________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
समयार्थबोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. १३ याथातथ्यस्वरूपनिरूपणम् ३६३ ___ अन्वयार्थः-(मिक्खू) भिक्षुः-भिक्षणशीलः साधुः (पण्मामयं चेत्र) प्रज्ञामदं चैव ज्ञानमदं च, एवम्-(तयोमयं व) तपोरदं न एकावलिकादितपोमदम्, अहमेव तपस्वीत्येवमभिमानम्, तथा-(गोयायं च) गोत्रमदं च-स्वकुल नात्यादिमदम्, एवम् (प्राजीवगं चेय) आजीरगं चैव--अर्थसंग्रहं च (वउत्य) चतुर्थम् (णिण्णामए) निर्नाम घेत्-परित्यजेन, तथासति (से) स-पूक्तिमदत्यागी (पंडिए) पण्डित:बुद्धिमान् (उत्तमपोग्गले) उत्तमपुद्गलो भव्यात्मा इति (पाहु) आहुःकथयन्ति तीर्थकरादयः ॥१५॥ ___ टीका-प्रज्ञादीनां मदं न कुर्यात् , इत्येत दर्शयति-'भिक्खू भिक्षुः-भिक्षण शीलः साधुः, संसारपर्यटनमेव मदफलम्-इति विचि व पन्नामयं चे' प्रज्ञामदंज्ञानमदम् अहमेव पूदिज्ञानधारकः, इत्येवं रूपम् , तथा-'तवोमयं तपोमदंतपसो मदम्-एकावलिमुक्तावलिगु गरत्नसंपत्तरादितपः कारी, अहमेव शास्त्रार्थवेत्ताऽहमेव तपस्वी इत्याधभिमानम् । तथा-'गोयमयं' गोत्रमदम् , गोत्रस्यस्कुलजात्यादेः 'उग्रादिवंश जातोऽहमित्यादिमदम् 'चउ-थं' चतुर्थम् 'आजीवगं
अन्वयार्थ--निर्दोष भिक्षाग्रहण करने वाला साधु प्रज्ञामद अर्थात् ज्ञानमद एवं एकावलिकादि तपोनद को छोड़ दे, याने मैं ही पूर्ण तपस्वी हूं इस प्रकार का अभिमान न करे । एवं गोत्रमद अर्थात् जाति कुल मद एवं आजीविका रूप अर्थ परिग्रह को छोड़ दे ऐसा पूर्वोक्त मद का त्यागी साधु पण्डित एवं भव्यात्मा मुक्तिमार्ग के योग्य गिना जाता है ॥१५॥
टोकार्थ-हे भिक्षु! मद का फल संसार पर्यटन है, ऐसा जान कर प्रज्ञा का मद् न करें अर्थात् 'मैं ही अपूर्व ज्ञान का धारक हूं'। ऐसा अभिमान न करें। तथा 'मैं एकावली, मुक्तावली, गुणरत्न संवत्सर आदि तपस्या करने वाला हूं' ऐसा तप का मद न करे। 'मैं उग्रवंश में उत्पन्न
અવયાર્થ–-નિષ ભિક્ષા ગ્રહણ કરવાવાળા સાધુ પ્રજ્ઞામદ અર્થાત્ જ્ઞાનમદ અન એકાવલિ વિગેરે તપમદને છોડીને અને એમ માને કે જે પૂર્ણ તપસ્વી છું. આવા પ્રકારનું અભિમાન કરવું ન જોઈએ. તથા ગેત્રમદ અર્થાત્ જાતિમદ કુલભદ, તથા આજીવિકા રૂપ અર્થ પરિગ્રહને છોડી દે એવા પૂર્વોક્ત મદને ત્યાગ કરનાર સાધુ પંડિત એવં ભવ્યાત્મા મુક્તિમાર્ગને વેગ્ય ગણાય છે. ૧પ
ટીકાર્ય–સાધુએ મદનું ફળ સંસાર પર્યટન છે, તેમ સમજીને પ્રજ્ઞાને મદ કરે ન જોઈએ. તથા હું એકાવલી, મુક્તાવલી, ગુણવંત સંવત્સર વિગેરે તપસ્યાઓ કરવાવાળે છું. એ રીતે તપ સંબંધી મદ કર ન જોઈએ હું
For Private And Personal Use Only
