ahIM AvIne Apa devAnupriyathI cAra ja AgaLa dUra rahelA te vajane meM pakaDI lIdhuM. (as mhisaahrnnttttyaaennN iimAgae, iha samosaDhe iha saMpatte iheva ajja upsNpjjinA vidaf) vajane pakaDavAne mATe huM ahIM Avyo chuM, te kAraNe ja mArUM ahIM Agamana thayuM che, te kAraNe ja huM ahIM saMprApta thayo chuM. ane atyAre ahIM huM Apane zaraNe Avyo chuM. (te vAvALuvA! maMg vALudiyA ! aMta jariraMti devAviyA) te he devAnupriya! huM ApanI kSamA mAguM chuM. he devAnupriya! Apa mane mApha kare. he devAnupriya ! huM ApanI kSamAne pAtra chuM. (ko pawUFAi ti jada maf 6 namag) have huM kadI paNa AvI bhUla nahIM karuM. ema kahIne teNe mane vaMdaNa karI, namaskAra karyA. (uttarapurithamAM TviImA ) vaMdaNa namaskAra karIne te izAnakeNumAM cAlyo gayo (vA givi tivu ja re, maruM zaNuvimurAI vaM rANa) jatI vakhate teNe DAbA pagane traNavAra jamIna para pachADIne devendra devarAja camArane A pramANe kahyuM-(pura pi of o mA ! suviA ! gaphurarAyA ! samAsa maLavo kadAvarasa jamAveof) he asurendra ! asurarAja camara ! zramaNa bhagavAna mahAvIranA prabhAvathI Aje tuM mArA hAthamAMthI bhayamukata thavA pAmyuM che. (nadi se ja amArA mAM sariza) have tAre mArAthI DaravAnuM keI kAraNa nathI. (tti6) e pramANe kahIne te zakra (vile pAucUpa rAvivi hig) je dizAmAMthI prakaTa thaye hatuM, eja dizAmAM pAcho pharI gaye. TIkAtha- amarendrane mAravA mATe vA choDayA pachI 'ta viMdra tevA saMvara' devendra devarAja zakane "yAre gatitha" A prakArane AdhyAtmika, cintita, prArthita, kAlpanika manogata "nAva samanizA vicAra utpanna thaye "TTE' padathI bIjAM je pada grahaNa karAyAM che te artha paNa uparanA vAkayamAM Ave chete vicAra pahelAM tenA manamAM aMkuranI jema udubhaLe, tethI te vicArane AdhyAtmika kaho che. jema aMkuramAMthI phaNage phUTe tema tenA manamAM te vicAra vAraMvAra AvavA lAge tethI tene cittita kahyo che. tyAra bAda puSita thayelA zrI bhagavatI sUtra : 3 1 31
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMkuranI jema te vicAra vadhAre vikasita thaye ane e rIte te vicAra vadhAre nizcita ane iSTa banyA, tethI tene prArthita kahyo che. te vicArane kAlpanika kahevAnuM kAraNa e che ke camare je utpAta macAvye tenA kAraNanI kalpanA te vicAra dvArA karavAmAM AvI che, ane te vicArane maneAgata e kAraNe kahyo che ke te vicAra khIjA keAinI pAse prazna karAyA na hateA--tenA manamAM ja dRDha thayA hatA zakanA manamAM ze| vicAra utpanna thayA te have mahAvIra prabhu gautama pAse prakaTa kare che samare amula murAyA no vahu paskrU ' asurendra asurarAja camara evuM karavAne zaktimAna nathI. 8 no ravajI samatve amane barine amurAyA ' asurendra asurarAja camara pAtAnI jAte ja-peAtAnI zakitanA jore Ama karavAne samartha nathI. 'no khalu visae camarassa asuriMdassa asuraraSNo appaNo nissAe uDDa upprUttA bAya saudamo o' asurendra asurarAja camaramAM evI pAtAnI kAI paNu yogyatA nathI, ke jene Azraya laIne-te saudha kapa devalAka paryanta jaI zake. A rIte zakrendre camarendranA saudha5 sudhInA Agamana viSe vidhimArganA vicAra karyAM. sAthe sAthe teNe te mATenA apavAda mAnA paNa vicAra karyAM. teNe apavAda mArganA vicAra kevI rIte karyAM, te nIcenAM sUtra dvArA prakaTa thayA che--stha' ityAdi temAM e vAta prakaTa karavAmAM AvI che ke ahu'tAdinA AzrayathI ja evuM banI zake che--khIjA koinI paNa sahAyathI te saudharma devaleka sudhI AvI zakavAne samartha nathI. eja vAta nIcenAM sUtra dvArA prakaTa karI che-arihaMte nA dvaita ne inA gaLavAre vA mAni baththaLo nIsAp kaTTu' jIvyA nA saudo pvo naLastha'nI saMskRta chAyA nAyaMtra' che eTale ke 'temanA vinA' konA vinA e khatAvavA mATe kahyu che ke ahaMtA athavA ahu tauyo chAstha tIrthaMkarA, athavA bhAvitAtmA aNugAranA Azraya lIdhA vinA camarendra saudharmAMkalpa sudhI uce uDI zakavAne zakitamAna nathI' arhata AdinI nizrAthI [AzrayathI] ja te saudha kalpa sudhI uDI zake che. A prakAranA vicAra zakrendranA manamAM utpanna thayA. . . ' accAsAyaNAe 'tuM mahAtunAM vahu'tyAre tene manamAM bhAre duHkha thayuM. tene thayuM ke camaranA tarapha vajA pheMkIne tadAhavA tathArUpI dhArI-bhUmaMDalamAM vicaraNa karanArA i daMtALa'arihaMta bhagavaMtAnI ane 'gaLo' aNugAranI mArA vatI azAtanA karAi che. ' ttijju ' manamAM A prakAranI zakyatAne vicAra karIne 'divaraMga' teNe tenA avadhijJAnane upayoga karyo. sni' avadhijJAnanA upayoga karIne teNe 'nam' mane [mahAvIra prabhune] ' baudiLA gAmo ' , zrI bhagavatI sUtra : 3 132
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ avadhijJAnathI joyo kahevAnuM tAtparya e che ke avadhijJAnane upayoga karIne teNe joyuM ke camarendra mahAvIra bhagavAnanA AzrayathI saudharma devalekamAM AvavAnI hiMmata karI hatI. tyAre tenA mukhamAMthI AvA uddagAro nIkaLI paDayA "hA! ! gaI ! to gAmasi" areA te bhAre duHkhanI vAta banI. have mAruM AvI banyuM ! "1. gr- e khedadazeka avyaya che. tene be vAra prayoga karIne zakranuM mahAduHkha prakaTa karAyuM che. "data gama? A zabdaprayoga dvArA zakane keI mahAna anartha thavAnI zakayatA lAge che, evuM darzAve che. "tti evo vicAra karIne " vidAI' za tenI utkRSTa Adi vizeSaNathI yukata divya devagatithI nakSa vI je mArgathI vaja gayuM hatuM te mArge "gujarachAne tenI pAchaLa paDayo. vajane vaccethI ja pakaDI levA mATe teNe teno pIcho pakaDayo. "jiriAmAMnA viSamadA A rIte tene pIche pakaDatAM mArgamAM AvelA tirachA asaMkhyAta dvipa samudronI vaccethI pasAra thaIne "nAra neva gogAvAyajesthAvata jyAM zreSTha azokavRkSanI nIce leva mama caMtijyAM huM tapasyA karI rahele hato tyAM te mArI pAse "vAda Avyo. ahIM "padathI e batAvavAmAM AvyuM che ke jaMbudvIpa nAmanA dIpana, bhAratavarSamAM AvelA suMsumArapura nagaranA azoka vanakhaMDa nAmanA udyAnamAM AvelA azokavRkSa nIce mahAvIra bhagavAnanI pAse te zakrendra Avyo tyAM AvIne "va" teNe vajane "hisArU pakaDI lIdhuM. "mA" he gautama ! vicAruM zudiyANaof je paiNavIrUcA teNe jyAre vajane pakaDI lIdhuM tyAre tenI muThThImAMthI nIkaLelA vAyue mArA kezAne kapAvI dIdhA. kahevAnuM tAtparya e che ke jyAre teNe vajIne pakaDIne ghaNuM jorathI muThThI baMdha karI dIdhI, tyAre tenA AMgaLIye ati vegathI saMmilita thavAthI temAMthI chUTelA vAyuthI mahAvIra prabhunA kezA kaMpI uThayA. "avoi vajane pakaDI lIdhA pachI, "te je virAyA te devendra devarAja zake "nna hisArA vajanuM pratisaMharaNa karIne "mAM" mArI "tiro " traNa vAra "gAnAdiyA ?" AdakSiNa pradakSiNa pUrvaka vaMdra nabaMrU vaMdaNA karI, namaskAra karyA. vaMdaNA namaskAra karIne teNe mane "paraM vacAnI A pramANe kahyuM"gvaM vahu maMte !" he bhadanta ! "karuM nA caritra vaU jeNe Apane Azraya lIdhe che evA asurendra asurarAja camara dvArA "jANagp mAruM apamAna karAyuM che, "tayi mag samAne " zrI bhagavatI sUtra : 3 1 33
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ te kAraNe mane kedha caDavAthI "gapu igamuLa jamakSa vadA' asurendra asurarAja camarane vadha karavAne mATe ane nirdo mArA vaDe vajI choDavAmAM AvyuM 'taer" tyArabAda "paM cAra gathii jAva sApagithA mane A prakArane AdhyAtmika Adi vizeSaNovALe vicAra AvyuM. ahIM " nAra padathI "cintita, prArthita, kalpita ane mane gata saMkalpa paryantanA pada grahaNa karAyAM che. jyAre amarendra saudharma ka5mAM pahoMcyA ane teNe zakane ghaNAM kaThera vacane saMbhaLAvyA tyAre zake dhAvezamAM AvI jaIne tene Upara vaja pheMkayuM. tyAra bAda tenA manamAM e vicAra AvyuM ke meM camara upara vajane prahAra karyo te ucita che ke anucita che?" A prakArane vicAra aMkuranI jema tenA aMta:karaNamAM uddabhavyo. tethI te vicArane AdhyAtmika kahyo che. tyArabAda te vicAra tenA manamAM vAraMvAra AvavA lAgyo. jema aMkuramAMthI phaNago phUTe tema te vicAra tenA manamAM vadhArene vadhAre dRDha thavA lAgyo. tethI te vicArane "citita " kahyo che. jyAre camare mArI sAthe asabhya vartana batAvyuM tyAre ja meM tenA upara mArUM vajI calAvyuM. meM ucita kArya ja karyuM che." A rIte te vicAra ISTa rUpe svIkRta thavAthI tathA vadhAre spaSTa thavAthI palavita banelA aMkuranI jema tene "prArthita' kaho che tyAra bAda jyAre zakrane ema thayuM ke meM je vaja cheDayuM, te ucita kArya thayuM nathI, tyAre te vicAra saMpUrNataH nizcita banavAthI tene pupita thayelA aMkuranI jema kAlpanika' kahyo che. teNe manamAM nizcita rUpe evuM mAnI blIdhuM ke meM vajI cheDayuM te tadana anucita banyuM che. tethI te vicArane "mane gata' kahyo che. A rIte palavita thayelA aMkuranI jema nizcitarUpe utpanna thayele vicAra tenA manamAM Avyo zakane je vicAra Avyo te have sUtrakAra prakaTa kare che- no vadhu vakare ityAdi. muje kurAyA vakare ne vahu pam " asurendra asurarAja camara pite ja eTalA samartha nathI" tyAMthI zarU karIne "tava nAva gohiM haMgAma' sudhIne pATha zakane AvelA vicAra darzAve che ahIM "nAdya padathI je sUtrapATha grahaNa karAyo che teno sArAMza nIce pramANe che-zaka pite tenA pitAnA sAmarthyathI saudharma devaka sudhI AvI zakavAne samartha nathI. ahaMta bhagavAna athavA ahaMta caitya athavA bhAvitA mA aNagAra sivAya bIjA keInI paNa nizrAthI [AzrayathI] saudharma devaleka sudhI te AvI zake ja nahIM. A pramANe manamAM nizcaya karIne jyAre teNe avadhijJAnathI joyuM tyAre teNe je joyuM te sUtrakAra tene mukhe ja prakaTa kare che "dinA vAgig gAmoni" he devAnupriya ! avadhijJAnathI meM Apane joyA, eTale ke mane avadhijJAnathI jANavA maLyuM ke ApanI nizrAthI camarenDe saudharmadevalokamAM AvIne mAruM apamAna karyuM hatuM. tyAre mane ghaNe kheda thayo. ApanI nizrAmAM rahelA amara para vajI cheDIne ApanI azAtanA karavA mATe mane ghaNuM duHkha thayuM. ane mArA mukhamAMthI A udgAre nIkaLI paDayA "dA : dA ! rado tAmi' are ! A to bhAre anartha thayo. have mAruM AvI banyuM ja jANavuM" "ji" e vicAra zrI bhagavatI sUtra : 3 1 34
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ karIne "tAjI jANa te utkRSTa, divya devagatithI te vajanI pAchaLa uDayo ane tene pIcho pakaDatA pakaDanA "vAva jeno vASi " TyAvata] jyAM Apa devAnupriya virAjamAna che, "jene lavAdami tyAM Avyo. ahIM yAvata' padathI "varA javA thI laIne "giyA gA' sudhIne, tenI gatinA vizeSa darzAvate sUtrapATha grahaNa karAyo che. 'nAva che tevA savArachAmamAM je "jAva? pada AvyuM che tenA dvArA nIceno bhAvArtha graDaNa karAyo che--tirachA aneka dvIpasamudrone pAra karIne, jambudvIpanA bharatakSetramAM AvelA susumArapura nagaranA azokavanakhaMDa udyAnanA azekavRkSa nIcenA zilApaTTaka para Apa virAjamAna che, tyAM huM ApanI samakSa Avyo chuM tevANupiyA ApI devAnupriyathI "muchaparaM' cAra AMgaLa dUra rahelA nuM sAdAni vajane meM pakaDI lIdhuM che. dizAdarAdacAI f vajIne pakaDI levAne mATe ja mArUM ahIM Agamana thayuM che, da sosa te mATe ja huM ahIM samavasRta thayo chuM-hAjara thayo chuM, suda ' rAMghe ? te mATe ja mAre ahIM AvavuM paDayuM che, " deva zrA atyAre huM ApaNuM caraNakamaLanuM zaraNa prApta karI rahyo chuM he devAnupriya ! "R ravA ji huM ApanI kSamA mAguM chuM, "maMA ' Apa mAre aparAdha mApha kare. "vA kahRtii huM ApanI kSamAne pAtra chuM. Apa kSamAnA bhaMDAra che. te mane mApha kare. "TImano ityAdi have bhaviSyamAM Ave aparAdha huM kadI paNa nahIM karUM, "ttiva A prakAre mArI kSamA mAgIne " caMdra ityAdi ' teNe mane vaMdaNa karI,namaskAra karyA. vaMdittA narittA vaMdaNa namaskAra karIne te 'uttarapuriyanaM risImA garama IzAnakeNamAM cAlyo gayo. tyAM jaIne teNe "vA paDAbe paga tiraravu traNa vAra "pUrSi ) jamIna para pachADIne ghaNuM durAcaM vAraM parva vANI asura, asurarAja camarane A pramANe kahyuM-"mo mA ! gayuM viA! murAyA? he camara ! asurendra! asurarAja ! "gvasa of tuM have mukta che. Aje huM tane ja karuM chuM, 'makSa majAvo? ityAdi zramaNa bhagavAna mahAvIranA prabhAvathI Aje tuM bacI gayo che. have mArA taraphathI tane ke bhaya raho nathI. "rika A pramANe kahIne-athavA A rIte pitAnuM kArya pUruM karIne "vAra virSa grebhUkha tAva vinaM hi te je dizAmAMthI prakaTa thaye hate eja dizAmAM pAchA cAlyo gaye. . sU. 9 zrI bhagavatI sUtra : 3 1 35
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ devoM ke pudgalaprakSe pratisaMharaNa zakti ke kathana pUrvaka upara kI ora aura nIcekI ora gamana zakti kA niapaNa " mate tti mayaM goyame " ityAdi sutrA--(maMte tti !) he bhadata ! evuM saMbedhana karIne ( mAthuM joyame ) bhagavAna gautame (mahAvIra caM naLaMsaDa) bhagavAna mahAvIrane vaDhaNA namaskAra karIne (vaM yAsI) A pramANe pUchyuM-(matte !) he bhadanta ! (veLa mahiIrmadakannurUpnAtra madAjImAne) devA mahA samRddhivALA, mahAdyutivALA ( cAvat mahAprabhAvavALA hAya che, paNa zuM tee (putrAmena poruM vivijJA) pahelAM prazcima karelA (pheMkelA ) pudgalAne (anuviMdattA) temanI pAchaLa jaIne (tame ttipittap namU) pakaDI levAne samatha hAya che kharAM ? zake camarane mAravA mATe peAtAnuM vajra cheDayu, ane tyAra bAda te vajranuM saMraNa karavAnA pAchu vALavAne vicAra AvavAthI teNe tene pIcho pakaDayA. tethI gautama svAmInA manamAM evA prazna udbhave che ke 'je pudgalane pahelAM phe'kI devAmAM Avyu hAya te pulanI pAchaLa jaIne zu deva tene pakaDI laI zake che? tyAre mahAvIra prabhu javAba Ape che--(daMtA! (yU) he gautama ! deva evuM karavAne samartha hAya che. (se DheLa maMte ! nAva fndritta) he bhadanta ! Apa zA kAraNe evuM kaheA che ke pahelAM pheMkavAmAM Avela pudgalanI pAchaLa jaine deva tene pakaDI zake che ? uttara--(noyamA ! o cheLa vividhatte mamAne punyameva vizvare matrittA tuko pachA maMLaDuM ma) he gautama ! jyAre pudgalane phekavAmAM Ave che tyAre zarUAtamAM tenI gati zIghra hoya che, paNa tyAramAda tenI gati manda paDI jAya che. (deve mahiDIe putra piya pacchA vi sI sIgghagaI caitra, turiye turiyagaI se teLaDheLa khAya pasU tti6) paNa maharSiMka devA te zarUAtamAM ane pAchaLathI paNa zIghra hAya che, zIghragativALA hoya che, tvarita hAya che ane tvaritagativALA hAya che. te kAraNe phekelA pudgalanI pAchaLa jaIne te deva tene pakaDI laI zake che. zrI bhagavatI sUtra : 3 136
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ prazna-(barU maMte ? seve maNipu nA gagudA jofuzttA, kamhANaM bhaMte ! sakkeNaM devideNaM devaraNNA camare asuriMde asurarAyA no saMcAie sAthi chidruttA ? he bhadanta ! je mahaddhika deva puddagalane pIcho pakaDIne tene pakaDI laI zake che, te asurendra asurarAja zaka, devendra devarAja camarane temanA hAthe ja kema na pakaDI zakayA? uttara--(joyA ?) he gautama ! (kumAra sevA ahe gaivisae sIgghe, sIgdhagaIceva, turie turiyagaIceva, ugaI appe appeveva, mere maTeva ) asurakumAre nIcenI bAjue javAmAM zIdhra ane zIghragativALA, tvarita ane tvarita gativALA hoya che, paNa urvalaka tarapha javAnuM temanuM sAmarthya alapa hoya che eTale ke uparanI bAjunI temanI gati maMda ane vadhAre maMda hoya che. ( vemANiyANaM uI gaivisae sIgghe sIgdhagaIceva, turie turiyagaIceva) vaimAnika de UMce javAmAM zIgha ane zIghagati saMpanna, tvarita ane tvarita gati saMpanna hoya che, ( navinag am Imtra, maMtre maMtrI paNa teo nIce javAmAM a5 ane alpagativALA tathA maMda ane maMda gativALA hoya che. jAvaiyaM khettaM sakke deviMde devarAyA uDU uppayai, ekkeNaM samaeNaM, taM vajje hordii Tne to te samaje nahiM) eka samayamAM devendra devarAja zaka UMce jeTale aMtare jaI zake che eTale ja aMtare UMce javAne mATe vajane be samaya lAge che, ane eTale ja UMce javAne camarane paNa traNa samaya lAge che. (hAthI je sapta reNi kayAMg) A rIte devendra devarAja zakranA urdhvagamananuM kAMDaka [kALamAnI sauthI ochuM che, (gorIyag MT tathA aleka gamananuM kALamAna tenA karatAM saMkhyAta gaNe che. ( navaze vetta ghare gagf asurarAyA ahe ucayai, ekkeNaM samaeNaM taM sakke dohi, taM vajje tIhiM asurendra asurarAja camara eka samayamAM jeTalA kSetra sudhI nIce jaI zake che, eTalA ja kSetra sudhI nIce gamana karavAne zakrendrane be samaya lAge che ane tenA vajane traNa samaya lAge che. A rIte (yona ) adhelakamAM gamana karavAnuM kALamAna (garisagapura ramatA sava)asurendra asurarAja camaranuM sauthI ochuM che ( #namune) paNa camaranuM udgha leka gamananuM kALamAna adholeka gamananA kALamAna karatAM saMkhyAtagaNuM che. (gvaM vahu no mA ! sare reAiM . iUTI vare mudde murAvA no saMgArU sAhityi jevagy)he gautama te kAraNe devendra devarAja zakra tenA hAthathI asurendra asurarAja camarane pakaDI zakavAne samarthanathI. TIkAtha-gautama svAmI mahAvIra prabhune pUche che ke pUrva prakSipta pugalane pAchAM grahaNa karavAnI zakti mAM che ke nathI ? " nihe bhadanta ! evuM saMbodhana karIne "majA norate bhagavAna gautame "sama mAve mahAra zramaNa bhagavAna mahAvIrane "vahu vaMdaNa karI, "rabaMsara namaskAra karyA. vaMdaNA namaskAra zrI bhagavatI sUtra : 3 1 37
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ karIne 'maiM yAsI' temaNe A pramANe puchyuM- teveLA maMte ?" he bhadanta ! je devA 'hiTTu ' ghaNI bhAre RddhivALA hAya che, 'manurU' mahAdyutivALA hoya che, 'nAva mahAnumAne' (cAvata) mahA prabhAvavALA hAya che, ahIM 'thAvat ' padathI pUrva kathita bhavanAvAso Adi grahaNa karAyAM che) te juvAmana poparuM vivijJA' pahelAM temanA dvArA pheMkavAmAM-cheDavAmAM AvelA puddagalanI tamena anuttALa papU nettiC ?' pAchaLa jaIne tene pakaDI zakavAne samartha che kharAM? kahevAnuM tAtparya e che ke temaNe ja phekelA pudgalanA pIchA pakaDIne teo tene pharIthI pakaDI zakavAne zakitamAna che kharAM? uttara--stRtatA parlR !' he gautama ! hA, mahaddhika, mahAdyutika Adi vizeSaNAthI yukata devA, phekelA pudgalanI pAchaLa jaIne tene pakaDI zakavAne avasya samartha che. tee zA kAraNe prakSipta pudgaleAne pharIthI pakaDI zakatA haze te jANavA mATe gautama svAmI pUche che ke--se LadruLa maMte !' ityAdi A prakAranA prazna udbhavavAnuM kAraNu nIce pramANe che--sAmAnya rIte evuM jovAmAM Ave che ke paththara Adi vastune hAthathI phUM kayA pachI, phUMkanAra vyakita tenI pAchaLa jaIne tene pAchuM pakaDI lai zakatI nathI. te devA kevI rIte phekelA pudgalanI pAchaLa jaIne tene pakaDI lai zakatA haze ? je camaranI pachiLa doDelA vajAnA pIcho pakaDIne zakrendra te vajanuM pratisaMharaNa-pAchu pakaDI zakayA, te zA kAraNe zakendra pAte ja camaranA pIcho pakaDIne camarane pakaDI na pADayA ? gautama svAmInA A praznanuM samAdhAna karavAne mATe mahAvIra prabhu nIce pramANe javAba Ape che--noyamA !" he gautama ! jJADheLa vivize samAne' jyAre pudgalane pheMkavAmAM Ave che. tyAre * puttvameva vizthArUM mavijJA' pahelAM te te zIghragativALu hoya che, 'to vA mAre marU' paNa pAchaLathI tenI gati maMda thaI jAya che. eTale ke jyAre pudgalane pheMkavAmAM Ave che tyAre zarUAtamAM tene vega vadhAre hoya te paNa pachI dhIme dhIme tenA vega ghaTatA jAya che. A rIte zarUAtamAM veganI prakhaLatAne lIdhe te pudgala zIghragativALuM hAya che, paNa jema te AgaLa vadhatu jAya che tema tema tenA veganI prabaLatA ghaTatI jAya che, tethI te mandagativALuM thaI jAya che. eja kAraNe upara phekavAmAM Avela paththara, daDA Adi padArtha nIce AvIne paDe che, paNa devAnI khAkhatamAM evuM nathI. tenuM moippuSi viSe pucchAvi sIphe sImbArDa leva' mahaddhika devA to zarUAtamAM paNa zIghra ane zIghragativALA hAya che. temanA vegamAM uttarAttara ghaTADA thatA nathI. zIghra ane zIghragati' A be vizeSNe ApavAnuM kAraNa nIce pramANe che zIghragati' pada ApavAnA uddeza e che ke tegmA azIghragativALA nathI. keAI vegavALA padArtha evA paNa hAya che ke je zIghragamana nathI paNa karatA-tenAmAM zIghra gamana karavAnI zakti mAtra ja hAya che. tethI te azIghragativALA paNa hAi zake che, ahIM evuM na samajavAmAM Ave te mATe 'zIghra ane zIghragati paTTo mUkayAM che. mahuddhika devo vegavAna hAya che ane zIdhagativALAja zrI bhagavatI sUtra : 3 138
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ hoya che. azIdhra gativALA detA nathI. "ag crA je teo tvarAvALA hoya che ane tvaritagativALA hoya che. virAvALA ane tvaritagativALA padene prayoga thavAnuM kAraNa nIce pramANe che-tvarAyukatatA gati sivAya bIjI bAbatamAM paNa saMbhavI zake che. teo pote ja tvarAvALA hovAthI temanI gati paNa tvarAyukata hoya che. eTale ke teo mAnasika utsukatAthI yukata vegavALI gativALA hoya che. "ze te'AM briA" te kAraNe teo pUrva prakSipta pugalonI pAchaLa jaIne temane pharIthI pakaDI zakavAne samartha hoya che. prazna-"na maMte te magi he bhadanta ! jo mahaddhika deve "rAva gagidattAneTTipUrva prakSipta pudgalane pIcho pakaDIne tene pharIthI pakaDI pADavAne samartha hoya te "jawNA mate: vi tevA saraLa he bhadanta! devendra devarAja zaka, zA kAraNe "ga igamurarayA ramase asurendra asurarAja camarane "sAdhi pitAnA hAthathI ja pakaDI pADavAne "no saMvA samartha na thaye ? kahevAnuM tAtparya e che ke deve zIdhra gativALA hoya che. te zakrendra paNuM zIdhra gativALe haze. chatAM teNe pite ja pIche pakaDIne camarendrane kema na pakaDI pADe? tene sajA karavAne mATe ja zA mATe cheDayuM ? pite ja kema tene na pakaDa? have mahAvIra prabhu tenuM kAraNa samajAve che- "jayamA !" he gautama ! "gapuramAM sevA de viNag sIje chIe je asurakumAra deva nIce gamana karavAmAM vegavAna ane zItragativALA he che, "turi turiyA nIce gamana karavAmAM teo tvarita ane tvarita gativALA hoya che, paraMtu "G T3 vikag" paNa udgha gamana karavAnI temanI zakita 'gaNe " atyanta alpa ane " " " " atyaMta maMda hoya che, "mALiyA 3 vikag' vaimAnika devonI UMce gamana karavAnI gati "jIje sa va atizaya zIdhra ane uttari tagi " atizaya tvarita hoya che, tathA "ca ja viNa temanI nIce gamana karavAnI gati "ya jeva, mere ne atyaMta alpa ane atyaMta maMda hoya che. te kAraNe, "nAtra vera satra reTviTuM levAyA 3 3g samag eka samayamAM devendra devarAja zaka jeTale UMce jaI zake che. "tuM ne ? eTale UMce javAne mATe vajane be samaya lAge che. "mare ta" ane camarane traNa samaya lAge che. barvisa ago zakag devendra devarAja zakane A rIte udag ? urvaka gamanane kaMDaka (kALamAna) "valyora e badhAM karatAM nyUna che. kahevAno bhAvArtha e che ke urdhvaloka gamanamAM jeTaluM aMtara kApavAne zakane jeTale samaya lAge che, teTaluM aMtara kApavAne vajane zadya karatAM bamaNuM ane camarane traNa gaNe samaya lAge che Ama banavAnuM kAraNa e che ke ulaka gamanamAM zanI gati atizaya zIdhra hoya che, ane camaranI gati atizaya maMda hoya che. paNa moTA zakendranA aghegamananuM kALamAna have urdhvagamananA kALamAna karatAM saMkhyAta gaNuM che-eTale ke urdhvagamana nA kALamAna karatAM adhegamananu kALamAna bamaNuM che. eTale ke UMce jeTale aMtare javAne mATe zakrane eka samaya lAge che, eTale ja aMtare nIce javA mATe tene be zrI bhagavatI sUtra : 3 1 39
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ samaya lAge che, kAraNa ke adheAleAka tarapha javAmAM tenI gati maMda hoya che. jAvatiyaM khettaM camare asuriMde asurarAyA ahe uvayai egeNaM samaeNaM taM saka roiitta' asurendra asurarAja camara eka samayamAM nIce jeTale aMtare jai zake che, eTalA ja aMtare nIce gamana karavAmAM zakrane e samaya lAge che 'OM zake todi taMtrante tIrtti zakrane adhelAkamAM jeTale nIce javAne e samaya lAge che, eTale ja nIce javAne vajrane traNa samaya lAge che. A rIte sunone namalsa ganu vasa battuLo bojo hap' asurendra asurarAja camaranuM adhAlegamananuM kALamAna sauthI ochu` che. paNu thamaranuM hoya ? ulAka gamananuM kALamAna tenA adhAlAka gamananA kALamAna karatAM saMkhyAtagaNuM (khamaNu) che. A rIte temanA veganI sarakhAmaNI karIne have sUtrakAra upasaMhAra karatA kahe che ke--traM vahu noyamA ! he gautama ! uparokata kAraNe savaveLa viteLa levA' devendra devarAja zukra 'namo gattane amurAya' asurendra asurarAja camarane 'mAyi' tenA hAthathI ja naiSipu no saMcAra pakaDavAne samartha na banyA. kahevAnuM tAtparya e che ke adhalAka gamana karavAmAM zukra karatAM camara vadhAre zakitazALI (vadhAre vegavALe) hatA. tethI atizaya vegapUrvaka adhAleka gamana karatA camarane pakaDavAne zakra samartha na hatA. sU.10 zakrendra aura camare- ke gati ke svarUpa kAnirUpaNa 6 sabarasa " maMte ? levinna tevo' ityAdi---- sUtrA--(sassa nuM maMte? levisa sevaraLo) he bhainta ! devendra devarAja zaznanuM ( laDuMgare niyaMtra viSayalsa ) ulAkamAM gamana karavAnuM, ane tirachAlAkamAM gamana karavAnuM sAmarthya' sarakhAvavAmAM Ave te ( care tyare hato gaLe vA caMduDu ?) emAMthI kayu kAnA karatAM nyUna che, kayu` kAnA karatAM adhika che, (tuje yA vize've vA) konI sAthe kayuM sarakhuM che, ane kayu` kAnA karatAM vizeSAdhika che? ( santrastho ve khetaM sakke deviMde devarAyA ahe uvayai ekkeNaM samapUrNa) he gautama ! devendra devarAja zakranuM adheAgamana karavAnuM sAmarthya eka samayanI apekSAe sauthI echu che. eTale ke zakra eka samayamAM bahu ja eNe aMtara adhelAkamAM zrI bhagavatI sUtra : 3 140
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ gamana karI zake che. (tithiM sarvene mAne vacharU) zakranuM tiSTha gamana karavAnuM kSetra adheAgamana kSetra karatAM sakhyAta bhAgapramANa adhika che. eTale ke zaka eka samayamAM jeTale nIce jai zake che tenA karatAM vadhAre kSetra sudhI te eka samayamAM tiththu aMtara kApI zake che. (ruM sarvene mAne mujburU) eja pramANe te eka samayamAM tenA karatAM paNa sakhyAta adhika bhAgapramANa urdhvagamana karI zake che. eTale ke eka samayamAM zaka jeTalA aMtaranuM tirakasa gamana karI zake che tenAthI vadhAre aMtaranuM urdhvagamana karI zake che. (camaraNa jaMmaMte ! ajIrLo huM banne tithiM ca gaivisayassa kayare kayarehiMto appe vA bahue vA tulle vA visesAhie vA ? ) he bhadanta ! asurendra asurarAja camaranA adho ane tirachA gamananI tulanA karavAmAM Ave, teA, karyu. kenA karatAM nyUna che, yu" kAnA karatAM vadhAre che, kayu. kAnA kharAkhara che, ane kayu kAnA karatAM vizeSAdhika che ? (auyamA !) gautama! ( sanasthAne leAM amane ati aghurAyA hayALa samaLa) asurendra asurarAja camaranuM eka samayamAM urdhvagamana karavAnuM kSetra sauthI enDru che. ( ticiM saMvei mALe gaipha) tenA urdhvagamananA kSetra karatAM tichA gamananuM kSetra sakhyAta bhAga pramANa adhika che. (madde saMveo mAne chapha) tenA tig gamananA kSetra karatAM adhogamananuM kSetra sakhyAta bhAga pramANa adhika che. eTale ke camarendra eka samayamAM jeTale UMce jai zake che tenAthI adhika aMtara sudhItina gamana karI zake che. ane eka samayamAM jeTaluM tirajI gamana kare che tenAthI adhika adhogamana karI zake che. ( vasa nA sarasa taheva, navAM visesAdiSTa jAyantra vAnuM gativiSayaka kSetra zakranA gativiSayaka kSetra pramANe ja samajavuM paNa temAM vizeSatA e che ke gativiSayaka kSetramAM je vizeSAdhikatA che te kahevI joie. (sasa aaN mate ! nevilsa hevaro yaynnkaalss ya upapayaNakAlassa ya kayare kayarehiMto appe vA bahue vA, tuo thA, visesaddiz vA ?) he bhadanta ! devendra devarAja zakranA u-gamana kALa ane adhogamana kALanI tulanA karavAmAM Ave te te emAMthI kayA kAnA karatAM nyUna che, kayA kAnA karatA adhika che, kayA kAnI kharAkhara che ane kayA kAnA karatAM vizeSAdhika che ? (zauyamAM!) hai gautama ! (matyeve savAla viMma devaLA 3 yAche) devendra devarAja zukrane urdhvagamana kALa sauthI ocho che, ane u-gamana kALa karatAM (yAje saMvegune) adhogamana kALa sa MkhyAta gaNA che ( camarassa vi jahA sakkssa navaraM savvatthove ucayaNakAle, uppayaNakAle saMlekhanui) camaranA viSayamAM paNa zakranI tema ja samajavuM. paNa vizeSatA eTalI che ke camaranA adyogamana kALa sauthI oche che ane urdhvagamanakALa adhogamana kALa karatAM sakhyAta gaNA che (vakhata pucchA) have gautama svAmI vajranA urdhvagamana ane adyogamana kALa viSe nIce pramANe prazna pUche che huM bhadanta ! vajranA urdhvagamana kALa ane adhogamana kALanI tulanA karavAmAM Ave te bemAMthI kayA kAnA karatAM alpa che, kayA konA karatAM adhika che, kayA kAnA kharAkhara che ane kayA kAnA karatAM vizeSAdhika che? (zauyamAM !) he gautama ! (satsyAne haLavA, cAjAne viservAda) vajrane urdhvagamana kALa sauthI e che ane adhogamana kALa urdhva - zrI bhagavatI sUtra : 3 141
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ gamana kALa karatAM adhika che. (yaa vi maM! vanasa vanadivasa, camarasa asuridassa asuraraNNo, ovayaNakAlassa, uppayaNakAlassa kayare kayarehitA appA vA vadugAvA, tu tA, vivAdiyAvA ?) he bhadanta! vajInA vajadhipati IndranA (zakrendranA) ane asurendra asurarAja camaranA urdhvagamanakALa ane adhogamana kALanI tulanA karavAmAM Ave, to te traNamAMthI kayo kALa kenA karatAM nyUna che, ye konAthI vadhAre che, kaye kALa kenI barAbara che ane ka kenA karatAM vizeSAdhika che? (AyamA !) he gautama! (sarasa 3payA, raksa 2 movacAre eeNaM dANNi vi tullA savvatthovA, sakkassa ya ovayaNakAle, vajjassa ya www gai fuLa vi tuje saMveT) he gautama! zakrane urdhvagamana kALa ane camarane adhogamana kALa, e bane samAna che ane sauthI jUna che. tathA zakane adhogamana kALa ane vajane urdhvagamanakALa paNa sarakhA che ane saMkhyAta gaNa che. (camarassa ya uppayaNakAle vajjassa ya ovayaNakAle esa doNha vi tulle visAdiv) camarane urdhvagamanakALa ane vajane adhogamana kALa paNa samAna ane vizeSAdhika che. kArtha--A sUtramAM gautama svAmI devenA urdhva, adhe ane tiryazagamananA viSayamAM kSetra ane kALanI nyUnatA tathA adhikatA viSe prazno pUchayA che ane mahAvIra prabhue te praznanA javAbo ApyA che. na prazna-"seviMdra sevA sa sa" devendra devarAja zakranI " chuM ticiM aa viSaya ? urdhva, adho ane tiryaMga gati viSayaka je kSetre che temAMthI " " gati viSayaka kayuM kSetra "cA " kayA kSetra karatAM "a" alpa che, "vA vA" kayuM kSetra kayA kSetrathI adhika che, tuje vA' kayuM kSetra kayA kSetranI barAbara che, " vihipa vA? ane kayuM kSetra kenA karatAM vizeSAdhika che? A praznananuM tAtparya nIce pramANe che- zahendra urdhvakamAM paNa jAya che, adhelakamAM paNa jAya che ane tiryam asaMkhyAta dvIpasamudra paryanta paNa jAya che. gautamasvAmI e jANavA mAge che ke zakrendra eka samayamAM urdhvagamana vadhAre karI zake che, ke aAgamana vadhAre karI zake che ke tiryagU gamana vadhAre karI zake che? gautamasvAmI e jANavA mAge che ke zakrendra dvArA urdhva, adhe ane tiryagU gamanamAM eka samayamAM jeTaluM kSetra kApavAmAM Ave che eTalA kSetranI tulanA karavAmAM Ave che te traNemAMthI kayuM kSetra kayA kSetrathI alpa che? kayu kSetra kayA kSetrathI adhika che? kayuM kSetra kayA kSetranI barAbara che? ane kahyuM kSetra kayA kSetra karatAM vizeSAdhika che? mahAvIra prabhu gautama svAmIne A pramANe javAba Ape che- jAma! he gautama! " satyavaM vuiM devarAyA sakke ahe khettaM savvatthovaM ekkeNaM mamaeNaM oSayai' hevendra 312 / 04 zakra eka samayamAM sauthI ochA kSetra sudhInuM aAgamana kare che. eTale ke te eka samayamAM jeTale UMce jaI zake che, tethI a85 kSetra paryanta te eka samayamAM nIce jaI zake che. nirivaM saMve temane je te tiryaMga jAya to tenAthI saMkhyAta bhAga pramANa kSetra paryanta jaI zake che. A rIte adhegamananA kSetra karatAM tiryaMga gamananuM zrI bhagavatI sUtra : 3 142
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ kSetra Adhaka che. 'urdU savene mALe zacharU' tiya gU gamana karatAM te sakhyAta adhika bhAga pramANa urdhvagamana kare che. A vAta barAbara samajavA mATe nIce pramANe kalpanA karavAthI viSaya vadhAre spaSTa thaze dhAro ke zakrendra eka samayamAM eka yAjana pramANa kSetra panta nIce jai zake che. tA te cejananA be sarakhA bhAga pADavAmAM Ave te ardhA ardhAM ceAjananA be bhAga paDaze have te banne bhAgeAmAMthI eka bhAgane laIne eka cenamAM umeravAthI 15 ceAjana pramANa bhAga Ave che. A rIte zatru eka samayamAM 15 ADha yojana pramANa kSetra sudhI tiga gamana karI zake che. 'OM savenge mAtte tti' zakrendra 1aa yAjana pramANu kSetra paryanta tiyag gamana kare che, e vAta upara samajAvI. have upara eka ceAjananA je be bhAgA pADayA temAM je adha bhAga vadhyo che tene tiyoMg gamananA 1 // yAjana pramANa kSetramAM umeravAthI je be yojana pramANa kSetra Ave che, e kSetrane zakranuM urdhva gamana kSetra samajavuM ahIM evI zaMkA na karavI joie ke 'sUtramAM te saMkhyAta bhAganuM ja upAdAna karyuM che, chatAM Ape kevI rIte A prakAranA bhAge pADayA che!' kAraNa ke nAthaM vatta dhamare are amurAyA banne vacapha vaLa samae NaM taM sake dAhi' tathA 'sakkssa uppayaNakAle camarassa ya uvayaNakAle teLa vAdikavi tulTA A banne sUtrothI e vAta siddha thAya che--eTale ke 15 doDha gaNuApaNu siddha thAya che. kahevAnuM tAtpa e che ke asurendra asurarAja camara eka samayamAM jeTalA kSetra sudhI nIce jAya che, eTalA kSetra sudhI nIce javAmAM zakrane e samaya lAge che. tathA zarkanA u-gamana kALa ane camaranA adheAgamana kALa sarakhA ja che. A kathanathI e vAta siddha thAya che ke zaka nIce jeTalA kSetra sudhI e samayamAM jAya che, eTalAM ja kSetra sudhI UMce javAne tene eka samaya lAge che. A rIte nIcenA kSetra karatAM uparanuM kSetra khamaNuM che. ane nIce tathA uparanA kSetranI vaccenuM je tiya kSetra che tiya kSetramAM gamana karavAnuM pramANa urdhva ane adhegamananA pramANanA vacagALAnuMpramANa (e bannenuM sarAsarI pramANu) hAvuM joie. A rIte gaNatarI kavAmAM Ave te eka samayamAM zaka 1aa doDha cejana pramANu tiya gakSetra sudhI gamana karI zake che, e vAtasiddha thAya che. zakra, camara ane vajAnI gati samajAvavA mATe upara TIkAmAM ApavAmAM Avela kAThAmAMthI joi levuM. have gautama svAmI camaranA uSNa, adhe ane tiya gUgamana kSetranI tulanA karavAne mATe nIcenA prazna pUche che-nnamastAM mate ! murrilsa amurane hagaDhe tittvi vanavilayama' he bhadanta ! asurendra asurarAja camaranA ` adhA ane tiya - gamananA kSetranI tulanA karavAmAM Ave te care thavaMte thaLe vA, vaduttu vA, tuche vA, visesAdik vA' kayuM kSetra kenAthI alpa che, kayu kSetra kenAthI adhika che, kayuM kSetra ke|nI kharAkhara che ane kayu kSetra kayA kSetrathI vizeSAdhika che ? A praznAna jakhAkha ApatAM mahAvIraprabhu kahe che ke --noyamA!, he gautama ! anei mammurAyA lagna sabhyasthAvuM gheruM veAM samAM uchyA asurendra asurAja camara eka samayamAM echAmAM AchA kSetra sudhI urdhvagamana kare che. tittvi sarvene mAne jIrU' te eka samayamAM sakhyAta bhAga pramANa kSetramAM tiya gamana kare che, gadde saMvei mAne vajIrU ane adhelAkamAM paNa sakhyAta bhAga pramANa kSetra sudhI gamana kare che. vAMnA matadeva-nava viseyi jAyana zrI bhagavatI sUtra : 3 143
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ vajranI gatinuM kSetra paNa zakranI gatinA kSetra pramANe ja jANavuM. paraMtu tyAM je vizeSatA che te A pramANe che--tyAM vizeSAdhikatAnA pATha kahevA joie. te pATha nIce pramANe che. vajjassa NaM bhaMte ! uDDhe ahe tiriyaM ca gaivisayassa kayare kayarehiMto gaLA nA vadugA nA, tu<
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjI TIkAne AdhAre lakhavAmAM AvI che, ema samajavuM. A rIte gativiSayaka kSetranI nyUnatA tathA adhikatA darzAvavAmAM AvI che. have gatinA kALanI nyUnatA tathA adhikatAnA viSayamAM gautamasvAmI bhagavAna mahAvIra prabhune prazna pUche che-"sasa pAM mate ityAdi he bhadanta ! rvisa sevA sarasa vAIlsa 2 3g - kAlassa ya kayare kayare hito appe vA bahue vA tulle vA visesAhie vA ? he bhagavad devendra devarAja zakanA urdhvagamana kALa ane adhogamana kALanI sarakhAmaNI karavAmAM Ave te te be kALamAMthI kaye kALa kayA kALathI nyUna che, kayo konA karatAM adhika che, kayA kenI barAbara che, ane karyo konA karatAM vizeSAdhika che? bhagavAna mahAvIra prabhu kahe che ke jo " he gautama ! "jiMdA vALA kavara" devendra devarAja zakrane "ggvAjA urdhvagamana kALa "sUtrane sauthI ochA che. paNa "vALA vijJAne adhogamana kALa tethI saMkhyAta gaNe che. "marasa vi jahA sakkassa navaraM sabvatthove ovayaNakAle, uppayaNakAle saMkhejjaguNe' camarane adhogamana kALa sauthI ochuM hoya che ane urdhvagamana kALa tenA karatAM saMkhyAta gaNe hoya che. have gautama svAmI vajInA viSayamAM e ja prazna pUche che vanasya puchA' he bhadanta ! vAnA urdhvagamana kALa ane ardhagamana kALamAMthI ko kALa kayA kALathI jUna che, ke jenAthI adhika che, kayo kenI barAbara che, ane kaye kALa kenA karatAM vizeSAdhika che ? javAba- mA! he gautama ! je vadhu utpatanakALa (urvI gamanakALa) sauthI nyUna che, ane caUA adhagamanakALa nIce javAne samaya tenA karatAM vizeSAdhika che. prarmana-i mate, he bhadanta ! vanarakSa yAdirA vamalsa 2 amula gapura vaja, vajadhipati zaka ane asurendra camaranA "vA sTasa savacAra ja aAgamanakALa ane urdhvagamanakALanI tulanA karavAmAM Ave te "care sacadaMto je vA? kaye kALa kayA kALathI jUna che, "vA vA ke kayAthI adhika che, 7 ghA kaye kenI barAbara che, ane " vihipa vA? kaye kALa kayA kALa karatAM vizeSAdhika che? uttara-navamA !" he gautama ! "sAkSa 2 3wALA zakendrane urdhva- gamanakALa ane"mArU govAnA camarendrane adhegamana kALa,(gg vi) e banne kALa tare so nA e banne samAna che ane sauthI jUna che, ane "jA 2 govA zakrano agamanakALa ane "vatraNa ja upayA vajane urdhvagamanakALa, "gar umvi sura e banne samAna che tathA, saMveLAne zakranA urdhvagamanakALa ane camaranA adhagamanakALa karatAM te saMkhyAta gaNe che. kahevAnuM tAtparya zrI bhagavatI sUtraH 3 145
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ e che ke zakranA UMce javAnA vega tathA camaranA nIce javAnA vega sarakhA che. ane eja kAraNe te banne kALane sauthI nyUna khatAvyA che. eja pramANe zakanA nIce javAnA kALa ane vajranA UMce javAneA kALa paNa sarakhA che. zakranA urdhvagamana kALa karatAM ane vajranA adhAgamana kALa karatAM, zakraneA adhegamanakALa ane vajranA udhva gamana kALa sakhyAta gaNA che. tathA camarasa ya yAche camaranA urdhvagamana kALa ane vapnansa yojAne' vajranA adheAgamana kALa, sa odda vi tucche visesAdi' e banne paNa sarakhA ane vizeSAdhika che kahevAnA sArAMza e che ke zakranA urdhvagamana kALa ane camarane adheAgamana kALa e anne kALa sauthI nyUna che. zukranA adheAgamana kALa ane vajranA urdhvagamana kALa tenA karatAM sakhyAta gaNA che. camaranA ugamana kALa ane vajranA aAgamana kALa, e banne kALa sauthI vizeSAdhika che. ! sU0 11 / mahAvIra svAmI ke prati camarendra kA kSamA prArthanA Adi kA nirUpaNa tAM te amare gari? amurAyA ityAdi sutrA--(taLuM) tyAra bAda (yajJamaLamudde) vajanA bhayathI mukata thayelA, ane (soLa kRtriyeLa tevaLA mA bavamALenuM avamALaN samAje) devendra devarAja zaka dvArA atizaya apamAnita ane tiraskRta thayele ( se ane amurarAyA camare) te surendra surarAja camara (camacaMcAN rAyadAnIra mudsmAr_samA) camaraca'cA rAjadhAnInI sudharmAM sabhAnA (matte tti mAhAsatti) camara nAmanA sihAsana para beThA. tyAre (odayamaei) tenI vicAra zakita taddana lupta thaI gaI hatI, ( ciMtAsoyasAsaMvike) te ciMtA ane zekasAgaramAM DUbele hatA, (cava ddazyamrugve ) teNe hAthanI hathelIne AdhAre sukhane TekavyuM hatuM, (baTTaCALovaC) te Artta dhyAnamAM lIna hatA, ( mUmiyAd vikA, ziyArU ) tenI najara jamIna tarapha coMTelI hatI. A rIte beThA beThA te vicAra karI rahyo hateA. (taraNaM taM camaraM amuridaM asurarAyaM sAmANiyaparisovavannayA devA ohymnnsaMtanAtra ziyAcamALa vAsaMti) jenA manAthe niSphaLa gayA che, ane upara darzAvyA pramANenI paristhitimAM mUkAyelA, vicAra magna te asurarAja asurendra camarane sAmAnika devAe joye. (yaruM khAya vaM yAsI) temaNe hAtha joDIne tene A pramANe pUchyuM- (Li tAjIyA ! godayamasaMpvA nAnakriyAyada ? ) huM devAnupriya ! jenA manoratha niSphaLa nivaDayA che evA Apa ze vicAra karI rahyA che? (aj se camare asuriMde asurarAyA te sAmANiyaparisovavannae deve evaM vayAsI) zrI bhagavatI sUtra : 3 146
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAre te asurendra asurarAja camare te sAmAnika devAne A pramANe kahyuM - ( a ravajI vevALiyA !) hai devAnupriyA ! ( mak samAM maLyuM maDhAvIra nIsAr saH keniMDhe tevA sayameva baghAsAhaC) meM zramaNa bhagavAna mahAvIranA Azraya laIne mArI jAte ja devendra devarAja zakrane apamAnita karavAnA prayatna karyAM. (saLe tevaM vipna samALenuM marma vAr vapneziDha) tyAre kopAyamAna thayelA teNe mane mAravAne mATe vajra cheDayuM, paNa (te maLyuM " mavatu levAyA ! samAsa maLavo mahAvIraH ) he devAnupriye ! bhaluM thAya te zramaNa bhagavAna mahAvIranuM ke (naAndi vamAveLuM) jemanA prabhAvathI huM ( Ei, dittu, garitAtri,rUdamAgaNa, rUda samAsaDhe, phai saMtte, rUdeva lagna nAya satrasarvAngALavAmi) aliSTa, avyathita, ane paritApita ahI AvI zakaye chuM, ahIM samavasta thayeA chuM, ahIM saMprApta thayo chu. [pahoMcyA ] ane ahIM surakSita rIte pAchA pharI zakaye che. (tuM rAjkAmonuM levAviyA ! samAM mArtha mahAvIra caMddAmo namasAmo gAya vastuvAsAmAM) te hai devAnupriye ! cAlA ApaNe badhAM te zramaNa bhagavAna mahAvIra pAse jaie ane temane vaMdaNA namaskAra karIne temanI paryuM`pAsanA karIe. (tiTTu) A pramaNe kahIne ( vaDasaTIi sAmAnniysaahsaahiN jAva saviTTIe - jAva jeNetra asoyavarapAyave, jeNeva mamaM aMti" teva vAcharU) causaTha hajAra sAmAnaka devAnI sAthe, peAtAnI saghaLI Rddhi sahita, je azekavRkSanI nIce huM beThelA hatA, tyAM te Avye (savAchittA mamaM tivrutto AdiLayAdiAM bAvanamaMmittA traM yAsI)mArI pAse AvIne teNe traNa vAra mArI pradakSiNA karI, mane vaMdaNA namaskAra karIne te A pramANe eklyA( evaM khalu bhaMte ! mama tubbhaM nIsAe sakke deviMde devarAyA sayameva accA sAttaC) hai bhadanta ! meM ApanI sahAyatAthI ekale hAthe ja devendra devarAja zukrane apamAnita karavAne vicAra karyAM hatA. ( nAva tuM maLyuM " mavatu sevAviyALa ) hai devAnupriya ! ApanuM bhaluM thAe.. (namna unheM namAvenuM de khAya vidya'ma) ApanA prabhAvathI ja huM akiSTa, avyathita ane surakSita rahI zaka ( taM khAmemi NaM devANupriyA ! jAva uttarapuratthimaM disIbhAgaM atrakamai ) te hai devAnupriya ! huM ApanI kSamA mAguM chuM. A pramANe kahIne te izAnakeNumAM cAlyA gayA. (mAtra vattIsavida naddhi sepha) teNe khatrIsa prakAranAM nATaka atAvyAM. tyAra bAda (nAmetra phitti pAlagrUpa sAmetra vitti hi6) je dizAmAMthI te AvyeA hateA te dizAmAM cAlyeA gayA. (a vahu goyamA ! camare " meLa amurarAyaLA sAvitrA vaividdI nAva chaThThA pattA misamaLAyA) he gautama ! A rIte asurendra asurarAja camare te divya devaddhi Adi prApta karyAM che ane tene pAttAnA upabhAgane pAtra banAvI che. (Di sAgarovamaM maviSe vAse niiidare chu . zrI bhagavatI sUtra : 3 147
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAva caMd #ida6) A camaranI sthiti (Ayu) eka sAgaropamanI che te mahAvideha kSetramAM chelle bhava karIne siddha pada pAmaze. samasta karmone kSaya karIne samasta duHkhane aMta lAvaze ane mokSa prApta karaze. TIkArya-A sUtramAM sUtrakAre e batAvyuM che ke zakranA bhayathI mukta thayelA asurarAja camare zuM karyuM A sUtramAM parAjita camaranA manane udvega tathA tenuM rakSaNa karanAra bhagavAna mahAvIra taraphanI tenI kRtajJatA prakaTa karavAmAM AvI che "ago jyAre " vamaLavaNamu zakrendranA vajAnA bhayathI camara mukata thaye, tyAre tenI mAnasika hAlata kevI hatI te nIcenAM sUtro dvArA batAvavAmAM Ave che- tyAre tenA manane zAMti na hatI. tenA dilamAM e vAta khaTakI rahI hatI ke Lei tevaIT " devendra devarAja zake "mA vamaLaof yavamAnajI mArUM ghaNuM bhAre apamAna karyuM che. tethI vajanA bhayathI mukata thaIne jyAre te maravAi jAi ityAdi camacaMcA nAmanI tenI rAjadhAnI nI sudhama sabhAmAM amara nAmanA siMhAsana para beThe tyAre paNa tenA caherA para prasannatA dekhAtI na hatI. "dayamAzaMka" zakane apamAnita karavAnI tenI abhilASA saphaLa nahIM thavAthI te "ciMtANI sArasaMvide' cintA ane zoka rUpI sAgaramAM DUbele have mAnasika zekamAM garakAva thaye hate. " parathamudde tenuM mukha hathelI para TekavyuM hatuM ane "bALovazag te ArtadhyAnamAM lIna hatuM, 'mUriyAI drikI ziyArU tenI najara jamIna tarapha ceTelI hatI. eTale ke moTuM nIcuM DhALIne beThe hatuM ane vicAramAM magna hato. 'ahiM samudAye vAM" asurendra asurarAja camarane, "vAsaMuM nA ziyAmA upara darzAvyA pramANe mAnasika ciMtAmAM khele "jAmAjA risovaramAM sevA vAsaMti" sAmAnika pariSadanAM dee je ahIM " vAva yAvat padathI "ciMtA vaNArasaMvida, racapaca, vasAvA, miyA drikI " A pada grahaNa karAyAM che. tene A sthitimAM joIne "jathai jAva gvaM vAvI temaNe be hAtha jeDIne tene A pramANe kahyuM. ahIM je nA pada AvyuM che te dvArA nIce sUtrapATha grahaNa karAya che. (ifiAdI naIM ziva bhakta # na vijhana vadhupati, vayiar) kahevAne bhAvArtha e che ke banne hAthanA dase nakha eka bIjAne sparze evI rIte banne hAtha joDIne, mastaka para aMjali rAkhIne, tene jayanAda karIne tene satkAra karIne temaNe tene A pramANe kahyuM' i vANucsghA vocamAMgT nA phAyada" he devAnupriya! ciMtA zA mATe kare che ? ahIM "jAvara (vAva) padathI "vitAno sAgara va ? ItyAdi sUtra grahaNa karavAmAM AvyA che. "aggi" sAmAnika devenI te vAta sAMbhaLIne "je mare gaI surAyA' asurendra asurarAja camare temane "gvaM vAsI A pramANe kahyuM-'vaM viSNu tearydhvacA !" he devAnupriye ! mArA zokanuM kAraNa A pramANe che-"sayameva ja samart mA mahAvIre lAI' ekale hAthe ja zramaNa bhagavAna mahAvIrane Azraya laine "viMde varAyasatra devendra devarAja zakrane "gANArU apamAnita karavAnuM duHsAhasa karyuM. "taof mvi samAne tethI mArA para atyaMta kapAyamAna thaIne "6 vadA' mAre vadha karavAne mATe zrI bhagavatI sUtra : 3 148
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ varga niti" teNe tenuM vaja phekayuM. paNa mahAvIra bhagavAnanI kRpAthI mAre vALa paNa vAMke na thayuM. "vAghA !" he devAnupriye! samarasa mAvo mahAvIrassa bhaddeNaM bhavau jassa pabhAveNaM apitu acahie aparitAvie mhi' je mahAvIra bhagavAnanA prabhAvathI huM akilaSTa (kaleza rahita), avyathita, ane A paritApita (pIDA rahita) hAlatamAM "mA" ahIM AvI gayo chuM, " samo surakSita rIte ahIM AvI zaka chuM, "kura paMpa rastAmAM paNa ke paNa jAtanI muzkelI mane nahI nathI. huM ahIM kuzaLa kSemapUrvaka AvI gayuM chuM, ya yajJa bAra kAunnittA ii vidaifma" ane ahIM AvIne Apa saunI sAthe Aje AnaMdathI maLI rahyo chuM, e mahAvIra prabhunuM kalyANa thAo. A sUtramAM Avele "caritApita" zabada e batAve che ke zakanA vajathI camarane kaI paNa prakAranI vyathA te na pahoMcI eTaluM ja nahIM paNa anala tulya vajI tene vALa paNa vAMke na karI zakayuM. zramaNa bhagavAna mahAvIranI kRpAthI ja te bacI gaye. have te mahAvIra prabhunA darzanArthe javAne pitAne vicAra prakaTa kare che te chApo tevA uithA ItyAdi te he devAnupriye ! cAle ApaNe sau mahAvIra bhagavAna pAse jaIe. temane vaMdaNa namaskAra karIe, "nA navAsAno ane temanI paryuM pAsanA karIe. ahIM je cAvata (nAva) pada AvyuM che te dvArA pUrvokata vinayAdika guNe grahaNa karyA che. "tti e vicAra karIne te camara "vAdI sAmA LiyasAkSI tenA causaTha hajAra sAmAnika deva tathA "jAva sanniA trAjhizake, kapAle, paTTarANIo, sa, senApati, AtmarakSaka devo ane bIjA paNa ghaNu devone sAthe laIne-tenI samasta vibhUti sahita, bhagavAna mahAvIranAM darzana karavA mATe nIkaLe. "tene maLavApA" ane jyAM zreSTha azokavRkSa hatuM, vAva keLava maM caMti" jyAM (mahAvIra prabhu) beTho hato, "teNeva vavA chaMti" tyAM Avyo. 'nAva neva padamAM je "nA pada AvyuM che tenA dvArA ('yasminneva pradeze, jaMbUdvIpo dvIpaH, bhArataM varNam, suMsumArapuraM nagaram, ashokvanavAsughAnaE') pAThane grahaNa karavo. A sUtrapAThane artha AgaLa AvI gayo che. ('kavAiittA') tyAM AvIne "jamaM tivavRtto" traNavAra "cAyAdipa dii" pradakSiNa pUrvaka teNe mane vaMdaNa karInA namasattA parva vANI vaMdaNa namaskAra karIne teNe mane A pramANe kahyuM, ahIM "nA padathI (joti)thI laIne "ndriA zrI bhagavatI sUtra : 3 149
