________________
: ૩૪:
નેમચંદ પાડવામાં આવ્યું. બીજા બધા બાળકો કુટુંબ માટે ફંડ સ્થપાવ્યા. આમ છેલા ત્રણ
જ્યારે રમકડે રમે અને શેરીઓમાં તોફાને ચડે ત્યારે વર્ષ મા ગુજરાત-સૌરાષ્ટ્રમાં જે પ્રચંડ કાર્યની કલ્પના નેમચંદ વીરધર્મની વાર્તાઓ વાંચે. કાં પિતાના કાઇને આવી ન શકે તેવું કાર્ય કરી વિ. સં. ૨૦૦૫ ગામમાં પધારેલા મુનિ મહારાજ પાસે જઇ તેમની માં મહુવા મુકામે જ કાળધર્મ પામ્યા. વાણી સાંભળે, ટૂંક સમયમાં તેમણે જૈન ધર્મનાં ઘણા ગ્રંથ વાંચી નાખ્યા. નેમચંદ હજી તો કિશોર પરમ તત્વજ્ઞાની શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી :અવસ્થા પૂરી કરી યુવાનીના ઉંબરે પગ માંડતા આજથી ૧૦૦ વર્ષ પૂર્વે ભારત ભૂમિને સોળમા વર્ષમાં પ્રવેશ્યા ત્યાં તે તેમણે પિતાની પાસે આંગણે ભગવાન મહાવીરના મુકિતમાર્ગને દિવ્ય દીક્ષા લેવાની ભાવના વ્યક્ત કરી દીધી. પિતાને કંઈ
સંદેશો આપવા ધન્યભૂમિ સૌરાષ્ટ્રને ખોળે રમતા આ વાત ગમતી ન હતી. તેઓ તેમને લઈ એક
બાળ જેવા રળિયામણા વવાણીયાબંદરમાં અધિકારી પાસે ગયા ને વાત સમજાવી. પેલા
સં. ૧૯૨૪ના કાર્તિક પૂર્ણિમાએ પૂર્ણચંદ્ર જેવા અધિકારીએ નેમચંદને જુદી જુદી રીતે મનાવી પટાવી
પ્રભાવશાળી નરરત્ન શ્રીમદ્ રાજચંદ્રને જન્મ તેની લત્ત છેડી દેવા કહ્યું. વળી હેડમાં પૂરી દેવાની
થયો. જિનશાસનના જ્યોતિર્ધર થવાનું જેના લલાટે ધમકી પણ આપી પણ નેમચંદ તે પૂર્વ જન્મના
લખાયું હતું. કળિકાલ સર્વજ્ઞ શ્રીમદ હેમચંદ્રાચાર્યને કમે ખપાવી જૈન ધર્મના પ્રચારને દિવ્ય ઉદ્દેશ જન્મ પણ કાર્તિક પૂર્ણિમાએ જ થયા હતા. લઈ આવેલા હતા. તેમણે પોતાની વાત ન મૂકી ને પૂર્ણિમા એ પૂર્ણતાસુચક છે. આત્માનું પુણે સ્વરુપ છેવટે સોળ વર્ષની વયે વિસંવત ૧૯૪પની જેઠ
* પ્રાપ્ત કરવાના દયેયમાં પુર્ણિમાનું મહત્ત્વ ઓછું સુદ ૭ના પવિત્ર દિવસે ભાવનગરમાં શ્રી વૃદ્ધિવિજ્યજી
નથી. મહારાજ સાહેબ પાસેથી ભાગવતી દીક્ષા અંગીકાર કરી. ગુસ્વર્ય પોતે સરળ સ્વભાવનાં, વિશુદ્ધ
શ્રીમદ વણિક કુળમાં જન્મ્યા. તેમના ચારિત્ર્યના, અત્યંત તીવ્ર મેધા વાળા હતા. નેમચંદ પિતાશ્રીનું નામ રવજીભાઈ પચાણભાઈ તથા હવે વિજ્યનેમિસુરીશ્વર બન્યા. દીક્ષા લીધા બાદ ત્રણ
માતાનું નામ દેવબાઈ હતું. પુર્વના સંસ્કારી, ચાર વર્ષમાં જ ગુસ્મહારાજ કાળધર્મ પામ્યાને આ
બળવાન ક્ષયપસમી હાઈને, અત્યંત વધુ વયમાં બાજ અમદાવાદમાં વિજયનેમિસૂરીશ્વર મહારાજનાં
તત્ત્વસંસ્કારો જાગૃત થયા. તેમની અસાધરણું શાસન પ્રભાવક વ્યાખ્યાને સાંભળી જૈન જૈનેત, લેકે
ગ્રહણશકિત, તેજસ્વી બુદ્ધિપ્રતિભા અને તીવ્ર સ્મરણ ડોલવા લાગ્યા. મહારાજશ્રીના પ્રભાવમાં અંજાન શક્તિને કારણે જાણે વિધાદેવી સરસ્વતી જન્મથી સર પટ્ટણી, આનંદ શંકર ધ્રુવ, કવિ ન્હાનાલાલ, જ તેમને વરી હોય તેમ જણાતું હતું. શાળાનું વગેરે પણ તેમની પ્રશંસા કરતા. તેમને ઉડા બધું શિક્ષણ ફકત બે જ વર્ષમાં તેમણે પુરૂ કર્યું. શાસ્ત્રાભ્યાસથી શાસ્ત્રોના રહસ્યોને ઉકેલતી વાણીના ઓજસ પાસે ભલભલા માના માન મુક્તા. આઠ વર્ષની વયે આ બાળ મહાત્માએ રામાયણ મહારાજશ્રીએ ન્યાય, વ્યાકરણ, સાહિત્ય, જેન અને મહાભારતના ગ્રં થે કાવ્યમાં રચવાની તત્વદર્શન ઉપર અનેક ગ્રંથની રચના કરી પુરાણું અસાધારણ પ્રતિભા પ્રાપ્ત કરી. અગિયાર વર્ષ ની તીર્થના જર્ણોદ્ધારનું કામ ઉપાડયું. સણકપુર, તળાજા વચ્ચે કોઈ પ્રોઢ પરિણત પ્રજ્ઞાવાળા લેખકની જેમ મહુવા, કદંબગિરિ, વલ્લભીપુર, ખંભાત, માતર તેઓ ચિંતન અને મનના પરિપાક જેવા લેખે વગેરે સ્થળે પુષ્કળ રૂપિયા ખચવી તીર્થોદ્ધાર કરાવ્યો. લખતા અને બુદ્ધિપ્રકાશ' નામના તતકાલીન શ્રેષ્ઠ સામાન્ય સ્થિતિના, રોજી-રોટીની ચિંતાવાળા જૈન સામયિકમાં છપાતા.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat
www.umaragyanbhandar.com