Book Title: Neminath Stotra Sangraha
Author(s): Tirthbhadravijay
Publisher: Shraman Seva Religious Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004154/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kanakasUriprAcInagranyamAlA-5 zrIneminAthastotrasaGgrahaH sampAdakaH gaNitIrthabhadravijayaH For Personal & Private Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIvijayakanakasUriprAcInagranthamAlA-5 zrIneminAthastotrasaGgrahaH zubhAziSaH gacchanAyaka pa.pU. AcAryadeveza-zrImadvijaya-kalAprabhasUrIzvarajIma.sA. pa.pU. A.de.zrImadvijayakalpatarusUrIzvarajIma.sA. pa.pU.sA.dhairyabhadrAzrIjIma.sA. (bAma.sA.) saMpAdakaH adhyAtmayogI pa.pU.AcAryadeveza-zrImadvijayakalApUrNasUrIzvarANAM ziSyaratna.: gaNivaryatIrthabhadravijayaH prakAzaka: zrIzramaNasevArilIjIyasaTrasTa dhrAMgadhrA .. For Personal & Private Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : zrIneminAthastotrasaGgrahaH : bhinnabhinnavidvAMsaH sUrivarA munivarAzca prathamAvRtti : vi.saM. 2069 ( i.sa. 2013), zrAvakRSNa - 4 prati granthanAMma granthakartA mUlya prakAzakaH evaM prAptisthAnam : zrIvijayakanakasUriprAcInagranthamAlA akSarAGkana mudraka : 500 : 190/ (ye graMtha jJAna bhaMDAra ke lIye hai, koI zrAvaka isakI mAlIkI na kareM) zrI zramaNasevArilIjIyasaTrasTa navakAra invesTamenTa grInacoka dhrAMgadhrA : 363310 ji. surendranagara phona 00 mo. 09429110425 akhileza mizra, virati grAphiksa, ahamadAbAda phona : mo. 08530520629, 7405506230 tIrtha - bhuja-kaccha. phona : (02832) 253252 For Personal & Private Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIvIravAyatIpivihIvaECINaCIECTdI For Personal & Private Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ----- zrI gIranAra tIrthaM Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parama pUjaya AcAryadeveza zrImavijaya nasurIzrvarajIma.sA. jay R For Personal & Private Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAritranA ojasbo AkarSaka pUMja... paraM brahmanuM atUTa saMdhisthaLa... nirmala vAtsalyanuM mAnasarovara... sabhyatAne sAkSAt karatuM hotrAMjana... parAtAnuM prejhala pratinidhitva... audArya ane mAMbhIryanuM jJAtIrtha... zAsana samarpitatAnuM prakRSTa preraka baLa.. asaMgatAnuM asIjha AkAza... sAtvikatAnI amUlya 2AkhANa... zAstrAjJAnuM rahasyodyAna... upakAronI avirata vahetI gaMgotrI... samasta kaccha-vAgaDano hRdayaghabakAra... pA pUjaya AcAryadeveza zrIAd vijaya kanaka sUrIzvarajI A.sA. 'ApanuM sadguNa saMkIrtana to ame zuM karIe ?, bAhubaLe mahAsAgara kema karI tarIe ?, basa, ahobhAvathI ApanA caraNa-sparza karIe, maLI jAya ekAda guNa Apano e ja bhAvanA dharIe'. ApazrInA punita caraNe anaMtazaHvaMdanA saha, A nAnakaDI jJAnAMjalinuM samarpaNa... For Personal & Private Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAra zrI mATuMgA zve.mUrti.tapagaccha jaina saMghe (mATuMgA-muMbaI) zrI vijayakanakasUri prAcIna graMthamAlAnA paMcama maNakA svarUpa A pustakano jJAnanidhimAMthI lAbha laIne pUjyazrInA nirmala cAritranI anumodanArUpe prazasya zrutabhakti karI che temanI amo aMtaHkaraNapUrvaka anumodanA karIe chIe - prakAzaka ja For Personal & Private Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIyam stuti-stotra-stavanAdinI racanA karI pUjyapuruSoe prabhubhakti mATe ApaNane zreSTha AlaMbana ApyuM che. A AlaMbana paramAtmA sAthe anusaMdhAna karI ApavA samartha che. ahIM zrI giranAramahAtIrthamaMDana zrI neminAthaparamAtmAnA aprakAzita prAcIna stotronA saMgrahanuM prakAzana thaI rahyuM che. pa.pU. saccAritracUDAmaNi pa.pU.A.de.zrI kanakasUrIzvarajIma.sA.nA svargArohaNanA 50mA varSe 'zrIvijayakanakasUri prAcInagraMthamAlA'nA prAraMbhano lAbha amane maLyo e amAruM ahobhAgya che. prathama varSe ja A pAMcamA pustakanuM saMpAdana karIne. tenA prakAzano lAbha amane ApI kRtArtha karanAra amArA preraNAdAtA pa.pU. gaNivaryazrI tIrthabhadravijayajIma.sA.nA caraNomAM bhAvabharI vaMdanA karIe chIe. graMthaprakAzanamAM-saMpAdanamAM badhI ja rIte sahAyaka bananAra temanA ziSyaparivAranI zrutabhaktinI anumodanA karIe chIe. AvA suMdara graMthonA prakAzanano lAbha bhaviSyamAM paNa amane ApatA rahe evI pUjyazrIne vinaMtI karIe chIe. prastuta graMthanA prakAzanano saMpUrNa lAbha lenAra zrI mATuMgA che. mUrti. tapa.jainasaMghano huM aMtaHkaraNapUrvaka AbhAra mAnuM chuM. TUMka samayamAM suMdara akSarAMkana karI ApanAra virati grAphikasavALA akhilezabhAI mizrAno paNa AbhAra mAnI viramuM chuM. zrIzramaNasevArilIjIyasaTrasTa vatI hasamukhabhAI premacaMda zAha (pramukha) poSa vada-5 2069 zrI tAraMgAvihAradhAma For Personal & Private Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMpAdakIyam "pUnATikamaM stotra, stotroTiso nA ! japakoTisamaM dhyAnaM, dhyAnakoTisamo layaH // ' stotra-stavanuM mAhAbhya ane tenA phaLano bodha A zloka dvArA thAya che. paramAtmAnI aMgapUjA ane agrapUjA to phaladAyI che ja paraMtu tenA karatA paNa adhika phaladAyI bhAvapUjA che. paramAtmAnA guNonI stuti karavI e stotrapUjA che. stotrapUjA bhAvapUjAno eka prakAra che. aMga ane agrapUjA karatA karoDagaNuM adhika phaLa stotrapUjAthI prApta thAya che. pUjAno tAttvika artha sanmukhatA che. sarvaprathama paramAtmatattva pratye ApaNI sanmukhatA hovI joIe. jenI pratye ApaNI sanmukhatA hoya tenA guNo ApaNane sparze che. ahIM stotrano artha guNAnuvAda che. paramAtmAnA guNonI stuti dvArA japayoganI siddhi thAya che. guNasmaraNapUrvaka thato namaskAra bhAvanamaskAra banI zake che. * japayoganI siddhi dhyAnayoga pragaTAve che. paramAtmAnA nAmanuM satata kIrtana-smaraNa-raTaNa dhyAnayogamAM praveza karAve che. dhyAnayogamAM sthiratA prApta thatA layayogamAM praveza thAya che. layayogane pAmela sAdhaka paramAtmA sAthe tadAkAra banI samApatti sAthe che. je dhyAnanI parAkASThArUpa che. A rIte samApattinI siddhimAM kAraNabhUta stotranI upAdeyatA hovAthI prAcIna maharSi ane vidvAna puruSoe saMskRta-prAkRta-apabhraMza vagere bhASAmAM aneka prakAranA stotronI racanA karI che. arihaMta paramAtmAnA cyavanAdi kalyANaka samaye saudharmadevalokasthita zrI saudharmendramahArAjA paramAtmAnA sabhUtaguNonI je stuti kare che te Aje zakrastava tarIke prasiddha che. For Personal & Private Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakastava arthAt namutthaNe sUtra nAmastava arthAt logassa sUtra caityastava arthAt arihaMtaceiANe sUtra zrutastava arthAt pukharavaradI sUtra siddhastava arthAt siddhANaM buddhANaM sUtra A badhA sUtro stotrasvarUpa che jenA racayitA gaNadharabhagavaMto che. A stotra-sUtronA pAThano adhikAra meLavavA mATe upadhAnatapanuM vidhAna mahAnizIthasUtramAM karela che. tenA uparathI A stava-sUtranI arthagaMbhIratAno khyAla Ave che. * vizvabharamAM ananya kahI zakAya evo vizAlakAya stotra khajAno jaina saMgha pAse upalabdha che. zrIsiddhasenadivAkarasUriviracita zrIvardhamAnazakastava, kalyANamaMdirastotra tathA zrI mAnatuMgasUriviracita bhaktAmarasto Aje jagaprasiddha che ane ghara-gharamAM jenA nAdanuM guMjana thaI rahyuM che. | zrI uvasagaharastotra, zrI saMtikarastotra jevA stotro vinaupasarganA nivAraNa mATe atyaMta zraddheya banelA che. zrI ajitazAMtistavanuM padalAlitya ane geyatA prasiddha che. A uparAMta mahopAdhyAya zrI yazovijayajI, pU. AnaMdaghanajI, pU.devacandrajI, pU. jJAnavimalasUri, pU.upA. udayaratnavijayajI, pU.mohanavijayajI, pU. kSamAvijayajI, pU. padmavijayajI Adi aneka vidvAna-bhakta AtmAoe gurjarabhASAmAM stavana covIzIonI racanA karI prabhubhakti mATe stotra-stavanono khajAno pUro pADyo che. A stavanomAM prabhunAguNonuM adbhuta varNana, prabhunI karuNA-premano rasAsvAda, prabhunA rUpa-saundaryanuM AlAdaka varNana karela che. vaLI temAMthI prItiyogathI prAraMbhI bhakti-vacana-asaMgayoga sudhInI sAdhanAnI bhUmikAnuM svarUpa jANavA maLe che. For Personal & Private Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A stavanonA mAdhyamathI bhakta AtmA prabhu sAthe tanmayatA prApta karI zake che. jenuM sAkSAta dRSTAMta che adhyAtmayogI pUjyapAda gurudevazrI vijayakalApUrNasUrIzvarajIma.sA. sAmAnyataH stotra sAhityane ApaNe be vibhAgamAM vaheMcI zakIe chIe. 1) bhAvAbhivyakti ane 2) bhASAbhivyakti Ama to banneno samanvaya hoya to ja stotra AhalAdaka banI zake che. chatAM keTalAka stotromAM bhAvanirUpaNa eTaluM utkRSTa hoya che ke tenA pravAhamAM bhASA gauNa banI jAya che. tevI ja rIte keTalAka stotramAM bhavyatama bhASAbhivyakti jovA maLe che. prathama prakAramAM kalyANa maMdira, bhaktAmara Adi stotro laI zakIe jyAre dvitIya prakAramAM zobhanamunikRta stuticaturvizatikA Adi laI zakIe. stotranI eka vyAkhyA karavI hoya to-"bhaktahRdayamAM rahela prabhu premano akSaradeha tenuM nAma stotra." AvuM kahI zakIe. saccAritracUDAmaNi pa.pU.AcAryabhagavaMta zrImavijayakanakasUrIzvarajI ma.sA.nA svargArohaNanA 50mAM varSa nimitte zarU thayelI "zrIvijayakanakasUri prAcIna graMthamAlA"nA prathama-dvitIya maNakA svarUpa zrI agaDadattarAsamAlA ane zrI madanadhanadevarAsanuM saMzodhana kArya AraMbhAyu hatuM. temAM vi.saM. 2067nA ANaMda jainasaMghamAM cAturmAsa pachI ANaMdanagarathI zrIgiranAra mahAtIrthanA cha'rIpAlaka saMghanuM Ayojana ANaMda je.mU.jaina saMghe karyuM. samagra saMgha daramyAna abhuta zAsanaprabhAvanAdi kAryo thayA. A saMgha samaye giranAramahAtIrthamaMDana zrI neminAtha paramAtmAnuM smaraNa satata thatuM rahetuM. zrI giranAramahAtIrthanI sparzanA samaye eka bhAvanA pragaTI ke aneka zrI sUripUraMdaro ane zrI munipuMgavo dvArA zrIneminAtha paramAtmAnA stotro-stavano-stutinI anekavidha racanAo thayelI che temAMthI adyAvadhi aprakAzita 50 stotronuM saMpAdana karavuM. For Personal & Private Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kharekhara A bhAvanA Aje paripUrNa thaI rahI che te pU. kanakasUridAdA ane pU. gurudeva adhyAtmayogI vijayakalApUrNasUrIzvarajI ma.sA.nI asIma kRpAno prabhAva gaNI zakAya. stotrasaMkalananI paraMparA navI nathI. vi.saM. 1505mAM pU.himAMzugaNijIe karela stotra saMkalanAnI temaja anyAnya pUjayapuruSo dvArA saMkalita nAnA moTA stotrakozonI hastalikhita prato prApta thAya che. je stotra saMkalanAnI prAcInatA siddha kare che. vartamAna samaye paNa pUcaturavijayajIma.sA., zeTha bhImazI mANeka, yazovijaya saMskRta pAThazALA vagere dvArA keTalAka stotra saMgraho prakAzita thayelA che. paraMtu prastuta saMpAdana abhinava eTalA mATe che ke ahIM mAtra eka paramAtmAviSayaka stotrono saMgraha che. pUrve prakAzita stotra saMgrahomAM AvuM koI eka viSayanuM saMkalana thayuM nathI. ahIM stotrasaMgrahamAM Apela stotra tathA tenA kartAono paricaya temaja pariziSTasvarUpe Ajaparyata prakAzita zrI neminAtha paramAtmA saMbaMdhita stotronI Adi padAnukrame Apela sUci prastuta saMpAdananI AdeyatAmAM abhivRddhi karanAra banaze. prastuta stotrasaMgrahamAM saMpAdita keTalAka stotranI viziSTatA joIe, jethI te te stotranA pAThamAM-svAdhyAyamAM vizeSa rasa pragaTaze. * bIjA zrI neminAthastava-stotramAM kAmadevanA trAsamAMthI choDAvavA mATe hRdayadrAvaka vinaMtIne paNa kAvyAtmaka opa ApIne kartAe potAnI kAvyazaktino camatkAra batAvyo che. trIjA-mahArthagaMbhIrastavastotramAM kartAe dhyAnanI prakriyAnA varNana sAthe bhaktahRdayanI urmiono gaMbhIra mahAsAgara mUkI dIdho che. * pAMcamA - revatAdrimaDana zrI neminAthastavanam - A stotranA racayitA che zrI ratnAkarasUrima.sA. jemane ratnAkara paccIsInI racanA karI che. samagra A stotra pAMDityapUrNatA sAthe bhAvArdratAthI madhura che. For Personal & Private Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * agyAramAM - jJAnapazcamIstavanayuktam neminAthastavanam - A stotramAM kartAe jJAnanA pAMca bhedanA pAMcanA aMkane pakaDI vividha padArthonuM varNana karyuM che. solamAM - neminAthajanmAbhiSekastotramAM kartAe caturvidhasaMghanuM TUMku varNana karyuM che. 7 ogaNIsamAM - ujjayantAcalamaNDananemijinadvAtriMzikA - A stotramAM kartAe adbhuta utprekSAo dvArA prabhu pratye potAnA hRdayagata bhAvonI abhivyakti karI che. temaja prabhunA dhyAnathI prApta thatA AnaMdanI utkRSTa garimA darzAvI che. bAvIsamAM - neminAthazatakastotramAM zRMgA22sanI pradhAnatA hovA chatAM viyogajanya vilApo dvArA karuNarasanuM nirUpaNa karI tenI samApti karavAmAM AvI che. prastuta zatakamAM zArdula - sragdharAcitramAlA-praharSiNI-drutavilambita-puSpitAgrA-mandAkrAntA-vasantatilakA ane upajAti jevA aneka chaMdo prayojelA che. * aThyAvIsamAM - raivatagirimaNDananeminamaskArastotramAM (racanA saM. 1389) neminAtha bhagavAnanA traNa kalyANaka sthaLa vize aitihAsika mAhitI prApta thAya che. - pAMtrIsamAM - kriyAguptanemijinastotramAM kriyApada gupta rAkhela che. kalikAlasarvajJa zrIhemacaMdrasUrijI dvArA viracita vItarAgastotranI sAthe A stotra sAdazatA dharAve che. * chatrIsa ane sADatrIsamAM be stotra pAdapUrtisvarUpa che. pAdapUrti eka suMdara kAvya prakAra che. - * ADatrIsamAM - vividha chandonAmagarbhanemijinastotramAM kartAe viziSTa vividha chaMdonI racanA sAthe alaMkAranI AkarSaka gUMthaNI karelI che. chaMdanA abhyAsIvarga mATe upayogI bane tema che. For Personal & Private Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 pistAlIsamAM - zrIneminAthastavanamAM stotranI racanA kamalabaMdhamaya karI che. chetAlIsa ane suDatAlIsa A be stotramAM yamakAlaMkAranI prakRSTa gUMthaNI che. aDatAlIsamAM paMcavargaparihArazrIneminAthastava - A stotramAM kartAe vargIya 25 vyaMjanano upayoga karyA vagara mAtra ya-2-la-va-za-Sasa-ha A ATha vyaMjanano upayoga karI zrI neminAthaparamAtmAnI stavanA karI che. temAM paNa 18 chaMdonuM niyojana karyuM che, je kartAnI asAmAnya vidvattA sUcave che. * ogaNapacAsamuM - naimijinastuti - A stotranI racanA eka gRhastha kavie karI che. jenA upara zrIrAmacandraRSie TIkA racI che. gRhasthanI racanA upara eka sAdhu TIkA lakhe enA uparathI stotranI mahattA samajAya che. jainAcAryo ane munibhagavaMtomAM kAvyakalA-chaMda-alaMkAronuM paNa paNa keTaluM agADha jJAna hatuM temaja temanA vidvattA sabhara vyaktitvanI oLakhANa A stotronA abhyAsa uparathI thAya che. upakArasmaraNa : * vairAgyadakSa pa.pU.A.hemacandrasUrIzvarajIma.sA., pa.pU.jaMbuvijayajIma.sA.nA ziSyaratna munirAjazrI puMDarIkaratnavijayajIma.sA. tathA pa.pU.somacandrasUrIzvarajIma.sA.nA ziSyaratna munirAjazrI suyazasujasacandravijayajIma.sA. stotronI hastaprato mokalI ApI.. paMDitavarya zrI amRtabhAI paTele stotro joI ApyA.... * zrAvakavarya zrI bAbubhAI saremala zAha (beDA-amadAvAda) tathA jayazrIbenamahezabhAI zAha (surendranagara) jemaNe stotronI hastapratakopIo meLavI ApI... For Personal & Private Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A sarvanA AtmIya sahayogathI A kaparuM kArya zakya banyuM che. uparAMta * AcAryazrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira - kobA zeThazrI lAlabhAI dalapatabhAI bhAratIya saMskRti vidyAmaMdira - amadAvAda (zrIyuta jitendrabhAI) * zrI hemacandrAcArya jJAnamaMdira - pATaNa * zrI caturavijayajI jJAnabhaMDAra - liMbaDI * zrI nemi-vijJAna-kasturasUri jJAnamaMdira - surata A sarva jJAnabhaMDAroe udAratApUrvaka hastapratonI kopIo ApI A stotrasaMgrahane sAkAra banAvyuM teonI hArdika anumodanA. stotrasaMgrahanA saMpAdana ane prakAzanakAryamAM athathI iti sudhI sahayogI bananAra ziSya parivAra smRtipatha upara na Ave e kema bane ? ahIM ame yathAmati saMzodhanano prayatna karyo che. jemAM anyapratonA abhAvathI, amArA pramAdadoSathI ke kSayopazamanI alpalatAnA kAraNe rahI gayela skUlanAnI vidyArasika vidvajjano sahRdayabhAve amane jANa karavA kRpA kare. A stotronA vAMcana-paThana-manana dvArA svane ane sarvane vimalabodhanI prApti thAya, prabhubhaktinA AlaMbane samApattiyoganI siddhi thAya e ja amArA parizramanI saphaLatA raheze. dholerA tIrtha - phAgaNa suda-2 gaNi zrI tIrthabhadravijaya 2069 For Personal & Private Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kramaH . 4 11 anukramaNikA kartA patrakramAGka: maGgalAcaraNam hastAdarzaparicayaH zrIneminAthastotrANi 1 raivatazailamaulizrInemijinastavanam _ vinayaH (?) zrIneminAthastavaH sudarzanasUriH / 3 mahArthagambhIrastavaH candrasUriH 4 samasyAgarbhitaM zrInemijinastavanam jayasiMhasUriH . . 5 zrInemirUpastavaH jinakIrtisUriH 6 raivatAdrimaNDanazrIneminAthastavanam ratnAkarasUriH 7 giranAravibhUSaNanemijinastavanam devendrasUriH / 8 zrIraivatAcalacaityaparipATIstavanam vijayacandrasUriH 9 giranAramaNDanazrInemijinastavaH * AnandavallabhaH 10 gaJjejImamaNDananemijinastutiH AnandavallabhaH . 11 zrutapaJcamIstavanam 12 jJAnapaJcamIstavanayuktaM neminAthastavanam kIrtirAjaupAdhyAyaH 13 jJAnapaJcamIstotracatuSka prasannacandraH 51 14 jJAnapaJcamIstavaH 15 jJAnapaJcamIstotram 16 jJAnapaJcamIstotram 17 zrIjJAnapaJcamIstotram jinakIrtisUriH 18 ujjayantazailamaNDanazrIneminAthastotram devasUriH 19 neminAthajanmAbhiSekaH jinaprabhasUriH 20 neminAthastavanam cakrasUriH 21 nemijinadvAtriMzikA 22 ujjayantAcalamaNDananemijinadvAtriMzikA(brahmamahaHstavaH) vijayasenasUriH 78 44 56 9 Ow For Personal & Private Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ h h h 120 / / 122 123 124 / / / / / / maNDanaH h | 23 neminAthapaJcAzikA nemicandrasUriH 24 raivatagiripaJcAzikA mahendrasUriH 25 nemizatakam 26 nemijinastutiH bappabhaTTisUriH 27 nemijinastutiH 28 ekAdazIstutiH 29 nemijinastutiH 30 neminAthastavanam 31 raivatagirimaNDananeminamaskArastotram 32 nemijinakalyANakatithistotram 33 neminAthastavanam 34 neminamaskArastotram 35. neminAthastavanam 36 neminAthastotram . 37 neminAthastutiH 38 kriyAguptanemijinastotram 39. zrInemisamasyAstotram rAmacandragaNiH 40 mahAkAvyasaptakapAdapUrtirUpA neminAthastutiH rAjasiMhaH 41 vividhachandonAmagarbha nemijinastotram 42 neminAthastavanam amaraharSagaNiH 43 svamanovijJaptigarbhitaM nemijinastavanam somasundarasUriH 44 saMskRta-prAkRta-zaurasenIbhASAtritayanibaddhaM nemijinastotram ratnaprabhasUriH 45 SaDbhASAnibaddhaM zrInemijinastavanam padmasundaraH 46 aSTabhASAnibaddhaM zrInemijinastavanam vijayadinnasUriH 47 zlokAntamAlAyamakamayaM nemijinastavanam guNanandI 48 padAntamAlAyamakamayaM neminAthastotram - 135 137 138 144 146 154 158 166 174 177 180 For Personal & Private Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ... 189 193 213 216 49 kamalabandhamayaM neminAthastavanam jinaratnasUriH . . .182 50 yamakamayaM nemijinastotram somaprabhasUriH 185 51 guruziSyanAmayutaM yamakamayaM nemijinastotram 52 paJcavargaparihArazrIneminAthastavaH 53 nemijinastutiH caturbhujaH ( zraddhAluH )196 [saTIkA] [ rAmacandra RSiH] 54 neminAthacaritram jinavallabhasUriH 204 [saTIkam] [sAdhu ratnagaNiH] pariziSTa - 'ka' 213 paJcatIrthIstavAH jinakIrtisUriH 1. zrIRSabhakuntalastavaH // 2. zrIzAntikAntistavaH // 3. zrIpArzvanAthaphaNAstavaH // 220 4. zrImahAvIraguNastavaH // AnandavallabhAnAM kRtayaH AnandavallabhaH 1. SIcundajinAdhipatistavanam // . 2. zrIzatruJjayatIrthASTakam // 3. lodravamaNDanazrIpArzvanAthASTakam // 230 4. koTArAmapUramaNDanazrIcandraprabhajinASTakam // 5. zrIzikharagiri-aSTakam // 232 6. zrIzikharagirivandanam // 7. zrIzikharagiristutiH // 233 8. zrIzikharagiritIrthapatInAM stutiH // 233 9. zrIbaTukASTakam // 10. campApUrImaNDanazrIvAsupUjyajinavandanam // 235 11. zrIsammetazikharajinavandanam // 235 12. zrIsImandharajinastutiH // 235 3 janmAbhiSekau jinaprabhasUriH 224 28 229 231 233 234 For Personal & Private Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. zrImunisuvratasvAmijanmAbhiSekaH // 2. zrIpArzvanAthajanmAbhiSekaH // ajJAtakartRkANi paJcajinastotrANi 1. zrI Adijinastotram // 2. zrIzAntijinastotram // 3. zrIpArzvajinastotram // 4. zrImahAvIrajinastotram // zrIsupArzvanAthastavanam // 6 ajJAtakartRkANi paJcajinastotrANi 1. AdinAthanamaskArastotram // 2. zrIzAntinAthanamaskArastotram // 3. zrIpArzvanAthanamaskArastotram // 4. zrImahAvIranamaskArastotram // 4 7 8 zatruJjayamaNDana zrIAdinAthastavanam // paJcajinastotrANi 1. zrI AdinAthastotram // 2. zrIzAntinAthastotram // 3. zrIpArzvanAthastotram // 4. zrImahAvIrastotram // 15 * ajJAtakartRkapaJcajinastutyantargate stutI 1. zrI AdijinastutiH // 2. zrIzAntijinastutiH // 10 caturviMzatijinastavAH 1. zrI AdidevastavaH // 2. zrI ajitanAthastavaH // 3. zrIzambhavanAthastavaH // 4. zrIabhinandanajinastavaH // 5. zrIsumatinAthastavaH // 6. zrIpadmaprabhajinastavaH // dharmazIlaH For Personal & Private Use Only 236 237 238 238 239 240 240 241 241 242 242 243 244 244 245 245 246 246 247 247 248 248 249 249 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 250 251 251 253 254 7. zrIsupArzvanAthastavaH // . . . 250 8. zrIcandraprabhajinastavaH // 9. zrIsuvidhinAthastavaH // 10. zrIzItalanAthastavaH // 11. zrIzreyAMsanAthastavaH // 12. zrIvAsupUjyajinastavaH // 252 13. zrIvimalanAthastavaH // 14. zrIanantanAthastavaH // 15. zrIdharmanAthastavaH // 16. zrIzAntinAthastavaH // 254 17. zrIkunthunAthastavaH // 255 18. zrIaranAthastavaH // 255 19. zrImallinAthastavaH // 256 20. zrImunisuvratastavaH // 256 21. zrInaminAthastavaH // 257 22. zrIpArzvanAthastavaH // 257 23. zrImahAvIrastavaH // 258 11 kamalabandhamayAni paJcajinastavanAni jinaratnasUriH 1. zrIAdinAthastavanam // 2. zrIzAMtinAthastavanam // 3. zrIpArzvanAthastavanam // 12 paJcajinacaritrANi [ saTIkAni ] jinavallabhasUriH 1. zrIAdinAthacaritram // 2. zrIzAntinAthacaritram // 3. zrIpArzvanAthacaritram // 284 4. zrImahAvIrasvAmicaritram // pariziSTa-'kha' 313 adyAvadhiprakAzitAnAM zrIneminAthaparamAtmasambandhInAM stuti-stotrAdInAM AdyapadAnusArIakArAdyanukramaH 315 258 259 260 261 273 288 W For Personal & Private Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maGgalAcaraNam bhaktaAtmAnA hRdayanA bhAvo pravAhita thAya tyAre te bhakti kahevAya che. paramAtmAnI acinya guNagarimA ke adbhuta rUpa nihALIne A bhakti zabdadeha dhAraNa kare che. A zabdadehane ApaNe stuti, stavana, stotra vagere nAmathI oLakhIe chIe, haiyAmAM uchaLatA bhaktibhAva hoTha para AvIne Tahuke tyAre tenI madhurimA sAme amRtarasano AsvAda paNa phIkko lAge che. Aje paNa bhavyabhAvothI samRddha stotro prAtaHkAle keTakeTalAya jinAlayo ke devAlayomAM sAMbhaLavA maLe che. atyaMta lokapriya baneluM bhaktAmarastotra jenuM eka udAharaNa kahI zakAya. madhura svare gavAtA AvA stotro sAMbhaLavA e paNa jIvanano eka lhAvo che. prastuta graMtha paNa AvA stotrono eka nAnakaDo saMgraha che. stotra eTale stutisvarUpa kAvya, iSTa devAdine uddezIne racAyelA A kAvyaprakAramAM ISTadevAdinA guNakIrtana anekavinI hRdayaMgama bhAvanAono sAkSAtkAra jovA maLe che. stotro bhaktibhAvanI uccatA ke viziSTatAne ujAgara kare che. samasta bhAratIya dharmamAM stotronI paraMparA khUba prAcIna kALathI utarI AvI che. vedo, purANo, rAmAyaNa, mahAbhArata vageremAM AvA stotro bharapUra jovA maLe che. tevI ja rIte bauddhomAM paNa stotra sAhityano pracAra khUba thayelo che. svataMtra stotrakAvyonI zaruAta baddhothI thayelI manAya che. kavi mAtRceTanuM adhyardhazataka sauthI prAcIna svataMtra stotra mAnavamAM Ave che. jainasAhityano jJAnakhajAno AvA stotra kAvyothI samRddhatama hovAnI sAthe vizvabharamAM ananya che. jaina stotrasAhitya khUba vizALa che. TheTha jinAgamomAM prayukta zakastava-vIrastava AdithI zaru thayelI stotraparaMparA vartamAnakAla sudhI avirata cAlI rahI che. madhyakALamAM to prAkRta-saMskRta bhASAmAM stotronI pracura racanA thaI che. For Personal & Private Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 stotrane stuti, stava, stavana Adi vividha nAmothI oLakhavAmAM Ave che. jo ke sarvanA judA-judA lakSaNonuM varNana maLe che, paraMtu te lakSaNomAM ekarUpatA jaLavAI nathI, tathA uparyukta prakAro ekArthaka rIte prayojAyA che. vyutpattinI dRSTie joIe to te sarva zabdonuM mULa 'stu' dhAtu che. 'stu' eTale stavanA karavI. stotrAdi saMrva stavanA svarUpa hovAthI sarva ekArye prayojAyA che. stava-stutinA phaLa viSe pUchelA jaMbUsvAmInA praznano zrIsudharmAsvAmI paramAtmA uttara Ape che : thaya-zumaMtenuM aMte ! nIve ji nAyaDuM ?-tha.nAba-vaMsaLacrittbohilaabhN saMjaNayai, nANadaMsaNacarittabohilAbhasaMpanneNaM jIve aMtakiriyaM ppa-vimALovavattiyaM bAhaLa AAhera / [uttarAdhyayana-21-24] arthAt stuti-stavadvArA jJAna-darzana-cAritrarUpa bodhino lAbha thAya che. te bodhi dvArA uccagatinI prApti thAya che. tathA mokSaprAyaka ArAdhanAno ArAdhaka bane che. ' je kALamAM paradArzaniko sAthe khUba vAdo thatA tyAre pade-pade vidvattAnI AvazyakatA rahetI, jyAre stotrasAhityamAM pratyeka pade bhaktibhAvonI udAtta abhivyaktio saMgRhIta hoya che. hA, temAM vidvattA nathI hotI tevuM nathI, bhASAsauSThava jALavIne paNa alaMkArasabhara navIna abhivyakti karavAmAM ja to sAcI vidvattA hoya che. tenA mATe kavimAM bhASAprabhutva hovAnI sAthe zAstronA UMDA abhyAsanI, hRdayarasikatAnI, adbhuta kalpanAzaktinI, sAmAjika, vyavahArika, prAkRtika vagerenA jIvaMta jJAnanI 1. 'tatra stavA devendrastavAdayaH stutaya ekAdisaptazlokAntAH, yata uktam-- egadugati-siloA thuio annesiM jAva huMti satteva / devidatthavamAdI teNa paraM thuttayA hoMti / ' [ uttarA0 zAntisUrikRtavRttiH ] 'ega - duga - tisiloyA thutio anne si hoi jA satta / deviMdatthavamAdI teNaM tu paraM thayA hoI // ' [vyavahAramASya-7-642] For Personal & Private Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane sabaLa rajUAta zailinI AvazyakatA rahe che. AvA kavivaro dvArA racita stotra e jinazAsananI bahumUlya mUDI che. Aja paryata aneka stotra saMgraho prakAzita thayA che. sauprathama bhImazImANeke "prakaraNaratnAkara' nAmanA pustakamAM stotrasaMgraha prakAzita karyo, zrIyazovijayajI jaina graMthamAlA-banArasathI paNa "jainastotrI saMgraha'nA be bhAga prakAzita thayA, tyAra bAda jaina zreyaskara maMDaLamahesANA e paNa "jainastotra ratnAkara'nA be bhAganuM prakAzana karyuM. nirNayasAgara presamAMthI "kAvyamAlA'nA 7 guccha pragaTa thayA. pU.muni zrI caturavijayajI ma.sA. dvArA saMpAdita "jainastotra samuccaya' ane "jainastotra saMdoha (bhA. 1-2) e A viSayanuM Adarza prakAzana che. AvA aneka stotrasaMgraho prakAzita thayA hovA chatAM paNa haju keTakeTalAya stotro hastapratabhaMDAromAM aprakAzita avasthAmAM rahyA che. A prakAzana paraMparAmAM prastuta stotrasaMgraha koI eka viSayAtmaka (zrI neminAtha paramAtmA saMbaMdhita) aprakAzita stotranA saMgrahasvarUpa hovAthI potAnuM AgavuM sthAna grahaNa kare che. prastuta prakAzanamAM prApta thayelA stotromAMthI keTalAka stotronA kartA ajJAta che. keTalAka stotromAM kartA nAma saMdigdha rahe che to keTalAka kartA viSe aitihAsika mAhitI prApta thatI nathI tathA somaprabhasUrijI, jinavallabhasUrijI, vijayasenasUrijI jevA keTalAka kartAono ja itihAsa prApta thavAnA kAraNe sarvakRtionuM saMvat krame vibhAjana thaI zakyuM nathI. AthI nimnokta rIte vibhAjana karavAno prayatna karyo che. sarva prathama suMdara bhAvAtmaka stotro, tyArabAda dvAtrizikA-paMcAzikAzataka stotro, stuti vagere laghu stotro, pAdapUrtirUpa stotro, viziSTa chandobaddha stotro, anekabhASAmaya stotro, yamakAdi zabdAlaMkArapradhAna stotro ane aMte saTIka stotro. aMte be pariziSTa Apela che. "' pariziSTamAM ahIM prakAzita For Personal & Private Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thayelA zrIneministotranI sAthe saMbaMdhita anya paramAtmA vagerenA stotro ApelA che. ahIM prakAzita stotromAMthI keTalAka stotro zrI AdinAtha, zAMtinAtha, neminAtha, pArzvanAtha ane mahAvIrasvAmI e pAMca paramAtmAnA sAthe racela hovAthI "paMcastavIrUpa che. temaja eka ajJAta kartaka "caturvizati jinastava' che. temAMthI mAtra zrIneminAtha paramAtmAnA stotra chUTA pADavA yogya na jaNAtA bAkInA sarva stotro paNa pariziSTamAM samAvyA che. uparAMta eka saMpUrNa pratamAM AnaMdavallabhajIkRta stotro hatA te sarvastotro tathA eka ja kartAnA be stotra e ja pratamAM hoya ane aprakAzita hoya to te paNa pariziSTamAM samAvyA che. gha' pariziSTamAM Ajaparyata prakAzita (prastuta prakAzana sAthe) zrIneminAtha paramAtmA saMbaMdhita stotronI AdipadAnusAre akArAdi sUci ApavAmAM AvI che. ahIM e nodhavAnuM ke pu.muni zrI caturavijayajI dvArA saMpAdita jainastotra saMdohamAM ApelI prakAzita stotranI sUci, stutitaraMgiNInI AdipadAnusArI sUci temaja pU. zIlacaMdrasUrijI dvArA saMpAdita anusaMdhAnanA 51mAM aMkamAM Apela prakAzita stotronI sUci tathA nigraMtha bhA.1thI3ne AdhArabhUta rAkhIne bAkInA stotro aprakAzita mAnyA che. AthI, AmAMthI koI stotra pUrve prakAzita hoI paNa zake. temaja anyAnya sthaLothI prakAzita stotrono samAveza ahIM na paNa thayo hoya. A stotromAMthI keTalAka stotromAM viziSTa chaMdonandana che. to keTalAka stotramAM suMdara padalAlitya che. koI stotro citrakAvyasvarUpa che to koImAM bhavyabhaktimayatAnA darzana thAya che. kyAMka adbhuta kAvyasauMdarya nikharI uThyuM che. ane kyAMka allAdaka alaMkAraprayojanA che. keTalAka stotromAM viziSTa bhASA saMyojana che to koIka sthaLe racanAnI ramaNIyatA praziSTa banI che. koI stotro prabhunI guNagarimAnA gAna For Personal & Private Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svarUpa che to koImAM dAsatvabhAva ke zaraNAgata bhAva prakAzita thAya che. Ama, judI judI rucinA vAcakone AnaMdajanaka A stotromAM je-je camatkRti Adi che teno AMzika paricaya ahIM Apelo che. A mAtra AMgaLI ciMdhaNuM che bAkI to A stotronA bhAvo sahRdayI vidvagamya hovAthI teo svayaM e viSe vizeSa jANI ane jaNAvI zakaze. have pachI ahIM prakAzita stotronuM saMpAdana je hastAdarzI parathI karavAmAM AvyuM che teno saMkSipta paricaya ane pAThasaMpAdanapaddhati ApyA che. tyArabAda pratyeka stotra ane tenA kartAno paricaya ApIne te-te mULa stotro ApavAmAM AvyA che. For Personal & Private Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hastAdarza paricaya prastuta saMpAdanamAM upayukta hastalikhita pratono sAmAnyataH paricaya ahIM Apyo che. jemAM 1) hastaprata bhaMDAranuM nAma 2) hastapratakramAMka 3) hastapratanA kula patra ane 4) te hastapratamAM rahelI kRtino patrakramAMka. A krame mAhitI noMdhyA bAda te pratanI vizeSatA darzAvI che. tathA jo be ke vadhu kRtio eka ja pratamAM hoya to krama bhaMga karIne tene AgaLa laI levAmAM AvI che. () raivatanamatineffjhanastavana che. pA.-7307, patra-25, 21, kula 27 stotranI A pratanuM lekhana prAyaH sa. 1467mAM thayuM che. (2) manAthastavaH (1)A.kaeN.ko.-28291, patra-5, 4 thI pa , kula-pa kRtinI A pratamAM A stava aMtima stotra che. (2) A.ke.ko.-69498, patra-5, moTA akSare chuTuM-chuTuM lakheluM che. stabaka lakhavA mATe be paMktio vacce khAlI jagyA mUkI che. paraMtu, koIpaNa kAraNasara stabaka lakhI zakAyo nathI. lekhana karanArane na samajAyuM hoya tevA sthAnoe akSaro mATe jagyA khAlI choDI devAmAM AvI che. banne pratonA pATha samAna che. (3) mahAImbiradva: (1) A.ke.ko.-69497, patra-6, uparyukta 69498 kramAMkanI 1. ahIM nimnokta saMjJAo prayojI che. - A. ke.ko. =AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira - kobA - lA.da. =zeThazrI lAlabhAI dalapatabhAI saMskRti vidyAmaMdira - amadAvAda - he. pA. =zrIhemacandrAcArya jJAnamaMdira-pATaNa. -ne sU. =nemi-vijJAna-kasturasUri jJAnamaMdira-sUrata. - je.DI. =jaMbuvijayajI dvArA saMgRhIta DI.vi.DI mAMthI prApta prata jharokSa. For Personal & Private Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prata samAna ja A prata che. eka ja lahIAe banne prato sAthe lakhI haze. ahIM A stotra saMpUrNatayA saMdhi rahita lakheluM che. (2) lA.da.-30259, patra-3 akSaro kyAMka-kyAMka ukhaDI gayA che. (3) he.pA.-17001, patra-6, kula 4 stotramAM A aMtima stotra "mininazA ' nAmathI ApeluM che. lAlaraMgathI suzobhita prata che. traNa pratonA pAThAMtaro (1) ko. (2) lA. (3) pA. dvArA ApelA che. (4) samasyAgabhitaM nemijinastavanam A.ke.ko.-35942, patra-1, patra 1 mAM para A stavana pUrNa thayA bAda kRSNa bhakti pada lakheluM che. (5) marUpastavanam (27) jJAnapazcamIstotram Ake.ko.-13712; patra-6, patra ra ra thI prastuta kRtio che. le.saM.-1498, kartAnA svahaste suMdara akSaromAM AlekhAyelI A pratanI puSpikA A pramANe che___jinkiirtijinkiirtisuuriprnniitpnyctiirthii-jnyaanpnycmiistotraanni samAptAni // saMvat 2418 varSe mAdrapa zuddhi za NanI sivitam III' atyaMta suMdara akSaro ane prAyaH zuddha A prata lekhanamATe AdarzarUpa che. (6) raivatAdrimaNDananemijinastavanam lA.da.-47950, prApta pratikRtinA be patramAMthI eka paNa patra para patrAMka Apelo nathI, pratamAM padacchadadarzaka citra AlekhelA che. (7) giranAravibhUSaNanemijinastavanam (1) A.ke.ko-70413, patra-1, padaccheda darzaka cihna hovAnI sAthe suMdara maroDa yukta akSarothI ane vaccenI moTI phudaraDImAM tathA banne bAjumAM Alekhela citrothI prata suzobhita che. For Personal & Private Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) A.kai.ko.-50902, patra-1, le.saM.-1903, patra-1 52 prastuta stotra che. pratAMte koIe zarIranI traNa dhAtu ane jvaranA vikAra mATe upAya darzaka zloka lakhyo che-- 'vamAM nAzAya, vAtanAzAya mardanam / snAnaM pittanAzAya, jvaranAzAya laGghanam // 1 // ' (3) he.pA.-11673, patra-1, le.saM:-1899, pATaNamAM lakhAyelI A pratanA patra 1 6 52 prastuta stotra che. prata upa2thI thoDI tUTelI che. paraMtu akSaro yathAvata che. uparyukta traNe pratanA pAThAntaro anukrame 'ko-1,' 'ko-2,' 'pA.' saMjJAthI noMdhyA che. (8) raivatAvattaparipATistavanam A.kai.ko.-103230, patra-11, tADapatra jevI lAMbI A pratamAM kula 39 nAnA-moTA stotrAdi che: madhya cokhaMDu, vacce kANuM jhINAM akSaro vagere pratanI prAcInatA darzAve che. A pratamAM AgaLa kramAMka-41muM stotra paNa che. prastuta pratanA ApelA pratakramAMkamAM banI zake ke anya mIMDu vadhArAnuM paNa hoya. A naMbara A.kai.ko.--pAsethI ja prApta thayo hato. paraMtu ATalo moTo kramAMka haju sUcimAM Avyo hoya tevuM jaNAtuM nathI. sAthe 10323 kramAMkanI pratano prakAzita sUcipatramAM ullekha nathI. (1) giranAramaGananemininastavaH (10) gaJjejImamaNDananemijinastutiH A.kai.ko.-22934, patra-5, AkhI prata eka ja kartAnI che. jemAM nAnA-moTA-17 stotro che. padacchedaka darzaka cihna hovAnI sAthe racanAnA samIpavartI kALamAM lekhana thayuM che. lekhanaviSayaka puSpikA nathI paraMtu banI zake ke kartAe pote athavA kartAnI hAjarImAM lekhana thayuM hoya. For Personal & Private Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (11) zrutapaJcamIstavanam lA.da. 47977-1, patra-1, pratalekhana 18mAM zatakanuM jaNAya che. (12) jJAnapaJcamIstavanayuktaM neminAthastavanam A.ke.ko.-29318, patra-3, 3 mA para prastuta stavana che. 19mI sadimAM likhita A prata saMzodhita che. jemAM kula-4 stavana che. (13) jJAnapaJcamIstotram (14) jJAnapaJcamIstavaH (15) jJAnapaJcamIstotram (16) jJAnapaJcamIstotram (18) ujjayantazailamaNDanazrIneminAthastotram (32) nemijinakalyANakatithistotram he.pA.-1023, 144 patranI A pratimAM 87 stotro che. jenA kramAMka 71 para neminAthastotra, ane kramAMka-72 thI 76 sudhI kula 5 jJAnapazcamIstotra che. kramAMka-33mAM paMcanistotra che. temAM uparyukta 3ramI kRti che. (19) neminAthajanmAbhiSeka:- je.DI.-pATaNa-khetaravasahI sthita jJAnabhaMDAranI tADapatrIya prati6, A kRtimAM kula-54 kRtio che. (20) nAthastavanam je.DI.-pATaNa-saMghavIpADA sthita jJAnabhaMDAranI tADapatrIya prati172-3 kula patra-20), prata astavyasta ane tUTaka che. ' (22) neminAthaviMzil he.pA.-3971, patra-3, moTA ane tADapatrIya akSarone maLatA akSaromAM AlekhAyela A pratamAM mAtra A dvAtrizikA ja che. (22) ujjayantAcalamaNDananemijinadvAtriMzikA A.ke.ko.-43235, patra-1, akSaro jhINA hovA chatAM suvAcya For Personal & Private Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. nIcenI pAMca paMktimAM thoDA akSaro ukhaDI gayA che. akSaro phIkkA paDI gayelA ane zAhI phelAI gayelI che. (23) neminAthapazivA je.DI.-sara bhAMDArakara insTiTyUTa-punA-69, patra-189, kula kRti-27, patra 127 2 thI 13ra e sudhI prastuta kRti che. (24) raivataripazi je.DI.-he.pA.-tADapatrIya-168, patra 151, 139 mI thI 14 , pratamAM jamaNI bAjue akSarAMka paNa che. (ra1) nemizata (1) lA.da.-15055, patra-5, saMzodhita ane padaccheda darzaka cihna yukta prata, kRtinI TIppaNIo paNa ApelI che. spaSTa akSaro, daMDAdinI niyatatA vagerene kAraNe saMpAdana mATe atyaMta agatyanI prata che. (2) he.pA.-2564, paTA-5, uparyukta pratamAM je zabdonI TippaNIo ApI che. te zabdo upara A pratamAM paNa TippaNa mATe "=' nizAnI karI che. paraMtu TippaNo ApI nathI. banne pratamAM ekaMdare pATha samAna che. chatAM kyAMka pAThabheda che. je anukrame 'nA' ane 'pa' saMjJAthI noMdhyA che. (ra6) mananastutiH (22) nemininastutiH .pA.-19pa6, patra-6, temAM prathama kRti-5 = para ane dvitIya kRti-6 nI para che. nIcenA bhAgathI thoDI udhaI lAgI che. pratamAM vacce moTuM kANuM che. (ra7) neministutiH A.ke.ko.-37505, patra-1, kula-4 kRti, para 1-ga para For Personal & Private Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastuta kRti che. prata apUrNa che. paraMtu 1 mA para jhINA akSare "sUravijhana uttaravatam' lakhyuM che. jo ke prathama kRti pUrNa thayA pachI "munirAmavinayasivitam' ullekha che. prathama ane dvitIya kRtinA akSaro eka sarakhA che. mATe A stuti rAmavijayajInA hAthe lakhAyelI che. pratalekhana 18mI sadInuM che. (28) vizIstuti: he.pA.-11667., patra-2, 2 para A stuti che. pratamAM kula8 laghu kRtio che. (30) neministavana A.ke.ko.-10941, patra-14, 20 mI sadImAM lakhAyelI A pratamAM kula 7 kRti che. temAM patra 13 -mA para 6ThThI kRti tarIke prastuta stavana che. (31) raivatagirimaNDananeminamaskArastotram he.pA.-1435, patra-3, patra 3 -mA para prastuta stotra che. akSaro moTA che ane vaccenA korA cokhaMDAmAM tathA banne bAjue citraNa che. (33) neminAthastavana he.pA.-12289, patra-1, kula-3 kRtimAMthI madhyakRti tarIke A stavana patra-1 = para che. vaccenI korI phudaraDImAM lAla cAMdalo che. daMDAdi lAle akSarathI karelA che. (34) neminArastotram A.ke.ko.-34923, patra-1, paMcajinanamaskArastotra yukta A pratanI cAre bAjunI kinArI khaMDita che. joke akSarone koI nukzAna thayuM nathI. lekhana 19 mA zatakanuM che. For Personal & Private Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (rapa) neminAthastavana A.ke. ko.-51348, patra-1 eka ja kartAnA zatruMjayamaMDana AdinAtha prabhunuM tathA giranAramaMDana neminAtha prabhunuM e be stavano che. pratalekhana-18mAM zatakanuM che. lekhake prathama stavanAne "zatruMjaya pArzvanAtha stavanam lakhyuM che. vAstavamAM zatruMjayamaMDana AdinAtha prabhunuM stavana che. (36) nemijinastotram A.ke.ko.-29254, patra-1, kula-7 kRtimAMthI prathama pAMca paMcajina stotra che. 19mI sadImAM lekhita A prata saMzodhita che. (37) neminAthastutiH he.pA.-4981, patra-3, prata apUrNa che. kula-7 kRtimAMthI aMtima 3 kRti paMcajina stuti-antargata che. (38) kriyAmuptaneministotra A.kaeN.ko.-14144, patra-14, patra 1 -4 ma para Alekhita caturvizati jinastotrAntargata A stotra patra-3 mA-4 para che. 18mAM zatakamAM lakhAyela A pratamAM kula 14 kRtio che. (22) neminAthastotram (1) A.ke.ko.-29756, patra-1, A pratamAM kRtinI avasUri jevI TIppaNo ApI che. paraMtu te akSaro atyaMta jhINA ane AchA thaI gayA hovAthI ukelavA kaThina thaI paDyA che. (2) A.ke.ko.-52655, patra-2, padaccheda darzaka rekhAo che. prathama padyanI avacUri che. akSaronI zAhI phelAI gaI che. banne pratanA pATho samAna che. For Personal & Private Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 (40) zrInemisamIstotra A.ke.ko.-31209, patra-2, le .saM.-1337, phAgaNa-vada, zukravAra. A prata kartAe pote lakhelI che. padaccheda sUcaka rekhAo che. (41) vividhachandoga) nemijinastotram (1) 1 patranI hastaprata vidvadvarya amRtabhAI pAsethI prApta thaI che. 2149.5 iMcanI A pratanuM lekhana prAyaH 15 mAM zatakanuM jaNAya che. vacce koruM cokhaMDu ane temAM chidra che. padaccheda sUcaka citronI sAthe padyamAM prayukta chaMdo nAma darzAvavA "ll' nizAnI karI che. patra 1 3 para bIjA koI patranA akSaro lAgyA che. chatAM pratanA akSaro ukelAya tevA che. (2) A.ke.ko.-34024, patra-1 (24 -mA), uparanA jamaNA bhAgethI prata khaMDita che. AgaLanA patro na hovAne kAraNe prathama 6 padya nathI. padaccheda sUcaka cihno che. prata saMzodhita che. patra 24 mA para somatilakasUrIjIkRta jJAnapaMcamI stavana che. prata lekhana-1469, aSADhavada-6nA divase thayuM che. bane pratanA pATho anukrame "kaane "o' saMjJAthI TAMkelA che. (42) neminAthastavana' he.pA.-12356, patra-1, lekhana-17mI sadI pUrvAddha, anya pratanA akSaro thoDA-thoDA coMTyA che. daMDa lAla zAhIthI AlekhyA che. prata saMzodhita che. (43) svamanovijJaptigarbhitanemijinastavanam lA.da.-2170, patra-3lekhana-17muM zataka. A kRtinI pratikopI amRtabhAI pAsethI prApta thaI che. (44) bhASAtritayanibaddhaM nemijinastotram(46) aSTabhASAbaddhaM nemijinastavanam For Personal & Private Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1) A. ke.ko.-103230-patra- pUrvokta 8 mA kramAMkanA stotranI prata che. jemAM A 44mAM kramanuM stotra che. (2) he.pA.-11308, patra-9, kula 11 stotra che. temAM chaThThA kramAMke prastuta 44muM stotra ane prathama kramAMke 46 muM stotra che. (45) SaDbhASAbaddha nemijinastavanam- A.ke.ko.-31201, patra-2, 18 mI sadImAM lakhAyelI A pratanA patra 1 -nA para bIjA patronA akSaro coMTI gayA che. (47) zlokAntamAlAyamakamayaM nemijinastavanam jesalamera sthita jinabhadrasUrijI kAgaLano hastalikhita bhaMDAra648, patra-2 jIrNaprAya A prati uparathI thoDI khaMDita che. thoDI udhaI thI khavAyelI che. (48) padAntamAlAyamakamayaM nemijinastotram ne sU.nI pratanI 1 patranI jherokSa kopI parathI A stotra-saMpAdana karyuM che. (49) kamalabandhamayaM nemijinastotram- ' lA.da.-49579, patra-1, le.saM.-1656, paMcanistotramAMthI cAra jinanA stotra che. pratalekhakathI aMtima zrImahAvIrasvAmistotra chUTI gayuM che. (50) yamakamayaneminAthastavanam (51) yamakamayanemijinastotram (52) paJcavargaparihAraneminAthastavaH (1) ne sU.-jherokSa vibhAga-2, A prata bhAvanagara-bhaktivijayajI jJAnabhaMDAranI che. padacchadadarzaka, saMdhidarzaka, kriyApadadarzaka vagere cihno hovAthI saMpAdanArthe atyaMta upayogI prata che. A pratimAM prastuta 50 kramAMkanuM stavana che. For Personal & Private Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 (2) A.ke.ko.-14146, parA-9, kula-18 stotromAMthI kramAMka-2 para uparyukta 51muM stotra, kramAMka-4 para 50muM stotra ane kramAMka-9 para paramuM stotra che. pratanuM lekhana 17mAM zatakanuM che. 50mAM stotramAM banne pratanA pAThAntara kramazaH "ane "o' thI noMdhyA che. (13) ninastutiH A.ke.ko.-33547, patra-4, le.saM.-20muM zataka, moTA akSare Alekhita A pratamAM padacchedasUcaka cihno che. (14) neminAthavaritra (1) he.pA.-775, patra-89, kula kRtio-37, temAM 10 thI 14 kramAMkamAM zrI RSabha-zAMti-nemi-pArzva-vIra A pAMca paramAtmAnuM mULa caritra che, suMdara maroLadAra akSaro che. vaccenI korI phudaraDImAM lAlacAMdalo che. (2) he.pA.-2054, patra-34, temAM patra 27 sudhI uparyukta paMcajinacaritranI TIkA che. pratalekhana-17mAM zatakanuM che. suvAcya ane suMdara akSaro hovAnI sAthe A prata saMzodhita che. (3) A.ke ko.-2844, paTA-7, prastuta paMcajinamAMthI zrIvIraparamAtmA sivAyanA 4 paramAtmAnuM caritra ane teno stabadArtha che. prata saMzodhita che. patra-7 mAM para citra doreluM che. (4) A.ke.ko.-16328-patra-6, prastuta paMcajinamAMthI prathama traNa jinanA caritrano stabakArya che. prata apUrNa hovAthI pachInA be jinanA caritra ahIM nathI. banne stabakAryanI pratamAM pATha samAna che. For Personal & Private Use Only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATha saMpAdanapaddhati : ahIM saMpAdanamAM je stotronI ekathI vadhu hastalikhita pratio maLI zakI temAM te-te pratinI saMjJA sAthe pAThAntaro mUkyA che. je saMjJAo hastAdarza paricayamAM ApI che. kyAreka hastapratano pATha saMpUrNatayA parivartanIya jaNAyo, to tyAM hastapratano pATha TippaNamAM Apyo che. jethI stotra kaMThastha karanAra ke stotragAna karanArane vacce vikSepa na Ave ane mULa pATha paNa eTalA mATe Apyo che ke vidvAno amAro pATha ayogya hoya to mULapATha jANI paNa zake. keTalIka hastapratomAM daMDAdinI aniyatatA ke abhAva hoya che. ahI padhArthe eka daMDa ane padyAnta be daMDanI vyavasthA tathA paghAMkonI niyatatA jALavI che. pratyeka stotramAM padyAnta chaMdonAma TAMkyA che. jyAM nAma na hoya tyAM pUrva-pUrvanA chaMdanI anuvRtti jANavI. jayAM chaMdo parivartita thayA che. tyAM ja nAma ApyA che. kayAreka upajAti chaMdamAM padyo cAlatA hoya ane vacce koI IndravajAdi chaMda AvI jAya to prAyaH judo ullekha karyo nathI. For Personal & Private Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1) raivatazailamaulizrInemijinastavanam - 22 padyamAM racAyela ajJAtakartaka A stavanamAM saraLabhASAmAM bhavya bhAvAbhivyakti rahelI che. je kartAnI udAtta manobhAvanAone abhivyaMjita kare che. prathama cAra tathA anya 20, 21mA padyo bhaktAmara, ratnAkarapaccIzI ke vitarAgastotranA bhAvonuM upajIvana lAge che. temAM dvitIyapadyamAM prayojita "jyoTifma:' pada paramAtmAnI guNasaMstavanA prati vAcaspatinA sAmarthyane atyaMta hIna banAve che. pAMcamAM padyamAM arihaMta' zabdanA traNa artho ApyA che. "sarvapUnAnAM -At (garNana), karmArihananAd (arihan), punarbhavAprarohatvAt (aruhan).' padya 6thI 14 sudhImAM anya darzanIyo sva ArAdhyadevonA je-je svarUpane mAne che. te te sarvanuM svarUpa paramAtmAmAM ghaTAvIne te bauddho, sAMkhyo vagere Apane ja ArAdhe che e darzAvyuM che. anyadharmanAM prasiddha devonA nAmathI paramAtmahuti paraMparAnuM mULa TheTha "paramava"i (2. saM. 60)mAM prApta thAya che. je paraMparA ahIM paNa utarI AvI che. "prabhu ! tArA jihAgre vAjhevI vase che. tArA locanAMcale kamalA (lakSmI) vase che. nava graho tArI caraNopAsanA kare che. deva-dAnavo tArA kiMkara che. tAtvika rIte tArAmAM ja devatvanA lakSaNo ghaTamAna hovAthI tuM ja sarva darzanIone mAnya che. traNe jagatamAM anya koIpaNa paramezvara nathI." bhaktakavie 1pathI 17 padyomAM A bhAva pragaTa karyo che. ahIM paramAtmAnuM sarvasadaza darzAvIne paNa ananya sAdagdha varNavyuM che. 18-19muM padya paramAtma pratinI ananya zraddhA darzAve che. to 'mahaM tuM dRnta' (20muM) padya saMpUrNatayA ratnAkarapaMcavizikAnA pAMcamAM padyanuM upajIvana che. 21mAM padyamAM zaraNAgatabhAvanI prakRSTatA darzAvI che. aMte stotra samApana karatA kavi paramAtmAne zikhAmaNa Ape che. 'yAJcAvAkyakadarthanAM tu sahate naivArthinAmuttamaH' For Personal & Private Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2. zrIneminAthastotrasaGgrahaH Ama, A stotra vAcakanA hRdayane prabhubhaktimAM taraboLa karavA mATe samartha AlaMbanarUpa che. antya padyamA prayukta vinaya' 56 tAna nAma sUyana 42tuM khoI 3. lokottaracaritraugha !, ujjayantAvataMsaka ! / vijJa ! vijJaptimetAM me, zrImanneme'vadhAraya // 1 // [anuSTubh] vAcaspatirapi stotuM, nAlaM tvAM kalpakoTibhiH / yattvahaM stotumicchustajjAtyandhA'pAGgavIkSaNam // 2 // tathApi zraddhayA mugdhaH, stoSye'haM tvatprasattaye / pitroH prItyai na ki bAlasyA'vyaktamapi jalpitam ? // 3 // sArva ! sarvAtmanA sarve, te guNAstvAM samAzritAH / pare pareSAM devatvaM, ropayanti yadaMzataH // 4 // arhatvAt sarvapUjAnAM, karmArihananAdapi / punarbhavAprarohAt tvamarhannityArhataistutaH // 5 / / muninAtho mahAbodhistrikAlajJo jitendriyaH / bauddhairbuddha iti jJAtvA, tvamevArAdhyase jina ! ||6|| rajastamovinirmukto nityaH sarvaga-cinmayaH / niHkriyaH sukhabhoktA ca, sAGkhyaH khyAtaH pumAn bhavAn // 7 // prAjJai yo mahAbhyAsAt paropaniSadAtmakaH / tvaM vedAkhyo jemanIyairdharmajijJAsubhirmataH / / 8 / / sarvaMsahopyanAdhAraH, pAvakaH sarvatomukhaH / mahAbalo'si cArvAkairmanyase bhUtamAnibhiH // 9 / / For Personal & Private Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raivatazailamaulizrInemijinastavanam * 3 bhavAntakArI lokezaH, parameSThI caturmukhaH / ajimo brahmavAn brahmA, bAhmaNaistvaM niSevyase // 10 // dAzArhaH puNDarIkAkhyo, hRSIkezo yadUttamaH / tvameva sevyase devaH, viSNuH paramavaiSNavaiH // 11 // gaNanAtho'mbikArAdhyo, girIzaH sumahAvratI / sevyase tvaM zivaH zaivaiH, kAmaM kAmajayIzvaraH // 12 / / jagaccakSurjagatkarmasAkSI bhAsvAn vibhAvasuH / sUryabhaktaistvamevena !, pUjyase tejasAMnidhiH / / 13 / / saptarajjumitAbhordhvamalakSAkAramAzritaH / ArAdhyase lakSabhaktaistvaM gosvAmItivAdibhiH // 14 // jihvAgre tava vAgdevI, kamalA locanAJcale / grahA navApi pAdAnte, kiGkarAzca surAsurAH // 15 / / tatvavRttyA tattvameva, devalakSaNalakSitaH / sarvadarzanibhirmAnyo, nAnyo vizvatraye tataH // 16 / / mRgarAjaH siMha eva, sUrya eva divAkaraH / tvameva devadevo'si, nAparaH paramezvaraH // 17 / / taptaM japtaM hutaM dattaM, tena sarvaM vrataM kRtam / yena tvamekacittena, dhyAtaH kSaNamapi prabho ! // 18 // te dhanyA vandanIyAste, teSAM janma phalegrahi / yeSAM manovaca:kAyaiH, sevAhevAkitA tvayi // 19 // ahaM tu hanta rAgAndho, grasto mohamahA'hinA / krodhAdyairbAdhito bADhaM, kAmaM kAmena dAmitaH // 20 // 1 1. tulanA-'dagdho'gninA0' ratnAkarapaJcaviMzikA-5 / For Personal & Private Use Only Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. zrIneminAthastotrasaGgrahaH apAstazaraNo dIno, magnaH saMsArasAgare / prApyedAnIM tArakaM tvAM, zaraNyaM zaraNaM zraye // 21 // evaM raivatazailamaulinilaya ! zrIneminAtha ! prabho !, vijJapto vinayena namrazirasA baddhAJjali tvaM mayA / . yadyuktaM zaraNArthinAM prathayituM tad vetsi nAtha ! svayaM, yAJcAvAkyakadarthanAM tu sahate naivArthinAmuttamaH // 22 / / [zArdUlavi0] For Personal & Private Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2) zrIneminAthastavaH 22 padyanuM A stotra sudarzanasUrijIe raceluM hovAnuM tenA anya padyanA AdhAre jaNAya che. 'mUrika sunanirastAmavoddhavArika' A sudarzanasUri viSe koI vizeSa ullekha prApta thayela nathI. kavinI kalpanAzaktinuM madhura ujJAna A stotranA pratyeka padyamAMthI pravAhita thaI rahyuM che. bhavaduHkhathI mukta karAvavA mATenI vinaMtisvarUpa A stotramAM sevakanI karuNa kAkalUdIo AkaMTha bharavAmAM AvI che. yauvanagrAmamAM vasanArA mane manmatha pAdrika khUba raMjhADe che. prabhu ! e pAdrikane dUra kevI rIte karavo ?" (padya-8) "84 lAkha kuyonirUpI aSAmAM mane nAkhIne A moharUpI dhAtuvAdI mane duHkhAgnimAM tapAvI rahyo che." (padya-5) "mArA mAnasa (manarUpI mAnasarovara)mAMthI saddhodharUpI kamaLane ukhADI ukhADIne pheMkI denArA ane puNyarUpI haMsone uDADI denAra A smarakuMjaranuM vimathana prabhu ! kaI rIte karavuM?" (padya 15) "nirdaya kaSAya coraTAo apAra saMsAramahAsAgaramAM manuSyajanmanA vahANamAM beselA mAruM zreyodhana jhuMTavIne mane e mahAsAgaramAM nAkhI de che. prabhu ! mArI rakSA karo." (padya 16) prabhu ! bAlyakALathI ApanA abhuta caritranA citrothI raMgAyelI mArI cittabhittimAMthI kaMdarparUpI megha e raMgone sApha karI nAkhe che. (padya-20) "madonmatta mohahasti rAga ane dveSa nAmanA daMtazULathI mane atyanta pIDe che. prabhu! siMhAsana para ArUDha thayelo hovA chatAM paNa tuM potAnA sevaka evA mArI rakSA kema nathI karato?" (padya17) "anaMtajaMtue vamana karelI pudgalazreNIne AroganAro huM kAka chuM, prabhu! mane e vamanathI dUra karo" (padya-4) vagere... padya 8mAM varaLa zabdanA artha zleSa dvArA virodhAbhAsa alaMkAranuM AlhAdaka cayana thayuM che. "HSya mavAlmonidhimamavizcakara via varanA gamyam -prabhu ! bhavasAgaranI vacce Ape caraNa dvArA mArga banAvyo che. je mArgadvArA bhavyajIvo sukhanI prANasvarUpa mokSanagaramAM pahoMcI jAya che." For Personal & Private Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. zrIneminAthastotrasaGgrahaH 55 lAhuM bhrtRshn| 'bhogA na bhuktA vayameva bhuktA' 5dhanu sm29|| karAve che. prabhu upadezane jalakAntaratnanI suMdara upamAM 13muM padya darzAve che. padya-9mAM kuza thaI gayelA karmone pharIthI puSTa karatA potAnA AtmAne kavi anAryatama darzAvavA sAthe rogiSTha siMhane pharIthI sAjo karavAnI nidarzana Ape che. padya 3jA mAM kavi potAne nUtanasevaka tarIke varNavIne paramAtmAne koI paNa rIte mAtra ekavAra potAnuM pada ApavAnI vinaMti kare che. to sAthe padya-19mAM paNa paramAtmAne potAnA baMdhunA uddhAranI vinaMti karI che. Ama ahIM, hRdayadrAvaka vinaMtine paNa kAvyAtmaka opa ApIne camatkRta karI che. je kartAnI udAtta kAvyazaktino guNAnuvAda kare che. A stotrano suMdara padyAnuvAda karavAmAM Ave to "ratnAkarapaccIzInI jema "sudarzanabAvIsI tarIke prakhyAta thaI zake tema che. siddhAJjanAnIva tavAGgabhAsaH, zubhAtmanAM locanagocaraM gatAH / atulyakalyANanidhAnamAptuM, kSamAgatAtmIyabhavaukaso bhuvaH // [upa0] agre samagraiH karaNairyutAni, purANi sArddha viSayaizca bhUrizaH / bhuktAni mohaprabhuzAsanena, babhUva pUrvAjirtabhuk paraM prabho ! (bhuH) // 2 // yatrApi kutrApi yathA tathApi, tvamekadApi svapadapradAnAt / prasIda me nUtanasevakasya, yathA'cyutazrIracirAd bhavAmi // 3 // anantajantUdvamitAsu pudgalazreNISu kurvan parikIrtanAni / ucchiSTabhuk kAka ivAbhavaM prabho !, tato mametadvirahaM vidhehi ||4|| kSiptveza ! mUSAsviva mAM kuyoniSvazItilakSAsu caturyutAsu / duHkhAgninA'tApayan mohavAdI', kubhAvanAto rasavanna siddhaH // 5 / / 1. atra chaMdobhaGgasaJjAte'pi arthadRSTyA 'atApayan' pade 'n' vyaJjanasya vRddhiH kRtaa| For Personal & Private Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIneminAthastavaH 07 karmA'naladhmAtamadAtmalohagolaM jvalantaM kRpayA kRpAlo ! / prasIda nirvApaya vAgdvipaJcAzatkAkhyasaccandanazIkareNa // 6 / / uddhAmadhAmnottamayauvanAkhyagrAme vasantaM trijagatprabho ! mAm / upadravanmanmathapAdrikoyamanAryavaryaH kathameSa vAryaH // 7 // madhye bhavAmbhonidhimArgamAvizcakAra citraM caNena gamyam / bhavyAGgino yena sukhena yAnti, saukhyAkare mokSapure'dhivastum // 8 // kRzAni karmANi karoti puSTAnyasau mamAtmA yadanAtmanInaH / paJcAnanaM kAnanavAsinaM rujA grastaM prazastaM kurute taduccaiH // 9 // asmAdRzAn mocaya mohasaktAn saMsArakArAgRhataH sthitijJaH / sampratyathaitasya jagatrayasya, sAmrAjyavAn nAtha ! yato'bhavastvam / / 10|| sAgre ca gavyUtizatadvaye te, hantA bhavet kasya ca no'pi krodhAt / hanye kaSAyairviSayaistathAhaM, nataM prabho ! tvaM kimupekSase mAm / / 11 / / ahaM supuNyadraviNAnumAnataH parAya'madhyAdhamajanmavezmasu / udAsa saMsArapure purA prabho !, mahodayAptirna paraM mamAbhavat / / 12 / / yAvadbhavAbdhau jalajantutantuzcittadvipaM na kSipati smaro me / trANAya tAvajjalakAntaratnadezyaM prabho ! tasya dizopadezam // 13 // nizzeSadoSavyatiSaGgamukte, ye nAtha ! doSaM tvayi poSayanti / karpUpUre kumudendugaure, te kAlimAnaM kudRzo dizanti // 14 // samUlamunmUlitabodhapaGkajaM, vipuNyahaMsaM mama nAtha mAnasam / karotyakharvaH smaravArikuJjaraH kathaM vimathyastadasau sudurddharaH ? // 15 / / apArasaMsAramahArNavAntare, zreyaHsvamAdAya kaSAyataskaraiH / nRjanmapotAdavatArya niSkRpaiH, prakSipyamANaM jina ! rakSa rakSa mAm / / 16 / / 2. 'bAvanA' iti bhASAyAm / For Personal & Private Use Only Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. zrIneminAthastotrasaGgrahaH madAndhamohadviparAga-doSadantAbhighAtena nipIDyamAnam / svAmin ! mRgendrAsanamAzrito'pi, na trAyase kiM nijasevakaM mAm ? / / 17 / / svAmin ! bhavagrAmaTikAnivAsI, muhurmuhurvAmakaragraheNa / [ghUrNAyito] mohamahIbhRtA'hamitastato mocaya mAM kathaJcit / / 18 / / ullaGghito goSpadavad bhavAbdhistvayA prabho ! tatra tu mAM patantam / anuddharan nAtha ! kathaM mama tvaM, bandhustato bodhavatAM vidhehi // 19 // bAlyAd bhavaccitracaritracitrAM, maccittabhattiM bhagavan ! sametya / tAruNyavarSAsamayAptapUrvaM kandarpajImUtarasaH pramATi // 20 // kule samAne'pyahamagrajo'pi, vRkSo'bhavaM campakapatrakalpaH / jAto'si tatpuSpamivAnujo'pi, tvaM tu prabho ! vizvazirovataMsa ! // 21 // zrIzrIpatistava padadvayamugrakAntiM, labdhvA jagattrayapate ! vimalAvaloke / / sUriH sudarzananirastabhavodbhavAri: kRtvA stavaM praNamati sma gatA'dya bhUtiH // 22 // [vasantatilakA] For Personal & Private Use Only Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rU) mArthA mIratavA A stotranuM 'nefmananaviMzikA' e aparanAma tenA 32 padyo hovAnA kAraNe che. paraMtu stotramAM piMDasthAdi dhyAna vagerenuM varNana hovAthI AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdirathI prApta pratanA mathALAne tathA te pratamAM maLatA 33mAM padyanA ullekhane prAdhAnya ApyuM che. "sadanenAtmate naso tamomaya mAM saddhara' (padya-2)thI paramajyotisvarUpa paramAtmAne tamathI uddhAra karavAnI vinaMti karIne stotranI zarUAta karI che. A tas kayo ? te paNa padya-pamAM jaNAve che "noraMtima.' ahIM paNa paramAtmAne temanA ' viyaHdam'nuM dAna karavAnI vinaMti che. A paramabrahmajyotine sarvavizvamaya darzAvIne "e jyoti sarvatra hovA chatAM mArA mohAMdhakArane dUra zA mATe nathI karatI?" e prazna prabhu sanmukha vyakta karyo che. (padya-19) aMte paNa paramAtmA pAse eka mAtra "paraM mahatnI ja yAcanA karI che. nA'rthaye'nyad vibho ! kiJcid yAce tvAmetadeva hi| samullasatu maccitte, tvatprasAdAt paraM mahaH // 30 // padya-6 prabhunA dhyAnane saMsArasAgarathI pAra utAranAra yAnapAtra jaNAve che. tyArabAda dhyAna mATe Avazyaka cittazAMti mATe paramAtmAne vinaMti karI che. "madoddhata, kadAgrahI, tRSNAthI tarala ane smaratApathI vihala mArA svAntane prabhu! tAruM dhyAnAmRtasnAna zAMti pamADe." (padya 7-8) ahIM dhyAnane je amRtopamA ApI te upamA anAhatanAdane ApI che. (padya-10) tyArabAda kramazaH piMDastha, padastha, ane rUpastha dhyAnanuM saMkSipta svarUpadarzana (padya-11thI 14) karAvIne zukladhyAnanA cAra prakAra darzAvyA che. (padya 15-16) tatvajJapuruSone mAnya paramAtmAnuM paramArthasvarUpa--"nirIra nirAdhAra, nirAhAra, nira' darzAvyuM che. (padya-18) sAthe je koI paNa niSkarma, For Personal & Private Use Only Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 ra3. 10. zrIneminAthastotrasaGgrahaH niHsaMgI, nityatRpta, niraMjana ane sadAnaMdamaya hoya te prabhu ! tuM ja che AvI udAra dRSTi dvArA sarva zubhatAmAM paramAtmAnuM astitva svIkRta karyuM che. (padya-25) - 22muM padya dhyAtA ane dhyAna banne paramadhyeyamAM vilIna thaI javAnI vAta karatA jaNAve che ke-dhyAtAnuM astitva ja vilIna thaI jatuM hovAnA kAraNe bahirmukha loko paramanA dhyAnamAM vimukha hoya che." 22 ane 24muM padya dhyeya-dhyAna ane dhyAtAnI ekasvarUpatA darzAve che. jyAM sudhI traNenI bhinnatAnI mAnyatA hoya tyAM sudhI mana udAsIna pada para AsIna na thaI zake. nAtha ! tvatino nanAH samasvAntA' (padya-26) kahIne paramanA vedananuM phalopadarzana karAvyuM, sAthe e paramavedana vinA tapa-japa-vinayazruta Adi nirarthaka hovAnuM (padya-27) jaNAvIne prastuta stavanuM mAhAtmadarzana karAve che.-de vivAdhIza ! zrotrapayAmRta tat stotra : suvRtI triAnaM paDe, : tvasvarupavit bhavet ' (padya-32) prastuta stotranA 3jA padyano bhAvAnuvAda eka gujarAtI stavanamAM jovA maLe che. 'rAgAdizatravo deva !, nirjitA ye tvayA purA / te eva tava vaireNa, mAM bAdhante tvadAzrayam // ' 'tumathI bhAgyA lAgyA muja keDa, ciDuMgatinI karAve kheDa, jANI tumaco de muja mAra, to kima na karo prabhujI sAra." (kSamAvijayajIziSya yazovijayajIkRta kuMthunAtha jinastavana-5) stotramAM zarUAtanI vinaMti che-prabho ! mane upekSo nahIM, jo mArI upekSA karo cho to ApanI amita susvAmitA kyAM rahI?" (padya4) A vinaMti sAMbhaLIne jANe sanmukha thayelA prabhu pAse bhaktakavie chelle mAMgI lIdhuM - he nAtha ! viSayasukhone gocara mArA saMkalpo svalpa thaI jAya eTaluM karI Apo." (padya-28) For Personal & Private Use Only Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArthagambhIrastavaH * 11 Ama, A stotra dhyAnanI prakriyAnA varNana sAthe bhaktanI hRdayaurmionA gaMbhI2 mahAsAgara jevuM che. kadAca AthI ja prastuta stavane 'mahArthagaMbhIra' nAma ApyuM haze... A stotranA kartA viSe be abhiprAya bAMdhI zakAya. 1. 33mAM padyanA ullekha'pALapRSTabhUtattazrvavartI puna: pragati sma|' thI cakravartI nAmaka koI hoya. athavA 2. 32mAM padyanA--'candrasUrIDha vIpyate' padathI candrasUri hoya. joke 33muM padya prApta traNa pratamAMthI mAtra eka ja pratamAM prApta thAya che. AthI candrasUrijI viSe kalpanA vadhu dRDha thAya che. caMdrasUrijI nAmanA 5 AcArya bhagavaMto thaI gayA che. (1) rAjagacchIya zIlabhadrasUrijI > dhanezvarasUrijInA ziSya caMdrasUrijI temanuM AcAryapada pUrve nAma pArzvadeva gaNi hatuM. teozrIe aneka graMthonI racanA karI che.1 (2) saMvegaraMgazAlAnA racayitA jinacaMdrasUrijInA ziSya caMdrasUrijI.2 (3) maladhArI hemacaMdrasUrijInA ziSya caMdrasUrijI. 3 (4) ' suprasiddha saiddhAntika municaMdrasUrijInuM aparanAma paNa caMdrasUrijI hatuM. 1. nyAyapraveza vRttipaMjikA (2.saM. 1169), nizIthacUrNi vizoddezaka vRtti (2.saM. 1173), naMdI TIkA durgapada vyAkhyA, zrAvakapratikramaNavRtti (2.saM. 1222), jItakalpa bRhancUrNi vyAkhyA (2.saM. 1227), nirayAvalivRtti (2.saM. 1228) caityavaMdanasUtravRtti, pratiSThAkalpa, sarvasiddhAMta viSamapada paryAya, sukhabodha samAcArI, uvasaggahara vRtti, siddhacakra stavana, saMgIta samayasAra, saMgIta ratnAkara, padmAvatI aSTakavRtti vagere. 2. teo vyAkaraNanA pAraMgata, sAhityasAgara, vAdivijetA, kAmavijetA, siddhAMtanA pAragAmI hatA evo ullekha temanA ziSya haribhadrasUrijIkRta mallinAtha caritranI prazastimAM che. 3. temaNe muNisuvvayacariyuM (2.saM. 1193), saMgrahaNI, laghusamAsanI racanA karI che. For Personal & Private Use Only Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH (5) yshobhdrsuurin| ziSya yaMdrasUra7.4 - prastuta stotranA kartA caMdrasUrijI hoya to te A pAMca AcArya bhagavaMtomAMnA ja ke koI anya, te jaNAtuM nathI. jo ke maladhArIya caMdrasUrIjI ane municaMdrasUrijI (=caMdrasUrijI)nI sarva racanAo prAkRtamAM prApta thAya che. tathA jinacaMdrasUrijInA ziSya caMdrasUrijInI koIpaNa racanAno ullekha prApta thato nathI. AthI prastuta stotra rAjagacchIya caMdrasUrijI athavA yazobhadrasUrijInA ziSya caMdrasUrijInI racanA hoI zake. zrIzaiveya ! jayAmeya !, guNaratnamahodadhe ! / jayApArakRpAdhAra !, sphArasaMsAratAraka ! // 1 // zrImannemijina ! svAmin !, sahajenAtmatejasA / tamo'magnaM bhavodvignaM, mAmuddhara kRpApara ! // 2 // rAgAdizatravo deva !, nirjitA ye tvayA purA / ta eva tava vaireNa', bAndhante mAM tvadAzrayam / / 3 / / sarvabhAvaikasAmAnyamaudAsInyamihAzrayan / tvaM cedupekSase tat te, kutaH susvAmitA'mitA // 4|| udite na mude yAvat, tvanmayaM cinmayaM mahaH / svAmin ! mohatamas tAvaccittAntarjAyate'GginAm / / 5 / / saMsAsAgarasyAntarmohAvarttagataH prabho ! / kadA mAtrabhavaddhyAnayAnapAtramahaM zraye // 6 / / 4. tamozrIbhe mahamuta pAvatI.485nI 2yanA 72rI cha. 5. 'sahajenA'titejasA' - pA. / 6. 'tamomasaM' - ko. / 7. 'rAgAdayo'rayo' - pA., lA. / 8. 'tvadvirodhena' - pA.,lA. / 9. 'ptitA sthitA' - ko.| For Personal & Private Use Only Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArthagambhIrastavaH . 13 ado madoddhataM cittaM, sadA kRtakadAgraham / tathA prasIda vizvezadeg !, yathA'1 sIdati12 na kvacit // 7 // tRSNayA taralaM svAmin !, vihvalaM smaratApataH / zAntimeti yadi13 svAntaM, tvaddhyAnA'mRtamajjanAt // 8 // jAtu kiM jantavo yAnti, krodhakrUrA'dhvanA vibho ! / zamaikasAraM tvanmArga, mArgayante15 yadi kSaNam16 // 9 // madhunA sparddhamAnenA'dhvanA dhyAnaM dhunAti te / anAhatena nAdena, jina ! karmANi yoginAm // 10 // pArthivyAdisphuratpaJcapiNDasthadhyAnadhAraNA:17 / abhyasyanti tavAdhIza !, parajJAnAya yoginaH // 11 // yathopadezaM18 cakrAntarhadbIjAdiyojanAt / / / dhyAyanti tvAM mahAtmAnaH,19 padasthadhyAnasiddhaye // 12 // rAga-dveSavinirmuktaM, yogayuktaM nirAzrayam / nirvyAtita2 sphuradayotikarmANaM21 karuNAparam / / 13 / / AtmAnaM kevalAlokalokA'lokA'valokitam / dhyAyed22 yastvanmayatvena, sa syAd rUpasthavinmuniH // 14 // yugmam // nAnAzrutavicAraM syAdaikyazrutivicArakam / sUkSmakriyA'bhidhaM caiva, samucchinnakriyaM tathA // 15 / / iti matvAtmasaMvedAt, zukladhyAnacaturvidham / yogino gatarUpaM tvAmantaH pazyanti cinmayam / / 16 / / yugmam / / 10. 'vizvezI' - lA. / 11. 'yayA' - lA. / 12. 'sIdAmi' - pA. / 13. 'yadA' - ko. / 14. 'tatva' - lA. / 15. 