________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सार्थबोधat टीका प्र. थु. अ. १४ ग्रन्थस्वरूपनिरूपणम्
४०५
प्रत्युपेक्ष्य शास्त्रोक्ताले गुरुभिरनुज्ञातः शीत, एक्मासनादिषु सङ्कुचितगात्रेण स्वाध्यायाध्ययनं ध्यानं च करोदि इत्यादिसाधुक्रियायुक्तो गुरुकुलवासी भवति । 'यात्रि' चापि परक मे पराक्रमतः पराक संयमानुष्ठानादि समाश्रित्य 'समिति' ईर्यादि पञ्च समितिषु 'गुडी' गुप्ति - तिसृषु मनःप्रभृतिषु 'आयपन्ने' आगतमज्ञः - आगता - समुत्पन्ना मज्ञा- बुद्धिर्यस्य स आगतप्रज्ञः सञ्जातकर्त्तव्यविवेकः स्वतो भवति तथा परस्यापि च 'विद्यागरिते' व्याकुर्वन् कथयन् 'पुढो' पृथक् पृथग् गुरोः प्रसादात् परिज्ञातस्वरूपः यथावस्थितस्त्ररूपपतिपादनं तत्फलं च 'वएज्जा' वदेत् प्रतिपादयेत् ॥ ५॥
मूलम् - संदाणि सोचा अदु भेरेवाणि अणासवे तेसु परिर्ख एज्जा । निर्दचं भिक्खू ने पंमायं कुंज्जा,
कहं हं वा वितिगच्छ तिन्ने ॥६॥
है तो संस्मारक का प्रतिलेखन करके उचित समय पर गुरु की आज्ञा प्राप्त करके सोता है । जब बैठता है तो गात्र को संकुचित करके स्वा ध्याय अध्ययन एवं ध्यान करता है। गुरुकुलवासी साधु भी इसी प्रकार की सुसाधु की क्रियाएं करता है । वह ईर्ष्या आदि पांचों समितियों में मनोगुप्ति आदि तीनों गुप्तियों में उसे कर्त्तव्य का विवेक उत्पन्न हो जाता है । गुरु के प्रसाद से समिति गुप्ति आदि के स्वरूप का ज्ञाता होकर दूसरों को वह उपदेश देता हुआ यथार्थ रूप से उनका स्वरूप और फल आदि प्रतिपादन करता है ||५||
કરે છે, અને મેરૂની જેમ નિષ્કુપ થઇને તથા શરીરની પ્રત્યે નિસ્પૃહ થઈ ને કાચેત્સગ કરે છે, ગુરૂકુળમાં રહેવાવાળા સાધુ પણ એમ જ કરે છે. એજ प्रभाद्ये न्यारे सुवे छे, (त्यारे संस्तार (पाथरा) नु પ્રતિલેખન પ્રમાન કરીને અને તેજ પ્રમાણે ભૂમિ અને શરીરનુ` પ્રતિલેખન કરીને ઉચિત સમયે ગુરૂની આજ્ઞા મેળવીને સુવે છે. જ્યારે તે બેસે છે, ત્યારે શરીરને સકા ચીન એસે છે. તથા સ્વાધ્યાય, અધ્યયન અને યાન કરે છે, ત્યારે પણ શરીરને સકે ચીને બેસે છે. ગુરૂકુળમાં રહેનાર સાધુ પણ આજ પ્રમાણેની સુ સાધુને ચાગ્ય ક્રિયાઓ કરે છે. ઈયાસમિતિ વિગેરે પાંચે સમિતિયામાં, તથા મનેગુપ્તિ વિગેરે ત્રણે ગુપ્તિયામાં તેને કન્યના વિવેક પ્રગટ થઈ જાય છે. ગુરૂકૃપાથી સમિતિગુપ્ત વિગેરેના સ્વરૂપના જાણકાર બનીને તે ખીજાઓને ઉપદેશ આપતા થકા યથાર્થ રૂપથી તેનુ સ્વરૂપ અને ફળ વિગે રંતુ પ્રતિપાદન કરે છે. પા
For Private And Personal Use Only