________________
ને ભરી દઈ શકે છે તિરસ ને રીવસમુદે વઘુ નાકુમારી જિંબવ વિ~િ
તિ ” આ સૂત્રપાઠ દ્વારા એ બતાવવામાં આવ્યું છે કે ધરણેન્દ્રની વિદુર્વણુ શકિત કેટલી બધી છે તે બતાવવાને માટે જ ઉપરનું વર્ણન કર્યું છે પણ તેણે પિતાની તે પ્રકારની વિમુર્વણ શકિતને પ્રયોગ ભૂતકાળમાં કદી કર્યો નથી, વર્તમાનમાં કદી કરતે નથી અને ભવિષ્યમાં કદી કરશે પણ નહીં सामाणिया देवा तायत्तीसा लोगपाला अग्गमहिसीओ तहेव जहा चमरस्स" ધરણેન્દ્રના સામાનિક દેવ ગુરુ સ્થાનીય ત્રાયશ્ચિશક દેવે લોકપાલે અને અગ્રમહિષીઓ (પટ્ટરાણીઓ)ની ઋદ્ધિ આદિનું વર્ણન અમરના સામાનિક દેત્રાયશ્ચિશકદે લેપાલે. અને પટ્ટરાણુઓ પ્રમાણે જ સમજવું હવે આ સૂત્રને ઉપસંહાર કરતા સૂત્રકાર કહે છે एवं धरेणेणं नागकुभारराया महिडीए जाव एवतियं जहा चमरे तहा धरणे વિ ” આ રીતે અમર અને ધરણની ઋદ્ધિ આદિ તથા વિમુર્વણ શકિત સરખી છે વત્ર પદ તેમની વિમુર્વણ શકિતમાં નીચે પ્રમાણે તફાવત છે- અને રીવ સમુદે માળિય' અમર તેની વિક્રિયા શકિતથી ઉત્પન્ન કરેલા દેવ અને દેવીએ વડે સમસ્ત જંબુદ્વીપને તથા તિર્યÀકના અસંખ્યાત દ્વીપ સમુદ્રોને ભરી દેવાનું સામર્થ્ય ધરાવે છે પણ ધરણેન્દ્ર તો તિયંગ્લેકના સંખ્યાત દ્વીપ અને સમુદ્રોને ભરી શકવાને સમર્થ છે – અસંખ્યાત દ્વીપે અને સમુદ્રોને નહીં એજ પ્રમાણે હરિ વેણુદેવ, અગ્નિ શિખ વેલમ્બ, સુષ જયકાન્ત પૂર્ણ અને અમિત એ દક્ષિણનિકાયના ઇન્દ્રોની તથા ઉત્તરનિકાયના બલિ ભૂતાનંદ હરિસહ વેદારી અગ્નિમાણવ વશિષ્ટ જલપ્રભ અમિત વાહન પ્રભંજન અને મહાદેષ એ ઈન્દ્રોની સમૃદ્ધિ તથા વિકુર્વણા શકિત આદિના વિષયમાં પણ ચમર અને ધરણેન્દ્ર પ્રમાણે જ સમજવું એ જ વાતવં ના થાય૩મારા આ સૂત્રપાઠ દ્વારા સમજાવવામાં આવી છે ભવનાવાસી દેવેને એક ભેદ સ્વનિતકુમાર છે કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે ઉપરોકત ઈન્દ્રોની સમૃદ્ધિ તથા વિકુવણ શકિત ચમર ધરણેન્દ્ર સમાન જ છે પ્રજ્ઞાપના સૂત્રમાં પણ એજ વાત કહી છે કે ” ઘરે ઘરને तह वेणुदेव हरिकंत अग्गिसीहे य पुण्णे जलकते वि य अभिय बिलंवे य ઘર ” ચમર, ધરણ, વેણુદેવ, હરકત, અગ્નિશિખ, પૂર્ણ, જલકાંત અમિત વેલમ્બ અને સુષ. એ દક્ષિણનિકાયના ઈન્દ્રો તથા વયૂિયારે વેણુવા દરિસદે ાિ માનવ, વરિ ન ગમવાદળે ઢંગ માઘ” બલિ ભૂતાનંદ વેણદારી હરિસહ, અગ્નિમાણવ, વશિષ્ટ, જલપ્રભ, અમિતવાહન, પ્રભંજન, અને મહાદેષ, એ ઉતરનિકાયના ઇન્દ્રો છે ? વાતરોના વિ” સપરિવાર વાનવ્યન્તરેન્દ્ર અને તિષ્ક દેન ઈન્દ્ર પણ ધરણેન્દ્ર જેવી જ સમૃદ્ધિ આદિ ધરાવે છે. વને માવાના તથા
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૩