'mArgayanti' - pA. / 16. 'didRkSaNam' - laa.| 17. '0dhAraNAm' - ko. / 18. 'ya sopadezaM' - pA. / 19. 'mahAtmAnaM' - ko. / 20. 'nikAcita0' - ko. / 21. 'kamANAM' - ko. / 22. 'dhyAyan' - pA. / For Personal & Private Use Only Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14. zrIneminAthastotrasaGgrahaH nAnAdhyAnaiH purA deva !, yena dhyAto'si cetasA / krameNAtmAnamavizya23, tanmArayasi cAru tat // 17 // nirAkAraM nirAdhAraM, nirAhAraM niraJjanam / vidanti24 paramArthena, deva ! tvAM tattvavedinaH // 18 // ajihma:25 paramabrahmamayastejazcayas tava / kiM sarvago'pi me mohatamo harati na prabho ! // 19 // bhavagrISmabhavastApavyApaH syAd deva ! dehinAm / .. tadA yadA cidAnandacandras tvamasi dUraga:26 // 20 // zUnyatA svapade deva !27 jAgare28'nalpakalpanA / etad dvayAtigaM kiJcid, vadanti tvatpadaM budhAH / / 21 / / tvayi dhyeye vrajed dhyAtA, dhyAnaM ca vilayaM vibho !29 / ato bahirmukhA lokA, vimukhAstava cintane // 22 // ye tu tatvavido deva !, kalpanAtItacetasaH / dhyeyAditrikabhedAMste, na vindante manAgapi // 23 // idaM dhyeyamidaM dhyAnamahaM dhyAteti dhIrbhavet / teSAM yeSAmudAsInapadAsInaM, mano30 na hi // 24|| yastyaktakarmaniHsaGgo, nityatRpto niraJjanaH / sadAnandamaya:31 sa tvaM, tvaM sa eveti manmati:32 // 25 // vipakSe ca svapakSe ca, mUrkhe caiva vicakSaNe / du:khe sukhe samasvAntA, nAtha ! tvadvedino janAH // 26 / / 23. '0vazya' - ko.| 24. 'vadanti' - ko. / 25. 'acintya' - ko. / 26. 'pUragAH' - lA. / 27. 'tAvaj' - kA. / 28. 'jAgaro' - ko. / 29. 'dratam' - ko. / 30. 'tamo' - ko. / 31. 'mayaM' - lA. / 32. 'me matiH' - ko.| For Personal & Private Use Only Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArthagambhIrastavaH * 15 kiM tena tapasA tena zrutena vinayena vA / ! japena tena kiM yena, nAtha ! tvaM nopalakSyase 33 // 27 // pApakarmakRtonmAtha34, nAtha ! tat kuru yena me / svalpA bhavanti saGkalpA, viSayagrahagocarAH // 28 // parAnandapade me'stu nimagnasya jagatprabho ! | vedya-vedakabhedaikazUnyatA tvatprasAdataH // 29 // nArthaye'nyadvibho ! kiJcid, yAce tvAmetadeva hi / samullasatu maccitte, tvatprasAdAt paraM mahaH ||30|| zrotra peyAmRtaM stotrametadyaH sukRtI paThet / trikAlaM yAdavA'dhIza !, sa bhavet tvatsvarUpavit // 31 // karotkaro35 nabhoratnacandrasUrIha dIpyate / yAvat tAvat kSitau36 deva !, saMstavastava nandatAt // 32 // iti mahArthagambhIrastavena zrInemiM stutvA / paJcAGgaspRSTabhUtalazcakravartI punaH praNati sma ||3337 || [AryA ] 33. '0lakSyasi' ko . / 34. ' 0 kRto nAza: ' ko. / 35. 'karotkarau' - ko. / 36. 'kRto' - pA. / 37. idaM padyaM 'ko' pratau eva dRzyate / - For Personal & Private Use Only Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4) samasyAgabhitaM zrInemijinastavanam ... 10 padyamaya A stotrano mULabhUta paricaya tenA nAma parathI ja maLI jAya che. 1thI 9 padyamAM dareka padyanuM anya caraNa samasyArUpa che. te samasyAne pUrvenA traNa caraNoe suMdara u--kSAthI samajAvI che. kavizrIe samasyApUrti karavA mATe kyAMya bhAraNarUpa banavuM paDyuM nathI, e vAstavikatA temanI sahajasiddha kAvyazaktinuM mUlyAMkana kare che. saraLa bhASA ane sarasa kalpanAzaktinA saMmizraNa dvArA prastuta stotra kAvyarasiko mATe AnaMdanI lhANI karanAruM banyuM che. bhaktAmarastotranI racanAthI saMbaMdhita bANa ane mayUra nAmanA brAhmaNa paMDitoe karelI samasyApUrti (zatavandra namatai)nI yAda ahIM prayukta samasyA pada 'sahastravindra jAna vagerethI pharI tAjI thAya che. prastuta stotranA kartA kRSNarSi gacchanA jayasisUrijI che. evo spaSTa ullekha hovA chatAM A jayasiMhasUrijIno sattAkALa ane A stotrano racanAkALa nirdhArita karavo muzkela che. kAraNa ke kRSNarSigacchamAM pAMca jayasiMhasUrijI thayA che. (1) je kRSNaRSinA ja ziSya hatA. teozrIe svaviracita dharmopadezamAlA (gAthA 98) para vi.saM. 915mAM vRtti (zlo. pa775) racI che. (2) jeozrIe vi.saM. 1301mAM mAravADamAM maMtravidyAthI pANI AkarSI lAvI saMghane jIvitadAna ApyuM hatuM. (3) uparyukta jayasiMhasUrijI > prasannacaMdrasUrijI - mahendrasUrijInA ziSya jayasiMhasUrijI thayA. temaNe vi.saM. 1442mAM 'kumArapAlamahAkAvyanI racanA karI che. (4) nayacaMdrasUrijInA paTTadhara jayasiMhasUrijI thayA. teozrIe For Personal & Private Use Only Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samasyAgarbhitaM zrInemijinastavanam * 17 vi.saM. 1517mAM soDhalemAM paramAtmAnI pratiSThA karAvI hatI. (5) A kRSNarSigacchanI tapAzAkhAmAM puNyaprabhasUrijInA ziSya 4yasiM'sUra (pratimA le-1483, 1488) cyA che. A cAramAMthI prathama ane tRtIya jayasiMhasUrijInI racanAno ullekha maLe che. AthI kadAca e bemAMthI koI eka A samasyAgarbhita stotranA kartA haze. zrIraivatAdrau jinapaM stuve'haM, nirIkSya yadpamaho'marIbhiH / harSaprakarSAditi vAkyamUce, mamaM mamamaM mamama mamamaM // 1 // [upajAti:] kelISu rambhAvanamadhyagena tvayaiva draSTAni tadA''lavAle / jalAntarasthe(tha)pratibimbitAni candrasya madhye kadalIphalAni / / 2 / / zrIugrasenakSitipAlaputrI, rAjImatI tad(tvad)virahabhrameNa / jAlopaviSTA'nasi pUrNamAsyAM, sahasracandraM gaganaM dadarza / / 3 / / na candanaM candanacittamenannidakSiNo dakSiNavAta eSaH / rAjImatI jalpati te viyogAdaGgArakA zItakarAt patanti // 4 // . cInAMzukAcchAditamadhyadezamapAsya palyaGkamatIvacAru / bhavadviyogAdvidadhe yayaiva, pravAlazayyAzaraNaM zarIram / / 5 / / tvadIya bhAmaNDalabhAnubimbaM, bhrameNa hRSTA hRdi cintiyantI / priyaH sameSyatyadhunaiva tasmAccandrodaye nRtyati cakravAkI ||6|| vilokya bAlA vadanendubimbaM, kaNThe ca muktAphalahAratArA / punarnizA'sau bhramiteva zaGke, sUryodaye roditi cakravAkI // 7 // vIkSyase kiMmayi ! nIlazarIra !, pUjitastvamamarAdhipavRndaiH / divyagandhasahitaiH kanakAbhaizcampakaiH kusumitaH sahakAraH // 8 // [svAgatA] For Personal & Private Use Only Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH . pavitraM tvadAsyaM girau raivatesmin, mayA bhrAmyatA bhUtale sarvato'dya / kalau prANinAM sarvadA kalmaSaughe, praphulle karIre sarojaM hi(hi) dRSTam // 9 // [bhujaGgaprayAtam] kRSNarSigacche jayasiMhasUrikRtaM samasyAstavanaM navInam / zrIneminAthasya paThatyajasraM, saubhAgyalakSmI labhate sa bhavyaH // 10 // [upa0] For Personal & Private Use Only Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6) zramirUpatad: adbhuta utyekSAothI chalochala A stava paMcatIrthIstavanI aMtargata che. jenI racanA tapAgacchIya somasuMdarasUrijI (14301499)nA ziSya jinakIrtisUrijIe karI che. teozrInA AcAryapada pUrvenA nAmo muni jayaudayajI, sthavira jayavarmajI ane paM. kIrtisuMdarajI hatA. AcAryapadavInuM bIjuM nAma jinaratnasUrijI paNa hatuM. teozrIe graMthasarjanamAM potAnA gurudevano vAraso suMdara rIte nibhAvyo hato. bedaranagaranA pAtazAha zA pUraNacaMdra koThArIe zrIgiranAra mahAtIrthamAM banAvelA jinAlayamAM pratiSThA teozrIe karelI. prastuta paMcatIrthAstavamAM kavizrIe adbhuta kalpanAno ane kamanIya kAvyatvano samanvaya sAdhyo che. zrI AdinAthaparamAtmAnuM stotra paramAtmAnA aMzapradeza para virAjamAna kezakalApanI saMstavanAdhArA 1. teo zrI yugapradhAna mahAprabhAvaka AcArya hovA uparAMta samartha sAhityasarjaka paNa hatA. teo gujarAtI bhASAnA gadyagraMthonA Adya puraskartA hatA. rANakapUra, makSIjI Adi aneka tIrthonI pratiSThA teozrIe karelI che. temaNe jagatane aneka jyotirdharonI bheTa ApI che. saM. 14pa6 thI 1500 sudhIno kALa "somasuMdarayuga" kahevAya che. temanI graMtharacanA ane jIvanakavana mATe juo jaina paraMparAno itihAsa-3/151 thI 155. . 2. A devendrasUrijI kRta vandAruvRtti'no bAlAvabodha tathA tenI avacUri (2.saM. 1511), uttamakumAracaritra, zrIpAla-gopAla kathA, campakazreSThIkathA, dhanyakumAracaritra (gadya, 2.sa. 1497), dAnakalpadruma, zrAddhaguNasaMgraha (ra.saM. 1498), navakAra stavana (prAkRta, gAthA-32) ane tenI vRtti, prastuta paMcatIrthIstava, jJAnapaMcamI stotra vagere graMthonuM sarjana jinakIrtisUrijInA hAthe thayuM che. 3. AdinAtha paramAtmAnA aMza pradeza para zobhita kezakalApanI stavanA rUpa 'ciyuddhatrizikA' nAmanI kRti madhusUdanabhAI DhAMkI dvArA tathA kezavallarI saMbaMdha be kRti amRtabhAI paTela dvArA nigraMtha bhA.-2mAM prakAzita thaI che. For Personal & Private Use Only Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 * zrIneminAthastotrasaMgrahaH gUMdhyuM che. zAntinAthaprabhunA stotramAM prabhunI suvarNavarNI dehakAMtinI stuti karI che. neminAthajanavaranA atizAyI rUpanuM darzana karAvatA kavizrIe mukhyatAe prabhunA caraNonI aruNaprabhA, temaja kara, nayana, kapola, vadana vagerenI stavanA karI che. pArzvanAthaparamAtmAnA zirachatrasvarUpa phaNAnI ane mahAvIra5ramAtmAnA viziSTa guNonI alaMkArasabhara bhAvArdra prastuti karI che. A pAMceya stotro kAvyadRSTie saMpUrNatayA abhyasanIya che. ahIM mAtra neminAthaparamAtmAnA stotranI keTalIka kAvyAbhivyaktino aMzataH paricaya Apyo che. sahRdayI vidvajano A stotronI viziSTatA ane kavizrInI samartha kAvyazaktino paricaya svataH abhyAsathI meLavI zakaze. zrIneminAtha paramAtmAnuM A stotra rUpAtIta svarUpa paramAtmAnA rUpasthadhyAnanI siddhi arthe racAyuM che. (padya-1) prathamanA 2thI 9 padyomAM prabhunAcaraNayanI aruNaprabhAnI udAtta utprekSAo bharI che. 'prabhunA caraNonI prabhA aruNa zA mATe che-jANo cho ? rAjImatInA rakta hRdayamAM pratidina saMvAsanA kAraNe, jagatjhavonA drohI mohane haNavA mATe utpanna thayela krodhathI athavA to potAnA svAmI (kAmadeva)nA jIvanadAnanI yAcanA karavA caraNe ALoTatI ratinA aMgarAgane kAraNe. (padya-2)' paramAtmAnA caraNane tuNI2nuM manorama rUpaka ApyuM che. 'AgaLathI vRtta, pAchaLathI pRthula ane agrabhAge maMjula pAMca AMgaLIothI zobhita A caraNa bIjuM kAMI nathI paraMtu traNabhuvananA sauthI moTA subhaTa paMcabANa (=kAmadeva)pAsethI chInavI lIdhelA zarayukta tuNIra che.' (padya-4) padya-pamAM aruNakAMtine rati-prItinA kausaMbhavasro tarIke ane padya-6mAM diggajoe saMdhi karavA mATe dharelI alaMkRti (=gaMDasthala para rahela siMdUra)nA bheTaNArUpe varNavIne abhinava AhlAdakatA janmAvI che. For Personal & Private Use Only Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrInemirUpastavaH * 21 zrI neminAthaprabhunA caraNo e yajJavedI che. jemAM nIce rahelI (caraNanI) aruNaprabhA e dahanajavALA che. zyAma dehakAMti e UrdhvagAmI dhumrapaTala che. namra bhavyajIvonA duraMta durito ahIM homAya che." (padya-7) Ama ahIM thayelI yajJavedInI suMdara rUpakAbhivyakti AkarSaka banI che. ciMtita phaLadAnanI prabhunI kalAthI hArI gayelA dazeya kalpavRkSo A dharatI choDIne meruparvata para cAlyA gayA. svasthAnane punaH pAmavA icchatA teoe potAnA pallavonuM prAkRta prabhunA caraNe dharyuM che. e pallavaprAbhUta eTale prabhucaraNanI daza AMgaLIo." (padya-8). caraNAMgulinI saMstavanA karyA bAda nakhazreNinI stuti karavA sUryane daza zarIradhArI banAvyo che.-"jenA uchaLatA pratApatejathI hArI gayelA sahasradyuti (sUrya)nA hRdayamAM bhakti-atizaya pragaTa thayo. svakRtyane jANanArA e sUrye daza deha dhAraNa karyA ane caraNAMguli-nakhanA bahAne prabhunI caraNopAsanAmAM lAgI gayo." (padya-9) paramAtmAnI vakSa:sthalIne paNa aneka sAdazyo ApyA che. - 1) zukladhyAnarUpI mRgAdhipane sthiratAmATenI vizALa nIlavarNI zilA. 2) saMkhyAtIta guNazreNine krIDA karavA mATenI catuSka-avani. 3) adarzanIyanA darzanarUpI vAridhimAM DUbatA jagatyakSuo mATe dviIpa. (padya-13) tevI ja rIte prabhunA kapolo paNa aneka upamAothI zobhAvyA che. ' 'bhuvanadRgvAhAvalIkhelane vAhyAlIyugalInibhau, zrI-vAgdevatayoH maNImayavarA''darzI iva, rAga-dveSajito: lasaddhyAnAhvayoH vIrayoH sphurau (=phalakau) rUva ' (5-24) "paramAtmAnA nayano e bhavajala taravAnI nAva che ane tenI upara rahela bhavAM e halesA che. A nayano zrIdevI ane bhAratIdevInA For Personal & Private Use Only Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH sahiyArA saMvAsanA sthAnarUpa krIDAsarovaro che ane bhavAM e sarovaranI pALe zobhita vanAlI che." (padya-15) nayana ane bhavAne eka sAthe varNavyA bAda kavizrI bhavAne svataMtra unmelAthI vadhu ramya banAve che. bhavAM mokSadvAranA kamADane ughADavAnI kuMcikA che, rAga ane dveSarUpI matta hAthIne vaza karavA mATenA aMkuza che." A rIte sakArAtmaka suMdara unmelA bAda kavizrI nakArAtmakatA paNa prayoje che-"A bhavAM durgatimAM jatA jIvone mATe apazukana svarUpa be bhujaMgI che." (padya-16) paramAtmAnA vadanane candranI upamA to sarva sAmAnya che. paraMtu mokSadhvaInAM viSayatamata:stomasaMhAra' pado temAM abhinavatA pragaTa kare che. uparAMta A vadana ne--'tAnAM nImeTuM,' 'tribhuvanavinayazrIvazIkArIya pucchuM,' "brAhmIbrIDAtaDA' ane 'vatajJAnavapnA: maNimayamukura' kahIne suramya banAvyuM che. (padya-17) 19mA padyamAM prabhunA janmAbhiSeka samayanI prakRSTa unmekSA rajU thaI che. "janma-snAtra mahotsavanA samaye kSIrasamudranA zveta jala kaLazomAMthI prabhunA deha para paDI rahyA che. prabhunA dehanI kAMtidvArA te zabalita (nIlavarNI) banI jAya che, AthI zevAlano bhrama thavAthI indro vAraMvAra hAtha anya bAju laI jAya che." padya-22mAM rAjImatIno upAlaMbha che, padya-23mAM paramAtmAnA laMchana-zaMkhanI unnekSA che. padya-24mAM prabhunI zivagati kAvyAtmaka rIte abhivyakta thaI che. Ama, A stotra paramAtmAnA sadbhuta rUpane adbhuta u--kSAo, bhavyabhAvo uparAMta sabaLa bhASAbhivyakti dvArA rajUAta karavAnA kAraNe janamanAnaMdana banyuM che. AvI ja suMdaratama abhivyaktio anya cAreya stotromAM AkaMTha bharelI che. yathAvasare teno abhyAsa karavA namra vinaMti. e stotro pariziSTamAM ApavAmAM AvyA che. For Personal & Private Use Only Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrInemirUpastavaH * 23 kavizrIe A kRtiomAM sva-nAmano ullekha karyo nathI. mAtra gurudeva zrI somasuMdarasUrijIno ullekha che. paraMtu saMvat 1498, bhAdaravA suda-10, zanivAre kavizrInA hAthe lakhAyelI pratanI puSpimai "jinakIrtisUripraNIta' mevo spaSTa 85 cha. sane pratye stotrAnta 'gurusomasundara' 56 prayuta cha. mATe 2 // stotrI nIti sUrijInI racanA che. zabdabrahmAmburAzeH prasRmaralaharIkoTibhirniplutaM yad, rUpAtItaM svarUpaM tadatimatimatAM yoginAmevagamyam / tasmAdarvAgdRzAmapyadhigamaviSayaM sustavaM bAhyarUpaM, rUpasthadhyAnasidhyai kimapi bhagavataH staumi nemIzvararasya // 1 / / [sragdharA] rakte rAjImatIhRdi pratidinaM vAsAnubhAvAdiva, prANidrohakamohakaNTakahanau prodbhUtakopAdiva / bhartRprANitayAcanArthaviluThadratyaGgarAgAnnu vA, zrInemeH padayAmalaM vijayate jAgrajjapApATalam / / 2 / / [zArdUlavi0] paJcAnuttaramukhyadevapadavIbhoge na mAM tyaktavAMstatki muJcasi sAmprataM zivapurI sAmrAjyabhoge vibho ! / / evaM prArthanayA yadIyapadayorlagnaH sadA zoNimavyAjAt rAga iva zriye'stu sa zivAsUnurjino bhAvinAm // 3 / / pUrvaM vRttatarau purazca pRthulau paJcAGgalImaJjulau, zrImannemijinezvarasya caraNau dattAM satAM sampadaH / paJceSorbhuvanatrayaikasubhaTasyAcchidya sadyaH krudhA, tUNIrAvurarIkRtAviva zarairyuktAvamU svAminA // 4 // vizvA''skandakadarpadarpakamahAvIraM nihanya kSaNAt, kausumbhAMzukayAmalaM gatamalaM tadbhAryayoH kopataH / For Personal & Private Use Only Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH Achidya svapadAbjayoH kila tale cikSepa yaH pATala- .. jyotirjAlamiSAt sa nemiravatAd vIrAdhivIraH prajAH // 5 / / gatyA yad vijitA mataGgajaghaTA naSTA digantATavIprAntaM prApa tayA svasandhividhaye svAlaGkRtiH prAbhRtam / cakre yad padayoH suzoNimamiSAt sindUrapUra: kila, zreyaHsampadamAtanotu bhagavAn zrIneminAthaH sa vaH // 6 // .. vellacchoNamarIcivIcidahanavyAptAvadhaH kajjalazyAmAGgadyutidhUmradhUmapaTalAvUrdhvapradeze punaH / namrANAM bhavinAM durantaduritazreNI: sadA juhvataH, .. zrImannemivibhoH padau vijayadau stAM yajJavedIsamau // 7 // cintAtItaphalapradAnakalayA yasya prabhornirjitAH, kalpakSoNiruhA dazA'pi dharaNIM tyaktvA sumeruM gatAH / svasthAnaM punarIpsavazcaraNayoH svAn pallavAn prAbhRtaM, kurvanti sma dazAGgulicchalavazAnnemiH sa vaH zreyase / / 8 / / yasya prollasatA pratApamahasA jigye sahasradyutistannUnaM bahudhA svabhaktyatizayaprAduSkRti kRtyavit / yatpAdau dazadhA vinirmitatanu bheje nakhAnAM miSAt, sa zreyaH padasampadaH pradadatAM devaH zivAnandanaH // 9 // viSNorvIryamadajvaraprazamane vaidyAviva svargiNAM, vizvadhyApakadarpadarpakagirau dambholidaNDAviva / kalpakSoNiruhAviva praNayane namrepsitArthAvalerdordaNDau bhavatAM zivAya bhavatAM zrIneminaH svAminaH // 10 // bhajati suramaNizced bIjatAM kAmakumbhaiH, sarasanijapayobhiH siJcate kAmadhenuH / 4. pratau 'mahimA' iti pAThaH / For Personal & Private Use Only Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrInemirUpastavaH * 25 tadapi bhavati nemenaiva hastasya cintA'tigazivasukhadAtuH kalpavRkSaH sadRkSaH // 11 // [mAlinI] AdarzA navapadmarAgaghaTitAH zrIsAdhudharmazriyAmiSTArthAn dazadignRNAM prathayituM cintAmaNizreNayaH / namrANAmasamAdhibhedazalabhA''ploSAya dIpAGkarAH, zrIneme: karajA dazApi sudazAM puSNantu bhAvaspRzAm // 12 // [zA0vi0] zukladhyAnamRgAdhipasthitikRte nilAvizAlA zilA, saGkhyAtItaguNAlikhelanavidhau kiM vA catuSkAvaniH / aprakSyekSaNavAridhau nipatatAM dvIpau jagaccakSuSAM, zrIzaiveyajinezvarasya vipulA vakSaHsthalI pAtu vaH // 13 / / vAhyAlIyugalInibhau bhuvanadRgvAhAvalIkhelane, zrI-vAgdevatayormaNImayavarAdarzAviva projjvalau / rAga-dveSajitoH sphurAviva lasad-dhyAnAhvayorvIrayorAnandodayasampadaM pradizatAM nemeH kapolau satAm // 14 / / zrI-bhAratyoryuvatyoriha saha vasatiM saMsRjantyoH kimete, bhrUpAlI sadvanAlIparikaritataTe krIDanArthaM sarasyoH / kiM vA droNyau tarItuM bhavajaladhimimaM kurvatAmeva mUhaM, bhavyAnAM darzayetAM zivapathamacirAlocane nemibhartuH // 15 // [sragdharA] mokSadvArakapATasampuTataTaprodghATane kuJcike, rAga-dveSamataGgajadvayavazIkArAya sArAGkazau / nRNAM durgatiyAyinAmazakunIbhUte bhujaGgyau kimu, zrIkau~ vadanasthavAkkamalayornemerbhuvau vaH zriye // 16 / / [zA0vi0] mokSA'dhvanyadhvagAnAM viSamatamatama:stomasaMhAracandraH, kelIgehaM kalAnAM tribhuvanavijayazrIvazIkArapuNDraH / 5. phalako iva / For Personal & Private Use Only Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH brAhmIkrIDAtaDAgaM maNimayamukara: kevalajJAnavadhvAH, sAndrAnandaM prajAnAM janayatu vadanaM zrIzivAyAH sutasya // 17 // [sragdharA] vikacakamalakoze dADimIbIjapaGktiH , zazabhRti yadi vA syAnmauktikazreNipaGktiH / . kimapi tadupamAnaM syAt tadA yanmukhasya, prathayatu sa zivAni zrIzivAsUrjanAnAm / / 18 / / [mAlinI.].. janmasnAtramahe mahendranivahAH kSIrarNavAmbhaHpatatkumbhebhyaH zirasi prabhoH zabalitaM yasyAGgabhAsAM bharaiH / zevAlabhramataH punaH punaraho haste kSipantyanyataH, so'yaM yacchatu bhAvinAM navazivAnandaM zivAnandanaH // 19 // [zA0vi0] prAkAratrayaveSTitaM suravarazreNIbhirAsevitaM, dIvyannAdakalaM kalaGkavikalaM nIlIdalazyAmalam / mAyAbIjamivAnavA'ghanikaraprocyATanAya sphuTaM, yad dhyAyanti RSIzvarAH sa bhavatAnnemIzvaraH siddhaye // 20|| lAlAndolayugaM nu karNayugalaM tadvat tanau kuNDalavyAjasvarNamayAsanaM vijayate vizvatrayIsvastarau / jJAnadhyAnakalAvilAsalalanApreDholanAkelaye, sa zrInemijinaH samagravRjinapradhvaMsanaH pAtu vaH // 21 / / muktvA mAmanurAgiNIM subhaga ! he ! tvayyekacittAM sadAsiddhAnantabhujaGgasaGgamakarI muktyaGganAM yAsi kim / evaM rAjamatImatIva ya upAlambhAn prayacchattarAmapyaujjhat tRNavacchriye'stu bhagavAn nemiH sa yogIzvaraH // 22 / / pAvitryojvalyasampanmama sadatizayA zlAghanIyazca zabdaH, kintu vyarthIbhavanti dhruvamakhilaguNA madhyakauTilyadoSAt / For Personal & Private Use Only Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrInemirUpastavaH * 27 evaM dhyAtveva yasya kramakamalayugaM tadvyapohAyakambulakSmavyAjena bheje sa dizatu bhagavAn zrIzivAsUH sukhAni / / 23 / / [sragdharA] praNamadamaranAthasvarNakoTirarociHzabalitatanukAntirnemidevaH zriye vaH / sakanakamRganAbhIpatrabhaGgIsuraGgIkRta iva zivalakSmyA''zliSTasarvAGgayA'sau // 24 / / [mAlinI] bhuvanavibhurasau zivAkhyalakSmIdizatu satAM bhagavAn zivAGgajanmA / pratiphalati yadIyasaMvidantaH samasamayaM sakalaH padArthasArthaH // 25 / / [puSpitAgrA] bhaktiprahvamahendrapUjitapadAmbhojaH sa bhojAGgajA, jAgranmAnasahaMsa evamakhilatrailokyanAthaH stutaH / siddhAnantacatuSTayasthitimayaH zaiveyadevaH satAM, dattAM zrIgurusomasundarakaraprAgbhAragauraM yazaH // 26 // [zArdUla0] 6. pratau 'sakhaukhya' padamasti, atra 'susaukhya' iti vA padaM syAt / For Personal & Private Use Only Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6) raivatAdrimaNDanazrIneminAthastavanam caMdragathvIya namnasUrijInI paMraparAmAM thayelA devaprabhasUrijInA ziSya ratnAkarasUrijI (14mI sadI pUrvAddha) e prastuta stotranI racanA karI che. teozrI svaracita "ratnazipaRRviMtikA' (=ratnAkarapaccisI) dvArA sukhyAta che. A uparAMta teozrIe ne micaMdrasUrijI kRta uttarAdhyayanasUtra-laghuvRttinI tADapatrIya pratinI prazastinI racanA (saM. 1308) karI che. ratnAkarapaccIsI jema lalita padAvali tathA hRdayaMgama bhAvormio dvArA sukhyAta che tema prastuta stotramAM paNa padalAlitya ane bhAvAbhivyaktino suMdara samanvaya che. banne stotrAnta kavizrIe potAnuM ratnara' nAma sUcana karIne kalyANanI yAcanA karI che. zreyAM prArtha (2. . ra6), zivotu nema: (ne. 24) prastuta stotramAM padonI jhaDajhamaka khUba suMdara che. keTalAka paghAMzokaale kalau kila nidAghatulAM dadhAne (3) vizvaM vivasvati vibhAsayati prabhAbhiH (6) bhAlaM vizAlamidamindukalA'bhirAmaM (9) sakalalalanAlIlApA vilApasamA matAH (13) vitavanamALa0 (4) vagere. padya 7mAM-'cADatu suramI ramaNIya Sa:' mAM je rIte madhya yamakanuM niyojana thayuM che. e rIte ja padya-4nA cAreya pAdamAM madhyayamaka suMdara rIte prayojAyo che. yenocchadacchavipadaM vipadantakAri, tene! vimo ! zumavato bhavatoMDadiyuman | yAyAdasau naramaNI ramaNIyabhAvaM, keSAmaho sumanasAM manasAM na loke ? / / For Personal & Private Use Only Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raivatAdrimaNDana zrIneminAthastavanam * 29 0 ahIM bIju pAda-'teme ! vimo ! zubhavato bhavatoM'hriyam' kriyA gupta che. dekhItI rIte 'neme' pada 'nemi' zabdanA saMbodhananuM rUpa che. paraMtu, 'nam' dhAtunuM parokSa bhUtakALanuM paNa rUpa hovAthI arthazleSadvArA kriyApada maLI rahe che. padya 8mAM 'mi:' zabdano suMdara artha zleSa (vANI tathA kiraNa) gUMthavAmAM Avyo che. padya 2 jAnuM antyapada-'jotAM jyoti tava mastiriya vijJolAm'mAM 'vitonA'ne totAka2vAnuM kathana virodhAlaMkAra darzAve che. Ama, saMpUrNa stotra buddhigamya alaMkAronI vizada saMyojanAthI paripUrNa che. pAMDityapUrNa racanA hovA chatAM bhAvArdratA sarvatra akhaMDita rahI che. eTaluM ja nahIM, uparathI e sabaLa racanApakSe bhAvapakSane paNa madhura banAvyo che. je ratnAkarasUrijInI sAhajika kavipratibhA siddha kare che. neminAthaprabhunI saMstavanA karavAnI pratijJA (padya-1) karIne, kavizrI jaNAve che ke prabhustavanA karavA mATe vAcaspati paNa asamartha che. chatAM aMta2mAM uchaLatI bhakti jIhvAne capaLa banAve che. (padya-2) A rIte bhAvAraMbha karIne kavizrIe paramAtmAnA caraNayugalanI ramaNIya stuti karI che. (padya-3), padya-5 ane 6mAM dRSTAMta alaMkAranI bhAvArda guMthaNI karI che. padya-7mAM pa2mAtmAnI prAptine kalpavRkSa, ciMtAmaNi ane kAmadhenuthI viziSTatama darzAvIne vyatirekAlaMkAra darzAvyo che. paramAtmAnA bhAlane akSaya lAvaNya-amRtano jharo (padya-9) ane paramAtmAnI pratimAne kalikAlamalathI kaluSita prANIgaNane pAvana karanArI nirmaLakAntinA jalapravAhathI bharelI gaMgA kahI che. (padya-11) rAjImatI mATe 'monapUtrI' zabdaprayoga karIne tenuM rUpa 'trivApurapuzrIrUparelAviArakSamatagamatanA'vizeSaNathI zaNagAryuM che. AvI rUpavAna kanyAno paNa tyAga karI paramAtmAe svacaraNakamalathI For Personal & Private Use Only Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH raivatAdrine pAvana karyo. (12) evuM darzAvIne stotranuM samApana karatA avizrI 'neme ! bhUyastvameva vibhurmama' bhAMgazI urI che. zrIraivatAdrikamalApRthukaNThapIThazRGgArahAratulanAM kalayanti yasya / sphArasphuratkramanakhadyutayo'tidIprAH, zrIneminaM jinavaraM tamahaM stavImi // 1 // [ vasantatilakA] neme ! tava stavanamujjvalakevalAtmarUpasya gISpatisamo'pi na kartumIzaH / antastathA'pi parito'pi hi visphurantIM lolAM karoti tava bhaktiriyaM vilolAm // 2 // kAle kalau kila nidAghatulAM dadhAne niHzeSasaMvarapadeSu tanUbhavatsu / rocirjalaiH suvimalaiH sarasIyate'sau deva ! tvadaMhiyugalaM bhavatApabhedi ||3|| yenocchadacchavipadaM vipadantakAri neme ! vibho ! zubhavato bhavatoM'hriyugmam / yAyAdasau naramaNI ramaNIyabhAvaM keSAmaho sumanasAM manasAM na loke ? ||4|| rAgAdividrutamanA nahi nA tvadIyaM draSTuM svarUpamamalaM tadalambhaviSNuH / kiM nIlikAgalitalocanazaktiruccaiH pazyet kadApi vilasat zazalakSmabimbam ||5|| 1. pratau 'yugalI' iti pAThaH / For Personal & Private Use Only Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raivatAdrimaNDanazrIneminAthastavanam * 31 dRSTe'dhunA tava padAmburuhe palAyAJcakre'ntaraGgaripucakramidaM hRdo me / vizvaM vivasvati vibhAsayati prabhAbhiH ko vAndhakAranikarasya kilAvakAzaH ? // 6 // kalpadrumaH prakurutAM kimabhISTajAtaM? kasyA'stu vA suramaNI ramaNIya eSaH ? | kRtvA'tha kiM bhavatu kAmadughA'pyamoghA ? saGkalpitA'dhikaphalaM samavApya nemim / / 7 / / mAyAnizi sphuritamohamahApramIlAsammIlitaM nayanamAntarametadIza ! / vizvatrayaprakaTanAya paTIyasIbhirgobhiH prabodhakalitaM yadi tAvakIbhiH // 8 // bhAlaM vizAlamidamindukalA'bhirAmaM kiM varNyate tridazavanditapAdapadma ! / naivaM vyayaM lavaNimA'mRtameti yatra pepIyamAnamapi netracakoravRndaiH // 9 // kA'pi prabho ! tava vizAlavilocanAnAM chAyAkapolayugalaM kamanIyakAnti / karNadvayaM trijagatIkamalAvilAsadolAkalaM bata na kasya mudaM dadhAti // 10 // kalimalakaluSAnAM prANinAM pAvanI te vimalarucijalaughaiH pUritA mUtireSA / amarasaridivA'laM pApajambAlajAlaM vidalayati vizAlaM deva ! me sarvakAlam // 11 // [mAlinI] For Personal & Private Use Only Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH tridazapurapurandhrIrUparekhAviSAdakSamalavaNimalIlAM bhojaputrIM vihAya / kalitaviratibhAvaH pAvayAmAsa neme ! nijacaraNasarojaistaM bhavAn raivatAdrim // 12 // sitakarakerAkArA kIrttirna me hRdayapriyA sakalalalanAlIlAlApA vilApasamA matAH vipulavasudhArAjyaM prAjyaM vipAkakaTu sphuTaM tadalamimakairneme ! bhUyastvameva vibhurmama || 13|| [hariNI] iti vilasadanaGgasaGgabhaGgapraguNasamAdhidharo mayA'bhinUtaH / sphuradatizayacAruratna ratnAkara' gurureSa zivaGkaro'stu nemiH ||14|| [puSpitAgrA ] *** 2. pratau 'sirakara0' iti pAThaH / For Personal & Private Use Only Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7) giranAravibhUSaNanemijinastavanam 'giranAravibhUSaLanemivaram' e caturthapAdanI dhruvapaMkti rAkhIne bAkInA traNa padomAM traNa vizeSaNo prayojIne thayelI A racanAnA prathama padyanA 'vinamAmi' padathI ane dvitIya padyanA 'praNamAmi' padathI zrIneminAtha paramAtmAne vaMdanA karI che. suMdara padalAlityanI sAthe sa2sageyatA e prastuta stotranI viziSTatA che. antyAnuprAsa ane nRtyanuprAsa dvArA padAvalI lAvaNya sabhara banI che. to toTaka chaMda dvArA geyatA jAmI che. kavizrIe upayukta karelA keTalAka suMdaravizeSaNo- 'parivarjitamAravikAramadam' 'bhavabhImamahodadhitAratarim' 'karaNadvipakumbhakaThoraharim' 'tuhinatviSinirmalazIlaguNam' 'padapaGkajalInanidhibhramaram' 'bhuvanatrayapadmavibodharavim' 'maparvatazuvimapavim' vagere. atra prayukta trIjA padyanA pUrvArdhanuM ane prathama padyanA uttarArdhanuM saMyojana karIne 1 padya haMsavijayajIe svaracita giranAramaMDaNa zrIneminAthajInI 108 prakArI pUjA (2.saM.1976)mAM dareka pUjAne aMte samAvyuM che. stotranA anya paghane AdhAre kartAnAma 'devendrasUrijI' hovAnuM anumAna thAya che. pATaNa bhaMDAranA sUcipatramAM paNa kartAnAma tarIke 'devendrasUri'jIno ullekha che. paraMtu stotranI bhASAno AdhAra laIne racanAkALa zodhIe to spaSTa arvAcInatA pragaTa thaI Ave che. For Personal & Private Use Only Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34. zrIneminAthastotrasaGgrahaH suvizAlazivAlayajAtalayaM, kRtamohanarendrabalapralayam / .. vinamAmi jagatrayabodhakaraM', giranAravibhUSaNanemivaram // 1 // [toTakam] praNamAmi narezvaravandyapadaM, parivarjitamAravikAramadam / ... hara-hAsavikAzayazaHprasaraM, giranAravibhUSaNanemivaram / / 2 / / . kamalodarakomalapAdatalaM, gaNanAparivarjitabAhubalam / janatAzrayasaMzayadoSaharaM, giranAravibhUSaNanemivaram // 3 // . . bhavabhImamahodadhitAratariM, karaNadvipakumbhakaThoraharim / / varatAratuSAraguNaughadharaM giranAravibhUSaNanemivaram // 4 // 6nutanamrasurA'surarAjagaNaM tuhinatviSinirmalazIlaguNam / padapaGkajalInanidhibhramaraM, giranAravibhUSaNanemivaram // 5 // paTuvANijanaughakRtastavanaM, vihitAntarabAhyarujAzamanam / praNamAmyahamastasamastadaraM, giranAravibhUSaNanemivaram / / 6 / / bhuvanatrayapadmavibodaravi, madaparvatazrRGgavibhaGgapavim / namatA'mRtasaukhyavidhAnaparaM, giranAravibhUSaNanemivaram // 7 // parivarjitabandhukalatradhanaM, narakAdikaDAmaradAvaghanam / vitatA''malakevalabodhakaraM1, giranAravibhUSaNanemivaram // 8 // iti nemijinezvara-sakalasurezvara-natadevendramunIndragaNam12 / giranAravibhUSaNa-vigalitadUSaNa-bhavabhayazambhavabhayaharaNam / / 9 / / 1. '0bodhikaraM'- pA. / 2. 'vindipadaM'-ko-2 / 3. 'vikAzi0'-ko-1, 'vikAra0'-pA. / 4. '0kAntibharaM'-ko-2. / 5. 'jananAzaya0'-pA. / 6. 'nata0'- paa.| 7. 'bhavana0'-ko-2. / 8. '0ravaM' - ko-2 / 9. 'namatA'mita0' - ko-2. / 10. '0DAmbaradAnaghanaM' - pA. / 11. 0bodhikaraM' - pA. / 12. 'gaNi' - paa.| For Personal & Private Use Only Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8) zrIraivatAcalacaityaparipATIstavanam 20-vasantatilakA ane anya zArdUlavikrIDita chaMdobaddha prastuta stava zrIraivatagirirAjanI caityaparipATI svarUpa che. A stotranA kartA vijayacandrasUri hoI zake evuM anumAna anya padyanA trIjApAda-'tamavitA vinaye vandromaiH sUrama:' parathI thAya che. 13mAthI 15mA zatakamAM cAra vijayacandrasUri thayA hovAno ullekha maLe che. (1) nANAvAla gacchanA prabhanaMdasUrijInI 7mI pATe AvelA jayasiMhasUrijInA ziSya vijayacaMdrasUrijI thayA, ke jemaNe vi.saM. 1214mAM aMcalagaccha zarU karyo. tyArabAda temanuM nAma AryarakSitasUrijI thayuM hatuM. (2) tapAgacchIya vijayacaMdrasUrijI thayA (vijApuramAM cAturmAsa saM. 1296) ke jeo vastupAlana vidyAmaMDalamAM gaNAtA hatA. (3) vAdidevasUrijInA ziSya vijayacaMdrasUrijI thayA. . (4) rAjagacchIya malayacaMdrasUrijInA ziSya vijayacaMdrasUrijI thayA ke jemanA upadezathI vi. saM. 1493mAM jIrAvalAmAM pArzvanAtha bhagavAnanI 20mI derI nirmANa pAmelI. - stotranA racanA samayolekhanA abhAve AmAMthI kayA vijayacaMdrasUrijInI racanA haze? te prazna niruttara rahe che. prastuta stotranuM saMpUrNa varNana kramazaH ane zabdazaH jinaprabhasUrijI viracita (saM. 1389) ujjayanta stava sAthe maLatuM Ave che. jeno keTaloka aMza abhyAsArthe ahIM Apyo che. 'neminijAM'hikamalairamalaM cakAra, zrIraivataM ritiM tama stavImi. 2. (.pa.) zrInemipavita stana karanAra girIzvaram' che. (u. sta.) For Personal & Private Use Only Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36. zrIneminAthastotrasaGgrahaH pArzvaH sa tejalapuraikazira:kirITa:, khaGgAradurgatilakAH vRssaadidevaaH| puSNanti puNyamamalaM yadupatyakAyAM,' // 2 // (3.5.) 'zRGgArayanti khaGgAradurga zrIRSabhAdayaH / zrIpArzvastejalapuraM, bhuSitaitadupatyakam // 3 // (6. sta..) 'abhraMlihA jinagRhAvalirinduzubhrA, zRGge yadIya iha yojnyugmtungge| piNDIkRtaH sukRtarAzirivaiSa bhAti, // 3 // " (3.5.) 'yojanadvayatuGge'sya, zRGge jinagRhAvaliH / puNyarAzirivAbhAti zaraccandrAMzunirmalA' 4. (7. sta.) Ama banne stotramAM bina-pratibiMbabhAva spaSTa rIte pragaTa thAya che. paraMtu, prastuta stotranI racanA kALanI anizcitatAne kAraNe koNe 75(r)vana ithu cha te 350 nA. . prastuta stotranuM bhASAsauMdarya ujjayantastava karatA vizeSatA darzAve che. te uparAMta zAmbamuninI muktisaMbaMdhita padyanI ramya rUpakatA 'mauktikalAbhahetoH' 54n| artha zveSa dvaa2|| 2ThU che. zrIjAmbavatyudarakandarasiMhapotaH, zAmbastapaHzitanakhairbhavakumbhikumbham / yasmin babhaJja kila mauktikalAbhahetoH / (54-15) pradhumnamuninA mutiprApti 545 'sambandhabaddhahRdayaH kila siddhivadhvA' (55-16) 56 dvA2sAtma rIte 24 tha6 . sahassAmravananI koyalano TahuMko paNa kavizrIe unnekSAthI sh||o cha. . 'yasmin sahasravanalakSavanadrumaughe,puMskokilapriyatamA kalanAdadambhAt / susvAgatAni kila pRcchati bhavyalokaM' (5/-18) For Personal & Private Use Only Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIraivatAcalacaityaparipATIstavanam * 37 A madhura varNano ujjayantastavamAM nathI, to ujjayantastavanA rathanemi-rAjulano prasaMga (zlo. 19) tathA parvata para dibhramane kAraNe ADAavaDA mArge caDI javAthI paNa caityomAM snAna-vilepana karelI bhUrtinA darzana thavAnI vAta ( zlo. 21) prastuta stotramAM nathI. varNanano vikAsa mAnIe to prathama racanA ujjayantastavanI gaNAya ane varNanano saMkSepa mAnIe to prastuta stotra prathama racAyuM hoya. rAjImatIyuvatimAnasarAjahaMsaH, zrIyAdavaprathitavaMzaziro'vataMsaH / neminijAMhnikamalairamalaM' cakAra, zrIraivataM giripati tamahaM stavImi // 1 // [ vasantatilakA ] pArzvaH sa tejalapuraikaziraH kirITaH, khaGgAradurgatilakAH vRSabhAdidevAH / puSNanti puNyamamalaM yadupatyakAyAM, zrImAnasau vijayatAM girirujjayantaH // 2 // abhraMlihA jinagRhAvalirinduzubhrAH, zRGge yadIya iha yojanayugmatuGge / piNDIkRtaH sukRtarAzirivaiSa bhAti, zrImAnasau vijayatAM girirujjayantaH ||3|| sauvarNadaNDakalazA''malasArasAraM, zrInemimandiramudAramudaM vidhatte / yasyopari tridazakhecarasundarINAM, zrImAnasau vijayatAM girirujjayantaH ||4|| 1. pratau '.kamalairyamalaM' iti pAThaH / For Personal & Private Use Only Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38. zrIneminAthastotrasaGgrahaH yatrAGgibhiH kRtanutiH prabhupAdukeyaM, santakSya pApapaTalaM nakhakoTiTakaiH / puNyAni bhAlaphalakeSu samutkaroti, zrImAnasau vijayatAM girirujjayantaH // 5 // trailokyalokazucilocanalobhanIye, nemIzvare jinavare kila yatra dRSTe / cetaH prasIdati viSIdati du:kharAziH, . zrImAnasau vijayatAM girirujjayantaH / / 6 / / prAjyaM jarattRNamiva pravihAya rAjyaM, bandhUn vidhUya vidhurAnapi yatra nemiH / dIkSAM zritastribhuvanAbhayadAnadakSAM, zrImAnasau vijayatAM girirujjayantaH // 7 / / nemIziturbhagavato'jani yatra lokA''lokAvilokanakalAkalitasvabhAvam / jyotirjagajjanavanInavanIradA''bhaM, zrImAnasau vijayatAM girirujjayantaH / / 8 / / SaTtriMzatAsyadhikayA munipaJcazaMtyA, neminiSaNNavapuSA'nazitazca mAsam / yasmin jagAma zivamadbhutadhAmadhAma, zrImAnasau vijayatAM girirujjayantaH // 9 // zrIjainabimbabhRtavAsavamaNDapasthAH, zrInemimajjanamahotsavabaddhakakSAH / yasmin sahasranayanA bhavino bhavanti, zrImAnasau vijayatAM girirujjayantaH // 10 // For Personal & Private Use Only Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIraivatAcalacaityaparipATIstavanam * 39 yatrAvatAra iva sarvasarasvatInAM, ramyaM sadaiva salilairamRto [pa] mAnaiH / kuNDaM virAjati gajendrapadAbhidhAnaM, zrImAnasau vijayatAM girirujjayantaH || 11|| aSTApadaprabhRtikIrttanakIrttanIye, zrIvastupAlasacivAdhipatervihAre / yatra svayaM nivasati prathamo jinendraH, zrImAnasau vijayatAM girirujjayantaH // 12 // siMhAsanA varasuvarNasuvarNadehA, puSpandhayI padasaroruhi nemabhartuH / yatrAmbikA vitanute kila saGgharakSAM, zrImAnasau vijayatAM girirujjayantaH // 13 // zaiveyadevapadapaGkajasaGgacaGgaM, zRGgaM vilokya bhavikA avalokanAkhyaM / yasminnijAni nayanAni kRtArthayanti, zrImAnasau vijayatAM girirujjayantaH // 14 // zrIjAmbavatyudarakandarasiMhapota:, zAmbastapa:zitanakhairbhavakumbhikumbham / yasmin babhaJja qila mauktikalAbhaheto:, zrImAnasau vijayatAM girirujjayantaH || 15 // zrIrukmiNIsutamuniH zikhare yadIye, tepe tapAMsi subhagaM karuNA'tikAmam / sambandhabaddhahRdayaH kila siddhivadhvA, zrImAnasau vijayatAM girirujjayantaH ||16| For Personal & Private Use Only Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40. zrIneminAthastotrasaGgrahaH dIprapradIpakalikA iva yatra nityaM, nAnAvidhauSadhigaNA rajanau jvalanti / ghaNTAkSarA''tapanivArizilaikazAlI, zrImAnasau vijayatAM girirujjayantaH // 17|| satpallavairnivasiteva sitaprasUnailipteva satphalabharaiH smlngkRtev| yasmin manAMsi ramayatyanizaM vanazrIH, zrImAnasau vijayatAM girirujjayantaH / / 18 / / yasmin sahasravanalakSavanadrumaughapuMskokilapriyatamA kalanAdadambhAt / susvAgatAni kila pRcchati bhavyalokaM, zrImAnasau vijayatAM girirujjayantaH // 19|| snAnaM vilepanamudAratarA ca pUjA, dAnaM tapaHprabhRtizeSamazeSakRtyam / jAyeta yatra vihitaM zivasaukhyahetoH, zrImAnasau vijayatAM girirujjayantaH // 20 // ityevaMvidha raivatAcalaziraHzRGgAracUDAmaNivizvAmbhojavikAzavAsaramaNistrailokyacintAmaNiH / sevyaH saiSa tamovitAnavijaye candropamaiH zUrabhiH(?), zrInemirjagatAM vibhurbhavatu me duSTASTakarmacchide // 21 // [zArdUla0]. For Personal & Private Use Only Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9) giranAramaNDanazrInemijinastavaH 10) gaGgrejImamaNDananemijinastutiH vi.saM. 1826nA caitra suda pUrNimAnA divase vAcanAcArya rAmacaMdrajInA ziSya AnaMdavallabhajIe A stavanI racanA karI che. prathama upajAti pachI 9 anuSTram chaMdobaddha A stavanI racanA giranAranI jAtrA karIne thaI haze. jenuM dizAsUcana 8mA zlokamAM karyuM che.-"jJAta mirzanam - kavizrIe prathama tathA saptama padyamAM zrIgiranArane vaMdanA karI che. "vatve sADaEranArapUbaram, vinTe raivatAvatam' bAkI sarvatra zrI neminAtha paramAtmAne vaMdana karyA che. atyanta saraLa bhASAmAM racAyela A stotramAM neminAtha prabhu zIvalakSmImAM rata hovAthI rAjImatIno tyAga karIne (padya2) cittamAM jIvadayAdhAraNa karIne prANIone choDAvyA (padya-3) prabhunA dikSA-kevaLajJAna tathA nirvANa samaye Indrae karelI bhakti (padya-4-56), ambikA mUrti, aneka kuMDothI zobhAyamAna raivatAcala, (padya-7) vagereno mAtra sAmAnya ullekha karyo che. aMte paramAtmAnA darzanano AnaMda vyakta karyo che aho ! e mANyasampattiro ! me pucazcayaH' (padya-8) prastuta stotranuM saMpAdana je hastalikhita prati parathI thayuM che. te saMpUrNa prati AnaMdavallabhajIkRta stotronI che. temAM aSTaka-stuti vagere kula-15 laghukRtio che. pratamAM Apela krame te kRtio A pramANe che- (1) Sicuda jinAdhipati stavana-2.saM.1859 (aSADha vada-3) ( A stavanamAM dhUpa, puSpa, dIpa, naivedya, jala, caMdana, phala, Arati-A krame aSTaprakArI pUjAnuM varNana che.) (2) zatruMjaya tIrthASTaka-1826 (vaizAkha suda-2) (3) prastuta stotra-1826 (caitra suda pUrNimA) (4) lodravapArzvanAthASTaka-1864 (jeTha suda pUrNimA) For Personal & Private Use Only Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH (5) koTArAmapUramaMDana candraprabha jinASTaka-1874 (A aSTaka koTArAma nagaramAM caMdraprabhasvAmInI pratiSThAnA divase (=vaizAkha suda8, guruvAra) racAyuM che. A pratiSThA puSyanakSatramAM thaI hatI. prastuta stotramAM caMdraprabha svAmInA pAMca kalyANakonI tIthIono ullekha che.) (6) zikharagiriaSTaka-1879 (mahA vada-7) (ahIM kavizrIe potAnuM "meghacandra nAma prayojayuM che. te AnaMdavallabhajInuM ja apanAma che? ke meghacaMdrajI temanA koI gurubhAI che?). (7) zikharagirivaMdana (8) zikharagiristuti(jemAM jina saubhAgyasUrijIno ullekha che.) (9) zikharagiritIrthapatistuti. (10) jinakuzalasUristuti. (11) baTukASTaka-(A baTukabhairava gaMjImanagaranA zrI neminAtha jinAlayamAM kSetrapAla tarIke birAjamAna che.) (12) caMpApUrImaMDana vAsupUjyajinavaMdana. (13) sametazikharajinavaMdana. " (14) gaMjejImamaMDana neministuti. (15) sImaMdharajinastuti. (A stuti zArdUla, chaMdamAM che sAmAnyataH zArdUla, catuSpadI chaMda che. paraMtu ahIM tenA cha pada prayojIne pappadI banAvI che.) uparyukta 7mA stotrathI kavizrIe potAnuM nAma ke racanAkALano ullekha karyo nathI. tathA 14mA kramAMkanI stuti neminAtha paramAtmAnI che. tethI stotra kramAMka (10)mAM samAviSTa karI che. A neminAtha paramAtmAnI stuti sivAyanA sarva stotro pariziSTamAM ApelA che. A stotronA ullekho pramANe vicArIe to AnaMdavallabhajI viSe A pramANe mAnI zakAya-saM. 1826mAM teo gujarAtamAM AvyA hatA For Personal & Private Use Only Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ giranAramaNDanazrInemijinastavaH * 43 ane giranAra tathA zatruMjayanI yAtrA karI hatI. koTarAmanagara zrIcandraprabhasvAmInI pratiSThAmAM hAjara rahyA hatA. lodravApArzvanAtha tathA caMpApurI tIrthanI yAtrA paNa karI hatI. AnaMdavallabhajI jyAM jyAM yAtrA karatA tyAM tyAM temanA haiyAnI prabhubhakti stotra svarUpe bahAra AvI jatI. kavizrInI hayAti 1826thI 1892 sudhI to hatI ja. teozrIe jinasaubhAgyasUrino ullekha karyo che. khataratagacchamAM A samayamAM eka ja jinasaubhAgyasUri thayA che. teo zrI jinaharSasUrijI (AcAryapada18pa6)nA ziSya hatA. temane AcAryapadaprApti vi.saM. 189ramAM thaI hatI. zikharagiristutimAM karelA jinasaubhAgya-sUrijInA zAsanano ullekha AnaMdavallabhajInI 1892 sudhInI hayAtI siddha kare che. varauSadhIbhissutarAM virAjitaM, vRkSAbhirAmaM munibhissamAzritam / mokSaikamArga girimaulibhUtakaM, vande sadA'haM giranArabhUdharam // 1 // [upa0] yauvane yena saMtyaktA, nArI rAjImatI zubhA / zivazriyAM rataM nityaM, vande taM neminAthakam // 2 // [anuSTubh] dhRtvA jIvadayAM citte, mocayitvA ca prANinaH / udvAhe yogataH pazcAd, vande taM neminAthakam / / 3 / / dIkSAkAlaM surAdhIzo, jJAtvA raivatakAcale / svakRtyamakarodyasya, vande taM neminAthakam // 4 // kevalotpattivelAM vA, yasya matvA surAdhipaH / akarotsvIyamarthaM ca, vande taM neminAthakam / / 5 / / mokSasyAvasare yasya, svAmino bhaktito'karot / hariH svajanmasAphalyaM, vande taM neminAthakam // 6 // 1. atra sarvatra caturthe pAde '0neminAyakam' syAt tarhi zobhanam / For Personal & Private Use Only Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44. zrIneminAthastotrasaGgrahaH ambikAmUrtiramyaM vai, bahukuNDavirAjitam / devairapi sadA sevyaM, vande raivatakAcalam // 7 // aho ! me bhAgya-saMpattiraho ! me puNyasaJcayaH / pazyantu tajjanA bhavyA, yajjAtaM nemidarzanam // 8 // rasa-dvikA'STa-sidhyabde, caitramAse site dle| . rAkAyAM karmavATyAM ca, vandito neminAyakaH // 9 // viduSo rAmacandrasya vineyena hitecchunA / AnandavallabhenAsau, zrIsaGghana samaM mudA // 10 // 10) gaJjejImamaNDananeminAthastutiH gaojImamukhe sadA hitakare caityAlaye saMsthitaM, saddaNDaiH kalazairgavAkSakaTakaiH saMzobhitaM sarvadA / zaGkhAGkena yutaM zivAsutamahaM vande sadA pAvanaM, zrImantaM jagaduttamaM yadupati zrIneminAthaM jinam // 1 // [zArdUla0] For Personal & Private Use Only Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11) zrutapaJcamIstavanam ajJAtakartaka 12 padyonA prastuta stotramAM "jJAna"nuM mahimAgAna muktakaMThe gavAyuM che. kavizrIe suMdara unmelAone lalitapadAvalI sAthe saMmizrita karI hovAthI stotra AlhAdaka banyuM che. - saMsAraghora dineDativisandrisiviSave viramAm (padya-4) - vavArda vaidhe vadhu pravaratnasahuryamAdhurya (padya-11) A be pada paNa stotranA suMdara anuprAsane jaNAvavA mATe paryApta che. jJAnanI stavanAnA layamAM kavizrI dvArA jinavacanane saMsArasAgarathI tAranAra zreSTha pota (=vahANa) (padya-2) akSarAlIne sajjAMgulI (padya4) padapaddhatine pradyotanavrutitatinI (padya-5) rUpakatA sAhajikatAe prayojAI che. chaThThA padyamAM kareluM "mitra' (=mitra tathA sUryanA be kAryonuM alaMkRta varNana cittAkarSaka banyuM che. jemAM "toSA'no Sa vadhu rasikatA janmAve che. 7mAM padyanI jainavacananI "cAritrarAja nisvAnanAda'nI unmelA paNa teTalI ja AkarSaka che. rasanI dRSTie joIe to neminAtha prabhune vinamana karatA prayojAyela 'bAvAmittarinyumorasida (padya-1) vizeSaNa vIrarasanI anubhUti karAve che. saMsAraghoragahanamAM-tivisaIndrasIviSA' (padya-4) padamAM bhayanI pratIti che. chaThThA-sAtamAM padyamAM adbhutatAnu saMvedana che. dazamA padyanA aMtima caraNa-"muktinimpanI vatIDAM nItA'mAM zRMgAranuM nirUpaNa che. "vADa6 vaidheyapurvaH' (padya-11)mAM lAcArI darzAvatA kavizrI karuNanuM vedana karAve che. samagra stotrane to zAMtarasavAhaka gaNI ja zakAya che. Ama, ahIM jJAnapaMcamI tithi ArAdhanAno upadeza paNa kAvyAtmaka rIte ane sarasatAe rajU thayo che. jJAnapaMcamInA stavananA avasare prApta bIjA pAMca stotra paNa ahIM kramazaH ApyA che. For Personal & Private Use Only Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH AbAlakAlaparipAlitazuddhazIlaM, zrIvRSNimaulikalitoruvataMsalIlam / bhAvArimattakarikumbhakaThorasiMha nemi vinamya navanIra[da]nIladeham / / 1 / / [vasantatilakA] bhavyAGgino yadiha citratapobhiruccairArAdhayanti vizadazrutapaJcamISu / saMsArasAgarasamuttaraNaikapotaM, jainaM vacastadahamAdarataH praNaumi // 2 // . saccittasArasaraseSu jinendracandraH, pAdaprasAdamapasAdamavApya zIghram / aucityametadiha yadguNanAyakAnAM, siddhAntasatkuvalayaM labhate vikAzam / / 3 / / saMsAraghoragahane'tivisarpadarpakandarpasarpaviSavegavikArabhAjAm / bhavyAGginAM nayati nirviSatAM yadIyA, sajjAGgulIva kila ramyatarAkSarAlI // 4 // zyAmAndhakAravidhuraM jagadetaduccaiH, pradyotanadyutitatiH prakaTIkarotu / azrAntamAntaratamopahatipravINA, saikA paraM tu padapaddhatireva yasya // 5 // doSAgamena vidhurANi janAmbujAni, yo'lambhayad vilasadujjvalazIlalakSmIm / duHkhAditeSu ca samAsvasanapradAnAt, mitrAbhidheyayugalaM kila nA'tizete // 6 / / bhavyAGginAM ruciramAnasapattanAntabalAyitaM prabalamohanRpasya tAvat / For Personal & Private Use Only Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutapaJcamIstavanam * 47 karNAtithIbhavati naiva caritrarAjanisvAnanAdasamajainavaco'sya yAvat / / 7 / / ye paJcamItithiSu baddhavizuddhasandhA, ArAdhayanti vidhivad vizadAgamaM tam / varSANi paJcadazapakSayutAni nityamekAsanAdivilasat sutapovizeSaiH / / 8 / / na vyApadullasati yAti jaDatvamArAdArAdhanaM vidadhate vimalA guNaughAH / dUre na kevalakalA kamalA'pi teSAM, zrIpaJcamItithitapazcaraNaprabhAvAt / / 9 / / saMsuddhazrutapaJcamItapasi ye nityaM nibaddhAdarA ramyodyApanakaprathAM praguNayantyA''pUryapUrNaM tapaH / caJcatpustakapATikAprabhRtibhirnAnAvidhairvastubhisteSAM muktinitambinIkucataTakrIDA sanIDA nRNAm // 10 // [zArdUla0] kvAhaM vaidheyadhuryaH pravarapadalasadhuryamAdhuryadhuryA, vANI kvA'sau jinAnAM nayagamagahanA hetu-dRSTAntasArA / asyA stotre pavitre ni[bi]Dajaladhiyore janma mA bhUtadetat, pAnaM candradyutInAM niz2abhujayugato vAridherlaGghanaM vA // 11 // [sragdharA] itthaM stotraM pavitraM vividhabhaNitibhirbaddhamambhedhiraGgatsaMsArA'pAranIraprataraNakaraNe zastabohitthakalpam / yaH zraddhAcArucittaH paThati diviSadA vAsavA''sevyapazcAt, vijJAtazrautasAraH supadapadamayaM siddhisaudhe vidhatte // 12 // 1. pratau 'nisvAn' iti pAThaH / 2. 'jaDadhiyaH' iti Da-layoH aikyAt / 3. bohitthaH-nauH iti dezyazabdaH / For Personal & Private Use Only Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12) jJAnapaJcamIstavanayuktaM neminAthastavanam kharataragacchIya jinarAjasUrijI (svargavAsa-1461)nA ziSya pippalaka zAkhA sthApaka jinavardhanasUrijInA ziSya kIrtirAja upAdhyAyajIe prastuta stavananI racanA karI che. teozrIno janma vi.saM. 1449, caitrA. su. 8nA divase koraTAgAmamAM thayo hato. zaMkhalecAgotrIya depamalla pitA ane devalade mAtA hatA. zrIneminAtha paramAtmAnuM mahAkAvya (2.sa. 1495) racanAra A kavizrInA jIvanamAM paNa neminAtha prabhunI jema jAna laIne jatA mArgamAMthI pAchA pharIne dIkSA grahaNa karelI. temane mArgamAM thayeluM sevakanuM karuNa nidhana joIne tIvra vairAgyabhAva pragaTelo. vi.saM. 1463, aSADha vada-11nA divase jinavardhanasUrijInA hAthe temanI dIkSA thaI hatI. vi.saM. 1470mAM upAdhyAya pada ane jinacaMdrasUrijI (svargavAsa-1514)nA hAthe vi.saM. 1497mAM AcAryapadaprApti thaI hatI, AcAryapadavI pachI temanuM nAma kIrtiratnasUri thayuM hatuM. upAdhyAya kIrtirAjajI saMskRta bhASAnA proDha ane pratibhAvaMta kavi hatA. temanI jesalameranA lakSmaNavihAranI prazasti (ra. saM. 1473) lAlitya pUrNa racanA che. temaja ajitanAtha japamAlA citra stotra (ra.saM. 1476) zleSamaya citrAlaMkArothI paripUrNa proDha racanA che. A uparAMta temanA bIjA paNa keTalAka stotro prApta thAya che. apabhraMza pradhAna mArugurjara bhASAnA 13 padomAM thayelI A racanA jJAnapaMcamInA stavanarUpa che. jJAnanA pAMca bhedane laIne pAMcanA aMkane pakaDIne vividha padArthonuM varNana karyuM che. apabhraMzanI pradhAnatAne kAraNe vastu tathA bhAsa chaMdo ahIM prayojAyelA jovA maLe che. ahIM anya padyamAM prayojAyela "kIttirAya' pada kIrtirAja upAdhyAyanI AcAryapada (saM. 1497) pUrvenI racanAnuM sUcana kare che. For Personal & Private Use Only Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnapaJcamIstavanayuktaM neminAthastavanam * 49 vaMdAmi neminAhaM, paMcama gai kumari vihiya vIvAhaM / bhaMjiya mayaNucchAhaM, aGgIkayasIlasannAhaM // 1 // bhAsa :atthiya kAyA paMca kahiya jiNa paMca pamAyA / paMca nANa paMceva dANa paNavIsa kasAyA / paMca viSaya paMceva jAi, indriya paMceva, sumati paMca AyAra paMca taha vaya paMceva // 2 // paMca bheya sajjhAya paMca cAritta parUviya, igyArisi paMcami pamukkha tava jeNa payAsiya / paMca rUva micchatta-timira-ninnAsaNa-diNayara, nayaNa salUNau deva nemi so thuNiyai suhayara // 3 // vastu :paMca vannahi paMca vannahi surahi kusumehiM, maNi-mANika-muttiyAM eha, paJca paJca vatthUNi uttama / bhAvai paJcaya putthiyahi, paJca varisa kAUNa paJcami, je ArAhai paJcaviha nANa tANa loyANa nemijiNesara bhuvaNaguru dyau vara kevalanANa // 4 // bhAsa :jiNa mUla. umUliya paJcabANa, paJcama gai pAmiya jeNi tthaann| sAvaNa siya paJcami jamma jAsU, hUM bhAvai vaMdau caraNa tAsu // 5 // jiNa caudaha puvva igyAra aGga, upadesai daMsiya mukkhamagga / paramiTThipaJca majha hi pahANa, taM namaha nemi jiNa hoi kevalanANa // 6 // jo kesava paJcahiM paMDavehiM, paJcaGgai paNamiya jAdavehiM / siya paJcama nANa ArAhagANa, so harau duriyaM jiNasevagANa ||7|| For Personal & Private Use Only Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 500 vastu paDhama nANahi paDhama nAhi bheya aDavIsa, cauda bheya suyassa taha, avahi nANa chabbheya nimmala / maNapajjava nANa puNa, dunni bheya ika bheya kevala evaM paJcapayAramiha jeNa parUviya nANa so naMdiu siri nemi jiNa maGgalamaya abhihANaM // 8 // bhAsa : paJcAsavatakkarahaNaNa, diNayara jima dIpaMta / pai diTThau siri nemijiNa, hiyaya kamala vihasaMta // 9 // zrIneminAthastotrasaGgrahaH tuTThai paJcapayAra paha, antarAya andhayAra / paJcANuttara bhAva save, payaDiya huya jagi sAra // 10 // bhavapuri vasatau sAmi hUya, rAga dosa miliehiM / rayaNadivasa saMtAviyau e, paJcidiya corehiM // 11 // siddhinayara diu vAsa hiva, kari pasAu jiNarAya / paJcama gai kAmaNa ramaNa, vara paJcANaNa tAya // 12 // sivAdevinaMdaNa pAvakhaMDaNa taraNa tAraNapaccalo, kammarabala sabala kevalanANaloyaNa nimmalo / siri nANapaMcami divasi thuNiyai, neminAha jiNesaro, diu siddhisaMpai deva ! jaMpai, kIttirAya maNoharo ||13|| Luo Luo Si For Personal & Private Use Only Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13, 14, 15, 16 ) jJAnapaJcamIstotracatuSka zrIhemacaMdrAcArya jJAnabhaMDAra-pATaNanI eka ja hastapratamAMthI prApta thayelA cAreya jJAnapaMcamI stotra saraLa prAkRta bhASAmAM racAyelA che. temAMthI prathama stotra prasannacaMdrajInuM che. tyAra pachInA be stotranA racayitAnuM nAma 'vimala' hovAnI saMbhAvanA lAge che. banne stotranA anya padyamAM 'vimala' zabda guMphita che. 'vimalacaMdujjalA kitti tasu vipphurai' 'te vimatanALa'muLasaM yA'0 banne stotramAM laya mAdhurya ane suMdara geyatA che. anuprAsa pracUratAne kAraNe padajhamaka paNa UbhI thaI che. prathama ane dvitIya stotramAM jJAnanA sAmAnyataH prabhAvanuM ane paMcamInI ArAdhanAvidhinuM pradarzana che jyAre tRtIya stotramAM jJAnano mahimA Alekhyo che. temAM 'jinAgamanI bhASA ardhamAgadhI che' te ullekha karelo che. (pagha-4) pradIpa, dvIpa, sUrya, locana vagere vividha rUpako dvArA jJAnamAhatmyanI saMstavanA (padya pathI 8) madhurabhAva ane suMdara zabdaracanAnA saMyojanapUrvaka rajU thaI che. jJAnanuM phaLa mada-mohano nAza che. paraMtu tenA sAdhana tarIke vivekane darzAvyo che. (padya-1) jJAna trANa che, zaraNa che, bhavodadhimAM DUbatA jIvo mATe nAva che, daridravidyutomATe ciMtAmaNi ratna che. (padya-10) zrutajJAnathI cAritranI prApti, tenA dvArA Azravanirodha ane aMte kevaLajJAna prApta thAya che. (padya-12) jJAna tRSitane jala che. tuSitane bhojana che, grISmanA saMtApathI saMtapta jIvo mATe naMdanavana che. (padya-14) vagere suMda2 stavanA karIne aMte 'ne pUyaMti paramamattIN te vRti siAMti' kahIne stavana samApana karyuM che. For Personal & Private Use Only Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH jJAnapaMcamInuM caturtha stavana candragacchIya, pUrNimAmatanA sthApaka candraprabhasUrijI > dharmaghoSasUrijI > samughoSasUrijInA ziSya muniratnasUrijIe raceluM che. teozrIe amamasvAmicarita (ra.saM. 12para) ambaDacaritra (graMthAgra-1290), munisuvratasvAmicaritra (graMthAgra-6806)nI racanA karI che. prastuta stavanamAM madamAvatAra chede ane lAvaNyasabhara padoe geyatA pragaTAvI che. pAMcajJAna bhedone suMdarageyatA sAthenI rajUAta e A stotranI viziSTatA che. kavizrI e dvitIya padyamAM jJAnanuM sarasa mahimA darzana karAvyuM che. 19mA padyamAM-pustaka, pATI, kalama, ThavaNI, pothI, dorI, masIbhAjana, navakAravALI lekhinI vagere jJAnopagaraNanI nAma sUci ApI che. aMte rAjasanmAna, saubhAgya, Arogya, buddhi, yaza, rUpa, dhana, dhAnya, dIrdhAyu, nara-surajanma, bhavaduHkhano nAza, zivapada vagere jJAnArAdhanAnuM phaLa (padya-21) darzAvyuM che. A cAra stotromAMthI prathama ane tRtIya stotramAM neminAtha paramAtmAne badale zrI mahAvIrasvAmI paramAtmAne vaMdana karIne stotrAraMbha karyo che. tema chatAM ahIM jJAnapaMcamInA prApta sarvastotro samAviSTa karavAnA kAraNa uparAMta te eka ja hastalikhita pratamAM hovAnA kAraNe ahIM samAvyA che. 1. A kRti 20 sargamAM vibhakta che. jenA dasa hajArathI paNa vadhu zloko che. prakAzaka - paM. maNivijaya graMthamAlA - amadAvAda, vi. saM. 1998 For Personal & Private Use Only Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13) zrIjJAnapaJcamIstotram ucchaliyavimalakiraNA dasaNA muttAvali vva rehati / paNamiya taM vIrajiNaM, namAmi nANaM vigayamANaM // 1 // [gAhA] paDhamaM jiNehi nANaM, paribhAsiyamatthao tao raiyaM / paDimiva guNaguNapunnaM, suttao gaNaharavarehiM // 2 // niccA'niccaM kAliyamukkAliyamaMga taha aNaMgagayaM / duggaipaDaMtatANaM, nANaM nAvaM bhavoyahiNo // 3 // beyAsaNamikkAsaNaM, nivviyamAyaMbilaM ca uvavAso / paNa-paNa mAse ya kamA nANapaMcamitavo lahuo // 4 // garuo uvavAsehiM, paMcahi saMvaccharehi paDipunno / kAUNa ujjamaMtI, vihiNA te mahiyale dhannA / / 5 / / tattha ya putthayapaNagaM, doraya-phullANa ruppa-kaNayANa / sADIaTTIpaTTIpauMjaNANa tahA paNagaM // 6 // navakAravalI-nevajja-phalANa ghayapaMcavaTTio dIvo / masibhAyaNaM naharaNaM, bahuvihamiccAya dAyavvaM // 7 // puttarahiyANa putto, dohagatAviyANa hoi sohaggaM / varavAliyANa kittI, baMdhavarahiyANa piyabaMdhU / / 8 / / adhaNANa dhaNaM viulaM, nANaM ciMtAmaNi vva jaMtUNaM / ciMtiyamittaM viyarai, ArAhaha taM payatteNaM // 9 // suyanANapaMcamIe, visesao jo tavaM kare pUyaM / so lahai nANaM, siripasannacaMdassa sAricchaM // 10 // For Personal & Private Use Only Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14) zrIjJAnapaJcamIstavaH asuravarakhayarasuravisaranaravaMdiyaM, pavaragirisihari uvarammi parisaMTThiyaM / neminAhassa namiUNa payapaMkayaM, thuNahu bhattIi varanANapaMcamitavaM // 1 // [madanAvatAra] dhanna sukayattha te sAhuNo ajjiyA, punnakaliyA tahA sAvao sAviyA / . suddhapakkhammi varanANapaMcamitavaM, karahi sattIya te lahahi paramappayaM // 2 // paMcamAsappamANajuyA paMcamI, giNhae sAvao sAviyA vAsamI / paMcavaTTIhi rattAhi divayavaraM, karahi punnagghaeNaM tahA maNaharaM / / 3 / / puppha-phala-gaMdha-vatthakkhaehiM tao, putthayANaM karai pUyaNaM saavo| suddhapakkhammi paMcamitihIe phuDaM, kammamAsammi joDevi karasaMpuDaM // 4 // teNa pulayaMkio suhaguruNaM puro, paMcavayasamiya jo nANa-dasaNadharo / lei uvavAsa joyaMbila-nivvie, egabhattehi dobhattaehiM tao // 5 / / lahuya paMcamivihI esa jo bhaNiyao, paMca varisehi jo pNcgunniyNkio| For Personal & Private Use Only Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIjJAnapaJcamIstavaH . 55 tavasamattIi sattIi ujjamaNayaM, kijjae bhUyabhAveNaM airammayaM // 6 // jiNahare pUya-nhavaNAiyaM kijjae, niyayasattIi to sNghpuuijje| paMcagaM putthayANaM lihAvijjae, viTaNaga-doriyA paMca tahi dijjae // 7 // paMca vannehi pupphahi vara pUyaNaM, paMca paMcehi nevajja-phalaDhoyaNaM / kijjae pUya paMcappayArA varA, rayaNahArA tahA paMca dijjahi varA // 8 // putthayANaM puro ema ujjamaNayaM, karai jo sAvao sAviyA vA sayaM / ruva-lAvanna-sohaggajutto bhave, nANabhattIi bhAveNa so paribhave // 9 // nANapaMcamitavaM nimmalaM jo karai, vimalacaMdujjalA kitti tasu vipphurai / nANapUyAi kammidhaNaM jo dahai, sagga-sukkhANa mukkhaphalaM so lahai // 10 // For Personal & Private Use Only Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15) zrIjJAnapaJcamIstotram loyAloyapayAsaya, sAsayavaravimalakevalAloyaM / loiyaloyAloya, paNamittu jiNesaraM vIraM // 1 // [gAhA] jaM atthao paNIyaM, teNaM ciya suttao gaNaharehiM / raiyaM taM suyanANaM, thuNAmi bhAveNa hayamANaM // 2 // aMgA'NaMgapaviTuM kAliyamukkAliyaM jiNuddiTuM / paNamAmi maivisiTuM, suyanANaM guNagaNagariTuM // 3 // niccA'niccamarUvaM, porANaM puvvapurisaviNivaddhaM / paramaddhamAgahAe, bhAsAe amayamahurAe // 4 // jIvA'jIvAisamatthavatthuvitthArapayaDaNapaIvaM / saMsAroyahimajjire, asaMdaNAsAsavaradIvaM / / 5 / / accaMtuttama punnANubaMdhipunnANa muttamoheU / pAvA''mayasamasattamamagayaM paNamAmi suyanANaM // 6 // micchattatimirapunne, loge kuggAhagattasaMkinne / sUraM va viNA suttaM, sivapurapahapayaDaNaM katto ? // 7 // saggA'pavaggasaMsaggadesiyaM loyaNaM va suyanANaM / muttUNa sugaigamaNaM, jIvANaM kaha bhavaaranne ? // 8 // tAvacciya maya-moho tAvacciya kuggahANa saMdoho / savvannuvayaNavinnANagoyaraM jA nahu viveo // 9 // nANaM tANaM saraNaM, nANaM nAvaM bhavoyahigayANaM / daliddadasiyANaM, nANaM ciMtAmaNi samANaM // 10 // asuriMda-suriMda-nariMda-caMdavidehi vaMdiyaM nANaM / nANaM sugaipahANaM, nANasaricchaM paraM natthi // 11 / / For Personal & Private Use Only Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIjJAnapaJcamIstotram * 57 nANeNa hoi caraNaM, caraNeNa ya hoi Asavaniroho / Asavaniroo cciya, kevalanANaM pi pAvei / / 12 / / maya-maNapajjava-ohI-kevalanANANi saMpayAsaMti / saparappagAsagatte, suyanANe hoi jaiyavvaM // 13 / / tisiyANudayaM chuhiyANa bhoyaNaM desiyANa mittaM va / gimhumhatAviyANaM, naMdaNamiva saraha suyanANaM // 14 // nisuNaMti paDhaMti guNaMti, je pUyaMti paramabhattIe / te vimalanANaguNasaMgayA, narA jjhatti sijhaMti // 15 / / 16) jJAnapaJcamIstotram namavi sirinemijiNanAhapayapaMkae, namiraMsura-asura-narabhamarabharaparigae / nANapaMcamitavaM dinnasuhasaMcayaM, paramabhattIi thosAmi sapavaMcayaM // 1 // [madanAvatAra] nANu bhavajalahinavajANuvattovamaM nANu paNakaraNahayadamaNakammakkhamaM / nANu tamatimirabharaharaNavAsaramaNi, nANaArAhaNaM kuNaha suhamaNikhaNi // 2 // taM ca maya nANu suya-ohi-maNa-kevalaM, paMcahA nANu nihaNei bhavaduhavalaM / cauha mainANi tahi vaMjaNAvaggaho, vajjimaNa-nayaNa sesidiehiM gaho // 3 / / / For Personal & Private Use Only Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58. zrIneminAthastotrasaGgrahaH iha-AvAya-dhAraNa ya atthuggaho, karaNa-mANasihi ikkikku puNu chavviho / ema aDavIsa bheehi mayanANayaM, . thuNahu bhavakUvi nivaDaMtajaNatANayaM // 4 // te ya bahu-bahuyaviha-khippa-aNanissayA, taha asaMdiddha-dhuya chaha vi seyarajuyA / ehi bArasihi saMguNiya aDavIsayA, bheya mayanANi sayatinnichattIsayA // 5 // akkharayaM sanni sammaM ca sAI suyaM, taha sapajjavasiyaM gamiya aMgihi gayaM / sattavihameya vivarIyasattayajuyaM, ema caudasavihaM thuhu jiNavara suyaM // 6 // pajja akkharaI saMghAya paDivattIyA, payaiM aNuoga pAhuDihiM samalaMkiyA / pAhuDappAhuDa ya vatthu puvvA tahA, dasa vi sasamAsa suu ahava ima vIsahA / / 7 / / saccaniccAya suyabheya tahaNaMtayA, puvva caudasa jiNagaNaharihi uvadaMsiyA / taha payannANa sahasAi caudasapuro, Asi vicchinna tesiM payaM suyaharA // 8 // aMga egAra bArasa uvaMgA tahA, dasa payannA ya cha cheya gaMthA suhA / mUla gaMthA ya cattAri naMdI aNogo ya paNeyAla iha jayai AgamagaNo // 9 // For Personal & Private Use Only Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnapaJcamIstotram * 59 jIyakappo ya paramiTTi chAvassayaM, cUnni - nijutti - vittIya taha bhAsayaM / namaha jANei ahavva suyakevalI, pAsae neva logammi davvAvalaM // 10 // duvihu ohI visura - niraya bhavapaccao, kammakkha-uvasami tiriya-maNuyajammaccao / vaddhamANo vi aNugAmi paDivAio, seyaro chavvihu bheehi vA parisio // 11 // rUvidavvANi jANei vivihAgaI, guru khittAi logappamAsaMkhaI / kAlu asaMkhu bhAvA vi assaMkhayA, muNai lahu aMgulAvali assaMkhayA ||12|| duvihu maNanANu riu - viulamai bheyao, muI maNa davvamaNu khittamu jAyao / sannijIvANa sAmanna - savisesao, joicakkaM ahogAmi jA khittao ||13|| ghAyakammakkhae jAu appaDihao, rahiupaDivAiAvariNi ju anaMtao / loi aloi davvAi phuDa pAsae, kevalanANu jaya mahio paNamahu jae ||14|| nANapaNagassa eyassa ArAhaNAu sipakkhi paMcamitavaM bhaviyaNA / posa- citte ya sAvaNahacaumAsae, vajji sesesu Arabhahu sumuhutta // 15 // For Personal & Private Use Only Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60. zrIneminAthastotrasaGgrahaH lahuu duga-egabhattehiM nivviyae, aMbilehiM ca uvavAsihiM kIrae / paMca paMcehiM mAsehiM so pujjae, .. garuu paNa varisa uvavAsihaM kijjae / 16 / / .. karavi tavu nANu bahubhattipUijjae, ghiiNa paNavaTTio dIvao dijjae / pAva-AraMbhu-avaMbhuparivajjae, deva-gurubhatti-suhakajji bahusajjae // 17|| tava samattIi sattIi ujjamaNae, kuNai jiNamahima sAhami sammANae / samaNagaNabhatti ammAriugghosaNaM, gIya-naTTAi atthiyaNaparitosaNaM // 18 // putthae paTTiyA vattiyA ThavaNiyA, uttarI viTaNaya kamaliyA doriyA / kaNaya-ruppassa phullANi masiyA bhAyaNe, sumaNi navakAralI lehiNI naharaNe / / 19 / / nANauvagaraNa anne vi nevaja-phale, paMca paMcehi putthaya puro nimmale / vitthareUNa sahalaMti je niyadhaNaM, tavaha phalite visuhadaviNa suyapariyaNaM // 20 / / rAyasammANa-sohagga-AruggayaM, buddhi-jasa-ruva-dhaNa-dhanna-dIhAuyaM / naraha-surasukkhasaMpappa hayabhavaduhaM, lahahi muNirayaNasuribahumayaM sivasuhaM / / 21 / / For Personal & Private Use Only Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17) zrIjJAnapaJcamIstotram saraLa saMskRta bhASAnA 13 padyamAM racAyela A stotranA kartA tapAgacchIya jinakIrtisUrijI che. jemano paricaya A pUrve pamAM kramAMkanA stotramAM Apyo che. AthI ahIM punarAvartita karyo nathI. A stotramAM maMjula padAvalidvArA paMcajJAnanA uttara bhedonI pradarzano thayelI che. stotramAM rahelA varNAnuprAso e stotranI viziSTatA cha. no pariyaya maav| mAgha 56 59 samartha cha. 