Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes indriyA...ll re|| IndriyajJAta prajJA chINI atInTriya jJAnamayI AtmA IndriyajJAnathI atIndriyajJAnamayI AtmA vaccenuM bhedajJAta. Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates nama: samayasArAyA indriyajJAna.... jJAna nathI. saMkalana kartA ku. saMdhyAbena jaina zikohAbAda : dvitIya AvRttinuM prakAzana zrI premacaMdabhAI meghajI zAha (laMDana)nA saujanyathI : prakAzaka: zrI digaMbara jaina mumukSu maMDaLa mahAvIranagara, hiMmatanagara. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Thanks & our Request This shastra has been kindly donated by by Rameshbhai V Panchali who has paid for it to be "electronised" and made available on the internet in memory of Lalitaben V Panchali. Our request to you: 1) We have taken great care to ensure this electronic version of IndriyaGnaan ..... Gnaan Nathi is a faithful copy of the paper version. However if you find any errors please inform us on rajesh@AtmaDharma.com so that we can make this beautiful work even more accurate. 2) Keep checking the version number of the on-line shastra so that if corrections have been made you can replace your copy with the corrected one. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Version History Date Version Number Changes 001 | 28 May 2002 First electronic version. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates prakAzaka: zrI digaMbara jaina mumukSu maMDaLa mahAvIranagara, hiMmatanagara. AvRttiH prathama - 1OOO dvitIya - 3OOO mItIH zrI vIranIravANa saM. 2517 zrI kahAna saMvata. 11 vaizAkha suda-2 tA. 16-pa-1991 mudraka: gujarAta ophaseTa varkasa ophaseTa hAusa vaTavA, amadAvAda. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates * prakAzakIya nivedana * aho ! u5kA2 jinava2no, kuMdano dhvani divyano; jina kuMda dhvani ApyA; aho ! te guru kahAnano. vartamAna zAzananAyaka bhagavAna zrI mahAvIrasvAmI ane pramukha gaNadharaprabhuzrI gautamasvAmIthI cAlyo Avato jinamArga teozrInI paraMparAmAM trIje naMbare jenuM nAma suzobhita che evA bhagavAnazrI kuMdakuMdAcArya dvArA prarUpita paramAgamomAM graMthAdhirAja samayasAra adhyAtma jagatano bhAnu evo mukhyagraMtha che. adhyAtma jagatanA yugapravartaka pUjya kRpALu gurudevazrI kAnajIsvAmIe A samayasArajI 52mAgama u52 19 vakhata adhyAtmanI mastIthI jAheramAM pravacano ApI tattvapipAsu jIvone sudhAmRta pAna karAvyuM che, ane seMkaDo vakhata ekAMtamAM svAnubhavapradhAna svAdhyAya karyo hato. pUjya gurudevazrIe 45varSa sudhInA samayamAM upadezamAM be vAtanI mukhyatA rAkhI. * AtmAnuM svarUpa zuM ? * tene prApta karavAnI vidhI zuM? ae pUjya gurudevazrI pharamAvatA hatA keH- "A AtmA akartA che"-te jainadarzananI parAkASThA che. -Avo akartA jANanAra AtmA dRSTimAM-anubhavamAM kema Ave te mATe anubhavanI vidhIno maMtra batAvyo ke; "A AtmA kharekhara 52ne jANato nathI to pa2 tarapha upayoga mukavAnI vAta ja kayAM rahI?" (8 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Avo muLabhuta ane kAryakArI karUNAbhIno upadeza ApI pUjya gurudevazrIe samAja upara anaMta anaMta upakAra karyo che. teozrInA upakAranI to zI vAta karavI!! te upakArathI ApaNuM mastaka sahaja jhukI jAya che. paraMtu A muLa upadezanA rahasya upara samAjamAM alpa mumukSuonuM ja koInuM dhyAna kheMcAyuM che. ApaNA dharmapitA pUjya gurudevazrInA dharmasaputa pUjya bhAIzrI lAlacaMdabhAIe jenA upara badhAnuM dhyAna kheMcAvI prakAza pADyo ke pUjya gurudevazrInuM 45 varSanuM dohana e che ke "AtmA svabhAvathI akartA che. parano kartA svabhAvathI nathI; ane parano jJAtA paNa svabhAvathI nathI." Apato varSothI kaho cho ke huM jANanAra chuM, huM karanAra nathI; jANanAro jaNAya che; kharekhara para jaNAtuM nathI." vaLI vAraMvAra Apa e paNa kaho cho ke"sAmAnya janasamudAya puNyanI ane paranI kartA buddhimAM chetarANo ane vidvAna varga IndriyajJAna je jJAna nathI tene jJAna mAnIne chetarANo". vadhAre zuM kahevuM? A jIva anaMtavAra dravyalIMgI munI thaIne paNa A indriyajJAnathI chetarANo che. he kahAnakiraNalAla! Ape gharano chUpocora je indriya jJAna.... jJAna nathI ema batAvIne pAtra jIvone khUbaja sAvaceta ane sAvadhAna karela che. he pUjyavara! Apano upakAra mAnIe eTalo ocho che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pUjya gurudevazrInA zrI samayasAra paramAgama uparanA pravacano zAstra AkAre pravacana ratnAkaranA agiyAra bhAga, advitiyacakSu, jIvanaparyata svAdhyAya karavA jevuM adhyAtma pravacana ratnatraya, jJAyakabhAva, sakaLaza 271 upara pU. gurudevazrInA pravacano vigere zAstra AkAre bahAra AvyA che te ApanI ja preraNAthI prakAzIta thayA che. je ApazrInI gurubhakti ane zAstrabhakti pragaTa dekhAya che. Apa vAraMvAra kahetA ke A zuM jaNAya che? to anAdithI indriyajJAnamAM jJAnanI bhrAMtinA kAraNe sAme ema javAba Avato ke sAyakala athavA bhagavAnanI pratimA athavA ghaDIyALa to Apa kahetA ke eja mithyAdarzana, eja mithyAjJAna ane e ja mithyAcAritra che. A vAta kRpALu gurudevazrIe karI hatI chatAM koInuM dhyAna kheMcAyuM nahIM ke A samaye samaye mithyAtvanuM moTuM pApa thaI rahyuM che. jo A vAta upara AtmajJa puruSa pUjya zrI lAlacaMdabhAIe dhyAna kheMcAvyuM nahota to pUjya gurudevazrI malyA te na malyA barAbara thaI jAta. pU. zrI sogAnIjIe kahyuM che ke A mArga paMcama ArAnA cheDA sudhI raheze ane A mumukSumaMDaLImAMthI bahudhA jIvo mokSamAM jaze. A mArgane aDIkhama ane aNIzuddha TakAvI rAkhavAmAM huM gurudeva! ApanA keDAyata lAlano samAja upara mahAna upakAra che. zrI devasena AcArya kahyuM che ke he kuMdakuMda AcArya jo Apa videhakSetre jaI zrI sImaMdhara paramAtmA pAsethI A divya dezanA nA lAvyA hota to amArA jevA munionuM zuM thAta! tema huM Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates kRpALu gurudeva Ape prarUpela aNIzuddhamArgamAM ApazrInA tejasvI kiraNa zrI lAle paranI jJAtAbuddhino niSedha karAvyo na hota to ama mumukSuono upayoga aMtarmukha kema thAta ! pU. bhAIzrI lAlacaMdabhAIne A bAbatamAM vAraMvAra vicAra AvatA ke "AtmA kartA nathI" e vAta to pU. gurudevazrInA pratApe jorazorathI bahAra AvI che. sAthe parano jJAtA nathI. e vAta paNa pUjya gurudevazrIe karI che. chatAM samAjanuM parano jJAtA nathI. -te vAta upara purU dhyAna kheMcAtuM nathI tethI AcAryo ane jJAnIonA AdhAro je indriyajJAnanA niSedha mATenA che te ekatrIta thAya to saunuM dhyAna kheMcAya ke - indriyajJAna. jJAna nathI, to atindriya jJAna pragaTa kema thAya? teno puruSArtha karavA udyamI thAya. pU. bhAIzrIe jemane potAno gADha paricaya che evA ku. saMdhyAbenane upara mujabanA vicAra mUrtImaMta thAya te mATe vAta karI, A vAta sAMbhaLatAM ja ku. saMdhyAbene A kAryabhAra saharSa svIkArI tvarAthI saMkalana cAlu karyuM. - atre hiMmatanagara amArA maMDaLanA AmaMtraNane mAna ApI banne mahAnubhAvo padhAryA ane ekamAsa sudhI bhedajJAnanI dhodhamAra amRtavarSA karI, jemAM amAruM maMDaLa tathA padhArela sarve mahemAno bhIMjAI gayA ane kRtakRtyatA anubhavIe chIe. A samaya daramyAna A saMkalana Ape vAMcanamAM lIdhuM te sAMbhaLI amArA maMDaLane thayuM ke Ato adabhutathI addabhuta zAstra bahAra paDaze ane ghaNA lAyaka Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates jIvonuM kAma thaze to ApaNA maMDaLe ja AvuM aNamoluM zAstra prakAzIta karavAno lAbha levo, A aMge pU. bhAIzrI tathA pU. zrI saMdhyAbena pAse vinaMtI karI ane teozrIe prakAzIta karavA maMjurI ApI tethI maMDaLa atyaMta vinamra bhAve upakAra mAne che. jinAgama mahAsAgaramAMthI aNamola ratna vINI vINIne ekatrIta karI A mahAnazAstramALAnuM athAga mahenata karI je apUrva saMkalana karI ama sau mumukSujagatane pradAna karyuM che. tevA pU. zrI saMdhyAbenano paNa A avasare upakAra mAnyA sivAya rahI zakAtuM nathI, ataH punaH punaH AbhAra mAnIe chIe. dvitIya AvRtti prasaMge prathama AvRttinA pustako bahu ja alpa samayamAM vecAI jatAM A bIjI AvRtti chapAvavAmAM AvI che. "indriyajJAna. jJAna nathI ' A viSaya upara mULazAstronA tathA pUrvajJAnIo pU. zrImadjI, pU. gurudevazrI, pU. sogAnIjInA AdhAro to che ja. sAthe A dvitIya AvRttimAM mULazAstro, pUrvajJAnIo -pU. zrImadjI, pU. gurudevazrI, pU. bahenazrI, pU. sogAnIjInA thoDA vadhu AdhAro umeravAmAM AvyA che. - A pustakamAM je je AdhAro je zAstramAMthI ApavAmAM Avela che te zAstro tathA zAstrakartAonI sUcI paNa prakAzIta karela che. A kALe jemanA taraphathI saMsAranA mULa samAna indriyajJAna saMbaMdhI addabhuta spaSTatA thayela che tathA jemanI preraNA ane mArgadarzanathI A pustaka taiyAra thaI prakAzIta thayela che evA pU. bhAIzrI lAlacaMdabhAI Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pratye AbhAra pradarzIta thayA vagara A pustaka apUrNa lAgatuM hatuM. tenI pUrti AmAM karela che. A zAstra prakAzana gujarAta ophaseTanA zrI yogezabhAIe suMdara prInTIMga, bAInDIMga tvarAthI karI Apela che. teozrIno paNa maMDaLa AbhAra mAne che. A pustaka prakAzana mATenI pUrepUrI rakama laMDana nivAsI AtmArthI bhAIzrI premacaMdabhAI meghajI zAha taraphathI maLe che te badala maMDaLa temano AbhAra mAne Ave che. Aje A mAMgalika zAstranI dvitIya AvRtti prakAzita karI (mumukSu samAjanA) hastakamaLamAM muktAM amo sau atyaMta harSa ane dhanyatA anubhavIe chIe ane bhAvanA bhAvIe chIe ke saune indriyajJAnamAM jJAnanI bhrAMti chuTI atIndriya paramapadArtha nija AtmAnA Azraye atIndriya jJAna-AnaMda pragaTa thAya eja bhAvanA. A zAstranuM adhyayana karanAra mumukSuone vinaMtI ke - (1) A jinavANI che mATe tenI AsAtanA na thAya tenuM khAsa dhyAna rAkhazo. (2) prInTIMga bAbate je bhulItruTi hoya te sudhArIne vAMcavA vinaMtI. zrI vIranIravANa saMH 2517 vaizAkha suda-2 tA. 16-5-1991 li. pramukhazrI tArAcaMda popaTalAla koTaDIyA sekreTarIzrI mahendrabhAI puMjAlAla mahetA zrI digaMbara jaina mumukSu maMDaLa mahAvIranagara, hiMmatanagara Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 4 / bhagavAna zrI kuMdakuMdAcAryadeva Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.Atma Dharma.com for updates arpaNa pravartaka pU. gurudevazrI-Ape kAraNa che ane indriyajJAna " che -AvA sukSma, gADha huM adhyAtma yuga ' indriyajJAna ja mohanuM jItavAthI moha jItAya rahasyamaya mokSamArganI aneka paDakhethI spaSTatA karI ane indriyajJAna jJAna che evI bhrAMti choDAvI, samyakttAnanA svarUpanI samajaNa karAvI ama pAmara upara anaMta upakAra karyo che. hai pU. gurudevazrI: A atiguDha viSayanI vizeSa daDhatA mATe aneka pUrvAcAryonA graMthomAMthI AdhAra laIne saMkalana karela A pustaka ApanA hastakamaLamAM sAdara arpaNa karIe chIe. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes parama pUjya adhyAtmamUrti saddagurudeva zrI kAnajIsvAmI Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates A 6, 9 SS < c]]n]co 2nAra na CIRO $ OjANI nathI GNAya jANanAraoN GS 2 pulan ah che khareke adhyAtmamUrti pU. sadagurudeva zrI kanajIsvAmInA ananya bhaktaratna Atmarasika pU. bhAIzrI lAlacaMdabhAI modI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates AbhAra indriyajJAna. jJAna nathI" zAstranA janaka pU. bhAIzrI lAlacaMdabhAI pratye AbhAra he pUjyavara! he parama upakArI ! "IndriyajJAna. jJAna nathI" -e gupta rahasyanuM udghATana karIne Ape indriyajJAnathI bhedajJAna karAvI ane atIndriyajJAna pragaTa karavAnI koI adabhUta vidhi batAvI che, he prabho! Ape parane jANavAno (indriyajJAnano) niSedha na karAvyo hota to ama bhavyono upayoga aMtarmukha kema thAta? ane upayoga aMtarmukha thayA vinA AtmAno anubhava kema thAta? ane AtmAno anubhava thayA vinA atIndriya AnaMdanI prApti kema thAta? eTale Apa atIndriyaAnaMdanA dAtA cho. mokSanA pradAtA cho. he mokSa pradAtA ! Apano anaMta anaMta upakAra che. A kALe bhavyonA mahAbhAgye jaina zAsananA nabho maMDaLamAM eka mahAna pratApI yuga puruSa AtmajJa saMta parama pUjyazrI kAnajIsvAmIno udaya thayo ane teozrIe dharmatIrthanI sthApanA karI ane zuddhAtmAnA svarUpa tathA mokSamArgane aneka paDakhethI vistArathI spaSTa karyo, ane pU. gurudevazrI dvArA sthApela dharmatIrthanA Apa atizaya samartha, sazakta saMrakSaka cho. ApazrIe tIrthakara bhagavaMtothI mAMDIne pU. gurudeva zrI dvArA pratipAdita Agama paramAgamarUpI mahAsAgaranuM maMthana karIne amRta kADhayuM ane be sUtrarUpI (huM jANanAra chuM, karanAra nathI. jANanAro Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates jaNAya che kharekhara! para jaNAtuM nathI) gAgaramAM bharI dIdhuM che. A rIte Ape vistRta jaina darzananA hArdane saMkSipta karIne dhyAna kendrita karAvyuM che kemake dhyAnathI sAdhyanI siddhI thAya che. - jina zAsananA staMbha zrI kuMdakuMda AcAryadeva dvArA viracita addabhuta, ajoDa, advitIya paramAgama zrIsamayasAranI 6ThThI gAthAne Ape svAnubhavathI pramANa karI che ane potAnI svAnubhavamayI sAtizaya vANI dvArA parama karuNA karIne bhavya jIvone zuddhAtmAnuM svarUpa ane tenA anubhavanI vidhi spaSTa rIte niHzaMkapaNe darzAvI che. zuddhAtmAnuM svarUpa darzAvatA Ape pharamAvyuM ke-AtmA pramata apramatathI bhinna che. tethI pariNAma mAtrano kartA nathI. akartA cheA dravyano nizcaya che ane dRSTino viSaya che. ane anubhavanI vidhi darzAvatA Ape pharamAvyuM ke jJAna parane jANatuM nathI-emAM jJAna parathI vyAvRta thaI jAya che ane jANanAro jaNAya che temAM AtmAnI sanmukha thatAM eka navuM jAtyAMtara atIndriyajJAna pragaTa thAya che ke jemAM AtmAno pratyakSa anubhava thAya che A paryAyano nizcaya che. nirvikalpa dhyAnamAM to para jaNAtuM nathI ane jANanAra jaNAya che A satyane to sarva svIkArI le che paNa savikalpa dazAmAM paNa eTale ke yAkAra avasthAmAM paNa jJAyaka ja jaNAya che. kAraNake jJAyaka upara ja lakSa che. para jaNAtuM nathI kemake para upara lakSa nathI. eka siddhAMta ja evo che ke jenA upara lakSa hoya te ja jaNAya che. ane jenA upara lakSa na hoya teno pratibhAsa hovA chatAM te kharekhara jaNAtuM nathI jaNAya chatA jANato nathI. kemake lakSa tyAM nathI. A rIte samyakajJAnanuM lakSaNa hara hAlatamAM paradravyathI parAmbukha ane svadravyanI sanmukha ja rahevAnuM che. A rIte Ape samyakajJAnanuM svarUpa darzAvIne Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates anaMta-anaMta upakAra karyo che. zrI kuMdakuMda devanA tame subhakta zrI amRtacaMdra devanA tame sumitra zrI kahAnaguru devanA tame suputra zuddhAtama jANanahAra lAkha lAkha tane praNAma pU. gurudevazrInA zAsanakALamAM ApazrI dvArA jJAnanA svarUpanI atyaMta spaSTatA, draDhatA ane niHzaMkatAnI parAkASTA joIne ema thaI jAya che ke ApanA jevA kevaLajJAnI paramAtmAnA laghunaMdana na bhUto... na bhaviSyati. ApanI mahimA aparaMpAra che. ApanuM dravya alaukika che. trikALa maMgala che, parama hitakArI che. ApanI adhyAtmaraNamayI mudrA, vANI tathA jIvana bhavyone AtmadarzananI prabaLa preraNA ApyA ja kare che. Apano atizaya AbhAra mAnatA hRdayamAM sTeja ugAro Ave che ke prabhu ! ApazrIe to... meM jJAyaka para zeya hai mere, esI bhrAMti miTA DAlI jJAyakanA jJAyaka rahenekI apUrva vidhi batA DAlI dravya daSTikA dAna diyA hama sukhI rahe varadAna diyA ho sacce anupama dAnavIra hama bhAva ApakA sakla kiyA sAgarake amApa jalako kayA aMjulise nApA jAtA hai? prabhu! ApazrIkI mahimAko kayA zabdoMse gAyA jAtA hai? jinazAsana ke nabhamaMDaLameM tuma anaMtakALa jayavaMta raho jayavaMta raho... jayavaMta raho...... zrI kahAna-lAla' jayavaMta raho. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check htfp://www.AtmaDharma.com for updates pU. bhAIzrI lAlacaMdabhAInA hRdayodagAra anaMtakALathI A jIvane indriyajJAna (ajJAna ) pragaTa thaI rahyuM che. jo ke kharekhara to ene sAmAnya upayoga pragaTa thaI rahyo che ke jemAM eno anubhUti svarUpa bhagavAna AtmA jaNAI rahyo che, chatAM paNa enuM lakSa 52padArtho upara hovAthI, dravyendriyanA avalaMbane ene bhAvendriya arthAt indriyajJAna pragaTa thaI jAya che. ane A indriyajJAna jene jANe che emAM ama karI le chemArApaNAnI buddhi karI le che, kema ke jANelAnuM zraddhAna thaI jAya che. indriyajJAnathI 5rane jANatAM 52mAM mArApaNuM niyamathI thAya che. tethI indriyajJAna ja kharekhara mohanI utpattinuM mULa kAraNa che athavA saMsAranI utpattinuM mULa kAraNa che ema saMto pharamAve che. indriyajJAna jene jANe enAthI ekatva kare che, enAthI vibhakta karavAnI tAkAta enAmAM nathI kemake indriyajJAna ekAMte paraprakAzaka che. indriyajJAna dvArA AtmAno anubhava thato nathI tethI indriyajJAna haiya che. jyAM sudhI indriyajJAnane jIva aMtarmukha thaIne jIte nahIM tyAM sudhI zeyajJAyakano saMkaradoSa maTe nahIM. kharekhara to AtmA jANanAra che ne A jANanAra AtmAne jANe e ja kharekhara jJAna che. AtmA ja jJAtA che ne AtmA ja zaiya che e bhUlIne huM jJAtA chuM ne A 525dArtho mArA jJeya che evA abhiprAyamAM mithyAtva utpanna thAya che, bhrAMti thAya che, adhyavasAna thAya che. tethI saMto e indriyajJAnanA niSedha dvArA atIndriya jJAnamaya AtmAnI upalabdhi karavAno upadeza Apyo che Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes kemake kharekhara indriyajJAna ane atIndriyajJAnamaya AtmA e be vacce ja bhedajJAna che, bhedajJAnanI zarUAta ja ahIMthI thAya che. huM parane jANuM chuM ene bhrAMti kahI, ene adhyavasAna paNa kahyuM kemake kharekhara AtmA pa2ne jANato nathI ane je pa2ne jANe che e AtmA nathI, e to indriyajJAna che ane huM parane jANuM chuM ema mAne to ene indriyajJAnamAM huM paNuM thaI gayuM tethI e mithyAtva che. eTale indriyajJAnane jItavuM bahu jarUrI che. indriyajJAna kema jItAya ? huM 52ne jANato ja nathI...... mane to jANanAro ja jaNAya che tyAre indriyajJAnano vyApAra kSaNavAra aTakI jAya che ane eka navuM jAtyAMtarajJAna, atIndriyajJAna, AtmajJAna, akhaMDajJAna, vikalpavinAnuM jJAna, nayavinAnuM samyajJAna pragaTa thAya che ke jemAM AtmAnA svasaMvedanathI pratyakSa darzana thAya che. atIndriyaAnaMdano svAda Ave che. A rIte AtmArthIe AtmAne anubhavavA mATe AtmAnubhavamAM ekamAtra bAdhaka kAraNa evA indriyajJAnano niSedha karavo bahu jarUrI che. 52ne jANavAnA niSedhamAM to indriyajJAnano niSedha thAya che, jJAnano nahIM. jJAna to kharekhara emAM pragaTa thAya che. kemake ajJAnanA niSedha vinA jJAna pragaTa thaI zakatuM nathI. zrI samayasArajI gAthA-31mAM kevaLI bhagavAnanI prathama stuti-nizcaya stuti, mohane jItavAthI thAya che ema kahyuM ane moha indriyajJAnane jItatAM jItAI jAya che. indriyajJAnane jIto to moha jItAI jaze A jitendriya jinanI vyAkhyA cothA guNasthAne lAgu Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AfmaDharma.com for updates paDe che. indriyajJAna AtmAthI sarvathA bhinna che, kathaMcita bhinna abhinna nathI. paNa atIndriyajJAna to AtmAthI kathaMcita bhinna abhinna che ane indriyajJAna to AtmAthI sarvathA bhinna che. kemake indriyajJAna jJeyatattva che, jJAnatattva nathI. jo indriyajJAna, jJAna hoya to emAM AtmAno anubhava thavo joIe paNa emAM AtmAno anubhava thato nathI tethI e jJAna nathI paNa parazeya che ane AtmAthI sarvathA bhinna che. zrI pravacanasArajI gAthA-172mAM aliMgagrahaNanA 20 bola che. emAMnA prathama be bola khubaja mahatvanA che. (1) A AtmA indriyajJAna vaDe parane jANato ja nathI. ema karatAM ene atIndriyajJAnamaya AtmAnI upalabdhi nAma prApti thAya che. evo eno eka artha che. (2) indriyajJAna vaDe AtmA jaNAto nathI. A rIte indriyajJAna dvArA AtmA jANato nathI ane indriyajJAna vaDe AtmA jaNAto nathI tethI indriyajJAna heya che. have, jyAM sudhI indriyajJAnamAM upAdeyabuddhi che tyAM sudhI kartabuddhi che. jo indriyajJAna sAthe ekatA che to AkhA vizvanI sAthe ekatA che kemake indriyajJAnano viSaya AkhuM vizva che. pAMca indriyo ane chaThThuM mana ke je dharma, adharma, AkAza ane kALa dravyane paNa grahe che. tethI indriyajJAnanuM valaNa haMmezA zeyasanmukha ja rahe che, 52jJeyasanmukha ja indriyajJAnano upayoga jAya che. have jyAM Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates sudhI paraya sanmukha rahe che tyAM sudhI zeyathI vimukha rahe che. Ama AtmAthI bhAvendriya haMmezA vimukha ja rahe che tethI e bhAvendriyone jItatAM eka navuM atIndriyajJAna pragaTa thAya che ke jemAM AtmAno anubhava thAya che. pachI jyAM sudhI kevaLajJAna na pragaTe tyAM sudhI indriyajJAna saMyogapaNe raheze. paNa e indriyajJAnane sAdhaka heyarUpa jANe che, upAdeyapaNe have jANatA nathI. indriyajJAna Azraya karavAnI apekSAe to heya che paNa pragaTa karavAnI apekSAe paNa heya che. jyAre atIndriyajJAna Azraya karavAnI apekSAe heya che paNa pragaTa karavAnI apekSAe upAdeya che. AvA vicAro AvyA ane A pustakano janma thayo. A pustakamAMthI mumukSu samAjane indriyajJAna ane atIndriyajJAna vacce bhedajJAna thavA mATeno utkRSTa upAya maLaze ane AtmAno anubhava thaze. ahIM eka prazna e thaI zake che ke pAMca indriyo to ekalA mUrta padArthane jANe che tethI e to ya che paNa bhAvamana ke je rUpI arUpI banne ne jANe che e heya kema hoI zake ? bhAvamanamAM bhedajJAnanA kALe zuddhAtmAnuM ja svarUpa che e upAdeya tattva che eno nirNaya karavAnI tAkAta to che, eTale ja to saMjJI paMcendriya samyakatvane pAme che e vAta sAcI che kemake manavALuM prANI hitAhitano vicAra karI ane je upAdeya tattva che ene anumAnamAM laI zake che, chatAM paNa mana dvArA AtmA anubhavamAM Avato nathI. mATe mana pAme vizrAma. anubhava yAko Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates nAma! tethI bhAvamana heya che. kemake bhAvamanamAM vikalpa utpanna thAya che-nayonA vikalpa ke je vikalpo AkuLatAya che mATe bhAvamana ne paNa jItavA jevuM che. jItI indriyo jJAnasvabhAve adhika jANe AtmAne" emAM bhAvamana paNa AvI gayuM. Aja vAta AtmakhyAti TIkA gAthA144 mAM lIdhI che. paranI prasiddhi karavAvALI indriyone maryAdAmAM lAvI ne... ahIM bIjo prazna e paNa thAya che ke jo indriyajJAnane sarvathA heya kahezo to pachI indriyajJAna dvArA pratimAnA darzana ane IndriyajJAna dvArA zAstra svAdhyAya enuM zuM thaze? AtmArthI jIvane pratimAnA darzana paNa raheze ne zAstra svAdhyAya paNa raheze paNa indriyajJAnane e aMdarathI heyapaNe jANaze tethI e indriyajJAnanI pravRtti cAlu rahevA chatAM paNa enI zraddhAmAM e upAdeya paNe nahI rahe. tethI eka samaya evo Avaze ke e indriyajJAnathI bhedajJAna karIne aMdaramAM cAlyo jaze. anubhava pahelA A prakArano vyavahAra raheze ane anubhava thayA pachI paNa Avo vyavahAra raheze paNa zraddhAmAMthI e zalya nIkaLI jaze ke indriyajJAna mAruM che. pahelA IndriyajJAnane jJAna tarIke mAnato hato paNa have paraNeyapaNe jANaze. prathama IndriyajJAnane nAza nahIM thAya paNa IndriyajJAnamAM je jJAnanI bhrAMti hatI e bhrAMtino nAza thAya che. prathamathI ja indriyajJAna, jJAna che ja nahIM. e che to zaya ja, jJAna bilakula nathI. kemake Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates (1) AtmAno anubhava IndriyajJAnamAM thato nathI mATe e prathamathI jJAna che ja nahIM. A eka nyAya che. (2) indriyajJAna parAzrita che, dravyandriyanuM avalaMbana laI ne ja e pravRtti kare che tethI e parAdhIna che. (3) AkuLatAne utpanna karanAruM che. (4) bhagavAne indriyajJAnane mUrtika kahyuM, padgalika kahyuM che. heya kahyuM che, paranneya kahyuM che. hajI eka bhrAMti jIvone rahI jAya che ke thoDA zAstra svAdhyAya pachI ema bhAsavA lAge che ke pahelA amane jJAna nahotuM ke ochuM hatuM paNa have to jJAna vadhyuM che. kharekhara joIe to ene jJAna pragaTa ja thayuM nathI to vadhavAnI to vAta ja kayAM rahI ? " jJAna" to ene kahevAya ke je AtmAzrita hoya, atIndriya, aMtarmukhI hoya ke jemAM avinAbhAve AnaMdano svAda Ave ene bhagavAne jJAna kahyuM che. jemAM AnaMdano svAda na Ave ne jemAM ekAMte AkuLatA thatI hoya e kharekhara jJAna nathI paNa ajJAna che. indriyajJAna kharekhara ajJAna che kemake emAM AtmAno anubhava thato nathI mATe e ajJAna che. AvI bhrAMti ane jJAnano mada TaLI jAya ane AtmalAbha thAya e hetuthI A pustaka bahAra pADavAmAM AvyuM che. sAmAnya loko puNyathI dharma mAne ane vidvajano zAstrajJAnane jJAna mAne che. paNa zAstrajJAna te jJAna ja nathI. pU. gurudevazrIe Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates zrI samayasArajInA 390 thI 404 gAthAnA pravacanamAM (pravacana ratnAkara bhAga-10) to tyAM sudhI pharamAvyuM ke zAstranA lakSavALuM jJAna te jaDa ne acetana che. ene jaDa ne acetana kahevAnuM kAraNa e che ke emAM AtmA jaNAto nathI, anubhavAto nathI mATe jema rAgamAM AtmA na jaNAya ema parasattAvalaMbanazIla jJAnamAM paNa AtmA na jaNAya tethI e baMdhanuM kAraNa che, mokSanuM kAraNa thatuM nathI. svasattAvalaMbanazIla jJAna e ja mokSano mArga ane mokSanuM kAraNa che. indriyajJAnathI bhedajJAnanI vAta sukSma ane ati virala che. jinAgamamAM zarIrathI, karmathI, rAgAdikathI bhedajJAnanI vAto to Thera Thera Ave che. paraMtu e badhAthI ekatva karanAruM muLamAMto indriyajJAna che. ke jenAthI bhedajJAnanI vAto to kayAMka kayAMka Ave che tethI aneka zAstromAM jyAM jyAM indriyajJAna saMbaMdhInA ullekho AvyA che enA saMkalanarUpa jo eka pustaka taiyAra thAya to samAjanA mumukSu jIvonuM tyAM dhyAna kheMcAya. Avo bhAva mane bahu raheto hato. Aje mane ghaNI khuzI che ke A pustaka taiyAra thaI gayuM che je pAtra jIvone e AtmalAbhamAM nimitta banaze. "indriyajJAna... jJAna nathI" e saMbaMdhI AcAryonA, saMtonA ane jJAnIonA AgamomAM vacanAmRtarUpI maNIratno-motIo judA judA vIkharAyelA hatA. temane eka dorArUpI graMthamAM parovI dIdhA che. je eka kaMThahAranI jema zobhAne prApta thAya che. A "indriyajJAna... jJAna nathI". saMkalanarUpI kaMThahArane je potAnA hRdayamAM avadhAraze tene muktisuMdarI avazyameva varaze. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Differences 2nd Edition Sr. Page Line | No. | No. Changed to IndrIya draSTi jayAM jayAre indriya daSTi jyAM jyAre 4 minnA prarvatatuM 11 3 tatvo 16 | | 6 | 4 bhinnajJAnopala 7 1 3 8 | 12 | 9 | sujjukha '9 | 16 | Last 3? 10 | 17 | 15 | vyagratAthI 11 | 51 | Last sAmAnyartha 12 | 54 | 15 vijJAnadhana 13 | 57 | 5 rAgadveSadino tattva | bhinnajJAnopala pravartatuM sanmukha ruci vyagratAthI sAmAnyArtha vijJAnaghana rAgadveSAdino rAgAdirUpa | tattvAnuzAsana | athotuM thayelo jJAnajyoti 14 ka8 14 | 58 | 14 14 rAgadirUpa 15 | 73 | 17 16 173 121 tatvAnuzAsana | arthAta 17 | 74 | 17 |74 3 thayelo 1879 17 zAnajayoti Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Atmajyoti samyakatva uttara 19 | 80 | 1 | Atmajayoti 20 | 80 | 6 | samyakatva 80 | 15 | utara 22 97 Last 24CHLA samyadraSTi 24 | 103 | 11 | jUThuM 105 | 6 | draSTAMta 26 | 106 | 14 | jJAtAdraSTA 27 | 108 | Last | asarmatha AtmAne samyagdaSTi 23 | 102 | diSTAMta 28 129 7 T paramatatvanuM 7 1 | 29 | 123 1 tatva 30 | 124 12 paramatatvamAM 31 | 126 | 13 | | atiMdriya 32 | 126 | 16 IndriyajJAna 33 | 130 19 bhAvendriyo 34 | 131 | 11 | mithyAdraSTi 35 | 134 | 11 | kuTuMba 36 | 134 | 15 jayAre jJAtAdraSTA asamartha paramatattvanuM tatva paramatattvamAM atIndriya indriyajJAna bhAvendriyo mithyASTi kuTuMba jyAre 37 141 4 mizrAdraSTi mithyASTi 145 | 16 | navatatva navatatva Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates jyAM arthAt samavasaraNa samajyo | (tattvavirodhanA) | tatvajJAna samyakatva jyotisvarUpa 21 samavasaraNa IndriyajJAna | 39 | 147 | 18 | jayAM 40 | 151 | 10 | arthAta 41 | 152 | 1 | samozaraNa | 42 | 156 |3 samajayo 157 | 1 |(tatvavirodhanA) 161 | 22 tatvajJAna 193 |2 samyakatva 46 | 201 | 15 | jayotisvarUpa 47 | 210 | 11 | samozaraNamAM 48 23 1 11 indriyajJAna 49 215 12 samozaraNama 50 224 6 pravRtio 1 227 2 arthAta 52 2294 dhyAne 53 232 13 paramparAkI 54 | 232 | 15 | nisyala 55 | 238 [17 | parantu 56 | 255 | Last | atindriya | 257 [ 20 ]dhvArA 58 262 9 astitvanuM astittvanuM samavasaraNa pravRttio O | 224 51 | 227 | 2 arthAt 52 | 229 | taddhyAnaM paraMparAkI nizcala paraMtu atIndriya dvArA astitvanuM 3 1 252 Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 275 | | 59 269 3 |tatvarasika 60 275 20 javuM 61 275 24 | pRSTha 62 277 | 16 maNavA tattvarasika jANuM | pRSTha maLavA Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates graMtha sUcI 1. graMtha zrI samayasAra 2. zrI pravacanasAra 3. zrI niyamasAra 4. zrI paMcAstikAya 5. zrI ratnakadaMDa zrAvakAsAra 6. zrI samayasAra TIkA 7. zrI pravacanasAra TIkA 8. zrI samayasAra TIkA 9. zrI pravacanasAra TIkA 10. zrI niyamasAra TIkA 11. zrI bRhad dravyasaMgraha 12. zrI AlApa paddhati 13. zrI padmanaMdI paMcavizatIkA 14. zrI pa2mAtmaprakAza 15. zrI yogasAra 16. zrI tattvAnuzAsana 17. zrI iSTopadeza 18. zrI samAdhitaMtra 19. zrI yogasAra prAmRta 20. zrI nyAyadipIkA 21. zrI paMcAdhyAyI pUrvArdha 22. zrI paMcAdhyAyI uttarArdha 23. zrI mokSamArga prakAzaka graMthakAra zrI kuMdakuMda AcAryadeva zrI kuMdakuMda AcAryadeva zrI kuMdakuMda AcAryadeva zrI kuMdakuMda AcAryadeva zrI samaMtabhadra AcAryadeva zrI amRtacaMdra AcAryadeva zrI amRtacaMdra AcAryadeva zrI jayasena AcAryadeva zrI jayasena AcAryadeva zrI padmaprabhamaladhArIdeva zrI nemIcaMdra siddhAMta cakravartI zrI devasena AcAryadeva zrI padmanaMdI AcAryadeva zrI yogundudeva zrI yogandudeva zrI rAmasena AcAryadeva zrI pUjyapAdasvAmI zrI pUjyapAdasvAmI zrI amitagati AcAryadeva zrImaddabhinava dharmabhUSaNajI zrI paM. rAjamalajI zrI paM. rAjamalajI zrI paM. ToDaramalajI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 24. zrI 2hasyapUrNa ciThThI 25. zrI 52mArtha vanikA 26. zrI samayasAra kaLazaTIkA 27. zrI jJAnAnaMda zrAvakAcAra 28. zrI samayasAra-bhAvArtha 29. zrI samayasA2-bhAvArtha 30. zrI ratnakadaMDazrAvakAcAra TIkA 31. zrI samAdhitaMtra TIkA 32. zrI paMcAdhyAyI-bhAvArtha 33. zrI paMcAdhyAyI-bhAvArtha zrI paM. ToDaramalajI zrI paM. banArasIdAsajI zrI paM. rAjamalajI 41. zrI adhyAtma praNetA 42. zrI jJAnagoSTi 43. zrI aliMgagrahaNa 44. zrI dravyadaSTi prakAza 45. zrI bahenazrInA vacanAmRta zrI bra. rAyamalajI zrI paM. jayacaMdajI chAbaDA zrI bra. zItalaprasAdajI zrI paM. sadAsukhadAsajI zrI paM. prabhAcaMdrajI zrI paM. makhanalAlajI zrI paM. phulacaMdajI siddhAMta zAstrI zrI devakInaMdajI 34. zrI paMcAdhyAyI-bhAvArtha 35. zrI Atmasiddhi zAstra ane pado zrImadda rAjacaMdrajI 36. zrI jJAyakabhAva 37. zrI paramAgamasAra pU. gurudevazrI kAnajIsvAmInA pravacano pU. gurudevazrI kAnajIsvAmInA pravacano pU. gurudevazrI kAnajIsvAmInA pravacano 38. zrI adhyAtma pravacana ratnatraya 39. zrI Atmadharma pU. gurudevazrI kAnajIsvAmInA pravacano 40. zrI pravacana ratnAkara bhAga 1 thI pU. gurudevazrI kAnajIsvAmInA pravacano 11 pU. gurudevazrI kAnajIsvAmInA pravacano pU. gurudevazrI kAnajIsvAmInA pravacano pU. gurudevazrI kAnajIsvAmInA pravacano zrI pU. nyAlacaMdabhAI sogAnI zrI pU. bahenazrI caMpAbena * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 1 indriyajJAna.... jJAna nathI maMgalAcaraNa nama: samayasArAya svAnubhUtyA ckaaste| citsvabhAvAya bhAvAya srvbhaavaantrcchide|| 1 / / je sakaLa indriyonA samUhathI utpanna thatA kolAhalathI vimukta che, je naya ane anayanA samUhathI dUra hovA chatAM yogIone gocara che, je sadA zivamaya che, utkRSTa che ane je ajJAnIone parama dUra che, evuM A anagha caitanyamaya sahaja-tattva atyaMta jayavaMta che. || 2TI (zrI niyamasArajI padmaprabhamaladhArideva, kaLaza-156) je akSaya aMtaraMga guNamaNiono samUha che, jeNe sadA vizuddha-( atyaMta nirmaLa) zuddhabhAvarUpI amRtanA samudramAM pApakalaMkane dhoI nAkhyA che ane jeNe indriyasamUhano kolAhala haNI nAkhyo che, te zuddha AtmA jJAnajyoti vaDe aMdhakAra dazAno nAza karIne atyaMta prakAze che. I. 3o. (zrI niyamasArajI, padmaprabhamaladhArideva, kaLaza-163). yamIone (saMyamIone) AtmajJAnathI krame Atmalabdhi (AtmAnI prApti) thAya che ke je Atmalabdhi jJAnajyoti vaDe indriyasamUhanA ghora aMdhakArano nAza karyo che ane je Atmalabdhi karmavanathI utpanna (bhavarUpI) dAvAnaLanI zikhAjALano ( zikhAonA samUhano) nAza karavA mATe tenA para satata zamajalamaya dhArAne jhaDapathI choDe che-varasAve che. || 4 (zrI niyamasArajI, padmaprabhamaladhArideva, kaLaza-186) * indriyajJAna jJAna nathI, joya che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI ? jo iMdiye jiNittA NANasahAvAdhiyaM muNadi aadN| taM khalu jididiyaM te bhaNaMti je NicchidA saahuu|| 31 / / jItI indriyo jJAnasvabhAve adhika jANe Atmane, nizcaya viSe sthita sAdhuo bhAkhe jitendriya tehane. 31 gAthArtha:- je indriyone jItIne jJAnasvabhAva vaDa anyadravyathI adhika AtmAne jANe che tene, je nizcayanayamAM sthita sAdhuo che teo, kharekhara jitendriya kahe che. TIkA- (je muni dravyandriyo, bhAvendriyo tathA indriyonA viSayabhUta padArtho-e traNeyane potAnAthI judA karIne sarva anyadravyothI bhinna potAnA AtmAne anubhave che te muni nizcayathI jitendriya che.) anAdi amaryAdarUpa baMdha paryAyanA vaze jemAM samasta sva-parano vibhAga asta thaI gayo che (arthAt jeo AtmAnI sAthe evI eka thaI rahI che ke bheda dekhAto nathI) evI zarIra pariNAmane prApta je dravyandriyo temane to nirmaLa bhedaabhyAsanI pravINatAthI prApta je aMtaraMgamAM pragaTa ati sUkSma caitanya svabhAva tenA avalaMbananA baLa vaDe sarvathA potAthI judI karI; e dravyandriyonuM jItavuM thayuM. judA judA potapotAnA viSayomAM vyApArapaNAthI jeo viSayone khaMDakhaMDa grahaNa kare che (arthAt jJAnane khaMDakhaMDarUpa jaNAve che, evI bhAvendriyone, pratItimAM AvatA akhaMDa eka caitanyazaktipaNA vaDe sarvathA potAthI judI jANI; e bhAvendriyonuM jItavuM thayuM. grAhyagrAhaka lakSaNavALA saMbaMdhanI nikaTatAne lIdhe potAnA saMvedana (anubhava) sAthe paraspara eka jevA thaI gayelA dekhAya che. evA, bhAvendriyo vaDe grahavAmAM * indriyajJAna saMsAranuM mULa che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 3 indriyajJAna..... jJAna nathI AvatAM je indriyonA viSayabhUta spardhAdi padArtho temane, potAnI caitanya zaktinuM svayameva anubhavamAM AvatuM je asaMgapaNu te vaDe sarvathA potAthI judA karyA; e indriyonA viSayabhUta padArthonuM jItavuM thayuM. Ama je ( muni ) dravyendriyo, bhAvendriyo tathA indriyonA viSayabhUta padArtho-e traNeyane jItIne jJeya-jJAyaka-saMkara nAmano doSa Avato hato te saghaLo dUra thavAthI ekatvamAM TaMkotkIrNa ane jJAnasvabhAva vaDe sarva anyadravyothI paramArthe judA evA potAnA AtmAne anubhave che te nizcayathI 'jitendriya jina' che. (jJAnasvabhAva anya acetana dravyomAM nathI tethI te vaDe AtmA sarvathI adhika, judo ja che.) kevo che te jJAnasvabhAva? A vizvanI ( samasta padArthonI ) upara tarato (arthAt temane jANatAM chatAM te rUpa nahi thato), pratyakSa udyotapaNAthI sadAya aMtaraMgamAM prakAzamAna, avinazvara, svataH siddha ane 52mArtha sat-evo bhagavAna jJAnasvabhAva che. A rIte eka nizcayastuti to A thaI. (jJeya to dravyendriyo, bhAvendriyo tathA indriyonA viSayabhUta padArtho ane jJAyaka pote AtmA-e bannenuM anubhavana, viSayonI AsaktatAthI, eka jevuM thatuM hatuM; bhedajJAnathI bhinnapaNuM jANyuM tyAre te jJeyajJAyaka-saMkaradoSa dUra thayo ema ahIM jANavuM)|| 5 / / (zrI samayasArajI, gAthA-31.) * * indriyajJAna kharekhara zeya paNa nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates IndriyajJAna. jJAna nathI 4 nama:samayasArAya zuddha jIvane "sAra "paNuM ghaTe che. sAra arthAta hitakArI, asAra arthAt ahitakArI. tyAM hitakArI sukha jANavuM, ahitakArI duHkha jANavuM; kAraNa ke ajIva padArthane-pudgala, dharma, adharma, AkAza, kALane-ane saMsArI jIvane sukha nathI, jJAna paNa nathI, ane temanuM svarUpa jANatAM jANanAra jIvane paNa sukha nathI, jJAna paNa nathI, tethI temane "sArapaNuM ghaTatuM nathI, zuddha jIvane sukha che, jJAna paNa che, tene jANatAM anubhavatAM jANanArane sukha che, jJAna paNa che, tethI zuddha jIvane "sAra ApaNuM ghaTe che. 1aaaa (pAMDe rAjamalajIkRta zrI samayasAra kaLaza TIkA, kaLaza-1) bhAvArtha Ama che ke jJaya-jJAyaka saMbaMdha vize ghaNI bhrAMti cAle che, tethI koI ema samajaze ke jIvavastu jJAyaka, pudgalathI mAMDIne bhinnarUpa cha dravyo jJaya che; paraMtu ema to nathI, jema hamaNAM kahevAmAM Ave che tema che. "mAma maya 5: jJAnamAtra: bhAva: masi (gadam) (gayuM :) je koI (jJAnamAtra: bhAva: rima) cetanA sarvasva evI vastusvarUpa chuM "sa: gleya: na thava" te huM zeyarUpa chuM, paraMtu evA zeyarUpa nathI; kevA zeyarUpa nathI ? "ayajJAnamAtra:" (jJeya) potAnA jIvathI bhinna cha dravyonA samUhanA (jJAnamItra:) jANapaNAmAtra. bhAvArtha Ama che ke-huM zAyaka ane samasta cha dravyo mArAM zeya-ema to nathI. to kema che? Ama che-"jJAnajJeyajJAtR- vastumAtra: zeya:" (jJAna) jJAna arthAt jANapaNArUpa zakti, (jJeya) zaya arthAt jaNAvAyogya zakti, (jJAtR ) * indriyajJAna paulika che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 5 indriyajJAna..... jJAna nathI jJAtA arthAt aneka zaktie birAjamAna vastumAtra, -evA traNa bheda ( mardAstumAtra:) mAruM svarUpamAtra che (jJeya: ) evA zeyarUpa chuM. bhAvArtha Ama che ke-huM potAnA svarUpane vedhavedakarUpe jANuM chuM tethI mAruM nAma jJAna, huM potA vaDe jaNAvAyogya chuM tethI mAruM nAma zeya, evI be zaktiothI mAMDIne anaMta zaktirUpa chuM tethI mAruM nAma jJAtA; -evA nAmabheda che, vastubheda nathI. kevo chuM? " jJAnajJeya tttolavAn" (jJAna) jIva zAyaka che, (jJeya) jIva zeyarUpa che, evo je (hrota) vacanabheda tenAthI (vajJAna) bhedane pAmuM chuM. bhAvArtha Ama che ke-vacanano bheda che, vastuno bheda nathI.|| 2 / (pAMDe rAjamalajI zrI samayasAra kaLazaTIkA, kaLaza 271) vaiSayikajJAna badhuM paudagalika che. jJAnaM vaiSayikaM puMsaH sarvaM paudagalikaM mtm| viSayebhyaH parAvRttamAtmIyamaparaM puna:|| 7 / / jIvane jeTaluM vaiyika ( indriyajanya ) jJAna che te badhu paudgalika mAnavAmAM AvyuM che ane bIjuM je jJAna viSayothI parAvRta che. -indriyonI sahAya vinAnuM che te badhuM AtmIya che.|| / / (zrI amitagati AcArya, yogasAra prAkRta, cUlikA adhikAra, gAthA-76) A AtmAne anAdikALathI indriyajJAna che, jethI amUrtika evo pote to potAne bhAsato nathI, paNa mUrtika evuM zarIra ja bhAse che. ane tethI AtmA koI anyane AparUpa jANI temAM ahaMbuddhi avazya dhAraNa kare, kAraNa ke pote potAne parathI judo na bhAsyo eTale * 52ne jANatAM jJAna paNa nathI, sukha paNa nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 6 tenA samudAyarUpa paryAyamAM ja te ahaMbuddhi dhAraNa kare che.| 4 / / (zrI mokSamArgaprakAzaka, cotho adhikAra pAnu-84 ) bhinna jJAnopalabdhithI deha ane AtmAno bheda. dehAtmanoH sadA bhedo bhinnajJAnopalamabhataH / indriyaijJayite deho nUnamAtmA svasaMvidA / / 48 / / bhinna bhinna jJAnothI upalabdha hovAne kAraNe zarIra ane AtmAno sadA paraspara bheda che. zarIra, indriyothI-indriyajJAnathI- jaNAya che ane AtmA kharekhara svasaMvedanajJAnathI jANavAmAM Ave che.|| 5 / / (zrI amitagati AcArya, yogasAra prAkRta, cUlikA adhikAra, zloka-48) eka to viSayagrahaNanI icchA hoya che arthAt tene dekhavAjANavA icche che. jema varNa dekhavAnI, rAga sAMbhaLavAnI tathA avyaktane jANavA AdinI icchA thAya che. tyAM bIjI kAMI pIDA nathI, paraMtu jyAM sudhI dekhe-jANe nahi tyAM sudhI te mahAvyAkuLa thAya che. e icchAnuM nAma viSaya che.|| 6 / / (zrI mokSamArgaprakAzaka, trIjo adhikAra, sarva du:khonuM sAmAnya svarUpa, pAnuM-72 ) jJAna-darzananI pravRtti indriya ane mana dvArA thAya che, tethI A jIva ema mAne che ke-tvacA, jIbha, nAsikA, netra, kAna ane mana e badhAM mArAM aMga che, e vaDe huM dekhuM-jANuM chuM, evI mAnyatAthI indriyomAM prIti hoya che. mohanA AvezathI te indriyo dvArA viSaya grahaNa karavAnI icchA * huM 52ne jANuM chuM-tema mAnavuM te zraddhAno doSa che. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates - ajJAnI jIvanI mAnyatA i davyane | jANuM chuM * huM AMkhathI rUpane jouM chuM * huM kAnathI sAMbhaLuM chuM. * huM tAkathI suMghuM chuM. * huM jIbhathI cAkhuM chuM spaIndriyathI sparzakahyuM A rIte pa2ta jANato ajJAnI 'IdriyajJAta sAthe ekvabadhdhi kare che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates jJAnI jIvananI mAnyatA * huM AMkhathI rUpane dekhato nathI * huM kAnathI sAMbhaLato nathI * huM nAkathI suMghato nathI huM jIbhathI cAkhato nathI * huM sparza IdriyathI sparza karato nathI. ja huM to @ Evyane jANato nathI 28ArI niyama sAra pravacana sA2 A rIte paratai nahIM jANato, kevaLa jANatA2 AtmAte ja aMtaraMgamAM jANato, IndriyajJAtathI bhedajJAta karIte - jJAtI atIvijJAna maya thayo tho jitendriya jita che. | Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 9 indriyajJAna. jJAna nathI thAya che, tyAM e viSayonuM grahaNa thatAM e icchA maTavAthI nirAkula thAya che eTale AnaMda mAne che. jema kutaro hADa cAvavAthI potAnuM lohI nIkaLe teno svAda laI ema mAnavA lAge ke " A hADano svAda Ave che, tema A jIva viSayone jANe che tethI potAnuM jJAna pravarte che teno svAda laI ema mAnavA lAge che ke "A viSayano svAda che" paNa viSayamAM to svAda che ja nahIM. pote ja icchA karI hatI tene pote ja jANI pote ja AnaMda mAnyo, paraMtu "huM anAdianaMta jJAnasvarUpa AtmA chuM" evo ni:kevala (parathI kevaLa bhinna) jJAnano anubhava che ja nahi. paraMtu "meM nRtya dIThuM, rAga sAMbhaLyo, phUla sUchyuM, padArtha spardho, svAda jANyo tathA meM zAstra jANyA mAre A jANavuM joIe" e prakAranA mizrita jJAnanA anubhava vaDe viSayonI tene pradhAnatA bhAse che. e pramANe mohanA nimittathI A jIvane viSayonI icchA hoya che. A kAma (zrI mokSamArgaprakAzaka, trIjo adhikAra, pAna-49 ) e pramANe jJAnAvaraNa-darzanAvaraNanA kSayopazamathI thayeluM indriyAdijanita jJAna che te mithyAdarzanAdikanA nimittathI icchAsahita banI duHkhanuM kAraNa thayuM che. 8aaaa (zrI mokSamArgaprakAzaka, trIjo adhikAra, pAnuM-50) potAno svabhAva darzana jJAna che, tenI pravRttine nimittamAtra zarIranA aMgarUpa sparzanAdika dravyaindriyo che. have A jIva te sarvane ekarUpa mAnI ema mAne che ke "hAtha vagerethI meM pUchyuM, jIbha vaDe meM svAda lIdho, nAsikA vaDe meM suMdhyuM, netra vaDe meM dIThuM, kAna vaDe meM sAMbhaLyuM" manovargaNArUpa ATha pAMkhaDIvALA phUlyA kamaLanA AkAre * indriyajJAna azuci che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 10 hRdayasthAnamAM zarIranA aMgarUpa dravyamana che je daSTigamya nathI, tenuM nimitta thatAM smaraNAdirUpa jJAnanI pravRtti thAya che. e dravyamana tathA jJAnane ekarUpa mAnI ema mAne che ke "meM mana vaDe jANyuM"A 9aaaa (zrI mokSamArgaprakAzaka, cotho adhikAra, pAnuM-83) zrI pravacanasAramAM paNa ema lakhyuM che ke-jene AgamajJAna evuM thayuM che ke je vaDe sarva padArthone hastAmalakavat jANe che, tathA ema paNa jANe che ke "Ano jANavAvALo huM chuM" paraMtu "huM jJAnasvarUpa chuM" -evo potAne paradravyathI bhinna kevaLa caitanyadravya anubhavato nathI. mATe AtmajJAnazUnya AgamajJAna paNa kAryakArI nathI. e pramANe te samyajJAna arthe jainazAstrono abhyAsa kare che to paNa tene samyajJAna nathI. 10 (zrI mokSamArgaprakAzaka sAtamo adhikAra pAnu. 247) vaLI je jJAna pAMca indriya ane chaThThI mana dvArA pravartatuM hatuM te jJAna sarva bAjuthI sameTAI A nirvikalpa anubhavamAM kevala svarUpasanmukha thayuM, kAraNa ke te jJAna kSayopazamarUpa che tethI eka kALamAM eka zeyane ja jANe che, te jJAna svarUpa jANavAne pravarte tyAre anyane jANavAnuM saheja ja baMdha thayuM. tyAM evI dazA thaI ke bAhya aneka zabdAdika vikAra hovA chatAM paNa svarUpadhyAnIne tenI kAMI khabara nathI. -e pramANe matijJAna paNa svarUpasanmukha thayuM. vaLI nayAdikanA vicAro maTavAthI zrutajJAna paNa svarUpasanmukha thayuM. evuM varNana samayasAranI TIkA-AtmakhyAtimAM che. tathA Atma avalokanAdimAM che, eTalA mATe ja nirvikalpa anubhavane atIndriya kahIe chIe; kAraNa ke indriyono dharmato e che ke sparza, rasa, gaMdha, * IndriyajJAna duHkharUpa che, duHkhanuM kAraNa che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 11 indriyajJAna.... jJAna nathI varNane jANe, te ahIM nathI. ane manano dharma e che ke te aneka vikalpa kare, te paNa ahIM nathI; tethI je jJAna indriyo tathA manamAM pravartatuM hatuM te ja jJAna have anubhavamAM pravarte che, tathApi A jJAnane atIndriya kahIe chIe. 11aaaa (zrI mokSamArgaprakAzaka, rahasyapUrNa ciThThI pAne-3pa6) paraMtu vizeSa eTale ke (e sarva AtmAmAM) koI prakAranuM jJAna evuM na hoya ke parasattAvalaMbanazIla banI mokSamArga sAkSAt kahe! kema ke avasthA (dazA) nA pramANamAM parasattAvalaMbaka che (paNa tene te mokSamArga kaheto nathI) te AtmA parasattAvalaMbI jJAnane paramArthatA kaheto nathI. je jJAna heya te svasattAvalaMbanazIla hoya tenu nAma jJAna. 12 (zrI mokSamArgaprakAzaka, paramArtha vacanikA, pAnu. 368) bhagavAna samasta padArthone jANe che, tethI kAMI teo "kevaLI" kahevAtA nathI, paraMtu kevaLa arthAt zuddhAtmAne jANatA-anubhavatA hovAthI teo kevaLI kahevAya che. kevaLa (zuddha) AtmAne jANanAraanubhavanAra zrutajJAnI paNa "zrutakevaLI ' kahevAya che. mATe ghaNuM jANavAnI icchArUpa kSobha choDI svarUpamAM ja nizcala rahevuM yogya che. e ja kevaLajJAna prAptino upAya che. 13nA (zrI pravacanasAra gAthA-33 no bhAvArtha) ("sUtranI zasi' kahIe chIe tyAM nizcayathI jJapti kAMI paudgalika sUtranI nathI, AtmAnI che; sUtra jJatinA svarUpabhUta nathI, vadhArAnI vastu arthAt upAdhi che; kAraNa ke sUtra na hoya, tyAM paNa jJati to * parasammukha thayeluM jJAna jaDa, acetana che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 12 hoya che. mATe jo sUtrane na gaNIe to 'zita' ja bAkI rahe che; ) ane te jJapti kevaLIne ane zrutakevaLIne Atma-anubhavamAM tulya ja che. mATe jJAnamAM zruta-upAdhikRta bheda nathI. / / 14 / / (zrI pravacanasArajI gAthA-34 TIkAmAMthI ) 66 zeya padArthorUpe pariNamavuM arthAt "A lIluM che, A pILuM che" ityAdi vikalparUpe jJeyapadArthomAM pariNamavuM te karmano bhogavaTo che, jJAnano bhogavaTo nathI. nirvikAra sahaja AnaMdamAM lIna rahI sahajapaNe jANyA karavuM te ja jJAnanuM svarUpa che; zeya padArthomAM aTakavuM-temanA sanmukha vRtti thavI, te jJAnanuM svarUpa nathI.|| 15 / / (zrI pravacanasArajI gAthA-42 bhAvArtha) karmanA traNa bheda pADavAmAM Ave che: prApya, vikArya ane nirvatyuM. kevaLI bhagavAnanuM prAsa karma, vikArya karma ane nirvartyakarma jJAna ja che, kAraNa ke teo jJAnane ja grahe che, jJAnarUpe ja pariName che ane jJAnarUpe ja upaje che. A rIte jJAna ja temanuM karma che. ane jJapti ja temanI kriyA che. Ama hovAthI kevaLI bhagavAnane baMdha thato nathI, kAraNa ke jJati kriyA baMdhanuM kAraNa nathI paraMtu zeyArthapariNamana kriyA arthAt jJeya padArtho sanmukha vRtti thavI (-jJeya padArtho prati pariNamavuM) te baMdhanuM kAraNa che.|| 16 / / (zrI pravacanasArajI gAthA-52 bhAvArtha ) attthi amuttaM muttaM adiMdiyaM iMdiyaM ca atthesu / NANaM ca tahA sokkhaM jaMtesu paraM ca taM NeyaM / / 53 / / arthonuM jJAna amUrta, mUrta, atIndriya ne aindriya che, * indriyajJAna AtmAthI sarvathA bhinna che. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 13 indriyajJAna... jJAna nathI che sukha paNa evuM ja, tyAM paradhAna je te grAhya che. (zrI pravacanasArajI gAthA-pa3) ahIM, (jJAna temaja sukha be prakAranuM che.) eka jJAna tema ja sukha mUrti ane indriya ja che; ane bIju (jJAna tema ja sukha) amUrta ane atIndriya che. temAM je amUrta ane atIndriya che te pradhAna hovAthI upAdeyapaNe jANavuM.// 17nA (zrI pravacanasArajI gAthA-pa3 TIkAmAMthI, AkhI TIkA jovI) indriyajJAna indriyonA nimittathI mUrta sthUla indriyagocara padArthone ja jJAnanA kSAyopathamika ughADa anusAra jANI zake che. parokSa evuM te indriyajJAna indriya, prakAza Adi bAhya sAmagrIne zodhavArUpa vyagratAne (asthiratAne) lIdhe atizaya caMcaLa-kSubdha che, alpa zaktivALu hovAthI khedakhinna che, parapadArthone pariNamAvavAno abhiprAya karatuM hovA chatAM pagale pagale ThagAya che. (kAraNa ke parapadArtho AtmAne AdhIna pariNamatA nathI); tethI paramArthe to te jJAna "ajJAna" nAmane ja yogya che. mATe te heya che. 18aaaa (zrI pravacanasAra gAthA-pa5 bhAvArtha) utthAnikA- Age tyAgane yogya indriyasukhakA kAraNa honese tathA alpa viSayake jAnakI zakti honese indriyajJAna tyAgane yogya hai. aisA upadeza karate hai. anvaya sahita vizeSArtha- (nIvo sarca mutto) jIva svayaM amurtika hai arthAt zaktirUpase va zuddhadravyArthikanakase amUrtika atIndriyajJAna aura sukhamaya svabhAvako rakhatA hai tathA anAdikAlase * indriyajJAna bhavano hetu che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 14 karmabaMdhane kAraNase vyavahArameM (muttivo) mUrtika zarIrameM prAsa hai va mUrtimAna zarIro dvArA mUrtikasA hokara pariNamana karatA hai (teT muttiUT) usa mUrta zarIra ke dvArA arthAt usa mUrtika zarIra ke AdhArameM utpanna jo mUrtika dravyandriya aura bhAvendriya, unake AdhArase (nomutta) yogya mUrtika vastu ko arthAt sparzAdi indriyone grahaNayogya mUrtika padArthako (zopi idattA) avagrahAdise krama kramase grahaNa karake (nAnI) jAnatA hai arthAt apane AvaraNake kSayopazamake yogya kuchabhI sthUla padArthoko jAnatA hai (vAtamaMnAnAri) tathA kucha mUrtika padArthako nahIM bhI jAnatA hai, vizeSa kSayopazamake na honese sUkSma yA duravartI, va kAlase pracchanna va bhUta bhAvi kAlake bahota se mUrtika padArtho ko nahIM jAnatA hai. yahAM yaha bhAvArtha hai ki indriyajJAna yadyapi vyavahArase pratyakSa kahA jAtA hai tathApi nizcayase kevalajJAnakI apekSAse parokSa hI hai. parokSa honese jitane aMzame vahu sUkSmapadArthoko nahIM jAnatA hai utane aMzame jAnakI icchA hote hue, na jAna sakanese cittako khedakA kAraNa hotA hai, kheda hI duHkha hai Isaliye duHkho ko paidA karanese indriyajJAna tyAgane yogya haiA 19 (zrI pravacanasAra jayasenAcArya, gAthA-55 TIkA) have, indriyo mAtra potAnA viSayomAM paNa yugapa6 nahi pravartatI hovAthI indriyajJAna heya ja che. ema nakkI kare che... ravA (zrI pravacanasArajI gAthA-pa6 nuM zIrSaka) mukhya evA sparza-rasa-gaMdha-varNa tathA zabda ke jeo pudgala che. * indriyajJAna caMcaLa che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 15 indriyajJAna.... jJAna nathI teo-indriyo vaDe grahAvAyogya ( jaNAvAyogya) che. (paraMtu) indriyo vaDe teo paNa yugapa grahAtA (jaNAtA) nathI, kAraNa ke kSayopazamanI te prakAranI zakti nathI. Indriyone je kSayopazama nAmanI aMtaraMga (aMdaranI) jANanArI zakti te kAgaDAnI AMkhanA DoLAnI jema krame pravartatI hovAne lIdhe anekataH prakAzavAne (-ekI sAthe aneka viSayone jANavAne) asamartha che. tethI dravyendriye-dvAro vidyamAna hovA chatAM samasta indriyonA viSayonu (-viSayabhUta padArthonuM) jJAna ekasAthe thatuM nathI, kAraNa ke indriyajJAna parokSa che. 21 (zrI pravacanasArajI gAthA-pa6 TIkA) je kevaLa AtmAprati ja niyata hoya te (jJAna) kharekhara pratyakSa che. A (IndriyajJAna) to, je bhinna astitvavALI hovAthI padravyapaNAne pAmI che (arthAt paradravyarUpa che) ane AtmasvabhAvapaNAne jarApaNa sparzatI nathI (arthAt AtmAnA svabhAvarUpa lezamAtra paNa nathI) evI indriyo vaDa upalabdhi karIne (evI indriyonA nimittathI padArthone jANIne) upaje che tethI te (IndriyajJAna ) AtmAne pratyakSa hoI zake nahIM. te 22/ (zrI pravacanasAra gAthA-pa7 nI TIkA) je sIdhuM AtmA dvArA ja jANe che te jJAna pratyakSa che. indriyajJAna to paradravyarUpa indriyo dvArA jANe che tethI te pratyakSa nathI. | 23aaaaN (zrI pravacanasArajI gAthA-57 bhAvArtha ) parapadArthakA hInAdhika jJAna Atma anubhavameM prayojanavAna nahIM * indriyajJAna AtmAne tirobhuta karatuM pragaTa thAya che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 16 hai. Isaliye paradravya ke adhika jJAna ko karanekI AkulatA choDakara Atma anubhava karane kA abhyAsa kara, usameM terA bhalA hai. 24 (zrI pravacanasArajI gAthA-33 kA bhAvArtha, prakAzaka bra. lADamala jaina, zrI mahAvIrajI (rAjasthAna) indriyajJAna, indriya sAthe padArthono (arthAt viSayI sAthe viSayano) sannikarSa saMbaMdha thAya to ja, (ane te paNa avagra- IhA-avAya-dhAraNarUpa kramathI) padArthane jANI zake che. naSTa ane anutpanna padArthonI sAthe indriyano sannikarSa nahIM hovAthI indriyajJAna temane jANI zakatuM nathI. mATe indriyajJAna hIna che, heya che. IT 25 (zrI pravacanasArajI gAthA-40 bhAvArtha) indriyajJAna upadeza, aMta:karaNa, indriya vagerenA virUpa-kAraNa paNe ( jJAnanA svarUpathI bhinna svarUpavALA upadeza, mana ane indriyo paudgalika hovAthI temanuM rUpa jJAnanA svarUpathI bhinna che, teo indriyajJAnamAM bahiraMga kAraNo che.) (grahIne) ane upalabdhi (-kSayopazama) saMskAra vagerene aMtaraMga svarUpakAraNapaNe grahIne pravarte che; ane pravartatu thakuM (te), sapradezane ja jANe che kAraNa ke skUlanuM jANanAra che, apradezane nathI jANatuM (kAraNa ke sUkSmanuM jANanAra nathI ); mUrtine ja jANe che kAraNa ke tevA (mUrtika) viSaya sAthe tene saMbaMdha che, amUrtane nathI jANatuM (kAraNa ke amUrtika viSaya sAthe indriyajJAnane saMbaMdha nathI), vartamAnane ja jANe che kAraNa ke viSaya-viSayInA sannipAtano sadbhAva che, vartI cUkelAne ane bhaviSyamAM vartanArane nathI jANatuM (kAraNa ke indriya ane padArthanA sannikarSano abhAva che.)