________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
समपार्थ बोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. १४ ग्रन्थस्वरूपनिरूपणम् भवेत् , एवम् (विभजवाय) विभज्यवादम्-पार्थक्येनार्थ विभज्य (वियागरेज्जा) व्यागृणीयात्-वदेव एवम् (भासादुयं) भागाद्विकम् यत्र कुत्रापि वदेत् साधुः तत्र धर्मव्याख्यानावसरे अन्यत्र वा भाषाद्विकेन प्रथमान्तिमसत्या सत्यामृषारूपेण वदेत् 'धम्मसमुट्ठिएहि धर्मसमुत्थितैः- सम्यक् संयमेनोस्थितैः साधुमिः सह (सुपन्ने) मुमज्ञः-साधुः (समया) समतया-समभावेन राजानं दरिद्रं च समभावेन पश्यन् धर्मम् (वियागरेज्ना) व्यागृणीयात् सर्व प्रति भाषाद्विकमाश्रित्य धर्ममुपदिशेत् ॥२२॥
टीका-धर्मोपदेशप्रकारमाह-'भिक्खू भिक्षुः-साधुः 'असंकियभाव' सूक्ष्म सूक्ष्मतरनयशदमर्याणि अशङ्कितभावोऽपि केवलज्ञानाऽभावात् 'संकेज्ज' शकेतसदा शङ्काशील एव भवेत् , 'केवलज्ञानाभावान्नाहं सर्वज्ञः' इति मत्वा सर्वदा साशङ्क एव भवेत् । अथवा-औद्धत्थं परित्यज्य गर्व नैव कुर्यात् । यथा मूत्रसूत्राबना रहना चाहिए, एवं अर्थ को अच्छी प्रकार विलगा कर (विभागकर) जहां कहीं भी साधु बोले वहां पर धर्मव्याख्यान के अवसर पर या दूसरी जगह भी भाषाव्य का अर्थात् सत्यामृषा (सत्य और व्य. वहार) रूप द्वितीय भाषा द्वारा बोले और सम्यक् संयम पालनेके लिये तत्पर साधु भोके साथ रहते हुए सुप्रज्ञ साधु स्वभाव से ही राजा और दरिद्र को देखते हुए सभी के प्रति द्वितीय भाषा का सहारा लेकर धर्मका उपदेश करे ॥२२॥
टीकार्थ-धर्म के उपदेश की विधि कहते हैं-सूक्ष्म एवं सूक्ष्मतर नयवाद के मर्म में संदेह रहित होकर भी साधु केवलज्ञानी न होने के कारण सदा शंकाशील ही रहे-मैं सर्वज्ञ नहीं हूँ। ऐसा सोच कर सदैव शंकायुक्त बना रहे । अथवा उद्धनता का त्याग करके गर्व धारण न રહેવું જોઈએ. તથા અર્થને સારી રીતે લગાવીને વિભાગ કરીને) કહે. જ્યાં જ સાધુ બેલે ત્યાં ત્યાં ધર્મ વ્યાખ્યાનના અવસરે અથવા અન્ય સ્થળે પણ ભાષાદ્રય અર્થાત્ સત્યા મૃષા (સત્ય અને વ્યવહાર) ૫ બીજી ભાષા દ્વારા બોલે તથા સમ્યફ સંયમ પાલન માટે તત્પર એવા સાધુઓની સાથે રહીને સુપ્રજ્ઞ સાધુ સમભાવથી જ રાજ અને રંકને જોઈને બધા પ્રત્યે બીજી ભાષાની સહાય લઈને ધર્મને ઉપદેશ કરે ારા
ટીકાઈ-ધર્મના ઉપદેશની વિધિ બતાવતાં કહે છે કે સૂક્ષમ અને સૂક્ષ્મતર નયવાદના મર્મમાં સંદેહ રહિત થઈને પણ સાધુ કેવળ જ્ઞાની ન હેવાથી સદા શંકાશીલ જ રહે. “હું સર્વજ્ઞ નથી, તેમ સમજીને સદા શંકા યુક્ત જ બન્યા રહે. અથવા ઉદ્ઘત પણ ત્યાગ કરીને ગર્વ ધા૨ણન કર
For Private And Personal Use Only