'namrAkhaNDalamaNDalapratikalasphUrjadyazomaNDalaH' 'nirmAya nirmAyamanAH (3) khedabhedAn bhedAMzcaturdaza0 (6) / caturdazamudA samudAharAmi (6) samasamayasamastAlokaloka0 (11) caraNaikatAnAstAnAzrayanti (12)' vgerem| thayelI zleSanI gUMthaNI sAhajika che. jenA dvArA stotranI pravAhitatA akSuNa rahI che. - samartha granthakAranA hAthe utareluM AvuM saraLatama ane laghu stotra granthakAranA hRdayanI jJAnabhakti vyaMjita kare che. namrAkhaNlamaNDalapratikalasphUrjayazomaNDalaH, svarbhUrbhUtalavatsalaH kalimalaprakSAlanapratyalaH / dIvyannirmalakevalaH pravidalannIlotpalazyAmalaH, zIlasvarNakaSopalaH sa tanutAM nemiH satAM maGgalam // 1 / / [zArdUlavi0] zrIjJAnapaJcakamavaJcakacittavRttiH, sampattikAraNamakAraNabandhukalpam / For Personal & Private Use Only Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH aGgIkaromi jaDadhIrapi saMstavAya, bheda - prabhedaruciraM rucirAGgasaGgI // 2 // [ vasantatilakA ] ahaM mahaM prauDhatamaM tamanvahaM nirmAya nirmAya - manAH sanAtanAH Adau matijJAnabhidA udAhare, mohaprarohaM nikhilaM yathA hare ||3|| [ upajAtiH ] avagrahehA-vyavasAya-dhAraNAH, SoDhA bhaveyurhadayendriyaistathA / caturvidho locanamAnase vinA, syAd vyaJjanA'vagraha indriyaiH paraiH ||4|| mudA sadASTA- dvimiti svabhedamedasvalaM nizcalacittavRttiH / prANaumi saMsAradave sadambhaHsamaM matijJAnamidaM vidambhaH ||5|| jainezvarasya na kadA'pi vinazvarasya, samyak zrutasya jagatItalavizrutasya / etAn kRtAntaratamobharakhedabhedAn, bhedAMzcaturdazamudA samudAharAmi || 6 || [ vasantatilakA ] gamikamaGganibaddhamanakSarazrutamanAdisarpayavasAnakam / smarata samyagasaJjJibhidA imAstaditarA militAzca caturdazA ||7|| [druta0] athA'vadhijJAnamavijJazekharaH, pravyaktabhaktyA mukharIkRtaH param / stave nuve'laM kila rUpibhAvA'vabhAsanAkauzalahelilIlam // 8 // [ upa0] anugAmyatha vardhamAnaka, pratipAtI ca tathetare trayaH / iti SaDvidhamAnumo'vadhiM, vidhinA bandhuralabdhisevadhim ||9|| [prabodhitA] Rju-vipulamatibhyAM yadbhidAbhyAmubhAbhyAmakhilamanujaloke saJjJipaJcendriyANAm / 1. aSTAviMzati ityarthaH / For Personal & Private Use Only Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIjJAnapaJcamIstotram 063 hRdayagatapadArthagrAhakajJAnamukhyaM, praNamata matimantaH zrImana:paryayAkhyam // 10 // [mAlinI] samasamayasamastAlokalokasvarUpaprakaTanapaTuzaktidyotirUdyotitAzam / sahitamidamanantairdarzanAnandavIryaiH, satata sahacaraiH zrIkevalajJAnamIDe // 11 // ye jJAnapaJcakamapAstabhavaprapaJcamArAdhayanti bhavikA bhuvi kAmamuktAH / zrIpaJcamIdinatapazcaNaikatAnAstAnAzrayanti sakalAH kamalAvilAsAH // 12 // [vasantatilakA] itthaM jagatritayadIpakadIpakalpazrIjJAnapaJcakabRhattarabhedasaGkhyAH / stutvA yadArji sukRtaM mama tena bhUyAt, zrIsomasundarasamujvalabuddhilakSmIH / / 13 / / For Personal & Private Use Only Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18) ujjayantazailamaNDanazrIneminAthastotram .. prAkRtabhASAbaddha A stotra zrIdevasUrijIe raceluM che. A stotranI racanA giranAranI yAtrA karavAnA samaye zrI neminAtha paramAtmAnA jinAlayanA parisaramAM thaI che. zrI ujjayaMta mahAtIrthanI yAtrA karIne zrIneminAtha paramAtmA pratye pragaTa thayelI bhaktahRdayanI bhAvAdri vinaMti neminAtha prabhunA jinAlayanA parisaramAM ja zabdadehI banI che. (padya-10) paramAtmadarzananA AnaMdI spaMdanonI jIvaMta vivarNanA vAcakanA hRdayanI bhAvormione AMdolita karavA samartha che. stotrAMte devasUrijIe potAne 'vara/vuDamI' gaNAvIne prabhu pAse pharIthI darzananI yAcanA karI che. (padya-9). jAyavakulasaravararAyahaMsa, haMsujjalaehi cariehi / tuha neminAhaM siehiM majjha khijjaMtu kammAI // 1 // [gAhA] kArunnAmayasAyara ! sAyarasurarAyavaMdiyakamaga ! / ujjitaselamaMDaNa ! vihaMDaNaM kuNasu kammANaM // 2 // tuha pAyapaumajuyalaM sumaraMto nAha ! majjha maNabhamaro / ittiya kAlaM duhio ahesi saMpayaM suhI hoi / / 3 / / mama loyaNehi sAmI ! saMpayaM mannemi nijjiyaM bhuvaNaM / tuha vayaNAmayakalase kuvalayalIlAiyaM jeNa // 4 // tuha pAyapAyavacchAhiyAe je vIsamaMti khaNamegaM / te bhavarannaparibbhavaparisamaM nAha ! muMcaMti // 5 // . 1. A nAmanA aneka AcAryabhagavaMto thaI gayA che prastuta stotra kayA devasUrijInuM haze e prazna anuttara rahe che. For Personal & Private Use Only Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ujjayantazailamaNDanazrIneminAthastotram * 65 kappadumassa va tumaM ANA kaNaIsu nAha ! lINehiM / labbhaMti phalAiM supIvarAI bhavapahi sayarAhiM // 6 // karuNassaraM ruyaMtI rAimaiM nAha ! muMcamANeNa / saMjamasiri'cciya tae suhayA juvaI susaccaviyA ||7|| vijayaMtu te paesA revaigiriNo aciMtamAhappA / jesure tuha nAha ! dikkhA nANaM nivvANamabhaviMsu // 8 // taha pasIya nemijiNavara ! varAicUDAmaNIsu amhesu / jaha puNuravi tuha payadaMsaNeNa sahalo bhave jammo // 9 // iya ujjitamahAgirisiriparisarasaMTThiyassa nemissa / saMthavaNaM kuNau suhaM, raiyaM siridevasUrihiM // 10 // 2. pratau 'jesi' pAThaH / For Personal & Private Use Only Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19) neminAthajanmAbhiSekaH apabhraMzabhASAmAM viracita A stotra tathA pariziSTamAM ApeluM munisuvratasvAminanmAbhiSeka:' stotra kharatagacchIya jinaprabhasUrijInI racanA che. teozrInI saM. 1326mAM dIkSA ane saM. 1341mAM AcArya padavI thaI hatI. temane "pUrNasarasvatI ane pratyakSasarasvatI" e be birudo maLyA hatA. temane ochAmAM ochI pAMca navI gAthAo racyA pachI ja AhAra levAnI pratijJA hatI. jethI temaNe racelA ghaNA graMtho tathA stotro maLe che. paM.AdiguptajI dvArA racita siddhAMtastava-avacUrinA ullekha pramANe jinaprabhasUrijIe padmAvatIdevInA vacanathI tapAgacchano abhyadaya karatA somatilakasUrijI (saM. 1373thI 1424)ne 900 stotro samarpita karyA hatA. ukta bane janmAbhiSeka stotramAM paramAtmAnA paMcakalyANakanI tithi tathA caturvidha saMghanuM TUMkuM varNana che. maragayamaNivannaha tinnapayannaha sArayacaMdimacariu jasu / sirinimijiNiMdaha tijagadiNidaha guNagaNalavu vannemi tasu // 1 // kattiyakasiNAe bAsimmi, bAraM va punnabhavaNammi rammi / avayariu devaavarAiyAu, soriyapurammi harivaMsu jAu // 2 // sirisamuddavijayanaranAhaputtu, sivadeviuyari tinnANajuttu / sAvaNasiyapaMcami jammu rammu, disidevivihiyavarasuikammu // 3 // 1. jinaprabhasUrijInA jIvananI vizeSa mAhitI tathA kRtisUci mATe juo jaina paraMparAno itihAsa-ra-368 thI 371. For Personal & Private Use Only Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ neminAthajanmAbhiSekaH * 67 causaTThi surAhiva suragirimmi, paiM nhavaiM deva paMDagavaNammi / dasadhaNupamANu gayamoha-mANu, kumarattaNi nijjiu paMcabANu // 4|| paI pasUuvADu kaluNaM ruyaMtu, melhAviu maraNu samAyaraMtu / vararuva-vanna-lAvanna-punna, ko melhai paijimbarAyakanna // 5 // ujjitamahIhari sihari gaMtu, sAvaNasiyachaTThihiM dikkhavaMtu / caupannadivasa chaumattha sAmi, viharIu mahIyali bhavavirAmi // 6 // AsoyaamAvasa nANu deva, uppADai suravaravihiyaseva / aTThArasasamaNa sahassa sAra, cAlIsasahasa samaNINa vAra ||7|| igahattarisahasasaNAhu lakkhuu, sAvaga jiNapavayaNi laddhalakkhu / chattIsasahasa annu tinni lakha, sAviya kammakkhayabaddhakakkha // 8 // vAsANa sahasu savvAu hUu, paDibohiu bhaviyaNu aipabhUu / revayagiri nimmalanANajuttu, AsADhasiyaTThami siddhi pattu // 9 // hayamohanisAyara karuNAsAyara, sAyara jiNapahasUrisuya / bAvIsamajiNavara nayanarasuravara, bhavi bhavi tuha paya saraNu huya // 10 // For Personal & Private Use Only Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20) neminAthastavanam prAkRtabhASA nibaddha prastuta stavana 9 gAthAmAM racAyeluM che. stotranu prathama 56 tathA pAMyama padhano pUvArdha bhktaamr0n| prathama 54nI tulya che.jI. 5dhamA 'nemi' zanI 5hAnta bha3 gUMtheto. che..trIhUM 55 suMdara bheTadA mATe cha vise prabhunI 'dehaprabhA'ne 'prekSaNa-rasa' hI cha. hernu pAna 'akSINa-ANaMda' che. sahI 'makSI'54nA zveSathI akhaMDa AnaMda ane nayanano AnaMda ema be artho dhvanita thaI zake che. adbhuta kalpanA sAthe zabdAlaMkArono sucAru nirvAha thayo che. padya-7mAM dRSTAMta alaMkAranuM gUMphana thayuM che. prasiddha "uvasaggaharaM stavanamAM karelI aMtima yAcanA ahIM paNa karavAmAM AvI che. bhave hujja bohiphalo / (prastuta stotra) diljha bohiM bhave-bhave / (640) .. kartAnAma viSe anya padya pramANe cakrasUrijInI kalpanA Ave che. suthirasurAsurasehararayaNappahAparicaMciyakamassa / sohaggamahAnihiNo, namimo sirineminAhassa // 1 // [gAhA] dhammavaracakkanemi, revayagirisiharasAmalaM nemi / .. supavittasaGghanemi, thui-vAyAgoyaraM nemi / / 2 / / tuha neminAha ! dehappahAi sAricchapicchaNaseNaM / sukkhaM pijjai kavIhi acchINa ANaMdo nUNaM // 3 / / revaigirisiharasihAsanna-kinnaraguNehiM gijjaMtaM / ajjavi suhAvitthIsu nisuNijjai nAha ! tuha cariyaM // 4|| namirA'mara-maNisehara-mayarIpaDibimbakantiniyarAiM / payanahasarovarAI tuha pahu rehaMti rammAI / / 5 / / For Personal & Private Use Only Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ neminAthastavanam * 69 kiM nuttI tIe rattAe taM caiya suyaM subhoyabhUvaissa / puhulassaM savilAsaM biMbuDhei kaMbukaMThiM // 6 // ahavA na deva ! cariyaM tuha suhabohaM mahAmaissAvi / bhuvaNoyare vi sayale ko niuNo jalahi-jalakalaNe // 7 // bhuyalaggahariMdolaNa-cAvArovaNapabhIi cariyAI / aidukkarAiM sAmiya ! daLuNa citte camakkanti // 8 // Iya nivvANataraMgiNisuhatuMgataraMgaraMgavaracakka ! / sUrihiM thuhaNiyamahappa hu bhave hujja bohiphalo / / 9 / / For Personal & Private Use Only Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21) nemijinadvAtriMzikA giranAra mahAtIrthanI yAtrA karIne yAtrAnA AnaMdanI abhivyakti svarUpanI A dvAtriMzikA apabhraMzabhASAmAM racAyelI che. yAtrAno ullekha kavizrIe cAra sthaLe karyo che. 'ajju raivaMtagiri tumha jau miliyau - 22 'tattha giri caDavi mai tujjha siru nAmiu'- 23 'raivaMtagiri so vi sivadAyago bheTiu' - 25 'siri revayagiri caDiuya' - 26 manohara prAsa, lalita geyatA, maMjula padAvalIo dvArA A stotra AhlAdaka banyuM che. sAthe bhaktahRdayanI bhAvukatA to samagra stotramAM varNavelI che ja. prathama 17 padyAmAM paramAtmAnA cyavanathI AraMbhI nirvANa sudhInuM caritra tathA paramAtmAnA caturvidha saMghanuM TUMkamAM varNana karyuM che. 18mA padyamAM cirasaMcita mananA manorathonI vAta karI che. tyAra pachInA padyo bhaktibhAvanA ullAsathI bharelA che. 'he nAtha ! Ape je bhAvArigaNa jItyA che. te (bhAvArigaNe) tArA bhakta mane jItI lIdho che. prabhu ! pazu para dayA karIne temane baMdhana mukta karyA, tevI rIte A sevaka 52 paNa dayA karIne karmabaMdhathI mukta karAvo ne !' (19) prabhu ! tArA darzana vinA anaMtakALa huM bhaTakyo chuM (20) prabhu ! tArA zaraNe AvIne have huM nizciMta thaI gayo chuM. (21) AvI vinaMtIo karyA bAda raivatagirinA sparzano AnaMda vyakta karyo che-- 'nayaNi maNi vayaNi taNi amiyarasi rasiyau, devatarudhiNu maNi-kuMbha kari vasiya, jamma maha punna maha divisi maha phaliyau, ' (22) pharI bhaktahRdaya prabhu pAse saMvedanAsabhara vinaMti kare che-- For Personal & Private Use Only Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nemijinadvAtriMzikA 71 dhari na dhAyasAra vi viSNa' (23) sevaka potAnA svAmI pAse mAMgaNI kare che- 'kamaladali bharama jima lINa chau tumha pae, ekasaMvAsi hiva vAsu daya sivpe|' (24) te mATe potAnA svAmI paramAtmAne sAcA svAmInI oLakha paNa Ape che'riddhi vahumA tALA samaya ! ye, raDuM riyA 3 ni sama seva' (24) prabhu dUra hovA chatAM prabhunA dhyAnathI AnaMdita thaI jato bhakta potAnA kAryanA samarthana mATe daSTAnta Ape che- 'gayaNaThiya karaiM ravi kamalapaDibohaNaM' AvA ja saMdarbhamAM kumArapALa mahArAjAe paNa daSTAMta prayojyuM che'bhaanurdviiyaanpi darpaNezusaGgAnna kiM dyotayate gRhAntaH ?' [mAtmanindradarvizikSA-3] paramAtmA ! tuM ja mAruM sarvasva che' e bhAva kavinA haiye jAgyA che- 'tuha mai tuha gai tuha ji guru, tuha sAmiya tuhaM dev| tima kari hiva jima hoi mama, bhavi bhavi tumha payaseva / ' (26) AvI rIte bhave bhave prabhucaraNasevAnI yAcanA gaNadharabhagavaMtoe paNa karI che 'mane duSka sevA ave mane tu vattatA' (prArthanAsUtra) bhakta prabhune chelle-chelle mAMgaNI kare che- prabhu ! manuSyabhava, nirmalakula, sadguru, vItarAgaparamAtmA, jinadharma, saMyama, giranAragiripara tArA darzana, pUjana, stavana, badhuM ja te uttama ApyuM che, have mAtra eka tAruM hastAvalaMbana ApI de, jethI atizaya UMcA zivagehamAM saraLatAe caDI jAuM !' (30) For Personal & Private Use Only Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH prastuta stotranA kartA vize vividha abhiprAya bAMdhI zakAya tema che. (1) 54-28na'jiNavallaho' se prabhArI navarAtmasUri. (2) 5-31 prabhArI 'sohagasuMdara' =saubhAgyasuM827. . (3) aMtima 55 anusAre 'vinayabhakti' ? 'vAsudeva' nAma ta Doza. padasaMracanA ane bhAvArtatA AdinI daSTie racanAkAra samartha kavi hovA joIe. madanAvatAra chaMdobaddha prastuta stotramAM 4 vastu chaMda tathA anya paghamAM harigIta chaMdanuM prayojana thayuM che. jeno ullekha te-te sthaLe karyo che. sayalajagalaliyalAvanna sobhAvahaM, namava sirinemijiNupAyapaMkayamahaM / thuNisu tasa cariya bahubhattibharapUriuM, , maNa-vayaNa-kAyaANaMdaaMkUriuM // 1 // [madanAvatAra] nANa-vinnANa-guNa-jhANa-daMsa[Na]guNA, karaNa-dama-caraNa-paricaraNadhIyadhAraNA / sayalaphaladaM tu kira hoi bhaviyaNa jaNo, tAta ! tuha suNiNarasa-rasiya nIyanIyamaNo // 2 // ayara tetIsa avarAjie surabhave, kiya soriyapure samudavijayAhivi / tattha sivadevikucchaMsi uvavannau, tihuyaNANaMda sohagusaMpunnau / / 3 / / mAsa sAvaNasie paMcamIvAsare, nAha ! tuha jammi jagi miliyasacarAcare / disi kumari sUyakammu karaI romaMciyA, nhavaI suraseliM iMdA ya ANaMdiyA // 4 / / For Personal & Private Use Only Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nemijinadvAtriMzikA 73 punnamAcaMda jima nayaNaANaMdaNo, saMkhalaMchaNavaNo jaNiyajagaraMjaNo / ruvalAvannabali kuNihiM na vinnAmiu, ramai rAmeNa goviMda siuM sAmiu / / 5 / / mayaNa bhaDabhUribhaivAyabhayabhaMjaNo, saMkhasadeNa jarAsiMdhu balagaMjaNo / vAmabhUyadaMDahari helihiM DolaNo, dhariyadhIrimadharAmerugiritolaNo // 6 / / bhogabhaMgIbhujaMgIparivajjaNo, sAmataNu vimalamaNu sirisivAnaMdaNo / laliyagai laliyamai laliyasaMvaravaro, tinnisaya varisa ghari rahiya nemIsaro / / 7 / / miliya yaduvaMsanaranAri raMjaNakae, garuya vicchaDDivIvAhi varacallae / pasU ya pikkhi karuNAparo valiyau, surabha keNAvi keya baMdhaNe kaliyau / / 8 / / samaya jANevi logaMtiyA AgayA, namavi sirinemi jiNu vinnavai devayA / dhammu varu tittha jaganAha ! tumhi payaDau, sura jima mohaaMdhakArau pheDau / / 9 / / tayaNu jiNa varisadiNu dANu deI karI, mAya-pIyarANa pahu aNumayaM aNusarI / paramasaMvegarasarasiya sAhasaparo, bAravai majjhi majjheNa jiNesaro // 10 // For Personal & Private Use Only Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH miliyasura-asura-narakoDikoDIgaNA, jaya-jayAkArabhari karai jiNavaraguNA / mAsi sAvaNa sie chaTThidiNi sAmiyA, caDiya revaMtagiri nemi siva gAmiyA // 11 // . rAyamai rAyamai rAyamai rahiyau, sahasasahakAravaNi shsjnnshiyu| lei saMyama sirinemijiNesaro, chaTTha tava kinnarAsammi paramesaro // 12 // nimama nikasAya saMsAra-sivasamamaNo, bIya diNi vihiya varadatta ghari pAraNo / dasadisA gaMtu bahujaMturakkhaNakae, nemijiNu dhaNuhadasamANa kiri sohae // 13 / / mAsa Asoya amAvasI suhadiNe, divasi caupanna haNiya bhUri bhavariugaNe / tinni uvavAsa kira dikkhaThANaM Thiu, parama saMvega kevalasirI variyau / / 14 / / sayalasuravai sayalasuravai miliya bahubhatti, ANaMda ulhisiya maNa samavasaraNaM nimmavai bahupari, siMhAsaNa siMha jima neminAhu uvavasiI tihi giri, jaya jayakAru samullasiya uvadaMsai jiNadhammu, jojanavANI amiyamaya sAmiya mahimA rammu // 15 / / [vastu] dhammadesaNa suNIya guNIya bhavabhayaM, kevi cAritta maha kevi sAvaya vayaM / kevi sammattu giNhaMti uttamatamaM, nemijiNa pAsi gurubhAva vAsihi samaM // 16 / / For Personal & Private Use Only Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nemijinadvAtriMzikA. 75 sahasaaTThArasaya hatthi muNi dikkhiyA, sahasacAlIsa sAhuNi sayaM nimmayA / iguNasattari-sahasa-lakkha-igu sAvayA, sahasachattIsa siu lakha-tinni sAviyA // 17 // namavi saMthuNi sura-asura-nArI-narA, vinnavai nAha ! taha pAyasevAparA / ulhisira bhattibhara bhariya romaMciyu, maNa maNoraha bhaNau nAha ! cirasaMciu // 18 // deva bhAvarigaNajou tuhi jittau, teha hau jettu chauM nAha tuha bhattau / kariya sevakadayA pazUya jima sAmiyA, kammabaMdhAu melhAvi go-samiyA // 19 // aNaMtapuggalaphiriya caurda raja gocare, jIvacaurAsie lakhaThANaMtare / tiriyagai-narayagai-maNUyagai-suragai, tumha daMsaNa viNA dukkha mai aNuhui / / 20 / / nemijiNavara nemijiNavaraH mohamAhappa, hao hINau dINamaNu bahu kasAya viSaya vigaMjiya / micchitta gahagaNa gahiya koDirUva pAkhaMDi raMjiya, kuguru kudeva kutitthu kula koDAkoDi bhamaMtu / tuha saraNAI hoI kari hiva huM huu niccaMtu / / 21 / / [vastu] nayaNi-maNi-vayaNi-taNi amiyarasi rasiyau, devataru dhINu maNi-kuMbha-kari vasiyau / jamma maha punnamaha divisi maha phaliyau, ajju revaMtagiri tumha jau miliyau // 22 // For Personal & Private Use Only Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH vaya-gahaNu nANu sivaThANu iha pAmiu, tattha giri caDavi mai tujjha siru nAmiu / dhIya garuyaDi dhaNiya ! sAra hiva kijjau, ega dunna vi save mama vie dijjau / / 23 / / kamaladali bhamara jima lINa chauM tumha pae, ekasaMvAsi hiva vAsu daya sivapae / riddhi bahu mANa dANeNa sAmiya ! sayaM, . karai garuyA jau niya samaM sevayaM // 24 // . gayaNaThiya karaI ravi kamalapaDibohaNaM, dUraThiya tujjha jhANevi ti-mAsAhaNaM / guruya revaMtagiri so vi sivadAyago, bheTiu kaTari maha punnanaranAyago // 25 // dhannuvAsara dhannuvAsara ajja maha nAha, / sirirevayagiri caDiuya neminAha nayaNehi diTThau / aiphaliya punnataru amiyameha maha dehi vuTThau, tuha mai tuha gai tuha ji guru tuha sAmiya tuha deva / tima kari hiva jima hoi mama bhavi-bhavi tumha paya seva // 26 / / [vastu] mayaNa jiNi jitta jagajaMtu jagadaMtare, so vi mohe Nasau haNiya helA bhare / eha mAhappa tuha tihuyaNe gajjae, jagaha dujjaNa jae kavaNu nahu majjae // 27 / / vaNagahaNa jiNabhuvaNa biMba bahu suMdaro, sAma-pajjUna avaloNa siharo varo / gaiMda maI kuMDa kaMcaNabalANA juu, aMbikA pamuha bahu ThANa kaMcaNamau // 28 // For Personal & Private Use Only Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nemijinadvAtriMzikA 77 pahu revaMtagiri sujaNasullaho, tattha tiyaloyaguru nemijiNavallaho / namiya maNaraMgi guNaraMgi tasu thuNiyae, varasae mAsa diNu dhannu kiri muNIyae // 29 // nAha ! laddhau nAha ! laddhau maNuyabhava ehu, kulanimmala suguru guru vitarAga jiNadhamma saMjamu / tuha daMsaNa-pUyaNa-nhavaNa-guNahagAna girinAri, uttama ittiya hau ikku hiva hatthAlaMbaNa dehi / jima helAiM hau caDauM aiguruyai sivagehi // 30 // [vastu] puhavi pUriya puhavi pUriya sahasa varisAu, sirirevayagiri caDiya nANa ThANa mAsopavAsiya / asADhA aTThami rayaNi dhavalapakkhi muNigaNa vibhAsiya, paMcasae chattIsasauM ummUliya bhavakaMda / sohagasuMdara siddhipuri pattau nemijiNaMda // 31 // iya nemijiNavara bhuvaNadiNayara vAsudevanamaMsiu, gomedhaaMbikajakkha-jakhiNi vihiya sAmaNasaMsiu / igavIsaThANihiM suddhajhANahi vinayabhattihiM saMthuu, jaga jaNiyarIjaM bodhibIjaM dehi vaMchiyapUrau / / 32 / / [harigIta] For Personal & Private Use Only Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22) ujjayantAcalamaNDananemijinadvAtriMzikA (hama-stavaH) adbhuta utyekSAo maMDita prastuta stavanA kAvyarasiko mATe AnaMdanI lhANI svarUpa che. saMskRta bhASAbaddha A stotramAM bhASAprauDhinI sAthe aMlakAra- prauDhinI ane bhAva prauDhinI guMthaNI paNa sAdyanta thayelI che. brAhmI' zabdanI suMdara vyutpatti-brahmamahamudravatiyA' ApIne vAgrevIne Ajanma nirmalatama brahmavrata pALanArA zrIneminAthaprabhunA stutipathamAM pAMthazrI banavAnuM AmaMtraNa ApIne (padya-2) stotrAraMbha thayo che. zrIujajayantAcala pAse sarvagirionuM Adhipatya che. tenuM varNana pAMcamAM padyamAM suMdara rIte thayuM che. sAmAnyataH sarvatra prabhudarzanathI AnaMda thavAnI abhivyakti hoya che. paraMtu ahIM zArIrika kalAntinI adbhuta abhivyakti che ane tenuM kAraNa avayavomAM aMdaro aMdara thatI spardhA che. (padya-6) 'netraM vaktravilokanAya, rasanA stotrAya, cetazciraM sAyujyAya, tava praNAma vidhaye murddhA, muhurdhAvati / ebhiH svAvayavaiH parasparamiti spardhiSNubhirvaddhitA kAntirme vapuSaH,' A kathanAntare paNa tathA namUt mAtmA kRtArtha prapo !' kahIne svakRtArthatA darzAvI che. padya-7 paramAtmAne nyAyAdhIza banavAnI vinaMti kare che. vivAda che mastaka ane nayanano, mastaka namI paDe che to prabhu mukhanA darzana karavAnI jhaMkhanA nayana seve che ane nayana darzana karatA rahe che to bhAla namI zakatuM nathI. banne vacce vivAda cAle che. kavivara potAnA avayavono nyAya karI zakatA nathI mATe adhyakSa thavA prabhune ja vinaMti kare che. For Personal & Private Use Only WWW.jainelibrary.org Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ujjayantAcalamaNDananemijinadvAtriMzikA-* 79 stotavya "ma' prabhunA nAma garbhita stuti padya-8mAM che. ahIM paNa suMdaratA sabhara rajUAta che. prabhue dhUmathI zyAma banelA dhUpabhAjana jevA (zyAma) potAnA zarIramAM agarunI lIlAthI manmathane bALIne cAritrArUpI vastra yazasaurabhathI vAsita karyuM che. jenI parimala vizvamAM Aje paNa relAI rahI che. rUpakAlaMkAranuM A zreSThatama nirUpaNa kAvyasuhado mATe AnaMdotsava jevuM che. prabhue hRdayamAM utpanna thayelI pazudayAne kAraNe rAjimatIno tyAga karI ratha pAcho vALyo hato. A ghaTanAne AdhAre kavizrIe rAjimatInA mukhamAM vAkyAropaNa karyuM che.--'tava priyA pA patnI pi mAM (va) svAntAt nAzayati, tatra nimitte strIchAM pharSyAyitam' (padya-10) padya-11mAM paNa kAMIka Avo ja bhAva rajU thayo che. 'yad vA mAnavatI saheta mahilAmanyAM na mAnyAM manAm / ' kavizrIe lokoktinA bahAne prabhune upAlaMbha paNa ApyA che. pazuo para karuNA karo cho, ane je ananya priya che tenA para karuNA karatA nathI, sAmrAjaya lakSmIno tyAga karo cho ane virati(rUpI strI)ne preyasI mAno cho, kharekhara prabhu ! tamAruM A AzcaryakArI gahana caritra koNa jANI zake ? (padya-13). bhakta kavione jANe prabhune khIjavavAnI paNa chUTa maLI jatI lAge che. padya 14mA virodha alaMkAranI AkarSaka chaNAvaTa thaI che. prabhudarzanane kAraNe AnaMdanI bASpormio dvArA netra siMcAya che. jenA phaLa rUpe romAMcarUpI aMkurAo phUTe che. puNya samUhadvArA aMkurAono prauDha praruha thavA chatAM janmarUpI ArAmano virAma thaI jAya che !" jalasiMcana, aMkurAnuM pragaTIkaraNa, aMkuranuM puSTi karaNa A saghaLuM hovA chatAM paNa ArAmano nAza thaI javo e virodha Azcarya pragaTAve che. prabhunA praNAmanuM ane paMcAMga praNipAtanuM phaLadarzana karAvavA For Personal & Private Use Only Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80. zrIneminAthastotrasaGgrahaH kavie zabdAlaMkAronuM paNa suMdara saMyojana karyuM che. 'yeSAM pANisarojayugmaM maulo uccakaiH kozIbhavati, te kRtinaH zriyaH . kozAspadaM bhRzaM bhavanti, prabho ! tvatpAdapraNipAtanirmitasakRtpaJcAGgasaGgA vasumatI saptAhuM vitasanti ' (padya-15) paramAtmAnA yazanI stuti 16mA padyamAM karI che. to 17mAM padyamAM-paramAtmAnI karuNArasArNavanI sudhAvRSTimaya dRSTithI je siMcAyA hatA te pazuonI dhanyatA yAcI che. giranAragirinA mastake birAjamAna ane puSpaprakarathI pUjita zrIneminAthaprabhu kavizrInI unjhakSAmAM dhammilanI lIlA samAna bhAse che. (padya-19) netrAMjalithI prabhunI lAvaNyasudhAnuM pAna karanArAo animeSa banI jAya che. te amarazrInuM bheTazuM che ane prabhune nihALIne vismayathI Akula thayelA mastaka dhuNAve che te zivasaukhyamAM lIna thaI janArA teo anyane icchatA nathI AthI dhuNAve che. (padya-20) Ama ahIM kavizrInI rajUAtamAM sAhajika adbhutatAnA darzana thAya che. kavizrI kaMdarpane ropha pUrvaka kahe che-"mAruM mana raivatadeva =neminAtha prabhunA dhyAnamAM magna che. mATe, re kaMdarpa ! jagatane jitanArA tArA bANa mane taNakhaluM ya nahIM lAge ! tuM dhanuSya para bANa caDAvavAnI khoTI mahenata na karIza !".. (padya-22) 27mA padyamAM bhakta bhagavAna pAse mAtra bhaktinI yAcanA kare che. je thavuM hoya te thAya paraMtu nirmala bhagavadbhakti niraMtara rahyA kare. 'duHkhaiH khelatu janma, sajjatu jarA, garjantu garvai rujo, mRtyurmAdyatu, durgatatvamudayatvekA tviyaM nirmalA / mA zrInemijineza ! nezadanizaM tvapAdapadmadvayI, bhaktirbhagnagatInyamUni na yataH sarpanti dRpyantyapi / ' kavizrI cittanI sArthakatA prabhu dhyAnathI, karanI sArthakatA For Personal & Private Use Only Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ujjayantAcalamaNDananemijinadvAtriMzikA-.81 prabhusevAthI, nayananI sArthakatA prabhudarzanathI ane vANInI sArthakatA prabhustutikIrtanathI jaNAve che. sarvasAmAnya A padArtha paNa kavizrInI rajUAta zailinI suMdaratAthI zobhI rahyo che. (padya-28) | nityAnaMdanI makarandanA maMdira samAna prabhunA caraNakamala jenA mAnasa madhyamAM che. tene kAmadhenu, kalpataru ke ciMtAmaNinI koI kiMmata nathI. (padya-29) ahIM prabhunA dhyAnathI prApta thatA AnaMdanI utkRSTa garimA darzAvI che. Ama, A stotra abhuta kalpanAonI zreNI ane varNanazailInI saumyatAthI samanvita che. - prastuta stotranA kartAne vicArIe to upAjya padyamAM 'vijaya :' pada arthazleSa dvArA kartAnAma sUcaka kalpI zakAya tema che. jo A kalpanA sAcI hoya to prastuta racanA vijayasenasUrijInI gaNAya. | vijayasenasUrijI be thayA che. (1) nAgendragacchIya "kalikAlagautama' tarIke khyAti pAmanAra haribhadrasUrijInA ziSya ke jemaNe vastupAla-tejapAle baMdhAvelA jinAlayomAM pratiSThA karI hatI tathA saM. 1287mAM revaMtagiri rAsanI racanA karI hatI. (2) akabara pratibodhaka jagadguru hIrasUrIzvarajInA ziSya jemane akabare "savAI hiralA" ane "kAlasarasvatI' biruda ApyA hatA. (janma saM. 1604-svargavAsa saM. 1672) A banne AcArya vidvAna . jarUra hatA paraMtu temanI koI saMskRta racanAo prApta nathI. zrInemicdamujjayantajagatIbhRnmaulinIlopalaH, zreyaHkandanavAmbudaH zamicamUhatpadmapuSpandhayaH / deyAddIdhitipatralaH praNamatAM sAMsArikaprAntarabhrAntizrAntinizumbhanaH zivapurInissImasImadrumaH // 1 // [zArdUlavi0] For Personal & Private Use Only Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 82 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH / vANi ! brahmamaha:samudbhavatayA brAhmIti yat kIrtyase, tena tvaM gurupakSapAtarabhasAnmAtavihAyAparam / AjanmapratipAlitA'malatamabrahmavratasya prabhoH, zrImannemijinezituH stutipathe pAnthazriyaM saMzrayAH // 2 // kastUrItilakatyalIkaphalake nIlotpalottaMsati, zrotrotsaGgayuge kuraGgati kapolendudvaye yaddyutiH / zreyaH kama-vinamra-rama-sumanaH sImantinIsaMhateH, zrIzaiveyajinaH sa naH prathayatAM puNyAspadaM sampadAm // 3 // prItiM pallavayantu vo yadupaterdevasya dehadhuto, bhRGgAbhAH zazikundasundararadajyotizchaTAlaGkRtAH / yAH sammohaparAjayaikapizunaprotkIrNavarNasphuraddUrvApaTTasanAbhayaH zuzubhire dharmopadezakSaNe // 4 // zreyaH puSyatu zAzvataM yadukulakSIrArNavendurjino, yatpAdAbjapavitramaulirasamazrIrujjayantopyayam / dhatte mUji nijaprabhuprasRmaroddAmaprabhAmaNDale, vizvakSoNibhRdAdhipatyapadavIM nIlAtapatrojvalAm / / 5 / / netraM vaktravilokanAya rasanA stotrAya ce[ta]zciraM, sAyujyAya'tava praNAmavidhaye mUrddhA muhurdhAvati / ebhiH svAvayavaiH parasparamiti spardhiSNubhirvaddhitA, klAntirmevapuSastathApyayamabhUdAtmA kRtArthaH prabho ! ||6|| nane mUrddhani vIkSituM tava mukhaM netrotpale tAmyatastadruSTuM sphuTamunnateH punaridaM bhAlaM ca nA'laM natau / 1. pratau 'saMzrayam' iti pAThaH / 2. atra 'kapo-lendu0' iti pade yatibhaGgaH asti / For Personal & Private Use Only Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ujjayantAcalamaNDananemijinadvAtriMzikA-.83 ityanyonyaviruddhakAryavivadaccakSurlalATasya me vandAroH sadayaM prasIda bhagavannadhyakSabhUyaM bhaja // 7 // dhvastA durbhagatA nakAravilasasyaikAramAtrAdhikaM, mantreSu sphuritaM makAra sukRtaM vargeSu te'nuttaram / sphUrjan kuNDalinI kalA kila tavekAraH prabhuH kIrtyase, yairyuSmAbhirayaM jino yadukulAlaGkAraratnAGkaraH3 // 8 // dhUmazyAmaladhUpabhAjana iva svasyAM tanau yazcirAdAjanmA'gurulIlayaiva viSayAsaktapriyaM bhAvukam / dagdhvA manmathamAdadhe kimapi taccAritravastre yaza:saurabhyaM bhuvaneSu yatparimalo nAdyApi vizrAmyati // 9 // yasmAnnAzayati priyA tava kRpA mAmekapatnImapi', svAntAt tatra nimittamastu viditaM strINAM kileAyitam / sAmAnyAM yadi mAM pazuSvapiH paraM prANezvarI manyase, tat ko'stIti [sa] rAjimatyabhihitaH svAmI zivAyA'stu vaH // 10 // saubhAgyaikaniketanaM priya ! kathaM kAntA taveyaM jagatprANitrANakRto dayA'pi na dayA svAmin mayi snihyati / yad vA mAnavatI saheta mahilAmanyAM na mAnyAM manAgevaM bhojakulAmbujaikaramayA" proktaH prabhuH pAtu vaH // 11 / / svAmin ! vijJapayAmi kiJcana vadat yat kveti mAM [?] tvaM kuto, dIkSArthI nanu muktaye tava bhavet kiM sA priyA cediyam / maddoSaM kathayAsthirAM sthiratarAM tAM tad didRkSe mamAdhvAnaM tad bhaja dIkSayanniti jino rAjImatIM pAtu vaH // 12 // 3. vAkyoddhAra:-'nemi' / 4. pratau 'yasminnirvAsayati' ityevaM pAThaH / 5. ekaH patiH yasyAH sA-ekapatnI, tAM, 'satI' ityarthaH / 6. pazuSu arthAt pazubhyaH iti paJcamyarthaH / 7. bhojakula evAmbuje ekA ramA iti rAjimatiH, tayA / For Personal & Private Use Only Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH kAruNyaM kuruSe pazuSvapi jane nAsminnananyapriye, sAmrAjyazriyamujjhasIza ! viratiM yatpreyasIM manyase / tatko nAma vidAGkarotu gahanaM citraM caritraM tavetyevaM nemijino'stu vo'nvayajanopAlambhabhAg bhUtaye // 13 // deva ! tvavadane kSaNaprasRmarairAnandabASpormibhiH, siktaM netramidaM sadAstu sudhiyAM romAGkurairaGkitam / kSetrajJo'pi yadatra puNyanikaraiH prauDhaprarUDhAGkuro, janmArAmavirAmamAracayituM citrIyate tat punaH // 14 // maulau pANisarojayugmamanizaM kozIbhavatyuccakaiyeSAmIza ! bhRzaM bhavanti kRtinaH kozAspadaM te zriyaH / tvatpAdapraNipAtanirmitasakRtpaJcAGgasaGgAH punaH, saptAGgaM vilasanti yadvasumatIM nityaM tavetyadbhutam // 15 // pAtAle vitanoti pannagavadhUvargasya parvAnizaM, kSIrAmbhonidhimajjanaM janayati kSoNIjaneSvanvaham / akSArAmbudhijA sudheva divi yat tad bhUrbhuvaH svastrayIzreyaH santatimAtatAna kimiva brUmastvadIyaM yazaH ||16|| yairatyugranRpograsenavidhRtairmuktaistvameva smRto, gADhagranthinirodhavaJcanavidherunmocitA ye tvayA / ye dRSTAH karuNArasA'rNavasudhAvRSTyA ca dRSTyA tvayA, dhanebhyaH spRhayAmi mAna[?] bhagavaMstebhyaH pazubhyo'pyaham ||17|| deva ! zrIyaduvaMzapalvalajalaikA'mbhojabhojAtmajAsaGkalpopanatapriyatrijagatIkastUrikAsthAsaka ! / AdikcakravisRtvare tava yazazcandre sadA parvaNi, dhvAntadhvaMsini hAriNi vijayate mUrtistavaiva prabho ! ||18|| For Personal & Private Use Only Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ujjayantAcalamaNDananemijinadvAtriMzikA- * 85 dhAtrI raivatakottamAGgasubhagA seyaM surASTrAbhidhA, bhUmiH kautukadhAma nAma na kathaM saubhAgyabhaGgI vibhoH / yasyAstvaM sumana:samUhamahimA''rambhodbhave: saurabho, mUrdhanyazriyamAzritaH pratanuSe dhammillalIlAyitam // 19 / / tvallAvaNyasudhAmadhIza ! dhayatAM netrAmbujavyaJjalaM, yannRNAmanimeSatA tadamarazrIvarNikADhaukanam / yattvete kila vismayAkulatayA mUrdhAnamAdhunvate, tanmanye zivasaukhyalInamanaso vAJchanti naitAmapi // 20 // svAmin ! yaujanikI tava trijagatAmAkarNya kAmubhAkA[?]kIrNasudhAvitIrNavizadazrIbhAratI bhAratIm / yaistiryagbhirapi prazAntahRdayaistyaktaH sa vairajvarasteSAM nAtha ! kathaM tu puNyamahasAM mAhAtmyamAzAsmahe / / 21 / / re kandarpa ! sadarpamarpayasi kiM bANAni bANAsane, sannaddho madhunApi sArddhamadhunA dhik kiM sudhA dhAvasi / ceto raivatadaivataprabhupadAnudhyAnato manyate, yanme jaitramapi tvadastramamarAstreNaM tRNAyApi na // 22 // rohanmohamahAdbhutaM gurutaraddheSadviSadUSitaM, sphurjajjAgararAgasAgaramare kiM bhrAmyaduttAmyasi / cetazcintaya cinmayaM madhu-sudhAmAdhuryavaidhuryakRt, tallokottarasammadapradamaho zrInemisajhaM mahaH // 23 // . zvairaM kiM mada ! mAdyasi sphurati te kaH krodha ! yodhakramaH, zreyoghasmara ! vismara smara ! zarAn mA tvaM madaH saMmada ! / 8. pratau 'dhattAM' iti pAThaH / For Personal & Private Use Only Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 86. zrIneminAthastotrasaGgrahaH bhoH ! kiM lobha'vilobhanairapakuru tvaM mAna ! mAnaM prabhu- ryuSmadvarganisarganigrahapaTuH zrInemiragre yataH // 24 // bIjAkRtya tava kramAmbujanakhajyosnAGkaradhyAnato, ye doSopazamenamAnasamahImetAmupaskurvate / teSAmantaranantamabhyudayate nityopayogaM jagaddyoti-jyotirasImasammadabharasthUlabhaviSNuH prabho ! // 25 // svAmin ! vizvavataMsa ! taM samadhikA''nandA[na]vadyaM giriM, yadyArUhya bhaveyamadbhutabhavaddhyAnaikatAnavrataH / AstAM taccaturamburAzirasanAsAmrAjyalakSmIriyaM, zrImannemijendra ! [nendra] padavImapya'rthaye tAmaham // 26 // duHkhaiH khelatu janma sajjatu jarA garjantu garvai rujo, mRtyurmAdyatu durgatatvamudayatvekA tviyaM nirmalAmA zrInemijineza ! nezadanizaM tvatpAdapadmadvayI, bhaktirbhagnagatInyamUni na yataH sarpanti dRpyantyapi // 27 // cetazcetayate tadeva kRtinAM zreyaskarau tau karau, tannityekSaNamIkSaNAmbujayugaM vANI ca sA vANinI / saccAritravahitra ! tatrabhavato'nudhyAnasevAJjali, vyAlokastutikIrtanAni bhavato yAnyanvahaM tanvate / / 28 / / teSAM. [sA] surabhirna kAmasurabhiH svalpaH sa kalpadrumazcaitanyAnucitaH sa cintitama[ta]zcitte'pi nA''rohati madhye mAnasamabhyudeti kRtinAM yeSAmazeSArtihannityAnandamarandamandiramidaM tvatpAdapadmadvayam // 29|| muktiH svAmisamAnamAnamalinA kasyAstu kAmAspadaM, lakSmIstu tvadupAstisaMvanakarI keyaM varAkI tataH / 9. pratau 'mAnaH' iti pAThaH / 10. pratau 'yeSAM' iti pAThaH / For Personal & Private Use Only Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ujjayantAcalamaNDananemijinadvAtriMzikA- * 87 yAce caJcalacaJcarIkacaritaM cetazciraM dustaradhvastA'sto kamalatvadaMhikamalakroDe parikrIDatAm // 30|| pUrvaM parvatadurgamagrimamadhiSThAyograsenAtmajA, mukhyAnAM madanAdikA''ntararipuzreNImajaiSIryathA / aMha:saMhatimujjayantamacalaM cittAcalaM tvaM tathA, tiSThAsunnu kiM natAM vijayase naH kSiprameva prabho ! // 31 // eSa brahmamahaHstavastavakRto brAhmyaiva bhaktyA guruprItyA vizvajanInakevalamahaM haMsastadIyAspadaH / nIrakSIravivekakauzalabalAt tyaktA'balavyApRtibhUyAsaM bhavadIyazAsanapaya:sauhitya nityotsavaH // 32 // For Personal & Private Use Only Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23) neminAthapaJcAzikA suMdara ane saraLa prAkRta bhASAbaddha A paMcAzikAmAM zrIneminAtha bhagavAnanuM caritra TuMkamAM gUMthI levAmAM AvyuM che. A kRtinI vizeSatA tarapha dRSTi sthira karIe to saMpUrNa kRtimAM ghaNA kharA (49mAMthI 39) padyano uttarArdha dRSTAMta alaMkArasvarUpa che. kavizrIe prAyaH darekedareka prasaMgane nidarzanA dvArA samarthana ApyuM che. pratyeka nidarzanAo svasthAne suyogya ane suMdara che. jIjJAsuo mATe saMpUrNa stotra abhyasanIya che. paMcAzikAne aMte kavizrIe potAnuM nAma 'nemicaMdra' ApyuM che. nemicaMdra nAmanA aneka AcArya tathA munibhagavaMto thayA che. temAMthI kayA nemicaMdrajIe prastuta paMcAzikAnI racanA karI haze te nirNaya karavo muzDesa che. kuvalayadalasacchAyaM, tihuyaNamajjhimma niggayapayAvaM / nemiM suddhasahAvaM, suhabhAvaM vaMdimo niccaM // 1 // [ gAhA ] ko saMthavaNaM sakkai, guNANa tuha nAha ! paMDio jai vi / ko sAyaraM samattho, laMgheuM bAhu juyaleNaM ? ||2|| jai vi kavipuMgavehi, ThANe ThANammi saMdhuo taha vi / payaDesi niyasatti, sUre tArANa pahu sarisaM || 3 || kattiya bahule bArasi, cavaNaM tuha Asi jattha sAlaTTha ! / socci patthakAlo ka[llANA] jattha jAyaMti ||4|| coddasasumiNe daTTaM, rayaNIe pacchimammi jAyammi / sutta-viuTThA devI, maMgalavaratUrasadehiM // 5 // sAhei sasaMbhaMtA, samuddavijayassa syaNivittaMtaM / teNa vi suranaramahio, hohI purisottimA siTTaM // 6 // For Personal & Private Use Only Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ neminAthapaJcAzikA * 89 saMpAiya gurupUyA, saMmANiyaDohalA kameNaM tu / sAvaNa suddhe paMcami jAyaM puttaM visAlatthaM // 7 // tuha jammammi guNAyara ! jAyA bhuvaNassa dhavalimA kAvi / diNayarakarANa pasare, katto ? timirassa avayAso // 8 // soriyapurammi taiyA, tuha jamme vaTTio ANaMdo / kassa na hohI hariso, patte viule nihANammi / / 9 / / jAyavakulaparioso jAo jAeNa kulapaIveNa / daMsei uggamaMto caMdo kumuyANa ANaMdaM // 10 // mannAmi pUyaNijjo, jAo meru saMgame tujjha / so hoi sAmisariso sirasA jo sAmiyaM dharai // 11 // garuvo vi kaMcaNagirI patte jammammi nhANaviDhattaM / garuyA vi gurunAmANaM, kuNaMti viNayaM na saMdeho // 12 // lakkhaM kayaM vilakkhaM, balassa samarammi bAlakAle vi / lahuo sIhakisoro, dalai maradai gaiMdANaM // 13 / / kAmiNikaDakkhavikhe vikhohiyaM tujjha nAha ! na hu cittaM / kaha vA suragirisiharaM kaMpijjae vAyaguMjAhiM // 14 // gaMtUNa tae jayaguru, AuhasAlAe pUrio sNkho| jaha. khuhiyA sattugaNo, tharahariyA meiNI savvA // 15 // aMdolio bhUyAe khuhio citteNa kesavo jhatti / savvaM guNAhio naNu saMkhohaM jaNai iyarassa // 16 // chaDDittA rajjadhuraM sAvaNachaTThIe suddhapakkhammi / nikkhaMto khAyajaso thuvvaMto devasaMghehiM // 17 // moyAviyA tae yadu !, jIvA savve vi pANigahaNammi / saccaviyaM sappurisA, parovayArammi tallicchA // 18 // For Personal & Private Use Only Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90. zrIneminAthastotrasaGgrahaH virahe tuha jayabaMdhava laMka saricchA vi puravarI sunnA / varahaMseNa vimukkaM sarovaraM kerisaM hoi ? // 19 / / sulu kayaM vIra ! tae, catto bAleNa jeNa gharavAso / pariNAmadAruNammi, visammi ko nAma ahilAso ? // 20 // ujjito laTThayaraM, appANaM pavvayANa maNNei / ko vA na hoi laTTho, kallANaparaMparA jassa ? // 21 // mottUNa rAyakannaM siddhivahUkaMThio kahaM sAmi / amayarasaladdhapasaro, iyarajalaM ko vi patthei ? // 22 // aMgammi tuha vilINo, mayaNo dappuddharo vi tAruNNe / jalaNasihAmuhavaDiyaM khaNeNa mayaNaM vilijjeha / / 23 / / caupannavAsarAI dhammadhura pAliUNa chaumattho / Asoya'mAvasAe pattaM varakevalaM tumae // 24 // diTTho ya loyaNehiM sammaM na viyANio abhavvehiM / sabaro kaha viyANai guMjAmuttAhalavisesaM // 25 // tuha sAsaNe vi laddhe bhamio haM nAha ! ettiyaM kAlaM / daMte vi jalaMjalae tisiyaM bappIhayakuTuMbaM / / 26 / / micchattAibhAvA na huMti tuha daMsaNammi jIvANaM / katto taNANa kusalaM ? jalio dAvAnalo jattha // 27 // soUNa tumha vayaNaM na maNaM annattha ramai bhavvANaM / pIe duddhammi kao ahilAso kaMjie hoi ? // 28 // tuha daMsaNaM sudaMsaNa ! pattaM kahakaha vi bhavvasattehiM / cArayagaehi dIsai, jaha biMbaM caMda-sUrANaM // 29 // jayavacchala ! tujjha guNA bhuvaNaM bhariUNa ThANamalahaMtA / cedaNa-chaleNa puNaravi peccha vacchatthale laggA // 30 // For Personal & Private Use Only Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ neminAthapaJcAzikA * 91 katto tumhANa pahu ! tullA hohiMti devayA anne / purao veruliyassA, kAo kAo vi ya varAo ||31|| tuha vayaNaM jattha jae, tattha na chajjaMti annavayaNANi / junhA tArANa kahaM sUre uiyammi nahamajhe ||32|| vayaNAmaeNa sitto, na muyai micchattasaMgayaM ko vi / khIreNa khAlio vi hu nahu dhavalo hoi iMgAlo ||33|| tai dhammaM pi karhite kao abhavvANa hoi bhavvattaM / aMdheNaM ciya jAyaM ulueNa, vi diNayaro jai vi ||34|| sariso tuha nAha! mae, diTTho na ya bhuyaNamajjhayArammi / sUrassa kahaM uvamA, khajjoeNa samappaDa ||35|| tuMgattaNeNa tullA na hoMti guNarayaNa ! mANavA anne / merussa kahaM jujjai ?* uvamAe sarisave suyaNu ! ||36|| saraNAgayajayabaMdhava ! paDivannaM tujjha sAsaNaM jehiM / te sukayatthA jIvA, pattA te ceva sammattaM ||37| nitthiNNo bhavajalahI, laddha tuha pAyavaMdaNaM jehiM / kappai sa kajjasiddhI, patto ciMtAmaNi jeNa ||38|| kaMkellipAyavo jiNa!, chajjai uvarimmi saMThio dhaNayaM / savvo vi lahai sohaM, chAyaM garuyANa kuNamANo ||39|| chajjai paMcavihANaM vuTThI pupphANaM devamukkANaM / kassa va na hoi mahimA, uttamaTThANammi pattassa ? ||40|| ekaM mahurasahAvA bIyaM jiNavayaNaniggayA vANi / kesiM na hoi suhayA ? duddheNaM sakkarA jattha // 41 // juyalaM camarANa varaM, chajjA suranAhakarayalukkhittaM / supurisapariggaheNaM kasseva na caMgimA loe ? // 42 // For Personal & Private Use Only Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 92 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH siMhAsaNaM virAyai uvari pahu ! saMThieNa taM tumaNa / ko vi ya so dhanno dhario sIseNaM jeNa pahU ||43|| bhAmaMDalaM pi sohai kiriNAvali sacchahAe kaMtIe / dhannANa saMgameNaM, jAyai ko vA na teyaDDho ||44|| apphAliya tuha purao, duMduhisado vi sahai saMvalio / avitahapayaDiyavayaNaM, ThANaM Nu guNANa saMpattI // 45 // chattataya payAsai tihuyaNamajjhammi tujjha sAmittaM / saMtaguNakittaNammi, hohI bhaNa maccharo kassa ? || 46|| iya evaMviha lacchI, katto annassa hoi purisassa / amarataraMgiNisohaM kA iyarA girinaI lahai ? // 47 // AsADha amIra sukke pakkhe pakkhINakaMmaMso / taM TThANaM saMpatto jattha gayA na vi se iMti // 48 / / iya nemicaMdaguNanihi thuo mae bhattinijjarasaNeNaM / payaDaM kuNasu pasAyaM, bhave bhave bohilAbheNaM // 49 // For Personal & Private Use Only Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24) raivatagiripaJcAzikA prAkRtabhASAnI pa2 gAthAmAM varNavAyelI A paMcAzikAmAM raiivatagiri arthAt giranAramahAtIrthanI suMdara saMstavanA karelI che. ujjayaMtamahAgirIndranI stavanA mATe potAnI matizakti alpa che. paraMtu potAnA hRdayamAM bhakti khUba che mATe stavanA karI che. evuM darzAvIne stotrano AraMbha thayo che. 11thI 16 gAthAmAM giranAramaMDana zrIneminAtha prabhunI stuti tribhuvana' zabdanI paraMparA dvArA karavAmAM Ave che. temAM 16mAM padyamAM virodhAlaMkAramaya stavanA che. 'mati virapulvaravo, 3yAM pitta veDuM " giranAragirirAjane vahANanuM suMdara rUpaka ApyuM che- 'evaM revayapavvayapoyaM sirinemikannadhArajuyaM / sahiyaM tareha turiyaM bhavabhavatthAhaannavaM bhaviyA ! // 20 // ' giranAra girirAja pota che. tenA karNadhAra che zrIneminAtha prabhu, je bhavika A pota para ArUDha thAya che. te athAgabhavasamudrathI turaMta pAra pAmI jAya che. 21mAM padyamAM paramAtmAnA kalyANaka mATe thayelo "chavaya' = utsavazreya zabdaprayoga noMdhapAtra che. mohavipakSanA yuddhamAM vijaya mATe giranArarUpI gajarAja para ArUDha thavAno upadeza sarvatomukhI rUpaka yukta che. 'to revayagayarAyaM daDhapAyaM pajja'vajjasuMDAyaM / udayatthamaMtakaraguNalaMbaMtaraviMdughaMTAyaM // 39 // pajjunna-saMbajohaM nijjaramayajala-vaNassaIguDiyaM / jiNagihakuTuM ruhiuM, jiNeha mohavipakkhaM' // 40 // padya 41thI 47 sudhI giranAra para thayelA aitihAsika prasaMgono nAmanirdeza karyo che. For Personal & Private Use Only Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 94 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH ahIM be sthaLoe noMdhapAtra ullekha che. prathama to padya-pamAM giranAra para neminAtha paramAtmAnI je pratimA che te ratnamaya che." e ullekha ane bIjo-kRSNa mahArAjAe 18000 sAdhuone karelA vaMdana dvArA (1) tIrthakara nAmakarma bAMdhyuM tathA (2) kSAyikasamyaktanA baMdha ane rasanuM upArjana karyuM.' naraka chedananI prasiddha vAta karatA ahIM vizeSa prarUpaNA che. jo ke naraka chedananA kathanamAM karmasAhitya saMbaMdhI keTalAka prazno ubhA thAya che. tethI A prarUpaNA vadhu yogya lAge che. prastuta paMcAzikAnI anya gAthAmAM kartA e "mahendra tarIke nAmollekha karyo che. A mahendrazabdathI mahendrasUri samajI zakAya prasiddha mahendrasUri 3 thayA che. (1) caMdragacchIya mahendrasUrijI ke jeo prasiddha zobhanamuninA guru hatA. zobhanamuninA bhAI mahAkavi dhanapAla hatA ke jeo rAjAmuMja tathA bhojanA mitra hatA. ane teono kALa vikramanI 11mI sadI che. (2) vaDagacchIya vAdidevasUrijInA ziSya mahendrasUrijI thayA ke jemaNe jIrApallI pArzvanAtha stotra (11mI sadInA uttarArdha) racyuM che. (3) aMcalagacchIya mahendrasUrijI (1208thI 1309) ke jemaNe 111 padyanI tIrthamAlA ane tenI svopajJaTIkA (graMthAgra 3000) tathA guruguNa patrizikAnI racanA karI che. A uparAMta anya mahendrasUrijI paNa thayA che. paraMtu e sarvamAMthI kyA mahendrasUrijInI A racanA haze te prazna niruttara rahe che. jo ke vidvatA ane racanAthI saMbaMdhita ukta traNa mahendrasUrijIno ullekha maLe che. AthI ema mAnI zakAya ke prastuta paMcAzikA uparyukta traNamAMthI koI eka AcAryabhagavaMtanI racanA che. For Personal & Private Use Only Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raivatagiripaJcAzikA * 95 paNamiya nemijiNidaM ujjhitamahAgiriMdaguNathuNaNaM / lahumai-sattI vi bhaNe gurubhattIparae jeNaM // 1 // [gAhA] jaya ujjitagirIsara ! tihuyaNavikkhAya ! siddhivarakhitta ! / sirinemijiNavaresarapayapaMkaya-aMkasupavitta ! // 2 // diTThIe diTThIe jaM diTTho suddhadesavaratilao / ujjitagirI eso mahatitthaM dhammavarakhittaM // 3 // revayagiri vi eso supaeso sayalaselakulatilao / kallANANaM nilao bhavavilao jammi diDhe vi // 4|| revaigirimauDaM pi vA jiNabhavaNamiNaM visAlamairammaM / akaliyasaruva-mahariharayaNAmayanemipaDimajuyaM // 5 // jaM diTThajhaMti saviyA harisabbharanibbharA saromaMcA / upphullanayaNa-vayaNA haTThamaNA bhariyagalasaraNA // 6 // eyammi mahAtitthe joyaNasahassehiM puvvamuvaittA / joyaNasaehiM ajjha vi mahiDDiNA kei Agamma ||7|| maNi-rayaNa-kaNaya-muttiya-paDiga-javaDaTThimAi-lakkhamullehiM / saMpUyaMti jiNidaM jao jalahI punnimAiMdaM // 8 // taha paivarisaM mAsaM paidiNamavi itthe dhammavarakhitte / rajjAhiya-desAhiya-nayarAhiya iMti paccakkhaM // 9 // darcha nemijiNidaM manniya appANayaM ca bhavatiNNaM / harisavasA dijaMti sayAiM sahasAiM lakkhAiM // 10 // revayagiri paeso sihare, jassa'tthi nemijiNacaMdo / tihuyaNajaNaANaMdo, paNamaMtanariMda-tiyasiMdo // 11 // tihuyaNajaNacuDAmaNi, tihuyaNaciMtAmaNI tijayaguru / tihuyaNajaNakAmagavI, tihuyaNajaNabhaddamahakuMbho // 12 // For Personal & Private Use Only Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH / tihuyaNajaNasuhamAyA, tihuyaNajaNao ya tihuyaNasuhabhAyA / tihuyaNajaNamahArAyA, tihuyaNajaNasayalaDaDDapAyA // 13 / / . tihuyaNajaNasaMpujjo, tihuyaNajaNakammAmayANa mahavijjo / tihuyaNabhavaNapaIvo, saMsArasamuddamahadIvo // 14 // tihuyaNasarasahaMso, tihuyaNasupasiddhaniTThasupayaMso / tihuyaNaladdhapasaMso, tihuyaNapAsAya avataMso // 15 / / tihuyaNajaNakappataru apuvvaruvo jao adiTTho vi / amuimaM diTThevito, agoyaraM pI phalaM dei // 16 / / so eso ujjito daMsaNamitteNa jassa harisavasA / bhijjaMtadiyapoe, jalahimmi maIya-samuIyA // 17 // pattA kevalanANaM takkhaNa siddhA ya tAsi taNumahimA / sutthiyasureNa vihiyA pabhAsatitthaM tarhi jAyaM // 18 // to siri ujjitagiri saharisahiyaehiM savvasattehiM / gaMtavvo daTThavvo jhAyavvo pharisiyavvo ya // 19 // evaM revayapavvayapoyaM sirinemikannadhArajuyaM / ruhiyaM tareha turiyaM bhavabhavatthAhaannavaM bhaviyA ! // 20|| teNeso mahatitthaM teNeso dhammakhittu supasiddhaM / jeNiha bahuviha ucchavasseyA sirineminAhassa // 21 // ittha ya sohagganihI jAyavakulagayaNapunnimamayaMko / sahasaMvaNe sahaseNa saMjuo giNhae dikkhaM / / 22 / / caupanna diNe vihariya puNaravi ittheva sahasacUyavaNe / tihuyaNajaNakappataru bhuvaNaguru kevalaM patto // 23 // . ittha causaTThi suravai visiTThabhattIe jiNasamosaraNaM / suvilabhatti[?] bhattivittaM kariMsu maNi-rayaNa-supavittaM / / 24 / / For Personal & Private Use Only Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raivatagiripaJcAzikA * 97 bhayavaM dAu payAhiNaM titthaM namiUNa AsaNArUDho / savvasahAraNa-joyaNagirAe to desae dhammaM // 25 / / cauvihadevA-devI bahuvihanara-nAri-tiriyavaggAvi / jiNapannattaM dhammaM sugaMti tahiyaM tao jAyA // 26 / / varadattAIgaNahara-aTThAra'TThAramuNisahassA ya jakkhiNa / jakkhi Namaha maNimahattarA taha samaNI sahasAu cAlisaM // 27 / / naMdapamuhAo saDDhA lakkhA egUNasattarisahassA / suvvaya muhA saDDI lakkhatigaM sahasachattIsaM // 28 // sammattaM guNabahave giNhaMti, tahiM tao ya viharei / sAmI saparIvAro bhuvi bhaviyajaNe vibohito / / 29 / / taM sirirevayapavvaya-siharaM siharaM sahiuM thuNeha taha / nemi jaha Asu dei kevalamahavapayaM sirimahiMdANaM // 30 // iya vihariya mahivalae puNaravi jaukulavisesabohatthaM / iha revayammi sAmI samosarai bhaddagayagAmI // 31 // ruppaddha terakoDI piidANaM dAuM vaMdao calai / kaNho dasa vi dasArA balAi paMca vi mahAvIrA // 32 // pajjunnA ya ahuTThA koDIo saTThisahasa saMbAi / ruppiNi-bhAmAi ya sahasA battIsa devINaM // 33 / / avaruddhiNega sahasA nivasahasA sola uggaseNAI / vIrANa vIraseNAiyANa igavIsa sahasA ya // 34 // chappannaM ca sahassA mahaseNAINa aibalanarANa / battIsaya porANAya aNega koDIo saha caliyA // 35 // jiNachattattayadaMsaNi muttuM nivakuhapaMcagaM rAyA / paMcAbhigama payAhiNaM jiNathuI namaM ca dhammasuI // 36 / / For Personal & Private Use Only Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98* zrIneminAthastotrasaGgrahaH giti ke dikkhaM saGghattaM kei sammattaM / niyamAbhiggaha kei paryAdiNamevaM aha kayAi ||37|| iha kaNho aTThArasamuNisahasasuvaMdaNeNa ajjeI / titthaM khAyagasammaM tabbaMdha - rasA upAya || 38 // to revayagayarAyaM daDhapAyaM pajja'vajjasuMDAyaM / udaya'tthamaMta - karaguNalaMbaMtaravidughaMTAyaM // 39 // pajjunna-saMbajohaM nijjaramayajala-vaNassaIguDiyaM / jiNagikuTuM ruhiuM, jiNeha mohavipakkhaM ||40|| eyammi girivarammi vAsAbhihayaM guhAe rAimaI / daDuM rahanemi khalio, mahAsaIe samuddhario // 41 // ittha ya gayasukumAlo bAlakumAro dasArakulasAro / pavvaio taddivasaM susANa- paDimA siddhigao // 42 // ittha ya DhaMDhakumAro, aladdhi nivabhatti ibbhadANammi / nivaladdhi tti pautto, pariTThavito gao siddhi // 43 // niya-mauDa-chatta-cAmara dAuM kanheNa aNugamijjaMto / iha titthe pavvaio thAvaccasuo sahassajuo // 44 // akkhobhAi aDDa vi ittha vi dikkhei nemijiNacaMdo / ruppiNi- bhAmApamuhA aTTha vi kanhaggamahisIo // 45 // pajjunna-saMbapamuhA kumarA taha ittha naravaI bahave | jAivanara-nArIo aNega sahasA u pavvaIyA // 46 // iya bahunive vahnisuyA pavvaiyA dasadasAra suyabahave / hari-hali- puttA- puttaya - paDiputtaya- nattuyA ya vahU // 47 // vAsasaya tinni gehe chaume caupannadiNAI | tehUNe vAsasaya satta kevali sahasaM savvAo viharittA ||48|| For Personal & Private Use Only Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raivatagiripaJcAzikA * 99 satto iha siharatale mAsaM pAugamaNa nesajjI / chattIsAhiya paNasaya muNIhi addharati cittAhi / / 49 / / siddho nemijiNido tao aNusupasiddhipattassa / / chelasIvA[sa]sahassa kiMcUNA eya-titthassa // 50 // tA sirirevaya sihiriNi jiNagiha surasiharisiharamAruhiuM / bhaviyA saheha turiyaM siri sagga-'pavagga pAsAyaM // 51 // iyaM revayagirithuNaNaM, taha revayadaMsaNa pharisaNaM va / gurupunnA pAviMtI nariMdasurasirimahiMdA vi // 52 // For Personal & Private Use Only Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra1) nemizatavam prAsAdika ane mAdhuryapUrNa saMskRta bhASAmAM viracita ajJAtakartaka A zataka 117 padyanuM che. zRMgArarasanI pradhAnatAnI sAthe maMjula padAvalIoe kavinI kalAtmakatAne adbhuta rIte zobhAvI che. sahRdayo mATe A zataka hRdayaMgama kalpanAonA pradarzanameLA jevuM che. ahIM kathA vastu sarvathA gauNa rahI che. "neminAthaprabhunA lagna, pAchuM vaLavuM, rAjImatIno vilApa, dIkSA ane bannene mokSe javuM' A kathAMzonuM atyaMta saMkSipta Alekhana karIne kavizrIe kAvyatvane ja prAdhAnya ApyuM che. kavizrInI keTalI kAvyaprasAdInuM Acamana karIe prathama yogya bhUmikA bAMdhIne pathI 12 padyamAM neminAthaprabhune lagna mATe kRSNae karelI vinaMti ane nirAgI paramAtmAnI anumatinuM varNana che. tyArabAda rAjImatI kanyAnA rUpa varNanamAM kAvyatva jhaMkRta thayuM che. rUpavarNananA prathama padyamAM ja lAvaNyane ApeluM tarunuM rUpaka manorama che. 'yadiya lAvaNyataruH pravRddha:, praphullito locnkairvenn| pratyagrahastAgrasupallavo'yaM, pInastanAbhyAM phalito rarAja // 13 // ' pravAhita varNanamAM paNa kavizrIe yamaka ane anuprAsanuM prayojana karavA chatAM rasapakSa jarA paNa khaMDita thayo nathI. 'sudhArAdhAra varAdhAdharA (24)' rAjImatInA "vadana ne uakSAnI sAthe vyatireka ke atizayoktiothI zaNagAryuM che. brahmAe pIyUSarasa gALIne A rAjamatInA vadananuM sarjana karyuM ane zuM bAkI rahI gayelA malina padArthamAMthI A caMdranuM nirmANa karyuM jethI e kalaMkita rahyo che?" (15) "ane rAjImatInA vadanane caMdranI upamA ApavI e to mAtra vacana vilAsa che. caMdrane to rAhu gaLI jAya che." (16) For Personal & Private Use Only Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nemizatakam * 101 vadhumAM rAjImatInA mukhane krIDA sarovaranuM apAyeluM rUpaka paNa atyaMta manohara che. 'rAjImatInuM mukha krIDAsarova2 che. jemAM netrarUpI utpala khIlyA che. brUyugarUpI bhramaro che. kAmadevarUpI haMsane vilAsa karavA mATe yauvane tenuM nirmANa karyuM che.' (17) dazananI gau2kAMti ane adharanI aruNakAMtinuM saMmilana joIne kavizrInI kalpanA aneka virodhAbhAsanA AdarzamAM pratibiMbita thaI che. (padya-18-19) rAjImatInA adharano rasa-AsvAda atizayokti dvArA varNavyo che. (padya-21) 'jyAM lavaNa hoya tyAM ja lAvaNya hoya che. jyAM vyakti hoya tyAM ja tenI jAti (guNa) hoya, pote lavaNa na hovA chatAM lAvaNyanuM grahaNa karIne A niyamanuM khaMDana rAjImatInA adharoe karyuM che.' (22) adharanI vivarNanA karyA bAda kavinI dRSTi te bAlAnA nayano para sthira thaI che. 'rAjImatInA nayananI bhavAM manmathanA ramya dhanuSya che. kaTAkSo bANAvalI che. tenA dvArA manmatha mATe koI avadhya nathI.' (23) caMdrasamAna lalATanI vivarNanAmAM attI ane ddoSAAra zabdo dvArA virodhAlaMkAranI AkarSaka gUMthaNI thaI che. (24) 'rAjImatInA kuTila kezapAza e manobhavanI caMdrahAsa talavAra che. traNa jagatane jItavA mATe kalpelI A talavAra haMmezA koza (myAna) vinAnI hovAthI zobhe che.' (27) 'mukhendvanA udayathI aMdhakAra nAzI gayo ane tenA kuMtalomAM jaIne vasati karI. kharekhara, jyAMthI bhaya utpanna thayo tyAM ja zaraNa maLyuM !' (28) zyAmala kezapAza mATe kavi maMjula kalpanAone haju vadhu AgaLa laI jAya che. 'vaMzAdhaH sudhI laTakato teno kezahasta e nitambanI rakSA mATeno nAgarAja che.' (29) For Personal & Private Use Only Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH / mAlatI puSpothI zobhAyamAna aMjanavarsI kezapAza eTale yamunAnA jalamAM gaMgAnA phINano samUha." (30) keza pachI have karNayugalanuM paNa kavi kAvyatvanA puSpa dvArA pUjana kare che. aMzapradezane AzleSa ApatA tenA karNa eTale smaranI jALa che. tethI ja to tene jonArAonA locanapakSI tyAM baMdhAI jAya che. (31) "rAjImatinA kaMThe potAnA maMjula nisvana dvArA vINA, koyala ane veNunA madhura nAdane jItI lIdhA che zuM eTale ja te kaMTha kaMbunI jema rekhAtrayathI alaMkRta che?" (32) kaMTha para rahelI traNa rekhAne vijayarekhA tarIke darzAvIne kavizrIe Azcarya utpanna karyuM che. - rasanirUpaNAnI utkRSTatA tarapha AgekUca karatA kavizrI kuMkumarAgathI raMgelA mInadhvajarUpI hastirAjanA kuMbha samAna (33) uroja yugmane kalpanAnA raMgothI zaNagAre che- jayAre Indra vaja dvArA parvatonI pAMkho chedI nAkhI hatI tyAre girirAjayugale tenA hRdayamAM vasavATa karyo." (34) "girisvabhAva hovAthI te svabhAve kaThIna che. paraMtu veSa parivartana kareluM hovAthI mUdu che, zaramane kAraNe tenuM mukha paNa zyAma banI gayuM che." (35) "A parvatayugma parathI lokonA mana kAmita arthamATe bhRgupata kare che." (36) kaTinI kRzatA joIne kavi vidhine paNa dAnalampaTa gaNe che. kAraNake nitambapara atipUla vakSojanA bhAranuM nirmANa karyuM. ane madhya(bhAga)nA nirmANamAM atikRpaNa banI gayo." (38) ahIM vyAjastuti dvArA vidhinI racanAne prazaMsI che. rAjImatIno deha saMcAriNI kundalatA (39) ane manmathanuM nagara che. (40) tenA bAhune kalpavRkSanI zAkhAnuM bhavyarUpaka ApyuM che. (41) rekhA ane yavAlikAthI alaMkRta tenA prakojha (kAMDAno bhAga) aMtizaya zobhatA hatA AthI ja vizvAbhUSaNa svarUpa zrI neminAtha paramAtmA sAthe pANigrahaNa karavAnA hatA. (42) For Personal & Private Use Only Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nemizatakam * 103 trivalIthI alaMkRta gaMbhIranAbhIne smaranA gharanI kriIDA mATenI sopAna yukta dIrdhakA darzAvI che. (43) gUDha udara para rAjita zyAma romarAjane paMkajamadhyamAM zobhatI bhramaramAlA darzAvI che. (44) tathA nitambabhArane jagata jItavA mATe manmathe kalpela durga tarIke pradarzita karyo che. (45) banne sAthaLane kAmadevanA kIrtisthaMbha tarIke varNavI che. (46) Ama, ahIM pratyeka avayavanI vivarNanAmAM navIna kalpanAo dvArA kavizrIe rAjImatInA sahaja sauMdaryane utkRSTa ane vadhu AlhAdaka darzAvyuM che. jaMghAdvayanI nirUpaNAmAM gajasUMDhane vyatirekAlaMkAra dvArA harAvI, zaramAvIne hAthI pAse nasADI mUkI che. (49) vibhUSaNathI sarva nArIjana zobhe che e prasiddhi to ThIka che. paraMtu brahmAe bhUSaNone zobhAvavA mATe A rAjImatI kanyAnI racanA karI che. (49) kavinI pratyeka unmelAomAM AgavI navyatA pragaTelI jovA maLe che. rAjImatI gauravarNI ane teno vara zyAmavarNI che. ahIM paNa kavinI prakalpanA prakRSTa banI che. 'azeSazubhamAdAya dhAtrA sA gauratanuH akArI, tataH tAdRkSyazvetatvaM matakSamApa: : varaM zyAmaraM va aa' (10) - A vivarNanA bAda kathAghaTaka thoDo AgaLa calAvyo che ke kRSNa vagere neminAtha prabhunA lagnano mahotsava karIne neminAtha bhagavAnane gajarAja para ArUDha karIne vAjate gAjate ugrasena rAjAnA gRhadyAre AvyA. (54-55). te samaye nemikumArane nihALavA mATe nagaranArIo umaTI paDI. tyAre teonI vividha ceSTAonuM kareluM varNana kalpasUtramAM AvatA mahAvIrasvAmI paramAtmAnA varaghoDA samayanI strIonI ceSTAonA varNanathI ekadama maLatuM Ave che. (50thI 61) For Personal & Private Use Only Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH . vivAha mATe bAMdhelA pazuone joIne neminAtha prabhunA hRdayamAM pragaTeluM ciMtana (padya-64thI 66) vairAgyasabhara rajU thayuM che. A sakhIo rAjamatIne teno vara zyAma hovAne kAraNe kaTAkSa kare che. vAjo! vaM visitampamAM, te RntiH zrIhasitatamanimeSaH | nanu tadyoge mithaH api abhikhyA bhAvitA, zyAmAdreH zirasi candrajyotsnA neminAtha prabhue dvArethI pAchA pharIne vArSikadAna ApIne dIkSA grahaNa karI AthI rAjImatI vilApa kare che. kavizrIe A vilApanuM karuNa ane lAMbu vivaraNa ahIM karyuM che. (padya-75thI 113) tenA keTalAka suMdara padyono AsvAda mANIe rAjImatIe sauthI vadhu upAlaMbha vidhine ApyA che. e upAlaMbhonI paraMparA AgaLa cAle che. "re vidhi ! te kema mArA vallabhane sarvarAga rahita banAvyo? ane mane tevI arAgI kema na karI?'ATaluM kahIne kavie rAjImatInA mukhamAM lokokti mUkI che. "sorIyuH suravantatiH' (81) duHkhadAyaka durvidhi baLavAna puruSone choDIne A abaLA strI para paDe che." A vilApa vAkyanA samarthana mATe rAjula daSTAMta Ape che'himmpi pratiSidhya mahAdrumAn kamalinImabalAmabhipluSyati / ' (82) / rAjula sakhIone vidhinA nayana DhAMkavAnuM kahe che-'va ! pi TapaTuM pravidhaTya vidheH nayanadraya vidhedi' tenI pAchaLa kAraNa e che ke "jo vidhi na jue to bahu pralobhano ApIne, lobhAvIne priyane parvata parathI lAvavAnA che." (83) rAjulanA manamAM eka prazna udbhavyo che.'rivartAsIramitavizISa karI vidhiH vena vinimitaH ?' (84) vidhi saunuM nirmANa kare che. paraMtu samastasukhasamudranuM zoSaNa karanAra A vidhinuM nirmANa koNe karyuM haze? For Personal & Private Use Only Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nemizatakam * 105 vidhine "surAdhama' tarIke saMbodhIne teno atizaya tiraskAra karyo che- 'nikhiladhAmavatAM dhuri tiSThataH, mama priyasya vivAhamapIcchataH / sapadi vArayatA bhavatA, tvayA vada surAdhama ! kiM samupArjitam ?' // (85) marane paNa rAjula sakalakarmakara' kahe che 'svakRtakarma na vetsi? yathA tvayA nijasutA kimakAmi smara ! svayam / praNayinaM parakIyamapAharan, sakalakarmakareti na lajjase ?' ||88 // 're Ara ! tuM sakalakarmakara che AvuM tane badhA kahe che to tane zarama nathI AvatI ?' rAjimatIe caMdrane paNa khUba kaDavA zabdomAM Thapako Apyo che- 'vidhurya vidhuraM kRtavAnuM marta' paraMtu A to tenA kulane ucita ja che. kAraNake kuTilalakSmavALAnI mati azubha AcaraNa ja kare che. (91) caMdrane nipuNa puruSoe kumudabAndhava' kahyo che. te yogya ja che. kAraNake virahiNI strIone dAha ApatA kiraNo dvArA te ku-muda bAndhavatAne sAcI TharAve che. (92) ukta bane padyomAM vidhurAM vidhura ane TrAya kare. mAM ane muvIzvava'e padanI yamakaracanA padyanA pUrvArdha ane uttarArdhanI AdimAM thaI che. buddhigamya zabdAlaMkAronI gUMthaNI hovA chatAM hRdayagamya bhAvapakSamAM jarA paNa zithilatA AvI nathI. "A rIte anAtha vadhuonuM mardana karato bahu pApothI kalaMkita thayelo A caMdra divase bhamatA zaramAya che mATe rAtre pharavA nIkaLe che." (93) adbhUta kriyAtmakSAnI A saMracanA vilApanI karuNatAne vadhu gADha banAve che. "sevakone amRta ApanAra caMda ! tuM "amRta che. paraMtu sAthe viSanI sahodaratA (bannenI utpatti samudramAMthI thaI hovAnA kAraNe) te saphaLa karI che. AthI ja samudramAMthI thayelo tAro janma niSphaLa gayo che For Personal & Private Use Only Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH (94) paurANika mAnyatAonI ane "amRtasU' vagere nAmonI saMyukti pUrvaka karelI u--kSA prasaMgane vadhu uThAva Ape che. rAjImatI sakhIne kahe che ke "A(caMdra)ne have himakara na kaho hiMsitanI hiMsA karanAra tene kharakara (=ugrakiraNa) kaho." tyArabAda pharI caMdrane paNa kahe che- tuM zA mATe bahu pApono saMcaya kare che? zuM tuM paNa mArA vallabha sAthe bhaLI gayo che" (95) rAjula neminAtha prabhune vinave che ke "nAtha ! tuM sarvavedI che, to mArA cittane kema nathI jANato ?' (101) A meghe khUba jalavarSA varSAvIne samagra jagatane Adratara karI dIdhuM che. paraMtu, tuM mArA priyatamanuM mana taNakhalAnA trIjA bhAga jeTaluM paNa ArTsa karI zakyo nathI." (103). "avidhavA evI mane tuM hovA chatAM loko vidhavA kahe che." (108) ahIM samAsanA baLe avidhavA ane vidhavAmAM virodhAbhAsa sarjAyo che. je pavana prANapriyane sparzIne raivatAcala parathI Ave che te pavane paNa sumugdha rAjImatI AzleSa Ape che. (113) Ama, ahIM viyogajanya vilApo dvArA karuNarasanuM nirUpaNa paNa alaMkArasabhara karavAmAM AvyuM che. aMte bhapathAbhilASiNI rAjImatIe paNa zrIneminAtha paramAtmAnA hAthe dIkSA grahaNa karI, kevaLajJAnanuM samupArjana karyuM, te banne dampatI avyaya pada pAmyA! (117) Ama, ahIM pUrNa thayeluM zataka zRMgArathI zarU thayeluM hovA chatAM karuNa pUrNatA dvArA, navIna kalpanAo sabhara kAvyatvanirUpaNa dvArA (kavinA) potAnA vicArone vyakta karavAmAM samartha bhASAsaMracanA dvArA kAvyasAhityamAM potAnuM AgavuM sthAna jamAve che. prastuta zatakamAM zArdUla, sra dharA, citramAlA, praharSiNI, dutavilambita, puSmitAjhA, mandAkrAntA, vasantatilakA ane upajAti For Personal & Private Use Only Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nemizatakam . 