________________
: ૩૧૫ : '
નૃત્ય કરાવતી હતી, તે નર્તકીઓ આજ શરાબની રૂમઝુમ ઝણકારથી ડોલવા લાગે છે. આ છે આપણા ખાલી થા વિલાસના રાહ પર જઈ રહી છે. સૌરાષ્ટ્રના નૃત્ય નાદના ચમકાર, આથી આપણે
પણ સમજવું જોઇએ કે નૃત્ય થા નાદની મધુર ભગવતી મીરાએ પગમાં ઘુઘરા બાંધી એક વનીમાં માનવ પણ આનંદ પામે તેમાં શી નવાઇ? તારાની નાદે મધુર ધ્વનીથી નૃત્ય કરી પરમ સર્પ જેવું અબોલ પ્રાણી પણું પોતાના દેહનું વંદનીય પરમાત્માના મહાન પદને પ્રત્યકર્યું હતું, જેની બલીદાન આપી દે છે. આ છે નત્ય થા નાદ નૃત્ય ભાવના તાલ પ્રભુની સાથે લાગ્યા હતા તે વનિને ચમકાર મીને પૈસાને, ખ્યાતિનો, માયાને, જરાયે પણ મોહ ન હતો, નૃત્ય ત્થા નાદની અદ્ભુત સાધના ઢાલ તલવાર નૃત્ય...સૌરાષ્ટ્ર દેશના મહાન દ્વારા ભગવતી મીરા એ પ્રભોને પોતે તેમનાં સ્વામિ યુદ્ધાઓ ઢાલ તલવાર નૃત્યનું પ્રદર્શન રાજ્ય બનાવ્યા. મી સદાય પ્રભુ સાધનમાં મગ્ન રહી દરબારો કરી સૌરાષ્ટ્રના મહારાજાઓ પાસેથી આનંદથી ધ્યાન મગ્ન અવસ્થામાં નીચેનું પદ નૃત્ય મહાન બક્ષિસ ત્થા આદર માન સંપાદન કરતા કરતી ગાતી હતી....... કે જે પદ.... પગ ઘુઘરૂં હતા. આ શૈલીને બાજે એક પ્રકાર ભાલા તીર બાંધ મીરા, નાચી રે.
નૃત્ય તે પણ ઉપરોકત કળાની માફક કરવામાં
આવે છે. મેં તે અપને નારાયણકી,
- દાંડીયા રાસ નૃત્ય...સૌરાષ્ટ્રનું પ્રાચિને નૃત્ય આપહી હે ગઈ દાસી રે....... પગ
દાંડીયા રાસ પુરૂ ત્થા સ્ત્રીઓ એકી તાલ હીંચ ભકત કવિ નરસિંહને એકતારા તથા ક તાલની
કહેરવાઈત્યાદિ તાલમાં લઈ ગરબાઓની મધુર મધુર નાદ ધવની ત્થા ગીત ગાતા થા નૃત્ય કરતાં
વતીથી હાથમાં દાંડીયા લઈ સ્ત્રી ત્થા પુરૂષો પિતાના દેહનું પણ ભાન ભુલી જઇ પરમાત્માને
રમઝટ બોલાવે છે. પ્રેક્ષકોના મન નૃત્ય થી પિતાનું જીવન સર્વસ્વ ચૌછાવર કરી દેતા અને ગરબાની ધુનથી માર છત કરી લે છે અને નરસિંહની નૃત્યગીત સાધનાથી પ્રભુને , સ્વયં સૌરાષ્ટ્રનું દાંડીયા રાસ, નૃત્ય પ્રથમ કક્ષાનું પ્રસન્ન થવું પડતું એક વાર નરસિંહને શ્રી કૃષ્ણ છે. આમાં તેલ બંસી, શહનાઈ ઈત્યાદી વાધ્યોનો પરમાત્માએ તેની સાથે ત્રિલમાં લઈ જઈ મહારાસ ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. નૃત્યનું અભિનય દર્શન કરાવ્યું, અને ભકત
- નટવરી નૃત્ય . સૌરાષ્ટ્રમાં નૌરાત્રીના નરસિહ મહેતા તેમના બનાવેલા કાવ્યોમાં મહારાસ
ન પ્રસંગ ઉપર રામલીલા, ભવાઈ ત્યાદિના કાર્ય નૃત્યને સર્વોપરી વર્ણિત કરી બતાવ્યું છે. આ નૃત્યના
ક્રમનું આયોજન કરવામાં આવે છે. ત્યારે નટઉત્પતિ શ્રી કૃષ્ણ પરમાત્માએ કરેલી.
વરી... નૃત્ય એટલે કે રાધા કૃષ્ણના પ્રસંગેનું
બ્રજ ભાષામાં નૃત્ય. ગીત ધ્વનિનું વર્ણન કરવા મદારી નૃત્ય...ભાવનગર, જુનાગઢ, જામનગર,
માં આવે છે. આ છે એક નટવરી...નૃત્ય સૌરાષ્ટ્ર રાજકેટ થી સૌરાષ્ટ્રની સમસ્ત ગામડાઓની
ના નૃત્યને પ્રકાર બઝારમાં મદારી તેમના પગમાં ઘુઘરા બાંધી અને મુખ દ્વારા બીન બજાવી જ્યારે તાલમાં અશ્વ.. નૃત્ય... હાલમાં સૌરાષ્ટ્ર દ્વારા આ નાચવા મંડે છે ત્યારે સર્પ જેવું ઝેરી પ્રાણી નૃત્ય પણ પ્રચારમાં આવવા લાગ્યું છે. બે પુરૂષ પણ પોતાનું ભાન ભુલી બીનની થા નૃત્યની ઘોડાઓના મુખ પહેવેશ ધારણું કરી અપ નૃત્ય ધનમાં મદ મત બની જાય છે અને નૃત્યના મધુર હીંધતાલ તથા કહેરવા તાલેમ કરે છે. જે નૃત્ય
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat
www.umaragyanbhandar.com