..ra6IT (zrI pravacanasAra gAthA-41 TIkA prathama pAro) * indriyajJAnanI ruci samyagdarzanamAM bAdhaka che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 17 indriyajJAna... jJAna nathI IndriyajJAnane upalaMbhaka (jaNAvanAra, jANavAmAM nimittabhUta) paNa mUrta che ane upalabhya (jaNAvAyogya) paNa mUrta che. e indriyajJAnavALo jIva pote amUrta hovA chatAM mUrta evA paMcendriyAtmaka zarIrane prApta thayo thako, jJati nIpajavAmAM baLadhAraNanuM nimitta thatuM hovAthI je upalaMbhaka che evA te mUrta (zarIra) vaDe mUrti evI spardhAdi pradhAna vastune ke je yogya hoya arthAt je (indriyo dvArA) upalabhya hoya tene-avagrahIne, kadAcit tenAthI upara uparanI (avagrahathI AgaLa AgaLanI) zuddhinA sadabhAvane lIdhe tene jANe che ane kadAcit avagrahathI upara uparanI zuddhinA asadbhAvane lIdhe nathI jANatuM; kAraNa ke te (indriyajJAna) parokSa che. parokSajJAna, caitanyasAmAnya sAthe (AtmAne ) anAdi siddha saMbaMdha hovA chatAM je ati daDhatara ajJAnarUpa tamo-graMthi (aMdhakArano samUha) vaDa avarAI javAthI biDAI gayo che. evo AtmA padArthane svayaM jANavAne asamartha hovAthI upAtta ane anupAtta (meLavelA, aNameLavelA) parapadArthorUpa sAmagrIne zodhavAnI vyagratAthI atyaMta caMcaLa-tarala-asthira vartatuM thayuM, anaMta zaktithI zruta thayuM hovAthI atyaMta viphalava (khinna, duHkhI, gabharAyeluM ) vartatuM thayuM, mahA mohamalla jIvato hovAthI parapariNatino (-parane pariNamAvavAno) abhiprAya karatuM hovA chatAM pade pade (-Dagale Dagale) chetarAtuM thayuM, paramArthe ajJAna gaNAvAne ja yogya che. AthI te heya che. 27 (zrI pravacanasArajI gAthA-pa5 TIkA) kAgaDAne AMkha be hoya che paNa pUtaLI (kIkI) eka ja hoya che. je AMkhathI kAgaDAne jovuM hoya te AMkhamAM pUtaLI AvI jAya * indriyajJAna kevaLajJAnamAM bAdhaka che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna...... jJAna nathI 18 che; te vakhate te bIjI AMkhathI joI zakato nathI. Ama hovA chatAM pUtaLI evI jhaDapathI be AMkhamAM phare che ke banne AMkhomAM judI judI pUtaLI hoya ema lokone lAge che. vAstavika rIte pUtaLI eka ja hoya che. AvI ja dazA kSAyopathamika jJAnanI che. dravya-IndriyarUpI dvAro to pAMca che. paNa kSAyopathamika jJAna eka vakhate eka Indriya dvArA ja jANI zake che; te vakhate bIjI indriyo dvArA kArya thatuM nathI. kSAyopathamika jJAna jyAre netra dvArA varNane jANavAnuM (jovAnuM) kArya karatuM hoya che tyAre te zabda, gaMdha, rasa ke sparzane jANI zakatuM nathI. arthAt jyAre te jJAnano upayoga netra dvArA varNa javAmAM rokAyo hoya che tyAre kAna para zA zabdo paDe che, nAkamAM kevI gaMdha Ave che vagere khyAla raheto nathI. joke jJAnano upayoga eka viSayamAMthI bIjA viSayamAM jhaDapathI palaTAto hovAthI jANe ke badhA viSayo ekI sAthe jaNAtA hoya ema sthULadaSTie jotAM lAge che topaNa sUkSmadaSTithI jotAM kSAyopathamikajJAna eka vakhate eka ja indriyadvArA pravartatuM spaSTa rIte bhAse che. A rIte indriyo potAnA viSayomAM paNa krame pravartatI hovAthI parokSa evuM indriyajJAna ya che. || 28 (zrI pravacanasArajI gAthA-pa6 no bhAvArtha ) grAhaka (-jJAyaka ) evA jene liMgo vaDe eTale indriyo vaDe grahaNa ( -jANavuM) thatuM nathI te aliMgagrahaNa che; A rIte AtmA atIndriya jJAnamaya che evA arthanI prApti thAya che. A ra9 IT (zrI pravacanasArajI gAthA-17ra aliMgagrahaNa bola-1) grAhya (jaNAvAyogya) evA jevuM, liMgo vaDe eTale Indriyo vaDe grahaNa (-jANavuM) thatuM nathI, te aliMgagrahaNa che. A rIte AtmA * indriyajJAnanI ruci eTale indriyanI ruci * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 19 indriyajJAna.... jJAna nathI indriyapratyakSano viSaya nathI, evA arthanI prApti thAya che. 3OT (zrI pravacanasArajI gAthA-17ra aliMgagrahaNa bola-2) je kharekhara jJAnAtmaka AtmArUpa eka agrane (viSayane ) bhAvato nathI; te avazya jJayabhUta anyadravyano Azraya kare che, ane teno Azraya karIne jJAnAtmaka AtmajJAnathI bhraSTa evo te svayaM ajJAnI thayo thako, moha kare che, rAga kare che, athavA vaiSa kare che; ane evo (mohI, rAgI athavA hRSI) thayo thako baMdhAya ja che, paraMtu mUkAto nathI. AthI anekAgratAne mokSamArgapaNuM siddha thatuM nathI. / 31nA (zrI pravacanasArajI gAthA-243 TIkA) je jJAnAtmaka AtmArUpa eka agrane (viSayane) bhAve che, te yabhUta anyadravyano Azraya karato nathI, ane teno Azraya nahIM karIne jJAnAtmaka AtmajJAnathI abhraSTa evo te svayameva jJAnI raheto thako, moDuM karato nathI, rAga karato nathI, dveSa karato nathI; ane evo (amohI, arAgI, aSI) vartato thako mUkAya ja che paraMtu baMdhAto nathI. AthI ekAgratAne ja mokSamArgapaNuM siddha thAya che. [ 3ra / (zrI pravacanasArajI gAthA-244 TIkA) jIva je bhAvathI viSayamAM Avela padArthane dekhe che ane jANe che, tenAthI ja uparakta thAya che; vaLI tenAthI ja karma baMdhAya che;ema upadeza che. || 33 ( zrI pravacanasArajI gAthA-176 no gAthArtha) A AtmA sAkAra ane nirAkAra pratibhA svarUpa (-jJAna ane darzana svarUpa) hovAthI pratibhAsya (-pratibhAsavA yogya) padArthasamUhane * IndriyajJAna dagAbAja che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates IndriyajJAna. jJAna nathI 20 je moharUpa, rAgarUpa ke dveSarUpa bhAvathI dekhe che ane jANe che, tenAthI ja uparakta thAya che. je A uparAga (-malinatA, vikAra) che te kharekhara snigdha-rUkSatvasthAnIya bhAvabaMdha che. vaLI tenAthI jarUra paugalika karma baMdhAya che. Ama A dravyabaMdhanuM nimitta bhAvabaMdha che. || 34|| (zrI pravacanasArajI gAthA-176 nI TIkA) huM parano nathI, para mArAM nathI, A lokamAM mAruM kAMI paNa nathI-AvA nizcayavALo ane jitendriya vartato thako te yathAjAtarUpadhara ( sahaja rUpadhArI) thAya che. || 35 (zrI pravacanasArajI gAthA-204 no gAthArtha ) vaLI tyAra pachI zrAmapyArthI yathAjAtarUpadhara thAya che. te A pramANeH "prathama to huM jarAya parano nathI, para paNa jarAya mArA nathI, kAraNa ke sarva dravyo tattvataH para sAthe samasta saMbaMdha rahita che; tethI A SaTadravyAtmaka lokamAM AtmAthI anya evuM kAMI paNa mAruM nathI;'--Ama nizcita mativALo (vartato thako) ane paradravyo sAthe svasvAmIsaMbaMdha jemano AdhAra che evI indriyo ane no-indriyanA jaya vaDa jitendriya vartato thako te (zrAmapyArthI) AtmadravyanuM yathAniSpanna zuddharUpa dhAraNa karavAthI yathAjAtarUpadhara thAya che. || 36 IT (zrI pravacanasArajI gAthA-204 nI TIkA) bhAva yaha hai ki mai kevalajJAna tathA kevaladarzana svabhAvarUpase jJAyaka eka TaMkotkIrNa svabhAva hR. aisA hotA huA merA paradravyo ke sAtha apane svAmIpane AdikA koI saMbaMdha nahIM hai. mAtra jJayajJAyaka saMbaMdha hai, so bhI vyavahAranaya se huM. nizcaya se yahuM zeya *moharAjA indriyajJAnane jJAna kahe che, sarvajJadeva tene zeya kahe che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.Atma Dharma.com for updates 21 indriyajJAna..... jJAna nathI jJAyakasaMbaMdha bhI nahIM hai|| 37 / / (zrI pravacanasArajI, zrI jayasenAcArya gA. 200 nI TIkAmAMthI ) AtmadravyanI prAptino prakAra kahevAmAM Ave che. prathama to, anAdi paudgalika karma jenuM nimitta che evI mohabhAvanAnA ( mohanA anubhavanA ) prabhAva vaDe AtmapariNati sadAya ghUmarI khAtI hovAthI A AtmA samudranI mAphaka potAmAM ja kSubdha thato thako krame pravartatI anaMta jJasivyaktio vaDe parivartana pAme che, tethI zaqivyaktionAM nimittarUpa hovAthI je zeyabhUta che evI bAhya padArtha vyaktio pratye tene maitrI pravarte che, tethI Atmaviveka zithila thayo hovAne lIdhe atyaMta bahirmukha evo te pharIne paudgalika karmane racanArA rAgadveSaatarUpe pariName che ane tethI tene AtmaprApti dUra ja che. paraMtu have jyAre A ja AtmA pracaMDa karmakAMDa vaDe akhaMDa jJAnakAMDane pracaMDa karavAthI anAdipauddagalika-karmaracita mohane vadhyadhAtakanA vibhAgajJAna pUrvaka vibhakta ( judo ) karavAne lIdhe ( pote ) kevaLa AtmabhAvanAnA (AtmAnA anubhavanA) prabhAva vaDe pariNati nizcaya karI hovAthI samudranI mAphaka potAmAM ja ati niSkapa raheto thako ekIsAthe ja anaMta jJaptivyaktiomAM vyApIne avakAzanA abhAvane lIdhe bilakula vivartana (parivartana ) pAmato nathI, tyAre zativyaktionAM nimittarUpa hovAthI je zeyabhUta che evI bAhyapadArthavyaktio pratye tene kharekhara maitrI pravartatI nathI ane tethI Atmaviveka supratiSThita (susthita ) thayo hovAne lIdhe atyaMta aMtarmukha thayelo evo A AtmA paudgalika karmane racanArA rAgadveSaatarUpa pariNatithI dUra thayo thako pUrve nahIM anubhavelA apUrva * indriyajJAnanuM lakSa 52 upa2 hoya che. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI rara jJAnAnaMdasvabhAvI bhagavAna AtmAne atyaMtapaNe ja prApta kare che. jagata paNa jJAnAnaMdAtmaka paramAtmAne prApta karo ja. || 38 (zrI pravacanasArajI kaLaza-19 pachInI TIkA) jema jJAna, indriyajanya tathA atIndriya hoya che, te ja pramANe sukha paNa indriyajanya tathA atIndriya hoya che. temAM samyagdaSTine pahelAnA banne arthAt indriyajanya jJAna tathA indriyajanya sukha upAdeya hotA nathI. paraMtu bAkInA be arthAt atIndriya jJAna tathA atIndriya sukha upAdeya cheTI 39 (zrI paMcAdhyAyI uttarArdha gAthA-277) Indriyajanya jJAnamAM doSa. nUnaM yatparato jJAnaM pratyarthaM pariNAmi yt| vyAkulaM mohasaMpRktamarthAd duHkhmnrthvt|| 278 / / nizcayathI je jJAna indriyanA avalaMbanapUrvaka thAya che tathA je jJAna pratyeka artha tarapha pariNamanazIla rahe che arthAt pratyeka arthanA anusAra pariNAmI thAya che. te jJAna vyAkuLa ane mohamaya hoya che. tethI vAstavamAM te jJAna duHkharUpa ane niSpayojana jevuM che. te 40aaaa (zrI paMcAdhyAyI uttarArdha gAthA-ra78) indriyajanyajJAna, parAlaMbI ane pratyeka zeya anusAra pariNamanazIla hovAthI vyAkuLa ane mohanA sAtha sahita hoya che. tethI vAstavamAM te indriyajanyajJAna du:kharUpa che tethI te kAryakArI nathI IT 41 (zrI paMcAdhyAyI uttarArdha gAthA-278 bhAvArtha) * indriyajJAna sva ke parane jANavAnuM sAdhana nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AfmaDharma.com for updates 23 indriyajJAna..... jJAna nathI te jJAnamAM vyAkulatA hoya che. tethI evA indriyajanyajJAnamAM du:khapaNuM bhalA prakArathI siddha thAya che, kAraNa ke jANelA padArtha aMza sivAya bAkInA aMzo ajJAtarUpa (nahIM jaNAyelA) rahevAthI tene jANavAnI AturatA Adi temAM jovAmAM Ave che|| 42 / / (zrI paMcAdhyAyI uttarArdha gAthA-279) indriyajanyajJAnamAM duHkhapaNuM asiddha nathI, kAraNa ke temAM jANatAM bAkI rahelA zeyanA aMzone jANavAnI AturatA-adhirAI vagere rahyA kare che tethI te jJAnamAM vyAkuLatAno sadbhAva siddha thAya che. vaLI vyAkuLatA mojuda hovAthI te jJAnamAM duHkhapaNuM siddha thAya che, ane e du:khapaNAnA saddabhAvathI temAM anupAdeyatAnI paNa siddhi thAya che. kharekhara to mithyAddaSTine 52 ne jANavAnI ruci hoya che. paNa svane jANavAnI ruci hotI ja nathI. tethI te du:khI thAya che. / / 43 / / (zrI paMcAdhyAyI uttarArdha gAthA-279 no bhAvArtha) bAkInA arthone jANavAnI icchA rAkhavAvALuM mana ajJAnathI vyAkuLa rahe che, eto dUra raho paraMtu je padArtho che temAM paNa upayogI thavAvALuM jJAna du:khajanaka ja hoya che. / / 44 / / (zrI paMcAdhyAyI uttarArdha gAthA-280) jaNAyelA aMza sivAya bAkInA arthane jANavAnI AturatAadhirAI rahevAthI ajJAnInuM mana mAtra vyAkuLa rahe che emAM to kahevuM ja zuM! arthAt te to nizcayathI vyAkuLa che jaduHkharUpa che ja, paraMtu je padArtha che tene jANavAmAM upayogI thavAvALA * indriyajJAna te AtmAne jANavAnuM sAdhana nathI * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna... jJAna nathI 24 indriyajanyajJAnane paNa duHkharUpa kahevAmAM Ave che. 45TI (zrI paMcAdhyAyI uttarArdha gAthA-280 no bhAvArtha) te indriyajanyajJAna mohasahita hovAthI pramatta, potAnI utpatti mATe ghaNA kAraNonI apekSA rAkhatuM hovAthI nikRSTa, kamapUrvaka padArthone jANavAvALuM hovAthI bucchinna tathA IhA vagere pUrvaka ja thatuM hovAthI du:kharUpa kahevAya che. |46TI (zrI paMcAdhyAyI uttarArdha gAthA-281) te indriyajanyajJAna parAdhIna hovAthI parokSa che, IndriyothI pedA thatuM hovAthI Aphsa (indriyajanya) che, tathA temAM saMzaya vagere doSo AvavAnI saMbhAvanA hovAthI te sadoSa che. | jagyA (zrI paMcAdhyAyI uttarArdha gAthA-282) baMdhanA heturUpa hovAthI virUddha, baMdhanA kAryarUpa hovAthI karmajanya, AtmAno dharma nahIM hovAthI azreyarUpa tathA kaluSita hovAthI svayaM azuci che. || 48 (zrI paMcAdhyAyI uttarArdha gAthA-283) te indriyajanya jJAna baMdhano hetu hovAthI virUddha che, pUrvabaddha karmonA saMbaMdhane rAkhIne ja temanI utpatti thAya che. tethI te karmajanya che, vAstavamAM te AtmAno svabhAva nathI tethI te azreyarUpa che tathA pote ja kaluSita hovAthI azuci che. IT 49aaaa (zrI paMcAdhyAyI uttarArdha gAthA-283 no bhAvArtha) jema mRgIno roga koI veLA vadhI jAya che, koI veLA ghaTI jAya che * indriyajJAna zeyano bhAva che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 25 indriyajJAna... jJAna nathI tathA koI veLA bilakula dekhAto nathI. tevI ja rIte A indriyajanya jJAna paNa koIveLA ochuM, koI veLA adhika tathA koI koI veLA atyaMta alpa thaI jAya che. tethI te mUrzita kahevAya che. 50aaaa (zrI paMcAdhyAyI uttarArdha gAthA-284 no bhAvArtha) indriyajanya jJAna kevuM tuccha, alpa, parAdhIna ane atrANa (azaraNa) che. te gAthA-278 thI 306 sudhImAM batAvyuM. || 51 (zrI paMcAdhyAyI gAthA-285 no bhAvArtha) indriyajanya jJAnanI durbaLatA. te indriyajanya jJAna, cha dravyomAMthI mAtra mUrta dravyane ja viSaya kare che, anyadravyone nahIM; mUrtadravyomAM paNa te sUkSma pudgalone viSaya karatuM nathI paNa mAtra sthULa pugalone ja viSaya kare che, e sthULa pudgalomAM paNa sarva sthULa pugalone viSaya karatuM nathI-paraMtu koI koI sthULa pudgalone ja viSaya kare che; e sthULa pudgalomAM paNa indriyo dvArA grAhya pudgalone ja viSaya kare che, paNa agrAhya pugalone nahIM; e grAhya pudgalomAM paNa vartamAnakALa saMbaMdhI pugalone ja viSaya kare che. paNa atIta-anAgatakALa saMbaMdhI nahIM; vartamAnakALa saMbaMdhI pudgalomAM paNa jeno sannidhAnapUrvaka indriyonI sAthe saknikarSa thAya che tene ja viSaya kare che, paNa anyane nahIM; temAM paNa avagraha-Ihu-avAya, ane dhAraNA thayA pachI ja tene avagrahAdirUpathI te viSaya kare che, tathA e badhAya kAraNo hovA chatAM paNa te indriyajanya jJAna kadAcit thAya che, sadeva thatuM nathI, tethI e indriyajanya jJAna digmAtra (eTale dekhAvamAtra) che. (zrI pravacanasAranI * indriyajJAna zeyano kSayopazama che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI ra6 gAthA-42 nI TIkAmAM to AvA jJAnane "jJAnameva nAsti-jJAna ja nathI" ema zrI jayasenAcArya kahyuM che. ). | para / (zrI paMcAdhyAyI uttarArdha gAthA-286 thI 289 bhAvArtha) eTalA mATe prakRta artha e che ke indriyajanyajJAna digmAtra che arthAt nAmamAtra ja jJAna che. kAraNa ke-tenA viSayabhUta sarva padArthonuM alpamAtra ja jJAna thAya che. | paTTA (zrI paMcAdhyAyI uttarArdha gAthA-303 no artha) e sarva viSayomAMthI potapotAnA viSayabhUta eka eka arthane ja khaMDarUpa viSaya karavAnA kAraNathI te indriyajJAna khaMDarUpa che tathA krama kramapUrvaka kevala vyastarUpa (pragaTarUpa) padArthomAM niyata viSayane ja jANe che. tethI te indriyajJAna pratyekarUpa paNa che. / 54|| (zrI paMcAdhyAyI uttarArdha gAthA-384 no artha) indriyajanyajJAna, vyAkuLatAdi aneka doSonA samAvezanuM sthAna che e to dUra raho, arthAt te jJAna upara kahelA vyAkuLatAdi doSonuM sthAna che e vAta to nizcita ja che. paraMtu tenI sAthe tyAM sudhI te jJAna, pradeza calanAtmaka paNa hoya che, ke jyAM sudhI niSkriya AtmAnI koIpaNa audayikI kriyA thAya che, tathA te pradezonuM parispaMdana paNa karmodayarUpa upAdhi vinA thatuM nathI. || papaIT (zrI paMcAdhyAyI uttarArdha gAthA. 305-306 no artha) indriyajJAna, kevaLa vyAkuLatAdi upara kahelA doSonuM sthAna to che ja paraMtu sAthe sAthe jyAM sudhI akaMpasvarUpa AtmAne yoganI * indriyajJAna zeya badalyA kare che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 27 indriyajJAna... jJAna nathI audayikI kriyA rahe che, tyAM sudhI te pradezonuM parispaMdana paNa rahe che, kAraNa ke AtmAnA pradezono parispada karmodayarUpa upAdhi vinA thato nathI. matalaba ke indriyajJAna hoya tyAre yoganuM kaMpana hoya che. te paNa eka vikAra che. te pa6 (zrI paMcAdhyAyI uttarArdha gAthA-3O6 no bhAvArtha ) (svAnumUlya vasaMte) potAnI ja anubhavanarUpa kriyAthI prakAze che, arthAt potAne potAthI ja jANe che pragaTa kare che. A vizeSaNathI, AtmAne tathA jJAnane sarvathA parokSa ja mAnanAra jaiminIya-bhaTTa-prabhAkara bhedavALA mImAMsakonA matano vyavaccheda thayo; temaja jJAna, anya jJAnathI jANI zakAya che, pote potAne nathI jANatuM-evuM mAnanAra taiyAyikono paNa pratiSedha thayo. || paTTA (zrI samayasArajI kaLaza-1 zlokArtha mAMthI) vaLI dADhyanA (baLavAyogya padArthanA) AkAre thavAthI agnine dahana kahevAya che to paNa dAhyakRta azuddhatA tene nathI, tevI rIte zeyAkAra thavAthI te "bhAva"ne jJAyakapaNu prasiddha che to paNa zeyakRta azuddhatA tene nathI; kAraNa ke yAkAra avasthAmAM jJAyakapaNe je jaNAyo te svarUpaprakAzananI (svarUpane jANavAnI) avasthAmAM paNa, dIvAnI jema, kartAkarmanuM ananyapaNuM hovAthI, jJAyaka ja che pote jANanAro mATe pote kartA ane potAne jANyo mATe pote ja karma (jema dIpaka ghaTapaTAdIne prakAzita karavAnI avasthAmAMya dIpaka che ane potAne-potAnI jyotirUpa zikhAne prakAzavAnI avasthAmAM paNa, dIpaka ja che, anya kAMI nathI tema jJAyakanuM samajavuM ). || paTA. (zrI samayasAra gAthA-6 TIkA bIjo perAgrApha ) * IndriyajJAna arUpI evA AtmAne jANatuM nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 28 "jJAyaka" evuM nAma paNa tene zeyane jANavAthI ApavAmAM Ave che; kAraNa ke zeyanuM pratibiMba jyAre jhaLake che tyAre jJAnamAM tevuM ja anubhavAya che. to paNa yakRta azuddhatA tene nathI kAraNa ke jevuM zeya jJAnamAM pratibhAsita thayuM tevo jJAyakano ja anubhava karatAM jJAyaka ja che "A huM jANanAro chuM, te huM ja chuM; anya koI nathI"--evo potAne potAno abhedarUpa anubhava thayo tyAre e jANavArUpa kriyAno kartA pote ja che ane jene jANyuM te karma paNa pote ja che. te pa9 (zrI samayasArajI gAthA-6 nA bhAvArthamAMthI) je jIva nizcayathI zrutajJAna vaDe A anubhavagocara kevaLa eka zuddha AtmAne (miti ) sanmukha thaI jANe che tene lokane pragaTa jANanArA RSizvaro zrutakevaLI kahe che; je jIva sarva zrutajJAnane jANe che tene jinadevo zrutakevaLI kahe che, kAraNa ke jJAna badhuM AtmA ja che tethI (te jIva) zrutakevaLI che. te 60aaaa (zrI samayasArajI gAthA-9-10 gAthArtha) prathama "je zratathI kevaLa zuddhAtmAne jANe che te zrutakevaLI che" te to paramArtha che; ane "je sarva zrutajJAnane jANe che te zrutakevaLI che" te vyavahAra che. ahIM be pakSa laI parIkSA karIe chIe - upara kaheluM sarvajJAna AtmA che ke anAtmA? jo anAtmAno pakSa levAmAM Ave to te barAbara nathI kAraNa ke samasta je jaDarUpa anAtmA AkAzAdi pAMcadravyo che temanuM jJAna sAthe tAdAbhya banatuM ja nathI (kemake tenAmAM jJAna siddha ja nathI.) tethI anya pakSano abhAva hovAthI jJAna AtmA ja che. mATe zrutajJAna paNa AtmA ja che. Ama thavAthI "je AtmAne jANe che te zrutakevaLI che" ema ja Ave che; * indriyajJAna jene jANe tene potAnuM mAne che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 29 indriyajJAna.... jJAna nathI ane te to paramArtha ja che. A rIte jJAna ane jJAnInA bhedathI kahenAro je vyavahAra tenAthI paNa paramArtha mAtra ja kahevAmAM Ave che. tenAthI bhinna adhika kAMI kahevAmAM AvatuM nathI. vaLI je zrutathI kevaLa zuddhAtmAne jANe che te zrutakevaLI che" evA paramArthanuM pratipAdana karavuM azakaya hovAthI "je sarva zrutajJAnane jANe te zrutakevaLI che" evo vyavahAra paramArthanA pratipAdakapaNAthI potAne daDhapaNe sthApita kare che. tA 61 nA (zrI samayasArajI gAthA-9-10 nI TIkA) je zAstrajJAnathI abhedarUpa jJAyakamAtra zuddhAtmAne jANe che te zrutakevaLI che e to paramArtha (nizcaya kathana) che. vaLI je sarva zAstrajJAnane jANe che teNe paNa jJAnane jANavAthI AtmAne ja jANyo kAraNa ke jJAna che te AtmA ja che; tethI jJAna-jJAnIno bheda kahenAro je vyavahAra teNe paNa paramArtha ja kahyo. anya kAMI na kahyuM. vaLI paramArthano viSaya to kathaMcit vacanagocara paNa nathI tethI vyavahAranaya ja AtmAne pragaTapaNe kahe che, ema jANavuM. I 6ranA (zrI samayasArajI gAthA-9-10 no bhAvArtha) paraMtu have tyAM, sAmAnyajJAnanA AvirbhAva ( pragaTapaNuM) ane vizeSa ( zaiyAkAra) jJAnanA tirobhAva (AcchAdana) thI jyAre jJAnamAtrano anubhava karavAmAM Ave tyAre jJAna pragaTa anubhavamAM Ave che. to paNa jeo ajJAnI che, zayomAM Asakta che temane te svAdamAM AvatuM nathI. |63aaaa (zrI samayasArajI gAthA-15 TIkAmAMthI) daSTAMtaH- jema-aneka tarehanA zAka Adi bhojanonA saMbaMdhathI * indriyajJAna vaibhAvika che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates IndriyajJAna.... jJAna nathI 30 upajela sAmAnya lavaNanA tirobhAva ane vizeSa lavaNanA AvirbhAvathI anubhavamAM AvatuM je (sAmAnyanA tirobhAvarUpa ane zAka AdinA svAdabhede bhedarUpa-vizeSarUpa) lavaNa teno svAda ajJAnI, zAkanA lolupa manuSyone Ave che paNa anyanA saMbaMdharahitapaNAthI upajela sAmAnyanA AvirbhAva ne vizeSanA tirobhAvathI anubhavamAM AvatuM je ekAkAra abhedarUpa lavaNa teno svAda Avato nathI; vaLI paramArthathI jovAmAM Ave to to, je vizeSanA AvirbhAvathI anubhavamAM AvatuM (kSArarasarUpa) lavaNa che te ja sAmAnyanA AvirbhAvathI anubhavamAM AvatuM ( kSArasarUpa) lavaNa che. evI rIte aneka prakAranA yonA AkAro sAthe mizrarUpapaNAthI upajela sAmAnyanA tirobhAva ane vizeSanA AvirbhAvathI anubhavamAM AvatuM je (vizeSabhAvarUpa, bhedarUpa, anekAkArarUpa) jJAna te ajJAnI, zeyalubdha jIvone svAdamAM Ave che paNa anya yAkAranA saMyogarahitapaNAthI upajela sAmAnyanA AvirbhAva ne vizeSanA tirobhAvathI anubhavamAM AvatuM je ekAkAra abhedarUpa jJAna te svAdamAM AvatuM nathI; vaLI paramArthathI vicArIe to to, je jJAna vizeSanA AvirbhAvathI anubhavamAM Ave che teja jJAna sAmAnyanA AvirbhAvathI anubhavamAM Ave che. alubdha jJAnIone to, jema seMdhavanI gAMgaDI, anyadravyanA saMyogano vyavaccheda karIne kevaLa seMdhavano ja anubhava karavAmAM AvatAM, sarvataH eka kSArarasapaNAne lIdhe kSArapaNe svAdamAM Ave che tema AtmA paNa, paradravyanA saMyogano vyavaccheda karIne kevaLa AtmAno ja anubhava karavAmAM AvatAM, sarvataH eka vijJAnaghanapaNAne lIdhe jJAnapaNe svAdamAM Ave che. / 64 (zrI samayasArajI gAthA-15 nI TIkA) * samyajJAnanuM lakSaNa - "paralakSa abhAvAt " * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 31 indriyajJAna..... jJAna nathI ahIM AtmAnI anubhUti te ja jJAnanI anubhUti kahevAmAM AvI che. ajJAnI jana zaiyomAM ja-indriyajJAnanA viSayomAM jalubdha thaI rahyA che; teo indriyajJAnanA viSayothI anekAkAra thayela jJAnane ja jJeyamAtra AsvAde che paraMtu zaiyothI bhinna jJAnamAtrano AsvAda nathI letA. ane jeo jJAnI che, zaiyomAM Asakta nathI teo zaiyothI judA ekAkAra jJAnano AsvAda le che, -jema zAkothI judI mIThAnI kaNIno kSAramAtra svAda Ave tevI rIte AsvAda le che, kAraNa ke jJAna che te AtmA che ane AtmA che te jJAna che. A pramANe guNI-guNanI abhedaSTimAM AvatuM je sarva padravyothI juduM, potAnA paryAyomAM ekarUpa, nizcaLa, potAnA guNomAM ekarUpa, parimittathI utpanna thayela bhAvothI bhinna potAnuM svarUpa, tenuM anubhavana te jJAnanuM anubhavana che, ane A anubhavana te bhAvazrutajJAnarUpa jinazAsananuM anubhavana che. zudghanayathI AmAM kAMI bheda nathI. / / 65 / / (zrI samayasArajI gAthA-1pa no bhAvArtha) aMtaraMgamAM abhyAsa kare-dekhe to AtmA potAnA anubhavathI jaNAvAyogya jeno pragaTa mahimA che evo ja bhakta ( anubhavagocara ), nizcala, zAzvata, nityakarmakalaMka-kardamathI rahitaevo pote stuti karavAyogya deva birAjamAna che|| 66 / / (zrI samayasArajI kaLaza-12 zlokArthamAMthI ) zudghanayanI draSTithI jovAmAM Ave to sarva karmathI rahita caitanyamAtra deva avinAzI AtmA aMtaraMgamAM pote birAjI rahyo che. A prANI-paryAyabuddhi bahirAtmA-tene bahAra DhuMDhe che, te moTuM ajJAna che. / / 67 / / (zrI samayasArajI kaLaza-12 no bhAvArtha ) * huM dharmAdine jANuM chuM - te adhyavasAna che. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna...... jJAna nathI Dara mokSArthI puruSe prathama to AtmAne jANavo, pachI tenuM ja zraddhAna karavuM ke "A ja AtmA che, tenuM AcaraNa karavAthI avazya karmothI chUTI zakAze ane tyAra pachI tenuM ja AcaraNa karavuManubhava vaDe temAM lIna thavuM, kAraNa ke sAdhya je niSkarma avasthArUpa abheda zuddhasvarUpa tenI siddhinI e rIte upapatti che, anyathA anupapatti che. (arthAt sAdhyanI siddhi e rIte thAya che, bIjI rIte thatI nathI.).!! 68 (zrI samayasArajI gAthA-17-18 nI TIkAmAMthI) paraMtu jyAre Avo anubhUtisvarUpa bhagavAna AtmA AbALa gopALa saune sadAkALa pote ja anubhavamAM Avato hovA chatAM paNa anAdi baMdhanA vaze para(dravyo) sAthe ekapaNAnA nizcayathI mUDha je ajJAnI tene "A anubhUti che te ja huM chuM" evuM AtmajJAna udaya thatuM nathI ane tenA abhAvane lIdhe, nahIM jANelAnuM zraddhAna gadheDAnA ziMgaDAnA zraddhAna samAna hovAthI, zraddhAna paNa udaya thatuM nathI tyAre samasta anyabhAvonA bheda vaDe AtmAmAM niHzaMka TharavAnA asamarthapaNAne lIdhe AtmAnuM AcaraNa udaya nahIM thavAthI AtmAne sAdhatuM nathI. Ama sAdhya AtmAnI siddhinI anyathA anupapatti che. || 69 / (zrI samayasArajI gAthA-17-18 TIkAmAMthI) sAdhya AtmAnI siddhi darzana-jJAna-cAritrathI ja che, bIjI rIte nathI. kAraNa keH- pahelAM to AtmAne jANe ke A jANanAro anubhavamAM Ave che te huM ja chuM. tyArabAda tenI pratItirUpa zraddhAnA thAya; vinA jANe zraddhAna konuM? pachI samasta anyabhAvothI bheda karIne potAmAM sthira thAya-e pramANe siddhi che. paNa je jANe ja * huM jJAyaka ane cha dravya ya te bhrAMti che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 33 indriyajJAna..... jJAna nathI nahIM, to zraddhAna paNa na thaI zake; to sthiratA zAmAM kare? tethI bIjI rIte siddhi nathI evo nizcaya che. |70 (zrI samayasArajI gAthA-17-18 no bhAvArtha) udayati na nayazrIrastameti pramANaM vkacidapi ca na vidmo yAti nikssepckrm| kimaparabhidmo dhAmni sarvaGkaSeDasmi nnannubhavamupayAte bhAti na dvaitmev||9|| AcArya zuddhanayano anubhava karI kahe che ke-A sarva bhedone gauNa karanAra je zuddhanayano viSayabhUta caitanyacamatkAramAtra teja:puMja AtmA, teno anubhava thatAM nayonI lakSmI udaya pAmatI nathI, pramANa astane prApta thAya che ane nikSepono samUha kayAM jato rahe che te ame jANatA nathI AthI adhika zuM kahIe? dvata ja pratibhAsita thatuM nathI || 71 1 (zrI samayasArajI kalaza-9 no zlokArtha) dravyakarma, bhAvakarma, nokarma Adi pudgala dravyomAM potAnI kalpanA karavI tene saMkalpa kahe che ane jJayonA bhedathI jJAnamAM bheda mAlUma thavo tene vikalpa kahe che. || 7ra (zrI samayasArajI kaLaza-10 nA zlokArthamAMthI) AcArya kahe che ke te utkRSTa teja-prakAza amane ho ke je teja sadAkALa caitanyanA pariNamanathI bhareluM che, jema mIThAnI kAMkarI eka kSArarasanI lIlAnuM avalaMbana kare che tema je teja eka jJAnarasa svarUpane avalaMbe che, je teja akhaMDita che-zayonA AkArarUpe * huM parane jANuM chuM te buddhi mithyA che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 34 khaMDita thatuM nathI, je anAkuLa che, jemAM karmanA nimittathI thatA rAgAdithI utpanna AkuLatA nathI, je avinAzIpaNe aMtaraMgamAM ane bahAramAM pragaTa dedIpyamAna che-jANavAmAM Ave che, je svabhAvathI thayuM che-koI e racyuM nathI ane haMmezA jeno vilAsa udayarUpa che je ekarUpa pratibhA samAna che | 73aaaa (zrI samayasArajI kaLaza-14 zlokArtha) AcArye prArthanA karI che ke A jJAnAnaMdamaya ekAkAra svarUpa jyoti amane sadA prApta raho. || 74 (zrI samayasArajI kaLaza-14 no bhAvArtha) jema rUpI darpaNanI sva-paranA AkArano pratibhAsa karanArI svacchatA ja che ane uSNatA tathA jvALA agninI che tevI rIte arUpI AtmAnI to potAne ne parane jANanArI jJAtRtA (jJAtApaNuM) ja che ane karmano karma pudgalanA che. ema potAthI ja athavA paranA upadezathI jenuM mULa bhedavijJAna che evI anubhUti utpanna thaze tyAre ja (AtmA) pratibaddha thaze. || 75 nA (zrI samayasArajI gAthA-19 TIkAmAMthI) have koI tarka kare ke AtmA to jJAna sAthe tAdAbhyasvarUpe che, judo nathI, tethI jJAnane nitya seve ja che; to pachI tene jJAnanI upAsanA karavAnI zikSA kema ApavAmAM Ave che? tenuM samAdhAna - te ema nathI; jo ke AtmA jJAna sAthe tAdAbhyasvarUpe che topaNa eka kSaNamAtra paNa jJAnane sevato nathI; kAraNa ke svayaMbuddhatva athavA bodhitabuddhatva-e kAraNapUrvaka jJAnanI * indriyajJAna Atma anubhava karAvavAmAM asamartha che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 3pa indriyajJAna. jJAna nathI utpatti thAya che. (kAM to kALalabdhi Ave tyAre pote ja jANI le che athavA to koI upadeza denAra maLe tyAre jANe-jema sUtelo puruSa kAM to pote ja jAge athavA to koI jagADe tyAre jAge) ahIM pharI pUche che ke ema che to jANavAnA kAraNa pahelAM zuM AtmA ajJAnI ja che kemake tene sadAya apratibuddhapaNuM che? teno uttarae vAta ema ja che, te ajJAnI ja che. | 76 (zrI samayasArajI kaLaza-20 pachInI TIkA) jema arIsAmAM agninI jvALA dekhAya tyAM ema jaNAya che ke "jvALA to agnimAM ja che, arIsAmAM nathI peThI, arIsAmAM dekhAI rahI che te arIsAnI svacchatA ja che; te pramANe "karma-nokarma potAnA AtmAmAM nathI peThAM; AtmAnI jJAna-svacchatA evI ja che ke jemAM zeyanuM pratibiMba dekhAya; e rIte karma-nokarma jJaya che te pratibhAse che"--evo bhedajJAnarUpa anubhava AtmAne kAMto svayameva thAya athavA upadezathI thAya tyAre ja te pratibaddha thAya che. te 77 (zrI samayasArajI gAthA-19 no bhAvArtha) je iMdiye jiNittA NANasahAvAdhiyaM muNadi aadN| taM khalu jididiyaM te bhaNaMti je NicchidA saahuu|| 31 / / jItI indriyo jJAnasvabhAve adhika jANe AtmAne, nizcaya viSe sthita sAdhuo bhAkhe jitendriya tehane. 31 je indriyone jItIne jJAnasvabhAva vaDe anyadravyathI adhika AtmAne jANe che tene, je nizcayanayamAM sthita sAdhuo che teo, kharekhara jitendriya kahe che. 78/ (zrI samayasArajI gAthA-31 no gAthArtha) * jo jJAnano svabhAva parane jANavAno hoya to AnaMda Avavo joIe?* Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates IndriyajJAna..... jJAna nathI 36 (je muni dravyandriyo, bhAvendriyo tathA indriyonA viSayabhUta padArtho-e traNeyane potAnAthI judAM karIne sarva anyadravyothI bhinna potAnA AtmAne anubhave che te muni nizcayathI jitendriya che) anAdi amaryAdarUpa baMdha paryAyanA vaze jemAM samasta sva-parano vibhAga asta thaI gayo che (arthAt jeo AtmAnI sAthe evI eka thaI rahI che ke bheda dekhAto nathI) evI zarIra pariNAmane prApta je dravyandriyo temane to nirmaLa bheda-abhyAsanI praviNatAthI prApta che aMtaraMgamAM pragaTa ati sUkSma caitanyasvabhAva tenA avalaMbananA baLa vaDe sarvathA potAthI judI karI; e dravyendriyonuM jItavuM thayuM. judA judA potapotAnA viSayomAM vyApArapaNAthI jeo viSayone khaMDakhaMDa grahaNa kare che (arthAta jJAnane khaMDakhaMDarUpa jaNAve che, evI bhAvendriyone, pratItimAM AvatA eka akhaMDacaitanyazaktipaNA vaDe sarvathA potAthI judI jANI; e bhAvendriyonuM jItavuM thayuM. grAhyagrAhaka lakSaNavALA saMbaMdhanI nikaTatAne lIdhe jeo potAnA saMvedana ( anubhava) sAthe paraspara eka jevA thaI gayelA dekhAya che evA bhAvendriyo vaDe grahavAmAM AvatAM je indriyonA viSayabhUta spardhAdi padArtho temane, potAnI caitanyazaktinuM svayameva anubhavamAM AvatuM je asaMgapaNuM te vaDe sarvathA potAthI judA karyA; e, IndriyonA viSayabhUta padArthonuM jItavuM thayuM. Ama je (muni) dravyendriyo, bhAvendriyo tathA indriyonA viSayabhUta padArtho-e traNene jItIne, jJayajJAyaka-saMkara nAmano doSa Avato hato te saghaLo dUra thavAthI ekatvamAM TaMkotkIrNa ane jJAnasvabhAva vaDe anyadravyothI paramArthe judA evA potAnA AtmAne anubhave che te nizcayathI "jitendriya jina" che. ( jJAnasvabhAva anya acetanadravyomAM nathI tethI te vaDe AtmA sarvathI adhika judo * paramAtmA kahe che - "mArA lakSe durgati thaze" * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 37 IndriyajJAna. jJAna nathI ja che) kevo che te jJAnasvabhAva? A vizvanI (samasta padArthonI) upara tarato (arthAt temane jANatAM chatAM te rUpa nahIM thato), pratyakSa udhotapaNAthI sadAya aMtaraMgamAM prakAzamAna, avinazvara, svataHsiddha ane paramArtha sa-evo bhagavAna jJAnasvabhAva che. A rIte eka nizcaya stuti to A thaI ! 79 (zrI samayasArajI gAthA-31 TakA) ya to dralendriyo, bhAvendriyo tathA indriyonA viSayabhUta padArtho ane jJAyaka pote AtmA-e bannenuM anubhavana, viSayonI AsaktatAthI, eka jevuM thatuM hatuM; bhedajJAnathI bhinnapaNuM jANyuM tyAre te ya jJAyaka-saMkaradoSa dUra thayo ema ahIM jANavuM. || 80 (zrI samayasArajI gAthA-31 bhAvArtha) anvayArtha- A paNa nayAbhAsa che ke "jJAna ane zeyane paraspara bodhya-bodhaka saMbaMdha che jema ke jJAna, yagata che ane e ya paNa jJAnagata che. bhAvArtha- jJaya jJAyaka saMbaMdhane laIne jJAnane yagata kahevuM tathA zeyane jJAnagata kahevA te paNa nayAbhAsa che tenuM kAraNa anvayArtha- jema AMkha rUpane dekhe che paraMtu te AMkha ja pote rUpamAM pravezI jatI nathI te ja pramANe jJAna zeyone jANe che to paNa te jJAna ja pote zayomAM pravezI jatuM nathI. bhAvArtha- jema AMkha, rUpane dekhe che paraMtu teTalA mAtrathI te AMkha kAMI rUpamAM pravezI jatI nathI, te ja pramANe jJAna zeyone * eka bhAvakabhAva, eka zeyanobhAva - tenAthI judo huM zAyakabhAva * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 38 jANe che paraMtu teTalA mAtrathI te jJAna kAMI zayomAM pravezI jatuM nathI. mATe jJaya jJAyaka saMbaMdhane lIdhe jJAnane yagata kahevuM te nayAbhAsa che. ahIM graMthakAre zeyane jJAnagata kahevA saMbaMdhamAM jo ke lakhyuM nathI to paNa ema samajavuM ke jema jJAnano praveza zeyomAM nathI, tema zeyano paNa jJAnamAM praveza nathI. | 81 (zrI paMcAdhyAyI pUrvAdha gAthA-pa85-586 artha bhAvArtha) anvayArtha- jemake A veLA "arthavikalpAtmaka jJAna pramANa che" ema je kahevAmAM Ave che te upacarita sabhUta vyavahAranayanuM udAharaNa che. temAM ahIM sva-parasamudAyane artha kahe che tathA jJAnanuM svaparavyavasAyarUpa thavuM tene vikalpa kahe che. - bhAvArtha- "arthavijyo jJAnuM pramA' arthAta arthanA vikalpAtmaka jJAnane pramANe kahevuM e upacarita sabhUta vyavahAranayanuM udAharaNa che. artha zabdano artha sva-para padArtha ane vikalpa zabdano artha tadAkAra vA vyavasAyAtmaka che, tethI arthavikalpa zabdano artha sva-paravyavasAyAtmaka jJAna thAya che. e ja pramANanuM lakSaNa che, ane ema upacarita sabhUta vyavahAranayanI apekSAe kahevAmAM Ave che. anvayArtha- nizcayanayathI tattvanuM svarUpa kevaLa sarUpa mAnatAM chatAM, nirvikalpatAnA kAraNathI jo ke ukta lakSaNa ThIka nathI to paNa avalaMbana vinA nirviSaya jJAnanuM svarUpa kahI zakAtuM nathI. tethI jJAna svarUpa vaDe siddha hovAthI ananyazaraNa hovA chatAM paNanirAlaMba hovA chatAM paNa ahIM AgaLa te jJAna hetuvAzathI upacarita thaIne tenAthI bhinna zaraNanI mAphaka mAlUma thAya che, arthAt svaparavyavasAyAtmaka pratIta thAya che. * zeya zeyane jANe che, jJAna AtmAne jANe che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 39 indriyajJAna. jJAna nathI bhAvArtha- je ke jJAna, nirvikalpAtmaka che-kevaLa sat zabdathI ja pratipAdita thaI zake che, eTale jJAnane artha vikalpAtmaka kahevuM e yogya nathI, kAraNa ke-te to kevaLa sadAtmaka ane koInA Azrita nahIM thatuM kevaLa svarUpasiddha hovAthI nirvikalparUpa che, topaNa e nirvikalpanuM svarUpa koIne koI avalaMbana vinA kahI zakAtuM nathI tethI yuktipUrvaka yanuM avalaMbana karIne tene "svaparavyavasAyAtmaka, arthavikalpAtmaka' ityAdi zabdo dvArA kahevAmAM Ave che, ane te zeyAzrita jevuM bhAsita thAya che. jJayAzrita kahevuM upacArathI che tethI te upacarita, vAstavikarUpa hovAthI sadabhUta ane guNa-guNIbheda hovAthI vyavahAra, e pramANe A nayane upacarita sadabhUta vyavahAranaya kahe che. A 82 (zrI paMcAdhyAyI pUrvArdha gAthA-541-42-43 bhAvArtha sahita) anvayArtha- tathA vizeSamAM A che ke svAtmAnubhUtinA vakhatamAM jeTalAM prathamanA te matijJAna ane zrutajJAna e be rahe che teTalA te badhAMya sAkSAt pratyakSanI mAphaka pratyakSa che, anya eTale parokSa nathI. bhAvArtha- tathA e mati ane zrutajJAnomAM paNa ATalI vizeSatA che ke-je samaye e bannemAMthI koI eka jJAna dvArA svAtmAnubhUti thAya che te samaye e banne jJAna paNa atendriya svAtmAne pratyakSa kare che tethI e banne jJAna paNa svAtmAnubhUtinA samayamAM pratyakSarUpa che paNa parokSa nathI 83aaaa (zrI paMcAdhyAyI pUrvArdha gAthA-706 no artha ane bhAvArtha) anvayArtha- ahIM spardhAdika indriyonA viSayone grahaNa karatI * indriyajJAnamAM AkuLatA hoya, jJAnamAM nirAkuLa AnaMda hoya. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 40 veLA tathA AkAza vagerene viSaya karatI veLA e banne matizrutajJAna niyamathI ahIM AgaLa parokSa hoya che, pratyakSa nahIM. bhAvArtha- paraMtu je samaye e banne jJAna spardhAdika viSayo ne jANe che te samaye tathA je samaye AkAza Adi amUrta padArthone jANe che te samaye e banne jJAna niyamathI parokSa ja che paraMtu svAnubhUtinA samaya mAphaka pratyakSa nathI. ahIM zaMkA anvayArtha- zaMkAkAra kahe che ke jo mati-zrutajJAna svAnubhUtinA samayamAM pratyakSa che to nizcayathI "prathamanA be jJAna parokSa che" evo sUtramAM nirdeza zA mATe karyo? tathA parokSa lakSaNanA yogathI paNa arthAt temAM parokSanuM lakSaNa ghaTI javAthI paNa e banne jJAna parokSa pratIta thAya che. bhAvArtha- zaMkAkAra kahe che ke jo mati-zrutajJAna, svAnubhUtinA samayamAM pratyakSa hoya che to sUtrakAre "mAghe parokSa' e sUtramAM tene parokSa zA mATe kahyAM? arthAt jo matizrutajJAna svAnubhUtinA samayamAM pratyakSa hota to sUtrakAra paNa teno judo ullekha karatA paraMtu karyo nathI, tethI matizrutajJAnane svAnubhUtinA samayamAM paNa parokSa ja kahevAM joIe paNa pratyakSa nahIM, kAraNa ke-tene pratyakSa kahevA sUtra viruddha hovAthI Agama bAdhita che, tathA emAM pAchaLa gAthA 7OO701mAM kahyA pramANe parokSanuM lakSaNa ghaTI jAya che tethI paNa tene parokSa ja kahevA joIe, pratyakSa nahIM tenuM samAdhAnaH anvayArtha:- ThIka che, kAraNa ke-visaMvAda rahita hovAthI vastuno vicAra atizaya rahita thAya che tethI e banne jJAna * indriyajJAnanA(zeyanA) lakSa indriya(zeya) pragaTe. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 41 indriyajJAna..... jJAna nathI sAdhAraNarUpapaNAthI e sUtramAM kahelI pratijJAnusAra parokSa che. bhAvArtha:- jo koI visaMvAda na raheto hoya to vastuno vicAra niratizaya thAya che arthAt temAM atizayanuM varNana karI zakAtuM nathI. svAtmAnubhUtinA samayamAM mati-zrutajJAna dvArA AtmAno sAkSAtkAra thavAthI tenA pratyakSa hovAmAM koI visaMvAda raheto nathI tethI tene pratyakSa kahevA yogya ja che; paraMtu sUtrakAre e banne jJAnone je parokSa kahyAM che temAM apekSA ATalI ja samajavI ke-sAdhAraNarUpathI e banne jJAna parokSa kahyAM che paNa jyAre koI bhavyajIvane samyaktvanI prApti thAya che tyAre koI eka anirvacanIyazaktino prAdurbhAva thAya che ke je zaktinA sAmarthyathI e banne jJAnone pratyakSa kahyA che. / / 84 / / (zrI paMcAdhyAyI pUrvArdha gAthA-707-708-709 artha ane bhAvArtha sahita ) anvayArtha:- ahIM AgaLa nizcayathI samyagdaSTi jIvane mithyAtvakarmanA udayanA vinAzathI utpanna thavAvALI koI anirvacanIya zakti che ke je zakti dvArA A svAtmapratyakSa thAya che. bhAvArtha:- satya puruSArtha karatAM jyAre jIvane samyagdarzana pragaTe tyAre mithyAtvakarmanA udayano svayaM vinAza thAya che, ane evI dazA thatAM te samyagdaSTi jIvane koI eka evI anirvacanIyazakti utpanna thAya che ke jenA sAnidhyathI te anirvacanIya svAtmAne pratyakSa karI le che. arthAt samyagdarzana thatAM mithyAtvanA abhAvanI sAthe sAthe ja svAnubhRtyAvaraNakarmano kSayopazama thAya che tyAre AtmAne potAnA * indriyajJAna 52nI prasiddhi kare che. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check htfp://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 42 sAmArthyathI AtmapratyakSa thAya che, tethI svAnubhUtinA samayamAM matizrutajJAnane pratyakSa kahyAM che. anvayArtha:- teno khulAso A pramANe che ke-A zuddha svAnubhUtinA samayamAM sparzana, rasanA, dhrANa, cakSu ane zrotra e pramANe pAMce indriyo upayogI mAnI nathI paraMtu tyAM kevaLa mana ja upayogI mAnavAmAM AvyuM che tathA ahIM nizcayathI potAnA arthanI apekSAthI noindriya che bIjuM nAma jenuM evuM te mana, dravyamana tathA bhAvamana e pramANe be prakAranuM che. bhAvArtha:- pUrvokta kathanano khulAso A pramANe che ke je samaye samyagdaSTi, svAnubhUti kare che te samaye tene pAMce indriyono upayoga thato nathI paraMtu kevaLa eka manano ja upayoga thAya che, tathA e mana, dravyamana tathA bhAvamana e pramANe be prakAranuM mAnavAmAM AvyuM che. sArAMza A che ke svAnubhUtinA samayamAM indriyajanyajJAna hotuM nathI. / / 85 / / (zrI paMcAdhyAyI pUrvArdha gAthA-710, 711, 712) anvayArtha:- sparza, rasanA, dhrANa, cakSu ane zrotra e pAMco indriyo eka mUrtika padArthone jANavAvALI che tathA mana, mUrtika tathA amUrtika banne padArthone jANavAvALuM che. anvayArtha:- tethI ahIM A kathana nirdoSa che kesvAtmagrahaNamAM nizcayathI mana ja upayogI che paraMtu ATaluM vizeSa che ke-viziSTadazAmAM te mana pote ja jJAnarUpa thaI jAya che. * indriyajJAnanA niSedha vinA upayoga aMtarmukha nahIM thAya. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 43 indriyajJAna..... jJAna nathI bhAvArtha:- tethI pUrvokta kathana nirdoSa siddha thAya che ke svAnubhUtinA samayamAM atIndriya AtmAne pratyakSa karavA mATe mAtra mana ja upayogI che tathA svAnubhUti tatparatArUpa vizeSa avasthAmAM te mana ja jJAtA ane zaiyanA vikalpothI rahita thaIne pote ja jJAnamaya thaI jAya che tethI e jJAna dvArA ja samyagdaSTi jIvane atIndriya AtmAno atIndriya pratyakSa thayo yukti saMgata che. / / 86 / / (zrI paMcAdhyAyI pUrvArdhagAthA-715-716 artha ane bhAvArtha ) anvayArtha:- nizcayathI sUtrathI je matijJAna ne indriya ane manathI utpanna thAya che tathA matijJAnapUrvaka zrutajJAna thAya che, evuM je kahyuM te kathana asiddha nathI. anvayArtha:- sArAMza A che ke nizcayathI bhAvamana, jJAnaviziSTa thatuM thakuM pote ja amUrta che tethI e bhAvamana dvArA thavAvALuM ahIM Atmadarzana atIndriya pratyakSa kema na hoya? bhAvArtha:- jo kadAcit Ama kahevAmAM Ave ke matizrutAtmaka bhAvamana svAnubhUtinA samayamAM pratyakSa thAya che to sUtramAM je matijJAnane indriya ane atIndriyathI utpanna thavAthI tathA zrutajJAnane matijJAnapUrvaka utpanna thavAthI parokSa kahyAM che te kathana asiddha thaI jaze to ema kahevuM paNa ThIka nathI, kAraNa ke matizrutAtmaka e bhAvamanane svAnubhUtinA samayamAM pratyakSa kahevAno A ja artha che ke svAnubhUtinA samayamAM te matizrutajJAnAtmaka bhAvamana vizeSadazA saMpanna thaI jAya che tethI e vaDe thavAvALuM amUrta Atmadarzana atIndriya pratyakSa kema na hoya ? arthAt avazya hoya. * indriyajJAnanI ruci eTale indriyanI ruci. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 44 sArAMza A che ke-svAtmarasamAM nimagna thavAvALuM bhAvamana pote ja amUrta hoIne svAnubhUtinA samayamAM AtmapratyakSa karavAvALuM kahevAmAM AvyuM che. jema zreNI caDatA samaye jJAnanI je nirvikalpa avasthA che te nirvikalpa-avasthAmAM dhyAnanI avasthA saMpanna zrutajJAna vA e zrutajJAnanI pahelAnuM matijJAna atIndriya pratyakSa hoya che, te ja pramANe je samyagdaSTi jIva cothA guNasthAnathI mAMDIne sAtamAM guNasthAna vartI che temanuM matizrutajJAnAtmaka bhAvamana paNa svAnubhUtinA samayamAM vizeSa dazAsaMpanna thavAthI zreNInA jevuM to nathI, paraMtu tenI bhUmikAne yogya nirvikalpa to thAya che. tethI e matizrutajJAnAtmaka bhAvamanane svAnubhUtinA samayamAM pratyakSa mAnavAmAM Ave che tyAM e ja kAraNa che ke-atizrutajJAna vinA kevaLajJAnanI utpatti thaI zakatI nathI. paraMtu avadhimana:paryayajJAna vinA thaI zake che. bhAvArtha- matizrutajJAnane svAnubhUtinA samayamAM pratyakSa kahyAM che te ThIka kahyAM che, kAraNa ke-Atmasiddhi mATe matizruta e be jJAna ja Avazyaka jJAna che, kAraNa ke avadhi tathA mana:paryayajJAna vinA to mokSa thaI zake che. paraMtu mati-zrutajJAna vinA kadI paNa mokSa thaI zakato nathI. || 87TI (zrI paMcAdhyAyI pUrvArdha gAthA-717, 718, 719) khaMDAnvaya sahita artha:- bhAvArtha Ama che ke koI ekAntavAdI mithyAdaSTi jIva evo che ke je vastune paryAyamAtra mAne che, dravyarUpa nathI mAnato; tethI jeTalI samasta-jJayavastuonA jeTalA * huM jANanAra ane lokAloka breya - evuM koNe kahyuM? * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 45 IndriyajJAna..... jJAna nathI che zaktirUpa svabhAva temane jANe che jJAna, jANatuM thayuM temanI AkRtirUpe pariName che, tethI jJayanI zaktinI AkRtirUpa che jJAnanA paryAya, temanAthI jJAnavastunI sattA mAne che, temanAthI bhinna che potAnI zaktinI sattAmAtra, tene nathI mAnato; -evo che ekAMtavAdI tenA prati syAdvAdI samAdhAna kare che ke jJAnamAtra jIvavastu samasta jJayazaktine jANe che evuM sahaja che; paraMtu potAnI jJAnazaktithI atirUpa che. ema kahe che-"pazu: nazyati jeva" (pazu:) ekAMtavAdI (nazyati) vastunI sattAne sAdhavAthI bhraSTa che, (94) nizcayathI kevo che ekAMtavAdI? "vadi: vastupu nitya vizrAMta:" (vadi: varaMtuSa) samasta jJayavastunI aneka zaktinI AkRtirUpe pariNamyA che jJAnanA paryAya, temAM (nitya vizrAnta:) sadA vizrAMta che arthAt paryAyamAtrane jANe che jJAnavastu, -evo che nizcaya jeno, evo che. zA kAraNathI evo che? paramAvamAvartanAt' (paramAvo zeyanI zaktinI AkRtirUpe che jJAnano paryAya, temAM (bhAvanA ) avadhAryuM che jJAnavastunuM astipaNuM-evA juThA abhiprAyanA kAraNathI. vaLI kevo che ekAMtavAdI? "svabhAvamamini jhAntaniravatana:" (svabhAva) jIvanI jJAnamAtra nijazaktinA (madimani) anAdinidhana zAzvata pratApamAM (jentanizvatana:) ekAMta nicetana che arthAt tenAthI sarvathA zUnya che. bhAvArtha Ama che ke svarUpasattAne nathI mAnatoevo che ekAMtavAdI. tenA prati syAdvAdI samAdhAna kare che- "tuM codAvI nAzam na ti" (1) ekAMtavAdI mAne che te pramANe nathI, syAdvAdI mAne che te pramANe che. (cAvI) anekAMtavAdI (nAza) vinAza (na ti) pAmato nathI. bhAvArtha Ama che ke jJAnamAtra vastunI sattAne sAdhI zake che. kevo che anekAMtavAdI * "jJAyaka nathI tyama para taNo' * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates IndriyajJAna..... jJAna nathI 46 jIva? "sadanapachItapracaya:" (sahana) svabhAvazaktimAtra evuM je astitva te saMbaMdhI (spaNIta) daDha karyo che (pratyaya:) anubhava jeNe, evo che. vaLI kevo che? "sarvaramAta niyata svabhAvamavanajJAnAta vimavetta: bhavana" (sarvAna) jeTalA che. (niyatasvamava) potapotAnI zaktie birAjamAna evA je zeyarUpa jIvAdi padArtho temanI (mavana) sattAnI AkRtirUpe pariNamyA che evA (jJAnAtu) jIvanA jJAnaguNanA paryAya, temanAthI (vimavatta: mivana) bhinna che jJAnamAtra sattA-evo anubhava karato thako. | 88aaaa (zrI samayasArajI kaLaza TIkA. kaLaza 258) jene liMga vaDe eTale ke upayoga nAmanA lakSaNa vaDe grahaNa eTale ke ya padArthonuM AlaMbana nathI te aliMgagrahaNa che; A rIte AtmAne bAhyapadArthonA AlaMbanavALuM jJAna nathI evA arthanI prApti thAya che. |89 (zrI pravacanasArajI gAthA-172, aliMgagrahaNa bola naM-7) yaha dharmAstikAya, adharmAstikAya, AkAzAstikAya, pudagalAstikAya tathA kAladravya va anya jIvadravyo Adi lekara jitane ya arthAt jAnane yogya padArtha hai ye saba mere saMbaMdhI nahIM hai. mai vizuddha jJAna darzana upayoga svarUpa hI huM, kayoMki AtmAkA lakSaNa jJAnadarzanaupayogamaya hai. Ina donoMko abhedase upayoga kahate hai. abhedase jo upayoga hai sohI AtmA hai kyokiM AtmA ke pratyeka pradezameM upayoga hai, mai AtmA huM, apaneko Isa prakAra jAnatA hUM ki TaMkotkIrNa jJAyaka eka svabhAvarUpa mai hUM tathA eka akelA hUM aisA jJAnI jAnatA hai. Isa kAraNa tina dharmAdi dravyo pratI mai * parane jANe tevuM zAyakanuM svarUpa nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 47 indriyajJAna..... jJAna nathI mamatva rahita hUM, yapi dahIM aura zakkara kI zikharaNi ke samAna vyavahA2nayase jJeya jJAyaka saMbaMdhakI apekSAse paradravyoM ke sAtha merI ekatA hai to zudghanizcayanayase yaha paradravya merA svarUpa nahIM hai. koMki mai zuddhAtmabhAvanA svarUpa hU~, Isa kAraNa 5dravyoMse mamatva rahita hUM. aisA zuddhAtmA ke jAnanevAle puruSa kahate hai. yahAM yaha tAtparya hai ki pahale svasaMvedana jJAnako hI pratyAkhyAna kahA thA usIkA yahAM 5radravyarsa mamatvarahitapanA vizeSaNa batalAyA hai|| 90 / / (zrI samayasArajI TIkA zrI jayasenAcArya, bra. zItalaprasAdajIkRta gAthA-42 (37) kA zabdArtha sahita vizeSArtha ) 52dravyoko maiM jAnatA hUM aisA bhI jo ahaMkAra hai so tyAgane yogya hai. sarva padravyoMse bhI moha karanA svasaMvedana jJAnameM bAdhaka hai Isa kAraNa esI mamatA bhI tyAgane yogya hai. nirvikalpa hokara nija zuddhasvarUpakA dhyAna hI kAryakArI hai. yapi AtmA ke jJAnasvabhAvameM zeyokA pratibhAsapanA honA cita hI hai tathApi una zaiyo prati jo mamatvabhAva so svarUpa samAdhimeM niSedhane yogya hai. mai jJAtA hUM 52dravya jJeya hai yaha vilpa yogya nahI hai|| 91 / / (zrI samayasArajI TIkA, zrI jayasenAcAryakRta, bra. zItalaprasAdajI bhAvArtha 42 gAthA [ 37 gAthA zrI amRtAcaMdrAcAryajI ]). / / 91 / / potAnA nijarasathI je pragaTa thayela che, nivAraNa na karI zakAya evo jeno phelAva che tathA samasta padArthone grasavAno jeno svabhAva che evI pracaMDa cinmAtrazakti vaDe grAsIbhUta karavAmAM AvyAM hovAthI, jANe atyaMta aMtarmagna thaI rahyAM hoya-jJAnamAM tadAkAra thaI DUbI rahyAM hoya evI rIte AtmAmAM prakAzamAna che evAM A dharma, adharma, * jJeyanI pakaDa kaho ke zaiyAkAramAM aTaka - eka ja vAta che. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 48 AkAza, kALa, pudgala, anya jIva-e sarva paradravyo mArAM saMbaMdhI nathI, kAraNa ke saMkotkIrNa eka jJAyakasvabhAvapaNAthI paramArthe aMtaraMgatattva to huM chuM ane te paradravyo mArA svabhAvathI bhinna svabhAvavALA hovAthI paramArthe bAhyatattvapaNAne choDavA asamartha che (kema ke potAnA svabhAvano abhAva karI jJAnamAM pesatAM nathI.) vaLI ahIM svayameva, (caitanyamAM) nitya upayukta evo ane paramArthe eka, anAkuLa AtmAne anubhavato evo bhagavAna AtmA ja jANe che ke -huM pragaTa nizcayathI eka ja chuM mATe, zeyajJAyakabhAvamAtrathI upajeluM paradravyo sAthe paraspara maLavuM (milana ) hovA chatAM paNa, pragaTa svAdamAM AvatA svabhAvanA bhedane lIdhe dharma, adharma, AkAza, kALa, pudgala ane anya jIvo pratye huM nirmama chuM; kAraNa ke sadAya potAnA eka paNAmAM prApta hovAthI samaya (AtmapadArtha athavA dareka padArtha) evone evo ja sthita rahe che; (potAnA svabhAvane koI choDatuM nathI.) A prakAre zeyabhAvothI bhedajJAna thayuM. [ 92 (zrI samayasArajI, gAthA 37 TIkA, amRtacaMdrAcAryajI ) Ama pUrvokta prakAre bhAvakabhAva ane zayabhAvothI bhedajJAna thatAM sarva anyabhAvothI jyAre bhinnatA thaI tyAre A upayoga che te pote ja potAnA eka AtmAne ja dhArato, jemano paramArtha pragaTa thayo che evAM darzana jJAna cAritrathI jeNe pariNati karI che evo, potAnA AtmArUpI bAga (krIDAvana)mAM ja pravRtti kare che, anya jagyAe jato nathI. || 93aaaa (zrI samayasArajI kaLaza-31 zlokArtha. ) Ama sarvathI judA evA svarUpane anubhavato A huM pratApavaMta * indriyajJAna vibhAva che tethI teno niSedha karAvyo che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 49 indriyajJAna..... jJAna nathI rahyo. ema pratApavaMta vartatA enA mane, jo ke tamArI) bahAra aneka prakAranI svarUpanI saMpadA vaDe samasta paradravyo skurAyamAna che, to paNa, koI paNa paradravya paramANumAtra paNa mArAM paNe bhAsatuM nathI ke je mane bhAvakapaNe tathA jJayapaNe mArI sAthe eka thaIne pharI moha utpanna karepha-kAraNa ke nijarasathI ja mohane mULathI ukhADIne pharI aMkura na upaje evo nAza karIne, mahAna jJAnaprakAza mane pragaTa thayo che. IT 94T (zrI samayasArajI gAthA-38 TIkA zrI amRtacaMdrAcAryajI) (1) paramArthe pudgaladravyanuM svAmIpaNuM paNa tene (AtmAne) nahIM hovAthI te (AtmA) dravyandriyanA AlaMbana vaDe paNa rasa cAkhato nathI mATe arasa che. (2) potAnA svabhAvanI daSTithI jovAmAM Ave to kSAyopathamika bhAvano paNa tene ( AtmAne) abhAva hovAthI te (AtmA) bhAvendriyanA AlaMbana vaDe paNa rasa cAkhato nathI, mATe arasa che. (3) sakala viSayonA vizeSomAM sAdhAraNa evA eka ja saMvedana pariNAmarUpa teno svabhAva hovAthI te kevaLa eka rasavedanA pariNAmane pAmIne rasa cAkhato nathI mATe arasa che. || 95 / (zrI samayasArajI gAthA-49 nI TIkAmAMthI) (1) paramArthe pudgala dravyanuM svAmIpaNuM paNa tene nahIM hovAthI te (AtmA) dravyendriyanA AlaMbana vaDe paNa rUpa dekhAto nathI mATe arUpa che. * je vAtathI anubhava thAya te vAta sAcI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI pa0 (2) potAnA svabhAvanI dRSTithI jovAmAM Ave to kSAyopathamika bhAvano paNa tene ( AtmAne) abhAva hovAthI te (AtmA) bhAvendriyanA AlaMbana vaDe paNa rUpa dekhAto nathI mATe arUpa che. (3) sakala viSayonA vizeSomAM sAdhAraNa evA eka ja saMvedana pariNAmarUpa teno svabhAva hovAthI te kevaLa eka rUpavedanA pariNAmane pAmIne rUpa dekhato nathI mATe arUpa che. || -6 (zrI samayasArajI gAthA-49 TIkAmAMthI 3, 4, 5 bola) (1) paramArthe pudgalanuM svAmIpaNuM paNa tene nahIM hovAthI te (AtmA) dravyandriyanA AlaMbana vaDe paNa gaMdha suMghato nathI mATe agaMdha che. (2) potAnA svabhAvanI dRSTithI jovAmAM Ave to kSAyopathamika bhAvano paNa tene abhAva hovAthI te (AtmA) bhAvendriyanA AlaMbana vaDe paNa gaMdha suMghato nathI mATe agaMdha che. (3) sakala viSayonA vizeSomAM sAdhAraNa evA eka ja saMvedana pariNAmarUpa teno svabhAva hovAthI te kevaLa eka gaMdhavedanA pariNAmane pAmIne gaMdha suMghato nathI mATe agaMdha che. IT 97TT (zrI samayasArajI gAthA-49 TIkAmAMthI 3-4-5 bola) (1) paramArtha pudgaladravyanuM svAmIpaNuM tene nahIM hovAthI te (AtmA) dravyandriyanA AlaMbana vaDe paNa sparzane sparzato nathI mATe asparza che. (2) potAnA svabhAvanI dRSTithI jovAmAM Ave to kSAyopathamika * huM parane jANuM chuM tyAMthI saMsAranI zarUAta che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 51 indriyajJAna..... jJAna nathI bhAvano paNa tene (AtmAne) abhAva hovAthI te bhAvendriyanA AlaMbana vaDe paNa sparzane sparzato nathI mATe asparza che. (3) sakala viSayonA vizeSomAM sAdhAraNa evA eka ja saMvedana pariNAmarUpa teno svabhAva hovAthI te kevaLa eka sparzavedanA pariNAmane pAmIne sparzane sparzato nathI, mATe asparza che|| 98 / / (zrI samayasArajI gAthA-49 TIkAmAMthI, 3-4-5 bola) (1) paramArthe puddagaladravyanuM svAmIpaNuM paNa tene nahIM hovAthI te (AtmA ) dravyandriyanA AlaMbana vaDe paNa zabda sAMbhaLato nathI, mATe azabda che. (2) potAnA svabhAvanI dRSTithI jovAmAM Ave to kSAyopamikabhAvano paNa tene ( AtmAne ) abhAva hovAthI te ( AtmA ) bhAvendriyanA AlaMbana vaDe paNa zabda sAMbhaLAto nathI mATe azabda che. (3) sakala viSayonA vizeSomAM sAdhAraNa evA eka ja saMvedana pariNAmarUpa teno svabhAva hovAthI te kevaLa eka zabdavedanA pariNAmane pAmIne zabda sAMbhaLato nathI mATe azabda che.|| 99 / / (zrI samayasArajI gAthA-49 TIkAmAMthI 3-4-5 bola ) cha dravyasvarUpa loka je jJeya che ane vyakta che, tenAthI jIva anya che, mATe avyakta che.|| 100 / / (zrI samayasArajI gAthA-49 TIkAmAMthI ) sAmAnyArtha:- mithyAdarzanAdi tIna prakAra upayogadhArI AtmA * indriyajJAnamAM bhedajJAna karavAnI tAkAta nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI para aisA mithyA vikalpa karatA hai ki dharmAstikAyarUpa meM hUM yA adharmAstikAyarUpa mai hUM, taba yaha AtmA apane usa AtmabhAvamayI upayogakA kartA hotA hai. zabdArtha sahita vizeSArtha- (suvamo) yahu upayogavAna AtmA sAmAnyapane ajJAnarUpa eka tarahu kA hone para bhI (tivido) vizeSa karake mithyAdarzana, mithyAjJAna aura mithyAcAritrarUpase tIna prakArakA hotA hUA paradravya aura AtmAne jJaya jJAyaka saMbaMdha ko ekarUpa nizcaya karanese, ekarUpa jAnanese va ekarUpa pariNamana karanese unake bhedajJAnake na hone ke kAraNa jAnane yogya padArtha aura jAnanevAlA AtmA Ina donoM ke bhedako na jAnatA huA (ImpAvI) dharmAstikAya va adharmAstikAyarUpa mai huM, ItyAdi (sa) apane AtmAkA asat mithyA (viyaU) vikalparUpa apane pariNAmako (vari) paidA karatA hai taba (so) vahI AtmA nirmaLa AtmAne anubhavase rahita hotA huA (tasya 3vorsa attamAMva) apane hI usa mithyA vikalparUpa pariNAma kA (ttA) kartA azuddhanizcayase (doDhi) hotA hai. yahAM ziSyane prazna kiyA ki meM dharmAstikAyarUpa huM, aisA koI nahI kahatA hai taba aisA kahunA kaise ghaTa sakatA hai. usakA samAdhAna AcArya karate hai ki yaha dharmAstikAya hai aisA jo jAnanarUpa vikalpa manameM uThatA hai usako bhI upacAra se dharmAstikAya kahate hai. jaise ghaTaka dvArA ghaTAkAra pariNatirUpa jJAna kahA jAtA hai, usI taraha jAnanA, kayoMki jJAna myake AkAra pariNamana karatA hai. jaba yahu AtmA zeyatattvaka vicArake samaya aisA vikalpa karatA hai ki dharmAstikAya yaha hai taba yaha apane zuddha AtmasvarUpako bhUla jAtA * "jANavAnA lobhamAM saghaLo A saMsAra che?* Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pa3 indriyajJAna. jJAna nathI hai. taba Isa vikalpako karate hUe mai dharmAstikAyarUpa huM ityAdi vikalpa usa jIvake upacArase siddha hotA hai aisA prayojana hai. Isase yaha siddha huA ki zuddhAtmA ke anubhavake binA je ajJAnabhAva hai vahI karmo ke kartApanakA kAraNa hai. bhAvArtha- jaba zuddhAtmasvarUpake anubhavameM tanmaya upayoga hotA hai taba Isake karmokA karanevAlA ajJAnabhAva nahIM hai. jaba Isake viparIta hotA hai taba IsakA upayoga ajJAnabhAvane kAraNa karmokA bAMdhanevAlA hotA hai aa 101/ (zrI samayasArajI TIkA jayasenAcArya, bra zItalaprasAdajI gAthA 103, amRtacaMdrAcArya gAthA-95) kharekhara A sAmAnyapaNe ajJAnarUpa evuM je mithyAdarzanaajJAna-aviratirUpa traNa prakAranuM savikAra caitanya pariNAma te, paranA ane potAnA avizeSa darzanathI, avizeSa jJAnathI ane avizeSa ratithI (lInatAthI) samasta bhedane chUpAvIne yajJAyakabhAvane pAmelA evA sva-paranuM sAmAnya adhiraNathI anubhavana karavAthI, "huM dharma chuM, huM adharma chuM, huM AkAza chuM, huM kALa chuM, huM pudgala chuM, huM anya jIva chuM" evo potAno vikalpa utpanna kare che, tethI "huM dharma chuM, huM adharma chuM, huM AkAza chuM, huM kALa chuM, huM pudgala chuM, huM anya jIva chuM, evI bhrAntine lIdhe je sopAdhika (upAdhi sahita) che evA caitanya pariNAme pariNamato thako A AtmA te sopAdhika caitanya pariNAmarUpa potAnA bhAvano kartA thAya che. 102IT (zrI samayasAra gAthA-95 TIkA) *"parane jANato nathI" * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 54 dharmAdinA vikalpa vakhate ja, pote zuddha caitanya mAtra hovAnuM bhAna nahIM rAkhatAM, dharmAdinA vikalpamAM ekAkAra thaI jAya che te potAne dharmAdi dravyarUpa mAne che. A pramANe, ajJAnarUpa caitanya pariNAma potAne dharmAdi dravyarUpa mAne che tethI ajJAnI jIva te ajJAnarUpa sopAdhika caitanya pariNAmano kartA thAya che ane te ajJAnarUpa bhAva tenuM karma thAya che. A 103aaaa (zrI samayasArajI gAthA-95 no bhAvArtha) tevI rIte A AtmA paNa ajJAnane lIdhe yajJAyakarUpa parane ane potAne eka karato thako, "huM paradravyarUpa chuM" evA adhyAsane lIdhe mananA viSayarUpa karavAmAM AvelAM dharma, adharma, AkAza, kALa, pudgala ane anya jIva vaDa (potAnI) zuddhacaitanyadhAtu rokAyelI hovAthI tathA IndriyonA viSayarUpa karavAmAM AvelA rUpI padArtho vaDe (potAno) kevala bodha (-jJAna) DhaMkAyela hovAthI ane mRtaka klevara (-zarIra) vaDe parama amRtarUpa vijJAnavana (pote) mUrzita thayo hovAthI te prakAranA bhAvano kartA pratibhAse che104 (zrI samayasArajI gAthA-96 nI TIkAmAMthI) A AtmA ajJAnane lIdhe, acetana karmarUpa bhAvakanuM je krodhAdi bhAvya tene cetana bhAvaka sAthe ekarUpa mAne che; vaLI te, parazeyarUpa dharmAdidravyone paNa jJAyaka sAthe ekarUpa mAne che. tethI te savikAra ane sopAdhika caitanya pariNAmano kartA thAya che. 105 (zrI samayasArajI gAthA-96 no bhAvArtha) * parane jANatAM jJAna paNa nathI, sukha paNa nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 55 indriyajJAna..... jJAna nathI sAmAnyArtha:- yaha jIva adhyavasAna ke dvArA dharma, adharma, jIva, ajIva, loka, aloka Adi sarva hI jJeyapadArtho ko apanA mAna letA hai. zabdArtha sahita vizeSArtha:- yaha jIva jAnanerUpa vikalpa ke dvArA dharmAstikAya aura adharmAstikAyako aura jIva aura ajIvako aura alokAkAza aura lokAkAza Adi sarva hI jJeyapadArthoko apanA kara letA hai. arthAt apane AtmAse usakA saMbaMdha kara letA hai. tAtparya yaha hai ki jaise ghaTake AkAra pariNamana karanevAle jJAnako upacArase ghaTa kahate hai taise hI dharmAstikAya Adi jAnaneyogya padArthoke viSayameM yaha dharma hai, yahu adharma hai ityAdi jo jAnanarUpa vikalpa hai usako bhI upacArase dharmAstikAya Adi kahete hai. koM aisA kahete hai? IsakA uttara yaha hai ki usa jAnanarUpa vikalpakA viSaya dharmAstikAyAdika hai. jaba yaha AtmA svasthabhAva arthAt apane AtmAmeM tiSThanairUpa samAdhibhAvase girakarake yaha vikalpa karatA hai ki yaha dharmAstikAya hai va yahu adharmAstikAya hai ityAdi taba Isa taraha ke vikalpake karate hue dharmAstikAyAdi hI upacA2se kiye gaye aisA kahanemeM AtA hai. arthAt usa samaya AtmAkA saMbaMdha jJeyapadArthose ho rahA hai. bhAvArtha:- jaba yahu AtmA apanI Atmika pariNatimeM tallIna rahatA hai taba AtmAkA hI anubhava karatA huA nirvikalpa rahatA hai paraMtu jaba AtmAse bhinna dharma, adharma, AkAza, kAla va puddagala Ina padArtho ke jAnanemeM apanA vikalpakA saMbaMdha karatA hai taba svasthabhAvase girakarake usa jAnanarUpa vikalpake adhyavasAnameM pariNamana karatA hai * indriyajJAna murtika che. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna... jJAna nathI pa6 jisase aisA kahA jAtA hai ki usane parapadArthone apanA saMbaMdha karI liyA. arthAt yahu AtmA pararUpa ho gayA. 106 (zrI samayasArajI jayasenAcArya TIkA, bra. zItalaprasAdajI gAthA 286, zrI amRtacaMdrAcAryamAM gAthA ra69) kabhI jJayapadArthameM jAnanarUpa adhyavasAna karatA hai ki yahu dharmAstikAya ityAdi hai Ina adhyavasAnako vikalpa rahita zuddhAtmAse bhinna nahIM jAnatA hai, Isa tarapha Ina adhyavasAnAMko zuddhAtmAse bhinna anubhava nahIM karatA huA hiMsAdike adhyavasAna saMbaMdhI vikalpake sAtha apane AtmAnA abhedarUpase zraddhAna karatA hai, jAnatA he tathA anubhava karatA hai. taba mithyAdaSTi, mithyAjJAnI aura mithyAcAritrI ho jAtA hai. Isase usake karmokA baMdha hotA hai aa 107 (zrI samayasArajI zrI jayasenAcAryanI TIkA, bra. zItalaprasAdajI gAthA. 287 mAMthI, amRtacaMdrAcAryamAM gAthA-270) A je adhyavasAno che te "huM parane haNuM chuM' e prakAranA che, "huM nAraka chuM' e prakAranA che tathA "huM paradravyane jANuM chuM" e prakAranA che. teo, jyAM sudhI AtmAno ne rAgAdikano, AtmAno ne nArakAdika karmodayanita bhAvono tathA AtmAno ne zeyarUpa anyadravyono bheda na jANyo hoya, tyAM sudhI pravarte che; teo bhedajJAnanA abhAvane lIdhe mithyAjJAnarUpa che, mithyAdarzanarUpa che ane mithyAcAritrarUpa che, ema traNe prakAre pravarte che te adhyavasAno jemane nathI te munikuMjaro che. teo AtmAne samyaka jANe che, samyaka zraddhe che. ane samyaka Acare che, tethI ajJAnanA abhAvathI samyagdarzanajJAnacAritrarUpa thayA thakA karmothI lapAtAM nathI. 108aaaa (zrI samayasArajI gAthA-ra70 no bhAvArtha) * huM parane jANuM chuM temAM AtmAno vyaracheda thaI gayo. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pa7 IndriyajJAna.... jJAna nathI rAgadveSasukhaduHkhAdi avasthA pudgalakarmanA udayano svAda che; tethI te, zIta-uSNapaNAnI mAphaka, pudgalakarmathI abhinna che ane AtmAthI atyaMta bhinna che. ajJAnane lIdhe AtmAne tenuM bhedajJAna nahi hovAthI te ema jANe che ke A svAda mAro ja che; kAraNa ke jJAnanI svacchatAne lIdhe rAgadveSAdino svAda, zIta uSNapaNAnI mAphaka, jJAnamAM pratibiMbita thatAM, jANe ke jJAna ja rAgadveSa thaI gayuM hoya evuM ajJAnIne bhAse che. tethI te ema mAne che ke "huM rAgI chuM, huM dvaSI , huM krodhI chuM, huM mAnI chuM' ityAdi. A rIte ajJAnI jIva rAgadveSAdino kartA thAya che. mA 109 (zrI samayasAra gAthA-92 no bhAvArtha ) jJAyakabhAva sAmAnya apekSAe jJAnasvabhAve avasthita hovA chatAM, karmathI utpanna thatA mithyAtvAdi bhAvonA jJAnasamaye, anAdi kALathI ya ane jJAnanA bhedavijJAnathI zUnya hovAne lIdhe, parane AtmA tarIke jANato evo te ( jJAyakabhAva) vizeSa apekSAe ajJAnarUpa jJAnapariNAmane karato hovAthI (-ajJAnarUpa evuM je jJAnanuM pariNamana tene karato hovAthI), tene kartApaNuM saMmata karavuM (arthAt te kartA che ema svIkAravuM ; te tyAM sudhI ke jyAM sudhI bhedavijJAnanI AdithI jJaya ane jJAnanA bhedavijJAnathI pUrNa (arthAt bhedavijJAna sahita ) thavAne lIdhe AtmAne ja AtmA tarIke jANato evo te (jJAyakabhAva), vizeSa apekSAe paNa jJAnarUpa ja jJAnapariNAme pariNamato thako (-jJAnarUpa evuM je jJAnanuM pariNamana te-rUpe ja pariNamato thako), kevaLa jJAtApaNAne lIdhe sAkSAt akartA thAya.// 11aaaa (zrI samayasAra gA. 33ra thI 344nI TIkAmAMthI) * huM paramAM tanmaya thAuM to parane jANuM. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes indriyajJAna..... jJAna nathI 58 ahIM ema jANavuM keH- mithyAtvAdi karmanI prakRtio che te puddagaladravyanA paramANuM che. jIva upayogasvarUpa che. tenA upayoganI evI svacchatA che ke paudgalika karmano udaya thatAM tenA udayano je svAda Ave tenA AkAre upayoga thaI jAya che. ajJAnIne ajJAnane lIdhe te svAdanuM ane upayoganuM bhedajJAna nathI tethI te svAdane ja potAno bhAva jANe che. jyAre temanuM bhedajJAna thAya arthAt jIvabhAvane jIva jANe ane ajIvabhAvane ajIva jANe tyAre mithyAtvano abhAva thaIne samyajJAna thAya che|| 111 / / (zrI samayasArajI gAthA-87 nA bhAvArthamAMthI ) A mohakarma che te jaDa puddagaladravya che; teno udaya kaluSa ( malina ) bhAvarUpa che; te bhAvapaNa, mohakarmano bhAva hovAthI, puddagalano ja vikAra che. A bhAvakano bhAva che te jyAre A caitanyanA upayoganA anubhavamAM Ave che tyAre upayoga paNa vikArI thaI rAgAdirUpa malina dekhAya che. jyAre tenuM bhedajJAna thAya ke 'caitanyanI zaktinI vyakti to jJAnadarzanopayogamAtra che ane A kalupatA rAgadveSamoharUpa che te dravyakarmarUpa jaDa pudgaladravyanI che,' tyAre bhAvakabhAva je dravyakarmarUpa mohano bhAva tenAthI avazya bhedajJAna thAya che ane AtmA avazya potAnA caitanyanA anubhavarUpa sthita thAya che|| 112 / / (zrI samayasAra gAthA-36 no bhAvArtha) jIva adhyavasAnathI tiryaMca, nAka, deva ane manuSya e sarvaparyAyo, tathA aneka prakAranA puNya ane pApa-e badhArUpa potAne kare che. vaLI tevI rIte jIva adhyavasAnathI dharma-adharma, jIva * indriyajJAnamAM sva-52no viveka nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 59 indriyajJAna. jJAna nathI ajIva ane loka-aloka e badhArUpa potAne kare che ! 113aaaa (zrI samayasArajI gAthArtha-ra68-ra69) jevI rIte AtmA pUrvokta prakAre kriyA jeno garbha che evA hiMsAnA adhyavasAnathI potAne hiMsaka kare che (ahiMsAnA adhyavasAnathI potAne ahiMsaka kare che) ane anya adhyavasAnothI potAne anya kare che, tevI ja rIte udayamAM AvatA nArakanA adhyavasAnathI potAne nAraka (nArakI) kare che, udayamAM AvatA tiryaMcanA adhyavasAnathI potAne tiryaMca kare che, udayamAM AvatAM manuSyanA adhyavasAnathI potAne manuSya kare che, udayamAM AvatAM devanA adhyavasAnathI potAne deva kare che, udayamAM AvatAMsukhAdi puNyanA adhyavasAnathI potAne puNyarUpa kare che ane udayamAM AvatAM duHkhAdi pApanA adhyavasAnathI potAne pAparUpa kare che; vaLI tevI ja rIte jANavAmAM AvatAM je dharma (arthAt dharmAstikAya) tenA adhyavasAnathI potAne dharmarUpa kare che, jANavAmAM AvatAM adharma (adharmAstikAya)nA adhyavasAnathI potAne adharmarUpa kare che, jANavAmAM AvatAM anyajIvanA adhyavasAnathI potAne anyajIvarUpa kare che, jANavAmAM AvatAM pudgalanA adhyavasAnathI potAne pudgalarUpa kare che, jANavAmAM AvatAM lokAkAzanA adhyavasAnathI potAne lokAkAzarUpa kare che ane jANavAmAM AvatAM alokAkAzanAM adhyavasAnathI potAne alokAkAzarUpa kare che. (A rIte AtmA adhyavasAnathI potAne sarvarUpa kare che.) 114 (zrI samayasArajI gAthA-ra68-269 nI TIkA ) vaLI "A dharmadravya jaNAya che' ityAdi je adhyavasAna che te adhyavasAnavALA jIvane paNa, jJAnamayapaNAne lIdhe sarUpa ahetuka * indriyajJAna vadhyuM eTale ke zeya vadhyuM. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 60 jJAna ja jenuM ekarUpa che evA AtmAno ane jJayamaya evA dharmAdika rUpono vizeSa nahIM jANavAne lIdhe bhinna AtmAnuM ajJAna hovAthI, te adhyavasAna prathama to ajJAna che, bhinna AtmAnuM adarzana hovAthI (te adhyavasAna) mithyAdarzana che ane bhinna AtmAnuM anAcaraNa hovAthI (te adhyavasAna) acAritra che. mATe A samasta adhyavasAno baMdhanA ja nimitta che. 115 (zrI samayasArajI gAthA-27) nI TIkAmAMthI) A jagatamAM cetayitA (cetanAro arthAt AtmA) che te jJAnaguNathI bharelA svabhAvavALuM dravya che. pudgalAdi paradravya vyavahAra te cetayitAnuM (AtmAnuM) jJaya che. have, "jJAyaka (arthAt jANanAro) cetayitA, zeya (arthAt jaNAvAyogya) je pudgalAdi padravya teno che ke nathI?"--ema te banneno tAtvika saMbaMdha ahIM vicAravAmAM Ave che:- jo cetayitA pudgalAdino hoya to zuM thAya te prathama vicArIe - "jenuM je hoya te te ja hoya, jema AtmAnuM jJAna hovAthI jJAna te AtmA ja che; '- Avo tAtvika saMbaMdha jIvaMta (arthAta vidhamAna) hovAthI, cetayitA jo pudgalAdino hoya to cetayitA te pudgalAdi ja hoya (arthAt cetayitA pudgalAdi svarUpa ja hovo joIe, pudgalAdithI juduM dravya na hovuM joIe ); ema hotAM, cetayitAnA svadravyano uccheda thAya; paraMtu dravyano uccheda to thato nathI, kAraNa ke eka dravyanuM anya dravyarUpe saMkramaNa thavAno to pUrve ja niSedha karyo che. mATe (e siddha thayuM ke) cetayitA pudagalAdino nathI. (AgaLa vicArIe:) jo cetayitA pudgalAdino nathI to cetayitA kono che? cetayitAno ja cetayitA che. (A) cetayitAthI judo evo * indriyajJAnane jJAna mAnavuM te jJAnanI bhula che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 61 indriyajJAna. jJAna nathI bIjo kyo cayitA che ke jeno (A) cetayitA che? (A) cetayitAthI judo anya koI cetayitA nathI, paraMtu teo be svasvAmIrUpa aMzo ja che. ahIM svasvAmIrUpa aMzonA vyavahArathI zuM sAdhya che? kAMI sAdhya nathI. to pachI zAyaka koIno nathI, jJAyaka jJAyaka ja che-e nizcaya che. / 116 (zrI samayasArajI gAthA-356nI TIkAmAMthI) vedhane jANe ane vedakane na jANe te AzcaryakArI che. zabdArtha- durbuddhi vedhane to jANe che. vedakane kema nathI jANato? prakAzyane to dekhe che paraMtu prakAzakane dekhato nathI. e kevuM Azcarya che? vyAkhyAH- niHsaMdeha joyane jANavuM ane jJAyakane-jJAna ke jJAnIne -na jANavuM e eka AzcaryanI vAta che. jevI rIte prakAzathI prakAzita vastune to dekhavI paraMtu prakAzakane na dekhavo. AvA jJAyaka-viSayamAM ajJAnIone ahIM durbuddhi-vikAragrasita buddhivALAkahyA che. pAchalA padhamAM dIpaka ane tenA prakAzanI vAta laIne viSayane spaSTa karavAmAM Avela che, ahIM udyota ane tenA dvArA prakAzita padArthanI vAta laIne te ja viSaya spaSTa karavAmAM Avela che, dhotaka, ghAta ane ghotyano jevo saMbaMdha che tevo ja saMbaMdha jJAtA, jJAna ane zeyano che. ekane jANavAthI bIjuM jANavAmAM Ave che. jene ekane jANatA bIjAno bodha thato nathI te ja kharekhara dubuddhi che./ 117 (zrI yogasAra prAbhRta, zrI amitagati AcArya, nirjarA adhikAra gAthA. 39) * paraNeyane zeya mAnavuM te zeyanI bhula che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 62 zayanA lakSya dvArA AtmAnA paramasvarUpane jANIne ane lakSyarUpathI vyAvRtta thaIne zuddhasvarUpanuM dhyAna karanArane karmono nAza thAya che. vyAkhyA:- je loko zeyane jANavAmAM pravRtta hovA chatAM paNa jJAyakane jANavAmAM potAne asamartha batAve che temane ahIM zeyanA lakSyathI AtmAnA utkRSTa svarUpane jANavAnI vAta kahevAmAM AvI che ane sAthosAtha ema samajAvavAmAM AvyuM che ke A rIte zuddhasvarUpa sAme AvatAM zeyanuM lakSa choDIne potAnA te zuddhasvarUpanuM dhyAna karo, enAthI karmonI nirjarA thAya che. draSTAMta - jevI rIte kaDachI-camacAthI bhojana grahaNa karIne tene choDI devAmAM Ave che tevI rIte gocara-zaya lakSya-dvArA AtmAne jANIne tene choDI devAmAM Ave che. vyAkhyA:- ahIM kaDachI-camacAnA udAharaNa dvArA pUrva padyamAM varNita viSayane spaSTa karavAmAM Avela che. kaDachI-camacAno upayoga jevI rIte bhojananA grahaNamAM karavAmAM Ave che tevI ja rIte AtmAne jANavAmAM zeyanA lakSyano upayoga karavAmAM Ave che. AtmAnuM grahaNa (jANavuM) thaI jatAM zayanuM lakSya choDI devAmAM Ave che, ane potAnA grahIta svarUpanuM dhyAna karavAmAM Ave che. 118 (zrI yogasAra prAkRta, amitagati AcArya, nirjarA adhikAra, gAthA. 40-41) * huM parane jANuM chuM emAM bhAvendriyamAM ekatra thAya che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 63 indriyajJAna.... jJAna nathI jJAnanI oLakhANa thatAM jJAnInI oLakhANa thaI jAya che. kAraNa ke jJAna ane jJAnImAM sarvathA bheda vidyamAna nathI. tethI jJAnane jANatAM vAstavamAM jJAnI jaNAI jAya che. vyAkhyA- jJAna ane jJAnI eka bIjAthI sarvathA bhinna nathI. jJAnaguNa che, jJAnI guNI che, guNaguNImAM sarvathA bheda hoto nathI; banneno tAdAbhya saMbaMdha hoya che. ane tethI vAstavamAM jJAna jaNAtAM, jJAnI (AtmA)nuM hovuM jaNAI jAya che. ahIM sarvathA bheda nA hovAthI je vAta kahevAmAM AvI che te e vAtanuM sUcana kare che ke bannemAM kathaMcit bheda che, ke je saMjJA, saMkhyA, lakSaNa tathA prayojana AdinA bhedanI dRSTie rahyA kare che. / 119aaaa (zrI yogasAra prAbhRta, amitagati AcArya, nirjarA adhikAra gAthA-3pa ) jenA dvArA padArtha jaNAya che tenA dvArA jJAnI ( jJAtA) kema na jaNAya? jenA dvArA udhota (prakAza) dekhAya che tenA dvArA zuM dIpaka nathI dekhAto? -dekhAya ja che. vyAkhyA- jevI rIte dIpakanA prakAzane dekhanAra dIpakane paNa dekhe che tevI ja rIte je zeyarUpa padArthane jANe te tenA jJAyaka athavA jJAnIne paNa jANe che, na jANavAnI vAta kevI?120 (zrI yogasAra, amitagati AcArya, nirjarA adhikAra gAthA-38) indriyajJAnanA viSayathI bhinna je aMtaraMgamAM avabhAsita thAya * huM parane jANuM chuM ema mAne te digaMbara jaina nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna... jJAna nathI 64 te jJAtAne gamya AtmAnuM abhrAMta rUpa che. 121TT (zrI yogasAra amitagati AcArya, cUlikA adhikAra gAthA-44) jema dIpakathI ghotya (prakAzanIya vastu)ne jANIne dIpakane dhotyathI alaga karavAmAM Ave che tevI rIte jJAna vaDe zeyane jANIne jJAnane alaga karavAmAM Ave che. je jJAna AtmAnuM svarUpa che, sUkSma che; vyapadezarahita athavA vacana agocara che jeno tyAga athavA pRthakakaraNa thatuM nathI, tenAthI bhinna je vaikArika-indriyo Adi dvArA vibhAva pariNata jJAna che tene dUra karavAmAM Ave che.// 122/ (zrI yogasAra, amitagati AcArya, cUlikAdhikAra gAthA-78, 79) zabdArtha jJAna AtmAne (potAne) ane padArtha samUhane svabhAvathI ja jANe che. jema dIpaka svabhAvathI anya padArtha samUhane prakAzita kare che tema potAnA prakAzanamAM anya padArthanI apekSA rAkhato nathI. potAne paNa prakAzita kare che. vyAkhyA:- pAchaLanA padhamAM e batAvavAmAM AvyuM che ke kevaLajJAna dUravartI padArthone paNa jANe che, bhale te dUrapaNuM kSetra saMbaMdhI hoya ke kALa saMbaMdhI tyAM e bhrama utpanna thAya che ke jJAna parane ja svabhAvathI jANe che ke potAne paNa jANe che? A padhamAM dIpakanA udAharaNa dvArA e spaSTa karavAmAM AvyuM che ke jevI rIte dIpaka parapadArthonuM udyotana kare che tevI ja rIte potAnuM paNa udyotana (prakAzana) kare che-potAnA prakAzanamAM koI prakAre paranI apekSA rAkhato nathI-tevI ja rIte jJAna paNa potAne tathA parapadArtha samUhune svabhAvathI ja jANe che-potAne athavA AtmAne * AtmA kharekhara parane jANato nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 65 indriyajJAna.... jJAna nathI jANavAmAM koI bIjAnI apekSA rAkhatuM nathI. 123aaaa (zrI yogasAra, amitagati AcArya, jIva adhikAra gAthA-24) indriyonA vyApArane rokIne kSaNabhara aMtarmukha thaIne dekhanAra yogIne je rUpa dekhAya che tene AtmAnuM zuddha saMvedanAtmaka (jJAnAtmaka ) rUpa jANavuM joIe.| 124] (zrI yogasAra prAbhRta, amitagati AcArya, jIva adhikAra gAthA 33. vyAkhyA paNa jovI.) potAnA AtmAnA vicAramAM nipuNa rAgarahita jIvo dvArA nirdoSa zrutajJAnathI paNa AtmA kevaLajJAna samAna jANavAmAM Ave che. A 125TI (zrI yogasAra, amitagati AcArya, jIva adhikAra gAthA-34) indriyone potAnA viSayothI rokIne Atma dhyAnano abhyAsa karanAra nirvikalpa cittavALA dhyAtAne AtmAnuM te rUpa vAstavikapaNe spaSTa pratibhAse che-sAkSAt anubhavamAM Ave cheTT 1ra6AA (zrI yogasAra, amitagati AcArya, jIva adhikAra, gAthA-45, vyAkhyA paNa jovI) zrI devasenAcArya to ArAdhanAsAramAM A viSayanI vizeSa spaSTatA karatAM lakhyuM che ke "manamaMdira ujjaDa thatAM temAM koIpaNa saMkalpavikalpano vAsa na rahetAM-ane samasta indriyono vyApAra naSTa thaI jatAM AtmAno svabhAva avazya pragaTa thAya che ane te svabhAva * huM AMkhathI rUpane dekhuM chuM - e mAnyatA mithyA che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 66 pragaTa thatAM A AtmA ja paramAtmA banI jAya che|| 127 / / (zrI yogasAra, amitagati AcArya, jIva adhikAra, gAthA-45nI vyAkhyAmAMthI uddadhRta ) 'kSAyopamika bhAva paNa zuddha jIvanuM rUpa nathI ' je jJAna AdinA paNa rUpamAM kSAyopamika bhAva che te paNa tattvadaSTie vizuddha jIvanuM svarUpa nathI.|| 128 / / (zrI yogasAra, jIva adhikAra, gAthA. 58) je kAMI indriyagocara te badhuM AtmabAhya zabdArtha:- indriyo dvArA je kAMI dekhAvAmAM Ave che, jANavAmAM Ave che ane anubhava karavAmAM Ave che te badhuM AtmAthI bAhya nAzavAna tathA cetanA-rahita che|| 129 / / (zrI yogasA2, amitagati AcArya, ajIva adhikAra, gAthA-44) kutarka jJAnane rokanAra, zAMtino nAzaka, zraddhAno bhaMga karanAra ane abhimAna vadhAranAra mAnasika roga che ke je aneka prakAre dhyAnano zatru che. tethI mokSAbhilASIoe kutarkamAM potAnA manane lagAvavuM yogya nathI, balke tene AtmatattvamAM lagAvavuM yogya che ke je svAtmopalabdhirUpa siddhi-sadanamAM praveza karAvanAra che. / / 130 / / (zrI yogasAra, amitagati AcArya, mokSa adhikAra, gAthA52-53) * huM kAnathI sAMbhaLuM chuM - e mAnyatA mithyA che. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 67 indriyajJAna. jJAna nathI vaiSayika jJAna badhuM paudgalika che. zabdArtha- jIvane jeTaluM vaiSayika (indriyajanya) jJAna che te badhuM paugalika mAnavAmAM AvyuM che ane bIjuM je jJAna viSayothI parAvRta che -indriyonI sahAya vinAnuM che-te badhuM AtmIya che. vyAkhyA:- ahIM A jIvanA Indriya-viSayo sAthe saMbaMdha rAkhanArA badhA jJAnane "paudgalika' batAvyuM che ane je jJAna indriya viSayonI sahAya rahita atIndriya che te AtmIya che, AtmAnuM nijarUpa che. tethI indriyajanya parAdhIna jJAna vAstavamAM potAnuM nathI ane tethI te tyAjya che aaaa 131TI (zrI yogasAra, amitagati AcArya, cUlikAdhikAra, gAthA-76 ) prathama, zrutajJAnanA avalaMbanathI jJAnasvabhAva AtmAno nizcaya karIne, pachI AtmAnI pragaTa prasiddhine mATe, parapadArthanI prasiddhinA kAraNo je indriyo dvArA ane mana dvArA pravartatI buddhio te badhIne maryAdAmAM lAvIne jeNe matijJAna-tattvane (matijJAnanA svarUpane ) Atma saMmukha karyuM che evo, tathA nAnA prakAranA nayapakSonA AlaMbanathI thatAM aneka vikalpo vaDe AkuLatA utpanna karanArI zrutajJAnanI buddhione paNa maryAdAmAM lAvIne zrutajJAnatattvane paNa AtmasaMmukha karato, atyaMta vikalparahita thaIne, tatkAla nijarasathI ja pragaTa thatAM, Adi-madhya-aMtarahita, anAkuLa, kevaLa eka, AkhAya vizvanA upara jANe ke tarato hoya tema akhaMDa pratibhAsamaya, anaMta, vijJAnaghana, paramAtmArUpa samayasArane jyAre AtmA anubhave che te vakhate ja AtmA samyakapaNe dekhAya che (arthAt zraddhAya che) ane jaNAya che tethI samayasAra ja samyagdarzana ane samyajJAna che. IT 13ra (zrI samayasArajI, gAthA-144 nI TIkAmAMthI) * huM nAkathI suMghuM chuM - e mAnyatA mithyA che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 68 je samasta vastu amArA jJAna svabhAvamAM jhalake che tenuM huM avalokana karuM to amArA jJAna sivAya bahAramAM koIpaNa vastune huM dekhato nathI, jANato paNa nathI. jo kadAcit amAruM jJAna che te nidrAvasthAmAM mudrita thaI jAya tathA rogAdika vakhate mUrzita thaI mudrita thaI jAya to samajI loka je vidhAmAna che to paNa abhAvarUpa jevuM thayuM, kAraNa ke amAro loka to amAruM jJAna ja che. IT 13yA (zrI ratnakAMDazrAvakAcAra-TIkAkAra paM. sadAsukhadAsajI kAzalIvAla, gAthA-11 nA bhAvArthamAMthI.) upayoga upayogamAM che, krodhAdikamAM koI upayoga nathI; vaLI krodha krodhamAM ja che, upayogamAM nizcayathI krodha nathI. 134|| (zrI samayasAra gAthA-181, gAthArtha) paNNAe cittavvo je cedA so ahaM tu nnicchydo| avasesA je bhAvA te majjha pare tti nnaayvvaa|| 297 / / prajJAthI graho-nizcaye je cetanAro te ja huM, bAkI badhA je bhAva te sau muja thakI para-jANavuM. 297 prajJA vaDe (AtmAne) ema grahaNa karavo ke je cetanAro che te nizcayathI huM chuM, bAkInA je bhAvo che te mArAthI para che ema jANavuM. 13pa tA. (zrI samayasAra gAthA-297 tathA artha) niyata svalakSaNane avalaMbanArI prajJA vaDe judo karavAmAM Avelo je * huM jIbhathI cAkhuM chuM - e mAnyatA mithyA che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 69 indriyajJAna. jJAna nathI cetaka (cetanAro), te A huM chuM ane anya svalakSaNothI lakSya (arthAt caitanyalakSaNa sivAya bIjAM lakSaNothI oLakhAvA yogya) je A bAkInA vyavahArarUpa bhAvo che, te badhAya, cetakapaNArUpI vyApakanA vyApya nahIM thatA hovAthI mArAthI atyaMta bhinna che, mATe huM ja, mArA vaDe ja, mArA mATe ja, mArAmAMthI ja, mArAmAM ja, mane ja grahaNa karuM chuM. AtmAnI, cetanA ja eka kriyA hovAthI, "huM grahaNa karuM chuM" eTale "huM catuM ja ; cetato ja (arthAt cetato thako ja ) cetuM chuM, cetatA vaDe ja catuM chuM, cetatA mATe ja cetuM chuM, cetatAmAMthI ja cetu chuM, cetatAmAM ja catuM chuM, cetatAne ja catuM chuM athavA-nathI cetato nathI cetato thako cetato, nathI cetatA vaDe cetato, nathI cetatA mATe cetato, nathI cetatAmAMthI cetato, nathI cetatAmAM cetato, nathI cetatAne cetato; paraMtu sarvavizuddha citmAtra (-caitanyamAtra) bhAva chuM... 136 TI (zrI samayasAra gAthA-297 nI TIkA) paNNAe dhittavyo jo daTThA so ahaM tu nnicchydo| avasesA je bhAvA te majjha pare tti nnaadvvaa|| 298 / / paNNAe dhittavyo je NAdA so ahaM tu nnicchydo| avasesA je bhAvA te majjha pare tti nnaadvvaa|| 299 / / prajJAthI graho-nizcaye je dekhanAro te ja huM, bAkI badhA je bhAva te sau muja thakI para-jANavuM. 298 prajJAthI grahonizcaye je jANanAro te ja huM, bAkI badhA je bhAva te sau muja thakI para-jANavuM. 299 * huM sparzaindriyathI sparza karuM chuM - e mAnyatA mithyA che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 7) prajJA vaDe ema grahaNa karavo ke je dekhanAro che te nizcayathI huM chuM, bAkInA je bhAvo che te mArAthI para che ema jANavuM. prajJA vaDe ema grahaNa karavo ke je jANanAro che te nizcayathI huM chuM, bAkInA je bhAvo che te mArAthI para che ema jANavuM. || 137 (zrI samayasArajI gAthA-298-299) cetanA darzanajJAnarUpa bhedone ullaMghatI nahIM hovAthI, cetakapaNAnI mAphaka darzakapaNuM ane jJAtApaNuM AtmAnuM svalakSaNa ja che. mATe huM dekhanArA AtmAne grahaNa karuM chuM. "grahaNa karuM chuM" eTale dekhuM ja chuM" dekhato ja (arthAt dekhato thako ja) dekhuM chuM, dekhatA vaDe ja dekhuM chuM, dekhatA mATe ja dekhuM chuM, dekhatAmAMthI ja dekhuM chuM, dekhatAmAM ja dekhuM chuM, dekhatAne ja dekhuM chuM. athavA-nathI dekhato nathI dekhato thako dekhato, nathI dekhatA vaDe dekhato, nathI dekhatA mATe dekhato, nathI dekhatAmAMthI dekhato, nathI dekhAtAmAM dekhato, nathI dekhatAne dekhato; paraMtu sarvavizuddha darzanamAtra bhAva chuM. vaLI evI ja rIte-huM jANanArA AtmAne grahaNa karuM chuM. "grahaNa karuM chuM" eTale jANuM ja chuM', jANato ja (arthAta jANato thako ja ) jANuM chuM, jANatA vaDe ja jANuM chuM, jANatA mATe ja jANuM chuM, jANatAmAMthI ja jANuM chuM, jANatAmAM ja jANuM chuM, jANatAne ja jANuM chuM. athavA-nathI jANato nathI jANato thako jANato, nathI jANatA vaDe jANato, nathI jANatA mATe jANato, nathI jANatAmAMthI jANato nathI jANatAmAM jANato, nathI jANatAne jANato; paraMtu sarvavizuddha jJatimAtra (jANa nakriyAmAtra) bhAva chuM. (Ama dekhanArA AtmAne tema ja jANanArA AtmAne kartA, karma, karaNa, saMpradAna, apAdAna ane * huM manathI cha dravyane jANuM chuM - e mAnyatA mithyA che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 71 indriyajJAna... jJAna nathI adhikaraNarUpa kArakonA bhedapUrvaka grahaNa karIne, pachI kArakabhedono niSedha karI AtmAne arthAt potAne darzanamAtrabhAvarUpe temaja jJAnamAtrabhAvarUpe anubhavavo arthAt abhedarUpe anubhavavo.). 138aaaa (zrI samayasAra gAthA. 298, 299 TIkA) kaI apekSAe jIvanuM sAmAnya lakSaNa kahyuM che? "vavaIRT" vyavahArathI-vyavahAranayanI apekSAe kahyuM che. ahIM kevaLajJAna-darzana pratye "zuddhasaddabhUta" zabdathI vAcya "anupacarita saddabhUta" vyavahAra che, chamasthanA apUrNa jJAna-darzananI apekSAe "azuddha sabhUta" zabdathI vAcya "upacarita sadabhUta" vyavahAra che. ane kumati, kuzruta, kuavadhi-e traNe jJAnane viSe " upacarita asabhUta vyavahAra che. zuddha nizcayanayathI zuddha akhaMDa kevaLajJAna ane kevaLadarzana (guNo)-e be jIvanuM lakSaNa che..! 139aaaa (zrI bRhadravyasaMgraha gAthA-6 nI TIkAmAMthI) pramiti pramANakA phala (kArya) hai" IsameM kisI bhI (vAdI yA prativAdI) vyaktiko vivAda nahIM hai--sabhI ko mAnya hai. aura vahu pramiti ajJAnanivRti svarUpa hai. ataH usakI utpattime ja karaNa ho use ajJAna virodhI honA cAhiye. kiMtu indriyAdika ajJAnake virodhI nahIM hai kayaki acetana (jaDa) hai. ataH ajJAna virodhI cetanadharma-jJAnako hI karaNa mAnanA yukta hai. lokameM bhI aMdhakArako dUra karane ke liye usase viruddha prakAzako hI khojA jAtA hai, ghaTAdika ko nahIM. kayoMki ghaTAdika aMdhakArake virodhI nahIM hai. aMdhakArane sAtha bhI ve rahate hai aura Isaliye unase aMdhakArakI nivRtti nahIM hotI. vahu to prakAzase hI hotI hai. * jJAnI ema mAne che ke - huM AMkhathI rUpa ne dekhato nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes indriyajJAna..... jJAna nathI 72 dUsarI bAta yaha hai, ki indriya vagairaThu asvasaMvedI (apaneko na jAnanevAle ) honese padArthokA bhI jJAna nahIM karA sakate hai. jo svayaM apanA prakAza nahIM kara sakatA hai vaha dUsarekA bhI prakAza nahIM karA sakatA hai. ghaTakI taraha kiMtu jJAna dIpaka AdikI taraha apanA tathA anya padArthokA prakAzaka hai, yaha anubhavase siddha hai. ataH yahu siddha huA ki indriya vagairaha padArthoka jJAna karAnemeM sAdhakatama na honeke kAraNa karaNa (sAdhana ) nahIM hai. (indriyoM asvasaMvedI honese padArthako jAnanemeM sAdhakatama nahIM hai kayoMki jo apaneko jAnanemeM asamartha hai vaha parako bhI nahIM jAna sakatA hai.)|| 140 / / (zrI nyAya dIpikA-pAnuM 147-148 ) indriya-viSayo nigrahI, mana ekAgra lagAya, AtmAmAM sthita AtmAne, jJAnI nijathI dhyAya.||22|| anvayArtha:- ( bhAva ) mananI ekAgratAthI indriyonA samUhane vaza karI AtmavAna puruSe potAnAmAM (AtmAmAM ) sthita AtmAne AtmA dvArA ja dhyAvavo joIe.|| 141|| (zrI iSTopadeza, zrI pUjyapAdasvAmI, gAthA-22 artha) dhyAvavo joIe-bhAvavo joIe koNe ? AtmavAna ( puruSe ) arthAt jeNe indriyo ane manane gopavela che (saMyamamAM rAkhela che) athavA jeNe indriyo ane mananI svairAcArarUpa ( svacchaMda ) pravRttino nAza karI dIdho che evA AtmAe. kone ( dhyAvavo )? AtmAne... zA vaDe? AtmA vaDe ja arthAt svasaMvedanarUpa potAthI ja (pratyakSa jJAnathI ja) dhyAvavo joIe ), kAraNa * jJAnI ema mAne che ke - huM kAnathI sAMbhaLato nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 73 indriyajJAna. jJAna nathI ke te jJAtimAM bIjA karaNa (sAdhana)no abhAva che. (svayaM AtmA ja jJAtinuM sAdhana che.) te AtmA sva-para zarirUpa hovAthI (arthAt te svayaM svane ane parane paNa jANato hovAthI tene (tenAthI bhinna) anya karaNano (sAdhanano) abhAva che. mATe ciMtAne choDI sva-saMvitti (eTale svasaMvedana) dvArA ja tene jANavo joIe". AtmA sva-para pratibhAsasvarUpa che. arthAt svaparaprakAzaka che. te svayaM potAne jANatAM para jaNAI jAya che, tethI jANavA mATe tene bIjA kAraNonI (sAdhanonI) AvazyakatA rahetI nathI. svasaMvedanamAM jJati-kriyAnI niSpatti mATe bIjuM koI karaNa athavA sAdhakatama hetu nathI, kAraNa ke AtmA svayaM sva-parajJatirUpa che. mATe kAraNotaranI(bIjA kAraNanI) ciMtA choDI sva-zakti dvArA ja AtmAne jANavo joIe. 142 (zrI iSTopadeza, paM. AzAdharajI TIkA, gAthA-22) te vakhate (samAdhikAlamAM) AtmAmAM AtmAne ja dekhanAra yogIne bAhyamAM padArtho hovA chatAM parama ekAgratAnA kAraNe (AtmA sivAya) anya koIpaNa bhAsatuM nathI" (mAlUma paDatuM nathI)., 143 (zrI iSTopadezamAMthI uddadhRtta pAnuM-93, tattvAnuzAsana, zloka-17ra mAM che) vizeSothI ajJAta rahI, nijarUpamAM lIna thAya, sarva vikalpAtIta te, chUTe, nahIM baMdhAya. 44 anvayArtha:- (bIje ThekANe) nahIM jato (anyatra pravRtti nahIM karato yogI) tenA vizeSono (arthAt dehAdinA vizeSono sauMdarya, asauMdaryAdi dharmono ) anabhinna rahe che (tenAthI ajANa rahe che) ane * jJAnI ema mAne che ke - huM nAkathI suMghato nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 74 vizeSono ajANa hovAthI te baMdhAto nathI, paraMtu vimukta thAya che. TIkA - svAtma-tattvamAM sthira thayelo yogI, jyAre bIje ThekANe jato nathI-pravRtti karato nathI, tyAre te svAbhAthI bhinna zarIrAdinA vizeSothI arthAt sauMdarya-asauMdaryAdi dharmono anabhijJa (ajANa) rahe che, arthAt te jANavAne abhimukha (utsuka) thato nathI ane te vizeSothI te ajJAta hovAthI temAM tene rAga-dveSa utpanna thato nathI; tethI te karmothI baMdhAto nathI. tyAre zuM thAya che? vizeSa karIne (khAsa karIne) vratAdi anuSThAna (AcaraNa) karanArAo karatA te atirekathI temanAthI (karmothI) mukta thAya che. 144 (zrI iSTopadeza, gAthA-44, anvayArtha, TIkA) konuM, kevuM, kayAM, kahIM, -Adi vikalpa vihIna, jANe nahIM nija dehane, yogI Atama-lIna. 4rA anvayArtha-yogapArayaNa (dhyAnamAM lIna) yogI, A zuM che? kevuM che? konuM che? zAthI che? kayAM che? ityAdi bhedarUpa vikalpo nahIM karato thako potAnA zarIrane paNa jANato nathI (-tene potAnA zarIrano paNa khyAla raheto nathI). 145 / (zrI Ibdopadeza gAthA-42) dekhe paNa nahIM dekhatA, bole chatAM abola, cAle chatAM na cAlatA, tattvasthita aDola. 41aaaa * jJAnI ema mAne che ke - huM jIbhathI cAkhato nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 75 indriyajJAna..... jJAna nathI anvayArtha:- jeNe AtmatattvanA viSayamAM sthiratA prApta karI che te bolato hovA chatAM bolato nathI, cAlato hovA chatAM cAlato nathI ane dekhato hovA chatAM dekhato nathI. (1) TIkA-jeNe AtmatattvanA viSayamAM sthiratA prApta karI che-arthAt jeNe AtmasvarUpane dRDha pratItino viSaya banAvyo che tevo yogI saMskAra vazayA bIjAnA uparodhathI bolato hovA chatAM..... te bolato ja nathI..... kAraNake tene bolavA tarapha abhimukhapaNAno abhAva che..... siddhapratimAdikane dekhato hovA chatAM dekhato ja nathI, e ja eno artha che.|| 146 / / (zrI ISTopadeza gAthA-41 anvayArtha, TIkAmAMthI ) jema jema sulabha (sahaja prApta ) indriya-viSayo paNa rUcatA nathI tema tema svAtma-saMvedanamAM uttama nijAtmatattva AvatuM jAya che.|| 147 / / (zrI ISTopadeza gAthA-38 no anvayArtha ) vyavahAranayathI vaLI bhagavAna badhuM jANe che ane dekhe che; nizcayathI vaLajJAnI AtmAne (potAne ) jANe che ane dekhe che.|| 148 / / (zrI niyamasArajI, zrI kuMdakuMdAcArya, gAthA-159 ) ahIM jJAnIne sva-5ra svarUpanuM prakAzakapaNuM kacit kahyuM che. 2 'parAzrito vyavahAra ( vyavahAra parAzrita che ) ' evuM ( zAstranuM ) vacana hovAthI, vyavahAranayathI te bhagavAna paramezvara paramabhaTTA2ka AtmaguNono ghAta karanArAM ghAtikarmonA nAza vaDe prAsa sakaLa-vimaLa kevaLajJAna ane kevaLadarzana vaDe trilokavartI tathA trikALavartI sacarAcara dravyaguNaparyAyone ' * jJAnI ema mAne che ke - huM sparzaindriyathI sparza karato nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 76 eka samaye jANe che ane dekhe che; zuddhanizcayathI paramezvara mahAdevAdhideva sarvajJa vItarAgane, paradravyanA grAhakatva, darzakatva, jJAyakatva vagerenA vividha vikalponI senAnI utpatti mULadhyAnamAM abhAvarUpa hovAthI (?), te bhagavAna trikALa-nirUpAdhi, niravadhi (amaryAdita), nityazuddha evA sajajJAna ane sahajadarzana vaDe nija kAraNaparamAtmAne, pote kAryaparamAtmA hovA chatAM paNa, jANe che ane dekhe che. kaI rIte? A jJAnano dharma to, dIvAnI mAphaka, svaparaprakAzapaNuM che. ghaTAdinI pramitithI prakAza-dIvo (kathaMcit ) bhinna hovA chatAM svayaM prakAza svarUpa hovAthI sva ane parane prakAza che; AtmA paNa jyoti svarUpa hovAthI vyavahArathI triloka ane trikALarUpa parane tathA svayaM prakAza svarUpa AtmAne potAne) prakAza che. have "svAzrito nizcaya:' (nizcaya svAzrita che) evuM (zAstranuM) vacana hovAthI, (jJAnane) satata niruparAga niraMjana svabhAvamAM lInapaNAne lIdhe nizcayapakSe paNa svaparaprakAzapaNuM che ja. (te A pramANe)-sahajajJAna AtmAthI saMjJA, lakSaNa ane prayojananI apekSAe bhinna nAma ane bhinna lakSaNathI (temaja bhinna prayojanathI) oLakhatuM hovA chatAM vastuvRttie (akhaMDa vastunI apekSAe) bhinna nathI; A kAraNane lIdhe A (sahajajJAna) Atmagata (AtmAmAM rahelAM ) darzana, sukha, cAritra vagerene jANe che ane AtmAne-kAraNaparamAtmAnA svarUpane paNa jANe che. (sahajajJAna svAtmAne to svAzrita nizcayanayathI jANe ja che ane e rIte svAtmAne jANatAM enA badhA guNa paNa jaNAI ja jAya che have sahajajJAne je A jANyuM temAM bheda-apekSAe joIe to * jJAnI ema mAne che ke - huM manathI cha dravyane jANato nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 77 indriyajJAna..... jJAna nathI sajajJAnane mATe jJAna ja sva che ane te sivAyanuM bIjuM badhuM- darzana, sukha vagere-52 che; tethI A apekSAe ema siddha thayuM ke nizcayapakSe paNa jJAna svane tema ja 52ne jANe che.|| 149 / / (zrI niyamasArajI, gAthA-159, zrI padmaprabhamaladhArideva ) jJAna, darzana dharmothI yukta hovAne lIdhe AtmA kharekhara dharmI che. sakaLa indriyasamUhurUpI himane (naSTa karavA) mATe sUryasamAna evo samyagdaSTi jIva temAM ja (jJAna, darzana dharmayukta AtmAmAM ja) sadA avicaLa sthiti prApta karIne mukti pAme che-ke je mukti pragaTa thayelI sahaja avasthArUpe susthita che. / / 150 / / (zrI niyamasArajI kaLaza. 279 zrI padmaprabhamaladhArideva ) nizcayanayathI jJAna svaprakAzaka che tethI darzana svaprakAzaka che. nizcayanayathI AtmA svaprakAzaka che. tethI darzana svaprakAzaka che.|| 151 / / (zrI niyamasA2, zrI kuMdakuMdAcArya-gAthA-165 ) A nizcayanayathI svarUpanuM kathana che. ahIM nizcayanayathI zuddhajJAnanuM lakSaNa svaprakAzakapaNuM kahyuM che; tevI rIte sarva AvaraNathI mukta zuddhadarzana paNa svaprakAzaka ja che. AtmA kharekhara, teNe sarva indriya vyApArane choDayo hovAthI, svaprakAzakasvarUpa lakSaNathI lakSita che; darzana paNa, teNe bahirviSayapaNuM choDayuM hovAthI svaprakAzakatva pradhAna ja che. A rIte svarUpa pratyakSalakSaNathI lakSita akhaMDa-sahajazuddha jJAnadarzanamaya hovAne lIdhe, nizcayathI, triloka-trikALavartI sthAvara-jaMgamasvarUpa samasta dravya, guNa paryAyarUpa viSayo saMbaMdhI prakAzya-prakAzakAdi vikalpothI ati dUra vartato thako, * indriyajJAna jJAna nathI, jJeya che. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check htfp://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 78 svasvarUpasaMcetana jenuM lakSaNa che evA prakAza vaDe sarvathA aMtarmukha hovAne lIdhe, AtmA niraMtara akhaMDa-advaita-caitanyacamatkAramUrti rahe che.|| 152 / / (niyamasAra gAthA-165 TIkA padmaprabhamaladhArideva ) nizcayathI AtmA svaprakAzaka jJAna che; jeNe bAhya AlaMbana naSTa karyuM che evuM (svaprakAzaka) je sAkSAt darzana te-rUpa paNa AtmA che. ekAkAra nijarasanA phelAvathI pUrNa hovAne lIdhe je pavitra che ane je purANa (sanAtana ) che evo AtmA sadA potAnA nirvikalpa mahimAmAM nizcitapaNe vase che.|| 153 / / (zrI niyamasArajI, kaLaza-281, padmaprabhamaladhArideva ) (nizcayathI ) kevaLIbhagavAna AtmasvarUpane dekhe che, lokAlokane nahIM-ema jo koI kahe to tene zo doSa che? (arthAt kAMI doSa nathI ). / / 154 / / (zrI niyamasAra, kuMdakuMdAcAryadeva, gAthA-166) A zuddhanizcayanayanI vivakSAthI paradarzana ( 52 dekhavAnuM ) khaMDana che. jo ke vyavahA2thI eka samayamAM traNakALa saMbaMdhI puddagalAdi dravyaguNaparyAyone jANavAmAM samartha sakaLa-vimaLa kevaLajJAnamayatvAdi vividha mahimAono dharanAra che, topaNa te bhagavAna, kevaLadarzanarUpa tRtIya locanavALo hovA chatAM, 52ma nirapekSapaNAne lIdhe niHzeSapaNe ( sarvathA ) aMtarmukha hovAthI kevaLa svarUpapratyakSa mAtra vyApAramAM lIna evA niraMjana nija sahajadarzana vaDe saccidAnaMdamaya AtmAne nizcayathI dekhe che (paraMtu lokAlokane nahIM )-ema je koIpaNa zuddha aMtaHtattvano * indriyajJAna saMsAranuM muLa che. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 79 indriyajJAna..... jJAna nathI vedanA2 ( jANanAra, anubhavanAra) parama jinayogIzvara zuddhanizcayanayanI vivakSAthI kahe che, tene kharekhara dUSaNa nathI. / / 155 / / ( zrI niyamasAra gAthA-166 TIkA zrI padmaprabhamaladhArideva ) pazyatyAtmA sahajaparamAtmAnamekaM vizuddhaM svAntaH zuddhayAvasathamahimAdhAramatyantadhIram svAtmanyuccaivicalatayA tasminnaiva prakRtimahati (nizcayathI ) AtmA sahaja paramAtmAne dekhe che-ke je paramAtmA eka che, vizuddha che, nija aMtaH zuddhinuM raheThANa hovAthI ( kevaLajJAna-darzanAdi ) mahimAno dharanAra che, atyaMta dhIra che ane nija AtmAmAM atyaMta avicala hovAthI sarvadA aMtarmagna che; svabhAvathI mahAna evA te AtmAmAM vyavahAra prapaMca nathI ja (arthAta nizcayathI AtmAmAM lokAlokane dekhAvArUpa vyavahAra vistAra nathI ja). / / 156 / / sarvadAntarnimagnaM vyAvahAraprapaMca: / / 282 / / (zrI niyamasAra kaLaza-282 zrI padmaprabhamalAdhArI deva dvitIya AvRti, sane 1974, vikrama saMvata-2030) yamIone AtmajJAnathI krame Atmalabdhi thAya che. -ke je AtmalabdhIe jJAnajyoti vaDe indriyasamUhanA ghora aMdhakArano nAza karyo che ane je Atmalabdhi karmavanathI utpanna dAvAnaLanI zikhAjALano nAza karavA mATe tenA para satata zamajalamayIdharAne jhaDapathI choDe che, vasAve che.|| 157 / / (zrI niyamasAra kaLaza 186, padmaprabhamaladhArI deva ) * indriyajJAna kharekhara jJeya paNa nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates IndriyajJAna. jJAna nathI 80 vaLI kevI che Atmajyoti? "niyamAna" cetanA lakSaNathI jaNAya che. tethI anumAnagocara paNa che. have bIjo pakSa "3yotamAna" pratyakSa jJAnagocara che. bhAvArtha Ama che ke bhedabuddhi karatAM jIvavastu cetanA lakSaNathI jIvane jANe che, vastu vicAratAM eTalo vikalpa paNa jUTho che, zuddhavastumAtra che. Avo anubhava samyakatva che. A 158 (zrI samayasAra kaLazaTIkA-zloka-8 TIkAmAMthI pAMDe rAjamalajI) vaLI kevo hovAthI zuddha che? "sarvabhAvAMtaradhvasisvabhAvavata" (sarva) samasta dravyakarma-bhAvakarma-nokarma athavA zeyarUpa para dravya evA je (bhAvAMtara) upAdhirUpa vibhAvabhAva temanuM (dhvasi) meTanazIla (maTADavAnA svabhAva vALuM) che. nijasvarUpa jenuM, evo svabhAva hovAthI zuddha che. 159 (zrI samayasAra kaLaza TIkA, kaLaza-18 nI TIkAmAMthI, pADe rAjamalajI ) koI prazna kare che ke jeo anubhava pAme che teo anubhava pAmavAthI kevA hoya che? uttara-Ama che ke teo nirvikAra hoya che. te ja kahe che-te ja jIvo niraMtarapaNe arIsAnI peThe rAga dveSa rahita che. zAnAthI nirvikAra che? "pratirunena nimana anaMta bhAva svabhAve." (pratirunena) pratibiMbarUpe (niyamana) garbhita je (anaMtabhAva) sakaLa dravyonA (svA.) guNa paryAyo, temanAthI nirvikAra che. bhAvArtha Ama che ke je jIvanA zuddha svarUpane anubhave che tenA jJAnamAM sakaLa padArtho udIta thAya che temanA bhAva arthAt guNaparyAyo, temanAthI nirvikArarUpa anubhava che. 16Oaa (zrI samayasAra kaLaza TIkA, kaLaza-21 TIkAmAMthI) * indriyajJAna paudgalika che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AfmaDharma.com for updates 81 indriyajJAna..... jJAna nathI kSAyopazamika jJAnanA vikalpanuM svarUpa. anvayArtha:- (yogasaMti:) yoganI pravRttinA parivartanane (vijJa: ) vikalpa kahe che. (arthAt) arthAt ( jJeyArthAta) eka jJAnanA viSayabhUta arthathI ( jJeyArthAtarasaMtta: ) bIjA viSayAMtarapaNAne prAsa thavAvALI ( sa: ) je ( jJeyAhAra:) zaiyAkArarUpa (jJAnasya paryAya:) jJAnanI paryAya che. ( savitva) te vikalpa kahevAya che. bhAvArtha:- mana, vacana, kAyayoganI saMkrAMtinA kAraNe viSayathI viSayAMtararUpa je jJAnanI pravRtti (vyApAra ) thAya che tene vikalpa kahe che.|| 161 / / (zrI paMcAdhyAyI utarArdha gAthA-831) anvayArtha:- vAstavamAM indriya viSayone avalaMbIne utpanna thavAvALI te savikalpa jJAnanI paryAya kSAyopamika che, kAraNa ke atIndriya-kSAyika-kevaLajJAnamAM saMkrAMti paNa thatI nathI, (tethI temAM yoganA avalaMbanathI koI prakAranA parivartanarUpa vikalpano paNa saMbhava nathI.) bhAvArtha:- yogasaMkrAMtirUpa vikalpano mAtra kSayopazamajanya indriyajanita jJAnamAM ja saMbhava che, kAraNa ke-svabhAvika atIndriya kSAyikajJAnamAM saMkrAMti nahIM hovAthI tyAM te yogasaMkrAMtirUpa vikalpa paNa hoto nathI, A uparathI ja A abhiprAya samajavo joIe ke jJAnanuM e pramANe savikalparUpa thavuM e tenuM naimittika svarUpa che paNa vAstavika nathI tethI te vAstavamAM samyaktatvanuM svarUpa banI zakatuM nathI. ( ' vikalpa ' vizeSa kSAyopazamika jJAnane lAgu paDe che paNa jJAnasAmAnyanuM te * 52ne jANatAM jJAna paNa nathI, sukha paNa nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 82 svalakSaNabhUta lakSaNa nathI. juo 901 gAthA. / / 162 / / (zrI paMcAdhyAyI gAthA-832, pAMDe rAjamalajI ) 'vikalpa ' zabdanA be artha thAya che. eka to AkAra, nizcaya vyavasAya, ane sva-paraprakAzakatA tathA bIjo-arthathI arthAta2rUpa thavAvALI saMkrAMti, temAMthI AkAra ane vyavasAyarUpa vikalpa to jJAnanuM svalakSaNa che. tethI ahIM tenuM khaMDana karyuM nathI, paraMtu yogasakrAMti anusAra chadmastha jJAnIonA jJAnamAM je arthathI arthAtarAkArarUpa paNimana thAya che. te parIkSA karatAM samyagdarzananI mAphaka sabhyAnamAM paNa siddha nathI thatuM, kAraNa ke te jJAnanuM svarUpa nathI, paraMtu jJAnanI sAthe thavAvALI rAga kriyAnuM svarUpa che. have AgaLa e ja arthano khulAso karavAmAM Ave che. anvayArtha:- tathA je A viSayamAM koI sthULa upacAradaSTi puruSoe samyagdarzana ane samyagnAnamAM savikalpapaNuM kahyuM che tethI ahIM A upacAranuM je kAraNa che tene ja kharekhara A samaye kahe che. bhAvArtha:- koI koI AcAryoe sthULa upacAradaSTithI samyagdaSTione sarAga samyaktva ane temanA samyajJAnamAM arthasaMkrAMtirUpa savikalpapaNuM kahyuM che te mAtra upacArathI ja kahyuM che tethI have e upacAranA prayojanane ahIM kahe che: anvayArtha:- je kSAyopazamika jJAnane arthathI arthAMtarane viSaya karavAnA kAraNathI savikalpa mAnavAmAM Ave che te vAstavamAM jJAnanuM svarUpa nathI paraMtu nizcayathI te jJAnanI thavAvALI rAganI kriyA che. * huM 52ne jANuM chuM - tema mAnavuM te zraddhAno doSa che. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 83 indriyajJAna. jJAna nathI bhAvArtha- kSAyopathamika jJAna je pratyeka arthapariNAmI thatuM rahe che te pratyeka arthapariNAmI thavuM e kAMI jJAnanuM svarUpa nathI paraMtu te jJAnanI sAthe thavAvALI rAgapariNatinuM svarUpa che. AgaLa teno ja khulAso karavAmAM Ave che. anvayArtha- jema ke je jJAna pratyeka artha tarapha mohayukta, rAgayukta ane dveSayukta thayA kare che te ja jJAnanuM pratyeka artha saMbaMdhI pariNAmIpaNuM che. bhAvArtha- saMsArI jIvone jJAnanI je rAgadveSAdi anusAra pravRtti thaI rahI che te ja jJAnanuM pratyarthapariNAmIpaNuM che, ane te pratyarthapariNAmIpaNAne jJAnano svalakSaNabhUta vikalpa kahI zakatA nathI paraMtu e to rAganI kriyA che, kSAyopathamika jJAna ane buddhipUrvaka rAgAdino chaThThI guNasthAna sudhI mAtra sahabhAva ( sAthe rahevuM) hoya che, tethI e upacArathI tene arthasaMkrAMtirUpa vikalpa sahita kahI devuM e bIjI vAta che, paraMtu vAstavamAM arthasaMkrAMtirUpa vikalpapaNAne jJAnano dharma kahI zakAto nathI. anvayArtha- svasaMvedana pratyakSa vaDe A pUrvokta kathana siddha thAya che, kAraNa ke-jema rAgI puruSanuM rAga sahita jJAna, Akulita thAya che tema muninuM thatuM nathI. bhAvArtha- uparokta A kathana svAnubhavathI paNa siddha thAya che, kAraNa ke-jevuM rAgInuM jJAna caMcaLa rahe che tevuM vItarAgI muninuM rahetuM nathI. * indriyajJAna azuci che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 84 anvayArtha:- buddhipUrvaka rAga kSAyopathamika jJAnanI sAthe avinAbhAva saMbaMdha rAkhe che. kAraNa ke-ajJAta (nahIM jANelA arthamAM AkAzapuSpanI mAphaka rAgabhAva thato nathI. bhAvArtha- kSAyopathamika jJAna ane buddhipUrvakano rAga sahyoga che. jANelI vastu pratye rAgabhAva thAya che paNa nahIM jANelI vastu saMbaMdhI A vastu sArI che.' evo rAgabhAva thato nathI tethI kSAyopathamika jJAnanI sAthe chabasthone rAgAdikanI pravRtti hoya che te sivAya nahIM. e pramANe rAganA kAraNathI jJAnamAM arthAtararUpa parivartana thayA kare che te jJAnanuM svarUpa nathI paNa rAgakriyA che. 163aaaa (zrI paMcAdhyAyI utarArdha gAthA-901 thI 906 ) anvayArthI- potAnA lakSaNanI apekSAe kSAyika jJAnamAM je vikalpapaNuM che te eka arthathI anya arthanA viSayamAM mana-vacanakAyayoganI-saMkrAMtirUpa vikalpa zabdanA arthanI apekSAe nathI. bhAvArtha- jJAnaguNa sAkAra che ane bAkI nA guNo nirAkAra che, jJAna guNanA sAkArarUpa hovAthI ja tenA dvArA vastunuM vastupaNuM tathA nijasvarUpa paNa jANI zakAya che, tathA anya jeTalA koI guNono ullekha karavAmAM Ave che te sarva, e badhA guNono vikAsa thavAthI A jJAnaguNamAM thavAvALI e vikAsono avinAbhAvI paryAyonA ullekhathI ja te bAkInA guNonuM nirUpaNa karI zakAya che, e prakAranuM jJAnanuM svalakSaNabhUta savikalpapaNuM to kSAyikajJAnamAM paNa hoya che. paraMtu arthathI arthAtarAkAra yoga saMkrAMtirUpa savikalpapaNuM kSAyikajJAnamAM nathI. jJAnanAM lakSaNabhUta vikalpapaNAmAM ane * IndriyajJAna du:kharUpa che, duHkhanuM kAraNa che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 85 indriyajJAna. jJAna nathI lAyopathamika jJAnanA yogasaMkrAMtirUpa vikalpapaNAmAM ghaNo moTo taphAvata che. e ja viSayano AgaLa khulAso karavAmAM Ave che.164 (zrI paMcAdhyAyI utarArdha, gAthA-833) anvayArtha- sva tathA apUrva arthane vizeSa grahaNa karavo e jJAnanuM lakSaNa che. artha eka che, tathA AtmAne je grahaNa karavo te AkAra kahevAya che, ane e ja savikalpatA kSAyikajJAnamAM hoya che. bhAvArtha- kevaLajJAnamAM jJAnaguNa to "sva" zabdathI grahita thAya che tathA jJAna vinA bAkInA anaMta guNo "apUrvArtha" zabdathI grahita thAya che. ane "grahaNa" zabdathI AkArano bodha thAya che, e pramANe jJAna dvArA potAnA anaMtA guNonA grahaNane "svApurvArtha grahaNAtmaka AkAra" athavA savikalpatA kahe che. (juo adhyAya-2 gAthA-392 thI 398). 165 ! (zrI paMcAdhyAyI, utarArdha gAthA-834) anvayArtha- indriyajanyajJAna to koIpaNa ThekANe yogasaMkrAMti vinA thatuM nathI kAraNa ke-IndriyajanyajJAnanI kSaNamAM paNa arthathI arthAtararUpa saMkrAMti thayA kare che. bhAvArtha- indriyajanya jJAnamAM arthathI arthAtararUpa palaTanA thatI ja rahe che tethI IndriyajanyajJAna saMkrAMti sahita hoya che, kadI paNa te saMkrAMti vinA thatuM nathI. anvayArtha- tathA e indriyajJAna kramavartI che paNa ajamavartI nathI. kAraNa ke te eka vyaktine eTale eka vivakSita arthane choDI anya arthane viSaya karavA lAge che. * parasammukha thayeluM jJAna jaDa, acetana che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 86 bhAvArtha- indriyajanya jJAna, eka viSayane viSaya karIne vaLI tene choDI bIjA ja viSayane viSaya kare che paNa eka sAtha bhinna samayavartI viSayone viSaya karatuM nathI. tethI te kramavartI ja che paNa akramavartI nathI. 166 aa (zrI paMcAdhyAyI utarArdha, gAthA-836, 837) anvayArtha- samavyAti hovAthI abhinnanI mAphaka e bannenI eTale arthathI arthAtaragati ane yogasaMkrAMtinI AvI vRtti (palaTanA) avazya thAya che ke A yogasaMkrAMti te indriyajJAna hoya tyAre ja thAya che paNa atIndriya jJAnamAM thatI nathI. yogasaMkrAMti hoya tyAre ja arthathI arthAtararUpa gIta thAya che ane te sivAya arthAtaragati thatI nathI, arthAt yogasaMkrAMti thatA arthAtaragati na thAya ema banI zakatuM nathI, ane arthAtaragati thatAM yogasaMkrAMti nA thAya ema paNa banI zakatuM nathI tethI yogasaMkrAMti ane arthanI arthAntaragatimAM samavyAti hovAthI eka prakAranI advaita (ekatA) che. bhAvArtha- yogasaMkrAMti ane indriyajJAna eTale arthathI arthAtaragati e bannemAM paraspara samavyAmi che; arthAt jyAM jyAM yogasaMkrAMti hoya che tyAM tyAM jJAna saMbaMdhI arthAtaragati paNa hoya che athavA jyAM jyAM indriyajJAnanI arthAtaragati hoya che tyAM tyAM yogasaMkrAMti paNa avazya hoya che, kAraNa ke e banne paraspara ekabIjAnA abhAvamAM rahI zakatA nathI tethI e bannenI vyAtine samavyAti darzAvI che. 7 167 ( zrI paMcAdhyAyI uttarArdha gAthA-838) *indriyajJAna AtmAthI sarvathA bhinna che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 87 indriyajJAna. jJAna nathI chadmasthonAM upayogAtmaka jJAnamAM ja yogasaMkrAMtinA kAraNathI jJAnanA vipariNamanarUpa vikalpa thAya che paNa ladhyAtmaka jJAnamAM nahIM, tethI svAnubhUtinI ( jJAnacetanAnI) labdhi, upayogAtmaka nA hovAthI nirvikalpa che. IT 168 (zrI paMcAdhyAyI uttarArdha gAthA-855 bhAvArtha) anvayArtha:- vAstavamAM svayaM jJAnacetanArUpa je zuddha svakIya (potAnA) AtmAno upayoga che te saMkrAMtyAtmaka na hovAthI nirvikalparUpa ja che. bhAvArtha- je samaye jJAnacetanArUpa zuddha Atmopayoga thAya che te samaye upayogamAM, arthathI arthAtaragati thatI nathI tethI teTalA samaya sudhI te upayoga paNa nirvikalpa ja che. te 169 mA (zrI paMcAdhyAyI, uttarArdha, gAthA-856) anvayArtha:- jJAnopayoganA svabhAvano mahimA ja koI evo che ke te (jJAnopayoga) pradIpanI mAphaka sva, tathA para bannenA AkArano ekasAthe prakAzaka che.! 17OTI (zrI paMcAdhyAyI, uttarArdha, gAthA-858) aisA jJAyaka puruSa to pratyakSa sAkSAt vidyamAna dIse hai ara yaha jahAM tahAM jJAnakA prakAza maune (mane) dIse hai, zarIranU dIsatA nAhIM. meM eka jJAna hI kA svaccha nirmaLa piMDa banyA hUM.// 171 ! (zrI jJAnAnaMda zrAvakAcAra, bra. rAyamalajI kRta, mokSa adhikAra anvayArtha:- je cAra prANothI jIve che, jIvaze ane pUrve * indriyajJAna bhavano hetu che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 88 jIvato hato, te jIva che. Ama chatAM prANo to pudgaladravyothI niSpanna che. te 17ra / (zrI pravacanasAra gAthA-147, kuMdakuMdAcArya) (vyutpatti pramANe) prANasAmAnyathI jIve che, jIvaze ane pUrve jIvato hato, te jIva che. e rIte (prANasAmAnya) anAdi saMtAnarUpe (pravAharUpe) pravartatA hovAne lIdhe (saMsAradazAmAM) traNekALa TakatA hovAthI prANasAmAnya jIvana jIvatvanA hetu che ja. tathApi te (prANasAmAnya) jIvano svabhAva nathI kAraNa ke pudgaladravyathI nIpajelAM racAyelAM che. A 173aaaa (zrI pravacanasAra gAthA-147 nI TIkA, zrI amRtacaMdrAcArya) bhAvArtha:- jo ke nizcayathI jIva sadAya bhAvaprANathI jIve che, topaNa saMsAradazAmAM vyavahArathI tene vyavahAra jIvatvanA kAraNabhUta indriyAdi dravyaprANothI jIvato kahevAmAM Ave che. Ama chatAM te dravyaprANo AtmAnuM svarUpa bilakula nathI kAraNa ke teo pudgaladravyathI banelA che. IT 174T (zrI pravacanasAra gAthA-147 no bhAvArtha) have prANonuM paulikapaNuM siddha kare che:- mohAdikakarmo vaDe baMdhAyo hovAne lIdhe jIva prANothI saMyukta thayo thako karmaphaLane bhogavatAM anya karmo vaDe baMdhAya che. A 175T (zrI pravacanasAra gAthA-148 zrI kuMdakuMdAcArya) (1) mohAdika paugalika karmo vaDe baMdhAyo hovAne lIdhe jIva prANothI saMyukta thAya che ane (2) prANothI saMyukta thavAne lIdhe. * indriyajJAna dagAbAja che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 89 indriyajJAna. jJAna nathI padgalika karmaphaLane (mohI-rAga-dveSI jIva moharAgadveSa-pUrvaka) bhogavato thako pharIne paNa anya paulika karmo vaDe baMdhAya che, tethI (1) paudgalika karmanA kArya hovAne lIdhe ane (2) paugalika karmanA kAraNa hovAne lIdhe prANo paugalika ja nizcita (nakkI) thAya che. te 176 II ( zrI pravacanasAra gAthA-148 TIkA) - have prANone paulika karmanuM kAraNa paNuM ( arthAt prANo paugalika karmanA kAraNa kaI rIte che te) pragaTa kare che:- jo jIva moha ane dveSa vaDe jIvonA (-sva jIvanA tathA para jIvanA) prANone bAdhA kare che, to pUrve kahelo jJAnavarNAdika ka vaDe baMdha thAya che. A 177 (zrI pravacanasAra gAthA-149 zrI kuMdakuMdAcArya anvayArtha) prathama to prANothI jIva karmaphaLane bhogave che; tene bhogavato thako moha tathA vaiSane pAme che; moha tathA hRSathI svajIva ane parajIvanA prANone bAdhA kare che. tyAM, kadAcit (koIvAra) paranA dravyaprANone bAdhA karIne ane kadAcit (paranA dravyaprANone) bAdhA nahIM karIne, potAnA bhAvaprANone to uparaktapaNAnaDe (avazya) bAdhA karato thako, (jIva) jJAnAvaraNAdi karmo bAMdhe che. A pramANe prANo paugalika karmonA kAraNapaNAne pAme che. IT 178TT (zrI pravacanasAra gAthA-149 nI TIkA) dravyaprANonI paraMparA cAlyA karavAnuM aMtaraMga kAraNa anAdi pudgalakarmanA nimitte thatuM jIvanuM vikArI pariNamana che. jyAM sudhI jIva dehAdika viSayomAM mamatvarUpa evuM te vikArI pariNamana choDato nathI, tyAM sudhI tenA nimitte pharI pharI pudgalakarma baMdhAyA kare che * IndriyajJAna AtmAne tirobhuta karatuM pragaTa thAya che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 90 ane tethI pharIpharI dravyaprANono saMbaMdha thayA kare che.|| 179 / / (zrI pravacanasAra, gAthA-150 no bhAvArtha ) have paudgalika prANonI saMtatinI nivRttino aMtaraMga hetu samajAve cheH- je indriyAdino vijayI thaIne upayogamAtra AtmAne dhyAve che, te karmo vaDe raMjita thato nathI; tene prANo kaI rIte anusare ? (arthAt tene prANono saMbaMdha thato nathI.)|| 180 / / (zrI pravacanasAra gAthA-151 anvayArtha, zrI kuMdakuMdAcArya ) kharekhara paudgalika prANonI saMtatinI nivRttino aMtaraMga hetu paudgalika karma jenuM kAraNa (-nimitta) che evA u52ktapaNAno abhAva che. ane te abhAva je jIva samasta indriyAdika padravyo anusAra pariNatino vijayI thaIne, (aneka varNovALA ) Azraya anusAra saghaLI pariNatithI vyAvRtta thayelAM sphaTikamaNinI mAphaka, atyaMta vizuddha upayogamAtra AtmAmAM ekalAmAM, sunizcitapaNe vase che, te jIvane hoya che. A ahIM tAtparya che ke -AtmAnuM atyaMta vibhaktapaNuM sAdhavA mATe vyavahAra jIvatvanA hetubhUta paugalika prANo A rIte ucchadavA yogya che.|| 181 / / (zrI pravacanasAra gAthA-151 nI TIkA ) jema aneka raMgavALI AzrayabhUta vastu anusAra je ( sphaTikamaNinuM ) anekaraMgI pariNamana tenAthI taddana vyAvRtta thayelA sphaTikamaNine uparaktapaNAno abhAva che, tema aneka prakAranA karma, indriyo ityAdi anusAra je (AtmAnuM) aneka prakAranuM vikArI pariNamana tenAthI taddana * indriyajJAnanI ruci samyagdarzanamAM bAdhaka che. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 91 indriyajJAna.... jJAna nathI vyAvRta thayelA AtmAne (-ke je ekalA upayoga mAtra AtmAmAM sunizcitapaNe vase che tene-) uparaktapaNAno abhAva hoya che. te abhAvathI paudgalika prANonI paraMparA aTake che. A rItathI paudgalika prANono uccheda karavAyogya che. 182 ( zrI pravacanasAra gAthA-151 no bhAvArtha) (vyavahArathI kahevAmAM AvatA ekendriyAdi tathA pRthvIkAyikAdi "jIvo mAM) Indriyo jIvo nathI; ane cha prakAranI zAstrokta kAyo paNa jIva nathI; temanAmAM je jJAna che te jIva che ema (jJAnIo) prarUpe che. 183aaaa (zrI paMcAstikAya, gAthA-121, zrI kuMdakuMdAcArya) A vyavahArajIvatvanA ekAMtanI pratipattinuM khaMDana che (arthAt jene mAtra vyavahAranayathI jIva kahevAmAM Ave che teno kharekhara jIva tarIke svIkAra karavo ucita nathI ema ahIM samajAvyuM che ) je A ekendriya vagere tathA pRthvIkAyika vagere, "jIvo" kahevAmAM Ave che te, anAdi jIva-pugalano paraspara avagAhu dekhIne vyavahAranayathI jIvanA prAdhAnya dvArA (-jIvane mukhyatA arpIne) "jIvo" kahevAmAM Ave che. nizcayanayathI temanAmAM sparzanAdi indriyo tathA pRthvI-Adi kAyo, jIvanA lakSaNabhUta caitanyasvabhAvanA abhAvane lIdhe, jIva nathI; temanAmAM ja je svaparanI zasirUpe prakAzanuM jJAna che te ja, guNa-guNInA kathaMcit abhedane lIdhe, jIvapaNe prarUpavAmAM Ave che. 184 (zrI paMcAstikAya gAthA 121 nI TIkA) * indriyajJAna kevaLajJAnamAM bAdhaka che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 92 zuddhasvarUpamAM avicalita caitanya pariNati te kharekhara dhyAna che. te dhyAna pragaTavAnI vidhi have kahevAmAM Ave che - jyAre kharekhara yogI, darzanamohanIya ane cAritramonIyano vipAka pudgalakarma hovAthI te vipAkane (potAthI bhinna evA acetana) karmomAM sameTI daIne, tadanusAra pariNatithI upayogane vyAvRtta karIne (-te vipAkane anurUpa pariNamavAmAMthI upayogane nivartAvIne) mohI, rAgI ane hRSI nahIM thatA evA te upayogane atyaMta zuddha AtmAmAM ja niSkapapaNe lIna kare che, tyAre te yogIne-ke je potAnA niSkriya caitanyarUpa svarUpamAM vizrAMta che, vacana-mana-kAyAne bhAvato nathI ane svakarmomAM vyApAra karato nathI tene-sakaLa zubhAzubhakarmarUpa Idhanane bALavAmAM samartha hovAthI agni samAna evuM parama puruSArtha siddhinA upAyabhUta dhyAna pragaTe che. 18pa | (zrI paMcAstikAya gAthA-146 nI TIkA) prazna:- pAnaMdI paMcaviMzatimAM ema kahyuM che ke-je buddhi AtmasvarUpamAMthI nIkaLI bahAra zAstromAM vicare che, te buddhi vyabhicAriNI che? uttara- e satya kahyuM che, kAraNa ke buddhi to AtmAnI che, te tene choDI paradravya-zAstromAM anurAgiNI thaI, tethI tene vyabhicAriNI ja kahIe chIe./ 186 IT (zrI mokSamArgaprakAzaka, sAtamo adhikAra, nizcayAbhAsI prakaraNa, pAnA naM-207, 5. zrI ToDaramalajI ) jo buddhi ane caitanyarUpI jo kulagRha usase nikalI huI hai ata eva ja bAhyazAstrarUpI vanameM vihAra karanevAlI hai. aura aneka * indriyajJAnanI ruci eTale IndriyanI ruci * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 93 indriyajJAna..... jJAna nathI prakArake vikalpoko dhAraNa karanevAlI hai aisI vahu buddhi uttamabuddhi nahIM, kiMtu kulaTA strI ke samAna nikRSTa hai. / / 187 / / (zrI padmanaMdI paMcaviMzatikA, saddabodha caMdrodaya adhikAra, gAthA-38 no artha ) jisa prakAra apane gharase nikalakara bAhya vanomeM bhramaNa karanevAlI aura aneka prakA2ke saMkalpa, vikalpa ko dhAraNa karanevAlI strI kulaTA samajI jAtI hai ora nikRSTa samajI jAtI hai. usI prakAra jo buddhi apane caitanyarUpI maMdirase nikalakara bAhya zAstromeM vihAra karanevAlI hai aura aneka vikalpoko dhAraNa karanevAlI hai arthAt sthira nahIM hai aisI buddhi uttama buddhi nahIM samajI jAtI IsalIye apanI AtmAke hitake abhilASiyoMko cAhIe ki ve apane AtmAke svarUpase bhinna padArthoneM apanI buddhiko bhramaNa na karane deve aura sthira 2khe. usI samaya unakI buddhi uttama ho zakatI hai. / / 188 / / (zrI padmanaMdI paMcaviMzazita, gAthA-38 no bhAvArtha ) paraMtu ( mAtra ) puddagala pariNAmanA jJAnane ( AtmAnA ) karmapaNe karatA evA potAnA AtmAne jANe che, te AtmA ( karma, nokarmathI ) atyaMta bhinna jJAnasvarUpa thayo thako jJAnI che.|| 189 / / (zrI samayasArajI gAthA-75 nI TIkAmAMthI ) bahirAtmA indriya-hArothI bAhya padArthone ja grahaNa karavAmAM pravRtta hovAthI, AtmajJAnathI parAMmukha-vaMcita hoya che; tethI te potAnA zarIrane mithyA abhiprAyapUrvaka AtmArUpe samaje che.|| 190 / / (zrI samAdhitaMtra gAthA-7 no artha, pUjyapAdasvAmI ) * indriyajJAna dagAbAja che. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 94 indriyorUpa dhArothI arthAt indriyorUpa mukhathI bahAranA padArthonA grahaNamAM rokAyelo hovAthI te bahirAtmA-mUDhAtmA che. te AtmajJAnathI paramukha arthAt jIvasvarUpanA jJAnathI bahirbhata che. tevo thayelo te (bahirAbhA) zuM kare che? potAnA dehane AtmArUpe mAne che arthAta potAnuM zarIra te ja huM chuM evI mithyAmAnyatA kare che. 191 . (zrI samAdhitaMtra gAthA-7 nI TIkA, zrI prabhAcaMdrajI) zarIramAM Atmabuddhi hovI te ja saMsAranA duHkhanuM kAraNa che; tethI tene-zarIramAM Atmabuddhine-choDIne tathA bAhya viSayomAM indriya pravRttine rokIne aMtaraMgamAM-AtmAmAM praveza karavo. 192TI (zrI samAdhitaMtra gAthA-15 no artha, zrI pUjyapAdasvAmI) huM anAdikALathI AtmasvarUpathI zruta thaIne indriya dvArA viSayomAM patita thayo, tethI te viSayone prApta karI vAstavamAM manepotAne huM te ja chuM-AtmA chuM, ema meM oLakhyo nahIM. 193aaaa (zrI samAdhitaMtra gAthA-16 zrI pUjyapAdasvAmI) jJAna parapadArthone jANe che-ema kahevuM te paNa vyavahAranayanuM kathana che. vAstavamAM to AtmA potAne jANatAM samasta parapadArtho jaNAI jAya che evI jJAnanI nirmaLatA-svacchatA che. 1945 (zrI samAdhitaMtra gAthA-2) nA vizeSamAMthI) * mahArAjA indriyajJAnane jJAna kahe che, sarvajJadeva tene zeya kahe che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 95 indriyajJAna...... jJAna nathI jenA-zuddhAtmAsvarUpanA-abhAve huM sUto paDI rahyo hatoajJAna avasthAmAM hato, vaLI jenA-zuddhAtmasvarUpanA-sarbhAvamAM huM jAgI gayo-yathAvat vastusvarUpane jANavA lAgyo, te-te zuddhAtmasvarUpa indriyo dvArA agrAhya, vacanothI agocara ane svAnubhavagamya che; te huM chuM. // 195 // (zrI samAdhitaMtra gAthA-24, zrI pUjyapAdasvAmI) sarva indriyone rokIne sthira thayelA aMtarAtmA dvArA kSaNamAtra jonArane-anubhava karanAra jIvane je-cidAnaMdasvarUpa pratibhAse che te paramAtmAnuM svarUpa che./ 196I (zrI samAdhitaMtra gAthA-30, zrI pUjyapAdasvAmI) potapotAnA viSayamAM jatI-pravartatI-koNa (pravartatI)? sarva Indriyo, eTale pAMca Indriyo, tene rokIne-nirodhIne, tyArabAda sthira thayelA aMtarAtmA vaDa eTale mana vaDe je svarUpa bhAse che, zuM karatAM? kSaNavAra jotAM-kSaNamAtra anubhavatAM-arthAt bahu kALa sudhI manane sthira karavuM azakaya hovAthI thoLAkALa sudhI manano nirodha karIne dekhAtA-je cidAnaMdasvarUpa pratibhAse che, te tattvatadrupatasvasvarUpa paramAtmAnuM che. 1975 (zrI samAdhitaMtra gAthA-30 nI TIkA, zrI prabhAcaMdrajI ) sarva indriyonA viSayamAM bhamatI-pravartatI cittavRttine rokIne arthAt aMtarjalpAdi saMkalpa vikalpothI rahita thaIne, upayogane potAnA cidAnaMdasvarUpamAM sthira karavo; te AtmasvarUpamAM sthira thatAM paramAtmasvarUpano pratibhAsa thAya che. * indriyajJAnanuM lakSa para upara hoya che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 96 pAMca indriyonA viSayo taraphanuM valaNa choDo ane mananA saMkalpa-vikalpo toDI jJAnAnaMdasvabhAvamAM ekAgra thavuM-sthira thavuM te paramAtmaprAptino upAya che.|| 198 / / (zrI samAdhitaMtra gAthA-30 bhAvArtha ) je paramAtmA che te ja huM chuM, tathA je huM chuM te paramAtmA che; tethI huM ja mArA vaDe upAsavAyogya chuM, bIjo koI (upAsya ) nathI, evI vastusthiti che. / / 199 / / (zrI samAdhitaMtra gAthA-31, zrI pUjyapAdasvAmI ) mane-mArA AtmAne paMcendriyonA viSayothI haTAvIne mArA ja varDa-potAnA ja AtmA vaDe huM mArAmAM sthita paramAnaMdathI nivRtta (racAyelAM ) jJAnasvarUpa AtmAne prApta thayo chuM.|| 200 / / (zrI samAdhitaMtra-gAthA-32, zrI pUjyapAdasvAmI ) je jJAnano upayoga rAgAdi vikAromAM tathA parapadArthomAM rokAya che te jJAna nathI, paNa je jJAna jJAnamAM ja pratiSThita thAya che te ja vAstavika jJAna che-Atmatattva che; mATe te upAdeya che. je upayoga paramAM ja aTakelo rahevAthI Atma-sanmukha vaLato nathI, te 52nA valaNavALuM tattva che, AtmAnA valaNavALuM tattva nathI, tenAthI saMsAra che, mATe te heya che.|| 201 / / (zrI samAdhitaMtra, gAthA-36 nA vizeSa mAMthI ) je eTale zarIrAdi bAhya padArtha indriyo dvArA huM dekhuM chuM te mArAM nathI-mAruM svarUpa nathI, paNa bhAvendriyone bAhya viSayothI * indriyajJAna sva ke 52ne jANavAnuM sAdhana nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 97 indriyajJAna..... jJAna nathI rokI je utkRSTa atIndriya AnaMdamaya jJAna-jyotine aMtaraMgamAM huM dekhuM chuM-teno anubhava karuM chuM, te mAruM vAstavika svarUpa ho!|| 202 / / (zrI samAdhitaMtra, gAthA-51no artha, zrI pUjyapAdasvAmI ) je eTale zarIrAdikane huM indriyothI jouM chuM, te mAruM nathI arthAt mAruM svarUpa nathI. to tAruM rUpa zuM? te uttama jyoti hojyoti eTale jJAna ane uttama eTale atIndriya-tathA AnaMdamaya eTale 52ma prasannatA (prazAMti )thI utpanna thayelA sukhathI yukta (che) evA prakAranI je jyotine (jJAnaprakAzane ) aMtaraMgamAM huM jouM chuM-svasaMvedanathI huM anubhavuM chuM, te mAruM svarUpa astu-ho. huM kevo thaIne jouM chuM? indriyone saMyamita karIne (bAhya viSayothI indriyone rokIne ane pote svAdhIna thaIne) arthAt indriyone kAbUmAM rAkhIne (huM jouM chuM). 203 / / (zrI samAdhitaMtra gAthA-51 TIkA, zrI prabhAcaMdrajI ) indriyo dvArA je zarIrAdi bAhya padArtho dekhAya che te huM nathI. te mAruM svarUpa nathI. mAruM svarUpa to parama uttama atIndriya AnaMdamaya jJAnajyoti che. jyAre huM bhAva-indriyone niyaMtrita karIne arthAt bAhya viSayothI haThAvIne aMtarmukha thAuM chuM, tyAre huM jJAnasvarUpa AtmAne joI zakuM chuM-svasaMdevanathI anubhavI zakuM chuM.|| 204 / / (zrI samAdhitaMtra gAthA-51no bhAvArtha ) jenA cittamAM AtmasvarUpanI nizcala dhAraNA che tenI ekAMte eTale niyamathI mukti thAya che. jene AtmasvarUpamAM nizcala dhAraNA nathI tenI avazyapaNe mukti thatI nathI. / / 205 / / ( zrI samAdhitaMtra gAthA-71, zrI pUjyapAdasvAmI ) * indriyajJAna te AtmAne jANavAnuM sAdhana nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes indriyajJAna..... jJAna nathI 98 ekAMtika eTale avazya thavAvALI mukti te aMtarAtmAne thAya che ke jenA cittamAM avicaLatti arthAt AtmasvarUpanI dhAraNA hoya ke svarUpamAM prasatti (lInatA ) hoya; paraMtu jenA cittamAM acaLa dhRti (dhAraNA) hotI nathI, tene avayaMbhAvI mukti thatI nathI.|| 206 / / (zrI samAdhitaMtra gAthA-71 TIkA, zrI prabhAcaMdrajI ) jeno upayoga bIje nahIM bhamatAM AtmasvarUpamAM ja sthira thAya che, tenI niyamathI mukti thAya che, paraMtu jeno upayoga ekathI bIje bhame che ane AtmasvarUpamAM sthira thato nathI, tenI kadI mukti thatI nathI.|| 207 / / (zrI samAdhitaMtra gAthA-71 bhAvArthamAMthI ) jo icchArahita hotA hai vahu aparigrahI hotA hai. arthAt jisake bAhya dravyoMkI IcchA nahIM hotI-arthAt bAhya padArthose usakA koI lagAva nahIM hotA. Isase svasaMvedana jJAnI jIva zuddhopayogarUpa nizcayadharmako choDakara zubhopayogarUpa dharma arthAt puNyako nahIM cAhatA hai. Isaliye puNyarUpa dharmakA parigrahavAna na hokara, kiMtu puNya merA svarUpa nahIM hai aisA jAnakara, usa puNyarUpase pariNamana nahIM karatA huA tanmaya nahIM hotA huA vahu darpaNameM Aye hue pratibiMbake samAna usakA jAnanevAlA hI hotA hai. / / 208 / / (zrI samayasArajI, zrI jayasenaAcArya TIkA, tAtparyavRtti, nirjarA adhikA2 gAthA-223, ajame2 prakAzana ) jisake bAhya dravyoneM vAMchA nahIM hai vaha parigraha rahita hai. Isaliye tattvajJAnI jIva viSayakaSAyarUpa adharmako, pApako kabhI nahIM * indriyajJAna jJeyano bhAva che. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 99 indriyajJAna.... jJAna nathI cAhatA Isaliye vahu viSayakaSAyarUpa pApakA grAhaka na hotA huA, yahu pApa merA svarUpa nahIM hai aisA jAnakara pAparUpase pariNamana nahIM karatA huA vahu darpaNameM Aye hue pratibiMbake samAna usakA jJAyaka hI hotA hai. | ROlA (zrI samayasArajI, zrI jayasenAcArya TIkA, gAthA-224 ajamera prakAzana.) jisake bAhya dravyomeM icchA, mUrchA, mamatva pariNAma nahIM hai, vahu aparigrahavAna kahA gayA hai kayoMki icchA ajJAnamaya bhAva hai Isase IsakA honA jJAnIke saMbhava nahIM hai ataH jJAnIke bhojanakI bhI icchA nahIM hotI Isaliye vahu AtmasukhameM saMtuSTa hokara bhojana va tatsaMbaMdhI padArthomeM parigraharahita hotA huA jaise darpaNameM Aye hue pratibiMbake samAna kevala AhAramuM grahaNa karaneyogya vastukA usa vasturUpase jJAyaka hI hotA hai. kiMtu rAgarUpase usakA grahaNa karanevAlA nahIM hotA.// 21Oaa (zrI jayasenAcAryakRta, samayasAra TIkA, gAthA-226 ) jo icchArahita hai vahu parigraharahita kahalAtA hai, arthAt jisake bAhya padArthomeM icchA, mUrchA va mamatva pariNAma nahIM hai vahu aparigrahavAna kahA gayA hai. ataH icchA jo ajJAnamayabhAvarUpa hai vahu jJAnIke kabhI saMbhava nahIM hai. ata eva usake pIne yogya vastu kI bhI icchA nahIM ho sakatI, Isaliye svAbhAvika paramAnaMda sukhameM saMtuSTa hokara nAnA prakArane pAnakake viSayame parigraharahita hotA huA jJAnIjIva to darpaNameM Aye hue pratibiMbake samAna vastusvarUpase usa pAnakakA jJAyaka hI hotA hai. rAgase usakA * indriyajJAna zeyano kSayopazama che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check htfp://www.AtmaDharma.com for updates grAhaka nahIM hotA haiM.|| 211 / / indriyajJAna..... jJAna nathI 100 (zrI samayasAra, jayasenAcAryakRta TIkA, gAthA-227, ajame2 prakAzana ) darpaNamAM mayUra, maMdira, sUrya, vRkSa vagerenA pratibiMba paDe che. tyAM nizcayathI to pratibiMbo darpaNanI ja avasthA che; chatAM darpaNamAM pratibiMbo dekhIne, kAryamAM kAraNano upacAra karIne, 'mayurAdi darpaNamAM che, ema vyavahArathI kahevAya che. evI rIte jJAnadarpaNamAM sarva padArthonA samasta jJeyAkAranA pratibiMbo paDe che arthAt padArthonA zeyAkAronA nimitte jJAnamAM jJAnanI avasthArUpa taiyAkAro thAya che (kAraNa ke jo ema na thAya to jJAna sarva padArthone jANI zake ja nahI ). tyAM nizcayathI to jJAnamAM thatAM zaiyAkAro jJAnanI ja avasthA che, padArthonA zeyAkAro kAMI jJAnamAM peThAM nathI. nizcayathI Ama hovA chatAM vyavahArathI joIe to, jJAnamAM thatAM zaiyAkAronA kAraNa padArthonA zeyAkAro che ane temanA kAraNa padArtho che-e rIte paraMparAe jJAnamAM thatAM zaiyAkAronA kAraNa padArtho che; mATe te (jJAnanI avasthArUpa ) zeyAkArone jJAnamAM dekhIne kAryamAM kAraNano upacAra karIne padArtho jJAnamAM che' ema vyavahArathI kahI zakAya che.|| 212 / / 6 (zrI pravacanasArajI gAthA-31 no bhAvArtha ) bhAvArtha Ama che ke-jeTalA naya che teTalA zrutajJAnarUpa che; zrutajJAna parokSa che, anubhava pratyakSa che; tethI zrutajJAna vinA je jJAna che te pratyakSa anubhave che. tethI pratyakSapaNe anubhavato thako je koI zuddhasvarUpa AtmA te ja jJAnapuMja vastu che ema kahevAya che.|| 213 / / (zrI samayasAra kaLazaTIkA, kaLaza-93 mAMthI ) * indriyajJAna jJeya badalyA kare che. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 101 indriyajJAna... jJAna nathI nizcayathI munivarone jJAna arthAt zuddha svarUpano anubhava sahaja ja AlaMbana che, kevuM che jJAna? je bAhya rUpa pariNamyuM hatuM te ja potAnA zuddhasvarUpe pariNamyuM che zuddhasvarUpano anubhava thatAM kAMI vizeSa paNa che. te kahe che-vidyamAna je samyagdaSTi munIzvara zuddhasvarUpanA anubhavamAM magna che te sarvotkRSTa atIndriya sukhane AsvAde che. 214TI (zrI samayasAra kaLazaTIkA, kaLaza-104 mAMthI) bhAvArtha Ama che-ya jJAyakano saMbaMdha be prakAre che. (1) eka to jANapaNAmAtra che, rAgadveSarUpa nathI. jema ke-kevaLI sakaLa zeyavastune dekhuM-jANe che, paraMtu koIpaNa vastumAM rAga-dveSa karatA nathI. tenuM nAma zuddhajJAna cetanA kahevAya che samyagdaSTi jIvane zuddhajJAna cetanArUpa jANapaNuM che, tethI mokSanuM kAraNa che, baMdhanuM kAraNa nathI. (2) bIjuM jANapaNuM evuM che ke keTalIka viSayarUpa vastunuM jANapaNuM paNa che. ane mohakarmanA udayanuM nimitta pAmIne iSTamAM rAga kare che, bhoganI abhilASA kare che tathA aniSTamAM vaiSa kare che, aruci kare che, tyAM AvA rAga-dveSa sAthe maLeluM che je jJAna tenuM nAma azuddha cetanAlakSaNa karmacetanA-karmaphaLacetanArUpa kahevAya che, tethI baMdhanuM kAraNa che. !! ra15TT (zrI samayasAra kaLaza TIkA, kaLaza-116mAMthI) A samasta adhikAramAM nizcayathI ATaluM ja kArya che. te kArya zuM? AtmAnA zuddhasvarUpano anubhava sUkama kALamAtra paNa visAravAyogya nathI. zA kAraNe ? kAraNake zuddhasvarUpano * indriyajJAna arUpI evA AtmAne jANatuM nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 102 anubhava tenA nahIM chUTavAthI jJAnAvaraNAdi karma baMdha thato nathI. vaLI zA kAraNe ? zuddhasvarUpano anubhava tenA chUTavAthI jJAnAvaraNAdi karmano baMdha che. bhAvArtha pragaTa che.|| 216 / / (zrI samayasAra kaLazaTIkA, kaLaza-122 ) samyagdaSTi jIvo dvArA sUkSmakALamAtra paNa zuddhanaya arthAt zuddhacaitanyamAtra vastuno anubhava vismaraNa yogya nathI. kevo che zuddhanaya ? bodhamAM arthAt AtmasvarUpamAM atIndriya sukhasvarUpa pariNatine pariNamAve che.|| 217 / / (zrI samayasAra kaLazaTIkA, kaLaza-123 mAMthI ) 66 ,, vaLI kevI che ? " nikharasaprAbhAra" (niSnasa) cetanaguNano samUha che. vaLI kevI che? pararupataH vyAvRtta ( pararupatta: ) zeyAkA2 pariNamanathI (vyAvRtta) 52AMgyukha che. bhAvArtha Ama che ke-sakaLa jJeyavastune jANe che, taddarUpa thatI nathI, potAnA svarUpe rahe che.|| 218 / / (zrI samayasAra kaLazaTIkA, kaLaza-125mAMthI ) dravyarUpe mithyAtvakarma upazamyuM che jene, bhAvarUpe zuddha samyaktvabhAvarUpa pariNamyo che je jIva, tene zuddhasvarUpanA anubhavarUpa jANapaNuM ane jeTalA padravya-dravyakarmarUpa, bhAvakarmarUpa, nokarmarUpa-jJeyarUpa che te samasta padravyano sarva prakAre tyAga-evI be zaktio avazya hoya che-sarvathA hoya che.|| 219 / / (zrI samayasAra kaLazaTIkA, kaLaza-136mAMthI ) bhAvArtha Ama che ke jevI rIte uSNatAmAtra agni che, tethI dAhya vastune bALato thako dAghanA AkAre pariName che; tethI lokone evI * indriyajJAna jene jANe tene potAnuM mAne che. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 103 indriyajJAna. jJAna nathI buddhi upaje che ke kASTano agni, chANAno agni, tRNano agni; paraMtu A samasta vikalpa jUThA che, agninuM svarUpa vicAratAM uSNatAmAtra agni che, ekarUpa che, kASTha, chANAM, tRNa agninuM svarUpa nathI; tevI rIte jJAnacetanA prakAza mAtra che, samasta jJayavastune jANavAno svabhAva che tethI samasta jJayavastune jANe che, jANatuM thayuM jJayAkAra pariName che; tethI jJAnI jIvane evI buddhi upaje che ke matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna, mana:paryayajJAna, kevaLajJAna-evA bhedavikalpa badhA jUThA che; jJayanI upAdhithI mati, zruta, avadhi, mana:paryaya, kevaLa-evA vikalpa upajyA che, kAraNa ke saeNyavastu nAnA prakAre che; jevA zeyano jJAyaka thAya che tevuM ja nAma pAme che, vastusvarUpano vicAra karatAM jJAnamAtra che, nAma dharavuM badhuM jUThuM che-Avo anubhava zuddhasvarUpano anubhava che; nizcayathI ema ja che.) rara0nA (zrI samayasAra kaLazaTIkA kaLaza-140 mAMthI) vaLI kevuM che? jIvano svabhAva sva-para jJAyaka che ema vicAratAM samasta jJayavastunA atIta-anAgata-vartamAnakALagocara paryAya eka samayamAtra kALamAM jJAnamAM pratibiMbarUpa che; vastune svarUpasattAmAtra vicAratAM "zuddhajJAnamAtra' ema zobhe che. bhAvArtha Ama che ke vyavahAramAtrathI jJAna samasta zeyane jANe che, nizcayathI jANatuM nathI, potAnA svarUpamAtra che, kemake zeya sAthe vyApya-vyApaka rUpa nathI. ra21 (zrI samayasAra kaLazaTIkA, kaLaza-ra74 mAMthI) bhAvArtha Ama che ke A zAstramAM zuddha jIvanuM svarUpa niHsaMdehupaNe kahyuM che. vaLI kevuM che? jJAnamAtra zuddhajIva vaDe * indriyajJAna vaibhAvika che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 104 zuddhajIvamAM zuddhajIvane niraMtara anubhavagocara karatuM thayuM. kevo che AtmA? sarvakALa ekarUpa je cetanA te ja che svarUpa jenuM, evo che. II 222TI (zrI samayasAra kaLazaTIkA, kaLaza-276 mAMthI) buddhipUrvaka jJAna karatAM thakA jeTaluM bhaNavuM, vicAravuM, ciMtavavuM, smaraNa karavuM ityAdi che te mokSanuM kAraNa nathI ema jANIne heya TharAvyuM che. zuddhasvarUpamAM ekAgra thaIne manane bAMdhyuM che. AvuM kArya je rIte thayuM te rIte kahe che. --nirAvaraNa kevaLajJAnano samUhuM je Atmadravya, tenI pratyakSapaNe prApti thavAthI. ra23AA (zrI samayasAra kaLazaTIkA, kaLaza-188mAMthI) bhAvArtha Ama che ke-kRpAsAgara je sUtranA kartA AcArya, te ema kahe che ke nAnA prakAranA vikalpo karavAthI sAdhyasiddhi to nathI. kevo che, nAnA prakAranA vikalpo karanAro jana? jema jema adhika kriyA kare che, adhika adhika vikalpa kare che, tema tema anubhavathI bhraSTa thI bhraSTa thAya che. te kAraNa thI jana arthAt samasta saMsArI jIvarAzi nirvikalpa thI nirvikalpa anubhavarUpa kema pariNamato nathI? kevo che jana? nirvikalpa che. kevo che nirvikalpa anubhava? jemAM paThana-pAThana, smaraNa, ciMtana, stutti vaMdana ityAdi aneka kriyArUpa vikalpo viSa samAna kahyA che, te nirvikalpa anubhavamAM na bhaNavuM, na bhaNAvavuM, na vaMdavuM, na niMdavuM evo bhAva amRtanA nidhAna samAna che. bhAvArtha Ama che kenirvikalpa anubhava sukharUpa che, tethI upAdeya che; nAnA prakAranA vikalpo * indriyajJAnanuM lakSa para upara hoya che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 105 indriyajJAna..... jJAna nathI AkuLatArUpa che, tethI haiya che.|| 224 / / (zrI samayasAra kaLazaTIkA, kaLaza-189 mAMthI ) sarvakALa jJAna arthAt arthagrahaNazakti svapara saMbaMdhI samasta zaiyavastune eka samayamAM dravya-guNa-paryAyabhedasakti jevI che tevI jANe che. eka vizeSa-jJAnanA saMbaMdhathI jJeyavastu jJAna sAthe saMbaMdharUpa nathI, nizcayathI ema ja che. daSTAMta kahe che-cAMdanI-no prasAra bhUmine zveta kare che. eka vizeSa-cAMdanInA prasAranA saMbaMdhathI bhUmi cAMdanIrUpa thatI nathI. bhAvArtha Ama che ke-jema cAMdanI prasare che, samasta bhUmi zveta thAya che, to paNa cAMdanIno ane bhUmino saMbaMdha nathI; tema jJAna samasta jJeyane jANe che; to paNa jJAnano ane jJeyano saMbaMdha nathI; evo vastuno svabhAva che.|| 225 / / (zrI samayasAra kaLazaTIkA, kaLaza-216mAMthI ) ' 5radravyarUpa zeya padArtho temanA bhAve pariName che ane jJAyaka AtmA potAnA bhAve pariName che; teo ekabIjAne paraspara kAMI karI zakatAM nathI. mATe jJAyaka 52 dravyone jANe che' ema vyavahA2thI ja mAnavAmAM Ave che; nizcayathI jJAyaka to basa jJAyaka ja che.|| 226 / / ( (zrI samayasArajI kaLaza-214 bhAvArthamAMthI ) jema khaDI paranI (bhIMta AdinI ) nathI, khaDI te to khaDI ja che, tema jJAyaka (jANanAro AtmA ) pa2no ( 5dravyano ) nathI, jJAyaka te to jJAyaka ja che. jema khaDI 52nI nathI, khaDI te to khaDI ja che, tema darzaka (dekhanAro AtmA) 52no nathI, darzaka te to darzaka ja che.|| 227aaaa (zrI samayasArajI gAthA-356-357 no artha ) * huM dharmAdine jANuM chuM - te adhyavasAna che. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 106 zuddhanayathI AtmAno eka cetanAmAtra svabhAva che. tenA pariNAma jANavuM, dekhavuM, zraddhavuM, nivRtta thavuM ityAdi che. tyAM nizcayathI vicAravAmAM Ave to AtmAne paradravyano jJAyaka nathI kahI zakAto darzaka nathI kahI zakAto, zraddhAna karanAro nathI kahI zakato, tyAga karanAro nathI kahI zakAto kAraNa ke paradravyane ane AtmAne nizcayathI kAMIpaNa saMbaMdha nathI. je jJAna, darzana, zraddhAna, tyAga, ityAdi bhAvo che, te pote ja che; bhAva-bhAvakano bheda kahevo te paNa vyavahAra che. nizcayathI bhAva ane bhAva karanArano bheda nathI. /228aaaa (zrI samayasArajI gAthA-3pa6 thI 365 nA bhAvArthamAMthI paM. zrI jayacaMdajI chAbaDA.) jo upacarita svabhAva svabhAvase hI hotA hai usako svAbhAvika upacarita svabhAva kahate hai jaise-siddha jIvoke parajJatA aura paradarzakatvasvabhAva. kayoMki nizcayanayase AtmA (muktAtmA) apanI AtmAkA hI jJAtAdraSTA mAnA gayA hai parapadArthonA jJAtAdaSTA nahIM. Isaliye AtmA jo paradravyonA jJAtAdaSTA kahA jAtA hai vahu upacArase hI kahA jAtA haiM, vAstavameM nahIM. ra29T (zrI devasenAcAryakRta, AlApapaddhati, pAnuM-99) upacarita ekAMta pakSameM bhI niyamita pakSa hone se AtmAne AtmajJAna saMbhava nahIM hotI hai. bhAvArtha- yadi upacarita svabhAvase AtmA sarvathA parapadArthonA hI jJAtAdA hai, AtmAkA nahIM aisA upacarita ekAMta pakSa mAnA jAyegA to niyamita pakSa hone ke kAraNa, AtmAmeM jo * indriyajJAna sva ke parane jANavAnuM sAdhana nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 107 indriyajJAna..... jJAna nathI anupacArase AtmAko jAnanerUpa AtmajJatA pAyI jAtI hai usakA abhAva ho jAyegA arthAt AtmAneM AtmajJatA siddha nahIM ho sakegI ataH anuparita pakSa nirapekSa sarvathA upacarita pakSa mAnanA arthAt AtmAko sarvathA padArthokA hI jJAtAdaSTA mAnanA yukti saMgata nahIM haiM.|| 230 / / (zrI devasenAcAryakRta AlApapaddhati, pAnuM-112 ) yaha svasaMvedana kayA hai? Isake viSayameM AtmAnuzAsanameM bhI eka zloka AyA hai. vedhatva, vedakatva ca yasvasya spena yogInaH tattvasaMvedanaM prAhu, rAmanoDanubhavaM dRzaH arthAt jahAM para yogI ke jJAnameM zaiyapanA jJAyakapanA ye dono apane ApameM hI ho aisI ananya avasthAkA nAma svasaMvedana hai. IsIko AtmAnubhava yA svAnubhava pratyakSa bhI kahate haiM.|| 231 / / (zrI jayasenAcArya TIkA, zrI samayasAra, pAnu-202 ) jJAna jJAne pratiSThita Isa amRtacaMdrAcArya ke vacanAnusAra jaba chadmastha AtmAkA jJAna, jJAnako hI viSaya karanevAlA ho jAtA hai, usa samaya usameM apane Apake sivAya aura kisIkA bhAna bhI nahIM rahatA. taba usako jJAnaguNa yA jJAnabhAva kahate hai. svarUpAcaraNa, svasaMvedana, AtmAnubhava, zuddhopayoga aura zuddhanaya Adi saba IsIke nAma hai. Isa jJAnaguNako prApta kiye binA Aja taka kisIko na to mokSa prApta huA aura na ho sakatA hai.|| 232 / / (zrI jayasenAcArya TIkA, zrI samayasAra gAthA-222 vizeSamAMthI ) * indriyajJAna te AtmAne jANavAnuM sAdhana nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna...... jJAna nathI 108 aba yahAM abhinna kartAkarmarUpa nizcaya kathanako aura bhinna kartAkarmarUpa vyavahAra kathanako daSTAMta dvArA samajAte hai jaise sapheda karanevAlI khaDiyA-miTTI anya bhIMta Adi vastu ko sapheda karanevAlI hai Isaliye khaDiyA hai-esI bAta nahIM kiMtu vahu to apane Apa hIM khaDiyA-miTTI hai. bhItase bhinna vastu hai. Isa prakAra jo jJAyaka hai, jAnanevAlA hai vahu paradravyako jAnanevAlA hai Isaliye jJAyaka nahIM hai kiMtu vahu to sahaja jJAyakarUpa hI hai. isa prakAra darzaka hai vahu bhI paradravyako dekhanevAlA hone se darzaka nahIM hai kiMtu vahu to apane sahaja svabhAvase hI darzana hai. 233 (zrI jayasenAcArya TIkA, zrI samayasAra gAthA-385, 386 artha) jJAnAtmA bhI nizcaya ke dvArA ghaTapaTAdi zeya padArthonA zAyaka nahIM hotA hai arthAt unheM jAnate hue bhI, unase tanmaya nahIM hotA. phira kayA hotA hai? ki jJAyaka to jJAyaka hI hotA hai. apane svabhAvameM rahatA hai... 234 (zrI jayasenAcArya TIkA, zrI samayasAra gAthA-385 nI TIkA) sparza, rasa, gaMdha, varNa ane zabdAdirUpe pariNamatAM pudgalo AtmAne kAMI kahetAM nathI ke "tuM amane jANa " ane AtmA paNa potAnA sthAnathI chUTIne temane jANavA jato nathI. banne taddana svataMtra paNe potapotAnA svabhAvathI ja pariName che. Ama AtmA para pratye udAsIna (saMbaMdha vinAno, taTastha) che. to paNa ajJAnI jIva spardhAdika ne sArAM-narasAM mAnIne rAgI-dvaSI thAya che. te tenuM ajJAna che. / 23pa / (zrI samayasAra gAthA-373-382 nuM mathALuM ) * indriyajJAna Atma anubhava karAvavAmAM asamartha che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 109 indriyajJAna. jJAna nathI asuho suho va saddo Na taM bhaNadi suNasu maM ti so cec| Naya edi viNiggahiduM sodavisayamAgadaM sadaM / / 375 / / zubha ke azubha je zabda te "tuM suNa mane na tane kahe, ne jIva paNa grahavA na jAye, karNagocara zabdane; 375nA azubha athavA zubha zabda tane ema nathI kaheto ke "tuM mane sAMbhaLa; ane AtmA paNa (potAnA sthAnathI chUTIne) zrotendriyanA viSayamAM AvelAM zabdane grahavA (jANavA) jato nathI. ra36 / (zrI samayasAra, zrI kuMdakuMdAcArya, gAthA-375 ) asuhaM suhaM va ruvaM Na taM bhaNadi peccha maM ti so cec| Na ya edi viNiggahiduM sodavisayamAgadaM ruvN|| 376 / / asuho suho va gaMdho Na taM bhaNadi jigdha maM ti so cev| Na ya edi vijgihiduM ghANavisayamAgadaM gaMdhaM / / 377 / / asuho suho va raso Na taM bhaNadi rasaya maM ti so cev| Na ya Nadi viNiggahiduM rasaNavisayamAgadaM tu rsN|| 378 / / zubha ke azubha je rUpa te "tuM jo mane na tane kahe, ne jIva paNa grahavA na jAye, cakSugocara rUpane;A 376 zubha ke azubha je gaMgha te "tuM sUMgha mujane nava kahe, ne jIva paNa grahavA na jAye ghANagocara gaMdhane. 377nA zubha ke azubha rasa je te "tuM cAkha mujane ' nava kahe, ne jIva paNa grahavA na jAye rasanagocara rasa are !aa 378aaaa * jo jJAnano svabhAva parane jANavAno zreya to AnaMda Avavo joIe?* Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna... jJAna nathI 110 azubha athavA zubha rUpa tane ema nathI kahetuM ke "tuM mane ja; ane AtmA paNa (potAnA sthAnathI chUTIne), cakSu-indriyanA viSayamAM AvelA (arthAt cakSugocara thayelA) rUpane grahavA jato nathI. azubha athavA zubhagaMdha tane ema nathI kahetI ke "tuM mane sUdha; ane AtmA paNa dhrANendriyanA viSayamAM AvelI gaMdhane (potAnA sthAnathI chUTIne) grahavA jato nathI. azubha athavA zubha rasa tane ema nathI kaheto ke "tuM mane cAkha'; ane AtmA paNa rasanA-indriyanA viSayamAM AvelA rasane (potAnA sthAnathI chUTIne) grahavA jato nathI. ra37IT (zrI kuMdakuMdAcArya, zrI samayasAra, gAthA-376 thI 378) asuho suho va phAso Na taM bhaNadi phusasu maM ti so cev| Na ya edi viNiggahiduM kAyavisayamAgadaM kaasN|| 379 / / zubha ke azubha je sparza te "tuM sparza mujane" nava kahe, ne jIva paNa grahavA na jAye kAyagocara sparzane... 379aaaa azubha athavA zubha sparza tane ema nathI kaheto ke "tuM mane sparza'; ane AtmA paNa (potAnA sthAnathI chUTIne), kAyAnA (sparzendriyanA) viSayamAM AvelA sparzane grahavA jato nathI. ra38AA (zrI kuMdakuMdAcArya, zrIsamayasAra, gAthA-379) asuho suho va guNo Na taM bhaNadi bujjha ma ti so cev| Na ya edi viNiggahiduM buddhivisayamAgadaM tu guNaM / / 380 / / * paramAtmA kahe che - "mArA lakSe durgati thaze* Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 111 indriyajJAna..... jJAna nathI asuhaM suhaM va davvaM Na taM bhaNadi bujjha maM ti so ceva / Na ya edi viNiggahiduM buddhivisamAgadaM davvaM / / 381 / / eyaM tu jaNiUNaM evasamaM Neva gacchade mUDho / NiggahamaNA parassa ya sayaM ca buddhiM sivamapatto / / 382 / / zubha ke azubha je guNa te 'tuM jANa mujane ' nava kahe, ne jIva paNa grahavA na jAye, buddhigocara guNane;|| 380 / / zubha ke azubha je dravya te 'tuM jANa mujane ' nava kahe, ne jIva paNa grahavA na jAye buddhigoca2 dravyane..||381|| -A jANIne paNa mUDha jIva pAme nahIM upazama are ! ziva buddhine pAmela nahi e 52 grahaNa ka2vA cahe.. / / 382 / / azubha athavA zubha guNa tane ema nathI kaheto ke 'tuM mane jANa '; ane AtmA paNa (potAnA sthAnathI chUTIne ), buddhinA viSayamAM AvelAM guNane grahavA jato nathI. azubha athavA zubha dravya tane ema nathI kahetuM ke 'tuM mane jANa '; ane AtmA paNa (potAnA sthAnathI chUTIne ), buddhinA viSayamAM AvelAM dravyane grahavA jato nathI. AvuM jANIne paNa mUDha jIva upazamane pAmato nathI; ane zivabuddhine ( kalyANakArI buddhine, samyagnAnane) nahIM pAmelo pote 52ne grahavAnuM mana kare che.|| 239 / / (zrI kuMdakuMdAcArya, zrI samayasAra, gAthA-380 thI 382 ) * eka bhAvakabhAva, eka jJeyanobhAva - tenAthI judo huM zAyakabhAva * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 11ra satthaM NANaM Na havadi jamhA satthaM Na yANade kiNci| tamhA aNNAM NANaM aNNaM satthaM jiNA beNti|| 390 / / re! zAstra te nathI jJAna, jethI zAstra kaMI jANe nahIM, te kAraNe che jJAna juduM, zAstra juduM-jina kahe.... 390nA zAstra jJAna nathI kAraNa ke zAstra kAMI jANatuM nathI -jaDa che. ) mATe jJAna anya che, zAstra anya che-ema jinadevo kahe che. 24Oaa (zrI samayasAra, gAthA-390) saddo NANaM Na havadi jamhA saddo Na yANade kiNci| tamhA aNNaM NANaM aNNaM sadvaM jiNA beNti|| 391 / / re! zabda te nathI jJAna, jethI zabda kaMI jANe nahIM, te kAraNe che jJAna juduM, zabda judo-jina kahe.391AA zabda jJAna nathI kAraNa ke zabda kAMI jANato nathI, mATe jJAna anya che, zabda anya che-ema jinadevo kahe che.) 241aaaa (zrI samayasAra, gAthA-391) ruvaM NANaM Na havadi jamhA ruvaM Na yANade kiNci| tamhA aNNaM NANaM aNNaM ruvaM jiNA beNti|| 392 / / re! rUpa te nathI jJAna, jethI rUpa kaMI jANe nahIM, te kAraNe che jJAna juduM, rUpa juduM-jina kahe... 392nA rUpa jJAna nathI kAraNa ke rUpa kAMI jANatuM nathI, mATe jJAna anya che, rUpa anya che-ema jinadevo kahe che. // 242TI (zrI samayasAra, gAthA-392) * zeya zeyane jANe che, jJAna AtmAne jANe che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 113 indriyajJAna..... jJAna nathI vaNNo NANaM Na havadi jamhA vaNNo yAda kiMci / tamhA aNNaM NANaM aNNaM vaNNaM jiNA beMti / / 393 / / re ! varNa te nathI jJAna, jethI varNa kaMI jANe nahIM, te kA2Ne che jJAna juduM, varNa judo-jina kahe. / / 393 / / varNa jJAna nathI kAraNa ke varNa kAMI jANato nathI, mATe jJAna anya che, varNa anya che-ema jinadevo kahe che.|| 243 / / (zrI samayasAra gAthA-393) gaMdho NANAM Na havadi jamhA gaMdho Na yANade kiMci / tamhA aNNaM NANaM aNNaM gaMdhaM jiNA beMti / / 394 / / re ! gaMdha te nathI jJAna, jethI gaMdha kaMI jANe nahIM, te kAraNa che jJAna juduM, gaMdha judI-jina kahe. / / 394 / / gaMdha jJAna nathI kAraNa ke gaMdha kAMI jANatI nathI, mATe jJAna anya che, gaMdha anya che-ema jinadevo kahe che.|| 244 / / (samayasAra gAthA 394) Na raso du havadi NANaM jamhA du raso Na yANade kiMci / tamhA aNNaM NANaM rasaM ca aNNaM jiNA beMti / / 395 / / re! 2sa nathI kaMI jJAna, jethI rasa kaMI jANe nahIM, te kA2Ne che jJAna juduM, 2sa judo-jinavara kahe. / / 395 / / * indriyajJAnamAM AkuLatA hoya, jJAnamAM nirAkuLa AnaMda hoya. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 114 rasa jJAna nathI kAraNa ke rasa kAMI jANato nathI, mATe jJAna anya che ane rasa anya che-ema jinadevo kahe che. te 245 / (zrI samayasAra gAthA-395) phAso Na havadi NANaM jamhA phAso Na yANade kiNci| tamhA aNNaM NANaM aNNaM phAsaM jiNA beti|| 396 / / re! sparza te nathI jJAna, jethI sparza kaMI jANe nahIM, te kAraNe che jJAna juduM, sparza judo-jina kahe... 396aaaa sparza jJAna nathI kAraNa ke sparza kaMI jANato nathI mATe jJAna anya che, sparza anya che ema jinadevo kahe che. A 246 IT (zrI samayasAra gAthA. 396) kammaM NANaM Na havadi jamhA kammaM Na yANade kiNc| tamhA aNNaM NANaM aNNaM kammaM jiNA beNti|| 397 / / re! karma te nathI jJAna, jethI karma kaMI jANe nahIM, te kAraNe che jJAna juduM, karma juduM-jina kahe. 397 karma jJAna nathI kAraNa ke karma kAMI jANatuM nathI, mATe jJAna anya che, karma anya che-ema jinadevo kahe che. 247nA (zrI samayasAra gAthA-397) dhammo NANaM Na havadi jamhA dhammo Na yANade kiNci| tamhA aNNaM NANaM aNNaM dhammaM jiNA beti||398 / / * indriyajJAnanA(zeyanA) lakSa indriya(zeya) pragaTe. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 115 indriyajJAna..... jJAna nathI re ! dharma te nathI jJAna, jethI dharma kaMI jANe nahIM, te kA2Ne che jJAna juduM, dharma judo-jina kahe. 398 dharma (arthAt dharmAstikAya) jJAna nathI kAraNa ke dharma kAMI jANato nathI, mATe jJAna anya che, dharma anya che, ema jinadevo kahe che.|| 248 / / (zrI samayasAra gAthA-398 ) NANamadhammo Na havadi jamhAdhammo Na yANade kiMci / tamhA aNNaM NANaM aNNaMdhammaM jiNA beMti / / 399 / / adharma te nathI jJAna, jethI adharma kaMI jANe nahIM, te kA2Ne che jJAna juduM, adharma judo-jina kahe. 399 adharma ( arthAt adharmAstikAya ) jJAna nathI kAraNake adharma kAMI jANato nathI, mATe jJAna anya che adharma anya che-ema jinadevo kahe che.|| 249 / / ( zrI samayasAra-gAthA-399) kAlo NANaM Na havadi jamhA kAlo Na yANade kiMci / tamhA aNaNaM NANaM aNaNaM kAlaM jiNA beMti / / 400 / / re! kALa te nathI jJAna, jethI kALa kaMI jANe nahIM, te kAraNe che jJAna juduM, kALa judo-jina kahe. 400 kALa jJAna nathI kAraNa ke kALa kAMI jANato nathI, mATe jJAna anya che, kALa anya che-ema jinadevo kahe che.|| 250 / / (zrI samayasArajI gAthA-400) * indriyajJAna 52nI prasiddhi kare che. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates IndriyajJAna..... jJAna nathI 116 ayAsaM pi Na NANaM jamhA AyA Na yANade kiNci| tamhAyAsaM aNNaM aNNaM NANaM jiNA beNti|| 401 / / AkAza te nathI jJAna, e AkAza kaMI jANe nahIM, te kAraNe AkAza juduM, jJAna juduM-jina kahe. 401. AkAza paNa jJAna nathI kAraNake AkAza kAMI jANatuM nathI mATe jJAna anya che, AkAza anya che-ema jinadevo kahe che. rapa1TT (zrI samayasAra gAthA. 401.) ajjhasANaM NANaM ajjhavasANaM acedaNaM jmhaa| tamhA aNNaM NANaM ajjhavasANaM tahA aNNaM / / 402 / / nahIM jJAna adhyavasAna che, jethI acetana teha che, te kAraNe che jJAna juduM, juduM adhyavasAna che. 402nA adhyavAsana jJAna nathI kAraNake adhyavasAna acetana che, mATe jJAna anya che tathA adhyavAsana anya che (ema jinadevo kahe che) || rapara IT. ( zrI samayasAra gA. 402) he ajJAnI jIva! zubha yA azubha zabda tumako yahuM nahIM kahatA hai ki tuma mujhe sUno aura na vahu zabda tere dvArA grahaNa kiye jAne ke liye AtA hai. zabda zrotra- indriyakA kevala viSayarUpa honese zrotram AtA hai. zubha yA azubha rUpa tujhako yaha nahIM kahutA ki tU mUjhe dekha * indriyajJAnanA niSedha vinA upayoga aMtarmukha nahIM thAya. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 117 indriyajJAna...... jJAna nathI aura na vahu rUpa terese grahaNa kiye jAneke liye AtA hai, rUpa cakSuIndriyakA viSaya honese cakSumeM jhalakatA hai. zubha yA azubha gaMdha tujhako yaha nahIM kahutI ki tU mujhe sUMgha aura na vahu gaMdha tere dvArA grahaNa kiye jAneke liye AtI hai. kiMtu gaMdha dhrANendriyakA viSaya hai Isase nAsikA dvArA mAlUma hotI hai. azubha yA zubha rasa tujhako yahuM nahIM kahutA ki tU merA svAda le aura na vahu rasa terese grahaNa kiye jAneko AtA hai. rasa rasanA indriyakA viSaya hai Isase rasanAse mAlUma hotA hai. azubha yA zubha sparza tujhako yaha nahIM kahatA ki tU mujhe sparza kara aura na vaha tere se grahaNa kiye jAneke liye AtA hai. sparza zarIrakA viSaya hai. Isase kAyA dvArA mAlUma hotA hai.) ra53AA (zrI samayasAra, zrI jayasenAcArya TIkA, bra. zItalaprasAdajIkA anuvAda, gAthA. 401 thI 405 sAmAnyArtha) bhAvArtha Ama che ke jIvavastuno je pratyakSapaNe AsvAda, tene nAmathI AtmAnubhava ema kahevAya athavA jJAnAnubhava ema kahevAya; nAmabheda che, vastubheda nathI. ema jANavuM ke AtmAnubhava mokSamArga che. A prasaMge bIjo paNa saMzaya thAya che ke, koI jANaze ke dvAdazAMgajJAna koI apUrva labdhi che. tenuM samAdhAna Ama che ke dvAdazAMgajJAna paNa vikalpa che. temAM paNa ema kahyuM che ke zuddhAtmAnubhUti mokSamArga che. tethI zuddhAtmAnubhUti thatAM zAstra bhaNavAnI kAMI aTaka (baMdhana) nathI. 254|| (zrI samayasAra kaLazaTIkA, kaLaza-13 nI TIkAmAMthI) * "huM parane haNuM chuM ane huM parane jANuM chuM - samakakSI pApa che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates IndriyajJAna..... jJAna nathI 118 jJAna to barAbara zuddha jIvanuM svarUpa che. tethI (amAro) nija AtmA humaNAM ( sAdhakadazAmAM) eka (potAnA) AtmAne niyamathI (nizcayathI) jANe che. ane jo te jJAna pragaTa thayelI sahaja avasthA vaDe sIdhuM (pratyakSapaNe) AtmAne na jANe to te jJAna avicaLa AtmasvarUpathI avazya bhinna Thare. 255 (zrI niyamasAra kaLaza-286) vaLI evI rIte (anyatra gAthA dvArA ) kahyuM che ke "(gAthArtha) jJAna jIvathI abhinna che tethI te AtmAne jANe che; jo jJAna AtmAne na jANe to te jIvathI bhinna Thare." || rapa6/ (zrI niyamasAra kaLaza-286 pachI) jJAna jIvanuM svarUpa che, tethI AtmA AtmAne jANe che; jo jJAna AtmAne na jANe to AtmAthI vyatirikta (juduM) Thare.. 257nA (zrI niyamasAra gAthA-17) zrI kuMdakuMdAcAryajI) icchA parigraha che. tene parigrahuM nathI jene icchA nathI. icchA to ajJAnamaya bhAva che ane ajJAnamayabhAva jJAnIne hoto nathI, jJAnIne jJAnamaya ja bhAva hoya che, tethI ajJAnamaya bhAva je icchA tenA abhAvane lIdhe jJAnI adharmane icchato nathI; mATe jJAnIne adharmano parigraha nathI. jJAnamaya evA eka jJAyakabhAvanA sadbhAvane lIdhe A (jJAnI) adharmano kevaLa jJAyaka ja che. e ja pramANe gAthAmAM "adharma' zabda palaTIne tenI jagyAe rAga, dveSa, krodha, mAna, mAyA, lobha, karma, nokarma, mana, vacana, kAya, zrotra, cakSu, ghANa, rasana ane sparzana-e soLa zabdo mUkI soLa * huM jANanAra ane lokAloka zeya - evuM koNe kahyuM? * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 119 indriyajJAna..jJAna nathI gAthA sUtro vyAkhyAnarUpa karavAM ane A upadezathI bIjAM paNa vicAravAM. A rIte-icchA parigraha che. tene parigraha nathI jene icchA nathI. icchA to ajJAnamaya bhAva che ane ajJAnamayabhAva jJAnIne hoto nathI. jJAnIne jJAnamaya ja bhAva hoya che; tethI ajJAnamayabhAva je icchA tenA abhAvane lIdhe jJAnI mana, vacana, kAya, cakSu, zrotra, ghANa, rasana ane sparzanane icchato nathI. mATe jJAnIne zrotrAdi (bhAvendriyo)no parigraha nathI, jJAnamaya evA eka jJAyakabhAvanA sadabhAvane lIdhe A ( jJAnI) zrotrAdi (indriyo) no kevaLa jJAyaka ja che. 258aaaa (zrI samayasAra gAthA-211 nI TIkA amRtacaMdrAcArya) kharekhara rAga nAmanuM padgala karma che tenA udayanA vipAkathI utpanna thayelo A rAgarUpa bhAva che, mAro svabhAva nathI; huM to A (pratyakSa anubhavagocara) TaMkotkIrNa eka jJAyakabhAva chuM (A rIte samyagdaSTi vizeSapaNe svane ane parane jANe che.) vaLI A ja pramANe "rAga" pada badalIne tenI jagyAe draSa, morDa, krodha, mAna, mAyA, lobha, karma, nokarma, mana, vacana, kAyA, zrotra, cakSu, drANa, rasana ane sparzana-e zabdo mUkI soLa sUtro vyAkhyAnarUpa karavAM (kahevAM) ane A upadezathI bIjA paNa vicAravAM.// 259TI (zrI samayasAra gAthA-199 TIkA, zrI amRtacaMdrAcArya) je sahaja parama pAriNAmikabhAve sthita, svabhAva-anaMta * "jJAyaka nathI tyama para taNo" * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 120 catuSTayAtmaka zuddhajJAnacetanA pariNAma te niyama (-kAraNa niyama ) che. niyama (-kAryaniyama ) eTale nizcayathI (nakkI) je karavA yogya-prayojanasvarUpa-hoya te arthAt jJAna, darzana, cAritra. te traNamAMnA darekanuM svarUpa kahevAmAM Ave che. (1) padravyane avalaMbyA vinA niHzeSapaNe aMtarmukha yogazaktimAMthI upAdeya ( -upayogane saMpUrNapaNe aMtarmukha karIne grahaNa karavAyogya ) evuM je nija paramatattvanuM parijJAna (-jANavuM ) te jJAna che. (2) bhagavAna paramAtmAnA sukhanA abhilASI jIvane zuddha aMtaHtattvanA vilAsanuM janmabhUmisthAna je nija zuddha jIvAstikAya tenAthI upajatuM je 52ma zraddhAna te ja darzana che. (3) nizcaya jJAnadarzanAtmaka kAraNaparamAtmAmAM avicaLa sthiti (nizcayapaNe lIna rahevuM) teja cAritra che. A jJAnadarzana cAritrasvarUpa niyama nirvANanuM kAraNa che. te 'niyama' zabdane viparItanA parihAra arthe 'sAra ' zabda joDavAmAM Avyo che.|| 260 / / (zrI niyamasAra gAthA-3 nI TIkA, padmaprabhamaladhArideva ) utthAnikA-Age kahate hai ki indriyajJAna pratyakSa nahIM hai vizeSArtha:- ve prasiddha pAMco indriye AtmAkI arthAt vizuddha jJAnadarzanasvabhAva-dhArI AtmAko svabhAvarUpa nizcayarsa nahIM kahI gayI haiM kayoMki unakI utpatti bhinna padArtha se huI hai Isaliye ve paradravya arthAt puddagaladravyamayI hai, una indriyoke dvArA jAnA huA * 52ne jANe tevuM zAyakanuM svarUpa nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 121 indriyajJAna... jJAna nathI unahIke viSaya yogya padArtha so AtmAne pratyakSa kisa taraha ho sakatA hai? arthAt kisI bhI taravuM nahIM ho sakatA hai. jaise pAMca indriyo AtmAne svarUpa nahIM hai aise hI nAnA manorathoke karanemeM "ye bAta kahune yogya hai, mai kahanevAlA hUM' Isa tarahu nAnA vikalpoke jAlako banAnevAlA je mana hai vaha bhI IndriyajJAnakI tarahu nizcayase parokSa hI hai, aisA jAnakara kayA karanA cAhiye so kahate hai-sarva padArtho ko ekasAthe akhaMDarUpase prakAza karanevAle paramajyotisvarUpa kevalajJAna ke kAraNarUpa tathA apane zuddha Atma-svarUpakI bhAvanAne utpanna paramAnaMda eka lakSaNako rakhanevAle sukhake vedanake AkArameM pariNamana karanevAle aura rAga dveSAdi vikalpokI upAdhise rahita svasaMvedanajJAnameM bhAvanA karanI cAhiye, yaha abhiprAya hai.|| ra61 (zrI pravacanasAra, zrI jayasenAcArya TIkA, gAthA-57) viSayAnubhava ane svAtmAnubhavanamAM upAdeya koNa? viSAyAnubhavaM bAhyaM svaatmaanubhvmaantrm| vijJAya prathamaM hitvA stheymnysrvtH|| 75 / / indriya viSayono je anubhava che te bAhya (sukha) che ane svAtmAno je anubhava che te aMtaraMga (sukha) che, e vAta jANIne bAhya viSaya-anubhavane choDIne svAtmAnubhavarUpa aMtaraMgamAM pUrNapaNe sthita thavuM joIe. A ra6ranA (zrI yogasAra amitagati AcArya, cUlikA adhikAra, gAthA-75) * zeyanI pakaDa kaho ke zeyAkAramAM aTaka - eka ja vAta che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates IndriyajJAna.... jJAna nathI 122 anvayArtha- nija bodhathI-AtmajJAnathI bAhya je zAstra vagerenuM jJAna che tenAthI koIpaNa prayojana nathI kAraNa ke vItarAga svasaMvedanarUpa jJAna rahita tapa thoDI ja vAramAM jIvane duHkhanuM kAraNa thAya che. A ra63 (zrI paramAtmaprakAza, gujarAtI, bIjo mahAdhikAra, gAthA-75) nija darzana basa zreSTha che, anya na kiMcita mAna, he yogI! zivahetu e nizcayathI tuM jANa. rajA (zrI yogasAra, yogIndudeva, gAthA-15) zAstrapAThI paNa mUrkha che, je nijatattva ajANa te kAraNa e jIva are! pAme nahIM nivaNa. ra6pA (zrI yogasAra, yogIndudeva, gAthA-pa3) mana indriyathI dUra thA, zI bahu pUche vAta, rAga prasAra nivAratA, sahaja svarUpa utpAda. 266aaaa (zrI yogasAra, yogIndudeva, gAthA-54) je sakaLa indriyonA samUhathI utpanna thatA kolAhalathI vimukta che, je naya ane anayanA samUhathI dUra hovA chatAM yogIone gocara che, je sadAzivamaya che, utkRSTa che ane je ajJAnIone parama * indriyajJAna zeyano bhAva che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 1ra3 indriyajJAna. jJAna nathI che, evuM A anA-caitanyamaya sahaja tattva atyaMta jayavaMta che. | 267nA (zrI niyamasArajI, padmaprabhamaladhArideva, kaLaza-156) je akSaya aMtaraMga guNamaNiono samUha che, jeNe sadA vizada-vizada (atyaMta nirmaLa) zuddhabhAvarUpI amRtanA samudramAM pApakalaMkane dhoI nAMkhyA che ane jeNe indriyasamUhuno kolAhalane haNI nAkhyo che, te zuddha AtmA jJAnajyoti vaDe aMdhakAradazAno nAza karIne atyaMta prakAze che.ra68 (zrI niyamasArajI, padmaprabhamaladhArideva, kaLaza-163) TIkA- ahIM (A gAthAmAM) samAdhinuM lakSaNa (arthAta svarUpa ) kahyuM che. samasta indriyonA vyApArano parityAga te saMyama che. nija AtmAnI ArAdhanAmAM tatparatA te niyama che. je AtmAne AtmAmAM AtmAthI dhArI-TakAvI-joDI rAkhe che te adhyAtma che. ane e adhyAtma te tapa che. samasta bAhya kriyAkAMDanA ADaMbarano parityAga jenuM lakSaNa che evI aMtaH kriyAnA adhikaraNabhUta AtmAne-ke jenuM svarUpa avadhi vinAnA traNekALe (anAdikALathI anaMtakALa sudhI) nirUpAdhika che tene-je jIva jANe che, te jIvanI pariNativizeSa te svaAtmAzrita nizcaya dharmadhyAna che. dhyAna-dhyeyadhyAtA, dhyAnanuM phaLa vagerenA vividha vikalpothI vimukta (arthAt evA vikalpo * je vAtathI anubhava thAya te vAta sAcI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 124 vinAnuM), aMtarmukhAkAra (arthAt aMtarmukha jenuM svarUpa che evuM ) samasta indriya samUhuthI agocara niraMjana nija-paramatatvamAM avicaLa sthiti rUpa (evuM je dhyAna) te nizcaya zukaladhyAna che. A sAmagrI vizeSo sahita (A uparyukta khAsa AMtarika sAdhana sAmagrI sahita ) akhaMDa advaita parama caitanyamaya AtmAne je parama saMyamI nitya dhyAve che, tene kharekhara parama samAdhi che.// ra69 (zrIniyamasArajI, padmaprabhamaladhArideva, gAthA-123 TIkA) anvayArtha- je sarva sAvadhamAM virata che, je traNa gusivALo che ane jeNe indriyone baMdha (niruddha) karI che, tene sAmAyika sthAyI che ema kevaLInA zAsanamAM kahyuM che. TIkAH- ahIM (A gAthAmAM), je sarvasAvadha vyApArathI rahita che, je trigupti vaDe gupta che ane je samasta indriyonA vyApArathI vimukha che, te munine sAmAyika vrata sthAyI che ema kahyuM che. ahIM (A lokamAM) je ekendriyAdi prANIsamUhane kalezanA hetubhUta samasta sAvadhanA vyAsaMgathI vimukta che, prazasta aprazasta samasta kAya-vacana-mananA vyApAranA abhAvane lIdhe trigupta (traNa gutivALo) che ane sparzana, rasana, ghANa, cakSu ne zrotra nAmanI pAMca indriyo dvArA te te indriyone yogya viSayanA grahaNano abhAva hovAthI baMdha karelI indriyovALo che, te mahAmumukSu paramavItarAgasaMyamIne kharekhara sAmAyika vrata zAzvata-sthAyI che. ra7OA (zrI niyamasArajI, kuMdakuMdAcArya-padmaprabhamaladhArideva, gAthA-125) * huM parane jANuM chuM tyAMthI saMsAranI zarUAta che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 125 indriyajJAna.... jJAna nathI bhAvArtha- zuddhanayanI daSTithI tattvanuM svarUpa vicAratA anya dravyano anya dravyamAM praveza dekhAto nathI. jJAnamAM anya dravyo pratibhAse che te to A jJAnanI svacchatAno svabhAva che; kAMI jJAna temane sparzatuM nathI ke teo jJAnane sparzatAM nathI. Ama hovA chatAM, jJAnamAM anya dravyono pratibhAsa dekhIne A loko "jJAnane parajJayo sAthe paramArtha saMbaMdha che" evuM mAnatA thakA jJAnasvarUpathI zruta thAya che, te temanuM ajJAna che. temanA para karUNA karIne AcAryadava kahe che ke-A loko tattvathI kAM gruta thAya che? aa 271aaaa (zrI samayasArajI, jayacaraMjI kaLaza-ra15 no bhAvArtha) sakaLa indriyasamUhanA AlaMbana vinAnu, anAkuLa, svahitamAM lIna, zuddha, nirvANanA kAraNanuM kAraNa (muktinA kAraNabhUta zukaladhyAnanuM kAraNa ), zama-dama-yamanuM nivAsasthAna, maitrI dayAdamanuM maMdira (ghara)-evuM A zrI caMdrakIrti muninuM nirUpama mana (caitanya pariNamana) vaMdha che. 27ra .. (zrI niyamasArajI, padmaprabhamaladhArideva, kaLaza-104) * indriyajJAnamAM bhedajJAna karavAnI tAkAta nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AfmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 126 pU. gurudevazrInA vacanAmRta prabhu! tuM sarvane jANanAra dekhanAra svarUpe pUro cho ne! paNa tArA pUrNa svarUpane nahIM jANatAM ekalA jJeyane jANavA-dekhavA rokAI gayo te tAro aparAdha che. puNya-pApanA bhAvane karavA ane jANavA dekhavAnA svabhAvane bhUlI gayo te tAro aparAdha che. puNya pApa e ja ane eTaluM ja mAruM jJeya che ema mAnIne tene ja jANavAmAM rokAI gayo ne potAnA pUraNa jANavAnA svabhAvane bhUlI gayo e tAro aparAdha che. karmanA kAraNe tArA pUraNa svabhAvane jANato nathI, ema nathI, paNa e tAro potAno ja aparAdha che.|| 273 / / (gujarAtI Atmadharma, 96 mI janma jayaMti aMka, eprila 1985, pU. gurudevazrIno bola naM-51 ) agIyAra aMga ne nava pUrvanI labdhi thAya e jJAna paNa khaMDa khaMDa jJAna che, AtmAnuM jJAna nathI. AtmA atIndriya jJAnamaya che, indriyajJAna te AtmA nahIM. AMkhathI hajAro zAstro vAMcyA ke kAnathI sAMbhaLyA te indriya jJAna che, AtmajJAna nathI, AtmA atIndriya jJAnathI jANanAro che, indriyajJAnathI jANe te AtmA nahIM. AtmAne jANatA je AnaMdano svAda Ave che te svAda indriyajJAnathI Avato nathI tethI indriyajJAna te AtmA nahIM.|| 274 / / (gujarAtI Atmadharma eprila 1985, pU. gurudevazrIno bola naM54 ) AbAla gopAla sau kharekhara jANanArane ja jANe che paNa ene jANanAranuM jora dekhAtuM nathI tethI A rAga che, A pustaka che, A * indriyajJAna jJAna nathI, jJeya che. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 127 indriyajJAna..... jJAna nathI vANI che mATe jJAna thAya che ema enuM jora 52mAM ja jAya che. enI zraddhAmAM potAnA sAmarthyano vizvAsa ja Avato nathI, tethI jANanA2ne ja jANe che e besatuM nathI.|| 275 / / (gujarAtI Atmadharma me 1984, pU. gurudevazrIno bola naM-12 ) ahIM to kahe che-bhagavAna! tuM parane jANato ja nathI. bhagavAna lokalokane jANe che ema kahevuM e to asadbhuta vyavahAra che. bhagavAna ! tuM 52ne jANato ja nathI.|| 276 / / (pU. gurudevazrInA pravacana, zrI pravacanasAra gAthA-114 u52adhyAtma pravacana ratnatraya. pAnuM-139 ) AtmA kharekhara parane jANato nathI to pachI pane jANavA upayoga mUkavo e vAta ja kayAM rahI? pote potAne jANe che, ema kahevuM te paNa bheda hovAthI vyavahAra che. kharekhara jJAyaka te jJAyaka ja che te nizcaya che. jainadarzanathI jhINuM bahu!|| 277 / / (gujarAtI Atmadharma mArga 1981 mAMthI utAro ) jJAnIne samaye samaye Aya saMbaMdhI potAnA jJAnanI prasiddhi che, paraMtu zeyanI prasiddhi nathI. ahA ! jJAna to jJAnane prasiddha kare ja che, paraMtu zeya paNa jJAnane jAhera kare che. A satnI parAkASTA che.|| 278 / / (zrI adhyAtma praNetAmAMthI utAro ) pote svane jANatAM e sarvane jANe evo eno jJAna svabhAva * indriyajJAna jJeyano kSayopazama che. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 128 che. potAno svapara-prakAzaka svabhAva hovAthI potAne jANatAM e badhuM sahaja jaNAI jAya che. paraMtu ekaluM parane ja jANavuM e mithyAjJAna che. svabhAvamAM tanmaya thaIne potAne jANatAM 52 jaNAI jAya, tene vyavahAra kahe che. AnuM nAma sabhyajJAna che.|| 279 / / (zrI pravacana ratnAkAra bhAga-5 pAnuM naM-351 ) ahIM to . svadravyane-AtmAne jANavAnI vAta che. tethI kahe che-indriya ane mana dvArA pravartatI je buddhio eTale jJAnanI avasthAo-te badhIne maryAdAmAM lAvIne matijJAna tattvane Atma sanmukha karatA AtmA prasiddha thAya che. indriya ane mana dvArA pravartatA jJAnano je pa2sanmukha jhUkAva che tene tyAMthI sameTI laIne svasanmukha karatAM bhagavAna AtmA jaNAya che, anubhavAya che.|| 280 / / (zrI pravacanaratnAkara bhAga-5 pAnA naM-353) matijJAnanA svarUpane teNe jANanAra prati vALI dIdhuM che, 52jJeyathI haThAvIne matijJAnanA svarUpane svajJeyamAM joDI dIdhuM che. Avo mArga ane AvI vidhi che. bApu! ene jANyA vinA ema ne ema avatAra puro thaI jAya che! arere ! AvuM satya svarUpa sAMbhaLavA maLe nahIM te bicArA ke di' dharma pAme ? keTalAka to mithyAtvane ati puSTa karatAM thakAM saMpradAyamAM paDayA che. ahA ! kriyAkAMDanA rAgamAM teo bicArA jiMdagI veDaphI nAkhe che!