107 chaMdo prayojAyA che. jemAM upajAtinuM saMyojana dhyAnArha che. sAmAnyataH indravajA ane upendravajA be chaMdonI ke IndravaMzA ane vaMzastha e be chaMdonI saMyukta saMracanAne upajAti kahe che paraMtu ahiM ghaNA sthaLoe IndravajA ke upendravajAnA 11 akSaranA pado sAthe indravaMzA ke vaMsastha jevA 12 akSaronA chaMdonA mizraNadvArA upajAti chaMda prayojAyo che. rathoddhatA bhane svAgatArnu saMmizra 59! (42-30) bhaNe che. harSAdullasitaiH1 smarAd vikasitai:2 pronmIlitai3 rAgato, lajjAmantharitairbhayAt5 taralitaivisphAritaivismayAt / antaHsnehabharAlasai:6 priyatamapremAbhAvIkRtaiH, zrInemirna cacAla rAgarahitaH kAntAkaTAkSairnavaiH // 1 // [zArdUla0] bAlA pUrNendukAnti prathamavayasi preyasIM yaH prahitvA, tasthau vai raivatAdreH zirasi sarasAn kAmabhogAn vihAya / vAcaM naivA'numene harimuzalinoH prANirakSApravINo, rAjImatyAH kucAbhyAM kaThinahRdayaH so'stu nemiH zivAya // 2 // [citramAlA] nistahaNaM prANigaNasya matvA, kRpAyuto yaH prajahau ca kAminIm / bhavAnubaddhAmaviyuktapremAM, rAjImatI rAgamatI tadAnIm // 3 // [upajAti:] dvArAvatyAM nag2aryAM jalazayanRpatiH kSIraDiNDIrakIrtiH, zrInemistatra nAthaH kamalanayanaruk sadghanasnigdhakAyaH / govindo rAjakanyAM vizadaguNavatI nAma rAjImatI ca, sampapracchograsenaM narapaticaturaM pANipIDAya nemeH // 4 // [sragdharA] ____1. ullAso'ntarvRttyA zubhahetuyuktabhAvatvAt / 2. vikasanaM bahirvRtyA / 3. vizeSonmIlanaM priyarAgAt / 4. lajjayA mantharaNaM parasparaM vilokanA'bhAvAt / 5. bhayaM svAbhAvikam / 6. snehabharAlasatvaM nArINAM bhartari bhavati / 7. hananam / For Personal & Private Use Only Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108. zrIneminAthastotrasaGgrahaH nArAyaNo nemijinaM babhASe, svAminnaho ! dhairyamatiprakarSaH, kimekakAntAM na karoSi ramyAM ?, manyasva vAcaM naradevadeva ! // 5 // [upa0] bhavAdRzAM nAtha ! na ko'pi bodhakastathApyahaM tvAmabhivaktumIze / pANigrahaM cAru bhavAn vidadhyAt, yathA dazArhA muditA bhaveyuH // 6 / / bhavepyarAgI vibhavepyarAgI, saMsAravArAMnidhisetubhUtaH / tvaM vartase yAdava ! rAgazUnyaH, kilA'dya pitrorvacanaM vidhehi // 7 // ye vItarAgA RSabhAdayaste, sarve'pi pANigrahaNaM vicakruH / siddhiM ca jagmurnanu neminAtha !, prasIda yoSAkaraNe tvatastvam / / 8 / / zrInemivijitendriyo'pyavadhiyuk, zazvaghRNAtatparo, bhogasnehavivarjitastadapi yo, mene harestadvacaH / kRSNaH zrIjitasundarI varakanI, zrIugrasenAt tataH, putrIM yAcitavAMzca nAbhasasite, pakSe tu SaSTyAM tithau // 9 // [zArdUla0] nirvarNanA'rthaM kila rUpasampadAmadhokSajaH sAttvatamAdideza / . yA bhAvinI nemivibhozciraNTI, sA kIdRzItyA''zunirIkSatAM hi||10|| [upa0] athaugrasenI pravilokya mAdhavaM, sa saMbabhASeti vilokitA kanI / yathA prayatnena kRtaH sa rAjasUstathA kRtA kena tadIya vallabhA // 11 // parAGganAvarNanake prayojanamasmAdRzAM nAtha ! na cA'sti kiJcit / tathAvidhAnAM tu yathArthabhASayA, jihvA pavitrIkriyate nitAntam // 12 // yadIya lAvaNyataruH pravRddhaH, praphullito locana kairaveNa / pratyagrahastAgrasupallavo'yaM, pInastanAbhyAM phalito rarAja // 13 / / yasyAH mukhendo radarazmikaumudI, sphuratprabhAmaNDalahAsyamizritA / sudhArasAdhAravarA'dharAdharA10, mude na kasmai subhagasya cetase ? // 14 // 8. brahmaNA / 9. 'varAGganA0' - pA. / 10. sudhArasasya AdhAraH sudhArasAdhAraH, vazcAsau adharazca varAdharaH, sudhArasAdhArazcAsau varAdharazca saH, tam AsamantAt dharati iti sudhArasAdhAravarAdharAdharA / For Personal & Private Use Only Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nemizatakam * 109 nigAlya pIyUSarasaM pitAmaho, marAlagatyA vadanaM vyadhatta / taduddhRtaM zeSamalaM gRhItvA, kiM vA vidhuM yena kalaGkito'sau ? // 15 / / candreNa mIyeta tadIyavaktraM, vAGmAtrametanna tu vAstavaM tat / svarbhAnunA gRhyata eSa candrastamo nigRhNAti mukhaM hi jyotsnayA // 16 / / krIDAtaDAgaM mukhametadasyAH, netrotpalaM bhrUyugabhRGgAjitam / paJceSuhaMsasya vilAsahetoH, kiM nirmitaM yauvanakAruNeva ? // 17 // kimutpale dAlimabIjasantatiH ?, kiM bimbakoze khalu kundakorakaH / muktAgaNo vidrumabhAjanAGkitaH ?, kiM padmarAgaH sphaTikairalaGkRtaH ? // 18 // kiM candrabimbe kaladhautakumala: ?, kiM rAjate rociSi tApanIyakam / vaktraM sukezyAH dazanAdhareNa, vibhrAjate cA2'ruNagaurakAntiH // 19 // yuggam / / zucipravAle madhuratvamAzreyat,13 sitA yadA vidrumarAgadhAriNI / tadA'numIyeta sulocanAyA, aupamyametanmadhurA'dharasya // 20 // anantapAnIyajuSo'pi vAridheH, payaH prapItaM hi prayAti cAntam / rasatsubAlA'dharasambhRto ya, upaiti so'ntaM na kadApi kAle // 21 // lAvaNyamAste lavaNeSu nUnaM, yatreva vyaktistata14 eva jAtiH / tadvyAkRtaM tadviparItavarti, daMtacchade yallavaNatvamAttam15 / / 22 / / vinirmite manmathabhUdhavasya, dhruvau tadIye dhanuSI na ramye / kaTAkSabANAvalilakSyapAtane, na vandhyazUnye vidhinA ziticchavI // 23 // alIkabhUSAkaraNaM17 kimasyAH, vaktraM sadA'lIkavivarjitaM ca / doSAkarArthaspRhayAlu19 tatki, doSAkaraM20 varjayate nitAntam // 24 // 11. paJca iSavaH yasya saH iti paJceSuH, saH eva haMsaH iti paJceSuhaMsaH tasya / 12. 'ca' iva arthe / 13. prANyaGgatvAdekavadbhAvaH / 14. sArvavibhaktikaH iti saptamyarthaH / 15. lAvaNyaM gRhItam / 16. utprekSate / 17. alIkaM lalATaM, tasya bhUSAkaraNaM zobhAkaraNam / 18. alIkaM mithyaa| 19. doSAkara: candrastasyA'rthastamonAzanaM amRtakSaraNamAlhAdanAdistasya spRhayAlu / 20. doSANAm Akara: khanI, taM varjayate / For Personal & Private Use Only Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH apAGgasaJcAravilolacAruNI, vikozitendIvarapIvaraghutI / vilAsasaMsmerabhRtI tadambake21, sarejaturmohanamantrabhAjI22 // 25 / / karNotpalatvena vrajanti tasyA, apAGgasaMvIkSaNabhRtkaTAkSAH / . . yA kApyabhikhyA nayanazriyo'syAH, tAM sarvavedI praviveda no vayam // 26 / / arAlakezyA:23 khalu kezapAzAH, manobhavasyeva hi candrahAsaH / jagattrayasyeva jayAya kalpito, nityaM vikozIkRta eva rAjate // 27 // yasyAH mukhendAvudite nitAntaM, dhvAntaM palAyAvasatiM cakAra / tasyAH sukezyAH khalu kuntalAlyAM, yato bhayaM24 tatra hi taccharaNyam / / 28 / / trikasthito25 maJjulakezahastaH, saMzobhate snigdhacchaviH sukRSNaH / tasyAH nitambasthalasannidhAna, rakSAkRte yaH kimu nAgarAjaH ? // 29 // mAlatIkusumagumphito babhAvaJjanaprakarakezapakSakaH / yAne khalu jale hi niviSTaH, phenapuJja iva hArazekhara:26 // 30 // [rathoddhatA] karNau kimasyAH smarajAlipAzau, prakalpitAvaMsasamAzliSantau / no cet kathaM locanapakSisArthastatraiva badhyeta tadIyadraSTuH // 31 // [upajAtiH] vINA-pIkA-veNukalapraNAdAH, jigye yayA maJjulanisvanena / ato hi kaNThaH kimajAyatA'syAH, rekhAtrayAlaGkRtakambuzobhI // 32 // parasparaM matsariNau yadIyau, pInonnatau zekharasundarAkRtI / stanau ca27 mInadhvajakumbhikumbhau, virejatuH kuGkumarAgaraGgitau // 33|| purandaro dAritavAnnagAnAM28, pakSAn yadA'sau girirAjadvandvam / naSTaM bhayAt tad hRdaye mRgAkSyAzcakAra vAsaM stanaveSadhAri // 34 / / 21. ambake netre / 22. mohanamantraM bhejate ityevaM zIle mohanamantrabhAjI, dvivacanam / 23. kuTilakezyAH / 24. bhUmau skhalitapAdAnAmityAdi / 25. trikaM vaMzAdhaHsthAnam / 26. harazekharA gaGgA, tasyAH ayaM hArazekharaH, tasyAyamityaN / 27. 'ca' ivArthe / 28. nagAH parvatAH teSAM nagAnAm / vaMzAdhaHsthAnam / 26. harazavatAH teSAM nagAnAm / For Personal & Private Use Only Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nemizatakam * 111 girisvabhAvAt kaThinaM tvatastat, veSAntaratvAt mRdu bAhyavRttyA / hiyA hi tat zyAmamukhaM tathA'pi, jaghAna cetAMsi janasya rAgiNaH // 35 / / aghATi dhAtrA yadiyaM ghanastanI, tatkAmitasthAna29midaM nu manye / vakSojazailopari yajjanAnAM, bhRguprapAtaM dadate manAMsi30 // 36 / / antardadhau yad vayasi prabAlye, kucadvayaM caJcalapadmanetrA / samAgate kAmanRpe ca31 tabahiH, saGkarNyate yauvanakiGkareNa // 37 / / nitambavakSojabharaM vinirmame32, vidhistadA'yaM khalu dAnalampaTaH / madhyasya33 nirmANavidhau hi tasyA, atIvajAtaH kRpaNo nu manye // 38 // vakSojabhArAdatisaMnatAGgI, tathA nitambAdatisaMskhalantI / cacAla sA mattagajendragAminI, saJcAriNI kundalateva ramyA // 39 // tadIyamaGgaM kila puSpadhanvinaH, puraM nu mene varadhAma34zobhi / na cet kathaM tatra manAMsi yUnAM, vasanti nityaM ca sunizcalAni // 40 // yadIya bAhU nitarAM babhAsatuH, kaphoNivistIrNasuvRttakUparau35 / nakhaprabhAbhUSitapANipallavau, zAkhe iva zrIyutakalpazAkhinaH // 41 // yavAlikA'laGkRtasuprakoSThau, rekhAyutau tau sutarAM cakAsatuH / ato hi vizvA'bharaNasya nemeH, yau pANipIDasya kRte bhaviSyataH // 42 // gambhIranAbhI nitarAM babhASe, valitrayA'laGkaraNaiva tasyAH / saMkrIDanArthaM smaramAnasaukasaH, sopAnayuktA khalu dIrghikeva // 43 / / gUDhodare'rocataM romarAjI, kRSNacchavistAmarasAnukAre / saMlakSyate paGkajamadhyasaMsthitA, dvirephamAleva36 nitAntaramyA // 44 // 29. yatra lokA: kamalapUjAM tathA krakacamocanaM tathA bhRgupAtaM kurvanti kAmArthe tad kAmitasthAnam / 30. manAMsi bhRgupAtaM dattvA magnAni bhavanti / 31. ivArthe 'ca' / 32. atisthUlatvAt / 33. madhyAvatIvakuzamanaH kRpaNatvam / 34. dhAma gRhaM tejaH vA / 35. kaMphoNiH bhujamadhyaM tatra vistIrNau puSTau suvRttakUrparau, anena puSTatvam / 36. paGkajamadhye dvirephamAlAyAH bahirdarzanaM svalpaM stokam ata eva romAvalyupamAnam / For Personal & Private Use Only Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH nitambabhAraM sutarAM babhAra sA, yasyopamAnaM khalu nAsti samyak / durgaM prakalpyeva manobhavastamadyApi jetuM jagadicchatIdam // 45 // rambhe ivA'syAH kila sundarorvI, suvRttagauratvaguNaprakRSTau / vijitya vizvaM hi manobhavena, tau kIrtighATAviva 37 saMprakalpitau // 46 // jaGghAdvayaM yad dhruvametadIyaM, karaM gajasyeva paraM jigAya / tataH praNazyaiva karIndrapArzve38, sthitazca tatrA'pyaM'gha eva vIkSyate // 47 // hemAravinde iva cArupAdakArbutA'thavA kAJcanakUrmakAkRtI / kiM vA zriyo vAsanivAsapadme, pupoSa lakSmImiti 40 kamratAyAH || 48 || vibhUSaNairbhUSyata eSa sarvo, nArIjano nUnamiti prasiddhiH / kiM bhUSaNAnAM pravibhUSaNAya, vidhirmRgAkSIM kRtavAnivaitAm ? // 49 // akAri dhAtrA yadazeSazubhramAdAya sA gauratanuH tatazca / tAdRkSyazvetatvamalakSyamANo, manye varaM41 zyAmarucaM sa cakre // 50 // sukhastanArohakarAdharAvarAstathA pracakre vidhinA sphuTA dhruvam / tanUdaraM madhyagataM kRtaM na vA, mayA na dRSTaM khalu saMzayAnvitam // 51 // bimboSThI tuGganAzA kamalanayanA kundadantA sukezI, suzroNI tucchamadhyA ruciragamanA saMnatA sustanAbhyAm / vAmorurnimnanAbhI subhagajaghanA sundarAGgI ca bAlA, sA kanyA'tIvaramyA nanu narapate nAma rAjImatIti // 52 // [citramAlA ] saMGkarSaNo rupamudIrya tasyA, iti prakAraM vacanaM jajalpa cet / rAjImatI nemijinaM vRNIte, yogastaDit-toyadayostadA bhavet // 53 // [upa0] itaH samudraM vijayaM babhASe haristatheti 42 kriyate jinasya / pANigrahArthe hi maho mahAguNAH, kadA'pi no vRddhaparAGmukhAH syuH ||54|| 37. kIrtistambhau iva / 38. airAvaNasya pArzve / 39. saMjJAyAM 'ka' pratyayaH / 40. lakSmIM - zobhAM pupoSa iva / 41. varaM dhavaM nemijinam / 42. itaH baladevakathanA'nantaraM hariH tathA tena prakAreNa iti vacanaM samudraM prati babhASe dvikarmako'yaM vacanatvAt / For Personal & Private Use Only Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nemizatakam * 113 itazca43 nemiM karikumbhasaMzritaM, vidhAya viSNuryadusenayA vRtaH / AtodyanirghoSaravairjagattrayaM saMpUrayaMstoraNamAsasAda // 55 // , , tasyAM nagaryAM ca tadAGganAnAmAlokanA'rthaM vividhA viceSTA / babhUvurAsAM44 sumanoharANAM sambhUya mArgAntarasaMsthitAnAm // 56 // kAcijjahau hAralatAM stanAbhyAM kAcicca sakhyai dadayaGkapAlIm 45 / kAcinnitambAt skhalitaM dukUlaM, na saMjahAreti vilokalAlasA // 57 // kayAcidekaM nayanaM niraJjitaM kayA ca kAnto'pya'vadhIrito nijaH / kayA svabAlaM pravihAya zvAnaH 46, kaTyAM dadhe caJcalanetrayA tadA // 58 // kAcillalATe varapatravallarIM, cakre'tha gaNDe tilakaM nitambinI / kAcicca lIlAgamanA'lasA'pi kSAmodarI zIghragatiM tatAna // 59 // kAcid gavAkSaM navacandrazobhinaM vaktreNa cakre 47 paramojjvalena / kAcid vizAlekSaNatoraNasrajaM, babandha hAsyaiH kusumotkaraM tathA 48 // 60 // kAcijjalArdraM nijakezapAzaM, snehAd galadbASpamimaM na dadhre / kAcinnakhAGkaM na jugopa lIlayA, vilokamAnA yadupuGgavaM jinam ||61|| evaM ca nemiH purahUtasaMyuto, yAvad gRhaM prApa sadaugrasenam / tAvat pazUnvATakasanniruddhAn, dadarza kAruNyanidhirbhayadrutAn // 62 // papraccha sUtaM49 kila kena hetunA, dhRtA ime prANigaNA anekaza: ? / vivAhakArye tava so'bravIdidaM vicintayAmAsa tataH svacetasi // 63 // aho ! duranto viSayA'bhilASastathA'pya'ho ! mohanarendraceSTA / aho ! viruddhA khalakarmaNAM gatiraho ! mahAmUDhajanasvabhAvaH // 64 // 2 43. asti nAsti vA iti saMzayAnvitam / 44. AsAmbabhUvuH ityarthaH kvacidevaMviMdho'pi prayogo dRSTaH / 45. ubhayapratau 'dadiraMkapAlIm' ityevaM pAThaH, aGkapAla-AliGganam / 46. 'zva' zabdAdanyaH 'zvAna' zabdo'pyakArAnto'sti / 47. pratau 'cakri:' iti pATha: / 48. tatheti punararthe / 49. sUtaM sArathim / For Personal & Private Use Only -- Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH tathA'pya'ho ! vairigaNaH pramAdaH, kaSTaM mahatpUrvabhavopasaJcitam / . aho ! hi mAro naramAraNodyatastato batA'jJAnavijRmbhitaM ca // 65 / / ayaM hi rAgoragadRSTipAtastathedRzA'ho ! mahatI viDambanA / . . aho ! bhavaH zAzvatacArakAze yato sthitibhUritarA'zubhAyate // 66 // . evaM jinazcetasi50 cintayan san, dhyAnena niSkampa ivA'drirAjaH / priyaMvadA rAjasutAM jagAda, varasrajaM dhAraya sAvadhAnA // 67 // / ' zrInemiH sakhivaraNAya kAnta eSastrailokyapracitatarAvadAtakItiH / / tvaM rAjImati ! varavaibhavA'si dhanyA, yasyAste patirayamIzvaro'dhinAthaH // 68 / / [praharSiNI] tvaM bAle ! vikasitapadmacampakAbhA, kAntaH zrIhasitatamAlameghavarNaH / , tadyoge nanu bhavitA mitho'pyabhikhyA, zyAmAdreH zirasi yatheva candrajyotsnA // 69 / / AlyasmAsu cirakRtaM na hApayethAH, premA'nena priyatamena samprayuktA / adyA'smanmanasi suvAJchitaM prajAtaM, tuSTaste zubhamatipUjito jinezaH / / 70|| ityevaM sakhinikare vibhASamANe, etasyAH nayanamavAmamAcakampe / tatkAlaM mukulitanetrayA tayA'pi, sakhyoghastadanu tathA ca sambabhASe // 71 // nizreyasApa pranibarhaNaM kvacit, saMvAlayAmAsa rathaM sa pazcAt / vitIrya dAnaM sa ca vArSikaM jino, dIkSAM lalau raivatakAnane'smin // 72 // [upa0] atha viraha-dhanaJjayA''kulA sA, bahu vilalApa tato mumUrchabAlA / 50. pratau 'jinezcetasi' ityevaM pAThaH / For Personal & Private Use Only Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nemizatakam * 115 ghanataraziziropacArakArairatha khalu tAmavabodhayanti sakhyaH // 73 / / [puSpitAgrA] atizayataramIritA natAGgI, punarapi mohamavApa rAjakanyA / vidaritamilitAlivAravAgbhirapi na vibodhakaraM tathA'pi lebhe // 74 / / kuvalayadalakomalAM ca bAlAM, kathamiha mAmabalAM ca rAgamugdhAm / kulizakaThinaneminAthahaste, zaThatara ! pAtayasi sma puNDarIka ! // 75 // iha pikaraTana-prameghanAda-plavazikhi-cAtakakUjitaM vizrutya / yadi na cayati te cirArdrabhAvaM, mana iti kiM karavANi ? neminAtha ! // 76 / / api ca kuTaja-nIpa-kundakAkhyAH vikasita puSpasamUhajAtazobhAH / tadanu ca pathikAH gRheSu jagmuH, sakhi ! na ca sundaravallabhaH sametaH // 77|| iyaM zirISAdapi saukumArI, sa eva vajrAdatisaGkaThoraH / . yadetayoryojanasaMvidhAne, tadA vidhe ! tvAM na ghRNA rurodha // 78 // [indravajrA] nipatitaM mama mUni yathedRzaM, sapadi tAdRzamAzu patiSyati / zirasi cet tava karmavazAdvidhe ! tyajasi tAM khalu, zIghramahaM yutAm / / 79|| [drutavilambitam] vidhirasau na niSedhatiM kutracit, nayavidaH pravadanti sutArkikAH / . praNayinaM pratiSidhya ca mAmakaM, kathamaho ! abhidhA tava sArthakA ? // 80 // ayi vidhe ! kimakAri sa vallabhaH, sakalarAgavitAnavivarjitaH / kathamahaM na kRtA bata tAdRzI, sadRzayogayuteH sukhasantatiH / / 81 / / patati duHkhakaro hata durvidhirbalavataH pravihAya vazAjane / himamapi pratiSidhya mahAdrumAn kamalinImabalAmabhipluSyati // 82 / / For Personal & Private Use Only Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH . sakhi ! pidhehi vidhernayanadvayaM, kamapi kUTaghaTaM pravighaTya saH / . yadi na pazyati taM priyamAnaye, bahu vilubhya gireH zirasaH svayam / / 83 // ayi ! kaThorakukarmaNi karmaThaH, paranikRntanamarmaNi karmaTha:51 / akhilasaukhyamitadruvizoSako, vidhirasau kila kena vinirmitaH ? // 84 / / nikhiladhAmavatAM dhuri tiSThato, mama priyasya vivAhamapIcchataH / sapadi vArayatA bhavatA tvayA, vada surAdhama ! kiM samupArjitam ? // 85 / / vidhirasau parighaH parikathyatAM, na punareSa jagatpravidhAyakaH / hRdi nivizya priyasya dayAchalAt, pravalanAya matiM samakArayat // 86 // na hi mayA tava kiJcidupAhRtaM, na ca kRtA tava mAnavikhaNDanA / atha ca kAryavidhirna ca nAzitaH, kathamahaM vanitA'pi viDambitA ? // 87 / / svakRtakarma na vetsi yathA tvayA, nijasutA kimakAmi smaraM svayam / praNayinaM parakIyamapAharan sakalakarmakareti na lajjase ? / / 88 // yadi gataH khalu nemijinezvaraH, priyatamo mayi mohavivarjitaH / tadanu kiM sukhamAzu gataM mama, cirataraM nijadhAma vimucya ca // 89 / / malayamAruta-kokila-candrama:prabhRtayaH pratikulavidhAyakAH / iha bhavantyanukUlapradAyino, vidhikRtaM na hi kena nivAryate ? // 10 // vidhurayaM vidhuraM kRtavAnalaM, yadidameva hi tasya kulocitam / kuTilalakSmabhRtAmazubhAyatI, matiraho ! parasaukhyanikRntinI // 91 / / kumudabAndhavaeNSa udIritaH, sunipuNairidameva ca sUnRtam / kumudabAndhavatAmanukArayan, virahiNI janadAghakaraiH karaiH // 92 // imamanAthavadhUvrajamardayan, himarucirbahupApakalaGkitaH / ahani tena bhramannabhilajjate, tadanu rAtrimukhe caratIva saH // 93 / / 51. marmaTha:-lA. / 52. mitadruH samudraH / 53. pratau 'kumadabAndhava' iti paatthH| For Personal & Private Use Only Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nemizatakam * 117 amRtasUH prathamaM yadi vistRtastvamasi kiGkaravargamRtaprasUH / viSasahodaratA saphalIkRtA, jaladhijanma mudhA gatameva te // 94 // himakaraM sakhi ! hiMsitahiMsakaM, kharakaraM kathayeti madIritam / ayi ! hi kiM kuruSe bahupAtakaM, tvamasi kiM mama vallabhasaGgataH ? // 95|| sakhi ! hariM pratibodhaya madgirA, kathamaho ! udapAdi tvayA vidhuH / vRjina vyUhanirUha kadarthitaH, prathitakRSNatanurbhavasItyataH // 96 // api vidhuntudasIti vidhuMtudastvamiha nAsi paraM tu vidhuMtudaH / amumatIva parAsanakAraNaM zazabhRtaM vinigalya vimuktavAn // 97 // tvamapi kiM kuruSe mayi nedRzaM, jinavarastu varo'pyakarodidam / yadi nijo'pi bhajedativairitAM, tadaparasya parasya hi kA kathA ? // 98 // jAne nemiH sakhi ! zikharitaH, prApta evA'smadIye, gehe svapne tadanu ca mayA, lajjayA bhASitono / vrIDAM yAvad hRdayajanitAM, moktumatyudyatA'haM, krUro daivaH priyasukhakarI, tAM pramIlAM jahAra // 99 // [ mandAkrAntA] rAjImatI rAtriSu nAbhasISu55, dIrghA sunizvAsavivarNitA'dharA / rahasyupAlambhavacastu nemaye, dhruvaM babhASe svayameva kevalam // 100 // [upajAtiH] ahaM tu jAne nitarAM madIyaH, prANezvaro naiva parasya kasya / tvaM sarvavedI bhavasIti nAtha !, kathaM na jAnAsi madIyacittam ? // 101 // tava vapurmalinaM bahireva yat, tadakhilaM janatA'vagataM ca mAm / 54. 'vrajina' lA., 'vujina' - - pA. / 55. nabhasaH imAH nAbhasyaH tAsu, zrAvaNasambandhinISu ityarthaH / For Personal & Private Use Only Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH pravijahau tanudoSamRte tvato, manasi me malinaM ca bahiH sthitam // 102 // [ drutavilambitam ] jalamucA jagadArdrataM kRtaM, ghanataraM pravitIrya jalaM navam / naM punarasya priyasya dhruvaM manastilatuSasya tribhAgatayA''dritam // 103 // navabhaveSu sa eva mayA kRtaH, sahacaraH pravihAya parAn janAn / iha parAbhavapAtramahaM kRtA, na khalatAkaraNaM priya ! sAmpratam ? // 104 // ahaha nAtha ! gato yadi toraNAd, mRgavadhamanukampya dayAnvitaH / nijavadhUM virahayya bhavAdRzAM, na tu kRtaM hi tvayA zubhamAtmanA // 105 // vadasi deva ! vico hi yadIdRzaM niyatibhAvavivAdaviyuktakam / mamakRtaM tyajanaM niyatizritaM, tadapi cArutaraM na bhavAdRzAm // 106 // sakhi ! babhUva nirutsavamAdhavo, virahaduHkhakaro nanu mAdhavaH / kimapi bhUSaNamadya na rocate, virahapAvaka eSa nirodhate // 107 // avidhavAM vidhavAM kathayanti mAM, tvayi sati smitalocana ! yajjanaH / dahati gAtralatAM ca yathA mama, tava mano dahati sma kathaM na tat ? // 108 // iha hi tena ca sarvamarocakaM, priyatamena mamA'dya vinirmitam / bata tathA'pi hi tatra ruciH kathaM ?, na khalu vedmi caritramamuSya vA // 109 // virahapAvakadIpitamadhRdaH, sakhi ! nanAza na dhRSTataro'lasaH / na ca kadA'pi zamA'mRtazItale, svahRdi vezamakArayadA'zubhe // 110 // na kucahAramaNI na ca kuNDale, vasanakaGkaNakAntigaNasrajaH / apajahAra sa eva na taskaraH, sakhi ! mumoSa mano mama tadbhRtam // 111 // bhUSAM bhaja tyaja jinaM ca navaM vRNISva, kAntaM varaM hi kimanena suniSThureNa / AlIritAha vararAjasuteti mugdhA, nemiH zrRNoti hRdigaH sakhi mA prajalpa // 112 // [ vasantatilakA] For Personal & Private Use Only Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nemizatakam * 119 yo mAtarizvA zubharaivatAdreH, samAgataH prANapriyaM vispRzya / AzliSyate so'pi tayA sumugdhayA, saMyogajaM yogaguNaM56 vicintya // 113 / / [upajAti:] evaM smaravyAdhiviyogasaGkalA, vilapya kanyA nijagAda cAlIH / gato hi neminnu nA''gato'sau, bhadraM ca bhUyAt sakhi ! kAntanemaye // 114 / / sakhyastadAnImiti sambabhASuH, nemiH sma saGkAmayate pravrajyAm / rAjImatI bhartRpathA'bhilASiNI, vaktuM tadaivaM satataM pracakrame // 115 / / tvaM mitrAzu karotkaraM himasamaM kuryAstvamevaM dhare !, kAThinyaM tyaja mAruta ! tvamapi ca svedapraNodI bhava / tvaM krIDAcala ! mArgasundarataraM dadyAH yato vallabhaH, zrInemirnavanItakomalatanurdIkSAM samAliGgate // 116 / / [zArdUlavikrIDitam] rAjImatI nemijinasya pArve, dIkSAM gRhItvA samupAya' kevalam / tauM dampatI prApaturavyayaM padaM, deyAt sa nemiH zriyameva maJjulAm / / 117 / / [upajAti:] 56. saMyogajasaMyogaM yathA hastatarusaMyogAt kAyatarusaMyogo bhavati tathA raivatAdrivAyusaMyogAt rAjImatI nemisaMyogo bhavati iti cintayati / For Personal & Private Use Only Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra6 ) neninastutiH cAra padyanI stuti arthAt thoya bappabhadisUrijI kRta caturvizati jinastutinI aMtargata neminAtha prabhunI stuti che. bappabhaTTasUrijI kRta eka caturvizatijinastuti Agamodaya samiti dvArA (saM. 1982mAM) prasiddha thaI che. paraMtu, prastuta stuti ane prasiddha stuti banne bhinna che. saraLa saMskRta bhASAmAM padAnta yamakanA AdhAre A stutinI racanA thaI che. ' ' AmarAjApratibodhaka AcArya bappabhaTTisUrijIno janma vi.saM. 800mAM dIkSA 807mAM AcAryapadavI-811mAM ane svargavAsa895mAM thayA hatA. pUjyazrInuM jIvana caritra ati prasiddha hovAthI ahIM samAvyuM nathI. sukRtasuravihAraM muktirAmopahAraM, bhavabhayabhayahAraM tyaktacaNDaprahAram / praNamata sukumAraM nijitoddAmamAraM, . jinavaramunisAraM neminAthaM kumAram / / [mAlinI] prahatajaDimamudrA jJAnasampatsamudrAH,. praNatajanitabhadrA mohanidrAdaridrA / madanakarimRgendrA bhI-marutpannagendrA, vinatasuranarendrAH zAnti-bhUtyai jinendrAH // 2 // nihatakumatamAnaM viSTapaisstUyamAnaM, jinamatamasamAnaM bhavyapotAyamAnam / 1. juo - jaina paraMparAno ItihAsa - bhA. 1, pR. 434-442. 2. pratI 'tipavprahAra' rUti paDhi: I rU. prati "nihita" ti pAd: I For Personal & Private Use Only Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nemijinastutiH * 121 kugatibila-pidhAnaM sUktamuktAnidhAnaM, zrayata zivanidhAnaM vizvavizvapradhAnam // 3 // kuvalayanayanAyAH pUrNacandrAnanAyAH, rUcijitatapanAyAH siMhasadvAhanAyAH / smarata suranatAyA nemisevAdyutAyAH, pratihataduritAyA ambikAdevitAyAH // 4 // For Personal & Private Use Only Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27) nemijinastutiH saraLa saMskRta bhASAmAM racAyelI A stutinA kartA ajJAta che. lalita padAvalidvArA kartAe sva bhAvanA vyakta karI che. traNa-traNa vizeSaNo dvArA neminAtha paramAtmA, sarva jinezvaro, jinadarzana ane ambikAdevInI stavanA karI che. bhuvanamohanarUpamanoharaM, sakalamaGgalavallipayodharam / . tribhuvanAmitakAmitadAyakaM, namata nemijinaM jinanAyakam / / 1 / / [drutavilambitam] vimalakevalakelivibhAsurAH, padasarojavinamrasurAsurAH / smaraparAbhavabhaGgajinezvarAH, jagati jAtu jayantu jinezvarAH // 2 // bahulamohamahAjalatAraNaM, vipulapAtakajAtanivAraNam / janitamuktipurIpathadarzanaM, bhajata bhavyajanA ! jinadarzanam / / 3 / / vikaTasaGkaTakoTivinAzinI, prakaTaparvataraivatavAsinI / jinamatasya matasya vilambikA, mama dadAtu sadA sukhamambikA ! // 4 // For Personal & Private Use Only Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28) ekAdazIstutiH ajJAtakartRka A stuti arthAta thoya ekAdazI parvatithinI che. saraLa saMskRta bhASAmAM kartAe bhAvamAdhurya bharyuM che. cAre ya padya 'ekAdazI' thI 23 cyA che. ekAdazI yaH kila mArgazIrSe, kalyANakaprauDhatithi dideza / kRSNAya tRSNAbdhighaTodbhavAbhaH, kalyANavRddhi, sa tanotu nemiH // 1 // [indra0] ekAdazIvAsarasannibaddhaiH, kalyANakairye jagatImarakSan / kalyANasiddhiM racayantu te nastIrthaMkarAzcittarasAtizuddhyA // 2 // ekAdazIghasramahAprabhAvaH, saMvarNito yatra vivekaramyaH / tamAgamaM mohatamonirAsabhAsvatprakAzaM vinayena vande // 3 // [upajAti] ekAdazIdivyatapassamAdhau, yA vighnajAtaM bhavinAM nihanti / zaiveyadevAGgrisarojabhRGgI, sA me'mbikA rAtu yazobhivRddhim / / 4 / / [indra0] For Personal & Private Use Only Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29) nemijinastutiH prAkRtabhASAmAM zArdUlavikrIDita chaMdamAM racAyela A stutimAM kartAe svanAmollekha karyo nathI. sarasvatIdevInI prasiddha stuti 'yA bundedu0 no prathama pAdArdha ahIM caturtha padyamAM bhASAntare jovA maLe che. muttA jeNi tiNaM va siddhiramaNIsaGgicchiNA juvvaNe, kaMdaMtI karuNaM siNeha vihurA rAImaI kannayA / ujjate caDiUNa cAru caraNaM nANaM ca jo pAvIo, patto siddhisukhaM sa hou saraNaM amhANa nemI jiNo // 1 // [zArdUla0 ] niccaMtAmarasuMdarIhi suhao merummi jammUsavo, jesiM savvasurA kiriMsu harisA phullaMti 'cittaMtaNaM / je nikkAraNabadhuNo jayamimaM bhAvArinidvAvaNe, te amhi bhavapAragA bhavabhayaM suMbhaMtu titthaMkarA // 2 // jasikkaM pi payaM payacchae varaM saMpAviraM pANiNo, pattA pAramaNaMtaso bhavamahAsiMdhummi bhIme sayA / so ahaM nihaNe mohapasaraM bhAvAriniTThAvaNaM, diMtA'NeyakutitthadaMtidalaNo siddhaMtapaMcANaNo ||3|| jA kuMdeMdu-tusAra-hAradhavalA saMpuNNacaMdANaNA, phulliMdIvarasatthaputthayaharA nIsesanANabbhavA / sANaMdaM vibuhehi vaMdiyakamA hujjaM mha sANuggahA, sA nicca suyadevayA bhagavaI sannANa dANe rayA ||4|| *** For Personal & Private Use Only Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30) neminAthastavanam ajJAtakartRka pAMca padyamaya A stavana paNa saraLa bhASAmAM racAyeluM che. eka-eka padanA vizeSaNa vAparavAnI prathA rAkhelI che. caturtha padyanI 'mardanazatrunA puruSapatranA parAbhavane kAraNe vizadazIlanuM bannara prabhue dhAraNa karyuM che.' A utprekSA vicAraNIya lAge che. nijagurukramapaGkajayAmalaM samupanamya lasadguNasAgaram / patanusaMsRtijantunataM sadA, paramanemijinaM prakave mudA ||1|| [druta0] navaghanAghanabhUghanadIdhitiM, kila phalAdanasannibhaziGghinim / vikasitAmburuhAmbakayAmalaM, namatanemijinaM sukhamandiram // 2 // paTuparAkramabhAsuratejasaM,,bhujamanAmayadAzu vRSAkapeH / kamalanAlamivoddhRtasaMsRti - kSitiruhostu sa nemijinaH zriye || 3 || vizadazIlatanutramalaM tanau, paridadhau madanAbhidhavairiNaH / paruSapatriparAbhavasAdhvasAdiva sa nemijinaH zivazaM kriyAt // 4 // iti hi mayakA'nAvi svAmI jagattritayasya yaH, zucikumudinInAthaprakhyAnanaH samatAnidhiH / kSitipatiyaduzreyovaMzAmbujanmavivardhane, dinamaNisamaH zaiveyo'sau jinaH zubhadAyakaH // 5 // [ hariNI] *** For Personal & Private Use Only Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31) raivatagirimaNDananeminamaskArastotram . apabhraMza bhASAnA pAMca vastu chaMdamAM racAyela A kRti zrI giranAranI yAtrA karIne racAyelI che. prabhunA darzananA AnaMdane, prabhustavanamAM DhALyo che. prathama vastumAM sahasAmravanamAM zrIneminAtha paramAtmAnA traNa kalyANaka thavAno ullekha che. jinaprabhasUrijI viracita (ra.saM. 1389) raivatagirikalpamAM paNa e ja ullekha che. paraMtu anyatra chatrazilAnA antabhAgamAM dIkSA, sahAsAmravanamAM kevalajJAna, ane avalokanazikhara para nirvANakalyANakono ullekha che. trIjA padyamAM vyAjastutino prayoga karyo che- 'dhannajuvvaNa ruvasaMpunna, rAimaI kaNi kanna chaMDia,.. jarai viraI asaINa dhuri, muttimaNirasamaMDiya' jenuM yauvana lasalasatuM che, je atizaya rUpavAna paNa che, je potAnA para rAgavatI che te kanyAne choDIne jemaNe (neminAtha paramAtmAe) gharaDI virakata ane atyaMta asatI muktiramaNI sAthe rasa mAMDyo." jiNi nijjiya jiNi nijjiya mayaNa bhaDavAya, bAlappaNi parihariya rajja kajja sAvajja jANia, pasUaha baMdha choDAvi kari dayAdhammavalI citti ANiya / uggasena-dhUa rAyamaI chaMDiya saMjamabhAra, jiNi AdarIu so jayau ujjali giri siNagAra // 1 // [vastu] sayalatIratha sayalatIratha majjhi siNagAra, sirirevaI girimaMDaNau muttiramaNi-rasaraMga-viddhau, kajjalajaladasamANataNu mohapAsajiNidUrikiddhau / 1. dharmaghoSasUriviracita raivatagirikalpa, ajJAtakartaka raivatagirikalpa Adi. For Personal & Private Use Only Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raivatagirimaNDananeminamaskArastotram * 127 jiNisahasaMbavaNammi kiyakallANatrayasAra, bhaviaha bhavabhayAupaharaiM sAmInemikumAra ||2|| dhannajuvvaNa dhannajuvvaNa ruvasaMpanna, rAyamaI rAyamaI rAyamaI je kaNi kanna chaMDia, jarai viraI asaINa dhuri muttiramaNi rasaraMgamaMDiya / ujjala ujjala giri caDIa sAmInemikumAra, samuddavijayasua je namaI dhana dhana te naranAri ||3|| mANamayagala mANamayagala dappamAhappa, ujjUraNa paDavajasa mayaNamANa kesari kisoraha, bhavabhayavAraNa nemijiNa daliakammapabbhAraghoraha / maragaya-kajjala-jalayataNu mohamallapaDimalla, je nara vaMdai bhAvadhuri te na bhamaraM bhuvi bhulla // 4 // jeNa bhuabali jeNa bhuabali haria harimANa, khillaMta bAlapaNa jeNi cakka aMguli bhamADiya, dhaNuha caDAvIya haritaNau gadA jeNi gayaNi ramADiya / saMkha ji pUriu bali karIa camakiu citti harIsa, sirigirinArihaM jatra kari baMdauM te jagadIsa ||5|| *** For Personal & Private Use Only Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32) nemijinakalyANakatithistotram ... ajJAtakartaka paMcastavI aMtargata A stotranA nAma parathI ja teno paricaya maLI jAya che. A stava uparAMtanA zrI AdinAtha, zAMtinAtha, pArzvanAtha ane mahAvIrasvAmI paramAtmAnA kalyANaka tithi stotra pariziSTamAM Apela che. zrI mahAvIrasvAmI paramAtmAnA stotranA anya padyamAM cyavana vagere 15 padArthanuM pragaTana karanArA stotrathI stavanA karavAno ullekha che. nibiDapaDibaMdhabaMdhurabaMdhava ! rAimaicAi dulaliyaM / jAyavakulanahiyalasarayasasiharaM namaha nemijiNaM // 1 // [AryA] kattiya kinhAe bArasIe avarAiyAu avayaraNaM / soriyapurammi nemissa, vaMchiyatthaM payacchau mo / / 2 / / kannovagae sasaMke sAvaNasiya paMcamI ya ghaNavanno / jammammi nhavijjaMto nemI ninnAsau bhavohaM // 3 // sAvaNa siya chaTThIe, chaTeNa sahassa-bhUyai-sameo / gahiyavao ujjite nemi dhannehi paNivaio // 4|| achiya caupannadiNe chaumattho'mAvasAi Asoe / ujjitapavvae pattakevalo jayau nemijiNo / / 5 / / vAsa sahassaM egaM, savvAuM pAliUNa ujjite / siddhaM AsaDhasiya aTThamIe nemI sayA vaMde // 6 / / 1. durlalita (dezya) hevAkI / 2. '0nahiyala0'-nabhastala0 ityarthaH / For Personal & Private Use Only Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33) neminAthastavanam madhura padAvalI yukta A stavananI sAthe samAna racanA paddhati yukta supArzvanAtha paramAtmAnuM stavana paNa e ja pratamAM che. banne stotromAM chanda-bhASA-vizeSaNamayatA vagere sarva samAna hovAnI sAthe janne stotronA aMtima padyamA 'vijaya' zabhotseja che. ThenAthI urtAnuM nAma sUcana thayuM hoI zake. samAnakartRka hovAthI supArzvanAtha stavana pariziSTamAM ApyuM che. " vimalakelakeliparAyaNaM, zamaramA'paribhaGganarAyaNam / navabhavAgatabhoganiraJjanaM, namata nemijinaM janaraJjanam || [drutavi0] caturalokacakoranizAkaraM, harikulAmbaradIptidivAkaram / madanamattamataGgajagaJjanaM, namata nemijinaM janaraJjanam // 2 // bhavikamAnasavAsasitacchadaM vizadakokanadA''bharadacchadam / vikaTamohamahAbhaTabhaJjanaM, namata nemijinaM janaraJjanam ||3|| natajanA'mitakAmitakAraNaM, smaramahAtaruvAraNavAraNam / nayanamaJjimatarjitakhaJjanaM, namata nemijinaM janaraJjanam // 4 // svapadapAvita[pa]rvataraivataM narasurAsuranAyakasevitam / svataMnubhAnuvarIbhavadaJjanaM, namata nemijinaM janaraJjanam // 5 // iti nUtiM gamitaH zaminAyakaH, sakalamaJjulamaGgadAyakaH / sRjatu nemijino mama sarvato, vijayameva sadA sukhakAraNam ||6|| For Personal & Private Use Only Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34) neminamaskArastotram paMcajina namaskAra aMtargata A stotra nAnuM hovA chatAM sucAru bhAvAbhivyaktithI yukta che. prabhunA darzananI prAptine suMdara traNa upamAo prathama zlokamAM ApI che. dvitIya padyamAM prabhunA saubhAgya vagerenI asImatA darzAvI che. anya padyanA bhAvamAM kavi svane dhanyAtidhanya mAne che.' bAkInA jina catuSkanA stotro paNa mAtra 5-5 padyamAM hovA chatAM bhAvArdra che. temAM-- *> AdinAtha namaskAra stotramAM-prabhunA darzanathI manoratha pUrtinI tathA janmAdi sAphalyanI abhivyakti che. (padya-1-2), trIjA padyamAM prAtaHkAle karelA prabhu namaskAra dvArA moharAjA para vijaya saraLa banI javAnuM varNavyuM che. *> zAMtinAtha namaskAramAM tRtIyapadyamAM prabhupada kamalamAM zrIno vAsa darzAvyo che. te zrIne 'muvanAnatvavidhAtrI' vizeSaNa ApIne zrInuM sAphalya prabhu caraNomAM darzAvyuM che. zAMtinAtha prabhune 52madAnI, paramajJAnI, paramamuni, paramasvAmI, parama guru, paramadeva varNavyA che. (padya-4, 5) *> 'minavamaskRttamAttAraI'nA suMdara vizeSaNathI AraMbhita pArzvanAtha namaskAra stotramAM prabhunAmanA jApano prabhAva (padya-2) varNavyA bAda prabhunA zAsana pAse vivekatejanI yAcanA kare che. anyatra jJAnane tejanuM rUpaka apAyuM hoya che. ahIM jJAnanA phaLa svarUpa vivekane tejanuM rUpaka ApyuM che. padya 4thuM bhAvArda eTalA mATe che ke paramezvaranA darzana karanAra pote potAnA avayavone kahe che. ke caraNo ! tame utAvaLa karo, he jillA ! tuM stotra kara, he mastaka ! tuM namana kara, he dRSTi ! tuM harSAzruo vahAva, kAraNa ke paramezvara tamArI sanmukha che.' For Personal & Private Use Only Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ neminamaskArastotram * 131 ukta padya jevuM ja bhAvabhInuM padya kavizrIe mahAvIra namaskAra stotramAM prayojyuM che. 'manaH pramodena nRtya, vapuH ! romAJcaiH ullasa, netre ! cirAd unmIlataM, nanu vIravaraH agrataH / ' (5dya-3) zrIvIraprabhune ajanmadAyI pItA, avirodhI bAndhava, adrohi mitra 'hyA che. (padya-4) ahIM 'ajanmadAyine pitre' bhAM virodhAsaMAra che. anya be vizeSaNomAM punaruktavada AbhAsa che... neminAtha paramAtmA sivAyanA cAra jina namaskAra stotra pariziSTamAM ApyA che. paramAnnaM kSudhArttena, tRSitena bhRzaM rasaH / daridreNa nidhAnaM vA, mayAptaM nemidarzanam ||1|| [anuSTubh] niHsImasaubhAgyamasImakAnti, niHsImalAvaNyamasImazAntim / niHsImakArUNyamasImarUpaM, nemIzvaraM raivatake namAmi // 2 // [ indravajrA ] Alokane jinendrasya, dinendrasyeva raivate / tamomayI nizA naSTA, jAtaM sudinamadya me || 3 || [anuSTubh] kuleSu yAdavakulaM, zlAghyaM merurivAdriSu / nemiH kalpadrumaH puMsAM, yatrA''ste sarvakAmadaH // 4 // yadyekavAraM jinanAyakaM yaH, nanAma nemiM zirasA sa dhanyaH / muhurmuhustaM praNaman vizeSAdahaM kathaM dhanyatamo na gamyaH ? // 5 // [upendra0 ] 1. pratau 'bhRtaM' iti pAThaH / For Personal & Private Use Only Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35) neminAthastavanam haMsacaMdrajInA ziSya 'maLyuMna' (muni ke gRhastha) dvArA A kRti vi.saM. 1635 vaizAkha suda-15nA divase racAI che. 6 padyamAM DhALeluM A stavana atyaMta saraLa saMskRta bhASAmAM che. kavizrIe racanAmAM keTalIka bhASAkIya zithilatAo svIkArI che. sAthe, anya padya maMdAkrAntAmAM yati jALavI nathI. A vastusthiti parathI evuM anumAna thAya ke kavizrI saMskRtabhASAnA prAthamika abhyAsu haze tyAre A kRtinI racanA karI haze. teozrInI anyakRti 'zatruAyamanDanaJAtinAthastavana' che. je ukta stavananI sAthe e ja hastapratamAM che. 6 padyamaya A stavana paNa bhASA vagere dRSTie neminAtha stavananI samAna ja che. A stavana pariziSTamAM ApeluM che. jayogrAdijambAlinInAthaputraM, zamajJaM parAbhUtadaityAriputram / vibhaktyAdiyuktyA hitArthapravAdaM, jagattArakaM naumi dhautapramAdam ||1|| [bhujaGgaprayAtam] kRtArAdhanaM devavRndaizca dhIraM, mahAnandadaM prAptasaMsAratIram / zaraccandrasaumyaM jitAmbhodanAdaM jagattArakaM naumi dhautapramAdam // 2 // saharSAlisandohajImUtabhAsaM, vilobhaM vimAnaM kRtakrodhanAzam / suraktAGkavAlhIkamAJjiSTapAdaM jagattArakaM naumi dhautapramAdam ||3|| For Personal & Private Use Only Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ neminamaskArastotram * 133 anantendukodaNDagAvapramANaM, kajAGgaM kajAsyaM kajA''naM suvarNam / anidraM jinendraM manojJAGgabhAdaM, jagattArakaM naumi dhautapramAdam / / 4 / / nirIhaM vizokaM guNairAjamAnaM, gatAnekarAgAdhari dattadAnam / sudhAhArakumbhopamaM cAviSAdaM, jagattArakaM naumi dhautapramAdam / / 5 / / itthaM zrInemijinavaraduSTASTadoSaivimuktaH, dhAtrIzaiccitapada-sarojo dayAyuktadehaH / bhaktyAropAgnirasa-vidhuvarSe stuto viSTapena, sampUrNendau vizadamadhumAse mayA maNDanena // 6 / / 1. anantenduH iti - 10 / For Personal & Private Use Only Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36) neminAthastotram A stotra "paMcajinastotra' aMtargata che. mAtra traNa-traNa padyanA A paMca stavano alaMkArasabhara racanA che. AdinAtha prabhunuM stotra padAnta mAlA yamakamaya che. zAMtinAtha prabhunA stotramAM suMdara laya ane anuprAso che. jevA ketvarI ninA: prajJAvranA nA vinatA: tA: (1), jhitinajIvanatitA (2), yamaka paNa prayojayA che-'tamaviyamaviyanIram' (3) "khave mavettvameva' (3) neminAtha prabhunA stotromAM prathama padya "sanI'no padAnta yamaka che. dvitIya padyanA pUrvAdhamAM "ratna'no utarArdhamAM 'va'no yamaka che. tRtIya padya "-' dvi-akSaramaya che. pArzvanAtha prabhunA stotramAM 'rA'no anuprAsa saMpUrNatayA phelAI gayo che. mahAvIrasvAmInA stotramAM navagrahanA nAmathI paramAtmAnI stuti thaI che. pAMceya stotromAM paddhaDikA, pacacAmara, pramANikA, zAlinI, mAlinI, upajAti vagere chaMdo prayojAyA che. nAnA stotramAM bharelI ATalI chaMdo vaividhyatA kartAnI vidvattAnuM udgAna kare che. neminAtha prabhunA stotra sivAya bAkInA cAreya stotranA aMte dharmazIla" zabda prayoga che. je kartAnuM nAma sUcana kare che. A cAreya stotra pariziSTamAM samAvyA che. jigAya yaH prAjyataraH smarAjI, tatyAja tUrNaM ramaNIM ca rAjIm / rAjeva yogIndragaNe vyarAjIddeyAtsa nemirbahu saukhyarAjIH // 1 // [upajAtiH] nijakulakularatnaM vAJchitArthadhuratnaM, tamasi gaganaratnaM citkalArAtriratnam / namitasakaladevaH krodhadAvaika devaH, prabhavatu samudevaH santataM nemidevaH // 2 // [mAlinI] mAnaM mAnaM mAninImAnaminnaM, mInaM nAnai nomanonena nUnaM / nAmaM nAmaM neminAmAnamenaM, no nomInaM nAmanAmAmanAmi ||3|| [zAlinI] For Personal & Private Use Only Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rU7) neminAthastutiH paMcanistuti aMtargata A stuti je hastapratamAM che temAM zrIAdinAtha, zAMtinAtha ane neminAtha paramAtmAnI stuti pachI prata apUrNa che. paraMtu vipunamamattathI pArzvanAtha stuti zarU thAya che. pAchaLanA patramAM e stuti ane mahAvIrasvAmI stuti paNa haze ja. tenA aMte kadAca rtAnA nAmano ullekha hoya, ahIM prApta traNeya stotramAM kartAnA nAmano ullekha nathI. prAsAdika saMskRta bhASAnA 3-3 padyamAM racAyela A laghu stotrone kavizrIe kAvyakalAthI alaMkRta karyA che. AdinAtha stotramAM paramAtmAne ananta (=viSNu), nAdhipUta (=brahmA) vRSazrIviSAkta (=ziva) vagere vizeSaNono zleSa prayojIne anya devonA nAma dvArA paramAtmAnI stuti karI che. zAntinAtha paramAtmAne apUrvacandra darzAvyA che. jayAre neminAtha paramAtmAnI stutimAM prathama banne padyamAM dareka vizeSaNo rAjImatI ane giranAragirinI bhUminA zleSamAM prayojIne "muktA zritA va padadvArA virodhAbhAsa utpanna karyo che. tRtIya padyamAM "paphugA', nema' ane 'Ama' padono yamaka prayojayo che. AdinAtha tathA zAntinAtha prabhunA stotra pariziSTamAM ApyA che. rambhArAmA ruciratilaMkA cArujAtisuvaMsyA, snigdhacchAyA varatara-lasanmekhalA'zokapUrNA / bhUmIbhRdbharmadanagahanA yena muktA zritA ca, sa zrInemirjayati jinapo'pUrvasaubhAgyabhAg yaH // 1 / / [mandAkrAntA] etAM zyAmAM sakUTAM zritajalanivahAM sevyamAnAM bhujaGgaitiGgaiH pUritAzAM bahuladhavaparAM sthUlatAbhRt kunAbhim / For Personal & Private Use Only Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH svAmin bhUbhRnmahelAM zrayasi kathamatho nekSate doSamaddhItyetAM rAgAtabhojyAgiramavagaNayan neminAthaH zriye'stu // 2 // [sragdharA] AbAlabrahmacArin ! sugatipatharatha ! cchinnamohapraroha !, zaGkhAGka ! zrIzivAdevyudaravarasaraH paGkajA'paGkajAta ! / kAmaM kAmAgnivAre ! yadukulati[la]ka ! zyAmalAGgA'pavargagAmin ! svAmin ! namaste duritatatilatAnemaye nemaye'smai // 3 // [sragdharA] For Personal & Private Use Only Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38) kriyAguptanemijinastotram ajJAtakartaka caturvizati jinastotra antargata A stotramAM kriyApada gupta rAkhyA che. covIza jinanA pa-5 anuSTramAM racAyelA stotramAMthI AdinAtha, abhinaMdana svAmI, sumatinAtha, mallinAtha, munisuvratasvAmI, pArzvanAtha ane mahAvIrasvAmI A paramAtmAnA stotro yamakAlaMkAramaMDita che. bAkInA sarvastotro bhAvAdritAthI bharelA che jemAM suMdara bhASA ane udAtta bhAvanAono samanvaya daSTigocara thAya che. A stotro kalikAla sarvajJa zrI hemacaMdrasUrijIviracita vitarAgastotranuM saudazya darzAve che. jo ke vItarAga stotranA anuzaraNarUpa racanA nathI paraMtu, tenA jevA maulika ane maMjula padyonI guMthaNI ahIM rahelI che. neminAtha ! tvayA vizvaM, nimajjad bhavasAgare / - anAthaM duHkhitaM matvA, vijJAtarUpa ! vibhunA // 1 // prabho ! madatamomAyAlobha-kopa-bhayojjhitaH / mama trANAya moharerudAsInastvamanvaham // 2 // dRDhAnAmapi nirmUlonmUlanaM karmazAkhinAm / lIlayA kRtakandarpadarpanAza ! javAd bhavAn // 3 // tvayi yastanute. bhakti, zasvaddehI zamA''laya / bhavabhItihara ! trAtaH svasya zasyasukhaM vibho ! // 4 // nA tamohaMsasArazrIdAyakaM jinanAyakam / durgatiM tvAmaraM natvA'madaM nA'zamavajita // 5 // 1 1. atra prathamazloke 'Avi', dvitIye 'na asi', tRtIya 'akRta', caturthe 'dehi', paJcame 'na sasAra' iti guptAni kriyApadAni yathAmati zodhitAni / For Personal & Private Use Only Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39) zrInemisamasyAstotram 40) mahAkAvyasaptakapAdapUrtirupA neminAthastutiH A banne stotro pAdapUrtirUpa che. pAdapUrti eka suMdara kAvyaprakAra che. jeno vikAsa jainakavioe khUba karyo che. ajaina sAhityamAM A prakAra khUba alpa pracalita ke apracalitaprAya che. pAdapUrti e viziSTa pratibhA, asAdhAraNa kavitvazakti, bhASAprabhutva ane navIna arthobhAvanazakti vagerenA suyoge racAya che. anyakartAnI padAvalione potAnA bhAva, artha ane anuprAsAdi sAthe sumeLa karIne goThavavuM eka kaparuM kArya che. A dizAnuM sauthI prAcIna pagaluM dagaMbarIya jinasenAcArya (prathama, -9mI sadI) viracita pArvAkyudaya kAvya che. je meghadUtanI pAdapUrtirUpa che. ajainonA prasiddha mahAkAvyo temaja jainakRtiomAM prasiddha stutistotro paranuM pAdapUrti sAhitya 15thI 17mI sadImAM khUba racAyuM che. ahIM pAdapUrti kAvyanI prastuta be kRtiomAMthI prathama kRti jJAnapaMcamI parvanI 'zrInemi'thI zarU thatI prasiddha stutinI pAdapUrtirUpa che. ahIM prauDhabhASAmAM ukta stutinA sarva (=16) caraNonI pAdapUrti karI 18 padyanuM stotra banAvyuM che. . A stotranI racanA vi.saM. 1737 phAgaNa vada-9, zukravAnA divase thaI che. jenA kartA rAmacaMdra gaNi che. teo tapAgacchIya vijayaprabhasUrijI (1677-1749) > mukticaMdrajI > upAdhyAya bhImacaMdrajInA ziSya che. prastuta kRtinI vizeSatA e che ke kavizrIe prazastinA be padyo zArdUla, chaMdane badale stragdharA chaMdamAM paNa ApyA che. arthAt 17 ane 18 e padya be vAra ApyA che. tathA pratilekhaka paNa kavivara pote ja che. dvitIya pAdapUrti stotra prasiddha-7 mahAkAvyo-meghadUta, raghuvaMza, For Personal & Private Use Only Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrInemisamasyAstotram * 139 kumArasaMbhava, RtusaMhAra, kirAtArjunIyam, naiSadhIya ane mAgha AmAMthI pratyekanA prathama padyanA prathama caraNanI pAdapUrti karIne zrIneminAthaprabhunI stuti karI che. prastuta stutinA kartA muni rAjasiMhajI che. nAgapUrIya lokAgacchamAM RSi bhojarAja > RSi laghurAjanA ziSya rAjasiMhajI (19mI sadI) thayA che. jeo khUba vidvAna hatA prAyaH prastuta kRtinA kartA e A rAjasiMhajI ja hovA joIe. For Personal & Private Use Only Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39) zrInemisamasyAstotram svastizrIkIrtikAntipraguNaguNacayocyumbiciddharmakarmaprArambhotkarSaharSA'dhigatajinamataprAptatatvapratiSThAH / / iSTA'nuSThAnaziSTavratazataparicaryA'rya ! zaM no dadAtu, zrInemiH paJcarUpatridazapatikRtaprAjyajanmAbhiSekaH // 1 // [sragdharA] siddhistrIdakSavakSopraviluThadazaThaspaSTasuSThadvibAhu AhUtakSAnti-zAntistridazapatinatAMhidvayazcinmayo naH / / mokSA'kSAmakSamoccaiH padamudayadayaM prAdizatveSa nemizcaJcatpaJcAkSamattadviradamadabhidApaJcavaktropamAnaH // 2 // aizvaryasvairyaparyA yatikalitakalA koTirATIkate'smin, vizve zasvad vipazcid varaguruvadanA ' / ' sA yadIyA / asmAkaM vismayA'ha~ vitaratu caturaM cicca rAjImatIzo, nirmuktaH paJcadehyAH paramasukhamayaH prAstakarmaprapaJcaH // 3 // ArUDhaH proDhadharmadviradamapagatatrAzapAzaprayAza:(saH), / krodhAndhadhvAntatAntipramathanadinakRddIpradIptipratApaH / nindyaM bhindastamontaHprasRtamapi nRNAM zaGkhalakSmA jinendraH, kalyANaM paJcamIsattatapasi vitanutAM paJcamajJAnavAn vaH ||4|| savaMzaprAMzuzuMbhatsadudayasuravatrmohutaprojjhitAM'ho, raMho rAhuprasaGgo'kSaradatulayazorAzizobhAbhirAmaH / akSINakSAntijyotsnAdhavalitabhuvano jJAnakAmaikabandhuH, samprINan saccakorAn zivatilakasamaH kauzikAnandimUrtiH // 5 // hiMsAvaiyuktayoSidhRdayakuvalayA''tApado vyApadogham, prAzyan san sammukhIna: zamarasazazabhRdvAksudhAdhArivaktraH / For Personal & Private Use Only Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrInemisamasyAstotram . 141 sacceta:kairavAlIvalayavikasanoddAmadhAmA subhADhyaH, puNyAbdhiprItidAyI sitaruciriva yaH svIyagobhistamAMsi // 6 // jIvAhiMsAprazaMsAzucipathagatibhRdrohiNIprANanAthaH, kAruNyAnandadAyI pravarabudhasuto vandyalokAvatAraH / kaivalyollAsi-lIlA-jalanidhitanayAbAndhavo'mitramitraM, sAndrANi dhvaMsamAnaH sakalakuvalayollAsamuccaizcakAra ||7|| duSkarmadhvaMsatArAnikaraparivRto'tyantacandratvamaitaH, saMsArasArapATaccarapaTugatihan modayannaGgabhAjaH / sadvaktrakendrasaMstha: kimapi tanubhRtAM dhvansayan niHsvayogaM, jJAnaM puSpAjjinaughaH sa tapasi bhavinAM paJcamIvAsarasya ||8|| [catubhi:0] mohadrohaprarohapralayavidhiparA'pArasaMsAramAlA- . hAlAhelAnusaGgapradalanakuzalaM durlabhaM duSkRtIbhiH / / AsvAdyA'vadyamAdyagirigarima-raNadvajrasaGghAtapAtaM, pItvA nAnAvidhArthAmRtarasamasamaM yAnti yAsyanti jagmuH // 9 // jIvAjIvAditatvavyatikarabahulAntadviSadvargacaJcat, samparkodarkadAvapracayasudahanA'nalpadAvAgnikalpAt / samyaktvAnandicakSuHkSapitakhalatamastomasomAnukArAjIvA yasmAdaneke vidhivada'maratAM prAjyanirvANapuryAm // 10 // Adeya-dhyeyaM-peya-pracurataravarodArasambandhavIcivyAkIrNaM jIrNanimnaM kimapi zucitaraM prollasantaM ca santam / nAnA SaSTA'STamAdipraguNataratapojAtisopAnamArga, yAtvA devAdhidevA''gamada-zamasudhAkuNDamAnandahetuH // 11 // zrImacchrIvItarAgA'malacalanasarojadvayAzaktacetovRttInAM sanmatInAM munivaranivahairAdRte'rhanmukhotthe / For Personal & Private Use Only Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH gacchA'tucchAdhinAthairadhigatamatulaM sanmataM satkRtAntaM, tatpaJcamyAstapasyudyatavizadadhiyAM bhAvinAmastu nitym||12|| [caturbhiH0] omaha~ zrImatI zrIjinaguNakalitaM mantrarAjaM smarantI, devI devAsurAlIsuvinatapadanAlIkayugmA'mbikAkhyA / . prAjyAM rAjyazriyaM no dizatu zivatarAM dhuryasAmrAjyakAmyAM, svarNAlaGkAravalganmaNikiraNagaNadhvastanityAndhakAram / / 13 / / ugrogrodghATitA'straprasRmarabhayadAcci:zikhAbhizca duSTAn, sAkrosaM saMzayantI bahudanujagaNAnkhaDgamuddimyasamyak / . . . zrIsaMghasyA'naghasya kSapayatu duritaM devatA sA sunAzA, huGkArArAvadUrIkRtasukRtijanavAtavighnapracArA // 14 // . . candrAMzuzaMzudantadyutimilitamukhA'bhikhyayA khyAtazobhA, bhAsA''zA bhAsayantI daza nijavapuSo'naGgarAmA priyasya / . Arya sAhAyya zauryaM racayatu bhavatAM jainadharme sulabhye, devI zrIambikAkhyA jinavaracaraNAmbhojabhRGgIsamAnA // 15 // ArhaddharmA'haMbhAvodbhavagaladakhilAM'hassamUhAsamUhavyAzleSA''zliSTacetA vidalita sukRtottajiMgajaMtparetA / doSA doSAnasaGkhyA pramuditavadanA bhApayantI ca yAntI, . paJcamyanyastapo'rthaM vitaratu kuzalaM dhImatAM sAvadhanA // 16|| [catu0] itthaM zaiveyatIrthAdhipatiratilasacciccamatkAradhArApArAvAropamo'sAvudadhigatasadAnandalakSmIsanAthaH / prAjJazrImukticandrottamapaTasarasIjanmabhRGgAnurUpAH / zrImacchrIbhImacandrA iti budhasubhagA bhUri saundaryavaryAH // 17 // tatchiSyeNa prazastastavapathagatinA rAmacandreNa nAmnA, sapta-tryatyaSTivarSe sitaharidivase phAlgune mAsi zukre / For Personal & Private Use Only Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrInemisamasyAstotram * 143 padyaiH prodyatsphuTArthai[ranagha]samudhuraissatsamasyAbhidhAnairAnItaH stotravartmA'nudivasamatulazreyase stAt sadA vaH ||18|| itthaM tIrthapatirnatAmalayatI rAjImatIvallabhaH, sUrizrIvijayaprabhotkaracidAnandapradAnocitaH / aMhovyUha - hati - pravINa-vilasacchrImukticandrojvalazloko duSkRtavairi-dharmasuhRdo'sadbhImacandraH sphuTaH ||17|| [zArdUla0] pRthvIbhRttrimunIndusaMmita samut saMvatsare phAlgune, mAse kRSNasadiSTakRSNadivase zukreJca pAvane / AnItaH stutimArgamudbhutavacaH padyaiH samasyAbhidhaisstAd vaH santatazamarNe bahumudA candreNa rAmAdinA // 18 // For Personal & Private Use Only Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40) mahAkAvyasaptakapAdapUrtirupA neminAthastutiH kazcitkAntA'viraha ! guruNA'svAdhikArapramat ! ta !1, ... stotA pAraM sadRgapi taveyAd guNAbdherjanotra / prAntyodanvatsamadhikatarasyeti tuSTAva modAtsutrAmA'yaM dizatu sa zivaM zrIzivAnandano vaH // 1 // [mandrAkrAntA] vAgarthA'vivasaMpRktauryasya sajjJAnazAlinaH / zrutA mahodayAvAptyai nUnaM nemiH zriye sa vaH // 2 / / [anuSTubh] astyuttara ! syAM dizi deva ! tAtmAdyasAramaiyabjayuge yathAtra / 1.. kazcitkAntA - kaH janaH, cit - prajJA jJAnaM, tasyAH tasya vA kAntaH, tatsambodhane he citkAnta ! / * Aviraha - ralayoH aikyAt Avila-ha / AvilaM kaluSaM hanti iti AvilahaH, tatsambodhane he Avilaha ! / * guruNA - jinena / * asvAdhikAra - asvA - na vidyate. svaM-dhanaM yeSAM te azvA:-nirdhanAH, teSAM AdhayaH-mAnasikavyathAH, tAH eva kAH - vahnayaH, teSAM A-santApaH, tasya ra:jalaM iva, asvAdhikAraH, tatsambodhane asvA''dhikA''ra ! / * pramat ! - prakarSeNa mathnAti mithyAtvAdipratyarthinaH iti pramath, tatsambodhane-he pramat ! / * ta ! - tA - lakSmIH, jJAnalakSmI iti yAvat, asti asya iti taH, tatsambodhane - he ta ! / 2. vAgarthAvivasampRktau - * vAg-vANI, arthA'vivasampRktA - arthato avivA vivAdarahitA, tena sampRktA-militA, UH rakSArthako avyayaH, arthAt rakSati / 3. uttara ! he zreSTha !, syAM-bhaveyam, dizi-dizati so'yaM iti dik, tasmin dizi, he deva ! tAtmAdyasAraM - tA-lakSmIH, AtmA - dehaH, tadAdivastuni tAtmAdi, tad eva asAraM tAtmAdyasAram / For Personal & Private Use Only Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAkAvyasaptakapAdapUrtirupA neminAthastutiH * 145 puSpandhayIbhUtazirAstvadIye tathA vidheyaM vibudhAz2aneme ! ||3|| [upajAti:] vizeSasuryaH spRhaNIyacandramA:4, sitaM yazaHpuJjamivAdhitaprabhuH / alaM padoH kambu sa eva mAdRze, padaM zivAjo vitarItumavyayam ||4|| [indravaMzA] zriyaH karUNAmadhipasya pAlinI garADathAlI tvakadaMhisevinAm / karomi vijJaptimimAM kRtAJjaliH prasIda neme ! vitarA'kSaraM padam // 5 // nipIya yasya kSitirakSiNaH kathA, prasaGgakalpA bhavabhogibhiH zriyaH / upadrutAnAM bhavikAdrutaM giro, yayuH sudhAzitvamathaMsanaH syatu // 6 // zriyaH patiH zrImati zAzituM jagattrayasyahetuH kila raivatAcale / anazvaraM muktimahanmahadyakaH, siSedha nemiH sa dadAtu vaH zubham / / 7 / / iti stutaH zrImunirAjasiMha- . prasattito yo raghuNA sukAvyaiH / prasadyaM sadyo mayi sevake prabhurdadAtunemiH sa hi dIrghadarzitAm / / 8 / / [upajAti:] 4. vize (viz pu. 4/1) manujAya, SaM-zaM sukhaM, tad sUte iti SasuH yaH, spRhaNIyA candraH iva mA yasya saH iti spRhaNIyacandramA / athavA - spRhaNIyau candrau-karpUracandrau, tadvad mAH yasya saH iti spRhanIyacandramA / 5. ataH paraM pratau aspaSTatvAd apaThanIyam / For Personal & Private Use Only Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41) vividhachandonAmagarbha nemijinastotram .. ajJAtakartaka 28 padyamaya A stotra prauDha saMskRta bhASAmAM racAyuM che. stotranA nAma parathI ja tenI viziSTatA pragaTa thAya che. kuTila (14 akSaramaya) chaMdathI zarU karIne vegavatI (26 akSaramaya) chaMda sudhInA vividha chaMdonAmane padyanI aMdara ja gUMthI lIdhA che. kayAreka eka chaMdanA aneka nAmo pracalita hoya to te chaMdanA beke vadhu nAmo paNa padyamAM gUMthyA che. (juo-padya-3) mAtra yatibhede chaMdonAma badalAtA hoya to tevA chaMdonA 4 jeTalA nAma paNa eka padyamAM samAvyA che. (juo-padya10) padya-21 pachI to caraNadITha samAnAkSarIya ke asamAnAkSarIya paNa vividha chaMdo ane tenA nAmo kavizrIe prayojyA che. Ama A kRti viziSTa chaMdonandana janmAve che. chaMdarasiko mATe A eka abhyasanIya kRti banI rahI che. ahIM chaMdanI sAthe alaMkAro ane bhAvonI abhivyakti paNa sucAru thaI che. keTalAka udAharaNa joIe kavizrI prabhunI virAgatAne abhinava gaNe che. te gaNavA pAchaLanI utyekSA che ke "kRti-mati-kIrti-nivRtti vagere vadhUone eka sAthe paraNavA mATe (teonI) raja jevI rAjImatIno prabhue tyAga karyo." (padya-4) ahIM 'vimo ! teva viratA manavA !' dvArA vyAjastutinA Azraye prabhu saMstavanA thaI che. | virodhAbhAsa, zleSa, vyAjastuti vagere alaMkAronuM saMmizraNa eka ja padyamAM karyuM che- 'prabho ! madhyastho'pi kSipasi bahUdhA karmayogAnabhavyAnAM siddhiM janayasi na maitrIM zrito'pi / tathA kanyAtyAgepyanubhavasi yatprocyabhAvaM, budhatvaM tannavyaM tava ziva ! jayA''nandadAyin !' // 12 // For Personal & Private Use Only Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vividhachandonAmagarbhaM nemijinastotram * 147 "prabhu ! madhyastha hovA chatAM Apa karmayogane chedo cho. parama mitra hovA chatAM abhavyonI siddhi Apa karI ApatA nathI, kanyA (rAzI)mAM budha (graha) uccatA pAme che. paraMtu, prabhu ! Apa kanyAno tyAga karIne paNa uccatAne dhAraNa karo cho. AthI ApanuM budhatva navya che. ahIM prathama be pAdamAM virodhAbhAsa tyArabAda nyo ane vRdhatva zabdomAM zleSa ane samagrapadya vyAjastutisvarUpa che. prabho ! ApanA vadanakamalamAM mArA nayano bhramararUpa bane A vinaMtine vadanakamalanA manorama rUpaka dvArA varNavI che. (13) vAniva vALI' kahIne padyanA pratyeka vizeSaNonI zleSaracanA dvArA prabhunI vANIne strInuM adbhuta rUpaka ApyuM che. (14) virodhAlaMkAranI camatkArI prastutisdaadossocchedin himazikhariNIha tvattaH, samaM saccaUryanmadayasitamAM kauzikakulam / samaM padmollAsaiH kuvalayavibodhaM ca kuruSe, camatkAraM sphAraM janayasi na keSAM manasi tat // 17 // ahIM jema zleSamaya padAvalI saMracanA che tevI ja zleSapadAvalIo dvArA paramAtmAne kRSNanI samAnatA suMdara rIte darzAvI che ane sAthe prabhune manarUpI samudramAM vasavA mATenI vinaMti karI che 'nayannasamavismayaM svacaritena pRthvIjanaM, kSamoddhaNadhIra ! he narakabhedana ! tvaM jina ! pramodalaharIbhRte mama manorNave brahmaNA'nvito nirUpamazriyA vasatamAmanantena ca' // 18 // kRSNanI samAnatA darzAvIne anantara padyamAM ja virodhAlaMkAranA Azraye kRSNa hovA chatAM prabhumAM tenA azubhapakSanuM nirazana karyuM che. Iza ! tvaM zucizaGkha-sucakra-cApabhAgapi gadAnvito no, puruSottamatAM For Personal & Private Use Only Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH zrayannapi tvaM ajanArdanaH ca, chalavarNyapi purA aznuSe tripAdyA tribhuvanaM, (ata:) tatra tvayi mama atizAyinI bhaktiH bhavatu // 19 // amitatejomaya paramAtmAnI siMhagarjanAnI suMdara utprekSA kavizrIe karI che-'bhavyajIvonA manovanamAM mohagajanI garjanA mithyAtvano ghughurA2va ane kAmadevarUpI sAMDhanI trADo tyAM sudhI ja saMbhavI zake che ane madamRganuM bhramaNa paNa tyAM sudhI ja che ke jyAM sudhI prabhue siMhagarjanA nathI rI !' (24) Ama, prastuta stotramAM viziSTa chaMdoracanAnI sAthe alaMkAranI AkarSaka gUMthaNI paNa thaI che. je kavipratibhAnI uccatA darzAve che. zrIzaiveyaM vinayavinatamartyA'martyAdhIza zreNIviracitapadapUjaM bhaktyA / chandobhedaiH prakaTitanijanAmanyAsaiH stoSye tAkSya kuTilamadanasarpApAstyai // 1 // bhujalIlayA tulitakRSNazaGkhasvanaiH, samitArirAT samarabhAnupathyA ca te / subhaTI ca dRg tvaritamugrasenAgrato, yadamocayanmRgavarAhamukhyAn vibho ! // 2 // siMhoddhatA'hi - gaja - bhUta-bhayojjhitasya, zrIraivatakSitibhRtakSitimAlabhAge / bhavyAGgimAnasavanI navasammadA''mravallIvasaMtatilakA'nukRtiM dadhAsi ||3|| dhRti-mati-kIrtti-nirvRtti-vadhUH praNayAdasamazukhAya makSu pariNetumanAH / For Personal & Private Use Only Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vividhachandonAmagarbha nemijinastotram * 149 tyajasi yadi smareNumita rAja [ ji] martI, tadiha virAgitA tava vibho'bhinavA // 4 // uddAmapaJcamataraGgitagItibhirvibho !, caGgAGgahAra-karaNAdbhUtanarttanairapi / vINA - mRdaGga - paTahAdiravairanIha te, tUryatrayaM pramuditAstridazA adIdRzan // 5 // RSabhastvayA jina ! jitaH sa mataGgajospi, gamanaiH zubhairguru gabhIrimataH samudraH / nijadhairyataH suragirizca yadIdRzaM no, tadamI kathaM kramatale kalayanti sevAm ||6|| nakhakiraNajalormI mAlinIza ! tvadIye, caraNasarasi zazvad rAjahaMsairniSevye / sakamala-timicakre snAnamAtanvataH zrAg, mama bhavatu bhavAdhvabhrAntikhedApanodaH // 7 // viSTapA'dbhUtasamastaguNotkarasundaraM, tAvakInavadanaM jinanAtha ! samAnatAm / yAtu kena vidhinA satatA'vidhRtazriyA, paGkajena zazinA ca samaM jalajanmanA // 8 // vItavrIDAH kAmakrIDAH khiGgApIDAH strIpreSyAH, prAstatrANa- prANiprANa- kSodAmodisvAntA ye / devAH sevAhevAkitvaM tanvAnaistepyajJAnai manyante sarvajJa ! svAmin! nirdoSaM tvAM hitvA hA ! ||9|| 1. ' bhavAbdhi 0 ' - ko. / For Personal & Private Use Only Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH stragasamasumavasuvijitazazikalA'pyapahRtamadamatiriva tava yazasA / jinavara ! rucijitamaNiguNanikara !, tyajati sapadi vikasanamativirasA // 10 // .. tvamaMcaladhRtirasi yadi jina ! kathamiva, .. tadadhikatararucirasi shivvrpuri| samiti satatakRtatataratirasi yadi, kimiva tadupazamarasamayamatirasi // 11 // prabho ! madhyastho'pi kSipasi bahudhA karmayogAnabhavyAnAM siddhiM janayasi na maitrIM zrito'pi / tathA kanyAtyAge'pyanubhavasi yatproccabhAvaM, budhatvaM tannavyaM tava ziva ! jayA''nandadAyin ! // 12 / / ramA''spade jitA'marApagAtaraGgacaGgabhA prapaJcacAmarAvalImarAlamaNDalIzrite / vilocane lasaddale2 radAMzukesare'litAMprabho ! prayAtu te mukhAmbuje madIkSaNadvayam // 13 // lalitapadA sulakSaNaguNA suvarNakAnti{dumadhuroktiyuktisubhagA suvRttaramyA / . vilasadalakriyA ruciravigrahA na keSAM, harati manAMsi nAtha ! tava vANinIva vANI // 14 // saddAnAmbhomiladalikulabhrAjamAnebhamAlA, mandAkrAntA'rNavanivasana-syandanazreNiramyA / 2. 'vilocanolyasaddale' - a. / For Personal & Private Use Only Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vividhachandonAmagarbha nemijinastotram * 151 nAtha ! nyAyyA saraya-hayayugvIryavatyattiyuktA, yad rAjyazrIbhavati bhavinAM sa tvadaMhiprasAdaH // 15 // yuvativirato'pyuccairmodaprado hariNIdRzAMnikhilaviSayagrAmacchedotsuko'pi jagatsuhRt / kSitibhRti sadAcAro'pyatra sthiratvamitaH prabho !, vada mRdutayA yukto'pyAptaH kSamAdharatAM katham // 16 / / sadA doSocchedin himazikhariNIha tvamuditaH, samaM saccakrairyanmadayasitamAM kauzikakulam / samaM padmollAsaiH kuvalayavibodhaM ca kuruSe, camatkAraM sphAraM janayasi na keSAM manasi tat // 17|| nayannasamavismayaM svacaritena pRthvIjanaM, kSamoddharaNadhIra ! he narakabhedana ! tvaM jina ! / pramodalaharIbhRte mama mano'rNave brahmaNA'nvito nirupamazriyA vasatamAmanantena ca // 18 / / zuci-zaGkha-sucakracApabhAgapi gadA'nvito no, puruSottamatAM zrayannapi tvamajanArdanazca / chalavarNyapi yaH parA'znuSe tribhuvanaM tripAdyA, tvayi tatra mamA'tizAyinI bhavatu bhaktirIza ! // 19 / / zAracandramaH samayazastatidhavalita ! sadyAdavavaMzapatrapatitaM capalajalaruhaH / projya calaM payolavamiva kSitipapadasukhaM, nityamazizriyaH zivasukhaM tvamina ! zamadhana' ! // 20 // 3. 'bhedina' - ko. / 4. 'tripadyA' - ko. / 5. '0dhara' - ko.| . For Personal & Private Use Only Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH avitathavAdinastava na kokilakaNTharUcAmasamatamasAM dUrIbhUtA prApyate padmanetra ! | niH puNyairye dRgiva vizadA vAg hAriNI te'ghadhIbhArAkrAntA dhruvamapathagA : 7 patanti bhavAvaTe // 21 // zucitaracamarairnizAdhIzvarAbhIzubhaGgapradaistridivayuvatibhirlasatprItibhirvIjitaH svaH patiH / praNatasurazataH puraH prasphurannRtyasaGgItakaH samanubhavati yatsukhaughaM prabho ! tat tavA''jJAphalam // 22 // rAmAH kAmAstraM kusumitalatA citralekhAmarandonmAdyadbhRGgA lasadasamasudhAzcandralekhA tviSazcacittaM hartuM nalinavanabhuvo'pyutkesarazrIbharA nAsannIzA jina ! tava zivakRcchamAmRtanizcalam // 23 // tAvanmohagajena garjitamatho mithyAtvaduH prothinA, svairaM ghurghurritaM manobhavamahAzaNDena ca trATkRtam / bhavyaprANimanovane madamRgairbhrAntaM ca yAvattvayA, svAmin ! nA'mitatejasA prakaTitaM zArdUlavikrIDitam // 24 // parisphurjattUryadhvanibhirabhitacchAyA'numeyA'cira prabhArocibhAraiH zritaghanarasairmeghavisphUrjitAni / vitanvAnaiH svAminnamaravarabharairdezanAbhUmizobhAzailastvaM sevito'stA'nyamata - suvadanA'mbhojanmarucibhiH ||25|| tvaduditasiddhizarmaparamA'mRtapAnamanAjanAvalI, hRdayanibaddhavasantavikAzirasAlasadvanamaJjarI / 6. '0tamasaM' - a. / 7. '0pathagA' - ko. / 8. ' 0 bhIza0' - ko. For Personal & Private Use Only Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vividhachandonAmagarbha nemijinastotram * 153 SaTpadamAlikeva kalayatyamadrakalikAM kadarkatarujAM, kiM jinarAja ! kadAcana vaiSayikA'zuci-saukhyabhavAM madirAm / / 26 / / AnandavazaMvada daivatatADitadundubhi-mardala-zaGkha-ravaM, navalavaNimabhRdyuyuvatilalitA'bhinayajanitajanacitram / dhvanimadhurimadhRtavividhasavidhabhAgmekacakisArasahaMsa-layaM, samavasRti kSititalaminasevegavati hi tava yadanupamarucA // 27 / / yaH zrImanneminAthaM madanamadabhidaM chandasAM vyaktabhaktyullAso bhedairvicitrairnamadamaramiti stauti zastaprasUtyai / premasthemAzuzarmasmitasumavaraNasragdharAsAkSarazrIstaM prakSINA'ghasaGgha varitumabhisaratyAtmavidyAlayastham // 28 // 9. 'vira0' - ko.