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ paryanta pATha grahaNa karAya che. "g vahu aMte! jayaa mA tume nIlA' he bhadanta! Apane Azraya laIne meM ekalAe "raviMdra terAyA nava yaarjApha devendra devarAja zakrane apamAnita karavAne vicAra karyo. devalokamAM jaIne meM tenA pratye mArI IcchAnusAra durvartana batAvyuM. tethI atizaya ke pAyamAna thayelA zakrendra mAro vadha karavAne mATe ja cheDayuM. "nAra te mai mA revALufbayA" paNa ApI devAnupriyanuM kalyANa thAo, ke "mAja" jenA prabhAvathI huM gra ivAva vidarami" akilaSTa-kaleza rahita, avyathita ane aparitApita rahIne kSemakuzaLatAthI mAre sthAne pAcho pharI zaka chuM. ahIM "jAva" padathI 'avyathitaH, aparitApitaH, iha AgataH, ihasamavasRtaH, iha saMprAptaH, ihaiva adha cAlausaMI A pUrvokata pAThane samAveza karAve che. A padane artha pahelAnA sUtramAM ApI dIdho che. vAri gha" he bhadanta ! ApanA prabhAvathI vajanA bhayathI huM mukata thaye chuM. Ape ja mAruM rakSaNa karyuM che. he "vAvivA devAnupriya! huM ApanI kSamA mAguM chuM. Apa mane kSamA Ape. A pramANe kSamA yAcanA karIne te nAra uttaraputhi siImA gavarU" IzAnakeNamAM gaye. " nA" tyAM jaIne 'nAra vAsavida teNe batrIsa prakAranA "navirdi 3 nATaya prAga batAvyA. 'gAva uttarapUrasthi sAthe je "vAva pada AvyuM che tenA dvArA 'kSamatAM mAM devAnupiyAH ! kSamitumarhanti devAnupriyAH / naitra bhUyaH evaM krivyAmi ti chavA mAM vate, nIti, ravindrA, nacivA A pUrvokta sUtrapATha grahaNa karAve che tathA " vinaMta vivitAna-madhye pITiza, tatra ca siMhAsanaM, tatazca tasya dakSiNAt bhujAta aSTottarazataM devakumArANAm, vAmAcca devakumArINAM nirgacchati sma, tato vividhaatodyvrrvgiitdhvnirnyjitmAnasaA sUtrapAThano artha pahelAM AvI gayuM cheA prakAranA nATayaprayogo batAvIne 'nAra viHi T3mUkha, tAra virSi vadivg te je dizAmAMthI prakaTa thaye hatuM eja dizAmAM cAle gaye. have amarendranI divya devaddhi Adine upasaMhAra karatA mahAvIra prabhu gautamasvAmIne kahe che ke "pUrva vahu gharanA he gautama ! upara kahI te rIte "vanati gagf gaorl' asurendra asurarAyA camare "sA hinA vitI nAva addha pattA camimauTgayA te divya apUrva devaddhi Adi meLavI che. prApta karI che, ane upagya karI che. "diI sAva tyAM tenI sthiti-(AyuSa) eka sAgarepamanuM che. tyAMthI AvIne te badavi rAje viDidira bAra vaMta zAha te mahAvideDa kSetramAM manuSya paryAye utpanna thaze ane siddha pada pAmaze ahIM "nAva' padathI nIcene sUtrapATha grahaNa karAve che "gudi , mugridipha rinivAdarU, aahuvAmaMta phi" eTale ke mahAvideha kSetramAM janma laIne te buddha thaze, mukata thaze, samasta karmone kSaya karaze, ane samasta duHkhathI mukata thaine mekSa pAmaze. te sU 12 che zrI bhagavatI sUtra : 3 1 5.0
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ asurakumAra ke saudharmakalpa paryanta urdhva gamanake svarUpanA nirUpaNa " parathe maM?" ItyAdi sUtrArtha-(jiM pattAM of maMte ! amujmAravA ti rAva to vava ?) he bhadanta ! asurakumAra devo zA kAraNe UMce saudharma devaka paryanta jAya che? (zeramA !) he gautama ! (te i sevA gaMduvavamA vA varimamavathA vA cAre basthig nAva samuqq) tyAM je navA deva utpanna thAya che, athavA je devonuM mRtyu najIka AvI pahoMce che, evA devone A prakArano AdhyAtmika saMka95 utpanna thAya che ke ii a hi tevA 9i nAra zraddhA, vRttA, yamanamALAnA) aho ! ame divya devaddhi meLavI che, prApta karI che ane abhisamavAgata karI che. eTale ke sArI rIte prApta thayela tenA para pUrNa prabhutva prApta karyuM che. (jArisiyANaM amhehi divyA deviDaDhI laddhA, pattA, jAva abhisamaNNAgayA) jevI divya devaddhi ame meLavI che. prApta karI che, abhisamAvAgata karI che, (tArisiyANaM sakkeNaM devideNaM devaraNNA divyA deviDDhI jAva abhisamaNNAgayA) evI ja divya devaddhidevendra devarAja zake paNa meLavI che. prApta karI che ane abhi samanvAgata karI che svAdhIna karI che tathA (zAritiyA saka sevi tevaUDI gAra amisamaUTT gayA, tANiyA ga ji nA mijamavaITyA) jevI divya devaddhi devendra devarAja zake prApta karI che ane abhisamanvAgata Adhina karI che evI ja divya devaddhi ame paNa prApta karI che ane abhisamanvAgata karI che. (te cho sajja sahita tearu caMtti pAmavA ) te cAle, te devendra devarAja zakanI pAse prakaTa thaIe. ane (vAsAmAM tAva anna viMksa tevo vizva vikRDha nAva masamaUTI ) devendra devarAja zake je divya devaddhi meLavI che, prApta karI che ane upagya karI che te divya devaddhine joIe. (iiNaka tAva ka ri saraje vAyA rivuM nahiM lAva gAmamaUTTyaM ) ane devendra devarAja zaka ame prApta karelI divya devaddhine jove. (te zALAno tAra sajja driNa sevA phi vivuiM nAva masaLArdha) tathA devendra devarAja zake prApta karelI divya devaddhine ApaNe jANIe ane (nAi tAva gajevi naraze. ke vAyA vi viDhi nA milamajAvaM) devendra devarAja zakra paNa ApaNe prApta karelI divya devaddhine jANe. (kva chu jemA ! amArA jevA = 3gyaMti nA promo ko) he gautama ! te kAraNe asurakumAra de saudharma ka95 sudhI UMce jAya che. (seva kare te saMte tti) he bhadanta ! ApanI vAta taddana sAcI che temAM zaMkAne koI sthAna nathI. ema kahIne vaMdaNA namaskAra karIne gautama svAmI temanI jagyAe besI gayA. satta) amarendranuM vRttAMta samApta thayuM. zrI bhagavatI sUtra : 3 151
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ A TIkA-asurakumAra devo saudhama`kalpa paryaMnta UMce jAya che. tyAM temanA gamananuM eka kAraNa pUrva bhavane vairAnubaMdha che, e vAta pahelAM AvI gai che. sUtramAM tyAM temanA gamananuM bIjuM paNa eka kAraNa batAvavAmAM Ave che. gautama svAmI mahAvIra prabhune pUche che ke bapuramA sevA udbhavati nAva loimpo do' he bhadanta ! asurakumAra devo UMce saudhama devalAka sudhI jAya che, evuM Apa kaheA che, teA he bhadanta ! pittiya naM' te tyAM zA kAraNe jAya che ? ahIM 'nAva' (yAvata) padmathI vAnacantara ane jyAtiSTha Adi devo gratuNu karAyA che. mahAvIra prabhu gautama svAmIne A pramANe javAba Ape che ocamAM ! he gautama ! 'baduLovabALa temi mimavasthALavA tettuM' tatkALa utpanna thayelAM ( navA utpanna thayelA) asurakumAra devone athavA jenuM devabhavanuM Ayu pUrU thavA AvyuM hoya evA devone-tyAMthI cyavana thavAnA samaya najIka AvI pahoMcyA hAya evA 'vA' devone 'meyAve'A prakAranA asthir bAva samuLana'AdhyAtmika, cintita, prArthita, kalpita, maneAgata saMkalpa utpanna thAya che ke gau ! " ante di ityAdi' aho ! bhAre AzcaryanI vAta che ke ame 'tevA viTI " divya apU) devasamRddhi, divya devavruti, divya devaprabhAva 'jIndvA' meLaLyeA che, 'vA' prApta karyAM che, 'misamaLALayA' ane tenA para prabhutva meLavyu che-tenA upabhAga karI rahyA chIe. ahI''nAya' padathI 'trikA phevajIti, mentho levAnumAna' A padono samAveza karavAmAM Avye che. 'nArisiyALuM vingvA pheviTI nAva misamAca' je prakAranI vimAna parivAra AdirUpa divya devasamRddhi, divya khaLa, dvivya sukha ane divya devaprabhAva ame meLavela che, prApta karela che ane abhisamanvAgata karela che tenA para saMpUrNa svAmItva bhogavI rahyA chIe. tene amAre adhIna karela che. 'tAsiyALa' eja prakAranI 'sakkeNaM devideNaM devaraNNA divvA deviDDhI jAva abhisamaNNAgayA ' divya devaddhi. Aphri devendra devarAja zake paNa prApta karela che ane potAne adhIna banAvela che. ahIM paNu 'yAvat' padathI pUrvokta sUtrapATha grahaNa karAyA che. 'rDAziyALuM saLa viyeLa devarA nAtra misamaLAyA ane jevI divya devasamRddhi Adi zake yAvat tene adhIna karela che, 'tAniyALa bande di vi nAtha amisabhaLAyA' evI ja divya devasamRddhi Adi ame paNa cAt amAre adhIna karela che. kahevAnuM tAtpa e che ke asurakumAra devone evA vicAra Ave che ke ame paNa zakrendranA jevI ja divya samRddhi, divyavruti, bhyi khaLa, divya sukha ane divya devaprabhAva prApta karyAM che. 'tuM gunhAmo n sala Tenisa sevaLo aMtimo vAramavAmAM kaM te cAle! ApaNe devendra devarAja zakranI pAse jaIe ane 'pAsAmo deviMdassa devaLo sarasa phitraM zig nAy masamannAtha' temaNe prApta karelI temanI te divya devasamRddhi, devadhuti AdinAM darzana karIye. ahIM paNa 'vAva' padathI purvokta pado grahaNa karAyAM che. ane viSe kSetrarAyA sanDe " devendra devarAja zake paNu 'bramhA vi' ApaNe 'nAva misamanAya veLyAM yukti pAmara jJAna' prApta karela 4 zrI bhagavatI sUtra : 3 152
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ divya devasamRddhi AdinAM darzana kare. A rIte eka bIjAnI devaddhi Adi jovAnA tathA khatAvavAne teo saudhama`kalpa pa ta jAya che. vaLI teo devendra devarAja zarkanI divya devasamRddhi kevI che te jANavA mATe paNa tyAM jAya che, e vAta nIcenA sUtramAM khatAvI che tyAM jaIne ApaNe 'savAsa visa varLo devendra devarAja zakanI niAM vaiddhi nAmo tAva' divya devaddhi AdinA paricaya karIe, ane te paNa ApaNI divya devaddhi AdinA paricaya kare. jUnuMvattu nothamAM !" he gautama upara darzAvyA pramANenA kAraNe 'amuLamA haivA'asurakumAra deve 38 jyaMti nAya saummo vaLI saudha kalpa sudhI UMce gamana kare che. ahIM ' cAvata ( na )' padathI vAnabhyantara ane jyeAtiSika devane paNa grahaNa karavAmAM Avela che. " A prakAranA mahAvIra prabhunA javAma sAMbhaLIne gautama svAmI temanAM vacane mAM potAnI saMpUrNa zraddhA prakaTa karatA kahe che ke tevuM maMte ! seva maMte ! tti' he bhadanta ! Ape je viSayanuM pratipAdana karyu. te yathAya che. temAM zakAne koI sthAna ja nathI. ApanI vAta tardana sAcI che. 'namo samajJo' camaranuM vRttAnta A rIte samApta thAya che. / / sU. 17 5 trIjA zatakanA mIjo uddezaka samApta. tIsare deze kA saMkSisa viSayoM kA vivaraNa trIjA zatakanA trIjA uddezakanuM sa MkSipta vivaSNu. rAjagRha nagaramAM padhArelA mahAvIra prabhune chaThThA gaNadhara maDitaputra aNugAra kriyA ane kriyAnA bhedo viSe prazna kare che. prabhu samajAve che ke kriyAnA pAMca bheda che. (1) kAyikI (2) AdhikaraNikI, (3) prAdbhaSikI, (4) pAritApanikI ane (5) prANAtipAtikI, ane anuparatakAya kriyA Adi tenA upabhedo paDe che. prazna--pahelAM anubhava ane tyArabAda krama thAya che, ke pahelAM kama ane tyAra khada anubhava thAya che ? samAdhAna--pahelAM kama thAya che ane pachI anubhava thAya che. mahAvIraprabhune zramaNAnA karmo viSe prazna pUchavAmAM Avela che. ane tenA javAbarUpe mahAvIra prabhu kahe che ke zramaNA paNa pramAda, yAga Adi dvArA navIna karmAMnA baMdha kare che. pramattasayata, zrI bhagavatI sUtra : 3 153
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ apramattasaMyata Adi zramaNanA bhedenuM nirUpaNa enuM ajana (kaMpanI Adi pratyeka bhAvarUpe pariNamana thavuM. enuM nirUpaNa. jenI antakriyArUpa mukitanuM kathana. AraMbha, saMraksa, samAraMbha AdinuM nirUpaNa. jIvonI niSkriyatAnuM pratipAdana. tRNapulaka (ghAsane pULa) ane agni, jalabiMdu ane agnithI tapAvelI kaDAI, naukA ane chidra, e traNa dRSTAMtenuM pratipAdana. aNagArenI sAvadhAnatAnuM nirUpaNa, te sAthe pramattatA ane apramattatAnI kALamaryAdAnuM nirUpaNa, ane temanA gamananuM nirUpaNuM, pUNimA Adi tithie lavaNasamudramAM AvatI bharatI ane eTanA kAraNa viSe gautama ne pra. te praznanuM samAdhAna karatA lekanI sthiti, mayadA AdinuM pratipAdana. tyAra bAda prabhune vihAra. teoi ni samavi ItyAdi. kriyAke svaapakA nirUpaNa sUtrArtha--(te zAre te samagir) te kALe ane te samaye (sAjidde nAma nA thA) rAjagRha nAme nagara hatuM. (bhAva sA hajaya) tyAM mahAvIra prabhu padhAryA. temane dharmopadeza sAMbhaLavA pariSada nIkaLI. ane dharmopadeza sAMbhaLIne pariSada vikharAI, ItyAdi samasta sUtrapATha ahIM grahaNa karavo. (teof it te samagi) te kALe ane te samaye (nAva aMtevANI baMdizag TIK rUma, nAra pasgvAsamAne pUrva rAva) maMDitaputra nAmanA aNagAra mahAvIra prabhunA eka ziSya hatA. teo saraLa svabhAvanA hatA. (bIjA guNe AgaLa mujaba samajavA) temaNe vaMdaNuM namaskAra Adi karIne vinayapUrvaka A pramANe pUchayuM- ( mere ! ziriyA YouTo ?) he bhadanta ! kiyAe keTalA prakAranI hoya che? (hivattA !) he maMDitaputra! (jhiriyAgo uparAga) kriyAonA pAMca prakAra che. (taM naET) te prakAre nIce pramANe che-(phayA mahipALiyA pAsiyA, parivALiyA, pArUvAjiriyA) kAyadI kriyA, adhikaraNikI kiyA, prASikI kriyA, pAritApanikI kriyA, ane prANAtipAtanikI kiyA (kA mate uriyA jarA uoman) he bhadanta! kAyikI kriyAnA keTalA prakAra che ? zrI bhagavatI sUtra : 3 154
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ (maMdiyapu! tuvidA goLA. te ) he maMDitaputra! tenA be prakAra nIce pramANe che--(aNuvarAzi che tuLakAriyA ) (1) anuparata kAyikI kriyA (2) duprayutakAyikI kriyA. (AdijALiyA i ! diriyA javA pUduttA?) he bhadanta ! AdhikaraNikI kriyAnA keTalA prakAra che? (higtuvi voLaT-oN gA) he maMDitaputra ! AdhikaraNikI kriyAnA nIce pramANe be prakAra che - (sano niiirajA ja triraMgAvaradipiyA 2) (1) sajanAdhikaraNa kriyA (2) nirvAdhikaraNa kriyA. (goriyA are ! jiriyA vi Tvr ?) he bhadanta ! prAdeSikI kriyAnA keTalA prakAra che? (baMdiyapu !) he maMDitaputra ! (kuvigA -te gA) tenA be prakAre nIce pramANe che-(vagaNiyA sagavAsiyA 2) (1) jIvaprASikI ane (2) ajIvaprAdezikI (riyAvaLiyA mA - riyA javA gouttA ?) he bhadanta ! pAritApanikI kriyAnA keTalA prakAra che(maMdirayttA ! suvi pattA -taM kadA) he maDitaputra tenA nIce pramANe be prakAra che (saMpArivALiyA ja ghara parivALavA ca) (1) svahasta pAritApanikA kiyA (2) parahasya pAritApanikI kriyA. (bAphavA ziriyA mete ! vidyA pachAttA ?) he bhadanta ! prANAtipAta kriyAnA keTalA prakAra che? (baMdiytta) he maMDita putra ! (huvi vom-taM nA) prANAtipAta kriyAnA nIce pramANe be prakAra che-(sathavAnagvAyajiriyAi parathaT[phavA ziriyA ) (1) svahasta prANAtipAta kriyA ane (2) parahasta prANAtipAta kriyA TIkArtha-bIjA uddezakamAM camaranA utpAtanuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che. te utpAta gamana Agamana AdirUpa hoya che. tathA gamana ane Agamana kriyArUpa hoya che. tethI kriyAnA svarUpanuM pratipAdana karavA mATe "te jAhe' Adi sUtra kahyAM che. tevi mi te samavi? te kALe ane te samaye "rAjide nAmaM nare " rAjaguDa nAme nagara hatuM. "nAra parikSA parivA? dharmakathA sAMbhaLIne pariSada cAlI gaI tyAM sudhI samasta sUtrapATha grahaNa kare. ahIM vAva" padathI nIcene sUpATha grahaNa karavo- rAjagaha nagaramAM bhagavAna mahAvIra svAmI padhAryA. rAjagRha nagaranuM varNana caMpAnagarInA varNana pramANe samajavuM. mahAvIra prabhunA AgamananA samAcAra sAMbhaLIne rAjagRha nagarane janasamUha dharmopadeza sAMbhaLavA nIkaLI paDa. dharmopadeza zravaNa karIne pariSada vikharAI gaI. tyArabAda zuM banyuM te havenA sUtramAM varNavyuM che- tejo mATe te samag" te kALe ane te samaye "nAra taiyArI maMdire nA IUI maMDitaputra aNagAra nAmanA mahAvIra prabhunA eka ziSya hatA. ahIM zrI bhagavatI sUtra : 3 155
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAra caMntavANI? padanI sAthe je "nava pada AvyuM che tenA dvArA nIcene sUtra pATha grahaNa karAya che. "zramaNa magavatI mahAvIraca padaTA jaLavA eTale ke maMDitaputra mahAvIra bhagavAnanA chaThThA gaNadhara hatA. maMDitaputra aNagAranA guNe nIce pramANe hatA. "gp mA teo bhadrika (saraLa svabhAvanA) hatA. "bAra TgvAsamAne ahIM je "nA pada AvyuM che tenA dvArA nIce sUtrapATha grahaNa karavAne che 'pagai uvasaMte, pagai payaNukohamANamAyAlohe, miumadavasaMpanne, AlINe, bhahae, dig" A padene artha AgaLa AvI gayo che. maMDitaputra aNagAra zAnta svabhAvanA hatA, temanAmAM krodha, mAna ane mAyA ati alpa pramANamAM ja hatA, teo atyanta saraLa hatA, gurunI AjJAne anusaratA hatA, teo RjuM prakRtivALA hatA, ane ati namra hatA. temaNe mahAvIra prabhune vaMdaNa namaskAra karIne vinayapUrvaka gvaMtavANI A pramANe pUchayuM-#gu matte jiriNAgaguttAyohe bhadanta ! kriyAonA keTalA prakAra che? karmonA baMdhanamAM kAraNabhUta je ceSTA che tene kriyA kahe che. uttara-bratigttA ! he maMDitaputra aNagAra ! "jiriyA paugyttAgo' kriyAo pAMca prakAranA kahI che. "R TET? te prakAra nIce pramANe che-jADejA gaLiyA, goriyA, variyAvaLiyA, vAjAvAiiravA" (1) kAyikI, (2) AdhikaraNikI, (3) prAdeSikI, (4) pAritApanikI ane (5) prANAtipAta kriyA. asthi AdinA samUha rUpa kAya (zarIra) hoya che. te zarIra vaDe je kriyA thAya che te kriyAne kAyikI kiyA kahe che, jenA dvArA AtmA naraka Adi durgatimA javAno adhikArI bane che tenuM nAma adhikaraNa che. te adhikaraNa anuSThAna vizeSarUpa hoya che. athavA cakra, ratha, khaDaga Adi bAhya vastuone adhikaraNa kahe che A prakAranA keI paNa adhikaraNa dvArA thayelI kriyAne AdhikaNikI kriyA kahe che dezane kAraNe je kriyA karAya che tene prAdezikI kriyA kahe che. paritApana eTale anyane pIDA pahoMcADavI. anyane pIDA karavAnA hetuthI je kriyA thAya che tene paritApanikI kriyA kahe che. A kriyA keIne duHkha devAthI thAya che. prANAtipAta eTale dasa prakAranA prANano viyoga karAva. je kriyA dvArA prANIne viga karAvavAmAM Ave che te kriyAne prANAtipAta kriyA kahe che, kAraNa ke prANAtipAtanA hetuthI ja te kriyA karavAmAM Ave che. - have te pAMca kriyAonA upabhede jANavA mATe maMDitaputra aNagAra nIcenA prazno pUche che ane mahAvIra prabhu te pragnenA javAba Ape che. prana-paM. zANA jiriyA ravi pAra he bhadanta! kAcikI kriyAnA keTalA bheda kA che? uttara-maMdigir!" he maMDitaputra! kAyikI kriyAnA nIce pramANe be bheda kahyA che-"gagvarApiriyA anuparatakAtyakriyA ane " uttarAyaNa duprayukatakAryAkyA. anuparata-virati rahita-prANIonI je zArIrika kriyA che tene "anuparatakAyikI kriyA kahe che. te kriyA viratirahita prANIomAM ja thAya che. kaI paNa jAtanA cana vinA zarIranI je kriyA thAya che tene "duprayukatakAyikI kriyA kahe che. A kriyA pramatta saMyatathI paNa thAya che. kAraNa ke viratine sadbhAva hovA chatAM paNa pramANunuM astitva hovAthI kAyA dvArA duprayAga thavAnI zakayatA rahe che. prazna-are! he bhadanta ! "araLiyA jivita #vidA ghaUU/T?' zrI bhagavatI sUtra : 3 15 6
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ AdhikaraNakI kriyAnA keTalA bheda kahyA che? uttara--saMgo udArakiravA nivatta rijiriyA " he maMDitaputra! AdhikaraNikI kriyAnA nIce pramANe be bheda paDe che-(1) saMjanAdhikaraNa kriyA, (2) nirvatainAdhikaraNa kriyA. saMjana karavuM eTale ekatra karavuM. jemake haLanA judA judA bhAgene joDIne haLa taiyAra karavuM, khAdya padArthomAM viSa Adi meLavavuM, pakSIo, mRga vagerene pakaDavA mATe yaMtravizeSanA bhAgane ekatrita karavA, e badhAM kAme saMyojanarUpa hevAthI saMjanAdhikaraNa kriyArUpa che. nirvartana karavuM eTale racanA karavI. jemake khaga Adi sAdhane banAvavAM, pazupakSIne bAMdhavA ke pakaDavA mATe pAMjarAM vagere banAvavA, te prakAranI kriyAne nirvanAdhikaraNa kriyA kahe che. prazna- te! he bhadanta "ghoNiyA ziriyA kavi pattA prASikI kriyAnA keTalA bheda kahyA che? uttara-he maMDitaputra prASikI kriyA "vi gomttA be prakAranI kahI che. taM te be prakAre nIce pramANe che-"zIvagaNiyA ja nIpago sivAya (1) jIvaprASikI ane (2) ajIva prASikI. jIva jyAre pote ja pitAne zreSa karavA lAge che tathA jayAre pArakAnuM ahita Icche che, athavA pitAnA upara tathA anya pratye dvaSayukta bane che. A paristhitimAM utpanna thayelI kriyAne jIvaprAdeSikI kriyA kahe che. e ja pramANe caitanya rahita ajIva padArtha para praSane kAraNe je kriyA karavAmAM Ave che te kriyAne ajIvaprASikI kriyA kahe che. prazna-he bhadanta! pAritApanikI kriyAnA keTalA prakAra che? uttara-hipurA! caritAvALA , parasthapitAvaLiyA ja he maMDitaputra aNagAra ! pAritApanikI kriyAnA nIce pramANe be bheda che-1) svahasta pAritApanikI kriyA ane (2) parahasya pAritApanikI kriyA, pitAne hAthe ja pitAne, anyane, ke pitAne tathA anyane bannene paritApanA (pIDA) pahoMcADavAne mATe je kriyA karavAmAM Ave che te kriyAne "svahasta pAritApanikI kiyA' kahe che. athavA mAtra paritApanA ja karavI tenuM nAma svahasta paritApanikI kriyA che. anyane hAthe pitAne, anyane ke bannene pIDA poMcADavAne nimitte) je kriyA thAya che tene pavahasta pAritApani kriyA kahe che. prazna-maM?" he bhadanta ! " jiriyA vidA gugr? prANAtipAta kiyAnA keTalA bheda che? uttara-saMdaratharLAphavA diyA , pathapAvAvariyA " hiM maMThitaputra ! prANAtipAta kiyAnA bheda che-1) svahasta prANAtipAta kriyA ane (2) parahastaprANAtipAta kriyA. pitAnA hAthathI ja pitAnA prANano, anyanA prANane, athavA pitAnA ane anyanA e bannenA prANene viyega karo athavA prANuviyega mAtra kare tenuM nAma "svahasta prANAtipAta kriyA che. bIjAne hAthe pitAnA, anyanA athavA bannene prANane viyega kare tenuM nAma "parahasta prANAtipAta kriyA che. sU 1 zrI bhagavatI sUtra : 3 157
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ kriyAveThana ke svarUpakA nirUpaNa kriyA ane vedanAnuM nirUpaNa ji mare! jiriyA pachI vecaTI" ItyAdi. (puci bhaMte ! kiriyA pacchA veyaNA, puci veyaNA pacchA kiriyA ?) he bhadanta ! pahelAM kiyA thAya che ane pachI vedanA thAya che, ke pahelAM vedanA thAya che ane pachI kriyA thAya che? (baMdiyaputtA) he maMDitaputra ! (gvi jiriNA pUchI levA) pahelAM kriyA thAya che ane pachI vedanA thAya che. (jo ki te pachI ziriyA) pahelAM vedanA thAya ane pachI kriyA thAya evuM banatuM nathI. (ga0i mate ! samanA niSA zikSiA jJa) he bhadanta ! zramaNa nirca dvArA kriyA thAya che kharI ? (daMtA ca0i) he maMDitaputra ! temanA dvArA kiyA thAya che. (6 iaaN maM! samaUTI nizALa fwaa #g ) he bhadanta ! zramaNa nigrantha dvArA kevI rIte kiyA thAya che? (vijapura) he maMDitaputra! (AnAthapayA nonamitte ) pramAda ane rogane kAraNe (pUrva vahu samaja nathALa ziriyA ) zramaNa nigrantha dvArA kriyA thAya che. TakArtha-pUrvokata kriyAnA svarUpane sArI rIte samajI laIne maMDitaputra aNagAra e vAta jANavA mAge che ke karma pahelAM thAya che ke anubhava pahelAM thAya che ? ane zuM pachI thAya che. tethI teo mahAvIra svAmIne nIce prazna pUche che prakana---ma! he bhadanta ! "go jiriyA racha cA? pahelAM kriyA thAya che ane pachI vedanA thAya che? have TIkAkAra maMDitaputranA praznane Azaya samajAve che- praznakArane e abhiprAya che ke kriyAthI karma thAya che. ane te karma pite ja eka prakAranI kriyArUpa che. tathA kamanA anubhavarUpa je vedana che e paNa eka prakAranI kriyA ja che. A prakAranI paristhitimAM e prazna udbhave che ke je karma ane vedanA e bane kriyArUpa che te temanAmAM pauvaparyabhAva kevI rIte mAnI zakAya? chatAM paNa pIpabhAva mAnavAmAM to A ja che, kAraNa ke pahelAM karma ane tyAra bAda tenA vedananuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che. paNa je vedana pote ja eka prakAranI kriyArUpa hoya te vedana kriyAthI kamane baMdha thaze ja. tethI karmabaMdharUpa kriyA thayA pahelAM vedanarUpa kiyAnuM astitva AvavAthI evuM mAnavuM paDaze ke vedana pahelAM thayuM. te kAraNe maMDitaputrane evI zaMkA thAya che ke "kriyA pahelAM thAya che ane tyAra bAda tenuM vedana thAya che, ke vedana pahelAM thAya che ane tyArabAda karmarUpa kriyA thAya che? mahAvIra prabhu temanA praznanuM A pramANe samAdhAna kare che-"kavi kuttA! he maMDitaputra! "g ziriSa pahelAM kriyA thAya che ane "chI vecA" tyAra bAda tenuM vedanA thAya che. "o gf RcaMT vchA jiriyA' pahelAM vedanA ane tyAra bAda kriyA thAya evuM banatuM nathI. ahIM kiyA eTale karma ane vedanA eTale karmane anubhava, e artha samajavo. evuM je kahevAmAM AvyuM che ke karma pate eka prakAranI kriyA che, e vAta barAbara zrI bhagavatI sUtra : 3 158
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ " che. ane vedanA paNa eka prakAranI kriyA che, e vAta paNa kharI che. paNu te kAraNe temanAmAM pauCpatAnA abhAva ja hAvA joie evuM mAnI zakAya nahIM. kAraNa ke evA kArya siddhAMta nathI ke vedanA kriyAnI pachI kama kramakha dharUpa kriyA thAya ja. samatAbhAvathI karmInuM vedana karanAra AtmA navIna ka`khadharUpa kriyAnA karyAM manAtA nathI. tethI eja siddhAMta mAnavA ceAgya che ke pahelAM karmAMrUpa kriyA thAya che ane tyAra bAda tenA anubhavarUpa vedanA thAya che. A rIte temanAmAM pauoNpa bhAva ghaTADavAmAM krAi vAMdhA naDatA nathI. kakha dhanamAM-kanuM nirmANu thavAmAM AtmAnI zubhAzubha pravRtti rUpa kriyA kAraNarUpa hoya che. tethI karmone kriyA janya mAnavAmAM Avela che. ahIM 'kriyA' pada dvArA je ka' arthagrahaNa karavAmAM AvyA che tenuM kAraNa kA -kama mAM kAraNarUpa kriyAne upacAra karAyA che, ema samajavuM. A rIte te bannemAM abhedanI apekSAe kriyAjanya zubhAzubha karmIne paNa kriyA zabdathI meLakhavAmAM Avela che. athavA karmanI vyutpatti A pramANe che--je karAya te kama" A vyutpatti pramANe kriyA padanA zubhra kane ja levAmAM AvyuM che. tyAra khAda te karmInuM vedana thAya che. koipaNa rIte kanAM pahelAM karmInuM vedana saMbhavI zakatuM nathI, kAraNa ke vedanAtmaka anubhava karmIpUrvaka ja saMbhavita heAya che. tethI viSayatAnA sakha dhane anulakSIne vedanA pratye tAdAtmya bhAva hAvAthI viSayamAM jakamAM ja kAraNatA AvI jAya che, kAraNa ke keipaNa kA kAraNa vinA saMbhavI zakatuM ja nathI. A rIte karA abhAva hAya tA kama vedananeA sadbhAva saMbhavI zake ja nahIM. te kAraNe pahelAM kriyA (kama) thAya che ane tyAra bAda karmonuM vedana thAya che. ethI ulTI vAta banI zakatI nathI. A rIte bhagavAna mahAvIre matiputra aNugAranA praznanuM samAdhAna karyu. have matiputra aNugAra kriyAnA adhikAranA viSayamAM bhagavAna mahAvIrane A pramANe pUche che-- sthi La mate ? mamaLAM nigUMthALa jiyA jJarU ? ' he bhaddanta ! zramaNa nigranthA dvArA kriyA (ka) thAya che kharI? eTale ke zramaNa nigranthA dvArA kriyA sabhave che ke nathIsaMbhavatI ? uttara----ztA asthi' hA, temanA dvArA kriyA saMbhavI zake che. prazna--kuM [ maMte ! samaLALa niLayA riyA narU ? he bhAnta ! zramaNa nigraMtho dvArA kevI rIte kriyA saMbhavI zake che ? uttara-'maMttiyaputtA'he maktiputra ! mAyapacayA pramAdanA kAraNe zramaNa ni thA dvArA kriyA saMbhavita khane che. asAvadhAnatAne pramAdgha kahe che. eTale ke anuchAnAmAM utsAhane abhAva, ane icchAnusAra pravRtti karavI tenuM nAma pramAda che. te pramAdane kAraNe tenA dvArA navIna karyAM khaMdhAya che. jo tenI kAcakI kriyA yatanAcArathI rahita hAya to tyAM duSprayuktakAya kriyAjanya karmonA Asrava thavAnA ja, eja pramANe zramaNa nigra MthA'nona nimitte 2' cegane kAraNe paNu karmonA aMdha kare che. yAganimittaka ayyapathikI kriyA zramaNa nigrathA dvArA karAya che. te kAraNe paNa Asrava thaI zake che. mA'mAM cAlavuM, zarIranuM halanacalana karavuM, AMkhA maTamaTAvavI, Adi saghaLI zArIrika kriyAe ceAganimittaka ja hAya che, zramaNa nithA tathA agiyAramAM, AramAM ane teramA guNasthAnavI jIvo A ayyapathika kriyA karAya che. te kAraNe te paNa navIna karyAM kare che. 5 sU. 2 5 kanA zrI bhagavatI sUtra : 3 159
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvoM ke ejanAdi kriyAkA nirUpaNa ' 1 'nIveLA maMte ! sAmiyaM carU' ityAdi sUtrA--( nIveO te sAsamiya carU ' he bhadanta ! jIva sadAsamita hAya che eTale ke rAgadveSathI yukata hAya che ? athavA (niyaMnate ) rAgadveSa sahita ka Mpe che ? (ka Mpana kare che--A zabdanA artha TIkAmAM spaSTa karyAM che, (veyara) vizeSarUpe athavA vividha rIte kaMpe che ! (caNarU) eka sthAnatho khIje sthAne jAya che ? (n7) ceDA pramANamAM cAle che--athavA eka sthAnethI khIje sthAne jaIne pharI pAtAne sthAne pAchA phare che? (dUra) sarve' dizAemAM jAya che? (ghuma) kSubhita pracalita thAya che ! (hIrapha) prakhalatApUrNAMka preraNA kare che ? A rIte jIva (a a mAthuM Lama) zuM te te bhAvarUpe pariName che kharA ? (atAmaMdiyaputtA !) hA, maMDitaputra ! (nIne haMsA samiya varU, nAva tuM tuM mAthuM mir)jIva sadA rAgAdi sahita rahe che athavA rAgadveSa sahita kaMpe che (yAvata) te te bhAvarUpa pariName che. ahIM : 'cAt ' 1 padmathI uparokata sUtrapATha grahaNa karavo joie. ( jAvaM ca NaM bhaMte ! se jIve sayAsamiyaM jAva pariNamai, tAvaM ca NaM tassa nIvala aMte ! aMtayiA mak) he bhadanta ! jyAM sudhI chatra sadA samita- rAgAddhithI yukata hAya che athavA rAgadveSa sahita ka`pe che (yAvata ) te te bhAvarUpa pariName che, tyAM sudhI te jIvanI aMta samaye maraNakALe--antakriyA (mukita) thAya che kharI ? (Lo phaLadre samaDhe ) he maDitaputra ! evu anatuM nathI. evA jIva maraNakALe mukita pAmatA nathI. ( seDheLa aMte ! yuM yudha, khArUM 2 mAM maiM nIve sAsamiya nAtra aMte aMtarjiyA na marU ?) he bhadanta ! Apa evuM zA kAraNe kahI che ke jyAM sudhI te jIva rAgAdithI yukata rahe che athavA rAgadveSarUpe eka pe che, (yAvata) tyAM sudhI te jIvane mukita maLatI nathI ? (maMGiyaputtA !) he ma Mtiputra! (jAva NaM se jIve sayA samiyaM jAva pariNamai' tAvaM ca NaM se jIve AraMbhaI, sAraMga, samAramara, bArame vadara, sAraMbhe caTTa, samArame vaTTa3) jyAM sudhI jIva samita rahe che-rAgadveSathI yukata rahe che, athavA rAgadveSa rUpamAM kaMpatA rahe che, upayuMkata sava bhAve rUpe pariNamatA rahe che, tyAM sudhI te jIva Arabha kare che, saraMbha kare che, samArabha kare che, AraMbhamAM pravRtta rahe che, saMrabhamAM pravRtta rahe che ane zrI bhagavatI sUtra : 3 16 0
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ samAraMbhamAM pravRtta rahe che. (gAmamALa, nAmamALe, samAgama, gAme vamane sAme vAmane sAme vAje) A rIte AraMbha, saMraMbha ane samAna raMbha karate, tathA AraMbhamAM, saMraMbhamAM ane samAraMbhamAM pravRtta rahe te jIva (vahUi Trivi pUyA) aneka prANione, aneka bhUtane (jIvA) aneka jIvane, () aneka sone (phuvAvavA4) dukhI thavAmAM, (rIpAvAvApu) zekathI vyAkuLa thavAmAM, (kUrAvAT) kAtireka thavAthI tenA zarIrane jIrNa karavAmAM, (tiHvaLavA!) tene bahu ja raDAvavAmAM, (piTTAvacA) mAra marAvavAmAM, (riyAvaLavAI) ane paritApanA (pIDA) devAmAM, (vada) kAraNarUpa bane che. (je teTttennN maMDiyaputtA! evaM vuccai jAva ca NaM se jIve sayA samIyaM eyai, jAva parima) he maMDitaputra ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke jyAM sudhI jIva rAgadveSathI cukata rahe che athavA rAgadveSa sahita kare che. (vAta) uparokata sarva bhAvarUpa pariNamate rahe che, (tAraM ta vIvara yaMte graMjiri)tyAM sudhI te jIvane maraNa samaye mukitanI prApti thatI nathI. (je mane ! kayA mAM gas, bAvaLa mAd mriNamag ?) bhadanta ! zuM evuM saMbhavI zake che ke jIva sadA rAgAdi bhAvathI yukata na rahe athavA rAgadveSa sahita na kaMpe, (yAvata) ane upa TuMkata samasta bhAvarUpe na pariName [ daMta cikuttA ] hA, maMDitaputra ! evuM saMbhavI zake che ke ( ii tathA sarij nAga ) jIva sadA rAgadeSathI yukta na rahe athavA rAgadveSa sahita na kapa, (vAta) ane uparyukata samasta bhAvarUpe te na pariName. (nAve = i maste ! je jIve no jA, nAga no saM saM mA pAmarU, tA ra aa ta va aMte maMdiriyA mApha?) he bhadanta ! jyAM sudhI te jIva rAgAdithI yukata na rahe, athavA rAgadveSa sahita na kare, (yAvata) te te bhAvarUpe na pariName, tyAM sudhI te jIva maraNa samaye mukita pAmI zake che kharo? [daMtA nA merU] hA, maMDitaputra ! e jIva mukita prApta karI zake che. (je nA macs) he bhadanta ! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke e jIva mukti meLavI zake che ? (paMDicAttA ! bAvaMra i re gore sayA miAM no garU, jAva no taM taM bhAvaM pariNamai, tAvaM ca NaM se jIve No AraMbhai, no sAraMbhai No samAraMbhai, no AraMbhe vaTTai, no sAraM bhe vaTTai, no samAraMbhe vaTTai, aNAraMbhamANe, asAraMbhamANe, asamAraMbhamANe, AraMbhe avaTTamANe, sAraMbhe avaTTamANe, samAraMbha avaTTamANe, bahUNaM pANANaM, bhUyANaM, sattANaM, adukkhA vaNayAe jAva aparitAvaNayAe vaTTai) he maMDitaputra ! jyAM sudhI te jIva sadA samita na rahe-rAgAdithI yukata na raheathavA rAgadveSathI AtmAne dUSita na kare, (yAvata) uparyukata samasta bhAva rUpe na pariName, tyAM sudhI te jIva AraMbha karatuM nathI, saMraMbha karatuM nathI, samAraMbha karato nathI, AraMbhamAM pravRtta thatuM nathI, saMraMbhamAM pravRtta thatuM nathI, samAraMbhamAM pravRtta thatuM nathI, A rIte AraMbha, saMraMbha ane samAraMbhathI rahita bane te jIva aneka prANione, aneka bhUtane, aneka jIvone ane aneka sarvene duHkhI karatuM nathI, zrI bhagavatI sUtra : 3 1 6 1
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ zekathI vyAkuLa karato nathI, (vAva) vyathA karatuM nathI. kahevAne bhAvArtha e che ke evo jIva temane duHkhI karavAmAM kAraNabhUta banatuM nathI. te kAraNe evo jIva maraNa kALe mukita pAmI zake che. TIkAtha-kiyAne adhikAra cAlu hovAthI, maMDitaputra aNagAra ajanAdi kriyAenA viSayamAM mahAvIra prabhune A pramANe pUche che- naLa ! ItyAdihe bhadanta ! jIva haMmezA kaIne kaI kriyA karate ja hoya che. evI eka paNa kSaNa hetI nathI ke jyAre te kiyAthI rahita hoya. jyAM kriyA che tyAM karmabaMdha hoya che. ane jyAM karma baMdha che tyAM saMsAra che. A vAta dhyAnamAM rAkhIne maMDitaputra aNugAra mahAvIra prabhune pUche che ke jyAM sudhI A jIva "samiAM gg? rAgAdi rUpe pariNamate rahe che eTale ke rAgadveSa Adi vikRta bhAvovALa rahe che, athavA "mithuM zarU rAgadveSa sahita kaMpita thatuM rahe che, tyAM sudhI tene mukitanI prApti thatI nathI e vAta zuM kharI che? bIjAM kriyApade sAthe paNa A prakArano saMbaMdha samajI levo. "rAgadveSa sahita kaMpita thavA " nuM tAtparya nIce pramANe che-mana, vacana ane kAya e traNa yogenA kaMpananA saMbaMdhathI AtmapradezamAM kaMpana kriyA thAya che. A kaMpanakriyAthI AtmAmAM navIna karmone Asrava (praveza) thAya che. te vividha rUpe athavA vizeSarUpe kaMpana thavAnuM tAtparya nIce pramANe che - jyAre AtmAmAM ArtadhyAna, raudradhyAna AdinI prabaLatA rahe che tyAre azubhAdirUpa pariNatinI vizeSatAthI rAgAdi bhAvarUpa kaSAnI prabaLatA paNa vadhI jAya che. tyAre AtmapradezamAM adhika sakaMpatAne anubhava thAya che. te kAraNe kamene Asrava paNa adhika pramANamAM thAya che. "vacchag) jyAre jIva eka sthAnethI bIje sthAne gamana karate hoya che, " bIjI jagyAe jaIne pitAne sthAne pAchA phare che, " jyAre jIva badhI dizAomAM avarajavara karate hoya che tyAre athavA koI bIjA padArthane sparza karatA hoya che tyAre, "vRdamagI jyAre jIva zulita thAya che tyAre athavA jamInamAM nIce utare che tyAre, athavA anya jIvane zrubhita kare che tyAre, "tI jyAre koIne jabarjastIthI calAve che tyAre, athavA ke anya padArthanuM pratipAdana karato hoya tyAre, te jIva "te te mAa mi te te bhAvarUpe pote ja pariNamI jAya che. jIva ATalI ja kriyAo karate rahe che evuM nathI, paNa bIjI paNa aneka kriyAo pratidina karatuM rahe che jemake-ullaMpaNa (kaI cIjane UMce pheMkavI), avakSe paNa, AkuMcana, prasaraNa vagere. te badhI kriyAone samAveza karavAne mATe sUtrakAre te ItyAdi sUtrapATha mUkyo che. A saghaLA janAdi kriyArUpa bhAva jIvamAM eka sAthe te thatA nathI. krame kame thayA kare che. paNa keI paNa samaye jIvamAM koIne kaI kriyArUpa bhAvanuM astitva avazya hoya che. eja vAtanuM sUcana karavA mATe sAmAnyarUpe "sA' padane upayoga karyo che. pratyekanI apekSAe "sadA padane praveza karavAmAM AvyuM nathI. kAraNuM ke pUrvokta kriyArUpa bhAmAMthI kaI paNa bhAva sthirarUpe sadA TakatuM nathI. paNa temAMthI kaIne kaI bhAvanuM astitva koI paNa samaye avazya rahe che. tathA "nIu? pada dvArA zrI bhagavatI sUtra : 3 1 6 2
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ je ke jIva zabdane sAmAnya jIvarUpe grahaNa karavAmAM Ave che, paNa ahIM sAmAnya jIva levAne badale viziSTa jIva ja grahaNa karavAnuM che, kAraNa ke vegasaMyama jIva ja e ajanAdi kriyAo kare che-garahita jIva e kriyAo karato nathI. aga avasthAmAM te kiyAe na thavAnuM kAraNa e che ke temane saMbaMdha mana, vacana ane kAyarUpa yoganI pravRttithI ja rahe che. agIne mana vacana Adi vega hetA nathI. prazna pUchanAra maMDitaputra aNagAranI mAnyatA evI che ke jIvane nizcayanayanI apekSAe zuddha, buddha, niraMjana, nirvikAra ane AnaMda svarUpa mAnavAmAM Avela che. te zuM jIva dvArA azuddha pariNatirUpa ajanAdi kriyAo thAya che kharI ? ane zuM jIva te te kriyArUpa bhAvarUpe pariName che khare? temanA A praznano uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke'hNtaa maMDiyaputtA ! jIveNaM sayA samiyaM eyaha jAva taM taM bhAvaM pariNamai' hA, maMDitaputra ! jIva sadA rAgadveSapUrvaka kaMpita thAya che, (vAva) ane jIva te te bhAvarUpe pariName che. A kathanane bhAvArtha nIce pramANe che-e vAta barAbara che ke nizcayanayanI mAnyatA anusAra jIva taddana zuddha, buddha Adi guNovALe che. paraMtu vyavahAra nayanI apekSAe te vaibhAvika pariNatirUpe pariNamI jAya che, kAraNa ke te anAdi kALathI rAgAdi bhAvarUpa banI rahyo che. te kAraNe ja te anAdika kriyAo karate rahe che. nizcaya naya te jIvanuM vAstivika svarUpa kevuM che. eja kahe che. tethI keI paNa nimitta maLavA chatAM paNa tenuM ja svarUpa jaLavAI raheze ema te kahI zakAya nahIM. azuddhatA te pAchaLathI AvatI rahe che. je te azuddhatA dUra thaI jAya te AtmA zuddha, buddha, nirvikAra Adi nijasvarUpane prApta karI le che, evI nizcaya nayanI mAnyatA che. kAraNa ke AtmAnuM nija svarUpa te evuM ja che. dhAre ke kaI mANasa paisAdAra hoya. evA mANase navarA besI rahevuM joIe, ema te kahI zakAya nahIM. teNe paNa Avaka meLavavAnA upAya karavA ja joIe. e ja pramANe saMgI jIva jyAre AjanAdi kriyAo kare che, tyAre te kriyAjanya karmo dvArA baMdhAI jAya che. tethI e vAta mAnavI joIe ke jIva jyAMsudhI gayukta che tyAM sudhI te sadA kene ke kriyAno kartA banate hoya che, ane kriyAne kartA hovAne kAraNe jIva te te bhAvarUpe pariNamato rahe che, eja vAta vyavahAra naya batAve che. A prakAranuM pratipAdana sAMbhaLIne maMDitaputra aNagAra mahAvIra prabhune A pramANe pUche che-"vAvaM maM! jIve sayA samiyaM jAva pariNamai, tAvaM ca NaM tassa jIvamsa aMte kiriyA mage ?? he bhadanta ! e vAta to barAbara samajAI gaI ke jIva sadA aijanAdika kriyAo karate rahe che. A kriyAo karavAthI tenuM zuM bagaDI javAnuM che? aMte te tenI te badhI kriyAo baMdha paDI jaze, ane te akriya thaIne mekSa prApta karaze, eja vAta A sUtra dvArA teo prakaTa kare che. have praznananuM tAtparya ApavAmAM Ave chehe bhadanta ! jyAM sudhI jIva rAgadveSathI yukta rahe che, (yAvatu) upara kahelA te te bhAvarUpe pariNamate rahe che, tyAM sudhI ane (maraNakALe) te (antakiyA)-sakala karmanA zrI bhagavatI sUtra : 3 1 6 3
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ kSayarUpa mekSa prApta karI zake che khare? eTale ke aijanAdi kriyAthI yukta jIva ane mukti prApta kare che ke nahIM? mahAvIra prabhu temanA A praznano A pramANe javAba Ape che-"je kude samaje ? he maMDitaputra evuM banatuM nathI. sagI jIva aijanAdika kriyAo karyA ja kare ane ane tene mukita maLI jAya, evuM banI zakatuM nathI. kAraNa ke te anAdika kriyAo ja mekSa prAptimAM naDatara rUpa bane che. te kriyAo karate jIva AraMbha AdimAM pravRtta rahyA kare che. tethI anta (maraNakALe) te e kSiAethI rahita banI zakatuM nathI. ahIM evI zaMkA na karavI joIe ke e ajanAdika kriyAo, je bhavamAM te jIva rahele have eja bhava sAthe saMbaMdhita hatI, ane jyAre tene te bhava pure thaI gaye tyAre te ajanAdika yAo paNa chUTI gaI. tethI te kriyAothI rahita banele jIva ane (maraNakALe) mukita kema prApta na kare?' te te zaMkAnuM nIce pramANe samAdhAna karI zakAya-te kriyAone saMbaMdha cAlu bhava sAthe nathI paNa mana, vacana ane kAyarUpa go sAthe che. jyAM sudhI kaI paNa vega jIvanI sAthe raheze tyAM sudhI samasta karmanA kSayarUpamuktinI prApti te karI zakaze nahIM eja vAtanuM kAraNa samajavAne mATe maMDita putra nIce prazna kare che-"re RTTreNaM evaM vuccai jAvaM ca NaM se jIve sayA samiyaM jAva aMte aMtakiriyAna bhavai ?' he bhadanta ! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke jyAM sudhI jIva rAgadeSathI yukta hoya che, ane uparyukata pratyeka bhAvarUpe pariNamato hoya che, tyAM sudhI antakALe tene mukita maLatI nathI ? uttara-vaMcipurA ! he maMDitaputra ! "jAvaM i ? bIje savA samartha nA pariNAmag, tA ra aaN te baMne gAma ? jyAM sudhI te jIva rAgAdithI yukata rahe che (yAvata) ane te te bhAvarUpe pariNamate rahe che, tyAM sudhI te chavA AraMbha karate heya che, "nAma saMraMbha karatA hoya che, "mAma samAraMbha karato hoya che. AraMbha kare eTale pRthvIkAya Adi ne upadrava thAya evI pravRtti karavI. saMraMbha kare eTale temanI virAdhanA thAya evI pravRtti karavI, ane samAraMbha kare eTale temane pIDA pahoMcADavAnI pravRtti karavI. kahyuM paNa che ke-saMraMbha eTale saMka9pa, samAraMbha eTale pIDita karavuM te, ane AraMbha eTale virAdhanA karavI, A samasta vizuddha ne mata che. vaLI kahyuM paNa che ke kaSAya sahita hevuM enuM nAma ja saMraMbha che. jene paritApanA (vyathA) pahoMcADavI tenuM nAma samAraMbha che, ane prANIonuM upamardana karavuM tenuM nAma AraMbha che. kyiA ane kriyAvAnamAM abhedanI apekSAe A prakAranuM kathana karavAmAM AvyuM che eTale ke AraMbha, samAraMbha Adi kriyAo ane te kiyAo karanAra jIva, ke judI judI vastuo nathI paNa eka ja che. A rIte te banemAM abheda mAnIne samAnAdhikaraNanA rUpe uparyukta sUtra dvArA sUtrakAre e vAtanuM pratipAdana karyuM che. je temanI vacce saheja paNa bheda hevAnI vAta svIkAravAmAM Ave te temanAmAM samAdhikaraNatA rahetI nathI paNa bhinnAdhikaraNatA ja AvI jAya che. tethI sUtrakAra bhinnAdhikaraNatAnI apekSAe "gAme vada ityAdi pade dvArA pratipAdana kare che-ajanAdika kriyAyukta jIva AraMbhamAM pravRtta rahe che, (prANa Adine upadrava thAya evI pravRtti karate rahe che, "nA vadara saMraMbhamAM pravRtta rahe che. (prANIonA upamardanarUpa saMkalpamAM pravRtta rahe che . samAraMbhamAM pravRtta rahe che, tene pIDA pahoMcADe che. A rIte "sAmano AraMbha karate, "sAmAje saMraMbha karate ane "mAe mane samAraMbha karate tathA "jAe vadamane AraMbhamAM pravRtta rahe, "sAme vamA saraMbhamAM pravRtta rahe, ane sAme vALe" samAraMbhamAM zrI bhagavatI sUtra : 3 1 64
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ pravRtta rahe te jIva "vaghaf TUTTM aneka prANIonedrIndriya, trIndriya ane caturindriya ane pUjA aneka bhUtana ( vanaspatione), "navA " ane ne- paMcendriya prANIone, "jattA aneka sane (pRthvIkAya apUkAya tejaskAya ane vAyukAyanA chane "varavAvavAgha" duHkhI karavAmAM athavA ISTaviyoga Adi duHkhanA hetuo utpanna karavAmAM "nAyAja' zekAkuLa karavAmAM - dInatA utpanna karavAmAM, tathA jharAvavA adhika zokanuM kAraNa pedA karIne zArIrika jIrNatA utpanna karavAmAM, "MiAvavA" zekanI adhikatAne kAraNe AMkhamAMthI AMsu paDAvavAmAM tathA mukhamAMthI lALa jharAvavAmAM "divA tamAcA, thappaDa Adi tene mAravAmAM, "parivAyA ene pIDA devAmAM "vA pravRtta thAya che. tenAM maMdiranuttA! vi yu ? he maMDita putra! te kAraNe huM evuM kahuM chuM ke "gAvaM ja i ? bIje savA samiyaM eyai, jAva pariNamai, tAvaM ca NaM tassa jIvassa aMte aMtakiriyA na karAtu jyAM sudhI jIva sadA samita rahe che-athavA rAgAdi bhAvathI yukta rahe che, (yAvata) te te bhAvarUpe pariNamate rahe che, tyAM sudhI aijanAdi kriyAyukta te jIvane antakALe mukita prApta thatI nathI. ahIM "yAvatu" padathI pUrveta "gbare? Adi samasta kriyApadane tathA "saM saM mA? A padene grahaNa karAyA che have maMDitaputra aNagAra mahAvIra prabhune e prazna pUche che ke he bhadanta ! keI paNa e samaya heya che ke jyAre jIvamAM niSkriyatA AvI jAya che? eja vAta nIcenA sUtra dvArA pUchavAmAM Ave che-" nI matte! sagA samiAM no paNa nAra no te te mA parAmarU ?" he bhadanta ! e avasara kadI paNa Ave khare ke jIva sadA samitarAgAdithI yukata na rahe-aijanAdi kriyAothI rahita banI jAya, (rAgata) ane te te bhAvarUpe na pariName? prazna karanAra maMDitaputra A prazna dvArA e jANavA mAge che ke-jIva je rAgAdithI yukata banIne azuddha banIne rahyo che te te kAyamane mATe azuddha rahe che ke rAgAdithI mukata thaIne zuddha paNa banI zake che? je vastu kaI paNa kAraNe azuddha thaI hoya te sadA azuddha ja rahe e niyama nathI. jevI rIte amuka kAraNe azuddhatA Ave che tevI ja rIte tenA karatAM virUddha kAraNe maLavAthI te azuddhatA dUra paNa thAya che. jevI rIte suvarNamAM bhaLI gayela melane dUra karavA mATe suvarNane tapAvavAmAM Ave che athavA tejAbamAMthI pasAra karavAmAM Ave che, evI ja rIte jIvamAM rAgAdi dene kAraNe je azuddhatA pravezI hoya che, te rApadinA nidhi dvArA dUra thaI zake che ke nahIM ? zrI bhagavatI sUtra : 3 1 65
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttara-daMta mahipurA" hA maMDitaputra "nI sAmiyaM nava na pariSada ? jIva kayAreka ejanAdi kriyAothI rahita banI zake che eTale ke rAgadveSa Adi rahita banI zake che. je jIva sadA rAgAdibhAvarUpe na pariName te tene sakala karmanA kSayarUpa mukitanI prApti avazya thAya che. ahIM "(vAva) padathI "no re, no na vagere kriyApadane tathA "ii masudhInA pAThane grahaNa karavAmAM AvyuM che. prazna-nAnaM matte ! bIje no jJa3 nava-no teM te mAd pariNama, tAva 4 if taja nIrasa aMjAriyA mapha" che bhadA! je jIva ejanAdi kriyAothI rahita hoya che-rAgAdithI rahita bane che-(yAvata) te te bhAvarUpe je AtmA pariNamate na hoya te zuM jIvane anta samasta karmono kSayarUpa mukti prApta thAya che kharI? ahIM "yAvat' padathI "navA nitaM no cenata, no rati, na kSa ityAdi pUrvokta pATha grahaNa karAve che. A praznano uttara ApatAM prabhu kahe che-"daMtA jAva evaE ? he maMDitaputra! ejanAdi kiyArahita jIvane mukitanI prApti thAya che. mukita eTale niSkriyAvasthA. ahIM je "yAvata' pada AvyuM che tenA dvArA "vAva vahu sa gIva sa samitaM na bane, no " ahithI zarU karIne "te te mA pariNamapha' payatane pATha tathA "ttAvana vastu tarasa lIvarasa caMdiriyA mavaDa ? sudhIne pATha grahaNa karAve che. A kathanano bhAvArtha e che ke jyAre jIva rAgAdi bhAvathI rahita thaI jAya che, ane te te bhAvarUpe pariNamita thato nathI, tyAre te jIva avazya mukita pAme che. evA jIvane zA kAraNe mukita maLe che te jANavA mATe maMDitaputra mahAvIra prabhune nIce pramANe prazna pUche che je keLa nA mApha?? he bhadata ! ane e jIva mukita prApta kare che, tenuM kAraNa zuM che? "maMdiyttA he maMDita putra! " nA = zuM te nIce jyAM sudhI te jIva sA samithe parU rAgAdika bhAvathI rahita thaI jAya che-kei paNa samaye gomAM te rAgadveSa karatuM nathI, (vAva) ane jyAM sudhI jIva te te bhAvarUpe pariNamato nathI. tyAM sudhI " gAma, no sAma, no samAraMbha te AraMbha karato nathI saMraMbha karatuM nathI ane samAraMbha paNa karatA nathI. ahIM "yAvat 'padathI no rana Adi pUrvokta pATha grahaNa karAve che, A rIte " naoN gAme vapha, no sAthe vadara, no sanAne vada AraMbha, saMraMbha ane samAraMbhamAM te jIva pravRtta thatuM nathI. A rIte "gAnA ane anAraMbhamAM pravRtta eTale ke ArabhamAM apravRtta, gAmanA ? asaMraMbha karate gAmanA asamAraMbha karate tathA bIjA mahAvAkaya anusAra "bAe avakamANe AraMbhamAM avartamAna sAme avadamA saraMbhamAM apravRtta "samAraMbhe sadamA" ane zrI bhagavatI sUtra : 3 16 6
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ samAraMbhamAM apravRtta e te chava va pANApaM, mULA, navApa, sattA aneka prANione, aneka bhUtene, aneka jIvane tathA aneka sane (A cArene taphAvata A sUtramAM AgaLa samajAvyuM che) " gavarAvaLarg" duHkhI karatuM nathI, nAra paritAvALA zekathI vyAkuLa karato nathI, duHkha daIne zArIrika jIrNatA lAvavAmAM kAraNa bhUta banatuM nathI, raDAvate nathI, mAre nathI ane vyathA paNa pahoMcADatuM nathI. kahevAne bhAvArtha e che ke je jIva vikRta bhAnA prabhAvathI pitAnI jAtane mukta rAkhI zake che, te jIva AraMbha, samAraMbha Adi chapaghAtaka kriyAo kadI karatuM nathI. ane te kAraNe tenA dvArA kei paNa jIvane saheja paNa pIDA karAtI nathI. tethI evo chava navIna zubhAzubha karmonA AsavathI rahita bane che ane saMcita karmonI nijerA karIne mukita prApta kare che. sU. 3 ! " badanAma je rise' ItyAdi. sUtrArtha--(je badanAma ke puro putra tatha) jevI rIte kaI puruSa sUkA ghAsanA pULAne (nAya teri ) agnimAM (vakhA ) nAkhe te (je khUi maMDittA pu tapAsthag nAcaMsi vizva samAje) he maMDitaputra, te sUkA ghAsane pULe agnimAM nAkhatA ( viNA) turaMta ja saLagI jAya che ke nahIM ? (daMtA, masamavana) hA, te eja samaye avazya saLagI jAya che. (se nAma hai turise tattaSi gajavaNa) dhAre ke kaI puruSa tapAvelA leDhAne tAvaDA upara ( uvi parivALA) pANInuM TIpuM nAkha, te (se pUi ighagar! viMdu tAMtti cAvaja pariva samA ) maMDitaputra, tapAvelA tAvaDA upara nAkhavAmAM AveluM te pANInuM TIpuM (vizvAva) turaMta ja (visanADu) naSTa thaI jAya che ke nahIM ? (daMtA, vidvAcharuM) hA, te avazya naSTa thaI jAya che. athavA (se nAnAmag v siyA) dhAre ke kaI eka sarevara che. (gum yourqmA) te pANIthI pUrepUruM bhareluM che. (vomAne samaje che temAM pANInAM mojAM uchaLI rahyAM che, pANInI adhikatAthI jANe ke comera teno vistAra vadhI rahyo che. (amaradatta vida) pANIthI chalochala bharelA ghaDAnI jema jANe ke dareka rIte pANIthI ja te gherAyeluM che. (taMti DrAMti) te sarevaramAM, ( verU purise) kei eka puruSa (aa ma jAvaM savAsarva sarijha yojanA ) eka evI ghaNI bhAre heDIne utAre ke jemAM seMkaDe nAnAM nAnAM chidro haya, ane seMkaDe meTAM moTAM chidro haya. ( gyi maMDiyaputtA ! sA nAvA tehiM AsavadArehiM ApuremANI ApuremANI puNNA, zrI bhagavatI sUtra : 3 1 6 7
