________________
સૌરાષ્ટ્રમાં વૈજ્ઞાનિક સંશોધન
- ડો. ધીરજલાલ જે. મહેતા સેન્ટ્રલ સેંટ એન્ડ મરાઇન કેમીકલ રિસર્ચ ઈન્સ્ટીટ્યુટ-ભાવનગર.
આપણા સમાજની સંસ્કૃતિ અને સમૃદ્ધિ રાષ્ટ્રીય પ્રવેગ શાળાઓ શરૂ કરી. આ સંશોધતાલને વૈજ્ઞાનિક સંશોધનના પાયા ઉપર રચાયેલ છે. હેતુ એ છે કે દેશની અપાર નૈસર્ગિક સમૃદ્ધિ મનુષ્ય પોતાની સંશોધક વૃત્તિથી છનના વધુ ઉપયોગ કરી નાના મોટા ઉદ્યોગ સ્થાપવા અથવા સલામતી વાળા માર્ગો શોધ્યા. આ સંશોધક વૃત્તિ જે ઉદ્યોગ અસ્તિત્વમાં છે તેમાં સુધારા કરવા અને માનવ જીવનના ઈતિહાસમાં ડગલે ને પગલે આડ પેદાશ વધારવી તે ઉપરાંત આવા સંશોધનાલયો નિહાળી શકાય છે એટલા સૈકામાં આ વૃત્તિએ વેગ દ્વારા દેશભરમાં વૈજ્ઞાનિક સંશોધનનું વાતાવરણ પેદા પકડો. વૈજ્ઞાનિક સંશાધને મનવા જીવનમાં સમૃદ્ધિ કરવું. જેથી દરેક નાગરિકને વૈજ્ઞાનિક સંશોધનની અને સખ સગવડો વધાય. પરિણામે દેશે દેશમાં અગત્યતા સમજાય સ્વતંત્ર ભારતે વીસ વર્ષ બાદ વૈજ્ઞાનિક સંશોધનને ઉત્તેજન મળ્યું. સ શોધતના સંશોધનના ક્ષેત્રે સારી એવી પ્રગતિ કરેલ છે. અને કૃત્રિમ રીતે બે મુખ્ય વિભાગો રાખવામાં આવ્યા. દેશના બીજા ભાગોની જેમ સૌરાષ્ટ્રમાં પણ સંશેએક મળ પાયાના સંશોધન Fundamental ધનની સગવડતાઓ ઠીક ઠીક પ્રમાણમાં વિાસી છે. Research ) જેનો ઉદ્યોગમાં તાત્કાલીક ઉપયોગ
છે સૌથી મોટા ઉદ્યોગ તે મીઠું. ૧૯૪૭માં કદાચ ન હોય અને બીજો ઉદ્યોગલક્ષી સંશોધન દેશના ભાગલા પડતા સીંધ અને પંજાબ જેવા (Applied Research) જેમાં કોઈ ઉદ્યોગ સ્થાપવા મીઠાના ઉત્પાદનના અગત્યના મથકે પાકીસ્તાનને અથવા તેમાં ફેરફાર કરવાના એકસ એયથી સ શેધન મળતાં મીઠા અંગે દેયની પરિસ્થિતિ વિષમ થM કરવામાં આવે છે. ભારત દેશમાં વાત પ્રપ્તિ પડેલ. આ પરિસ્થિતિને પહોંચી વળવાને પ્રશ્ન ભારત પહેલાં ઉદ્યોગલક્ષી વૈજ્ઞ નિક સંશોધન લગભગ હતું જ સરકાર સમક્ષ ઉપસ્થિત થયેલ ૧૯૪૮માં ભારત સરકારે નહિ. વિદ્યાપીઠ વિગેરેમાં વૈજ્ઞાનિક સિદ્ધાન્ત ઉપર આ પ્રશ્નના ઉકેલ માટે મીઠાના પ્રશ્ન અંગેની એકનિષ્ણુતા પાયાનું સંશોધન થતું અને હજી પણ થાય છે. સમિતિતિની રચના કરી. સમિતિએ તેમના અને આવા મૂળભૂત સંશોધનના ક્ષેત્રમાં ભારતનો અહેવાલમાં દર્શાવેલ કે મીઠાનું ઉત્પાદન કાળે નાનો સુનો નથી શ્રીરામન અને જગદિશચંદ્ર વધારવા તેમજ શુદ્ધ સ્વરૂ૫માં મેળવવા માટે સંશેબેઝની ગણત્રી દુનિયામાં નામાંકિત વૈજ્ઞાનિઓમાં ધન કરવાની ખાસ જરૂરિયાત છે અને દેશની થાય છે અત ત્ર ભારતમાં ઉદ્યોગલક્ષી સંશોધનની કાઉન્સીલ ઓફ સાયન્ટીફીક એન્ડ ઈન્ડસ્ટ્રીયલ રિસર્ચ નવેસરથી સ્થાપના કરવામાં આવી ભારત સરકારે નામની સંસ્થાને મીઠાના પ્રશ્નના નિવારણ માટે દેશમાં જુદા જુદા ભાગોમાં, જુદા જુદા વિષય ઉપર સંશોધનની અગત્યતાની જાણ કરી. તે જ સમયે
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