| For Personal & Private Use Only Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42) neminAthastavanam saraLa saMskRtabhASAbaddha A stavanamAM paNa pUrvokta stotranI jema viziSTa chaMdobhAvana raheluM che. prAyaH apabhraMza ane gurjarabhASAmAM prayojAtA rAsa, aDhIyA, tripadI, harigIta vagere mAtrAmeLa chaMdo ahIM saMskRtabhASAmAM prayojyA che, saMskRtamAM Avo prayoga abhinavaprAyaH che. saraLa yamakano prayoga ane padalavaNimA e stavanane AkarSaka banAvyuM che. to sAthe, kavizrIe keTalIka bhASAkIya zithilatAono svIkAra karyo che. A stotranA kartA tarIke pratanI puSpikAmAM 'samarSaNaziSyA, ta' evo ullekha che. jayAre stavanAne kartA tarIke vijayadAnasUrinA ziSya "amaraharSajI'no ullekha che. AnaMdavimalasUrijInA ziSya vijayadAnasUrijI (1553-1622)ne dIkSA dAnaharSajIe ApelI hatI. temanuM dIkSA nAma udayadharma hatuM udayadharmajIne AcAryapadavI samaye dAnaharSajInuM nAma rahe te mATe "vijayadAnasUri' nAmakaraNa karavAmAM AvyuM hatuM. banI zake ke dAnaharSajInuM nAma rAkhavA potAnA ziSyanuM nAma amaraharSa rAkhyuM hoya. AthI amaraharSajIno samaya 17 sadInAM pUrvAddha sudhI gaNI zakAya che. puSyikAnA ullekhane pratalekhana saMbaMdhI gaNie ke kRtiracanA saMbaMdhI gaNIe paraMtu kRtino racanA samaya 17mI sadIno pUrvAddha nakkI thAya che. joke hemacaMdrAcArya jJAnamaMdira-pATaNanA hastaprata sUcipatramAM kartA nAma "amaraharSagaNi" ja ApyuM che. vimalakIrtivadhUkulamandiraM, hRdayanizcalatAjitamandaram / varayazoharivaMzavibhUSaNaM, namata nemijinaM gatadUSaNam / / 1 / / [drutavi0] rIta: zrIyAdavakulakamalavirocana !, viSayamahIruhadAhavirocana ! / locanasukhakarazarIra tu jaya, jaya locanasukhakarazarIra // 2 // For Personal & Private Use Only Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ neminAthastavanam * 155 maGgalapAdapasecanajIvana !, sUditasAdhujanAnaghajIvana ! / jIvanamaNDalapAla tu jaya jaya jIvanamaNDalapAla // 3 / / upazamavinayavivekaniketana, surapatinatapada zaGkhasuketana / ketanasAdhanadhIra tu jaya jaya ketanasAdhanadhIra // 4 // svacaraNabhAsitazrIjinazAsana, bhavikajanAvalihitakarazAsana / zAsanaparanaratAra tu jaya jaya zAsanaparanaratAra / / 5 / / sUrIpurAvanivazAhRdi sArahAraM, puNyAmbunA vihitakarmamalApahAram / pApAgnitApitajagadvanameghadhAraM, devaM navImi madacauravadhAsidhAram // 6 / / [vasantatilakA] kAvyam : kumatilatAtatipATananemi, nemiM naumi jinezaM re / pUritasevakamAnasakAmaM, kAmaM praNata jinezaM re // 7 // sakalanarAmarahitakaravAcaM, vAcaMyamanetAraM re / bhuvanatrayatAraNaparamohaM, mohatimirasavitAraM re // 8 // bhuvanavaMzakara ! manmathazaGkara !, zaGkara ! zivakara ! neme ! re / vizrutazIladayAdamatapanaya !, vyapanaya marajananeme re / / 9 / / nirmitapuNyaparAyaNajanaziva !, zivakairavasitabhAno ! re / nanda ciraM jina ! vinatanarAmara !, marakatasamatanubhAno ! re // 10 // zrImatsamudravijayAGgajaneminAthaM, vande dayArasakulInasusindhunAtham / vANIvilAsaguNaraJjitabhUminAthaM, saMsArasindhuvahanaM jagadekanAtham // 11 // [vasantatilakA] For Personal & Private Use Only Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH / kAvyam :- aDhiA : zivataruNIhadi hAra kRtaduHkRtasaMhAra / sAramumukSuyate natanaradevapate re jaya jaya natanaradevapate re // 12 / / kevalapikasahakAra, hRdaye hitsukhkaar| ... cArudayAlumate nAzitajanakumate re jaya jaya nAzitajanakumate re // 13 // kalimalaharaNAsAra, nirupamakaruNAsAra / sAramarAlagate darzitasiddhigate re jaya jaya darzitasiddhigate re // 14 // ujjhitamAna samAna, vizvasuradrusamAna / mAnavamurdhvagate sUktabhavAntagate re jaya jaya sUktabhavAntagate re // 15 // rAjImatIpatimapUrvaguNAligehaM, lokatrayInayanasaMmadadAyideham / zAntAritottamajanoccalacintitehaM , nemIzvaraM vimalabhaktibhRto nuve'ham // 16 / / [vasantatilakA] phAga : jina ! jananata ! naramodaka ! moda-karAGgaruce ! / jaya varazivada ! vizArada ! zAradacandrazuce ! // 17 // jaya jina ! tribhuvanamohana ! mohanadIzatarI / vAJchitadAnasurA'gamarAgamahIjakarI / / 18 / / nirmitanityatapA'vana ! pAvana ! sAdhuyate ! / jIva ciraM yadunandana ! nandananipuNamate ! / / 19 / / sthira-carajIvakRpApara ! pAparajaughahare ! / tvamasi vizuddhazamA'nagha ! mAnaghanebhahare ! // 20 // zrInandanasmayanivAraNanIlakaNThaM, kopAnilAzanavinAzananIlakaNTham / For Personal & Private Use Only Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ neminAthastavanam * 157 bhavyAvalIhRdayaharSakaropakaNThaM, nemiM namAmi kalakaNThasarUpakaNTham // 21 // [ vasantatilakA] kAvyam : tripadI : sudhAmudhAkaravANI nataharIndrANI re / bhItantukRpANI re, tvamasi jinA'malaprANI re ||22|| mahAnandasukhakArI sukRtAdhikArI re| kaSAyApakArI re, jina ! nanda jagadupakArI re ||23|| mudA natanara-nArI mahAguNadhArI re| sakalavicArI re, jaya bAlabrahmacArI re ||24|| jayenA'ghaparihArI vyApadapahArI re / aniyatavihArI re, pramuditAgamavyavahArI re ||25|| iti paramabhaktibhareNa mayakA yaH stuto jinanAyakaH, sakalamaGgalakamalakAnanabodhane grahanAyakaH / zrIvijayadAnapradhAnataradhIramaraharSavidhAyakaH, zrIneminAmA kSemadhAmA bhavatu me sukhadAyakaH ||26|| [harigItaH ] For Personal & Private Use Only Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43) svamanovijJaptigarbhitaM zrInemijinastavanam tapAgacchIya yugapradhAna zrI somasuMdarasUrijI (1430-1499) viracita prastuta stavana apabhraMza bhASAmAM racAyeluM che. 43 kaDImAM guMphita A stotramAM viziSTa chaMdocayana thayeluM che. vastu tathA ra4 mAtraka caMdralekhA uparAMta bhASA' nAmathI vividha rIte chaMda prayojAyela che. stavananI atyaMtara saMracanAnuM dizAsUcana ApelA zIrSaka parathI ja prApta thaI jAya che. anAdikALathI Ajaparyata saMsAraparibhramaNamAM AtmAe sahana karelA du:khonI vedanA kavihRdaya paramAtmAne jaNAve che. stavananI zarUAtamAM kavizrI neminAtha paramAtmAnI guNasaMstavanAnA bahAne 'prabhu! tuM kevo che?" nuM darzana karAvyuM che, ane tyAra bAda nigodathI AraMbhI vyavahArarAzimAM ekendriyatva, vikasendriyatva, asaMjJItva ane saMjJItvamAM sahana karelA kAtila duHkhonI saMvedanAsabhara vinavaNI che. jenA dvArA "prabhu ! huM kevo chuM?" no paricaya Apyo che. ahIM 84 lAkha jIvayoni, karmoni prakRti-sthiti Adino nAma nirdeza thayo che. tyAra bAda manuSyabhavAdi durlabha sAmagrInI prAptino AnaMda varNavAyo che. zrIraivatagirirAja ane zrIneminAtha jinarAjanI thaI gayelI saMprAptine kAraNe kavizrInuM haiyuM nAcI UThyuM che. aMte paramAtmA pAse bhava-bhave bodhibIja ane prabhupadasevAnI yAcanA karI che. jaya sirinemijiNaMdacanda ! vaMdiapayasuranara !, bhaviaNajaNamaNavaMchiapUraNa ! pahu sarataru / 1. somasuMdarasUrijIno AMzika paricaya stotra kramAMka-5 mAM AvI gayo che. temanA jIvananI vizeSa mAhitI mATe juo jaina paraMparAno itihAsa-3/151 thI 155. For Personal & Private Use Only Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svamanovijJaptigabhitaM zrInemijinastavanam * 159 harikulagayaNavibhAsabhANu jaya jaya sirinAha !, jaya jaya tihuaNakAmakuMbha jaya punnapavAha // 1 // [candralekhA] revayagirivaratittharAyasiri mauDasamANa !, jaya jaya dujjaya mohajohamayanijjiamANa ! / dukkhadavAnalasajalameha niadehapahAbharatajjiya kajjala kasiNakAya ! jaya jaya jaNasuhakara ! // 2 // sAmIya sivapuranayaranAha ! asiraNa jaNasiraNa !, bhavatarubhaMjaNa ! aMtaraMgariudalabalagaMjaNa ! / karuNAsAyara ! bhuvaNarAya ! avadhAru sAmI !, vInatI kara joDi doi karuM niasiranAmI // 3 // paDhama nigoa aNAi-aNaMta osappiNi vasiu, jammaNa-maraNiI sayalaloa sAmI ! maI phasiu / bAyaraAdinigodamajjhi rahiu kAla aNaMta, cheyaNa-bheyaNa-tAva-sIya duhakoDi sahaMta // 4 // vivahAriiM kaha kahavi patta puDhavI jalaNa, joNI lakkha satta satta hauM bhamIu pavaNa / vaNasai patta-aNaMta mAhi dasa-caudasalakkhA , bi-ti-cauriMdI-vigali lakkha joNI do do saMkhA / / 5 / / bhamIu kAla asaMkha-saMkha tuha ANavihINu, dukkha asaMkha sahaMta tattha bhuvaNattayi dINu / jala-thala-nahacara uraga-sappara bhuapari tirIyA gayi, baMdhaNaM-tADaNa-vahaNadukkha aNuhUa saMkhAgaya // 6 // rayaNapahAI ya naraya satti hauM bhamIu raMka, tuha ANA viNA joNi lakkha cau cau gaya saMka / For Personal & Private Use Only Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160. zrIneminAthastotrasaGgrahaH bhavaNavaI-vANa-josimajjhi vemANIyasurabhavi, na hi caulakkhA jIva joNi sAyA suha kattha vi / / 7 / / bharaheravaya-videha paMcadasa kammahabhUmi, jiNavaradeva-susAhu-dhamma labbhai suha kammiI / . aMtaradIva chapanna tIsa surabhoga samANA, jiNamayi kahIa akammabhUmi lahIiM suha dANA / / 8 / / caudasa lakkhA jIvajoNi hauM narabhavi sahIu, iNi pari jIvahaM joNi lakkha caurAsI bhmiiu| pUria puggala vAra'NaMta sAmI maI duhabhari, sukaya pasAiM diTTha deva sirirevayagiri siri // 9 // vastu :- . tijayasAmIya ! tijayasAmIya ! nisuNi jiNanAha !, caugai bhavi ima bhamiu jIva joNi haThaM lakkha caurAsIya / . chuha-taNhA-jamma-jara-maraNa rAsiiM dukkhANa pAsIya, pUria caUdarajja ima sAmI ! vAra aNaMta, bhamatAM bhAyagi bheTIu bhavabhaMjaNa bhagavaMta // 10 // bhASA : hiva hauM jima nava-nava rUpa vesi, lahI bAyara suhama desappaesi / jehiM aNubaddhau bhavamajjhAri, bhamIu bhavaudahi aNorapAri // 11 // navi pAmiu jahaM kaha vi pAra, hauM vInavauM sAmI tIhaM payAra / mUla pagaI ya aTThakamma huMti, bheyA puNa aDavana saya lahaMti // 12 // For Personal & Private Use Only Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svamanovijJaptigarbhitaM zrInemijinastavanam * 161 nANAvaraNIya- daMsaNa-vea kamma, paNa - nava-duha - uttara pagai mamma / thii tIsa koDAkoDi udahi jiTTha, IyareNiga bAra muhutta diTTha || 13 || jiva vAgurI bAMdhau rahai jIva, tima mohaNi baddhau rahia jIva / Thii apara koDAkoDi satari deva, paramesara aMtamutta levi || 14 || aDavIsa uttarapagai nAha !, ikkikkAdiiM duha dusaha jAhaM / navasayapaMcANubhaMga jea, diI udayinaM dukkha aNaMtA tea ||15|| devAIya caugai Aukamma, jia pAmaI nia - nia udayi jamma | tIsa - tigahia sAyara jiTTha Aya, jahanna muhuttiI aMti jAi ||16|| nAmakammiiM uttarapagai joi, igasaya vali tinni a dunnigoi / kor3AkoDi Thii tIsasAgarANa, bIA aDa antamuhutta jANi // 17 // paMcuttarapagaI ya aMtarAya, dANAI ya vIria aMtarAya / paramA Thii koDAkoDi tIsa, sAgara bia aMtamuhutti sIsa // 18 // bhamI kAla aNaMtu ehaM pasAi, Aviu narabhavi hauM kahakahavi tAya / bahu punna pasAiM ajja nAha!, maI dIThau revayagirisaNAha // 19 // vastu : bhavaha sAyari bhavaha sAyari aTThakamme hiM, dukkha aNaMtA ima sahIya, bhamIya nAha! tu vallaha viNa diu / tattha ya karia pamAya ghaNa bahua vAra tuha ANabhaTThau / cihuM kasAe olaviu, caugai bhava majjhAri / hiva tUM sAmI olikhiu caugaigamaNa nivAri // 20 // For Personal & Private Use Only Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH bhASA : sahaji salUNA sohaga suMdara, rAva karUM sirinemijiNesara ! / titthesara bhayaharaNa jagajaNamaNacitIyaciMtAmaNi bhaviyakamalapaDibohaNadiNamaNi tihUyaNatAraNajANa // 21 // aMtaraMgavayarIDe pAmI jima rahauM rolavIu sAmI / tima jagaguru avadhAri vivaharUvi kIya kamma kulaliI / duha bhaMDAgara daMDa pamAyiiM bhamI nai bhavacakki ||22|| bhavapuri vinaDiu mohanaresAri, bahUa parihaM tuha viNa alavesari / caugai caupathamAhi sujana - ghara - suta hauM vanitAnai / neha baMdha nibaMdhIyau caugainai, pAliu bhava duha cAri ||23|| visaya rasihaM hauM mUDha vilUdhau, paMcapayAri bhavavAraNi rUdhau / lIdhau duha bhaMDAra rAga-dosi hauM jagahavadIu | jItu asiraNa bhamIu mayau, raMka pari saMsAra ||24|| tuha sAsaNa varayo avihUNai duruttara mahaM bhavajalahi lahI naI, pAmIya dukkha aNaMta, tihuyaNi suranaramANavihaMDaNa / sivasukhasaMpaya maibalabhaMjaNa, dujjayaiMdia carADa // 25 // sacchAhiva tUM sarasi chatai pahu jAnu sivapurapaMthi lahIhauM, lusiuha bhavaraNe sukaya hINadINu bhava paMki / khutu pApa karaMta nisaMka, kAyara bhava bIhaMta // 26 // aDavaDIyAM AdhAra jinesara, dutthia jaNa pIhara paramesara, bhAvaThi bhaMjaNa deva ! tUM karuNArasa sAyara sAmI / siraNAgaya rakkhaNa maI pAmI rAkhi rAkhi jaganAha ! ||27|| aMtaraMga aridala nivvAraNa koi na rakkhaNa tihuaNi tUM viNa, samaratha sAhasa dhIra tUM jagavacchala hauM niradhAra | Ayara kari mUM hiva kari sAra, vaMchIya suha dAyAra // 28 // For Personal & Private Use Only Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svamanovijJaptigarbhitaM zrInemijinastavanam * 163 vastu : nemi jiNavara nemi jiNavara bhuvaNa jaNa tAya !, niluppala sarisataNu amiavANi gaya lalIya gAmia, nava juvvaNi mayaNajia, mohamallabala heli nAmia / vayarIyaDe tuha ANa viNa liu hau bhavamAhi, tUM ThAkura mai pAmIu vAri na aridalalIha // 29 // bhASA : ima hauM bhavasAyara majjhAre, bhamIu dukkha aNaMta payAre, kammapasAi atighaNU e / tUM tihuaNajaNatAraNadeva !, nayaNe dIThau sAmi heva, tUM manaharakhiiM gahagahiuM e // 30 // Aja sudhana dina dhana suvihANauM, dhana e pahura sukhiNa khiNa jANauM, mANau sukhasaMpada sayala e / Aja sukaya kIya kalIuM nAha !, olhANu mujha bhavanu dAha / nAha ! paNAsiya pAvabhara sayala e // 31 // amIyarasAyaNa vUThau meha, surataru phalIu AMgaNi geha, kAmakuMbha mujha kari caDiuM e / kAmagavI AvI gharabAri, phalIyA sayala manoratha pAri, sAracitAmaNi kari caDiuM e ||32|| , Aja jinesara eha ja mAruM saphala hUu mANasanu sAruM, pAra bhavodahi pAmIuM e / caudarayaNa nava nihi ghari Aja, pAmIuM tribhuvana keruM rAja, Aja sabala pahu pAmIuM e ||33|| tihuaNi niruvama tIratha u, bhamarulI giri guruu girinAra / tasu siri bhuvaNadiNesara u, bhamarulI siri munisuMdara sAra ||34|| For Personal & Private Use Only Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH yAdava vara kula nahayala u, bhamarulI payaDa visAla diNesaM / sIsa lesa nIya karajoDi u, bhamarulI vinavai nemi jiNesa // 35 / / jamma-maraNiiM iNi pari u, bhamarulI pUria loa asesa / pharisi caUdai rajjamaiM u, bhamarulI vAraNaMta desa paesi // 36 / / puggala pariaTa pUriA u, bhamarulI AThai vAra aNaMta / bhamatAM maiM bhavasAyara u, bhamarulI lAdhu kaha vi na antaM // 37 // bhamIya bhamI hauM Usannau u, bhamarulI Avi tuha pAya heva / mAya bApa tUM baMdhava u, bhamarulI tuM guruM ThAkura deva // 38|| tUM ciMtAmaNi surataru u, bhamarulI caugai gamaNa mUM vAri / rAja-riddhi-dhaNa-kaNa-rayaNa u, bhaNarulI mAMggau ramaNi na saar||39|| bodhibIja majha avicala u, bhamarulI deje niya payaseva / ima sAmI je jInavarU tu u, bhamarulI bhaviaNa bhAvi namevi // 40 // pAmai suranara saMpada u, bhamarulI sivasukha bhoga rasAla ! / . AThai siddhi vasaI ghari u, bhamarulI avihaDa maMgala mAla // 41 // vastuH bhatti pUria bhatti pUria maNaha ANaMdi, siri revayagirimaNDaNu tittharAya siri nemijiNavara, maI sAmI ima vInaviu, AlamAla nayaNe jiNesara / rAja-riddhi-dhaNa-kaNa-ramaNi-kaMcaNa-rayeNa na kiM pi, mAgauM bhavi-bhavi bohibIya taha payasevA paMti // 42 // kalaza: Iya revayagiri sIri suMdara-tilaya nemi jiNesaraM, vInavaiM aNudiNa jea bhaviaNa paNayasavvasuresaraM / tavagacchasuMdarasomasuMdarasUrivaniasaMpayaM, sivaramaNipimmaha hIyayavallaha lahaiM te suha sAsayaM // 43 / / For Personal & Private Use Only Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44) nemijinastotram 45) nemijinastavanam 46) nemijinastavanam A traNeya stotro aneka bhASAmAM racAyA che. jemAMthI prathama stotra saMskRta-prAkRta tathA zaurasenI bhASAmAM racAyuM che. dvitIya stotra e traNa uparAMta mAgadhI, cUlikApaizAcI tathA apabhraMza e traNa umerIne cha bhASAmAM racAyuM che ane A cha bhASAmAM paizAcI ane samasaMskRta ema be umerIne aSTabhASAmAM trIjuM stotra racAyuM che. jo ke dvitIya stotramAM paNa samasaMskRtano prayoga che paraMtu tene gaNatarImAM juduM gayuM nathI jayAre tRtIya stotramAM teno judo ullekha karyo che. A tRtIya stotramAM anya be padyomAM kramazaH ATheATha bhASAnI padAvalIo yojI che. traNeya stotramAM bhAvArdratA ane madhuratA paNa rahelI che. prathama stotrAnA kartA ratnaprabhasUrijI che. dvitIya stotra padmasuMdarajIe racyuM che. tRtIya stotranA kartA vijayadinnasUrijI che. traNeya racanAkAra saMbaMdhI anya koI mAhitI prApta nathI. jo ke ratnaprabhasUrijI ane padmasuMdarajI nAmaka aneka sUrIzvaro ke munipuMgavo thaI gayA che. paraMtu prastuta racanAkAra tarIke temAMthI kayA gaNavA teno nirNaya thaI zake tema nathI. For Personal & Private Use Only Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44) saMskRta-prAkRta-zaurasenIbhASAtritayanibaddhaM nemijinastotram amandabhandodayakaMdasAraM, saMsArapArINamarINasAram / indrAvalIkairavavRndracandraM, nemi namasAmi ciraM vitandram // 1 // [upajAti] uttAlakolAhalakAhalA vA, nandantu he deva ! narA bhavantam / kAmaM mahAbhAvasamuddharA vA, nuvantu cittaM bhavino vibhinnam / / 2 / / vimalamaGgalamaNDalamandiraM, nibiDaDimbaviDambasuDambaram / caraNavAriruhaM riNarINate, pariruNaddhi viruddhadhiyaM mama // 3 / / [drutavi0] kusumabANakulIranimIlire, virahamohaparaM sahasA naraM / .. paramanemiparAyaNadhAraNA, mama sahA na ciraM tava saGgame / / 4 / / candracArukiraNAvalIvaracchAyadantakarasundarodaya ! / nemikuJjara ! durantadAruNaM kiM na haMsi bhava paMjaraM mama // 5 // [rathoddhatA] kAma kelikalahacchalAvile, mattamohamarimAmahAbhare / deva ! dehi karuNA taraGgiNI, cArucittamarujantu maNDale // 6 // tAlItamAladalakajjalanIlabhAsaM, niHsaGgaraGgaguNacittanibaddhavAsam / . uddAmadhAmadharamuddhara dhIrabhAvaM, nemiM namAmi bhavasindhususandhinAvam / / 7 / / [vasantatilakA] AbaddhabandhuravilAsasamiddhasiddhi, sambandhabaddhavisabandhu tamAbhisandhim / 1. 'nindantu' - pA. / 2. 'saMyame' - pA. / 3. 'kAla0' - pA. / 4. 'uddAmamadhvarasudvara0' - ko. / 5. 'nuvAmi' - ko. / 6. 'bandha' - ko. / 7. 'visabandha' - pA. / 8. '0bhisiddhim' - pA. / For Personal & Private Use Only Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhASAtritayanibaddha nemijinastotram * 167 hiMsAsaroruhasamUhamahArimAnaM, nemi namAmi navabhAvavaro bhavantam // 8 // kuvalavalayanIlaM veNidaNDaM vahantI, taralataralatArAmaNDalaM sArayantI / taruNakiraNajAlaM kaGkaNAlI karAlaM11, saralamalasayantI bandhuraM bAhudaNDam // 9 / / [mAlinI] karakuvalayabhaGgI cArusaJcAracArI, 12caraNakaraNakelI komalA kambukaNThI / navalavaNimalIlAhAriNI hAriNI sA, garalamiva nibaddhA13 devarAmA purA te // 10 // [yugalam] mahAbANA''sAre harikarikare kAlakalile, karAle huMkAre karaNavaravIraM raNabhare / ciraM cittAsaGgI tava caraNarAjIvaramaNe, jayaM dhIro dhatte dhavalaguNasaMsaMgasubhagam // 11 // [zikhariNI] apAre saMsAre samahimasamIhAbharasahe, hahA hiMDe bhUyo'nuDa6 niviDapIDAjaDarasaM / dayAlo'daMbhAle17 taruNataraNe paGkaharaNe, sahenAhaM neme .! ciramamarasaM pAhi sarasA // 12 // kalimalajalA''sAre rAmAtaraGganirantare, virahakurulIvelAvAse18 vimohatimiGgile / 9. 'nuvAmi' - pA. / 10. 'taraNi' - pA. / 11. 'karAlIM' - pA. / 12. 'karaNa' - pA. / 13. 'nibaddhA - pA. / 14. 'karuNa0' - pA. / 15. 'sugamam' - pA. / 16. 'naNu' - ko. / 17. '0daMbhAre' - pA. / 18. '0mAse' - ko.| For Personal & Private Use Only Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH niviDajaDimArambhe19 bhIme mahAbhavasAgare, caraNakamalaM te nissImaM mahAmi tarIsamaM // 13 / / [hariNI] bandho ! neme ! vimalakaruNAnIrasaMbhArasindhau, nIlInIlacchavinavamaNi saJcayacchAyakAya ! / kAmaM vAmaM kalahakalilaM kAmakallolalolaM, mUDhaM gUDhaM niyamayamasA maGgalA''saGgicittam / / 14 / / [mandAkrAntA] samuddharatarA ramA nirayakaMdarAkAriNI, samIralaharIcalA sarasasundarI sundarI / bhave kimiva sundaraM daraduntahelAharaM, vihAya tava kevalaM caraNacArupaGkeruhaM / / 15 / / [pRthvI] kAmaM kuGkamapaGkapiJjarataraM vandArudevAvalIcUDAcumbisucArusaJcayamaNIsaNTaGkiTaGkakAravam / neme ! nissamasAmadhAmaparamacchinnacchalAyAsa te, saMseve caraNAravindamasamaM bhUmaNDalImaNDanam20 // 16 / / ya:21 saMskRtaprAkRtazaurasenabhASAbhirAmistisRbhirnibaddhAM / enAmadhIte stutimeSa mAnya22, ratnaprabho'bhISTaghaTApaTuH syAt / / 17 / / [indra0] 19. 'ramme' - pA. / 20. 'maGgalam' - ko. / 21. 'yat' - ko. / 22. 'mAnyA' - paa.| For Personal & Private Use Only Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45) SaDbhASAnibaddhaM zrInemijinastavanam saMskRtam - vijityadurvAramanaGgavibhramaM, vihAya bAlAmabalAmatandritaH / samApayan brahmasamAdhisampadaM, zivAya nemiH zivatAtirastu saH // 1 // [vaMzastha] calatpatAkA calapatrapatravaccalaM viditvA kila saukhyamakSajam / anantadRgbodhamayi sudhAmani sphuraccidAnandasukhe'vRtadbhavAn // 2 // ayi ! kva lIlAmbujadharmavAraNaH zriyazcalaccAmaracArucaJcalAH / kva sAmyasAmrAjyamahodayo dhruvo hRdIti saGkhyAya samAdade vratam // 3 // svarUpataH sohamihAsmi tat.kathaM, paropatApaM karavANi tulyadRg / iti tvadIyaM karuNAruNaM manaH, samastasatveSu vadhAnyavIvyathat / / 4 / / tamAlanIlA'mbujapuJjamaJjulaM, lasattaDittANDavalolakuNDalam / svarUpamAdhAya karagrahe surIdRzAM nimeSatvamapAharabhavAn // 5 // . ghaTapratibharastanImakhilacandrabimbAnanAM, kanatkanakacampakadyutitanUmanunazriyam / marAlagamanAmanAkulamanAH sa vo'vyAjjino, nibhAlya jaratInibhAM parijahAra rAjImatIm // 6 / / [pRthvI] vAtavyAdhUtanUtadrumagalitalatAmlAnamandAramAlAM, lIlAmAlApayantI vilapati virahAdInavopaghnanighnA / rAjImatyaGganAyAH kimiti hata vidhe ! lekha eSa vyalekhi, bhAvI yoge viyogo hyakaruNa ! karuNA tvanmano no ruNaddhi // 7 // [sragdharA] For Personal & Private Use Only Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 . zrIneminAthastotrasaGgrahaH prAkRtam :kiM te bhaMte ! sivavaravadhUsaMgameraMgamelo, jAhaM vAhaMbudharanayaNA royamANA visannA / cittaM rattaM tava guNaguNe ruvalAvaNNapuNNe, cattA''sattA jai jiNa ! tae suMdaro te viveo // 8 // [mandAkrAntA] kiM vA lIlAmarAlI navaghusiNaraseNANulittA purA me, saMbhaMto rAyahaMso rahacaraNapiyaM mannamANo viratto / tamhA tumhANa NAhAmuhakamalasirIdaMsaNe vaMciyA'haM, eso me kammadoso pariNayasamae jaM na diTThIhi diTTho // 9 // [sragdharA] esA caMpayamAliya vva suhayA siMgArabhiMgAriyA, phuliMdIvaraloyaNA sasimuhI rAImaI taM tumaM / muttUNaM jamadiTThi siddhiramaNiM patthesi juttaM Na taM, evaM No khuhio vayaMsabhaNio NivviNNacitto jiNo // 10 // [zArdUla0] dAUNa dANamaNuvaccharamatthiehiM, AbhoiUNa NiyaNikkhamaNassa kAlaM / ujjiMtaselasihare gahiUNa dikkhaM, kAsI ya chaTThatavasA bhayavaM vihAraM // 11 // [vasantatilakA] pavvajjamajjhavagayA tuha pAyamUle, sA uggaseNataNayA paiNiccabhattA / tumhArisANa dulahaM lahiUNa saMgaM, kiM suddhi-buddhiNiuNA viramaMti dhannA ? // 12 // zaurasenI:ciMtehi jo hidayamaMdarakaMdaraMmmi, NAdhassa NAma harimuddaridaM mahaMdo / For Personal & Private Use Only Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SaDbhASAnibaddhaM zrInemijinastavanam * 171 uccAsidUNa bhavakuMjaramuttamaTuM, sAdhedi Nivvudipade ramade salIlaM // 13 / / [vasantatilakA] paNadasurakarIDodAramaMdAradAmacchavikiraNaparAgummIsidaM pAdapommaM / Namadha Namadha NicvaM bhattasattANatANaM, kadhamadha bhaviyA bhe aNNadhA bhodi bhaMdaM // 14 // [mAlinI] gada-madaNa-viyAra'NNANa-hAsAdichakkaM, vighaDidapaNavigdhaM cattamicchattasaMgaM / jida-aviradiNiddA-rAgadosAdidosaM, samarasarasasiMdhuM devadevaM NamAmi // 15 // davvaM atthi tti Natthi tti ya ubhayamavattavvamAhosayaM vA, saccaM NiccaM aNiccaM Naya-gamabasado NegamegaM kathaMvi / atthe dhammA aNaMdA idijiNabhaNido te aNegaMdavAdo, egaMdo jattha micchA tava vayaNasudhAsiMdhuNIsiMdabiMdU // 16 // [sragdharA] mAgadhI:tava mudaM kuNaye hi aNelizaM, NayamidhomilaNeNa vilAidaM / mama zadA zalaNaM calaNaM ca te, nalazulAzulamoliNamaMzidaM // 17 // [druta0] yadihage yiNadaMzaNamuttamaM sudulahaM lahiUNa pamAdavaM / kadhamaNaMdazuhohapalaMpalApaliNadaMpadamassa bhavissidi // 18 / / palamakAluNie bhayavaM bhavaM, kuNadi haMdi kadhaM avadhIlaNaM / mama maNammi tumaM zamuvastide, ahaha gajjadi mohamahAkalI // 19 // culikApaizAcI :hitapakaM calaNesu niyojitaM, tuha kunakkahane mahA phAlatI / kalana macchatu te aphipaMtane, iti satAcirakaMkhatimetiso // 20 // For Personal & Private Use Only Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH tuva kuvakanaMphodhissa taM na eti puhaspatI, kathamahamatho nAtuM sakko visaMthulamaMtathI / calana-kamalaM seve niccaM tumaM kalunAnidhI, mama halikuluttaMsAseyaM tumA tu phavissati / / 21 / / [hariNI] navacalatapitAnatehakaMtI kumatatamohalane sahassalassI / matanamatakhanAlikaMthavAho cayatu sivAtanayo ariTunamI / / 22 / / . [puSpitAgrA] apabhraMza :paiM diThihiM jiNanAha, jAMha na diThi samullasai / taM puNa gurukammAha, dosu na tAMha kubuddhi yAMha // 23 / / [gAA] je jiNavara tuha ANa pAlahiM tahiM saMjamu sahalu / jaM viNu ANa-vinANa taM tu sakhaMDaNa jimva ahalu // 24 // : annArisu tuhamagga, avarAi sutavu Ayarai / , sagaDa jemva dhurabhaggu, kimva sathara pahi saMcarai // 25 // samasaMskRtam :taraNikara-taruNatara-vimalakevaladharaM, dharaNidharasArasamasamayaguNasuMdaraM / devamaghaharaNamahamasadasammadapadaM, bhImabhavabhaya bhidAkaraNamabhibhavanudaM // 26 // [suprabhA] vidhurabharadaMtidaradalanakaMThIravaM, taM bhaje gatajarA-maraNa dAruNabhavaM / tAra tara hAra hara hAsa guNagaNamayaM, siddhiramaNIramaNalIlAlayaM // 27 // yugalaM // deva-gurureva nahi devamahimodayaM, bhaNati tava kohamAnaMdakamalAlayaM / For Personal & Private Use Only Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SaDbhASAnibaddhaM zrInemijinastavanam * 173 kiMtu kalikAla-malaharaNakAraNamalaM, kAmaye caraNaparicaraNamiha maMgalaM // 28 // SaDbhASAbhistavanamiha me nimmimANasya jajJe, puNyaM tasmAttava navapadaM dvaMdvarAjIvarAjI / cetaH sadmanyaviratamalaM bhAsamAnA samAnA, kSemAmodaM dizatu zivapadAnandamandArakandam // 29 // [mandAkrAntA] ye tvacchAsanamAmananti manasi syAdvAdamudrAGkitaM, taistatvaM niraTaGkisaGkaTakuTIkoNAyamAnaM paraiH / tadbhaktAH kila padmasundarapadAmodapramodAspadaM, sAmrAjyaM vilasantu santu satatadhyAnAvadhAnAstvayi // 30 // [zArdUla0] For Personal & Private Use Only Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46) aSTabhASAnibaddhaM zrInemijinastavanam saMskRtam - paramabhaktiparItapurandara !, stutapadadvaya ! nemijinezvara ! / jaladanIlarucestava saMstavaM, viracayAmi suvAsanayA navam // [druta0] suragurupratimo'pi dhiyA narastava guNAn gadituM ka ihezvaraH / caramanIranidherlaharIgaNaM gaNayituM gaNako'pi kimu kSamaH / / 2 / / samasaMskRtam - karaNakuMjarakesaridAruNaM bahalamohamahIruhavAraNaM / caraNatAmarasaM narasattamA mahimadhAma namaMti na ke tava // 3 // guNamaNigaNarohaNarohaNaM kusamayA'samareNusamIraNaM / ciramahaM mahayAmi mahAdayArasamayaM samayaM tava deva ! he ||4|| prAkRtam - jaukulaMbarasUri[pahA]araM, bhaviyaloacaorasuhAyaraM / sukayapAyavanIraharovamaM, jiNa ! tumaM paNamAmi aNovamaM // 5 // sayalaladdhijuo sumahAvaI sarariU saisAmi ! nisevio / havasi deva ! hara vva tuhaM puNo, bhuaNanAha ! kayAvi na bheravo // 6 // zaurasenI - nAdha ciMdAmaNI dAvathiM dijjade, dAvadaha kapparukkho vi kappijjade / kAmadheNU vi jiNa tAva kAmijjade, jAva duha pAyapaumaM na dIsijjade // 7 // [madanAvatAra] vadada duri dAsa de sukada paripUride, sadaha duhide tathA sA dasada sohide / For Personal & Private Use Only Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTabhASAnibaddhaM zrInemijinastavanam * 175 saMjaNaMdo jiNe guNamahaMdo sayA, jayadu bhavaM bhavaM bhuvaNasirisAmiA // 8 // mAgadhI - uvadistazadastamaNasta samaM bhavasAyalatAlaNalatalaNisamaM / nadaappidazastila mokkhalamaM, [ji]Na ! dhannayaNA paNamaMti tumaM // 9 // [ paddhadikA] yayavazcalamazcala-hi dazayA, zukivAla zazAyala kila bhaviA / halizeNa mahaMti tuhaM NahA. .118011 paizAcikA jaya gunaganamaninidhi ! nemiteva ! jaya tajjitatujjayamatanateva ! / jaya sajjanahitapakanalinahaMsa !, jaya panatakasaTatamatamanahaMsa ! // 11 // apuravasirisAra ! anaMjapuMjanara ! tinnasaMtasana ! bhuvanavijja ! | nAmamaMta sarane ratane pabhavaMti na tosA talitamAna ! // 12 // culikApaizAcikA katarAkakhanAkhanappaphaM kunatArAkakanaM sutullakaM / namateM cinalAca yo tumaM, laphate so anakhaM mahAlamaM ||13|| cakacaMtukanAna paMthavo lacanIcAnisamAnakittimaM / phakad ! phacaphAcaphaMcane phapha bamhAnatilekhalakkhana ! ||14|| apabhraMzam - sAha pahAva nihANu teu, sAsaNarahuAruhia / nANa dhaNehiM samANa ke ke na pahuttA zivanayari ||15|| tau payapaMkaya nAha bhamarappaNa nara je dharahiM / hoi hariyajagabAha ! tehaM jasasorahaM surahitaNu || 16|| For Personal & Private Use Only Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH sAmavannu meha jiha, tau rehai pahudeho / puNNadhaNNakAraNa jagahaM, amiyadANa gurupaho // 17 // dhannA tehiM nayaNullaDAM, jIhA tehiM sukayattha / je tau passahiM ruva tiha bruvahi jetau guNasattha // 18 // samasaMskRtASTabhASAvRttam - naMda mahodayaphaladaka 1 maMdaradhIrimadhara 2, zamapezalakalakuzalakoza 3 jagati janahitadhura 4 / suranAyakanatacalananalina 5 karuNAtaruNIpriya 6, . vikalakevali ! helikeli ! 7 kulavimala ! kalAlaya ! 8 // 19 // pRthagaSTabhASAvRttam - zrayovallivanIghanAghana 1 mahAmohebhakaNThIrava 2, pajjehiM sukaehiM dullaha ! 3 bhavaM patto mae ammahe 4 / zaMzAlAzayabhIluAha 5 satataM tijjAhi majju tato 6, niSphIte nicapAtapaMkacayuke 7 vAsaM tuha nemia ! 8 // 20 // [zArdUla0] itthaM ye tava saMstavasrajamimAM spaSTASTabhASAsumAM, zrIneme ! guNagumphitAM vidadhati svakaNThapIThe'samAM / jAtazrIvijayAdi-dinnaguravaH svIkurvate nistuSaM, te prAjJA ghanabhAvanarddhamanasaH svazreyasaH zrIsukhaM / / 21 / / For Personal & Private Use Only Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47) zlokAntamAlAyamakamayaM nemijinastavanam zlokAnta mAlAyamakamaya A stotra vRtyanuprAsathI zobhAyamAna che. saraLa saMskRta bhASAmAM thayelI A racanAmAM suMdara padalAlitya che. kavizrI paramAtmAnA guNakIrtanamAM vizeSaNonI paddhatine anusaryA che. keTalIka lAvaNyasabhara padAvalI 'sakalakAlakalAkaNanAcaNa0' (1) 'viSNusudhonvAsaILasevidham' (2) 'vikhimAnitA kUtatAnuSo (3) zaraLamastusamastasuhAvanam' (6) vagere... prabhunI zyAma dehakAntine sAmAnya varNananI jema 'tamAlavanavi:' kahI che. paraMtu tenuM 'dhanAdhanamatanirmISkRta' vizeSaNa mUkIne zyAmatAne gADha ane nirmaLa banAvI che.. bhaktakavi prabhune vinaMti kare che. 'prabhu ! mAruM mana ApanAmAM satata ramatuM rahe' ahIM kavie suMdara upamAM prayojI che. 'soruttiLIse atiyuvA va' ahIM kamalinI ane aliyuvA zabdanI gUMthaNI e bhaktanA mananI paramAtmAmAM atizAyI Azakti darzAvI che. prastuta stotranA kartA prAyaH 'guNanaMdI' che. digaMbara paraMparAmAM eka guNanaMdI thayAno ullekha maLe che. ke jemanA ziSya vIranaMdIe caMdraprabhasvAmicaritranI racanA (vi.saM. 1082) karI che. sakalakAlakalAkalanAcaNazcapalapaJcakhadAnti parAyaNaH / viSamacApasamApazivAyatirjayati nemijinAdhipatizcarim ||1|| [ drutavila0 ] For Personal & Private Use Only Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 * zrIneminAthastotrasaMgrahaH caraNacAruramAparamAvadhim, vidhusudhojvalasadguNasevadhim / jinamahaM yaduvaMzavataMsakaM, hRdi vahAmi mahAkarapallavam // 2 // lavaNimAlalitAGgalatAjuSo, bhagavatazcaraNAmbujapUjayA / vayamaghaM dalama samantato, grahamaNeH prabhayeva tamoghanam ||3|| ghanaghanAghanamaNDalanirmalIkRtatamAladalAlikalacchiviH / zubhagatAguNazAlimatallikA, sumanase jinapo mama rocatAm // 4 // caturimaikanidherbhavataH punaH, kaTakalaGkakalApavivajjitam / yadukulaM vimalaM zuzubhe'dhikaM, dhruvamidaM hi mahApuruSocitam // 5 // rucitacandanacampakamAlikAkaranarAmarapUjitapAda ! te / zaraNamastu samastasukhAvahaM, padayugaM bhavasaMyugagaJjanam // 6 // janamanonayanAmRtasodare, darahare hariNA svayamA''zrite / mama mano ramatAM tvayi sarvadA'pyaliyuveva saroruhiNIrase // 7 // rasikamAgadhikairiva paNDitairjayajayAravaDiNDimamaNDitaiH / narasurendragaNairavikhaNDitaM, kRtaguNastutipAThajayA vibho ! ||8|| vibhavavRddhi - samRddhisamAgamaH samamabhISTatamaiH sahasaGgamaH / sugatilAbhasukhaM ca bhavAntare, bhavati deva ! satAM bhavadaJcinAm // 9 // cinu dhiyaM tanu durmatitAnavaM diza vivekaguNena samaM zivam / kuru tathA jinazAsanavAsanaM, vilayameti yathA bhavasaGkaTam // 10 // kaTari ! te mukhasundarimAguNaH kaTari ! te pramadodayidAyitA / kaTari ! te parasaukhyavidhAyitA, mama_hastabhavAna bhavo gatiH // 11 // gatiragho na bhave bhavitA kvacit, na ca kukarmakadAdhiviDambanA / tava jinendra ! guNastavakAriNAM sukhamayaH samayazca sadA bhavet ||12|| For Personal & Private Use Only Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zlokAntamAlAyamakamayaM nemijinastavanam * 179 bhavikalokasukekikadambake, jaladharAyitarUpanirIkSaNaH / kSaNavikhaNDitakAmaparabhavo vasatu me hRdaye bhagavAn nayaiH // 13 // nayanayorbhavinAM suvikAsinAM saphalatAstu vibho ! bhavadIkSaNAt / jina ! tava stavane tu girorasaH, satatamastu mama krama eSakaH ||14|| iti mayA girinAravibhUSaNaH, pariNuto nayato guNanandaye / mama dadAtu sa rAjimatIvaraH, zivaphalaM laghu nemijinezvaraH ||15|| For Personal & Private Use Only Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48) padAntamAlAyamakamayam neminAthastotram ahIM pratyeka pAda vizeSaNarUpe prabhuguNonuM rasALagAna kare che. ajJAtakartRka saraLa saMskRta bhASAnA 9 padyamAM racAyeluM A stotra padAnta mAlAyamakamaya che. arthAt pratyeka pUrvapAdanA aMtima sasvara be vyaMjanone uttarapAdanI AdimAM gUMthI levAmAM AvyA che. mukhakAntivinirjitasatkamalaM, . . malavajitabhUghanamastamadam / madanajvaravajanavaidyanibhaM, nibhanAmabhujaGgamavajJijitam // 1 // [toTakam] jitadurjayamohamahIzabalaM, valayIkRtakAntavapurmahasam / hasanIyakuvAdijayapraguNaM, guNaraJjitasajjanabhUmibhujam // 2 // . bhujapAdapalambitaviSNuhariM, haripAdhipazaktitiraskaraNam / raNaraGgavinirhatavairigaNaM gaNanAtigageyaguNAbhyudayam / / 3 / / dayayA parirakSitajantuvanaM vanajopamapAdanatatrizam / dazanadyutidIpramukhaiNabhRtaM, bhRtabhUvalayaM sukRtaiH satatam // 4 // 1. vanaM - jalaM, vanajaM - jalajaM kamalam / 2. eNaH - mRgaH, eNabhRt - mRgabhRt, taM, cndrm| For Personal & Private Use Only Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ padAntamAlAyamakamayam neminAthastotram * 181 tatatAmasarAzivinAzakaraM, karaNAhvaturaGgavazIkaraNam / raNaramyatayAnukRtAmbudharaM, dharaNIdharavanditapuNyapadam // 5 // padapadmavibhUSitamArgabhuvaM, bhuvanAya'caritrapavitratamam / tamadambhatayAhRdi nemijinaM, jinadattamaye driyatAmanaghaM // 6 / / SaDbhiH kulakam / / na ghanAghanakajjalakAlaruciM, rucirAM tanumIzvara ! kiM vahasi / hasitadyutisundaravaktrajanaM, janayandRDhamarjitadharmakalam // 7 // kalayan bhuvanAdbhUtabhAgyabharaM, bharatArddhajaneSu mudaM janayan / nayanaijitapaGkajapatra ! mahan, mahanIyamumukSumahendra jaya // 8 // iti kavIzvaravAgviSayIbhavan, bhuvanamadbhutabhAgyabharazriyaH / yadukulAbhranabhomaNimaNDalI, jayatu nemijagatrayanAyakaH // 9 // [drutavilambitam ] 3. raNaH - dhvaniH / 4. pratau tu idaM - 'jinadattamuedaMvinavInagham' / For Personal & Private Use Only Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 49) kamalabandhamayazrIneminAthastavanam A stotra paMcajina stavana aMtargata che. 8-8 padyamAM prAkRta bhASAmAM pUrvokta pAMca paramAtmAnI bhAvavAhI stavanA ahIM thayelI che. jo ke prApta hastapratamAM lipikArathI mahAvIrasvAmI paramAtmAnuM stavana chUTI gayuM che. racanA to pAMce paramAtmAnI thaI che. jeno ullekha kavizrIe karyo che. 'ia usaha jiNiMde, saMtinAhe a nemi, jiNavarasiripAse, vaddhamANe ti pNcaa| vimalakamalabaMdheneva sevAraeNaM, iha amaragirimmi saMthuA diMtu siddhiM // ' A ullekha pramANe pAMca paramAtmAnA stotra amaragiri para racyA che ane dareka stotra kamalabaMdhamaya che. AdinAtha stavananA aMte kavizrIe potAnuM nAma ApyuM che. 'vijayadAnagurupayapaMkae, bhamaraeNa raeNa jiNaM thuo| kamalabaMdhamaeNa mae thuI, nayaradevagirammi giraMvaI / ' A ullekha anusAra vijayadAnasUrinA ziSya jinaratnajIe prastuta stotranI racanA karI che. tathA amaragiri=devagiri nAmanA nagaramAM racanA thaI che. pratyeka zlokanI vivakSA karIe to catuSThala kamalabaMdhamaya stotra thAya paraMtu saMpUrNa stavana pramANe dvAziddala kamalabaMdha thAya. ahIM udAharaNa tarIke be zlokanI aSTadala kamalAkRti ApI che. zabdAlaMkAra gUMthatA paNa stavanano bhAvapakSa akhaMDita rahyo che. je A kRtinI AgavI vizeSatA che. For Personal & Private Use Only Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamalabandhamayazrIneminAthastavanam * 183 ) THA (Fictic PF MEA ) vissaciMtAmaNI neme, vissaloasuradrume / vissaloANa vissAme, vissANaMdakarAgame // 1 // [silogo] vissavAvijasuddAme, vissA'samataNUrame / amohamohasaMgAme, jayalacchIvaraMgame // 2 // sivAputte sivArame, sivAnahe samAsame / helAe hayadukkAme, muttisuMdarIsaMgame // 3 // For Personal & Private Use Only Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 . zrIneminAthastotrasaGgrahaH caMdo iva kalAsome, teasA jaha ajjame / deviMdavaMdie vAme, jiNiMdANaM duvIsame // 4 // sammaM guNehi nissIme, vAsudevacciakkame / jogIsarakayappeme, loikkapurisuttame // 5 // aNuttarakayakheme, khaMtie nnuttrkhme| aNuttarapahAdhAme, aNuttara parakkame ||6|| caccarajja-ramA-rAme, bhAvaMgIkayasaMjame / ucchinadavvabhAvA''me, chinnakohe animmame // 7 // sTuivaNNataNUdhAme, harivaMsA'sama'jjame / riTunemi jiNiMde me, deu sevaM jaguttame // 8 // For Personal & Private Use Only Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50) yamakamayaM nemijinastotram somaprabhasUrijI viracita A stotramAM yamakAlaMkAranI prakRSTa gUMthaNI che. padAntayamaka, padAdiyamaka, saMpUrNapAdayamaka, temAM paNa dvitIyacaturthapAda, dvitIya-tRtIyapAda, prathama-dvitIyapAda, prathama-tRtIya pAda, prathama-caturthapATha vagere aneka prakAranA yamako A stotramAM rahelA che. ahIM e noMdhavuM yukta gaNAze ke AvA yamakAdi pracUra stotro TIkA vagara durbodha hoya che. AthI yamakapradhAna stotromAM jayAM padaccheda darzaka citayukta prato maLI tyAM teno AdhAra rAkhyo che. anyathA svakSayopazamAnusAre saMpAdana karyuM che. 32padyamaya saMskRtabhASAnibaddha A stotranA racayitA somaprabhasUrijI prabhuvIranI 47mI pATe birAjamAna tapAgacchIya dharmaghoSasUrijInA ziSya hatA. temano janma vi. saM. 1310mAM, dIkSA saM. 1321mAM, AcArya pada 133ramAM ane svargagamana 1373mAM thayA hatA. teozrIe yatijatakalpa tathA aneka vidvattApUrNa stotronI racanA karI che. teo jyotiSavidyAmAM paNa kuzaLa hatA. teozrIe koMkaNadezamAM varasAda ghaNo paDavAne kAraNe thatI apakAyanI virAdhanAthI bacavA tathA moTI mAravADamAM zuddha acitta jaLanI achatane kAraNe banne dezomAM sAdhunA vihArono niSedha karyo hato. - mAMDavagaDhanA maMtrI pethaDazAe judA-judA sthaLe baMdhAvelA 84 jinAlayomAM pratiSThA somaprabhasUrijI pAse karAvelI. pUrvokta jinaprabhasUrijIe je somacaMdrasUrijIne pATaNamAM padmAvatI devInI AjJAthI 900 stotro ApyA hatA te A ja somacaMdrasUrijI che. padapAvitabhUmimaNDalaM, svagirA bodhitabhUrimaNDalam / vadanAstamRgAGkamaNDalaM, nuta nemiM jitadoSamaNDalam // 1 // [prabodhitA] For Personal & Private Use Only Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH valita: zivasampadAruNakramaNastvaM jina ! pApadAruNaH / . vilayArthamakopadAruNa-jvalano'rtikamalApadAruNaH / / 2 / / / / : pratyUta sarvaM sahasAratejastApaM samestvaM sahasA'rate'jaH / vyaghAH sudhAvAkyanidhAnavadyaH, puMsAmabhISTaM bahudhA'navadyaH / / 3 / / [upa0] tvaM bhinddhi me kAmarasaM sadeha, virAjya'nekA'marasaM sa deha / yo vanditaH pIvaramodayena, manoramo'tIvaramoda ! yena // 4 // yaste giro'kaSTa ! papAvanezat tasmAt tamo viSTapapAvaneza ! | . tena smarazcebharadA'vadAtayazo''ghavallI bharadAvadAtaH // 5 // tasmai namaste'bhavatAda'mAya !, yena prayatno bhavatA damAya / cakre garIya:karuNa ! krameNa, kSiptAni karmANyaruNakrameNa // 6 // .. nayasva me santamasaM tanutvaM, buddhi susAdhUttama ! saMtanu tvam / bhavAn zivazrIgalasajjahAra !, yaH pApamiddhAGga ! lasajjahAra / / 7 / / tvayIza ! yaH syAnnatibhAga'bhIrA'-vA''bhAti tasya pratibhA gabhIrA / datte ca kA'manda-ramA-padasya, zAntasya kAmaM daramApada'sya // 8 // sa tvaM tamo'kAma ! dhunIhi tena, jite rasAlA-madhunI hitena / vAkyena yasyA'pakRtA'mRtena, dattAGgimAlA sukRtA'mRtena / / 9 / / vIkSyA'bjinIbAndhavanavyadhAma ! davopamakrodhavana vyadhAm / mudaM tavAM'horahitAnananta dahan yaduccaira'hitAna'nanta // 10 // tvaM saMvidA cAru tamaHkRzAnoH, bhiyaH sRjezorutamaH kRzAno ! / payodanindAbudharAva yasya, na'ye'ghapaGkAmbu dharAvayasya ! // 11 // zazvajjayA'dhIzvara ! sa tvamiddha-prabhA'vazastAratapAvanasya / zreyastaro yasya yazo babhAse, prabhAvazastA'rata-pAvanasya // 12 // apA'sta mohA'nikRte parAma, nirAsako yena natastavamIza ! / apAstamohA-kRte'parAma, kRtodyamastaM bhavabhImasindhoH // 13 / / 1. 'kalitaH' - ne. / 2. 'mohAvikRte' - ne. / For Personal & Private Use Only Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yamakamayaM nemijinastotram * 187 tvatpadau namata IyuSaH kSamA-vAsa-rAbhasikatAmanAgasau / yA'like lagati nA'zubhA tamo-vAsarAbha! sikatA manAgasau // 14 // [rathoddhatA] nAzamIza ! sa yazostapUrNimA-rAjatAra mama lambhayA''padaH / yasya te guNakadambakaM sadA'rAjatA''ramamalaM bhayA''padaH // 15 // mohamallamiha saMpadA naman-mAnavA'raNamatera'yAdimam / AntarArinikare mama prabho !, mAna-vAraNamate ! rayAdimam / / 16 / / avadhi doSatatirbhavatA javAd, dRtasuvarNagirA vihatApadA / jina ! suraiH kRtajanmamahaH kSamA''dRta suvarNagirAvihatApadA // 17 // [druta0] padayugaM manujena vinamyate'mitakalA vahatA vinatA''vakam / zivapure gamanAya pade zriyA, mitakalAva'hatAvina tAvakam // 18 // neme ! mahAmohatamArave'gadhIrA'jita ! tvAmatamokSa ! mAna / neme mahAmo hatamAravega !, dhIrAjitatvAmata mokSamA na // 19 // [upendravajrA] mahodayA''sIna ravIrasAra-maho'dayAsI naravIra ! sAra ! / kSamAratehA'samadAnavAdya'kSamArate'hAsamadAna'vA'dya // 20 // [indravajrA] hRdyA''nanA''go'pamano'samAya, zamA'tano rAma yamohamAna / zamA''tano''rAmaya moha-mAna-hRdyAnanA gopama! no'smaa'y||21|| [upa0] aSTamIvidhusamAnabhAla ! yastvAmavandata varaprabhAlaya ! / saMzrayanti satataM zubhAlayastaM saroruhamivA'nibhAlayaH // 22 // [rathoddhatA] rAja-rAjatagiri-sphuraMdyazorA-jarA-janana-hIna me jina ! / rAjarAjadamaraiH pipAsiterA'jarAjasa-bharaM tvamaJjasA // 23 // gatasaGgara ! saGgara ! saGgaraso, dhRtimAna'vamAnavamAnavaraiH / nRsabhA'vana-bhAvanabhAvavidhe !, samatArata ! tAratatA'ratadhIH // 24 // [toTakam jitatamo'kSa ! tamo'kSata ! mokSabhAga, prasRmarA''gama-rAga-marA''gasAM / aza-manoda ! mano-dama nodayaM, dhruvama'dArama'dA'rama'dArayat / / 25 / / [druta0] For Personal & Private Use Only Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH azamanA-za'ma ! nAzamanA ! jinottama ! sa - tAmasa-tAmasa-tAtazam / parama'hAra-mahAra-mahArya'yAdhvagataro - gataroga-taro vyadhAH ||26|| prabalabhAvamalimlucasaJcayaM, jina ! vadhAna vadhA'navadhAna ! me / nidhiramAmapi mayyavRSAMjagat, sunavadhA navadhA navadhAma ! mA ||27|| sapadi sa tvamapAsya mama prabho !, paramatAra - matA - 'ramatAmiha / zamarase jina ! yasya mano munIzvara ! matA'ramatA'rama'tAmasaH ! // 28 // kRtIna ! pAponamate ! nayasva naH sAdhvA''nataM dhyAnataponarA'vana / varyA''nanezAnabhimAnatarjanaH 2, kRpAmayaH sAtatarAvavebhitaH 4 // 29 // [upa0] bhavikajanahRdantaH prAjya muktvAryudanta, prahatamiti vadantastetrilokIbhadanta / guNapaTalamidantadehino vyApadanta, > kSamabhRzamanudantastvaM tamaH kundadanta ! ||30|| [mAlinI ] sumaha-samu-haridraH sundarA''syodarAsyonitavanitavareNyodarkadhAmArkadhAmA / mama zamama'zasanna'trA'mamokSAmamokSA, sika- rasika-rajo'ridhvaMsane tAsanetA ||31|| devendravandita ! zivAsuta ! yaH suvidyAnandaM bhavantamiti nauti sudharmaghoSam / harSAdakhaNDaguNakairavakhaNDabodha somaprabhaM sa labhate bhaviko bhavAntam ||32|| [ vasantatilakA ] 3. '0zA'nayahA navAsanaH ' - ne. / 4. ' 0 tarA'vaneyavAn' - ne. / For Personal & Private Use Only Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51) guruziSyanAmayutaM yamakamayaM nemijinastotram A stotra paNa uparyukta stotranI jema ja vividha yamakAlaMkAra maMDita che. 31 anuSTram ane anya zArdUlavikrIDita chaMdobaddha A stavanI stamatamA 2yanAnte 'guruziSyanAmayutaM' mAvo u cha. utArnu ane temanA gurunuM nAma garbhita rIte raheluM che. paraMtu te kaI rIte? tenuM zodhana nAhI. 23 cha. hI maMtima padhamA 'jina', 'prabha' bhane, 'vimala' zabdo prayojAyelA che. te parathI kadAca "jinaprabha" ane "jinavimala" gurunuM ane kartAnuM nAma hoI zake. mahimAnalpa ! nemIza !, mahimAnalatulya te / mahimAnatateH zlAghya !, mahimAnavamuktida ! // 1 // [anuSTubh] kalayAma ! vayaM brAhma, kalayA matidaM vacaH / kalayAmastava svAmin !, kalayA'malayA yutam // 2 // vizAradasameteza, vizAradaravIddhagIH / vizAradarucAkunda, vizA''radamitA hRdi // 3 // bhA''vAsamahavArairyo, bhAvAsamabhaye zive / bhA'vAsamanateqhata, bhAvAsamada ! dehi me // 4 // tAra-kAya-surazreNI-tArakA''yata-saMsRteH / tArakA''ya ! guNA'pAsta, tArakAya ! namennate // 5 // rAmAnayananiSkampo, rAmAna ! yamavajita ! / rAmAnayaSTa iSTAgA, rAmA''nayamucAM guNAn / / 6 / / navanIradanAdAkhyA, navanI-rakSaNaM vyadhAH / navanIratatatvAnI, navanIramyamuttaroH / / 7 / / For Personal & Private Use Only Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190. zrIneminAthastotrasaGgrahaH samAnamadamatryezA !, samAnamalate guNAn / samAnamadanAbjendu-samAnamanasA zraye // 8 // kamalA manatAstraindrI, kamalAmaladIdhitI / kamalAmatidau ! zaGkhA, kamalAmaya hRdvayam / / 9 / / . paramAyada ! klRptAgha !, paramAyaminaH padam / ... paramAyan hatopAsti, paramAya ! natAstvayi // 10 // kSamApadasadA pAvi, kSamApada saroruhaiH / kSamApada sanetesrA, kSamApada samAntikam // 11 // vibhAvarIzAsya bhavatyatulya, vibhAvarInasyati yasya bhaktiH / vibhAvarIyo'gatamaGgajadrI, vibhAvarIrIvasunirvizeSa // 12 // [upendravajrA] sa tvaM jayokta vratabhAvanAga, dhIraprabuddhAkhilabhAvanAga / mohadrUme yasya vibhAvanAga, patrAlisAndrAhi babhAva nAgaH // 13 // [upa0] mahodayAsaktasurendrapRSTa ! mahodayAyeza ! mamaidhi bodhaH / mahodayA dhAmavizuddhakarma, mahodayAmositha dehinAM yaH // 14 // suparvasArtho'yamazaMsadAra-vidAraNavyagra ! bhRzaM sadAraH / taM kAmazaile kulizaM sadAra-maJcannakastvAM zivazaMsadAra // 15 / / vibho ! gadAmi stavanaM tavAbda-vibho ! gadAgamya zarIrayobhUH / vibhogadAmodaravikramAdrA, vibho ! gadAdyAyudhasaGgahIna ! // 16|| saMsAravAsAya tamohasena ! saMsevya saMvit paramohasena / nissImabhAsvanmahimohasena, hIno jina ! tvaM hatamohasena // 17 // kAropamattasmarabhIH kRtAGgi-kAropamartyAmarasevya teSAm / kAropamaH kazcabhavaH zubhopakAropamanyustvamupAsito yaiH // 18 // For Personal & Private Use Only Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruziSyanAmayutaM yamakamayaM nemijinastotram * 191 sadAmayoSitpaTalaM mahen [na yaH] sadA mahollAsakarau yadaGDI / sadA mayopAsyata eSa bhinnaH, sadA mayobhaktibhareNa nAtha // 19 / / tvadrASitAnAM guNabhAjanAnAM, zreNiH subhAgyaiH sulabhA janAnAm / jagattrayIdattazubhAjanAnAM, giH saMzayAnAM suvibhAjanAnAm // 20 // sthitaH sa mokSe vibhutApadeva, mAmastabhavyAntaratApa deva / sA yAdyasA taM janatApadeva, yasmai namaskRtya hatApadeva // 21 // dayeharIlApa nutAziSaM sa, dayeharItipradadeva teSAm / dayeharINA ghanatAH supuNyo-dayeharIzatviSi ye tvayIza ! // 22 // dizyAH sa me zasyupamAnavAri-mukhaH sukhaM tvaM matimAnavAri / muktiH kSamAvIrudamAnavAri, yena smarazcAsyata mAnavAriH / / 23 / / mayAgamazreNinayapramANA, mayAgamaH sevyata eSa devaH / mayAgamadyonamadaM samastA, mathA'gamattadvirado mahatyA // 24 // navA tvayi dhvastasudhAmahelA'vAptA'marAlI bahudhA mahelAH / vA cikSipustvAM guNadhAmahelA, dakSAH surANAM vividhA mahelAH // 25 / / kopAyazAkhIbhana tubhyamasta-kopAya zAstre zaminAM zivasya / kopAyazAmyadurita prabhAvau, kopAyazonAtha namaskaroti // 26 / / prabho ! nirastasphuradakSamAya, taM yAti bhItikSayadakSamAyaH / tulyaM namasyatyamadakSamAya, rakSAsu puMsAM vizadakSamAya // 27|| muktAvadAnyottama ! yena doSA, muktAvadArautsukanandasatvam / muktAvadAtoruguNagumAmbho, muktAvadAste ravireSa yAvat / / 28 / / bhavAn bhavAdhirnijapAdarAga-jitAruNAmbhoja ! kRpAdarAga ! / dhairyeNa bhavyAlimapAdarAga, raNe'stalakSakSiti pAdarAgaH // 29 // For Personal & Private Use Only Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH mahAnayasthAna sRjantu puMsAM, mahAnayastasya taveza vAcaH / mahAnayaH zArGgivadhUbhiriddha, mahAnayaH kSobhamalobhanItaH ||30|| vande jinaM sarvakalApadantaM, sadA mudA kundakalApadantam / kurvantamuccaiH sakalA''padantaM, guNAvalI yasya kalApadantam // 31 // yastvAM zrIjina ! zIrNa---tamasaM bhUzokanAzezvaraM, sadvAcaM vimalastute'mitamudAnaGgaprabhAkhaNDanam / yatnAdramyadayaM zivAsutamiti prANipriyaM rakSataM, tandrApAyanirAsakA bhayabhavArambhAdanaM taddbhutam // 32|| [zArdUlavikrIDitam] For Personal & Private Use Only Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 52) paJcavargaparihArazrIneminAthastavaH 23 padyanuM A stava saMskRta bhASAmAM racAyuM che. stavanAma parathI ja racanAnI vizeSatAno bodha thaI jAya che. ke kartAe vargIya 25 vyaMjanono tyAga karI mAtra ---4---- A ATha vyaMjanono upayoga karI neminAtha paramAtmAnI stavanAsvarUpe 22 padyonI racanA karI che. temAM paNa upajAti, upendravajA, zAlinI, dodhaka, svAgatA, rathoddhatA, prabodhitA, vaMzastha, toTaka, aigviNI, bhujaMgaprayAta, tavilambita, vasantatilakA, maMdAkrAntA, zikhariNI, zArdUlavikrIDita, gnagdharA ane mAlinI A 18 chaMdonuM niyojana karyuM che. A sarva vastusthiti kartAnI asAmAnya vidvattAno praghoSa kare che. anya padyamAM kartAe svanAmollekha karyo haze kAraNa ke A padya paMcavargaparihAra nathI ane uttarottara vRddhi pAmatA svarabaMdhAraNanA chaMdomAM 21 svara sudhI caDyA pachI 15 svarano mAlinI chaMda prayukta karyo che. AthI, kartAnuM nAma ahIM hoI zake. paraMtu, tenA viSe spaSTa mantavya bAMdhI zakAya tevuM jaNAtuM nathI. zaiveyasArvaM sarasaM sahasravarSAyuSaM zIlasaroruhAMzum / seve'hasaM saMvaravairivAri-vAhasya vAyuM zivazaM yiyAsuH // 1 // [upendravajrA] vayasya vizvAvalayasya sarvasaharSaharyazvarasezasevya ! / sahAsayoSAvisaroruhAvairavihvalazreya RSIza ! rAhi // 2 // sarvaMsahAyAM visasArahAri, vihAya sIlAvivaresu lIlam / ullAsi zaiveya yazoharasvarvazeza haMsAvalisAvahelam // 3 / / [upajAti] zrIzaiveyaM hAradUrArasAlA, suvyAhAraM zizriyurye vizAlam / zazvallolaM svairivizvAryavazyaM, hyAzUvAsa zreya eSAM saveze // 4 / / [zAlinI] For Personal & Private Use Only Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH zeSasahasravasuvyayarAho, yA varasosrazayAMhisalIlaM / AryasulAsyarasesyasizaMsA, zrIvarasAravihAsisahAsaM // 5 / / [dodhaka] sArasArasavarAsya ! zarIra-vyUhasaMzayarasAvyayasIra ! / aMhasAM hi sahasAhararAziM vAralAvara ! zivorusarasyAm // 6 // [svAgatA] vAsavAlivarivasya ! vai surI-vArarAsaviSaye rasazrayaH / vISayAharasi harSavallarISvAlavAla-suvRSazriyaM svayA // 7 // [rathoddhatA] vyazasIralasovazAsvaho, viSayAzAMviSayUSavallayI / urazIlarasevizaizavA, vasarelaM vayasIza helayA // 8 // [prabodhitA] avAryavIryo viSayairuSezvaraH, shivaavishaalaashysNvraalye| vihArahAraiH saralairvarIyasI, zriyaM svayaM rAsirasAvazorasi // 9 // [vaMzastha] harivaMzavahezazazISyavRSavyavahAravizeSarasUlarase / ayasArahareruruzairyazayaM, saralaM sarayaM mahasAvazayaH // 10 // [toTakam] sAhasAvAsasarvaMsahAraM ziraH-zUlavaMhIyasAM vArayAzreyasAm / vairyavazyAyavArAzrayAzAvRSaM, raMhasA hIlavizvAsazAlAvizAm // 11 // [sragviNI] varIyovasAyAzrayovizraso yaiH, zivAsUrasAvAzravaiH zizriye'lam / vilolAzravA'hauvihAyorya eSu, zriyaH sarvavelarvaheyurvavarSA / / 12 // [bhujaGga0] avi-zaza-ryavisAri-susArasaM, ruruvarAhasahiSasaMvaram / avasi vairizazArurahiMsayA, virahazalyavazaM virasAravam // 13 // [druta0] vAsaH suveSavasuhArihayaM rirAso, rIzasyahelisuvasoriha rorarAzau / AzAsu vizvavarazIlayazovivezA, 'zeSAsu zeSazivazailazilAvilAsi // 14 // [vasantatilakA] iSvAsA'sI ariyavazaraM sauvayorahayorye, zrIvAsAyazrayasi zayayorIzvarAMToravazyaM For Personal & Private Use Only Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJcavargaparihArazrIneminAthastavaH . 195 zaiveyAraM hari-varavRSauvAsavAhAryasiMhau, vArIzaM vAsasarasiruhaM sevyayoH zasya vasvoH // 15 / / [mandAkrAntA] asAhAyyaH sAyaM ya uSasi sivavyUha ! vayasAm, susAlaM saMvAse'hara-hari-hasaMvezavirahe / siSeve zaiveyaM suravisarazasyaM savayasam, sa zuzrUSe sAlaM varavRSarahasyaM-hyavasasau // 16 / / [zikhAriNI] zreyolAlasavizvavIravilasallIlArizAMsyAhave, haMseryo harivaMzavaryasarasazrIzIrSahIro ruSAm / haMsyelAvizarAruvAlalavalIsarvasvasusvAsa he !, sUyAvAhavRhallulAya sahasAzaMvyAlahiMsAhare ! ||17|| [zArdUlavikriDItam] visrAMhovArirAzeraviralalaharI vyAsaRSyorvaze yaH, saMsArAyAsavizvAruhavilaya uro havyavAho vivAha / / AvAse vai shivaa| zivasalilasara: zoSasUrAryavarSA, sAro vAvasya seraM varasarasaravaH saMvaravrIhi zasye // 18 // [sragdharA] iti vigaladavadyaH tvAM jinezAnuvadyaH, prakaTitazivapadya prAjyavibhrAjividya ! / tamasamadayasadyaH pAhi neme ! prasadya, pracuramahimahadya ! klezarAzestvamadya // 19 // [mAlinI] For Personal & Private Use Only Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53) nemijinastutiH saraLa saMskRtabhASAmAM 9 padyamAM racAyelI A stutinA kartA caturbhuja nAmanA gRhastha kavi che. zrIneminAthaprabhunI stavanAmAM vizeSaNapaddhatine anusaryA che. paraMtu, samamAtra chaMdanuM niyojana abhinava che. A stuti 52 vi. saM. 1923 kArtaka suda pUrNimAnA divase bAlucara nagaramAM amRtacaMdrasUrijInA sAnidhyamAM rahIne rAmacaMdraRSie 'prakAza' nAmanI TIkA racI che. je prastuta stutinA bhAva sudhI pahoMcavA mATe sugama setusvarUpa banI che. TIkAnte prayukta 'nRpAtuvipazciddhi: saMzodhyummetat' pada kartAnI namratAnuM ghotaka che. 6ThThA padyanI TIkAmAM rAmacaMdraRSie TAMkyuM che ke 'A pada azuddhatara che, yathAkathaMcit tenuM samarthana karyuM che.' A ullekha parathI evuM anumAna thAya che ke stuti kartA caturbhuja rAmacandrarSi karatA ghaNA pUrvavartI hovA joIe, jo ke kartAe 'yA mama buddha: mAnyarUpoSaLa samyak artha: 7 vAsita:' kahIne svanamratA darzAvI che. TIkAmAM rUpasiddhi mATe pANinIyanA sUtro TAMkavAmAM AvyA che. A stutinI vizeSatA e che ke gRhasthanI racanA para zramaNabhagavaMte TIkA racelI che. jaya jaya yAdavavaMzAvataMsajagatpate ! samudravijayanararAjazivAsutasanmate ! / jaya jaya janatAjananajaladhitAraNatare !, sAvabhAvayogIndrasaholavajitahare ! // 1 // [ samamAtram ] namo'stu vyAptirUpAya, vyaktirUpAya te namaH / namo'stu sphoTarUpAya, siddharUpAya te namaH // 1 // atha prakRtimanusarAmaH || jaya jaya yAdavavaMzeti For Personal & Private Use Only Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nemijinastutiH * 197 tvaM jaya tvaM jaya sarvotkarSeNa jetRtvaguNaviziSTo bhava / kriyAsamabhihAre'tra dvirvacanaM, loDantapadametat / yadorapatyAni yAdavAsteSAM vaMzo harivaMza iti / yadvA yadorayam, idamartho'Na, yAdavaH, sa cA'sau vaMzazceti karmadhArayaH / yadurAjJaH prAdurbhUtA yAdavavaMzasya khyaatiloke iti / tasya tasmin vA'vataMsa:zekharo cUDAmaNiH zirobhUSaNavizeSa iva prakaTIbhUto jagatAM patiryaH sa / tasya sambodhane - he yAdavavaMzAvataMsajagatpate ! tvaM jaya / atra sarvatra samastavRttapadena sambodhanamagretanapAde tathaiva pradarzitatvAt / stutyAdau punaruktidoSo'pi na bhayAvahaH / pRthak pRthak sambodhanatve'pi na kSatiriti svadhiyaiva samyak prativArya (pravicArya) vaktavyaM manISibhiH, tatrA'smAkaM nA'tyAdaraH, kiM bahunA jalpaneneti dig / dvau jinau harivaMze samutpannAvato viMzati[ta] majinanirAsArthamanyad vizeSaNaM vizinaSTi / evaM sarvatra svadhiyaiva bhAvanA kAryA iti / samudravijayanararAjeti / rAjate-zobhate iti rAjA, teSAM teSu vA rAjA nararAja iti rAjAha:sakhibhyazceti tatpuruSe Tac-pratyayastataH karmadhArayastato['zivA' tayA saha] dvandvastayoH suta iti tatpuruSastataH sanmatinA saha karmadhArayakRte yatheSTasiddhistatsambodhane-he samudravijayanararAjazivAsutasanmate ! / . janAnAM samUho janatA, samUhe'rthe tal-pratyayaH / janatAyA - janasamUhasya jananaM-janma tadeva jaladhiH-samudrastasya tasmin vA tAraNarUpA taririva tariryaH sa, tatsambodhane-he janatA-jananajaladhitAraNatare ! tvaM jy| savanaM-sAvaH kSayaH, So'ntakarmaNi, asmAd bhAvau (bhAve) ghaJ-pratyayaH / sAvarUpo bhAvaH sAvabhAvaH, taddhitIya-Thak-pratyayaH, kSAyikabhAvo nizcalabhAva iti yAvat, saptakSaye kSAyika iti zruteH / yadvA Sup savaizvaryayorasmAdapi ghaji kRte sAvabhAvo-bAlabhAva aizvaryarUpabhAvo vA / tatra tvaM yogIndraH sannapi mitrAdipreraNayA AyudhazAlAyAM sahaso balasya lavo-lezastena jitastiraskRto hariviSNuryena saH / dvitayapakSe'pi nemerbalavarNanAvasare haripadena lakSaNayA For Personal & Private Use Only Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH indrasAmAnikasuro grAhyaH, zeSaM tathaiva / etat sarvamitihAsAdau prasiddhameva / tatsambodhane-he sAvabhAva-yogIndrasaholavajitahare ! iti // 1 // . jaya jaya janadurvAramAramadagiripave !, sajalajaladazitivarNasavarNatanucchave ! / jaya jaya jagati pramadakumudahimadIdhite !, karuNArasakUpAravimocitapazusite ! // 2 // jaya jaya janaduvariti - janairduHkhena vAryate iti janadurvAraH, sa eva mArasyA'naGgasya mado'haMkAraH, sa eva 'giriH-parvatastasya tatra vA samUlonmUlane pavivi pavirvajra iva vajro yaH saH / 'hAdinI vajramasrI syAt kulizaM bhiduraM pavi'rityamaraH / tasya sambodhane-he janadurvAramAramadagiripave ! tvaM jaya / yadvA mArazca madazceti dvandve kRte pazcAt bahuvrIhirityapi sAdhu / ___ sajalo jalayukto yo jalado-meghastasya yo zitivarNa:-kRSNavarNastatsavarNA tulyA tanoH zarIra sya]cchavidhutiryasya saH, tasya sambodhanehe sajaladazitivarNasavarNatanucchave ! / jagati-saMsAre pramado ya: saurabhyaguNaviziSTaH, kumudaM sitakamalaM kumudinIrUpaM vA tadvikAzane, himA dIdhitiryasya sa himadIdhitizcandrazcandra iva candro yaH saH / yathA gaganasthacandraH kamala(kumuda)vanaM prakAzayati tathA tvaM tu bhavikamala(kumuda)pratibodhakatvenA'pUrvacandro'si / 'jagati'pade haladantAditisUtreNa samAse, saptamyA aluk, tasya sambodhane-he jagatipramadakumudahimadIdhite ! tvaM jy| kuM pRthvI pipati-pAlayati iti vigrahe pR pAlanapUraNayorasmAtkarmaNyupapade'Na, anyeSAmapIti dIrgha kUpArazabdo lAkSaNikastenA'tra gRhIto megha iti karuNArUpa eva raso jalaM tasya yaH kUpAro meghastena For Personal & Private Use Only Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nemijinastutiH * 199 karuNAIcetobhAvena tasmAd vA vimocitA dUrIkRtA pariNayanasamaye pazUnAM sitirbandhanatA yena saH / yadvA karuNArasaH kUpa iva kUpo gAmbhIryAdinA guNena tamati prApnoti yaH sa karuNArasakUpAro gambhIratAdiguNayuktaH san, zeSaM pUrvavadeva / atrApi kU gatau, tato'Ni yatheSTasiddhiH / siMdhaupRSodarAdhAkRtigaNatvAdakAralope kathaJcid rUpasiddhiriti / tasya sambodhane-he karuNArasakUpAravimocitapazusite ! / SiJ bandhane tataH striyAM bhAve ktistena sitizabdo niSpanna iti / / 2 / jaya jaya sa tvamudUTidhiyA''turatA satI, tyaktA yena virAgavatA rAjImatI / jaya jaya nirgatadoSakoSanijaguNatate !, sakalasurAsurarAjaracitasArcAnate ! // 3 // jaya jaya sa tvamiti / udUTirUpA dhIstayA AturatA-vyAkulIbhUtA satI rAjImatI yena virAgavatA tvayA tyaktA sa tvaM jaya ityanvayaH / ___nirgato doSakoSo-doSasamUho yasyA nijaguNataterAtmikaguNavistArAt yasya sa yadvA nirgatA-prAptA doSakozAt anAdikAlInamithyAtvAdi(de)nijaguNAnAM tatiH-zreNiryena saH, tasya sambodhane-he nirgatadoSakoSanijaguNatate ! tvaM jaya / ye gatyarthAste prAptyarthA iti vaiyAkaraNAnAM siddhAntaH / sakalasurA'surarAjabhiH racitA-kRtA arcAsahitA natiryasya saH, tatsambodhane-he sakalasurAsurarAjaracitasArcAnate ! // 3|| jaya jaya zamadamalInapInasamatArate ! bhuvanavibhUSaNavarNavarNavArijagate ! jaya jaya kumatikuvATanizATanizAntakRd !, vAgdyutidarzitabhuvanabhAvapathapIthavad // 4 // For Personal & Private Use Only Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 . zrIneminAthastotrasaGgrahaH jaya jaya zameti - zamaH krodhA'bhAvarUpaH, damaH indriyANAM vazIkaraNarUpastayorlInastena pInA-puSTatAM prApitA samatAyAM ratiryena saH, tatsambodhane-he zamadamalInapInasamatArate ! tvaM jaya / - bhuvanasya-lokatrayasya vibhUSaNamiva vibhUSaNaM yaH saH san, varNena varNaH zreSTo varNaH so'sti yeSAM yeSu vA tAni varNavarNAni, tAnyeva vArijAMni-kamalAni arthAt teSu svarNakamaleSu vihArasamaye gatirgamanaM yasya saH, tatsambodhane-he bhuvanavibhUSaNavarNavarNavArijagate ! / ... ____ kumatireva kuvATa:-kutsitamArgastatra pravRttA ye nizAyAmaTanti ye te nizATAnizAcarAdayastaddharmavattvAt pAkhaNDino'pi nizATA eva teSAmadRzyatAkaNe (karaNe) nizAntakRdiva sUrya iva sUryo yaH saH tasya sambodhane-he kumatikuvATanizATanizAntakRt / yathA sUryodgate nizAcarAdayo'dRzyatAM yAnti tathaiva pAkhaNDino'pi dUratare vrajanti atastvamapUrvasUryo'si, tvaM jy| vAco dyutiH prabhA, tayA darzito yo bhuvanabhAvo-lokatrayAtmakasya sadasadpabhAvaH sa eva panthAstasya prakAzane pIthavat prakRSTadIpaka ivaM yaH saH / yadvA vAgdyutyA paJcatriMzadvANInAM guNatayA darzita:-prakAzito bhuvanabhAvapatho pIthavat-pradIpavat yena tatsambodhanepi-he vAgdyutidarzitabhuvanabhAvapathapIthavat ! / vatvantasyA'vyayatvAt klIbatvanirdezo'treti // 4 // jaya jaya dIkSAnyakSavRttinirvRtivRte !, kRtaraivatagirirAjatIrthatAvizrute ! / jaya jaya saMzritasattvasamIhitadAyaka !, durgatidavalavaneminemijinanAyaka ! // 5 // jaya jaya dIkSeti - dIkSayA niyantAni-vazIkRtAni akSANi-haSIkANi indriyaviSayANi yasmin sa nyakSaH sarvasaMvarAtmako bhAvarUpastadrUpA vRttiH nyakSavRttiH / sA eva nirvRtiyakSavRttinirvRtistasyA vRtirvaraNaM svIkAro yasya sH| ato'nantacatuSTayitvaM siddhatve prasiddhameva / yadvA dIkSAnyakSavRttyA For Personal & Private Use Only Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nemijinastutiH * 201 nirvRtermuktervRttiH-svIkAro yasya saH, tasya sambodhane - he dIkSAnyakSavRttinirvRtivRte ! tvaM jaya / kRtA raivatagirirAjasya raivAtacalasya tIrthatAyAstIrtharUpasya vizruti:khyAtiryena saH, tasya sambodhane - he kRtaraivatagirirAjatIrthatAvizrute ! / saMzritAstvatzaraNaM pratiprAptA ye sattvAH prANinasteSAM samIhitasyamanobhilaSitaphalasya dAyako yaH saH, tasya sambodhane - he saMzritasattvasamIhitadAyaka ! tvaM jaya | durgatirUpo yo davo-vanaM tasya yo lava- ucchedanaM tatra nemiriva cakradhArA iva nemijinanAyako yaH saH, tasya sambodhane he durgatidavalavaneminemijinanAyaka ! ||5|| paJcabhiH kulakamidam // sudinamaho mama cA'dya tathA sudazA dhava !, darzanamiha yadabhUtkila me'pyadhinastava / siddhaM cintitakAryamArya saphalA janirajaniSTacarIdamandabhandakandAvanI // 6 // / sudinamiti he dhava ! - he svAmin ! aho iti Azcarya (rye) / - kila iti sambhAvanAyAm / me mamA'pi aghinaH - pApAtmana iha janmani yat tava darzanamabhUt tat tasmAt kAraNAt mama cA'dyatamaM sudinaM sudazA ca vartate iti / he Arya ! mama cintitakAryamapi siddhaM jAtam / mama janirjanma utpattirapi saphalA-phalavatI jAtA / punaH carIdamando dezaviratirUpo yo bhandaH, kalpadrumastasya yo kandastasya avaniriva kSitiriva kSitirdezaviratirUpAGkaropi ajaniSTa-prAdurabhUt me mama hRtkSitau / etat padamazuddhataraM yathAkathaJcit samarthitam yadvA mama buddhermAndyarUpadoSeNa samyagartho nA'vabhAsita ityalam ||6|| vizvajanIna ! sadInamiti nijadRksRtiM, kathamatha mAmavamAnya bhajeryazasonnatim / For Personal & Private Use Only Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 . zrIneminAthastotrasaGgrahaH tvatkiGkaramavagatya satyasukhasAvadhi, pratijani me nijameva deva ! diza sannidhim // 7 // vizvajanIneti - atha ityanantaraM he vizvajanIna ! - he vizvajanahitakAraka ! sadInamitaM sadInatAguNayutaM nijadRk-sRtiM tvadRSTipathaprApta mAmavamAnyA'vagaNayitvA yazasA unnati loke prasiddhatAM tvaM kathaM bhaje: kathaM prApnuhi ? ____ atha he deva ! mAM tvatkiGkaraM dAsarUpamavagatya - bhavAn jJAtvA, pratijani atrA'vyayIbhAvatvAdvibhakterluk bodhyaH, muktipadaprAptiparyantarUpe bhave bhave me-mama mahyaM vA nijameva-svakIyameva sannidhiM samIpatArUpaM samyaktvarUparatnaM vA tvaM diza-dehi ityanvayaH // 7 // bhUrijano yadarakSi bhavAn nijasadRzA, samprati me'pyanuprekSya vibho ! bhava nabayazAH / kiM bahuyAcanayA'tha nAtha ! tava pArzvataH, svIyacaraNazaraNaikagataM kuru mAmavataH (mataH) // 8 // bhUrijano yadeti - he vibho ! - he vizvavyApaka ! nijasadRzA nijasamIcInadRSTyA svakIyasaddarzanena iti yAvat, bhavAt-saMsArAt bhUrijano yad bhavatA arakSi-rakSAM kRtavAn / saMprati-idAnIM me mahyaM mama vA, anuprekSya iti IkSadarzanAGkanayorasmAddhAtoH ktvAsthAne ktvo lyabiti sUtreNa lyapi kRte yatheSTarUpasiddhiH, svIyasadarzanaM dattvA tvaM navayazA bhava nUtanayazoyuktastvaM syA iti karturhArdam / ___ athetyanantaraM he nAtha ! ataH paraM tava pArzvataH bahuyAcanayA kiM - paryApta sRtamiti kimityasA[va]rthaH ? svIyacaraNayoH zaraNaikagataM-zaraNaikatArUpaM mAM tvaM kuru, bhave bhave mama tava caraNayoreva zaraNamastu ityanvayaH // 8 // chandastu samamAtrAkhyam / For Personal & Private Use Only Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nemijinastutiH * 203 iti stutaH zrIgirinAramaNDanaH, saMsevyamAno'mbikayA nirantaram / nemIzvaraH stAt satataM sadaGginAM, caturgatibhrAntihara: zivaGkaraH // 9 // [upajAtiH] iti stuta iti - iti parisamAptau, itthaM vA amunA prakAreNa, zrIgirinAramaNDano'mbikayA devyA nirantaraM saMsevyamAno yo nemIzvaro bhagavAn mayA stutaH stutiM kRtavAn, sa eva nemIzvaro dvAviMzatitamajinanAyakaH satataM-nirantaraM sadaGginAM bhavyaprapANinAM caturgatibhrAntihara ata eva zivaGkaraH stAt-bhavatu ityanvayaH // 9 // kRpAluvipazcidbhiH saMzodhyametat / vidvadjanasaGkIrNe'mRtacandrasUrisannidhau racitaH / jAgratprabhAvajanite, nemIzvare me matirbhUyAt // 1 // tri-netrA-'Gka-vidhumite'bde kArtikamAsasya pUrNimAsutithau / bAlUcare puravare, prakAzo rAmacandrarSiNA // 2 // yugmamidam / For Personal & Private Use Only Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54) neminAthacaritram prastuta caritra jinavallabhasUrijI kRta paMcajinacaritra aMtargata che. prAkRtabhASAmAM nibaddha gAthAo dvArA A caritromAM paramAtmAnA jIvananI saMkSipta mAhitI ApavAmAM AvI che. A jinavallabhasUrijI samartha racanAkAra hatA. prathama te o AsiphArganivAsI jinacaMdra nAmanA caityavAsI adhyakSanA ziSya banyA. vyAkaraNa, kAvya, nyAyAdi abhyAsa karAvI gurue temane vAcanAcArya pada arpaNa karyuM, pATaNamAM abhayadevasUrijI pAse AgamonA abhyAsArthe mokalyA. AgamonA abhyAsathI sanmArganuM jJAna thatAM gurunI AjJA pUrvaka vaDagacchanI saMvegIzAkhAnA jinezvarasUrijInA ziSya thayA. tyArabAda temaNe caityavAsIo sAme moTI jhuMbeza upADI hatI. mALavAnA rAjA naravarmane paNa temaNe pratibodhita karyo hato. temanI AcAryapadavI saM. 1167mAM thaI. Ama to teo saMghamAM mAnya vidvAna hatA paraMtu. cha kalyANakanI prarUpaNA karavA dvArA teoe mAna gumAvyuM. sAthe teo svataMtra gacchanA pratiSThApaka banyA. temanI ziSya paraMparAmAMthI madhukaragaccha, kharataragaccha ane rudrapallIyagaccho udbhavyA. (temanI vizeSa mAhitI ane racanA mATe juo-jaina paraMparAno itihAsa 2-340 thI 344) prastuta paMcajina caritra para kharataragacchIya jinabhadrasUrijI (1450-1514) > mahopAdhyAya siddhAntarucijInA ziSya sAdhusomagaNie "arthaprabodhinI vRtti vi.saM. 1519nA varSe racI che. sAdhusamagaNijInI anya racanA caMdraprabhacaritra, puSpamAlAprakaraNavRtti (2.saM.