|| 281 / / (zrI pravacana ratnAkara, bhAga-5, pAnA naM-353) AtmA jJAyaka svabhAvI vastu che. ane A za2I2-pariNAmane prApta je indriyo che te jaDa che. tathA eka eka viSayane je khaMDa * indriyajJAna kharekhara zeya paNa nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 129 IndriyajJAna. jJAna nathI khaMDapaNe jANe che te bhAvendriyo-kSayopazama jJAna paNa kharekhara indriya che. zarIra pariNAmane prApta jaDa indriyo jema zAyakanuM paraya che tema zabda, rasa, rUpa, gaMdha Adine jANanAra bhAvendriyo paNa nizcayathI jJAyakanuM parajJaya che; jJAyaka bhagavAna AtmAnuM te svaya nathI. temaja bhAvendriyothI jaNAtA je zabda, rasa, gaMdha, spardhAdi parapadArtho te paNa paraya che. svayapaNe jANavA lAyaka jJAyaka ane para tarIke jANavAlAyaka paraya-e bannenI ekatvabuddhi te mithyAtva, ajJAna ane saMsArabhAva che. e traNeyane (dravyendriyo, bhAvendriyo, ane temanA viSayabhUta padArthone) je jIte eTale ke paraNeya taraphanuM lakSa choDIne svaya je zuddha jJAyakabhAvasvarUpa AtmA che teno anubhava kare, tene jANe, vede ane mAne te samyagdaSTi che ane tene kevaLInI sAcI athavA nizcaya stuti hoya che. 282 ( zrI pravacana ratnAkara bhAga-2 pAnuM-121) have bhAvendriyone jItavAnI vAta kare che. judA judA pota potAnA viSayomAM vyApArapaNAthI jeo viSayone khaMDa khaMDa grahaNa kare che te bhAvendriyo che. kAnano ughADa zabdane jANe, AMkhano kSayopazama rUpane jANe, sparzano ughADa sparzane jANe ityAdi pota potAnA viSayomAM vyApAra karI je viSayone khaMDa khaMDa grahaNa kare che te bhAvendriyo che. A bAhya indriyonI vAta nathI. eka eka indriya pota potAno vyApAra kare che tethI jJAnane khaMDakhaMDa rUpa jaNAve che. jema dravyendriyo ane AtmAne ekapaNe mAnavAM te ajJAna che. tema jJAnane khaMDakhaMDarUpe jaNAvanAra bhAvendriyo ane jJAyakane ekapaNe mAnavA e paNa mithyAtva che, ajJAna che. judA judA potapotAnA viSayone je khaMDakhaMDa grahaNa * indriyajJAna padgalika che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 130 kare che ane akhaMDa ekarUpa jJAyakane je khaMDakhaMDarUpe jaNAve che te bhAvendriyonI jJAyaka AtmA sAthe ekatA karavI te mithyAtva che. dravyendriyo che te zarIra pariNAmane prApta che, jyAre bhAvendriyo jJAnanA khaMDakhaMDa pariNAmane prApta che. je jJAna eka eka viSayane jaNAve, jJAnane khaMDakhaMDarUpe jaNAve, aMzI (jJAyaka) ne paryAyamAM khaMDarUpe jaNAve te bhAvendriyo che. jema jaDa dravyendriyo zAyakanuM parazeya che. tema bhAvendriyo paNa zAyakanuM 52zeya che. ahIM zeyajJAyakanA saMkaradoSano parihAra karAve che. jema zarIra pariNAmane prApta jaDa indriyo zaiya ane AtmA jJAyaka bhinna che tema bhAvendriyo paNa parazeya che ane AtmA jJAyaka bhinna che. ahAhA! eka eka viSayane jANanAra jJAnano kSayopazama tathA akhaMDa jJAnane khaMDakhaMDapaNe jaNAvanAra bhAvendriya te jJAyakanuM parajJeya che ane jJAyakaprabhu AtmAthI bhinna che. AmAM akhaMDa eka caitanyazaktipaNAnI pratItinuM jora lIdhuM che. pahelA dravya indriyone bhinna karavAmAM enA (jJAyakabhAvanA ) avalaMbananuM baLa lIdhuM che. jJAyakabhAva eka ane akhaMDa che, jyAre bhAvendriya aneka ane khaMDakhaMDarUpa che. akhaMDa eka jJAyakabhAvarUpa caitanyazaktinI pratIti thatAM aneka ane khaMDakhaMDarUpa bhAvendriya judI thAya che, -bhinna jaNAya che. A rIte akhaMDa jJAyakabhAvanI pratIti vaDe jJAnane khaMDakhaMDarUpa jaNAvanAra 52zeyarUpa bhAvendriyane sarvathA judI karavI e bhAvendriyonuM jItavuM che ema kahevAya che.|| 283 / / (zrI pravacana ratnAkara, bhAva-2 pAnuM-125 ) A (31) gAthAmAM zaiya-jJAyakanA saMkaradoSanA parihAranI vAta che. zarIra pariNAmane prApta jaDa indriyo 52jJeya hovA chatAM te mArI che * indriyajJAna jJAna nathI, jJeya che. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 131 indriyajJAna..... jJAna nathI evI ekatvabuddhi te mithyAtvabhAva, saMkara-khIcaDo che. jenI AvI mAnyatA che teNe jaDanI paryAya ane caitanyanI paryAyane eka karI che. tevI rIte eka eka viSayane (zabda, rasa, rUpa ityAdi ) jANavAnI yogyatAvALo kSayopazamabhAva te bhAvendriya che. te paNa kharekhara parazeya che. parajJeya ane jJAyakabhAvanI ekatAbuddhi te saMsAra che, mithyAtva che. bhAvendriyano viSaya je AkhI duniyA, strI, kuTuMba, deva, zAstra, guru--te badhAMya indriyanA viSayo hovAthI indriya kahevAmAM Ave che. te paNa parazeya che. enAthI mane lAbha thAya ema mAnavuM te mithyAbhrAMti che.|| 284 / / (zrI pravacana ratnAkara, bhAga-2 pAnu-126) mithyAdaSTine nava pUrvanI je labdhi pragaTa thAya che te ane sAta dvIpa tathA samudrane jANe tevuM je vibhaMga jJAna hoya che te indriyajJAna che, bhAvendriya che. te nava pUrvanuM jJAna ke vibhaMga jJAna svabhAvane prApta karavAmAM kAMI kAma AvatuM nathI. bhAvendriyane jItavI hoya to pratItimAM AvatAM akhaMDa eka caitanyazaktipaNA vaDe tene sarvathA judI jANa. jJAnamAM te parazeya che paNa svajJeya nathI ema jANa.|| 285 / / (zrI pravacana ratnAkara, bhAga-2 pAnu-126) paryAyane aMtarmukha vALatAM te sAmAnya eka akhaMDa svabhAvamAM ja ekatva pAme che. A akhaMDa mAM ekatva thAuM evuM paNa rahetuM nathI. paryAya je bahA2 nI tarapha jatI hatI tene jyAM aMtarmukha karI tyAM te (paryAya ) svayaM svataMtra kartA thaIne akhaMDamAM ja ekatva pAme che. paryAyane rAgAdi para tarapha vALatAM mithyAtva pragaTa thAya che. ane aMtarmukhI vALatAM paryAyano viSaya akhaMDa jJAyaka thaI jAya che. * indriyajJAna saMsAranuM muLa che. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 13ra (karavo paDato nathI.) AhAhA! te vALavA vALo koNa? dizA pheravavA vALo koNa? pote. paranI dizAnA lakSa tarapha dazA che e dazA svalakSa prati vALatAM zuddhatA vA dharma pragaTa thAya che. are ! je paraya che ane svajJaya mAnI AtmA mithyAtvathI jItAI gayo che. (haNAI gayo che.) have te parajJayathI bhinna paDI, svaya je eka akhaMDa caitanyasvabhAva tenI daSTi ane pratIti kyAM karI tyAM bhAvendriya potAthI sarvathA bhinna jaNAya che. tene bhAvendriya jItI ema kahevAya che. tene samyagdarzana eTale sAcuM darzana kahevAya che. A ra86 / (zrI pravacana ratnAkara bhAga-2 pAnu-1ra6 ) dravyandriya, bhAvendriya ane tenA viSayo e traNe jaNAvAlAyaka che ane jJAyaka AtmA pote jANanAra che. e traNeya paraya tarIke ane bhagavAna AtmA svaya tarIke jANavAlAyaka che. cAhe to bhagavAna traNalokanA nAtha ho, temanI vANI ho ke temanuM samavasaraNa-te badhuMya atIndriya AtmAnI apekSAe indriya che. paraNeya tarIke jaNAvA lAyaka che. ane AtmA grAhuka-jANanAra che. Ama hovA chatAM grAhya-grAhuka lakSaNavALA saMbaMdhanI nikaTatAne lIdhe vANIthI jJAna thAya che ema ajJAnI (bhramathI) mAne che. zayAkArarUpe je jJAnanI paryAya thAya che te jJAnanuM pariNamana che, zeyanuM nahIM, zayanA kAraNe paNa nahIM, chatAM yajJAyakanA saMbaMdhanI ati nikaTatA che tethI zayathI jJAna AvyuM, yanA saMbaMdhathI jJAna thayuM ema ajJAnI (bhramathI) mAne che. pahelA jJAna ochuM hatuM, ane zAstra sAMbhaLatA navuM (vadhAre) jJAna thayuM tethI sAMbhaLavAthI jJAna thayuM ema ajJAnIne lAge che. jevuM * indriyajJAna kharekhara zeya paNa nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 133 indriyajJAna..... jJAna nathI zAstra hoya tevuM jJAna thAya tyAre ajJAnI ema mAne che ke zAstrathI jJAna thayuM. zaiya-jJAyakano ati nikaTa saMbaMdha hovAthI paraspara zeya jJAyakarUpa ane jJAyaka zeyarUpa ema banne ekarUpa hoya evo tene bhrama thAya che. kharekhara ema nathI, chatAM AvI mAnyatA te ajJAna che. jevI vANI hoya tevA prakAranuM je jJAna thAya che te potAnAM kA2Ne che, vANInA kAraNe nahIM. 52sattAvalaMbI jJAna paNa parathI thayuM che-ema mAnavuM te ajJAna che. jJeya-jJAyaka saMbaMdhanI nikaTatAne lIdhe ajJAnIne jJAna ane zeya paraspara eka jevA thaI gayelA dekhAya che, paraMtu eka thayA nathI. prazna:- vANI sAMbhaLI mATe jJAna thayuM, pahelA to te na hatuM? uttara:- bhAI! te kALe te (jJAnanI) paryAyanI te prakAranA zeyane jANavAnI yogyatA hatI. tethI jJAna potAthI thayuM che, vANInA kAraNe nahIM. pravacanasAramAM Ave che ke vItarAganI vANI puddagala che, tenAthI jJAna thAya nahIM, jJAnasUrya prabhu pote jANanAra che. te svane jANatA 52ne svataH jANe che. 52thI to te jANe nahI, paNa para che mATe 52ne jANe che ema paNa nathI.|| 287 / / (zrI pravacana ratnAkara bhAga-2 pAnuM-127) jeNe 52thI adhikapaNe-bhinnapaNe pUrNa Atmane jANyo, saMcetyo ane anubhavyo teNe indriyonA viSayone jItyA. jaDa indriyo, bhAvendriyo ane tenA viSayabhuta padArtho e traNeya jJAnanuM parazeya che. e traNeyane jeNe jItyAM eTale e sarvathI je bhinna paDayo te jina thayo, jaina thayo. sva-paranI ekatA buddhi vaDe te ajaina hato. have * indriyajJAna paudgalika che. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates IndriyajJAna..... jJAna nathI 134 parathI bhinna paDI nirmaLa paryAyane pragaTa karI te jitendriya jina thAya che. 288aaaa (zrI pravacana ratnAkara bhAga-2 pAnuM-128) dravyendriya, bhAvendriya ane indriyanA viSayo e traNeyane Indriya kahe che. te sarvanuM lakSa choDIne potAnA jJAna svabhAva vaDa parathI adhika-bhinna evA nija pUrNa zuddha caitanyano je anubhava kare che tene nizcayanayanA jANanAra gaNadharadeva jitendriya jina ane dharmI kahe che. IT 289 ) (zrI pravacana ratnAkara bhAga-2 pAnuM-129) zarIra pariNAmane prApta dravyandriya, khaMDakhaMDa jJAnarUpa bhAvendriya ane indriyanA viSayabhUta padArtho-kuTuMba parivAra, deva, zAstra, guru ityAdi badhAya paraya che ane jJAyaka svayaM bhagavAna AtmA svaya che. viSayonI AsaktithI te banneno eka jevo anubhava thato hato. nimittanI rucithI zeya-jJAyakano eka jevo anubhava thato hato. paNa jyAre bhedajJAna vaDe bhinnatAnuM jJAna thayuM tyAre jJayajJAyaka saMkara doSa dUra thayo. tyAre huM to eka akhaMDa jJAyaka chuM, zayanI sAthe mAre kAMI saMbaMdha nathI" AvuM aMdaramAM (svasaMvedana) jJAna thayuM. A pahelA prakAranI stuti thaI. // 290nA (zrI pravacana ratnAkara bhAga-2 pAnuM-131) prazna:- zAstra dvArA manathI AtmA jANyo hoya temAM AtmA jaNAyo che ke nahi? uttaraH- e to zabda jJAna thayuM, AtmA jaNAyo nathI. AtmA * parane jANatAM jJAna paNa nathI, sukha paNa nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 135 indriyajJAna..... jJAna nathI to AtmAthI jaNAya che. zuddha upAdAnathI thayelA jJAnamAM sAthe AnaMda Ave paNa azuddha upAdAnathI thayelA jJAnamAM sAthe AnaMda Ave nahIM -ane AnaMda AvyA vinA AtmA kharekhara jANavAmAM Avato nathI.|| 291 / / (jJAnagoSTi, samyagnAna. prazna-288) (Atmadharma aMka-411, jAnyuArI 1978, pAnuM-24) prazna:- zuM indriyajJAna AtmajJAnanuM kAraNa nathI ? utta2:- agiyAra aMga ne nava pUrvanI labdhi thAya e jJAna paNa khaMDakhaMDa jJAna che, AtmAnuM jJAna nathI. AtmA atIndriya jJAnamaya che, indriyajJAna te AtmA nahIM. AMkhathI hajAro zAstra vAMcyA ke kAnathI sAMbhaLyA e indriyajJAna che, AtmAjJAna nathI. AtmA atIndriya-jJAnathI jANanAro che, indriyajJAnathI jANe te AtmA nahIM AtmAne jANatA je AnaMdano svAda Ave che te svAda indriyajJAnathI Avato nathI tethI indriyajJAna te AtmA nahIM.|| 2925 (jJAnagoSTi prazna naM. 290) (Atmadharma aMka-412 phebruArI 1978, pAnuM-37) prazna:- bhagavAnanI vANIthI AtmA jaNAto nathI to pachI Apa ja batAvo ke te AtmA kema jANavAmAM Ave ? utta2:- bhagavAnanI vANI e zruta che-zAstra che, zAstra paudgalika che tethI te jJAna nathI, upAdhi che ane e zrutathI thatuM jJAna e paNa upAdhi che. kema ke te zrutanA lakSavALuM jJAna paralakSI jJAna che. paralakSI jJAna svane jANI zakatuM nathI. mATe tene paNa * huM 52ne jANuM chuM - tema mAnavuM te zraddhAno doSa che. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 136 zrutanI jema upAdhi kahe che jema sutra-zAstra te jJAna nathI, vadhArAnI cIja che-upAdhi che tema e zrutathI thayela jJAna paNa vadhArAnI cIja che-upAdhi che. AhAhA! zuM vItarAganI zaili che! paralakSI jJAnane paNa zrutanI jema upAdhi kahe che. svajJAnarUpa jJatikriyAthI AtmA jaNAya che. bhagavAnanI vANIthI AtmA jaNAto nathI. / ra93AAM (jJAnagoSTi praznaH ra92) (Atmadharma aMka. 425, mArca 199, pAnuM-ra6) prazna:- agiyAra aMga ne navapUrvanA jJAnavALo paMca mahAvratonuM pAlana kare chatAM AtmAnuM jJAna karavAmAM tene zuM bAkI rahI gayuM? uttara- agiyAra aMganuM jJAna ne paMca mahAvratonuM pAlana karavA chatAM ene bhagavAna AtmAnuM akhaMDa jJAna karavuM bAkI rahI gayuM. khaMDakhaMDa indriyajJAna-agiyAra aMganuM karyuM hatuM te khaMDakhaMDa jJAna paravaza hovAthI duHkhanuM kAraNa hatuM. akhaMDa AtmAnuM jJAna karyA vinAnuM agiyAra aMganuM jJAna nAza pAmatAM kALakrame nigodamAM paNa te jIva cAlyo jAya che. akhaMDa AtmAnuM jJAna karavuM te ja mULa vastu che. enA vinA bhavabhramaNano aMta nathI. 294 (jJAnagoSTi prazna-naM. 293) (Atmadharma aMka-423, jAnyuArI 1979, pAnuM-27) prazna- sAmAnya jJAna ane vizeSa jJAnamAM bheda ane tenuM phaLa batAvIne spaSTa karo ke samyagdaSTi temAMthI potAnuM jJAna kone mAne che? * IndriyajJAna azuci che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 137 indriyajJAna..... jJAna nathI uttara:- viSayomAM ekAkAra thayelAM jJAnane vizeSa jJAna eTale ke mithyA jJAna kahe che. ane tenuM lakSa choDIne ekalA sAmAnya jJAna svabhAvanA AlaMbanathI utpanna thayela jJAnane sAmAnyajJAna eTale ke samyajJAna kahe che. jJAnasvabhAvamAM ekAkAra thaIne pragaTa thayelA sAmAnya jJAna-vItarAgI jJAna kahe che ne tene jainazAsana kahe che, AtmAnubhUti kahe che. sAmAnyajJAnamAM AtmAnA AnaMda no svAda Ave che. vizeSajJAna eTale indriya jJAnamAM AtmAnA AnaMdano svAda Avato nathI. paNa AkuLatAno-du:khano svAda Ave che, 52dravyane avalaMbIne je jJAna thayuM te vizeSajJAna che. bhagavAnanI vANI sAMbhaLIne je jJAna thayuM te indriyajJAna che, vizeSa jJAna che, te AtmAnuM jJAna-atIndriya jJAna-sAmAnya jJAna nathI. jJAnIne AtmAnuM jJAna thayuM che te sAmAnya jJAnane potAnuM jJAna jANe che ane 52ne jANatuM indriyajJAna je anekAkArarUpa parasattAvalaMbI jJAna thAya che tene potAnuM jJAna mAnato nathI. jema 52zeyane potAnA mAnato nathI tema paranA jJAnane potAnuM jJAna mAnato nathI. jemAM AnaMdano svAda Ave che tene potAnuM jJAna mAne che.|| 295 / / (jJAnagoSThi, prazna-299 ) (Atmadharma aMka-424, phebruArI 1979, pAnuM-2229) prazna:- zuM khaMDakhaMDa jJAna-indriya jJAna paNa saMyogarUpa che? uttara:- hA, vAstavamAM to khaMDakhaMDa jJAna paNa trikALI svabhAvanI apekSAthI saMyoga rUpa che. jema indriyo saMyoga rUpa che tema te paNa saMyogarUpa che. jevI rIte zarIra jJAyakathI atyaMta bhinna che, tevI rIte khaMDakhaMDa jJAna-indriyajJAna paNa jJAyakathI bhinna che, saMyogarUpa che, * indriyajJAna duHkharUpa che, du:khanuM kA2Na che. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 138 svabhAvarUpa nathI. 296IT (jJAnagoSTi praznaH 3(2) (Atmadharma hindI. okTobara 1978 pAnuM-24) have kahe che ke, "vaLI je jJAyakapaNe jaNAyo te to te ja che, eTale jANanAro jaNANo e jANavAnI paryAya potAnI che. jANanAra je vastu jaNANI che te paryAya potAnI che. arthAt te paryAya potAnuM kArya che, ne AtmA teno kartA che. ahA! jANanAro evo dhvani che ne? eTale-te jANanAro che tethI jANe ke te parane jANe che (ema tene thAya che, kema ke jANanAra kahyo che ne !aa 297 ("jJAyakabhAva" pustakamAMthI pAnuM-10) prazna:- paNa jANanAra che mATe parane jANe che ne? samAdhAna:- nA, paraMtu e to parasaMbaMdhInuM jJAna potAthI potAmAM sva-paraprakAzaka thAya che, te paryAya jJAyakanI che. ahA! te jJAyakapaNe rahelo che tethI jJAyakano jANanAra paryAya te tenuM kArya che. paNa jaNAvA yogya vastu che tenuM e jANavAnuM kArya nathI. ane jaNAvA yogya vastu che te jANanAranuM (jJAyaka ) nuM kArya nathI. ahA! ahIMyA jJAti-jJAyaka paNe jaNAyo...ema kIdhuM che ne! tathA jaNAyo te to te ja che. -ema paNa kahyuM che ne! tethI te (jJAyaka) jANanAro che mATe, temAM bIjo jaNAyo che ema nathI. 298 ("jJAyakabhAva" pustakamAMthI pAnuM-10) * parasammukha thayeluM jJAna jaDa, acetana che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates una 139 indriyajJAna.... jJAna nathI prazna:- paraMtu te jANanAra che ne! mATe te jANanAra che tethItemAM bIjo paNa jaNAyo che ne? samAdhAnaH- nA, kemake je jaNAya che te pote ja che. athavA potAnI paryAya ja jaNANI che, jANanAranI paryAya jaNANI che. ahA ! rAgAdi ho to ho, paraMtu ahIM rAga saMbaMdhInuM je jJAna che te jJAna to potAthI pragaTeluM che. arthAt te rAga che mATe ahIM svaparaprakAzaka jJAnanI paryAya pragaTI che ema nathI. // 299 ("jJAyakabhAva' mAMthI pAnuM-10-11) prazna- "bIjo koI nathI" ema kahyuM che to bIjo eTale koNa? uttara- bIjo eTale ke te rAga nathI, rAganuM jJAna nathI. paNa e jJAnanuM jJAna che ahIM ! vyavahAra jANelo prayojanavAna che. ema (AgaLa 12 mI gAthAmAM) Avaze. paraMtu ahIM to kahe che ke A rAga che to rAganuM jJAna ahIM thayuM che ema nathI. temaja te (jANanAra) rAgane jANe che ema paNa nathI. paNa e to rAgasaMbaMdhInuM potAnuM jJAna potAne thayuM che tene te jANe che. AvI vAta che !aa 3OOT ("jJAyakabhAva' pustaka pAnuM-12) prazna:- jJAyaka paNa AtmA ane zeya paNa AtmA? samAdhAna - jJAyaka ne zeya tarIke ahIM to paryAya levI che atyAre to tenI paryAya levI che. kema ke je jaNAyo che te paryAya potAnI che. ane tene te jANe che paraMtu parane jANe che ema nathI. tathA "vaLI je jJAyakapaNe jaNAyo' ema AvyuM che ne? to te * indriyajJAna AtmAthI sarvathA bhinna che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 140 paryAya che. ahA ! jhINI vAta che bhAI ! A anaMtakALanI mULa cIjano abhyAsa ja nathI ne! tethI vAta jhINI lAge che. ahA! ahIyA "te ja che, bIjo koI nathI' ema che ne? to, "bIjo koI nathI' eTale ke te paranuM-rAganuM jJAna nathI arthAt jANanAra jANe che mATe jANanAre parane jANyuM che ke parane jANanAru jJAna che, ema nathI. ahA ! zabda zabda gUDhatA che kema ke A to samayasAra che ne? ane temAMya paNa kuMdakuMdAcArya! ahA ! trIje naMbare AvyA ne! maMgalam bhagavAna vIro, maMgalam gautamo gaNI, maMgalam kuMdakuMdAryo...// 301aaaa ("jJAyakabhAva" pustaka pAnuM-12) ekavAra sAMbhaLa, ke tArI vartamAna je jJAnanI eka samayanI dazA che, teno vaparaprakAzaka svabhAva hovAthI, bhale tArI najara tyAM na hoya to paNa, te paryAyamAM dravya ja jaNAya che, arere! A vAta kayAM che? are! kyAM jAvuM che ne pote koNa che? tenI khabara ja nathI, ahA! trilokanAtha ema kahe che ke bhagavAna AtmA! prabhu! tuM jevaDo moTo prabhu cho evaDo tArI eka samayanI paryAyamAM-ajJAna hoya topaNa, paryAyamAM jaNAya ja che. kemake jJAnanI paryAyano svaparaprakAzaka svabhAva che. mATe te paryAyamAM sva (AtmA) prakAze to che ja, paNa tArI najara tyAM nathI. tArI najara dayA karI, vrata pALyAM bhakti karI ane pUjAo karI-evo je rAga che tenA upara che. ane te najarane laIne tene rAga ja jaNAya che je * indriyajJAna bhavano hetu che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 141 IndriyajJAna..... jJAna nathI miththAbuddhi che. arthAt rAgane jANanArI je jJAnaparyAya che te ja paryAya svane jANanArI che. paraMtu temAM (svamAM) tArI najara nahIM hovAthI tane rAga ane paryAya ja jaNAya che. je mithyAbuddhi, mithyAdaSTi che. paNa jenI (jJAnInI) daSTi paradravya ane tenA bhAva uparathI chUTI gaI che tema paryAyanA bheda uparathI paNa jenuM lakSa chUTI gayuM che ane anyadravyanA bhAvathI paNa lakSa chUTayuM eTale ke rAgathI lakSa chUTayuM to, paryAyathI paNa lakSa chUTI gayuM. AvI vAta che bApu! 30rA! (jJAyakabhAva pustaka pAnuM-25) are! 17-18 gAthAmAM to ema kahyuM che ke tenI vartamAna jJAnaparyAyamAM AkhuM dravya ja jaNAya che. jhINI vAta che bApA! prabhu! tArI prabhutAno pAra na maLe. jenI prabhutAnI pUrNatAnuM kathana karavuM paNa kaThaNa paDe evo tuM sarvotkRSTa nAtha! aMdara birAje che. to, A evo sarvotkRSTa nAtha! eka samayanI paryAyamAM je paDelo che, te ajJAnIne paNa samIpamAM che, najaramAM che, kemake paryAya svabhAva ja evo che. zuM kahyuM? ke jJAnanI eka samayanI paryAyano svabhAva ja evo che ke AkhA (pUrNa) dravyane ja e jANe che. kahe che ke eka samayanI jJAnanI vartamAna ughaDalI je paryAya che temAM e dravya ja jaNAya che. paNa ajJAnanI daSTi tyAM nathI. anAdinI tenI daSTi dayA, dAna, vrata, kAma, krodhanA pariNAma ane kAM tene jANanArI eka samayanI paryAya upara che. basa, tyAM AgaLa ja e ubho che tethI mithyAdaSTi che, satya daSTithI viruddha daSTivALo che. paraMtu satya * indriyajJAna caMcaLa che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 142 je prabhu AtmA che, tene jJAyakabhAva kaho, satyArtha kaho, bhUtArtha kaho, pUrNAnaMdano prabhu kaho ke satya sAhebo kaho, eka ja che. to tenI upara ajJAnInI najara nathI. jo ke e che to paryAyamAM jaNAya evI cIja. eTale ke jJAnanI paryAyamAM jaNAya che to e ja, jJAyakabhAva ja jaNAya che ema paramAtmA prabhu kahe che. 303 ("jJAyakabhAva" pustaka, pAnuM-24) vaLI koI ema paNa kahetAM hoya che-"paryAya che, tenuM jJAna karavuM joIe ne? paryAya jANavI joIe, paryAyane viSaya banAvavo joIe anyathA ekAMta thaI jAya-paryAya paNa vastu che, avastu nathI ema zAstramAM paNa kahyuM che. kArya to paryAyamAM thAya che ne? paryAya vinA koI kArya thAya? Ama paryAyano pakSa karI paraspara vyavahAranA pakSarUpa upadeza karIne mithyAtva puSTa karI rahyA hoya che. 304 ( zrI pravacana ratnAkara, bhAga-1, pAnuM-146) zrI samayasAra kaLazaTIkA-kaLaza-ra71 kaLazArtha uparanuM pravacana bhAvArtha Ama che ke...' joyuM? kaLazano artha karyA pahelA temAM zuM kahevuM che te spaSTa karavA pahelethI ja bhAvArtha lIdho. juo, Ama upADyuM che ke "jJayajJAyaka saMbaMdha viSe ghaNI bhrAMti cAle che." lyo, paradravya zeya che ne AtmA eno jJAyaka che ema mAne e bhrAMti che ema kahe che, bhAI ! paraya che te to vyavahAra jJaya che, vAstavamAM nizcayathI to potAnI jJAnanI dazAmAM je cha dravyonuM jJAna * indriyajJAna AtmAne tirobhuta karatuM pragaTa thAya che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 143 indriyajJAna..... jJAna nathI thAya che te ja potAnuM jJeya che, te ja potAnuM jJAna che ane pote AtmA ja jJAtA che. e to pahelA kahyuM ne ke-dravya, kSetra, kALa ane bhAva ( cAreya )-te nuM te ja che. eTale zuM? ke dravya paNa te ja che, kSetra paNa te ja che, kALa paNa te ja che. ane bhAva paNa te ja che; paraMtu dravya bhinna che, kSetra bhinna che, kALa bhinna che ne bhAva bhinna che-ema nathI. ahAhA...! anaMtaguNanuM vAstuM je vastu dravya che te dravya ja asaMkhya pradezI kSetre che, te ja trikALa (-kALa) che ane te ja bhAva che. kerInI aMdara sparza-rasa-gaMdha-varNa (kerIthI ) judAM che ema nathI, paraMtu sparza kaho to paNa te che, rasa kaho to paNa te che, gaMdha kaho to paNa te che ne varNa kaho to paNa te che. tema anaMta guNanA piMDasvarUpa zuddha caitanyasvarUpa AtmAnuM je dravya che te ja asaMkhya pradezI kSetra che. ahAhA...! je dravya che te ja asaMkhya pradezI kSetra che, ane je asaMkhya pradezI kSetra che te ja dravya che. vaLI je asaMkhya pradezI kSetre che te ja trikALa (kALa) che ane je trikALa che te ja bhAva che. lyo, A pramANe cA2no dravya-kSetra-kALa bhAvano-bheda kADhI nAkhIne nizcaye badhuM abheda che ema vastunuM vAstavika svarUpa kahyuM. samajANuM kAMI... ? bahu jhINuM, paNa satya to jhINuM ja hoya ne? ahAhA...! dRSTino viSaya to dravya, kSetra, kALa-bhAvanuM eka rUpa * indriyajJAnanI ruci samyagdarzanamAM bAdhaka che. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check htfp://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 144 evo citsvabhAva che, daSTinA viSayamAM cAra bheda nathI. dravya che te ja paramapAriNAmika bhAva che. kSetra che te ja paramapAriNAmika bhAva che, trikALa vastu che teya pa2ma pAriNAmika bhAva che ane anaMta svabhAva-bhAva che teya pa2ma pAriNAmika bhAva che; mATe te cAra eka ja cIja che, paNa te cAra zuddha cisvarUpathI bhinna-bhinna cIja che ema nathI. ahA! AvI abheda eka zuddha caitanyamAtra vastu che. e ja samyagdarzanano viSaya che. bhAI! bAhya nimitta to samyagdarzanano viSaya nahIM, vyavahArano rAgeya nahIM ne eka samayamAM pragaTelI nirmaLa nirvikAra paryAya paNa samyagdarzanano viSaya nathI. aho ! samyagdarzana ane eno viSaya AvI pa2ma addabhUta alaukika vastu che. ahIM kahe che-padravya jJeya ne bhagavAna AtmA jJAyaka-ema zeya-jJAyaka-saMbaMdha che evI bhrAMti che, arthAt evI vAstavika jJeyajJAyaka saMbaMdha che nahi. vAstavamAM to jJAna-jANa paNArUpa zakti, zeya-je jANavAmAM Ave che te, ane jJAtA-anaMta guNanA piMDarUpa vastu-e badhuM eka vastu che ema kahe che. juo, zuM kahe che? ke 66 zeya jJAyaka saMbaMdha viSe ghaNI bhrAMti cAle che, tethI koI ema samajaze ke jIva-vastu jJAyaka, puddagalathI mAMDIne cha dravyo zeya che; paraMtu ema to nathI... ,, juo, ahIM cha dravyo kahyAM emAM anaMta kevaLI bhagavaMto AvI gayA, anaMtA siddha AvI gayA, paMca parameSThI AvI gayA ane anaMtA nigodanA jIvo sahita sarva saMsArI jIva AvI gayA. to, * indriyajJAna kevaLajJAnamAM bAdhaka che. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 145 indriyajJAna... jJAna nathI AtmA jJAyaka che ne arahaMtAdi paMcaparameSThI ne anya jIva enA jJaya che-ema che nahi ema kahe che gajaba vAta che bhAI ! bApu! A to zeya-jJAyaka no vyavahAra saMbaMdha choDAvIne bhedajJAna karAvavAnI vAta che. samajAya che kAMI? jhINI vAta che prabhu! kahe che-jANagasvabhAvI bhagavAna AtmA jJAyaka che ane anaMta kevaLIo, siddho ane saMsArI jIvo enA jJaya che-evuM che nahi tathA jIva-vastu jJAyaka che ne eka paramANuthI mAMDIne acetana mahAkaMdha parvatanA skaMdha ane karma Adi enAM zeya che-evuM che nahi. jaina tattva bahu sUkSma che bhAI ! A vyavahAra ratnatrayano rAga hoya che ne dharmAtmAne? ahIM kahe che-AtmA jJAyaka che ne vyavahAra ratnatrayano rAga enuM jJaya che-ema che nahi. samayasAranI 12 mI gAthAmAM kahyuM che ke vyavahAra (rAga,) jANelo prayojanavAna che, paNa tyAM ene "jANelo kahyo e vyavahAra che, kema ke kharekhara to te potAnI jJAnanI paryAyane jANe che ane te paryAya ja potAnuM jJaya che. rAgane zeya kahevo e to vyavahAra che. A deva-guru-zAstranI zraddhA no rAga, navatattvanI bhUdavALI zraddhAno rAga ne pAMca mahAvratanA pariNAmano rAga ke je cha dravyomAM AvI jAya che te, potAno svabhAva to nathI paNa kharekhara te potAnuM jJaya paNa nathI, paravastu che. A zarIra ane tenI roga, vArdhakaya Adi je aneka avasthAo thAya che, tathA strI-kuTuMbaparivAra, deva-guru-zAstra, dhana-saMpatti ityAdi paradravya bhagavAna jJAyakamAM to nathI, paNa e paradravya jJaya che, prameya che (bhagavAna * indriyajJAnanI ruci eTale indriyanI ruci * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna...... jJAna nathI 146 jJAyakanAM) ane bhagavAna AtmA pramAtA-pramANa karavAvALo che ema paNa nathI. bhAI ! A to sarva taraphathI parathI saMkelI levAnI vAta che. AkaruM kAma che bApA ! kema ke anaMtakALamAM eNe karyuM nathI; paNa enA vinA (bhedajJAna vinA) bhavano Aro Ave ema nathI. samajANuM kAMI..? ahAhA..! kahe che-jIvavastu jJAyaka ane pudgalathI mAMDIne bhinna cha dravyo enA jJaya-ema vastu svarUpa nathI, kema ke cha dravyo je jJAnamAM pratibhAse che te jJAnanI paryAya te-te zayanA kAraNe thaI nathI paNa svaparane prakAzatI thakI potAthI-potAnA sAmarthyathI pragaTa thaI che. mATe potAnI jJAnanI paryAya ja potAnuM jJaya che. lyo, AvI khUba gaMbhIra vAta! have kahe che-"jema hamaNAM kahevAmAM Ave che tema che-" zaru gaye : jJAnamAtra: bhAva: rima "huM je koI cetanA sarvasva evI vastu svarUpa chuM" "sa: zeya: " te huM zeyarUpa chuM. ahAhA..! joyuM? zuM kIdhuM? jANavA-dekhAvArUpa cetanA jenuM sarvasva che evA vastu svarUpe huM chuM ane te huM zeyarUpa chuM. matalaba ke e cha dravyonuM jJayapaNu mane che arthAt cha dravyo mArA zeya che ema che nahi. mArI jJAnanI paryAya te ja mArAmAM ya che. ahA ! A chellA kaLazomAM bhAre sukSma gaMbhIra vAto karI che. bhagavAna kevaLI lokAlokane jANe che ema nathI ema ahIM kahe che. * IndriyajJAna dagAbAja che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 147 indriyajJAna..... jJAna nathI tyAre koI kahe che-zuM bhagavAna lokAlokane nathI jANatA? AtmA jJAyaka che to cha dravyo enAM zeya che ke nahi? kevaLajJAnanA cha dravyo zeya che ke nahi? koI vaLI kahe che ke-nizcayathI nathI, vyavahAre che. are bhAI ! "vyavahAre che" no artha zuM? e ja ke ema che nahi. potAnAmAM potAnI jJAnaparyAyamAM-lokAlokanuM jJAna potAnA kAraNe thAya che; te jJAnaparyAya potAnuM jJaya che, paNa lokAloka zeya nathI. bahu jhINI vAta! A to dhIrAnA kAma bApu! A kAMI ekadama utAvaLathI (adhIrAIthI) maLI jAya evI vastu nathI. ahAhA...! kahe che- "sa: zeya: 7 pva" huM je koI cetanA sarvasva evI vastu svarUpa che te huM yarUpa chuM, paraMtu evA zeyarUpa nathI; kevA zeyarUpa nathI ? "jJayajJAnamAtra:" potAnA jIvathI bhinna che dravyonA samUhanA jANapaNA mAtra. bhAvArtha Ama che ke-huM jJAyaka ane samasta cha dravyo mArA zaya-ema to nathI. juo, A zuM kIdhuM? ke caitanyamAtra bhagavAna zAyakathI bhinna cha dravyonA jANapaNAmAtra huM nathI, huM to mArI jJAnanI paryAyane zeya banAvIne jANavAvALo chuM. lyo, have vyavahAra-dayA, dAna, vrata Adino rAga jJaya ane AtmA jJAyaka-ema paNa jyAM nathI to vyavahAra karatAM karatAM nizcaya thAya e vAta kayAM rahI prabhu? lyo, Avo artha! paNa Avo artha kema karIne kADhavo? bApu! tuM dhaMdhAmAM nAmAnA artha kema karIne kADhe che? enI ruci che ne? eTale tyAM to * moharAjA indriyajJAnane jJAna kahe che, sarvajJadeva tene zeya kahe che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 148 phaDAka-phaDAka kahI de che ke AnI pAse ATalA ne AnI pAse ATalA bAkI che. emAM TevAI gayo chuM. bahAragAma ugharANI jAya ane pacAsa hajAra ke lAkha laI Ave eTale mAne ne harakha kare ke ATalA paisA laI Avyo, paNa bApu! e paisA kayAM tArA che? ane tuM zuM ene lAvI zake che? lAvavAnuM to dUra raho, ahIM to kahe chee paisA AvyA te mAruM zeya ne huM jJAyaka-ema nathI. ahAhA...! jANavAnI paryAya mArI che tethI huM ja zeya chuM, huM ja jJAna chuM ne huM ja jJAyaka chuM jJAyaka evA mArAmAM paranuM jJayapaNuM che ja nahi. tattvadaSTi bahu sUkSma che bhAI ! are, anaMtakALathI eNe parano-nimittano, rAgano ane paryAyano abhyAsa karyo che, ene potAnA ya mAnyAM che, paNa jJAna-jJAtA-zeya badhuM ja huM eka chuM ema aMtarmukha thaI abhedano abhyAsa karyo nathI! paNa bApu ! janmamaraNa rahita thavAnI cIja to aMtaHpuruSArthathI ja prApta thAya che. A zAstra che te ya che ne tene jANanAro huM A jJAyaka chuMahIM kahe che. ema vastusvarUpa nathI; kAraNa ke mArI jJAnaparyAyamAM jevuM zAstra che tevuM ja jJAna AvyuM che to paNa te kAMI zeyane-zAstrane kAraNe nathI AvyuM paNa mArI jJAnanI paryAya svayaM svataH nijasAmarthyathI ja te-rUpe-jANavArUpa parimita thaI che. tene parathI zAstrathI zuM saMbaMdha che? ene paranI sAthe zeya-jJAyaka saMbaMdha paNa nathI. (to pachI zAstrathI jJAna thayuM e to kyAMya dUranI vAta che.) hA, paNa para sAthe zeya-jJAyaka saMbaMdha kahevAmAM Avyo che ne? * indriyajJAnanuM lakSa para upara hoya che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 149 indriyajJAna..... jJAna nathI e saMbaMdha to vyavahAre kahyo che. nizcayathI to cha e dravyonuM jJAna mArI paryAyamAM mArAthI thayuM che, cha dravyonI hayAtIne kAraNe thayuM nathI, juo, cha dravyo che, paNa cha dravyonI hayAtIne kAraNe mAruM jJAna thayuM nathI, paNa mArI paryAyanI tAkAtathI e jJAna thayuM che. bhAI! A to bhagavAnanI vANImAMthI nIkaLeluM ekaluM amRta che aho! digaMbara saMtoe jagata samakSa AvI vAta mUkIne paramAmRta relAvyuM che! AvI vAta bIje kayAMya che nahi. ahA ! kahe che-je cha dravyo che tenuM je jJAna thayuM che te jJAna mAruM jJeya che, cha dravyo mArAM zeya nahi. cha dravyonA jANavAmAtra huM nathI. prazna:- jJAnanI paryAya (52) zeyanA kAraNe thaI che ne? ema ke jJeya che to jJAna thayuM che ne? samAdhAnaH- nA, ema nathI, e jJAna to potAnI paryAyanA sAmarthyathI ja thayuM che, ane tethI potAnI paryAya ja potAnuM zeya che 12mI gAthAmAM vyavahAra jANelo prayojanavAna kahyo che paNa eno artha e che ke te-te prakAranI jJAnanI paryAya svayaM potAthI thAya che. vyavahArano je rAga che evuM ja tenuM jJAna potAnI paryAya svayaM potAthI thAya che. vyavahArano je rAga che evuM ja tenuM jJAna potAnI paryAyamAM potAthI ja utpanna thAya che. jJAnano evo ja koI svaparaprakAzaka svabhAva che, ene 52nI koI apekSA nathI. mATe potAnI paryAya ja potAnuM jJeya che, paNa te-te vyavahAra rAga zeya nathI. A to dhIrAnAM kAma bApu! * indriyajJAna sva ke 52ne jANavAnuM sAdhana nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 150 bhagavAnanI vANIne samajavA mATe paNa dhIraja joIe. utAvaLe kAMI AMbA na pAke. potAnI jJAna paryAyamAM cha dravyo jANavAmAM Ave che, paNa te cha dravyo che to ahIM jJAna thayuM che ema nathI. potAnI jJAnaparyAya ja svataH evI pragaTa thaI che ane te paryAya ja potAnuM zeya che. juo, kaLazamAM che ke nahi? ke "potAnA jIvathI bhinna cha dravyonA samUhunA jANavAmAtra" huM nathI. zuM kIdhuM A? ke cha dravyonA jANavAmAtra huM nathI, matalaba ke mArI paryAyanA jANavAmAtra huM chuM kemake sarvasva mArAmAM ja che. enA bhAvArthamAM Ama kahyuM ke "bhAvArtha Ama che ke huM jJAyaka ane samasta cha dravyo mArAM zeya-ema to nathI" juo, che aMdara? ahAhA..bhagavAna paMcaparameSThI mArA to nathI, paNa te mArAM jJaya che ema paNa nathI, kema ke ahIM (potAnI paryAyamAM) paMcaparameSThI saMbaMdhI je jJAna thayuM che te temanAthI thayuM nathI paNa paryAyanI tatkAlIna yogyatAthI-sAmarthyathI thayuM che. tethI potAnI paryAya ja potAnuM vAstavika jJaya che. lyo, A pramANe bahAramAMthI daSTine aMdara saMkelI lIdhI che. e to pachI potAnAmAM zeya-jJAna-jJAtAnA traNa bheda paNa kADhI nAkhaze. ahIM to prathama para zeya, ne huM jJAyaka chuM- evI bhrAMti maTADI che pachI jJAtA ja jJAtA che, jJAtA ja jJAna che ne jJAtA ja ya che ema kaheze, aho! saMtoe mAraga ekadama khullo karI dIdho che. vAha saMto vAha! ahAhA..! kahe che-"huM jJAyaka ane samasta cha dravyo mArAM * indriyajJAna te AtmAne jANavAnuM sAdhana nathI * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 151 indriyajJAna. jJAna nathI zeya che-ema to nathI" dharmAstikAya, AkAzAstikAya, kALa ane paramANuthI mAMDI ne mahAtkaMdha, karma Adi mArAM jJaya che ne huM jJAyaka chuM, ema nathI ema kahe che. ahA ! karma mArA che, mArAmAM che ema to nathI, paNa karma mArAM zeya che ne huM jJAyaka chuM ema paNa nathI, ajJAnI pokAra kare che ke karmathI Ama thAya che ne karmathI tema thAya che, paNa are! sAMbhaLa to kharo nAtha ! karma to tane aDatAMya nathI. vAstavamAM tArA jJAnanuM sAmarthya ja evuM che ke temAM paranI apekSA ja nathI. ahAhA..! "cha dravyo mArA jJaya-ema to nathI. to kema che? Ama che-jJAnajJeyajJAtRmastumAtra: zeya:' jJAna arthAt jANapaNArUpa zakti, jJeya arthAt jaNAvAyogya zakti, jJAtA arthAt aneka zaktie birAjamAna vastumAtra-evA traNa bheda mAruM svarUpamAtra che evA zeyarUpa chuM." zuM kahe che? kema ke jANapaNA zaktirUpa huM, jaNAvAyogya zaktirUpa paNa huM ne anaMtazaktirUpa vastu-jJAtA paNa huM chuM ahAhA ! anaMta guNanidhAna prabhu AtmAmAM eka jANavArUpa zakti che, ne eka jJayazakti-prameyazakti paNa che, enA dravya-guNa-paryAyamAM jJAnanI jema jJayazaktinuM-prameyazaktinuM vyApakapaNa che. tethI je prameya-zeya paryAya che te paNa huM, jJAna paNa huM ane anaMtazaktinuM dhAma jJAtA paNa huM chuM. aho! bahu sarasa vAta che bhAI ! tAre para sAme kayAMya jovAnuM ja nathI. bhagavAna sarvajJadeva sAmeya tAre jovAnuM nathI. kema ke * IndriyajJAna zeyano bhAva che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates IndriyajJAna. jJAna nathI 15ra bhagavAna sarvajJadeva samavasaraNamAM birAjI rahyA hoya te tAruM zeya ane tuM jJAyaka ema che nahi. bhagavAna saMbaMdhI ke temanI vANI saMbaMdhI paryAyamAM tane je jJAna thayuM te jJayane ( jJAnadazAne) tuM jANe che. mATe, zeya paNa pote, jJAna paNa pote ane anaMtaguNadhAma jJAtA paNa pote ja che. are! tuM bahAramAM bhaTaka-bhaTaka kare che to tAre kayAM javuM che, prabhu? Ave che ne ke-"bhaTake tAra-dvAra lokana ke, kUkara Aza dharI" dasa vAgye jamavAno samaya thAya tyAre kUtaro dALa-bhAtazAkanI gaMdha Ave eTale, jALI baMdha hoya tyAM AvIne ubho rahe; hamaNAM mane kAMIka maLaze ema AzA dharIne bicAro ghera-ghera bhaTake. tema mArI jJAnanI paryAya kayAMka paramAMthI-nimittamAMthI Avaze ema abhiprAya karI A bhikhArI-pAmara jyAM hoya tyAM bhaTake che. paNa bhAI ! paramAMthI tAruM jJAna Ave e vAta to dUra raho, para tAruM zeya bane ema paNa nathI, kema ke ya-jJAna ne-jJAtA tuM ja cho. mATe paranI AzA choDI de. AnaMdaghanajIe kahyuM che ke AzA aurana kI kayA kIjai, jJAna-sudhA-rasa pIjai,' ahA! paranI AzA choDIne, paranuM lakSa choDIne aMtaralakSe jJAnarUpI sudhArasa pIne prabhu! ajJAnI kahe che mArA guru che, mArA bhagavAna che, mArA deva che, mAruM maMdira che. paNa bhAI ! e to badhI pratyakSa * indriyajJAna zeyano kSayopazama che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 153 indriyajJAna.... jJAna nathI bhinna vastu tArI kayAMthI hoya? e badhA mArA che, mAruM bhaluM karanArA che e vAta dUra raho, e tArA jJaya thAya ema saMbaMdha paNa nathI, kemake zeya pote, jJAna paNa pote ane jJAtA paNa pote ja che ahAhA..! kahe che ya paNa huM, jJAna paNa huM ane jJAtA paNa huM. evI cetanA sarvasva vastu huM chuM. mAraga bahu sUkSma ane gaMbhIra che bhAI ! emAM moM-mAthu sUjhe nahIM eTale loko kriyAkAMDamAM joDAI jAya ane enI prarUpaNA kare paNa e badhA mithyAbhAva ne badhI mithyA prarUpaNA che bhAI ! enAthI mithyAtva puSTa thaze, dharma nahIM thAya. are! loko kuguru vaDe lUMTAI rahyA che! tyAre koI vaLI pUche che-e kema khabara paDe ke A bhAvaliMgI sAdhu che ke dravyaliMgI sAdhu che? are bhAI ! jo tane tArA mATe nirNaya karavo che to sAMbhaLa, jyAM prarUpaNA ja cokhI uMdhI hoya tyAM A mithyAtva che ema khabara paDI ja jAya che. dayA, dAna, vrata, bhakti AdinA pariNAma je parajJaya tarIke tArA jJAnamAM jaNAya che tene dharmanuM kAraNa mAnemanAve, enAthI dharma thaze ema prarUpaNA kare-e badhuM dhULa mithyAtva che. tane A AkaruM lAge evuM che. paNa gaIkAle kahyuM nahotuM? ke vyavahArano niSedha karIe chIe te tAro niSedha karavA mATe nahIM, kema ke tuM evo (vyavahArarUpa) cho ja nahIM to pachI tAro niSedha kayAM Avyo prabhu? ya-jJAna-jJAtA svarUpe tuM AtmA cho ne bhagavAna! to emAM tAro anAdara kayAM Avyo? ulaTAno emAM to svano Adara Avyo che. * indriyajJAna zeya badalyA kare che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes indriyajJAna..... jJAna nathI 154 ahA...! potAnI paryAyamAM je vyavahAranuM (-zubhabhAvanuM ) jJAna che te vyavahAra jJeya che ane AtmA jJAna che-evuM jyAM nathI tyAM vyavahArathI lAbha thAya e kayAM rahyuM? bhagavAna! tuM svarUpathI evo cho ja nahIM. rAga Ave, hoya e bIjI vAta che; paNa enAthI tane lAbha thAya evuM vastusvarUpa ja nathI. ema to cha e dravya anAdi che, te pratyeka satarUpe che, asatarUpe nathI. zuM kIdhuM? 'brahma satya, jagata mithyA '-ema nathI. potAnI zuddha eka zAyaka vastunI apekSAe jagata mithyA-avastu bhale ho, paraMtu potapotAnI apekSAe to cha e dravyo-pratyeka anAdi sat-vidhamAna che. ahAhA...! eka eka dravya anaMtaguNathI bhareluM svayaMsiddha sat che. paNa e mArA jJAnanuM jJeya che e vAta, kahe che, mane khaTake che, kema ke te mAruM vAstavika jJeya nathI. have Ama che jyAM tyAM te mArAM ane mArA hitakArI e vAta kayAM rahI? bhAI ! A tArA hitanI vAta che hoM. potAne sUjha paDI jAya evI cIja che, koIne pUchavuM na paDe. ahAhA...! kahe che-eka jANapaNArUpa zakti, bIjI jaNAvAyogya zakti ane trIjI aneka zaktie birAjamAna vastu evA traNabheda mAruM svarUpamAtra che. matalaba ke e traNeya huM ja chuM; zeya paNa huM, jJAnapaNa huM ane jJAtA paNa huM-e traNeya svarUpa huM chuM, parazeya huM chuM ema nathI. deva-guru-zAstra ane deva-guru-zAstra prati zraddhA-vinaya-bhaktino je vikalpa uThe te huM chuM, ema nathI kema ke e badhA pa2jJeya che. ahAhA...! prabhu! tArI aMdaranI cIja to jo! zuM cIja che! vItarAga... vItarAga... vItarAga... ekaluM vItarAga vijJAna!! * indriyajJAna arUpI evA AtmAne jANatuM nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 155 indriyajJAna. jJAna nathI prazna- paNa deva-guru-zAstra to zaraNadAtA kahyA che? uttara:- hA; kahyA che, vyavahArathI kahyA che; paNa nizcaye e sarva bAhya nimitto tArA ya paNa nathI ahA..! anaMta tIrthakaro, anaMta kevaLIo, anaMtAsiddho, anaMta AcArya-upAdhyAya-sAdhuo tane lAbha kare che ema to nathI, teo tArI cIja to nathI, paNa teo tArA vAstavika jJaya che ema paNa nathI. dhavalamAM pATha Ave che ne ke, - namo loe savva trikALavartI arihaMtANaM, namo loe savva trikALavartI siddhANaM, namo loe savva trikALavartI AIriyANuM, namo loe savva trikALavartI uvanjhAyANaM, namo loe savva trikALavartI sAhUNaM, ahA..! pahelA je thaI gayA ane bhaviSyamAM je thaze te arihaMtAdi paNa atyAre vaMdanamAM AvI gayA. jo ke vyaktigata na AvyA, paNa samUhamAM te sarva AvI gayA. ahIM kahe che-trikALavartI paMcaparameSThI zeya che ne tuM jJAyaka cho ema nathI. to kema che? ke tasaMbaMdhI tane je jJAna thayuM che te tArI jJAnaparyAya ja tane ya thaI che. prameya nAmano guNa tArAmAM che tethI tAruM jJAna tene pramANa karIne te prameyane (tArI jJAnaparyAyane) jANe che. paNa paraprameyane tuM jANe che e vAta satyArtha nathI. are! ene A samajavAnI navarAza kayAM che? eka to dhaMdhA ADe phUrasada na maLe ane bAkIno samaya paMcendriyanA bhogamAM cAlyo jAya. kadAcit phUrasada maLe to kriyAkAMDamAM rokAI jAya. are ! parathI * indriyajJAna jene jANe tene potAnuM mAne che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates IndriyajJAna..... jJAna nathI 156 potAnA mAna-pratiSThA vadhe enI darakAramAM ne darakAramAM ene AkhI vastu gAyaba thaI gaI che. paNa bhAI ! A avasara che ho; navarAza laIne jo A na samajyo to kayAMya kAgaDa-kUtare-kaMthave... tiryaMcayonimAM khovAI jaIza. ahAhA..! jJaya-jJAna-jJAtA evA traNa bheda mAruM svarUpamAtra che. eTale ke traNapaNe eka ja vastu huM chuM paraNeyathI zuM kAma che? parannaya sAthe mane kAMI saMbaMdha nathI. bhAI ! tAre Avo nirNaya karavo paDaze hoM; A chellA kaLaza che ne! eTale ekadama abheda lIdhuM che. bhAI ! A to AkhA zAstrano sAra kahetA nIcoDa che nIcoDa. bhAI ! A je anaMta jJaya che tene jANavAnI zakti tArI che ke e zeyanI che? jANavAnI zakti to tArI che, to emAM paraya kayAM AvyA? e to bApu! potAnI jJAnanI zaktimAM parapzayanuM jJAna potAnA ja kAraNe potAnuM ya thaIne AvyuM che. ahA ! potAnuM jJAna ja potAnuM jJaya thaIne potAne jANe che tathA anaMta zaktino piMDa-jJAtA paNa pote ja che. Ama traNe thaIne vastu to eka ja che. juo, bhASA ema lIdhI ne ke-jJAnaayajJItRstumAtra:' ema ke traNa bhedasvarUpa vastumAtra huM chuM temAM ja mAruM sarvasva che. lyo, AvuM vastusvarUpa che ane te bhagavAnanI vANImAM AvyuM che. ahIMno virodha karavA mATe keTalAka paMDito pokAra kare che ke eka dravya bIjA dravyanuM na kare ema mAne te digaMbara jaina nahIM. paNa bhagavAna ! emAM to tAro potAno ja virodha thAya che. bhAI ! tane * indriyajJAna vaibhAvika che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 157 indriyajJAna..... jJAna nathI khabara nathI, paNa temAM tane moTuM nukazAna che. evA (tattvavirodhanA) pariNAmanuM phaLa bahu AkaruM che bhAI ! anaMtakALamAM je ghora du:kha sahyAM te AvA ja pariNAmanuM phaLa che. tuM duHkhI thAya e kAMI ThIka che? (mATe tattvadRSTi kara.) ajJAnI kahe che ke paradravyano kartA na mAne te digaMbara nahIM. jyAre ahIM ( digaMbara AcArya) kahe che ke potAne parano jANavAvALoya mAne te digaMbara nahIM. bahu phera bhAI ! paNa mAraga to Avo che, prabhu! tuM svabhAvathI ja bhagavAna svarUpa cho, tArI zaktimAM bIjAnI jarUra nathI. tane jANavAmAM ke parane jANavAmAM paranI jarUra nathI; paNa tane potAne jANavAmAM tArI zaktinI jarUra che (ane te to che ja) have AmAM viya ne kaSAyano rasa kayAM rahyo? viSaya-kaSAyanA bhAva to paraya che, tAre enAthI kAMI saMbaMdha nathI. teo tArAmAM to nathI, tArA jJaya che ema paNa nathI. ahIM kahe che- "evA zeyarUpa chuM." kevA zeyarUpa chuM? ke jJAnazaktirUpa huM, jJayazaktirUpa huM, ane anaMtaguNanI jJAtA zaktirUpa paNa huM chuM. -Avo huM zeyarUpa chuM, paNa parazeyarUpa huM chuM ema nathI aho ! gajaba vAta che! kevaLI paramAtmA ane enA keDAyatI digaMbara saMto sivAya ahA ! AvI vAta koNa kare? jagatane ThIka paDe ke na paDe, samAja samatola rahe ke na rahe vastusthiti A ja che. juo, rAjamalajI AnA bhAvArthamAM zuM kahe che? "bhAvArtha Ama che ke huM potAnA svarUpane veda-vedakarUpe jANuM chuM tethI mAruM nAma * sabhyajJAnanuM lakSaNa - "paralakSa abhAvAt* Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 158 jJAna, huM potA vaDe jaNAvAyogya chuM tethI mAruM nAma zaya, evI be zaktiothI mAMDIne anaMtazaktirUpa chuM tethI mAruM nAma jJAtA evA nAmabheda che, vastubheda nathI" zuM kIdhuM? vedha eTale jANavAlAyaka che te ane vedaka eTale jANavAvALo che te huM ja chuM ema kahe che ane tethI mAruM nAma jJAna che. ahAhA...! svayane huM jANuM chuM mATe huM jJAna chuM. vaLI huM mArA potAnA vaDe ja jaNAvAyogya che mATe huM zeya chuM. lyo, AvI vAta! bhAI ! zAstrathI to mAruM jJAna nahIM, paNa zAstra mAruM ya che emeya nahIM. to zAstra vAMcavA ke nahIM? svalakSa (svalakSanA hetue) zAstra vAMcavA, zAstra-abhyAsa karavo ema vAta Ave paNa tyAM je jJAna thAya te zAstranuM jJAna che ema nathI. jJAna to jJAnanuM che, zAstranuM nahIM ane zeya paNa jJAna pote ja che. lyo, AvI sUkSma vAta ! prathama jJAnanI paryAyamAM AvuM jJAna nahotuM; AvI vANI sAMbhaLatA A jJAna AvyuM ne? samAdhAnaH- nA; ema nathI. te jJAnanI paryAya ja tAruM zeya che, ne temAMthI ja tAruM jJAna AvyuM che, paNa parayamAMthI-vANImAMthI jJAna AvyuM nathI, AvuM jhINu che, paNa janma-maraNanA aMtano mAraga to A che prabhu! ahA ! tAre konI sAme joyuM che prabhu! A deva mArA, guru mArA ne zAstra mAruM ema to vastumAM che nahi, * huM dharmAdine jANuM chuM te adhyavasAna che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 159 indriyajJAna. jJAna nathI paNa e mArA jJaya che ema paNa vastumAM che nahi. have A AkaruM paDe eTale A to nizcaya.... nizcaya che ema ThekaDI karIne ene kADhI nAkhe paNa bhAI ! nizcaya eTale ja satya paramasatya. samajAya che kAMI ? huM potA vaDe jaNAvAyogya chuM, paNa para vaDe jaNAvAyogya chuM- ema nathI. mArA dravya-guNa-paryAya mArA vaDa jANavAlAyaka che tethI huM ja mAruM zeya chuM, paNa para mAruM zeya nathI. jJAna paNa huM, zeya paNa huM, ne jJAtA paNa huM ja chuM. A paramArtha satya che bhAI ! kahyuM ke"nAmabheda che, vastubheda nathI" potAnuM ya koI judI cIja che, jJAna judI cIja che ne jJAtA judI cIja che ema nathI. paNa je ya che te ja jJAna che ane te ja jJAtA che. traNeya vastupaNe eka ja che. A to bhAI ! vastunI svataMtratAnI paripUrNatAnI parAkASTA che. juo, koI niMdA kare to nArAja thAya ane prazaMsA kare to rAjI thAya paNa. niMdA che e to zabdarUpa jaDanuM pariNAma che, ne prazaMsA ya jaDa zabdanI paryAya che bhAI! e niMdA-prazaMsA to tArI cIja nathI, paNa e tAruM zeya che ane tuM jJAyaka cho ema paNa nathI. Ama che to pachI A mAro niMdaka ne A mAro prazaMsaka, e vAta kayAM rahI? A mArI niMdA kare che ne A mArI prazaMsA kare che evuM kAMI satyArthapaNe che ja nahIM. have kahe che-"kevo chuM? "jJAnajJayatnonavana'- jIva jJAyaka che, jIva zeyarUpa che evo je vacanabheda tenAthI bhedane pAmu * huM jJAyaka ane cha dravya zeya te bhrAMti che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna...... jJAna nathI 160 bhAvArtha Ama che ke-vacanano bheda che, vastuno bheda nathI." zuM kIdhuM? pote jJaya, pote jJAna ane poteja jJAtA-ema traNa bheda vacanabhedathI che, paNa vastuto pote je che te ja che. eTale ke zayapaNa huM, jJAna paNa huM ne jJAtA paNa huM ema traNe maLIne eka ja vastu huM chuM, paNa traNa vastu nathI. ahA! sva-vastumAM paravastu to nathI, sva-vastumAM traNa bheda paNa nathI. Avo mAraga che je anaMtakALamAM sAMbhaLyo na hoya! aho ! samayasAramAM AvelI A vAta lokottara alaukika che. juo- -para mArAM ne huM parano chuM ema to nathI, -paraya che ne huM jJAyaka chuM ema paNa nathI, -vaLI mArAmAM zeya, jJAna ne jJAtA-evA vastubheda paNa nathI. huM zeya chuM, huM jJAna chuM, huM jJAtA chuM evo jo bheda upaje to rAga-vikalpa thaI jAya; paNa vastu ne vastunI draSTimAM evA bheda che nahIM; badhuM abheda eka che. ahA ! paraya che ne huM jJAyaka chuM e to vastumAM che ja nahIM, paNa vastumAM traNa bheda che te paNa nAmabheda che, daSTinA viSayamAM e traNa bheda che ja nahIM. jevI A vastusthiti che tevI ajJAnIne khyAlamAM AvatI nathI, tethI tenI dhAraNAthI zAstramAM judI vAta Ave eTale emAM tene virodha lAge che. virodha thAo to thAo, paNa e virodha tAro che hoM, bIjAno virodha bIjo koNa kare? * huM parane jANuM chuM te buddhi mithyA che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 161 indriyajJAna..... jJAna nathI bIjI cIjamAM tAro virodha kayAM jAya che ke tuM bIjAno virodha kare ? ahIM kahe che-jIva ja zeyarUpa che, jIva ja jJAyaka che ane jIva ja jJAtA che, evo je vacanabheda tenAthI bhedane pAmuM chuM, arthAt e to kallola nAma vacananA bheda che, paNa vastumAM bheda nathI. huM zeya, huM jJAna ne huM jJAtA -ema vacanabheda kathanamAtra bheda che, bAkI vastu to vastu abheda ja che, AvI vAta che.|| 305 || (zrI samayasAra kaLazaTIkA-271 upara pU. gurudevazrInuM pravacana tAH 29-9-'77 adhyAtma pravacana ratnatraya pAnu-166) kaLaza-271 zlokArtha uparanuM pravacanaH : yaH ayaM jJAnamAtraH bhAvaH aham asmi saH jJeya - jJAnamAtraH evaM na jJeya:' je A jJAnamAtrabhAva huM chuM te jJeyonA jJAnamAtra ja na jANavo. juo zuM kahe che? je A jJAnamAtrabhAva huM chuM te cha dravyonA jANavAmAtra ja na jANavo. zuM kIdhuM? lokamAM jeTalA dravyo che-anaMtA siddho ne anaMtA nigodanA jIvo sahita jIvo, anaMtAnaMta puddagalodeha, mana, vANI, karma ityAdi, ane dharma, adharma, AkAza, kALa-ema cha dravyo-tenA dravya-guNa-paryAyo-te mArA jJeya ane huM eno zAyaka ema kahe che, na jANavuM. have enuM kartApaNu to kayAM gayuM, -ahIM to kahe che-enA (cha dravyonA ) jANavAmAtra huM chuM ema na jANavuM. gajaba vAta che bhAI! paradravyo sAthe jJeyajJAyakapaNAno saMbaMdha paNa nizcayathI nathI, vyavahAramAtra evo saMbaMdha che. samajAya che kAMI...? jaina tattvajJAna bahu jhINuM che bhAI! A vyavahAra ratnatrayano rAga hoya che ne dharmAtmAne ? ahIM kahe che-bhagavAna AtmA jJAyaka, * indriyajJAna Atma anubhava karAvavAmAM asamartha che. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 16ra ne vyavahAra ratnatrayano rAga enuM ya ema vAstavamAM che nahIM. bAramI gAthAmAM vyavahAra "jANelo" prayojanavAna kahyo e to vyavahArathI vAta che. nizcayathI to svaparane prakAzanArI potAnI jJAnanI dazA ja potAnuM jJaya che. rAgAdi paravastu-paradravyone enA zeya kahevA te vyavahArathI che, nizcayathI para sAthe ene ya jJAyaka saMbaMdha paNa nathI. have para sAthe ene mArApaNAno-svAmItvano ane kartApaNAno saMbaMdha hovAnI vAto to kayAMya uDI gaI. samajANuM kAMI...? ahAhA...! kahe che-je A jJAnamAtra bhAva huM chuM te zayonA jJAnamAtra na jANavo. to kevI rIte che? to kahe che-zeya-jJAnachatnona vana' (paraMtu ) zaiyAnA AkAre tathA jJAnanA kallolorUpe pariNamato te jJAna-zeya-jJAtR-vastumAtra: gleya:' jJAna-jJayajJAtAmaya vastumAtra jANavo. (arthAt pote ja jJAna, pote ja zeya ane pote ja jJAtA-ema jJAna-zaiya-jJAtArUpa traNe bhAvo sahita vastumAtra jANavo) "yonA AkAre thatA jJAnanA kallolarUpe pariNamato...A vyavahArathI kahyuM hoM. kharekhara to zayonuM-cha dravyonuM jevuM svarUpa che tene jANavAnA vizeSarUpe pariNamavuM te jJAnanI potAnI dazA che, ne te jJAnanA potAnA sAmarthyathI che. "yonA AkAre thatuM jJAna" e to kahevAmAtra che, bAkI jJAna jJAnAkAra ja che, jJayAkAra che ja nahIM. samajANuM kAMI...? ahAhA ! ahIM kahe che-e jJAnanI paryAya ne mArA dravya-guNa-(dravya-guNa-paryAya) traNe thaIne huM jJaya chuM. jJAna huM, jJAtA huM * jo jJAnano svabhAva parane jANavAno zreya to AnaMda Avavo joIe?* Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 163 indriyajJAna.... jJAna nathI ne zeya A lokAloka evuM koNe kahyuM? paramArtha ema che nahIM. ema kahevuM e vyavahAra che. ahAhA...! dharmInA aMtaranI khumArI to juo ! kahe che-jagatamAM huM eka ja chuM, jagatamAM bIjI cIjo ho to ho, paramArthe tenI sAthe mAre jANavApaNAnoya saMbaMdha che nahIM. AvI vAta ! samajANuM kAMI....? ahAhA...! ahIM zuM kahe che? ke paraya (parapadArtho-devaguru-zAstra, paMcaparameSThI, ne vyavahAraratnatraya Adi jJaya,) huM jJAna, ne huM jJAtA-evo saMbaMdha hovAnuM to dUra raho, huM zeya, huM jJAna, ne huM jJAtA-evA traNa bhedarUpa paNa huM nathI. e traNeya huM eka chuM. juo, A svAnubhavanI dazA ! jJAna-jJAtA-zeya evA bhedothI bharAto nathI. evo abheda citmAtra huM AtmA chuM. huM zeya chuM, huM jJAna chuM, huM jJAtA chuM evA traNa bheda upaje e to rAga-vikalpa che paNa vastu ne vastunI daSTimAM evA bheda che nahIM. badhuM abheda eka che. bhAI ! tArAmAM tAruM hovApaNuM kevaDuM che tenI tane khabara nathI. traNa lokanA dravyo-dravya-guNa-paryAyo trikALavartI je anaMtAnaMta che te badhAne jANanArI tArI jJAnanI dazA te kharekhara tAruM jJaya che. te dazA ekalI nahIM, paNa tArA dravya-guNa-paryAya te badhuM ya che. ahAhA....! te samastanuM (-potAnuM) jJAna te jJAna, te samasta (-pote) zeya ane pote jJAtA-e traNeya vastu ekanI eka che, traNabheda nathI. AvI jhINI vAta! jJAna-jJAtA-zeya traNe bhAvo sahita vastumAtra pote eka che. * paramAtmA kahe che - "mArA lakSe durgati thaze" * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates IndriyajJAna. jJAna nathI 164 bhAvArtha uparanuM pravacana ahAhA...! bahu sarasa bhAvArtha che; vastunA marmanuM mAkhaNa che. kahe che-potAnA dravya upara dRSTi ApatA pote ja jJAtA, pote ja jJAna ane pote ja zeya che ema anubhavAya che, cha dravya jJaya, huM jJAna ane huM jJAtA, ema anubhavAtuM nathI; kema ke paramArthe para sAthe jJaya-jJAyaka saMbaMdha che ja nahIM. AvI vAta! kahe che-"jJAnamAtra bhAva jANanakriyArUpa hovAthI jJAnasvarUpa juo, A zuM kIdhuM? ke zeyo jagatanA che tene jANavArUpa jANanakriyA te jJAna-svarUpa che, zeyasvarUpa nathI. jJAnanI paryAyamAM cha dravya jaNAya che te kharekhara cha dravya jaNAtA nathI, paNa cha dravya saMbaMdhI potAnuM je jJAna te jaNAya che ane te kharekhara AtmAnuM jJaya che. paraya jaNAya che ema kahevuM e to vyavahAra che. zeya saMbaMdhI potAnI jJAnanI paryAya jANavArUpa thaI te enuM jJaya che, oluM (parajJaya) nahIM, kemake potAmAM potAnI jJAnaparyAyanuM astitva che (paranuM nahIM) ahAhA...! cha dravyone jANavAnI jJAnanI paryAya potAnI che, tene cha dravyanuM jJAna kahevuM te vyavahAra che; ya-jJAna zayanuM nathI, paNa jJAnanuM jJAna che, jANanakriyArUpa bhAva jJAnasvarUpa che. paMDita jayacaMdajI e ja spaSTa kare che. - "vaLI te pote ja nIce pramANe zeyarUpa che. bAhya jJayo jJAnathI judA che, jJAnamAM pesatA nathI; zeyonA AkAranI jhalaka jJAnamAM AvatAM jJAna jJayAkArarUpa dekhAya che. paraMtu e jJAnanA ja kallolo (taraMgo) che te jJAnakallolo ja jJAna vaDe jaNAya che. * eka bhAvakabhAva, eka zeyanobhAva - tenAthI judo huM jJAyakabhAva * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 165 indriyajJAna. jJAna nathI AhAhA...! juo, bAhya jJayo-rAgAdikathI mAMDI che e dravyo potAnA AtmAthI (-potAnA dravya, guNa, paryAya-traNethI) judAM che. jo te judAM na hoya to eka hoya, paNa ema kadI banatuM nathI, che nahIM. rAganuM jJAna thAya temAM kAMI rAga jJAnanI paryAyamAM Avato nathI. kevaLIne lokAlokanuM jJAna thayuM to lokAloka kAMI jJAnamAM pesI gayA nathI. ghaTano jANanAra ghaTarUpe thato nathI. vaLI ghaTano jANanAra vAstavamAM ghaTane jANe che ema nathI. svaparane jANavAnA jJAnarUpe AtmA ja thAya che. ghaTane jANavAnA jJAnarUpe AtmA thAya che; tethI gharanuM jJAna nahIM, paNa AtmAnuM ja jJAna che. potAnAmAM to potAnA jJAnapariNAmanuM astitva che, zayanuM nahIM. AtmAno "jJa" svabhAva che, ne "jJa" svabhAvI AtmAmAM jANanakriyA thAya che te potAthI thatI potAnI kriyA che, emAM paraNeyanuM kAMI ja nathI. Ama yasaMbaMdhI potAnA jJAnanuM je pariNamana thayuM te ya pote, jJAna pote ja, ne pote ja jJAtA che. samajANuM kAMI..? yonA AkAranI jhalaka jJAnamAM AvatA jJAna jJayAkAra dekhAya che, paraMtu e jJAnanA ja kallolo che, juo, jJAna zaiyAkAra che ema nahIM, e to zayane jANavA prati tevA jJAnAkAre jJAna pote ja thayuM che. zayanuM temAM kAMI ja nathI. jJaya jJAnamAM peThuM che ema che ja nahIM; arthAt jJAna zeyarUpe thAya che ema che ja nahIM. jJAna jJAnAkAra ja che, e jJAnanA ja kallolo che. ahAhA...! kevuM bhedajJAna karAvyuM che! vItarAga mArga bahu sUkSma * zeya zeyane jANe che, jJAna AtmAne jANe che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 166 bhAI ! jarA dhIro thaIne sAMbhaLa kahe che-AtmA parane kare ke parathI AtmAmAM kAMI thAya e vAta to javA de, e vAta to che nahIM, paNa para jJAnanI paryAyamAM jaNAya, jJAna parane jANe ke para ya jJAnanI paryAyamAM Ave-pese ema paNa che nahIM. vastu-dravya eka zAkabhArepaNe che. te pote jJAnanI paryAyapaNe, jANanakriyArUpe thAya che te potAnI svaparaprakAzakanI kriyA che. emAM para jaNAya che ema kahevuM te vyavahAra che basa. para jaNAtuM nathI, potAnI jANa nakriyA jANavArUpe che te jaNAya che. bhagavAna! tuM AvaDo ne Avo ja che; bIjI rIte mAna to tArA svabhAvano ghAta thaze. sarvajJa paramezvara kahe che-lokAloka jaNAya evaDI tArI paryAya nathI, tArI jJAna paryAyane tuM jANa evuM tAruM svarUpa che. lokAlokane jANavuM ema kahevuM e asabhUta vyavahAra che, jUTho vyavahAra che. to sAco vyavahAra zuM che? te A; pote jANaga-jANavAnA bhAvavALuM tattva hovAthI lokAlokanA jeTalA joyo che tene ane potAne jANavAnI kriyArUpe potAmAM (potAnA astitvamAM) potAnA kAraNe pariName che. kharekhara to A jJAnano paryAya te zeya che. jJAnanI paryAyanuM para (padArtha) zeya che ema kahevuM te vyavahAra che. AvI vAta che. zeyonA AkAra eTale zeyonA vizeSo-enI jJAnamAM jhalaka Ave che arthAt te saMbaMdhInuM potAnuM jJAna potAmAM potAthI pariName che. te jJAna yAkAra dekhAya che ema kahyuM paNa te zeyAkAra thayuM nathI; e to jJAnAkAra - jJAnanA ja taraMgo che. ahAhA..! * indriyajJAnamAM AkuLatA hoya, jJAnamAM nirAkuLa AnaMda hoya. