________________
(વાંકાનેર કંપનીમાં) પણ ભૂમિકાઓ સફળતા સમાજ કે જે વિષે આપણે આગળ જોઈ ગયા. પૂર્વક ભજવેલ.
પિતાની ઉત્તરાવસ્થામાં શ્રી અશરફખાને પણ “કાઠીયાવાડી-કબુતર નું ઉપનામ પામેલ શ્રી એક મંડળી કાઢેલી પરંતુ તે પછીથી સારી ચાલેલી આણંદજી બી. પંડયા તો હજુપણુ રંગભૂમિના ગીત નહિ... ખરેખર “સૌના એક સરખા દિવસે કદી રાજકોટ રેડીયો પર ગાય છે. મૂળ તેઓ હનુભાના જાતા નથી...” અશરફખાનને પણ એક યુગ હતો લીબડા ગામના ઔદિચ્ય બ્રાહ્મણ દેશી, પાલીતાણુ કે જયારે માલવપતી મુંજ પર તેમની ઈજારશાહી. વિગેરે અનેક મંડળીઓમાં તેમણે સ્ત્રી-ભૂમિકાએ કરેલી. ચાલેલી. આ મહાન કલાકાર આખરે ટુંકજ માંદગી તેમની અને કેશવલાલ કપાતરની જોડીનો એક યુગ ભોગવી રાજકોટની પીતાલમાં અવસાન પામેલ. હતો. વલ્લભીપતીના તેમના કંઠે ગવાયેલા “ઝટ ઝાો બાદમાં સર્વને જ્ઞાત થયેલ કે આતો છે....... ચંદન હાર લાવો, ઘુંઘટ નહિ ખેલું રે...” ગીતને
જામનગરનાં સંગીતકાર શ્રી હરિલાલ ચત્રભુજે મોહ તો ચલચિત્રો પણ નથી છેડી શકયા. તેમના
પણ મોરબી ક પનીમાં સરસ સંગીત આપેલ તથા. ગીતાની અનેક રેકડે ઉતરેલી છે. તેમાંયે, “ મારું
શ્રી વિજયશંકર કાલીદાસે પણ આપણી ભૂતકાળની નામ સંતુ રંગીલી..” ગીત તે એ કાળના પ્રેક્ષકે
રંગભૂમિમાં સારે ફાળો આપેલ. પર કોઈ સંમેહન વિદ્યા જેવી અસર કરી જતું.
મોરબીનું મીર કુટુંબ પણ રંગભૂમિમાં સારો મેરબીના પુભાઈ–ચકુભાઈ આચાર્યનું આચાર્ય કુટુંબ તો જુની-નવી રંગભૂમિના સેતુ સમાન કામ
અભિનય અને સંગીત આપે છે.
જ કરે છે. તેઓ સવેતન હતા તો તેમના કુટુંબી મોરબીનાં શ્રી કનુ ગઢવીની તથા તેમના કલાઅવેતન છે. તેવાજ મોરબીના મણીભાઈ નમ્બાક, કાર પત્ની ઉષાબહેનની “ પ્રવિણ ટ કલા મંડળ” કનુ ગઢવી, મગન દવે, જીવાભાઈ વિગેરે અનેક છે. હમણુજ બંધ થયેલ છે, પરંતુ તે કયારે ચાલુ થશે
હવે બે બાળ કલાકાર જોઈએ. એક કનુ ગઢવીને તે કહેવાય નહિ. તેઓ લગભગ સૌરાષ્ટ્રમાં પ્રયોગ પુત્ર પ્રવિણ કે જે હાલમાં દેશી નાટક સમાજમાં કરતા “વાંકાનેર કંપની”ના દિગ્દર્શક શ્રી છોટુભાઈ કામ કરે છે. બીજો મોરબીના વતની મા. ટીંગુ. તો હજુ પણ વાંકાનેરમાં જીવી રહ્યા છે અને મોટા તે તેમના પિતાશ્રી હરિપ્રસાદ દવે સાથે અનેક ચુંબકના એક આખરી ફોટાને ખુબજ જાળવી: અવેતન નાટક કરે છે અને પારિતોષિક મેળવે છે.. રહ્યા છે. જ્યારે વાંકાનેર કંપની વહેંચાણી ત્યારે સૌરાષ્ટ્રના આ બન્ને ગૌરવશાળી બાળકે છે. આ ફોટો તેમણે એમ ત્રાડ પાડીને લીધેલ કે :
“વાંકાનેર કંપની ભલે વેંચાય પરંતુ મારા સ્વર્ગસ્થ. સૌરાષ્ટ્રમાં નાટય મંડળીઓ ખાસ નથી. એક માલીકને હું નહિ વેંચાવા દઉં.” છે શ્રી ગુણવંત જેવીની “ઉદય નાટક સમાજ ''કે જે હાલમાં કચ્છના માંડવી ગામમાં સરસ ચાલે છે. આજે પણ આવી ભાવનાની શું આપણી બીજી છે મનસુખ ઉસ્તાદની “બલવંત કલા મંદિર” રંગભૂમિને જરૂર નથી? જરા વિચારજે, સત્ય તે પણ સારી ચાલે છે ભાઈ મનસુખ અને તેમના અવશ્ય સાંપડશે. પત્ની ક્રિષ્નાકુમારી સારા મહેનતુ કલાકારો છે. ત્રીજી છે “સહમ નાટક સમાજ” તેનું સુકાન આવાજ એક મોરબી કંપનીના કલાકાર હતા સંભાળે છે ધ રંગીલદાસ અને માયાશંકર માસ્તર દિગસરના વતની શ્રી ધનેશ્વર રાવલ તથા મેરબી તે પણ સારી ચાલે છે. ચતુર્થ છે મોરલી નાટક કંપનીની ઉત્તરાવસ્થાના સુકાની શ્રી અમૃતલાલ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat
www.umaragyanbhandar.com