________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Japa
सूत्रकृतासूत्रे
टीका - 'तहागया' तथागताः तथारूपेण अपुनरागमनरूपेण गतास्तथागताः सिद्धिं गताः 'मेहावी' मेधावीनः - केवलज्ञानवन्तः 'कयाइ' कदाचिदपि कस्मिश्चिदपि काले 'कओ' कुतः - कथम् ' उप्पज्जेति' उत्पद्यन्ते ? कर्मकारणवीजाभावात् जन्माङ्कुरोत्पत्तिः कथं भवेत् जन्मजरामरणाकुले संसारे कथमपि न समुत्पद्यन्ते इति भावः, तथा 'अप्पडमा' अप्रतिज्ञाः न विद्यते प्रतिज्ञा निदानबंधनरूपा येषां ते अप्रतिज्ञा अनिदानाः देवादिऋद्ध्याशंसावर्जिताः आत्मकल्याणभावनावश्वात् 'तहा गया' तथागताः तीर्थंकर गणधरादयः 'अणुतरा' अनुत्तरा - लोकोत्तर केवळ ज्ञान के व लदर्शनवन्तस्ते 'लोगस्स' लोकस्य - पड्जीवनिकायरूपस्य 'चक्खू' चक्षुः-चक्षुरिवचक्षुः सम्यग्दर्शनज्ञानचारित्ररूपमोक्षमार्गप्रदर्शकत्वात् चक्षुर्भूताः सन्तीति ॥ २० ॥
टीकार्थ - अपुनरावृत रूप से सिद्धि को प्राप्त केवल ज्ञान दर्शन से सम्पन्न महापुरुष क्या कभी पुनः जन्म लेते हैं ? तात्पर्य यह है कि कर्म रूपी बीज का अभाव हो जाने से जन्म रूपी अंकुर की उत्पत्ति नहीं होती, अतएव जन्म जरा मरण से आकुल इस संसार में उनका पुनरागमन नहीं होता। वे अप्रतिज्ञ होते हैं अर्थात् सब प्रकार की प्रतिज्ञाओं से रहित होते हैं उन्हें देव ऋषि आदि की कोई भी अभिलाषा नहीं होती । आत्मकल्याण की भावना वाले होने से निदान ( नियाणा) बन्धन से मुक्त होते हैं। ऐसे तथागत अर्थात् सर्वज्ञ सर्वदर्शी तीर्थंकर गणधर आदि षट्काय रूप लोक के लिए, सम्यग्दर्शन ज्ञान चारित्र और तप रूप मोक्षमार्ग के प्रदर्शक होने के कारण चक्षु के समान हैं ॥२०॥
અપુનરાવૃત્તપણાથી સિદ્ધિને પ્રાપ્ત થયેલ કેવળજ્ઞાન, કેવ લ
7
ટીકા દૃ નથી ચુક્ત મહાપુરૂષ શુ કચારેય પુનર્જન્મ લે છે? કહેવાનુ તાત્પય એ છે કે-કમરૂપી ખીના અભાવ થવાથી જન્મરૂપી અંકુરની ઉત્પત્તિ થતી નથી. તેથી જ જન્મ, જરા-વૃદ્ધાવસ્થા અને મરણુથી વ્યાપ્ત આ સસારમાં તેમનું પુનરાગમન થતું નથી. તેઓ અપ્રતિજ્ઞ ડાય છે. અર્થાત્ સઘળા પ્રકારની પ્રતિજ્ઞાઓથી રહિત હાય છે. તેમને દેવઋદ્ધિ વિગેરે કઇ પ્રકારની અભિ લાષા-ઇચ્છા હૈતી નથી. આત્મ કલ્યાણની ભાવના વાળા હૈાવાથી નિદાન (નિયાણા) અન્ધનથી મુક્ત હાય છે, એવા તથાગત અર્થાત્ સજ્ઞ સદી તીથ કર ગણધર વિગેરે ષટ્કાય રૂપ લેાક માટે સમ્યક્દન, જ્ઞાન, ચારિત્ર અને તપરૂપ માક્ષમાના પ્રદેશ -મતાવનારા હેાવાથી નેત્રની સમાન છે. ારના
For Private And Personal Use Only