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ tuLamALA, voTTamALA josaTamALA samamadha-nnAr vidya) te huM maDitaputra ! te seMkaDA chidro dvArA pravezatA pANIthI bharAtI bharAtI te nAva pUre pUrI te pANIthI leAchala bharAi jAya che ke nahIM ?-temAMthI pANI chalakAvA mAMDe che ke nahIM ? pANInAM mAjAethI jANe ke te uchaLavA mAMDe che ke nahI? ane ceAmera pANIthI vyApta evI te nAvaDI jANe ke pANImaya ja banI jAya che ke nahIM? ane zuM evuM nathI lAgatu ke pANIthI chalAchala bharelA ghaDAnI jema te pANImAM DUbI rahI che ? ( daMtA, cikara ) he bhadanta ! evuM avazya khane che. (madde" rise tIse navApU ) have dhAro ke koi puruSa te nAvanAM (sano samatA bASavavArAOM videza ) badhAM chidrone tadna pUrI nAkhe, ane tyAra bAda (vidittA nAnA mitra haLa uttta asivinnA ) kAi sAdhana dvArA nAvamAMthI pANIne ulecI nAkhe, te ( se mULa maMhiyaputtA ! ) he maDitaputra ! (jJAnAvA taMtti utpatti spitti samA nasi viqAmeya 38 3615) te nAva turaMta ja pANInI upara AvI jAya che ke nahIM ? ( kRtA, uddAra) he bhadanta ! hA, te naukA turaMta ja pANI upara AvI jAya che. (Ameva maMdiyaputtA ! gattattA saMghuDalsa he maMDitaputra ! eja pramANe, AtmA dvArA AtmAmA savRta anelA-nimagna banelA, (ricArsAmayarasanA muttayaMmayAriyrs, AuttaM gacchamANassa, AutaM ciTTamANassa, AuttaM nisIyamANassa, AuntaM tuyamANassa AuttaM vatthapa Diggaha- kaMbalapAya pucchaNaM geNhamANassa zivitramAsa baLaT1F ) iryAmatathI laine guptabrahmacArI paryaMntanA guNAvALe, upayAga sahita gamana karanAra, upayeAga sahita sthiti karanAra, upayega sahita besanAra, upayoga sahita paDakhuM badalanAra, upayoga sahita vastra, pAtra, kammala ane pAdaprAgTanane uThAvanAra ane mUkanAra aNugAranI ( nAva vadhavundanivAyani temAyA mudumA phariyAdayAniyAnA ) AMkhanA palakArA mAravAnI kriyA pantanI saghaLI kriyAo upayAga sahita ja thAya che. tathA vimAtrAvALI parimANurahita sUkSma iryApathikI kriyA paNa upayegapUrvaka ja thatI hAya che. ( sA paDhamasamayavadrapuTTA, mitiyasamayeA, tathasamayanikariyA ) te irSyApathika kriyA prathama samayamAM khaddha spaSTa thAya che, dvitIya samaye vedita (anubhavita) thAya che. eTale ke uramAM Ave che ane tRtIya samaye tenI nirA thAya che. A rIte (sA vaDhA, puThThA, piyA, vecA, niSniA ) A rIte maskrepRSTha, udIti, veti ane niNu te kriyA ( meca Ache. ajamAM vi mapha) bhaviSyakALamAM akarrarUpa paNa banI jAya che. ( se teNadveNaM jAva maMDiyaputtA ! evaM buccara, jAvaM caNaM se jIve sayA samiyaM no parU bAda aMte aijiriyA mava) he matiputra ! te kAraNe meM evuM kahyu che ke jo jIva sadA mita-rAgAdithI yukta khanatA nathI--eTale ke jo jIva ejanADhi kriyAthI rahita thaI jAya che, teA (yAvata) te antakALe sakaLa karmIne kSaya karIne suti prApta kare che. ! sU. 4 ! sUtramAM e vAtanuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che ke ejana (kapana) Aphri kriyArahita jIva ArabhAdi kriyAo karatA nathI. rIte ArabhAdi kriyAe nahIM. karanArA te jIva dvArA prANI Adine duHkha Adi devAtu nathI. A pramANe A zrI bhagavatI sUtra : 3 168
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ zailezIkaraNa thAya tyAre niSkriya banelA bhavane ginirodha nAmanuM zukaladhyAna ( samucchinnakriyA apratipAti nAmane dhyAnano cotho bheda zukaladhyAna che ) prA thAya che tyAre tenA dvArA sakala karmanA kSayarUpa antakriyA (mekSa prApti thAya che. eja vAtanuM pratipAdana karavA mATe mahAvIra prabhu e dRSTAMta Ape che "se nA nAma je he maMDitaputra ! keI mANasa "taLathaghaM sUkA ghAsanA pULAne "gAyattecaMsi parivA " agnimAM pheMke, te " gro maMuiyttA ! he maMDitaputra ! " se muja tAtyA te sUke ghAsane pULe, " gAri viravatamAne agnimAM nAkhatAnI sAthe ja "viNAme turata ja "mArAvira bhaDabhaDATa saLagI uThe che ke nahI? e vAtano svIkAra karatA maMDita patra aNagAra kahe che-"daMtA, masamAviSaH hA, bhagavAna ! te avazya baLIne bhasma thaI jAya che. "samasa" eTale ke "masa' e avAja karate bhaDabhaDATa saLagI uThe che. have bIjA dRSTAnta dvArA mahAvIra prabhu sakaLa karmanA kSayarUpa antAkrayAnuM samarthana kare che-re nAnAmag jeru purise' dhAro ke kaiI puruSa "tattasi" tapta (tapAvelA) " tti loDhAnA tavAnI upara "vArSi vavavekA pANInuM eka TIpuM nAkhe, "se vaMciputta! " te he maMDitaputra ! je viMdu tattaSi avayaMsi vivare mAne tapAvelA tavA para nAkhatAnI sAthe ja te pANInuM TIpu vimAnajI naSTa thaI jAya che ke nahIM ? e vAtane paNa svIkAra karatA maMDitaputra kahe che-"tA. viddhAbhAi he bhadanta ! te jaLabindu avazya naSTa thaI jAya che. A banne dRSTAnta dvArA mahAvIra bhagavAne nIcenI vAtanuM pratipAdana karyuM che-ejana (kaMpana) Adi kriyAothI rahita jIvanI samucchinna kriyA apratipAti zukralaplAnarUpI agni dvArA avazya naSTa thAya che. jevI rIte keI saLagI uThe evI vastu agni dvArA baLIne bhasma thaI jAya che, evI rIte evA jIvanA. karmonuM dahana apratipAta zukaladhyAna rU5 asathI avazya thAya che. have naukAnA dRSTAMta dvArA mahAvIra prabhu e vAtanuM pratipAdana kare che ke niSkriya banelA jIvanI ja sakaLa karmakSaya rU5 akriyA thAya che. badanAma dUra sivA" he maMDitaputra ! dhAre ke eka hada-jaLAzaya sarovara che. "guLe te pANIthI bhareluM che. "googmAne te pANIthI chalochala bhareluM che (temAM kAMThA sudhI pANI raheluM che, " vomA pANInAM uchaLatAM mojAMothI te hileALA laI raheluM che. 'varadRmAje pANInI adhikatAne lIdhe te ghaNuM ja bharyuM bhAdaryuM lAge che, samamAghasattAi viThThA pANIthI bharelA kuMbhanI jevuM te gaMbhIra che. eTale ke kinArA sudhI pahoMcelA pANIthI te atyanta gaMbhIra jaNAya che. ke ?i have keI mANasa "saMkSitti te jaLAzayamAM "go ja eka ghaNI meTo, ane vizALa jAvuM sAvaM goLAnA seMkaDe nAnAM moTAM chidrovALI nAvane utAre, "je [r maMdig" te maMDitaputra ! "nA nAvA te imAsa icApuuremaannii ApUremANI puNNA puNNappamANA volaTTamANA vosaTTamANA smbhrghddrAi virA? te AsavakAra (chidro)mAMthI pravezelA jaLathI bharAtI bharAtI te nAva pUrepUrI bharAI jAya che kharI ne tene kaI paNa bhAga pANIthI rahita hata nathI. pANInA uchaLatA mojAMothI te hileLa khAtI hoya che, ane pANInI adhikatAne kAraNe te pANImaya banI gaI hoya che. pANIthI bharelA kuMbhanI mAphaka te nAva pANImAM DUbI jAya che ke nahIM? maMDitaputra javAba Ape che. "daMta vida he bhadanta! te nAva zrI bhagavatI sUtra : 3 1 69
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ avazya DUbI jAya che A dRSTAnta dvArA nIcenI vAtanuM pratipAdana karAyuM che. ejana (kaMpana) Adi kriyAothI yukta jIva, AraMbha AdimAM pravRtta rahe che. tethI te prANIo, bhUte, jI ane sane duHkhAdi devAmAM kAraNarUpa bane che. A rIte te pAMce AsavanuM sevana karatA hovAthI, seMkaDe chidravALI naukAnI jema, saMsAramAM DUbate rahe cheeTale ke (antakriyA) mukti prApta karatuM nathI. have sUtrakAra nIcenA dRSTAMta dvArA e samajAve che ke antakriyA keNa kare che? "aiAM je rite dhAre che ke mANasa tI nAvAi gAtArA te naukAnA AsavArene-chidrone "sa satA ji. badhI bAjuthI baMdha karI de. "vidittA chidrone pUrI daIne "bAlA si - gi SaaN sivijhA? naukAmAM bharelA pANIne te kaI vAsaNa vaDe ulecavA mAMDe, A rIte "se nA maMhipurA !" he maMDitaputra ! "sA nA taMti 3yaMti kSitti samarif' te pANI bahAra nIkaLI jatAnI sAthe ja te nAva " gia" turata ja " dArU pANInI upara Ave che ke nahIM? (pANImAM taravA mAMDe che ke nahIM ?" pANuM khAlI thaI javAthI nAva halakI bane che ane taravA lAge che. evo bhAvArtha samajavo. "daMtA udA maMDitaputra kahe che, hA, te avazya karavA mAMDe che, DUbatI nathI. "nAme eja pramANe, "maMdirayttA ? he maMDitaputra "sattA siMhamAM potAnI jAte ja potAnA AtmAmAM tallIna banela aNagAra ke je "ricAmina IryAsamitithI yukta che, je bhASAsamitinuM, eSaNAsamitinuM, AdAna nikSepaNa samitinuM, ane uccAra prasavaNa zleSma-jala-siMghANa pariSThApana samitinuM, pAlana kare che, je mana, vacana , kAyaptithI surakSita che jutta vaimAricA- je gupta brahmacArI che, je potAnI indriya para saMyama rAkhe che, "gAyatta # je upagapUrvaka gamana kare che, "mAra vimaLa" je upaga pUrvaka ubhuM thAya che, "A niramAisa je upagapUrvaka (yatanApUrvaka) bese che. gatta tapadamAsa je upagapUrvaka paDakhuM pherave che, " tta vaghavahinAvAyagchaLa ' je vastra, pAtra, kaMbala, pAdapRSNana, rajoharaNa Adi dharmopakaraNane yatanA pUrvaka "dama " uThAve che tathA "vivamAnaralsa" nIce mUke che, "nAra navaghughanivAramatti ane AMkhanA palakArA mAravA paryantanI kriyA paNa je yatanApUrvaka kare che-AMkhanI pAMpaNe paNa sAvadhAnatApUrvaka halAve che, te paNa tene sakriya mAnavAmAM Avela che ane tene karmabaMdha baMdhAya che, ema kahyuM che. kahevAnuM tAtparya e che ke te aNagAra uparyukata kriyAo ghaNI sAvadhAnIpUrvaka zrI bhagavatI sUtra : 3 170
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ kare che. bIjI kriyAomAM sAvadhAnInI to vAta ja zI karavI! AMkhanA palakArA mAra. vAnI kriyAmAM paNa te atyaMta sAvadhAnI rAkhe che. chatAM paNa te karmabaMdhathI rahita heto nathI. "jemAMyA guma phariyAdiyA jiriyA lagna nuM tAtparya nIce pramANe che-aMtarmuhUrtathI laIne dezanapUrvakeTi (pUrvakeTithI nyUna) paryanta rahenArI AtmAnI je sUphama-sUphamabaMdha Adi kALavALI-charyApathikI kriyA ke je kAyayegane kAraNe ja karAya che, ane je sAtavedanIya karmane baMdha bAMdhanAre hoya che, evI sUkama kriyA paNa jyAM sudhI jIva karato hoya che, tyAM sudhI tene sakaLa karmanA kSaya rUpa mukita maLatI nathI. gamana karatI vakhate je kriyA thAya che tene charyApathikI kiyA kahe che. upazAnta moha, kSINameha, ane sagIkevalI, e traNa guNasthAnomAM rahelA jIvane vItarAga kahe che. te paNa IryApathika kiyAthI sakriya hovAne kAraNe sAtavedanIya rUpa karmane baMdha bAMdhato hoya che. A rIte sUtrakAra ema batAvavA mAge che ke jyAM sudhI jIva sthULa kriyAo karate rahe che, tyAM sudhI te te kriyAjanya karmone baMdha bAMdhate ja hoya che, emAM keI A vayanI vAta nathI. paNa jyAM sudhI jIva suma kriyA paNa karatA rahe che tyAM sudhI te karmanA baMdhathI rahita hoto nathI. te kamane baMdha avazya kare che. agiyAramAM guNasthAnathI laine teramAM guNasthAna sudhI vartamAna evA vItarAgane AtmA phakata IpathikI kriyA ja karate hoya che. tethI vItarAganA AtmAne paNa abaMdhaka (karma nahI. bAMdhanAra) kahyo nathI. te paNa samayapramANa mAtra sAtavedanIya kamane baMdha bAMdhe che. A rIte "kriyAthI karmabaMdha baMdhAya che, e siddhAMtanuM sUtrakAre pratipAdana karyuM che. athavA pUrvokata vizeSaNavALe aNagAra nAra vadhu nivAcakavi AMkhanA palakArA mAravAmAM jeTalo samaya lAge che eTalA samaya paryanta paNa je vividha mAtrAvALI eTale ke antarmuhartathI dezana pUrvakeTi patanA samayamAM pUrI thanArI je sUkSama iyapathika kriyA hoya che, tenA dvArA paNa te sAtavedanIya karmane baMdha kare che, e artha paNa thaI zake che. eTale ke AMkhanA palakArA mAravAmAM jeTale sUkSama kALa lAge che, eTalA kALa paryata paNa je IryApathika kriyA karavAmAM Ave, te te kriyA karanAra aNagAra sAtavedanIya karmAne baMdha kare che. "TdamAnavajudA" iryApathika kriyA prathama samayamAM sAtAvedanIya karmane utpanna kare che, tethI tene baddha kahela che, tathA te jIva pradezanI sAthe sparza karanArI hovAthI tene "gy kahI che. "vitaraNamajA bIjA samayamAM tenuM sAtavedanIyarUpe vedana-anubhava thAya che, tethI tene vedita kahela che. "ttA samaja riAi trIjA samayanA te Atmapradezane sAtha taddana choDI de che, te kAraNe tene nijharga kahela che. pharIthI tene udaya thatuM nathI tethI tene kSapita kahela che. A rIte te kriyA (karma) pahelAM samayamAM baddhapRSTa thAya che, bIjA samayamAM udayamAM lAvIne tenuM vadana thAya che ane trIjA samayamAM tenI nirjarA thAya che. tyAra bAda caturthAdi samayarUpa bhaviSyakALamAM "ca jAti mana te kriyA akarmarUpe pariNamI jAya che eTale ke antakriyA (mukitaprApti) rUpa banI jAma che. je te maMdiyttA ! ItyAdihe maMDitaputra ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke je te jIva ejana (kaMpana) Adi kriyA karatuM nathI. te te jIva antakALe sakaLa zrI bhagavatI sUtra : 3 1 71
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ karma kSayarUpa antakriyA kare che-mukita prApta kare che. ahIM (yAvatu) padathI 'no vyejate, no calati, no spandate, no ghaTate, no kSubhyati, no udIrayati, no saM saM mAvaM parAmasi" ItyAdi sUtrapATha grahaNa karAya che. A sUtra dvArA sUtrakAra e vAtanuM pratipAdana kare che ke "jo saMyata AtmA sAtavedanIya karmane baMdha bAMdhe che, te asaMyata AtmA ke je AsathI yukata che, te karmane baMdha kare emAM zuM Azcarya che!" chavarUpI naukA karmarUpI jaLathI bharAI javAthI DUbe che. je A vAtanuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che te tenA dvArA e vAta te Apo Apa ja siddha thaI jAya che ke sakriya AtmA karmane baMdha kare che ane tenAthI viparIta e niSkriya AtmA karmane baMdha karatA nathI. A rIte anAsavadazAmAM niSkriya banI gayela jIvarUpI naukAnu, ekSaprAptirUpa urdhvagamana Ape Apa zakaya banI jAya che. zukaladhyAnanA cothA pAda (pagathiyA) nuM avalaMbana karavAthI jIvane e anAsava dazA prApta thAya che, ema samajavuM. su 4 - pramatta aura apramatta saMyato ke svarUpa kAkathana pramatta saMyata ane apramatta saMyatanuM varNana 'vmatta saMgAkSa 1 mate ! ItyAdi sUtrArtha-(gwttaraMja vaMdamAnasa mahaMnA maM! he bhadanta! pramatta saMyata nAmanA chaThThA guNasthAnavatI pramata saMyata sAdhu dvArA (saMbA vitha it mattA ) pALavAmAM Avela saMyamane (a ) pUre pUre kALa (devagni do?) keTalo hoya che? (baMdiyaputtA! juja lIvuM nof U sama, 3ose tenA purohI) he maMDitaputra ! eka jIvanI apekSAe pramatta saMyamano ochAmAM ocho kALa eka samaya che, ane vadhAremAM vadhAre kALa dezanapUrvakeTi che. tathA (ITInI paMdara) vividha jIvonI apekSAe ( aMdarakhA) badhA kALa che. (appamattasaMjayassa NaM bhaMte ! appamattasaMyame vaTTamANassa savvA vi NaM appmattA trio ziri doDa? he bhadanta ! apramatta saMyata nAmanA sAtamA guNa sthAnavata, apramatta saMyata dvArA pALavAmAM Avela apramatta saMyamane pUre pUre kALa keTalo che? (baMdiyaputtA! jALIvaM padugha nazoomi gatIzudui, 3osevi gor gzvakI, kare vadhu saMkhyA) he maMDitaputra ! eka jIvanI - peikSAe apramatta saMyamane kALa ochAmAM oche antarmuhUrtane ane vadhAremAM vadhAre dezanapUrvakeTine che. tathA vividha jInI apekSAe badhA kALa che. (je re ! sevaM bhaMte ! bhagavaM goyame maMDiyapuge aNagAre samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai namaMsai - vaMdittA namaMsittA saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharai) he bhadanta ! Ape je viSaya pratipAdita karyo, te yathArtha che. he bhadanta ! ApanI vAta sAcI che. A pramANe kahIne maMDitaputra aNagAre mahAvIra prabhune vaMdaNa karI, namaskAra karyA. vaMdaNA namaskAra karIne saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karatA te maMDitaputra temane sthAne besI gayAM. zrI bhagavatI sUtraH 3 1 2
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ TakAtha-e vAta te pahelA batAvavAmAM AvI che ke "zramamAM paNa pramAda hiya che, kAraNa ke temanA dvArA evI kriyA thatI hoya che. e rIte e vAta te siddha thAya che ke pramatta saMyatamAM pramAda heya che. apramatta saMyatamAM pramAda hite nathI kAraNa ke te pramattasayatathI viparIta svabhAvavALo hoya che. eja vAtanI kALanI apekSAe A sUtramAM prarUpaNa karI che-paMDitaputra pUche che- are ! he bhadanta ! pamattasaMjaya' mehanIya Adi karmonA udayathI utpanna thayelA pramAdane AdhIna banelA "pramattabhaMgane radabANaH' pramatta saMyamamAM vartatA, pramatta saMyatanI te pramatta dazA kayAM sudhI cAlu rahe che? eja vAta sUtrakAre nIcenA sUtrapATha dvArA batAvI che-"sA vi ca i mattA zAstro vAra do?" kahevAnuM tAtparya e che ke pramattasaMvata jIva keTalA samaya sudhI pramatta rahe che? athavA A pramANe paNa samajAvI zakAya chaThThA guNasthAnamAM rahelA pramatta saMyamIne e guNasthAnamAM rahevAne je samasta kALa che, te kALamAMthI pramasadazAmAM rahevAne kALa keTalA che? tene javAba mahAvIra prabhu nIce pramANe Ape che-hiyttA he maMDitaputra! "p Giid gva eka jIvanI apekSAe tene vicAra karavAmAM Ave te te kALa ochAmAM ocho "g samaya eka samayane che ane vadhAremAM vadhAre "vase [T gohI pUrva keTithI De nyUna che. tenuM tAtparya nIce pramANe che-keI jIva chaThThA guNasthAne ArehaNa kare ane ArahaNa karyA pachI eka samayamAM ja tenuM maraNa thaI jAya to evI paristhitimAM chaThThA guNasthAnano kALa jaghanyanI apekSAe (ochAmAM ocho) eka samayano che. vadhAremAM vadhAre te kALa pUrvakeTithI gheDa nyUna che kahevAnuM kAraNa e che ke chaThThA ane sAtamA guNasthAnane kALa eka eka antarmuhUrtane che. have eka ja jIvamAM krame krame te banne guNasthAna hoya to "pUrvakeTithI thaDA nyUna" kALa paryanta te rahI zake che kAraNa ke saMyamayukta jIvanuM vadhAremAM vadhAre AyuSya pUrvakeTi paryantanuM ja hoi zake che. je jIvanuM utkRSTa Ayu (vadhAremAM vadhAre Ayu) eka pUrvakeTinuM hoya che e jIva ATha varSa pachI ja saMyama dhAraNa kare che. tethI ahIM vadhAremAM vadhAre kALa pUrvakeTithI nyUna kahyo che, kAraNa ke teTalA varSane pUrva keTimAMthI bAda karavA paDe che. bAkInA samaya paryanta te saMyamanuM sevana kare che. TTI bIje ghaa aneka jI nI apekSAe je chaThThA guNasthAnanA kALane vicAra karavAmAM Ave to kApyA te kALa sarvakALa che, kAraNa ke e kaI paNa kALa nathI ke jyAre kaIne kaI jIva chaThThA guNasthAnamAM rahetuM na hoya. have maMDitaputra apramatta samayanA kALa viSe prazna kare che. "gavmattAMnavasa / mare ! ramatasNjme vaTTamANassa sancA vi ya NaM appamattaddhA kAlao keciraM hoi ?' he bhadanta ! adhyatta saMyamanuM sevana karanAre apramattasaMyata jIva keTalA samaya paryata sAtamAM guNasthAnamAM rahe che? kahevAnuM tAtparya e che ke apramattAsaMyamane apramatta guNasthAnamAM rahevAne jeTale kula kALe che eTalA kALamAMthI eka apramatta saMyatane kALa keTalo che tene javAba ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke-'baMdipapurA !" zrI bhagavatI sUtra : 3 1 7 3
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ he maMDitaputra ! "jaLIvaM eka jIvanI apekSAe "banne sAtamAM guNathAnane ochAmAM oche kALa aMtarmuhUrtane che, kAraNa ke sAtamA guNasthAnanI sthiti antamuhUrtanI che, tethI sAtamAM guNasthAnamAM rahele saMyamI jIva antarmuhUrta pahelAM marate nathI---antarmuhUrta bAda ja tenuM maraNa thaI zake che. tethI ja jaghanyakALa eka antarmuhUrtane kahyo che. chaThThA guNasthAnanuM je antarmadUta che. te apramatta saMyamanA antarmuhUrtathI moTuM che. ane tene vadhAremAM vadhAre kALa pUrvakoTithI cheDe jUna che. vividha jIvanI apekSAe sAtamA guNasthAnane kALa "satA sarvakALa che-sarva kALamAM sAtamAM guNasthAnavALA maLe che. prabhunA mukhAraviMdathI A pramANe javAba sAMbhaLIne maMThitaputra temanAM vacanAmAM apAra zraddhA prakaTa karatA kahe che te mare!' ityAdi he bhadanta ! Ape je pratipAdana karyuM te taddana satya ja che. temAM zaMkAne sthAna ja nathI. tyAra bAda bhagavAna mahAvIrane vaMdaNA namaskAra karIne, saMyamane tapathI AtmAne bhavita karatAM te temane sthAne besI gayA. che sU. 5 che lavaNa samudra ke jaLa-upacaya aura apacaya (ghaTabaDha) honemeM kAraNakA nirUpaNa lavaNasamudranA pANInI vadhaghaTa (bharatI oTa) thavAnA kAraNanuM nirUpaNa maM! ni maLavuM joine ItyAdi. sUtrArtha--(maMte! tti mAM no samai ma mahAvIra vaMvA namaMa6) "he bhadanta !" evuM saMbodhana karIne bhagavAna gautame zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMda karI, namaskAra karyA. (caMdrittA namaMpitta) vaMdaNu namaskAra karIne (Td vAsI) mA prabhAe pUchayu-(kamhANaM bhaMte ! lavaNasamudde cAuddasahamaTTi puNNamAsiNIsu rUmAM vara vA dArU vA? he bhadanta ! zA kAraNe lavaNasamudranA jaLanI caudaza, AThama, amAvAsyA, ane pUrNimAnI tithie adhika vRddhi thAya che? ane zA kAraNe temAM adhika ghaTADe thAya che? (dAnIvAminane tRvaLamuddAtta thavA neka thI nAva sToyadi yAkumA) he gautama! jIvAbhigamasUtramAM lavaNasamudra viSe je varNana karavAmAM AvyuM che, eja varNana ahIM grahaNa karavAnuM che. lokasthiti ane lakAnubhAva paryanta te varNana grahaNa karavuM joIe. ( jo ! sera matte ! tti bAra dira) he bhadanta ! ApanI vAta taddana satya che. Ape je kahyuM te yathArtha che. ema kahIne vaMdaNuM namaskAra karIne gautama svAmI temane sthAne besI gayA. TIkAtha-maMDitaputra mahAvIra prabhu pAsethI vidAya thayA pachI, gautama svAmI mahAvIra prabhune "je rihe bhadanta! evuM saMbodhana kare che. tyAra bAda "samAM mA zrI bhagavatI sUtra : 3 174
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAvIra" teo zramaNa bhagavAna mahAvIrane vRMva namaMttI vaMdA namaskAra kare che. nadaNA eTale guNastutirUpa vadhruNA ane namaskAra eTale paMcAga namAvIne namana karavuM te 'vRttiAnamaMttittA'vaMdaNA namaskAra karIne vinayapUrNAMka 'E vayAsI' A pramANe pUchyu * phALa maMte !" he bhadanta 1 zA kAraNe evuM mane che ke ' jIvaLasamudde' lavaNasamudra 'rAsamuddhi juLamAsaLIma' caudaza, AThama, amAsa ane pUrNimAnI tithie 'marUna' bIjI tithi karatAM adhika pramANamAM 'vaDhavA' vRddhi pAme che ane hAyaivA > eTa pAme che? kahevAnuM tAtpaya e che ke uparAkata tithimAM lavaNusamudramAM vadhAre meATI bharatI eTa thavAnuM kAraNa zuM che? tenA uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke jahA jIvAbhigame lavaNasamuddavattavvayA neyavvA jIvAbhigama sUtramAM lavaNusamudra viSe je kathana thayuM che, te samasta kthana ahIM paNa grahaNa karavAnuM che. te kathana kayA sudhI grahaNa karavuM. ' hoyaddei joyAnumAve 6 " " A sUtrapATha paryaMntanuM kathana grahaNa karavuM, te thananA bhAvA nIce pramANe che-De gautama ! lavaNusamudranA madhyabhAgamAM cAre dizAomAM eka lAkha yeAjananA pramANavALA cAra mahApAtALa kaLaza che. temanA nIcenA u bhAgamAM vAyu che. madhyanA 3 bhAgamAM vAyu ane pANI che ane uparanA OM bhAgamAM pANI ja che. eja pramANe eka hajAra cAjana pramANavALA khIjA paNa 3884 kSudrapAtALa kaLaza che, temane paNu nIcenA OM bhAga vAyuthI, vaccenA OM bhAga vAyu ane jaLathI ane uparanA OM bhAga jaLathI ja bharelA che. caudaza, AThama, Adi tithimAM jyAre e mahApAtAla kalaze. ane kSudrapAtALa kaLazAnA vAyunA vikSeAbha thAya che tyAre lavaNusamudramAM jaLanI vRddhi thAya che, ane jyAre jaLanA vijJAbha thatA nathI tyAre jaLamAM ghaTADA thAya che. kadAca koi evI zaMkA kare ke lavaNusamudra tenA eka ja uchALAthI (jhalakathI) ja khUdvIpane kema bharI dete nathI? te tenuM samAdhAna e che ke arihaMta AdinA prabhAvathI evuM khanatu nathI, athavA lekanI sthiti ja evI che. eja vAtanuM pratipAdana ' hoyaMtra jovAnumate A pade dvArA karavAmAM AvyuM che. have gautama svAmI mahAvIra prabhunA vacanAmAM peAtAnI saMpUrNa zraddhA vyakata karatA kahe che ke netraM mate! seva maMtte ! tti' he bhaddanta ! Ape je pratipAdana karyu te yathAya ja che. A pramANe kahIne vaMdaNA namaskAra karIne sayama ane tapathI AtmAne bhAvita karatA gautama svAmI temane sthAne besI gayA. uriyA sammattA' A rIte kriyAnirUpaNu samApta thAya che. sU. 6 / jainAcAya zrI ghAsIlAla mahArAjakRta bhagavatI' sUtranI priyadarzinI vyAkhyAnA trIjA zatakanA trIje uddezaka samApta. 5 35 l ' 1. zrI bhagavatI sUtra : 3 175
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturtha udezaka kA viSaya nirUpaNa trIjA zatakanA cothA udezakanI zarUAta- cothA udezakanuM saMkSipta vivaraNa - vikuvaNa zakita dvArA nirmita vaikiyayAnarUpe jatA devane aNugAra devarUpe dekhe che ke yAnarUpe dekhe che ? e gautamane prana. tene mahAvIra prabhu nIce pramANe javAba Ape che. keI aNagAra devarUpe, koI aNagAra yAnarUpe, koI aNagAra ubhayarUpe, ane koI aNagAra anubhayarUpe dekhe che." A prakAra caturbhagIrUpa cAra vikalpavALe uttara maLe che. e ja pramANe devI viSayaka ane devI sahita deva viSayaka upara mujabano ja prazna ane uparanA ja cAra vikalpa vALa uttara. gautamane prazna- vRkSane jotA aNagAra tenA aMdaranA bhAgane tathA bahAranA bhAgane dekhe che ke nahIM?" ane cAra vikalpavALe tene uttara maLe che. e ja pramANe vRkSanA mULa, kaMda, thaDa, DALI, patra, puSpa, phaLa ane bIjanA viSayamAM paNa gautamanA upara pramANenA ja 2, 2 prazno ane cAra, cAra vikalpavALA javAba dvArA te praznonuM samAdhAna. prazna-vAyukAya zuM strInA, puruSanA, tiryaMcanA, zibikA (pAlakhI) Adi vAhananA ane patAkAnA AkAre vahe che? uttara-"vAyukAya patAkAnA AkAre ja vahe che, strI, puruSa Adi anya AkAre vahetuM nathI. ane tenuM kAraNa batAvavAmAM AvyuM che. prazna-"vAyukAya patAkAkArathI aneka yojanaparyata jaI zake che ke nahIM? uttara-" hA, jaI zake che ?' mana-vAyukAya AtmAddhithI vahe che ke paraddhithI, AtmakarmathI vahe che ke parakamathI, Atma pratyegathI vahe che ke paraprayAgathI?" uttara-vAyukAya Atmasaddhi AdithI ja vahe che, paraRddhi AdithI vahetuM nathI. prazna-bate vAyukAya che ke patAkA che? uttara-bate vAyukAya che, patAkA nathI." strI puruSa AdinA AkAre AkAzamAM gamana karatAM meghanI pariNatinA viSayamAM gautamane prazna, ane tene svIkArAmaka uttara, ane tenA kAraNanuM pratipAdana maraNa pahelAMnI lezyAvALA nArakonI, tiSikonI, ane vaimAnikonI lezyAnuM pratipAdana, lezyAdravyanuM vivecana. "bAhya pugalone grahaNa karyA vinA aNagAra vaibhAraparvatane oLaMgI zake che ke nahIM e prazna. uttara-bAhapudagalene grahaNa karIne ja te vaibhAra parvatane oLaMgI zake che. prazna-mAyI aNagAra vimurvaNuM kare che, ke amAthI aNagAra vikvaNu kare che ? uttara-mAthI aNagAra ja vikurvaNA kare che, amAthI aNagAra vikvaNu karate nathI ane tenA kAraNanuM pradarzana. praNItapAna bhajana ane apraNItapAna bhojananuM pratipAdana. AhAranuM pariNamana. praNIta bhejanathI mAMsa ane rudhiramAM pratanutA tathA asthi ane majAmAM saghanatA Ave che ane apraNIta bhejanathI mAMsa ane rudhiramAM saghanatA ane asthi tathA majjAmAM prataytA bane che, evuM nirUpaNa karyuM che. apraNIta rUkSa bhajana kapha, nAkamAMthI nIkaLato cIkaNe padArtha (zeDA), parISa, mUtra AdirUpe pariName che, evuM kathana. mAyI aNagAra ane amArI aNagAranuM virAdhaka ane avirAdhaka rUpe kathana. zrI bhagavatI sUtra : 3 1 76
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ kriyA ke vicitra prakAra ke jJAna vizeSa kA nirUpaNa * aLavAre juM maMte ! mayiA ? tyAdi-- sutrAya--( aLavAre baM maMte ! mariyaLA kevuM vendriyasamudhALa samoruM bAveLuM khAyanAnuM bALarU, sarU ) he bhadanta ! bhAvitAtmA aNugAra, vaikriya samudghAtathI yukata thayelA ane yAnarUpe gamana karatA devane zuM jANI zake che ane dekhI zake che ? ( zothamA !) he gautama ! (athaeNzava Teva vAsara, Lo nALa sarU ) kAika aNugAra devane dekhe che, yAnane dekhatA nathI, ( arthe vap nALa pAsa, notraM sar ) kaiika aNugAra yAnane dekhe che paNa devane dekhatA nathI, (asthenarUpa Trena vi vAsapha, bALa vipAsa ) kAika aNugAra devane paNa dekhe che ane yAnane paNa dekhe che, tathA (azver no tevuM pAsara, nokhALuM pAsapha) kAika aNugAra devane paNa dekhatA nathI ane yAnane paNa dekhatA nathI. ( gArAM matte ! bhAviyappA devi uvviyasamugdhAeNaM samohaya~ jANarUveNaM jAyamANaM jANai "sar ? ) bhadanta ! bhAvitAtmA aNugAra, vaikriya samudghAtathI yukata thayelI ane yAnarUpe gamana karatI devIne zuM jANI zake che ane dekhI zake che ? ( noyamA ! ) he gautama ! ( Zcaitra ) A viSayamAM paNa AgaLa batAvyA pramANe uttara samajavA. ( aNagAreNaM bhaMte ! bhAviyappA devaM sadevIyaM veDavviya samugdhAraNaM samohayaM bALa veLuM bAyamAAM nALaphAsarUM ?) he bhadanta ! bhAvitAtmA aNugari vaici samuddhAtathI yukata thayelA ane yAnarUpe gamana karatA deva ane devInA yugalane jANI zake che ane dekhI zake che? ( zothamA) he gautama! ( bave tevuM sarerIya ( pAsa, no nALa vAsa, pAM amijAveluM cannarimaMga) koika aNugAra devI sahita devane dekhe che paNa yAnane dekhatA nathI, A paDele vikalpa batAvyeA che. bIjA zreNa vikalpo upara mujaba ja samajavA. devanA viSayamAM jevA cAra vikalpe kahyA che evA ja cAra viko ahI paNa khanaze. ! ( aNagAreNa bhaMte ! bhAviyappA rukkhassa kiM aMto pAsa, barhi pAsai ? ) hai bhadanta ! bhAvitAtmA aNugAra, vRkSanA aMdaranA bhAgane dekhe che, ke khahAranA bhAgane dekhe che? ( 13mo ) hai gautama ! A praznanA uttaramAM cAra bhaMga samajavA joie eTaleke cAravA samajavA (vaMtri pUruM pAsa,vuM pAsa6 ?) bhAvitAtmA aNugAra zu mULane dekhe che ke kadane dekhe che? A praznanA uttara paNa cAra vikalpAthI ApavA joie. mUja, pAsa, aMdha AsarUM ?) bhAvitAtmA aNugAra mULane dekhe che ke thaDane dekhe che ? ( rakamaLo ) tenA uttara paNa cAra vikalpAvALA ja samajavA. ( mUleNaM bIyaM saMjoeyantra, evaM kaMdeNaM visamaM saMjoeyantraM jAva bIyaM ) na pramANe mULanI sAthe khIjanA sacAga karavA joie, kaMdanI sAthe paNa khIjanA sacAga zrI bhagavatI sUtra : 3 177
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ karavuM joIe, ane bIja paryata te saMyoga karavo joIe. ( jAva gi samaMvayaM saMbophayatra) eja pramANe mUla paryantanA aMgo sAthe bIjane saMyoga karavuM joIe. (gare mate ! mAriyaogy rasa kiM paruM pANa, ciM gig ?) he bhadanta! bhAvitAtmA aNagAra vRkSanA phaLane dekhe che ke bIjane dekhe che? ( ) he gautama ! ahIM paNa cAra vikalpa samajavA joIe. TIkArya-trIjA uddezakamAM kriyAnuM nirUpaNa karavAmAM AvyuM. te kriyA jJAnIjane pitAnI AMkhe joI zake che. te kAraNe te kriyA vizeSane anulakSIne tenuM vicitrarUpe pratipAdana karavAne mATe A cethA uddezakanI zarUAta karavAmAM AvI che. gaUTLA ja are ! ItyAdi gautama svAmI mahAvIra prabhune pUche che ke saMyama ane tapathI jeNe pitAnA AtmAnI unnati karI che-jeNe samyakajJAna prApta karyuM che kAraNa ke e aNagAra avadhijJAna Adi labdhi jarUra prApta kare che) e "mAvatAramA " bhAvitAtmA aNugAra, vaikriya samuhaghAtathI yukata thayelA ane yAnarUpe gamana karatA devane zuM jANI zake che ane joI zake che? upara je yAna (vimAnonI vAta karI che. tenuM deva pitAnI uttaravikriyA dvArA nirmANa kare che. te vimAnane AkAra zibikA (pAlakhI) AdinA je hoya che. te vimAnamAM gamana karato deva pite paNa vaikriya samughAtathI yukata hoya che. gautama svAmInA praznane bhAvArtha e che ke jene avadhijJAna Adi labdhinI prApti thaI e aNagAra, vaikriya samughAtathI yukata banelA devane zibikA Adi AkAravALA vimAnamAM gamana karate zuM jANI zake che (samyapha jJAnathI jANI zake che?) ane dekhI zake che samyapha (darzanathI dekhe che?) avadhijJAna dvArA pratika padArthone dravya, kSetra, kALa ane bhAvanI apekSAe amuka maryAdAmAM jANI zakAya che. deva ane vimAnamUrtika pAdAthe che. te kAraNe gautama svAmIe uparokata prazna pUche che. mahAvIra prabhu gautamane A pramANe javAba Ape che- gaLephai tevA uttara vikiyA karIne, pitAnI vaikriyA zakitathI racelA vimAna dvArA jatAM devane, koIka aNagAra devarUpe ja jove che, "o bApa pANag * vimAnarUpe jete nathI. "garaja nA pADuM, ne tevuM jANa" kaIka aNagAra devane vimAna rUpe dekhe che, divarUpe dekhatA nathI. "garaje re fr , nAi fe iAsa keIka aNugAra devane devarUpe paNa dekhe che ane yAnarUpe paNa dekhe che "garaje re sevaM no vALuM " tathA keIka aNugAra devane devarUpe paNa joto nathI. ane yAna (vimAna)rUpe paNa jete nathI. avadhijJAna dvArA viSayane A pramANe jANavAnI je vicitratA che, tenuM kAraNa avadhijJAnanI pitAnI ja vicitratA che. have gautama svAmI mahAvIra prabhune bIjo prazna pUche che- "gALari mare! mAriyA zrI bhagavatI sUtra : 3 178
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ he bhadanta! bhAvitAbhA aNagAra, "ddhi teAi samRghaM so vaikti samuddaghAtathI yukata thaIne "bApA nAkamA" yAnarUpe (zibikA AdinA AkAravALA vaikriya vimAnarUpe) gamana karatI devIne "nATE" samyapha jJAnathI jANI zake che ane samyaga darzanathI joI zake che? tene A pramANe uttara maLe che-- nAnA ! he gautama! " jevA ? A bAbatamAM AgaLa pramANe ja uttara samaja. eTale ke koI aNugAra, vaikiya zarIravALI te devIne devI rUpe ja dekhe che, keI aNagAra tene vaikriya yAnarUpe ja dekhe che-devIne rUpe dekhato nathI, koI aNagAra tene devIrUpe paNa dekhe che ane vimAnarUpe paNa dekhe che, ane keI aNagAra tene devIrUpe paNa dekhate nathI ane vaikriya vAnarUpe paNa dekhate nathI. A rIte uparokata bIjA praznanA uttararUpe paNa cAra bhaMga (vikalapi) batAvyA che. have gautama svAmI mahAvIra prabhune A pramANe trIjo prazna pUche che-"rAjA maMte! mAvighavA" he bhadanta! bhAvitAtmA aNagAra, "sa vIrtha devaM jevA yuvA sa' vikurvaNA zakita dvArA jeNe uttarakriya zarIranuM nirmANa karyuM che "gAvevi nAnari " ane je vaikriya vimAna yAnarUpe gamana karI rahela che evA devI sahitanA devane bALag? samyapha jJAnathI jANe che khare? ane jANag? samyapha jJAnathI dekhe che khare? A praznane mahAvIra prabhu A pramANe uttara Ape che- govA ! " he gautama? "gA keIka bhAvitAtmA aNagAra "vArtha seva pANag" devI sahita devane devarUpe ja dekhe che, " nA paNa temane yAna (vimAna) rUpe dekhate nathI. "p vi garama vattara mAM' evA ja bIjA traNa vikalpa upara pramANe ja banAvavAthI kula cAra bhaMga (vikalpa) banaze eTale ke te cAre vikalpanA nIce pramANe bhAvArtha thAya che-(1) keI bhAvitAtmA aNagAra devI sahita devane devarUpe ja dekhe che. (2) koI aNagAra yAnarUpe ja dekhe che, (3) keI aNagAra deva ane vAnarUpe dekhe che, (4) keI devarUpe paNa dekhatuM nathI ane yAnarUpe paNa dekhate nathI. prazna--"yAre maMte! mavizvA" he bhadanta! bhAvitmA aNagAra, havaraNa liM vaMto pAsa, ghauM pAkarU?) vRkSanI aMdaranA (madhyavatI sArabhAgane) bhAgane dekhe che, ke bahAranA bhAgarU5 chAla, varNa, zAkhA Adine dekhe che? uttara-gamaze ? A praznane uttara pUrvokata caturbhagIrUpa (cAra vikalpa rU5) samaje. te cAra vikalpa nIce pramANe che-(1) ke bhAvitAtma aNagAra vRkSanA aMdaranA bhAgane dekhe che, (2) keI bhAvitAtmA aNagAra vRkSanA bAhyarUpa chAla, pAna Adine dekhe che. (3) keI bhAvitAtmA aNagAra vRkSanA aMdanA bhAgane paNa dekhe zrI bhagavatI sUtra : 3 1 79
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ che ane bahAranA bhAgane paNa dekhe che. (4) aNagAra vRkSanA aMdaranA bhAgane paNa dekhatuM nathI ane bahAranA bhAgane paNa dekhate nathI. prazna--"va jiM pUruM pANag? pANag ?he bhadanta ! bhAvitAtmA aNugAra vRkSanA mULane dekhe che, ke kaMdane dekhe che? uttara-pasaMno A praznanA uttara rUpe pUrvokata cAra vikapa ja samajavA. te cAra vikalpa nIce pramANe che-(1) kai bhAvitAtmA aNagAra vRkSanA maLane dekhe che. (2) koI bhAvitAtmA aNagAra vRkSanA kaMdane dekhe che, (3) koi bhAvitAtmA aNugAra vRkSanA mULane paNa dekhe che ane kaMdane paNa dekhe che, ane (4) koI bhAvitAtmA aNagAra vRkSanA mULane paNa dekhato nathI ane kaMdane paNa dekhatA nathI. prazna-- jiM pUruM pADa, vaMdhe vAraM? he bhadanta! bhAvitAtmA aNugAra vRkSanA maLIne dekhe che ke thaDane dekhe che? uttara- ? ahIM paNa nIce mujaba cAra vikalpa ja grahaNa karavA (1) ke bhAvitAtmA aNugAra vRkSanA mULane dekhe che, (2) kaI thaDane dekhe che, (3) ke mULa ane thaDa, bannene rekhe che ane (4) keI mULane paNa dekhate nathI. ane thaDane paNa dekhate nathI. " g je bAra varSa paMg ava eja rIte mULanI sAthe chAla, DALI, kepaLa, parNa, puSpa ane phaLa ane bIjane saMga karavAthI bIjA sAta prazno banaze. A rIte mULanI sAthe kaMdathI laIne bIja paryantanA nava padArthonA saMgathI nava prazna banaze. ane te darekanA cAra, cAra vikAivALA uttara maLaze. A rIte nava caturbhAgI taiyAra thaze. eTale ke "mULa, kanda, thaDa, chAla, zAkhA, kaMpaLa, pAna, phUla, phaLa ane bIja, e daza pade che. e daza padonA dvika saMyogI 45 bhaMga (vikalpa) bane che. te 4pa vikalpa A pramANe che- pratyeka padane anukrame pachInA dareka pada sAthe saMga karatAM karatAM bIja sudhInAM pade sAthe saMyoga karavAmAM Ave te e rIte 2, rane soga karavAthI 45 vikalpa banaze. kahevAnuM tAtparya e che ke pahelAM mULa ane kaMdane saMga karIne prazna pUchavuM joIe, tyAra bAda mULa ane thaDane saMga karIne prana pUchavuM joIe, tyAra bAda mULa ane chAlane saMyoga karIne prazna pUchavo joIe, tyAra bAda mULanI sAthe zAkhAne laIne prazna pUchavuM joIe, pachI mULanI sAthe keMpaLane laine, pachI mULanI sAthe pAnane laIne, pachI mULanI sAthe puSpane laIne, pachI mULanI sAthe phaLane laIne, ane pachI mULanI sAthe bIjane laIne prazna pUchavA joIe. e rIte nava praznane banaze. ane te navanA uttararUpa cAra cAra vikalpavALA kula 36 uttara maLaze. te 36 uttare athavA 9 caturbhAgI nIce pramANe banaze- (1) mULa ane kaMdanI eka caturbhagI, (2) mULa ane kaMdhanA uttararUpa bIjI caturbhagI, (3) mULa ane chAlanA uttararUpa trIjI catubhaMgI, (4) mULa ane zAkhAnA uttararUpa ceAthI caturbhagI, (5) mULa ane kaMpaLanA uttararUpa pAMcamI caturbhagI, (6) mULa ane pAnanA uttararUpa chaThThI caturbhAgI (7) mULa ane phulanA uttararUpa sAtamI caturbha"gI, (8) mULa ane phaLanA uttararUpa AThamI zrI bhagavatI sUtra : 3 180
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ catu''gI ane (9) mULa ane khIjanA uttararUpa navamI thatuMgI. A rIte te darekane joDanAM saMcegathI kula nava caturbha`MgI ane che. e ja pramANe (1) kaMda ane thaDanI, (2) kaMda ane zAkhAnI, (3) kaTTu ane chAlanI, (4) kaMda ane kAMpaLanI, (5) kada ane pAnanI, (6) ka ane puSpanI, (7) kada ane LanI, ane (8) kada ne khIjanI, A rIte keMdna sAthe uparanA ATha padeAnA saMyogathI khanatA praznAnA uttararUpa ATha catulagI (cAra vikA) banaze. e ja rIte skaMdha (thaDa)nI sAthe (1) chAla, (ra) zAkhA, (3) kAMpaLa, (4) pAna, (5) phUla, (6) phaLa ane (7) khIjanA saMcAgathI 7 praznanA khanaze. ane tenA uttararUpa sAta catugI banaze. e ja rIte chAlanI sAthe (1) zAkhA, (ra) kepaLa, (3) pAna, (4) phUla, (6) kuLa ane (6) khIjanA saMyogathI cha praAA banaze, ane tenA uttararUpa cha catugI banaze, e ja pramANe zAkhA sAthe kAMpaLa, pAna, phUla, phaLa ane khIjane laIne pAMca prazna pUchI zakAze tenA uttararUpa pAMca catubha`gI manaro. e ja pramANe paLanI sAthe pAna, phUla, phaLa ane bIjanA saMyogathI cAra prazna banaze, ane tenA uttararUpa cAra catu"gI khano. eja pramANe pAna sAthe phUla, phaLa ane bojanA anukrame sayAga karIne traNa prazno khanaze. e tenA uttararUpa traNa catugI banI. eja pramANe phUla sAthe kuLane, ane phUla sAthe khIjanA sacAga karavAthI e prazno banaze ane tenA uttararUpa e caturthAMgI manaze eja pramANe phaLa sAthe bIjane laIne eka prazna anaze ane tenA uttararUpa eka caturthAMgI banaze. A rIte kula 45 (+8+6+5+3+ 2+1) catubha MgI khanI jAya che. eja vAta sUtrakAre nIcenA sUtrA dvArA prakaTa karI che-- have tenuM tri samasaMnavuM nAva vIyaeN 1 eja rIte kadanI sAthe khIja pantanA padonA sayoga karIne prazno pUchavA joie. 'rUM nAma puLa sama vIya saMnaucAM 1 eja pramANe puSpa sAthe khIja pantanA padonA saMcAga karIne prazno pUchavA joie. Evi samaM ? ityAdi sUtrapAThamAM je 'cAvata' pada AvyuM che tenA dvArA 'kaMdanI sAthe thaDa, zAkhA, chAla, kepaLa, pAna, phUla, ane phaLane graheNu karavA joie. tathA a nAva chu" ' ityAdi sUtrapAThamAM je 'yAvata' pada AvyuM che tenA dvArA anukrame chAla, zAkhA, kAMpaLa, pAna, vagerenA parasparane sayeAga grahaNa karavAmAM Avela che. have anne phaLanI sAthe khIjanA praznottararUpe " zrI bhagavatI sUtra : 3 181
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ caturbhagInuM patipAdana karavA mATe sUtrakAra nIce prazna ane uttara Ape che-ga maMte ! mAvA ravaraNa maruM ghAsa, vIrgha ?' he bhadanta! bhAvitAtmA aNagAra vRkSanA phaLane dekhe che, ke bIjane dekhe che? tene uttAra mahAvIra prabhu nIce pramANe Ape che-he gautama! koI bhAvitAmAM aNagAra vRkSanA phalane dekhe che, koI bhAvitAtmA aNagAra vRkSanA bIjane dekhe che, ke bhAvitAtmA aNagAra vRkSanA phaLa ane bIja bannene dekhe che, ane koI bhAvitAtmA aNagAra vRkSanA phaLane paNa dekhatuM nathI ane bIjane paNa dekhate nathI. A rIte sUtrakAre 45mI caturbhagI batAvI che, 45 bhaMga kevI rIte bane che, e sUtrakAra have batAve che- (1) mULanI sAthe kanTathI laine bIja paryantanAM padonA saMgathI 9 caturbhAgI bane che. (2) kandanI sAthe thaDathI cha , 8 8 = = * (3) thaDanI sAthe chAlathI , , , 7 , 7 ) * * (4) chAlanI sAthe zAkhAthI ,, , 6 ba 6 " (5) zAkhAnI sAthe kepaLathI , , (6) kapalanI sAthe pAna ,, , , 4 , , 4 i che (7) pAnanI sAthe puSpathI , , , (8) puSpanI sAthe phaLathI , 1 0 0 0 A rIte badhI maLIne 45 caturbhAgI bane che. 45 | sU. 1 Ta * 41 $IP i 8 0 8 1 (9) phaLanI sAthe bIjanA sAthI " vaikriyavAyukAyake svarUpamAnirUpaNa vaikriyavAyukAyanuM nirUpaNa yU ja maMte ! vAjA ityAdi- sutrArtha--(are ! BTV v mAM rUthi vA, vA, sthiruvN vA, jANaruvaM vA, evaM jugga, gilli, thilli, sIya, saMdamANiyarUvaM vA, vigi w?) he bhadanta vAyukAya, eka vizAla strIrUpane, puruSarUpane, hAthInA rUpane, gADAnA rUpane, yugyarUpane (eka prakAranuM viziSTa vAhana), gili (aMbADI)nA rUpane, thilI (ghoDAnI pITha para bAMdhavAnuM jIna)nA rUpe, pAlakhInA rUpane ane svandamAnikA (eka prakAranuM vAhana)nA rUpane pitAnI vikRrvaNu zaktithI banAvavAne samartha che kharuM? ( nayanA! pada sama) he gotama ! evuM banI zakatuM nathI. (rASavLa viSe mane ja karuM pAkijaM dara vidag) vikriyA karatuM vAyukAya tenI vimurvaNA zaktithI eka vizALa patAkAnA AkAranA rUpanuM sarjana kare che. "mai ! vADA mAM nAM pagAdicaMe kizvittA zrI bhagavatI sUtra : 3 182
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ akhegArUM noyaLArUM gamittal ) he bhadanta ! potAnI vaikriya zakitathI eka vizALa patAkA jevuM rUpa banAvIne, vAyukAya aneka yeAjanA sudhI jai zakavAne zakitamAna che kharuM? ( daMtA, mU ) hA. gautama ! eka vizALa patAkA jevuM vaikriyarUpa banAvIne aneka yejana sudhI jaI zakavAne te samartha che. ( tte maMte ! di gAyar che, paddIpu vaccha?) he bhadanta ! vAyukAya potAnI ja Rddhi ( zakita )thI gamana kare che, ke pArakI RddhithI gamana kare che ? ( goyamAM ! bAyahUdIj ma, nau paraDUDhIe gacchai, jahA AyaDUDhIe evaMcetra AyakammuNA vi, AyappayogeNaM trimALiyantra) he gautama! vAyukAya potAnI ja RddhithI gamana kare che, pArakI RthI gamana haratu nathI. tema te tenI potAnI ja RddhithI gamana kare che, eja pramANe te potAnA karmAMthI paNa gamana kare che ane prayAgathI paNa gamana kare che, ema samajavuM. (temaMte zigotyuM rUi, coTyuM cha ? ) he bhadanta ! te vAyukAya UMce phakatI patAkAnA jevuM rUpa karIne gati kare che ? ke nIce utArelI patAkAnA jevuM rUpa banAvIne gamana kare che? ( nauyamA ! ttigotyuM tri najIrU, cosTsa vAipha ) huM gautama ! te vAyukAya U Mce pharakatI patAkAnA jevuM rUpa banAvIne paNa gamana kare che, ane nIce utArelI patAkAnA jevuM rUpa banAvIne paNa gamana kare che ( se aMte ! jiMpo paDAmAM pha ? ) he bhaddanta ! te vAyukAya eka dizAmAM rahelI eka patAkA jevuM rUpa karIne gamana kare che ke e dizAmAM eka sAthe rahelI e patAkAo jevuM rUpa karIne gamana kare che? (goyamA!) he gautama ! ( koparAnuM vaccha, no judo paNAnuM vacharU ) eka dizAmAM rahelI eka patAkA jevA rUpe te gamana kare che, e dizAmAM rahelI be patAkA jevuM rUpa banAvIne te gamana karatuM nathI. (se U~ mate!f vArAC vahAvA!) he bhadanta ! te vAyukAra zuM patAkA che ? ( noyamA ) he gautama ! ( vAjra j Mne no vadhu sA paDAvA ) te vAyukAya vAyukAya che--patAkA nathI. sU. ra // TIkA"--vaikriya zarIrane adhikAra cAlI rahyo che. te saMbadhane anulakSIne ja A vAta karavAmAM AvI che-- mULa maMte ! ityAdi. he bhadanta! zuM vAyukAya vizALa strIrUpa Adi banAvI zake che? eja prazna nIcenA sUtra dvArA pUchyA che-- ( rUsthiva vA, pusievA ityAdi. ' ma ' eTale mahAna athavA vizALa, strInA je AkAra te strIrUpa che, puruSane je AkAra te puruSarUpa che. eja pramANe hastirUpa, yAnarUpa AdinA viSayamAM paNa samajavuM. vaikriyA zarIranA be prakAra -(1) kRtrima ane (2) janmasiddha. janmasiddha vaikriya zarIra tA devA ane nArakone jAya che. kRtrima vaikriya zarIranuM kAraNa labdhi manAya che. labdhi eTale eka prakAranI tapojanma zakita. te labdhi keTalAka garbhaja manuSyA anetiya cAmAM hAya che. tethI evI labdhithI prApta thanArA vaikriya zarIranA adhikArI gala`ja manuSya ane tiyA~ca ja hAI zake che. kRtrima vaikriya zarIranI prApti mATe kAraNarUpa eka bIjA prakAranI labdhi paNa manAya che, je labdhinI prApti tapanA prabhAvathI thatI nathI paNa janmathI ja thAya che. evI labdhine sadbhAva keTalAka khAdara vAyukAyika jIveAmAM ja mAnavAmAM Avela zrI bhagavatI sUtra : 3 183
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ che--tethI temane kRtrima vaikriya zarIranA adhikArI matAvyA che. eja vAtane hRdayamAM kharAkhara dhAraNa karIne gautama svAmI mahAvIra prabhune nIcenA prazna pUche che zuM. vAyukAcika jIva tenI vikriyAthI eka vizALa strInuM rUpa banAvI zake che? zuM te vizALa manuSyanuM rUpa khanAvI zake che? zuM te vizALa hAthInuM rUpa banAvI zake che? zuM te yAna (gADA)nuM rUpa banAvI zake che? zu te yugya, gilli, thila, khikA ane syandvamAnikAnuM rUpa banAvI zake che? devA vaikriya zarIravALA hoya che. tethI te (devA) te prakAranAM rUpo banAvI le che te zuM vAyukAyika jIve paNa uparanAM rUpo banAvI zake che? have TIkAkAra 'yugma ' vagere padmAnA artha samajAve che--saleAnanA kolame zaheramAM eka prakAranuM khAsa vAhana vaparAya che.' te be hAtha pramANu hAya che. temAM manuSya je jagyAe bese che te jagyA vedikAnA AkAranI hoya che. tene 'yugma' kahe che, tenA jevuM ja te yugma hAya che. * Ni ' hAthInI pITha para besavA mATe je AMbADI geADavavAmAM Ave che tene gilli kahe che. ' cili ' lAdezamAM thilline pale cA kahe che--gujarAtamAM tene gheADA paranuM palANa kahe che. te palANune (jInane) gheADAnI pITha para goThavavAmAM Ave che. ' vidhA' eTale pAlakhI. zyamAniyA ' eka prakAranuM vAhana che--tenI laMbAi puruSa pramANa hAya che.have sUtrakAra uparAkta praznane javAma ApatAM kahe che ke 'no phaLake samaDhe' he gautama ! evuM banatuM nathI. vAyukAyika jIva tenI vikriyA zakitathI evA AkAza banAvI zakatA nathI. paNa ' vAGavALuM trivemALe maiM maLyuM pALAsayuiM hataM vidhruvD ' vAyukAcika jIva jyAre vikriyA kare che tyAre te eka vizALa patAkAnA jevA khanI jAya che. kAraNa ke tenuM zarIra ja patAkA jevA AkAranuM che--kahevAnuM tAtparya e che ke vAyukAyanA AkAra ja patAkAnA jevA che, tethI te peAtAnI vaikriya zaktithI eja AkArane pahelAMnA AkAra karatAM vadhAre vizALa banAvI le che. te potAne strI puruSa AdinA AkArarUpe banAvatA nathI. eja vAtane anulakSIne gautama svAmI A prazna pUche che- vamULa aMte! vAvAdphLa maLe 1kALAmaMTiyuM vaM virabrijJA akhegArUM nauyArUM mittal ? ' he bhadanta ! potAnI vaikriya zakitathI eka vizALa patAkAnA AkAranuM rUpa banAvIne zuM vAyukAyajIva aneka yAjana jai zake che kharI ? tyAre mahAvIra prabhu A pramANe javAba Ape che-' kuMtA, krU' he gautama ! vAyukAya jIva te vizALa patAkAnA AkAramAM aneka ceAjananA aMtara sudhI jai zakavAne samatha che. have gautama svAmI nIcenA prazna kare che- i bAyINa macchara, pajUdIj gacchapha !" je vAyukAya jIva te vizALa patAkAne AkAre aneka ceAjana sudhI javAne samartha che, te te potAnI labdhithI (zakitathI ) ja eTale dUra jAya che, ke anyanI labdhithI (zakitathI) eTale dUra jAya che? uttara-' jJeyamAM ! ' he gautama! 'AyaDhIndjjIrU ' te tenI potAnI zaktithI ja eTale dUra jAya che, 'to paDhIp AcharU 1 anyanI zakitathI-sahAyatAthI eTale dUra jato nathI. nA gAyakUTIpaDyuM netra para mULA vi, AyoneLavi mALiyAM.? te vAyukAyika jIva jevI rIte tenI potAnI ja zakitathI gamana kare che eja pramANe te potAnI ja kriyAthI ane potAnA ja pracAgathI gamana kare che. pAtAnA prayAgathI ' eTale ke potAnI jAte ja prayukata thavAthI anyanA dvArA prayukata thaine nahI. ' zrI bhagavatI sUtra : 3 184
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ prazna-2 aMte : kiM karo cha3, 4tho ! " he bhadanta! vAyukAya che eTale dUra jAya che, te te USya patAkAne AdhAre gamana kare che, ke patita patAkAne AkAre jAya che? A praznanuM tAtparya nIce pramANe che-vAyunA vegathI pharakayA karatI patAkAne je AkAra hoya che e AkAra te vAyukAyane hoya che, ke vAyu vAta na hoya tyAre patAkAne je AkAra hoya che e AkAra te vAyukAyo hoya che? jyAre vAyu vAta nathI tyAre patAkA nIcenI bAju namelI rahe che te samayanA patAkAnA AkArane patadudaya" kahe che ane vAyunA vegathI pharakatI patAkAnA AkArane ucchidaya" kahe che. vAyukAya ucilDradayane AkAre cAle che ke patadudayane AkAre cAle che?" uttara-"yama" he gautama! te vAyukAya "kasigotradaM che, para govAM ja karacha uriSkRdayarUpe paNa gamana kare che ane patadudayarUpe paNa gamana kare che. kahevAne bhAvArtha nIce pramANe che-vAyukAya urdhvapatAkAne AkAre paNa gamana kare che, ane patita patAkAne AkAre paNa gamana kare che. prazna-"je maMte! kiM kAgo paEA cha3, tu ghaNA garU!" he bhadanta ! te vaikiya vAyukAya eka patAkAnA AkAranuM rUpa banAvIne eka dizAmAM gati kare che? ke be patAkAnA AkAranuM rUpa banAvIne gati kare che? uttara-jovA ! he gautama! "gna geri gaI, ne kyAM paNa TE%aa ? te vaikriya vAyukAya eka patAkAnA AkAravALuM rUpa banAvIne eka dizAmAM gamana kare che, be patAkAnA AkAravALuM rU5 banAvIne gamana karatuM nathI. prazna- ? jiM vAi jahA! he bhadanta ! zuM vAyukAya patAkA svarUpa ja che? uttara-mA! vAury , no vahu sA pA" he gautama! te to vAyukAya ja che, patAkA svarUpa nathI. tenuM kAraNa nIce pramANe che-vAyukAya ekendriya jIva che ane patAkA ajIva che. te kAraNe vAyukAya patAkArUpa hoI zake ja nahIM. | sU. 2 | pariNamika-balAhaka medhake svarUpakA varNana pAriNamika-balAhaka (megha)nuM nirUpaNumULa maM! trA" ItyAdi suvArtha(pUi mate ! vAha go madaM phariyahAM vA nA saMmAhi vA, ribAraNa ) he bhadanta! zuM megha eka vizALa strIrUpathI laIne skandamAnikA zrI bhagavatI sUtra : 3 185
