________________
અને તેમાંએ અમૃત ઘાયલ, અભુભાઈ શેખાણી, સહસ્ત્રદા પુષ્પસમાં ગાંધીજી આપણું સૌરાષ્ટ્રમાં ગની દહીંવાલા, બરકત વીરાણી, વલી લાખાણી, પેદા થયા એ સૌરાષ્ટ્ર માટે એક અમૂલ્ય રત્ન હતું. જેવાં કવિઓ ગઝલમાં કે મુસાયરામાં મેદાન મારી બાલ્યકાળમાં તેનાં જીવનમાં સત્યતાનાં સંસ્કાર રેડાયા જાય છે
હતા. અને એ સત્યતાના સંસ્કાર દ્વારા મહાન
બન્યા. ગાંધીજીના જીવનને રામનામ મંત્રએ એક ' કવિ લપતરામે, “ કાર્બસ વિરહ” લખી એક અજબ શક્તિ પેદા કરાવી. ગાંધીજી ગીતાના એક અનેખી ભાત પડી જાય છે જ્યારે બોટાદકર અચ્છા અધ્યયનકાર હતાં. ગાંધીજી પતે દક્ષિણ માતૃભાષાની મમતાને નીચોડ દાખવ્યો છે. સૌરાષ્ટ્ર આફ્રિકામાં સત્યાગ્રહ માટે ગયા ત્યારે તેને બે ભાગમાં ને તેમાં ઝાલાવાડનાં વતની શ્રી દેવશંકર મહેતાએ આફ્રિકાના સત્યાગ્રહનો ઇતિહાસ લખેલ છે, તેમજ ગ્રામ્યવાર્તા લખી એક નૂતન ભાત પાડી છે. દેવશ કર પિતાને જેલમાં થયેલા અનુભવો ઉપરાંત પિતાના મહેતાએ ગ્રામ્યભાષા ઉપર સદર કાબુ મેળવ્યો છે. જીવન વિષેની કેટલી ચેપડીએ લખેલ છે. તેમાંય તેની “મીઠી વીરડી” તે ખૂબ પ્રસંશનીય છે, અને “એળે ગયે અવતાર ' સાહિત્ય જગતમાં અનેખી ટંકારાના વતની દયાનંદ સરસ્વતી જેવા વિર ભાત પાડે છે. ઉપરાંત સગરીને માળ' વાંચવા જનતાને અનેક લેખ આપી બ્રહ્મ વિષેના ચેટ જે છે..
દાખલા આપેલ છે. ઉપરાંત “સત્યાર્થ પ્રકાશ”
દ્વારા જનતા સમક્ષ નવી ચિનગારીને પ્રકાશ ફેલાવી ગુણવંતરાય આચાર્ય, દેવશંકર મહેતા, મોહનલાલ ગયેલાં છે. પોતાની માતાનું નામ સરસ્વતી હતું. ધામી તથા હાસ્ય લેખક દામ સાંગાણી જેવા નામાં તેઓ માતૃભક્ત હતાં, તેની પિતાના નામની સાથે ક્તિ લેખકોએ સૌરાષ્ટ્રમાં સાહિત્ય ક્ષેત્રે સારો એવો સરસ્વતી લગાડી દયાનંદ સરસ્વતી લખતાં. ફળ આપે છે.
અનવર આગેવાન ગેડિ તાલુકાના શિવરાજશ્રી રમણીક મેવાણી બંધુબેન મેધાણી જેવા
ગઢનાં વતની છે. તેઓ ચાંદનીમાં તેમજ બીજા લેખને પણ આ પ્રસગે ભૂલી શકાય તેમ નથી.
વાર્તા માસિકમાં ઉચ્ચ કેરીની વાર્તા આપી સૌરાષ્ટ્રની - મહાત્મા ગાંધીજી જેવા મહાન રાષ્ટ્રપિતા પણ જનતાને સાહિત્યને રસથાળ પીરસે છે અનવર આપણું સૌરાષ્ટ્રની ધરતી ઉપર પોરબંદર શહેરમાં જ આગેવાનની દરેક વાત હદયગમ્ય છે. પાકયા છે સુદામા જેવા ભક્ત પણ પિરબ દરમાં જ પાકયા છે. મહાત્મા ગાંધી એ સુદામાને અવતા. કચછનાં ઈ. શા. દેશાઈએ કચ્છનાં શૂરવીરતાની જ હતાં.
ક્યા લખી છે. જેમાં કારાયેલ તથા કપૂરી, સેહિની
મહીવાલ જેવી પ્રેમકથાઓ લખી સૌરાષ્ટ્ર અને કચ્છની - મહાત્મા ગાંધીજીએ પોતાની આત્મકથા દ્વારા જનતા સમક્ષ ના પ્રાણ પૂર્યો છે અને કચ્છની પિતાના જીવનની સત્યતા રજૂ કરી છે. ગાંધીજીએ સંસ્કૃતિને વારસો આમ જળવાય રહ્યો છે. એ આત્માની અંદર સત્ય, અહિંસા, સર્વધર્મ મહાત્મા ગાંધીજીનાં ભાઈ ખુશાલદાસ ગાંધીના સમભાવની પુપ પાંખી આત્મકથામાં વર્ણવી છે, પૌત્ર પ્રભુદાસ ગાંધીએ ગાંધી કુટુંબ વિષે જીવનનું
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com