________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सूत्रकृताङ्गपत्रे मानमेव श्रेयो न तु ज्ञानादिकमित्येवं वादितया असंबद्धभाषित्वेन लोकेऽस्तुत्या
संसारहिताः सन्ति एतादृशा स्ते 'अकोविया' अकोविदाः-सदसद्विवेकविकला अविद्वांसः 'अकोविएहि' अकोविदेभ्यः-तीवेकश्किलेभ्यः स्वशिष्येभ्यः । वस्तुतातु-इमे सम्यकपरिज्ञानविकला एव । तथाहि-अज्ञानवादिनः परस्परविरुद्धार्थवादितया न यथार्थवादिनः असर्वज्ञमणीताऽगमार्थस्वीकर्तृत्त्वात् । सर्वज्ञपणी माऽभ्युपगमवादिना तु नायं दोपः प्रारति, परस्परविरोधस्यैवाऽभावात् । किंच
इस प्रकार सर्वज्ञ कोई है नहीं और असर्वज्ञ वास्तविक रूप से पदार्थों को जान नहीं सकता तथा समस्त बादी परस्पर विरुद्ध पदार्थों के स्वरूप को स्वीकार करते हैं, अतः अज्ञान ही श्रेयस्कर है।
अज्ञानवादियों का ऐसा कथन है। वे अज्ञान को ही श्रेयस्कर कह कार असम्बद्धभाषी होने से लोक में प्रशंसारहित हैं। वे सत्-असत् के विवेक से विकल है, अविद्वान् हैं और विवेकहीन अपने शिष्यों के सामने ही अपने मत का प्रतिपादन करते हैं दूसरों के सामने नहीं।
वास्तव में अज्ञानवादी सम्यग्ज्ञान से रहित हैं, वह इस प्रकारमज्ञानवादी परस्पर विरोधी अर्थों के प्रतिपादक होने के कारण यथार्थ बादी नहीं हैं, क्यों कि वे असर्वज्ञ प्रणीत आगम के अर्थ को स्वीकार करते हैं । सर्वज्ञप्रणीत अगम को स्वीकार करने वालों को यह दोष लोग नहीं होता, क्योंकि उस आगम में परस्पर विरोध ही नहीं 3 આ રીતે સર્વજ્ઞ કંઈ જ નથી. અને અસર્વજ્ઞ વાસ્તવિક રૂપથી પદાકને જાણી શકતા નથી. તથા સઘળાવાદીઓ પરસ્પરના વિરૂદ્ધ પદાર્થોના કવરૂપને સ્વીકારે છે, તેથી અજ્ઞાન જ શ્રેયકર છે. આ પ્રમાણે અજ્ઞાનવાદિयाद छे.
અજ્ઞાનવાદિયે અજ્ઞાનને જ શ્રેયસ્કર કહીને અસમ્બદ્ધ બેલનારા હેવાથી રાકમાં પ્રશંસા રહિત છે, તેઓ સત્ અને અસતના વિવેક વિનાના છે.
વિદ્વાન છે, અને વિવેકથી રહિત પિતાને શિની સામેજ પિતાના મતનું પ્રતિપાદન કરે છે. બીજાઓની સામે નહીં. - વાસ્તવિક રીતે અજ્ઞાનવાદી સમ્યફજ્ઞાનથી રહિત છે. તે આ રીતે આપજવું-અજ્ઞાનવાદી પરસ્પર વિરોધી અર્થોના પ્રતિપાદક હેવાને કારણે યા, વાલ નથી. કેમકે તેઓ-અસર્વિસ પ્રણીત આગમના અને સ્વીકાર કક છે. સર્વજ્ઞ પ્રણીત આગમને સ્વીકાર કરવાવાળાઓને આ દોષ લાગુ પડતા નથી કેમકે તે આગમથી પરપરમાં વિરોથ રહેતો નથી. આ સિવાય અજ્ઞા
For Private And Personal Use Only