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ pantanA rUpe paNimita thavAne sama` che? (daMtA, pablyU ) hA, gautama! megha eka vizALa strIrUpe pariNamavAne samartha che. eja pramANe spandamAnikA pantane rUpe pari mita thavAne samarthAM che. ( pamULa maMtte! vajApa nuMmada sthitaM pAimennA anerUM nothaLArUM mittal !) huM bhAnta ! megha eka vizALa srIrUpe pariNamIne aneka yAjana panta javAne zuM sama` che? (daMtA, vajja) hA, gautama ! megha eka vizALa srIrUpe pariNamIne aneka ceAjanapayanta javAne samartha che. (semaMte i mAyIk AjIrU, dUDhIpra%0rphe !) ke badanta ! zuM te medha tenI peAtAnIja zakitathI aneka ceAjanaparyaMnta jAya che, ke anyanI sahAyatAnI aneka yeAjanaparyanta jAya che ? ( jJeyamA ! no AyIr gaccharU, vIr gaccharU) he gautama ! megha tenI potAnI zakitathI aneka yAjana panta jate! nathI paNa anyanI sahAyatAthI ja aneka cAjana panta jAya che. (pRthvana prayaya muLA, 12 mULA, no AyaLoneAM, vardhvoneLa) he gautama ! eja pramANe te megha AtmakathI aneka ceAjana paryaMta jatA nathI, paNa parakama thI ja aneka ceAjanaparyaMta jAya che. te potAnA ja pratyeAgathI aneka yAjaneA paryanta jatA nathI, paNa paraprayAgathI ja aneka caiAjanA paryanta jAya che. ( sicoTyuM nA najIrU, poDhya vA che ? ) hai gautama ! te uva patAkAnI jema paNa gati kare che, ane nahIM pharakatI dhajAnI jema paNa gati kare che. ( se maMte! vivAdaNa rUthI !) he bhadanta ! zuM te megha zrI svarUpa che? (ceyamA !) he gautama ! ( mahAddaphn se no vahu sA rUrathI, a se, Ane thI) he bhadanta ! megha strI svarUpa nathI, puruSasvarUpa nathI, azva svarUpa nathI ane hAthIsvarUpa paNa nathI. (skrU nuM mahAdar nuM maLyuM nALavuM patimettA akhegArUM noyArUM gamettaC !) huM badanta! megha vizALa yAna (zakaTa) nA rUpe piraNamIne aneka yojanA panta javAne zuM sama che! (nA sthita tahA bhANiyadhvaM navaraM egao cakkavAlaM vi, duhao cakkavAlaM vi gacchaha, bhaaniyatraM, khuLa, iidgha, viSTi, sIyA, camALiyAmAM tadde) he gautama! A rUpanA viSe je kathana karavAmAM AvyuM che, evuM ja yAnarUpanA viSayamAM paNa samajavuM vizeSatA eTalI ja che ke megha eka ja cakravAlarUpe paNa cAle che ane e cakravAlarUpe paNa cAle che. cugya, gilli, cidghi, zikhikA ane candamAnikA rUpanA viSayamAM paNa ema ja samajavuM. eka " TIkA --vikuNAnuM vakatavya cAlI rahyuM che, te kAraNe medhanI pariNamana kiyA nI vicitratAnuM sUtrakAra mULa aMte !' ityAdi pada dvArA nirUpaNa kare che. prazna--matte ! f' he bhadanta ! sAme gaM madaM sthistra vA nAya saMmALiyaro vALiAmerAjpamULa' he bhadanta ! zuM megha, eka vizALa strI rUpe pariNata thavAne samartha che? candamAnika ! paryantane rUpe pariNata thavAne zuM samaya che ? ahIM 'iimattap' pada mUkavAnuM kAraNa e che ke alAhka (megha) ajIva che, te kAraNe vidhruNA karavAne sama` nathI. tethI strakAre trinnira' padanA prayoga zrI bhagavatI sUtra : 3 186
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ karavAne badale "Limitta' padane pravega karyo che. madhamAM je evuM pariNamana thAya thAya che te temAM svAbhAvika rIte ja thAya che. uparanA manamAM je "yAvata' padano prayoga thaye che tenAdvArA nIcene sUtrapATha grahaNa karAve che-"puSa, stiNiNa thA, yAna vA kuM, niddhi, thigi, rivijhA prakanane bhAvArtha nIce pramANe che-zuM megha eka vizAla strI rUpe, pariNuta thavAne samartha che? zuM megha eka vizAla puruSarUpe, hAthIrUpe, gADArUpe, yugyarUpe, giddhi rUpe, cidvirUpe, pAlakhIrUpe ane candamAnikA (bAvizeSa)rUpe pariNata thavAne samartha che? yAna, yugya vagere dene artha pahelAM AvI game che uttara-dUtA pU che gautama! megha svAbhAvika rIte ja te te AkAze rUpe pariNamI zake che. prazna- bhaMte ! NaM balAhae egaM mahaM itthirUvaM pariNAmettA aNegAI gayAruM namittanyU he bhadanta ! megha eka mahA strIAkAre pariNAmIne aneka jana paryanta dUra javAne zu samartha che? A prazana karavAnuM kAraNa e che ke meghamAM je judA judA AkAra dekhAya che te jota jotAmAM ja naSTa thaI jAya che. te amuka AkAre aneka pejane paryata gamana karavAne te kevI rIte samartha bane? uttara-"daMtA ma" he gautama ! megha strInA vizAla AkAre pariNamIne aneka janaparyata gamana karI zake che. praznana-se maM! phri gAyatrI ajIru, gharI che? he bhadanta ! megha strInA vizAla AkAre pariNamIne aneka pejane paryata je gamana kare che te tenI pitAnI zakitathI kare che, ke anyanI zakitathI (sahAyatAthI) kare che? uttara -AyanA ! he gautama! "no gavarI nadajI, strI che megha tenI pitAnI zaktithI aneka ejananA aMtara sudhI potAnI zakitathI gamana karate nathI, paNa anyanI sahAyatAthI gamana kare che. te svazaktithI gamana karI zakatuM nathI tenuM kAraNa e che ke te acetana che, te kAraNe tenAmAM tenI pitAnI zakti te hatI ja nathI. te kAraNe te AtmazakitathI prerAIne gamana karatuM nathI. paNa jyAre tene vAyunI athavA koI devanI sahAyatA maLe che tyAre te jaI zake che eja vAtanuM gi cha sUtrapATha dvArA pratipAdana karAyuM che. "g no mAgaSNu, parakammuNA, no AyappayogeNaM parappayogeNa, UsiodayaM vA gacchai, paraodayaM trA najIrU ? e ja pramANe megha Atmakarma dvArA paNa gamana karato nathI, paNa anyanI kriyAthI ja gamana kare che. pitAnI preraNAthI cAlatuM nathI, anyanI preraNAthI ja cAle che. urvapatAkAne AkAre paNa gamana kare che ane patita patAkAne AkAre paNa gamana kare che. prazna- "te maMte ! ivadyApa sthI ?? he bhadanta ! zuM megha strI svarUpa che? zrI bhagavatI sUtra : 3 187
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ u- "joyA ' he gautama! "DhANa che, je vastu nA phaLI' megha strI svarUpa nathI, paNa meghasvarUpa ja che. "g ' e ja pramANe "gze mAre phrI' te puruSarUpa paNa nathI, ghaDArUpa paNa nathI ane hAthIrUpa paNa nathI. prazna- 'pabhUNaM bhaMte ! balAhae egaM mahaM jANatvaM pariNAmettA agAI jovADuM jamira! he bhadanta! zuM megha eka vizALa zakaTane AkAre pariNamIne aneka jana dUra jai zakavAne samartha che? uttara- "ba thi ta mALiyAM pago vavAjhuM ja cha, suro thavA ni chaThTha" he gautama! strI AkAre pariNamavA viSe je sUtrapATha kahyo che, e ja sUtrapATha yAna (zakaTa) rUpe pariNamavA viSe paNa kahe joIe. ane te sUtrapATha "mULa aMte ! vAdag gi mAM gALa pariNAnerA thI zarU karIne kario vA na9 jaLa va Ara " sudhI kahevo joIe. paNa tenA karatAM A sUtrapAThamAM nIcenI viziSTatA samajavI "je maM! nigI vAvAjhuM jIruM, gacchai ?' 'gAyamA ! egao cakavAlaM pi gacchai, duhao cakkavAlaM pi gacchai' A sUtrapAThane artha sUtrArthamAM ApavAmAM AvyuM che. e ja pramANe A vAta paNa samajI levI ke megha eka vizALa yugyarUpe pariNamIne aneka pejano paryata jaI zakavAne samartha che. tathA gillIrUpe, thilIrUpe, zibikArUpe ane svandamAnikArUpe pariNamIne paNa aneka yojana dUra jaI zakavAne samartha che. sU, 3 jIvake paralokagamanake svarUpanAthana " nI ghare mane ! ne mavA ItyAdi- sutrArtha- (lI mete ! ne maravaNa nerANu u nnattA, se of jAMne ! da = raNajara ) he bhadanta ! je jIva nArakamAM utpanna thavAne gya che, te jIva kevI lezyAvALAomAM utpanna thAya che? (vanA! nANuM phAruM parivAra sAruM vA, ta gvaLa) he gautama! je jIva nArakemAM utpanna thavAne pAtra hoya che, te jIva jevI lephsAvALAM dravyone grahaNa karIne mare che, te vezyAvALAomAM utpanna thAya che, (saM nA) jema ke- (4ine vA, nIlalesesu vA kAule sesu vA, evaM jassa jA lessA sA tassa mALavava) kRSNa leyAvALAomAM, nIla leyAvALAomAM, athavA kApata lezyA zrI bhagavatI sUtra : 3 188
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ vALAomAM, e pramANe jenI je vezyA hoya te kahevI joIe. (Gra - DIje ! maravA sighag gvavanittA purA )! he bhadanta ! je jIva thAvata jatiSikemAM utpanna thavAne gya hoya che, te kevI lezyAvALAomAM utpanna thAya che ? (camA ! kanTesAruM ruvAruM paricAttA chuM ja, ta y havananataMgadA-teva8) he gautama ! je jIva jyotiSikemAM utpanna thavAne pAtra hoya che, te jIva jevI lezyAvALAM dravyane grahaNa karIne maraNa pAme che, te lezyAvALAomAM utpanna thAya che. jema ke te lephTavALAmAM (vI te je bhavie vemANiema uvavajjittae-se gaM bhaMte ! ki lesemu uvavajjA!) he bhadanta ! je jIva vaimAnika devamAM utpana thavAne yogya hoya che, te jIva kevI lesyAvALAomAM utpanna thAya che? (mar! saMsAruM kyA parivArU kAlaM karei, talle sesu uvavajjai taMjahA-teulesesu vA, pamhalesesu thA, iva re ) he gautama! je jIva vaimAnika devemAM utpanna thavAne yogya hoya che, te jevI vezyAvALAM dravyone grahaNa karIne maraNa pAme che evI vezyAvALA utpanna thAya che. jema ke te jetezyAvALAomAM, pAghalezyAvALAomAM, athavA zukala leNyAvALAomAM te utpanna thAya che. TIkArtha- pariNAmane adhikAra cAlI rahyo hovAthI lesthAonA pariNAmanA svarUpanuM nirUpaNa karavA mATe sUtrakAra " nI ja mate ' ItyAdi sUtre kahe che prazna- he bhadanta! " je mani ne ka udaghanittA ? je jIva nArakemAM janma levAne pAtra hoya che, te ja matte 1 jiM eka yuvAna !" te jIva he bhadanta ! kai vezyAvALAomAM utpanna thAya che? eTale ke kRSNa, nIla Adi lezyAvALA jIvemAMthI kaI lesyAvALA jIvamAM te utpanna thAya che? gautama svAmInA te praznano javAba ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke- " mA!' he gautama! "varasAruM kuvA parivAra sAruM che te jIva je vezyAvALA dravyane grahaNa karIne maraNa pAme che, "tara vana? te lezyAvALA nArakamAM utpanna thAya che. kahevAnuM tAtparya e che ke je jIvanA maratI vakhate je vezyAnA pariNAma rahe che te vezyAvALA jIvomAM te utpanna thAya che. maratI vakhate te jIvanamAM pariNAma kRSNa, nIla ane kAti e traNa lezyAomAMthI je vezyAnA hoya che te lezyAvALA nArakamAM te jIva utpanna thAya che. je maratI vakhate kRSNa lezyAnAM pariNAma hoya to te jIva kRSNa lezyAvALA nArakemAM utpanna thAya che, je maratI vakhate nIla lezyAnAM pariNAma hoya te te jIva nIla vezyAvALA nArakamAM utpanna thaze, ane je maratI vakhate kApita lesyAnAM pariNAma haze te te jIva marIne kApata lezyAvALA nArakomAM utpanna thaze. "parva nA ra sA tarasa maLavA zrI bhagavatI sUtra : 3 189
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ C 9 A rIte-nAraka sUtranA kzana pramANe- asurakumAra AdinI je kRSNa Adi lesyA hAya che, te lezyA te asurakumAra AphrikAmAM kahevI joie. have jyAtiSka ane vaimAnika devAmAM je prazasta lezyAo hAya che tene prakaTa karatA gautama svAmI kahe che ke-- nAvalIne zaeN maMte ! ne matriz nosipru nakhattat pucchA ke bhadanta ! je jIva bhavanapati, vAnavyantara ane jyeAtiSkAmAM janma dhAraNa karavAne ceAgya hAya che, te jIva kAla karIne kai lezyAvALAeAmAM utpanna thAya che ? tenA uttara mahAvIra prabhu nIce pramANe Ape che- zauyamA! he gautama ! jallesAI davvAI pariyAittA kAlaM karei tallesesu uvavajjai - jevA lesyAvALA dravyane grahaNa karIne jIva kAla kare che, evI lezyAvALAmAM te jIva utpanna thAya che. e ja vAtane dRSTAnta dvArA nIce pramANe samajAvavAmAM Avela che- 'saMjJA taGachetemu ' je chatra maratI vakhate tejalezyAnA pariNAmavALA hAya che, te jIva marIne tejalezyAvALA jyAiiSamAM utpanna thAya che. 6 ' " prazna- 8 nave nuM maMte! ne temaLibhu vandritta " he bhAnta ! je jIva vaimAnika devAmAM utpanna thavAne bhavie caiAgya hAya che, maiM na maMte ! hiM jesettu travanara !' te jIva, he bhadraMnta ! kevI lesyAvALA emAM utpanna thAya che? uttara 8 noyanA ? je gItama! * naraNesADuM tannAnuM yiAttA" evA 6 jIva je lezyAvALA dravyene grahaNa karIne hAruM reD ' maraNa pAme che 'tachemebru ubavajjai * evI lezyAvALAmAmAM utpanna thAya che. jema ke techetevu vA, paTelesa nA, mujetevu vA' te vaimAnika devAmAM utpanna thavAne ceAgya jIva telecAvALAomAM, athavA padmalezyAvALAemAM athavA zukalalezyAvALAomAM utpanna thAya che. " lezyA padanA atha ze have sUtrakAra e vAta samajAve che ke thAya che ?' jenA dvArA karmanI sAthe AtmA liSTa thAya che jenA dvArA AtmAnA ka sAthe sayAga thAya che--tenuM nAma laizyA che. vaizyAnA viSayamAM A traNa prazno uddabhave che- (1) zuM lesyA AsaktirUpa che? athavA (2) vRttirUpa che ? athavA (3) aNurUpa che? laizyA paramANusamUharUpa hoya te jaina namAM kahelAM ATha prakAranAM pudgalAmAMthI kayA prakAranA pudgaleAmAM lezyAnA paramAzuone samAveza thAya che? (te ATha prakAranAM pudgalA nIce pramANe che- (1) auArika (2) zaikriya, (3) AhAraka, (4) tejasa, (5) kArmANu, (6) bhASA, (7) mana ane (8) zvAsAvAsa) te audArika Adi ATha prakAranAM pudgaleAmAM kayA prakAranA pudgaleAmAM lezyAnA paramANuonA samAveza thAya che? A praznanA uttararUpe koi evuM kahe ke lezyAnA paramANuM mAnasika, vAcika ane kAyika cAganI aMdara je dravya che, te dravyarUpa che, tethI temanA tyAM ja samAveza thAya che ema samajavuM. jema ke brAhmI jJAnAvaraNanA kSaye pazame uddIpita (uttejita) kare che, madyapAna jJAnAvaraNanA udayane, zrI bhagavatI sUtra : 3 190
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ dadhibhajana nidrAne, kAkaDIne AhAra pittane ane pittanI vRddhi krodhane uttejita kare che, evI ja rIte lezyAnA paramANuo kaSAyanA udayane uddIpita kare che. jevI rIte saLagatA agnimAM ghI nAkhavAthI te agni vadhAre prajavalita thAya che, e ja rIte prArthanA zarIramAM rahelA vezyAnA paramANuo uddIpita thaIne kaSAyenI vizeSa pramANamAM vRddhi karatA rahe che. tethI jyAM sudhI jIvamAM lezamAtra paNa kaSAyavRtti rahelI hoya che tyAM sudhI lesthAnA paramANuo te kaSAyavRttine uddIpita karatA rahe che. jyAre kaSAyavRtti tadana naSTa thaI jAya che tyAre lesyAnA paramANuo paNa kaSAyane uttejita karI zakatA nathI-eTale ke kaSAyane utpanna karI zakatA nathI. A rIte e vAta siddha thaI jAya che ke vezyAo vidyamAna kaSAyane uddIpita karavAnuM kAma kare che- paramANurUpa A lezyAnA zAstrakAroe nIce pramANe che bheda kahyA che- "(1) kRSNalezyA, (2) nIlalezyA, (3) kapIlezyA, (4) telezyA, (5) palezyA, (6)zukalezyA. temAMnI pahelI traNa lesyAo-kRSNalezyA, nIlaleziyA ane kApatalezyA-anukrame azubhatama, azubhatara ane azubha che. tathA tejalezyA, padmazyA ane zukalezyA anukrame zubha zubhatara ane zubhatama che. pahelI cAra lezyAo bhavanapati ane vAnavyaMtara devomAM hoya che. kRSNa, nIla ane kApata, e traNa lesyAo nAraka jIvamAM hoya che. tiSka de ane vaimAnika devamAMthI pahelA ane bIjA kalpavAsI devomAM tejalezyA hoya che. trIjA, cethA ane pAMcamAM kalpamAM rahenArA dezamAM padmalezyA hoya che. ane tyAra pachInAM kapamAM rahenArA dezamAM zukalezyA hoya che. manuSya ane tiyAmAM chae cha lesyAo hoya che. pRthvIkAya, apUkAya ane vanaspatikAya, e traNe kAryomAM pahelI cAra vezyAo-kRSNa, nIla, kApata ane tejalezyA- hoya che. tejaskAya, vAyukAya ane vikalendriya jIvemAM pahelI traNa vezyAo kRSNa, nIla ane kApata lesyA hoya che. lezyAone varNa nIce pramANe che-kRSNa lezyAne raMga zyAma, nIla glezyAne raMga nIla, kAyota lezyAne raMga kabUtaranA jevo, teje lazyAne raMga lAla pavalezyAne raMga pILe ane zukalalezyAne raMga sapheda hoya che. temane rasa anukrame anaMtagaNo kaDa, anaMtagaNa tu, anaMtagaNa khAre, anaMtagaNe mITha, anaMtagaNuM madhura ane anaMtagaNe svAdiSTa hoya che. temanI gaMdha kevI hoya che? pahelI traNa lezyAo dugadharUpa hoya che ane chelI traNa sugaMdharUpa hoya che pahelI traNa lezyAone sparza karkaza hoya che ane chellI traNane sparza kemaLa heAya che. pahelI traNa lesyAonI vRtti anukrame, sUratama krUratara ane krUra hoya che. chellI traNa lezyAonI vRtti anukrame zubha, zubhatara ane zubhatama hoya che. te badhI lesyAonAM asaMkhyAta sthAna che. te badhI vezyAone jadhanya (ochAmAM ocho) kALa a-tamuhUtane che. kRSNalezyAnI vadhAremAM vadhAre kALasthiti 33 tetrIsa sAgarepama karatA eka adhika muhUrta pramANanI che. nIla lezyAnI utkRSTa kALasthiti dasa sAgaropama karatAM palyopamanA asaMkhyAtamAM adhika bhAga pramANa che. te jelazyAne utkRSTa sthitikALa be sAgarepama karatAM pApamanA asaMkhyAtamAM adhika bhAga pramANa che. palekSyAne utkRSTa sthiti kALa dasa sAgarepama karatAM eka adhika muhUrta pramANa che. ane zukalalezyAne utkRSTa sthitikALa 33 sAgaropama karatAM eka adhika muhurta pramANa che. pahelI traNa lezyAvALA jIva durgatimAM jAya che ane chellI traNa lezyAvALA che sadgatimAM jAya che. lezyAnI utpatti thayA pachI eka muhurta bAda jIvanI para bhavamAM utpatti thAya che. athavA te lesthAnA chellA eka muhurta pahelA jIvanI parabhavamAM utpati thAya che. kahyuM paNa che-je lesyAo carama samayamAM pariNata thaI jAya che, te te samaye koI paNa zrI bhagavatI sUtra : 3 191
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanI parabhavamAM utpatti thatI nathI. e ja pramANe je samasta lesyAo aMtima samaye je pariNata thaI jAya te paNa kaI paNa jIvane parabhavamAM utpanna thavuM paDatuM nathI. lesthAnI UMtpatti thaI gaI hoya ane utpatti thayAne eka muhUrta vyatIta thaI gayuM hoya tyAre athavA te lesthAnI samApti thavAne eka muhUrta bAkI rahyuM hoya tyAre jIvanI parabhavamAM utpatti thAya che. A kathana manuba ane tiryaMcAne anulakSIne karAyuM che tema samajavuM, kAraNa ke temanI AkhI jiMdagI paryanta eka ja vezyA rahetI nathI. nimittane AdhIna rahIne te badalAtI rahe che. have jyAre temane parabhavanI utpattine samaya AvI pahoMce che. tyAre teo kaIne kaI evI legyAmAM rahela hoya che ke jenI sAthe temanu eka muhUrta te vyatIta thaI gayuM hoya che. A kathananuM tAtparya e che ke manuSya athavA tiryacenuM maraNa amuka eka nizcita leyAmAM ja thAya che. paNa nArake ane bhavanapati Adi devenI je vezyA hoya che, te temanA jIvanaparyata ekasarakhI ja rahe che-badalAtI nathI. je lesthAmAM teo rahelA hoya che, te lesyAnuM avasAna thavAne jyAre eka muhUrta bAkI rahe che, tyAre ja temanuM mRtyu thAya che. A kathanathI e vAta siddha thAya che ke manuSya ane tiryacenI lesthAmAM ja parivartana thAya che-devenI legyAmAM parivartana thatuM nathI. sU, 4 . anagArake vikrarvaNAke svarUpanA nirUpaNa aNugAranI vikuvaNanuM varNanaariAre maMte! mAvA ItyAdi. suvAtha- (gaLanArAM aMte ! mAricavA vAdipa pAse bAriyArUttA ~ jemA pUvayaM u ttag vA?) he bhadanta! bhAvitAtmA aNagAra, bahAranA pudgalene grahaNa karyA vinA, zuM vaibhAra parvatane oLaMgavAne zaktimAna che? (nothamI) he gautama ! (jo]La sama) evuM banI zakatuM nathI. tamAre bhaMte ! bhAviyappA bAhirae poggale pariyAittA pabhU vebhAraM pavvayaM ullaMghettae va ) he bhadanta! bhAvitAtmA aNagAra, bAhya pudgalene grahaNa karIne, zuM vaibhAra parvatane oLaMgavAne samartha che? (tA. 7) he gatama! bhAvitAtmA aNagAra bAhya pudgalene grahaNa karIne vaibhAra parvatane oLaMgI zake che. (4UT i bhaMte ! bhaviyappA bAhirae poggale apariyAittA, jAvayAI rAyagihe nayare rUbAI, evayAI vikunvittA vebhAraM pavayaM aMto aNuppavisittA samaM vA visa , vizai Raa na jatta pU?) he bhadanta ! bhAvitAtmA aNagAra bAhya pudgalone grahaNa karyA vinA, rAjagRha nagaramAM jeTalAM rUpe che eTalAM rUpanuM vikiyAzakitathI nirmANa karIne, vaibhAra parvatamAM praveza karIne tene samabhAgene (samatala bhAgane) viSama karavAne tathA viSama bhAgone samatala karavAne zuM samartha che? zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ (joya! je sukha sama) he gautama! evuM banI zakatuM nathI. bAhyapudgalene grahaNa karyA sivAya te aNagAra e pramANe karI zakatuM nathI. (rva netra vini vi zAstrAvo-vAM-parivArUttA ma) e ja pramANe bIjo AlApaka paNa kahe joIe. vizeSatA eTalI ja che ke bAhapudgalene grahaNa karIne te aNagAra e pramANe karI zakavAne samartha che. ( aMte! jiM nA vida, amAruM vizva ?) he bhadanta! mAyI aNagAra vikrvaNA kare che ke, amAthI aNagAra vikurvaNuM kare che? (camA ) he gautama (mAruM vinaM, na gamAruM vivuM) mAyI - pramatta manuSya ja vidurvaNa kare che, amAyI-apramatta manuSya vidurvaNa karatuM nathI. (je mate nAva na mAruM vizvarU) he bhadanta! zA kAraNe Apa evuM kahe che ke mAyI manuSya vikurvaNuM kare che, amAthI manuSya viThThavaNa karatuM nathI? (navamA !) he gautama ! (mAruM vIrya pAmoya morA mojA rAkhepha) mAyI-pramatta manuSya praNIta AhAra peyane-dhI Adi sinagdha padArthane upayoga karIne taiyAra karelA cikAzavALA AhArane khUba khAI khAIne vamana kare che. (takSavi tef survi TITmocoLa gadi-krimiMgA vachI, mavaMtI ) te kAraNe te praNIta bhejanathI tenAM hADakAM ane asthimajajA majabUta bane che. (kaMsa gi mApha) ane tenuM mAMsa ane rudhira pratanuM (pAtaLuM) bane che. (je vi ca te adA vAya pojhate ra te pariNati) tathA tenA te AhAranA je yathAbAdara pudagale che, teo paNa te te rUpe pariNata thaI jAya che. (taMga jema ke (soviyA jAva siMvicAI) te pudgalo zrotrendriyathI zarU karIne sparzendriya paryantanI pAMca iMdriya rUpe pariName che. (gadi, miinaMga, ,, ma, rAma, nadattA, muttAI, sojittA) tathA te AhAranAM pagalI asthirUpe, asthimajajArUpe kezarUpe, nakharUpe, remarUpe, vIryarUpe ane rUdhirarUpe pariName che. (mAthI sUi vALA moDyA mAravA vAge, tarasa tair of gifmo di, dinA ghaNu mavaMti) amAthI - apramatta manuSya te lUkho AhAra le che- garila bhajana letAM nathI. evuM bhejana khAI khAIne te vamana karato nathI. evA lukhA bhajanathI tenAM asthi ane asthimajajA majabUta thatAM nathI. paNa te pratanu (pAtaLAM) rahe che, ( vada aMsa sonig) tenA zarIramAM mAMsa ane lohI vadhI jAya che. tene vi ne gadAvAvA jhAjhA te vi ja se nimaMti) tene te AhAranA je je prakAranA bAdara pudagalo hoya che, te te bAdara pudgalonuM pariNamana nIce pramANe thAya che. (taMga-rUkyArA, jANavattA, nAva saLavattAi) te lUkhA AhAranA je yathAbAdara pugalo hoya che tenuM uccArarUpe, prasapaNarUpa yAvat dhirarUpe pariNamana thAya che. teNe te nAra no amArA vizva) he gautama! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke mAthI--pramatta manuSya vikurvaNA kare che, amAthI--apramatta manuSya vidurvaNa karato nathI. (nA tarasa hAjara mArA pavitta zAruM re) mAyI puruSa pitAnA dvArA AcaravAmAM zrI bhagavatI sUtra : 3 19 3
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ Avela pravRttinI AleAcanA paNa karatA nathI, ane tenuM pratikramaNa paNa karatA nathI. A rIte te Alecana karyAM vinA tathA pratikramaNa karyAM vinA mare che, tethI (sthi tassa bArAdaLA) tenA dvArA dharmAMnI ArAdhanA thatI nathI paNa virAdhanA ja thAya che. (amAI NaM tas ThANassa AloiyapaDikaMte kAlaM karei, atthi tassa RTIFI) amAyI--apramatta manuSya potAnI bhUlabharI pravRttinI AloyanA kare che ane tenuM pratikramaNa paNa kare che. A rIte te AlocanA ane pratikramaNa karIne kAla kare che. tethI tenA dvArA dharmanI ArAdhanA thAya che. (tetre maMte ! seva aMte ! tti) he bhaddanta ! ApanI vAta taddana sAcI che. Ape A viSayanuM je pratipAdana karyu che te yathArtha che. ema kahIne gautama svAmI mahAvIra prabhune vaMdaNA namaskAra karIne temane sthAne besI gayA. / / sU. 5 5 pUrva prakaraNamAM deva ane vezyA pariNAmanuM nirUpaNu thaI gayuM che. A prakaraNamAM bhaviSyamAM devanI paryAe utpanna thanArA dravyadeva bhAvitAtmA aNagAro dvArA karavAmAM AvelA puddagala piraNAmAne prakaTa karavAne mATe banArena maMte !" ityAdi sUtro ApyA che- gautama svAmI mahAvIra prabhune pUche che ke- 'mAniyA aLavAre' he bhadanta! bhAvitASA aNugAra 'hiraN po che'. bAhya puddagalAne eTale ke audArika zarIrathI bhinna evAM vaikriyapudgalone 'acA grahaNa karyA vinA, vemAmAM pazrvayaM vaibhAra parvatane (vaibhAra paryaMta rAjagRha nagarane krIDApa.ta che.) 'vettaC vA,' eka vAra eLaMgavAne athavA jIvA aneka vAra oLaMgavAne zu'mU' sama che kharAM ? uttara- geyamA ! no phaLada samade' he gautama! evuM khanatuM nathI. kAraNu jyAM ke sudhI bAhya-vaikriya pudgalone grahaNa karavAmAM na Ave tyAM sudhI vaikriyazarIranuM nirmANa thavAnI kriyA ja sa`bhavI zakatI nathI. e ja vAtane have pachInAM sUtra dvArA prakaTa karavAmAM Ave che. prazna-- prazna - 'aNagAre NaM bhaMte ! bhAviyappA bAhirae poggale pariyAittA' he bhadanta ! bhAvitAtmA aNugAra mAhya pudgalone--vaikriya yugalone grahaNa karIne, zu vemAmAM payaM ujavattatpa''vettaCvA skrU ?? vaibhAra parvatane eka vAra oLaMgavAne athavA aneka vAra eLagavAne sama che kharA ? uttara-'daMtA mU' hA, gautama ! te pramANe karI zakavAne te samatha ane che. kahevAnuM tAtpa e che ke bhAra jevA paryaMtane ekavAra ke anekavAra oLaMgI zakavAnu kA audArika zarIrathI teA thai zakatuM nathI. te mATe te vaikriyazarIranI jarUra paDe che. vaikriya zarIranuM nirmANa audArika pudagalothI thatuM nathI, paNu vaikriya puddothI ja thAya che. tethI koi bhAvitAtmA aNugAra bahAranA vaikriya puddagalone grahaNa karIne ja vaikriyazarIranuM nirmANa karIne vaibhAra pa tane oLaMgI zakavAne zaktimAna bane che. prazna 'are chaM maMte ! mAviyA he bhadanta ! koI bhAvitAtmA aNugAra, varipu temajemayiAttA vaikriya zarIranuM nirmANu karanArA khAla zrI bhagavatI sUtra : 3 194
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaikriya pudgalone grahaNa karyAM vinA, bAvacA rAzidde nayare vA' rAjagRha nagaramAM jeTalA pazu, pakSI ane manuSyanAM rUpe che'cArUM vijhuvijJA' eTalAM rUpAnI vidhruva Nu karIne, 'temA nayaM' vaibhAra patanI to aMdara aNuvittittA'praveza karIne, 'samaM vA vizvamaM rettaj visamaM vA sama rettar krU ?" samatala sthAnavALA tenA bhAgeAne viSama sthAnavALA karavAne, ane viSama sthAnane samatala karavAne zuM sama che ? uttara~~~'noyamA !''no phaLake samaDhe" koi bhAvitAtmA aNugAra khAdya pudgalone grahaNa karyA vinA evuM karavAne samartha nathI. kAraNa ke vaikriya zarIrathI ja aneka judAM judAM rUponuM nirmANa thAya che. audArika zarIrathI evuM thaI zakatu nathI. yaM cetra vizo vi bANAvaLo' e ja pramANu khIjA AlApaka paNa kahevA joie. te bIjo AlApaka e pramANe manaze- he bhadanta ! bhAvitAtmA aNugAra, khAdya pudgalone grahaNa karIne, rAjagRha nagaramAM jeTalAM pazu, pakSI, manuSya Adi rUpa che eTalAM rUpAnI viNA karIne, vaibhAra parvatanI aMdara praveza karIne, tenA samatala bhAgAne viSama banAvavAne tathA viSamabhAgone samatala banAvavAne zuM samartha che? A AlApakamAM je vizeSatA che te batAvavAne mATe sUtrakAra kahe che ke vara yiAttA blyU ? kahevAnuM tAtpa e che ke te aNugAra khAdyapudgalAne grahaNa karIne ja upara kahyA pramANe karI zake che. have gautama svAmI mahAvIra prabhune pUche che ke, semaMte ! hiM mArUM vingara ? gamArUM vidhruvarU ?" he madanta ! evuM mAyI aNugAra kare che ke amAyI aNagAra kare che ? eTale ke khAdya puddagalone grahaNu karIne, aneka vaikriyAnuM nirmANa karIne, uparyukata kArya karanAra aNugAra mAyI hAya che, ke amAyI hAya che? 'mAyI' zabdane artha kaSAyayukata aNugAra AtmA chejene sauddhAntika paribhASAmAM 'pramatta' kahe che. ahI 'mAyI' zabda upalakSaNarUpa che. tenA dvArA krodha, mAna ane lobharUpa kAryane paNa graNa karAya che. kaSAya rahita aNugAra AtmAne 'amAyI aNagAra' kahe che. tene saiddhAntika paribhASAmAM apramatta kahe che. uttara- 'poyamA !'he gautama! 'mAthI vinnarU' mAyI -- kaSAyacukata aNugAra-pramatna aNugAra vikuMNA kare che. no bAyI? amAyI--apramatta aNugAra vikuNA karatA nathI. tenuM kAraNa jANavA mATe gautama svAmI nIcenA prazna pUche che-- 'te veLa>= juM maMtte ! ityAdi. he bhaddanta! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke mAyI aNugAra ja vikuNA kare che, amAyI vidhruNA karatA nathI ? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke--noyama !" he gautama! 'mALapaLIyA vALamocAM moghA maunnA nAme' mAyI aNugAra-kaSAyayukata pramatta sAdhu praNIta (sarasa) bhejana ane peya le che. te bhejana ghI Adi snigdha padArthAMmAMthI khanAvelu hAya che. temAMthI ghI Tapakatu hoya che. evA cikAzadAra padArthAne khUba khAi khAine te vamana kare che. athavA va, maLa Adine nimitto khAvAmAM Avela te bhejanane yAgya virecana kare che vamana athavA virena mAyika dvArA vihita hAvAne kAraNe vikriyA-vabhAvarUpe hAya che. tethI A prakAre tene mAyI aNugAranI vidyu'NA samajavI joie. 'tassa na temAM taLIya pALamoyane" te praNIta AhAra dvArA te bhAvitAtmA mAyI aNugAranA 'hiMdu kriminA vadarI mati' asthi ane asthimajjA (cIC) zrI bhagavatI sUtra : 3 195
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ saghana banI jAya che. kahevAnuM tAtparya e che ke mArI bhAvitAtmA aNagAra je sarasa ane snigdha AhAra le che, tenA dvArA tenA hADakAM ane cabI ghaNuM majabUta ane saghana banI jAya che. kadAca tene te bhajana pace nahI te te evI auSadhino upayoga kare che ke tenA dvArA te bhejana sArI rIte pacI jAya che. "ggg baMsAgi tenuM mAMsa ane lohI saghana thatAM nathI paNa pAtaLAM paDe che. jemAM teNe grahaNa karelA bhajananA "ne vi 1 gadA vAyara chA" je je yathAbAdara AhAra pudgala hoya [, "te vi ja se jamiti" te AhAra pugalo paNa jude jude pariNamatA rahe che. te praNIta bhajananA keTalAka muddagalo vodittAi? tenI zrotreSkriya rUpe, "bhAva kSitriyA' keTalAMka negebriyarUpe, keTalAka dhANendriya rUpe, keTalAMka svAdendriya rUpe ane keTalAka sparzanendraya rUpe pariNamyAM kare che. tethI tenI spazendriya paryantanI Indriye baliSTha ane pota potAnA kAryamAM anta paryanta kAryakSama banI rahe che. tethI tenuM zarIra vadhAre baLavAna hoya che-nahIM te zarIramAM evuM baLa saMbhave nahIM. di, adigi, sa, kAMka-rAma, nadag' te mAthI aNagAre lIdhelA praNIta AhAranA pudgale jema hADa ane cabIrUpe pariName che, tema te pugalo keza mathu, rema ane nakharUpe paNa pariNamatA rahe che, " vIrtharUpe paNa pariNamatA rahe che ane "tLavattA" rudhirarUpe paNa pariNamatA rahe che. je amArI bhAvitAtmA aNagAra hoya che, temanI bAbatamAM e pramANe banatuM nathI e vAta sUtrakAra nIcenAM sUtro dvArA prakaTa kare che- "gAIi tU mA moja mojA je vAge amAthI bhAvitAtmA aNagAra ghI Adi snigdha padArthothI rahita lUkhe AhAra le che, ane tenuM vamana karatuM nathI, kAraNa ke te kaSAya-pramAdathI rahita hoya che. tethI tene bhejananI e prakAranI vamana karavArUpa vikriyA karavAnI IcchA thatI nathI. tene reca paNa le paDato nathI. 'ttaw i te sUpa pAmavo te lUkhA bhajanane pariNAme te amAthI aNagAranA zarIranAM ",i gabiMba mavaMti' asthi asthimajajA (caba) atyanta pAtaLAM bane che. "da mA soLa' paNa tenA zarIranuM mAMsa ane rUdhira saghana bane che. je aa che te lUkhA AhAranA je "gAvAyA' je sthaLa (bAdara) pudgala hoya che, te vi ja je niyaMti" te te pudagalo jude jude rUpe pariNamI jAya che. jema ke keTalAMka pudagalo "savattA prasavaNa rUpe pariName che, "nAra cittag keTalAMka pudgalo kapharUpe, keTalAMka nAkanA melarUpe, keTalAMka vamanarUpe, keTalAMka pittArUpe, keTalAMka adhevAyune rUpe ane keTalAMka pulo rudhirarUpe pariNamatA rahe che. kahevAnuM tAtparya e che ke rUkSa (lUkhA-ghI AdithI rahita) AhAra karanAra te amAyI apramatta aNagAranAM AhArAdI puddagalo maLa, mUtra Adi rUpe ja pariNamatA rahe che. je evuM na bane te zarIranI asAratA saMbhavI zakatI nathI. sUtrane aMte prabhu amAthI apramatta aNagAranI vikuvaNane abhAva prakaTa karatA kahe che ke je te nAva no sArU viva" he gautama ! te kAraNe meM kahyuM che ke "mAyI bhAvitAtmA aNagAra vikvaNu kare che, paNa amAthI bhAvitAmAM aNagAra vikuveNa karato nathI" have mAyI aNagAranI vikuvaNAnuM ane zrI bhagavatI sUtra : 3 196
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ amAthI aNagAranI avikurvaNAnuM phaLa prakaTa karavAne mATe kahe che ke- "mA takSa TAraNa tArorUcAhate haiM ? mAyI aNagAra vikrvaNathI vaikriyakaraNarU5 sthAnanI, athavA snigdha AhAranI AlecanA paNa karatuM nathI ane pratikramaNa paNa karatuM nathI kahevAnuM tAtparya e che ke mAyI aNagAra, pramAda Adine AdhIna thaIne vikriyArUpa pravRttinI athavA tenA dvArA grahaNa karAyela praNIta AhAranI AleAcanA karato nathI. "meM A ucita kArya karyuM nathI, e pazcAttApa karavA rUpa AlecanA karatuM nathI. have kadI paNa AvuM nahIM karuM, e prakArane nizcaya karavArUpa pratikramaNa paNa karatuM nathI. A rIte pitAnI deSayukata pravRttinI AcanA karyA vinA tathA pratikramaNa karyA vinA te kALadharma pAme che. te kAraNe takSa nathi garadaor' te mAyI pramatta aNagAra anAcita ane apratikAta rahevAthI ArAdhaka - dharmanI ArAdhanA karanAro-hotuM nathI paNa virAdhaka ja hoya che. have amAthI aNagAra ke. hoya che te sUtrakAra batAve che - "pamargi ta sArasa kAtrohivate vADhi kare? he gautama ! amAyI-apramattA aNagAranI samasta pravRtti mAyI aNagAranI pravRttithI viparIta hoya che. te apramatta hoya che te rUkSa bhajana karavArUpa tenI pravRttinI AlocanA kare che, ane tene je je deze lAgyA hoya che tenuM pratikramaNa kare che. A rIte AlecanA ane pratikramaNa karIne te kALadharma pAme che. he gautama! te kAraNe te amAthI aNagAra ArAdhaka hoya che-virAdhaka hoto nathI. zrAcaritrarUpa dharmane virAdhaka nathI hotA, te tenA ArAdhaka ja hoya che. kahevAnuM tAtparya e che ke pahelAM mAyI hovAne kAraNe pramAdI hovAthI tene praNIta bhajana grahaNa karyuM hatuM. tyAra bAda pAzcAttApa karIne te amAyI banya, ane apramatta banIne, maraNata apramatta rahIne, dharmanI ariAdhanA karatA karatA ja tenuM mRtyu thAya che. te kAraNane tene ArAdhaka kahyo che. prabhunA mukhAravindathI uparyukata vacana zravaNa karIne gautama svAmI te vacanamAM pitAnI saMpUrNa zraddhA prakaTa karatAM kahe che ke "je mate! seva mate! utta' he bhadanta ! Ape je vAtanuM pratipAdana karyuM te sarvathA satya ane yathArtha che temAM zaMkAne sthAna ja nathI. A rIte vAraMvAra kahIne temaNe mahAvIra prabhunAM vacanI anumodanA karI. "revuM maMnA kathanathI gautama svAmIe mahAvIra prabhu pratyeno pitAne atizaya AdarabhAva vyakata karyo che. tyAra bAda mahAvIra prabhune vaMdaNa namaskAra karIne teo saMyaMmane tapathI AtmAne bhAvita karatA pitAne sthAne besI gayA. A sUTa 5 che jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAjakata "bhagavatI' satranI priyadarzinI vyAkhyAnA trIjA zatakano cotho uddezaka samApta. zrI bhagavatI sUtra : 3 1.9 7
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAMca udezaka kA saMkSipta viSaya kathana trIjA zatakanA pAMcamAM uddezakano prAraMbha pAMcamA uddezakanuM saMkSipta viSaya vivaraNa nIce pramANe che- gautamane prazna- "bhAvitAtmA aNagAra bAhyapudgalene grahaNa karyA vinA strI AdinA rUpanI vidurvaNa karI zake che ke nahIM ? prabhuno uttara - nA, bAhapugalone grahaNa karyA vagara strI AdinA rUpanI vikurvaNa karI zakato nathI paNa bAhyapugalene grahaNa karIne ja te strI AdinAM rUpanI vikurvaNa karI zake che, ane te evAM rUpathI jaMbudvIpane bharI zake che, evI tenI zakitanuM pratipAdana. vikuNAnA svarUpanuM pratipAdana karavA mATe yuvati tathA yuvakanuM daSTAMta. talavAra ane DhALane dhAraNa karanArA puruSanI jema vaikriyapurUSanuM pratipAdana. ekataH patAkAne dhAraNa karIne cAlanAra puruSanA AkAranI jema vaikiya svarUpa dhAraNa karanAranuM kathana. palAMThI vALIne beThelA puruSanA AkAranI jema vaizirIradhArI puruSanA AkAzagamananuM varNana, paryakAsane beThelA puruSanA AkAranI jema vaikiyazarIradhArI puruSanA AkAza gamananuM kathana. azva, hAthI, siMha, vAgha, varU, dvIpI, rIMcha, taracha ane zarabhanAM rUponI vidurvaNuM karavAnI athavA abhiyAjanA karavAnI zAMta aNagAramAM che, te mATe tene bAhyapule grahaNa karavA paDe che evuM kathana. aNagAra AtmaRddhithI, AtmakathI ane AmaprayogathI gamana kare che, nahIM ke paraRddhithI, parakarmathI ane paraprayAgathI, evuM nirUpaNa azva AdinA rUpe vikrvaNA athavA abhiyajana karavAM chatAM paNa aNagAra te rUpathI bhinna che, evuM pratipAdana. mAthI kaSAyayukta aNagAra ja abhiyegAtmaka vikurvaNu kare che evuM kathana, abhigika devatArUpe tenI utpatti thavAnuM nirUpaNa, amAthI kaSAyayukta aNagAra evI vidurvANa karatuM nathI, tethI Abhiyogika devarUpe tenI utpatti thatI nathI evuM kathana, aMte uddezakArtha saMgrAhaka gAthAnuM pratipAdana. che vidurvaNA vizeSavankavyatA kA nirUpaNa vikuvaNuM vizeSa vakatavyatAnuM varNana- "mate ! mAvaqA" ItyAdi-- sUtrArtha- (Are maM! vicaM vAra che varicArUttA vi mAM sukavuM nA bAra saMmAyika vArittig khU?) he bhadanta ! bhAvitAmAM aNagAra, bAhya pudgalone grahaNa karyA vinA, eka vizALa strInA rUpanI athavA candamAnika paryantanA rUpanI vipharvaNA karI zakavAne zuM samartha che? ( rUpa sama) he gautama ! e vAta barAbara nathI. (Mri maM! mAricaM bAhirae poggale pariyAittA egaM mahaM itthIrUvaM vA jAva saMdamANiyarUvaM vA vidattA ) he bhadanta ! bhAvitAtmA aNagAra, bAhyapudagalene grahaNa karIne, eka vizALa strIne rUpanI athavA skandamAnika paryantanAM rUpanI vikrvaNu karI zakavAne zuM samartha che? (daMtA. 5) he gautama ! te bhAvitAtmA aNagAra e pramANe karI zakavAne samartha che. ( i maMta! mAyaur virUghADuM vadhU zrI bhagavatI sUtra : 3 198
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ rUthivArUM vigi ) he bhadanta ! bhAvitAtmA aNagAra keTalAM strIrUpanI vikrvaNa karI zakavAne samartha che? (vA !) he gautama! (se nA nAma jubaI juvANe hattheNaM hatthe geNhejjA, cakkassa vA nAbhI aragA uttAsiyAevameva aNagAre vi bhAviyappA veubviyasamugdhAeNaM samohaNai jAva NaM pabhU goyamA ! aNagAre NaM bhAviyappA kevalakappaM jaMbUddIvaM dIvaM bahUhi itthIrUvehiM gADauri vittikrini) jevI rIte ke yuvAna ke yuvatine pitAnA bhujApAzamAM pakaDI eka rUpa thaI jAya che, athavA jevI rIte cakranI dharI ArAone pakaDI rAkhavAne samartha hoya che, e ja rIte vaikriya samudaghAtathI pitAnA Atmapradezane jeNe cukata karyA che e bhAvitAtmA aNagAra paNa, pote nirmANa karelA strIrUpe vaDe saMpUrNa jaMbudvIpane bharI zakavAne samartha che. (nAra ga i mojanA ! yArasa bhAviyappaNo ayameyArUve visaye visayamene buie, No ceva NaM saMpattIe, viuvvisu vA, viuviti vA, viucissaMti vA-evaM parivADIe NeyavvaM jAva mALiyA) he gautama! bhAvitAtmA aNagAranI vikuvaNa zakitanuM nirUpaNa karavAne mATe ja uparyukata nirUpaNa karavAmAM AvyuM che. Aja sudhI bhAvitAtmA aNagAre evI vimurvaNa kadI karI nathI, vartamAnakALe evI vipurvaNA karatA paNa nathI, ane bhaviSyamAM evI vimurvaNA karaze paNa nahIM. A to mAtra tenI zakita batAvavA mATe ja kahyuM che. skendramAnika paryantanAM rUpanA viSayamAM paNa A pramANe ja samajavuM. (se jahAnAmae kei purise asi-cammapAyaM gahAya gacchejjA, evAmeva aNagAre vi bhAviyappA asicammapAyahattha-kiccagaeNaM appANeNaM uddahaM vehAyaM 3qjnA) he bhadanta! jevI rIte kaI puruSa talavAra ane DhALa (carmapAtra)ne laIne cAle che, evI ja rIte vikriya DhALa ane talavArane dhAraNa karIne kaI paNa kArya karavAne nimitte, bhAvitAtmA aNagAra zuM uMce AkAzamAM uDI zake che ? (daMtA GujjJA) he gautama! hA, te uDI zake che. (UTTT mate ! mAnicaMI vADuM 15 sAmajiyA vADuM vikiraNa ?) he gautama ! bhAvitAtmA aNagAra, evA keTalAM rUpanuM tenI vikriyA zakitathI nirmANa karI zakavAne samartha che ke je vaikriya rUpAe hAthamAM talavAra ane DhALa dhAraNa karI hoya? (se nAmae juvaI juvANe hattheNaM hatthe geNhejjA taM ceva jAva viuvvisu vA, viuviti T. viviatti ghA) jevI rIte keI yuvAna kei yuvatine pitAnA hAthathI pakaDIne pitAnA bhujapAzamAM lapeTI ekAkAra banI jAya che, tyAMthI zarU karIne uparyukata samasta kathana ahIM paNa grahaNa karavuM joie. ahIM paNa e ja vAta kahevI joie ke AvI vikrvaNa temaNe bhUtakALamAM kadI karI nathI, vartamAnamAM karatA nathI ane bhaviSyamAM karaze paNa nahIM. temanI vikuvaNazakitanuM nirUpaNa karavAne mATe ja A samasta kathana karyuM che.(nAnAnagorU purise ijA pahavi jAvuM che gA) he bhadanta ! jevI rIte ke puruSa hAramAM eka patAkAne laIne cAle che, vAra aNagAre vi bhAviyappA egaopaDAgA hattha kiccagaeNaM appANeNaM uDDhaM vehAyasaM zrI bhagavatI sUtra : 3 1 99
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ sau 3nA ?) evI ja rIte bhAvitAtmA aNugAra paNuM zuM hAthamAM dhvaja sAthenI patAkA dhAraNa karI hoya evA vaikti puruSane rUpe AkAzamAM uMce uDI zakavAne zu sama che? (daMtA, goyamA uQEnA) he gautama ! bhAvitAmA aNugAra evuM vaiyirUpa dhAraNa karIne AkAzamAM uDI zakavAne samartha che. (maLanAre N maMte ! mAviyAtracArU vamUtro vALA datyavicaLayA vArUM vivittap?) he bhadanta ! hAthamAM dhvajAyukata patAkA dhAraNa karIne uDanArA keTalAM vaikriya puruSa AkAzanI vi NA karavAne bhAvitAtmA aNugAra samartha che? navuM cetra nAva vivinu vA, vinaMti vA, trivRvisaMti thA-vaM judo paDAmAM vi) hai gautama tenA uttara paNa AgaLanA praznanA uttara pramANe ja samajavA. parantu bhAvitAtmA aNugAre bhUtakALamAM kadI paNa evI vikuNA karI nathI, vartamAnamAM karatA nathI ane bhaviSyamAM paNa karaze nahI. temanI viSuvA zakita keTalI che, e batAvavAne mATeja A vAta kahI che. e ja pramANe banne paDakhe dhvajAethI yukata patAkAodhArI vaikriya puruSa AkAranA viSayamAM paNa samajavuM. (se nA nAmad karvAse jaNovaiaM kAuM gacchejjA, evAmeva anagAreNaM bhAviyappA egao jnnnnoviykicgaLa bappAne dU vedAyanuM puSpakanA ?)Dhu bhadanta ! jevI rIte koi puruSa eka paDakhe janeAi dhAraNa karIne cAle che, evI rIte eka paDakhe janoi dhAraNa karI hoya evA puruSarUpanuM peAtAnI vidhruNA zakitathI nirmANa karIne zuM bhAvitAtmA aNugAra AkAzamAM uMce uDI zakavAne samartha che? (daMtA, uttpannA) he gautama ! hA, evI rIte te uDI zake che. (aLanArAM maMte ! mAniyA vArUM payU baLovacaciyArUM svArUM vidyubittaC ?) he bhadanta ! bhAvitAtmA aNugAra, eka paDakhe janeAi dhAraNa karone AkAzamAM uDatA keTalAM puruSarUpAnuM peAtAnI vikuNA zaktithI nirmANa karI zake che ? (taMtreya nAva nizrvitu vA, vijyaMti vA, vinnisyaMti vA, E kudamo naLovAtha vi) he gautama ! A praznanA uttara paNa upara pramANe ja samajavA. bhAvitAtmA aNugAre bhUtakALamAM kadI paNa evI vika.NA karI nathI, vartamAnamAM kadI paNa evAM rUponI vidhruNA karatA nathI, ane bhaviSyamAM paNa evAM rUponI vika.NA kadI paNa karaze nahIM. tenI vikaNAzakita batAvavAne mATe ja uparanuM varNana karavAmAM Avyu che. banne mAttu yajJopavIta (janAI) dhAraNa karIne AkAzamAM uDatA vaikriya puruSarUpAnA viSayamAMpaNa ema ja samajavuM. yo ( se jahA nAmae kei purise palhaitthiyaM kAuM ciTThejjA, evAmeva aNagAre vi maniyA ityAdi ?) jevI rIte koi puruSa eka tarapha palAMThI vALIne besI jAya che, evI rIte eka tarapha palAMThI vALelA puruSa AkAranuM potAnI vikuNA dvArA nirmANa karIne, zuM bhAvitAtmA aNugAra AkAzamAM UMce UDI zake che? ( caitra tra vikuntri vA vikuvvaMti vA, vikuvvissaMti vA, evaM duhao palhatthiyaM vi) huM gautama ! A praznanA uttara paNa AgaLanA praznanA uttara pramANe ja samajavA. bhAvitAtmA aNugAre bhUtakALamAM evA vaikriyarUpAnuM kadI nirmANa karyuM nathI, vartamAnamAM karatA nathI ane bhavaSyamAM karaze paNa nahIM, tyAM sudhInuM samasta kathana grahaNa karavuM. A kathana temanI zakti darzAvavAne mATe ja karavAmAM AvyuM che. eja pramANe ane Aju palAMThI vALIne AkAzamAM uDatA naiSkriya puruSa rUpeAnA viSayamAM paNa samajavuM. zrI bhagavatI sUtra : 3 200
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( badanAmag : g go 4i jAuM videnA, ityAdi?) he bhadanta ! jevI rIte keI puruSa eka tarapha paryakAsana vALIne bese che, evI rIte eka tarapha paryakAsana vALIne beThelA puruSa AkAranuM pitAnI vikurvaNa zaktithI nimaNa karIne zuM bhAvitAtmA aNagAra AkAzamAM UMce uDavAne samartha che? (ta reva banAve vikubisu vA, vikuvvaMti vA, vikuvvissaMti vA, evaM duhao paliyaMkaM pi) he gautama ! evA AkAranuM nirmANa karIne te bhAvitAtmA aNagAra AkAzamAM UMce uDI zake che. A viSayane lagatA bIjAM praznottaro AgaLa mujaba ja samajavA. paraMtu te bhAvitAtmA aNagAre evAM vaikriya rUpanuM bhUtakALamAM kadI paNa nirmANa karyuM nathI, vartamAnamAM paNa evAM rUpanuM nirmANa karatAM nathI, ane bhaviSyamAM paNa evAM rUponuM nirmANa karaze nahIM. e prakAranAM rUpanuM nirmANa karavAnI zakti temAM rahelI che, eTaluM batAvavAne mATe ja A kathana karavAmAM AvyuM che. banne tarapha paya kAsana vALIne be paryakAsanethI beThalA puruSarUSAnA viSayamAM paNa eja pramANe samajavuM. TIkAtha-cothA uddezakamAM vikrvaNAnuM nirUpaNa karavAmAM AvyuM che. A pAMcamAM udezakamAM paNa vidurvaNAnuM vizeSa nirUpaNa karavAne mATe nIcenAM sUtra ApavAmAM AvyAM che. prazna--mAriyaLa caLariAM maMtte ! he bhadanta ! bhAvitAtmA aNagAra, vAdara pogare gAriyArUtta bAhya pudagalane (vaiya zarIranAM pudagalene) grahaNa karyA vinA " ma eka vizALa "sthIrurva vA' strIrUpanI athavA "nAva saMdramALA ra vAsyanTamAnikA paryantanA rUpanI "vinvittA urdU vidurvaNa karI zakavAne zuM samartha che? A sUtramAM je "nAra (yAvata) pada AvyuM che tenA dvArA " gaya vA, cAnAM vA, ritAM vA, jigi thigi, zivija kaM vA' A padone saMgraha thayo chepraznananuM tAtparya nIce pramANe che-bhAviyAtmA aNagAra, vaikiya zarIranAM pudagale ne grahaNa na kare to paNa zuM eka vizALa strIrUpa, athavA puruSarUpa, athavA azvarUpa, athavA hastirUpa, athavA ginni, thili, zibikA, candamAnika Adi rUpanuM nirmANa karI zakavAne zuM samartha che? (giThThi Adi padane artha AgaLa AvI gayo che.) uttara- kuLa sama ? he gautama ! evuM saMbhavI zatuM nathI. eTale ke vekiya pudgalene grahaNa karyA vinA bhAvitAmAM aNagAra evuM karI zakatA nathI prazna-mavicaNA caNA ane ? he bhadanta ! bhAvitAtmA aNagAra, "kAdirA ke parivAranA bAhya pugagalene grahaNa karIne "ri H? eka mahA "stharva vA nAva saMmALiyAM vA vivaraNa pU? strI rUpane athavA puruSAdi skandamAnika paryAnA rUpane vikarvita karavAne zuM samartha che? uttaradaMtA u" hA, gautama ! bhAvitAtmA aNagAra bAhyapudagalene grahaNa karIne evI vikrvaNa karI zake che. 'vikuveNa" karavI eTale vaikriya zakitathI rUpanuM nirmANa karavuM. ahIM paNa "mA" (kAvata) padathI uparokata puruSAdi rUpa grahaNa karavAmAM Avela che. zrI bhagavatI sUtra : 3 201
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ praznana--"mAviyagi re i mate ! he bhadanta ! bhAvitAtmA aNagAra, "vaphavA phacivA vivittA kapUra tenI vidurvaNa zakitathI keTalAM strI rUpanuM nirmANa karI zakavAne samartha che? mahAvIra prabhu tene A pramANe uttara Ape che-" nA nAnA luvA jevI rIte keI eka puruSa "gu kaI strIne M ? tenA hAthathI je pakaDI levAne samartha hoya che (eTale ke paraspara bhinna hovA chatAM paNa jyAre teo ApasamAM saMlagna thaI jAya che tyAre evuM lAge che ke baMne ekaja che), jevI rIte "naMdanAma cA suttasivA' cakranI nAbhI cakranA ArAone ekadama lAgela rAkhavAne samartha hoya che, evI rIte mAgi gaUTbhAre ji vivAghAI sorg ? jyAre bhAvitAtmA aNugAra vaikiya samughAtathI pitAnA Atmapradezane yukata kare che tyAre "nAra mAravAnA gaLA te bhAvitAtmA aNagAra, vaDhai idIva dI vahUrdi cihiM tevikavita aneka strIrUpathI samasta jaMbudvIpane "mAruour vini?i AkarNa tathA vyatikIrNa karavAne "a" samartha bane che. ahIM 'yAvata' padathI nIcene sUtrapATha grahaNa karavAmAM Avyo che- vejJAruM gADuM huM nirUrapha, racanA bAra AiLa ahAbAyare poggale, parisADei, ahAmuhume poggale, pariyAii, docaMpi veu. triyAI sojI?" tene artha AgaLa AvI gayuM che. viphaLa nAva nI sAthe ja "jAva yAvata pada AvyuM che tenA dvArA nIcenA sUtra pATha grahaNa karAya che ustha4, saMthavuM, uM, gavAvA jai, sAruM ra NaM goyamA! pabhU aNagAreNaM bhAviyappA, tiriyamasaMkhejje, dIvasamudda, bahU hiM itthirUvehi AiNNe, vitikiNNe, uvatthaDe, saMthaDe, phuDe, avagADhAvagADhe kare7g A sUtrapAThane artha paNa devanI vimurvaNAnA prakaraNamAM ApavAmAM Avyo che. bhAvitAtmA aNugAranI vimurvaNa zakitanuM Aje nirUpaNa karavAmAM AvyuM che, te temanI zakita darzAvavA mATe ja karavAmAM AvyuM che. kharekhara te traNe kALamAM kadI paNa teo evI vikrvaNa karatA nathI. eja vAtanuM sUtrakAre nIcenA sUtra dvArA pratipAdana karyuM che. sapaf nayama ! mAra mAviSphaLa gairasa gayAhave vinA visAme guv he gautama! bhAvitAtmA aNagAranI vikrvaNu zakitanuM je upara pramANenuM varNana karavAmAM AvyuM che, te mAtra temanI zakita batAvavAne mATe ja karavAmAM Avela che, " jeva of saMpattI paNa te bhavitAtmA aNagAra vyavahAramAM evI pravRtti kare che, ema kahevAne Azaya nathI. " vinA vA, viNa zrI bhagavatI sUtra : 3 20 2
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ smRti vA, vinniti vA' kharekhara te temaNe bhUtakALamAM kadI paNa evI vikA karI nathI, vamAnamAM karatA nathI ane bhaviSyamAM karaze paNa nahIM. navuM vADIlu sUcanA e prakAranI paraMparA che, ema samajavuM. upayu kata samasta kathananuM tAtpa nIce pramANe che---- bhAvitAtmA aNugAra peAtAnI vikriyA dvArA A prakAranAM aneka rUponuM nirmANa karIne A jamUdrIpane pUre pUrA bharI dIdhe hAya evuM traNe kALamAM kadI khanyuM nathI. paNa jo te dhAre te evAM rUpa banAvIne samasta ja khUdvIpane te rUpethI bharI devAne avazya zakitamAna che. paNa teNe bhUtakALamAM kadI paNa tenI te kitane upayoga karyAM nathI, vamAnamAM karatA nathI ane bhaviSyamAM karaze nahIM. jAva saMdamaNiyA strIrUpAnI vikaNAnA viSayamAM je varNana karavAmAM AvyuM che te puruSarUpe, yAnarUpe, hastirUpe, gilirUpe, zilirUpe, zikhikA rUpe ane candramAnikA rUpAnA viSayamAM paNa samajavuM. " " prazna--' te nAnAmaC sei " he bhanta ! jevI rIte kASTha puruSa 'simbAya' talavAra ane tha`pAtra (DhAla)ne hAro laine chenA cAle che, 'Ameva' eja pramANe aLavAre vi mAviyA sidhammapAyadasthavicaLAM zraghvAnerjI 38 vedAyanuM udhvajrA potAnI vaikriya zakitathI nirmANa karelA talavAra ane DhAlane dhANu karanArA vaikriya puruSa rUpanuM nirmANu karIne zu bhAvitAtmA aNugAra AkAzamAM uMce uDI zakavAne samarthya che? gautama svAmInA A praznanA uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke- dvaitA, uppaijjA * he gautama ! bhAvitAtmA aNugAra vaikriya khaDaga Adi dhArI puruSarUpe AkAzamAM avazya uDI zake che. praznana--mAviyA baLatarAM maMte ! he bhadanta bhAvitAtmA aNugAra, cArUM gaNitvammadaLiyAka svAda vittriAr pa' vikriya samuddhAta dvArA keTalAM talavAra ane DhAlane dhAraNa karanArA vaikriyapuruSa rUponuM nirmANu karI zakavAne samartha che? 1 uttara--se nanhA nAma! jIvALe' jevI rIte kAI yuvAna puruSa 'jIvaDuM koi yuvatIne 'hRtze" hAthathI dathe ge2enA' pakaDI levAne samartha hoya che (eTale ke te yuvatIne pakaDI levAmAM te puruSane koi khAsa parizrama paDatA nathI ane yuvatI ne sAthe te saMlagna thayelo hoya ema ja lAge che) 'tuM zvetra khAva vivizva vA, vinitinA, vivisaMti vA' ityAdi samasta kathana AgaLa mujabaja samajavuM. kahevAnuM tAtparya e che ke bhAvitAtmA aNugAra pAtAnI vixA zakitathI, talavAra zrI bhagavatI sUtra : 3 203
