________________
: ૨૮૦:
ભુરથી લીલાશવાળા ભૂરા રંગના ઈંડા મુકે છે તેનાં Acridotheres ginginianus Latham ઉપર ઘેરા રંગનાં છાંટણાં હોય છે, નર અને માદા આ કાબર દેશી કાબર કરતાં સહેજ નાની હોય છે. બને માળો બાંધવાની બચ્ચાં ઉછેરવાનીને ઈંડાને આ કાબરની ચાંચ અને આંખો રાતી હોય છે. સેવાની કામગીરી કરે છે કાગડાની ચતુરાઈ જાણીતી અને અખ આસપાસના ભાગની ચામડીને રંગ છે. છતાં તે કોયલથી છેતરાઈ જાય છે. આ પક્ષી નારંગી લાલ હોય છે. આ પક્ષી સૌરાષ્ટ્રમાં સ્થાઈ વિષે પણ ઘણું ઘણું લખાઈ શકે તેવું સાહિત્ય વસવાટ કરનારૂ તથા સ્થાનિક સ્થળાંતરી છે તેઓ પડયું છે પણ તે અહિં અસ્થાને હોવાથી આપવામાં જુનથી સપ્ટેમ્બર સુધીમાં માળો બાંધે છે. તેઓનો માળે આવ્યું નથી. •
ઘાસ પછા, ઉન એવી બીજી વસ્તુઓને હોય છે ૌરાષ્ટ્રના ઘર ઘરનાં ખૂબ જાણીતાં પાંચ
અને ઘેરા ભૂરા રંગના ચાર થી પાંચ ઈંડા મૂકે છે
તેઓનો બે રાક જીવડાં અને ફળે છે, આ ઉપયોગી પક્ષીઓ ચકલાં- કબુતર-દેશી પિપટ અને કાગડા વિષે આપણે થોડી થોડી વાત જાણી, હવે ઘરની બહાર છે
પક્ષી છેઆને ગંગામેના અને ઘડા કાબર પણ બાગ બગીચામાં જઈએ તો તેમાં વધારે જાણીતાં જે પક્ષીઓ છે તે એક પછી એક લઈએ તો પહેલાં
040414 The Brahminy Myna આપણે બુલબુલ વિષે જાણીએ. આ પક્ષીને
આ પક્ષીને બબાઈ કહે છે તેને અંગ્રેજીમાં અંગ્રેજીમાં The Red Vented Bulbul
The brahminy myna 34941 black કહે છે. અને તેનું શાસ્ત્રીય નામ Pycnonotus
Headed myna કહે છે તેનું શાસ્ત્રીય નામ
Sturnus Pagodarani Gamelin 34! haemarrhas pallidus S. Baker. કદમાં મેના કરતાં નાનું, પાતળું આશરે આઠ ઇંચ
પક્ષીને અંગ્રેજીમાં બ્રાહ્મણી મેના કહે છે કારણ કે લાંબુ હોય છે. આ પક્ષીને ઓળખવું ઘણું સહેલું
આ પક્ષીને માથા ઉપર ચોટલી જેવાં કાળાં પીંછા છે. માથું કાળુંને માથા ઉપર કાળી અણીવાળી કલગી
હોય છે. ચાંચ પીળી અને મુળમાં ભરી હોય છે.
પગે પીળા છે. આપણા ગાયક પક્ષીઓમાંનું એક ને પુંછડી નીચે લેહીના રંગનો લાલ ડાઘ. સૌરાષ્ટ્રનું : આ સ્થાઈ પઢી છે લગભગ બધી જગ્યાએ દેખાય
સૌરાષ્ટ્રમાં સ્થાઈ તથા સ્થાનિક સ્થળાંતરી. માળે
બાંધવાની ઋતુ એપ્રિલથી ઓગસ્ટ તેઓ લંબગોળ છે, નરમાદાના રંગ લગભગ સરખા હોય છે, આમ તે
ઘેરાભુરથી આછા ભૂરાં ત્રણથી ચાર ઇંડા મુકે એ બગીચાના પક્ષી તરીકે વધારે જાણીતું છે તેઓની
છે. સામાન્ય રીતે જુન જુલાઈમાં ઈડ મુકે છે. માળો બાંધવાની ઋતુ ફેબ્રુઆરીથી ઓકટોબર સુધીની
Hull The Common Pariah હોય છે. ચોમાસામાં તેઓના માળા અવશ્ય નજરે
kite milvus migraus govinda skyes પડે છે. તેનો માળા પ્યાલાના આકારનો, તેની
સમળી આપણા સૌરાષ્ટ્રનું બહુ જાણીતું પક્ષી છે. અંદર આછું પાતળું ઘાસ, કરોળીયાના જાળાંને
તેને અંગ્રેજીમાં The Common Pariah વાળથી બનાવે છે. તેઓ ત્રણથી ચાર સફેદ
Kite કહે છે તેનું શાસ્ત્રીય નામ Milvus સપાટીમાં લાલાશ પડતા બદામી છાંટણાના રગવાળા
migrans govinda Skyes a 34123 ઈંડા મુકે છે ચૌદ દિવસ સુધી ઈડ શેવવાનું કાર્ય ૨૪ ઈંચ લાબું હોય છે અને આપણું ગીધ કરતાં ચાલે છે. આ પક્ષીઓના પણ નર અને માદા બન્ને નાનું હોય છે. આ પક્ષીને હિન્દીમાં ચીલ કહે છે, માળો બાંધવામાં, ઈડા સેવવામાં તથા બચ્ચાંને ગુજરાતી ભાષામાં આપણે જે “ ચીલ ઝડપ’ શબ્દ ઉછેરવાની કામગીરી કરે છે.
પ્રયોગ કરીએ છીએ તે આ સમળીની તેજીલી ઝડપ શીરાજી કાબર આ પક્ષીને અંગ્રેજીમાં The ઉપરથી આવ્યાં છે; આ પક્ષીની કામગીરી bank Myna કહે છે અને તેનું શાસ્ત્રીય નામ છે. મ્યુનીસીપાલીટીની સાઇની કામગીરી જેવી છે. આ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat
www.umaragyanbhandar.com
