________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
समयार्थबोधिनी टीका प्र. क्षु. अ. १३ याथातथ्यस्वरूपनिरूपणम्
३१९
(मायण) मायान्विताः (अनंतवायं) अनन्तघातम् अनेकवारं विनाशं संसारं वा ( पसंति) एष्यन्ति प्राप्स्यन्ति ॥४॥
टीका- 'जे यावि' ये चावि-ये केचन परमार्थतः शास्त्ररहस्यं न जानन्ति किन्तु अज्ञानबलेनैवाभिमान पर्वतारूढाः सन्तः, तेऽन्येन 'पुट्ठा' पृष्टाः सन्तः “भो ! कस्ते गुरुः" इत्यादि परैः पृष्टाः 'पलिउ ं चयं ति परिकुञ्चयन्ति तत्प्रवि वचने कपटं कुर्वन्ति, यस्मादधीतवान् येन दीक्षितः, तस्यालपश्रुतस्य स्वगुरोर्नामग्रहणे लज्जमानास्तस्य नाम न कथयन्ति, किन्तु - अन्यस्याऽधिकज्ञानिनः कस्यचिदाचार्यस्य नाम ग्रहणं कुर्वन्ति । आयागमई' आदानमर्थम् आदानं ज्ञानादिकं मोक्षो वा तमर्थम् 'वचयति' वञ्चयन्ति मोक्षमार्गादात्मानं वञ्चितं कुर्वन्ति मोक्षाद् भ्रष्टा भवन्तीत्यर्थः एवं कुर्वन्तस्ते 'साहुमाणी' साधुमानिनः - प्रात्मानं साधुं मन्यमानाः, वस्तुतः 'असादुगो' असाधवः सन्तः पापं कुर्वन्ति व्यवहरन्ति वाले वास्तव में असाधु ही हैं और अत्यन्त मायावी होने से अनन्त घात को या अनन्तवार संसार को प्राप्त करते हैं ||४||
"
टीकार्थ- जो वास्तव में शास्त्र के रहस्य को नहीं जानते किन्तु अज्ञान के बल से ही अभिमान के पर्वत पर आरूढ हैं, उनसे जब कोई पूछता है - आपका गुरु कौन है ? तो वे जिससे अध्ययन करते हैं या जिससे दीक्षित हुए हैं, उस अल्पज्ञानी अपने गुरु का नाम कहने में लज्जित होते हैं । अतएव उसका नाम न लेकर किसी अन्य अधिक ज्ञानवान् आचार्य का नाम लेते हैं। ऐसे लोग आदान से अर्थात् ज्ञानादिक से अथवा मोक्ष से, अपने को ही वंचित-भ्रष्ट करते हैं । वे अपने आपको साधु मानते हैं किन्तु वास्तव में असाधु होते हैं। पाप વાથી પેાતાને સાધુ માનવાવાળા વાસ્તવિક રીતે અસાધુ જ છે. અને અત્યંત માયાથી હાવાથી અન ંતઘાતને અથવા અનંતવાર સ'સારને પ્રાપ્ત કરે છે. જા
For Private And Personal Use Only
-
ટીકા--જે વાસ્તવિક રીતે શાસ્ત્રના રહસ્યને જાણતા ન હોય પરંતુ અજ્ઞાનના ખળથી જ અભિમાનના પર્વત પર ચઢેલા છે, તેઓને જ્યારે કાઈ પૂછે છે કે-આપના ગુરૂ કાણુ છે ? તે તેએ જેની પાંસે ભણુતા હાય અથવા જેનાથી દીક્ષા ગ્રહણ કરી ઢાય તે અલ્પ અભ્યાસવાળા પેાતાના ગુરૂનુ નામ કહેવામાં શરમાય છે, તેથી તેઓનું નામ ન લેતાં ખીશ કાઈ અધિક વિદ્વાન આચાર્યનુ નામ લે છે, એવા આદાનથી અર્થાત્ જ્ઞાનાદિકથી અથવા માક્ષથી વાચિત રહે છે. એટલે કે તેનાથી ભ્રષ્ટ થાય છે. તેઓ પાતે પાતાને સાધુ માને છે; પરંતુ વાસ્તવિક રીતે તેઓ અસાધુ હોય છે. પાપનુ સેવન
सू० ४२