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane DhAla dhAraNa karanArA eTalAM badhAM vaikiya puruSarUpanuM nirmANa karI zake che ke te rUpe vaDe te samasta jaMbudvIpane AkIrNa (vyAsa), ane vyAkIrNa (vizeSa vyAsa) karI zake che. paNa evuM Aja sudhI kadI paNa teNe karyuM nathI, vartamAnamAM paNa evI vidurvaNuM te karatA nathI, ane bhaviSyamAM paNa karaze nahIM. tenI zaktinuM pradarzana karavAnA AzayathI je sUtrakAre uparanuM kathana karyuM che, je te dhAre te evI vimurvaNA karavAnI zakti tenAmAM avazya che prazna-nAnAmag grze? he bhadanta ! jevI rIte ke puruSa "jo paNa eka davajayukta patAkAne hAthamAM "zA pakaDIne "kenA? cAle che, "gvAva' evI rIte "mAviyA gAnA vi paga paDAnA hathi gi rurmoi vedAca upara eka bAjue ivajaputa patAkA hAthamAM dhAraNa karI hoya evA puruSa AkAranA pitAnA vaikriyarUpathI, zuM bhAvitAtmA aNagAra AkAzamAM UMce uDI zake che? uttara-"daMtA, uqgm" he gautama ! (bhAvitAtmA aNagAra e prakAranuM pitAnuM vaikriya rU5 banAvIne AkAzamAM UMce uDI zake che. __ -'aNagAreNaM bhaMte ! bhAviyappe kevaiyAI rUvAiM egopddaagaahtykriAjavADuM vitta mU? he bhadanta ! hAthamAM vayukata patAkA dhAraNa karI hAya evAM keTalAM vaikriya puruSa rUpanuM, bhAvitAtmA aNagAra tenI vaikriya zakitathI nirmANa karI zake che? uttara- jo A praznane uttara paNa pahelA praznanA uttara pramANe ja samaja kayAM sudhI te uttarane sUtrapATha grahaNa kare, te samajAvavA mATe kahyuM che ke vivi+ vA, vinaMti vA, viDigabhaMti vA " kahevAnuM tAtparya e che ke bhAvatAtmA aNagAra evAM aneka puruSaAkAranuM nirmANa karI zake che. ane te AkAre vaDe samasta jabUdvIpane bharI devAne samartha che paraMtu evAM aikriya rUpanuM nirmANa teNe bhUtakALamAM kadI karyuM nathI, vartamAnakALamAM karatA nathI ane bhaviSyamAM karaze paNa nahIM-ahIM, A je kathana karyuM che te tenI zakitanuM pradarzana karavAnA AzayathI ja karAyuM che "gvaM kudI pA "i eja pramANe banne bAju be patAkAdhArI vaikriya puruSarUpanA viSayamAM paNa samajavuM. tenA viSe A prakAranA praznottare banaze te bhadanta ! jevI rIte koI puruSa pitAnI banne bAjue patAkA dhAraNa karIne cAle che, evI rIte bane bAjue patAkA dhAraNa karI hoya evA puruSarUpanI vikurvaNuM karIne zuM bhAvitAtmA aNagAra AkAzamAM UMce uDI zake che? uttara-he gautama, hA, te bhAvitAtmA aNugAra evA puruSarUpanI vikurvaNa karIne AkAzamAM UMce uDI zake che. prazna-he bhadanta ! evAM keTalAM puruSarUpanI vimurvaNu karavAne bhAvitAtmA aNagAra samartha che? uttAra-jevI rIte koI yuvAna pitAnA hAthavaDe kai yuvatIne pakaDI levAne samartha hoya che, evI rIte bhAvitAmA aNagAra paNa vaidiya samudaghAta karIne, bane bAjue patAkA dhAraNa karI hoya evAM eTalAM badhAM puruSa rUpanuM nirmANa karI zake che ke te rUpa vaDe te samasta jaMbUDhApane bharI devAne samartha che uttarasUtramAM je upamA ApI che tenuM A rIte pitAnI kriya zakitathI nirmANa karelAM te dvivajAdhArI puruSa rUpathI, bhAvitAtmA aNugAra samasta jaMbudvIpane bharI zakavAne paNa samartha hoya che. zrI bhagavatI sUtra : 3 204
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ para tu he gautama ! evI vikrvaNA Aja paryanta kadI paNa teNe karI nathI, vartamAna kALe paNa evI vikrvaNA te kadI karato nathI ane bhaviSyamAM paNa karaze nahIM. tenI vikurvaNu zakita batAvavAne mATe ja uparanuM kathana karAyuM che. eja vAta sUtrakAre " paMpatyA cAlu rA, vikRti thA, vidhyata vA," A bhUtakAlika vartamAnakAlika ane bhaviSyakAlika kriyApado dvArA prakaTa karela che ema samajavuM. gautama svAmI mahAvIra prabhune pUche che-he bhadaMta ! "nAnAmA je se" jevI rIte kai puruSa "p qas ? eka khabhA para joI laTakAvIne "gara nA cAle che, "gvA eja pramANe "mAvikaG Iri grgo ToLavaphAzinagvi svellA 3gpjJA?" pitAnI vaikriya zaktidvArA eka khabhA para janoI dhAraNa karI hoya evA puruSa AkAranuM nirmANa karIne, zuM bhAvitAtmA aNagAra AkAzamAM UMce uThI zake che? uttara- tA. gggar" hA, gautama ! bhavitAtmA aNagAra tenI vikrvANa dvArA evA rUpanuM nirmANa karIne AkAzamAM uDI zake che? pra"na-pAzarom maMte ! mAviSkA' he bhadanta ! bhAvitAtmA aNagAra, vicAruM grgo bavapha rijayAruM vAkuM vivitta mU? evAM eka khabhe jaI dhAraNa karI hoya evAM keTalAM puruSarUpanuM, pitAnI vaikriya zaktithI nirmANa karavAne samartha che? uttarabatara nAra vividhu vA, viSuvRtti vA, visaMti vA' he gautama ! A praznane uttara paNa AgaLanA praznanA uttara pramANe samaja. eTale ke evAM rUpe dvArA te samasta jabUdvIpane bharI zakavAne samartha che. paraMtu evI vikurvaNa teNe bhUtakALamAM kadI karI nathI, vartamAnamAM karatuM nathI ane bhaviSyamAM karaze paNa nahIM. tenI zaktinuM nirUpaNa karavAnA AzayathI ja uparanI hakIkta lakhavAmAM Avela che. ityAdi samasta kathana pahelA kahyA mujaba samajavuM. "gi sourovAthe ri' be khabhe be janoI dhArI puruSarUpanA viSayamAM paNa eja prakAranA praznottare samajavA. te praznottare nIce pramANe banaze. prazna-he bhadanta ! jevI rIte keI puruSa tenA bane khabhA para jaI dhAraNa karIne cAle che, evI ja rIte pitAnI zaikriya zakti dvArA banane khabhA para janAI dhAraNa karI hoya evAM puruSa AkAranuM, nirmANa karIne zuM bhAvitAmA aNagAra AkAzamAM UMce uDI zake che? uttarahA, gautama ! evA vaikriya puruSa AkAre bhAvitAtmA aNagAra AkAzamAM UMce uDI zake che. tyAra bAda eja viSayamAM gautama svAmI bIjo prazna kare che zrI bhagavatI sUtra : 3 205
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ Thu bhaddanta ! ane khabhe janAma dhAraNa karI heAya evAM keTalAM puruSa rUpe)nI bhAvitAtmA aNugAra viSuva NA karI zakavAne sama che ? uttAra--De gautama ! bhAvitAtmA aNugAra evA eTalA badhAM rUpAnI vidhruva NA karI zake che ke, evAM vaikriya rUpe vaDe te samasta jamUdrIpane tathA aneka dvIpa samudrone pUrepUrA bharI zakavAne samatha che. parantu temanI zakti matAvavA mATe ja A kathana karavAmAM AvyuM che. kharekhara te temaNe Aja paryaMnta kadI paNa evAM rUpathI jakhUdrIpane bharyAM nathI, vartamAnamAM bharatA nathI ane bhaviSyamAM bharaze paNa nahIM. vaLI gautama svAmI mahAvIra prabhune pUche che ke senAnAmapse ' jevI rIte keAi puruSa 'namo thiye jAvuM" eka tarapha palAMThIvALIne (adha padmAsana vALIne) bese che, meva' eja pramANe 'muniyA gaLAne ni' bhAvitAtmA aNugAra paNa'Jo patyiya vicALe akhAnAM udddhaddAma uppadakhA eka tarapha palAMThI vALIne beThelA vaikriya puruSa AkAranI vidhruNA karIne zu' AkAzamAM UMce uDI zake che? tenA uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke--ttva seva hA, gautama! te bhAvitAtmA evA puruSa AkAranI vidhruNA karIne AkAzamAM UMce uDI zake che A viSayamAM samasta kathana pahelAnA praznanA uttara pramANe ja samajavuM. 'nAvanirjhApu nA viiitayA, viiita yA te kathana A sUtrapATha panta grahaNa karavuM. bhAvitAtmA aNumAra traNe kALamAM kadI paNu ja khUddIpAne te vaikriyarUpethI bharI devA rUpa viCNA karatA nathI. 'chyuM kuddo padasthiyaM vi' bIjo AlApaka eja pramANe samajavA. jemake gautamasvAmI prabhune pUche che ke he bhainta ! jevI rIte kAipuruSa anne tarapha a padmAsana mAMDIne bese che, evA anne tarapha a padmAsana mAMDIne beThelA puruSa AkAranI vidhruva NA karIne, zuM bhAvitAtmA aNugAra AkAzamAM UMce uDI zake che? tene uttara prabhu A pramANe Ape che-tuM cetra nAva vittuvidyu nA, vijyaMti vA, vidhruvismRti vA' he gautama ! A viSayamAM samasta kathana AgaLa mujaba ja samajavuM. parantu e prakAranI vikR`NA kadI tene bhUtakALamAM karI nathI, va`mAnamAM karatA nathI ane bhaviSyamAM karaze paNa nahIM temanI vikuNA zakita atAvavAne mATe ja A kathana karAyuM che. ' prazna- che. badAnAmaC dattubhuM' jevI rIte kAi puruSa jJo paoia nArUM vidyunA eka tarapha paryaM kasana mAMDIne bese che. caitra evI rIte mAviSTA gaLavAre putra ityAdi' eka tarapha paMkasana mAMDIne beThelA puruSa AkAranI vidhruva NA karAne, zuM bhAvitAtmA aNugAra AkAzamAM UMce uDI zake che ? A praznane uttara ApatAM bhagavAna kahe cheke (taM cetrajJAna) A praznanA uttara tathA A prakAranA bIjA praznottarA paNa uparanA praznAttA pramANe samajavA. ane traNe kALamAM kadI paNa te evI viSuvA karatA nathI tyAM sudhInuM samasta kathana grahaNa karavuM. para dukho hirSa vi eja pramANe ane mAjI paUkAsana mAMDIne beThelA puruSa AkAranI vidhruNAnA viSayamAM paNa praznano samajavA, 1 sUra 1 // zrI bhagavatI sUtra : 3 206
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhiyogya aura Abhiyogika ke svarUpa kA varNana abhigya ane AbhigikanI vakatayatAnuM nirUpaNa. " are maMte! ItyAdi- sUvAtha- gAje matte ! mAvALA vAdiyA jAje riyArUttA egaM mahaM AsarUva vA, hatthirUva vA, sIharUva vA, vaggharUva vA, vigarUvaM vA, vividha vA, chaharaM vA, taracharaMvA, parAsara vA, gamanuMniraM?) he bhadanta ! zuM bhAvitAtmA aNagAra, bAhya pudgalene grahaNa karyA vinA eka vizAla azvanA rUpane hAthInA rUpane. siMhanA rUpane vAghanA rUpane, varunA rUpane, cittAnA rUpane, rIMchanA rUpane, tarachanA rUpane, athavA aSTapadanA rUpane abhijita karavAne samartha che! je rude saMde) he gautama evuM banavuM zakaya nathI. (yAre re ! je diy Tora riyApurA mR1 ) he bhadanta ! bhAvitAtmA aNagAra, bAhya pulene grahaNa karIne eka vizAla azvarUpa Adine abhiyojita karavAne zuM samartha che? (5 dig ghariyA khU) hA, gautama! bhAvitAtmA aNagAra, bAhyA pulene grahaNa karIne azvAdikanA rUpane abhijita karavAne samartha che. aNagAre gaM bhaMte ! bhaviyappA egaM mahaM AsarUvaM yA abhijuMjittA aNegAI nayanA pa vAnara ?) he bhadanta ! bhAvitAtmA aNagAra eka mahA azvanA rUpame abhijita karIne zuM cAjane paryata javAne samartha che ? (haMtA ) hA, gautama ! eka mahA azvarUpane abhijita karIne aneka janaparyata javAne te samartha che. (je mane ! sAdI 6, pari chag) he bhadanta ! bhAvitAmA aNugAra e prakAranA rUpane abhijita karIne je aneka jana paryata gamana kare che, te zuM tenI pitAnI zakitathI kare che, ke anya sahAyatAthI kare che? (jayamAM ! cAya che, je pariTI gai) he gautama ! te bhAvitAtmA aNagAra eka mahA azvarUpane abhijita karIne je aneka pejane paryata gamana kare che, te tenI pitAnI zaktithI ja kare che, anyanI sahAyatAthI karatA nathI, (ga vAcakSubaT, no , gAyag , no pAyoneoi) eja pramANe te AtmakathI eTale dUra jAya che-parakarmathI jatuM nathI, ane AtmaprayogathI jAya che-parAgathI jato nathI, (usigo vA jai, pAcaM vA 4jI) te sIdhe paNa jAya che ane viparIta paNa jAya che. ( je gare mAre ?) zrI bhagavatI sUtra : 3 2 0 7
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ he bhadanta ! zuM te aNagAra azvarUpa che? (gaLan i ?, jo vahu ne sAsa) he gautama ! te aNagAra ja che, azvarUpa nathI. (aa nA pujAravuM ) parAzara (aSTApada) rUpa paryantanA rUpanI abhiyejanA viSe paNa eja pramANe samajavuM. (se aMte ! mAthI virU, samAthI vi vizvaru) he bhadanta ! evI vikuvaNA mAyI aNagAra ja kare che, ke amAthI aNagAra paNa kare che? (mAthI virU, no samAja viru) he gautama ! mAyI aNagAra ja evI vimurvaNA kare che, amAthI aNagAra karato nathI. (mAui mane ! tarata TALaa arroca , 4i uvajJarU ?) he bhadanta! A prakAranI vikvaNu karIne tenI AlecanA ane pratikramaNa nahIM karanAra mAyI aNagAra kAlakarIne kayAM utpanna thAya che? jema ! gAyojipay - sevAvavakana) he gautama! A prakAranI vikurvaNu karIne AlethanA ane pratikramaNa nahI karanAre aNagAra, kAlakarIne keI eka Abhigika jAtinA deva lakamAM devarUpe utpanna thAya che. (tramAM je maMte ! tArA , vahivate jANuM reDa, uvavaM3) he bhadanta ! amAthI aNagAra te sthAnanI (tene te pravRttithI lAgelA DenI) AlocanA ane pratikramaNa kare che. kALadharma pAmavAno avasara Ave tyAre kALa pAmIne te kayAM utpanna thAya che? (gama ! amju gAmo levo tevattApa 3vava6) he gautama! amArI aNagAra te sthAnanI AlocanA ane pratikramaNa karIne kALa karavAne avasara Ave tyAre kALa kare che. te kAraNe te anAbhiyogika jAtinA devemAM devarUpe utpanna thAya che. (se mane! je aMte! ri) he bhadanta ApanI vAta sarvathA satya che. he he bhadanta ApanI vAta yathArtha che. | (TIT) gAtha-(phalya gaNa parAga, ghoghA, ho vo , pahesthira jI miyA virudrava mAra) strI, talavAra, patAkA, ya pavIta (janoI) palAMThI (ardhapAsana), paryakAsana te saunAM rUpone tathA abhiyoga ane temanI vidurvaNa saMbaMdhI vicAra A uddezakamAM karavAmAM Avela che. ane te saghaLAM rUpanI vikuNa ane abhiga mAyA aNagAra kare che, evuM A uddezakamAM batAvyuM che. TIkAtha-hajI vimurvaNAnuM ja nirUpaNa cAlI rahyuM che. ahIM sUtrakAra aNagAranI abhiyegAtmaka vikurvaNanuM nirUpaNa kare che-"atri ! mAvicA " he bhadanta ! bhAvitAtmA aNagAra, "dira che variyArUttA bAhya pulene-vaikriya zarIranAM pudgalene grahaNa karyA vinA, " ma" eka ghaNA vizALa "trAsavaM vA azvanA rUpane, athavA "thi 4 vA hAthInA rUpane "vijavaM vA varunA rUpane athavA fkaMdara nA siMhanA rUpane, athavA " vA vAghanA rUpane athavA "ravira ravaMvAra dIpaDA(cIttA)nA rUpane, athavA "zajIruvaM vArIMchanA rUpane 'taracharada vA' tarachanA rUpane, (vAghanA jevuM eka prANu athavA "rAra zrI bhagavatI sUtra : 3 208
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ have vA' zarabhanA rUpane, "camanaMnittA " abhijita karavAne zuM samartha che ? vidyA vagerenA prabhAvathI, gheThA AdinAM rUpamAM praveza karavArUpa je kriyA thAya che, te kriyAne abhiyAga kahe che. gautamasvAmI ahIM mahAvIra prabhune eja prazna pUchI rahyA che ke "he bhadanta ! bhAvitAtmA aNagAra, vaikriya zarIranAM pudgalene grahaNa karyA vinA azva vagerenA zarIramAM praveza karIne, te te prakAranI kriyA karavAne zuM samartha che?" tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke "jo chUTe jama" he gautama ! evuM banI zakatuM nathI vaikriya zarIranA pulane grahaNa karyA vinA, bhAvitAtmA aNagAra, upakata rUpano abhiga karavAne koI paNa rIte samartha hotA nathI. have gautama prabhune pUche che-"cAre che te ! mAriyo' ityAdi he bhadanta ! bhAvitAtmA ay gAra, bAhya ane (vekiya zarIranAM pudgalene grahaNa karIne eka mahAna azvAdi prinI abhiyeAjanA karavAne zuM samartha che? A prakArane samasta prakSAlApaka ahIM grahaNa karavAne che. uttara-pUrva rAju gAje che gautama! bAhya pulene "phittA grahaNa karIne "" uparakata rUpanI abhiyejanA karavAne te samartha che. prazna-"IT je maMte mAvANA" he bhadanta ! bhAvitAtmA aNagAra, " mAM gAsAM vA eka mahAna azvanArUpanI "minuMnittA abhiyejanA karIne ane bIjA aneka rojanAnA aMtara sudhI "mitta, nyU jaI zakavAne zuM samartha che ? uttArA , " he gautama ! hA samartha che. eTale ke evA rUpane abhijita karIne te aneka vaijanAnA aMtare javAne samartha che. prazna- "je maM! AvI cha' he bhadanta! azvanArUpanI abhiyojanA karIne aneka jana paryantanuM te je gamana kare che, te tenA pitAnI zaktithI kare che, ke riNa" anyanI sahAyatAthI kare che ? uttara-"cAyag, cha, je pariNa " he gautama! bhAvitAtmA aNagAra tenI pitAnI RddhithI (zakitathI) eTale badhe dUra jAya che, anyanI sahAyatAthI jatA nathI pa cAlaqT" ane tenI Atma kriyAthI jAya che, " anyanI kriyAthI jatA nathI. "sAgago Atma pragathI pitAnI preraNAthI) jAya che, no "varaNane anyanI preraNAthI jatA nathI. uskrioza vagara, pAmAM vA ja saraLarUpe paNa jAya che, vakrarUpe athavA viparItarUpe paNa jAya che. praznaof aMte jiM cAre vAre ? he bhadanta jyAre te bhAvitAtmA aNagAra azvarUpanI abhiyejanA kare che. tyAre zuM te azva banI jAya che ke nahIM zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttara--no vaju se Ate he gautama ! te aNugAra azvarUpa banI jatA nathI e te aNugArane aNugAra ja rahe che. hA, evuM avazya ane che ke te aNugAra ja azvanuM rUpa dhAraNa kare che paNa te te tenuM vaikiyarUpa heAvAthI 'aNugArane azvasvarUpa kahI zakAya nahI" tra nAya vAmana ' aSTApada (parAzara) pantanA rUpAnA viSayamAM paNa A pramANe ja samajavuM. tAtparya e che ke te bhAvitAtmA aNugAra aSTApada paryantanA rUpe.nI abhiyeAjanA karI zake che. azvarUpanA viSayamAM je je nirUpazu karAyu che, te aSTApada paryaMntanA rUpo viSe paNa thavuM joie. A rIte chelle prazna A pramANe khanaze-te bhAvitAtmA aNugAra jyAre ASTApadanA rUpanuM viONA dvArA abhiyeAjana kare che, tyAre zuM aSTApada banI jAya che ? uttaranA, te te aNugAraja rahe che, paNa te potAnI vikuvA zakitathI aSTApadane rUpe badalAI jAya che, ane Akhare te mULa rUpamAM aNugAranA rUpamAMja AvI jAya che. ahIM nAva' (yAvata) padathI hAthIrUpa, siMharUpa, vAghapa, dIpaDArUpa, rIMcharUpa, ane taracharUpa grahaNa karAyAM che. te dareka rUpaviSayaka praznArA upara mujaba samajavA. prazna-se aMte ! tti mArUM viThThallA amArUM vizannarU !' he bhadanta ! bhAvitAtmA mAyI (pramA-kaSAyayukata) aNugAra vidhruNA kare che, ke amAyI (apramA) aNugAra vikuNA kare che ? kadAca koi evI zaMkA kare ke atyAre 'abhIyega'nuM prakaraNa cAlI rahyuM che--vikaCNAnuM A prakaraNa nathI chatAM sUtrakAre manugarU' ne badale 'viAva" padmanA prayoga kema karyAM che ? te te zaMkAnuM samAdhAna nIce pramANe karI zakAya--abhiyAga paNa vaikriyArUpa ja hAya che, tethI vidhruva NA pada dvArA ahIM abhiyAga' ja grahaNa karAyela che.' uttara-mAre vijrar no amArUM viz2anvI mAyI--kaSAya yukata AtmA ja eTale ke mAyI bhAvitAtmA aNugAra ja vidhruva NA kare che, mAcI-kaSAya rahita bhAvitAtmA amAyI kaSAya rahita AtmA evI kriyA karatA nathI. ayi aNugAra vidhruNA karatA nathI. eTale ke mAyI AtmAja Aliyegika kriyA kare che, kaSAyathI rahita DAya che. te tethI AbhiyAgika kriyAne adhikArI hAtA nathI. tethI tenA dvArA thatA abhiyAga thavA zakaya nathI. mAyI aNugAra kaSAyathI yukata hoya che. tethI te abhiyogika kriyAnA adhikArI hoya che tethI tenA dvArA abhiyAgAtmaka vikriyA thavAnI zakayatA che. prazna-'mArraLa aMte !' he bhadanta ! mAyI bhAvitAtmA aNugAra, 'tamane TALama' andhAdikanA zarIramAM praveza karavAne mATe je abhiyAga karavArUpa pravRtti kare che, te pravRttinI 'anAjocahite ? te AlecanA-pazcAttApa Adipa AleAcanA ane pratikramaNa karatA nathI. A pramANe anAlethita ane apratikramita avasthAmAM hAruM repha " jo te kALa kare te rphei vavajJa' kayAM utpanna thAya che? mahAvIra prabhu te " zrI bhagavatI sUtra : 3 210
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ praznane A pramANe uttara Ape che 'noyamA !" he gautama ! ' bacavu gama ofree devaloge devattAe uvavajjai > te mAyI aNugAra anyatama AbhicAgika devale kAmAM--asurakumArathI laine acyuta pantanA devaleAkamAMnA koIpaNa eka devalAkamAM devarUpe utpanna thAya che. AbhiyAgika deva acyuta paryaMtanA devalAkamAM utpanna thAya che, e darzAvavA mATe ahIM 'yamu' padanA prayoga karyAM che. vidyA Adi labdhithI upajAvI te bhAvitAtmA aNugAra abhiyeAgamAM pravRtta thavAne kAraNe AbhiyAgika devAmAM utpanna thAya che kahyuM paNa che-- ' maMtA jogaM kAuM bhUikammaM tu je paujeMti / sAyarasaiDhiheu abhiyogaM bhAvaNaM kuNai // A gAthAnA bhAvA nIce pramANe che--je puruSa sukhanI, svAdanI ane samRddhinI prAptine mATe maMtranI sAdhanA kare che, viziSTa prakAranI auSadhinuM sevana kare che, athavA bhUtikama kare che, te puruSa Abhiyegika bhAvanA (pravRtti) kare che. devAdhiSThita zabdane matra kahe che. vividha prakAranI auSadhiyA manAvavI tenuM nAma 'AyAga' che. athavA te matranI je sAdhanA karavAmAM Ave che tene paNa 'Ayoga' kahe che. manuSya, pazu, gRha AdinI rakSAne nimitte bhasmathI, mATIthI, derA dhAgAthI je kautukakama karavAmAM Ave che temane bhUtaka kahe che--je koi aNugAra pAtAnA vaiyika sukhane arthe, sarasa svAdiSTa AhAranI prAptine arthe kejhImati vastrAdikanI prAptine arthe e kAma kare che, te aNugAra abhiyogika bhAvanA Abhiyogika pravRtti kare che. A prakAranI AbhiyAgika bhAvanA karanArA te aNugAra marIne Abhiyegika devarUpe utpanna thAya che. Abhiyogika devA anya devAne adhIna hAya che-kikara, nAkaracAkara jevAM hAya che. A badhu varNana bhagavatIsUtranA pahelA zatakanA bIjA uddezakanA teramAM sUtramAM karavAmAM Avyu che. prazna--'amArUMLuM maMtte !" he bhadanta ! je kaSAya rahita amAyI aNugAra hAya che " tassa ThANassa 1 te abhiyAga bhAvanA karavA rUpa sthAnanI ( pravRttinI ) ( gAjopatti te ) AlecanA kare che. tenuM pratikramaNa kare che. karelA doSanA guru samIpa prakAzita karI tene pastAvA karavA tenuM nAma AlecanA che. lAgela deSathI nivRtta thavuM tene pratikramaNa kahe che. A rIte abhiyAga bhAvanAjanya doSothI vizuddha thaine 'AruM jarU'jo te kALa kare che, te rphei lavajJarU' karyAM utpanna thAya che ? venu aLamiyogivu phevajonuM anyatama-koI eka anAbhagika devaleAkamAM acyuta pantanA devalAkamAM vhevattApa thavArU' devanI uttara -- paryAye utpanna thAya che. kahevAnuM tAtpa e che ke evA amAyI aNugAra pahelA devaleAkathI laIne zrI bhagavatI sUtra : 3 211
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ azrutaparyaMtanA devalokamAMnA keI paNa eka devalokamAM anAbiyogika devanI paryAye utpanna thAya che-te devalokamAM Abhigika deve paNa hoya che paNa evA Adhi gika devarUpe te utpanna thato nathI. A kathanathI e vAta siddha thAya che ke abhiga bhAvanA karanAra mAyI aNagAra, (kaSAyathI yukta sAdhu) jo abhiyoga bhAvanAnuM Alecana ane pratikramaNa karyA vinA mAre che to te Abhiyogika devarUpe eTale ke anya denA kiMkara rUpe-utpanna thAya che. paNa jo eja aNagAra te bhAvanAnuM Alecana ane pratikramaNa karIne mare che, te anAbhiyogika devarUpe-Indra, sAmAnika deva, trAyaDhizaka deva, samAdi lokapAla, ahamindra, nava raiveyakavAsI deva ane pAMca anuttara vimAnavAsI deva tarIke utpanna thAya che. have gautama svAmI mahAvIra prabhunAM vacanane pramANabhUta mAnIne kahe che ke seva maMte ? sevaM maMte! ri" he bhadanta ! Ape A viSayanuM je pratipAdana karyuM te sarvathA satya che. ApanI vAta yathArtha che. A pramANe bhagavAnanAM vacamAM zraddhA prakaTa karIne gautama svAmI mahAvIra prabhu pratye atizaya bhaktibhAva, Adara ane zraddhA prakaTa kare che. have A udezakamAM AvatA viSayane sUtrakAra eka gAthA dvArA prakaTa karIne A uddezakane upasaMhAra kare che-gAthAne artha A pramANe che. A uddezakamAM strI, asi (talavAra), patAkA, janeI, ardha padmAsana, paryakAsana abhiyega ane vikuvaNAnuM nirUpaNa karavAmAM AvyuM che. e badhuM mAyI aNagAra kare che. gAthAne artha saraLa ane spaSTa hovAthI tenuM adhika vivecana karyuM nathI. sAsu,rA jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAjakata "bhagavatI' satranI priyadarzinI vyAkhyAnA trIjA zatakano pAMcamo uddeza samApta. 3-pA chaThe udezaka ke viSayoM kA saMkSepakA kathana trIjA zatakane chaThTho uddezaka prAraMbha A chaThThA uddezakanA viSayanuM saMkSipta vivaraNa nIce pramANe che- mithyASTi aNagAranI vikrvaNAnuM nirUpaNa. "vANArasI (vArANasI) nagarImAM rahele mithyAdRSTi aNagAra rAjagRhanagarInI vidurvaNuM karIne temAM rahelAM rUpane zuM jANI dekhI zake che? e prazna ane tene hakAramAM uttara, prazna- tathAbhAvathI yathArtha rUpe jANe che ke anyathA bhAvathI [ayathArtharUpe jANe che? uttara-anyathAbhAvathI jANe ane dekhe che. rAjagRha nagarane vArasI nagarIrUpe ane vANarasIne rAjagRharUpe jANanAruM jJAna bhramAtmaka virbhAgajJAna che, evuM pratipAdana rAjagRha ane vaNArasI nagarInI vaccenA bhAgamAM eka vizALa janapadanI viburvaNA karavAnuM nirUpaNa. vikrvaNu dvArA nirmita vaikriyarUpane svAbhAvikarUpe mAnanArI tenI mAnyatAne bhrAmaka gaNAvatuM kathana. zrI bhagavatI sUtra : 3 21 2.
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakdaSTi aNagAranI vikuvaNanuM kathana, e vaikriyarUpane te tathAbhAvathI jove cheanyathAbhAvathI te nathI, evuM pratipAdana, virya labdhi, vaikriyalabdhi ane avadhijJAna labdhinuM pratipAdana, tathA ghuti, vIrya, baLa, yaza, puruSakAra ane parAkramanuM kathana. bAhyapudgalAne grahaNa karIne vaikiyakriyA thAya che ke bAhyapudagalene grahaNa karyA vinA thAya che? ' A praznanuM samAdhAna. vidurvaNAthI grAmarUpa AdinuM nirmANa karavArUpa praznane uttara, vaikriyAnuM pratipAdana karavA mATe yuvakayuvatInuM dRSTAMta. amaranA AtmarakSaka devenuM tathA bhavanapati Adika indronA AtmarakSaka devenuM nirUpaNa, vihArakathana. mithyAdraSTi anagAra ke vizeSa viturvaNAke svarUpanA nirUpaNa miAdRSTi aNugAranI vizeSa viburvaNAnuM nirUpaNa-- 'gavmAre maMte ! mAyaNa' ityAdi- sUtrArtha--(auriAre maM! mavira mAthI pichI , vidhilddhiie, veubdhiyaladdhIe, vibhaMgaNANaladdhIe vANArasI nagari samohae ) he bhadanta ! mithyAdRSTi, mAyI kaSAyayukata, bhAvitAtmA aNagAra vIrya labdhithI, vaikriya labdhithI, ane virbhAgajJAna labdhithI zuM vANArasI nagarInI vikrvaNuM karI zake che? ane (nofjA rAyaddei nAre sAruM kALa; rig?) A prakAranI vidurvANa karIne, rAjagRha nagaramAM rahele te, zu vANurasI nagarInAM rUpane jANI zake che ane dekhI zake che? (daMtA, kALarU pAsa) hA, gautama ! te jANI zake che ane dekhI zake che. ( te maMte ! viM tadAmAvaM jJAna, vAsa, gamadAmAlaM gAna karU ?) he bhadanta ! te prakAranI vimurvaNuM karIne rAjagRha nagaramAM rahele te aNagAra te ne tathAbhAvathI [jevAM che evAM rUpI jANe ane dekhe che, ke anyathAbhAvathI jeivA nathI evAM rUpe] jANe ane dekhe che? goyamA ! jo taddAmAthuM nAkhavuM, pAsa, iUdAmA bApu ) he gautama 'tathA bhAve nahIM, paNa "anyathA bhAve' jANe che ane dekhe che. (tathAbhAva ane anyathAbhAvane artha TIkArthamAM samajAvyuM che.) (se keNaTeNaM bhaMte ! evaM vuccai-no tahAbhAvaM jANai pAsai annahAbhAvaM bAjarU pAsa3) he bhadanta ! zA kAraNe Apa evuM kahe che ke te aNagAra te rUpane tathA bhAve jANate dekhato nathI paNa anyathA bhAve jANe dekhe che? javAnA! tasa NaM evaM bhavai, evaM khalu ahaM rAyagihe nayare samohae, samohaNittA vANArasIe nayarIe rUbAiM jANAmi, pAsAmi, se se dasaNe vivaccAse bhavai, se teNadveNaM vAva pAsa) he gautama ! tenA manamAM e vicAra thAya che ke ame rAjagaha nagara zrI bhagavatI sUtra : 3 21 3
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAM rahIne vANurasInI vidurvaNu karI che, ane vikrvaNa karIne vANArasI nagaramAM rahele huM rAjagRha nagarInA manuSyAdi rUpane jANI zakuM chuM ane dekhI zakuM chuM." A prakArane vipayaryAsa bhAva tenA darzanamAM (javAmAM) AvI jAya che. te kAraNe huM evuM kahuM chuM ke te aNagAra "anyathA bhAve" te rUpane jANe che ane dekhe che. (aNagAreNaM bhaMte ! bhAviyappA mAI micchadiTThI jAva rAyagihe nayare samohae, samagfmttA vALA phI nI vAruM bALarU pAsarU?) he bhadanta ! bhAvitAtmA mAyI, mithyAdRSTi aNagAra yAvata) rAjagRha nagaramAM vikrvaNuM karIne, vANArasI nagarINAM rAjagaha nagaramAM rahelAM rUpane zuM jANe che ane dekhe che? (daMtA, bALa vAsarU,) hA, gautaNu! jANe che ane dekhe che. ( va vAva tarasa i gve , evaM bhalu ahaM vANArasIe nayarIe samohae, samohaNittA, rAyagihe nayare rUvAiM jANAmi pAsAmi, se se dasaNe vivaccAse bhavai-se teNaTeNaM jAva amadAmAvaM jALa pANa) yAvata te aNagAranA manamAM e vicAra Ave che ke meM vANArasI nagarImAM rahIne rAjagRha nagaranI vimurvaNa karI che, ane vidurvaNA karIne rAjagRha nagaramAM rahelo huM vANArasI nagarInAM rUpane jANuM chuM ane dekhuM chuM. A rIte tenA darzanamAM viparyAsa bhAva [viparItatA AvI jAya che. te kAraNe yiAvatI te aNagAra te rUpane anyathAbhAve ayathArtha bhAve jANe che ane dekhe che, evuM meM kahyuM che. ( je maM! mAya mArUM, machAdi variddhI, veDaviylddhiie, vibhaMgaNANaladdhIe vANArasI nayarIM rAyagihaM ca nayaraM aMtarA egaM mahaM jaNavayavaggaM samohae-samohaNittA vANArasI nayariM rAyagihaM ca nayaraM aMtarA ma navayavamAM nAMkharU pAsA) he bhadanta ! mAyI mithyAdRSTi bhAvitAtmA aNagAra viryalabdhithI, vaikriyalabdhithI, ane vibhAgajJAna labdhithI vANArasI nagarI ane rAjagRha nagaranI vacce AvelA pradezamAM eka vizAla janapadavarganI vidurvaNu kare che. vikvaNu karIne te zuM vANurisI ane rAjagRhanI vacce te vizALa janapadane jANI ane dekhI zake che? (daMtA, bALarU pAsa6) hA, gautama! te jANuM ane dekhI zake che. ( maM! viM tadamAvaM ? gamadAmA nAka pAsa?) he bhadanta ! te tathAbhAvathI yathArtharUpe tene jANe che ane dekhe che, ke anyathAbhAve [ayathArtharUpe jANe ane dekhe che? (Ama ! taddAmavaM bALa ) gaDhAmAd nAkharpha pAsa) he gautama! tathAbhAve nahIM, paNa anyathAbhAve jANe dekhe che. (se dUi gAtra pANa) he bhadanta ! zA kAraNe Apa evuM kahe che ke te tathA bhAve nahIM paNa anyathA bhAve jANe dekhe che? (nAyamA !) he gautama ! (takSa) khalu evaM bhavai, esa khalu vANArasI nayarI, esa khalu rAyagihe nayare, esa khalu aMtarA ege mahaM jaNavayavaggo, no khalu esa ahaM vIriyaladdhI, veubdhi ja zraddha, vikADhI, phI, gu, ba, va, vASi, risAra - kame laDhe, patte, abhisamaNNAgae, se se dasaNe vivaJcAse bhaSai, se teNadveNaM jAva sa) he gautama! tenA manamAM e vicAra Ave che ke "A vANurasI zrI bhagavatI sUtra : 3 214
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ nagarI che, A rAjagRha nagara che, ane te bannenI vacce Avelo A eka vizALa janapadasamUha che. A mArI virya labdhi nathI, vakriyalabdhi nathI, vibhAgajJAna labdhi nathI. meM Rddhi, dhRti, yaza, baLa, vIrya ane puruSakAra parAkrama prApta karyA nathI, upArjita karyA nathI ane abhisamanvAgata karyA nathI. A rIte tenA darzanamAM dekhavAmAM vipasa bhAva AvI jAya che. te kAraNe te tene anyathAbhAve [ayathArtharUpe] jANe ane dekhe che. sUTa 1 che TIkAtha-vikuvarNano adhikAra AvI rahyo che. tethI gautama svAmI mahAvIra prabhune e viSayamAM pUche che ke mAre maMte ! mAviyag1 mAruM miTTiI he bhadanta ! mAyI [kaSAyayukta] mithyAdRSTi, bhAvitAtmA aNagAra "vAriddhI" vIrya labdhi dvArA, vithaddhI" vaikriyalabdhidvArA "vamaMtrI tathA virbhAgajJAna labdhidvArA je "vAraNa samajI vANArasI nagarInI vipurvaNA kare te modaLA te prakAranI vikuNA karIne "nide rAjagRha nagaramAM rahela te "rajavADuM gAbaDuM paNa zuM vANArasInAM rUpane zuM jANuM dekhI zake che? praznanuM tAtparya A pramANe che-keI mithyASTi aNagAra dhAre ke rAjagRha nagaramAM rahe che. te vIryAdi labdhirUpa sAdhano dvArA, eja rAjagRha nagaramAM rahIne vANurasI nagarInI vidurvaNA kare, te zuM te rAjagRha nagaramAM beThAM beThAM ja vaNArasI nagaranAM manuSyAdikenAM rUpane jANuM ane dekhI zakaze khare? tene bhAvitAtmA kahevAnuM kAraNa e che ke te pitAnA siddhAnta anusAra prazamAdi guNethI yukta hoya che. jaina siddhAntanI mAnyatA anusAra samyagdaSTimAM paNa kaSAya te heya che ja. tethI kaSAyasahita samyagdaSTi jIvane ahIM grahaNa karavAno na hovAthI "mithyAdaSTi" pada mUkayuM che "hAuM nA pAna evuM je kahevAmAM AvyuM che tenuM tAtparya nIce pramANe che te aNagAra rAjagRha nagaramAM raheluM che teNe tenI vIryAdi labdhi dvArA keka sthaLe vaNArasI nagarInI vikurvaNu karI che. te vANArasI nagarImAM je pazu, pakSI, manuSya, makAna Adi padArtho che temane te aNagAra te vikriyA zakitadvArA nirmita vANArasI nagarImAM tenI virbhAgajJAnalabdhi dvArA zuM jANI zake che ane dekhI zake che? mahAvIra prabhu gautama svAmIne A pramANe javAba Ape che "daMtA nAjhu pArUM gautama ! hA te jANuM zake che ane dekhI zake che, eTale ke uparokata vANArasI nagarInAM rUpane, manuSyAdi AkRtine te tenI virbhAgajJAnalabdhi vaDe jANe zake che ane dekhI zake che. have gautama svAmI mahAvIra prabhunI pAsethI e vAta jANavA mAge che ke "rAjagRha nagaramAM rahele te mithyASTi aNagAra, vaikiyazakitadvArA racelI vANarasI nagarInAM rUpane je jANe che ane dekhe che. te tenuM jJAna yathArtha che ke ayathArtha che? te nimitte teo pUche che ke je maMte ! itAmAraM gAbaDuM pANag? garImA bALa kArU? he bhadanta ! rAjagRha nagaramAM beThele te aNagAra, ke je vaikrikriyAmAM e zrI bhagavatI sUtra : 3 215
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ samaye pravRtta che, te tathAbhAvathI te vANArasInAM manuSyAdi rUpane dekhe che, ke anyathA bhAvathI te rUpane dekhe che? vastunuM jevuM svarUpa hoya evA svarUpe vastune jevI tenuM nAma tathAbhAvathI jANavuM athavA yathArtharUpe jANavuM. kaI paNa vastunuM je svarUpa hoya, te svarUpathI viparIta bhAve tene jevI tenuM nAma anyathAbhAvathI-athavA ayathArtha bhAvathI jovuM. uttara--"o taddAmA bApha, pAla, vAmAvaM gAbaDuM pAsarU te aNagAra te rUpane tathAbhAve (yathArtharUpe jANata, dekhate nathI, paNa anyathA bhAve (ayathArtharUpe) jANe, dekhe che. kahevAnuM tAtparya e che ke te rAjagRha nagaramAM beThele che, ane teNe koI jagyAe vArasI nagarInI vidurvaNu karI che. A paristhitimAM vikavita vANurasI nagarImAM rahelAM manuSyAdi kriya rUpane te vibhaMjJAna labdhivALe hovAne kAraNe viparIta rIte ja dekhe che. eTale ke te evo vicAra kare che ke "meM rAjagRha nagaramAM beThAM beThAM vANArasI nagarInI viturvaNA karI che te zuM huM A samaye rAjagRha nagaramAM nathI paNa vANArasI nagarImAM beThe chuM, chatAM paNa rAjagRha nagaranAM rUpane dekhI rahyo chuM, ane jANI rahyo chuM." evuM te mAne che evI mAnyatA ja tene anyathAbhAva (ayathArtha bhAva) che. have tenuM kAraNa gautama pUche che prazna - jenA mate jIva gurU, no tamAzaM gADuM, pAsarU, satradAmA nA pANaghe bhadanta ! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke "bhAvitAtmA mithyASTi aNagAra te rUpane yathArtharUpe jANata, dekhato nathI, paNa ayathArtha rUpe jANe dekhe che?" uttara-navamA !" he gautama ! " taf gvaM mA te bhAvitAtmA mithyAdaSTi aNagAranA manamAM evo vicAra baMdhAI jAya che ke " vajuM carAya nAre sanag "meM rAjagRha nagaramAM beThAM beThAM vArANasI nagarInI vidurvaNA karI che. "samagfmtta vikurvaNu karIne " vATINI nArIg gAni TSAma" huM vArANasI nagarImAM beThAM beThAM rAjagRha nagaranAM rUpane jANuM rahyo chuM ane dekhI rahyo chuM. ane te kAraNe je ne tenA darzanamAM dekhavAmAM "vizAre mavaDI viparyAsabhAva-viparItatA hoya che. kAraNa ke ekanAM rUpane bIjAnAM rUpa tarIke teNe jANyA ane dekhyA hoya che je tenA bAra vAge te kAraNe meM evuM kahyuM che ke (yAvata) te rUpane te anyathAbhAve jANe che ane dekhe che. ahIM 'yAvatuM padathI "no tathAmAM jJAnati pati' paratu "anyathAmA nAnAti pati' A padone saMgraha thayA che. prazna - gaLaof maMte ! mAviyA mAthI umaracharadI" he bhadanta ! bhAvitAtmA miyAdRSTi aNagAra "nAra rAya inayare sophA yAvat rAjagRha zrI bhagavatI sUtra : 3 21 6
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ nagaranuM peAtAnI vaikriyazakitathI nirmANu kare che, ane 'sozittA' e prakAranI vakuvA karIne, vALA,oNrnayarIC svAduM bALarU pAsapha " zuM tyAM rahelAM rUpAne te dekhI jANI zake che? praznanA bhAvAtha nIce pramANe che-vArANusI nagarImAM rahelA koi mAyI mithyArdaSTi aNugAra rAjagRDu nagaranI vikuvA kare che. zuM te aNugAra vANuArasI nagarImAM beThAM beThAM te vikruti rAjagRDha nagaranAM manuSyAdi vikavita rUpAne jANI zake che ane dekhI zake che? uparokata praznamAM 'bAva'[yAvata] padathI 'vIcidvIpa, veDavicandvIpa, vizALa dvIpa' A padone grahaNa karavAmAM AvyA che. uttara-DhaMtA nALarUpAsa" he gautama! te aNugAra te rUpAne jANe che ane dekhe che. ghera bAva * ahIM pUrNAMkata kathana pramANe ja samasta kathana jANavuM eTale ke nIce pramANe praznAttA samajavA, he bhadanta ! te tathAbhAve jANe dekhe che ke anyathAbhAve jANe dekhe che? huM jANatA ke dekhate nathI, paNa anyathAbhAve jANe che ane dekhe che. he bhadanta ! zA kAraNe Apa evuM kaheA che ke te aNugAra te rUpAne tathAbhAve jotA nathI paNa anyathA bhAve jove che.' tyAre mahAvIra prabhu javAba Ape che ke tenAM danamAM [javAmAM] viparItatA che. tethI te aNagAra te rUpAne anyathAbhAva jANe che ane dekhe che. have tenA darzInamAM rahelI viparItatA kevA prakAranI che te mahAvIra prabhu nIce pramANe samajAve che-- tALuM paNaM vak ' tenA manamAM evA vicAra aMdhAya che athavA tenA manamAM evuM viparIta jJAna thAya che ke vALAsopa nacarI" vANuArasI nagarImAM beThAM beThAM me` rAjagRha nagaranI vidhruNA karI che, ane vikA karIne rAjagRha nagaramAM beThAM beThAM 'rU' vArANasInAM vaikriya manuSyAdi rUpAne bALami pAsaima' huM jANI zakuM chuM ane dekhI zakuM chuM. se' A prakAre 'se paLe" tenAM darzanamAM [dekhavAnI rItamAM] ' vizvAse mavarU - viparyAsabhAva- viparItatA AvI jAya che. ne tekeLa nAva bannAmAthuM nALa vAsa' meM evuM kahyuM che ke te aNugAra be rUpAne tathAbhAve jANatA dekhatA nathI, paNa anyathA bhAve jANe dekhe che. have eka bIjI vidhruNAnA viSayamAM gautama svAmI mahAvIra prabhune pUche cheprazna-gaLavArAM maMte ! mAviyaLA mArUM micchAviTTI' he bhaddanta ! kA mAyI mithyArdaSTi bhAvitAmA aNugAra, 'vIyiruDhIpa, vendriyadvI6, vimAbALaruDhI' vIrya labdhi dvArA, vaikriyalabdhi dvArA ane vibha'gajJAna labdhi dvArA vALAramAM nathI rAmi, dha nAM aMtarA vAArasI nagarI ane rAjagRha nagaranI vacce AvelA koi sthAnamAM 'durgA mag'eka vizALa naLayAM janapada vanI--dezasagRhanI ' samor " viSuvA kare-dhAre ke aMga, vaMga, kaliMga Adi dezeAnI vikuNA kare te 'sojittA" e prakAranI potAnI vaikriya zaktithI tenuM nirmANa karIne vALAsI nathI rArthAnanuM dha na vANuArasI nagarI ane rAja gRha nagaranI vaccenA pradezamAM durga mAM naLayavana' zuM te eka ghaNA mATA janapada samUhane bALapha pAsa' jANI zake che ane dekhI zake che ? uttara--hatA, bALara, pAmarU hA, gautama ! te tene jANI zake che ane dekhI zake che. zrI bhagavatI sUtra : 3 aNugAra te rUpAne gautama ! tathAbhAve 217
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ prazna- maiM mate ! tti tadAmAyaM bALarU, pAsa, gannAmAthuM nALapha pAns ? huM badanta ! te aNagAra te janapadasamUhane yathA rUpe jANe ane dekhe che, ke ayathArtha rUpe jANe che ane dekhe che? uttara--ocamAM !? he gautama ! Lo tAmAyaM bALarU pAsa te aNugAra te tene yathArUpe jotA nathI, paNa annahAmAtraM naLarU pAsa' ayathA rUpe jANe che ane dekhe che. prazna-- -se DhaLALa maMte ! nAva vAsarU ?? huM bantA ! zA kAraNe Apa evuM kahA che ke te aNugAra tene ayathArtha bhAve jANe che ane dekhe che, cathA rUpe jANatA dekhatA nathI ? " ' nathI uttara----zothamA ! ? he gautama ! tassa khalu evaM bhavai aNugAranA cittamAM evA vicAra Ave che ke Na vaju vALAnI nathI A vANArasI nagarI che, 'maiM vahu rAzidde nayare A rAjagRha nagara che, 'savajI aMtarA ne maruM navacanane ' te bannenI vacce A eka vizAla janapada samUha che. i ravajI sa matlR vIciThThI 'te| A mArI vIya labdhi mArI vIya labdhinA prabhAvathI A khanyuM nathI, veyitI' A mArI vaikriyalabdhi nathI, 'vimaMgaLAdrI' A mArI vibhagajJAnalabdhi nathI. ddhe ne, misama' mArA dvArA lakhyuM, prApta ane abhisamanvAgata 'rUdUrI, Rddhi, 'nruttI'vruti, 'nare' jaza, vajendra khaLa, vISe' vIrya ane 'dusaMdhApakrame' puruSakAra parAkrama mArA nathI. A rIte se haiyaMsane te mAyI aNugAranAM darzanamAM (jovAnI rItamAM) 'vivajJAne mana' viparyAsabhAva-viparItatA AvI jAya che. ne bheLaDheLa gAma pAmarU ? he gautama ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke te mAyI mithyArdaSTi aNugAra yathArtharUpe tene jotA nathI paNa anyathA bhAve (ayathA rUpe) jove che ane jANe che. !! sU. 1 / 6 amAyi anagAra kI vikRrvaNA vizeSa kA varNana amArthI aNugAranI viziSTa vidhruNAnuM vaNuna-- gaLavAreLa mate ! mAviyaLA' ityAdi---- sUtrAtha--(baLarekhaM maMte ! mAniyA amArUM sammandiI) hai bhainta zrI bhagavatI sUtra : 3 218
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ sabhyagUdRSTi, amAyI, bhAvitAtmA aNagAre (jJayidvI) vI'labdhi dvArA (velaviyaCIpa) vaikriyalabdhi dvArA, ( mor3hiLAdrIp ) ane avadhijJAnalabdhi dvArA, (rArthAnanuM nacara modaT) rAjagRha nagaranI viku NA karI-eTale ke vaiyizaktidvArA rAjagRha nagaranI racanA karI. ( samo'ttA ) A rIte rAjagRha nagaranI vikuNA karIne (vALAsaur natharIdvArUM bALarUpAkharU? ) vArasI nagarImAM rahIne zuM te vikurvita rAjagRha nagaranAM manuSyAdi vikurvita rUpAne jANI zake che, dekhI zake che ? (daMtA, bALarU pAsa') hA, gautama ! vANArasI nagarImAM rahele te amAyI, samya dRSTi bhAvitAtmA aNugAra vikRvita rAjagRha nagaranAM vaikriya rUpAne [manuSyAdi rUpe ne] jANI zake che-dekhI zake che. ( se bhaMte ! kiM tahAbhAva jANai pAsai, annahAbhAvaM jANai pAsai ?) he bhadanta ! zuM te aNugAra te rUpane yathACrUpe jANe dekhe che, ke ayathA rUpe jANe dekhe che? (noyamA !) he gautama ! ( sAmArUM bALa, pAsa, no gaLAdAmAthuM nALaka pAsapha) te aNagAra te rUpAne yathAtha rUpe jANe dekhe che-ayathArtharUpe jANutA dekhatA nathI. (se LadeAM maMte ! vyucarU ?) he ndanta ! Apa zA kAraNe evuM kaheA che ke te aNagAra te rUpAne tathAlAve [yathA rUpe ] jANe dekhe che, anyathAlAve [ayathA rUpe} jANatA dekhatA nathI ? (zothamA !) he gautama ! ( tasaLe ma) tenA manamAM evA vicAra Ave che ke (a vadhu duM rAzidde nare samora samohaNittA vANArasIe nagarIe ruvAI jANAmi pAsAmi ) me rAjagRha nagaranI vikuvA karI che, ane huM atyAre vANArasI nagarIMmAM rahIne rAjagRha nagaranA vaikriya rUpAne jANI-dekhI rahyo chuM. (te te maLe vivazvAse ma) A rIte tenAM darzInamAM [dekhavAmAM] viparyAMsabhAva-[viparItatA]-hAtA nathI. (se taLa@AM goyamAM ! a vRzvara) he gautama ! te kAraNe meM e pramANe kahyuM che. (vImo JAAnano caitra) bIjo AlApaka paNa A pramANe ja samajavA. (navaraM vALarasIC samodaLA taiyantro rAzidde nare svArUM nALa pAsa) parantu ahIM vizeSatA eTalI ja samajavI ke vANuArasInI vidyuCNA samajavI, ane te aNugAra rAjagRha nagaramAM rahIne te vikuNA kare che ema samajavuM eTale ke rAjagRha nagaramAM beThA beThA vANArasI nagarInI vikuNA karIne te samyagUdRSTi, amAyI, aNugAra vANArasI nagarInA vaikriyarUpAne jANe dekhe che. ema samajavuM. (garef maMte ! bhAviyappA amAI sammadiTThI vIriyaladdhIe, veunniyaladdhIe, ohiNANaladdhIe rAyagi nayaraM vANArasiM nayariM ca aMtarA egaM mahaM jaNavayavaggaM samohae ) huM badanta ! amAyI, sabhyadRSTi, bhAvitAtmA aNugAra vIrya labdhidvArA, vaikriyalabdhi dvArA ane avadhijJAna labdhidvArA rAjagRhanagara ane vANArasI nagarInI vaccenA koi pradezamAM eka vizALa janapada samUhanI vikaNA kare, teA (so'LattA)vikuNA karIne ( rAyagihaM nayaraM vANArasiM nayariM taM ca aMtarA egaM mahaM jaNavayavaggaM jANai pAsai ? ) zuM te aNugAra te rAjagaha nagarane, vANArasI nagarIne ane te bannenI vaccenA vizAla janapada samUhane zuM jANI zake che ane dekhI zake che ? (daMtA bALapha pAsapha) hA, gautama ! te tene jANI zake che ane dekhI zake che. ( se aMte itaddAmAnuM bALapha, pAsara, ajamAtra nALa pAsa ?) he bhadanta ! zuM te tene yathArtharUpe zrI bhagavatI sUtra : 3 219
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ jANe dekhe che, ke ayathArtharUpe jANe dekhe che (noramA !) he gautama (tAmAM nAga, pAsara, no gaoudamAvaM nApha ) te tene yathArtharUpe jANe dekhe che, ayathArtharUpe jANate dekhate nathI. ( jaLa ItyAdi) he bhadanta ! zA kAraNe Apa evuM kahe che ke te tene yathArtharUpe jANe dekhe che, ayathArtharUpe jANate dekhate nathI ? (joyA !) he gautama ! (tarasa f gvaM mAno vahu paNa rAdhei Nayare, No khalu esa vANArasI nayarI, No khalu esa aMtarA ege jaNavayavagne) tenA manamAM e vicAra baMdhAya che ke A rAjagRha nagara nathI, A vaNArasI nagarI nathI. e banenI vacce AveluM A kaI janapada nathI, paNa A to mArI vIryalabdhi che, vaikiyalabdhi che ane avadhijJAna labdhi che. (ka, utte, samisamaguru, DI, kuttI, jase, vaje, vIrapu, kurivAra ) te mArA dvArA upArjita thayela, prApta thayela, ane adhIna karAyela Rddhi, dhRti, yaza, baLa, vIrya ane puruSakAra parAkrama che. (2) te kAraNe (se raMge) tenAM darzanamAM (dekhavAmAM) (vivAre mApha) aviparyAsa bhAva hoya che-viparIta bhAva hete nathI. (se tejIde joramA parva guNa) he gautama ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke (tamAd bALa vArta6) te tene yathArtharUpe jANe che ane dekhe che, ( vannAmA nAja pANa3) ayathArtha rUpe jANata ane dekhate nathI. (yAre maMte ! bhAriyappA bAhirae poggale apariyAittA pabhU egaM mahaM gAmakhya vA nagara have vA nA saMniyAM nA vivi79) he bhadanta ! bhAvitAtmA aNagAra bAhyapudgalene grahaNa karyA vinA eka vizALa gAmarUpanI, nagararUpanI, athavA saMniveza paryantanA rU5nI vidurvaNA kaDDAne samartha che? ( suke sama) he gautama ! evuM zakya nathI. (gvaM vitI va cArAvaLo) bIjo AlApaka paNa A pramANe ja samaja. (nava) paNa temAM A prakAranI vizeSatA samajavI-(vAdipa pojhA vidatta ?) ke te bApune grahaNa karIne zuM grAmAdika rUpanI vikurvaNa karavAne samartha che? (aLagA aMte! mAvighavA varUyADuM pam mAmavADuM vivaraNa ?) he bhadanta ! bhAvitAtmA aNagAra keTalAM grAmarUpanI vikRNA karavAne samartha hoya che? ( navamA !) he gautama ! ( 2 TETnAmag gvarta suvAne hattheNaM hatthe geNhejjA taM ceva jAva vikubisu, vikuvvaMti vA, vikucissaMti vA-vaM jAva nirAka ) jevI rIte koI yuvAna ke yuvatIne pitAnA hAthathI pakaDI levAne samartha hoya che, evI rIte te aNagAra paNa evAM rUpathI samasta jaMbudvIpane bharI devAne samartha hoya che. ityAdi samasta kathana AgaLa pramANe samajavuM. paNa evI vimurvaNa bhUtakALamAM teNe kadI karI nathI, vartamAnamAM karatuM nathI, ane bhaviSyamAM karaze paNa nahIM. tenI zakti darzAvavA mATe ja uparokata kathana karavAmAM AvyuM che, saMniveza paryantanA rUpa viSe paNa eja pramANe samajavuM. TIkAtha-A sUtramAM sUtrakAre amAyI samyagdaSTi bhAvitAmAM aNagAranI vikuNu zaktinuM nirUpaNa karyuM che. zrI bhagavatI sUtra : 3 2 2 0
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ prazna-gaLadhare maMtte mArA camArka sariTIhe bhadanta! amAthI (kaSAya rahita), samyagdaSTi simyagU darzanathI yukata], bhAvitAmAM aNagAra 'rica dvIjI pitAnI vIryalabdhi dvArA, " caDhI" vaikriyalabdhi dvArA, "godiTUddhI ane avadhijJAnalabdhi dvArA, "rAzi nA manoda" rAjagRha nagaranI vidurvaNA kare, te "modaLA' vikuNA karIne " vAraNa nArI vaNArasI nagarImAM beThAM beThAM te "dA rAjagRha nagaranA vaikriya manuSya rUpane tathA pazu rUpane "rMg TTip" zuM jANI zake che ane dekhI zake che? prakAranA praznanuM tAtparya nIce pramANe che- keI bhAvitAtmA, amAyI, samyagdaSTi aNagAra vaNArasI nagarImAM rahela che. tyAM beThAM beThAM teNe tenI kriyAzakti dvArA rAjagRha nagaranI racanA karI che. te zuM te aNagAra vaNArasI nagarImAM beThAM beThAM, te vikRvita rAjagRha nagaranAM manuSyAdi vaikriyAne tenA jJAna dvArA zuM jANuM dekhI zakavAne samartha hoya che? te praznano mahAvIra prabhu A pramANe javAba Ape che- daMtA, gAjara kAsa" he gautama ! te aNagAra te vaikiya rUpane jANI zake che ane dekhI zake che. prazna-'se bhaMte ! kiM jANai pAsai, tahAbhAvaM jANai pAsai aNNahAbhAvaM jANai jANag?)he bhadantA te samyagRSTi, amAyI, bhAvitAtmA aNagAra te vaikriyarUpane yathArtharUpe jANe dekhe che, ke ayathArtharUpe jANe dekhe che ? mahAvIra prabhu gautama svAmIne javAba Ape che ke je !? he gautama ! "sadAmAM vALa sapha" te aNagAra te rUpane tathA mAve (yathArtharUpe) jANe che ane dekhe che, " ne saUTdamAvaM jADuM Tag * anyathAbhAve (ayathArtharUpe) jANatA dekhatA nathI-viparItarUpe jANatA dekhatA nathI. prazna "je veLaoi guru ?? he bhadanta! Apa zA kAraNe evuM kaho che ke te aNagAra te rUpane yathArtha jANe dekhe che, viparItarUpe jANate dekhate nathI? uttara-noramA he gautama ! "tai mag ' tenA manamAM eve aviparIta vithAra baMdhAya che ke " vahu mAM jAya naya samodag? meM rAjagRha nagaranI vikurvaNA karI che, ane "sojittA" vikavaNuM karIne vANI nag" vANArasI nagarImAM beThAM beThAM "dA nAbhi kAkAna huM rAjagRha nagaranA manuSyAdi vaikriyarUpane jANuM dekhI rahyo chuM. "je te kAraNe "je tenA darzanamAM "vijJAre mAru aviparItatA hoya che-viparyAsabhAva hoto nathI. ane te jovA g gujaruM he gautama ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke te aNagAra te rUpane yarthAtharUpe jANe dekhe che, ayathArthabhAve jANato dekhate nathI. "vA mATaa a> bIje AlApaka paNa e pramANe ja samaje eTale ke pahelA AlApakanA viSayamAM je kathana upara karAyuM che, evuM ja kathana zrI bhagavatI sUtra : 3 2 21.
