________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
ww
४६
सूत्रकृताङ्गसूत्रे
चक्षाणः कथयन् उपदिशन प्रश्नस्योत्तरं ददानः सत्करणीयो भवति (तं) तम्आचार्योपदेशम् (सोयकारी) - श्रोत्रकारी श्रोत्रे - कर्णे कर्त्तुं शीलः शिष्यः- आचार्यापालकः (पुढो) पृथक् (पवे से) प्रवेशयेत - स्वान्तःकरणे स्थापयेत् ( इमं ) इमम् वक्ष्यमाणम् (केवलियं ) कैलिकम् - केवलज्ञानेन कथितम् (समाहिं) समाधिम् ( संखा ) संख्याय सम्यग् ज्ञात्वा स्वहृदये धारयेत् ॥ १५ ॥
-
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
टीका- गुरुकुलनिवासिनां विनेयानां विनयविधिमाह - 'काले ' इत्यादि । 'काळेण कालेन प्रष्टव्य कालं ज्ञात्रा 'पयासु' प्रजासु प्रकर्षेण जायन्ते - उत्पत्ति पदवीमासादयन्तीति प्रजाः - जीवाः । तादृशजीवविषये 'पुच्छे' पृच्छेत् प्रश्नं कुर्यात् कं पृच्छेत् तत्राह - 'समियं' समितम् सम्यग्ज्ञानयुक्तम् आचार्यम्, जीवादिविषयकं प्रश्नं कुर्यात् । ततः 'आइक्खमाणो' आचक्षाणः - प्रश्नोत्तरं ददत् आचार्यादिः शुश्रूषायोग्यो भवति । किं कथयन् तत्राह - 'दवियरस' द्रव्यस्य मोक्षगमनयोग्यमव्यस्य वीतरागस्य वा 'वित्तं' वृत्तम्- अनुष्ठानमागमं संयमं वा, ज्ञानं वीतराग का वृत्त याने संयमानुष्ठान का या आगम का उपदेश देने वाला और प्रश्नों का उत्तर देने वाला गुरु सत्कार करने योग्य होता है । इसलिये आचार्य के उपदेश का ग्रहण करने वाला शिष्य आचार्य की आज्ञा पालक होकर आचार्योपदेश को अपने हृदय में स्थापित करे और केवलज्ञान के द्वारा प्रतिपादित वक्ष्यमाण समाधि को सम्यक् प्रकार से जान कर आत्मा में धारण करे ॥ १५॥
टीकार्थ- गुरुकुलवासी बिनेयो (शिष्यों) की विनय विधि कहते | प्रश्न करने का योग्य अवसर जान कर जीवों के विषय में आचार्य से प्रश्न पूछे प्रश्नों का उत्तर देने वाले आचार्य आदि शुश्रूषा के योग्य ચાન્ય હાય છે. તેથી કહેવામાં આવે છે કે--ભવ્ય દ્રવ્ય અથતુ મેાક્ષ ગમન ગ્ય અથવા વીતરાગના વૃત્તાંત અર્થાત્, સંયમાનુષ્ઠના ઉપદેશ આપવાવાળા અને પ્રશ્નોના ઉત્તર આપવાવાળા ગુરૂ સત્કાર કરવાને ચાગ્ય ડાય છે. તેથી આચાયના ઉપદેશને ગ્રહણ કરવા વાળા શિષ્યે માસાની આજ્ઞાનું પાલન કરનાર બનીને આચાર્યના ઉપદેશને પોતાના હૃદયમાં સ્થાપિત કરે અને કેવળજ્ઞાન દ્વારા પ્રતિપાદિત વયમાણુ સમાધિને સારી
રીતે જાણીને
આત્મામાં ધારણ કરે. ॥૧૫॥
ટીકાથ—ગુરૂકુળમાં રહેવાવાળા વિનય (શિષ્ય) ના વિનયવિધિ કહે. વામાં આવે છે. પ્રશ્ન કરવાને યોગ્ય અવસર સમજીને જીવેાના સંબધમાં આચાય ને પ્રશ્ન પૂછે, પ્રશ્નોના ઉત્તર આપવાવાળા આચાર્ચ વિગેરે સેવા કર
For Private And Personal Use Only