-1512), mahAvIracariyavRtti (ra.saM. 1519), naMdIzvara stavanavRtti vagere che. prastuta paMcajinacaritra-TIkAne aMte ApelI prazasti parathI TIkAkAranA guru siddhAMtarucijIno paricaya prApta thAya che. teo mahopAdhyAya hatA. For Personal & Private Use Only Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ neminAthacaritram * 205 temanA para jIrAvallA pArzvanAtha paramAtmAnA adhiSThAyaka prasanna hatA. tathA gyAsuddIna mahArAjAnI sabhAmAM teozrIe vAdamAM vijaya meLavyo hato. prastuta TIkAmAM Thera-Thera Agamika padyo sAkSIpATha tarIke grahaNa karelA che. je racanAkArazrInA Agamika UMDA abhyAsanA pratIkasvarUpa che. TIkAmAM avasara-avasare viSaya vastu kholavAno prayatna karyo che. jemake-paramAtmAnA 34 atizayo, 35 vANInA guNo, saptabhaMgI, siddhanA 31 guNo vagere, pratyeka caritramAM paramAtmAnA zAsana devadevInuM varNana AvarI lIdhuM che. pAMceya caritra ane tenI TIkAmAM bhASA saraLa ane samAna rahI che. paraMtu, mahAvIrasvAmicaritranuM prathama padya mAlinImAM che ane tenI TIkA paNa khaMDAnvaya-daMDAnvaya paddhatine anusAra ApelI che. mahAvIrasvAminA ra7 bhavavarNanamAM vizvabhUti tarIkenA bhavanI bAbatamAM amuka ullekho pracalita varNanathI vizeSa karyA che. rAjA kapaTa karIne yuddhanI bherI vagADe che tyAre te pahelA rAjyasabhAmAM tenuM kAraNa darzAvatAM kahe che ke-puruSasiMha rAjA AjJAmAnya hovA chatAM have AjJA mAnatA nathI AthI temanI sAthe yuddha karavA jauM chuM." vizvabhUti muninA gurunuM nAma "svayaMbhUti ApyuM che. sAmAnyataH "saMbhUti' nAmanI prasiddhi che. mAsakSamaNane pAraNe vizvabhUtimuni gAyanI Thokara lAgatA paDI jAya che. tyAre vizAkhAnaMdIne badale tenA sevako muninI hAMsI kare che. muni krodhamAM AvIne te sevakonA svAmIne bhavAMtaramAM mAravAnA baLanuM niyANuM kare che. TIkAkAre A ra7 bhavanA varNanane aMte ra7 bhavanI gaNatarInA matAMtaro paNa TAMkelA che. TIkAne aMte ApelI prazasti TIkAkAranI nirabhimAnatA ane namratA darzAve che. For Personal & Private Use Only Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH neminAtha paramAtmA sivAyanA cAra paramAtmAnA caritra ane tenI TIkA pariziSTamAM ApyA che. atha zrIneminAthacaritraM vyAkhyAyate tasya ceyaM prathamagAthA mayanAhisarisavilasiradehapahAkayadisAmuhavibhUsaM / nemijiNaM paNamiya cariyalavamimasseva kittemi // 1 // mRganAbhi:-kastUrikA tayA sadRzI-tulyA vilasantI-prasarantI dehaprabhAkAyakAntistayA kRtA digmukhAnAM vibhUSA-zobhA yena sa tathA / taM evaMvidhaM nemijinaM-zrIneminAthaM praNamya-prakarSeNa natvA asyaiva zrInemezcaritalavaM kIrtayAmIti kriyAsaNTaGkaH / atra ca bhagavati garbhagate sati mAtA svapne'riSTaratnamayaM nemi-cakramadrAkSIdityariSTanemirityetadbhagavannAma, padaikadeze padasamudAyopacArAnnemiriti sUtre nirdeza iti gAthArthaH // 1 // smArtha : kastUrI sarIkhI prasaratI dehakAMti jehanI chai, kIdhI disirupa mukhanaI sobhA jiNi te nemi jineMdra praNamI karI caritranau lavalesa ehanau kIratisuM-kahisuM. 1 tadeva darzayanti : tittIsasayare avaraIyammi Asittu ittha avyrio| soriyapurammi kattiyabahuladuvAlasinisammi tumaM // 2 // trayastriMzadatarANi aparAjite vimAne AsitvA-avasthAya atra jambUdvIpasatke bharatakSetre sauryapUre kArtikabahuladvAdazInizAyAM tvamavatIrNaH / tadA ca mAtuzcaturdazasvapnadarzana-surendrAdezakRtadhanadhAnyasaMharaNAdisarvamihApi jJeyamiti gAthArthaH / tetrIsa sAgaropama aparAjita vimAni rahI, civI, IhAM avataryauM. saurIpura raI viSaI kArtika vadi bArisinI rAtrI tuM upanau. 2 For Personal & Private Use Only Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ neminAthacaritram * 207 atha janmakalyANakaM bhaNanti : goyamagotte jAo, sAvaNasiyapaMcamIi saMkhaMko / kanArAsimmi sivA-samuddavijayANa kulakeuM // 3 // gautamagotre jAtaH-prasUtaH tvamiti pUrvagAthAtassaMyojyaM / kathambhUtaH ? zaGkhalAJchanaH, zivAdevI-samudravijayayoH kuladhvajaH-kulamaNDanamiti bhAvaH / kadA prasUta ? ityAhuH - zrAvaNazuklapaJcamyAM tathA kanyArAzaukanyArAzisthe candra iti gAthArthaH // 3 // gautama gotroM Upanau zrAvaNa sudi pAMcami jAyache, saMkhalAMchana, kanyArAsi sivA-samudravijayanA kularaI viSaI dhvajA samAna. 3 atha bhagavataH kaumArakAlaM dehocchAyAdi ca prakAzayanti dasadhaNataNU Thio taM, kumArabhAveNa tinnivarisasae / rAyasiriM rAyamaI va, gADhapaNayaM pi agaNito // 4 // dazadhanustanustvaM sthita: kumArabhAvena akRtapariNayatvena trINivarSazatAni kiM kurvan ? rAjyazriyaM gADhapraNayAmapi-gADhAnurAgAmapi rAjImatIM ca agaNayannavamanyamAna iti gAthArthaH // 4 // dasadhanuSa, rahyau tU kumArabhAvaI, tInisaya varasa rAjayalakhamI rAjImatI valI ghaNaI anurAgi sahita avagiNI - chAMDI. 4 atha dikSAkalyANakaM varNayanti aha varisadinnadANo, logaMtiyabohio ya jAyaM ti / uttarakurusiviyAe, taM rAyasahassapariyario // 5 // revayagirimmi sahasaMbavaNagayAsogatarutale evaM / chaTeNa viNikkhaMto, sAvaNasiyachaTThipuvvANe // 6 // athetyAnantarye, lokAntikairdevaiH sArasvatAdibhiH jAtakalpasthitiriti bodhito, varSaM yAvaddattadAnazca, uttarakurunAmnyAM zibikAyAM vimAnAkAra For Personal & Private Use Only Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 . zrIneminAthastotrasaGgrahaH sukhAsanavizeSe AruDha iti gamyaM, rAjJAM sahasreNa parivRtaH, raivatagirau sahasrAmravanavartamAnA'zokatarostale bhagavAn SaSTena tapasA viniHkrAntogRhavAsAnnirgataH-pravrajitaH, zrAvaNamAsasya zuklaSaSTyAM pUrvAhneprathamapauruSyAmiti gAthAyugalArthaH / / 5-6 // | diva varasI dau dAna, lokAMtika deve bodhyauM, AcAra e tIyAMnau uttarakura nAmi sibikAMi bAMThau tuM rAjAnA sahase karI parivariyau thakI. paNa giranAra paravati sahAsAMbavani dIkhyA leu hUuM, asokavukhya heThaI bhagavaMta chaTha tapa gharavAsaNotI nIkalyauM, sAvaNa sudi chaThi pahilaI pahari. 6 atha prathamapAraNakasvarUpaM prarUpayanti takkhaNamaNanANajuyassa tuha bhamaMtassa baarviinyre| varadinnadinnaparamAnnapAraNaM Asi bIyadiNe // 7 // tatkSaNaM-dIkSAkSaNe eva, mana:paryAyajJAnayutasya tava dvAravatInagare bhramataH vratAt dvitIyadine varadattadattaparamAnnena pAraNakamAsIditi gAthArthaH // 7 // tiNi samaI mana:paryAyakhyAna sahita tujhanAM bhamatAM thakai dvArikAmA, bIjAM dini varaditti dIya khIri karI pAraNau hula 415 visi. 7 atha chadmasthaparyAyakAlaprakhyApanApUrvaM jJAnakalyANakaM prajJApayanti aha caupannadiNaMte AsoyaamAvasAi puvvnne| veDasataru hiDhe aTThameNa tuha kevalaM jAyaM // 8 // atheti dIkSAgrahaNA'nantaraM catuHpaJcazadinAnAmante-prAnte azvayujaAzvinamAsasyAmAvAsyAM pUrvAhNa-prathamapaurUSyAM vetasataroradhastAt aSTamena tapasA tava kevalamiti-kevalajJAnaM jAtamutpannaM / etena catuHpaJcAzaddinAni cchadmasthaparyAyaH tataH kevalajJAnamiti gAthArthaH / / 8 / / For Personal & Private Use Only Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ neminAthacaritram * 209 | diva caupanna pachaI AsUvadi amAvasinaI dini, pahilaI pahari, vetasa vRkhya heThaI, aThamatapi, tUnaI kevalajyAna hUuM. 8 atha bhagavatazcatuHprakAraM parivAraM prarUpayanti to samaNANaTThArasa cAlIsaM saMjaINa ya sahassA / egUNasattaraM lakkhamakkhayaguNaDDasaDDhANaM // 9 // chattIsasahassajuyaM, lakkhatigaM guruguNaDDisaDDiNaM / iya paramapayAsaMgho saMgho tuha cauvviho jAo // 10 // tataH-kevalajJAnAnantaraM, gaNadharA gaNAzcaikAdaza jAtAH, etaccA'tra saMkSepAnnoktaM, zramaNAnAM varadattapramukhANAM aSTAdazasahasrAH / tathA yakSiNIpramukhANAM saMyatInAM-sAdhvInAM catvAriMzatsahasrAH / tathA na vidyate kSayohAso yeSAM te akSayAH, tairakSayairguNairADhyA-yuktAste ca te zrAddhAzca, teSAM akSayaguNADhyazrAddhAnAM nandanapramukhANAM ekonA saptatiryasmin lakSe tadekonasaptatilakSaM 169000 iti / / 9 / / .. SaTtriMzatsahasrayutaM lakSatrikaM kAsAmityAhuH gurvI guNAnAM RddhiryAsAM tAzca tAH zrAdhyazca tAsAM guruguddhizrAddhInAM suvratApramukhANAM / ityuktarUpaH paramapade-mokSe AsaMgha:-parAprItiryasya sa tathA evaMvidhaH saMghastava caturvidho jAta iti gAthA dvayArthaH // 10 // pachaI sAdhu 18 sahasa, cAlIsa sAdhvInA sahasa hUA. IguNahattarIsahasa ekalAkha saMpUrNa guNa sahita zrAvaka thayA. 9 chatrIsasahasa sahita lAkha tIni moTA guNa sahita zrAvikA huI, Ima mokhya upari prIti sahita saMgha tima cihuM prakAre tAharaI hUu. 10 atha saMgha[dauHsthya] vighAtinIyakSiNI, vAsudevapraNatatvaM, zrAmANyaparyAyamAnaM ca prAhu: For Personal & Private Use Only Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH kohaMDikhaMDiyatitthaduttha ! gayataNha ! kaNhapaNayapao ! / sAmaNNamasAmaNNaM vAsasaesatta kAsi tumaM // 11 // he kUSmANDIkhaNDitatIrthadauHsthya ! tatra kUSmANDI-ambikA tayA, etadupalakSaNAdgaumedhayakSeNa ca khaNDitAni tIrthasya-zAsanasya caturvarNazrIsaMghasya cAsya dauHsthyAni yasya sa tathA tat sambodhanaM taduktaM / zrInemitIrthe gaumedho yakSazcAsya nRvAhana: trIn dakSiNAn mAtuliGga-pazucakradharAn karAn vAmAMstu nakula-trizUla-zaktiryutAn dadhat, zyAmo / ambikA''mralumbI-pAzA''lambidakSiNadoyA saputrA'GkuzabhRdvAmadordvayA, siMhavAhanA, suvarNavarNA, zrInemitIrthe zAsanadevatA / iti puruSasya pradhAnatve'pi sUtre gomedhayakSamupekSya zrIambikAyakSiNyA grahaNaM tasyAH prasiddhi-prabhAvApekSaM iti / he gatatRSNa ! tatra gatA-vyapagatA tRSNAlobhapariNAmo yasmAdasau gatatRSNastatsambodhanam / tvaM kRSNapraNatapadaH san asAmAnyaM nirUpamaM zrAmaNyaM-zramaNadharmaM saptavarSazatAn akArSIriti gAthArthaH // 11 // kuSmAMDaka devatAyaI khaMtra tIrthanau dukha, gaI tRSNA yehanI, kRSNi praNamyA padakamala yehane, cAritra nirUpama varasa sAtasaI sIma karata huu tU svAmI. 11 atha bhagavatsAdhusaGghasya labdhivizeSajJApanapUrvaM saGkhyAM vadanti maNanANi sahassamaNuttarovavAINa solasayANi / caudasapuvvINa sayA cauro duguNA ya vAINaM // 12 // paNNara sayA veuvvi-ohi-kevalijiNANa patteyaM / parivAro tuha taM paNNavesi dhammaM caujjAmaM // 13 // manaHparyAyajJAninAM-sampUrNe manuSyakSetre vyavasthitAnAM saMjJinAM manovartisarvavizeSopetavastugrAhiNAM sahasram / anuttaropapAtinAM SoDazazatAni For Personal & Private Use Only Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ neminAthacaritram * 211 tatrAnuttaravimAneSUpapattirutpattiryeSAM te tathA teSAM, te cA''gAmibhavabhAvisiddhigatayo jJeyAH / caturdazapUrvANi vidyante yeSAM te caturdazapUrviNasteSAM caturdazapUrviNAMzrutakevalinAM catvAri zatAni / dviguNAni catvArizatAni aSTau zatAnItyarthaH vAdinAM vAdalabdhisampannAnAm // 12 // pratyekapaJcadazazatAni keSAM vaikriyalabdhivadavadhijJAnikevalijinAnAM parivArastava AsIdityadhyAhAraH / tvaM prajJApayasyupadizasi dharmaM caturyAmacatvAro yAmA-vratAni yatra tat tathA abrahmaNaH parigrahAntargatatvena bhaNanAccatuHsaGkhyA tvamiti gAthAyugalArthaH // 13 / / mana:paryAyajAnI 1 sahasa, anuttaroapAtI solahasaya sAdhu hUA, 46652vI sAdhu sa' thyAri, bibh|| = 800 vAhI sAdhu chUmA. 12 panaraha saya vaikriya labadhimaMta, avadhinyAnI, kevalajAnI sAdhu pratyeka parivAra tAharau phUla, tuM upadisatI hUu dharma airi mahAvratarUpa 13 athApazcimaM siddhigamanalakSaNaM kalyANakaM bhaNanti chattIsuttarapaMcasayasAhusahio, sahassa varisAo / kallANagapaNagacciyacittAnakkhatta nesajjI // 14 // . mAsiyabhatteNa tumaM AsADhasiyaaTThamIe rayaNIe / ujjite jiNa vallaha siddhisuhaM patta kuNasu sivaM // 15 // SaTtriMzatA uttarANi adhikAni paJcazatAni (536) sAdhavastaiH sahitoyuktaH / tathA sahasraM varSANi sarvAyuryasya saH sahasravarSAyuH / tathA kalyANakAnAM paJcakenAcitaM arca pUjAyAM-mAnaN pUjAyAmiti dhAtupAThAt [ ] pUjitaM-mAnitaM citrAnakSatraM yena sa tathA tatsambodhanam / tathA niSaNNaH paryaMkAsanastha: padmAsanopaviSTa iti yaavt| tvaM mAsikabhaktena ASADhazuklASTamyAM rajanyAM ujjayante-raivatakagirau he jina ! he vallabha !-mama sarvAdhikapriya, he siddhisukhaM prApta !, yadvA he vallabhasiddhisukhaM prApta ! ityekaM vizeSaNaM, he For Personal & Private Use Only Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH / jinavallabha ! chadmasthavItarAgapriyeti vA / zivaM-kalyANaM nizreyasaM vA, kurusampAdaya / atrApi jinavallabha iti kavernAmajJeyamiti gAthAdvayArthaH // 142ll. chatrIse adhika pAMcasaI sAdhu sahita, 1 sahasa varasa Akhala pAlI, kalyANika pAMca nizAM citrA nakhatri hUA, padmAsani bAMTha8, mAsI bhaktaI tU AsADha sudi AThamanI rAtaI girinArAM aho jina ! aho vallabha ! athavA sAmAnya kevalInaI priya, sarva kalyANaka hUA, moga hUuM, I pakhi kavi nAma jinavallabhasUri, aho siddhisukha prati prApta ! ghau mokhya mUnaI. 14, 15. For Personal & Private Use Only Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' 1) jinakIrtisUriviracitAH paJcatIrthIstavAH // 1. zrIRSabhakuntalastavaH // ezvaryaM sadane sadaiva vadane vAcAmpatirdevatA, zauryaM doguMgale'valeparahitA buddhivizuddhA hRdi / kIrtiH khelati viSTape ca bhavinAM yasya prasattervazAt, zrI nAbheyajinaM praNaSTavRjinaM pravyaktabhaktyA stuve // 1 // [zArdUla0] zrIbrahmopaniSanniSaNNadhiSaNaivijJeyasamyasthitaH, svAmin ! kastava vAstavastavamalaM kartuM bhavonmAnavaH ? / tvAmAmantrya punaH punastadapi hi stotracchalenAmunA, jihvA svAmadhunA punAmi malinAmAstutyasaGkIrtanAt // 2 // magnaM dharmarathaM yugAdisamaye mithyAtvapaGkoccayAt, kRSTvA sarvasukhAvahaM yadavahaH zreyaHpurIprApakam / tenA'sau kiNasantatiH zititarA skandhe tavAlokyate'dyA'pi zrIvRSabhaprabho ! navaghanazyAmAlakavyAjataH // 3 // lAvaNyAtizayAdatIvasubhagAM zrI-bhAratIdevate, tvanmUrti dRDhamAliliGgaturamU atyantarAgAnvite / tenAMsasthalayostava stabakitA lolAlikAlicchalAt, kastUrIdravapatrabhaGgaracanevA'sau tadaGgacyutA // 4 // zrInAbhikSitipAlaMputraM ! bhagavannaitA tavAM'sasthale, dIvyannIlarUcichaTAH kila jaTAH sarvajJacUDAmaNe ! / kiM tvetAH paramaddhisiddhinagarImohArgaladurgamabrahmadvArakapATasampuTataTaprodghATane kuJcikAH // 5 // atyantaM nibhRtaM bhavadguNaguNaiH saGkhyAtigaiH prAgapi, tvatkIrtyA tvadhunA'bhavaM sphuTadivAmAsyA tadenAM kvacit / For Personal & Private Use Only Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH dUre preSaya nAbhirAjatanaya ! vyometi vijJaptikAM, prAptaM kartumiva tvadantikamidaM dambhAjjaTAnAM prabho ! // 6 // bhaktivyaktivinamra[zirSa]janatA'bhiSTArthakalpadruma !, svAmiste'sayuge sugeyazitirUk naitajjaTAmaNDalam / kiM tvetaccapalasvabhAvakamalAbAlaplavaGgapriyAbandhAya prabalaM tvayA praguNitaM proddAmadAmA''yasaM // 7 // yad vijJAH prabalapratApavibhavazrInAbhirAjAGgaja!, . tvAM gandhadvipamAmanantipurUSazreNISu tat sAmpratam / rAga-dveSagajAn parAbhavasi yad bambhaGkSi mohadrumaM, dhatse yanmadavAri vAritamadopyudyajjaTAvyAjataH // 8 // ... saubhAgyekanidhe nidhehi hRdaye snehaM cirasnehalasvAntAM svAM dayitAmimAM tvamadhunA sambhAvayaihi prabho ! / ityAkhyAya zivazriyA nijagRhe tvAM netumAyojitA, nIlIrAgabhRteva rajjurapi hi zyAmA jaTAyAH chalAt // 9 // pIyUSadyutimaNDale pratikalaM pIyUSayUSaM piban, devaistrAsita eSa lekhabhavanAdAhuH palAyya sthitaH / pAtuM vAgamRtaM tvadIyavadanAsanne prasanne jaTAvyAjena trijagatyapi tvadaparo nAsti zaraNyo yataH // 10 // dharmAyAdA bhuvanavibhutAM dehi tannopi kiJcin, mitre zatrAvapi samamanA yogibhirgIyase yat / yAJcAmevaM racayitumidaM dambhataH kuntalAlyAH sthAnabhraSTaM duritamiha kiM tvatsamIpe jinAgAt // 11 // [mandAkrAntA] satataM bhagavaMstavAMzadezena jaTAnAM paTalaM vibhAti kintu / vidhRtaM tadidaM tvayA tamo'straM jagadAskandaparasmaracchidAyai // 12 // [mAlabhAriNI] paramamahimadIvyanmAtRkAvyaktavarNaM, phaNiyugalaniSevyaM vyAjataH kezapAlyAH / For Personal & Private Use Only Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka'. 215 mukhamiha kurUkullAyantravanmantraramyaM, sRjatu bhuvanarakSAM zrIyugAdIzvarasya // 13|| [mAlinI] iyaM na te kuntalamAlikAM'sayorvinIlakAntiH pravibhAti kintvidam / tubhyaM kSamAbhRdgurave'JjanakSamAdharaiH svakAnteH paTalaM tu Dhaukitam // 14 // [upa0] tvayA sitadhyAnabalapravAsitaM durnItikArIti manaHpurAntarAt / aMsasthalIlolavinItakuntalacchalena durdhyAnamivAyayau bahiH // 15 // iyaM na te nIlajaTAkadambakaM, virAjateM'sasthalayostava prabho ! / asau punarnamrasurAGganeritA kaTAkSalakSastabakAvalI kila // 16 / / zrImadyugAdIza ! tavAMsayoH sphuratpadaH kadambaM na jaTAghaTArUcAm / kSAratva-nimnatva-jaDatvadUSaNakSayecchayA kintu samAgato'mbudhiH // 17 // parAparabrahmamayI sarasvatI, lakSmIzca nirvairamubhe iha sthite / itIva vedhA vidadhe tavA''nane jinendra ! rekhAyugalaM jaTAGkataH // 18 // virnijitau gISpati-bhArgavau tvayA, tataH prapannau tava tau vineyatAm / ime tayoradhyayanAya paTTike, kRte vidhAtrA bhagavan ! jaTopadheH // 19 // zrInAbheya ! tvadaMsasthalayugalataTe nIlamAlokyate yad, dakSA AhurjaTA'sAviti bhuvanapate ! kiM tu manye'hamevam / eSA cchAyaiva deva ! bhrakRTiyugabhavA nAparaM kiJcidetanmUrtI pAraGgatAnAM kimapi na ghaTate vaikRtaM yajjaTAdyam // 20 // [sragdharA] aprekSyekSaNatIvratApatapanottaptAGgabhavyAGginAmazrAntaM pibatAM svalocanapaTailAvaNyapuNyAmRtam / tvadvaktrAdamRtahadAnnipatitaistabindubhiH pArzvataH, svAmin ! paGka ivA'bhavat kila jaTAvyAjAt tavAMsadvaye // 21 [zArdUlavi0] rAga-dveSagajendrayostribhuvane svairaM ciraM bhrAmyatoH, zrIdharmadrumakAnanaM dalayatonityaM madonmattayoH / devairapyaviSahyayoH kila vazIkarAya sArAyasaproddAmAGkazayAmalaM zitijaTAvyAjAdadhArSIH prabho ! / / 22 / / For Personal & Private Use Only Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH zrImaddharmanarezvaraH sRjati kiM yaddehagehAGgaNe, bhAvadveSibhaTAnatIvavikAn jetuM kRpANIzramam / lolannIlajaTAghaTAtikapaTAd devaH sa vaH prArthitaM, nityAnandapadapradaH pradadatAM zrImAn yugAdIzvaraH // 23 // evaM zrIgurusomasundarayazaH prAgbhAragaurasphurat, kAntismeritaviSTapatraya ! nyshriikeliliilaaly| bhaktivyaktitaraGgaraGgimanasA svAmin ! mayA'si stutaH, zrInAbheyavibho ! prasIda bhagavan ! bodhipradAnena me // 24 // 2. zrIzAntikAntistavaH // navajyotiH sphAtiH sakalakamalAkelisadanaM, kalAlIlAzAlI pRthutamatamaHstomazamanaH / mRgAGkaH zrIzAntiH kuvalayasamullAsanaparaH, ' sphuratkallolaM me racayatu sa vAgbrahmajaladhiH // 1 // [zikhariNI] kalaGka no dhatte na ca bhajati doSodayamayaM, na cApnoti bhrAnti kalayati kalAnAM na vilayam / atADyaM no jADyaM prathayati na vApyastasamayaM, navInaH zrIzAntiharatu mRgalakSmA bhavabhayam // 2 // jagannAtha: pAthaHpativadatigambhIrahadayo, dayollAsAt pUrvaM svatanupizitaiH sAtvikapatiH / rarakSa zyenAd yo bhayavidhurapArApatamasau, jinaH zAntiH pAyAd bhava-bhavabhayAd bhaktabhavinaH // 3 // yadIyAGgAcchaGgAd dizi-dizi pizaGgadyutiriyaM, viyat sarvaM vyApA'pratihatagatiH khelatitamAm / dRDhaspardhAbandhAdi bhagavato jJAnamahasaH, sa zAnti zrAnti vo bhavavanabhavAmudvidalatAt // 4 // For Personal & Private Use Only Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 217 sa vaH zAnteH kAntivraja ururajastakSatutamAM, tamAMsi cchindAnaH kanakakamalacchedakapizaH / sarojAnAM rAjyA nirupamasukhazrIvijitayA, pade daNDasyA'yaM kRta iva parAgaH svavibhavaH // 5 // tvayA chinnA doSAstribhuvanamanodAhajananA, mamApyetAMzchindyA iti bhajati yaM dIpakatatiH / nijaM tejaHpuJjaM purata upadIkRtya sahajaM, miSAd yat kAntInAM prathayatu sa zAntiH sukhamatIH ||6|| sa zAntiH santApaM haratu bhavinAM zAntinilayo, virejuryaddehaprabhavarucayaH svarNazucayaH / vapubhittvA dhyAnAnalavimalakIlA iva bahi:, samullAsaM prAptA dinakaramaho ! jetumanasaH ||7|| abhIpsuH saurabhyaM nijavapuSi gAGgeyanikaraH, sa sevAhevAkI sanRti vasatiM yasya savidhe / pizaGgAGgavyAjAdiva sudivasaM vaH prathayatAdyatAtmA zrIzAntiH sa bhuvanajanAbhISTaphaladaH // 8 // ruciH zAntervyAkhyAsadasi vapuSaH svarNarucirA, samantAt dantAMzaprakarakhacitA neyamapi tu / asau zvetAmbhojA tadururajasA pItasalilA, jitA pAvitryeNa tridazataTinI saMzritavatI // 9 // ayaM mokSopAyaM prathayatu satAM zAntivapuSaH, sphurajjyotiHpuro dRgadhararadAMzustabakitaH / dRDhasnehAvezAt sarabhasamilajjJAnalalanA, vapurlagnazcInAMzukapaTa ivA'nekaracanaH // 10 // virAjante zAnterdizi dizi vapuH kAntinikarA, nakhajyotirjAlastabakakhacitAH sRtvaratarAH / For Personal & Private Use Only Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH smare dhvaste ratyA nijatanulatAtaH parihatAH, suvarNAlaGkArA iva navamaNizreNirucirAH // 11 // sa vaH zAntiH zAntaM sRjatu bhavatAM yena sahasA, bahizcakre nityaM svahRdayapathAd rAjasaguNaH / tato dehodgacchadyutitatiparIveSamiSataH, sa IpsuH svasthAnaM kimanunayanAyA''gata iha // 12 // sahelaM khelantyA dhRtilalanayA yena yutayA, . vikIrNo'yaM vAsaH saghusRNalavazcAndana iva / samantAt sarpan yat tanurucibharo rAjatitarAM, tarAMsi dviSTAnAM kSapayatu sa zAntijinapatiH // 13 // . zriye sa zrIzAntiH praNamadamarIbhiH praguNitaiH, kaTAkSANAM lakSaiH stabakitamidaM yadvapurabhUt / januH snAtrArambhe kanakakamalabhrAntivivazaidalannIlInIlairdhamarapaTalairAzritamiva // 14 // yadIyAGgodgacchatkiraNapaTalaiH svarNavimalaidvijazreNI-cakSuH-karatala-nakhA'bhIzuzabalaiH / nabhobhittau citraM kRtamiva zivazrIratikRte / prabhuH sa zrIzAntirbhavatu bhavatAM bhrAntihataye // 15 // janAnAmAnandaM nayanayugayoH svarNavizadaH, karotu zrIzAntestribhuvanapateH kAntinikaraH / sitadhyAneNAkSyAH sarabhasaparIrambhasamaye, vilagnaH kAzmIradrava iva tadaGgAd vilulitaH // 16 // svagandhaM kastUrI vitaratitarAM yadyanupamaM, mRdutvaM cA'mbhojaM vidhurapi tadAhlAdakaguNam / tadA jAtyasvarNaM bhavati sadRzaM yasya vapuSaH, sa devo devAnAM viracayatu zAntiH zivasukham // 17 // For Personal & Private Use Only Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 219 tvayA tyaktaM kRSNAtrayarmatikaTu svAdamadhuraM, paraM mA mA tyAkSIriti gaditumAgAdupayadam / asau lezyA padmA kimu tanurUcivrAtamiSataH, sa devaH zrIzAntirvitaratu zivaM viSTapapatiH 2 // 18 // aunnatya-sthiratA-suvarNamayatA-sannandanAdyairguNairasmAkaM vibhunA jito'pi kimasau stabdho na dhatte natim / mRSyAmastadamuM na vidviSamiti jyotirbharA yat tanorjetuM merUmivotpatanti satataM zAntiH sa vastrAyatAm // 19 // [zArdUla0] namrANAM hRdaye bhujAsu karayoH kaNThe ca karNadvaye, maulau mauktikapaGkitayuktakanakAlaGkArabhAvaM gatAH / vyAkhyAyAM dazanAMzumizritavapurbhAsAM bharA nirbharAH, zrIzAnterbhavinAM bhavantu satataM sarvArthasampattaye // 20 // seve devezamIzaM pratidinamamRtairnirjarAn bhojayAmi, prINAmi zrIpradAnAt kuvalayamagamannokalaGkastathApi / nAthAnanyApaneyaM tamapanayanametIva vijJapsayaiNa zcandreNa praiSi lakSmachalata upayadaM sa zriye zAntinAtha // 21 // [sragdharA] vizvApyAyakago vilAsasadanaM sadvRttatAbhAjanaM, tArasphArakalAlayaH kuvalayazrIhAsavaihAsikaH / tanvan vaibudhamaNDale'mRtarasAsvAdaprasAdaM sadA, deva: zrImRgalAJchanaH prathayatu zreyaH zriyaH zAzvatIH // 22 // [zArdUlavi0 ] yannAmadheyasmaraNAtprayAnti, zAnti bhavabhrAntijatAntisaGghAH / zrIAcireyaH prabhureSa deyAt, satAmameyAH zivasaukhyalakSmIH // 23 // [upa0] sa dizatu bhagavAn kuraGgalakSmA, sukhalakSmIrjagatAM gatAntarAyAH / yadatulamahimopajIvanena, ghumaNimukhA bhuvane prasiddhimApuH ||24|| [puSpi0] 1. kRSNa-nIla-kApotalezyA: / 2. pratau 'viSTapatatiH' padam / 3. atra 'lakS' madhye dvilaghusvarasthAne ekaH gurusvaraH kRtaH / For Personal & Private Use Only Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 . zrIneminAthastotrasaGgrahaH evaM devanarendravanditapado nItaH stutergocaraM, bAhyAbhiH kila kalpanAbhirapi yaH pravyaktabhaktervazAt / .. nityaM zrIgurusomasundarapadadhyAnaikalInAtmanAM, bhUyAd vAJchitasiddhaye sa bhavatAM zrIvaizvasenirjinaH // 25 // [zArdUla0] 3. zrIpArzvanAthaphaNAstavaH // kirtiHsphUrtimiyatti sarvanidhayaH zrIgehamadhyAsateM, krIDAmAkalayanti tAH karatale cA'STau mahAsiddhayaH / yannAmasmaraNaikatAnamanasAM puMsAM nirastainasAM, sa zrIpArzvajino dhinotu bhavino jJAnazriyAM dAnataH // 1 // [zArdUlavikrI0] saptadvIpasamudramudritamahIpIThapratiSThAnyamI, jetuM saptamatAni durnayabhavAnyuttambhitA rejire| yAtrAlaJchanadaNDakA iva phaNAH saptApi yasya prabhoH, zreyaH sampadamAtanotu bhagavAn zrIpArzvadevaH [sa vaH] // 2 // duHkhaurvAnalataptasaptanarakakSArANavAntaH patajjIvAnAmavalambahetava ime kiM setavaH prAJjalAH / nityAnandamahomahodayapurIsamprApaNapratyalAH, zrImatpArzvaphaNA nRNAmavipadaH puSpantu satsampadaH // 3 // gAmbhIryAdiguNairjitAstata ime saptApi ratnAkarA, yasya snAtravidhitsayeva yugapat sva-svapravAhaiH pRthak / puSpaiH saMvalitaiH phaNAmaNimiSAdIyuH sphurad-bhAvanAH, sa zrIpArzvajinezvara: kalimalaprakSAlanAyA'stuvaH // 4 // bhRtyairasmAbhireva praguNitamatulaM svaya'saukhyaM tvayAptaM, tIrtheza ! tvaM tathaitat tadupakRtavato hansi kiM naH kRtajJa! / karmANyaSTau zirohisthitibhujagamiSAd yasya vijJaptimevaM, kartuM sAkSAdivAsan sa bhavatu bhagavAn pArzvadevaH zriye vaH // 5 // [sragdharA] For Personal & Private Use Only Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 221 kukSikSiptatrilokaM harimapi dharate yaH phaNAgraikakoNe, pRthvI pRthvI samerUkSitidharajaladhirmAlyavad yasya maulau / so'yaM nAgAdhirAjaH kramakamalayuge lakSmadambhAnnilInazchatrIbhUtazca zIrSe vadati suvibhutAM yasya pArzvaH sa jIyAt // 6 // yenaikena bhaTena mohakaTakaM vizvatrayIkaNTakaM, visphurjatvapaTaM smarAdisubhaTaM prauDhapratApotkaTam / jitvA tadvijayadhvajA iva phaNAvyAjAt samuttambhitAH, zreyaH zrIbhujagadhvajaH sa jagatAM dattAM gatAGhastatiH // 7 // [zArdUla0] agrA''lambitaratnakAntilaharIvellatpaTaiH saptabhiH, kUpastambhavaraiH samAzritatanuH sphurjatphaNAdambhataH / raGgaccaGgaguNaprathA'zlathamahAkASThAnvitaH saMsRtikSArAbdhau bhavinAM phaNidhvajajinaH potAyamAnaH zriye // 8 // ratnazreNiyazaHprazastisahitA yasya trilokezitujaituH saptabhiyAM vibhAnti vijayastambhA ivAmI phaNAH / saptApyuccatamAstamAlasaralA saptAzvatejojayi* jyoti?tidazAM tanotu sudRzAM zrIpArzvanAthaH prabhuH // 9 // ekasmai pradade tvayendrapadavI sarpAya tanno'pi tAM, deva ! prApaya yat tvadIyakaruNA sarveSu saadhaarnnaa| aSTAvaSTakulaiH pradhAnapuruSA vijJIpsayetIva yatpArzve'mI prahitAH zirohibhujagavyAjAt sa pArzvaH zriye // 10 // vyAmohaprabalAndhakArapaTalIchanne kutarkAvalItaMdtadurgamahetugarttaviSamIbhUte ca mokSAdhvani / puMsAM saJcaratAM phaNAmaNigaNA dIprAH pradIpA iva, bhrAjante kila yasya zasyakamalAlambhAya devaH sa vaH // 11 // utkRSTAyAH praNatabhavinAM mohanIyasthiteryaH, koTAkoTIrdaza-daza pRthak sAgarANAM kSaNena / For Personal & Private Use Only Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH cUrNIkartuM phaNipatiphaNAvyAjataH saptadaNDAn, dhatte caNDAn sa bhavatu satAM bhUtaye pArzvanAthaH // 12 // [mandAkrAntA] saddhyAnAnilavRddhadustapatapodAvAnalajvAlayA, duSkarmoghavane'mitAntagahane dandahyamAne sati / brahmadvAravinigatA maNigaNasphurjatsphuliGgAnvitA, zrIvAmeyaphaNA jayantu satataM dhUmogralekhA iva // 13 / / [zArdUlavikrIDitam] dhatte santatamunnati malinatApUreNa dUre kRto, . nityaM jIvanadAnadastrijagatAM svAmI na cA'mI ttH| sevAM kartumupAgatA jaladharAH sarve phaNAvyAjato, yatpArvaM sa zivazriye'stu bhagavAn zrIazvasenAGgajaH // 14 // gambhIradhvanibandhuraH phaNimaNizreNItaDidDumbarajyotirbhAsuritAmbaraH zamarasaprAgbhArapUrNAntaraH / prAptAnandavivekikekinikara: zyAmAGgarocirdharaH, pAryo'mbhodharasodaraH sa tanutAM zasyazriyaH zaGkaraH // 15 // zukladhyAnakalAkalApamatulaM pIyUSayUSojvalaM, pAtuM yasya samudyatasya vidhRtaM cAritralakSmyA kila / meghADambaramAtapatramatulaM vellatphaNAmaNDalavyAjAt pArzvajinaH sa vaH zivaramA deyAdameyA rayAt // 16 // kSetropAdhijamukhyadussahamahAduHkhormisaMvarmitAn, magnAn sapta susantatAndhatamasazvabhrAndhakUpeSvamUn / uddhartuM yugapat samastabhavinaH saptApi rajjUpamA, rejuryasya phaNAH parANayatu mAM vAmAGgabhUrmaGgalam // 17 // saddhyAnaprathamAnavAyupaTalairatyarthamudvelitAn, kAruNyAmbunidheH sadA niravadheH kSIrojjvala ! tvaM dadheH / kallolA iva rejire bahiritA dehAMzubhiH zyAmalA, ete yasya phaNAH pRNAtu sa nRNAM zrIpArzvadevaH zivam / / 18 / / For Personal & Private Use Only Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 223 namrA'nekasurAsurAdhipanRNAM yasseva nAkAriNAM, cApalya-plavagIsamAnakamalAsvairitvavicchittaye / etA AyasazrRGkhalA iva phaNA yasya prabho rejire, preSyatvapratipannapannagapatiH pArzvaH sa vastrAyatAm // 19 // etAH saptanayazriyAM maNisumazreNIbhirudbhAsitAH, krIDAkalpalatA ivoragaphaNAH saptA'pi yasyAbabhuH / saptadvIpadharAnarAvalimano'bhISTArthasArthapradAH, zrIvAmAtanayo nayojvalapathaM sa prApayatvaGginaH // 20 // vizve'tra saptavyasanodayazriyAM, vyASedhanArthaM kila dhUmaketavaH / amI samIhAM bhavinAM parIpratu, zrIpArzvanAthasya phaNAH sphuradguNAH // 21 // [upa0] sarabhasaparirambhotkaNThayA siddhivadhvA, . nijagRhanayanArthaM rajjavo'mI vimuktAH / kimiti hRdi vikalpA bhAvinAM sandadhAnA, dadatu zivasukhaM vaH pArzvabhartuH phaNAste // 22 // [mAlinI] uddAmasthAmadhAmakramakamalanamatsarvagIrvANavRndaH, kAmAn vAmAGgajanmA sa sRjatu saphalAn bhAvinAM bhUrbhuvaHsvaH / yanmAhAtmyaM mahebhyaM vaNija iva sadaivopajIvyopajIvya, prAptAH khyAti dhukumbha-ghumaNi-surataru-svargavI-svargatADhyaH // 23 // [sragdharA] prathayatu dharaNoragendralakSmyA jinapatireSa vizeSamukhIrvaH / yadamalanakhamaNDalI vireje tama iha hartumiva pradAya paGkitam // 24 // [puSpitAgrA] . utprekSopamiti pravartitaphaNAstotrapraNItAdhvanA, zrIpArzvaH kathamapyaho ! kSaNamasau nItaH svacittaM mayA / mithyAnekavikalpajAlajanitaM nirmAzya ghoraM tamaH, kuryAn me gurusomasundaravarasvAtmAvabodhaM mahaH // 25 // [zArdUlavikrIDitam] For Personal & Private Use Only Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH 4. zrImahAvIraguNastavaH // sa zrIvIrajino [dhino]tu bhavino'bhISTArthasArthArpaNAn, navyaH ko'pi suradrumaH kramanamadvRndArakagrAmaNIH / trailokyAdarasaGginaH samamahA ekopyanekAGginas tUrNaM pUrNamanorathAn prathayati dhyAtaH zruto vApi yaH // 1 // [zArdUlavikrIDitam] yadrUpaM paramArthasanna vacasAM tadgocara: karhicid yacca syAt tada'vastu satsuratatiH zakyA na yasya prabhoH / stotuM vIrajinaM vyavasyati tamapyeSo'nurAgeritaH, zakyAzakyavicAraNe caturatA prAyo na yadAgiNAm // 2 // yaM vaktuM prakharIbhaved bhagavatI no vaikharI bhAratI, nai vA sAvapi madhyamA kalayituM prAgalbhyamabhyasyati / pazyantyAviSayaH purANapuruSaH sa brahmalakSmImayaH, zrIvIrastanutAM jinastanumatAM svAtmAvabodhaM mahaH // 3 // pratyUha pralayastrilokavijayaH saubhAgyabhAgyodayaH, zrI - hrI- dhI- dhRti-kIrttayaH svavazagAzcA'STau mahAsiddhayaH / yadbhakterbhavinAM bhavanti bhuvanasvAmI sa cAmIkaradyotirdhotivapuH prapuSyatu satAM zrIvardhamAnaH zriyam ||4|| svargibhyo nArakANAM sthalajalakha[ca]raprANinAM vA nRNAM vA, sokhyA'dvaite pravRtte trijagati vilasatsAndraharSaprakarSe / bhedaM no veda vidvAnapi nipuNamatiryasya janmotsave'sau, lakSmIH zrIvardhamAnaH prathayatu bhagavAn bhAvinAM vardhamAnAH ||5|| [sragdharA ] pravendrANIgaNAni sphuTapaTaharavavyAptavizvAGgaNAni, krIDaddevA'surANi zravaNasukhasurIgItibhirbhAsurANi / vIrasyA'nargalAni trijagadadhipatermaGgalAni kriyAsurjyotiH sphItAmbarANi tridazagirivare majjanADambarANi ||6|| For Personal & Private Use Only Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 225 kSubhyat kSArArNavArNaH prasRmaralaharIplAvyamAnakSamAbhRtprAgbhArAkrAntabhUmI bharanamitaphaNaH prApa mUrchA phaNIndraH / brahmANDasphoTazaGkAbhayacakitahRdaH kampamApuH surendrAyasyA'GguSThaprayogAccalati suragirau vardhamAnaH zriye'sau // 7 // tanvAno bAlakelIstaruvarazikharAd vyAlamAlAH karAlAdUraM bAlA mRNAlIriva balajaladhirlIlayotkIrNavAn yaH / kubjaM muSTiprahArAt suramamaranagottuGgamapyAdadhAnaH, stAdanvarthAbhidhAnaH sa bhavabhayabhide zrImahAvIradevaH // 8 // atyAsannamapi svacittasacivaM gupto'kSipat svairiNaM, mUlAdutkhanakuntalAMzca kuTilAn zIghraM svakIyAnapi / svAyattaM karaNavrajaM viracayatyekAtapatraM sRjan, sAmrAjyaM bhavatAM zivAya bhavatAd vIraH kSamAbhRdvaraH ||9|| [zArdUlavikrIDitam] yasyAjJAmurarIcarIkRti sahasrAkSA, bhujiSyA iva, brahmezAnanarAyaNaprabhRtayo devAzca sevAkarA / kAmaH so'pi vigopitatribhuvano yena kSaNAnnirjito, devAnAmapi devatA sa bhavatAt zrIvardhamAnaH zriye // 10 // dIryante hRdayAni yaiH smRtamapi prAptairapi svargiNAM, tAn gopAsurapAmarAdiracitAn durgopasargavrajAn / samyag yaH pariSahya mohanRpatiM jitvA''sadat kevalajJAnaM dhyAnapathaM prayAtu bhagavAn zrIvIradevaH sa vaH // 11 // tUrNaM jIrNasucIrNapUrNaniyamAdyaSTAGgayogauSadhaiH, prAg svAtmAnamabIbhavacchamarasairyaH pAradairlohavat / sadjJAnA'naladagdhakArmaNamalaM kalyANarUpaM vyadhAt, dIvyatkevalacinmayaM sa jayatu zrIvIrayogIzvaraH // 12 // gaurIbhUtakalApatirgaNabhRtA tantanyamAnA natihelA nirjitasarvadaivatamahaH kandarpadarpApahaH / For Personal & Private Use Only Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 * zrIneminAthastotrasaMGgrahaH utpatti-sthiti-saMhRti trayapadaprastAvakaH sa trayImUrtiH zambhuriva zriye'stu bhagavAn zrIvardhamAnaH prabhuH // 13 // yadvedajJairna bhinnaM na hi suraguruNA no sahasrAkSalakSairnApi zrIbhAratI ye mahasi ca hasitA''dityakAntau vilInam / tadbhindAnaH sabhAyAmasura- sura-narAdhIzvarANAM samakSaM, sandehadhvAntajAtaM sakalagaNabhRtAM so'stu vIraH zivAya // 14 // [sragdharA ] nityaM yo jAgarUkaprakRtiravikRtirdagdhakandarpahavyo, jAtyasvarNAGgavarNo duritabharaharaH svargasaukhyasya dAtA / vAk-ceta:-kAyakuNDatraya iha nihito vedavidyA vidhijJairbhaktyA saMsevyamAno vitaratu sa zivaM zrImahAvIradevaH ||15|| zrImad vIrasya vANI dvyadhikadazabhidAM parSadAM harSadAtrI, dAtrI sandehapaGkteH samasamayamaho ! bhurbhuva: svarjanAnAm / saMsArApArapAthaHpatipatitajanottAraNe yAnapAtrI bhUtA bhUtAvalInAM dizatu zivaramAH sAramAdhuryapAtrI // 16 // gAmekAM tripadIM bhajadvijavaravrAtAya gADhArthine, yo datte sma paraH sahasragaNanA gA bibhradapyanvaham / dAtRRNAM prathamastathApi kutukaM jegIyyate yogibhiH, sa zrImAn bhuvanAtizAyicaritaH zrIvarddhamAnaH zriye // 17 // [ zArdUlavikrIDitam ] prAgbhArairbhagavAn gavAM prasRmarairmohAndhakAroccayapradhvaMsaM racayazca yaH kuvalayaprollAsamApAdayan / pApavyApavipAkataptatanubhRtsantApanirvApaNaH, . zrIvIro jinacandramAH sumanasAM deyAdadeyAramAH // 18 // yasyaiva dvAdazAGgAt tridazataruvanAt sUktipuSpairgRhitaigranthaM granthaM svabudhyA bahuvidharacanA granthamAlA vizAlAH / mAlAkArA ivApuH sakalamatagatA granthakArAH prasiddhi, sa zreyastraileyaH prathayatu bhuvanadhyeyasannAmadheyaH // 19 // For Personal & Private Use Only Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 227 gauryasyaikApyacintyaprasRmaramahimA gotamAnAmavApyA''zleSaM prAsUta tAstA: samasamayamaho ! vizvakukSimbharIrgAH / pAyaM pAyaM vyapAyaM madhumadhurarasAn bhavyajIvA yadIyAMstApaM nirvApayante bhavadavathubhavaM sa zriye varddhamAnaH // 20 // vyApI lokAgrago'pi pratisamayajani-dhvaMsavAn zAzvato'pi, jyotIrUpopparUpo vyapagatakaluSa-dhyAnagamyopyagamyaH / saGkhyAvAnapyasaGkhyaH sakalaguNamayo'pyagraNInirguNAnAM, zreyaH syAdvAdarUpaH prathayatu bhagavAMstraizaleyaH prajAnAm // 21 // lakSmI vIraH sa dizatu satAM yatpadau vandamAnAH, saGkrAmantaH kramanakhamaNIdarpaNAntarbhaveyuH / loko ekAdazatanudharA IzvarA eva sarve, nityaM mRtyuJjayapadabhRtaH zrIzivAzleSabhAjaH // 22 // [mandAkrAntA] zrImAn yogadhurandharasthitidharaH sannandanazrIbharaH, sauvarNadyutibhAsuraH pratidinaM madhyasthatAsundaraH / jyotizcakradharaH suparvanikarasthAnaM zriyAM saGkaraH, kuryAnmandarasodaraH zivasukhaM zrIvIratIrthaGkaraH // 23 // [zArdUlavikrIDitam] devaH sevakavatsalastanumatAM dattAM pramattAM''tarA''rAtisphAtibharaprapAtijanatAtrAtA sa vIraH zriyam / citraM yasya kapolayoH pratiphalad vIkSya svacakSurjanA, bhRGgabhrAntibhRtazcarIkrati muhuzcelAJcalairvIjanam // 24 // zrIsiddhArthanarezavaMzakamalAzRGgAracuDAmaNidrchanmohamahAndhakAraharaNaprAbhAtikAharmaNiH / evaM kiJcidapi stutastanudhiyA zrIvardhamAno mayA, stAllabdhodayasomasundaraguruzrI-hI-dhRti-sphItaye // 25 // For Personal & Private Use Only Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2) AnandavallabhAnAM kRtayaH // 1. SIcundajinAdhipatistavanam // zaGke nRlokaM kalibhImasindhoruddharttukAmaH prakaTIbabhUva / yo vizvamAnaM munisevitaM taM vande catuSyaSTijinaM mudA'ham // 1 // [upajAtiH] varAGganAgAnasamUhayuktaM, dazAGgadhUpArpaNacArubhaktim / .... sadgandhapuSpArcitapAdapadmaM, vande catuSyaSTijinaM mudA'ham // 2 // suzrIkaTIpAlisudIptimantaM, navInapakvAnnakRtopahAram / vinyastamuktAphalasvastikAgraM vande catuSyaSTijinaM mudA'ham ||3|| tirthodakavyUhaniSiktagAtraM, sugandhivAsAdiviliptadeham / sunAlikerAdiphalArcanIyaM, vande catuSyaSTijinaM mudA'ham ||4|| yasyAgrato devanarendrasaGghAH, kurvanti bhaktyA parayA saharSam / ArAtrikAM taM bhavanAzadakSaM, vande catuSyaSTijinaM mudA'ham ||5|| ityaSTabhedAM budhavRndamAnyAM, bhavyAzritAM mokSapathAnukUlAm / sudravyapUjAM labhamAnamAryaM, vande catuSyaSTijinaM mudA'ham // 6 // gajAdibhInAzakaraM sadaiva, sarvArthadAnaikasuradrukalpam / AdhipraNAze sudhiyAMsuratnaM, vande catuSyaSTijinaM mudA'ham ||7|| SIcandasusthAnavirAjamAnaM, gavAkSajAlAnvitamandirastham / sajjJAnayogIzvarayAtapAraM vande catuSyaSTijinaM mudA'ham ||8|| caturNikAyAdhipasevanIyaM, vidyAdharendrArjitahRdyasevam / atIndriyaM zAntikaraM janAnAM vande catuSyaSTijinaM mudA'ham // 9 // nidhi-kAyASTa-sidhyabde, ASADha mAsasazrame / tRtIyAkarmavATyAM ca catuSyaSTijinAdhipaH ||10|| [ anuSTubh ] viduSo rAmacandrasya, vineyena hitaiSiNA / AnandavallabhenA'sAvanAvi stotrato mudA // 11 // For Personal & Private Use Only Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 229 2. zrIzatruJjayatIrthASTakam // jagAmayaM zrIvIranAbhinandano'pyanaikazaH puSkalasAdhusaMyutaH / anantasajjJAnadharo yugezaH, zatruJjayaM taM praNamAmi bhaktitaH // 1 // [ upajAti: ] gaNAdhipazzobhanapuNDarIkako, vavre ca yasmin zivasaukhyasampadam / lasanmunInAmiSukoTibhissamaM, zatruJjayaM taM praNamAmi bhaktitaH // 2 // munIzvarAH zailaka- panthakAdayaH, sulebhire yatra sukhAvahaM zivam / durbhedyakarmArivinAzanakSamaM, zatruJjayaM taM praNamAmi bhaktitaH // 3 // anekayuddhArjitapApakarmakAH, zrIpANDuputrA gatakalmaSA mudA / yayuH padaM yatra sukhaikabhAjanaM, zatruJjayaM taM praNamAmi bhaktita: ||4|| ikSvAkuvaMze bharatAkhyabhUpateH, paTTe ca vavrurmunayo hi yannage / asaGkhyakAH siddhivadhUM manoharAM, zatruJjayaM taM praNamAmi bhaktitaH // 5 // svayaM trayoviMzatitIrthanAyakAH, vinA ca nemiM sukhadhAmni vavrajuH / yatrA'cale devanarendrasevitaM, zatruJjayaM taM praNamAmi bhaktitaH // 6 // vidyAdharaizvaryadharA munIzvarA, namyAdayo yatra sukhena vavrajuH / surA - 'surAdhIzaniSevyamuttamaM zatruJjayaM taM praNamAmi bhaktitaH // 7 // cakrezvarI - gomukhayakSasevitaH, zivaikamArge girirAjazekharaH / yobhUt sadA bhavyahitAya nAmataH, zatruJjayaM taM praNamAmi bhaktitaH // 8 // 6 2 rasa-dvikA'STa-sidhyabde, rAdhamAse site dale / dvitIyAkarmavATyAMca, nunAva prathamo jinaH // 9 // [ anuSTubh ] kaveH zrIrAmacandrasya, ziSyeNA'tmahitecchunA / AnandavallabhenA'sau zrIsaGgena samaM mudA // 10 // For Personal & Private Use Only Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230. zrIneminAthastotrasaGgrahaH 3. lodravamaNDanazrIpArzvanAthASTakam // azvasenanarendrasya, vAmAdevyAzca satsutaH / zrIpArko jAgradaizvaryo, bhUyAnme bhavabhittaye // 1 // [anuSTubh] bhaviduHkhadavAnalameghasamo, janasaukhyakaraH zivazarmagataH / zubhabhAvavikAsanasUryanibho, jaya pArzvajinezvarakAmaghaTaH // 2 // [toTakam] atidurjayakAmanivAraka he, tridazottamasevitapatkaja vai| gatamohavinAzitakarmadalo, jaya pArzvajinezvarakAmaghaTaH // 3 // varakRSNatano zubhakalpataro, jagadIzvara shobhnnitysudhiiH| .. varakevalabodhitabhavyajano, jaya pArzvajinezvarakAmaghaTaH // 4 // gatakalmaSa-sAdhitamokSasukha:, phaNicihnagataH shivsaarthptiH| . bhavasantatisaJcitakarmaharo, jaya pArzvajinezvarakAmaghaTa: / 5 / / nirupAdhikasarvakalAsunidhi-nijakAntivirnijitadehigaNaH / aghasantatimAtravibhedakaro, jaya pArzvajinezvarakAmaghaTaH // 6 // vijitAntaravairigaNo bhagavAn, samatArasapUragataH satatam / navaranitanuH suvibhuH sukhado, jaya pArzvajinezvarakAmaghaTaH // 7 // atimantrasugarbhitaramyataraM, tava nAma japanti narA iha ye| pariyAnti sukhAni ca te hi kalau, jaya pArzvajinezvarakAmaghaTa: // 8 // vedarasa-siddhi-candravarSe jyeSTe site dle| rAkAyAM ca tithAveSa, saMstutaH pArzvanAyakaH // 9 // [anuSTubh] viduSo rAmacandrasya, vineyena hitaissinnaa| Anandavallabheneti, saH zrIlodravapattane // 10 // For Personal & Private Use Only Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 231 4. koTArAmapUramaNDanazrIcandraprabhajinASTakam // sumerusanmaulikRtAbhiSekakaM, devAdhidevaM gatakalmaSaM sadA / subhUribhaktyA vihitAryapUjanaM', candraprabhaM naumi jinaM sanAtanam // 1 // [upajAti:] ajJAnasupteSu janeSu pUSaNaM, kandarpadAvAnalazAntikAriNam / aniSTakarmArivinAzakArakaM, candraprabhaM naumi jinaM sanAtanam // 2 // saccaitramAse sitapaJcamItithau, suvaijayantAccyutamAyuSaH kssye| sulakSmaNA'patyamanantatejasaM, candraprabhaM naumi jinaM sanAtanam // 3 // supoSamAse sitapakSake mudA, saddvAdazIkRSNatithiprasUtikam / candrAvatIsvAmimahezanandanaM, candraprabhaM naumi jinaM sanAtanam // 4 // trayodazIkRSNadale manohare pauSasya saJjAtayamAbhilASakam / santyaktarAjyAdipadArthamaNDalaM, candraprabha naumi jinaM sanAtanam // 5 // zukletarAyAM zubhasaptamItithAvanuttare phAlgunamAsi sattame / saJjAtasarvottamakevalaM varaM, candraprabhaM naumi jinaM sanAtanam // 6 // vareNyabhAdrasya ca saptamItithau, sitetarAyAM vRtamokSasatpadam / jJAnatrayIrUpamanantakevalaM, candraprabhaM naumi jinaM sanAtanam // 7 // akhaNDakAntiM gatamohabandhanaM, nirAmayaM nirjitakarmapeTakam / anantarUpaM gatabhAvabandhanaM, candraprabhaM naumi jinaM sanAtanam // 8 // vedAbdhi-vasu-sidhyabde, vaizAkheM mAsi zobhane / zuklASTamyAM gurau vAre, puSyanakSatrasaMyute // 9 // [anuSTubh] koTArAmapUre varye, candraprabhajinAdhipaH / vAcanAcAryavaryasya, rAmacandragaNIzituH // 10 // AnandavallabhenA'yaM, shissyennaatmhitecchyaa| jinAlayapratiSThAyAM, saMstuto jinanAyakaH // 11 / / 47 1. 'vihitopahAraM' ityapi pAThaH pratau asti / 2. saJjAtA yamasya-saMyamasya-cAritrasya abhilASA yasya saH saJjAtayamAbhilASaka: tam / For Personal & Private Use Only Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH 5. zrIzikharagiryaSTakam // nagAdhirAjaM surarAjasevitaM zivaikamArgaM sukhasantatipradam / aghebhamAlAharaNe mRgAdhipaM, sammetazailaM praNamAmi bhaktitaH // 1 // [upajAti:] jagattrayI pAvanakArakaM sadA, santApadAvAnalavArivAhakam / anekavRkSAvalibhirvirAjitaM, sammetazailaM praNamAmi bhaktitaH // 2 // bhavyAGginAM sAtasamUhadAyakaM, sadvarNato nirjitameghamAlakam / satpuSpajAlena sugandhabhUtakaM, sammetazailaM praNamAmi bhaktitaH // 3 // jinendrasaviMzatisaMyutaM varaM samAzritaM sAdhujanaiH sukhAvaham / uttuGgatAvyomagaNAvalambinaM, sammetazailaM praNamAmi bhaktitaH // |4|| narendravRndairbahudhA supUjitaM, tIrtheSu varyaM mahimAlayaM zubham / bhAvArisaGghAtavinAzanakSamaM, sammetazailaM praNAmi bhaktitaH // 5 // sarvArthasaMsAdhanakalpapAdapaM, subhUricintAharaNe maNiprabham / bhavAbdhisantAraNayAnapAtrakaM, sammetazailaM praNamAmi bhaktitaH // 6 // pracaNDasiMhAdibhayAntakArakaM, nadyAdisaMzobhitapArzvamaNDalam / pade pade nirjarapaGktizobhitaM, sammetazailaM praNamAmi bhaktitaH // 7 // suzarmadaM siddhikaraM yazasvinaM, guNAkaraM bhavyavikAzakArakam / amoghazaktiM sakalArthabhAjanaM, sammetazailaM praNamAmi bhaktitaH // 8 // 7 'nandarSivasucandrAbde, mAghe kRSNadale zubhe / saptamIkarmavATyAM ca stutaH sammetaparvataH ||9|| [ anuSTubh ] vAcanAcAryavaryasya, rAmacandrajitaH sadA / ziSyajJo medacandreNa zrIsaGgeNa samaM mudA ||10|| 2 For Personal & Private Use Only Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 233 6. zrIzikharagirivandanam // saviMzatiH zrIjinanAyakAnAM, sammetazaile pravare girIndre / nirvANamArga jagaduttamaM vai, zuddhAtmanAmAzrayamayyabhUtam // 1 // [indravajrA] suneminAbheyasuvardhamAnasuvAsupUjyaM ca vinaiva lebhe / supUjyasaubhAgyagaNAdhipairyA, suvanditA sA varabhaktibhAgbhiH // 2 // [upendravajrA] pratisanu (?) pade datte, jAto me harSanirjharaH / taM ca janAti sarvajJo, nAnyo vedayituM kSamaH // 3 // [anuSTubh] 7. zrIzikharagiristutiH // zrIsammetagirau zRGge, pArzvanAtho jagatprabhUH / nirvANapadamAptazca, taM vande sutarAM mudA // 1 // surA'suranarendraizca, vanditA jinanAyakAH / bhavantu sukhadA nityaM, saGghasya gatakalmaSAH // 2 // dvAdazAGgAtmakA vANI, tIrthanAthamukhodgatA / bhUyAt sAhAyyadA nityaM, bhavinAM hitakArakA // 3 // jinasaubhAgyasUrezca, zAsanonnatikAriNi / zAsanA'dhIzvarI ramyA, karotu sukhamavyayam // 4 // 8. zrIzikharagiritIrthapatInAM stutiH // smRtvA'haM zikhare'jitaM guNamitaM? tUryaM sadA paJcamaM, SaSTaM sattamasaptamA'STamajinaM zrIpuSpadantAbhidham / vayaM zrIdazamaM gaNAdhipasamaM2 barhiHkakutsammitaMre, cA'nantaM dazapaJcamaM jinavaraM zrIzAntinAthaM mudA // 1 // [zArdUlavikrIDitam] 1. 'tRtIyaM' iti bhAvaH / 2. gaNadhipaH-zivaH tena samaM, arthAt ekAdazam / 3. bahi:-agni:-trisaMkhyAdarzaka: kakud-ekasaMkhyAdarzaka: barhiH kakudsammitaM arthAt trayodazam / For Personal & Private Use Only Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 . zrIneminAthastotrasaGgrahaH zrIkunthu jagaduttamA'rakapati zrImallinAthaM varaM, valguzrImunisuvrataM namijinaM zrIpArzvavAmAGgajam / IDe devanarendravRndamahitaM satsAdhubhiH sevitaM, cetthaM viMzatimarhatAM pratidinaM zreyaskarI sarvadA // 2 // 9. zrIbaTukASTakam // ... zIrSe phaNIndraM gajacarmarAjitaM, pracaNDadordaNDajitArimaNDalam / suraktanetradvayacAruvigrahaM, vande trisandhyaM baTukaM sanAtanam // 1 // [upajAti:] sadgrAmasadGgasuzailakAnane, pradhAnavApyAM pravare jlaashye| gRhItapUjaM natalokapatkajaM, vande trisandhyaM baTukaM sanAtanam // 2 // sugandhasadvarNasupuSpamAlayA, suzobhitaM hyaSTabhayAntakArakam / / anekavighnaprakaraikavAraNaM, vande trisandhyaM baTukaM sanAtanam // 3 // sindUratailAnvitamUrtimAlitaM, sarvopahArairmahitaM divAnizam / anekalokArthavidhAnatatparaM, vande trisandhyaM baTukaM sanAtanam // 4 // kadApi sadbAlyayutaM manoharaM, kadApi coddIpitayauvanodayam / kaTipradattoddhutaghurgharAkhaM, vande trisandhyaM baTukaM sanAtanam // 5 // caJcatizUlaM kramapAdukAyugaM, sukezapAzaM galamuNDamAlakam / arAtivargasya vidAraNe kSama, vande trisandhyaM baTukaM sanAtanam // 6 // supte sthite jAgrati zailamastake, sududdhare vairigaNe samAgate / sadyAnapAtraM bahukAmitArthadaM, vande trisandhyaM baTukaM sanAtanam // 7 // kAryasya siddhau varadaM zubhArthinAM, puMsAmabhISTArthakaraM nirantaram / zvavAhanaM sajjanaharSakAraNaM, vande trisandhyaM baTukaM sanAtanam // 8 // gaJjejIme vare shriimnnemiishvrjinaalye| baTukaH kSetrapAlo'yaM, bhUyAt sAhAyyakArakaH / / 9 / / [anuSTubh] For Personal & Private Use Only Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 235 10. campApUrImaNDanazrIvAsupUjyajinavandanam // campApuryAM vareNyaM dvidazamapatiM raktapadmAbhakAyaM, saMsAre yAnapAtraM sujanasukhadaM jaatjnmaadikaarym|| yogIndraM yogIgamyaM svabhinatapadaM sevitaM devavRndaivande'haM sArasAraM mahiSapatinA vanditaM vaJchitAsyai // 1 // [citramAlA] vAsupUjyo jinendro hi, yAtrikAnAM manorathAn / sampUrayatu nityaM ca, kalpavRkSasamaH prabhuH // 2 // [anuSTubh] 11. zrIsammetazikharajinavandanam // dhyeyAM yogivaraiH surendramahitAM mokSArthadAM prANinAM, sammete zikhare gatAM kavinutAM vidyAdharaissevitAm / saMsAre patatAM vizAM sukhakarIM droNImivAlambanaM, vande zrIjinarAjasantatimahaM rAgAdinirNAzikAm // 1 // [zArdUlavikrIDitam] 12. zrIsImandharajinastutiH // kalyANaikamayaM suvarNasadRzaM zAlatrayA'dhyAsinaM, zuddhaM zrIvRSalAJchanaM jinavaraM zrIpuSkalAdhIzvaram / satyakyAstanujaM subodhajanakaM zreyAMsarAjJaH sutaM, bhavyA'mbhoruhabhAskaraM pratidinaM saddezanAdAyakaM / saccittAbjavikAsanaikataraNiM dhyAyaM munIndraissadA, zrIsImandharasajjinaM sumanasA saMstaumi sadbhaktitaH // 1 // [zArdUla0-SaTpadI] For Personal & Private Use Only Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3) jinaprabhasUriviracitau janmAbhiSekau // 1. zrImunisuvratasvAmijanmAbhiSekaH // jaya sirisamalaMkiya gayakamalaMkiya, pAyapavittiya mahivalaya / muNisuvvayasAmiya zivapuragAmiya, vIsamajiNa jaya guNanilaya // 1 // pahu pANayakappavimANa mottu, mai suyavara avahi tinANajuttu / avayariu sAvaNapunnimAe, rAyagihanayari jaguttamAe // 2 // pAumAvaidevIe uyarammi, sAmiya sumittanaravaigharammiM / jeTThahakasiNaTThami tujjha jammu, kiu disAkumArihiM sUikammu // 3 // tAvaha caliyAsaNu sakku ei kayapaMcaruvu merummi nei / paMDagavaNi maNisIhAsaNammi, saMmiliyacauvvihasuragaNammi ||4|| maNi-kaNaga-rayaNa-ruppAiyANa, sAhAviyANa veuvviyANa / juya juya aTThottara aTThasahasa, supavitta surahi jalabhariya kalasa // 5 // caMdujjalacamaraDhalaMtaehiM, nANavihanaTTakaraMtaehiM / bhattibbharanibbharasAyarehiM, ahisittau sAmiya suravarehiM // 6 // dhaNuvIsamANu navamehavannu, phagguNa siya bArasivau pavannu / pahu puNakasiNA bArasammi, uppannu nANu ThiyajjhaNarammi // 7 // tuha kevalamahimA karaiM deva tihuyaNajiNa niruvama vihiu seva / paDibohiya joyaNagAmiNIe, vANIe bhaviya suhavAsiNIe ||8|| aTThArasa gaNahara tujjha hUya, pahu tIsasahasasamaNehiM jUya / pannAsasahasa vara ajjiyAu, jiNa dikkhiya mokkha samajjuyAu // 9 // bAhattari sahasa saNAhu lakkhu, paDibohiya sAvaga pavara pakkhu / tinneva lakkha va sAviyAu, pannAsa sahassihiM samahiyAu // 10 // tuha sohai saMghu sayANajattu, caubheu dhammu kira muttimaMtu / addhaTThama vAsasahassa deva, taM vihariu mahiyali niruvaleva // 11 // saMmeyaselasiharammi pattu, vAsANi tIsa sahasANi bhuttu / paiM jeTThakasiNanavamIe mokkhu, saMpAviu sAmiya paramasokkhu // 12 // For Personal & Private Use Only Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 237 iya suvvayamAhaha nANasaNAhaha, jiNapahusUrihiM saMthaviya / paMca vi kallANAI sukkhanihANAI, kallANagu deyau bhaviya / / 13 / / 2. zrIpArzvanAthajanmAbhiSekaH // jaya jaya jaganAyaga sivasuhadAyaga pAsa payAsiyaparamapaya / tihuyaNasirasehara karuNAkulahara pAviyaaMtaravairijaya // 1 // jaya pANayakappavimANacUya, jaya uttama tihiM nANehiM jUya / mahu kasiNa cautthi vANArasIe, nayarIe avayariu suhAssIe // 2 // siriAsaseNarAyAhirAya-vammAdevirANIuri jaay| posakasiNadasamIe jAu, tihuyaNa tAreuM vIyarAu // 3 // chappannihiM disAkumAriyAhiM, kIu sUikammu hiyAriyAhiM / devidihiM mandaragirisirammi, kiu jammu mahUsavu tujjha raMmi // 4 // navahatthamANa ghaNanIlavannu, vacchariu dANu deviNu suvannu / pahu posakasiNa igArasimmi, ThAviu maNu viharai saMjamammi // 5 // aha cettahakasiNe cautthi nANu, uppADai sAmiu aipamANu / tuha devihiM viraiu samavasaraNu, taM pAsa sAmi tiyaloyasaraNu // 6 // taM sAmiya sivapurasatthavAhu, dasa gaNadhara solasahasa sAhu / aDatIsa sahasa samaNINa nAha, tuha hUyA sAvaga guNasaNAha // 7 // cauMsaTThisahasa anu egalakkhu, sattAvIsa sahasa tigalakkha pakkhu / saDDhINa eva kIu causaMghu, laMghiu bhavasAyaru tuhu dulaMghu // 8 // sammeyagirimmi jagapavittu, sAvaNasuddhaTThami siddhi pattu / tuha nAmi sAmi uvasaggu jaMti, vIoga-soga nahu roga huMti // 9 // je pattheiM pUyaiM bhattimaMta, te pAvai sivasuha sattavaMta / tihuyaNaciMtAmaNi pAsanAha, maha desu mokkha ArohavAha // 10 // iya pattagguha hayauvasagguha, pAsajiNidaha thavaNu kiu| jiNapahu paya lagguha bhava uvvigguha, bhavi bhavi taM pahu lahai jiu // 11 // For Personal & Private Use Only Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4) ajJAtakartRkANi paJcajinastotrANi // . 1. zrIAdijinastotram // bhImabhavasaMbhamajhaMtajaMtusaMtANA tANadANakhamaM / usabhaM jiNavasabhamahaM, thuNAmi bhAveNa bhuvaNaguruM // 1 // [gAhA] caviuM savvaTThAuM, kasiNacautthIi tumsaaddhss| oinno uddhariyaM, jayamiva ikkhAgabhUmIe // 2 // cittabahulaTThamIe dhaNummi rAsimmi knnygorNgo| jAo si tumaM jayaguru, jayamANo tihuyaNapamoyaM // 3 // cauhi sahassehi samaM, sAmaMtANaM taNaM va caIya siriN| cittabahulaTThamIe, chadreNa tumaM va NikkhaMto // 4 // phagguNabahulakkArasIi, taM devapurammi taalmmi| vAsasahassasaMte, saMpatto kevalAloyaM // 5 // culasIi puvvalakkhe, savvAuM dhariya mAhakinhAe / taM terasIya nivvui, jiNa ! jaya aTThAvayagirimmi // 6 // 2. zrIzAntijinastotram // harikari rahukaDaM cakkalacchimujjhiya pavanna crnnsiriN| bhuvaNattayakayasaMti, saMtijiNidaM thuNAmi'haM // 1 // [gAhA] deva ! tumaM bhaddavae kasiNAe sattamI savvaLe / muttuM gayarai gayau[ra]nayare, gabbhammi saMketo // 2 // jiTThassa terasIe, kinhAe deva taM knnyvnno| bhattinamaMtasuhammesA mesarAsimmi jAosi // 3 // patthivadasasayajutto, bahulAe cauddasIi taM jitthe| kayachaTTo sAmannaM, nIsAmannaM pannavosi // 4 // For Personal & Private Use Only Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 239 chaumattho varisaM vihariUNa, posassa suddhanavamIe / pAviya sahasaMbavaNaM, jaya pahu pattosi nANadhaNaM // 5 // jiTThabahulammi saMmeyapavvae, terasIi varisANa / savvAuM lakkhaM pAliUNa, jiNa! nivvui namo te ||6|| 3. zrIpArzvajinastotram // saDhakamaThadappacamaDhaNaviDhatta sarayabbhavibbhamajasohaM / sayalabhuvaNapayAsaM, pAsajiNidaM paNivayAmi // 1 // [ gAhA ] citte kaNhacautthIe, pANayAo caittu oinno / tuTTabhavavAsapAso, purammi vANArasIe jo // 2 // bahuladasamI ya poso, talummi rAsimmi kuvalayapahassa / tihuyaNaviyannasaMmo, jaMmo jassAsi muNipahuNo ||3|| posamma bahulakkAsI, kaya a aTThameNa pavvajjA / tihusayasaehi samaM, sammaM gahiyA sayaM jeNa // 4 // culasIi diNaMte NaM, savvatthavitthAradIvayaM nANaM / jassAsi Asamapae, cittaM cautthIi kinhAe ||5|| so vAsasayAU sAvaNassa, suddhaTThamI ya saMmee / saMpattanivvuisuho, suhadAi hou pAsajiNo ||6|| 1. pratau 'tavatthu 0 ' iti pAThaH / For Personal & Private Use Only Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH 4. zrImahAvIrajinastotram // calaNaMgulicAliyakaNayaselaM, DulliyamahallamahigolaM / jassAsi bAlalIlAI pi thosAmi taM vIraM // 1 // [gAhA] kuMDagAmammi pure, pANayapupphuttarAu oinno| taM caramatitthanAyaga AsADhe suddhachaTThae // 2 // cAmIyarasamavanno, kannArAsimmi pAvio jNmN| siyaterasI ya citte, tumamamaranariMdanayacalaNa // 3 // maggasirabahuladasamIi devavadveNa taM vinnikkhNto| / egucciya chaDDiya rAyalacchi vicchaDumuddAmaM // 4 // vaisAhaseyadasamIi, deva ! taM ujjuvaaliyaatiire| pakkhahiyasaDDhabArassavarisaMtI kevalI jAo // 5 // kattiya amAvasAe bAhattarivarisa jIviya jinniNd|| nayarI appAvAe nivvANaM patta tumaM namo // 6 // iya cavaNapabhII panarasa, payattha payaDaNa thuiya sNthunnio| vaMcchiyapayaM payacchau vIro sesAvi titthayarA // 7 // 5) zrIsupArzvanAthastavanam // bhuvanamohanarUpamanoharaM, hasitakAzavikAsiyazobharam / smaraparAbhavabhaGgamahezvaraM, bhaja supArzvajinaM jagadIzvaram // 1 // [drutavila0] nagara-khAnapurA'vanimaNDanaM, sabalamohamahAbalakhaNDanam / padatalAnatanaikajanezvaraM, bhaja supArzvajinaM jagadIzvaram // 2 // sakalabhUtalabhAvavibhAsanaM, nijakalAdalitA'khilazAsanam / zivanivAsavilAsavikasvaraM, bhaja supArzvajinaM jagadIzvaram // 3 // guNamaNIguNarohaNabhUdharaM, sugatigaJjitavAsavasindhuram / sarasazuddhasudhAmadhurasvaraM, bhaja supArzvajinaM jagadIzvaram // 4 // For Personal & Private Use Only Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 241 prakaTapaJcaphaNAmaNibhUSaNaM, sapadi dUranivAritadUSaNam / viSamatAmasanAzadinezvaraM, bhaja supArzvajinaM jagadIzvaram // 5 // iti kavistutisadgatigocaraM, vijayato bhayatoyadhitArakam / prahita eSa vizeSahitAvahaH, sRjatu saptamatIrthapatiH sukham / / 6 / / 6) ajJAtakartRkANi paJcajinastotrANi // 1. AdinAthanamaskArastotram // jaya jaya jagadAnandana ! jaya jaya varanAbhinandana ! jinendra ! / jaya jaya karuNAsAgara ! manorathA adya phalitA me // 1 // [AryA] adya me saphalaM janma, adya me saphalA kriyA / saphalo'dya prayAsazca, darzanAdAdimaprabhoH // 2 // [anuSTubh] prAtarutthAya yenA'yamAdidevo namaskRtaH / helayA mohabhUpAlastena nUnaM tiraskRtaH // 3 // sukRtaM saJcitaM tena, duSkRtaM tena vaJcitam / yena prathamanAthasya caraNAmbhojamaJcitam // 4 // tribhuvanA'bhayadAnavidhAyine, tribhuvanAdbhutavAJchitadAyine / tribhuvanaprabhutApadazAline, bhagavate RSabhAya namo namaH // 5 // [druta0] . 2. zrIzAntinAthanamaskArastotram // kiM kalpadrumasevayA yadi mayA zAntiH zritaH sarvadaH, kiM karpUrazalAkayA nynyorjaato'tithishcedsau| kiM pIyUSapipAsayA yadi papau tatkIrtivArtArasau, yadvA'nyairapi cendriyapriyatamaiH paryAstamarthAgamaiH // 1 // [zArdUla0] For Personal & Private Use Only Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH sarvAGgasubhagAkAraM kAraNaM sukhasampadAm / tat tava mukhaM dRSTamiSTalAbho babhUva me // 2 // [anuSTubh] bhuvanAnandavidhAtrI, yatra zrIH kA'pi nirbharaM vasati / tajjinapatipadakamalaM, bhave bhave bhavatu me zaraNam // 3 // [AryA] dAninAM paramo dAnI, munInAM paramo muniH| jJAninAM paramo jJAnI, zAntirastu suzAntaye // 4 // [anuSTubh] . . svAminAmapi yaH svAmI, guruNAmapi yo guruH / devAnAmapi yo deva, sevyatAM zAntireSa saH // 5 // 3. zrIpArzvanAthanamaskArastotram // abhinavamaGgalamAlAkaraNaM haraNaM smstduritsy| zrIpArzvanAthacaraNaM pratipanno bhAvataH zaraNam // 1 // [AryA] AyAsena vinA lakSmIvinA'pekSeNa vaibhavam / vinaiva tapasA siddhirjapatAM pArzva ! nAma te // 2 // [anuSTubh] pArzvajina ! zAsanaM te nibiddmhaamohtimirvidhvNse| mayi ratnadIpakalpa ! tanotu tejo vivekAkhyam // 3 // [AryA] tvarethAM caraNau ! jihve ! kuru stotraM ziro ! nama / harSAzru muJcataM dRSTI, agre'sau paramezvaraH // 4 // [anuSTubh] bhave bhavAntare vA'pi, du:khe vA yadi vA sukhe| pArzvadhyAnena me yAntu, vAsarAH puNyabhAsurAH // 5 // __4. zrImahAvIranamaskArastotram // kanakAcalamiva dhIraM, samudramiva sarvadA'pi gambhIram / labdhabhavodadhitIraM, mahAmi kAmaM mahAvIram // 1 // [AryA] duritadavAnalanIraM, nIrAgaM bhItibhUmikAsIram / siddhisahakArakIraM, karomi nijamAnase vIram // 2 // For Personal & Private Use Only Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 243 pramodena mano ! nRtya, romaanycairvpurulls| cirAdunmIlataM netre !, nanu vIravaro'grataH // 3 // [anuSTubh] ajanmadAyine pitre, baandhvaayaa'virodhine| adrohiNe ca mitrAya, zrIvIra ! bhavate namaH // 4 // zrIvIra ! sadyo namayA'gnimagna, saGkliSTabhAvArjitakarmakakSam / bhasmIbhavatvAzu virAgiNo me, tathA yathA nityasukhI bhavAmi // 5 // [upajAti:] iti jinapatipAdAH paJca paJcAdhinAthAH, sulalitasugamArthairnavyakAvyaiH kthnycit| . kRtasamucitasevA: sevakAnAM janAnAM, janitamadhurabodhA bodhilAbhAya santu // 6 // [mAlinI] 7) zatruJjamaNDanazrIAdinAthastavanam // namata mAnavavaJchitadAyakaM, sakalamUrtimatAM sukhakArakam / dazanakAntiparAjitamauktikaM, duritadurgatamohanivArakam // 1 // [drutavila0] kanakakomalasaJcarasuprabhaM, bhuvanabhaktajanAmbakasannibham / kumatavAraNatIvragaprabhuM, mathitamAsutamAnamahaM vibhum // 2 // prathitanAbhidharAdhavadehajaM, bhavapayodhivinAsanakumbhajam / prabalakarmavivarjitanirmalaM, dalitajanma-jarA-bhayazItalam // 3 // ruciramodavidhAyakasodaraM, bhavikavArjavibodhanabhAskaram / mudiragarjitagogaNamIkara, viSamaduSTavipaddharamAkaram // 4 // nara-narendra-surAdhipasevitaM, vRSabhalaJchanapAdavirAjitam / prathamayogivaraM jagatAM mataM, prathamapAragataM praNamAmi tam // 5 // zrIzatruJjayamaNDana, AdinAtho guNAkaraH / zrIhaMsacandraziSyeNa, maNDanena stuto mudA // 6 // [anuSTubh] For Personal & Private Use Only Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8) dharmazIlaviracitAni paJcajinastotrANi // 1. zrIAdinAthastotram // jaya vRSabha ! vRSabhavRSavihitaseva !, sevakavAJchitaphala phalada deva ! | devAdevAccitapAdapadma !, padmAnana ! pUritabhUripadma ! // 1 // [paddhaDikA] padmAGgajamadagajagajavipakSa ! pakSIkRtajagadupakAralakSa ! / lakSitasamalokAlokabhAva!, bhAvitasUnRta ! suMguNasvabhAva. ! // 2 // bhAvAritamobharataraNirUpa ! rUpasthita ! rUpAtItarUpa ! / rUpitasadupajJasudharmazIla ! zIlitazAzvatazivasaukhyalIla ! // 3 // 2. zrIzAntinAthastotram // . . stuvantu taM jinaM sadopakAratAlatAghanaM, ' svadehadAnato yako rarakSa raktalocanam / prasUdarasthitena yat zubhaMyutA prayuJjitA, tvarA nijAH prajAvrajA rUjAvivarjitAH kRtAH // 1 // [paJcacAmara] avApya janma yena cakravartitA pravartitA, jagatprabhutvamApya kIrtinartakIva nirttaa| abhISTadA divastarurghaTo maNistrayopyamI, anutvakAntakAMstu sevate sanA sanAbhumI (?) // 2 // svakIyasevakAya yaH sukhaM dadAti satvaraM, tato mudA tamAcireyamAcireyamIzvaram / namo namostu te tvayA samo na kopyaho ! prabhuH, sudharmazIlane bhave bhavestvameva me vibhuH // 3 // For Personal & Private Use Only Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 245 3. zrIpArzvanAthastotram // tavaiza nAmatastvarA darA bhavanti gatvarAH / prasRtvarA raveH karAstato yathA tamobharAH // 1 // [ pramANikA ] athotkarAzca nazvarA, dharezvarAddhi taskarAH / sthirAH syurindirAbharA, svamandirAnnahItvarAH // 2 // vibhoH staveSu tatparAH narA jagatsu jitvarAH / takeSu tatparAdarAdarAtayopi kiGkarAH ||3|| vidhIyatAM jinezvarA''zu pArzvadRkkRpAparA / prarADhyatAMtarAtvarA, mamApi dharmazIlarAH ||4|| 4. zrImahAvIrastotram // yo'cIcaladuzcyavanorasi sthitaH, kramAGgulItaH kila karNikAcalam / svanAmacuJcazca carikriyAdayaM, sa zrImahAvIrajino mahodayam // 1 // [upajAti: ] arkaH zubhodarkamatarkitazriyaM, jaivAtRkaH prAtijayaM yazaHkriyam / bhaumo bhinattItimanItijAmbhayaM, budho dadAtIha budhocitAM dhiyam // 2 // gururguruM jJAnaguNaM vidhatte kAvyaH kalAM kAvyakalAM ca datte / zaniH zubhaM rAhurayaM zikhIzaM, nuH sevituryacchati vIramIzam // 3 // evaM sevAM dadhataH paJcajinAnAM kathAM prapaJcante / te sokhyAni labhante, bhavya zrIdharmazIlabhRtaH ||4|| [AryA ] XXX For Personal & Private Use Only Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9) ajJAtakartRkapaJcajinastutyantargate stutI // . 