________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
समयार्थबोधिनी टीका प्र. शु. अ. १४ ग्रन्थस्वरूपनिरूपणम्
४७५
सर्वज्ञभाषितम् 'समाहि' समाधिम् - सम्यग्ज्ञानदर्शनचारित्रम् 'भासिउँ' भाषितुम्, जानाति रूपयितुं शक्नोतीत्यर्थः । साधुः सर्वज्ञोक्तागमस्याऽभ्यासं कुर्वन् तदुपदिष्टोपदेशानुसारिवचनमेत्र वदेत् । स च तदीयमर्यादामतिक्रम्य नाति वदेद, सम्यगृष्टिमान् सत् कथमपि सम्यग्दर्शनं न दुषयेत् । य एवमुपदेष्टुं जानाति, स एव सर्वोक्तभावसमाधि भाषितुं जानातीति मावः ||२५||
मूलम् - अलूसए णो पच्छन्न भासी णो सुत्तमर्थं च कॅरेज्ज ताई । सत्तारभत्ती अणुवीयेवायं सुंयं च सम्मं पडिवाययति ॥ २६॥ छाया -- अलूपये नो मच्छन्नभाषी, नो सुत्रमर्थं च कुर्यात् त्रायी । शारदभक्तथाऽनुविचिन्त्य वादं श्रुतं च सम्यक् प्रतिपादयेत् ||२६||
रण में सम्यक्त्व स्थिर हो सके और संशय आदि दोष उत्पन्न न हों । जो इस प्रकार भाषण करता है वही सर्वज्ञ कथित सम्यग्ज्ञानदर्शन चारित्र तप रूप समाधि का प्ररूपण करना जानता है । वही समाधि की प्ररूपणा करने में समर्थ हो सकता है ।
तात्पर्य यह है कि साधु सर्वज्ञोक्त आगम का अभ्यास करता हुआ, आगम के उपदेश के अनुसार ही वचनों का प्रयोग करे। वह मर्यादा का उल्लंघन करके भाषण न करे। किसी भी प्रकार सम्यग्दर्शन को दूषित न करे। जो ऐसा उपदेश करना जानता है, वही सर्वज्ञोक्त समाधि का उपदेश करना जानता है ॥२५॥
'अलूसए' इत्यादि ।
शब्दार्थ - 'अलूस ए - अलूषकः' साधु आगम के अर्थ को दूषित સાંભળનારાના અંતઃકરણુમાં સમ્યક્ત્વ સ્થિર થઇ શકે. અને સંશય વિગેર દાષા ઉત્પન્ન ન થાય આ રીતે જેએ ઉપદેશ આપે છે, એજ સજ્ઞ કથિત સમ્યજ્ઞાન સમ્યગ્દર્શન સમ્યકૂચારિત્ર અને સમ્યક્તપરૂપ સમાધિની પ્રરૂપણા કરવાનું જાણે છે. એજ સમાધિની પ્રરૂપણા કરવામાં સમથ થઈ શકે છે.
કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે—સાધુ સજ્ઞ કથિત આગમને અભ્યાસ કરતા થકા આગમના ઉપદેશ પ્રમાણે જ વચનાના પ્રયોગ કરે. તે મર્યાદાનું ઉલ્લંઘન કરીને ભાષણ ન કરે. કઈ પણ પ્રકારથી સમ્યક્ દનને દોષ યુક્ત ન બનાવે. આ પ્રમાણે જે ઉપદેશ કરવાને જાણે છે. એજ સજ્ઞ પ્રણીત સમાધિના ઉપદેશ કરી શકે છે. ારપા
'अलूसए' धत्याहि
शब्दार्थ- 'अलूप - अलूषकः' साधु भागभना अर्थाने दूषित करनार न
For Private And Personal Use Only