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 167 indriyajJAna...... jJAna nathI jANaga...jANaga...jANaga potAno svabhAva che, emAM paravastuno parayano praveza nathI, chatAM enuM jANavuM ahIM (potAmAM) thAya che te kharekhara enuM (parayanuM) jANavuM nathI; jANavAnI potAnI dazA che enu jANavuM che. A nyAyathI to vAta che; ene samajavI to paDe ne! koI thoDuM samajAvI de? juo darpaNanA daSTAMte A vAta samajIe. jema darpaNanI sAme kolasA, agni vagere mUkelA hoya te darpaNamAM dekhAya che. paNa e darpaNathI judI cIja che ne ? darpaNamAM to te padArthonI jhalaka dekhAya che, paNa zuM kolasA ne agni vagere darpaNamAM che? darpaNamAM to darpaNanI svacchatAnuM astitva che. je agni vagere temAM peThAM hoya to darpaNa agnimaya thaI jAya, tene hAtha aDakADaye hAtha baLI jAya, paNa ema che nahIM. darpaNa darpaNanI svacchatAnA pariNAme pote ja potAthI pariNamyuM che; kolasA ke agninuM temAM kAMI ja nathI. samajANuM kAMI....? A zuM kIdhuM? lyo, pharIthI eka bAju darpaNa che, ane tenI sAme eka bAju agni ne barapha che. agni agnimAM labaka-jhabaka thAya che, ne barapha baraphamAM pIgaLato jAya che. te samaye darpaNamAM paNa basa evuM ja dekhAya che. to zuM darpaNamAM agni ke barapha che? nA; agni ane baraphanuM hovuM to bahAra potapotAmAM che, darpaNamAM temanuM hovApaNu nathI. darpaNamAM teo paThAM nathI. darpaNamAM to darpaNanI te-rUpa svacchadazA thaI che te che. agni ane barapha saMbaMdhI darpaNanI * indriyajJAnanA(zeyanA) laze indriya(zeya) pragaTe. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 168 svacchatAnI dazA te darpaNanuM potAnuM pariNamana che. agni ne baraphanuM temAM kAMI ja nathI; agni ane baraphe emAM kAMI ja karyuM nathI, e to judA padArtho che. tema bhagavAna AtmA svaccha caitanya darpaNa che. tenA jJAnamAM zeyonA AkAranI jhalaka AvatA jJAna jJeyAkAra dekhAya che. sAme jevA jJeyo che te ja prakAranI vizeSatArUpe potAnI jJAnanI dazA thatAM jANe ke jJAna zaiyAkAra thaI gayuM hoya tema dekhAya che, paraMtu jJAna zeyAkAra thayuM ja nathI, jJAnAkAra che; arthAt te zeyanA kallolo nathI, paNa jJAnanA ja llolo che, jJAnanI ja dazA che; jJeyonuM emAM kAMI ja nathI. samajANuM kAMI ? ahA ! Avo potAnA astitvano mahimA jANyA vinA bhAI! tuM dayA, dAna, vrata, tapa karI karIne sUkAI jAya toya leza paNa dharma thAya nahIM. potAnA svarUpanA mahAtama (-mAhAtmya ) vinA dharmanI kriyA koI di' thaI zakatI nathI. nAnI uMmaranI vAta che. pAlejamAM pitAjInI dukAna hatI. te baMdha karI rAtre mahArAja upAzrayamAM AvyA hoya tyAM emanI pAse jatA. tyAM mahArAja gAtA 'bhUdharajI tamane bhUlyo re, bhaTakuM chuM bhava vanamAM, kUtarAnA bhavamAM meM vINI khAdhA kaTakA, tyAM bhUkhanA veThayA bhaDakA re " ( have AmAM tattvanI kAMI khabara nahIM, paNa sAMbhaLIne te vakhate rAjI rAjI thaI jatA. lokamAM paNa badhe AvuM ja cAlI rahyuM che ne! pote koNa ne kevaDo che enI khabara na maLe, paNa mAMDe vrata, tapa, * indriyajJAna 52nI prasiddhi kare che. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 169 indriyajJAna. jJAna nathI bhakti, pUjA Adi karavA; ema ke enAthI dharma thaze, paNa dhULamAMya dharma nahIM thAya. pote koNa che enI khabara vinA zemAM dharma thaze ? bApu! huM jJAnasvabhAva chuM ema bhUlIne rAganAM kartApaNAmAM maMDyo rahe e to pAgalapaNu che. duniyA AkhI AvI pAgala che. samajANuM kAI....? ahAhA.... ahIM kahe che-A jJAnakallolo ja jJAna vaDe jaNAya che; potAnA hovApaNAmAM dayA, dAna AdinA bhAva, ke zarIra, mana, vANI ityAdi parajJayono praveza nathI, e to judA para che; mATe jANavAnI kriyA ja jJAna vaDe, AtmA vaDe jaNAya che. dayAnA pariNAma thAya tene jANanArI kriyA AtmAnI che ne te enuM jJaya che, paNa dayAnA pariNAma paramArthe AtmAnA nathI, ne paramArthe te AtmAnuM jJaya nathI. have koIne thAya ke A te vaLI kevo dharma? bhUkhyAne bhojana ApavuM, tarasyAne pANI ApavuM, nAgAne kapaDA devA, ne mAMdAnI mAvajata karavI-evI koI vAta to samajAya. are bhAI ! e to badhI rAganI kriyA bApu! te kALe jaDanI kriyA to jaDamAM thavAyogya thaI, te kriyA tArI nahIM, ne rAganI kriyA paNa tArI nathI. are, te kALe rAganuM jJAna thayuM te jJAna rAganuM nathI, rAga temAM peTho nathI, jANavAnI kriyA tArA astitvamAM thaI che te tArI che, ane te kharekhara tAruM ya che, rAgAdi paramArtha tArA zaya nathI. samajAya che kAMI...? ajJAnI jIvone ATaluM badhu (dayA, dAna Adina) oLaMgIne * indriyajJAnanA niSedha vinA upayoga aMtarmukha nahIM thAya.* Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 170 ahIM (jJAna bhAvamAM) AvavuM moTo merU parvata upADavA jevuM lAge che; paNa AmAM tAruM hita che bhAI ! have kahe che-"A rIte pote ja potAthI jaNAvAyogya hovAthI jJAnamAtra bhAva ja zeyarUpa che. vaLI pote ja potAno jANanAra hovAthI jJAnamAtra bhAva ja jJAtA che. A pramANe jJAnamAtra bhAva jJAna, jJaya ane jJAtA e traNe bhAvoyukta sAmAnya-vizeSa svarUpa vastu che.' juo, A badhAno saravALo karyo. jaNAvAyogya parapadArtho paramAM rahyA che ane jANanAro jANanAramAM rahela che. jANanAra pote jJAnarUpa thayo thako potAne jANe che. Ama AtmA pote ja jaNAvAyogya che; jJAnamAtra bhAva ja potAnuM jJaya che. parapadArthane zeya kahevuM e vyavahAra che basa. vaLI pote ja potAno jANanAra hovAthI jJAnamAtra bhAva ja jJAtA che. ahAhA...! paranI sAthe paramArthe AtmAne koI saMbaMdha nathI. je jaNAya che te paNa potAnI dazA, jANanAro paNa pote ane jJAna paNa pote ja, ahIM..! jJAna, jJAtA, zeya traNeya ekarUpa. aMtaramAM daSTi mUkatAM AvA traNa bheda AtmAnA che ema rahetuM nathI. paravastu zeya ne pote jJAtA e to kayAMya rahI gayuM, pote ja zeya, pote ja jJAna, ne pote ja jJAtA-evA traNa bheda paNa aMtaradaSTimAM samAtA nathI, badhuM abheda ekarUpa anubhavAya che. lyo, AnuM nAma dharma che, jemAM sAmAnya vizeSanuM abhedapaNuM prAta-siddha thayuM te dharma ahAhA...! "Avo jJAnamAtra bhAva huM chuM" ema anubhava karanAra puruSa anubhave che. jJAtA paNa huM, jJAna paNa huM, ne jJaya paNa *"huM parane haNuM chuM" ane "huM parane jANuM chuM' - samakakSI pApa che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 171 indriyajJAna. jJAna nathI ema traNeya eka huM - Avo je jJAnamAtra bhAva te huM chuM ema anubhava karanAra puruSa potAne anubhave che. Avo anubhava thavo te dharma che. "anubhava"--anu nAma anusarIne, bhava nAma bhavana thavuM; AtmAne - jJAnamAtra vastune - anusarIne thavuM te anubhava che ne te dharma che. A sivAya rAgane anusarIne thavArUpa je aneka kriyAo che e badho saMsAra che, e badhuM raNamAM poka mUkavA jevuM che. ahAhA! anubhava karanAra puruSa ema anubhave che ke jANanAre ya huM, jJAne ya huM, ne jaNAvAyogya jJaya paNa huM ja chuM. A traNenA abhedanI daSTi thatAM ane svAnubhava pragaTa thayo che, ne temAM ene atIndriya AnaMdanA svAdanuM vedana pragaTa thayuM hoya che. Ane samakita ane dharma kahe che. samajANuM kAMI....? juo, ahIM sAmAnya-vizeSa beya bheguM lIdhuM che, kemake pramANajJAna karAvavuM che. pramANajJAnamAM vastu trikALI sata, enI zaktio trikALI sat ane enI vartamAna paryAya e traNe thaIne vastu AtmA kahyo che. emAM zarIra, mana, vANI, karma, ne vikAra ityAdi na Ave. 3/6 (zrI samayasAra kaLaza. ra71 upara pU. gurudevazrInuM 17 mI vakhatanuM pravacana ratnAkara bhAga-11 mAMthI) prazna:- jJAnanuM svarUpa zuM? uttara- jANavuM te. ( jANavAmAM rAga, dveSa te jJAnanuM svarUpa nathI) "huM Ane jANuM chuM" ema bolAya paNa kharekhara parane nahIM paNa potAnA jJAnanI paryAyane jANe che. 307nA (Atmadharma varSa-1 aMka-6, vaizAkha, 2000 pAna-102) * huM jANanAra ane lokAloka zeya - evuM koNe kahyuM? * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 17ra sarvatra jJAnanuM ja camakavuM che. koI jIva parane bhogavI zakato nathI, paNa koI paranuM varNana paNa karI zakato nathI; mAtra pote paranuM je jJAna karyuM che tenuM, (potAnA jJAnanuM) varNana karI zake che, jJAnaguNa sivAya eka guNanuM varNana thaI zakatuM nathI paNa je jJAne sukhaguNane nakkI karyo che te sukhaguNanA jJAnanuM varNana karI zake che. A rIte jJAna kharekhara para-prakAzaka nathI, paNa sva-paryAya ( jJAna avasthA) ne prakAze che. A rIte jJAnano ja badhe camatkAra che. ane jJAna e ja AtmAnI viziSTatA che. IT 3O8aaaa. (Atmadharma varSa-1 aMka-10-11, bhAdaravo 2000 paryuSaNa aMka, pAnu-18O) tyAre koI paMDito vaLI kahe che-parano kartA na mAne te digaMbara jaina nathI. are prabhu! tuM zuM kahe che A? A digaMbara AcArya zuM kahe che e to ja. ahAhA... kartA to nahIM, paNa kharekhara to eno jANanAre nahIM. jANanArI paryAya jANagane-jANanArane jANatI satapaNe utpanna thAya che. A 3OCT (adhyAtma pravacana ratnatraya pAnu-126) ajJAnI kahe che ke paradravyano kartA na mAne te digaMbara nahIM, jyAre ahIM ( digaMbarAcArya) kahe che ke potAne parano jANavAvALo ya mAne te digaMbara nahIM. bahu phera bhAI ! paNa mAraga to Avo che. prabhu! tuM svabhAvathI ja bhagavAna svarUpa ! * "jJAyaka nathI tyama para taNo * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 173 indriyajJAna..... jJAna nathI cho, tArI zaktimAM bIjAnI jarUra nathI. tane jANavAmAM ke para jANavAmAM paranI jarUra nathI; paNa tane potAne jANavAmAM tArI zaktinI jarUra che (ane te to che ja ). have AmAM viSaya ne kaSAyano rasa kayAM rahyo ? viSaya kaSAyanA bhAva to parazeya che, tAre enAthI koI saMbaMdha nathI. teo tArAmAM to nathI, tArA jJaya che ema paNa nathI.// 310nA (zrI adhyAtma pravacana ratnatraya pAnu-176 ) zuM kahe che? ke vizeSane jonArI paryAyArthika AMkha baMdha karI de. AhAhA... bIjAne jovAnuM baMdha karI de e vAta to ekakora rahI; kema ke potAnA sivAya bIjA je padArtho che, pachI bhale te traNalokanA nAtha bhagavAna hoya topaNa, tene jovAnI je daSTi che te kAMI paryAyArthika dRSTi ke dravyArthika daSTi nathI. phakta potAnAmAM be prakAra che. eka sAmAnyapaNuM-kAyama rahevApaNuM ane bIjuM vizeSapaNuMbadalavApaNuM ane tene jonAra be AMkha che. have e vizeSane jonArI AMkhane bilakula baMdha karIne ughADelI dravyArthika AMkha vaDe jo ema kahe che. bhAre gajaba vAta che! thoDa zabda ghaNuM bharyuM che hoM! aho ! vAta bahu UMcI che !. 311 (zrI adhyAtma pravacana ratnatraya pAnu-13pa.) e ahIMyA kahe che ke jyAre AtmAne ame jJAyaka kahyo ane te jJAyaka jJAyakapaNe jaNAyo tyAre jANanArane to jANyo paNa have te jANanAra che" ema kahevAya che to te parane paNa jANe che evuM emAM AvyuM ne? bhAI ! te parane jANe che ema bhale kahIe. topaNa kharekhara to je para che tene te jANe che ema nathI. arthAt * parane jANe tevuM zAyakanuM svarUpa nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 174 para che, rAgAdi thAya che tene je jANe che te rAgAdine laIne jANe che ema nathI. paraMtu e jJAnanI paryAyanuM svapara-prakAzaka sAmarthya ja evuM che ke pote potAne jANe che arthAta jJAyaka (jANanAra paryAya ) jJAyakane (jANanAra paryAyane ) jANe che. ahIM paryAyanI vAta che hoM. kema ke dravyane to te jANe ja che. ahIM! gajaba vAta che. te 31ra ("zrI jJAyakabhAva' pustakamAMthI pAna-49) ahA! vastusvarUpa cidAnaMda prabhu AtmA jJAyakapaNe to jaNAyo, lakSamAM Avyo, daSTimAM Avyo. paraMtu tene jANanArosvaparaprakAzaka-kahIe chIe, to "te parane jANanAro che" ema paNa temAM AvyuM. eTale ke svane to jANyo. paNa have parane jANavAnuM paNa temAM AvyuM. to kahe che ke parane jANavuM e emAM nathI AvyuM. paraMtu parasaMbaMdhInuM jJAna ke je potAne potAthI thayuM che tevA zAyakane jJAne jANyo che. mATe, paryAye jJAnane jANyuM che e jANanAranI paryAyane teNe jANI che. samajANuM kAMI ? bahu AkaruM kAma bApu! kema ke vItarAga sarvajJano mAraga ja evo che. || 313aaaa ("zrI jJAyakabhAva' pustakamAMthI pAna-49-50) ahIM kahe che ke "jJayAkAra avasthAmAM.' zeyane-rAgane jANavAnI avasthAmAM paNa "jJAyakapaNe je jaNAyo che-te jJAyakanI paryAyapaNe jaNAyo che. paNa rAganI paryAya tarIke te jaNAyo che ema che nahIM. to kahe che ke "oNyakRta azuddhatA tene nathI" eTale? ke zarIranI kriyA ane rAga thAya te vakhate te rIte jJAna pote pariName ane tene jANe, chatAM te zeyakRta azuddhatA-parAdhInatA jJAnanA pariNamanane nathI, huve kahe che ke e jJAnanuM pariNamana je thayuM che * zeyanI pakaDa kaho ke zeyAkAramAM aTaka - eka ja vAta che. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 175 indriyajJAna..... jJAna nathI te 'zeyAkAra avasthAmAM jJAyakapaNe je jaNAyo' eTale ke emAM te jANanAro jaNAyo che. paNa jaNAya evI cIja jaNAtI nathI. je jaNAya che te cIja jaNAI nathI. paraMtu te jANanAro tyAM jaNAyo che. AvI gUDha alaukika vAtu che bhAI ! / / 314 / / ('zrI jJAyakabhAva ' pustakamAMthI, pAnu-52 ) ahA! jeNe anaMtA siddhone potAnI paryAyamAM sthApyA ane jene jJAnanuM-zAyakanuM-jJAna thayuM tenuM jJAna rAgane ane zarIrane paNa jANe che. paraMtu ethI tene zeyakRta-prameyakRta azuddhatA thaI nathI. kema ke e to jJAyakanI paryAyane ja jANe che. ahA! e rAgane jANavA kALe rAga AkAre je jJAna thayuM che te rAgane kAraNe (rAgane AkAre) thayuM che ema nathI. paraMtu te kALe jJAna paryAyano ja potAnA jJAnAkAre thavAno svabhAva hovAthI e rIte thayuM che. mATe, te vakhate rAga jaNAyo nathI paNa jANanAranI paryAyane teNe jANI che. samajANuM kAMI ? / / 315 / / ('zrI jJAyakabhAva ' pustakamAMthI, pAnu-53) ahIM kahe che ke bhagavAna AtmAne jyAre teNe sarvajJapaNe sthApyo ane jyAre tene sarvajJa svabhAvanuM bhAna thayuM tyAre teNe svane-jANanArane-to jANyo. paNa te vakhate teNe 52ne jANyuM che ? bhAI! te vakhate paNa teNe jANanAranI paryAyane ja jANI che, jANanAranI paryAya tarIke ja te jaNAyo che. paNa rAganI paryAya tarIke jaNAyo che ke rAganI paryAya che mATe tene jANe che ema nathI. bhagavAnanI, paramAtmAnI vANI ane munionI vANImAM te bemAM phera nathI. kema ke munio ADatiyA thaIne sarvajJanI vANI ja kahe che. * indriyajJAna vibhAva che tethI teno niSedha karAvyo che. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 176 paNa bhAI ! te vAta teM sAMbhaLI nathI. 316 ("zrI jJAyakabhAva' pustakamAMthI, pAna-54) te potAnI paryAyano jANanAro che. mATe, kevaLI lokAlokane jANe che ema paNa nathI. paraMtu kevaLI potAnI paryAyane jANe che. tethI paryAya temanuM kArya che. ane kartA temanuM jJAnasvarUpa che. athavA paryAya che, te kAraNe lokAloka che mATe ahIM jJAna-kevaLajJAna-thayuM che ema nathI.// 317nA ("zrI jJAyakabhAva" pustakamAMthI pAna-58) ahIM kahe che ke "anya kAMI nathI, tema zAyakanuM samajavuM eTale? ke jANanAro bhagavAna AtmA ane jANatA, je paryAyamAM svane jANyo te ja paryAyamAM parane paNa jANyuM. to e parane jANatI je jANavAnI paryAya thaI che te potAthI ja thaI che. eTale ke kharekhara to teNe potAnI paryAyane jANI che. kAraNa ke te paryAyamAM kaMI ya AvyA nathI. jema dIvo ghaTa, paTane prakAze che eTale kAMI dIvAnA prakAzamAM ghaTa, paTa AvI gayA nathI, dIvAnA prakAzamAM teo peThAM nathI. ema bhagavAna AtmA caitanyadIvo-caMdra-prabhu che. -AvuM jene rAgathI bhinna thaIne aMtaramAM jJAna thayuM che arthAt AtmA sarvajJa svabhAvI che ema jyAM bhAna thayuM tyAM alpajJa paryAyamAM sarvajJa svabhAvanuM bhAna thayuM. to e je alpajJa paryAya thaI te sarvajJa svabhAvanI che eTale ke tene jANanArI te paryAya jJAyakanI paryAya che ane te paryAya parane jANe che topaNa te jJAyakanI paryAya che. paraMtu te paranI paryAya che ke parane laIne thaI che ema che nahIM. ahA ! * je vAtathI anubhava thAya te vAta sAcI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 177 indriyajJAnajJAna nathI ekavAra madhyastha thaIne sAMbhaLe to khabara paDe. paraMtu Agraha rAkhIne paDayA hoya ke AnAthI Ama thAya ne AnAthI Ama thAya to khabara na paDe. ajJAnI Agraha rAkhIne paDyo che ke vrata karavAthI saMvara thAya ane tapasyA karavAthI nirjarA thAya. paNa vrata kone kahevuM ane nizcayavrata kone kahevuM tenI khabara na maLe!A 318 ("zrI zAkabhAva' pustakamAMthI pAna-61-62) lyo, sau potapotAnA bhAve pariNamatA padArthone ekabIjAne kAMI karI zakatA nathI. jJAyaka paradravyone jANe che ema kahevAmAM Ave te pAtra upacArathI che. nizcayathI to jJAyaka paNa pote, jJAna paNa pote ne zeya paNa pote ja che. sUkSma vAta che bhAI ! parane jANavA kALe paNa te potAnI jJAnanI paryAyane ja jANe che. ahAhA...! jJAnanI paryAyanA sAmarthya vaDe ja sva ne para jaNAya che, parazayonA kAraNe jJAna thAya che ema kadIya nathI. lyo, kahe che-nizcayathI jJAyaka to basa jJAyaka ja che; arthAt jJAyaka potAne ja-potAnA dravya-guNa-paryAyane ja jANato thako jJAyaka che. AvI vAta!A 319 (zrI pravacana ratnAkara bhAga-9, pAna-341 chello peregrApha ) AcArAMga Adi zabdazruta te jJAna che ema pahelA vyavahArathI kahyuM, ane have zuddha AtmA jJAna che ema nizcaya kahyo. Ama kema kahyuM? ke vyavahAra jJAnamAM zabdazruta nimitta che. temAM zabdazruta jaNANuM paNa AtmA jaNAyo nahi, tethI tene vyavahAra kahyuM ane satyArtha jJAnamAM-nizcaya jJAnamAM bhagavAna AtmA paripUrNa jaNANo; tethI tene nizcaya kahyuM. ene bhagavAna AtmAno Azraya che ne? ane bhagavAna AtmA emAM pUro jaNAya che ne? tethI te nizcaya * huM parane jANuM chuM tyAMthI saMsAranI zarUAta che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 178 che, yathArtha che. aho ! AcAryadave amRta reDyAM che. bhAI ! AmAM to zAstra-bhaNataranA abhimAna utarI jAya evI vAta che. zAstra bhaNatara-zabdazutajJAna to vikalpa che bApu! e to kharekhara baMdhanuM kAraNa che, bhAI ! 320 (zrI pravacana ratnAkara bhAga-8, pAnu-271, vacalo perAgrApha) prazna:- samyagdaSTine khaMDajJAna ane akhaMDajJAna banne eka sAthe hoya? uttara- samyagdaSTine akhaMDanI daSTi che tema khaMDakhaMDa jJAna zeyarUpa che, eka jJAnaparyAyamAM be bhAga che, jeTaluM svalakSI jJAna che te sukharUpa che. jeTaluM paralakSI parasattAvalaMbI jJAna che te duHkharUpa che. para taraphanuM zrutanuM jJAna indriyajJAna che, paraya che, paradravya che. AhAhA ! deva-guru to paradravya che paNa indriyajJAna paNa paradravya che. AtmAnuM jJAna te ja vAstavika jJAna che. 3ra1// (zrI paramAgamasAra, pAna-134, bola naM-481) prazna- zeyane jANavAthI rAga-dveSa thAya ke ISTa-aniSTa buddhi karavAthI rAga-dveSa thAya? uttara- parazeyane jANavA gayo (paranI sanmukha thavuM) te ja rAga che. kharekhara parayane jANavA javuM paDatuM nathI. IT 3rarA (zrI paramAgamasAra, pAnu-135, bola naM-484) para tarapha vaLelI jJAnanI paryAyamAM paNa kharekhara to jJAyaka ja jaNAI rahyo che. A vAta AcAryadave gAthA-17-18 mAM karI che. * indriyajJAnamAM bhedajJAna karavAnI tAkAta nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 179 indriyajJAna..... jJAna nathI jJAnanI paryAyano svapa2prakAzapaNAno svabhAva che. tethI vartamAna jJAna-paryAyamAM je A vastu trikALa pa2ma pAriNAmikabhAve sthita che te jANavAmAM Ave che. ajJAnIne paNa te trikALI dravya jJAnamAM jaNAya che, paNa enI najara enA upara nathI. dRSTino phera che bApA! dhruvanI dRSTi karavAne badale te potAnI naja2 paryAya upara, rAga upara, nimitta upara ne bahAranA padArtha upara rAkhe che ane tethI tene aMdaranuM caitanyanidhAna jovA maLatuM nathI. / / 323 / / (adhyAtma pravacanaratnatraya, pAnu-97, bIjo perAgrApha) to paNa zaiyapadArthonA kAraNe jJAna pariNamyuM che ema nathI. zeyakRta azuddhatA tene nathI. 52nA kAraNe jJAna zeyAkArarUpa thAya che ema nathI. paraMtu potAnI pariNamana yogyatAthI potAno jJAna AkAra potAthI thayo che. 324 / / (zrI pravacana ratnAkara bhAga-1 pAnu-97, gAthA-6 TIkA uparanuM pravacana.) jJAyakabhAvanA lakSe je jJAnanuM pariNamana thayuM temAM svanuM jJAna thayuM ane je zeya che, tenuM jJAna thayuM, te potAnA kAraNe thayuM che. je zaiyAkAra avasthAmAM jJAyakapaNe jaNAyo te potAnA svarUpane jANavAnI avasthAmAM paNa dIvAnI jema, kartAkarmanuM ananyapaNuM, hovAthI, jJAyaka ja che. pote jANanAro mATe pote kartA ane potAne ja jANyo mATe pote ja karma. zeyane jANyuM ja nathI paNa zeyAkAra thayelA potAnA jJAnane jANyuM che ahAhA...! vastu to sat sahaja ane saraLa che, paNa eno abhyAsa nahi eTale kaThaNa paDe, zuM thAya ?. / / 325 / / (zrI pravacana ratnAkara bhAga-1, gAthA-6 TIkA uparanuM pravacana, pAnu-98, perA-bIjo ) * ' jANavAnA lobhamAM saghaLo A saMsAra che'* Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates IndriyajJAna.... jJAna nathI 180 jJAyaka jJAnarUpe pariName che, te joyAkAre pariName che ema che ja nahi. A jJAyakarUpI dIvo dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA ityAdi pariNAma je joya che tene jANavAnA kALe paNa jJAnarUpe rahIne ja jANe che, anya jJayarUpa thato nathI. jJayonuM jJAna te jJAnanI avasthA che, yanI nathI. jJAnanI paryAya zeyanA jANanapaNe thaI mATe tene yakRta azuddhatA nathI. sAkSAt tIrthakara bhagavAna sAme hoya ane te jANavAnA AkAre jJAnanuM pariNamana thAya to te jJayanA kAraNe thayuM ema nathI. te kALe jJAnanuM pariNamana svataMtra potAthI ja che, parane laIne thayuM nathI. bhagavAnane jANavAnA kALe paNa bhagavAna jaNAyA che ema nathI paNa kharekhara tat saMbaMdhI potAnuM jJAna jaNAyuM che. AtmA jANanAra che te jANe che, te parane jANe che ke nahi? to kahe che ke parane jANavAnA kALe paNa svanu pariNamana-jJAnanuM pariNamana potAthI thayuM che, paranA kAraNe nahIM. A zAstranA zabdo je jJaya che e zeyanA AkAre jJAna thAya che paNa te jJaya che mATe jJAnanuM ahIM pariNamana thayuM che ema traNakALamAM nathI. te vakhate jJAnanA pariNamananI lAyakAtathI arthAt ?yanuM jJAna thavAnI potAnI lAyakAtathI jJAna thayuM che. jJAna zeyanA AkAre pariName che te jJAnanI paryAyanI potAnI lAyakAtathI pariName che. jJaya che mATe pariName che ema nathI. 3ra6IT (zrI pravacana ratnAkara bhAga-1, pAna-98, gAthA-6 TIkA uparanuM pravacana) jema arIso hoya temAM sAme jevI cIja kolasA, zrIphaLa vagere hoya tevI cIja tyAM jaNAya e rUpe arIso pariNamyo che, e arIsAnI avasthA che. aMdara dekhAya e kolasA ke zrIphaLa nathI. e * jJAnI ema mAne che ke - huM manathI cha dravyane jANato nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 181 indriyajJAna..... jJAna nathI to arIsAnI avasthA dekhAya che tema jJAnanI paryAyamAM zarIrAdi myo jaNAya tyAM jJAnanI paryAya e potAnI che, e zarIrAdi para laIne thaI che ema nathI; kemake jevuM zeya jJAnamAM pratibhAsita thayuM tevo jJAyakano ja anubhava karatA jJAyaka ja che. jANanAro jANanArapaNe ja rahyo che, zayapaNe thayo ja nathI. geya padArthanuM je jJAna thayuM te jJAna potAnuM potAthI ja che, zayathI nathI. 3ra7A ( zrI pravacana ratnAkara bhAga-1 pAna-102, perA-3) "A huM jANanAro chuM te huM ja chuM, anya koI nathI'. zeyapadArthanuM jJAna thayuM tyAM jANanAro te huM chuM, jJaya te huM nathI evo potAne potAno abhedarUpa anubhava thayo. tyAre e jANavArUpa kriyAno kartA pote ja che ane jene jANyuM te karma paNa pote ja che. jJAnanI paryAye trikALI dravyane jANyuM tyAre zayane paNa bhegu jANuM. e zeyane nahi, potAnI paryAyane pote jANI che. jANanakriyAno kartA paNa pote ane jANanakarma paNa pote. Avo eka jJAyakapaNAmAtra pote zuddha che. e "zuddha" jaNAyo paryAyamAM e rIte ene zuddha kahevAmAM Ave che. jaNAyA vinA zuddha kone kahevuM? 328 (zrI pravacana ratnAkara bhAga-1, gAthA-6, pAna-102, perA-4) - rAga dvArA jJAnano anubhava kharekhara to sAmAnyanuM vizeSa che, chatAM ajJAnI mAne che ke e rAganuM vizeSa che. e daSTino phera che. samayasAra gAthA-17-18mAM Ave che ke-AbALa-gopALa sarvane rAga, zarIra, vANI je kALe dekhAya che te kALe kharekhara jJAnanI paryAya jANavAmAM Ave che, paNa evuM na mAnatAM mane A jANavAmAM AvyuM, rAga jANavAmAM Avyo e mAnyatA viparIta che. evI rIte * indriyajJAna jJAna nathI, zeya che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 182 jJAnaparyAya che to sAmAnyanuM vizeSa, paNa zeya dvArA jJAna thatAM ( jJayAkAra jJAna thatAM) ajJAnIne bhrama thaI jAya che ke A zeyanuM vizeSa che, yanuM jJAna che. kharekhara je jJAnaparyAya che te sAmAnya jJAnanuM ja jJAna-vizeSa che, parajJayanuM jJAna nathI, parazeyathI paNa nathI.. 329 ( zrI pravacana ratnAkara bhAga-1, gAthA-15, pAnu-ra6pa, perA-3). "jyAre Avo anubhUtisvarUpa bhagavAna AtmA AbALagopALa saune sadAkALa pote ja anubhavamAM Avato hovA chatAM" juo zuM kahe che? AbALa-gopAla saune eTale nAnAthI moTA dareka jIvone jANavAmAM to sadAkALa (niraMtara) anubhUtisvarUpajJAyakasvarUpa nija AtmA ja Ave che (anubhUtisvarUpa bhagavAna AtmA trikALInuM vizeSaNa che. jJAyakabhAvane ahIM anubhUtisvarUpa bhagavAna AtmA kahyo che.) AbALa-gopALa saune jANanakriyA dvArA anubhUtisvarUpa bhagavAna AtmA ja jaNAI rahyo che. jANanakriyA dvArA saune jANanAra ja jaNAya che. (ajJAnIne paNa samaye samaye jJAnanI paryAyamAM potAno jJAnamaya AtmA je urdhvapaNe jaNAI rahyo che. jANapaNu nija AtmAnuM che chatAM e che te huM chuM ema ajJAnIne thatuM nathI. ajJAnI paranI rucinI ADa jJAnamAM potAno jJAyakabhAva jaNAto hovA chatAM teno tirobhAva kare che ane jJAnamAM kharekhara je jaNAtA nathI evA rAgAdi parayono AvirbhAva kare che.). 33)nA (zrI pravacana ratnAkara bhAga-2, pAna-33, gAthA-17-18, perA-2) ahAhA, Ama sadAkALa saune pote ja eTale ke AtmA ja jANavAmAM Ave che. (ajJAnIo kahe che AtmA kayAM jaNAya che ? * indriyajJAna saMsAranuM muLa che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 183 indriyajJAna.... jJAna nathI ane ahIM jJAnIo ema kahe che ke dareka AtmAone potAno AtmA ja jaNAya che. paNa ajJAnI eno svIkAra karato nathI.) puNya, pApa Adi je vikalpa che te acetana ane para che tethI urdhvapaNe jJAnanI paryAyamAM te jaNAtA nathI paraMtu jANanAra ja jaNAya che. 331aaaa (zrI pravacana ratnAkara bhAga-2, pAnu-33, gAthA-17-18, perA-3) Ama saune pote ja anubhavamAM Avato hovA chatAM anAdi baMdhanA vize eTale anAdi baMdhanA kAraNe ema nahIM paraMtu anAdi baMdhane (pote) vaza thAya che tethI A jANanAra-jANanAra-jANanAra te huM chuM ema na mAnatAM rAga huM chuM ema mAne che. anAdi baMdhanA vaze-eTale karmane laIne ema nahi. A eka siddhAMta che ke karma che mATe vikAra thAya che ema nathI. AtmA anAdi baMdha che tene vaza thAya che mATe vikAra thAya che eTale ke saune jANana... jANana. jANana bhAva je jANavAmAM Ave che, zarIrane, rAgane jANatAM paNa jANanAra ja jaNAya che paNa anubhUti svarUpa AtmA huM chuM, A jANanAra te huM chuM, ema ajJAnIne na thatAM baMdhane vaza paDayo che. AtmAne vaza thavuM joIe tene badale karmane vaza thayo che. 33ra IT (zrI pravacana ratnAkara bhAga-2, gAthA-17-18, pAna-33, perA-4) ema parapadArtha rAgAdi tene potAnA mAne che, paraMtu rAgathI bhinna anubhavarUpa potAnI cIja judI che enuM bhAna nahIM hovAthI A jANanAra jaNAya che te huM chuM ema mAnato nathI. 33yA! (zrI pravacana ratnAkara, bhAga-2, gAthA-17-18 pAna-34, perA-1) * indriyajJAna kharekhara zeya paNa nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 184 bhagavAna AtmA jJAyakajyoti dhruva vastu che e to jANana svabhAve paramapariNAmika bhAve svabhAvabhAvarUpe ja trikALa che. rAga sAthe dravya ekapaNe thayuM nathI; paNa jANanAra jemAM jaNAya che te jJAnaparyAya laMbAIne aMdara jatI nathI. jANanAra sadAya pote jaNAI rahyo che evI jJAnanI paryAya thaI rahI hovA chatAM A aMdara jANanAra te huM chuM arthAt A jJAnanI paryAyamAM jaNAya che te huM chuM ema aMdaramAM na jatAM, karmane rAgane vaza paDayo thako bahAramAM je rAga jaNAya che te huM chuM ema mAne che. AhA! AcArya sAdI bhASAmAM mULa vAta mUkI dIdhI che. trilokInAtha tIrthakara ane gaNadharonI vANInI gaMbhIratAnI zI vAta. paMcama ArAnA aMte ATalAmAM to samyagdarzana pAmavAnI kaLA ane mithyAdarzana kema pragaTa thAya che, tenI vAta karI che.// 334 / (zrI pravacana ratnAkara bhAga-2, gAthA-17-18, pAna-34, perA-3) ahIM kahe che ke A jANanAra. jANanAra... jANanAra-A je jANanakriyA dvArA jaNAya che te huM ema aMtaramAM na jatAM jANavAmAM Ave che je rAga tene vaza thaI rAga te huM ema ajJAnIe mAnyuM tethI A anubhUtimAM jaNAya che te jJAyaka huM evuM AtmajJAna udaya pAmatuM nathI. 33pa ! (zrI pravacana ratnAkara, bhAga-2, gAthA-17-18, pAnu-35, perA-3). huM jJAyaka chuM. A jANanAra che te ja jaNAya che. jaNAya che te jJAyaka vastu che ema jJAna na thatAM jANavAnI paryAyamAM je acetana rAga jaNAya che te huM ema mAne che. dayA, dAna, bhaktinA vikalpa che e jaDa che e jJAnamAM ane bhAsatAM e huM chuM ema mAnanArane * indriyajJAna paudgalika che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 185 indriyajJAna. jJAna nathI enAthI rahita huM AtmA chuM evuM jJAna pragaTa thatuM nathI. ane e AtmajJAnanA abhAvamAM nahi jANelAnuM zraddhAna gadheDAnA ziMgaDA samAna hoya che. jema mAno ke "gadheDAnA ziMgaDA" paNa gadheDAne jyAM ziMgaDA hoya ja nahIM tyAM zI rIte manAya? ema bhagavAna AtmA jANavAnI paryAyamAM jaNAya te huM chuM ema na mAnatA rAga huM ema mAne che ane AtmAnuM jJAna nathI. ane e AtmAnuM jJAna nahIM hovAthI tenI zraddhA paNa "gadheDAnA ziMgaDA jevI che. / 336 IT ( zrI pravacana ratnAkara, bhAga-2, gAthA-17-18, pAna-36, perA-2) je A daSTi-jJAnanI paryAya emAM rAga nahi hovA chatAM emAM rAga che evuM jeNe jANyuM ane mAnyuM tathA je paryAya zAyakanI che emAM je jJAyaka jaNAya te huM chuM ema jANavAne badale jANavAnI paryAyamAM je rAga jaNAya che te huM chuM ema mAnanArA AtmajJAna vinAnA mithyAdaSTi che. A 337nA (zrI pravacana ratnAkara bhAga-2, gAthA-17-18, pAnu-36, perA-2) ahIM kahe che ke jANavAnI paryAyamAM je jANanAra jaNAya che te huM ema aMtaramAM javAne badale bahAramAM je parazeyarUpa rAga jaNAya che te huM ema vaza thayo te ajJAnI mUDha jIvane AtmajJAna thatuM nathI. tethI AtmA ne jANyA vagara zraddhAna zI rIte thAya? je vastu ja khyAlamAM AvI nathI ene (A AtmA ema) mAnavAmAM zI rIte Ave? bhAI ! A to saMsArano cheda kema thAya enI vAta che. aho ! A samayasAra advitIya cakSu che, ajoDa AMkha che. bharatakSetranI kevaLajJAnanI AMkha che. bhAgya jagatanuM ke A samayasAra rahI gayuM. 338aaaa (zrI pravacana ratnAkara bhAga-2, pAnu-36, perA-5, gAthA-17-18) * parane jANatAM jJAna paNa nathI, sukha paNa nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 186 A jANanAro jaNAya che evA AtmajJAnanA abhAvane lIdhe A jANanAro jJAyaka te ja huM evuM zraddhAna paNa udaya thatuM nathI. ene samakita thatuM nathI. rAgamAM ekatvabuddhine lIdhe nahIM jANelA bhagavAna jJAyakasvarUpa AtmAnuM ene zraddhAna-samakita thatuM nathI. tyAre samasta anyabhAvonA bheda vaDe AtmAmAM niHzaMka TharavAmAM ene asamarthapaNuM che. rAgathI bhinna evuM AtmajJAna ane zraddhAna na thayuM tethI jemAM karavuM che e jaNAyo nahi. tethI rAgathI bhinna paDIne AtmAmAM TharavAnuM asamarthapaNuM hovAthI e rAgamAM Tharaze. mithyAdaSTi game teTalA zubhabhAvarUpa kriyAkAMDa kare, munipaNuM dhAre ane vrataniyama pALe topaNa e rAgamAM Tharaze AtmajJAna-zraddhAna vinA e badhI rAganI ramatomAM rame che. // 339aaaa (zrI pravacanaratnAkara, bhAga-2 pAnu-37, perA-2, gAthA-17-18) jema rUpI darpaNanI svaparanA AkArano pratibhAsa karanArI svacchatA ja che ane uSNatA tathA javALA agninI che.. zuM kahe che? jyAre darpaNanI sAme agni hoya tyAre darpaNamAM je pratibiMba ( agni jevo AkAra) dekhAya che. te darpaNanI svacchatAnI paryAya che, paNa agninI paryAya nathI. je bahAramAM javALA ane uSNatA che te agninAM che paraMtu darpaNamAM je pratibiMba dekhAya che te to darpaNanI sva-paranA AkArano svarUpano pratibhAsa karanArI svacchatA ja che. tevI rIte arUpI AtmAnI to potAne ne parane jANanArI jJAtRtA (jJAtApaNuM) ja che. ane karma tathA nokarma pudgalanA che" zuM kahe che? rAga, dayA, dAna, puNya-pApa Adi je vikalpa enA AkAre eTale yAkAre jJAna thayuM e to jJAnanI paryAya che, paNa rAganI nathI. jema agninI * huM parane jANuM chuM- tema mAnavuM te zraddhAno doSa che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 187 indriyajJAna. jJAna nathI paryAya agnimAM rahI, paNa teno AkAra (pratibiMba) je arIsAmAM dekhAya che te agninI paryAya nathI paNa e to arisAnI svacchatAnI AkRtinI paryAya che, tema bhagavAna AtmA jJAnasvarUpa che. e jJayAkAra svanuM jJAna kare che ane dayA, dAna, vrata Adi vikalpanuM jJAna kare che. e paranuM jJAna thAya che e potAnI paryAyamAM thAya che. e paranuM jJAna paramAM to thatuM nathI. paNa parane lIdhe paNa thatuM nathI. potAnA jJAnanI svacchatvazaktine lIdhe thAya che. te 340nA (zrI pravacana ratnAkara, bhAga-2, gAthA-19, pAna-54, perA-2) svanuM jJAna thavuM ane para-rAganuM jJAna thavuM e to potAnI jJAna pariNatino sva-paraprakAzaka svabhAva che. rAga che to rAganuM jJAna thayuM ema nathI. paraMtu te samaye potAnI jJAnanI paryAya svayaM rAganA jJayAkArarUpe pariNamatI thakI jJAnAkArarUpa thaI che. te potAthI thaI che, potAmAM thaI che, parathI ( jJayathI) nahi. arUpI AtmAnI to potAne ane parane jANavAvALI jJAtRtA che. e jJAtRtA potAnI che, potAthI sahaja che, rAgathI nahi ane rAganI paNa nahi. e rAga che to te jJAtatA (jANapaNuM) che ema nathI. vastunuM sahaja svarUpa ja Ave che. aho! AcArya deve mIThI, madhurI bhASAmAM vastu bhinna pADIne batAvI che. IT 341TI ( zrI pravacana ratnAkara bhAga-2, gAthA-19, pAna-54 perA-3) potAnI jJAnanI paryAya potAne jANe che ane rAgane jANe che. rAga che to jANe che ema nathI, paNa te kALe potAnI jJAnaparyAya ja evI -paraprakAzaka pragaTa thAya che. te 342TI. ( zrI pravacana ratnAkara bhAga-2, gAthA-19, pAnu-pa5, perA-1) * indriyajJAna azuci che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes indriyajJAna..... jJAna nathI 188 sva-52no pratibhAsa thavo e potAnuM sahaja sAmarthya che. para che to pa2no prakAza thAya che ema nathI. AtmAnI to sva-52ne jANanArI jJAtRtA che.|| 343 / / (zrI pravacana ratnAkara bhAga-2, gAthA-19, pAnu-55, perA-2 ) caitanyabiMba paDayuM che ne aMdara! temAM sAmI je cIja che e prakAranA (jJeyanA ) jJAnarUpe pariNamavuM, ene jANavuM e to paryAyano te kSaNano dharma che. kharekhara to e jJeyasaMbaMdhI potAnI je jJAnanI pariNati ene e jANe che. A badhA (ajJAnI) kahe che ke devagurunI bhakti karo, tethI emAMthI mArga maLI jaze. ahIM kahe che ke bhakti e rAga che. e rAga je thAya te ja samayanuM jJAna sva ane parane jANatuM pariName evI paryAyanI tAkAtathI e rAgane jANI rahyuM che. rAgane jANI rahyuM che e paNa vyavahArathI che. nizcayathI to rAga saMbaMdhI jJAna ane potA saMbaMdhI jJAnane jANI rahyuM che. mULa vAta-prathama dazA samajAya nahi ane pachI cAritra ane vrata kayAMthI Ave ? mULa ekaDA vinAnA mIMDA zA kAmanA ?. / / 344 / / (zrI pravacana ratnAkara bhAga-2, gAthA-19, pAnu-pa6, perA-3) jJAnano nizcayathI svaprakAzaka svabhAva hovAthI, jJAyaka emAM jaNAI ja rahyo che, paraMtu ajJAnInI dRSTi jJAyaka upara nathI. paryAyabuddhi vaDe puNya-pApanuM karavuM ane zAtA-azAtApaNe sukhaduHkhanuM bhogavavuMe ja jIva che ema ajJAnI mAne che.|| 345 / / (zrI pracavana ratnAkara, bhAga-3, gAthA-39-43, pAnu-13, perA-1) kharekhara to sarvajJapaNuM e AtmajJapaNuM che. kevaLajJAnanI paryAyano * indriyajJAna duHkharUpa che, duHkhanuM kAraNa che. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 189 indriyajJAna... jJAna nathI svabhAva ja eTalo ane evaDo che ke te sva ane parane saMpUrNa prakAze. lokAloka che to paryAyamAM tenuM jJAna thAya che ema nathI. paryAyano e sahaja ja svabhAva che ke e samasta vizvane jANe. svaparaprakAzapaNAnuM sAmarthya potAthI ja pragaTayuM che. arihaMta deva vizvane sAkSAt dekhe che eTale ke potAnI paryAyamAM pUrNatAne dekhe che. jema rAtrinA samaye koI sarovaranA pANImAM tArA, caMdra vagere dekhAya che te kharekhara to pANInI ja avasthA dekhAya che. ema jJAna kharekhara to jJAnane ja saMpUrNa jANI rahyu che. || 346 (zrI pravacana ratnAkara bhAga-3, gAthA-44, pAna-20, perA-3) kevaLajJAna lokAlokane jANe che ema kahevuM e to asabhUtavyavahAranayano viSaya che. kharekhara to potAnI paryAyane ja jANe che zrI samayasAra kaLazaTIkAmAM kaLaza ra71mAM Ave che ke-"huM jJAyaka ane samasta cha dravyo mArA zeya ema to nathI. to kema che?" ke jJAtA pote, jJAna pote ane zeya pote ja che. ahIM kahe che ke zabdanuM jJAna zabdane laIne thatuM nathI. zabdanI paryAyanuM jJAna AtmAmAM potAne kAraNe thAya che. vaLI je zabda paryAya che te AtmAthI thAya che ema nathI kemake AtmA pudgaladravyathI bhinna che. Ama zabda paryAya che te jJAyaka svabhAvI AtmAmAM vidhamAna nathI mATe AtmA azabda che. aho ! zuM gajaba bhedajJAnanI vAta che !!! 347nA (zrI pravacana ratnAkara, bhAga-3, gAthA-49, pAna-65, perA-4). zabdanuM jJAna eto nimittathI kahyuM che. kharekhara to e jJAnanuM jJAna che; paNa e jJAna zabda saMbaMdhInuM che eTaluM batAvavA zabdanuM * parasammukha thayeluM jJAna jaDa, acetana che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna... jJAna nathI 190 jJAna" ema kahyuM che. zabda te jJaya che ane zuddha AtmA jJAyaka che. I348 / (zrI pravacana ratnAkara, bhAga-3, gAthA-49, pAnu-66, perA-5) A bAyaDI, chokarA kuTuMba-parivAra, dhaMdhA, vepAra ityAdi jJAnamAM jaNAya che ne! te, kahe che, jJAnasvarUpamAM nathI. vAstavamAM to te te padArtho nahi, paNa te vakhate tenI jJAnanI paryAya jaNAya che, paNa e mAne che ke mane A (para) padArtho jaNAya che. te vakhate A mAruM jJAna jaNAya che ema mAne to jJAnanI paryAya dravya upara DhaLI jAya.|| 349o ( zrI pravacanaratnAkara bhAga-10, pariziSTa pAnu-357, zlokArtha 247) ahIM amRtacaMdrAcArya mahArAja dAkhalo ApIne kahe che keprathama to AtmAne jANavo. jANavo eTale svasaMvedanazAnathI ene jANavo. zAstrathI jANavo, dhAraNAthI jANavo ke gurue jaNAvyo tethI jANavo ema nahIM. paNa zuddha jJAnasvabhAvI bhagavAna AtmAne paryAyamAM jJaya banAvatAM paryAyamAM je jJAna thAya e svasaMvedana jJAnathI AtmAne jANavo. tyAre AtmAne jANyo ema kahevAya. jJAtAdravyanuM paryAyamAM jJAna thAya tyAM dravya paryAyamAM Ave nahi, paNa paryAyamAM jJAtAdravyanuM pUruM jJAna thAya. AtmAne jANavo eno artha ema che ke eka samayanI jJAnaparyAyamAM A zeya pUrNa akhaMDa dhruva zuddha prabhu jevo che tevo paripUrNa jaNAya tyAre AtmAne jANyo ema kahevAya. AvI vAta che, bhAI ! duniyA aneka prakAre vicitra che. tenI sAthe meLa karavA jaIza to meLa * indriyajJAna AtmAthI sarvathA bhinna che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 191 IndriyajJAna. jJAna nathI nahIM khAya.II 35Oaa (zrI pravacana ratnAkara bhAga-2, gAthA-17-18, pAnu-27, perA bhagavAnanI divyadhvaninI saMtoe TIkA karI che. ahIM TIkAmAM prathama eTale sau pahelA AtmA jANavo ema lIdhuM che. navatattvane jANavA ke rAgane jANavo e ahIM na lIdhuM. ekane jANe te sarvane jANe che. jJAnanI paryAyamAM Akho AtmA zeyapaNe jaNAya ane sau prathama A ja karavAnuM che. 3pa1nA ( zrI pravacana ratnAkara bhAga-2, gAthA-17-18, pAnu-28, perA pahelo) have AtmA ane rAga vacce sAMdha che, e vAta samajAve che. (mokSa adhikAra, gAthA-ra94mAM saMdhinI vAta che.) e baMdhanA vize para sAthe ekapaNAnA nizcayathI-" jANanAra-jANanAra jaNAya che" ema na jANatAM jANanAranI paryAya vartamAna karmasaMbaMdhane vaza thaI (svataMtrapaNe vaza thaI ) para sAthe-rAga ane puNyanA vikalpo sAthe ekapaNAno adhyAsa-nirNaya kare che. huM rAga ja che ema mAne che chatAM ekapaNe thato nathI. rAga ane AtmA vacce saMdhi che. (sAMdha che.) rAgano vikalpa ane jJAnaparyAya e be vacce saMdhi che. jema moTA paththaranI khANa hoya temAM paththaramAM pILI, lAla, dhoLI raMga hoya che. e be vacce saMdhi che. e paththarone judA pADavA hoya to e saMdhimAM suraMga nAkhe eTale patharA uDIne judA paDI jAya che. tema jJAnasvarUpI bhagavAna AtmA ane rAga be vacce saMdhi che. AhAhA ! tyAM to ema kahyuM ke ni:saMdhi thayA nathI-eTale be eka thayA nathI. (be vacce saMdhi hovA chatAM be eka thayA nathI) paNa (bannenA) * indriyajJAna bhavano hetu che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 192 ekapaNAnA nizcayathI mUDha ajJAnI tene je rAgano vikalpa uThe che ene vaza thaIne te huM chuM, ema 525dArtha je rAgAdi tene potAnA mAne che, paraMtu rAgathI bhinna anubhavarUpa potAnI cIja judI che enuM bhAna nahIM hovAthI A jANanAra jaNAya che te huM chuM ema mAnato nathI.|| 352 / / (zrI pravacana ratnAkara bhAga-2, gAthA-17-18, pAnu-34, perA-pahelo ) pravacanasAra gAthA-200mAM Ave che ke jJAyakabhAva kAyama jJAyakapaNe ja rahyo che. chatAM ajJAnI bIjI rIte huM A rAga chuM, puNya chuM evo anyathA adhyavasAya kare che. bhAI! sUkSma vAta che. jinendra mArga judo che. loko bahAramAM ekalA kriyAkAMDa-A karavuM ane te karavuM-emAM khUMcI gayA che. eTale kAMI hAtha AvatuM nathI. bhagavAna amRtacaMdrAcArya TIkAkAra kahe che ke prabhu! tuM to jANanAra svarUpa sadAya rahyo che ne? jANanAra ja jaNAya che ne? AhAhA ! jANanAra jJAyaka che te jaNAya che ema na mAnatAM baMdhanA vaze je jJAnamAM 52 rAgAdi jaNAya tenA ekapaNAno nirNaya karato mUDha je ajJAnI tene 'A anubhUti che te ja huM chuM' evuM AtmajJAna udaya thatuM nathI. jhINI vAta, bhAI! A TIkA sAdhAraNa nathI. ghaNo marma bharyo che.|| 353 / / (zrI pravacana ratnAkara, bhAga-2, gAthA-17-18, pAnu-34, perA-2 ) are bhAI ! tuM duHkhI prANI anAdino che. rAgane baMdhane vaza thayo tethI du:khI che. e nirAkuLa bhagavAna AnaMdano nAtha che. ene paryAyamAM jJAnamAM jANanAro te pote che, ema na jANatA jJAnanI * indriyajJAna caMcaLa che. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 193 indriyajJAna. jJAna nathI paryAyamAM parane vaza thayo thako rAga te huM evI mUDhatA utpanna kare che. thoDA zabdomAM mithyAtva kema che ane samyakatva kema thAya enI vAta karI che. 354 (zrI pravacana ratnAkara, bhAga-2, gAthA-17-18, pAna-35, perA-1) temAM, paryAyArthika cakSune sarvathA baMdha karIne ekalA ughADalA dravyArthikacakSu vaDe jyAre avalokavAmAM Ave che, tyAre nArakapaNa tiryacapaNuM, manuSyapaNu, devapaNu ane siddhapaNu-e paryAyosvarUpa vizeSomAM rahelA eka jIvasAmAnyane avalokanArA ane vizeSone nahIM avalokanArA e jIvone "te badhuMya jIvadravya che" ema bhAse che. A 355 nA (zrI adhyAtmapravacana ratnatraya, pravacanasAra gAthA-114, pAnu-129, chello perA) ahIM kahe che.."kharekhara sarvavastu sAmAnya vizeSAtmaka hovAthI vastunuM svarUpa jonArAone anukrame (1) sAmAnya ane (2) vizeSane jANanArA be cakSuo che-(1) dravyArthika ane (2) paryAyArthika' pAThamAM (gAthAmAM) to ATaluM ja lIdhuM che ke sAmAnyavizeSane anukrame jovA. paNa ahIM TIkAmAM sAthe jovAnI vAta paNa leze. 3pa6 IT (zrI adhyAtma pravacana ratnatraya, pAnu-134, perA-4) to kahe che..."temAM, paryAyArthika cakSune sarvathA baMdha karIne." lyo, ahIMthI upADayuM che. dravyArthika cakSune baMdha karIne ema upADyuM nathI. kahe che dravyane jovA mATe paryAyArthika AMkhane sarvathA baMdha karI de. gajaba vAta bhAI ! paryAya che kharI paNa tene jovA taraphanI * IndriyajJAna AtmAne tirobhuta karatuM pragaTa thAya che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 194 daSTi baMdha karI de ema vAta upADI che. pahelAM e to kahyuM kesAmAnyavizeSAtmaka vastu che, vizeSa nathI ema kayAM vAta che? paNa have vizeSane jovAnI AMkhane baMdha karIne AhAhA....! che? (pAThamAM?) te pAchuM kathaMcita baMdha karIne ema nahIM, paNa "paryAyArthika cakSane sarvathA baMdha karIne ekalA ughADalA dravyArthika cakSu vaDe...' . 3pa7nA (zrI adhyAtma pravacanaratnatraya, pAnu-134, perA-5) ahAhA !... bhASA to juo! avasthAne jonArI paryAyArthika AMkha baMdha karI daIne dravyasAmAnyane jonArI-jANanArI dravyArthika, AMkha vaDe jo; tethI tane avasthAmAM sAmAnya-sAmAnya dravya bhagavAna AtmA jaNAze. AhAhA..! avasthAne jonArI AMkha baMdha karI daIne sAmAnyane jotA jonArI vizeSa paryAya to raheze, paNa paryAyano jovAno viSaya vizeSa nahIM paNa sAmAnya raheze. samajANuM kAMI...!.358 (zrI adhyAtma pravacana ratnatraya, pAnu-13pa, perA-1) juo, ahIM ema na kahyuM ke paradravyane-strI-putra-mitradhanAdine jovAnuM baMdha karI de, kema ke je svarUpamAM nathI tenI vAta zuM kAma karIe. ahIM to kahe che-prabhu! tArA svarUpamAM be-sAmAnya ane vizeSa che. to have e be che emAMthI vizeSane jovAnI AMkha sarvathA baMdha karI daine ughADelA dravyArthikacakSu vaDa jo. juo! vizeSane jovAnI AMkhane kathaMcit ughADIne ane kathaMcit baMdha karIne athavA tene gauNa karIne-eme ya vAta nathI lIdhI. aho ! A * indriyajJAnanI ruci samyagdarzanamAM bAdhaka che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 195 indriyajJAna... jJAna nathI to tatkAla samyagdarzana-vastu dazarna thavAnI vAta che. paryAyane jovAnuM baMdha karI dIdhuM eTale dravyane janAruM jJAna ughaDyuM ema kahe che. dravyArthika cakSu vaDe dravyane jonAruM te jJAna che to paryAya, paNa te ughaDeluM jJAna che aho ! zuM gaMbhIra TIkA che! bharatakSetramAM AvI vAta bIje kayAM che? aho! A to traNalokanA nAthanI divyadhvaninuM amRta saMtoe relAvyuM che.359T (zrI adhyAtma pravacanaratnatraya, pAnu-135, perA-chello ) jonAra je AtmA che te potAnA sAmAnya ane vizeSane jue che. paNa parane nahIM. AhAhA...! khUba gaMbhIra vAta che! potAnI vizeSa paryAyamAM je para jaNAya che te kharekhara potAnI paryAya jaNAya che; eTale sAmAnya ane vizeSane jonArA ema be cakSu kahyAM che. paNa paranI vAta lIdhI nathI.// 360 (zrI adhyAtma pravacanaratnatraya, pAnu-138, perA-1) emAM "anukame kahyuM ne? matalaba ke prathama sAmAnyane jANe che, pachI vizeSane jANe che; kAraNa ke sAmAnyanuM yathArtha jJAna thAya to vizeSanuM jJAna yathArtha thAya. ahIM parane jANavAnI vAta nathI lIdhI kemake AtmA je parane jANe che e kharekhara to potAnI paryAyamAM paryAyane jANe che. lyo, AvI sUkSma vAta! parane jANe che ema kahevuM e to asadabhuta vyavahAra che. kharekhara to trikALa sAmAnya AtmAnuM je vizeSa che te vizeSamAM vizeSane ja jANavAnuM che, parane nahIM ahIM vizeSa dvArA sAmAnyane jANavAnuM paheluM kahyuM ane pachI * indriyajJAna kevaLajJAnamAM bAdhaka che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 196 vizeSa dvArA vizeSane jANavAnuM kahyuM, kema ke sAmAnyane jANatA je jJAna thAya che, je potAnuM vizeSa che tene, vAstavika yathArtha jANI zake che. A 361 (zrI adhyAtma pravacanaratnatraya, pAnu-138, perA-ra) kahe che-"sAmAnya ane vizeSane jANanArA be cakSuo che'.! traNa cakSu nathI kIdhAM, paNa potAnuM je sAmAnyasvarUpa che ane potAnuM je vizeSasvarUpa che-basa tene jANanArA be cakSuo kahyAM che. tyAM e vizeSamAM bIjA jaNAI jAya che e vAstavamAM potAnI ja paryAya che. aho! zuM gaMbhIra TIkA che! vaLI temAM anukrame' zabda che; eTale ke pahelA sAmAnyane jue che ane pachI vizeSane jue che. TIkAmAM paNa ema ja lIdhuM che. A 36rA (zrI adhyAtma pravacanaratnatraya, pAnu-138, perA-3) to kahe che-"temAM, paryAyArthika cakSune sarvathA baMdha karIne..." juo potAnI paryAyamAM je vizeSatA jaNAya che te potAnI paryAya ja jaNAya che, para nahI; eTale parane jANavAnA cakSu baMdha karIne ema na kahyuM paNa potAnI paryAyane jANanAruM paryAyArthika cakSu sarvathA baMdha karIne-ema kahyuM. 363nA (zrI adhyAtma pravacanaratnatraya, pAnu-138, perA-4) ahIM to kahe che-bhagavAna! tuM parane jANato ja nathI. bhagavAna kevaLI lokAlokane jANe che ema kahevuM e to asabhUta vyavahAra che bhAI ! parane ane AtmAne saMbaMdha zuM che? parane ane svanI vacce to atyaMta abhAvano abhedya killo ubho che. paradravyanI * indriyajJAnanI ruci eTale indriyanI ruci * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 197 indriyajJAna. jJAna nathI paryAya ane svadravyanI paryAya vacce atyaMta-abhAvarUpa abhedya killo paDyo che. potAnI eka samayanI je paryAya che temAM parano praveza kayAM che? (nathI) ahIM TIkAmAM to Ama lIdhuM che ke AtmA potAnA vizeSane jANe che. sAmAnyane jANe che e pahelA kahIne vizeSane jANe che ema kahyuM che; parane jANe che ema ahIM vAta ja lIdhI nathI. 364 (zrI adhyAtma pravacanaratnatraya, pAnu-139, perA-1) ahAhA...bhagavAna! tuM sAmAnya-vizeSasvarUpa cho. tyAM tArA vizeSamAM parane jANavuM e kAMI che nahi. kema ke tyAM to e potAnI paryAya ja jaNAya che. 365 / (zrI adhyAtma pravacanaratnatraya pAnu-139, perA-3) jyAM paryAyane jovAnuM sarvathA baMdha karyuM tyAM dravyane jovAnuM jJAna ughaDI gayuM che ema kahe che. kema ke pote jANanAro che ne? jANanAranI paryAyamAM aMdhArU thaI jAya arthAt jANavAnuM ja baMdha thaI jAya evuM to koI di' che nahi.// 366 (zrI adhyAtmapravacana ratnatraya pAna-140, perA-1) AhAhA...! kahe che-paryAyane jovAnI AMkha sarvathA baMdha karI daIne-prabhu! ema kahIne zuM kahevuM che Apane? ema ke zuddha trikALI Atmadravyane jovuM che ne tAre to te jANavuM paryAyamAM Ave che. ethI kahe che ke ekalA ughADelA dravyArthikacakSu vaDe ja. matalaba ke paryAyane jonAro jJAnano aMza sarvathA baMdha thaI jatA aMdarano jJAnano paryAya ke je ekalA dravyane jANe che te ughaDI gayo che. to * indriyajJAna dagAbAja che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 198 te vaDe dravyane (bhALa) dekha. have AvI vAta sAMbhaLavAya maLe nahIM eTale ekAMta che, ekAMta che-ema rADo pADe. paNa bApu ! A samyaka ekAMta che. bhAI ! A tArA gharanI vAta che. 367 (zrI adhyAtma pravacana ratnatraya, pAna-140, perA-ra) gajaba vAta che bhAI ! kahe che-siddha-siddhaparyAyane jovAnI paryAya AMkhane baMdha karI de. potAne vartamAna to siddhaparyAya nathI, paNa zraddhAmAM che ke mAre siddhaparyAya thavAnI che. to kahe chesiddhaparyAyane paNa jovAnI paryAya AMkha baMdha karI de. vaMvisu savvasinDe ema samayasAramAM che ne? tyAM sarvasiddho ne jJAnanI paryAyamAM sthApyA che. ahIM kahe che bhagavAna! sarva siddhone jANanArI je paryAya te paryAyane jovAnI paryAya AMkha baMdha karI de ane ekalA ughADelA dravyArthikacakSu vaDe jo. aho ! A to saMtonA hRdayanI koI apAra uMDapa che! zuM kahIe? jevuM uMDu bhAse che tevuM bhASAmAM AvatuM nathI. 368 (zrI adhyAtmapravacana ratnatraya, pAna-140, perA-3) prazna:- ane tyAre ja paryAyanuM sAcu jJAna thAya ne? uttara- jJAna tyAre sAcu-e vAta ahIM nathI. paNa jJAna je dravyane jue che e sAcuM che. pAMce paryAyomAM raheluM je A akhaMDa ekarUpa tattva che te jIvadravya pote che. ema jonAruM jJAna sAcu che. vajana ahIM che ke te badhuMya jIvadravya che ema bhAse che."|| 369) (zrI adhyAtma pravacana ratnatraya, pAnu-142, chello perA) * moharAjA IndriyajJAnane jJAna kahe che, sarvajJadeva tene zeya kahe che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 199 indriyajJAna...... jJAna nathI bhAI ! "paryAyosvarUpa vizeSomAM rahelA'--eTale ke paranA jANavAmAM te rahelo che ema nathI, paNa potAnI phakta je pAMca paryAya che temAM rahelo che. 370 (zrI adhyAtma pravacanaratnatraya, pAnu-143, perA-3) mATe te zarIrane na jo, AkRtine na jo, parane na jo. are! e bahAramAM to kayAM tAre jovuM che! paNa e badhAM je tArI paryAyamAM jaNAya che te paryAyane jovAnI tArI paryAya AMkhane baMdha karI de ane ughaDelA jJAna vaDe dravyane jo. tethI tene anaMta sukhano samudra bhagavAna AtmA bhaLAze, tuM nyAla thaI jaIza. AhAhA..! addabhUta vAta !!! 371 || (zrI adhyAtma pravacana ratnatraya, pAnu-145, chello perA) bahAranuM karavuM e to dUra raho-e to che nahi, paNa bahAramAM jovAnuM ya nathI. bhagavAna! tuM je jue che e tArI paryAya che. jhINI vAta bhAI ! 37ratA (zrI adhyAtma pravacana ratnatraya, pAna-148, perA-ra) lyo, have ekakora ema kahevuM ke trikALI sAmAnya vastu je parama svabhAvabhAva zuddha jJAyakabhAva temAM to gatiya nathI, guNabheda paNa nathI ane paryAya paNa nathI ane vaLI ahIM kahyuM-dravya te te vizeSonA kALe tanmaya che. e to kevI vAta! samAdhAna- bhAI ! trikALI sAmAnya vastu e parama svabhAvabhAva zuddha jJAyakabhAva tenI daSTi karAvavA kahyuM ke temAM gatiya nathI, guNabheda paNa nathI ane paryAya paNa nathI ane ahIM te te * indriyajJAnanuM lakSa para upara hoya che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna... jJAna nathI ra00 vizeSonA kALe temAM dravya vartI rahyuM che, te te vizeSo te kALe te dravyanA che. ema jJAna karAvavA te te kALe te vizeSomAM tanmaya che ema kahyuM. mATe jyAM je apekSA hoya te yathArtha samajavI joIe. 373aaaa (zrI adhyAtma pravacana ratnatraya, pAnu-151, perA-3) AhAhA...! kahe che-dravyazruta te jJAna nathI, kema ke dravyazruta acetana che; mATe jJAna ane zrutane bhinnatA che, judAI che. eTale zuM? ke dravyazrutathI ahIM (AtmAmAM) jJAna thAya che ema nathI. to kevI rIte che? sAMbhaLanAra zrotAne potAnA upAdAnanI yogyatAthI jJAna thAya che, ane dravyazruta to tyAre nimittamAtra che. vaLI dravyazratanuM jJAna te paralakSI jJAna che, svalakSI nathI; mATe dravyazratanuM jJAna paNa kharekhara acetana che.! 374 | (zrI pravacana ratnAkara bhAga-10, perA-5, pAna-101) paramArtha vacanikAmAM Ave che ke jeTaluM parasattAvalaMbI jJAna che te jJAnane vAstavamAM mokSamArga kahetA nathI. dravyazratavANI je che te jaDa che, te AtmA nathI ane tene sAMbhaLavAthI AtmA tatvajJAna) pragaTe che ema paNa nathI. paNa je zrata vikalpa che tenuM lakSa maTADI aMdara jJAnano dariyo prabhu AtmA che tene sparzIne je jJAna pragaTa thAya te vAstavika jJAna che. A sivAya agiyAra aMga ane nava pUrva bhaNI jAya toye te jJAna nathI. 375nA ( zrI pravacana ratnAkara bhAga-10, perA-6, pAnu-181) AhAhA.! dravyazruta te jJAna nathI, AtmA nathI; enAthI AtmA bhinna che. vaLI dravyazrutanuM je jJAna thAya enAthI paNa AtmA bhinna * indriyajJAna sva ke parane jANavAnuM sAdhana nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 201 indriyajJAna..... jJAna nathI che. pravacanasAramAM Ave che ke dravyazrutane bAda karIe to ekaluM jJAna rahI jAya che. AhA...! samayasAra, pravacanasA2 Adi zAstromAM gajabanI rAmabANa vAto che. bApu! zabdonuM jJAna te vAstavika jJAna nathI-(AtmajJAna nathI ). / / 376 / / (zrI pravacana ratnAkara bhAga-10, perA-7, pAnu-181) juo, AcArAMgamAM 18000 pada che, ane eka eka padamAM ekAvana karoDa jeTalA jhAjherA zloka che. tenuM je jJAna thAya te zabdajJAna che. AhA! je jJAna atIndriya nathI, jemAM atIndriya AnaMda nathI te jJAna jJAna nathI. pAMca-pacAsa hajAra zloka kaMThastha thaI jAya tethI zuM? aMdara bhagavAna jJAnasvabhAvano sAgara che tene sparzIne je na thAya tene jJAna kahetA nathI.|| 377 / / (pravacana ratnAkara bhAga-10, pAnu-182, perA-1) zabda che te kAMI bhAvazruta nathI; zabda to jaDa acetana ja che, ne zabdanuM jJAna thAya te paNa jaDa acetana che. je jJAna aMdara jhaLahaLa caitanya jyotisvarUpa bhagavAna AtmA che tenA lakSe pragaTa thAya te jJAna ja jJAna che, te AtmajJAna che. bhale zabda zrutajJAna na hoya, paNa caitanyanA svabhAvajharAmAMthI pragaTa thAya te samyajJAna che. bAkI zabdanA Azraya-nimitte thayeluM jJAna acetana che. paralakSI jJAna te vAstavika jJAna nathI. AvI vAta che.