1. zrIAdijinastutiH // RSabhajinamanantaM nAbhibhUtaM dvidhA'laM, kRtasakalavinItaM sadvRSazrIvizAlam / kanakarucizarIraM vizvavizvAvataMsaM, praNamata marudevIkukSikAsArahaMsam // 1 // [mAlinI] .. praNatasuranikAya dhvastaniHzeSamAya, nihatanamadapAya projvalacchAyakAya / nikhilajanahitAya zrIyugadIzvarAya, RSabhajina ! namaste siddha ! vizve samaste // 2 // vimalavimalazaile'STApade zrIayodhyApuri gurunagare zrIarbude gUjare c|. gajapadavaravINAgrAmakAsadrahAdau, jina ! vRjinavimukta ! tvAM namasyaM namAmi // 3 // 2. zrIzAntijinastutiH // zAntaM kAntaM zivapadagataM zAntiduHkhAgnijAtaM, kalyANAbhaM guNaguNanidhi vizvasenAGgajAtam / vizvazrINAM kulagRhamahAzAntidaM zAntinAtha, kalyANAya praNamata jinaM zAntilakSmIsanAtham // 1 // [mandAkrAntA] saumya:zrImAn kRtakulavayA'tyantabodho vimuktaH, doSAvandya sata[ta] mudito niSkalaGkaH smarAriH / rAjApUrvaH parihatabhavo nistamAH pApatApa-, zAnti zAntirdizatu luThatAM pAdapIThe janAnAm // 2 // Apte yasmin suciramacirAkukSimApte kSamAyAmAdhirvyAdhiH kSayamupagatA kintvanItyAzrite'pi / nItiH puSTAjanikRtatamastAntizAntinitAntaM, sa zrIzAntirbhuvi vijayate satyanAmA jinendraH // 3 // For Personal & Private Use Only Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10) caturviMzatijinastavAH // 1. zrIAdidevastavaH // zrInAbheya ! sunAbheyasadanaM sadanantacit / natvA na tvA dayAlo ! ke loke lokezatAmaguH // 1 // [anuSTubh] hatamohatamodroha: kAmadaH kAmadarpahA / jaya sadbhAlasadbhAla ! tvamitApadatApadaH // 2 // stavaM nirmAya nirmAya !, na tavA''natavAsava! / sukRtI sukRtI jijJe, ko'malaH kAmaladhvane ! // 3 // naramAnaramAnaDUprabhaJjanaprabhaJjana / janatA'janatA lebhe'darpa ! kA darpakA tvayi // 4 // yastvA bhI-mAri-bhImAri-pramada ! pramadapradaH / / namatIna ! matIreSa, sadayAH sadayAzrayet // 5 // 2. zrIajitanAthastavaH // zrImantamajitaM devaM, kaSAyairajitaM sadA / trailokyavanditaM devaM, ghorasaMsArapAragam // 1 // adya prAptAH zriyaH sarvA, mayA tIrNo bhavArNavaH / jIvitaM saphalaM mene, yat tvaM dRSTo'tidurlabhaH // 2 // pavitrA rajanI saiva, prazasyo divaso'pi saH / sa eva jagatInAthaH, yatra syAt tava darzanam // 3 // tvaM marau kalpazAkhIva, jaGgale gAGgapUravat / suparvamaNivanni:sve, durlabho'si prabho ! bhave // 4 // anavidyA mahAvidyAH, sampado vipadojjhitAH / saubhAgyaM saha bhAgyena, bhAktikaH saMzrayet tava // 5 // For Personal & Private Use Only Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH 3. zrIzambhavanAthastavaH // zrIzambhavaM jinAdhIzaM, yogIndraM naumi saadrm| jagatpUjyaM mudA helimullasanmahasAdaram // 1 // nistIrNaraudrasaMsAradAvapAvakazambhava / senAmAtaH sadA tAta, sahAvarAvazambhava (?) // 2 // tvaM jIyAH sarvadA'narghyaguNakalpadrunandana ! / .. jitArigaNa ! lokeza !, jitArinRpanandana ! // 3 // .. yaM natvA lebhire zaivasampadaM maMkSu dehinH| . sa tvaM satvaM kSayaM kartuM, moharAjasya dehi naH // 4 // tatyAja zAsanaM jAtu, tAvakaM pAvakaM na yaH / taM zAsvatasukhAvAsaM, kaivalyaM bhavikaM nayaH // 5 // 4. zrIabhinandanajinastavaH // so'bhinandananAtha ! tvaM vijayasva ! dayA'madaH / yasya te hRdyameyA'sthAd, vijayasva dayAmadaH // 1 // janatApannadItArataraNe ! bhavatAraNa ! / mohAre ! sa vikAntyAstataraNe ! bhava tAraNa // 2 // zrIste nahi mude kasya?, prabho ! vizvAbhinandana ! / rakSa mAM bhavato bhAsvatprabho, vizvAbhinandanaH // 3 // pAhi tA: zoSitA'ghaugha ! nIrAga ! ttmaadyaa| tvaM prajA nahi tatyAja, nIrA gatatamAdayA // 4 // sA zlAghyA svadRzA prAstakamalA sadayAlayam / yA tvA gatvA prajA stauti, kamalA''sadayAlayam // 5 // . . For Personal & Private Use Only Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 249 5. zrIsumatinAthastavaH // sumatAvAvalI padmAM, sumatAvasthitA ntaa| sumatAvapakA neyA, sumatAmayasadmani // 1 // bhavanAzaguNazreNibhavanA'sumatAM shriye| bhava nAtha ! manojanmabhava ! nAgagate ! sadA // 2 // kAmada ! tvAM prajA dRSTvA, kAmadarpaharaM mudam / kAmada ! zreyasA lebhe, kA madakSAM yutAM na hi // 3 // kamalAdAnyadoSANAM, kamalA tAramAzritam / kamalAkSararakSAstA, kamalArebhavAnna hi // 4 // tArayA zraddhayA cAru, tArayAste stutiM vyadhuH / tArayAjjanatA deva !, tArayA''pannadIpateH // 5 // 6. zrIpadmaprabhajinastavaH // zrIpadmaprabhanAthAya, sanAthAya zriyA namaH / 'yogIndrAya natendrAya, mahate paramAtmane // 1 // tavA'cintyaprabhAvasya, svarUpaM vetti kaH prabho ! / pAptA'nantacatuSkasya, mahezasya mahAtmanaH // 2 // zAzvataM yoginAM dhyeyaM, virUpaM rUpavarjitam / zivazrIkaNThazRGgArahAraM sAraM sadA numaH // 3 // mahAdevo mahAnandadAyako jinanAyakaH / jayati kSINakarmArirmahimAspadamanvaham // 4 // mahanIyacaritrasya, zreSThasya parameSThiSu / guNagrAmagariSThasya, kiGkarosmi tava prabho ! / / 5 / / For Personal & Private Use Only Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH . 7. zrIsupArzvanAthastavaH // zrIsupArzvajinendrasya, candrasya jagataH stuve / syAdvAdinaH kramAmbhojamabhavasya svayambhuvaH // 1 // nahi kasya mude deva ! bhavato mukhacandramAH ? / / akalaGkaH sadA saumyakAntizrIsadalaGkRtaH // 2 // sudhAkuNDA''bhayo ramyanetrayostava saumyayoH / kamalAkArayostAratArayorbhadramanvaham // 3 // . padmarAgAruNaprekannakhadyutivirAjitam / vIkSyate ko mudaM nA'pa? sallakSaNakaradvayam // 4 // puNyalAvaNyasambhAraM saubhAgyapadamadbhutam / dRSTvA te nirmalaM rUpaM, ko na citrIyate sudhI: ? // 5 // 8. zrIcandraprabhajinastavaH // candraprabha ! - deva ! tvAM, candrojvalatanutviSam / candrAnanamahaM staumi, candralAJchanamAdarAt // 1 // kartA vizvopakArANAM, jJAtA trailokyavastunaH / tyaktA rAjyazriyo jIyAt prAptA muktipuraM paraH // 2 // trAtAraM vizvajantUnAM, dAtAraM shivsmpdaam| hantAraM bhAvazatrUNAM, netAraM naumi bhaktitaH // 3 // svAmine'khilavizvasya, zamine damine sdaa| nayine yamine bhUyAt pAyine jJAnine namaH // 4 // harate kumatetyAmAn, kurvate jagate hitam / zrImate dhImate netarmahate bhavate namaH // 5 // For Personal & Private Use Only Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 251 9. zrIsuvidhinAthastavaH // suvidhe ! suvidhe dhIra sumate sumate yate / tAvake pAvake tyaktavanito vinatosmyaham // 1 // anekanayasaGkIrNaM durlabhaM bhavadAgamam / kutIrthikazatA'gamyaM, pramANA'bAdhyamAzrayet // 2 // yA''rAddhA kalpavallIva, jantUnAM klpitprdaa| tvadAjJAmanizaM zIrSe, zeSAmiva vahAmi tAm / / 3 / / pradatte sugateyugma, yugaM hanti ca durgateH / bhavyAnAM pAlitaM yat te darzanaM tadahaM zraye // 4 // cAritreNa pavitreNa, kRtsnaM karmakSayaM vyadhAH / tvaM yena tarasA dehi, tanmamA'pi tamopaham / / 5 / / 10. zrIzItalanAthastavaH // zrIzItalajinAdhIza ! sarvajJa ! paramezvara ! / bhagavan ! suciraM nanda, yogIzvara ! mahAmune ! // 1 // devAdhideva ! tIrtheza !, puruSottama ! zaGkara ! / / jaya pAragata ! svAmin !, kevalajJAnasattama ! // 2 // vItarAga ! mahAdeva !, svayambhU ! muninAyaka ! / savIryaH sarvajJaH sArbaH, trAyasva tvaM trikAlavit // 3 // jinaM kSINASTakarmANamabhayapradamuttamam / syAdvAdavAdinaM sarvadarzinaM bodhidaM numaH // 4 // tIrthaMkarAya devAya, zambhave vibhave bhave / arhate'nizamAptAya, namaH zrIparameSThine // 5 // For Personal & Private Use Only Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 252 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH 11. zrIzreyAMsanAthastavaH // zreyAMsaH zreyasAM dhAma, zreyasestu sadA satAm / yannAmadhyAnato martyA, labhante zreyasIM zrIyam // 1 // zreyAMsi zreyaso nAma, nirastA' zreyaso mudA / dhyAyanto mantravat prAjJA, lebhire bhaktizAlinaH // 2 // agaNyapuNyapaNyAnAmApaNo jagaduttamam / eSa eva pramodena, zreyAMsaM nauti yo mudA // 3 // nUnaM ziromaNIyante, te narA mahatAmapi / zreyAMse vidyate bhaktiryeSAM manasi zAzvatI || 4 || [yugmam] taM mAnavaziroratnaM, vandante tridazA api / yaH zreyAMsavaco vandyaM, laGghante na kadAcana // 5 // 12. zrIvAsupUjyajinastavaH // vAsupUjyaprabho ! sarvajantujAtakRpAparaH / tvatto nAnyo'sti devo hi, muktidAtA jagattraye // 1 // ArAdhayejjineza ! tvAM yo vimucya kudevatam / karIraM sevate mUDhaH, so'pAsya surazAkhinam // 2 // kathaM zrIrvardhate teSAM, gehe zreyo bhavet kimu / yeSAM tvadarcane nAtha !, nAdaraH sarvathA nRNAm // 3 // devayornAntaraM yeSAM, svAnte nIrAga-rAgiNoH / kiM te jaDA na manyante, tulyatvaM maNi-kAcayoH // 4 // devo vizve tvameveti, jAnanto'pi janA jina ! / dhyAyanti kudevaM tanmithyAtvaM balavattaram // 5 // For Personal & Private Use Only Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 253 13. zrIvimalanAthastavaH // vimalo jagatInAthaH, satataM vimalo jinaH / nirmado nirmamo jIyAnnirdoSo nirgatAmayaH // 1 // svAmin ! nirdoha ! nirmoha ! nirlobha ! gatamatsara ! / jaya niHsaGga ! nirmAya !, nirIha ! hatatAmasa ! // 2 // hataduHkarmasaGghAta !, hatapAtakasaJcaya ! / hatasaMsArasantApa !, hatamanmatha ! pAhi naH // 3 // tyaktarAjyaramArAma ! nIrAgaM jaya nIraja: ! / trastabhAvadviSajjAta !, pradAtasnehabandhana ! // 4 // mukteniHzoka ! niHkopa !, nirdambha ! mama nirbhaya ! / tvaM yaccha zarma nirhAsa !, maraNojjhita ! nirbhava ! // 5 // 14. zrIanantanAthastavaH // zrIanantajagannAthamanantayazasaM jinam / anantapRthuvijJAnamanantasukhadaM stuve // 1 // nAbhibhUtazcaturvaktro, haMsagAmI prajApatiH / sadA brahmA'si dhAteva, prabho ! citramarAjasaH // 2 // ariSTanarakacchedI, zrIpatiH puruSottamaH / citraM viSNurivA'si tvamagado na janArdanaH // 3 // sarvajJo madanadveSI, zambhurIzo mhaavrtii| zaGkaro'si tadAzcarya, netaryadabhavo bhavAn // 4 // brahmarUpastvamevA'si, zaGkaraH puruSottamaH / iti devatrayIrUpastvameva bhuvane mataH / / 5 / / For Personal & Private Use Only Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH 15. zrIdharmanAthastavaH // dharmanAtha ! kRpAM kuryAH, patatIha bhave mayi / yasmAt tvacchadRzo nA'nyaH, karuNArasasAgaraH // 1 // nAstIha tvatsamo dAtA, nAsti roro'pi matsamaH / ato me yAcitaM dehi dehi vyUhahitaH zivam // 2 // trailokyaduH sthitoddhAre, tvameva kRtasaGgaraH / mattulyo duHsthito nA'to, mAmuddhara kRpApara ! // 3 // bhItatrANe mahAnto hi, tatparAsteSu sattaraH / tvameko'si tato bhItaM, pAhi mAM mohabhUpateH // 4 // AtmatulyamudArezAH kurvanti nijasevakam / tvaM sImA teSu bhRtyo'haM taveti jina ! cintaya // 5 // 16. zrIzAntinAthastavaH // zAntinAtha jina bhaktyA, surA - sura-narAcitam / stuve zAntikaraM zAntimandiraM mandadhIraham // 1 // zivazrIsaGgadAtAraM, hantAraM jagadApadAm / bhavantaM ko na vandeta, vItarAga ! sacetanaH // 2 // sudhApAnaM marau deze, yathA puMso'tirdulabham / tathaivA'kRtapuNyasya, durlabho mRgalAJchanaH // 3 // prApyA'pi jina ! nirdoSaM, duHprApaM tava zAsanam / pramAdaM kurvate ye'tra, hI teSAmatimUDhatA // 4 // zrIzAnte ! bhavataH pArzve, na yAce zakrasampadam / vAJchAmi bhavadAjJAyAH, pAlanaM tu bhave bhave // 5 // For Personal & Private Use Only Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka'. 255 17. zrIkunthunAthastavaH // kunthunAtha ! jagannAtha !, sarvathA'pAkRthA yathA / mohamallaM tathopAyaM, kRpayA mama darzaya // 1 // trilokIgaJjanaM vIraM, yayA zaktyAvadhI: smrm| prasadya satvaraM yaccha, tajjaye mama tAM prabho ! // 2 // cUrNIkRtAni karmANi, bhavatA yena liilyaa| taddhyAnaM kRpayA nAtha !, mamApi vitarA'dhunA // 3 // zivazrIkaNThazRGgArahAratAM bhagavannagAH / yayA samatayA me tAM, kRpAM kRtvA sulambhaya // 4 // yatsukhaM tvaM zivAvAse, svAminnanubhavannasi / tasya me nijabhRtyasya, saMvibhAgaM kuru prabho ! // 5 // 18. zrIaranAthastavaH // aranAtha ! sadA kuryAt tavAjJollaGghanaM na yaH / zIrSe zeSeva tasyAjJAM marutA'pi vidhIyate // 1 // tvadAjJA rahito dehI, na sukhaM na ca sampadaH / na yazo na ca nAkitvaM, nA'pavarga samAzrayet // 2 // * tIrthasevA kSamA dhyAnaM, damo dAnaM dayA tapaH / sarvaM tavAjJayA hInaM, muktaye sarvathA na hi // 3 // kArArUpanigodeSu, satataM bhavadAjJayA / vajito duHkhito dIno'nantakAlaM sthitosmyaham // 4 // mayeha bhramatA'vApi, tvadAjJA karmalAghavAt / tathA kuru yathA nAtha ! syAt tasyAH khaNDanaM na me // 5 // For Personal & Private Use Only Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH 19. zrImallinAthastavaH // malle ! khajinnamallekha, tAratatva vratArata / sadbhAvaprollasadbhAva, mAmanAmaramAmanAH // 1 // bhImArijidabhImAriH, srvdaaridrsrvdaa| loke zarmada lokeza, yamada tvaM jayA'mada // 2 // no kopavyasano'kopa mAnavarjita mAnavaH / / mAraga ! stauti mA rAga vAraNa ! tvA'ghavAraNa ! // 3 // tatyAja guNatatyA jarAjitazrIdarAjitaH / tAnAmaharatAnAma, sanmate ye lasanmate ! // 4 // yAmAya nilayAmAya, tArayA'vipratAraya / yAtA tatvadhIyA tAta !, sattamastvamasattamaH // 5 // 20. zrImunisuvratastavaH // suvrata ! suvratasvAmin, paramA'paramAnahRt / kamalA: kamalAsya ! tvaM, dehi no dehinohitaH // 1 // sumanAH sumanA tvatto'samavAsamavApnuyAt / bhAsurA''bhAsurAOhipadmato padmato'mRte // 2 // sadayaM bhadayaM natvA mahatAmahatA ramA / namatA namatA lebhe, sakalAsakalA prabho ! // 3 // taraNe taraNe bhAsA, bhavato bhavatoyadhau / nayate nayate'rcA ko, madanAmadanApadau // 4 // vasudhA vasudhAbhUta, samatA'samatAmasam / raNavAraNavAgasya, satvaraM satvaraM game // 5 // For Personal & Private Use Only Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 257 21. zrInaminAthastavaH // namidevaM guNAkAraM, sannatA'maramaNDalam / vinamAmi rasAdhAraM, bhavasAgaratAraNam // 1 // vimalaM kamalAkelimandiraM vasusundaram / vande'haM sAdaraM deva ! padatAmarasaM tava // 2 // bhUrimAyArasAsIra ! hemakAya ! tamohara ! / mahAmohamahAnAgakaNThIrava ! ciraM jaya // 3 // nIrAga ! nirahaGkAra ! nirapAya ! nirAmaya ! / kAmaM samIhitaM dehi, deva ! me janatAhita ! // 4 // dama-dAna-dayAsAratAramAgamasAGgaram / seve gamamaNIvAradaM kulaM vipulaM tava // 5 // 22. zrIpArzvanAthastavaH // pAi~na ! nA'vi kaM, yakSapAi~na nata ! vighnataH / pAi~na bhIvane ramyapAi~na bhAstvayA jagat // 1 // vAmeya ! zivapUrmArge vAmeyastvayi sannataH / vAmeyataM naraM sadyo'vAmeyaguNavighnataH // 2 // bhAvatastvavayo jJAnabhAvatatvaratakramau / bhAvataH stauti taM rakSA bhAvatastApataH kSaNAt // 3 // kAntAraGgodaho mohakAntAraM na prajAmapAH / kAntAraGkasya cAritrakAntAraM nAkRthAH priyam // 4 // mahAnandaprado bhAnurmahAnanda tavAzrite / mahAnandaramAbhUri, mahAnandasurAgitAm / / 5 / / For Personal & Private Use Only Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH | 23. zrImahAvIrastavaH // vardhamAna ! jineza ! zrIvarddhamAna na muktaye / kAmarAgasudhIra tvA kAmarAgaprajA'stu te // 1 // pApadAvapayonIdhe !, pApadavaramAspada ! / bhavatAraNa ! ko'nAvi, bhavatA raNadurgateH // 2 // tAratArabhavAmbhodhitAratAramayAzritAH / janatAyAmadadhvaMse, janatAyAmada ! tvayi // 3 // .. hatamoha ! nirastAre !, hatamoha kdaacn| . mAyA mama hRdo vizve, mAyAmama jinottamaH // 4 // kSamAdaramitAnIte !, kSamAdaratamA''zrayet / mAnavastavamAnandA, mAnavastava yo vyadhAt // 5 // 11) jinaratnaviracitAni paJcajinastavanAni // 1. kamalabandhamayazrIAdinAthastavanam // jiNaMde paDhame loe, nAmeNaM usahe hie / loANaM loavikkhAe, jugANa IDDhIkArae // 1 // [silogo] naMdaNe marudevIe, vallahe naabhibhuuie| tilukkamaMgalIbhUe, tilukkasurapAie // 2 // suvaNNaMburuhe pAe, dharate gamaNe NIe / nANArayaNanimmAe sIhAsaNammi saMTThIe // 3 // seacAmarasohAe, sohiobhayapAsae / sIsammi nia bhattIe, deviMda-dhaya veae // 4 // piUsaM samabhAsAe, bhAsauttamadhammae / duMduhInAyajuttIe, ghosae jagarajjae // 5 // For Personal & Private Use Only Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 259 asoarukkhavAyAe, misiu taNukaMtIe / bhAmaMDalIkae tee, sohA loajja kArae // 6 // nANApupphANa vuTThIe, bhUmialammi sohie / devadevAulIbhUe, samosaraNa rAyae // 7 // aNaMtadukkhaviNNAe'NaMtadaMsaNa-nANae / tuma mi seviaM pAe, Thavijja karuNAmae // 8 // kalasaM : vijayadAnagurupayapaMkae, bhamaraeNa raeNa jiNaM thuo| kamalabaMdhamaeNa mae thuI, nayaradevagirammi giraMvaI // 9 // [drutavilambitam] 2. kamalabandhamayazrIzAMtinAthastavanam // saMtinAhe mahAsIle, pttnissesmNgle| patte'NaMtamahAlIle, mukkhe saMpannakevale // 1 // [silogo] dIppaMtadIhiI bhAle, mahAbhAge mahAbale / paruvaMto dayAmUle, magge dhammassa nimmale // 2 // devehiM nikkalAkele, vNdiakkmjaamle| vajje mohamahAsele, abIe puhavIale // 3 // cittaM kaya camakkAle, deviMdANaM pi skle| chakkhaMDabhUlamAsAle, cakkavaTTInalesale // 4 // caccelisadhalAbhAle, tiloapaumAule / jAe jagattayAdhAle, saMtinAme jiNesale // 5 // ThavaMte kayasomAle, pAe kae sukomale / suvaNNavaNNa saMbole, dhIlatteNaM sulAyale // 6 // nimmae nirahaMkAle, kAluNNAsamasAyale / nIlarAsi vva gaMbhIle, dhammarukke paohale // 7 // mukkhasukkAvalIsAle, teasA abhalakkhale / somadiTThIi maMdhIle, loijja jagaIsale // 8 // For Personal & Private Use Only Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH 3. kamalabandhamayazrIpArzvanAthastavanam // jaganAhe jiNe pAse, mahAsukkhe mahAyase / vAmAkucchisarohaMse, dinna-vviNa sease // 1 // [silogo] asesa maMgalAvAse, maannebhddmnnNkule| assaseNe kulAgAse, divAnAhe animmise // 2 // .. sohijjamANa sappAse, paasaahitttthiiakaayse| pUriAsesaloAse, icchAdANeNa nivise // 3 // gayarAe gayaddose, sukkharukkhammi paause| kaNNAmiaphurajjhase, raMjiappANi mANase // 4 // sevakIbhUyabhUmise, atullaaulsaahse| kiMkarIbhUyasaggIse, pAvaI pAvae kuse // 5 // savvannU savvadaMsIse, assa loammi maannuse| viharito pahAese, vigghasaMghAyatAmase // 6 // tIvasameatitthese, ruveNe va asaarise| jaNANaM dinnaAsAse, sevArattamahAyase // 7 // vaNaveruliAbhAse, niccamujjhia kaaluse| nAgarAyaMkie pAse, saMsArA pAhi maM suse // 8 // ia usahajiNide saMtinAhe a nemi, jiNavarasiripAse, vaddhamANe ti pNcaa| vimalakamalabaMdheneva sevAraeNaM, iha amaragirimmi saMthuA ditu siddhiM // 9 // [mAlinI] For Personal & Private Use Only Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12) sAdhusomagaNikRtaTIkAsamanvitAni jinavallabhasUripraNItAni paJcajinacaritrANi // 1. zrIAdinAthacaritram // . vardhayatu vardhamAnaH, zrIsiddhAntarucivAcako vAcyam / cittacamatkRticaturaM, caturanarANAM vaco yasya // 1 // [AryA] jinavallabhasUrIndrakRte critpnycke| saMkSiptaruciraM kiJcid vyAkhyAnaM vitanomyaham / / 2 // arthayugalam / / tathAhi namiyajiNamusabhamubhayaMsadesavilasaMtakasiNakesacayaM / muhasasijuNhAtaNhArasabhamiracakorajuyalaM ca // 1 // vyAkhyA natvA-praNamya jinaM-vItarAgaM, RSabhaM-zrIyugAdidevaM, kiM viziSTaM ? ubhayAM'sadezavilasatkRSNakezacayaM, bhagavatA hi dIkSA grahaNakSaNe catumauSTilocaviracanAntaraM pRSTipradeza''gatavaratarasamIraNaprasaraNavazena suvarNasakAzobhayAM'sadezopari vinIlAzmaprakAzaH ke zApAzaprasaraH zobhAsambhAramAvahan vihitapurahUtaprabhUtA''graheNaM paramezvareNa tathaivA'vasthApita iti utprekSyate-mukhameva zazI tasya jyotsnAyAM tRSNAraso'bhilASA'tirekastena bhramaNazIlaM cakorayugalamiva // 1 // evaMvidhaM zrIRSabhaM praNamya kimityAhaasuriMda-suriMda-nariMda-viMdavaMdiya-thuyassa / tasseva thoyArahiyakaraM kira sucariyakaNakittaNaM kAhaM // 2 // asurendra-surendra-narendravRndavandita-stutasya vanditazcA'sau stutazceti samAsaH / tasyaiva zrIRSabhajinavarasya stotRRNAM hitakaraM, kiletyAtmano'zaktisUcakaM, sucaritakaNasya kIrtanaM bodhibIjAvAptihetorbhavAdArabhya sucaritralezakIrtanaM kariSyAmi // 2 // For Personal & Private Use Only Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH athetthaM gAthAyugalena viziSTeSTadevatAstutipUrvamabhidheyaprayojanAdyabhidhAyapratijJArthameva samarthayante zrIpUjyAH / / dhaNabhavamuNidANaphaleNa bhaviya uttarakurUsu mihuNanaro / sohammasuro to iha mahAbalo'varavidehe taM // 3 // saMbujjhiya IsANe, laliyaMgasuro sirippahavimANe / saMjAo'si tau puNa puvvavidehe vayarajaMgho // 4 // yugmam // ihaiva jambUdvIpe pazcime mahAvidehe kSitipratiSThitapure dhano nAmA sArthavAha AsIt / tasmin dhanabhave sArthaprasthitamunInAM ghRtadAnaM dadato bhagavajjIvasya prathamo bodhilAbhaH / tato munidAnaphalena, 'bhaviya tti'- bhUtvA uttarakuruSu mithunanaro yugalikamanuSyaH, tataH prAgjanmajanitamunidAnaprabhAvAt saudharmadevaloke suro-devo bhUtvA, tata iha jambUdvIpe aparavideheSu tvaM mahAbalo rAjA bhUtvetyanena yogaH / svayambuddhamantrivacanAt sambudhya-pratibodhaM prApya, dIkSAM gRhItvA, prAnte dvAviMzatidinAnyanazanaM kRtvA, vipadya, IzAne devaloke zrIprabhavimAne lalitAGganAmA suraH saJjAto'si / tataH punaH pUrvavideheSu vaira(vajra)jaGgho rAjA saJjAto-'sIti gAthArthaH // 3-4 // uttarakuru mihuNanaro, sohammasuroha bArasami vijae / vijjasuo cakkisiriM sAhutigicchAe saMciNiya // 5 // jAo tamaccuyasuro, aTThamavijae ya bhaviya cakkaharo / vIsaMThANe seviya nibaMdhiuM titthayaranAmaM // 6 // savvaTThasuravarasiriM tittiisyre'nnubhuuyaavyrio| ikkAgu bhUmIe tumamAsADhe paDhamacautthIe // 7 // tisRbhiH kulakam // vyAkhyA tatra ca, sa ca vajrajaGgho rAjA rAjyArthiputrakRtaviSadhUpaprayogeNa mRtvA uttarakuruSu mithunanaraH / tataH saudharme devaloke suraH / athA'nantaraM dvAdaze vijaye vaidyasuto jIvAnandanAmA tvaM jAtaH / tatra cakrilakSmI cakravartisamRddhi sAdhucikitsayA karaNabhUtayA saJcityopAya' // 5 // jAtastvamacyute-dvAdaze svarge suro-devaH zakrasAmAniko dvAviMzati For Personal & Private Use Only Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 263 sAgaropamAyuH / tato'STamavijaye ca bhUtvA cakradharaH zrIvajranAbhanAmA / tatra ca viMzatisthAnAni sevitvA 'nibandhiuti-upAya' tIrthaMkaranAmakarma / yaduktaM - 'arahaMta 1 siddha 2 pavayaNa 3 guru 4 thera 5 bahussue 6 tavassI / suvacchallayA ya esiM 7 abhikkhanANovaogoya 8 // 1 // daMsaNa 9 viNae 10 Avassae ya 11 sIlavvae niravaiyAre 12 / khaNalava 13 tava 14 cciyAe 15 veyAvacce 16 samAhI ya 17 // 2 // apuvvanANagahaNe 18 suyabhattI 19 pavayaNapabhAvaNayA 20 / eehi kAraNehiM titthayarattaM lahai jIvo // 3 // iti [Avazyakaniyukti 179-181] atra 'guru'tti guruzcaturvidhaH samyaktvaguruH 1 dIkSAguruH 2 upasthApanAguruH 3 zrutuguruH 4 / 'vacchallaye'ti - anurAgaH yathAvasthitaguNotkIrtanAdyanurUpayA vtsltyaa| 'sIlavvae'tti-zIlAnyuttaraguNAH, vratAni mUlaguNAsteSu niraticAraH / 'khaNalava'tti-kSaNalavAdiSu sNvegbhaavnaadhyaanaa''sevnaa| 'cciyAe'tti-tyAgazca yatijane bheSajapathyAdidAnam / 'samAhi'tti-samAdhirgurvAdInAM kAryakaraNadvAreNa svasthatA''pAdanam / 'pavayaNapabhAvaNaya'tti-yathAzaktyA mArgadezanAdibhiH zAsanaunnatyasampAdanaM prabhAvanA / ebhistIrthaGkaratvaM badhyate, zeSaM spaSTam / pravrajyAM punazcaturdazapUrvalakSANi pratipAlya pAdapopagamanA'nazanaM pratipadya cetyapi jJeyam // 6 // tataH sarvArthasiddhe vimAne suravarazriyaM trayastriMzattarANi sAgaropamANi anubhUya tRtIyA''rakasya caturazIti pUrvalakSasahasravarSeSu navAzItipakSAdhikeSu zeSeSu satsu ikSvAkubhumau ASADhe mAse prathamacaturthyAmavatIrNastvamiti gAthAtrayArthaH // 7 // ... atha bhagavadavatAre yadabhUt tadAhuHmarudevi-nAbhinaMdaNa ! tinANaloyaNamihAgayaM sahasA / caudasavarasumiNuttaM pi taM niveIsu sayaliMdA // 8 // marudevI-nAbheH patnI, nAbhiH saptamaH kulakaraH, tayornandanaH, tatsambodhanaM he marudevInAbhinandana ! trijJAnalocanaM-matizrutAvadhirUpapratipUrNajJAnatrayeNa locanaMdarzanaM yasya sa tathA taM jJAnatrayopetamityarthaH / uktaM ca For Personal & Private Use Only Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH 'tihiM nANehiM samaggA tiththayarA jAva huMti gihvaase| paDivannammi carite caunANI jAva chaumatthA // neraiya-deva-tiththayarA ya ohissa bAhirA huNti| pAsaMti savvau khalu sesA deseNa pAsaMti' // [vizeSAvazyakabhASya-766] iti, sarvotkRSTaM apratipAtikamAkevalotpattiravadhijJAnamavadhidarzanaM cAsIt tacca paramAvadheH kiJcinnyUnaM jJeyam evaMvidha 'ihAgaya'ti ihAgatamatrA'vatIrNaM tvAM caturdazasaGkhyA varAH pradhAnAH svapnA vRSabha-gaz2a-siMhAdayastairuktamapi jJApitamapi sahasA tatkSaNAt svapnadarzanAdanantarameva, sakalendrAH-sarvasurendrAH, svapnArthamabhizaMsituM samakAlamAgatya nivedayAmAsuH mAtApitroriti zeSaH / etena garbhagate'pi bhagavati trijJAnopetatvaM, mAtuH svapnalAbhaH, tadAkAlatyasvapnapAThakA'bhAvAdindreH svapnArthakathanena bhagavadavatArapratipAdanaM cetyarthatrayaM darzitamiti gAthArthaH / atha janmakalyANakaM vyaJjayantaH prAhuH vasahaMko kaNayavanno kAsavagotto kayatihuyaNujjoo / kasiNaTThamIi citte dhaNummi rAsimmi taM jAo // 9 // he deva ! tvaM vRSabhAGko-vRSabhalAJchanaH, kanakavarNaH, kAzyapagotraH, kRtatribhuvanodyotaH, caitramAsi kRSNASTamyAM dhanuSi rAzau jAto-garbhAnni:krAntojanita iti gAthArthaH // 9 // atha janmasamayagatAnvizeSAnvarNayanti aha caliyAsaNachappanadisakumArikayasUikAyavvo / tumamamaragirimmi suhammasAmiNA lahu sayaM nIo // 10 // athetyAnantarye tato janmAntarameva calitA''sanaSaTpaJcAzadikkumArIkRtasUtikartavyaH san tvaM amaragirau meruparvate saudharmendreNa laghu-zIghraM svayaM nIta iti gAthArthaH // 10 // tA bhattibbharanibbharamabbhuyabhUo bhavaMtabhAvehiM / savviDivaDDiyAyaramahisitto'khilasuriMdehiM // 11 // tato bhaktibharanirbharaM, sarvA-samastociteSTavastughaTanAlakSaNayA sarvasampadA varddhita Adaro yatrA'bhiSeke tat tathA, iti dve api kriyAvizeSaNe / For Personal & Private Use Only Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 265 adbhUtabhUtaH - AzcaryabhUto'bhiSiktastvam kairityAhuH bhavadbhAvairullasadabhiprAyaiH saharSairiti yAvat, akhilaiH catuHSaSTisaGkhyairasaGkhyairvA surendrairiti gAthArthaH // 11 // atha svAmino janmanaH kiJcidUne saMvatsare gate saudharmendro vaMzasthApanArthaM samAgatya-riktahastaM na vIkSeta rAjAnaM devatAM guruM naimitikaM vizeSeNa phale phalamAdizediti sthite: sekSuyaSTiH zrInAbhyutsaGganiSaNNaM prabhuM praNamya, vaMzasthApanArthamagratastasthau / tadA ca zakrakarakalitekSumabhilaSitA bhagavatA karaprasAraH itIkSUNAmAkarSA'bhilASa eSAmityete ikSvAkava itIkSvAkunAmnA bhagavato vaMzasthApanA zakrakRtA samajanItyenamarthaM sUcayantaH prAhu:sakkarakaliyamikkhu bAlatte daTTumabhilasaMteNa / ikkhAguvaMsabIyaM jae paNIyaM tae ceva // 12 // zakrakarakalitaM ikSu bAlatve draSTuM samavalokayitumabhilaSatA 'tae ceva'tti tvayaiva ikSvAkuvaMzasya bIjaM jagati praNItaM - prakAzitamiti gAthArthaH // 12 // atha bhagavato gRhavAsasthitiM dIkSAkalyANakaM cAhu:vIsaM kumArabhAve rajja tevaTThipuvvalakkhe taM / suravihiyA''hAravihI atthiya darisiyakalA - sippo // 13 // jIyaM ti ya loyaMtiyavibohio varisadinnavaradANo / sibiyAsudaMsaNAe chadveNa devadUtadharo // 14 // siddhavaNe tamasogataruahe va cauhiM nivasahassehiM saha / citte bahulaTThami a avarane jiNa viNikkhaMto // 15 // tisRbhiH 0 // vyAkhyA dezonavarSAdUrddhaM sunandA - sumaGgalAsahitasya vRddhiM gacchato bhagavataH bhogasamatthaM nAuM varakammaM kAsi tassa deviMdo / duhuM varamahilANaM bahu kammaM kAsi devIo // 1 // chappuvvasayasahassA, puvviM jAyassa jiNavariMdassa / to bharaha - baMbha-suMdari - bAhubalI ceva jAyAI // 2 // For Personal & Private Use Only Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 266 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH devI sumaMgalAe bharaho baMbhI ya mihuNayaM jAyaM / devIi sunaMdAe bAhubalI suMdarI ceva // 3 // auNApannaM juyale, puttANa sumaMgalA puNo pasave / nIIya aikkamaNe, niveyaNaM usabhasAmissa // 4 // rAyA karei daMDaM, siTThiti viMti amha vi saho / umaggahayakulagaraM so ya, vei usabho ya bhe rAyA / / 5 / / AloeuM sakko, uvAgau kuNai tassa abhiseyaM / mauDAi alaMkAraM, nariMda jogaM ca se kuNai // 6 // [Ava0niyukti-195-199] ityAdi zrIAvazyakoktayuktyA viMzatilakSAH kumArabhAve, rAjye triSaSTipurvalakSAstvaM atthiya'tti sthitvA-avasthAya, pUrvapramANaM ca yathA 'puvvassa ya parimANaM, sairiM khalu huMti vaaskoddilkkhaao| chappannaM ca sahassA, bodhavvA vAsakoDINaM-ti // 1 // [bRhatsaGgrahaNI-trailokya0vRtti-434] kathambhUtastvaM sthita ? ityAhuH-suraivihito-niSpAdito devakurUttarakurusatkaphalapuSpAdirUpa AhAravidhiryasya sa tathA / uktaM ca Avazyake'usahassa guhAvAse a sakkau Asi AhAro' iti tathA darzitAH-prakaTitAH kalA likhita-gaNitAdyAH zilpAni ghaTa-loha-citra-tantuvAya-kAsyapakRSi-vANijyAdIni yena sa darzitakalA-zilpaH ___tathA jItaM kalpasthitirAcAro-avazyambhAveneti kartavyatA iti kAraNAt, lokAnte bhavAH lokAntikAH brahmalokavAstavyAH sArasvatAdayaHsArassaya 1 mAyaccA 2 vahnI 3 varuNA ya 4 gaddatoyA ya 5 / / tusiyA 6 avvAvAhA 7 aggiccA 8 ceva riTThA ya 9 // 1 // [jJAtAdharmakathA-1/8] ityete ekAntasamyagdRSTyo devavizeSAH taivizeSeNa bodhito-vibodhitaH / svayaM jAnannapi vratasamayaM jJApitaH na punaH bhagavAMstadupadezamapekSate svayaM buddhatvAt / tathA varSaM yAvad dattaM varaM-vAJchitaM dAnaM yena sa varSadattavaradAnaH / tatra ca pratidinaM For Personal & Private Use Only Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 267 egA hirannakoDI aTheva aNuNagA sayasahassA / sUrodayamAIuM dijjai jA pAurA sA o // 1 // [AcArAGga:-113/Avazyakaniyukti-217] tathA ca tinneva ya koDisayA aTThAsIyaM ca huMti koddiio| asIiM ca sayasahassA evaM saMvacchare dinnaM // 2 // [AcArAGgaH-114] etAvanniyataM suvarNadAnaM, aniyataM tu gajA'zva-ratna-maNi-vastu-dukUlasuvarNa-mANikya-grAmAdi yad yena yAcitaM tadeva tasmai dattamityapi jJeyaM / tathA zibikAyAM sudarzanAbhidhAyAM yAnavizeSa ArUDha iti gamyaM, SaSTena tapasA sAdhakatamena SaSTaM tapaH kRtvetyarthaH / vAmaskandhoparIndrArpitadivyavastravizeSadharaH // 14 // tathA siddhArthanAmni vane, azokatarostale-adhastAt, caturbhiH nRpasahasraiH caitre mAsi, bahulASTamyAM aparAhne -pazcimapaurUSyAM, he jina ! tvaM viniHkrAntogRhasthadharmAdvinirgataH-zramaNIbhUtaH / tadA ca bhagavatazcaturthaM manaHparyavajJAnamapyutpannamiti svayamabhyudayaM / yataH "tihiM nANehiM samaggA, titthayarA jAva huMti gihivaase| paDivannammi caritte, caunANI jAva chaumatthA // 1 // [Avazyaka0110] iti gAthArthaH // 15 // atha bhagavataH prathamapAraNa-vihArAdi saGkepeNa prajJApayantiseyaMseNa gayaure ikkhuraseNa varise tumaM paDhamaM / pArAviya khAviyamiha mahAphalaM sumuNivaradANaM // 16 // zreyAMsena bhagavatprapautreNa-bAhubaleH putraH somaprabhastatputraH zrIzreyAMsa iti / gajapure-zrIhastinAgapure, ikSurasena, varSe dIkSAkAlAdatikrAnte sati, tvAM prathama pArayitvA-tava prathamaM pAraNaM kArayitveti bhAvaH / iha jagati sumunInAMniraticAra-sarvaviratisaMyamavatAM varasya-niravadyasya prAsukaiSaNIyasya vastuno dAnaM For Personal & Private Use Only Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 268 * zrIneminAthastotrasaMGgrahaH sumunivaradAnaM, mahAphalaM, khyApitaM-prakIrtitaM, prathamamityatrA'pi sambadhyate yato hi bhagavAn dIkSAM gRhItvA bhikSAyai varSaM yAvat pratidinaM pratigehaM grAma-nagarAdau babhrAma paraM na tadAnIMtanA janA munidAnaM vidanti, tato dhana-kanaka-ratnakanyAgajAzvAdikaM svAmibudhyA prayacchanti / tacca nirIhatvAdakalpanIyatvAcca bhagavAnnA''datte / evaM gajapure bhagavantaM bhramantaM mahAkSINAGgaM gavAkSasthena zreyAMsakumAreNa dRSTvA ihApohaM kurvatA jAtismareNa pUrvabhavAcIrNaM cAritraM zrutaM ca smRtvA paramabhaktibhareNa bhagavataH prAsukena puNDrekSurasena pAraNA kAritA / sarvatropadiSTaM ca munidAnaM tatprathamatayetyAdivyAkhyArtho mahAcaritrebhyo'vaseyaM stutizcA'tra 'zrIzreyAMsakumAra eva jayatAt puNyAtmanAmagraNIryena tvaM yata ekvtsrmnohaaro'tishusskaanggkH| puNDrekSudravakumbhaloThanavazAdApyAyi vizvatrayI-, kalpadrurvihitaH sa nUtanarUciH zreyaH phaleSUnmukhaH // 1 // [zArdUlavikrI0] alaM prasaGgeneti gAthArthaH // 16 // paMcadhaNusaya pamANo caunANo tumamasaMga ! moNeNa / bahudesesu viharao vAsasahassaM niruvasaggaM // 17 // paJcadhanuHzatapramANaH, caturjJAnI tvaM he asaGga ! he niHsaGga ! maunena bahudezeSvAryAnAryeSu vihRto varSasahasraM yAvannirupasarga yathA sthAt tatheti gAthArthaH // 17 // atha kevalajJAnotpattimAhuH tuha purimatAlapuri sagaDamuhavaNe aTThameNa vaDahiDhe / phagguNakasiNikkArasi puvvoM kevalaM jAyaM // 18 // he asaGga ! pUrvagAthAsthamiha sambadhyate / tava purimatAlanAmni pure zakaTamukhanAmni vane aSTamenopavAsatrayarUpeNa tapasA kAraNabhUtena vaTavRkSasyAdhaH phAlgunakRSNaikAdazyAM pUrvAhna-prathamapauruSyAM kevalamasahAyaM sampUrNa zuddhaM anantaM vA padaikadeze padasamudAyopacArAt kevalajJAnaM jAtaM-samutpanna mati-zrutAvadhimanaHparyavajJAnAbhAvo'jani / uktaM ca - For Personal & Private Use Only Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka'. 269 'kaDavivarAgayakiraNA mehaMtariyassa jaha dinnesss| ukkaDamehAvagame Na huMti jaha taha imAI pi // 1 // [ ] zrIAvazyake'pyuktaM-'uppannammi aNaMte naTThammi ya chAumatthiyanANe / ' [Avazyakaniyukti-439] atha catuHprakArabhagavatparivArasaGkhyAM prarUpayantiaha culasIisahasse sAhUNaM sAhuNINa lakkhatigaM / taM sIvamaggamakAsI cUlasIi gaNe gaNahare i // 19 // paMcasahasabbhahiyaM lakkhatigaM bhAvasAvayANa tumaM / caupannasahassajuyA lakkhAe ceva saDDhINaM // 20 // [yugmam] atheti samavasaraNaracanA-dharmadezanAdyanantaraM caturazItisahasrANi zrIRSabhasenapramukhANAM sAdhUnAM tathA brAhmI-sundarIprabhRtInAM sAdhvInAM lakSatrikaM kiM viziSTaM ? zivaM mArgayatIti zivamArga mokSAkAGkSi tvamakArSIriti sarvatra yojyaH tathA caturazIti gaNAn-gacchAn tathA gaNadharAMzca zrIRSabhasenapramukhAMzcaturazIti tvamakArSIH // 19 // tathA paJcasahasrA'bhyadhikaM bhAvapradhAnasahasrANAM zrAvakANAM zrIzreyAMsapramukhANAM tvamakArSIH / tathA catuHpaJcAzatsahasrayutAH paJcaiva lakSAH zrAvikANAM subhadrApramukhANAmakArSIH // 20 // athoktasaGkhyeSu ca sAdhuSu labdhivizeSadvAreNa saGkhyAM khyApayanticaudasapusvi sahassA pauNA paMca, nava uhinANINaM / kevalijiNANa vIsa, te chasayajuyA viuvvINaM // 21 // bArasasahassA chasayA, sayaDDA vAI ya viulamaiNo ya / bAvIsasahassA NuttarovAI navasayA ya // 22 // yathA ye hi saGkhyAtItAnapi bhavAn prajJApayantaH chadmasthena kevalI zrutakevalI. vA'sAviti jJAtuM na zakyate kevali-zrutakevalinoH prajJApanAyAM tulyatvAditi-teSAM caturdazapUrviNAM paJcasahasrAH pAdonAH (4750) / tathA navasahasrANyavadhijJAninAM / tathA kevalajJAninAM viMzatiH sahasrANi / tathA 'te For Personal & Private Use Only Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 270* zrIneminAthastotrasaGgrahaH chayajuya'tti tAni viMzatisahasrANi SaTzatayutAni (20600) 'viuvvINaM' ti vaikriyalabdhivatAm // 21 // tathA dvAdazasahasrANi SaTzatAni sArddhAni (12650) vAdinazca sadevamanujA'surAyAM sabhAyAmapyaparAjitAH / tathA vipulamatayazca dvAviMzatisahasrANi SaTzatAni sArddhAni tatra vipulA bahuvidhavizeSaNopetamanyamAnavastuvigrAhitvena vistIrNA matirmanaHparyAyajJAnaM yeSAM te vipulamatayaH, te hi sampUrNe manuSyakSetre vyavasthitAnAM saMjJinAM manovarti sarvavizeSopetaM vastu vipulamatayo jAnanti / Rjumatayastu sAmAnyata evA'rddhatRtIyAGgalanyUne manujakSetre vyavasthitAnAM saMjJinAM manomAtragrAhakAH na ca tairihAdhikAra iti / tathA dvAviMzatisahasrANi navazatAni ca (22900) anuttaropapAtinaH anuttaravimAneSUpapAta - utpattirvidyate yeSAM te tathA, te cAgAmibhavabhAvisiddhigatayo jJeyAH // 22 // iti gAthA catuSTyarthaH atha mokSakalyANakaM bhaNanti sAmannaM pAliya puvvalakkhamakkhAya mahavvae, paMca / cakkaharabharahavaMdiya ! caukallANuttarAsADha ! // 23 // pajjaMkaThio aTThAvae samaM dasehiM sAhusahassehiM / taM mAhakiNhaterasi puvva'bhIirikkhami // 24 // caudasameNa sivasuhaM saMpattosi jiNavallaha ! muNINa ! | maha kuru dayaM, hara bhayaM, dehi mai, nehi paramapayaM // 25 // tisRbhiH kulakam // zrAmaNyaM-cAritradharmaM pAlayitvA pUrvalakSaM yAvat bhagavatazca sarvAyuH caturasItipUrvalakSAH tatra viMzatipUrvalakSAH kumAratve triSaSTipUrvalakSA rAjye ekaM pUrvalakSaM zrAmaNye iti / tathA paJcamahAvratAnyAkhyAya - prarUpya he cakradharabharatavandita !-bharatacakravartipraNata ! atra bharata ityupalakSaNamAtraM tena 'varAkSa-zragyutAvAmadoryugo gajavAhanaH / samAtuliGgayA.... dordvayaH kanakadyutiH ||1|| samutpede jagadbhartuH sadA sannidhisevakaH / tIrthatrANakalAdakSo yakSo gomukhasaMjJayA // 2 // For Personal & Private Use Only Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka'* 271 prabhorapraticakrAkhyA tIrthe zAsanadevatA / yutA sA cakrapAzeSuvaradairdakSaNaiH karaiH // 3 // cakrAGkuzadhanurvajralakSaNairdakSaNetaraiH / suparNavAhanA svarNavarNA sannidhivartinI // 4 // ' tathA-'jaghanyataH koTisaGkhyAstvAM sevante surA'surAH ityAdi vacanAjjagadvandyo bhagavAniti / etacca sUtre eva kiM noktamiti ceducyate sUtrasthite: vaicitryadarzanArtham / uktaM ca - 'katthai desaggahaNaM kattha ya ghippaMti nirvsesaaii| ukkamakamajuttAiM kAraNavasau niruttAI // 1 // ' [vizeSAvazyaka0-388] iti sthitaM / tathA caturSu kalyANeSu garbha-janma-vrata-jJAnalakSaNeSUttarASADhAnakSatraM yasya athavA catvAri kalyANAnyuttarASADhAyAM yasya sa tathA, tatsambodhanaM he catu:kalyANottarASADha ! // 23 // 'savve savvaddhAe savvannU savvakammabhUmIsu / savvaguru savvahiyA savve merusu ahisittA // 1 // savvAhi vi laddhIhiM savve vi parIsahe parAjittA / savve vi ya titthayarA pAuvagayAu siddhigayA' // 2 // [maraNasamAdhipayannA-438-439] pAdapopagamanasvarUpaM cedam"niccala nippaDikammo, nikkhivae jaM jahiM jahAhi / aMgaM evaM pAuvagama, nIhAriM vA anIhAriM // 1 // pAuvagamaM bhaNiyaM, samavisame pAyavuvva jaha pddio| navaraM parappaugA, kaMpijja jahA phalataru vva // 2 // ' . [maraNasamAdhipayannA-426-427] atra 'nippaDikammo'tti ni:parikarmA-sthAnaniSIdanatvagvartanAdiparikarmarahitaH / 'nIhAri'ti na girikandarAdau grAmAdbarhigamanaM yatrA'sti tannirhAriH tadanyadanirhAri iti / kva aSTApade parvate, samaM-sArdhaM dazabhiH sAdhusahasraiH, For Personal & Private Use Only Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH kasmin kAle ? tvaM mAghakRSNatrayodazyAM pUrvAhane prathamapauruSyAM abhijinnakSatre // 24 // caturdazamena - SaDupavAsya zivasukhaM tvaM samprApto'si - ekatriMzadguNasamRddhaH siddho babhUvitha / te punarekatriMzasiddhaguNAH zrIsiddhAnte itthaM samupavarNyante 'se na dIhe, na vaTTe, na saMte, na cauraMse, na parimaMDale, na kinhe, na nIle, na lohie, na hAlide, na sukkile, na surabhigandhe na asurabhigandhe, na titte, na kaDue, na kasAe, na aMbile, na mahure, na kakkaDe, na maue, na gurueM, na lahue, na sIe, na uNhe, na niddhe, na lukkhe, nA kAe, na saMge, na sahe, na itthI, na purise, na napuMse / ' iti atra saMsthAnavarNarasAH pratyekaM paJca saGkhyA iti paJcadaza, dvau gandhau, aSTa sparzAH, vedatrikaM, kAyo'bhiSvaGgo janma cetitrikaM iti sarvamIlane ekatriMzasiddhaguNA iti / he jina ! he vallabha ! sarvahitatvAt sarvotkRSTarUpasaubhAgya-lAvaNya-lakSmI - lIlAdisarvaguNaviziSTatvAcca vallabhatvam / he munIna ! munInAM ina:- svAmI tasya sambodhanam / athavA he jinavallabha ! jinA: sAmAnyakevalinaH chadmasthavItarAgAH teSAM vallabha iva vallabhaH tairapyupAzyamAnatvAt tatsambodhanaM, tathA he munIna ! iti vizeSaNadvayam / yad vA he jina ! he munInAM vallabha ! iti vizeSaNobhayau vAcyau / tatra munInAM zrutakevalyAdiyoginAM pratipannacaramatanUnAM vallabhaH spRhaNIyaH yaduktaM 1 'paDivannacaramataNuNo aisayalesaM pajassa daTTuNaM / = bhavahuttamaNA jhAyaMti jogiNo taM jiNaM namaha // 1 // ' [ ] iti / etenAcAryaijinavallabhasUribhiH svanAma sUcitam / mahAkavayo hi svanAmAGkaM kAvyaM kurvatIti sthiteH / tato mama viSaye dayAM kRpA kuru tathA 'ihaparalogA''dANamakamhA-AjIva - maraNamasaloe' iti saptaprakAraM bhayaM haraapanaya / tathA mama matiM sadbuddhiM dehi / 'dehi mayaM' iti pAThe mataM abhISTaM vAJchitaM dehi| naya-prAyaya mAmapi paramapadaM mokSaM, apergamyamAnatvAt, bhagavan ! tvaM mokSaM prApto'si tataH kRpAM kRtvA mAmapi mokSaM nayetyabhiprAyaH / samarthe hi prabhau prArthanA phalavatI bhavatIti nizcitya paramapadaprAptayaH sUrayaH paramAnandasampadAspadaM babhUvuriti gAthAtrayA'rthaH / For Personal & Private Use Only Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 273 sAdhusomagaNIzenA'klezenArthaprabodhinI / nAbheyacarite cakre, vRttizcittapramodinI // 1 // 2. zrIzAntinAthacaritram // . atha zrIjinavallabhasUriviracite caritrapaJcake dvitIyaM zrotRjanajanitacitraM pavitraM zrIzAntinAthacaritraM vivriyate / tasya cedaM prathamagAthAdvayaM appaDihayadhammacakkeNa, phAraphuDaphuriyanANarayaNeNa / jeNa sayalaM pi bharahaM pasAhiyaM sAhiyaM ca imaM // 1 // taM paNamiya solasamaM titthayaraM paMcamaM cakkaharaM / tasseva kiMci sucariyakaNaguNaNaM kila karissAmi // 2 // yugmam / / vyAkhyA - taM prathamagAthoktaM vizeSaNopetaM SoDazaM tIrthaMkaraM paJcamaM cakradharaM ca-cakravartinaM ca praNamya-prakarSeNa natvA tasyaiva SoDazasya tIrthakRtaH paJcamasya cakravartinaH zrIzAntinAthasya, kiJcit-manAk, sucaritakaNasya-saccaritra lezasya, guNanaM-kIrtanaM, kila kariSyAmi / yadyapi jaDo'haM tathApi karisye ityarthaH / taM kiM iti tacchabdenApekSitamarthaM yacchabdenAha-yena SoDazatIrthaGkareNa paJcamacakradhareNa ca idaM pratyakSalakSaM bharataM-bharatakSetraM prasAdhitaM-alaGkRtaM, tathA sAdhitaM-vazIkRtaM ca / pakSadvayepyeka evArthaH kiM vizeSTena yenetyAhaapratihatadharmacakreNa apratihatamasaMvalitaM dharmacakraM yasya tIrthaGkarasya pakSo / anivArita dhanuzcakre yasya cakravartinaH sa tathA tena, dharmazabdo dhanurvAcI / tathA cAhuH jinadattasUripAdAH zrIgaNadharasArddhazatake 'aviNAsiyajIvaM te dharati dhamma sunipphannaM / mukkhassa kAraNaM bhayanivAraNaM pattanivvANaM // 1 // ' [gaNadharasArdha0-91] punaH kathambhUtena ? sphArasphuTasphuritajJAnaratnena sphAraM-dIpraM, sphuTaM-prakaTaM, sphuritaM-kRtaprakAzaM, jJAnaratnaM-kevalajJAnaM yasya sa tathA tena / pakSe sphArANi dIprANi-spaSTAni, sphuTAni-prakaTAni, sphuritAni-sva-svakArye'pratihatazaktIni, nAnA-vividhAni, ratnAni cakrAdIni caturdazasaGkhyAni yasya sa tathA tena / uktaM ca For Personal & Private Use Only Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 274 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH 'vAmapamANaM cakkaM 1 cchattaM 2 daMDaM 3 duhatthayaM cammaM 4 / .. chattIsaMgula khaggo 5 suvannakAMgiNi cau aMguliyA 6 // 1 // . cauraMgulo duaMgulaM pi hu loyamaNI 7 purohi 8 gaya 9 turayA 10 / seNAvai 11 gAhAvai 12 vaDDai 13 tthI 14 cakki rayaNAI // 2 // [bRhatsaGgrahaNI-264-265] - atha yenA'pratihatadharmacakreNa sphAra-sphuTa-sphuritajJAnaratnena pakSe sphArasphuTa-sphuritanAnAratnena idaM sakalamapi bharatakSetraM alaGkRtaM sAdhitaM c| ___ taM SoDazatIrthakaraM paJcamaM ca cakravartinaM praNamya tasyaiva kiJcit sucaritalezasya kIrtanaM kariSyAmIti sampiNDitaH prathamagAthAdvayArthaH // 1-2 // atha bhagavaccaritameva pUrvabhavaiH prapaJcantaH prAhu:iha bharahe rayaNapure rAyA tumamAsi deva ! sirisenno| to iha kurusu mihuNo, suyavasaNavirAgao jAo // 3 // vyAkhyA - he deva ! tvaM iha bharate-asmin jambUdvIpasatke bharatakSetre ratnapure nagare-rAjA AsI: zrISeNanAmA zrIvimalabodhAcAryadezanAtaH prAptasamyaktvazrAddhadharmaH tataH sutavyasanavirAgaH sutayorinduSeNa-binduSeNayorvyasanaM anantamartyakAvezyAriraMsayA yuddhaM kva vicarite ? tu kauzAmbIsabalabhUpAlasutAyAH zrIkAntAyAH svayaMvaratvena samAgatAyAH pANigrahaNArthaM dvayoryuddhaM tena virAgo-nirveda: tasmAt tAlapuTaviSaprayogeNa vipadyeti zeSaH / iha jambUdvIpe kuruSviti-uttarakuruSu mithunako-yugaliko manuSyo jAta iti gAthAntena sambandha iti gAthArthaH // 3 / / tatazca houM sohammasuro veyaDDhe taM ahesi khayariMdo / amiyaguNaamiyateo rahaneuracakkavAlapure // 4 // vyAkhyA - bhUtvA saudharme svarge suro-devastripalyopamAyuH / tata etadbharatakSetrasatke vaitADhye rathanUpuracakravAlapure tvamabhavaH / kiM tadityAha khacarendro-vidyAdharendraH, kiyadguNaM kiM nAma vA? ityAha-amitA asaGkhyAtA guNA yasya sa cAsau amitatejAzca amitaguNA'mitatejAH amitatejo nAmeti gAthArthaH // 4 // tatra ca - For Personal & Private Use Only Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 275 chavvIsadiNe AuM, jANiya pavvaiya pANiya suraddhi / vIsasayare bhuMjiya jaMbudIvaramaNijjavijayammi // 5 // purIe sabhAe aparAjiya tti taM halaharo jiNa ! ahesi / paDivajjiya pavajjaM to patto accuiMdattaM // 6 // yuggam // SaDvizaMtidinAnyAyuH zeSaM ' jANiya'tti nandanavane vipulamati - mahAmaticAraNamunyoH vacanAt jJAtvA, pravrajya - dIkSAM gRhItvA ca tataH prANatanAmni dazamadevaloke nandikAvartte vimAne devasambandhinIRddhiM viMzatiM antarAn sAgaropamAn bhuktvA, jambUdvIpe ramaNIyAkhye paJcadaze vija puryAM zubhAyAM zubhanAmyAM, he jina ! tvaM haladharo - balabhadraH aparAjita iti nAmA AsIH / tatra pratipadya-gRhItvA pravrajyAM tataH prApto acyutendratvam // 5-6 // caviumiha maMgalAvai vijae taM rayaNasaMcayapurammi / khemaMkaranivaisuo, ahesi vajjAaho rAyA // 7 // vyAkhyA - tataH cyutvA, iha jambUdvIpe maGgalAvatIvijaye SoDaze ratnasaJcayanAmni pure kSemaGkaranRpatisutastvamAsI: vajrAyudhanAmA rAjA || 7 || iMdathuyaM ! cariya caraNaM ciramuppannosi navamagevijje / aha jaMbUdIvaaTThamavijae puMDarigiNipurIe // 8 // indrastu ! vajrAyudhabhave hi jIvadayAguNenendraprazaMsAnantaraM devakRtaparIkSApArApatAdyarthasUcakamidaM vizeSaNaM caritvA pratipAlya, caraNaM cAritraM, ciraMcirakAlaM, utpanno'si tvaM navamagraiveyake athA'nantaraM jambUdvIpASTamavijaye puNDarIkiNIpuryAm ||8|| ghaNarahatitthayarasuo meharahanivo bhavittu piupAse / pAvio ya caramaM saMciNiya titthayara - cakkaharalacchi // 9 // upanno paramAU savvaTThe, tadaNu hatthiNAgapura siri / vIsaseNapaNaiNi airAdevIi kucchisi // 10 // caudasa sumiNa pisuNio mese bharaNi kayapaMcakallANa ! / bhaddavayakasiNasattaminisAi taM nAha ! avainno // 11 // tisRbhiH kulakam // For Personal & Private Use Only Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH ghanarathanAmnastIrthaGkarasya suto megharathanRpo bhUtvA piturghanarathatIrthaGkarasya pArzve prApya caraNaM-cAritraM saJcityopArNya tIrthaGkara-cakradharayorlakSmIM // 9 // utpannaH sarvArthasiddhe vimAne, paramAyurutkRSTAyuH, tadanu hastinAgapure zrIvizvasenarAjJaH praNayinyAH, acirAdevyAH kukSau - garbhe // 10 // caturdazasvapnaiH pizunitaH sUcitaH, meSarAzau bharaNyAM kRtAni paJcakalyANAni yena sa tathA bhAdrapadakRSNasaptamInizAyAM he nAtha! tvamavatIrNa iti gAthAtrayArthaH // 11 // atha bhagavadavatAre yadabhUt tadAhu: avayarie taI piyaro samicca iMdeNa salahiyA mahiyA / mAyA''si gUDhagabbhA gihaM ca phuDabahuvihanihANaM // 12 // avatIrNe tvayi mAtA-pitarau sametyA''gatya indraiH zlAghitauM mahitau - pUjitau / mAtA tadA gUDhagarbhA'lakSitagarbhA AsIt / ca-punargRhaM sphuTAniprakAni, bahuvidhAni - nAnAprakarANi, nidhAnAni yatra tat tathA AsIdityanena yoga iti gAthArthaH // 12 // atha janmakalyANakaM bhaNanti to jekasiNaterasirattIe kaNayavanno hariNako / kAsavagatte jAo cAlIsadhaNUsiyasarIro // 13 // tataH jyeSThamAsasya kRSNatrayodazIrAtrau kanakavarNaH hariNAGkaH kAzyapagotre jAtaH tvamityadhyAhArya catvAriMzaddhanurucchritazarIraH / idaM cottarakAlApekSayA vizeSaNamiti gAthArthaH // 13 // atha janmakAle yajjAtaM tadAhu: aha jhatti jagujjoe jAe caliyAsaNA kare mahimaM / chappannadisi kumArIo tadaNu causaMThi suravaiNo // 14 // atha janmAnantaraM jhaTiti jagadudyote jAte calitA''sanAH SaTpaJcAzat dikkumAryaH kurvanti janmamahimAnam / tadanu catuHSaSTiH surapatayo janmamahimAnaM kurvanti / etaccA'tisaMkSiptamuktaM ataH kiJcidvivriyate - gajadantaparvatAdho For Personal & Private Use Only Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka'. 277 vartamAnA adholokavAsinya: dikkumArya Agatya saMvartakavAyuvikurvaNenA''yojanaM bhUmizuddhiM kRtvA zrIjinapuro gAyanti tiSThanti tathA tvaM mA kArSIH bhayaM mAtarityuktvezAnadizritaM prAGmukhaM sUtivezmaitAstanvanti stambhasahasramat / tathA nandanavanasthA urdhvalokavAsinyaH dikkumAryo meghaM vikA''yojanaM yAvat gandhodakavRSTyA reNumupazAmya paJcavarNapuSpavRSTiM jAnupramANAM viracya samAtaraM jinaM natvA gAyanti tiSThanti / tathA rucakanAmni trayodaze dvIpe rucakaparvato'sti tatraiva rucakaparvate pUrvAdiSu catasRSu dikSu vAsinyaH pratidigbhyo'STAvaSTau dikkumArya Agatya samAtaraM jinaM natvA yathAsaGkhyaM Adarza-bhRGgAra-tAlavRnta-cAmarahastAH jinaguNAn gAyantyaH tiSThanti / tathA vidikSu rucakagirivAsinyazcatasro dikkumAryo natvA samAturjinasya catasRSvapi dikSu dIpikAhastagatA bhaktyA jinaguNAn gAyantyastiSThanti / rucakadvIpamadhye vAsinyazcatasraH dikSu dikku mArya: tathaivA''gatya bhagavatazcatvAri aGgalAni varjayitvA nAbhinAlaM chitvA vivaraM cakhnustatra taM cikSipuH / tacca vaiDUrApUrya ratnapIThabandhaM dUrvAropaNaM ca kRtvA janmagehAdrambhAgRhatrayaM pUrvadakSiNottarAzAsu vyadhuH / teSu dakSiNe rambhAgRhe samAturbhagavataH zatapAkAdibhistailairabhyagAdvartanena, tataH pUrve kadalIgRhe snapanapUrva gozIrSacandanena vilepanaM devadUSyaparidhApanaM sarvAlaGkAraivibhUSAM ca kuvanti, tataH uttare rambhAgAre rakSApoTTalikAbandhaM kuvanti tato bhagavataH karNamUle dRSadyugmasya vAdanaM 'parvatAyurbhava' ityAzIrvaco bhaktikrameNa datvA samAturjinasya purato guNagAna-parAstiSThanti / tathA cAgamaH'ahaloga-uddhalogA puvvAI ruyagavAsiNIo ya / aTThaTTha vidisi cauro majjhima ruyagAu cattAri // 1 // saMvaTTa-meha-AyaMsagA-bhiMgAra-tAlayaMTA ya / cAmara-jUI-rakkhaM karaMti eyaM kumArIo // 2 // [Avazyakaniyukti-187-188] iti dasakappidA vIsaM bhavaNavaI sAmiNA ravi-sasI do| battIsa vitariMdA causaTThi karaMti jiNanhavaNaM // 3 // ' .. te merugirau janmamahimAnaM sarvA kurvantIti gAthArthaH // 14 // For Personal & Private Use Only Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athana 278 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH atha nAmakaraNaM sAmarthakamAhu: gabbhagae ceva tae asivovasamo jao jae jaao| . sumaraNamitteNa vikuNasi saMtimiya nAma te saMtI // 15 // - garbhagate eva tvayi, azivopazama:-sarvopadravanirvRtiH, yato-yasmAt kAraNAjjagati loke jAtaH / tathA smaraNamAtreNApi karoSi zAnti, kiM punaH pUjanAdinA? iti hetoste-tava zAntiriti nAmeti gaathaarthH| ... atha vibhAgenAyuHpramANamAhuH paNavIsa vAsasahasA kumaratte maMDalitti cakkitte / samaNatte ya tuha gayA patte puNa cakkavaTTipae // 16 // paJcaviMzativarSasahasrAH pratyekaM kumAratve maNDalikatve cakritve zramaNatve ca tava gatAH-samatikrAntAH / etena varSalakSamatikrAntamiti sarvAyurbhaNanam / atha tatraiva vizeSamAhuH-prApte samudIrNAbhogyatayopasthite punazcakravaMtipade iti agretanagAthayA yojyamiti gAthArthaH // 16 // , jAyA te navanihiNo cakkaTThapaiTTha joyaNaTTaccA / . bArasa-navajoyaNadIha-vitthaDA nihisanAmasurA // 17 // jAtAste-tava navanidhayaH 'naisappiH 1 pANDuka 2 zcA'tha, piGgalaH 3 sarvaratnakaH 4 / mahApadma 5 kAla 6-mahAkAlau 7 mANava 8-zaGkhakau 9 // 1 // ' iti kiM viziSTA ? ityAhuH-aSTasu cakreSu pratiSThA'vasthAnaM yeSAM te aSTacakrApratiSThAH / sUtre prAkRtatvAt 'cakra' zabdasya pUrvanipAtaH / tathA aSTayojanoccAH, tathA yathAkramaM dvAdazanavayojanadIrghavistIrNAH, ayamartha:-dvAdazayojanAni dIrghAH navayojanAni vistIrNAH / tathA nidhibhiH samAnanAmAnaH-sadRzAbhidhAnAH surA adhiSThAyakAH yeSAM te nidhisanAmasurAH tathA coktaM'pura 1 kaNa 2 bhUsaNa 3 rayaNANa 4 vattha 5 sippA 6 garANa 7 satthANaM 8 // nAyaDa 9 uppatti kamA sanAmasura'dhiTThiyanihIsu // 1 // For Personal & Private Use Only Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' . 279 cakkaTThapaiTThANA aTThasehA nava ya vikkhaMbhe / bArasa dIhA maMjUsasaMThiyA janhavIyamuhe // 2 // ' [sthAnAGgasUtra-121] iti gAthArthaH // 17 // jakkha sahassA solasa taduguNA muuDamaddha naravaiNo / taddaguNA ramaNIo, ANANugayA tuha ahesi // 18 // yakSANAM sahasrAH SoDaza te ca dvayoH skandhayozcaturdazaratnAnAM pratyeka sahasramadhiSThAtAro jJeyAH / tebhyo dviguNAH dvAtriMzatsahasrAH mukuTabaddhanarapatayaH / tebhyo dviguNAzcatuHSaSTi sahasrA ramaNyaH AjJAmanugatA-AjJAkAriNastavAsanniti gAthArthaH // 18 // channauikoDIo pAyakkANa taha pavaragAmANa / haya-gaya-rahANa lakkhA patteyaM tujjha culasII // 19 // SaNNavatikoTyaH padAtInAM / tathA SaNNavati koTyaH pravaragrAmANAM atra karAdigamyo grAmaH vRtyA vRtto vA / tathA haya-gaya-rathAnAM pratyekaM tava caturazItirlakSa AsannityadhyAhAra iti gAthArthaH // 19 // battIsabaddhanAyaDa battIsasahassaabhiNaijjAto / tAvaiyajaNavaipahU, akAsi nAsiyabhayaM bharahaM // 20 // dvAtriMzatA pAtrairvarataruNibhirbaddhAni-niSpAditAni dvAtriMzadbhaktinibaddhAnIti vA yAni nATakAni, teSAM dvAtriMzatA sahasrairabhinIyamAno-abhinayaiH sevyamAna, abhinayaviziSTaiH nATakaiH sevyamAna ityarthaH / tathA tAvatAMdvAtriMzatsahasrANAM janapadAnAM-dezAnAM prabhuH tvamiti zeSaH / nAzitamapanItaM bhayaM yasmAt tAni nAsitabhayaM bharataM-bharatakSetramakArSIriti gAthArthaH // 20 // kamaso caudasa-solasa-vIsA-bAvattarIya-navanauI / saMvAha-khaDagA-gara-puravara-doNamuha sahassA te // 21 // AsI tuha patteyaM maDaMba-kavvaDa sahassa cauvIsA / duguNANi paTTaNANi ya caudasarayaNesara jiNesa // 22 // yugmam // For Personal & Private Use Only Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH / kramazo'nukrameNa caturdaza-SoDaza-viMzatiH-dvAsaptati-navanavatiH saMvAhakheTakA''kara-puravara-droNamukhAnAM sahasrAH, te tava AsannityuttareNa sambandhaH / ayamarthaH-yatra parvatAdi durge lokA dhAnyAni saMvahanti sa saMvAhaH teSAM caturdazasahasrAH / dhUlIyaprakAraM adri-nadIbhyAM veSTitaM vA kheTaM teSAM SoDazasahasrAH / lavaNAdyutpattibhUmirAkaraH teSAM viMzatiH sahasrAH / puravarANAM pradhAnanagarANAM dvAsaptatiH sahasrA : / yatra jalasthalamArgAbhyAM bhANDAnyAgacchanti tat droNamukhaM sindhuvelAvalayaparigataM vA teSAM navanavatiH sahasrA iti // 21 // ___AsaMstava pratyekaM maDambakarvaTayoH sahasrANi caturviMzatiH, tatra paJcazatairgAmairyuktaM maDambaM yad vA yatra yojanAbhyantare savItA-grAmAdi nA'sti tanmaDamba, kunagaraM karvaTa parvatena veSTitaM vA karvaTam / tathA 'duguNAnI'ti aSTacatvAriMzatsahasrANi pattanAni, atra pattanaM dvedhA jalapattanaM sthalapattanaM ca, tatra jalena yatra bhANDAnyAgacchanti tajjalapattanaM, yatra tu sthalena tat sthalapattanaM ratnayonirvA pattanam / he caturdazaratnezvara ! caturdazasaGkhyAni ratnAni pratyekaM yakSasahasrAdhiSTitAni senApatyAdini teSAmIzvaraH prabhustat sambodhanaM tathA, he jinezeti gAthArthaH // 22 // atha dIkSAkalyANakaM prakaTayanti chappannamaMtarodaga kurajjameguNapanna mannaM ca / bahu vicchaDaM chaDDiya cakkasiriM nivasahassajuo // 23 // caramavae jiTThA'siyacaudasi avarahne taMsi nikkhNto| sahasaMbavaNe chaTeNa laddhe savvaTThasibiyAe // 24 // yuggam // SaTpaJcAzatamantarodakAn kurAjyAni ekonapaJcAzat anyaM ca bahuvicchadovistAro yasyA sA tayA, tAM cakrizriyAM-cakravartilakSmI 'chaDDiya'tti tyaktvA nRpasahasrayutaH // 23 // carame'ntime vayasi jyeSTamAsasyAsitA-kRSNA caturdazI, tasyAM aparAhna caramapauruSyAM tvamasi ni:krAnto-gRhasthadharmAnnirgata:-pravrajitaH, sahasrAmravane, SaSTena tapasA, laSTA-pradhAnA, sarvArthAbhidhAnA zibikA tasyAM ArUDha iti zeSa, iti gAthAdvayArthaH // 24 // For Personal & Private Use Only Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 281 atha manaH paryavajJAnotpattikAlasUcanApUrvaM jJAnotpattikAla - prathama pAraNAsvarUpaM nirUpayanti sajjo saMjAyacautthanANa ! tuha maMdire pure bhamao / bIyadiNe paramannaM pAraNamAsI sumitre // 25 // sadyastatkAlaM- dIkSAkSaNa eva, he saJjAtacaturthajJAna! yaduktamAvazyake'tihiM nANehiM samaggA titthayarA jAva huMti gihavAse / paDivannammi caritte, caunANI jAva chaumatthA // 1 // iti / [AvazyakaniryuktiH- 110] tava mandiranAmni pure bhramato - bhikSArthaM paryaTataH, dIkSAdinAt dvitIyadine sumitrasya gRhe paramAnnena pAraNamAsIt / prAkRtatvAd vibhaktivyatyayaH / iti gAthArthaH // 25 // atha jJAnakalyANakaM prakaTayanti - - varise gayammi chadveNa tujjha posasiyanavamipuvvane / sahasaMbavaNe kevalamuppannaM naMdirukkhatale // 26 // dIkSAkAlAd varSe gate sati SaSTena tapasA tava pauSazuklanavamyAM pUrvAhane sahasrAmravane kevalajJAnamutpannaM nandivRkSatale iti gAthArthaH ||26|| atha samavasaraNe caturvidhasaGghasthApanAM prajJApayantitakkhaNa khubhiyAkhilasuranikAyakayapaDhamasamavasaraNaThio / chattIsaguNadhare gaNahare ya gaNe kAsi chattIsaM // 27 // tatkSaNakSubhitA'khilasuranikAyakRtaprathamasamavasaraNasthitaH SaTtriMzatguNadharAn gaNadharAnAcAryAn gacchAdhipatIn zrIcakrAyudhAdIn ca punaH SaTtriMzadguNAn gacchAn-ekavAcanikAn sAdhusaGghAtAn akArSIstvamiti zeSa iti gAthArthaH // 27 // sAhu sahassA bisaThThI causayahINA ya sAhuNINaM / te samaNovAsagalakkhA dunni ya navaIsahassajuyA // 28 // tinavaisahassa sahiyA lakkhA tinneva deva ! saDDINaM / caudasapuvvINa sayANi aTTha vAINa tiguNANi // 29 // For Personal & Private Use Only Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH .. maNanANi sahasacauro te tisayajuyA ya kevali jiNANaM / ohinANi sahassA tinne viuvvINa te duguNA // 30 // tisRbhiH kulakam / / sAdhunAM cakrAyudhAdInAM sahasrA dvASaSTiH / punaste dvASaSTisahasrAMzcatuHzatahInAH (61600) ekaSaSTisahasrAH SaTzatAni bhavanti sAdhvInAM zrIzrutipramukhANAm / tathA zramaNopAsakalakSe dve eva navatisahasrayute (290000) ityarthaH // 28 // trinavatisahasrasahitA lakSA tisra eva (393000) he deva ! shraavikaannaam| etaccaturvidhaM saGgha nirUpya tatraiva labdhivizeSavatAM yatInAM saGkhyAM khyApayanticaturdazapUrviNAmajinAnAmapi jinasaGkAzAnAmaSTau zatAni / tathA sadaiva manujA'surAyAM parSadyaparAjitAnAM vAdinAM triguNAnyaSTau zatAni caturviMzati zatAni (2400) ityarthaH // 29 // manaHparyAyajJAninAM sahasrAzcatvAraH te punaH UrdhvaM yAvajjyotizcakrazcoparitalaM, tiryag manuSyakSetrasyAntaM yAvat, adhastvadhonAmAntaM yAvat, saMjJiparyAptapaJcendriyANAM manogatAn bhAvAn jAnanti pazyanti ceti jJeyam / te catvAraH sahasrastrizatayutAzca (4300) kevalijinAnAm / tathA avadhijJAninAM sahasrAstrayaH / vaikriyalabdhivatAM te trayaH sahasrAdviguNA:-SaTsahasrAH (6000) ityartha, iti tava parivAro'bhUdityadhyAhAryamiti gAthA trayArthaH // 30 // tathA caM tuha titthe vigghaharA garuDo jakkho surA ya nivvaannii|| caujAmadhammadesaga amariMda-nariMdaviMdanaya ! // 31 // he caturyAmadharmadezaka ! catvAro yAmA-vratAni prANAtipAta-mRSAvAdA'dattAdAna-parigrahaviramaNalakSaNAni yatra sa cA'sau dharmazca taM dizatIti samAptaH abahmaNaH parigrahAntargatatvena abhaNanAt / tathA he amarendranarendravRndanata ! tava tIrthe zAsane vighnaharau garuDo yakSaH, surA ca-yakSiNI ca nirvANI abhUtAmiti kriyAdhyAhAraH / uktaM ca- / / 'yakSo'bhUdgaruDA'bhikhyaH kroDAzaH karivAhanaH / bibhrANo dakSiNI pANI, bIjapurA'mbujAGkitau // 1 // nakulenA'kSasUtreNa pravaNau dkssinnetrau| nIrvANI nAmnI gaurAGgI zvetapaGkeruhAsanA // 2 // For Personal & Private Use Only Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 283 dadhAnA dakSiNau hastau pustakotpalamAlinau / vAmau kamaNDalasaroruhA'laGkaraNau punaH // 3 // zrIzAntitIrthanAthasya, tIrthe shaasndevtaa| AbhyAmamuktasAnidhyo vijahAra dharAM vibhuH // 4 // ' iti / [ ] atra hi 'garuDo jakkho surA hi kaMdappA' iti pAThaH stutiprasiddho'pi zrIpravacanasAroddhAraikaviMzasthAnanAmamAlAsaMskRtaprAkRtacaritrajIrNacitrapaTayantrazrIsUrimantrakalpAdibhirvisaMvAditvAt prAvAhikaH sambhAvyate, nirvANIdevyA eva vA kandarpati saMjJAntaraM kvacit pUjyairdRSTamabhUditi tatvaM bahuzrutA vidanti kiJca 'kandarpA nAmnI tu devI, gaurAGgI miinvaahnaa| utpalAGkazasaMyuktau dakSiNau dadhatI bhujau // 1 // vAmau sapadmA'bhayadau0' ityevaMrUpA prajJaptyaparaparyAyA zrIdharmanAthatIrthe zAsanadevI zruyate / tadatra 'surA ya nirvANI'ti pAThaH samyagiti gAthArthaH // 31 // atha mokSakalyANakaM gRhNantisavvAu vAsalakkhaM pAliya khAliya samatthakammamalaM / mAsiyabhatteNa saehaM navahiM sAhUNa pariyario // 32 // bahulAe terasIe jiDhe sammeya pavvae sAmi / sAsayasokkhaM mokkhaM gaya jiNa ! vallahapayaM desu // 33 // yuggam // sarvAyurvarSalakSaM pAlayitvA, kSAlayitvA-kSapayitvA samastakarmamalaM ghAtyaghAtikarmakasmalaM, mAsikabhaktena-mAsakSapaNena, zatairnavabhiH sAdhUnAM parikarito navazatasAdhuparivAra ityarthaH // 32 // bahulAyAM-kRSNAyAM trayodazyAM jyeSThe mAsi sammetaparvate he svAmin ! he gataprAptaka! zAzvataM saukhyaM yatra evaMvidhaM mokSaM-siddhasthAnaM he jina! vallabhapadaM prastAvAnmokSaM dehi mameti zeSaH / atra jinavallabha iti kavinAmanyAsa iti gAthA dvayArthaH // 33 // sAdhusomagaNIzenA'klezenArthaprabodhinI / zrIzAnticarite cakre vRttizcittapramodinI // 1 // For Personal & Private Use Only Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH 3. zrIpArzvanAthacaritram // atha kupathakadalIkadambakamathahastinAthasya zrIpArzvanAthasya caritraM vidhIyate tasya cetthaM prathamagAthAmAhuH guNamaNinihiNo jassuvari phaNiphaNA rakkhagA iva phuraMti / taM pAsajiNaM paNamiya tasseva thuNAmi cariyalavaM // 1 // vyAkhyA - guNA eva maNayasteSAM nidhenidhAnasya yasya bhagavata uparimastakasyopari phaNino dharaNendrasya phaNAH sphuranti zobhante / tathA cAhu: svapne saptaphaNaM dadarza jananI yatroragaM garbhage, mUrdhyAdhyAjjalavarSaNA phaNipatiH chatraM shsrsphuttN| tApo'cchAdavidho tadeva navabhistatyaMvabhiH krIDane (?), . yasyA'sau tvaritaM dadAtvabhimataM zrIpArzvanAthaH prabhuH // 1 // [zArdUla0]. iti utprekSate rakSakA iva-rakSapAlA iva / kila nidherupari rakSapAlAH sarpAH sphuranti / taM pArzvajinaM praNamya prakarSeNa natvA, tatrA'smin bhagavati garbhagate sati zayanasthitA jananI tamasi sarpantaM kRSNasarpa pazyati smeti pArzvaH / taM pArzvanAthaM praNamya tasyaiva zrIpArzvanAthasya staumi caritalavaM-caritralezamiti gAthArthaH // 1 // atha pratijJAtameva pratanvantaH prAhuHpaNayakappe asthiya vIsaM ayarovame ihA''iNNo / vANArasIe taM jiNa ! kasiNacautthIe cettammi // 2 // he jina ! tvaM prANatakalpe-prANatadevaloke, viMzatisAgaropamANi 'atthiya'tti avasthAya-sthitvA, iha bhArate avatIrNaH vANArasyAM nagaryAM, kadA? caitre mAse kRSNacaturthyAM, caturdazasvapnalAbhAdiSu stsu| etena garbhAvatArakalyANakamuktamiti gAthArthaH // 2 // atha janmakalyANakamAhuH pose'siyadasamIe kAsavagotto tulammi rAsimmi / vammA'saseNamaNapiya piyaMguvanno tamupanno // 3 // poSasya mAsasya asitAyAM kRSNAyAM dazamyAM, kAzyapagotraH, tulAyAM rAzau, he vAmA'zvazenayormana:priya ! tatra vAmA rAjJI, azvaseno rAjA tayormAtA For Personal & Private Use Only Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 285 pitrormanasaH priyo'bhISTastat sambodhanaM, tvaM priyaGguvarNa utpanno-jAta iti gAthArthaH // 3 // atha gRhavAsasthitikAlamAnaM bhaNanti - . vitimiratinANanayaNo navahatthapasatthalakkhaNasarIro / vasio'si tIsavarise kumaratte rajjasuhavimuho // 4 // vitimirANi-nirmalAni trINi jJAnAni -mati - zrutA - 'vadhilakSaNAni nayanAni-locanAni iva yasya sa vitimiratrijJAnanayanaH / tathA navahastaM - navahastapramANaM prazastalakSaNaM sAmudrikAnusArisASTasahasralakSaNopetaM zarIraM yasya sa / tathA evaM vibho ! tvaM uSato'si trizatavarSAn kumAratve rAjasya sukhe vimukhaH - parAGmukha iti gAthArthaH // 4 // atha bhagavataH paramakAruNikatAM kathayanti muNiya vi niyamAvayaM kupahamohamahaNAya sayalajaNapurao / kamaThaM dharisi tu phuDaM hosi tumaM paramakAruNio // 5 // 'muNiya'tti jJAtvA 'jJo jANa - muNAviti muNAdezaH ' apergadamyamAnatvAt jJAtvA'pi viditvA'pi, nijAM ApadaM kamaThakRtamahAjalopasargasaMsargarUpAM, kupathe kumArge kamaThamunividhIyamAnapaJcAgnisAdhanAlakSaNe yo moho janAnAM viparItajJAnaM sumArgatA'parijJAnarUpaM tasya mathanAya - nirAkaraNArthaM na tu dveSAt kamaThaM tApasaM dharSitvA ajJAninaM prakAzya jvalantapannagaprakAzanapUrvaM kamaThatapaso duSTatvaM spaSTayitvetyarthaH / sphuTaM prakaTaM, 'hosi 'tti abhavastvaM paramakAruNikaH / etadarthaprakAzikA bhagavataH stutizca vahnijvAlA'valIDhaM kumathamathanadhIrmAturastokaloka syA'gre sandarzya nAgaM kamaThamunitapaH spaSTayan duSTamuccaiH / yaH kAruNyA'mRtA'bdhirvidhuramapi kila tvasya sadyaH prapadya, prAjJaiH kAryaM kumArgaskhalanamiti jagAdeva devaM stumastam // 1 // [sragdharA] iti gAthArthaH // 5 // atha dikSAkalyANakaM chadmasthaparyAyapramANaM cAhuHsiviyAe visAlAe, AsamapayavaNe asogatale / posabahulakkArasi puvvaNhe aTThamataveNa // 6 // For Personal & Private Use Only Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 286 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH nivatisayajuo paDhame vayammi pavvaiya egduusenn| .... culasIi kSiNe caunANa saMjuo vihario taM si // 7 // yugmam / / zibikAyAM vizAlAnAmnyAM, ArUDha iti zeSaH, AzramapadanAmni vane-udyAne, azokatarostale, pauSe mAse, bahulaikAdazyAM-kRSNaikAdazIdine pUrvAhna prathamapauruSyAM, aSTamenopavAsatrayarUpeNa tapasA nRpANAM tribhiH zatairyutaH-sahitaH, nRpavizeSayutaH, prathame vayasi-kaumAre pravrajya-dIkSAM pratipadya, ekena devadUSyeNAlaGkRtaH, vratA'nantaraH caturazItiM dinAn yAvaccaturjJAnasaMyutastvaM vihRto'si iti gAthA dvayArthaH // 6-7 // atha prathamapAraNakasvarUpamAhuH pavvajjAbIyadiNe koyagagaDapurammi pAyaseNa tumaM / pArAvi tassa phuDaM jAyaM dhannassa dhannattaM // 8 // pravrajyAto dvitIyadine kautukakRtapure pAyasena paramAnnena tvAM pArayato dhanyasya-dhanyanAmno dhanyatvaM-sukRtitvaM sphuTaM-prakaTaM jAtaM loke iti zeSa, iti gAthArthaH // 8 // atha kevalajJAnotpattisvarUpaM prarUpayanti aha aTThamabhattaMte puvvarne kiNhacittacotthIe / uppannaM dhAyaitarutalammi tuha kevalaM nANaM // 9 // atheti dIkSAtazcaturazItidinAntaraM aSTamabhaktA'nte matAntare SaSTabhaktA'nte ityapi pUrvAhna-prathamapaurUSyAM, kRSNAyAM caitracaturthyAM, utpannaM-saJjAtaM, dhAtakItarutale tava kevalajJAnaM apratipAtyanantavastuviSayaM jJAnamiti gAthArthaH // 9 // atha caturvidhasaGghasya svarUpaM prAhu: to sAhuNa sahasse solasa te sAhuNINaM aDatIsaM / causaTThimegalakkhaM sammavayaDDANa saDDANa // 10 // jiNamayabhAviya sAviya lakkhatigaM sattavIsasahasajuyaM / tumamiya cauvihatitthaM akAsi bhavajalahi bohitthaM // 11 // yugmam // zrIpArzvanAthasya zrIAvazyakAdau-dazagaNadharA gacchAzca zrIsthAnAGge-tvaSTau / tatra dvAvalpAyuSkatvAnnoktAviti vRddhAH / idaM vA'tra svayamabhyUhyanta naH kevalotpattestu sAdhUnAM AryadinnapramukhANAM sahasrAH SoDaza / te sahasrAH For Personal & Private Use Only Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka'287 sAdhvInAM puSpacUlApramukhANAM aSTatriMzat saGkhyAH / catuHSaSTisahasrA ityanuvartate ekaM ca lakSa catuHSaSTisahasrAdhikaM lakSamekamityarthaH (164000) samyaktvapradhAnairRtairADhyAnAM zrAddhAnAM suvratAdInAM, 'sammaviyaTTANa' iti pAThe samyagvidagdhAnAm // 10 // jinamatena bhAvitAnAM-vAsitAnAM zrAvikAnAM sunandApramukhANAM lakSatrikaM saptaviMzatisahasrayutaM (327000) iti caturvidhaM tIrthaM-saddhaM tvamakArSIH / kathambhUtaM tIrthaM ? bhavajalAbdhau bohitthaM-pravahaNamiti gAthA dvayArthaH // 11 // atha tatraiva vizeSamAhuH- . adhuThasayA caudasapuvvINaM cauguNohinANINaM / vAINacchassayA NuttarovavAINa te duguNA // 12 // kevalijiNANaM dasa viulamaijiNANaM tu satta saddhANi / veuvvINikkArasa sayANi tuha sumuNiparivAro // 13 // yugmam / / adbhuThasayA iti sArddhAni trINizatAni caturdazapUrviNAm / caturaguNAnicaturdazazatAni (1400) ityarthaH avadhijJAninAm / tathA vAdinAM SaTzatAni, te ca vAde devairapyajeyA jJeyAH / tathA'nuttaropapAtinAM tAni SaTzatAni dviguNAnidvAdazazatAnItyarthaH // 12 // kevalijinAnAM dazazatAni / zatAnIti sarvatra yogaH / vipulamatijinAnAMmanaHparyavajJAninAM tu saptazatAni sArddhAni (750) / tathA vaikriyalabdhivatAM ekAdazazatAni / tava sumunInAM pradhAnasAdhUnAM parivAro'bhUditi zeSa iti gAthArthaH // 13 // athA'pazcimaM mokSakalyANakaM bhaNanti rAyapaseNai paNamiya visAharikkhabhava paMcakallANa ! / varisasayAu ya tittIsamuNijuo divasapuvvaddhe // 14 // vAghAriyapANI mAsieNa sAvaNasiyaTThamIe tuma / sammeyaMpavvae jiNavallaha sivasokkha patta jaya // 15 // yugalakam // he rAjaprasenajitpraNamita ! etadupalakSitau tIrthavighnaharau yakSa-yakSiNyau jJeyau / tayoH svarUpaM yathA For Personal & Private Use Only Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 288 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH mAtuliGga- gadAyuktau bibhrANau dakSiNau karau / vAmau nakulasarpAGkau kurmAGkaH kuJjarAnanaH // 1 // mUrdhni phaNiphaNachatro yakSaH pArzvo'sitadyutiH / tathA pArzvaprabhoH padmAvatI zAsanadevatA // 2 // svarNAbhA padma-zaGkhAGkau dakSiNau bibhrati bhujau / vAma phalAGkuzadharau kurkuTaragavAhanA // 3 // ' iti / sUtre cA'nayoranupAdAnaM saMkSepacaritatvAt sUtrakAra- sthitervicitratvAt veti mantavyam / tathA vizAkhArukSe bhava utpattiryeSAM evaMvidhAni paJca kalyANAni yasya sa tathA tatsambodhanam / tathA varSazatAyuH trayastriMzatmunibhiryutaH divasasya pUrvArddha, vyAdhAritapANiH- pralambitabhujaH kAyotsargastha ityarthaH, mAsikena tapasAmAsakSapaNena, zrAvaNazuklASTamyAM tvaM sammetaparvate he jina ! he vallabha ! sivasaukhya prAptaH / jaya-sarvotkarSeNa vartasva / 'jinavallabha' iti kavernAma iti gAthAdvayArthaH // 14- 15 // sAdhusomagaNIzenA'klezenArthaprabodhinI / zrIpArzvacarite cakre vRttizcittapramodinI // 1 // 4. zrImahAvIrasvAmicaritram // varddhayatu varddhamAnaH zrIsiddhAntarucivAcako vAcam / cittacamatkRticaturaM caturanarANAM vaco yasya // 1 // atha kramaprAptaM paJcamaM zrItIrthAdhipateH zrImahAvIradevasya caritraM vyAkhyAyate tasyedamAdikAvyaM duriyarayasamIraM mohapaMkohanIraM, paNamiya jiNavIraM nijjiyANaMgavIraM / bhavabhaDapaDikUlaM tassa mukkhANukUlaM, cariyamiha samUlaM kiMci kittemi thUlaM // 1 // [ mAlinI ] vyAkhyA : - kIrtayAmi-kathayAmi kaH kartA ? ahaM, kiM karmatApannaM ? caritaM, For Personal & Private Use Only Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 289 kiM kRtvA? praNamya-prakarSeNa natvA, kaM?