________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सत्रकृतागसूत्रे भवेद , तथा- कुशीलः-पावस्थैः सह 'संसग्गिय संपगिता-सम्बन्धम् ‘णेव भए' नैव भजेत् , न कुशीलः स्वयं भवेत् न वा कुशीलपावस्थावसन्नयथाछन्द संसक्तैः सह संसर्ग कदापि न कुर्यात् ननु किमिति कुशीलादिभिः संसर्ग न कुर्यात्-तत्राह-'मुहरू।। तत्थुवसम्गा' मुखस्वरूयास्तत्रावसमादिसंसर्गे सुखस्वरूपा उपसर्गाः संयमविघातका दोषा उत्पद्यन्ते । तथाहि अवसन्नादयस्तमुद्भाव्य कथयन्ति-कोनाम दोषोऽवित्त बलेन हस्तपादादीनां प्रक्षालने ? मुव्यवस्थितं शरीर न भवेच्चेत्कथमिशऽऽराधितो धर्मों भविष्यति, अतो या कामपि क्रियां कुर्वाणः शरीरं परिरक्षेत्, आधार्मिकभोजनच्छत्रोपानद्धारणाद्वा । तदुक्तम्
_ 'अप्पेण बहुमेसेज्जा एवं पंडियलक्षणं । छाया---अल्पेन बहु एषयेद् एतत् पण्डितलक्षणम् ।
अल्पदोषेगापि बहुसंयममाराधयेत् तत्र को दोषः । कुशीलों के साथ संसर्ग न रक्खे । सार यह है कि साधु न स्वयं कुशील हो और न कुशील, पार्श्वस्थ, यथाछन्द, संसक्त आदि की संगति करे। कुशील आदि के साथ संसर्ग क्यों न करे ? इसका कारण कहते हैंऐसा करने से सुखरूप संयम घातक उपसर्ग उत्पन्न होते हैं। जैसेअवसन्न साधु ऐसा तर्क करता है कि अचित्त जल से यदि हाथ पग धो लिये जाएँ तो क्या दोष है ? यदि शरीर सुव्यवस्थित न हुआ तो धर्म की आराधना कैसे होगी ? अमएव कोई भी क्रिया करके शरीर की रक्षा करनी चाहिए भले आधाकर्मी भोजन करना पड़े या छत्र धोरण करना पडे या जूते पहनने पड़े कहा भी हैं-'अप्पेण घटमेसेन्जा' इत्यादि। ___ 'अल्प दोष का सेवन करके भी महान् संयम की रक्षा करनी અને કુશીલ વાળાએની સાથે સંસર્ગ રાખ નહીં કહેવાને સાર એ છે કેસાધુએ પિતે કુશીલ થવું નહીં તેમજ કુશીલ, પાર્શ્વસ્થ, યથા છંદ સંસક્ત, વિગેરેને સંસર્ગ કર નહીં. કુશીલ વિગેરેની સાથે કેમ સંસર્ગ કરે ન જોઈએ? તેનું કારણ બતાવતાં કહે છે કે-તેમ કરવાથી સુખરૂપ સંયમને ઘાતક હપસર્ગ ઉત્પન્ન થાય છે. જેમ કે-અવસાન સાધુ એ તર્ક કરે છે ક-એગ્ય જળથી જે હાથપગ ધંઈ લેવામાં આવે, તે શું છેષ છે ? જે. શરીર સુવ્યવસ્થિત ન થયું હોય તો ધર્મની આરાધના કેવી રીતે કરવામાં આવે ? તેથી કંઈ પણ ક્રિયા કરીને શરીરની રક્ષા કરવી જોઈએ. પછી ભલે આધાકમ આહાર લેવું પડે. કે છત્ર ધારણ કરવું પડે, અથવા જડ પહે२वा प ५ छ -'अप्पेण बहु मेसेन्जा' त्या पोषन सेवन
For Private And Personal Use Only