________________
૧૬૨
ટેશનેથી તેમજ પોરબંદરથી બસને વ્યવહાર દટાઈને પડેલું એક પ્રાચીન મંદિર છે. ચાલુ જોડવામાં આવે છે.
કય પ્રણાલિનું આ મંદિર નિદાન નવમી સદિથી
અધિક આગળ હોય તેવું જણાતું નથી. પુર્વાવિસાવાડા – પોરબંદરથી પશ્ચિમે ભિમુખ એવું આ મંદિર સૂર્ય મંદિર હેવાની સેથી માઈલ અને હરસિદ્ધિથી પોરબંદર શકયતા પણ નકારી શકાતી નથી. પોરબંદર, જવાના માર્ગે ત્યાંથી આઠ માઈલ વિસાવાડા કેશોદ અને માંગરોળથી આ સ્થળે બસમાં કરીને ગામ આવેલું છે લેકે તેને મૂળ દ્વારકા જવાય છે. તરીકે ઓળખે છે. અહીંઆ શ્રી રણછોડરાયનું મંદિર આવેલું છે. અને તેની આજુ બાજુ માંગરોળ :- સમુદ્રતટ ઉપર આવેલા આ બીજા પણ નાના મંદિરે છે. પુરાતત્તવની સ્થળમાં કઈ પ્રાચીન મંદિર નથી પરંતુ આ દ્રષ્ટિએ આ મંદિરોને પ્રાચીન કહી શકાય નહી સ્થાનને મધ્યયુગને મહિમા જાણવા જેવો પરંતુ પ્રાચીન દ્વારકાને બાર એજનના વિછે. ભક્તકવિ નરસિંહ મહેતાના કાકા પર્વતરાય તારના છેડે અહીં સુધી હોય તેમ માની મહેતા અહિંથી તુલસીપત્ર લઈને દ્વારકા શ્રી શકાય પિોરબંદરથી અહીં આવવા માટે બસ દ્વારકાધીશને અર્પણ કરવા જતા અડસઠ વર્ષની વ્યવહાર ચાલે છે.
ઉંમરે જ્યારે તેઓ પોતાની ટેક જાળવવા
અશક્ત બની ગયા ત્યારે ભક્તની લાજ રાખવા કાંટેલા – પિરબંદરથી સાત માઈલ દૂર શ્રી દ્વારકાનાથ સ્વયં ત્યાં શ્રી વિગ્રહ સ્વરૂપે સમુદ્રના કિનારા પર કાંટેલા ગામ વસેલું છે. પ્રકટ થયા સાથે ગોમતી તીર્થ પણ ત્યાં પ્રકટ ગામની ઉત્તરે રેવતીકુંડ અને વિતેશ્વર મહા- થયું એ સમયનું ભગવાનનું ત્યાં મંદિર છે દેવનું પ્રાચીન મંદિર છે. સૌરાષ્ટ્રમાં આવેલા જેની બાજુમાં ગમતીતીર્થ સરોવર પણ છે બરડા ડુંગર એ પુરાણેનો રેવતાચલ છે કેશોદ સ્ટેશનેથી શીલ થઈ બસમાં ત્યાં તેની સાક્ષી રૂપે આ બ પ્રાચીન સ્થાને અહી જવાય છે. પ્રકટ થયાં છે. અહી આ મહાકાલેશ્વરનું પણ એક પ્રાચીન મંદિર છે. જેનું સ્થાપત્ય ચાલુકય કામનાથ:– માંગરોળથી માત્ર એક માઈલ પ્રણાલિનું જણાય છે.
દર, કામનાથ મહાદેવનું મંદિર છે શ્રાવણ
માસમાં મેળો ભરાય છે. એથી વિશેષ એનું શ્રીનગર:– રિબંદરની બાજુમાં એક મહામ્ય નથી અહિંથી એક માઈલ દૂર નાગનાનું ગામ છે. આ ગામમાં એક પ્રાચીન સૂર્ય હૃદ નામનું પ્રાચીન સ્થાન છે સંપદશથી મંદિર આવેલું છે.
પિડાતા માનવિ ત્યાં પહોંચી જાય છે તેને
ઝેરની અસર થતી નથી, એમ કહેવાય છે. માધવપુર – દક્ષિણ સૌરાષ્ટ્રના સાગર કિનારા પર એક ખ્યાતનામ પવિત્ર તીર્થસ્થળ બરડા ડુંગર ધુમલે –જેડવાઓની આવેલું છે માધવપુર તરીકે પ્રસિદ્ધ છે. શ્રી ધુમલીની જાહોજલાલી મિત્રક કાળમાં પૂર્ણ કૃષ્ણ જ્યારે રૂક્મિણીનું હરણ કરીને દ્વારકા કક્ષાએ પહોંચી હતી આજે તો માત્ર તેના પધારતા હતા ત્યારે રસ્તામાં માધવપુરમાં તેમણે ભગ્નાવશેષ ભાણવડથી ચાર માઈલ દૂર અસ્તરુકિમણી સાથે લગ્નવિધિ કર્યો હતો. આ સ્થળે વ્યસ્ત અવસ્થામાં પિતાના સુખદ ભૂતકાળ સમુદ્રના કિનારા ઉપરજ રેતીથી અર્ધ જેટલું ઉપર આંસુ સારતા સેડ તાણીને સુતા છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara Surat
www.umaragyanbhandar.com