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjA AlApakanA viSayamAM paNa thavuM joIe. "nava paNa bIjA AlApakamAM nIce pramANe vizeSatA samajavI "atLAjA jayarA samadanA necaDyA pahelA AlApakamAM rAgRha nagaranI vimurvaNuM karavAnI vAta Ave che, bIjI AlApakamAM vANArasI nagarInI vikuvaNa kare che ema samajavuM. pahelA AlApakamAM vANArasI nagarImAM rahIne rAjaguDanI viguNa kare che, ema kahyuM che. ahIM rAjagudanagaramAM rahIne vANArasInI vidurvaNA kare che, ema samajavuM have gautama svAmIne prazrana nIce pramANe banaze- he bhadanta ! keI bhAvitAtmA, amAthI, samyagudaSTi aNagAra, tenI vIryalabdhi, vaikriya labdhi Adi dvArA, rAjagRha nagaramAM beThAM beThAM vANurasI nagarInI vipharvaNa kare, to zuM te rAjagRha nagaramAM beThAM beThAM vANAraso nagarInAM manuSyAdi vaikiyarUpane jANa dekhI zake che ? uttara -hA, gautama ! te aNagAra te rUpane jANuM dekhI zake che. bIjA praznostare pahelA AlApaka pramANe ja samajavA. pra-gaLari maMte ! mArA rAma janmadidI" he bhadanta ! kaI bhAvitAtmA, amAthI, samyagadRSTi aNagAra "vIriddhI, veviyadvIpa, ommtI tenA vIryalabdhi dvArA, vaikriyalabdhidvArA ane avadhijJAnalabdhi dvArA "rAyanadaM navaruM vAnANI na ra yaMtara rAjaguDa nagara ane vANArasI nagarInI vaccenA keI pradezamAM "gi ma nava sadag eka mahAna janapada samUhanI vikRNA kare che. "soLaar" e prakAranI vikuNa karIne "jAni natha rAjagRha nagarane, vALAnI nari vaNArasI nagarIne, ane te yaMtA marda nAvAva' te vizALa janapada samUDane 'nAgaru pAra zuM te jANI dekhI zake che? uttaradaMtA, bALa paNa hA, gautama ! te aNagAra tene jANI zake che ane dekhI zake che. prakana ... are ! he bhada-1 ! zuM te amAthI, samyagdaSTi aNagAra itAma nA vAsa, gannAmA nAnaDuM pANag ?? tene yathArtharUpe jANe dekhe che, ke viparItarUpe jANe dekhe che? uttara-taddAmAvaM , pArU, no padAmAvaM pAsa he gautama ! te aNagAra tene yathArtharUpe jANe dakhe che, viparItarUpe jANato dekhAto nathI. prazna -je ityAdi. he bhadanta ! Apa zA kAraNe evuM kaho cho ke te amAyI, samyagdaSTi, bhAvitAtmA aNagAra tene yathArtharUpe jANe dekhe che-ayathArtha rUpe jANato dekhato nathI? uttaro mA ! he gautama ! "tara pUrva mArU tenA manamAM A prakAranI aviparIta vicAradhArA cAle che- vaju paNa sAthadde nAre, jo vahu paNa vAparI nathI, na rahu caMtA ne baLavA' A rAjagahe zrI bhagavatI sUtra : 3 222
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ nagara paNa nathI, A vANurasI nagarI paNa nathI, ane teo nI vacce Avele vizALa janapada samUha paNa nathI. "rNa ravaju mAM varicI , vevicaDhI, ziTrddhI" paNa A to vAstavamAM mArI ja vIrya labdhi, vaikriyalabdhi ane avadhijJAna labdhine prabhAve banyuM che te bhAvitAmAM aNagAranI vicAradhArAnuM tAtparya e che ke- A sAcuM rAjagRha nagara nathI A te mArI vikurvaNu zakitathI racAyeluM rAjagRha nagara che. A sAcuM vANArasI nathI paNa mArI vimurvaNu zakitathI racAyela vANArasI che. A sAcuM janapada samUha nathI, paNa A te mArI vaikriya zaktithI racAcela janapada samUha che. A rIte te aNagAra te rUpane vaiyirUpe tarIke ja oLakhe che. te vikRrvita rUpane te aNagAra yathArtharUpe tarIke mAnatA nathI. te te ema samaje che ke "DhI, guttI, na, vaje, vIgi, purisaMarusne jANe, , maNimA " meM je Rddhi, dhRti, yaza, baLa, vIrya ane puruSakAra parAkrama prApta karyA che, upArjita karyA che ane mAre adhIna banAvyA che, tenA prabhAvathI ja A vipharvaNu huM karI zako chuM. " re ? te kAraNe te ane tenA darzanamAM (dekhavAmAM) "vavAre mArU aviparyAsa bhAva hoya che. eTale ke te aviparIta bhAve tene jANe dekhe che. "te tevi noramA ! gvaM puru" he gautama ! te kAraNe meM evuM kahyuM che ke te amArI, samyagdaSTi, bhAvitAtmA aNagAra tamA nAru ghAsa; yathArtharUpe jANe dekhe che, " gaUTdAmA bApa pANag yathArtha rUpe jANatA dekhate nathI. prazna -"gAre v maMtte ! mAriyA ? he bhadanta ! bhAvitAtmA aNagAra vAdi jo sArUttA" bAhya pukAne grahaNa karyA vinA " nAM nAma ravi vA, nAhavuM vA, nAva saMnivesarva vA vivighaNa ? eka vizALa gAmanA rUpanI athavA nagaranA rUpanI athavA saMniveza paryantanA rUpanI vikRNA karavAne zuM samartha che? ahIM 'nAva (cAvatu) padathI "nAma" thI laIne "gAzrama pattanA rUpe grahaNa karAyAM che. uttara-1 rUAde la he gautama evuM banI zakatuM nathI. bAhya pudralene grahaNa karyA vinA vidurvaNa thaI zakatI nathI. "vaM vitIko vi bacAvo' bIje AlApaka paNa eja pramANe samajo. "navaraM pahelA AlApakamAM "bAhya pudrale ne grahaNa kayAM vinA vikuvaNA karavA vize prazna karyo che, tene badale bIjA AlApakarmA "vAdig | varicArUttA ' ema samajavAnuM che ke te amAyI samyagdaSTi aNagAra bAhya pudgalene grahaNa karIne grAmAdi rUpanI vikurvaNa karavAne samartha che. prazna-je te aNagAra bAhya pudgalene grahaNa karIne grAmAdi rUpanI vikarvaNA karI zake che, te "ari maMte ! mAvaUT jevA jamavAruM vizva zrI bhagavatI sUtra : 3
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ ag T5?he bhadanta ! te bhAvitAtmA aNagAra evAM keTalAM grAmAdi rUpanI vidurvaNa karI zakavAne samartha che? uttara-"se nadI nAmav guvAne dUra dUrathe jonA , tuM jeva jAva vikucimu, vikuvvati, vikubissati vA, evaM jAva saMnivesarUvaM vA' he gautama ! jevI rIte ke yuvAna yuvatIne hAthathI pakaDI zakavAne samartha hoya che, jevI rIte cakranI nAbhi cakranA ArAone pakaDI rAkhavAne samartha hoya che, evI rIte amAyI, samyagadaSTi, bhAvitAtmA aNagAra paNa vaikriya samudughAta karIne eTalAM badhAM vaikriya grAmarUponuM nirmANa karI zakavAne samartha che ke e rUpo vaDe te samasta jaMbudvIpane AkIrNa, vyatikIrNa Adi karI zakavAne samartha che. paraMtu " tA! eSa khala tasya amAyino'nagArasya ayametadrUpo viSayaH viSayamAtramuktam no siMgA' he gautama ! amAthI samyagdaSTi aNagAranI vaiyi zakitanuM nirUpaNa karavAne mATe ja A kathana ahIM karavAmAM AvyuM che. A kathana e batAve che ke te aNagAra vikriya grAmarUpathI samasta jaMbudvIpane bharI zakavAne samartha avazya che. je te dhAre te evI vikriyA karI nathI, vartamAnamAM evI vikriyA te karato nathI, ane bhaviSyamAM evI vikriyA karaze paNa nahIM. eja vAta no saMpAta vira 4 vA, viti va, vismita vA A pado dvArA prakaTa karavAmAM Avela che. saniza paryantanAM rUponI vidurvaNAnA viSayamAM paNa upara mujaba ja samajavuM. eTale ke te amAyI, samyagdaSTi, aNagAra saMnivesa paryantanAM rUpinI vidurvaNa karavAne samartha che. je te dhAre te evAM rUpathI samasta jaMbudvIpane ane asaMkhyAta dvIpa samudrane paNa bharI zakavAne samartha che. paNa Aja sudhI teNe kadI evI vidurvaNu karI nathI karatuM nathI, ane karaze paNa nahIM. tenI vipharvaNu zakitanuM pradarzana karavAne mATe ja uparanuM kathana karAyuM che. e sU 2 che camara ke AtmarakSaka devoM kI vizeSavankavyatA camaranA AtmarakSaka devonuM vizeSa varNana"mArU i jte ! garidra ityAdi- suvArtha-(makSa je maMte ! prabhu pura) he bhadanta! asurendra asurarAja camaranA ( vAyarasavANIgo quran?) AtmarakSaka devo keTalA hajAra kahyA che? (noramA ) he gautama ! (vAri vaDasaTTo gAya zrI bhagavatI sUtra : 3 2 24
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAvaNadAsI guttAgo) camaranA AtmarakSaka deve be lAkha chappana hajAra che. (teNaM AyarakkhA vaNNao-evaM savvesiM iMdANaM jassa jattiyA AyarakkhA te mALavA) ahIM AtmarakSaka devenuM varNana thavuM joIe, ane dareka IndranA keTalA AtmarakSaka devo che. e paNa kahevuM joIe. (seva maM! se maMte !) he bhadanta ! Ape je pratipAdana karyuM te yathArtha che, ApanI vAta sAcI che. A pramANe kahIne mahAvIra prabhune vaMdaNuM namaskAra karIne, gautama svAmI pitAnI jagyAe besI gayA. A rIte trIjA zatakane chaThTho uddezaka samApta thayo. TakAtha-vikuNAno adhikAra cAlI rahyo che. tethI vimurvaNa karavAne samartha je devo che emAMnA viziSTa devonuM nirUpaNa A sUtramAM karavAmAM AvyuM che. - gautama svAmI mahAvIra prabhune pUche che ke "namakSa " are ! carissA gagrouTo he rbhadanta ! asurendra, asurarAya camaranA " mAravavavAdarasIyo gugr? keTalA hajAra AtmarakSaka deva kahyA che? mahAvIra prabhu tene A pramANe javAba Ape che-" mA! he gautama ! "vattA ivarasI gAyajavavAdo gov/ttA asurendra, asurarAja camaranA AtmarakSaka deve cAra cosaTha hajAra pramANa che. eTale ke 64000 44=256000 AtmarakSaka deve che. te vAparavAdoorgo' te AtmarakSaka devenuM varNana karavuM joIe. te varNana nIce pramANe che-"saddha-dvArSita vavA" jemaNe pitAnA zarIra para akhtara dhAraNa karyuM che, " junArirakAzanAdi jemaNe pitta pitAnAM dhanuSa upara pratyaMcA caDAvIne tIrene barAbara taiyAra rAkhyAM che, "jiddha re jemaNe temanAM gaLAmAM hAra paheryA che, "va-gavaddha-mitravaradi para suvarNanA banelA, vItAsUcaka vimala, uttama cihna jemaNe mastaka para dhAraNa karyA che, "jariyAda padA ' jemaNe Ayudha ane zastrAstrone pita pitAnA hAthamAM dhAraNa karelAM che, 'trinAni, triSitAni, vAmatharIni dhamUrSi mista vacce ane AjubAju, ema traNa jagyAe jhukelAM, traNa jagyAe jaDelAM, ane vajanI keTivALAM dhanuSane laIne, "taH kAtrikagrgr ubhA rahenArA, parimAtrika kAMDabANavALAM, "nAnA: nIla hAthavALAM, "tapALA lAla hAthavALAM, "utavALA pILAM hAthavALAM, vAraMvAparyAvarapArAvaradharA ' suMdara cApavALA, derI caDAvyA vinAnA dhanuSyavALA) carmanirmita daMDavALA, talavAravALA, suMdara pAzavALA, "nIrajApharmavaghArAvaradhAH eka sAthe nIla, pILAM ane lAla cApane, carma--dvAlane, daMDane, talavArane ane pAzane dhAraNa karanArA rAmarakSaka potAnA svAmInI rakSA karanArA, " Te? rakSAnA kAryamAM nipuNa, abhedavRttivALA, "THiaa svAmInI rakSAmAM ja cittane parevanArA, "pu gurapAtrita manane bIje jatuM rekanArA, arasparasamAM saMbaMdha rAkhanArA, "pratye samatA vinayataH riyUnA jIva riInti' evAM zrI bhagavatI sUtra : 3 2 25
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ te AtmarakSaka deve potapotAnA vArA pramANe sipAhInI jema jAgatAM rahe che ane sevakanI jema vinayapUrvaka peAtAnA indranI sevA karyAM kare che. 6 va saneti TALa 1 eja pramANe saghaLA indromAMnA 'nava' je indranA 'ziyA' jeTalA 'bacaravavA' AtmarakSaka devA che * te mAyintrA ' tenuM jyana thavuM joIe. te AtmarakSaka devAnI sakhyA nIce pramANe che dareka indranA jeTalA sAmAnika devA hAya che, tenA karatAM cAra gaNuAM AtmarakSaka devA hAya che. camarendranA sAmAnika devA 64000 cAsa. hajAr che, alindranA sAmAnika devo 60000 sAThe hajAra che. bAkInA bhavanapaticeAnA je indra che, te pratyeka indranA che, cha hajAra sAmAnika devo che. zakanA 84000 cArAsI hajAra IzAnendranA 80000, esI hujAra sanatkrumAranA 72000, betera hajAra mAhendranA 70000, sItera hajAra brAleAkanA 60000, sAiTha hajAra lAntakanA 50000, pacAsa hajAra zukranA 40000, cAlIsa hajAra sahasrAranA 30000, trIsa hajAra prANAtanA 20000, vIsa hajAra ane acyutanA 10000 dasa hajAra sAmAnika deveza che kahyuM paNa che ke asurendra sivAyanA inTrInA sAmAnika devAnI saMkhyA anukrame ceAsaTha hajAra, sATha hajAra, pacAsa hajAra, cAlIsa hajAra, trIsa hajAra, vIsa hajAra, ane dasa hajAra che. dareka indranA AtmarakSaka devAnI sakhyA sAmAnika devA karatAM cAra gaNI hAya che. dA. ta. zakrendranA AtmarakSaka devA 84000x4=336000 hoya che. uddezakane aMte gautamasvAmI mahAvIraprabhunAM vacanemAM potAnI saMpUrNa zraddhA prakaTa karatA kahe che ke temaMte ! se mate !" he bhadanta ! Ape A viSayanuM je pratipAdana karyuM te yathArtha che. ApanI vAta sAcI che. A pramANe be vAra kahIne temaNe mahAvIra prabhu pratye temanA atyaMta AdarabhAva tathA temanA pratyenI sapUrNa zraddhA prakaTa karela che. 5 su. 3 5 jainAcAya zrI ghAsIlAlajI mahArAjakRta bhagavatI' sUtranI priyadarzinI vyAkhyAnA trIjA zatakanA chaThTho uddezA samApta. aa3-6aa zrI bhagavatI sUtra : 3 226
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAtave udeza kA saMkSipta viSaya vivaraNa trIjA zatakane sAtame uddezaka sAtamA uddezakanA viSayanuM saMkSipta nirUpaNa rAjagRha nagaramAM bhagavAna mahAvIrane gautamasvAmI pUche che, "zakanA lekapAla keTalA che? uttara-zakanA cAra lekapAla che-soma, yama, varuNa ane vaizramaNa.' prazna- temanAM vimAne keTalAM che? uttara-saMdhyAprabha, varaziSTa, svayaMjavala ane vaSNu, e cAra vimAno che.' tyAra bAda soma AdinA vimAnonuM varNana, somane adhIna je deve che temanuM varNana, semane adhIna autpAtika kAryapravRttinuM varNana, temanA putra sthAnIya devonuM nirUpaNa, tyArapachI yamanA vimAna AdinuM nirUpaNa yamane AdhIna devenuM varNana tathA yamane Adhina regAdi pravRttinuM nirUpaNa ane yamanA apatyasthAnIka devonuM nirUpaNa tyAra bAda varuNanAM vimAnAdinuM varNana, tene adhIna je deve che temane paricaya, varuNane adhIna evI jalavRSTirU5 pravRttinuM varNana, varuNanA putra sthAnIya devenuM nirUpaNa tyAra bAda vaizramaNanAM vimAna denuM varNana, tene adhIna je devo che temanuM nirUpaNa, tenI samRddhinuM varNana tenA putra sthAnIya devenuM nirUpaNa. zaka, somAdi lokapAlake svarUpanA nirUpaNa jidde care jAva' ityAdi- sUtrArtha-(rAzi bAre pabuvAlAne vaM vAsI) rAjagRha nagaramAM mahAvIra prabhu padhAryA pariSada dharmopadeza zravaNa karavAne mATe nIkaLI dharmopadeza sAMbhaLIne pariSada pAchI pharI. ItyAdi, samasta kathana ahIM grahaNa karavuM. tyAra Ada mahAvIra prabhune vaMdaNuM namaskAra karIne gautama svAmIe vinayapUrvaka A pramANe pUchayuM-( i mane ! seviMdraNa varDa pAchA gourd?) he bhadanta ! devendra, devarAja zakranA kapAle keTalA che? (camA ! vattA - pATA vuT) he gautama ! devendra devarAja za4nA cAra kapAle che. (saM nahI) te cAranAM nAma nIce pramANe che-(7o, ghare, vaLe, samaje ) soma, yama, zrI bhagavatI sUtra : 3 22 7
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ 129] bhane vaizramazu. ( e esiNaM bhaMte ! cauNhaM logapAlANaM kai vimANA paNNatA ?) 3 mahanta ! te yAra pAnA sei vimAna che! (goyamA ! cattAri vimANA paNNattA-taM jahA) gautama ! te yA alari nIya pramANe yA2 vimAno cha-(saMjhappabhe, varasiTTe, sayaMjale, vaggU) sayAna, paziTa, svayava, bhane 16Y) (kahiNaM bhaMte ! sakkassa deviMdassa, devaraNNo somassa mahAraNNo saMjhappabhe NAmaM mahAvimANe paNNatte ?) 3 mahanta ! hevendra, 11204 AbnA sopAla soma mahAnuM sayAma nAmarnu vimAna yA cha ? (goyamA !) 3 gautama ! (jaMbUddIve dIve maMdarassa pancayassa dAhiNeNaM imIse rayaNappabhAe puDhacIe bahusamaramaNijjAo bhUmibhAgAo uDDhaM caMdimasariyagahagaNanakkhatta tArAkhvANaM bahUiM joyaNAI, jAva paMca, vaDeMsiyA paNNattA) gautama ! bhuudviIpa nAmanA dvIpamAM maMdira parvatanI jamaNI tarapha ratnaprabhA pRthvInA bahu samaramaNIya bhUmi bhAgathI UMce candra, sUrya graha, nakSatro ane tArAo Ave che. tyAMthI ghaNuM yona ye (yAvata) pAMya avatasa Ave che. (taM jahA) temanAM nAbhI nIce pramANe che-(asogavaDe sae) bha vata'sa, (sattavaNNava.sae) satAvata', (caMpayavaDe sae) pAvata'sa, (cUyavaDeM sae) bhAnAvata'sa, (majjhe sohammavaDeM sae) bhane vRdhye sopavitasa, ( tassaNaM sohammavaDeMsayassa mahAvimANassa purasthime NaM sohamme kappe) te sopavita mahAvimAnanI pUrva dizAma saudhama 85 che. (asaMkhejAI joyaNAI vIivaittA etthaNaM sakkassa deviMdassa devaraNNo somassa mahAraNNo saMjhappabhe NAma mahAvimANe paNNatte)te 65thI asaNyAta yo 2 pAthI devendra, devarAya zakanA lokapAla sema mahArAjanuM dhyAprabha nAmanuM mahAvimAna Ave che. (addhaterasajoyaNasayasahassAI AyAmavikkhaMbheNaM, uNayAlIsaM joyaNasayasahassAI, bAvannaM ca sahassAiM aTThaya aDayAle joyaNasaye kiMci visesAhie parikkheveNaM paNNatte ) yA vimAnanI mA bhane paDA sA31 mAra lAma yonI cha bhane tenI dhezava (paridha) 3852848 yAnathI 5 vadhAre che. ( jA sariyAbhavimANassa vattavyayA, sA aparisesA bhANiyavyA jAva abhiseo) / viSayanuM samasta kathana sUryAbhadeva vimAna pramANe ja samajavuM. abhiSeka paryantanuM samasta 4thana mI aDa) 42. (navaraM somo devo, saMjhappabhassa NaM, mahAvimANassa ahe, sapakkhi, sapaDidisiM asaMkhejjA joyaNAI ogAhittA ettha NaM sakkassa deviMdassa devaraNo somassa mahAraNNo somA NAma rAyahANI paNNattA) te vanamA jyAM sUryAbhadeva Ave che tyAM emadeva" zabda vApare. saMdhyAprabha vimAnanI nIce cAre dizAomAM ane cAre vidizAomAM (khUNAomAM) asaMkhyAta jana jatAM devendra, devarAja zakanA lokapAla sema mahArAjanI samA nAmanI rAjadhAnI Ave che. (egaM joyaNasayasahassaM AyAmavikkhaMbheNaM jaMbUddIvappamANA vemANiyANaM pamANassa zrI bhagavatI sUtra : 3 228
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ adra bojhanI A rAjadhAnInI laMbAI ane pahoLAI eka lAkha jananI che. A pramANa jabUdvIpanI barAbara che A rAjadhAnImAM AvelA kilA AdinuM pramANa vaimAnika devAnA jillA AdinA pramANa karatAM ardha samajavuM. ( vAva vavava solasa joyaNasahassAiM AyAmavikkhaMbheNaM paNNAsaM joyaNasahassAI, paMca ya sattANaue boyasaMi jivihUne rijei gum) yAvatu grahanA pIThabaMdha paryata A kathana samajavuM. gRhanA pIThabaMdhanI laMbAI ane pahoLAi 16000 soLahajAra yojana pramANa, ane parigha pa0597 pacAsahajAra pAMcaso sattANuM pejana karatAM paNa saheja vadhAre che. (pAsAyAvattara parivAro yAtrA) prAsAdanI cAra parIpATI che, ema samajavuM. (Ana0i) bAkInI nathI. (lakSa sevavA tevara somarsa madAra tevA mAna-3 vAra vicA-nidete vikrutti) devendra, devarAya zakranA lekapAla semanI AjJA pramANe, upapAta pramANe, kahyA pramANe ane nirdeza pramANe cAlanAra devo (taM ) nIce pramANe che-(somavArU vA, somavArU gad mi) A rAjadhAnInI laMbAI ane pahoLAI eka lAkha jananI che. A pramANa jabUdvIpanI barAbara che. A rAjadhAnImAM AvelA kikalA AdinuM pramANa vaimAnika denA jillA AdinA pramANa karatAM ardha samajavuM. (nAra kariyAM solasa joyaNasahassAI AyAmavikkhaMbheNaM paNNAsaM joyaNasahassAI, paMca ya sattANaue goyANA vivisene rijevi ) yAvatu grahanA pIThabaMdha paryanta A kathana samajavuM. gRhanA pIThabaMdhanI laMbAI ane pahoLAi 16000 soLahajAra yojana pramANa, ane parigha pa0597 pacAsa hajAra pAMcaso sattANuM jina karatAM paNa saheja vadhAre che. (pAsAyAvattA parivAra ne vAga) prAsAdanI cAra parIpATI che, ema samajavuM. (Ana0i) bAkInI nathI. ( vavasa tevA sosa madAro che tenA mAja-uvAya-vacana- nire vidara) devendra, devarAya zakranA lokapAla semanI AjJA pramANe, upapAta pramANe, kahyA pramANe ane nirdeza pramANe cAlanAra deve () nIce pramANe che-(somavArU vA, somavArUcArU va, vinumA, viSNunAgo, caM, murA, nA, javaravA, tAravA) samakAyika, semadevakAyika, vighukumAra, vighukumArIkAo, candra, sUrya, graha, nakSatra, ane tArAo, (ne vAghane tALanArA je te tanmattA, tacgvayA, tabbhAriyA, sakkassa deviMdassa devaraNo somassa mahAraNo aannaa-uvvaayvaya-nidene viti) tathA e prakAranA bIjA paNa samasta devo tenA pratye bhakitabhAva vALA, tene pakSa karanArA, ane tenA adhikAramAM rahenArA che. e saghaLA devI devendra, devarAja, zarkanA lekapAla sema mahArAjanI AjJAnuM pAlana kare che, temanA Adeza pramANe, kahyA pramANe ane nirdeza pramANe varte che. TIkAtha-chaThThA uddezakamAM indronA AtmarakSaka devonuM varNana karavAmAM AvyuM che. have A sAtamAM uddezakamAM te IndronA samAdika lokapAlonuM varNana karavAmAM Ave che. zrI bhagavatI sUtra : 3 2 29
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ "nA nA rAjaguDa nagaramAM "vAva paMkajuvAsamA" yAvata vinayapUrvaka prabhunI parya pAsanA karatA gautama svAmIe prabhune "gva vANI A pramANe pUchayuM. ahIM "yAvata' padathI A viSaya sAthe saMbaMdha rAkhanAro AgaLane samasta pATha grahaNa karAve che. te sUtrapAThano sArAMza nIce pramANe che- jJAnI samavachatA, gharSata viniti , pratikatA para ItyAdi-mahAvIra prabhu rAjagaha nagaramAM padhAryA, dharmopadeza sAMbhaLavAne mATe lokone samUha mahAvIra prabhu samakSa gaye, dharmopadezanuM zravaNa karIne leke pitapatAne sthAne pAchA pharyA. tyAra bAda gautama svAmI mahAvIra prabhune vaMdaNA namaskAra karIne A prazna pUche che-"sa # # sattA seviMgsa - Tumo joipaNA vAra paUA ?? he bhadanta ! devendra, devarAja, zakanA lokapAle keTalA kahyA che? uttara-"vattAra rojaNAtrA pUUTar" he gautama ! zakendranA lekapAla cAra kahyA che. "a nada" temanA nAma nIce pramANe che--je, ba, va, temane (1) soma, (2) yama, (3) varuNa ane (4) vaizramaNa prazna-are ! he bhadanta ! "gs jiM vAjuM gaNAtrA e cAra lokapAnAM "vimart 6 gorar? keTalAM vimAne che? uttara--nAra vibhALA gutta he gautama ! te cAra lekapAlanA cAra vimAne che. ( 8 TET) te cAra vimAnanAM nAma nIce pramANe che- " kSa " saMdhyAmabha-A vimAna sema che. "?i varaziSTa-A vimAna yamanuM che. jayaMje svayaMjala-A vimAna varuNanuM che. "nA vazu-A vimAna vaizramaNanuM che. have lekapAla semanuM vimAna kayAM AveluM che, te jANavA mATe gautama svAmI nIceno prazna pUche che "jo !" he bhadanta ! "Tvisa Tevo , sava ' devendra, devarAya zakranA lokapAla "nadAnaur tomarksa" mahArAja semanuM "saMghame mAvina saMdhyAprabha nAmanuM mahAvimAna "gii gov?? kaI jagyAe che? uttara-jovA " he gautama ! "gaMdI hIre" jabUdvIpa nAmane je prathama dIpa che temAM "maMA paravacaraNa" sumeru nAmane je parvata che tenI tALa jamaNa tarapha 'se rAjumag gag" A je ratnaprabhA nAmanI pRthvI che tenA "du samAmAnA mULamA" bahu samatala ramaNIya bhUmi bhAgathI 'udde? upara "vaMtima zUri-pAnAvatAravA candra, sUrya, grahaNa, nakSatro ane tArAo AvelA che. tyAMthI laI ? ghaNuM yAjana UMce javAthI "nava vANiyA 10Aja' yAvata pAMca avataMsake (zreSTha vimAna) Ave che. ahIM "yAvata' parathI nIce sUtrapATha grahaNa karavAmAM Avyo che. zrI bhagavatI sUtra : 3 2 30
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'bahUI joyaNasayAI, bahUI joyaNasahassAI, bahUi joyaNasayasahassAI, bahao joyaNa koDIo, bahUo joyaNakoDAkoDIo, uDDhaM duraM vIicaittA, etthaNaM sohamme NAmaM kappe paNNatte, pAiNa paDIINAyae, udINadAhiNavitthinne, addhacaMda saMThANasaMThie, accimAlibhAsarAsivaNNAbhe, asaMkhejjAo, joyaNakoDAkoDIo parikkheveNaM etthaNaM sohammANaM devANaM battIsa vimANAvAsasayasahassAI bhavaMtIti akkhAyA, teNaM vimANA savarayaNAmayA, acchA jAva paDirUvA, tala 6 sadaHusa vAma lakSamA" A sUtrapAThane bhAvArtha nIce pramANe che-seMkaDo yajana UMce javAthI, aneka hajAra jana dUra UMce javAthI, lAkhe yAjana dUra UMce javAthI, karaDe jana dUra UMce javAthI, aneka keTa koTi yeAjana dUra UMce javAthI, saudharma nAmanuM devaloka Ave che, te devaleka pUrva pazcimamAM lAMbu che ane uttara dakSiNamAM paheluM che. te ardha candranA AkAranuM che. sUryanA tejapUMja jevo tene vaNuM che. tenI laMbAI ane pahelA asaMkhyAta keTakeTi jana pramANa che. teno paridhi (gherAvo) paNa asaMkhyAta kaTAkeTi ejana pramANa che. A saudharma kalpamAM saudharmakalpavAsI devonA batrIsalAkha vimAnAvAsa che. te saghaLAM vimAnAvAse sarva ratnamaya che. nirmALathI laine pratirUpa paryantanAM guNovALAM che. te saudharmaka95nA barAbara madhya bhAgamAM pAMca vimAnAvataMsaka (zreSTha vimAne) che. (gA) temanAM nAma nIce pramANe che-" vaheMag" azokAvataka "vattavAvae saptaparNavatasaka, pacAsa caMpakavataMsaka, "bUleMsa AzrAvataMsaka, ane vacce "roma gp saudharmAvalaMsaka, "tAM joksarasAraNa maMdAvimAna te saudharma vataMsaka mahAvimAnanI "gzimevi cjo ? pUrva dizAmAM saudharmakalpa Avelu che. temAM rahenArUM no " asaMkhyAta jana paryanta vIvattA dara wai 'etthaNaM sakkassa deviMdassa devaraNNo somassa mahAraNNo saMjhappabhe NAma mArinAne pUour? devendra, devarAya zakranA lokapAla sema mahArAjanuM saMdhyAprabha nAmanuM mahAvimAna Ave che. "teno sANADuM mArAviyavo te vimAnanI laMbAI ane pahoLAI 12 lAkha [1250000 bAralAkha pacAsa hajAra) yojananI che. "upANIsaM goyANa sAruM vAva = sannAphu yA gayA joyA sini lipi ri pa tenI paridhI 3952848 ogaNacAlIsa lAkha bAvana hajAra AThaso aDatAlIsa ejanathI saheja vadhAre che. nA TUriyAmavikALakSa vRttavayA garimA mALiyA " A vimAnanuM varNana sUryAbhavimAnanA varNana pramANe ja akSarazaH samajavuM. A varNana kayAM sudhI grahaNa karavuM ? te kahyuM che ke " nA mami " nUtana utpanna thayelA temanA rAjyabhiSekanuM jyAM sudhI varNana Ave che tyAM sudhI tene grahaNa karavuM joie. "nAra parantu te varNana ane A varNanamAM nIce pramANe pheraphAra kare joIe-te varNanamAM jyAM "sUryAbhadeva pada Ave che tyAM tene badale A varNanamAM "somadeva pada mUkavuM. " saM maw i ? saMdhyAprabha vimAnanI nIce-eTale ke tiryakamAM "sArivacAre dizAomAM "sAhihiM ane cAre vidizAomAM khUiNAomAM "gaNe nArU' asaMkhyAta "yAruM " yojane "dira pAra karavAthI usthaLa eja sthAna vizeSamAM " paNa Triksa sevara' devendra, devarAja zrI bhagavatI sUtra : 3 2 31
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ zakranA 'somasa maphALo' seAma mahArAja nAmanA leAkapAlanAM 'somA gAma rAyaDhALI vRtta' sAmA nAmanI rAjadhAnI AvelI che. te rAjadhAnI ' AMnoyAsacadaE' eka lAkha yojana pramANa AyAmavivameLa' lAMbI ane paheALI che. te kAraNe ' baMjUrImALA' te jakhUdvIpanA jevaDI ja che. ja khUdvIpanA vistAra eka lAkha cAjananA hovAthI Ama kahyuM che. vemALiyALuM vamALasa anuM khayamaM' vaimAnikAnAM saudhama kalpanA prAsAdo, prAkArA, dvAra mAdinA pramANu karatAM sema leAkapAlanI somA rAjadhAnInA prAsAdo, prAkAre [killAe dvAra aAdinuM pramANa [laMbAI paheALAi AdinuM mA] adhuM samajavuM. nAva layaDheLa gRhanA pIThabaMdha paryaMnta A kathana grahaNa karavuM. ahIM yAvat' padathI e samajAvyu che ke vacce eka mukhya prAsAda che. te mukhya prAsAdanI cAredizAmAM khIjA cAra prAsAda che. temanI lakhAi, paheALAi Adi mukhya prAsAdathI adhi che te cAre laghu prAsAdenI cAre dizAe bIjA cAra cAra prAsAde che, jemanI lakhAi, paheALAi Adi te cAre prAsAdothI apramANu che. vaLI te laghu prAsAdonI cAre dizAe khIjA 64 ceAsaTha laghu prAsAde che, jemanI laMbAI, paheALAi ane UMcAi e prAsAdeAthI adhI che. te 64 caiAsaTha prAsAdonI cAre dizAmAM khIjAM 256 asoppana prAsAde che, jemanI laMbAi, paheALAi ane UMcAi te 64 ceAsaTha prAsAdothI adhI che. e badhAM prAsAdone saravALA 341 traNaso ekatAlIsa thAya che. A rIte AvelAM te prAsAdo eka jhUmakhAnA AkAranA ane atyaMta suMdaralAge che. 'solasajoyaNasahassA AyAma vikkhaMbheNaM paNNAsa joyaNasahassAi paMca ya sattANaue joyaNasae kiMci visebhrUNe parikkheveNaM paNNatte ' gRhanA pIThabaMdhanI laMbAI ane paheALAi seLa hajAra cejanapramANa che, ane parigha pacAsa hajAra pAMcase sattANu [5057] yojanathI saheja adhika che. 'vAsAvALa' prAsAdonI jJAti paMcArItro' cAra paripATiyA [hAre] samajavI. 'senA nakSmI' sudharmA sabhA Adi khIju kaMI paNa tyAM nathI, kAraNake tenA sadbhAva utpatti sthAneAmAM ja hAya che. E 'savamAM vivasa Tevo devendra, devarAja zakranA lokapAla, 'mArI somamAM mahArAja sAmanA 'me tevA nIce pramANenA de bALA-vAyavaLise vikRti' temanI AjJA mAne che, sevA kare che, temanA kahyA pramANe tathA Adeza pramANe cAle che. ' A karavA yeAgya ja che, ' evA deizarUpa vacanane AjJA kahe che. upapAta eTale sevA, abhiyeAgapU kanA Adezane vacana kahe che. pUchelA . zrI bhagavatI sUtra : 3 232
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAryoMmAM niyata anA uttara devA enuM nAma nirdeza che. 'tuM nA' sAmanI AjJAmAM rahenArA devA nIce pramANe che--momAthA vA' semanI nikAya jemane hoya che, evA devAne seAmakAyika kahe che--teo leAkapAla semanA parivArarUpa hoya che. 'somavArA vA'- sema leAkapAlanA je sAmAnika Adi devatAe che temane sAma deva kahe che. te sAmadevatAonA parivArarUpa je devo che temane seAmadevatA kAyika devA kahe che. 'trijImArA' vidyutkramAra, 'viSNujhumarItro vidyutkramArIkA, ' ana kumAra' agnikumAra, 'amArItro ? agnikumArIkAo, 'vAyukumAra ' vAyukumAra, 'vAyunA go' vAyukumArIo, 'caMtA, sUrata' candra, sUryAM, nA, vattA zani aAdi grahA, azvinI aAdi nakSatro, tArA' tArAo, tathA ne cArane' bIjA paNa je 'savvacA temanA jevAM 'teziyA' sAmanI bhakita karanArA devo che. sAmane bahu mAna ApanArA devo che, tuviyA sAmanA pakSa lenArA-semanA kA'mAM sahAyarUpa thanArA je devo che, 'tanmaya tathA sAmanI bhAryAM samAna je devo che eTale ke rANInI jema sadA tene adhIna rahenArA je devo che te jve te sau savAla vaiviA TevaLo somasa mALo' devendra, devarAja zakenA leAkapAla soma mahArAjanI 'bALa kAya, thaLa niphrese vidyutti' AjJA sevA, vacana ane nirdezamAM rahe che. i sU. 1 ! 'napUrIne TIne" ityAdi---- sUtrA--maMjUrIva TrIne masalsa) jaMbUdvIpa nAmanA dvIpamAM madara paryaMtanI (dineLa) dakSiNa dizA tarapha (nAruM mAruM samunnati ) jenI utpatti thAya che (tuM nA) evAM nIce pramANenAM kAryAM che ( daxhAr na, amulaOA vA, gaddagapriyA vA, nainuddhArU tra) grahada rDa, grahamusala, grahagata, grahayuddha, (siMdhAlurU vA, navasantrAr thA, banmArU vA, zramavAcA, saMjJApha thA, dhavanArU vA) grahazrR MgATaka, grahApasavya, abhra, amravRkSa, saMdhyA, gadhanagara, (unAvAyA thA, vittivAdArU trA, paniyArUvA, vittuyArU 1 ) ulkApAta, digdAha, gArava, vidyuta, ( taMttununrI trA ) dhULanI vRSTi, (jUveD yA) yUpa, (navavAhittaC vA) yakSeddIsa, (lUmiyApha vA, mahiyArU vA, raghugdhAtti cA, kaMTrovAyara vA,sUrovALArU vA, caMdrnaranesArU (f) dhUmikA, mahikA, rajauddhAta, cadroparAga, sUryAMparAga, candra pariveSa, (sUrya'vesArU vA) sUrya pariveSa, ( hinaMtArU cA, hirApha vA, pazu cA, maccha, diziya, modajALavAcArU vA ) praticandra, pratisUrya, indra dhanuSa, udghakamatsya, kapihasita, amegha, pUrva dizAnA pavana, (vaLavApArU vA) pazcima dizAnA pavana, (saMcavAyAk vA, gAma zrI bhagavatI sUtra : 3 233
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ dAhAi vA, jAva saMnivesadAhAi vA, pANakkhayA, jaNakkhayA dhaNakkhayA, kulakkhayA, va sUyA, gAriyA) saMvartaka pavana, grAmadAhathI mAMDIne saMnivezadAha, prANukSaya, janakSaya, dhanakSaya, kuLakSaya, vyasanabhUta, anArya-pApabhUta, tathA tene cAvo tadappgaaraa Na te sakkassa deviMdarasa devaraNNo somassa mahAraNo annayA, adiTThA, camuvA, suthA, viyA ) A prakAranA bIjAM paNa je upadrava thAya che, te devendra, devarAya zakanA lekapAla soma mahArAjathI ajJAta. aSTa, akSata, amRta ane avijJAta hotA nathI. (tesiM thA mAhyAdi sevA sarasa if rvisa tevA masa madAro rUpe caDhAvA miuTyA sthA) tathA devendra, devarAja, zakanA lekapAla sema mahArAjanA parivAra rUpa (saMtAnarUpa) samakAyika devothI paNa e vAta ajJAta, adaSTa, adbhuta, amRta ane avijJAta hatI nathI. (taM dA) te samakAyika devo nIce pramANe che-(, virAchA, diva, sAra, ca, sure, ku, gu, varU, 2) aMgAraka, [maMgaLa], vikalika, lehitAkSa, zanaizcara, candra, sUrya, zukra, budha, bRhaspati ane rAhu (saMvata if vitaraNa - oLo to mAro mArga paDhivamaM hi gouttA) devendra, devarAja, zakanA lekapAla soma mahArAjanI sthiti [AyukALa] traNa bhAga sahita eka patyepamanI che. (hAvarA mA f sevALuM pa jigIva Di suttA) tathA somanA putra sthAnIya devonI sthiti eka paLepamanI kahI che. (maDhI vAva mAmAne to mArA) soma nAmanA te lokapAla A prakAranI mahAsamRddhi, mahAprabhAva AdithI yukta che. TIkAtha-meru parvatanI dakSiNa dizAmAM utpAta Adi je kAryo thAya che te samAdi lokapAlathI ajJAta hatAM nathI-temanI adhyakSatAmAM ja te kAryo thAya che, e vAta sUtrakAre A sUtramAM prakaTa karI che- kAMdI je jaMbudvIpa nAmanA A dviIpamAM (maMvAra putraya) sumeru parvatanI (vAdim) dakSiNa dizAmAM nA kumAra nIce pramANenA je kAryo " Hq=AMti ? utpanna thAya che, te lokapAla somathI ajJAta Adi hatAM nathI -(taM ) te kAryo [utpAto] nIce pramANe che-(AdA : ar maMgaLa Adi grahonI tirachI daMDAkAra lAMbI zreNiye thavI, " sAru ghA e maMgaLa Adi grahanI uparanI bAjUe vistRta lAMbI zreNiye thavI, "nAdAniyA? vA grahonA saMthAra Adi samaye garjanAo thavI, "nagDhAra vA eka nakSatramAM be grahonuM dakSiNettararUpe samapaMkitarUpe AvI javuM. "kAlivAha va grahonuM siMgheDAne AkAre avasthAna thavuM, kahyuM paNa che- AkAzamAM gati karatA tathA pitapitAnA mArga para upara upara rahelA ane atyanta zrI bhagavatI sUtra : 3 2 34
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ hovAne lIdhe anya atyanta najadIka dRSTIgocara thavAvALA evA grahanuM yuddha najIka najIkamAM anukrame cAra prakAranuM parAzarAdi munioe kahyuM che. evA cAra prakAranuM yuddha A pramANe che-[1] bheda yuddha [2] ulekha yuddha [3] aMzu mardana yuddha [4] ane apasavya yuddha tene vizeSa rUpathI spaSTa rIte jANavA mATe hatsaMhitAno grahAdhyAya joI le. vaLI gRhazRMgATaka, grahadaMDa, grahamuzalanA viSayamAM paNa kahyuM che-cakranA AkAravALA, dhanuSanA AkAravAlA, zIMghADAnA AkAravALA daMDanA AkAravALA nagaranA AkAra vALA, prAsa nAmanA asa vizeSanA AkAravALA ane vajanA AkAravALAM megho-vAdI atyaMta geDe vaSAda karavAvALA tathA rAjAone yuddha karAvanArA thAya che. 13 "vahAranA rA' grahanI pratikULa cAla thavI, "mAru ' meghena ADaMbara thavIvAdaLAonuM gherAvuM, "garama karavA lA' vAdaLanuM vRkSenA AkAre dekhAvuM, kahyuM paNa che--jeno agrabhAga dahIMnA jevo veta hoya, vacceno bhAga nIlaraMgI hoya, ane je sUryane AcchAdita karanArA hoya evA AkAzanA madhyabhAgamAM rahelA vAdaLAne "azvata kahe che. " daMNA vA " divasa ane rAtrinA saMgamarUpa saMdhyA thavI, idhanajara? jA gaMdharva nagaronA AkAre grahonuM avasthAna thavuM athavA AkAzamAM vyantare dvArA nagaranI AkRti racAvI, "pharajhApArA vA' ulkApAta thavaprakAzayukta tejanA lisoTA sAthe tArAonuM kharavuM, "ririvAdArU vA keI eka dizAmAM saLagatA nagaranI jema upara prakAza dekhAva ane nIce aMdhakAra dekhAvo. tinuM phaLa nIce pramANe manAya che-je digdAha pILA varNane dekhAya che te rAjAne mATe azubha nIvaDe che, je te agninA varNane dekhAya te dezane mATe azubha gaNAya che. ane je te lAlaraMgane dekhAya te anAjane mATe vinAzaka manAya che) janaag a meghanI garjanA thavI, trikUpha rA" vIjaLIne camakAre thavo, "vaNI rA? dhULane varasAda thava; "jhaveru vA ? cUpaka thavo eTale ke zukala pakSanI ekama, bIja ane trIja paryata jenA dvArA saMsthAnI kinArI DhaMkAI jAya che te yUpaka thavAnI kriyA, " gavADhiApara vA? AkAzamAM yakSa dvArA dIpti thavI, mizarUvA dhUmasa the-dhumADAnA jevAM, ghanIbhUta jaLakaNa ne havAmAM tarate samUha tene dhumasa kahe che) "dizA vA' sapheda varNavALA ghanIbhUta jaLakaNonA samUhane varasAda paDa-karA paDavAM, "rAri vA" dhULathI badhI dizAo AcchAdita thaI javI, " jovarAja nA ? caMdra grahaNa thavuM " sUro rAjA vA ? sUryagrahaNa thavuM, "raMparivAra ghA candramAnI cAre tarapha gaLAkAra maMDaLa racAvuM, "bhUparivAra nA sUryanI cAre tarapha goLAkAra maMDaLa racAvuM (sUrya ane candramAnA kiraNe samUchita thaIne jayAre pavanathI temanuM maMDaLa racAya che ane temanA aneka varNa ane AkAra dekhAvA lAge che tyAre tene candrapariveSa ke sUrya| pariveSa kahe che.) "parivaMtAvA praticandrane udaya thavo, "dikSA vA pratisUrya udaya thavo. (sUryane udaya thayA pachI eka pahora divasa caDe tyAM sudhI eka pAtaLuM vAdaLa sUryanI samIpe AvI jAya tyAre sUryanAM kiraNene lIdhe tyAM bIje sUrya ugyuM hoya e bhAsa thAya che. ene pratisUrya kahe che. sUryAsta vakhate paNa e ja pratibhAsa thAya che. praticandranA viSayamAM paNa pratisUrya pramANe ja samajavuM.) "vapUrava megha dhanuSa racAvuM, " mara-pasira gopALA zrI bhagavatI sUtra : 3 235
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAvAjhuM vA' masyAkAranA megha thavAM, AkAzamAM vAnaramukha samAna vikRta mukhanuM hasavuM, amogha-sUryodaya samaye athavA sUryAsta samaye sUryanAM kiraNonAM vikArathI janita lAla, zyAma kiraNe jevI rekhAo thavI, athavA tene nIce pramANe artha paNa thAya che-divasanI zarUAtamAM madhyAnha tathA sAMje sUryanAM zukala kiraNe snigdha, agyacchinna, Rju ane vRSTi ApanArA hoya che, e kirene amegha kahe che-e ameghanuM thavuM, pUrva dizAne pavana vAve zarU thavo, "vaLavAyAru vA' pazcimane vAyu vAvo, saMradAvAyA vA saMvartaka-tRNAdikane gaLAkAra uDADavAnA svabhAvavALe pavana thavo, "yAvata' padathI dakSiNa dizAno pavana, uttara dizAne pavana, urvadizAne pavana, adizAne pavana, tirachI dizAne vAyu vidizAone vAyuvagere thavAnI vAta grahaNa karavI. 'vAtedabrama--game te rIte vAyu phUMkAve, "vAtatkalikA-samudranI laherenI jema vAyu Avavo, "vAtamaMDalikA' jerathI pavana phUMkAvo, "utkalikAvAta laherAtI havA cAlyA karavI, "maMDalikAvAta' kayAreka jorathI ane kayAreka maMda maMda vAyu vAyA kara, guMjAvAta" susavATA karate pavana phUMkA "jhaMjhAvAta pavananuM bhAre tophAna-jhuMjhAvAta che, nAmatAdAra vAge gAmadAha tha-AkAzamAMAkhuM gAma AgamAM baLatuM hoya tevo dekhAva tha, "nA saMnisavAdArU nA saMniveza paryantanA sthAne AgamAM baLatA hoya te dekhAva thavo ahIM "yAvata' padathI nigamadAha, rAjadhAnIdAhathI laine saMvAhadAha paryantane pATha grahaNa karAve che. uparanA saghaLA utpAta-upadravo soma lekapAlathI ajANyA hatA nathI, e saMbaMdha ahIM lAgu karavo joIe. mahadaMDathI laIne saMnivezadAha payatanA upadranuM zuM phaLa maLe che, te sUtrakAre nIcenA sUtra dvArA prakaTa karyuM che pANakkhayA, jaNakkhayA, dhaNakkhayA, kulakkhayA, vasaNabhUyA aNAriyA' e grahadaMDa Adi utpAte thavAthI prAya: prANIone nAza thAya che, mANasone nAza thAya che, dhanane nAza thAya che, kuLane nAza thAya che vezano nAza thAya che tathA adhama vyasanabhUta bIjA je duHkha dAyapraNaya, janakSaya, Adi karanArA utpAte "je vAta tadagr? ane e prakAranA bIjA paNa che je AvAutpAta thAya che te saghaLA utpAte "sa seviMdrA sevAi devendra, devarAja zakranA "samasa madana lokapAla soma mahArAjathI "cAinA ajJAta hotA nathI eTale ke graha daMDa Adi thAya tyAre je prANukSaya Adi aniSTa pariNAma Ave che e soma lokapAlathI ajJAta hotA nathI, eTaluM ja nahIM paNa ethI judA ja prakAranA, enA jevA ja ApattirUpa pApAtmaka azubha grahapadrava Adi janya pariNAme paNa sema lekapAlathI ajJAta hotA nathI. vidrA adraSTa-apratyakSa-najara bahAra hotA nathI, "bApA" azruta paNa letA nathI, 'gagar' amRta-manathI samajAya nahI evAM hotA nathI, "viUTyA' somanA avadhijJAna AdinA aviSayabhUta paNa letA nathI. kahevAnuM tAtparya e che ke e saghaLA utpAto soma lokapAlane jJAta hoya che-ethI te ajANa hitA nathI. upareta saghaLA utpAta ane utpAta janya pariNAmethI soma lekapAla te ajJAta hoto nathI, paNa sImanA parivAra rUpa je devo che teo paNa temanAthI ajJAta hatA nathI eTale ke samakAyika deve paNa temanAthI ajJAta letA nathI eja vAta sUtrakAre nIcenAM sUtro dvArA prakaTa karI che- saihiM ghA mAravA " ItyAdi. have somanA saMtAnarUpa je devuM manAya che te nIce batAvyAM che-sahya je te to desenja, devarAja zakranA lokapAla "samasa pAro zrI bhagavatI sUtraH 3 236
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ sema mahArAjanA putrasthAnIya devo nIce pramANe che, temane putrasthAnIya kahevAnuM kAraNa e che ke teo temanA saMmata kAryo karanArA hoya che, te kAraNe teo emane mATe miUTyA abhimata doravA hoya che. "te gadA' te de nIce pramANe che- kADhaNa aMgAraka-maMgala, "vicANa ketu, "dizA" lehitAkSa e nAmane graha, "aurzare zanaizcara-zani nAmane graha, "raMga dUra che. candra, sUrya, zuka, jude varaNa ' budha, bRhaspati (guru) ane rAhu. have sUtrakAra sama lokapAlanI sthiti (AyukALa ) keTalI che te kahe che-"sarasa of hiMsa varagho devendra, devarAja, zakranA lekapAla maNa madAro ? soma mahArAjanI "rDi kSatti mA pa4iovamaM ' sthiti tribhAga sahita eka palyopamanI kahI che. tathA "gAvAjhafmamAyA tevA temanA putra sthAnIya aMgAraka [maMgaLa] Adi devonI "g vjIvanaM hi gomttA' rithati eka popamanI kahI che. "jIvaM' upara varNavyA pramANe "jo mArA sIma mahArAja mahiSa vAva mAmAne? mahA RddhivALA, mahA ghutivALA, mahAyazavALA, mahAbaLavALA ane mahA prabhAvavALA che. che sU. 2 che yamanAmaka lokapAlake svarUpa kA nirUpaNa #di maM! sapta dri' ityAdi- suvArtha-(dii maMte ! kA seviMdasa levA mAro side nA navamAne pau? he bhadanta ! devendra, devarAja zakranA lekapAla yamamahArAjanuM varaziSTa nAmanuM mahAvimAna kayAM AveluM che? (noramA !) he gautama! lohANA mahAvimAnata sAhivi nI jo) saudharmAvalaMka mahA vimAnanI dakSiNa dizAe saudharmakalpa che. tyAMthI (gaNanA novAka sAruM viphA ) asaMkhyAta hajAra yojana dUra javAthI (parathari sarasa phiksa tevara) devendra, devarAja zakranA kapAla (jamaNa madAra varasa nAbaM vinAne 100) yama mahArAjanuM varaziSTa nAmanuM vimAna Ave che. (sarasa noraMjana sadA ) te vimAnanI laMbAI pahoLAi 12 sADAbAra lAkha jana pramANe che. (nA sekanna vinA tadA jAva camire) te vimAna viSenuM abhiSeka paryatanuM samasta kathana soma lokapAlanA vimAna pramANe ja samajavuM. (AyadALa tava nAva pANA vaMza) rAjadhAnI tathA prAsAdanI paMkita viSe paNa AgaLa pramANe ja varNana samajavuM (sAkSa vikSa sevALo gAma SETU) devendra, devarAja zakanA lekSAla soma mahArAjanI (je vA mA gAra vini) AjJA AdimAM rahenArA devo (va) nIce pramANe che-vakakaaiyaa vA, jamadevakAiyA vA, peyakAiyA vA, peyadevakAiyA vA, asurakumArA, zakumAragI, jaMpA, nirAzA, miyA) yamakAyika, yamadevakAyika, pretakAyika zrI bhagavatI sUtra : 3 237
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ prita devakAyika, asurakumAre, asurakumArIe, kaMda, narakapAla, Abhiyega, (vAtRom tAjA je te tamattA, tapariyA, tamAriyA) tathA e prakAranA bIjA paNa ghaNu devo temanI bhaktivALA, temane pakSa karanArA, ane temane adhIna rahenArA hoya che. (saMkSa rasa levo namasa mArA ) te saghaLA deva, devendra devarAja zakanA lekapAla yama mahArAjanI (aUTTNa nAra vidgati) AjJA AdimAM rahe che. (zrI rave maMtraNa putrIsa hAuami nADuM mAruM samuqwAMti R TET) ja bUDhIpa nAmanA dvIpamAM, meru parvatanI dakSiNe nIce darzAvyA pramANenA je utpAta thAya che, te yama mahArAjathI ajJAta nathI. te utpAto nIce pramANe che(hiMvArU vA, umarANa vA, dArU va, veDhAra vA, vArU vA, maMdAkuddhArU vAM, mahAmAra vA, mAsatha nivAi vA) Diba, Damara, kalaha, bela, khAra, mahAyuddha, mahAsaMgrAma, mahAzastra nipatana, (pUrva mahApurANanArArU vA; mAruhirnivunnaai vA, dubbhUyAi vA, kularogAi vA, gAmarogAi vA, maMDalarogAi vA, nagararogAivA, sIsaveyaNAi vA, acchi veyaNAivA, kaNNaveyaNAi vA, naha veyaNAivA zaUTdavA) mahA puruSanAM maraNa, mahA raktapAta, dubhikSa, kuLaga, gAmarega, maMDaLa rega, nagara rega, zira darda, netrada, karNa pIDA, nakhanI pIDA, dAMtanuM darda, (iMdaggahAi vA, khaMdaggahAi vA, kumAraggahAi vA, jakkhaggahAi vA, bhUyaggahAi vA, eggahiyAi vA, veyAhiyAi vA, teyAhiyAi vA, cAutthahiyAi vA, uThaveyagAi vA, kAsAi vA, sAsAi vA, jarAi vA, dAhAi vA, kacchakohAi vA, ganIra, paMDoLA, ghasAvA, mA vA) Indra graha, kanda graha, kamaragraha, yakSagraha, bhUtagraha, ekAMtariye tAva, traNa dinane AMtare Avate javara, cAra dinane AMtare Avate javara, udvega, khAMsI, zvAsa, javara, dAha, zarIranA aMgone saDe, ajIrNa, pAMDuroga, harasa, bhagaMdara (diyAlUhAru va) hadayazUla-hRdaya roga, (mIya mUlAi bA, joNisUlAi vA, pAsa sUlAi cA, kucchimUlAi vA, gAmamArIi vA, AkaramAroi vA nagaramArIi vA, nigamamArIi vA kheDamArIi vA, kabbaDa mArIi vA, rAmudArIrU vA) mastaka zula, nizula, pArzvazUla, kakSAzula, grAmamArI kaiilerA jevo rogacALo]nagaramArI,kheTamArI, karvaTamArI, droNamukhamArI,(mahattamArA vA, paLamArA vA, gAmamArI vA, saMvAdamArIpha vA, safusamAravA)maDambamArI, pattanamArI, AzramamArI, saMbodhamArI, saMnnivezamArI, (pALavayA, lAvaravayA, dhAvavA, guruvaravA, vaNajamyA , gAriyA) prANalaya, janakSaya, dhanakSaya, kuLakSaya, vyasana bhUta anArya-pAparUpa (je cAra ne tadaHTTT te sarasa seviMsa devatom namasta mAro gaULTgA) upadranAM jevAM bIjAM paNa je je upadrava thAya te devendra, devarAya zakranA lekapAla yamamahArAjathI ajANa hotA nathI. (tehiM Raa namajhAvAi sevA ) ane te utpAta yamakAyika devothI paNa ajANa hatA. nathI. (savAra seviMda# sevA nama# mAro rUme tevA dAvA, zrI bhagavatI sUtra : 3 2 38
