________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
safat टीका प्र. श्रु. अ. १३ याथातथ्यस्वरूपनिरूपणम्
૩
अन्वयार्थ :- (जे भिक्खु ) यो भिक्षुः- भिक्षणशीलः ( भासवं ) भाषावान सापादपगुणज्ञतया शोमनभाषायुक्तो भवेत् एवम् - ( साहुबाई) सुसाधुवादी (पडिवाण) प्रतिभानवान् औत्पत्तिक्यादि बुद्धिगुणसमन्वितः तथा 'विसार' विशारदश्व अर्थग्रहणसमर्थः एवम् (आगाढपणे) आगाढमज्ञः - विशि ष्टप्रज्ञाशन (सुविभाविप्रा) सुविभावितात्मा - धर्मवासनावासितात्मा खलु साधुवति-अमेत्र पण्डित इत्येवं विधो जनः (अण्णं जणं) अन्यं जनं 'पण्णया ' मझ्या स्वबुद्धिप्रतिभावलेन ' परिवेज्जा' परिमवेत्-अपमानितं कुर्यात् स न साधुः, अपितु साधाभासः ॥१३॥
टीका--'जे भिक्खु' यो भिक्षुः- भिक्षणशीलः 'भास' भाषागुणदोषज्ञतथा शोभनभाषा युक्तो भवेद, तथा 'साहुबाई' सुसाधुवादी सुष्ठु साधुशोभनं मितं पथ्यं प्रियं च वदितुं शीलं यस्य स सुसाधुवादी 'पडिहाणवं' प्रतिभानवान् - औत्पत्तिक्यादिबुद्धिगुण समन्वितः तथा 'विसारप य' विशार
,
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
की वगैरह बुद्धि गुणों से युक्त है। तथा विशारद है अर्थात् अर्थ ग्रहण करने में समर्थ है । एवं विशिष्ट प्रज्ञावान् है और धर्म भावना से वासित आत्मा होने पर भी मैं ही एक पण्डित' ऐसा समझने वाला दूसरे को अपनी बुद्धि प्रतिभा के बल से अपमानित करता है । वह साधु नहीं है । अपितु साध्वाभास है ॥ १३॥
टीकार्थ- जो भिक्षु भाषावान् होता है अर्थात् भाषाके गुण और दोषों को जानने के कारण शोभन भाषा का प्रयोग करता है 'सुंदर भाषा लिखता है या संस्कृत प्राकृत आदि अनेक भाषाओं का ज्ञाता होता है, जो सुसाधुवादी है ! अर्थात् प्रशस्त, परिमित, पथ्य और प्रिय बोलने वाला है। प्रतिभावान् अर्थात् औत्पत्तिकी आदि बुद्धि વિગેરે બુદ્ધિના ગુહ્યેથી યુક્ત તથા વિશારદ અત્ અથ ગ્રહણ કરવામાં સમ હૈાય એવા વિશેષ પ્રકારની બુદ્ધિવાળા તથા ધર્મભાવનાથી વાસિત મા દાવા છતાં પણ ‘હુજ એકલા પડિત છું, એવુ સમજનાર બીજાને પેાતાની બુદ્ધિ પ્રતિભાના બળથી અપમાનિત કરે છે, એ સાધુ નથી, પરંતુ
સાધ્વાભાહજ છે. ૧૩૫
ટીકા --જે ભિક્ષુ ભાષા જ્ઞાનવાન હોય છે, અર્થાત્ ભાષાના શુQા અને દોરાય જાણવાના કારણે સુદર ભાષાને પ્રયોગ કરે છે. (સુદર ભાષા લખે છે,) અથવા સમૃત પ્રાકૃત વિગેરે અનેક ભાષાઓને જાણુવા વાળે होय हे ) ने साधुवाही देय छे, अर्थात् प्रशस्त परिमित, पथ्य अने प्रिय
For Private And Personal Use Only