________________
૧૬૩
અહીં બરડા ડુંગરના એક ઉંચા શિખર ઉપર સ્થાન સમી સૌરાષ્ટ્રની પવિત્ર ભૂમિ દે,
આશાપુરી દેવીનું પ્રાચીન મંદિર છે. પિર- અષી–મુનીઓ, સંત મહન્ત અને મહાત્માબંદરથી સાખપૂર સ્ટેશને થઈ પગરસ્તે અહીં એની પૂણ્યભૂમિ છે. દાનવીરો અને શૂરજવાય છે. આ ભગ્નાવશેષ મંદિરમાં એક વરની શૌર્ય ગાથાથી છલકાતી એ કર્મભૂમિ નવલખા–મંદિરની શિલ્પકળા નજરને ખુબ જ છે. અહિં તે માત્ર એના સાગર કાંઠાની આકર્ષે છે. પર્વત પર ચઢતાં માર્ગમાં બીજાં સંસ્કૃતિનું નિરૂપણ કર્યું છે. શ્રીકૃષ્ણના સમયથી ત્રણ મંદિરો આવે છે. જે પણ વસ્તપ્રાય તે મહાત્મા ગાંધી સુધીનું” કર્મ ભક્તિ અને થઈને પડ્યાં છે. થોડે આગળ સોનું કંથારીનું જ્ઞાનથી ગુંજતી એની રજેરજમાં અનેરૂં મંદિર અને વાવ ધુમલીના ઉજવળ ઇતિહાસના સામર્થ્ય ભર્યું પડયું છે. પાના ઉઘાડતા આજે પણ દષ્ટિગોચર થાય છે
ભારતવર્ષ તેમાંથી નતનવી પ્રેરણાના પાન બિલેશ્વર –બરડાના ડુંગર ઉપર જતાં કરતું રહેશે એ નિશંક છે. પ્રારંભમાં જ આ સ્થાન આવેલું છે. પિરબંદરથી સાખપુર સ્ટેશન સુધી ટ્રેનમાં જઈ ઇતિ » સત્ય, શિવ, સુન્દરમ ત્યાંથી ગાડામાં યાતે પગરસ્તે જવાય છે ખેરાણ સ્ટેશનથી આ સ્થાન માત્ર બે માઈલ (આ ગ્રંથના પ્રકાશકને જુદી જુદી જગ્યાજ દૂર છે. બિલ્વેશ્વર એ બરડા ડુંગરનું એની મળેલી માહિતી). પ્રાચીન તીર્થસ્થાન છે. એમ કહેવાય છે કે ભગવાન શ્રીકૃષ્ણ તપ કરીને ભગવાન શંકરને મોક્ષપુરી દ્વારકા – શાસ્ત્રમાં વર્ણવેલ પ્રસન્ન કર્યા હતા. બિલ્વેશ્વરનું શિવમંદિર સાત મેક્ષપુરીમાં દ્વારકાનું નામ પણ છે. ભગપ્રાચીન શિલ૫-કળા અને કારિગીરીને સુંદર વાન કૃષ્ણ યાદ સહિત આવી વસ્યા પછી નમૂના છે. આજે પણ અહીં આ શ્રાવણ તે તિર્થભુમિ થઈ તે પહેલાં તેનું નામ હતું માસના સોમવારે મેળો ભરાય છે.
કુશસ્થલી. કુશસ્થલીમાં રેવત રાજ્ય કરતે.
દ્વારકા ભગવાન શ્રીકૃષ્ણના સમયમાં સમૃદ્ધિથી કલેશ્વર –બરડાના ડુંગરની બીજી બાજુ પરિપૂર્ણ હતી. બધા જ પુરાણને મહાભારતમાં આવેલા મંદિરે જવાનું જામનગરથી સુગમ લખ્યું છે કે ભગવાન શ્રીકૃષ્ણ પરમ ધામમાં થઈ પડે છે અહીંઆ આવવા સીધી સડક છે. પધાર્યા પછી શ્રી હરિના મંદિરને બાદ કરતાં અને ઝાઝા ડુંગરે વટાવવા પડતા નથી અહીં આખી દ્વારકાને સમુદ્ર ડૂબાડી દીધી. વર્તમાન સુધી મેટર બસ આવે છે.
દ્વારકા એ મૂળ દ્વારકા છે કે કેમ તેના સંબંધ
માં વિદ્વાનોમાં મતભેદ છે. મૂળ દ્વારકા કયાં | કિલેશ્વર નદીને કિનારે કિલેશ્વરનું શિવ- -હશે તેના વિષે પણ ઘણું મંતવ્ય રજુ થયા મંદિર આવેલું છે જે ઘણું જ પ્રાચીન છે. છે. બે ત્રણ સ્થળે પણ પોતાને ત્યાં મૂળ હાલમાં આ મંદિરને જીર્ણોદ્ધાર થયેલું છેદ્વારકા હોવાનો દાવો કરે છે. વર્તમાન દ્વારકા પરંતુ આ મંદિર સૌરાષ્ટ્રમાં પાંડવોના સમયનું શું આધ શંકરાચાર્યના સમયમાં હતી ? છે એમ કહેવાય છે.
અત્યારે દ્વારકામાં પશ્ચિમાસ્નાયને જાદુ
ગુરુજીનો શારદા મઠ છે, ભગવાન ચંદ્રમૌલીપ્રાચીન અને અર્વાચીન સંસ્કૃતિના સંગમ શ્વર પણ બિરાજે છે તો પછી આદ્ય શંકરાં
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat
www.umaragyanbhandar.com