||378|| (zrI pravacana ratnAkara, bhAga-10, pAnu-184, perA-1) mATe jJAna ane rUpane vyatireka che, bhinnatA che. zAstramAM ema Ave che ke bhagavAnanA zarIranuM prabhAmaMDala evuM hoya che ke tene * indriyajJAna te AtmAne jANavAnuM sAdhana nathI * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna... jJAna nathI 202 dikhanArane sAta bhavanuM jJAna thAya che. A eka puNyaprakRttino prakAra che. te bhagavAnanA bhAmaMDalanA tejathI kAMI jJAna thayuM nathI, ane tene jotAM je jJAna thayuM te jJAna nathI. (bhava vinAno AtmA bhALe te jJAna che.) vastusthiti AvI che. rUpa ane jJAna judAM che. te 379 (zrI pravacana ratnAkara bhAga-10, pAnu-184, perA-3) raMga te jJAna nathI, ane raMganA nimitte je jJAna thAya te ya vAstavamAM jJAna nathI. suMdara svarUpavAna citUpa aMdara bhagavAna AtmA che, tenA Azraye jJAna thAya te paramArtha jJAna che. | 38Oaaaa (zrI pravacana ratnAkara, bhAga-10, pAnu-184, perA-5) jJAna sAthe atIndriya AnaMdano anubhava avinAbhAvI che. te jJAna svanA lakSe thAya che. paranA-raMganA lakSe jJAna thAya te jJAna (AtmajJAna) nathI, te to acetana che. mATe raMga judo ane jJAna juduM che. 381 ( zrI pravacana ratnAkara, bhAga-10, pAnu-184, perA-6) A keTalAkane zvAsa gaMdhAto nathI hoto? bhagavAnane zvAsa sugaMdhita hoya che. zarIranA paramANuomAM sugaMdha-sugaMdha hoya che. AhA! tenA nimitte je gaMdhanuM jJAna thAya te, ahIM kahe che, jJAna nathI; gaMdhane ane jJAnane bhinnatA che. gaMdha te jJAna nahIM, ne gaMdhanuM jJAna thAya te ya jJAna nahIM. AtmajJAna ja eka jJAna che. IT 382 // (zrI pravacana ratnAkara, bhAga-10, pAnu-185, perA-2) juo, khATo, mITho ityAdi bhedapaNe je rasa che te jJAna nathI, ane te rasanuM jJAna thAya te ya jJAna nathI. rasa to bApu! jaDa * indriyajJAna zeyano bhAva che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 203 indriyajJAna..... jJAna nathI che, ne jaDanuM jJAna thAya te ya jaDa che. bhagavAna AtmA caitanya jyotisvarUpa prabhu che tenuM jJAna thAya te jJAna che; AhAhA...! svasaMvedana jJAna te jJAna che, te samyajJAna che ane tene mokSamArgamAM gaNyuM che. samajAya che kAMI...?|| 383 / / (zrI pravacana ratnAkAra, bhAga-10, pAnu-185, perA-4) zarIranA sparzanuM jJAna thAya te jJAna nathI; tenAthI je jJAna te to jaDanuM jJAna che, e kayAM AtmAnuM jJAna che? bhAI! jenA pAtALanA uMDA taLamAM caitanya prabhu paramAtmA birAje che te dhruvanA Azraye jJAna thAya. te vAstavika jJAna che. AhAhA..! asaMkhya pradezamAM anaMta guNono piMDa prabhu AtmA che. tenI paryAya aMdara uMDa dhruva tarapha jaIne pragaTa thAya te jJAna che, te dharma che. AvI vAta ! 55 384 / / (zrI pravacana ratnAkara, bhAga-10, pAnu-185, perA-6) prazna:- hA, paNa keTale uMDe e (-dhruva) che? uttara:- AhAhA...! anaMta anaMta uMDANamaya jenuM svarUpa che tenI maryAdA zuM? dravya to beda agAdha svabhAvavAna che, tenA svabhAvanI maryAdA zuM? AhAhA...! AvuM aparimita dhruva-daLa aMdaramAM che tyAM paryAyane laI javI (kendrita karavI ) tenuM nAma samyajJAna che. indriyothI pravartatuM jJAna kAMI jJAna nathI. / / 385 / / (zrI pravacana ratnAkara, bhAga-10, pAnu-185, perA-7) * indriyajJAna jJeyano kSayopazama che. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI ra04 ke ATha karma je che te jJAna nathI, kema ke karma acetana che. karma taraphanuM je jJAna thAya teya jJAna nathI, karmano baMdha, sattA, udaya, udIraNA ityAdi karma saMbaMdhI je jJAna thAya te jJAna nathI. karmasabaMdhI jJAna thAya potAmAM potAthI, karma to temAM nimittamAtra che; paNa te jJAna AtmAnuM jJAna nathI. AhAhA.! bhagavAna AtmA aMdara abaddhaspaSTa che; svarUpathI AtmA akarma-asparza che. AhA! AvA akarmasvarUpa prabhuno aMtaHsparza karI pravarte te jJAnane jJAna kahIe. |386 nA (zrI pravacana ratnAkara, bhAga-10, pAnu-185, perA-9). bhAI! karma che evuM zAstra kahe, ane evo tane khyAla (jJAnamAM) Ave to paNa te karma saMbaMdhInuM jJAna te AtmAnuM jJAna nathI. karma acetana che, mATe jJAna juduM ane karma judAM che. 387TI (zrI pravacana ratnAkara, bhAga-10, pAna-186, perA-pa) ahIM kahe che-A dharmAstikAya jJAna nathI. vaLI dharmAstikAya che evo khyAla (jJAnamAM) Avyo to te jJAna paNa jJAna nathI. dharmAstikAyamAM jJAnasvabhAva bharyo nathI; bhagavAna AtmA aMdara jJAnasvabhAvathI bharapUra bharyo che. AhA! tenA Azraye je jJAna pragaTa thAya te samyajJAna che ane te jJAna mokSano mArga che. // 388aaaa (zrI pravacana ratnAkara, bhAga-10, pAnu-187, perA-1) A AkAzadravya te, kahe che, jJAna nathI. vaLI tenuM lakSa thatAM A * jJAnI ema mAne che ke - huM manathI cha dravyane jANato nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 205 IndriyajJAna. jJAna nathI AkAza che" evuM je jJAna thAya te paralakSI jJAna paNa paramArthe jJAna nathI. ahIM to svasaMvedana jJAnane ja paramArthe jJAna kahyuM che. paralakSI jJAna thAya teya paranI jema acetana che. mATe jJAna ane AkAza banne judAM che; arthAt jJAnanuM (-AtmAnuM) AkAza nathI. 389 ( zrI pravacana ratnAkara, bhAga-10, pAnu-187, perA-7) bIjI rIte kahIe to gAthA-17-18mAM kuMdakuMda AcArya to ema kahe che ke bhale ajJAnInI jJAnaparyAya ho emAM AtmA jaNAya che. ajJAnInI paryAyano svabhAva paNa sva-paraprakAzaka hovAthI paryAyamAM svajJAyaka cidAnaMda bhagavAna pUraNa jaNAya che. jJAnano svabhAva sva-paraprakAzaka che to e paryAyamAM ekaluM parane jANe evuM hoI zake nahi. e paryAya svane jANe ane parane jANe evo ja eno svabhAva che, chatAM ajJAnInI dRSTi eka upara (zAkabhAva upara) jatI nathI. huM ekane (jJAyakane) jANuM chuM ema (daSTi) tyAM jatI nathI. huM rAgane ne paryAyane jANuM chuM ema daSTi tyAM mithyAtvamAM rahe che./ 390aaaa (zrI pravacanaratnAkara, bhAga-10, pAnu-45, perA-5) jhINI vAta che prabhu! bALakathI mAMDI vRddha saune enI jJAnanI paryAyamAM sadAkALa pote ja anubhavamAM Avato hovA chatAM arthAt jJAnanI paryAyano svabhAva ja evo che ke te paryAyamAM sadAkALa-eka samayanA viraha vinA trikALI AnaMdano nAtha ja jaNAya che chatAM A paryAyamAM AtmA jaNAya che, ema daSTi tyAM jatI nathI. / 391 (zrI pravacana ratnAkara, bhAga-10, pAnu-46, perA-2) trikALI jJAnaguNa eno jema sva-paraprakAzaka svabhAva che tema * IndriyajJAna jJAna nathI, zeya che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 206 tenI jJAnanI vartamAna pragaTa paryAyano paNa sva-paraprakAzaka svabhAva che. tethI te paryAyamAM sarva jIvone sadAkALa jJAyaka jaNAto hovA chatAM rAgane vaza thayelo prANI tene joI zakato nathI. enI najarU (najara) paryAya upara ne rAga upara che eTale A jJAyakane jANuM chuM e khoI bese che. anAdi baMdhane-rAgane vaza paDyo rAgane jue che. paNa mane jJAnanI paryAyamAM A jJAyaka dekhAya che ema joto nathI. bhalene tuM nA pADa huM (mane-zAyakane) nathI jANato chatAM prabhu! tArI paryAyamAM tuM atyAre jaNAya che hoM gajaba vAta karI che ne? / 392 (zrI pravacana ratnAkara bhAga-10, pAnu-46, perA-3) A jANavAmAM Ave che ene jANato nathI. ane parane jANuM chuM evI mithyA buddhi thaI gaI che. (arthAt ) ekalo paraprakAzaka chuM evI buddhi thaI gaI che je mithyA che. 393aaaa (zrI pravacana ratnAkara bhAga-10, pAna-47, perA-1) AhA ! ekavAra to ema (aMdaramAM) AvyuM hatuM ke (jANe) jJAnanI paryAya je che eka ja vastu che. bIjI cIja ja nathI. eka ( jJAnanI) paryAyanuM astitva e sArA lokAlokanuM astitva che. eka samayanI jANavA dekhavAnI sva-paraprakAzaka paryAya emAM Atmadravya enA (anaMtA) guNo enI traNe kALanI paryAyo tathA cha dravyonA dravya-guNa-paryAya badhuM eka samayamAM jaNAya che. AkhuM jagata eka samayamAM jaNAya che chatAM eka samayanI paryAyamAM potAnA dravya, guNa ke cha dravyo AvatA nathI. 394 ( zrI pravacana ratnAkara bhAga-10, pAna-47, perA-4) * indriyajJAna saMsAranuM muLa che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 207 indriyajJAna..... jJAna nathI hA, paNa e paisAne zeya (parazeya) karI nAkhe to? e paisAne zeya (parazeya ) kare kayAMthI ? aMdara nijasvarUpane jJAnamAM zeya karyA vinA, nija jJAnAnaMdasvarUpano anubhava karyA vinA 525dArthane jJeya (parazeya ) kevI rIte kare ? karI zake nahi.|| 395 / / (zrI pravacana ratnAkara bhAga 10, pAnu-205, perA-5 ) zAstra ne sAMbhaLe indriya dvArA, ane ene jJAna thAya e paNa indriyathI thayela jJAna, ene AtmAnuM jJAna-jANapaNuM kahetA nathI. AtmA indriyo dvArA, jANe che ema kahetA nathI. A sAMbhaLavAthI jJAna, thAya evuM AtmAnuM svarUpa ja nathI.||396|| (zrI pravacanasAra gAthA-172 aliMgagrahaNa bola-1 upara pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI ) pahelo zabda jJAyaka-eTale caitanya, caitanya-prakAzano pura, jJAyaka svarUpa bhagavAna indriyo dvArA jANanAro che ja nahIM. bhagavAna paramAtmA jinendradeva trilokanAtha ema pharamAve che ke-jene (AtmAne ) indriya dvArA jANavuM thAya te AtmA nahIM, zAstrone sAMbhaLIne je jJAna thAya-e thAya che enI paryAyanA upAdAnathI. zravaNathI thayuM che ema nahIM. chatAM e indriya dvArA je jANavuM. (jANakArInuM kArya thayuM) e AtmAnuM kArya nahIM.||397|| (zrI pravacanasAra gAthA-172 aliMgagrahaNa bola-1 upa2 pU. gurudeva nA pravacana mAMthI ) * indriyajJAna kharekhara zeya paNa nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 208 prazna:- jJAnIne indriyajJAna che ne? uttara- jJAnIne indriyajJAna anAtmA che, indriya jJAna e AtmAnuM jJAna nahIM. e paramArtha jJAna nahIM. paramArtha vacanikAmAM kahyuM che-jJAnIne para sattAvalaMbI jJAna e baMdhanuM kAraNa che. samayasAra gAthA-31 ya iMdriyANi jitvA jJAnasvabhAvAdhikaM jaanaatyaatmaanm| taM khalu jitendriyaM te bhaNaMti ye nizcittA: saadhvH||31|| anvayArtha- je indriyone jItIne jJAnasvabhAva vaDa anya dravyathI adhika AtmAne jANe che tene, je nizcayanayamAM sthita sAdhuo che teo, kharekhara jitendriya kahe che. TIkA - (je muni dravyendriyo, bhAvendriyo tathA indriyonA viSaya bhUta padArtho-e traNeyane potAnAthI judA karIne sarva anya dravyothI bhinna potAnA AtmAne anubhave che te muni nizcayathI jitendriya che.). 398 (zrI pravacanasAra gAthA-17ra, aliMgagrahaNa, bola-1 upara pU. gurudeva zrI nA pravacanamAMthI) * indriyajJAna paudgalika che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 209 indriyajJAna.... jJAna nathI dravyendriya, bhAvendriya ane indriyonA viSayo-bhagavAna, bhagavAnanI vANI ane tenA saMbaMdhathI thavAvALuM jJAna A traNeyanuM lakSa choDI daI, je enAthI bhinna bhagavAna jJAyaka che-grAhaka ( jANanAro, jANanAro je trikALI jJAtAdarA) che. ene je pakaDe che. grahe che, ane je anubhave che, ene indriyathI jItavuM kahIne samakitI jina kahe che. kema ke AtmAnuM svarUpa jinasvarUpa che. 399aaaa ( zrI pravacanasAra gAthA-17ra, aliMgagrahaNa, bola-1 upara pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) e ahIM kahe che jene jItavuM che-e liMgo (indriyo) dvArA jANavuM thAya e jANavuM ja AtmAnuM nahIM. jenAthI bhinna paDavuM chejene jItavI che, jItavI eTale tenA lakSane choDavuM che. e vaDe jANavAnuM kArya kare e AtmAnuM kArya nahIM. 4OOT (zrI pravacanasAra, gAthA-17ra aliMgagrahaNa bola-1 upara pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) zAstranuM jJAna thayuM IndriyathI; sAMbhaLIne, vAMcIne e zAstranuM jANavuM e AtmAnuM nahIM. gajaba vAto che ne? indriya vaDe jANe che-e AtmA nahIM, jJAyaka nahIM kAraNa ke jJAyakasvarUpa to pote che have e indriyo dvArA jANe to jJAyaka rahyo kayAM ?. Tii 401 // (zrI pravacanasAra gAthA-17ra, aliMgagrahaNa, bola-1, upara pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) * parane jANatAM jJAna paNa nathI, sukha paNa nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 210 sAtamA-navamA adhikAramAM kahyuM che ke-jema jema zAstranuM jJAna vadhe, tema tema jJAna vizeSa thAya che paNa e parasaMbaMdhI, apekSAe vAta che. sAmAnyathI vizeSa baLavAna che ema kahIne, kahyuM che ke jema jema zAstranuM vizeSa jJAna thAya te jJAna baLavAna che, e paranI apekSAnI vAta che. tyAM samyagdarzanamAM e jJAna baLavAna thAya ne joradAra thAya ema nathI. 402IT (zrI pravacanasAra, gAthA-17ra, aliMgagrahaNa bola-1 uparanA pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) sAkSAta traNalokanA nAtha samavasaraNamAM birAjatA hoya tyAM paNa tuM anaMtavAra gayo che. AMkha vaDe darzana karyA, kAna vaDe tIrthakaranI vANI sAMbhaLI, e badhuM indriyajJAna che. e jJAna jJAyakanuM nahIM. AvI gaMbhIra vAto che. IT 403aaaa (zrI pravacanasAra gAthA-17ra, aliMgagrahaNa, bola-1 uparanA pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) jene eTale A AtmAne, grAhaka nAma jANanAra che, e jANanAre jANavuM-liMga nAma indriyo (dravyandriya, bhAvendriya) dvArA thatuM nathI; kema ke bhAva ane dravyendriya dvArA je jANe te khaMDa-khaMDa jJAna che. e AtmajJAna nahIM, eTale ema kahyuM ke, indriyo vaDe jene * huM parane jANuM chuM - tema mAnavuM te zraddhAno doSa che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 211 indriyajJAna.... jJAna nathI (AtmAne) jANavuM thatuM nathI, te aliMgagrahaNa che; A rIte AtmA atIndriya jJAnamaya che; vajana ahIM che. IT 404) ( zrI pravacanasAra, gAthA-17ra, aliMgagrahaNa bola-1-2 upara pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) AtmA atIndriya jJAnamaya che, ane indriya jJAnamaya nathI. A asti-nAsti che. samajANuM kAMI ? A pAMca indriyo dvArA jANavuM thAya e khaMDa-khaMDa jJAna che; e khaMDakhaMDa jJAnamaya AtmA nathI. e baMDakhaMDa jJAna dvArA jANe e AtmA nahIM. e anAtmA che. AtmA atIndriya jJAnamaya che. mana ne indriyono saMbaMdha choDI daI, pote potAnA lakSa potAnuM jANavuM kare; akhaMDa atIndriya jJAna dvArA jANavuM kare tyAre tene samyajJAna kahevAya. kAraNa ke te paryAya dravyanI sAthe abheda che. samyajJAna thAya tyAre janma-maraNano aMta Ave. 405 | (zrI pravacanasAra, gAthA-17ra, aliMgagrahaNa, bola-1-2 upara pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) A bhagavAna AtmA jJAnasvarUpI che; e akhaMDa atIndriya jJAnamaya che. indriya ane manathI jANavuM e khaMDakhaMDa jJAna che. zAstranuM indriya ane manathI je jANavuM thAya-e zAstrajJAna thAya che to paryAyamAM-paNa e jANavuM akhaMDa nathI, khaMDakhaMDa che. tethI e khaMDakhaMDa jANavuM (kArya) AtmAnuM nahIM. agiyAra aMga bhaNe ane * indriyajJAna azuci che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 21ra navapUrva jANavAnI labdhi te paNa khaDakhaMDa jJAna che. IT 406 / (zrI pravacanasAra gAthA-172, aliMgagrahaNa bola-1-2 uparanA pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) A AtmA atIndriya jJAna dvArA jANavAnuM kArya kare. pote kema jaNAya te bIjA bolamAM leze. indriyathI (parane) jANavuM kare te duHkhI thavAno paMtha che kAraNa ke temAM AtmAnA jJAnano svAda Avavo joIe te Avato nathI. (zrI pravacanasAra gAthA-17ra, aliMgagrahaNa bola-1-2 uparanA pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) A AtmA atIndriya jJAna dvArA jANavAnuM kArya kare. pote kema jaNAya te bIjA bolamAM leze. indriyathI (parane) jANavuM kare te duHkhI thavAno paMtha che kAraNa ke temAM AtmAnA jJAnano svAda Avavo joIe te Avato nathI. IT 407ba | (zrI pravacanasAra gAthA-17ra, aliMgagrahaNa bola-1-2 uparanA pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) vAMcIne, sAMbhaLIne je zAstranuM jJAna thAya te paNa khaMDa khaMDa che, akhaMDa nathI. parasattAvalaMbI jJAna che, te baMdhanuM kAraNa che tethI AtmAnI zAMti emAM na Ave. te AtmajJAna nahIM. IT 408 ( zrI pravacanasAra gAthA-17ra, aliMgagrahaNa bola-1-2 uparanA pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) ahIM to ema kahe che ke indriyane AdhAre-indriyanA avalaMbane je jJAna thAya te jJAna ja nahIM bhagavAnanI sIdhI vANI sAMbhaLe * indriyajJAna zeya badalyA kare che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 213 indriyajJAna...jJAna nathI ane je jJAna thAya e bhale vANIthI na thAya thAya enI paryAyamAM, tenI yogyatAthI chatAM te jJAna khaMDakhaMDa che. ane prabhu AtmA to atIndriya jJAnamaya che, indriya jJAnathI bhinna che. AvI vAto che ! 409 ! (zrI pravacanasAra gAthA-172, aliMgagrahaNa bola-1-2 uparanA pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) AtmA atIndriyajJAnathI jANavuM kare tyAre Asravano nirodha thAya. paNa duniyAnA rasavALAne atIndriya jJAnano rasa besavo (samajavo, anubhavavo) bhAre kaThaNa kAraNa ke ajJAnIne anAdino indriyajJAnano rasa caDayo che. tethI (teno virodha thaI ) atIndriya jJAna pragaTa thatuM nathI. jema zubharAga vyabhicAra che. tema indriyajJAna paNa vyabhicAra che. are! prabhu! tAre zuM kahevuM che? mATe indriyo (dravyandriya, bhAvendriya) nuM lakSa choDI daI atIndriya jJAnathI jANavuM-kArya kare; atIndriyathI kAma le aMdarathI. atIndriyathI jANanAro ene ahIM aliMgagrahaNa kahevAmAM Ave che. 410aaaa (zrI pravacanasAra gAthA-172, aliMgagrahaNa bola-1-2 uparanA pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) eka dravya, bIjA dravyane cuMbatuya nathI; sparza karatuMya nathI, aDatuMya nathI. tethI aDayA vinA, sparza karyA vinA AtmAne je indriyonA * parasammukha thayeluM jJAna jaDa, acetana che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates IndriyajJAna.... jJAna nathI 214 nimittathI jJAna thAya, indriyone sparza karyA vinA ne indriyonA nimitta dvArA jJAna kare, e jJAna AtmAnuM nahIM. e AtmajJAna nahIM ane indriya jJAna dvArA jANI enI pratIti e mithyApratIti che. jyAre AtmA atIndriyajJAnathI jANavuM kare, e jJAnamAM pratIti kare, tene samyagdarzana kahIe..! 411 IT. (zrI pravacanasAra gAthA-172, aliMgagrahaNa bola-1-2 uparanA pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) indriyo dvArA zAstra sAMbhaLyA, tIrthakaranI sAkSAta vANI sAMbhaLI ane ene jJAna thayuM e indriyajJAna dvArA paNa AtmA jaNAvAlAyaka nathI. 412a || (zrI pravacanasAra gAthA-172, aliMgagrahaNa bola-1-2 uparanA pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) AhAhA! jeTaluM ahIM indriyathI jJAna thAya tenAthI bhagavAna AtmA jaNAvAlAyaka nathI. eno svabhAva ja evo che ke indriyajJAnathI jaNAvAlAyaka, e AtmA nathI. 41rabA (zrI pravacanasAra gAthA-17ra, aliMgagrahaNa bola-1-2 uparanA pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) AvaDatano ahaMkAra karIza nahIM, A mane AvaDe che emAM taNAI na jaIza" ajJAnIne, jarAka paNa kaMIka AvaDa-dhAraNAthI yAda rahe-tyAM tene abhimAna thaI jAya che. kAraNa ke ajJAnIne vastunA agAdha svarUpano khyAla (anubhava) nathI; tethI te buddhinA UdhADa, AdimAM saMtoSAI jaI aTakI jAya che. * indriyajJAna arUpI evA AtmAne jANavAnuM sAdhana nathI * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 215 indriyajJAna... jJAna nathI ajJAnI indriyajJAnamAM mane kAMIka AvaDe che ema mAnI rokAI jAya che paNa jJAnine potAno rasa hovAthI, indriyajJAnamAM aTakato nathI. 413. (zrI pravacanasAra gAthA-17ra, aliMgagrahaNa, bola-1-upara pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) ahIM kahe che ke e indriyathI je zAstrajJAna thayuM e AvaDatanA bhAvathI AtmA jaNAya evo nathI. ene (indriyajJAnane) choDIne, aMdara Ave potAno AtmA tyAre jaNAya evo che. IT 414 (zrI pravacanasAra, gAthA-17ra, aliMgagrahaNa, bola-1-2 upara pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) - indriya pratyakSathI je jJAna thayuM-"A meM bhagavAnane pratyakSa joyA' -A meM samavasaraNa joyuM. meM bhagavAnanI vANI pratyakSa sAMbhaLI-evA indriya-pratyakSa jJAnano AtmA viSaya ja nathI. indriyathI pratyakSa thAya evuM je jJAna eno paNa e AtmA viSaya nathI. 415 nA (zrI pravacanasAra gAthA-172, aliMgagrahaNa bola 1-2 uparanA pU. - gurudevazrInA pravacanamAMthI) gaIkAle kahyuM hatuM-bhAvendriya, jaDaindriya ne bhagavAnanI vANI, strI-kuTuMba, deza e badhAM Indriyo-eTale ke dravyendriya, bhAvendriya ane indriyanA viSayo- ene jItavI ke eno Azraya choDI, ane atIndriya evo bhagavAna AtmAno Azraya levo, tyAre ene samyajJAna ane samyagdarzana thAya. AnuM nAma indriyone jItI che. samajANuM kAMI ? 416aaaa (zrI pravacanasAra, gAthA-17ra, aliMgagrahaNa bola 1-2 uparanA pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) * indriyajJAna bhavano hetu che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes indriyajJAna..... jJAna nathI 216 have upayoganI vAta che. jene liMga vaDe, upayoga nAmanA lakSaNa vaDe grahaNa eTale jJeya-padArthanuM AlaMbana nathI; upayoga je che jANavA-dekhavAno ene AlaMbana AtmAnuM che. AtmAnA avalaMbe je kAMI upayoga thAya, tene upayoga kahevAmAM Ave che. e upayogane zeya padArthanuM AlaMbana nathI; eTale ke je upayogamAM zaiyapadArtha nimitta paDe ane upayoga thAya, e AtmAno upayoga nahIM. AvI vAto. zrotAH- AtmAno upayoga nahI, to upayoga kono ? samAdhAnaH- para taraphanA valaNavALI dazA-e upayoga AtmAno nahIM; 52sattAvalaMbanavALu jJAna e AtmAno upayoga nahIM. AhA ! AvI vAta.|| 417 / / (zrI pravacanasArajI gAthA-172 aliMgagrahaNa bola-7 u52nA pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI ) jJAnanA upayogamAM-padravyanA AlaMbanavALo upayoga jIvano nahIM kema ke paradravyanA upayogamAM lakSa jatAM AnaMda Avato nathI tyAM to AkuLatA che. AhAhA! parasanmukha jJAna thAya, e thAya che potAthI kAMI nimittathI thatuM nathI paNa je jJAnane nimittanuM AlaMbana che-nimittapaNuM che-te upayoga jIvano-AtmAno nahIM. AhAhA! A vAta che!|| 418 / / (zrI pravacanasAra gAthA-172, aliMgagrahaNa bola-7 uparanA pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI ) bApu ! AtmAnuM lakSaNa upayoga che; lakSyadravya-AtmA che. have e * indriyajJAna caMcaLa che. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 217 indriyajJAna... jJAna nathI upayoga nAmanA lakSaNa vaDe-je lakSaNa lakSyane jANe-evA lakSaNamAM parayane jANavAnuM je avalaMbana thAya e upayoga jIvano-AtmAno nahIM. AhA ! gajaba vAto karI che ne ? parasattAvalaMbI jJAna samyagdaSTine paNa hoya paNa e jJAna svaupayoga nahIM e jJAna AtmAno upayoga nahIM. je upayogamAM nimittano Azraya-AlaMbana Ave te upayoga AtmAno nahIM. 419 tA. (zrI pravacanasAra gAthA-172, aliMgagrahaNa bola-7 uparanA pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) AhAhA! bhagavAna trilokanAtha, jinendradeva ema kahe che ke upayoga je jJAna-darzanano che, e AtmAnuM lakSaNa che, eTale ke e to AtmAne jANe; paNa e lakSaNa parane jANavA tarapha vaLyuM hoya to e AtmAnuM lakSaNa nahIM. AtmAno upayoga nahIM. zrotA:- to pachI dvAdazAMga jJAna AtmAnuM nathI? samAdhAna:- bAra aMganuM para taraphanA valaNavALuM jJAna e AtmAnuM jJAna nahIM. ane Azraye thAya e bhAvazrutajJAna AtmAnuM che. 420 (zrI pravacanasAra gAthA 17ra, aliMgagrahaNa bola-7 uparanA pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) dravyazrutanuM je jJAna che, e to zabdajJAna che "baMdha adhikAra" mAM kahyuM che-jJAna AtmAnuM lakSaNa-ane e jJAna parane jANavA tarapha * indriyajJAna AtmAne tirobhuta karatuM pragaTa thAya che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 218 vaLe-jenuM lakSaNa che tene jANavA na vaLe ane jenuM lakSaNa nathI tenA tarapha vaLe-e upayoga-jANavA-dekhavAno upayoga te AtmAno upayoga nahIM. gajaba vAta che! 421 (zrI pravacanasAra gAthA-172, aliMgagrahaNa bola-7, uparanA pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) AhA! digaMbara saMto satya vAta, paryAyamAM cAritra-dharma pragaTa karIne kahe che ke amane je jJAnano upayoga-je upayogamAM para jenAM lakSaNa nathI; para jenuM lakSya nathI-e jANavAno upayoga lakSaNa jIvano che. jIva tenuM lakSya che. ene ThekANe paranA lakSamAM e upayoga vaLe e upayogane AtmAno upayoga kahetA nathI. AhA! gajaba vAta kare che ne? AvI vAto. A to aMdarathI AvatuM hoya tyAre Ave ne? A to aMtaranI (anubhavanI) vAto che. 4rarA (zrI pravacanasAra gAthA-172, aliMgagrahaNa bola-naM-7 uparanA pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) jene jANavA-dekhavAnA upayogamAM paranuM avalaMbana hoya, kahe che e upayoga nahIM. AtmAno upayoga nahIM. gajaba vAto che! e upayoga parAdhIna-parane avalaMbe che ne? ane jenuM lakSaNanuM e lakSya ja nathI, lakSaNanuM lakSya to aMdara cidAnaMda prabhu pUrNa che, ene lakSe thayelo upayoga te upayoga AtmAno che. ane jenuM lakSaNa nathI evA nimittanA avalaMbe je upayoga thAya te upayoga teno nathI. AhAhA! AvI vAto che. are! ahIM to janma-maraNane uthApI nAkhavAnI vAto che. corAzInA avatAra thAya e bhAva teno nathI paNa e paranA lakSe thayelo jJAnano upayoga e *indriyajJAnanI ruci samyagdarzanamAM bAdhaka che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 219 indriyajJAna..... jJAna nathI eno ( AtmAno ) nathI.|| 423 / / (zrI pravacanasAra gAthA 172, aliMgagrahaNa bola naM-7, upa2nA pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI ) je upayoga svanA lakSathI-lakSyanA lakSathI pragaTa thAya te upayoga mokSanuM kAraNa che-52nA lakSe-nimittanA lakSe je upayoga thAya te baMdhanuM kAraNa che. parasattAvalaMbI upayoga e baMdhanuM kAraNa che. A to bApu aMtaranI vAto che, A koI vAda-vivAde bese (samajAya ) evuM nathI, paMDitAInuM AmAM kaMI kAma nathI.|| 424 / / (zrI pravacanasAra, gAthA-172 aliMgagrahaNa bola naM-7, upa2 pU. gurudevanA pravacanamAMthI ) AhA ! upayoga nAmanA lakSaNa vaDe-konuM lakSaNa che? ke AtmAnuM lakSaNa che. e vaDe grahaNa eTale zaiyapadArthanuM jene avalaMbana nathI; e upayoga nAmanA lakSaNane je zeyo-525dArtha che, cAhe tIrthaMkara ho ke tIrthaMkaranI vANI ho ke zAstronA pAnA ho-e upayoga nAmanA lakSaNa vaDe parazeyanuM AlaMbana jene upayogamAM nathI ene aliMgagrahaNa kahevAmAM Ave che. zeya nA avalaMbane thatuM e liMga che enAthI aliMgagrahaNa evo AtmA grahaNa thaI zake nahIM, A camatkArika AdhyAtmika graMtha che. enI vANImAM camatkRti che, vastumAM (AtmAmAM ) je camatkRti che e vANImAM khullI karI che.| 425 / / (zrI pravacanasAra gAthA-172, aliMgagrahaNa, bola naM-7 u52 pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI ) * indriyajJAna kevaLajJAnamAM bAdhaka che. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI ra20 prazna- samayasAra vAMcavuM hoya to svanuM avalaMbana kema levuM? uttara:- avalaMbana sIdhuM AtmAnuM ja levAnuM-ekaja vAta. emAthI (samayasAramAMthI) vAMcIne kADhavAnuM A-(svanuM avalaMbana levuM te) zAstra vAMcIne, samajavAnuM A ke-svanuM lakSa karavuM te upayoga lakSaNa, tenAthI AtmAnuM kalyANa che. rAgathI to kalyANa nahIM-zubha jogathI to mokSamArga nahIM-paNa parAvalaMbI jJAnathI paNa mokSamArga nahIM. kema ke bhagavAna AtmA muktasvarUpa, abaMdhasvarUpa kaho ke muktasvarUpa kaho, ekArya che. e muktasvarUpane Azraye-lakSe je upayoga thayo te muktinuM kAraNa che. paryAyamAM muktinuM te kAraNa che. samakitIne paNa jeTaluM parAlaMbI jJAna che tene mokSamArga kahetAM nathI. IT 4ra6 IT (zrI pravacanasAra gAthA-172, aliMgagrahaNa bola-7 upara pU. gurudevazrInA pravacanamAMthI) * indriyajJAnanI ruci eTale indriyanI ruci * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 221 indriyajJAna.... jJAna nathI zrImada rAjacaMdrajI nA vacanAmRta: anaMtakALathI je jJAna bhavahetu thatuM hatuM te jJAnane eka samayamAtramAM jAtyAMtara karI jeNe bhavanivRttirUpa karyuM te kalyANa mUrti samyagdarzana ne namaskAra" 427aa (zrImada rAjacaMdra, patra naM-839, pAnu-625) jIvanI utpati ane roga, zoka, du:kha, mRtyu, dehano svabhAva jIvapadamAM jaNAya che; evo je anAdi ekarUpano mithyAtvabhAva, jJAnInA vacana vaDe dUra thaI jAya che. 428nA ("jaDa ne caitanya banne dravyano svabhAva bhinna" mAMthI) je jJAna karIne jANiyuM re, tenI varte che zuddha pratIta, mULa mAraga sAMbhaLo jinano re.....429 ("mULa mAraga sAMbhaLo jinano re" mAMthI, kaDI naM-7) jaba jAnyo nijarUpako, taba jAnyo saba loka, nahIM jAnyo nijarUpako, saba jAnyo so phoka. 430aaaa ghaTa, paTa Adi jANa tuM, tethI tene mAna, jANanAra te mAna nahIM, kahIe kevuM jJAna? 431nA (zrI Atmasiddhi zAstra, gAthA naM-55) * IndriyajJAna dagAbAja che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI rarara kevaLa nija svabhAvanuM akhaMDavarte jJAna, kahIe kevaLa jJAna te, deha chatAM nirvANa. 43rA (zrI Atmasiddhi zAstragAthA naM-113). * moharAjA indriyajJAnane jJAna kahe che, sarvajJadeva tene zeya kahe che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 223 indriyajJAna...... jJAna nathI dravya dRSTi prakAzamAMthI prazna- rAgane jJAnanuM jJaya to banAvavuM ne? uttara- rAgane jJAnanuM zeya "banAvavA jAya" che te daSTi ja jUThI che. svayaMne jJaya banAvyo, to rAga temAM (judo ) jaNAya ja che. rAgane jJaya zuM banAvavuM che? IT 433aaaa (zrI dravya daSTi prakAza, bola naM-3ra6) (rAgane) jJAnanuM zeya, jJAnanuM jJaya kahe che ane lakSa rAga tarapha che to te sAcuM jJAnanuM jJaya che ja nahIM. jJAnanuM jheya to aMdaramAM sahajarUpa thaI jAya che. lakSa bahAra paDayuM che ane jJAnanuM mya che ema bole to mane to khaTake che. e rIte yogyatA', kramabaddha' vagere badhAmAM lakSa bahAra paDyuM hoya ane kahe teto mane khaTake che. IT 434T (zrI dravyadRSTi prakAza bola naM-579 ) nimittase to kiMcita mAtra lAbha nahIM hai, lekina ughADa jJAna se (indriyajJAnase) bhI kucha lAbha nahIM hai. ughADa jJAnameM tujhe harSa AtA hai, to trikALa svabhAva kI tujhe mahattA nahIM AyI hai.// 435TI (dravyadaSTi prakAza, bola naM-359) * indriyajJAnanuM lakSa para upara hoya che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna... jJAna nathI ra24 zrI tavAnuzAsana tadarthAnindriyairgRhNanmuhyati dveSTi rjyte| tato baddho bhramatyeva mohavyUha-gataH pumaan||19|| artha - ema indriyonA viSayone Indriyo dvArA grahaNa karato jIva rAga kare che. vaiSa kare che. tathA mohane prApta thAya che. ane e rAgadveSa-moharUpa pravRttio vaDa navA karmathI baMdhAya che. e rIte mohanI senAthI gherAyelI ane tenA cakkaramAM paDelo phasAyelo-A jIva paribhramaNa karI rahyo che. 436 TI [ zrI rAmasenAcArya viracita zrI tattvAnu zAsana zloka 19] yo madhyastha: pazyati jaanaatyaatmaanmaatmnaatmnyaa''tmaa| hagavagamacaraNarupaH sa nizcayAnmuttkiheturiti hi jinottki: artha:- je darzana-jJAna-cAritrarUpa AtmA madhyasthabhAvathI AtmAne AtmA dvArA AtmAmAM dekhe che-jANe che. -te nizcayanayathI svaye muktino hetu bane che. evuM sarvajJadeva jinavaranI vANImAM kahela che. // 437IT [ zrI rAmasenAcArya viracita zrI tattvAnu zAsana zloka 32] guptendriya-manA dhyAtA dhyeyaM vastu ythaasthitm| aikAgra-ciMtanaM dhyAnaM nirjarA-saMvarau phlm||38|| artha:- indriyo tathA manoyogano nigraha karanAra "dhyAtA" kahevAya che. yathAvasthita vastu "dheya" kahevAya che. ekAgraciMtana te dhyAna" che. ane "phalarUpa nirjarA tathA saMvara bhAva hoya che. dharmadhyAnanI sAmagrI kahI. 438aaaa [ zrI rAmasenAcArya viracita zrI tattvAnu zAsana zloka 38] * jJAnI ema mAne che ke - huM manathI cha dravyane jANato nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 225 IndriyajJAna..... jJAna nathI dhyAtAne dhyAna kahevAno hetu dhyoyA'rthA''lambanaM dhyAnaM dhyAturyasmAnna bhidyte| dravyArthikanayAttasmAddhyAtaiva dhyaanmucyte||70|| artha:- nizcayanayanI dRSTithI dhyeya vastunA avalaMbanarUpa je dhyAna che te kharekhara dhyAtAthI bhinna nathI hotuM arthAt dhyAtA AtmAne choDI anya vastunuM avalaMbana leto nathI mATe dhyAtA e ja dhyAna ema kahyuM che. nizcayanayanI dRSTithI dhyAna, dhyAtA, dhyeya ane dhyAnanAM sAdhanono koI vikalpa uThato nathI-aikyatA che. te 439o. [ zrI rAmasenAcArya viracita zrI tattvAnuzAsana zloka 70] dhyAtinuM lakSaNa iSTe dhyeye sthirA buddhiryA syAt sntaan-vrtinii| jJAnA'ntarA'parAmRSTA sA dhyaatiaanmiiritaa||72|| artha- saMtAnakrame arthAt pravAharUpe cAlI AvatI buddhi potAnA ISTadhyeyamAM sthira thatI anya jANavAmAM sparza karatI nathI ene ja dhyAtirUpa dhyAna kahevAmAM Avela che. bhAvArtha- nizcayanaye zuddha svaAtmA ja dhyeya che ane pravAharUpe zuddha svaAtmAmAM vartanArI buddhi jyAre AtmAmAM sthira thAya che tyAre te buddhi-jJAna-anya koI padArthane sparza karatI nathI evI dhyAnArUDha buddhi eTale dhyAti ja dhyAna kahevAya che. 44Oaa [ zrI rAmasenAcArya viracita zrI tattvAnu zAsana zloka 72] * indriyajJAna jJAna nathI, zeya che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates IndriyajJAna. jJAna nathI rara6 AtmAdravya sarvAdhika dhyeya zA mATe? sati hi jJAtari jJeyaM dhyeyatAM prtipdhte| tato jJAnasvarupo'yamAtmA dhyeyatamaH smRtH|| 118 / / artha- jJAtAnA astitvamAM ja jJaya che te dhyeyatAne prApta bane che mATe jJAnasvarUpa AtmA ja dhyeyatama-sarvAdhika dhyeya che. bhAvArtha- jyAre koI paNa zeya vastu jJAtA vinA dhyeyatAne prApta thatI nathI mATe jJAnasvarUpa AtmA ja adhika mahatvanuM dhyeya Thare che. IT 441TT [ zrI rAmasenAcArya viracita zrI tattvAnuzAsana zloka 118] svasaMvedananuM lakSaNa vedyatvaM vedakatvaM ca yatsvasya svena yoginH| tatsva-saMvedanaM prAhurAtmano'nubhavaM dshm||161|| artha- yogIne sAkSAt darzanarUpa potAnA AtmAne je potA vaDe vedhapaNuM ane vedakapaNuM che tene svasavedana kahe che. ane te AtmAnA darzanarUpa anubhava che.442 [ zrI rAmasenAcArya viracita zrI tattvonuM zAsana zloka 162 ] svaAtmA vaDe saMvedha AtmAsvarUpa ddgbodh-saamyruptvaajjaannpshynnudaasitaa| citsAmAnya-vizeSAtmA svaatmnaivaa'nubhuuytaam||163|| artha:- darzana-jJAna ane samatArUpa parINamato-jJAtA-daSTA ane vItarAgatAne dhAraNa karato AtmA sAmAnya-vizeSarUpa, athavA jJAna-darzanAtmaka upayogarUpa che evA AtmAne AtmA dvArA ja * indriyajJAna saMsAranuM muLa che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 227 indriyajJAna. jJAna nathI anubhava karavo joIe. bhAvArtha- AtmA jJAna-darzana ane samatArUpa che arthAt je jJAtA-draSTA ane upekSitA (vItarAgatA) e lakSaNamAM je sthita che tene sAmAnya-vizeSarUpe (caitanyasvarUpa che)-darzana-jJAna-svarUpe che ema anubhavavo joIe. 443aaaa [ zrI rAmasenAcArya viracita zrI tattvAnuM zAsana zloka 163] IndriyajJAna tathA mana dvArA AtmA dekhAya nahi na hIndriyadhiyA ddazyaM rupaadirhitttvtH| vitarkAstanna pazyanti te hyvispsstt-trknnaaH|| 166 / / artha- AtmAnuM svarUpa rUpAdithI rahita hovAthI indriyajJAna vaDe dekhI zakAtuM nathI tathA tarka karavAthI paNa dekhAtuM nathI kema ke potAnA tarkamAM vizeSarUpathI spaSTa jaNAto nathI. bhAvArtha- indriyo varNa-rasa-gaMdha ane sparza viziSTa padArthone jANI zake che paraMtu AtmA evA varNAdi guNothI rahita che tathA anumAna Adi vaDa tarka karavAthI paNa eTale manathI paNa dekhAto nathI. vitarka eTale zruta che te manano viSaya che tethI vitarka vaDe paNa AtmA dekhAto nathI./ 444 [ zrI rAmasenAcArya viracita zrI tattvonuM zAsana zloka 166 ] Indriya-manano vyApAra baMdha thatAM svasaMvitti vaDe Atmadarzana ubhayasminniruddhe tu syaadvispssttmtiindriym| svasaMvedyaM hi tadrUpaM svasaMvityaiva ddshytaam||167|| * indriyajJAna kharekhara zeya paNa nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes indriyajJAna..... jJAna nathI 228 artha:- indriya ane mana banneno nirodha thatAM atIndriya jJAna vizeSarUpathI spaSTa thAya che mATe AtmAnuM e rUpa je svasaMvedanathI dekhAya che tene svasaMvedana vaDe ja dekhavo joIe. bhAvArtha:- jJAnasvarUpa svasaMvedana vaDe ja AtmAsvarUpane dekhavuM. anya koI upAya nathI. tene mATe indriya ane manano vyApAra baMdha karI arthAt indriya ane manane AtmAdhIna karavAM e ja upAya che.|| 4455 [zrI rAmasenAcArya viracita zrI tattvAnuM zAsana zloka 167] svasaMvittino spaSTa artha vapuSo'pratibhAse'pi svAtaMtryena ckaastii| cetanA jJAnarupeyaM svayaM ddazyata eva hi / / 168 / / artha:- svataMtrapaNe camakatI (prakAzatI) A jJAnarUpa cetanA te zarIrUpe pratibhAsita na thatI ja svayaM ja dekhavAmAM Ave che. bhAvArtha:- saMvitti eTale jJAnacetanA. te paranI apekSA nahi rAkhatI svataMtra rUpathI prakAzatI dekhavAmAM Ave che. temAM zarIrano kAMI pratibhAsa nathI hoto.|| 446 / / [ zrI rAmasenAcArya viracita zrI tattvAnuM zAsana zloka 168] samAdhimAM AtmAne jJAna svarUpa nahi anubhava karanAra yogI AtmadhyAnI nathI samAdhisthena yadyAtmA bodhAtmA nA'nubhUyate / tadA na tasya taddhyAnaM mUrcchAvanmoha eva saH / / 169 / / artha:- samAdhimAM sthita yogI jo AtmAne jJAnasvarUpa anubhava * indriyajJAna paudgalika che. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 229 indriyajJAna. jJAna nathI karato nathI to samajavuM ke e samaye tene AtmadhyAna nathI paraMtu mUchagata moha mAtra che. ahIM dhyAnastavanI 5 mI gAthA kahIM ke samAdhisthasya yadyAtmA jJAnAtmA naa'vbhaaste| na taddhyAnaM tvayA deva! gItaM mohsvbhaavkm||| jJAnasvarUpanA anubhava vinAnuM jJAna mohakRta mUcha ja che ema kahyuM. 447nA [ zrI rAmasenAcArya viracita zrI tattvAnuM zAsana zloka 169] AtmAnA anubhavanuM phaLa tamevAnubhavaMzcAyamekAgryaM prmRcchti| tathA''tmAdhInamAnandameti vaacaamygocrm||170|| artha- evA jJAnasvarUpa AtmAno anubhava karatA yogIsamAdhistha yogI-parama ekAgratAne prApta hoya che jethI evA svAdhIna AnaMdano anubhava kare che ke je vacanagocara nathI. ahIM adhyAtmarahasya (a. 2)nI gAthA kahIH mAmevA'haM tathA pazyannaikAgryaM prmshnuve| bhaje matkandamAnandaM nirjraa-sNvraavhm|| 47 / / bhAvArtha:- AtmadarzanathI, dhyAnamAM ekAgratAnI vRddhi thAya che tethI yogIne svabhAvika AtmIya AnaMdanI prApti thAya che jenuM varNana karI zakAtuM nathI. 448aaaa [ zrI rAmasenAcArya viracita zrI tattvonuM zAsana zloka 170] * parane jANatAM jJAna paNa nathI, sukha paNa nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI ra30 svarUpa niSTha yogI ekAgratAne choDatA nathI yathA nirvAta-dezasthaH pradIpo na prkmpte| tathA svarupaniSTho'yaM yogI naikAgryaM mujjhti||171|| artha:- jema pavanarahita sthAnamAM rAkhela dIpakamAM kaMpana thatuM nathI-aDola rahe che-tema svasvarUpamAM sthita yogI ekAgratAne choDato nathI. bhAvArtha:- jyAM vAyuno saMcAra na hoya tyAM dIpaka aDola rahe che tema bAhyadravyonA saMsargathI rahita yogI potAnA svarUpamAM sthira rahe che-potAnI ekAgratAne choDato nathI (aTala-acala Take che). IT 449 tA. [ zrI rAmasenAcArya viracita zrI tattvAnuzAsana zloka 171] AtmAmAM lIna yogIne bAhyapadArtho pratibhAsita thatA nathI tadA ca paramaikAgrayAd bahirartheSu stsvpi| anyatra kiMcanI''bhAti svamevAtmani pshytH|| 172 / / artha- yogI samAdhikALamAM Atmane dekhe che, jethI bAhyapadArtho joke tyAM vidyamAna hovA chatAM AtmA paramaekAgrayatAne prApta hovAthI tene bAhya padArthonuM kAMI paNa bhAna rahetuM nathI. A badhuM parama ekAgratAno ja mahimA che ke koIpaNa (anya) ciMtvana nathI hotuM.// 45Oaa [ zrI rAmasenAcArya viracita zrI tattvAnu zAsana zloka 17 ] * huM parane jANuM chuM- tema mAnavuM te zraddhAno doSa che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 231 indriyajJAna..... jJAna nathI anyathI zUnya chatAM AtmA svarUpathI zUnya nathI hoto. ata evAGanya-zUnyoGapi nADaDatmA zUnya: svruptH| zUnyaGazUnyA svbhaavongymaatmnaivoplbhyte|| 163 / / mATe anya padArthothI zUnya hovA chatAM paNa Atma svarUpathI zUnya thato nathI. AtmasvarUpamAM lIna che. AtmAno A zUnyatA ane azUnyatAmaya svabhAva potAnA AtmA vaDe ja upalabdha thAya che-anya bAhya padArtho vaDe nahi. arthAt zUnyaDazUnya svabhAvane prApta hoya che. bhAvArtha:- 52dravyAdi catuSTayanA abhAvanI apekSAe AtmA zUnya ane svadravyAdi catuSTayanA sadbhAvathI azUnya hoya che. arthAt AtmA svasaMvedha che.| 451 / / (zrI rAmasenAcArya viracita zrI tattvAnuMzAsana zloka 173) mukti mATe nairAiAdvaita darzananI uktinuM spaSTIkaraNa tatazca yajjagurmukatye nairaatmyaaddvet-drshnm| tadetadeva ytsmygnyaangpoddhaangngtmdrshnm|| 168 / / artha:- muktinI prApti mATe je nirAtmya-advaita darzananI vAta karI che eno artha ema che ke temAM anya AbhAsa rahita, samyag Atmadarzana rUpa che. bhAvArtha:- nairAptyA-dvaita darzana je kahyuM che te koI AgamamAM haze paraMtu tenI ahIM spaSTatA karI che ke anya AbhAsathI rahita mAtra kevaLa Atmadarzana rUpe pariNamatA tyAM anya koI vastuno pratibhAsa nathI. ane jo pratibhAsa thAya to samajavuM ke tyAM advaita darzana nathI.|| 452 / / (zrI rAmasenAcArya viracita zrI tattvAnuMzAsana zloka 178) * indriyajJAna jene jANe tene potAnuM mAne che. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI ra3ra dvitIya AvRttimAM thayela vadhAro * bhAvArtha:- indriyajanyajJAna karmodaya-upAdhi sahita che. ane karmodaya-upAdhi duHkharUpa che tathA karmabaMdhanuM kAraNa che tethI e jJAna duHkhadAyaka ja che. 453nA (zrI paMcAdhyAyI, uttarArdha, gAthA 305-306 no bhAvArtha 5. zrI makhanalAlajI) * vizeSArtha:- yahaoN indriya nimittaka jJAnameM doSa batalAkara vahu duHkharUpa kaise hai yaha batalAyA gayA hai. yaha to spaSTa hI hai ki IndriyajJAna svabhAvottha na hokara vividha kAraNa kalApoMke milane para hI hotA hai, anyathA nahIM hotA, isaliye vadhu vyAkulatAkA kAraNa honese du:kharUpa hai. adhikatara dekhA to yahAM taka jAtA hai ki mithyAtvake sadbhAvameM jIvakI jo nAnA prakArase durdazA hotI hai usameM isakA baDA hAtha rahatA hai. saMsArI jIva pahule viSayoMko jJAna dvArA jAnatA hai aura taba usameM rAga dveSa karatA hai. isaliye anartha paraMparAkI jaDa yaha IndriyajJAna hI hai. ata:yaha bhI heya hai. buddhImAna isakA kabhI bhI Adara nahIM karatA. kintu vahu avinAzI nizcala, paranirapekSajJAnake liye satata prayatnazIla hai. 454 (zrI paMcAdhyAyI, uttarArdha, gAthA-386 kA vizeSArtha 5. zrI phulacandajI) * jJAna- artha vikalpAtmaka hoya che arthAt jJAna sva-para padArthane viSaya kare che tethI jJAna sAmAnyanI apekSAe jJAna eka ja che. kema ke artha vikalpapaNuM badhA jJAnomAM che paraMtu vizeSa vizeSa viSayonI * parasammukha thayeluM jJAna jaDa, acetana che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 233 indriyajJAna..... jJAna nathI apekSAe te ja jJAnanA be bheda thaI jAya che. (1) samyaggAna (2) mithyAjJAna.|| 455|| (zrI paMcAdhyAyI pUrvAdha, paM. zrI makhanalAlajI, gAthA-558) * TIkA:- prathama to A lokamAM bhagavaMta siddho ja zuddhajJAnamaya hovAthI sarvataHcakSu che ane bAkInAM badhAMya bhUto ( -jIvo) mUrta dravyomAM ja temanI dRSTi lAgatI hovAthI, indriyacakSu che. devo sUkSmatvavALAM mUrta dravyone grahaNa karatA hovAthI adhicakSu che; athavA teo paNa mAtra rUpI dravyone dekhatA hovAthI temane indriyacakSuvALAMothI judA na pADavAmAM Ave to, indriyacakSu ja che. e rIte A badhAya saMsArIo moha vaDe upahata hovAne lIdhe zeyaniSTha hovAthI, jJAnaniSThapaNAnuM mULa je zuddhAtmatattvanuM saMvedana tenAthI sAdhya ( -sadhAtuM) evuM sarvataH cakSupaNuM temane siddha thatuM nathI. have tenI (sarvataH cakSupaNAnI ) siddhine mATe bhagavaMta zramaNo AgamacakSu hoya che. teo te AgamarUpa cakSu vaDe, joke zeya ane jJAnanuM anyonya milana hovAne lIdhe temane bhinna karavAM azakaya che (arthAt zaiyo jJAnamAM na jaNAya ema karavuM azakaya che) to paNa, svaparano vibhAga karIne, mahAmohane ' jemaNe bhedI nAkhyo che evA vartatA thakA 52mAtmAne pAmIne satata jJAnaniSTha ja rahe che, 456 / / (zrI pravacanasArajI, gAthA 234, TIkA ) * TIkAH- A lokamAM kharekhara, syAtkAra jenuM cihna che evA AgamapUrvaka tattvArtha zraddhAnalakSaNavALI daSTithI je zUnya che te badhAyane * indriyajJAna AtmAthI sarvathI bhinna che. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI ra34 saMyama ja prathama to siddha thato nathI, kAraNa ke (1) svaparanA vibhAganA abhAvane lIdhe kAyA ane kaSAyo sAthe ekatAno adhyavasAya karatA evA te jIvo, (potAne) viSayonI abhilASAno nirodha nahi thayo hovAne lIdhe ja jIvanikAyanA ghAtI thaIne sarvataH (badhIyetaraphathI) pravRtti karatA hovAthI, temane sarvataH nivRttino abhAva che (arthAt ekTa taraphathI -jarAya nivRtti nathI), tema ja (2) temane paramAtmajJAnanA abhAvane lIdhe zeyasamUhane dame jANatI nirarmaLa jJati hovAthI jJAnarUpa AtmatattvamAM ekAgratAnI pravRttino abhAva che. (A rIte temane saMyama siddha thato nathI) ane (e rIte ) jemane saMyama siddha nathI temane sunizcita aikAgrayapariNatapaNArUpa bheguM levuM zrAmapya ja-ke jenuM bIjuM nAma mokSamArga che te ja-siddha thatuM nathI. 457nA (zrI pravacanasArajI, gAthA-236 TIkA) * IndriyajJAna bhavano hetu che * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 235 indriyajJAna..... jJAna nathI pU. gurudevazrInA vacanAmRta * ahIM upayoganI vAta cAle che upayoga caitanyanuM eMdhANa athavA cihna che. upayoga AtmAne avalaMbe che. Atmadravya paNa zeya che, guNa zeya che ne paryAya paNa jJeya che. upayoga paNa jJeya che. upayogano svabhAva jANavA dekhavAno che. te parajJeyone avalaMbato nathI, kAraNa ke pa2 zaiyomAM upayoga nathI. je jenAmAM na hoya tenuM avalaMbana te kevI rIte lyu? 52 zeyomAM koImAM jANavA dekhavAno svabhAva eTale ke upayoga nathI mATe upayoga 52nuM avalaMbana lye tevo upayogano svabhAva nathI.|| 458 / / (zrI aliMgagrahaNa pustakamAMthI, pAnuM 35-36, perA-4) * AtmAne 52 zaiyonuM avalaMbana to nathI ja paNa tenI jJAnaparyAya je upayoga tene paNa zeyonuM avalaMbana nathI. upayogano svabhAva jANavA dekhavAno che. te jJeyone lIdhe jANato nathI. upayoganuM AvuM svarUpa che ema te jJeyane tuM jANa, upayoga akAraNIya che ema jANa. upayogamAM 52 zeyano abhAva che to tenuM AlaMbana kevI rIte hoya ? na ja hoya. paNa vyavahAranuM kathana Ave tyAM jIvo ajJAnanA kA2Ne bhUla karI bese che.|| 459 / / (zrI aliMgagrahaNa pustakamAMthI, pAnuM-37, perA-2 ) * 52 padArthane ja mAtra lakSamAM laI, 52nA avalaMbane pragaTa thatuM jJAna te jJAna ja nathI. nimittonA avalaMbanavALuM, mananA avalaMbanavALuM, indriyonA avalaMbanavALuM, paMcaparameSThinA avalaMbanavALuM, zAstranA avalaMbanavALuM-evA ekalA paralakSI jJAnane jJAna ja kahyuM nathI, paNa * indriyajJAna caMcaLa che * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates IndriyajJAna.... jJAna nathI 236 tene mithyAjJAna kahyuM che, tene ahIM upayogamAM lIdhela nathI. 46Oaaaa (zrI aliMgagrahaNa pustakamAMthI pAnuM-38, perA-2) * je upayogane zeya padArthonuM AlaMbana nathI paNa svanuM AlaMbana che evA upayoga lakSaNavALo tAro AtmA che ema tArA svayane tuM jANa. A rIte tArA AtmAne bAhya padArthonA AlaMbanavALuM jJAna nathI paNa svabhAvanA AlaMbanavALuM jJAna che. ema tArA AtmarUpa svayane tuM jANa. 461 nA (zrI aliMgagrahaNa pustakamAMthI, pAnuM-40, perA-4) * have AThamAM bolamAM kahe che ke jJAna paramAMthI lavAtuM nathI. je jJAnano vyApAra jJAtAdraSTA zuddha svabhAvanuM avalaMbana choDI nimittanuM lakSa kare tene jJAna upayoga ja kahetA nathI jevI rIte indriyothI jANe te AtmA kahevAto nathI tema je upayoga paranuM avalaMbana tye tene upayoga kahetA nathI. 462 (zrI aliMgagrahaNa pustakamAMthI pAnuM-42, perA-4) * jJAnanI paryAyamAM para zeyo jaNAya bhale, paNa e jJAnaparyAyano saMbaMdha konI sAthe che? e zeyanuM jJAna che ke jJAtAnuM? to kahe che ke sarvazrutane jANanAruM jJAna jJAtAnuM che, AtmAnuM che. te jJAnanI paryAyane AtmA sAthe tAdAbhya che te jJAna AtmAne batAve che-tethI te bhedarUpa vyavahAra che. vyavahAra paramArthano pratipAdaka che. tethI sarva zrutajJAnane jANe te vyavahAra zrutakevaLI che..! 463aaaa (zrI pravacana ratnAkara bhAga-1, pAnuM-128, perA-2) * prazna- zAstrathI AtmAne jANyo ane pachI pariNAma AtmAmAM * indriyajJAna AtmAne tirobhuta karatuM pragaTa thAya che * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 237 indriyajJAna. jJAna nathI magna te bemAM AtmAne jANavAmAM zuM phera che? uttara:- zAstrathI jANapaNuM karyuM e to sAdhAraNa dhAraNArUpa jANapaNuM che ane AtmAmAM magna thaI anubhavamAM to AtmAne pratyakSa vedanathI jANe che. tethI e bemAM moTo phera che, anaMtagaNo phera che. IT 464 (zrI paramAgamasAra, bola-37) * AkhA siddhAMtano sArAmAM sAra to bahirmukhatA choDI aMtarmukha javuM te che. zrImade kahyuM che ne "upaje moha vikalpathI samasta A saMsAra, aMtarmukha avalokatAM vilaya thatA nahi vAra." jJAnInA eka vacanamAM anaMtI gaMbhIratA bharI che aho ! bhAgyazALI haze tene A tattvano rasa Avaze, ane tattvanA saMskAra uMDA utaraze. 465TT (zrI paramAgamasAra, bola-42) * prazna:- vAMcana-zravaNa-manana karavA chatAM AtmAno anubhava kema thato nathI? uttara:- vAMcana Adi to badhuM bahirmukha che ne Atmavastu AkhI aMtarmukha che. ethI ene aMtarmukha thavuM joIe. parane jANavAno upayoga sthala che tene sUkSma karI aMtarmukha karavAno che. aMtaramAM uMDANamAM jAya to anubhava thAya. jJAyaka.. jJAyaka.. jJAyaka chuM, dhruva chuM evA aMtaramAM saMskAra nAkhe to AtmAnuM lakSa thaIne anubhava thAya ja. / 466 aa (zrI paramAgamasAra, bola-66) * zrutanI je vANI che te acetana che temAM jJAna nathI AvyuM mATe bhagavAna AtmA ne dravyazruta bhinna che, eTale ke dravyazrutathI AtmAne jJAna thatuM nathI. * indriyajJAnanI ruci samyagdarzanamAM bAdhaka che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI ra38 dravyazratanuM jJAna paNa kharekhara acetana che kema ke te paralakSI jJAna che svalakSI jJAna nathI. dravyazruta jaDa vANI te AtmA nathI ne tene sAMbhaLavAthI jJAna thAya te paralakSI jJAna hovAthI te jJAna nathI. svabhAvane sparzIne thayeluM jJAna te jJAna che. dravyazruta to jaDa che paNa tenA nimitte je jJAna thAya te parasattAvalaMbI jJAna hovAthI te jJAna nathI. dravyazrutanA jJAnathI AtmA bhinna che. IT 467 (zrI paramAgamasAra, bola-74) * jJAnanA kSayopazamanuM vajana nathI paNa anubhUtinuM vajana che. tethI kahe che ke AtmAne anulakSIne AtmAnA svAdano anubhava thavo te anubhUti che ane bAra aMgamAM paNa anubhUtinuM varNana karyuM che-anubhUti karavAnuM kahyuM che. anAkuLa jJAna ne anAkuLa AnaMdano anubhava karavo ema bAra aMgamAM kahyuM che. zuddha AtmAnI daSTi karIne sthiratA karavI ema temAM kahyuM che. bAra aMgathI vizeSa zrutajJAna na hoya. temAM cAreya anuyoganuM jJAna AvI jAya che-evuM utkRSTa bAra aMganuM jJAna te mokSamArga nathI. bAra aMgavALAne samyagdarzana hoya ja-samyagdarzana vinA bAra aMganuM jJAna na ja hoya paNa te kSayopazamajJAna te mokSamArga nathI paraMtu anubhUti te mokSamArga che. ATalo badho ughADa thayo mATe mokSamArga vadhI gayo tema nathI. 468 (zrI paramAgamasAra, bola-79) * prazna- jJAnano svabhAva jANavAno ja che to pote potAne kema nathI jANato? uttara- eno svabhAva potAne jANavAno che paNa ajJAnInI * indriyajJAna kevaLajJAnamAM bAdhaka che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 239 indriyajJAna..... jJAna nathI dRSTi para upara che. eTale pote jaNAto nathI. 52mAM kayAMka kayAMka adhikatA paDI che eTale bIjAne adhika mAnato hovAthI pote jaNAto nathI. adhikapaNAnuM enuM baLa paramAM jAya che tethI pote jaNAto nathI.|| 469 / / (zrI paramAgamasAra, bola-91) * 12 aMganA jJAnane paNa sthUla jJAna kahyuM che ke je bAra aMganuM jJAna lakhyuM lakhAya nahi, bhaNyuM bhaNAya nahi, sAMbhaLIne kahI zakAya nahi, chatAM e jJAnane sthUla kahyuM che. je jJAna rAgane bhinna pADIne paryAyane bhagavAna banAve che te jJAnane bhagavatIprajJA kahe che. samyajJAna kahe che. e bhagavatIprajJA vaDe bhavanA nIveDA Ave che. || 470 / / (zrI 52mAgamasAra, bola. 104) * samyagdarzanamAM kSayopazamajJAna che te kevuM che-ke nirvikArasvasaMvedana lakSaNavALuM che, ema kahIne emAM kahe che ke, zAstrajJAna che te kArya nahIM kare paNa nirvikArI svasaMvedanajJAna che te kArya kare che. tene ahIM kSayopazamajJAna kahe che, samyagdarzana thatAM je jJAna che te kSayopazamajJAna che, bhale kSAyika samyagdarzana ho paNa jJAna to kSayopazamajJAna che.|| 471 / / (zrI paramAgamasAra, bola-119 ) * nizcaya mokSamArga che te nirvikalpa samAdhi che. tenAthI utpanna thayela atIndriya AnaMdano anubhava jenuM lakSaNa che evuM svasaMvedanajJAna te jJAna che. zAstrabhaNatara te jJAna nathI, paNa nirvikalpa-svasaMvedanalakSaNa te jJAna che. sukhAnubhUtimAtralakSaNa svasaMvedanajJAnathI AtmA * indriyajJAnanI ruci eTale indriyanI ruci. * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates IndriyajJAna.... jJAna nathI 240 jaNAya tevo che, te sivAya jaNAya tevo nathI. nirvikArIsvasaMvedanajJAnathI jaNAya tevo che paNa bhagavAnanI vANIthI jaNAya tevo nathI. bhagavAnanI bhaktithI jaNAya tevo nathI. AnaMdanI anubhUtinA svasaMvedanazAnathI jaNAya evo huM chuM ane badhA AtmAo paNa enA svasaMvedanazAnathI ene jaNAya evA che. 47ro (zrI paramAgamasAra, bola-120, ) * jJAnanI dazAmAM anubhUtisvarUpa bhagavAna jaNAya che, chatAM tene tuM kema jANato nathI. arere !! jJAnanI dazAmAM bhagavAna jaNAvA chatAM anAdithI vikalpane tAbe thaIne rahyo hovAthI bhagavAna jaNAto nathI. jJAnarUpI arIsAnI svacchatAmAM bhagavAna AtmA jaNAvA chatAM potAne khabara kema paDatI nathI?-ke rAganA vikalpane vaza thayo hovAthI tenI najaramAM rAga Ave che. tethI bhagavAna. jaNAvA chatAM jaNAto nathI. ajJAnI anAdithI dayA-dAna Adi vikalpane tAbe thaI gayo hovAthI jJAnanI vartamAna dazAmAM anubhUtisvarUpa bhagavAna AtmA jaNAya che. topaNa tene jANato nathI. / 473 (zrI paramAgama, bola-131) * je kAMI zAstranuM jJAna thAya temAM zabda nimitta che. tethI te jJAnane zabdazrutajJAna kahe che paNa te AtmajJAna nathI. kharekhara to zabdazrutajJAnamAM jJAnanuM je pariNamana che te AtmAnuM pariNamana ja nathI, kema ke jema pudagalanI ThaMDI garama Adi avasthA jJAna karAvavAmAM nimitta che, paNa zIta-uSNapaNe pariNamavuM te jJAnanuM kArya nathI, te to pudagalanuM kArya che, tema nava tattvonI zraddhA, zAstranuM jJAna ane vyavahAracAritra te traNe rAga che ne AtmAnuM rAgapaNe pariNamavuM azakaya che./ 474 ( zrI paramAgamasAra, bola-141) * IndriyajJAna dagAbAja che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 241 indriyajJAna.... jJAna nathI * je jJAnamAM zabdazruta AdhAra che paNa AtmA AdhAra nathI te zabdazrutajJAna che, tenAthI AtmajJAna thatuM nathI. zabdazrutane jANavAno jeTalo vikalpa che te jJAna paralakSI che. vItarAganA zAstronuM jJAna che te paralakSI jJAna hovAthI paralakSI jJAnano niSedha karyo che. 475TT (zrI paramAgamasAra, bola-142) * jema bhakti Adi baMdhanuM kAraNa che tema zAstrabhaNatara puNyabaMdhanuM kAraNa che. paNa temAMthI nIkaLIne jJAyakano anubhava karavo te mokSanuM kAraNa che. zAstra kahe che zuM? AcArAMgAdimAM kahe che zuM-ke AtmAno anubhava karavo. parathI, rAgathI bhinnavastubhUta jJAnamaya AtmAnuM jJAna karavuM te zAstra bhaNatarano guNa che paNa abhavIne teno abhAva hovAthI te ajJAnI che, AtmA zuddhajJAnamaya che ke je zAstrajJAnanA vikalpathI paNa rahita che. evA AtmAnuM jene jJAna nathI te zAstra bhaNyo paNa tethI zuM? 476 IT (zrI paramAgamasAra bola-150) * prazna- samyagdaSTino upayoga paramAM hoya tyAre svaprakAzaka che? uttara- samyagdaSTino upayoga paramAM hoya tyAre paNa (jJAna svaprakAzaka che paNa upayogarUpa paraprakAzaka vakhate upayogarUpa svaprakAzaka na hoya ane upayogarUpa svaprakAzaka hoya tyAre upayogarUpa para prakAzaka na hoya paNa jJAnano svabhAva to svaparaprakAzaka ja che. 477To. (zrI paramAgamasAra, pAna-47, bola-158) * prazna:- jJAna vibhAvarUpa pariName che? * mahArAjA IndriyajJAnane jJAna kahe che, sarvajJadeva tene zeya kahe che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 242 uttaraH- jJAnamAM vibhAvarUpa pariNamana nathI. jJAna svaparaprakAzaka svabhAvI che paNa je jJAna svane prakAze nahi ne ekalA parane prakAze te jJAnano doSa che. 478 (zrI paramAgamasAra, bola-184) * prazna-mithyA zraddhAnA kAraNe jJAna viparIta kahevAya che? uttara- mithyA zraddhAnA kAraNe jJAnane viparIta kahevuM e to nimittathI kathana thayuM. jJAna svaprakAzaka hovA chatAM ane prakAzanuM nathI te jJAnano potAno doSa che. 479. (zrI paramAgamasAra, bola-185) kAgaLa uparanA ( citarelA) dIvA khaDane bALe nahi, tema ekalA zAstranA jJAne saMsAra baLe nahIM. 48Oaa ( zrI paramAgamasAra, bola-205) * bhagavAna AtmA jJAyaka svarUpe birAjamAna che tene atIndriyajJAnathI jANavuM thAya. paNa tene indriyo vaDe jANavAnuM thatuM nathI. indriyo vaDe jANavAnuM kArya tene thatuM nathI. tene eTale ke jJAyaka AtmAne liMgo vaDa eTale ke pAMca indriyo vaDe jANavuM thatuM nathI. indriya vaDe jANavAnuM kAma kare te AtmA nathI, indriya aNAtmA che, tethI te vaDe jANavAnuM kArya kare te jJAna ja aNAtmA che, zAstra sAMbhaLe ne te vaDe je jJAna thAya te jJAnane AtmA kahetAM nathI. zAstra sAMbhaLatA khyAlamAM Ave ke Ama kahe che-ema je jANavuM thayuM te Indriya vaDe thayuM hovAthI tene AtmA kahetAM nathI... 481 (zrI paramAgamasAra, bola-255) * indriyajJAnanuM lakSa para upara hoya che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 243 indriyajJAna..... jJAna nathI * atIndriya jJAnamaya AtmA che, indriya jJAnamaya nathI. indriyothI zAstro vAMcyA, sAMbhaLyA te jJAna, atIndriya jJAna nahI, te AtmajJAna nahIM, te to khaMDa-khaMDa jJAna che. 11 aMga ne 9 pUrvanuM jJAna parasattA avalaMbI jJAna che. te baMdhanuM kAraNa che. ahIM paramAtmA ema pharamAve che ke prabhu! ekavAra sAMbhaLa, AtmAne atIndriyajJAnathI jANavuM thAya che, indriyajJAnathI jANavuM thAya te AtmA nahIM.