________________
૧૪૭
રાજાની જવાબદાર તંત્રની જાહેરાત તેમજ તે અંદર અંદર વહીવટની સુગમતા ન રહે, લોકોની સ્વાતંત્ર્યની ન બુઝાય તેવી ઝંખના તથા બધા રાજ્ય મુંબઈ સાથે મેળવી દેવાનું એ કાઠીયાવાડના અન્ય દેશી રાજ્ય વહીવટ, સુચન પણ વિચારાયું પણ તેમાં હજુ ગુજસુરક્ષા અને સાધનના અભાવે મુંઝાયા કેઈક રાતના ૧૪૩ રાજ્ય અને વડોદરાના વિશાળ નિર્ણય લેવા માટે ભેગા મળ્યા.
રાજપના એક કરણને લટકતે પ્રશ્ન બાકી
હતે. છતાં સર્વ રાજવીઓને આ વાત પણ આ કાર્ય માટે સરદારે વી. પી. મેનનને મૂકવી. (૪) છેલ્લું સૂચન હતું બધા રાજ્યાનું રાજકોટ મેકલ્યા હતા. તેઓ રોજે રોજની એકમ કરી કાઠીયાવાડના સ યુક્ત રાજ્યનું સ્થિતિથી સરદારને વાકેફ રાખતા હતા. આ એક વહીવટી રાજ્ય રચવું આ માર્ગ વહીવટી તરફ જામ સાહેબ કાંઈક બીજા જ વિચારમાં સરળતા, રાજ્યને સ્વતંત્ર વિકાસ અને અન્ય હતા. અન્ય રાજવીઓ સાથે મળી એક જામ. દષ્ટિએ ઉત્તમ હતા. રાજવીઓને આ સૂચનો જુથ પેજના આકાર લેતી હતી. ભારત સાથે પહોંચાડવામાં આવ્યા. તેઓને પોતાના ફક્ત ખપ પૂરતા સંબંધ રાખી અલગ સ્વતંત્ર દરજજા, પિતાની ઉપજ અને ભવિષ્યની ચિંતા રાજ્યના વિચારો વહેતા થયા, હવે નિર્ણય હતી. તા. ૧૫-૧-૪૮ તેઓની એક સભા લેવા માટે સમય ગાળવો એ આ વિકટ પર- રાજકોટ બેલવામાં આવી તેમાં શ્રી મેનને સ્થિતિ વણસાળી જેવું થાય. શ્રી ઉછરંગરાય ઉપર મુજબ હકીકત જણાવી. રાજકોટમાં ઢેબર અને અન્ય કોંગ્રેસી નેતા સાથે મેનન ઢેબરભાઈ, બળવંતરાય મહેતા, અન્ય રાજવીમળ્યા જામ સાહેબને વારંવાર બોલાવી સરકારની છે અને પ્રજાને મોટી મેદનીમાં સરદારે યાદપાસે આવેલ સૂચને વિચારવા જણાવવામાં ગાર પ્રવચન કર્યું. તેમણે જણાવેલ એક વાત આવ્યું. ચાર સૂચનો થયા. (૧) કાઠીઆવાડના બધાને બહુ અસર કરી ગઈ.” નાના નાના નાના રાજ્યને નજીકના મોટા પાયે સાથે પાણીના ખાબોચીયા બહુ મળતા ન રહે તેમ મેળવી દેવા અને એવા ગણતરીમાં લઈ તેમાં લીલ બાઝી ને સુકાઈ જાય, દુગંધ મારે શકાય તેવા સાત કે આઠ રાજ્યો બનાવી તેનો જ્યારે તે બધાને ભેળવી. એક સરોવર બનાવહીવટ સરકારે રાજવીઓના સાથમાં કરવો. વવામાં આવે ત્યારે તેનાથી સર્વને ફાયદો (૨) ફક્ત ચાર જ રાજ્યો જેને ભાવનગર- થાય. તે પ્રદેશની આબોહવા સુધરે, લેકને જામનગર ધાંગધ્રા અને જુનાગઢ સાથે જોડી પાણી મળે, આનંદ મળે, જમીન રસકસ વાળી બનાવવા. પણ આ બન્ને રીતે બનતા રાજે બની સારો પાક આપે. તેવી જ રીતે કાઠીપુરતા સાધના અને મહેસુલ વિના પ્રજાને યાવાડના ૨૨૨ રજવાડા માટે વિચારીએ તે સંતોષી શકે તેમ દેખાતું નહોતું. (૩) એક જ તેને માર્ગ નીકળે.” સૂચના મુજબ નાના રાજ્યાનું મુંબઈ સાથે જોડાણ કરવું અને સલામી રાજ્યનું એક લોકને આ વાત અસર કરી ગઈ, ૧૫ અલગ રાય કરવું પણ તેને કારણે તે વળી અને ૧૬મીએ અને પચારીક ચર્ચાઓ થઈ. મુશ્કેલી વધે કારણકે કાઠીઆવાડના ભાતીગળ ૧૭મી જાન્યુઆરી ૧૯૪૮માં રાજવીઓની સીમાવાળા પ્રદેશો જેમાં દશ માઈલ રેલવે સભાને શ્રી બુચ અને કાયદાપ્રધાન કાર્યાલયમાં જઈએ તે ઘણી વાર અગ્યાર વખત ના સુંદરમની હાજરીમાં સર્વ કેન્ટેસી નેતાઓને રાજ્યની હદ વટાવવી પડે તેવા રાજ્યો ઉપર સાથે રાખી આખી યેજના વિગતવાર શ્રી મુંબઈનું અન્ય રાજ્યોનું અલગ એકમ હેય મેનને રાજવીઓને જણાવી.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