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ gamauvTTEA ) devendra devarAja zakanA lokapAla yama mahArAjanA putrasthAnIya devo nIce pramANe che-", graMvarise re, sAthe sAtha, tti cAre, jo vadhe, kAle ya, mahAkAle ti yAbare, asipatte, dhaNUkuMbhe, bAlU, veyaraNI ti ya, ravA, mahAyo, paNa jannatarsidayA) aMba. aMbariSa, zyAma, sabala, rudra, uparudra, kALa, mahAkALa, asipatra, dhanuSa, kuMbha, bAla, vaitaraNI, kharasvara ane mahA ghoSa e paMdara che. (sakassa NaM deviMdassa devaraNo jamassa mahAraNo sattibhAgaM paliovamaM ThiI paNNattA, ahAvacAbhiNNAyANaM devANaM egaM paliovamaM ThiI paNNattA evaM mahadvIpa mArAtha) devendra, devarAja zakranA lokapAla yama mahArAjanI sthiti vibhAga sahita eka pApamanI che, tathA yama mahArAjanA purasthAnIya devenI sthiti eka pApamanI che. yama mahArAja evI mahAddhi AdithI saMpanna che. TIkAtha_A sUtramAM sUtrakAre dakSiNa dizAnA adhipati yama nAmanA lekapAlanuM varNana karyuM che. yamamahArAjanuM vimAna kayAM AveluM che, te jANavA mATe gautamasvAmI mahAvIra prabhune nIce prazna pUche che- mete !" he bhadanta ! " saNa viksa levA devendra, devarAja zakanA bIjA lekapAla namakSa mArA yama mahArAjanuM vaside navamane go vaziSTa nAmanuM mahA vimAna kayAM AveluM che? uttara- gautama ! "sodawvahiMsA mAviSaTr4" sa dharmAvata saka mahAvimAnanI vAdaLe sone jaje dakSiNa dizAmAM saudharmakalpathI "gAMDagADuM sarasAruM vIphA asaMkhyAta jana dUra jatAM je sthAna Ave che, "tha' eja sthAne "sAkSa viMma sevaLo devendra devarAja, zakranA bIjA lokapAla, namasta maumyama mahArAjanuM "vasa vasiSTa nAmanuM vimAna AveluM che. baddhatela goyANayasAkSAuM ? te vimAnanI laMbAi-pahoLAI 1250000 (sADA bAra lAkha) jananI che. "nA samakSa vimAna tadA nAva gamaze." varaziSTa vimAnanuM samasta varNana soma lekapAlanA vimAnanA varNana pramANe samajavuM. te varNana kyAM sudhI grahaNa karavuM? semanA abhiSeka paryantanA kathana sudhI te varNana grahaNa karavuM. kahevAnuM tAtparya e che ke pahelA lekapAla semanA vimAnanuM varNana pahelA sutramAM je pramANe ApyuM che evuM ja varNana ahIM paNa abhiSeka paryata grahaNa karavuM jAIe. "yadA tava semanI samA nAmanI rAjadhAnInuM varNana paNa karavuM. "vAva pANA paMtago temAM prAsAda paMkitaye paryantanuM je varNana Ave che te ahIM paNa grahaNa thavuM joIe. ahIM "yAvata' padathI " yogazAsaNa lakSayojanaparimitaM AyAmavikkhaMbheNaM paridhinA ca jaMbUdvIpapramANA vaimAnikAnAM zrI bhagavatI sUtra : 3 2 39
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAsAdAdInAM pramANasyAdhai jJAtavyA yAvat uparitalaM SoDazayojanasahasrANi AyAmaviSkaMbheNaM paJcAzat yojanasahasrANi pazca ca saptanavatiyojanazatAni jizcim vizeSonAra parikSA prajJA vatattara A pramANene AgaLa AvI gayela sUtrapATha grahaNa karavAmAM AvyuM che. A prakAranI cAra prasAda paMkita che. "sarasa if sekasa revano devendra, devarAja zajhanA bIjA lokapAla "namasa tevara yama mahArAjanI "je tenA bApanuM nava niri ? AjJA AdimAM nIce jaNAvelA de rahe che. ahIM "cAvata padathI upapAta (sevA), vacana ane nirdeza grahaNa karAyA che. kahevAnuM tAtparya e che ke nIcenA deve yama mahArAjanI AjJA, sevA, vacana ane nirdezane anusare che. "THISaa 6 vAra yamakAcika de eTale yamanakAya samUDa jemane che evA yamakAyika deve teo yamanA parivArarUpa hoya che. "gamAyA phuvA, yamadaivata kAyika deva teo yamanA sAmAnika devonA parivAra rUpa deva che, je kALA vA? pretakAyika devo-eka prakAranA vyaktara devo che, "vaphADu gA" pretAdhIna devonA parivArarUpa de, "mullA asurakumAre, "kurakumArI asurakumArIo, "vAMgi" ka darpa deva-(ratisukhanI bhAvanAthI bhAvita thavAne kAraNe kaMdarpazIla devomAM utpanna thayelA devane kaMdarpadeva kahe che) teo kaMdarpa-ratisukhamAM ja lIna rahe che. "niravA " narakapAlaka, "vAma * abhiga eTale Adeza Abhigika deva bIjA devonI AjJAmAM rahenArA hoya che. abhigika devo anAbhigika devonA kikara jevA hoya che. kahevAnuM tAtparya e che ke te Abhigika devo paNa yama mahArAjanI AjJAmAM rahe che. "te yAvane tapUra eTaluM ja nahIM paNa upara kahelA devo uparAnta bIjA paNa e prakAranA je devo che te ja te sarve devo paNa tamattA yamamahArAjanI bhakita karanArA che, "tarivAja' temane pakSa karanArA che, "tamAravA ane temanA dvArA bharaNa poSaNane pAtra hovAthI, temanI bhAryA samAna che. te saghaLA devo "sarvekSa liMksa teuvin nana mArA mAkhaNa nAra devendra, devarAja zakanA bIjA lokapAla yama mahArAjanI AjJA, sevA, vacana ane nirdezane anusare che. have sUtrakAra e prakaTa kare che ke jaMbudviIpanA maMdara parvanI dakSiNa dizAmAM je je upadrava thAya che, te yamamahArAjathI ajJAta hotA nathI. te upadrava nIce batAvyA che. "baMghI Dha jaMbudvIpa nAmanA dviIparmA "varasa paNa sAroui? maMdara parvatanI dakSiNe, " jAuM chuHTS RHumtti AgaLa darzAvyA pramANe je upadrava Adi thAya che, te yamathI ajJAta hotA nathI. tuM gadA te utpAto nIce pramANe samajavA-"hiMvArU vAra Dimba-viSNa-antarAya, sAru trA" Damara-eka rAjyamAM ja rAjakumAra Adi dvArA karAtA upadrava, "vA' kalahakalezakAraka vAda vivAda, vojhAda vAra belAcAlI-avyaktavarNa vALA dhavanisamUharU5 bola, "vArApha vA khAra-veSabhAva, "jhAjhuddhA vA vyavasthAthI rahita mahAyuddha, "jAnAmA; vA vyavasthita cakabUha AdinI racanAthI yukata, mahAyuddha, "madAnathanivaUT vA yuddhamAM moTAM moTAM zastronuM patana, "gvaM mA pura nivArU vA' mahApuruSanuM--viziSTa puruSanuM yuddhamAM maraNa, "mAdinivaphAi vA yuddhamAM lehInI atyanta, avirala dhArAo vahevI, "mUkAda vA? duSkALa paDe athavA manuSyane tathA anAja Adine nukazAna karanArA udara, tIDa, zrI bhagavatI sUtra : 3 240
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane pakSIonI utpatti thavI, "kustrArU vA kuLamAM rogano phelAvo thavo, nAmanArU rA' gAmamAM rogane phelAvo thavo, "gaMdanADu maMDaLamAM rogane phelAvo thavo, "navarApha vA" nagaramAM rogane phelAvo thavo, "vIsaranA vA mAthAne dukhAvo thavo, "garijIveLA vA netramAM pIDA thavI, YourLArU vA kAnamAM pIDA thavI, " vA' nakhamAM vedanA thavI, haMtazabA vA dAMtamAM pIDA thavI, " hA rA IndrakRta upadravarUpa unmAda Adi thavo, " dArU nA graha vizeSa " kumArajadArU vA' bAlagraha, navANA vA yakSakRta upadravarUpa graha, pUrA dAdA bhUtagraha, girdiyANa nA roja AvanAre tAva, ujAriyA thA eka divasane AMtare Avate tAva, tejAriyA nA traNa divasane aMtare Avate tAva, "vAkarathAdipAda vA cAra dinane AMtare Avate tAva (cethI tAva) " IE Raa uga tha-ISTanA viyoga athavA aniSTanA saMyegathI cittamAM je duHkha thAya che tene udvega kahe che athavA uDaMga utpanna karanArA ghera AdinI vRddhi thavI, "jAnA sa" khAMsI "sAsArU vA zvAsa-dama, "rASTra vA zarIrane kSINa karanArA kSaya jevA rogo, "cha jovA bagala Adi avayavomAM saDe the, "phAdAra vA' zarIramAM baLatarA utpanna karanArA rega thavA, zAyarU vA? ajIrNa thavuM, " paMjAra vA' pAMDuroga thave, "risAru jA harasa tha, "mahAda jJA" bhagaMdarane rega tha, vidyAru vA hRdayazUla thavuM, "mArA vA' mastaka zrela thavuM, "koLiADu vA? canizUla thavuM, "vAsa[vA" pAMsaLIomAM phUla thavuM, chArU vI" kukSizala-peTane dukhAvo tha, "mArI 11 gAmaAdimAM kelerA, marakI Adi roga phelAvA, ga paramAra vA' khANa khedanArAonI vastImAM nAnA vA nagaramAM ninAmamA phuvA " nigamamAM " mArI vA? beTamAM mahAmArI (kelerA, marakI Adi rege) thavA, " ta mArI jA ? kabUTamAM marakI phelAvI, 'rAmArI vA" droNamukhamAM marakIne phelAvo thavo, "huM mArI vAra maMDalamAM marakI thavI, "pAnArI vA? paTTaNa pittanamAM marakI thavI, "gAmamApha " AzramamAM marakI thavI, "saMvAdamArI ar" saMvAhamAM marakI thavI. "nivesamArI jA sanivezamAM marakI Adi upadravonuM thavuM A upadrava lepAla yama mahArAjanI jANa bahAra thatA nathI. have sUrakAra uparanA upadravanuM zuM phaLa Ave che te batAve che-pAvavA upakata upadravothI aneka jIvone [jAnavarono] nAza thAya che, "vaLavavA manuSyono kSaya thAya che, "vAyA? dhanane kSaya thAya che, "varavA aneka kuLane kSaya thAya che, "rakSAbUmA" A upadrava duHkhadAyI ane adhamamAM adhama hoya che, tethI arijAte pApa rUpa che. tathA "je sAvi ane tadagra" A prakAranA bIja paNa je du:khadAyI upadravo hoya che te " te saM vaMsa tevo namakSa mAi gayA devendra, devarAja zakanA bIjA lokapAla yama mahArAjathI ajJAta hatA nathI--e badhAM upadrava temanA Adhipatya nIce ja thatAM hoya che. yamadeva te utpAtathI ajJAta nathI zrI bhagavatI sUtra : 3 241
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ eTaluM ja nahIM paNa yamanA parivArarUpa je deva-devIo che temanAthI paNa te utpAta ajJAta hatA nathI, e ja vAta sUtrakAre nIcenA sUtra dvArA prakaTa karI che- saihi vAM jJamAthA sevAi eTale ke yamadevanA parivArarUpa yamakAyika devothI paNa te upadravo ajJAta hotA nathI. AgaLa batAvyA pramANenA 15 devo yamane adhIna che. te badhAM ghaNA nirdaya ane adhArmika che. te badhA asuranikAya devo che. "sANa ItyAdi devendra, devarAya zakanA lekapAla yamanA "ne tevA sAva gamavA grotha' AjJAkArI devo nIce pramANe che. vaLI te devo tenA putra sthAnIya devA gaNAya che"d TET " yama mahArAjanA putra sthAnIya devo nIce pramANe che- " [1] " abhya-asura nikAyamAM rahenArA paMdara paramAdhArmika nikAya vALA devAmAM A devo rahe che. te amba devo nArakene AkAzamAM UMce laI jaIne nIce paTake che, te kAraNe temane "aMba' kahe che. [2] "caMrije ambarISa devo-teo nArakanAM zarIranA kAtara vaDe TukaDe TukaDA kare che ane tene bhaThThImAM pakAvavAne gya banAve che. A rIte brASTra [bhADabhaThThInI sAthe saMbaMdha rAkhanArA te devone abarISa kahe che. [3] r" zyAma-A devo zyAma varNanA hoya che. teo nArakene pIDA Adi dvArA trAsa Ape che. [] " tti zAre zabala nAmanA paramAdhAmika deva hoya che. teo kAbara cItarA varNanA hoya che. teo nArakanAM AMtaraDAM ane hRdayanuM vidAraNa karIne temane pIDA pamADe che. tethI ja temane "zabala" kahe che. [] ane [6] " va " rudra ane uparudra -nArakene talavAra AdimAM parovanArA dene rudra kahe che, teo kura hovAthI temane rudra kahe che. nArakanAM aMga upAMgonA cUrecUrA karI nAkhanArA devene uparudra kahe che. teo atizaya phUra hovAthI temanuM nAma uparudra paDayuM che. [7] " kALa-te vaNe kALA hoya che. te paramAdhAmika devo nArakene kaDAI AdimAM rAMdhe che ane tene vAraMvAra bhaya pamADe che. [8] "naE%Atti mahAkALa-te nArakenuM snigdha mAMsa kApI kApIne nArakane ja khavarAve che. tene varNa atizaya zyAma heya che. te kAraNe tene mahAkALa kahela che. [9] "gattei asipatra-A deva talavAranI dhAra jevAM pAnavALuM vana banAve che. tyAM chAyA meLavavAne mATe nArake Ave che tyAre vikRta vAyunA saMcAlanathI te pAnane nIce kheravIne nArakanAM zarIranA TukaDe TukaDA kare che. [1] dha' dhanate dhanuSamAMthI pheMkelA ardhacandrAkAra bANethI nArakanA kAna, nAka, heTha Adi avayavonuM chedana kare che. [11] kuma kuMbha-A paramAdhArmika devo nArakene kuMbhamAM rAMdhe che. tethI temane mATe "kuMbha' zabdane praveza karyo che. [12] "nA" bAlu-jema bhADamAM retI sAthe caNAne zekavAmAM Ave che, tema tema retI sAthe nArake nA zarIrane tAvaDAmAM zekanArA paramAdhAmika devone "vAluM' kahe che. [13] revA? vaitaraNI-A deve temanI vaikiya zaktithI vaitaraNI nadI banAve che. ane vaikriyazakitathI banAvelA pAca, rudhira AdithI tene bharI de che. [14] "narakSare kharasvara-te tenI vidurvaNathI zamIvRkSa banAve che. tene vajAnA jevAM kAMTAthI yukta karIne nArakane tenA upara caDAve che. tyAre atyaMta pIDAne kAraNe nAke cIse pADe che, athavA gardabhanI jema avAja kare che. athavA te paramadhAmika deva paNa gardabhanA jevo avAja kare che. mATe te devane kharasvara" kahela che. [15] "aghare mahASabhayathI nAsa zrI bhagavatI sUtra : 3 24 2
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAga karatA nAraka chavone, bhayaMkara avAja karIne pazuonA vADA jevI jagyAmAM pUrI denAra paramAdhArmika devone mahASa kahe che, "gmg rzvaranA mAthA uparokta 15 devone yamanA putrasthAnIya devo kahyA che. have sUtrakAra yama lekapAlanI sthiti [AyukALanuM nirUpaNa kare che... "sArasa NaM deviMdassa devaraNo jamassa mahAraNo sattibhAgaM paliovamaM ThiI paNNattA' devendra, devarAja zakranA bIjA lekapAla yama mahArAjanI sthiti tribhAga sahita eka palyopamanI kahI che. tathA "cadAvAmiLavA tevA i sTiva Dire TUttA ? yama mahArAjanA purasthAnIya devonI sthiti eka popamanI che. " maDhiI nAva na mAyA" yama mahArAja upayuMkata prakAranI mahA Rddhi, mahAzuti, baLa, yaza ane mahAprabhAvathI yukta che. je su. 3 che varuNAnAmaka lokapAlake svarUpa kA nirUpaNa lepAla varuNanuM varNana "rdi maMte! ItyAdi- sUtrArtha- ( je maMte! sarasa viMTara henaro vahANa mAjo sana nAmaM mahAvimAne gour ?) he bhadanta ! devendra devarAja zakranA trIjA lekapAla varuNa mahArAjanuM "savaya vala" nAmanuM vimAna kayAM che? ( mA !) he gautama ! (ta# ii sanma nA vikAsa thieluM sojo kappe asaMkhejjAiM-jahA somassa tahA vimANa-rAyahANIo saudhAvata'sa4 vimAnanI pazcima dizAmAM saudharma kapa che. tyAMthI asaMkhyAta hajAra yojana dUra javAthI varuNa mahArAjanuM svayaMvala nAmanuM vimAna che. vimAna, rAjadhAnI AdinuM samasta kathana sema lekapAlanA vimAna, rAjadhAnI AdinA pUrvokta kathana pramANe samajavuM (nAva pANAyavaheMkayA mALiyA ) prAsAdAvataMsakanA kathana paryantanuM kathana ahIM grahaNa karavuM. (navaraM nAma nAnatta)te banne kathanamAM phakata nAmane ja pheraphAra kare. (sarasa ii nAva ghaTH madAronArikruti) devendra, devarAja zakanA trIjA lekapAla varuNanI AjJAmAM rahenArA de nIce pramANe che- taMda) temanA nAme nIce pramANe che- (varuNakAiyA i vA, varuNadevakAiyA ivA, nAgakumArA, nAgakumArIo, 3dinArA, 3dinAgo, tharAyamA, thAkumArI) varuNakAyika, varuNadevakAyika, nAgakumAra, nAgakumArIo, udadhikumAra, udadhikumArIo, svanitakumAra svanitakumArIe, (je cAvaje tAjA save te tanmattikA bAra viti) tathA e prakAranA bIjA paNa je devo hoya che, teo temanI bhakitavALA hoya che ane AjJAdinuM pAlana karanArA hoya che. vaMtUrI rIte saMrakSa pra DhALei chai) jaMbudvIpa nAmanA dvIpamAM maMdara parvatanI dakSiNa dizAmAM ( nAE sumAuM zrI bhagavatI sUtra : 3 24 3
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ samuCnnati ) nIce darzAvyA pramANenA je upadrava thAya che te varuNa mahArAjathI ajJAta nathI- ( taMnaddA ) te upadravAnAM nAma nIce pramANe che-- (gar vAsArU vA, mAsArU vA ) ativarSA, maMdavarSA, ( mutyuThThIrU vA tuyuTIrUM cA ) suvRSTi, duvRSTi (umeddAra vA) uka bheda, (3IjA vA) udakepIDA, unnAdArU =1) apavAha-alpapravAha, ( padmaddA nA ) pravAhu, ( gAmavAdArU nA ) grAmavAhathI (nAma saMninesAdAra 1 ) laine niveza paryaMtanA vAha (jaLarelamAM taNAi javuM ) (pALavA nA) prANakSaya Adi utpAtA varuNu mahArAjathI ajJAta nathI. ( taitti nA cAcALa taivALuM) ane varuNakAyika devAthI paNa ajJAta nathI. ( sakkssa NaM deviMdassa devaraNNo varuNassa mahAraNNo jAva ahAvaccA'bhiNNAyA hausthA ) devendra, devarAya zakanA leAkapAla varuNanA je putrasthAnIya devA gaNAya che, (saMkhA ) temanA nAma nIce pramANe che (rohaNa, ddama, aMgane, saMvavAha', pu, vayAse, mor, ba, muidde, ayaMpuche, AriN keTaka, ka`maka, aMjana, za MkhapAlaka, pu, meA, jaya, dudhimukha, ayapula, kAtarika ( muddaC I deviMdassa devaraNo varuNassa mahAraSNo dekhaNAI dopalio mAI ThiI paNNattA ) devendra, devarAja zukranA trIjA leAkapAla varuNu mahArAjanI sthiti e paceApama kALa karatAM saheja nyUna kahI che. (bAvADa miLayALa levALa maM higotrama dik cattA ) varuNu mahArAja A prakAranI mahARddhi AdithI sapanna che. ' TIkA--sUtrakAre A sUtramAM zakendranA trIjA leAkapAla varuNanuM nirUpaNa karyu. che. gautama svAmI mahAvIra prabhune pUche che- maMte !' he bhadanta ! ama' Tenisa TevaLo' devendra, devarAja zakranA vastra madAro trIjA leAkapAla, varuNu mahArAjanuM 'sayanake nAma mahAnimALe ? svayaMjala nAmanuM mahAvimAna aaiN panatte !? kaye sthAne AveluM che? uttara--' noyamAM !'he gautama! 'tassa saudambanuMsayala vimALaR' pUvaoNkata saudharmAvata saka vimAnanI 'thiyeLa ? pazcima dizAmAM some ve saudhama kalpamAM 8 trasaMvegnArUM * asa'khyAta hajAra ceAjana dUra javAthI varuNu mahArAjanuM svayaM javala nAmanuM mahAvimAna Ave che, evA saMbadha ahIM grahaNu karavA. e ja vAta nIcenA sUtrapATha dvArA prakaTa karI che-nA saumaraNa tadA vimaLAyadALImAM mALiyanA ? kahevAnuM tAtparya e che ke varuNanA vimAnanuM tathA varuNanI rAjadhAnInuM samasta kathana sAmanA vimAna ane semanI rAjadhAnI pramANe samajavuM 6 pAsAoMsayA' prasAdAvata...sA pantanuM samarata kathana paNa seAmanI rAjadhAnIna prasAdAvata sakA pramANe samajavuM. navara 1 te banne vacce je vizeSatA che te jAtra 6 ( , nAma nALaA ' phakata nAmanI apekSAe ja che te varNanamAM jyAM seAmanuM nAma Ave che tyAM A varNanamAM varuNanuM nAma mUkavuM. have varuNunI AjJAmAM rahenArA zrI bhagavatI sUtra : 3 244
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ devenuM nirUpaNa karavAnuM sUtrakAra kahe che ke "sAkSa hiMsA phevaranit" devendra, devarAya zakanA "vaI4 madAra cho ? trIjA lokapAla varuNa mahArAjanI nAra vidaMti ? AjJAmAM, sevAmAM, vacanane anusaravAmAM ane nirdezamAM rahenArA je devo che, (taMbA) temanAM nAma nIce pramANe che- vaLArU rA" varuNakAyika devo-varuNane parivArarUpa de, " va vA jAvA nA varuNadaivata kAyika deve-varuNanA sAmAnika nA parivArarUpa devonA parivArarUpa de, " nAmAra" nAgakumAra de, "nAgakumArI " nAgakumArIo, " mA" udadhikumAra de, "dikumAro uddadhikumArIe, thAitharUmane svanita kumAra de, "thavAnI svanita kumArIo, tathA "je vAva tALA e prakAranA bIjA paNa je deva che, je te tene sarve " tanmayA' varuNa lekapAlanI bhakitamAM nirdUta tatpara rahe che. ahIM "nA" padathI 'tatpAkSikAH tadbhAryAH zakrasya devendrasya devarAjasya, varuNasya mahArAjasya mANA kApAta vavana nirvera " A pATha grahaNa karI che. have sUtrakAra e vAta prakaTa kare che ke jaMbudvIpamAM meru parvatanI dakSiNe je utpAtarUpa kArya thAya che te varuNadevanI jANa bahAra hotA nathI. "naMdIne tIre ? jabUdvIpa nAmane A dviIpamAM 'maMta gharAkSa vAdaLo meru parvatanI dakSiNa dizAmAM gAyuM mAruM samuq gati" nIce darzAvyA pramANenA je utpAte thAya che te varuNa mahArAjanI jANa bahAra hotA nathI. ( taMnaET) te utpAtenA nAma nIce pramANe che. gavAna rA' atizaya vegavALI vRSTi thavI, "maMAda rA' maMda vRSTi thavIdhIre dhIre varSA thavI, "gudI thA anAja AdinuM utpAdana vadhAranAra sAre varasAda tha, dIra sAra duSkALa paDe e alpa varasAda thavo, merA vAra DuMgarALa pradezamAMthI jharaNAdi rUpe pANI vahevuM, 'LA vA' udalhIla taLAva AdimAM pANIno jaththo rahevo, "huEE nA pANIno cheDo pravAha vaheze athavA upara thaIne pANI vahevuM, dAdA: vA niraMtara dhArArUpe pANIne pravAha vahevo, jAmavANA rA' aneka gAme taNAI jAya evuM pANInuM pUra AvavuM, vAva saMnisavAra vA' saMniza paryAnA sthAne taNAI jAya evuM pUra AvavuM. ahIM "bAra padathI "navAra vA, rahevAdAra vA, vaTavAdarUvA, droNamukhavAhIi vA, 'maDambavAhAi vA, paTTanavAhAi vA, AsamavAhAi vA, saMvAdavAlA A sUtrapATha grahaNa karAya che. teno bhAvArtha nIce pramANe che zrI bhagavatI sUtra : 3 245
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ aneka nagarA, aneka kheDA, aneka ka`TA, aneka droNamukhA, aneka maDakhkhA, aneka paTanA (pattane) aneka Azrame, athavA aneka saMvAhAne tANI jAya evI jaLarela AvavI, ityAdi kAryo varuNa mahArAjathI ajJAta hotA nathI. have sutrakAra te utpAtarUpa kAryAMnuM phaLa nIcenA sutra dvArA prakaTa kare che--ALavA nAvA mAM je 'nA" pada AveluM che. tenA dvArA kSAra, dhanakSA, kurukSA, vyasanabhuutaaH anAryAH, ye cApyanye tathA prakArAH, na te zakrasya devendrasya, vAnastha rahasya mAnasya ajJAttA" A sUtrapATha grahaNa karAyo che. tene sArAMza nIce pramANe che--prANakSaya, janakSaya, dhanakSaya, aneka kuTu MbanA kSaya, ityAdi vyasana (kaSTA) du:khadAyI hAvAtho anAya' (pAparUpa) gaNAya che. te upadmavA tathA e prakAranA khIjAM je upadravo thAya che te zakrendranA leAkapAla varuNa mahArAjathI ajJAta hAtA nathI. 'tRtti nA vaLAcALa vALa' eTaluM ja nahIM paNu varuNanA parivArarUpa varuNukAyika devAthI paNa te ajJAta nathI. ', have sUtrakAra varuNunA putrasthAnIya devonuM nirUpaNa kare che-sarasa huM Turni sa sevaLo' devendra, devarAja zakranavAraNa madAro' leAkapAla varUNamahArAjanA 'nAr gaddAvannA'mAcA DhausthA' putrasthAnIya deva nIce darzAvyA pramANe che-- (ahIM 'nAva' pado 'me tevA ' padma RNu karAyuM che.) (taMtranhA) varuNanA putrasthAnIya devanAM nAma nIce pramANe che-- "S" 17 kaoNMTaka-anuveladhara nAgarAjanA AvAsarUpa karkoTaka nAmane pachUta che. te kaoNMTaka para rahenArA nAgarAjane 'kaoNMTaka' kahela che. "hrama" kaI makalavaNu samudranA agnikANamAM vidyutprabha nAmanA paMta che. te paryaMta parama" nAmanA nAgarAja rahe che. baMgane aMjana velamba nAmanA vAyukumAranA rAjAnA 'aMjana' nAmanA lAkapAla che. "saMvAja" zAkhapAlaka-dharaNa nAmanA nAgarAjanA lokapAla zaMkhapAlaka che "tua" pu, "valAse" palAza, "mo"" meda, "na" jaya, "mudde'" dhimukha, "gacaMpuche" ayapula, jJAttvika kAtarika, e saghaLA devA varuNu leAkapAlanA putrasthAnIya deva gaNAya che. kahevAnuM tAtpaya e che ke kaTikathI kAtarika pantanA upayu`kata devA, varuNanA putrasthAnIya devA manAya che. have sUtrakAra nIcenAM sUtrA dvArA varuNa Adi devAnI sthiti (AyukALa) prakaTa kare che "sarasa huM rnisa TevaLo nAma mALo" devendra, devarAja zukranA leAkapAla varuNu mahArAjanI "r3ei telULA, jigotramA' sthiti be padhyeyama karatAM kaMina nyUna kALapramANa che. tathA "dAvAmiAyALuM sevALa rphinana pajimItramaM sA' varuNanA putrasthAnIya uparokata devonI sthiti eka patyeApamanI kahI che. banneM mahiddIpa nAva caraNe mAyA". varuNu mahArAja evI mahARddhi, AdithI yukata che. ahI nA' padathI e batAvyuM che ke varuNu mahArAja mahAdyuti, mahAbaLa, mahAyaza ane mahA prabhAvathI cukata che. !! sU. 4 !! zrI bhagavatI sUtra : 3 246
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaizramaNattaSakSakSaOMkSakarUpa kAnirUpaNa - zakendranA cethA lokapAla vaizramaNanuM varNana " ! ' ityAdi - sUtrArtha - (kUdi maM? ! mAiur va4 nAmaM mahAvinAne gun?) he bhadanta ! devendra, devarAya zaMkranA cothA lekaliyazramaNa mahArAjanuM vagU nAmanuM mahAvimAna kayA sthAne che ? (nomar !) he gautama ! (taranA pa dakSahiMsayasa madArimANa kaM nadI raunaksa mahAvinA - rAjALavattAyA tA nezava) vaizramaNa mahArAjanuM vimAna saudhamavataMsaka mahAvimAnanI uttara dizAmAM asaMkhyAta hajAra jana dUra javAthI Ave che. te vimAna viSayaka samasta kathana semanA vimAna pramANe ja samajavuM. vaizramaNanI rAjadhAnInuM varNana paNa temanI rAjadhAnInA varNana pramANe samajavuM (nAva pANA - vasa ) prAsAdAvartasakanA varNana paryantanuM samasta kathana ahIM grahaNa karavuM. ___ (sakkassa NaM deviMdassa devaraNNo vesamaNassa ime devA ANA-uvavAya vacana vidaMti ) devandra, devarAja zakranA lokapAla vaizramaNunI AjJA, sevA, vacana ane nirdezane anusaranArA devanAM nAma nIce pramANe che (taMgadA) (vesamaNakAiyAi vA, vesamaNadevakAiyAi vA, suvaNNakumArA, suvaNNakumArIo, dIvakumArA, dIvakumArIo, disAkumArA, disAkumArIo, vANamaMtarA, vALamUtarI) vaizramaNakAyika, vaizramaNadevakAyika suvarNakumAre, suvarNa kumArIe, dvIpakumAre, dIpakumArIo, dikumAre, dikumArIo, vanavyantare, vAnavyantarIkAo, tathA (je cAvaje tAjA ane te tamattiyA, vAva vidaMti) te prakAranA bIjA paNa je deve che te sarve tenA pratye bhakitabhAva AdithI yukta che. (jaMbUddIve dIve saMdarassa pavvayassa dAhiNeNaM jAiM imAI samuppajjati) jabUdIpa nAmanA dvIpamAM maMdara (sumeru) parvatanI dakSiNe nIce darzAvyA pramANenA je je viziSTa padArtho utpanna thAya che. (saMnaET) te padArthonA nAma nIce pramANe che(gayArAvA) leDhAnI khANe, (tArApu vA) kalAInI khANo, (saMvAnararUvA) tAMbAnI khANe, (judAM sArA vA) sIsAnI khANe, (diUTT TTigvA) cAMdInI khANe (gvaUITI va) sonAnI khANe, (yAnArU vA, vAjA vA, vasuhArAi vA, hiraNNavAsAi vA, suvaNNavAsA ivA, rayaNavAsAi vA, raDavA vA) ratnanI khANe, vajanI (hIrAnI) khANe, vasudhArA, cAMdInI varSA, ratnanI varSA, vajanI varSa, (maravAnA vA) AbhUSaNenI varSA, (5ravAnA nA purANA vA) pAnanI varSA, punI varSA, (vAsArU vA) phaLanI vaSa, vijayavAsANa vA) bIjonI varSA, (navAsArU vA, vAvAyArU vA, guvAnag ar) mALAonI varSA, raMganI varSA, cUrNanI varSA, dharAsAda vA, zrI bhagavatI sUtra : 3 247
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ , vasthavArAr thA, udayuTrIDa nA, sutrAyuTrI cA, caLakIpha vA, varadIpha vA, gAmanuTIra yA, pasayuTIrU vA) gaMdhanI varSA, vastronI varSA, cAMdInI vRSTi, suvarNunI vRSTi, ratnAnI vRSTi, vajranI (hIrAnI) vRSTi, AbhUSAnI vRSTi, pAnanIvRSTi, puSpAnI vRSTi, (havuTIrU vA, vIyaghuTIrU vA, manudI trA, vaLavuThThI vA, jIvukI nA, gaMdhaLukI nA, vathavuTIra trA, mAyaLanuThThIpha nA, vIluTTIphanA) phaLanI vRSTi, khIjAnI vRSTi, mALAonI vRSTi, caMdananI vRSTi, cUrNaInI vRSTi, gadhanI vRSTi, vastronI vRSTi, vAsaNAnI vRSTi, kSIranI vRSTi (muddA<
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ (sakkassa NaM deviMdassa devaraNNA, vesamaNassa mahAraNo, do mvimArUM vattA) devendra, devarAja zakranA lokapAla vaizramaNa mahArAjanI sthiti be pApamanI kahI che. (dAvAjhafmaUTyA tevA i gomAM tiruM ghamttA) ane temanA putra sthAnIya devenI sthiti eka palepamanI kahI che. (gvamag nA samaje mArAjA) te vaizramaNa kapAla upakata mahAsamRddhi AdithI yukta che. (sea ! aMte tti) he bhadanta! ApanI vAta taddana satya che. Ape A viSayanuM je pratipAdana karyuM, te yathArtha che. A prakAranAM zabda belIne gautama svAmI vaMdaNuM namaskAra karIne temane sthAne besI gayA. TIkArtha-A sUtramAM sUtrakAre zakrendranA cothA lekapAla vaizramaNanuM varNana karyuM che. gautama svAmI mahAvIra prabhune pUche che- "are! he bhadanta ! (savAsa vitaw ago) devendra devarAja zakanA samakSa madaum cotha lepAla vaizramaNa mahArAjanuM "madAvamaLa mahAvimAna "di of gun kaI jagyAe AveluM che? mahAvIra prabhu javAba Ape che- "tawi> tenuM vagU vimAna "podramahaMsa saudharmAvalaMsaka "vagvamAna mahAvimAnanI 'uttaLa uttara dizAmAM AveluM che. "nA sonasa madAvinA- rAvaLa vattA jevI rIte temanA mahAvimAnanuM ane somanI rAjadhAnInuM varNana AgaLa karyuM che. 'tA jAva pAsAyA necavA evuM ja vaizramaNanA mahAvimAna ane rAjadhAnInuM varNana samajavuM- prAsAdAvataMsaka paryanta te varNana ahIM grahaNa karavuM. have sUtrakAra vaizramaNa lokapAlanA AjJAkArI devAnuM nirUpaNa kare che-"vAM narvikSa sevaLa devendra, devarAja zakranA "samakSa mALo lekamAla vaizramaNa mahArAjanI "zALA savA- - vize-raMgadA-' AjJA, sevA, vacana, ane nirdezane pALavAne kaTibaddha rahetA devonAM nAma nIce pramANe che "samaMISA vA, vaizramaNakAyika de, - teo vaizramaNanA parivArarUpa deva gaNAya che, ajamAvavA vA vaizramaNa- devadAyika devo- te vaizramaNanA sAmAnika devonA parivArarUpa devo che, "gugrgr suvarNa mAre, "gadowAra' suvarNakumArIe, " bImAra' dvIpakumAre, "rIramAraga dvIpakumArIe, visAmA dikumAre, "visAmArI dikumArIe, "vAsaMtA vAnagaeNtare, "vAmaMAgo' vAnabhaMtarikAo, tathA je vAva taHI' te prakAranA bIjA paNa devo che te teo saghaLA "tamattA vaizramaNa pratye zrI bhagavatI sUtra : 3 249
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhakitabhAva rAkhe che. "nava niri' temano pakSa le che, temane AdhIna rahe che. A rIte, e saghaLA deva, vezramaNa lokapAlanI AjJA pALe che, sevA kare che, vacana ane nirdezane anusare che- e ja sUtrapATha ahIM "ga" padathI grahaNa thayela che. have satrakAra e batAve che ke samasta Utpatita kAryo vaizramaNa mahArAjanI jANakArImAM ja thAya che. e vAta sUtrakAra nIcenAM sUtro dvArA prakaTa kare che- HdIre tIre ja budvIpa nAmanA A dvIpamAM "saMrakSa padava maMdira (sumeru) parvatanI "hine dakSiNa dizAmAM rAkhuM TANuM nAbU kAMtti 5 nIce batAvyA mujabanA je je kAryo thayAM kare che, te vaizramaNa mahArAjathI ajJAta nathI evo saMbaMdha ahIM samajavo. "saMsada te kAryo nIce pramANe che- "gayAda nA seDhAnI khANo, tArA vA' kalAinI khANe, " tArU va tAMbAnI khANe, "vuM sIsAnA? vA' sIsAnI khANe, "dira01rU nA cAMdInI khANe, "suvaiuriArA vA' sonAnI khANe, "TiArA vAratnanI khANe, "vAra/rU rA' vajananI hIrAnI khANo, "rAdA vasudhArA- tIrthakara bhagavAnanA janma Adi prasaMge tathA bhAvitAmAM aNagAranA pAraNuM Adine samaye AkAzamAMthI thatI dravyavRSTi, dipAvAnA vA' cAMdInI varSA, "gvavAnA vA sonAnI vaSa, "yAvAlA ja ratnonI vaSa, aujavAtAda rA hIrAnI varSA, "bamaUvAkANuM ? AbhUSaNenA varSA, "ttajJAsAda nA pAnanI varSA, "gvAsAda ar" acitta puSponI vaSa, "wvAda nA phaLanI varSa, "vAyavAsANa vAbIjenI varSA, "mavANA; rA' puSponI mALAonI varSA, "quariAra vA' varNacandananI varSa, "TouriANA vA sugaMdhita dravyarUpa cUrNanI varSA, vidhavAsANa rAga sugaMdhayukta pravAhI dravyanI varSa, thaarNA vA vastronI varSA, (pANInA nAnAM nAnAM phera rUpe cheDe the varasAda paDatuM hoya to tene varSA kahe che. mUsaLadhAra varasAdane vRSTi kahe che. vRSTi ane varasAda vacce A taphAvata che) "dirathI vA cAMdInI vRSTi, gauLavI rA' senAnI vRSTi, "rAjagupha aa" nI vRSTi, kA hIrAnI vRSTi, 'AmApu rA' AbhUSaNenI vRSTi, 'ttavIra vA pAnanI vRSTi, "gIpha vA' puSpanI vRSTi, "IrU vA' phalenI vRSTi, "vAyuddIra ' bIjanI vRSTi, "madhudI vA' mALAonI vRSTi, "jourgii vA? candananI vRSTi, "guourdIpha vA' cUrNanI vRSTi, vAMdhArIruM vAsugaMdhidAra nI vRSTi, "vAkI vA vastronI 9i, "mA badIpha vA' bhAjananI vRSTi, "vIdIdavA" dUdhanI vRSTi, ityAdi vaizramaNa lakSAlathI ajJAta hatA nathI. ane "puSTiApha vA' sukALa, "kurA vA' duSkALa, "lauthA rA' sAMghavArI, mAra meghavArI, "dumitravAra tA anAja AdinI chAkamachoLa hevI, "birU vA' durmikSa- anAja Adine abhAva he, "#vicAraNA vANijya vyApAra Adine samaya, "nidI vA ghI, goLa Adina sAre saMgraha tha, saMniSA vA" anAjane saMgraha the, nidArAlAkhanI saMkhyAmAM nANune saMgreDa thave, "nidAuM vA' hajAre lAkho rUpiyA Adine bhUmimAM saMgharI rAkhavA, "virAchApuM vA ghaNA samayathI jamInamAM daTAyelI rahevAne zrI bhagavatI sUtra : 3 250
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAraNe jIrNazIrNa avasthAmAM rahelI vibhUti divyarAzi ke "judIjArijA jenA mAlike paNa marI paravAryA che, "pIpAvAvuM vA" athavA jenI vRddhi karanArUM paNa keI rahyuM nathI, "dIpottAnA vA athavA jenA mAlikanA ghare alpa pramANamAM ja bAkI rahyAM che, "dinumAni jJA" athavA jene prApta karavAnA mArgo paNa nAza pAmyA che, udALAriyAda cA athavA jenA svAmInuM astitva hovAM chatAM tenA para tenA svAmInI kaI sattA rahI nathI, "varacha kAphavA jenI saMbhALa rAkhanAra kaMI ja nathI - athavA jenI saMbhALa rAkhanAra kaI ja nAmanA ja mANase bAkI che. " tarachA potAnA vA ? jenA mAlikenA ghara bilakula naSTa thaI gayAM che, je hiMgAra vaDara, , -jApa-deNa vA ziMgaDAnA AkAranA mArgamAM trikamAM jyAM traNa dizAomAM javAnA mArge maLatA hoya evI jagyAmAM catuSkamAM [cAra dizAomAM javAnA mArge jyAM maLatA hoya evI jagyAmAM], catvaramAM [aneka mArge jyAM maLatA hoya evI jagyAmAM] caturmukhamAM [cAra rastAvALA mArgamAM], mahApathamAM [rAjamArgamAM] pathamAM [sAmAnya mArgama!], tathA navani. nagaranuM jaLa jyAMthI nIkaLatuM hoya evA nALAmAM, "ghaNA nirikSAaMti-vidALa-mAna- smazAnamAM, parvata para banAvelAM gharamAM, guphAmAM zAtigRhomAM-jyA zAntikarma karAya che evA maMDapa Adi sthAnamAM, upasthAnamAM parvatane chedIne banAvelAM gharomAM, bhavanama-kuTuMbIonA nivAsasthAnarUpa gRhamAM saMnivivAda vidaMti chupAvavAmAM AvelI hoya, eTale ke pUrvokata judA judA prakAranI dravyarAzi ke jene pUrvokata sthAnamAM chupAvavAmAM athavA dATavAmAM AvelI che, 'tAdi te dravyarAzi "vizva tenalsa sarajana devendra devarAya zakanA samAja cethA lekapAla zramaNa mahArAjathI "anAja ajJAta hiI zakatI nathI-eTale ke te dravyarAzi temanI jANa bahAra hotI nathI, "gAdidag adaSTa hotI nathI-eTale ke teo tene dekhI zake che, "gADuM adbhuta hatI nathIkaNendriya janya jJAna dvArA aviSayabhUta hotI nathI, "gAuM smaraNajJAna dvArA aviSayabhUta hatI nathI, "vighavA anumAna jJAna dvArA avijJAta nathI. kahevAnuM tAtparya e che ke vaizramaNa mahArAja pUrvokata varataone jANe che, dekhe che, zravaNa jJAnathI temanA vize sAMbhaLe che, maraNa jJAnathI yAda rAkhe che ane temane viSe saMpUrNa jANakArI rAkhatA hoya che. zaizramaNa mahArAja ja pUrvokata sthAnamAM rAkhI makelI dravyarAzine jANe dekhe che, eTaluM ja nahi paNa, te isa resamajAvavA zrI bhagavatI sUtra : 3 251
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ tA. temanA zaizramaNakAyika deve paNa tenAthI ajJAta Adi hotA nathI. vaizramakAyika deve dvArA paNa te dravyarAzi jJAta, daSTa, zrata, mRta ane vijJAta ja rahe che. have sarakAra zramaNa lekapAlanA putrathAnIya devonuM nirUpaNa kare che- sarasa liMksa sevaro' devendra, devarAya zakanA naLAkya madArA cethA lokapAla vaizamaNu mahArAjanA " sevA gaNAvavAmaLAjA putra sthAnIya deve (taMdA) nIce pramANe che- "govma pUrNabhadra "nAmade maNibhadra, "kAmi zAlibhadra suma sumanabha, "va caka, "nA rakSaka, "guUrava pUrNarakSa, saravALe saddavAna, "tranA sarvayaza, "sAne sarvakAma, "mi samRddha zano amegha, "mane ane asaMga. have vaizramaNa kapAlanI sthitinuM nirUpaNa karavAmAM Ave che"vikSa jevA savA devendra, devarAya zakanA cothA lokapAla mAra mAro vaizramaNa mahArAjanI "hira vo govALi" quttA sthiti [AyukALa] be palapamanI kahI che. tathA "gAvavAmarNA tevA temanA putra samAna manAtA uparyukata devanI di ja jovaE qurat' rithati eka paLepamanI kahI che. " nadI nAra retamane kadAca vizramaNa mahArAja A prakArano mahARddhi, mahAvruti, mahAbaLa, mahAyaza, ane mahA prabhAvathI yukata che. "sevaM matte 1 sevaM kaMse ! ri' gautama svAmI kahe che ke he bhadata ! ApanI vAta sAcI che. Ape A viSayanuM je pratipAdana karyuM te yathArtha che. Ama kahIne vaMdaNA namaskAra karIne teo temane sthAne besI gayA. te sUpa che jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAjakata "bhagavatI satranI priyadarzinI vyAkhyAnA trIjA zatakanA sAtame uddeza samApta. pa3-7A AThave udezaka ke viSayoM kA saMkSipta nirUpaNa trIjA zatakano AThamo uddezaka prAraMbhaAThamA uddezakanA viSayanuM saMkSipta nirUpaNa- rAjagRha nagaramAM mahAvIra prabhunuM samavasaraNa-gautamane prazna- "asurakumAronA keTalA adhipati che?" uttara- dasa adhipati che. temanA nAmanuM kathana. e ja pramANe zeSanAgakumAra, suvarNakumAra, vidhutakumAra, agnikumAra, dvIpakumAra, udadhikumAra, dizAkumAra, pavanakumAra ane svanitakumAra, e nava bhavanapatinA adhipatinA viSayamAM gautamanA prazno. te darekanA dasa, dasa adhipati che, e uttara ane temanA nAmanuM kathana. pizAca, bhUta Adi vAna vyaktinA adhipatinAM nAmanuM kathana, temane paNa dasa dasa adhipati che. tiSinA be Indra- sUrya ane candra, evuM kathana- saudharma ane izAna devakanA dasa dasa adhipati che. temanAM nAmono nirdeza. bhagavAnane rAjagRha nagaramAMthI vihAra. "pAkide nAre jAva ItyAdi zrI bhagavatI sUtra : 3 25 2
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhaganapati Adi deva ke svarUpa kAnirUpaNa sUtrAtha- (rAmi nAre nAva pasgvAsamAne pUrva vANI- amArA maMte sevA zarU sevA yAvaravuM nAra vidAMti) rAjagRha nagaramAM mahAvIra svAmI padhAryA. ityAdi samasta kathana ahA grahaNa karavuM. parya pAsanA karIne gautama svAmIe A pramANe pUchayuM- "he bhadanta! asurakumAradeve para keTalA devenuM adhipatitva Adi cAle che?" ( mA ) he gautama! ( revA gAdevI nAra vidyAti) temanA para dasa devenuM adhipatitva Adi cAle che. (taMbaET) te dasa denAM nAma nIce pramANe che- (nare-gagp gapurAvA, che, je, che, samaje, vI-vapharoya, royaRTyA, so, game, varune jelama) (1) asurendra asurarAja camara, (2 thI 5) camaranA cAra lekapale sema, yama, varuNa ane zramaNa, [6] vairAcanendra daurecanarAja bali, [7 thI 10] balinA cAra lokapAle. sema, yama, varuNa ane vaizramaNa ( nAmA pucha) he bhadanta ! nAgakumAra deve para keTalA devonuM adhipati che ? jo mA! raNa sevA gAdevadAM nA vidAMti) he gautama! nAgakumAra para dasa devenuM adhipatitva che (saMdA) temanA nAma- dharaNe NaM nAgakumAriMde nAgakumArarAyA, kAlavAle, kolavAle, selavAle, saMkhavAle, bhUyANaMde, nAgakumAriMde nAgakumArarAyA, kAlavAle, kolavAle, saMache, tejhavAje) [1] nAgakumAredra nAgakumArarAya dharaNa, [2 thI 5 dharaNanA cAra lokapAla- kAlapAla, kelapAla, zilapAla ane zaMkhapAla, [6] nAgakumArendra, nAgakumArarAya bhUtAnaMda, [7 thI 10] bhUtAnaMdanA cAra kapale- kAlapAla, kelapAla, phaulapAla ane zaMkhapAla. (badhA nAgaromAliAI javA tathA jevuM gve rumA ne ) je rIte nAgakumAra denA indronA viSayamAM uparyukta varNana dvArA samajAvavAmAM AvyuM che, e ja pramANe nIce darzAvelA devanA viSayamAM paNa samajavuM- (gaurITRALa reNu vejITI - ni vinitte vittA, vivittara) sUvarNakumAre upara nIcenAM daza devenuM adhipatitva Adi cAle che- [1] veNudeva, ]i veNudAlI tathA e bannenA cAra, cAra lekapole-citra, vicitra, citrapakSa ane vicitrapakSa (vikumAra fi ti , risada- rUma, gSama, kamara, mata) vighumAra deve para nIcenA dasa devInuM adhipativa cAle che zrI bhagavatI sUtra : 3 253
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ [1] harikAnta, [2] hasiha, 3i thI 10] te bannenA cAra, cAra lokapAle- prabhu, suprabha, prabhAkAnta, ane suprabhAkAnta. (aggikumarANaM aggisIha, aggimANava,-teu teusIha, teukaMta, teuppabha) agnikumAro para nIcenA dasa devo adhipati Adi kare che- [1] agnizikha, agnimANava, [3 thI 10] tathA te bannenA cAra, cAra lokapAla- teja, tejasiha, tejakAnta ane tejaprabha. ( hImai pur, vili, hA-cA, cata, caLama) dvIpakumAra para nIcenA dasa devonuM adhipatitva Adi cAle che- [1] pUrNa, ri] viziSTa [thI 10] pUrNa ane viziSTanA cAra cAra lepAla- rUpa, rUpAMza, rUpakAMta ane rUpaprabha. (kahaphamavALamte, nag--fi, nahA; , kaNama) udadhikumAre para nIcenA dasa deve adhipatitva Adi kare che- [1] jalakAnta, ri] jalaprabha [3 thI 10] te banenA cAra cAra lokapAle jala, jalarUpa, jalakAnta ane jalaprabha. disAkumArANaM amiyagaha, amiyavAhaNe, turiyagai, khippagaDa, sIhagaDa. vikamag) dizAkumAre para nIcenA dasa devo adhipatitva Adi kare che- 1 amitagati, ri amitavAhana (3 thI 1] tathA temanA cAra cAra kapaletvaritagati, sipragati, siMhagati ane siMhavikramagati. (vApamArAmAM jeruM, vmagana, 4, mahArASTra, nada) vAyukAre para nIcenA dasa devonuM adhipatitva Adi cAle che- [1] laMba, [2] prabhaMjana [3 thI 10] temanA cAra cAra lokapAle- kAla, mahAkAla, aMjana ane ziSTa. (niyAmAM posa, maraghasa - mAvA, rivAvarA, naMvivAvA, mahAnaMDhiyAtrA mALiyanuM gama) svanitakumAra para nIcenA 10 devo adhipatitva Adi kare che- [1] gheva, ri] mahAgheSa, [3 thI 1] ane temanA cAra cAra kapAle- Avarta, vyAvarta, nandikAvarta, ane mahAnanTikavarta. A pramANe samasta kathana asurakumAronA kathana pramANe ja samajavuM. je 2 kAlavAle, citta, ebha, teo, taharUveceva, jala, taha turiyagai yA kAla Avatta ghaDhama) have sUtrakAra dakSiNa bhavanapatinA IdrInA pahelA lokapAlonAM nAme nIce pramANe batAve che- sema, kAlapAla, citra, prabha, teja, rUpa, jala, tvaritagati, kAla ane Avatta. (ghaNAvakumAra puchA) he bhadanta! pizAcakumAre para keTalA de adhipatitva kare che? (AthamA ) he gautama! (ho tevA devA bhAva vidati) adhipati Adi karanArA banne devo che (taMda) temanAM nAma nIce pramANe che- (je padAra, suda-dira govma , avanima bhIme ya, tahA mahAbhIme, kinnara-kiMpurise khalu sappurise khalu tahA mahApuriseaikAya-mahAkAe, gIyarai ceva, gIyajase, e e vANamaMtagaNaM devANaM joisiyANaM raMvALe to revA gAdeva nA vidata) kAla ane mahAkAla, surUpa ane pratirUpa, pUrNabhadra ane amarapati maNibhadra, bhIma ane mahAbhIma, kinnara ane kipuruSa, sapurUSa ane mahApuruSa, atikAya ane mahAkAya, gItarati ane gItayaza, e badhA zrI bhagavatI sUtra : 3 254
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ (aummItAnevu kheM vAnabhyantara devonA indro che. (gaurasiyAnuM tevALuM Dho tevA gAvAM nAva niti-taMgA aMte ya, mUre 6) jyotiSika devo para adhipatitva Aphri karanArA nIce pramANe e devo che [1] candra ane [2] . mate ! vesu ja tevA AdevAM nAma vidyattpatti ?) he bhadanta ! saudhama ane izAna devalekAmAM adhipatitva Adi karanArA keTalA devo che? (noyamA !) he gautama! (sa levA khAna virati) saudhama' ane izAnakalpamAM dasa devo adhipatitva Adi kare che. (tenA) temanAM nAma nIce pramANe che- (saje viye TevAyA, soma, name, caMdane, tesamane, paisAne vire temAyA, some, name, vaLe, vesamane) (1) devendra devarAja za4 (2 thI 5) zakranA leAkapAle-seAma, yama, varuNa ane vaizramaNa ( esA vaktavtrayA savve vi kappe ee caiva bhANiyavvA je iMdA te ya mALiyatrA ) dareka devalAkamAM upara pramANe ja vakatavyatA samajavI ane te darekanA je indro che temanAM nAma kahevA joie. (tevuM maMte ! sethuM maMte! tti) "he bhaddanta ApanI vAta sAcI che. AA viSayamAM Ape je pratipAdana karyuM te yathAya 'te che," ema kahrIne gautama svAmI vadaNA namaskAra karIne temane sthAne besI gayA TIkA"-- sUgakAre A sUtramAM devAnuM vizeSa nirUpaNa karyuM che. rAmade nayare rAjagRDu nagaramAM mahAvIra svAmI padhAryA. dharmopadeza zravaNa karavAne pariSada nIkaLI. dharmopadeza sAMbhaLIne piraSada pAchI pharI. nAna pannumamALe paDyuM vayAsI' tyArabada prabhune vadaNA namaskAra karIne gautama svAmIe vinayapUrNAMka A pramANe puchyu ('nava' padathI grahaNa karAyela sUtrapAThane sArAMza upara ApyA cheH prazna-- 'amujhumadAOmaMte ! devALa' he bhadanta 1 asurakumAra devo upara va sevA' keTalA devA gAdevamAM nAva virati" adhipatitva Adi kare che ? ahI" 'nAva' [yAvata]' padathI 'auparuM svAmitva, matyaM, pAvaruM, poSaa' A sutrapATha grahaNa karAve che, jene atha AgaLa AvI gaye che, praznane uttara prabhu nIce nIce pramANe Ape che- 'nauyamA !'huM gautama ! 'dasa devA AhevaccAM jAva viharaMti ' asurakumAra deve upara dasa devAnuM Adhipatya Adi cAle che. ahIM pazunA' padathI paurapatya Adi vizeSaNeA grahaNa karavAmAM AvyAM che. 'hUMgA te dasa devonAM nAma nIce pramANe che-- dhamane ahiM? anulA' [1] asurendra, asurarAya camara ane tenA cAra leAkapAlA- sone, name, vaLe, tesamaLe'[2] sAma, [3] yama, [4] varuNa ane [5] vaizramaNa, phoLi, voyarAyA karI ' [6] vere canendra, vairocanarAya khali tathA tenA cAra lekapAlo-some, came, vaLe, vesamaLe [7] sAma [8] cama, [9] varuNa ane [10] vaizramaNa. " prazna-nAmamALa maMte ! purA' he bhadanta ! nAgakumAranA viSayamAM paNa zrI bhagavatI sUtra : 3 255
