________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Voy
सूत्रकृताङ्गसूत्र पूर्वकं कुर्वन चकाराद गमनमागनं च प्रत्युत्पेक्षणादिपूर्वकं कुर्वन् मुसाधुयुक्तो भवति स्वाध्याय ध्यानतत्परो भवति (यावि) चापि (परकमे) पराक्रमत:-परा. क्रममुधुक्तविहारित्वमाश्रित्य (समितिसु गुत्तीसु) समितिषु-ईर्यादिपश्चसमितिषु गुप्तिषु-त्रिविधासु (आयपन्ने) आगतमाः-सञ्जातकर्तव्यविवेको भवति, च-पुनः (पुढो वियागरिते) पृथक पृथक् अहिंसादि प्रकाशयन् (वएज्जा) वदेदिति ॥५॥
टीका-'जे' यः पाप्तवैराग्यः सदा गुरुकुलवासी 'ठाणभी य' स्थानतश्चस्थानमाश्रित्य च 'सुसाहुजुत्ते' सुसाधुयुक्त:-सुसाधुगुणयुक्तो भवति, सुसाधुर्हि स्थानं कायोत्सर्गादिकं विधत्ते तत्र सम्यक् प्रत्युपेक्षमाणादिकां क्रियां करोति कायोत्सर्ग च मेखि निष्कम्पः शरीरनिस्पृहो विधत्ते 'सयणासणे य' च-पुन: शयनासनाम्यां शयनत-आसनतश्च, तत्र शयनं कुर्वन् संस्तारकं तद् भूमि कायं च पूर्वक शरीर का संकोचन, प्रसारण और उपवेशन करता हुआ साधु. समाचारी से सम्पन्न होता है। वह ईर्या आदि पाँच समितियों में तया तीन गुप्तियों में यथोचित पराक्रम करता है। उसमें कसं व्य संबंधी विवेक उत्पन्न हो जाता है और वह पृथक् पृथक् अहिंसा आदि को प्रकाशित करता हुआ धर्म का उपदेश करता है ॥५॥
टीकार्थ-जो वैराग्य युक्त साधु गुरुकुलवासी होता है, वह स्थान की दृष्टि से सुसाधु के गुणों से युक्त होता है। सुसाधु योग्य स्थान में कायोत्सर्ग आदि क्रियाएँ करता है । वह उस स्थान का सम्यक प्रकार से प्रतिलेखन करता है। और मेरु की भांति निष्कंप होकर तथा शरीर के प्रति निस्पृह होकर कायोत्सर्ग करता है। गुरु. कुलवासी साधु भी ऐसा ही करता है। इसी प्रकार जय शयन करता પ્રમાર્જન કરીને તથા યતના પૂર્વક શરીરનું સંકોચન, પ્રસારણ અને ઉપવે. શન કરતા થકા સાધુ-સમાચારોથી યુક્ત હોય છે. તે ઈય સમિતિ વિગેરે પાંચ સમિતિમાં તથા ત્રણ ગુણિમાં યથા યોગ્ય પરાક્રમ કરે છે. તેમાં કર્તવ્ય સંબંધી વિવેક ઉત્પન્ન થઈ જાય છે. અને તે અલગ અલગ અહિંસા વિગેરેને પ્રકાશિત કરતા થકા ધર્મને ઉપદેશ કરે છે. પા
ટીકાઈ–જે વૈરાગ્યવાળો સાધુ ગુરૂકુળમાં રહેવાવાળે હોય છે, તે : સ્થાનની દૃષ્ટિથી સુ સાધુન ગુણોથી યુક્ત હોય છે. સુસાધુ યોગ્ય સ્થાનમાં કાયેત્સર્ગ વિગેરે ક્રિયાઓ કરે છે, તે એ સ્થાનનું સારી રીતે પ્રતિલેખન
For Private And Personal Use Only