________________
૪૫૮
ગીત
સુખના વારા તે, માડી! વહી ગયા રે લોલ,
ખના ઉગ્યાં છે ઝાઝા
ઝાડ જોને;
જીવવુ રે લેલા.
સાંળે ફ્ લેાલ,
ઘરની વાત જો; ખારડાં ૨ લાલ
*વળા સા સ રીયા માં
નજુદી
પછવાડે ઉભી તે વહુ કરે છે આપણા વહુએ વગેાવ્યાં મોટાં
દીઠેરી ભેજ વેણુ ખાલી. ‘મા ! સુના વારા વર્ષે ગયા ” પણ આ બે વેણે એને રહ્યો સો સ સાર સળગાવવાના શ્રગણેશ મડાઈ ગયા. ખાનગી તપાસ રાખનાર તીખારા જેવી નણુ પછીતે કાન દુષ્ટને સાંભળતી હતી. તેણે જપ્રુને એની માને વાત કરી કે “ મા ! વહુ આપણાં વગેાણાં કરે છે. આપણા મોટા ધરનાં વગેાાં ! '' ખસ થઈ રહ્યું. પછી તેા સાસુએ સસરાને કહ્યું, સસરે પોતાના મોટા દીકરાને કહ્યું કે નાના ભાઈની વહુ તે આપણા ધરનાં વગેાણાં કરે છે.” મોટા ભાઇએ નાનાને કહ્યું કે “ તારી વહુ આપણાં વગેાં કરે છે, તે તું કાંઈ કહેતા નથી. તુજ અફીણુ પીને મરી જાતે તે
"
પાર આવે.”
ગીત
નણંદે જઈ સાસુને સંભળાવીયુ' રે લોલ, સાસુએ સસરાને જઈ સંભળાવીયુ રે લાલ; સાસરે જઇને જેને સંભળાવીયુ" રે લાલ, જેઠે જને પરણ્યાને સંભળાવીયુ રે લાલ.
પછી તો તારી વહુ આમ તે . તારી વહુએ આમ કર્યું, એને લીધે આમ થાય છે.
કુટુ'બ કળા ને ભીંતે ભેરીંગ તે વેરી હારે વાસ;
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
લેશ પોતેજ ઘરના માણુસનુ રૂપ લઇને ફરવા માંડયા. ધરમાં પછી તે એક દિવસ થાકયા પાક્યા ક ટાળેલા પુરૂષ અર્ધી શેર રતામી અફીણ લાવ્યા, સૂડીએ વાતરીને બારીક ભૂકા કર્યો ને ખરલમાં ઘૂંટીને લાટુ રેડ જેવું એક ત્ર'સળી અમલ તૈયાર કર્યું, સાક્ષાત્ યમરાજ જેવું, સસલાના લાઈ જેવુ કસુ ંબલ રંગના ફ્રીણુના કસુંબાની ત્રાંસળી ભરીને ધરમાં આડી અવળી નજર કરીને પુરૂષ પોતાની પરણેતર પાસે જઈને ઊંડા નિસાસા મેલીને ફક્ત એટલું જ ખાલ્યા :
ગીત
પીઓને ગાર દે, નકર હુ” પી જાઉં જો
સ્ત્રીને એના સૌભાગ્યથી કે એના પતિથી વધારે ઇશ્વર પણ નથી. તે આ તે। મા રમણી હતી. પશ્ચિમનાવવા લાગ્યા વિનાની હતી. ભારતની સસ્કૃતિને જોટા જગતમાં કર્યાંય નથી. ત્યાગ, ખીજા માટે ધસાઈ જવું. શૂરવીરતા ને એટલી જ કહેણુ ઉદારતા. આ ગુણુ તા ભારત વાસી ના[કમાં સ્હેજ હેાય છે; જેમ માણુસને નાક, કાન, આંખા હોય છે તે સ્હેજે છ,ધાંને હાય છે, એમ આ ગુપ્યુ તે! આર્યાવ્રતમાં, ભારતમાં, ભારત વાસીઓમાં સ્હેજ જ ઉતરી આવે છે. ભૂખ લાગવી તે ખાવુ એ પ્રકૃતિ છે, ભૂખ ન હોય તેા પણુ ખતુ એ વિકૃતિ છે, જ્યારે પોતે ભૂખ્યા રહીને બીજાને આપવુ એ ભારતની સંસ્કૃતિ છે. ખાઈએ સાંભળ્યું એ .. હા આ તા પેતાના પતિ મરવા ઊભા થયા છે પછી પતે આ દુનિયામાં કાર્ય માટે વે? બસડીકમાં આઇએ આગળ પાછળના વિચાર કીને દળવેક રહીને પતિના હાથમાંથી કસૂંબાની ત્રાંળી લઈ તે દૂધ પીએ એમ ઘટઘટ ઘટ એક શ્વાસે પી ગઈ.
44
www.umaragyanbhandar.com