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAre e ja prazna che- eTale ke nAgakumAra devo para keTalA devI adhipativa, paurapatya Adi kare che? uttara- "joyA! he gautama! nAgakumAro upara "ra sevA cAhera vAva vidatti dasa nAgakumAra deve adhipatitva, paripala, bhartRta Adi kare che te dasa devonA nAma nIce pramANe che vALo nAgari nAmamAthA? [1] nAgakumArendra, nAgakumArarAya dharaNa, [2 thI pa tenA cAra lokapAlo " hArAje karavA, sevA, saMvarA' kAlapAla, kelapAla, zailapAla, zaMkhapAla, nADumAritre nAmAnAyA [6] nAgakumArendra, nAgakumArarAya bhUtAnaMda [7thI10] bhUtAnaMdanA cAra lokapAlo- kAlapAla, kelapAla, zailapAla ane zaMkhapAla. " nAmAvA ghAgha vattanA necara nAgakumAra devonA IndronA viSayamAM uparyukata je pratipAdana karAyuM che, " evuM ja pratipAdana "bALa ne nIce darzAvelA denA IndronA viSayamAM paNa samajavuM. jemake- "suvALamA suvarNakumAre upara adhipatitva Adi karanArA neNa, jevANI-vi, vivi, nittAve, vivitrapala dasa devo nIce pramANe che- [1] gheNudevendra ane [2] vizudAlIndra, e be suvarNa kumAranA IndrI che. te dareka indranA cAra, cAra lokapAlo[3 thI 10] citra, vicitra, citrapakSa ane vicitrapakSa binnenA cAra lokapAlonA nAmamAM koIpaNa jAtane taphAvata nathI] A rIte be Indro ane temanA ATha lokapAlo suvarNakumAre para adhipatitva, paurapatya, bhartRtva Adi karatA hoya che. "vijjukumArANaM harikata, harissaha-pabha, suppabha, pabhakaMta, suppabhakaMta' vidyutakumAra devanA be IndrI- [1] harkita ane be harisaha che. temanA cAra cAra lokapAlo- prabha, suprabha, prabhakAnta ane suprabhakAnta che. te bane indranA lekapAlonA nAme eka sarakhAM che te be I ane ATha lokapAlo, e rIte dasa devo vikumAra para adhipatitva Adi bhegave che. ___'aggikumArAM NaM aggisIha, aggimANava- teu, teusIha, teuvaMta, teluqma agnikumAre upara dasa devo adhipatitva Adi bhegave che. temanAM nAme nIce pramANe che- [1] agnisiMha ane [2] agnimANava, e be temanA indro che. te IndronA cAra cAra lokapAlo- teja, tejasiMha, tejaskAnta ane tejaprabha A rIte be indro ane ATha lokapAlo temanA para Adhipatya Adi bhegave che. zivakumAra ja guLa, virasada- 1, aMta, racavAMd, rAima dvIpakumAre para nIcenA dasa deva adhipatitva, paripatya Adi bhegave che. [1] puNya, [2] viziSTa [3 thI 10] puNya ane viziSTanA cAra cAra lokapAlorUpa, rUpAMza, rUpakAMta, rUpaprabha. [puNya ane viziSTa temanA indro che. bannenA cAra, cAra lokapAlanA nAma ekasarakhA che] " nAra udadhikumAre para Adhipatya Adi karanArA dasa devonA nAma nIce pramANe che-"na , bajhame [1) jaLakAnta ane [2] jaLaprabha, e temanA be Indro, ane ", nA , nata, gaDhavma [3 thI 10] jala, jalarUpa, jalakAnta ane jalaprabha, e nAmanA cAra, cAra lokapAloA rIte be Indro ane ATha lekapAlo maLIne kula dasa de udadhikumAro para adhipatitva Adi bhegave che. zrI bhagavatI sUtra : 3 25 6
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'visAmArALa' dikakumArA para nIcenA dasa devAnuM adhipatitva, Adi cAleche- 'niyana, nicavAdane amitagati ane abhitavADuna, e e temanA indro che tathA 'turiyA, vi, sIke; sImita tigati, zIghragati, siMhagati ane siMhaeNvikramagati nAmanA temanA cAra, cAra lokapAlo che. A rIte amitagati nAmanA indra ane tenA cAra lokapAlo dikakumArA para adhipatni Adi bhagave che. 'vAz2amArA[' vAyukumArA upara nIcenA daza devonuM adhipatitva raheluM chevaijIMva, maMgaLa'velamba ane prabhajana temanA indro che. te ane indronA 'hA, mahAlANa, saMnaLa, Tvi' kAla, mahAkAla, aMjana ane riSTa nAmanA cAra, cAra lokapAlo che. e rIte e indro ATha lokapAlo maLIne kula dasa devo temanA para adhipatitva, paurapatya, bhatRtva Adi bhAgave che. 'LiyakumArALuM" nitakumArA para nIcenA dasa devonuM adhipatitva che--osa, mAghosa' ghASa ane mahAdhASa nAmanA temanA e indro che tathA te ane indronA bAvatta, viyAvatta, naitijJAvatta, mahAnaMgiAvatta' Avartta, vyAvartta, naMdyAvartta, ane mahAnadyAvatta, e nAmanA cAra, cAra lokapAlo che. A rIte ceSa, ghASanA cAra lokapAlA, mahAdheSa ane mahAdheASanA cAra lokapAlo, ema kula dasa devo temanA upara adhipatitva Adi bhegave che. mAyine nAgakumAra nAgakumAra vagerenuM bAkInuM samasta kathana asurakumAranA kathana pramANe samajavuM. " dakSiNu bhavanapati indronA je cAlIza (40) leAkapAlo kahyA che, te lokapAlomAMnA pratyeka IndranA pahelA lokapAlanuM nAma sUtrakAra nIcenA sUtradvArA praDha kare che- [1] sAma, [2] kAlapAla, [3] citra, [4] prabha, [5] teja, [6] rUpa, [7] jala, [8] tvarita [9] kAla ane [10] Avatta. A rIte pratyeka indranA pahelA leAkapAlanuM nAma upara mujaba che. jemake asurakumArInA indranA pahelA lokapAlanuM nAma sAma che, ane nAgakumAranA indranA pahelA leAkAlanuM nAma kAlapAla che. eja pramANe bIjA indronA pahelA leAkapAlanA nAma citra, prazna Adi samajavA. have pizAca nAmanA byantara devAnA adhipatinA viSayamAM gautama svAmI mahAvIraprabhune A prazna pUche che 'visAyALuM puSkA' he bhadanta! pizAcakumAra para keTalA devA adhipatitva ADhi bhagave che? " uttara--'nauyamA !'he gautama! vo levA pizAcakumAra para e devA hemacaM nAva nirati adhipatitva Adi bhAgave che. (ahI paurapatya, svAmitva, bhartRtva, pAlakatva, poSakatva' A pado grahaNa karAyAM che). (saMnadana) temanAM nAma nIce pramANe che- vADhera mAhAdeya kAla ane mahAkAla nAmanA bAyapathI zrI bhagavatI sUtra : 3 257
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ pizAcanA be indro che. uttara dizA surUpa ane pratirUpa, e bhUtenA be indro che puuTmaya banAvanarLamade' pUrNabhadra ane amarapati mANibhadra, e yakSonA be indro che. "mIre ra tA mAmadeva bhIma ane mahAbhIma, e rAkSasanA be Indra che. "jimafpurije vastu kinnara ane kiMguruSa, e kinnarenA be Indra che. "puttei rava taddA mahApufse satyaruSa ane mahApuruSa, e jiMpuruSanA be Indro che. gAra pradag atikAya ane mahAkAya, e mAraganA be Indro che. jIruM je nayana' gItarati ane gItayaza, e gaMdhanA be Indro che. "go jALaam rerA kALathI laIne gItayaza paryantanA upara darzAvelA vAnavyantara denA indro che. "ojanaka vatarakatidA:' A kathana anusAra vyaktara nikAyamAM lokapAlo hotA nathI. tethI dareka prakAranA vanavyantara deve upara babbe indronuM ja adhipatitva Adi hoya che. noNiyA tevAdi to tevA devA jAva vidati jyotiSka deve upara be de adhipatitva, svAmitva, bhava, pAlakatva ane piSakatva bhegave che. taMbaI-vaMde ja re ja te be devonA nAma- candra ane sUrya che. jyotiSkamAM paNa lekapAla hetA nathI. kahevAnuM tAtparya nIce pramANe che- "jUrvajo nA A kathana anusAra bhavanavAsI de ane vyantara devenI pratyeka jAtimAM babbe Indro hoya che. bhavanavAsI devAnA nIce pramANe dasa prakAra che- [1] asurakumAra, ri) nAgakumAra, [3] suvarNakumAra, [4] vidyutakumAra [5] agnikumAra [6] dvIpakumAra, [7] udadhikumAra, [8] dizAkumAra, [9] vAyukumAra ane [10] svanitakumAra. asurakumAranA be Indro camara ane bali che. nAgakumAronA be indra dharaNa ane bhUtAnanda che. vidyutakumAranA be Indro hari ane harisaha che. suvarNakumAranA be indra zudeva ane veNudAlI che. agnikumAranA be Indro agniziSa ane agnimANava che. vAyukumAranA be Indro velA ane prabhaMjana che. svanitakumAranA be Indo suSa ane mahAdeSa che. udadhikumAronA be indro jalakAnta ane jalaprabhache. dvIpa kumAranA be indro pUrNa ane viziSTha che. ane dikakumAranA be cho amitagati ane amitavAhana che. te dareka indranA cAra cAra lokapAla che. jemanAM nAme pahelAM batAvavAmAM AvyAM che. vyantamAM lokapAla hatA nathI paNa Indra ja hoya che. vyarenA bheda- pizAca, bhUta, yakSa, rAkSasa, kinnara, kripuruSa, mahAraga ane gaMdharva. te darekanA be Indro hoya che. jemake pizAcaeNnA kAla ane mahAkAla, bhUtAnA surUpa ane pratirUpa yakSanA pUrNabhadra ane amarapati mANibhadra, rAkSasanA bhIma ane mahAbhIma, kinnarenA kinnara ane kiMguruSa, kiMguruSanA sapuruSa ane mahApuruSa, mahAragana - takAya ane mahAkAya ane gaMdhanA be indro gItarati ane gItayaza che. tiSka denA pAMca bheda che- sUrya, candramA, graha, nakSatra ane prakIrNa tArAo. tiSkAmAM paNa lokapAla hotA nathI temanA be Indro hoya che. [1] sUrya ane [2] candramAM. have gautama svAmI vaimAnika devenA IndranA viSayamAM mahAvIra prabhune prazna pUche che- "sodambAneSa je saMre ! he bhadanta dakSiNArdha ane uttarArdhamAM AvelA saudharma ane IzAna ka5mAM rahenArA devo upara "zaru sevA yAvanAM nAva virAMti" keTalA devo adhipati Adi bhegave che ? (ahIM "nA padathI paurapatya Adi zabdo grahaNa karAyAM che) zrI bhagavatI sUtra : 3 258
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ uttara- "jo mA he gautama! " jevA vAva vidati" temanA upara dasa devonuM Adhipatya Adi hoya che. saMvAda? te dasa devonA nAma nIce pramANe che sa seviMde varAyA, me, ca, che, temane ' saudharmaka5 nivAsI devo upara devendra devarAja zakranuM tathA tenA cAra lokapAlonuM seima, yama, varuNa ane vaizramaNanuM) adhipatitva che. devendra devarAja zaka dakSiNArdha devalokanA adhipati che. uttarArdha devalokanA adhipati devendra, devarAja IzAna che. te IzAnendranA cAra lokapAlonuM nAma paNa sema, yama, varuNa ane vaizramaNa che. "ghaNA uttadAya saudharma ane izAna kalapanA devonA Inta adhipatinA viSayanuM A kathana sanaskumArathI azruta paryantanA devalokanA IndrAnA viSayamAM paNa grahaNa karavuM. te pratyeka devalokamAM paNa sema, yama, varuNa ane vizramaNa nAmanA cAra, cAra lokapAlo che ema samajavuM. paNa te kathanamAM nIce pramANe pheraphAra karavo- sanakumAra Adi pAMca indra yugalomAM dakSiNedranA lokapAla karatAM uttarendranA lokapAlanA kramamAM nIce pheraphAra kara. trIjA lokapAlane the gaNave ane cothA lokapAlane trIje gaNavo. eTale ke trIjo lokapAla varuNa ane cothe lokapAla vaizramaNa kahevAne badale trIje lokapAla vaizramaNa ane ceAthe lokapAla varuNa kahevo. pratyeka devalekamAM sema, yama, varuNa ane vaizramaNa e cAra lokapAlo che, ema samajavuM. bhavanapatinI jema vaimAnikamAM bhinna bhinna lokapAlo nathI. "te ja daMtA te mALiyA " vaimAnikamAM pratyeka kapamAM eka, indra che. jemake saudharma kalpane indra zakra, izAna kapane Indra IzAna, sanakumAra kalpano sanakumAra, tyAra pachInA devalokamAM te devalokanA nAmane eka, eka indra che. paNa vizeSatA eTalI ja che ke Anata ane prAkRta nAmanA be kapano prANata nAmane eka ja Indra che. AraNa ane azruta nAmanA be kalpane azruta nAmane eka ja Indra che. A rIte bAra devalokanA zakra Adi dasa Indro che. te dasa IndronAM nAma nIce mujaba che- [1] zAka, ri] IzAna, [3] sanakumAra, [4] mahendra, [5] brahma, 6] latika, [7] mahAka, [8] sahasAra, [9] prANata ane [10] ayuta. prabhunA kathanamAM zraddhA vyakata karatA gautama svAmI kahe che ke "jo mare! te mare! tti "he bhadantA ApanuM kathana sarvathA satya che- he bhadanta! ApanI vAta yathArtha che." ema kahIne prabhune vaMdaNu namaskAra karIne gautama svAmI temane sthAne besI gayA. su. 1 jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAjakata "bhagavatI' satranI priyadarzinI vyAkhyAnA trIjA zatakano AThamo udeza samApta. 3-81 zrI bhagavatI sUtra : 3 259
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ indrayo ke viSayoM kA nirUpaNa trIjA zatakanA navamA uddezakanA prAraMbharAniphe nAma paDyuM cAsI' ityAdi---- satrA (rArthAntare nA traM yAsI) rAjagRha nagaramAM mahAvIra prabhu padhAryA. pariSada vikharAcA pachI gautama svAmIe paryuM`pAsanA karIne temane puchyu - (viphaLa maMtte ! civisarpane ?) he bhadanta ! indriyonA viSaye keTalA prakAranA kahyA che? (zauyamA !) he gautama ! ( paMviSe kRtivisarvajJe ) indriyAnA viSayeAnA pAMca prakAra kahyA che. (saMjJA) te pAMca prakAro nIce pramANe che ( soiMdiyavisae, jIvAbhigame joisiya uddesao neyavvo apariseso) zrotrandriyane viSaya, ityAdi jIvAbhigama sUtranA jyAtiSTa uddezakamAM Avatu samasta kathana ahI' grahaNa karavuM joie. TIkAtha--asurakumAra Adi devAmAM avadhijJAnane saddabhAva hAvA chatAM paNa indriyAne upayAga paNa thatA heAya che. tethI temanI indriyAnA viSayanI prarUpaNA karavAne mATe sUtrakAre A navame uddezaka zarU karyAM che. 'fzande'rAjagRha nagaramAM mahAvIra prabhu padhAryA. ahIM 'jJa' padmayI nIcenA sUtrapATha grahaNa karAyA iM-- dharmAMpadeza zravaNu karavAne pariSada nIkaLI. dharmAMpadeza sAMbhaLIne pariSada pAchI pharI. tyAra khAda mahAvIra prabhune vaMdA namaskAra karIne gautama svAmIe vinaya pUrNAMka nIcenA prazna pUchayA- nAva vaM yAsI' padathI uparokata sUtrapATha grahaNa karAyA che. prazna 'vidhaLImaMte ! niyaMtraNa se' he bhadanta! indriyeAnA viSaya keTalA prakAranA kahyA che? mahAvIra prabhu teneA javAba nIce pramANe Ape che-- "nocamAM !" he gautama ! rvAivasapaMcavaSe patte'indriyAnA viSaya pAMca prakAranA kahyA che. 'traMbA' te pAMca prakAro nIce pramANe che- 'soyitritad' zrotrandriyanA viSaya, nIvAminane' jIvAbhigama sUtramAM 'nauttiya uddezo jyAtiSika uddezakamAM A viSayamAM je pratipAdana karavAmAM AvyuM che, te Uriseso samasta varNana A viSayamAM ahIM grahaNa karavuM joie. te varNana nIce pramANe chete uddezakamAM zrotrendriyane viSaya jANavAne mATe gautama svAmIe prabhune A prakArane prazna karyAM che--hai bhadanta ! zrotrendriyanA viSayarUpa puddala pariNAma keTalA prakAranuM kahyuMche ?' uttara-- 'he gautama! zrotrendriyanA viSayarUpa pudgala pariNAma e prakAranuM kahyuM che- (1) zubha zabdarUpa pariNAma, (2) azubha zabdarUpa pariNAma. tenA bhAvA nIce me zrI bhagavatI sUtra : 3 26 0
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ pramANe che- bhASAvargaNuonuM pariNamana be prakAranuM hoya che- (1) zubha zAdarUpa pariNamana ane (2) azubha zabdarUpa pariNamana. e ja prakArano prazna cakSu Indriyane viSayamAM paNa gautame pUcho che ane mahAvIra prabhue tene A pramANe uttara Ape che. cakSurindriya dvArA viSayabhUta banelA rUpanuM pariNAma be prakAranuM hoya che- zubha ane azubha. dhrANendriyanA viSayamAM paNa evA ja prazna pUchavAmAM Ave che, ane mahAvIra prabhue tene A pramANe uttara Ape che- 'krividha prajJa tathA imigajapariNAma sumiAdhapariNAma dhrANendriyanI viSayabhUta baMdhanA be prakAranA pariNAma kA che- surabhigaMdharUpa pariNAma ane durabhigaMdharUpa pariNAma. rasanendriyanA viSayabhUta rasa guNanA pariNAma paNa be prakAranA kahyA che- surasarUpa pariNAma ane dUrasa (kharAba rasa) rUpa pariNAma sparzana IdriyanA viSayabhUta spaza guNanA pariNAma be prakAranA kahyA che- sukhasparzarUpa pariNAma ane duHkhasparzarUpa pariNAma. A rIte pAMce IndriyenA viSayanuM tyAM nirUpaNa karavAmAM AvyuM che. bIjI jagyAe "uMtirika kuzAvatharima' evo pATha che. tene bhAvArtha e che ke indriyanA viSayanuM sUtra, uccAvacasUra, ane surabhisUtra, e traNa sUtro ahIM kahevA joIe. temAMnA Indriya viSayaka sUranuM te kathana upara karavAmAM AvI gayuM che. uccavacasUtra A pramANe che- " waaN are! kApadi sahapariNAmehiM pariNamamANA poggalA pariNamaMtIti vattavyaM siyA ?' he bhadanta! uccAvaca zabda pariNAme dvArA pariNamana pAmelA pudgalo pariName che, ema kahI zakAya kharuM?" daMtA, bhayaT! hA, gautama! evuM kahI zakAya che. "uccAvI' zabdanI vyutpatti nIce pramANe che- " ja avAjha " "surabhisUtra A pramANe che- "je gm maMte kulmikSa jAhya dunnisattAnuM nimaMti? he bhadanta! sArA zabdanA pudagalo kharAba zabdanA pudagalorUpe pariName che kharA ? haMtA, mA! hA, gautama! pariNamI zake che. sU. 1 jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAjata "bhagavatI' sUtranI prameyacandrikA vyAkhyAnA trIjA zatakano navamo udeza samApta 3-lA zrI bhagavatI sUtra : 3 2 61
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ devo kI sabhA kA varNana trIjA zatakane dasame uddezaka prAraMbhadevenI sabhAnuM varNana"rAja nAva gvaM vANI" sUtrArtha- (Athami nAre nA I vayAsI) rAjagRha nagaramAM (kAvata) gautama svAmIe mahAvIra prabhune pUchayuM ke- (mara mAM maM! gaNi yamuut #pha pariNAmo quttA) he bhadanta! asurendra, asurarAja camaranI keTalI sabhAo kahI che- (roya ! to risAyo vouro ) asurendra, asurarAja camaranI traNa sabhAo kahI che- (na) te traNa sabhAonAM nAma(miyA, rA, rAyA) zamitA, caMDA ane jAtA che- (gve nadANagvI nA anugo blo-seva maM! se maM! tti e ja pramANe anukrame acuta ka65 paryata samajavuM. gautama svAmI kahe che- he bhadanta! Ape A viSayanuM je pratipAdana karyuM te sarvathA satya che. he bhadanta! Ape je kahyuM te yathArtha che,' Ama kahIne teo temane sthAne besI gayA. TIkartha- navamAM udde zakamAM IndriyenuM pratipAdana karAyuM. devone paNa Indri hoya che. tethI A sUtramAM pariSadamAM gayelA devonuM varNana sUtrakAre karyuM che. zarUAtamAM nIcene sUtrapATha grahaNa karavo- rAjagRDa nagaramAM mahAvIra svAmInuM Agamana thayuM. temane upadeza sAMbhaLavAne mATe pariSada (janasamUha) nIkaLI. prabhue temane dharmopadeza karyo. dharmopadeza sAMbhaLIne pariSada pAchI pharI. tyAra bAda mahAvIra prabhune vaMdaNuM namaskAra karIne gautama svAmIe vinayapUrvaka pUchayuM ke- "he bhadanta! "garirasa mAro namakalsa asurendra, asurarAja, camaranI "risAe ja pattAzo?' keTalI pariSada (sabhAo) kahI che? uttara- "noramA ! he gautama! asurendra, asurarAja camaranI "jillA to gutta traNa pariSade kahI che. naMda' tenAM nAma nIce pramANe che"mirA, caMdA, zAtA samikA (samitA), caMDA ane jAtA. "sikkA A pariSade pitAnI zAnta ane sthira prakRti dvArA zreSTha hovAthI zamatAyukta che. athavA atyaMta upAdeya vacanavALI hovAthI tenA svAminA kAdha, sUkaya (utsukatA) Adi bhAvonuM zamana karanArI hovAthI tenuM nAma zamikA che. hA A pariSada cheDe aMze dhAdikanA sadubhAvavALI hovAthI tenuM nAma caMDA paDayuM che. nAar? A pariSada zAnta prakRti AdithI rahita hevAthI, anuttama havAthI; kaI paNa prakAranA kAraNa vinA ke pAdika karanArI hovAthI, tenuM nAma jAtA" paDayuM che. A prakAranI traNa pariSade che. pahelI zamikA nAmanI pariSada AbhAra zrI bhagavatI sUtra : 3 26 2
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ sabhA che, caMDA madhyama sabhA che ane trIjI jAtA nAmanI khAdya sabhA che. Abhyantara sabhA kayAre maLe che? jyAre devAdhipati indrane keAi atizaya mahAna prayeAjanane saphaLa anAvavuM hAya, tyAre te A pariSadane Adara pUrvaka elAve che. tyAre te devo tenI pAse Ave che. te kAraNe te sabhAne gauravayukata ane mahattvanI mAnelI che. zrIjI madhyamA nAmanI sabhA devAdhipati indranA khelAvavAthI paNa maLe che, ane khelAvyA vinA paNa maLe che. tethI tenuM mahattva Abhyantara sabhAthI ochu che. tethI tene madhyamA sabhA kahI che. khAhya sabhA indranA khelAvyA vinA paNa maLe che. te kAraNe tenuM mahattva sauthI ochuM che. prathama sabhAmAM 24000 devA, khIjImAM 28000 devA, ane trIjImAM 32000 devo bhegA maLe che. pahelI sabhAmAM 350 devIe, bIjImAM 300 devI ane trIjImAM 250 devIe hAya che. prathama sabhAnA devonuM Ayu rA pakSeApamanuM che, khIjI sabhAnA devonuM Ayu e pacepamanuM, ane trIjI sabhAnA devonuM Ayu doDha (15) payepamanuM hAya che. Abhyantara sabhAnI devIonuM Ayu eka palyApamanuM ane bAhyasabhAnI devIonuM Ayu 0nA (ardhI) paDyeApamanuM samajavuM. alinA devAnA viSayamAM paNa upara mujama samajavuM. parantu temAM nIce pramANe vizeSatA samajavI- sabhAsada devonI upara je saMkhyA ApI che te darekamAM 4, 4 hajAra devo ochA samajavA ane devIonI saMkhyAmAM 100-100nA vadhArA karavA. Ayunu pramANa upara mujama ja samajavuM. vizeSatA e che ke upara darzAvelA pakSepamathI adhika Ayu samajavuM. acyuta kalpa paryantanA pratyeka indranI traNa sabhAe samajavI. te sabhAonAM nAma, temanA sabhAsada devonI ane devIenI saMkhyA, tathA temanA AyunA pramANamAM je kAMi bhinnatA che, te jIvAbhigamasUtranI madadathI jANI zakAya che. ahI" je ' nadALuputhvIr nAy pada AvyuM che, enA dvArA e ja vAta samajAvavAmAM AvI che ke A sUtramAM te camaranI traNa sabhAonuM varNana karavAmAM AvyuM che, paNa te sivAyanA bhavanapatinA indra, vAnabhyantarAnA indra, jyAtiSTha devonA indra ane saudharmAMka 5thI acyuta pantanA kalpanA indra-e pratyekanI traNa traNa sabhAe hoya che. temanAM nAmeAmAM, deva devIonI saMkhyAmAM ane Ayu pramANamAM je kai pheraphAra che, te jIvAbhigama sUtranI madadathI jANI levA joie. uddezakane ante gautama svAmI mahAvIra prabhunA vacanane pramANabhUta mAnIne, te vacanAmAM peAtAnI zraddhA prakaTa karatA kahe che ke tevuM maMte ! ityAdi' hai devAnupriya ApanI vAta saCthA satya che. Ape A viSayanuM je pratipAdana karyuM te yathArtha che.' ema kahIne mahAvIra prabhune vadaNA namaskAra karIne teo temane sthAne besI gayA su.1 jainAcAya zrI ghAsIlAlajI mahArAja kRta 'bhagavatI' sUtranI priyadarzanI vyAkhyAnA trIjA zatakanA dazamA uderA samApta A3-10nA trIjI zataka saMpU zrI bhagavatI sUtra : 3 26 3
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ devoM ke vimAna rAjadhAnI Adi kA nirUpaNa - ceAthuM zataka prAraMbha cethA zatakanA 1 thI 8 uddezakadevonAM vimAne ane rAjadhAnInuM varNana (TET) gAthA- vattA vimohiM, vAri 2 hari vArSi neraIe lessAhiM ya dasa uddasA cautthasae // A cothA zatakamAM dasa udezaka che. temAMnA pahelAM cAra udezamAM vimAnanuM varNana karyuM che. tyAra pachInA cAra udezamAM rAjadhAnIonuM varNana che. navamAM uddezakamAM nArakanuM ane dasamA udezakamAM lezyAonuM nirUpaNa karyuM che. "nA nA ityAdi sUtrAtha- (Aja najare jaa na vajANI) rAjagRha nagaramAM mahAvIra prabhune gautama svAmIe A prakArane prazna pUchyo- (sANasa mare! rvisa tevA zaru stronA ghaouttA?) he bhadanta! devendra, devarAja IzAnanA lekapAla keTalA che? ( mA!) he gautama! (vAri ropAthI ghaounttA -te bA) tenA cAra lokapAlo che. temanAM nAma nIce pramANe che- (che, vache, varane vesa) soma, yama, varuNa ane vaizramaNa. ( ni je mare ! chApATA ja vinarvi 10TRaa) he bhadanta ! e lekapalenAM keTalAM vimAna kahyA che? (jayamA ) gautama! (vastAra vimATI govttA) temanA cAra vimAne kahyuM che. (taMdA) temanAM nAma A pramANe che- (kumaLe, satromade, vaLA, muva) sumana, sarvatobhadra, vagu ane suvaSNu ( if maM! phusAra rvisa sevA madAra mane mArinAne pA) he bhadanta! devendra, devarAja IzAnanA lokapAla soma mahArAjanuM sumana nAmanuM mahAvimAna kayAM AveluM che? (jo !) he gautama! baMdhUkI rIte saMraksa varasa uttare rUpAse cAmaNa kuvA gAra mA nA je paUU) jabUdvIpa nAmanA dvIpamAM maMdara parvatanI uttara dizAmAM ratnaprabhA pRthvInA (yAvata) bahu samatala ane suMdara bhUmibhAgathI upara - IzAna nAmanuM devaleka che. (tatha nAva paM tha gomttA) temAM pAMca avataMsaka (zreSTha AvAsa) che. (raMgadA) temanAM nAma A pramANe che. (aMkavaDe sae, phalihavaDeMsae, rayaNavaDeM sae, jAyarUbavaDe sae, majjhe IsANavaDeM sae) aMkAvAMsaka, sphaTikAvavaMsaka, ratnAvalaMsaka, jAtarUpAvatuMsaka, ane te cArenI vacce vacce IzAnAvAMsaka. (tasamAM phALavaNayakSa mAramArasa kuthi niriyAsNkhejjaaiN joyaNasahassAI vIivaittA, etthaNaM IsANassa deviMdassa devaraNNo samakSa mALo kumaLe nAmaM mavinAne gu) te IzAnAvAMsaka mahAvimAnanI pUrva dizAmAM tirachAM asaMkhyAta hajAra pejana AgaLa javAthI, devendra zrI bhagavatI sUtra : 3 26 4
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ devarAja IzAnanA lekapAla sema nAmanuM mahAvimAna Ave che. (terasa nA sayasahassAI jahA sakkassa vattavvayA taIyasae tahA IsANassa vi jAva accaNiyA satta) te sumana mahAvimAnanI laMbAI pahoLAI 12AlAkha jananI che. te vimAna viSenuM samasta kathana trIjA zatakamAM, zakrendranA lekapAla semanA vimAna viSenA kathana anusAra samajavuM. arcanikAnI samApti paryantanuM kathana grahaNa karavuM. (vi DhoYrA vinA vimAne ghero) e pramANe cAre lokapAlanA pratyeka vimAna viSene eka eka udezaka jANave. (vi rimAne rattara vasA carisesa) A rIte cAre vimAnenA varNanamAM cAra ujezako pUrA thAya che. (navaraM) paNa temAM ATalA pheraphAra che. (dipa nAkha7) sthitinI daSTie pheraphAra rahelo che. jemake (zAhidura timAnA DhiyA vAsa hRti jeva, to tamATI va AthimaddAvara sevApa) pahelA be lekapAlanI rithati eka pApamathI tribhAga nyUna che. dhanada (vaizramaNa)nI sthiti be pApamanI che, varuNanI sthiti traNa bhAga sahita be paLepamanI che, ane putrasthAnIya devenI sthiti eka papamanI che. TIkAtha- trIjA zatakamAM devanI vikRrvaNA AdinuM nirUpaNa karAyuM. A cothA zatakamAM paNa e devenuM vizeSa nirupaNa karavAmAM AvyuM che. A zatakanAM 10 udezakamAM je je viSayanuM nirUpaNa karavAmAM AveluM che, e darzAvanArI eka gAthA zarUAtamAM ApelI che- "rAri vinA iItyAdi- pahelA cAra udezake mAM vimAnanI vakatavyatAnuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che. "vattA ra AradArdi pAMcamA, chaThTha, sAtamAM ane AThamAM, e cAra udezamAM rAjadhAnIonI vakatavyatAnuM pratipAdana karyuM che. "nA" navame uddezaka nArakenA viSayamAM che. te uddezakamAM nArakonI vakatavyatAnuM pratipAdana karavAmAM AvyuM che. tathA dasamAM uddezakamAM "kSA lezyAonA viSayamAM varNana karavAmAM AvyuM che. A rIte A cethA zatakamAM dasa uddezake che. have sUtrakAra vakatavyanA viSayanuM vivecana kare che- " jAna nare nAva i vANI' rAjagaDa nagaramAM mahAvIra svAmInuM samavasaraNa pariSada nIkaLIdharmopadeza sAMbhaLIne pariSada pAchI pharI. tyArabAda mahAvIra prabhune gautama svAmIe A pramANe prazna karyo - "sAgaraNa of maM!? he bhadanta ! "rviva varagho devendra devarAja izAnanA "dA pADyA romttA lekapAlo keTalA che? te praznane uttara ApatA mahAvIra prabhue kahyuM- "jovA!! he gautama! "vattAra ronA IzAnendranA cAra lokapAlo "goriaa kahyA che. "anA temanAM nAma A pramANe che- "vone, name, vaLe, samaLe soma, yama, varuNa ane vaizramaNa zrI bhagavatI sUtra : 3 2 65
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ gautama svAmI mahAvIra prabhune pUche che ke "gga j maMtte !' he bhadanta! te sema Adi "pAchA lekapAlonAM "vimAnA pattA? keTalAM vimAna kahyAM che? uttara- "jo mA !" he gautama! "vattA vinAnA pattA temanA cAra vine kahyAM che. "na temanAM nAma nIce pramANe che- "maLe? (1) sumana, 'sanama' (2) sarvatobhadra, vA (3) viSNu ane muva (4) suvaDyu. prazna- umare!he bhadanta! "sAkSa visa vALo devendra, devarAja IzAnanA, "oma madAra pahelA lokapAla, soma mahArAjanuM "nAma madAvamA sumana nAmanuM mahAvimAna "%f i guo? kayA sthAne AveluM che? uttara- "joyA he gautama! "naMdI TIve budvIpa nAmanA dropamAM AvelA "maMAma ghavasa uttare mandara (sumeru) parvatanI uttara dizAmAM, mIre racaqmANa juvo A ratnaprabhA pRthvI (pahelI naraka) nI (yAvata ) gAva hAiri IzAna nAmanuM "je guLa ka95 AveluM che. ahIM je yAvata' pada AvyuM che tenA dvArA nIcene sUtrapATha grahaNa karAya che. "ratnaprabhA pRthvInA atyata samatala ane ramaNIya bhUmibhAgathI UMce jatAM izAna nAmanuM kalpa Ave che." tathaLa" te IzAna kalpamAM "gAla paMra vAyA TUMArA' (yAvata) pAMca avataMsaka (zreSTha prAsAda) AvelAM che. "candra, sUrya, graha, nakSatro ane tArAothI aneka vajana UMce javAthI te avataMsake Ave che, e vAta "jAvuM (yAvata)' padathI grahaNa karavAnI che. tenA te pAMca avasakanA nAma- vAva aMkAvatasaka, "chidavasa raphiTikAvataMsaka "yavaheMNA ratnAvalaMsaka, "nArA ghaNAM jAtarUpavataMsaka, ane "mAre sAvala" te cAreyanI vaccovacca IzAnAvatuMsaka che. ta" te "sAgaracara' izAnAvata saka "padAvinAnA pusthaLa mahAvimAnanI pUrva dizAmAM nimittavegAsuM sArUM tirachAM asaMkhyAta hajAra ejana pramANa aMtarane vIpharapharA pAra karatAM, "patha " je sthAna Ave che, e sthAna para nALA # sevAi devendra, devarAja izAnanA 'nonasa magroo lepAla soma mahArAjanuM amane Fri sumana nAmanuM "kadAvinAne 100 mahAvimAna che. "gara navasAvadakSA te vimAnanI laMbAI ane pahoLAI 1rA lAkha jananI che. "nA sasa vattAtrayA tarUNasA tA sAIksa ri gAya gaLiyA sanmA" A sUtrane bhAvArtha nIce pramANe che- trIjA zatakamAM zakrendranA sema lekapAlanA saMdhyAprabha vimAnanI laMbAi-pahoLAI 12 lAkha jananI kahI che, ane paridhi 3952848 zrI bhagavatI sUtra : 3 26 6
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ janathI paNa thoDI vadhAre kahI che. IzAnendranA sema lekapAlanA "sumana mahAvimAna nA viSayamAM paNa e ja pramANe samajavuM. vaphaLadru vi jhonapAchA cAre lokapAlonA 'vinAne vimAne pratyeka vimAnanA varNanane dezo? eka eka udezaka samaja. A rIte cAre vimAnanA cAra udezaka thaI jAya che. tethI ja sUtrakAre kahyuM che ke " vi vinAne vattA 3 caritA? cAre vimAnanu varNana karavAmAM cAre udezake paripUrNa thAya che. - "samanA sumana nAmanA vimAnanI jema, yamanA sarvatobhadra nAmanA vimAnanI, vaizramaNanA vaghu nAmanA vimAnanI, ane varuNanA suvaghu nAmanA vimAnanI laMbAI, pahoLAi, paridhinuM varNana paNa zakanA lokapAlonAM vimenanAM varNana jevuM ja samajavuM. trIjA zatakamAM zakanA lokapAlo (sema-cama-varuNa ane vaizramaNa)nAM vimAnanuM varNana karavAmAM AvyuM che. IzAnendranA cAre kapAlenAM sumana Adi vimAnanuM paNa e ja pramANe samajavuM. "nava dita nAra sthitinI apekSAe ja teomAM theDI viziSTatA che. te vizeSatA A pramANe che- "mAri suya tamALA ujhiyA dhAvaNa tti je, to mitra varjayamarAvavA sema ane yamanI sthiti eka papama karatAM vibhAga nyUna che, vizramaNanI be pApamanI, varuNanI be palyopama karatAM tribhAga adhika ane temanA putra sthAnIya devanI eka paLepamanI sthiti che. kahevAnuM tAtparya e che ke zakanA je cAra lopAle che temAMnA temanI sthiti tribhAga sahita eka pApamanI che, camanI sthiti paNa eTalI ja che, varuNanI sthiti be papamathI theDI adhika ane vaizramaNanI sthiti be pApamanI che. paratu IzAnendranA sAma ane yama nAmanA lekapAlonI sthiti vibhAganUna eka papamanI, vaizramaNanI be palyopamanI, ane varuNanI sthiti vibhAga sahita be papamanI che. te kAraNe ahIM sthitinI apekSAe bhinnatA kahelI che, A rIte somanA vimAnanuM varNana karatAM pahelo uddezaka, yamanA vimAnanuM varNana karate bIje udezaka, vaizravaNanA vimAnanuM varNana karato trIjo uddezaka ane varuNanA vimAnanuM varNana karate the uddezaka samApta thAya che. "vi mAvavA IzAnendranA lekapAlonA apatyabhUta (putra sthAnIya) je deve che, e saunI sthiti eka palyopamanI che. sU. 1 sema Adi lokapAlanI rAjadhAnIonuM varNanarAhAku vattA ItyAdi- sutrArtha- (rAvadALag) rAjadhAnIonuM varNana karatAM cAra udeza ke samajavA ane te (yAvata) mahaddhika ane (yAvata) varuNa mahArAja paryanta ja grahaNa karavA joIe. TIkArtha- sUtrakAre A sUtra dvArA sema, yama, vaizramaNa ane varuNa, e cAra lekapAlanI rAjadhAnIonuM nirUpaNa karyuM che. temAM temaNe batAvyuM che ke rAjadhAnIo viSe paNa cAra uddezake che. te cAra uddezakene cothA zatakanA pAMcamA, chaThA, sAtamA ane AThamAM uddezaka tarIke gaNavAmAM AvyA che. cAra lokapAlanI cAra rAjadhAnI che, pratyeka rAjadhAnInuM saMpUrNa varNana karavA mATe eka eka udezaka che. e rIte cAra udezamAM cAre rAjadhAnIonuM saMpUrNa varNana karAyuM che. "nAra madi pATha e batAve che dareka rAjadhAnInuM varNana karatA uddezakano prAraMbha A pramANe tha joIe. 'kahi NaM bhaMte ! isANassa deviMdassa devarago somassa mahAraNo somA nAma zrI bhagavatI sUtra : 3 2 6 7
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAyajJALI vattA ?" he bhaddanta! devendra, devarAja izAnanA leAkapAla sAmamahArAjanI sAmA nAmanI rAjadhAnI kayAM AvelI che? mahAvIra prabhu uttara ApatAM kahe che ke(noSamAM !? huM goyamA! mumaLasa mahAnimALa" banne sarvila siisi asaMvennArUM nosayasanAnuM yogAdittA sumana mahAvimAnanI nIce cAre dizAo ane vidizAe (khUNAe)mAM asa MkhyAta lAkha yeAjana paryaMta AgaLa jatAM je sthAna Ave che sthaLa' e sthAna para phlALannaliMksa phevaro devendra, devarAja izAnanA leAkapAla 'sonala mALa sAma mahArAjanI saumALAmAM rAyahALI vRttA sAmA nAmanI rAjadhAnI kahI che- i noya sacatAM bacAvavuMmeLanaMvRddImALA' tenI lakhAi ane paheALAi eka lAkha ceAjananI che. tethI te rAjadhAnInuM pramANu ja khUdrIpanA samAna kahyuM che, vaimALiyA tuM, vALana baTuM kheMcavA temAM AvelA prAsAde, koTa AdinuM pramANa (mApa) vaimAnika devAnA prAsAda, keTa AdinA pramANathI ardhuM samajavuM. ane te adhu pramANu nAva vartAyahemaM'gRhanA pIThamadha panta ja grahaNa karavAnuM che, ema samajavuM. 'solasajoyaNasahassAI AyAma vikkha bheNaM, paNNAsaM joyaNasahassA ' paMca ya sattANaupa joyaNasae civiNe viyeLa vatte' gRhanA pIThanI lakhAI ane paheALAi seLa hajAra ceAjananI che, ane parIdhi 5057 yojanathI saheja adhika che. vasAyALuM cAritrADIyo ocanAbo, settA sthi' ityAdi. prAsAdonI cAra paripATiyA (zreNiyo) ahIM kahevI joie. sabhA Adi ahIM nathI. A rIte pUrNAMkata kathana anusAra (trIjA zatakanA kathana anusAra) ane jIvAbhigama sUtramAM vijaya rAjadhAnInuM jevuM varNana karyuM che evuM varNana, ahI paNa pratyeka rAjadhAnInA pratyeka uddezakamAM karavuM joie. E mahi'sema lokapAla A prakAranI RddhithI yukata che. nAya vajrane mAyA e ja prakAranuM kathana varuNa leAkapAla panta samajavuM. ahIM je thAvat' pada AvyuM che tenA dvArA sAma, yama ane vaizramaNa leAkapAle| grahaNa karAyA che. tenuM tAtparya e che ke bAkInA leAkapAleA (yama, vaizramaNa ane varuNu) nI rAjadhAnIonI laMbAi, paheALAI ane paridhinuM pramANa, prAsAda AdinuM pramANu, vagere samasta varNana sAmanI rAjadhAnInA varNana pramANe ja samajavuM. AsU. 25 jainAcAya zrI ghAsIlAlajI mahArAjakRta bhagavatI' sUtranI priyadarzinI vyAkhyAnA cAyA zatakanA pahelA uddezathI AThe uddezaka samApta. 54-85 zrI bhagavatI sUtra : 3 268
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ nArakoM ke svarUpanA varNana cethA zatakane navame uddezaka prAraMbha nArakanI vakatavyatAne rUy of aMte! ne kavana ItyAdi sUtrArtha (nerA ii maMte! teug uttavana, netA 3ghavaja?) he bhadanta! nAraka jI ja nArakamAM utpanna thAya che, ke anAraka che nArakamAM utpanna thAya che? (yamA ) he gautama! (GUrg sAi to kahe mALio bAra nALArU) prajJApanA sUtramAM kahela lezyApadane trIje uzake, jJAnapada paryanta, A praznanA samAdhAna mATe kahevuM joIe. TakAtha- pahelAnA uddezakamAM devenuM nirUpaNa karAyuM. have A navamAM uddezakamAM nArakanuM nirUpaNa karavAnuM kAraNa e che ke devane jema vaikriya zarIra hoya che, tema nAraka jIne paNa vaikriya zarIra hoya che. tethI devenuM nirUpaNa karyA pachI nArakenuM nirUpaNa karAya che temAM asaMgata kazuM nathI. gautama svAmI mahAvIra prabhune pUche che ke "he bhadanta! nAraka jIve ja nArakImAM (nAraka paryAye) utpanna thAya che, ke anAraka (nAraka na hoya evA jIvo) nArakImAM utpanna thAya che? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe che ke "varg sAvaja to sago mALiyo' he gautama! A praznananA samAdhAna mATe prajJApanAsUtranA sattaramAM lesyApadane trIje uddezaka kahe joIe. prajJApanAmAM A viSayanuM nIce pramANe pratipAdana karAyuM che- "navamA !" he gItama! "nA nev 3navambaru, no anerA giv4 3ravanaDDa' nAraka chavo ja nArakamAM utpanna thAya che, anArake nArakamAM utpanna thatA nathI. tenuM kAraNa nIce pramANe che- sUganayanI mAnyatA pramANe nAraka Adi AyunA prathama samayanA saMvedana kALamAM, te jIvamAM nAraka Adine vyavahAra thavA mAMDe che. A kathananuM tAtparya nIce pramANe che naraka Ayune baMdha bAMdhIne je jIva nArakImAM utpanna thavAnuM hoya che, te jIvane maraNakALa samIpa Ave tyAre ja-te manuSyabhavamAM rahelo hovA chatAM paNa tenA narakAyune udaya thaI jAya che. AvI rIte tenA narakAyune udaya thaI javAthI tene nAraka kahevAmAM Ave che. te kAraNe "nAraka jIvo ja narakamAM utpanna thAya che, A kathana, vartamAna samaya mAtra paryAyane grahaNa karanArA jusUtra nayanI daSTie saMgata banI jAya che. kAraNa ke narakAyune baMdha bAMdhyA vinA jIva narakagatine adhikArI banatuM nathI. pUrvagatine choDIne jatA te jIvanA pUrvagatinA AyuSyane udaya te te samaye hete nathI, udaya te narakAyune hoya che. tethI te jIvane nAraka ja kahevo joIe. gAva nANAuM nuM tAtparya nIce pramANe che - zrI bhagavatI sUtra : 3 269
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ A viSayamAM jJAnAdhikAra paMtane ja A udezaka grahaNa karavo joie. te A pramANe che- "he bhadanta! kRSNalezyAvALe jIva keTalA jJAnamAM rahe che?" "he gautama! te jIva be jJAnamAM, traNa jJAnamAM athavA cAra jJAnamAM rahe che. je be jJAnamAM rahetuM hoya te matijJAna ane kRtajJAnamAM rahe che, traNa jJAnamAM rahetA hoya te matijJAna, zrutajJAna ane avadhijJAnamAM rahe che. jJAnAdhikAra A prakArano che, ema samajavuM. sU.1 jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAjakata "bhagavatI sUtranI priyadarzinI vyAkhyAnA cethA zatakano navamo udeze samApta. 4-lA lezyAokSa%3SakSakretarUpaNa cethA zatakano dasamo udezaka prAraMbha lezyA pariNAmanuM nirUpaNuse jU mare! lA ItyAdi- sutrArtha-- (se pUjuM maMte! isA nAM ghA tArA , tAvatta.) he bhadanta! zuM kRSNalezyA nalalezyAne saMyoga pAmIne nIlalezyA rUpe badalAine nIlezyAnA varNanI banI jAya che ? (gvaM no sago guyav a Hug jevo) he gautama! prajJApanasUtramAM Apela lezyApadane ceze uddezaka ahIM kahevuM joIe. (nAva varaNAma--a-dha-apasarAkriddhi -ghA-6, pariNAma-jugAda-vajauridALamaM vaDuM) ane A gAthA paryantanuM te uddezakanuM kathana grahaNa karavuM joIe- pariNAma, varNa, rasa, gaMdha, zuddha, aprazasta, saMkilaSTa, uSNa, gati, pariNAma, pradeza, avagAhanA, vargaNa, sthAna, ane alpabahuva' (se maM: sevaM te !) "he bhadanta ! ApanI vAta sarvathA satya che, he bhadanta ! ApanI vAta yathArtha che, A pramANe kahIne gautama svAmI temane sthAne besI gayA. TIkAtha- A sUtramAM sUtrakAre lezyAnA pariNAma AdinuM pratipAdana karyuM che. gautama svAmI mahAvIra prabhune pUche che ke "zuM evI vAta saMbhavI zake che ke unkSA kRSNalesyA "nI gg nIlalesthAne saMga pAmIne tAvattA nIlalezyAnA svarUpamAM palaTAI jaIne "taorg nIlalezyAnA jevAM ja varNanI banI jAya che? ane tenA jevA ja vAsa ke gaMdhavALI banI jAya che? zrI bhagavatI sUtra : 3 2 70
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAvIra prabhu tene A pramANe uttara Ape che- "gvaM vALo deto vourag Tvr myano A praznanA samAdhAna mATe prajJApanA sUtramAM ApelA sattaramAM lakSyApadane ceAthe uddezaka kahe joIe. prajJApanAnA cothA udazakamAM lesthAnA pariNAma AdinuM pratipAdana karyuM che- te kAraNe sUtrakAre ahIM te udazakane ullekha karyo che. te pariNAma Adine saMgraha karanArI dvAragAthA A pramANe che- "riNAma, vaUT, rasa, gaMdha, mudra, ratha, saMviDui jarU, rAma, paNa, jAdu, vAkhA, dALabhaNavaghu A dvAragAthAnA arthanuM spaSTIkaraNa karavAne mATe ahIM "vAra padane prayoga thaye che. "pAvata' para e batAve che ke A dvAragAthAmAM AvatAM padenuM pratipAdana prajJApanAstranA cothA udezakamAM karAyuM che. te e kAranI (A dvAragAthAnI) samApti paryantanuM ja kathana ahIM grahaNa karavuM joIe. pariNAma viSayaka kathana nIce pramANe che gautama svAmI mahAvIra prabhune pUche che- "he bhadanta! kRSNalezyA nIlalezyAne saMyega pAmIne tenA jevA varNavALI, tenA jevI gaMdhavALI ane tenA jevA rasavALI zuM banatI rahe che ?' 1 uttara- "he gautama! hA, evuM ja bane che. kRSNalezyA jyAre nIlalesthArUpe palaTAI jAya che, tyAre te tenA jevA varNavALI, tenA jevI gaMdhavALI ane tenA jevA rasavALI thatI rahe che- A kathanane bhAvArtha nIce pramANe che- je kRSNalezyAnA pariNAmavALe jIva nIlezyAne cagya dravyane grahaNa karIne mare che, te te nIlezyAnA pariNAmavALo banIne anyatra u>>nna thAya che- e siddhAMta che ke "narasAda gAruM pariyANa jANuM chuM, tAre karavA je lezyAnA dravyane grahaNa karIne jIva mare che, e vezyAnA pariNAmavALe thaIne te jIva bIjI jagyAe utpanna thAya che. e ja vAta 'tA dharA, tA nakSattAi, tA thAkattA guno mu miti, ItyAdi pado dvArA vyakata karavAmAM Avela che. have gautama svAmI mahAvIra prabhune pUche che ke "baLa maM! pad vuccai kaNNalessA nIlalessaM pappa tArUvattAe tAvaNNattAe tAgaMdhattAe tArasattAe tAjasattA muna mujho mig he bhadanta ! Apa zA kAraNe evuM kahe che ke kRSNalezyA nIlalesthAne saMyoga pAmIne tenA jevA rUpamAM tenA jevA varNamAM, tenA jevI gaMdhamAM, tenA jevA rasamAM ane tenA jevA sparzamAM vAraMvAra pariNamatI rahe che ? uttara- he gautama. jevI rIte dUdha sAthe chAzane saMyoga thavAthI, dUdha chAza rUpe pariName che, tenAM rUpa, varNa, gaMdha, rasa ane sparza chAzanA jevAM ja banI jAya zrI bhagavatI sUtra : 3 2 71
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ che, vaLI jevI rIte zuddha vastra (zabha vabhra) ne raMgavAmAM Ave te te vastra te raMganA rUpa, varNa, gaMdha, rasa ane sparza Adi guNothI yukata bane che, evI ja rIte kRSNavezyA nIlezyA rUpe pariNamIne tenAM rUpa, rasa, gaMdha Adi guNavALI banI jAya che- te kAraNe meM evuM kahyuM che. eja pramANe "nIlalezyA kApita lezyarUpe pariNamIne tenAM rUpa, varNa, rasa Adi guNavALI banI jAya che, kApatalezyA tejalezyarUpe pariNamIne tenA rUpAdi guNavALI banI jAya che, tejalezyA padmalezyarUpe pariNamIne padmazyAnA rUpAdi guNavALI banI jAya che, ane padmalesyA zukalezyarUpe pariNamIne zukalahezyAnA rUpa, varNa, rasa Adi guNovALI banI jAya che,' ema samajavuM. have gautama svAmI lezyAnAM varSe jANavAne mATe mahAvIra prabhune pUche che ke"he bhadanta! "jA nimiyA joi guyttA? ItyAdi kRSNalezyAne varNa kevo kahyo che? uttara- "he gautama ! kRSNalezyAne varNa zyAmavarNanA megha AdinA je zyAma [kALo] kahyo che. nIlezyAne varNa bhramara AdinA raMga je athavA meranI DokanA je nIla kahyo che. kAtilezyAne varNa kabUtaranA je kahyo che. tejalezyAne varNa sasalAnA lehI je lAla kahyo che, palezyAne varNa caMpAnA phUla je pILe kahyo che, ane zukalalesyAne varNa zaMkhane varNa je sapheda kahyo che. je e ja pramANe vezyAonA rasanA viSayamAM mahAvIra prabhue gautama svAmIne A pramANe kahyuM- kuSNasthAne rasa lIMbunA je kaDa, nIlalezyAne rasa maracAM samAna tIkha, kApelesthAne rasa apakava baraphala je tuMre, telesthAne rasa pAkI kerInA je khaTamIThTho, padhalezyAne rasa candraprabhA madirAnA je tIkha, tare ane madhura, tathA zukalezyAne rasa goLa ane sAkara jevo madhura kahyo che. ' - te lezyAonA gaMdha vize mahAvIra prabhue A pramANe kahyuM pahelI traNa lezyAo (kRNa, nIla, kApita) durgadhayukta che. chellI traNa lezyAo (teja, padma, zukala) sugaMdhayukata che. te lezyAonI zuddhatAnA viSayamAM kahyuM che ke pahelI traNa lezyAo azuddha che ane chellI traNa lesthAo zuddha che. pahelI traNa lezyAo aprazasta che, eTalI traNa prazasta che. pahelI rANu lezyAo saMkilaSTa che ane chellI traNa asaMkilaSTa che. pahelI traNa lekSAo zIta ane rUkSa che, chelI traNa uSNa ane niSpa che. pahelI traNa leyAo jIvane durgati apAvanArI che, chellI traNa sugati-sagati apAvanArI che. lezyAonAM pariNAma anukrame jaghanya, madhyama ane uttama che. pratyeka lezyAnA pradeza anaMta che. avagAhanI viSayamAM A pramANe samajavuM. A vezyAonI avagAhanA asaMkhyAta (kSetra) pradezamAM che. audArika Adi vaNaonI jema kRSNalezyA Adine yogya dravyavargaNAo anaMta che. taratama Adi rUpe vicitra banelA evA adhyavasAyenA kAraNarUpa kRSNadi dravya paNa taratama AhirUpe asaMkhyAta che, kAraNa ke adhyavasAya sthAna asaMkhyAta hoya che. tenuM tAtparya e che ke je adhyavasAyanA sthAna asaMkhyAta hoya, to adhyavasAya paNa asaMkhyAta ja hoya, ane je adhyavasAya asaMkhyAta hoya te te asaMkhyAta adhyavasAyenA kAraNabhUta kRSNAdi dravya paNa temanA taratama Adi rUpanI apekSAe asaMkhyAta hoya che. vezyAonAM sthAnenuM a5 bahatva nIce pramANe chegautama svAmI mahAvIra prabhune pUche che- "he bhadanta! kRSNalezyAthI zukalezyA paryantanI lezyAonAM jaghanya (ochAmAM ochAM sthAnamAM dravyArtharUpa, pradezArtharUpa, zrI bhagavatI sUtra : 3 27 2
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ tathA dravyA pradezArtha bane rUpa sthAnemAMthI kayAM sthAna kayAM sthAne karatAM ochAM che, kayAM kenAM karatAM vadhAre che, kayAM konAM samAna che, ane kayA sthAne kenAM karatAM vizeSAdhika che? tene uttara ApatA mahAvIra prabhu kahe ke dravyArtharUpe kApatalezyAnAM jaghanya sthAne sauthI thoDAM che, dravyArtharUpe nIlalezyAnA jaghanyasthAno tenA karatAM asaMkhyAta gaNuM che, dravyArtharUpe kRSNalezyAnAM jaghanyasthAne asaMkhyAta gaNuM che, dvavyArtharUpe tejalezyAnAM jaghanya sthAne asaMkhyAta gaNuM che, dravyArtharUpe paDyUlezyAnAM jaghanya sthAne asaMkhyAta gaNuM che, tathA vyArtharUpe zukalazyAnAM paNa jaghanya sthAne asaMkhyAta gaNuM che. e ja pramANe pradezArtharUpe, ane dravyArthapradezArtharUpe jaghanya sthAnanAM viSayamAM samajavuM. mahAvIra prabhunAM vacanemAM zraddhA, bhakitabhAva ane pramANabhUtatA prakaTa karatAM gautama svAmI temane kahe che, "reva maM! te matti "he bhadanta ApanI vAta bilakula satya che. he bhadanta! A viSayanuM Ape je pratipAdana karyuM, te yathArtha che" ema kahIne mahAvIra prabhune vaMdaNa namaskAra karIne teo temane sthAne besI gayA. jainAcArya zrI ghAsIlAlajI mahArAjakRta "bhagavatI satranI prameyacandrikA vyAkhyAnA cethA zatakano dazamo uddeza samApta che 4-10 che zrI bhagavatI sUtra : 3 2 0 3