|| 482 / / (zrI 52mAgamasAra, bola-256) * indriyajJAnanA jene rasa caDhayA che tene atIndriyajJAna thatuM nathI.|| 483 / / (zrI 52mAgamasAra, bola-257) * paramAtmA pharamAve che ke prabhu! tArA jJAnanI paryAyamAM sadAya svayaM AtmA pote ja anubhavamAM Ave che. jJAnanI pragaTa dazAmAM sarvane bhagavAna AtmA anubhavamAM Ave che. anubhUtisvarUpa bhagavAna AtmA anubhavamAM AvavA chatAM paNa tuM tene dekhato nathI. kema ? ke paryAyabuddhine vaza thaI javAthI paradravyonI sAthe ekatvabuddhithI svadravyane dekhI zakato nathI.||484|| (zrI paramAgamasAra, bola-352 ) * (52sanmukha jJAnamAM thatuM paralakSa choDAvavA ane potAnuM svarUpaastitva vedha-vedakapaNe jANavA yogya che. te nyAye.) jJeyajJAyaka saMbaMdhI paNa jIvane bhrAMti rahI jAya che ke cha dravyo te jJeya ne AtmA teno jJAyaka che. paraMtu jIvathI bhinna puddagala Adi cha dravyo te jJeya ne AtmA teno zAyaka che ema nizcayathI nathI. are ! rAga te * indriyajJAna sva ke 52ne jANavAnuM sAdhana nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check htfp://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 244 zeya ne AtmA jJAyaka ema paNa (52 sanmukhapaNe ) nathI. 52dravyothI lAbha to nathI paNa pa2dravyo jJeya ne teno tuM jANanAra cho ema paNa kharekhara nathI. huM jANanAra chuM, huM ja jaNAvA yogya chuM, huM ja mane jANuM chuM potAnA astitvamAM je che te ja svagneya che ema paramArtha batAvIne 52 taraphanuM lakSa choDAvyuM che.5 48555 (zrI paramAgamasAra, bola-383) *potAnI apekSAe bIjA dravyo asat che pote ja sat che pote ja potAno jJAtA jJeya ne jJAnarUpa sat che. mATe potAnA satnuM jJAna karavuM, potAnA satnuM jJAna karatAM atIndriya AnaMdanI jhalaka AvyA vinA rahe ja nahI, ane AnaMda na Ave to teNe potAnA satanuM sAcuM jJAna karyuM ja nathI. mULa to aMtaramAM vaLavuM e ja AkhA siddhAMtano sAra che.|| 486 / / (zrI paramAgamasAra, bola-384) * A AtmA che te jJAyaka akhaMDa svarUpa che. temAM rAga, karma ke zarIra to tenA nathI paNa paryAyamAM khaMDakhaMDa jJAna che te paNa tenuM nathI jaDa-indriya to tenA nathI paNa bhAva-indriya ne bhAvamana paNa tenA nathI. eka eka viSayane jANatI jJAnanI paryAya che e khaMDakhaMDa jJAna che. e parAdhInatA che, paravazatA che, e duHkha che. || 487 / / (zrI paramAgamasAra bola-386) * ahIM to je jJAna AtmAnA lakSe thAya tene ja jJAna kahe che. je jJAna indriyanA lakSe thAya che, zAstranA lakSe thAya che tene jJAna kahetAM nathI. trikALI jJAyaka bhagavAnanA Azraya vinA agiyAra aMganA jJAnane * indriyajJAna te AtmAne jANavAnuM sAdhana nathI. * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 245 IndriyajJAna..... jJAna nathI paNa jJAna kahetAM nathI. e baMDakhaMDajJAna che te duHkhanuM kAraNa che. caitanyajJAnapiMDane dhyeya banAvIne je jJAna thAya te jJAna bhale thoDuM hoya topaNa te samyajJAna che. evA AtmajJAna vinAnA khaMDakhaMDajJAnathI hajAro mANasone samajAvatAM AvaDe topaNa te jJAna ajJAna che. ne te khaMDakhaMDajJAna paravaza hovAthI duHkha che. parasattAvalaMbI jJAnane jJAna kahetAM nathI. te 488aaaa (zrI paramAgamasAra, bola-389) * aho! A Atmatattva to gahana che, ene AMkho mIMcIne, bahAranA pAMca indriyano vepAra baMdha karIne, mananA saMbaMdhathI vicAra kare ke aho ! A Atmavastu aciMtya che. jJAyaka... jJAyaka. jJAyaka ja che. evo vikalpathI nirNaya kare che te haju parokSa nirNaya che. parokSa eTale pratyakSa svAnubhava nathI thayo mATe tene parokSa kahyo. manathI bahArano bojo ghaNo ghaTADI nAkhe tyAre manathI aMdaranA vicAramAM rokAya ane tyAMthI paNa pachI khasIne aMdara svabhAvanA mahinAmAM rokAya ane AnaMdano anubhava thAya tene samyagdarzana karyuM che. AvuM vastunuM svarUpa che ne tene pAmavAno A upAya che. AmAM kAMI mUMjhAvA jevuM nathI. svabhAvano Azrayato mUMjhavaNane TALI nAkhe che. atyAre loko bAhya kriyAkAMDamAM caDI gayAM che tene to manathI paNa sAco nirNaya karavAno vakhata nathI. 489 (zrI paramAgamasAra, bola-395) * A AtmA pratyakSa che. jema sAme koI cIja pratyakSa hoya che ne! tema A AtmA pratyakSa che. tene dekha! tema AcAryadeva kahe che. A zarIra che, kuTuMba che, dhana, makAna, vaibhava che-ema tuM dekhe cho, * indriyajJAna zeyano bhAva che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 246 paNa e badhAM to tArAthI atyaMta bhinna paradravya che. tenAthI bhinna A AtmA saMvedana pratyakSa che. tene dekha! to tAro moha turaMta nAza thaI jaze. A 490 (zrI paramAgamasAra, bola-414) * bhAI ! tuM cetIne raheje. mane AvaData che-ema AvaDatanI hUMphanA abhimAnane raste caDIza nahIM. vibhAvanA raste to anAdino caDelo ja cho. agiyAra aMganA jJAnamAM, dhAraNAmAM to badhuM AvyuM hatuM paNa zAstranI dhAraNAnA jJAnanI adhikatA karI paNa AtmAnI adhikatA karI nahIM. dhAraNAjJAna AdinA abhimAnathI rokavA mATe guru joIe. mAthe TokanAra guru joIe.// 491aaaa (zrI paramAgamasAra, bola-421) * prabhu! AvaDatanA abhimAnathI dura rahevuM sAruM che. bahAra paDavAnA bhAvathI bahAra paDavAnA prasaMgothI dUra bhAgavAmAM AtmArthIne lAbha che. AvaDatanA kAraNe loko mAna-sanmAna-satkAra kare paNa e prasaMgothI AtmArthIe dUra bhAgavA jevuM che e mAnasanmAnanA prasaMgo niHsAra che. kAMI hitakara nathI. eka AtmasvabhAva ja sArabhUta ne hitakArI che. mATe AvaDatanA abhimAnathI dUra bhAgI Atmasanmukha ja vaLavA jevuM che. A 492 ( zrI paramAgamasAra, bola-422) * sadA aMtaraMgamAM jhaLahaLa jyoti prakAzamAna avinazvara, svataHsiddha tathA paramArtha sat parama padArtha evo bhagavAna jJAnasvabhAva che. tenA avalaMbane indriyonuM jItavuM thAya tene saMto jitendriya kahe che. * indriyajJAna zeyano kSayopazama che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 247 IndriyajJAna..... jJAna nathI IT 493aaaa (zrI paramAgamasAra, bola-424) * prazna- AtmA parokSa che to kema jaNAya? uttara:- AtmA pratyakSa ja che. paryAya aMtarmukha thAya to AtmA pratyakSa che tema jaNAya che. bahirmukha paryAyavALAne AtmA pratyakSa lAgato nathI-pratyakSa dekhAto nathI paNa AtmA pratyakSa ja che. enI sanmukha DhaLIne dekhe to jaNAya che. // 494 (zrI paramAgamasAra, bola-432) calo sakhI vahAM jaIe, jahAM apanA nahi koI, zarIra bhakhe janAvarA, muvA rove na koI. AhAhA! saMgathI cAlyo jA ! saMgamAM rokAvA jevuM nathI. giriguphAmAM ekalo cAlyo jA! A mAraga ekalAno che. svabhAvanA saMgamAM paDayo ene zAstrasaMga paNa goThato nathI. AhAhA! aMdaranI vAto bahu jhINI che bhAI ! zuM kahIe. // 495 (zrI paramAgamasAra, bola-433) * pariNAmane pariNAma vaDe dekha ema nahIM paNa pariNAma vaDe dhruvane dekha, paryAyathI para to na dekha paryAyane paNa na dekha, paNa bhagavAna pUrNAnaMdano nAtha prabhu tene paryAyathI dekha. tene tuM jo. tArI daSTi tyAM lagAva. mahinA Avo abhyAsa kara. aMtarmukhatattvane aMtarmukhanA pariNAma vaDe dekha. aMtaramAM prabhu paramezvara pote birAje che. tene ekavAra cha mAsa to tapAsa ke A zuM che? bIjI capaLAI ne caMcaLAI choDI daI aMdara bhagavAna pUrNAnaMdano nAtha siddhasadaza prabhu * indrijJAna zeya badalyA kare che * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates IndriyajJAna. jJAna nathI 248 che tene cha mAsa tapAsa. IT 496 nA (zrI paramAgamasAra, bola-438) * prazna- AtmAno sAkSAtkAra karavo che paNa kema karavo? te puruSArtha upaDato nathI. uttara- caitanyasvabhAvano mahimA koI aciMtya che ema aMdarathI mahimA Ave to sva tarapha puruSArtha upaDe. kharekhara to je paryAya paralakSI che tene svalakSI karavI emAM mahAna puruSArtha che. bhASA bhale TuMkI karI nAkhI ke dravya tarapha vaLa, dhruva tarapha vaLa-ema bhASA sahelI ne TuMkI karI paNa temAM puruSArtha mahAna che. bhale zAstrajJAna kare, dhAraNA jJAna karI le paNa paryAyane lakSamAM vALavI e puruSArtha anaMta che, mahAna apUrva puruSArtha che. 497 (zrI paramAgamasAra, bola-446 ) * AtmAne jANavA mATe pariNAmane sUkSma kara, skUla pariNAmathI dravya jANavAmAM AvatuM nathI. ajJAnIne agiyAra aMganuM jJAna thaI jAya che to paNa teno upayoga sukSma nathI, sthUla che. AtmA sthUla pariNAmothI jANavAmAM Avato nathI. sUkSma evA AtmAne jANavA mATe upayogane sUkSma karavo paDe che. IT 498aaaa (zrI paramAgamasAra, bola-449) * bhagavAnanI vANIthI nahi, tenA nimitte thayeluM paralakSI jJAna tenAthI paNa nahi paraMtu svalakSI je bhAvazrutajJAna tenAthI AtmA jaNAya che. je jJAna vaDe AtmA jaNAya e bhAvazrutajJAna paranI apekSA vinAnuM che. zruta paNa vadhArAnuM che (nakAmuM che) tema zrutathI thayeluM jJAna paNa * indriyajJAna arUpI evA AtmAne jANavAnuM sAdhana nathI * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 249 indriyajJAna. jJAna nathI vadhArAnuM che. eTale ke temanI apekSA bhAvazrutajJAnane nathI. evA bhAvazrutajJAnathI AtmAne jANe ke kevaLajJAnathI AtmAne jANe paNa e jANavAmAM-anubhavanamAM phera nathI. mATe jJAnamAM zrata-upAdhikRta bheda nathI. zrutajJAna kahyuM mATe temAM zruta-upAdhikRta bheda che ema nathI. / 499T (zrI paramAgamasAra, bola-457) | * bhagavAnanI vANI e zrata che-zAstra che. zAstra paugalika che tethI te jJAna nathI, upAdhi che ane e zrutathI thatuM jJAna e paNa upAdhi che, kema ke te zrutanA lakSavALuM jJAna paralakSI jJAna che. paralakSI jJAna ane jANI zakatuM nathI. mATe tene paNa zrutanI jema upAdhi kahe che. jema sattvazAstra te jJAna nathI, vadhArAnI cIja cheupAdhi che tema e zrutathI thayela jJAna paNa vadhArAnI cIja cheupAdhi che. AhAhA! zuM vItarAganI zailI che! paralakSI jJAnane paNa zrutanI jema upAdhi kahe che. svajJAnarUpa jJatikriyAthI AtmA jaNAya che, bhagavAnanI vANIthI AtmA jaNAto nathI. paOOT (zrI paramAgamasAra, bola-460) * prazna- tattvanuM svarUpa barAbara jANavA chatAM jIva kevA prakArathI aTakI jAya che? uttara:- tattvane barAbara jANavA chatAM para taraphanA bhAvamAM UMDe UMDe rAjIpo rahI jAya che, paralakSI jJAnamAM saMtoSAya che athavA AvaDatanA abhimAnamAM aTakI jAya che. bahAra paDavAnA bhAvamAM rokAI jAya che. aMdara rahevAnA bhAva nathI. tethI aTakI jAya che athavA zubha * indriyajJAna jene jANe tene potAnuM mAne che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna...... jJAna nathI ra50 pariNAmamAM mIThAza rahI jAya che. ema khAsa prakAranI pAtratA vinA jIva aneka prakArathI aTakI jAya che. mA 501aaaaN (zrI paramAgamasAra, bola-477) * AtmAno nirvikalpa anubhava karavA janAra jIva pahelA zuddhanAthI huM eka chuM, zuddha chuM, paradravya pratyenI mamatA rahita chuM, jJAnadarzanathI paripUrNa vastu chuM-evo nizcaya kare che. A nizcayamAM pAMca indriyanA vikalpothI khasyo che ne mananAM vikalpamAM Avyo che paNa e mananA vikalpone paNa choDavA Avyo che. te AgaLa vadhatA mana saMbaMdhI vikalpone jaladI vamI nAkhIne nirvikalpa thAya che. 50rA (zrI paramAgamasAra, bola-485) * karoDo zloko dhAryA paNa aMdaramAM UMDe UMDe para taraphanA valaNamAM kayAMka kayAMka rAjIpo lAge che. para taraphanuM jJAna che e parasattAvalaMbI jJAna che temAM rAjI thAya che ke, ghaNA mANasone samajAvuM ne teo rAjI thAya-evI sukhakalpanA rahI jAya che. dhAraNAmAM yathArtha jANapaNuM hovA chatAM aMdaramAM ayathArtha prayojana che tethI samyagdarzana thatuM nathI. IT 503aaaa (zrI paramAgamasAra, bola-491) * duniyAnI vAtano rasa jene hoya tene A vAta besavI kaThaNa lAge che ane jene A vAtano rasa lAgI jAya che tene bIjAmAM rasa lAgato ja nathI. ema jene indriyajJAnathI rasa caDyo che tene atIndriya jJAna pragaTa thatuM nathI. jema rAga e vyabhicAra che tema IndriyajJAnano rasa e vyabhicAra che. IT 504 (zrI paramAgamasAra, bola-pa03) * indriyajJAna vaibhAvika che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 251 indriyajJAna..... jJAna nathI * upayoga nAmanuM lakSaNa kahyuM: konuM lakSaNa kahyuM ? -ke jIvanuM, AtmAnuM. have AtmAnuM je lakSaNa che te nimittane avalaMbane thAya e lakSaNa ja nathI. bhAI! A to dhIrA thaIne samajavAnI vAta che. AtmAnuM lakSaNa upayoga che, lakSa Atmadravya che. have e upayoga nAmanA lakSaNa vaDe je lakSaNa lakSane jANe evA lakSaNamAM 52zeyane jANavAnuM je avalaMbana thAya te upayoga jIvano nahi.|| 505 / / (zrI paramAgamasAra, bola-515 ) * keTalAka loko hajI zubharAgane mokSamArga mAne che. tene kahe che ke prabhu! tuM kayAM gayo? zuM kare che? ahIM to paralakSavALuM jJAna e jIvanuM nahi to paralakSavALo rAga che te jIvane lAbha kare e vAta to kayAMya rahI! are prabhu zuM kare che A! sAMbhaLavA maLyuM nathI. are! enI prabhutA camatkRti zaktio ! ane camatkRti enI paryAyo ! enI ene khabara nathI. Avo je bhagavAna AtmA tenI UMDapanI zI vAta karavI. pAtALa kUvAmAM jema pANI UMDethI phATIne bahAra Ave tema lakSanA kAraNathI je jJAna utpanna thAya te jJAnanA pAtALa kUvAmAMthI ze2DA-phuvArA phATe che. 506 / / (zrI 52mAgamasAra, bola-516) * je jJAna sAthe AnaMda na Ave te jJAna ja nathI, paNa ajJAna che.|| 507 / / (zrI 52mAgamasAra, bola-630) * jJAna jagatamAM badhA jIvone sva-anubhavathI nakkI che jyAre svAzrayI jJAna vaDe aMtarmukha jJAna vaDe AtmAne jANe tyAre AtmA * indriyajJAnanuM lakSya ' 52lakSa abhAvAt'* Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI rapara yathArtha jAmyo kahevAya paralakSyavALA jJAnane tathA agIyAra aMganA zAstrajJAnane AtmAnuM jJAna kahyuM nathI. jenuM lakSaNa (svarUpa) nakkI karavuM che te lakSya rUpa AtmAne ja avalaMbIne jANe teja jJAna che. nimitta-rAga, vyavahArane avalaMbIne jANe te jJAna nathI. AcAryadevane para vastunuM jANapaNuM prasiddha karavuM nathI. je svalakSaNarUpa jJAna vaDe AtmAne jANe tenI prasiddhi samyaka che juo, A rIte paNa aMtarmukha daSTi karavAnI vAta che. A pa08mAM (zrI paramAgamasAra, bola-640) * je vaDa jaNAya te lakSaNa kahIye. jJAna vaDe AtmA jaNAya che, mATe jJAna vaDe AtmA nakkI thAya che. puNya-pApAdi ke zarIra Adi jJAna vaDe nakkI karavA yogya nathI paNa jJAna vaDe AtmA nakkI karavA yogya che. jJAna lakSaNa puNya-pApanuM ke deva-guru-zAstranuM nathI. A jJAna to lakSya evA AtmAnuM lakSaNa che, jJAna che tyAM tenI sAthe anaMta guNo che. jJAna jenuM lakSaNa che evuM nakkI karatAM anaMta guNovALo AtmA nakkI thAya che, e ja sAdhya che. 1 5OCT (zrI paramAgamasAra, bola-641) * jJAnadvAramAM svarUpa zaktine jANavI. lakSaNa jJAna, ane lakSya AtmA potAnA jJAnamAM bhAse che. tyAre sahaja AnaMdadhArA vahe che te anubhave che. te pa10nA (zrI paramAgamasAra, bola-710) * chadmasthano upayoga eka bAju hoya, upayoga puNya-pApa tarapha hoya tyAre svaanubhavamAM na hoya. svAnubhUti jJAnanI paryAya che. * huM dharmAdine jANuM chuM te adhyavasAna che * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 253 indriyajJAna..... jJAna nathI samyagdarzanane upayogarUpa svAnubhUtine viSaya vyApti che. samyagdarzana hovA chatAM jJAna svamAM upayogarUpa hoya athavA na hoya. mATe samyagdarzana ne svajJAnanA vyApArane viSaya vyApti che. svajJAna labdharUpa hoya che paNa sadAya upayogarUpa hotuM nathI. / / 511 / / (zrI 52mAgamasAra, bola-714 ) * prazna:- nirvikalpa dazA vakhate sva-paraprakAzaka svabhAvane vAMdho Ave che? utta2:- nirvikalpatA vakhate jJAna jJAnane jANe che ne AnaMdane paNa jANe che mATe tyAM paNa svapa2prakAzakapaNuM che. AnaMdane jANavo te jJAnanI apekSAe 52 che. nirvikalpadazAmAM svagneya eka ja AvyuM ema nathI. jJAna sAthe AnaMdano khyAla Ave che. pote jJAnane jANe che te sva ne AnaMdane para tarIke jANe che. Ama sva-52prakAzaka svabhAva tyAM paNa rahe che.|| 512 // (zrI paramAgamasAra, bola-715 ) * prazna:- svapara-prakAzaka svabhAvamAM bepaNuM AvyuM che ke ekapaNuM ? utta2:- zakti eka che, eka paryAyamAM akhaMDapaNuM che, bepaNuM nathI. svapara-prakAzanuM sAmarthyapaNuM eka che. bheda pADIne bepaNuM kahevAya che.|| 513 / / (zrI 52mAgamasAra, bola-870) * nirmaLa bhedajJAnarUpa prakAzathI spaSTa bhinna dekhavAmAM Ave che evuM A bhinna AtmAnuM ekapaNuM ja sulabha nathI. juo, rAgathI bhinna ane paralakSI jJAnathI paNa bhinna ane potAthI abhinna evA AtmAnuM * huM zAyaka ane cha dravya jJeya te bhrAMti che * Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 254 ekapaNuM, nirmaLa bhedajJAnarUpa prakAzathI spaSTa bhinna dekhavAmAM Ave che. jIve paralakSI jJAna paNa anaMtavAra karyuM che. agiyAra aMga ane navapUrvanuM jJAna che e paNa paralakSI jJAna che, enAthI AtmAnuM ekapaNuM bhinna dekhAtuM nathI. rAga ane paranuM lakSa choDI svadravyanA dhyeya ane lakSe je bhedajJAna thAya e bhedajJAnathI AtmAnuM ekapaNuM dekhavAmAM Ave che. jema prakAzamAM ja cIja spaSTa dekhAya tema bhedajJAnaprakAzamAM ja Atmavastu spaSTapaNe bhinna dekhAya che. nirmaLa bhedajJAnaprakAza vaDe AtmAnuM ekapaNuM spaSTa dekhavuM e muddAnI vAta che, bhAI ! bAkI dayA pALo, bhakti karo, vrata karo ityAdi badhAM thothA che. A pa14 . (zrI pravacana ratnAkara bhAga-1, perA-3, pAnuM-75) * rAganA vikalpo ane paralakSI jJAna e ja jANe mArI cIja che evI mAnyatAne ADa jJAyaka prakAzamAna caitanyajyoti DhaMkAI gaI che. potAmAM anAtmapaNuM hovAthI arthAt potAne AtmAnA jJAnano abhAva hovAthI aMdara prakAzamAna caitanya camatkAra vastu paDI che tene kadIya jANI ke anubhavI nathI. pote AtmAnuM ekapaNuM nahIM jANato hovAthI tathA AtmAne jANanArA saMtojJAnIonI saMgati-sevA nahIM karI hovAthI bhinna AtmAnuM ekapaNa kadI sAMbhaLyuM nathI, paricayamAM AvyuM nathI ane tethI anubhavamAM paNa AvyuM nathI. AtmajJa saMtoe rAgathI ane paralakSI jJAnathI bhinna AtmAnuM ekapaNuM kahyuM, paNa te eNe mAnyuM nahIM tethI temanI saMgati-sevA karI nahIM ema kahyuM che. gurue jevo AtmA kahyo tevo mAnyo nahIM, paraMtu bAhya pravRttimAM jIva rokAI gayo. dayA, dAna, vrata, tapa, bhakti ityAdinA zubharAgamAM dharma mAnIne rokAI gayo. Tii 515 / ( zrI pravacana ratnAkara bhAga-1, perA-2, pAnuM-76 ) * huM parane jANuM che te buddhi mithyA che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 255 indriyajJAna...... jJAna nathI * paraMtu have tyAM, sAmAnya jJAnanA AvirbhAva ane vizeSa jJAnanA tirobhAvathI jyAre jJAnamAtrano anubhava karavAmAM Ave tyAre jJAna pragaTa anubhavavAmAM Ave che. juo, rAgamizrita zeyAkAra jJAna je (pUrva) hatuM enI rUci choDI daIne (paryAyabuddhi choDIne) ane jJAyakanI rucinuM pariNamana karIne sAmAnya jJAnano paryAyamAM anubhava karavo ane sAmAnya jJAnano AvirbhAva ane vizeSa jJAnano tirobhAva kahe che. A paryAyanI vAta che. jJAnanI paryAyamAM ekalA jJAna, jJAna, jJAnanuM vedana thavuM ane zubhAzubha jJayAkAra jJAnanuM DhaMkAI javuM tene sAmAnya jJAnano AvirbhAva ane vizeSa zeyAkAra jJAnano tirobhAva kahe che. ane e pramANe jJAnamAtrano anubhava karavAmAM AvatA jJAna AnaMda sahita paryAyamAM anubhavamAM Ave che. ahIM "sAmAnya jJAnano AvirbhAva" eTale trikALI bhAvano AvirbhAva ema vAta nathI. sAmAnya jJAna eTale zubhAzubha jJayAkAra rahita ekalA jJAnanuM paryAyamAM pragaTapaNuM. ekalA jJAna, jJAna, jJAnano anubhava e sAmAnya jJAnano AvirbhAva che. zeyAkAra sivAyanuM ekaluM pragaTa jJAna te sAmAnya jJAna che. eno viSaya trikALI che. A pa16nA (zrI pravacana ratnAkara bhAga-1, perA-1, pAnuM-ra6ra) * topaNa jeo ajJAnI che, zayomAM Asakta che temane te svAdamAM AvatuM nathI. caitanyasvarUpa nija paramAtmAnI jemane ruci nathI evA ajJAnI jIvo rAga ke je parajJaya che (rAga te jJAna nathI) temAM Asakta che. vrata, tapa, dayA, dAna, pUjA, bhakti evA je vyavahAra ratnatrayanA pariNAma che temAM jeo Asakta che, zubhAzubha vikalpone jANavAmAM jeo rokAyelA che evA zeyalubdha jIvone AtmAnA atIndriya jJAna * indriyajJAna Atma anubhava karAvavAmAM asamartha che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 256 ane AnaMdano svAda Avato nathI. zubharAganI-puNyabhAvanI jemane ruci che temane AtmAnA AnaMdano svAda Avato nathI. pa17 | (zrI pravacana ratnAkara bhAga-1, perA-3, pAnuM-ra6ra) * AtmAno svAda to anAkuLa AnaMdamaya che. banArasIdAse lakhyuM che: vastu vicArata dhyAvarte, mana pAvai vizrAma. rasa svAdata sukha upajai, anubhau yAko nAma." vastu je jJAyakasvarUpa tene jJAnamAM laI aMtaramAM dhyAna kare che tene mananA vikalpo-rAga vizrAma pAme che, huThI jAya che. mana zAMta thaI jAya che. tyAre atIndriya AnaMdanA rasano svAda Ave che. pariNAma aMtarnimagna thatAM anAkuLa sukhano svAda Ave che tene anubhava arthAt jainazAsana kahe che. pa18 (zrI pravacana ratnAkara bhAga-1, perA-2, pAnuM-ra63) * zeyamAM Asakta che te indriyanA viSayomAM Asakta che. je padArtho indriyo vaDe jANavAmAM Ave che te indriyonA viSayo che. deva, guru, zAstra, sAkSAt bhagavAna ane bhagavAnanI vANI e paNa indriyonA viSayo che. samayasAra gAthA 31mAM lIdhuM che ke "jItI indriyo jJAnasvabhAve adhika jANe Atmane-pAMca dravyendriyo, bhAvendriyo ane indriyonA viSayabhUta padArtho-traNene indriya gaNavAmAM AvI che. e traNeyane jItIne eTale ke temanA taraphano jhukAva-rucine choDIne enAthI adhika arthAt bhinna potAnA jJAnasvabhAvane-atIndriya bhagavAnane anubhave che te jainazAsana che. potAnA svayamAM lIna che evI A * je jJAnano svabhAva parane jANavAno hoya to AnaMda Avavo joIe?* Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 257 indriyajJAna.... jJAna nathI anubhUti-zuddhopayogarUpa pariNati te jainazAsana che. AthI viruddha ajJAnIne paripUrNa je svajJaya che enI aruci che ane indriyAdinuM khaMDakhaMDa je yAkAra jJAna che enI ruci ane prIti che. te parazayomAM Asakta che ane tethI tene jJAnano svAda na AvatAM rAgano-AkuLatAno svAda Ave che. rAgano svAda, rAganuM vedana anubhavamAM AvavuM e jainazAsanathI viruddha che tethI adharma che. zubhakriyA karavI ane e karatAM karatAM dharma thaI jaze evI mAnyatA mithyAbhAva che. tathA zubhAzubha rAgathI bhinna aMtara AnaMdakaMda bhagavAna AtmAne zeya banAvI jJAyakanA jJAnanuM vedana karavuM e jinazAsana che, dharma che. A pa19AA (zrI pravacana ratnAkara bhAga-1, perA-3, 4 pAnuM-ra63) * "alubdha jJAnIone to jema seMdhavanI gAMgaDI, anyadravyanA saMyogano vyavaccheda karIne kevaLa seMdhavano ja anubhava karavAmAM AvatAM sarvataH ekakSArarasapaNAne lIdhe kSArapaNe svAdamAM Ave che tema AtmA paNa, paradravyanA saMyogano vyavaccheda karIne kevaLa AtmAno ja anubhava karavAmAM AvatA, sarvataH ekavijJAnaghanapaNAne lIdhe jJAnapaNe svAdamAM Ave che. jema lavaNanA gAMgaDAno, anyadravyanA saMyogano niSedha karIne kevaLa lavaNanA gAMgaDAno anubhava karavAmAM Ave to sarvatra kSArarasapaNAne lIdhe te kSArapaNe svAdamAM Ave che. lavaNano gAMgaDo sIdho lavaNa dvArA svAdamAM Ave che e yathArtha che. evI rIte alubdha jJAnIone eTale jemane indriyonA samasta viSayo ke je parajJayo che emanI Asakti-ruci chUTI gaI che evA jJAnIone potAnA sivAya anya samasta paradravya ane parabhAvanuM lakSa choDI daIne eka jJAyakamAtra * paramAtmA kahe che - mArA lakSe durgati thaze * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna. jJAna nathI 258 cighanasvarUpano anubhava karatA, sarvataH ekavijJAnaghanapaNAne lIdhe te jJAnarUpe svAdamAM Ave che. ekaluM jJAna sIdhuM jJAnanA svAdamAM Ave che e AnaMdanuM vedana che. e jainazAsana che. enuM nAma samyagdarzana ane jJAnanI anubhUti che. | paravA (zrI pravacana ratnAkara bhAga-1, perA-1, pAnuM-ra66 ) * eka bAju svadravya che ane bIjI bAju samasta paradravya che. eka bAju rAma ane bIjI bAju gAma. gAma eTale (padravyano) samUha. potAnA sivAya jeTalA pAradravyo che te gAmamAM jAya che. parayo-paMcendriyanA viSayo-pachI te sAkSAt bhagavAna, bhagavAnanI vANI, deva, guru, zAstra, ane zubhAzubha rAga e saghaLuM gAmamAM eTale paradravyanA samUhamAM AvI jAya che. enA tarapha lakSa jatAM rAga ja utpanna thAya che. samosaraNamAM sAkSAta bhagavAna birAjamAna hoya, temanuM lakSa karatAM rAga ja utpanna thAya. e adharma che e kAMI caitanyanI gati nathI. eto viparIta gati che. mokSapAhuDamAM kahyuM che ke "paradadhvAdo duggaI" tethI paradravyathI udAsIna thaI eka trikALI jJAyakabhAva je sarvataH jJAnaghana che te ekano ja anubhava karatAM ekalA (nirbheLa) jJAnano svAda Ave che. e jainadarzana che. indriyonA viSayomAM rAga-dvArA je jJAnano anabhava ( jJayAkAra jJAna) te AtmAno svAda-anubhava nathI, e jainazAsana nathI. AtmAmAM bhedanA lakSe je rAga utpanna thAya te rAganuM jJAna thAya che ema mAnavuM e ajJAna che, mithyAdarzana che. eka jJAna drArA jJAnanuM vedana e ja samyaka che yathArtha che. aho ! samayasAra vizvanuM eka ajoDa cahyuM che. A vANI to juo; sIdhI ene AtmA tarapha laI jAya che. para1TI (zrI pravacana ratnAkara bhAga-1, perA-2, pAnuM ra66) *eka bhAvakabhAva, eka zeyano bhAva-tenAthI judo huM jJAyakabhAva * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes 259 indriyajJAna..... jJAna nathI * ahIM AtmAnI anubhUtine ja jJAnanI anubhUti kahI che. ajJAnIjana svajJeyane choDIne anaMta 52jJeyomAM ja arthAt AtmAnA atIndriya jJAnane choDIne indriyajJAnamAM ja lubdha thaI rahyA che. nija caitanyaghanasvarUpa AtmAno anubhava nathI evo ajJAnI paravastu-52zeyomAM lubdha che. tenI dRSTi ane ruci rAgAdi para che. te indriyajJAnanA viSayothI ane rAgAdithI anekAkAra thayela jJAnane ja potApaNa AsvAde che; e mithyAtva che. deva-guru-zAstra paradravya che. enI zraddhAno viklpa rAga che e rAga mithyAtva nathI, paraMtu e rAgathI anekAkAra-parazeyAkAra thayeluM je jJAna tene potApaNuM mAnavuM e mithyAtva che. rAga mithyAtva nathI, paNa ene dharma mAnavo e mithyAtva che. ajJAnI dayA, dAna, vrata, bhakti Adi rAganA jJAnane ja 'AyamAtra ' AsvAde che. jene zeyAkAra jJAnanI daSTi ane ruci che. ene jJeyothI bhinna jJAnamAtrano AsvAda hoto nathI. tene aMtarmukhaSTinA abhAve rAgano-AkuLatAno ja svAda Ave che.|| 522 / / (zrI pravacana ratnAkara bhAga-1, perA-chello, pAnuM-267+268 ) * jainazAstro vAMce, sAMbhaLe ane enI dhAraNA karI rAkhe e kAMI sabhyajJAna nathI. jinavANI to bAju 52 rahI, ahIM to jinavANI sAMbhaLatAM je jJAna (vikalpa ) aMdara thAya che e samyajJAna che ema nathI. dravyazrutanuM jJAna e to vikalpa che. paraMtu aMdara bhagavAna cidAnaMda rasakaMda che ene dRSTimAM laI eka enuM jJAnamAtranuM anubhavana karavuM e bhAvazrutajJAna che, e samyajJAna che, jainazAsana che. nija svarUpanuM anubhavana te AtmajJAnache. zuddhajJAnarUpa svasaMvedana, jJAnanuM (trIkALInuM) svasaMvedana anubhavana e bhAvazrutajJAnarUpa jinazAsananuM anubhavana che.|| 523 / / (zrI pravacana ratnAkara bhAga-1, perA-3, pAnuM-268 ) * zeya zeyane jANe che, jJAna AtmAne jANe che * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes indriyajJAna..... jJAna nathI 260 pU. bahenazrInAM vacanAmRta * A badhe-bahAra-sthULa upayoga thaI rahyo che, te badhethI uThAvI, khuba ja dhIro thaI, dravyane pakaDa. varNa nahi, gaMdha nahi, rasa nahi, dravyendriya paNa nahi ane bhAvendriya paNa dravyanuM svarUpa nathI. joke bhAvendriya che to jIvanI ja paryAya, paNa te khaMDakhaMDarUpa che, kSAyopamika jJAna che ane dravya to akhaMDa ne pUrNa che, mATe bhAvendriyanA lakSe paNa te pakaDAtuM nathI. A badhAMthI pele pAra dravya che. tene sUkSma upayoga karIne pakaDa.|| 524 / / (pU. bahenazrInAM vacanAmRta, bola-203) * AtmA jANanAra che, sadAya jAgRtasvarUpa ja che. jAgRtasvarUpa evAM AtmAne oLakhe to paryAyamAM paNa jAgRti pragaTe. AtmA jAgatI jyota che, tene jANa.|| 525 / / (pU. bahenazrInAM vacanAmRta, bola-265 ) * caitanya mAro deva che; tene ja huM dekhuM chuM bIjuM kAMI mane dekhAtuM ja nathI ne! -AvuM dravya u52 jora Ave, dravyanI ja adhiktA rahe, to badhuM nirmaLa thatuM jAya che. pote potAmAM gayo, ekatvabuddhi tUTI eTale badhA rasa DhIlA paDI gayA. svarUpano rasa pragaTatAM anya rasamAM anaMtI moLAza AvI. nyAro, badhAthI nyAro thaI jatAM saMsArano rasa anaMto thaI jatAM saMsArano rasa anaMto ghaTI gayo. dizA AkhI palaTAI gaI.|| para6|| (pU. bahenazrInAM vacanAmRta, bola-297) * indriya jJAnamAM AkuLatA hoya, jJAnamAM nirAkuLa AnaMda hoya * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ra61 indriyajJAna... jJAna nathI * jIva bhale game teTalAM zAstro bhaNe, vAdavivAda karI jANe, pramANa-naya- nipAdithI vastunI tarkaNA kare, dhAraNArUpa jJAnane vicAromAM vizeSa vizeSa pherave, paNa jo jJAnasvarUpa AtmAnA astitvane pakaDe nahi ane tadrupa pariName nahi, to te zeyanimagna rahe che, je je bahAranuM jANe temAM tallIna thaI jAya che, jANe ke jJAna bahArathI AvatuM hoya evo bhAva vedhA kare che. badhuM bhaNI gayo. ghaNAM yukti-nyAya jANyAM, ghaNA vicAro karyA. paNa jANanArane jANo nahi, jJAnanI mULa bhUmi najaramAM AvI nahi, to te badhuM jANyAnuM zuM phaLa? zAstrAbhyAsAdinuM prayojana to jJAnasvarUpa AtmAne jANavo te che. parachA (pU. bahenazrInAM vacanAmRta, bola-381) * jJAyakasvabhAva AtmAno nirNaya karI, matizrutajJAnano upayoga je bahAramAM jAya che tene aMdaramAM sameTI levo, bahAra jatA upayogane jJAyakanA avalaMbana vaDe vAraMvAra aMdaramAM sthira karyA karavo, te ja zivapurI pahoMcavAno rAjamArga che. jJAyaka AtmAnI anubhUti te ja zivapurInI saDaka che, te ja mokSano mArga che. bIjA badhA te mArgane varNavavAnA bhinna bhinna prakAro che. jeTalA varNananA prakAro che, teTalA mArgo nathI; mArga to eka ja che. paraMtu (pU. bahenazrInAM vacanAmRta, bola-383) * jinendrabhakti to zuM, paNa game te kArya karatA, sAdhakanI daSTi jJAyakadeva para ja paDI hoya che. daSTi jJAyakadevamAM jAmI te jAmI! tyAMthI pAchI pharatI ja nathI! bahAranAM netra bhale jinendra para ekAgra hoya paNa aMtaranA netra to tyAre paNa nijajJAyakadeva parathI khasatAM nathI. jJAyakadevanAM darzana thatAM anaMta guNomAM aMze zuddhinI * indriyajJAnanA ( zeyanA) laze indriya (zeya) pragaTe * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI ra6ra paryAya pragaTa thaI; have pUrNatA lIdhA vinA aMtaranA naina tyAMthI pAchA phare ja nahi, dravyadRSTi jyAM coMTI tyAMthI te pAchI pharatI nathI. aMtaramAM pUrNatA karye ja chUTako. jema bhagavAnanA darzana thatAM netra tyAM thaMbhI jAya che, tema jJAyakadevanAM darzana thatAM aMtaranAM netra-daSTi tyAM coTI jAya che. daSTi jAmatAM jJAna paNa tyAM kathaMcit jAmI gayuM. pachI upayoga aMdara ane bahAra ema karatAM karatAM aMdaramAM pUro jatAM kevaLajJAna pragaTa thAya che. aho ! jJAyakadevano ane jinendradevano apAra mahimA che. A parA ( gujarAtI Atmadharma phebruArI 1991, pAnu-19, pU. bahenazrI) * prazna:- astitvanuM grahaNa eTale zuM? uttara- ajJAnIne anubhava pahelAM potAnA astitvano khyAla Avavo joIe. "A jaNAya che, te jaNAya che, mATe huM jANanAra' tema nahi paNa "A rahyo huM jANanAra jJAyaka' ema potAnA astitvano sIdho khyAla Ave. abheda eka AtmAnuM bhAvabhAsana thAya. AvA astitvanA grahaNa pachI ja sAco puruSArtha zarU thAya che. pa3 (zrI abhinaMdanagraMtha, pAnuM 314) * IndriyajJAna paranI prasiddhi kare che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ra63 indriyajJAna.... jJAna nathI pU. zrI nihAlacaMdabhAI sogAnIjInA vacanAmRta * sAMbhaLI sAMbhaLIne maLI jaze, te daSTi juTha che. (kAryasiddhi) potAnA (aMtarapuruSArtha)thI ja thaze. sAMbhaLavuM, saMbhaLAvavuM, vAMcavuM, te badhuM (bahiramukhabhAva kAryasiddhi mATe) bekAra che. te hoya to bhale hoya, paraMtu teno kheda thavo joIe, niSedha Avavo joIe. pa31T (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-15) * bahirmukha hovAthI jJAna khIlatuM nathI, ane aMtarmukha hovAthI aMdarathI ja kevaLajJAna pragaTa thaI jAya che. potAnI tarapha ja dekhavAnI vAta che. pa3ra / (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-41). * tIrthakaranI divya dhvanithI paNa lAbha thato nathI, to pachI bIjA konAthI lAbha thAya? te (divyadhvani) paNa potAne choDIne eka (bhinna) viSaya ja che. pa33AA (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-48) * jJAnanI paryAya Ave che aMdarathI ane (ajJAnIne ) bahAranuM lakSa hovAthI dekhAya che (ka) bahArathI Ave che, tethI ajJAnIne parathI jJAna thAya che evo bhrama thaI jAya che. A pa34 / (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-58) * (dravyaliMgInI bhUla ) dravyaliMgI thaIne agiyAra aMga sudhI bhaNe che, paraMtu trikALI caitanyadaLamAM ahaMpaNa karatA nathI, te ja bhUla che, bIjI koI bhUla nathI. pa35 nA (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-60) * indriyajJAnanA niSedha vinA upayoga aMtarmukha nahIM thAya. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes indriyajJAna..... jJAna nathI 264 * pU. gurudevazrIe zAstra vAMcatA samaye kahyuM, jema vepAramAM copaDAnA pAnAM pherave che, tema A pAnAM che, koI pharaka nathI, jo aMtaranI (dhruva caitanyanI ) dRSTi nathI, to banne samAna che.|| 536 / / (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-61 ) * tIrthaMkara yoga ane vANI maLI to sAruM che, bhaviSyamAM paNa A bhAvathI maLaze, evI temAM hoMza Ave che to tenAthI kaI rIte chUTaze ? lAbha mAne che, to kaI rIte choDaze? tenAthI ( evA bhAvathI ) nukasAna ja che, lAbha nathI, lAbha to mArAthI ja che. vartamAnamAM ja mArAthI lAbha che evuM jora nahi hoya to paramAM aTakI jaze.|| 537 / / (zrI dravya duSTi prakAza bhAga-3, bola-62 ) * vicAramaMthana paNa thAkI jAya, zUnya thaI jAya, tyAre anubhava thAya che. maMthana paNa che to AkuLatA ekadama tIvra dhagazathI aMdaramAM utarI javuM joIe.|| 538 / / (zrI dravya dRSTi prakAza bhAga-3, bola-72 ) * basa eka ja vAta che ke 'huM trikALI chuM' ema jAmI rahevuM joIe. paryAya thavAvALI thAo-yogyatAnusAra thaI jAya che. huM temAM jato nathI. kSayopazama hoya, na hoya, yAda rahe, na rahe, paraMtu asaMkhya pradezamAM vyApaka thaI javuM joIe.|| 539 / / (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-81) * koI ekAMta vedAMtamAM kheMcI jAya nahi teTalA mATe banne vAta batAvI che. paryAya bIjAmAM thatI nathI, kArya to paryAyamAM ja thAya che ema kahe to tyAM (paryAyanI rucivALA) coMTI jAya cheAma to che * 'huM 52ne haNuM chuM ' ane 'huM 52ne jANuM chuM '- samakakSI pApa che * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ra65 indriyajJAna. jJAna nathI ne! Ama to hovuM joIe ne! are bhAI ! zuM hovuM joIe! choDI de badhI vAto jANavAnI. huM to trikALI ja chuM, utpAda-vyaya kaMI mArAmAM che ja nahi. IT 54Oaa. (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-88) * vicAra mananathI vastu prApta thatI nathI (anubhava thato nathI) kAraNa ke te bahirmukhI mananA saMgavALI che. vastu aMtarmukha dhruva che. IT 541nA (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-98) * zAstra badhAM vAMcI jAya paraMtu anubhava vinA teno bhAva khyAlamAM Ave nahi. badhI apekSA to jANI le, paraMtu temAM ja (jANapaNAmAM ja) phasAI jAya che. jo 542 // (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-109) * je nirvikalpatA thAya che temAM to AkhuM jagata, deha, vikalpa, ughADa vagere kAMI dekhAtuM ja nathI. eka pote ja pote dekhAya che. aMdaramAM jAya to bahAranuM kAMI dekhAya nahi./ 543aaaa (zrI dravya dRSTi prakAza bhAga-3, bola-114) | * zAstrathI jJAna nathI thatuM ema sAMbhaLe ene barAbara che" ema kahe paraMtu aMdaramAM (abhiprAyamAM) to pote bahArathI (zAstra AdithI) jJAna Ave che, tema mAne che. vANIthI lAbha nathI tema kahe paraMtu mAnyatAmAM sAMbhaLavAthI pratyakSa lAbha thato dekhAya che, to thoDuM to sAMbhaLI lauM, temAM nukasAna zuM che? (ajJAnamAM evo bhrama rahe che) are bhAI ! temAM nukasAna ja thAya che, lAbha nahi. uparathI nukasAna karyuM ane aMdaramAM * huM jANanAra ane lokAloka zeya evuM koNe kahyuM? * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 266 lAbha mAnIne pravarte, te kevI vAta ? emAM aTakI jAya che.|| 544 / / (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-116 ) * prazna:- dravyaliMgI ATaluM spaSTa jANIne ' trikALImAM ' ahaMpaNuM kema karatA nathI ? uttara:- temane sukhanI jarUrata nathI. kAraNa ke temane eka samayanI ughADa paryAyamAM saMtoSa che-sukha lAge che. tethI 'trikALI 'ne kema pakaDe?|| 5450 (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-121) * AkharamAM game teTaluM sAMbhaLo paNa sukha to ahIMthI (aMtaramAMthI ) ja zarU thAya che. A thoDuM sAMbhaLI to lauM, temAM zuM nukazAna che? pachI aMdaramAM jaIza, te vAta ThIka nathI. vaLI eka samayanI jJAnaparyAyamAM vicAra karI karIne paNa zuM maLaze ? trikALInI tarapha jora devAthI ja kSaNika paryAyanI ekatA chUTIne sukha maLaze.|| 546 / / (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-124) * deva-guru Adi nimittano sAMsArika viSayonI apekSAe pharaka che. kAraNa ke sAMsArika viSayo to potAnI tarapha jhUkAva karavAnuM kahe che. ane devAdika nimitto potAnI tarapha jhUkAvano niSedha karIne 'AtmAnI ta2pha jhUkI jAo' ema kahe che. tethI devAdika nimittomAM pharaka kahevAmAM Ave che. paraMtu je jIva potAnI tarapha jhUkatA nathI, devAdikanI tarapha ja jhUkelA rahe che, temaNe to A sAMsArika viSayonI jema Amane paNa viSaya banAvI lIdhA. temAM kAMI pharaka rahyo nahi.|| 547 / / (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-129 ) * ' jJAyaka nathI tyama 52 taNo '* Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ra67 indriyajJAna.... jJAna nathI * jyAre munio potAne mATe, zAstramAM ramatI buddhine vyabhicAra mAne che, to nIcevALAnI to vyabhicArI buddhi che ja. temAM (ajJAnI) jIva ema le che ke munio to potAne mATe vyabhicArI mAne te ThIka che paNa ApaNe to thoDI zaktivALA chIe, ApaNe to zAstra AdinuM avalaMbana ja joIe ema bahAranuM laIne tyAM saMtoSa mAnIne aTakI jAya che. pahelAmAM paheluM to trikALImAM prasarI javAnuM che. te ja sarva prathama karavAnuM che. A 548aaaa (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-130) * thoDuM A to karI lauM, A to jANI lauM, sAMbhaLI to lauM te badhA aTakavAnA rastA che. (potAnA) asaMkhya pradezamAM prasarIne pUrepUrA vyApaka thaIne sthira raho ne! sukhazAMti vadhatI jaze. vikalpAdi tUTatA jaze. // 549 (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-140) * amane to sukha pIvAnI adhikatA rahe che, jANavAnI nahIM ane kharekhara vikalpathI jANIe chIe te to sAcuM jANavuM ja nathI. aMdaramAM abhedatAthI je sahaja jANavuM thAya che, te ja sAcuM jJAna che. parasattA avalaMbI jJAna to heya kahyuM che ne! vaLI zivabhUti muni vizeSa jANatA na hatA, topaNa aMdaramAM sukha pItAM pItAM temane kevaLajJAna thaI gayuM. pa50nA (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-146) * (ajJAnI jIvane) jJAnano thoDo kSayopazama thAya ane thoDo vikAsa paNa thato jAya to temAM ja rokAI jAya che. "huM thoDo samajadAra * parane jANe tevuM zAyakanuM svarUpa nathI * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAnajJAna nathI ra68 to chuM. vaLI zAMti paNa thoDI pahelAnI apekSAe vadhatI jAya che. tethI huM AgaLa vadhato jAuM chuM." evo saMtoSa mAnIne aTakI jAya che. IT papa1 nA (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-189) * prazna- upayogane potAnI tarapha DhALavAnuM ja eka kArya karavAnuM che ne? uttara- paryAyanI apekSAthI to ema ja kahevAya, kema ke upayoga bIjI tarapha che to A tarapha lAvo ema kahevAmAM Ave che. kharekhara to huM pote ja upayoga svarUpa chuM. upayoga kayAMya gayo ja nathI, evI daSTi thatAM (paryAya apekSAthI) upayoga svasammukha Ave ja che.paparA (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-223) * upayoga potAthI bahAra nIkaLe to jamano dUta ja Avyo, ema dekho! (bahAramAM) cAhe bhagavAna paNa bhale hoya. (upayoga bahAra jAya) temAM potAnuM maraNa thaI rahyuM che. bahAranA padArthathI to mAro koI saMbaMdha ja nathI. pachI upayogane bahAramAM laMbAvavo zA mATe ?papalA! (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-243) * "zuddha, buddha, caitanyaghana, svayaMjyoti sukhadhAma" temAM paryApta vAta batAvI dIdhI che, pachI je badhI vAta Ave che te to paralakSI jJAnanI nirmaLatA mATe sahaja ho to ho.. pa54|| (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-281) * mane to jJAnanuM vadhAre lakSa nathI (kSayopazama vadhAravAnI cAhunA nathI) sukha pIvAno bhAva rahe che. kevaLajJAna paDayuM che to te ughaDatAM * zeyanI pakaDa kaho ke zeyAkAramAM aTaka eka ja vAta che * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ra69 indriyajJAna... jJAna nathI jJAna to badhuM thaI jaze. 555TT (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-343) * jJAnanA ughADamAM rasa lAge che to tattvarasika jano kahe che ke amane tArI bolImAM rasa Avato nathI, amane tArI bolI kAgapakSI jevI (apriya) lAge che. papa6 IT (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-372) * (bImArInI vyAkhyA A prakAre kahI) upayoga bahAramAM ne bahAramAM pharato rahe che, basa te ja bImArI che; tene maTADavAnI che. papa7TT (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-381) * upayoga bahAramAM jAya che temAM potAnA anubhavamAM aMtarAya paDe che. A papa8T (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-441) * (ughADa upara jenI dRSTi che tene) kSayopazama vadhato jAya che, to sAthe sAthe abhimAna paNa vadhatuM jAya che.' papalA (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-448) * vicAra ane dhAraNAmAM vastune pakaDavAnuM sAmarthya ja nathI. ajJAnI vastune pakaDato nathI. vicAramAM to vastu parokSa ane dUra rahI jAya che. e pa60) (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-451) * vicAratA rahevAthI to jAgRti AvatI nathI. grahaNa karavAthI ja jAgRti thAya che. vicAramAM to vastu parokSa rahe che ane grahaNa karavAmAM * indriyajJAna vibhAva che tethI teno niSedha karAvyo che. * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna.... jJAna nathI 270 vastu pratyakSa thAya che. sAMbhaLatA rahevAthI ane vicAratA rahevAthI to vastunI prApti thatI nathI. grahaNa karavAno ja abhyAsa zarU thavo joIe. pa61 (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-454) * vikalpAtmaka nirNaya chUTIne sva-Azrita jJAna ughaDe che. je jJAna sukhane Ape che-te ja jJAna che. pa6ra// (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-46ra) * parasammukha upayoga thAya che te AtmAno upayoga ja nathI, aNa-upayoga che. AtmAno upayoga to paramAM jato ja nathI, ane paramAM jAya te upayoga ja nathI. pa63 (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-465) * (ajJAnInA) paralakSI upayogamAM ( jJAnamAM) rAgane bhinna jANavAnI tAkAta ja nathI. paralakSI upayoga to acetana ja gaNavAmAM Ave che. A pa64 (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3. bola-47ra ) * jema te bAjunA paMDitone lAge che ke ame badhuM jANIe chIe tema vAMcanakAra thaI jAya ane ughADa thaI jAya to temAM (loko) aTakI jAya che ke ame samajIe chIe. tethI te ughADa rokAvAnuM sAdhana thaI jAya che. paMDitono saMsAra-zAstra, kahyuM che ne !. || pa6pa aa (zrI dravya dRSTi prakAza bhAga-3, bola-488) * sAgaro sudhI bAra aMgano abhyAsa kare che, paraMtu te paralakSI jJAnamAM to nukazAna ja nukazAna che. jo upayoga bahAramAM jAya to du:kha * je vAtathI anubhava thAya te vAta sAcI * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 271 indriyajJAna..... jJAna nathI thAya ja. sva-upayogamAM ja sukha che.|| 566 / / (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-492 ) * ruci hoya to pravRttimAM paNa potAnA kAryamAM vighna AvatuM nathI. bIjA pAsethI to kAMI levuM nathI, ane (svayaM) sukhanuM to dhAma che. tethI upayoga2kti cakSunI jema pravRttimAM dekhAya ane upayoga to A tarapha (aMtaramAM ) kAma karato hoya.|| 567 / / (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-498 ) * vartamAna aMzamAM ja badhI ramata che. te aMtaramAM dekhaze to (anaMta ) zaktio dekhAze ane bahirmukha thaze to saMsAra dekhAze. basa, aMzathI ( koI jIva) bahAra to jato ja nathI. ATalI maryAdAmAM ramata che.|| 568 / / (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-547) * ajJAnIne ema rahe che ke huM kaSAyane maMda karato karato abhAva karI daIza. paraMtu te rIte to kaSAyano abhAva thato ja nathI. svabhAvanA baLa vinA kaSAya TaLato nathI. huM kaSAyane maMda karato jaIza ane sahanazakti vadhArato jaIza to kaSAyano abhAva thaI jaze tema ajJAnI mAne che ane jJAnamAM je paralakSI ughADa che te ja vadhato vadhato kevaLajJAna thaI jaze ema mAne che.|| 569 / / (zrI dravya daSTi prakAza bhAga-3, bola-565 ) * * huM 52ne jANuM chuM tyAMthI saMsAranI zarUAta che * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes indriyajJAna..... jJAna nathI 272 varNAdyA vA rAgamohAdayo vA bhinnA bhAvAH sarva aivAsya puMsaH / tenaivAntastattvataH pazyatoDamI no daSTAH syurdaSTamekaM paraM syAt / / 37 / / zlokArtha:- ( varlDa-AghA:) je varNAdika (vA) athavA ( rA moha-Aya: vA) rAgamoAdika (mAvA:) bhAvo kahyA ( sarve va) te badhAya (asya pusa:) A puruSathI ( AtmAthI ) (minnA:) bhinna che (tena ttva) tethI (anta:tattvata: pazyata:) aMtardaSTi vaDe jonArane (amI no vA: sva:) e badhAM dekhAtA nathI (pu N paraM vada cAN) mAtra eka sarvoparI tattva ja dekhAya che-kevaLa eka caitanyabhAvasvarUpa abhedarUpa AtmA ja dekhAya che. = bhAvArtha:- 52mArthanaya abheda ja che tethI te dRSTithI jotAM bheda nathI dekhAto; te nayanI dRSTimAM puruSa caitanyamAtra ja dekhAya che. mATe te badhAya varNAdika tathA rAgAdika bhAvo puruSathI bhinna ja che. (zrI samayasAra kalaza-37 bhAvArtha paM. jayacaMdajI chAbaDA ) 6 khaMDAnvaya sahati artha:- 'asya pusa: sarve v mAvA minnA:' (asya) vidhamAna che evA (puMsa:) zuddha caitanyadravyathI ( sarve ) jeTalA che te badhA (mAvA:) bhAva arthAt azuddha vibhAvapariNAma (va) nizcayathI (minnA:) bhinna che-jIvasvarUpathI nirALA che. te kayA bhAva ? ' varSAghA:vA rAmohAya: vA' ( varSAghA: ) eka karma acetana zuddha puddagalapaMDarUpa che te to jIvasvarUpathI nirALA ja che; (vA) eka to evA che ke (mohAya:) vibhAvarUpa-azuddharUpa che, dekhatAM cetana Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 273 indriyajJAna. jJAna nathI jevA dekhAya che, evA je rAga-dveSa-moharUpa jIvasaMbaMdhI pariNAmo teo paNa zuddha jIvasvarUpane anubhavatAM jIvasvarUpathI bhinna che. ahIM koI prazna kare che ke vibhAvapariNAmone jIvasvarUpathI bhinna kahyA, tyAM "bhinna "no bhAvArtha to huM samajyo nahiH "bhinna kahetAM, 'bhinna che te vasturUpa che ke "bhinna" che te avasturUpa che; uttara Ama che ke avasturUpa che. tena thavA antastatvata: pazyata: sanI I: no cu:' (tena va) te kAraNe ja (anta:tattvata: pazyata:) zuddha svarUpano anubhavazIla che je jIva tene (nI) vibhAvapariNAmo (I.) daSTigocara (no pu.) nathI thatA; " OM Im sthIta' (paraM) utkRSTa che evuM () zuddha caitanyadravya () daSTigocara (ca) thAya che. bhAvArtha Ama che ke varNAdika ane rAgAdika vidyamAna dekhAya che topaNa svarUpa anubhavatAM svarUpamAtra che, tethI vibhApariNatirUpa vastu to kAMI nathI. pa7) (zrI samayasAra kalazaTIkA, kalaza 37 5. rAjamalajI ) Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updafes ' indriyajJAna..... jJAna nathI 274 pU. gurudevazrInA vacanAmRta jJAnakaLAmAM akhaMDano pratibhAsa jJAnanI vartamAna paryAyanuM sAmarthya svane jANavAnuM che. AbALagopALa saune sadAkALa akhaMDa pratibhAsamaya trikALI sva jaNAya che, paNa tenI dRSTi paramAM paDI hovAthI tyAM ekatva karato thako, 'jANanAra ja jaNAya che' tema nahIM mAnatAM, rAgAdi 52 jaNAya che ema ajJAnI para sAthe ekatvapUrvaka jANato-mAnato hovAthI tene vartamAna avasthAmAM akhaMDano pratibhAsa thato nathI. ane jJAnI to- A jANanAra jaNAya che te ja chuM huM' ema jANanAra jJAyakane ekatvapUrvaka jANato-mAnato hovAthI tenI vartamAna avasthAmAM ( -jJAnakaLAmAM ) akhaMDano samyak pratibhAsa thAya che.|| 571 / / (pU. gurudevazrI, Atmadharma varSa 33, aMka-8) * anAdi mithyAdarzana ne mithyAjJAnano kAraNe indriyothI ja jANuM chuM ema ajJAnI mAne che tethI indriyanI prIti chUTatI nathI. mAro svabhAva anAdi anaMta jJAnasvabhAva che tenI dRSTi nahi hovAne lIdhe huM indriyo vaDe jANuM chuM. mAruM jJAna mArAthI thAya che ema nahi jANatA indriyo vaDe jaNAya che ema mAnI indriyonI prIti karI svabhAvanI prIti karato nathI. indriyo, mana mArA aMgita che, e ja huM chuM ema mAnI ajJAnI jIva indriyonI ruci choDato nathI ne atIndriya svabhAvanI ruci karato nathI.|| 572 / / (pU. gurudevazrI, zrI saddagurupravacana prasAda eka 32, puSTa 228) jJAnano sva-para prakAzaka paryAya nRtya pAse jato nathI. nRtyanI sAme joto nathI. nRtya sAme jovuM eTale zuM? para to paramAM pariName che, potAnA jJAnamAM pravartI rahelI paryAya potAne jANe che ema nahi mAnatA huM parane jAuM chuM-evI mAnyatA mithyA * 'huM 52ne jANuM chuM ' te mAnyatA mithyA che * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 275 indriyajJAna.... jJAna nathI che. ajJAnI kahe che ke meM strI, AMkho, hAtha, ceSTA vagerene dIThA paNa kharekhara to te jJAnano sva-para prakAza paryAya khIlyo che. te paNa para padArtha che mATe nahi paNa anAdi anaMta svabhAva che mATe paryAya pragaTe che. para che mATe nahi, parane lIdhe nahi para sAruM joyuM mATe nahi! mAro jJAnaparyAya mArAthI pragaTe che ema mAnavuM joIe.// pa73AA (pU. gurudevazrI, zrI sadguru pravacana prasAda aMka-3ra, pRSTha 171) "rAga-svara sAMbhaLyo" ema te kahe che rAga-zabda jaDa che, niMdA ne prazaMsAnA zabdo jaDe che mATe rAgane sAMbhaLyo nathI paNa te kSaNanI sAmarthya zakti sva-para zaktine jANI che. zabdane aDyA vinA, zabda sAmuM joyA vinA potAnA sAmarthyathI sAMbhaLe che te svara athavA rAga jJAnamAM Ave to jJAna jaDa thAya ne jJAna svaramAM jAya to jJAna ne svara eka thaI jAya. jJAna svarane jANe to jJAnanI hayAtI rahetI nathI. sva-para sAmarthya potAnuM che te nizcayathI che. parane jANe ema kahevuM te vyavahAra che. "A niMdA sAMbhaLI." "mAro jaza gavAya che tene huM sAMbhaLuM chuM" ema ajJAnI karyuM che. te vakhate tArI hukyAtI che ke nahi ? ke tenI huNyAtIne tuM sAMbhaLe che? tuM tArA jJAnaparvane jANI rahyo che. anAdi anaMta jJAnasvarUpa che tenI jJAnaparyAyanuM pravartana thaI rahyuM che tema nahi mAnatA parane jANuM chuM ema mAnavuM te adharma che. zabdane sAMbhaLuM chuM eTale parane sAMbhaLe che ke svane? ane choDI parane sAMbhaLuM chuM. mane nRtya ne rAgamAM majA paDI ema mAnanAranA jJAna tathA majA bannemAM bhUla che. | pa74TI (pU. gurudevazrI, zrI sadgurupravacana prasAda aMka-32, pRSTha-17ra) paMDitajIe kevI zailIthI mUkayuM che. vastu jJAnasvarUpa che svanA sAmarthyane nahi mAnato "meM zabda sAMbhaLyo" ema mAnavuM te mithyA abhiprAya che. "meM phUla sthuM" ema mAne che phUla to jaDa che, * parane jANatAM jJAna paNa nathI, sukha paNa nathI * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates indriyajJAna..... jJAna nathI 276 ajIvamUrti che. teno paryAya mUrti che. AtmAnuM jJAna mUrtine suMghatuM nathI, mUrta tarapha thaIne jANatuM nathI, paNa amUrta tarapha rahIne potAne jANe che. paNa potAnA jJAnasvabhAvanA sAmarthyane nahi jANato parane jANuM chuM. evI mAnyatAne lIdhe paranI ruci choDato nathI.// pa7pa (pU. gurudevazrI, zrI sadguru pravacana prasAda aMka-32, pRSTha-172) * ajJAnIne potAnA astitvanI khabara nathI. paranA astitvanI khabara nathI ne sva-para bhinnatAnI khabara nathI tene bhedajJAna vinA dharma thato nathI meM dUdhapAka, zIkhaMDa, rasagullA, gulAbajAMbu jANyA ema kahe che to tuM paramAM pravarte che? tArAmAM te pravarte che? te svAdane jANyo nathI tAro jJAnasvabhAva tane tathA parane jANavAno tArAmAM che. parane jANavuM te upacArakathana che jJAna jJAnanuM che. jJAnamAM potAne jANavAno svabhAva che. tathA svAdane jANyo ema kahevuM te upacAra che chatAM ajJAnI upacArane yathArtha karI nAkhe che. te cIja jANatI vakhate tane tAro paryAya jaNAya che ema nahi mAnatA parane jANuM chuM ema mAnI avAstavikatA UbhI karI che. // pa76 (pU. gurudevazrI, zrI sadagurupravacana prasAda aMka-32, pRSTha-173) * parane jANyuM ema mAnI temAM rAga kare che. mane A cIja mIThI lAge che ema rAga kare che. jaDanI hAlata ahIM Ave che? nA, jaDanI hAlatane lIdhe rAga thAya che? nA, jaDanI hAlatane lIdhe jJAna thAya che? nA, potAnuM jJAna nahi jANatA parane jANuM chuM ema mAnavuM adharma che. || pa77 (pU. gurudevazrI, zrI sadaguru pravacana prasAda aMka-32, pRSTha-174 ) AtmAe mIThA padArthane jANyAM nathI. ane jANatA parane upacArathI jANe che. aAropa vinA Aropa kyAMthI Ave? * huM AMkha vaDe rUpane joto nathI * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 277 indriyajJAna... jJAna nathI mIThAnI paryAyanA abhAvarUpe rahetA ne potAmAM bhAvarUpe rahetA potAne jANuM chuM ema nahi mAnatA parane jANuM chuM ema ajJAnI mAne che. jIva svAda laI zakato nathI. te vakhatanI jJAnaparyAya te kALe tevI tAkAtavALI che ema nahi mAnatA parane jANuM chuM te mithyAbhrAMtine ajJAna che tethI anaMta saMsAramAM rakhaDe che. || pa78AA (pU. gurudevazrI, zrI sadguru pravacana prasAda aMka-32, pRSTha 174) A prakAre mizrita jJAna karyuM che. paNa zeya mizra thayAM nathI. evA jJayamizrita jJAna vaDe viSayonI ja pradhAnatA bhAse che. mAro jJAnaparyAya mArAthI pratye ema na bhAsyuM paNa viSayothI pravaryo ema bhAse che. Ane jANyuM, phUlane cUMthuM ema parane pradhAnatA Ape che, kalpanAmAM jJaya ne jJAna mizrita kare che. pAMca indriyanA viSayo ne mananA viSayo potAmAM ekameka kare che. A cIja hoya to jaNAya tethI te cIjo meLavavA mAge che. parane meLavavA mAge che. parane jANavA mAge che paNa potAne maLavA mAgato nathI. potAne bhinna nahi mAnato nnayamizrita jJAna vaDe te cIjonI mukhyatA bhAse che. huM jANanAra dekhanAra chuM ema bhAsatuM nathI. Akho bhagavAna AtmA rahI jAya che. || pa79AAM * A badhAno sAra e che ke tAro parane jANavAno rasto ne paramAM svAda mAnI rAgano svAda levAno rasto zAMtino nathI, tethI tuM duHkhI thaI rahyo cho. viSayono svAda nathI ne viSayonuM jJAna nathI paNa rAgano svAda che ne jJAnanuM jJAna che. viSayo para che. rAga kSaNika che. svabhAvamAM nathI ne jJAnaparyAya jJAnasvabhAvavAnanI che. ema rAgarahita nitya jJAnasvabhAvInI daSTi thAya. Ama samaje to nicittabuddhi ne rAgabuddhi chUTIne svabhAvabuddhi thAya-dharma thAya e samajAvavA vAta karI che. te pa80 * huM parane jANato nathI * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates IndriyajJAna. jJAna nathI ra78 (pU. gurudevazrI, zrI sadguru pravacana prasAda aMka-32, pRSTha 176 ) jJAna jJAnane ja jANe che to jagatanI bIjI cIjanI zI jarUriyAta che? samAdhAna- jJAnane lIdhe jagatanI cIjo nathI ne jagatanI cIjone lIdhe jJAna nathI. jJAna parane jANe che ema kahevuM te asalkata upacAra che. kharekhara jJAna parane jANe to lokAloka ne jJAna ekameka thaI jAya-banne judAM rahetAM nathI. || paTanA (pU. gurudevazrI, zrI sadguru pravacana prasAda aMka-3ra, pRSTha 176 ) kharekhara A jagatane jANyuM nathI. jo jagatane kharekhara jANe to jagata ne jIva eka thaI jAya tAruM jJAna kharekhara mAnastaMbhane jANe to tAruM jJAna temAM cAlyuM jAya to tuM ne mAnastaMbha ekarUpa thaI jAya. kharekhara potAnI jJAnaparyAyane jANe che, mAnastaMbha Adi parane kharekhara jJAna jANatuM nathI. || pa82AA (pU. gurudevazrI, zrI sadguru pravacana prasAda aMka-32, pRSTha-180) * samyajJAnanuM lakSaNa - paralakSa abhaggA * Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates ( indriyajJAna ) baMdhanA heturUpa hovAthI viruddha, baMdhanA kAryarUpa hovAthI karmajanya, AtmAno dharma nahIM hovAthI azreyarUpa tathA kaluSita hovAthI svayaM azuci che. (zrI paMcAdhyAyI uttarArdha gAthA-283) jIvane jeTaluM vaiSayika (indriyajanya) jJAna che te badhuM paugalika mAnavAmAM AvyuM che ane bIjuM je jJAna viSayothI parAvRtta che - indriyonI sahAya vinAnuM che - te badhuM AtmIya che. (zrI yogasAra zrI amitagati AcArya, cUlikA adhikAra, gAthA-76 ) bhinna bhinna jJAnothI upalabdha hovAne kAraNe zarIra ane AtmAno sadA paraspara bheda che. zarI2 indriyothI - indriyajJAnathI-jaNAya che ane AtmA kharekhara svasaMvedana jJAnathI jANavAmAM Ave che. (zrI yogasAra, zrI amitagati AcArya, cUlikA adhikAra gAthA-48) AtmA kharekhara parane jANato nathI to pachI parane jANavA upayoga mUkavo, e vAta ja kayAM rahI ? pote potAne jANe che, ema kahevuM te paNa bheda hovAthI vyavahAra che, kharekhara jJAyaka te jJAyaka ja che te nizcaya che, jaina darzana jhINuM bahu ! (pU. gurudevazrI, gujarAtI Atmadharma, mArca 1981 mAMthI utAro) Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com