-jinaM vIraM-mahAvIraM, kathaM bhUtaM-zrIvIraM?duritameva rajastatra samIraH, tathA mohapaGkasya ogha:-samUhaH tatra nIraM, punaH kathambhUtaM? nirjitAnaGgavIraM jitamadanasubhaTaM, kasya taccaritaM? tasyaiva zrImahAvIrasya, kathambhUtaM caritaM ? bhavabhaTapratikUlaM, yataH-puNyapavitrazrIjinacaritrazravaNa-smaraNa-dhAraNanigaraNAdibhi-rbhavabhaTabhaGgaH syAditi / tathA cAhu:'cirasaMciyapAvapaNAsaNAe, bhvsyshssmhnniie| cauvIsajiNiMdaviNiggayakahAe volaMtu me dIahA // ' [zrAddhapratikramaNasUtra-46] ____ ata eva mokSAnukUlaM, iha jagati kathaM kIrtayAmItyAha samUlaM-sahamUlena vartate samUlaM, zrutAnusAreNetyarthaH, samyaktvaprApti hetorbhavAdArabhyeti vA'rthaH / kiM tat samastaM kIrtayiSyate ?,-netyA''ha- sthUlaM-atiprasiddhabhavAnugatamityarthaH / tadapi kiM sarvaM vakSyate ?-netyAha kiJcit-svalpamevetyakSarayojanA, vAkyArthastu yathA- duritaraja:samIraM mohapakaughanIraM nirjitAnaGgavIraM zrImahAvIraM praNamya tasyaiva zrImahAvIrasya bhavabhaTapratikUlaM tathA mokSAnukUlaM caritaM iha jagati samUlaM yathA sthAt tathA kiJcit sthUlaM aMhaM kIrtayAmIti / idaM mAlinI chandaH, iti prathamakAvyArthaH // 1 // atha tadeva zrIvIracaritaprapaJcaM prAhu: kira gAmaciMtagabhave sammattaM lahiya rahiya sohamme / caviuM bhaviuM marII laiuM caiuM ca caraNabharaM // 2 // ussuttalesadesaNakayasAgarakoDikoDibhavabhamaNo / taha paDhamavAsudevo bhaviya tivaTai jiNuddiTTho // 3 // saMsariya bhave jAo avaravidehammi mUyanayarIe / dhAriNi-dhaNaMjayasuo piyamitto nAma cakkaharo // 4 // tuDiyaMgAU pAliya pavvajjaM vAsakoDimuvavanno / mahasukke paramAU savvaTThavaravimANammi // 5 // to jaMbudIvabharahe bhaddo jiyasatturAyaaMgaruho / chattaggAi purIe ahesi taM naMdaNo rAyA // 6 // paJcabhiH kalApakam // kiletyAptoktau, he deva ! nayasAranAma grAmacintakabhave samyaktvaM labdhvA, For Personal & Private Use Only Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH samyaktvalAbhazcaivaM atra jambUdvIpe aparavideheSu nayasAro grAmacintako'nyadA rAjAjJayA zreSTakASTopalabdhaye mahA'raNye jagAma tatra sArthabhraSTAn tRSNAkSudhA''turAn munIn samprAptAn pAsukA'nnapAnaiH pratyalAbhayat / munibhizca yogyatAM matvA'syA'gre dharmadezanA kRtA / tayA cA'sya prathamo bodhilAbho'jani tena sAdhavazca mArge'vatAritAH, svagacchaM prAptAH, so'pi svasthAnaM gataH / sAdhusandiSTadharmakarmarataH svAyuH prapAlya, tato 'rahiya sohamme'tti, saudharme kalpe palyopamasthitirdevo bhUtvA ityarthaH / tataH 'caviuMti cyutvA, 'bhaviuM mariI'tti tRtIye bhave zrIRSabhaprabhoH putrasya bharatacakriNaH putro maricirbhUtvA, samaye zrIyugAdidevapAdAnte, 'laiuM' lAtvA, 'caraNabharaM' cAritraM pratipAlya, tatazcAritrA''varaNodayAt parISahAn soDhumasahiSNuH 'caiDaM ca caraNabharaM' tyaktvA ca cAritraM, sarvathA vratatyAge trapA syAt tato darzanAntaraM karomIti dhyAtvA tridaNDitvaM zritaH zrIyugAdidevaparIvArapArzvavartI tiSThati / anyadA zrIbharato bhagavantaM 'asyAmavasappiNyAM bhAvI tIrthakRto jIvaH kopyatra parSadi vidyate ?' iti paMpaccha / prabhuH prAha-'marIcistavAGgajo'tra bharate potanapure zrIzreyAMsatIrthakRttIrthe tripRSTaH prathamo vAsudevo bhUtvA, mahAvidehe mUkAnagaryAM cakravartI ca bhUtvA, atraiva bharate kSatriyakuNDagrAme caturviMzastIrthaGkaraH zrIvardhamAno bhaviSyatIti' / tataH prabhumanujJApya ca marIcerantikaM cakrI prabhUktaM prakaTIkRtya prAha-'haMho marIce ! tvamatra bharate caramastIrthakRt bhAvI, tatastvAM vande na punaste pArivAjyami'tyuktvA taM triH pradakSiNIkRtya vavande, bharato bhUyaH prabhuM natvA purIM yayau / atha madavIcivAn marIcirbhujAvAsphoTya provAca-atrA'rddhacakrI prathamo'haM bhaviSyAmi, videhepyahaM cakrI, atrA'rhatcA'pazcimo'haM bhaviSyAmi / tathA pitAmaho me prathamo'rhan, pitA me prathamazcakrIti 'mamAho ! kulumuttamaM mamAho ! kulamuttamamiti' madaM kurvan nIcairgotraM karmopArjayat / anyadA'sau vidhivazAd vyAdhibAdhitazcintayati sma'amunA vyAdhinA mukto'haM kaJcana praticArakaM ziSyaM kariSyAmIti' / tato nIrogeNa tena kapilo rAjaputrako'nyadA sAdhudharmaM zrAvitaH paraM nAGgIcakAra, pratyuta vadatIdaM 'yadyayaM dharmaH zreyAMstahi tvaM kiM na karoSi ?' marIcirA''ha For Personal & Private Use Only Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 291 'pApo'haM' / 'tahi kiM bhavaddarzane nA''styeva dharma: ?,' tadA ca 'varaM me sahAyo'yameva bhUyAditi' budhyA- 'tatrA'pi dharmo'sti mama mate'pi kiJcit dharmo'stI'tyanenotsUtralezadarzanena kRtamupArjitaM sAgaropamakoTAkoTirbhave saMsAre bhramaNaM-paryaTanaM yena sa tathA / 'taha' iti ' tathA ' zabdo'trAnuktA'ntarabhavasamuccayArthaH te caivaM - marIcizcaturazIti pUrvalakSAyuH samaye mRtvA, caturthe bhave brahmaloke dazasAgaropamAyurdevo'bhavat / tatazcyutvA, kollAkasanniveze kauzikAbhidhaH vipro'zItipUrvalakSAyuH prAnte tridaNDitvaM zritvA, mRtvA bhrAntvA ca bhUribhavaM tiryag-nara-nArakA - 'marabhUribhavAn, tataH sthUNasanniveze puSpamitrA''khyo dvayasaptatipUrvalakSAyurdvijo'jani / sa prAnte tridaNDitvena mRtvA madhyamAyuH saudharmasuro'bhUt / tatazcyUtazcaityAkhye sanniveze'gnyudyoto dvijazcatuHSaSTipUrvalakSAyuH prAnte tridaNDatvena mRtvA IzAne kalpe madhyamAyurdevo'bhUt / tatazcyuto mandirAkhyo sanniveze SaTpaJcAzat pUrvalakSAyuragnibhUtinAmA dvijaH / prAnte pArivrajyaM zrito, mRtaH sanatkumAro kalpe madhyamAyuH suro'jani / tatazcyutvA zvetavyAM catuzcatvAriMzatpUrvalakSAyuH dvijaH / prAnte parivrAT bhUtvA, mAhendre kalpe madhyamAyuramaro'bhUt / tatazcyutvA bhavaM bhrAntvA, rAjagRhe catustriMzat pUrvalakSAyuH sthAvarAkhyo dvijo / prAnte vayasi tridaNDIbhUya, mRtvA bahmaloke madhyamAyurdevaH / tatazcyutvA bahUn bhavAn babhrAma / izca rAjagRhezvaro vizvAnandI rAjA''sIt / tatputro vizAkhAnandInAmA | asya rAjJo'nujo vizAkhAbhUtiryuvarAjaH / tasya priyA dhAriNI tayostanayo vizvabhUtirjAto marIcijIvaH / kramAt prAptayauvanaH puSpakaraNDake vane svAntaHpurapurandhrIbhiH sArddhaM sAkSAt smara iva krIDate / anyadA vizAkhAnandyapi krIDanecchayA tadvanaM yayau / vanAntarvartamAnaM vizvabhUti matvA vanAd bahiH kRtAvAso rAjakumAro rAjJyai nyavedya, tato rAjA tadIpsitakRte mAyayA sabhAmadhye ityavAdIt - 'puruSasiMho'smadAjJAmanyo'pi samprati na manyate taM jetuM yAmaH / ' iti yAtrAbherImavAdayat / tato vizvabhUtiretannizamya krIDAvanAdAgatya nRpaM nivAryAryastajjAyAzayA svayaM prayANaM cakre / yAvat prAptaH puruSasiMhaM taM cA''jJAnuvartinaM jJAtvA vavale / Agatya bhUpataye taddattaM prAbhRtaM cA'rpayat / tata For Personal & Private Use Only - Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 292 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH rAmAbhiH samaM riraMsuH puSpakaraNDakamagAt / vizAkhAnandI madhye'stIti dvAsthavacanAt matvA 'mAyibhirmAyayaivA'haM krIDavanAt niSkAsita' iti dhyAtvA krudhA kapitthaM muSTyA prAharat / patitAM tatphalazreNI dvAsthasya darzayitvoktaM- evaM mAyinAM maulInyapi pAtayAmi, paraM jyeSThatAtacaraNe bhaktistra pratyUhakAriNI / ' 'atha bhogairmamA'laM yairIdRg bandhuvaJcanA kriyate / ' ityuktvA, svayambhUtimunipArzve gatvA prAvrajIt / tato vizvabhUtirgItArtho gurvanujJayA tapaH kRzavapumathurApurI prAptaH / tadA vizAkhAnandyapi tannRpAtmajAmudvoDhuM tatrA'gAt / mAsakSapaNapAraNe vizvabhUtiH purIM prAvizat / vizAkhAnandisainikaiH svasvAminaH pradarzitaH / tadaivaikayA gavA saGghaTito vizvabhUtistapaHkRzo bhUmau papAta / tadA vizAkhAnandisainikaiH 'kRtaM kva te kapitthapAtasthAma ?' taM pratyagAditi / bADhaM hAsyakolAhalaM zrutvA krodhottAlA''kRtiryatie~ zrRGgAbhyAM gRhItvoz2a bhrAmayitvedamavAdIt-'are ! prabhutonmadA bhavantastapaHsthaM mAmevamupahasanti ! tato'munA tapasA yuSmatprabhovizAkhAnandino mRtyutve bhavAntare bhUribalo bhUyAsamiti' kRtanidAnaH anyatra viharan koTivarSAyurmRtvA, munirmahAzukre kalpe utkRSTAyuH suro'bhavaditi bhavAH saptadazaH / iti tathAzabdena saGgrahItamuktam / 'paDhamavAsudevo bhaviya tiviThTha jiNudidaTTho' tti-tatazcyutaH potanapure prajApati-mRgAvatyoH putraH prathamo vAsudevo, jinena zrIyugAdidevenoddiSTo-bharatAya niveditaH, vapuSi trayaH pRSTakaraNDA Asanniti tripRSTanAmA bhUtvA, zaGkhapurA''sanne tuGgA''rke parvate guhAgataM vizAkhAnandijIvaM AsannazAlikSetrakarSakAt samAkarSI, khaNDadvayaM vidhAya helayaiva hatavAn siMhastathA kRto'pi krodhAn yAvat prANAnna tyajati tAvatripRSTasya sArathinA gaNabhRdgautamajIvenA''zvAsito mRtvA caturthaM narakaM gataH / tripRSTo'pi sukhena trikhaNDAn bhuJjan zrIzreyAMsatIrthakRtpArve samyaktvaM punaH prAptavAn / anyadA 'mayi zayite ete gAyakA gAyanto vAryAH' iti zayyApAlakamAdizya supto hariH / teSu gAyatsveva prabuddhazca zayyApAlaM jagau'kiM nAmA'visRSTAH ?' so'vadat-'varNasukhadA iti' / tataH krudhA tasyakarNayoH kezavastaptatrapuHkSepamakArayat / , talpapAlo mamAra / ityAdhugraM karma badhvA, tripRssttshcturshiitivrsslkssaayum'to| For Personal & Private Use Only Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 293 nArakaH saptamA'vanyAM jAtaH / tata uddhRtya siMho'jani / tatazcaturthaM narakaM gataH / tata uddhRtya bahUn tiryag-manuSyabhavAn bhrAnta iti / __ amumevA'rthamAha 'saMsariya bhavi'tti saMsRtya-bhrAntvA, bhave-saMsAre narakAdi gatiSu, tatastvaM jAta:-samutpanna: aparavidehe mUkAnagaryAM dhAriNI paTTamahAdevI dhanaJjayo rAjA tayoH sutaH priyamitranAmA cakradharaH / kidRgityAha-truTitAGgaM sarvAyuryasyA'sau tathAvidhaH san caturazItipUrvalakSAyurityarthaH truTitAGge varSamAnaM yathA auNasaTThisayasahassA sattAvIsaM bhave shssaaiN| cattArikoDAkoDI tuDIyaMge varisamANamiNaM // 1 // [gAthAsahasrI-251/devendranarakendraprakaraNam-168] 592704 zUnya-15 ityaGkAH / pAlayitvA pravrajyAM varSakoTiM yAvat / tvamutpanno mahAzukre kalpe sarvArthanAmni pradhAnavimAne prmaayuH-sptdshsaagropmaayurityrthH| / tato jambUdvIpabharate bhadrA rAjJI jitazatrU rAjA, tayoH aGgaruhaH-putraH, chatrAgrAyAM puryAM AsIstvaM nandano rAjA / iti gAthApaJcakArthaH // 2-6 // tasmiMzca bhavecauvIsavAsalakkhe vasiya gihe sugurupoTTilasamIve / nikkhamiya vAsalakkha khaviya sayA mAsakhamaNehiM // 7 // asayaM seviya vIsaM ThANe ajjiNiya tittharanAmaM / vIsayarAU jAo pANayapupphuttare devo // 8 // yugmam / / caturviMzativarSalakSAn uSitvA gRhe suguroH poTTilAcAryasya samIpe niSkramya dIkSAM lAtvA varSalakSaM sadA mAsakSapaNaiH kSapayitvA'tivAhya tatra ca 'egAralakkha egasaTThisahassa do ya saya nauya sdivsaa| vIrassa naMdaNabhave khamaNANi ya taha ya pAraNayA // 1 // ' tataccetthamavaseyaM-varSalakSasya dinAnayanAya varSadivasaiH-360 guNyate lakSaH / jAtaM 36000000 / tato mAsakSapaNadina-30, pAraNakadina-1, evaM For Personal & Private Use Only Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 . zrIneminAthastotrasaGgrahaH dina 31 / bhAgaH pAtyate / tato yathAvaM, gAthAbhaNitamAyAti-1161290 / apazcimamAsakSapaNe dinAni 40 sambhAvyante etAvati mAsakSapaNAni, etAvantyeva pAraNAni bhavantIti // 8 // tathA asakRt-vAraM vAraM sevitvA viMzatisthAnAni, arjitvA tIrthakaranAma, yaduktaM zrIAvazyake 'arahaMta 1 siddha 2 pavayaNa 3 guru 4 thera 5 bahussue 6 tavassIsu 7 / vacchallayA ya esiM abhikkhanANovaogo ya 8 // 1 // daMsaNa 9 viNae 10 Avassae ya 11 sIlavvae niraiyAre 12 / / khaNalava 13 tava 14 cciyAe 15 veyAvacce 16 samAhI ya 10 // 2 // apuvvanANagahaNe 18 suyabhattI 19 pavayaNapabhAvaNayA 20 / eehiM kAraNehiM titthayarattaM lahai jIvo // 3 // ' iti [Avazyakaniyukti-179, 180, 181] atra guruzcaturvidhaH-samyaktvaguruH 1 dIkSAguruH 2 upasthApanAguruH 3 zrutuguruH 4 / 'vacchallaye'tti anurAgaH yathAvasthitaguNotkIrtanAdyanurUpayA vacchalatayA / 'zIlavvae'ti zIlAnyuttaraguNAH, vratAni-mUlaguNAsteSu niraticAraH / 'khaNalava'ti kSaNalavAdiSu saMvegabhAvanAdhyAnA''sevanAM / 'cciyAe'tti tyAgazca yatijane bheSajapathyAdidAnam / 'samAhi'tti samAdhi dinAM kAryakaraNadvAreNa svasthatA''pAdanam / 'pavayaNapabhAvaNaya'ti yathAzaktyA mArgadezanAdibhiH zAsanaunatyasampAdanaM pravacanaprabhAvanA ebhiH tIrthaGkaratvaM badhyate / zeSaM spaSTam / SaSTivAsarA'vazeSe svAyuSi cA'nazanaM pratipadya, sarvAyuH paJcaviMzativarSalakSANi pratipAlya, viMzatyatarANi sAgaropamANi Ayuryasya sa viMzatyatarAyurevaMvidhaH prANatakalpe puSpottare vimAne devo jAta:-samutpanna iti gAthAyugalArthaH // 8 // atha tatretarasurebhyo bhAvitIrthaGkarasurANAM vizeSasthiti darzayantichammAsavaseso u punnakhae mohamiti iyarasurA / AsannapunnapuMjA titthayarasurA u dippaMti // 9 // vyAkhyA - itare surAH SaNmAsA'vazeSAyuSaH puNyakSaye sati-devabhavabhogyakarmA'lpatve sati, mohaM - anyathAbhAvaM For Personal & Private Use Only Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' . 295 'mAlyamlAniH kalpavRkSaprakampaH, zrI-hInAzo vAsasAM coparAgaH / dainyaM tandrA kAmarAgAGgabhaGgo, dRSTebhraMzo vepathuzcA'ratizca // 1 // [zAlinI] ityAdirUpaM 'iMti'tti yAnti - prApnuvanti / tIrthaGkarasurAH punaH AsannapuNyapuJjAH AsannaH puNyapuJjastIrthaGkarakarmodayalakSaNo yeSAM te tathA / dIpante'dhikaM dyotanta iti gAthArthaH // 9 // atha tIrthakRtbhave garbhAvatAraM savistAraM prarUpayantimAhaNakuMDaggAme avayario siyaasADhachaTThIe / vipposahadattagihe devANaMdAiuyarammi // 10 // tataH puSpottaravimAnaccyUto nandanajIvo brAhmaNakuNDagrAme viprasya RSabhadattasya gRhe gRhiNyA devAnandAyA udare sitAyAM zuklAyAmASADhaSaSThyAM marIcibhavakRtakulamadenA'rjitanIcairgotrakarmodayAt tvamavatIrNaH samatArSIH / tadA cottaraphAlgunyAM candro'bhUt / devAnandA caturdazamahAsvapnAn dadarza / sA prAtaH patye'vadat / sopyadbhutaste suto bhAvItyAkhyaditi gAthArthaH // 10 // atha garbhagate bhagavati yavRttaM mahAzcaryaM tadAhuHaha bAsIi diNaMte caudasasumiNehiM itajaMtehiM / hatthuttarakayakallANapaNaga ! acchariyacariya ! tao // 11 // jaNanAyanAyakhattiyapasiddhasiddhatthapatthivapiyAe / ceDaganivabhagiNIe tisalAdevIe kucchIe // 12 // sakkabhaNieNa hariNegamesiNA gabbhaviNamayaM kAuM / AsoyakisaNaterasi nisAe taM nAha ! sAhario // 13 // tisRbhiH kula0 // vyAkhyA - atha garbhA'vatArAt vyazIti (-82) dinAnte caturdazasvapnaiH 'itajaMtehiM'ti trizalApekSayA Agacchadbhirmukhe pravizadbhiH, devAnandApekSayA gacchadbhirmukhAnniHkrAmadbhiH / he hastottarAkRtakalyANapaJcaka ! hasta uttaro For Personal & Private Use Only Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 296 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH yasyA sA hastottarA-uttaraphAlgunI tasyAM kRtaM kalyANapaJcakaM yena sa tathA tatsambodhanam / tathA vakSyamANagarbhA'pahArAdilakSaNamAzcaryabhUtaM caritaM yasya sa tathA tatsambodhanaM he Azcaryacarita ! tatastasmAd devAnandodarAt jane-loke, jJAtA-vikhyAtA, janajJAtAste ca te jJAtavaMzodbhavAH kSatriyAsteSu prasiddhaH siddhArthapArthivaH tasya priyAyAH, zrIceTakanRpabhaginyAH, trizalAdevyAH kukSau, zakrabhaNitenendrAdiSTena harerindrasya nigamaM - AdezamiSatIcchatItyevaM zIlo hariNaigameSI, padAtyanIkAdhipatirdevavizeSaH, tena. garbhavinimayaM-garbhaparAvRtti kRtvA trizalAgarbhasthAM kanyAM devAnandodare kSiptvetyarthaH / azvayukkRSNatrayodazInizAyAM he nAtha ! tvaM saMhRtaH-pravezita iti gAthAtrayArthaH // 11-13 // atra bhagavato garbhe saMlInatA'vasthAnaM pitroH prItaye punaH sphuraNaM AhuH-- 'sattamammi mAse gabbhattho cevabhiggahaM ginnhe| nAhaM samaNo hohaM ammA-piyarammi jIvaMte // 1 // ' ityAdikaM ca vAcyam / / atha janmakalyANakamucyatekhattiyakuMDaggAme jAo cittasiyaterasiniddhe / kAsavagotto kaNagAbha kannarAsIi sIhaMko // 14 // kSatriyakuNDagrAme caitrazuklatrayodazInizAH kanyArAzau kAzyapagotraH kanakAbhaH-svarNavarNaH siMhAGka:-siMhalAJchanastvaM jAto-garbhAnniHkrAnto-janita iti gAthArthaH // 14 // atha bhagavato nAmakaraNaM darzayanti jaNaciMtAmaNi tumae avayanne rayaNa-jaNa-dhaNa-kaNehiM / vaDDitthA nAyakulaM ti vaddhamANu tti tosi phuDaM // 15 // janacintAmaNau tvayi avatIrNe jJAtakulaM ratna-jana-dhana-dhAnyaiH avaddhiSTa iti hetormAtR-pitRdattaH varddhamAnaH itinAmA tvamasi sphuTamiti gAthArthaH // 15 // atha bhagavato dvitIyaM devaiH kRtaM nAma prarUpayantitaM jammamajjaNakhaNammi sakkakuviyappasaMkumukkhaNiuM / jeNa mahaMtamavi girimIrittha tao mahAvIro // 16 // For Personal & Private Use Only Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 297 tvaM janmamajjanakSaNe zakrasyendrasya kuvikalpaH 'kAlayogAllaghutanureSa bhagavAn surakSiptasnAtrajalAni kathaM sahiSyata ?' ityevaMrUpaH, sa eva zaGkaH kIlastamutkhanituM, yena kAraNena tvaM mahAntamapi girimIrayAmAsitha kampayAmAsitha tataH kAraNAnmahAvIra iti nAmA devaiH kRtaM vyutpattipUrvaM mahAvIra iti nAmeti gAthArthaH // 16 // ___ atrA'ntare nyUnASTavarSasya bhagavata AmalakIkrIDAyAM surA'kSobhyatA, sAgrASTavArSikasya lekhazAlA nayane svayamindrAya vyAkaraNanirUpaNA jainendravyAkaraNotpAdanaM, yauvane ca zrIsamavIrasya rAjJaH sutAyA yazodAyAH pANigrahaNAdikaM ca prasiddhatvAdupekSya / atha bhagavato gRhAvasthAne kAraNamAhuH piyaramaraNe vi taM jiTThabhAuvayaNeNa ThAsi vAsadgaM / gihavAsi cciya niravajjavittiNA nitthiyamuNi vva // 17 // janmataH svAmino'STAviMze varSe pitrormaraNe'pi jIvatoH pitrornAhaM vrataM gahISyAmItyabhigrahapUrtAvapItyaperarthaH, tvaM jyeSThasya bhrAturnandivardhananAmno vacanena bhrAturuparodhAt aSTAviMzavarSopari varSadvikaM gRhavAse eva niraticArayA vRtyA nizcitamuniriva-mahAmunivat asthA iti prathamA'rdhAnte kriyayA yoga iti gAthArthaH // 17 // atha dIkSAkalyANaM bhaNanti sattakaradeha ! gehammi atthIuM tIsavatchare kumaro / logaMtiyatoravio saMvaccharamicchiyaM dAuM // 18 // suranara-vaikayabahuvihajalanhavaNo suravilevaNavilitto / ruirAlaMkAradharo caUdevanikAyasamaNugao // 19 // caMdappahasiviyAe maggasire kasiNadasamiavarahne / paDhamavae pavvaIo chaTeNaM nAyasaMDavaNe // 20 // tisRbhiH kulakam / / he saptakaradeha ! tvaM gehe, 'atthiuM'-avasthAya, triMzadvarSANi, anAdRtarAjyatvAt kumAraH lokAnte bhavairlokAntikairdevaiH 'sArassaya 1 mAiccA 2 vahnI 3 varuNA ya 4 gaddatoyA ya 5 / tusiyA 6 avvabAhA 7 aggiccA ceva 8 rihA ya 9 // 1 // [jJAtAdharmakathA-1-8] For Personal & Private Use Only Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 298 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH iti nAmakaibrahmaloke kRSNarAjyantargatavimAnavAsibhiH, 'toraviu' - protsAhitastatastriMzattame varSe saMvatsaraM yAvat ipsitaM dAnaM datvA, tatra ca pratidinaM 'egA hirannakoDI advaiva aNUNagA syshssaa| sUrodaimAIuM dijjai jA pAurA sA o // 1 // [AcArAGga:-113/Avazyakaniyukti:-217] .. tathA ca-'tinneva ya koDisayA, aTThAsIaM ca huMti koddiio| .. asIiM ca sayasahassA evaM saMvacchare dinnaM. // 1 // [AcArAGgaH-114] etacca niyataM dAnaM, aniyataM tu dhana-kanaka-suvarNa-ratna-maNi-gajA'zvAdi yad yena vAJchitaM tasmai tad dattamapi / suranaraparikRtabahuvidhatIrthajalasnapana: suravilepanaviliptaH rucirAlaGkAradharaH catubhirdevAnAM nikAyaiHsamUhairbhavanapati-vyantara-jyotiSka-vaimAnikalakSaNaiH samanugataH-parivRtaH candraprabhAnAmnyAM zibikAyAM-sahasrajanavAhyavimAnAkArarAjavAhanavizeSe samAruDha iti gamyaM, tasyAH pramANaM tu- . 'pannAsaM AyAmA dhaNUNi vicchinna vIsaM tu / chattIsa ucchiTThA sIviyA caMdappahA bhaNiyA // 1 // ' [ ] iti mArgazIrSe mAse kRSNAdazamyAM, aparAhne-caramapauruSyAM, prathame vayasi-kaumAre, SaSTena tapasA, jJAtakhaNDanAmni vane, ekAkI tvaM, pravrajitogRhasthadharmAnnirgata:-zramaNIbhUta iti yAvaditi gAthAtrayArthaH // 18-20 // tadA bhagavatazcaturthaM manaHparyavajJAnamutpannaMyaduktaM - tihiM nANehiM samaggA titthayarA jAva huMti gihavAse / paDivannammi caritte, cauNAnI jAva chaumatthA // 1 // iti [Avazyakaniyukti:-110] tato dIkSA pratipattisamaye indreNa vAmaskandhApitaM devadUSyaM bhagavAMstadaivA'tiyAcamAnAya pitRmitrAya somanAmne dvijAyA'nukampayA sphATayitvA'rdhaM dadau / tadardhaM svAmI hiMsAcaraNadharmavyavasthApanArthaM svAM'zadeza evA'sthApayat / tato viharataH prathamarAtrivRttamAhuH For Personal & Private Use Only Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka'* 299 kammAragAmabAhiM vayapaDhamanisAi ei kira sakko / vArai gopaM vAgarai niruvasaggaM kare bhaMte ! // 21 // tamaNitthiya taha nitthiyamaiNo viharaMti kullayaggAme / balabhavaNe bIyadiNe pAraNayaM pAyaseNa'si // 22 // yugmam // karmAragrAmAt bahi: svAmI vratasya prathamanizAyAM sthitaH tatra 'ei'tti - Agacchati, kiletyAproktau, zakra indraH, vArayati dAmnA prabhuM jighAMsuM gopAlaM vyAkaroti-vijJapayati- bhadanta ! nirupasargaM karomi dvAdazAbdAni tavopasargA bhaviSyanti tAn sarvAn vArayAmIti' // 21 // 'tamaNitthiya'tti - tat zakravacanaM anISThitvA-amAnayitvA, 'arhanto hi zreyaH prAptau kRtodyamA na kvacit sAhAyyamapekSanta' iti tava nizcitamarteviharataH kollAkagrAme, balanAmnA brAhmaNasya bhavane AvazyakAdau tu bahulabrAhmaNagRhe iti, dikSAdinAt dvitIya dine prathamaM pAraNakaM pAyasena paramAnnena tavAsIditi / tacca sapAtradharmaprajJApanArthaM pAtra eva kRtavAMstataH paraM yAvajjIvaM pANipAtro bhagavAnityAmnAya iti gAthA dvayArthaH // 22 // athAnukUla-pratikUlopasargAn bhagavataH prAhu:surakayavilevaNAi vi sahiyacaumAsimAsite duhayaM / bhamarAikaitthaNa-taruNapatthaNa tthIjaNabbhatthaNao // 23 // dIkSAkSaNe surairdevaiH kRtaM vilepanAdyapi, te-tava, sAdhikAM caturmAsI yAvat duHkhadAyakamAsIt / yadvilepanAdikaM sukhakAryAyaiva bhavati, tadapItyaperarthaH kuto du:khadAyakamAsIditi, hetutrayamAhuH- bhamarAikaitthaNe'tyAdi vilepanasaurabhAkRSTabhramarAdikadarthanAt, grAmyataruNaistathAvidhavilepanaprArthanAt, taruNastrIjanenA'bhyarthanAcceti gAthArthaH // 23 // atha sAdhikamAsA'nvitasaMvatsarAdUrdhvaM dakSiNacAvAlA''sannasuvarNakUlAnadIpulinavartitarukaNTake vilagya devadUSyArdhe patite bhagavAn siMhAvalokanena. tadadrAkSIt / mamatvenetyake, sthaNDile patitamasthaNDile vetyanye, sahasAkAreNetyapare, tatkaNTakalagnaM dRSTvA vRddhavAdena bhAvaH-svasantataH For Personal & Private Use Only Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH kaSAyabAhulyAt kaNTakaprAyatAmAkalayya nirmamatayA punarna jagrAha, tataH paraM bhagavAnacelako'jani / kaNTakalagnaM tat teneva somadvijena lajjAyA punarmAgitumazaktuvatA bhagavataH pRSThalagnena varSaM yAvat bhrAmyatA tadA grahItamityAdi sampradAyagamyaM parityajya pratikUlopasargAn pratipAdayanto bhagavaccAritamAhuH paDikUlasUlapANiM caMDakkiyacaMDakosiyamahiM ca / agaNiya niyataNupIDaM paDibohiya saMtu me bhavayaM // 24 // .. pratikUlazUlapANiM yakSaM brahmazAntinAmnA prasiddhaM ca punazcaNDakriyaMkUrakarmANaM caNDAkRti vA caNDakauzikaM ahiM sarpa he bhagavan ! tvaM nijatanupIDAM agaNayitvA pratibodhitavAniti gAthArthaH // 24 // egarayaNIi vIsaM cchahiM mAsehiM vivihuvsgge| .. taha kariya hariyasurasaggasaMgamo saMgamo jAo // 25 // ekasyAM rAtrau viMzatimupasargAn 'dhUlI 1 pipIliAo 2 udaMsA 3 tahaya ceva uNholA 4 / vicchU ya 5 naulA 6 sappA 7 mUsagA 8 ceva aTThamayA // 1 // hattha 9 hatthiNiyAo 10 pisAyae 11 ghoruvavaggeya 12 / therA 13 therI 14 sUu 15 Agacchai pakkaNo ya 16 tahA // 2 // kharavAya 17 kalakaliyA 18 kAlacakkaM taheva ya 19 / pAbhAIya uvasagge vIsa ime tahaya aNulome 20 // 3 // [Ava0-402-404] ityetAn tadanu SaNmAsAn yAvad vividhAn-nAnA prakArAnupasargAnaneSaNAdIMstava kRtvA hRto-nivAritaH surasvargayoH saGgamo yasya sa hRtasurasvargasaGgamaH evaMvidhaH saGgamakanAmA devo jAta iti gAthArthaH // 25 // kannesu kaDasalAgApavesage abhinivesage gove / kharage yata duddharage tuha tullA ceva maNavittI // 26 // vyAkhyA - 'kannesu'tti dvivacane bahuvacanaM prAkRtatvAt / karNayoH kASTazalAkApravezake kASTazalAkAkSepakeabhinivezake sakopagopAle taduddhartarikASTazalAkAniSkAzake madhyamapurIvAstavye siddhArthe vaNikputre kharakAkhye vaidye For Personal & Private Use Only Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka'. 301 ca-tulyaiva manovRttiriti / etairupalakSitA anyepi gozAlakAdyutpAditA upasargA atra mantavyAH / teSvapi zItaM mAghanizAyAM yad vitene kaTapUtanA jaghanyeSu upasargeSu tadutkRSTaM prabhorabhUt / kAlacakraM madhyameSUtkRSTatamaM zalyaproddharaNaM punaH [utkRSTeSutkRSTatamam] / ayaM vizeSo jJeya iti gAthArthaH // 26 // atha bhagavataH sarvatapaHsaGkhyAM samAkhyAnticha-cau-tidugegamAse ega-nava-duchakka-bArasa akAsI / aTTha-divaTTha-doimAse bAvattarI-do-do // 27 // SaTcatustridvikaikamAsAn mAsazabdasya pratyekaM sambandhAt SaNmAsikaM, caturmAsikAn trimAsike dvimAsikAn [ekamAsikAn] yathAkramaM eka-navadvi-SaT-dvAdaza-saGkhyAn tvamakArSIH / tato'yamarthaH ekaM SaNmAsikaM, nava caturmAsikAn , dve trimAsike, SaT dvimAsikAn, dvAdazaikamAsikAniti / tathA ardha-vyardha-ardhatRtIyamAsAn krameNa dvAsaptatidve iti mAsazabdasya pratyekaM sambandha-statomAsArdhakSapaNAn dvAsaptatiH, vyaya'mAsike dve, ardhatutIyamAsike dve tvamakArSIriti gAthArthaH // 27 // du-cau-dasadiNA paDimA bhadda-mahAbhadda-savvaubhaddA / kAsi acchinnA taha bArasegarAI ti devasiyA // 28 // . dvi-catu-rdazadinAH pratimAH bhadra-mahAbhadra-sarvatobhadranAmnI: acchinnAantarAlapAraNakarahitA akArSIt / tatra dvidinA bhadrapratimA-tasyAM kriyamANAyAM catasRSu dikSuzcaturaH prahasan kAyotsargaH / caturdinA mahAbhadrapratimA-tasyAmekaikamahorAtraM dazasu dikSu kAyotsargaH kriyate iti / tathA tridaivasikyekarAtrikIH pratimA dvAdazA'kArSIH-tasyAmaSTamasyAntyarAtriH kAyotsargeNA'tikrAmatIti tridevasikyekarAtrikIti saMjJeti gAthArthaH // 28 // paMcadiNUNachammAsi ya khavaNaM kosaMbie tumamakAsi / dunnisaMe guNatIse akAsi taM chaTThakhavaNANaM // 29 // vyAkhyA - 'davvau-kummAsA suppakoNeNaM, khittau-elugaM vikkhaMbhaittA, kAlau-niyasubhikkhAyaresu, bhAvau-rAyadhUyA dAsattaNaM pattA niyalabaddhA For Personal & Private Use Only Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 . zrIneminAthastotrasaGgrahaH muMDiyasiro royamANI aTThamabhattiyA jai dalaissai tau paaremi|' ityabhigrahastava tathAvidhayA candanAnAmnyA rAjakanyayA paJcadinonaiH SaNmAsaiH pUrNa iti kozAmbyAM paJcadinonaSaNmAsikaM kSapaNaM tvamakArSIH / tathA tvaM SaSTakSapaNAnAM dve zate ekonatriMzadadhike (229) iti akArSIriti gAthArthaH // 29 // . atha nirNIya pAraNakakAlamAnaprajJApanApUrvaM jJAnakalyANakamAhuH-. divasUNaduTusayA pAraNayA paDhamavayadiNaM cegaM / iya terasapakkhAhiyabArasavarisA vasamANe te // 30 // .. jaMbhiya bahi rujuvAliyatIra vaisAhasiyadasami phrtige| chaTeNukkaDuvaTThiyassa, kevalaM Asi sAlatale // 31 // yugmam // vyAkhyA - antya SaSThasya pAraNaM kevaliparyAye'bhUditi / sarvatapasAM pAraNAni dinadvayonArdhacatuHzatAni (348) prathamapAraNaM caikamiti divasonArdhacatuHzatAni (349) pAraNakAni / prathamaM vratadinaM cekaM iti pUrvokta sarvamIlanena varSANyekAdaza(11) mAsA:(6) SaD dinAni SaDviMzatiH (26) etAvanta upavAsAH bhavanti / pAraNA-mAsA ekAdaza (11) dinAnyekonaviMzatiriti (19) trayodazapakSAdhikadvAdazavarSANi bhavanti / paraM natvetAni kathaM ghaTaM? tena bhagavato hi dIkSA mArgakRSNadazamyAM, kevalaM vaizAkhazukladazamyAmityaikadazaiva pakSA samadhikAH syuriti / atrocyate-bhagavataH chamasthaparyAye hi sAdhike sADhe dve yuge tatrAdhikamAsAH paJca teSu prativarSaSaTdinapAtAt sArkI dvau mAse tithipAtasthAne ekasya mAsa: pakSadvayapUraNe iti trayodazapakSAH sArdho mAsastu pratyutkalita / evaM ca sati-'chaTeNaM egayA bhuje, ahavA aTThameNaM dasameNaM duvAlasameNaM egayA bhuMjei iti egae ti kadAcit' / iti zrIAcArAne upadhAnazrutAkhye'STame'dhyayane caturthoddezake yaddazamAdi tapo bhagavatA vihitamuktaM tadutkalitadivaseSviti sambhAvyate / paramatra zrIAvazyakAdau ca chadmasthaparyAyatapaHsaGkalanAyAM kenApi kAraNena tad vivakSA na kRteti api ca bhagavataH tapasi pAnakAhAraparibhogo'pi nA'bhUt tathA cA'vazyake 'bArasavAse ahie, a(cha)TThabhattaM jahannayaM / Asi savvaM ca tavokammaM apANagaM Asi vIrassa // [Ava0-438] For Personal & Private Use Only Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka'. 303 sarvaM ca tapa:karmA'pAnakaM AsIt / ityatra vRttikRttoktaM-kSIrAdidravAhArabhojanakAlalabhyavyatirekeNa bhagavatA pAnakaparibhogo nA''sevita ityarthaH / ' etad TippanakAreNa vyAkhyAtaM-'kSIrAdizcAsau dravAhArazca tasyA bhojanakAlastatra labhyaMprAptaM-gRhItaM yatpAnakaM tadvyatirekeNa nA'nyathA pAnakabhogaM kRtavAn bhagavAnityarthaH / yadA lepakRdAhArasaMsRSTaM kadikamabhUt tadA pAnakaM jagrAha nA'nyadeti bhAvaH / ' anye tvAhu:-kSIrAdidravAhArazcA'sau bhojanakAlazca tadvyatirekeNa / idamuktaM bhavati cchadmasthakAle kSIrAdidravAhAra eva pAnakasthAne'bhUditi / anu ca zrIAcArAGge'STame'dhyayane caturthoddezake punarardhamAsAdiSu bhagavataH pAnakaparibhogo nAsIt / na tu sarvasminnapi chadmasthaparyAye sarvathA pAnakaM nA'sIt ityukta tathAhi - 'api ittha egayA bhayavaM adhamAsaM aduvA mAsaM pi avisAhie duve mAsA chappimAse aduvA api cchittArA uparAyaM apaDinne annagilAyamegayA bhuMje' iti / pAnamapyardhamAsaM athavA mAsaM na pItavAn mAsadvayamapi sAdhikaM athavA SaDapi mAsAn sAdhikAn bhagavAn pAnakamapItvA'pi rAtroparAtramityahannizaM vihRtavAniti / kiMbhUto pratijJaH ? pAnAbhyupagamarahita ityarthaH / tathA-annagilAyanti paryuSitaM tadekadA kadAcit bhuktavAniti tatvam punaH pUjyA viduH / ityalaM prasaGgena prakRtaM prazrUyate / teSAM trayodazapakSAdhikadvAdazavarSANAmavasAne prAnte te tava jambhikAnagaryA bahi: RjuvAlikAnadyAstIre zyAmagRhapatikSetre zAlanAmna: tarostale vaizAkhazukladazamyAH praharatrike vyatIte SaSThena tapasA utkaTikA''sanasthasya asahAyamasamAnaM sampUrNa zuddhamanantaM vA prastAvAt jJAnaM kevalajJAnaM padaikadeze padasamudAyopacArAt AsIt / tadA ca cchadyasthikajJAnApagamo'bhUt / uktaM ca Avazyake uppannammi aNaMte naTummi ya chAumatthiyanANe / rAIe saMpatto mahaseNavaNammi ujjANe // 1 // [Avazyakaniyukti-439] anyatrA'pyuktaM kaDavivarAgayakiraNA mehaMtariyassa jaha dinnesss|| ukkaDamehAvagame na hu~ti jaha taha imAI pi // 1 // iti gAthArtha // 30-31 // For Personal & Private Use Only Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH atha caturvidhasaGghasthApanAmAhuHsurakayausaraNe ThAumIsa ! kappo tti kAu dhmmkh| dhuvamacchariya jANiya varacaraNaabhAviyaM parisaM // 32 // bahu tisayakoDi sahio nisi bArasa joyaNehiM pAvapuri / gaMtu mahaseNavaNe cauvihatitthaM payaTTittho // 33 // yugmam / / he Iza! svAmin ! tvaM surakRtasamavarasaNe AgamoktasvarUpe sthitvA samupavizya kalpasthitiriti hetodharmakathAM-dhamadezanAM kRtvA varacaraNA'bhAvirtA dezaviratisarvaviratyA'bhAvitAM parSadAM-sabhAM dhruvaM AzcaryaM jJAtvA, na hi tIrthakRddezanAni:phalA bhavatIti // 32 // bahubhistridazakoTibhirdevakoTibhiH sahito nizAyAM rAtrau dvAdazayojanaiH pApApuryAM gatvA mahAsenanAmni vane caturvidhaM tIrthaM sAdhu-sAdhvI-zrAvaka-zrAvikA-saGkha pravarttayasi // 33 // atha tatsaGkhyAM vyaJjayanti- . . sAhu sahassA caudasa, chattIsaM sAhuNI sahassANi / se guNasiTTha sahassaM lakkhaM saDDhA duguNasaDDI // 34 // svAmihastadIkSitAnAM sAdhUnAM zrIindrabhUtipramukhANAM caturdazasahasrANi / sAdhvInAM AryacandanAprabhRtInAM SaTtriMzatsahasrANi / tathA bhagavatpratibodhitAH zrAddhAH zaGkha-zatakapramukhA sahaikonaSaSTisahasrairvarttate yat tu saikonaSaSTisahasraM lakSamekaM (159000) zrAvikAH sulasA-revatIprabhRtaye dviguNAstrINi lakSANi sASTAdazasahasrANi (318000) tavA'bhavannityadhyAhArya sarvatra yojyamiti gAthArthaH // 34 // uktasaGkhyeSveva sAdhuSu labdhivizeSA''zritAM saGkhyAM khyApayanticaudasapuvvI-vAI-maNapajjavaNo ti-cau-paMcasayA / sattasayA kevaliNo, viuvviNo tattiyA tujjha // 35 // caturdazapUrviNo vAdino manaHparyavinazca yathAsaGkhyaM trINi-catvAripaJcAzatAni / ayaM bhAva:-caturdazapUrvINAM trINi zatAni, te ca jina ivA'vitathaM sadbhUtArthaM vyAkurvantaH saGkhyAtItAnapi bhavAn prajJApayanti ke vali For Personal & Private Use Only Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 305 zrutakevalinoH prajJApanAyAM tulyatvAditi / vAdinAM sadevamanujA'surAyAM sabhAyAmapyaparAjitAnAM catvAri zatAni / manaHparyayinAM vipulamatInAM paJcazatAni, tatra vipula-bahuvidhavizeSaNopetamanyamAnavastugrAhitvena vistIrNA matiH manaHparyAyajJAnaM yeSAM te vipulamatayaH, sampUrNe manuSye kSetre vyavasthitAnAM saMjJinAM manovartisarvavizeSopetavastugrAhiNaH, Rjumatayastu sAmAnyata evArdhatRtIyAGgulanyUne manujakSetre vyavasthitAnAM saMjJinAM manomAtragrAhikAH na tairihAdhikAra iti / saptazatAni kevalinaH / vaikriyalabdhivantastAvantaH saptazatAnItyarthaH / tavAbhavanniti gamyamiti gAthArthaH // 35 // paMcajamadhammadesaga ikkArasa gaNaharA nava gaNA te / terasa ohijiNasayA aTThasayANuttara gaINaM // 36 // vyAkhyA - paJca yamA-vratAni, prANAtipAta-mRSAvAdA-'dattAdAna-maithunaparigrahaviramaNalakSAni yatra cAsau dharmastaM dizatIti paJcayamadharmadezakastatsambodhanaM he paJcayamadharmadezaka! te tava, ekAdazagaNadharA gautamAdyAH / nava gaNA-ekavAcanikAH sAdhusaGghAtAH abhavan / trayodazazatAnyavadhijinAnAM-avadhijJAninAmityarthaH / anuttaravimAneSu gatirgamanaM yeSAM te'nuttaragatayasteSAM anuttaragatInAmaSTazatAni te cA''gAmibhavabhAvisiddhigatayo jJeyAH / abhavannitikriyAyogaH sarvatra jJeya iti gAthArthaH // 36 / / atha bhagavato sAdhAraNaguNastutimAhuH paMcaMtarAya-hAsAcchakka-micchattamaviraimanANaM / aTTharasadosA: rAga-dosa-niddA ya mayaNo ya // 37 // iya naTThArasadosadAha ! cautIsaaisayasaNAha ! / paNatIsabuddhanayaNAisesaatthAha ! jaya nAha ! // 38 // yugmam / / paJcAntarAyAH -dAna-lAbha-vIrya-bhogopabhogagAH, hAsyAdiSaTkaM hAsyaratyarati-zoka-bhaya-jugupsAlakSaNaM, mithyAtvaM, aviratiH, ajJAnaM, rAga-dveSanidrAzca madanazcetyaSTAdazadoSAH // 37 // iti pUrvoktaprakArANAM naSTo vilayaGgato'STAdazadoSANAM dAgha:-santApo yasya sa tathA tasya sambodhanaM he naSTASTAdazadoSadAgha ! he catustriMzadatizayasaMyukta ! yadyapyanantAtizayo bhagavatastathApIha For Personal & Private Use Only Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH catustriMzat mahAtizayA evoktAH / tathAhi - rayaroyasoyarahio deho 1 dhavalAimaMsa-ruhirAI 2 / AhAra-nihArA adissA 3 surahiNo sAsA 4 // 1 // jammAu ime cauro, ikkArasa kammakhayabhavA ihi / khitte joyaNamitte tijayajaNo mAi bahuo vi 5 // 2 // niyabhAsAe nara-tiri-surANa dhammAvabohayA vANI 6 / puvvabbhavarogA uvasamaMti 7 na ya huMti verAiM 8 // 3 // mabbhikkha 9 Damara 10 dummAri 11 Ii 12 aivuTThi 13 annbhivutttthiio| huMti na 14 jiyabahutaraNIpasarai bhAmaMDalujjoo 15 // 4 // suraraiyAguNavIsA maNimayasIhAsaNaM sapayapIDhaM 16 / chattattaya 17 iMdajjhaya 18 siya cAmarA 19 dhammacakkAI 20 // 5 // saha jagaguruNA gayaNaTThiyAiM, paMcavi imAI viyaraMti / pAubbhavai asou 21 ciTThai jatthappahU tattha // 6 // caumuhamutticaukkaM 22 maNi-kaMcaNa-tAraraiyasAlatigaM 23 / nava kaNayapaMkayAiM 24 ahomuhA kaMTayA 25 huMti // 7 // niccamavaTThiyamattA pahuNo ciTuMti kesa-roma-nahA 26 / iMdiyaatthA paMca vi 27 maNoramA huti chappi riU 28 // 8 // gaMdhodayassa vuTThI 29 vuTThI kusumANa paMcavannANa 30 / diti ppayAhiNAu sauNA 31 pavaNo vi aNukUlo 32 // 9 // paNamaMti dumA 33 vajaMti duMduhio gahIraghosA sA u 34 / cautIsAisayANaM savva jiNidANa hoi imA // 10 // ' iti [pravacanasAroddhAra-441-450] he paJcatriMzadbuddhavacanAtizeSAstAgha ! tatra paJcatriMzatAbubaitaiiH prasiddhaibuddhAnAM tIrthaGkarANAM vacanAtizeSaiH saMskAravatvAdyairastAdya ivA'stAdhaH alabdhamadhyaH parairakalanIya iti yAvat mahArtha mahAviSayagambhIravacanatvAt For Personal & Private Use Only Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 307 bhagavataH vacasaH paJcatriMzadatizayAzcaite-'saMskRtAdilakSaNayuktatvaM 1 uccairvRttitA 2 agnyAnyatvaM 3 meghasyeva gambhIrazabdatvaM 4 pratizabdopetatvaM 5 saralatvaM 6 mAlavakezikyAdirAgayuktatA 7 ete saptazabdApekSAtizayAH, anyetvArthAzrayAH yathA-mahArthatA bRhadabhidheyatA 8 pUrvAparavAkyArthA'virodhaH 9 vaktuH ziSTatAzcakartRtvaM 10 asandigdhaM 11 paradUSaNA'viSayatA 12 hRdayagrAhyatvaM 13 paraspareNa padAnAM vAkyAnAM vA sApekSatA 14 dezakAlAdyanurUpatvaM 15 vakSyamANavastusvarUpAnusAritA 16 susambaddhasya sataH prasaraNaM 17 AtmotkarSaparanindAvipramuktatvaM 18 vaktuH pratipAdyasyaiva bhUmikAnusAritA 19 ghRtaguDAdivat sukhakAritvaM 20 prAptazlAghatA 21 paramarmA'nudghATanasvarUpatvaM 22 abhidheyasyArthasyA'tucchatvaM 23 artha-dharmAbhyAM saMyuktatA 24 kAraka-kAlavacana-liGgAdivyatyayasvarUpadoSarahitatvaM 25 bhrAnti-vismRtyAdimanodoSaiviyuktatvaM 26 AzcaryakAritvaM 27 adbhutoccAratA 28 ativilambarahitatvaM 29 nR-tiryak-suralokasabhAsaMvAditvaM 30 savizeSatvaM 31 satvapradhAnatvaM 32, varNapadavAkyAnAM vivekatvaM 33 avyavacchinnatA 34 akhinnatvaM 35 / ' iti, he nAtha ! tvaM jayeti gAthA dvayArthaH // 38 // .. atha bhavitatvatAyA bahulatAM darzayantinatthi bhaviyavvanAso jaM gosAlo tumaM taM pi tijyphuN| . akkosiya hahA ! tuha puro mahesI dahesIya // 39 // vyAkhyA - nA'sti bhavitavyasyA-'vazyambhAvino bhAvasya nAzaH yadyasmAt kAraNAt gozAlo-maGkhaliputraH, tvAM trijagatprabhumapi AkrozAt 'hAhA' iti khede samavasaraNaMsthasya tava puro maharSI sarvAnubhUti-sunakSatranAmAnau adahacca tejolezyayeti zeSaH atra kathAvistAratvAt anyato vAcyaM iti gAthArthaH // 39 // atha prabhoH paramopakAritAM varNayantijatthaM nivasaMti saMto khaNaM pi taM kira kuNaMti sukayatthaM / iya nRNamUsabhadattaM devANaMdaM ca nesi sivaM // 40 // yatra nivasanti avatiSThante santaH-ziSTAH kSaNamapi-alpakAlamapi kileti For Personal & Private Use Only Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 308 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH satye, taM kuvanti sukRtArtha-kRtakRtyaM iti nUnaM-itIva RSabhadattaM dvijaM devAnandAM brAhmaNI ca zivaM mokSatvaM anaya iti gAthArthaH // 40 // seNiyaniva-siddhAiyadevI-mAyaMgajakkhakayaseva ! / navatattasattabhaMgiM payaDasi desUNatIsasamA // 41 // .. he zreNikanRpa-siddhAyakAdevI-mAtaGgayakSakRtaseva ! tatra zreNikomagadhAdhipaH, mAtaGgayakSa-siddhAyikAdevyoH svarUpaM yathA 'mAtaGganAmA yakSo'bhUd, gajayAno sitdyutiH| bIjapUraM kare vAme, nakulaM dakSiNe dadhan // 1 // devI siddhAyakA cA''sIdAsInA gjvaahne| haricchaviH pustakADhyA'bhayadau dakSiNau karau // 2 // .: vAmau tu dadhatI biijpuur-vllkisNyutau| prabhorabhUtAM te nityAsanne zAsanadevate // 3 // ' iti|| navAnAM tatvAnAM saptabhaGgaM yathA - 'satjIvaH 1 asatjIvaH 2 sadasatjIvaH 3 avaktavyo jIvaH 4 sadavaktavyo jIva: 5 asadavaktavyo jIvaH 6 sadasadavaktavyo jIvaH 7' iti sarvatra syAt padalAJchitatvena suSThatA bhavet tatazca ekatrApi vastuni spaSTaiva yugapat sabhaGgAvatAre evaM ajadIvAdiSvapi sa athavA navatatvAni prakRtidharmaM saptabhaGgI ceti vyAkhyA - sattvaM svarUpeNa vidyamAnatvaM 1 asattvaM pararUpeNAvidyamAnatvaM 2 sadasattvaM svarUpa-pararUpAbhyAM 3 sarvaM sarvadaiva svabhAvata eva sadasat tathApi kvacit kadAcit kiJcidudbhUtaM pramAtrA vivakSyate tata evaM trayo vikalpAH syuH / tathA tadeva sattvamasattvaM ca yadA yugapadekena zabdena vaktumiSyate tadA tadvAcakaH zabdako'pi na vidyate iti avaktavyaM, yadA tveko bhAgaH sannaparazcAvaktavyo yugapad vivakSyate tadA sadavaktavyaM, yadA tveko bhAgo'sannaparazcA'vaktavyastadA'sadavaktavyatvaM, yadA tveko bhAgo'sannapazcAvaktavyastadA'sadavaktavyatvaM 5, yadA tveko bhAgaH sannaparazcAsannaparazcAvaktavyatvaM 6 yadA tveko bhAgaH sannaparazcA-sannapazcAvaktavyastadA sadasadavaktavyatvamiti 7 na caitebhyo'nyo vikalpaH sambhavati / sato'pi vA'traivAntarbhAvaH / tathA coktaM For Personal & Private Use Only Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 309 yA praznAd vidhiparyudAsabhidayAbAdhacyutA saptadhA, dharmaM dharmamapekSya vAkyaracanAnekAtmake vastuni / nirdoSA niradezi deva ! bhavatA sA saptabhaGgI yayA, jalpan jalparaNAM gaNAM vijayate vAdI vipakSaM kSaNAt // 1 // iha ca saptabhaGgI bhAvanA svayaM kAryA / kiyantaM kAlaM prakaTayAmAsetyAha dezonAni trayodazapakSaiH nyUnAni dvAtriMzadvarSANi etAvAn kevaliparyAya ityarthaH, iti gAthArthaH // 41 // atha bhagavato mokSakalyANakaM prAhuH majjhimapAvAe hatthivAlabhUvAlasuMkasAlAe / pajjaMkaThio pAsAo vAsa dusae gae saDDhe // 42 // kattiyaamAvasAe gose chaTeNa sAinakkhatte / egucciya bAvattarivarisAU taM sivaM patto // 43 // yugmam // madhyamapApAnagaryAM hastipAlasya rAjJaH zulkazAlAyAM-dAnamaNDapikAyAM paryaGkasthitaH syAjjakyoradhobhAge, pAdoparikRte sati / paryaGko nAbhigottAnadakSiNottarapANikaH // 1 // iti [yogazAstraM-4-125] paryaGkAsanastha: padmAsanasvarUpapAdapopagamavAnityarthaH yataH sarve'pi hi bhagavanto'rhantaH pAdapopagamena sidhyanti / tathA coktaM 'savve savvaddhAe savvannU savvakammabhUmIsu / savvagurU savvahiyA savve merusu ahisittA // 1 // savvAhi vi laddhIhiM savve'vi parIsahe parAjittA / savve'vi ya titthayarA pAuvagayAu siddhigayA // 2 // ' [maraNasamAdhipayannA-438-439] iti pAdapopagamanasvarUpaM cedaM'niccalanippaDikkammo nikkhivae jaM jahiM jahAhi / aMgaM eyaM pAugamaM nIhAriM vA anIhAriM // 1 // For Personal & Private Use Only Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310. zrIneminAthastotrasaGgrahaH pAuvagamaM bhaNiyaM samavisame pAyava vva jaha pddio| . . . navaraM parappaogA kaMpijja jahA phalataru vva // 2 // ' [maraNa0-426-427] atra 'nippaDikkammo'tti-ni:parikarmA sthAnaniSIdana-tvagvartanAdiparikarmarahitaH / 'nihAriM'tti girikandarAdau yadaGgIkartuM grAmAdebihiH nirgamanaM yatrA'sti tannirhAritadanyadAnirdAri iti / kadA? kva bhagavAn siddha ? ityAhuH-pArzvanAthAt varSazatadvaye sADhe (250) gate-samatikrAnte sati // 42 // ___ kArtikAmAvAsyAM, gose-prabhAte, SaSThena tapasA, svAtinakSatre, eka evaekatvaM ca dravyato'dvitIyatvAt-na punaryathA RSabhAdayo dazasahasrAdibhiH sAdhubhiH sahitA mokSaM jagmustatheti, bhAvatazcaikatvaM rAgAdirahitatvAt / dvAsaptativarSAyuH, tatra triMzadvarSANi gRhasthaparyAyaH dvAdazavarSANi trayodazapakSA'dhikAni chadmasthaparyAyaH trayodazapakSonatriMzadvarSANi kevaliparyAyaH, chadmasthaparyAyakevaliparyAyamIlane dvicatvAriMzadvarSANi dIkSAparyAyaH, sarvamIlane dvAsaptativarSANi sarvAyuH, tvaM zivaM prAptaH / ekatriMzadguNasamRddhaH siddho babhUva te punarekatriMzasiddhaguNAH zrute evaM - . ___'se na dIhe, na vaTTe, na taMse, na cauraMse, na parimaMDale, na kiNhe, na nIle, na lohie, na hAlidde, na sukile, na surahigaMdhe, na asurahigaMdhe, na titte, na kaDue, na kasAe, na aMbile, na mahure, na kaDe, na maue, na gurue, na lahue, na sIe, na uNhe, na niTe, na lukhe, na kAe, na saMge, na ruhe, na itthI, na purise, na npuNse|' atra sajyate karmaNA sambadhyate'neneti saGgo rAgaH / atra saMsthAna-varNa-rasAH pratyekaM paJcasaGkhyA iti paJcadaza (15), dvau gandhau (2), aSTa sparzAH (8), vedatrikaM (3), kAyo'bhiSvaGgo janma ceti trikaM (3) iti sarvamIlane ekatriMzat siddhaguNA iti| ___yasyAM ca rAtrau bhagavAn siddhastasyAmaSTAdazabhirgaNabhUpAlaiH 'gae se bhAvujjoe davvujjoyaM karissAmo' iti vicintya ratnadIpakairudyotazcakre tadAdyeva loke prativarSaM dIpotsavo'bhavadityalaM prasaGgena / iti vyAkhyAtaM zrIAvazyakAbhiprAyeNa bhagavaccaritram / paramevaM SaTviMzatireva bhavAH syuH tathA ca sati paJcama-trayodaza-paJcadaza For Personal & Private Use Only Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa - 'ka' * 311 ekaviMzabhavAnteSu bahusaMsAreNa ekaM bhavaM gaNayitvA saptaviMzatibhavAn samarthayate / kecit zrIAvazyakabRhadvRttau tu bhagavata itIyaM tato bhagavAn iti gaNanaiva na kRtA, kvacit kvacidAvazyakajIrNacurNI vyaktavyA bhagavatbhava-gaNanAyAM devAnandodarA'vatAraH SaDviMzo bhavaH zrItrizalAgarbhasambhUtaH zrIvIraH saptaviMzo bhavaH / iti prasiddhayA punarbhavAH saptaviMzatirevaM 'grAmeza 1 stridazo 2 marIci 3 ramaro 4 SoDhA parivAT-suraH, 16 saMsAre bahu vizvabhUti 17 ramaro 18 nArAyaNo 19 nAraka: 20 / siMho 21 neyiko 22 bhaveSu bahuzazcakrI 23 suro 24 nandanaH 25, zrIpuSpottaranirjaro 26 'vatu bhavAn vIra 27 strilokI guruH // 1 // ' [zArdUla0] iti, tatvaM punarbahuzrutA avantIti gAthAdvayArthaH // 43 // athopasaMhArataH prArthanApUrvaM nijanAmagarbhaM samAptikAvyamAhuHevaM vIrajiNesaNesara ! tumaM mohaMdhaviddhaMsaNaM, bhavvaMbhoruhabohasohajaNayaM dosAyaruccheyaNaM / . thouM jaM kusalANubaMdhikusalaM patto mhi kiMcI tau, jAyajjA jiNa ! vallaho maha sayA pAyappaNAmo tuha // 44 // . [zArdUla0] . evamamunA-pUrvokta prakAreNa, he vIrajinezadineza ! he zrImadvardhamAnajinasUrya ! andhayatItyandho'ndhakAra: moha eva andho mohAndhastasya vidhvaMsanaM, tathA bhavyA evAmbhoruhANi teSAM bodhena-pratibodhena-vikAsena ca zobhA tasyA janakaM-kArakaM, tathA doSAkarasya dUSaNanidhAnasya candrasya cocchedanaM-nirAsakaM tvAM stutvA yat kiJcit puNyAnubandhipuNyaM prApto'smi-arjitavAn tatastasmAt puNyAnubandhipuNyAt he jina ! tava padapraNAmo mama sadA vallabho jAyatAmityatra zArdUlavikrIDitaM chandaH // zrIjinavallabha iti kavinAmeti vRttArthaH // 44 // zrIkharataragacchezazrIjinabhadrasUriziSyANAm / jIrApallIpArzvaprabhulabdhavaraprasAdAnAm // 1 // For Personal & Private Use Only Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH zrIgyAsuddInasAhemahAsabhAlabdhavAdivijayAnAm / zrIsiddhAntarucimahopAdhyAyAnAM vineyena // 2 // sAdhusomagaNIzenAklezenArthaprabodhinI / zrIvIracarite cakre vRttizcittapramodinI // 3 // matimAndyAnmohAd vA, pramAdato cA'tra kiJcanA'pi myaa| . yatsUtritamutsUtraM, tanmithyAduHkRtaM me'stu // 4 // . atrA'nAgamikaM yuktiriktaM vA yatpadaM kvacit / vidvadbhirabhitaH sadbhistacchodhyaM zuddhabuddhibhiH // 5 // jinavallabhasUrIndrasUktimauktikapaGkatayaH / darzitArthAH sudRSTInAM sukhagrAhyA bhavantviti // 6 // cArvI caritrapaJcakavRttirvihitA navaikatithivarSe / harSeNa maharSigaNaiH pravAcyamAnA ciraM jayatu // 7 // For Personal & Private Use Only Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-'kha' madhye akArAdyanukrame saGgrahItagranthAnAM nAma, prakAzanasthAnaM evaM saJjJA / granthanAma prakAzanasthAnam saJjJA anusandhAnam kalikAlasarvajJazrIhemacandrAcAryanavamajanma zatAbdismRtisaMskArazikSaNanidhiH aindrastutiH (saTIkA, yazovi0kRtA) zrI jainaAtmAnandasabhA-bhAvanagara kAvyamAlA-7 nirNayasAgapresa - mumbaI kAvyasaGgrahaH (bhaktAmarapAdapUrtirUpa:) AgamodayasamitiH-sUrata giranAra granthonI godamAM giranAramahAtIrthavikAsasamiti caturvizatikA __ (bappabhaTTasUrikRtA) AgamodayasamitiH - sUrata caturviMzatijinastutiH (zIlaratnasUrikRtA). zrIjainaAtmAnandasabhA-bhAvanagara caturviMzatijinAnandastutiH __ (meruvijayakRtA) devacandalAlacandapustakaphaNDa-sUrata jainastotrasamuccayaH / nirNayasAgarapresa - mumbaI jainastotrasandoha: bhA.-1 / sArAbhAI maNilAla navAba - amadAvAda jainastotrasandoha: bhA.-2 . . sArAbhAI maNilAla navAba - amadAvAda dvAtriMzikAtrayI . . AtmavallabhasirIjh - 5 nirgrantha-3 paJcapratikramaNasUtrANi (aJcalagacchIya) prakaraNaratnAkara:-2 . bhImasI mANeka - mumbaI For Personal & Private Use Only Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH prakaraNaratnAkara:-3 bhImasI mANeka - mumbaI zobhanastutyAdiH sukRtakIrtikallolinyAdivastupAlaprazastisaGgrahaH siMghI jaina granthamAlA - mumbaI stuticaturviMzatikA __ (zobhanamunikRtA) AgamodayasamitiH - sUrata stutitaraGgiNI zrIlabdhi-bhuvanajainasAhityapracArakendra . stutisaGgrahaH zrIyazovijayajainapAThazAlA - mahesANA stotraratnAkaraH-1 zrIyazovijayajainapAThazAlA - mahesANA stotraratnAkara:-2 zrIyazovijayajainapAThazAlA - mahesANA stotrasaGgrahaH-1 zrIyazovijayajainapAThazAlA - banArasa stotrasaGgrahaH-2 zrIyazovijayajainapAThazAlA - banArasa zrIneminAthastotrasaGgrahaH zrIvijayakanakasUriprAcInagranthamAlA-5. For Personal & Private Use Only Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal & Private Use Only Adyapadam atthi suraTThAvisae0 amandabhandodayakanda0 amiyamaUhaM nemiM 0 . asuravarakhayarasura0 astyatra bhUyaH zikharA0 AnandakandaM0 pariziSTa - 'kha'. adyAvadhiprakAzitAnAM AbAlakAlaparipAlita0 ArAdhayantu bhavikA0 indropendrau punarnatvA0 ucchaliyavimalakiraNA0 ekAdazI puNyati zrIneminAthaparamAtmasambandhInAM' stuti-stotrAdInAM AdyapadAnusArI akArAdyanukramaH stotrAbhidhAnam ujjayantamahAtIrthakalpaH nemijinastotram (bhASAtritayanibaddham)' neminAthastotram jJAnapaJcamIstavaH giranAravarNanam (kumArasambhavarItyA ) padyAni 41 17 10 giranAracaityaparipATIstavanam zrutapaJcamIstavanam paJcamIstutiH nemijinastavanam jJAnapaJcamIstotram (paJcajinastotrAntargatam) ekAdazIstutiH zrIgiranAramahAtIrtha-jJAnapaJcamIparva - ekAdazIparvAnAM stutyAdyapi atra saGgRhItam / 14 12 4 4 kartRnAma ratnaprabhasUriH ratnasiMhasUriH vimala: ( ? ) ravisAgaragaNiH kIrtiratnasUriH prasannacandraH prakAzaka: 1-44 1- 23 ~ 2 17 14 pariziSTa - 'kha' * 315 Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal & Private Use Only ekAdazIM yaH kila0 aindrodyogasuraGgasaGga0 kamalavallapanaM tava0 kazcitpratyAnayati0 kazcitkAntAviraha0 kasmiMzcit samaye 0 kuvalayadalasacchAyaM 0 kesarIduritaduSTa0 gaJjejImamukhe0 cikSepojitarAjakaM 0 ciraparicitalakSmI0 jaya jaya nemi jiNaMda !0 jaya jaya nemi jiNaMda pahu0 jaya jaya yAdavavaMzA0 jaya nemijinezvarao ekAdazIstuti: neminAthastavanam nemijinastutiH nemirAjImatIvarNanam (meghadUtarItyA ) neminAthastotram (kAvyasaptakaprathamapAdapUrtirUpam) neminAthastutiH nemipaJcAzikA (draSTAntAlaGkAramayA) 4 4 8 4 49 neminAthastutiH neminAthastuti: nemijinastutiH (stuticaturviMzatikA'ntargatA ) > nemijinastutiH (stuticaturviMzatikA'ntargatA)- 4 neminAthastavaH neminAthastavaH nemijinastutiH (TIkA- rAmacandrarSiH) nemijinastutiH 4 1 kamalavijayaH ravisAgaragaNiH nemicandrasUriH AnandavallabhaH zobhanamuniH bappabhaTTisUriH ratnasiMha sUriH ratnasiMhasUriH 9 caturbhujaH (zraddhAluH) 4 11 24, 20-8 1-23 20-3 20-3 16, 17, 3 ityAdi 6, 17, 20-7 1-44 1-44 20-8 316 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 * ME Kw2m 3 / 33 | munisundarasUriH 42 | somasundarasUriH vastupAlamahAmantrI maNDanaH devasUriH dharmazIla: * * * * sAgaracandraH 4 | paM.hemavijayagaNiH | < & For Personal & Private Use Only jaya zriyaM vizvajitaM0 | giranAramaNDananeminAthastavanam jaya sirinemijiNaMda0 nemijinastavanam (svamanovijJaptigarbhitam) jayatyasamasaMyamaH0 raivatAdrimaNDananemijinastotram. ... jayogrAdijambAlinI0 / neminAthastavanam jAyavakulasaravara0 neminAthastotram jigAya yaH prAjya0 neminAthastotram (paJcajinastotrAntargatam) jiNi nijjiya0 raivatagirimaNDananeminamaskArastotram / taM nisuNeviNu cintiyaM0 / neminAtharAsaH / tilakasama ! tadastu0 nemijinastutiH (stuticaturviMzatikAntargatA) tIrthaGkarANAM prabhavAdi0 paJcamIstutiH . tIrthAdhipAnAM cyavanA0 ekAdazIstutiH tvaM yenAkSatadhIrimA0 nemijinastutiH (yamakabaddhaaindracaturviMzatikAntargatA) dIkSA zrIaranAtha0 ekAdazIstutiH devendravRndapariSevita0 nemijinastutiH namavi sirinemijiNanAha0 __ jJAnapaJcamIstotram namAmi neminAthasya0 nemijinastutiH . nayanAnandanaM0 nemijinacaityavandanam < < && pariziSTa - 'kha'* 317 < | maho. yazovijayaH 2, 20-7 20-3 * < < meruvijayaH muniratnasUriH mANikyaratnaH RSivarddhanaH 20-3 - e 10 Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ For Personal & Private Use Only nAmabhiH zrIraivatako 0 nijagurukramapaGkaja0 nibiDapaDibandhabandhura0 nemiM nAthaM vande bADhaM0 nemiM rAimaijuaM0 neminAtha ! tvayA vizvaM0 neminAthaM vande0 neminAthacaraNAmbujo0 nemiH samAhitadhiyAM 0 paMcajanni Auriya saMkha0 paGktirnarANAM0 paJcAnantakasuprapaJca0 paNamiya nemijiNidaM0 padapAvitabhUmimaNDalaM0 paramabhaktiparitapurandara0 paramAnnaM kSudhArtena0 pArAvArasamAnasaMsRti0 ujjayantastavaH neminAthastavaH nemijinakalyANakatithistotram (paJcajinastotrAntargatam) nemistutiH (dvyakSarapadamayA) neminAtha 9 bhavastavaH neminAthastotram (caturviMzatijinastotrAntargatam) | nemijinastutiH neminAthastutiH nemijinastavanam . neminAthastotram nemijinastavanam paJcamIstuti: raivatagiripaJcAzikA neminAthastavanam (yamakamayam) neminAthastavanam (aSTabhASAnibaddham ) neminamaskArastotram (paJcajinastotrAntargatam) neminAthastavan (SaDbhASAmayam) tut 4 s 7 5 4 4 24 5 4 52 32 21 5 7 jinaprabhasUriH dharmaghoSasUriH kalyANasAgarasUriH vijayasiMhAcAryaH hemavijayaH mahendrasUri : somaprabhasUriH bhAvavardhanaH upA0 jayasAgaraH somasundarasUriH v 9, 20-8 O V 20-8 1 10 1-15 17, 20-10 318 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20-3 pracaNDamAravArakaM0 priyamadAdbhuvi0 brahmAdvaitapravara0. bhaktAmaratvadupase0 bhavvANegasamihiya0 bhuvanamohanarUpamano0 mayanAhisarisavila & FM ravisAgaraH zIlaratnasUriH bhAvaprabhasUriH 4, 22 20-3 jinavallabhasUriH jinaprabhasUriH For Personal & Private Use Only / nemijinastutiH nemijinastavanam nemajinacaityavandanam nemibhaktAmaram (bhaktAmara-pAdapUrti:) nemijinastutiH nemijinastutiH neminAthacaritram (TIkA-sAdhusomagaNiH, sastabakam, paJcajinacaritrAntargatam) / neminAthajanmAbhiSekaH neminAthastotram (yamakamayam) nemijinastavanam (vyakSaramayam) nemijinastotram (padAntamAlAyamakamayam) nemijinastutiH neminAthastotram nemijinastavaH neminAthastutiH nemijinastutiH (yamakabaddhajinAnandacaturviMzatikAntargatA) pariziSTa - 'kha'. 319 zAlisUriH maragayamaNivannaha0 . mahimAnalpa ! nemeza! mAnenAnUna0 mukhakAntivinirjita0 muttA jeNi tiNaM va0 mUrtayaste kva nekSyante0 yadukulatilaka:0 yaH paJcendriyasakta0 yo raivatAkhyagiri0 9, 23 & / & - - - ratnasiMhasUriH rAmacandrasUriH 1-44 20-3 | 4| paM.meruvijayaH c Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayacandrasUriH rambhArAmA ruciratilakA0 / neminAthastutiH (paJcajinastutyantargatA) rAjImatIyuvatimAnasa0 raivatAcalaparipATIstavanam rAjyaM rAjImatI ca0 nemijinastutiH raivatAcalazRGgAraM0 nemijinastavanam lokottaracaritraugha0 raivatazailamaulinemijinastavanam loyAloyapayAsaya0 jJAnapaJcamIstotram vaMdAmi neminAhaM0 neminAthastavanam (jJAnapaJcamIstavanayuktam) varadharmakIrtividyA0 giranAratIrthakalpaH varauSadhIbhissutarAM0 giranAramaNDananemijinastavaH vijityadurvAramanaGga nemijinastavanam (SaDbhASAnibaddham) vimalakIrtivadhUkula0 nemijinastavanam (dezyachandomayam) vimalakevalakeli0 neminAthastavanam vizuddhavijJAnabhRtAM0 nemijinacaityavandanam vissaciMtAmaNIneme0 nemijanastavanam (kamalabandhamayam-paJcajinastavanAntargatam) vairAgyaraGgasutaraGga nemajinastutiH . vyAkhyAstu yasya0 ujjayantAlaGkAranemijinastotram vratApagAsAgaranemi0 nemijinastutiH (stuticaturviMzatikAntargatA). zRGgArayantaM giri0 giranArasthanemijinadvAtriMzikA MA - MARMAnwM For Personal & Private Use Only somasundarasUriH vinayaH (?) vimalaH (?) kIrtirAjopAdhyAyaH dharmaghoSasUriH AnandavallabhaH padmasundaraH 26 amaraharSagaNe: ziSyaH 6 / vijayaH 3 / kSamakAlyANaH 320. zrIneminAthastotrasaGgrahaH jinaratnasUriH & | .. | . 14 1-31 20-7 jinapatisUriH .. labdhisUriH jayazekharasUriH 2 12 Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24, 20-10 * * * 3 ravisAgaraH - vastupAlamahAmantrI 21, 20-10 zaiveyaM sArvaM sarasaM0 zaiveyaH zaGkhaketu0 zriyamadAdbhuvi0 zrIujjayantazaileza0 zrIujjayantAcala0 zrIcaulukyamahImahendra0 zrInemiH paJcarUpa0 zrInemicdamujjayanta0 zrInemisvAminaM naumi0 zrInemIza zamInezrI0 zrIbhAgnemirbabhASe0 zrImadaivatakAbhidhAna0 zrIraivatAcalaziro0 zrIraivatAdrikamalA0 zrIraivatAdrau jinapaM0 zrIvimalagirestIrthA0 zrIzaiveyaM yAdava0 zrIzaiveyaM vinayavinata0 zrIzaiveyaM zivazrIdaM0 / neminAthastavaH (paJcavargaparihAreNa) jJAnapaJcamIstutiH (zrenimiH-pAdapUrtiH) nemijinastavanam giranArastavanam giranArajinadvAtriMzikA raivatakamaNDananemijinastotram jJAnapaJcamIstutiH (TIkA-kanakakuzalasya) ujjayantAcalamaNDananemijinastavaH neminAthastavanam nemijinastavanam (gatapratyAgatam) ekAdazIstutiH (TIkA-kSamAkalyANasya) nemijinastavanam . neminAthastavanam raivatAdrimaNDananemijinastavanam nemijinastavanam (samasyAgarbhitam) giranArakalpaH jJAnapaJcamIstavanama nemijinastotram (vividhachandonAmagarbham) | nemijinastavanam (vividhachandomayam) * * * * 3 aer For Personal & Private Use Only vijayasenasUriH kalyANavijayaH zubhazIlagaNiH pariziSTa - 'kha' * 321 * * * * * * * * ratnAkarasUriH jayasiMhasUriH bhAratI somatilakasUriH 45 / somatilakasUriH / 10, 1-23 Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 15 20-3 & a & & 20-8 20-8 9, 20-10 | 14, 1-49 For Personal & Private Use Only zrIzaiveya ! jayAmeya ! | mahArthagambhIrastavaH (nemijinadvAtriMzikA vA) / 32 | candrasUriH zrIzaiveyamameyazrI0 nemijinastavanam (sarvatobhadram) 13 | mahIsAgaropAdhyAyaH zrIharikulahIrAkara0 neminAthastavanam (kriyAguptam) jinaprabhasUriH saMpattA'samasukkha0 nemijinastutiH / sakalakAlakalA0 nemijinastavanam (zlokAntamAlAyamakamayam) guNanandI sakalabhAvamahAvanagArataH0 nemijinastutiH (mahAyamakamayA, sAvacUrikA) satpadyAhastayukto0 nemijinastutiH samudrabhUpAlakulapradIpa0 paJcamIstutiH samullasadbhaktisurAH0 raivatakamaNDananemijinastutiH RSivardhanasUriH sayalajagalaliya0 nemijinadvAtriMzikA sayalatiyalokkatilayaM0 neminAthastavanam ratnasiMhasUriH siddhAJjanAnIva0 neminAthastavaH sudarzanasUriH sirineminAha ! sAmiya!0 | neminAthastavaH ratnasiMhasUriH sukRtasuravihAraM0 nemijinastutiH bappabhaTTisUriH suthirasurAsurasehara0 neminAthastavanam cakrasUriH (?) surAsurAdhinAtha0 nemijinastutiH suvizAlazivAlaya0 giranAravibhUSaNanemijinastavanam devendrasUri : svastizrIkIrtikAnti0 neminAthastutiH (zrInemi-pAdapUrtiH) rAmacandragaNiH harSAdullasitaiH0 nemizatakam 322 * zrIneminAthastotrasaGgrahaH / 1-44 mc n & / * * * * * * * * 6 Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramabrahma svarUpa zrI neminAtha paramAtmA pratye atara saMvedanAone bhakata thI tarabatara karanAra ne, kAvya rasikona? haiyAne ' ullAsa garamI banAvanAra aTavadhi apragaTa stotrono e? nAnakaDo saMgraha apanara bhAvone umgara karavAmAM, alaMbana bhUta bane... | ng fometags 72 RARE N RIGHT 98204 34841 (Tierh,0238258292. ETV