________________
:૩૬૭ :
જામનગરમાં શ્રી આદિત્યરામજીએ સંગીત વડોદરાના શહુર સિતાર- વાના પાયે શ્રી. વિદ્યાલયની સ્થાપના કરી. આ દિધાલયનું નારાયણા ૨.બાડે, તથા જલતરંગ વાદનાચાર્યું સંચલિત તેઓ એ કાનજી ભટને સોપ્યું. શ્રી. ગજાનનરાવ ને દરબારી કલાકાર તરીકે
નોકરીએ રાખી લીધા, રિતાર તથા જલતરંગની ધ્રાંગધ્રામાં ૬૭ વર્ષ સુધી તેઓએ રાજ્ય ગાયક તરીકેની સેવા બજાવી ઝાલાવાડમાં સંગીતના સંસ્કાર
યુગલ બંધી છે બંને ભાઈઓએ ઘણજ પ્રાવિયતા જીવંત રાખવામાં તેમનો અગ્રગણ્ય ફાળો છે. રાજ્યના
પ્રાપ્ત કરી હતી. રવર્ગસ્થ મહારાજા સાહેબને પણ
તેમની પ્રત્યે અનહદ પ્રેમ હતો. શ્રી. નારાયણરાવ અનેક પ્રસંગોએ અન્ય રાજવીઓ સમક્ષ તેમણે
આંબાડે. થોડા વર્ષો પહેલા સ્વર્ગવાસ થયો છે. સૌરાષ્ટ્રના સારા ગાયક તરીકે પ્રતિષ્ઠા મેળવી હતી.
તેમની સિતાર તથા જલતરંગ વાદનની “માસ્ટર્સ - શ્રી કાનજીભાઈના પુત્ર પ્રેમશંકરભાઈ સારા વોઈસ” કુપનીએ રેકે પ્રસિદ્ધ કરી છે. મૃદંગ વાદક હતા. તેમના પુત્ર શ્રી ભગવતિશ કર
“કવિશ્રી. રજનીકાન્ત. આર. મહેતાભટ્ટને પણ રાજ્ય ગાયક તરીકે સન્માનિત કરી
ઈટર સુધી વિદ્યાભ્યાસ કરી, પોતે કાવ્ય તથા ધ્રાંગધ્રાના નામદાર મહારાજ શ્રી મયુરધ્વજસિંહજીએ પોતાના પરિવારની કળાકારોને સન્માનિત કરવાની
સાહિત્યની સાધનામાં પોતાનું જીવન વ્યતિત કરવા ઉ ચ પ્રણાલિકા જાળવી રાખેલ છે.
લાગ્યા, શ્રી. મહેતા એ “અલકનંદા” પુસ્તકનું સર્જન
કરી કાવ્ય સંસારમાં સારી પ્રસિદ્ધિ સંપાદન કરેલ છે, સગી નાચાર્ય શ્રી. વસંત અમૃત:- જન્મ તેમના સાહિત્યમાં લેખો પણ પ્રકાશિત થાય છે. સારસ્વત બ્રાહ્મણ ઉંચ પરિવારમાં થયો હતો. રાજકોટમાં નિવાસ કરે છે. મેટ્રીક સુધી વિદ્યા
- સંગીતાચાર્ય શ્રી બાબુલાલ જી. અંધારીયા અધ્યન કરી શાસ્ત્રીય સંગીતની ઉંચ શિક્ષા સ્વર્ગસ્થ
મેટ્રીક સુધી વિદ્યાધ્યન કરી શિશુ વયથી સંગીત પંડીત વિબદિગંબર તથા ભારતના સંગીત
પ્રત્યે પ્રેમ હોવાથી તેમની સંગીત સાધનામાં મસ્ત મહર્ષિ પંડીત શ્રી. ઓમકારનાથજી ઠાકુર પાસેથી
રહેવા લાગ્યા. સંગીતમાં ઊંચ જાતિય સંસ્કાર ગ્રહણ કરી હતી. લેર્ડ ઈરવિનને પોતાની સગીતની
તેમના કુટુંબ પરિવારમાંથી સંપાદિત થયા હતા. ગાયકીથી મુગ્ધ કરી બાલ ગ ધવની પદવી પ્રાપ્ત
સંગીતની સાધના થા ભારતિય સંગીતના મહાન કરી હતી. ભારતીય સંગીત ક્ષેત્રમાં તેઓએ ખ્યાલ ગુણ કલાક
ગુણી કલાકારોના સંપર્કમાં આવી, સંગીતના દુરી, ગઝલ, ધૂપદ, દયાદિ ગાયકીઓ દ્વારા
સંસારમાં ખ્યાલ ગાયકી, મરી, ધ્રુવપદ, ઈત્યાદી સૌરાષ્ટ્રની સંગીત પ્રિય જનતામાં સારી ખ્યાતિ કંઠસ્થ માધુર્યતા ભરી ગાયકી ઊપર પોતાનું અનોખું પ્રાપ્ત કરી હતી. “હિઝ માસ્ટર્સ વોઇસ રેકોર્ડ પ્રભુત્વ દર્શાવ્યું. તેમના શિષ્ય થા શિષ્યાઓનું વૃંદ તથા રેડીયેા સંગ ત પ્રસારીત પ્રોગ્રામમાં પ્રણવ
આજે સૌરાષ્ટ્રમાં તેમની ગાયકી પ્રચાર કરે છે શ્રી. સ્થાન સંપાદન કરેલ છે તેઓએ હારમોનિયમ
બાબુભાઈ સાંતાર દિલરૂબા, તબલા હારમોનીયમ, વાંદનની કળામાં બહુજ ઉંચ કક્ષાનું પાંડિત્ય સંપાદન
ઈત્યાદી વાજી નું વાદન કરે છે. તેઓ ખ્યાલ ગાયકી કરેલ છે.
સ્વર તથા લયમાં પાંડીલ્ય ધરાવે છે. ઓલ ઈંડીયા
રાજકોટ રેડીયો રટેશન પરથી તેમના ઊંચ સંગીત સંગીતાચાર્ય શ્રી નારાયણરાવ આંબાડે તથા પ્રોગ્રામ પ્રસારીત થાય છે, તેઓ સારાએ સૌરાષ્ટ્રના શ્રી ગામનરાવ આંબડે સ્વગ સ્થ મહારાજા શ્રી. પ્રથમ કક્ષાના ગાયક છે રાજકોટમાં તેઓ સંગીતના કૃષ્ણકુમારસિંહજીને સિતાર તથા જલતરંગ પ્રત્યે નાથ ભારતીના પ્રાધ્યાપક તરીકે કાર્યવાહી કરે છે. અનહદ પ્રેમ હોવાથી પિન ના રાજદરબારમાં “સ ગીત એ માનવ જીવનના સુખ દુઃખના સાથી છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat
www.umaragyanbhandar.com