________________
સૌરાષ્ટ્રની શેપકળા
- પ્રભાશંકર ઓઘડભાઈ સોમપુરા
કરતા
પત્ર પણ લાગી છે * * બાજ તાજનક *
-
,
,
,
,
,
, ;
' ,
સૌરાષ્ટ્ર પ્રાચિનકાળમાં કુશાવર્ત નામે ઓળખાતું.
. આવી વસ્યા અને લુંટફાટની રંજાડ થયા પછી. '
છે કે બ્રીટીશેના પ્રારંભ કાળમાં તેઓ કાઠીયાવાડ જેને જેમાં કુશસ્થળની કંદર્પ છે ક૭. નામ નામથી સંબોધતા થયા . કશનો અપભ્રંશ લાગે છે તે આજે સૌરાષ્ટનો: એક ભાગ કચ્છ છે.
| ટહ્મક યુગ પહેલા સૌરાષ્ટ્ર એક બેટ પ્રદેશ - - - - ,
હવે કચ્છ સાથે જોડાયેલે સૌરાષ્ટ્ર પ્રદેશ હતો. કે સૌરાષ્ટ્ર પર ઈ. સ. ના પહેલા શતકમાં શક, સિંધુ, બનાસ, સરસ્વતીને મળીને એક પ્રવાહ ! રાજાઓનું રાજ્ય હતું : અયોધ્યામાં કનકસેન નામે. ઉત્તરથી , ખંભાતના અખાતમાં વહે. ત્યારે ? ક્ષત્રિયે સૌરાષ્ટ્રને કબજે લીધે તેઓ પાછળથી ગુજરાત પછી પૃથક હતો. કુદરત પહાડોને સપાટ મૈત્રક રાજાઓ કહેવાયા પ્રથમ તેઓ ગુપ્ત રાજાઓના : પ્રદેશ, સપાટ પ્રદેશને પહાડો. ભૂમિ ભાગને સમુદ્ર અધિકારી પદે હતા, ગુપ્તવંશ પછી તેઓ સ્વતંત્ર અને અને સમુદ્રને ભૂમિ બનાવી છે. સિંધુ બનાસનો થયા તેઓ પોતાને મૈત્રકે કહેવરાવવા, લાયા લગ-, પ્રવાહ ધરતીકંપના કારણે બદલાયો. સિંધુ.. કચ્છના ભગ ઈ. સ. ૭૬૫માં સિંહના આરસ રાજાએ ઉત્તરભાગમાં વહેવા લાગી. બનાસ, સરસ્વતીના . વલભીપુરને નાશ કર્યો.
પ્રવાહ કચ્છ અને સૌરાષ્ટ્રને વિમિન કર્યા. આખરે - તે ભાગમાં ધરતીકંપે છેડે ઉપસાવી રણના રૂપમાં પરિણમ્ય.
. . . . . . - સુરાષ્ટ્રએ સંસ્કૃત નામ ઈ. સ. ની શરૂઆતમાં રૂદ્રદામા અને સ્કન્દગુપ્તના શિલાલેખમાં મળે સૌરાષ્ટ્રમાં યાનું રાજ્ય હતું. શ્રી છે. કોઈ ઠેકાણે સૌરાષ્ટ્ર પણ લખાયું છે. રામાયણ, કૃષ્ણચંદ્ર, મથુરામાં જન્મ લઈ દ્વારકામાં મહાભારત, સ્મૃતિગ્રંથ, પુરાણ, સંસ્કૃત કાવ્યો રાજ્ય કરી ગૃહસ્થાશ્રમ કાળ વિતાવ્યો અને તેમજ વેરે અંગ રૂ૫ શિક્ષા, પાણિનીય શિક્ષા પ્રભાસ ક્ષેત્રમા દેતસ થયા. યક્ષે ૬ બ્લેક ૨૪માં “ તૌકિર હાવી तक इत्यमि अषते"
ભારત અનેક આદિવિદ્યાણ યાદુષ્ય સ્થાન છે.
આયુવેદ, સ્થાપત્ય શિખ્ય ધનુર્વેદ, જ્યોતિષ. ગણિત સંસ્કૃત સૌરાષ્ટ્રનું અપભ્રંશ સોરઠ થયું તે ખગેળ, ખનીજ, ભૂસ્તર આદિ વિદ્યા સંસ્કૃત ગ્રંથ દ્વીપક૯પ પુરતા ભૂમિ મર્યાદાને ઓળખ તારું નામ લખાયેલા તેના આચાર્યો સુપ્રસિદ્ધ ઋષિમુનિઓ હતા. છે. સત્તરમી સદીના લગભગમાં કચ્છમાંથી કાઠીઓ આરબ પ્રજા ભારતમાં વેપારાર્થે અવરજવર કરતા.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat
www.umaragyanbhandar.com
