________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
समयार्थबोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. १० समाधिस्वरूपनिरूपणम्
अन्दयार्थ:-(सनं जगतू) सर्व त्रसस्थावररूप जगत्-संसारम्, तत्र (समयाणुपेही) हसतानुप्रेक्षी-ममतामा प्रेक्षकः सम्पूर्ण भावसमाधियुक्तो मुनिः (कस्सइ) कस्वचिदपि (पियमपियं) पियमप्रियं वा (णो करेजा) नो कुर्शत किन्तु निःसङ्गनया विहरेत् (उढाय) उत्थाय-सिंहवृत्या संसारान्निगःध, च--पुन (दीणो य पुणो विसण्णो) परीषहोपसर्गेजितो दीन:-दीनभावमुपगतः सन् पुनर्विषण्णो भवति-विषयार्थी भवति (संपूयणं चेव सिकोयकामी) संपूजनं पूना. सस्काराभिलाषी वा भवति श्लोककामी श्लाघाकामी वा भवतीति ॥७॥
टीका-तु-पुनः 'सव्वं' सर्वम्-सकलम् 'जगतू' जगत्-त्रसस्थावरभेदभिन्नम्, तत्र-समयाणुपेही' समयानुप्रेक्षी, सर्वत्र त्रसस्थावरभेदभिन्नजगत्सु समभावदर्शनवे फिर पतित हो जाते हैं 'संगणं चेव सिलोषकामी-संपूजनं चैव श्लोक कामी' और कोई पूजा और प्रशंसा के अभिलापी बन जाते हैं ॥७॥ ___अन्वयार्थ-सम्पूर्ण त्रस स्थावर रूप जगत् को समभाव से देखे किसी का प्रिय या अपिय न करे-निःसंग होकर विचरे । कोई कोई सिंहवृत्ति से संयम धारण करके बाद में परीषहों और उपसर्गों से पराजित होकर दीन बन जाते हैं-विषयाभिलाषी हो जाते हैं। आदर या सत्कार प्रशंसा के इच्छुक हो जाते हैं ॥७॥ ____टीकार्थ-मुनि सम्पूर्ण जगत् को अर्थात् त्रस और स्थावर जीवों को समभाव से देखे। अर्थात् यह न समझे कि स्थावर जीव अपने सुख दुःख को व्यक्त नहीं करते, अतएव उन्हें सुख दुःख का अनुभव मनी 14 छे भने । पछीथी पतित 25 लय छे. 'संयूयणं चेव सिलोयकामीसंपूजनं चैव शोक कामो' भने १४ पूल मने प्रशसाना मनिसायी मनी लय छे.१७॥
અન્વયાર્થ–સમસ્ત ત્રસ અને સ્થાવર રૂપ જગને સમભાવથી દે. કેઈનું પણ પ્રિય અથવા અપ્રિય કરવું નહી, અને નિઃસંગ થઈને વિચરણ કરવું. કઈ ડેઈ સિંહવૃત્તિથી સંયમ ધારણ કરીને તે પછી પરીષહ અને ઉપસર્ગોથી પરાજીત થઈને દીન બની જાય છે. અર્થાત્ વિષયાભિલાષી બની જાય છે. કઈ કઈ આદર અથવા સત્કાર પ્રશંસની ઈચ્છાવાળા બની . जय छे. ॥७॥
ટાઈ–મુનીએ સંપૂર્ણ જગતને અધત ત્રસ અને સ્થાવર અને સમભાવથી જોવા. અર્થાત્ એવું ન વિચારવું કે-સ્થાવર જી પિતાના સુખ દુખને પ્રગટ કરતા નથી, તેથી તેને સુખ દુઃખને અનુભવ જ થતું નથી..
For Private And Personal Use Only