________________
પપ૩
આ રીતે સાત પ્રકારની પિક્ષિણસ સૌરાષ્ટ્રમાં " આ શહેર અને કચ્છમાં વેપારીઓ મુંબઈ હતી. હવે લોકશાહી આવતાં વવાની પોલીસ બંધ અને બીજા મોટાં શહેરમાં માલની' લેવા દેવા થઈ છે. અંગ્રેજી: ગાયકવાડી, મેહસલી યાણું પલિસ દ્વારા વ્યાપાર-ચલાવે છે. ':- . " '' અને પાયદળ એટલે કે ભભકાની પોલિસને અય આપણે બંધ કરી જરૂરી પોલિસ રાખી છે. બાકી આ બધા વેપાર માટે રેલ્વે અને બંદરોને સૌરાષ્ટ્રના રક્ષણ તેમજ સારાએ દેવમાં રક્ષણાર્થે ઉપયોગ ખાસ થાય છે. પરંતુ હવે પાકા અને કાચા ભારત સરકારે ભૂમિદળ, નૌકાદળ, હવાઈદળ જેવી રસાઓ પુષ્કળ થઈ જતાં કેરીયર દ્વારા પણ માલની લશ્કરી પરિસ રાખી છે. જેની : ' હેરફેર થાય છે. . . . * * *
છે થાય છે
- બંદરો અને આપણે આગળ જોઈ ગયા છીએ.
એટલે વ્યાપારનાં સાધનોમાં રે અને રસ્તા ' હવે આપણે સૌરાષ્ટ્રના હુન્નર-ઉદ્યોગ જોઈએ
માં જોઈશ.
* * વેપાર સૌરાષ્ટ્રને દરિયા કિનારે વિશાળ અને અને બંદરોવાળો. હેવાયી દરિયા માર્ગે, તથા રેહવે સૌરાષ્ટ્રમાં સૌ પ્રથમ રવે ઈ. સ. રેલ્વેની સગવડતા થવાથી રેલ્વે રસ્તે, ગાડા, ગાડી ૧૮૮માં આવી અને પ્રથમ લાઈન, ભાવનગર માર્ગો ઉત્પન્ન થતો માલ મોકલવા અને લઈ જવાની ગેલ શરૂ થઈ. સૌરાષ્ટ્રમાં સારી સગવડ હોવાથી વેપાર ઉદ્યોગ સૌરાષ્ટ્રમાં સારો વિકસ્યો છે. તેમાં મુખ્ય મથકે
ભાવનગર ગાંડ વચ્ચે લગભગ ૧૧૦ માઇલનું નીચે મુજબ મણુાવી શકાય.
" :
બંદરી વેપાર -જેડીબા, બેડી, સલાયા, રિબંદર, ભાવનગર, માંગરોળ, વેરાવળ, જાફરાબાદ, મહુવા, અને નવીબંદર.
બીજી લાઈન ધેળાથીઘોરાજી, સુધી ૧૦૦ માઈલ લગભગ શરૂ થઈ છે.
-
રસ્તે -વઢવાણ, લીંબડી, બોટાદ, સિહોર અત્યારે તે સૌરાષ્ટ્રમાં રેલ્વે જાળની માફક ચિત્તલ, લાઠી, જેતપુર, ધોરાજી, ભાણવડ, મોરબી, પથરાઈ ગઈ છે. એટલું જ નહીં પણુ કચ્છમાં છે સાવરકુંડલા, રાજુલા, ડુંગર, ડેડાણ, નાગેશ્રી, ગાબડકા ૧૬૦ માઇલની રેલવે નખાઈ ગઈ છે. આમ ઉપલેટા, ભાયાવદર, સાયલા, અને કુતિયાણ, ઈ. સ. ૧૮૮૦ થી અત્યાર સુધીમાં સૌરાષ્ટ્રની હળવદ, ધ્રાંગધ્રા, ૨ અને પથ્થર માટે વીસાવદર, રેલવેએ સારો વિકાસ સાધી સૌરાષ્ટ્રનાં વ્યાપાર ધારી, મેદરડા, કુવાડવા બગસરા, સરસાઈ થી ના ઉદ્યોગમાં મહત્વને ફાળો આપે છે. • વેપાર માટે. અબરણ, બાલંભા અને હડીયાણું ઊનના વેપાર માટે, બાબરા, વિંછીયા, રાજપાટ, રસ્તા :-સૌરાષ્ટ્રમાં રાજાશાહી વખતે નદીકાળાવાડ, કંડોરણા. લાપુર, અને ખંભાળીઆ, નાળાં બધી કિરટીયા: રસ્તા રાજકેટ-ઢવાણ અનાજના ઉદ્યોગ માટે, અમરેલી, વાસાવડ ૨, રાજકોટ-ગોંડલ, વીરપુર વાયા જેપુર થઈ જુનાગઢ, અનાજ માટે. '
* - ; , ટકારા–મોરબી, પોરબંદર-કંડોરણાં, મહુવાસાવરકંડલા
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat
www.umaragyanbhandar.com